Skip to main content

Full text of "Godofr. Wilh. Leibnitii Annales imperii occidentis Brunsvicenses ex codicibus Bibliothecae regiae Hannoveranae edidit Georgius Heinricus Pertz"

See other formats 


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  preserved  for  generations  on  library  shelves  before  it  was  carefully  scanned  by  Google  as  part  of  a  project 
to  make  the  world's  books  discoverable  online. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  expire  and  the  book  to  enter  the  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subject 
to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expired.  Whether  a  book  is  in  the  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 
are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  culture  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discover. 

Marks,  notations  and  other  marginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  file  -  a  reminder  of  this  book's  long  journey  from  the 
publisher  to  a  library  and  finally  to  you. 

Usage  guidelines 

Google  is  proud  to  partner  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  the 
public  and  we  are  merely  their  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  this  resource,  we  have  taken  steps  to 
prevent  abuse  by  commercial  parties,  including  placing  technical  restrictions  on  automated  querying. 

We  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  We  designed  Google  Book  Search  for  use  by  individuals,  and  we  request  that  you  use  these  files  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfrom  automated  querying  Do  not  send  automated  queries  of  any  sort  to  Google's  system:  If  you  are  conducting  research  on  machine 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  large  amount  of  text  is  helpful,  please  contact  us.  We  encourage  the 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attribution  The  Google  "watermark"  you  see  on  each  file  is  essential  for  informing  people  about  this  project  and  helping  them  find 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatever  your  use,  remember  that  you  are  responsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
because  we  believe  a  book  is  in  the  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countries.  Whether  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  we  can't  offer  guidance  on  whether  any  specific  use  of 
any  specific  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearance  in  Google  Book  Search  means  it  can  be  used  in  any  manner 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liability  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Google's  mission  is  to  organize  the  world's  information  and  to  make  it  universally  accessible  and  useful.  Google  Book  Search  helps  readers 
discover  the  world's  books  while  helping  authors  and  publishers  reach  new  audiences.  You  can  search  through  the  full  text  of  this  book  on  the  web 


at|http  :  //books  .  qooqle  .  com/ 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


T: 


Digitized  by 


Google 


LEIBNIZENS 

GESAMMELTE  WERKE 

aas  den  Handschriften 
der  KSniglichen   Bibliothek   zu   Hannover 


len 


Ton 


Georg  Heinrich  Pertz. 


ERSTE  FOLGE 

GESCHICHTE. 
ZWEITER  BAND. 


^    HANNOVER, 

III  VBBtACB  DER  HAn»SCHBH  HOF-BUCnnABDtCHfl 

1845. 


■Digitized  by 


Google 


)DOFR.  WILH.  LEffiNITn 

^IVINALES 

ttPER  1  I    OCCIDENTIS 

BRUNSVICENSES 

EX  CODICIBUS 
BIBUQnHECAE  REGIAE  HANNOVERANAB 

EDIDfr 

rC?EORGIUS  HEDNRICUS  PERTZ. 


T  O  M  D  S    IL 
ANNALES  ANNORUM  877-955. 


HANNOVERAE, 

IMrXKSIS    BIBLIOrOLII  AULICI    HAHHIAHI 

1845. 

Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII 

OCdDENTIS 

BR1JNSVICENSE8. 


T  0  M  U  S    II. 


AIIALSf  IMTSmi  TOK.  II.  1 

Digitized  by  VjOOQIC 


Digitized  by 


Google 


AMNO  CHRISTI  897. 

teolif  ^MnHt  literls  a  papa  Tocatiis  iter  in  Italiam  decenilt  —  Sollcitndo  papae 
de  Saneeals  repelleiidis.  —  Ladorieoi  Finaciae  orientalls  rez  tinonef  et  0inslos 
per  lefafees  cAmi^riBil.  —  Garolns  Orassns  in  IlaiiaB  irmaplt  —  Basilins  inipe« 
ftegealuaa  eui  classe  adTersns  Saraeenos  ItaUae  graTes  mitlit.  LUerae  ad 
pepae.  —  Alla  papae  teatamina,  ut  contra  Saracenos  principes  excitaret. 
BaTettBam  conTOcat  —  AaTcnnae  electio  et  coronatio  Garoli  compro- 
katnr.  —  Titalns  sjnodl  RaTennatls  in  mannscripto.  —  Acta  hnjns  synodi  reperta.  — * 
TMv«a  UUtae  ^nedl.  —  Acta  synoii  RaTennatls.  AUocntto  papae  ad  epi* 
scefos,  —  Bpiacefemai  responsid.—  Bpiseopomm  eenTentns  GompendiL  Tri- 
tatmm  pro  Hermanais.  —  Capitnla  Garisiaci  cendita.  —  Primores  regni,  qni,  ab- 
semle  ImperalSre,  cam  fllio  res  administrare  debeant.  —  Gomitam  hic  nominato* 
raB  comitatas  ezponnntnr.  —  Reliqna  Garisiaci  ordlnata.  —  Garolns  in  Italiam 
papaa  ebTioB  Tidnm  nsiine  redaxit.  —  BleUIdis  aagnsta  ceronatar. 
adrtrsns  Garelnm  in  Ilaliam  Tonil.  —  Garelns  ex  Ilalia  anAigiens 
jm.  Ufaere  ebiL  —  Loons  sepnltnrae  Garoli.  Bpitaphinm  c^ns.  —  Pe  morbo  Ga* 
rofi.  De  medico  Sedecia  fkbnlae  Trithemii.  —  Liberi  Garoli  GalTi.  —  lcones 
Garoli  Gatrl.  —  Garoll  Galrl  mores.  Syns  emditio.  A  filermanls  inter  anfnstot 
mam  «sc  cenqmMu.  —  Fata  ftmdllae  Gamli  GalTt  In  leee  poenamm  Jaenlsse 
eot  —  Beneielariae  diliertes  In  haereditarias  Torsae.  Qnomndam  nmr* 
dncnm  et  regnm  ortns  ab  hoc  tempore.  —  LndOTlcas,  post  obitnm  patris 
nimlnm  Uberalis  in  praesentes,  absentes  proceres  offendit  —  RincmaH 
ad  LndoTicam  Balbnm.  —  LndoTlcns  Balbns  mx  eomnatos  et  pmcerfltas 
ae  ceacliitlas.  —  GamlOBMumns  Itallain  Infreditnr,  mfnnm  Ilaliae  eccBpat 
nMrtem  ns^  reffit  —  Gamlemannns  qnaado  rex  Italiae  foctns  slt,  de- 
—  Carolomanni  diploma  Oerardo  Lncensi  episcopo  iTemnae  datnm.  — 
djploma  in  sede  regia  Papiae  datum.  —  Garolomannas  Bomae  domi- 
ama  Ui^.  —  Garolomannns  Taleindtnis  cansa  dommn  redire  cofitnr.  —  Lambertot 
te  obridsi  ab  nrbe  Boan  postvlat,  a  papa  aefaloi.  ^  Papae  ricieria  de  gwa^ 
cflBis  Gmeis  Impemteri  indicata,  «ai  tamen  Jam  ebierat  —  Gareloaunnns  Indi* 
cal  psyae  se  Bomam  Tontnmm.  Papae  literae  ad  enm.  —  Anf  elberga  aagnsta  ia 
8.  Sixti  Placentini  mnniflca.  De  obita  AKftidi  episcopi  Hildeshe- 
et  cjns  f  esHs.  —  Johannes  Scotns  conftisns  cnm  Johenne  Altsaxone  ef 
Scetl  scripia.  Scotas  et  Brigena  slfidicat  Hlbemnm.  — 
JekanM#  abbas  Saie  Alfredo  regl  a  sacris  Ikerit   ^JIsaxon^  denolMil 


1.  IHPBBATOB,  BfltaM  Dondiii  die  Garisiaci  celebratOy  fillQm  Bppsr 
irtQHi  CompeBdii  baptizari  cural^  et  Caroli  nonieii  imponlt  Boso  pnel- 
■B  «K  sBcro  fMte  SBflceplt,  sed  tIx  pands  diebvf  flnpenrictanm.  Ibi* 
•mi  ^dragesima  cnm  pasi^te  acta  et  legati  RomaBl  aoditi,  Petros 
^iiamproBii  episcopns  et  Petros  Senogalliaey  a  qQibvs  ad  liberandam  a 
Bsacods  Italiam  Tocabatnr.  Literas  attQlere^  q«ae  4.  Id.  Febr.  sqbI 
psiaeL  QoerilBr  penttfex,  Tastatos  agros  a  paganis  et  Buriis  christianis ; 
nifBtas  nls^orBm  intra  meenia  compolsas.  GtiBpanlam  fanditas  per- 
Am;  beslcs  Jam  fimmesk  fartim  tran^e,  qiiod  a  TibartiBa  orbe  Romam 
Ihcvril,  «i  SdMBOS  earpere;   saneterom  baallicas  destractas,  altaria 

1  * 

Digitized  by  VjOOQIC 


4  ANNALES  IMPERII 

k»  877.  eversa,  gacros  homlnes  abdnctos*  Spem  mitteidi  exerdtos,  per  Leoi 
apocrisiariiin  factam,  inanem  fnisse.  Carere  imperatorem  debere, 
desperatis  rebns  ad  alia  consilia  traisire  cogatnr;  id  est,  nt  interprei 
ad  Garolomannnm  respicere.  Muliif  inqnit,  quos  veHra  ntm  ignc 
nunfeitasy  non  tantum  non  ferunt  auaiHa,  sed  subtrahunt  eHam,  qt 
kostei  feHquere,  et  omnem  nostram  in  territorio  Romano  disposilion 
cakant,  eUam  quadrupedibus  abtbiciis,  liaque,  fiH  carissime,  quasiku 
prosirati,  opem  non  dMatam  rogamus.  Tandem  Petros  ambos  episcop 
legatos  snos  commendat  Simnl  ad  angnstam  scribit,  nt  maritnm  i 
pellat  £t  mox  ipsis  Idibns  Febr.  Yirentinm  palmamm  bravinm  mtttit, 
speciem  coronae  eonsertnm,  nt  se  ad  certamen  Toeari  intelligat.  Pa§a 
inqnit,  iam  Tiberinum  fluvium  transeunt;  ab  aUera  parte  falsi  fiHi  mrb 
infestant.  Ecce  Petrus  in  commissis  ovHbus  mergitur.  Eripite  vos  ea 
ftmHbus,  Ita  vos  Petrus  in  coeti  vestibulo  audiat,  et  reserato  ostio 
aetema  gaudia  admittat.  Imperator  legatis  liberaHssime  respond 
jamqne  iter  in  Italiam  decemit 

2.  Johannes  interea  nihil  solicitndinis  omiserat  Neapolin  nsq 
excnrrisse,  et  cnm  Landnlfo  Gapnano  episeopo  et  Athanasio  Neapolita 
ejnsqne  fratre  Sergio  magistro  militnm  siye  dnce  Neapolitanomm 
Gnai&rio  Salemi  principe  consilia  contnlisse,  apparet  ex  literamm  regest 
Athanasinm  etiam  tnnc  ordinarit.  Lambertum  et  Widonem  f^atres  i 
neris  comites  fnisse,  qnod  Sigonins  tradit,  non  reperio;  lec  Gnaiferii 
ant  Landnlftim  a  Saracenoram  foedere  abdnctos,  qnod  nnllnm  percnss 
rant.  Jam  Kal.  Febr.  reYersum,  ex  iis  manifestnm  est,  qnas  ad  AJon< 
Beneventi  episcopnm  Adalgisi  frati^em  dedit;  nbi  questns,  qnod  in  itine 
Neapolitano  non  affnerit,  landat  tamen  a  benoYoIentia  per  epistolam  d 
clarata,  speratqne,  fratrem  a  pravis  hominibus  cormptnm  et  cnm  inimi' 
christiani  nominis  foederatum,  suasu  ejus  ad  saniora  consilia  reyoe 
posse.  Ad  Docibilem  etiam  et  Johannem  Hypatos  pontifex  scribit,  regi 
nibns  finitimis  Graeci  Juris  praefoctos;  ex  quibns  Docibilem  tennii 
Gi^etam  apparet,  qno  pontifex  WalberCnm  Portnensem  et  Engenii 
Ostiensem  legatos  ire  Jussit;  debebatqne  aut  Sergins  ant  aliqnis  ab 
adessOi  agique  de  pado  Neapolitanorum  cum  Saracenis  dissolvei 
Haec  Id.  Martii  ad  Landnlphnm  scripta.  £tiam  Pnlcharem  Guaiferii 
nemm  praefectnm  Amalphitannm,  5.  Id.  Apr.  ad  persererandnm  hoi 
est ;  eademqne  die  ad  Serginm  et  Athanasinm  mistas  mtnis  admoni 
nes  misit  Wigbodnm  etiam  Parmensein  anxilia  amicomm  ciere  Jub< 
Kal.  Aprilis. 

3.  Lndovicns  Saxonnm  et  Anstrasiomm  rex,  couTentn  generali , 
inario  mense  Francofurti  habito,  captivos  Garolinos  domnm  liberal 
remisit  Tnm  Slayicas  gentes,  Linones  et  Sinslos,  et  his  yicinos  defeo 
nem  molientes,  et  annna  tribnta  detrectantes,  missis  gravibns  viris,  ai 
ritate  et  vicCoriae  fima  circa  medlam  quadragesimamsine  bello  compl 
sit  Dnbitavi  aliqnando,  an  Sinsli  (Jam  aliqnoties  memorati)  Sil 
essent  Sed  hos  remotiores  Jndico;  iUos  inter  Salam  et  Albimy  aut  e^ 
Juxta  Albim  qnaeri  malim,  et  pagnm  Siusli  memofari  r^rio.    Lin^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  5 

Albi  proploqiios  fiiisse  coBsUt,  el  qQidam  ab  illis  Limebiirgiim  j^  877^ 
avbiCraBtir.  Nan  etsi  Baxima  pars  geniis  Traiisalbiiia  esse&t, 
iMmem  LiimelniTgici  tractvs  Winidi  teniiere  et  adhac  tenent. 
4.  Oportet  circa  luec  teoqpora  Garolnm  legem,  Ladovici  Germanici 
Bata  nunimiuD,  per  Rluietos,  qnos  tenebat,  in  Italiam  imipisse  et 
Iriii«ase  Tirginnm  monasteriam  spoliasse,  anro  etiam  sablato,  qM  ibl 
ieposMrat  Angelbeiga  aogosta.  EJas  qaerelis  motas  pontifex,  literis  6* 
laL  AptiL  datis,  regem  increpat,  qni  ikcinas  indignum  nobilitate  saa  et 
saierilegaB  ndsiisissety  excommanicationem  etiam  interminatas,  ni  intra  60 
dles  rapta  restitsat,  legatnmqae  ad  se  mittat,  qui  rationem  facti  aat  obse-> 
qui  reddat:  satis  pro  imperio  qaidem,  qao  eventa,  ignoratar. 

5.  bterea  Gregorias,  a  BasiUo  aagasto  missas,  cam  classe  Hydron- 
fni  Tenil,  et  Ipse  mox  ad  Benerentanoram  fines  accessit.  Illic  agenti 
15.  KaL  Maji  pontifex  scripsity  et  adTontam  gratalatas,  de  imperatoris 
raietaidlae  qnaesirit;  simal  decem  dielandria  petiit,  nt  ora  Romana  a 
Sanoenom  sagenis  porgaretor.  Literas  ad.AJonem  Beneventiepisco- 
pun  cvraAdns  i^  simnl  rogans,  nt  lyatrem  ad  meliora  impellat;  qvia 
nos,  inqail^  CMm  earitttmo  fiHo  nostro  Lamberto  gloHoso  duce,  qui  nobii 
m  iMiJitfiff  adkoeret  Csic  credi  Tohiit  papa)  alUique  bonie  dabimus  ope* 
reHy  wi  knfinm  enm  Aqarenis  fifedus  disaohatur,  Gregoriam  Erchem- 
bajnlnm,  pontifex  ad  ipsnm  scribens  paedagogam  imperialem 
;  an  qnod  filiomm  BasiHi  paeritiam  moderatas  esset.  At  bic  non 
mrite  peei  Bailn  occnpayit,  Tocaiitibns  dfibas,  qni  destitati  ab  omnibus, 
Ai  n  Saraeenis  metnebant,  et  statim  Graeea  fide  gastaldnm  primoresqne 
oemptee  Censtantinopolin  misit.  Pro  Gan^  apnd  ErdMmpertam  lego 
toc,  et  gaitaldam  interpretor.  Sed  haec>  extincto  demam  Garolo  impe- 
Bfere,  centiftese  Jadico.  Itaqae  falsns  est,  nt  in  mnltls  aliis,  Gonstanti- 
^96  FerpkTrogenneta  aagnstns,  qni  ipsam  LadoTicam  caesarem  6arin 
re  sno  Basibo  ex  foedere  tradidisse  scripsit 
^  Mannes  Toro  noTam  congressnm  ad  l^eotnm  (Liris  sdlicet 
is)  maUebatary  qno  Tontarai  Ipse  Gnaifeiiam  cnm  Palcare  et  Lan- 
acceisebaty  4.  Kal.  M^i  scribens;  sperabat  et  Sergiam  tfllore^ 
c«  npt  m^Jom  poUicebatar.  Iter  fecit,  foedas  Saracenicam  dissolTi  ob- 
tMI  (niil  dec^tos  est),  at  oc  epistola  inlelligitar,  qaam  6.  Kal.  JTan.  ad 
lobnnem  RtTennatem  arcbiepiscopnm  dedit.  Proxima  de  magna  ItaUae 
sjnede  cara  (nit,  qaam  RaTonnam  oimTOcabat;  nt  ex  Uteris  apparet  ad 
ABapiilimi  Medlelanensem  episcopnm,  Ursnm  dncem  Ymietiaram,  alios^ 
fue  &  a«fr6.  Kal.  Joi.  datis;  qnmido  et  Johanni  RaTennati  significat  sese 
16.  KaL  Ani^  ad  habendum  condliom  afiere,  qnod  11.  Kal.  (Rnbens  babet 
if&k  Mdiemh»)  incloari  debebat  Nempe  obTiam  itnms  adTontanti  an- 
gasle,  itiaeris  opportnnitate  osaras  erat,  nt  Itallam  per  exdtos  eplscopos 
ad  connnBem  opem  cemmoTeret;  secntns  etiam  Tolantatem  caeseris,  qni 
Sfnedi  genmlis  snftagia  desiderabat,  nt  mox.inteIligemas. 

7.  Hanc  esse  synotan  arbitror,  ci^ns  acta  detode  impeittoriy  Jam 
ttsqne  in  HelTetiis  profresso^  pro  mnnere  magno  Adalgarins  epl- 
mtelity  memonnte  Bertieiano  scrlptore.    Ibi  post  landes  impera- 


Digitiaed  by 


Google 


6  ANNALES   IHPERII 

A*877.  tori  dictas  tiectto  ^  et  eoroiAtio  eoaprobabatar;  anatiieaa  (urbatovi 
*b«8,  clericis  etiam  depositio  denimtiabatar :  ui  seiHcei,  ptae  iVm%M 
verbiSj  ^ioe  apud  Andemacumarmiinefiticfuam  ietiiata  erani,  foeiora 
pedo  perfeereMwr.    Ita  irridens  Bertiaianiis  aimalista. 

8.  Yetiisto  caidam  exemphuri,  aeta  synodi  eajosdam  coitinemti,  Sir 
mondiB  ita  fere  inscriptnm  reperit:  Synodue,  quam  Adalsforiue  e^ 
scopue  nomine  JohamnU  papae  ei  aHorwm  episcoporum  Carolo  aUMii 
ad  Urbam  cMaiem.  Tnm  ita  sobjiciebatnr:  Sequuntur  geeia^  quomod 
domnue  Karolue^  fitiue  Hludotrici  imperaiorii,  fuU  faetue  impenUo 
Romae  iempore  Jokanme  aposioUoi,  anno  ineamaiioms  Ihmini  87T 
ind,  iO. 

9.  Acta  ipsa  continent  orationem  Jobainis  papae  ad  coetam  epi< 
scoporum  pro  Caroli  imperio  constabiliendo  et  patmm  acdamatioBes 
Ea  pridem  ediderat  Petms  Pitfaoens.  Qnidam  retnlere  ad  Ticinensem  coa- 
Tentnm,  snperiori  anno  celebratnm,  tanqnam  illnc  e(  papa  aocessisseC 
alii  ad  synodnm,  Romae  in  ipsa  Caroli  electione  babitam;  inscriptioni 
decepti,  qnae  intelligi  debet  de  praesenti  relatione  rei  prins  Romae  gestae 
annnmqne  snperscriptnm  babet  praesentem ;  cnm  Romae  acta  sib  exitna 
a.  D.  875.  initinmqne  proximi  coatigerint  £t  ne  qnis  in  nnmero  iiscri- 
ptionis  yitinm  snspicetnr,  dis^e  ipse  pontifex  in  promnlgata  bic  sentei- 
tia  confirmari  ait  rem  nnper,  id  est  praeterita  nona  indictione,  gestara; 
qnae  Torba  tnm  Romanam  electionis  ipsins  synodnm,  tnm  Ticinensea 
nnperam  exclndnnt ;  cnm  etiun  Ticini  pontificem  affuisse,  dici  non  possit, 
neqne  nlla  linjns  Longobardici  itineris  Tostigia  in  epistolis  ejns  ant  aiibi 
extent.  Sed  nec  rem  Romae  actam  dici  potest,  qnando  ita  in  allocntionc 
kabet  pontifex:  Nos  quod  jam  in  Romana  eeddsia  gessimmsy  eHam  in 
sanda  kao  flraiemiitaiis  vestrae  sfnodoy  ad  fuam  Deo  duee  pro  innMneris 
fmcessitahtus  ef  uHUtaHbus  saneiae  Dei  ecdeeiae  oonomimus,  oris  vo-^ 
ct6ti«  ei  mawus  subsoription»^  roboremus.  Qnibns  omnibns  conside- 
ratis,  conclndendnm  est,  totnm  hoc^  qnod  Sirmondns  reperit,  ad  Rayenna- 
tem  synodnm,  mense  Angnste  b^ns  mak  celebratam,  pertinere;  et  ex  ea 
sententiam  patmm,  nt  rem  noTam  et  magnam,  ab  Adalgario  ad  Gaiolnm 
delatam  Msse.  Atqne  ita  acta  potissima  concilii  RaTonnatiSyper  regnnm 
Italiae  genmlis^  iporatn  sc^ptoribns,  sno  loco  temporiqne  restitnta 
damns. 

10.  Rnbens  bistoricns  RaTonnas,  ad  nos  non  perTenisse  scrlpsit : 
Holstenins  tamen  in  collectione  Romana  nonnnlla,  sed  minoris  momentiy 
nec  nisi  ad  solita  disdplinae  ecclesiasticae  spectantia,  bac  ins^ptlone: 
Johannis  papae  VIIL  synodus  Raeennae  habita  eum  iSO  episcopis,  anno 
Ckristi  8T7y  mefise  AugusiOy  ind.  iO.  Prope  in  finem  mensis  dnrasse,  ap- 
paret,  qnod  Adalgario  Hednomm  episcopo,  qni  scilicet  pro  imperatore 
aderat,  possessio  monasterii  FlaTiniaci,  siti  in  pago  Alsensi,  Angnslodn- 
nensis  parochiae,  6.  lal.  Sept  confirmata  estapirtribns;  etdiplomati 
qninqnaginta  dno  episcopi^  pars  synodi  non  modica,  snbscripeere.  Anse- 
gisns  non  amplins  in  ItaUa  erat,  roTocatns  ob  papae  qnerelas.  Adelga- 
riom  NoTembri*  snperiore  Roma  digressnm,  diximw:  Febmario  Hinc  a 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  7 

re|iuMn,  Bertiiiaiiu  gcriplOT  Bottyit,  et  ^iddm  PTHodi  luben-'  j^^  §77^ 
Tantu  Ciroliis  Tarbif  tiibvebat,  im  aemnlad  GtrolcH 
cemparalMit.    Sed  aos  ipsa  synodi  pro  ctesare  acta  ei* 


S^piidem  lihil  ant  poatifid  avt  aenatiii  Romanomm  ^  regie 

i  ordittando  Jaris  erat;  pontifex  tamen  ita  peroraTitincen- 

f  !■,  ^t  exemplom  snnm  imitandom  proponeret;  episcopi  itarespon- 

ieniRl»  «t  seqni  Tidermitar.    Sed  koc  facilins  liciuit,  qnod  Jam  Longo]>ar« 

fvoeeres  Ticini  assensissent.   Pontifex  patres  synodi  allocntas 

dafissteim  sidns  terris.  illaxisse  Carolam  christianissimnm  princi-* 

BSfotem  magni  illins  Caroli,  qni  rem  poblicam  Tictoriis  amplificavity 

■lin  omsfit;  qni  ecclesiam  pnrgaTit  erroribns,  qni  orbem  literis 

srattrlt.    Hi^  filinm  diTom  LndoTicnm  pietate  indytom,  diTinos  cnltns 

Ificeatia  ampUficasse:   ex  hoc  natom  Carolum  hanc  altemm 

anm  et  tranqnillissimnm  imperatorem;   camnlatnm  utritsqne 

5,  nritnm  stndiom  et  patemam  solidtndinem  vicisse,  ecdesias  di-* 

lanDu^  nnceideteshonorasse,  Tiros  peritos  ampledi,  religiosos  Tonerari, 

OTBm0S  nd  nlrtBqne  philosopUam  infornMre.    Unde  satis  intellednm  sit^ 

hae  n  Deo  ante  Jacta  mnndi  Auidamenta,  protegendae  ecdesiae,  regendae 

ni  pnMicae  destinatom.   Id  decessorl  sno  Nicolao,  apostelicae  memoriae 

firo,  jnni  dndom  inspiratlone  dlTina  reTdntom :  se  Toro  Dei  sententlam 

ei  CManme  TOtnm  firatmm  coepiscoporom,  et  n^istromm  sanctae  Ro- 

I  ecde^ae,  amplissimiqae  senatos  et  totins  popnli  Romani  gentisqne 

secntnm,  hnnc  secnndnm  priscam  consnetndinem  solenniter  ad 

ftosMni  thronnm  proTOxisse,  et  aagasti  nomlne  decorassOy  anxis^ 

olee  extrinsecns,  nt  interiorem  qnoqae  nnctionis  a  sancto  Spirita 

Tirtntem  dmmutraret,  qna  nnxit  enm  dominns  Dens  prae  consoriibas 

snis.    Ntpie,  inqnit,  kie  perpetms  auguihts  ad  tanta  fasHgia  importma 

amliiins  aat  prava  fnackiMoiione  ascandif^^sed  poetulaiuM  a  nobi$  ei  a 

Bee  necafns  MemperaoU.    Ouaprepler,  frairei  eariseimi,  unanimes  aique 

M^pmmseniieniee,  neeiniin  nobie  sMemaia,  benedicamue  Domino,  fu$ 

hme  neHe  iaiem  trHmUj  a  quo  paganorum  contriiio,  christianorum  sola- 

mm  expedaiur:  noe  vero,  fuodjam  auiore  Domino  in  Romana  eccleeiia 

pesemme,  quae  eei  magistra  ei  maier  ei  capui  eccie^rumy  preces  bene^ 

ikSottis  fimdeniesj  ei  imponentes  ei  coronam  imperii;  id  nunc  etiam  tfi 

kac  e&neim  ei  generaU  fraiemiiaiis  veitrae  synodo,  iteratis  affeetibus 

uueSbmefue,  ac  ipea  manuum  euhsor^Hone,  roboremus. 

12.  Bamnio  ipsi  Tisns  est  puiegyrista  in  hyperbolas  abreptas, 
pInw|Be  artis  qvmn  TOritatis  in  dictis  fiiisse.  Garolo  potios  peeniten^ 
ttam  inogantei  fusse,  qnod  alienmn  regnnm  inTasisset,  qaam  sceptram 
mtdendnm,  qno  iniqoitas  coafirmabatar.  Qaid  Toro  regni  commnnio  ad 
ecdesiae  unitalem?  an  schisma  erat,  si  aKnm  Longobardi  qnam  Romani 
frindpem  habaissent?  At  episcopi  Long<ri)ardi,  dissimulato  sophismate, 
in  Johmmem  adolabundi :  Tuae  quidem  menHs  apicem,  0  beaHssime  at-» 
fse  opoeMice  papa;  Spiritus  saneH  gratia  ittustratum  agnoscimus,  quae 
erdentee  parUer  ei  etoquentes  facii.    Spiriiatem  ftlium  tuum,  dominum 


Digitized  by 


Google 


6  ANNALES   IHPERII 

£•877«  ^^  <^^^  tiectto  ^s  e(  eoroiaUo  eoaprobabator;  anathena  tiarbatoi 
bu8,  dericis  etiam  depositio  demmtialMitQr :  ui  scUicei,  ptae  PonUgm 
verbia,  fuae  apud  Andernacum  atrmit  nequkquam  tetiiata  erani,  paeion 
pedo  perfeerenlur.    Ita  irridens  Bertiniaiiiia  annalista. 

8.  Yetiisto  caidam  exemphuri,  aeta  synodi  cajngdam  coatinemti,  Sii 
mondis  ita  fere  inscriptim  reperit:  Synodus^  quam  Adalgariue  ep^ 
eeofms  nomine  JokaamU  papae  ei  aUorwn  episcoporum  Carolo  aUmi 
ad  Vrham  cMatem.  Tnm  iU  sabjiciebatnr:  Setiuuntur  gesiay  fuomod 
domnus  Karohts,  lUlus  Hludooici  imperaioris^  fuU  faeius  imporak^ 
Romae  iempore  Jokannis  aposioUoi^  amno  tneamaUonis  BomisU  871 
ind,  iO. 

9.  Acta  ipsa  continent  orationem  Johaanis  papae  ad  eoetnm  epi 
scopomm  pro  Garoli  imperio  constabiliendo  et  patnm  aoclamationei 
£a  pridem  ediderat  Petrns  Pitfaoens.  Qnidam  retnlere  ad  Ticinensem  eom 
Tentnin,  superiori  anno  celebratnmi  taaqnam  illac  e(  papa  aocasslsset 
alii  ad  synodnm,  Romae  in  ipsa  Caroli  electione  babitam;  iaacription 
decepti,  qnae  intelligi  debet  de  praesenti  relatione  rei  prins  Romae  gestac 
annnmqne  snperscriptnm  babet  praesentem;  cnm  Romae  acta  snb  exitni 
a.  D.  875.  initinmqne  proximi  contigerint.  £t  ne  qnis  in  nnmero  iascri^ 
ptionis  yitinm  snspicetur,  dis^e  ipse  pontifex  in  promnlgata  bic  ieal«i< 
tia  confirmari  ait  rem  nnper,  id  est  praeterita  nona  indictione,  gestam 
qnae  verba  tam  Romanam  electionis  ipsins  synodnm,  tnm  Ticinenseo 
nnperam  exclndnnt ;  cnm  etlun  Tictai  pontificem  affuisse,  did  non  possif 
neqne  nlla  bnjQS  Longobardici  itineris  restigia  in  epistoUs  cjns  ant  alibi 
extent.  Sed  nec  rem  Romae  actam  dici  potest,  qnando  ita  in  allocntioni 
babet  pontifex:  Nos  quod  fam  in  Romana  eechsia  gessimmsy  eUam  in 
sawia  kae  flratemitaUs  vesirae  sfnodoy  ad  fuam  Deo  duee  pro  imumori^ 
nocessiiaiams  et  uUiiiaUbus  sanetae  Dei  eccksiae  oonvBnimmi,  oris  VO" 
dbus  ei  manus  subscr^onibus  roboremus.  Qnibns  omnibns  conside- 
ratiSy  conclndendnm  est,  totnm  boc,  qnod  Sirmondns  repetit,  ad  Bayeana- 
tem  synodnm,  mense  Angnsto  b^ns  aniB  celebratam,  pertinere;  et  ex  ea 
sententiam  patmm,  nt  rem  noram  et  magnam,  ab  Adalgario  ad  Gaiolnm 
delatam  foisse.  Atqne  ita  acta  potlssima  concilii  RayMnatia,*per  regnnm 
Italiaa  generalis,  iporatn  scriptoribns,  sno  loco  temporiqne  restitnta 
damns. 

10.  Rnbens  bistoricns  Rayennas,  ad  nos  non  pervenisse  scripsit: 
Holstenins  tamen  in  collectione  Romana  nonnnlla,  sed  minoris  noment^ 
nec  nisi  ad  solita  disdplinae  ecclesiasticae  spectsmtia,  bac  inatfrlptione: 
Johannispt^  VIII.  synodus  Ravennae  habita  cum  iSO  episcepis^  anno 
Oiristi  877 y  monse  Auyusto,  ind.  iO.  Prope  in  finem  mensis  dnrtsse,  ap-^ 
paret,  quod  Adalgario  Hednomm  episcopo,  qni  scMicet  pro  imperatore 
aderat,  possessio  monasterii  Flaviniaci,  siti  in  page  Alsensi,  Avgnsloda- 
nensis  parochiae,  6.  lal.  Sept  confirmata  estapatribns;  eldiplomati 
qninqnaginta  dno  ^iscopi;  pars  synodi  non  modica,  snbscrlpsere.  Anse- 
gisns  non  amplins  in  ItaHa  erat,  rerocatns  ob  papae  qnerelas.  Adeiga- 
rium  Novembn  superiore  Roma  digressnm,  diximns:  Febraario  iUnc  a 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  7 

IMIMO  i^iriMn,  BeiliiiaiB  scripfor  loityit»  et  qaidem  PTHodi  kAbtn-'  j^^  §77^ 
te  MBsa.     Tantui  Ciroliis  Terbis  teibnobat,  dom  aenolad  Garolo<- 
mmamm  araut  comparabat    Sed  aos  ipsa  synodi  pro  caesare  acta  ex* 

li.  Eqnidem  aibil  aut  poatifiei  avt  senatoi  Romaaonua  la  regio 
t  ordiaando  Joris  erat;  pontifex  tamen  ita  perortTitin  cen- 
,-«t  ezemphim  snam  imitandnm  proponeret;  episcopi  itarespon- 
at»  «t  seqai  Tidermitnr.  Sed  boc  facilins  licnit,  qnod  Jam  Longebar* 
pvoceres  Tidni  assensissent.  Pontifex  patres  synodi  allocntns 
1  sidas  terris.  illnxisse  Carolum  christianissinnnn  prind-* 
aagni  illins  Garoli,  qni  rem  pnblicam  Tictoriis  amplificavit, 
•narit;  qni  ecdesiam  porgarit  erroribns,  qni  orbem  literia 
H^|ns  fiiinm  difnm  Lndovicnm  pietate  indytom^  divinos  cnltas 
anDiificeatia  amplificasse:  ex  boc  natnm  Carolum  bnnc  altenim 
aam  et  tnmqnillissimnm  impefatorem;  cnmnlatnm  ntriasque 
s,  afitu  stadiom  et  patemam  solicitndiBem  yicisse,  ecdesias  di- 
B,  saGeidetesbonorasse,  viros  perltos  ampleoti^  religiosos  rmierari, 
\  ad  atnBqne  pbilosopUam  informare.  Unde  satis  iatellectttm  si^ 
i  a  Jho  aate  Jacta  mnndi  Amdamenta,  protegendae  ecdesiae,  regendae 
W9i  paUieae  destinatnm.  Id  decessorl  sno  Nicolao,  apostolioae  memoriae 
"wMq,  Jam  dadini  inspiratione  diTina  rer datum :  se  rero  Dei  sententiam 
et  coauaaae  rotnm  firatmm  coepiscopomm,  et  mlnistrorum  sanctae  Ro^ 
wamtm  ecdesiae,  amplissimique  senatus  et  totins  populi  Romani  gentisque 
aafatae  secntaa^  haao  secnndum  priscam  consuetudinem  solenniter  ad 
impeili  ftosMai  tbronnm  proyexisse,  et  augusti  nomlne  decorasse,  unxis- 
saqao  olee  «xtrinsecns,  nt  interiorem  qnoque  nnctionis  a  sancto  Spirita 
Tirtataai  demoastraret;  qua  nnxit  eum  domians  Deus  prae  consortibos 
nais.  Ife^mt,  inqnit,  kic  perpeiims  ouguiHts  ad  tania  foHigia  importuna 
OMt  prava  maekinatunm  ascandii^sed  poeiuiaius  a  nobis  ei  a 
r  abiemperami.  Ouaprepier^  frairee  eariseimi,  unanimes  aiqua 
M^pmmneniienies,  neeiniin  nokie  sdiiemaia,  benedicamus  Domino,  fu$ 
immt  nobis  iaimn  irtbuUj  a  quo  paganorum  coniritiOy  ckrisHanorum  soUk- 
mmm  expeeiaiur:  noe  vero,  fuodjam  auiore  Domino  in  Romana  ecelesim 
jmimui,  quae  esi  magieira  ei  maier  ei  caput  ecclesiarum,  preces  bene^ 
ditHomis  fundenies,  ei  imponenles  ei  coronam  imperii;  id  nunc  etiam  w 
kac  tmneim  ei  genaraU  fraiemiiaiis  tesirae  synodo,  iteratis  affeciibus 
uoeSbmtfuaf  ac  tpsa  manuum  euheoriptione,  roboremus. 

12.  Baronio  ipsi  Tisus  est  puegjrista  in  byperbolas  abreptus^ 
plmipn  artis  qvmn  TOritatis  in  dictis  ftdsse.  Carolo  potius  poeniten* 
tlam  inoittdam  faisse,  qaod  alienoa  regnnm  inyasisset,  quam  sceptrum 
cndamdnm,  qno  iniqQitas  coofirmabatur*  Quid  Toro  regni  commnnio  ad 
aceiasiae  nnitatem?  an  scbisma  erat,  si  aliam  Longobardi  qnam  Rom»ii 
ptincipem  babaissent?  At  episcopi  Long<rfiardt,  dissimulato  sophismatO) 
ia  Jobannem  adnlabundi :  Tuae  quidem  menOs  apicem,  0  beaHssime  ai-- 
|Be  opoeMice  papa;  Spiriius  sancH  graiia  aiustraium  agnoscimus,  quae 
eriemiee  parUer  ei  etoqueniee  facii.    SpirUalem  ftUum  iuum,  iomimum 


Digitized  by 


Google 


8  ANNALES  IHPERII 

1*877»  Carohm  imperalerm^  thriitiaitMmim  principemj  aufusta  Rommmi 
scepiri  guhemacala  diu  inconcuaaa  tenere  cupimms.  Fraetetea  tua  vesH^ 
fia  sedanles,  quem  amaSf  amamus;  fuem  eli^,  eligimu»;  §uae  geasi&ii, 
iaude  prosequimur ;  et,  si  necessUas  exigat,  toto  officUconatu  defemde- 
mu9.  Domini  ordinationi  resistet,  qui  huic  repugnabU.  Post  qoaedam 
isi  eniulem  sensom  ultro  citroqne  dicta,  sammns  pontifex  sorgeos,  seateB- 
tiam  protnlit  in  himc  fere  modum:  Seremssimi  filU  nostri  CaroU^  magni 
et  pacifici  imperatoris,  ad  imperialia  sceptra  electionem,  praeterUa  ntma 
indicHone  per  ministerium  nostrae  mediocrUatis  ewkibitam,  asmuenie 
Domino,  in  perpetuum  stabUem  manere  debere,  decemimus.  Respondonmt 
omnes :  Placety  placet.  Item :  Si  quis  hanc  rei  dimnUus  actae  instOutiOMem 
aiiqua  certe  ambitione  perturbare  tentaverit,  anathemaie  usque  ad  saiie^ 
factionem  teneatur.  Fiat.  Fiat.  Participes  pessUni  consUU,  ecdesiasHes 
deponantuTy  iaici  et  monachi  anathemate  feriantur.    FiaL  Fiat.  FiaL 

13.  Yolaatati  pontificis,  tantopere  pro  imperatore  satagentis,  nom 
defnit  ipse.  Et  primnm  Kalendis  Mi^i  episcopos  Remensis  proyinciae  ei 
yicinarom  Compendiom  conyocavit,  nbi  aedem  sacram  magnifice  stractam 
a  legatis  pontificiis  magno  apparatn  consecrari  voloit.  Ibi  parti  antiquae 
legni  soi,  sed  neqne  hmc  toti,  tribntom  pro  Normannis  irrogator.  Epi- 
scopi,  abbates^  comites,  vassi  dominici  et  de  propriis  allodii  mansis,  siye 
ipsi  teneant,  sive  vasallis  dederint  in  beneficiom;  et  ex  snis  honoribos»  id 
est  de  mansis,  qoae  in  feodom  habent;  deniqoe  etiam  de  mansis  abba- 
tiarom  aot  diarom  ecclesiarom,  qoas  tenent,  praefinitam  sommam  dabnat. 
Inmansom  indominicatom  constitoontor  denarii  doodecim;  in  mansum 
ingenoilem,  qoatoor  de  censo  dominicato,  et  qoatoor  de  facoltatibos  maa* 
soarii;  de  servili  vero  manso  doo  denarii  de  censo  indomlnicato;  totidem 
de  mansoarii  facoltate.  De  presbytero,  a  qoo  plorimom,  qoinqoe  solidi, 
a  qoo  minimom,  qoatoor  denarii  exigontor.  Etiam  de  thesaoris  eccle- 
siarom  aliqoid  dari  placoit  A  negotiatoribos,  qoi  in  civitatibos  versaa- 
lor,  pro  facoltafibos  conjectos  exigator.  Gonfectae  sont  librae  argeoti 
qoinqoies  millenae.  Sed  annales  notant,  trans  Seqoanam  Neostrios 
prioribos  in  Ligeri  Normannis  tribotom  pependisse,  aliodqoe  Rorgondis 
impositom.  Id,  credo,  imperator  in  apparatos  itineris  destinabat  Haec 
perfecta  sont  generali  placito,  qood  in  Garisiaco  actom  est,  obi  dona  regi 
ferri  solebant. 

14.  Extant  capitola  18.  Kal.  Jol.  confecta.  Imperator  ratione  itine- 
ris  reddita,  de  regni  administratione  sententiam  soam  aperoit  ordinibos» 
et  consiliom  petiit.  Illi  nihil  a  se  melios  soggeri  posse  responderont. 
Sed  com  injecta  esset  qoaestio,  qoomodo  de  filio  et  fidelibos  secoms 
esse  posset:  illi  reponont,  filii  coram  ad  neminem  magis  qoam  ipsom 
regempertinere;  pro  se  vero  ad  sacramenta  data  provocaront  in  Gari- 
siaco  olim ;  mox  post  mortem  Lotharii  regis  in  Gandolfi  villa,  et  novissime 
Remis.  Qoi  non  servaverit,  poenam  latorom;  qoi  nondom  Joraverit,  ab 
hoc  exigendom  Josjorandom. 

15.  Arbitrio  etiam  principis  relictom  est,  qoos  docere  secom,  qoas 
acaras  opponere  domi  nepotibos  vellet.    Ipse  com  filio  tsse  altenuitim 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPKRII  g 

Jiket,  ex   episeepls  iBgflnTinuiii  ParisiMuii,  Reinelmiim  Tornaceiseai,  A«  877. 

Oioaen  BelloTaceiisem,  Hildeboldnm  Saesskmeesem,  ex  ab^atibiis  Wel- 

fteaea   aTmciihmi  saom,  Gaazlinnm  e€  Fnlconem.    HmiG  abbatem  S. 

Bertni  inlerpTetor,  qui  postea  arobieplscopos  Remonim  Hinemaro  svtc- 

eeesil.    Huic  eaim  abbatiae  praeAiiste,  MabUio  notarit    £x  comltibns 

nendeiiciuii,  Baldidiiiim,  Gonradun,  Adalelmnm;  et  qnotids  fieri  possit, 

BeseneHi  ao  Bemardom.   Si  trans  M osam  profidscatar,  adesse  Jabeiitar 

epiuopi  Franco  Tongrensis  et  Jobannefs  Cameracensis,  comites  Amal- 

fee,  Gisiebertas,  Letardas^  Matfridas,  Widricas,  Gotbertas,  Adalbertos, 

fiistigens,  Raineros.    Trans  Sequanam  proficiscenti,  Hago  abbas,  Wal^ 

ikans  Avrelianensis,  Wala  Aatissiddorensis^   Gislebertas  Gamotensis 

efisceiH,  mia  enm  praedictis. 

16.    Ydlem  tam  comitatnom  qaam  episcopaiuam  designationes, 

Tirorvm  nominibas  additas  baberemns.    Sed  episcoporam  cajasqae  ec- 

deeiae  isdices  diptycbis  inscribebantar  passim,  et  in  synodis  signabant. 

Oemttiua  ant  principnm  nomina  vix  aliqaando  obiter  attingnntar,  ant  in 

cHmiilanis  eeclesiamm  ia  beneficiomm  memoriam  conserTaator.    Boso 

^^er  LodoTid  II.  aagnsti,  Baldainas  ipsias  Garoli,  neminem  latent.   Sed 

mec  Comn4nSj  qai  erat  ex  Welfonam  genere,  consobrinns  imperatoris, 

avuciili  Coiradi  filios.    De  Tbeuderico  mox  erit  diceadi  locus.    Ada« 

lelaies  Laadanensis  comes  Roberti  Fortis  frater  nonnollis  babetar,  ex 

aunlilnis  Metensibos  ad  a.  D.  892.    Gislebertns  esse  possit  comes  Man- 

searionui,  maritos,  at  Tolant,  Ermengardis,  Lotbario  angnsto  natae.    Le- 

Isrdas  aa  Begoni  comiti  Parisioram  natus  ex  Alpaide,  filia  Lndovici  Pii? 

Beraardos  plores  baboimus.    Frodoardus  comiti  Redonensi  bujasnominis 

Biarmaram  soribeatem  iadncit,  ut  Bernardum  Tolosanom  admoneat,  ne 

Ms  ecdesiae  Remeasis  in  illis  regionibus  disperdat,  nescio  an  direrso 

ab  Arrenico;  aam  boic  qnoqne  easdem  res  coatra  Tolosaaum  com- 

maadarit 

i7.  Adalardus  comes  palatii  semper  cum  sigillo  adesse  Jubetur 
piS^dpi,  matris  ejus  Irmentradis  aTuaciUus,  et  post  tot  simultates  impe- 
ntori  ■lcoaque,  ut  apparet,  reconciliatus.  Quodsi  is  pro  aliqua  neces-* 
silaie  abfoerit,  Gerardus  sive  Fridricus,  toI  aliquis  eoram,  qui  cum  eo 
scaritiy  id  est  qoi  ei  assignati  sunt,  cansis  intendat  et  paci  prospiciat. 
Gooulee  per  suos  comitatus  omnem  Tim  profaibeant,  malla  teneant,  pa- 
latos  Mabeaat,  qui  expeditionibus  destiaantur.  £x  missis  suum  quisque 
curet;  qui  regis  aut  reginae,  aut  itineris  comitom,  villas  aut 
iafestaTerit,  triplo  eomponat,  sicut  qui  in  trastem,  id  est  fidem 
lieam,  aliquid  committit.  Agitur  et  de  regno  Britonum  revocando, 
qeed  qaamvis  Jaramentis  firmatum,  nunc  cesset  eoram  obitu,  quibus  da^ 
tom  eret,  Salomonis  scilicet  et  filii  e^s.  Gavetur,  at  monasteriam  Gom- 
peedil  B.  Tirgiai  dicatum,  cujus  templum  praesentibus  legatis  pontificiis, 
aevi^ime  mnlto  appamtu  auper  consecratum,  a  filio  et  caeterisiabonore 
babeator:  castellnm  etiam  ibidem  stractum  perficiatur.  Improperatum 
Can^  est,  quod  ex  Gompeadio  tertiam  Romam  moliretur,  Garlopolis^  ao- 
Me,  ad  Cmstaatiaopolis  exemplom,  at  Martiaus  Poloaus  babet   Filio 


Digitized  by 


Google 


10  ANNALBS  IHPERII 

A«  877.  praMcribit»  in  qiib«s  lods  T^iAtione  tbstiaere  debeat;  et  AMelao 
miti  forestonni  cvra  comeadator. 

18.  De  keaoribss  vacantibiis  placoit,  nt  ezpectaretor  iaperatoiis 
Bententia;  interiin  episcopatvs  archiepiscopas  cvram  gerat,  arcUepise*- 
patm  yicinas  aliqois  epiacopiis  ciim  qnodam  comite;  abbatiae  epi&eopM 
dioeceseosy  adliibito  comitis  anxilio.  Gomite  defanctO;  ilfas  ejis,  »4^ 
Taate  episcopo  et  ministerialibns  comitatns,  rebus  praesint,  denec  re  a4 
imperatorem  delata,  bonorem  pateninm  accipiat  Qnodsi  iiins  comitis  iii 
expeditione  sit,  consilio  procemm  constitnatnr,  nt,  qni  maxime  propinqsi 
familiaresqne  del^to  Aterint,  cnm  episcopo  cnram  comitatns  gerail, 
donec  filins  imperatoris  Jnssn  snfficiatnr.  Idem  fiat  ad  Jnssa  isqne  im- 
peratoris,  si  filinm  defknctns  non  reliqnerit  Similiter  de  caeteris  vassis 
regiis  placnit  £t  idem  tnm  in  primis  Garisiacensibns  capitnlis,  tnm  ii  no- 
Tissimis  caTOtnr. 

19.  £x  bis  intelligimns,  Jam  tnm  in  morem  toI  Jns  abisse,  nt  filii 
comitnm  caeterommqne  Tasallomm  in  patemos  bonores  snrrogarentnr. 
Neqne  enim  noTa  tnnc  Jora  condita  pntandnm  est ;  qnanqnam  fortasse  toAc 
primum  mos  in  scriptnram  transierit.  Illad  ia  cnmnlnm  additnr,  nt  etiaa 
in  postemm  se  qnamTis  delnncto,  si  qois  Tassornm  regiomm  coris  secn- 
laribns  renuntiare  Tolit,  filio,  aot  etiam  propinqoo,  bonores  soos  placitare 
possit.  Placitare  interpretor  placito  pnblico  obtinere.  Et,  si  fa  alodio 
800  qoiete  TiTere  Telit,  hoc  nemine  obstante  possit,  nnHa  alia  obligatione, 
qoam  ad  expeditiones,  qoae  pro  patriae  totela  sosdpieilnr.  Gaetemni 
imperator  filiom  sonm  paratnm  use  Jobet,  ot  se  roTerso  Romam  ire 
possit,  somendae  coronae  regiae  toMidaeqoe  ecclesiae  cansa ;  Lotharii, 
credo,  angnsti  exemplom  imitatoros,  qoi  filiom  LodoTienm  in  Italiam  mi-^ 
serat,  et  regem  primum,  ac  deinde  aogostttm  appellarat.  Se  mox  is 
Italiam  seqoi  Jobet  Willibertnm  episcopnm  Gatalamiensem,  AnH^om 
Tnllensem,  Walam  Antissiodorensem. 

20.  Praeterea  imperator  non  aspemabilipmdentia,  qnasipraesagos 
fotori,  in  mortis  soae  casom  res  constitoit;  ot  capitolare  praesens  in  te- 
stamenti  Ticem  accipi  possit  Jobet,  ot  filios  noTercae  aogostae  concessa 
confirmet  serTetqoe.  Similiter  filiabos  et  filiolae  oaTot,  et  hanc  vnlt  ia 
matris  potestate  edncari,  nec  iuTitam  in  monasteriom  trodi.  Haec  fiUos 
et  ordines  regni  cemprobant  De  relictts  etoemosynas  dari  Jnbet,  eamqoe 
eoram  praesolibns  Hincmaro,  Franconi,  Odoni,  abbati  Gauzlino,  comitibnt 
Araolfo,  Bemardo,  Gonrado,  Adalelmo  committit.  Libros  in  tbesanro 
sno  repositos,  inter  ecclesias  S.  Dionysii  prope  Parisios  et  S.  Narine 
Comp^diensis,  et  filinm  sooio  diTidi  constitnit.  Hoic  conTentoi  non 
affoisse  Bosenem  et  Hogonem  abbatem,  et  Beraardnm  comitom  Anremi- 
cnm,  ex  epistola  Hinemari  mox  ad  LodoTicnm  data  apparet 

21.  Garisiaco  Gompendiom  imperator,  tom  pw  Soesslones  Remos 
adiit ;  inde  Gatalaonos  Ungonesqoe  emensns,  com  oxore  et  magna  «nri 
argentiqoe  Ti,  ItaUam  petiit  Inter  Joram  et  Alpes  ad  Urbam  Helvetio- 
rom  Adalgarios  occiffrit,  qoi  synodi  noperae  decretum  de  stabilitate  im- 
perii  ferebat,  expetiCui  principi,  speciosa  magis  qoam  firma  sectanti,  et 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  11 

ptaB  pnasidii  fm  episcopis  qaam  amatis  poneiti.   Idem  attilit,  poiitilHA.877. 

emt  Rareiina  difressvm,  Ticimim  osqne  ebriam  Teftire.    Cii  excipiendo 

I  imperator  Odacnim,  secmidi  scrinii  notariwn  (secimdiceriiim 

appeUant),  Goiramiim  comitem  et  Pipinim  ac  Heril^iim,  pro- 

de  stirpe  regia  Tiros,  misit.    Hos  PSpini  comMs,  Beraardo  reg» 

I  Bati,  fillos  liabeiit  scriptores;  et  ab  Heriberto,  qni  saepins  occnr'» 

fti,  Yetenim  YeromandQonim  comitnm  stirpem  dedncnnt.    Odacnm  enm 

csse,  ai^arety  qui  a.  D.  876,  imperatore  Ticini  agente,  priTileginm  Ans- 

berto  Mediolanensi  archiepiscopo  datnm,  Andachar  ad  yicem  Ganzlini  4. 

UL  Martii  expediTit,  apnd  Pnrisellnm  in  Mediolanensibns  monnmentis 

cz  ntbentico  repraesentatnm.    Ipse  intelligens  Carolemanni  nepotis 

appanlaSy  panlo  serins  ad  arma  respont,  et  Hngonem  abbatem.  pro  dnc^ 

laln  Seqnanam  et  Ugerim  comitatns  regeatem,  Bosonem  dncem,  Ber- 

■ndiim  Gothiae  mardiionem,  et  Bemardnm  Ar?eniicnm  enm  copiis  ex 

snn  qnemqne  proTinda  Tenire  Jnssit     Tnm  festinato  itinere  Alpibns  , 

tapmytts,   papam  Jam  Yercellas  nsqne  progressnm  praeter  opioionem 

ImTenll.   Ibi  magnifice  cnltnm  secnm  Ticinnm  rednxit,  regni  Longobar- 

dkj  sedem. 

22.  Hlic  conTOcatis  proceribns,  de  re  pnblica  tractatnris,  trepidns 
wmMn  attnlil,  Garolomannnm  cnm  ingenti  ezercitn  Germanomm  et  Wi- 
tidom  per  Tallem  Tridentinam  descendere.    £rgo  DerNmam  se  reci- 

nbi  Ricbildls  angnsta  coronam  ez  pontifids  manibns  accepit;  qnae 
.  iHi  itineris  Mi,  Festinatio  et  locns  feeere,  nt  magnificentia  esset 
Um  npparatns.  Kec  mora,  imperatrix  Jam  Aigere  sneta,  cnm  tbesanris 
el  pretiosn  snpeUectile  per  Alpes  et  Manriennam  redit.  Imperator  pro- 
eeres  erocntos  ezpectaTit,  nt  Tires  opponeret  bosti  adTontanti.  Sed  iltt 
pro  nulite  ezcnsationes  misere.  Bertinianns  annalista  conspirasse  aH^ 
ego  de  Tolnntate  illomm  magnifice  senserim.  Apparet  tamen,  et 
I  «[elnsos:  nam  in  conTontn  ad  Carisiacnm  Lndorico  Imperatoifs 
fiHa,  etrebns  doou  administrandis  operam  dare  Jnbebantnr. 

23.  Appropinqnante  ergo  Carolomanno,  cnm  omnis  mora  pericnlosa 
TidiretHr,  papa  caesari  Taledicens,  Romam  recorrit.  Nec  tamen  indon»- 
tas  discesilt;  et  imperator  magi^tndinis  snae  non  oblitns,  imaginem  Ser« 
Taleris,  in  cmee  fizi,  ex  anro  mnlti  ponderis  flBibrefactam  gemmisqne 
enmtnm,  nbennti  dedlt  donarinm  in  aede  Yaticana  collocmidnm.    Inde 

i  secntiM,  febri  corripitnr  in  itinere;  et  dnm  lectica  fertar^  nescio 
I  pnlTorem  bibit,  qnem  Sededas  miserat,  natione  Jndaens,  profiis-' 
medicns;  cnl  nimlnm  impemtor  tribnebat,  nt  solent  principes  em- 
piriconm  promissis  Iftealins  credere,  qnam  medestiae  peritomm.  A 
snmlo  remedio  ezasperatnm  est  malnm.  Itaqne  snperato  Cenisio,  impe- 
mler  cnm  Brios  Tonisset,  el  prae  aegritndine  progredi  non  posset,  fanpe-* 
nliicem  ad  se  roTocal,  et  extremis  appm^Snqnantibns,  praeceptnm  ei 
mann  sna  signatnm  credit,  qno  filio  regnnm  tradebatnr.  Addidit  et  gla- 
dinm,  qni  sancti  Petri  dieebatnr,  lanqnam  signnrn  possessionis  ^tae, 
qned  inTostitnram  Tocabanl;  eoronam  item  el  sceptmm  ex  anro  et  gem- 
Bris,  regtemqne  omne  ToetimeirtiBn.    Tandem  nndeciaMi  die  ab  kansto 


Digitized  by 


Google 


12  ANNALES   IHPERII 

A.  877.  medicameiito,  magniis  priiiceps  in  Yilissimo  tagurio  pridie  Tel,  nt  tlii,  3. 
Kon.  Octob.  ex  hac  vita  disteisit 

24.  Corpiis  exenteratiim,  Tinoqiie  maceratom  et  aromatibas  con- 
ditnm,  in  doUo  ^cato  ad  S.Dionysii  aedem  deportari  debebat :  sedbi^is 
foetorem  non  ferentibns,  monasteriam  Nantoadis  in  Sebnsianis  sepalcruai 
praebait.  Locos  est  in  Bressia  Lngdanensis  dioecesis.  Epitaphiam  tale 
depositnmrefertar: 

ifoc  dommi  CaroU  servantur  membra  sqmkro, 

CoMpicim  Eomae  qui  fwt  imperto ; 
Dardaniaeque  eimui  gentie  non  eceplra  reUnquene, 

Sed  poHus  placide  regna  ttnene  aHa. 
EccleeUmque  pio  temui  moderamine  CkritH, 

Semper  in  adoersis  Mor  et  egregiiu». 
ItaUam  pergeM^  febrihu  corrumpitur  atriSj 

Et  rediem  noslris  ohiit  in  finikus. 
Ouem  Deus  excd^  dignetur  Jungere  tunnis, 

Sanctorumque  ckoris  consoeiare  piis, 
Ouinta  dies  mensis  lumen  eum  panderet  orhi 
OctobriSy  spiritum  reddidU  Hie  Deo, 
Dardania  gens  Franci  sant,  qni  se  Jam  tam  per  fabolas  ad  Trojanos  re- 
ferebant.    Tandem  post  annos  septem  (at  babet  Aimoini  continaator) 
monita  maniam,  si  Albedco  credimas,  ossa  ad  locom  destinatom  perlata 
snnt,  nbi  et  epitaphiam  visitar,  sed  qood  serios  scriptam  est. 

25.  Pleriqae  a  Sedecia  yenenom  ei  missam  credidere :  sed  Garolo- 
manni  moribas  non  conveniebaty  veneno  grassari,  qai  ferro  Talebat.  Ne- 
qne  Bosoni  soeios  tribaere  aasim,  incerto  fhicto,  qaem  postea  percepit; 
certo  interim  damno,  in  yidaata  sorore.  Gredibile  est,  remediom  anceps 
inisse;  qaalia  nanc  qaoqne  non  desant,  qnae  ex  yenenis  atconqne  emen- 
datis  parantur,  magnae  in  alteratrom  efficaciae;  pro  ratione  praeparandi 
aat  corpore,  in  qnod  incidere.  Aberat  praeterea  medicos,  qoi  miserat: 
eo  facilios  peocari  potoit.  Dysenteria  obisse  imperatorem,  Fnldensis 
scriptor  prodidit;  sed  hanc  ex  venenis  nasci  solere  observatom  est  Fe- 
bribos  atris,  id  est  febri  maligna^  extinctam,  in  epitaphio  habetor.  Regino 
Sedeciam  sycophantam  vocat,  (sic  enim  legendom^  non  sicariumf  ex  MS. 
annalibas  ooliigo,  qaibas  exscribitar).  Addit,  magicis  praestigiis  incan- 
tationibasqae  mentes  hominom  delosisse.  Trithemios  velot  circnmfora- 
nenm  describit»  qaalis  apad  ipsam  Faostas  senior  memorabator,  qnem 
alios  Jonior  aemolatos  est.  Ait,  Sedeciam,  fasdnatis  spectantinra  ocnlis, 
Indibria  raira  principibns  objecisse;  devorasse  hominem  armatam,  cor- 
inm  etison  foeno  onostam  oom  aariga  et  eqois.  Ampotabat  hominum 
capita,  raanns  pedesqoe,  sangninem  pelvi  excipiebat,  mox  omnia  re- 
stitoebat.  In  aere  incedens  (si  diis  placet)  speciem  venationis  prae- 
bebat. 

26.  Uberos  ex  Erraintrnde  regina,  filia  Odonis  coraitis  (Aorelia- 
nensis,  nt  creditur),  habnit  mares  et  adaltos,  Garolam  ab  Albuino,  qnen 
ignotas  lacessierati  in  capite  vnlaeratnnii  aliqoot  post  annis  extinctom, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERIl  ig 

■tsspm  ^aras;  LudoTic^ni,  qvi  raecessit;  Lothartai  claidiMBtem^  iL877* 
Ikctuk  abbatem,  qui  a.  D.  866.  oUit;  Garoleiiiaiiini,  qvem  pater  danma- 
tnft  ob  rebellionem,  excaecaii  Jusserat,  extinotom  a.  D.  869.  Filia  ex 
EnmeBf  airde  memoratiir  Joditiia,  primom  Edelwalfo  regi  ocddeataliiui 
Smxomua,  deinde  fialdniiio  comiti  napta.  Nam  qaod  filio  etiam  Edel- 
walfi,  extipcto  patre,  inpserit,  non  admiserim.  £x  Ricbilde  BoMilt 
soffore  aati  iilii,  omnes  iii  infiuitia  obiere.  Aliae  ettaai  filiae  memonft* 
tmr,  sed  incertae  matris ;  Irmentmdis  abbattea  Hasaoniensis,  dipleinate 
npod  Miraenm  in  codil^  donatlooam;  Rotaldis,  abbatissa  iu^ 
em  Seessionensis  et  apnd  Ghellas,  sed  antea  co^|ogata.  Filia  flvgoni 
nvpta,  qnem  Qnercetanns  Hngonis  Gapeti,  Bnccdins  rectiis  Ri^ 
sfcardi  patrem  Ikdt.     Idem  filiabns  Rotmdem  ad^yt^  S.  Gineis  abba-» 


27.  Icona  principis  bis  habet  Golberti  bibliotiieca  ii  dtacdHis  librfs, 

qmos  capitalvm  Metensis  ecclesia^  cathedrale  oencessit    Ambe  libci 

ifeims  Gaioli  inere.    Unns  est  codex  sacroram  bibUonim  praegrantti 

ptctiiris  oraaios,  qaanun  in  ahqna  codex  ipse,  a  monadiis  S.  Martiai 

Jfeleiisis^  sedenti  in  throno  prindpi  offertnr/    Latera  claadnnt  proceres 

iiiii^  et  mox  totidem  excnbitores  galeati,  alter  lailcea,  alter  gladio  ar- 

miaCL    AJter  liber  est  precnm,  literis  aareis  mirifice  scriptas,  ebore  gem*- 

■dsqae  restitos,  mortaa  Irmintrade,  nt  Balnzins  co^ficit,  donatas  Metensf 

ecdesiae;  qnod  inatilis  }am  domino  esset,  qaando  preoes  pro  conserrar 

tieme  reginae  coi\]agis  insertae  cessabant.    Initio  libri  depictas  yisitor  in 

solio  Carolas.    Gapiti,  at  in  saperiore  figura,  manas  aarea  iaminet,  qaasi 

a  l^eo  coronato,  nt  litaniae  loquebantor.    Dextra  scepirnm  tenet,  qnod 

ia  cnicis  daplicis  speciem  abit,  postremoqne  in  lilinm  exit,  qai  mos 

sceptroram  etiam  apad  Germanos;  ne  qais  insignia  Francica  somniet. 

LaeTa  calrariam  tenet,  in  speciem  globi  mnndani  fonnatam,  et  crucem 

snstinentem.    Sed  vera  lineamenta  ex  taiibus  picturis  non  speres ;  adeo 

phires  idem  ^hibent.    Aliam  Garoli  icona  ex  libro  delineatam  Mabilio  iii 

jfiaere  Italico  etiam  ad^hunc  refert.    Fratris  Lotharii  augusti  icona  snpra 

meaoravimus  ad  obitus  annum,  et  discrimen  coronarum,   cum   sdlicel 

Careltts  nondom  imperator  appellatus  esset» 

28.  Mnlta  de  moribus  Garoli  passim  attigimus,  quae  recoliigere  non 
Tecaft.  Ab  Hincmaro  ut  mutabilis  nuper  depidtfs  est;  perfidiam  nec 
amici  excosant.  Yerba  ad  acquirendum,  non  ad  perdendum  nata,  crede- 
bat;  quaesita  negligebat,  ut  nova  captaret.  Ingenio  etfacundia,Juvmiem- 
qoe  etiam  audada  non  caruisse,  constat.  Multa  adversa  domi,  et  Nor-^ 
■nnnicae  maxime  clades,  mentem  non  acuisse,  sed  animos  inf^gisse, 
apparet  Itaque  provecta  aetate  timiditatis  accnsatus  est,  tum  cum  bella 
manus  poscebant  Doctrina  damit,  studiisque  etiam  sacramm  litmnim 
a  pio  patre  excultns  est,  ut  ipse  ad  Hadrianum  papam  pro  saa  defensione 
s^psit.  Salomon  quidam  sui  temporis  habebatur;  unde  famae  alludens 
Hincmams,  Salemonis  fercolnm  carmine  scriptum  ad  eum  misit.  Emdl- 
toram  fantor  iasignis  habitus  est.  Itaque  et  Johannes  Erigena  et  Ra- 
tramnus  apud  eum  in  favore  fuere,  et  hortatv  ejus  libros  scripsere  de 


Digitized  by 


Google 


U  ANNALES   IMPERII 

A.877.  etokaristit  et  pnedMtiiatioiie;  flle  ^iim  opert  psevdepigrapki  DionirdU 
Areopagitae  ia  Latinaiii  transdilii.    Anastasiiis  bibliotliecariiis  Jam  impe- 
rttoriyersan  a  se  Yitam  Dio&ysii  Areopagitae  niisit,  a  Methodio  quodaum 
Graece  scriptam;  illoBe,  qni  SlaTomm  apostolus  liabetar?  iiam  apparef, 
recens  fUsse  opnscohim,  qnod  res  ab  Hildaino  Franco  sappeditatas  con- 
ttierei   Mettodias  vitae  aator  a  Frodoardo  Gonstantinopolit^os  appel- 
latnr,  qaod  non  repvgnat.    Herricis  monacbas  Aatissiodorensis,  qai  libro^ 
de  yita  miracalisqae  S.  Germani  carmine  scriptos,  bnic  principi  adepto 
imperio  nnncapavit,  non  satis  ejas  stadiam  reparandaram  lit^aram  de» 
praedicare  potest    Salomoni  et  ipse  comparat,  ad  qaem  conTeniant  sn-» 
pientes.    Hibemos  afflaere,  Graecos  allici;  dolere  Graedam  sais  oraa- 
mentis  spoliatam ;  palatiam  ^as  pro  schola  esse.    Milonem  monaclnim 
S.  Amandi  Sigebertas  refert  metro  ad  eom  scripsisse  de  sobrietate.   Idena 
addit,  Hobaldam  ex  eodem  monasterio  trecentos  ei  yersns  misisse  in 
laadem  Galyoram.    Ibi  vocabala  omnia  literam  G  initialem  babent    Ex 
qao  itttelligimas,  Gahri  cognomen  Jam  tam  apad  Talgas  tolisse,  nequ 
aspematom  esse.    Gaetemm  vanitati  pleramqae  soae  litavit,  consilioTam 
exita  liberisqoe  inldiz.    Noyissimas  hactenas  regom  Galliae  Romanos 
imperator,  sed  qai  ab  imperii  bonore  nihil,  nisi  titalam  sepalcri  haboit ; 
affectationem  ejas  morte  lait    Ex  eo  imperiam  ad  Bijoarios,  id  est  Ger- 
manos,  perrenisse,  aator  vitae  S.  Genalfl  scripsit    Et  notata  dignam  est 
in  Germania  antiqais  ac  mi  yicinis  temporibas  eam  imperatoribas  non 
compntatamy  sed  Garolam  (qaiyoigo  Grassas)  in  tabalis  secandnm  dictnm, 
nt  in  ipso  ostendemns. 

29.  Filiam  reliqait  Galyas  non  Balbam  tantnmi  sed  et  caetera  illaa- 
datam.  Majorem  nata  adyeno  casa  amisit;  daos  reliqaos  ad  ecclesla- 
stica  mania  damnayit;  alteri  homm  saeyos  pater  ocalos  erait.  Ita  dam 
magnitadinem  filii  anins  qoaerit,  fiimiliam  pessnndedit.  Et  in  camalam 
infoiianii,  qooc  ipse  extality  aat  ab  his  genitt,  instramenta  peniciei  faere. 
Nam  frater  axoris,  et  l^atre  matris  natl,  cam  sais  samto  diademate,  ali- 
qnamdia  in  Proyincia  et  Borgandia  regnamnt  Roberti  Fortis  liberi  cnm 
nepote  domini  de  regno  Francomm  certamnt;  illias  posteri  hajos  poste» 
ros  eyerterant.  Adeo  mens  hominam  fati  nescia,  yitando  mala  procorat 
Beraoldas  qaidam,  fanaticas  an  impostor,  retolit,  yisam  sibi  ecstatico, 
Jacentem  Garolom  in  loco  poenaram,  et  aaxiliam  implorantem ;  qnaeren^* 
tiqae,  qnid  pro  eo  posset,  mandasse,  nt  Hincmari  preces  exposceret:  inde 
Uberari  yisom.  Hincmams  rem  credidit,  aat  yololt  credi,  epistola  poblica 
td  episcopos  et  alios  religiosos  yiros  scripta,  at  preces  pro  defancto 
principe  fbnderentar;  qaae  inter  ejos  oposcola  extat 

30.  Principatas  complares  a  proceribas  coepti  snnt,  qoi  sab  ipso 
ioraem.  Nam  tom  maxime  beneliciales  ditiones  in  haereditates  abiere, 
cvB  regom  aatoritas  collapsa  esset.  Bargandiae,  Proyinciae,  Tolosae, 
Aryemoram,  Flctayiensiamy  Flamdroramy  Mansnarioram,  Mosellanorom, 
Gampanoram,  Veromandnomm;  reges,  doces,  marchiones,  comites  tonc 
eapot  extolere.  Flandriae  et  Tolosae  comites  din  marchiones  appellati 
smit,  hi  Saracenis  oppositi,  Uli  Normannis.    Sed  qaod  HoIIandiae  etiam, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  IS 

lel  it  aliqviido  dicebanCiir,  FlardiiigM  cooiites  a  Tkeoderico  cmiteA.877. 
•rti  siil)  Us  temporibos  flofente  Qde  qQO  infra),  quod  volnnt  Batavi  seri- 
ptom,  huA  firBiiiii  r^erio.  Nam  Frisiae  miyor  pars,  qiia  HoUaBdia 
e«iitiiel»atiir,  LadoTici  Ciermaiiici  sors  erat,  ex  partitione  cnm  Garolo^ 
^  Lottarii  portto  snMiTisa  est  Ita  tantom  sinistra  Mosae  ripa  ad 
CaioiiB  perreiiit ;  eiqoe  Normanni  iacnbabant,  Roricns  inprimis  q»ecie 
chiistiaii,  pepnlaribns  yix  melior. 

3t  Al  LidoTicvs  apad  Andriacnm  Tillam  ag^t,  qnae  iKHlie  Orre- 
Tflk  cmdit0,  iater  Ambianos  et  Artesios  sita,  cam  nuntinm  de  morte 
Htois  iaperaloris  acc^t  Statim  sito  fadlitate  aalarae,  siTe,  ut  sibi 
MKiiant  aaiiios,  proximis  abbatias,  comitatns,  villas,  pront  qnisqae 
ttlOii,  largitar.  Sed  ea  res  contra  Tortit ;  nam  plares  absentes  off^- 
a,  fum  fnesentea  deTivdt.  Deinde,  nt  fnnns  patris  cnraret^  ad  fonnm 
Din^fer  Garisiacaai  conten#t«  Sed  cam  ad  Yemnm  nsqne  Toaisset, 
feitiaatamsepaitBram  intelleut;  proceresqne,  qni  angnstam  comitabmi* 
t«,  iailpatos  praeci|Mtatae  liberalitati,  conspirationem  m(HirL  Itaqne 
rediit     Ilii  pene  bostili  more  praedas  agentes,  ad  ATonna-* 

asqie  Rfpifnffiff  dioeceseos  monasterinm  Tonere,  conTontnmqne  ia 
pmteda  ad  montem  Witmui,  bodie  Moemerinm,  iadixere. 

32.  Ee  teo^ore  Hiacamras  a  LudoTico  ad  c<ttsiliQm  de  re  pnblica 
ToataSy  scripeit  epistolam,  qaae  «itat,  demesticis  exemplis  re« 
teUm:  nbi  amMlat,  dfssensiones  fratmm  mortao  LadoTico  Fio  ab  ambi- 
tiam  pftciram  I^tharii  ortas ;  qni,  nt  oauiia  ad  se  trabereat,  nni  impo» 
nM  cncta  parOce  Tolebant.  Itaqne  snadet,  nt  factionibns  procemm 
•krimi  nU,  onmftme  se  aeqnnm  praebeado;  qnod  eo  fadlios  qaeat,  qnia 
feMaaoa  babeai:  tnm  at  sine  mora  Hufoai  et  Gauzelino  abbatibns, 
etBmaii,  Goarado  daobasqne  Bemardis  scribat,  (^i^oram  intenrentu  locas 
tncUiiis  nagotiifl  coaititaatnr,  et  tnrbarum  occasiones  pmecidantur. 
opas  esse,  aity  ut  ecclesiis  coasulaty  baclenns  peroccasionabiles 
(lic  loqvitar)  et  iadebiias  exactiones  iade  a  Tiginti  annis  op- 
lam  nOy  nt  aaper  peae  seaiper  factum  sit,  bonores  jndiciaque 
9»  pratio  Tandanlar,  tum  at  rapinae  cessent  His  malis  snblaliSy  Deum 
^ni^  aaimoa  Tirtntemqne  reddituram,  ne  amplias  paganis  hostibni 
(rikitnii  fiaal.  Uoc  tempore  et  Gauzlinus  abhatiam  S.  Dionysa  obtinne«* 
oi»  qaam  Garolas  imperator  sibi  serTaTorat.  Nam,  ut  ex  Hincmari  epi- 
Mi  ftpparel,  rex  noTus  bominis  opera  ad  conciliandos  animos  indigebat 

31  Nnntiis  utrinque  discorreatibus,  placuit  tandem,  ut  Richildis  cum 
Pmaribas  ad  priTignnm  TOniret ;  conTentus  ad  Gasaum  in  Gotia  syha 
iaa  piacal  Gompeadio  baberetur  constituendis  rebus.  Angasta  in  missa 
S- Andreae  aoTo  regi  pneCeptam  pateranm  et  iasigaia  attolil,  pactisque 
ciilBe  lumoribaSy  peae  emto  regae,  dato  etiam  episcopis  scripto  2.  Kal. 
I^Mei^  qaibus  dero  el  popalo  statnta  senranda  pollicebatnr,  6.  Idus 
l^Mabris  coaseasa  omninm  ab  HiiMoutro  coronatus  est,  et  sacrameata 
«iielAas  praeseatibas  data.  Hittcmaras  post  benedictiones,  ceremoniis 
Krpieces  ceaTaaientes  interstinctiS)  sacmm  oleum  capiti  ini^dit,  coro- 
M  imposuit^  sceptmm  tradidit,    Taac  eliam  de  duabus  ejus  uzoribns 


Digitized  by 


Google 


46  ANNALBS   IHPERII 

A.877.aelii]ii  est  ab  episcopis,  caatnaqiie,  le,  Adelaide  abjeeta,  Anjsgardci 
redperet,  a  qtia  tanqoaai  inipare  ewB  diremerat  pater.  £a  de  re  Hino 
narus  scripsisse  didtiir  apnd  FrodoardQm.  Habita  postea  syaodo  qvadai 
in  Neastria,  Hincmams  praeses  ad  Hagonem  filinm  Lotharii  regis  litera 
comminatorias  scripsity  it  ab  infestando  LadoTiei  regno  absttneret.  lu 
refert  Frodoardas. 

34.  Dam  haec  in  Gallia  gerebantor,  Garolomaanns  Bi^ariae  res 
repum  Longobardoram,  nemine  resistente,  in  potestatem  stam  redegit 
Qaaaqaam  enim  Bertinianas  scriptor  eodem  tempore  et  Carolaa  aoiga- 
stam  et  Garolomanaam,  dam  alter  alterias  adveatom  yiresqae  tiset^  qaa 
Tia  yenerant,  reftigisse  scribat:  intellecta  tamen  morte  imperatoris,  Gare- 
lomannam  Italia  citeriori  emni  potitam,  dabitari  non  debet  Nec  taatoa 
diserte  habet  Faldensis  annalistay  primoribas  in  fidem  recepfis,  regionc 
pro  arbitrio  ordinata,  ia  Barariam  redisse  regem ;  sed  et  pa^im  reperti 
snnt  diplomata  per  ecclesias  Italiae,  annis  regni  ejas  distincta.  Qoa  dc 
re  ita  Sigonins:  Regnum  lUdiae  per  triefmium  temiaae,  in  fMxitmo  oii- 
fkiMim  silenfio  veUra  muUa^  quae  tfa  Lonfobardia  leguntur  dipkmata^ 
fidemfaciutU,  fntibua  ipse  Bajoeriae  atque  ItaHae  rem  C^c  eatna  «e.ta^ 
icribiO  ecekeHs  jH^uUique  benefida  confirmaoit,  ab  anteceaeoribms  pro^ 
fecta,  Omnia  tamen  ia  Bi^Joiffia  data,  Sigonios  scribit,  in  qao  errat  Mox 
enim  Yeronae  hoc  «lao,  et  aliad  Fapiae  coaoessam  afiTeremas.  Ayen- 
tinlas  etiam  capat  et  caleem  diplomatis  afiert,  qaed  Regineimrgi  in  templo 
d.  Emerani  extat,  datam  /2.  Eai,  Oct.  anno  tertio  regni  Ca/rolonumni 
serenissimi  regis  in  Bajoariay  et  m  Itatia  secundo,  Aetum  Hockderaka, 
curte  regia,  Hochbergam  vel  Hohenborgam  interpretor.  Floraqae  a  se 
notaia  ait  in  historia  Otii^nsi.  Aliad  Adelzreiteras  affert,  datam  in 
Rantersdorf  (hodie  Ranshoyen,  nbi  nobile  monasterinm  a  Gaelfis  nostris 
aactam)  anno  tertio  regni  in  Bajoaria,  primo  in  Italia  ind.  ii. 

35.  Kt  qaia  Baroaias  Ladoyicani  Balbam  Galliae  regem,  a  Johanne 
papa  mox  Trecis  coronatnm,  ia  Italia  imperasse  pntavit,  Flormitiaas  ex 
Lacensi  archiyo,  quataor  diplomatibas  citatis,  demonstravit,  nallam  haic 
Ladovico  locnm  esse,  statimqae  a  morte  Garoli  II.  imperatoris  Garolo- 
mannam  regnasse.  Initiam  regni  ejas  Italici  a  Novembri  mense  hajns 
anni  compatatam  constat.  Extat  enim  privilegiam)  ab  ipso  rege  Gerardo 
episcopo  Lacensi  datam  Yeronae  iO,  Kal  Dec,  anno  prtmo  Carolomanni 
serenissimi  regis  in  Italia,  ind.  ii,  id  est  hoc  anno,  indictione  a  KaL 
Septemb.  inchoata.  At  ex  alia  scriptnra  lAicae  data  iS.  Kdt,  Dec,  tadL  i3. 
QA  est  a.  D.  879)  anno  secundo,  postquam  Italiam  ingressus  est,  pstei, 
secandom  regni  nondam  ftaisse  finitnm.  Itaqae,  si  nnllas  in  nomerii 
error,  necesse  est,  medio  spatio  inter  16.  et  10.  KaL  Dec.  anni  praesentis 
regnam  Garolomanni  Italicnm  inchoatnm  esse,  sacramentis  scilicet  a  pro- 
ceribos  conflaentibas  Yeronae  datis,  qnos  inter  Gerardnm  Lncensem 
episcopom  foisse  apparet;  nondam  finito  altero  mense  a  morte  Garoli 
imperatoris,  qaa  laxata  erant  Jaruaentorom  vincola,  qaibos  Itali  tenebantor. 

36.  Forma  diplomatis  Gerardo  dati  haec  est:  Innom,S,etL  T. 
"     Carolomannus  divina  nmente  gratia  res...   Yir  venerabiUs  Gerardm 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  17 

eecUsiae...  ap^no^rtmcMhtdinmini^cav^ 
kmecdetiatindejamdiuinfusteabiaiasfuisse,..  quasijmjureperpeiuo 
Mmui,  qmo  magii»  pro  nohis  et  anma  pairis  nostri  et  matris  nostrae^ 
tstahtHtafe  a  Deo  nobis  cotkM  Deum  exorare  detectei.  Id  manu  nostra 
npria  subter  frmaoimus  et  ammii  nostri  impositione  sigiliari  jussimus. 
^lfmum  f  Carolomanni  pOssimi  regia.  Baido  canceliarius  authentico  con-^ 
iMrtf  reeognom.  Dat.  iO.  Kal.  Decemhr.  anno  primo  regni  CarolomanM 
lemteMif  regis  in  ItaMa^  indictione  ii.  Actum  in  urbe  Veronensi  in  Dei 
mdue  feHcUer.    Amen. 

37.  Sed  atiiid  exUt  diploma  datmn  Papiae  17.  Kal.  Noyembris,  qnod 
cn  IjKeiisilms  e^msistere  non  potest.  Et  yerosimilius  certe  est^  Garolo- 
msamm  Papiae  in  regia  sede,  regno  inaugoratiuii,  inde  in  reditii  snb 
lamfcris  exitiim  Veronae  egisse.  Praeceptum  est  datnm  monadiis  Gasaa 
aireae  iii  insiila  PisearieBSi,  qnod  excerpere  operae  pretiom  erit:  In  no^ 

smes.  et  i.  Tr.  Carlomannus  D.  f  cl.  R Cum  gratia  auxiliante 

kdma  repmm  ItaHcum  obtinuimus  primum,  Deoque  ducePapiam  venimus 
wlfiem,  adHt  sennitatem  nostram  .-. .  .  Celsus  praepositus  monasterii 
uod  Ca$a  aurea  voeatur,  et  quod  beaOssimae  memoriae  antecessor  ac 
omemMms  noster  Ludooicus  imperaior  auffustus  a/undamentis  m  honore 
emeiae  ei  tndividuae  Trinitatis  construxit,  afferens  quoddam  praecephm^ 
■  fMO  'ComHnebatur,  quomodo  pro  amore  S.  Trinitaiis  et  pro  remedio 
mamae  suae,  res  omnes  quas  Justo  ac  legali  tenore  acquisivit,  tam  im 
whe  MomuEy  quam  per  totam  Campaniam,  omnem  Romaniam,  ambos  Spo^ 

^sHnos  dueaius  et  per  totam  Tuseiam  praefato  monasterio  contuiit 

U  erpropria  eongregaiione  abbatem  sibi  eligendi  libentiam  monacki  kabe- 
rmt  et  aumsmsterium  sub  imperiaii  immunitate  ac  tuitione  perpetuis  ten^ 
fofBus  pesmi^eret.    Haec  nos  cognoscentes  decrevimus,  uti  seripta  suni 

(smftmare  . Insuper  queadam  guatdum  prope  ibidem  situm  Cgualdnmy 

e^j^vmiBterpretor,  Germanis  ^^wald^)  nomine  Comiae  cum  servisetmotem» 
Mi  4s  BaHieolo,  kabUantibusque  in  viila  Alanne,  cum  agris,  pascuis, 
preOs  ed  gualdum  perOnentibus,  tradimus.    Ea  videOcet  ratione,  ut  haee 

E^  amorem  Domim  nostri  Jesu  Christi  et  pro  remedio  animarum 
um,  id  est  Ludovici  praefati  vatperatoris  ac  consobrim,  qui  nobis 
, i  isiud  disposuerat,  nec  non  piissimi  genitoris  nostri  Ludovid  regis 

l^pab^  mostri  CaroH,  nostraeque,  ad  id  monasterium  perHneant . ... 
msamus  domni  Carlomanmi  serenissimi  regis.  Baido  cancettariue 
U  vicem  Tkeotamri  arckicapeUami  reeognovi  et  subscr^sL  Data  dedmo 
MsUendas  Novembris,  anno  Christo  propitio  secundo  (leg.  primo^ 
^  dommi  Cartomamd  serenissimi  regis,  indictione  iO.  (\e%.  ii.')  Actum 
hfiae  dmitate  regia  I.  D.  F.  R.  Extat  in  chronico  Gasanriensi,  qnod 
tomo  Spidlegiomm  Y.  edidit.  Tbeotmamm  esse  apparet,  qnem 
archiepiscopnm  Salisbnrgensem  factnm,  snb  Garolomanni  filio 
cancellis  regiis  praefnisse  constat. 
I6L  Carolomannim  mox  Romae  dominnm  babitnm  constat,  etsl  non- 
«fnstiim,  nt  patricinm  tamen  Bomanornm  et  regem  Longobardomm, 
^  MagMUS  Carolus  olim,  ha^editario  scilicet  Jnre  primi  ordine  Fran- 

AIVAKIS  tSFIRII  TOV.  n.  2 

Digitized  by  VjOOQIC 


18  ANNALES    IHPERII 

A.I77.  oonvi  rogif.  Moo  MtiiiflMte  oolHfiUir  ex  soriptnrt  qiadaa  LamB  i 
pertt  «b  eodea  FloroiUiiio  visa,  qne  daU  ett  Ronte,  regmuiie  C 
robmmmo  roge^  amo  regtd  in  IkUia  iecundo  i5.  KaL  Noo.  itMcL  i 
id  est  t.  D.  879.  Acium  cMiat.  Leonianae  nrkii  Romae  heaU  iV 
apo$toli.  Neqve  etm  reoi  ad  tim  t  Ltiiberto  illtttn  reCertg,  ^me 
aiwB  avperiorem  pertiiiet.  Qiiae  iBprimis  nottre  eportet  cootrt  pm 
ficom  trrogttiones,  qti  gibi  Jts  electionis  moliebtntur ;  sed  teftttmMti 
Jobtimis,  qoi  Garoliim  GalY«m  elegerat,  per  Garolomamtaei  eyermum  e 
qni  se  ipse  ingessit. 

39.  Garolomainum  qnominns  progrederetir  longivi  ii  Italit,  dii 
tinsqne  htereret,ytletndo  probibait:  ntm  pericnlose  decabnisae,  et  leclii 
demnm  relttvm,  tnao  deinde  integro  peae  desperttum  Jtcnisse^  Barl 
■itniis,  et  qni  enm  exsoribit  continnator  Aimoini,  prodidit.  Qini  atiaj 
Qt  tnntles  Faldenses  refemnt,  pestilentit  ingens  secntt  est  exercitn 
Gtrolomanni  ab  Italia  redeantem,  aegris  tissiendo  spiritnm  oxhalaBtiba 
Unde  intelllgimas,  atras  (at  vocat  epitaphinm  imperatoris),  id  est  m 
lignas,  febres  hoc  aatomno  per  Longobardiam  grassatu,  qvae  impentc 
rem  ipsam  corripaere.  Annns  certe  insalnbris  f^it:  nam  et  popaln 
Germanicnm,  sed  ad  Rhenam  maxime,  yexabat  febris,  qaam  ItalictM  ^ 
pellabant,  dolorqae  ocnloram. 

40.  Papa  Romam  reyertens,  Lambertim  dacem  in  itinere  cenipe 
layit.  Is  imperatoris  nomine,  qaem  obiisse  nondnm  innotaerat,  ebtid^ 
Romanorum  postnlavit;  sese  etiam  Tentanim  addidit.  Gonstat  eni  Gi 
rolemanno  magis  favisse;  sed  caasas  Htigandi  qaaerebat  Fapa  aib 
ceram  negare  aasas,  nt  in  tatam  yenit,  ex  arbe  12.  Kal.  Not.  respendi 
postalationem  obsidam  magna  omninm  Romanornm  indlgnatione  aoditai 
nt  qaae  sine  exemplo  esset;  neqae  ex  sontentia  imperatoris  fieri,  q\ 
nihil  tale  apad  se  dissimnlatnras  foisset.  Lambertam  gloriosnm  cemitei 
recte  factamm,  si  adyentam  differat:  nanc  redpi  non  posse. 

41.  Hac  refero  Johannis  epistolam,  cajas  Sigonins  haeo  excerpl 
(Terbis,  opinor,  nonnihil  matatis)  affert:  Romam  reversi  omnia  iHof 
Fmidis  et  Terracinae  a  Saracenis  teneri  invenimite'.  Quare  non  an^^ 
fuam  quinque  dies  in  urbe  morati^  cum  /kteHbus  noeirie  exioimme,  et  nan 
^Mrum  octodecim  cepimua,  et  servos  sexcenios  Hberapimus.  Ideo  vesii 
ad  nos  adventu  est  opus^  ut  virtute  vestra  praeierita  damna  resarc 
et  fittura  prohibeantur.  Ad  imperatorem  et  regiaam  soripta  haeo  Si^ 
aias  refert.  Imperatorem  Lndoylcam  Dtlbam  interpretttnr ;  sed  iUe 
imperttor  ftctns,  nec  Romte  expectttof  est.  Ittqae  literts  td  i 
n.  tagastam  et  Richildem  pertinere  oporiet;  et  possnnt  datae  eose» 
pontifex  yix  domnm  rednx,  nondnm  al^nid  de  Garoli  morte  accepii 
Nam  cam  magnls  yiribns  et  Garolomanno  reprimende  mffeotnriai  re 
mm  sperasse  crediderim. 

42.  Interea  extinctam  imperatorem,  ftima  attalit;  et  anp 
Garolomanni  literae,  qoibas  se  Romam  yentnram  et  ecclesiae  exa]tat| 
aem  carae  cordiqne  habitaram  signllieabat;  dtffimndmn  tamen  iter 
cessarH  com  firatribas  celloqoii  caosa.    PMtifex  landata  ejas  to 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPKRII  1« 

66  legatos  a  latere  meise  Pfoyembri  f espe]idi%  qai  de  capitnlis  A»  877. 
it:  tam  affore,  qaf  re^m  ad  «rbem  boaorMee  dednoerent.  Ita 
)eSn  aKqvJd  snmere  conabatur,  qvod  speciem  qvandam  aatofitatis  baberet. 
broiomaBnnm  non  papa,  sed  Taletndo,  qnominns  Romam  veniret,  pro- 
IMt  De  nef  otlo,  qnod  cnm  fratribns  tractavit  GaroIomamHU,  »d  annnm 
mqientein  dlcemas.  Pontifex  etiam  ad  Theotmaram  JnTaviensem  «rchi* 
p^itmpiwi  scripsit,  palffeqne  feiisso  cansam  ei  Remanae  ecciesiae  apnd 
teelemannnm  Gonunendayit;  simni  retitns,  qnos  in  Bajoaria  percipere 
Mebal,  ejns  cnra  in  postemm  colligi  transmittiqne  Tolnit. 

43.  Imperatrix  Angilberga  boc  aano  in  monasterinm  S.  Slitl  Fla^ 
cenHRm  mnnificam  se  ostendit.  Traditionis  cbarta  testamentnm  appel'* 
fafir.  Assensns  est  Ihtter  ejns  Snppo  comes,  testis  /bit  onm  alifs  Ri* 
darte  comes  et  missns  imperialis.  in  bnnc  aimnm  AltflriA  episcopi 
ladeseaMfBsis  ebitnm  refemnt  annales  antiqni  Gorbejae  Saxenicae,  qii 
Eaqnam  ex  monasterio  illo  ad  episcopatnm  OTecti  meminm.  At  Egge- 
lardnt  UragleMis  tn  cbronico  episcopomm,  qnod  primnih  iiftegmm  edi« 
ifmiis,  tnnales  HSdesemenses  antlqni,  et  pleriqne  dii  Teteres  Hildese» 
menskm  reran  seriptores,  biennio  ante  deiyinctnm  tradnnt:  qnes  $go 
leqnl  nuHea^  domesticos  testes,  nisi  calenlns  repngnaret,  ab  Ebbonis 
fncceeeiene  dedncfns,  qnem  circa  a.  D.  851.  defnnctnm,  ex  Hincmarf 
Miinonlo  snpra  c<^egimns.  Jam  Eggebardns  AltfHdnm  29  annis  sedisse 
A:  ta  ad  nsqne  a.  D.  880.  perrenisset.  Itaqne  nfliil  certi  de  anno  obitns 
mstlM  potesl;  sed  praeferendi  tamen  snnt,  qni  longins  distnlere.  Att- 
episcopns,  ci^ns  exitnm  breTO  S.  Galli  cbmnioon  in  annnm  874 

alivs  a  nostro  f^erit,  oportet.  Diem  recte  ab  Eggehardo  assigna- 
!>■  pnle  i7.  Kal.  Sept.  Nam  eandem  Tetns  necrologinm  ecclesiae  catb^» 
Mis  babet,  qnod  in  Incem  protolimns.    Antoritate  et  doctrina  intet 

legni  episcopos  babitns,  graTissimis  rebns  admotns  etlegationibns 
eit;  ttt  enm  aliqnande  pro  LndoTico  Germanico  qnasi  Tadem 
Canl«  le^t,  qnemadmodnm  LndoTiens  pro  Garofo  f^atre  Hinemaram. 
Atre  e/v  iageninm  in  praefatiene  opnscnli  ad  Lndovicnm  enndem  Hinc^ 
oraf  agnoseit,  et  a  cogitandi  Telecitate,  qnasi  propria  Saxonnm  dote, 
CTmmaiALt  Monasteria  Assinde  et  Selingenstat  cnm  sorore  f^dasse  in 
Vestfifia,  et  Hlam  in  prtere  abbatissam  coDecasse,  aliqooties  tetigfmns. 
ie  Seitefsta^o  non  satis  constat.  In  chronico  quodam  episcopermn  et 
Abalnm  S.  nchaelis  Hildesemensis,  qnod  eHam  prodnximns,  Heiligeastat 
Vpeiari  Tidefnr.  Annalibni  Ms.  abbaffas  Saligenstad  monacbornm  el 
hsiiMirim  Tii^nm  coadnnasse  AlfHdns  seribitnr.  Assindiense  dnrat  ei 
hm,  anda  ad  prfncipis  gradnm  abbatissae  dignitate.  Jns  in  fandatioaeSj 
friNs  pnlrimeninm  impenderat,  episcopis  Hiidesemensibas  reserrasse, 
sri  a  snccessore  Marqnardo  negligenter  amlssnm,  Eggehardns  tiadit.  As^ 

sepnltns  est,  Eggebardo  teste:  neque,  si  domi  tnmnlnm  in  aede  snt 
primaria  accepisset,  boc  pressiss^t  Hildesemenses.    Soror 

ibidem  condita  est,  nbi  in  lapide  sepnlcrali  haec  legebaniar: 
QuU^iB  in  hoc  temph  CkrUium  reoermfer  adorat^ 
Sii  sdnn/  lp$e  memer  Oereminae  UHic  twmUifae. 

2* 

Digitized  by  VjOOQIC 


20  ANNALES  IMPERII 

A.877.  Baec  aUit  dives,  sibi  pauper 

Prima  monasierium  fimdans  ereserai  isiud, 
Exemplisque  regens  proprOs  monumenia  reHfUli 
Ciara  lucrts  rerum  —  .  ei  dogmaie  morum, 

Obiit  3.  Kal.  Janiiarii.    Schateidas  patren  Onnonem,  matrem  Reinliardi 

Tocat,  genere  claros. 

44.  Johannem  Scotnm  yinim  emditom  et  Garolo  imperatori  cani 
qnidam  postea  ab  Alfredo  Anglomm  rege  eTOcatnm  dixenint ;  et  tande 
in  Malmesbariensi  monasterio  a  paeris,  qnos  docebat,  graphiis  confossi 
martyremqae  aestimatam :  ande  et  iu  epitaphio,  qaod  circamfertnr,  sancti 
sophista  appellator.  Sed  ego  vereor,  ne  in  Gallia  obierit,  et  sicca  mort 
Asseri  coaetaneo,  qoi  Tiros  insignes  Alfredo  familiares  memoraTit,  sileli 
Nec  singalare  moriis  genas  facile  contemporanei  praeterisseat.  Johami 
papae  tempora  attigisse  Scotam,  colligitar  ex  versibas  ipsios,  qaos  io  v 
tasto  qaodam  glossario  Gangiacas  reperit  et  in  praefatione  ad  Garoli  Labb 
glossariam  pablicayit.  Scholae  palatinae  praefaisse  crediderim  apod  Ca 
rolam  Galvam,  cai  schola  palatiam ;  ad  qaem  ex  Hibernia  grex  philo5( 
phomm,  contemto  maris  pericalo,  yeniebat,  at  praedicat  Herricos  Aatissic 
dorensis;  erat  aatem  Johannes  ex  Hiberais.  Qaid  Johannes  Scotas  i 
eacharistia  et  praedestinatione  senserit  scripseritqoe,  sais  locis  attigima 
Libri  dao  de  praedestinatione  dadam  extant.  Eacharistici  perierant.  Opi 
de  diWsione  natararam  naper  in  Anglia  prodiit  Itaqae  Honorias  UI.  fnisti 
abolere  oonatas  est  Nam  a.  D.  1225.  solicitante  Parisioram  episcop 
Gombari  Jassit,  in  concilio  Senonensi  Jam  reprobatam :  ci^as  praeceptu 
exhibet  Albericas.  Libram  de  Yisione  Dei  im  codice  Glaromariscensi  prof 
Audomaropolin  Mabilio  vidit.  Scotas  erat  sire  Scoligena,  at  Hincman 
appeUai,  id  est  Hibernas,  qaos  constat  olim  Scotoram  vocabalo  designatoi 
et  ipsos  antiqaae  originis  Scotos  ex  Hiberaia  in  Britanniam  septentric 
nalem  Tonisse.  Itaqae  niinc  qaoqae  lingoa  interioram  Hibernica  esi 
dteriores  Anglo-Saxonam  colonia  haberi  debent,  qaoram  et  lin^a  as 
Johannes  iste  etiam  Erigena  appellatar,  hoc  est  Hiberans:  nam  ^Eris"  r< 
jylerae",  „Ir-4nid^,  id  est  occidentalis  regio,  (notanteBocharto^Hibeniia  es 

45.  Jobannem  Scotam  cam  Johanne  ex  Saxonia  nostra,  id  est  ci{ 
marina,  oriando,  Alfredi  regis  Angloram  eniditi  gratia  florente,  scriptor( 
Angli  panlo  remotiores  confadere,  Baroninsqae  et  alii  eos  secati.  S( 
Parisias  ex  canonicis  regolaribas,  vir  doctas,  et  Mabilio  distingoeadi 
docaere:  hic  etiam  elogiam  Saxonis  concinnarit  in  parte  seconda  secii 
lY.  Benedictini.    Abbas  idem  et  presbyter  et  monachas  i^it,  qaorom  nih 

r  de  Scoto  legitar :  serias  etiam,  nec  ante  a.  D.  882.  ex  Gallia  in  Britannia 

tnjecit.  Gnm  Alfredas  Aiglo-Saxonam  rex  literaram  stadia  pene  intei 
mortaa  in  illa  insala  resascitaret,  regis  a<yator  fait,  gestaqae  poste^ 
oommendarit  Asser  monachas  et  abbas  Brancoreosis,  tandemqae  episcopt 
Shirebaraensis ;  memoratqae,  ex  Gallia  accersisse  regem  riros  doctos  ( 
pios,  et  in  his  Grimbaldam  et  Johannem  sacerdotes  et  monachos,  qoos  < 
bonorarit  et  ditarit.  De  Johanne  singalatim  memorat,  acerrimi  inged 
ftiisse,  in  omnlbas  disciplinis  literaram  emditisslmam ;  imo  et  in  maN 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  21 

I 

^  wrtibns  pnaslttiteiiL  Unde  in  mathematicis  et  meckaiiids  Tersatiim  A.877. 
^ffigss.  Homm  doctrina  regis  stndia  creyisse  scribit.  Ipse  rex  in 
biaefiifioBe  ad  Yersionem  Anglo-Saxonicam  pastoraiis  Gregorii,  id  se 
•pefis  p^ecisse  ait^  sicat  dldicerit  ex  Pleimondo  archiepiscopo,  Assere 
miistite,  iCemqne  Grimbaldo  et  Johanne  sihi  a  sacris.  Porro  Johannem 
n  Eaid-Saxonam  genere  faisse,  diserte  habet  Asser,  id  est  ex  nostra 
tolalica  Yel  Westfalica  regione.  Eald-Saxones  Anglis  sont  antiqai  Sa- 
Mes,  ex  qaibns  sdlicet  prodiere,  qni  Britanniam  occagaTore.  Mabilio 
8Bspicat«r  merito,  Johannem  hnnc  ex  Saxonia  in  Gorbejam  Gallicam  venisse, 
li  ieh  tiac  solebat,  Wala  et  proximis  rectoribas  adolescentes  illias  gentis 
fereilibo^  eCiam  norae  Gorbejae  colonia  in  Saxoniam  neophytam  dacta: 
■nde  ceumcia  ancta  commeationesqae  continaatae. 


ANNO  CHRISTI  878« 

I«Ck«ri««^  Oftai.  Dirisio  in  •aperiorem  et  inferiorem.  GtUiae  regif  legatio  ad 
L«4BTicu  ref«m  fiemaiiiae.  Hincmari  titerae  ad  eandem  et  Lvitfardem  ejat 
cMjageai.  —  Befis  Germaniei  acta.  —  Dacatot  NeapoUtannt  ab  episeopo  loci 
imwwm;  Capia  a  LandnUb.  Pontifex  ambobus  ftTet.  H^Jat  Uterae  ad  Garolo- 
■Minnim.  Kancofli  qnid.  —  Pontifex  in  Clalliam  ire  meditator ;  sed  flngit  se  ad 
CaroioflMnnvm  profectarom.  —  Pontiflcis  et  Lamberti  dissidia.  —  Lambertas  Ro- 
mnm  occapat,  pontifioem  Leonianae  arbi  indndit.  —  Pontifex  lU>eratas  in  fialUam 
ahft.  An  Formosns  cnm  eo  fberit.  ^  Pontifex  Garolomanno  Uteras  excosatorias 
fiaUici  itiaeris  scribit ;  Trecis  sjmodnm  indicit.  —  Yariae  pontificis  ad  varios 
fiterae  ^erelaram  de  Lamberto  plenae.  Lndoricam  GaUiae  regem  sibi  patronnm 
nnciliare  teatat.  —  Jam  tam  ag itat  oonsilia  de  Bosone  ad  regnnm  proTehendo. 
loflaCBm  Arelatensem  archiepiscopam  Yicarinm  snam  per  Gallias  constitnit.  — 
Fealita  Ul«rifl  TarUs  episcopos  fialliae  et  Germanlae  ad  synodnm  Trecensem 
MlaL  Hegefl  etfam  Germanos  ei  adesse  optat.  —  Yariae  in  GaUia  tnrbae.  — 
MflTio»  GaUiae  rex  aegrotat.  PonUfex  Trecas  dacitor.  —  STnodas  Tricassina. 
UBhertofl  eC  perrasores  rernm  ecclesiasticarvm  excommonicantor.  Formosas 
PwtMuuifl  daauMtar.  —  Ganones  synodi  Tricasshiae.  ~  Lndoyicas  Balbas  in 
nsKBt  noB  Toro  in  imperatorem  a  papa  coronatas.  —  AUa  inter  papam  et  regem 
ia  fjMdo  aeta.  —  Beges  Germani  et  praesnles  eoram  hanc  STnodom  neglexere. 
Apa  BOfOBcm  sibi  patronam  adscisdt.  Redit  in  ItaUam.  —  Bernardas  Gothiae 
Bsrcfcio  honoros  perdit  et  excommonicatar.  —  Gonyentns  Ladorici  GaUiae  et  La« 
derid  fiermnnlae  regom  ad  Marsnam.  —  Papae  Uterae  ad  proceres  Itallae  Tariae. 
bBooonem  rofaam  Italiae  transferre  conatnr.  —  Joannem  Ticinenflem  papa  Tiea- 
riw  flmam  constitait,  nt  Ansberto  Mediolanend  aegre  facevet.  —  Papa  sibi  Lam- 
hirtBB  et  Adalbertom  marchionem  reconciliat.  —  Beneyentanornm  dncnm  saccessio. 

-  Balgarofl  ecclesiae  Romanae  iternm  snbdero  frastra  tentat.  —  Photias,  mortao 
IpHftlo,  ilofl^  fit  palriarcba  GonstantinopoUlanas.  —  Syraeasao  a  Saracenis  captae, 

-  8«H«  ed^fl..  Bon  mortalitas.    Cannm  discessio.  —  Bani  ab  Aelfredo  An- 
iSac  rofo  Tinaintir. 

1.  Caiolonfiaonas  domom  reTersas,  ante  oBinia  fratribas  satisfecit ;  J^^  878. 
><iytB6q«e  Italiam,  omni  portione  sna  cessit,  qaam  in  Lotharii  regno  lu* 
\tk9L  £am  Lodoyicas  et  Carolas  aeqois  partibos  diyisere.  £x  illis  tem- 
Hrikis  inTaioit  panlatim  Lotbaringiae  appellatio  de  Lotharii  regno,  et 
teimnis  etiam  in  saperiorem  et  inferiore»  caasa  praebita  esi  Hanc 
Utericiis  cnm  Aqnis  Grani  baboit,  sede  antea  totias  regni;  illam  Carolas 
cimlelensi  orbe.   LadoYicos  com  regina  Ladgarde,  Ladolfi  Saxonis  fiiia 


Digitized  by 


Google 


ti  ANNALBS  IMPERII 

A.87t.*^>Mi^Afiifil«|tt»t<ttiieama(iMlUeiiiteBUii8.  Id  mtoens  atras  tn 
?ix  ftdita  regni  poNefisioBe»  miserit,  q^  excusareBt  JaYeBem  ptteffB»vn 
«oHlioniuB  itttocetleMi  peterentqiie  deleri  aeBoriaminijurianim,  etw-^ 
teucitiam,  feedera  BorarL  BeBigte  responstm,  sed  diltta  pactio  esC 
ooofresstm  «tdosqiie  regis.  Hioomaras  quoqae  concfliatorem  per  Utoj 
tfit.  Docait,  qtid  ia  novi  regis  saseeptione  aottm  esset,  deqne  taml] 
ejts  nxorikas;  liortatas  est,  neadfersis  ramoiilms  crederet,  neqte  ]i#sc£ 
tgitaret.  Si  tamen  res  td  trmt  vemreti  loct  sacra  et  inpriBris  ecclmmic 
Remensem  commendat.  Leatgardi  etiam  reginae  scripsM,  petiitfme, 
missis  ad  maritom  sois  faciliores  aditis  paraiet ;  aoiilioqite  eesety  qi 
cnstodes  defenseresq«e  impetrareBl  RemoBsi  ecdesiae^  si  fitirmttiici 
exercitas  adventaret.    Literaram  sommtm  Frodoardns  servavit. 

2.  Rex  Germanicas  Jannario  mense  Aqais  Francofdrtam  movit.  F< 
braario  placitam  egit ;  tam  ad  palatiam  Salzense  profectas  est,  qaod  i 
Salam  esse  Franconicam,  nen  procnl  Bavartee  finibas,  dadam  demonstn 
vimus.  Ibi  a  qaadragesimae  initiis  asqae  ad  Majam  mensem  haesit ;  e€  (m 
rebns  eom  Carolomanno  compositiSy  Francofartnm  venit,  alioqae  pl«ci1 
peraeto,  per  legatos  com  Garolo  fratre  transegit. 

3.  In  Italia  Jobannes  pontifex  sive  in  Saracenos  sive  contra  Lan 
beriam,  sibi  amicos  parabat  aaf  veteres  confirmabat  Gommodam  accidi 
vt  Sergias  Neapolitamonim  dqx,  manifestas  bostis  pontificis,  et  Saracenonu 
foedmtiis,  t  fratre  Athanasio  epiecopo  orbis  everteretnr.  Gapto  ocu 
effessi  sant ;  et  te  domi  spem  seditiosis  praeberet,  missas  est  Romam  i 
Carcerem,  obi  vitam  misere  Onisse  prodit  Erchempertas.  Id  hac  hyeni 
contigissOy  ex  epistolis  Johannis  intelligitor.  Episcopos  4acatum  Nea 
poleos  invasit,  nt  Gapaae  LandalAis.  Haec  exempla  Johanni  noa  displj 
cebant  Utriqae  scripsif,  et  fanicalam  triplicem  non  facile  rampi  adino 
noif.  Digno  conlVatri  (sic  appellaQ  de  saccessa  gratalatos,  cradelitatei 
in  fratrem,  taaqaam  piiun  officiam,  laadat»  Si  oculua  tuu$,  inqait»  isl 
9cmMo  fimii,  erue  Hlum.  Mitle  qtadringentos  mancosos  in  proxiaHui 
qoadragesimam,  auf  diem  resarrectf onis  Domini,  promittit ;  ex  foedere^  opi 
nor,  at  armati  sob  signis  haberentar.  Amalfitanis  decies  miHe  spopon- 
derat,  at  a  Liris  oslio  vsqne  ad  Gentamcellas  navibts  praesto  esseiit.  h 
LtBdtlfo  sigBiicat.  £t  panlo  post  ad  reftm  GaroioiBanntm  8crip«il 
vfgintl  qainqne  milKa  annaa  mancasoram  argentt  a  se  expendi  in  tntefan 
Romanae  ecclesiae,  contra  Saracenos.  Mancosi  qaid  sint,  non  satis  con- 
stat  St  vox  eccnrrit  interdom  apnd  hernm  temporam  scriptores :  qaidtn 
mtnctm  pro  mtrct  inteiprettBfar^  tliis  nmette  est  genns,  m«Mi  ciisoj 
interpretantibas. 

4.  Etatm  GarokflMBno  difildebat  (oiliiiN^  qBicfnid  ^imirfaret 
consdentia  offtnsae,  et  qoia  odisse  solent;  qni  laesere.  Gamqm  et  i 
vidnis  sibi  male  BMtteiet,  in  Gallitmproficisci  statoit,  visvns,  aa  dJiqfmi 
opis  in  impeitteris  filio  forei  Ittqne  pellncente  admodvm  artificiot,  t^ 
Ltmbertem  seribit,  deoetnm  sibi  td  GavokmmnBnm,  sed  mtritime  Wmmi 
prefioiscL  Lamkertam  hmrtottr,  nt  per  tbsettitm  stam  RomtntBi  urbm 
ditionemqoe  tb  omni  ii^arit  deftedtt:  si  contrt  £ixit»  ctBOBtm  poeats 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERU  23 

Luberto  Box  Mbolnil,  qnid  sibl  nuffitim*  pMfoeHo  TeHot,  aob  A«978*. 
brerissiBia  ad  GtroloBuuuMui  Tia.    Ergo  ancUe  hiac  SQflpicioneSi 
BOYU  boHiiai  eapido  aadis  inTadendae  Bonae.    Apparely 
anbBlatorSo  Tirui  ing eitOy  et  magis  eallidwn  qaaB  pmdenteiBy 
daopere  sperasse,  a  qiobiis  captos  ipse  est.    Seripsit  et  Cn- 
■berttf,  qocB  i^rioiBBi  coaiitett  Tocat^  nt  cnrtem  8*  ftiti  in  Ahiscntia^ 
fHB  iBinsmit»  redderet  ad  iBBiBaria  prmeipis  apostoloniB. 

&    laterea  iBtelleetBm  est,  Lambertnm  ernles  Remanos  snsceplsse; 

caedo,  episcopam  etGregoriBmnomeBclatorem,  qai  animosab 

morto  reswswaBi    Srgo  pontifex  ei  scribit,  mnltam  se  bi 

is  idadam  sen^  poMisse ;  naBC  inteHexisse,  bosf es  $h  eo 

So0  si  addocat,  recq^tam  non  iri,  non  SMgiSy  qnam  Adal- 

ecelesiae  bostem*    £t  com  mex  LambertBs,  pnrthi 

krTBy  iBSoIeBtiBS  et  taBqoam  aeqaali  sbripsisset^  bis  bsbs  ht* 

mnlis :  acM  wok&Un  tua;  monemui  nohMaUm  veiiram  aliisqBO  id  gSBBi ; 

et  iB>iiB  ellam  Tideretnr;  bo  qao  legatos  se  inconsnlte  mitteret,  eni  cr»* 

ditae  eiseBt  Tiees  regis :  Jobannes  respondit,  se  qnidem  Lambertani  amt* 

mq^iBB^  sed  kas  indigBitates  tacitom  ferre  non  posse :  liberam  esser 

ecdesiim,  et  libere  mitterey  qoo  Telit.    Pontifex  crede  ad  Ga« 

miserat;  id  Lamberto  SBspectam  risuL 

6.    At  LambertBs  abi  pentifici  decretam  iBtelleiit  GallictBm  itet,  satis 

mBsae  iBrreuise  JndicaTit,  nt  pro  Carolomanni  boste  baberettnr :  BondBm 

mim  pax  ialir  GermaBos  Gallosqne  coierat.    Itaqne  cum  Adelberto  mar- 

iUBBe  et  aMis  bostibas  poBtificis  Romam  TOidt;  et  cam  a  papa  p^o  amiso 

tm^tBi  eaiety  mox  aoxilio  Gregoiii  militnm  magistri  nrbem  oocnipat: 

ui  CarolomanBi  Torba  per  sacramenta  adigit^  pontifieem  Leo« 

wM  iBClBSBm,  obsidiene  premit,  nemini  ad  eam  aditam,  Beqne  a4 

S.  Petri  aedem  coBcedit ;  precessienes  adTeBtaBtam  ftistibns  di^tcit^ 

cteriB  iBlerri  probibet    £a  re  cemaiotns  Johannes,  indicte  Jnttitio  ofli* 

mm  iMmrnm  ifttermitti  Jnssit,  altare  S.  Petri  cHioio  oi^emit,  basilioam 

diBsiL  TrigiBta  diebni  dnraTit  obsldio;  ita  ad  Carolnm  regem  sedpsiC 

pfBtjta,    GaiokMM&Bi  jBSSa,  praesnmta,  arbitror,  Lambertas  Tioleiliae 


TaBdifl^  Lamberto  ebsidibns  acceptis  tigresso,  pontlfex  band 
,  naTi  cenieenia  Jannam  primo,  deinde  in  Galliam  ablity  Petto 
eo&ais  sni  presbytero  ad  CarekimmiBBm  misse,  qni  bestilia  Limberfl 
acta  Bl  ■ecessiti^  itineffi  demoBSlfaret  Pretiosas  reltfoias  Mcnm 
a,  et  Fermoinm  in  eemitatit  babnitse,  Bertiniano  addnnt  eoBtiiiQatot 
il  breTO  cbronftoon,  qned  QnercetanBs  prodaxit  De  Formoso 
UMoiy  eaptiTBB  traxerit,  hi  peeniteiitem  doxerit :  bno  nec  amplias  babnlt 
iscBB,  BBB  Box  IB  synodo  Trecensi  excommtiiticatw',  nt  abseis.  Sigeber- 
tB  Bd  B.  800.  iorilf t»  ForBMSBBi  nt  JehaBiii  satitffmret,  in  Galliam  TOBisse, 
et  ad  kici  babitato  ledietai,  soripte  Torbiiqne  RoBiaBi^ 
dOnuB  ejBraiio^  laiea  eemmnnicaitiono  contentnm  fMBnim. 
a  Liteiii  Bd  rogen  Itattae  laana  datis,  aiaieBet  promissi  de  exal** 
liodB  ecdeiiit»  ^aim  ailictiines  deftoat :  fessnm  se  paganomm  armis 


Digitized  by 


Google 


24  ANMALES    IHPERII 

A.  S78*  ^v®  ezaetione  censns  amniil  viginti  qninque  miUiam  nMmcuioniB,  qv« 
Saracenis  an,  qnod  malim,  Amalphitania  aliisqoe  anxiliaribas  sohrat,  aoi 
explicat;  sed  magis  a  Lamberto  sese  atque  Adalberto  opprimt  Ita^m 
terrestri  aditn  danso,  mari  se  ad  ipsnm  contendere  scribitj  laborioso  pe 
Gallias  circnitn ;  qno  tamen  nsnms  sit  ad  pacis  pnblicae  solidandae  igkte 
reges,  ecdesiaeqne  tntamen.  Itaqne  et  Germaniae  episcopos  et  Galliae  ii 
generali  synodo  Trecis  habenda  expectatnmm,  et  in  itinere  cnm  regibns  €m>1« 
locntumm ;  delnde  post  Kalendas  Augusti  ad  ipsummet  yentnram  significaf 
*  modo  locnm  congrediendi  in  tempore  designet.  Acta  Lamberti  noi  expUcat 
ad  proprium  sese  opusculum  referens,  ea  de  re  compositum,  quod  non  exCat 

9.  Caetemm  et  Ansbertum  Mediolanensem  literis  Petro  credHls  ad 
synodum  Tocavit :  etiam  apud  Angelbergam  angustam  et  Berengarium  Foro- 
JuNensium  ducem  querelas  deposuit.  Huic  literas  ita  inscribit:  DUedc 
filUo  Berengario  §lorioso  comilij  reyia  prosapia  orto.  Petiit  ab  eo,  at  ei 
Ipse  apud  Garolomannum  instet,  ne  diutius  grassari  Lamberto  liceat ;  aUier 
emm  quomodo^  inqnit,  regit  fiddes  amici  esae  possumus?  HabeBtQr  el 
epistolae,  quas  ad  Ludovicum  et  Garolum  fratres  dedit  LndoTicum  iioii 
tantnm  praesides  regni  sui  Trecas  mittere,  sed  et  adesse  rogat;  iacirili 
desiderio^  ut  regno  nondum  amico  se  suosqne  crederet  Carolo  excasat, 
quod  non  prins  scripserit,  ob  aditns  interclusos.  Prolixiores  soat  ad 
LudoYicnm  Galliae  regem  scriptae.  Deplorat  mortem  Caroli  imperatoris ; 
qnamyis  ipsi  gratulandum  sit  de  felidtate  sua,  qui  inter  coetus  angelonaoa 
feiumphet  Sed  ecclesiam  tanto  gubematore  destttutam,  pene  flactibas 
mergl.  Rogat,  nt  paterais  avitisque  exemplis  exdtatus,  in  neqnissiflios 
homines  insurgat;  cnm  consobrinis  regibns  pacem  colat  Deinde  in  Lam- 
bertum  inyehitnr,  ejusqne  moecham  sororem  (nt  ait)  Rothildem,  cnm  Adal- 
berto  marito  suo.  Addit,  quod  etiam  apud  altemm  Lndoyicum  injeceral, 
Lambertum  sese  contra  regalem  progeniem  extollere,  et  imperii  fasces 
ambire.  Id  in  fratriB  ejus  eyentns  comprobavit ;  sed  tunc  qnidem  spedem 
non  habebat  Itaqne  nihil  tale  pontifex  aut  Carolomanno  aut  Garolo, 
ItaHae  Yidnioribns,  scripsit,  qui  probationes  exegissent :  ne  illud  quidem^ 
qnod  addit  in  literis  ad  Galliae  regem,  Lambertum  legatos  donaque  Ta- 
rentum  misisse,  et  Saracenomm  auxilia  expetisse.  Denique  /e,  inqait, 
^eniloris  loco  imperaioris  augusti^  meum  a  secretis  consiliarium  conslihio, 
ut  eonsiUa  «n  unum  cogamus,  Sed  spem  ejus  rex  Galliae  Tita  primam 
fracta  infirmitatibnS)  mox  et  morte  destituit 

10.  Cum  in  ProTincia  applicnisset,  Arelate  ipsa  die  S.  pentecostes 
egity  Bosonemque  ad  se  yocavit  Inde  ad  Angelbergam  scripsit,  Bosonem 
se  etHermengardim  florentes  complexum  esse,  amoreque  angustae,  et  pro 
ecdesiae  defensione  id  agerOy  ut  ad  ma]ores  excelsioresque  gradus  attol- 
lantur.  Hortatur,  ut  tanto  labori  fayeat,  et  certis  nuntiis  consilii  sui  sese 
atque  illos  participes  fadat  Unde  intelligi  potest,  de  Bosone  ad  regnum 
proTehendo  Jam  tnm  consilia  agitata.  Nam  filiae  augusti,  domini  quondam 
snl,  proTinciales  faTebant  £t  cnm  archiepiscopi  Arelatensis  Rostagni 
opera  necessaria  esset^  hunc  pi^a  slbi  condliat,  yicesque  ei  suas  per 
Galliam  commitUt,  qua  honoris  lanra  nuper  et  Ansegisnm  luserat  Jubet, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  25 

■0  ^vttqoaii  BOtropolilaiiiim,  Bisi  aocepto  pallio,  epiicopofl  coDMcnure  A«878* 
coAtra  siaoaiacam  haeresia  yifilet,  synodos  conYOcet,  Uceatiaa 
iQnginqiiioris  uras  det  episcopis;  si  qiia  de  fide  quaestio  aat  alia 
episcopos  controTersia  nascatiir,  assamtis  dnodeeim  episcopis  smi- 
ferat,  avi  si  caasa  diffioiUor  sit^  ad  se  referat    Eadem  in  literis 
ad  epfecopos  Galliae  datis,  qvas  yereor,  ut  Rostagniis  reddi  c^yerit. 

11.  LBgdimam  Johannes  Bosonis  condactn  penrenit.  Inde  ex  Lin- 
fQna  vbe  4.  Non.  Jolii  ad  ardiiepiscopos*  scribit,  Otteramo  yiennensiy 
AveliaBO  LQgdBnensi^  Rotberto  Aqnend,  Tentranno  Taranlasiensi,  Sigi- 
Mk  HarboBensi ;  nt  Yocati  Trecas  cnm  snffiraganeis  yeniani  Eodem 
uasm  4.  Uas  Jnn.  ad  Hincmamm  Remensem,  Ansegisvm  Senonensemy 
Vn^arium  Bitoricensem,  Johannem  Rotomagensem,  Adelardvm  Tnronen- 
fsm  iiteras  dedit  Hincmaro  pecoliaribas  iiteris  blanditor,  et  qnantopere 
ejas  ciAoqviam  desideret,  testator.  Lnitberto  etiam  arcbiepiscopo  Mo- 
gortiBO  soibit,  nt  regem  Ladovicam  fratresqne  ad  synodam  Tisendam,  toI 
ii  tep ediantar,  ad  locam  certe  tempnsqae  coUoqoii  sibi  designandnm 
iaiscat  Similes  Willibertas  Goloniensis  arehiepiscopns,  Wittecherias 
TCBerabilis  ^scopos,  Bertalfas  archiepiscopas  Trerirensis  accepere. 
Qm  Sh  Wittecherias,  non  dixerim.  Gredibile  est,  singnlari  antoritate 
emiDiisse.  Ad  Theodericnm  Bisontinam  cam  literis  misit  Deosdedit,  qaem 
focat  ^OTiosam  magistram  militom  et  dacem  consiliariomqae  saom,  vetat- 
qae;,  ne,  sciaeo  in  partes  popalo  Laasannensiam,  episcopom  ab  alteratra 
pirte  electnm  coBsecret^  donec  ad  coUoqaiam  saam  Tonerit. 

12.  AdTentante  papa,  res  in  GalUa  torbatae  erant  Rex  cnm  festom 
nsarrectioBis  ia  moiasterio  Sandionysiano  celebrasset,  hortatn  Hagonis 
ahhatis  marchionisqne  Seqnanam  fransierat,  nt  Nermumis  se  oppcmeret, 
tn  nt  Gosfridi  fittos  coerceret^  qni  casteUom  et  honores  (id  est  comi- 
Ite)  fiUi  Odonis  comitis  inTaserant  Qais  iUe  Odo,  anBlesensis  comes 
Maignotns,  cnjns  nnnc  filias  decesserit?  Sed  ille  Jam  a.  D.  865.  obierat 
•Aas^  ai  ex  probationibns  finccetU  Torisimile  est  Neqae  magis  de  Gos- 
fiiie  constat.  Sed  et  Emino  pater  Bemardi  Toiosani  nrbem  Ebroicensinm 
•co^Terat,  et  per  Ticiniam  praedas  Normannico  mmre  agebat  Bemardns 
9fe  Frotariam  excladere  Bitarico  conabatnr,  qnam  ille  Jam  sedem  acce- 
Hnt;  et  at  celorem  haberet,  praesilem  in  saspicionem  addacebat^  qnasi 
«hem  Normanais  traditnras  esset  Sed  ex  OTeata  appamit,  ipsam  res 
Mvas  moUentem^  hominis  fidi  ocnlos  Titasse. 

13.  Rex  com  ad  Ligerim  Tonisset,  morbo  correptns  in  Tnronam  nrbe 
IRTiter  decobnt,  at  Jam  de  Tita  desperaretar.  Gozfridas  tamen  eo  ad-« 
tetns  eet  ab  amicis,  nt  com  filUs  deprecabondas  Toniret  Neqne  id 
■agno  eonstabat)  qaando  sammissionis  specie  rebelUonis  flractam  per- 
ce^ :  Bam  fiUi  sjas,  qaae  inTaseranti  regi  reddentes,  mox  beneflcU  Jare 
lecepere.  Locas  in  Britonnm  Ticinia  sitns  erat;  neqne  iUos  se  postea 
Biitmiibns  meliores  praestitissO;  Bertiniani  notant  Regi  in  Toronnm  arbe 
^ecvmbeiti  Johannes  pontifex  adTOntam  siam  significaTity  et  occnrsam 
HUit    Rex  Taletodine  excasatas,  missis  obTiam  episcopis  aUqaoti  Trecas 

•)  Jto  cvM,   ScHimkkm  arckiepifcoyis. 


Digitized  by 


Google 


26  ANNALES    IHPEftll 

A.87S*  oui  diei  Jissit^  spe  adveatQS  «ui  facia,  ■bi  priMm  per  ■•rbiiiii  lioerei. 
Bpiscopi  totins  rogni  ia  sosteiitatioBm  pontificls  lantos  cMiterre  juri. 

14.  Synodiis  ergo  Trecassina  secuda  3.  Idvi  Aag.  sedere  coeipit. 
PaAres  avditis  Laaberti  criniidbas,  cosdoleit  poitiid;  fues  eieei 
nicaTit,  exeomaioiiioaiit,  ^os  aaathematixaTit,  aaathematisant.  Sed  < 
nmtnr,  nt  in  plagi  Aegypti,  ntlhui  esee  demnm,  in  qna  non  Jaceai  mor^ 
tiras.  Se  similia  pati,  atxilia  a  maximo  pontificim  sperare.  Itaqie  in 
pemseres  remm  ecclesiasticamm  faimiia  sacra  vibrantsr,  si  qvis  amCe 
proximas  Kalendas  Norembris  rapta  non  reddat:  contmnaeibns  etiamf 
sepnltara  ecclesiastica  interdicmit  Praeterea  et  Formosns  nnper  Per- 
tnensis,  qaantamris  anres  regom  et  prindpnm  rerbis  impieat  (GarolomanM 
aoditam  arbitror)  iterom  damnator,  omni  restitaendi  spe  soblata. 

15.  SeqooBtar  eanones  ecclesiastici,  qoibos  nibil  singolare  Metl ; 
nisi  canonem  primnm  memorandom  pates,  obi  bomiles  ptocatorom  soc- 
cessores,  pro  accepta  scilicet  a  l>omino  aotoritate,  in  rem  soam  consli* 
toont,  ol  episcopi  ab  omnibos  mottdi  potestatibos  bonorentor,  neve  qois- 
qoam  iojossos  coram  ipsis  considere  aodeat.  Et  qoia  Sigebodos  Narbo- 
nensis  eplscopos  ostt nderat  in  legis  Gotbicae  libris  nibil  contra  sacrilofos 
baberi ;  com  in  l^e  Jostiniani  poena  constitoto  legator  qoii^  ybrarona 
aori:  pkcoit  Garoli  legem  leniorem  seqoendanii  ot  90  libAs  examinali 
argenti,  id  est  sexcentis  soHdis  argenti  pnrissimi,  res  componeretor.  Actom 
et  de  translationibos  episcopomm,  lectiqoe  canones  Afiicani  ac  Sardi- 
censes,  et  Leonls  I.  decretom,  qoibos  retabantor.  £a  res  ad  FrelbarioBi 
pertinebat,  qoi  a  Bordipaa  ad  Pictavos,  inde  Biiorftcom  transsilterat  Sed 
fconc  pontiflcom  RomaBorom  indidgentia  toebatar,  qoa»  Jam  tom  soccmere 
credebator  canonnm  sevt ritati,  obi  ratio  posceret  Sob  entom  synodi 
pontifex  norissima  alloeotione  a  rege,  qoi  ciroa  Kalendas  Septembris 
adrenerat,  et  episcopis  aoxilia  petiity  ot  toto  Romam  rererti  posset  Po^ 
labat,  boc  matri^debere  caeteras  ecclesias,  ot  com  oaiBiom  bomlim 
soorom  armata  mtfno  beUicoqoe  opparato  adessent  Qoid  responderinl^ 
non  constat  (nam  acta  synodi  imperfecta  snot)^  qnid  fecerint,  aot  ^otias, 
qoid  non  fecerint,  plos  satis. 

16.  LodoTicos  rex  iterom  coronari  a  pontifice  maximo  bonorificaai 
potarit.  Id  facto^  Trecls,  toante  adboc  synodo,  7.  Id.  Sept  Hoe  pleri- 
qoe  olbn,  e(  inter  bos  Sigenios  Baroniosqoe  Tiri  doctissimi,  de  ceroiio 
imperii  imposita  accepere.  Sed  falsi  sonl.  Literae  pontificiae  el  Hino- 
marianae,  diplomata  propria;  scripteres  ticini,  Lodorieom  rolgo  BaibBm 
Bon  alio  qoam  regis  nomine  censei^;  qood  bene  Sirmondos  notarit,  el 
exemplam  Pipini  L  alTert,  qoem  prios  Benifacios  arcbiepiscopos,  bkix 
iterom  Stephanos  papa  diademate  oniaril  ejosdem  regnL  Neqoe  Boiui 
sobjici  LodoTico  poteral  sine  i^Joria  Garolomanni,  qoem  potifex  reditaros 
domom  toto  non  irritasset;  et  qni  reconeiliationem  regom  moUebator,  oor 
nori  belli  flabella  movisset  Lodovicos  aegre  domi  soae  peteslatem  tOBO- 
M,  neqoe  pontifex  arnndine  niti  consoltom  potabat.  Is  deinde  in  demo 
re^  magnifice  exceptos  el  donis  coltos,  Trecas  com  bonore  remissos 
€st   Rex  per  onUores  reginam  coronau  petiit ;  sed  non  obtimiit,  ciedo. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  27 

fMd  m  MwiB  disovsskmis  videreliur,  ^  eanreidani  af sat»  ne  itatid  libe-  i»87& 
rana  pn^vdiciBai  Greartisr.    Boeclems  vir  doctissims,  comMBi  opi* 
■ioM  ocGii|Mit«8,  credidit,  Ang elberg ae  revereBtiam  apud  papam  obstitiie^, 
fM  miiiiie  Mtam  imperatricea  eereiaret ;  qvasi  vidaa  regnaati  obstaciiliim 
tecre  i^it 

i7.  Frettaitef  etiam  el  Adalgariis  praeceptiim  Gareli  imper^ris 
iA  sir>^o  ^pae  obtslere,  qie  ilio  regnmi  tradebat;  et  ooafirmatio  pei« 
tiids  expetebatnr.  Hic  vicissim  praeceptom  aliiid  imperateris  protalit, 
foo  ibbatia  S.  Dienysii  Romanae  ecdesiae  donabatnr.  Credidere  multi, 
lem  A  composito  aetam,  nt  abbatia  Gaiizlmo  aaferretur :  sed  imperfecta 
iDa  tmcUtio  c^esit  4.  Idas  rex  sqotuh  bortatv  ad  Jebamiem  tnTisil, 
el  cm  oo  ad  conTeiitam  episcoporom  in  exedram  veait,  faae  babitatioal 
psMids  lAaerebat.  Ilaqae  yidetar  ii  edito  loco  papae  aseedisse*  Ex- 
cmmwiicati  iOBt  Uago  Lolbarii  ilias,  et  Immo  BerBardi  iMer,  et  alii 
cemplices,  qu  regmui  torbabait  Placail^  ot  Hedeiuilftis  sedem  Laodv- 
MMom  lonerot,  elsi  missionem  peteret  ipse,  et  in  mottasteriom  se  reciporo 
▼oQel;  Biicmsro  tamen  Jttaiori  reddita  est  presbyterii  iyiaotio,  et  pars 
opiieopii  Md  soslestatioMm  tribata.  Q«o  inteUecto,  foidam  metropoliltti 
ol  ^lseopi,  ii  Hiicmarf  Remensis  invidian^  ii^assa  rogis  Hiacmarom 
eihia%  vostimentis  sacerdotalibos  indatem,  ad  papam  addmienal;  inde 
sibialam  eim  casta  in  occleaiam  doxerOy  at  benedidionem  popolo  darel,. 
qiasi  episcopali  Jaro  rostilile. 

la  lu  inani  strepRa  etfto  synodas  solala  esl,  ad  qaam  Germoii 
Italiqiio  noqoieqnam  vocati  saat  Reges  fratres  ne  legatos  qoidem  misero^ 
lo^  qvisfiam  eenm  colloqiiom  pontiicis  expetiity  aat  diem  congresmri 
dixit  Dios  praeetitota  Kaleidaram  AigaSti  dadom  effloxerat,  qoam  sibi 
ipeo  ^lxonA  visendi  Garolomanni ;  neqoo  aat  Wibodmn  Parmensem  opi* 
anl  Sappcmem  comitem,  aol  aliam  oorom,  qoibas  scripseml, 
I  a  Caroiemanno  pacati  renantlasso  apparel.  Lodovicas  Battns 
spodem  rogis,  qoaii  aoloritatem  habebal:  itaqne  Jobannes,  et 
iBcfiBatlono  animi,  el  necessitate  ipsa  ad  fiosonem  revolotas  est  Hic  in 
t  anlontato  apid  regem  erat,  etsi  novereao  firater,  et  adversamm 

>  partiam  dox.  AUer a  dlo  a  dissohilione  STOodi  invitatas  rex,  ad 
I  pemxil  com  primis  censlliariorami  el  magniice  caltos,  credo, 
iaimr  epnks,  ifiani  Boseais  ex  priore  BMttimmiio  Garolomanno  iHo  s«o 
despoadit  irmongardis  ideral  angnsti  ilia,  qaao  mnltam  airtoriUlom 
anrilo  eireamdabal.  Si  rex  vices  saaa  mandal  in  redncendo  pont^oo; 
ponliteBosonemmorenovoadoplat  id  regis  (lalliae  boriata  a  se  factom, 
il  o^nlerem  ocdeeia  baberet,  Garolo  regi  postea  scripait  inde  Trods 
movcBW,  Gabittimem  petiil;  lom  iHnere  per  Maarionnam  fado,  snperalo 
Ginisio  mmHe^  condnctn  ioiOBid  it  imiengardii  in  Ilaliam  fsd^t,  nnHo 
GmBMnmrnm  regam  ialatato.  Angilmmim  eliam  Arvemomm  epiMopoi 
WKU  mt  ordinii  ioie  coirilmn  praebnit  Ainales  Fnldenses  pontiicem  in 
rsgDion  Cardi  Cid  esl  Galiiam)  venisse  i^nni,  ibiqae  per  totam  pene  an- 
mmi  monmi  Iraxiiio ;  qood  ita  acdpio,  al,  ex  qao  inregnnm  ingreiiai  Oi^ 
id  esi  a  IMo  pontecoilei,  penie  asqae  ad  inem  oyKl  Bumiiiee  ilelliplar. 


Digitized  by 


Google 


28  ANNALES  IMPERII 

A.  87&  19-  R^  vero  Bernardo  Gotbiae  marchioii  iratiw,  qui  OYocatus  venira 
coBteinserat,  bonores  ejns  in  Theodericnm  camerariam  et  Bemardam  Ar^ 
yeraonim  rectorem  potissimnm  partitas  est.  Eyersnm  Bernardnni  ex: 
qoadam  Hiiicmari  epistola  intetligimas  apad  F^odoardam.  A  Johanne  etiaiin 
excommanieatas  est  Bernardas,  Beraardi  et  Belihildis  Olins  (is  sdlicet,  de 
qao  agitar),  qaod  nec  apostolicae  aatoritati,  nec  regiae  sohlimitati  vocainf 
paraisset,  nec  Frothario  ciTitatem  Bitoricensem  caeteraqne  rapta  reddi- 
disset,  et  Jaramenta  ab  ejas  hominibas  extorsisset 

20.  Compendii  redaces  legatos  rex  aadiit,  qoos  ad  consobrinua 
Aqais  Grani  agentem  pacis  caosa  miserat.    Inde  Heristalliam  processit. 
Tam  LadoTid  ambo  ipsis  Kalendis  Noyembris   apad  Karsnam  in  loco 
Faronis  dicto  congressi,  pateraa  foedera  renovarant,  et  dirisionem  regiif 
Lothariani  pristinam  ratam  manere  Jasserant.   De  regno  Italiae,  cam  slhil 
constitai  tonc  posset,  testatus  est  Galliae  rex,  se  partem  soam  petere  et 
petitoram  esse.    Gapitola  etiam  foederis  extant,  in  qoibos  superstes  alter 
alterios  liberos  toeri  promittit.    Regi  Germaniae  ilios  onos  attriboitnr 
parrolos  Lodovicos.    Placoit  etiam,  ot  oratores  ad  Garolomannom  et  Ca- 
rohim  mitterentir,  qoibos  ad  commonem  congressom  in  8.  Id.  Febr.  iiiYi* 
tarentor.     Forones  regiam  Tillam)  in  Heristallii  et  Marsnae  coBfinio, 
Miraeos  notat  in  Belgicis,  LatiMe  Foram  Comitis  dici ;  nam  ibi  comites 
Dalemienses  sedem  haboisse ;  et  nonc  qooqae  tribonal  primariom  totiiis 
tractos  soperesse,  in  Forone  scilicet  monicipio  amplo,  secondo  lapide  a 
Tn^ecto  Mosae^  qaarto  a  Grani  Aqois.    Germanica  ego  milliaria  intelligi 
poto.    Extare  ibi  fossas  et  aggeres,  com  raderibos  i^mdamentoram  yeteris 
castelli  in  colle.    Haec  de  loco.    Tempos  etiam  male  exfaibet  inscriptio 
capitolariom,  annom  879:  sed  recte  indictionem  12.    Lodoyicos  deinde 
Gdlos  per  Ardoennam  ad  Longhuriam  perrenit,  ibiqoe  natalem  Domiat 
tgit;  qoem  Ladovicos  Germaniae  rex  Forachemii,  non  Bamberga  procol, 
celebraTit,  qoo  festinare  eom  fratris  majoris  aocta  inyaletodo  coegit:  naai 
in  paralysin  oTaserat  malom,   Longlaria  palatiom  regiom  Aiit,  hodie  Glara 
Tilla ;  est  non  procol  S.  Hoberti  monasterio  in  dioecesi  LeodiensL 

21.  Jobannes  interea  ex  itinere  ad  Italos  scribens,  gesta  soa  iii 
mijos  attollebat  Johannem  Fapiensem  episcopom  ad  se  Tanrinom  Tocaty 
Ansberto  Mediolanensi  diffidens.  Mittit  Johanni  corandas  literas  ad  Wi- 
bodom  Farmensem,  Faolom  Placentinom,  Paulam  Regiensen^  Liadoinom 
Mutinensem;  in  qoibos  signiflcat,  sese  8.  KaL  Dec.  Taorinum  venisse ; 
Tocatqoe  eos  Papiam  ad  synodom  habendam.  Ansbertom  increpat,  qood 
aoUa  in  re  aoxilio  Aierit  pro  ecclesia  et  Italia  laborantf.  Se  Toro  ia 
Fraaciam  Tenientem  regom  filios,  partim  TiTa  Toce,  partim  per  episfolas  { 
nontiosqoe  compellasse,  otromqoe  LodoTicom,  Carolomannom  et  Carolom; 
hoc  qoidem  Tere,  etsi  neqoe  epistolas  illi  neqoe  legatos  remisissent:  illad 
CKingenio,  commoni  eoram  consilio  Bosonem  gioriosnm  principem  iUneris 
sibi  comitem  datam,  donec  ad  Urbem  perTenisset.  Archiepiscopom  com 
soffraganeis  sibi  Papiae  altera  die  a  festo  S.  Andreae  adesse  Jobet  Si^ 
milia  habentor  in  epistola  ad  Berengariom  gloriosom  comitem  omnesqoe 
Loi^obardonim  optimates  inscripta.  Addit  ragem,  imperatoris  iliam,  solo 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  29 

I  pnepeditaft,  qnonimis  itineri  se  daret,  Bosofii  salitem  aald  com-  A.  87S. 
tidasse,  Ab»,  inqait^  ousiHanie  Deo  Papiam  venimus,  ve^imm  adcenhm 
espedamtus.  Gredo,  Bosoni  eos  conciliare  conabatur.  Sapponi  scribens, 
ignoscere  se,  ait,  qnod  adesse  sibi  magis  non  potnisset^  qnam  non  yoloisset; 
ae  in  idem  DoHuno  datam  peccare  ▼ideretar.*  £(  tamen,  nt  veniat,  magno 
ftadio  horfator,  pamm  congmei  qnia  non  addit,  salvo  erga  Garolomannam 
•ficie  factnnimi.  Johannem,  assamto  Bosone  comite,  magna  cam  ambitione 
inltaliam  redisse,  et  mnlta  machinatam  esse,  nt  ille  regnnm  Garolomanno 
ademtnm  obtineret,  Foldensis  annalista  prodidit:  qaem  secatas  est  Petras 
biMiothecaHos  in  historia  Franciae  contracta. 

22.  Qnid  de  synodo  ant  placito  factom  sit,  non  constat.  Ansbertnm 
iastanti  defnisse,  nisi  Johannes  ipse  expostalatoriis  literis  dilisset,  yel  ex 
prifilegio  colligeres,  qnod  papa  Johanni  Ticinensi  ejnsqne  saccessorlbas 
dedit,  ntltaliae  episcopos  ad  synodam  Yocare  posset  apostolica  aatoritate, 
et  Tice  pontificis  maximi  excommunicare  transgressores ;  quiod  erat  yica- 
rimm  siim  Cacere,  et  attollere  sapra  metropolitanam*  Tantam  iojariam 
nnnqnam  Ansberio  factaros  erat,  si  amico  usas  faisset.  Sed  papa,  facilis 
dare  iMSoliUt  et  negligere  concessa,  sibi  hominam  stadia  per  Tana  merca* 
batvr.  Id  Ansegisi  Senonensis  exemplo  appamit.  Apad  posteros  eccle- 
siarem  snanim  stadiosos,  aliqaid  esse  risa  sant,  qaae  sais  temporibas 
spemebantir.  Talibas  enim  pririlegiis  primatas  Jara,  aat  aliae  praela-  . 
tiones  inaediicabantar.  At  pontifex  interea  Jobanni  Rayennati  archiepi- 
fcopo,  amico  suo,  scribit,  ne  Lambertom  cum  Francis  saae  partis  innrbem 
saam  admittat ;  et  cam  mox  Johannem  extinctom,  et  pro  eo  Romaanm 
diaconnm  manimi  sententia  electnm  intellexisset,  hortatur,  at  yigilet,  epi- 
staUsqne  inclnsas  snis  Romam  mittat  ad  Leonem  episcopnm  et  apocri- 
slttiam:  res  etiam  Deasdedit  et  Johannis  ducnm  defendat 

23.  Ticino  scribit  pontifex  Ladovico  Galliae  regi,  qnem,  Gonstantino^ 
fatitaof  imitatas,  porphyreticam  vocat,  tanqnam  in  parpora  natnm.  Gratias 
ifit,  qnod  Bosonem  condnctorem  dedisset;  qnem  miris  laadibas  attollit. 
legat,  vt  si  opas  sit,  armatos  mittat.  Angilmaram  epistolae  latorem  com- 
Mdat  Caeteromm  episcoporam,  etsi  rex  Jasserat,  nallam  yenisse,  qae- 
ritir:  itaqne  petiti  at  eos  Romam  hostiliter  ire  cogat,  qno  tandem  obedire 
dtscant.  Hostiliter,  inqaam,  id  est  cum  hoste  sea  niilitam  copils.  Etiam 
Hagoni  abbati  ac  marchioni,  Theoderico  camerario,  Beraardo  Aryemomm 
comiti,  commnnem  epistolam  scribit,  foederisqne  cnm  Bosone  icti  admonet; 
rogatqne,  ne  calamniatoribns  de  yiro  credant,  regis  ei  gratiam  conseryent 
Teiebatnr,  opinor,  ne  qnid  de  machinationibas  tralnceret.  Qaomodo  Romam 
ptnrenerity  nnspiam  refertar.  Lamberto  reconciliatam,  apparet,  qnando  et 
Adalberto.  Morbo  Garolomanni  amicoram  ardor  refrixerat.  Ita  facile 
crediderim,  Lambertnm  noya  consilia  cepisse,  et  Johannem  rebns  snis 
itilem  Jndicasse.  Fortasse  etiam  ex  hoste  ^ohanne,  qnando  affectatl 
iaiperii  accnsabatnr,.didicit,  qnid  posset:  moltos  enim  ipsi  accnsatores 
iii  ad  crimen  instraxere.  Res  in  fratre  Widone  exitnm  habnit.  Adel- 
h«rtam  gloriosnm  marchionem  et  Botildem  conjngem  ejos,  et  res  eomm 
inFroyiAcia  ittaS;  qnas  din  tennissent^  Bosoni  glorioso  principi  commendat. 


Digitized  by 


Google 


aO  ANNALBS   IHPERII 

A.  878.  Ai«8i«Ham  naper  latrMM,  RoCMdem  moediifli  appetfaM;  promtM  ymim 
ftylum,  «t  •ffeetif  agebaBt  AddbertMCTelnotarivi  ejosseriptorelMfftfte) 
ad  absolvtioftem  respicere  Tidetiir,  cui  iB  ctiarta,  ex  tabolario  Lucmsi  a 
Floreatino  prolata,  sese  divtaae  gratiae  Braaere  et  supremae  rirtatis  auxilto 
fancibas  daemoniacae  potestatis  emtom,  dedmai  qaasdam  iii  eertis  lods 
eomitatM  Luceisis  ift  ecclesias  eoaferre  scribit. 

34.  Girca  hoc  tempas  Adelgisas  dox  Beaeretttaftonm,  eam  caslro 
Trebetensi  obsidioae  expagaato  domom  redisset  per  fisidias  extiBctos 
est  a  gemeris,  Bepotibos  et  amids,  at  ait  Ercbempertas.  Saccessit  Gal- 
deris,  Radelgario  defoncti  docis  et  AJonis  episcopi  firatre  oatos,  qaoram 
pater  Radelgisos  priBdpatom  familiae  iBtolerat,  ex  tbesaorario  Sicardi 
docis  ob  morom  laodem  ad  taBtom  colmea  sablatos.  Geaderi  pontifex  et 
AJoBi  scripsit,  oBde  tempos  rei  gestae  patet.  Illi  gratolator,  hoic  condolet 
iBter  Bepotes  Adelgiso  rebelles  Galo  et  Daiderios  erant,  qoi  mox  c!}ecti 
sont.  Sed  Bee  Gaideris  dio  praefbit,  captosqoe  ab  amids  Laodonls  Ca- 
poaBi  a.  D.  861,  et  Ib  costodiam  Francis  datos,  Radelgisam  iliom  Adelgisi 
soecessorem  baboit.  Dein  f^  Barin  elapsos  et  ConstaBttnopoliB  missos, 
beBefido  BasiHiaagasti  Oriam  orbem  sobsidie  vitae  accepit.  Sed  nec 
Radelgisos  oltra  trienBiom  teBoH  priBdpatom,  polsosqae  AJoni  firatri 
locom  reliqoit. 

25.  Jobannes  aateqaam  in  Frandam  iret,  Mgaricam  caosam  resooH 
serat,  ndssisqoe  ad  Basiliom  aogastom  Paolo  et  EogeBie  episcopis,  etiam 
ad  BBehaelem  Balgarom  credidit  mandata  literasqoe,  16.  April.  datas.  Ib 
bis  Graecos  ot  haereticos  incosabat,  qoorom  aBtislites  saepe  ob  haeresiB 
depositi  foissent  GaTcre  Bnlgaros  Jobet,  Be,  ot  ab  AriaBls  Gothi  olim, 
sedoeaBtor.  Haee  male  eohaerebant  literis  ad  mgostom  et  Ignatiam 
scriptis ;  obi  illom  cbristianissimQm  prindpem,  honcreyerendissimom  coa- 
f^trem  appellat.  Sed  hoe  habet  JohaBnes,  procol  a  Nieolai  eonstantia 
aat  grayitate  majonim,  ot  epistolae  ejos  ad  diTcrsos  scriptae,  et  nonc  sob 
ano  conspecto  positae,  se  ipsas  reftatent.  NoIIa  illa  yeritatto,  BoHa  decori 
cora)  pro  affecto  praesenti  dieebat  Yolebat,  ot  Basilios  bob  a^itam  ai 
Bolgaros,  sed  et  condoctam  in  ita  reditoqoe  hominibos  daret,  qoi  hostill 
animo,  mandatisqoe  in  ipsom,  ia  ecclesiam  ejos,  io  gCBtem,  inJoTiosis 
OBorati  ibaBt ;  nolla  ftatori,  nolla  existimatioBis  cora ;  neqoe  enim  haee 
dki  poterant  Basiliam  latere,  baod  amplios  fidem  scribenti  habitoraoL 
Nam  Basilio  affirmaTerat  JehaBoes,  ad  regciB  Bolgarorom  ees  mittl  a  se 
laBtom  Tisitandi  gratia.  Basilios  alios  legatos  nominatim  expetierat;  eos 
Besdo  qoibos  ineommodis  impeditos,  Johannes  caosator.  Illod  ridicolom 
est,  qood  Ignatiom,  ni  Bolgarica  inspectioBe  desistaty  et  soos  inde  sacer- 
dotes  rerocet,  post  doos  menses  a  receptis  literis  commooionis  dominicae 
perceptioBe  priTat ;  si  persistat,  a  patriarchafo  deponlt.  Ita  passim  fblgora 
ex  peM  emittity  Terborom  ostentatioBe  delectatos. 

26.  At  IgBatios  hoc  anno  Tacoam  morte  sedem  Photio  reliqoit  Tertia 
sopra  Ticesimam  Octobris  decessisse,  Nicetas  in  eJoSTita  lestator;  qoa 
die  ejos  commemoratio  fit  in  Graecorom  menologio,  tinqoam  sancli  Tlri. 
Ytx  tridoo  elapso,  Photits  ab  imperatore  sobstitotos  esi;  ef  27.  Odobr. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IHPERII  31 

Ctaiiaica  mti^M  k»o  wio  dU)  hoimm  ia  popaU  coispocta  f^>Mi(- A.  871. 
BosiliD  priTato  andeio  Aiortt:  dejeotos  otiam  tnieitiae  admonero  aociif, 
ilflri^  iaqaiti  kumanutme  imperator;  fum  ego  rmnc  aUego  velerm  «m^ 
dfMM,  mom  iremmdm  iwrawuntm  ei  elipulaUanee  initae^  non  uneHonem  al 
mammtm  ianpoaiHonem  regiam,  non  quod  per  manue  nostras  tremendorum 
wffeliriarum  pmHeeps  fadui  es,  non  iUud  vineubmi  quo  nos  (UH  opUwme 
spei  adepHa  eopulaeU.  Unde  filio  Ba^ii  patrimom  faisse  intelligimni. 
Om  pormm  proicofot  prionm  memoria,  nova  arto  ia  fOTorem  irrepsisfio 

r,  fOAoalofiam  coBimeiitas  et  sopposititios  libeilos,  qoibos  miyores 
ii  Arsacidanim  gentem  per  Tiridatem  Armeniao  rogem  iJuero<- 
boitv.  At  GoBstaDtiRiis  Porpliyrogeiiota  simplidtor,  Billuii  deposito 
sobtiBmiafortaniiab  avo  augusto  defuisse,  scribit,  assignato  etiam  in  aala 
AaUtacnlo,  nt  liberomm  ejas  institationi  praeesset.  Sed  hoc  paalo  serias 
fiictam  eot  Tandem  mortao  Ignatio  optimnra  yisam  tollendo  scbismati 
poendteiiao  omaiam  aaimis,  aC  sedi  redderetar.  Cni  rei  bm)x  etiam  Jo- 
koaaes  oolita  facilitate  maaas  dedit,  nalla  concilii  raagni  praedecessoram- 
<pie  coray  a  qaibos  omnis  spes  restitntionis  viro  ademta  erat. 

27.  SfracBsanua  expagnatio  in  honc  annom  incidit  Urbem  Graeci 
feaetoaf;  SaiacmU  ea  potiti  saat  21.  Bfi^i.  Sophronias  episcopos  cam 
Tboodosio  moaacho  captas,  Panormamqae  dactas  est.  Thoodosii  epistola 
ad  Leonem  qnendam  archidiaconam  apnd  Sicalos  superest;  versionem 
Latiaam  Pyrrbos  in  Sicilia  sacra  edidit,  ande  fragmentom  Pagias  prodncit 
Ita  Sidlia  tota  bostibas  cbriitiaaae  fidei  cessit 

28.  4.  Kal.  NoY.  post  boram  nonam  sol  ita  obscnratas  est  per  dimi- 
iam  boram,  at  stellae  in  coelo  apparerent  Bonm  mortalitas  per  Germa- 
liam  grassata  est,  maximo  circa  Rbennm.  Ubi  illnd  singnlare  memoratnr, 
qied  ia  Tilla  WalasbeinM  aoa  procal  lagelbeimio  palatio  contigit.  Qao- 
tidie  cadarera  aaimaliom  in  agros  projecta  a  canibns  laniabantor :  enm 
t€ce  qoadam  die  oniTorsi  canes  in  annm  congregati,  Telat  damnato  locOy 
cf  ni  sententia  aoa  reditari  discessere. 

29L  Hoo  aaoo  omgaa  reram  coBimatatio  ia  Aaglia  facta  est.  Ael- 
ftedas  rex  ocddentalivm  Saxonnm  a  Danis  premebatnr,  tandemqie,  doflci- 
CBiibas  plerisque  aut  trans  mare  fugientibas,  in  palnstria  Sommersetensis 
pifi  loca  se  cnm  paucis  receperat  Erat  locos  Athelneia  Cinsulam  nobilem 
i«x  soaac)  angasto  adita.  Ibi  castram  comBianit,  et  inde  in  bostes  exoar- 
siQaes  fadt.  Forte  acddit,  at  Habba  et  Ingnar  Dani  ex  Wallia  rednees, 
bcta  exceasione  in  DoTonia,  comitemque  regionls  cum  suis  in  castoUo 
fBodam  obsidentes,  cum  ille,  somtis  a  desparationo  animis,  improTisus 
«apisiot,  iaoigni  strago  dolefontar,  Hnbba  ipso  occisa  £o  SQCoossa  rogii 
aimos  resamsere.  Rex  per  somnium  aut  Tidit,  aut  Tidisse  Toluit  S. 
lattbortaa^  Uadoafafaeasiam  qoondam  praesalom,  taaqaam  completo 
castigatiflBif  tomporo  Tictoriom  of  totips  Aagliae  imperiam  poUioeatam. 
MaqBO  cam  paaois  o  latibalo  prodit;  fidi  boauaos  cortatim  aceamBit 
Iflligio  aaiBMa,  dosporalio  Tiros  dabat  Goaoarritar  ad  EtbaaduaBm  (aa 
lliBgloar);  Dani  awltitadino  ot  Tirtalo  potioffos,  fato  Tiao«atar,  pleris^M 
caesio  bbI  diaponis.    Gaonfto  rex  cam  pauds  in  castoUom  proiaBtaai 


Digitized  by 


Google 


32  ANNALES  IMPBRII 

A.  878.  coBpelHtiir.  Giim  mecessiU^  deditionem  imperaret,  pax  ceiidaM  m^t 
nam  Aelfrediis  inteUigebat,  capto  rel  occiso  Gnormoiie,  Daiis  duces  noi 
defdturos.  Gaormo  com  triginta  Bobiliorilms  saomm  baptismi  sacranaentj 
sascepit.  Pars  regionis  Gaormoni  relicta  est,  in  qnibas  East-Anglia  et  K&st- 
Saxonia  continebantar ;  sed,  ut  fidelitatem  Aelfredo  Jnraret  Et  qaum^ 
anno  seqnente  nova  Danoram  classis  in  Tamesin  venisset,  pax  taanei 
stetit.  Extant  oonditiones  foederis,  in  conyeDtn  poblico  constitntae.  Dmaj 
noTi,  et  qai  Teteram  in  Anglia  bis  legibas  manere  nolebant,  in  Franclan- 
diam  Ota  loqnantnr  Anglomm  mcmamentaX  id  est  Franciam,  transfretamtes, 
Gandavam  castellam  anno  integro  tenuere.  Ita  respirantibus  Anglis, 
tempestas  Normaniica  nursie  in  Francoram  regiones  incibait. 

ANNO  CHMSTI  8I9. 

LadoTicQt  GanMnite  rer  GaroloBtaBvm  aefrotam  Inrlsft.  —  LmdOTicaf  fltHlA»  rex 
obit  Procenim  illiiii  regni  macliinatiotef.  —  Lvdorici  k^Jos  elo^omy  matri- 
monia  et  posteritai.  —  LndOTicva  Germaniae  rex  in  Gailiam  rocatnr  ad  repn«m. 

—  Pro  eo  tamen  oblatam  integmm  regnam  Lotharii  acdpiens,  Galliam  ftliis 
Ladorici  relinqnit.  Jat  refom  Germaniae  in  omnem  Lotliaringiam,  regmimqM 
Bofonif  et  Arelatense.  —  Gonflrmatio  asaertt,  qnod  ab  lioc  tempore  Lodoricms 
iategrom  Lotliarli  regnam  pro  ae  taiflqae  •acceflfloribof  atceperit.  Qaid  siC 
locariam.  —  Ladoricafl  Barariam  inradit.  Gonciliatar  tamen  mox  com  Carolo- 
manno,  qaem  Itali  adhae  colant.  —  Hincmari  epistola  ad  Theodericam  de  stnta 
regni.  —  TheodericaB  hic  non  ftait  primaB  HoHandiae  comefl.  —  Ladoricvs  et 
Carolomannafl  in  Galliae  reges  eoronantor.  —  Boflo  ad  regiam  dignitatem  asplrttt. 

—  Boso  rex  Bargandiae  et  Prorinciae  creator.  —  Allooatio  legatornm  concilii  Man- 
talensifl  ad  Bosonem.  —  Bosonis  responsio.  JCloginm  ejus.  Diplomata  anno  regmi 
primo  data.  —  Johannes  papa  Bosoni  Italiae  regnam  optat  ~  Papa  de  saccessora 
in  imperio  et  regno  Longobardiae  soUdtu.  —  Garolam  regem  in  Italiam  vocat.  — 
ijisbertom  archiepiscopam  Mediolanensem  frastra  «d  sfnodam  Romam  rocaL  — 
Lndorico  Saxonam  et  Aastrasloram  regi  imperiam  offert.  —  Exarchatus  potestateai 
sibi  Tindicare  tentat  Jns  in  Gomaclum  controTersam.  —  Legatos  ab  imperatore 
Constantinopolitano  expectat.  —  Gapaana,  Amalphitana,  Neapolitana.  ~  Papa  An- 
gelbergae  imperatricis  coram  gerit.  —  Garolas  Grassas  in  Ilaliam  abit,  papa  ei  soa 
Boltam  fhrente.  —  Ansbertos  excommonleatM  tandem  papae  reoonciliatar.  -*  C«- 
rolns  rex  Longobardiae  hoc  anno  factns.  —  Galliae  reges  Hormannos  Tincont, 
Hngo  Waldradae  fiUos  Lotharingiam  tnrbat.  —  Papa  Bnlgaros  a  Graeds  STOcnre 
lentat.  —  Methodium  increpat,  qnod  missaB  Ungna  SlaTorum  celebret  —  Photiiin 
in  locam  Ignatii  deAincti  restitatns.  —  A  Johanne  in  concilio  Romano  patriatdui 
agnoscitnr.  —  Conlenta  eplstolae  Johannis  ad  imperatores  GonstantinopoUtanos  d« 
restitnUone  PholU.  —  BJnsdem  argomenti  conUnnatio.  —  Gontenta  epistolanim 
caeteramm  in  Photii  oansa  GonstanUnopolin  scriptarum.  —  PhoUns  in  literis  his, 
dnm  eas  in  Graecam  Unguam  transluUt,  plnra  insolenUas  dicta  mutaTlt.  —  d jnodi 
PboUanae  aeta.  •—  Hac  synodo  ftindamenta  schlsmatis  inter  €h«ecam  et  Romannni 
eedesiam  Jacta  flanL  —  Ato  abbu  Gorbc|ensis  et  Baldninos  Flandrine  cMaet 
obiere. 

A-879L  ^*  LadoYieas  rex  Saxonam  et  Francenim  orieiteliam  ForftckeinUo 
td  fratrem  inyisit,  qai  Jam  asam  loqaendi  amiserat,  Bec  dia  victaras  cre- 
debatnr.  Optimates  ad  se  Tenieates  ea  lege  in  Odem  soscepit,  nt,  ftmtre 
defancto,  nalli  aisi  sibi  regnam  permitterent.  Amiilftim  eiim  filhim  Garolo-> 
manniy  extra  conjagiam  natam,  inhiare  regno,  credebttir»  Francoftirtim 
reYerans,  nbi  pascbalia  festa  peregit^  mortem  Ladoyici  coneobrini  inteUexit 


Digitized  by 


Google 


ANNAeS  IHPBRII  33 

2.    Is  festam  pvrificatio.  Pontigoiie  egmt    Inde  Aogiutodimiim  J^.  gTf . 

MHadenSr  abi  Benardas  Tvsaniis  tvrbabat,  Trecas  peryenit "  Sed 

mgriYesceiite  Taletiidine,  iter  s  relegendam  patavit.  Bemardom  Arver- 

mcmm  primogenKo  Lodovico  bigm  constitait,  et  com  Hogone  abbata 

•i  Bosone  adesse  filio  soo  Jobeet  Tbeodericam  Aogastodonom  ire,  ut 

iM  poblica  re  soam  coraret.  Nai%mitatam  AogasCodanensem  ipsi  triboit, 

«t  Tolosano  marchioni  extorqoenr.    Ipse  Gompendiam  aegre  attiogens, 

■orte  instante  per  Odonem  Bellccensem  episcopom  et  Alboinom  comi- 

tem  regfom  apparatom  filio  nato  iiori  mittit  mandatqoe  coronam  imponl. 

Mox  4.  Idos  April.  die  parasceves  i  in  yesperem  inclinante,  Tiia  excessit^ 

et  postridie  tomalalos  est.  At  Od^t  Alboinos  intellecta  in  itinere  morto 

regis^  apparatom  regiom  Tbeodoritradont;  ipsi  festini  reTertontar.    At 

qm  primogenito  aderant  constito^  regni  caosa,  primores  soarom  par- 

Ciim  Meldas  Tocant    Boso  interiiM  Theodericos  Hagone  conciliatoro 

padscontor,  otTheodericos  Bosonimitatam  Aagostodonensem  Cvicinom 

locis,  obi  dominatom  affectabat),  hiiu  abbatias  citeriores  cederet. 

3.    LodoYicos  ab  impeditiore  gua  Balbos  appellatos  est,  neqoo 

ingemio  promtior  foit :  nam  ob  Taecoam  cognominatnm  Nibil  facientem, 

qnjdam  Teren»  memorant   Alioronknsiliis  obsecotom,  acta  ostendon^ 

eCiam  anf eqoam  regnaret.  Mitem  et  i^itatis  pietatisqoe  amantem  foisse, 

legiio  aeqoalis  prodidit    Joyenis  ^ardem  poellam,  ex  Kale  mona- 

sterio  abstractam,  ot  habet  fragmenti  historiae  Francorom  apod  Qoer^ 

cecaiom,  ignaro  patre  in  conjQgiom  stft,  qnam  filiam  Hardaini,  sororem 

Odoais  comitom  foisse,  Bertiniani  ad  D.  862.  tradant    Sed  pater  ma- 

triaoninm  irritom  Toloit,  filio  AdelaidccopoIaTit    £x  Ansgarde  Lodo- 

Ticom  et  Carolomannom  soscepit,  qoi    elegantiain  formae  et  Tirtotem 

mimi  a  Reginone  non  obnoxio  commeitotor.    His  Gisala  soror  additor, 

nar  Roberti,  mater  Richardi  comitis  Trqisis,  ex  qoo  Campaniae  comi- 

tn  stirpem  dedocont    Adelaidem  pra\antem  LodoTicos  reliqoit,  ex 

qaa  Carolos,  qoi  dictos  est  Simplex,  nati^st  17.  Septembr.  die  S.  Lam- 

ierti,  fsod  in  priTilegiis  sois  ipsommet  teri,  Labbeos  notaTit 

4w  At  Gaoilinos  abbas,  memor  acc^e  ab  iis  iqjoriae,  qoi  noper 
ii  ahbatiaffl  Sandionysiacam  extorqoere  C€i)antor,  et  Conrados  Parisiaei 
cMws  aliiqoe,  ab  adTorsa  faclione  aola  ^i,  cooTOcatis  aliqoot  epi- 
scepis,abbatibo8  et  potentibns  Tiris^Meldens  congressom  praeTenientes, 
U  Istfam,  qoa  Tharam  recipit,  colloqoiom  utoont,  pt  de  rege  delibe- 
laetw.  Gaozlinos  noper  captos  et  a  rege  lorico  conjogeqoe  Lotgardo 
imiinitrT  habitos  et  in  familiaritatem  ascitof^onrado  persoadet,  effec- 
tanni  se,  ot  somma  rerom  penes  ipsom  e£^  si  Gallia  regi  Saxonom 
joMutteretor.  Credibile  est,  incerto  toI  potiiabrapto  Ansgardis  matri- 
mio,  praegnante  Adelaide,  Jos  LodoTici  poeratriSTO  ejos  Carolomanni 
Mnm  midtis  Tisom.  Decernitor,  LodoTicom  ^em  accersendom,  siTO 
ithaeredem,  siTO  ot  posthomi,  si  qois  nasceret  totorem:  neqoe  enim 
ntis  caosae  imTitationis  explicantor.  Ulod  disei  scribitor,  legatos  non 
tatem  ad  regem,  sed  etiam  ad  reginam  misso(||]am  mariti  potentem 
hisse,  milta  oaiendont    LodoTicos,  ot  petiermiMetas  Tenit.    nii  per 

Digitized  by  VjOOQIC 


U  ANNALES   IMPBRII 

A.87t.^]1w^<^  ^t  ^^  Axonan,  ▼tstttfs  Ik  itiiere  agru  dissaAtieatinmy 
Vjrodoniim  obviam  ennt.  Eo  et  LndoTictf  cm  ingeatibns  copiis  ventt : 
daanis  in  Tia  datis.  Normannonun  inp^bitatem  aeqnatam,  Bertinianiis 
scribit.  At  Faldensis  tantnm  fatetar,  ligato  Yirodnni  foro  remm  rena- 
liom,  in  necessariam  rapinam  yersos. 

5.  Sed  qni  paeris  haerebant  Mel*  congregatiy  Hngo  abbas,  Boso 
et  Theodericiis  comites  aliiqne  primariiTiri,  re  intellecta,  Yaltiiriam  epi- 
scopom  Aorelianensem  et  GoiraimmnrAnBchariam<iae  comites  mittanty 
qni  regi  offerant,  qaicqoid  olim  Garoloi  de  regno  Lotharii  acceperat,  si 
caeteris  intactis  domam  rediret.  Placrit  conditio  principi,  magis  nxoris 
ambitione  quam  saa  impalso.  Disudhim  regnom,  etsi  mediocre,  sime 
caede,  sine  pericnlo  habendam,  spei  «ajoris  imperii  sed  ambigaae  prae- 
kne,  pradentis  erat  Galliae  posseBsionem  sperare  non  poterat,  nisi 
consensa  popalonim,  qoi  longe  aberafc  Sin  rentris  cnram  gestanis  yene- 
rtt,  alienam  rem  agebat  Ita  Gaazlfeas  et  Gonrados  ntrinqae  eicidere. 
LadoYicos  adita  per  legatos  transcMosam  missos  possessioae  noyae 
ditionis,  Francofiirtam  redit  Hoc  leram  est  initiom  |aris  Germanici  in 
OHUie  Lotharii  regnomi  qoo  non  tai^  regiones  ad  Mosam,  Mosellam  e( 
Scaldim  sitae,  sed  etiam  BargoBdifTransJorana  Yesontioqaey  Logdonui 
item  et  Vienna  com  vicinis  regionihs  continebantor.  Haec  enim  Garolo 
obvenerant  in  partitione  regni  Lotkriwis  a.  D.  970.  com  fratre  institola. 
Atqoe  fainc  etiam  factam  arbitror,>at  Garolos  Grassus  et  Araolfos  aogusti 
jas  sopremom  sibi  in  regnom  Bosiiis  Yiennam  tdnentis  et  filii  ejos  Lado- 
Tici  Yindicarent,  ot  sois  locis  inf dpgemos.  Etsi  enim  Boso  praeter  Vien- 
nam  etiam  Arelatem  seo  FroTinciili  teneret,  qoae  non  in  Lotharii,  sed  Lq- 
doTici  caesaris  fratris  ejos  sorte  flHBrat,  tamen  par  ejas  ratio  esse  Tisa  M, ; 
nam  Lothario  obTentora  fuit,  si  tttri  soperstes  foisset  £t  Arelas  Vieaaae 
i^pendix  Tideri  poterat,  qaae  fenc  regionis,  qoam  Boso  tenebat,  caput 
Imbebatar.  Itaqoe  Rodoli^s  m  Transjoranos  et  LodoTicos  Bosonidee 
miit^tatem  sapremam  regom  Qirmaidae  obnoxii  agnoTere. 

6.  Gom  totom  Lotharii  r^om  ab  hoc  tempore  Joris  Germanici  per- 
manserit,  broTi  Garoli  Simp1i#s  interroptione  excepta,  insistendom  non- 
nihil  est  hoic  loco ;  qooniag  Tiri  qaidam  docti  in  Gallia,  qoos  interest 
Philippos  Labbeos,  concessicfem  nonnisi  ad  tempos  factam,  et  locationis 
condoctionis  speciem  initami  contendont  ex  annalistae  Bertiniani  Terbis, 
qoi  LodoTico  nostro  a.  D.  |62.  partem  illios  regni  in  locariom  datam, 
scripsit  At  idem  aotor  adfnnom  praesentem  cessionem  poram,  non  sab 
modo  nec  ad  tempos  fact#i,  signiOcat;  et  Regino  portionem  illam  regni 
Lothariani  ex  integro  coniessam  scribit  Qoid  xCrgo  sibi  Tolt  locariiuii 
aanalistae  ?  Id  me  aliqoipidio  perplexom  habait,  donec  in  aliom  ejns 
locom  incidi,  onde  clara  Hk  affblsit  Locariom  ipsi  et  forte  aliis  coaeta- 
neis  est  lytron  seo  prettm  redemtioois.  Volt  ergo  Lotharingiam  Ger- 
maaico  regi  in  locariom  latam,  id  est  lytron  pro  Galliae  regno,  ot  scilicet 
partis  Jactora  totom  redimeretar.  Ecce  locom  ejosdem  scriptoris,  eo 
manifeste,  qoem  damas>  eensa  ad  a.  D.  861 :  Ad  quorumy  inqoit,  CDano-. 
ram)  locari$m  ^in^  mUlm  Hbrarum  erpenH  ctim  tt$iimaUum  atque 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPBRII  36 

^re^syo,  we praedae emti,  esigi Cmvim ftaecepiL l.W$. 
mt\  simili  sensn  ad  a.  D.  864  Lothariiis  Lotharii  filias,  de  oimi  ragte 
•  ^atoer  deiarios  ex  onBi  saBfo  coltigeiis,  snmiiiam  denarionim  ciim 
ite  peasioM  farinae  alqae  peoonun,  nec  boa  Tiai  ac  sieerae  (id  est, 
N  Mie  ddra»  yocant)  Rodilfo  Normanno  Herioldi  filio  ac  snis  loea^ 
■iN  triML   Sed  imde  hic  siguicatas  f  ai  coftfiidere  SemilatiDi  vidna 
i^  >aer<'  el  n^uete'  ?  illnd  est  lecare,  hoc  lytrum  solvere.    Permn-» 
ine  latem  pro  lytro  lecarfam  prodiit.    Gaeteram  nt  Buudfestom  si^ 
Knini  BertJBiano  scriptori  etiam  hoc  lece,  ohi  de  ooneessa  LndoviGe 
^loqoitar,  esse  lytroo  se«  prethMi  redemtionis  rei  mAioris,  sea 
M(ttTii«o  loqmtar)  pre  redim«da  TexatiMie  datar,  ex  collatioM 
Btooi  ijasdem  de  eadem  re  ad  haic  aBBom  exfantiam  manifestam 
t,9ueitahabent:  ^Beenmi  CG^m^  ad  LuSooicum  (VtwiK^ieit  (^en^ 
*«)  epiid  Yirodumm  (haerentem)  tU  ei  offerreiU  partem  de  repm> 
liftirii/miorft,  ^mam  Carohte  CCalros)  acceperaty  vt  accepia  Ula  por^ 
^i^repmmemtm  rediret,  et  quod  reiipmm  de  refno  pairis  eui  CaroH 
hi  Imioeiau  (Balbas)  kabuerat^  fihie  e^ue  reHnqueret.    Hoo  sdlicet 
Uftnm  sea  preftem,  cojos  Jactora  reliqaom  redimebatar. 
7.   ModeratioBem  Ladovico  nostro  saadebat  etiam  Bi^oariae  faciee. 
u  EraBbertom,  primariam  flllc  y^m,  alioeqae  Araalfas  honoribas 
F>mt,  qood  Carolomannam  offendlsse  dicerentar.    Illi  ad  LadoTicam 
Migiiat;  qoi  in  Bajoariam  profectos,  palsos  restitait.    £a  les  mnHis 
i^et  Joratis  fratram  pactis  contraria  Tisa  est,  peneTidentis  TiTentis- 
N  Weiedtatem  adire  LodoTicam,  et  in  alieno  domiaarL   Qaod  Foldensis 
f¥^  ipd  addfctns  male  excosat,  qaasi  prior  Carolomannas  Tiolasset 
pi,  dn  ItaKam  sabigit,  Sed  ille  iniqao  possessori  extorserat,  et  partim 
NNcnt  fratritas,  partim  ad  aeqaa  omnia  paratos  erat.    Res  tandem 
^N^  est   Garolomannas,  qai  non  mallam  Titae  sibi  restare  Tid^at; 
NnitoLBdeTico,  sese  et  axorem  et  filiom,  cam  loqai  non  posset,  scripte 
et  serratis  certis  reditibas,  reram  arbitriam  fratri  permisit 
ab  Itaiis  non  malto  ante  eolebatar,  et  in  appendice  capita» 
Bilaziano  extat  praeceplom,  monasterio  S.  Ghristinae  non  proool 
^tam.    Baido  cancellariue  ad  vicem  Wotmari  arckicanceUara 
8.  EaL  Mqfi,  iudict.  /2.    Actum  Cmdtfuet  curte  re^.    An 
? 

^  Circa  haec  tempora  Hincmamm  Theoderico  scripsisse  epistelam, 
cajos  soBunam  nobis  Frodoardas  senraTit  Signiiicat  nemina 
faos  in  ej^itionem  ad  regis  Jassa  paratos  mittebfit.  UBom 
ei  fratribas  regem  LadoTicom  norat;  cot  etiam  pecaniam  dono 
9wd  in  regione  a  Normannis  Tastata  tonc  agens,  necessariis  rebas 
^^i^tfet  Monet  ddnde  Theodericom  pre  amore  soo,  qoo  Tiram 
^'^tar,  ot  commendatis  a  patre  regiis  adolescentibas  inTigilet,  neqoe 
^iihi  aiBdam  credat;  nam  pericolose  ab  ono  generalem  regni  adad* 
^^(«Mm  tractari,  qoae  plarimorom  consenso  egeat ;  scilicei  scissiOBes 
*^'^,  si  paaci  omaia  ad  se  traheroBt  Mittit  eliam  eapitala,  olim 
^  ^iniieae  regnonim  iater  filios  Magni  Garoli  aot  Pti  LadoTid  con» 


3« 

Digitized  by 


Google 


86  ANNALBS   IMPERII 

A.879.  ^^    Aii  ut  exenplo  esseK,  si  inter  binos  fratres  regMm  dfvideiU 
fidevetur? 

9.  Hic  est  TheodericQs,  qnem  primum  Holluidiae  comitem  fici 
historlae  Batayicae  conditores,  yelvt  Aegidias  de  Roya  Csive  Brando,  qnei 
secQtas  est),  monachus  Egmondanus,  Reinems  Snoias  aliique  id  gens ;  i 
a  Carolo  Calvo  principem  Hollandiae  creatnm  Tolant ;  quod  M atthaeiis  V 
sias  de  Tbeoderico,  cabiculario  LudoTici  Balbi  interpretatur,  etsl  me 
haerens.  Stgeberti  Yasconum  principis  filium  iidem  faciunt,  et  roga 
avunculo  Haganone  Sanctensium  comite,  HoIIandiam  ei  feudi  jure  c 
cessam  a.  0.  863.  Postea  Ludovicum  Germanicum  a.  D.  868  Walachri 
totamque  Selandiam,  sylvae  Wasdae  nomine,  addidisse,  Sed  Haganc 
favor  ad  Carolum  Simplicem  pertinet,  cui  nihil  Juris  fuit  in  his  oris. 
eliam  invertenda  erat.  Nam  ex  divisione  Lotbariani  regni  Hollamdia 
nunc  vocamus)  Ludovico,  sylva  Wasda,  ut  opinor,  Carolo  cessit.  ] 
regiones  tunc  a  Normannis  principibuSy  ad  nostra  sacra  fradnctiSy  bea 
ciario  jure  tenebanlur.  Tbeodericus  aliquis  comes  a  Francorum  regi 
inspector  addi  potuit:  sed  probaliones  defidunt  In  cubicaiariain  re 
id  est  praesentem  Theodericum,  magnae  in  aula  digoationis  vinun, 
non  convenit.  Sed  vemm  Frisiae  meridionalis  comitem,  HoIIandicoi 
principum  primum,  in  Caroli  Simplicis  tempora  difl^erre  oportet. 

10.  Absente  in  Bajoaria  Ludovico,  Gauzlenus  et  Conradus  ad  ] 
gardem  veniunt,  et  spes  maximas  regis  facilifale  destitutas  qaemi 
Regina  bono  eos  animo  esse  Jubet,  dum  maritus  rediret,  et  in  Gall 
remiltit,  addilis,  quorum  auioritate  et  consiliis  a4juvarentur.  Illi  Ludovic 
rebus  in  Bajoaria  compositis,  mox  cum  exercitu  affore  per  Gallias  speral 
Ea  re  commoli  Hugo  et  caeteri  proceres,  Ludovicum  et  Carolomani 
filios  defuncli  regis,  in  monasterio  Ferrariamm  dioecesis  Senonensis 
Ansegisum  aliosque  episcopos  ungi  in  reges  et  coronari  curant.  £a  opi 
vitandae  scissionis  ratio  visa,  quanquam  pater  uni  primogenilo  insigaia  r 
destinasset.   Albericns  negat»  metropolitanum  sacro  coronationis  aiffa 

11.  At  Boso  Jam  tandem  in  meditatum  diu  facinus  enipit.  Di 
mularat  consilia  hactenus ;  Hugonem  certe  abbalem  fefellit,  fidom  reg 
adolescentibus  et  rei  publicae  Francoram.  Jam  dudum  tamen  ma 
privato  spirabat,  impellepte  uxore,  imperatoris  Latini  filia,  fiUo  impera 
Graeci  destinata ;  quae  se  viTOre  nolle  dicej)at,  si  maritum  facere  re 
non  posset.  Cum  jam  in  eo  esset,  ut  regium  nomen  sumeret,  Julio  m 
tale  diploma  abbatiae  Rameciensi  dioecesis  Trecensis,  referente  Nic 
Yignerio,  dedit:  R$o  Boso  gralia  Dei  id^  quodsum  (tanqoam  dabii 
quo  se  nomine  appellarel),  et  diiecta  -conjux  mea  Hermengardis  pt 

imperialiSj  damns  pro  amore  Dei  monaUerio  Demo res  noetras^  , 

donUnus  imperator  Caroius  serenistimus  auguMus  nobis  per  pramce§, 
dedU,  quae  sunt  in  pago  Laticensi.  Et  ego  in  Dei  nomine  Baao 
chartam  donafionis  subscripsi  et  firmari  rogavt  Hermengardis  p^ 
impenalis  consensi.  Signum  Richardi  comitis,  Signum  Teutbaldi  con 
SignumBemardi  comiUs,  Ego  Stepkamtsarckicancellanus,jubente  tm 
et  iUustri  viro  domino  Boeone  sM  eonjuge  tjus  domna  Herman^t 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  87 

k  Omriam  tcripti  ei  iubsctipsi.    Jhhm  9.  KaL  Aug.  a.  D.  879,  a$mo  A.  87Bl 
ftsi  oMmm  Ludovki  floriotisiimi  regis.    lUqoe  LadoTicam  et  Carolo- 
bm  pro  BuUis  kabebat,  sfye  qvod  ii  coroaati  tuiio  nondnm  essent, 
t  qMd  ipse  Jan  desciscere  meditaretnr. 

12.  Amoto  ergo  Lndoyico  Germanico,  Tidetnr  Boso  specie  obenadi 
kd  «k  ania  et  caeteris  proceribns  in  ProTinciam  cnm  nxore  discessisfe ; 
i  mnt  pcrtiBi  minis,  partim  promis sis  abbatiis  et  Tillis  effecity  nt  ab 
beepli  Bmrgmidiae  etProTinciae  in  regem  ucisceretnr;  s^etis  ado- 
\f  qiios  degeneres  babebat,  qnod  mater  eonim  rejecta  esset ; 
ingressnm  ab  Aoreliano  orbis  metropolltano  aliisqne  penfii- 
bs  ngno  Bnrgnndlae  per  nnctionem  inaogiiratnm,  memoriae  Regino 
iMit  Slectio  celebrata  est  in  Manlala,  Tlila  ad  Rbodannm,  territorii 
tawensit,  ipsis  Idibfis  Octobris,  extatqoe  qoaedam  condlii  Mantalensis 
iKieSy  ci^ns  nctomm  i)ragmentnm  Gnilielsras  Paradinos  annalibns  Bor- 
Uiao  tBtorait  Episcopi  ijont,  rege  extincto  necessitatem  sibi  incnm- 
»e  circomspiciendi,  coi  onns  imponeretnr  gobemandae  rei  pnblicae 
tandaeqiie  ecdesiae,  qnam  passim  improbi  infestarent:  deniqoe  dlTina 
^ftmtioae  nnnm  sapientibos  omnibns  Tirom  occorrisse;  Tiromy  inqnam, 
ini  nb  i^incipato  Caroli  defensorem  necessarinm  ecclesiaromi  mox 
|i  iUo  iapemtoris  ob  prodentiam  amplificatom  et  ab  ipso  maximo  pon- 
loe  pro  flio  kabitnm  laodatomqoe,  coi  et  redod  tntelam  praestitisset. 
^ae  Gkristo  dnce,  pari  Toto,  clarissimnm  prlncipem  dominom  Bosonem 
kregaiem  cnram  electom  esse:  bonc,  etsi  tantum  laborem  defngerit^ 
kiem  dirinae  Tolontati  collum  snmmisisse. .  His  actis  electos  Deo 
tair,  preces  fondontor,  diTina  gratia  postolator.  De  onctione  et  corona 
ba  l^  siTO  dilata  sit  in  commodiorem  locom,  qood  ez  Reginone  snspi- 
m,  liTe  onuiiDO  praetermissa. 

'    13.    Extnt  et  legatorom  condlii  ad  Bosonem  allocotio^  electionem 

Nmtfmtinni,  et  responsio  electL    Legati  significant,  sacram  synodom 

^inHne  Donini  congregatam,  ona  com  primoribos  ex  ipso  qoaeri  Jos- 

mj  qnalem  se  in  principatn  geiere  Tolit,  in  qoem  eom  attoilere  con-  - 

1    An  bonorem  Dei  qoaesitoms  sit  et  fidei  catbolicae  deoos ;  an 

praestilaros  mambnrgiom  (boc  est  tvtelam)  et  Jnstitiam  admini- 

exemplo  bonoram  principnm  praedecessomm,  nccessibilis  omi^ 

jKHm  patritittsmi^oribnsininoribosqne,  asaeritia,  soperbia,  aTaritia, 

tibns  nlienos,  disciplinae  palatinae  serrans,  monstrorom  domitor, 

in  Titiis  Tigent;  talis  f^tums,  nt  nemo  onqoam  bobeat,  cor  synodo 

frimatibns  Tiris  ei  usentientibns  irascatnr ;  tali^  deniqne,  ot  per  omnU 

li  omnibns  Deo  benedicatnr  ? 

ik.   Aex  eleotos  in  responsione  bumilem  se  Gbristi  Temacnlnm  Tocat, 
caritati  eomm  rependit.    Se  quidem  eonscium  conditionis  snae  ti 

liragilis,  soo  Jodieio  impamm  Tisom  tanto  negotio,  nisi  diTino  nnln 

Ues  Telnt  nna  anima,  nno  corde  dato,  in  se  conspirassent.  Itaque  Deo 
^tmiis  sacerdotibus  et  tot  fidelibns  relnctari  non  andere.  Ampledi 
JMicamlidem,  conserTatumm  eciidesiamm  priTflegia,  Jos  coiqne  snnm 
De  moiibns  snii  boo  pollieeri  etii  pecontorem,  benis  tamen 


Digitized  by 


Google 


38  ANNALES  IHPERII 

A.  879.  oteeqQeAteBi,  malis  idrersiim  fore.  Si  qoa  in  re  lapcns  faerit,  id  s 
ooisilio  episooponim  emeBdatorQm^  qvos  in  se  boaoratos  vdit  Dom 
rogat,  ut  tridvanis  ittdictis  sopplicationibis  Dei  opem  exorenl.  AM 
episcopi  synodo  aiiiiere :  Otramniis  VieBBensiSy  Aarelianas  Lagdueo 
Tentraiiiiiis  Taraiitasieiisis,  Rotbertns  Aqvoisis,  Rostigiiiis  Arelaten 
Tlieodericns  YesoBtionensis,  ac  praeterea  episcopi  decem  eC  septi 
Appirety  proceres  ac  popnlos  sM  tonc  qnasi  ex  diTina  in^intiose 
SBmendi  regis  attribitisse.  Boso  postea,  solitis  ambitioste  avdM 
fatis,  Titam  miseram  et  perpetnis  pericalis  obnoxiam  doxil;  sibi  honi 
Bomen  qnaesivit;  at  filie  deanim  capere  iicnit  patemi  crimiBis  firncl 
RegiBO  plns  Timm  ex  digBitate  noTa  odii  qnam  emokmenti  retolisse 
statnr:  reges  enm  omni  ti  persecntoS;  nomenqne  Francis  tam  exos 
fttisse,  it  kk  penUciem  cjns  non  principes  tantnm,  sed  et  TasaUos 
JvrameBta  et  execratioBes  antorari  mos  esset.  Ingenii  tamen  perspicacj 
et  domi  Tirtitem  landat;  nam  nec  oircnmTeBtnm  assid^is  iifadcoi 
iBsectatloBiims,  ntc  nnqnam  snonim  iBiidtis  ai^itnm,  etsi  id  saepe 
bestibns  leBtatnm  esset  Extat  in  appeadice  capitnlarinm  Baluzii  pr 
cepeuB  BpsoBis  pre  eoclesia  AngnstodnneBsi,  niii  Adalgario  Hednoi 
faaedam  coBcedit,  et  ea  iB  ]«s  S.  NaEasril  tnmsfert  Mim^  prepi 
inqnit,  mtiit$rfirmani»j  MimuH  nostri  <mpre$gi(me  iussinms  tlfiUmrL  H 
minBo8oni»gl9rM$simiregi$.  Biib^rtu^csncellarHttadvieemAm-eli 
e^cepi  recopmU.  Dat.  6.  Id$u  Nev.  indicliene  i2y  aime  /.  repti  don 
Bo$oni$  glorio$i$$imi  rep$,  Achtm  Lngduno  cMUUeL  D,  N.  P.  A,  Al 
Ibidem  habemns,  nbi  Boso  misericordta  Dei  rex,  petente  Sinwaldo  coi 
ideli  suo,  moBachis  Garilod  in  comHatn  Bfatisconmsi  snper  Somaan,  ab 
tiolam  qnaBdam  cencedit.  Signum  Bo$eni$  $efeni$$imi  regis.  Stepka 
noiariue  ad  vicem  Adalgarii  recognovit.  Dat.  4.  Non.  Dec.  ind.  i2,  anti 
Be$onis  regis.    Achtm  Kariiooe  mona$terie  L  D.  N.  P.  F.  A. 

15.  Interea  dnm  Italia  qnasi  pro  derelicta  kabetnr,  pontilbx  JoliaB 
iB  ambigno  erat.  Garolomannns  speai  literis  fecerat  mfttendi  TeutB 
archiepiscopi  JnTaTiensis:  enm  non  Tesientem  pontifex  neqoicqvaai  tq 
Tit.  Garolomamws  ad  res  gerendas  inMiiis  factns  diceimtnr.  Bosoi 
ei  successorem,  si  licnerat,  dedlsset;  neqne  enim  in  hnnc  atfeetu  tanl 
sed  et  coBSilio  propeBdebat,  faciie  iatelligeBs,  priBdpem  orta  poteiiti« 
nriBorem,  ia  poBtificnm  potestate  fere.  Itaqne  epistalatoi  Miamiiis  i 
ad  Bosonem  scriptam  existimo,  etsi  inscriptio  desU.  Areatmm,  in^ 
fiMNl  Treci$  inter  no$  censtilutmn  esty  imjiotatmn  Umfuam  ^memm 
pmndampeetorecenditumeere^yetdestinataperlScereni^,  Tmmeque 
excellentiae  est  (ea  tnnc  regnm  ant  regibns  slmilinm  eogneminatio  er 
eo0ata  in  rem  confisrre.  Nmn  Juaia  apoetotum  admenentemy  eect  n 
lempsis  aeceptabUe,  eoce  nuno  die$  saiutis.  Gredo,  LndoTici  wmM 
CarotomaBBi  iBTaletndlBem  designat,  el  sacris  toj^s  ia  prol^as  m 
lioBes  abatitnr.  Ih$  vete,  iBqait,  $pon$ioni$  tuae  effectum  praeetokui 
mMllatri$ie$paUmurap(;^ani$,neclamenatiund^opempelivimHs.  Ita 
^^  ^ggredere,  aut  certe,  quid  eenHae,  tine  mora  reeeribe,  SedBoeoi 
propiora  cogitafeat,  et  pliis  satia  in  i«ri«Bdia  laborabat. 


Digitized  by 


Google 


A}fAL£S   IMPKRII  19 

16.  JoluttDM  igl  Ansberto  MediolaBeBSi  ckca  laec  (ea^^ora  scri^  H^  871. 
^  GaroloBaiuiam  ^ns  inSriiiitate  gravatam,  regaiiH  retinere  noi» 
poeso:  itaqie  de  lOT^ge  cogitaiidMi.    Jobet  ergo,  vt  Kal.  Mi^  Im4iu 

13.  MiotioBia  RoaiaAd  lynodnai  veniat;  iiterea  neminem  pro  rege 
lec^iaf.  Nim,  \n^f^  ^  i^o^  ardinantku  1n  Impifiim  eif  fid  ettf 
^  eoBeecraiidna  ii^tor)  «  mbk  primmm  ei  pgHatimum  voetOm  tt 
«tetea  eme  Met.  i  non  tantnm  primariam  rei  Bomanae  cnram  sibi 
iMity  sed  et  Bom/  imperii  ac  regni  Longobardomm  jnra  conlnndii 
Scd  Anspertns  ad  #dnm  non  venit.  Pontifiix  ergo  pendens  animi,  nec 
saftieiiimoribna  fide  logatos  ad  Garolomannam  mittere  statnit,  Jobannem 
ettechalem  •ptsd>s,  ({ni  cognoscerent,  qno  in  stata  esset;  qnibns  el 
apMilnm  credil  7^  ^^- 13*  ^^^^'  4°^  ^^^>  ^^  snbveoiat  laboranti 
ecdesiae.  Eosde^men  Wibodnm  Parmensem  convenire  in  itinere  jnbet ; 
1  qno  petit,  nt  vel  mes  iltis  eat,  vel  certe  vimm  idoneam  adjungat.  Qnod- 
si  iler  ad  CarolomnnA  ^^^^  vidcatnr,  ad  Garf lum  eju  germanom  eos 
pioficisci  ftdat  nalo  post  eidem  significat,  »  a  Swacenis  ptessnm^ 
nlnacnmpfi  regiimU^  acceptnmK  Itaqney  iaqmi,  H  (kurolomammm 
paeee  pwlas,  epuipenm;  s*i  minmy  apmd  Car^hm  rem  eccl$siae  sfs. 
QaaM  ardaeoflamie  CaroH  eemii,  ut  signfcasH,  et  Romam  a»e 
es^iml,  fcye,  mi  icomes  venias;  sinmnms,  eerU omuia,  quae  eompereris, 
nskis  pereerihe.  Llteras  lectas  combfi  petit. 

17.  SpistinadipsnmGarolnmagemdaftJamS.Non.ApriL   Hor- 

tatns  erat,  nt  veiret,  et  interim  legatotqnamptmnm  mitteret,  cnm  qnibns 

daJhwiorosedlapostolicaeetregiaipiostracareposset  Postea,  mirari 

m,  «t.  qnod  mtpins  ad  bonorem  Dei  c  snnmlpsias  vocatas,  yenire  dis- 

iMt   Se  qnidem  pressnm  ab  bostibi  fidef  dintins  pnrem  malis  esse 

am  pessf ;  nt  metnm  i^iicere  volaissq»ote  de  Graeeis  in  aoxiliam  vo* 

€»«18, 8*'Frand  deficiant.   Qnodsi  Gams  pse  sibi  non  desit,  se  ne^ 

miemolimentoram,  neqne  terrore  minwnnb  e|as  amicitia  discessnmm. 

ItaeCMlomaamis  rem  moretnr,  bnice  tfipsisse;  qnaiido  ipse  venire 

asfamt,  baad  aine  pericnlo  animae  snaali  impedimento  ftitnm»,  qno- 

■ins  ecdesiam  Dei  tneantv.  ' 

la  Aliam  etin  synodnm  RomB  tadlt  in  ♦.  Idns  Octob.  eoqne 
iasbeitM,ob  spreta  hactenns  imperiiacretum,  itemm  vocat.  Epistpla 
llwIaL  Jnn.  data.  In  enndem  swisnm  imnl  lepiscopes  «(ias  sniraganeos 
MBbiL  U  bes  enim  epistolam  proxim»  port^re  Jndico,  eUi  soH  Ansbntto 
teffiptam-  simnl  ei  mandat,  no  se  iPonsnl^)Udtam  cflebret  com  rege 
aliqno  Francomm,  si  qnis  forte  in  ialiam  tcenderit;  Jubente  aposto- 
famn  canene,  ne  qnid  episcopi  geita»  simapitis  conscientta  faoiant, 
iaa  visisiim  piinceps  pontifionm  nili  incon^  caeteris  gerat.  Ita  nnani- 
■ilatem  ifiritns  fore.  Ansbertnmtwdem  e^mmnnicavit.  nihi!  Romana 
Jaasa  cnrantem:  qni  non  eo  secia  sacra  celiavit,  et  legatos  ponUficis, 
Uaanem  Tidamisem  et  Walpswi  Porto^m  episeopos,  contemtim 
kbait ;  qnod  ^  dia  epistoln  ezpttbrat  JobaH,  qna  ad  causam  in  synodo 
a^^r^fT  noqnioqnnm  Tooalir.  Jdmnnes  ia  imperando  noo  paritniris 
mteiilatmi  daeoiil. 


Digitized  by 


Google 


38  ANNALES  IHPERII 

k.  871»  oteeqQeAtem,  maUs  adrersnm  fore.  Si  qoa  in  re  lapsns  ftierit,  id  st 
oottsilio  episooponim  emeBdatonrm,  qvos  in  se  boDoratos  veiit  Deaif 
rogat,  Qt  tridmanis  iadictis  sopplicationibis  Dei  opem  exoreot.  Aid 
episcopi  synodo  affuere:  Otramnns  Yiennensis,  Anreliaitis  LngduieBg 
Tevtrannns  Tvantasiensis,  Rotbertns  Aqnoisis,  Rosta^ns  Arelatens 
Tlieoderiovs  Yesontionensis,  ac  praeterea  episcopi  decem  et  septo 
Apparety  proceres  ac  popnlos  sM  tnnc  quasi  ex  diyiiia  insipiratioie  J 
8«Mndi  regis  attribnisse.  Boso  postea,  solitis  ambitioste  avdad 
ft^Sy  Titam  miseram  et  perpetnis  pericnlis  obnoxiam  dnxit;  sibi  noia 
Boiien  qnaesivit,  at  filio  demnm  capere  iicnit  pateni  criminis  fracti 
Begino  plos  Timm  ex  dignitate  noTa  odii  qnam  emolvmenti  retnlisse  t 
statnr:  reges  enm  omni  vi  persecntos;  nomenqne  Francis  tam  exosi 
ftOsse,  nt  kk  pemiciem  cjns  non  principes  tanCum,  sed  et  vasatlos  p 
Jvramenta  et  execratienes  antorari  mos  esset.  Ingenii  tamen  perspieacii 
et  domi  Tirlntem  landct;  nam  nec  drcnmTontnm  assid«is  iaimicon 
Insecta^niims,  ntc  nnqnam  sooram  insidiis  appeiitnm,  etsi  id  saepe 
kostibns  tentatnm  esset  Extat  in  appendice  capitnlarinm  Baluu  prs 
cepm  Bosonis  pre  ecdesia  Angnstodunensi,  nbi  Adalgario  ^^^^ 
faaedam  concedit,  et  ea  in  Jus  S.  NaEiffil  transfert  3iatiHnii  propft 
hiqnit,  MfMfjihiumto,  MmuH  nottri  4mpre$ikme  fussimMS  iipil^ri'  ^ 
mmBoiowisgiori^Bissimire^s.  BHibsrtusc^mcdlariusadwcmMKrf^ 
si^o&pi  reeofM9li.  Dat.  tf.  Idus  N&v.  Mictione  f  2,  anno  i.  rtfni  dom 
Bosonu  gloriosissimi  rogis.  Attum  Lugduno  dvUatel.  D.  N.  F.  A.  Al» 
ibidem  babemus,  ubi  Boso  misericordia  Dei  rex,  petente  Siuwaldo  coij 
ideli  sno,  monacbis  Gariloci  in  comHatu  Matisconmsi  super  Somam,  eb> 
tiolam  qnandam  concedit.  Signum  Bosonis  seronissimi  regis,  Step^ 
notarius  ad  vicem  Adalgarii  recognovit.  Dat.  4.  Ifon.  Dec.  ind.  12,  tfSiM 
Bosonis  regis.    Actum  Kartiooe  monasierio  I.  D.  N.  P.  F.  A. 

15.  Interea  dnm  Italia  quasi  pr o  derelicU  habetur,  pontifiBX  Joiiaifl 
in  ambigno  erat.  Garolomannns  speai  literis  fecerat  mittendi  Teotii^ 
arehiepiscopi  JuTaTiensis:  eum  non  Tenientem  pontifex  nequicqnam  vo< 
Tit.  GarolomaNins  ad  res  gerendas  inMtiis  facttts  dicebator.  Bosod| 
ei  snccessorem,  si  licnerat,  dedisset;  neque  enim  in  hnnc  afl^  ^^ 
sed  et  consilio  pfopendebat,  faoiie  intelligens,  principem  orta  potentisl 
nrinorem,  in  pontificnm  potestate  fere.  Itaqne  epistolam  UA^^  ^^ 
ad  Bosonem  scrtptam  eixlstimo,  etsi  inseriptio  desU.  Ateamfih  ^oqt 
luod  Treds  inter  nos  eanstitsamn  esi,  inciolaium  ianquam  ^^^aufi 
fumtdatnpeetorecandaumeefoOyeldestinatapmitcerenitar.  Tuaeqitii 
excellentiae  est  (ea  tunc  regum  aut  regibns  similinm  cognominatio  era 
a^ta  in  rem  conferre.  Namjuaia  apoetotum  admonentem,  ecce  ntf 
Mmpiif  aeceptahUe,  eoce  nuno  dies  saiutis.  Gredo,  LndoTici  morte^^ 
CnreknMBiu  InTaietndinem  designat,  et  siGris  Teriiis  in  profuas  «« 
tiones  nbntitur»  Nee  vero,  inqnit,  sponsionis  tuae  effectum  prass^^ 
mssitatristespamurapt^anis,mctamenaliundeopempetiv^nus.  M 
rem  aggredere,  aut  cerie,  quid  eentiasy  eine  mora  reseribe.  SedBoseip 
piopiora  «ogititett  et  plns  eatisln  Bnrgoaii  laboralmt. 


Digitized  by 


Google 


AWALES   IMPKRII  S9 

16.  JokaimM  igHr  ABsberto  Hedioluiaui  circa  Uec  ienpora  scri-  A.  871. 
■dL  CaroloaauaB  c^oris  iniBmitate  graTatom,  regaui  retiMre  Bon 
■Mte:  ilaqv»  de  BOT«ege  co«itanduk  Jobet  ergo,  vt  Kal.  Mali  h^ns 
la  Mietioaie  RoMMad  trnodvm  veniat;  kiterea  neminem  pio  rege 
ledpiaL  JVimi,  iaqolfMi  a  «oM*  oriHimtdHt  tt  imptrinm  eteQA  nt, 
ni  MBfecnados  in^rator)  «  iwMt  frimtm  et  fofMmtm  homAm  M 
«tatet  ewe  ^f^-  ^  "**  tantnm  pcimariam  rei  Remanae  cnram  riiii 
nmit,  eed  et  Roaai  imperU  ao  regni  Uagokardomm  ian  cenfiindit. 
Sed  Aaspertof  ad  ijpdum  aon  Tenlt.  PonUGix  ergo  pendene  animi,  Bec 
Mtenmoribvs  fide^  legatoi  ad  CarolomannBm  mittere  statnit,  Jokaanem 
etraickalem  «plscoos,  qni  cognoicer«U,  qoo  in  statn  esset;  qnibw  et 
•pMolam  credtt  7.  «nii  iad.  12.  datam,  qua  petit,  nt  snbTeniat  laboranli 
^esiae.  Eosdeimamen  Wibodum  Pannensem  conveBire  in  itlnere  jubet ; 
a  «o  pettt,  nt  vel  «wes  illis  eat,  toI  certe  Timm  idonenm  a4Jnngat.  Quod- 
li  ttei  ad  Caroto^um  inutae  Tidmtur,  ad  Carelum  ejas  germanum  eee 
nofictaci  fadat  aulo  post  eidem  sifnificat,  ae  a  Saracenis  piessui, 
^uranme  mimmilia  acceptnna.    ««HW«,  ^Vai,  «*  CaroUtmatmmm 

OuoMZMeamUmu  C»oU  temHt,  ut  iv«^fcatti,  et  Romam  o«re 
^ZrofO,  Mt  t  «met  e«iri«;  tinmime,  eertt  omaia,  quae  eomperene, 
woUepereerike.  Uteras  lectas  combrt  V«^ 

17  Spislia  ad  ipsum  Carolnm  regem  da*  jam  3.  Non.  Apnl.  Her- 
lata  e^  nt  Tairet,  et  interim  legatei  qnampimnm  mitteret,  cnm  qnibue 
deAo»i»«ed»apostoUcaeetTegisip*i8trac(arepos8et  Postea,miran 
1«.  nit.  onod  laepins  ad  bonorom  Dei  tf  sn«m<ipsius  Tocatus,  Tenta  d«- 
MMt  86  «tfem  pressnm  ab  bostibm  ide^  dtatlns  patem  mabs  esse 
MTMne-  nt  metw  i^lioere  Tolnissi pute»  de  Graecis  in  anxilinm  to- 
caBtfTs! Frand  deiiiiant.  Quodsi  Car«lus  jpse  sibi  non  desit,  se  neqM 
Memotamentornm,  neque  tenore  minmimHb  efus  amicitiadU.ces8»rn«. 
»^roSoma>»8Te»«orot«r,buio.es«p8iS8e;  qnando  ipse  Ternro 
u^^^^i  siae  periculo  animae  su»  ali^  impedlment.  fnlurom,  quo- 

■^a^lS:  "tl^l^lS.  80-»  4  i.  ♦.  Idns  Octob  eeqn. 
i..bertmB.«b  sprota  hacteBua  imperii  iBcreilnm,  iterom  T««t.  Epistola 
iSSto.  SJI  ta  eundem  seBSum  .i««l  .Wcop«»  ^,"  «*«^ 
«^5ie.eiri-«pi8tolamprorim«pe4reJ'^.«|»i"«A»'"^ 
Mpl»:  rimal  «i  mmdat,  b«  se  ii«on8«lto|.lacitu.  wlobrot  cp.^ 
S«f  Frmioornm,  si  quis  forte  in  <taliam  d«cenderit;  Jjen te  ap^ 
kn.  eaBe.e,Be  qnid  epieoopi  geitt««  «i««MPi»«  coBSdentia  faoiant, 
du.  TiSTprinc^pl  poBtilcni  «00  iBCO.«nHs  caeteris  «•'•h,fB»™;;;i 
milBlem  «piritas  foro.   AnsbertoBtaBdem  ««»«"™»«^"*'  »'1"!  *t!^ 


imei ««mtern:  qni non  eo  seeiai  sacfa  celeblaTit,  et  legatos  ponlifiols, 

MaiiBem  TidMBsem  et  Walpeiwn  ^«*^"'  «^*^l'??"S; 
kabnit:  q«Dd  ei  «11«  epi.tol««xpi*ftt  JobanB.,  qua  ad  «jusam  ib  s^oj» 
dio«nd»Beq«i«qH»T«c«l.r.  Jika-es  tetiis  i«P«Tando  noa  panturi» 
aleiilat««  doeoiit 


Digitized  by 


Google 


40  ANNALES   IHPERII 

A«87f*  ^^'  '^  ^^^^  lavitate  etiam  Lndoyico,  Sixonam  regi  et  Anstn- 
BioniB,  spom  iaperii  fecit.  Ntm  cum  ille,  misso^ttldo  comite,  signifi- 
Cistety  Bihil  se  mtjoribas  siiis  imperatoribas  in  pnpensa  ad  defeBdendam 
Dei  ecclesiam  Tolantate  concedere,  sed  nanc  ob  Ldovici  defancti  regniuii 
iegotiis'distineri;  tam  pontifex:  Magnaa^  inqui,  excellentiae  vestrae 
groHas  agimuSj  quod  nos,  a  paganis  pene  oppressos,inviciae  tuae  poientiae 
auxilmm  sperare  fubes,  Ilaque  oramus,  ui  quamfiiMum  venias^  ei  per-- 
dUa  reeuperesy  certus  ei  gloriae  inier  mortaies  et  mreedis  apudDeum.  A 
tsMs  eerte  super  id  omne  honorabere,  quod  majorikstuis  praedecessores 
nesiri  praesiiiere,  Neque  esi,  quod  te  cognaii  regnui  moretur,  cui^  sumio 
Romano  imperio,  caeiera  regna  subjeda  eruni.  IidoTicas  yIto  fratre 
nondom  satis  Bijoariae  potens,  lonfinqaas  spes  proforibos  ex  Gallia  in- 
crementis  posthabebat. 

20.  Erant  et  aliae  pontifici  per  Italiam  corae.  Barchatos  sibi  pote- 
statem  yindicabat,  et  Bomaoo  arcbi^piscopo  BaTonatam  indignabafary 
qaed  injnrias  passas  et  insidiis  appetltos,  ad  opem  sa^  non  coofagisset 
fitiam  com  Berengario  expostulat,  Hatiaci  litoris  caste\e,  qaem  gloriosnm 
comitem  vocat  (Eberhardi  filiam  iQ^IIigi,  non  dabion  est,  qai  posfea 
regnayitXqaod  Stephanom,  qaem  ipse^apa  Comiacli  episoopam  ordinassef, 
in  taendo  ecclesiae  saae  Jare  et  p^sessionibas,  coraine  dacatas  reti- 
nenda  non  adjavisset ;  elsi  per  Pefam  episcopam  et  J>hannem  ducemy 
pontificis  legaios,  rogatus.  Ouodsijinqnii,  tua  erga  nosvoluntas  muiaia 
$si,  aaliem  hoc  Deo  et  jusHiiae  dabk  ut  iuos  homines  nosris  obstare  non 
paHaris,  cum  rebelles  nolrs  et  inpedienies  coercebuni,  $s  post  bienmi 
jaciuram,  eHam  hujus  anmcensun^perdamus.  £x  qao  lopo  inielligiinnSy 
Jos  Comacli  Jam  Vam  inter  leges  ijiliae  et  pootifices  Bomaaae  oTbis  con- 
Iroversam  f^isse.  Poniifici  iraedilqaaedam  privata  et  censns  in  lllis  non 
negabantar;  sed  Jara  dacatos  pnbfca,  qnae  episcopo  committere  voleba^ 
ooncessa,  non  apparet.  | 

21 .  Malta  alia  negotia  Jihanikra  drcamsistebant,  a  Graecis  vicinisqne 
principibas.  Gregorias  (qaan  glhiosam  primiceriam  et  imperialem  ba- 
Jalam  vocat)  misso  Stephaio  caldidato  significaverat,  oratores  Basilii 
venire,  qai  de  pacanda  ecclesia  CoBtanfinopolitana  actnri  essent ;  Ignatio 
scilicet  extincto  et  Photio  revocatol  Bescribit  pontifex,  legatos  sibi  gra- 
tissimos  fore,  et  se,  qna  fai  esset,  Volantati  imperatoris  non  defutaram. 
Pandalfo  Capoano  comiti  commenda  at  legatis  venientibas  condactam 
praestet.  Qaid  in  negotio  Gonstantikpolitani  patriarchae  actam  sit,  mox 
dicemas.  \ 

22.  Landnlftis  Capaae  episcopi^L  magnae  vir  aatoritatis  et  dacis 
more  agens,  naper  obierat  Hic  ex  trhas  fratribas  Landone,  Pandone  et 
Landenalfo  nepotes  habebat,  ex  qnibasVandonis  filiam  Pandenalfam  cae- 
teris  praetalit,  et  mox  licet  a  se  alienailm,  snccessorem  tamen  reliqoit. 
Consobrini  regionem  inter  se  trifariambividant;  gastaldiam  tamen  sei 
eomitatom  Capaae  Pandemilfo  relinqaanli.  Pax  4.  Idas  Martii  Jarata,  vix 
in  Mi^fam  daravit.  Itaqae  scribit  ponflex  Landoni  filio  Landonis  et  iVa- 
tribns,  et  Landolfo  filio  L^adenolfi  eja^qae  germanis,  nf  com  Pandenolfo 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  41 

I  colant  Bt  quia  Landcmis  Landenulfo  nati  filins,  Landidflis  adoles-  i.  S79. 

€€•6,  a  qnibvsdam  eleetns  faerat  episcopns  Gapnae,  eiq^e  Pandennlfna 

ftntreBi  Landennlfnm,  naper  conjngatnm  et  yix  presbyfemm,  opposneraty 

poBtirez  episcopatnm  postea  diyisit.   Nnnc  aotem  significat,  sese  Kalendis 

Octobris  ad  Tra|ectam  Uris  yentnmm,  et  cnm  principibns  yiciais  de  pn- 

blica  salate  deliberatnmm.  niic  et  ipsos  et  Gaaiferinm  Salerai  principem 

affiitnToa  sperare.    Idem  et  Gaaiferio  scribit,  qni  Pandenoifo  ejusqne  fhitri 

Ikfebat     Eodem  vicinos  episcopos  Tocayit     Pnlcarem  Amalfitanoram 

praefectnm  ob  pactnm  cnm  Saracenis  reprehendit,  et  decem  millia  mai- 

cosomm  reposcit,  Romani  litoris  toendi  caosa  data.    CoUoqnii  ad  Tra- 

Jeclnm  (si  cansam  episcopatus  excipiai )  ant  nnllas  fractns  aat  exignns 

Iblt   Pandennlfas  ab  Atbanasio  episco|  >o  Neapoiitano  adjiitns  prinram  et 

HMx  desertns,  a  patraelibos  tandem  ca|  tas  est    Laado  Landennlfi  filins 

in  fastaldia  snccessit    Pontifex  Amall  anos  24.  Octobr.  excommnnicat, 

qnod  a  Saracenomm  foedere  non  discei  lissent.    Idem  Athanasio  minatnr 

episeopo  Neapolitano  et  Cajetanis  hy)  atis,  Docibili  ac  Johanni ;   sed 

fnrdis  canebat.     Praesentior  erat  mel  9 1^  hoste  qaam  a  sacerdoie ; 

tametsiAthanasiasspemJohanni  fecerit,n»  «▼  •Hahajns  epistola  apparet; 

cni  Jnacta  ad  Amalfitanos,  minis  ecclesiasticis  pn».>4ssnm  annnae  pecn- 

niae  miscet 

23.  Angelbergae  etiam  imperatricis  caram  gereba  pontifex,  cnjns 
bona  a  nonDnllis  diripiebantor.  Itaqne  Egifredo,  Snpponi,  Eripaldo»  Be* 
larde  Booifadi  filio  et  Gotefredo  gloriosis  comitlbns  scribil,  nt  ei  opem 
fenrnt  Tres  priores  possis  Snpponis  filios  sospicari,  consob.%i  Angel- 
bergae,  qnem  naper  obiisse,  ex  epistola  ad  hanc  apparet,  nbi  se  y:o  anima 
Sapponis  Denm  pracari,  pontifex  scribit  Tres  Snpponidas  memorat  poeta 
Berengarianos  libro  secnndo.  Berardas,  Bonifacii  filins,  Adelberti  Tosdae 
■arehionis  frater  f^erit  Gnm  etiam  Liudf^edns  quidam  comes  et  coajnx 
toelinda  monialem  ex  ipso  Angelbergae  monasterio  Placentino  Cyolentemy 
it  apparet)  per  frandem  abstraxissent,  excommnnicantnr;  donec  restitaan^ 
adjtcta,  ni  faciant,  anathematis  conuninatione.  Etiam  Antoninm  episco- 
fiBBrixiensemetBerengariam  gloriosom  comitem  monet,  ne  cnmhomino 
ceiUMnicent,  aut  alfos  commnnicare  sinant.  Odelricnm  quoqne  com« 
^cem,  nt  apparet,  excommonicatnm  pronuntiat. 

24.  Carolus  rex  proprio  ingenio  et  pontificis  literis  ad  ras  Italiae 
cipessendas  animabatnr.  Cnm  ergo  nihfl  amplins  obstare  Carolomannus 
Tideretnr,  dnm  Ludoyicns  sibi  Bajoariam  Tindicat ;  ipse  tandem  expedi* 
tionem  Transaipinam  autamno  imminente  snscepit.  An  ambo  consenserinl 
ia  partitionem  fratemaram  ditionnm,  an  quisqne  praebentes  se  reram 
eceasiones  secntns  sit,  non  traditnr.  Illnd  constat,  Carolom,  ante<^am 
■snteai  Joyls  translret,  ad  Urbam  HeWetioram  cnm  Ludoyico  et  Carolo^ 
■anne  sobrini  filiis,  regibns  Galliamm,  collocntum.  Illic  rata  habita  snnt, 
fue  iHi  cnm  Ladoyico  Caroli  fratre  noper  pepigerant,  et  Lothatfngiae 
reliqaae  translatio  ad  Germanos  coofirmata,  ut  postea  Galli  proeeraa 
apoyere.  Ante  Octobris  decnrsnm  Alpes  supetttas,  et  regionis  natnra 
nadet,  el  ex  eo  ostenditnr,  fno4  pmitificem  Ticinnn  in  Kal.  Noy.  inyitarai 


Digitized  by 


Google 


42  ANKALES  IMPBRII 

A  879.  GaroliisformQltniii  incviosos,  boc  soffioero  potarat:  at  po&tifex  captalor 
iiaaisii  ezpecUfat  nea  lileras  taatai  neyas,  quibos  significaretiir  advea- 
tos,  sei  et  legatos,  a  qoilms  iUae  afferreator.  Etiam  coaditioaes  qnftfldaai 
eEtorqoereToliiisse,  apparet:  qnaeomiiia  neglecta,  qoestQsest.  RaTomiftM 
taidem  congressi  snnt  Id  pontifex  magnopere  im|iiitat  regi,  tamq»» 
iMBorem  naUi  a  nu^oiibns  sois  kabitnm  ante  Romanam  coro^oneB. 
Sed  rerera  iA  agebat,  nt  Carolnm  Roma  ezdnderet,  denec  desideiatn  ob- 
tinnisset  Nihil  magni  actom,  dnm  alter  altemm  magniids  proaiiMis 
snspen^t.  Carolnm  ipsnm  apparet  non  aaanm  recipere  coronam,  amte- 
qnam  ei  onm  Ihttre  Ladovico,  nabi  ntiqne  mi^ore^  conrenisset 

25.  Ansbertam,  esoomauinicatione  contemta,  Amctionem  episooin 
6t  metropolitani  exercentenii  Johannes  ab  officii  administratiene  snspem- 
derat  in  synodo  Romana,  Octobri  mense  acta.  CarolQS  cam  pro  reatita- 
tione  Ansberti  scripsisset,  respottdit  pontifex,  qood  synodi  Jadieio  factiim 
sit,  extra  synodnm  retractari  non  posse.  Ad  depositioaem  nsqne  tandea 
processisse,  apparet  ex  literis,  qnibns  clero  Modiolanensl  novam  aloolfo- 
nem  nmiidavit  Sed  res  exitnm  non  habmt,  Carolo  se  interponente.  Re- 
coneiHatos  ntcnnqne  Johannem  et  Ansbertam,  et  hnnc  in  synodo  aliqwt 
redintegratnm,  intelUgas  ex  epistola  pontiicis,  Novembri  anni  sofnemlie 
ad  ipsnm  scripta.    Johannes  snmere  iras  et  ponere  facilis  foit 

26.  Carolomanni  annam  secnndnm  adhnc  16.  Kal.  Decemb.  tabalis 
in  Italia  ascriptam,  snpra  notaTimns.  Sed  mox  Carolnm  a  pioceribQS  w 
regem  snsceptnm  apparet,  qni  et  pro  Ansberto  intercessit  apnd  pentifioemi; 
et  Tielsaim  Carolo  pontifex  Ansbertnm  ad  YercelKeiisem  episcopatami 
oommendavit,  ntiqne  nt  Longobardomm  regi  Ansbertas  Josephnm  Yer- 
cellMisibns  antistitem  consecrarat  Id  pontlfex  sententia  synodi  irritaum 
pnmnntiaTerat,  qnod  faoc  excommnnicatns  fedsset;  ot  Consbertnm  Qmm 
Cnnibertom?)  Carolomanno  snggesserat  (qni  ep.  171.  Gonsbertns),  a  qMe 
appro6atnm  affirmat,  petitqne,  nt  ^ns  exea^nm  Carohis  seqnatnr.  Josepli 
postea  Astensem  ^iscopatnm  accepit.  Cnnibertns  an  obtinaerit  sedem^ 
dobitandl  ratio  est,  nisi  moxdef\actnm  ant  dejectnm  credamns.  Nam  aniio 
seqnente  jam  Loitwardns  Caroli  archicapellanns  ab  ipso  Johaone  Veroel* 
lensis  episcopns  in  Uteris  appeUatnr.  Widonom  etiam  Lasy>erti  snceesso» 
rem  in  CaroU  potestate  foisse,  ex.seqaentibns  intelUgemns.    Lambertnm 

/  eirca  haec  tempora  decessisse  apparet  Reditnm  CaroU  congressamqne 
onm  fratre  LndoTi^,  ia  annnm  proxtmnm  diffene  oportet  Nam  6.  Id. 
Jannar.  aani  seqn^tis  adhno  in  ItaUa  egtese,  ex  tabnUs  binis  intelUgiter 
ea  die,  «iifio  incarmaiicmis  Domim  Sfif ,  tiut  i3.  4ati$,  €mmo  repd  sero- 
nU&imi  rtgi»  CaroU  in  Franokk  4,  tii  llaUa  f ,  qnibns  Wibodo  Parmensi 
opiscopo,  praecepta  totidem,  a  divae  moBMriao  Carolomanno  germano  sno 
ooncessa,  conirmat  Jfi^titrtmis  notorrtM  ai  vicem  IMoara  arokican^ 
oaiarU  recognooiL 

27.  At  reges  adolescentea  a  colk>qnio  cnm  Cacolo  reversi,  ipso  die 
S.  Andreae  in  Normannos,  a  Ligeri  excmrrentes,  ineidnnt.  Ifnlti  hostinm 
eooisi,  plnres  in  Yigonna  flnmine  SttmBMisi  snnt,  qnod  inter  Tnrones  et 
Attdeenros  in  Ligerim  fimtnr.   Lnderici  nastri  dilionem  noper  acqnisitam 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPEail  43 

HBfo,  ilftts  LoOiaTii  el  WalArtdte»  iafestabat    Qiddu»  ^  conplieesA,879, 
c^stettni  prope  Virodvntai  insedeitnt;  sed  nox  i  reglis  Ti  cftptim 
test 

28.  Csm  Bvlgaris  etiam  eC  Slavis  Johamii  res  fait    Non  liicha^ 
i  regi  Bilgaromm,  sed  et  consiliariis  ejos  Petro,  Gerbnlae  et  Syn* 

diete  Stfiliit,  nt  Qraecos  missos  faciant,  qni  fiotidie  noris  degmatibns 
#cdesiam  tnrbent  Legatvm  ad  Bnlgaros  Sedesclayo  commendat,  qimi 
Tocat  gloriosnm  cointem  SdaTommy  ct^ns  per  teiras  itw  erat  Serriam 
nt  YicSnn  leca  tennisse,  snspicere.  AUns  SclaTomm  princeps  Bcanimto, 
aysso  Jokanne  presbytero,  deTotionem  erga  ecctesiam  apostolomm  Petri 
•I  Padi  estendmt  Id  pontifex  de  reditn  a  Graeds  ad  Romanos  inter- 
pretatnr  epistola  7.  Jnnii  data.  Ejns  et  episcopns  Tbeodosins  anno  se- 
qnente  ant  proximo  Romam  Tenit,  cni  MidMiel  rex  legatos  a^Jnngere  snos 
frastra  pellidtis  erat.  Nanc  antem  pontifex,  Johannis  presbyteri  nsns 
reditn,  ad  Miduielem  6.  Id.  Jnn.  iteram  scribit,  et  Petri  cognati  Johannis- 
qne  et  Martini  olim  ad  Nicolaum  missomm  meminisse  jnbet  Postea  cnm 
Fnncticas  qnidam  a  Michade  Tonisset  et  dona  attdisset,  sibi  iUiqne  gin* 
kMar,  et,  nt  Graecos  deserat,  saadet 

29.  Twentaro  etiam  de  Maranna  (an  ZnenfibaMo  de  MortTiaT)  per 
Jehannem  enndem  literas  mittit,  significatqn^  rdatnm  sibi  de  Methodio 
MoraToram  archiepiscopo,  qnem  Hadrianns  ordinarat,  qaasi  aliter  deeeat, 
qnam  Romae  sit  professns.  Methodinm  ipsnm  (quem  archi^iscopnm 
Pannoniensem  appellat)  ad  dicendam  cansam  Romam  OTOcat,  cnlpatqne^ 
qnod  missas  in  barbara,  id  est  SdaTina,  Hngna  cantare  dicatnr,  etsi  epi-* 
stda,  per  Panlnm  Ancmiitannm  episcopnm  peilata,  prohtbltns;  l^  toto 
erbe  nonnisi  Graece  Latineqne  dicantur:  tn  qno  Talde  errat,  Symmm, 
Armenonm,  Aethiopnm  ignttrns.  Qnod  omnis  lingna  conliteatnr  Deminnm, 
id  ad  pnedicationem,  non  ad  oelebrationem  mysteriomm  pertinere  arbi^ 
tiatnr.  Metbodins  anno  seqnente  Romam  Teniens^  sese  abnDde  pnr^ 
giTit,  ni  illic  dicemns. 

30.  Johannes  idem  in  alia  m  mnlto  grariere  facilis  iWt,  et  praede- 
cessoram  Nicolai  Hadrianiqne,  et  ingentis  simnl  synodi  sdta  OTertit,  notio 
restitnto.  Itaqne  Baronins,  zelo  pontificii  henoris  commotas,  Johannem 
papam  Johannae  papissae  nomen  tnlisse  censnit  taiollitle  sna ;  eleganter, 
si  per  Jocnm  hoc  dixit  cardinalls,  ridtcnle,  d  serio  cnnabnla  fibnlae  qnae» 
siTit  Ignatlns  patriaroha  anno  snperiore  octnagenarins  de  Yita  migraTerat 
Ea  aetate  cansa  mortis  qoaeri  non  solet:  eo  Wqnler  eonmi  maledicentin 
est,  qni  Photinm  Ton^  dati  accnsant  Photins  dadam  reTOcatns  a  prin- 
dpe  ob  dodrinae  magnitndinem  moramqne  iHecebras,  in  pdatit  angnstaHi 
pnrte  habitabat,  qnae  Magnanra  appdlabatnr,  et  Jam  resamta  paite  peto* 
sMis,  cnm  senecta  graTaretnr  Ignatins,  exardMS  per  ecdedas  constitnebal 
el  ordiaationes  ageiat:  sed  a  legatis  Romani  pontifids,  Panlo  Ancenitaw 
episeopo  et  Engenio  Ostieiisi,  Titabatnr,  qni  nihil  dne  mandato  in  6j«» 
cansa  agere  andebant 

9i.  Itaqne  Basflio  et  Photio  legatienem  ad  iehannem  deatinari  pla- 
cnit)  apnd  qnem  pnrtim  necessitaslemperam)  partbn  flexiMs  aniMs  qnidds 


Digitized  by 


Google 


U  ANNALES  IHPERII 

A.  S79«  iMpetrabile  fadebat  Ifflperatorls  ontoribvs  smifli  lefatam  Photiiis  addi- 
dit,  bomiBem  callidam,  Tbeodorom  Tvlgo  Santabareiimn,  Eocfaaitanim  epi- 
gcopum.  Hi  facile  persuasere  Johaniii,  pacem  ecclesiae  ConstaiitiiiopoHta- 
Bae,  nisi  restitoto  Photio,  reddi  non  posse :  imperatori  etiam  gratificandam, 
magno  rei  christianae  defensori  et  terrori  Saracenornm,  qni  Italiae  ipaiqa» 
propemodnm  Romae  imminebant  Res  in  synodo  Romana  condnsn  est. 
£go  Bon  tam  Johannem  colpandam  censeo,  qni  Pbotiam  restitait,  qoaoi 
Nicolaam  et  Uadriannmy  qai  conati  snnt  eficere  non  tantnm,  at  dejioe- 
Tttm,  sed  etiam,  ne  restitai  posset,  tanqaam  nltra  yitam  regnatnri.  Jo- 
bannes  legatis  snis  tertiom  sabmisit,  Petram  Romanae  ecdesiae  diaconm, 
BOTis  mandatis  oneratom.  Haic  ad  imperatorem,  ad  Pbotiom,  ad  deroaa 
Gonstantinopolitanam,  ad  Constantinopolitanos  literas  credidit  16.  Aug. 
ind.  12,  qaae  extant.  Sed  et  commonitoriam  legatis  misit  (instmctiOBeHi 
bodie  appellant),  qna^  non  extat,  nisi  ot  a  Pbotio  interpolata  est. 

32.  Ad  imperatorem,  yel  poiios  ad  imperatores  Basiliom,  GonstiB- 
ttnnm  et  Alexandnun,  ambos  scilicet  Basilii  iilioSy  scribens,  laodat,  fnod 
BM>re  m^ornm  reverentiam  Romanae  sedis  conservent,  canetaqne  ejns 
antoritati  sammittant,  cojas  ftindatori,  apostolonim  prindpi  Dominns  dixe^ 
fit :  Paice  aves  meas,  Romam  sdlicet  omniom  ecclesiarum  capnt,  bea- 
lornm  patrom  regolis  et  ortbodoxorom  principam  statatis  dedaran.  Vi- 
dlssim  decere  ait,  at,  qaod  religioso  stadio  desiderent  principes,  sive 
rationoy  sive  temporis  necessitate  snadente,  apostolico  Jare  perficiator. 
FeiUUf  inqait,  ui  reverendisimum  Fhoiium  in  patriarckaiue  konarem  ef 
eumimi  tacerdotU  coUe^um  recipiamus  ei  nosirae  commumonis  parOcipom 
fadamus,  NoSf  inieilecia  morie  IgnaUi  pUe  memoriae  patris^  ad  ea  por-^ 
tinere  judicamus,  in  quibus  veniae  iocus  esty  quod  PhoHus  nobis  inconsuliie 
tnierdidum  sibi  o/fidum  usurpatii,  liaque  atUoriiaie  re§utarum  eccto» 
smsticarum  iuU  et  speciaUm  Nicaeni  condHi  cap,  2,  ubi  plura  per  necee^ 
sitatem  conira  ecclesiasiicas  regutas  facta  toteraniur;  ei  Getosii  ep,  6^ 
qui  dixil^  necessitaiis  iempore  locum  kabere  dispensationem ;  Leonis  iiem 
et  FeHds  et  Innocentii  praedecessorum  nostrorum,  ei  condHi  Africani, 
eterieos  Donatisiarum  redpienlis,  conseniieniibus  caderis  patrfarchis  oin- 
mAusque  arckiepiseopis^  episeopis  d  sacerdoiibus  deri  Consiantinopotitani ; 
FkoUum  saiisfadeniem  et  miserieordiam  coram  synodo  de  more  petentem^ 
finUrm,  comministrumy  consacerdotem  redpimus. 

33.  Id  se  facere,  ait,  generali  polestate  ligandi  solvendiqne,  Petro 
q>edatim  coneessa,  qoa  Athanasins  et  Gyrillus  Alexandrini,  Flavionos  et 
Jobannes  Gonstantinopolitaai  et  Polychronias  Mierosolymitanas  eliam  post 
tynodoram  damnationes  restitati  sint.  Statuit  etiam,  at  nemo  in  postenun 
de  laicis  cnrialibas  eligator  GonstantinopoH,  sed  de  presbyterfs  etdia- 
oonis  Gonstantinopolitanae  sedis,  et  nt  nemo  cito  per  grados  ecclesiasticoa 
decnrrat.  Gonditionem  etiam  concessionibns  suis  addit,  ot  Bolgari  Roma-^ 
Bae  dioecesi  reddantar.  Deniqae  Jabet,  nt  ordtnati  ab  Ignatio  recipiantor. 
Excommnnicat  refractarios,  qui  cum  patriarcha  Pholio  commaaicare  nolint 

34.  Ib  epistola  ad  deram  Gonstantinopolitanam  saadet,  ne  in  po- 
sterum  Boopbyti  et,  ut  Hadrianos  I.  jam  de  Tarasio  scripserat,  apocaligi, 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPERII  45 

a  caUga  mflittTi,  ad  honores  asoendaiit.  A  Photio  exigit,  it  yenlan  petat  A.  879« 
iB  synodo;  nt  omnes  tractet  raaviter;  ut  Balgariam  restitoat.  Poatrema 
Ib  epistola  ad  Constantinopolitaiios,  id  est  ad  JohaDBero,  Leonem  et  Fan- 
liim  patritios,  StyHannm,  Johannem  et  Metrephanem  metropolitas,  omnes- 
qae  clericos  et  laicos,  concordiam  commendat,  et  roTocatis  censnris  cvm 
Gelasio  monet,  nnilnm  esse  \inculam  insolubile,  nisi  circa  eos,  qni  ia 
errore  persistunt.  In  commonitorio  a  Pbotio  inlerpoiato  inter  caetera 
caretiir,  ut  synodus  habita  adversus  Photium  irrita  habeatur,  neque  inter 
sanctas  synodos  nuroeretur ;  quae  verba  Johanni  tribuenda  non  credo. 

35.  Nempe  cum  mnlta  essent  a  pontifice  scripta,  quae  non  Photil 
tantiim,  sed  et  imperatoris  et  GonstantinopoUtanorum  aures  haud  ferrent ; 
rbotios  literas  in  suam  potestatem  redactas,  praetextu  vertendi  in  Graecum 
sermonem  pro  arbiCrio  mutavit,  et  qoales  Graece  fecerat,  in  synodo  legi 
Jttssit;  legatis  aut  ignaris  aut  colludentibus  ignoratinnemque  fingentibus: 
lam  postea  corruptionis  accusati  sunt.  Quae  pontifex  de  sedis  suae  uni- 
Tersali  potestate,  de  summissione  principum,  de  sua  dispensandi  facultate 
migBificentius  dixerat,  Photius  ad  veterum  poitificum  modestiam  revo- 
eavit;  laodes  imperatorum  tenuius  dictas  extulit,  conditionem  sibi  ii^unc- 
tam  petendae  veniae  plane  suppressit. 

36.  Acta  synodi  Photianae,  mense  Novembri  hnjns  anni  habitae, 
Graeca  in  bibliotheca  Yaticana,  Augustana  et  Golumnensi,  cum  epistolis 
Johannis,  transformatis  potius  quam  translatis,  reperta  sant,  qnibus  usi 
suit  Baronius  et  Raderus.  £x  ils  apparet,  episcopos  aifuisse  383.  In 
prima  actione  Johannes,  Heracleae  Thraciae  episcopns,  Nicolaum  et  Ha* 
drianum  accusat,  Johannem  laudat.  In  altera  actione  recitatae  sunt  literae 
Johannis  ad  imperatorem  et  epistolae  patriarcharum  orientis.  In  tertia 
aliae  lectae  sunt  epistolae  Johannis,  et  causa  Bulgariae  ad  imperatorem 
rcjecla.  Quarta  actio  in  vigilia  nativitatis  Domini  celebrata  est  Ibi,  qnae 
fiomani  legali  proposnisse  dicebantur,  de  dioecesi  Bulgariae,  de  laico  non 
eiigendo  Constanlinopoli,  item  ne  patriarcha  ex  alia  sede  sumeretor,  ut 
synodus  habita  contra  Photiam  abrogaretur,  ut  excommnnicarentnr,  qni 
cam  Pholio  non  coromunicarent,  approbata  sant;  sed  Bulgariae  causa  ad 
inperatorem  remissa.  Quinta  actione  26.  Jannar.  habita  synodus  septima 
pro  cultu  imaginum  (Tarasiana  scilicet)  tanquam  oecumenica  confirmatur. 
Placuit,  ut  Johannes  et  Photius  alter  ab  altero  excoromunicatos  non  reci- 
perent;  quo  appellationes  Romanae  tollebantor.  Statuitur  etiam,  utipi- 
scopus,  habitu  monachi  somto,  episcopatoro  retinere  non  possit.  Hunc 
canonem  tanquam  ex  octava  synodo  oecomenica  Gratianus  citavit.  Sextae 
actioni,  quae  10.  Marlii  feria  tertia  ind.  13,  non  nt  priores  in  ecclesia, 
sed  in  palatio  celebrata  est,  imperator  interfbit,  et  fidei  definitionem  a 
iyno4o  postulavit.  Ibi  recitatum  est  symbolum  Nicaenum,  oautumquei 
ae  quid  adderetur  aut  detraheretor.  Ita  tacite  Latini  sugillabantur.  Tum 
ipse  imperator  decretis  subscripsit  post  triduum,  die  dominico.  Novissima 
aetioie  in  magna  ecclesia  per  anathematismos  in  eos  detonatur,  qui  ali- 
qiid  fidei  paulo  ante  praescriptae,  additori  aut  subtitcturi  essent.  Bui-> 
Kus  pontifici  resoibenSi  etiam  Bulgariae  dioeoesin  Romanls  reddendam 


Digitized  by 


Google 


46  ANNALBS  IMPBRII 

A^87f.  sFMtoe  Tim  hL  M  m  res,  noTis  simvltttitos  swperrmiMMms^ 
•ibctH  carnit 

37.  Ita  fittita  est  synodiiS;  qnae  sdiisniatis  inter  Latiios  Graecosqia 
itaiidaMeBta  Jecit,  et  a  Graecis  pro  ootara  oeeoiieaica  venditata,  ab  ntris* 
qtnd  ali^ando  am  nupera  Ignatii  confasa  est.  Photius  usas  i^raBtia 
aot  proditiooe  legatoram,  decreto  de  symbolo  noo  aogeodo  pessolom  R»- 
maoae  domioatiooi  obdidit,  oe  imperiom  io  Graecos  proferret  Sciebat 
eoim,  additiooem,  etsi  oondom  Romana  aotoritate  probatam  C^od  sob 
Heorico  Sancto  demom  factom  ajont),  jam  tamen  receptam  apod  Latinos, 
et  eam  credebat  Romae  obstinationem  esse,  ut  nooqoam,  etiam  cooTicta, 
corrigeretor,  nedom  obi  argooMOtis  a^jovaretor.  Leo  Allatios,  Graecos 
ex  GUo,  Tir  doctos  et  Vaticanae  bibiiotiiecae  tandem  primarios  costos, 
magoo  stodio  in  Pkotianam  synodom  scripsit,  aliaqoe  elaboravit,  io  qoiboo 
torsit  se,  ot  Graeds  praesens  scbisma  dissoaderet  et  acta  Romana  defen- 
deret  Sed  apud  Graecos  Romaoosqne  bodie  bonis  malisqoe  argonmtis 
lantoodem  effeceris,  qoibos  reoeptom  pro  TOro  est 

38.  Ato  Gorbejensis  abbas  com  tribos  annis  monasterio  praeAiiaaet, 
decessit  5.  Idos  NoTemb.  Soccessit  Boto,  qui  laodabili  titolo  Fratnui 
amator  a  monachis  sois  appellatos  est  Baldoioos  etiam  Flandriae  conMf , 
Garoli  augusti  geoer,  boc  aimo  obiit,  si  Miraeo  credimos,  iiliosqoe  Bal* 
doioom  CalTom  in  Flandria,  Rodolfom  in  Cameracensi  comitato,  soccea- 
sores  baboit 

ANNO  GHRISTI  880. 

Ididoyioat  Sax<mam  tt  littratiorni  rex  itoriM  im  flalUaBi  noTOt.  Pax  iator  Mia 
ot  flaUoa,  nt  ot  coiaio  rofai  LotbariBgiao  firmaiitvr.  —  LndoTioiis  NonnaBiioa  ia 
Garbonaria  lylra  caodit.  —  Normanni  in  Saxoniam  irmmpnnt.  —  Glades  Kbbe- 
koodorfonsio.  —  Do  tempore  et  loco  cladii .  —  Eriena  rex  Normannoram  rlctontm 
«rat.  —  Bpioeopi,  qnos  in  boe  praelio  ocdsoo  falso  receBtiores  foniBt  -*  ]>e 
ftmdatiOBO  monasterU  TTBBstorpiensis  a  Tbeodorico.  G^|iis  genoris  iUo  Iteertt. 
Harqnardo  TTicbertns  snccessit  Uildesbeimi.  —  Brrores  recentiomm  de  proceri- 
bns  in  praelio  boc  occisis.  —  Gladis  modns.  —  Gaesi  intor  martyres  relati.  —  Slavi 
Itt  Tbnringia  a  Poppone  caesi.  ~  De  Saxoniae  dacibns.  —  Eloginm  GaroloBUuml 
rogls  nwic  deftincti.  -<  Lndoricns  Bajoariam  occnpat.  FUinm  amitUt.  Amnlftw 
prinoeps  Garantaiior«m.  —  QalHao  reges  rognnm  intor  so  partinntBr.  LndOTiei 
Gormanici  rogis  oxorcitvs  in  Hngonom  missns.  —  GoBTontns  GnBdolfensis,  oti 
Oaroltts  interftiit  ex  Italia  rednx.  —  Gesta  adTorsns  Hogonem  Waldradae 
fllinm  et  Bosonem  regem.  Hojns  diploma.  —  Garolos  in  ItaUam  redit.  Papae 
dosideria.  — -  Papao  literao  ad  Garolnm.  —  Papae  dispUcent  logatomm  Gonstaii- 
tiiopoU  BctB  ot  PbotU  BMtatibBes  in  Ufteris  oo  scriptis.  YlcloriB  ChrBocoram  de 
Baraconis.  —  Wilfridos  Lndorici  n.  imporatoris  sororins.  —  Garolns  Grassns  ftt 
imperator.  Anni  incarnationis  diplomatibns  addi  coeptae.  —  De  addtUone  sym- 
boli  Ricaeni  Pilhqu»  controrersia.  Epistola  ea  de  re  WaU)erU  patrlarcbae  Aqni-. 
loJOBSis.  —  Epistola  baec  gennina.  —  Metbodios  se  Eomae  pnrgat.  Hissaram  ee~ 
iobratlo  in  Ungn»  SlaTOftica  a  papa  permissa.  —  Do  GyrUlo  et  Motbodio  Mora^ 
Toram  apostoiis. 

A.880.  1*  LodoTicos  Saxonom  Aostrasiommque  rex,  constitQtis  in  Bayarin 
rebos,  Fraocofnrti  oatalitia  Domioi  celebrat.  lode,  sottcitaotibos  coniu^ 
ratis,  iterom  in  Gailiam  media  byeoM  moyit    Regina  expeditioni  adesse 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  4T 

rtWI,  «i  MTiti  animiiiit  yicilltateiii  firmaret.  D«o4#dteiMi  primmA.SM. 
veiere,  vhi  Gaucdiiiimi  et  Ceuradam  obrioa  halmere.  Inde  per  Atti- 
iiaeiiB  Axoiae  assltiim  et  Ercimacnm  usqae  ad  Ribodi  montem  progresei 
mmi.  Sed  imminata  factio  erat;  aec  promissi  proceres  afnnxere.  Itaqie 
aUescentilras  pacem  petentibns,  saaiora  consilia  Laitgardis  ipsa  pro- 
kcTit.  Rala  numsit  Lotliariensis  regai  cessio,  et  anac,  qaae  dndnm  pars 
^  erat,  abbatia  S.  Yedasti  apnd  Atrebates  adjecta  est,  olim  Lotbario 
regj  a  patmo  extorta.  Gongressis  regibns,  pax  sacrameatis  firmata  est, 
piacitnmiive  Janio  mease  ad  Gnadnlfi  villam  iadictam. 

2.  Noster  ia  redita  ad  Scaldia  flexit,  Jam  sanm,  sed  cni  tnac  Pfor- 
maaai  iDcababaat^  Gandaro  capto  ac  mnaito.  £t  illi  commodam  latibnlis 
tgressi,  canctaqne  rastantes,  ia  Garbojiaria  sylTa  a  rege  depreheadnntnr, 
cam  praeda  oansti  demnm  redireat.  Thimaim  Regiao  looam  rocat,  qni  ad 
Jas  regii  fisci  pertinebat  Fragmeatnm  a  Qnercetano  editnm  de  rebns  Ln- 
doTici  et  Carolomaimi  iiscnm  Tinnon ;  Hiraens  Thnin  ad  Sabim  iaterpre- 
tatax  ia  aaaalfims  Belgicis.  PraeHo  conserto,  qniaqae  amplins  hostinm 
millia  caesa  snat;  reliqni  sese  ia  castellnm  recepere.  Ibi  Hngo,  fiUns 
regis  ex  pellice  natns,  cnm  iacantins  dimicaret,  grariter  ralneratns  capitnr. 
Pater  redpieadi  adelescentis  spe,  oppugnatioaem  snspeadit.  Sed  iMsfes 
aocta  dilapsi  saat:  rex  tristissimns  filinm  extiactum  ia  Lanrishameasi 
meaasterio  tamalari  Jnssit. 

3.  Dnm  haec  ia  Belgio  prospere  genmtnr,  ingens  in  Sax<mia  clades 
accepta  est.  LadoYicns  Germaaicns  magnitndine  aomiais  sai  et  yirinm 
cxperimeatis  Normannos  a  fiaibas  snis  loage  arcnerat  £t  malnere  illi 
ee  Tertere  arma,  nbi  tntias  grassabaatnr.  Sed  intellecta  morte  ejns, 
erectae  snnt  spes  barbaromm,  cnm  et  iatestiaa  inter  filios  bella  expecta- 
icalar.  Itaqne  aano  nno  alteroqne  iater  doHberatioaes  apparatasqne 
ceasamto,  taiidem  sese  ia  Saxoaiam  magnaNormaaaomm  vis  effndit,  ipso 
liice  rege  eos  dncente. 

4.  Haic  sese,  coatractis  raptim  ex  Ostfalia  Angariaqne  Tiribas, 
•l|edt  Bnmo,  dnx  Saxonnm,  Lndolfi  filins,  Lnitgardis  regiaae  frater. 
Ssd  iaieliciter  pngnatnm  est:  Brano  ipse  cnm  dnobns  episoopis,  et  dno- 
dedm  coaritibns  cecidit,  hostes  magnam  captiTomm  mnltitndiaem  ia  ser- 
Titalem  abstraxemnt  Tntissimnm  erit  ipsa  aannmerare  Tcrba  anaaliam 
Faldeasiam:  Nomumni  superiore$  facH  9cciderunt  duos  episcopos  Zlee- 
iericuM  (Mindensem)  et  Marquardum  (Hildesemeasem)  et  duodedm 
ramiYfir  kis  mmiimbus  appeHatos:  Brun  ducem  et  firairem  reginae^  Wig- 
mammm  (ejas  opinor  geaeris,  quod  postea  Billtngaanm  appellatnm  est), 
Bardonem  (aa  ex  iis,  quoram  aliquis  postea  Thnringiam  rexit?),  Tkiotho^ 
fw,  Gmricum,  LMuifum  (aa  ex  geate,  ande  marchiones  £cberti,  id 
est,  at  sao  loco  dicam,  ipsius  Lodolfi  dncis?),  Fulcwartum  (hi^nsaeniais 
est  frater  launadi,  et  firmiholdis  primae  abbatissae  Riagelhemeasis,  sed 
iipesterior  Tidetnr),  Avan,  Tkiofricum  (an  ex  Wilikindea  gente?),  Itti/!W- 
rhMi  (aa  ex  Stadeasibos,  rel  ex  Walbeccensibns  ?)  cum  omnibuSf  fui  eos 
sefuebmUur.  Additnr  et  octodecim  satellites  regios  cnm  snis  hemiaibns 
dtsideiatos;  qios  ATeatiaas  praefectos  Tocat,  ^o  inteipretor  nebilissi- 


Digitized  by 


Google 


48  ANNALBS  IHPERII 

k.  889.  mod  yirofl,  comi(fl»i0  dignatioiie  svppares,  et  ot  fere  tmic  mos  ers^ 
Aisteriales  aolae  regiae,  iBsigniiim  praediomm  beneficiis  aatoraf  os, 
nasqne  saas  dacentes.  Nomina  subjicio :  Aderam,  Airwin,  Addasta, . 
Alcer,  Aida,  Dodo,  Bodo,  Wal,  Adaiwin,  Werinhard,  Thiotrich,  Ail 
Caetera  a  librariis  oraissa,  apparet.  In  codice  manu  scripto  S.  Trud 
qaem  consaluit  Henschenias,  de  martyribus  quos  vocant  Ebbekesdot 
sibus  agens,  nomina  quonindam  paolo  alia  dialecto  exprimuntur,  m 
inter  Wal  et  Adalwin  ponuntur  Halilf  et  Hunild,  Ayentinus  addit  A 
vistum  Ca  se  fabricatum,  ut  apparet)  et  Isenothum.  Haec  nomina  vete 
Saxonum  iilis  similia  sunt,  quae  hodie  unis  fere  Frisonibus  supersj 
Corpora  caesorum  Ebbekesdorfii  tumulata  sunt ;  qui  mox  inter  mart^ 
relati)  ut  solebant  tunc,  qui  in  bellis  contra  hostes  christiani  nomuus  I 
ciderant,  cultum  posterorum  raeniere.  Ebbeitesdorfium  Tilla  est  Lui 
bnrgici  tractus,  monasterio  pueNarum  nunc  insignis ;  quae  olim  ex  reg^ 
Benedictinae  praescripto  vivebant. 

5.  Haec  in  summa  de  re  celeberrima  pro  certis  dici  possunt :  s 
circumstantiae  facti  pleraeqne  tenebris  antiquitatis  obruontur.  In  an 
assignando  annales  Bertinianos  ac  Fuldenses  secuti  sumus,  qnibus  ro» 
ma  est  in  horum  temporum  rebus  fides.  Beriinianomm  exscriptor,  q 
Aimoinum  continuayit,  idem  habet ;  quo  minus  locum  corruptam  saspic 
mur.  Nam  de  Fuldensibus  dubiiari  potest,  quia  codex  S.  Trudonis,  Ho 
schenio  citatus,  annum  praecedentem  ponit.  Et  similem  codicem  secut 
est  annalista  noster  Saxo  nondura  in  lucem  missus.  Minus  Adamnm  Bn 
mensem  raoramur,  qui  12  Reraberti  archiepiscopi  Hamburgensis  annui 
id  est  Domini  877,  ant  Granzium,  qui  876.  coraputat.  Nec  minor  de  dj 
concertatio  est.  Annalistae  contemporanei  cladem  in  hyemem  aut  ver 
initia  retolere,  at  ex  narrandi  serie  apparet.  £t  Ditmarus  4.  iVona 
Febr.  designat,  id  est  festum  pnrificalionis  B.  Virginis,  nt  habetauto 
chronici  Mindensis  Pistoriani ;  quae  sententia  merito  placuit  doctissimi 
bagiograpbis,  tametsi  apud  legendartum,  quem  inter  scriptores  BninsTi< 
censia  illnstrtntes  edidimns,  Kalendae  Augusti  scribantur.  £t  fieri  potesl 
at  ea  die  translata  sint  ossa,  ant  solenni  ritu  composta.  De  loco  noi 
minor  dubitatio  est;  ntraque  legenda,  qoam  dedimus,  trans  Albim  apu^ 
Hamburgnm  caedem  factam  tradit ;  ossa  vero  caesorum  Ebbekesdorfiun 
relata.  Sed  cur  tam  longe?  An  viciniores  ecclesiae  deerant?  Gredibi^ 
lios  est,  Ebbekesdorfinm  ipsa  clade  nobilitatam. 

6.  Pro  Danis  Slavos  snbstituunt  legendarii,  ad  posteriorum  terapo' 
rom  faciem  respicientes:  sed  iidem  ridicule  papam  Benedictum  ex  se- 
qnente  seculo  in  castra  adducunt,  quem  scilicet  Hamburgi  defanctoffl 
intellexerant;  quas  ineptias  recte  Granzius  refutavit  pecnliari  opella, 
Metropdi  sabjecta.  £go  autoritatem  Erici  Pomerani  Danonim  regis, 
Bon  spemendam  censeo,  qui  in  historia  gentis  Danorum  memoriae  pnn 
didit,  Ericum  regem,  qni  vnlgo  Eric  Barn,  vastasse  Saxoniam;  Branonea 
dncem  et  duodecim  comites  in  praelio  occidisse,  snccendtsse  templa; 
nrbes  evertisse.  Bara,  id  est  poer,  dictns  esl,  qnod  tenera  aetote  ad 
regnam  venisset,  com  pleriqne  regiae  stirpis  in  belio  perissent.   Ren 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBRII  49 

legendae  frapieiitiiiBi  good  dedimiis.    Id  eAim  dvcen  ptgaionim  A«  ggQ. 
uncliiim  Yocat;  est  aotem  Harach  yeteribnSy  qui  Eric.    Itaqae  corri- 
mda  esl  legeoda  prioiy  nostro  Tolumini  inserta,  ubi  cormpte  legitnr 
axacli. 

7.    Sed  et  de  caesis  Tariator.  Graaziiis  noa  optimos  aotores  secotas, 

me  onuiee  Saxoniae  episcepqs  ibi  pro  Ghristo  mortem  oppetiisse  scripsit. 

emos  «ut  septenos  nomlnant  acta  Padebomensia  mannscripta  apod  Hen- 

clieaioBi  et  cbronica  Mindensia  edita  inedita,  Pistorii,  Meibomii,  nostra; 

'kcodericom  l|indensem,  Dodonem  Padebomensem,  Drogonem  Osnabm- 

yeasem,  Dodonem  Monasteriensem,  Ansfiredom  Trijectensem,  Rembertom 

iaaborgensem,  Erlolfom  Verdensem.    Sed  Padebomae  praeerat  Loithar- 

iws,  qaea  mox  biennio  abbinc  soperAiisse,  ez  diplomate  Scbatenios  evicit. 

Dodonem  Monasteriensem  soperstitem  yideri  Dodani  Padebomensi,  Hen- 

sckenins  notayit.    Osnabragae  boc  tempore  non  Drogonem,  sed  Gosber- 

praefoisse,  apparet.    Ansfredos  Tr^ectensis  post  centom  abhinc 

flomit.    Nonc  sedem  episcopalem  tenebat  Odibaldos,  qoem  a.  D. 

899.  decessisse,  Reginp  notavit    Heligando  Verdensi  soccessit  ErloIfoSy 

qoem  a.  D.  831.  consecrationi  Anscharii  interfuisse  certom  est    Sed 

enndem  Eriolfom  a.  D.  847.  non  amplios  soperioisse  oportet,  qoia  Jam  tom 

Waidgarios  concilio  Mogontino  assedit.    Remberti  mortem  Adamos  Bre- 

mensis  in  a.  D.  888.  retolit,  domesticos  testis,  et  in  tali  caosa  fidus.  Itaqoe 

Cnnzins  Halberstadensem  pro  Hamborgensi  sobstitoit;  sed  nihilo  rectiog, 

qaando  Hildegrinom  Juniorem  Haimoni  snrrogat  Foldensis  annalista  a.  D. 

853,  ejnsqoe  mortem  in  annom  887.  vitae  Lodgerianae  aotor  confert 

At  boni  scriptores  nonnisi  binos  episcopos  caesos  agnoscont^  Theoderi- 

cnm  Mindensem  et  Marqoardom  Hildesemensem. 

a  Si  chronicts  Mindensinm  credimos,  Theodericos  monasteriom 
Bonialivm  Wonstorpiense  fondavit,  ecclesiamqoe  loci  sanctis  anargyris 
Gosaiae  ac  Damiano  dicavit  Qoae  si  y^m  sont,  ex  comitom,  credo,  st^e 
Iierit,  qni  tractom  inter  Halleram,  Leinam  et  Yisorgim  tennerant^  et  di- 
liris  Hiieis  HallermnndenseSy  Wonstorpienses,  Lewenrodenses,  Lnccen- 
ses  appellati  sont.  Nam  clericis  olim  poriionis  haereditariae  retinendae 
iheaandaeTe  Jos  erat,  qnam  illi  fere  in  aedinm  sacraram  dotes  vertebant^ 
it  ea  commendatione  ad  dignitates  sommas  eniterentnr.  Ita  magua  ter-' 
nDim  pars  panlatim  ab  ecclesia  absorpta  est.  Hoc  Titae  TJroruni  tn 
siictis  liabitomm,  Bemwardi,  Meinwerci,  Annonis  et  similiom,  clara  slirpe 
ortonim,  satis  snperqoe  ostendont.  Theodericum  etiam  sepolcrum  Wun- 
ttorpii  accepisse,  in  lieerbeccii  Mindensibos  habetor,  qoae  nnper  edidi- 
■Bi.  Soccessit  ei  Wulfarios.  Marqoardom  inter  caesos  fuisse,  conrimiat' 
deetio  Wicberti  snccessoris,  qoam  hoc  anno  factam,  annalista  Hildese* 
neasis  notat,  fallitorqoe  Gorbejensis,  qui  in  a.  D.  883.  differt. 

9.  Annales  Fnldenses  diserte  habent,  cecidisse  illic  Bmn,  docem  et 
htrem  reginae ;  qood  Ayentinus  errans  ita  accepit,  qnasi  alins  a  Bra<- 
loia  esset  frater  regioae,  et  hnnc  Bardonem  Tocat:  siTO  Bardo  illi  pro 
Tucwardo,  qnem  posteriores  inter  Lndolfi  filios  recensent,  siTO  in  anna- 
fibis  ipsis  aot  aliqoo  eoram  expUatom,  male  Bardonem  pro  Brunone 
AviAiii  tflriBit  Tov.  n.  4 


Digitized  by 


Google 


50  ANNALES  IHPElllI 

k.  880.  le^-    ^^^  J^  f^ctnm  est,  etrore  erroren  trahente,  nt  oiiiis  Bardoirai^ 
qai  inter  caesos  nomiBatar,  patnras  S.  €onradl,  Gonstantiensis  eplscop^ 
etiam  ab  Henschenio  baberetnr  aliisqne  ab  Arenthio  persuasis,  cni  seilicd 
regina  Luitgardis  Guelfa,  et  ejnsdem  episcopi  amita  credebatnr.     In  q«« 
eur  lapsus  sit,  mox  aperiemns.    Pridericnm  etiam,  DitgremicomHis  Rocb- 
licensis  filium,  occisis  quidam  recentiores  addunt  nnRa  antoritate.    Bm- 
nonem  ducem  non  sine  liberis  obiisse,  et  Ecbertnm  comitem  et  eo  natum 
tideri,  atque  inde  principes  Bmnsvicenses  posteriores,  Bmnones  Ecber- 
tosque,  continua  per  mares  setie  exortos,  inflra  dicemns,  qnando  de  Ot- 
tonis  III.  caesaris  successione  agenms,  quam  princeps  quidam  Brono  ex  illa 
gente  speravit  Diplomata  ad  hnnc  Ecbertnm  pertinentia  referemnfl  td  a.  D. 
892,  ex  quibus  apparet,  magno  enm  in  honore  fiiisse  apnd  Amnlf^m  regem. 
10.    Postremo  cladis  ipse  modns  in  controrersia  est.    Annales  coo- 
temporanei  pro  solita  brevitate  nihil  expltcant.    Witikindns  propilor  alfis, 
Brtinonein  alt,.  cum  ducatnm  admfnistraret  totins  Saxoniae,  duxisse  exer- 
citu^i  contra  Danos,  et  itiundatione  repentina  circnmftisum,  cnm  non  har 
beret  locum  pugnandi,  perisse  cnm  omni  exercitn.  innndationem  aqnamm 
verba  animo  ingemnt,  et  ita  accepit  episcopns  Ditmams.  Sed  non  npparet, 
linde  tanta  apud  Ebbekesdorflum  vis  aquae.  Itaqne  innndationem  Danomm 
interpretatus  est  noster  annalista  nondum  prodnctus,  eademque  interpretatio 
atiunde  cl.  Sagittario  placuit.  At  Ditmari  sensum  caeteri  secnti,  commentis 
auxere.    Chronicon  ducum  Bmnsvicensium  vetns  Branonem  et  Tanqnar- 
dum,  vTctis  hostibus  revertentes,  inundatione  gravi  imbrium  mersos  habet 
Gelenius  (in  sacris  Agrippinensibus)  etfam  glaciem  addidit,  qno  magis 
nOStri  impedlrentar:  et  anni  tempus  favet,  siquidem  res  hyeme  gesta  est. 
Placuitque  Schatenio  inventnm.    Anceps  dm  pugna^  inqnit,  ^tf  poa/re- 
mum  Saiorihs  circumventf  suniy  computsiqueinpaludesgfacieconstHdas; 
quae  ubipondere  armatorum  pressae  consederunt,  kaesit  soluta  glacie 
^i^ersus  abruptusque  a  se  miles,  cui  nec  emergendi  nec  pugnandi  facul" 
fd^  €rat^    tta  commenta  c6mmentis  tegi  oportet,  ne  perpluant. 
"  V  ^i.     tfiracula  non  addo,  quae  ex  chronicis  Mindensibus  nostrae 
aliehaeque  recen^ionis,  uberius  vero  et  hagiographis  Antverpiensibus 
pi^ti' possunt.    Acl  martyrii  sacri  honor^m  tunc  snffecit,  a  paganis  caesos, 
pi^dp&irta  occubufsse;  et  publica  tandem  veneratio  accessit.    Johannes 
pdnufex^  ponsultus  ab  episcopis  Germaniae,  an,  qni  pro  defensfene  ec- 
ciesiap  et  rei  publicae  contra  paganos  in  praelio  cecidtssent^  indolgen- 
tiain  delictorum  consecuti  essent?  respondit;  haod  dubie  illis  vitae  aeter- 
ijae  requiem  cbncessam ;  itaque  et  a  se  absolvi,  et  precibus  Deo  com- 
niendari.     Captivorum  lion  paucos  Slavis  venditos,  apud  Stetinenses, 
Stargardenses,  Dantiscanos  servitutem  diuturnam  pertulisse,  et  cons^tes 
Ghristi  confessore^  egis^C)  legendarii  produnt. 

12.  At  Slavorum  poputi,  Bohemi,  Dalamincii,  Sorabi,  inteltecta 
S^axonum  clade  conglobati,  e(  Thuringis  minantes,  adnlto  Jam  vere  ad 
Salam  usque  fluvium  processere;  quos  Poppo  opportune  occurrens 
magna  edita  strage  compressit.  Annalistae  Fuldensi  comes  et  dnx  Sora- 
bici  limitis  appellatur.    Tunc  enim  marchfonis  et  ducis  confnsa  in  his 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  51 

ris  oficit  erant,  qvae  HQndiim  ad  haeredes  ibaat,  magisqtie  in  potestate  A.  S80. 
Kfraordinaria  iiissatici  mQneris  qnam  territorio  vertebantnr,  cnm  comi« 
itus  dndnm  libens  relinqaerQntur ;  sed  mox  dncatns  qnoqne  in  ?assatica 
leneficia  rersi,  eandem  legem  sobiere. 

13.  Bninoni  caeso,  fratrem  Ottonem  baud  dQbiom  est  snffectnm 
i  soTorio  rege  ia  comitatQQm  boiores.  Sed  totius  Saxoniae  dacatns, 
{Qi  Westfalos,  Angarios  Osttalosqne  compleoteretQr,  tonc  certo  haeredi- 
iarioqae  mnnere,  qnantum  intelligo,  nnllus  extabat.  Ecbertns,  Reginber- 
las,  Lndolfns  copiis  praefecti  kostinm  repeUendomm  gratia,  simnl  mis- 
somn  regiomm  jore  utebantur,  qulbQS  in  caeteros  comites  antoritas  erat 
Eam  Lodolfo  aetas,  et  merita,  et  nataliam  decos ;  Glio  etiam  Bninoni 
patris  fayor,  et  sororis  reginae  potentia  dabant.  Otto  in  fratris  ditiones 
snccessit;  sed  hand  scio,  an  omnem  statim  antoritatem  obtinnerit,  magni» 
tadine  Henrici  dncis  (qaem  generum  ejos  faciant)  aliquamdio  obscaratas. 
[s  Popponis,  TharingDmm  rectoris  frater,  yictoriis  inclytns  snb  Carolo 
Crasso,  bellnm  administravit.  Sed  et  paulo  ante  Egino  comes,  inter 
Saxones  potens,  Popponis  Thuringi  adversarins  memoratar.  Henrico 
lamen  in  Gaiiia  caeso,  ad  Ottonem,  post  edita  yirtntis  specimina,  redisse 
apparet  iaperii  militaris  et  missatici  regii  potestatem.  Itaque  sub  Ar- 
nal/o  in  Italiam  copias  duxit,  proximasqne  a  rege  nominatar.  Haec  ad 
infeiligendam  tempomm  faciem  notanda  fnere.  Gobelinus  statim  ab  eo 
repressos  yictosqne  Normannojs,  nallo  bono  autore  soripsit. 

14.  Ludovicns  rex  paschale  festom  Francofnrti  celebrayit.    Ibi  ei 

noatiatom  est,  Carolomannum  11.  Kal.  Apfil.  decessisse.    Apnd  Odingas 

Cqni  locns  nnnc  qnoqae  per  religionem  celebratur)  regio  more  tnmulatns 

Kt    Pietatem  principis,  moram  honestatem,  quin  et  literamm  scientiam 

legiso  commendat.  Addit,  pnlchritudine  insignem,  yiribus  cerporis  adm^ 

rabnem,  nec  animi  magnitndine  inferiorem  fuisse;  solertem  in  negotiigy 

iostim  im  eansis,  crebmm  yictoriis;  regni  deniqne  ^amplificaiorem,  el 

SUrarani  domitorem:  sed  legitima  sobole  destitatam,  ob  infoecundi- 

tatem  conjogis,  ex  nobili  puella  elegantis  formae  (iliom  soscepisse  Ar- 

nalfom,  qoi  tandem  imperayit.     Gonjogem  Emesti  docis  filia?  foisse 

iisdmas  ex  annalibas  Bertinianis  ad  a.  D.  861,  qni  optimatiom  Lodoyici 

Genaanici  aliqoandio  sommas  annalibns  Foldensibns  dictinr  ad  a.  D.  849 

et  861.    Qoidam  Hildegardem  yocant  puellam  illam  nobilem.    Ipse  filius 

tjos  Amnlftis  Lndswindam  yooat  in  (abulis,  qoibas  monasterium  Mosbat^ 

Knse  post  obitom  ejus,  in  Jqs  Fristagensis  ecclesiae  cedere  debore  con- 

Aitnit  13.  Kal.  Aog.  a.  D.  996.  ind.  13.  anno  regni  octayo.    Extat  ia  Bie* 

^oli  Salisburgensi.    Quidam  nullo  antore  Slayam  ortn  faciont^  qnod 

[at  lB  Ottonis  M.  filio)  ambo  scriptores  credo  non  tacnissent.     Ger- 

iioaa^  nec  mediocri  genere  oriam  foisse,  yerisimiHis  arbitror.    Eaqoe 

b  ro  dicetor  adhnc  aliquid  ad  a.  D.  907.    Sunt  apud  Stompfium,  qai 

lonilfni  friistra  legitimam  yolont,    Mendnm  alteri  diplomati  Amoifi 

htsse  crediderim,  qaod  Miraeos  prodoxit,  obi  diem  10.  Kal.  Octob.,  qoo 

icnitor  ejos  decesserit,  in  Leodiensi  et  Lobiensi  ecclesia  anniyersario 

«a  edobrari  Jobet. 

Digitized  by  VjOOQIC 


52  ANNALES   IMPERII 

A.  880.  15.  At  LudovicBS  mox  Ratisbonam  TeDiens,  Bajoarios  in  saa  Terbal 
JnrameBtis  adegit  Arnulfo  datam  a  patre  Carentafiornm  principalum 
Gonfirmayit,  cqjus  sedes  tnnc  erat  in  castro  Mosbnrgo,  impenetrabili  pa- 
Inde  mnnito,  nbi  Arnnlfns  deinde  rex  factns  matri  (ut  notaTimns)  pro- 
ventns  assignavit.  At  Lndovicus,  dom  Ratisbonae  moratnr,  filinm  anicnm' 
ex  Lnitgarde  cognominem  miserabili  casn  amisit.  Nam  cnm  iBfans, 
nnllo  observantei  fenestrae  adrepsisseti  inde  praeceps  delapsas,  lyacta 
cervice,  omnem  parentibus  regnandi  dulcedinem  cormpit.  Fmstra  Lo- 
thariensis  regni,  fmstra  Bijoarii  accessio  ambitionem  satiabat,  quam  na- 
tnra  opinione  potior  orbitate  pnniebat. 

16.  Interea  reges  adol^centes  Galliam  inter  se  partiuntur.  Lado- 
vico,  qnod  Franciae  residunm  erat  ex  pateroo  regno,  cnm  Nenstria  cessit; 
ita  Bertinianus.  Carolomanno  Burgnndia  et  Aquitania  obvenere.  Hic 
Franciae  Neustria  opponitnr,  quae  olim  pars  Franciae  censebatnr,  et  ex 
adverso  Austrasiae  statnebatur.  Credo  Nenstrios  Jam  habitos,  qni  iotra 
Seqnanam  Ligerimque  Jacebant,  citva  Sequanam  Francos ;  nnde  Lotha- 
rienses  decerpti  eraat  novo  pacto.  Ea  re  fratram  regnum  a  paiemo 
distinguebatnr.  Pascha  deinde  Domini  Compendii  celebrant  '««tres,  et 
medio  Jnnio  per  Remos  Catalannosqne  ad  Gnndulfense  placii  '  profi- 
ciscuntur.  Eo  Ludovicus,  Jam  pene  totius  rex  Germaniae,  cnm  Franco- 
iiirti  morbo  retineretur,  legatos  misit:  simnl  in  Hugonem  Lotharii  fiKum/ 
Henrico  et  Adalberto  dndbns,  snos  iFO  Jnssit.  Henricum  arbitror  esse 
Fopponis  Thnringomm  ducis  fratrem. 

17.  Conventui  Gundulfensi  Carolus  rex  ab  Italia  revmus  interfait 
Nnnqnam  meiiora  consilia  a  Francis  capta  sunt.  Decretnm  est  uno  anJinOy 
communi  ope  rem  pnblicam  Francomm  snstentandam.  Apparet,  Caroli 
antoritatem  omnes  secntos.  Nam  Lndovicns  absens  ex  morbo  Jacebat/ 
regesque  adolescentes  snb  rectoribus  agebant,  et  Carolns  edacatioai 
eomm  snperintendebat  animo ;  qood  ex  Hincmari  epistola  intelliginiaSy 
jam  imperatori  mox  scripta,  gna  gratias  ejus  cnrae  agit,  hortatnrqne,  at 
prudentibus  viris  ad  regendam  eomm  adolesoentiam  ntatnr.  Placnit  re- 
gibns  absentisqne  Lndovici  legatis,  nt  Carolus  Italiam  tneretur,  et  cam 
Lndovico  pariter  adolescentibus  contra  Bosonem  anxilio  esset;  Hugo 
et  Normanni  Junctis  Lndovici  et  adolescentnm  viribns  propulsarentnr. 

18.  Hugo,  Lotharii  filins  ex  Waldrada,  sese  patris  snccessoreni  fe- 
rebat,  mox  cognatoram  principnm  potentiae  impar.  Comitatibns  aliquot 
acceplis,  qnietem  spoponderat,  sed  qnae  non  din  dnrabat  memori,  uiide 
deddisset.  Sororem  ejus  Bertam  in  matrimonio  habebat  Theobaldns  per 
Bnrgundiam  potens,  qnem  Hugonis  regis  Italiae  patrem  sno  loeo  monstra- 
bimus.  Is  totis  viribus  Hugoni  aderat,  copiasqne  ejus  dncebat,  Bosoni 
hand  dubie  foederatus.  Dnm  ergo  superiora  Hngo  ipse  infestabat,  Theo- 
baldus  Attiniacum  nsque  descendit,  credo,  nt  Normannfs  Jnngeretnr,  ad 
Axonam  agentibus.  Sed  coadunatis  in  eum  Lndovici  et  regnm  Jnveaum 
scaris,  praelio  commisso,  fnsus  fngatnsqne  est,  eamque  non  incraentem 
victoriam  apnd  Attiniacnm  dnx  Henricus  obtinnit.  Fratres  reges  praelio 
aiTuisse,  Bertinianus  scriptor  ianuit.    Theobaldus  sese  ad  Hngonem 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  53 

pM.  Pars  deiiide  Tiriiia  regianuii  in  Belgio  relicta  est,  ni  Nomiaiiniy  A. 
Eaelian  GaBdayi  inaideiCes,  coercerentnr.  Pars  militam  Lndovici  cmn 
^ibos  in  Bosonem  contendit.  Trecis  Garolns  cnm  exercita  accessit. 
ptuB  est  in  itinere  Matisconense  castellnm,  dejectoqne  Bosonis  prae- 
lio,  Bemardo  commendatnm,  qai  Planta-pilosa  cognominabatar.  A]>  hoc 
ifil  descemdisse  Matisconenses  comites  haereditarios,  qaoram  familia 
i  dnraTit.  Boso  impar,  trans  Rhodannm  fagiens,  sese  montibas  abdit. 
eanaey  iii  omnem  casom  mnnimentis  commeataqae  provisae,  sese  Ir- 
eagardis  iBclndit,  nt  praesens  imperatoris  filia  praesidiarii  militis  con- 
nntiam  snstentaret  Sab  exitam  anni  Odorannas  archiepiscopos,  etiam 
Umaa  digressos,  abbatiam  S.  Andreae  inferiorem  ecclesiae  snae  a  Bo- 
»Be  impetraYit :  Boso  misericordia  Dei  rex  (ita  tabalae)  fro  romedio 
iBimae  scilicet)  gloriosiuimae  memoriae  Caroii  (II.)  in^atoriSj  ac 
UaOo  cot^ugis  ^us  aeque  bonae  memoriae  EirmifiirudiSy  atque  proie 
frum  Ludovid  (Balbi)  pOssimi  regis^  nec  non  ei  nosiro  ei  carae  cot^" 
is  notirae  Btrmin§ardis, . .  .  5i^fii  Bosoms  serenissimi  regis.  Dom- 
me  rtx  f/eri  jutsU.  Stq^kanus  eancetiarius,  Datum  i5,  Kat,  Pebruar. 
uiicL  i4.  (leg.  13.)  anno  secundo  regni  domni  Bosonis.  Actum  Tau- 
\acQ  vUla  L  D.  N.  F. 

i9.  Protracta  obsidione,  pactis  inter  reges  sacramento  firmatis,  Ca- 
»Ias  in  ItaKam  perrezit :  iratrem  Fraacoftirti  decambentem  prias  adisse 
redo,  etst  non  legatar.  Illad  constat,  bona  ejas  yolantate,  commnni 
kiaeerom  consensa,  regni  Italici  et  rei  Romanae  caram  sascepisse.  Ri 
■per  paolo  ante,  qaam  Italia  excederet,  Johannes  papa,  misso  Marino 
piscope,  Romanae  sedis  arcario  et  Petro  Senogalliensi,  scripserat,  at 
Atwardom  Yercellensem  antistitem  canceilariam  saam,  Manigoldum 
ttinm  Adelberti,  Adelbertam  primam  pincemaram  Romam  mitteret,  con- 
titnewlis  rebns  pactisqae  ineandis;  qaestas  RaTennensi  congressa  se 
iM  coasecatam.  Mox  etiam,  intellecto  Transalpino  itinere  Garoli,  ex 
batia  ad  eeUoqaiam  cam  fhitre  properantis,  pontifex  per  Amalfam  nepo« 
lem  s«Mi  petiit,  ne  praetermitteret,  qaae  interim  ad  tatandam  Romanam 
Kdesiam  pertinerent ;  redeantiqae  Amaiib  adderet  e  latere  sao  legatam, 
fucwm  rei  pabUcae  consalere  posset. 

acx  Ista  p»  hyemem  acta  crediderim.  Caroio  deinde  Alpes  trans- 
;resso  Laiisaneiisem  antistitem  Hieronymam  et  Theodericam  Ghrysopo- 
itjMe,  id  est  Yesontinae,  sedis  archiepiscopam  Johannes  commendat, 
iffidenqae  ob  cansam  simal  et  Laitwardo  scrlbtt.  Tam  Garolo  aliis 
iteris^  23.  taui  datis  ind.  13.  gratias  agit,  qaod  aaxiliam  polliceatar; 
ed  Bisi  ipso  aat  legato  ejas  adveniente,  a  marchionibns  Italis  id  irastra 
xpedari  addit,  qoi  potias  homines  S.  Petro  obnoxios  ad  se  trahant,  et  a 
tefeasioiie  Romanae  ecclesiae  prohibeant  Gam  vero  Garoli  literas  Jo- 
tames  Ticinensis  praesol  et  Wibodas  Parmensis  Romam  attalissent, 
ilemas  officii,  sed  ande  saspiciones  qaaedam  tralacebant,  qaasi  aat  ad 
iraecos  respiceret  pontifex,  aat  Bosoni  faveret ;  rogat,  ne  calamniatori- 
m  fidem  adhibeaL  Nolla  sibi  arcana  com  Graecis  consilia  esse;  Boso- 
lis  acta  a  se  non  probari,  qai  in  talem  tyrannidem  empisset;  non  aliam 


Digitized  by 


Google 


S4  ANNALES   IHPERII 

k.  88A.  *  80,  qaam  Garolan  defensorem  expeii.  Gri^  anim  tccipere, 
episcepi  comitesqiie  Ticini  arma  capere  jassi  essent,  si  kosUs 
fiiiibiis  immiiieret ;  sed  non  magis  a  Saracenis,  qvam  a  malis  chiistiii 
se  premi.  Wibodi  hortatn  legati  regii,  ad  coUoqniam  cnm  Widone  ( 
Uk  Tillam  qnandam  sese  exisse,  Widonem  non  afhiisse.  Redire  nanc  i 
regem  Wibodnm  cnm  literis,  et  mandatis  etiam  Yi?ae  Tocis  otteratam : 
Johannem  Ticinensem  apnd  se  adbnc  mansnrom,  ut  de  soperTenientibl 
referre  deinde  posset.  Aliis  literis  4.  Idns  Sept.  indict.  14.  datis  gand^ 
qnod  rex  spem  adventns  faciat ;  sed  legatnm  interim  lon  missQm  mir^ 
tnr.  Dolet,  Georgiam  qnondam  nomeficlatorem,  etsi  a  se  exconmiBic^ 
tnm,  et  bonis  ob  crimina  exntam,  nonc  cnm  homine  WidoAis  i^  a^ 
regia  Tenisse,  et  qnasi  aatoritate  principis  inTasisse  praedia  olini  saa,  st 
legitimo  Jadicio  amissa,  et  divi  Caroli  antorHate  noper  in  ecclesiam  B« 
manam  collata;  noqne  hoc  contentnm,  hostiliter  agere,  et  Ticiniam  deprM 
dari.  Tandem  rogat,  nt  rata  sint  coramqae  impleantnr,  qoae  rex  RaTe^ 
nae  ore  proprio  pollicitns  fnisset,  qaaere  Laitwardas  legatis  pontificii 
aifinnasset:  sibiTicissim  cnrae  fore^  ne  qna  in  re  promissis  saisfid« 
desit. 

21.  Pontifex  interea  per  roTertentes  legatos  Graecos,  Basilio  i 
ffliis  angnstis  respondens  (Id.  Aug.  ind.  13.)  gratias  egit  pro  dromoniboi 
contra  Saracenos  anxilio  missis,  de  monasterio  S.  Sergii  in  nrfoe  regil 
Romanae  ecclesiae  reddito,  de  Bnlgaricae  dioeceseos  reslttntione.  Dfl 
nique  haec  snbjicit,  unde  snspicionibns  tactom  inteliigas :  JSa^  ioqd 
^uoe  pro  causa  resMutionit  reoerendisHmi  PhotU  pairiarchae  synodi 
deoreto  ConsianHnopoU  miserieordUer  acta  suni^  recipimus,  Sed  si  ^ 
foriasse  nosiri  legati  in  eadem  synodo  eontra  apostbUcam  praeceplionei 
egerinif  ea  nec  recipimnSy  nec  fimutatem  habere  Judicamus.  Pbotins  i 
literis  rationem  reddiderat,  cur  misericordiam  synodi  implorandam  nol 
Jndicarit,  qni  criminis  sibi  conscins  non  esset.  Respondit  Johannej 
mlrari  se,  cur  multa  mntarit.  Hnmitiare  se  potuisse,  nt  exaltaietnl 
Ambigue  deniqne  ad  Photium,  nt  ad  augustos,  sensa  animi  flectens:  Noi 
inquit,  guae  tua  causa  misericorditer  in  synodo  ada  sunt,  redpimus 
quae  fortasse  legati  nostri  praeier  mandata  egere,  non  prohamus.  Syno 
dum  deinde  Romae  babendam  in  6.  Id.  NoTomb.  Johanaes  indixit,  tuB 
ob  alia,  tnm,  credo,  nt  legatomm  Gonsfantinopoli  reTersorw  relatio  et 
aminaretnr.  Tandem  a.  Idns  NoTomb.  Garolo,  de  rebns  Graecomm  e 
Ismaelitamm  sdscitanti,  respondet  Saracenos  ingenti  naTali  praelio  i 
Graecis  Tictos.  Se  Toro  non  eo  secins  ab  infidelibns  infestari,  qaibni 
alii  snb  fidelinm  nomine  nifail  malitia  concedant.  Itaque  precatnr,  n 
omnibns  aliis  poslpositis  adTentum  maturet,  et  interea  Lnitwardnm  prae 
mittat.  Saracenos  Ticerat  missus  a  Basilio  Nicephoras,  patritins  e 
domesticns  scholaram,  Nicephori  postea  imperatoris  aTus. 

22.  Wilfridns  LndoTid  imperatoris  sororius  a.  D.  880,  ind.  13,  ana< 
Garolomanni  principis  (Galliae  scilicet  regis)  secundo  a  Johanne  ponti^ 
fice  et  octodecim  episcopis  (in  synodo  scilicet  collectis)  obtinnit;  nt  mo^ 
nasterium  S.  Petri  FlaTiniacmise  in  Bnrgnndia  consecraretnr ;  chartamqiK 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   IMPERII  55 

jfx  ihhMUm  Bi  vmllos  ejas  ac  moiiiichos  fecit,    Itt  Hugo  loci  abbas  A«  88tt. 
fckroiucOy  quod  Labbeos  edidit    Quo  seasu  VVilfridus  Ludovicijuuioris 
losti  sororiiis  fuerit?    An  sororem  ^us  duxerit,  et  an  I^gitimaai;  alip- 
|i  discussio  ent.    Yidetur  is  esse^  qui  m  sy^iodo  Ticiuensi  et  alibi 
jilfridos  appeliaior,  de  qfio  ad  a.  D.  876« 

I  23.  Carolus  ergo,  reiictis  in  Yieniiae  obsidjpue  regibus  subuepotibus, 
^is  mililem  saui  addiderat,  datis  utrinque  sacramentis,  bona  eorum 
pitia,  on  Bodica  manu,  appetente  Jam  hjeme,  Alpes  transcendit.  Par- 
t»  soonni  cum  impedimentis  praeousisse  putam,  antequam  itinera  ni- 
ikn  ii^tdireatar.  Nam  maritimos  aditus  Boso  inteccluserat,  Provinciae 
pteas.  Nihil  nltra  de  itinere  habemis,  nisi  quod  rex  Romam  peivenit; 
pt(siBertiniano  annalistae  credimus)  ip)$o  nataliDomini  die  imperiiRo- 
mm  corooam  de  pontifieis  maximi  manu  accepit.  A  papa  Johanne  et 
imata  Romaneoma  receptumi  et  imperatorem  creatum,  Regino,  et  ex  eo 
lUhians  Scotus  si^lpsere.  A  pontifice  ei  omni  populo  imperatoris  et 
i^mti  iomen  sortitom,  Otto  episcopos  Frisingensis ;  simul  uxorem  Rich^- 
KardaA  (qiam  qaidam  Richildem  vocant)  imperialem  coconationem  un- 
stioAemqoe  impetrassei  Uermannus  Contractus  addit.  £x  eo  annos  im- 
ft^  GdvIbs  anmeravit  Regino  et  qni  secati,  anno  sequenti,  qui  est 
PoduaifiBl.  ioaafaratom  scribant;  sedRegino  ainum  hic  a  aatali  Domini 
ff<liri  potait,  ut  Faldenses  quoque  et  alii  non  raro.  Oboritur  tamen  difli- 
nlfts  ex  epistola  pontificis,  qaae  est  nomero  150,  nisi  in  datae  tempore 
jm  inest  Nsun  Garplo  Romam  se  festinare  significanti,  respondet 
limtiliz  8.  Kal.  Feb.  indict  14.  (id  est  anno  sequenti)  iter  sibi  non  pro- 
iiD,  aifi  com  legatis,  quos  se  mittere  ait,  omnia  praeconstituantur,  et 
iistiBatis  pleno  iare  satisfiat  Postulatum  pontificis  absurdum  appellarat 
Mas.  fia  TQX  papugit  Romanaa  aures,  ejnsqae  insplentiam  pontifex 
Kn^t  Multoai  e  re  publica  petisse  pontificem,  crediderim,  sed  parum 
ieK^ntte;  Carolum  legatos  non  moratum,  recta  Romam  processisse, 
Mc^eseati  coronam  negare  aosum  papam.  Si  pro  Feb.  mense  Dec. 
nk^itaaaos  in  epistola,  (neqae  enim  rarum  est  haec  male  scribi  aut 
^l  caacta  cohaerebant  Huac  Carolum  tertiam  ejus  nominis  impera- 
tsno,  faigo  Grossami  omnium  primum  literis  ta)>ulisque  annos  incama- 
^  Domini  ascribere  solitam,  Johannes  Aventinirs  praeclare  notavit 
Umaplam  oaeteri  pfin,e|pe6  secuti  soni  Novfm  aogastum  nihil  de 
^i«peru  reausiisse^.aecuta  ostendant  Certa  pontifex  ipse  postea 
Ktit»allegatcffam  «(jaff  ofera  pfr  totam  terram  sanoti  Petri  perperam 
Mi«meadarentar.     , 

2i  Imperator  Romapi  veniens,  Sigonio  mmT^uOe,  Walbertum, 
^«Ciae  patriarehaoi  m  comitata  habait  £am  .esse-  arbitror,  Baronio 
■^iee  ignetoa^  ad  qoeiia  epistolam  Photu  ad  a.  D.  883.  edidit  cardinaliSi 
M  tamen  Johanne  papa  adhoo  vivente  sciiptam  apparet  Patriarcha, 
^  CewtaoMMpolin  l^ato  ad  Photiamf  iia  scripserat,  ot  additionem 
^^nriMamNicaeoam  invrobare  videietar.  Bi  gratnlatus  Photius,  in 
tN  iateipoliiiores  inveUt^r;  Leon^  Ijiwum,  Hadrianuml,  Leonem 
1  seu  III.  pro  sua  sententia  citat;  et  hunc  etiam  clypeis  sincerum 


Digitized  by 


Googje 


56  ANNALES   IMPERII 

A.  880*  syfliboliiiii  inscripsisse  obsemt,  nt  iB  postoritatOB  incontpteai  propigi 
relinr.  Extat  Jobaimis  ipsios  ad  Pliotiam  epistola  ia  appeA^ce«i  eoaject 
qna  negat,  a  se  istnd  Filioquef  symbolo  Nicaeno  additiuB,  probafi,  ^t^ 
natqne  in  banc  blasphemiam  (n%  Yocat)  sed  qnae  tractii  tenqporis  cM 
mata,  momeato  avt  ri  eradicari  non  possit  Itaqve  maisaetvdiBea  w\ 
bibeadaffl  er^  errantes,  nt  panlatim  in  viam  rerocentnr. 

25.  Hanc  epistolam  Baronins  el  Binius  snpposititiam  credi  nlM 
nnllo  argnmento,  nisi  quod  hodiemis  sententiis  dissonat,  qnasi  id  noTij 
esset.  Sed  hanc  Latine  extantem,  et  in  occidente  repertam,  non  hcA 
Photins  ant  Photiani  confinxerint  Adde,  qnod  Photii  intererat,  noi  afl 
solyere  Johannem  ab  hac  criminatione,  sed  grayare.  Et  vero  alios  ^9 
qne  Romanos  pontifices  additionem  aversatos,  sno  loco  notatnm  esl 
Johannes,  nt  erat  mollis  et  ambignns,  aliter  Photio  scripstt,  aliter  M 
egit :  et  ne,  Graecis  satisfaciras,  Latinos  oiTenderet,  lorrenti  facileces5i( 
eoqne  non  mimm,  si  libmm  sibi  inscribi  passns  est,  In  qno  additio  de 
fendebatnr.  Nam  Johannes,  Romanae  ecclesiae  diaconns,  ritam  Ma^ 
Gregorii  a  se  conscriptam  Johanni  hnic  pontifici  mitlens,  qneritar,  inTer^ 
sione  Graeca  dialogomm  Gregorii,  a  Zacharia  ponttfice  Romano  elaborab 
Graecos  additionem  eandem  abrasisse.  Ast  ego  yereor,  ne  eam  oofr 
serit  ipse  Zacharias,  neye  ipsis  Gregorii  exemplaribns  intersenierii 
posteriores. 

26.  Hoc  anno  Methodins,  ci^  acc^sationem  praecedenti  anno  attf 
gimns,  Romam  venit,  et  se  pnrgavit.  Johannes  Jnnio  mense  ind.  ii,a| 
Sfentopnlcrnm  (Znentobaldnm)  gloriosnm  comitem  datis,  Metbo<B«f  '{ 
archiepiscopnm  ecclesiae  Moraviensis,  cum  Semisisno  fideti  priBcJ|py'! 
limina  apostolomm  venissO;  interrogatumqne  de  orfliodoxa  fide,  sei^ 
versalibns  synodis  assensom  praebuisse,  neqne  aliter  ant  credere,  ^ 
psallere,  quam  S.  Romana  ecclesia  probet.  Itaqne  ad  regendos  popnloi 
a  se  remitti;  Wichinnm  etiam  Nitriensis  ecdesiae  electnm  episcopia 
a  se  consecratum  esse.  Tnm  literas  Slavonicas  a  ConstantiBo  ipiodaii 
philosopho  repertas  commendat;  a  psalmista  dictum  extare:  1««^ 
Damimm  omnes  ffentes]  el  apostolos  Spiritu  sancto  repletos,  onii  lingnt 
locutos  magnalia  Dei;  et  apud  Panlnm,  Omnes  lingaas  DomiBam  Jesan 
iB  gloria  Patris  confiteri  debere.  Neque  sane  fidei  vel  doctrfnae  oflid 
agnoscit,  si  missae  liBgna  Slavonica  canantur,  sacmmqne  evangeHuii 
rel  alia  divina  verba  ex  utroque  testamento  bene  translata  legantur,  ani 
per  horamm  ofiicia  andiantnr;  quia,  qui  tres  Itegnasprimarias,  Hrtwaeaia 
Graecam  et  Utinam,  <»reavit,  idem  et  caeteras  fecit  Jubet  lamen,  nt  U 
omnibus  ecdesiis  regionis  propter  mijorem  honorificeatiam  evangeliail 
Latine  legatnr,  ac  deinde  eUam  Slavonice  popido,  Latfna  verbanonintel' 
ligenti,  annuntietur.  Onodsi  princeps  cum  prooeribus  snis  missas  LatioC 
audire  malit,  id  qnoque  in  ejns  arbifrio  relteqnit.  lu  pont^  q^ 
nuper  contra  missas  Slavoaicas  de  cathedra  sna  pronuntiaverat>  exeadei 
cathedra  retractavit.  Vicissim  Gregorins  VIL  quod  Johannes  VIU.  iada^ 
serat,  sustuiit,  Melchiore  lBchovm>  iB  ecdesiasllca  HuBgariae  hiilorii 
memoraate. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPERII  57 

2r.  Gkrislaiuiiis,  pronepos  primi  Bofaenonni  chrlitiaiii  j^riiicipis  ib  A*88t* 
if§o  IMfcodio  eonyersi,  eC  S.  Lndialllte,  in  hvdw  ^t»  serttit,  OairiUnni 
inlioBe  Graeeui,  Graeds  Latinisqae  literis  instmctnni,  «  Balgaris,  qni 
imHo  aate  crediderant,  ad  Morates  venisse,  norisqae  apicilnis  inveBtis, 
vettts  Bemmqne  testaaientini,  aUaqae  fai  SlaTonicnin  seraonem  trans- 
Mtese;  ei  qnod  etiam  missas  Slavonice  celebraret,  Romae  reprehe&snm, 
psaimistae  anteritate  vicisse :  lllic  monactem  obiisse,  Methodhim  apnd 
liffayos  rriiqnisse;  qnae  nos  inoertiores  facinnt,  qnam  dndnm  eramns. 
Ram  Methodkis  ipse,  a  Romano  pontiHce  cnlpatas,  acla  defendit  Nnlla 
apodRonwM»  mentio  Gyrilli;  Uteramm  SlaTonicamm  institotam  Con- 
stintino  phfiosopho  tribaitnr  in  ipsis  ad  Melhodiam  literis,  ci^os  frater 
Acendns  erat»  si  loisset.  Itaqae  deslitalas  aatoritale  legitUBa,  do  Cy-* 
rilio  JodictMi  snspendo. 


ANNO  GHRISTI  881. 

Hfti  per  taftntorem  evai  ftdTantritf  reeoBeHfaitar.  *-  bdielM  iBter  Orteeof  et 
Lettaet.  CiroN  inpertloris  itiaera  et  diplOMata.  -'  Arehieplflcepi  RaTeBaatlf 
a«Oi  cn  papa.  Altolciis  marcliio.  —  Aagelberga  inperatrix  ia  AlemaaaiaM 
ia  caslodiam  mlsM.  —  Fapae  ad  imperatorem  literae  de  aaxilio  praet tando  ad- 
Tems  Saracenofl,  et  legatlo,  qoa  perperam  la  patrimonio  S.  Fetri  acta  emendari 
frastra  patiit.  —  De  Aaastaslo  bikllotheeario  et  libro  pontiSeali.  —  Fapae  coa* 
trtreniae  cam  Athaaaflie  ^iflcopo  KeapolitaM.  —  Papae  lofatie  Geiifltanlteop«iia 
■iflfla  flscceflflv  earet.  —  Acta  fljaodi  apad  8.  Xacram.  Fapac  literae  ad  proce- 
lei  GaHiae.  —  Tictoria  Ladoyici  Galliae  regia  de  Normannls.  —  Historia  hqjafl 
ffaelii  ex  epiniclo  Theotisco.  —  Ladorid  Germanlci  resis  adTersns  Nonaannofl 
et  In  LotfcariBfia  gesta.  —  Hormannoram  alla  irmptlo  in  regBam  LBdoTiei  Ctor- 
■Miae  nfifl.  ^  BlaTl  iBfefltaat  GermaBtem.  —  U9n  WelAgeBaNai  WelS  abhatis 
et  Coanidi  eoadtifl  ae  daeifl. 

1.  IiBperator  aliqaamta  Romae  moratos,  rem  pablioam  ordiaaYit;  A,gS|. 
Wi^eiem  Adelhertamqae  marchtoies,  ABsbertum  archiepiscopam,  ponti- 

ici  atcoiqae  recoaciliaTii  Mox  eoim  poatirex  A&ilherto  ita  scribit:  Te 
ftia  anwersM  ad  mdiara,  ei  fUMm  eeelertae  eopunrimme,  siae  eotidi^ 
Hm  a^  amni  escammunieaiione  ahoieimne:  $ed  keminHm  twii  ea  iege 
eaeram  reddinnu,  ni  inira  memem  MarOnm  commieea 
Josephom,  Vercellensibas  antea  destiaatam,  rogata  Ansbertiy 
sbctieM  cleri,  applaaso  popali  A^OMibas  probatom  concedit.  Anselnumi 
SNhidiaeonam  Mediolanensem,  praesoli  sao  ohedire  Jobet.  Ansbertas 
de  Altone  qaestos  erat,  potente  apod  Mediolanenses  viro,  qoi  com  filiis 
hena  S.  Ambrosii  tevaserat;  eamqoe  eb  rem  sententia  praesolis  a  eem* 
■ndone  fideliom  abscissos  agebat  Eam  Johannes,  Testitolis  in  integram 
ecdaiiae  rehos  piimo  qooqoe  teo^e  satisfhcere  pontifid  soo  Jobel;  ni 
ittial,  sentenaam  confirmat,  et  grariora  infeMnator, 

2.  Carolos  Roma  digressas,  Rarennam  renil,  ibiqoe  foedos  ifiler 
Tsnelos  ei  Italos  in  qdnqaenniom  renoTOVil.  Indocias  interpretor  inter 
Caecos  Latinosqae.  Ibi  etiam  pacliim  eel,  al  Slayi,  qai  mne  infestnm 
Whehanl,  commanihes  aimis  repriamentar,  Saec  Sigonios,  credo,  ex 
T^Mloram  nien»eatis.    Ticini  deinde  tahnJas  Erimberto,  Bropiadensis 


Digitized  by 


Google 


56  ANNALES   IMPERII 

A.  880.  STnbolmn  inscripsisse  observat,  nt  te  postoritaten  iBcorrapfu  propagi 
relnr.  Extat  Jobannis  ipsins  ad  Photinm  epistola  in  appendiceai  eoi^|ecb 
qna  negat,  a  se  istnd  FiUoquBf  symbolo  Nicaeno  additmn,  probarif  deto 
natqne  in  kanc  blaspkemiam  Qai  Tocat)  std  qnae  tractn  temporis  conir 
mata,  momeato  ant  ri  eradicari  non  possit  Itaqne  mansnetadiBem  ad 
bibendam  er^  errantes,  nt  panlatim  in  viam  rerocentnr. 

25.  Hanc  epistolam  Baronins  et  Binins  snpposititiam  credi  reilei 
nnllo  argnmento,  nisi  qnod  hodiemis  sententiis  dissonat,  q«a«i  id  nona 
esset.  Sed  banc  Latine  extantem,  et  in  occidente  repertiiHii,  non  fkdl 
Photins  ant  Photiani  confinxerint.  Adde,  qnod  Photii  intererat,  fton  ab 
solTcre  Johannem  ab  hac  criminalione,  sed  grayare.  Et  vero  alios  qao 
qne  Romanos  pontifices  additionem  aversatos,  sno  loco  notatnm  esi 
Johannes,  nt  erat  mollis  et  ambignns,  aliter  Photio  scripsft,  aliter  doa 
egit :  et  ne,  Graecis  satisfodens,  Latinos  offenderet,  lorrenti  fiM^ile  etssii 
eoqne  non  mimm,  si  libmm  sibi  inscribi  passns  est,  In  qno  additio  de 
fendebatnr.  Nam  Johannes,  Romanae  ecclesiae  diaconnsy  Tftam  Maga 
Gregorii  a  se  conscriptam  Johanni  hnic  pentifici  mittens,  qneritar,  inTer' 
sione  Graeca  dialogomm  Gregoril,  a  Zacharia  penttfice  Romano  elaborafi 
Graecos  additionem  eandem  abrasisse.  Ast  ego  Tereor,  ae  eam  ond- 
serit  ipse  Zacharias,  noTe  ipsis  Gregorii  exemplaribns  inlerseraerii 
posteriores. 

26.  Hoc  anno  Methodins,  cqjns  acc^sationem  praecedenti  anno  atti- 
gimns,  Romam  Tenit,  et  se  pnrgaTit.  Johannes  Jnnio  mense  ind.  i3. » 
Sfentopnlcmm  (Znentobaldnm)  gloriosnm  comitem  datis,  Metbodivm,  ail 
archiepiscopnm  ecclesiae  MoraTiensis,  cnm  Semisisno  fideU  ptincjpis  ai 
limina  apostolomm  Tenisse,  interrogatnmqne  de  orfliodoxa  fide,  sex  nni< 
rersalibns  synodis  assensnm  praebnisse,  neqne  aliter  ant  credere,  ai 
psallere,  qnam  S.  Romana  ecclesia  probet.  Itaqne  ad  regendos  populoi 
a  se  remitti;  Wichinnm  ettam  Nitriensis  ecclesiae  electnm  episcopiffl 
a  se  consecratnm  esse.  Tnm  literas  SlaTonicas  a  Constantino  ^odaa 
philosopho  repertas  commoidat ;  a  psalmista  dictnm  extare :  LaudaU 
Dandnum  omnes  gente$\  et  apostolos  Spiritn  sancto  repletos,  omni  lingni 
locntos  magnalia  Dei;  et  apnd  Panlnm,  dmnes  lingnas  Dominnm  Jesad 
in  gloria  Patris  confiteri  debere.  Neqne  sane  fidei  Tel  doctrtnae  officj 
agnosdt,  si  missae  lingna  SlaTonica  canantnr,  sacramqne  eTangetinfl 
Tel  alia  diTina  Torba  ex  ntraqne  testamento  bene  translata  legantnr,  aal 
per  horarnm  ofiicia  andiantnr;  qnia,  qni  tres  Ibignasprimarias,  H^rieam, 
Graecam  et  Latinam,  creaTit>  idem  et  caeteras  fecit  Jnbet  tamen,  nt  fii 
omnibns  ecdeslis  regionis  prapter  mjijorem  bonorificeatiam  eTangelian 
Latine  legatnr,  ac  deinde  etiam  SlaTonice  popido,  LatinaTerbanonintel- 
ligenti,  annnntietnr.  Onodsi  princeps  cnm  proeeribns  snis  ndssas  Latioe 
andire  malit,  id  qnoqne  ii  ejns  arbitrio  rel^it.  lU  ponttfex,  qnae 
nnper  contra  missas  SlaTonicas  de  cathedra  sna  pronnntiaTerat^  ex  eades 
cathedra  retractarit.  Vidssim  Gregorins  YIL  qnod  Johannes  vnL  indol- 
serat,  snstnlit,  Mekhiore  InekeTero  in  ecdesiastica  Hnngariae  hisiorift 
memorante. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  57 

27.  OfisCiiiiiis,  pronepos  primi  Bofaemoram  cMstiaBi  priicipis  ib  A*88t* 
^so  MeflK>dio  eoBTersi,  et  S.  Lvdimillte,  in  liqliis  vita  scrttit,  Onirillam 
Mtieae  Ciraecom,  Grteds  Lttinisqie  literis  iBStmctam,  «  BelgtriSy  qni 
nlle  aite  credidenmt,  td  Morttes  yenisse,  noyisqie  tpicibis  inyeatis, 
Ttliis  Bommqne  testtnmtam,  tlttqne  &i  Sltyonicnm  sermonem  trtns- 
IMisse;  ei  qvod  etitm  missts  Sltyonice  celelMtret^  Romte  repr^ensam, 
pstlmiBtte  taterittte  yicisse :  iUie  montctem  obiisse,  Metkodhim  tpod 
HertTOS  reliqirisse;  qote  nos  incertiores  feciont,  qotm  dodom  ertmas* 
Ifam  Metiioto  ipse,  t  Romano  pontiiice  cnlpttas,  teCt  deltedit  Nallt 
tfvd  Romtnos  mentio  Gyrilli;  Utertram  Sityonictram  institatam  Gon- 
sUmCiBO  pkflosophe  tribaitor  in  ipsis  sd  Melhediam  literis,  ci^as  frtter 
dfcesdos  ertt^  si  loisset.  Ittqae  deslitatas  tatorittte  legitimt,  de  Gy-* 
r0o  Jadician  sospendo. 


ANNO  GHMSTI  881. 

f^  f«r  tafmitorem  oui  adTerMrilt  reeoneilltUir.  —  bdaeiM  iBter  Oneeof  et 
ItttaM.  GaroH  inperttorli  ItiBora  et  diplomUu  -'  Arehleplflcepl  RaTeBaatlf 
aeii  cni  Ftpa.  Alhericiit  mreUo.  —  Aitelberfa  iBperatriz  la  AJeMtaaia» 
ia  caitodiam  mitsa.  —  Papae  ad  imperatorem  liierae  de  aaxilio  praeftaodo  ad- 
Terfoa  Saraeenot,  et  legatio,  qaa  perperam  ia  patrimoBio  S.  Fetri  acta  emendari 
frastra  petiit.  —  De  Anaftasio  lilkliothoeario  et  Hbro  poatiSeall.  —  Papae  eoa* 
trorersifte  eim  AttaMtio  epiicopo  MetpoUtaso.  —  Papae  loffttio  Cotetintlaoprtit 
■tiii  iveeeiit  etret.  —  Actt  iyaodi  tpad  8.  Xtcrtm.  Ptptc  litorto  td  proeo- 
tm  GtHite.  —  Tictorit  Ltdoyici  Galllte  regii  de  Normtnnis.  —  Historit  hqjni 
praelii  ex  epinido  Theotlsco.  —  LndoTiei  Germtnlcl  reffis  tdTorsns  Kormtnnoi 
eC  ia  Lothtriaffit  goitt.  —  HonMnnemm  tlit  irroptio  In  refnnm  Lndoriei  Ctor- 
maaiao  roffii.  -  BltTl  lalhittBt  Germtaltm.  —  Htrt  WelflffaatraB  Welt  tbhttif 
at  Goaradl  eoaiitit  te  daeit. 

i.  Imperttor  tliqatmta  RoiMie  morttas,  rem  pabUotm  ordiBtvit;  A.88L 
Wldoiem  AdeII»ertamqae  mtrcliioBes,  Aasbertum  arckiepiscopan^  ponti- 
fid  «lcamqae  reconcilitTii  Mox  enim  pontifex  Adtll>erto  itt  scribil:  Te 
§mia  eoniDemtm  ad  mdiara,  ei  fideiem  eeeieetae  ceynopiwits,  sine  eondi^ 
Uome  eb  emni  escommunieaiione  ahoioimiti:  $ed  kominibus  twii  ea  iege 
eaeram  reddkmu,  ui  inira  meneem  MarOim  commiua 
Josepliam,  Vercelleosibas  tntet  destinttam,  rogtta  Ansberti, 
)  deriy  tppltasa  popoli  A^ensibas  probttom  conce^  Anselmam 
srcUditeffliam  Medioltnensem,  prtestli  sao  obedire  Jabet.  Ansbertas 
4o  Attene  qaestas  ertt,  potente  tpod  Medioltnenses  Tiro,  qai  com  filiis 
S.  Ambrosii  ktYtsertt;  etmqae  eb  rem  smitentit  prtesalis  t  eem* 
I  fideliam  tbsdssos  tgebtt  Eam  Jebtmes,  restitatis  in  integrom 
eedastoe  r^s  piimo  qnoqae  tes^ore  sttisfkcere  ponttftd  sao  Jobet;  ni 
iKiat,  sententitm  confirmtt,  et  grtfiort  infetminttir. 

2.  Gtrolos  Roau  digressos,  Rtrenntm  Tonit,  ibiqae  foedas  ipter 
Temetos  ei  Ittlos  in  qainqaenniam  renoTtrit.  Indacits  interpretor  inter 
Gnecos  Lttinosqae.  Ibi  etitm  ptctom  est,  at  SltTi,  qai  mne  infestam 
btbebtoty  commanibas  trmis  reprtmesentar.  Ssec  Sigonias,  credo,  ex 
fenelonMi  meiamentis.    Tleini  deinde  ttbnlts  Erimberto,  Bragntdensis 


Digitized  by 


Google 


SS  ANNALES  IMPERIi 

A.88L  Miuiteiii  tbbatit,  dedil.  BodfisU  pMtea  in  e^oopelm  Teisa  eH,  sUa 
iH  Jumeisi  tracta;  nanc  cnlta  qaaedaai  et  gyl?a  ei  coiifinBalNatar. 
Carok  seretiiismU  mpertUorii  auffUiii  f  iijitmm.  WaliQ  moiarl^  ad 
vieem  SAnUmara  arckieanoillarii  recofmmriL  Bata  4v  Nom.  ApriL  mamo 
imomm,  Bom.  88iy  imdki.  14,  anma  voro  pHiimmi  imperaiori$  Cmroli  /« 
Aoimm  Papiae  paiatio  imperiaH  im  Doi  nomme  foudim'  amtm.  Postea 
9.  Kal.  ifUL  Noaantvlae  egiti  alqae  iwie  qwim  dipleaiAUL  dedit. 

3.  Garolo  RaTetoae  Tersantt  appUoait  sase  af  chiepiflcopw^  RoBMii 
Jagi  Impatiena,  et  anliqoae  aOMlatfonis  non  iMMemor,  et  AlWricym  ce- 
nilem  ab  imperatore  rectoreai  regionif  recepit  Id  miolestiiaa  aibi  aoci- 
dere,  penlifex  literis  ad  Remanum  arckiepiscopam  scf  iptia  leatatoa  est. 
Jobet  aimnl  non  sine  minds^  nt  Dominicnm  arthidiaconnmFaymtiws  epi- 
scopum  consecret,  qai  sibi  dignas  loco  Yideatur.  At  praesal  Rairennas 
coidam  Constantino  presbytero  favebat.  Aliis  etiam  literis^  tanqnam  in 
dominam  saam  Romanam  ecclesiam  recalcitrantem,  ad  futaram  synodnm, 
8.  Kal.  Octobr.  Romae  babendam,  citat.  Ea  postea  in  6.  Id.  No?emb. 
transUta  est.  StA  arcbiepiscopas  Dominicam,  sni  cardinis  presbytenuni 
et  ieiiaonem  diaconom  ad  synodom  misit.  Pontificem  accepisse  satis- 
llictionem,  delinitam  yerbis,  ex  ep.  285.  apparet.  Albericimi  eon  esse  ar- 
bitror,  quem  marchionis  nomine  cum  jugali  Franpa  in  Yangadicieosem 
ecclesiam  beneficom  reperi.  Yangadicia  postea  ia  £stensiom  ditlone 
Mt>  anliqaorom  f  entis  principnm  sepnlcris  honorata. 

4.  Angelberga  augusta  vidua,  sospecta  ex  Bosonis  neeessttodine, 
Jussa  Imperatoris,  ne  quid  in  Italia  turbaret,  in  castodiam  data,  et  in 
Alemanniam  docta  est.  Id  factum  arbitror,  postqoam  imperator  Roma 
iifcessit.  Pontificem  ea  res  tetigit.  Nam  Ronuim  illa  velnt  ad  aram 
conAigisse  yidebator,  ex  qno  se  S.  Petro  pecoliari  deyotione  comaen- 
dant  Pontifexetiam  ab  aogisto  marito  moriente  caram  ejos  i^Jonctam 
aibi  dictttabat,  Gredo,  etiajn  exemploin  ad  se  pertiiiere  inteliigebat,  qni 
Bosoni  nimis  fayisse  dicebator.  Itaqne  imperatorem  precibos  aggreditai^ 
4>iseopos  etiam  et  cemites  haliae  literis  circalnribis  ad  intercaasionis, 
•ocietaiem  yoeat,  sponsoremqne  se  Angelbe^gae  ofiert,  et  apod.se  depo- 
sitam,  non  minus  in  regno  et  petestate  Garoli  fore  asseyerat.  Unpentor 
yem  ad.  se  nnnm  spectare  negat:  regom  GalGae  non  mions  joleresse; 
hofom  consenso  opos  respondet*  Itaqoe  extant  ad  reges  Iratrea  Hogo- 
Mmqoe  abhatem  literae  Johannis  in  eondem  senaom.  Angelbeiiga  se- 
qnente  demnm  anno  remiasa  est  Johannctf  etiam  ad  Otoramom  Vie«^ 
MMem  increpaloriam  epistelam  scribt^  qood  non  tantom  fayeret  Bosenii 
lod  etiam sese  ea  in  roipontiic^  maximi  volaatatem  seqnidictitaret* 

5.  Pontifex  4.  KaL  April.  impecalorem  horlatari  o^  proaussooi  ener- 
eitom  contra  SaraceftOB  millat.  Brapimr  Bouwif  inqnil^  miccarro  nobin^f» 
mMonm  im  drtuUu  dioami,  Mbiea  imperaior  eoruai.  Alias  etiam  Bteras 
-perPatmm,  insignem  palatii  sni.oonsiliariiim  commnnemipe  fidelem,  «t 
2aeimciam  «piscopom  ao  lAIielhCManiwn,  iegatos  saos,  aiittit,  qaibosiH»- 
nes  hngnstalts  oxpetil,  qiionMn  tttikmefentia  emendenlnr  perpeeam  acta 
per  lotam  S.  Pelri  terrun^  el  jWa  ecdealae  in  inlaiiiw  i^toantffr- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEBII  59 

Ems  mpmtioiefm  Ticini  iivenisse^  et  bimc  a  Betvo  episcepo  Utoriori  JLSSL 
T%rbQ  offemm,  ex  poAtificis  epistola  alia  apparet;  cam  acrifts  iastitisfet, 
■e  jnitiis  abscederet.  laperalorea  taftdem  trans  Alpee  koc  aa&o  pro-* 
Se€/imm,  Uk  historicorwa  siieatio  ex  epistola  papae  intettigiBis,  3.  Idos 
NoT.  scripta,  qaa  gandere  ae  ait,  qwod  in  Italiam  iter  matarare  velit, 
^fUtqae,  at  Papiam  Yenire  noii  contentns,  prepine  accedat;  qnod  anno 
saqveEte  fiactnm  est  Neqne  epistela  haec  aU^ns  anai  eese  potest. 
Kam  pmecedente  NoTembri  nondnm  impefatef  appelletns  erat;  preximo 
in  medio  Germaniae,  nnlla  tam  i» omti  reditas  spe  afe^at. 

6.  Ex  alia  Johaanis  epistola  kitellifiiMia,  Aaaslasiam  bibli^heca* 
rinm  Jaaa  amplins  in  viris  non  fnisse ;  cni  Zacharias  episcopns,  ok  snb«* 
nrbieariis  nms,  in  offick)  sncceseen^  Vixit  adhnc  Ana^atins  a.  D.  878, 
qao  Barouns  Photii  epistoiam,  Anastasio  presbytero  et  bibliotfaecario 
scriptain,  ref<^.  Pontificalis  Romani  coneinaatio  Anastasio  triJtoitnr,  ad 
nsqne  Nieolai  gesta.  Qoae  deinde  seqnnntnr,  Gnilielmo  i^ibliothecark)  ii 
cedlce  qnodam  attribnta,  Onnphrias  Panyinins  tradit.  Talem  eedieem 
sibi  eccnrrisse,  Baroniui  negarit.  Taadem  ipse  eardinalis  in  appmdice 
ad  a.  D.  1073.  professns  est,  venisse  in  manns  snas  codicemmaBnscriptnm 
Mbliothecae  Yaticanae  de  vitis  pontificnm,  in  qno  Petms  bibliothecarins, 
qnem  secnlo  11.  floruisse  oonstat,  Petms  Gniliermns  (9Jk  Gnillernd?) 
appeliabatnr.  Ba  res  fidem  Oanphrii  firmat.  Apparet  tamen,  alinm  co- 
dicm  Onnphrio  risnm. 

7.  Pontifex,  seNeapelinitnrnm^RaTennatipraesnliscripsefat.  Feoit 
neqnlcqnam :  nm  Athmuisins  episcopns,  urbem  pro  dnce  regens,  excnsso 
pene  Graeeemm  Jago,  foedns  ctnn  Saraeenis  dndnm  percnsserat;  ponti- 
ficem  centraria  snadentem,  yana  spe  lactarat:  qni  tandem  eommetns, 
excommnnicationis  In  enm  sententiam  in  synodo  prenralgarit,  eamqne 
eauibns  ad  Gapnam,  Neapetin,  Berolassim  (an  oorraptnm  hoc?)^  Amaltey 
Beaerentom  et  Salefnnm  episcottis  misit  Accnsat,  qnod  tnrpis  incri 
cnpiditate  impnlsas,  hostibns  fidei  coUndat,  et  de  praeda  partem  ci^at 
Baqne,  donee  resipiscat,  anathemati  iiigatnr.  J^istoia  ApriB  mense 
dala  est  Votiam  detode  petenti^  Marinnm  episcopnm  sedisqne  aposto- 
Bcae  arctfinm  cnm  Sicone  qnedam  egregio  rire  mittit^  et  abselntionis 
ceaditio&es  praescribit  De  snocessn  nea  constat.  Atianariam,  qni 
anfea,  nt  Gapnaaos  allosqne  infb^et,  Saracenos^  ad  radicer  V^eanvtt 
considentes,  ad  se  focarat,  taadem  i^Jnrias  eonrai  non  ferentem;  papn 
etai  mnlta  minaate  et  pollicente ;  mox  abmpisse  pactnm  cnm  barbaris 
fiiedns,  Erchem|Mrtns  docei  Accito  hvgo  Onaimarib;  Salemi  princlpe, 
eC  Capnanis  reconciBatiS)  pepniit  hostes  looe.  Illise  Agrep^  reeepere. 
Gnaimarins  Gnaiferio  patri  panlo  ante  deftaaeto  snecefterat. 

a  Hoc  anno  Marinam  a  pontifieie  Gonstantinopona  mlSMm  afbitror, 
nt  laqnireret,  an  prlores  legati  In  synede  dfflcinm  feoissent  Bt  cred^ 
ia  ^ere  litdfas  Johannis  ad  Athanasinm  Keapolitannm  pcvtnttssei  Sno*> 
cessnm  negotii  ex  Stepbani  I¥.  ad  Basilinm  'ftteris^  post  vaUqiiet  nnnos 
scriptis,  iatetligimns.  Marinns  olim  'daamatieniPJieli  iaterAmat  Nnno 
Cottstantlnopolin  reTersns,  nee  mlnis  nee  blanditiis  addnd  potnit,  nt  Wc 


Digitized  by 


Google 


60  ANNALES  IMPERII 

A*88L  coBUMmictret,  tnt  syBodi  lorifsinie  acU  prebaret  lUque  trigiata  dSe- 
hvm  ift  carceie  deteitas  est,  «t  postea  Basilio  Stephanas  exprobravit;  et 
altia  iBjariia  affectoSy  erersa  coacordia,  Robu»  rediit.  Ita  Bolgaricae 
dioecesis  rettitatio  iitercepta  est.  Johaiues  tandeii  se  deloswi  intel- 
lifeos,  legatos,  qvi  syiiodo  interftieraiit,  in  amboae  anatbemate  percossos 
depesiit,  ut  alivs  JohanBes,  qoi  postea  Noai  appeliatioM  sedit,  ad  Sly- 
lianaa  seripsit.  Sed  et  Foraiosns  ad  enndem  scribens,  affirBUit,  senten- 
tfaBi  ab  Hadriano  in  Pbotiam  dictaBi,  JobaBneni  ipsnm  adboc  arcbidiace- 
nnm  alta  voce  promnlgasse;  et  pontificem  deinde  factafli,  reBOYasse 
diras,  qnando  ille  BngeBinm  ejnsqne  socios,  Bnlgariae  cansa  legatos  (mx 
syaodo  intenreBientes)  sednxisset  Sumto  enim  evangelio  ambone» 
conscendentem  Jobannem  ita  dixisse:  OinciMiftie  non  damnaiMm  kakH 
PMium,  sieui  emn  Nkolaus  ei  Hadriamit  daamaoerey  anaihema  e$io, 

9.  Extant  acta  qnaedam  synodi  apnd  S.  Macram,  in  finibos  Remefr- 
sfe  parocbiae,  anno  incamationis  dominlcae  88i,  indict.  14,  4.  Non.  April. 
Capttnla  Htncmari  opns  esse,  credibile  est    Primnm  distingount  potesta- 
tem  sacerdotalem  et  regiam;  et  dignitatem  poitiGcnm  mijorem,  qaam 
regom  esse^  contendint,  fayentes  sibi  ipsis  in  sua  cansa  Judices ;  magno 
inter  alia  argnmento,  qnod  reges  a  pontUicibus  consecrentor,  non  vicissiBi. 
Non  taflm  reges  ab  ecclesiasticanim  reram  cura  exclndunty  nt  posteri 
fecere;  sed  Tolunt,  ut  missi  regii  cum  episcopis  etiam  canoiiicorum  mo- 
nuteriomm  Yisitatores  institnant,  rerum  imbreTiationes  tfeo  inventaria 
conflcicnt;  etiam  de  numero  personamm  referant  ad  regem,  ut  angeri 
B^uive  pro  re  possit.    In  raptores  remm  sacramm  gmviter  detonaDt; 
rei  pnblicae  administros  officii  admonent,  recitatis  anterionui  capitula- 
rium  locis.     Tandem  ad  regem  conversi,  Garoli  Magni  imperatoris  ei 
exemplom  ante  oculos  ponunt;  qui  felicissimus  et  remm  oalleotissimns, 
tamen  nunqnam  non  tres  minimnm  ex  sapientioribus  viris  consiliarios 
secum  babebat,  eosqne  per  viees  mutabat;  et  tabnlu  ad  lectolum  cun 
grapbio  babebat,  quibus  notaret,  quae  forte  cum  iis  tractanda  in  mentem 
venissent:  praeparata  deinde  ad  collegium  consiliariomm  integmm  et 
pladta  publica  referebat.    Itaque  cogitare  Jnbent,  quanto  magis  Juvenem 
regem  et  in  particula  regni  tot  aemnlos  babentem  omnia  deceat  cnm 
cnra  et  consilio  tractare.    Mala  pabUca  in  violentiu  cnpiditatesque  re- 
IsraBt,  qnando  nemo  sine  pretio  aut  Jus  conservare  suum,  aut  bonores 
aefoirere  possit    His  maiis  ramotis,  etiam  virtutem  Franci&  contra  pa- 
ganos  a  Deo  rodditiun  iri  sperant    Girca  baec  tempora  Jobannes  ponti- 
fex  ad  Hugonem  abbatem,  Beraardum,  Guidonem  aliosque  ragni  comites 
fcribens,  landat  eomm  fidem  in  regnm  Jnvennm  rebns  tuendis.    Unde 
bos  rerum  tnnc  potitos  intelligas.    Beraardnm  Arvernicnm  interpretor. 

10.  Interea  NonnanBi  acrins  insurgentes,  iternm  Galliam  Belgicam- 
qne^&festant;  sive  illie  invaletndo  Lndovid  Germaniae  ragis^  svre  ado- 
lesoentia  regum  GaUiae,  sive  Boso  Hugoque  animos  dabant.  Ludovicas 
ergo  fex  Jovenis,  relicto  bi  obsi^one  Viennae  Garolomanno  liratra,  bar- 
iMffis  obviam  ivit^  qni  Jam  Gerbijam  et  Ambianos  occoparant.  Praelio 
cemmisso  in  pago  Wimacensi  ad  viUam  Sathnlcnrtim,  bostes  caesi  fuga- 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   IHPERII  M 

tiqne  smt;  sed  tameii  et  Lsdovieiis  cnm  mUs  ftigieilo  Tklarimi  cer-  A.86L 
rvpit  Ciim  itenim  hostes  ingniereBt,  rex  mimitioBom  de  ligno  ii  loco 
^tromis  stmxit,  qiiae  postea  hostibos  proliiit,  com  eam  nemo  tneretBr. 
Cordemojos  Estrienem  in  Artesia  esse  sospicator.  Aitor  fragmenti  do 
gestis  regam  Lodorici  et  Carolomaiini  refert,  Normannes  Cortraco  egres« 
sos  (obi  se  moniyerant)  Peronnam  igne  soccendisse,  et  per  qoinqoaginta 
sex  et  anplios  miJiaria  difi^os,  concta  Tastasse;  sed  ad  SatliolcortiM 
maxima  strage  rictos,  Finncia  Cortracoqoe  relictis,  seie  in  Batoam  rece- 
pisse,  canctaqoe  circa  Mosam  vastasse.  Etiam  RegiM  plenam  et  glorio- 
sam  in  Sodalcorka  victoriam  LodoTico  attriboit.  Et  continoator  Bedae: 
Mes  iMdtnricuSf  inqoit,  in  pago  VimMaeo  cnm  NormamiM  beUmm  f$re9^, 
Mnmpkmn  adepius  est,  et  non  muiio  poH  ohHipridie  Nonas  Aagusti  833. 
Sed  im  anno  mortis  labitor  com  Reginone.    Diceodom  erat  862. 

11.  Ad  banc  yictoriam  pertinet  epinidon,  Lo4oyico  regi  antiqoa 
Franconim  lingoa  scriptom,  qood  ex  monasterio  S.  Amandi  Elnonensis 
Benedictinomm  in  Belgio  a  MabiHone  erotom,  Johannes  Scbilteros  Joris 
consoltos,  dom  Tireret,  insignis  primom  Jenensis,  deinde  Argentoratensis, 
de  anfiqoilatibos  Germanicis  optime  meritos,  com  notis  eroditis  edidit 
a.  D.  iG96.  Recte  Jodicat,  ad  filiom  Balbi  LodoTicom,  non  ad  Germani- 
com  Joniorem  pertinere.  Etsi  enim  bic  qooqoe  confemporaneos  Aierit, 
et  Normannos  anno  soperiore  ingenti  praeUo  Ticerit^  et  fratrem  haboerit 
Carolomannom  (sed  non  solom),  minorem  tamen  aetate  patre  orbatnm, 
dici  noB  potest,  qood  poeta  de  victore: 

Etnd  wari  er  vaierlos, 
Dess  warik  ikme  sekr  hossy 
•     •       •     •       •     • 

Das  geieiU  er  danne 

Sar  mii  Kariomanne 

Brtider  sinemo 

Tkiasaia  wanniano. 
Ooae  Torba  noTissima  sane  obscora  Scldlteros  interpretator,  nescio  an 
recte,  ikia  saia  portionibos,  wannianOy  siTO  ano  wamiiy  id  est  absqoo 
fraode  rel  defecto.  Addlt  scrlptor,  Normannis  prementibos,  Lodoricom 
Dei  instincto,  somto  Gonfiinone,  expeditionem  in  Iranciam  (id  est  inter 
Mosam  et  Seqoanam)  contra  Normannos  soscepisse;  commilitoBes  sbos 
(noisialion)  Torbis  promissisqoe  aBimasse;  coBspectis  bostibos  caBticam 
Deo  cecinisse.  Tom  regem  in  hostes  inTCctom,  alios  percossisse,  aiios 
perfodisse,  ac  deniqoe  Tictoria  potitom  ftiisse.  Atqoe  ita  ex  hoc  carmiBe 
regi  dicato  intelligimos;  in  aola  regom  Francorom  acddentaliBm,  nondom 
tonc  sermonem  Francicom  in  desoetodinem  abiissa  Non  recte  Schilte- 
ros  hanc  Tictoriam  in  bienniom  differt,  ab  annalibos  Foldensibos  dece- 
ptos;  sed  qoibos  Bertiniani,  praesertim  in  GalliciSy  praeferri  debent  Re- 
gino  annom  mortis  LodoTlci  Gallici  (qoanqoam  ne  honc  qoidem  recte), 
non  praelii  Indicat. 

12.  At  LodoTicos  Germaniae  rex  nonnihil  aft  inyaletodine  recrea- 
tos,  soperiore  anno  Jam  Torgente  Normannos  obsederati  qoi  Neomagense 


Digitized  by 


Google 


M  ANNALES  IMPERII 

A.88f.  pri*(toB  anpKssiMm  et  miri  operis  pro  mmiiieiilo  teiiebaiit.  Obsidio  ia 
hyemem  protracla  Mt,  captomgae  ibiEberfaardom  Saxoiieiii,  Hliam  Megin- 
hardi  oomitis,  Bmessa  mater  magno  pretio  redemit.  Eberbardi  caedem 
memorabimos  ad  a.  D.  896.  Postremo,  cam  ob  inclementiam  aeris  rex 
parvm  proiiceret^  paoto  discessa  Normamionim,  obsidio  solata  est.  Hostes 
palatiam  et  yicina  loca  exarentes,  conscensis  navibas,  per  ostia  Rheni  ex- 
cedont  Rex  paschate  acto  in  Lothariense  regnom  profectas^  Hugonem 
Lotharii  liliam  ad  se  yenfentem  iteram  in  fidem  sascepit,  eique  abbatias 
et  comitatas  henefieii  lege  concessit  Sed  iile  mox  pacta  infregit^  novis- 
qae  tarbis  excitatis,  in  Bargondiam  ftiga  lapsas  est. 

13.  Normanni  appetente  hyeme  (qna  anni  tempestate  praevalebanQ 
majoribos  Tiribas  redeaat.    Bini  reges,  GodefHdas  et  Slgefridos,  cam 
magna  eqaitam  peditamqae  mnHitadine  Mosae  ripam  tenent,  ibiqne  ad 
Haslonam  caslra  cornmaaiant,  at  tatam  stationem  naviam  haberent ;  in 
qnam  et  praeda  comportaretar.     Ascloham  rocat  Faldensts   annalista; 
miHaribas  a  Rheno  14,  Hermannas  Goiitractas  Canisii  Ascaleham.    Primo 
impeta  Leodiam  civitatem,  Trajectam  castram,  Tongrensem  orbem  ca« 
piant  cremantqae.     Inde  ad  Ripaarios  Rhenmnqoe  conyersi,  caedibos^ 
rapinis,  incendiis  omnia  deformant ;  Goloniam  Agrippinam  Bannamque 
civitaCes  adjacentiaqne  castella,  Talpiacnm,  Jnliacam,  Noyesiam;  mona- 
steria  Indense,   Malimondariense  et  Stabnlense  in    cineres   redigant. 
Aqnense  palatium  evertant,  et  in  magnifica  aede,  a  Magno  Carolo  stmcfa, 
eqnis  pabulam  praebent.    Eo  res  Francorom  deciderat,  langaente  Ludo* 
yico  rege,  absente  fratre  ejas  Garolo  imperatore,  turbatis  hominum  ani- 
mit,  ot  in  subito  malo ;  neglectis  consiliis  salataribas,  quae  nuper  in  Gan- 
dulfi   yilla   capta   erant.     Reliquiae  sanctorum,   thesauri   ecclesiarum 
Moguntiacum  aliaque  in  loca  tutiora  transferuntur.    Ganonici,  monachi, 
sanctimoniales  dilTaginnt,  qua  possunt.  Plerisqaesylyae  latibula  praebnere. 

14.  Ctrca  haec  iempora  Slayos  etiam  yicina  qnaedam  Germaniae 
loca  infesfasse  appareC  In  annalibus  Rildeshemensibus  notatnr  ad  a. 
Dom.  865,  yel  potias  881,  nam  nihil  tnterjectam  est,  hoc  anno  Wol/heruai 
eptscopum  cum  aliis  mnltis  occisom  faisse  a  Slayis.  Et  in  fastis  nostris 
ad  a.  D.  861.  mors  Wolfheri  episcopi  refertnr,  de  cojus  sede  amplios  in- 
qdirendam.  Eum  ad  Saxones  retulerim.  Halberstadenses,  Hildeshe- 
menseB,  Mindenses  episcopi  satis  noscontur ;  Yerdenses  hujas  temporis 
^n  satis;  itaque  ad  illos  pertinere  su^icabimur,  donec  certiora  cogno- 
scantnr. 

15.  Hoc  anno  (si  chronico  Senonensi  credimus)  dei\uicti  sont  dao 
cfarissimi  fhitres  Weffigenae,  Conrado  fVatre  imperatricis  Judithae  et 
Adelaide  regiae  stirpls  foemina  geniti,  Welfns  abbas  S,  Germani  Au- 
tissiodorensis  et  S.  Golumbae  Senensis ;  et  Gonradus  comes  Parisiaci, 
quem  et  Rhaeticarum  partium  et  yicinae  Burgundiae  ducem  egisse  con- 
stat.  Honc  per  Hngonem  abbatem  fratrem,  sub  adolescentibns  regibus 
rerum  moderatorem,  reconciliatom  dominis  credibile  est.  Budolfos  fi/ios 
ei  in  Bnrgundia  succes$it;  qui^postea  regium  nomen  sumsit,  et  in  poste- 
ros  transmisit. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPBRII  «8 

ANNO  CHRI8TI  98». 

.  iAOinio.  »  Lndoriei  11.  Germaniae  regis  mors  et  elogiam.  ^jns  uxor 
et  proles.  GomeUu  —  Normanni  regnum  Lotharingiae  yastant.  —  Lotharlngi  la 
CaroH  aagnsU  fiden  eoacedant  Lndorietta  Oalliae  rex  oblt.  ^  GaroloinanMS 
f«iw  ia  QaOia  regnat  ^Jos  aeta.  Tiana  eapta.  Konnaniil  diseedut.  r~  Alio* 
TBB  Nonuui9or«B  ineursiiS  In  fiaUiasi.  Gaedontor  a  Garolomanno.  Hincmaroi 
arcUepiscopas  Reaensis  obit.  ~  Garolomanni  diplomata  duo.  —  GaroU  Grassi 
imperatoris  gesta.  —  Edictum  Garoli  Grassi  imperatoris  pro  Italis.  —  Gon^tinnatio 
ejasdem  argvmenti.  —  Gkroli  imperatoris  alitd  dlpioma.  Pontiflei  adrersas  Wi- 
dones  Imperator  flivet.  —  Papa  qaeritor,  iaperatoren  sibl  nmlbun  a^ywtoriim 
ynestitltse.  AsgiUierga  aagosta  in  Italiam  remissa.  —  Jo^nis  TIII.  papae  mort 
ei  elogiiuB.  ~  Ono  mortis  genere  Johannes  obierit.  Marinus  ei  successit.  —  Ex- 
pediMo  inperatoris  in  Normannos.  —  Pax  cum  Normannis  conclnsa.  —  Gnr  pax 
cam  Normannis  inita.  Pars  Lotharingiae  fhistra  a  Oallis  repetitar.  Imperalor  in 
HaHaai  f ter  meditatiir.  —  Prf rilegiam  Qorbejense.  —  FoBiatie  monasterU  Franee- 
MeMU.  ^  Saxonam  at  Tharingoraaa  simaltates  et  bellom.  —  De  annalibas  Fal- 
densibaa  eommfne  continaatoribns,  de  Bertinianis  item,  Reginone  et  MetensU)us. 

i.  Abiob  sw$ce98\iy  LaioTioi  utriRf^Ra  Mfnm  FraAcoruii  mort^  se4  A.  882. 
Bigls  T^ormanBica  cltde  fonestas.  Uli  per  hyemem  TaBUUo  omiu  iiitr« 
Uettm  et  ilosam  trtota,  in  ArdvenBam  penetrant.  Ipso  die  epiphaniae 
Domiii  praedoBvm  manns  monasterinm  Pnimiense  occnpat»  omnemqne  in 
ekcmtm  refionem  depopnlatnr.  Hos  agrestes,  ex  Ticinis  locis  conglobati, 
lilelid  aoso  ai^ediantnr:  Tnifas  mde  non  minos  armorom,  qnam  disci- 
ptiiae  expers,  pecornm  ritn  maotaCw;  hostes^nm  pineda  ad  sna  castra 
redenit.  Ignis  relictos,  cam  neme  esset^  qni  extingoeret,  monasterinm 
ctBiomsit    Haec  Regino  (postea  loci  abbas)  memoriae  prodidit. 

2.  Inter  baec  mala  LndoTicas  II.  rex  Germaniae,  io^Teseente 
■orbo,  13.  Kal  Febf.  Francofnrti  Titam  onm  morte  mntaTit;  princ^  in- 
tepi^te  tnlta^e  patri  similis,  nec  iogenlo  inferior,  sed  bm  pari  firmi- 
late  aai»!  cwporiaqie.  N«n  nxori  obnoxios  habitns  est;  et  simnl  in 
fintris  reinmm  iBTaletadiBemqne  snccessit  Orbos  obiit  (si  maies  «pectes)  . 
afieiissimo  rel  p^licae  tempore,  LnitgardemqneSaxonicamLudolfi  filiam 
(Renrid  pestea  regls  amitam)  Tiduam,  et  sobolem  snperstitem  Hildegar«- 
ien  reliqolt,  cajos  a.  D.  894.  mentio  fiet  (hiidaB^  nescio  onde,  Placen-* 
Um  qnandam  Inducnht  toI  Placidiam,  G^ilielhno  Nangiaco  eed  pertorbate 
■eBH>ratam,  lConrado  Francorum  principi  nuptam,  ex  qua  Conrados  rex 
latos  loisset.  Aventkios  conjogem  LodoTici  Goelftim  origine  Ethiconis 
ttam  f^cit ;  a  Vito  Arenbeccio,  opinor,  Bon  optima  moBBmenta  secalO) 
leceptns.  Ipse  Grusfom  deinde  aliosqoe  m  errorem  indnxit  limxkQ 
tamen  Gnelfd  qoatuor  mille  BMns«nitt  beoeficinm  in  snperiore  BaTaria  ' 
datnm  (de  quo  Wingartensis  monachus  et  nos  ad  a.  D.810O;  ^  lioc  pro- 
feetom,  ATentteo  libentlns  eredo.  Idem  Odae  socroi  praedia  insignia 
dedit,  ea  lege,  otmsomfraclom  baberet,  domTiToret;  deinde  in  monaste^ 
rtamGandesemensetransmitteret.  Obitnm  Lnitgardis  habebimns  a.  D.  885. 
bi  Laorishamensi  diroBlco  lego,  Tidnae  inter  alia  dotalia  loca  assignatom 
praediam  AbriBesborgom  In  pago  Lnpodonensi,  sed  postea  commntatione 
lltcta,  in  BMBBsteitom  S.  Natario  sacrom*  collatom.    Ibi  LodoTicos  apod 

•)  taenrai  mddUit  Eekmi, 


Digitized  by 


Google 


6»  ANNALBS  IMPBBII 

il.8S2«  cogMomiaas  patrem  tTumqvB  f6|«ttmm  accopit  la  «ede,  qnae  dictt  est 
Varia,  quam  kuic  fiai  ipse  constriaerat.  Paolo  ante  excessam  principis, 
16.  Kal.  Febr.  cometa  ingens  prima  noctis  bora  appanii^  comasqne  snas 
snpra  modom  sparsit:  is  mortem  regis  cUtdemque  ^entis  praesagire  visns. 
Exercitns  in  Nofmmutos  missas,  fatali  sideratioBe  mentinm,  andita  doaiiai 
morte,  dilapsns  est:  nec  satis  apparet  cansa  torpissimi  discessns,  qiando 
nnlla  de  snccessore  dnbitatio  erat,  nec  spes  melosre  domom  yocabat 

3.  At  Normanni  intellecta  regis  morte  exnltantes,  el  pene  yestigiis 
insistmrtes  recedentiam,  omnia  osqoe  ad  castellam  Gonflaentiam  igai  deleat 
Tonc  Mogantiaci  moras  restaaratas  est  fossaqae  circamdacta.  Urbem  paalo 
ante  3.  Kal.  Jannar.  ingens  lerrae  motos  concasserat.  Hostes  adrerso 
Mosella  Treyiros  inTadnnt,  ciyibasqae  caesls  fagatisqae,  totam  arbem 
ipsis  Noais  Aprilis  incendont  Metas  deinde  petentibas  Wala  episcopos 
loci  cam  Bertnlfo  Trevirensi  et  Adalardo  comite  eccnrrit  In  congressn 
barbari  victores  f\iere;  ceciditWala,  caiGoericassaccessit;  caeteri  fogam 
capiant.  Hostes  tamen,  cnm  essent  qoi  resisterent,  alio  flexere,  abi  praeda 
minoris  constaret;  qna  tandem  onastf,  ^lonam  redlere. 

4.  Extincto  principOi  proceres  partis  regni  Lothariant,  qaao  ei  cessa 
erat,  ad  Galliae  reges  iternm  respexere,  a  qnibas  avolsi  erant  jnre  locarii, 
at  annalista  Bertinianns  hic  ait,  id  «sC  in  vim  lytri  sea  nt  parte  Jacta 
totam  servaretor ;  qaem  sensnm  sapra  evidmas  ad  a.  D.  879.  Sed  consilio 
primmram  aalae  recepti  non  sant  ob  sacramenta  Garolo  aogasto  data, 
qai  in  fratris  Jara  saccedebat:  et  Garoli  aatoritatem  ac  fldem  adolescai- 
tiam  regam  consiliarii  seqnebantar.  Sed  nec  boram  mi^or  natn  LadovicoSy 
nisi  aliqaot  mensibas,  snpervixit  Nam  cam  Theoderico  daoe  exercitoffl 
in  Normannos  citeriores  misisset;  ipse  cam  aliis  copiis  roceptaras  in 
fidem  Britoanm  principes,  et  in  Normannos  Ligeri  infestos  bellatoras^  ad 
Tnrones  perrexit  Andegavis  cnm  Hastingo  et  Normannis  de  pace  trac* 
tantem  morbns  corripnit  Unde  ad  S.  Dionysii  monasterinm  lectica  relatoSi 
magnae  spei  Javenis»  si  Reginoni  credimns,  immatora  morte  decessit  3. 
Non.  Aag.,  nt  Mabilio  in  opere  diplomatico  ex  chariario  Folcnini  monadii 
Sithiensis  docet.  Aimoini  continnator  qaasi  vanitatibns  et  immnnditiis 
plennm  deformat  Adeo  Jndiciis  variatar.  Grediderim,  mann  promtnn  et 
ingenio Jnveoiliter  exaltasse.  Paolns  Aemilias,  Andream,  credo,  Marchia- 
nensem,  monacham  Flandrum  ineditam,  Beslio  etiam  citatam,  secatoSi 
narrat,  cnm  paellam  perseqneretar  nomine  Germondem,  impetn  eqii  ift 
homiiis  ostii  saperias  limen  illisnm,  ex  gravi  attritn  mortem  oppetiisse. 
A(  a  nimia  fatigatione  nnperi  praelii  morbnm  letalem  contraxtese,  Albe- 
ricns  Trifontanns  ex  Gaidone  transcripsit 

5.  Froceres  expedito  nuutio  Garolomannam  a  Yiennae  obsidione 
advocant:  qua  ille  docibas  commendata,  festinas  venit,  et  5.  Id.  Septem- 
bris  in  Garisiaco,  petentibus  episcoi^,  avl  Garoli  imperatoris,  novissime  in 
Italiam  proGciscentis,  capitala  confirmavit.  Tam  exercitum  in  Normanaos 
collegit:  cnmqne  in  procinctn  esset,  iaeto  nantio  Yiennam  captam  acce- 
pit  Obsidione  Jam  in  tertium  annam  protracta,  obsessi  reram  penaria 
ad  deditionem  adacti  sont    Ricbardas  dax  Borgandionam  Gi^aranoram, 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS  IHPSRII  65 


km^i 


fral«r,  S9d  idos  rei  imbliciie,  ImenfaTdem  cim  filia  in  costodiam  A.  882» 
leoeplt  et  Angiiitodimi  collocayit.    Mox  etiam  intellectom  est,  Ha- 
Noimaiioram  dncem  cvm  ivis,  relicto  Ligeri,  mare  petiisse; 
fRdo,  akeohitis  tractatibiis  a  Ladorico  coeptis,  anroqae  pacto. 

G.  Normaini  interim  alii  per  Scaldim  ascendeiites,  Gondatom  pri- 
^nmj  deiBde  Qiii&tiiii  Faniim  vastavere.  Ita  refert  fragmentmn  de  rebns 
bdoTid  el  Garolomaimi  apiid  QaeTcetanam.  Mox  siye  p«  se,  siye  ad- 
tmcta  eomm  mano,  qai  a  MoseUa  Mosaqae  Teniebant,  Laodonam  osqae 
farmm,  omnibosqae  circa  castellam  yastatis,  Jam  Remis,  Soessioniba^ 
Sfnoma  Bunabantor.  £o  terrpre  Hincmarus,  nudatos  praesidio  C<^am 
■iftes  C|f8s  in  Carolomanni  exercita  essent),  convasatis  ecdesiae  oma- 
Mtis»  cnai  corpore  S.  Remigii  nocta  in  sella  gestatoria  ob  inyaletadinem 
kiis  MatrcBam  amnem  ftigit,  ibiqae  Decembri  (nam  de  mense  convenit) 
le»extremam  daos^t.  Omamentam  secali  sui,  majore  rerum  ecdesia- 
ificaiui  scientiay  qoam  tempora  ejas  caplebant  Successit  Fulco  S. 
redisU  ei  Bertini  abbas,  primariae  vir  nobilitatis  (cnm  Widoni  regi  con- 
nngiiiMiis  fiiertf),  aotoritate  inferior  Hincmaro.  Is  mox  sab  Garolo  Sim- 
|lice  rem  pobiieam  administravit.  Barbari  com  in  Remensem  pagum 
faetrasseBty  irbem  tamen  non  attigerunt  Garolomannos  Cqaem,  absente 
hgeBe  abtete,  primores  qoidam  tardaverant,  se  rei  publicae  sobtrabentes) 
^iiem  lecedeBtibns  praedaque  onostis  superveniensi  partem  occidit, 
|0tem  iB  Ax<mn  mersit    Reliqoi,  abjectis  impedimentis,  fuga  evasere. 

7.  Carolomannus^  vivo  adbuc  f^atrOy  Aurelianensi  ecdesiae  prae- 
liytBi  dederat  in  banc  fere  formam :  I.  n.  $.  el  L  T.  Karlomannus, 
imericor£a  Dei  res,  eanctae  eccleeiae  AureHanorumj  cuipraeeit  Guai- 
Mm^  CaUetkm  viUam  tn  pago  BOurico  Cet  alia)  reetOuimue,  manu  pro^ 
^  mtil^fnnavimuff^  et  aimuii  nostri  impreeeione  jussimue  ossignarL 
yum  apmd  viliam  Petrafictam^  anno  3.  regni  in  mense  Majo,  ind.  14. 
im^ertus  notmrius  ad  vicem  Vulfardi  recognovi.  Idem  paulo  alia  forma 
TTTkmift  GeroBdensi  favit:  In  nomine  Domini  Dei  aetemi  et  Sahatoris 
mstri  Jetu  Ckristi  KartomannuSy  gratia  Dei  rex.  YenerahUis  vir  Theo^ 
)fnms,  Gerundensisecctesiaeq^iscopus,  petHt,  ut,  quae  in  pago  Emperitano 
M^Germmdettai  possidet,  eonfrmaremus  . . .  cujus  petiHoni  apnuimus . . « 
pn  propria  etc  Signmm  Karlomanni  gloriosissimi  regis.  Norbertus 
^Urimad  vicem  Vulfardi  reeognovi  DaL  4.  Kat.  Sq^L  anno  3.  regnif 
H£4.    AciumapudFosianumviUamLD.n.f.A. 

8u  Sed  nos  ad  imperatorem  et  Italiam  redeamus.  Eam  superatis 
Rjp^Bi^  iB  Germaniam  Galliamve  superiore  anno  Jam  provecto  venisse» 

EeeteBdimos.  Grediderim  In  Bargundlam  descendisse  et  regibus 
■I  ebsidentibos  affoifse  ad  capienda  in  commune  consilia;  cum 
iBi  niagis  magisqae  ingroerent  et  Bosonis  Hugonisque  factiones 
IkoetamL  Sibi  ^iam  cavissei  arbitror,  ingravescente  fratris  valetodiney 
%  ai  foid  ei  bomani  eveniret,  GaUi  Lotbaringiam  peTturbarent  Neque 
Miiis  en  eantie  fbit  Fiocarrisse  Francofortam  ad  visendum  fratrem,  in 
Me  sccifferam  silmitio  affirmare  non  aosim.  Matarasse  reditam  in  Ita- 
i»,eK«eeBdisapparet  FetieratpMtifeXjUtpropiasaccederet  lUque 
4Bvms  isirsiii  t«s.  II.  5 

Google 


Digitized  by  ^ 


66  ANNALBS  IHPERII 

il.882«^^^^  eongresff  fitmt  Febraario  ineikse:  qnod  etst  historfei  eileal 
diploMiata  prodQBt.  Extat  niram  in  Teronensi  Ubnltrio  tb  Uf beno,  raniri 
dfligentiae  riro,  prodoctiira,  et  similia  alios  episoopos  iiipetrasse  apparc 
nt  edicti  instar  baberf  possit.   EJns  aoteffl  baec  potior  pars  est : 

9.  /fi  fi.  8,  et  i,  T.  Karohu  d  f.  d.  imperaior  €m§.  Vmimtillm»w>h 
Ravemiam  ad  coltoquium  spirUualii  patrii  noHrij  Johannit  Piddieei  tmn 
Bomani ponHficia  ei  universaHt  papae,  innoMimaifima  venorahtiim  ep 
ieoponm  ei  popuH  proelamaHo  de  plurimit  tupereHtianKim»  ei  opprettii 
nibut  a  teculari  H  puhHca  potettaie;  Ua  ui  coniemio  Omare  Dei... 
inierdicta  a  praedecettorihut  nottrit,  per  ptebet  ei  ecchtiat  teu  eeeietii 
ttiea  praedia  et  domot  plaoita  habeant,  ditHndionet  fadant  (aa  distri< 
fiones?)  in  Hherot  mattariot  (massamm  sen  praediomm  possesson 
beneficiarios,  empbytenticarios  et  condnctores?)  tuper  ecctetiaeiie»  r\ 
retidentet,  et  tervot  et  atdionet  (sire  libertos)  trihuia  ah  eit,  eentut 
donaria,  angariat  diam  ei  operat  esigaid;  et  non  tolum  ah  eit,  eed  etre 
ah  omnihut  tiberit  erimmannit  (arimannis  sen  militaris  ordinis  Tiris) 

oHit  ecctetiae  fiHit Ideoque  omnium  fideHum  notironm,  tam  rem 

rendittimorum  epitcoporum,  quam  UHutrium  comiHimretiquorumque  /fiA 
IHtm  nottrorum  fireH  contiHo  generaH,  Dei  notirapte  imperiaH  auionUA 
omnet  hat  tupertiUionet  (sic  appellat  noYo  significatn)  ef  tm|N>ffiiii 
violeniiat . . .  esHrpandat  radicitut ....  decemimmt,  titOiuniet,  ut  i 
tancia  Veronentieccietia  (Idem  est,  de  qnocnnqne  alio  episcopattt)  nuHi 
comet  nuiHttque  judex  vet  quaetibet  judidariae  potettatit  pertona,  tam 
ptebibut  (ecclesiis  plebanonnii)j  quam  in  .monatterHt,  HtuHt  aHitquoecci 
tHt  vei  domibutj  teu  urbanit  vet  ruttidt  pottettionibut  ad  eam  perHnei 
Hbut,  ptadta  tenere,  mattariot  etcoionet  Hberot,  aldionetvettervotque 
eunque  retidentet  tuper  ret  ad  praedictam  tandam  eectetiam  perHnenH 
quoHbet  modo  dittringere,  pignorare,  angariare,  centut  d  redkSbihoH 
d  donaria  atiqua  exigere  quoquo  modo  audeat:  ted  Hberi  mattarH,  -q^i 
tegaiit  coacHo  exigit,  per  patronum  teu  advocatum  ad  plaeita  ducanti 
ut  legatit  definitio  contentioni  finem  imponaL 

10.  Haec  etiam  in  omnibut  tiberit  erimmannit,  praefaiae  eamd 
Veronentit  ecdedae  fiHit,  ei  in  ejutdom  dioeoeti  eommanenHbut  maasaii^ 
d  cotonitjubemut,  videHcd,  utabHtnec  donaria  nec  redkihiiiottee,  ne^ 
pignoraHonet  vd  injudae  didrictionet  exigerdmr,  ted  mnutquitqke  d 
legatit  centura  exigit,  a  pairono  tuo  ad  ptaeHum  dedueaiur;  ne  p^ 
rationit  occado  adUum  rapinae  d  depraedaOontbut  in  aliquo  praeti 
Jnierdidmut  etiam,  nemini  Hcere  aHenat  ret  invadere,  qim  charMa  i 
eo  faeta  per  legifimam  vetHHtram  non  habuerU.  Si  quit  autem  acfvM 
extiterit,  non  ante  ret  ecdetiae  vel  Hberi  hominit  vendere  pottit,  quam  i 
autore  charHtla  legaH  d  judiciaria  definiHone  rem,  eui  vutf,  iribuen 
l&eram  facultatem  adeptut  erH.  Baec  nottra  imperiake  eontHiuiio 
tanda  autoritat  in  omn^t  parochOt,  conHHUibue  d  mardt  per  ioHli 
nottri  imperH  finet,  in  toto  regno  Romanorum  d  Longobardorum,  d  p 
ducatut  ItaHae,  SpoleH  d  Tutdae,  per  tnfinHa  tempora  proprium  robi 
oltineai  . . .    Quam  d  quit  violare  audeai,  in  eenium  Hbrat  auri  tdat 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPBRIl  W 

eoM.  BlMlkee  nodraa  autofiMit  fraeeeptwn  fimm  ei  eMUa 
proprim  mam  fimavimuey  ei  anmUo  moeire  mtbtereigUlaH 
Sigmun  eerenitsimi  KaroH  imperaiorie.  Inguirimts  nolariue 
^vieem  Uukeitrdi  arMeapellani  reeegnowU^  Dala  i6.  Kal.  Mart,  anna 
htmaHomt  Domini  SS2^  indietione  ptinia  deoima,  anno  vero  imperH 
^uiaiMmfoM  eeremttimi  imperalorit  teeundo.  Acium  Raveana  cieilata 
i  Abi  uomime  feHeiter  amen.  Ubi  Botata  ^ignm  ceaseo^  ai&os  iaoani** 
inis  fn  amif  Batifitatis  acc^  «t  a  KaloAdia  Janiiarii  Tel  a  Batali  Do-- 
M  canpBtei,  qumd  et  poslea  plenmqQe  ol^tiivii 

11.  biat  aliBd  d^ma,  iUdem  poatddie  daetiia  Fetro^  abbati  moia- 
iferii  Iraaieiisiai  qood  et  BragaateiiM,  de  qao  paelo  aate,  qoo  Tis  ejvs 
ito  ieri  pi^ibetvr.  Waido  notarim  ad  vicem  IMwardi  arckieath- 
i*r«  reeopiomL  Jkita  iS^  Kat.  MartU,  anno  im^mationit  Domini 
Hiy  Mfef.  iSf  anmo  vero  piittimi  imperatorit  CaroU  tecundo  ad  Ra^ 
mnamu  Im  Dei  nomina  ammt.  la  ee  coigressii  poDtifex  obtijivit,  nt 
krqae  Wlde  mar^,  frater  filiusqae  Lamberti,  praedia  RoBUOiae  eode- 
trn  praesrafe  iaperaleie  per  reinveatitionem,  id  est  solennitate  tradi- 
ms  jmagiMrme,  in  Jndicio  redderent.  Sed  idem  mox  literis  qaeritori 
litimiem  mlem  non  esee  secitam,  etsi  missos  imperatoris  Adelardoa 
lifeopif  Cmi  YereBensis?)  ona  com  ipso  pontifice  Fani  agente  maltam 
ita  re  Jaboraaset  Utram  Widenom  alia  anlerior  epistola  discriminie 
■m  Rabiom  appellarit,  non  apparei 

11  Digresso  ex  liatta  impemtorei  alias  qneralas  llteras  de  Sarace- 
mm  pngBesaibas  ponttfex  ad  Ricardim  aagitttam  et  Liotwardam  Yer** 
^iscopam  iisdem  peae  yerbis  misit.  Quaetieimut  adiutoriumf 
ipiL,  et  neeme  nmmrit  Urbit  epredi  non  audemut.  Ntfue  auguttut  ^m 
mokit  prmettitit,  et  kominet  cMtatum  nottrarum,  tohtot  ter- 
eedetiae,  ab  aUit  contra  prioUegia  tmbiractot,  nobit  non 
Ipsam  Titam  sibi  gravem  esse  addit  boo  habita  rerom.  Rogat» 
fetroepiscopo,  dilectissimo  familiari  sao,  molles  aditas  ad  imperatorem 
pmntar,  deleatnrqoe  et  cnimo  ejos  nnpera  a  liberiore  viri  rerbo 
pm.  Postremo  aagastam  tidoam  regiatrid  commradat,  nt  ab  eailio 
ha  lemittatnr,  iqnod  deniqae  obtinnit  Nam>  at  Bertinianas  annalisi^ 
pkt,  Angilbergam  nonc  taadem  Laitardns  ex  Germania  Romam  rednxit^ 
11  Hoc  anno  crediderim  pontiioem  jQkmmemMarino  redace  priores 
Itfmet  simnl  credolitalmn  snam  damnasse.  In  Photinm  etiam  ipsom 
alins  Johannes  soccessor  icripsit.  Atqne  haec  fortasse  oltima 
Inere,  Tiii  non  mali,  «t  arbitror,  et  ecdesiae  snae  profectam 
_  le  rei  Romanae  ardenti  stadio  curantis,  sed  TorsatiUs»  nec  satis 
k  conslaitif .  Itaqne  saspectns  principibas  egit,  el  Tana  Jabea4o,  qoae 
to  «m  pemetl,  avtoritaiem  imminait.  Poterat  dicere :  Omnia  ientai^it 
I  espediL  Sola  igitar  morte  qnietem  birenit.  Scribitar  sedissf 
<0,  dies  2:  nide  medio  Decembri  fhte  fanctnm  compatant.  Baro-* 
in  Galliam  cogitasse  arbitratnr  ex  eplstola  ad  Sapponem 
i  hame  mettet,  nt  sibi  nd  montem  Qniitom.ocavr^t   Sed  ea 

5* 

Digitized  by  VjOOQIC 


68  ANNALES  IHPERII 

A.SSiL  ad  tter  superias  pertinet,  iioii  sao  positt  loco*  Bxtat  ^9s4m  de  j 
eartiBalluft  Roflmiiae  sedis  constitotio,  sed  pertineas  ad  disdplinaj 
•oblatioftes,  alia^e  id  geniis.  De  Hbro  Gotbicae  legis  aliquid  coutitnii 
ait  nagni  chTonici'  Belgici  aotor.  Pertioet  hoc,  credo,  ad  6appleneD| 
ejas,  ia  synodo  Trecensi  coastitatom,  de  qoo  sopra;  qaod  sdlicet  re^ 
ecdesiasticaram  iOTasores  cedex  Gothicos  non  satis  eoercere  Tlderel 

i4w  De  geoere  mortis  Tariant.  Gontinoator  anoaliom  Faldeiifii 
Freherianos  memoriae  prodidit,  a  propinquo  Teneno  teatatom;  ejos< 
tardante  etficacia,  malleolo  in  eapite  percossom,  laeso  cerebro  mpim 
Aatorem  sceleris,  ad  thesiiaros  ejos  dignitatemque  aipirantem,  tenl 
torbae  ingroentis,  nollo  percotlente,  in  mortem  obrigoisse.  Baroaiis, 
honc  locom  non  Tilit^  moerore  pontificem  extinctom  scripsit.  Paucis  p 
diebas  Marinns  olim  diaconos,  noper  iterom  ad  Graecorom  augasi 
legatos,  magno  omniom  consenso  electus  est.  Toscos  erat  ex  Gallc 
in  FalisciSy  filios  presbyteri  Palambi  Id  factione  Toscolanorum  comil 
factom,  Sigonios  scrihit;  cojos  «go  rei  noHom  in  Teteribas  Testigi 
ioTenio.  Qoando  ordinatos  sit,  non  traditor ;  et  putem,  aogmsti  absei 
approbationem  de  mere  expeotatam :  Loitwardom  aotem  ab  amgosto  pi 
missom  mox  soperTenisse,  ejosqoe  aotoritate  (nam  omnia  poterat)  o 
secrationem  processisse.  Graeci,  ob  noTissimaml  legationeiii  irati  ^ 
pontificatam  ejos  non  agnoTore,  qaod  alterius  ecclesiae  episcopos  coi 
statuta  canonum  in  Romaiiiam  irrepsisset.  Nec  apad  Latinos  defberey 
rem  novi  exempli  improbarent.  Id  fadt  diserte  continoator  aanij 
Foldensiam,  a  Lambecio  ex  oaesarea  bibltotheca  erotos ;  et  frostra  d 
nullis  alius  ab  archidiacono,  Marinos  episcopos  fingitor.  Bolgari  eul 
Hadriano  papa  arcMepiscopom  petieraot  nequicqoam:  aliim  ergo  epit 
patum  datum  oportet.  Sane  Romanae  ecclesiae  arcarios  idemqoe  epii 
pus  non  poterat  nisi  in  suburbicariis  habere  sedem  suam.  Formoj 
restituit  Fortuensi  ecclesiae,  mortuo,  opinor,  Valentino,  ci^us  per  m| 
datom  Solenmiacensi  monasterio  Marini  pririlegiom,  in  conciliorum  U 
extat. 

15.  LodOTico  Germanorom  rege,  LodoTici  Germaoici  Slio,  exti^ 
aogastom  fratrem  crebri  ex  Francia,  Lothariensibos^  Saxonia  et  Bai^ 
noncii  ad  capessenda  tot  regnorom  sceptra  Tocabant :  simol  Norma^ 
forores  slgnificabantor,  qoibos  onos  ille  obsistere  posset.  Itaqoe  Ga^ 
papam  aot  res  Italicas  non  dio  moratos,  ot  Tires  in  itinere  colligeret, 
Bajoarios  in  Franciam  Tonit,  et  conTOnto  generali  mense  Bli^  Worm^ 
habito,  omnes  ftatemoram  regnorom  proceres  in  fidem  soscepit  1 
ingenti  com  exercito  in  hostem  moTit.  Normanni  palantes  sese  in  si 
Asloensis  monimenti  recepere;  Allemanni  et  Lotharienses  per  sinist 
Rheni  latos,  Bijoarii  et  proximi  illis  Germani  dextri  descendebanL 
Andemacom  perrenientes,  in  adTcrsam  ripam  transiere :  Thuringi,  Saxo 
Frisii  soperTenere.  Ibi  dirisae  sont  copiae:  expeditiores  in  binos  « 
dtos  partiti^  praemittontor.  Amulfyis  Bigoarios,  Henricus  Francos  dac« 
nie  augosti  nepos;  hic  Popponis  Thoringorom  docis  frateri  expertae 
Lothariensi  expeditione  Tirtotis.   fiostes  improTisos  occupare  consil 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  69 

U:  m4  a  qidb«8dani  «tro  GOrnq>ti$  barktfos  adnonUos  i^iul.  Aliqiii  Jt  882. 
BOi  «ctra  MBilioaeBi  deprehensi  caesiqie  smi. 
L  lli.  Imperator  debide  cum  tota  viriaai  mole  gnpenrenit,  hostesqoe 
Iraaa  cireiimdedit.  IicUisi  «mt  hioi  reges,  Sigefridns  et  GodeAridaSy 
llriBcipee  alifaet,  qaoe  iater  Wormoet  HalTo  nomiaantur.  In  duode- 
■ua  Jttaa  Mem  obsidio  dnraTerat^  com  12.  KaL  Aug.  erepto  per  caligiaem 
toidie,  posl  lalgiira  et  tonitma  inmiensa  grando  nubibos  eruptt.  Globi 
pit  conibvs  aspmti  taatae  magnitudinis,  ut  yix  poUice  et  medio  digilo 
■ctii  eirciimdari  possent  Passim  homines  cnm  bestiis  percussi  Jace- 
■at:  eqii  elmt^per  castra  discurrebant.  Nec  minor  inlus  hostium 
ms,  parte  oppidi  Ti  ventonim  diruta,  septoque  aperto,  nisi  fdssa  aditum 
|VHmC  Mox  protracta  obsidione,  aestiyus  calor  amm  cadaverum 
pkedte  i|feei(.  Cum  ergo  utrobique  morbi  grassarentur,  de  pace  mentio 
yecte  esL  Continaator  Faldeasium  Lambecianus  Luitwardum  episcopum 
^Wicteftni  coautem  accusat,  quasi  auro  Normannorum  corruptos.  Luit- 
^vdua  c«nlra  anaales  Metenses  laudant  Bertinianus  Garoli  mollitiem 
lcusat,  qti  mdestianim  intoleranS|  qualemcunque  pacem  praetnlisset. 
bi  FaldeBSis  aaaalista  excusanti  propior  apparet  Obsidibus  acceptisi 
iideftidBS  ^d  imperatorem  Tenit,  qui  sex  miliaribus  aberat  a  castris. 
^jmrnfU^  iin^uam  sese  amplius  regna  ejus  Jaifestatumm.  Inde  Ghristum 
liessas^  augastum  patrimum  in  baptismo  accepit.  Postremo  lege  fidei 
be  benefidnm  ei  cencessum  est  in  Frisia,  quo-Roricus  olim  post  Heri- 
ioi  sub  Frandd  ]uris  m^estate  fruebatur.  Gontinuator  Lambedanus 
■nn  ▼ocal>  qaae  ad  mare  intra  Mosam  FlcTumque  quaereada  esset 
icam^um  datn  uxor  Giselay  filia  Lotharii  regis,  soror  Hugonis;  quasi 
icadies  aoTandas  talis  affinitatis  stimulo  opus  esset  Yisus  est  id 
m  caesar,  ut  boaunem  non  Juramentis  magis  quam  benefactis  suum 
Mm(;  sed  Inporum  eatuli  aegre  mitescunt.  Imperator  tamen  non  expers 

Etis,  liis  illecebris  Godefridum  aeque  atque  Hugonem  postea  sub- 
Manera  etiam  data  sunt  in  auro  et  argento,  quantum  bis  mille  et 
a  librae  argenti  Talerent,  Tlginti  solidis  in  libram  computatis.  Ib 
Measibus  amaKbus  contra  caeterorum  consensum,  errore  opinor,  Sige* 
Im  pra  Godefrido  nominatur.  GaeterumetSigefridusmagnificedonatuS| 
»  sacraniestis  affirmata,  discessit;  et  (si  credimus  continuatori  in  Gar- 
m  Mqmoiy  duceatas  naTOs  spoliis  captiTisque  onustas  secum  abduxit. 
■  m«era  ad  libras  2412  auget,  et  barbaros  in  discessu  DaTontriam 
Uk  pctftiim  cremasse  addit  Pecuniam  solutam  ex  thesauro  S.  Stephani 
Imsis  saaitam,  Bertinianus  notaTit, 

17.    IfliperatoTem  credibile  est,  aon  temere  pacem  cum  hostibus 

fc  logeatem  exercitum  snb  signis  babebat,  sed  tumultuarie  collectum, 

am  iaslnictom  necessariis  rebus,  ut  tunc  bellandi  discipUna  erat; 

laboraatem,  quae  mox  inter  Thuringos  et  Saxones  eru- 

Mmhis  etiam  grassantibns  palustri  loco^  pare^dum  suis  Judi- 

bc,  m  peraides  paucorum  hostium  magna  totius  Germaniae  clade 

Certe  pestilentiam  Bajoarii  domum  reduces,  per  omne  Noricum 

scribuatar.    Ipse  in  Italiam  festiaabat,  oMestaate  per  omnia 


Digitized  by 


Google 


70  ANNALE8   IMPERII 

h.  8BZ-  ^^  poHifice,  e(  pnmxiMm  AAgiB  MglsqoeSaniGeiis.  Ad  Goftliu 
Mosellae  missio  copiis  data  eet,  placito  generali  ki  proiiMm  NoveAl 
lndicto.  Eo  Hogo  abbas  com  aliit  legi^s  a  Galliae  rego  veait,  pai 
Lotliariensis  regAi  (nempe  fhitri  oeneeisam)  reddi  peteis,  tamqnan 
€aroli  ipsiits  promisso ;  qnod  non  satis  prioiiboi  cohaeret.  Gnr  eniai 
pacto  cnm  Carolo  inito  naper  dedentes  se  Lotharienses  GalM  reloGisi 
si  restitntionem  Garolut  pepigerat.  Itaqne  magis  ex  aofno  et  boBo,  q 
Jnris  fermnla  legatos  egisse  pntem,  qnod  Garelna  tot  legnis  comtei 
esse  posset.  Sed  nibH  impetravere.  Absentiam  HogeniSy  cu^  mai 
erat  per  Galliam  antoritas,  Garolomanni  rebns  noenisie,  jam  notatnm 
In  eodem  placito  Hngoni,  filio  Lotbarii  regis  se  snbmitfeiti,  pmeter 
dndnm  coneessa,  dati  snnt  Metensis  ecdesiae  tnno  yacantis  prom 
Inde  Lintwardns  in  Italiam  praenrtssns  est,  Angelbergaqne  e|  iHnc  rc 
eenda  credita.    MoraTomm  etiam  aliammqne  gentinm  legati  aniiti  s 

18.  Ibidem  Neyae  Gorbejae  aMmasterio  imperitle  diploma  conces 
est  in  banc  fere  formam:  hin.s,e$  L  T,  Omvhu  d.  f,  ci.  tef.  «t^ 
Adiem  MmtnUatem  culmMa  iNMlrt'  wir  rwermkksilmiu  Pnppo  akka 
nunuuimio  Cork^a^  fnoif  e$i  super^  /btvHm  Wieera  tn  vttfs  r«yui,  in  i 
^dum  nunctipaio  Museri,  dicahLm  *t  konoremS.SiepluuiiprotQmari^ 
9u§§ese&  mamuetu^Sni  nosirae,  ui  idem  m&nasierium  iaiem  tfiimwytfii 
kabere  Jukeremue,  quaHem  omnia  monasferia  «rt  #y*aftct0  kabani . . 
fltaqne]  decemimuSy  ui  nuiius  judex  pukOeus  m  eecieeia» . . . ,  aui 
nasterH  ad  causas  judidario  mere  audiendas^  vei  fireda  emipendoy 
mansiones  tei  paraias  fadendaSj  atd  fidejuesores  ioUendos,  aui  kem 
momasierHy  tam  injienuos  fuam  iuios  disirinjfendoey  aui  uHas  redkibiik 
aui  inoiiias  (insohtas  maUm)  oecasionee  refuirendas^  uUo  iempore  dn^ 
^ntdeat . . .  Foieruni  autem  rectoree  kuiue  monasterii  cum  fuibm 
komMusHkerieresetmandpiaiefaiitereommuiare.  Waldo  cancelia 
ad  vieem  Luitwardi  ar^icanc^rU  recognoei  et  sukscr^  Daia  8i 
Nov.  anno  inc.  Dom.  882,  indid.  iS,  anm  vero  pHseimi  imp.  Karc 
Acium  WormaUae  deiiate  in  Dei  n.  f.  A. 

19.  Imperator  boc  anno  aedi  S.  Baftholomaei  Franooftirtanao  tal 
dedii  Serrarins  tstis  literis,  nit,  Aadationem  eontteeri.  Wnld^ 
eancellarinm  ad  Ticem  Lndorici  arcbicancellarii  recognoTfsse  a.  D. 
Ind.  5.  Sed  indictio  est  15.  et  loco  Ludooiei  legendnm  HuiuHurdL 
eas  Francofarti  assenrari  Inspectio  dare  poterit,  antnmno,  an  rere 
datae.  Idem  Seirarins  de  Lnitberto  arcbiepiscope  agens :  IVmi  Ludm 
pater,  inqnit,  ^tiom  fiHus  Carotus  aufuetus,  Franeofuriensis  monm 
Cqnod  postea  in  canonicomm  S.  Bartbolomaei  colleginm  TortiQ  maft 
fkndatores  esHtere.  Imperator  natalem  Domini  in  AUeanmnia  telehi 
Inde  in  Bitfoariam  iter  direxit. 

90.  Interea  simnhas  inler  Saxones  Tbnringosqne  in  boBnm  W 
incentorePoppone  dnce  Tbnringormn,  qni  contraSlaTos  marcbienis  of 
excnbabat.  £t  fortasse  in  Saxones  qneqne  ticinos  antoritatem  sibi 
dicabat.  Hnic  sese  pro  Saxonibns  Egtaio  comes  objecit.  Gohibi 
praelio,  Thwingomm  res  inferior  fnit.    Ita  Fnldeases  annales  da 


Digitized  by 


Google 


AMNALKS   IMPKBII  71 

pfMfaAlas.   Flodnis  caesis,  Poppo  ciioi  p«iicis  eifogil.   lU  coniiwator  A8B2» 

taUmmsmm  ez  caesarea  bibliotheca  enitiis,  qui  nalla  Saxoniim  meiitionei 

Tlang^s  am  TkuingiSy  Popponem  ciim  Eginone  conflixisse  s cribit ;  mdo, 

qaod  EgiBo  ex  Nordtiinriagia  esset,  dadnm  Saxonibns  attribota.    Ita 

acnpCarts  eonciliantir.    Itaque  et  Henricns  Popponis  frater  bis  rebns 

■iactas  aon  fuit;  et  boc  ipso  anno  Normannos  qnosdam^  in  Frisia,  nt  arbi- 

Irar,  iHBoltaaites,  eoercnit.    Hac  enim  pertinere  arbitror,  qaod  de  Da- 

elade  relatom  est    &ebas  contra  Normannos  prospere  gestii 

annaliam  foldensiam  antor  scribit. 

21.    Idem  simal:  i»  ea  re  operi  finem  imponit,  qnale  ex  antiqno  codice 

afidermt  EiOoeoSy  qaod  ab  a.  D.  715.  continao.hacasqae  iilo  decarreral. 

deiBde  continaationem  inTenit  ad  annam  osqae  Domini  900; 

it%  Bt  codice  in^  fine  imperfecto,  plora  secata  appareret    Ab  bac 

caoMrei  codids  continaatio,  libro  secando  operis  de  bibliotbeca 

Lambeeiani  e^rtans,  ad  a.  D.  887.  pertingit.    Qaae  Ereberos  ad^ 

Jmcity  Un^am  FaWensiam  annaliam  in  seqaentibos  citabimos;  Lambe- 

coatianatoris.    Hoc  eodem  anno,  qoem  nnnc  tractamns^  et  annalea 

foes  ex  S.  Bertini  monasterio  Rosweidos  eraerat.    Potes  Hincmari 

jDSsa,  certe  ab  bomine  ei  addicto,  conscriptos,  citfns  etiam  in  morte  desi- 

jMnL    £x  00  etiam  Aimoini  continaator  sapere  simal  et  exscribere  desiit. 

lia  simiil  biai  optiapd  aatores  destitaant  progressiros.    Regino  snperesl 

faroai  exadBs  in  notandls  temporibns,  et  cqjos  aatoritas  hactenns  medio- 

cds  paalatia  crescit,  qaantnm  accedit  rebas,  qou  Tidit.    Uonc  Metensis 

amulista  exseribere  solel.   Nobis  corroganda  ondecunqae  aoxilia  snn^ 

«i  hiatw  steiiUssimoram  scriptoram  atcnnqao  explendos. 


ANNO  CHRISTI  883* 

i  Trait  fs  ItaMtA.  ▼•Mlit  prlTllaghM  coaeedit.  —  GtroU  iMf mtorit  f«tlB 
Wiao  8p«l«liBMm  tt  Tudao  vMtor  •xanctmtM.  —  TvbM  !■  mv^ 
I  •rlMttlL  —  Smml  caefl.  PrtMiiliiBi  OflrsiAenm  oMftM.  Htfosif 
Wi^drada  BaU  f  et ta.  -»  Car«lMDaiiiii  fialliaft  ref  if  capitula  el  dlploma.  Hormaaal 
€amam  Taftant  —  Sarateni  Gariliaiivm  arcem  actipitiil.   i 

i.  PMclia  DoaOni  Carolas  Badasponae  celebraviti  ibiqne  conTenlaaa  \^  ^j^ 
Iilfoaiioram  babnit.  Inde  rebns  ordinatis  in  Italiam  transcendit  et  Ve* 
Mae  Hoiis  Mi^  el  3.  Idns  Mantaae  egit.  Ibi  Venetis  priTilegiam  dedi^ 
food  ex  Asdreae  Dandoli  dads  cbronico  Sigonins  exhibet  in  bnne  feiie 
wmmm:  Joluum$t  dus  VmMirw^  per  kgatos  suos,  Yl^iUtm  epiicoftm, 
fl^ammmcLeotim,  noOrmiclmeMmrogwU,  utjura  rerum  wi  ducth^ 
§Uh  quac  Mra  ditionm  in^erii  nostH  ipie  aiU  sui  haaredm,  epiccopi, 
mkhalei,  popmH  ^  smA^  imereni,  praec^o  confirmaremus,  fuemad^ 
iemporibm  proani  nosiri  CaroU  decreto  cum  Graeds  sancOm 
FeHd  eOmn,  ut  Yeneius  in  iods  repni  nosiri  versans,  sui^ectus  ei 
Jiapio  deeemimus,  ui  nemo  de  regno  noUro,  vel  i»  fnikm 
skHMe  nmHte,  pU  ejus,  fuae  didtwr  Capui  Aggeris,  in  possessienibus 
€mKiis§ue  lede,  de  fuiius  in  pncio  eorum  legUur,  aUguam  pabulaUonm 


Digitized  by 


Google 


73  ANNALKS   IMPERII 

A>888»  ^  fif^Mlkmm  eserceat,  unde  ipsi  aSquamvexaiianmfailmmhir.  Vekh 
nms  eftaM^  tcf  Yeneti  eecuri  per  noetrae  dUkmee  n^^  ema  peragmii^ 
modo  teianaria  et  ripatica  solvant.  Sed  et  metropoHtano  VeHeiiarum  et 
eubjectis  ei  eccleeiis^  juetUiae  administrationem,  qualem  efcleeiae  Raven- 
nati,  praestari  votumus.  Nee  quisquam  nostrorum  Venetos  in  nosiris  oris 
eontra  duds  sui  praecepta  jurisdictionemque  defendet.  Datum  3.  Id.  Mtfji, 
anno  incamationis  Domini  883,  ind.  i,  anno  imperak>ris  Caroti  in  Itatia 
tertiOf  in  Francia  secundo.    Adum  Mantuae. 

2.  Giui  pontifice  boto  mox  Nonantalae  coigressns  est,  liabaitqie 
coByentam  Longobardomm.  Ibi  ad  qnerelas  Romanomm  aliommqae 
Wido,  Spoletinomm  Tnsciaeqne  tidnae  rector,  majofitatis  accersitts  ei- 
nnctoratnsqoe  est:  alii  etiam  optimates  Italiae  eadem  mina  percnlsi  sniL 
Beneficia,  qnae  ayi  ataviqne  eoram  habnerant,  Tilioribns  data,  ait  coiti- 
linator  ille  Garolo  iniqnus ;  indeqne  animos  in  principem  concitatos.  Wido 
fnga  capitis  snpplicinm  vitavit.  Ercbempertns  ei  impntatnm  tradit,  qaod 
legatos  Gonstantinopolin  misisset,  et  pecuniam  a  Graecis  accepisset.  Quam-' 
obremy  inqnit,  ab  imperatore  captus  est,  et  nisi  fugam  arripuissei,  capite 
ptectendus  erat.  Alii  ad  Saracenos  respexisse  prodldemnt  Missis  io 
enm  cnm  copiis  Berengarins  Eberiiardi  ininSy  imperatoris  ooBsangnineu 
Cita  annalista  Fnldensis),  pwtem  regionis  recepit;  sed  qnominns  oaniM 
pelleret  rebelles,  morbis  per  exerdtnm  grassantibns  et  tdia  mox  Italia 
nparsiSi  probibitns  est.  Imperator  ipse  malo  tentatns,  et  deinde  sanatas 
ex  Toto,  ad  S.  Alexandri  ecclesiam  invisit,  ac  3.  Kal.  Ang.  ]nra  ecdesiae 
confirmaTit  Ita  Sigonins.  Ego  Toro  in  Mnrgola  cnrte  regia  3.  Kal.  Ang. 
egisse,  ibiqne.Garibaldo,  Pergamensis  ecclesiae  episcopo,  temis  tabnlis  pri<* 
Tilegia  donaqne  noTasse  reperio,  praesertim,  qnae  a  GHnoaldo  et  Antare 
regibns  Longobardoram  data  erant  Inquirinus  bina  ad  vicem  Idutwardi 
arcHcanceilarii  recopuwit,  tertinm  Waldo.  F^piae  deinde  resedisse  impera- 
torem  et  Jnri  dicnndo  Tacasse^  Sigonins  iternm  habet  Ibi  et  SangallensibQS 
pneceptnm  concessisse,  apnd  Yadiannm  reperio,  kac  danaila:  DataNon. 
Octobr.  anno  incamationis  Domini  883,  indictione  secunda,  anm  vero 
imperU  domini  Caroli  in  Italia  3,  in  Francia  2.  Actum  Papiae  LD.n.f. 
Hic  Franciae  nomine  orientalis  accipienda  est,  mox  enim  et  ab  occiden- 
talibns  ascitns  regni  annos  in  Gallia  nnmeraTi^  tanqnam  Franciae  opposta. 
Porro  memorabile  sigillnm  appensnm  eraf,  qnod  Vadianns  ita  describit: 
Imperator  in  eo  taureatus  cemiiur,  cum  kac  inscriptione:  CAROLVS  Jf. 
AVGVSTVS,  et  in  attera  sigilU  parte  kaec  verba:  RENOVATIO  FRAN. 
Conferatnr  simile  qnoddam  Gamlo  illi  Tore  magno  tribntnm  et  ad  a.  D. 
800.  memoratnm,  nam  et  hnnc  Grassum,  et  illnm  GalTnm  Magii  titnlam 
tiTectasse  constat. 

3.  Absente  imperatore,  passim  per  Germaniam  et  regnnm  Lotbariense 
tnrbae  nascebantnr.  LndoTicns  Germanicns  Wflhelmo  et  Engelscalco 
flratribns  limites  Bijoariae  tnrados  commiserafy  qna  orientem  spedait. 
Hegioni  ergo  praeerant,  qnam  hodie  Anstriam  appellamns.  Grebra  illis 
cnm  MoraTis  caeterisqne  Pannoniae  Slavis  certamina  f^re,  Znentibaldo 
naxime  infesto.   Vita  mnnereqne  enm  lande  def^tis  successor  a  Ga-* 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPEKII  t9 

nl»  Arib9  dtfor,  ttCs  adolescetttflms  legl^cUt.  Trea  Blgelsctlcitt  reli-  A.  88S. 
^■era^  MegiBgoziiiii,  Popponem,  Weriiihariea.  Hl  cmn  propinqiils  Ari^ 
k>]ieK  loco  peUimt.  ArilK>  cnm  ZoeBtibaldo,  jnyeBoa  h^  foedes  fadt, 
^fisqme  ope  In  regionea  redit  Werinharios  et  propinqQns  ejns  Wezilo 
trans  Bannbinm  capti  a  Zoentibaldo,  barbara  cmdditate  dextra, 
gentalibQS  deniqne,  ad  Crraecomm  mormy  penitns  mnltantor.  Ado* 
letcenles  sese  Araolfo  commendant,  qoi  tonc  Pannoniam  pro  imperatore 
regebat.  Zaentibaldos  ab  Amolfo  satis  pro  imperio  exigit,  ot  bostes  soos 
ne  redpia^  ol  jnramento  affirmet  Bolgaros  a  se  soperiom  anno  in  MoraTos 
nes  coadtntof .  Amolfo  baec  spemente,  Pannoniam  per  12  integros  dles 
Tastat;  praello  ad  Arrbabonem  commisso,  Megingozos  et  Poppo  fiomlne 
mtigojitoi ;  frater  Bertoldl  comltls  aliiqoe  moKi  capiontor,  qoidam  tran- 
catt  nt  snpm  remittontwr.   Haec  praesenli  anno,  partim  et  seqoenti  gesta. 

4.  !■  Hraringia  bellom  recmdoit,  Poppoqoe  iterom  ab  Eginone  Tictns 
cesslt  Hormanni  resomta  aodada  Belgfcam  infestant  et  osqoe  in  Ar- 
dnennam  penetrant.  Ibi  prope  Pramiam  ab  Henrico  Intemeclone  delentnr ; 
tpoe,  grari  yolnem  accepto,  cnratos  mortem  evasit.  Alll  Normanni  per 
Ueum  ascendentes,  aLoitberto.Mogontino  preesole  Ticti,  praeda  ex- 
nntv.  Bertoldos  Trerirorom  arcblepiscopos  Idlbos  Febr.  decessit: 
electjofle  deri  et  popoH  Batbodos  sneeedit  6.  Id«  Aprll.  Is  mox  10.  KaL 
M^'  Robertnm  Metensibns  praesolem  consecrat  Ita  Hogo  reditos  ecde- 
fliae  Melensis  perc^Mre  deslit  Itaqoe  mox  ad  ingeninm  redit  Orbitas 
caesaris  anlmos  dabat.  El  ex  procerlbns  Stepbanos,  Robertos,  Wlcbertos 
cemites,  aliosqoe  Stepbanos  com  Alberico  firatre  manibos  datis  accedont, 
nikiloqoe  Honnannis  deteriores,  omnia  yastant  Sed  mox  Hogo  homo 
etens  Wicbertom  comltem,  qoem  ab  ineante  aetaie  faTontem  habnemt, 
InierMI;  deinde  Bemarlom  nobilem  Tiram,  amicom  fidellsslmnm,  dolo 
ebtnmcni  cnnt,  ot  oxore  ejos  FMderada,  formae  praestantis  foemlnai 
potiator,  qnam  et  sibl  confogem  somit  Hoc  anno  et  Glselam  ejos  sororam 
CedelHdo  Normanno  datam,  contlnoator  FWensiom  memorlae  prodidit 
hde  ambo  mi^fores  in  rem  pobllcam  anlmos  snmsem. 

5.  Carolomannos  GalUae  rex  8.  Kal.  Mart  feria  6,  anno  regnl  in 
P^mdn  primo  (nam  prios  In  Borgondia  Jam  Aqoitaniaqoe  mgnaTorat),  in 
Broao  Gompendii  palatli  qoaedam  capitnla  constltnlt,  ex  qnlbos  extait 
ftatntn  In  raplnae  reos.  Mox  et  Adalgario  Aogostedonensl  eplscopo  Qwm 
recondliato)  bona  ecclesiae  soae  confirmaTit  Signutn  glariotisHmi  r^giM 
tmiommmL  Norberhu  notaHms  iuhseripsli.  DaL  prHie  Nan.  Marm^ 
mmo  5.  rtpti,  ind.  i.  Admn  opud  Ttnpckinemn  vOmn  i.  D.  f.  A.  Heo- 
ieriema  ei  Amchorim  eomUes  mnboiekmermiL  Normamd  more  soo  Ter- 
go^  nnno  Iteram  In  Galllam  Irrampnnt  Mense  Octobrl  Semam  Ingressi 
inln,  mox  Terrada  s^a  snperata,  Iseram  transeont;  qoos  rex  inse- 
caCns,  ad  Anablas  deprehendlt  Commlsso  praello  Normanni  Tincontor, 
■Be  et  ampUns  caesis.  Sed  iHi  mox  Tlrlbns  aoctl,  iterom  a  Somona 
Tcnientes  Vlmmandoos  Tastant;  S.  Oolntinl  fanom  et  S.  Marlae  Atreba- 
tensiB  incendont.  Rex  iterato  congmsso  repolsos,  sese  trans  Isaram 
recepit   Barbarl  in  AmManis  hyemaront 


Digitized  by 


Google 


n  ANNALBa  IHPSBM 


jMliestfbis,  res  lullae  ia  p4as  lapiae  simt  £t  nmic  deMim,  «rl^itior, 
Smcenos  a  DociiHU  Gi^etae  iypato,  percosso  fioedere^  CrarUiajmii  aurcaa 
M  iirim  aamem  obdnaisse*.  Boeibttis-  illis,  borUate  poi^tificei  ])eUiim  jm- 
fereas,  infelicitec  pvgiarat;  multos^  svonim  caplos,  Iradit»  ^^»t>w 
fiariliaaoy  recepit.  Si  fedsset  Tiio  dt  Tireikte  Johaime^c^Jiis  4ot  halnimimg 
^pistola»  lecDocibilem  sileatefi  ei  yiciaa  satia  eiplicate  repraeseBlmiOra^ 
jiiillas  ii^  eam  tragicanim  ttukmationiimy  aalliis  minamm  aat  temiqme 
anatbematnm  fims  toI  modns  fnisset  JExiado  Saracenl  per  quftdrmsutfji 
ferme  aimos  iafestam  rfgionem  habnisse  Leoai  Ostioftsi  scdlmiit&r:  se* 
ceptam  antem  constat  a*  IK  iK6,  Nomerom  sotandnm  pro  toto  expressomi 
aLeoae,  pnlo;  nelim  tamen  aemdifferredintins:  etnepriisfactnmdiGsu% 
iter  aapemm  Jolmanis  ad  Neapolitanos  sHentiamqae  tanUe.  rei  im  wo» 
etiam  miaora  ejufgerante^  persMdest.  £aclwmpertas  etiam  ftoa  amto 
meminit  Clariliani  a  Saracenis  laeessi.  Hoc  certe  ufk»  Ucenauii  eb  his 
insigne  mooasteriam  S.  Vincentii  ad  Valtaraam,  nongentosfae  iaiMiIes 
Irecidatos,  Johattes  loci  manadias.  ai  papamPascalam  IL  apad  Bue.- 
ninmsoripslt 

ANNa  GHRISn  884» 

CtBTeilttf  geBMAHs  U  AlsatU  htbltat.  PraelU  cnm  HomiaflBis  U  C«rBumUib  — » 
rUdtBBi  W<»nBBtU«.  BftTBrici  bmIqb  eompotitl.  naBBtibaltBt  et  WrBtiiU—  #« 
•BlnBltlmt  tapmlori.  —  mBrimt  §•?•  •Mt.  gBooodit  HtdrUBBt  HI.  Mnwmii 
riB«  CBtlBBBte  B  SaneeBit  «oiibBttBBi.  —  GaroloiMLBBi  reg it  GaliUB  cnyiMtt 
h^|Bt  BBBi.  —  Noraianni  ealliaai.  rattantet  peconia  data  placantor.  — >  Gmrolo* 
■lanBnt  Gamae  rex  decedit.  Kormanni  itemm  GalHam  InTadBnt.  ReaBHBB  koe 
Ciarela  imperatorl  conuBeBdatB*.  -*  XenBBBBl  U  ViUU  eaetl.  **•  tlelorlB  OiaB- 
corBm  de  gaiBeeait  U  GalabrU.  -*  9«  ebaiia  jkdalbBrti  tealorit  TBtcUa  mvw 
cbiOBis,  BBde  StteBtes  f  rocettare.  —  Gbarta  Utegoi  refertBr. 

A.  88i.  !•  Imperatof  ex  Longobaidla  in  Allemannlam  Tenitj  et  cam  adkac  io 
HmsoUy  regU  Longobaidlae  carte,  3.  Idas  Janaar.  ind.  3.  anno  imipeiii 
qaarto,  a.  D.  844  Josepho  Astensl  episcopo  dlplomata  combasU  noTaseoi : 
pox  circa  parlicationU  festom  GolambarUe  AUatiae  oppido  conTeaiim^ 
feneralem  egU.  Ibi  decretom  est,  vt  Francl  et  Saxones  in  Normaamoe 
#xpeditionem  snsciperent;  BaTaromm  manas  fn  Italiam  mitteretmv  qiuie 
$$M  Longobtf dis  conlra  Widomem  coiijangerel.  Hogo  Lolharii  filioo  lm 
poteslate  se  fore  simalaTit  Jam  anla  hnnc  conTeatom  fienriooa  Ccomti* 
aoator  Lambedanas  Henricom  comitem  Tocat)  ot  Arao  epUcopna  C^ciUcot 
Waaebargenais)  addncU  FMicomm  orientaliam  mano,  cnm  Normnmois 
Saxoniam  UTadentibos  pagnaTeranl.  Malti  otrimqoe  cecidere;  Tictoiia 
tamea  penes  nostros  stetit.  CSorpora  caesoram  boatiom,  insigni  specio  ol 
proceriUte  Insolitnm  noslrU  spectacolnm  praebnerei,  nt  remotiorea  ^oi* 
dtm  barbari  UUrftiisse  Tlderente.  Post  Colambartenae  pUcitom  Hoa- 
irUnSj  rursos  ooplas  dacens  InaJiosNoimannos  Rbennm  infestanles,  aemiei 
algne  Heram  felieiter  pognaTit :  }amfae  mnnitionem  oemm  obsidere  aooM 
parabanty  com  illl  timoro  percnUi,  Aigam  ftocta  iniere.  Bearicns  Uumoa 
Rbeno  transmisso  secatas,  nonnallos  deprebensoa  occidit. 


Digitized  by 


Google 


AN^ALBS  IHPBIII  n 

2.    Ikdio  UsiQ  Womattte  tlio  pltnilo  iotm  wkH  ln  Normiiuios  i«ISi 

da^tfuBtir.   Eo  com  Gisoia  Godefridi  vxor  Tonisaoty  ab  iaq^ratoro  ali- 

qumiidift  reCoita  osi    Ibidem  3.  Id.  imiii  iad.  2,  tano  rogfti  8,  imperii  4 

GOTsnio  abbati  LaftriskameBsi  pro  anima  paUis  ot  fratris,  ift  occlesia  S. 

IfftZftrii  tftmolatommy  ift  TiUa  Alesbeim  cartom  dat  indomifticatam,  ad  osi^ 

aaomftfikir«m  ot  ocdesiae  himinaria.    Segoiim  noktruu  ai  vitem  ImH^ 

wmrdi  mrckkapeHanL  Donatio  apnd  Miraenm  io  ftotitia  ecdesiamm  Belgli 

eztftt    Imperator  deiftde  ad  BaTariam  pasftndam  tetoftdit   Ibi  coftTOfttfti 

Ib  FSiBftoftieo  limite  babitns  est  ad  TQlhiam  amftom  snb  Goftuigefto  aMOte^ 

ai  qftOffl  Zoefttibaldns  TOniens,  saerameftfa  fidei  angnsto  dedit,  acta  ei« 

Cftians,  taftqftom  et  snos  et  imperatoris  bostes  nltfts  eeset.    $ed  Ti  ac  ' 

piftedis  abitifteri  Jnssns  est,  paxqne  ntriqne  parti  impemta.    Ibi  et  Wra- 

tiilaBS,  dftz  iftteramneftsinm^SlaTonuB,  qnoe  Sams  PraTnsqne  elandobant» 

for  ftumni  imperatoris  boato  eficitnr,  qna  loqneftdi  fonm  bomafinm  pmo- 

slitBm  sigftiGcatnr.    Nam  manns  manibns  domiai  Jnrans  inserebat.    li 

ftit,  qni  deiftde  Arftnlfb  cofttm  Znofttibaldnm  aAdt    Garolns  per  Caraftr 

liftos  ift  Italiam  roTersBi,  Papiae  natalem  Domini  celebrarit 

3.  Obieral  Marinns  Romanomm  pontifex  post  «nins  anni  et  aliqnot 
meftSfBM  sedem.  Ita  Hermaft&u  GontmctBS  el  aliL  Sigonins  tamoft  ot 
BeraftJHS,  cortiom,  opinor,  nacti,  15.  KaL  Fobr.  obiisio  icripsero,  qnoi 
JOCBiBS  est  UbboBS.  Addit  Baroftivs,  com  sedes  bidno  Tfteasseti  electBm 
HftdriaftBm  UI,  CBi  prias  Agapeto  ftomeft  fUsse,  nescio,  Bftdo  SigoiiBi 
AftBserit.  flnftc  Papebrocbins  ait  ^ima  dio  Maftii  ordiftatftm;  ro  credo 
Imc  nsqno  dilata,  qnod  impemtoris  approbatio  ezpoctata  esset  Sed  baoc 
diicfttem  ftOB  Tacat.  Samcofti  iftterea  es  Gariliani  mnnimeftto  in  Ticiftoe 
fniiabafttBr.  £t  tnbc  ab  iis,  tsI  eerto  aftno  pmecedefttOy  ftobilo  moftOr 
storinm  Caiifteftie  combnstBm  est,  Bertbavio  abbftto  oedso.  Moftacb^ 
Mmsfttii  qftao  potomftty  Tbeaftnm  coafngere. 

4w  Nec  res  in  Gallia  meliore  loco  eraftt,  noft  Normannis  tantnm,  sod 
•t  ftfiis  bomiBibns  isq^robis  cnncta  miscentibns.  Camlomannns  Yemii 
palatio  regio  placitnm  babnit,  cnjns  capitnla  fem  contm  mptoros  dirignft- 
Iftr.  Missi  domiftici,  oomites,  Ticecomites,  coftteftarii  caeteriqne  miniM 
m  pnblicae  ei  omnes  Fmaci  bominos  ad  malftm  coercoftdnm  conniti  Jn- 
tetnr.  FlacBit  etiam,  nt  episcopns  alterins  episcopi  dioecesaftftm  ob 
Tim  rapinamqno  oxcommnnicam  possit.  Si  Tamllns  dominicBS  pmedfti 
ogerit,  comes,  in  cnjns  potestate  est,  enm  ad  emendationem  Tocabit. 

5.  Normannis  interea  agram  okca  Somonam  impBftO  TastaaiibBS, 
fl^iSBS  est  ftd  ooi  Danas  qnidam,  Heorici  Bopos,  ad  idem  Gbristi  cobtoiw 
ifts,  «t  de  paco  tmctaretor.  Primnm  induciao  factae  s«nt :  pactnm  iaftdom 
iftitnm  esl,  nt  dnodenis  libramm  argoftti  ftdllibns  acceptii,  mgao  abirmrt. 
Pecnnia  Jade  n  pascbato  cdligi  coepit,  et  passim  ecdesine  orftamentii 
ttftsaarisqBO  spolid>antBr.  Measo  demnm  OctoM  inieate  confocta  osl 
mnma.  Eex  ipse  colleclo  oxercitB  aibit,  bI,  si  idom  fiOlereBl  boito^ 
lartBBft  tofttarelnr.  Sed  Nonuumi,  pecnnia  aceepta»  incoftiii  oiitrii» 
traftsmisso  Isora,  so  BoftOftiam  recepero.  Iftde  pan  maro  IraftSiii  pan  Ift 
Lotbariaftnm  rogftBm  traftsgressa,  Lorftftinm  mnniL 


Digitized  by 


Google 


7«  AIINALBS  IMPERII 

A*88l.        6.    At  Gtrolomauii8T0Mtinii  profoctas,  in  BtsM  sylra  iofelici  casa 
i&teriit    Qiritei  tb  apro  ictOB  ^ont:  sed  eonotaiitior  fama  est,  teliua  a 
BortoMo  qiodun  ia  foram  nlBfiiim,  reperciissii  arboris  regen  in  tibia  teti- 
gisse;  qid  dissiMiilare  fatoromVolaerit,  ne  bomo  iuoiias  drcamstantiaA 
iafignatione  periret.    Trigesimo  Norembris  Tnlneratas,  sexto  Deceanbris» 
decimo  octaTO  aetitis  anno,  decOssit    Miram  est,  Baroniam  aliosqoe  wih 
Aimoini  continaatore  deceptos,  filiam  ei  et  saocessorem  LodoTicam  tribn- 
isse,  raptorem  sanctimonialis,  caetera  nihil  agmtem:  qaae  ad  Ladoricm 
Balbam  ejas  patrem  pertinere,  Falcetas  *  recte  notaTit.  Ipse  enimjaTenis 
filiam,  qaod  constet,  non  habait.    Aimoini  conMnnator,  ex  qoo  aimnlef 
Bertiniaaos,  qaos  seqaeretar,  babere  desiit,  inepta  non  paoca  protrasit. 
Normanni,  aadita  morte  regis,  qaasi  sacramentis  solati,  regnam  itenua 
iafestare  coepere,  irriso  Hagone  abbate  et  proceribosy  qai  pacti  adino- 
aebant.    Itaqae  etsi  Carolas  infans,  iirater  deftincti  regis,  snperesset  C^al 
postea  Simplicis  nomen  talit),  plaoait  tamen  imperatori  comaieadare 
regnam,  qai  anos  taendo  par  Tidebatar,  et  continere  primores  in  olficle 
posset    Paer  Hagonis  abbatis  institntioni  creditar. 

7.  Alii  Normanni  ad  Chinbeimiam  Godefridi  benelldam  in  Frisia 
oceidenfali,  Id  est,  ot  niAc  loqoimar,  In  Hollandia  sitasi,  a  DenemMvca 
Tonioates  (ntor  Torbis  Toteram)  recepti  a  popolari  sao,  Rbeao  adreise 
Daisbargam  osqao  ascendoiti  locoqae  pro  more  manito,  per  hyeflieai 
praedatam  ezire  parant  Sed  ab  Henrico,  castris  ab  adTOrso  positis,  inler- 
dadontar.  Baspicatas  aliqaando  snm,  Cbinbeim  non  differre  a  fisco  regie 
ninno,  abi  a  LadoTico  Germanico  Janiore  Normanni  a.  D.  880.  caesl  sant 
Sed  sitas  non  consentit.  Tertia  barbarornm  manns  in  orieatali  Frisia 
applkans,  plerisqae  ocdsis,  ad  naTos  compellitar.    Continoator  Fnldeii- 

^  slam  Norditl  locam  Tocat,  et  epistolam  Remberti  Bremensiam  archiepiscopi 
ad  Laitbertam  Mogantinam  de  Tictoria  dtat.  Eaiidem  historiam  Adamas 
Bremensis  attigit;  pagnm  FHsiae  Nordwide  appellat  (qoi  Norderiandia 
hodie),  et  BoTonis  abbatis  Corbejensiam,  sai  temporis  acta  scribentis» 
Torba  affert  Unde  inteUigimas,  in  recessa  intttrioro  ad  litos  oceani  rem 
actam;  ibi  christianos,  Rembertt  hortatn  animatos,  dena  hostiom  millia 
trecentosqae  ae  septaaginta  qoiaqae  prostrasse;  maltos  praeterea  in  foga 
mersos.  GoUicalam,  In  qao  rir  sandas,  dam  pugnatar,  oraTit,  perpetaa 
cespHls  Tiriditate  notari,  additor.  Norda  nota  est  inter  Amisiom  et  Vi- 
sorgim,  dioecesis  olim  Bremensis. 

8.  In  hanc  ego  annnm  insignem  Graecoram  Tictoriam  de  Saracenis 
refero,  c^Jns  Erchempertas  et  Constantinns  aagastas  et  Cedreaas,  sod 
anao  aon  designato,  meminere.  Saraceais  Italiae  incnbantibas  ex  Afiica 
aoTOS  dax  regiae  stirpis  sapplemenU  addnxerat  Itaqae  cam  illis  Jam 
Tires  saao  placerent,  accoisis  omniam  animis  contracto  exerdtO;  spo 
dobellandl  contra  Graecos  In  Calabriam  moTeat.  At  Basilios  angastos 
lllcephotom  Phocam  patridam  In  Italiam  miseraty  Tiram  acrem,  Tidoria 
aaTaU  a  Saraconis  parta  claram,  Nicephori,  qoi  postea  imperaTit,  aTom. 
Magnis  atrinqne  animis  concorsam  est;  sed  Graeeoram  res  saperior  iWit. 
Saraceni  pene  omnes  ceddere;  qaos  inter  magna  praesidiarioram  pars 

•)  Faacbel  Ifita.  iii  msr$. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  n 

p«ritt,  4die^Acrop«li6tCMUm6a€(iri8jttxeriit   anad  deM«  A«86l. 
Amuktmm  caslnui  TropasfBO  ot  SMseToriaui  oppi4aiik  cepeM.    Haee 
fttcU  BaBJresfam  est»  cam  Jam  Gaiiliaum  Samc€ii  twereat;  qaod  loa 
aate  praecedeBlem  aimm  coatigit 

9.  Hi^nes  amii  eet  memorabilis  in  les  aoslru  diarta  AdalberU  seii- 
•ris  Tssdae  mardiioiis,  qvam  a  Maalredo  ex  marcUoaibvs  MalaspiBif^ 
Bamabae  filio  ex  linea  de  Terra  Aubea,  aactos  est  Gosmns  Areaa^  et  operi 
de  aatiqiis  Tasciae  priadpibns  insemit  et  Cl.  Mnratorios,  nora  a  d.  Jo- 
sepbo  cx  marcbionibns  Malaspinis  de  S.  Margareta  impelrata  commnni- 
catiene  snpplevit  Per  eam  manifestnm  fit  discrimen  inler  Adalbertnm 
patrem  Aotildis  maritnm,  qnae  soror  Widonis  regis  Init,  et  Adalbertnm 
iOiui,  qnem  Wido  nepotem  Tocat,  maritnm  Berlae,  Lotbario  rege  natae^ 
qnem  DiTitem  ex  Lnilprando  appeUant.  Sed  qnod  capnt  est,  bine  cogno* 
sdmns  qnaedam  bona  palrimonialia  Adalbertomm  Tnsciae  prindpnm» 
qnae  postea  ad  indnbitatos  Estensinm  nmores  penreneie,  magno  argn-  - 
mento,  bes  ab  iUis  ortos ;  ipsosqne  Adalbertos  marcUones  Lncae  sedentesi 
etsi  cnm  pesteris  compntatos  Longobardis,  nltima  origine  Bajoarios  fiiisse. 
Nam  cnr  qninqne  testes  nationis  Bid<^M  ui  Tnsda  toI  Lignria  conqni* 
siisel  AdaUMTtns  marcbio,  nnllo  Longobardo  Td  Romano  adUbito,  nisi 
ifte  B^oari^  lege  ex  Jore  nationis  Tixissety  paterqne  ejns  indnbios  Boni- 
fiwins  idem  esset  (qnod  qnidem  in  dnbinm  sine  cansa  Tocavere)  com  Hlo 
BoniTacio  conrite  ntkine  Bid<Murio  apnd  ipsam  Lncam  memoralo  in  cbarla 
Ridildis  abbatissae  LndoTici  Pii  temporibns,  ab  eodem  Arena  addacta 
el  a  nobis  ad  a.  D.  823.  repraesentata.  Et  notaln  dignnm  est,  testes  (nt 
memores  essent  scUicet)  per  anres  bic  Iractos;  nempe  BaTarico  more,  nt 
diserte  legitnr  in  instmmento  ftmdationis  monasterii  Banziensis  a.  D.  1070. 
ab  Alberada  Hermanni  Yobbnrgii  Tidna  dato,  qnod  Hoennins  Tir.doclns  ia 
lebns  Gobnrgensibns  referly  notatqne  in  Ula  Tidnia  bnnc  morem  snperasse^ 
nl,  cnm  lap^dei^  terminales  ponnntnr,  spectatoribns  praesertim  Juioribns 
anicnla  TeHalnr.  Sed  et  in  Amoldo  ex  Yobbnrgensibns  comitU)ns  mo- 
nacbo  in  mirandis  S.  Bmmerani  legitar,  neptem  antoris  ad  altare  accessisse, 

el  praedia  ecclesiae  ademta  reddidisse,^  manihts  (per  anres  sdUcet)  el  * 
awctis  muMre  Bejoari^o  UtHbus.    Sed  ecce  cbartae  tenorem : 

10.  /n  Dei  (mmlpokM$  nomm».  RefnanU  domno  noHro  Carolo^ 
imkm  favenio  ciementia  imperaiore  an^eio,  anno  imporii  ^ne  fuariOf 
eesioMaiendasJunii,  indidione  eecnnia.  Mamifestae  eam  ego  Adeiherine, 
in  Dei  nomine  comes  ei  marchiOf  fUiiu  b.  m.  gonifacii  oOm  eomiiis,  fnte 
MMpiren^e  me  Dei  onmipoienlis  misericordia,  ei  pro  saiuie  animae  meae, 
seu  eiproJamfaiiBonifaciigemiiore  meo,  sioe  saiuieanimaeh.m.Beriaa 
peniiricii  meae,  sive  saiuie  animae  Rotiidis  dileeiae  conjugis  mens^  seu  el 
pro  anima  Anonsuare  CAnonsnerae)  oHm  conjugis  meae,  aique  pro  saiuio 
animabus  faorum  meorum,  a  fundamentis  conatruore  ei  elevari  feci,  tn 
proprio  terrilorio  meo,  fimdamenium  eifabricam  itiam,  1»  ioco,  ubi  didr- 
iur  ConfienU  posUos  inier  fumes  Maerae  ei  AutaCf  infra  ipso  casieiio, 
fuem  effo  Deo  auxiHanie  consiruere  fed,  nec  non  fimdamenium  eifahri' 


Digitized  by 


Google 


tS  ANNALES  IMPEBIi 

Ma$9se4eMin  honanMM  b$(dt»  $eiieirkisMBrlQ§sm^ 
MMgrwm  mndofwm  j^ipufrat  (pigaora),  pM  <M  re  coniaa /uerini,  M  «I 
de  relm  meis  ^  offerre  provideor.  In  primis  ifemn  fitndmnentnm  mm 
ierrm  H  eeelesim,  et  aoi^kin  poeHa  esse  Meniwr  mna  am  ierra  vaeua  ei 
plena  imer  /kmina  4nos  de  parte  erientis,  ei  emiHm  H  oeeklenim  ei 
de  aOis  parHhts,  mU  dhhm  ai  memaei  einmi  deservianif  suas  oflieinae  Iksh- 
beaniemmemrHseikofiiL  Jms simHMer ei  e§erreimipsa  eedesia emeam 
ei  emrim  mem  mm  dommkaiam  inioeo,  nM  diedmraBarMmio,  eiaecia^ 
eia  mea  iUa  sOa  prope  ittm  ^sm  cmrtm  mna  cm  casis  ei  rehts  dam^ 
mieatk,eimmaritMeinioeo,mhidicftmrPotentiana.  Jms  eimiHier  ei  por-' 
Oonm  mem  de  tenris  ei  sieie,  qmam  kabeo  in  ieeo,  mbi  dkmer  Qeffa^ 
trmltmmmMacrae  et  Barmeeeio^  omMis  et  sHea  asea  Ampaeina  domsni* 
eeU^  qmm  ad  metttm  perUnei  mki  mikL  SimHiter  do  et  offero  Cmmpo 
Mdseaii  emper  etratm  cm  deeima  et  tahore  de  ierris  meis  aUe,  fmae 
hakere  wiem  em  inter  fimeioe  Tmmeiom  et  dv^  Jms,  eaceptm  sMea  eneOf 
fmae  dtdtmr  Memam,  qmm  ihidm  offisrre  prooideorf  eed  in  mm  reaerva 
peiestete  faeiendi eainde,  qmodeotmero.  Qmidm et ihi eferre prooiSeor 
easis  ei  rehms  meis  iitis  in  laeo,  mhi  dieitmr  Ahbia  fiaihm  Lmmieneme  am 
onmtia  adfaeentia  et  pertineniia  ema^  p$antm  epo  in  ipsa  eUia  Ahhia 
hahere  eim  sm  Jms.  Mee  nen  oferre  provideor  easis  et  rehm  eseis  dtHs, 
fmm  kaheo  in  toeo  ComanOf  eacepta  eainde  s&oa  mm  in  toeoy  mhi  dicitmf 
a  Fmmtioio.  Sem  et  offero  ihidm  casis  et  rehms  meis  in  tooo  et  fseShm 
LmnensiSy  fum  miki  adoenermni  de  parte  IcenM  parente  mm;  et  casie 
rehmipsisinfimihmlAmeensieempaseuiisetsUtisad  em  pertinemtihmSf 
Hmproanimmmm^etipsimieoniiparentemmin^sosancteioceoffiBrra 
proeideor,  Similiter  et  efferre  proeideor  injm  fata  eoelesia  tere  eerea 
mao  nomine  Jokanne  em  mmtHere  sma,  nee  non  ^  servm  et  aneiUa  de^ 
eereiamt  fn  ipsa  eceiesiaj  et  ad  ahhatm  H  mumackm,  pti  in  ^a  eceieeta 
pro  tempore  erdinati  fkerint  Simititer  et  offhrre  proeideor  eaem  et  rm 
iUm^  fmm  kahm  in  toco,  mhi  dieitur  VaUesio^  fui  re^itur  per  Siepkana 
emsariOy  atpte  em  et  resiUain  eodm  teoo  VattesiOf  fui  refiitrpar 
Jokanne  muumariOy  atfue  casa  et  res  iUm  in  eodm  loco  mna  eum  rehme 
et  peednia  ittOy  fmm  ipse  Stepkam  et  Jokanm  eainde  ad  wsanm  suas 
kahere  et  deUnere  eidetur,  mna  em  eensm  et  reddUmm  ilkdf  pm  ipei 
Siepkam  ei  Jokamnm  mmssarU  exinde  reddere  et  pereohere  dehentf  et 
eonemetmdo  fmerit  reddendL  Itm  stmUMer  cm  ei  rm  iUa  in  mdm 
ioeOf  fmi  repiimr  per  Temprando  et  Veriere,  cm  etrmittam  paemmiaf 
fmantm  esinde  ipse  Temprando  et  Veriere  ad  mmm  smm  kahere  videtmr 
.  •  • ,  atf^e  cm  rm  mm  itta  in  eodm  toco  Vattesio,  fum  Jokammm  ad 
mam  smm  kahere  tidetur,  rm  ^mm  efuidm  et  easa  etrmittain  eodm 
laeot  fui  refitmr  per  aaeisino  cm  ommiia  res,  fmantm  eainde  ipm  Ctaei^ 
eiam  ad  mumm  smm  kahere  videtmr.  His  omnihm  praeseriptis  caets  ei 
emrtie  eem  rehm  nomiinatis  atfue  casis  et  rehm  muumriUis  em  fknda^ 
eeenUsetmmhmeisfishrieissmistmcmms,  kortis,  terris,  vineis,  oUeeUSf 
sUvis^  viTfareUs,  praUs,  pmcmHs,  cuUis  vet  incutUs,  mmMrile  m  eemufvUe, 


Digitized  by 


Google 


ANNALtiS  IHPSRIt  V» 

:  ^  m  nuweMm  siJt  $erpi  et  tmMi8y  mniaeifn  omMwy  fmOm  LtJSIk 
leg§tigr,  fiMMeffBTil^ttipeitmeeckei 
«f  hem^  Mmi60  eemfer  vitffiM^  ttedife&M  eupio,  efetre  proMeor.    Mi 

qmiMem  vere-^  ee&tuete  proeide&r,  «r  ^enMn^  fuod  ^ reidere 

MMf,  vmm  iUii  pmiei,  pmle  komiedhie  de  eaeff  ie  ipso  eastetto  inM 
««M0r0  Mcftf,  ui  inipia  eetdmia  ^aneiae  Blariae  ei  ad  obMem  tfOMi» 
pd  ^ro  iempere  ibidem  ordimaim  jftieriiy  ipemn  eeneum  ^nsfuHe  amm 
rtdSa^  MenL  lUmqm  t>eio,  mpm  el  m  duo,  ui  omnes  dedmae  ei 
moeerMfrugee  de  curia  mea  iOli  4n  fiMue  lunidnenee  H  Oarfanieaee 
fummimm  in  jam  dicHe  heii  Lunianenee  ei  OarfamHenee  jure  paironaime 
■owtiitf  habeoy  ut  eiOfuHe  anmie  eim  in  ip$a  ecdeiiapro  rtmedio  animae 
moeeraadaiaeiolferlaj  ei^amdedmamdHaiiUideaieummonaeiiinipm 
eccleeia,  eum  monaci  ordfnaH  fiienni.  Nonae  tero  partee  in  peo  firupee 
eem  debeani  ad  tpemm  ko^pUale  Mra  ipeo  oaHeltO  pro  animae  noelfwe 
temedh  ad  paupenei4ieirlbuendae,  eitcepla  ewinde  Hla  dedma,  fum  ipei 
mmntnlm  in  pkMui  eonmmH  iunl  dare,  eio  eae  denl  in  ^  pMikm 
Jusim  ipionm  eionmetudinem*  Meautemvero  omnlbuemartminihumelk 
mm^orii  oel  mdnorii  dominieat^,  pmmtoi  in  fn^  Kemuie  de  fnikm 
£Mm9  kakulmui,  et  deebnai  tt  monae  in  ipm  ecdmia  eandae  Mariae  in 
pm  eeeetBo  tenienl,  dedmae  ab  ipio  akkale  et  monadi,  quiinipm  eede^ 
eia  Seterdant.  Jhnae  vtro  eminde  ad  hoepitale  noetrum  ilHe  de  ipm 
emMh  eenienl,  pro  animae  noHtae  rtmedio  pauperee  rtfidem,  emoepm 
de  me  mulrMnAue  majoHi  vel  minohi,  quanH  ukique  In  fttoHkik  iod$ 
mm  cmm  anle  kominwue  in  eotketme  kakemue  vd  kmmnnui,  unde  minlme 
ed  pea  ecdiek  di  ipio  catteUo  veniant.  NonaeverodeHHeeuniinoitr^ 
deemmicetii,  uM  ecdedaeneetrae  conitrudat  «inf/  oem^  eminde  iki  dne 
dekae  dedmae.  Oemti  vero  de  meis  iUii  de  curHi  nonae  et.....elda 
eoBe  plmna  ehd  diOae  m  ecdeela  mea  Uta^fuae  poeda  alinmo  oaelem 
AaOm.  Hem  nonm  vero  fruget  de  ipelM  eam  d  eurtii  ddmnitaHi,  elm 
nuMmlnik^  eemper  dnsmUi  fiHkuicmmfue  annii  ad  ^  keepHaU  de  em* 
prmeeriflo  eeHeao  eeee  M^ant  daiee  d  penohdae,  animakm  noelrie 
reeeedko  ad  pauperee  reficiendoi.  Bte  emnia,  fuamler  euperiue  lefHurp 
kakemntfrmdidaeeeekeiaeiandaeMariaeel^rreprovideorpro  animm 
neeirae  remedio  in  m  ordme,  ut  omnikui  iuproicr^  eeeii  d  rekm  em 
mmvaamevdfmemeilikm,pimikioffiniaelnt,inpoteitaiepraediclaeeeele^ 
dm  eametae Martae  vd iuiique redoribui,  kakendi,  pt^oeidendi,  impor..i 
lekermre  fkdendi,  d  uiufiruduere  fate  emperiiU  ecdeeia  eaneim  MartmOi 
em  eeeie  d  rebue,  fuae  ibi  oferi,'  eum  pea  ecdeeia  devala  feertt,  eieul 
efo  empie,  koc  comlituo,  Jubto  ego  ausManie  Doedno  in  koeeeculo  mtVm^ 
vare  meruero,  in  mm  eHd  poieeiale,  iupratcripla  viddiod  eodeeia  em 
emeii  d  rekm  eiqm  moviHkUi  vdimmovilikui,  quae  ikio/f^runliaeerdoim 
m  emdem  eeeleeia  ordlnati  d  confirmali,  fued  ikidem  of/idum  M  d  lumb^ 
nerie  em  mltearum  eolemmia  die  nodufue  perafore  dekeanl,  fmt  pre 
nedrie  peceetU  Pomino  depreeenlur  miiericordiae.  Et  podvero  meum 
ekmmddeHHe  preMterU,  quoe efo  in Ipm  eoeledm aumUiante Domine 
erdinavlmuef  eum eaeli d r^ m^mfiakme d immmMm,  fumikieflmi, 


Digitized  by 


Google 


M  iNNALRS  IttPBRII 

A.86I.  >pt  pHmhie  JBhtMtSkm  §t  prokenmu»  mtk  U  ^  eceM€  cr^^uOm, 
ftme  ihi  effieitm  Dei  H  htmiMHa  ei  mimmm^  tolemnU  4ie  madmque 
fmrapere  SiUmU,  fmd  fro  nestrii  peecatii  Demimo  depreeemur  mesari^ 
eordiMe.    Et  H  foreitan  iaier  ipms  keredm  aui  prokeredes  meaa  oria 
fkerU  eonimiiie  de  Maie  ordiiumdej  Mnanimiier  ordHkure  voiuertni  JeuOm 
iUa  mea  eioMOi  ^^  4^  heredee  ei  prokeredee  mHj  pd  juaia  4pnns 
meam  voHmieiem  ei  eoneiiiutiomn,  m  ordinare  voluerinij  aMheai  emmae 
HOejfuikoc  facere  et  adimplere  voiuerini  sueerdetee,  eioe  laicos  kameimei 
exMe  vieinoe  kominei  Deum  Onmnieiy  qualm  ipei  keredee  aui  praikeradee 
meif  qui  iuaia  isia  mea  eiatuia  adimi^evoiuerini  una  cum  d,d,  hamie 
ei  crediUs  komine$f  qui  iU  ap^repea  fuerini^  saeerdoies  honam  famsaae  ei 
epinionemkabenieseleperini  ^^snmpresMierwny  potesiaiem  kabmUae  kere- 
dee,  quQ  prokeredes  meos  in  ipsa  eetfesia  ordtnari  et  confrmari  jstmia 
ietamdotemeimesminsiiiutionem.   Ei  HU  keredes  ei  prokeredes  mei,  pd 
eainde  suktrakerevohmriif  ei  in  kanc  ordinaiionem  minhne  conieniare 
vohmrU  ad  ^^sum  abhatem  ordtnandum,  pmm  ipsi  vieini  sacerdoiee  ei 
ieici  esegerhU  cum  ipso  kerede  aut  keredihus  meis,  f« t  kaec  mea  eiaimia 
adimpleverinif  ordinaius  fuerUf  nulia  de  ipsa  eecleUa,  neque  de  ceuie  ei 
rebus  seu  mevmbus  vel  iwimevil^uef  quas  ibi  offerij  nuUius  heredis  aui 
prokeredis  sini  potestaie  de  abb^  ordhuindOf  jfui  eiiuata  iste  «m  <I0- 
teta»  de  preMero  ordinasuto,  et  nulhtsfuUibeide  keredevel  prokeredibms 
meis  in  aUquo  desupradieHs  rebus  ei  casis  mevihbus  aut  immoviUhuef 
fuas  insupradieiaecclesiaofferi,  coniendere,necminuere,nefuedividere, 
nefee  per  uUum  arfumenU  ingemum  subtrakere^  nisi  tantunmedo  de  ad* 
versis  keminibms  defensandiy  sicut  mehus  posiuUwerinif  ei  eemper  ipsa 
eeclesia  de  presbiieris^  ordinaia  sd,  et  nen  remasmai  inordinaia  in  eo 
modOy  siQui  superius  lepUur.    Et  koc  voh>,  aifue  per  kanc  dotie  atmie 
huHiuerevideer,  ut  siforsiltenfuihbei  dekeredibus  aui  prokeredibue  mme 
per  kaee  mea  skUuia  se  subirakere  vohierit,  ei  bonis  manadsipeameo^ 
Uam  ordinare  nohterit,  fui  omnia  adhnplere  debeanif  shmi  superius 
iCfUur,  hmm  non  kabeani  poteUetem.ipsi  keredm  aui  prokeredee  mei,  fui 
ee  aeinde  subtraserint,  nulhun  de  supradieia  ecciesia  seu  easis  ei  rebus 
moeUibvs  vel  immevihbus,  fuas  iH  offeri,  intenthmandi,  nee  subirakendi, 
mec  aho  modo  ordinandiy  et  shU  aeinde  inanes  et  vacuae,  nisi  nutlms  de 
keredibus  aui  prekeredibus  meis  eini  potestate,  ,qui  taha  adimpleverinif 
Steut  superius  u  me  inUihUum  eU,  UpresbUeros  sic  ibi  ordinaoerU  juxta 
isiemdotem;Uinmq^quise  eaindesubiraseriteiishinonadimpleveritf 
Demm  eainde  iraderit  retributorem,  ei  kabeat  exinde  rahonem  cumJuda^ 
fui  tradidU  Sah>atorem,  ei  insuper  anatkema  siL    Et  si  ego  Adaibertus 
eomes  vHkeredes  avt  prokeredes  mei  contra  kanc  doUs  offertionis  meae 
bomorum  remanserimus,  aut  eam  infrmgere  vei  dirumpere  fuaesiervms 
fuohbei  ingenio  pernoeaut  submissam  personam  kominum,  cuinosde^ 
di9iemu9  aut  dederimus,  UUcnos  promiserimus  permanere,  sicut  supra 
disposui,  tunc  eomponere  debeamus  ad  partem  praefatae  ecclesiae  vel 
esUsfue  recioribus  poenotfs  auri  hbrarum  decem,  ar§enti  ponderis  pdn- 
fuapmUa,einecsievakaidtmrun^^  sed  pmesens  eausa  omni  iempors  hi 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRII  81 

ardh»  frmam  ei  $Milm  permatim  um^tr  eum  jf^wfti   A.tt4^ 

tfMM  smbmisa.    Unde  ego  qui  supra  Adalberhu  comet  her§amena  cum 

airamtemiario  ei penna  de  manUmemeis  de  terra  levani^et  ad eeribendum 

tradidi  Peiro  notariOy  ei  duo  daiU  eorum  uno  tenore  eeribere  rogaoi^  ma 

ad  pariem  ipsius  eeclesiae  katendam,  et  iilam  aHam  mdki  ei  keredUms  sem 

prokermMus  meis  kabendam^  ei  osiensam  ei  tesHbus  obtuU  roborandauL 

Admm  Lmcae  feHcUer.    Sipno  manus  AdalberH  comiHs  et  marokionis,  pd 

kmsse  donaiionis  cartam  fieri  rogaoiL    Signo  manus  AdalberH  comiHs  fUH 

ss^^mstripH AdaWerH  comiHs  ei  marckionis  tesHs.    SignomutnmsBonifacH 

fUHi  ipsims  Adaiberti  tesHs.    Signo  manus  BarenH  esgenere  Baeario  per 

amrem  trado  iesHs.    Signo  es  manm  Gumensi  em  gemere  Baoarico  per 

amrem  iracio  iesHs.    Signo  manus  GaisinckesH  item  ex  genere  Bavarico 

per  amrem  irado  tesHs.    Signo  manus  Infisa  eiiam  de  genere  Bavario 

irado  iestis.    Ego  Umprado  per  aurem  tracto  iesHs.    Signo 

PoeeraeHs  et  AHneki  germanis  es  genere  Franeormm  tesHs.    Ego 

Amaldus  notarius  rogatus  ab  Adalhtrto  comUe  me  testis.   Ego  Adaiberiue 

Mlarta  rogoHiS  ab  Adatberto  comite  me  tesHs,   Ego  Pdrus  notarius  posi 

iraddm  campleei  ei  dedi. 

ANNO  GHRISTI  88ft# 

Ou^iw  faiperttor  WidoDem  recipit,  et  ia  Stracenos  dneeiii  mitlit«  Pit  rez  GtlUte. 
—  OoMriOn  Dtais  Rheai  ertm  td  GoiiiveBtes  vsqae  detidertt.  ^  QodefrMo» 
ecdditar.  —  HafO  Lotharii  et  Wtldrtdte  fllios  ctptas,  excoecttor,  et  ia  meBO* 
•teriom  8.  GtUi  mittitor.  —  Gtroli  imperttoris  diplomttt  Wil>eliBgte  et  Frtoce* 
flffti  dtta.  —  Gtrolos  imperttor  regoom  ordictre  coBStitoit.  Ptptm  Htdritoom 
Ib  Gcrauuiitm  eroctt.  Sed  is  ia  itioere  ol>it.  —  Decrett  HtdritBi  ptpte  t  Si- 
gVBie  ceiiflcta.  —  HtdritBO  BtepiitBOs  sobrofttor.  —  Misert  ecelesite  Roomote 
«Mditio  iBTeott.  —  HetpolittBt,  fltlerBittBB  et  GtpotBt.  --  Wideals  dods  8po- 
kliai  exyeditio  io  Strteeoos.  —  NoriBtBBi  ia  Htsbtaia  et  StxOBia  ctedootor.  -> 
lenMBoi  ia  Gtllitm  irroeotes  osqoe  td  orl>em  Ptrisiorom  reoloot.  — ^  Pltdtom 
WermatleBse,  io  qoo  aoxilit  Gallis  promissa.  BtTtricte  res  compositte.  —  Loit- 
pff<iiB  Tl4ot  LodOTid  n.  Germtoici  regis  obit.  -^  Gerbergt  tbbttisst  GoBdesbe- 
mcBBis  eblt.  —  Literte  Stepbtai  tcres  td  imperatorem  CoBstaotiBopolitaBBm. 

1.  Iniperator  sub  ipsa  aiini  ioitia  conyenlui  regni  Longobardici  ia  A885. 
tpipkauao  festo  eirit  Eo  Wido  sibi  metoens  accessit,  et  se  jnrainento 
fmgSMB,  in  gratiam  recipitvr.  Gaeteri  qnoqne  optimates  offensi  se  snb- 
■ittat  Credibiie  est,  magnitndinem  principis,  qnotidie  per  agnatomm 
iMrtes  crescentem,  omnibns  terrori  fnisse.  Tnnc  etiam  expeditionem 
ta  Saracenos  decretam  arbitror,  Widonemqne  dncem  copiis  datnm:  boc 
mim  myiOy  qnantnm  inteliigi  potest,  cnm  exercitn  in  Apnliam  Tenit.  Al 
JBpentor^  rebns  Italiae  ntcniqne  compostis,  Tocantibns  Gallis,  primnm 
perUaetiam  Allemanniamque  in  Lotharii  regnnm  descendit,  et  ad  Gnadnli 
TiOaB  proceres  ex  Carolomanni  regno  sese  commendantes  snscepit 
Detede  in  ipsam  Galliam  Pontigonem  nsqne  progressns  est  (nt  habet 
droBlcoB  de  gestis  Normannomm).  Ibi  conTontn  habito,  Galli  caeteri 
leco  ^|«s  imperio  snbdidemnt.  Locnm  placnisse  arbitror,  qnod  Bnrgnndi 
ctiam  et  ProTinciales  eo  commode  accedera  possent,  neqne  imperator 
ab  Italia  Germaniaqne  abesset.  Ita  Jam  solas  regnator  saae  stirpif, 

ABRALIS  IMrSBII  TOH.  11.  6 


Digitized  by 


Google 


82  ANNALBS   IMPERII 

A»889ltolMMaiiiCMip««MliMitofeiiiilamTidit,  ^oA  ei  flyadmi  pne- 
iidsfle  JtcMMr.  Sed  Ittbrlcu  septMae  magiiMiBis  HuliiiBB  M: 
■ttlti  iM  ifMdere  defierant,  reere  eoepere.  Idqee  tIx  qtiffMun  magis 
kec  Gerolo  expertai  eat  Gaetenun  a  Gindaireisi  ceiTeBta  regnm  ^oa 
M  GaMia  coapitalor,  qnaido  Jam  pridie  IdM  Jioii  ad  Gmdiilf  viHaa 
Cabiiiooeaiifcqs  electioMtt  nonMi  episcoponuB  coBimaTit.  Praeceptam 
M  cottciliis  Gallids  Sirmeiidits  edidit.  Ulterioret  Gallos  ia  PoBtigOBeBsi 
placito  acceaiisfe^  crediMle  eot.  Freilra  BOTiisimu  histeriae  GBllicae 
ad  CapeCJBOi  oiqie  dedaccae  scripter^  Tir  doctii  eC  dUigeBs,  sedi  itepe 
iBfeBio  iftdalfeai  iB  necteBdis  oreBtilHm»  OdoBem  comitem  Paiiiionm 
aiiosqoe  poteotoi  io  GelliB  Tiros  ebseqaiom  caesari  BOgasse,  credidity 
Boilo  ex  Teterihas  argBmenCo,  aitoribas  ia  alia  omBia  abeoBtibBS.  UBde 
eCiam  iB  cbreBici  FoBtaoelleBSis  praefatione  Ccitante  Pagio)  recte  legitn, 
Gorolam  regem  Soanrorom,  filiam  LadoTid  regis  Noricoram,  monarcbiam 
Miis  imperii  FraBCorom  el  RomaBoram  usoBisisie,  aBBO  Teibi  IncarBaii 
8d5,  iBdicC.  3. 

a.  Interea,  ffagone  Lotbarii  filio  initigantO;  Godefridai  Daaiu  roi 
noTii  moliebatar:  Gerolfam  etGardolfam  Frisionun  comitei  ad  caesarom 
mittit,  iibiquo  RbeBi  oram  ad  nsqae  Confloentei  aedi  petit,  praetextt 
samto,  qaod  regio  concessa  Tini  ezpers  esset  Yidssim  fines  regni  sibi 
commissos  taeri  pollicebatur.  Sed  insolens  postalatio  Tisa  est,  et  toI 
nimiam  petentis  e  re  pablica,  tcI  praetextam  bello  qaaerentig,  Pi^cipem 
praedonom  praedones  popalares  saos  arcere,  intatam  erat;  pericalosias, 
ilH  aperiro  Tiscen  regni.  Et  pamm  In  Godefrido  fidei  esse,  Jam  aHqaot 
docamentis  constabat.  Suspecta  etiam  Hagonis  afllnitas,  caru  imperatoris 
intendebat.  Ergo  consilia  capiantar,  Laitwardo  qaam  Carolo  aat  Henrico 
digBiorai  at  barbaras  dolo  petereCor;  tanqnam  Jasta  in  perfidos  perfidia 
esset,  et  qoi  fidem  saepe  fefenisseC,  extra  Jaris  commerda  baberetar. 
Godefridasio  locis  pene  inaccessls  totas  agebat;  ande  arte  eliciendu 
erat.  Itaqne  legati  bomanissimo  ruponso  saspensi  redeont.  PromitUtor, 
aiore  Willibertom  arcbiepiscopam  etHenricamdBceB^  iOBimei  TiroiyOam 
impla  traBsigendi  potestate. 

3.  Henricns  fidos  bomines  Ib  Saxoniam  mHtit,  qai  milites  bob  ag- 
BilBe  flicto,  sed  sparsim,  coBstitoto  die  locoqae  addacant  Ipse  assnmto 
arebiepiioopo  in  BataTos  proficiscitnr.  Adest  Godeiridu  ad  locam  Heris-' 
picb,  ande  Rbeni  flnenta  et  Yabalis  ono  se  ex  alTeo  resolTUit,  BataamqBo 
iBsalam  ioo  recessa  indngant  Ibi  colloqoio  institatOy  maltisque  oltro 
oilroqae  diiceptatis,  dies  in  occasum  Torgit.  Legati  insala  exoedonty 
bospitia  repetont.  Postridie  Henricus  praesalem  monet,  at  Gisalam  ad 
80  TOoel>  et  ad  pacem  saadendam  bortetar.  Ipse  interea  cam  GodelHdo 
caasam  Eberbardi  comitis  tractat,  qoi  posseuiones  sibi  ademtu  qaere- 
bator.  In  congreua  Eberbardas  (ex  compacto)  proclamare  attios ;  Gode- 
fHdoi  coBtameliose  respoBdere.  Tnm  Eberbardas,  qaui  Josto  dolore, 
OTaginato  gladio  Dani  capat  ferit  Accorrentes  Henrid  sat^toi  Jacentem 
ooBfodiaBt.    NormaBBi  per  Bataam  sparsi  tmf idantar. 

•>  C«ttaH!|U  mm§M  tMMUut  mtrifiti. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPBRII  8S 

4w  Moiem  fere  teMpm  Bngo  td  €a«d«lfi  filhmi  proateieaflwA  i|«SSS. 
tflnelM  oapllar,  ooBlisqM  emtts,  tn  noMsterlMi  S.  €alli  tniditw.  Qatm 
Miile.n  pitrim  remissvm,  teapere  ZutiitlllaKli  regis,  Regineipgeabbat 
Prviiae  eiit  mmi  totendtt,  fao  in  loco  tandem  e^OiBctw  Mpnttiieqie  est; 
petitvtti  faeiie  tote  pater&e  regno,  si  Carolo  aogosto  incelimig  siq^- 
lixieset  Nam  Amilfo  ipse,  ef  qia»te  magis  Zoeiitibaklo  ejns  filio  l>ie 
degraere,  Mseeidl  Jere  potior  erat,  qvmde  legitimo  Waldradae  coejeglo 
ndfa  argmeita  lar?ebaDls  ei  in  tpsa  Gafiia  ambigmim  Jas  erat  emaiim 
LidoTici  Balbi  iHomm,  aat  Aisgar^s  ant  Ad^aidis  matrimonlo  labe- 
laite.  Sed  feritas  bemlfels  Garohim  ab  eo  alieairat:  qii  orb^  ido  el 
ssbmttteiitl  sese  libeatiis  fortasse,  qmam  ipei  Analfb  faTlsset  Certe 
Bosoais  nsurpatoris  manifesti  filiiim,  sed  ex  aignsti  filia  natmm,  bieniio 
post  pene  in  iilinm  adeptairit.  GontinQator  Hagonem  prlmo  in  Fnldense 
meaasterlm  detrasnm,  et  eandem  cim  eo  fortanam  aTonciiim  ^ns  snb- 
isse,  tcnbit,  Waldradaey  opinor,  firatrem,  consngninevm  omitam  Alle- 
Baniooinn,  ex  qoibns  inclytnm  Habesbargiemm  genns  descendil. 

5.  Slgeiias  ail;  extare  Garoli  diplomata  WibeUngae  data  8.  KaL 
S^.  ma»  imp&rU  in  IlaUa  ptMo^  in  Frmnda  (orientali  scilicet)  quarto, 
Ai  GaiMa  primo.  Qno  posite,  dicMdam  esl,  ex  Lotbariensibas  in  Ger-^ 
mmiam  redisse.  Inde  FrancoiWrtam  venil,  ibiqne  6.  Idis  Sept  anne 
rsgniS^  imperii  5,rogaate  per  missnm  beminem  Lntbardo  episcopo,  eccle- 
siae  Fadebomensi  Jns  liberae  eleclionis  stabiliTit.  Diploma  a  FMdi- 
aiado  episcopo  emtnm  Scbatenins  pnbUcavit. 

6.  Al  imperator  Jam  totins  Francomm  imperii  potens,  ac  sese  liberis 
dirtititam  Tidens,  Taletndini  etiam  Tacillanli  pamm  fisns ;  non  malo  con- 
dio  coBcla  in  fntarom  ordinare  constitait,  el  re  Francoitoi,  cnm  sois 
Mibcnla,  nt  migor  esset  destinatomm  aolorilas,  Hadriannm  papam  ii 
FianciaB  eTOcat  ad  generale  placHam  Wormatiae  babendnm.    Gredo,  el 

reg:nomm  recens  qnaesitoram  ab  eo  sibi  impooi  Tolebal.  Gon- 
iniqaas  principi,  episcopos  qnosdam  injaria  deponere  moUtnm; 
Bemardai  etiam  ex  concnbina  filinm  in  regnnm  attollere  cogitasse  insi- 
Bonis  malisTO  consiliis  aeqne  snccessns  deAdt.  Fapa  Toniens, 
Jam  Pado,  morbo  oppressas,  in  Nonantalae  monasledo  sepnl- 
ioTeiiil.  Barenins  scribit,  7.  Id.  Mall  deftectnm;  Fapebrocbias 
ietare  Jnlii  die,  qao  a  Nonantolensibns  S.  Hadrianns  colitv,  qoae  con- 
jKtora  Bon  inepta  eet.  Et  ex  serie  gestomm  malim  difierri  el  tardvi, 
fnm  praecipi  mortis  diem.  Hadrianom  Nenantolenses  per  errorem  Fri- 
Hm  inlerpretantnr,  fabolosa  namtione  confecta,  qoae  in  MibHlonis 
Ilalieo  legi  petest 

7.  Yix  panca  de  rebos  Hadriani  Tertii  extant;  Teloti,  qood  Basilias 
Uteras  ad  eom  dedit,  sed  serios  Romam  allatas,  qiibas  snc- 

respoodit  Sigooios  Tacoom  historiae  boc  loco  ex  ingenio  sopple- 
y%  ceaHnnato  de  Toscolanoram  comilom  ambilione  potentiiqoe  eommento. 
Ismi  fiiclione  toII  expressom  bnic  pontifici,  nl  dao  gravissima  decrela 
esnderel;  nnnm  pm  Romanoram  liberlate,  nti  pentlfex  designilas  conse- 
ovi  ilM  praesentia  eaesiris  aat  legatoram  efoe  possel,  allemm  pre 

Digitized  by  VjOOQIC 


84  ANNALKS  IHPSRII 

JI«8B0l  dignitote  ItaliM,  M  norleiite  Gmlo  UL  anguto  rofniim  lUUds  princi- 
pibis  ait  ejim  tiUrio  imperii  traderetai.  Sed  tantae  rei  ne^e  vela  Beqne 
Testigivm  ia  Teteribns  reperitmr :  nt  mirer  Pafiom,  Tiram  eraditae  liber- 
tatis,  fidem  babere  fingeAti  potoisse,  qai  frastra  in  arcaais  a  dero  Ro- 
maiie  habitam  decretom  saspicatas  est  Nihil  tale  pro  ilioram  temporum 
babita,  nisi  in  synodo,  papa  decemere  poterat,  id  est  palam.  Qois  Tero 
credat,  post  tam  aadax  inimicomqae  factam  potoisse  Hadrianom  Carolo 
caram  fidamqae  baberi:  babitam  aatem,  ipsa  ad  res  magnas  perficiendas 
eTOcatio,  et  promtilado  eTocati  probant,  qai  Romam  ipsam  discedens  cre- 
didit  legato  aagastL  Itaqae  malta  cam  caatione  legendi  sant  bistorici, 
qoi  more  Sigonii  (cajns  exemplam  nimis  Gordemojas  seqaitar)  cogitaU 
perinde  ac  reperta  promalgant 

8.  Intellecta  morte  pontificis,  deras  popalasqae  Stepbanom  Roma- 
^            nam,Tiram  nebilem,aZacharia  biblotbecario  consangaineo  eraditom,  pres- 

byterum  cardinalem  titali  sanctoram  qaataor  coronatoram,  elegit»  magno 
stadio  plebis,  qaod  bomo  diTOS  et  liberalis  maltos  paaperes,  fame  a 
locastaram  clade  grassante,  sastentasset.  Erat  Romae  Jobannes  Tici- 
lensis  episcopas,  missas  Imperialls.  Hoic  probasse  JoTisseqae  elecdo- 
lem,  ex  libro  pontificdi  intelligi  potest.  Itaqae  Jobanne  comitante,  omnes 
scbolae  Romanae  electiim  ad  Lateranense  palatiam  trabant;  omeaqne  a 
plaTia  accepere,  qaae  eo  ipso  momento  effosa,  arescentem  Jam  dadum 
terram  rigaTit.  Unde  rem  aestate,  aat  certe  malto  ante  byemem  actam 
intelligas;  secataqae  proximo  domiaico  die  consecratio  est.  Itaque  nihij 
inTito  imperatoris  legate  actnm  est.  Si  tamen  continaatori  Faldensiui 
credimas,  imperator  gesta  non  probaTit,  et  Laitwardom  ^rcbicancellarina 
com  episcopis  aliqaot  Romam  nUsity  at  caasam  cognoscerent.  Tandefl 
tamen,  iniellecto  omniam  consensa,  acta  rata  babait  £go  Tereor,  ni 
continaatorem  nostnim  ramores  deoeperint  Nam  archicanceyarias  sal 
exitam  demam  anni  Romam  missas  est:  at  imperatorem  tam  dia  distallssi 
tanti  momenti  cansam,  param  Terisimile  Jadico.  £t  ipsi  Faldenses  anna- 
les,  qaales  apad  Freherum  prodacantar,  principi  aeqaiores,  nallo  dissidi 
Testigio,  inTitante  apostelico,  initioanniseqaentispetisseltaliam  Carolnm 
simnlqae  Laitwardom  Remam  misisse,  prodont,  qoibas  potior  fides. 

9.  Anteqnam  administrationem  attingeret  papa  noTas,  cam  legat 
aogosti  et  episcopis  sopellectilem  et  thesaoros  Romanae  ecclesiae  inspic 
Toloit  Sed  pleraqae  expilata  inTenit  In  Testiariis  Tix  pauca  aderan 
stragala,  qaibus  mensae  festis  diebus  operirentur.  In  sacrariis  pleraqa 
donaria  et  ecclesiae  omamenta  desiderabantur:  crux  ipsa  aarea  defaii 
TCtus  Relisarii  patricii  donum.  Horrea  deniqne  et  cellaria  Tacua  repert 
sant;  neque  aderat,  unde  redimerentur  captiTi,  auteleemosynaeia  egente 
erogarentur.  Itaque  suis  ipse  et  patemis  opibos  miseros  paTit,  et  Aeeec 
sitatem  publicam  priTatis  facultatibus  subloTaTit. 

10.  Widonis  ducis  expeditio  in  Apuliam  ab  £rchemperto  conteiii 
poraneo  memoratur.  £am  ad  haec  tempora  refero.  Ageltrudam,  Adel^ 
BeneTontanoram  ducis  filiam,  in  matrimonio  habebat  Yicissim  Gaai 
marlo  Salemi  domino  filiam  dederat,  at  qnidam  scribont:  sad  e§9  Lan 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  8» 

tati  HnMs  fllfaii,  Widmiis  Jiaioris  sororeni  fmsse,  aBonyttis  SaierBitaiio  4«  8B& 
at  BeMreataio  apiid  GaaOllin  PoregHnua  potins  credo.  Adelgiso  pro- 
piif«er«Bi  BMcliiftatioiie  occiso,  saccesserat  Gaideris  aatiis  RadelgariOi 
AMgiai  fratre  m^re  et  praedecessore.  Sed  Widonis  arte  capitar  Gai- 
derie  et  Frattcis  traditiir,  sabstitate  Ajoie  filio  Adelgisi.  Gaideris  etapsas, 
ad  Qraecoe  conftigit,  et  GonstaatiAopolin  missns,  cnm  honore  rediit,  Doria 
aceepla,  nde  popnlares  infestaret  Salemi  Goaimaiias  Gaaiferii  filias 
iade  a  bienaio  re^uJiat,  primom  Romani^  mox  GonstaiUiaopolitani  imperii 
■^estatem  comiter  agnoscens,  com  prementibas  Saracenis,  Latinoram 
aaxilio  destitneretor.  Nam  in  tabaHs,  paalo  pest  primo  anno  Leonls 
aagasll  coaibctis,  protosns  est,  sese  Leeais  et  Alexandri  aagastoram  per'» 
mnsa  Salerni  principatam  tenere,  qaalis  olim  dlrisas  erat  a  Benerentano 
lalar  Siconalfnm  et  Radelgisam.  Uxor  ei  Jota  toI  Jnta  ejosdem  Widonis 
iUa  ascribitar.  Neapoba  adbac  Atkanasios  episcopos  dacls  petestale 
meieiabatar;  Graecos  aomlae  colens,  sed  nnlli  se  nrbemqae  eredeas, 
ialer  Saraceaos  et  Remaaos.  Gapaae  condtem  gastaldnmTe 
Paadoais  olim  gastalti  fiKns,  hacteaas  egerat;  sed  naper 
Atfcaaaati  fraade  capto  LaBdeaaUl  IBias  Laade  coasobriaas  saecesserat. 

iL  Boe  reram  habila  WMo  dax  Spoleti,  filios  Widonis,  Lamberli 
frater  et  saccessor,  Garolo  aagaslo  Jam  reconclliatas,  ailssa  ^s  cnm 
ciercila  Praacoram  et  Long^^ardomm  In  Apailam  yenit,  nt  Saracenos 
pene^relory  Graecis  obicem  poneret,  indigenas  principes  In  fide  reti-r 
aarel,  apad  qaos,  afliaitalibas  s^igatos,  plarimam  posse  videbatar.  Wldo 
Garillaaaai  Toaiens,  Saraceaos  resislere  aasos  acie  Ticit,  castris  exaitj  ia 
moBlaBa  disperslt  lade  aon  Liri  laatam,  sed  et  Yaltamo  transmisso, 
nHctie  a  tergo  Gapnanis,  qoi  arbem  claaseranl,  la  Samaiam  asqae  per- 
secalas  est  bostes.  Redeantem  rebas  prospere  gestis,  Gapaaai  teirifi 
iMdeai  ia  arbem  recepere. 

12.  laterea  beilam  coatra  Normanaos  in  Germaniae  regno  noa  male 
admialetratam  est  Hli,  Torgeate  ad  exitam  snperiore  aano,  ex  LoTanld 
ftasbaalam  inTaserant  (qnae  naac  Leodleasis  est  Jarts),  iocoqae  ad  mani-* 
■iBlaM  Mecto,  pnedis  eif  Tidni^  actis,  ftamealam  coarebebaot;  iacolla 
BtserTls  atebantar:  com  LaUbertas  arcMepiscopas  (napero  snccessa  ex 
ia  dacem  Torsas)  et  Henricas  comes  inopiaantibas  saperTenere. 
caesi  sant,  receptae  frnges ;  ipsi  in  maailiancala  obsessi,  tIx  faga 
efaaere.  Poslea  alti  Normanni,  a  GedefHdo  inTitatl,  cam  nondam  ejos  ^ 
CiU  didielseaK,  In  Saxoniam  Impressionem  fecere.  Gonseqnens  est,  nl,  ^ 
medio  diqao  inter  Albim  ac  Yisarglm  loco  exscensionem  fecisse,  cre^ 
His  panci  Saxones  obTM,  abi  mnllitado  bostiom  opinione  ma|or 
lerga  Tortere.  Nonaaaai  stodh»  perseqaeadi  abrepti,  iongios  a 
reeedaat;  enm  forte  adTecH  ia  aaTicalis  FHsli,  naTOS  Tacaas  InTa- 
beetesqae  a  tergo  aggredioatar.  Uli  casa  improTiso  tarbaator; 
qaoqae  aalmds  resamaat:  barbari  aadpili  malo  circamTeati  de^ 
leaiar.  Frisii  praedeaam  spoHis  mlrifice  dltantar.  Hoa  l^islerbaatios 
caaaiaaalor  appellat.  AUos  ab  illis  pato,  qoos  Gelrls  attribaimas.  Dei^ 
siam  sylTae  deasae  atqae  obsoarte  appallatio  est. 


Digitized  by 


Google 


86  ANNALEB  IMPERII 

iJig^  i^  Sed^slMinGeniaiitrepilsi^TiKOBtteiiiiiOaffiMieMm' 
fenmt,  nide  plas  pitedae  pericelo  miBore  sperabait  GaUi  ii  iKMuivilis 
floBiiiiilKis  mininenia  slnixeraiit,  per  fvae  illis  navigatieiie  interdiceretar, 
Tale  Parisiis  ad  Seqnanaa,  tale  ad  pontem  Isarae  snnexerai  HoEBUtti, 
qai  iMCtenns  LoYaniom  aliaqne  leca  tennerant,  NoYembri  mense  Isonum 
Tel,  nt  scriptores  loqanntar,  Isam  bigressi,  seomdo  flnmine  ad  poaftemi 
Toninnt,  castmm  obsident :  fuod  mox  Aledrannns  praesidii  praeiectes, 
fitam  sibi  snisqne  pactvs»  dedere  cogitnr,  BelloYacnmqne  dieced^  N#r- 
manni  in  Seqnanam  descendunt.  Asser  MeneYensis,  qni  snb  Afilfredo 
ug»  Yixit,  aMos  Normannos  4l  mari  Sofnuiam  infressos,  scribH;.  Goi^nAotis 
Tiribns  tanU  kostinm  mdlitndo  appamit»  nt  Seqnana  per  dnas  ienGns  Um- 
fribns  tegeretnr.  Credeies,  sylru  ex  montibui  in  inmina  descendisfta. 
Septingentae  erant  naTOS  mi^onBS,.nanica]ne  innnm^abiles.  QnadmgimU 
millia  bostinm  compntat  Abbft,  S.  Gffmani  monachns,  qni  obeidionem  Pn- 
risiomm  Yoisn  spectator  descrfpsit.  Is  postn  monasierinm  decani  titelo 
rexit,  cnm&oberins  nondnm  rex  nbbatiam  tenereti  qnemadmodnm  JacebDn 
Srenlins,  carminis  ab  Abbone  cempositi  «ditor,  ad  Aimeini  contitaatereai 
notaYit.  Sigefridns,  Sinericos,  nliiqneldanonun  regoli  aderant  Sigefiridmi 
Gancelinnm,  Parisinae  nrbis  episcotpnm,  data  fide  adit,  traositam  slbi  per 
Inmen  petU,  qni  stmcAis  tncribns  negabator.  Spendet,  neminem  nrii  mc 
cimbns  nocitnmmt  episoopi  qnofne  Odonisqne  eomitis  et  caeteroma 
pmarecteram  res  intactas  fore.  danselinns,  sibi  Odeaiqne  a  maximo 
mgnm  Garole  basilee,  er^is  pest  Dominnm  dominatore,  loei  tntelam  com- 
pissnm,  respondei;  foaeritqaeaSigeirido,  qnid  facinms  (pseesset,  ai  sao 
loco  ageret.  Ule  minas  spirans,  discessit  Ita  eppngnatie  seonla  est 
Sed  licet  NoYombri  mense  biiias  anni  coepta  sity  narrationem  in  awmum 
pefMntem  dilferemtts. 

14.  Interea  imperator  Francoforto  Mognntiacnm,  inde  WormatiaB 
TOnit;  nbi  episcepi  et  comites  CMIiaram  placito  affaere,  et  de  Nommnnis 
reprimendis  deliberatnm  est,  qni  acrins  insnrgebant.  Decmta  stafmi  Fraii- 
comm  orientaliom  Saxonnmqne  anxilla  simt,  et  Qenriens,  Nomumnonui 
ierror,  dnx  promissns.  Aingnstns  in  imeariam  moYit,  et  Batisbenae  nala* 
lem  Domini  egit  Tanc  etiam  AmnlfBS  et  Zaentibaldns  a  caesam  reooa- 
oiliati,  in  conYentn  principom  qnietem  pnUioam  sacramentis  alBrmafere. 

15.  Hoc  anno  Lnitgardis  reginaj  «xer  LndoYici  Gemmnici  seenndi, 
filia  Lndolfi  Saxoniae  dnois,  obiit  i.  Kal.,Decembr.,  ot  in  Aschaiabncgo 
conditor,  dotali,  nt  appamt,  looe:  in  qno  celebraias  olim  oapiias  €\}n6,  ex 
fiobeUno  dictnm  est.  Haec  ms  anniyUsta  Saxo  noiaTiti  cni  in  nnno  no- 
aologinm  Fnldense  censentit.  AYOntinns  per  errorem  Gnellun  fecit; 
Samaurtbani  flUdcigardem  Tocani  Bneoatins  Gallns,  Yir  remm  genoalo- 
g^amm  periiissimos,  memoriae  lapsn,  ut  arbitmr,  in  tabnla  Gacolinao 
stirpis  Bilmari  filiam)  Benonis  Cpro  Brunone)  serorem  scripeiL  fii  praetier 
l^dOTicnm  filiun^  cftiq^  infelicem  casnma.  D.  880.  tetigimns»  HiMegnrdem 
fiUam  tribnnjH,  qnnm  a.  D.  894  AronUus  YOlari  jussil. 

16.  Boswita  igitns  poetria  recte  notaYii,  Lntgardem  pancis  poet  ma- 
ritnm  annis  obiisse.    Eadem  ocdesiae  Gandesbemensi  phnfmis  n  rngina 


Digitized  by 


Google 


AMNAI.I8  IHPIRII  Sr 


Mx  dolma  «ttn  iK,  ex  m$H0  GerMgie  A«88S. 

»y  ^ae  diobns  et  TifiBti  annis  coenoMo  praeftierat.  Gii  soror 
OffiillM  nceenit  DleM  oMtu  habet  Triihemiti  Ti^eiiWHi  qmhmm 
Md,  ^m  iiler  aaBctae  Beietetioi,  id  eat  soi  oidiiis,  relert  lfoe«ti  mH 
Braicl^  MeMito  et  iM  praetersiiiii  hv^m  eacaii  iiBOtii  ipie  IMUIie. 
BraacfciM,  BvoeliMas,  Bepiiii,  mnMi  fiandirriinwfiielnii  iiripicr  iiieilliw 
(c^  eBeerpla  TidiaMn),  iMUiilril  aslicipeBt  •mu^  LeicklBldiM  0990 
li  a.  D.  896.  diftri    Beewllae  Mtooiki  etaiitai  eA 

17.  Hec  teapere  Baailii  ai^tt  epirtela  «I  BaMumm  "gjipfcwib 
uiiili  eel^  acrii>  nec  eonTitiii  efcetincM.  li  SliphaHi  Miita  l^giii  »». 
fereBliaT6spo»dtt:  Ovi  ««fMetis  jMM»  tmptmMmtj  hkfsdt,  nmM 
^fHemHmmn,wmmif9giM4i§tiiMmiiimomrm^ 
Tm  §999$  mmdin,  fmrmnddm^  pim  eomrmn  cotmm  dmUm:  noMSo^ 
mmtei  ftojfk  emm  eommksa  eM.  Tia  illad  seleaiie  c«Ma  eecliit  4e 
Pelro  el  pelra,  e«  pertis  liteonuB,  el  daTitas  refnl  <^iilii>(Mr«;  fitf  # 
Keei  nos,  iiqii^  eaemUo  prmeimremmm,  hpUeeekmmmi:  ¥Mkm 
Qwk  te  pmUfimm  JuiJLem  xinmmwH?  Dm  te  meem^fmi  l^miet 
^me  mmfehe  jmdkmte  mme,  4mmo,^in  temmmmimmtm  Immdmrtf 
\   ifan  ie  kUeif  qmfdJkedr$$iui mdomrem  fkeo*' 

Sed  GrofoHme  ffmOmeuo  md  voe  irmmtalmt  eei,  MoieHm  Sekmtm  Jbmb^ 
Mmm^  Doemmte  Setmeim  ad  Tmreum  eillcim,  MeoeremHm  drtk^koemm 
Tfrmmtf  Jokmmme  QordoUaftooommeemtAy  fhmdorm  ApmmmmSelpmtMmee, 
om  Ceppodoeia  aormpoHm,  mUi  mliitr,  Jm  dpmormj  dn  prMi 
B.  Spieeelnm  prmeimmmo  per  lepaioef  pvmmmit  iMdm$ 
Cotmtmmim:  prtmmmeodemmmeetimjmdiemtt  Sed  mm  mdiemm, 
ti  imim  /■iiff  —  Qrmeoi  ipmmeuL  ^mnfi:  OmmmmpkdememeommiMoi^ 
mmmmoecleeia?  Laimeeitieet  Fkatio;  im qmewi,  mMiemmaremmtf  { 
fmmm  prmodtomeret  modtri  iiidioirwiit.  Taniefli  t^iteeii  ie  I 
nns,  gnlililnr,  fned  StiplMmui  iHnni  naceidetio  deiioarit:  ie«at  etiaB, 
it  dnieeni  «iltat  hnpentter,  fnae  per  nestaleni  eKcnM  ad  Sataeenei 
Bdia  prelibeniii.  tMqm,  inqnit,  eilemiio  prmeterlmmi  mm  weoiriomm 
\ oii prm kamimmritm oeeloelme md deeiimm mm momorem  Sedutame 
»,  eiliMte  Biiilio,  CoiitiniinepoMa  peeftei^m      • 

ANNO  CHRISTI  886« 


in  Mtam  mll.  Asla  4«i  4DMn  fpn.  -^  mktm  indfe  epnlMiM 
ftMa^  M  fkmt  ^  npU  foeem.  ^  |UtMMPli.il<<Hf  IfM^iMMa  •Ipiieil.  Vmi$ 
W^w»  MBMmi.  *  OpiMifvatiD  itwttn  iWt.  —  tMneom  i^qaiMaai  loriuiua 
MCiBAiBt,  el  OBnem  Hoattrim  Tattaiit.  —  tteBricts  dux  Gtllis  avzino  Tonit. 
VorMDHd  a  ParisHs  recodnt.  —  ttavienirat  episeofvs  et  Kaio  abbas  OneMireoa 
iMM.  ^  »•  Oiidf  efiiBHi,  Mix«ee«a  ilWuniMM,  •iltiaa  resUu  *«•  mm 
ifiiiliffSM  «ni^auttni  pMiMnii.  nMiiMr  VeMiM,  ^pk  la  •ppafnattMialii^ 
■aaarwB  wUkme,  -^  Pax  otm  Honaaaaii  Mastilala,  iad  nPB  diataffna  001.  -* 
Carolas  iaip«rator  Keastriaoi  iarerioreai  RonBaaBis  aoa  coDcessit.  Oiploma  iUiai. 
—  CarDll  \mommi9tit  diplOBa  pr«  TTtllielaio  ArrerBO.  —  itepliaBi  papae  prfri- 
Itfia  ■HiMariMiiii,  GirlN|«Ml  •!  l«rif«rdMiil  cddeiai  •onoiMa.  —  M»ri  W» 


Digitized  by 


Google 


86  ANNALIS   IMPERII 

4«cr^  JmOMU  «iiifeopi  HalkertltdiaifU.  —  BMilii  Kte«d0iiift  iBpmtMit  Gm- 

ttaiiliiopolitaiii  Bort.  —  Leo  Pliilotoplivt  tnccedit,  qai  Pliotiam  depotmit. 

A.8W*         ^"    Svperatts  AlpilHM  aedia  hreme,  iaperator  ex  BaTaria  Ib  Italiam 
Tettity  et  koitWtfdam  Romam  laiirit.    Ibi  inter  alia  ad  caesaris  iftterroga» 
fioiiem  decretam^est,  at  episeopis,  qnonim  parecbiae  a  paganis  vastatae 
mmt)  aliae  coacedi  possent    Occasioiiem  praebere  poinit  FcothaErias,  U 
qaem  minaces  literas  Stepbaaas  dederat,  qaod  a  Piotavio  ad  Bitwiceiises 
Iransisset  Ajont  tamen,  Pictayiam  rediisse,  il^qoe  sepoltavam  accepisse. 
Die  aancto  palmaram  seditio  Papiae  inter  satellites  re^  et  ciV)es  excitaU 
«st,  in  qm  malti  perienuit.  Imperator  in  carte  Olonna  festom  pascbale  egit, 
2«    Wido  dax  fteram  expeditionem  in  Apalim  sascepit.    Nam  ipso 
digreaao,  Gapaani  a  Chasano  Graeco  et  Athanasio  NeapoHtano  preme- 
bantar ;  qoi  PandtnBMom  etiam  liberaverat,  qaem  prias  in  Landoois  gratiaB 
captam  tenebat.    Itaqne  Lando  cam  fiHo  Landalfo  eptsco|K>  Spoletui 
profectas,  opem  dacis  expetiTit.    Is  com  exerdta  Gapaam  Feniens,  It^- 
Mm  axods  fratrem  ad  se  vocatom,  credo,  qnod  Pandenalfb  An^set,  cea- 
silio  Gapaanomm  eepit;  BenoTentam  in  potastatem  redeglt    Sed  eifi 
Bipontam  ingressas  esset,  seditione  ciTiam  coactas,  BenereBtanom  pfii- 
•eipem  in  libertatem  restttoit    Accepto  deinde  nnntio  de  remm  per  Frta- 
dam  etatn  Qm  enlm,  dlM^linante  aagaetiTaletadine;  primores  nora  molie- 
liantar>  Benerentanos  AJoni  relinqnity  Gapaanos  conTOCta  annona  ad  se 
iMidiim  horUtar.     Ipse  ledita  maforato  Romam  eontendit:  onde  ii 
Longobtfdiam  festinasse,  arbitror,atcaesarem  dUcessarom  deprehenderet, 
«t  cam  Berengario  aliisqne  oonsiKa  conferret    Ooidam  asqae  in  GaUian 
pBelaetvm  seribnnt    Widonem  Stephanos  poMtf^x  in  fitian  «deptarit, 
Mi  le^  indido,  qnid  miriiretor.  Bosems  scenam  reaoTari  appiaiebat  Rem 
latelUgimos  esFtalconis  RemensU  archiepiscopi  epistoU  apitd  F^edealdBn, 
qaa  peiitifici  gratias  agit,  qaod  hanc  honorem  propinqoo  sao  habnisset 
8am  hoc  aano  scriptam  taaailar,  cam  scilicet  atbs  Parisioram  ahsideretvr. 
3.   Nermanai  anio  priore  snb  exitam  Novembris  Latetiatt  Paiisiofnn 
afgredi  eeeperant    Obsidio  Tarie  remissa  aat  eoEasperata)  in  h^os  aani 
NeTembrem  darvrit     Tota   tanc   nrbs  insola  Seqaanae  continebatvr, 
qnam  nonc  qnoqae  Glritatem  appellant  Uterqne  alTeas  ponte  sad  smtas 
erat,  et  pontem  tniris  del\nidebat,  ne  perrampeienaTes  hostilesetadrerso 
ilamine  altias  ire  possent    Normanni  enim  flaminibas  bellam  T^ebant. 
Porro  arbem  taebantnr  Gozelinas  episcopas,  nnper  abbatis  nomine  a  nobis 
memoratns;  Ebolas  episcopi  nepos,  abbasSandionysianns^qaemBaccetios 
fratrem  Rannlfi  rectorls  Aqoilanoram  facit    Tam  comes  ipse  Paiisionm 
Odo,  fiHas  Roberti  Fortls,  mox  rex  ftitoras,  cam  fra^  Roberto;  Ragenaiios 
comes  (ex  Mansnariis,  opinor)  Wito,  Erilangas  alilqae  multi  Insignes  Tiri. 
Hostes  pontem  septentrionalis  alTei  magnis  Tiribos  per  tridoom  fhistra 
opfngnant  <  Primo  assalta  episcopns  ipse  loTiter  Talneratns  est;  Odo  et 
Sbdlas,  doo  ftilmina  belU,  tncredOrilia  foHitadinis  docnmonU  dobanl: 
aeqae  abbas  comiti  robore  aadaciaqae  cedebat    GaUpuItis  etiam,  fgn^* 
saxis  pa^abatar.    Hostes  repalsi  mj^ora  parant,  atqne  interim  sese  per 
agBos  diffandunt,  et  drca  Sandionysii  fanum  omnia  caede,  terrorei  Aig> 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  tMPSBlI  80 


stnnnil. 

4.  NoTo  deindo  appanrta  rodettniad  oppsgnaUoMefli ;  carros  addmm 
rotis  Mstoitatos,  soxagiata  homiiies  svb  lecto,  qaasf  eqvi  Trojaai 

livo,  forentes.  Sed  anrigis  percoss^,  eavi  imiiaes  IberOi  Mox  iniDo 
phtfei  nibidaiites,  tergoribvs  boun  teoti,  ad  tarrin  sibiere.  Oiiateni 
sagnlis  hoBines  inerait  Sed  irritns  labor  ikit,  testtdiiesqiie  ^ypeonni 
leiis  nzjsqie  perfriBgebaDlar.  f^ostra  arietes  ab  bostibiis  ad  porlas  id- 
dMnlsr,  Irvstra  iiaTes  ignifeMie  peili  innitlaitv.  Spiseopis  ex  lani 
pfiiin  Tidens  oaptiTos  neei  danten,  in  hue  lelvn  diraril  aal  diilil 
jKsit  Barbarasprostratns,  lerrannenordit  Qnidnnlta?  Nomanniez^ 
cnile  Janwtrio  obsidionen  solmnt,  et  ad  .Ttstandan  Anstrasian  Terlantnr. 

5.  Qnod  onnis  hoslinn  Tis  tanto  lenport  noA  polMral,  ma  nede 
SeqiaBa  flBeit  Solnta  hyene  pens  ndnor)  qni  neridionafis'  ahrei  rifai 
Ja^ebat,  aqnnmn  inpnlsn  eonctdit  Ila  Inrfln  ab  ni^  dirisan  .hostes^ 
igiendnelo,  cepere.  Dnodecin  praesidiarii  cenlra  flden  datan  eaednntniv 
nao  serralo  Herraeo  eoqne  inTito,  qni  ob  aignstan  epecien  fortiladi^ 
■enqne  dignns  TiTere  Tisns;  toI  nnde  Insigno  redenlionto  pretta  spe* 
wwbttfm.  fiostes,  aperto  Jan  Seqnanae  alTOo,  qnod  din  qnaesierant,  per 
iSTinn  ascendnBl,  lota^  NeMria  diffnn<taiillur.  Ingens  intni  SeqMnan 
Ugerteqne  Taslitas  frota  esl;  sed  Gamilnlm  urben  flrnslva  ImtnTeee. 
Itaqne  deceplnn  ranoribns  Refinonen  apparel,  qni  Komannos  SeqnaMO 

n  Parisinis  prehibitos,  naTOS  per  siecnn  ad  dno  paesnnn  nillia 
e,  atqne  ita  Hionnae  infosos  Senowneinn  nrben  eMdiene  cin» 
scribil;  qna  dninnte  obieril  arohiepiscopns  ETorhardns,  cni  Wal- 
Ihaiins  snccessit  Haec  ad  alinntaiviiiin  relnlere  Tiri  qnidan  docti,  el 
ehsidiones  Parisiomn  nnUiplicaTere;  ^qoibiis  conTincendis  silentinn  Ab- 
hnys  snfidl,  qni  praesens  camine  ren  gesten  exposnil. 

6.  Interea  Benricns  dnx  cnn  expedilie  «x  Germania  copHs  nagnis 
iilneribtts  appropinqnat  Mense  Febraario,  iniqno  anni  tenpore,  exierat, 
■flesqne  frigore  insolitae  hyemis,  nox  eflhsis  inbribns  hfBiCtatns,  aegre 
iroeedebat  Tanden  adTOotans  dnx,  qnieqnid  hostinn  extra  nnnitionm 
dsprehendi  potnit,  caedit;  annonan,  et  qnae  exnsn  erant,  nrbi  infert  Inde 
mltae  Tolitationes  factae  sont  Hostes  enim  nnnftnento  clansi,  praelinn 
Tilabtnt  Ita  nsqne  ad  rogationnn  dios  tempns  extractnn  est.  Henricns, 
snbleTala  nri>e,  ni^oribns  em  copiis  leditnns,  recedit:  neqne  enin  Nor- 
■anis  ennibns  Innc  par  erat,  nbi  ne  ik  'praeda.sparsi  itocoUeiiseenl  Forle 
inter  pugnandnm  Odonen  cnn  Sigefrido  loqnenten  Noraanni  capere  len- 
lant  lUe  ictn  hastae  terram  percntiens,  fossan,  nt  erat  amalns,  trans- 
sffil:  eoE  eo  Sigefridns  tM  robnr  adniratns,  de  disoessn  nngis  cogitare 
ceepit  Cnnqne  enn  sociis  persnadere  non  posset,  noTnn  oppngnandi 
eipertanenlnn  soni  consnlnit  Sed  btaios  principes  cnn  mdlis  aliis  hostes 
anieere.    SigefHdnsy  soKaginta  argenli  Ubiis  acoeptiSy  nare  ferei^elit 

7.  Post  haec  Ganselim»  Parisiensinn  praesnl  deeessit  Qnidm 
dabilant,  «n  iden  fiierit,  qnen  snpm  abbaten  saepe  nenorayinns.  Sed 
snadel  hoc  continnalor  Fnld^nn  his  TOriiis:  Otg^  ei  Gozimi  MtOm 


Digitized  by 


Google 


0» 


ANNALBS   mPERII 


NormmMQi  po9Ua  erai^  defkncH  smU.  Hempe  mox  etia»  AveliM  Um^ 
ftbbu  okUt,  MeligeM,  Gomdo  Mta,  ifio  Mi&,  tetro  Jo4ilkae  tepe- 
Mtridf.  Idem  Higofogiao  profapiae  faii,  it  ^nttfBKiofceMos  et  ■rriyii; 
fod  per  ▲deleideii  aalfwii,  ^md  Lotkerii  fogif  mlerterui  BoiUmimmam 
•ppeUaTit.  Sadooi  deiide  Adeiaio  Koberto  Forti  OdoBOfi,  do  ^o  ■uc 
afiMtf^  lokerUH^ae  foiierat  Hifo  Awroliaftof  oft  Yiciioi  rnjifaor 
aiiloritelo  dacif  Morat.  Ha»c  atarini  fratrif  adayBiflrtlioBOi^  olim  p«lfi 
iM€iodilo%  Odf^  wnc  ad  iaf  oralorem  pioliotef,  iaipetmTili  sequpm^ 
fiitf  ad  spefli  Befti  adiBorit  Pott  4ioieliinui  ot  HvfOBMi  deaui  «■* 
llBCtwn  apBd  SoBOBas  EmliardB»  praesBlea  AMo  iBBBit 

a  (}BianBsplam,fBodooBftot,Odootao^iiBidorffBo^BMX€«*- 
iBBles  &i  oiifiBim  neffani  profiociTem;  gifpfcciiBr  alifBif  mBterterBBa 
proprio  aocipi,  et  Adelaidem  IrmMfardif  iorofom  Adffo,  Lotkaif o  i 
wqrtao.  Sid  4010  hoc  i<*emato  adiUiio  rofia  HBfoaii  profipta  * 
derot»  flMteHeram  laae  omBi  amlif  pm  Mita.  lioqoio  Adelaif  ididofici 
eii  ilia  toL  IMms  affiim«lio  om^Bm  f OeBtio  praeteenia  Oit,  oi  sH.a 
OBBleflipoiaBOB  et  ide  difBO,  foalom  kioJohaBBem  papam  fris  aifef  ? 
Nisi  QBif  morofior,  poBttf cem  ioKiBi  hliBdiiflfne  locBlom,  pvoBapiaBi  fic* 
piipilBifiiii  pomdiie,  potet.  Mam  olai  Addhiidif  BOiBiii  sorof  IwBem* 
BBfBilBO  imifeli  enBt  lamoB  HBfo  per  ptlrem  Caroli  Cairiy  par 
i  LadoTici  ot  Lotharii  aBfvslonui  ol  refim  «OBOoMBBf ;  ol  OBipi* 
ifoi  ipiim  HB^iii  BomoB  iBler  Cinelfof  luuid  BSilalBffi; 
Bk  BTO  llBfiiB  eamilo  Aif fliBO,  IrBu^nfanlto  et  Ad^eidif  palre^  ( 
videripoffoi  IlaqBefomiBnMdioreliBqno.   UliBmf oi  icktma  fBb|icioL 


LndoTiciis  Pfos 


liOlhBl^ifl^ 

Lo8iarSs^ 
tex 


LndoWcQS  Pius 


GoaradBi  ^  Adelhefd  _  BoherlBi  iMi 

I     aaril  refii 

Hngo     Odo      RoEertoi 


ahbas 


fOfOS 


Hogo  comes  Alsatiao 


ComradBi  _  Adelheid 

auLterlfra 


I     auiten#ra    y 
I   lotbarilre-    | 


Letharifli 
«ei 

t.   PMrBelaiB 
praesidiarii  liuBiniohBBlnr. 


BeheilBS 
lothariire.   '       ^^^ 

Utfo      Odo     RoheilBS 

ahhas  rofos 

ohiidioBO^  moiM,  bI  it,  imraioioehBBt,  el 
ilaqQO  piacnit,  Odonem  td  priBcipom  flrfM^ 


fBi  amcilia  poleret  addnoeretqBO.    lUo  striBim  rtm  Mmfld  puhlicam  soaflK 
fBO  cBrarit;  imperatorefBO,  fBaBlnm  apparet,  intento,  «obIMo  BOfotif^ 
Iroi  fortiBm  Tiromm  tnnui  adduxil;  fnao,  emmpenlo  fiholo,  Nonmniii 
*>  Builra  m. 


Digitized  by 


Google 


AKNALBS  IMPIRII  91 


tobonoitibw»  fdiiiieririmi tmero.  Ab««td^idtn0«iBnHi.a6|^ 
lieai  ab  imp«n^ro  pnieaiissitf,  com  mi^fon^iis  oopils  feootwo;  ot  imi- 
mmPuk  kMtiom  iic^m  pinai,  «d  ^mm  lod  cogBOiooitai  cwi  ptMli 
fmpe&im.  Hoiloi  ciroa  otitM  foiotm  dtxorant  trfom  podim  pioftedi* 
ttfo»  laUlBdiBO  mtem,  eoipitoqao«btox»rii«,  iomitiitMtomrelictii,  q«ti 
l^  Btteebtfit  Dix,  propiti  tioodOBi,  com  oqto  ctdit  ot  ootfoditor, 
miiiittm  ttotoni  potiot:  oorpoi  ttmot  Ti  itorom  rootpttm  oi  tptd 
StoiBiotet  tomAltttm  oit.  Haoc  Rogioo,  non  Ittiiiimoi  aotor,  ot  qoi  otm 
iiqtHdor.  Abbo,  qoi  omnit  cortioi  nortt,  aariatiBtcolte  fdom  tiietilt 
doftt,  sitipliciterqoe  Hetricom  oociiom  icribit,  ftatdt  Daioi  obtidioMt 
Tifltrt  moltobattr;  ctm  iolett  it  mitota  doioeiideit  omaBdo  poomati, 
iU  aliqaid  momocaUle  olfiTtor.  lU  cocidit  fir,  ioi  temporii  BnUi  Tirtatt 
mSmlOT,  al  cam  oo  Gtroli  imporatorii  forttBt  aotoritaiqoe,  qoam  iHttfBdi 
(tBtfiitqBO  toitottabat 

i^.  Ptolo  poit  SiBorioQi  DaBorom  rogobm,  Soqoatam  tn^ootoroti 
iopovit;  iioitoi  Bocto  Lototiam  improTiio  aggroiio  caporo  fhmtft 
btporator  por  Borgotdiim  io  Lo^aiioBit  regBam  TOBiOBi,  Jolio 
ooBriBtom  procorom  Motii  ogit  lodo  copiai  cdligoBi,  TorgoBio 
jam  toiltti^  qttBttm  Jirfioo,  in  NormaBBOi  proflM^Bi  oit,  ot  ctm  oxercitt 
BdMirtfi  (iB  mortynim)  mimtii  radioet  cttiodit  M  Aicberiett  Paii- 
iittsibti  tpiicopti  dattr.  JSfid  otm  mtlto  tooipoio  opoi  Tidorettr  td 
bosliom  moBitioBoni)  tiStgoMdot  com  BOTli  TiribBS  advttitrt 
ttBdom  tegftoiito  byMo  moBte  Nomibri  ptx  ooBOltia  oit  it 
kii  logoi,  Bt  ioptlBgeBtte  trgtBti  librto  NortMBBii  poBdotOBttri  hybeiBi^ 
qBi  IB  StMMsi  trtctt,  qoippo  iBttott,  tiiigBaroBltr,  dooec  primo  tom, 
id  oil  mtBie  Maftio,  «attia  oxiceBt  Itt  Abbt  rerom  de  pMimo  toitii; 
qtt  Bibii  ikditii  «ttotmiKo,  CBm  SimmirflMmii  Jibenter.ceodiitrim,  exag- 
gmtlas  exciaBUtitoti  eortm,  qoi  BotimNiam  mvitao  dniam  ioripiore» 
ipoe  Abbe  taftBdefom  pigriiiom  toooitt,  qti  ihdaia  tmkitqto  Ntt* 
ifriis  it  ptrictb  dofoisiott,  ooqto  merile  piexot.  Alqte  ktc  forto  oii^ 
qBid  iBBBil  RogiB^  BufOBdoi  imperatori  obtotipo«aro  Boloisio; 
iomlB  expeditiQBom  oecareBlor.  Dormrit  ooncordia  por  byomom,  i 
ix  obiCBrit  Abboiyi  milNi  Intrtiigiior,  mixtiqBt  OtUii  Dati 

£t  IkkBm  oit,  qtod  ex  ckionfco  de  ftttii  JfoniMmnortm  qoidtm 
obtiiiim  Se&oBtm  ori^em,  prttttle  EyerbtrltltttBte^  qoem  tBtt 
obiiKt,  ex  AbboBO  cofelBm  tst  Sed  prtiime  Tore  ftB  tbrtpta 
iily  ctm  disitdOBdi  tOBipBt  tiiot  laipetBtoti  iBiiMMi  dBcomqoo  dohiifie^ 
aMrtr.  Loitwtrdti^iBtiaBqniiltTalidti^pttemqBtotnqQtpretioommi- 
dMipvlabat  RolloBiiNormiBnlgtittcotlraFiiiioittWthMhftiBBdt 
01  CtmeticeBili  moBaohBi  ad  hoc  tempBi  letBliiieTidOBtBr;  ego  OBmAI* 
IB  t.  D.  896.  dilliirrt  BMlim. 
ii.  fixTorbiiReginoBiimaioiBtoIlectiimorBalBiOit^GavolBmllii 
aqailoBtrAti  tdritii  NotitBiim  BMnitiBitm  tttiitaiitt)  qttt 
iide  Mtrmttttiae  «tmen  itdoerit  Scnpiorat  Rogito^  itgimmi  trtBi  Se- 
qoiBim  NmrmitBii  ooBcetMi,  ii^tiitrt  iigtiicaBi  BBrgoBdiam  Torioi^ 
ot  ad  broTo  tempBB.    Si«ebertBi  et  MarliBBi  roimm  dt  iBlMoi*Bi 


Digitized  by 


Google 


92  ANNALKS  IMPBBII 

4,gM.  regi«dbi8  tecepere,  qnSeqiiina  iii  «are  fernnr.  Sti  ea  res td  Gtrolmi 
Siaplicem  reteeada  eti.  Imperttor  FtrisMs  Tkeottrio  CennideMi  t^ 
•tope  res  snts  cotfirmtTit:  Inmmine  Somitfu  Dei  adern»  Bi  Sa^aiori» 
mutri  Juu  Ckriffi,  Maroiu»  ikim  froj^Uiemte  olewuntia  impermlor  amfu^ 
eim  ....  Si^mmm  MareH  pMeeimi  imperaion$^  Amatteriue  noiarim*  md 
mcmn  Lmdardi  tecopunM  ei  eubeeripiiL  Data  Mat.  Nov.  mtdo  eaeumdo 
imgeramtoM^lo  pHteimo  impetaiore  im  GalHi»^  ML  6.  AehtWi  Pmmm» 
mrbe,  l  B,m,f,  A,  luqie  Btlaxiis  ii  tppeiidice  otpitaltriiini  ia  tiMm 
tefBeKeai  rettlit;  ted  legeodtai  imdiciiome  quimta,  fai  Gtlllt  ttiioB  ter» 
ckriatitnte  aondodi  ttbtlis  ascribi  receptnai  ertt. 

12.  Tnc  aAkm,  csm  imperttor  in  Gtllit  tgeret,  WiHiieimo  ArrerM 
fltficeptnm  dedieee  pnto,  eojus  tnni  cormpti  rel  tmliigni  tont  Apm4 
Betiioil .  exttt,  nnde  htec  decerpsimis:;  L  n.  s.  ei  i,  Tj  Mattihis  grm^ 
Jki  imperator  aug. , . .  Wilhelmo  comite  adeunte  tioHram  eeltitudimem^ 
asoroH  tumm  ak  ipeo  .  .a  ut  ad .mmmoriam nimoeremue , , .  titm.qmania 
tfHMRi  virtuie  et  penmamemte.  lUeUtate  Bermardue  ffMoeue  oomet  ef 
dHo  Cptter  ejas>  te  oppostferil^  clndra  koetes  noetros  et  imsidiatoree 
deoastaioret  regidf  eeMfra  ^Mfieei  ^fftiifiiim  et  tefuqoes'  ^us^  et 
promUo  aadma^m&ri  im  bello ^nira  supradictot  infdeteSy  pro  esoeliemiia 
fiostraBfdelliaHtpagnans,  amaverH,  [tttqne]  ifeeeii/iiiiiiuwi  f qpefftnii»,  wi^ 

fuodfMms  efue  ytfAeiwMf  eor»esetmarokiopostuiahaij  ewefuaremiur, 

Aftfftcm  GaraU  §toriosiesimi  imperat&ris  augusti,'  Anudberius  sudar^ 
mdticem  Liikuardi  recopiovi.  Aet,  iS.MaLSept.  anna  5.  regnante domdno 
Marolo  imperatore,  m  Franoia  5,  in.  ItaHa  f  ind.  6.  fsHciter.  Agiter 
^••deM;  qnod  WilimlBnis^pro  tnioit  pttrts  dtt  ecclesite  NiTonensi  Ein 
moik  impemlov  sese  in  Alstiitdi  reeepit^  ibiqne  tliqnamaiiiaeger  decitait. 

13.  fftc  an&e  Stephaens  RetMmns  penlifeiB ffildesemeistas  ei  Cer- 
beje^sihns  nestris  comaMnl  episioln  Jnra  ac  prlTilegia  cotfimaTlt  Kpl«« 
etolae  hteitoma  est:  Stepiuuims^piecopus,  eenm seroonumMf  reberami 
diesimo  et  eiuutissimo  Wioberte^  epiteopo  tametae  eeclesMs,  fuae  oootdttr 
nadetheim,  pUHdnio  tasustae  Bei  genotrieie  eemper  virginit  Jforise  do^ 
mittaa  ded^aia;  seu  BammiabbaH  penermbilit  momaetorai  pmdvaratmr 
HooaCorbepdy  ew  dbdieatione  et  nomine  Ckritti protommlgrit  S. Stepkaniy 

mbi  in  saeris.  refjuiekcit  mmmbris  B,  Ckristi  merfyr  FiAif Vtraoftue 

aupranomimatat  .ooOeeias  [Tolnrans]  swb  B.  Pelri  apost(dorum  primcipio 
tumatm  ef  sedit  aposlaBeae  spedaU  defemsiome  porAoc  nostraoapottoiiema 
aomfrmaiionie  privitegium  omiMmsawdis  submdssasy  peronni  Jure  const^ 
stere  . . . .  ^Ser^tfiim  per  mansmGrofmi  soriniarH  sanetao  Romanaa 
aoolesiaa  in  mmso  MajOy  indietiene  6.  Valeto.  Datmk  X  MdL  Junn  por 
mMnum  Leonie  aacellarii^:simctaB,.sedis  apaetoHeae^  imporanie  damina 
pHssimo  Caroto  augusto  a  Deo  eoronata  mapno  imperatore.anno  eatPtOf 
ei\post  consulatmm  efus.amno  seato,  indictione  psinlm,  Alitm  sjnbdem 
epistoltm  origtBalem  faodiednm  Herisienses  Tirgines  eerTtn^  it  cortice 
literie  Loigobtrdicis  seriptam,  ^ae  ob  implexos  litertrmn  deotos  legi  e 
Scbatenio  aon  potoit;  qai  ad  annom  seqnentem  refert.  BiMois  epitcopi 
Ptdebometsia  rogtte  confirmtttm  mentsterii  Amdttimmi,  tpptret. 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS.IUPBRII  9S 

i4.  HiUeirian  Jmilor,  qnfftiis  HalbersUitaisiQii  «pisdopiis,  hoe  A.  8g|, 
ano  12.  Kftl.  Jvnil  debitvm  natirae  penelvil,  Egislfo  siiecedsare,  i i  ehro- 
■ico  Halberstadensi  a  Bobis  edilo  stamiifi.  bdictio  dniii  qnarta;  q«am 
poait,  iB  anBam  Domini  886.  incidit,  non  886,  nt  cormptiis  nwneras  habe- 
hat,  qno  extinctus  erat  Carolas  Grassas,  c^jas  tamen  dejectionem  anno 
pocleriorem  ordinatiooe  Egialfi  idem  chronici  autor  facit.  Hildegrinos 
iste  claroram  riroram  Ladgeri  et  prfmi  Hildegrini  ex  sorore  nepos  f^it. 
Itaqae  et  in  Werdinensi  monasterio,  hactenns  familiae  eidem  fundatrici 
soae  nddicto,  tumulatus  scribitur.  Extinctus  est  anno  ordiaationis  saae 
trigesimo  qaarto;  nam  a.  D.  ^3,  ind.  i.  ordinatns  erat.  Monaeterium 
soae  ecclesiae,  ab  antecessoribus  coeptamj  consammavit  et  dedicavit  a. 
D.  859,  ind.  6,  die  nona  NoYembris.  Egiulfus  hominem  exuit  a.  t).  894. 
aano  ordinatienis  suae  nono,  de  quo  ibi. 

15.  Basilias  Macedo  orientis  imperator  Kalendfs  Martii  Cex  Labbei 
eakole)  Tita  functus  est,  cum  a  decessu  Michaelis  per  annos  nnderiginti 
fefnassel.  Res  Graeeoram  labanles  armis  restituil:  leges  eliam  ordinare 
aggressns  est  Jistiniani  exemplo ;  et  pritaiam  procheiron  Jurls  60  Iftnlis 
•di  Jossit:  deinde  ba^iconim  sexaginta  libros  ex  Hbris  Justinianels  i% 
nmi  coJiatis,  opera  Sabhathii  prolospatarii  confici  coraTit.  Filiam  Leo- 
■ea  ■•■  malto  ante  obilnm  in  yincula  co^Jedl,  Theodori  c^Jusdam  San^ 
lahafeni,  a  patris  nomine  dicti,  Eachaitarum  episcopi,  calomniis  in  suspi-» 
cienem  parricidii  cogitati  adductam.  Ferte  psittacas  quidam  edoctoe 
dicere :  Aear,  domtie  Leo,  suspensus  supra  mensam,  coi  proceres  adnoti 
eom  aigusto  ceenabant,  has  roces  lugnbri  sono  aliqnoties  edidit.  Gonvirae 
ex  eompado  dbo  abslinent.  Miranle  interroganteqte  imperatore,  perfusi 
lacriaye,  ^ant,  se  ab  are  officii  admoneri ;  et  in  preces  pro  salute  prin- 
dpis  effondnntar.  Basilius  eos  bono  animo  essejubel,  reque  discassa 
Leenem  liberlali  reddil;  nec  diu  supenrixil.  Extant  monila  ejus  ad  filium 
nm  spemenda. 

16.  Leo^  quem  yulgo  Fhilosophum  cognominant  (ob  emditionem 
■agis  qnam  ob  mores),  ubi  solium  conscendit,  Theodorum  Santabarenum 
biTinciila  conjici  Jussit;  el  qnia  is  amicus  Pholii  habebafiir,  yindictam 
wqio  in  hnnc  porrexit  Gahunnialores  soggesserant,  interitom  prindpis 
ftaeeiUim,  ut  Photii  cognatus  imperarel.  Nihil  ant  a  Santabareno  anl 
a&ls,  rel  per  tormenta,  exprimi  potuil,  unde  Photius  grayaretur:  patriar- 
^tn  lamen  dejedus  est,  Stephanusque,  principis  frater  tertius,  successit 
Is  cnm  diaconaltts  gradum  ordinante  Photio  obtinuisset,  ea  res  Romanos 
perplexos  habuit,  qui  Photium  pro  laieo  accipiebant.  Sed  quicqold  hoe 
ftdt,  landem  dispensaHonis  emplastro  curalvn,  aul  potius  dissimulatnm 
est  Nam  Stephanns  Romanus  cnm  Stephano  Gonstantinopolitano  palri- 
archa,  lanquam  fratre,  postea  comminionem  ecclesiasticam  coluit.  Pho- 
dua  qnietam  yitam  elegisse,  Leo  imperator  Romano  pontifid  scripsit; 
auoqne  Domini  89i.  mortoum,  Pagios  calculo  non  inepto  ostendit.  Sol 
aecnii  Inen  merito  habetur.  Bibliothecam,  nomocanona,  epistolas  reli- 
qnU)  qtM6  proslanl:  lexicon  ineditum  in  bibliotheca  Guelfica  superesl. 

Hutam  calcaTit  alio  fastu;  et  quanquam  privatim  hand  salis 


Digitized  by 


Google 


ANIf  ALKS   IHPEBII 


A>881  Ubif  •ocieriqii  fcimttiwi  t  LtUatfBMi  Jofo  Hbemit  €lneci  poste« 
IpurtimB  FWIi«MiM  lagitinos  pfttriarektf  kabeados  deorerere^  qnicfvid 
ii  «Itorvtrw  dieebatttr,  aeqiialiter  damMAlet  tboleAteiqw. 

ANNO  CHWSTI  88», 

lM9fr«t«r  MffMiat.   Qmnmku  W«iteliB«HMis.   BerMgariw  marcUo  TmrtBeMis  se 

iBperttari  fBbJldt.  —  SrBOdii  GoUBieasii.  —  Carolvf  iaperttor  Lodoricam  Bo* 
•OBidea  IB  tdoB  rodpH.  ArelateBse  regBvm  GerBnBid  regBi  pars.  LailwBrdos 
oe  lictlldii  «BfBtta  lecBtaBlBr.  ABCBtta  ia  ■OBaoteriBBi  •ocedlt.  ~  LBltirartes 
ot  taforatrls  to  pBrfBBl.  H^loa  pooUiaec  fotta.  ^  Laltwardl  olofiflaL  ->  Gri* 
Miaa  Lvitwardo  iaifaota  dihnBlBr.  —  Garoli  iaperatorit  dlptoaia  PaderborMBM 
ot  Heritieato.  —  Garoli  iBiperalorit  depotltio.  El  AmQlftu  tobrofator.  —  Qaa 
tOBipore  ArBBlftat  rofBtre  inceperit.  —  Berenfario  Itallae  rofBBm  Carolnt  GraMBS 
dettiBaTit.  —  AdenBlftit  Gapaam  occBpat,  et  pottoa  etiaB  BoBeroBtBai.  —  Hor* 
■BBBi  CUOllaBh  BatfBBdiaB  et  LotbariBfiam  ▼attaBft.  —  Blploiu  Gorb^foasibu 
et  HorifordioBsibat  datBti  tBtpeotam  ett. 

A887.  ^'  Deeuibebat  it  Aleatia  imperttor.  Panhin  deinde  reeiotlw  • 
'  Hioibo,  io  AllemaBiira  ad  Caffram  Podamu  Tenit,  qted  lacti  HOttm 
Utdi,  Ibi  ob  intolerabiles  capitii  dolores  tteiiioBem  paanis  est.  PaHebtle 
traHMOtOy  eonmtas  agitir  WeibeliHgte,  qnto  Tilit  regit;  t  qvt  deinde 
GibelUii  priHCipei  HomoH  iRveHere  (tB  eaetclittonim  fei  bnTgigraTioraaa 
jBre?),Hisi  aliam  extra  AllemaHHiam  iBFmicia  oriOHtali  WeibeMHgam  fwie- 
rere  malimts.  Berm^afias  ForoJiilieHSi  marebite  siTO,  qvod  idem  erat, 
TeroHensi  praefoctosy  ex  Italia  aMt  Is  Loitwardo  iratos,  aoHO  soperiore 
YerceUeBsi  orbe  exsp<diala,  episcopi  res  agi  feffl  joseerat  Sed  «bi  ira 
detBmtit,  Toritns,  ho  pads  tnrbatae  reos  ageretnr,  ad  satisfacieHdiua 
TOHit,  caesaremqoe  Torbis,  Loitwardam  miHeribBS  pltcaTit.  Id  exspiiiHtis 
pottHtiae  BOfissimam  spedmeB  episoopts  dedit 

X  Abbo  iacarB.  dom.  887,  bidict  3,  Kal.  ApriL  iB  ecdesia  S.  Potri 
nrbis  Agrippinensis,  consensn  gloriosissimf  imperatoris  Garoli  et  MogHH* 
tinae  sedis  Lnitberti  arcbiepiscopi,  Wfllibertns,  bHmilit  ejtsdem  praefatte 
Brbis  arcbiepiscopBS,  Fktaco  TBtgroBsis  sedis  episcopBS,  OdilbaldBS  Tre- 
JectOBSis,  WttfelmBs  llimigamaferdensis  (MonasterieBSis),  Drogo  MiBii- 
doBOBSis  (MindeHSis),  e«m  consensn  renerabilis  Rimberti  episcopl,  prae- 
seHtibBS  etiam  bonae  deyotionis  abbatibns,  Nerelongo  bdensis  monasterii, 
Andnlfo  Werdinensis,  Folcbario  Aqnisgrani  palatii  abbate ;  com  pnefitarHm 
sedinm  presbyteris  et  diaconis  celebramnt  synodnm;  cnjns  ex  praelatioM 
baec  rerba  snmsimns.  Ibi  Drogo  rogatn  deri  Mindonensis  episcopns  or- 
dinatur.  Inde  in  raptores  remrn  ecclesiasticamm  anathematt  TibrtHtnr. 
Et  tnnc  qnotidiana  synodoram  materia  erat,  Lnitbertl  et  Rimberti  cod- 
SOBSBS  addndtnr,  qnod  ab  iis  literae  yoI  legaU  affUssoBt  RlmbertHS 
tamen  GolonieHsem  metropelltannm  bob  agnoscebat 

3.  Imperator  ad  Yillam  Kirchelmiam  Rbeno  adsiCim  filiBm  extiBeU 
BBper  Bosonis  LndoTicnm,  cnm  matra  Irmengarde  Tenlentem,  bonorifiee 
snsceplt  ad  bomlninm  Qad  kominm  babent  anHales),et  qnasi  fihnm  adop- 
timm  babnit  Ex  eo  AralatMise  ragnnm  Germanld  pars  lieneficinmqHe 
baberi  eoepit.  Bosonem  3.  Id.  Jannar.  oblisse,  pneter  HoerotogiHm  YiOH- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IlfPSRII  M 

i  etian  e|PitepkiiiBi  knMy  qvod  ii  MHet  S4bwH(tf  iiMi.tt7t 
TnammriB  extat  CaetenM  hoc  U>co  CarelM,  cerpore  iiteei(iiie  eeger, 
pcfseadeil  M  pesfae  est,  Liitwaidra,  neii  coiiteiitim  gibernicilii  rel 
peklieae,  ettiHi  theri  jara  (nto  ceesire  isnrpire.  Monmi  siiaTilii  iape- 
nlrici  faBfliireai  fecerit.  Itiqne  ann  dedeeore  pelMir  iala;  iaiperitrit 
ipet  iB  criBMi  ▼ocalar.  Ajimt,  maritaai  ira  coecnm,  ee  esqae  prompisiey 
•t  im  coiiTeali  precenm  post  deceoBale  matrimoniom  a  se  iatactim  pre-^ 
fteretor.  Uifk:  Benehmbef^intp^ty  4amim,quodteiHmmt(mnipmperk^ 
ttfmMmti  meae;  fuam  nepi»  aUeripahduey  i^  ferro,  dMno  kmmne^ 
fee  jmdictOj  wi  plaaieril,  eomprobobo.  Itaqve  mox  iimmeo  snmte,  eiacH^ 
Boaiilis  rita  egit  Gerolis  olim  Jnreais  comifiaii  merbo  correpias,  oidem 
4i  «Mvo  professoe  erit;  qoae  taac  farori  tmpatath  svat.  Haec  prolirosa 
caesari  Rogiao  lilierias  aarrat:  aanaliam  continaatores  dissimulanmt. 

4.  Laitwardom  se  poblice  pro  condone  pnrgasse  Csnmto,  nt  arbiHen 
eeipore  Domini),  Sigebertas  refert.  Herminnos  Gontractns,  qnalem  Ursti- 
sins  edidtt,  etiam  iiiq[»eritricem  aqnae  Jadicio  (ferrentis  an  Irigidie,  non 
additar)  iaBocentiam  probasse,  tradit ;  nisi  pro  ofoifio  judicio  legendom  sU 

s,  fBodmiU  rerisimiliai  Tidelar,  qnia  ita  Giiisii  edltio  et  aliad  ftag- 
apad  ¥rstisiam  liabent    Richardam  iiscriptienes  litararam  Je- 

I  papae;  diploauta  rectias  Richildem  appellant  Post  diyortiam  in 
Itiiiam  piofectam,  Tidid  in  S.  Marini  parthenone  mdlmenti  soTeriorie 
fiscipliBao  poenisse ;  Tiregi  deinde  eandem  Titie  normim  secntam,  Rra- 
schii  iido  Cnon  ceriissimi)  Browems  notit  Tmdem  in  Alsatii  Andelo- 
Tieasem  aodom,  FaMano  et  Felicitati  sacram^  in  virginnm  yelatamm  nsnra 
astnmsae,  conTOnit  EJns  depositionem;  tanqnam  sanctM  virginis,  ad  l^ 
Sept  nounlJa  mirtyrologia  celebrant 

5.  Lsitwirdns,  gente  AUemannnS)  genere  hnmilis,  ingenii  tigore  eC 
mttris  fBilwsdam  illeeebris  ad  snmmmn  apad  Garolam  potentiim  perre- 
Mnt;  ol  Accrescentibns  regnis,  peae  nnns  Frendcnm  orbem  gnbemabat, 
m  impeffatoris  animnm  in  potestate  haberet  Tentim  migttitadinem 
iifidli  pr^cemm  aegre  telerabat  Sed  (qnantam  intelligi  datvr)  tIto 
Imrico  MB  erapit,  cnm  Tir  potens  et  rd  militaris  arbiter,  aeqne  impem* 
M  fidna  et  vchicancdlario  aadcns  esset  Primns  Berengarias  episcopnai 
iQredi  Msas  est;  et  qaanqnam  satisfSictione  data,  receplas  in  gratiam^ 
oiieris  Tiam  ostendit  Appimbit,  Lnitwirdo  remoto,  naditnm  censiHo 
iapintorem  oamftns  ladibrio  forO;  ciMas  aeger  animas  male  tegebitnr. 
it  Jim  aadrttiosi  palam  consilia  agitabantnr,  dnm  qnlsqne  spe  partem 
mperii  ad  se  trahebat  Itaqne  destinatis  perfidendis  Lnitwardnm  eTorti^ 
lecessarinm  erat  Ejus  casnm  Allemannoram  mmUme  conspirationl  im- 
Fitat  Fnldensis  scriptor,  qni  scilicet  inde  a  JnTontate  familiariores  piincipi, 
i  mda  dominibinto.  Post  Lnitwirdnm  etiam  caeteri  Yercellenses  epi- 
Kepi  silyi  archicineelliriitnm  Italiio  iliqaimdin  Tindicirant,  qnod  Ugjiel- 
Im  ez  lifao  priTilegiorom  ecdesiie  Tercellensis  notsTit 

t,  Goirtiaaator  a  Limbedo  editns  in  Tirom  icriter  inTehitor.  Psendo- 
tpiici|mm  ippellatj  Hamini  comparat;  inimo  genem  natom,  pecmiiao 
tvidnm,  archieancellariam  nominei  re  impmtemm  egisse)  ait:  cogiitii 


Digitized  by 


Google 


M  ANNALBS  IMPEItll 

A.887»  svii  «FtoidMi  malrittMia  vi  iiraudi]iMi«e  coBciliasM,  UmiooU  €o«itis 
tUiUi,  propiBqatii  imporatoris,  exBrixieBfii  monasteiio  raptam,  ftopoti  sqo 
ivptiim  dedisfio.  HincBerengarii  irae,  ut  arbitror;  cnjns  fraier  nalu  mi^or 
(sod  malnre  extinctafi)  Unraoeofi  memoratnr  in  patris  Everhardi  testamento, 
fiod  olim  Miraeos  in  donationam  piarnm  codice,  postea  Dackerias  pro- 
dnadt.  Postrom  ootiam  in  biasphemiam  prompisse,  Lnitwardos  insimalatarf 
ot  anam  Christo  sobstantiam  tribaissO;  cam  ecclesia  in  dnabas  snbstantiis 
nnam  personam  agnoscat ;  qnae  qnidem  ambignitate  vocabnli  inanis  4iaae- 
stio  orat  Sod  odioso  homini  etiam  haeresis  impacta  est,  noTissima  ca- 
Inmniaram.  Video  tamen,  caeteros  scriptores  nihil  in  Loitwardnm  darios 
Acero;  Boginonem  illi  etiam  fa?ere.  Doctrinam,  rel  certe  doctriaae 
nmorem  non  abftiisse,  ?el  inde  intelligas,  qnod  Notgero  Balbolo  monacko 
SangaUensi  codicis  Graeci  epistolamm  canonicarnm  copiam  fecit,  nt  ia 
]^|ns  Tita  legitar.  Innocentem  in  tanta  potestate  praestare  non  aosim; 
sed  tamoB,  qnae  impntantar,  aat  nihili  siat,  ant  potentibns  recepta.  Palsas 
sese  ad  Amolfam  contolit:  hoc  crimini  dat  scriptor  adyennrios,  eoqae 
consilio  factnm  interpretatnr,  nt  imperatori  minam  machinaretnr,  Sed  ad 
qnem  alinm,  qnam  snccessorem,  pnrgantf  tntandi^e  sni  cansn  confegisset 
Imperatoris  manifesta  calamitas  imbecillitasqae  dolatore  non  iadigebtt. 
7.  Lnitwardo  ejecto,  Lnitberins  Mognntinns  archicapellani  per  brere, 
^od  •nperinit  Garolo,  tempns  officinm  obiit.  Dno  enim  Scb«tenios  di- 
plomata  aifort,  qnomm  nno  Bisoni  Padebomensiam  Cpest  defonctun 
Lntfaardam)  episcopo,  altero  Herisiensibns  virginibus  jarn  confiraiarit 
Utmmqne  Amaiberhm  caneeUarmi  ad  mcem  LuUberH  arckieaptUani  fs- 
$ognotU  ii,  KaL  Oetobr.  awM  domuticae  iiuMmationit  667,  inHti,  5, 
Anno  regni  CaroH  sereniesimi  imperaiorie  auffUiU  m  ItaHa  7^  tn  ^«nns 
5)  in  GaUia  3.  Aotam  in  LuiUnawa  Qn  altero  Juetinawa')  carte  regeH\ 
nn  qnae  Liptina  olim ;  potest  enim  yox  esse  corrapta.  In  priore  imperator 
Bisenem  yocat  episcopnm  eccteeiae,  comitruetae  in  konore  S.  Mariae  semfer 
frirsinie  et  S.  Ckitianiy  quae  dicitur  Paderbrunna.  More  f  am  recepto  ex- 
imit  rof  ecclesiae  a  Jadiciaria  potestate:  additqne,  homines  eiden  mona* 
sterioCcathedralem  aedem  intelligit)  famnlantes  in  Hor8temom-marca,qiii 
Saxonice  malman  dicnntnr,  in  principis  tntela  et  mnndibordio  fore:  nec 
Jndidaliter  ezaminari  debere,  nisi  coram  episcopo  ant  ejas  adTocato,  qaem 
episcopas  ipse  delegisset.  Alterae  tabalae  definiant,  Herisienses  sancti- 
moniales,  qnaram  monasterinm  a  Lnithardo  praedecessore  Bisonis  ei 
sorore  illins  Waldbarge  stmctam  et  Padeboraensi  ecclesiae  addictom 
erat,  extincta  Waldbnrge,  Jas  eligendae  abbatissae  babituras:  ita  tamea, 
nt  episcopi  consensns  accederet. 

8.  Imperator  deinde  Francofurtam  venit,  et  in  S.  Martini  festam  ad 
Tribnrias  conventum  indixit.  Ibi  conspiratio  procemm  Germatticorom  i^ 
apertum  empit  Aihiit  Aranlfas  cum  BiUoariis :  ad  hunc  Franci,  Saxones, 
Thuringi  defecere.  Imperatorem  obnitentem  et  arma  parantem,  etiam 
AUemanni  sui  desemere.  Qui  restitabant,  beneficas  exuebantnr.  Anbigoa 
sanitas  Garoli  et  inCenrallis  distincta,  tutorem  rei  publicae  necossariW 
fadebat:  sed  dignitati  tamen  tanti  principis  consnlendui  erat;  coi  d\ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPBRII  97 

regni  relicta  ftiissait,  potent  imperii  iiitegritas  GOMsenrari.  Sed  A.  867. 
ct  procenim  ambitioni  noii  satlsfaciebat.  AnuillbSy  si  patroi  lai^estateiii 
tieri  Tolidsset,  fortasse  Gallos  Italosqne  iii  fide  retiaaisset:  sed  pleaaa 
■alait,  qvam  totam  m^estatem.  Galli  ItaliqYie  sibi  consulaere.  Poste- 
neribas  qoibiisdam  ridicala  persnasio  obrepsit,  Garohim  accusatam  in 
ciria  (RomanaBcihcet)  et  ob  stnltitiam  depositnm,  AmnlAim  snccessorem 
accepisse.  Ita  loqniCar  Heknoldns.  Unde  intelligi  potest,  qaanto  in  enora 
knines  asliqnitaiis  ignari  yersati  sint  circa  sedis  Romanae  potestatem, 
^am  ex  sois  temporibns  aestimabani.  Imperator  exantoratas  et  ab  om- 
■bos  desertns,  filinm  Bemardnm  et  Lnitbertam  etiam  archiepiscopnm 
Itfantinm  ad  AmnJAim  misit,  qni  cnrarent,  ne  tantns  prtnceps  indigne 
kberetor.  Archiepiscopas  etiam  sanctae  Grocis  fragmen  ostendit,  qne 
ffie  tacto  fidem  domino  jnrarat.  Amalins  in  lacrymas  effasas,  aeqna 
Mda  poIUcetnr.  Fiscalia  per  AUemanniam  praedia  snstentationi  impe- 
nleffis  destinantnr.  Sed  panci,  nec  nisi  inferioris  ordinis,  obseqnio  ejog 
cottftttter  baesere.  Bemardnm  praedia  a  patre  data  tennisse,  libentina 
crediderifli,  qnam  qnod  Gobelinns,  nescio  nnde,  habet;  ad  Widonem  in 
ICaliam  ceiftigiase. 

9.  Jftraens  in  notitia  ecdesiamm  Belgicamm  diploma  Amnlfi  affert^  qne 
FraAconi,  Tnngrensis  et  Leodiensis  ecdesiae  episcopo,  interyentn  £ngil- 
scaldi  et  Izzingi  procemm,  abbatiam  Laubiensem  concedit  aimo  dom, 
iMe.  888,  md.  7,  afmo  secundo  f€gM  dommi  Anmlfi  regity  i7,  Eal.  Dec. 
Me  iatelligaa,  AmnlAim  hoc  anno  ante  hnnc  Novembris  diem  regnare 
coepisse ;  non  tamen  ante  5.  Idns,  si  diplomata  Sigonias  Yeronae  a.  D.  893. 
a  iie  anno  regni  sexto  data  yidit.  Sed  qnod  additar  apnd  Miraenm,  daium 
H  Fnmeonofitrl  eurte  regia,  falsnm  pnto.  Tunc  enim  in  Italiae  finibns 
mabatnr.  £t  snnt  alia  menda  in  illo  diplomate,  qnae  saspectam  facere 
Hssint.  Nam  10.  Kal.  Octebr.  diem,  qno  genitor  obiit,  anniversana  me- 
noiia  celebrari  in  ecclesia  Leodiensi  Jabet;  cam  Garolomannam  vemo 
ienpore  obiisse  constet.  Albericas  a.  D.  890  Franconi  abbatiam  Lobi- 
msem  et  praeposituram  Fossensem  acqnisitam  refert. 

10.  Berengarinm  affuisse  in  extremis  posito,  et  Italiam  voluntate  ejna 
Kfcndam  adisse,  innnit  poeta  incertus,  qni  Berengarii  panegyricam  scri- 
fcit.  Qnod  ego  non  absnrdum  Judico,  si  non  ad  inortis  tempns  ([nt  poeta 
vilt),  sed  destitntionis  vicinae  referatur.  Nam  Berengarins  cum  semel 
ii/mei  Weibelingae;  potnit  tantae  rei  exitum  expectare;  et  Garolus  enm 
€«patnm  esse  meminerat ;  neqne  alinm  aspidebat,  cui  Italiam  mallet, 
ttiui  alias  in  propinquos  indulgens,  ut  in  Bosonis  filio  ostendit.  Luit- 
Fiadns  Ticinensis  episcopus  memoriae  prodidit,  Berengarium  et  Widonem 
Ue  data  pactos,  ut  mntuo  anxilio  hic  Galliam,  ille  Italiam  haberet :  sed 
Widenem,  cnm  GalBa  excidisset,  regnum  Longobardorum  concupisse^  cujus 
Hrtem  uheriorem  dudum  obtinebat 

11.  Hoc  anno  Adenulfos,  ejecto  fratre  Landone,  Gapnam  sibi  vindi- 
cavit  Faventem  habebat  Atbanasinm  Neapolitanum :  praeterea  Spoletnm 
Mectns,  absente  Widone  dnce,  Snabilum  gastaldum  Marsorum  cum  tre* 
ccatis  armatis  condnxerat,  dnm  Lando  Theani  ex  febre  decumbebat. 

AUALit  iHriin  Ton.  H.  7 

Digitized  by  VjOOQIC 


98  ANNALBS  IMPERII 

iU867.  IMnde  JiTMm  €g6tos  et  tenm  nonmi  eiipldos  Gapnae  sibi  coaeiiiaj 
et  captaC»  tcmpere  7.  Un  Janiiar.  sabbato  poat  epiphaniaB,  sediiioB 
nota,  LaadoiiiB  fifioc  «rbe  ejecit,  i^qiie  ita  sese  gastaldam  rel  coraitei 
appellari  Jubet.  Filiam  Athanasio  obsideBi  dederat,  donec  foedos  iBitni 
a  Widone  prebarelor ;  qnod  factiim  est  Adeniilf^is  deiade  Stepluuto  poii» 
tificl  fidem  snam  obtaKt,  pollicitos  reddere  G^etam,  impognare  Garitiansfl 
alia<]Qe  mnlta;  qii<mim  nihil  implevit  Tandem,  sed  seriis,  etiam  B»e 
▼entam  in  potestatem  redegtt,  et  dominatnm  in  po^ros  propagavil. 

12.  Si  recte  tempns  cenpntat  antor  chrenici  Normannomm,  Sige- 
fridns  primo  yere  in  Galliam  rediit.  Normanni  septingentas  libras  pro- 
missasaFarisiensibns  obtinent;  sed  cnm  excedere  regno  debereat,  rarsu! 
praedas  agnnt,  qnosdam  capiont  ant  occidnnt.  £a  re  commoti  Parisin 
(nt  Abbo  refert)  qoingentos  ex  illis  in  nrbe  deprehensos,  per  taaanllvn 
occidunt :  qnosdam  Aschericns  episcopns,  cura  sua  consenratos  ob  foe 
deris  religionem,  dimisit,  cnjns  fidncia  nrbem  ingressi  erant.  At  Nonnau 
Jam  abmptae  pacfs  cnlpam  in  Gallos  transferentes,  mrsas  omnia  miscent 
et  Gasiacam  villam  regiam  ad  Matronam  maniunt ;  nbi  eos  anno  seqBent< 
hyemasse,  Asser  Anglns  memoriae  prodidit.  Intellecta  deinde  imperatorii 
destitatione,  quasi  solnti  pactis,  Bnrgundiam  etiam  et  LoAarii  regnum  in< 
festant.  SigeAidns  snb  antnmnnm  te  Frisiam  profectns,  credo,  nt  Gode 
Aridi  jura  repeteret,  obtraacatur. 

13.  Aranlfas  inde  a  Norembri  regem  agens  Germttiiae,  nao  ^plo 
mate  Gorbejensibns  et  Herifordensibas  pririlegia  confirmavit  in  baac  for- 

mam:  fH  n.  s,  et  i.  7.  Amulfits  d.f,ci.rex Fideiis  noster  Botx 

[abbas]  menastem,  quod  vocatur  Nova  Corbeja,  insimiovU  ceisHmdim 
nostrae,  quakter  ipsum  monachorum  coenobium  siH  commissum,  nec  not 
d  monasterium  puettarum,  constitutum  in  toco  Heriford  nondnaeo,  cu 
praeesi  abbatissa  nomine  Haikwie  . . ,  sub  nosira  iuitione  suscipeenies 
omnes  donaOones  atque  concessiones,  a  proqenkoribus  aique  praedecesso- 
ribus  nostris  eis  coltaiaSy  nostrae  autoritaiis  praecepio  firmare  veiiew%us . 

Itaque  decemin^uSy  ui  ulrumque  coenobium plenissimae  Hnmumsiaiii 

securUate  fruaiur,  sicui  ab  aniecessoribus  nosiris  eis  coneessum  fuerai 
neque  publicis  esactionibus,  vei  quibuscunque  modis  iUorum  homimes  < 
quaObet  judiciaria  potesfate  distrinqaniur ;  nec  praefaius  tAbas  ejueqm 
successores  ik  hosiem  [exercitnm]  ire  cogantur:  sed  sicui  antea  eis  t 
praedecessoribus  nostris  concessum  fiiiij  omnesvasallos  suos  nobiies  eecun 
in  pairia  ab  expeditionibus  vacantes  habeanl  [hoc  sinceram  esee  aegri 
credo],  infhrioris  tero  condUioniSj  quanOs  opus  habuerinif  ad  legaitonen 
nostram  et  ad  monasterH  utUitatem^  proui  nec^tas  fiagUai^  peragessSmn 
...  Episcopi,  qui  ecotesias,  ad  ea  [coenobia]  pertinenies,  o(pcii  cauet 
debeni  adHrej  non  exigafii  meiores  sumtus  ad  sua  mansionat^  quan 
primum  staiuium  (uerat,  et  in  capUulari  Ubro  scriptum  habeiur  . .  .  Frae- 
terea,  quod  ab  exdrdio  eonsiructionis  eorundem  monaeieriorum .  . .  ctn^ 
stUuium  est . .  .  ubicunque  casas  tel  curies  habuerint,  es  rebus,  fstek 
ibidem  suis  taborihus  acquinoU,  decimas  deni  ad  portam  monasieriiy  na 
aHbi;  ut...  peregrinis  ei  kespitibus  serMur ....  Matm  propria  eu^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS  IHPBRII  99 

m  CcoBcesstoneB)  eenfrma^imiu,  ef  aimuio  notiro  asHpmi  fyuimuM.  A.  887« 
Hpmm  4fannM  Aru(^  gUniotiuimi  rtgi».  En§Mort  noiarius  ad  viem 
iMimaTi  m-ckicap^Umi  recognodei  tuUcriptL  Data  S.  Id.  Dee.  anno  ine. 
(m^SSTymmuoprimoregnidomniAmo^piieiimiregii.  ActnminFor^ 
iam  peOaiio  regio  in  Dei  n.  f.  A.  Erat  tmic  trcUapiscoims  Salisbarf^ 
ini  Tkeotmanifl.  Uonc  ego  Analfi  archicapelliiiiuB  kabeo.  Gaetenuft 
M«»a,  si  TetQS  est,  interpolatam  sospieor  a  posterioribos,  qnoniiii  a 
jknseologia  emnt  nobiles  abbatis  rasalll:  quos  etiam  ab  expeditionibos 
fiblicis  eximi  boc  temporey  ineptui  est.  AmiUiis  latale  festum,  Domini 
Hpascke  seqnens  Ratisbonae  egit,  Italiam  fortasse  meditans;  sed  matale 
i^B  comsilio,  aaimmi  ad  res  Galttcas  a^Jedt 

AMNO  CHRISTI  888. 

krolHi  Gnsns  oUL  ^w  elogiiui.  —  GafoH  infmtoris  eoMtllBti»  de  eipedi- 
tl«M  ItiemMatL  ^  Gerolw  GrasfQi  n.  i«i  Bominii  inperator  appellatvi  et t.  ^ 
Monaickia  Praiieonui  in  diTerfOi  disciMa.  —  Odo  rex  Galliae  factuf.  —  AUa  do 
re^BO  Odoait.  —  De  iaitio  regni  et  diploaiatibaf  Odonif  regif  fuilmfdaiB.  — 
Odo  rofBSB  retlBetv  Anrali  eonfonfi.  ^  Do  f enore  Odonif .  —  IndoMu  res 
TrajMiJwani  AmnlA»  fo  fnbmittit.  —  Odo  Aqvitanof  regnoi  fao  a^imgit.  — 
Um  4e  «ooiilala  FiGtarienfi.  Ortvf  dncam  Aqnitaniae.  —  Hormanni  Meldense 
oppadoB  capinnt.  —  VFido  regnnm  GaUiae  aot  Lotiiaringiae  fhiitra  alTectat.  — > 
>gremgaii«f  St  rex  Italiae.  Francof  eat  origtne.  —  Berengarii  maler  Slia  Ml 
Lm^ciTici  PH.  —  AmnlAif  Berengarivm  fnbigit.  —  Amnia  diploma  Boroni  abbatl 
Cogfcejenal  ad  Pertam  Naonif  datnm.  —  Wido  frof Ira  refnam  Ilaliae  ad  fe  tra- 
bers  leBtat.  A  Berongario  rincitnr.  »  Ajo  BeneTentanif  Barinm  recipit  el 
Mirtli,  Praeliam  narale  Graecof  inter  et  Saracenof.  —  Rembertai  archiepiico- 
ymn  BambargeBiii  obit.  —  Adaigarini  Remberto  inccedlt  —  Ottonii  dadi  Saxo- 
aoam  «t  snlinarim  Dalbemeniiom  mentlo  St  in  dipiomate  Amolfl.  ^  Diploma 
fcBtecn»  AmailL  —  Araalfi  diploma  pro  Werthinenoibai.  —  Synodai  Xogantina.  ^ 
-^  M^emptio  aoBailerioram  Gorbejeniii  et  Herrordleniii  ab  eplscopo  Paderbor- 
—  De  lempora  babitae  ijnodi  b^Jni.  ~  Sfnodni  Keteniii. 


i.  Carolns  tertias  imperator  Nidinfae  ad  Danabiam  in  Saeyia  de<-  A.88& 
cessit,  alCero  mense  imineritae  calamitatis,  et  in  Aogia  Allemanniae  mo- 
lasteiio  sepnttoram  accepit.  Obiisse  Idibns  Janaar.  Foldeasis  babet,  id 
st  ocUTa  epipbaniae,atUepidannas;  etsiPetros  bibliothecarias  3.  Nonas 
icrital»  Aegino  pridie  Idos.  Princeps  non  malns,  cam  morbas  animi  ab- 
etsH\  caetenim  dobiae  sanitatis,  et  qai  fido  administro  ad  toendam 
mCeritafem  iidigeret.  Larvis  aliqoando  agitabatar,  emotae  mentis  terri- 
caiaaaeiitis,  qvae  snperstitione  temporom  intendebantor.  Malos  qoidam 
imims,  qoi  fororm  juTeni  immisisse  videbatar,  magnitodinem  praedixisse 
dicioir,  idqne  creditim  est,  etiam  anteqaam  eTonit.  Extant  apod  Mal- 
mesterieosem,  qnae  de  Tisione  qoadam  soa  triennio  ante  moriem  con- 
fi|iaTiC;  qoando  complores  principes  et  episcopos  in  locis  inferis  torqoeri 
ridity  qood  dTfliom  belldrom  fomitem  soocendissent.  Habitos  tanto  gra- 
tier  svperis,  qoanto  contemtior  teiris.  Nam  com  hominem  experet,  coelom 
apertom  moltis  Tisom)  fama  sparsit.  £a  secoli  credolitas  erat.  Sane  cnm 
ad  se  redisset  ante  mortem,  infortoniam  patienter  tolit,  et  molta  com 
sipificatione  pietatis  decessit.  lu  Foldensis.  Std  Hermannos  Gontractos 

Digitized  by  VjOOQIC- 


100  ANNALES  IMPERII 

A«888.  *  ftmiliari  nlnisfro  stnafolatui  scripsit;  qvod  aegre  CTediderim,  nvi 
sceleris  pretio.  Beslins  iii  iden  yetereai  scnpUiraiii  ex  Andrea  Mardil 
aensi  ciiat  Sed  qni  reieno  potatom  tra^dit  Botho,  BronsTicensis  ckroni 
Temacnlns  scriptor,  Calynm  Crasso  confndit.  Nnllns  liactenns  Eiirop< 
principnm  ad  ejns  magnitndinem,  nsqne  ad  Carolnm  illnm  Aastriacni 
perrenit,  qnem  in  imperio  qnintnm  nnmeramns. 

2.  Circnmfertnr  sub  Caroli  Crassi  nomine  constitntio  deexpeditioi 
Romana,  a  Yelsero  inyenta,  a  Goldasto  edita^.  Sed  hodie  inter  enadit< 
conTonire  arbitror,  mnltis  post  secnlto  scriptam.  Qnidam  ad  ConradiiB  11 
nlii,  qnod  malim,  ad  Carolnm  lY.  pertinere,  arbitrantnr.  Nam,  nt  temponi: 
notationem  non  congmere  taceam,  et  res  et  rocabnla  a  secnli  noni  m 
abhorrent.  Praeterea  qnando  Carolus  noster  Romam  proficiscebatoTy  mini 
mam  Germaniae  partem,  Sneviam  scilicetHelTetiamqne,  tenebat,  cnm  frat< 
natn  mi^jorLndovicns  snperesset    Ita  tali  constitotioni  locus  non  erat. 

3.  ObsenraTi,  Carolnm  Calvnm  illis  temporibns  a  Germaiiis  pi 
Romanomm  impcratore  non  habitum,  sed  Carolnm  honc,  qnem  Grassni 
dicimns,  Secundum  appellari.  Hoc  discimus  ex  aliqnot  traditianibos  San 
gallensibus,  qnas  Goldastns  tomo  secnndo  Allemannicomm  ^x  Vadiai 
collectaneis  pnblicarit.  Nam  nnmero  i9.  Hngprechtns  commntat  qnaedai 
cnm  monasterio  S.  Galli  Id,  Febr.  anno  imperU  CaraH  Secundi  secundc 
Et  n.  28.  Salomon  junior  Constantiensis  sedls  episcopus,  et  Hartmoto 
coenobiiS.  Galli  abbas,  commutationem  institnnnt:  ille^ibbati  et  fmtribn 
concedit  decimam  in  qnibnsdam  locis  ctiiii  salica  terra  et  kobU^  mI  in  su^ 
erant  vestUura  (id  est  possessione),  et  alia  recipit.  £t  placnit  chartai 
pacationis  ex  utraque  parte  alloTari,  quod  Tuilisce  Suonbuoch  CHbmi 
snonae  seu  transactionis>iiominamus.  Actum  in  villa  Romanishom  ant^ 
regnante  imperatore  Carolo  11.  sub  comiie  Adatberto  mense  Junio^  di 
VeneriSj  indictione  tS,  Et  n.  85.  aitno  secundo  domni  Amolfi  re^ 
factnm  est  placitum  in  pago,  qui  dicitor  Para.  Et  sacramento  in  sancto; 
mm  reliqniis  praemisso,  sicut  et  nuper  factum  est  in  diehus  Karoti  impi 
ratoris  secundij  testificati  sunt  primores  popnli,  ad  qnosnam  pertiner^ 
Jns  ordinandi  ecclesiam  in  Lefllngen. 

4.  Morte  Caroli  monarchia  Francomm  in  partes  dissiliit.   Amol^ 
Germaniam    sine  controTersia  habuit;    neque  ant  Poppo  Thnringorm 
princeps,  aut  Otto  Saxonnm,  ant  Burcardns  Allemannoram,  ad  scepli 
aspirasse  scribnntur.    Alii  eo  tempore  antoritate  praeralidi  no<i  menu 
rantur.    In  Gallia  Odo,  recentibns  defensae  Lntetiae  meritis,  Tisvs  n 
corona  dignus,  qnam  et  tneri  posset,  cnm  Normanni  adhnc  Tisceribi 
regni  incubarent.     Praeter  comitatum  Parisiomm  etiam  dncatum  Aori 
lianensem  et  marchiam  Britanniae,  id  est  AndegaTenses,  patemi  honoi 
exemplo  et  recenti  imperatoris  beneficio,    gnberaabat.     Itaqne  loi 
potentia  eminebat  inter  proceres,  faTebatque  Richardns,  Bnrgnndiae  C\ 
juranae  rector,  moderati  Tir  ingenii,  qni  sororem  ejus  nterinam  Adelaidi 
in  matrimonio  habebat.    In  Aquitania  et  Septimania  Calterius  regni 
teria)  nemo  unus  satis  excellebat.    In  Burgundia  ulteriore  Bosonis  Ti 

•)  qnam  Frehenis  notiy  eraditii  iUttttraTit  MdiU  ffdMntet. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  101 

cHi  flfa  Rli«daitai  inter  Ali^esqite,  ^  qnasi  coiifesso  Jare  regnabat,  A.888. 
feslqaam  koc  imperator  indiilserat.  mas  exemplo  Rodulftis  soperiora 
bM  TiBdicare  aosns  esl,  seo  qoicqoid  inter  Joram  et  Alpes  Jacet,  ipse 
Mfigeiia,  ex  Yicina  AUemannia  oriondos.  Wido,  Galliae  spe  depulsos, 
TVnsdae;  Berengarios  Longobardiae  citeriori  incnbans,  de  regno  Italiae 
ewteadebaiit  Omnes  tamen,  Widone  excepto,  yisi  sont  comiter  agno- 
sccte  AtBfiilfi  mi^estatem :  Berengarins,  Rndoifas,  Lndovicas,  Odo  ipse, 
sia  sceptra  ejas  beneficio  assensoqae  tenere  profitebantnr.  Itaqne  et 
Asser  Aaglosaxo,  aeqaalis  rei  gestae,  Eamalfam,  Hrotwalfnm)  Odam^ 
BtangireBi,  Witbam  regnasse  scripsit;  sed  caeteros  reges  fidem  et 
•betoUiam  Earaolfo  promisisse,  sicot  dignnm  erat :  cni  soli  Jos  haere- 
Alarim  esset,  et  cai  principalis  regni  sedes  cessisset  Sed  haec  nno 
d»lnti  Ub9Uty  mnne  particniatim  introspiciemns. 

S.  Odonem,  qnem  insignia  fortitadinis  docnmenta,  et  species  pro- 
ceritasqne  r^e  digna,  et  sapientiae  opinio  commendabant,  a  Francis, 
Nenstrtis  et  Bvrgnndis  mox  a  Caroli  morte  regem  creatam,  diadema 
regni  snseepisse,  Abbo  certas  testis  prodit.  Franci  hoc  loco  snnt,  qni  cis 
Seqaaiiam  Galli;  Ifeastrii,  qni  cis  Ligerim;  saperiores  atrisqae  Bargondi, 
sei  iUi  tantnaiy  qai  cis  Joram  Rbodanamqae  Jacebant.  Aqaitani  vero 
(qai  trans  Ligerim)  serins  accessere.  Hermannns  Contractas,  Banalfum 
iU  fagBain  afTectasse,  scripsit.  Odo  Neastrias  habitas  est,  qaod  pater 
ejas  Roberias  in  Neostria  sedem  fortoBamm  honoresqne  habnisset.  Sed 
Akbms  Ye^a  expendere,  operae  pretiom  erit. 

Jnlerea  Karohis  repw,  tUa  quo^e  nudui^ 

Yikcera  opis  dwae  eomplectilur  abdita  irittie; 

Laelus  Odo  reifie  fumen^  regni  quoque  numen, 

Francwrum  popuio  qraianie  faveniefue  muUo, 

IUeeij  aique  manus  scepirum,  diademaque  verl^. 

Francia  laeiaiury  quamois  is  Neusirius  eesei: 

Nam  nuiium  eimilem  sUwnei  gemtwn  reperirei. 

Nec  quia  peg.  quoque^  dux  Hli  Burgundia  defiui,  ^us 

Neusiria  ad  insignis  naH  coneurrU  honorem. 

Sic  unot.  temum  congaudei  ovamine  regnum. 

Ptaeierea  astutos  peHii  praecepe  AquiianoSy 

Mox  sihi  sukjecUSj  Francorum  regna  reoisU, 
Cw  Itaqne  Philippns  Labbeas,  caetera  Gailicanae,  imo  onmis  hi^toriae 
ptiitissniis>  qoi  Odonem  statim  Franeiae  et  Aqnitaniae  regem  etectott, 
aiBe  anlam  seqnente  a  Walthario,  Senoaensi  archiepiscopo,  coronatam 
oedidit,  in  errorem  lapsos  est,  qnod  Abbonem  non  satis  in  oonsilinm 
aAftnisset;  ex  qno  patet^  eoronationem  ilioet  seeotam)  Aqaitm>s  serios 
accessisse.  Deceptos  est  Labbeas  a  Reginone  et  aliis,  qai  Eyerhardi 
SeBSBCBsis  morlem  in  hanc  annnm  contnlere,  qnem  Abbo  diserle  dnrante 
Ptfislonifli  obsidione,  id  est  anno  praecodentey  decessisse,  notavitw  Odonis 
etiam  ^lomata  Hieronymns  Vignierins  ^  bibliotheca  historiea  ^otality 
ia  fnibas  annns  praesens  primns  regni  nnmerator.  Tale  nnam  babiet^ 
l>af.  2.  KaL  (ktob.  ind.  $,  anaw  inc.  d.  88B.  anao  t  regnante  Odone 


Digitized  by 


Google 


102  ANNALBS   IHPBRII 

k.tg^pMoiMmorege.  Sed  nte  oomatioMtt  regis  iioneii tuc m «ni- 
sisset  ExUt  etitm  ia  coUectioie  capitvlariim  promimio  Odonk  rs^ 
fMiUto  unck»  esi «  WaUkerio  episeopo  Senonemi  atmo  888,  Hm  Fnlc^ 
Renensis  ardiiepiscopas,  ciii  coroniBdi  prtedpinim  Jus  ertt,  Widui  sct« 
licet,  an  pnero  Garolo  fareBS,  eiectionem  boq  probtrat.  Odo  promittit  de^ 
fensionem  eccleiiaram,  conserTationem  faris  ecclesiastid,  emendatioaea 
corniptelanim.  Greatnm  regem  Qui  et  onotHm?)  Gempendii,  Gonradofl 
abbas  Ursbersensis  et  Albertus  Stadensis^  aiterioris  haid  dnbie  aatori^ 
tatem  secnti,  memorant  Tntorem  Garoii  p^eri  (qui  Simplex  dictas} 
regniqne  gnbematorem  ikctnm,  Aimoini  cootlBiiator  affirmat ;  ei  bren 
cbronicon  tom.  IIL  Qnercetaoi  scribit,  ad  tempvs  bi  refnnm  electoii. 
Sed  reges  ad  tempns  non  somontnr,  leqne  qvicqnam  taie  monuiciti 
probata  ostendont.  Facile  tamei,  hanc  Franconim  mealem  Msse^  crtdi- 
derim,  nt  pnero  aliqnando  jns  regnandi  sriYom  ess^ 

7.  Initiom  regni  in  Aprilem  confert  Labbens.  Anos  utiqne  certofl 
est,  et  proinde  error  esse  debet  in  binis  praeceptis  appendid  capitola- 
riam  a  Balnzio  insertis,  qiae  Idibns  tenii  a.  D.  868,  ind.  6.  anno  regii 
seonndo  data  praefermtnr,  ia  monasterioS.  Maximini,  qiod  estSenoaesie 
fvellanim.  Sed  annnm  regni  primnm  ponere  oportet,  et  eodem  in  loco 
panlo  ante  dtodema  acceperat  Unum  praeceptnm  monasterio  Solewiii- 
censi,  in  Limoyicensibus  sito,  datnm  est.  Trohmius  noiariue  ad  tkm 
Mblonii  recopwoU.  Altemm  obtiinit  monuterinm  Montis  Olivi  in  dioe- 
cesi  GarcassonensL  Utmmqne  ostendit,  Aqnitaaos  ad  eion  respiceTfl 
coepisse.  Illad  indpit:  In  nomine  Dei,  eummi  ei  aeiemi  regis;  boc 
▼olgato  Jam  tanc  nsa :  In  nomine  eanetae  et  indioiduae  triniiaiit*  Utro- 
biqae:  Odo  graOa  Dei  rex,  Et  Tidetor  variasse:  nam  alind  in  eadeni 
appendice  diploma  exiribetar;  Adalgario  Aagustodanensi  daUim,  qnod  ia- 
cipit:  I.n.s.eilT,  Odo,  dementia  Dei  res.  Tempas  desidemtor.  E( 
qaartam  pro  monasterio  Jancellensi  dioecesis  Bituricensis:  In  nomine 
Domini  et  saivaiorie  nostri  Jesu  O&istij  Oddo  divina  ordinanie  dementia 
rex.  Amebodus  scripsit  ad  vieom  Udefredi  referendarU  ei  pihsor^t^ 
Sed  haec  satis  snspecta  nomina,  et  tempns  male  notatam.  Nam  additnr: 
Dat  ii.  KaL  Dee.  ind.  8.  anno  iertio  repuMte  Oddonie  rege.  Actm 
Syioanectis.  Sed  Norember  indictionis  8.  (tn  Septembri  a4iqae  inci- 
pientis)  est  anni  889.  inciditqne  in  annnm  Odonis  secandnm. 

a  Amnlftis,  qoem  Fnldensis  annalista  panle  diutins,  qaam  necess( 
erat,  ia  Bijoaria  moratnm  significat,  tandem  post  paeefaa  ad  generaie« 
coBTentom  popnloram  Germa^ao  FraBcoAirtnm  Tonit  Eo  adrersari 
Odonis,  Fnlco  RemeBsfs  «rcMepiscopBB,  JohanBes  Rotomagensis,  et  epi- 
scopi  Dodilo  Gameracensis,  Honoratiis  Beliovacensis,  HerdiloNeTiommsii 
teBere,  nt  ex  synodo  Mogaatina  coIKge.  Falconi  Baldainam  FlandriK 
comitem  Beslias  addit.  Apparet,  Crormanos  non  ad  censiliam  ttB^ 
sed  etfam  ad  bellam  condoxfsse.  Nam  inde  rex  in  prodBcta  fait,  «< 
RhenaBi  Wormatiae  traos^ei;  ac  deinde  in  Galliam  moTeret  Sed  Odc 
tempestatem  modestia  sna  avertit  Venit  ipse  ad  regon  Wormatiin 
Bsqae,  ostendit  necessitatem  rei  pnblicae  conseosnmqae  popnlorviB 


Digitized  by 


Google 


A.NfilALBS  IHPSBII  m 

«■fM  iB  AnM  peteftate  Aitwu  spoBdet,  si  Jiissii  ejog  asaoMttfve  A.86S. 
ragmreC  Fsltaisis  scriplor  ait:  malnisse  Odonem  cum  gratia  regis 
pactice  regBare,  qnam  contra  e|iis  fidelitatem  saperbire ;  deniqae  hami- 
Ider  TMieJitaa,  Msie  fratanter  receptum.  Witikiadus  addit,  Odonem 
iiMlTo  regii  iisifaia  obtolisse,  taaqoam  ab  ejos  manii  receptommy  ad 
fcmtfi  oblati  formam,  ot  posteriores  appellaTere.  Qaod  quidem  Yemm 
esce,  |Hre  certe  Don  afilrmaverim.  Nam  si  homo-  Amalfi  factus  fiusset, 
hec  scnplor  FnideBSis,  antor  graris  et  aeqnalis  rei  gestae^  faaad  taonisset. 
Qlmd  Huliai,  qnod  Regino  dizU,  consensn ;  qnod  Godefridas  Yiterbiensis, 
aatoritate  Annili,  Odonem  Franciam  occidentalem  tennisse.  Inter  ipsos 
non  dnbinm  est,  nt  regnum  Lotharii  et  Eargnndia  Transjnrana 
Armnlfam  esaei.  Amnlfiis,  cnm  se  nnper  priYatun  et  in  arcto 
fortvum  roTerenter  habendam  patavit,  alios  qneqne  regnare 
SiBl^  qni  Odoni  diadema  misisae,  eoqne  hnnc  Remis  a  Falcone 
cenmatnB  13.  NoTembris.  Ita  Beslins,  scriptor  non  speraendns ;  sed 
Tettem,  aelerec  bones  landasset  Neqae  enim  hoc  sine  antoritate  ab  ipao 
efirmilem  creildeBim.  Anno  regni  primo,  rogatn  comitis  Megingesi, 
lliiMMaca»riUam  ex  fisco  regio  in  monachos  S.  Maximini  contniit,  apnd 
Browenmi  ad  a.  D.  696.  Unde  ttatim  a  Lotbariensibus  recaptnm  inteiligimns. 

9.  Aimeini  centinnator,  et  Aimoinns  Floriacensia,  scriplor  miracu- 
lormni  S.  Benedicti,  scribiat,  Robertnm  Odenis  regts  patrem  fnisse 
Saxomici  genefis  Timm :  abbates  Ursbergensis  et  Stadensis,  commnni,  nt 
arftiCrer,  antore  nsi,  patrem  ei  dant  ex  eqnestri  ordine  Robertum,  aTum 
gjtifci— m  aescio  qnem,  ex  Germania  profugam.  Witikindus  Gotbcjensia 
QapsQB  alioqni  non  pamm  in  narratione  sna)  Odonis  erigiBem  ex  Franda 
orieetali  nccersit;  nnde  in  Galliam  Tenerit,  nno  tantum  senmlo  comitatus. 
Sed  Botortnm  ejos  patrem  Tirum  illustrem  geneie,  inclYtum  gestis^  prae- 
cipnmHi  «itoritate  apnd  Neostrios  fuisse,  dubitari  non  debet,  etsi  de  ori- 
pee  cins  Bon  satis  constet,  qnam  supm  excussimns. 

iO.  ArBolphns^  Odone  ad  suam  TolanUtem  adducto,  in  Rodnlphnm 
mtit.  Bndolfus  Guelfigena,  Hugonis  abbatis  ex  fratre  comite  Copado 
jepeCi  conrentn  episcopomm  et  procemm  apnd  S.  Manritium,  hoc  esl 
Afmni,  habito,  ceionam  regni  Trans)arani  snmseraty  qno  HelveUae  plera^ 
fee  cui  Sahandia  continebantar.  Tignrinns  tamoB  pagns,  aliaque  loca 
Ihemo  proximay  excipienda  sunt,  quae  semper  apnd  Germanes  TOfai 
finere.  Posteri  Rnddfl  se  aliqnando  Allemanniae  reges  appellairere;  et 
Aieieteece  sceptram  sno  Junxere.  Richardns  dnx  Bnrgnndiae  citerioris, 
iBfter  CMonem  et  Rndoifum  medins  sitn  alGnitateqne,  sororem  nlriusqne, 
se^  Bonnisi  nterinam  Odonis,  Adelaidem,  ia  matrimonio  hahebat.  Bt 
viili  tabnlasQnerc^annSy  Burgnndicae  historiae  scriptor,  quibes  Bodnlftii 
serorie  dneissae  ahhatiam  in  Valesia  cenfert.  Regionem  Tranii^nanam, 
iater  Kkeenm  Isaramqne  Jacentem,  dim  Lotharins  Anstraaioaim  rOK 
liiienni  pelema  dWisioae;  mox  fhitri  Lndorico  caesari  cessemt  Itaqne 
eem  TCBit  poetea  in  diTisienem  rogni  Lothariensis  inter  LndoTicom  €aro<- 
InaiqBe,  petraos  Lotharii)  qnod  caesar  snperesset  Sed  hoc  quoqne  ex- 
UmtUf  Ceroins  Mliae  rex,  ma  impesatoi^  cnm  caetera  haerediUte  eiiam 


Digitized  by 


GOOglC;     ;;. 


104  ANNALBS  IHPBRII 

A.888.  knc  partea  iimit ;  quam  et  filins  Btllms  retiBsit,  etti  Italto  i 

Itaqae  hacteiras  Juris  GaHici  erat,  et  Ladotico  et  GarolomaBnOy  BttUi 
filiis,  manserat,  licet  x>vad  caetero  Lotkarii  regao  cessissent.  Nnac  Ar 
Bulfi  opera  in  jus  Germaniae  translala  est  Is  cam  exerclta  ia  AlsatiaiB 
Tenit;  sed  com  intellexisset,  RQdoltan  in  mpiom  iiaccessa  coiifii^isse 
Aec  magnis  yiribns  opns  esse  in  Aigacem,  diiiissis  copiis  caeteris,  perse* 
cnUonem  hostis  AIlemaiiBis  raandaTit.  RndelAn,  inito  cim  priBoiilmi 
AUemamis  (cognatis  snis)  consilio,  Ratisbonam  profoctns,  se  regi  coan- 
mendayit;  nec  dobito,  hominem  ejos  factnm.  Errat  ergo  ReginOy  qid  per- 
petnnm  Amnlfi  hostem  facit.    YenHn  est,  recmdnisse  simnlUtena. 

11,  Odo  metn  Amnlfi  solntos,  ad  Aqnitanos  festinaTit^  eosqve  regao 
sno  acUunxit.  Id  Abbo  memoriae  prodidit.  Ibi  Jam  Idibns  Jnnii  egisse 
In  monasteriO)  qnod  didtnr  S.  Maximini,  diplomata  bina,  in  appemdice 
capitularinm  a  Baluzio  relata,  testantnr,  nnnm  pro  monasterio  Soleaa- 
Biacensi,  sito  ad  flnTiolnm  BriTantiam,  alleram  pro  monasterio  Moalas 
(HiTi  in  territorio  Carcassensi.  PerTasitqne  noTi  regis  sntoritM  «asqne 
trans  Pyrenaeos,  quando  dedtcationem  ecdeslae  S.  Mariae  RiTi^ilIemsis 
bctam,  sic  scribitnr:  Amo  incarM,  Dom.  88S.  indict.  6,  aimo  i.  vmperii 
OdofUt  reffiiy  12.  KmL  Maji^  epacta  /4.  ut  apnd  Baluzium  in  marcne  Hispa- 
aicae  appmdice  extat :  nbi  et  habetur  raonachus  RiTipnllensiSy  aator  libri 
de  gestis  comitnm  Barcinonensinm,  qui  ciica  1290.  Tixit,  affirmavilqiie^ 
Guifiredo  promissam  a  rege  Francomm  haereditariam  comilatas  ditionem, 
si  suis  Tiribus  Saracenis  resistere  posset.  Sed  haec  sine  pacto  tniie  per 
se  procedebant.  Gomes,  Saracenis  osque  Ilerdam  remotiS|  cona  uore 
Widinilla  monasteiium  Ri?ipullense  constmxii 

12.  In  Aqnitania  de  comitatn  Pictayiensi  lis  erat,  quam  Beslins   iCe 
explicat:  Emmenoai,  quod  Pipino  contra  aTi  LudoTici  Pii  seatentiaoi  fo. 
Tisset,  comitatns  ademtus  a.  D.  839.  et  Ranulfo  datus  ti$X\  coi  Raaalfiis 
filius  succedere  debebat,  etsi  Bemardus  Anremus  patmns  pro  eo  diiloiieiit 
teneret,  nt  Beslius  annotaTit.     Emmeno  reconciliatus,  Engolisraeasem 
teceperat;  sed,  cum  rellcto  puero  Ademaro,  decessisset  a.  D.  866,  tetor 
haic  datus  cognatus  VnlgrinuSy  frater  Hildoini  abbatis  Sandionysiemi, 
comitatum  Engolismensem  administraTit,  et  filio  ffilduino  reliquit,  at  alteri 
filio  Guilielmo  Ccognomine  Pio)  Petrocoricensem,  cnios  a  matre  TeMiebal^ 
Gailielmo  Tolosano  nata;  Ademaro  filiamSanciam'»  despondit.  Deftuncto 
Bemardo  Anremo  (ut  trbitror)  Ranulfus  patemos  henores  petebat ;  nec 
rainus  Ademaras,  ope  ihitram  co^Jugis,  PicUTiense  beneficiam,  qaasi 
injuria  patri  ademtum,  reposcebat   Guilielrans  Arreraas,  Bernardi  filius, 
Ranolfo  faTobat    Ranuifi  fratres  erant  Ebolns,  S.  Dionysii  abbas,  fortls^ 
simus  Abbenis  elogio,  et  Gosbertus.    Aqnitani  inter  se  diylii,  fnciliiis 
sese  Odoni  summisere,  c^Jus  antoritate  controTersiasecariposset.  Obiter 
annotari  operae  pretium  erit,  comites  Engolismenses,  ab  HilduiM  de* 
ductos,  diu  durasse ;  Guilielmi  posterof  mares  defedsse,  Petrocorios  i^ 
Bosonem  marchiae  comitem,  filiae  Emmae  maritura,  transmisisse;  iiCmm- 
qne  comitatura  diu  in  hac  gente  haesisse;  Ademamm  orbnm  decessisse  * 

•)  [Gordeniajaf  Saaciam,  Tulgriil  nepteiB,  GtUielml  AlUn  fticlij  H  \ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPBRII  lOS 


fMarm,  fm  tb  Odone  oblmerat,  Umdeiii  td  Raavli  getw  re&ee,  A.flS8» 
9«  pestreno  dncai  Aqnitaiiiae  nomeii  tnlere. 

13.  iBterea  Normaiuii,  ciim  Oiaziaci  hyeMasent,^  dio  per  Galliam 
de  sore  Tagati,  tandem  ad  Meldencis  oppidi  oMdioiiem  accesaere.  Od«» 
MBi  ia  tempore  saccnrrere  oaHsae  miMiplices  prohibaere^  et  sero  aiixilift 
coDtraibelmiitiff.  NormaBni,  non  pro  barbaiis  agentes,  ex  tumido  stmcto 
lAeA  SMchinia  Inlminabant.  Mnro  labanle,  ctres  f^acti  deditionem 
iieere,  pacla  sahite  ac  libertate.  Sed  difressos,  cnm  yix  Matronaa 
tramnssent,  insecnti  Normanni,  omnes,  qnos  deprehaidere  potwe^  cnm 
^scepo  cepere.  Urbs  crematnr,  nrari  eyerinntnr.  Odo  tandem,  con- 
giegate  exeraitD,  prope  Parisionim  nrbem  snb  aatmnnam  oastra  metatoe 
est,  me  illa  iterom  obsideretar.  Normanni  igitnr  ex  Matrona  in  Seqaanam 
refersi,  descensoqae  apad  Parisios  prohibiti,  sarsam  iter  ▼ertere;  Hio- 
mqae  gnmen  ingressi,  ad  ^s  ripas  sibi  hyberaa  >tataerant.  In  his 
Abbenem  seqaor,  qai  post  Meldas  oTorsas  Latetiam  ab  Odone  defensam 
MriUl.    Tonc  et  Trecas  captas,  Senones  redemtos  pnto. 

U.  Wido  cam  in  Italia  et  Bargandia  yires  contraxisset,  in  GalUam 
Tentt.  Beslios,  nesdo  onde,  scdbit,  apad  Lingones  in  Bnrgnndte  coronam 
enBSJKSi^  ^iscopo  Geilone  imponente.  Egiionem  intelligi,  pato;  sed 
c^lns  tnnc  controYorsa  erat  ordinatie,  al  ex  epistola  Stephani  p^iae  ad 
Foiconm  Remensem  patet:  et  Egiloni  Odonem  regem  favisse,  exre- 
npenso  FUconis  discfanos,  non  factarom,  si  Egilo  aemnlnm  ceionasset. 
Praeterea  archiepiscopi  id  manos  habebatnr.  Belgioam,  id  est  LolharM 
regnnm,  affedasse  Widonem,  habent  annales  Fnldenses.  Atqne  hac  per-* 
tinet  fabella  Loitprandi,  praemissam  a  Widone  dapiferam,  ad  episcopam 
Meleasem  yenisse,  et  laote  habitam,  dixisse:  Si  mHd  equm  dederiSf  fa^ 
cimL,  «rf  tmiia  k^fu$  ^bsanUpmU  Wida  ooidMMS  mU.  Episcepos  negayil» 
legem  sordidam  Francis  conyenire.  Sed  episcopnm  giayiores  cansae  a 
Widene  averlebant:  nam  satis  constabat,  Amalf^nalla  Germaniae  parte 
Hlad  facilios  crediderim,  qood  Luitprandns  soribit,  Widonem 

I  TMisse,  enm  jam  Franci,  samto  Odone,  sibi  consnlaissent.  Itaqne 
redHnni  in  ItaKam  praecipitayit,  ne  ntrinqae  excideret  S.ed  Berengariom 
Jaai  cofonam  praboccopasse  inTenit. 

15.  Berengarins  post  patrem  Ereriiardam  ForosiaUi  et  limiti  Italico 
praeerat,  et  com  exereita  ad  Avares,  Slavos,  aliosqoe  barbaros  arcendos 
excababai  Unde  Smrdam  marchionem  apod  FrodoardamFnlco  Rem^i- 
sifi  Tocat  Itaqae  et  Berengarias  comilis  nomine,  dncis  potestate  agebat j 
■eqoe  illi  qoisqoam  in  regno  Longobardonun  comparari  poterat,  Widone 
eDuepto,  cni  com  Spoletina  proTincia  aiins  exertitas  creditns  erat,  Graeote 
elSaracenis  oppositas;  etsi  Adelberti  etito,  Thosdae  marchionis,  noa 
npemendae  opes  essent,  qoi  oram  inferi  maris  tnebator.  Nec  morai 
leresgttiQs  post  Garoli  aogosti  mortem  et  Germaniae  GalUaeqne  diToc* 
aiom,  ^iscc^^  et  proceres  Tidnom  oonTocat»  et  ex  eomm  sentenlia,  nt 
cx  peela,  ejns  panegyrista,  inteUigimos,  coronam  snmit,  imponente  An- 
selme,  pmeiole  Bfediolanensi|  si  modo  Sigoaio  credimns.  Vim  ante  4v 
Non.  M^  aofam,  ex  concessioae  Berengarii,  hao  die  aaao  regni  nono^ 


Digitized  by 


Google 


106  INNALBS  IHPBBIl 

A.88&  iMMUtktmiiDgmhA  895.  ind.  i3.  dita,  otUigitar,  <i«t  VMieisibvs,  pMt 
maltos  lapsa  circi  Itesos,  opora  piUloa  nuoam  miiitailia  damoliri  pBw- 
■Ultit.  Uaec  prima  Lo^fobardid  rogis  cooonatio  ftiarit.  Veteres  reges 
taBtam  siMlmes  tolMaiitiiv  Frapci  imeteniis  ia  Itaiia  Roauno  dimde- 
mate  coAleiti  fomnt;  «tiii  aikd  ittferer»  soleat  SigoMos^^oas  snspiGte^ 
ses  secotns.  Wm  idem  )am  com  ndgo  ttalos  reges  compntni.  S^ 
foote  Valesins  dispntat,  omnae  genere  Francos  Ansse,  etii  pleriqmm  im 
Italia  nalt  fnissent  BToriiardnm,  Berenffarii  fenitorem^  Francmn  nobis 
mennmenta  demonftrant :  Widonem  ad  Francos  ipse  refwt  .poetn  Berem 
f  nriannsy  et  nnao  GaHiCnm  heroa,  nnnc  Bkodanicnm  dadorem  appellai ; 
•I  a  Francis  Iraxiase  consangninitatis  lineam,  Lnitprandas  ait^  Lndovieas 
Bofoilif  fiiias,  Bndolplini  Bnrgnndiae  rex,  finfo  Viennensis,  Berengmiims 
jnnier  JBporedkr  marckio,  non  minns  Fmncici  generis  fiwre;  neque  qmis- 
^nam  lioram  omninm  lege  Longobardomm  ant  Boauna  Tixerat.  Remi 
intellezit  LeaMarskanns,  qoi  Berengarinm  11.  allinMpi  regnm  Fmncice* 
rnm  fecit;  etisi  in  eo  lapsns,  qned  Tentonicos  omnes  a  FBanoids  sfjhemii> 
enm  a  Saxonibas  ad  Frances  imperiom  redisse  constet. 

16.  Berenfnrins  caeteris  regnomm  Invasoribnt  eo  praestabnl^  qmod 
vmm  Lndoricnm  Finm  babebat :  ex  boo  natam  nmtrem  ^Jus  Glselnm,  pr»- 
mns  notaverat  Miraens  in  codice  denatiennm  piamm.  £nm  secnti  sumi 
Andreas  Qaepcetanns  et  fratres  Sammartbalri  in  genealogia  Fmncicn. 
His  se  opponit  Hadrianos  Valeelns  in  netif  ad  panegyricnm  Bereegwii 
i.  cap.  2y  aitqne,  reperiri  a  se  apnd  Teteres  Alpaidem  (Begoni  nnptaaa) 
filiam  Lndofki  Pii,  nnsplam  Giselam ;  sed  com  scriberet  Valesins,  c^es 
epnsenlnm  a.  D.  1663.  prodiit,  nondnm  in  Incem  missns  erat  Spkilegiarafla 
Lnue  DacberM  tomns  dnodecimns,  nbi  bistoria  Gisoniensis  monasterii  ab 


BTorbardo,  fatre  Betegarii  regi^  et  Giaela  Inndati  prodiit,  nec  ; 
lestamentnm  ETrardi,  qnod  Jam  Miraeos  edidemty  condilnm  anno  24.  Lm- 
doTici  non  Pii  («t  Miraens  cmdideraQ  sed  Junioris  angnsti,  nempe  in  ra9M» 
cfnS)  in  comitatn  TarTisino;  sed  et  denationes  Gtselae  Jam  Tidoae  cMilt^ 
Mfttnr,  in  qnibus  diserte  Garolnm  regem  germeinm  snnm  (M  dkere  mu^ 
dmmy  inqnitj  Tocat.  Prior  data  est  Vidreiaeo  vilia  pubMcay  17.  Mai, 
Mh^if  ind.  i.  ts  armo  29.  regnante  Caroio  ro§e(}A  esta.  D..fi6&)  posteffler 
Pioeo  Cmonio  aptki  motuuterimn,  4.  Non.  Aprii.  anno  VerU  incamaU 
SfO^  anno  3i.  reffnanie  domno  et  eereniuimo  Carolo.  An  legitiaia  soror 
Aierit,  dnbitari  adbnc  possit,  ob  illam  repetitae  aUqnoties  modesUae 
parentbetin,  st  dieere  audeam.  Sed  banc  dabitatioeem  teittt  lecnf  Agnelfi 
oentemporanei,  bistorici  BaTonnatis,  qni  in  rebns  Georgti  arcbiepiscopi, 
eomm,  qnoram  res  expUcal,  nltimi:  Antequam,  inqnit,  Mc  moreeieimrj 
mguthu  (LndoTions  Pins)  dieitH  impdriam  euum  inter  re^a /Uinf  fmot. 
Oeeeit  Lotkario  aufueto  mmsima  pars^  Fipino  AfuOmniae  refnmn,  Lmdo^ 
0to  Baieenae;  hi  SmengardMe  fiA.  Caroio  vero  plu»  fertUem ei  opi-^ 
itmm  iaryitue  eetpartem,  et  fUiam  iSieetam  euam  tradidU  matn^  Curmdo 
jMHwM.  Legendnm  es t  Bomdo,  nt  solent  G  ot  E  in  mannf  criptis  laciie 
permntarL  AMt:  kuncetkancJuditkmuputlapmrtmrHL  Entnrdns  In  Itnlle 
polens  italo  sfilptori  notns  fuit,  Beg onem  in  Gallia  cnm  Alpaide  i^raTit 


Digitized  by 


Google 


ANNALSa  EMPIRIi  107 


17.    AxvrifeS)  iDMtcto  Bereii^  wun,  expedkieMi  in  «m  de- A«8M» 

cnrH:  sed  prte  evm  04(nie  et Rodolfotransegit    DeMe cim Bijot- 

riorm  eopiis  Italian  iBgressm^  Beretgariaiii  Trideiti  obTiom  beJ^Bit:  qni 

m  imparem  ifeoaeeBSy  et  «emnlim  Widonem  inteUigeBS,  nd  Amlfi  Sdem 

oamliigit,  saeti  Jtm  ignosoere  regibns,  nec  inTidere  fiscflNis  siU  sim- 

Sciibit  Fnldensis,  Berengario  nibil  regni:  ademtim :  excipfrantnr 

igprfMm  ei  mfum.    Qni  locns  cormplas  aoflre-  intelligitnr.    An 

cnrUs  qnafdam  regias  in  Germaniae  Ticinia  sibi  AmiMs  serraTit,  in 

st^ma  snprenri  dominatns?    Sagenae  erant  nariim  speeies,  sed  n<Ni 

aypare^  qnid  eae  ad  rem.    Yenit  etiam  in  mentem  pro  cnrl»  narinm 

PertBS  Naonis,  nbi  mra  diploma  datam.    Amnite  deindo  tot  expeditio- 

Bibas  Btcnnqne  defnnctns,  dimisso  milite,  per  Fomm  Jnlii-  enm  pancis  in 

GaramlaBoe  peaetraTit,  et  in  Tolere  regia  soa  (Mosbnrgi,  at  aikitror)  na- 

Domial  ceiebraTii 

la    Bez  Tidnns  mari  Hadriatico,  apnd  Poitam  Naonis  Boroni  abhati 

Cor^Jao  in  comitatn  edns  (nt  apparet)  agenti  13.  Kal.  Sept.  anno 

rofBl  secando  ind.  6.  res  proprietatis  regiae,  qnas  nobilie  Tir  Hobwtfdns 

Im  ^eneiciam  babaerat,  ia  proprietatem  concosstt;  qnioqnid  scilicet  el 

llie  bnbaerat  in  pago  HoTerango  in  comitatibns  Kcberti  et  Roigliardi  et 

et  in  lods  Dirlngisa-Marca,  Scbider%  Adikenbnsen  et  Mucbo- 

bobas  scilicet  25.    Bes  acta  ad  cnrtem  Portenaba.    Sohatenias  in 

sofOMtem  retidit,  qaod  cartis  Poftenabensis  sitnm  non  obeei^ 

sot,  qnem  Tidetar  in  Weetfalia  qoaesisse.  Indictio  sexta,  non  sepiima 

est    Male  etiam  nonrina  pleraqoe  propria  edidit,  ex  Berone 

nbbale  £icit  Bodenem,  ex  Beigbardo  Beitbardom,  ok  Diiittga  PiriBgamy 

ex  pago  HimiBeltngo  pagnm  HaTerango  toI  HnTOitago,  qoae  PanHnna  in 

VMH»  de  pagis  comxit 

19.  Interea  Berengwio  Tridentnm  digiesso,  Wido  cnm  GalM 
Toaeiiqae  in  Longobardiam  irfopit,  regnm  sibi  Tindicalaras.  Bererso 
Bereaginlo,  concorsam  est  ad  Bresdaaam  dTitatem,  (at  aH  Brobempei^) 
oMgna  ntrteqoe  dade:  sed  potior  Berengarius,  spoHa  eaesomm  legH. 
Me  iBdndao  osqao  ad  epipbaoiae  festom  pactae  sant.  LoitfraBdos,  boe 
pradio  perindo  ac  seqnente  Tidom  Berengarinm,  scripolt:  eed  Ercbem- 
forti  antorilns  potior  esf.    Seriem  gestoram  poeta  docet: 

Pritieeps  aberai,  pacemque  pm^&kai 

imperiOy  Veronae  MkeeU  fwa  aUia^aluMs 
irri§ai:  eoee  gradu  eeleri  pem  Ma  mitMer 
Teeia  imtie^  meifiTe  wkmdem :  FeHMme  retHor^ 
Ingaii,  adesio  iuie. 
Made  obriaai  isse  BerengariOBi,  praeUnmqae  connyssam  deecriMt  Wh» 
Banem  fortissiflM  pdgnantem,  sed  a  milite  desoftom,  dlera  die  cadBTein 
ad  sepaltoram  petisse.    Hac  Telitalione  praelentaia  est  fNtona:  mea 
nBbe  m4ore  apparato  bdlnm  testaoraTere. 

B§.    Dnm  Wido  regno  inbiat,  pnloberrima  in  Apttfia  Oceede  rd  bene 
gwendae  «nissn  est.    iofenses  boc  aano  Graecis  reibeHaBt,  Ajonem 
prindpem  Sipont»  adopem  lerendam  Tocant,  qnefei 


Digitized  by 


Google 


iOt  ANNALSS  IHPBRII 


a  8K.  vtftai  frttaiL  Me  AJ^  avdliam  Adeuilfo  coatra  AthanaeiBai  et  Grae- 
cot  tidit,  coBiKisioqiie  praelio  ad  S.  Carsiem,  Athanasitts  Tictns  esf. 
Nec  jnalto  post  Ajo  cvbi  Goistantuio  dapifero,  Graeeoraffl  patritto,  con- 
greasiis,  plerisqae  saonim  amissts,  cmn  paods  in  orbem  penetrayit.  Uaac 
aoBO  praeseute,  id  est  iDdictione  6,  gesta,  en  broTicale  chroiico  apparet, 
qaed  Gamillos  Peregrinas  Johaiuii  abbati  Gasiaemsi  triboit,  si  scaftGei 
iJHiid  otm  Erclmiperto  comparetor.  Porro  cam  AJo  obsidioiem  in  ajimoai 
f(  aMm  telerasseti  /rastroqae  a  Francis  et  Adeaalfo  opem  oraret»  taadem 
vbea,  iamto  labore  elim  Saracesis  extortam,  Graecis  tradere  coactos  esl. 
Boc  etiam  aono,  mense  Octobri,  in  ipso  freto  Sicolo  praelio  iiayaU*  ialep 
Graecos  Saracenosqae  certatom  est,  oMmoraate  Ecckempertoi;  obi  Graeci 
pene  omaes.periere. 

21.  In  Saxonia  Rembertas,  seoondni  Hamborgenshim  arcUepisco- 
pos,  post  maltos  apostolicos  labores  ad  meliorem  yitam  traosiity  dfesqae 
•Joi  natalis  qaarta  Febmarii  recolitar;  et  tamen  Adamns  Bremensfs  de- 
pesitionis  diem  Dicit  3.  Idas  Jan.  Anno  sopeHore  kk  s|nedo  Golenieasi 
sMmorabatar;  ai  in  Mogontina  hiyas  anni,  saccessor  Adalgarias  affaii. 
Itaqae  de  anno  «bitos  dubitwi  non  potest;  qaem  etiam  confirmat  aecro- 
logiam  Faldensey  et  dispositione  ipsa,  qaa  noauna  defanctoram  anai  re* 
censentor,  Adamo  in  die  a^signanda  favet;  at  synodns  Mogantina  locir 
fastis.  In  Tarholto  oppido  Fiandriae  paeram  scholam  freqaentaateak^ 
Anseharias  sibi  delegerat  erodiiiqae  corarat  Adaltam  ad  se  Y0cavit|. 
et  indifidaom  comitem  legationum  habnit,  tandemqae  sibi  saccessoneai 
destinaTit.  Probatam  clero  et  popalo,  Laitbertas  Mogaatiae  consecmviL 
In  reditn  Adalgariam  ex  Noya  Gorbeja  sociam  delegit,  qaem  deniqne  pari 
lato  snccesserem  haboit.  Palliam  Rimberto  Nicolaas  pi^Mi  misit;  Lndo- 
▼icas  rex  Gennaniae  (non  caesar,  nt  magister  Adamas)  ferolam  pastem* 
lem  dedit  Mari  terraqae  nalla  pericala  deingit,  at  Ghristi  dectrinana 
propagaret  Eeges  qaosdam  Daniae  Saeeiaeqae  sacro  baptismo  tinxity 
videriam  conlra  Normannos  in  Friaia  obtinnit  Dicitnr  et  qaendam  regis 
liliam  a  daemonio  liberasse.  Aibut  fortasse,  cnm  GarolaS|  Ludovici  Ge^ 
nunici  filiosi  forore  corriperetar,  caeterernmqae  precibos  suas  Jongaas, 
plos  aliis  meroisse  visus  est  opinione  sanctitatis.  Extat  ejus  ytta,  ali 
natore  aeqaali  scripta,  qoam  Henschenios  suo  more  praeolaie  illa- 
stravit. 

22.  Soccessit  Adalgarios,  qoi  ferolam  pastoralem  ab  Amoiro^  pal^ 
liom  a  Stephano,  consecrationem  ab  archiepiscopo  Megantino  Laitbetfo 
nccepit.  Adamas  Bremensis.  Sinderoldom  Loitberti  soccessorem  neminnt: 
sed  pro  Laitberto  stant  acta  synodi,  qaae  mox  dabnntur,  obi  decreto 
Loitberti  Ada^artmy  ^cd^me  Bavmdbur^ffMis  arckieid9cofms,  coateaedt 
e<  s^kecripsU,  AderM.tonc  et  WitJiibertas  Coleniensis»  coi  mox  saccessH 
Herimannos»  Is  veterem  de  Breniensi  Jore  litem  Adalgario  inteneavit. 
Utromqae  Stephanos  Romam  Tpcavit;  Herimannns  defuit.  Itaqae  Fnlcoai 
Remensi  papa  rei  disooasienem  commisit,  mandavitqae,  ot  synodnm  ad 
Vangi(mam  civitatem  conroeaffet,  eoi  Ueriflumanm  Goloniensem  et  Sia-> 
deroldom  Mogontinnm  ades^  jossisset.    Sed  an  Faloo  hane  ag 4^e  po« 


Digitized  by 


Google 


AKNALES  IHPBBII  10» 

Iseril  Tolaeritqie  in  alio  regno,  iioii  constat.     Lis  eerto  ad  foniiod  [^^fg^ 
tenpora  protraota  est 

23.  Ottonis  dacis  Saxoniae  (etsi  snb  comitilB  lomine)  lioc  anno  iH 

Teteri  monnmento  mentionem  factam  invenio,  ob  commntationem  prae- 

amam  conr  Gorbelensibns  iastitiitam:   qni  sitis  trans  Oraennn  locis 

cessere,  nt  yicissim  iiaberent,  qnae  in  pago  Nitliersi  Otto  tenebat.    ilt 

nlriqiie  consnli  rex  ait;  magno  indido,  moltam  territorii  Odoni&Oyacro 

assiloBi  Ausse.    Integmm  regis  praeceplnm  tranfcribere  operae  pretinm 

cril,  in  qno  nen  panca  obserrari  merentnr.  Cnm  ex  Jarispfndentia  iUonmi 

leBporom  nihil  ecclesiis,  nisi  allodiali  pnre  daretnr;  rex  bona,  qnae  Otto 

ieneficti  lege  babebat,  ecclesiae  Jnre  proprietatis  concessit:  eontra)  qnae 

ab  ecclesin  ricissim  acceperat,  in  Ottonem  Jnre  beneficii  transtnlil.    No-» 

lamdn  eliam  inter  litos  colonosqne  differentia  est,  et  salinae  Jaa  tnm  in 

Tflla  DaHieim  exercitae,   qnae  nnnc  Salzdalem  app^tnr,  et  a  dneo 

EransTicensi  Antonio  Ulrico  (nt  mi^ora  nnnc  taeeam),  ^egantissimi  ii^enil 

principe,  mirifice  oinata  est.    Ex  his  intelligimas,  Bransricensem  Iraclnm 

md  O^cnun  illis  temporibns  in  Ottonis,  et  mox  in  filii  H^Erici  Anco]^ 

Jore  finsse.    Nam  Dalem  villam  et  Gnelfebytnm,  sedem  hodie  daenmy 

Idem  coUis  de  propinqno  ocnlis  snbjicit.    Pagns;  qni  bie  Nilfaersi,  im  di-» 

plomale  Ottonis  II.  Coibejensibns  a.  D.  '9BD.  dato  apad  Paolinnm  in  pagis 

IfiUierse  appellatnr;  abi  alia  hnjas  pagi  loca  nominantnr«    Idem  eril 

qwi  Niterga  toI  Nitbega  in  diplomatis  Henrici  Sancti  et  rita  episcopi 

Meinwerci,  scilicet  ad  amnem  Nettam  (qni  panlo  snpra  Haxariam  Vi- 

snrgi  miscetar),  nnde  ad  Dimolam  porrigebatar.    Sequitnr  praeceptim 

Aimnlfi  regis. 

24.  In  nomine  sanctae  et  indmduae  TrinilaNs,  Amuifks  dhina 
favenie  ckmeniia  rex,    Convenit  regiae  escettenliae,  ui  inier  fidelee  iuo$ 

I  umHatem  protfidere^  et  de  mnguiorum  rationakH&ms  commodis 
i  praebere  velii,  Quapropter  omnibus  notum  esse  voiumus,  quo^ 
inler  fideles  nostros  Bovonem  ahbaiem  ei  Oddonem  comiiem  pro 
muimi  uaatate  hanc  commutationem  fecimus,  ut  res  proprietatis  nostrae 
m  Godeieveshem  [forte  bodie  Knlsem]  ei  m  pa^,  qui  dkiiur  Nithersi, 
Oddoni  beneficiatas  ad  monasterium  Novae  Corbejae^  cui  praefaius  praeest 
aUas,  fh  jus  proprietatis  traderemus,  cum  omnUms  famiiUs,  maneipiis, 
ierriey  praOs,  silvis,  aquis  aquarumve  decursibus,  et  omnibus  omnina 
r^me,  tam  mobilibus,  quam  tmmohUibus,  quatenus  ex  hec  adpraedicfum 
monasterium  cum  omni  HUegriiate  mancipentur.  E  dioerso  auiem  res 
^vsdem  monasterii,  in  orieniali  parte  uUra  fiuvium  Ovaecram  cot^facen^ 
ies,  fR  nostrum  jus  cum  omnibus,  quae  ad  eas  pertinent,  receplas  OddoM 
tn  heneficium  concessunms,  id  est  in  Daihem  Uios  14,  colonum  i,  et  sex^ 
iam  pariem  saUnarum.  In  Odenhem  liioe  £4,  colonos  2.  In  KikUd 
[Kidi^  fent  Sikihi]  Hioe  duos,  In  Leri  iitos  ii,  cotonum  i,  mansoe 
duos  ei  dtmidlum.  In  LauMngi  colonum  unum.  In  Siodersiet  litos  duos, 
In  Mu&mmsiedi  Rios  B,  In  Sephingi  mansos  6,  In  Vridus  [Uredus, 
Oidelen}  li'/oe  7,  mamos  i2.  In  Rodineeieva  Uios  20,  mansos  60.  In 
Daiiangibuni  [Dalhingibnch  51}  coionos  et  maneos  iS.    In  Beriu4di 


Digitized  by 


Google 


110  4NNALB9  mPERIl 

kmSB^  toknm  ei  mamot  i6.  in  Sladfarde  cokmm  7,  «T  odamm  pmrfom  UMn 
marcae,  Jn  ben^kio  advocoH  man$oi  8.  In  Aihnmndetroike  wutmos  2Q^ 
iMfne  er§o  parH  per  kec  eoMuiaiimtif  eo  quod  utrimque  mafor  cowemuh' 
4Ha$  in  locorum  eitu  kabedhir^  quam  aniea  fuerM.  Ei  ui  frmiier  iMm 
amnibm  1n  futurum  iemporikue  consieniy  mamu  propria  roboraia  ammmU 
moHri  impressione  eignari praecepimue.  Siqnmn  dominiAmoifi  eeretdaaimii 
reqie,  Atperius  caneeiiarius  ad  vicem  Tkeoimari  arckicapeUani  recosfmavi 
eievAeeripsL  Daia4.Idu$Juniiannodom.  ineamaL888.indici.  6,  anmo 
auiem  domini  regie  Anmffi  iargittimi  refit  primo.  Admn  Ftant^nofhri 
paiaOo  regiOf  in  Dei  nonHne  feUcMer.  Amen. 

25.  Aegeii  10.  KaL  S«pt  ad  RkeBna  in  cnrte  regit  Gerneslieia 
in  adita  Alsatiae  egisse,  ostendit  cbarta  praeeepti,  qned  tib  eo  Henibilly 
abbaa  monasterii  Werthinensis  hoc  anno,  indictiono  icflicei  6.  anno  regmi 
prino,  anno  incMUtionis  Domini  888.  impetravit  In  ^o  habetnr  me* 
nasterinm  a  beatae  memoriae  sancto  Lindgero  episcopo  in  propiin  baera- 
ditate  constmctnm  monadiisqne  traditnm,  et  defensione  gloriosissimomi 
regnm,  Lntbewid  filii  magni  regis  Karoli,  pro  aetema  ipsomm  omnisqae 
fonerosissimi  generis  memoria  bactenns  consenratnm.  Goncedit  aaleoi 
rex,  ntnbicnnqne  dominicatos  mansos  hiJ»ent  monacbi,  dedmae,  qnas  alias 
tellnnt  episcopi,  ad  portam  monasterii  concedantnr,  neqne  eas  alibi  ^nre 
cegantnr;  nt  sdlicet  inde  peregrinis  etbospitibns  inserviatnr.  Insvper 
fratmm  collegio  eligendi  abbatem  inter  se  potestas  conceditnr.  Ablies 
monasterii  ad  castra  et  in  bostem  (ii  est  exercitnm)  ire  non  cogatur, 
nisi  ibrte  regia  liberalitate  adjnvetnr.  Haec  fere  ad  exemplnm  eomnii, 
qnae  nnper  Carolus  III.  Gorbejae  Novae  concessit.  Unde  snspido  inter^ 
polationis  confrmatur,  qnae  nobis  tnnc  nata  erat:  nam  illic  snspectn 
binc  absnnt.  Ansbertns  canceUarias  in  proximo  commntationis  diplomnte, 
Emestns  notarins  in  praesenti,  nterqne  nd  Ticem  Tbeotmari  archicapel- 
lani  recognoTit. 

26.  Hoc  anno  insignis  Mognntiad  synodns  babita  est  Qno  naai 
tempore,  incertnm,  nisi  qnod  intelligi  potest,  Remberto  Hambnrgeiifi  et 
Reginardo  Strasbnrgensi  extinctis  celebratam,  qnia  bomm  snccessores 
nominantnr,  intervenere  Adalgarios  et  Baldramns.  Dnbia  est  fatalis  Reaa- 
berio  dies,  Reginardns  in  catalogo  Ercanbaldi  snccessoris  scribitnr  ex- 
tinctns  boc  anno  sexto  Idos  Maji ;  ibidem  didtnr,  in  pericnlo  qnodtm 
(tnmnltnante,  ut  arbitror,  popnlo)  ad  aedem  martymm  Gosmae  et  DaminBl, 
tanqnam  ad  salntare  asylnm  confngisse.  Baldranras  obiit  a.  D.  906,  nbi 
de  ejns  morte  dicemns.  Gredibile  est,  snb  initinm  aestatis  synodnm 
babitam,  cum  rex  FrancoAirtnm  yenisset  Nam  oratienes  pro  glorioae 
rege  Amulfo  et  ejus  co^jnge  deceronntnr,  placetqae,  nt  annnntietnr  ei, 
quid  sit  rexy  et  qnod  oflidum  regis.  Gaetera  capitnla  fere  alinnde  repe» 
tita,  ant  non  ignoti  Joris.  Gaetemm  in  prae^one  d^lomntnr  BMln 
pnMica,  exnsta  templa,  OTersa  coenobia,  dimta  aKaria,  traddati  saoer- 
dotes,  mnlta  christianoram  millia  occisa  aut  in  senritntem  abstrnctn: 
baec  peccatis  principnm  et  popnli  impntanda,  remedinmqne  a  morem 
emendatione  petendi»L 


Digitized  by 


Google 


A;NNALIS  IHPE*»!!  111 

27.  la  Ite  spiodo  tractefa  est  ooBtroTersia,  qMO  CortejaiiMit  H  k.WS^ 
fleriTordieiisibas  ^eiim  Bisoiie,  episeopo  Pade^neisi,  iitercedebai  fioTo 
Coii>€tfcai8ls  abbae,  pro  sois  et  HeriTordieniibiis  agens,  cbiropaplia  prift* 
cipm,  et  BoTissiaaii  Anmlfi  gloriosi  regis,  kis  ipsis  diebas  noviter  ad 
rtpnrn  pforecti,  cartas  etian  Romaiennii  potttiiiciim  Hadriaii  et  8(e« 
fkani  prodiudt  Itaqne  Luitbertii  arebiepiscopBS :  Naty  inqiiit,  ImMi 
mmiorUaiAuM  witb$eribend<%,  eonfirwmpmi,  tU  nuiiua  epkeopua  Padebomenei» 
aiifnmnBsiiBaccifMfWiionm,nequeki1ik,qiM 

oei  in  ipoie  conp^oiionihms^  vei  in  ipiie  eoenobHipoieeioiem  oMmeai;  nofno 
ts  clerieiSy  neque  in  famuHa:  neque  ad  monaeteriaveicoiiaeeorumvelipeo 
per  se  epiecopuSy  veloeconomus  ejuSj  vel  archipresbyter,  vei  archidiaconus, 
vei  ptaeHM  es  ^us  agentibus  persona,  potestatem  accedendi  habeat,  nisi 
necesmiaiis  gratia  vei  dUeeHonis^  vocaha  adoenerH;  neque  in  eeciesHs  sub^ 
jedis  aut  in  presbyteris  earum  atiquam  perturbationem  facere  tenM,  Ordi^ 
maiiouet,  qsiae  eontrariae  (lego:  necessariae)  fuerini  monasioriis,  a§ere 
wm  diftrai,  altaris  quoque  et  basHicarum  benedieiionoe  sioe  eoneeoro' 
tianes,  prout  neeessitas  posttttaverit,  vd  in  ipsis  monasteriis,  vel  in  agrie 
eorum  concedat:  ckrisma  quoque  oleumque  eonsecratum  per  singutos 
msstum  praebere  non  differat,  et  pro  kis  omnibue  nutium  munue  esngat. 
idom  ei  ad  aiSoe  episcopos  pertineto,  quorum  in  dioeeeei  toca  eorum  sita 
smnt  Habenio  potesiatem  etigendi  abbatem  vel  abbatissam  in  utroque 
monasierio,  non  eanonicum,  aut  laieum,  neque  aUerius  monasterU  mona- 
dmm;  in  quo  nos  audsre  digneiur  regia  dominatio.  Reetoris  non  deii- 
dmiiur,  nid  crimine  comprobato;  potestas  eiiam  a  metropoiitano  ad  apo- 
doHesm  appdiandi  servdur.  Sabscribimt  Futeo  metropoHtanus,  ecdesiae 
ftemensis  episcopus,  WitHbertus  Agrippinensis,  Thiadmarus  Satzburgensis, 
Redbodo  Trevirensis,  Joannes  Rotomagensis,  Mdegrinus  Haiberstadiensis 
epieeopus,  Adaigarius  oededae  Hammaburgensis  archiepiseopus,  Am 
WirttBurgenset  ecdedae  episeopus,  Liawardus  Veredtensis,  Hrodbertus 
MeHeneis,  Adalhdmus  Wurmaeensis,  Godethaneus  Sptrensis,  Wicbertus 
HOdineshdmensis,  Deth  Wirdunensis,  Dodito  Cameracensis,  Honoraius 
BdvacensiSj  HerdOo  Noviomagensis  [NoTiomensis],  Balthramnus  Straizr' 
burgends,  Watdo  Prisingensis,  Thiadulfus  Curaeensis  [GarieBsis]. 

28.  Falconis  praesentia,  et  aliqaot  aliorum  Galliae  episcoporam 
ceafirmat,  synodim  actam,  anteqaam  Amalfas  Odoni  conciliatas  est.  Ti- 
dentiir  enim  Germaniae  regem  exciTisse,  qai  noTO  Galliae  prfncipi  adrer- 
sabantv.  Sed  postea  Falco  Odonem  regem  agnoTit,  at  ex  literis  ad 
StepbanQffl  papam  datis  patet,  qnas  Frodoardas  nobis  conserraTit.  Atqae 
Unc  etiam  malo,  Rettbertam  aon  Janio  mense,  sed  Febraario  decessisse*. 

29.  Hnc  etiam  synodam  refero,  a  Ratbodo  in  sabarbio  Metensi, 
ecdesia  S.  Amalfi  celebratam  ipsis  Kalendis  Mi()L  ffam  banc  annom 
diserie  praefatio  habet.  Affaere  saifiraganei  episcopi,  Robertas  Metensis, 
Dado  Tirdanensis,  Amoldas  Tollensis,  Stepbanas  deniqne  abbas.  Sfr» 
manims  Kaleadas  Martias  praefert,  et  in  a.  D.  899.  difl^ert;  qnae  etiam 

•)  Lenuiliau  miiUermi :  Baldrami  etiam  Argento ;     quam  $eni€ntiam  nen 

fimUmm  Etkatins  espnnxit. 


Digitized  by 


Google 


flia  ANNALIS  IHPSRII 

LttS.  Broweri  seiitaiUa  est  Oportet  ergo  Yarlne  codiees:  fnreo  lamm  teic 
umo,  qood  supplicatioiies  pro  rege  Araiilfo  decenimtiir,  prorsu  «t  hoc 
eodem  aiiio  ir  synodo  MogviitiBa  factom  est,  cni  aderat  Badbodus  ipsa 
eam  dtobiis  snflhigaiieis  siiis.  Neqoe  est,  cur  id  officinm  ia  eum  annam 
ciim  Sirmondo  differamis,  qiio  rex  ipse  ia  Lotlmriense  regiram  ▼enit. 
Nihil  in  caaoiiibas  hidms  synodi  siigiilare  esi^  niti  qood  yetantor  Metenses 
com  Jodaei»  loci  mandocare  aot  bibere,  aot  escolenta  yel  potoloata  ab 
ipsis  accip«re,  qoi  nostros  cibos  immondoe  jodkent  Qoanqoam  eiiiai 
bec  aliis  olim  conciliis  (Agathensi  et  Matiscon^i)  caotom  esset,  tamm 
obsenratio  in  desoetodinem  Tenerat. 


ANNO  CHRISTI  889. 

CoBTeMtnf  genertlii  Forcbe«il.  —  Cencefsioiiei  Anraia  pro  eecletia  Trerireasi  et 
Adalf  ero  co«ite.  •—  Bonetio  praediomm  deirolfe  Frisite  comltl  fttcta*  Ottoais 
Stxoniae  docis  mttrimontvm.  —  Kxpeditio  in  Obolritos.  Metelensis  ntouistaril 
feadttio  conflrmttt.  —  Odo  rex  Kormtnnos  rinclL  Alii  Normtnni  cnstraat  9. 
Ltudi  obsident.  —  Ricvlfl  episcopi  Svessionensis  constitotio  synodtlis.  FrateraiiaUa 
Kalendamm  origo.— Berengarias  et  Wldo  rires  nndiqae  contrahnnt.  Widonlt  sodL 
— Berengarii  socU.  —  Ylncitar  a  Widone  Berenfarias.^  Wido  regis  nomeB  hoc  mmmm 
•soamit.— Lnitbertas  archiep  isoopvs  Mognntittas  obit :  snccedit  Sanderoldaa.—  Fapao 
responsa  de  probationibns  Tnlgaribas  et  caoonibns  synodi  Hicaeaae  ad  LmitbortnM. 
HiOns  epistola  ad  LodoTicam  regem  et  ad  eam  responsio.  —  Hongari  nooc  prlmua 
Cermanis  inno|aere.  Jomtndes  eoram  meminit.  •—  OrigoSonnoram  ex  iBterloro 
Scytbit  Siberiteqoe  eonflniis.  —  Scythit  omnis  tot  Fennici  tot  gtraiaticl  a«t 
Tnrcici  generis  incolts  btbnit.  —  Hongtri  cor  se  MtgTtres  roceoL  Rob  reAoro 
ex  Jahra,  neqoe  ab  Urgis  descendonL  Cnr  ad  Dannbinm  processerint  luuic  — 
Higratio  Hangtroram  in  Ptnnonitm.    Qoi  sint  Pttzintcitte. 

A«  889.  1«  Amolfos  paolo  matorios,  qoam  necesse  ridebator,  de  soccessore 
cogitans,  in  conventa  generali  Forcheimensi,  in  confinio  Frandae  et  Bs^oa- 
riae  habito,  id  egit,  ot  proceres  otriqoe  per  sacramenta  promittereuLt,  si 
qoid  ei  homani  contingeret,  filios  ejos  ex  concobinis  genitos,  Zoentibaldiim 
et  Ratoldom,  regnaloros.  Franci  aliqoamdio  dobitaront;  tandem  ea  lege 
assensere,  si  legitimi  nolli  extarent.  Haec  annalista  Foldensis  memoriae 
prodidit.  Aventinas  ona  matre  genitos  scripsit  Helmrada;  qoae  ende 
haoserit,  non  constat.  Legati  etiam  a  Normannicis  et  Slavonicis  popnlis 
affoere,  amica  omnia  pollicentes.  Exercitos  deinde  in  Abotritos  destiiia- 
tur.  Gonrentos  alios  Francofurtom  indicitur  in  aestatem. 

2.  Ibi  rex  ipsis  Kalendis  Julii  Rathbodo  Trevirensi  archiepiscopo,  at 
ecclesiae  damna  sarciret,  Triyectensem  S.  Senratii  abbatiam  in  comitatu 
(id  est  pago)  Moselant  diplomate  dato  concedit,  qoed  apod  Miraeom  in 
notitia  ecclesiae  Belgicae  extat;  sed  emendatios  apodBrowerom  ex  origi- 
nali.  Tunc  et,  intercedente  Sunderoldo  Mogontino  antistite,  Adalgenis 
comes  in  pago  Lisgao,  comitato  suo,  villis  Wolfenni  et  Halafkld,  hobas 
9i  et  mansos  4  a  rege  in  proprium  accepit,  ex  tabulis,  qoas  ScimteBitts 
refert:  credo,  ut  eadem  in  pia  loca  transferre  posset.  Data  chaita  2. 
Non.  Jul. ;  actum  Franconoforti. 

3.  Mox  pridie  Nonas  Augosti  Gerolfo  comiti  bene  merito  pniedim 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPBRII  113 

■ter  lUiemni  et  Sintiiaries-Hagam  rex  concessit  itt  coaitatv  ipsiiia,  iii  A88f. 
iods  Nortlia,  Atpretasliem,  Bedokenlo,  Albarg,  Hona,  Bnvi,  Tiieole,  Aslie. 
lepBOni  Ffisionim  comes  appeilatiir,  is,  opiAor,  quem  Godefridos  Da- 
uftum  regilus  miper  ad  imperatorem  miserat  £i  filios  tribuuiit  Walga- 
onm  comitem  et  Tlieoderic«m,  eom,  opinoTy  qnem  HoMandiae  comitem 
fiid«B  TohnC,  de  qno  ad  a.  D.  923L  Qrca  haec  tdmpora  Anralfiis  Ottoni 
Saxoniim  dici  filiamLitgardem  in  matrimeniQm  dedit,  si  Granzio,  Scba^ 
teiio  etiai%  et  aliis  viris  doctis  credimns.  Sed  nnlla  apod  TicinoB  rei 
scTiptores  kaliis  conjngii  yestigia  snnt,  ex  qno  Henriovm  regem  latam 
Tolant;  sed  eaiiHadwida  mater  apad  Dttmamm.  HenricnSy  coronani  nnc- 
tioBemqoe  nebiiioribas  se  relinquere, .  modeste  dtxit,  non  dictnras,  si 
Anoifiuii  aVom  habnisset.  Latgardem  serorem  Ottonis  JUulovico  Germa- 
lice  jonieri  naptam  (aliod  necessilndinis  regiae  nncalam)  co^jagi  ejaa 
mfasaniy  appareL  Nec  Blondello  assentior,  Lad^yico  Germaaioe  natam 
Hadwigem:  «n  enim  tantam  affinitatem,  decn^atamq«e  praeter  alios  ve- 
teres  Roswita  ignorasset  aat  silnisset?  qoae  fiiiam  Lndoifi  filio  Lidoyioi 
jnngit,  nen  Ticissim;  cim  tamen  posteiius  magis  pertinaerit  ad  decns 
f enlis,  qnam  cel«brabat.  Ar&alfus  Francofnrto  in  AUomanniam  digressaSi 
ea  ImtnU,  Ralisbonam  rediit,  ibiqne  natalem  Domini  egit.    : 

4w  Deinde  in  Obotritos.  movit.  Qnid  effecerit^  non  oonstat.  Opera 
Ottonis  Saxonam  dacis  usum,  credibile  est.  In  itinece  Corbejae  Novae 
«leis,  litem  Osoabnigensem  terminasse  videtur,  de  q^a  anno  seqnente.  Sed 
et  praeceptam  r^Iigiosae  foeminae  Friduwi  conces^it,  quo  Metelensis  Tir- 
puai  coenobii  fundatio  ab  ea  facta  coi^firmatur.  Aspertus  canceilarius 
si  vkem  Diethmari  archicapeliani  recognovit,  Dat,  iO.  Kal.  Sept.  anno 
nc  Dam.  889,  ind.  7,  anno  secundo  Arnulfi  pHmmi  regis,  Actum  Novae 
Coriooe.  Metelense  monasterium  ndnc  quoque  floret.  Friduwis  ibi  primam 
abUtissam  egit;  accessit  ei  filia  Wiburgis;  templum  SS.  Coroelio  et  Cy- 
^iao  dicatam  voluere.  Mox  Oda  dotem  auxit,  quae  ex  Benthemensinm 
Unilia  creditur,  ut  Scbatenius  annotayit. 

5.  Odo  rero  rex  Ipso  festo  Johannis  baptistae  ^die  insignem  de 
5onnannis  rictoriam  ad  Montem  Falconis  prope  Axonam  reportarit.  Ve- 
Uili  nuntiatur,  undeTiginti  millia  Normannomm  in  vicinia  esse  c  ipse 
MB  phures  millenis  secum  habebat.  Sed  comu  venatorio  ex  edito  loco 
caeteros  yocat  Yalles  montesqne  respondenl:  turbantur  hostes,  Franci 
urits  incambnnt.  Normannus  aliqnis  securfan  in  capnt  regis  destinat; 
ictBsincIinatione  galeaque  f^rattks,  in  hnmeram  descendit.  Rex  feriendi 
(ertior^  barbaram  obtruncat.  Denique  Normanni  magna  strage  Tincnntnr. 
Hiec  Abbo ;  sed  quem  nnmeros  victi  exercitus  auxisse  credibile  est.  Haec 
CQB  inferioribus  Normannls  acta.  Superiores  cum  snb  autnmnom  iteram 
^eendere  per  Sequanam,  et  ad  aperiendum  sibi  iter,  Parisios  aggredi  eofi- 
^t:  Odoaffuit,  pecnniaque  data  ita  cnm  illis  pactus  est,  ut  ianoxiisecns 
v^  naTigarent  Ita  secnndo  flnmine  mare  repetiemnt.  Sed  mox,  qnasi  Jam 
sohti  pacto,  pars  navibas,  pars  terra  Constantiense  territorinm  petnnt,  el 
c^stmmS.  Laudi  circumsident;  credo^  quod  incolarnm  opea  in  castro,tan- 
fiammnnitissimo  loco,  depositas  scirent.  Obsidio  in  loignm  extracta  est. 

AIIALBS  lirBIU  TOM.  11.  g 

Digitized  by  VjOOQIC 


414  ANNALBS  IMPIRII 

A«88l*  ^-  B<^^  Mcali  SuMtioBeiisraiii  episcopi  cmistititio  tyiodtlto,  (i^ 
apptret)  boc  anno  oonfecta.  IBi  Jnlieeiter  Baoeidotes  nonodter  teoer^ 
psalAoi)  etsemoiiemfiM  oatholicae,  ci^ea  iiiitiaBi:  OuicmifueviiUid' 
tt$  eate  etc.  Uode  iatelligas,  lomiiie  syaboli  A&ana^ani  panm  im 
lotnm  foisse;  alioqui  bac  cfrcvmlocvtioDe  opis  nonerat  Jabetir  etiui 
mQsqniffqae  eoram  habere  missalem,  lectionariam,  erangeliom,  fliirtyro- 
lofiam,  antipboBariam^  et  librom  qaadraginta  komiliaram  B.  Gregorii  cor- 
rtctvm.  His  tnnc  necessaria  saeerdotis  bibliotbeca  constabat.  Apptret 
etiam  ex  bac  cffiMtitntitne,  presbyteros  rarales  Innc  scholae  qaoqte  aii- 
gistros  egisse;  ita  tameD,  nt  pnellas  in  soholam  saam  non  admittereot 
Intelligimas  etiam,  presbyteros  in  Kalendis  cajnsqae  mensis  per  ^asiUs 
,  decanias  conTenisee»  scilicet  snb  snis  decanis  yel  archipresbyteris,  rtlt 
nt  postea  (ttcfl  sont,  «chidiaconit,  qni  saperintendentibas  nostris  respoi- 
dent.  Jabet  ergo  RicolAis,  nt  non  tam  pastni  et  potationibnSy  qtaa  pr^ 
cibus  et  Qtilibas  coUationibns  de  necessitatibas  ecclesiamm  Yacent  Ex 
boe  more  serias  frntemitates  Kalendarnm  natas  apparet. 

7.  Bereagarias  et  Wido  in  Italia  pro  se  qnisqne  Tlres  coatnbiit. 
Wido  Spoletinos  Camerlnosqne  snos  In  arma  det  Thnscos  ab  Adi!l>erto 
sororio;  Gallos  a  cognatis  proceribns  sammissos,  in  anxlliis  bibebat. 
mter  cabterot  Albedcos  qnidam  nominatar,  Camerinomm  gaberucvli 
tperans,  de  qno  ita  poeta  Berengarianns: 

Pduper  adhMc  Alhrieus  abH,  jam  jamque  resuUui 
Spe  Camerina ;  utinam  divee  sine  morte  eodaiii  ! 
Qoae  non  satis  Intelligimas.    Tenit  et  Ubaldas,  is,  credo,  qten  Bo- 
nifacii  Spoletinoram  et  Gamerinoram  marchionis  patrem,  singolari  daello 
Bajoarii  provocatoris  yictorem,  Laitprandas  laadat.  Ejas  Jam  sapn  meitio 
a  nobis  facta  est  MaginfVedam  non  nominat^  sed  indicat  poeta,  com  sic  ait : 

Jubei  landem  LamherUcus  korror 

Praecipuum  iruncare, 
Honp  enim  irati  Lambertl,   Widone  nati,  jnssn  capite  plexnm,  iofrt 
Yidebimos. 

8.  Berengarii  deinde  socios  poeta  receaset.  Ignotos  non  attiigo; 
caeteros  inter 

Tria  fulmina  bem 

8upponidaeooeumt^re§ieociab(Uamuto 
Ouos  iunc  fida  eaiii  conjux;  perUuravenenie, 
Sed  poeiquam  hauetura  esi  inmica  horiamkui  Circee. 
Sapponis    comitis   inclyti   tres   filios  sapra    nominavimas.     Apparet, 
sororem  ecffom  Bertilam  in  Berengarii  matrimonio  kdu%  et  tandem  ia- 
fidtm  viro,  tragice  interiisse. 

—  -*  Nec  eegeeU  uhihai 

Aihrieuey  Tiberine,  tuae  non  emnfuine  lymphae 
Oui  finaude  infeea;  fuinsrentaque  rohora  helH 
Eiueit  pairOi  horrenHa  virUmy  atfue 
Framc^miiii  oHm  duris  eserdta  tudis. 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS  IMPBRII  115 

Imo  Fraici«  fiias»^.  aefiio  aa  kiac  infenf  poMii:  ^tA88f. 
iMde  Tfterifli  iBfeeeril^  fimtni  diriBabiiir.    EQnuie  esse  pvti^iiMis  co- 
Biea,  f«i  Curelni  IL  iBperttorem  ia  coiiTeiite  TieiaeMi  agnofit ;  qvem 
Cirolos  in.  RtTOMiae^  inTito  poitifice  Joluuuie,  praefecit,  cejii8|  cmi 
nere  FkiBca,  ^iplmva  habetar? 

JftNffwe  morae  impaiien$  gtmimai  Benifacui  amicot^ 

AOar  ak  a4o$rs»^  ae  paribui  eircamdahiM  armie 

Berardas;  mmero  ier  ceaium  oMJfima  mlgi 

Fers;  lialo  vlkrami  omaec  4e  more  earusatf 

MelataefietBfmaclypeifro  MarieeinieirwKL 
lenidi  alias  eraiit  iiaiisoraffl  coaites»  sed  Frand  origine,  Bi  fidlor, 
aniltaii. 

Adooiai  Axo  fitroXy  euhigmu  1«  Mla  eodalm^ 

fMmfue  euoeeofens  ab  Umite  twrmas 

Olrimey  LaUum  Madriadt  qua  daudHur  uuiie. 

fif  Isfor  est  smeoie  gladiorpraeieudere  Abarie. 
ffic  vir  Uiteriae  sciSBiissiMS,  Hadriams  YalesiaSy  aniiotaly  Asonem 
AtestiMm  rideri,  siTO  Estensem,  omi  Ateste  parmn  disAetHadriaiico  maii, 
ct  OMcns  Tidio  a  limite  nndisqie  Hadriacis  mannm  s«am  coegisse 
•ciitetar.  Unde  Azonte  sita  proplnqnnm  Olrioe  inteiligimns.  Sed  alia 
iMe  noUs  aperail  ongo  principnm,  qvi  postea  Atestini  snnt  appellati,  ct 
ilesle  eerias  obttmere.  Olrico  apparel  Berengarinmy  nomine  regis  snmte, 
liaytis  centra  Ayares  Slavosqve  credidisse,  qni  a  Foro  Jnlii  in- 
il;  qnam  ipse  prim  posl  palrem  snb  regibos  Francoram  cviarat 
IMrions  MtieBe  SneYns,  cenilem  palalii  apnd  Berengarinm  egit,  tandem- 
iie  cb  00  defecH,  de  qno  Lnitprandns  bistoricni. 

9.  Bis  Blrinfae  TiriiNm  concnrritnr  ad  Trebiam  imnen  circa  FlaceA- 
te.  Nafli  Brixiense  praetinm  anlerfais  fUsse,  Erchempertns  probat,  contm 
%snM  disposiliones.  Si  poelae  credimns,  nenlro  Tidore  nox  pngnanles 
imBit  Sed  ffle  Berengario  sno  feYet.  Widoiiem  superiorem  loissey 
Lailprando  credi  malim;  el  eTentns  consenlil.  Nam  Berengarins  Arnnlfi 
ipem  poposdt  Kl  Regino:  Adestremmm,  inqnit,  Wido  viotor  existens, 
Meremparium  re§no  espuHt.  Idem  addil,  hanc  nsqne  ad  Arnnlfnm  pro- 
ikctnm  ad  opem  peleiidam;  in  fao  Toreor,  ne  soriplor  param  diligens 

BerMgarii  accessnm  tran^iosiieril,  qnem  slM.  Wido  non  lantnm 
regla  poHMB  est,  sed  eliam  Bereagarinm  ita  in  angnslnm  rede- 
fl,  nt  Tix  Yerenae  tptos  e$set,  rersnsqne  ad  Armlfi  opem  fidemqne  C4tt- 
%m  c«geret«r:  qni  apnd  poelaM  aegre  fert,  eo  rem  dOTenisse,  nt 
princeps  nec  domi  snae  reqniescere  potset: 
Nostrm  ui  progenies  propria  vexeimr  im  aula. 
m  Zwevtibaldnm  ei  anxiiio  destinaTil  in  annnm  seqnentenu 

10.  Widonem  Jam  3.  Kal.  Jnl.,  nondnm  7.  Kal  Jnn.,  nemen  regis 
ex  binis  diplomalibns  elidtnr,  qnae  his  diebns  dedil.   Unnm 

|Mal  apnd  Balnzinm  in  Actonim  TOteram  appendice  ad  capitnlaria.  Ibi 
^ido  d.  f.  d.  imp.  angnstos  b.  Tirginit  et  martyris  GhrisliBae  coenobinm, 
hHiiico  regno  constractnm  hand  procid  a  carle  regia  Olonna  QM  abbu 

8* 

I  Digitizedby  VjOOQIC 


116  ANNALES  IMPISII 

A*88l.  RvdoIpbM),  ia  (Qteltm  recipity  iatenreiitii  Ageltnidte  iaperttiieiey  eli 
libertatem  electionis  aliaqoe  priyiiegit  coifiniat.  Sij/iL  SomM  W14t 
,  'sereniiHmi  impertUaris  aui^iutL  Heikwnati  mrckicaneellariu9f  jnbente  ii 
Widone  imperaiore,  recopuwi.  Bahm  3.  KaL  JuM  M.  9,  anno  inca 
Dom,  892,  anno  domini  WidonU  regni  ejue  quario,  imperU  secmdo.  Act 
Papiae  in  D,  n,  f.  A,  Altemm  7.  KaL  Jan.  Zenobio  dedit,  Fesnli 
episcopo,  ageit  ln  Tanrlneiisi  eonitatii  a.  D,  890.  ind.  8.  anno  re^ 
primo.  HeUmncus  canceilariui  jukenie  Widone  rege  recogmonii.  lUq 
fhistra,  praeterqaam  ad  confirmatioiiem,  aanotalor,  9.  Kal.  Mart  moB. 
Wibodi  Parmettsis  archicapellani  iui  a.  D.  892  Ageltmdi  coiUogi  moB 
steriam  S.  Agathae  tribnisie.;  obi  alios,  qoiiegi  aoii  potoity  TiceHelbw 
Jam  arcbicancellarii  recognoYisse  scribitnr.  £t  aliad,  Idibos  Aprilis 
imperatore  interyentn  Ageldtmdisaiigastae  Agihilfo  abbiti  Bobiensi  co 
cessam,  anno  regni  qninto,  a.  D.  895.  Heibaneom  postea  WilM)do  in  Fi 
mensi  episcopatn  Bnccessifse,  apparebit  ad.  a.  D.  B&7. 

11.  Lnitbertas  arcbiepiscopas  Mogantinaft  post  26  auiemm  praesi 
iatnm  nanc  obit  (teste  etiam  Fnldensi  necrologio)^  elaras  moribos  literisqo 
imo  qnod  tane  non  inatile  in  episcopo  habebatar,  etiam  mois.  later  Di 
nabiom  et  Rhennm  neminem  ei  doctrina  aeqnalem  habitnm,  epi^ani 
•ncomiastiaam  apnd  annalistam  Faldensem  testatnr.  Otftidas  Weissei 
bargensis  monachns  ei  erangelicoram  Francico  carmine  expressora 
opns  inscripsit  Fidomee  regibns  sais  praestitit,  et  (qne^  iapnais  iiB^ 
Carolo  aagaste  ad  extremam  adhaesit  Sonderoldas,  qnem  qaidan  coi 
traclo  vocalmlo  SnnBonem  appellant,  Trithemins  monaoham  faciC,  Lmtberf 
snccesdt;  Poppone  duce  Turinfforum  ei  Jbmifo  repe  amnuenUr  «t  • 
Regino.  Unde  inteliigas,  inteivenisse  non  regis  tantnm  potastatesi,  sed  < 
ntloritatem  docis ;  etsi  non  appareat,  qnid  XnringonunrecloiieaaMeleotioB 
Mogontint.  Sed  credibile  est,  ob  mnlta  Mognniinae  eedis  praedia  p< 
Thnringiam  Popponis  commendatimiem  ^nisse.  Neqne  enim  haec  il 
accipienda  snn^  tanqnam  etiam  dnois  consensos  necessarins  foerit.  Sm 
sonis  reUgionem,  et  modestiam,  et  doctriaam,  idem  antor  Itndat. 

12.  Extat  ad  Lnitbertnm  epistola  Stephani  papae^  ab  Irooeet^ 
.   iiano  in  decretnm  inserta.  Qnaesisse,ait,8iiafantes,in-iuiocnmptfeatilN 

lecto  dormientes,  mortnipepeiiantnr,  ntrum  ferro  eandente,  an  aqu  fei 
rente,  an  alio  examine  se  pirentes  pnrgare  debetnt.  Respondet,  Beiead( 
parentes,  ne  tenellos  in  eodem  ledto  collocent.  Nam  tali  examine  < 
qneri  confessionem,  sacri  canones  noo  probant.  Sapiens  respoistAi  < 
contra  inolittim  gentiim  merem,  qai  tali  qatestionis  genere  inhos' 
de  infimt  plebe  ntebtntar.  Apparet,  pro  tortnrae  genere  accepisse. 
abhorrebant  plane  Romanae  leges,  qnibos  faciiis  per  tormenta  qt>^ 
in  senros :  et  servis  Germanicae  geotes  imam  plebem  compartbtot)  i 
qnas  jam  Taciti  aevo  senri  snos  penates  regebant  Hoc  ergo  boiefi^ 
dero  et  Romaedebent  popnO,  qnod  tambarbamsBM>scessaTit  Ba 
tom  espicopam  Mogantinnm  vocant  editiones  canonici  corporis, 
Pithoeann  emendat  in  notis.  Extat  ad  enndem  alind  ejnsdem  ptpte  resp 
snm,  nbi  alin  cormptione  tteminis  Lnithobins  appaliatar.   Iro  pl^ 


Digitized  by 


Google 


ANKALB9   mrSfill  tl7 


IM,  qmam  €irttf«Ntt.    Bm  kne  rtdit:  AtbaaASii  tastinoiio  70  caMO-  A,86lL 
168  NleMmM  syModi  coftditof ,  sed  eoma  loniiisi  20  extare.    Exttt  et 
iyist»Ui  L«itbeiii  ad  LndoTicvm  regen,  quam  Gordesins  saae  editioni 
Kiicmari  adyecit;  et  hn]$»  literas  ad  LnitbertQm  Frodoardns 


13.  Ifoo  primmn  tempore  ia  occideiite  HoAfaromm  andita  soiit  anu, 
fn  Daciam,  et  mox  Pannoaiam  ingressi,  hinc  Moravos,  inde  Bolgaros 
mare  coepere;  in  illos  abAmnlfo,  in  bos  a  Leone  angnsto  solicitati^ 
^eqnoinlra.  Hnnngaros  Jomandis  esse  apparet.  Nam  Scythiam  descri- 
lens:  EmmMgai%  inqnit,  kino  nmt  noii.  Hinc,  inqnam,  id  est  trans  Hnnnos, 
qri  aKi  ATiri,  alii  Anlzingri  (an  Agaziri?)  nominantnr;  ex  qnibns  poste- 
ntres  aersonen  et  Pontnm  attingnnt,  sed  aestate  ob  pabnlnm  in  interiora 
recednat.  I^ams  Humnos  ergo  Hwmtgari  nmi  noH  (nt  ad  Torba  Joraandis 
redeamns),  fvte  ab  HapeiUummMrinarum  venii  commerdumf  quas  ianio^ 
fum  virorum  formidavii  audacia:  quarum  mamionem  prtmom  esse  in 
Scfiklne  «elo  Jusia  paludem  MaeoHdem,  secundan^in  Moesia  Thraciaque 
cf  Dmim: ierOo  supra  marsFoniicum  rursus  in ScffUda  iegimus  habiiasse. 

14.  Addit  et  fabnlam  de  illis  drcnmferri,  qnasi  in  Britannia  vel  alia 
insnla  serri,  oUm  nnins  caballi  pretio  redemti,  discessissent.  Ex  qnibns 
iMeligimns,  gentem  )am  Jomandis,  id  est  Jnstiniani  M.  tempore,  notam 

parlemqne  eoram,  ex  interiore  Scythia  venientem,  ipsis  Hnnnis 
ii^ecisse  (^^  ^^^^  >^t  ^li  ^^^  ^»  qnomm  Hnnngaros 
lermidaTit  andada),  et  panlatim  nsqne  in  Daeiam  penetrasse,  sed  po« 
^mo  domnm  redisse,  et  odio  yic^mm  per  fabnlas  contnmeliis  pro- 
tdssee.  Pdndes  Maeotides  saepe  cnm  Gaspia  mari,  Tanaisqne  flnenta 
ct  Yolgae  confnndnntnr  a  Jomande  et  similibns,  qnibns  Tolga  (Bha 
Teteribns,  Ethel  Tastaris)  ignotas.  Gerte  Hnnnos  Maeotidem  dnce  cerva 
Iraasattsisse^  ineptnm  est,  nec  patitnr  sitns.  A  Tanais  nlteriore  ripa 
^mlm&  Hnmies,  a  Volgae  Hnnc^s;  Bnlgaros  primnm,  deinde  Hnn* 
pm  pnto;  Bnlgafos  aatem  Ticinos  yo]gae>  Hnngaros  mnlto  ulteriores 
irisse.  Mnrinas  pelles  appellat,  qnas  nos  mardniinas  et  sabelinas^  qnod 
aiaalin  de  mminm  genere  censeantnr.  Unde  intelligas,  antiqnam  Hnn- 
IBiam  Tecsns  Siberiae  hodiemae  con6nla  assorrexisse:  qnod  etiam  ex 
laslmchii  legatiiMie  Taitarica  Jndicari  potest,  Lndondci  Sancti  antoritate 
nscepta.  Nec  Amieas  Sylvins  plane  ignomrit.  Sed  certior  omnibns  testis 
ii|aa  Hnngaromm,  mnltis  focabnlomm  centnrlis  Flnnonicae  co^A^ta. 
Me  Jndicare  Ucet,  nnnm  ingentem  popnlnm,  olim  a  Gronio  mari  pene 
li  Gaspinm  Insnm;  qnem  postea  Sarmatae  intennpere.  Hi^ns  reliqnias 
m  lantnm  in  Lapponibns  et  Finnis  et  Hnngaris  snperesse,  sed  et  nnper 
■  ■edia  Tartaria  a  legatione  Snedca  Persas  petente  inventas,  comperi; 
fM  Fennns  comes  itineris  ab  incolis  nonnihil  intelligebatnr. 

15.  Itaqne  Scythiam  in.  tres  magnas  nationes  divido :  Fennos,  Sar^ 
■atas,  Tnrcas;  ex  qnibns  Sarmalaaoccidentem,  Tnrd  orientem,  Fenni  trans 
iNsqM  septentrionem  colebant.  Snb  Fennis  Lapponas  (forte  et  Bstios), 
Haagaiee»  ei  horam  snpetstites  progenitores  Enroboreos  comprehendo; 
lab  Sarmatis  Slaiites,  Alanee,  Boxolanos  sen  Bnssos,  Hnnnos,  Bnlgams, 


Digitized  by 


Google 


118  INNALES  IMPBBII 

A,8gf«  Qaamts :  bu  «t  RftstliM  ottn  HoiigariMi  dfctui,  HaiMoItei  aottvii 
aoqio  BOiniAe  postea  septentriOMlibas  Geraiaalf ,  DtBls  soilicel>  Nonraipis 
Siedis,  rwh,  nt  tx.  yeteribis  eonn  libris  coBsttt  €rted  qiiden,  qm 
ptvlo  post  GonsttitiBUD  HtgBBSi  scr^sere,  HoBBoniBi  BoneB  IttiBS  ex- 
teDdeniBt,  nt  dos  kodie  Ttrttronuiy  at  OBuies  Seythts  orioBttles  oooipr»^ 
keaderen^  TorcteqBe  ipsi  dicDBtttr  illis  HBBBkBBi  f  obbs.  Sed  ktec  tuH 
heU  SDBt,  CBBi  BOBdBM  Hbbbos  propios  DOfseBt.  Efo  geDtes  UBgatru 
iBdido  discenio.  IttqBO  Hbbbos  td  Straittts,  sed  Asittioos  relero.  T«r- 
ctrBBi  gOBBS  coBtiBOt  TarUsttBito  htbitttores,  Bocchtros  siTO  Usbe<)coc, 
TOteribBs  Mtsstg etts  dictos,  taB  Botos  oliai  secBlo  III.  et  XIIL  ad  Ptea- 
toB  EaxiaaBi  CamtBos,  Ttrttros  etitfB,  ex  qoibas  olteriores  bbbc  In 
Itlaiaccos  et  Ifeftles  diTidt  soleat  HonnB  eBtai  oouIbib  BsqBO  ad  Sibbs 
oogBtta  Tardcte  liagBt  est,  qtod  etitBi  ex  BOBBBllis  Toctbtlis  Tartaromi 
SiBts  tMOBtiafliy  t  Boareto  Jesaitid  ordiais  BitosieBtrie  eiadtto  miU  relBtis, 
didicL  At  Balgtroraai  SltTonictBi  toI,  qBod  nibi  IdeBi  est,  StnBtticBai 
Msse,  ex  eo  collegi,  qaod  Ib  Tbrtcit  Ticinisqoe  lods,  abi  ottoi  BaigtriB 
ha,  BOB  tiiBS  sernio  taditar.  Sed  rem  certtm  fedt  BogoailomBi  wmm 
btereticorBfli  tpad  Balgtros  ex  eo  dictoraB^  tempore  Alexii  GoBtteBi 
tagasti,  qaod  tertio  qnoTis  Torbo  diTintm  miserioorditm  teplortreBt. 
Cbtstres  etitm  Sarmttte  faere;  ntm  qai  Methodios  MortTis,  idem  et  ipsis 
rerbam  Doaiini  prtedictrat.  Deniqae  HaBBos  ATaresqBO,  qai  HaBgtrot  Ib 
iisdem  sedibas  prtecessere,  eodem  trgamento  td  Strmttts  refero.  Nbb 
tott  PtnnoBit  SltTice  loqaaBtnr,  qaicoaqae  HaBgaricae  origiBis  bob  sot 
At  HaBgaricas  senBO  Bon  mitas  qoBm  Germanicns  a  SlaTice  dtstat 

16.  Ipd  Hmgari  se  Magyares  Tocant  eo  sodsb,  qao  GerfliaBi  ce 
ToBtenes,  Sarmatae  SkTos,  id  est  gOBtem,  boBriBos  mr*  U^rh'.  Mbb, 
Madar,  Magar,  Mogor,  Magal,  Magyar  per  Germanlcos  Scythicosqae  pepBloe 
diAiBditar  pari  sobsb*  Hnngaros  ex  JBbra,  Rnssid  imperii  proTtoda,  pe- 
tofldos,  sola  BOmiflis  affinitas  qnibasdam  persaasisse  Tidetar  apad  Herber- 
stelBiBBi.  Utgi  etiam  Strabonis,  ad  Istram  siti,  maltam  ab  Hangaris 
tbertBt  Porro  HaBBgtroram  TrtBSTolgtBte  gOBtis  portio  ptale  serias, 
exbtastis  Jtm  per  migrttiOBOS  HaBBoram  gOBtibBS,  toI  spoBte  toI  Tbt- 
ctrom  meta  domo  egresst,  diaqae  Id  ScythU  Ttgttt,  ttndem  drct  btec 
temport,  sIto  proprit  capidittte  illectt,  siTO  cm  RegiBo)  argeBlibBs  t 
tergo  PttiiBtcis,  ifltrt  Tirtm  tBBc  Istriifl^Be  coloBtibas  (de  qalbas  et 
Sflidtt),  td  Dtnobiam  PtBBOBesqae  proeesslt  Ptzenttos  (tfl  PeodBos 
TOteribas,  t  Peaces,  ostU  DtBabitBl,  Boadne  dictesT)  et  bos  qai  FtloBOS 
ToctBtar,  cradis  ctrflibos  et  iflimnBdis,  Tehit  oqBiBis,  etflUUs,  Tesd,  et 
ftigieBtes  etitm  stgitUs  Bocere,  Albericas  a.  D.  8i3.  scripslt. 

17.  Graed  scriptores  HoDgaros  semper  Tsrcu  appeUaflt,  HoBgBriam 
TarcUm ;  ea  etiam  appeUaUone  ntttor  eomm  exemplo  LdtprandBS.  Nempe 
Tarcas  dixisse  TidoBtar  oauies  trafls  Saimatfam  AslaUcam  Scytbas,  sea 
qai  SaimaUd,  id  est  SlaTonid,  gOBeris  bob  esBOBt,  qBi  a  Bobis  bodie  g»- 
Boratt  itidem  BomiBo,  bob  mlBore  abosB  BomUils,  Tartart  appeUaBtor.  Sed 
Toros  Tnrcu  ex  TarUstoBia  egressos,  qai  SaracMtis  seriBS  polsis  PersideBi, 
Syriam,  Aegyptam  et  partem  Asiae  mlBoris  toBBere,  qBiMio  ex  occideBle 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPBBII  119 

Mrolimi  Doiriiii  beUa  eiebaaUir,  Clraaci  icrii^ores  JLSBH 
taaas  apyaMaif,  w»  ab  «vifiae,  aed  a  sede^  qias  leaebanl;  et  yetenbu 
■•BiiBihw,  taaqaafli  antifaae  magaitadiBis  imag^»  delectabaAtur,  bella 
fwanaa  eu  Remaaie,  id  est  Tarearam  eam  Graeeis,  memoraatee, 
CaMtaatiaai  aagaatas  capite  4a  libri  de  adminisirando  imperio,  qaem  ad 
ttam  iMaaaam  flcripsii,  ait,  Tarcaa  (Hnngaros  semper  iBlelligit)  oliai 
'  leaaisse  looa,  qaae  interlabitnr  flarins  Etei  el  Gaan,  uH  «tmc,  in^ait,  Por 
timciite  €ommemorantwr,  0  pt^  fmiti  9wU  Turcae.  Id  Pagina  ad  «. 
B.95&  de  TransTlyania  interpretatnr,  sed  flaTios  Elel  est  Volga,  et  Hnn*t 
|H«s  TMnsTolfanes  fiisse,  dabiam  noa  est  Interim  ¥eram  poto  ex 
nMtiia  etiaB  scriptoribas,  a  Patzinacilis  polsos  Hangaros  locO)  at  noa 
faao,  «f  Conslantinos  pntaTil  (Blaiis  saepe  ililsas  ia  longinqaioribosX 
setf  secudo,  id  est  regione  inler  Tanais  et  Borystbenis  ostia  comprebeasa, 
BM  HUc  fere  eonsedisse  Patziaacilu,  vel  inde  intelligitar,  qaod  Boles- 
hos  Foknos  ex  iis  mercenarios  kabait  temporibas  Hearici  secondi 
Palsisacilas  aatem  apparet  faisse  qoandam  alterioris  Scylbiae  genteaii 
Tncicae  TelTartaricae  origiais  Cq^ales  deinde  didi  Camani),  qaae  Han^ 
garis  saperrenit  Addit  ConstaatiBas,  esse  in  Torcia  Od  est  Hangaria) 
aafjqoa  qnaedam  HMnnmenla,  inler  qaae  pons  Tri^ani  ad  inilia  Tnrciae,  et 
BeiegnMlafl^  qoae  Mao  inde  dislet,  et  terrim  sancli  et  magni  Conslantini 
(qoae  bodie,  ni  fallor,  ignoralar),  et  Sirmiam,  qaod  Belgrado  ^bsititinere 
kidaiy  inde  magnam  esse  MoraTiam;  baptismo  carenlem,  ci^as  prin- 
ceps  olim  Sfmdonoplocas.  Nam  ille  magnae  parli  Pannoniae  imperabal, 
el  magnae  MeraTiae  nomine  totam  ^s  regnom  bic  coiaprehendi  Tidetar. 
CaeCefn  inepta  qnaedam  de  Hangaris  babet  abbas  qaidam  S.  Germani 
k  Monte  Falconis  in  epistola  contiaaationi  annalinm  S.  Viloni  Virdanensis 
iaSyicilegio  Dacberii  snbjecla,  qoi  qaasi  fameUcos  interpretatar,  qaia 
iHoBger'  Geramnis  est  fames: 

ANNO  CHRIBTI  890. 

Bm»  B«lie«ici.  Kzfeditia  in  ZieBUbaltem  Uwmm,  —  Aniia  praeceptan  pro 
Cekboae  comite.  —  Ladoriciii  Bofonidef  refDBm  AreUtente  beneflciario  Jare  ab 
AnMlfo  ncdpit.  Irmengardif  reflinae  ejvi  tatridi  diploma.  —  Lvdoricui  flt  rex 
AfelitaBfii.  —  Qiomodo  res  fMtat  iil.  «-  87BOd«  ForGfeemoBflfl,  iii  qit  Herl-» 
BiMMie  ceiotii  taidaUo  coaflrmatvr.  negiao  flt  abkaa  rrvmieBaii.—  HerimanBW 
Goloaleaaii  arcbiepiicopai  Adalfarium  Bremeniemiibi  iabjicere  coaatar.— ArBBlAii 
la  AUomaBBiam  pergit.  ^aloiaoB  epiicopni  GonitanUenfli  deftinctai  Salomonem  ni. 
iiceeiiorem  babet.  —  Bovo  abbai  Corbejeniif  ebil ;  iBccedit  Oodeicalciii.  -* 
ArBalAM  flHvm  ZBeatibaldam  in  ftaUam  adtUt,  at  BereBfarlo  adTerfaa  WidOBam 
iaaiHitaff.  —  Qaid  ea  eapedlUoBO  actoai.  —  Lailpnmdi  relatfto  do  bae  expeditioBe. 
—  ijo  BeBereBlaaBi  obit;  iaccedit  flUai  Uriui,  a  Graedi  mox  di^Jectoi.  Adal- 
bertas  Taidae  Lonfobardicae  marcbio,  nepoi  Widonii  regii.  —  Odonii  regii 
OalHao  diplema.  •*  Mormanni  OalUam  vaitant.  Bervm  dadOf  in  Britaania.  — 
WaHfariif  com  Odoai  refl  rebeUif  capite  plecUtor.  Qaomedo  OdtBli  eoMO- 
briwai  ftMvit» 

i.   Amalfos  sab  regni  iniliam  (at  artilror),  at  pacem  doau  assereret,  A,  89Q. 
4am  lialiam  fialliamqae  cogitat,  Zaenlibaldo  Slavo  augis  devinclendo, 
ad  MeraTemm  proviBOiam  iabemos  a^jeceiat ;  airico  olio^  ot  fiUam  etiam 


Digitized  by 


Google 


120  ANNALBS   IHPERII 

A.  8M.  ftb  ^  d^  baptismi  fottte  lerari,  lomeHqiie  idem  tme  pa9f«s  sit.  Sed 
Bohemis  alienim  respMntibos,  inie  datns  rebeflaidi  phietextss:  maoa 
tamen  majestatem  Morarl  regis  ex  cogiata  gOAle  comiter  agnorere;  qiii 
ex  eo  agere  snperbiQS  coepit.  Itaqae  rex  media  qaadragesima  cim  exer- 
dtn  in  PaiiBOiiiam  profectos  est.  Zoentibaldiis  imparatas,  et  inexspedmta 
regis  celeritale  percnlsns,  dissimnlatis  consfliis,  Omentesbnrgan  Temitj 
geqne  in  potestate  fore  pollicetnr.  Haec  annales  Foldenses.  Regteo, 
Znentibddam  Tim  expectasse,  sed  nontolisse,  addit;  qnod  inanBam  8912. 
differendom  apparet. 

2.  Non  ante  18.  Kal.  April.  Ratfsbona  digressnm  Amilftim,  doeet 
praeceptom,  qoo  Coppeni  (Gobboni  atiaS;  qoem  bic  dilectom  et,  credo  ob 
tetatem,  yenerabilem  comitem  vocal)  in  comitato  soo,  loco  Piiui,  30 
bobas  regl&s  com  annexis  dedit.  Ejos  largitionis  banc  caosam  snspiQor. 
Cobbonis  mi^oris  aotoritate  Osnabrogensi  ecclesiae  decimae  praediaque, 
ademta  Corbejensibos  et  Herifordiensibos  coenobiis,  cesserant,  qoibos 
praeerant  cognati  ^os,  qoemadmodom  apod  Erdmannom  et  Cranzimn  legf 
potest.  Ea  lis  tot  annis  sospensa,  anno  soperiore  (nt  apparet)  synodali 
Jodicio,  an  transactione,  certe  regis  aotoritate  terminata  erat,  com  in  bis 
oris  Yersaretor.  Jactoram  Corbejensiom  pensayit,  opinor,  monere  25 
bobarom,  anno  soperiore  datarom.  Cobbonem  patris,  an  patmi  acta 
praestantem  et  de  soo  soppletoroinj  qnae  perir^t  Herifordiensibos,  pari 
monere  indemnem  esse  Jossit 

3.  Rex  deinde  Mi^o  mense  conrentom  Forcbeimii  in  Franconini 
fintbos  egit.  Eo  Irmengarda,  caesaris  Lodovioi  fiHa,  com  filio  LodoTico 
yenit,  et  Amolfom,  nt  noper  Carohim)  sibi  placabilem  moneribos  fecii; 
qoem  Caroli  exemplo  Arelatense  regnom  adolescenti  beneficiario  Jvre 
Indolsisse  crediderim.  Regnaverat  bactenos  Ermengarda  reginae  nomine, 
totricis  potestate;  et  in  conciliorom  collectionibos  et  alibi,  a  Gnichenonfo 
editom  extat  decretom  ad  Yarennas,  qoo  Balma  cella,  Bernoni  Gignin- 
censis  monasterii  abbati  ablata,  restitoitor.  Id  anno  Domini  88^.  indict.  8. 
(inclinante  scilicet  anno  soperiore)  factnm,  com  Ermengarda,  et  concfi 
principes  Ludovici  filii  Bosonis  contenissent.  Berno  cellam  praecepto 
Rodolfi  regis  CTransJurani,  opinor)  tenebat.  Usorpator  se  Ludoyici  JoTe- 
nis  momere  babere  dictitabat.  Sed  boc  si?e  non  creditom,  si?e  sprelQm 
est.  Signavit  Ermengardis  regina^  quae  chartam  fierijussii:  tomAoxfa- 
gnus  archiepiscopus  Arelalensis,  Andradus  episcopus  CabUonensis,  Isaac 
GratianopoktanuSy  Richardus  gloriosus  comes;  comitesque:  Ragenardus, 
VindOj  Vigo,  RaUerius,  TeubertuSy  Bernardus  ipse,  ^t  inverpUuram, 
fd  est  rennnciationem,  fecit.  Richardom  non  dobiom  est  Burgondiae 
dncem  fuisse,  Bosonis  fratrem.  Et  sane  gloriosi  comitis  epitbeton  plemm- 
qne  illis  tonc  dabator,  qoi  docali  aot  alia  potestate  eminebant  Gigniacense 
monasteriom  in  territorio  Logdonensi  sitom  est.  Bemo  inter  sanctos 
fcabitos,  Cloniacensis  congregationis  aotor  celebrator,  qoae  labantem 
Benedictini  ordinis  disdpUnam  rerocaTit. 

4.  Nonc  antem  aotoritate  Amolfi  Lodoricos  ad  regnom  promotos 
est  in  convento,  qoi  concilil  Yalentini  nomine  exlal.    Adoram,  qoae 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  iSl 

s^amal,  hio  ett  tmr:  Jmo  inemuakmi»  iouMtm  990^  Mfa^^A^^M. 

Uome  S.  Bemaimis  VieimeMii  arekiegriscopM$^  pro  pukHds  necessUth- 

lOme  Roaum  profechis  ad  dommm  aposioUeum,  ean'  cura  sst  ommm^ 

eeeisssmnum,  4e  kefus  regni  maHs  reiuHi,  odendUfuey  fuanhtm  inde  a 

CnroH  angudi  obitu  partim  a  proprHs  kKohSj  regem  aui  principem  non 

kmkenMutj   partim  a  paganis,  Normannis  Saracemsque,  premeretur. 

Omikm  iOacrgmans  Ste^nus  ponafex^  terbis  scrtpHsque  momUj  ut  eon^ 

emrdee  iMdovieum,  gtoriosissimi  quondam  imperatotis  Ludoeia  nepotm, 

regm  emnstituerent,    liaque  simui  conoenimMS  in  doHatm  Vaientiam, 

\  arekiepiseopij  AureHanus  Lugdunensis,  Rostagnus  Arelatensis,  Ar- 

Ekrodunensis,  ipseque  Bemoinsts   Viennenei»;  assensique  sunt 

neminm  rectius  re§m  kic  fkri  posse,  quiam  qui  ex  prosapia  im- 

periaH  prodiens,  bonae  puer  indotis  jam  adolescebat.    Cujus  etsi  aeias 

nondmm  ad  reprimendos  barbaros  idonea  essetj  tamen  nobiHmn  principum 

prmdentia  et  fortUudine,  Deo  juvante,  sustentari  poese ;  Rickardimasime 

mceedenie  ope,  incbfti  duds  esimiique  prindpis  (patnii  scilicet  LudoYid)  et 

dminee  Birmengardis  gloriosissimae  regtnae,  et  episcoporum  proeerumque 

consiMe.    Bis  igitur  fireti,  secundum  Dei  vobintatm,  ut  crcihmus,  supra^ 

iUkm  Ludoeicum  esceilentissimi  Bosonis  regis  fiHum,  elegimus,  atque  tn 

regm  ungmdum  decreoimuS,  judieanies,  illlm  ad  hoc  Ognum;  oui  prae^ 

stanlUsimus  Carotus  imperalor  (scilicet  Tertiiis)  concesserat  dignilatm  et 

cui  Amutfus  successor  Caroli  per  suum  seepirum  perque  suos  sagacissimos 

iegatos,  Reoculfum  videlicet  episcopum  et  Bertaldum  comilem,  fautor  regni 

muiorque  adesL    Itaque  commmi  consensu  kanc  regiam  conscriptionm 

fierideereeimus,  ratamque  volenles,  manibus  proprHrsinguHsubicripsimus. 

5.  Hoc  regBi  colUti  doc«meBtiim  prhmis  edidit  Sirmondns ;  et  simiil 
•bMmvit,  diplomata  complora  Ladovicl  regis  extare,  Aiexandri  archicaiH 
ceDarii  nomiiie  signata,  qni  Viennae  ardiiepiscopim  sedit.  Hoc  loco  pon- 
tifids  maximi  comiliam,  sed*  Caroli  imperatoris  et  Arnnlfi  regis  aiitoritas 
afc  areUepitcopis  praefertnr;  et  memorabile  est,  qnod  additur,  Amilfiim 
per  tiiiim  sceptnim  aotorem  intenrenisse :  qood  ita  accipiendam  constat, 
it  scepfro  Amalfi  tacte  acceptoTe,  JaTenis  inTOstitaram  potestatis  rece- 
perit,  hominem  sese,  beneficlaiiam  ac  fldelem  principis  mi^oris  professas. 
Kt  lamen  admista  erat  qnaedam  electionis  species,  ia  episcoporom  pro- 
ceram^ae  consensa;  qoem  onctio  deinde  secata  est.  £x  eo  regaom 
Arelatense  Germantco  cofaaesisae,  a^paret,  ci^  senel  m^jestatem  comitec 
agnoTiseet.  Hagoiem,  qai  postea  ili  Italia  regnaTit,  tonc  ab  Amnlfo 
AielateBsilnis  praefeotam,  ATefttinasfQrtasse  ex  ingenio  scripsit. 

6.  Com  f  ex  Forchemii  i^ret,  ibi  qaaedam  synodi  spedes  imt,  ibs 
qta  praeter  alia  Padebomensi.  episcopo  peteiti  Herisiensis  coenobii 
cenirmatoi  est  statns.  De«eti  baec  Torba  sont :  Bgo  Sumderkoldus,  kumiHs 
Mogmntiacemis  sedis  episcopus,  um  cum  venerabHi  Coloniensis  eivilaiis 
mrdmepiseopo  Hsrimanno,  nec  non  ei  aUis  coepiseopis  H  oonsacerdoHbus 
nostris,  qui  nobiscum  ad  praesentm  sgnodum  convenerunt,  peHtionm 
fratris  nostri  Bisonis  censeo  gratmrder  aedpisndm;  et  qaae  seqaantar. 

•)  ac  i 


Digitized  by 


Google 


182  ANNALBS  IHPBRIl 


JUgH^  Jijiiiw  FmekMm.  pmh^  rmfi^^cmo  Umrm. Ikm,  690^  re§iU  vm^  pd^ 
simi  rtjfu  Armtifi  mmo  S,  M.  B.  Praeto  aickiepiscapos  wmboe  sigftaTere 
•piicq^  Am  WurtHwfemk,  WiMu$  Verdensiey  Mrebertm  MelemoA^ 
OeiHkankui  Spiremia^  Sfiimarm  Oenabrufemle^  ErkmheUkm  Aicketm^ 
Semie,  AM^mrim  Brememi»,  Dade  FtrAwi«im,  Bieo  Fadeknmmmtit^ 

Aiknanu ,  A§kil/iu  09all«rstadeii8is,  •pinor),  9ro$o  Mmdmmde^ 

Wicbertu»  HMmmemi$j  Weifkehnm  MimMgardemis.  Abbties:  Ukar^ma^ 
Fmakerim,  MaUo,  Gerkardae,  Godetealau.  Hatloiem  kmgtoosm  teMligl^ 
•pfeor,  qai  amo  seqieato  ad  MogQntiai  praoMfis  digaitatem  enreiii; 
quo  amo  Faraberto  Pnimieasi,  offician  depoBOAti,  Regiao  Idftoricis  s«o- 
ceesit.  Wicbertas  Ycrdeisis  in  hec  conveiitii  a  ref e  obtlrat,  it  quaadaa 
praedia  saa,  ia  Westfidia  sita,  in  ecdesiam,  ciii  praeerat,  coiiRre  poMei, 
de  qao  dicemas  ad  a.  D.  906. 

7.  Ek  hoc  loco  colligeidiim  est,  Willibertvm  Bon  hec  mmOf  sed 
praecedente  obiisse;  siqnidem  11.  Sqpteaibris  ei  fatalis  fUt  Rerimaam 
Adalgariam  Bremensem  sab  saa  jnra  vocaTit,  ex  Teteri  lege^  sed  Mmm 
antiqnata.  Nam  noTissime  per  Nicoknun  Bremam  Hammabnrgensi  melre* 
poli  c<H4«nctam  constabat  Sed  bactenns  Anscharins  et  Rembertas  eh 
res  tennes  Tix  se  ar^episcopos  memiaerant,  et  non  raro  inler  simpUcen 
praefales  sedebant  et  signabant  Inde  Cdoniensibns  cansa'  litigandt 
praebita  est  Stephanns  ntmmqne  ad  se  TOcaTit  AiKnit  Adalgaiins, 
Herimannns  def^it.  Itaqne  pontifex  Falceni  Remensi  cannm  fn  synodo 
npnd  Yangiones  cognoscendam  commisit,  ad  qnam  Snndeiholdns  et^Heri- 
mannns  Tocarentnr.  Haec  Frodoardns  docet  Qnid  actnm  fnerit,  nec 
ipse  scivit  Fortasse  Fnlconem  turbae  Oallicae  et  secnta  mors  pontificis 
^tinnere;  et  graTO  esse  potnit,  haec  agere  alieno  in  regno.  Ab  Hattone 
Mognntino  rem  actam,  mox  patebit  Adalgarins  a  Stofdiano  palliam  ob* 
linnit,  Hammabnrgensi  metropoli  nnnqnam  negatnm:  sedmexinBremensi 
eansa  snb  Formoso  ad  tempns  snccnbnit,  de  qaa  re  sno  loco. 

8.  Amnlfas  Forchemio  in  Alemanniam  progressns,  nt  Bnrgnndis  vel 
Arelatensibas  propior  esset  Angiae  moaasterium  orationis  cansa  adiit 
Constantiam  qnoqne  ioTisit.  DeAmctns  est  hoc  tempore  Salomon  episco- 
yos,  cui  tertlns  Salomon  exSangallensi  abbate  snccessit  Ilhim  Fddensis, 
hnnc  Regino  Itndat,  ^nsque  etiam  nobiUtatem  commendat  Bmschinfl 
mm  ex  TurgOTiensibns  comitibus  dedudt  Isonem  insignem  Yirem  ado- 
lescens  magistmm  apud  Sangallenses  habnerat  Inde  capeUanus  LndoTid 
regis  Tnlgo  Germanid,  Elwangensibus  adhuc  canonicns,  mox  et  Gampi- 
donensibus  praefectus  est,  fhTenle  ei  Grimaldo  Sangailensi  abbate  ejns- 
demqne  regis,  si  Ekhehardo  Sangallensi  credimus,  archicapdlano.  Ego 
Toro  non  credo.  Porro  processu  temporis  ipseSalomo  Sangaltensis  abbas 
factas  est,  et  postremo  Mognttni  amidtia  Gonstantiensis  episcopi  decas 
obtinidt  AngioMe  etlam  monnsterium  rexisse,  s cribitnr.  Ifoeo  si  recte 
Ekkehardus;  seqnente  demnm  anno,  id  est  post  Haltonis  elOTatienofl^ 
nntecessori  cognomfaii  snieettfl  foerit 

9.  Circn  haec  tempera  Boronem  abbatem  Gerb6|eB8em  obflsse, 
tradunt,  qnem  pium  ei  f^atram  aiMitorem  Tocat  Tetns  transUtionis  S. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPSRII  123 

1  Mmtit  et  aimallsta  bosIot.  SvomssK  Godatcalcvs,  i$  opiaar,  qui  A.8I0* 
ia  PwcMMBSi  fynodo  liter  tbbaloo  SQbsaiipsit  Q«o4  ai  Tervm  ost» 
redaqpo  ckroaicoA  Gorbijeiiso  MelbOBianiui  diea  nortis  aMigftayil  8. 
EaL  N«T.,  Bors  iil  anaiB  priorem  roforeida  foerit  Gomeatarhoi  do 
ntas  s«i  aoYi  scripsit,  qaem  nnper  ex  Ad»no  Bremeasi  ad  partos  TOcaTl* 
■ns.   latercidisso  LeiMnis  ait 

10.  RegoB  boc  amo  a  Fonnoso  pap^  ^  ftaHam  ad  capossendn 
iMpetii  coronan  Tocatn,  FnldeBsls  scrlptor  innilt  Si  Tera  li^tatlo  est 
(do  q«o  iraltam  dablto),  a  Stephano  facta  ftrarit,  qaem  seqaeatl  demam 
aHo  decessisso  ostendemos.  la  Italla  taac  Wido,  Tfoto  aaper  Berengaiio 
mperfor,  proceres  plerosqae  slbi  tI,  mlnls,  blandltlis  concili«rat;  vbeo 
plerasqae  et  arcos  In  poteslatem  redegerat  Itaque  Berengario  laboraali 
sib  aemalOy  patroaas  Amalfds  fillam  auxllio  mlslt  Id  ealm  diserte  kabeal 
Laitprandas  et  poeta  panegyristes.  Hoc  anno  detanalsso  lempestatem, 
ea  eo  definio»  qaod  seqaeate  C*^  mox  demoastrabimas)  Romam  ire 
Widaiiy  el  coroaam  imperli  capere  TacaTU;  anno  hiac  proxlmo  eliam 
IRo  oandem  imponi  coraTlti  tertio  Amalfiim  ipsam  ia  Italia  hostem  seasit, 
eoqae  decessit  Slgoaio,  Zaeatibaldi  expedltlonem  in  anaom  seqneatom 
dMBirenti,  renm  aexns  aoa  faret 

ii.  Bam  poeta  describmis,  ait|  ia  Alplbas  ipsoqao  Umito  ItaHae 
Bereagariam  Jareai  obTlam  ikctim:  Jaacto  delade  alrfasqae  exercita 
impaffom  iagraentibas  Wldonem,  latobras  petlsse:  illos  reglonem  in  po* 
leslate  habaisse.  TamSlnbaldam(slcTOcat)saadeateBereagario,  domam  • 
lapetisse :  sed  tertio  posl  mease  aoTam  a  WidoBO  laAlnem  erapisse,  qoi 
taadom  C^^d  paalo  serias)  Araalftim  Ipsam  exclrit 

12.  Laitpraadas  Gremoaensls  eplscopos,  e^fas  fere  hinc  iaclpH 
Usloria,  Wtdonem  ail  In  Fapiam  se  abdldlsse,  flnrinmqao  yerraTolam, 
qiri  arbem  aHail,  saMns  coplisqae  maalsso,  ae  trajici  posset  Ita  exer* 
c^  aaam  et  Tigiati  dies  ia  conspecta  fMsse,  nec  raro  Tolllationos 
Aidas;  el  B^oarinm  qaendam  eqaitem  allqaoties  Italis  Igaariam  el 
eqailaadi  iascltiam  exprobrasse:  taadem  Habaldam,  Bonifacll  pttrem 
Caamiaoram  et  SpoleHaomm  marchiraiSy  dypeo  arreplo,  obTiam  tetea- 
disBe;  Bi^oariam  artls  ostealatorem  nanc  Tortlbilem  oqanm  cam  Impela 
admlsissei  aaac  retraclis  habods  flexisse.  Al  Habaldam  reda  perrexisse, 
medioqae  la  iamine,  ia  ipsa  co«Te.rsione  Tlrl,  laacea  per  scapalas  ia 
eehBs  asqae  peBOtralia  adada,  hostem  ia  aqaas  praeclpitasso,  arreploqae 
per  flreaam  sjas  eqao,  laelam  et  oplau  spoUa  referentem,  ad  saos  acda- 
maales  redisse.  ComUiTam  palaUI  a  Widoae  acceplsse,  coUigi  potesl 
ex  eharla  apad  UgheUam  ia  FlorenUals,  abl  ^srls  MatkM  fUim  hame 
msmsrise  UkaUif  pd  fitU  em$9  palam,  sab  Aadrea  episcopo  memoralari 
alqBe  adeo  aate  aaBam^Domlai  89B.  Lallprandas  deiado,  Zaeatibaldam 
morae  penaesaoi,  accepto  a  Widoae  aoa  panro  argeaU  poadere,  ad  patrem  , 
lepedasse^  scribil,  eiqao  Borengariam  coiutem  addlt,  ad  aaxUla  mi^ora 
peleBda;  qaod  cam  poela  pagaat  Mox  secatam,  recradesoeale  Wldoae, 
kbeaUas  credaaL 

«3.    Hoc  aaao  la  Traasttberiaa  Ilalia  AJo  BeaereBU  piiBceps  oUily 


Digitized  by 


Google 


12«  AMNALBS  IMPEHII 

A*8llL  CDJ08  MTor  Ageltrtidifl  ii^WidMi»  matrMMttio  ent  AJoii  Vms  liliM 
SQccegiit,  eoi  dM»,  distefttis  idifei  Frasds,  Gtaeci  deniiiatini  extorstr^ 
qnaftquam  siat,  qii  ipsoa  Ajonem  diatiM  viiis^,  et  aaao  seqseiUo  ex- 
polsom  scribant^  de  qooibi.  la  Toscia  l.o«gobariee«m  Jtm  rerom  potitiia 
Adalbertom  Jonorem^  qaem  Laitpsandos  diTitem  Tocati  disciaiHS  ex 
diplomate  Widonis  amio  saperior&  citatO)  obi  itaiaqoit:  AdMerins,  diiec^ 
iU9  nepo9  noster  et  matcklo,  d^preeatue  ie$i  eeUUudinem  neetram^  ui 
ZenoeiOy  S,  ecciesiae  Feeolanae  epiicope  dikeiofue  fideH  nosire,  eoriem 
quae  toeaiur  Salu  euk  ca*iro  PeeoUma  . .  -.  soMce^emtis  7.  KuL  /mh. 
muMO  JhmM  899,  Widonis  regni  prime,  imi,  8  Nepotem  Tocat  propde, 
6x  sorore  Rotilde  et  Adalberto  seniore  oatoBi,  qoem  com  a  Joniore  sea 
filio  non  distinxissent  Loitprandos  et  alii,  inde  perplexitatora  seges  nata 
est.  Res  omnis  clar^cit  ex  charta  Adalberti  senioiis,  qoam  dedinuis  sob 
exitom  anni  Domini  884. 

14;  Odo  rex  mense  Mi^o  Aorelianis  egi^  et  ibi  Theodardo  Nari>o- 
ttensi  archiepiscopo  praeceptom  dooationis  dedit;  qood  ex  Gatelli  Lande* 
gothicis  Labbeas  in  Chronico  technico  prodoxit  Jrocareifitis  noiarma 
(sopra  a.  D.  888.  7re4iiiuN»;)  ad  tneem  E^lenit  recognovi.  Daia  5.  KaL 
Junii,  ind,  8,  anno  iertio,  regnante  Odene,  Aoium  AureUam»  dviiate, 
Asfuerius  Parieiene»  episcepus  ambaeiavitkoc.  Apod  Catelkun  post  diem 
mensis  ascriplom  erat:  Auno  uic.  Bom,  888,  &ed  reote  notat  Lnbbeos,. 
legendom:  890.  Et  cum  nondom  Odcmis  praeceptis  anni  Ghristi  ascribi. 
solerent,  annom  incamationis  hic  glessatoris  eirori  triboo. 

15.  In  Neustria  Normanni  casteUom  S.  Laotonis  tandem  capiont, 
incolis  aqua  prohibitis  et  siti  ad  deditionem  adactis,  Tita  tamen  pncta; 
sed  nolla  fidei  cora  barbari  a  monitione  digressos  obtfoacant,  episcopo 
ipso  Gonstantiensi  Jogalato.  Apnd  Brilones  tamen  oltorem  invenere. 
Alanos  illic  et  Widicheil  toI  Jodicail  fraires  de  regno  partiendo  con- 
fendebant:  soperTeiiientes  conflictantibas.Nermanni,  ambes  male  mnlctanf^ 
omnia  osqoe  ad  BlaTitam  floTiom  Tastant.  Tam  primom  aemali  male 
edocti,  sepositis  contentionibus,  in  hostem  Jongonter.  Eom  Jodicail, 
aetate  ferridior,  non  expectato  fratre,  adortus,  mokis  millibos  oaesis,  qood 
soperestj  in  qoendam  Ticom  compellit,  et  dom  pertinacios  instat,  cadii 
Alanus  Jam  totias  gentts  potens,  decimam  bonorom  Deo  et  Petro,  Aomanae 
eoclesiae  patrono,  totoI.  Mox  Toti  damnatur:  commisso  praelio,  barbari 

^  magna  strage  delentor;  ex  qoindecim  millibos  Tix  qoadringenti  ad  aaTCS 

leAigeront.  Alii  Normanni  circa  festom  emniam  sanctorom  ex  Seqaana 
Isam  ingreesi,  NoTiomom  adTcrso  flomine  naTigant  Odo  rex  ripam  exer- 
cita  taetor.  Illi  terra  ad  Mosam  Scaldimqoe  tranBeoot;  iter  locorom 
Tostitate  designant.  Rex  secutos,  manom  hostiom  ad  Scaldim  deprehendit: 
sed  llli  io  turmas  dispersi,  per  sylTOs  ad  saos  OTasere,  et  in  maritimis 
4einde  hibema  posoere. 

16.  In  hunc  aDnom  refero  Waltgarii  comitis  aodaciam  poenamqoe, 
qoi  In  publico  conTento  gladiom  in  regem  Odonem  OTaginaTit,  eamqne 
ob  caosam  capite  deinde  plexus  est.  Tanta  enim  insolentia  non  contentoSf 
rebellionem  concitaTit,  et  mense  Jolio  com  armatis  ingreiius  est  Landa- 


Digitized  by 


Google 


lANNALEft  IMPKRII  m 

wmm  castetaii,  ptteni  beBaicii  sedML  If an  Lii|dQiiiiBi  apnd  RigfiMBam  A»$til 
BMUMlMi,  Metenflif  recte  GlaTalvm  mlerpretatiir.  Sed  ab  Odoae  6hs9Mw 
ei  ad  deditionem  adactus,  poenas  dedit.  Id  factnm  Regiio  scdbit  penlo 
asCe,  qnam  Odo  contra  Rannlfom  ia  Aqoitaniam  proicisceretnr;  qnod 
seqaenti  anno  fecisse  docebimee.  Errat  ergo  Idefti  Regino,  qai  sopplicinm 
WsMgaril  in  a.  D.  892.  distohi  £C  cre(ie,  knnc  ecriptofem  let  non  anno- 
tesse,  com  gerebantnr,  sed  serios  et  meHHNiae  idncia;  adeo  sae^  ii 
tempamm  deslgnatione  errat.  WaKfartnm  coiiaobriMm  lOdonis  facil^ 
Oiui  scilicet  avitncaHeJas  Adalelmi;  qnem  Lattdinen6inm  comltem/uissfl^ 
ex  ckerta  Sandionysiana,  sab  Garolo.Galvo  muo  ejos  28,  indict.  i5.  data» 
Baccetias  probat.  Sed  fralrem  patria  Robeiii  petiis  qMm  ma^s  Ade^ 
laidis  laisse,  non  probat:  bMt  enim  Lndoyico  Pio  natam  f^iaae,  aojutnm 
certnn  est.  Adalelmi  iflter  primarios  comiles  Garohm  Galv.qg  mentipn^m 
lacity  caminnoTiskimiitinerisprocinctoconsiUariesftlii.nonunaret. '  Fnlco 
Bemensifl  arcbiepiscopns  Didonem  Landanensem  antistitem.increpat apad 
¥radotrdam,  qood  Wahgario  abflM>kltiokiem,  saotaeqte  eomm^nioiiis  Tjalir 
imertiproiimo,  sepoltakam  rero  el  olationefl  ettaia.extuyeto  negasset 


.     ANNO  CHRIStl  ^U 

WiUe  te  ittperaMtc»  eiMlrfir.  *  Iwp«Ht  ^idonlt  epoiba  ex  iiploiMto.  ^  Coa* 
finMtw  0kdtm  0»  ex  oliif  diplOBMdtilMlf.  «  AmI'  iMporU  Wiac«io.4lplomatib|if 
aocripti.  PriTiiegiQia  Teaetif  ooncedit.  legef  fert,  —  StepUaBaf  papa  obit.  -r- 
Foraotof  eligltar  papa.  —  ForinosQf  ConstantinopolU  rescribit  it  brdinatis  k 
Ffeotio.  -^  BeneTenliim  a  Graecis  capUur.  ~  Amnlfo  cnm  MoroTO  BBfDtfa». 
KatiAou  coallagrat.  9,  9iMlliilif  (3ote«jam  foram  tranal^rtdr.  ^  ExprtHm 
tmktm  If ormaiaof  Lo^hariBfiaiii  TastaBtef  ductvf  iafeli^er  pognat.  -^  Saa(leroldo 
«rclUepUcQpo  MogQntino-  «cciso  sufficltar  rHatto.  —'  Arnulfta^  mi^oro  exercitu  im 
KormannOs  mpTOt.  — .  Insifoem  de  Iformannif  vlctoriam  referL  —  Arnulfaf  ia 
Allemanni4'm' Cendit.  Hugb  flt  abbas  Fuldensis.  Formbsuf  hoc  anno  non  Tonit  ad 
AmlAtm*  '-^  6osta  Ib  eallla.  TortMie  ia  coMltata  PiclaTleBet,  eonitan^ao  mm* 
coMio.  -^  F^lcoBif  arfthfepifcopi  litbrae  ad  Formofum  dfO  mofiasterio  CifOBio. 
■Torhardi  BiarchioB]^  ForoJiUenfi»  fiUu  Hadelftif.  —  garaceiU  Uispaai  Fraxi- 
Botam  occnpanL 

1.  Yix  sese  ant  peconia  ant  fortona  Wido  absoI?erat  e  Zuentibaldo,  A.881. 
cam  ad  someBdam  imperii  coronam  anifnum  bomo  ambitiosos  adjeoit| 
autgis  Qt  fastis  nomen  inscriberetor,  qoam  quod  mensoram  titoli  implere 
aperaret  .liadQvico  21.  cae&ari  yix  tertia  pars  lertiae  pof  tis  Francipae 
poteotiae  obtigerat;'  agnoscebator  tamen,  qood  rite  promotas  esset.  Hoic 
eauiia  miscenti,  yix  decima  octava  pprtio,  neqoe  illa  certa  ant  secora 
obTenit  Gerte  ia  Toscia  et  Apolia  precario  regnabat,  et  magis  propin- 
qaitatis  necessitudine  qoam  imperii  potestate.  Forom  Jolii  et  Veronen- 
ses  ad  Berengariom  soom  respiciebant.  Venit  tamen  Romam,  et  a  Ste- 
phaao  dadom  fayente  et  Folconis  consanguinei  amico  gratanter  snsceptus 
anctasqne  est,  ac  diademate  redimitns  9.  KaL  Martii  (ut  Sigonius  etiam 
aotarit^i  quae  boc  anno  dominica  foit:  idemque  honor  simol  co^Jogi 
ielatos  est.  Wido  donationes,  a  Fipino,  GarOlo  M.  et  Lodovico  Pio 
komanae  ecclesiae  factas,  de  more  ratas  habuit.    Loitprandos,  non  ex- 


Digitized  by 


Google 


L 


116  ANNALE9  IHPBRIl 


A.8M.  «ctMMi  Nripi«r,  Widoae»  JiuB  Mn,  aHaqiaa  fpa  rtfii  im  GiJllni 
coittadml,  Romae  conNum  qvaosim,  eaqm  nora  regao  fofvlaiiiai 
OKOiditse,  creMit 

2.  Extat,  teaiporie  otKtltieBdi  eaisa,  inslgBe  dipleiia,  nde  se- 
qaeBtta  exoerptlwiis:  Ln.s,eitT.  Wido  d,  /1  ciL  imp.  m§.  Wiiadut 
8.  PBfWi,  eeei  venerabMU  ep4s€efu$  ei  ardUcapeUamte  nester  freemta» 
leeteeMhiiinem  noeiram^  mi  4iMiuimae  confmgi  noelrae  A^eHrndi,  tn- 
perairiei  ei  conee/rH  ia^^erH  noelri,  monaeierium  in  konorem  A,  AgoAaa 
[eoBditam]  ontorMe  fietl^a  cof^EnMreBitfty  fiiei  aieU  per  praacepium 
rtgaie  ^  epiecopo  eoneeeeerawm».  ConceHmm  ig^  ei  i 
MadMma^  c^nfitfi  AgittrrM,  kaeredihu  eaa  ae  prokaeredHms,  \ 
sierimn  superius  inserium  . .  Fipura  sipU  d.  Widonis  emceUetUim.  imp. 
....  Noiarius  ad  vicem  Meibunci  arcUeaneeUarU  recofuooL  Daia  9. 
KaL  Mari.  indici.  9.  mme  inoamaiionis  Domini  89if  repnania  domino 
Widone  in  liaUaf  amu)  repd  4us  3,  imperU  iOius  die  priusm.  Adum 
Momae  inD.n.f.  A.  Legitor  apBd  UglielhiBi  ia  PamieBtilMit  epitoeplt  mA 
WIM^de.  Hoc  dlploBM  Jaai  a.  D.  869.  adhibBiaint.  RanuB  ett,  arcUca- 
pellaBBBi  ab  archictticellario  distiBgBi :  bb  qaod  WibodBt,  aetate  fetSB^ 
BOBBiti  tacrae  rei  procBratioBeai  relinere  Toloit? 

3.  ExtaBt  alia  cOBspiranlfa  monBmeBta,  qBale  ett  diplomt  C*Pid 
SifOBiam  et  UgheUBm),  qaod  LoBdoiBo  MnUMBtlBm  epitcopo,  Imtati 
MaBfredl  comltlt  sacri  palatH,  pririlegta  eoBfirmat.  datom  Lijinaei,  iO. 
Sdl.  Dec.f  indid.  iO^  anno  incam.  Dom.  892.  (\egk:  89i.  qnod  caetera 
•xliBBt)  regnanie  dowuno  Vidone  in  liaiiOf  anno  ref/td  ejus  quariOf  im^ 
perUprimo.  £t  ex  Balaxio  paalo  aate  dtatam  S.  KaL  JulH  ind.9.  a.D. 
892.  anno  regni  4.  imperM  2,  et  qaae  mox  ex  FloreBtlBo  referemns. 
Haec,  nt  pleraqae  cluonologica,  Jam  tnm  constitnimnt,  anteqnam  Plgii 
iBtegmm  opnt  extaret,  et  saepe  aliter,  qnam  ille.  Is  boc  loco  sententiam 
Bottram  confirmat,  et  chroBico  moBatterii  Gasae  anreae  nititnry  qnod  tom. 
5.  Daeheriani  Spicilegii  exlat  Ibi  habetnr,  Widenem  tnccessisse  in  aa- 
gnstale  imperinm  a.  D.  891.  Utitnr  et  Sigonii  antoritate :  sed  nos  hnic  de- 
dimns  mijorem  antoritateaiL  Unns  obsfat  Frodoardns,  apnd  qnem  Formosns 
scribit,  Widonem  coronatnm  eodem  anno,  IndictioBe  dedma.  Sei  bob 
addit,  coronatnm  a  se.  Oportet,  cormptnm  esse  locnm,  Tel  Fjrodoardnm 
potins  Bon  bene  excerpsisse.  Scripserat,  credo,  FormotBt :  /luifclioiit  dt- 
cima  a.  D.  891,  9.  Kal.  Feb.,  et  eodem  anno  ten  intra  annnm  WidoDem 
coronatnm  dixit.  Unde  Frodoardnt  etiam  eandem  iadlctioiiem  male  coHegit. 

4.  Widonem  imperatorem,  qnantnm  apparet,  tnlt  temporibnt  aeo 
Gallia  nec  Germania  agnoyit.  Hnnc  tamen  coronae  snmtae  frnctnm  tnlit, 
nt  ex  00  tempore  nomen  ejns  per  Italiam  diplomatit  ascriberetnr.  Nam 
Jndicinm  Romani  pontificis  non  exignnm  pondns  habebat.  Antea  apnd 
Lncenses,  etsi  a  nepote  ejns  Adelberto  regerentnr,  annl  Bnmerabantfr 
Bon  Widonis,  sed  post  obitnm  Garoli  imperatoris,  nt  Florentinns  notarit; 
ad  decimnm  nsqne  Jnlii  diem  a.  D.  891,  qno  nnmeratns  est  annns  Widonit 
Imperatoris  primns.  Sigonins  ex  Toteribns  monnmentis  didicit,  Widonem) 
post  RomaBam  coronatioBom  Papiam  reTertnm,  coBTentnm  regni  gene- 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPIKII  m 

hnkwkm.  Ibi  Pe<ro  YeBeloru  did  Tetuf  piMafim  de  J«eit  A,8I1. 
YeiielaniB  per  Italiam  pessesaione  finnaife;  lefe  etiaii  perioiata 
rtataisse,  iU  episeepi  et  comilee  contra  raptorei  boBoram,  et  iicestatoree 
■«lienuB  excabareiit,  cnrarentqae  transeimtibos  (etiam  hostibos)  Boces- 
smiM  «eqvo  pietio  praeberiy  iit  depraedatioBiim  color  cessaret.  Viciiiiim 
comiteai  imploraBli  contra  Tim  aixilio  fore,  alioqni  hoBore  et  30  librls 
ixfeBti  moictaBdam.  lade  Wido  BereBgariam  ad  Hadriaticam  osqae  mare 
ferseaiUis,  iO.  Kal.  Dec,  at  dictam  est,  Ligoaci  (bodie  LifaaBam  est) 
egit,  et  bidao  post  Ferrariae  etiam  YeroaeBsi  ecdesiae  beBoficia  supe- 
lienm  regmi  raia  esse  Jassit  Tabalas  Sif  o&ios  citat.  Ex  qoo  maxime 
lece  BereBfarii  calaBiitas  iatelligi  potest,  q«aBdo  etiam  a  sais  VeroBiB- 
■tas  deserebator.  Itaqae  Jam  sese  ia  Foram  Jolii,  Tel  emBiBo  iB  Ar- 
BBlfi  ditioBom  recepisse,  credibile  est.  Aiio  coBTOBtB  22.  Nor.  Widoeem 
SHxisee  leges  Fapiae  de  Jare  piiiidpam  ia  dvitates  bCBefido  datas, 
Labbevs  alioram  fide  aoBOtayit. 

5.  StepbaBBS  RomaBeram  poBtifex,  peracta  coroBatieBe,  bec  aBBO 
deeessit  Yifesima  ptima  die  Migi  extiBctimi,  Labbees  statoit,  Sif oBiim 
secBtBS.  Efo  id  paalo  seiias,  etsi  eedem  aBse,  ceBtigisse  malim.  Nem 
ei  «fecesaoris.mortem  ie  aBBom  885.  Biagis  pBodaco.  Sed  pavias  Ib 
BBBO  ipso  com  BaroBio  kpsas  est  Labbeos.  Nam  qaae  hec  facta  soBt, 
s^ieriore  mticiparBBi  SigoBias  rectias  seasit ;  et  poteraBt  iUi  epita- 
pbie  reriad,  ex  ipsii  YaticaBis  BMBameptis  descripto,  abi  baeo  mba 


JBc  teamlMt  (Mnltf  9&erato$  eotUM  wrhu 

FraemHi  §ximii  pimUficii  SitphmiL 
Bie  tenii  omiii  popuiitM  fui  resH  €i  urvOM^ 

Bl  ^eaUj  Domini  quae  fuerant  placUa. 
FTfaitt  Bdhoe  iB  atrio  TOteris  ecclesiae  S.  Fetri,  tempere  MaBHi  caBOBid, 
qai  deecripsit  Forro  ipse  Bobiscem  Labbeos  Stephaoi  hiaagaratioBem 
fefert  Ib  aBBsm  Dem.  885.  Btiam  GoUielmas  biMiothecarias  iHi  «ibos 
sei,  dies  qoalBerdedm  ascribit  ErraTit  ergo  F^itdeasis  aBBalista,  qoi 
AnBlfom  aBBo  Jipedere  a  Formoso  ioTitatBm  soripdt. 

6.  LailpraBitas  refert,  ia  safectioae  saccessoris  timaltam  ortoBi. 
Fars  RoBUBonim  Sergiam  diacoaam  elegenrt;  at  pars  bob  iafima  Forme* 
sam  PertaeBsem  episoepBm,  rettgioBe  el  sdoitia  claram,  malebat.  Ubi 
ad  ordiBatioBem  deretotmB  est,  SergiBS  aftari  depeilitar,  PeramBS  poatti- 
fsx  ceasecratar.  Credi  potest,  Sergiam  Ti  et  ooitioBe  praereBire  bmII- 
tBBi,  per  Tim  repalsom  fdsse.  Formoso  episcopatas  priatiaas,  et  deposHio 
a  JebaBae  facta  ob^iciebatar.  Sed  illom  a  depositioae  per  decretam,  ab 
episcopatB  prf ore  per  exemplam)  MariBBS  papa  abaehrefal.  Nam  et  ipse 
ab  alia  sede  fraaaiit  ad  Remaaam,  qaod  hadeaas  fadam  bob  erat;  etsi 
alfti  eaeayilis  aoa  careret»  qaa  de  re  ia  MaiiBO  aaper.  Seifiam.SigeBias 
aescie  qoa  aaloritate)  coatra  diserta  Teterom  testiaMnia,  ex  diacoao 
piesbTteram  cardiBalem  tadt,  et  ex  comitam  TascalaBoram  geate  petit: 
faaaqaam  boc  posteiias  io  altera  editioae  matarit.  Ulad  ex  Laitpraado 
facUias  credi  potest,  Sergiam  loce  palsam,  apad  Adelbertam  Tasciae 


Digitized  by 


Google 


128  ANNALI9  TMPERIl 

h.  9H.  flNBebioaefli  flsqoe  td  Poniofii  ■ortefli  lafuissa  Sed  re  ofli&i  4180»«« 
caeteram  Lnitpraiidi  narratioflem  vaAam  esse,  Sergiamqoe  postea  pflLpan 
loiige  alfnm,  noA  Formoso,  sed  Johabu  Noiio  opposUim,  infra  yertsimilc 
TOddemns  il.  D.  904. 

7.  Formostis  mox  epistolae,  ad  praedecessorem  Constaitinepoli  a 
Styliano  aliisqne  destinatae,  rescripsit,  nitti  a  latere  sno  episcopos, 
LandeniilAim  Capnannm  et  qaendam  Romanom:  sed  et  Theopbylmcto, 
metropol^e  Ancyrano,  et  Fetro  fideli  sao  mtndasse,  nt  ante  omnia  sen— 
ientia  in  Plietiam  confirmaretnr;  erdinati  al»  ipso  implorata  misericordia 
tolerarentnr.  Quid'  actum  sit^  non  satis  constat.  Mandaita  irrita  faiwse, 
ijredOy  qnod  ipce  frater  imperatoris  Stephanns  patriarclia  a  Fbotio  ordi- 
natos  esset:  et  Formosns  anno  sequente  ad  Falconem  scribens,  de  Con- 
stantinopolitano  scbismate  qaeri  pergit. 

8.  Girca  laec  tempora  pene  in  ocnlift  Widonis,  Beneyentnm  a  Grne- 
cis  captom  est,  pnlsnsqne  AJo,  frater  Ageltmdis  imperatricis,  pestqoam 
Befleyentom  annis  sex,  et  c«m  filio  Urso  onnm  annam^  tennisset,  ut  ait 
anonymos  Salemitanis.  Alii  Ursnm  pnlsnm  scribnnt,  cnm  sedisset  anniim 
«NUiy  menses  sex,  appeHatnrqne  pner  deeennis  in  breyi  cbronico  prin- 
cipnm  Beneyentanorem,  in  appendicnla  qvadam  septennis.  Leo  angnstns 
injnriae  ab  AJone  acceptae  aiemor,  cai  aegre  Barim  extorserat ;  continais 
etiam  Genderisi  exatis  stimnlis  iflfcitatns,  et  a  Francemm  dissidiis  rei 
bene  gerendae  oocasiones  captans,  Symbaticinm  patricinm  cnm  magnis 
snpplementis  in  Italiam  mittit.  Is  trimestri  tandem  obsidione  BeneTen- 
tnm  cepit  15.  Kal.  Nor.,  nrbemqae  pro  imperatore  sno  allqaamdia  rexit; 
cni  mox  Georgias  patridns  3nCcessor  datns  est  Is  praefait  annis  tribos, 
mensibns  noyem,  donec  Wido  Joflior  nrbem  reeepit  Uaec  Leo  Osliensis 
dpcet 

9.  Amnll^im  interea  ab  Italiae  cnra  Slayi  et  Normanni  diyertebant 
Miserat  legatos  ad  Moraynm,  qni  pacem  snaderert,  >  foedera  prerogarcnt 
Dle  aeqna  omnia  pollicitos,  praya  consilia  animo  coqnebat,  neqne  interim 
a  coatamacia  cessabat  Diferri  enm  nnntiata  Normannomm  irmptio 
coegit  Interea  Embricone  Ratisbohae  episcopo  extincto,  landatae  yitae 
yiro,  mox  orbs  tota  conflagrayit,  qaae  tanc  sedes  regia  erat;  nec  nisi 
dnae  domas  sacrae  seryatae  snnt,  nna  S.  Emmerani,  altera  in  media  urbe 
posita  S.  Cassiini.  Godescalcos,  abbas  Corbejae  noyae^  boo  tempore 
Ylte  Treyiris  socinm  addnxit  Jnstinnm,  paemm  et  ipsom  ac  martyrem, 
qiiem  snb  Diecletiano  passnm  Byami;  qna  de  transladone  yetns  narratio 
tomo  n.  Meibomii  extat    Res  perfecta  est  6.  Kal.  Aprilis. 

10.  At  Nortmanni  alibi  male  mnlctati,  appietente  yere  in  regionet 
Lotbarioram  intedontnr,  qnod  lenge  illis  Amnlf^  esset  Intellecto  pe- 
ricnlo,  decreta  in  eos  Fraacomm  expeditio  est,  at  Mosae  transitn  proU- 
berentor.  Sed  dnm  nostri  ad  Tri^ectnm  confiattnt,  bostes  snperiore  loco 
circa  Leodiam  transennt  flnmen;  et  relictis  a  tergo  nostroram  eepiis, 
sparsi  per  syiyas  obyia  yastant,  et  planstra  capiant,  qnae  annonam  ad 
exercitnm  ferebant.  Contractae  Jam  pene  copiae  erant  circa  festnm 
Jobannis  baptistae  diem.    Non  constabat  de  consilio  bostinm,  an  per 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  129 

Ci^BiaM^anper  ArdueBiiamTreyiros  petituriiesseiit;  aiiQostris  A.SM; 
transyadata  Mosa,  mare  et  dassem  repetitarL  Qaicqiiid  id 
placBJt  ad  bostem  accedi.  Rivns  est  Guliai  qui  panlo  infra  Tra- 
wctmm  in  dextram  Mosae  ripam  cognomini  loco  inflnit;  sapra  adjacet 
^AlkebiirgBm  castnim.  Ad  hnnc  rivnm  cam  Franci  venissent,  credo, 
ft  kostem  Aqaisgrano  et  Golonia  prohiberent,  apparaere  specalatores 
Ewnuuuioram ;  qaps  cnm  maltitudo,  inconsultis  dacibas,  tamoltaarie  per- 
leqBeretVy  peditam  tarmas  in  qaadam  yillala  offendant,  qaae  conglobatae 
Mle  inconditos  nostroram  impetas  frangant.  Aadito  ctamore^  saperrenit 
kestilis  eqnitatas :  nostri  palantes  caedantar. 

.11.    Ibi  cecidit  Sanderoldtts  Mogantinas  episcopas,  et  cam  eo  Ar- 

■«Ite  comes.    Credibile  est,  eam  esse,  qnem  Garolos  n.  imperator, 

luKaBi  petitoras,  Lndovico  filio  ad  Mosam  accedenti,  cam  Francone  Leo- 

Aensi  episcopo  comitibosqae  Gisleberto,  Matfrido  aliisqoe  adesse  fabe- 

bat     Noraumni  victoria  petiti,  castra  bonis  omnibos  referta  diripiont, 

cnesiflqae  captiyis,  enerati  praeda  ad  classem  reyertontor.    Haec  6.  Kal. 

JnL  acta;  tametsi  Treviris  memoriam  Sinderoldi  5.  Kal.  Jol.  qaotannis 

reBOTari,  Browems  scribat.    £i  soccessit  Hatto  Aogiensis  abbas,  cajos 

perspicadam  jam  tom  scriptores  laodant    Magna  deinde  in  regno  Yiri 

BBtaritas  fait.  Obscoro  genere  natom  et  callidom  faciont  annalista  noster 

maBBScriptos*  ad  b.  a.  et  abbas  Urspergensis  ad  a.  D.  893.    Sed  rereor, 

Be  imd  odio  datom  sit,  ex  ialsis  romoribos  nato.    Sonderoldi  meriem 

etiam  Becrologiom  Foldense  in  honc  annom  refert. 

12.  Rex,  qni  majores  Tires  contrahebati  aodita  soorom  strage  com- 
molBS,  tota  in  hostem  mole  contendit.  AUemannos  tamen  domam  redisse, 
milifti  Foldensis  tradit,  qood  morbi  inter  eos  grassarentor.  Aadito 
Anrifi  BdYento,  barbari  revocant  soos  in  praedam  sparsos,  et  prope  Lo- 
TaniBm  coBglobati,  ad  Thielam  flomen  monitionem  sepibos  de  more, 
ImaqBe  aggesta  excitatam,  castris  sois  praetendont  Aderat  non  tantom 
^irataiim  septeotrionaliom  promiscoa  collories,  sed  etiam  ex  ipsa  Dania 
fes  TiromBi,  qnorom  foriitodo  nollo  in  monimento  hactenos  expngnata 
6cebatar.  At  pars  melior  Fraacorom  eqoestris  erat,  ot  solent  laatiores. 
Ham  tBBC  plebs  vilis,  agris  addicta,  armorom  fere  oso  prohibebator,  nec 
ceBdBCtitins  miles  asorpabatar.  Rex,  transmisso  amne,  locom  ocolis  lostrat: 
ndet,  castra  hostiom  flomiBe,  palodibos,  Tallo  defendi,  nollas  eqoitom 
^rtes  esse.  Assidere  dio  non  placebat.  Nam,  nt  tonc  militia  erat,  an- 
ma  in  longom  non  soppetebat,  et  ingloTiem  morbi  seqoebantor.  Rarbari 
ikro  irridebant,  et  Goliam,  Goliam  ingeminabant. 

13.  Ergo  concionem  Tocat;  ostendit  de  propinqoo  impios  hostes; 
fiaerit,  an  Dei  injoriam,  an  contomeliam  Francorom,  an  propinqoorom 
ingoinem  oldsci  Telint?  Omnibos  acclamantibos,  ot  doceret,  ot  impeto 
Bilitis  BteretBr:  Erso,  inqnit^  deieendendum  esi  equis,  quorum  nulhis  hic 
uue  esi,  Ego  prior  pedes  ibo;  sequimiiU  sigsmm  mam  praeferenlem. 
TaRa  dicenti  pari  omnes  ardore  applaodont;  desiliont  eqois,  promoTont 
sradom.    Fassi  tamen  non  sont,  ot  rex  praeiiet ;  et  periti  necessarioBi 

*)  ■anscrlptvfl  $spmtutii  Sckkmi, 

4VX4LEff  tHrBRII  TOK.  11.  9 


Digitized  by 


Google 


ISO  ANNALES   IHPERII 

!•  8M.  Jti^tearviit,  Qt  eqves  circnnTelittret  omi  deleetif ,  lateraqie  monm  el 
terga  coAtra  improYisos  caaiie  tveretor.  Magto  deiide  claaMre  sablato 
itam  est  ad  exscindeiidam  mmiitioiiem  aat  palvdes  peaetrandas;  dn 
mimis  hostes  acriter  repugnabant.  Taniem  no9iri  perrypere.  Iki  pro^ 
mUcua  harbarorum  caedee  facia  ^  dam  pUruinqm  eUn  IpeU  obstoj^ 
Fagae  nonnisi  per  fhmen  heus  eral;  in  hoc  prae^pitee^  per  cenhna  flj 
miUenoi  mergehaninr,  Ita  Regino ;  quod  alii  detede  male  nccepere,  tiij 
qiam  centena  hostiiim  miltia  perissent  Ita  forte  irameri  i^qaaftdo  etiia 
in  sacra  historia  creyere.  Illad  constat,  paudssimos  eihigisse.  Dnii 
reges  Godefridiis  et  SigeMdns  (eadem  iternm  nomtoa)  caesi  svnt,  iti 
regia  signa  capta,  totidem  regnloram  notae,  et  te  Bajoariam  missa.  Li^ 
taniae  Deo  in  ipso  loco  dictae  snnt  Memoriam  yictoriae  niinc  qaoqnfl 
Loranii  Kalendis  Septembris  perennare,  Jnstns  Lipsins  scriptnm  reliqoit 

14.  Rex  exercitnm  praeda  onnstmn  Mognntiam  redncit.  Inde^dii 
missis  copiis,  in  Allemanniam  tendit  et  natalem  Domkii  Ulmae  celebratl 
AnnaHsta  noster  ineditas'*  habet,  Sigehardam  Faldae  manns  abbatii 
sponte  deposnisse;  Hngonem  praepositam,  praesentibnsiegatisregfis  ThietJ 
baldo  et  Poppone,  electnm.  Caeternm  Formosum  pontificem  ad  Arnalfan,  el 
hoc  qaidem  anno  Tenisse,  nescio  qnomodo  Browero,  doctissimo  annalinn 
Treyirensinm  conditori,  in  mentem  venit.  Fidem,  opinor,  nogatorl  habniti 
qni  S.  Emmerani  aedem  ab  hoc  papa  consecratam  scripsit. 

15.  Hoc  anno  historia  tiaHica  apad  plerosqae  mata  est.  Labbeal 
et  Gordemojas  nihil,  qnod  notarent,  mrenere.  £x  Abbonis  tamen  poe^ 
mate  intelligimns,  mox  post  Tictoriam  Odonis  ad  Axenam  tarbns  AqoiU*' 
nicas  ceepisse,  Odone  iUnc  reverso ;  qai  Jam^Iatior,  controyersiae  noM 
noTa  ratione  secarat,  et  regionem  Pictaviensem,  ntriqne  contendentiM 
abjndfcatam,  in  Robertam  fratrem  transtolerat:  nisi  Rannlfi  obitmn  prae^ 
cessisse  velimas.  Nam  Odoni  reconciliatns  drca  haec  tempora,  can 
apnd  ipsam  Tersaretar,  snbita  morte  decessil.  Ea  veneno  impntnta  est 
Chrenicon  Mallesiacense  in  annnm  snperiorem  refert,  dediaantem,  «^iaor, 
Inde  dfgnitate  in  Robertom  collata,  intelK^mns,  nnde  Adenuffl  irae,  qal 
mox  armis  arreptis,  stragem  Odonianomm  edMlt, 

Umbrafngat  stettae,  Ademarus  ab  agmine  vUae^ 
Dormii  Odo,  consanguineus  sua  proterit  arma, 
nt  ait  Abbo.  Consanguineam  yocat:  nam  sorore  Odonis  natns  ereditn 
Bmmeno  pater  Ademari  in  notitia  Carofensi  apnd  Beslinm  Jhpater  dJcital 
Tnrplonis  celebris  comitis,  qui  a  Normannis  occisns  est  a.  D.  863.  Eoi- 
meno  cum  Landrico  quodam  congressns  ex  Tnlnere  obiit  a.  D.  866;  anbfl 
comHes  Engolismenses  habentur.  Rex  in  Anremos  prof^ctus,  cnm  Gui- 
lielmum  loco  pellere  non  posset,  Bitarlcensem  ei  comitatum  ademit,  el 
Hogoni  dedit;  cui  exitfosum  munus  foit.  Congressu  enim  facto  intei 
^emulos  comites,  Gnilielmus  mille  et  quingentos  snomm  amisit ;  at  Ha- 
gonem  cepit,  et  dolore  percitus,  inferHs  suorum  immolarit.  Haec  Abboni 
debemus.  FHinm  Ranulfi  Ebolnm  pueram  Gerardus  Aureliacensis,  qnen 
quidam  comitem  appeUant^  ob  mores  inter  sanctos  habitnS|  et  Odoni 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPfiRII  131 

3uiaceiisi  landatiis,  emMnidakni  slbi  a  motieiite,  ad  consobrinQm  A.  891. 
■jQS  Gnilielmam  Arrenroffl  dnxit ;  nbi  edncatas,  tandem  patris  ayiqne 
iMMres  recnperavit.  Inlerea  Ebolns  aynncnlus,  abbas  licet  S.  Hilarii 
yad  Pictaves,  ei  S.  Germani  apnd  Parisiios,  et  nnper,  post  Ganzeiini 
i^scopi  ebitam,  etiam  Sandienysianns,  Pictavii  loco  nepotis  pro  cemite 
)gi(,Hngonls  nuper  abbatis  exemplo :  sed  anno  seqnente  qnoddam  castmm 
a  sno  conitatn  obsidens^  sa^ittae  ictn  vitam  finivit.  Tnnc  Ademarnm 
SKcessisst)  resqne  pacatas  apparet.  Beslins  bos  omnes  Pictayii  comites, 
nni]  Aqmtaniae  dnces  fadt.  Sed  dncnm  appellatio  tnnc  magis  anteri- 
Utis,  quam  Jnris  nomen  habebatnr :  illis  tributa  potissimum,  quibus  cum 
snpio  comitatn  exercitus  credebatur.  Odonem  regem  mox  jn  Franciam 
f olcoms  RemeBsis  machinationes  reyocavere.  Itaqne  ex  tempomm  serie 
ippnety  nen  seqnente  demum  anno  (nt  Regino  habet)  Odenem  centra 
Saanlfnm  et  fratres  in  Aquitaniam  contendisse. 

16.  Fnlconem  Formosus  per  Bertam  qnandam  abbatissam  saln- 
ttat.  Id  Fkico  sibi  maximo  gandio  fnisse,  testatur  in  literis,  qnamm 
ffgnmentaa  noMs  Frodoardns  senravit.  Miratnr,  qno^  ad  eas  responsnm 
lan  tttlerit,  qnas  Stephano  scripserat  Petity  confirms^  Remensis  eccle- 
liae  privilei^;  et  oom  Evrardas  marchio  olim  S.  Kalixti  papae  corpte 
Itma  fmpetratnm;  fA  monastoritm  intnlisset  praedio  sno  inaedificntnm, 
iqne  Uie  Rndolfe  abbati,  hic  Remensi  ecclesiae  reliqnisset:  Hncboldnm 
{wndam,  Radolfi  sororis  maritnm,  calumniis  impngMre  hoc  mnnns^  se 
wiesidinm  a  pontificis  antoritate  expectare  scribit.  Ex  Fnlconis  literis 
d  Dodflonem  Cameracensem  discimus,  Hucboldo  comiti  fovisse  Dodilo* 
Km.  Gondolet  vidssim  Romanae  ecclesiae  Fnlco,  qnam  mali  homines 
Meat  (Serginm,  opinor,  intelligit),  opemque  et  obsequinm  spondet 
Ensinm  interpretor  Berengarii  regis  patrem :  qnartnm  enim  filinm  Rn» 
^>Uui  ^se  nominat  in  testamento  sno  apnd  Miraenm  in  eodice  dona-r 
l^isim.  Monasterinm  Giseninm  intelligendnm  est,  in  pago  Tomaemsi 
<mitnietnm  in  bonerem  S.  Salvatoris  et  B.  Virginis,  nbi  B.  Galixtns  papn 
^■artyr  corpore  quiescit,  nt  loquitur  Walgarius  sacerdos,  EverhaHi 
apellanns,  apad  Miraenm  in  notitia  ecdesiarum*.  Postremo  corpns  Ga- 
hH  papae  Remoe  a  Fnlcone  translatnm  est,  nt  Frodoardns  habet. 

17.  Hoc  ettam  anno  (nt  Slgonins  indicat)  Saraceai  Hispini»  non 
Hves  ^na»  viginti,  parvo  lintre  vi  veatomm  ad  Lignstici  maris  oram 
itlati,  im  confiniis  Italiae  et  Provinciae  ad  Fraxinetum  appUcant,  Alpinm 
Ctltiaffnm  casteflum ;  locom  occupant,  et  sociis  domo  accersitis  tncntur. 
Lntprandus  yillnlam  primnm,  occisls  incoHs  pnlsisve,  tenuisse ;  mox  nd« 
kanetttem  loco  montem  Manram,  sytvae,  spinis  dnmisqne  obsitae,  oppor- 
tqitale  mnaiyisse,  scribit.  Sed  verius  est,  nt  locnm  Jam  Mmitnm  ex 
npreyise  occnpasse  credamns:  ita  tuti  a.yicinis,  snoram  «ixilto  ex-^ 
^ectare  poterant  Ex  eo  deinde  looo  proximas  regiones  aliqnaaidin 
afestas  habnere;  et  credibile  est,  montem  ab  ipsis  Maurnm  dictum. 

*)  n^cicmB  «Mi  EckkerL 


Digitized  by 


Google 


132  ANNALES  IMPBRII 

ANNO  CHRISTI  999. 

• 

WMo  ittim  U«b«rtiim  !«perator«m  corontri  fliclt  -  Umbortai  imfmtor  qno  I 

looo  BOtM  •it.  -  Diplomi  ea  do  re  proUtnm  wpoaiinr.  -  Hufaronim  Mxi^ 

Zieatibaldiit  MortTHf  wbactit.  -  HoBgari  PanDoaiam  fuliiffait.    Eascii  Arart 

reUqaiae.   SUToaicae  in  Pannonla  gentea.  -  Legatio  ▲raaia  ad  B»»«w;^- J 

komm  reribui.  -  BMrcitof  in  Bohemof  mif fUf .   Dox  ejnf  Amo  epifcopnt  Wnrt 

bnrgenfif  occlfnf.    Sncceffll  Rndolftaf  patmnf  Conradi   regif.   -  ^*>PPO  * 

Tbnrlnfomm  deponitur.   SnfHcinntnr  ipfi  Conmduf  ot  «wx  3«rcbar«w.  -  B^ 

■anni  regnnm  Lotbaringiao  Taa tant,  et  tandem  ad  Angliam  focednnt.  -  Reg^ 

ttabbafPmmioBfif.  MeglBganduf  comef  occlditnr-  Quif  ille  ftterii. -^Oomitol 

Xegingaudi  filio  Impemtorif  Zuentlboldo  datur.    Imperator  Fmncoftartl  Hemo 

dienf  1  coenoblo  priTilegla  confirmat.  -  Annoutlo  in  HeriTordienfo  diploma. 

Lif  inter  ColoBieaf em  et  BremoBfom  ©ccloflam  FmncofVirU  tractata.   TtrM 

daciflo.-  Fnlco  Eemenflf  arcblopifcopnt ,  Odoni  regi  adTorfUf,  Garolom  LndoTJ 

Balbi  filinm  ad  regnnm  pmTehere  moUtnr-  -  Synoduf  Ylennenf  if ,  in  qna  Lm4 

Tico  Arelateaf 0  regBum  coafirmatum.  -  BpiftoU  Formofi  papae  ad  Fulconj 

arcbiepif copnm  Remeuf em  de  fynodo  generali  babenda.    HnutUt  eldem  Lambd 

coronaUonem.  -  Dlplomata  Amnlfi  pm  Bcberto.  -  Pagi  BardnBga,  Leinj 

AleriBga,  TiUtta,  MarftbeUa,  Algida.     Hoba,  maafnf ,  diumaUf  quid.   -  Aa  H 

bertuf  fnerit  e  fkmUULndolfiSaxoniae  ducU.  -  In  hanc  fententUm  antor  propeadl 

A  8I2.        *•    Wido,  ^uo  slbi  suisque  firmarel  Romae  imperium,  Lambertu 

filiuB,  slTe  8ob  airni  prioris  exitum,  sive  poUus,  ut  autor  chronici  Casai 

riensis,  hoc-anuo,  Romae  a  Formoso  cowmari  curavit.    lUque  ex  Inge^ 

fBit,  quod  scripseiat  ipse  Sigonius,  Widoaem  Sergio  favisse.    AUa  omB 

apparent^x^epistokFonnosi  ad  Fulconem  apud  Frodoardum ;  qua  etifl 

nuntiat,  Lambertum  secundo  anno  imporU  patris  novum  iniperatort 

factnm.  Idem  habet^Gasae  aureae  chronicon.   Coronatus  ergo  luerit  inl 

9.  Kal.  Mart<poit.absolutnm  patris  annum)  et  4.  Idus,  quos  intra  linu^ 

dominica  ia  penultimum  Februarii  cecidit,  eo  quidem  anno.    Qua  proiii 

die  tolennitatem  foractam,  credendum  est  Lambertum  Martio  vix  coeB 

ym  imperatoris  nomen  gessisse,  ^x  diptomate  Lucensi  apparet,  qo 

Florentinns  Yidit,  dahm  quarta  MartU  die  anno  imperii  LamberH*es\ 

Mid.  15.  Amadeo  eomUepaiaHi  tn  Tuscia  pro  ipso  a$ente.  lUque  mifl 

qnod  Lambertum  cum  patre  coronatum  oredidit  vir  ista  doctns.  k 

qnoque  Lamberti  diplomata  in  bunc  annnm  «onspirant;  qnale  in  episcoj 

Bobiensibus  habet  Ughellus;  nW,  dal,  8.  Mal.  Aug.  anno  tfic  Dom,  8\ 

dotnim  Lamberti  eereniiiimi  imperatoris  5.  ind.  4*.  Actum  curie  Mein 

et  aliud  in  Florentinis,  ^datum  ann.  inc.  ihm.  898,  domM  fuopte  La\ 

herti  pHuimi  imp.  7,  iO  Kal.  Junii  indid.  i.  Actum  Raoennae.   £t  teriii 

in  Mutinensibus,  dat.  ann.  ine.  Dom.  898  domini  quoque  Lamberti  pHssi 

imp.  7,  pridie  Kal.  Octob.  indict.  2.    Actum  Marinio  in  nemore. 

2.  Apud  Baroninm  ex  chronico  monasterii  S.  Yincentii  ad  Yultfl 
nnm  diploma  Widonis  imperatoris  exhibetnr  in  hunc  sensum:  /.  n.  s, 
i.  7.  Wido  Hnperator  aufustus.  Notim  sit  omnibuSy  quod  a  Beneoe^ 
redeuntes  cum  nostra  coniuge,  tandem  pervenmus  Balbamy  eum  ei  ins(oi 
paHendi  tempus.  Tandem  per  suggesHonem  Leonis  venerabilis  abba 
in  cellam  monasterii  sui  oputentam  devenimus,  quae  in  honorem  S.  R4 
constructa  e  t  tn  loco,  qui  dicitur  Campus  de  Rocca.  Ibipost  terHum  du 
dilectissimus  filius  noster  Lambertiu  natus  est  nobis.  Quocirca,  ut  ntper> 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  133 

mobis  iihm  md  imperH  fubemacuta  eonceM^  per  rofMmem  A»  8I2» 
mtrme  coniugl»  [dimos]  momaeierio  B,  VinceniU  mariyrie  Ckrieti  eccle^ 
Htm  5.  Mmrcem  cim  eervis,  andiUe,  et  omMus  ad  iOam  perUneniibui. 
kmper  offerHnus  in  eodem  monasterio  muripuri  libraSj  quanium  cafif- 
ims  nosier  pensai  fUius,  Dat.  Id.  Nov.  ind.  iO.  Actum  in  Baiba.  Hodie 
mn,  est  ofipidam  Marsonim,  sedes  episcopi. 

3.  Haec  ita  accipi  debent:  Wido  Noyembrl  amii  saperioris  Romam 
MemSy  mt  filium  mox  coronari  cnraret,  nbi  Yalyam  venit,  recordatas  est, 
adMmeite  loci  yicuiiay  filiam  eandem  olim  sibi,  BeaeTento  cam  gravida 
cMjige  redennti,  in  ceHa  sen  praedio  monasterii  Sanrincentiani  natnm. 
te^  nmic>  partim  nt  gratitodinem  soanr  testetnr,  partim  at  itineris  snc- 
ccssvm  Deo>  commendet,  in  monasterinm  liberaHs  esse  stndet.  Baroiios 
jscilari  errore  credidit,  hoc  diploma  dattan  tnnc,  cnm  natas  est  filias,  et 
jm  tnm  Widonem  imperatoris  nomen  snmsisse.  Itaque  eandem  indictio- 
tm  fODidecimo  retro  anno  designat  Qnod  cnm  Pap^rocbio  doctissimo 
tiro  merito  hicredibile  Tideretar;  sciolam  qnendam  mntasse  titahmiy  et 
pro  comite  imperatorem  sabstitaissOi  Jadicayit.  Sed  qood  intos  babetory 
•onsilfam  petendae  filio-  ooronaOj  nec  de  aano  dnbitare  sinit  Gi ediderim^ 
paidas  aori  oblatam  intelligi,  non  qnod  pendebat  tanc  Lambertas,  sed 
food  pependerat  recens  lata»;  qiale  qnid  etiam  postea  apod  Laoretanam 
ledem  regibas  nsorpatam. 

4.  At  Amnlfos,  a  Normannis  liberiory  in  Moravom  weM,  Ulmaque 
ksccideas,  asqae  in-marcbiam  Pannoniae  cnm  eiercitn,  exAIIemannis, 
Bijoariis,  Francis  collecto,  yenit.  Znentiboldas  adesse  Jnbetnr.  Com  moru 
mcteiet,  rex  iratns,  BratisIaTonem,  dacem  SlaTomm  alterioram,  qaos 
kfie  €roata»  Tocamas^.  Jam  Garolo^  III.  obnoxinm,  ad  colloqaium  vocat, 
et  octensa  praeda,  concitat  iii  commonem  bostem.  SnggerentOi  nt  opinor, 
Cioata  placoit,  nt  ex  immani  Hungaroram  gente  anxilia  accerserjentur. 
IMator  Luitprandus  more  suo  nescio  quas  clnsas  toI  pylas  reseratas, 

;  Mtaaqoam  ferae  ex  caTOis  emMterentur.  Inde  ingens  materia  caHimniaram 

1  ii  Amalpbim,  qni  nostram  orbem  bnlc  pesti  aperaisset,  sequentibas 

{  Lotprandum  exscribentibns.    Addunt  qnidam,  saoTiesimam  gentem  illio 

aCarelo  Magno  obseptam^;  ut  olim  Turcae  Gaspiis  portis  ab  Alexandro 

luhsi  ferebantai.  Sed  lalia  abborrent  a  locoram  sitn.  Si  qaid  TOri  inest 

>  imtioni,  crediderim,  per  Jablunkae  angnstias  Hungaros  in  MoraTOS 

I  irapssse,  dom  bi  Araulfo,  a  Danubio  Tenienti,  sese  objicere  cogebantir. 

l^ie  andpiti  malo  circamTentas  Zuentibaldos,  Tastatis  agris,  cnm  Jam 

<t  frigiferae  arbores  exsdodi  coepissent,  extrema  metuens,  pacem  petit, 

Mfli  simmittit,  filiom  obsidem  praebet.    Nam  qood  Regino  biennio  ante 

lii^t,  bnc  refertednm  apparet.    Est  enim  Mle  non  admodom  seTeroi 

tttperom  exactor. 

5.  lUud  TOrius,  eatilKtO'  Zoentibddo,  OTorso  sub  imparibns  flllis 
IniToram  regno,  Pinnoniim  Hnngaris  late  patuisse,  quod  nullus  )am 
ntis  fbmus  agger  inundationem  barbaricam  coerceret  At  Zuentibaldos 
KTCilsus,  non  OTersns  est.  Supra  lotaTimus,  ATaribus  a  Magno  Carolo 
fractis,  Pannonias  noTis  ex  Scytbia  irraptionibus  Toxari  coepisse.    Itaque 


Digitized  by 


Google 


134  ANNALES  IHPERIl 

!i,WL  pwMJtmif  Momds  ab  Anulf^  fildn,  qwn  piemi.  Sed  flli  Umcsiiyft 
Gtieres  Hmiffans  habeliatttir,  sab  Zientibaldo  itsoledceates,  qaem  i^ 
ordinem  redifere  non  f  ostrema  Fraaeoram  cura  erat;  coi  fini  otilis  Ha« 
garomm  opera  Ttsa.  Ooiiqne  soa  fortama,  snisqae  occasieiibns  otita^ 
Boc  fkcile  lengiBqu  i&certiqiie  mali  metu.retHietar.  Dacem  Himgaronu 
Gusalam  AyentiiLiis  yocat,  qnasi  Jam  tnnc  praefniSM  coistet,  qni  seqaeij 
tibns  temporibns  cnm  Bajoariis  conAictatns  esl  a.  D,  902.  lUi  post  aliqao 
amos  transmisso  Dannbio,  omni  inferiere  Panneniai  aLei^  flnrio  nsqa^ 
ad  Dramm  et  nMra,  potitiy  Avares  pristinos  babitatores  pepolemnt,  qae- 
inm  reliqniae  nnnc  Rascii  appellantnr.  Gerte  lii^a  Hnngarornok  bas  pn< 
caeteris  partes  in  Hnngaiici  regni  meditnllio  impIoTit,  ptaeier  ea^  quu 
Raicii  Slayissanles  tenent.  Postea  etiam  Groatas  ami  Wratislayonis  regK 
snbegere,  et  nsqne  ad  Hadtiationm  mare  regnaTm.  Sed  SlaTemm  senw 
mansit;  qni  etiam  per  Senrios  Bnlgarosqner  et  ab  altero  latere  per  Jazygei 
Dacosqne,  snperstes  Tiget  Itaqne  qnicqnid  gentiam  inter  Danabiaia  e 
Hadriatienm  mare  Jacet  ad  Gmecoi  nsqne,  SlaTienm  est;  nisi  qned  Hi» 
gari  et  Albani  exceptienem  faciant,  illi  in  Pannoniae  parte»  hi  in  Epiro 
ntriqne  nnUi  alii  genti  intelligendi.  Sed  et  sinistra  Dannbii  ripa  inde  i 
MmraTis,  tota  pene  nsqne  ad  exitam,  SkiTis  colitnr;  nisi  qnod  aiiqaind< 
Hongari  miscentar,  et  qnaedam  Germanornm  ooloniae  TranssylTaionfl 
oppida  babitant;  et  Wlacci  tandem  non  procnl  a  Ponto,  mira  mtione  cor 
raptnm  fere  ex  Latina  idioma  conserrant. 

6.  Amnlfus  oom  in  expedltione  MomTica  esset,  ad  LandooHnfl 
qnendam  Bnlgaiienim  mgem,  tmns  SaTnm  colentiam,  Septembri  mensi 
legatos  misit.  Qai  cnm  Znentibaldi  metn  terrestre  iter  tenero,  ant  Daoa 
binm  seqni  non  anderent;  per  mgnum  BratislaTonis  Tiam  egere,  secand( 
Golapis  et  SaTi  inmine,  naTigio  nnqne  ad  Bnlgaros  dedacti.  Qaanqatfl 
mibi  Golapis  aeqno  deiterior  Tideatur,  nec  intelligam,  ubi  sit  Oda^ 
flnmen,  cajns  aqiis  ad  Golapem  toI  (at  Regino)  Gnlpam  Tenere.  Hi« 
apparet»  qnam  late  Innc  Znentibaldns  potentiam  extenderit  per  ntramqn 
Istri  Hpam,  si  metn  ejns  legati  Frabci  nec  secnndo  flumine,  nec  terresti 
per  Panneniam  itinere,  ad  Bnlgarps  deseendere  ansi  sant  lUqne  credi 
derim,  ATaram  mliqnias,  si  non  snbdltas  Tiro,  certe  obnoxias  aut  foederila 
ftiiase.  BalgarisSimeon,nonLandimimS|  boctempem  unperabat,  si  Graeco 
andimns.  An  ergo  dicemns,  alium  minorem  Bulgamrom  principea^  Tici 
niorem  Pannoniae^  ad  SaTum  regnasse,  ubi  nunc  Serria  noscUnr?  fit  i) 
epistolis  Johannispapae  nnperprindpem  propiorem  LatiAoram  mgioniba 
memomtnm  Ti^mus,  qnem  iUe  non  minns  qnam  Miebaalem  Simeoni 
prftedecessorem,  a  Gmecis  absterrebat  Sed  tnrbat  me  ab  aHera  parte 
qnod  Simeonem  Gonstantinus  Porphyrogenneta  filium  Uladimiri  ficit,  isfns' 
dem,  opinor,  cum  Laudimiro;  etsi  fortasse  ab  alternfro  hisiorioe  peccai 
potnerit,  nostris  credentibus,  TiTore  adhuc  Uladimirum  detoctnm,  aa 
Gmeois  Simeoni  nuitnrius  mgnum  tribuentibns.  Itaqie  cum  Michad 
Bdgafomm  quondam  mx,  superstes  fnerit,  et  amicas  regnanti,  nl  no] 
kte^emus  ad  a.  D.  896,  qnid  prohibet  Wladimiram  Michaele  nataa 
credi,  et  Simeonem  Wladimiro.    Nam  si  in  alios  transisset  regiiun>  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPEBII  135 

seiez  iBTioUtvsqve  rixisset  Sponte  moiiuteiiuii  repefiMei  filio  A.  8I2« 
•its  BiBore  (nempe  VUdiffliro)  post  pnlsiim  m^forem  male  regauitemi 
li  fiffOBBm  sidilatey  jam  dictim  est 

7.  Ikm  ArailAis  MonTOS  debeUaty  alins  Francorem  exereitos  ia 
iehemes  moferat  sub  Anoae  Warcibiirgeiisi  episcopoyimpnlsore  Pop- 
fsM  nulBgomm  dace;  qui  aB  ipse  interfoerit,  haad  exprimitar.  Regino 
li  SUtos  dixisse  ArBoaem,  et  praelio  commisso  cecidisse  scripsit  Sed 
Bifmaras  distiBCtias,  cam  rediret  ab  expeditione  Bojemica,  in  pago  Gkn- 
lisiona,  bob  procol  Gamenza  amne,  fixo  in  cpUe  tentorio,  dom  misfam 
ficeiet,  B  barbaris  oppressam.  Locam  in  Misnia  non  procnl  GheauiiGensi 
vbe  desigBari  apparet  Arnoais  mortem  etiam  neorologiam  Fuldense 
■  knne  anBiim  refert.  Ei  snffectns  est  Rodolfas,  frater  Gonradi  et  Geb- 
hardi  comitnm;  qnem  RegiBO  Bobilem,  sed  stoltissimamappellat:  poterat 
lirbeBem,  nt  ex  a.  D.  902.  apparebit.  Haec  prima,  ni  fallof,  famiMse 
■eatio  est;  qnae  deinde  caeteris  inter  Francos  orientales  praelata,  posfr^ 
qnam  aemnlam  Fopponis  et  Adalberti  oppressisset,  in  Gonradi  filio  cogno^ 
mte  ad  regBnm  penrenii 

SL  loc  umo  Foppo  dnx  ThariBgoram  honoribns  priyatns  scribitor; 
slcredftiIeesty.infelicemezpeditionissaccessamipsiimpntatam.  Hactenns 
iliqBOtiee  menu^ratas,  aBnales  non  semper  aeqaos  habet  Addit  Regino, 
dKatnm,  quemhabaerat  (idest  imperinm  in  exercitnm  enm  taendi  limitis 
mra  et  missi  regii  potestate)|  Gonrado  commendatnm;  qnlbreTi  tesMMire 
ImBit  et  s^nte  deposoit.  Gonradns  erat  privignns  Armilfi,  ejnsqne  fiUos 
CoBradBS  pestea  regnaTit.  Qaa  de  re  sao  loco.  Itaqne  proTincia  Bnrcardo 
csmiii  cemmittitnr,  pn  kaetemts  (iBqiit  Regino)  tlrmme  Mdminiitrasii. 
hppeBcm  ad  cosutes  Hennebergicos  retolit  SpangeBbergioSi  historiam 
tmam  ecribeBs:  Bam  ia  ea  gente  crebro  Poppones  memorantnr;  qnornm 
mnm  traditiones  ettam  Fnldenses  habent,  et  favent  locornm  sitns.  Nam 
llsBB^ergica  regio  iBter  FraBcoBos  et  Thoringos  Jacet 

9.  iBteiea  reliqniae  Normannornm  iterom  in  regno  LotharieBSi  tnrbas 
Mere.  Eqoidem  chronici  NormaBnici  antor  eos,  qni  Loranio  insederant» 
•h  InnMB  hoc  anno  Francia  cessisse  scribit,  et  trans  mare  perrexisse. 
Sed  14  de  exitn  mni  acceperim;  nam  hactenns  cUssis  ad  Scaldis  ostin 
lasnit:  nmie  egressi,  transnussa  Mos%  pw  pagnm  Ripnariornm  Bennam 
mqoe  Tostando  penrenere.  Sed  nbi  ad  LandollasderfnmTiUam  Vn#ci 
•ccnrreroBt,  Titanles  eos  barbari,  ad  dextram  per  sylTas  fleetnntni*»  el 
mprovisoadTentnPromiam  opprimont,otTix  abbatiFaraberto*  enm  fratfi^ 
)m  fisgae  tempos  soperesset  Qoidam  monachornm  tardiores  plncinMtqne 
Inilin  in  hostinm  manns  Tonere.  Mnlti  interfecti,  caeteri  abdncti  simt 
bpi^pnlBr  et  castrnm  in  Ardnenna,  in  qood  plorimi  agrestinm  cim  febm 
m^  qnnsi  in  lecnm  tntomi  conftigeraBt  His  intemecione  deletis,  Ner^- 
«aiBi  mnlta  enm  praeda  ad  dassem  rerersi,  tandem  transsBMtfinas  legioBes 
psisre,  An^inm,  nt  arbitrer.  Nam  Hastingns,  qoem  Gemeticensis  in  GaUin 
dKpnndMe  scribft,  in  AngUa  comparoit,  HoTedeni  testimonio,  et  noBprocnl 
sstie  Tamesis  ad  Midletonam  mnnimentom  excitaTit,  sed  tandem  ab  Alflredo 
•)  /•  ^grsfka  p9tUM  €0rr$cimm  Beotaut;  MM  te  Mf.  Kms  Firabart»  «x/imcIiim. 


Digitized  by 


Google 


1S6  ANNALES   IMPERII 

JLSKt  ohsessnSf  datis  dnobiis  filiis  obsidilHis,  ejorato  hostili  aiinOy   dimis- 
sos  est. 

10.  Tonc  Fara|>ertas  abbas  Pmmiensis,  indvlgeBte  re^e,  cimm 
pastoralem  depesvit,  Reginoqne  fratmm  electione  snffectas  esl:  sed  dia 
non  tenait  locam.  Gerhardns  et  Matfridas,  comites  Yicini  et  potentes, 
Richarinm  fratrem  sanm  obtrasere.  Matfridi  jam  Garolos  Galras  mentionem 
fecit  inter  comites,  qnos  filio,  ad  Mosam  accessnro,  officii  et  consilii  causa 
noTissima  dispositione  adesse  jnssit.  De  caetero  bostinm  metns  domesticas 
Lotbarfensinm  inimicilias  non  snspendit  Nam  5.  KaL  Sept.  MegiBgandas 
conies  ab  Alberico  qnodam  et  sociis,  in  Rotfla  monasterio  S.  Sixtiy  inter- 
fectns  est.  Ita  babk  cnm  Hetensibns  annalista  nester  ineditos*,  male- 
qne  Sotila  apnd  Reginonem  legitnr.  Broweras  enim  nolarft,  Rntalam 
monasterinm  fnisse  ad  Mosellae  ripam  joxta  Sircknm  oppidnm,  nbi  noac 
Cartnsia  sfta  est  Albericos  qoarlo  abbinc  anno  poenas  dabit,  simiti  fato. 
Manigaadam  dextramMosellae  ripam,  a  Rheno  osqoe  ad  Saram  floTiom  et 
nltra  rexisse,  toI  inde  inteiligas,  quod  Falco  Remensis  ei  res  siiae  eccle- 
siae,  in  Bopardo  sitas,  qood  oppidom  ad  Rbenom  etiam  bodie  noscitar, 
commendarat,  nt  Frodoardos  docet.  Eo  extincto,  ab  Herimanno  Coloniensi 
praesnle  cnram  eamm  geri  petiit.  Megingaodos  comes  is  foerit,  de  qao 
Sigebardns  monacbns,  ejos  secnli  scriptor,  fabolam  narrat  apnd  BroweraD 
ad  a.  D.  894;  S.  Maximini  monasterinm  Aronlfi  monere  inTassisse:  inde 
morbo  immani  correpfom  et  mire  deformatnm,  ad  aram  sancti  Tiri  Teniam 
et  salutem  impetrffsse.  Idem  antor  Megingozi  epitapbiom  exhibet,  qood 
Mogontiae  in  D.  Albisi  parfetinis  et  mderibns  fragmento  tnrris  insertnm 
inTehit,  et  ad  bnne  pertinere  arbitratnr.  Sigebardom  Aqoitannm  n^ tioae 
facit  Broweras  a.  D.  898.  Megingandmn  Albericns  sanctnm  et  martTrem 
tocat  et  de  H^o,  sen  ffoiensibos  dTnasfis,  Aroidfi  serore  natam;  seii 
Odonis  regis  potins  nepotem  Regino  facit. 

11.  Gomitatom  Megingandi  rex  filio  sno  Znentiboldo  dedft;  et  eo^ 
opinor,  consilio,  MoraTica  expeditione  ex  sententia  peracta,  Francoftartm 
tnno  Torgente  Tcnit,  nt  Transrfaenanis  regionibns  propior  esset.  Ibi  Pop- 
ponem  depositnm  et  Gonradam  proTectom,  credi  par  est.  Regis  iter 
Cqnod  Regino  in  annnnr  seqnentem  non  recte  differt)  discimos  ex  tnbnlis^ 
qnfbns  HedTordiensis  coenobfi  prtTilegia  confirmantnr;  nnde  haec  com' 
pendio  damus :  Wiebreeht  et  Biso,  venerabiles  ac  dilecti  episcapi  nosirif 
precaH  sutU  una  cum  Chonrado*fideH  comite  nostro,  ul  sororihue  sancH- 
monialBus  ih  monasterio  Herivord,  sub  honore  sanctae  BH  genitricis 
constructOy  etectionem  inter  se  intrinsecus  corroborarenws.  Nos  quicquid 
boni  antecessores  nostri  eis  contuleruntj  et  omnia  privilegia  confirmanteSf 
etiam  arhitrium  abbatissam  inter  se  eligendi  concedimus,  Signum  domini 
Amulfi  invictissimi.  Signum  domini  BOudovici  serenissimi  regis.  Emestus 
notarius  ad  vicem  Theotmart  archicapellani  recognovi  et  subscripsi 
Data  3.  Nonarum  Novembrium  die^  anno  inc.  Dom.  892.  indict.  iij  unno 
regni  Amotfi  regis  5.    Actum  Franconofurd  in  D.  n.  f.  A. 

12.  Haeret  doctissimos  Schatenins,  et  indictionem  11.  in  10,  ansoA 

•)  Hac  vc€  expuueta  5axo  aSdUit  EekkaH, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERir  197 

5.  iB  6.  miitare  mallet.  Sed  dlploma  circa  tempvs  in  mendb  niNi  cnbat.  A«8IZ. 
Ittdietfo  11.  Noyembri  mense  jam  dQdom  coepta  erat;  et  transitvs  S. 
Martini,  drca  qnem  Amnlfi  regnnm  coepit,  incidit  in  11.  Novemb.  atqne 
adeo  3.  Noiias  nondam  praeterierat.  Sed  qnod  si^num  Hlud&vici  regi» 
additvr,  a  mala  mann  est.  Nam  honc  filinm  Amnlfo  seqnente  demnm 
auo  natnm,  constat.  Wicbertns  et  Biso  eplscopi  snnt,  prior  Yerdensis 
(n  Hildesemensis),  poslerior  Padeboraensis.  Yerdensem  Granzins  ad 
WitiidBdi  Magni  genns  refert,  nomine  fayente. 

13.  In  hoe  apnd  Francofartnm  conyentn  conttgisse  apparet,  qnod 
MegiiAtinns  affchiepiscopns  (Hatto,  nt  arbitror)  ad  Formosnm  retnlit,  dia- 
c«sa  Bremensi  cansa,  dioecesanos  Goloniensis  proyinciae  episcopos, 
fniieoneni  Tnngrensem,  Yodebaldim  Trajectensem,  Woselmnm  (Xtg^ 
WolfeimMmy  Mimigardensem,  Drngonem  Mindensem,  Egelmarnfl  Osna- 
bmgCTsem  testatos,  hactenas  nnllam  Bremensis  ecclesiae  pmesnlem 
GelfHdensi  obseqniom  negasse.  £x  quo  loco  colligi  potest,  Fulconis  hac 
in  re  partes  nullas  fnisse  C^atis  alibi  impediti),  et  mandantis  Stephani 
BOife  deiegationem  exspirasse  yisam.  Ipse  Formosns  a  Mognntino  signi- 
Hctfa  ad  Adalgarinm  perscribit;  archiepiscopnm  Hambnrgensem  yoca^ 
iicrepat,  qnod  neminem  miserit  ad  cansam  snam  contra  legatos  Goloniensit 
ta«dam;  seqne  perplexnm  ostendit,  nec  tantomm  yirornm  testimonMs 
Hbenfer  derogatnram,  et  tamen  operam  datnram,  ne  qnid  Hambnrgeisis  v 
ecclesfa:  detrimenti  patiatnr,  pmpagandae  in  gentes  yerittti  instituta. 
Itaqne  se  tandem  dispensatione  fiadam  aeqnnm  censnisse  ait,  nt  Bre- 
■ensis  ecclesia  Hamburgensi  subsidiaria  adhaereat ;  et  tamen  in  magnis 

el  peraecessariis  negotiis  Hambnrgensis  episcopus,  episcopatns  Bremeasis 
gratia,  per  se  ant  yices  gerentem,  -non  subjectionis  Jure,  sed  caritatis 
aHecta,  ad  Goloniensis  proyinciae  synodos  inyitatus  accedat.  Atque  haeo 
yalere  ynlt,  donec  Hambnrgensis  metropolis,  fundatis  noyis  episcopatibns, 
propriis  yiribus  consistere  possit.  Ex  eo  Bremam  ad  nsnm  pecnliafle 
•piscopi  et  Goloniensis  proyinciae  yincula  reditiram.  Hanc  Formosi 
cpist(^iun  Granzins  in  Metropolin  retulit,  non  tantum  ignoretam  Adamo^ 
%^  eliam  contrariam:  qni  in  Triburiensi  mox  synodo  Adalgarinm,  pro- 
haatibos  Amulfb  et  Formoso,  simpliciter  yictum  scripsit. 

14.  Haerente  in  Aquitania  Odone,  res  in  Francia  occidentali  improyiso 
■otn  rertnntnr,  artibus  Fulconis  Remensis.  Hic  Odonem  regem  aegerrime 
tilerat.  Itaque  nunc  tandem,  usus  absentia  ejos  et  Aquitaniae  turbis, 
Carolnin  pnerum,  Lndoyici  Balbi  ex  Adelaide  filium  Jam  duodecennemi 
ad  regnnm  proyehere  statnit.  Res  commuaicatis  cnm  Heriberto  censiliis, 
Yeramandnornm  comite  et  Fipino  ejns  fratre,  regM  sanguinis  principibns, 
acta  est,  qni  regnum  ad  priyatam  familiam  translatnm,  haud  aeqnis  oculis 
aspiciebant.  Erfridum  etiam  comitem  nominat  Fulco  apnd  Frodoardnmi 
censOii,  nt  apparet,  adjutorem.  Sed  coepta  sequente  demum  anno  perfecere. 

15.  In  regno  Arelatensi  synodus  habita  est  Yiennae  in  ecclesia 
S.  Salyatoris  a.  D.  892.  indict.  10,  cui  legati  a  Formoso,  PascaHs  et  Johannes 
episcopi,  afltoere.  Subscripsere  praeter  hos  archi^iscopi  Bemoinns  Yien- 
neasis,  Anrelianns  Lngdnnensis;  et  episcopi  Isaac  Yalentinns,  Isaac  alter 


Digitized  by 


Google 


138  ANNALE8   IMPfiRII 

A«  8l2«Gr«ttiiiopolilaiias,  aliiqne  m«IU.  Ibi  credibile  est,  conEmiatiui  Lndorico 
rogniui,  ponttficis  coEsuns  inr  reniteiites  decrotis^  Qoi  soFvati  sont  cmow 
paocoli,  Bikil  admodiuii  docent. 

16.  Fulconi  qooqve  roscripsit  Fomosiis.  Optat»  lU  Ronam  TORiie 
poisit,  ecclesiaoqae  laiHNtiBti  subvenire,  qoam  mali  bomines  iafosteAl. 
Nam  ei  baoreses  abiqae  ac  scbismata  puUalare;  GoaslwitiBopolitaBam 
aodem  iioiidon»  qnietem  babero;  ex  Afiiica  legatos  respoasa  peteie  ad 
scissionem  episcopomm  tollendam,  ^iibns  provinciae  distrabantnv:  aliot 
qnoqno  apnd  so  legalos  iostaro.  Itaqoe  generalem  synodnm  in  Kal.  Vart 
infictioms  li,  id  ost  annnm  seqnentem,  indixisso.  £i  at  intossit,  hortator. 
Dilata  deindo  est  in  Mi^nm.  At  Fulco  longo  alia  agitabat.  Epistolam 
scriptam  boc  anno  indict.  10.  ante  9v  KaL  Mart,  in  notatis  ad  annaai  prae- 
cedenlem  collogi.  Alia  mox  ab  oodem  data  est  ad  Fakonem,  q«a  Lam- 
boffti  coronationem  nontiavit,  anno  secniido  patris  imperanHs  factann 

17.  Hajns  anoi  esft  diploma  nnnm  exeante  Jnnio  menso^  mfui,  Od^ 
dingas  Bji^ariao,  alterom  Decembii  in  nrbe  Francofnrtensi  ab  Anwlfe- 
regedatom,  qaodinHildesbemensibns  monameitis  babotnr:  j^  n.  e.  e.  i.  Tr^ 
AnnUfus  d.  /.  cf.  r.  per  inierveniuM  Eitgelwimi  dUecH  epiecopi  moMri  cm- 
dtm  dileeio  ec  /Mi  comUi  moUro  MMreeht  nomiuaio  qvaidam  reejwris 
neeM  in  proprietaiem  donawimw,  hoe  eei  in  pa§o  Algidae  tn  Unangi  ei 
VieeMMj  ac  tM Marsemf  nee non  inCkiridorfeeu  in****,in Bariunga, 
in  UnereUin  «s  in  Alarinfi,  in  LoUnga  kokae  36  ei  ad  unamfuam^ 
koham  jumalee  (ii  est  diamales)  ee9a§inia^  eum  famitHe,  mandpHe, 
oampii  etc.  Baium  i2.  KaL  Jul.  a.  d.  ine.  892,  ind.  iO,  anno  pUe- 
oM  regie  Amnlfi  quinio.  Acium  Addingae  l  D.n.f.  A.  Ad  bas  tabolas  se 
nfemnl  aliae  in  iisdem  monnmentis  repertae :  Arnulfue  (nt  sopra)  cui- 
dam  fideH  comiH  nosiro  EgWedU  fuasdam  ree  Jurie  noeiri  inira  euk- 
ecriplorum  ierminoi  pagorum  TUUki,  Mar$ikein%,  Leinga,  Bardanga  [de^ 
4imM8}ineingulari$beM^efciHocum,  in  fuibueipee  ekgerei  mamoi  iriginiOf 
taniae  magniiudiniey  ui  unusquiefue  maneue  Jugera  eesaginta  kakeai  in 
mensura.  Dai.  7.  Idue  Decemb.  o.  D.  inc.  892.  ind.  ii.  (nempe  po$t 
Septembrem)  anno  5.  regni  domini  Amulfi  pUmmi  regie.  Acium  Anderf- 
fesfuei,  abi  apud  Franken/uri  lego,  ita  corrnpto  descriptom  est. 

18.  Fagl  Bardanga  et  Leinga  yoI  Loinga  (ita  entm  legendmn  pnto 
pto  Lolioga)  noti  snni  Aleringa  yidetor  pagom  ad  Alleram  flamen  de- 
oignare.  Pagns  Tilitbi  in  Angaria  est,  nbi  qnaedam  data  snnt  Padebor- 
aoisibaSy  et  ibi  sitnm  fait  monasteriom  Caminatae,  postea  snb  Ottone  M.  , 
slfaeftam  a  soioribos,  qaae  ex  BiUingana  gente  ftiisso  fi4entar,  baboitqoe 
ibi  comitatam  Bemardns  dnx  Saxoniae  ex  eadem  stirpe.  De  Marsthofliio 
et  Algida  pagis  adbnc  iaqnirondam.  Hobas  idem  esso  qnod  mansns  ¥01 
mansos;  diomales  idem,  qnod  iogera,  dioraam  opas,  bic  diserte  babetnri 
mensnra  eUam  ascripta,  qnae  tamen  non  eadom  nbiqno,  et  notavi  in  re- 
l^nibns  nberioribns  mttisns  pandomm  Jageram  babitos.  EJnsdem  for- 
tasse  Ecberti  comHis  mentio  est  in  diplomate,  qaod  Arealfos  rex  a.  D. 
868.  monasterio  Norae  Gorb€(jae  dedit,  eo  anno  a  nobis  memoratom. 

19.  Ecbortnm  comitem  regi  in  oxpeditioio  Moravica  affnisse  dicM- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  199 

tei  eH,  et  ftt  ■eTttu  copiis  primu  addooto,  deinde  eAtfs  fMitodiMis  A.392. 
deeumeiitis,  ot  in  proeiacta  donaretnr,  et  in  reditn  noYO  mimere  omare- 
Iv,  aflmis^  nt  (^inor,  per  amitam  snam  regis  patmo  nnptam;  sed  affines 
m  diploflMtibns,  propinqni  appellaii  non  solent.  Mnlta  antem  snnt,  cnr  ^ 
Branonis  dncis,  a  Normannis  dtodecimo  abkinc  anno  eecisi,  filinm  Aiisse 
Hidicem,  impiberem  toncrelictam,  nnac  iorentem ;  nepotem  Lndelfi  dncis, 
e^Jne  filiam  rex  LndoTicns  Jnnior  dozerat.  Tempora  consentinnt,  nee 
ebest  te  ea  sciiptomm  contemporaneoram  et  pandute  et  tacUomitate^ 
ne  dicam  tnfantia,  qnod  lec  coi^ax  Branonis,  nec  liberi  memorantnr. 
Sed  dieem  non  gentis  tantom  Saxonicae,  sed  etiam  exerdtos,  hanft  ado- 
lescentem  ftiisse,  atqne  adeo  maritnm  eft  patrem»  valde  Torisimile  est. 
Forro  Branenes  et  Ecbertos  prineipes  Bransricenses,  qoomm  familiam 
ralgo  Cptol  male,  mea  senteatia)  marcUonnm  Saxeniae  appellant,  ad  ean- 
tribns  Ottonibns  caesaribas  stirpem  mfemnt  scriptores  pene 
aedii  et  reeentioreSy  qoi  illins  ortgines  attigemnt.  Et  magno  ar-> 
famento  est,  qnod  nnns  Bmnonnm  extincto  Ottone  UI,  nltimnsqne  Kc- 
bmtonm  Tadllante  Henrico  lY.  regnnm  affectaTit. 

20.  Sed  eos  familiae  caesareae  propins  admoTomnt  scriptores,  qnam 
par  enft,  qnui  Henricns  Ottonis  Magni  fmter  Bmnonem  istnm  filinm  b*- 
bnisset;  cnm  tamen  exploratiores  sint  les  regiae  familiae,  qoam  ot  baee 
persmui  ignorari  potoerit  Pro  Ottonis  caesaris  fratre  ad  Ottonis  docis 
ftatraoa  recorrere  debebant  Unns  aotor  cbronid  rbytbmici  BmnsTicen- 
sinm  piincipom)  qnod  Temacnlo  Saxonom  inferiomm  sermone  (id  est  soo) 
edidinras,  rem  acn  tetigit.  Ait  enim  (etsi  snbinde  ambignos)  Branonem 
ad  refios  benores  aspirantem,  in  Jnris  disceptatione  censistere  non  po- 
taisso,  qnod  qninto  demom  grado  Ottonem  III.  attingeret,  cni  Henricns 
dnx  Bio^ariae  snccesserift,  propier  ntiqne  et  patris  censobrinns»  Itafne 
eommiinem  stipitem  esse  antor  oredidit  Lndolfto  dncem,  inter  qnem  eft 
OtftMiem  IIL  qninqoe  sont  generationes.  Ergo  nonnisi  per  Brnnonem 
Lndolfi  filinm  Brano  posterier  ad  Toteres  Saxoniae  dnces  mascnlina  serie 
referri  potest,  caeterornm  enim  omninm  Lodelfi  postererom  filii  snnft 
explentL  Nam  per  foeminas  inde  dnci  nibil  Talde  slngolaro  aot  magnnm 
erafty  nec  jnris  speciem  dedisset,  qnam  antor  indodt  Qoodsi  Jam  Bra- 
noni  dnds  Lndolpbi  filie  filinm  et  posteres  maros  damns,  epportnnissime 
bie  noster  Ecbertns  ocenrrit  ex  diplomate  Amolfino,  tempore,  locomm 
siftn,  potMrtia  (qnaeper  tot  pagos  diffondebatnr),  aotoritate  deniqne,  eft 
gratia  regis,  mnltiplid  ntiqne  droomstantiamm  conenrsn  designatns.  Sed 
bai  origiaes  ftisins  tradabimns,  qnando  Branonem  atftingemns,  snceesdo- 
nen  Otftimis  m,  aed  fhvtra,  ftentantem. 

ANNO  CHRISTI  893. 

Gmtas  Siapte  cmaalar  ia  r«geM  OdUM.  Odod  Afdlaaia  r«UcU.  —  fdca» 
gyfatoto  «a  Amolftim  scriptt,  CaroU  eoroBaUonem  in  regem  laebir.  —  Fnlco 
tfmd  Formotim  papam  et  Widonem  GaroU  eaofam  agil.  Hoiie  Odo  Aisal,  et  «e 
Amlftni  fcgere  eogit  »  GoBcertattOBet  regvm  Garoli  et  Odoaif  aliafoe  tn 
€nUia  getla.   Garolo  AtaaMte  fiiTet.  -  ArBmU^  twbu  in  Umlte  Bararke  com- 


Digitized  by 


Google 


140  ANNALES  rMPEBII 

p»Bit.    2lieBtibftldMi  MoraTViii  impvgnat.  —  Arniiira  ilivf  LvdotiGW  nfcitw. 
De  lulico  itinere  cogitat.  —  Leoni»  augvfti  cnm  Bnlgarif  bellBB. 

A.  893.  i*  Synodug  sab  aimi  inithnn  Remis  aota,  al  fortasse  snperiore  coepfa 
6f^  ad  qaam  Fnlco,  praeparatis  dadu  animis,  episcopos  et  proceres 
Fimciae  Neastriaeqie,  inter  Hosam  scilicet  Ligerimqne,  erocarat.  Affnit 
et  Carolas  Poer,  qaem  qaidam  ex  Anglia  addactam  scripsere,  qnasi  illic 
(nt  postea  Lndoyicos  Transmarians)  latnisset.  Sed  exilii  h^Jos  nidlam 
teetem  invenio.  In  hoc  conventa  magno  omninm  stadio  regBan  legi- 
timo  haeredi  decemitnr ;  mox  nnctio  a  Fnlcone  peragitnr  5.  Kal.  Fekr 
qnam  diem  Garolns  ipse  rex  in  binis  diplomatibas,  Fossatensi  ei  San* 
martiniano  apnd  Tnrones  coenobio  datis,  CSirmondo  notan4e>  oeiebrans, 
^  (Uef  inqnit,  quo  ad  regni  fasHgium  ordmati  fuimttSy  qui  evenii  5.  Eai^ 
Fe6,y  id  esi  natah  S.  AgneUs  pirgims,  £a  vere  dies  nnnc  dominica  fait; 
qnare  nec  de  anno  dubitandnm  est.  £t  diplomata  Caroli  conspirnot ;  nt 
cnm  apnd  Balazlam  appendice  actornm  vetenun  8.  Kal.  Maji  indict  ^ 
annnm  regni  octavnm  nnmerat,  qni  fnit  domini  nongentesimns.  Pono 
coronatio  Garoli  ad  Aqnitaniam  non  pertinebal.  Itaqoe  Odoni>  servaU 
est:  neqie  enim  ex  prorinciis  trans  Ligerim  proceres  aot  epiecopi  Remos 
venere.  Qnare  postea,  extincto  Odone,  Carolni  nonnnnqnam  a  sncces-, 
nione  Odonis  regiminis  annos  nnneraTit,  saepins  antemTegnuni  redin- 
tegratam  in  diplomatis  dixit  £x  synodo  Jam  a.  D.  892.  ad  Baldainnm 
(qnem  Flandriae  comitem  posteriores  appellant)  scripsisse  Fnlconem,  et 
a  penrasione  rerum  sacraram  dehortatam,  Frodoardas  refert.  Nam  No- 
Tiomensi  ecclesiae  tnfestns  erat. 

2.  Caroli  exaltationem  Falco  mox  apologetica  ad  regem  Gernuniae 
epistola  tneri,  consnltnm  dnxit.  Primnm  in  memoriam  revocat,  qnantnm 
snnm  stndiam  ftaerit  erga  ipsom  Aranlfnm.  Defuncto  enim  Garolo  impe- 
ratore,  ipsins  aynncnlo  Cp&tmnm  intelligit)  ad  enm  adisse,  et  ad  snsci- 
piendnm  omne  Francomm  regnnm  pteces  e(  hortamenta  fVnstra  admovisse: 
inopem  consilii  remissnm,  necessario  Odoni  pamisse,  cnm  Garolam  in- 
fantia  inntilem  faceret,  et  Normannicns  turbo  cnncta  pervasisset  Nnnc 
Odonem  potestate  in  tyrannidem  abnti;  Carolnm  autem  ad  eam  aetatem 
perductam,  in  qna  salubria  monentibns  obseqni  sciret  Nec  moram  tulisse 
arripiendae  occasionis  necessifatem,  aut  consalendi  Araulfi  spatinm  reli-  * 
qnisse:  quanquam  sno  Jure  eligant  Franci,  nec  ab  autoritate  pendennl 
mi^oris  potentiorisque  regis.  Sed  et  Amulfi  ipsins  rem  agi,  ne  Jns  regiae 
stirpis  suis  temporibns  intercidere  patiatnr.  Hactenns  enim  snccessionem 
in  regno  valnisse;  nnnc  tot  regibns  de  alieno  genere  snrgentibns,  plnri- 
busque  successn  invitatis,  posse  etiam  ipsins  aliqnando  filinm  periclitari, 
si  Garolum  deserat,  certnm  semper  amicnm  suoram  habituri,  si  Juvet 
Deniqne  notnm  orbi  esse,  Francoram  gentem  reges  ex  snccessione  ha- 
bere;  quod  B.  Gregorii  papae  testimonio  confirmat.  £t  ex  libris  Teuto- 
nicis  (verba  sunt  Flodoardi)  de  rege  qnodam  Hermenrico  historiam  snb- 
Jjcit,  qui  omnem  progeniem  snam,  impio  quodam  suadenle  consiliario, 
morti  destinavit  Suspicor,  magnum  hujus  nominis  Gothoram  regem 
intelligi,  qui  celebratnr  a  Jomande.    Nam  quod  ^nidam  susurrent,  Garo- 


Digitized  by 


Google 


AMNALES  IMPBRII  141 

In  hfme  LvdoYico  re^  non  natiim,  praeterqnam  qiod  temere  dieatar,  A«  8I8. 
«spectn  ipso  Taltas,  tanqoamyiva  parentnm  effigie,  refelli;  qnaedam  etiam 
palris  signa  pnernm  festare.  Itaqne  orat  regiam  Amnlfi  miuestatem,  ne 
innocenti  propinqno  injnriam  fieri  sinat ;  et  si  qni  scmpnli  haereant,  rem 
coram  se  in  conyentn  procernm  fidelinm  discuti  patiatur.  AdditFulco  de 
se  ipso,  relalum  sibi,  qnod  Aschericus  jactarit,  acta  haec  maligno  in  Ar- 
snlfom  animo,  et  privati  commodi  spe.  Sed  Aschericnm  ipsnm  reapondet 
ad  se  yenisse,  praesentibnsque  Heriberto  et  Erfrido  comitibns  de  intole- 
rabilibns  Odonis  imperiis  querelas  efrndisse:  Gosf^idi  qnoqne  filios  in 
eonsllinm  adhibilos,  et  de  alio  principe  agitatnm  esse,  et.qaosdam  in 
Widonem  inclinasse :  sed  pro  regni  ntilitate,  et  Amnlfi  ipsius  amicitia  et 
regii  generis  jnre,  Carolom  placnisse.  Itaqne  calumniam  esse,  qnod 
qaidam  Jactent,  islum  nunc  obtentni  sumi;  sed  reyera  id  agi,  nt  neglecto  ^ 
mox  paero,  Wido  accerseretnr.  Se  vero  talem  non  esse,  nec  talibns 
ortum,  qni  pndendis  actibus  genus  dedecorent;  nec  mi^ores  regis  talia 
ingoiia  in  snis  progenitoribus  expertos.  Aleranum  deniqne  a  semitti 
ait  cnm  kis  literis,  suggesturam,  qnae  e  re  sint,  intellectaramqae,  qnos 
Amnlfiis  ad  se  yenire  yelit  conslitnendis  rebns.  Nam  Garolom  per  omnia 
^cto  andientem  fore. 

3.  Etiam  ad  Formosum  acla  perscripsit  Fnlco,  consiKum  opemqne 
iagilans,  qnemadmodum  ex  pontificis  responso  intelligi  polest:  qni  eliam 
ad  Odonem  literas  dedil,  horlatnsque  esl,  ne  Carolom  amicosque  ejus 
infestaret :  et  archiepiscopos  episcoposqne  Galliaram  monuil,  nt  ad  bellom 
sedandnm,  yel  cerle  inducias  faciendas  connilerenlur,  nli  Fnlconi  Romam 
adire  liceret.  Simul  pateroa  ad  Garolum  monita  desUnayil;  panemque 
henedictnm  petenli  pro  pignore  misil.  Fulconem  horlatus  est,  ut  odia 
sopiret,  qnae  ex  Manigandi  caede  nata  erant  Fnlco  et  Widimi  cansam 
Caroli  apod  papam  commendarat,  enndemque  monuerat,  ne  qnid  pacati 
ab  Aninllb  exspectaret:  simul  abbatiam  S.  Martini,  nescio  quam,  a  rege 
tibi  creditam  nnnUayit  At  Odo  inexspectalo  nnnUo  iclus,  rebns  in  Aqni- 
tuiia  ntcanqne  composilis,  cum  fratre  Roberto  in  Franciam  fesUnat;  Ga- 
rolam  fdgal,  amicos  ejus  perseqoitury  caslella  eorom  expngnat.  Garolns 
impar,  ad  Aroulfnm  oonfugii 

4.  Araolfus  intentus  tantae  noyitati,  hyemem  in  yicinia  egerat. 
Sane  tempore  qnadragesimali  totam  occidentalinm  Francornm  (id  est  Lo- 
Iharienaiam)  proyinciam,  monasteria,  episcopatns  oralionis  cansa  obisse, 
annalisU  Foldensis  scribit;  ingentia  dooa  ab  episcopis  accepisse,  Regino 
prodit  Hnc  refero,  qnod  codex  rerom  Mogantinarnm,  Serrario  citatna 
snb  minoris  nomine,  MogunUam  CAOscio  qnam  ob  cansam)  rebellem  hoc 
anno  ab  Aronlfo  expugnatam,  et  grayiter  affiictam  scribit.  Rex  deinda 
conyentom  Wormaliae  egit  aestiyo  tempore,  qno  Garolns  accedens,  fayo- 
rem  potentioris  principis  sibi  magnis  muneribns  condliayit,  regniqoe 
sceptra  ab  ejns  mano  suscepil.  An  homininm  ftierit,  hand  satis  scio ; 
dientelae  cerie  genns  erat  Nec  Fnlco  apnd  Flodoardnm  abnnil;  nam 
fidelilatem  suam  deyolionemque  Aroulfo  pollicilus,  promtum  se  ad  Jnssa 
tpondet,  si  praesentia  sna  poscator.    Addit^  promissionem  Garoli  Arnulfo 


Digitized  by 


Google 


U2  ANNALES  IMPBRI1 

JLSiS.  ftictui,  cmB  regmi  ei  tradidmt,  tn  ia  rege»  qvtii  li  pepalo  tatai 
teeoBTvlsamqve  maitsvraiii.  Ait  Sigimfiis,  etiam  Berengariini  Wormaliae 
afuiMe.  Si  fides  dietfs  kabeida.est,  magHificui  spectacalim  ^aebseriiit 
bfii  timul  reges  sipplices,  ab  Amiiifi  tatda  salotem  exspeetaiites.  Ar- 
ftalfyis  igitar  episoopis  comitibosqiie  cis  Mosam  nunidat,  at  GareliiB  ift 
regnam  redncmit  Sed  Odonem  ad  Axenam  floviom  cam  exercitm  obTiom 
babiere,  oil  consilfiim  erat  Parisios  tegere,  sedem  regni.  !fec  mirabi» 
mvr,  rem  ad  praelinm  non  Tcaisse,  qnaado  episco^  magiia  pars  virium 
eraat,  qui  sangiiint  christiano  parcendam  jodicabant  Lotharienses  domnm 
redeont;  Carolas  in  Bnrgnndiam  flectit,  et  Odone  Parisios  rererteBte^ 
amicos  ejts  insectatir.  Ita  altemante  principnm  aemnlomm  fortnna, 
infbrtnnia  snbditoram  dnrabant.  Interea  Ebolns  abbas  castmm  obsidens 
Brillacnm  in  PfctaYis,  Beslio  teste,  aqiris  cinctom,  sagitta  ictns  occnbnlt. 
Ita  Ademams  comitatnm  patemom  tandem  obtinnit,  dnm  jwyor  Ebolns 
in  Arreraia  edocatnr.  Notat  Beslios  Ecfridom  PictaTiensem  episcopnm 
precfbos  Ademari  anno  seqoente  ab  Odone  abbatiam  S.  Hilarii  ebtinnisse^ 
Odo  Sandionysianam  exemplo  Garoli  11.  aognsti  ad  se  reTocaTit 

5.  Amidftes  interim  in  Bi^oariam  redierat,  ot  MoraTeram  seciras, 
expeditionem  Italicam  aggredi  posset.  Praeterea  torbabat  Engelscalcos 
JnTenii  fbrox,  qni  rapta  regis  filia  de  concnbina,  ad  MoraTOS  confuferat; 
deinde  reconciliatos,  et  marcae  Pannonicae  praefectos,  primores  Tiros 
indignis  modis  tmctabat  Itaqoe  sospectos  regi  et  Ratlsbonam  ad  Jndi- 
ciom  Tocatns,  lominibos  orbator.  Patroelis  Wilhelmos,  Zoentiboldom 
telieitans,  capitetrancator:  firatrem  apodMoraTOS  latitantem  Zoentiboldos 
ipse  per  fraodem  eccidi  cnraTit.  Rex  com  exercito  in  MoraTi  hostis  re- 
fionem  penetmt;  sed  in  redito  aegre  fnsidias  evasit  Amnlfks.  Vohbor- 
f ensis,  a  Ganfsio  editos,  lib.  I.  de  S.  Emmerano  tradit,  AmnlAim  regem 
in  ade  periclitantem,  a  Tenerabili  sene  protectom,  qoi  Emmeranom  se 
prof)BSsos  Csi  credimos)  imminentem  percnsserem  mann  repolit;  sabitoqoe 
tenrore  hostes  impleTit,  ot  Jam  pre  pogna  fh^a  caedesqne  esset  Addont 
Aeneas  SylTios  aliiqne  Bohemoram  scriptores,  Zoentibaldnm  ita  protritom, 
nt  desperatis  rebos,  sese  in  eremnm  abderet,  non  reditoras,  de  qoo  ad 
annom  seqoentem.  Gerte  param  hac  expeditione  nocitnm  MomTo,  me- 
liortbns  aotoribos,  Foldensi  annalistae  et  Reginonf,  credendonk  est 

6.  ReTerso  Ottingam  regi  (obi  tonc  aulam  habebat)  filins  ei  ex  Uta 
regina  natos  est,  qoem  Adelbero  Aogostanos  pmesol  lostralibos  aqois 
mersit;  Hatto  Mogontinns  de  sacro  fonte  soscepft  Simol  sacm  chrismate 
initiatns  est,  et  LndoTicos  appellatos.  Ex  eo  AmolfVis  consilfa  motaTit, 
et  Zoentibaldom,  com  Francomm  orientaliom  regno  exoidisset,  Lotha- 
rtensibos  imponem  cogitaTit.  Qnod  anno  seqomite  tentaTit,  altero  per- 
flecit  Nonc  Ilalfcam  expeditionem  animo  agftabat.  Ad  eam  a  Formoso 
et  primoribos  Italiae  pef  legatos  soHcitatom,  annales  hiUns  temporis 
memoriae  prodont  Ego  ot  legatos  a  pontifice  afikisse  fadle  orediderim, 
qoi  fotori  incertos,  Amolfom  sibi  conciliare  stodebat:  ita  Widoni  adrer- 
satom  nospiam  reperio. 

7.  Leo  aogostos  com  Simeone  Bolgarorom  rege  (tui  fbrtasse  com 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  rHPEBII  US 

IMCre  Cjfos  Yladiairo)  eoUisiis  est,  eo  scflieet  aniio,  qao  Stepkanos  patri-  A»  SM. 
ireia  excesRit;  «t  ex  Leoie  Grammatico  intelligimQS,  qui  seeolo  preximo 
fixii.  Stepkanom  enim  sex  aanis  et  qniiqoe  mrasibus  sedisse,  Gonstat» 
et  excessisse  a.  D.  888,  qoae  Pagius  obserrayit.  Leo  pressvs  a  SimeoBei 
HiBgaronim  aaxilia  exeirit,  qoi  hostes  a  tergo  adorirentar.  Gravem  inde 
cladem  Bnlgari  demi  snae  pusi  snnt :  sed  Leo  tamen  postremo  victns 
est  Initinm  belli  hnc  refSme  malim;  etsi  uinales  FuldeHes,  triennio 
aMiinc  svccessnm  narrantes,  et  plnres  annos  in  nnnm  conferentes,  qiasi 
de  coepto  loqnantnr.  Graeci  cnm  Hnngaris  foedns  fecerant.  Id  Bnlgaris 
snspectuaa,  concnrrentibns  aliis  cansis,  occasionem  bello  dedii  Victerea 
Baigari  ad  portas  nsqne  Gonstantinopolitanae  nrbis  praedas  agesdo  pro* 
cessere.  Graeci  nayibn»  per  Dannbinm  sobrectis,  Hnngaros  in  dextram 
iifii  ripam  transponnnt;  qni  Bnlgaros  a  tergo  aggressi  late  Tutamnt  ei 
ad  sna  toenda  reTocamnt  Bis  praelio  victi,  ad  Michaelis  Totnli  regis  (is, 
opinor,  ams  Simeonis)  consilinm  conftiginnt,  qni  in  monasterio  pietatis 
stndiis  intentns  agebat.  nie  ante  omnia  Denm  placandnm  censet.  Gon* 
gressa  deinde  fkcto,  caesi  snnt  hostes,  et  re^ne  pnlsi.  His  congressibttf 
Bnlgari  Tiginti  millia  eqnitnm  amisisse  scribnntnr.  Sed  nnnqnam  satia 
care  emHnr  salns.  Viclos  exddinm  mansisset;  qnod  mox  Pannones  ex^ 
perti  snni  Qnis  Simeo  rex  Bnlgaromm,  ad  annnm  praecedentem  atti- 
gimns.  Is  victoria  %Ma»,  a  Leone  captiTOS  snos  gratis  eiqpressit;  nt 
relnlit  iApmtor  Cotttatttinoi  Porphyrogemietai  ilins  Leonte. 


ANNO  GHRISTI  804« 

it  iB  lUliaa.   Berensariim  secwi  dacit.    Otto  dnx  Sazoniae  el  arai  eopiii 

«dMi.    Lottf ohardini  ooenpat.  Tfldo  ad  Spolollnoi  ftagit.  —  ArnvtAif  per  Alpefl 

I  ift  inlUaB  tranicewlit.  —  1f  idovdi  obiNu.  —  Wido  ojc  Fraacii  ortns.  -^ 

;  ■oHif  TTidonlf  «onititoilnr.  —  I.any>ertani  loco  Widoaif  recipinnt  Itali  In 

,  Berengario  firnitra  obnitente.  —  Arnalfi  expeditio  in  Radolfum  Bargnndlae 
rcf em.  —  Tformatiae  comitia.  Zaentibaldam  Lotliariensibaf  praeficere  tentat 
iniperator,  ^  in  Lndoricnm  Mliae  regem  beneaoQf  oit.  »  HHdegardii  Amnia 
lOMObrlna  Annia  fratia  exildit,  in  eam  tamon  poit  receptk.  M onniterlo  OnB- 
dtfihanionil  CiTot.  —  Znonteboldni  lloraTomm  rex  obit.  Filii  ejvi  ab  Ungarii 
mox  opprimantnr.  —  Pannoniam,  qnae  Znenteboldo  parait,  Ungari  occapamnt. 
Morarime  fSata,  et  nnde  dicta.  —  Zoenteboldni  religionem  cbrlitianam  apnd  inoi 
prO|MfmTlt.  —  Sx  nno  Znenteboldo  orronee  dno  fkcti  a  reeendoribni  icripto- 

—  Fabnla  do  ZnoBleboido  Titam  relifiOiam  amplexo.  —  Bobendao  cbrl- 
lacnnabnla.  Boniwojni  princepi  Prafae  eceloiiam  aediScat.  —  Borxl- 
voji  nor  Indmilla,  ejniqae  posteritai.  <^  S.  Dionjsii  in  Germaniam  translatio. 
Boml  obioiii  ab  Odono.  Fnlconii  qnerelae  de  Arnalft>,  et  literae  ad  papam  pro 
Cnrolo  rof 0.  Bjmidem  liteme  ad  Lambertnm  imperatorem.  -^  BfinlfM  Halbor- 
atadomeli  ^inopii  U  ftalia  oblt,  inceedlt  Sifiimnndoi. 

i.  Amnlfom  in  Weibilinga  regia  cnrte,  nt  cnm  Teteribns  ioqnar,  A.894. 
utalem  Domini  celebrasse,  ac  tnm  demnm  cnm  Allemannico  exercitn 
itfliani  intrasse,  annales  Fnldenses  tradunt.  Sed  praeterqnam,  qnod  ex 
Ba}oani8  facilios  adltnr  Italia;  Sigonins  jam  anno  snperiorO;  appetento 
kyeme,  snperasse  Alpes  tradidit,  et  iter  per  Tallem  Tridentinam  fecisse^ 
fnod  Terins  pnto.    Nam  diplomata  ejus  sibi  Tisa  scribit  Veronae  5.  Idns 


Digitized  by 


Google 


14*  ANNALIS  IMFERII 

A.8IC  N«Temb.  aniio  regiii  sexto  ^ata.  Et  festiiiasse  Amnlftmi,  miiKa  ostttidimt, 
4iiii  Rudolfam  Burgundiim  la  reditu  opprimere,  et  mox  nothiim  filiaB 
Lothariensibos  praeficere  moliretor.  Gopiae  non  contemnendae  faere, 
ex  dirersis  regni  partibas  conscriptae,  cum  et  Saxones,  quantumTis  lon« 
ginqai,  Ottone  duce  sub  signis  essent  Berengarius  Tenienli  comes, 
honoris  causa  et  in  fidei  pignus,  armigeri  ritu  JaCas  ejos  clypeo  texit 
Hoc  est,  quod  Luitprandus  Toluit,  cum  clypeum  ait  arrhabonem  creduli- 
tatis  portasse.  Veronam  Amalfiis  statim  in  potestate  babuit,  exerdtuiqae 
itinere  fatigato  qnietem  indulsit.  Natalitio  deinde  festo  peracto,  inennte 
j«Bi  anno,  motis  castris  Bergomum  tandem  obsidere  coepit  Gur  ad  dex- 
Irun  latns  declinarit,  neque  recta  Ticinum  aut  Mediolanum  duxerit,  inde 
factuffl  credibile  est,  quod  alia  loca  paterent;  huic  yero  urbi  Wido  prae- 
sidium  imposnisset,  quod  n  tergo  relinqui  non  placebat  Gastrum  dia 
summa  Ti  oppugnatum :  protracta  obsidione,  tandem  corona  captom  est 
festo  purificationis  die.  Incolae  primo  impetu  caesi;  comes  loci  Ambro- 
siQS,  credo  ob  singularem  insolentiam,  cum  insignibus  dignitatis,  baltbeo 
ei  armillis,  ante  portam  suspensus.  Is  ter^ or  caeterarum  wbium  portas 
aperuit;  quae  certatim  missis  legatis,  se  suaque  tradidere.  Araalfasrectt 
Papiam  tendit :  Ottonem,  quem  Luitprandus  potentissimum  Saxonum  dncein 
vocat,  ad  recipiendum  tuendumque  Mediolanum  misit  Ego  praeterea  in 
mandatis  dedisse  putem,  ut  Gallicum  iter  exploraret  muniretque.  Wido 
longe  impar,  deserta  hac  parie  Italiae,  quam  Teteres  Galliam  Gisalpinam 
Tocabanty  ad  Spoletinos  suos  confugit 

2.  Amulfum  acriter  insecutnm,  urbes  castellaque  omnia,  quae  iter 
obtulerat,  cepisse,  Luitprandus  scribit:  sed  Regino,  non  nltra  Placentiam 
progressum.  Ita  cis  Padum  constiterit.  Berengarium  in  sedem  regni  soi 
restituisse  satis  Tisum.  Romanum  iler  differre  maluit;  neque  enim  Gal^ 
lici  motus  diuturaam  regis  absentiam  ferebttit  Itaque  subito  iter  flexit, 
et  per  Alpes  Penninas  Cposteriores  Montem  JoTis  Tocant)  in  Galliam  im- 
proTisus  transcendit  Si  Toranarrat  Luitprandus,  Ticinenses  rebellantes, 
cnm  rex  in  urbe  esset,  magnam  militum  ejus  stragem  edidere;  et  com 
Eporedia  transiret,  Anscharius  marchio  rebellaTit ;  sed  fugere  coactus,  in 
caTerais  latuit  Haec  enim  ad  posteriorem  expeditionem  referri  non 
possunt,  in  qua  per  haec  loca  rex  iter  non  fecit 

3.  WidOy  intellecto  hostis  recessu,  animum  coUigeDS,  Ticissim  in- 
stare  coepit  Sed  cnm  ad  Taram,  agri  Placentlni  fluTinm,  perTenisset, 
yomitu  sanguinis  repentino  oppressus  obiit  Haec  Sigonius,  qui  de  mortis 
anno  conTenit  cum  Reginone,  de  loco  cum  Luitprando;  genus  necis  addit 
ex  Leone  Ostiensi.  Luitprandus  mirifice  omnia  turbat;  binas  Arnalfi 
profectiones  in  unam  confondit.  Id  fecit  ignoratione  reram ;  sed  poeta 
panegrristes  consilio,  qui  coronam  Araulfo  itinere  secundo  impositam, 
dissimulaTit  Baronius,  qood  miror,  a  Luitprando  deceptuS|  Titam  Widoni 
prorogat,  dum  Araulfus  altera  Tice  Ilalia  decedit.  Poeta  autor  contem- 
poraneus  (de  quo  Pagius  dubitare  non  debuit)  etcollocalis,  eoque  certior, 
quoties  nulla  fingendi  ratio  est,  Widonis  mortem  nonnihil  post  decessum 
Araulfi  differt,  et  mortis  genus  haud  ita  praeceps  facit,  his  Torbis : 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  tU 

Wa?  frepiHoi  UH9H  fiMtremHh  vermiOB  CArarflte),         *.  gJl, 

Ugtrufii»  emWido  hthis  redkwa  rmtmit 

AffmiMf  i§m  veiUo$  cnpiens  pervadere  compee. 

Saevior  ip$e  eOam  regni  paier  hosahu^  arma 

MoHtur,  iai^  avidusfinire  lahores. 
.  Jnierea  tors  iecta  Dei  dremdaia  ioceii 

YetafadL 
Elfwlopost: 

AudiH  isia  saior,  iotum  qui  curvai  Ofympum: 

MorHs  adesse  dim  eof/Hfera  beUa  movenH, 

Sie  tmmeni  yiproprio  eompmat  iumina  ledo. 
bke&^cU  deiide  ilio  moiUU  dantem,  ui  B«eiifario  coidlietvr;  qnte 
fridem  poelae  bohV  et  adttltntis. 

4.  WidoBem  regibas  Francomm  propinqtitate  qnadam  oo^funetiim 
ftee,  oertam  est;  sed  ratio  nexus  ignoratiir.  Liritpraidas  a  Friitcis 
qwiam  affinitatis  liaieam  tra^se  ait.  5ed  expressius  Fnloo  ad  ipsiim 
Wiioiem,  «pod  Frodoardam,  cim  rogat,  ut  Carolo  fayeat,  atque  erga  enm 
ie  gerat,  ui  propiiqiiam  decet  Itaque  ipse  paalo  aBte  et  regnvm  in 
fmasi  sperarat  Gerte  Frttcns  erat^  quod  agnoscoBt  poeta  adversariBS 
ct  Leo  Marsicaniis^  StepbaBos  Y.  etiam  in  filinm  adeptaverat,  nt  antea 
MaBMS  Bosonem. 

5.  ABaom  mortis  contra  Lnitprandiim  et  Baronitm  etiam  diplomatn 
fnuBl.  Tabnlas  Lncae  Florentinins  vidit,  qvibns  8ubs(^ptam:  Annb  ab 
isemrmatione  Domini  ocHngeniesimo  nonagesimo  fuarto,  post  ovitum  do^ 
■M  Widonis  imperatoris  anno  primo,  teriio  Eal.  JanuarH  indicOone 
dsebna  teriia;  nbi  notae  cbronologicae  probe  consentiant  interse.  Atqne 
kiac  iBtetlifhnns,  Widonem  ante  exitam  anni  obiisse,  et  Lambertam  filiom 
m  staiim  agnitom  a  Tnscis.  Formosos  etiam  ad  Falconem  scribens  el 
Falee  ad  f  dnnosam  apnd  Flodoardnm  salis  iannont,  extinctam  Widonem 
■itto  ante  Formosomy  et  tanc,  cam  Arnnlfas  nondam  ad  soBMiidam  im*- 
yaiil  coronam  profectas  esset.  Sed  argnmenta  literamm  mox  dabnnfnr. 
laM  qnidem  diploma  Widonis  apnd  Ughellnm,  in  Bobiensibns  episcopiSy 
foed  In  menses  aliqnot  Titam  ejns  prorogaret,  si  vitiBm  abesset  Datum 
Npiae  Jdihus  AprHiSy  anno  ab  ineamaiione  Domini895.  ind.  i^  anno 
Mfo  re^  ^us  fuinto.  Sed  Aprilis  anni  regni  ejns  qninti  cadit  bi  a.  D. 
S9i.    Itaqne  nnmeri  annomm  Domini  et  indictionis  fklsi,  emnt; 

6.  iBteOecto  Widonis  obitt!,  Berengarins  Fapiam  festinayit,  Jam  ttm 
ift  AiBvlfo  snbactam;  et/regiam  qnidem  nrbem,  non  a«imos  habnit^  sine 
^mbai  loca  wm  letkmitBr.  Itali  sese  filio  Widonis  Lmnberto,  JnTmii 
degaBtl,  qnamris  ephebo,  applicnere,  cpjns  ado)escf;ntiam  materAiU-* 
traiis,  mnlier  callida,  consilio  moderabttni.  Itaqne  Lamberto  cnm  Ytlidis 
capiis  adTeniente,  Beiengarins  cessit,  et  Fapia  dereUcta,  Veronam  se 
re^plt;  yannmqne  adeo  est  aat  pramatnmm,  qnod  de  foedere  poett 
htJhBt  B  merte  Widonis.    Id  serius  coiit,  post  altemm  Arnnlfi  iter. 

7.  Amnlfus  interim  snperatis  Alpibas.  Agaannm  Ttniens,  Rndolfam 
deprehendere  frastit  sperayit.    Praemonitas  ille,  in  notis  montiom 

4niAI.SI  IHPIKII  TOH.  II.  |Q 


Digitized  by 


Google 


U$  ANNALBS  IMPBBII 

4. 811  diyerticiyil  totiil,  d«Mo  teH|Mttat  desaeyirK.  Aferta  #t  pluia  loca  ii 
Arniilfl  potesute  fWera:  sed  casteUt  oJMidert  e(  alidiU  scniUri,  noi 
▼acayit  RaMfwn  crediderin  ad  ItalicaM  expeditioieB  eyocatQm  noi 
paniisse,  fortaaee  diffisnii  atqae  iode  iran  Anuli  ia  ptiacipem  Dnpei 
snmmjssam,  et  fidacia  oteeqnli  regem  appellatUL  Gnii  ergo  aliad  noi 
posset^  qnasdam  Rodeli  dvitatee  cnm  adfaceatibns  pagia  Lndoyico  Bo< 
sonis  filio  tradidit  Sed  donnm  irritnm  fnisse  scribit  Regino;  Radolf( 
scilicet  in  proyincialinm  animis  praeyalente. 

8.  Indicta  erait  Wormatiae  eomilia  in  aestatem.  Ili  placito  acto 
Lotharienses  proceres  affiiere,  qnibns  rex  Sneadibaldnm  praeficere  tenta- 
yil.  Sed  nondnm  matnra  fes  fnit.  Franeia  filla  legitimo  d^bebatar:  Lo- 
tbarienses  deterieris  conditionls  non  eraat  Solnte  conyentn,  Lanrishad 
agentem  Lndoyicns  cnm  matre  Irmengarde  adiit,  praeeeptoqne  regio  ad^ 
eata  Rodoire,  ik  beneficin  snscepit,  non  inane  telamm,  si  regna  pra» 
ceptis  transfeni  possent. 

9.  HiMegardis,  Lndeyid  Jnnieris  et  Lnftgordis  Saftoaicae  filia,  Ar 
nnlfi  censobfina,  regiis  pbssessienibns  priyata,  te  monasterinna  pnelianrtl 
te  Bayaria  ad  Chiemensem  lacnm  detmditnr,  mmorante  Refinonep  nb 
amitam  Hiidegardem^  Lndoyici  Germanid  fiifam,  praeteisee,  RraBaertt 
ex  Henrid  IV.  ckarta  docet  Hildegardis  consilte  artesqne  Aranlfo  ploii^ 
mnm  ad  regnnm  proruisse,  ab  Hermanno  Contraclo  traditar.  Itaqve  roo^ 
fldnam  caUidam  et  clientelis  yalidam  in  snspicionem  yenissa  AyeAtiaai 
credit  affectali  mariti,  cui  reginm  decns  pararet.  Posteo  slye  colnpert] 
ejits  tenocenlia,  sive  quod  ira  deferyescente  benefidi  melnoria  redissd 
resliteta  esi  Amnlfyis  in  diplomate  Gandeshemensibns  dato  yenerandai 
neptem  yocat^  ci^qs  interyente  scilicet  monasterio  fayisset,  nempe  qoo< 
Lndoltes  HiMegardis  ayns  Inndarat  Amnlfi  mnnns  Otto  L  a.  D<  956. « 
Otto  II.  a.  D.  975.  coafirmant,  yerilMs  ejns  relalis. 

10.  Snenlipoldojn  Aranlfi  filitm  nomen  a  Morayo  Inlisse,  dixlmi^ 
qnem  Graed  et  Robemi  recttes  ad  genium  gentis  Snatnplncum  yecaat 
Mabilfo  diploma  exhibet  a.  D.  896,  qno  datem  esl  a  nobis  exoerptoi 
ejns ;  nbi  idem  rex  Lothariensinm  in  sigiUo  Znenteboldns,  te  scriptorl 
£nentebalchns  yocater.  Sed  ipse  ille  potens  Morayoram  rex,  qni  PaaiOi 
niae  magnam  partem,  landem  et  Rohemos  in  polestate  hahnit,  hoc  aini 
extteclns,  grayi  meta  Amoifom  liberayit  Ab  Ingenio  et  pradentia  etitf 
bosti,  Reginoni  landatnr.  Cerie,  qnicqnid  fhbnlentnr  qnidam,  tetegil 
rebns  decessit,  et  regnum  florens  filiis  raliqnit  Sed  ilU  non  diit  lenuere 
et  moit  ab  Ungarts  oppressi  sunt;  qni  omnia  fonditus  pessnndeder^  belli 
ftetmm  ptos  qnam  dvllibus  yiam  aperientibes  extemo  heetL  Ita  eniii 
Censtantinns  imperato^  de  admteistratione  imperii.  Morwiae  (teqoit] 
ttiiMpi  SphmdiptO€U$  forHs  fornUdabms^  Foi 
mrim  ^uk  anno  imo  inpaee  eadeto,  orto  beHo  oMii  ^wadaaie»  TWem 
Choc  nomtee  Ungart  Genstenlteopoilteniii  yekiinnl)  re^Mni  oecapaver» 
fuam  et  nunc  Unent^  eMrpem  fncoHe^  ftit'  ad  Bmlfmros,  Ckrobatos  e 
alku  vidnaB  ^ntee  eonf^§ere.    Haec  Constanlinns. 

11.  £x  bls  planissiaie  tetelligimns,  Zneniiboldnm  id  peae  oouifl 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBHII  147 

teptrio  ooa^extti  Msm,  qao4  Bimc  svperiorHi  liftriorenqiie  HvBgt-  A.8N» 
lim  ap^luDiA.  Saae  MethodiaB,  qoi  Id  ejus  regao  erat^  PaBioBienseia 
aicUepiseopBm  JohaBnes  pontifex  yocat,  eiqiie  Nitrieasem  episcepiiii 
nbjectiuii  Mese  ostendit.  £t  Nitriae  conditeni  Znentiboldon  Dubravins^ 
Beecie  n4«»  eerte  noii  improbabiliter^  scripsit;  eenditorinm  etiaa  olim 
bac  etofjo  iMcriptQm  extttisse:  hic  regem  Moraviae  Suatoplncum  in  me^ 
te  regsi  e«i  eepultnm  Jaoere.  Disdmas  etiami  Ungaros,  everso  Mora- 
fnnm  regmO)  Mon  Morariam,  nt  Tulgo  pntanl,  sed  Pannoaiam  vastasse,  e( 
fnbis  iBColifl  occnpasse,  qnae  nnncNnngaria  appellatQr;  etsi  SUvonicn 
fingna  Cq^ae  ast  Moravomm)  passim  in  Hnngarin  etiam  snperiore  snpersili 
Skvici  etiam  generis  snnt  Rascii  in  inferiore.  Nec  dnbinm  est,  luiHes  ex 
veteribas  iacoJis  ab  Hnngaris  relictoSi  imposito  Jngo,  neqne  enim  tantam 
ifgieneHa  Bori  advenae  implessent.  Ut  de  Croalia  alii^iie  vioinis  regie» 
nttnt  aaiic  aon  dicam,  in  qnibns  Hnngari  non  censedere»  qnemadmodnm 
eC  MorariaB  popnlari  satis  habuere.  Moravi  pestea  pie  amplissimo  regao 
id  mediocrem  principatum  redaoti,  landem  in  Bohemici  regni  corpns  coa* 
ceseere.  £st  illis  a  Morava  flnmine  nomen,  qnod  non  a  Slavis  indnctnm 
asi^  jod  ab  aatiquis  gentibns  mansit,  mnltis  amnibus  ab  utraqne  Dannbii 
i^  comaine.  Nam  et  Marns  (reteribns  memoratns)  apnd  Dacos  ia 
Tibiecini  Inflnit)  et  ab  altera  Danubii  parte  Mura  in  Dravum ;  et  alia  Mo- 
nva  fa  Daanhinm  fpsnm  sese  immergit.  Mor  antiqnis  Geltis  Gimbrisqney 
el  anac  qaoque  Latinis,  Germanis,  Sarmatis,  mare,  palns,  aqna  est  Mo* 
raraai^  Moravomm  asinem,  Germani  Marcam  vocaat;  unde  elim  Marco- 
■iaai  dicti  crednntur. 

i2.  Caeteram  Zuenliboldns  religionem  christianam  in  snis  ditionibas 
fropagaTit,  et  Metbodio  apostolatnm  exeromiti  favit,  nt  vel  ex  Johanais 
pnpao  litoris^  et  Bohemi  priaoipis  cenversione  ad  fidem,  iatejiligi  potest 
MetlMdio  tamen  regni  initio  iafestior  visuS)  eredo,  in  Ratislanm  fido;  sed 
posloa  leeonciliatns  est.  Interim  eo  nsqne  iavakiit  disoldii  apad  posteiei 
bma,  loram  aatiqnarflm  imperites,  ut  hinc  tn  rs^emf  diris  a  saacto  viro 
derolam,  totamqne  gentem,  nltima  mala  incnbnisse  dicanhur.  Christannns 
(Om  CMstiaaam  malis)  S.  Adalberti  Pragensiam  episcopiseewidi  airea* 
cnlaa,  ia  vita  S.  Lndomilae  scribit,  Methodinm  a  principe  mngaifico 
(lastfeeia  vel  Wratislaim  iaterpvetor)  qni  regionibtts  lllis  tnac  domiia- 
Mary  et  «Orersae  terrae  imperabat)  statnlwa  popnlis  snmmum  ponttficea 
liiia^  eiqne  septem  poatifices  snl^diialos;  sed  Snnteplncnm  nepolem 
priwipii  veneno  et  iasidiis  amacnlnm  appetisse,  regno  #ealisqne  erbart 
liima  connlam;  deniqne  lyraanide  potitnm,  impiee^sse;  indolerram 
^Bi  aaalMmale  onm  incolis  et  snlcis  percnssam,  dalamqne  in  direptisaem 
et  praedam,  eliamnnm  defleii 

13.  Hnec  narratio  Aeaeam  STirinm  et^Balbianm,  leMn  BohemicaT 
m  fraoclimm  anlomm,  et  TUae  Cyrilli  l^thodiiqne  Jllastialorem  Anir 
riiipioainm  ilrfnpit,  it  Snatopnlenm  ia  dnes  partiiantnr,  farenlem  M^ 
IMio,  otlnimicom.  Nempe  itte  ma^us  prteeps  Saatopnioi  araacrtM 
eiia  ipoo  m^  Stta^nlcos  eme  visas  est,  cd  snocesseiit  imprelFis  aeiei 
daMao  legaL     Sed  Rastices  iitelligi  4ehet»  qnem  insidiis  Soalopnlci 

Digitized  by  VjOOQIC 


446  AMNALES  IMPERII 

]^g||.  Bapotis  FnAds  prodHwB,  siipni  namTiiiivs.  ffee  Gfeititamt  reaodti 
pro  illa  to&poknm  cali^e  veras  rviitae  MoraYomm  cansas  stte  sdTit. 
Ad4e,  qnod  Goastaiitiiiiis  inperafor  pariter  ac  RegiDO  abbas,  Siatopalci 
noB  Bepotem  ex  fratre  aul  t^ore,  sed  filios  soccessisse  scril^iiit. 

14.  Claritas  Tfri'  afia  adboc  fkl>ida  omata  est  Gosmns  decnu 
Pragensis,  seenli  XL  scriptor,  tradidit,  Zaotopllckam  in  medio  sd  exer- 
citas  dispan^se.  Kt  in  hanc  sensom  annaltsta  noster  ineditas^:  Non 
^ksuniy  inqoit,  icr^a  quaedam^  quoB  Se  ipto  iestantur,  fuod  reidHonit 
tuae  poenkmUa  dMus,  9preto  seouh  patr$am  retiquerit,  et  tMms  oke- 
pitiM  se  sukjieienif  in  ceetu  retiffhsorum  vUae  reliquum  egerH.  lUqne  i 
Boeellino,  in  menologio  Benedictinonun,  sanctis  ordinis  sai  acceosetv. 
Aeieas  SylTins  et  Palcara  qnidam  Boiiemicas  scriptor  apad  Balbinui  e( 
pferiqoe  alii  nar^nt,  Znentibaldnm  ab  Amniro  ▼tctnm;  ex  faga  |n  Saa' 
berem  montem  (ita  Dabravio,  Pnlcavae  in  Rembotam)  perrenisse,  et  ali- 
qnanidia  inter  feramm  lastra  sotam  lalaisse,  donec  oberrantem  tres  asce- 
tae  syhram  liabitantes,  in  oontobemium  recepere.  Ibi  dissimalato  principe, 
rdiqaam  aevi  saavissime  egit,  et  morti  demam  proximas,  soeiis  seeaaa 
Titae  aperait,  addens,  pancos  regnm  in  pnrpara  moritaros,  si  rerae  qviedfl 
bona  gnstassent.  Jassit  se  in  loco  tnmalari,  ne  redirent  posthnml  h&\»\ 
filfis  deniqae  salataria  monita  perferenda  dedit.  Haec  dictn  palcbre,  si 
qoid  Teri  inest,  ad  fiHam  pertinaerint  cognominem,  ab  fiongaris  aat  fratre 
eversam,  de  qoo  ad^a.  D.  898. 

15.  Sed  nec  Bohemiae  christianae  incanabnla  praetereonda  smit^ 
qaoram  notitiam  Christanno  et  anonymo  Cyrilli  ac  Methodii  biognplM 
debemns;  qaanqaam  et  a  comp4Iatione  chronologica,  a  nohis  tomo  IL 
BransTicensia  illu9lrantiain  mim.  10.  fnserta,  ad  honc  annam  confirmeBtar. 
Forte  2aentibe1dam  regem  snnm  ndiit  anns  -ex  regnlis  Bohemonim  Borr 
ciwojas/aotate  formaqae  florens,  sed  nondnm  interierem  mevtis  paldri' 
tetdinem  nactas  ex  TeraJn  Deam  fide.  Sascipltar  beitignej  sed  ad  cos^ 
viTiam  non  admiftitnr,  ei  rlta  paganoram  ante  mensam  in  paviBieBk^ 
considere  Jnbetar.  Id  doleos,  qni  aderat  Methodias,  seTOcato  Javeai: 
fkmneetuhescis  tu^  talis  tantusque,  cum  vulgo  censerij  4mn  tibi  une  ai 
konores  deest  agnUio  OirisH?  flaerenti  illt,  et  qoo  /^acta  titas  motaretj 
qnaerenti,Methodias(propheti60.spirito>:.5cflo,  inqait,  te  mekora  seeleih 
tem  ukjientia  fata  manere,  ^ominus  dominorum  tuorum  ^fidortSy  etpro^ 
geeneetud  instdr  in^/entis  fuvii  ditatabitury  in  quem  varkt  rivulorum  Iteeek^ 
jungentur.  f taqae  chrfstlana  praeoeftta  edoctos,  mox  cum  triginta  assoi 
elis  saero  lavacfo  tingitar,  et  a  se  ipso  alias  ad  svos  redit  Addttm 
etcerdos  €aicho8,  qni  mox  in  casteHo  Hradoctiio  templum  molitor.  Re- 
ginohradeciam  hodie  vocant.  At  aemnli,  slve  qaod  mligio  neva,  sivi 
ptttksqabd  Tir  dispticeret,<  Stroymiram  qnendafti  «^cem  exulem  ^  Ger- 
mania  reroeaiit,  Boreivojam  pellimt;  qoi  aKqiiamdiaapad  MoraTos  htviti 
Sed  mox  Strbymtri  Bohemds  pertaesam  est,  qaod»  in  mores  Hngnamqae 
Teatonau  transisset,  et  palrfam  loqnehuii  pene  amisisset.  BorxiTOjo^ 
retac,  Pragte  basiUcam  diTae  Yirgiai  ex  Teto  stnfxlt.    Sednonhmio 

h  Bic  wh0  «df^rto',  tttpenertpiim  $rt:  Mfr. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  U« 

procemm  B^hentonini  chrisliimom  faisse  pnUadnm  est,  eiit  pri-X8N/ 
■M  forUsse  cbristianonim  teBuerit  capnt  gentiSy  Pragtm.  Nam  a.  D. 
815.  Memoratsr,  14  Bohemomm  principes  LadoTid  Pii  opera  Gvisto 
aityitM ;  etsi  fortasse  non  aeqne  dorabili  omiiiiim  fide.  £t  credibile  est,- 
llMi  ipsQB  Stroymimm,  edacatnm  apnd  Germaaos,  cam  moribus  ei  sen- 
lantuum  tnmsee. 

16.  Borzifojus  annos  natns  75  vita  excessit.  Lndmillam  in  matri-. 
Mue  hftboit,  Slaviboris,  principis  Mielaicensis  Bohemi  filiam,  qpae. 
mariti  secvta  exemplap,  yicit  famam.  Nam  ejus  pietas  in  fastos  relata 
tsL  Tres  ei  filios  totidemque  filias  peperit.  Boleslaos  in  infantia  obiii 
SpiigMvs  successor  patris,  mox  fratri  locnm  fecit.  Wratislans  genns. 
propagmt,  dvcta  ez  Stoderanis  Slavis  conjnge  Dragomira,  ciitas  scelera 
fliai  tragoediis  celebrantor.  Nam.  socmm  strangnlari  inssfsse;  in  iilii; 
WenceeUi  necem  cnm  altero  filio  Bogeslavo  conspirasse  fertor.  Sedhe^c 
SM)  loee  tradenda  snnt 

17.  In  hnnc  annom  translationem  S.  Dionysii  ad  Germano8,-Nicolans 
Yi^dfriM  in  bibliotbeca  historica  conjicit.  Monachi  ex  abbatia  S.  Dio* 
■jiiy  €mm  pretioso  martyris  corpore  Normannos  ftigientes,  cnm  aliomm 

pignoribns  a  Fnlcone  recepti  non  ita  pridem  Frodoiirdo  scri- 
Qoid  ergo,  si  Arnnlfhm  Fnlca  sibi  Garoloqne  mnnere  deyincire 
relBeril,  qnod  illis  temporibns  inaestimabile  babebatnr?  sive  pariemda- 
i«i  reteatamqne,  siye  totnm  supposititinm  vel  in  Gallia  mansisse,  vel  in 
CenMBiaB  migrasse  credamns.  Gisilberti,  nescio  cujns,  furto  vel  artibns 
aeceptom  mnnns  fernnt  Batisbonenses ;  an  ejns,  qni  apnd  Lotharienses 
panlo  serins  flomit,  ex  Mansnariomm  comitnm  gente?  Remos  hoc  anno» 
snh  aestatis  initium,  obsessos  ab  Odone  snspicor,  et  snccnrrente  Carolo 
fiheratos.  Nam  epistola,  in  qua  mentionem  obsidionis  Fnlco  faciti  qne- 
ttiaft.de  Amalfo  continebat,  qnas  anno  superiore  non  memerat  Innnit 
indncias  iater  aemnlos  reges  pactas.  Ne  mres  regM  (inqnit) 
aitriiaey  paganis  impares  fiant,  placuU,  ut  in  tempus  praefinilum 
^gfrae  nwicem  darentur  mutuae  securitaUs,  Itaqne  petit,  nt  papa  ad 
Odesem  et  proceres  scribat,  qno  tandem  Carolus  ad  regnnm  haeredita- 
limB  proficiat;  et  qnamvis  totnm  obtinere  non  possit,  saltem  partem  con- 
cerditer  habeat.  Simnl  gratias  Formoso  agit,  quod  paternam  pro  impe- 
Mtore  Lamberto  cnram  gerat.  Itaque  Jam  minlis  miror,  cessatnm  a  Gallis 
lac  aestate,  qnando  induciae  placuerant.  Lamberto  etiam  Fnlco  scripsit, 
patalatasqne  imperium,  et  hortiatus  est,  nt  grato  animo  pontificem  tan- 
fnm  patrem  colat  lia  /iet,  inquit,  til  dMt&  auxilio  ommtme  tandem 
eioenariit  euperior  fias.  Recordari  avnncnli  sui  (id  est  patrai)  et  aeqnl- 
veci  Lamberti  illustrissimi,  qualis  erga  sanctam  Romanam  sedem  fuerit, 
qnlemqne  exitnm  consecutns  sit;  et  cavmre  exemplnm  Jubet  De  exita 
JLamberti  illius  nihil  habent  historicL  An  forte  aiumi  anxins  vita  exoessi^ 
faed  dio  Romanomm  pontifienm  adversarins  fnisset?  Illud  hinc  firmatnri 
Wideaem  regem  non  fiUnm  Lamberti  dncis,  sed  fratrem  fnisse.  Nam  ejns* 
iem  Lamherti  iHmn  Jnnierem  Widonem  Spoleti  principemi  anno  seqneate 


Digitized  by 


Google 


150  ANNALES  IHFEBII 

ki  8M.  iS.  EgfolAiB  HalbenUdeiisiiui  eplscopiiB  rebi»  "hwiiaiie  mirae  es- 
eessH,  tesUmoBio  Faldensis  neerologii,  eni  Egolf  eplseepos  soribitiir. 
Ceisentit  Tetes  ohroBicea  HalberstadeBse,  a  nobis  editvn,  qood  kkbtt 
Giotfon  C^orte  Egioiron)  ebiisse  erdiaatioBis  soae  aono  bobo,  6.  KaL 
Feb.  SigismoBdoffi  sorregatam  a.  D.  894,  iBdict.'  12.  Is  ftiit  otifoe  meonB 
sedis,  ad  qoam  a.  D.  886  Egiolfos  perveBeraty  qoemadmodon  illie  dfctoa 
esC.  SigismoBdos  receas  ordiBatos,  bbbo  seqoeote  ad  syBodon  Forcbei- 
■OBsem  TOBit,  obi  sobBOfatos  legitor.  Apod  HalberstadeBsed  nemeitea 
proditon  babetor,  Egiolftim  io  itiBere  RonaBO  obiisse.  Qeid  ergo  obstaty 
qoin  dieanos,  eon  Amolfo  io  Italiam  boc  aoBO  Ottonis  Saxenom  docis 
coniten  isse,  et  Tivom  non  redisse ;  sive  Ronam  ex  deTotione  perrexedt 
OqoamTis  Araolfi  expeditio  intra  Lombardiam  stetisset),  siTO  scriptores 
iter  Halicom  pro  Rbmaoo  aceeperiBt.  Georgios  Torqoatos  io  ninalibo» 
Halberstadensibos  nondom  editis,  apod  Sagittariom,  Boscio  oj^e^  memo- 
riae  prodidit,  JoTenem  ex  Gorbeja  petitom,  bonis  IHeris  Bemardom,  Cb- 
reli  Grossi  illom  notbom,  tBformasse:  et  certe  iegitor  BomoB  Tiri  ia 
Tetere  iBdieole  fratrom  sob  ATone  abbate.  Fassim  mire  corroptom  fnmf- 
fbniatomqoe  babetor.  Egfolf^s  toI  Egilalfas  recte.  In  sobscripfionibiiB 
synodi  Fercbeimensis  anni  Dom.  890  Agiolfos  nominator,  non  mal«. 
Halberstadensi  nestro  cbroBico,  resecta  per  errorem  llbrarii  prima  literty 
Giolf^ ;  oecrologo  Fttldensi  contractios  Sgolf.  Atqoe  ista  qoidem  tmi 
possoBt.  Sed  boc  bob  aeqoe,  qood  domestioi  Halberstadeoses  in  Ariol- 
pom  Tol  Eriolpom,  et  taodem  in  ETiolpom  toI  ETilpom  corroperont.  Q«id 
Toro  Winningslodfo  facias,  qol  Enolfyim,  CeBtoriateribos,  qoi  EmondoQn 
lebis  eonfeceref  Garmen  apod  HalberstadeBses  EiBoIftem: 
Eeoe  novem  lotit  Einoifits  ftaefkU  atmU^ 
ln4e  $ene»  stMa  morie  petemiue  obU, 
GraTem  moribos  et  iosigBem  saBctifate  Granzios  foisse  seribit!  qotoa 
BoHo  iiidici«  bistorii^e,  sola  praejodicandi  leTitate  in  bypocrisin  transfbr- 
naBt  GeBtonalores,  docti  qoidem  T^i,  et,  ot  arbitror,  etiam  boni,  sed 
Jodiees  alBcttbos  oorropti. 

ANNO  CHRISTI  895# 

ArmHtai  BargomeBsi  epiKopo  pririlflfia  confirauil  BtUiboue.  ^ereqgBriiii  7eroiMie 
haeret  —  GoiiTentaf  fynodattiDe  Tribarienfit.  —  Ganonet  fjnodi  TribarieBsig 
ncenientnr.  —  Eadem  materia  contlnaatar.  —  Sabicriptlonef  fTiodl  et  caBOnes 
•X  et  t  Bnrehtrdo  oltttl.  —  BMmengif  cttit  dectft.  Adtlytrinf  fvtotmbil.  At^ 
BtlAv  beaa  eedeiitivm  dirif  tt.  —  Zneatebeldaf  fll  mx  iotbtritglte.  -^  Odo 
rex  gfttiof e  fafceptni  tb  Araalfo ;  qol  Umen  ZnentebeJdnm  in  tviiliam  Gtroll 
Bifit  Diploma  Znenteboldi.  —  Normtnni  Oalliam  et  Aqnilanlam  Ttitant.  Inte- 
itlnte  in  Oatlia  torbae.  —  Arnnlftai  prorectoi  in  lUIiam.  Marcbiii  feminls 
•omltei  prteBoit  Berengtriai  eM  fai  cjai  comiUtt.  BeteretUBt  el  BttendttMu 

A.8f5.  !•  Anioli^m  oatalttia  festa  Ratisbooae  egisse,  iBTOBio.  Nam  extat 
priTilegiomy  qoo  Adolberto  Bergameosi  episcopo  regom  LoBgobafdenmi 
^t  FraBeorom  praeeepta  coBfirmat  Engi^ero  ad  vteem  BMmari  euwmi 
hapeHaiM  reeogn,  Baim  Kai.  Jatimr,  am.  inc.  Dom.  995.  indUsk  §3,  ann. 
8,  regni  domini  Amulli  eerenisiimi  regis,  Actum  in,  Geneekur  (RegeBes- 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  mPIlII  ISl 

it  iftmm  rogom  potestttem  sibi  trilmebat  Grediliile  ee^ 
Permprio  tdliaesiaie,  ex  qoo  nrkem  Amalfos  ceperaty  et, 
nftt  t  Widoae  toI  Lamkeito  recnperata,  cetsiftew  Potoit  adeste  mitiv 
Imtltrii,  BOTam  tipeditiOBem  orgeiilis;  qoi  iaterM  Vefoaae  haerebaii 
iki  4.  Nea.  Ifa^i,  csm  paif  qoaedam  circt  yet«f tate  cormiftet,  et  io  viei^ 
■1  M^ificiif  qoadragfott  pene  1k>iuoe8  oppret siat et ;  c<»cefrit  cifibn^ 
ilMifiGia  pobiiea  raiiiam  mtMmtia  demoliri  liceret. 

1  AmnlAif  primo  Tore  td  Rkenam  profeetnf,  mtgntm  fyiodoi 
ifiscfpfnui  tbbatUH«e,  et  t inral  pbfllom  geatit  Frtncoriim,  apnd  M« 
tariHi  tfii  Villa  erat  regia,  nnnc  modica  YiUnla  Of t,  ad  dextram  Rbeni 
ipnitier  Mtfmitiam  ei  Opeoheiminm  aita,  pancnJaf  msticorem  cataf  ba*» 
kmi;fiinteUiteo  TOlerif  ctttelli  visnntar.  £xttnt  ctnone&conciHi,  qnaram 
apitftlioBe  regis  piettf  et  ftpientit  celebrantar.  Pltcoit  regi  et  dere^ 
Bt,  fmde  tridntiio  Je}nnio,  littniif  et  oralionibaf  coelefle  adjnt«ritim 
iiTitiretnr.  Qao  peracto,  rex  pergens  ad  palalanm,  in  regali  folie^sptai* 
iiiTisle  indntnf  eonsedit,  et  f  Upatos  moHitadine  procemm,  de  re  pnblica 
elMiesia  traotaTit:  dom  interea  in  basHica  episcopi,  honorificenttssimo 
nMiti  et  in  pemtfficdibns  sedibof  pofiti,  fynodtle  coUoqaiom  babent 
IMi  idoteof  legalofl  misere  td  regem,  qui  iiiqnir«rent,  qaif  ejtt  in  tm^ 
iKicudi  eoelofia  aoimnf  esset;  simvl  egregit  stcrtmm  literamm  exi* 
«n^U  pnecepttqne  pfoponerent,  qnibns  td  prtedtrt  tgendt  mtglf 
oinntrttar.  Protnlere  et  Mtrtini  epitcopi  inslitationef  td  Mirooem 
Ngoi,  ex  qaibofl  tddadtnr  btee  fententit:  FraeienHa  ordina,  ffOmfm 
ftmky  rTMleriia  recm^dare.  ForttsJo  tnnc  flye  Teram  tliqood  firo 
cittffitllitm  Mortini  Toronensis  epif cepi  ad  Ifaximnm  caesarem  opntcn- 
K  nt  inde  excerpta  extabant.  Rex  legatis  de  soUo  respondens:  0 
Mmt  fuManm  Chriati  et  darissima  mundi  hmina,  a§Ue,  qaae  wMe 
bfMitoiwif;  ;Wi6e(amftiiad^tarid«Mi(Hmiiii«/Mocdrr«mi^ 
iBrm.  lade  ad  synodnm  redenntUiaf  qnosdam  optimates  soos  adjungi^ 
fneidtm  periorrent.  Itaqoe  in  synodo  ab  omnUias  ter  qaatOTqoe  «l- 
«Imtiii  est :  Risaudiy  Ckrieiey  ArmV^  megmo  regi  vUa.  Tnm  sonanUbnt 
tmptiis  bymmim  Ulom  notitsimam  Ambrosio  trUmtom  concinnere,  la»* 
^tm  Domi&nm,  qnod  talem  popnlo  regem  dodisset.  Vorsi  deinde  ad 
Mm  regif,  magno  principi  gratias  egero.  Itft  rex  et  epitcopi  fibi 
Mtio  £if  ebant  Tom  conaidmiloi  capiti^  qoaor  magii  nocossaiia  Tisa^ 
^"^psere.  Quo  peraeto,  rex  do  sacroaaiidii  myslerus  partidpaTit: 
^ViBoopi  secretii  palaUiiis  interf^ere. 

3^  Ctnoooi  extant  qoinqatgintt  ^  octo,  eoncepU  nomino  regit» 
<i<|liiitiinm  fotmt.  Ittqne  ctn.  %,  pmtdpit  omnibofi  regnifii  emnitUmi, 
^  ^  tatthemttt  epiocopomm  fpmti,  comprebensns  ad  to  dncatnr; 
<«>taax  et  Tim  oppononf  ocoidttnr.  Hoc  tnlet fectori  impmie  ftitanu% 
^  M  poenitentiam  «nl  werefoldom  exigi  debereb  Weregeidnm  erift 
^*^  iedfibomuiif,  nom  defOMionii  pocnnin,  nt  in  colbctione  concb* 
'^  ib  eo  loiiinr,  qni  rim  Toetbnli  mtgif  ex  hodiemo  t ermom^ 
Mi  m  anifrt  Jwit  nsn  aettiniabtit.   Poeiae  deiBde  Ui  tacerdotom 


Digitized  by 


Google 


»2  ANNALSS  IMPBBII 

A.8KL  Fer^nBMreSy  aedis  saorae  tenmtores,  nftdres  rehnn  eeislitcinliii  t«I 
exasperiBtor.  Pladtmn  comitis  placito  episcopi  codat,  si  in  iden  teaipes 
concarrerint.  Glericns  etiam,  qoi  necessitale  adaclns  lioBicidiMi  perpe- 
tra?erit,  deponetnr,  cnm  praebere  debeat  nlramqae  maxillam.  BaptisBatis 
mysterHim  nonnisi  in  paschatis  et  pentecostes  festo  peragetur.  Trina 
immersio  tridnanae  sepnltirae  Gliristi  symbolom  habetnr;  et  ad  octaraM 
Qsqne  diem  regeneratio  sacra  ab  omni  chiistiano  popnlo  celebrabitar. 
Pericnlo  tamen  praeoccnpatis  omni  tempore  snbTeaiendnm  est.  Decima 
antiqiae  ecdesiae  etiam  ex  novalibas  debebitnr,  nisi  nltra  qoatuor  mil- 
liaria  absint  Sepnltarae  celebrabontar  apnd  episcopalem  ecclesiaai;  sia 
lioc  eommode  fieri  neqneat,  apnd  aliam  canonicoram  aat  monacberom 
Tol  sanctimonialinm  congregationem:  qnod  si  hoc  qooqae  inoongniam 
iit,  abi  decimam  persolrebat  Tivas,  sepeliatar  mortaas ;  sed  lecvs  sepol- 
tarae  gratis  dabitar.  In  ipsa  ecdesia  laid  non  sepeiientar.  Galices  et 
patenae  ex  argento  fiant,  Tinam  aqnae  permistom  in  calice  DonW  oile- 
ratar;  tertiam  partem  aqaa  fadet. 

4.    Gaasae  inter  presbyteros  et  laicos  ab  episcopo  definiantor.    Ita 
ftegligitar  regala,  qaae  actorem  rei  fonim  seqoi  jabet    Additur,  laicosi, 
si  opas,  Jaramento  constringendom,  presbyteram  non  item,  qai  vice  prae- 
Jnramenti  per  sanctam  consecrationem  interrogabitnr.    FideKs  Ubertate 
notabilis  (id  est  ingenaas)  Jaramento  se  a  crimme  excnsare  potest    Si 
tamen  magna  sit  suspicio,  candenti  ferro  examinabitnr.    Si  rifgo,  sab 
patrocinio  posita,  sponte  sacmm  Telamen  snsceperit,  aanamqae  et  dienii 
aallo  repetente,  Tolata  permaBserit,  a  saacto  habitn  n<m  recedat.    £t  ez 
AfHcano  coAcilio  repetitnr,  etsi  virgo  ante  25.  annnmconsecrarinen  debeat, 
si  tamen  hoc,  cog^te  necessitate,  Tel  ob  mortis  pericnlam,  toI  exigea-* 
libas  his  fiat,  ad  qaoram  ipsa  euram  perUnet,  stabile  mansaram.    Yidaas 
velare  pontificnm  nnllns  attentet,  qaod  et  in  decretis  Gelasii  prohibetan 
Si  qaa  propria  Tolantate  continentiam  professa  sit,  pro  se  rationem  reddet 
Deo.    Sed  haec  sanctio  mox  interpretatione  sabTortitar,  stataitarqae,  at, 
qaae  sponte  Telamen,  qnamTis  non  consecratnm,  siM  imposnerit,  et  in 
ecdesia  inter  TelaUs  oblationem  Deo  detalerit,  Telit,  nolit,  sanctimonia- 
lis  habitnm  serTet    Neminem  senram  episcopas  ordinet»  nisi  perfecta 
libertate  donetnr.    Si  qnis  ex  ecdesiastica  familia  Od  est  ex  serris  ec- 
plesiae)  caltai  diTino  se  mandpare  Telit,  (ex  Gregorii  decretis)  non  re- 
pellatar.    Honoranda  est  sancta  Romana  et  apostolica  sedes,  quae  nokii 
(ita  patres)  mater  e^  sacerdotaH»  dignUatis^  Ua  ul  ahea  eHam  vis  fo- 
renda  toleremus,    Episcopis  inconsnltis  presbyter  nec  constitni  aec  ex- 
pelli  potest;  qaod  si  cohaeredes  in  presbytero  nominando  dissentiant, 
episcopns,  snblatis  reliquiis,  claadat  aed^em  sacram,  donec  coacordeat 
Pladtnm  diebas  festis^  aut  qaadragesimae,  aat  Jejaniomm,  nnllas  comes 
agat:  constitatas  in  poenitentia  ad  pladtnm  aon  eat    Mnlier  concabina 
est,  non  conjax,  nisi  libera  sit,  et  dotaU  legitime,  et  pnblicis  nnptiis  ho- 
aestata.  Ifa  liber  homo,  qni  libertam,  hoc  est  ex  ancilla  per  maaamissio- 
aem  et  regalem  largitionem  liberam  factam,  ia  matrimoaiam  daxerit)  non 
minos  retinebit,  qnam  si  genere  qnaatamTis  aobili  procreafa  esset   Qv 


Digitized  by 


Google 


&NNALBS  IMPERII  iSS 

Sfoiee  ocddetif,  poenite^a»  aget,  tnfiiam  aliiiii  syonte  A.8I& 
ecddlBMC.  Qii  spoite  caedem  perpetrayerit,  per  MO  dies  aoniisi  pane 
cn  8«ie  el  aqiia  aletnr,  niHlis  pedibnf  ineedet,  vehicnlo  loi  ntetnr,  arflui 
■ea  leret,  ad  foeminam  non  accedet;  postea  per  aMmniiitegnim  ecdesia 
iici«4eCiir;  came,  caseo,  yino,  medone^  mellita  cerevisia  abstinebit  Sed 
tl  Mtim  ei  obserrationes  injnngnntnr. 

5.  Aitistites  snbscripsere,  qni  seqnnnlnr.  Emendavimas  antem  snb-^ 
scriptioiies  iB  conciliomm  tomis  extantes :  ArcMepUc&fi  HaUa  Mo§w^ 
flis,  Herwumtim  CokmieMiSy  Ratkbodit9  Treoirenai»:  epiteopi  Waida 
frieingeneiej  SrehttHbaidw  Eiiietet^s,  Tuio  RadMonmuis,  Adaipero 
JtmmUmeie^  Sabmm  ConstatUiemis,  Theodolfaa  Citriemis,  Irinfus  Basi-' 
kemiSf  Baidraamus  Strasbmrgensis^  Goieikancm  Spirensis,  Tkeotelacue 
Wormattetuiey  Adatgarius  BremensiSi  Dado  Wirdunensis,  Wigberiue  Mti- 
Mfkesmetuie^  Ruodolfus  WirtAurgensis^  Sigiemndus  HaivarasiadensiSf 
Mwedkerims  Meiensis,  Drogo  MimideMs,  Biso  Paderbomensis,  EgUmarue 
Omekurgeneis.  Annalista  noster  ineditns  *  notat,  in  boc  conventn  Wicbertl 
ffiUesbemeBSis  non  exignam  antoritatem  foisse.  Bnrcardns  Wormatien* 
eis  episeopBS  in  decretomm  libris  hino  qnaedam  citat  lib.  1.  c.  220. 
m  Jib.  2.  c.  206.  c  333.  c.  236.  c.  238.  lib.  3.  c.  241.  iib.  4.  c.  101. 
l^  6.  e.  iO.  c.  47.  c  48.  lib.  a  c  96.  c  97«  iib.  11.  c  73.  c  74.  c  75. 
m^  15.  0.  37.  lib.  17.  c  49.  c  50.  lib.  19.  c  149.  Notandnm  esl,  qnae- 
dM  €x  bis  in  omioiifl^ns  collecti^mi  concilioram  insertis  non  extare,  ex- 
empli  cansa  qnod  Bnrcardns  habet  lib.  1.  c  229,  sed  ea  desumsit  ex 
fieginoiiis  opere  de  discipliaa  ecclesiastica,  apnd  qnem  hoc  capitnlnm 
cxtnt  lib.  1.  c  12.  Itaqne  cnm  Balnzio  dicemns,  Reginonem  integriores 
TnliirieBSis  coacilii  canonee  habnisse,  neqne  conlemporaneo  in  re  ad 
effieiifli  ejiis  pertiiente  Odem  abroga&dam. 

6.  In  hac  synodo  decisam  Bremensem  cansam,  victnm  Adalg arinm 
et  in  eamda  concilii  positnm,  magister  Adamns  scribit  Addit  fabnlam 
^rvdem  Qsl  ipse  voeat),  illinc  Adalinilih,  hinc  Widgemm  cansae  patronos 
ccrlasse;  victnm  Widgemm  et  postera  die  extinctnm.  Bremam  Goio-* 
■insi  sn^jectam  mansisse.  Sed  credibile  est,  Pormosi  dispensationem 
Tahiisse,  qnam  a  Cmnxio  emtam,  Adamns,  opinor,  non  vidit.  Hambnr- 
fCBSis  archiepiseopatns  in  synodis  dissimnlatns  est  ob  tennitatem,  doneo 
SaBouci  mges  simnl  el  religionem  Christi  et  antoritatem  metropolis 
per  septeatrionem  promovemnt  Amnlfns  ab  episcopis,  praesens  a  prae- 
semtibns,  mire  landatnr.  Sed  alii  mnlta  sacris  locis  detraxisse,  memoriae 
prodBnl.    Theodericns,  qoi  res  Eplemacensis  coenobii  scripsit,  Aranlfnm 

^  eslendit  mnlta,  S.  Willibrordi  possessionibns  ademta,  in  comitem  Lnzel* 
targiciim  translolisse.  Nam  viris  mititaribns  contm  Normannos  indifobal. 
Baee  Adlzreitems  notavit. 

7.  Wormatiae  mox  in  conventn  generali  procemm  Amnlfns  omninm 
ceiseBsn  Znentiboldnm  filium  regno  Lotharii  praefecit,  Reginone  teste^ 
el,  nl  Hermannns  Contractas  Canisii  addit,  etiam  nngi  enm  cnmvit  Id 
factom  qninlo  Idns  M^|i,  qnae  dles  eo  anno  dominica  init.   Nam  ano 

•)  8ax0  Bckarim  turrtiU 


Digitized  by 


Google 


1S4  ANNJLLES   IMPBIII 


» regil  teit^  «C  hiiM  pMl  fm  Mb  pratocflis, 

tfi  4e  akMia  S.  S«tiI&  dalii  3.  UvsMajit  «»>■■ 

at  «p^i  MntMi  ia  4«MtiMiNs  htigki^    (Me 

1  •portat    L«MiMfl  (m  LjidtthiM)  TalleKifl  ^ 

Mtvr.    ZMafibaldos  ad  preces  Radbediy  dflecti  arcUeptooe^  et  caMeliaH» 

lii  fl«,  MeMflterie  EplerMceMi  poflfleHieBM  cenfinMi  Diatm  5.  EaLNov. 

mtm.89S,  MieLi4,  np^m9UZmmU§boUor^mmmpHmm.  ABiwm^imt 

fmiremtL    Tabalae  ap«d  MiraeMi  ia  Mtilia  tcdeiiaraM  Belgii 

8l  Ad  hee  placitMa  cmi  mafaifl  MMiibM  rex  0A>  vMil,  mm  mlk 
knmMo  boMrifice  flOflceplM  Oflt.  Cui  inpetralifl  laiMiM  deMOi  r^da- 
Mt,  BaMioMrii  efM  flire  melalDrM  tm  Faleoseai  afclHtpleeepuft  mm 
Adilinfim  cenitea  iieldMl,  ^y  a  Car^  ad  Anuilfini  cmi  iomim  ve* 
■iebinil.  PagM  coMiftfa,  episcopM  ftigit,  cenofl  ceeidily  carciMe  < 
plMtvr.  Amiire  periere,  qMO  fenebaBtaf ,  seaipM  ia  i 
HafM  BOK  digreflflo  Ib  AqnilMtam  OdMO,  ZMoClbaldM  ia  Caroli 
ttaai  cam  exerdte  TOBit,  el  LaedaMMO  cafltiMi  obfledit,  qMd  maailissi* 
mMi  kabebalar.  Regiao  Logdnram  yocat,  qMd  vecte  MetOMifl  aMaMsli, 
•xflcriptor  RofiBoiils,  ClaTat«m  IsterpreUtBr.  Irrita  obaidio  fiiit,  el  m4- 
MBte  OdoBO  flolBta  est  Com  ia  hM  expeditiMO  efls^t  ZnMtiboldmBy 
BMMO  ABgBsto  moBasterio  S.  Micbaeiis  ad  Mosam,  rogatB  StepbaBi  abb^ 
liSy  qBudam  possesrioBes  reetitBit  Abbaa  fldlicet  cam  ipso  M  castiis 
erat.  Gbarta  daia  /9.  KoL  Sepi,  anmo  Bomimi  695.  Mkst,  15,  rsyMmie 
dMMo  rego  ZuomHkmiSo  mnmo  primuL   Aeium  im  wUlm  Droeki  Jmmim  Nm^ 


9.  NenBUBi  ab  Alfredo  ex  Aiglia  vepBlai,  ii  Gallias  appelMaU 
byeme  revertMtBr  RolloBe  dace,  c^bs  forlasse  bbbc  priBMB  oeMmt* 
lam  est  Bomei.  Barberi  priaram  Sec^aBam,  iode  paolo  aBte  natale  Do- 
miiBi  fesfam  Hisam  Mgressi,  mrsBS  ia  Caadaco  sibi  muitioBem  parmMy 
Mde  aliqBamdia  Galliam  infeetam  babMie.  Addit  Mtor  ebroBici  de  gimtiji 
NermanMrBm,  CarelBm  postM  Rolloai  NeMlriam  tradfdisM,  iBqM  ••  eo 
ebroBlcoB  explidt:  sed  flerios  coBtlgil  illa  RolloBis  coBdliatie.  Alii 
KoimaMi  per  €arBmMm  AqBitaBiae  iBfM  smI:  ila  Odo  etiam,  qmm4 
agefet,  Bcceplt.  WaltbariM  arebiepiscopM  cam  WarBorio  comite  Mi«- 
ebardatt  priadpem  BargMdiae  nrbe  SoMBensi  MclMorai  lam  IUe 
reeepisse  ab  OdoraBHo  scribilor,  qBft  in  aBMm  seqneBtem  rejieit:  omd 
iec  aBDO  rem  gestam,  consentaMam  est*  Nam  ut  ex  Flodeardo  appMei 
Enardas'*,  Hanasses  et  RamBO*  WidoBie  fcnperatoris  cegBatt,  Rlchiede  ed^ 
baerMtes,  urbem  nBBc  eecopaBt,  Tbeobaldufr  Lingonensem  aBlisliiefla 
eaptMi  TisB  priraBl ;  WalthariBm  SenMMsem  cam  Wamflriearbis  coorilt  ia 
Tincnla  conjicinnt.  Archiepiscopns  mox  dimiseas.  est  Fnlce,  etsi  obm 
mMiOM  Meltam  priTaU  sint  aatoree  mali^  apod  PoiOMiam  tamoB  Te- 
Biam  iUifl  rogat. 

la    At  Annlta  sMe  iHinM  ad  RonNfliBmi  Her  eempanl-  SoriplM 
FBMeBds  deBoo  a  Formoso  solidtalBm  Isadit.  Uem  LnilpraiidM  coa- 

*)  Ricardas  «f  potUa  Bampo  c^rrtsU  ^cltmrimB. 


Digitized  by 


Google 


ANMALES  IHPBftll  fS9 

imCy  premni  a  Strgfanlf  AnnM  opem  iinplorafBa.    Sed  ex  Fnlcoiiia  A»  8Mi 

Hteris  et  Terum  serle  nil  tale  apparet.    Expeditio  consilio  episcoponui 

fucepta  est    Mense  Septembri  Italiam  rex  iafreditnr;  Gispadanas  re- 

fieMS  aiox  in  potestatem  redifit,  et  Waltfiredo  ac  Magyifredo  comitibni 

lefeBies  iradit.    Waltfredo  marcbia  Forojnttensis,  goae  et  VeronensiSi 

Maginfredo  Lignrina  credita  est,  qnae  etiam  in  Mediolannm  potestatem  dabat 

Itaqse  serins  Albertas,  qni  et  Azo,  aator  Brnnsyicensinm  et  Ksteasinm, 

dictes  narddo  6enaae  et  Medlolani.    lidem  nnno  mafcbiones,  qni  dnoea 

tiHBt,  id  est  qnibns  exercitos  eredebaitnr,  et  in  caeteros  comites  mls- 

srtica  potestas.    Italia  aotem  cKerior  binas  ad  mare  marcbias  babebat, 

qnae  Saracenis  et  Slavis  opponebantnr.    Rex  deinde  divisu  eopias  per 

itriesq«e  litora  mnis  diinndit,  AUemmmos  per  Benoiiam  et  ApenniMm 

In  florentinos  dncere  Jobet.    Ipse  cnm  Priincis  ad  cnriem,  qnae  didtir 

TnrriSy  atqne  inde  Lnnam  pervenity  nbi  natalem  Domini  egit.    Beren|a* 

rinm  ia  Arnnli  comitaln  fnisse,  cnm  Romam  adiret,  etiam  ex  poeta  pa- 

menristn  intelligi  potest.    Wido  imperator,  filto  etiam  eoronato,  qeasi 

stabili  )am  regno,  dncatnm  snom  contnlerat  in  Jnniorem  Widonem,  ex 

ftalre  Lamberto  natnm;  qni  dncis  Spoleti  et  marcbionis  potestate  ia 

SaHmiem  cnm  exercitn  yeniens,  Bene?entnm  boc  anno  Graecis  pnlsis 

lecepit.    Symbatido  patrido,  qii  ceperat  nrbem,  successor  datns  erat 

a  Leoae  aagnsto  Georglns,  oijns  tempore  media  nrbs  igne  consnmtt 

est;  qni  et  Salemnm  proditione  capere  irnstra  tentayit,  et  ex  paralysift 

sl  Beneyentani  cnjnsdam  contemporanei  fragmento  apnd  Gamillum  Pe<» 

negriBBm  credimoSy  nondom  capta  nrbe  decessit,  ciritate  Tbeodoro  com« 

meadntn:  qnamyis  Salemitanns  anonymns  apnd  enndem,  snperyixisse 

iDam  gnbemationi  snae,  tradat.    Beneyentani  Gnaimariam  Salemi  pria-* 

dpem  solicitant;  is  Widonem  ducem,  ci^ns  sororem^etam  in  matrimo- 

aie  babebat    Wido  Salemnm  yenit,  ibiqne  mira  artis  eqnestris  doca- 

nMBla  dedit    Inde  Beneyentnm  yeniens»  cnm  dyibns^  qni  eraptienem 

simnlayeranty  nrbem  intrayit.    Gapta  est  circa  inem  Jnlii:  nam  flrag* 

meati  anlor,  anoo  nno  et  octo  mensibns  ab  nrbe  recepta  expletis,  Agel« 

tmdem  imperatricem,  pridie  Kal.  ApriL  (a.  D.  806.)  Beneyentum  yenisse^ 

et  tnadem  fratrem  snnm  Radelgisnm  ia  dncatnm  restitnisse,  prodit  Wido 

falerim  yoto  potitns,  Petram  episcopnm,  cui  successnm  debebat,  captumi 

Sdemnm  misit ;  sed  mox  restf tuit,  et  reconciliato  urbem  credidit,  cqai 

ipse  ad  Lambertuai,  Romae  cum  matre  yersantam,  proficisceretur.  Hoc 

tempere  Gnaimarius  Salerni  princeps  Beaeyentqm  teadens^  in  itinere  ab 

Adi^erio  Ayelliai  castaldo  bogpitio  exceptus,  noctn  ptr  proditioaem 

ecnlis  orbatns  est,  Adelgerio  insidias  a  se  pneyentas  Jactaate.   Jotq 

ieta  et  precibns  i^^petrarit,  ae  quid  amplius  marito  periret 

ANNO  GHRISTI  SWL 

iter  la  Italim  diflcU*.  B«reBfaril  ab  eo  dAfeetto.  —  Bi|tpnuid$  de  Berea- 
garii  defectiOM  narratio.  — >  AmnlfWt  arbea  Leoninam  capit  ~  aoma  deditionem 
fcell.  AnilAn  coreaatttr  tn  imperatorom.  JorameBtom  a  popilo  ieti  praeetltam. 
—  Cerenatlo  AfMia  hoe  auo  oOBlifit,  ■ob  Mtfo.  —  OoMaao  amla  eet  mite  e»« 
itm  f  ebraarii.  —  Qsotdan  ei  fOMtv  Ag eltmdi  adeloe  Anialftit  in  Tiacvla  coa- 


Digitized  by 


Google 


156  ANNALES  IMPERII 


Jklt  Papa  ei  aMrilo  Mit«  «Hm  MU  —  Amlfo  Mb«  «  UUprui4«  ■■lcft,  — 

AiniilAit  in  Bijoariam  oz  lUlia  redil.  —  AnvlCnt  Forcliemii  ftait.  PanaoiiuuB 
Wratiilao  daci  commendat  —  Forroosnf  papa  oblt.  Succedit  Bonifacius  n.  el 
Iraic  mox  Bteplkaaas.  —  AJb  hoe  lempore  petsimi  in  tede  Romana  pontilcei  ftiere. 
—  Ad  Stephanttm  iailla  Bomae  padeadae  referaalar.  G«tM  hi^|Bf  aiali.  —  Fa* 
feala  de  merte  Formof  i.  -^  Stepkaaai  iailie  Araalft  parles  iacatae  ettf  qsca  bmx 
deterait.  —  Stephanat  conSrmat  ftindationem  Wildethatanam  Wicberto  Yerdeati 
epitcopo,  filio  Walberti  comitit.  •  Berengariut  cam  Lamberto  pacitcitar,  el  Italiae 
regnam  iater  te  diridnnt  ^  Horrenda  Formort  pott  mortem  condeaiaatld.  — 
Qaid  aam  cerpore  Foraioii  fMtam.  —  Formetafdereaffvf.  —  Falco  Raaieastsar- 
.  «Mepifeopat  darioribaa  li^erlf  a  Stephaao  ad  tjrnodam  Tocntar,  ~  Decreiam  de 
.  Bon  coatecrando  pontifice,  ti  imperatoris  legati  absint,  non  eft  hnjus  Stepbaai.  — 
Galiiae'  res  defecta  h'ifltoricoram  hoc  tempore  obscarae.  —  Koptiae  Baldaiai 
Cahri  Flandriae  eomitit  eam  Btheliwida  Aagla.  Beguli  Kormaaai  'bapHana  la 
fialUa.  —  Pax  ialer  Odenern  et  Gaaalam  MHae  rofee.  Xmaleboldi  refie  4aaa- 
tie  monachit  Sandionytiaait  fhcta.  —  Bolioaif  Norma^  extcensio  io  Lotbarla* , 
f iae  reynam.  «  Fasior  de  BoUone  relatio.  Primnm  in  Aafllam  irmit ;  iade  ia 
Walachriam,  abi  Yictor  rait.  —  BoUo  Bafineram  Uasbanlae  et  Hainoniae  dacem 
▼indl,  capil,  el  laadem  dimitlil.  —  Molenbecceaiii  moaaiterii  dolallo  et  coair- 
«alio. 

4«8N.  1.  Vix  aperieute  se  anno,  difflcile  Anmlfo  iter  fatt^  quod  ploTia 
iempestate,  aqnae  omnia  praeter  solitam  inttndassent,  et  qaa  siccum  erat, 
devexa  montiam  in  praeceps  dacerent.  Eqai  pehe  omnes  velut  peste 
periere,  et  sarcinae  atque  impedimenta  bobas  trahebantar.  Accessit  Be- 
rengarii  defectio^  qui  iratas,  credo,  quod  novi  in  Longobardia  praefecti 
oonstitnti  essent,  ad  Amalfamrespectori;  marcbionem  Tasciae  Adalber- 
tam  occallis  colloqaiis  a  rege  avertit:  qui  Amalfi  fortasse  intuitu  hac- 
lenns  inter  Lambertam  et  Berengarium  velat  medius  egerat,  ut  Lucae 
anni  non  ab  aHeratrius  regno,  sed  ab  obito  Widonis  numerarentur.  Porro 
Berengarinm  drca  hoc  tempus  descivisse,  ex  eo  firmatur,  quod  Amvl- 
fns,  ubi  Romae  ftdt,  sese  etiam  regem  Italiae  tulit,  et  annos  regni  a- 
primo  in  Italiam  introitn  nnmerare  coepit,  ut  mox  diploma  docebit;  qaod* 
Bon  fecerat,  durante  Berengarii  fide.  Itaque  falsas  Luitprandi  narratiun- 
culas  puto,  qui  redeuntem  Roma  Araulfyim,  a  Berengario  Jnsto  ex  meta 
desertum  scripsit.  Gerte  hunc  autorem  ex  ramoribus  pTebeJis,  et  pue- 
ritiae  soae  memoria,  multa  scripsisse,  et  neque  personaram  neque  tem- 
poram  seriem  observasse,  omnia  evincunt. 

2.  Rem  ergo  ita  narrat,  Araulfum,  cum  Roma  rednx  montem  Bar- 
donis  transcenderet,  capere  Bei^engarium  et  luminlbus  privare  cogitasse, 
nt  solus  securasque  Italiam  obtineret:  sed  ab  intimo  ejus  et  conscie 
rem  Berengario  proditam,  qui,  lucema,  quam  regi  praeferebat,  alii  tra- 
dita^  statim  anfbgerit,  salvusque  se  Verooani  receperit.  Inde  Amalfatt 
ob  perfidiam  cradelitatemqne  odio  haberi  spemiqne  coepisse.  Sed  Be- 
rengarins  defecit,  non  in  redito,  sed  in  itu;  nec  Yeronam  confagere 
potuit,  quam  Waltfredas  tenebat.  Fagae  praetextum  a  metu  sumsissei 
facile  cradiderim ;  sed  ipsius  unius,  et  hiyus  nescio  c^Jus  consiliarii  fide 
snspioio  fnlcitnr.  Gredo  talia  abfhisse  a  moribus  Araolfi,  nisi  Berenga- 
rium  conscientia  tactum,  stbi  merito  metuisse  ponamus.  Se^  haec  in 
lenebris  Tetvstatis  £icile  latent^  cim  hodie  etiam  i&certa  saepe  sint  ]a- 


Digitized  by 


Google 


ARHALIS  IHPEKII  lUT 

MdM  de  occiltfe  pHncipiini  ke^B.  Mihi  mos  esC  amhifiui  in  iiiliis  ioter-  1.811» 
fKtarL 

3.  Hex  Giim  exerGKn  Romto  peTveaienp»  poiias  daosas  iireaif, 
Ag^Mde  Tidna  Widoais  orbem  (eaente.  Erat  perplexos  a&imi,  ^od 
exerdtvff  itiBere  fatigatos,  oecessariis  etiam  carere  coepisset:  sed  TMif 
mililom  rem  explicoit.  Ad  S.  Pancratii  ecclesiam  post  misfiamm  aolemiia 
coBcioiiem  baboit  Amiilftes ;  difficnltatem  ostendit,  Dei  opem  implorarily 
aaimos  ad  fortia  facta,  pristiikae  yirtotis  memoria  et  ipsa  rerem  necessi^ 
tate,  aeeeAdit.  DecemitoT  oppognaiio;  rex  monim  saMt,  loca  expioraf; 
«ma  ssbito  clamor  oritor  et  conciirsQS.  Ita  Foldensis  aaialifta.  Loit^ 
pmdos  rem  lepidam  narrat.  Lepnscoliim  forte  Tersos  orbem  coireiifom 
fridam  Germani,  ot  fit,  com  clamore  proseqanntor:  Id  Romanis  speeiem 
eppagnantinm  praebnii:  (erriti  deserant  mnrorom  stationem.  Uoc  iWi^ 
spkati  obsidentes,  occasione  ntantnr;  reliqaos  lapidibas  pelhmtlocd,  per 
actfas  sareinammqae  acerros  in  moeaia  eradant;  alii  manHi  perfodioii^ 
alii  seenribos  et  trabibas  portam  aperiont,  et  Tecl(es  ferr^ktos  diVellaiil* 
Qvld  malta?  cam  jam  advesperasceret,  capitar  arbs  incmenta  Ttderiay 
■emiie  amisso,'  Ageltrodis  fagit;  Lambertos  dadom  in^loBginqniora  dis-> 
cosserat. 

4.  Primns  Amalfas  a  Gotboram  temporibos  orbem  Rommiam  Ti  ce^ 
pisse  seribitor.  ^ciendto  qnidem  est,  banc  expngnationem  titetam  ad 
Bomae  pariem  Leonianam  pertinere,  qoae  sabarbii  yiee  Yaticanam  tncin- 
^ebaly  et  a  Leone  IV..  in  basiKcae  tntamen  mnnita  erat.  Sed  ipsa  trans 
Tfberim  nrbs  mox  deditionem  fedt.  Qao  facto  omnis  senatns  Romanoram^ 
Graecorom  etiam  schola,  aliaeqae  Cat  opinor)  cnm  TexilUs  et  craeibas  ad 
pontem  Milyiam  regi  obTiam  prodiere,  eamqae  com  hymnis  et  laiidibns 
nd  aedem  Vaticanam  pei^ere.  Ibi  apostoliens  ante  paradisnm  in  gra- 
dibns  S.  Petri  snsceptom  introdoxit,  et  corona  do  more  imposita,  caesarem 
ngoetam  apflellaTit.  Inde  imperator  ad  S.  Paoli  ecdesiam  a  Rommio 
popnlo  fidcOitatis  sacramenta  accepit.  Forarolam  ipsam  exbtbet  Bnldengi» 
anmalista:  Juro  yer  kaec  omnia  Dei  myMeria^  quo4  saho  konore  et  lefo 
wum^  ei  fMiMe\domM  Formoei papae,  fideHt  nm  et  ero  omnibif$  dkkm 
w^ae  meae  Armlfo  imperatori;  df  nunquam  me  per  infUelitaiem  conirm 
^ptum  eum  fuo^ul  sociabOj  ei  Lamberto  fUio  A^Hdmdaey  et  ^  matri 
ejm  ai  eeemlaretn  honorem  nunquam  adjutorium  praeMo;  neque  mU 
ipeie  ttui  ipeorUm  kominibus  kMc  urbem  tradoM. 

5.  Si  creiendmn  esset  notis  lemporis,  qbae  ascriptae  snnt  literis 
Pormosi  papae  ad  Bemonem  abbatem^Gigniacensem,  Glaniaeensis  con* 
gregationis  antorMny  Arnnlf^is  jam  snperiore  NoTombri  imperatoris  nomen 
gessiseet  Ediditeas  Reilazias  toftio  secondo'  miseellaneoram,  eratas  ex 
sebedls  Sirmendi.  Yenerat  Romam  ipse  Berao,  ot  apostoIicMi  confirma- 
tiottem  mnm  Jirinmqae  monaslerio  sno  impetraret  Gratiicatas  est  el 
Fdrmoso%  literaeqiio  ita  fioiont:  Scrtptdm  per  manmm  SergH  minilttfli 
eanctae  Romanae  eccleeiae  in  menee  Novembrio,  indietione  empra  eeripim 
(tertia  dedma)^  per  mamtm  Siepkani  candUarU  eedis  apostoti^y  impO' 
ramU  domino  pHe^bnd  augusto  AmuVo,  a  DiO  eoronato.   Bene^vateiei 


Digitized  by 


Google 


iiS  A.NNALIS  IMVIIH 

1.111.  M  FiUiiMi  iwi|«il  oMtMpomeo  catlefi»f«6  wti§§/tnmMm^  im^ 
SteplMDO  VI.  ponUid  Mtgif  credeidam  est,  Annllto  hoc  demum  me 
eoroetfiMi;  illiiis  eiin  priTllegivB,  ArMito  arcliiepisoepo  Nerboneisi 
InMisqve  eeceefserilNK  coftces8«uiy  Imc  cleitditar  fomiiila:  Scripimmpef 
wimrw  Hicokri  $ehtncrH  S.  R^m.  McMee,  in  eMnre  Aup$$hy  mHcL  iA 
Bmm  iHM$k  Mmni  iS.JM.  Scpi.  per  wMmm  Stepkani  epkcopi  S,  eccl^ 
$ttm  NipmimBf  .mmrii  S*  coUmimc  ndl$  apcMieac^  imper&nie  damme 
pii$eime  empu$ic  Armtifie  m  Deo  eeeonalo  ma§mt  impertUore^  ameuf  primo. 
Alqie  ideo  ciitt  FonMive  ^«iden  mox  die  pasclietis  obierii,  tam  indi* 
etioeem  ^oam  meBsem  ptiorls  epittolae  1m  meado  evbare  eportet  No- 
Yomto  ex  Febmario,  tertia  deeima  iadictio  ex  qaarta  decima  fieri  potoit 
ab  ezseripiore  male  lefeite:  lU  certe  perdifficilis  saepe  icriptwanm 
bi^  temporis  lectio  aet 

6.  Alimde  eiiam  Amidftim  aate  eadlMi  Febrnarii  eoroiialiai,  disd- 
mes  ex  diplomate,  faod  ii  Glasiais  episcopis  exkibet  UgkeUns.    Inn.$. 

ei  tT.  ArmUfim  d.  f,  d.  imp.  emp. Petrue^  abba$  eoeteebH  in 

konmrem  8,  Saloaiori$  in  monie  Ammiaia  camtUnii,  ptoddam  ptaaeeptm 
honaa  mameria$  JAiieeici  imperaiori$  detaiA  ad  mamte  no$iraa,  per  in^ 
ieroenlam  Caionie  (lege :  Haionii)  venerahUie  aique  dikcti$$mi  arckiep^ 

eeepi  naelri,  depreeam$y  trf rofteroremi^  et  qoae  seqnaatVT.  Sisfnam 

domini  Amktti  intiicMtiimi  imperafori$  ampa$H.  Ouirickev^  ea$$ceilariii$ 
ad  oiem  Tkeiw^  arckieat$ceiiarii  reeopnooi.  Daia  4.  Sal  MariH  anao 
tfpie.  Dom.  806,  indici,  i*,  amno  repni  Amuifi  regie  in  Franoia  nono,  in 
liaUa  iorlio»  Aftert  ffafias  alla  exempla  diplomatam,  ubi  imperatores 
SAnos  taiitamregBi  naBMravuit  HiBC  etiam  intelligimoSy  Hattonem  Mo- 
gVBtinnm  arcbiepiscopam  in  bac  expeditione  AUsse. 

7.  Qoaestiones  deinde  de  iis  babitae  svnt,  qvi  criminvm  arcesse* 
bantvr.  In  bis  erant  Genetantinns  et  Stepbanvs  principes  senatvs,  qvi 
evm  Ageltrvde  ad  occvpondam  vrbem  conspirasse  dioebavtvr :  qvos  Ar« 
■vlAiS  in  Tincvla  conjici,  et  in  B^oariam  dvoi  Jvssit|  credo  non  magis,  vt 
pvniret,  qvam  vt  fidei  caeterervm  obsides  baberet  Gonstantinom  oese 
illvm  pvte,  qvem  Sigonivs  ad  a.  D.  897  Marini  nvperi  ponfificis  firatrem 
iMit  Lvitprandvs  baec  in  mi^vs  attoltens,  mvltos  Romanernm  prtnc^iei^ 
•biiam  sibi  bonoris  eavsa  fattes,  decollari  Jvssisse  Arnvlftim  scribU,  vt 
Fermosi  injvrias  vlelsceretvr.  Sed  nibil  tale  babet  Fvldensis  scriplor» 
aeqoalis  tempori,  et  in  bao  ipsa  narratione  praeter  solitom  cvrioevSi 
fivieqvid  de  Formosi  iijariis  aot  in  Amoltom  stvdiis  JacUtor,  vanvm 
pvto ;  qvando  excerpta  literarvm  ipsivs  et  Falconii  alia  emnia  loqvvvlvr. 
Cvm  fortvna  ee  circomegisse  non  dvbito;  necessitati  lasMn  obsecvtvsi» 
enetern  patrem  commvnem  egisse.  £t  qvis  reprebendat^  pvero  el  mvlieri 
«b  00  praelatom  magnom  regem  ex  stirpe  Gandinay  cvi  ipsererom  babitos 
epoDdebalimperittm;  c^jve  Jam  Ivm  qvasi  imperatoris  mijest«tem  binl 
innclae,  bini  Borgvndiae  reges  colebant;  cvl  Berengarine  in  ipsa  Italit 
per  sKramenta  se  obnoxivm  fecerat. 

8.  Anvlfvs  non  nltn  binas  septimanas  Romae  moratvs,  vrbem  Fa-» 
reldo  nsallo  avo  ovitodiendam  credidit.   Ipse  Ageltndem  cvm  Lase 


Digitized  by 


Google 


ANNALia  LMPERU  451 

MpMMi^  tCitiit  Hio  iii^piM  iknm  pltk^  fireMMtlit  ftMtt  A»| 
UHfmiwM  mUs  «^tradit:  Atmilfiim  id  Gameriits  prtletUm^  ttsleUiui 
Mtiie  Fimtm  ebsedisst,  cti  tt  tredidertt  Agtltradie.  Hum  prtMtm 
t  indMi  ^Mdtm  principi  ftmiliaritsimnm  (tn  pitttratm)  mdlo  aaro 
fimpisse,  tl  potiotem  dattm  domint  prdpinlirri)  boi  tocitonmi  ted^  4 
iiHtce^aikimi  feriiatemplaeattrtm:  exptiimetltm  eUam,  praesealt 
ifso,  ^o  atel>atar,  it  serro  fedsit»  qoi  iitefrt  poal  poliooem  hora  iUt*^ 
»  ismerit;  qtosi  hora  Saflceral.  Itteramitiam  tiTf  credOBtem  siro 
tnktt  simtlattem,  imperata  fedsie;  tom  reetfft  tam  alto  sopoit  dt» 
iwfiii  Jactisse,  al  per  tridaom  tolias  «xercitos  strtplta  txcilaii  mm 
fmL  Apertis  landem  ocalis,  boUo  iBleHeclas  sigooi  mtfiftim  yro  Ttf'^ 
kiiiedisse:  tom  omtts  lerrore  correplos,  de  recesst  oogitasst;  Rtgem 
jiayia  stpremi  ftdicii  ceostra  meraisse,  qaod  miiittm  iBseleBtils  iA« 
MMii,  et  saam  magis  qtam  Dti  lioBorem  qaaesitsel.  Namtio  per* 
liiiarit  per  se  fpsam  ttbmlitar«  ¥acile  priBcipam  morbi  It  TeDtBl 
milniiem  trabaBtBr,  impataBttrqat  bis,  qaibtt  prafteert»  Infiiiciseimtt 
BbBtiMim  deltclt  Amalftil  feerit,  si  lam  facile  et  arctnaejatitl 
Mi  BveBcario  01  Agoltradi  pattera ;  tt  ictititm  illam  mtntit  feriUtem 
blakto  priBcipt  Gttnani  ttriptoitt  igttorati  Stritt  IB  ptratytin  ffr» 
iitt  Anilte,  rentnoqtt  lentattt  ttt;  onde  fabalaBdi  occailt  Halit 
mi.  -      •• 

9.  Agiltradit  Spoleinm  te  ncepernl :  Araalfim  inttqotnltm  morta 
imill  Grati  iofirmitalt  ctpitis  detentam,  FoldOBSit  aator  tcribil.  IUh» 
m  p^m  metaent,  iler  in  GertMniam  tibi  relef endom  polaYit,  ftaido 
<|iiUteB  imperii  consecattt  erat  litloldam  laiieB  filiam  BOlbBm)  n«l« 
ibinB,  Medioltaam  mittit,  ot  Longobtrdot  it  ide  retineret  Ipse  per 
^  IVitetinam  in  iitfoaribm  rtdttam  mattrtl.  Ittqtt  Ttnom  tsiy 
NLiiitpnndas,  qao  magis  Italis  spretam  credamns,  TlcintMitm  rabtl« 
^  it  Anicbtrii  Efortdiae  imrcMoliit  iB  boe  tempts  ottf^H;  qiae  st 
*M  iiil,  biety o  abbiBO  eTttera :  Mmc  oaim  AraolAit  in  bato  Ittt  itn 
^  Qit  in  ra  tliam  Sigontam  dtctptam  mlrar,  qni  Lakprando  fhm 
^  eteddas»  elitm  Sergiam  papam  mtx  pra  SUphano  admittil. 

i^  Gatttram  Arntlfam  imperalorom  boc  anno  lapM  aediom  oam 
*M  iliii  graTilor  «entrilBB^  HertMmum  GoBlracttt  CaniiU  tcriplam 
nNiH.  tx  pltalTti  dia  decaboittty  Regino  babet  Maltra  in  Franciam 
f*^  nempe  per  B«|etriot,  el  mette  Jam  ABgnsto  Porohemii  ogtste, 
^PHnt  ex  diplomalt  moBUterii  MolleBbeeciaBi  in  ABgaria,  ^od  nobttt 
•itriii  Hildebtrgis  it  dioeceti  MiodOBsi  de  btnis  stls  condidll.  Clete» 
^^  ii  cbronico  Wettfaliat  nondom  edito  tabolat  apnd  Scktttniam 
^18,  baee  tantnm  novittimt  verba  mutriptit:  Stfmm  iiomM  Anm^ 
'"MitM  ityerueirii.  Ermutui  noiarim  od  vicm  Tk$$iimm  atcMo^ 
f^  recogtmU.  DaL  IdUnu  AujnM  ann  inc.  dminicaa  896,  imUeLiS^ 
^imiwiArmUjiQ, impMii.  AduminiFarcheim.  Com  Rtlisbenae essely 
^'^xniB  lUdHt,  t  Ltone,  hoTte  Romae  atgtslo,  legaltm :  PannoiJam  tnm 
*^  Pilntoi  toemiam  YralisiaTOBi  dnci  commoBdaTit.  Orbem  Pahidarem 
^V^^  el  m  art»itrtr  Ttrai  Brannerat  ctni^cit  ette  Moebtrgtni:  ii 


Digitized  by 


Google 


t6*  llfNALES   IMPERII 

JLSMw  «tte  GemmktL  tox  umL  Itaqne  kic  Iogiis  can  viciiii  WraUalM  Ui 
beMidwn  coocessiis  est,  credo,  quo  m^ori  fide  ingme&tilms  Ungarift 
Fuuioniam  (ueretvr.    Imperator  nataleni  DomiBi  Otingae  celebravitw 

11.  Arnalfo  Roma  digresao,  Formoans  pontifex  e  Tita  decessil,  -ri^n 
pasdiatis  die.  Ita  diseite  PtldeBsis,  qaem  seqoitnr  Hermannas  Contrmc- 
tos.  la  ci^  locnm  mox  eligitar  consecn^que  Bonifacios  II ;  qni  po- 
dagra  correptos,  vix  15  diebas  Cpost  ordinationem)  stdiue  scribitnr; 

Ter  quino*  kk  m  arce  die$  expkoU  honoris, 
Bt  Frodoardi  carmen  pontificale  habet,  a  Mabilione  editum.  GregiMio 
tamen  patriarcbae  Gradensi  palUnm  concessisse,  Sigonins  notat  Depo- 
sitnm  primo  de  sobdiacoaatn,  mox  de  presbyteratn  Cen,  qnod  Formoso 
adhaereret?)  et  tamen  popnlari  mann,  id  est.tamnlto,  proTectim,  babet 
concilivm  Romannm  a.  D.  897 :  sed  c^Jns  aatoritatem  imminavnt  factie^M, 
qoibas  tanc  Roma  distrahebatar.  £t  Jam  ecclesia  Romana,  cni  hademns 
Tiri  ant  landabiles,  aat  certe  tolerabiles  praetaeranf,  edipsin  horreadaa 
pati  coepit:  nam  qni  secntos  est  Stephanus,  etiam  bnmanitatis  offioia 
exait  per  immanes  actns,  et  Ticissfm  infelid  exita  laqaeam  imbait» 

12.  MabiUoaem,  Tiram  etiam  a  moderatione  laadandnm,  ia  praefit- 
timie  secnli  V.  Benedictini  non  male  notasse  iaTonio,  ad  id  temporis 
Romanam  sedem  tenuisse  pleposqae  Titae  probabilis  Tiros,  certe  non  plame 
iadignos  pontificatn.  Nec  qnenqaam  facile  legas,  eoram,  at  sic  dicamy 
m^estatem  impane  Tiolasse;  penes  qnos  iniemerata.  esse  credebatar 
sacronun  canonnm  autoritas,  qnae  popaloram  Teneratione  consecrabator. 
Sed  noac  omnia  snbito  co&Tetsa  sont,  et  per  impnros  improbosqae  moa- 
stra  iatrosa.  Itaqae  ArnnifiBS  Anrelianensis  apod  GerJ>ertam  in  actis 
Sfnodi  Remensis :  0  ht^enda  Bama^  inqait,  quae  noUiii  nu^oribui  eimrm 
pairtm  lumna  praebmiiif  noeirie  temporibue  monstromi  ienebroi,  fiOmria 
iecuUi  mfamei  o/fkdiiiL 

13.  Frimam  mali  labem  Mabilio  ad  Formosnm  refert:  sed  hoic  a 
Johaaae  oppresso,  et  Mariai  antoritate  restitaio,  Tiro  caetera  eivdilo,  et 
moribas  grsTi,  fnisCra  matatio  catbedrae  objicitar,  non  innsitata  ecclesiiSy 
et  in  qna  Mariaas  ei  in  ipsa  Roma  praeierat  Itaqne  ad  haac  potias  Ste-> 
pbannm  initia  Romae  pndeadae  refeto ;  qai  ia  praedeeessore  mortno  ex- 
emplam  dedit,  qnod  ia  se  TiTom  recuiere  seasit  Fotissinmm  mali  caosam 
libertati  attriboo,  qoae  ia  Itoeatiam  degeaeraTit  Olim  etsi  electio  poa- 
tificis  penes  Roauinos  esset^  ordinatio  tamen  autoritate  imperatoram,  aat 
pro  illis  exarchoram,  fiebat  Ita  non  fadle  pessimns  aliqois  obtradebatnr. 
Mox  Gri^ecis  rejectis,  eadem  fere  potestas  penes  Francos  fhit:  et  noa 
iayitis  pontifidbas  ipsis,  qaibos  rei  pablicae  cara  erat,  etiam  pactis  legi- 
basTO  firmata  est,  duraTitqae.asqae  in  Garolnm  Grassam;  deaec  diTabo 
aaper  Fraacoram  imperio,  raptam  est  fieaam,  etRomaaiinstareqoiiaxii- 
riaatis  in  praeceps  iTore. 

14.  Fabula  est  apnd  Albericam  ex  Petro  Damiani,  sedem  RoSMOiam 
ta  orieate  possessioaes  haboisse,  onde  tantnm  balsami  caperet,  qaantnm 
snfficeret  lampadi  ante  alUre  S.  Fetri  pendenti,  et  semper  accensae:  eas 
a  Formoso,  accepta  pecnaiai  distractu.   Itaqae  aliqaaado  ibidem  onmt^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  1«| 

(«FTiUlis  Miex  eoltplitm  imi^C,  addiiisnrerbis :  7W  etgHtkMi  ktcemam    i.  896« 
meam  amf^  me,  et  ego  exiiMgu9  k^emmm  htam  cotam  Deo;  pepam  eor«* 
riim-^t  mox  expirasfo. 

15.  Stepbaniis  igitttr  CcQi  afttea  nomeii  Nicolao,  ut  Labbeas  obm* 
Tit)4iefinicto  BooifaGio  aaffectas  est  Sextom  Flodoardns  appellat;  Loit- 
^odas  inepte  Sergiam,  naper  Formosi  aemalam,  jam  papam  facii,  qaasi 
mBfteateAdelberti  Tasciae  marcbionis  factione  creatonL  Falso  Sigdnias 
episcopam  prins  Anagnioram,  Hermannos  Gontractas  Gampanfeie  tradidit; 
qiii  tom  certe  Formoso  rldicale  transitam  ex  Fortaenst  sede  objecisset 
kiCitt  Aniulfi  m^estatem  colait,  credo,  natantibas  adhac  ItaliS)  oimLam- 
bertss  et  Berengarios  nondom  coneiliati  osaent.  Extat  enim  pliTilegiom 
pentiicis,  Arnnsto  Narboanenfi  concessnmy  omnia  ejas  Jata  confirmans, 
a^CafoUo  editnm,  a  coUectoribns  ooncilierom  integratom,  cnjas  sabscri- 
ptioBea  Jam  sapra  retnlimaSy  dahm  scilioet  Hnperante  damiMO  pUesHM 
eefuto  ArnMlfOf  a  Deo  corotuUo  magno  imiperatore^  aemo  primo.  Stdi 
nox  conrersio  rerom  secota  est;  nec  dobiam  esC,  recradoscentibas  Lam- 
berti  partibiis,  Faroldam  Roma  pnlsom ;  qaando  et  lUias  imperatoris  Ra- 
toldos  Medidano  ejectti8>  seee  per  lacnm  Gomensem  ad  Rbaetos,  atqno 
iiit  ad  pafrem  recepit 

i6.  Initio  Stepbani  (cam  adhac  Amallom  coleret)  Wicbertttm  Yer- 
^ensem  episcoponi)  Witikindi  Magni  pronepotem,  patemae  fandationis 
Wddesbnsanae  confirmationem  impetrasse  credidierim.  £t  fortasse  in 
Aroolfi  coroitata  Romam  adiit,  et  Jam  a  Formoso  indulta  snb  Stepbano 
Uatan  expedita  snnt;  quae  itahabent:  Stepkanm  epUcopue  servus  ser" 
vmm  DeL  Venerabilis  quidam  Walbertus  coitepum  tn  honorem  S.  Ates^ 
torfrt  mariyri»  construxU  in  poffo  Leri  in  toco  qui  tkdtur  WitdeskusetK 
hst  obittm  ^usdem  fUius  venerabitis  epiecopus  WiMbertus  de  Verdetmi 
ecdsfia  transmissa  nobis  pagina  in  qt$a  continebatinr  et  vottm  patris  e^ 
tt  yropinquvrtm  omttiHm  subscriptio,  coitfirmationem  efusdem  voti  euf-^ 
I  fessiL  Itofue  sub  dioim  judicH  obteetaOatte  jubemus^  ut  ttec  episceptte  mo 
tBquis  de  cogtuUione  tfus  vet  atiMS  magnus  vel  parotts  haec  ntfirin^ere 
mdeat,  Optamus  vos  in  Christo  bene  vatere.  DaJtaKalend.  JuttHf  ittdictiotta 
tm.  Sed  hanc  namemm  indictionnm  Stephanns  non  attigi^  deciman 
^nrtam  ant  decimam  qnintam  malim. 

i7.  Rerengarins  speravmt,  Lambertom  per  Araalftnn  opprimt  pesoe. 
S«d  idnns  dominam  qoam  aemalom  Tolebat.  Itaqae  digresso  Anolfo, 
^  pace,  etsi  iniqna,  cnm  Lamberto  facienda  cogitayit;  praesettim  cnm 
decessisset  Yita  Waltlridas  Forijalii  marchio,  qai  Veronam  in  imperatoris 
Me  retinnerat,  Lambertnsqoe  per  proditionem  (nt  appar^)  Medioknam 
^peruset,  et  Maginfrednm  comitem  cepisset;  qnem  capite  miltari, 
ilio  geaeroqoe^  ocolos  mni  Jossit.  Alter  fiHas  patrem  mttos  fertor,  deqno 
^  Frostra  Sigonins  Maginliredam  seqoenti  tempore  ad  Rerengarinm 
^xiise  pntaTit,  qood  Freherianam  Fnldenaiom  annaliom  editieiiom 
^  Tidisset;  qaae  res  etiam  Raronio  passim  flrandi  foit  Finf^t  poela; 
^bertam  monitis  patemis  a  Rerengario  pacem  petisse :  sed  iniqnae 
^ic  ptcti  leges  contrariom  probant.  Ticini  congressos  reges  pooln 
AIRAE.BI  mriRii  T0«.  n.  \\ 


Digitized  by 


Google 


I«S  ANNALIS  IHPERII 

A.^816.  ^niHy  «Iqite  iUie  feedvs  ■aMimi  i^igiset.  Aidvan  refnoraai  Iteiteii 
•  eoBSttlilini  (modo  addas  ab  hajaa  ostio  Padeil)  fitdriaom  Val««lvs  jm^ 
dicat  non  male ;  com  e(  Matinam  in  Lamberti  potetlate  foisse  conatet,  ni 
ttfoniiis  ad  a.  D.  69a  testator.  Bt  )am  maac  Regii  foit  a  U.  Decemb.j 
ib^oe  rogatn  matria  Agiitrodis  privilegia  indolsit,  ot  idem  habet  SigoAiQ^ 
ia  tflitidBe  Bonpniensi.  ^  I 

18.  At  Steplunos  Annili  meto  iiberatos,  yiros  in  Pormosiim  eflbdit^ 
|;ambtrtoi#  si  non  adjatorem,  ctrte  «eo  adyersariom  faabitvnis.  Ergo 
^ost  septinHim  ab  ejos  obito  meftsem,  id  est  post  qoartom  Norembris,! 
eonailiom  Romae  agit;  Formosi  cadarer  sepolero  erotom,  ex  batilica  Va- 
ttaoia  affiBrri)  vel  potios  (si  actis  alterios  oonciiii  credimos^  per  terram 
trabi  Jobtt:  tom  pontificahbos  ornamentis  indotom,  in  sede  collockt,  el 
rtom  agit.  Cur,  ioqoit,  cum  Portuemsit  §s»et  epdcapuif  Homamam  $eim 
imaekH?  lade  condtmnatom,  saeratisqoe  exotom  Ttotibos,  tribos  ab- 
idssis  digitis,  in  loco  profiuio  defodi  Jobet ;  tom  cooGtos,  qvos  ifle  trdi- 
lavtraty  grtdo  dejicit.    Haec  Loitprando  aegrios  crederentmr,  nisi  acta 

'  et&ciiii  Romaai  a.  IK  898«  celebrati  et  aliorom  yeterom  testimioiiia  firma* 
rt^  Nam  tt  Foldeisis,  adyocatom  ei  datom,  et  Htrmannos  Contractos, 
loqoente  pro  eo  diacono  examiaatam  degradatomqoe,  memtriae  prodidere* 
JocolariB  ftitora  scena,  nisi  cadaver  affdisset,  borrore  faoti  im  fragoediam  j 
ftrsiBl  trat.  Baronios  (ex  proximi  Jobannis  etncilio)  boio  coby tnticalo  I 
prattor  tpiscopos,  etiam  presbyterot  oardiBales,  Sergiom,  Beiiedictom, 
Martiaom;  tum  diacooos,  Pascbaiem,  Jobannem  alttramqoe  Jobannea 
interfoisse  seribit;  Sergiom  aotem,  qoem  eondem  com  Fonmosi  aemolo 
babtt,  factm  et  tobam  sctieris  i^iisse;  sed  Sergios  ille  Bopems  nanprts- 
byttr  Romanae  ecclesiat^  sed  diaconos  apptUabator ;  neo  faeile  tono 
dtectni  cardinales  in  presbyteros  motabantor. 

19.  Qotd  tandem  de  corpore  Formtsi  factom  sit,  Tariant  scriptores. 
Fildeftsis  sioipliciter  txtra  solitom  apostolicae  sepoltorae  locom  terra 
obmtom;  std  tractom  et  in  Tiberim  proiectom,  conciliam  sob  Jobanne 
m^  reitrt.  Hermannas  Gontractos  aliqoid  fabalae  dtdit,  ciTlbos  per 
miraeola  tmitis,  tandem  in  sepolcbrom  repositom.  Sigonios  maris  aestn 
ad  ripam  rejectom.  At  Loitprandos  nogarom  immodicos,  cam  postea  a 
piscatoribos  repertos  et  ad  Vaticmm  aedem  delatos  foisstt,  qoasdaa 
saBctorom  imagines  bonc  in  locolo  positom,  mnlta  com  Teneratioat  salotasse. 

M,  Formosi  caosam  egit  AoxiHas  qoidam  Francos  (inetrtom  aa 
ftrt  Bomine)  ab  ipso  ordinatns,  bbiis  libris,  qoos  Johannes  Morinos  oon* 
gregatitBis  OrktoHi  presbyttr,  tperi  dt  sacris  ordinationlbos  instrtos, 
primBS  tdidit,  qoemadmtdom  Pagios  notaTit;  obserraBS  etiam,  dialogoai 
Tottrtm  bojts  argomenii  a  MabilioBt  ABaltctoram  tom.  IV.  prodocton; 
ci^os  antor  proJixe  Formosom  commendat  Ait  in  omni  Tita  sommae 
iraTitatis  foisst;  Tinom  non  bibisae,  camtm  atn  gostassO;  foemiaam  Be** 
scistt;  gentes  RdigaPtrum  ^edicatione  pietatis  confimmsse.  Etbano 
taam  tantom  Tirom  Tim  in  s^olcrt  passom ;  bosta  dirota,  ossa  cta- 
frattai  corpos  inpoblicom  projtctom;  Btc  qoitqoam  JoTisse  scbolas  c)a- 
aUBtts :  0  parcUe  eepmitof 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPERI1  m 

^i.  Synodvm  ln  S^ptembreoi  iidtctioito  15,  id  est  hi^at  aini,  cim*  j|.  ggg. 
tactTit  Stepliaiius,  et  ad  eam  FolcoDem  Remeiisem  Toeafit,  a  qno  saltitv- 
tis  fberat;  aa  ea  ect  syBoduB,  ii  qoa  Forraoci  memoria  (kmnafe  est? 
Iplstola  paiiJo  acriorPolconi  Tisa  est,  sneto,  nt  ipse  ait,  mdiiajnssa  aed* 
fm  ab  illa  sede.  Respondet,  se  pene  ab  inconabniis  ad  canonicae  disd* 
^e  normam  edncatnm;  deinde  a  Carolo  glorioso  rege  ad  palatina 
ibseqnla  aceersitom;  tandem  Garolomanno  regnante  ab  episcopis  Re« 
Msis  proffnoiae  cleroqie  et  popnlotlectnm  arehitpiscopnin^pJas  oneiis 
foam  bonoris  recepisse,  dnm  ecdesia  contra  infestationes  b«baremm 
tieflda  siL  Accedere  Znentiboldl  i^Jtrtas,  qnem  reprimi  oiat  Scribit 
et  Jobanni  cnidam  eplscopo  Romanae  proTinclae^  petitqnei  nl-npnd  poD** 
fiicem  fiTeat. 

22.  Extat  in  decreto  GratlMl  censtitutio  Stepiani  plipad,  •efeattta 
iMianns  electns  consecrareinr,  nisi  missi  aS>  impenitoro  legatt  ideesmit 
U  eim  Bnonio  aAtsqne  oniiifbns  supra  Slepiiano  IV.  Tindieavlmns.  FroH 
^  dlssentit  Pigfns,  et  Stepbtno  bntc  YI.  yeseteo  kominnm  tribniti 
toliannes  II.  eadem  sanciens,  non  bnjns^  cvjns  nnlta  eitnt  avtoritasy  sed 
nienai  pentificum  consnetndinem  legemqUe  ArinaTit.  Badiiani  IIL  do^ 
kretim  contrarinm,  ne  legatf  Iflperiales  expeetarealnr,  qUod  Paginsii 
hepbao  Yl.  correctnm  statn^  fictitintt  est,  snofie  a  nobis  loco  ex-* 

33.  H  6ania,  dnm  iteHMh  Ndrmannl  ingnrant,  ifegibns  a  se  Mom 
Mim  foisse  apparet,  site  padtttitt  Tafnerir,  siTO  nterqne  in  ettraMnm 
mm,  tanqnam  ex  coa^icto,  Tirterit  amia.    Gallia  circn  kaec  tempom 

^^{010^^0^,  temporlBus  Tfcianm,  monstrare  non  potest.    Albericnt 
anms  qnaedam  collegft;  sed  in  tempomm  notatlone  pamm  tntns, 
kn  fere  5igeberinm  seqnatnr,  chronolognm  certe  mahiin. 

b24.  Albericns  ergo  ad  a.  D.  894.  baec  fere  Iwbet  ex  Gnidone :  Odo 
le  Francia  cessiC,  Odoni  AqQitania  Garolns,  conditioae  recipiendi 
ipSHm.  Idem  antor  anne  praecedente  Baldnini  Perrobmceitet  Jn<*< 
^  iUo  Baldnino  GiIto,  oomiti  nandriae,  ait  AlfMhim  Anglomm  mge» 
IftelswSdem  neptem  snam  in  matrimoninm  dedfsse,  ex  Egelfteda  ills 
Iti^o  nnfam;  el  Ethelswidae  firatrem  Ednirdnm  postea.regnasse.  SeA 
^  rerera  Alfredi  tlins  fiift.  Alfrednm  ipsnm  mgem  idmn  antor  mirio 
^dibns  aftoOit.  Hoc  antem  anno  ex  Slg^erto  refert,  Hnndenm,  nesci» 
Nn  Normannomm  regnlnm;  Caroli  mgis  onra  bapttomnm  snscepisse,  et 
■^eo  de  sncro  fonte  snsceptnm.  Id  ipse  pmpemodnm  de  Mistingo  iiter*' 
^Mb,  qni  Gamle  se  snmmiserit^  et  in  stipendinm  ab  eo  Gamotenainm 
>^n  impetraifi. 

25.  noc  ttmo,  ant  certe  snb  exitnm  praeoedentis,  pacem  inter  Odo-* 
^  et  Carolnm  fiBictam,  ex  Fnlconis  eplstola  adnoTnmpontificem  ceHigo. 
^Ute  snperiom  nondom  coisse,  bostllis  metatoram  Odo«s  cnm  Fnloone 
KHfTessns  probat  Apnd  Lotbarienses  interea  Znentiboldas  regnahat,  et 
*^  Nermannis,  nt  credere  pmnnm  est,  conlHctabatnr.  Is  monnehis 
^^ysianis,  interventn  fideliom  snomm  Odoacri  ao  Raginnrii;  abba- 
^  Salonam,  fn  SalieDsf  pago  sitam,  reddidit.    fixtant  tnbnlne  apnd 

If* 

Digitized  by  VjOOQIC 


164  ANNALSS  IHPKRII 

A.  8W.  Mineni  ii  Aotitki  ecclMianm  BelfU;  sed  iftitaa  flnemq«e  MabiHo  a^ 
MtheBtid  fonian  «eri  incidi  cofavil  in  diplematioo  opere  lih,  5.  tabnK 
35.  hin.9.eti.  T.  ZuenieMckut,  Mna  procuranU  clemenha  res;  el 
qoae  seqmmtQr :  WtLldgervB  noiarms  ad  t^cem  RadboH  arckiepiscopi  sum^ 
miqna  eanceUarii  recognooiL  Daia  ii,  KaL  Febr.  anno  incamoL  Dni 
896,  MiDt.  i*,  amno  vero  regm  domni  ZuenMMii  frimo.  Achmk^ 
Dei  nomme  feHciter.  Amen.  In  sigillo  iconi  circomscribitar :  ZnenMokbu 
fftr.  Ci^t  laureatvm  appu^et  Xd  regnam  etiam  Lothariense  pertiMtj 
qaoi  circa  festivitatem  S.  Aidreae  Aibricns  comes,  q^i^  Megingattdad 
occWerat,  a  Stephano  Wakmis  fratre  interfectns  est.  Regino  hmc  Wt- 
kmem  tam-  omnibns  notom  fore  credidit,  qoam  ipsi  fait. 

26.  In  hoBc  annam  Albericns  ex  Gnidone,  Rollonis  Normanni  exi 
sciuionem  in  Belgtco  litore  factam,  non  inepte  refert.  In  Francias 
(iBqait  Gnido,  Lothariensem  intelligens)  novas  Normannici  tnrbinis  faror 
teveliitar,  Rollone  dace;  qai  de  nobili  et  ▼etostate  obsoleta  regalomoi 
Noricoram  (an  Norwegonim?)  prosapia  editns,  regisqoe  vi.  patriapalsu; 
maltos,  qaos  vel  aes  aliennm,  yel  consdentia  scelmm  exagitabat,  u 
spem  ingentiam*opam  abdaxit.  Itaqoe  ortm  et  ferocia  nihilo  Hastingo 
inferior,  specie  etiam  corporis  insignis,  neqne  ingenii  illicis  expers,  mag^ 
nifica  etiam  cnjosdam  somnii  promissa  >actans  apod  eos,  qoibos  spM 
praedae  pro  stipendio  erat,  cam  magna  moltitodine  barbaricae  JoTentottf 
per  Soaldim  sobvectas,  Yiciaiam  rastat  Goi  Aaginarios»  Hainonensinni 
coHMs  et  Hasbaniae  dox,  occorrens  capitor,  et  com  captis  yicissim  i2 
Bobilibtts  Normannis  permotator.  Dodo  (qoi  fere  centom  «bhiac  anms 
scripdr)  et  ex  eo  Wilhelmos  Gemef icensis,  Normannorom  scriptere%  haec 
ia  anteriora  tempora  referont,  qoasi  decennio  abhinc  gesta  -essenti  ^ 
praeterea  faboUs  onerant.    Sedaltius  rem  com  Dodone  repetamos. 

27.  £rat  in  Dania  vel  Cnt  aotor  ait)  in  finibas  Daniae  et  Alani>0 
Cqood  noB  salis  iatelligo,  nisi  Alandia  insnla  -designetnr)  yir  potens,  ne^ 
miAis  cUenSf  nolli  regom  sobditos,  qoi  doos  filios  Rollonem  et  Gaormo* 

/  nem  reliqait.  Rex  speravit,  Jovenes  opprimi  posse.  Victos  praeliOi  tt 
ad  pacem,  sed  infidam,  adactos,  per  insidias  incaotos  soperavit.  Gaormo 
cecidit;  Rollo  fogiens,  oom  sex  -navibas  in  Scanzam  <4d  est  Scaniam) 
venit  Inde  asdtis  Daniae  exolibos,  somniis  monitos,  expeditionem  classe 
soscapit.  In  Anglia  primom  applicoit,  ibi<pie  f  ost  conflictos  aliqoot  coA 
rege  Alstemo  (AKredom  interpretor),  praestantissimo  viro,  foedos  P^^' 
oossit.  Tom  in  Franciam  transfretans,  appolit  ad  Walachriae  litns,  ihiqn^ 
aliqoamdia  stativa  haboit.  Incolae  Ragiaerom  Longicollom,  Hasbania^ 
et  Hainoniae  docem,  et  Radebodom  Frisiae  principem  contra  cient  R*' 
debodos  Frisias,  vereor,  ne  flclos  sit  ad  veterom  principnm  nemeS' 
Fraelfo  commisso,  Normanni  soperiores  i\iere:  Walachrii  vastantor;  Frisii 
Bova  ad  Almeram  flnmen  pogna  victi,  ad  tribotom  adlgontar. 

28.  Inde  Rolle  vindictam  expletoroSy  adverso  Scaldl  in  Raginerom 
eontendit,  et  ad  Gondatom  osqoe  penetrat»  celebrem  abbatia  locam.  Tu- 
dem  motois  insidiis  ona  eademqoe  die,  htnfi  Ragineros,  inde  doodecim 
Normannorom  primores  capiontar.    Uxer  Ragineri  coauBat#tioBem  •'^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  165 

At  lolla  Mrtis  iBieUigens,  quanto  plns  t  se  peteretiir,  renullwi  ei  Jnbet,  A«  8M*' 
risi  prtet  qvaqaedie  Danos  reddat;  iilsi  anri  argentiqiie,  quaiitiiii  iiabeat, 
•ddat;  tnmciiiii  mariti  remissam  iri.  Malier  territa,  redditis  eaptivis, 
•ni  Ihesaaro  sao  saommqae  cellecto,  adjectis  etiam  caltis  sai  oraa- 
Beatis,  maritom  redimit.  Tam  Rolflo,  ut  saam  qaoque  animi  magnitidi- 
lem  osienderet,  advocato  Raginerio  et  increpito,  qaod  nunqaam  laesoi 
lostem  indaisset,  amicitiam  offert;  dimidiam  thesauri  partem  resiitnit. 
8aec  tBAO  Domini  octingentesimo  septaagesimo  sextO)  ait  paalo  ante 
«Gta,  Dodo,  qaalemaQaercetano  kabemas,  asseverat.  Sed  facile  in  nnme- 
merror  esse  potuit,  etiam  ab  antiquo;  quando  et  Gemeticensis  moiacbos 
lic  detcripsit.  Rollonis  tam  mature  non  meminere  kajas  temporis  seri- 
ptoies;  nec  credibile  est,  totis  triginta  annis  famam  feHcissimi  praedonis* 
Iitaisse»  ^  perpetuo  Francicis  litoribus  incubuisset.  Itaqne  Butkenius, 
dtctus  rerali  Brabantinarum  scriptor,  annum  ejas  seculi  octogesimam 
sextMi  mtltit;  «bi  et  notavimos.  Sed  ego  conjectorae  ejas  Gnidonis  et* 
Alberici  testtaionia  praefero,  qui  nonagesimum  sextum  habent. 

29.  Hnic  anno  fondatio  Molenbeccensis  monasterii  in  cbrenicis  Min- 
deo^bts  nseribitor,  Drogone  episcopo  consecraote.  Matrona  Hildeborgis 
et  sacerdos  qoidam  Folcrados  ceotom  familias,  servoS)  litones,  eom  om- 
tibos  eoram  possessionibas  contolere.  Drogo  decimas  de  centom  et 
▼iginti  nratris  soi  episcopatos  adjecit,  ea  lege,  ot  qootannis  ad  altare 
S.  Petri  in  Mynda  qofnqoe  solidi  in  aoro  yel  argento  oirerrentor.  Punda- 
trids  neptis  prima  praefoit.  Amolhis  imperator  monasteriom  in  mondf-' 
btrdiom  soom  recepit,  concesso  eligendi  abbatissam  jore.  Leerbetcios. 
•t  similes  Hfldeborgero  oxorem  faciont  Uffonis  nobills  Tiri,  qoi  cakini 
4tt  temierit  in  parochia  Acristensi,  ?el  Eckerslena,  Uffeebtrgom  prope 
TiHam  Bredenbecam,  et  Osterborgom  prope  Tillam  Stetnbvrgom.  Honc» 
cts  hb^is  careret,  peregrinationem  sacram  ingressom,  in  redito  som« 
liasse,  BOTom  filias  sibi  absenti  ex  oxore  natas;  inde  torbatom,  totidem 
ecdesias  ab  ea  fendatas  reperisse  et  probasse ;  qoartm  primaria  fkierit 
Itlenbeca  in  territorio  Osterborgensi.  Sed  hoc  monasteriom  canonts^ 
snom  demnm  anno  DoaM  1441.  oanonici  regolares  Bodeccenses  inTa^' 
fere,  el  lioBines  panun  elegantes,  polsis  lororibas^  soos  introdoxere. 


ANNO  CHRISTI  89f  • 

fantiMdM  ta  LotliaHngim  riolenter  agll.  A  patre  ciibi  snis  reconciliatnr.  — 
SnoBtiboldnt  rex  Ottonis  Saxoniae  dncis  flliam  nxorem  tncit.  OrlSo  comttnm 
ItiMleBtinft.  —  ArnnlAis  «onvenlum  Triboriae  tabel.  In  Franconin  Ofit.  Sora* 
borm  ot  Bohemomm  rebns  intentut  est.  -^  Znenteboldnf  rex  intenrontn  noptia 
filMteo  Kiyellensi  monasterio  yaria  donat.  Oi^ae  Giiola  isU  tueriL  —  Pemiciotao 
ntis  intor  Henrici  dncis  fllios  et  Bodolfuin  episcopi|m . Wirzburgensem  ejntqne 
frntroa  origo.  Gonsecretio  ecclesiae  Wezlariensls.  —  Acres  litterae  Fnlconis  ad 
Cnffotaun  rofem,  ftibns  enm  n  foedero  cnm  Mormannlo  dohonatnr.  —  StopbnnnS 
popn  ftrangnlntnr.  SnocodH  Bomanna.  ^  Stopliani  pnpae  opitaphinm.  Bomanl 
broTit  .tedos.  —  Lambertns  imperator  Bopao  et  In  TnKit  dUUis.  —  Diplomi^ 
Amnli  imporatorM»  in  q«o  men|io  Ottonif  parcbionit  3tiLoni«o,  patri^  Henricl 
ABcnpli. 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES   IMPKRU 

lUtKlm  ^'  2»0iUM4iis  yiolMUss  tfeas^  qim  LoUiarieBses  hfAe  DirreBf, 
pnoianes  legii  coniles,  StepUaim^  OdoacaruB,  Gerardm  etMaUridivQ, 
hoAonbiis  piivBt,  et  TreYiroa  adit  ciun  exercita,  ot,  qsas  illi  teioerant 
refienea,  inter  $no8  amicos  dispertiatw :  nonasteriam  S.  Petri  Meteise 
'  et  ad  Uorrea  TrerireBse  sibl  serrat.  Broweras  rocat  Uorreum  Dagoberti 
ii  ir^e  Trevirorvm,  qaod  olim  S.  Irmiaae  dicebatur.  Sanctimoniales  loci 
DafobeHum  faadatorem  agDOSciiBt,  Gerbardas  et  Matfridas  fratres,  bb 
ad  AlsaticenuB  comitom  gentem  pertiaeaBt,  ex  qoa  et  Habesburgii  ei 
Moaellaptci  dooesy  amplios  laqoireBdam  faerit.  Iqiperator  hi»  (HEbis 
QommeABii  oom  Otitfae  legatos  Morarorim  rcdeolsset,  qoi  profagos  sibi 
reridi  pelebaBti  pliicitam  ia  meosem  Majom  Wormatiae  babeBdom  iBdixit 
CBm^e  illBC  YeBlqset,  filiam  com  proceribasI«et|iari6BSib«sTe(^BciliaTit 
2.  Is  paalo  aote  patris  hortato  sihi  OttoBii  comitis  filiam,  missis 
legatiS)  Bxeteni  impetrarat;  et  paolo  post  pascbatis  feslam  Boptias  cum 
BB  eelebrarat  Ottoais  DomiBe  Odonem  regem  FrancorBm  iateUextt 
Miraeos  in  cbroBico  l^^ico.  S^  Iibbc  ee  tempore  Bemo  comitem  ap- 
pallabai,  Ib  GermaBia  toBC,  OttoBO  oovMe  sieipUciter  BoeuBato,  aBtores 
desi^iaBl  TirBBi  oelebrem,  qaenr  posteriores  d^cem  SaxoMm  appellanuit, 
HoBrici  fegis  patreaL  Eandem  nonc  imperator  CnvQ  illla  temporibns 
honore)  marehiOBem  appellaty  qood  toncfere  dncisBomiBi  aeqBipollebBt: 
et  iBiiio  anni  RatisboBBe  secom  haboit,  ot  ia  diplomate  legitor,  qood  ex 
FaldeBfis  BQ^chartBlaffii  tomo  IL  adaBBiexitom  soijiciemBs;  ooai  bqii* 
dBn^  eitet,  et  bob  mBlta  siBt  diplomatB  ex  illo  a«To^  ia  aoib«s  hidDS 
pcincipiB  mentio  fiat,  ^qsdem  marchiOBifi  (id  est  dBcis)  QltOBis  meBlio 
fitftB  aliis  traditionihBS  FoldeBsibos  haetenos  iBeditis,  qoas  refefemBS  ad 
a.  0*  97S;  Bbi  TiUa  OtleBhoseB  (noB  prociil  ViSBrgi  et  SoIliBga  sylYB) 
qoae  OttoBis  marchioBis  olim  foerlt  (foftasee^  ipsiss  sXrnetBra  nomon 
ad#pta)  poateMk  ad  illostrem  priacipem  SaxoBQm  HeridagBm,  regali  stirpe 
oatamy  penreBeri(>  qei  bonis  aboBdaBs,  pio  aBimo  tempore  OttoBis  IL  an^ 
fB^ti  FBldeB^Ums  4oBarit.  Uade  oredibile  H  Eeridagttm  ex  aliqoa  Otta^ 
nis  dBcis  Qlia  prog oBitnm,  atiee  ita  ex  re^  dome  ortom ;  Btqoe  ex  eo 
DgsseleBses  propBk>s^  Nam  eaedem  liwdltleBies  Indolfom  dB  Passele 
et  fratrem  ejas  BainoldoBi  cai^cellariom  (postea  atehiepiscopBmi  Celo« 
niensem)  memorant,  et  Henricam  Leooem  ad  hos  Foldensiom  benefacto- 
res  genas  referentem  (forte  qood  yicinis  Northemiis,  a  qolbos  descendebat, 
matrimoniis  illigati  fai|seBt),  qoem  ex  paMBtelae  causa  etiam  vacantiB 
extinctione  familiae  Dasselensiom  bona  sibi  yindicasse  cpnstat.  Sed  ad 
pttonem  nostrom  docem  redeamos.  Hoic  ergo  gener  ZoeBtiboldos  factus 
est;  et  firmat  seoteBliam  ipsom  Odae  BBmoB^  CBm  aTia  LodBli  BMre 


3.  Secofos  e^t  generalis  Triborlae  (;onventos;  obi  imp^rator  sacta- 
fnenta  ftdelitatis  sibi  filioqoe  par?olQ  4ari  Jossit,  qoantB^  ex  Hei;i)Ba4Bo 
Coatreoto  intelUgi  potest,  qMaiem  Bebds  CaBisios  dedit  iBde  F«ldBm 
erBtioBis  eaBsa  adiit;  et)  dein<le  ad  SateOBse  palatinm,  in  extremo  Fra»ctae 
orientalis  positom,  profbc(05  est^  ot  Soraborom  res  componeret ;  obi  et 
eorom  legatos  aoditit.    Ratisbonam  deinde  reYersnm^  Bohemorom  doces 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  167; 

atere^  aiafnisqiie  aimerilras  datls^  avxiliam  ia  Miimvos  petim,  tiqQilNis  A.887, 
prenebantiir.    Imperalor  benigne  andiUs  anxilia  spopondii,  et  tole  si- 
leMO  cirea  Ymbrim  amnev  in  TenaAione  egit,  ut  iilif,  sl  opes  A>ret, 
pmesto  efset.     Ymbrim  ▼ocat  Fuldensis  seripter,  qii  v«lgo' Ref enits, 
Batisboiiae,  id  est  RegensbnrgOy  GeimanioQm  Bemea  faciL     Ial>er  esA- 
I<aUe,  qiiod  Regen  Germanis. 

4.  Apnd  Miraenm  iik  notitia  eeclesianim  Belgjihsbetnf  ^ifkmm\ 
Zeenchebeldi  regis,  ubi  inUnmki  dHicHttimae  nepHs  jms  Qiuh^.  (t^ 
lii)  menasterio  Nifellensi  tribnit  res  qoasdam  id  comHeli  Brscbbefensi|> 
in  comjlats  Laidwiensi,  in  pago  TaxmiMae,  in  Fctoia  terra^  ad  saraCfiit*! 
rcidiua,  piscalionem  in  Meremnda,  viUam  Broele  oibcft  Rbeaim  eom  vi*! 
neiB,  el  ad  Jwspitale  ptovideiidam  Tiaeam  qHandam  cam  allis  iii  yeg*' 
9ii06sosiaco.  KgOberlut  ctneeilaHuM  ad  wteem  Hdhmimm  dfviUsapsttlMfi 
ffM^MVi  Daid  T.KmLAu^  a.D.%97*  ind,  iS, mnno t>ero ietti& Zmmuki^i 
Mcii  re§it.  Acium  in  ipeq  NiokUeuti  momuierio.  Ciselamy  n^tim  regis;> 
sispicer  iliam  esse  Lotbaiti  ex  Waldrada,  Godefride  Normanno,  sed  mo^; 
oedso  nnptam  a.  D«  882.  Nam  magnas  eet  In  barbara  Latinitate  Tocsabtt^ 
torai  prepiaqnitatis  abosas.  LndoWcns  mox  consaagnineam  dixUa.  D.  908l 

^  fia  lempesiate  nnudosam  litem  inter  daas  Ibmilias  f  raneonim\ 
Ukwlros  exdlayit  Rwdoli  Wircibnrgemis  episcopi  Yanitas;  qni  siii>e  tn^. 
mensy  Coiuadi  el  Gebebardi  primariomm  cOmiftnm  ftater,  aequalem  aegie 
finebat  Unde  ob  levee  cansas  cnm  iliis  Henriei,  npiper  inds,  Adalbaider 
it  ■evico^  coUisns  est;  qni  Babebergam  arcett  allaqne  Tieiaa  loca  te< 
ne^eSy  potentia  e(  daritate  aliis  non  cedebaat.  Et  sdntiUa  immdiam 
ingens  svrexit;  nec  Jam  amplios  de  caasa,  sed  de  nobllitatd,  de  cegna- 
tais  el  dientelamm  amplitadiiiey  depolentia  et  imteTttale  dentsrtdebimtn 
Ita  In  molaas  caedes  itnm ;  tmncata  captts  msembra,  agil  vasliitii  fia^olfae* 
ad  fratrem  Gebebardnm  profectos^  Wexlatieasem  liedem  eedfcecmt)  ad 
Loganae  Dillaeqae  conflneiites;  Ratbodo  TroTiaelisi  antlstite,  cajns  ad 
fioecesin  locas  perMielat,  boc  ei  benoris  caasi^  petariVente.  Id  prae- 
dlam  erat  Hermaiiai  et  Udonis  comitom  Iratmm)  q^os  Brdwems  per 
Alsatiam  Anstrasiamqne  poleales  faisse  tradit^  ipd  Bndolfo  cognatos 
lirisse  crediderim.  Hi  in  leee  Tenationibas  freqnioitfn  cdlegium  cano- 
liconim  condldere. 

6.  la  GalUa  qnid  actemy  non  apparel;  nam,  Noirmdnnicos  farores 
lHe  exindantes,  obsessamqae  nrbem  Gamoteimem  a  Rellone,  qnae  bnc 
rderontnr  a  nonnnUiSi  ad  a.  D.  911.  pertioerey  cmtioribns  tettibns  constat. 
Tarbas  tamen  ab  bis  nanc  qnoqne  datas,  fadle  admiserim;  et  credo  circa 
koc  tempos  a  Fnlcene  lileras  ad  Carolom  regem  datas  smMt  acres,  qnibns 
mm  debortatar  a  foedere  cnm  Noimannis  pangendo.  Hacienut,  inqnit, 
«ifiiefa  aporabam;  mum  te  eum  atteclm  periiurum  vidio;  d  prasttaoraii 
ftin  nosct  quam  ita  vivere,  Sodetm  man  impro^ pietatit  atnofatia  ett. 
Mt  eerte  lumdamptiutimimkaMit;  omnOtaiua  fideteoaeabOyanaikema 
vebit  dicam  cum  coepiecopit  mett.  Uoe  ieamiie  nm^am  ad  regnum 
penfemiet,  ted  di^dei  ie  Skmt^  §umn  itriiae,    £x  fiibns  Jndftco,  scripU 

*)  a- 1^*  M7.  M. 


Digitized  by 


Google 


1B6  ANNALES   IHPERil 

h*  887.  ^^  ^^  ttorlett  Odonis :  nam  post  euB  Garohis  siao  controversia  TefiiD 
obtinoil. 

7.  Stepliaiiis  papa  RaTeniae  kabendam  Mixerat  synodam,  ad  qvaiB 
Falco  Remensia  permissn  ejos  pro  se  Honoratam  BelIo?acensem  episoo- 
pnm  et  Rodalfam  Laadonensem,  Didonis  snccessorem,  ire  Jossit,  nt  ipse 
ad  Honoratam  scribit.  Qnid  actam  sit,  non  constat.  Pontifex  mox  coffl 
ImmaiMtate  in  Formosi  corpas,  et  hostili  in  amicos  ejas  animo,  odia  lio- 
Binam  irritassel,  captos  et  ner?o  strangolatis  est,  ut  epitapbtam  babeti 
qiod  post  decimam  abhinc  nnnam  Sergias  eisuccessor  dedit^  cam  corpos 
tamYdo  Taticano  fnferret.  Unde  colligitar,  Stepbanam  hoc  anno  exfinctam. 
Id  saccessoris  epistake  indobitatam  reddent.  Is  fait  Romanas,  nt  testan- 
tar  Mavianas  Scotos  et  annalista  noster  ineditas ;  sed  magis  probant  epistolae 
ipslas,  ex  qaibas,  eom  Jam  Idibas  Octobris  sedisse,  constat.  Extant  apnd 
Balaxiom  in  appendice  marcae  Hispanioaei  nt  Pagias  obser?a?ii  Uaa 
data  est  Ricalfo  episcopo  Helenensi ;  altera  episci^o  Gerandensi,  cai  nomea 
Senras  Dei;  cam  ambo  Romam  adissent,  si?e  pietatis  saae,  sive,  atmahfliy 
synodi  caasa.  Prioris  sabscriptio  ita  babel:  Scripium  per  tnannm  Gre^ 
gorU  HrMarii  s.  R,  e.  iii  mense  Octobrio^  indicUono  prHnOj  Idibus  Oelo- 
brii,  pep  menum  Siophani  nomenctalori»  sanctae  sedie  apoMolicaey  tmfe^ 
ranie  d,  n,  piissimo  perpehto  auguato  Lamberle  a  Dod^  ooronato  mayno 
ifnperatore  amno  6.  et  oeneulatue  (id  est  oonsortii  cvm  patre^)  anno  6. 
indict,  i,  Posterior  ila  claaditar:  SoripHm  per  manuen  SergUscrkdarU 
s.  R.  e,  in  mense  Octohrio  indicL  L  Romanas  ab  ordinatione  qoataor 
sedis  menses  noa  impleyit ;  Marini  papae  fratre  Constantfno  natus  scribi(ar. 

8.  Stepbanom  Sei^m  appellat  epitaphiom  a  Petro  Manlio  cananico, 
temporibos  Alexandri  III.  (si  Tere  Baronias)  ex  Yaticanis  monameatis 
descriptomy  qaae  nonc  dis)ecta  sant.  A^jidmasy  at  appareat;  qaam  bah> 
Ifara  tonc  Roma  faerit,  menle  Rogaaqae. 

Eoc  Stephami  papae  claudunimr  membra  hceilOy 

Sextusi  didue  erat  ardine  quippe  pairum 
Eie  primum  repuHi  Formosi  ^wrsa  euperbi, 

Culmina  qui  invasit  sedis  apostolicae, 
ConeUium  instituii,  praesedii  paeior  et  ipH^ 

Lege  saOs  fessis  jura  dedit  famulis. 
Cumque  peier  muiium  certarei  dogmate  sancia 

CaptuSf  ei  a  sede  puisus  ad  ima  fuii 
Carceris,  Inierea  vincks  constrictue,  et  una 

Stranguiaius  nervo,  esUi  ei  hominem, 
Fosi  dedmumque  regens  sedem  iUum  transiuiU  anrnm 
Sergius  huc  papa,  funera  sacra  colens, 
Paolo  melios  Flodoardos  canonicns  Remensis,  seqaentis  secoti  scrlptarf 
in  carmine  de  pontificibos,  qoodMabilio  edidit: 

Tum  Sextus  Stepiumus  saora  regmina  cuinUne  carpU, 
Durus  fMt  nosMs,  proprUs  ai  durior  insiaL 
Saeoa  quidem  ie^  vivis,  trudora  s^puitis, 
Futconemque  mims,  Formosum  concuiU  aoUe, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  169 

CenHBum  gre§al  infamhm^  cui praeHdei  airos^  LWJ. 

fraeieeeseonm  abjidensy  ponensque  paironum;- 

Vieue  Mum  merHie  diptam  incurritse  ruinam. 

Captue  ei  ipeOy  eaeraque  abjeeius  ab  aede,  tenebris- 

Carceris  iniiciiur,  vinciisque  inneciiiur  airis; 

Si  suffbcakim  crudo  premii  uiiio  leiho. 
Pir  positvii  Foniioso  patromim,  loteHfgit  adrocatoa  ei  datmB|  qci  pro 
•ortio  responderet.    Seqoitur  de  RomaBO : 

Posi  hinc  hice  brevi  Romani  regmina  surfuni, 

Ouatuor  haud  plenes  iractms  is  euimina  menses^ 

AeiMere  susdpHur,  merUos  sortitus  konores. 
9.  floo  Roma  tanton  com  Romaiio  soO)  breris  ae^  pontifico,  8o4 
•tTisofia  Lambeitim  Jam  imperatorem  colebat,  postqoanaAnitlAis  absenS) 
Bereagarins  pacatns  erat;  haosisse  enim  antea  dabios  Tnseos  a  Widonli 
obttn,  sopra  notatnm  ost.  Nunc  antem  extant  in  arcbi?o  t«censi  tiMaOy 
qiBNis  memoriae  posterornm  commendntnr  traditiopossestionis  csjnsdam, 
ab  Aatdaeo  comito  et  misso  imperiali  tn  Petmm  Lncensom  episcopnm 
Floreatiae  facta,  nbi  baoc  yerba:  Amo  imperU  domini  LamberH  sesio, 
fnerta  die  mensis  MartO,  indictione  15,  dum  a  Lamberto  piiesimo  itepe-. 
rtiore  mtesiu  in  fines  Tnsciae  fuisset  Amadaens  comes  palatii ,  et  Flo- 
r«atiae  in  domo  episcopi)  in  atrio  ante  basilicam  S.  Johannis  Baptistae 
]aiieil  cansa  soderet  cnm  Adalberto,  assidentibns  sanctmm  occlesiamm 
episcopis,  Helbrinfo  Parmensi,  Lupo  Senensi,  Adelberto  Lnnensi,  Gra- 
Mlfe  FloreBtino.  Et  quae  seqnnntnr.  Fost  Amadaei  snbsignatioiiem  lo^ 
fitir,  pro  temporis  illins  grammatica:  Si§num  f  Adaiberti,  comes  ei  mar^ 
tftio,  fid  kac  supra  inierfaii.  Pro  Uelbringo  pnto  leg endum  Helbuncnm, 
qii  cancellarius  primnm,  mox  archiCfinoellarins  Widonis  legitnr,  nt  anno- 
tariBus  ad  o.  P.  989 ;  et  Wibodo  extincto,  od  Parmensem  episcopatnm 
pmenit. 

iO.  Soqnitor  promissnm  diploma  impofatoris,  qno  ad  inteirentnm 
ftdeHs  sni  marchionis  Ottonis  (id  ost  dncis  Saxoniae)  permntafionem 
<iaaQdam  iiiter  Conradom  dilectum  comitem  (nempe  patrem  Conradi  regis) 
etFuidenses  confirmat,  his  verbis: 

In  ntmine  sandae  ei  individuae  friniiaiis,  Amolfue  dw,  fao.  dmn. 
^eiperator  au^ius.  Si  fideHum  nosirorum  peiitiombus  demenier  annsd- 
sn»,  eos  eiiam  fideliores  in  nostro  credimus  permanere  obsequio.  Oua^ 
fropter  noverit  omnium  fideUum  nostrorum,  praesenUum  sdiicei  ac  fuiu^ 
formn  indueiria,  ^ia  Buki  Fuldeneie  abbas  venit  una  cmn  CkunradOf 
^iiecio  comiie  nosirOy  per  iniervenium  Hixiionis  arMepiscopi  aique  Otionis, 
fdeHs  marckionis  nostri^  precaiusque  est  clemeniiam  noslram,  ut  quasdam 
ft»  de  beneficio  ipsius  Chunradi,  in  paqo  Eichesfelden  in  comiiaiu  Otionis 
^  ad Fuidensis  monasterU  neeessHaiem  eiuiHitaUm  et ^opportuniiaiem 
^^fu^ederemuSf  ea  raOoney  ui  aiteras  res  ipsius  monasterH  tongius  inde 
f^las  ipse  Chunradu^  in  suis  comUatibus,  iiem  Angraria  et  Hessa  sUas 
»ft  m  preprium  ob  hoc  aedperei.  Quorum  peiUionibus  Hkeni^r  anmenr- 
^  #•  /Sm  iKecrerMiiia.     Dedimus  mamque  ad  ipsum  momasierium  in 


Digitized  by 


t 

Google 


t70  ANNALES  IMPERIl 

X*tKl.  praefiominalo  pago,  ptkqmd  ipse  Chmrmdus  benefkH  noUri  infra  temU- 
num  villarum  Ambraka  et  Kermara  diclarum^  et  in  lom  Lsngenfelt^  EnUr- 
tinhasenj  Ditdorf  ei  Dachreda  dictis  tennU,  eum  mwtittbue  aedifcUSj  agrie^ 
mancyfUSj  cene^,  pratity  pascuiSf  eUviSj  aquiSf  aquarum  decureibuSj  mo- 
lendmiSj  piscationibus,  venatiombus,  fuaesitis  et  inquirendiSy  omnibusque 
rebus  mobilibus  et  immoMihuOj  juste  ac  legatiter  ad  ipsa  toca  resjpiden- 
tibe^,  ii^  eam  eideticet  rationem,  uiipeeexhoc  benefido  non  Mtatur,  sed 
ex  Fuldensi  monasterio  in  praedictis  comUatibus  tocum  Rospack  vocatum 
cum  omnibus  rebus  ad  ipsum  hernn  perHnentibuSj  perenniter  in  proprium 
accipiatj  cum  ourtiiibus  aedifUOSy  terri»  cuttie  et  inculiiSf  agris,  pratie, 
pascuiSy  silviSj  aquis  atque  onmibus  usiifus^  Et  imuper  in,kKis  sibi  com' 
pendioeis  ianfum  es  eodem  coenobio  perdtpiaJtj  quousque  restituatfsr  et 
totumf,  quod  m  le€is  sui  bemlkH  concessum  sit  et  habitatum.  Quicquid 
vero  in  his  dese^tum  et  incuttum  sii  koc  concambio  superabundans  pro 
remdios  ammme^  noefrae  sMli  modo  ad  ipsum  monasterium  in  bonore  S^ 
Batsifmoiiperesmiterpossidendumeonsistat.  Bt  ideo  koe  praeeeptum  kide 
saneiwms,  et  decernimus  nostrare^ah  auteritatef  ut  praefalua  Cksmm^ 
da\rekus  a  PuUensi  monaeterio  pereqptis  fatiiat,  quodcunque  eibiptaeea^ 
fraifeeqtm  suneti  Bonifaeii  de  beneficio  a  Ckunrado  pereepiOj  q^icfuid 
lAuetit^  fadant  eine  akct^us  kominum  conlruiUctiane^.i.  UtiOuiem  utrum^ 
que  eoucandrium  firmum  eit  ei  stabUOy  manu  nostra  ckartam  kanc  fnm^ 
vimme^  ets^lhinoetriimpressione  insifniri  Jussinms,  ut'ratum  sit  eume, 
quod  fadamsk  Sijfnum  domini  Amotfi  regis,  Ego  Emuetue  canceUariue 
racOfMfC  Data  5.  EaL  febr.  indictione  i$,  anu.  dom.  twn.  W^  Adum, 
RalHebomein  Dei  nomiue. 

'  ANNO  CHMSn  898. 

llomand  papve  snccedit  Tbeodonis,  et  bnic  Jobannes  IX.  —  Jobannes  boc  annepapaL 
foclns  est.  —  Synodi  Romacae  contenta,  qna  Formosi  damnatio  cassatnr.  -*  Attm, 
•fnodi  «eBtrs  ForiBOsnm  dtflMolni  bMae  akolentar;  Meetio  pe«tiids  qvomodo 
,  rite  ^er«fe9da  statvitnr.  —  Becjcetnni'  de  pontiftcib«e  tH%  electif  tijie  iMf eraioiis 
antoritate  nop  consecrandis  renoratur.  Unctio  Ajaulfi  unperatpris ,  improbatnr  ; 
papae  tamen  non  erat,  de  jnre  fmperii  cognoscere.  —  Flacitum  Rarennae  habi- 
tum,  cni  papa  et  Lambertus  interfiiere.  — '  LamSerli  capitnlare  Rarennatense  ra^ 
€aaseliu\  r-  Unm  avgvmentilm  ciMainwitiir.  —  Wid«r  marcUo  in  priMlpntaa  Be- 
.IMTentaAnp  veaUtaitor.  —  Gonsptraot  in  Lamberlaa  Adalbertns  Tnaciae  warrM» 
et  Hildebrandus  comes.  Lambertus  in  eos  irrnit  Hildebrandns  aegre  eradit,- 
Adalbertns  capitur.  —  Adalbertus  ad  reJbellionem  ab  uxore  Rerta  instigatus  erat. 
Quae  ttla  firerii.  «-^  Lambertvs  quo  getiere  mortis  In  rentfiotte  ebierlt.  —  Maht- 
«piaawi  oelf»  flcUtia.  MuthUdi^.dBenlBkx  em  Us  Ami  esft  «rU.  w.TBmpas  «ortto 
,  L^iberti  conalitfiitw  e&  dipiftmaliiMy.  ^  LambarU  elogium.  Becenfifin»  negMim 
occupat.  Adalbectus  Tuscus  in  ejus.est  potestate.  —  Odp  rex  Galliae  obit.  Suc- 
cedit  jam  Carolus  Simplez.  —  Zuente^aldus  rex  Raginerium  coinitem  bonoribng 
M  hereditatlbnff  priyat.  Abbttitfnr  9.  Strratll  Ratbode  Tretii^nti  arcbiepifcopO' 
DMUlril;  WeMUneBsfliiM  ptiWlegiain  eoMeaift,  fo  q»  jraMio  «t  OVtoaki  nmoUU» 
dwcis.  ^  R^eriiu  ia  vmimtnie  Iterlaa^  ^i^lra  i^MM^av^  Ganolwi  MHm^ 
regem  i^  a^xiltum  voca^.  Is  regnam  Lotharingiae  intrat :  sed .  j^ace  mox.  fActa 
recedit.  ^  Eberhardus  dux  a  Wallgarlo  Frisone  occiditur.  hlius  famiKa.  Origo 
vomilvm  Bellandiae.  —  Amlil  ge«ta  In  MoruTla.  FrHingito^i  ecderfft  eom- 
bwtib  --  fteeUfisemm  UL^pempeesm^oiqeella  proteHi 


Digitized  by 


Google 


ANNALfiS  IMFERIP  ili 

i.    Kotwao  po^i  qvatuor  po&ii^catus  menses  haod  oxplotos  nic^  A«  8B6. 
msit  Tkeodonis,  oiivt  Romanos,  Pbotii  fUias,  de  qvo  ita  Flodoardos:       \ 

Ouo  rapto,  breviore  subU  fastigia  sorte 

Bikctus  ciero  The^do^ruSy  pacis  amicufi; 

Bis  denos  Romona  dies  qui  jura  gubernans^ 

Sobrius  et  casiusy  patria  bon^tate  re/ertuSy 

Visil  pauperHm  iiffusuSj  amator  et  attor, 

Eic  poputttph  docuit  amnectere  vincutn  pacis; 

Atfue  sacerdotes  coiuordi  ubi  junxU  bonor^ 

Bwn  proprHs  revocat  dissectos  sedibue  ipse, 

ComplacUus  rapitur,  decreta  sede  tocandus. 
Ex  his  teBtasse  Theodorom  iQtelligimos,  qoae  sqccessoc  perfecit    Is  foit 
Johaiines,  gradu  diacoi^as  (SigODio>  patria  TJbBrttnas,  patro.Rampiialdo; 
qoem  Flodoardas  di^rte  Nonum  vocat,  Jiis  versibus : 

>  Joanna  subit  MnCi  fui  futsit  in  vrdine  nonus:  ^    , 

Peilitur  electus  patria  quo  Serg^  urbe, 

AomuUduamue  gregum  fuidam  traduntur  ahaeti, 

Concitiis  tamen  is  temis  docmsse  refertur 

J>ogma  satutiferum^  nouUas^  aboteta  matorum^ 

Et  firmata  fides^  doctrim  tradtta  patrum. 
KlectioBOiD  5.  Idas  Sept.  factam,  SigoQiiK  scribit;  Sergiomqae  ei  oppo* 
stu  ei  pulMim  eoiidem  patat  com  pty,  qoi  Fomioso  cedere  coa^tas  sit; 
qiem  etiam  tandem  ad  pontificatom  sob  Sergii  III.  appellatione  perve-, 
aisse  voloat,  solo  ^ominis  argnmento.  Sigonios  tiirba&  Adelberto  Tasciae 
narduoai  impotat;  eiqoe  credulus  Qaronios  qoeritar»  plos  Tosces  priaci^ 
pes  qojum  ethnicos  imperj^ores'  Aooianae  ecclesiae  nocoisse.  Hos  sap- 
plieiis  grassatos,  sanctitatis  gleriain.  aixisse ;  illos  pretiosissimam  deoojs 
ionoceDtlam  ademissOji  monstris  vilipram  intrasis.  Sed  ego  immerentes 
Toscoe  accosari  inveoiQ.  Alberici»  qoi  moK  invalnere,  diversi  generis 
ennt. 

2.  Extant  literae  Johannis,  indictione  secnnda,  id  est  hoc  anno  ant 
saqnente,  datae.  Qno  magis  mirorLabbeam  et  CossarUum,  <docti$gimos 
et  diligeotissimos  conciliorom  collecteres,  Baronii  et  Binii  errorem  noii 
cerrexisse^  %ai  iniaa  pontificatos  in  a.  D.  901.  distolere.  Et  video,  Labbeom 
ipsm  in  chronicis  operibns  Stephani  VI.  vitamii^  annnm  nsquenon- 
gffiUesimnm  Domini  prerogasse^  deoeptum  cerrapto  exc;erpto  grivHegii 
■enasterii  S.  Viiieentii  ad  Fentes  Voltqmi;  qiUKl  etlam  Baroninm  sedaxiL 
Id  enim  scribitnr  datum  mense  Seplembri^  indiet.  4i  P^  manmn  St^ktnU 
primic^rii^  anno  pontific^tufi  d^mini  Stepkam  Seaii  qvinto^  $ed  hiec  wiom 
tet  aliis  nostri  caknli  firmanientis  piaeferri  non  debet  Ei  chronicon. 
SanvkiceAtiannmraRde  privilegiom  siqmsit  Barooins,  parachrwjsfnisUber 
Qfe,  Qnereetanns  netat^  qoi  inde  exoeipta  prednxit. 

3.  Credendomest,  matnre  hahitain  aynodwn  Romajaani,  qnn  inflictam 
ecelesifte  vnlnne  sanare  imvus  pontilex  institnid  Capilila  entot,  qwnnm 
hnee  neoteitift  est  \SynHktm  tmsifore  piae  reoerdMtioms  Sesf¥  StegfM 
Wwe  fraedmnserie  moetri  ceUbratamt  tn  fUB  ewpm  Formfivmmmtk 


Digitized  by 


Google 


172  ANNALES   IMPERU 

A.  8te.  popae,  violaio  sepuicro,  per  terram  iraeinm  et  fuaei-md  jMe$im  ieiuc- 
ium  eti,  prornu  abrogamus,  et  iaiia  m  mortuos  inposterum  feri  mterdi^ 
dmuM,  Bii  qui  inier/uere,  ianquam  ierrore  coaciis  veniam  damus,  Quia 
neceMiiaiis  causa  de  Poriuensi  ecdesia  Fom\o8us  pro  vitae  merito  ad 
apoHoUcam  sedem  provecius  esi,  siaiufmuSj  ne  koc  in  exempium  irakaiur, 
Neque  depositus,  qui  canowiee  resiilutus  non  e$i,  ad  aliiora  provehatmr; 
ui  nuper  in  Bonifado,  primum  de  subdiaeonatu,  postea  de  presbyieraiu 
d^edo,  d  iamen  novissime  in  sede  Romana  cottocaio,  popuiari  manu 
factum.  A  Formoso  canonice  eonsecratos  in  suos  ordines  restituimus. 
Undio  sacri  ckrismaiis,  in  sphriiuaii  filio  nosiro  domino  Lamberio  excd- 
lentissimo  imperaiore  administrata,  subsisial,  iila  vero  barbarica,  quae 
per  subreptionem  esiorla  est,  abdicdur^ 

.  Ouae  in  supradieto  eon€&fo>  sandta  sunt,  igni  aboltantur,  ut  ada 
eynodi  latrocinaUs  Ariminensi^yaut  EpkesinaesecundaCj  auij  quae  kaere^ 
Ud  in  sancHssimum  papam^Leonem  egere;  aut  quemadmodum  nuper  Ha- 
drianus  in  Nicoiaum  Constantinopoli  nequiier  decreta  dreman  iussit, 
SerffiuSjBenedicPttSj  HhrinuSj  dudumpresbyterPBomanaeeeciesiae;  ei LeOy 
PasckaiiSy  JokanaHSj  dudu^  diaconij  canonice  dtxmnantu^j  d  a  grenUo- 
ecdesiae  repetiuniutf ;  neque  un^am  m  gradus  suos  restHuaniur.  Qup 
iumuium  Formosij  capiendi  tkesauri' causaj  violaruntj  tradumque  corpus 
in  Tiberim  projecerej  nisi  resipuerinlj  poeniientia  rUe  ada,  anatl^ma^ 
sunto,  Et  quia  sanda  Romana  ecdesia  vim  patitur  pontifice  abeuntBj 
cum  absque  imperatoris^  notitia  d  legalorum  efus  praesentia  pontifids  fit 
consecratioj  nec  canonico  ritu  d  consuetu<Rne  ab  imperatore  mnM^  inter^ 
suntj  qui  tumuilum  d  scandala  prokibeant:  ilaque  v&iumuSj  ut  ddneeps, 
convenientibus  episcopk  d  omni  deroj  etigdim  expttente  senatu  eP  po^ 
puio  pontifesj  qui  ordinandus  sit ;  atque  iiaj  qui  ab  omnibus  etectus  est,  cete^ 
berrime  in  conspeduomniumjpraeseniibuslegaiishnperiatibuSjConsecretur. 
Quia  etiam  eonsududo  inofeviij  ut  obeunieponii/ieepatriarckeumspoiietur, 
iotaque  in  civiiate  ac  suburbanis  eadem  grassetur  audada;  idemque  atia 
episcopia  pati  sotenl :  vdamus  ialia  fieri;  quae  non  tantum  ecciesiasiica 
censura,  sed  etiam  imperiati  indignatione  vindicabuntur.  Postremo  qui» 
judices  pretio  passim  peccandi  ticentiam  venddre  videniurj  dum^  qui  mul^ 
ium  solvtruntj  impunitafem  sibi  inpostetum  padam  puiant;  unde  simutet 
pauperes  spoliantur  d  disciplina  iasoatur:  ideo,  postquam  judes  offida 
fundus  estj  episcepo  suumfacere  fas  esto  canonieae  poeniteniiae  trrega" 
Oone.  Actonim  synodi  hajvs  satyptenietitiim  in  ilindre  UalicoinYenit  M»- 
Bilio  et  tddltamentis  adjecit. 

5.  Renovatar  hic  Tetas  SCephani  IV.  rfecretvm,  de  pontlficibos  Ro- 
ilianis  rite  electis  sine  imperiali  anloTitate  lon  consecrandis;  de  qtto  sno 
locb  dictam  ^t.  Deinde  in  Lamberti  gfatiam  ArnaM  corMatio  impro^ 
bator.  £a  enim  est  illa  barbarica  nactio,  quae  per  sobreptionem  extoHa 
dicitur.  Ilk  TulgBtis  codicibns  ^ionctlioram  legitar:  iiia  barbarica  Berenr- 
garH;  sed  Berenfarii  nomen  glos^sema  tst,  et  defdl  eixempiffi,  quod 
Sigonins  Vidii;  recle  qnidem  meo  Ji^ioio.  ^Neqtitf  eniA  BerengaTims 
iMOleiiu  Romae  coronam  tcceperal.    ^nlfi  ergo  illa^  dissimaltlo  iio« 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS  IHPEftll  173 

mlme  siigilUtar,  et  barbaricae  appellatioBe  iBfamatar,  qiiod  mililes  ejiis  A.  89& 
per  nrbem  yioIenCer  grassati  esseot;  sed  boc  non  mimm  fnit  inurbe 
capla.  Qni  yero  barbaricam  interpretantar,  quod  Transalpini  esset  prin- 
cipis;  ineptiont,  oon  intelligentes  paulo  ante  Carolnm  Crassum  ex  eadem 
g^te,  AroalG  patraumy  imperio  potitam  omniam  applausu.  Sed  in  pon- 
tificis  aat  Bomanorum  optione  non  erat,  qnem  aagustum  vellent.  Id 
maximo  FraBeorum  principi,  aut  a,  caeteris  in  id  designato,  debebatur. 
Wido  et  Lamberto^  rebelles  dominis;  et  licet  Jure  regnassent,  tantum 
regolj»  si  Arnuiroco^parareatur;  inepta  ambitione  fastigium  affectabant, 
qao  fiomma  in  occidente  aotoritas  continebatur:  quae  afferenda  Romam 
est,  BOB  Roma  petenda.  Neque  cognitio  de  Jure  imperii  ad  Romanan 
aliqiiaiB  synodum  pertinebat»  qualem  nunc  coactam  vidimus.  Satis  apparet, 
Lambertum  jpmnia  apud  Jobanncm  et  synodum  potuisse;  sed  non  cura- 
batur  alibi,  quid  statuerent  taa^uituante^  Romani  aut  adulantes.  Amul- 
lim  angustum  nrbs  et  orbis  agnovit ;  et  Fermosi  quoque,  qui  coronam 
imposnit,  snccessor  Stepbanus,  dum  Jicuit,  literas  ab  anno  imperii  ejus 
desigBBTit. 

6.  Secutum  est  conciliom,  vel  si  mayis,  placitum  Rayennae  coactomy 
coi  74  episcopi  interfuer<e,  at  inscriptio  praefert:  quod  acta  Romanae 
synodi  confirmavit.  Aderat  Lambertus,  et  simul  procemm  conventum 
agebat  Tempus  intelligimus  ex  donatione,  qoam  interventu  genltricis 
Agiltrodae  serenissimae  imperatricis  12.  Kal.  Jonii  ecdesiae  b.  Johannis 
Floreatinae  Grasulfoque  venerabili  episcopo  fecit :  quod  actum  est  Ra- 
veanae,  et  apad  Ugbellum  habetur.  Acta  synodi,  quae  extant,  continent 
praelocatioBom  pontificis.  Quaedam  etiam  Lambertus  interpooit,  et  pri- 
vilegia  Romanae  ecclesiae  oonHrmat,  cui  se  defensorem  spondet.  Deinde 
poBtifex  rursus  verba  ad  Lambertum  ^irigit.  Synodus  (inquit)  vesiris 
tmporihus  in  hasUica  b,  Petri  apostoli  pro  malis  eradicandis,  et  maxime 
pro  causa  domfU  Formosi  acta^  vestro  tmperiaH  consensu  et  venerabiiium 
episcoporum  et  optimqtum  vestrorum  roborttwr,  Adjuramus^  ne  rapinas 
impunilas  esse  sinafis,  Padum  •eum  beatae  memoriae  Widone  et  vobis^ 
juxtapraecedentem  consueludinemfactum,  redinie^-etur  etservetur,  Frae- 
cepta  (sen  diplomata)  noii  recte  facia  corrumpantur ;  patrimonia^  sub^ 
urbanoj  massaCj  cotoniticae,  dvitates  reddantur;  ilUcitae  confunctiones 
proki^eantur.  Pelitur,  ut  ad  re^aurandam  ecctesiam  domini  Sahatoris, 
fuae  Constantiniana  vocatur,  aHasque  necessitates  Romanae  ecclesiae, 
mire  af/Hctae  et  nudatae,  opemferas,  His  lectis  papa  ad  episcopos  con- 
vertitur ;  hortatur,  ut  domum  reduces  Jejunia  indicant,  litanias  celebrent, 
Dei  misericordiam  ioqilorent;  et  pro  imperatore  Lamberto  preces  fundant, 
Bt  superbarum  gentium  illi  colla  subjiclat. 

7.  Sigeberttts  scribit,  affuisse  Francoram  archiepiscopos  et  regem. 
Sed  Francoram  ille  rex  non  alius  erat  quam  Lambertus  ipse^  genere 
Btiqae  Francus;  et  archiepiscopi  Francoram,  scilicet  qui  ex  ipsius  regno. 
Kt  illis  temporibus  apud  ulteriores  Italos  Longobardia  aliquando  Francia 
appellabatur.  Lambertas  interea,  habito  conventu  procerom,  capitula 
coBdidit,  quoram  numero  duodecim  argumenta  in  codice  Antonii  Augu* 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALKS  iUfKtn 

A*SN.  stinf  exffibant,  a^ecte  prioHbts  coneifHsftQjisaBiif,  etsfsiii^in&criptteM. 
Ibi  cantan,  ot  nulhis  eomitnni  arimannof  (id  est  bomines  Hberos  stKoL  mf- 
Utares)  in  beneiicitim  ^uis  homfnibns  eoftcedat,  id  est  SQomm  vasallomi 
snbvasallos  faciat;  nl  bomines  CMnftiim  (Vice-comltes,  scbnUasios,  Tel 
alios  ministeriales  interpretor)  noi  in  domibns  arimannor«m  sedeant,  sed 
domos  rei  pnbficae  instattrent ;  nl  scHptoribQS  pnblicis  liceat  traiscriber^ 
res  arimannomm,  alienatas  sciltcet;  sed  tamen  allenatio  tn  AHQden  rel 
pnblicae,  id  est  ad  Titandom  (sxetcitnnvel  pfacitnm,  noBproHGiat;  nt  trf» 
manni  freqoentias,  qaam  statatttm  e^  ad  placitnm  fre  a  comitibns  vet 
scnfdasiis  ne  cogantnr.  Bx  le^bns  peccata  tempomm  inlelll^ntnr;  el 
magls  magisque  non  in  Italia  tantnn,  sed  H  Gernania  et  Galffa,  fnralnit» 
Qt  mediocres  in  jnra  vasalfafica  aut  snbvasallatfca  potent^m'  adigereMftn'. 
GonstitQitar  praeterea,  Qt  missf  bannnn  exercitns  fnperfalis  sotnnnode 
exigant.    Bannns  hic  beribannns  est,  sei  cftatio  ii  expeditionen. 

S.  Additni',  Qt  santQS  imperialis  nensne  ab  episcopis  et  cenftibas 
secandam  antiqaam  consaetudinen  praestentnr.  Qnodsf  fiscas  conftialis 
(id  est  dominici  praedii  reditas)  in  jaS  ecclesiasticam  conversQS  sft,  wbh 
geatar  stipendium  inperiale  ab  eceiesiay  proportione  reditnnm  aQcloram. 
Becimae  episcopo  tantnm  ^nsve  snbstitQtls  praebeantur;  eccleslariiBt 
plebes  (id  est  oppida  vel  caslella  sea  bargi)  comitibas  aat  episcoperam 
vasallis  in  beneficiam  ne  tribaantQr.  Tn  domibns  ecdesiaran  jiec  comee 
nec  jQdex  alias  placitam  babeat,  aat  bospitiam  sibi  vfndicet;  sed  in  pn- 
blicis  vicis  domos  constitaat,  qaibas  atatar»  Stngnlae-  plebes  arcbipres- 
bytennn  habeant,  qui  non  tantam  populam  regat,  sed  et  presbyteroS;  q^i 
per  minores  titulos  babitant,  in  ofRcio  contineat:  nec  obtendat  episcopvs, 
plebem  archipresbytero  non  egere.  Apparet,  titnlos  esse,  qnod  bodie 
curas  vel  parochias  vocant;  archipresbyteralas,  quod  hodie  archidiaco- 
natus  aut  soperintendentias.  Habemus  hic  civitates  pro  episcopis>  oppida 
vel  plebes  pro  archipresbyteris ;  titulos  minores  in  victs  pro  simplicibw 
presbyteris  sen  parochis.  Yicus  vel  pariem  oppidi  facit,  vel  villam  fm 
agrOy  quae  Germanis  „dorfa'',  ,,villagium''  Gallis. 

9.  Pridie  Kal.  Aprilis  Ageltrudis  imperatrix  Beneventnm  venit,  et 
(nt  ait  chrontcon  breve  Beneventanum)  Aagosto  mense  cnm  Widone 
marchione  ifemm  discedens  et  Papiam  petens,  Radelgisum  fhitrem  in 
principatum  restitQit,  qao  daodecifn  fere  annis  caraisse  scribitnr  ab  ano* 
lymo  Beneventano.  Sed  quantum  ex  Erchemperto  compntari  potest^ 
qnataordecim  Jam  anni  ab  ejus  expalsione  effloxerant.  Ob  simplicitatem 
biennio  integro  non  tenuit  locnm. 

10.  LambertQS  post  conventnm  Ravennae  habitnm,  fn  Marinci  ne- 
B|ore  non  procnl  Placentia  venationi  operam  dabat;  cnm  Adelbertns 
TQSCoram  marchio  et  Hildebrandns  praepotens  comes  in  enm  conspirant ; 
collectisque  occnlte  copiis,  monte  Bardonis  superato,  incautnm  invadere 
conantnr.  Sed  ipsf  per  negltgentiam  oppressi  snnt.  Prope  Sesterrionem 
annem,  non  procal  Placentia,  ad  burgum  S.  Domnini  castra  metati,  noctn 
neglectis  ensf odils,  vino-  somnoque  sepnlti  Jacebanf.  Lamberins  nnntiato 
motu,  Qt  erat  animosns  et  vividnS;  collecta  raptim  saoran  mana,  In  ipso 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  m 

McOs  coitidBio,  inopinantibvs  saperteAit,  torporemqiie  TttlBeribiis  ex-  A.  8M. 
cmtt.    Pars  caesi  captiqoe;  Hildebraadtts  aegre  ibga  elapsaf  ett.  Adal«> 
hertmm  ez  stabvlo  protractnmy  vbi  latebrasqiMiesierat,  Lambertus  irridoM 
tta  allociitiis  ts^:  SikylUno  spiritu  %fkUa  uxor  tuOy  aul  rtgem  te  aut  aH^ 
mm  faduram  «es^  pramiiit:  Jam  eiim  Arcadici  pecoria  sociom  fecii. 

ii.  Adalberti  marckionis  oxor  erat  Berta,  filia  Lotliarii  regis  Aa«- 
strasiae  ex  Waldrada.  £a  TheobaMe  Tiro  primario  Arelateneis  regni 
mpserat;  qni  Hngoni  conjagis  fratri  affoit,  et  copias  a^  daxit.  Haie 
Berta  gejaiit  Hogenem  comHeta  Yiennae,  mox  Italiae  regem.  Secundift 
deinde  niiptiis  maritmn  Adalbertom  nacta  est.  Ignorabant  saperiomm 
temperum  bistorici,  qaae  Berta,  qo(s  Hugo  rex  esset;  Sigoidamqae  ipsnm 
ii  errore  faisse  videmos.  Sed  qoae  diximai,  infra  confirmabantar,  com 
ie  Hogonerege  dieemol.  Praeterea  diligentissimas  Tascae  historiae 
scriptor  Flerentinios,  Adatbertam  coia  oognomine  patre  confadit:  et  Ro» 
\Mm^  qonei  mater.erat,  priorem  ejos  conjagem  pleriqae  febere,  ooi  Bart^ 
nccoisifiset;  qnod  sapra  confatavimas.  Gaetemm  Berta  regios  ex  patro 
s^iritas  ferens,  inferioris  eonditionis  param  patiens  erat;  tandemqne,  * 

eim  maritom  non  posset,  filiam  regem  fecit 

ia.    Porro  captlTOS  Lambertas  Papiam  daci  Jassit,  nt  ex  sententia 
procenun  de  illis  stataeret.    Ipse  ad  Marinci  delicias  rediit.  Ibi  in  ▼ena** 
tione  aproifl  consectantem,  lapsa  ex  eqno  coUnm  fregisse,  in  pnblicam 
rdalom  0sU    Nam  ita  poeta  Bereagafianns  rei  gestae  aeqnalis : 
Uno  comitanU  mtniiirOy 
Dum  fiemads  epd  foderei  caicaribm  «rmot, 
Jmflieitus  oeeidM, 
liea  Lmtprandas  narrat ;  sed  mox  rejicit  narrationem,  aitqne,  Teram  aMMlie 
ensam  oecnJtatam,  non  mnlto  post  empisse  et  per  popirios  increboisse. 
Fttiliareni  sibi  caramqne  babebat  Lambertas  Hngonem  adolescentem, 
Xagenfridi  nnper  damnati  filiom,  forma  et  animo  egreginm.  Hanc  nnnm, 
forte  Lamterto  a  comittbns,  ut  fit,  diviso,  in  sylra  aifoiise;  et  memorem 
Htsvnae  necis,  qniescenti  impacto  ingenti  tmnco  ritam  abrnpisse,  eo 
ictis  gtnere,  qni  pfro  casii  ex  oqao  haberi  posset   Ipsnm  postea  fedmii 
mm  Jaetasso,  com  pericniom  sab  Berengario  abesset.    Sed  notaTimos, 
Xiginfredi  etiem  fiHo  et  genero  ocnlos  ademtos:  eo  minns  credibile  est, 
dtcri  filio  fidom  ant  iimiiiaritatem  apnd  Lambertom  Aiisse.   Narrationem 
tam  confirmat  NoTaliciense  chronicon ;  Ja?enemqne  hbc  patrasse  scribii 
aitincta  Ammoli  Taarinensium  episcopi,  qnem,  si  credimns,  cacodaemoa 
ikripierit.    Nam  com  Taipecalam  pertinacins  inseqneretnr,  postea  noa 


i3.  Spinae  lignnm  adbibitnm,  qoidam  addidere.  Inde  Hngoni  Mala- 
ifnae  impositom  nomen,  et  in  posteros  propagatnm;  qaod  Tessaoms  in 
fetoria  regni  Italiae  aliiqne  scriptores  Itali  memoriae  prodidere.  Se^ 
tt  Malaspinamm  origo  commentitia  est,  et  Malaspinae  cognomen,  mnlto 
Mis  mnrchioni  caidam  Wilhelmo  datnm^  in  postems  daravil.  Corias 
lediolanensiam  blitoricns,  cbronicon  qnoddam  secntns,  quod  Datii  ap- 
lellant,  fnctnm  idem  ad  alias  personas  altioraqne  tempora  retalit  et 


\ 


Digitized  by 


Google 


m  ILNNALSS  IHPBRU 

A*  8I8.  faboUf  tuxH.  Theodebertiim  fiUiim  GMo^aei  cnm  diteettlit  ndOlblfe 
Fraiiconim  e(  AUemaimonim  Jnstiniaiil  M.  tempore  in  Italiam  desceadissi 
et  coronam  imperii  a  Mediolanensibus  poposcisse:  cnm  rennerenty  arbeo 
obsidione  pressiise.  Tandem  cnrio^lfatis  obtentn  admissym,  perfide  oc- 
cnpasse;  liduianm  praefectnm  ocddisse,  ciTes»  qni  snperfnerant,  ia  aer 
Tittttem  abstndLisse;  filinm  Ildnimi  Azzinim  ^  fermam  egregiam  sib 
Tetinnisse :  sed  cum  postea,  an&o  Bondnm  elapso,  in  venatioiie  obdomiis- 
iet,  a  pnero  spiaa  forte  otlata  et  in  cerebmm  adacta,  mortem  oppetiisse 
Id  S.  Ambrosu  inspiratione  factum,  speliatam  nrbem  snam  aegre  ferentis 
Ejns  et  anxilio  Azzinom  evastsf  e.  Nlffraiitmcnlam  «doptamnt  ThotBaai 
Porcacchns,  Malaspiiensium  hislorfcns,  aUiqne  molti,  quam  et  |K>eUi4 
passim  eelebranwi  fit  oerte  poeUs,  mm  bistoricie  digna  est.  Tliietber- 
Ins  in  ItaUam  veliit  circa  annnm  Domini  539,  et  nono  post  amio  ex  febra 
decessit  tx  Malaspinis  Estenses  et  {iregenitcflres  Italicae  priadpis  cele- 
beirimae  Mathildis  pTognatos,  contendont  noi  pand;  ^vos  inter  Jiili«s  de 
PnteOy  clams  inter  Veronenses  antor,  pecnUari  tibro  de  admirandis  ia^ 

*  dytae  Mathildis  rem  egit;  et  in  argnmentom  spinam  loreitem,  dextrao 

ejns  insertam,  in  icone  exhibet  ex  Donnizone  expressa.  Sed  ego  spinam 
io  Romano  anUientico  oodice  lon  vidi.  Be  ipsa  aitem  Mathildis  origine 
plnribns  infira  dicetur. 

14.  De  tempore  obiOis  LamberU  cnratias  inqoirendnm  est.  Sigoniaa 
ait,  extare  MuUnae  diploma,  pndie  EaL  Octob.  a.  D.  89B.  a  Lamberto  im^ 
peratore  anno  regni  septimo  in  Marinco  datum.    Id  Hadrianns  Valesins 
ad  poetam  Berengarianum  in  dnbium  revocat,  mortem  Lamberti  nno  anno 
anUcipans.    Sed  extat  etiam  apnd  Ughellum,  nbi  Lamb^rtui  imperator  in* 
terventu  Amolorii  venerabilis  episcopi,  sni  archicanceUarii,  Cramennlpho, 
S.  Mutinensis  ecclesiae  episcopo,  res  suas  confirmat,  easqne  snb  snae 
tutelae  mnndualdum  recipit    Andreas  notarius  ad  vnem  AMolorii  arcki- 
canodlariL    Daia  ann.  irtcom.  dom,  898^  damini  ^oqw  LamherUpn»» 
Hmi  imp.  septimo,  prid.  Kal  OcM,  ind.  2.  AmcHoni  iogo,  non  AmolorHf 
«t  habet  Ughellns.    Neqne  hnnc  aUum  esse  arMtror  ab  Amulo  Tanrineft*- 
iium  episcopo,  quem  conscium  caedis  demini  NevaUciense  chronicoi 
facit    Sigonius  alind  refert  praeoeptnm,  mOx  a  B^drengario  Mutini 
ecdeslae  concessum  Benoniae,  7.  Idns  Decem^rid»    Medio  ergo  tempon 
eoque  aprorum  venationibns  apto,  extinctnm  Lambertnm  convcnit»  Itai 
et  Cassinense  chronicon  habet,  post  sex  annos  regni  obUsse ;  et  Pap 
brochios  affert  Benedicti  IV.  rescriptnm,  datum  2.  Kai,  Sept.  ind.  3,  anmd 
2.  po8t  obitum  Landbertt  imperatoris  auffusti,  id  est  a.  D.  800;  qnod  oott«^ 
sentit,  qnemadmodnm  sane  etiam  caetera  omniain  hec  tempus  conspirantj 
nisi  qnod  poeta  tres  tantnm  aestates  a  morte  Widonis  Lamberfnm  vixissl 
ionnit : 

Tertia  mox  tamm  kunc  LaUo  produxerat  aestas ; 
sed  ii  eo  lapsnm  fuisse  dicendnm  est. 

15.  Lambertnm  etiam  hoatis  poeta  landat: 

Dignwr  kic  genUore  foret,  compluribus  iU$  | 

Yixerit,  et  LaHum  quamvis  turbaverU  annis,  \ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPERII  177 

1»  UeSim  Laitprando  mdlderim,  morilms  et  infeiio  egregiom  ftdsse:  A.886» 
sed  Bon  teqve,  qnod  addlt,  si  Tixisset,  res  Romanas  ad  pristiiiam  imperii 
■agnitiidliiem  faisse  restitutiintm.  Mors  ejas  Adelbertnm  et  seqoacea 
pericalo  et  ?incalis  etemit  Nec  mora,  Berenfarias,  intellecto  easo, 
Paptem  Tenit,  regni  sedem,  et  regnom  sibi  yindicaTit  Tanc  et  Azzonl, 
Kefieiisii  ecclesiae  praesnli,  saggerente  Bertilda  conjage  et  consorte 
itgm  ^  concessit  confinaationem  donationis,  a  Sige^do  efasdem  loci 
episcopo  in  canonicorom  asvs  factae.  Nondam  tonc  arcliicancellariam 
siM  sraserat:  itaqne  Peirus  OMneHlariui  Jussu  regU  reeofnooiL  Data  8. 
Id.  Novemb.  anno  «pic.  Dom,  898^  anno  domini  BerengarU  serenissimi  regis 
ii^  fnOkiL  2.  (ita  enim  opoHet  legi,  non  ind.  ij.  Acium  Fapiae  palaHo 
regis  in  B.  n,  f.  a,  *  Oblisse  deinde  arbes,  et  7.  Idas  Decemib.  Bononiae 
ftisse,  Slgonias  doeet  Adelbertos  etiam  Tascns  in  potestate  iUti  nam 
Fnnciscas  Florentinas  Locenses  scriptarals  InTenit,  anno  Dom.  889^  diMH 
derimo  regni  Berengarii  datas. 

16.  Inilio  anni  rex  Odo  morbo  extinctas  est»  tertlo  Jannarii  secoi- 
dm  Reginonem,  Kaiendis  seeandnm  chronicon  broTe  incertt  Ferae  ad 
Isam  obiisse  scribit  Beliim.  Apad  S.  Diosfsiam  teirae  commmidatas 
esC,  nt  habet  Regino ;  qal  addit,  principes  in  nnam  congregatos,  pari  to- 
ImUle  Garolam  regem  recopisse.  Iterom  coronatam  nnctamqne  ab  Ar- 
biito  episcopo,  habet  firagmeiMQm  Ustoriae  Aqaitanlcae,  a  Qnercetano 
editui.  Hanc  coronationem  BeUas  Remis  factam  scripsit,  Gordemo|afl 
M.  Febr.  certe  Aqaltanici  regni  caasa^  si  non  in  Aqnitaaia  ipsa.  Aator 
ritae  S.  Cicnalphi  Oddoni  filium  Arnnlfam  saccessisse  scribit ;  aed  pancis 
diebas  saperTixisse,  in  ipso  pene  initio  regni  tIx  semlTiTnm.  Idem  habet 
fragmeiitam  Jiistoriae  Aqaitanicae,  et  Ademaros,  aator  chronici  Engolis- 
mensis  apnd  Sammarihanos.  Facilias  credo,  snperfaisse  paalalam  Odoni 
fllnm,  qnam  regnasse.  Sane  collegam  TlTns,  nt  fieri  solebat,  non  asci- 
lerat  Uxorem  Odoni  Theodradam  tribnit  charta  abbatiae  S.  Yedastl 
iata  apvd  Sammarthanos.  Carolo  nemo  Jam  de  regno  controTorsiam 
moTit,  et  ipse  Odoois  frater  Robertas  dia  eam  at  regem  coluit  Carohia 
tz  ee  annnm  redintegrati  regni  in  priTilegils  notaTit  Sic  datnm  est 
Smdlonysiano  monasteno  praeceptam,  a  Donbleto  editam,  7,  Febr.  iniia. 
fy  anno  sexlo  regnanie  Carolo,  redmtegrante  primo.  Herveus  notarius 
tkeJMcottis  arckicapeliani  reeognovii.  An  hoc  ante  coronationem  noTam? 

17.  In  Lothariensi  regno  Znendeboldi  mobilitas  res  itemm  miscoit 
lyenariom  dacem  (id  est  comitem  potentem  et  marchionem)  qaem 
otimam  babaerat,  sabito  a  se  repulit,  honOTibosqae  (id  est  feadis^  et 
fied  nMjns  est,  etiam  haereditatibus  (id  est  allodiis)  priTaTit  Taic 
etiam  Ratbodo  TroTirensi  abbatia  S.  SerTatU  Tnjectensis  reddita  est, 
lita  ia  pago  Hasbaniae  Joxta  Mosam,  in  Maselandiae  comitata,  qoam  Ra- 
cenarivs  preeariae  Jure  obtinnerat,  simolato  Ratbodi  consenso.  Ninc 
rero  rex  in  placito  generali  repetenti  Ratbodo  pro  S.  Petro  TreTirenfii 
reddidit  Qna  de  re  bina  apnd  Miraeum  diplomata  extant,  ambo  hanc 
sibscriptionem  habentia:  Walkerus  noiarius  ad  mcem  Rutgeri  arMepih 
tcopi  arckifuecapeilani  recognom.  Daia  3.  Idus  Mt^ji  ipsa  die  festiviiaiis 

AHXAlBt  IVPBKII  TOW.  II.  f  2 


Digitized  by 


Google 


178  ANNJILES   IMPBHII 

A.8W.  S*  JServ&m  mm  int.  Dm.  89S,  MicL  f,  anno  vero  Pf^ii  pHum  purld. 
MmAfyii^mdfal4Ho,itwe$mumveronip9oTti^eeio,  HieRvlfem 
fldetor  Yocari  irehlepiscopQs  Tretireftsls^  Uf^diini  p«to  Rafbodiis. 
Ibidem  5.  Id.  Majf  rex  iDteryentv  lionorabflit  Ratbodi  TreTironui  epi- 
goopi  et  Odonffl  Gdelis  sni,  fratribas  BODasterii  S.  Udgeri,  qied  ^tar 
Wertlena,  tatelan  promieit,  privilegia  GOHfimaTit;  detiationem  fisd 
hinersbein  dicfi  raUm  semper  esse  volnit;  Hi  omnibtts  adRhennm  mer- 
utibns,  sive  emerent,  sive  renderent,  Innnnitatem  a  teloniis  conce^; 
homines  eomm  nni  advocato  monasterti  snbesse ^oloit,  exemtos  ditioni 
Jndicis  pnblici,  nisi  adTocatus  ipse  ad  pnblicnm  mallnm  prodamet  Haec 
Wolt^erw  ad  vieem  RtUhodi  amn^  refls  3.  b  qno  loco  (si  diplomata 
emendate  reddita  snnt)  snpra  diem  collegimns,  qna  rex  a.  D.  895.  coro- 
nnm  regnl  snsceplt.  Odonem  socenim  hio  inteliigi  snspicor  (id  est  (H- 
tonem  Saxonnm  dncem),  cni  qnaedam  in  regno  sno  beneidnli  Jnre  con* 
cesserit  Zoenteboldns,  unde  iidelem  appellare  potnit  Is  WerthineMibnSy 
ii  media  ejns  ditlone  Uelmstadiense  eoenobinm  tenentlbnS)  non  mtem  si 
IMI.    Etiam  RoswiUie  nen  Otto,  sed  Oddo  nppellatur. 

18.  Interea  Raginarins  intra  f4  dles  regto  excedere  Jnssvs,  adjucti^ 
sibf  praeter  alios  Odoacro  eomite,  qnem  nnper  pdlsnm  inter  restRntos 
nen  legimnS)  -ennr  fiimilia  et  snpellectile  intra  Dnrfos  sese  dansit  mmU 
tltqoe,  loco  olim  Normannis  insesso,  palndibos  et  mnlta  Mosae  refiislone 
t«tot  nbi  a  2nenteboIdo  fhiBtra  obsessns  est  Solnta  obsidlone  oomites 
Carokm  regem  adeont,  et  in  Lothariense  regnnm  introdncont  Znento- 
boldnl  improviso  hostl  impiir,  cnm  pancis  ftiga  elabitar.  Carolns  rocte 
itinere  Aqtas,  ac  deiade  Neomagnm  Tonii  Interea  ZnentiflioldHS  Tfres 
colligit,  assomtoqne  Francone  Tnngromm  episcopo,  cum  exerdtn  Mosam 
iransit  et  drca  j^lorengas  considet;  «t  mannscriptnm  Reginonls  habet 
apnd  Browemm.  Nam  Tulgo  legilar  ForieknM^.  Annalista  noster  ineditvs* 
huhei  Ploritin^ai]  cni  consenttt  annaliun  Metensinm  lectio,  nbi  est^orl- 
Mffi^.  Unde  f^aerthingam  Intelligi  suspiceris,  nobiJem  olim  in  liis 
oris  locum,  paulo  infra  Roterodamnm  ad  doxtram  Mosae  ripam ;  nam  ab 
ea  parto  etiam  Carolns  agebat.  Confloentfbns  orgo  proceribns,  rex  ia 
hnnc  tendit;  qui  motis  castris,  Pmmiam  irecessit.  Sod  inseqnente  Znen- 
tebeldo,  cnm  res  jam  ad  praelinm  spectaret,  pax  per  legatos  coit,  sacra- 
menfisque  utrinqne  datls,  Carolas  transmisso  Mosa  in  fegnom  snnm  redfit. 

19.  Circa  hoe  tempus  Reginone  antore,  Eberhardns  dnx  <per  Fri- 
Mam  opinor,  et  inferiore  Rbenl),  filias  Megingardi  (an  Megingandi,  de  quo 
nnper),  a  Waltgario  Frisone;  Gerolfi  filio,  in  Tenatione  dolo  traddatar; 
dncatns  fHitri  Megfnardo  creditnr.  Is  est  band  dnbie  Eberbardns  Snxo 
Megingnrdi  filins,  qnem  idem  Regino  ad  a.  D.  88k  a  Normannis  «aptttBy 
a  matre  redemtum  scripsit.  Ex  hac  gente  fadle  esse  potnerit  Ma^arinS| 
qnl  pacto  Bonnensi  ex  parte  Henrici  regis  aMt ;  et  Eberhardus  eomoo 
in  pago  Hamalam**,  qui  ex  mginaeMathildissororepaterTheoderiei  e^^ 
soopi  Metensis  i^it.  IntelUgimns,  inter  Me^nardi  et  Gerolfi  femiliam  de 
Frisiae  dncatu  certamen  foisse;  donec  ad  Theodoricnm  Gerolfi  fiUna 

*)  Stxo  MfT.  Bdutrim,  •*)  Ramtlaat  em',  Bckariu. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPBRII  179 

fmrnM  a  qwo  Honandiae  comites  vnlgo  iBchoantnr.    Aliom  Ebarkar-  A.898. 
imMj  intfGldonis  appellatione,  in  Fnlconis  arcbiepiscopi  Remensis  rebiis 
fh>doarda6  memorat;  patrem  Rndolfi,  filiomj  opinor,  Forojnliensis  Eber-  . 
bardi,  Bereng arii  regis  fratrem. 

20.  In  Germania  imperator  AmnlAis  apnd  Ba?aros  agebat,  intentns 
HnngaroTam  motibns,  nt  apparet,  et  Mara?elisiam ;  apnd  qnos  fratres  pria- 
eipes  Moymims  et  Zuentobolchns  gentem  im  partes  sdndebant.  Parn 
Z«entobolchi,  viribas  inferior,  Germanornm  opem  implorarit.  Imperator 
marchienes  snos  Lnitbaldum  et  Arbonem  comites  auxilio  misit,  qni  hostes 
depressos  yastaTere.  Znentobotchas  paer  obsidione  ereptns,  in  Bavariam 
docitar.  '  Comperlnm  deinde  est,  Arbonem  cnm  filio  Iharico  vel  Isanrice 
incentorem  mali  fuisse.  Itaqne  ad  tempns  praefectora  caruit.  Tnncet 
Erembertns  regi  rebellis,  captus  a  Priznolavo,  fido  Slavoram  duce  OHoney 
qaem  nuper  Wratislanm  diximus?),  et  Luitboldo  slrenuo  viro  traditus,  ad 
Drantersdorfium  adducitar,  nbi  tunc  Arnulfos  agebat.  Rantersdorfinm, 
h«die  Ranshova  est,  praetorio  olim  et  sede  principom  celebre :  nnnc  in- 
signe  coenobium)  a  Welfis  nostds  amplificatum,  ut  jam  memoravimns. 
Frfsingae  snmma  aedes  cum  tabnlario  arsit.  Utriusque  reparationem  Walde 
epfscopns  cnravit,  et  mox  a  Lndovico  rege  Yeringam  villam  solatiom 
calamitatis  impetravit. 

21.  Notattt  dignnm  est,  qnosdam  hoc  tempore  inGallia  presbytero-» 
nm  conjngia  probasse,  Jam  diu  desila  ia  occidente.  Mabilio  tertio  Ana- 
lectornm  tomo  Mancionis  Catalannensium  episcopi  epistolam  ad  FuIco«- 
lem  exhibet,  consilinm  petentis,  quod  Angelricus  presbyter  in  synodo 
cenfessns  esset,  Grimmam  quandam  consentientibns  propinquis  ejns,  sibi 
desponsatam/  quanquam  nequissimo  conatui  pii  homines,  ne  dnceret| 
obstilissent.  Osbervat  Pagius,  freqaentata  magis  haec  matrimonia,  cnm 
Rormanni  invaluissent  Eadem  apud  Britones  ita  increbuere,  nt  episcopa 
i^qnando  et  comitissa  de  honoris  praerogativa  certaverint,  filiiqne  epi- 
scopommnepotesqne  velut  haereditanos  episcopatus  in  tertiam  genera- 
tionem  tenerent. 

ANNO  GHRISTI  999. 

l«ioTiaif  Fr9?iiid|«  rex  alUcltnr  in  ItaUaai  a  BerengtrU  iDiraiclf .  ExpediUo  tameB 
ejnf  irriU.  ^  Garoluf  in  GaUia  unirersa  re^at.  Ifameral  aimof  redlntegratl 
regnl.  Pmstranea  einf  ad  ZQenleboidam  regem  Lolharingiae  legallo.  —  Zaen- 
tebaidl  roffif  ftaror  In  lagiBeriam  et  eompUcea.  negtno  Pmmlens is  abbaf  deji'* 
cilar.  Ejaf  scripta  el  tamalas.  —  Fames  in  Germania.  If ormanni  In  Gallift  Ticli. 
Carolas  a  saccessione  Odonif  regni  annos  nameral.  —  Amulfl  axor  Oda  adalte- 
rii  accasata.  ArnalAis  quamris  paralysi  correptos,  lamen  in  Isanricam  rebellan- 
tem  morel.— Wihingas  flt  episcopas  FaUriensis,  posl  rero  dejicilor.  -*  Araaia 
imperalorls  obilof  et  elogiom.  —  Uzor  et  liberi.  An  Teteref  AndecbsU  a  Ratoldf 
Amaia  BOtho. 

1.  Lamherto  extinctO)  Rall  aBerengario  alieni,  ad  Ludovicum  regem  A.899. 
Prerinciae  respiciunt,  cum  Amnlfi  valetudo  desperata  haberetur.    Ludo- 
Tknmmemoria  avi  cognominis  commendabat,  qnem  caesaris  dignitate 
Italiam  landabiliter  rexisse  plerique  meminerant.    Dnx  facUonis^  si  Luit- 

12* 

Digitized  by  VjOOQIC 


180  ANNALES  IHPKRII 

A.  889.  prando  credifliiis^ipse  BereBgarii  gener  habitns  est  Adelbertis,  Epore^tae 
marchiOy  qii  Giselam  ejas  filiam  in  matrimonio  habebat :  eo  minis  altif 
rebellare  pndori  Aiit.  Adalbertom  hnnc  Jkiyenilibns  ansis  mira  ▼irtntis 
hamanitatisqae  fama  flomisse,  Laitprandas  scribit ;  sed  proYecta  aetate^ 
ita  Yersam  existimationem,  ut  perfidia  e|a9  etiam  a  paeris  decaataretv. 
Nam  de  eo  ferri  solitam :  Adaibertus,  cotms  curtis,  macrotpatkiis,  micro^ 
pistfis,  Ego  Yereor,  at  mnltam  tribai  narrationi  Loifprandi  possit  Naa 
in  altera  LadoYici  expeditione  genernm  socero  favisse,  diserte  habetpoett 
Berengarianns.  Illad  constat,  primam  irritam  fuisse.  Aderat  Berengario 
alter  Adalbertas  potens  marchio  Toscoram,  libertate  naper  reddita  et  do- 
ftis  etiam  conciliatas.  Ladovicus  i^  arctum  compnlsas,  Loitprando  a«- 
lore,  abitum  incolamem  pactus  est,  ejurata  Italia.  Qaae  si  Yora  forenli 
peijarii  deinde  exprobrationem  poeta  non  omisisset. 

2.  In  Gallia  jam  Carolus  sine  controyersia  regnabat.  Ipse  socces- 
sorem  se  Odonis  agnovit,  in  Aqnitania  credo ;  nam  diplomata  ejos  extast 
hoc  anno  data,  quale  est  apud  Catellam  historicum  Gothiae  odaoo  Id,  Jm. 
indict.  2,  atmo  sfpHmo  regnanU  Carolo  serenissima,  ei  in  successione 
Ottonis  secundo,  Postea  tamen  malait  pro  successione  Odoiis  nnmertre 
redintegrati  regni  annos.  Hoc  autem  vere  legatos  misit,  Haischericiui 
episcopam  (qaem  Caroli  arcbicancellariam  invenio  a.  D.  907)  et  Odaca- 
rum  comitem ;  qai  ad  fanam  S.  Goaris  cam  Zaentiboldo  rege  Austrasio* 
rum  et  legatis  Amalfi  imperatoris,  Hattone  archiepiscopo  et  fhitribas  co- 
mitibas  Conrado  et  Gebehardo,  colloqaiam  nequicquam  habnere. 

3.  Itaqae  frustra  tentata  Odocari  et  caeterorom  profagomm  recoi- 
dliatione,  Zaentibaldus  iterum  Darfos  obsedit.  Cam  nihil*  proicerel, 
Raginariam  et  Odocarum  et  caeteros  anathemate  percnti  Jussit ;  et  negas- 
tibos  episcopis,  in  minas  contnmeliasque  prorapit.  Annalista  eo  insolen- 
tiae  processisse  scribit,  at  capiti  Ratbodi  arcfaiepiscopi  scipionem  illiserit 
Hoc  tempore,  dejecto  Reginone  factione  procemm,  Richarius,  firater  Ge- 
rardi  et  Matfridi,  Bmmiensis  abbas  constituitur,  postea  Leodiensis  episco- 
pus.  Regino  sese  in  S.  Maximini  monasterium  recepit,  et  per  otinm  libris 
scribendis  operam  dedit.  EJus  historia  dudum  in  omnium  manibns  ver- 
satur;  scripta  tamen  negKgentios/qnam  tanftnm  Yimm  decebat  Opos  de 
disciplina  ecclesiastica  ex  manuscripto  codice  academiae  Juliae  edidit 
Joachimus  Hildebrandus,  quod  Stephanas  Balnzius,  collatfs  aFiis  exempla- 
ribus,  incudi  redidit.  Broweras  scribit,  nostra  aetate  epitaphium  ossa- 
qoe  in  sepulcro  lapideo  reperta,  cum  duabus  difi^actis  litui  sive  pedi 
partibas. 

4.  Magna  passim  fame  in  Germania  laboratum,  nt  homines  sese  ln- 
vicem  comederent.  In  Gallia  Normanni  in  Bargundos  usque  penetrantes, 
ad  S.  Florentinum  5.  Non.  Jun.  a  Richardo  duce  victi  snnt.  Ita  chronicoa 
breve  autoris  incerti  apud  Quercetanum.  Rem  chronici  Andegavensis 
aotoritate  in  hunc  annum  Labbeus  confert,  haud  scio,  quam  recte.  Carolos 
Inclinante  anno  Viennae  agens,  Arnusto  Narbonensi  archiepiscopo  qaae« 

^       dam  donavit  aut  firmavit,  Kat,  Nov,  anno  sepHmQ  regnante  Carota,  at  im 
successione  Odonis  secundo. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  181 

5.  Amlfiui  «igistiiiii  dnplex  maliiiii  graTiter  oppressit    Oda  con*  ]l.  899. 
J«[  a^lterii  rea  facta  est.  Aimalioin  Faldeiisiiim  continaator  Freherianas 

Id  mtmse  Jnnio  in  Ratisbona  nrbe  jaxta  proceram  praesentiam  Judicion 
72  jHTantibas  confprobatam  scripsit;  at  Hermannas  Gontractus  72 
priici^iim  jaramento  absolntam,  vereor,  ne  honoriflcentias,  quam  verias. 
Rem  Cor^emc^as  de  Zuentiboldi'  co^juge^  Oda  accepit ;  sed  illa  in  Austra- 
sia,  Bon  in  Bavaria  Jndicanda  erat.  Eodem  tempore  imperator  paralysi 
ceiT^tiis  est  Malom  yoiieno  propinato  ascriptum;  ministri  sceleris^ 
GermaBnns  Otingae  decollatas.  est,  alius  in  Italiam  elapsns.  Rodburgii 
paedam  Epilingae  (an  Eslingae)  snspendio  interiit.  Imperator  nihila 
secias  iiaTigio  in  Isanricum  rebellantem  movit,  hominemque  Mantarensi 
oppido  (mnnc  qnoqae  in  Austria  noto)  inclnsam,  cum  uxore  in  deditionem 
accepil :  qni  enstodia  elapsas,  ad  Moravos  profbgit. 

6.  Engelmaro  Batavensinm  antistiti  vita  foncto^  snccessor  datnr 
Wiiiogiis  Mtione  Allemannas.  Extat  diploma-  apud  Gewokiam,  qno  ei 
imperator  Jos-  arbis  coofirmal,  qoale  Utila  et  Tassilo  concesserant.  Bam 
oltan  Meiavi»  in  Pannonia  datnm  episcopom,  et  per  hos  proximos  tamul- 
tos  palsum,  imperator  sedi  vacanti  praefecerat;  quod  non  iniqaum  et  iii 
Nametmi  ei  Bordegalensi  antistite  nuper  admissnm,  Bavariae  tamen 
episcopi  improbavere.  Itaque  postea,  extincto  ArnulfOySnb  pueri  regno, 
sententia  eorum  aDeotmaroWihiogus  dejectusloco  est,Richarioordinato. 

7.  Imperator  Amulfas  malo  victus,  3.  Kal.  Decemb.  obiit,  ex  testi- 
monio  Reginonis  atque  Metensium.  Aventinus  habet  6.  Veneno  subla- 
tom,  eertos  autor  annalista  Fuldensis  prodit,  nulla  pedtcakris  morbi 
menlione;  quem  Luitprandus  fabulator,  ut  alia  multa,  ex  longinquis  vulgi 
rnmoribus  retulit;  quo  manifestiore  scilicet  Dei  Judicio  ponitus  videretur 
ob  HuBgaros,  si  diis  placet,  christiana  orbi  immissos;  quas  nugas  supra 
explosimus.  Passim  ut  cradelem  et  stolidum  tradocit,  odiis  Italorum  cre- 
dnlus.  Sed  moderatom,  et  ingeniosum  et  fortem,  gesta  probant.  Etiam 
expilatarnm  ecclesiarum  accusatur:  sed  multa  passim  vitio  temporum  ad- 
mittere  optimi  principes  cogebantur  necessitate  rei  publicne,  ne  abaliena- 
reet  proceres,  per  quos  barbaris  resistendum  erat  Ipsam  in  ecclesias 
passim  liberalem  Hiisse,  constat.  S.  Emmerani  monasterium  struxit,  Ratis- 
bonam  incendio  defbi matam  reparavit.  Normannos  insignibos  victoriis 
repressit^Hungaros,  dnm  vixit,  absterruit;  rempublicam  Germanicam  recte 
ordinavM ;  alios  Francornm  reges  ferre,  quam  christianum  orbem  caedibus 
implere  maluit.  Nam  si  annuisset,  poterat  per  Fulconem  etiam  Gallos 
habere  in  potestate.  Ita  facile  in  Grassi  patrui  autoritatem  «uccessisset. 
Sed  satis  habuit^  a  caeteris  agnosci  comitec  majestatem  suam.  Regino 
Otingae  tamulatum  scripsit:  fortasse  illuc  viscera  delata  sunt.  Gertiore 
Foldensis  annalistae  tesrimonio,  cui  monamenta  loci  astipulantur,  in  S. 
Emmerani  aede  Rattsbonae  tumulo  illatus  est,  exeqoiisregiapompafactis. 
Ibi  et  mausoleum  extat,  et  notante  Aventino  ex  testamento  panes  paupe- 
hbns  erogantnr.  Ejns  confessionem  de  corpore  Ghristi  in  sententiis 
legi,  SUMdas  presbyter  scripsit 

a   Fkres  illi  oxores  copolant  recentiores,  nuUa  veterom  aatoritate. 


Digitized  by 


Google 


182  ANNALES  IMPERII 

A.8M.  LvdoTiCBS  ex  Utt  natas  ftiit.  Oiiiplniiis  Dtjiam  <pro  Uta)  rtH  Lvigar- 
dem  Cqaod  pejus)  apfellaTit  Ladovico  gennaius  sorores  tribiiit  Bertafli 
ei  Lotgardem,  Ottenis  Saxonis  coi^igem,  nt  et  Craazius  lial>et,  et  alii 
recentiores ;  sed  quaiitam  iateUigo  fttlsi.  £x  Rateldo  lilio  naturali  Wolf- 
gangus  Lazius  et  Nicolaus  Yignierias  antiqnos  in  Bavaria  Andediseaeee 
dynastas  duxere ;  nnde  marchioaes  Istriae,  duces  Meraniae  etpostienM 
palatini  comites  Burgnodiae  descenderunt;  qnae  res  ampliore  inquisitione 
digna  est.  Blondellus  eam  secutus  est,  anior  in  lioc  doctrinae  genere  in- 
signis.  DeRatone  quodam  (an  Raloldo?)  sub  Otfone  Magna  apnd  Bavaroi 
eelebri  ex  linjns  stirpe  dicemns  ad  a.  D.  948.  et  ibi  tabulam  posteroram 
exbibebimns,  qualem  vlr  docfus  conciimavit.  Aventinus  Ratoidnm  G«- 
rentnnis  praefectum  seripsil  ab  Amulfo  Bajoarlae  dice.  Sed  eos  si  habnily 
debuit  patri  potius,  eosdem  fenenti  ante  regnam.  Cnspinianns  eliam  aliaaa 
Amulfi  co^Jugem  indicit  Agnetem,  matrem  Amnlfi  mali,  ex  Sckirensibiis 
Bijeariomm  dncis.  Sed  totnm  bec  ttendameato  caret  Gononbinam.  mn- 
tram  Znentibaldi  et  RaloMi  Aventinus  et  Utxins  Helinradam  appellaat 
Sed  de  concnbtnis  AnH>iro  natoe  Fbldettsfe  habel.  AnMrffus  ultimns  Caro* 
lingoram  fmperinm  Romanwn  tenuil.  Ita  quod  Carolns  iHe  inclytns  iniUe 
seculi  familiae  decos  intnlerat,  ejusdem  secufi  exita  amissitm  eit  Aieo 
stare  din  magnis  negatnm. 

ANNO  CHRISTI  fHIO# 

ladoTiem  Pner  AnraUb  pttri  snncitar.  Proeeret,  qii  rei  OerAtBlte  mA  •#  a#- 
■InittranHit.  -^  Httte  ejatqve  fmffHtgtnei  ptpt»  {■aieaiil,  etr  Ltdovlei«  coMli* 
taeriiit  regem.  —  Qverwttr  de  MortTii,  ^i  jtcttBt  tietropoiUtBUB  fiM  Roina 
coBeessnai.—  Bplttolt  Btjotrite  episcoporam  td  ptptm  etdem  de  re.  —  GermmBl 
Mortritm  Ttsttnt :  UBfftri  in  Ittlitm  penetrtnt.  —  Gltdem  inferant  exercitnl 
IttlBrmm.  —  Namenii  ctesoniiB,  iBter  qaos  Liadirtrdm  YereelleBSti  ep iicopiiB. 
LecB  Bb  VBgtrii  noBe  Ttttatt.  —  VBgtri  ia  li^otritm  irnmpvBt.  —  BereBfBrll 
«vtoritti  OTerit.  LadoTicm  tb  Ittlii  recipitBr  in  regem.  —  LadoTici  regig 
Ittlite  diplomt.  —  Sigifredni  cOBMi  ia  hoo  diplomtte  memorttai  tn  ftierit  ex 
•tirpe  Mtthlldii,  et  tTOi  Attonii  Ctnuiinl.  —  Jobtnnei  IX.  ptpt  obit ;  ioccedit 
Benedictos  If .  —  Ditlo  BeneTonttnt  €tpaiBte  cenjanett.  —  AdenalS,  qal  Bb- 
BeTOBtam  Gtpi^e  cotlBBxertt,  poiterftu.  —  AdeBBlAM  BeBeTentBBBi  poit  hBe« 
CrTteooi  colBit  K)Bi  mort.  ^timtrias  StleraittBai  Ib  coitoditm  dttat,  fillo 
tabititnto.  —  Zuentiboldi  'iubdUi  LadoTico  Oermtnite  regi  fidem  ipondent  IttB 
Ib  inbditoi  iteTit  et  in  prtello  ttndem  occidltur.  Ejus  fillte  et  locus  sepaltorae. 
—  Odt  Zuevteboldi  Tidat  aupsit  Gertrde  comiti.  Fuit  filtt  OUobIs  BKioniei. 
^Ibs  dloi  emortatna.  •-  LadOTkl  refls  diplomt.  pro  Gerbe|eB8lbBS.  —  <todeical- 
coi  tbbts  Gorb^eBiii  depoBlitor,  iubililBitar*BoTO,  Gobbonam  tgnttac.  LadOTlel 
regii  diplomt  Tullenie.  —  Gtrolui  Gtllite  rex  fere  precario  regit.  Procerei  sub 
lito  potentes.  Fulco  Bemensis  trcbiepiscopul  t  Btlduino  Fltndro  occlditor.  ~- 
Fulconi  substituitur  HeriTeus.  OcclsoreB  FulcoBis  excommunictCi.  —  Forarala  ex- 
eommunictUonis.  BtldolBBS  ia  ^ttita  re|:ii  moz  reiltt.  «^  Vonnaiuii  ad  ehrl- 
atiaaam  fidem  in  Gtllit  tddaci  coepti.  —  Alfredas  Aaf  lite  rex  obtt,  qai  pttritm 
•utm  a  Kormtnnoram  inTtsionibus  libertTit.  —  Studlt  sub  eo  flornere.  Poctores 
sub  eo  celebres.  Leges  condit.  Monarchitm  in  Anglit  Bttbilit.  —  Ipse  studiii 
opertm  dedit  et  Ttrit  ia  Itnguim  Terntcultm  trtnituUi.  Artlam  meclitnictrun 
SBitlor.   BdaardBi  «1  iBoeedilk 

A«900«  1-  Extincto  Amulfo,  proceres  Germaniae  fn  Ferekenie,  eppido 
Franeis  Biffoariisque  medio,  collecti,  Ludoricnm  ejns  ilittm  legitimnmi 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS   IHPERII  m 

eHi  pmmm  sapliumi,  iii  regmim  atiolloftt  Goroavt  oliaiii  ia^iHm,  [i.t§^ 
Kogteo  scribit  Fmeeiima  Hattoais  archiepiscopi,  et  Gonradi  Gebeliam 
dft^e  Vnmconm  priacipoai,  in  rebes  administraBdis  auforitas  effiiUit 
OttMM  qeoqve  Saxenem  miiltam  potoisse,  apparet.  Tlieetmanps  Salis*^ 
berfMiis  antistes  perrexit  in  muiere  arcbicaneellarii  ebmyidoi  Walda 
VHstegMsii  episeepas  pveritiam  regis  a^oderabatnr,  ATefttino  aotaate. 

2.  Extat  epistola  (etsi  imperflecta)  Hatloais  MofoBtiiii  et  siilfrai»iee* 
ram  ad  MsABem  IX.  eredo  sob  eiitmii  bi^os  aBii  soripta,  etm  Jam 
Hngarl  es  Italia  redissent:  qoa  sigBifieaBt,  AnilAuB  imperaterem  de 
fita  mlfresse;  rogao^  «t  aoimam  ej«s  a  viBoalis  peeealofim  abselyaf» 
fimio  eolnta  stBt  io  eoelo,  qoae  4>se  io  terris  sel?erel*.  EipeBiBt 
deiflde,  Beeessilaterei  pabNca»  Jiibente,  fiUom  aogasti,  etsi  admodvm 
peenimy  commoBi  eeMiHo  priBcipam  eitottas  censeBsn  popBli,  elevatam 
iaregi«a  deces,  ne  solidom  regBom  Ib  parles  sciBderetor.  Nam  et  reges 
Fnmcon»  ex  bbo  semper  gOBere  processisse.  GaeterBm,  qao  miBBS 
peBtlficis  fluudmi  ceBSlIie  uterentar,  exdosos  paganoram  intercoffsa^  pei 
fios  Bee  legatis  iter  pataisset.  Ex  qao  intelligitar,  Haagaromm  irrap* 
tioBem  iB  Italiam  in  bonc  axnnm  conferri  debere.  Petant,  comBHiBem 
pepoli  ceBstifBtioBem  poBtificia  benedictione  roborarL 

S.  Commendant  etiam  episcopomm  Bawariensiam  eaasam  contra 
Morayos,  Francoram  potestati  rebelleS|  qoi  metropolitanam  sibi  ab  ipsa 
loaa  eoBcessam  Jactent:  inde  illis  aageri  spiritns,  et  snbjici  face^ 
rebellioni.  Caasam  Bawariensium  saam  essO;  nec  Francos  sine  lllis, 
aec  illoi  sine  Francis  aliquid  in  ecdesra  aut  re  publica  magnum  gessisse. 
Sd  officil  esse,  si  quid  sanctae  matri  Romanae  ecdesiae  elapsum  slt, 
admooere,  ot  maximi  pontfficis  prudentia  corrlgatur* 

4.  5ed  etiam  epistoh  extat  episcoporum  Bagoariae  de  eadem  caus^ 
fum  edidit  Gordesios  cum  Hincmari  epistolis  et  JohanniYIII.  inscriptam 
ciedidil:  sed  ad  Nonum  directa  est.  Sub  bi\jus  an^i  finem  aut  initiam 
seqnentis  datam,  Terisimile  Judico.  £a  buc  redit;  ^ummo  pontifici  ef 
nmenati  papae,  non  unius  vrbiSf  sed  totius  orbis;  4omino  Jpanni,  Ro- 
simae  sedis  gubematori  magnifico,  humillimi  patemitatis  vestrae  fM 
Vmtmarus  Juvavensis  ecclesiae  archiepiscopus,  Waldo  Frisin^ensis, 
irdtenpaidus  Epstatensis,  Zacharias  Saebonemis  (Ayentino  Sabonensis, 
fiijam  est  Brixinensis),  7ti/o  Ratisbonensis,  Richarius  Pataviensis  epctesiae 
fpiscopi^  smiversusfue  clerus  etpOpulusper  totam  Noricam,  quae  et  Bayjaria 
r,  prosperum  in  Salvatore  nostro  profectum.  Non  facile  cre- 
fuod  coacti  quotidie  audimus,  de  sancta  et  apostolica  sedeper" 
versUaiem  pro/luaisse,  quae  nobis  est  mater  sacerdotaiis  dignitatis^  et 
9ri§p  ckristiamae  reUgiopis.  Venere  de  iater^  vestro  (vt  ipsi  promulgant) 
MJemies  arckiepiecopus,  Benedictus  et  Daniet  episcopi,  tanquam  missi  in 
^em  Slasforum,  qui  Maravi  dicuntur,  regibus  et  poputo  nostro  subactam 
^  trikUariam  tunc,  cum  ad  christianitatem  perducta  est,  Itap^e  et  Pa- 
Inientis  ^^isct^  semper  synodos  HHc  kabuit,  et  comites  nosfri  pkH^(i^ 

^)  rtfial  —  totteret  Ju§m  mptri^nm  ^  Eckm-i^  txftmttm* 


Digitized  by 


Google 


184  ANNALES   IMPBRII 

A.  tOC*  ^§^p  Mnec  9kmmi  fiie$^  CkrUio  reflque  debUa,  amit  eumUs  trioMa  eei. 
Nmc  jaciatUf  $e  magnitudine  pecumae  obUmime,  ptae  mmquam  aUas 
a  fDcdra  sede  procmere.  Jam  enim  utm$  episcopaiu»  im  quinque  aUoe 
dioidilurf  et  in  episcopatu  arckiepiseopaius  eonstauUur  cum  sufrofaneis 
iribuSf  contra  concHH  Africani  cap.  ^.  et  65.  et  decrehm  Leonis  papae 
cap.  15.  et  cap.  49,  et  Coeiesiim  cap.  17.  Antecessor  quidem  vesier,  ^memH- 
batdo  duce  impetrante,  Wicbin^ium  consecrami  episcopum;  sed  naopkfiae 
geniif  quam  ilie  beilo  demitam  ad  Ckristi  cuitum  perduxerat.  At  Slaoi 
$uts  criminaniur^  quasi  a  Franci$  et  AUemannie  di$$ideamu$j  ei  ^vioiaia 
fide  catAoUca,  cum  Ungari$,  datis  $acramenti$  per  canem  et  iupum,  pacem 
feeerimue;  nftmeraia  etiam  pecuma,  ut  in  liaiiam  averierentur,  Ki  veetfi 
legati^  qua$i  epi$toia  ab  apo$toiica  $ede  directa^  kaec  improperani,  Sed 
«/  qusAm  $apien$  ait:  fu$iu$  tuUt  crimen  iniqui;  no$  Unqarorum  feri- 
iaiem  non  pecmsiaf  $ed  datie  iinei$  ve$timenti$  emotimmue^  ui  quieii 
no$trae  comuleremue,  Siavi  non  parvam  Ungarorum  muitiiudinea$  suece^ 
pere;  capita  eorum  rOu  deionderuntf  barbaro$  ckri$iiani$  imm4$eruni. 
Inde  Pannoniae  de$oiatiOy  masimae  provinciae  noetrae.  Frogemioru 
$emori$  (}A  est  domiAi)  no$iriy  Ludovici  videticet  imperatorie  (lego  tm- 
peratore$')  ex  ckri$tiani$$ima  Francorum  qente  prodiere:  Moimarsi  Sia» 
majore$  a  pagani$  venere.  Juvenculu$  rex  no$ter  ttuiH  praedeceeeorum 
euorum  Romanae  eceiesiae  defensione  concedet.  Nos  ingruentibu$  Ungari$ 
ei  liaUae  immineaiibus,  pacem  Siavi$  et  amtte$iiam  obiuiimu$,  fru$tra. 
fu  virtute  ex  aito  indutus^  fracia  con$oiidabi$y  abjecia  reduces;  ui  quae 
Siavorum  maiignitae  disturbavitf  Romana  ju$iitia  restiiuat.  Tkeoimaru$ 
indignu$  archiepi$copu$,  et  apo$toiicarum  rerum  procurator  promiis$imu$f 
pecuniam  ve$tro  juri  debitam,  propter  infe$tam  paganorum  $aevitiam 
miitere  non  poiui.  Nunc  iiberata  Itaiia  quam  primum  eequeiur.  Interea 
responsum  ad  singula  especiamue. 

Ahne  pater  mundi^  dignue  pronomine  Petri, 
Nomine  quem  $equeri$f  utinam  viriule  $equari$, 
Sisque  tuH  famuii$  protecior  veru$,  et  iiio$ 
Commendee  Domino  coeU,  qui  prae$idei  aito. 
Scilicet  Petri  Ticariatam^  qui  pontificibas  Romaiuf  tribaebatnr,  proDomiie 
Petri  designat 

5.  Ex  his  intelligimos,  Morminim  Zuenriboldi  filiam,  rebellem  Francis, 
etiam  dioecesana  per  Pannoniam  Bajoariomm  Jara  abmpisse,  episcopls 
Roma  petitis;  qaae  venali  indalgentia  facile  de  alieno  largiebatar.  Sed 
mox  amissa  protectione,  cnm  regno  sao  ab  Ungaris  eversum,  dicta  di* 
cendaqne  ostendant.  Nostri  nanc  ascitis  Bogmannis,  Morayiam  yastant. 
At  ipsi  Ungari  hoc  anno,  an  soperiore,  per  Pannoniam  et  Noricas  Alpes, 
gentibos  Slavicis  insessas,  in  Italiam  penetrayere.  Hoc  epistolae  Hattonis 
et  Theotmari  ostendnnt;  et  Faldensis  historicas,  qai  eadem  ria  regressos 
addit;  et  annalista  noster.  Regino  vero  expeditionem  male  in  aonam 
seqaentem  differt.  Laitprandns  tarbatis,  nt  solet,  temporibas,  Bajoaria 
per  aliqaot  annos  rastaU,  Ittliam  demnm  barbaris  pataisse  credidit.  Sed 
pHor  Italica  irmptio  fait 


Digitized  by 


Godgle 


ANNALES  IHPERII  185 


6.  JhgMMmwm  inams)  si  Lnltpriii^  fl^es,  priBvm  ad  BieBlMi  tostoria  j^  IM. 
igiC     IM  explDi^toribos:  eniBsis,  tridvo  coisideMt    iBtelloctifi  diTitiif 
regioBis  et  maltitadiie  genlis,  demam  redeant,  at  majoribos  Tiribos  ex* 

citis,  nirsas  incumbuit.  Itaqae  primo  Tere  cam  ingenti  exerciti  Italiain 
pelmii  Tanc  Godefridam  et  Eberbardmi,  Garentano  limiti  praefectos, 
rictos  el  occisos;  Gregoriam  Aqailegiensem  patriarcham  fagatam,  ATcn- 
Hqos  memoriae  prodldit  Ungari  Aqaileja  el  Yerona  a  tergo  relicta,  Pa- 
piam  «sqne  progrediantar.  Berengarios  collectis  Insabribas,  I^igiribaSy 
Tascis,  Speletinis,  lota  regni  mole  bosli  occorrit.  Ungari  maltitadino 
adfOisn  lerrili,  lelegont  iter  el  aegre  Addaam  nando  transeant,  maltis  soonui 
baostis.  Sed  cnm  alia  flamina,  alias  itineris  difficaltatos  restare  cenierenl, 
paeeoi  polant;  praedam  captiTosqae  reddere  efferant.  Non  aaditi^  fogam 
preseqoantar,  donec  in  Veronenses  campos,  tamdemqne  ad  Brentam 
T«oero.  Ibi,  fiitigatis  eqais,  necessario  consedere.  Acies  alTOo  flominis 
4igdebanlar.  Barbari  praeter  priora,  etiam  obsides  foederis  filios  saos 
^Kcobantar,  si  incolames  dimitterentar.  Bejecti  desperatis  rebas  arma 
parant ;  et  nt  se  contemni  Tidere,  traosmisso  flnmine  altro  irrumpant. 
IlaliMglectis  signis  ordintbasqne,  ad  dbam  samendum  discarreranl,  anl 
foielom  capiebanl.  Qaidam  etiam  maligno  animo  Ticials  laborantibns 
epem  Don  tolere,  al  soli  rerom  polirenlar.  Ita  hisi  omnes,  caesi  pleriqno 
•atsagittis  transfixi;  capta  castra,  ingens  praeda  parta  est  Omniarapinao 
et  libidlni  bostiom,  praeter  monita  loca,  patoero. 

7.  Annalista  Foldensis  ana  die  Tiginti  millia  Italoram  cam  moltis 
episcopis  iflBcidisse  prodit  Nameram  ex  longinqao  in  mi^iis  aadam, 
credibfle  esl.  Liodwardos  Yercellensia  episcopos,  Carolo  III.  aogaslo 
elim  «rdiicanceBarias  arbilerqae  rerom,  cam  tbesaoris  sois  fogiens,  in 
Ungaros  inddil^  simolqoe  Titam  el  opes  amisit,  qood  Beginoni  nolatam 
est  Addil  Sigonios,  Ungares  Tarrisiom,  Yicentiam,  PataTiom  popalatos, 
tandofli  in  Yenetos  Tim  fecisse;  el  comparalis  lembis  CiTitatem  noTamy 
Eqailiam,  Glodiam,  el  Gapot  aggeris  incendisse;  qoin  eliam  Albiolam 
fraetorTOctos,  Melomaocom  et  BiToaltom  die  festo  S.  Pelri  tenlasse:  sed 
a  Fetro  doce,  naTalibns  copiis  coolractis  repolsos,  sese  ad  mediteiranea 
contalisse,Nonantolanam  monasleriom  aliaqaeloca  combossisse:  landem, 
il  recederent,  ingentem  Berengario  et  Italis  peconiam  extorsisse. 

8.  Hoc  eodem  anno  alia  Ungarorom  manos,  explorata  specie  lega- 
tionis  regiono,  in  Bajoariam  irropity  et  altra  Anseom  amnem  (Anassim 
M  Tocant)  popalando  penetraTit  Qoinqoaginta  millia  passaom  ia 
longvm  latamqoe  percarreront;  et  obi  nostros  colligi  senseront,  com 
praedft  se  in  tolam  recepere.  Pars  tamen  in  aqoilonari  Danobii  ripaa 
Liilpoldo  marcbiono  deprebensa  est  Mille  ducenti  caesi,  aol  DannHo 
mersi  sonl,  Tix  nno  cbristianorom  desiderato.  Sed  postea  nostris  Ticem 
plos  nimio  reddidere.  Hic  paocola,  qoae  annalibos  Foldensibas  finientibns 
desnnt  (ol  scUicel  a  Frehero  prodiere),  in  nopera  scriplerom  BronsTicen- 
sia  illostrantiam  colleclione  soppleTimos.  Unde  eliam  intelligas,  post 
Tictoriam  banc  a  Bi^oariis  TalidissinNmi  qoandam  nrbem  in  ripa  Anassi 
mvoi 


Digitized  by 


Google 


186  AMNALES   IMPERII 

i^tHk  ^  Hmgariea  cladet  Baroiftrii  avtoritttem  mrtit,  c^Jiit  4aoli  eoi- 
tif«rat;  lac  daUoa  att,  reliisaa  LadoTicna  et  Papita  racaptaa,  AM- 
^rto  T«f  ca  par  Bartaai  coi^gaai  aaae  taadam  coadliato.  Id  aaUi  ia- 
■oitpaata: 

BMm  ffrrkmis  fimdtm  ftra  sikHm  mk  lato 
MMaf  MMani  fM/am,  ewi  moriku  aucior 
Timmniut  iMimMcut  orai,  $ed  tHrfm  teyimlaft. 
Geitam  aaim  aft,  kaac  bmx  Ramam  petiisia,  Jamqaa  caiiaeatia  aaaf-iaitia 
imperii  earoaam  gessicaa.    Nimc  ceita  pridie  Idaf  Octabria  Olomiiaay  at 
pridia  IM.  No?.  Ptacetttiaa,  Ragiaaai  et  Ifaitiaaaci  epitcopis  privilagia 
coiceaaiife,  Bigoataf  reperit. 

10.  Babet  UghaUar  ia  RegieaaiHa  dlplaaM  hoc  saaM:  Imn.s,d 
u  7.  aimit9iciu  4,  f.  tL  rar,  Nohm  atf . . .  LmihmTimm  vommrMm 
prmemdem  mrckkancelkuimm  mostmm,  ae  Si§ifridmm  ilkuirem  comtMom 
fotam  fsHisoe  (pfaeceptii  Regiensis  acclesiaa  coaibastis)) «/  faafat^ 
timsts  praacsptum  Pdro  spiscopo  comcedero  dipmaremmr.  Sijimtm  fm 
BlmdovMfloriosissimiireffit.  AmulfutmotaHusmdvifOomlMuardimpisospi 
at  mrckicamcaiiariirecofmovi.  Data  pridie  Mai.  Nov.  amm.  imc.  Dom.  900. 
M.  4y  ammo  d.  Hiudoviei  ploriotittmmi  rsfit  im  ItaHa  primkO.  Aciwm  tla^ 
oomHae  im  D.  n.  Amam.  LaiCwardas  pMeiol  Comeasis  lait,  sacaaaaorqar 
a}vs  Daiibertos  (ai  potias  Walbertasr).  R|udem  mox  priacipis  arcbi* 
caacellarium  egit,  ot  apparat  ex  diplooMdbus,  qoae  apod  UgheNom  exlant 
Idam  rex  Papiae  die  2.  Odab.  a.  D.  900.  aaae  ragai  primo,  Petro  episcopfr 
AretiBO  Jara  qpMadam  irmaTit,  iataroessioie  Adalberti  aMRhioiis  Tasciae^ 
iddia  soi,  et  dHecterom  comitam  Stgifrid^  et  Adalelmi 

11.  Sigifiredam  saspiceris  farte  aatorem  stirpis,  ex  qaa  Matbildis 
dacatrix  processit;  patrem  Axzoois  Gaoosiai,  qoi  sob  Ottoae  M.  flofoit 
Ea  esl  ooijeetara  Felicis  Goatelorii,  qoi  geaealogiam  Matbiidis  scripstt^ 
saae  aoa  speraeada.  Sed  yereor,  ae  obsit,  qood  idem  aaao  seqoeati  et 
proximo  in  LadoTid  et  Bereagarii  priviiegjis,  Bergomeasi  ecdesiaa  datis, 
aacri  palatii  coaies  appellator,  qoem  hoDorem  aemo  ascribit  alteri  illi 
Sigafrido.  Eqoidem  saauaam  oobilitatem  hoic  stirpi  DoaiAixo  aacripsit, 
prae  qoa 

Vix  Priamos  taati  totaqoe  Troja  Arit. 
Qaid  arga,  si  faceremos  coaritam  palatii  avom  Attoais  €ansiai,  patrem 
Sigefridi,  ex  qoo  Attoaem  aatom  coastat:  ita  concidmt  objectio  grafis^ 
sima,  qaad  comes  Atto  io  coaiplaribos  chartis  vocator  fiUutbomaomiemuh' 
riaeSifafirididacomaaiuLucemti,  aallo  hoic  addito  t^lo  boaoris,  etsi  ec 
oomite  palatii  genitas  asse  poasit,  sad  aalo  mhior,  atqae  idea  ia  aliam 
praviadam  traasgressas.  Sed  haec  iafra  iteram  atttegaada  eraat  ad 
a.  D.  951 ;  abi  alia  coajedora  plaasibUior  afferatar.  Porra  Adalelmam 
•earitem  et  ia  Bargomeosi  iUa  prirUegio,  et  paolo  aaie  io  Jodicio  Romaao 
iweaiemos.  Diploma  AreUaom  Gamorriaas  dedit:  Gosbmb  Araaa  ax 
aathealiois  caaoaicorom  tabolis  receasail. 

12.  Hoc  amao,  sed  Jam  provadO;  iohaaaem  IX.  papam  abtisae,  coa- 
seataaeom  est;  aam  vivere  adhoc  creditos  est  Hattoni  al  Thaotmara, 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   ItfPERII  187 

MiSiiri  «K  Ittlia  redimit»  id  asl  «ibo  deeliti.  £l  emi  H^  A.IML 
ifeo  Remensi  arehiepiscepo  responderit>  qoi  sexte  Jnlii  die  censecratiie 
ist,  in  AvfQStaa  isque  pervenisse  yidetv;  At  exeiftte  Aagnste  Jam 
leaedictus  IV.  sedit,  at  apparet  ex  epistola  ia  caesa  Argriiii  UngoneBSis^ 
njQstiifiMhaeclegwitar:  Scriphtm  per  mMm  SergH^  s,  R.  ^  eerkUarii, 
mam  Au^tio,  M.  B,  Data  ^.  KaL  Sept.  per  mmm  Lsottie,  Dei  pktaie 
frmstrii  samolae  sedie  apostaHeae,  a$mo  BenetKcti  papae  primo,  amio 
ssctmSa  poet  okUum  Lamieberti  imperatorie  ampasti  iaiset.  3.  Seitm 
uaai  diem  racasse,  BanoAias  seiibit;  BeMdietmqne  IV.  satloB» 
ex  patre  Masuiiolo,  snccessisse  pepttii  stadio,  qved  largis  ia 
if eaos  haberetor.  Beiedictim  papam  et  Sergiom  seriaiaiiui  fadle  cre«* 
im  eos  esse,  qai  m  eoiicilio  Romaao  anno  Domtoi  897.  damiati  legvitir: 
aieo  tmw  res  RomaDae,  iraperatoribiis  Jistis  destitataey  flictaabaat. 

13.  Sed  et  ilterior  Italia  a  Fraacis  negligelMtur  ex  qao  Agiltnidis 
iBperatriz,  Radelgiso  fratre  restitiito,  cam  Widoae  Joaiofe  Spoletiaonm 
faee  Bemerefttim  reliqiierat.  Radelgisns  homo  simplex  alieBie  motibie 
Tfgebster;  qamd  iBdigaatl  quidam,  cum  Adeftolfo  Gapaae  friftcipe  eoftspi- 
nit:  imtempesta  oocte  moftse  Jaftaario  kyjas  aDAi  portas  arbis  effriftgmity 
fdatiam  «^ccapaftt,  Radelgisom  capiaat ;  AdeftmlAun  mox  conseftSB  pro^ 
cenim  et  popali  principem  coostitftaBt.  £x  scriptoribas  anenyads,  qoes 
Cmlllas  Peregiinas  erait,  discimas,  Virialdam  qaendam  snb  Radelgisi 
lemifte  ragmasse,  et  moltos  pepalisse:  qoi  com  se  Capaam  recepiaeent, 
tmdem  in  dominam  coi^araront.  Gaiderisas  fratev  ejos  dodom  apod 
Gneces  monlabat  Aa  sopenrixertt,  bod  apparet:  ratie  e|m6  certe  babita 
M  est  Adenalfos  diticmem  BefteTentanam  Capaanae  adjeeit,  stabi- 
leaqoe  potentiam  smis  reiiq«lt  A|ant,  oMKrem  ejos,  Potelfrido  Bene- 
veatamormmoptimate  natam,  nam  fam  filii  aiagftitadifte  laetatam,  qoam  ex 
sme  gemtis  caso  dotaisse. 

itw  Adenmltai  paalo  ante  sprerarat  Goaiaunrias  Saleraitanas  prin« 
cep«,  et  ilie  e|is  LandaUo  filiam  negarat,  Jotae  axoris  impalso,  qmae 
Witais  aagmsti  sorer,  regale  stemma  (si  dtts  piacet)  miscere  sobditi 
cemabio  imdignnB  dictiUbat.  Sod  Wid(mis  familia  bmx  defeoit,  AdeBolft 
mt  stirpe  per  cemtam  septaaginta  et  amplius  aanes  Horait  ad  oltimam 
oqae  LamdaMom;  qoem  a.  D.  1079.  extiactam  qoidam  scribant.  AdeBoA*' 
fes  lio  omo  mxerem  Gemmam  condliaTit,  Atbanasii  magistri  miiitam  sem 
Ms,  et  ot  qoidam  addant,  ^m  epiecopi  Neapolilanoram  fUiam:  et 
cim  anmo  mio  solos  praeiysset  ditioftibas,  mox  filiam  ift  GomsortiaBi 
prmdpitas  asdvit;  alteri  fitie  AdeDolfo  Tbeameftsem  eomitatam  ooneessil.    ' 

15.  Ipse  yersBS  ad  Graecos»  comiter  obeenraTit  Leonis  aagasti  aM|i<- 
slatem ;  ad  qaem  Landnlfbm  filiam  misit,  at  eom  ad  liberiBdam  a  SaraciBis 
baliam  excitaret  Sed  ia  mediis  belfi  apparatibas  decessit  a.  D.  9ii; 
if  maMecripto  Casimmisi  credimos,  qoed  Micbael  moBacbms  inSanctaario 
Capmano  prodaxit;  cam  principatam  BeneTeBtanam  per  iamos  andecim 
cam  dimidio  tOBoisset  Micbadem  moBacham  dtat  Job.  VbMmUias  Ciar- 
Imtas  IserBlensis  arcbipresbyter  in  Samnii  bistoria  Italicescripta.  Circa 
iiem  tempos,  aot  paalo  aate,  Gaaialanas  lomiBibas  orbatas,  com  BisMua 


Digitized  by 


Google 


188  ANNALES   IHPEBII 

A.  HO.  umk^  GMiprtkaiflM  M  a  SikmitMif ,  •<  ia  c«sf<MKt  ^Hm^  iKi 
oogMMiie  ii  priBcipili  stMidito. 

i^.  UthttitMM  iileltocU  Lodotioi  deeCicnM,  •  Zmililmlde  ^efr 
eiot;  q«i  plerosqie  preceres  Mvm  t  se  alMUieitnit,  aui  indigie  tn# 
ttrel  episo^os,  et  loMlioree  boioribBs  prtediisqve  eneret.  Ilaqw 
eertiitia  td  Ladovican  trtBseent,  eamqae  in  regaam  introdaomt  Venl 
paer,  et  in  Tkeodonis  riUt  dttis  mtaibns  sabditomm  stcrtmeitt  sascepif 
Om  in  Germtnitm  rediisset,  Zneitiboldas  htctenas  Gtllite  Belgicae  rei 
coadanttis  hominibes,  per  regnam  discarrit,  canctt  incendiif  ,et  rapink 
miscet.  Sed  qaos  benevolentit  retinere  neglexertt,  mtlis  domtre  fivsln 
spertTit  LadoTicas  in  regnam  rorsns  accersitar;  Zaentiboldas  cmm 
Stepfatno,  Gerhwdo  et  MttfUdo  cooritibns  prope  Mostm  Id.  Ang.  impai 
prtelio  congressos  intericitnr.  Tamnlttas  est  in  Sasleretsi  monasteffii 
Jaliacensis  agri,  cai  iliae  ejos  Benedicta  et  Ctecilit  prtefbere.  Scbate- 
liHS  tertitm  sororem  loci  stnctbnonitlem  tddit.  Ipse  fondtrtt  orBtrat- 
qne.  Itaqne  illic  pro  martyre  colitar,  et  ab  Ueda  Tnjectensiom  bisloiice 
coi  baec  debemos,  bettas  rex  tppellttar;  tdditarqae,  ■Mmoriam  ^ 
reooli  Idibat  Aagnsti.  Sigebertas  ail,  neminem  Talneratom  eyasisse,  an 
sanari  potaisse;  qaasi  irato  rebellibns  coelo.  Signom,  qno  nsvs  esl,  ea 
Browere  ad  a.  D.  896. «  hnc  trtnsferemos. 

17.  Odtm  regintm  Znentiboldi  yidatm  Gerhtrdts  postet  doxit  Ai 
ex  et  liberos  sosceperit  htod  consttt.  Familitm  Gerhtrdi  ftmUite  CM' 
rtdi  postet  regis  contrtritm  foisse,  apptret,  qote  Ticissim  et  baic,  e 
ftmiliae  Ottonis  sei  Ladolfingae>  et  hoic  affinitate  innexae  BambergeM 
adrersa  fo&t;  nnde  mv^tiplices  in  orientali  Francia  tarbae.  Nihil  amplitt 
de  Oda  memorant  historici,  sed  in  necrologio  mi^eris  ecdesite  Hildet 
bemensis  in  scriptoribas  iiostris  edito  htec  legontor:  Sesio  Nom,  Jmi 
Oda  rtffina  soror  nostraj  qote  Terbt  in  tlitm  conrenire  non  possnni 
Itt]tm,  qood  JodictTortm,  Ottonem  comitem  Zoentiboldi  socenui  noi 
tliom  t  Stxonom  doce  censendom,  pro  denwnstrtto  htberi  potesl;  c 
qnte  tlit  Odt  regint  Hildeshemensilnis  ctnonids  ftmilitris  noniiBai 
posset?  Adde  qood  habetor  in  eodem  necrologio  etitm  tTi  dies  eoier 
lotlis  Lodolfi,  et  pttris  Ottonis,  qai  ibi  quoqoe,  ot  in  Foldensi  et  ceaeTM 
lonnisi  comes  tppellttur.  Tott  scilicet  ftmilit  ecclesiae  Ticinte  «adc 
el  benefica  foit.  De  Oda  nostra  tliqoid  subodortti  sont  scriptores  recea 
lioreSy  et  in  Alpntrit  ei  maritum  InTenenint,  sed  pro  Znealibeldo  Lolhi 
riensiom  rege  Btlduinnm  nescio  qoem  GiiTite  comitem  sobstitoena 
qni  banc  regis  Henrid  sororem  in  matrimenio  habaissel.  Reolios  G< 
rtrdom  comitem,  in  illis  regionibos  petenlem,  secondom  mtritonk  norni 
ntssent.  Pro  Gertrdo  Gebhtrdom  Gonrtdi  regis  pttmom  sobslitoil  Meibc 
Brios.    Sed  contextus  Reginonem  continutntis  tliod  docel. 

18.  LodoTicos  Poer  interet  oltrt  citrtqoe  Rbenam  coaniesm%  Tr 
boriae  4.  Idos  OcloK  Corbejensibus  nostris  tale  diploma  dedU:  im  n. 
et  I.  r.  audomui  4.f.cLros.     Ber  iiUerventum  venormkUu  H  dOoi 

•)  #1  flfiitaMi  ex  MtkillMio  «Utf  EtkeHm,  9mUtki  «d  «.  D.  Saa. 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANM ALES  IHPIBII  m 

909M  Qmradi,  manaHeriim  No^ae  Corktfae,  cidfrM$$l  fddk  1^,^^ 
M99^Mas,inng$tramiuihonmttmmuUbmrdium  8u$eei^imu$,eiommeet^ 
teuioneeaniece$$orumno$irorum. .  corroboramm$.,  Sedeihoefronoetrae 
mercedis  aupmenio  addere  decreoimue^  ui  inira  ip$am  akbaHam  in  tiUa; 
Werokmeen,  puhHcum  Hceai  ei$  kabere  mercaium  ei  moneiam,  d  iU  poie- 
Mem  kabeani  esiffenditelonium,  ^d  advocaiue  ip$orum  no$iro  esipai 
ienno  inira  marcam  memoratae  tillae  ei  moniie  Ere$bur§.  Si^num  d. 
Bia^mci  eerenMmi  regie,  Em§$tu$  canceUarHu  ad  vicem  Tkeoimari 
ardaeapellam  recognovi  et  $ubscrip$i.  Daia  IV,  Iduum  Odobrium  die, 
MM  i»eamaiioni$  Domini900.indict.3,  annodomMEiudooioii,  Acium 
fhbmiae  in  D,  n,  /.  A. 

19.  Sdlicet  exaatoratos  est  koc  aBno  Godeacalcvs  Gorbejae  No?ae 
M$s  post  decem  amios  praefectvrae  ob  solatjorem  discipliiiam;  svlire* 
pjoas  est  BoTO  Jnaior,  qoi  16  anBis  resiit  et  Kal.  Jol.  obiit  BoYOnem  ex 
^$xis  Ecberii  et  Gobbonvm  stirpe  descendisse,  docet  scriptorWitikiodos. 
Kital  ap «d  Saactam  Aprum  TuUeiisem  aatkeDticam  Ladoriei  pri?ilegiam. 
fio  ad  preces  Laidelmi  episcopi  consilio  Uattonis  et  Gonradi  praecepta 
Analfi  geniteris  et  anteriora  confirmat  Frid.  KaL  Nov,  a,d.i.  900. 
M  4,  anno  donm  Ludoviei  §lorio$i^  regie  priww.  Aehm  Sirazeburg 
€i$daie  (nbi  indiciio  qaarta  a  ^eptembri  iniri  debet>  Albricue  notarim 
$d  ncm  Batbpoti  arckiepi$eopi  $ummifue  canceltarii  hoc  praeeeptum 

20.  Cafolas  rex  Lotbariensibos  torbis  ia  rem  saam  oii  tonc  qoiden 
nsis  Bon  esty  pene  precario  regnans  in  tanta  procetom  potestate. 
AqiifaBis  parom  corabatar:  Ricbardos  Bargandiae  dax  ot  Robertns  Odo^is 
Ngis  fniter  rix  parebant.  Heribertos  Veromandnoram  eomes  Rodolfom 
CMaeraceiisem  noper  in  conpessn  ecolderat,  coi  Baldoinos  filios  soc- 
cessit  Sed  et  graYissioHim  scelas,  in  caede  .Fulconis  «rchiepiscopi 
ateissam,  impone  fuit  Falco  de  restitoendis  per  GaUiam  stodiis  disci- 
plaaqae  monastica  cogitabat  Itaqne  in  S.  Medardi  monasteriom  Soes- 
Maease  ocolos  co^Jecerat:  qood  ot  ab  Altmaro  comite  detentore  ob<* 
iwrety  Ticissim  ei  Atrebatensem  S.  Yedasti  abbatiam  regis  autoritate 
SH^ndit.  Hanc  Baldvinas  tenebat,  Balduini  filios,  Flandrensiom,  ut  nunc 
lifiaatery  comes,  coi  rex  ob  varias  caosas  offensos  erat  Gum  cedere 
Mflet,  tocos  ipsi  extorqoelor,  Atrebatensi  castello  obsidiooe  capto.  Id 
Bil4ain«s  com  sois  indigne  tolit  Habebat  addictos  in  omne  facioos 
kmunes,  qoi  praesoli  insidiati,  duce  Winemaro  quodam,  ad  comitatom 
R(is  eaatem  lanceis  petont,  et  com  nonnullis  snorum,  pro  domino  sese 
•^icientibas,  occidont.  Id  die  17.  Jonii  cootigit,  ot  epitaphiom  docet 
lek.  iperios  addit  ieria  tertia  hora  sexta.  Garolus  sese  ad  tantum  facinus 
M  cemmoyit,  et  visos  est  baod  aegre  severp  magistro  caroisse.  Regino 
inesalem  Baldoini  preces  asperios  repolisse  scribit;  inde  iras  ia  ediam 
Ttisas. 

21.  At  rem  exempli  formidabilis  deras  sllentie  non  transmisit 
Kx  ada  regis  sobstitatas  estHeriveus,  nepos  Hocbaldi  ceinitis  ex  sorore, 
liTMiis,  sed  Uodatos.    Un  Frodoardos;  qoem  Hiraeas  eo^lieaas,  filiom 


Digitized  by 


Google 


110  ANNALIS  IHPSHII 

A.  IM*  Vrd  e^attis  Jt  Caaipailft  M  Bartae  tomli  HK^aMi  hOL  li  «i^  qw 
«.  D.  896.  natariini,  Fakoiiic  arciieapellaBi  Woa,  praaceptm  re^ 
mofioTlase  obatrf arianis.  Ka  q«a  orteatot  oat  ^e,  pklie  Moii.  J 
loMis  1m  ocdoaia  S.  Mariae  leota  ett  excoiMMaicatio,  praeaeBtib 
epiacopis,  qoi  here:  Heriveos  Rearomai  arcbiepiscopia,  Wido  Roloa» 
feBsiuii  Ricalfcs  SvossioBOB  eplscopos,  lleidok)  No\iomageiisiiiB|  Dodi 
Gaaeracensloai,  Heriaandus  Moriiiensian,  OtfarfosAnbineiisiiui,  Honi 
ratas  Belyaceasian,  Manoio  Gatalanaeisiiin,  Rodnll^  LandnnensiiD 
Otfridns  Sylranectensian)  Anfelrannas  Motensiom. 

22.  Omt»($  ecelesia  (sic  tnfinot)  re  Me  a  pereecitHoniiuM  immdA 
mirifice  perturhaia  est,  occiso  ah  impiie  paire  et  pasiore  Palcoma,  fwi  ; 
pro  ecdesia  ei  re  fuhUca  velut  murum  opposuerai.  Re$  ecctesianm 
Buiimino  comMe,  fiio  Baiduiui  et  JuHAae,  pervadekantmr.  Mas  iite  vitk 
ikans,  a  Balduim  kominikus,  Winemaro,  Everkardo  et  MtOfrido  aHiSfm 
crudeBssime  inierfeetus  est,  IHkit  tah  nisi  a  pafonis  actum  ocimm 
ttaque  koe  ab  eectesia  segrogatos,  perpetuae  metediciionA  anatkemai 
eondemnamus.  Huilus  ckristiamts  eis  ave  dicat,  nuUus  eos  prtsbyter  a 
missaSy  eondoneSj  communionem  admittat;  ne  in  vUae  fuidemflne,  nU 
resipuMnt.  Seputtura  asinisepelianiur;pereaniinseeundoBominiad 
veniu.  Postqno  aHa  korribilfa  verba:  Slcif^  kae  lucemae  de  nostris  pro- 
feetae  manibus  kodie  estingumtur,  sie  eorum  lucema  in  aetermtm  es- 
tinguatur.  Winenamn,  ai(  Frodoardos,  insanabili  a  Deo  percnssnn  ml- 
nerO)  conpntresceaitibas  camibns,  et  exnndante  sanie  yiyon  deToratan 
a  Tomibns,  cnn  nono  proptor  foetorem  accederet,  niserrine  periisse 
Qnae  nna  Tera  slnt,  in  nodio  relinqno :  certe  ntiliter  credita  snnt  ii 
lerroren  inpiobomn  et  bonorain  selanen.  At  Baldninnn  non  teti|i( 
boc  tnlnen,  et  nondnn  elapso  biennlo  in  gratian  regis  repositas,  abba- 
tian  S.  Yedasti  recepit 

23.  Nornannos  clrea  baee  tenpora  panlatin  mifigafoi,  ad  fidea 
Gbristi  addnci  coepisse,  InfelHgtains  ex  consaltatiooe  HeriTOi  ReaMmn 
antistitis,  et  responso  Jobannis  IX.  papao.  Moerentes,  inqnit,  ie  caia-' 
mHate  ekristianorum^  foudemus  de  fenie  Normannorum  ad  fidem,  dnrine 
inspirante  clementiaj  eonversa.  Qued  vero  quaeris,  fuid  agendum  sd  4e 
kis,  qui  haptiKdi  et  rebaptizatif  postea  pagano  more  viserunty  ckristianos 
interficienteSf  presbfteros  truddantes^  simulacris  immolantes,  idolotkfle 
comedentes:  equidemy  nisitirones  fidei  forent,  eanonioajudieiaesperiren' 
tur.  Nunc  mUius  cum  itHs  afendum,  ipse  intelHfiSy  nesub  insueto  onere  in 
priorem  titam  relabantur:  nisi  sinty  qui  sponte  poenitentiam  subirs  veknt. 
Itaqae  in  eonden  sensam  Heriyens  Witoni  arcbiepiscopo  Rotomagensl 
mspondit,  ad  qaem  maxine  negotiam  periinebat,  exemplis  testimoniisqae 
sanctoram  patram  addnclis.  Extat  responsio  in  editione  noTissina  coa« 
ciHoram,  Jobannis  IX.  epiotolae  svbjecta. 

24.  Hic  annns  AlfrOdnm  regem  die  7.  Kal.  Norembr.  abstaUt  Aa- 
gHcanae  gloriae  mstaaraloren.  Is  dilBdlHmis  rebns,  OKtinctis  fratribas 
snccesserat  a.  D.  871.  nnltanqae  ac  din  varia  fortnna  cum  Nemaanis 
oonflixen^.     Ht  cnn  ibi  Morcios  Nortbnnbmeqno  snbjocissont,  etian 


Digitized  by 


Google 


ANNALIS  IMPBKII  191 

I  •Mdeitiiles  praeyalvenAl^  #1  Alflredm  €«b  piieii  wmU»  A.  990. 
ia  soliladines  compnleraiit.  Illic  dvdaA  agentem  homo  paoper  adit,  et 
diaidiam  panis  obtinet,  qaem  solam  rex  habebat:  qai  mox  somnio  ad* 
moaetiir,  gratam  Deo  eleemosynam  faisse,  Jamqae  finem  instare  Anglomm 
malis.  Haec  ad  annam  Domini  878.  refemntur.  Forte  Habbam  Danom 
Angli  occiderant  Itaqoe  resamtis  animis,  prodeontem  ex  latebris  regem 
mnlti  sectantor.  Improvisas  sapervenit  hostilibos  castris,  magnamqoe 
ilragem  edit  Foga  in  castellom  proximnm  elapsi»  c«m  Guormene  ad 
pastn  veniant.  Goormo  rex  Ghristo  initiatar:  foedas  pangitor  inler 
ambos  reges,  limitesqoe  constitoantor ;  ona  tamen  servata  re  pnblicay 
fne  regebator  commnni  condlio  ntriasqae  gentis.  Orientalioresregioaes 
HeimnBnis  sive  Danis  cessere.  Mx  his  illi^  qoibos  eoaditiones  •nen 
piaeebant,  in  Galliam  aot  Belgiom  transiere,  et  sobinde  AeUredi  ditiones 
iafMavero  irrito  sntcessa  drca  a.  D.  886.  Faoe  dooii  abmptay  Aelfiredns 
Londimm  Danis  extorsit  Qppressi  dia  Saxooes  Anglive  per  Merelos 
CantiosqaO)  et  alibi  passim,  ad  enm  se  recipiebant. 

25.  Facatis  panlatim  rebos,  fex  amata  sibi  stodia  respexit.  £x 
Mmuriais  Grimoaldom  qoendamy  et  Johannem  monactem,  ex  antiqnis 
Saxoalhis,  id  est  Germania  maritima»  ortnm  (non  Scotom  iUam)^  ad  se 
vocarat  Grimoaldos  theolegiam  doceiat;  Johannes  logicam,  arith-> 
meticam,  mnsicam:  flAias  monachos  Asser,  postea  episoepas  Sarisbe-» 
rieasis  (a  qoe  regis  vitom  et  temporis  historiam  habemns)  grammaticam 
e<  rhetoricam,  et  qoicqoid  homamiores  literas  nnac  appellamos.  Itaqae 
iaitia  Oxoniensis  academiae  ad  haec  tempora,  etsi  praematarOi  referri 
solent  Leges  deinde  conditae  sont  in  gentis  coacilio  aot  reaovatae 
a.  D.  867,  qoae  extaat  Nova  mox  Danorom  irmptio  Hastiago  doce 
teirortm  incnssit:  sed  regis  vi^antia  oppressi,  obsidibas  datls  recessere^ 
Rorthambriam  tamen,  et  partem  Saxonnm  orleatalinm  adhoc  teaebaat;  » 
caatera  omnis  Anglia  Aellredam  monarcham  coiebat;  et  hoclNurbaris 
kkemi  Angle-Saxoaes,  nt  onins  regis  imperto  snbmitterentor. 

26.  Alfi^dkis  miro  ardore  stndiomm  flagravit,  et  diem  ita  in  tres 
leqaales  partes  diviserat,  ot  oaa  scribendo,  legendo  et  orande,  altera 
cerperis  cara,  tertia  regni  negotiis  occoparetar.  Gregorii  M.  pastorale, 
«oxilio  ttsns  Plegmondi  archiepisoepi  et  Grimoaldi  atqoe  Jobannis,  Aaglico 
MrBKine  ej^ressic.  Extat  etiam  typis  ecclesiastica  geatis  Anglomm 
hisleria,  ex  Latino  Bedae  a  rege  conversa;  et  soperest  nondom  editos 
Orosios,  Anglo-Saxoaem  ejosdem  stodio  indotos.  Horologioramdefectom 
cereis  in  templo  facibos  sopplevit;  artes  mechnnicas  restanravit,  rem 
pablicam  ornavit  legibos,  regnom  florens  filio  primogenito  Edoardo 
teliqoit;  qni  fondatae  a  patre  potentiae  fastigtam  imposait,  Aaglis  orien- 
talibas  et  Nordaaimbrls  a  Nermanaorom  Ji^  liberatis. 

ANNO  CHRISTI  001# 

l«na  49dmi  Mriptori«  StrMlM.  —  aonasa  9Ut  hoe  feoilo  moMtra  h«b«il| 
Oemuila  resM  gloriosot.  Chriitiante  religionis  per  septentrionem  propagatio. 
AraaMi  apologia  pro  ieculo  decimo.  -^  Ludovfcut  Bosonidei  flt  imperator.  — 
lf|l«aa  Laeoiite,  •&  ^  patet  LviOTlcaoi  imperatoraai  nomaa  comatam  prooofnn 


Digitized  by 


Google 


199  ANNALBS  IHPERII 

ll>MwfcjJhJiit.--gptoeoyirtpriid>et,<aigi>dli<rM».--  lHdtciwifr><piici( 
ItVceMi.  "  LMdoricat  Ibrtio  nense  adhnc  Roouie.  Berea^ariaiB  Mbiqie  pellit.  • 
Tarit  Lvdoriei  imperttoris  diplomata  per  Italian  data.  —  DoliiMm  in  datis  dipli 
■latam  LudOTici  Gomentl  ecclesiae  concessit.  ~  Sdiva  serint  In  matrimoain  Can 
iimplicit  Tenit.  —  Ricliardiit  Bnrfndnt  Carolo  regi  adott  Bideai  ■••dam  i 
mnltatot  eam  Boberto  Odonis  regit  Cratre  faere.  —  Steplianat  conet  occiditi 
Horari  pacati,  a  qaibas  et  Garantaais  Ungari  victi.  —  Batisbonae  placitam  babeta 
Morari  paceokimpetrant.    Unrari  Garantanot  Tattant. 

k.  ML  t.  Secal«m  decimvm  «  CkriMo  nto  ingFediniif,  scriptorwB  iapn) 
perlis  iBfame,  qoo  nec  iidoctias  boc  iBfeliciof  exUtisse,  BeUariBinB 
fcripsit  £t  fatCBdam  est,  hisloriam  ejos  labeFare;  aam  amiaJes  FBldeisd 
coBtiBaati  hactenas,  qai  OBici  fidi  temporam  testes  nobis  sapereraBt,  ki 
desiBOBt.  RegiBO  anBales  saos  TixsexeBBio  loBgias  predoxit,  et  MeteBsei 
qai  eos  exscribont,  etiam  dtra  sabcisfaBt.  Itaqoe  pro  messe  spicilegiiii 
BBdecBBqae  iBStitaere  aecesse  eit  LaitpraBdas  fabolis  et  malediceBti 
idem  decoxit;  WitikiBdos  gravior  testis  rerom,  baad  satis  tempoq 
aBBotat,  et  serias  orditor.  Stadia  IHeraram  cam  Carolingeram  impeni 
ceddere,  scissis  FraBcoram  regBis,  nec  at  ellm  rediBtegratts. 

2.  Sed  BiaEiime  podori  Romana  sedes  fuit,  moBStris  iBsesst;  qaibii 
deteriora  aat  certe  paria,  oBam  secalum  decimam  qaiatom  praeboit.  Ii 
eaim  reperio,  decimo  non  mihos  infeKx  Italiae,  magis  etiam  GermaBiaC 
ftiisse.  Scilicet  decimi  haod  poeBiiebit  Germanos,  Saxofticerom  regoi 
▼irtatem  aestimaBtes.  Sed  et  christiaaa  religio  tom  maxuBe  per  omBeo 
MptiBtrioBem  propagata  est,  DaBis,  Saecis,  Polonis,  Rossis  ad  rectam  fiden 
perdoctis.  Apologiam  secali  etiam  Anialdas  dedit  theologBS  SorboBicas^ 
com  perpetoitatem  dogmatis  eooharistici  atconqoe  toeretar. 

3.  Ib  Italia  LodoTicos  BosoBides,  Longobardici  }am  regBi  conpos, 
Romam  contendit,  et  in  itiBere  Locam  TeBit;  Bbi  ab  Adalberto  marchione 

*niagBifice  sasceptos,  bob  dissimolarit,  si  Loitpraado  credimos,  Bimias  et 
iBvideBdas  sibi  hospitis  opes  videri,  qaae  regem  magis,  qoam  marchioneo 
decercBt.  iBde  hic  saspicioBO  tactos,  iBSiigante  nxore,  mox  defecit 
Ladovicas  Romam  perrexit,  et  molto  hominam  favore,  circa  initiam  hijns 
BBBi  ex  Benedicti  papae  maBibos  coronam  Romani  imperii  soscepiti  qaam 
avas  olim  matemos  com  laode  gesserat.  Nec  dabito,  Arnalfi  moriem 
animom  aodendi  fecisse,  coi  sese  alioqoi  obnoxiam  professas  erat.  Cre- 
dibile  est,  eoronatioBem  in  festo  natalis  Domini  peractam.  Imperii 
honorem  in  Lodovico  di9Simalatam  vel  ignoratom  Loitprando  et  Sigonio 
miror:  sed  diplomatom  fide  asserttor.  Extat  ooom  dignom  memorata 
apod  Florentinam,  ex  Lacensiom  episcoponim  tabolario  eratoBii  ciUas 
hic  fere  teoor  legifor : 

4.  Cum  domnui  Ludoioicui  serenisiimus  imperator  augushu  a  rtgah 
dignUate  homam  ad  summum  imperiaHs  cubmnis  apicem  per  sandissimi 
ac  ter  beatissimi  summi  pontifids  et  universaUs  papae  domm  Benedictt 
desteram  vemsset,  et  tum  eodem  reverevuHssimo  patre  sanctissimisfue 
Romanis  seu  ItaHcis  episcopis,  regnique  sui  dudbuSj  comitihus  caeterisfue 
principibus  in  laubia  (seo  portico)  majore  palatU^  quod  est  fundatum 
JMtUa  basiticam  beatissimi  Petri  principis  apostotorum,  conventum  egiMset, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERIl  193 

«r  cwm  eoimsummoponHlicepro  trihuwaieomedUHt;  deetatueccMae  A,f01. 
ei  rei  pubHcae  tractatum  est,  causaeque  auditae. 

5.  Aflaere  ex  Romaiiiae  finibos  (^^ne  hic  Longobardomm  reiio 
oppoBitoO  «piscopi  Petrus,  Sylrester,  Ursas,  Leo,  RomaMu,  Joamies, 
AIlo,  Bonosns,  Gregorias,  Romanns,  Gosmas,  itemqne  Gregorins  j  i«m  (ex 
liongobardiae  repo)  Adelbertns  Lmiensis,  Adelbertu  Bergomensis,  Eye- 
Tardiis  Placentinns,  Garibaldns  NoyariensiS;  Helbringns  Parmensis,  Ilde« 
garfcis  LandensiSy  Ardingo  Brescianensis,  Grasnlfns  Florentinns,  Albinns 
Tilterreisis,  Petms  Aretinns,  Erlandns  Fesnlensis,  Asterins  Pistoriensia. 
€omites  deinde  Adelelmns,  RotbaldnSi  Gottefredns;  et  Jndices  Romaniae 
Stephanns,  Tbeophylactns,  Gregorins  Omiculator  C&n  lomeBcnlator), 
Gratianns,  Atrianns,  Theodoms,  Leo  Grescentta,  Bemedietns,  Joannes, 
Aaastasins,  et  Jndices  angnsti  Aqnilinns^  Farimnndns^  Yiyetiejns,  qnf  el 
Boderados  stabilis,  etStadelbertns;  et  notarii  sacri  palatii  Petms^  Siehar- 
dvs,  Tentelinns ;  tandemqne  Winigildns,  Anbertn^  SnpO;  ItMBqve  Wiif- 
gUdns,  et  alii  plores. 

6.  Ibi  in  omninm  praesentiam  yenemnt  Petms,  S.  Lncensis  ecclesiaet 
episcopus,  et  Eleazar  adyocatns,  retnlitqne  Petms,  se  Jam  aliqootiefi 
unperatoris  aoxillam  Papiae  implorasse,  nt  Gamianns  locns  prope  Elsam 
inyiam  aliaqne  loca  a  Lamberto  Rodelaiidi  filio  eccleaiae  a<^mta  redde- 
rentor.  Diem  etiam  Lncae  dictom;  sed  rem  hnc  nfiqne  dilatam.  Xom 
toperator  Waltherio  yasso  et  misso  sno  praeoepity  nt  episcopnm  pei 
fnstem,  qnem  manibns  tenebat,  reram  controyersaram  possessione  In^ 
restiret  tantisper,  donec  Lambertus  ad  plaeitom  yeiiat  Simnl  bannns 
imperialis  promnlgatns  est,  nt  qui  deyestire  aHderei  eeclesiam,  is  d«o 
maBCosornm  millia  nnmeraret,  dimidinm  eamerao  fmperateris,  alternm 
dfanidinm  ecclesiae.  Et  ego  Thomae  noiariue.d,  imperatofie  es  ammo^ 
wHiene  suprascri^orum  nded  et  Judicum  scripei  anmo  imperu  domni 
Ludooici  primo,  mense  FebruaHiy  indiet,  4,  JB^o  Odeibeftms:  f^copue 
iudicatointer(uiyetm.m,subsripsi,  Wa^ifertusiu^d.imperaf09Cieinterfi»k 
Afuitinus  judex  dom.  imp.  interfln.  FarumtndusJ.  d.  i.  t.  SMUf^j^di 
L  i.  Stadetbertus  judex  dom.  imp.  interflti. 

7.  Ludoyicos  Romae  nsqne  in  Martinm  haasit;  lam  apfdGoflwm 
Areiam  Jacebns  Bnralis  in  Hbro  de  Aretinis  episeopie  eUnd  ejiss  diploma 
eodem  anno,  imperii  primo,  secnndo  Martii  Romae  datum,  refert.  I|ido 
dlgressns,  Jam  yoti  compos,  Berengarium  abiqne  pepnUt;  qni^si  pq^etae 
panegyristae  credimns,  qnartana  prohibito^  eat,  quo  minas  obsjsteret 
Oportet dintanam  qoartanam  fuisse:  nam  Lndoylci  potestas  i^trabi^T. 
ninm  dnrayit.  Sigonios  4Kalem  illom  ad  B^oarios  confogjisse  soripsit. 

8.  Lndoyicns  interea  sine  controyersia  reram  potitos»  paasim  eccIC"^ 
tiif  praeoepli'  eoBces^; '  Btt^omensi  quidem  rogeto  GaribaMi  e^iscopi 
et  Sigiflpedi  s.  palatil  oemiliv^  Adelelmi  eopiitis  dtieotoim  «MMflianPft 
nmi  sooram.  Ait  ia  Kal.  JunH  amno  imo.  dwmo9Qt^  Mm4  ^,emkh 
hsperame  d.  BtudotAoo  ievemtuimo  ifipemtm»,inylltilmji)  4^tm  Kpfn 
eeHensi  ctfNMe.  Nwatiilano  fliMiasterio  «'^Md  ;&iietttoiiitiiwfa>»ahb» 
regibns  concessa,  Aistulfo,  QesidArio,  Adalgl^AkiWc^  Q^f^fBMpre 

AaaALis  iMPiaii  toi.  n.  i3  r^  i 

Digitized  by  VjOOQIC 


194  ANNALBS  IHPBRII 

A%tt&  O^  MtHagfto),  LQdoTko  ni^e  (id  estPfo),  Lothirio,  LvdoTico  piiMiM 
(anun  mateniiim  inteUigit),  GarolomaBHO,  Garolo  Juaiore  (Galvo  ai  Gras8o)| 
Analfo,  Vidoiie  ei  l^ambetto  imperatoribas.  Anno  imperH  pHma,  Papiae^ 
MtU.  JuL  •imo  a  Ckritio  wmgmUuimo  primo.  Hic  Amalfas  iater  im- 
peratores  compntatar,  spreto  lupero  iMbertino  apad  Romam  coacilii 
decreto.  EilaLfo  etiam  Asteosi  episcopo  imperialem  cortem  Baemie  Jve 
proprietario  coacestttLadovicos.  Dal.  44.^  Jul.  a.  tnc.  dom.  90i,  indioL  4, 

9.  Sed  iii  datis  diplomatam  Ladovici,  concessis  ecclesiae  Gomoasi 
apnd  Ughellam,  diftcaltatem  invenio.  Nam  si  Lndovicos  IIL  imperator 
angnstvs  Litaardo  episeopo  praeoeptam  dedit  (ubi  Sigifredom  strenann 
marefaionem  snom  vocat),  non  potiit  tale  soccessori  ejos  Walperto  vel 
Ihrtlberto  date  Lndo^oas  III.  rex.  T^eqae  enim  ab  imperiali  titnlo  ad 
regiim  rediiBsei  Berengarinm  tamen  instante  antnmno  nondam  Yeronim 
ef  vfd&a  Mek  «misisse  apparet,  qaando  Yicentino  monasterio  rogatn 
Vtlalis  episedpi  res  qoasdam  cam  censn,  ab  antecessore  et  CMSobrteo 
sao  Karolo  imperatore  cencessas,  confirmavit  Dat,  iO,  Kai,  SepL  mmL 
ine.  D.  n.  /«  C.  90i ;  amo  vero  d.  BtrenffarU  gloriom^  regie  i4. 
Mtei.  4.  Adum  Veronae. 

10.  Ghronicon  brere  ex  bibriotheca  Thvanea  t.  lU.  Qnercetani  bnbet, 
astto  verbi  incamali  901.  Ednardnm  regem  Angliae,  Elfredi  filinm,  Sdivam 
Miam  dedisse  Garolo,  filio  Lndovici  dicti  Nihil-fecit,  filiiGaroli  Galvi:  sed 
loo  DMtrlmonimn  malto  serias  foisse  contractnm,  defoncta  demnm  pciore 
cenjttge  Fridemna,  ex  iis  intelKgetnr,  qaae  ad  a.  D.  907.  dicemds. 

11.  Garolo  Icnie  versnntl  in  natali  Domini,  affnisse  Richardam  Enr- 
gvndienem,  ex  Ftodoatdo  intelMgimas.  Gredibile  est,  qnod  Gordemjns 
eoi^ieit)  dacem  fiertvelope  ad  regis  amicitiam  addactam.  Archiepincopi 
eiiim  Bororem  Ermingahlam  Manassi  nnptam  faissey  amico  Ricbardi,  et 
pOfeHti  per  Bai^dlam  viro,  qni  Gabillonenses  et  Divionenses  regeret, 
^fratrem  amteltagmiarlttm  Aiitissiodorensinm  comitem,  alternm  Walo^c::: 
AaltiBtodnnetesiM  e^scbpnm,  haberet.  Sed  qaod  regi  Jam  tom  cnm 
Sebeito  Odonis  fratre  simfadtates  Msse  pntat  idem  Gordemojos,  non  ad<> 
mitto,  si  vera  sant  diplomata,  qpae  ex  tabnlario  S.  Martini  Tnrondnsia 
B\io«etifis  ptodneH  iik  opere  de  origine  regiae  Francomm  stirp'».  Uno 
tidt  Robertnm,  MoiklsTefts^germanum,  venerabilem  viram  vocat,  et  & 
Mafriini  abbatem^  2.  Eei.  Maji  ind.  5,  anno  regni  undecimo;  altero  iisdem 
ttkkMmk  elogiis  orMGt  9.  Mal.  Jui.  indid.  7.  amio  regni  27,  rediniegrania 
i2,  (id  est  a  ffiorto  Odolds);  iargtere  wero  indepia  iiaerediiaie  (id  est 
a^Lotbarln^a  ^ceapata>  ikpOmo  (id  est,  a.  D.  919).  Bx  qnibns  int^ 
ligimns^  Robertam  eero  admodnm,  nec  nisi  a.  D.  B20,  pirocoribns  Hagn^ 
nonis  favore  oilBnsi9,.in  Garolnm  snrrexisse. 

.  12.  fai  Belgica  StepbiMts  comeS;  fratei  Watoni%  is  qni  nvpen  cmn  ^, 
Zttentiboli^  cottfiixetat,  etqni  antea  MegingaiidltteeBnif,  Albrico  occiso, 
vtndMra^  A#etn  pef  fenestram  cnbftcali  safeitu  veiienata  valneratos,  inr 
tmt  At  ii  GeMJenia^ostra  nihil  fere  momoraiai4iintim  ecoontt;  nsqna 
Mdl'1iittsirta<gtnrtfesoit  dnfectn:scriptnnnni  UnrmMoHMis /dstttractas  XMOh 
^HWtPlau>^)Wk6kihki^mmma>^nf.   .     L 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  196 

ttWC  Moymirnm  MortTim  cni  Isanilco  in  Lndoylci  fiddm  yealsse.    Goiir*  A*  Ni* 
seatit,  qood  hoo  eodem  anno  tb  eodem  tcriptore  Ungtii  et  a  MortTis  e( 
a  CartBttnis  dtde  tffecti  trtdmtnr.   Posterins  qnidam  in  tnnnm  seqnen^- 
lem  dtfemnt. 

13.  Anitlistt  Fnldeasit  hoc  tnno,  td  FrehMitntm  edittonem  t  liohit 
adtecto,  et  opns,  qntntnm  constat,  fiaiente,  habet,  generaie  pladtnm 
lUtishonae  actom;  ibi  legatos  Morayomm  pacem  impetrasse,  Jurameato 
irmttam;  Richarinm  episcopnm  et  Waldaricnm  comitem  yidsjsim  missos 
td  Morayos  Jnramenta  ab  eortm  dnce  et  priiMtibns  accepisse»  Interear 
Ungaros  Carantannm  yastasse;  regem  yero  per  Allemannos  rerini  eoiH; 
stitnendanim  cansa  in  Fraiiciam  proficiscentem,  pucha  in  itinere  cde^ 


ANNO  CHRISTI  903* 

Ladoricvf  iBpertlor  episcopos  sibi  benefleiis  coDcfliat  —  Papiae  Gremoneisi 
ep Itcopo  priTileftoai  tal.  Teronam  oecipat.  Amkls  praedla  dlitribuit  —  Lado- 
I  Tieof  yeronae  a  BereBt«rio  usfiPa,  et  eicoeeatas  dteiltitiir.  Hide  Berenfariai 
I  Iteraii  rernm  poUliir.  —  Saraoeni  Italiam  infestaAt.  Obit  Ibrahim  rex  Saraoe- 
aoram  Africae.  Snccedit  el  Almahdius  califa.  —  Ungari  a  Berengario  pecnnia 
placati.  la  Gtrenlanls  aulBi^oarla  caedantnr.  —  Discordia  inter  familias  Francicas 
Babekerf  eatem  el  Wedderariam  iii  bellam  erampit.  —  Gonradi  Wisdderatil  magnli 
I  aalorilas.  Fratres  ipsiat.  -*  Babeberfeasiam  comHam  oogaatla  com  ftmlttt  «axo«- 
Blca.  —  Praelia  et  occisiones  inter  alramqae  fkmiliam.  —  Gooradas  el  Gebt* 
hardns  apad  LadOTicnm  reg em  potentes.  LndoTicas  boe  anno  io  regno  Lotha- 
rlnffae  Aill.  —  Diploma  Trerirensi  archiepiscopo  concessam  a  Ladoyleo  ref e.  — 
Mrileirlam  liberae  eleelloaii  Han>erstadensl  eceleslae  in  eoBremla  Tritiarieatl' 
«eacaiiam.  9rofO  epiteopat  Wadentit  obil,  taccedll  Adelbenat.  —  BaMalaai; 
id»batiat  8.  Tedasti  et  8*  Bertiai  a  ref  e  impetrat.  PiotaTiensia.  —  Bisqaisltta , 
de  orifine  famitlae  GibeUinae.  Gonradas  I.  et  n.  naa  ex  f eate  orti,  ande  el 
iinldam  Traaclae  et  Alemanniae  dnces.  Onis  Conradl  I.  pater,  olim  dabitatttm.  — 
Locot  Bckehardl  8aafalleBtli,  onde  pater  fralram  ItreddeMiTioram  deCeffVor.-'^: 
Werlalwrat  iiTO  Warinarlat  FiBaaoiae  atelaittBal^r  ad  familiam  WedieBayiMi  > 
Adelbertiaae  inimicam  pertinet.  Gonradas  rex  te  a  Warino  tenipore  Flpioi  al 
CaroU  H.  claro  descendere  confitetnr.  >-  Warinns  Ule  et  Werinbarins  dictas  est. 
Booa  etiam  habaK  hi  Usdem  locls,  ia  <ioibas  Gooradl  rofes  aUodla  posiedere»  —  * 
Warlaas  ille  8.  OthoMiH  TOxalof,  oiide  Goiradat  rex  deseeBdl^  Mll  p i^ndipi ' 
FrmKot  01  IMalOr  mootiMi  Hotbaeelisii.  —  M^n§  pater  ol  flUat.  9o«a  balMm  i 
«mnet  circa  monasteriom  Laarishamease.  ^  Ex  eadem  Cunilia  Tidetor  etFaitra49-, 
CaroU  H.  oxor  Aiisse.  —  Beriofarias,  Uto  et  Werinharias,  so^ore  Braesti  prin- 
dpii  natl,  Tidentor  Warinl  mijoris  ne|kotes;  el  Wertnharioi  sliirpem  propafasse. 
—  Hajos  WeriaiarU  ixtfr  teeanda  Mt  ITta,  |>eite«  Amlfo  aopta,  ande  mihtr 
liabirtl  Gooradam  eoiUtem«  Gomdi  refit  filrma^  -^  ftamftontit  Im  Iibal4i^) 
redifnnlar. 

1.  LndayidM  Bosoniiee  ift  illJit  sese  angnstani  te^s»  BeieBlatinnt^.  fNKL 
^to  Jam  regno  expnlerat,  episcopos  sibi  concilians  benefieiM*  >  Shw* 
incessisse  scribitir  Egihilfo  Astenei  cafteni  regiifli,  cnslelinni,  plebem 
de  Baennis  cnm  agro  per  Jqgert  eentenanuHia;  i^tefinin^er^comitatnm 
Bredolensem  inter  Tanaginm  et  Stnriam, 'pnm  omni  regioQe  etrtibasqne 
pnblieis.  Quod  factnm  /4.  Jul.  90i.  anno  i.  imperante  d.  Hhidovico 
glarioto  fmp,,  id  es4  anne  snperiofi,  ex  tabnlig  apparet  Sdsd  errorem 
lemporie  notationi  iaesse  ^opoitei    Tnoe  fadaL  nondnBi  lm^*ator,  sed 


43« 

■•*    Digitizedby 


Google 


196  ANNALES   IMPERII 


^,112:  ra  mt  Qvod  si  rem  gestaot  in  Inmc  amim  transferimiu,  et  «Bmiim 
Demlai  et  iiidletkmem  mutare  oportet.  UfbeUos  addit,  eandem  donatio- 
nem  5.  KaL  Mart  a.  D.  902,  aimo  imperii  secmido  coniirmatam.  Sed 
magnitado  doni  SDspectnm  facit  atnunqae  diploma,  cnm  etiam  AraoIAu 
cancellariKS  relegisse  dicatar,  Aullo  arcliicancellario  nominatd. 

2.  Alind  priTilegiDm  Tidtt  SigoninSy  qaod  4.  Id.  lliji  anno  regtti  se- 
earie,  Gliristi  902.  Papiae  dedit.  Gninam  tiion  addit;  sed  LandoMi, 
Gremonensiom  episcope  concessom,  ex  Ugiiello  intelligitiir,  indict.  5.  aiiBo 
McondO;  non  regni;  sed  imperii.  Inde  Veronam  movit,  et  cedente  Beren* 
gario  nrl)em  obtinmt  Ibi  qaasi  nnllo  Jam  hoste  secoms  agere  coepit, 
et  praedia  exnlnm  inter  sios  distribnit,  si  poetae  credimus ;  com  etiaa 
extinctnm  Berengariam  nimor  tulisset,  quem  morbo  laborare  constabat 

Jnierea  Ludovicus  ovat,  re^mque  foHgat 
Fastibus,  ac  tanioe  eibimei  dlandihtr  honores, 
Hoeie  vehit  caeso  spohis  poHatur  opimis. 
Infaustus  Veronae  etiam  comtendit  ad  arcem 
More  jni  regis;  eimul  ut  subsedit  aperHs 
Moenibus,  antiquos  sociis  disterminat  agros. 

3.  Urbem  Athesis  bisecat;  laeva  ciyitatis  pars  in  collem  assargit, 
ci||08  in  summo  basilica  S.  Petri  sita  est  Ibi  tanquam  munito  in  loco 
et  amoeno  Ludovlcas  degebat,  exercitu  dimisso;  quod  Adelardi  ^itcopi 
sliasu  factum,  Regino  tradit :  cum  Berengarius  in  omnla  intentus,  sive  ex 
morbo  r^creatus,  sive  ab  amicis  rei  bene  gerendae  admonitus,  advolat 
Qcouitei  et  collecta  suorum  manu,  a  consciis  noctu  in  urbem  admittitor. 
Hostium  ea  negligentia  erat,  ot  pontem  incostoditom  repererit,  qoi  otram- 
^e  urbis  partem  connectit  Itaque  primo  diluculo  Ludovicum  nihil 
mmus  cogitantem  invadit;  qui  fugiens,  aedis  sacrae  latebris  extrahitur 
lominil^osqne  orbator.  Tom  qoasi  Jam  innocoos  dimittitor;  qoibos  coa- 
ditidntbfis  non  'constai  Ita  infelix  Jovenis  soam,  vel  potios  materaam 
ambitionem  tristi  rerum  exito  luit  Multos  delnde  annos  vitae  domi 
exegit,  ih  annum  seculi  trigesimum  tertium  productae,  quod  ex  diploma- 
tibos  Viennensibos  Ghorierios  notavit,  inani  imperatoris  nomine  retento. 
Itaqoe  miror,  nuperrimo  historiae  Gallicae  scriptori,  doctissimo  viro,  dolore 
cmciatus  extinctum  visum;  qua$i  postea  non  memoratum.  Ghartam 
Gluniaci  visam  Vigmerios  r-efert^  sub  Odone  abbate  datam  a.  D.  929,  ia 
qoa.mentio  iilii  RudollL  Sed  notior  est  alias  filios  Garolos  GonstantinoSy 
qii  pfincipatu  Viennensi  contmitos  foit,  memoratos  Frodoardi  chronlco  ad 
a.  D.  93i.    Invito  et  absente  Berengario  lomen  ademtom  scripsit  poeta; 

.  ^simol  Joamiem  qoendihi  Veronensem  toni^  col  insederat»  extractam  et 
mortd  moltatum. 

Cbnvalnit  ptia  regneUor  tamon,  undifue  tecH 
CenpeniMniproeotts  laeti,..9esiUaque  eastrie 
PraeperimUficeiereefuexMkee^  eukmoenia  tenduht 


Mibm  adveniuai  utbmy  mmroquo  prapin^anL 
Hioei  aimiseiipeneimi  mieorMe  (tmpiwm    < 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPERII  m 

Ouo  Ludtwieiu  erai:  suMo  rap^inique  Ugantquty  A«  902. 

Et  pukkroi  adimufU  oeulot 

Tu  ponent  etiam  curium  femoraie  Johannes 

AUa  ienet  turrUy  ei  forte  estendere  vUam 

Sis  poiit:  kinc  irakeris  tamen  ad  discrimina  morUs^ 

Bi  miser  in  palria  nudus  truncaris  arena. 
Bnrgoidos  deinde  rel  ProTinciales,  inteUecto  casu,  ftigieiites  desoribil, 
tesislentemque  iis  Alpicolam  Adelbertnm.  Sed  Lnitprandus  Jnssii  prae*^ 
seiitls  increpaiitisqiie  Bereigarii  Ludoviciim  caecatum  scribit.  :Haec 
media  aestate*  facta  apparet  Yigiiieriiis  bibliothecae  historicae  antor, 
mescio  mde,  habet,  infortiiniam  Lndorici  die  21.  Jnlii  contigisse.  Regino 
nratationem  mensi  An&nsto  ascribit  Sane  7.  Id.  Aog.  Berengarias  jam 
Papiam  nrbem  regiam  tennit.  Nam  legilkr  praeceptnm,  ea  die  Gotifredo 
•piscopo  Mntinensi  datnm,  anno  Dom.  902^  regni  decimo  qnintOi  apnd 
UgheUimL 

4.  Interea  nlteriorem  Italiam  Saraceni  ex  Africa  lacerabant.  Lnit-' 
prandns  eos  per  Samniom,  Apnliam,  Galabriam  ita  inyalaisse  scrtbit,  ^t 
pene  medias  nrbes  habitatoribns  implerent.  Gaptivos  et  tbesanros  in 
Gaiiliano  senrabant;  ex  eamnnitione  i^estabant  vtas,  ot  nemo  ab  occasn 
ant  arctnro  Romam  peregrinas  tato  yeniret,  nisi  transeandi  libertatem 
redemisset.  Lapas  protospatharias  iii  chronico  scripsit,  Ibrahimam  regem 
Saracenorom  Africae  in  Galabriam  descendi$se;  et  cam  Gosentiam  adisset| 
apad  aedem  S.  Fancratii  fUgore  percassom.  At  Ismael  Abalfeda,  Hamae 
in  Syria  princeps,  notante  Pagio,  vnlt  dysenteria  extinctam  in  SicUia  hoc 
anno,  mense  OctobrL  Ultimns  AglabidariBn  regam  fait,  qai  inde  a  secnlo 
Africae  imperarant.  Soccessit  Almahdins,  qni  se  ex  Fatima  Mahometfs 
filia  exortom  ferens,  califae  nomea  somsit.  CUerior  Italia  a  Snraoenis  ex 
Fraxineta  infestabatnr. 

5.  Ungaros  itemm  imminentes  Berengaiins  pecnnia  placavit;  nam 
siis  param  fidebat  Garentaniam  inyadentes,  commisso  in  sabbato  paschatis 
praeliOy  anostris  caesos  tiadant  abbas  Urspergensis,  annales  yeteres  mann- 
scsipU^  qnos  habeo^,  et  qnem  edidi,  chronographns  Saxo,  Gredibile  est, 
momeatnm  ad  yictoriam  attalissO;  qaod  Moymims  Morayos  cam  Isanrico 
Orofiigo  regi  se  sobmiseranty  memorante  Hwmanno  Gontracto.  At  Hepidan- 
wsB  M,  Agarenos  aBi^oariis  ad  prandinm  rocatos,  ibiqne  mnltos  eomm  cnm 
tege  Ghiissoleoccisos.  Qnos  illeAgarenos,  chronicon  S^Galli  rec^us  Ungaros 
Tocat  HiBc  Arentino  fides  fit,  qd  Ghnssolis  Kegis  dnctn  Ungaros  ingmisse 
snpn  scripsit  ad  a.  D.  892.  Obscnra  est  Hepidanni  nanratio ;  sed  qnae  snspi- 
cioBes  ingerit  B^oariis  param  honorificas.  Ea  acrins  barbari  inyindictam 

'  posten  incnbnere,  cnm  nostri  non  tantnm  armis,  sed  et  cansa  inferiores 
TidereBtnr.  Arentinns  CTeraori  ne  ex  ingenio)  prodit,  Ghnssolem  ad 
Tischam  amaem  a  Laitbeldo  marohione  praeiio  yictom  caesnmqae ;  binos 
ei  legeSy  Dnrsacnm  et  Bogatnm,  snbstitntos»  qnomm  nomina  ex  Lnit- 
praido  dididty  et  hnc  accommodaTit. 
•)  aetate  L.   ••)  Saxonici  cfHgU  M^k,i  •srwuUi  9$rkU:  naMscrifti»  «pios  Meo. 


Digitized  by 


Google 


198  ANNALES   IHPERII 

A*  M2.  ^-  ExititbiUs  BobilicsiBinui  Fnuiciae  oriMtalis  ftnilianon  discordia 
Jam  tandem  in  bella  caedesque  enipit  Hliic  Babebergeises  fratres 
Adelbertas,  Adalbardns,  Henricas,  Henrico  dnce  Popponis  fratre  nmU ; 
binc  Wedderavii,  Conradns,  Gebebardis,  Eberbardos  stabant,  qaonun 
patrem  cnm  nnspiam  apud  yeteres  nominatnm  inrenirem,  tandena  ex 
Casibns  Ekkibardi  Sanfaliensis  Wemeram  emi*,  cnm  oorraptnm  textna 
Isliciter  restitnissem.  Poppo  et  Henrions  fratres,  Carolo  Crasso  eC  Armmlfe 
regnantibns,  per  Saxoniam  et  Tbnringiam  res  administrarant  UmrieuB 
dnx  in  Normannico  bello  prope  Parisios  ceddit ;  Popponem  odiis  Ticinomai 
agitatnm,  AranUbs  a  Tburingico  dncatn  remOTit,  Conrado  snbstitnto;  qmi 
onns  postea  in  Bnrcardnm  deposnit 

7.  Conradi  magna  apnd  Amnlfom  anteritas,  m$iwt  apnd  Lndoricmai 
Ptaenim  fbit  CiUns  erat  nterinnf  frater  ex  priore  Odaeimperatricls  mariCo 
genitns.  Sic  enim  Teternm  antoritati  satisfity  qnoram  loca  aferemns  ad 
a.  D.  9il.  Cnm  Hattone  arcbiepiscopo,  amico,  nt  apparet,  et  efnsdem 
factionis  bominOi  pene  totorem  regis  agebat,  qnod  etiam  diplomatibaa* 
innnitnr.  Neqne  Ottonis  Saxonis  similem  mentionem  inveniOy  qnem  ple* 
riqne,  sed  posteriores,  inter  tntores  ferant  Conradns  inWedderaria  sede- 
bat;  frater  Eberbardns  Moeni  media  circa  Spetisharticom  nemns  tenebnt; 
alins  frater  Gebhardns  cnm  Conrado  etiam  trans  Rhennm  potentiam  faTore 
snlae  extenderat  In  cnmnlnm  opnm  Rndolfns  qnartns  frater  episcopns 
Wircibnrgensis  accedebat;  qnem  a.  D.  892.  sedere  coepisse  diximns.  Omnes 
Udono  natos  Blondellns  ex  ingenio  prodit;  qni  etiam  majores  nlteriores 
nobis  annnmerans,  ad  Begonem  nsqne  Parisiensinm  comitem  ascendit, 
Alpaidis  Lndorico  Pio  natae  maritnniy  nullo  Terisimili  argomento.  Sed 
veram  originem  magnificae  gentis,  qnae  tot  reges  imperatoresqne  Ger- 
maniae  dedit,  melioribns  anspidis  prodncemns  in  disqnisitione  hnic  aiuio 
snbjnncta. 

8.  His  aemnla  gens  Babebergensis,  de  nobilitate,  opibns,  antoritate 
contendebat  Rndolfi  episoopi  snperbia,  et  utRegino  Jndicat,  stolida  ferocin 
eollidiaperte  coepere.  Innectebatnr  hnic  factioni  etiam  Otto  dux  Saxonaai, 
quem  aTum  materanm  JuTennm  Babebergensium  diserte  fadt  Witikindii^ 
enm  Adalbertnm  Ottonis  filia  natnm  prodidity  quam  annalista  meus  ineditns^ 
Babam  Tocat    Sed  paulnm  a  Teritate  declinasse  Witikindum,  nec  patre^ 
sed  firatrem  Adalberti,  Henricnm,  Babam  in  matrimonio  babnisse,  re  ca- 
ntius  inspecta  Jndicandum  deprebendL     Qnidam  castello  BabebergoMi 
aomen  ab  ipsa  datum  scripsera.  Annalistae  Torba  ascribo:  Biatmportku 
AdaJherluB  magmut  keroif  eitfus  peter  Bebirtcui  dus,  maier  Baba  dice^ 
haiurf  ideuique  iorarii  fHMi  Beimiei  peUea  reffii,  nepo$  eero  Ottomk 
Sascmm  dude,  cimi  fratrikfui  euii  eanlra  Comraium  imurgeni,  patrem 
Com^  poiiea  r^  toium  Luievici  refnum  inimMiiii  iurMai.  Itaqne 
credibile  est,  Conrados  non  magis  Ottoni  dnd,  qnam  fiKo  ejns  Henrioo 
postea  regi  amicos  ftiisse,  etsi  affectns  aoa  eraperint    Itaqne  aegre  illis 
fldem  adhibeo,  quae  de  magna  Ottonis  apnd  pneram  regem  autorttale 
Saxones  antores  postea  scripsere. 

•)  ertiavs  L.  ••)  Bm  •mi§U  aeftsrAtf. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERli  199 

9.  Mttoris  erfo  odiiSy  AMbertas  oim  AMluHrdo  et  Bearico  Babo--  k.9KL 
hwgnuk  msBitiofie  egressvs,  ii  Eberhardm;  Gebehardmn  et  Rodolfui 
c«MteiiAt  CoAcorritar  acerrime,  sed  tandem  Babebergensiom  ret  io- 
rerior  foit:  Henricos  cadit,  Adelhardos  capitor;  led  vicissim  Eberliardas 
wudUs  Tiloeribos  confossos,  com  ervtos  inter  cadayera  a  sois  domom 
fvlirtos  esset,  post  aliqoot  dies  exspiravit.^  £o  dolore  Gebhardos  fratet 
efleratos,  Adaiardom  capite  troacari  Jossit.    Sed  victor  praelio,  oon  bello 

▼imm  est  Nam  prozimo  anno  Adelbertos  reparatis  viribos,  Rodoltai 
Wiretborge  ejlcil,  res  eplscopatos  vastat  diripitqoe;  Eberiiardi  filios  com 
Mtre  ez  haereditariis  praediis  regiisqoe  beneiciis  trans  Spetesharti 
soRis  ftigat  Adalardos  idem  videtor  eese  com  Adalardo  comite,  qoi 
FoIdeMi  moBasterio>  testibos  traditionibos  hactenos  ineditis,  dedit  Gre* 
mistorf,  Hohstete  et  Emesteswiniden  com  familiis  et  onmibos  appe»* 
didbos;  qoia  Gremestorf  in  ejos  vel  fratrom  ditione  foisse  appard)it  e:: 
BOtandis  ad  aoBom  905. 

10.  At  Conradom  eom  fratre  in  aola  dominatom,  itttelligimos  es 
refis  poeri  Uberalitate  in  Treviros,  qoam  i>»nrados  e(  Gebebardos  il- 
lislres  cemites  soggessisse  dicontor.  Hoc  solebant  diplomata  de  illis 
dieere,  qoorom  primaria  aoftoritas  erat  Tabolae  apod  Browerom  ita 
habeat,  ot  seqoitor;  ex  qoibos  etlam  intriligimos,  nondom  tonc  comitatos 
ecclesiis  attribotos,  sed  regii  tantom  Joris  habitos:  id  vero  Jos  comes 
ewcebat;  Yillam  Wadegozzingam,  obi  datae  sont,  non  procol  a  llomine 
Smrn  oeleBdit  Broweros,  obi  hodie  monasteriom  Wadgaczom.  Uade  in- 
ielligimoSy  Lodovicom  regem  in  Lethariense  regnom  hec  qooqoe  amio 
veBieie,  obi  arcUcaBcellario  osos  est  Ratbodo  Trevirensi. 

ii.  Jnn.i,Mi.T,  Ludovicut  d,f.ci.rex,,.  Conradiu et Geb$rariu$ 
^MreM  cmktUe  noelrae  naneuetudini  euggeeeere^  noetraeque  ceieiiudinie 
dememfi^m  popoecere,  uiTreverieaeci9iiatiemoneiam,ielonium,centuaieef 
irikuimn,  aique  medenam  agrorum  (a  metiendo  dictam  credit  Broweros) 
cmn  homMtme  (iecaiibus  aique  ceneuah^s,  ei  omnibus,  quae  quondam 
fempore  WeemaM,  efuedem  urbie  archiepiecopi,  de  epiacopaiu  abUracia, 
ei  in  eamaatmn  converea  erant,  epiecopo  noetrae  majeetatie  autoritae 

retUiuerei Jtaque  pro  amore  Dei  et  reverentia  beati  Petri,  et 

dUeeUone  Matbodi  venerabme  arckiepiecopi,  coneeneu  Wigerici  comitis  et 

emnimn  fdiHum,  qui  praeeentes  afkere,  univerea  supra  ecripta 

dis  eamitatu  ad  episcopatum  convertimus  , . ,  praedpientet,  utkaecomnia, 

ekni  emeiH  toivebant,  eic  deincepe  to  potetiate  maneant  pontifieie 

Signum  domini  Ludovid  terenitsimi  regit.  Ruadmirue  notariue  ad  vicem 
Raibodi  arekicanceitarii  recognovit.  Data  i3,  KaL  Od.  a,  D.  inc,  902. 
inL  5,  amm  vero  3.  domini  Jjudovici  gioriotittimi  regit.  Actum  in  vilia 
Wadegottinga.    Jn  D.  n.  f.  A, 

12.  Sz  Halbef^tadensibos  monomentis  haberi  videtor,  Aogosto  mense 
eeBveBtam  procerom  Triboriae  actom;  ibi  enim  Sigismondom  episcopom 
a  refe  piftvileiiQm  liberae  dectionis  dero  soo  impetrasse,  datom  die 
septima  BMBSis  Aogosti  notavit  peritos  rerom  Halberstadensiom  scriptor 
GoittelmBs  BBdaeos,  tametsi  res  a  Caspare  Sagittario  io  a.  D.  909.  referator. 


Digitized  by 


Google 


200  ANNALES   IHPBRII 

A«  M!!.  090  Um  aaso;  wm  medio  procnl,  fastoram  nostrenim  testimottlo  Drogo 
fel;  otillescribit,  Traogo  Mindensis  episcopos  viyere  desiit:  tametsiLer- 
beccio  et  tliis  in  tnnnm  904.  diflferttor,  qni  die  S.  Bonifacii  extiBdniB 
scribit  Snccessit  Adelbertns,  triennio  abliinc  morte  secntns. 

13.  In  Gallia  Baldninns  non  tantnm  abbatiam  S.  Yedasti  cna  Atr^- 
balo  a  rege  recepit,  sed  et  monasteriom  S.  Bertini  obtinoit.  lu  coa 
criminibns  non  tantam  imponitas,  sed  praeminm  esset,  frena  poientibos 
laxata  sont  in  omne  insolentiae  genns,  precaria  propemodom  regis  noto- 
ritate.  EbolnsPictaYiettsiamorbem  occopavit,  ot  ex  cbronico  Halleacensi 
discimns.  Adoltscentem  interpretor  Rannlfi  filinm.  Nam  patraos  ejos 
Ebolos  abbas  Jam  a.  D.  93.  obierat,  ex  necrologio  S.  Germani.  Ademnrnni 
ergo  expolit,  qnem  alibi  potentem,  demom  Aprili  mense  a.  D.  931.  nollis 
relictis  liberis  decessisse,  BeslioSi  Pictaviensiom  reram  diligens  scriptor, 
notavit. 

14.  Promissa  est  genealogica  disqoisitio  de  vera  origine  antiqane 
Gibellinae,  v^  Wibelingiae  gentis,  cijos  bec  anno  fieri  mentio  coepit^ 
per  Franciam  orientalem  ad  Rbenom  Moennmqne  potentis,  ex  qna  Coii- 
radns  Primns  rex  Germaniae,  et  aogosti  caesares  Gonrados  Salicos  filias- 
qoe,  nepos,  pronepos  Henricl,  prodiere.  Memorantor  nnnc  qnatoor  fratres, 
Ires  scilicet  comites,  Gebbardns,  fiberbardns,  Gonrados,  et  episcepns 
Wirceborgensis  Rodolfbs,  com  aemoIaBabebergensinm  gente  de  nobilitate 
etpotentia  contendentes.  ExConrado  natns  estConrados  Primns,  orienta- 
linm  Francornm  rex,  post  enm  qni  nonc  regnat  Lodovicom  adolescenteni 
in  soliom  soblatos.  Rx  Eberbardo  natom  foisse  Werineram,  patreni 
Conradi  dncis,  generi  Otionis  Magni,  ostendetnr  sno  loco;  et  ex  Conrado 
dnce  linea  recta  mascnlina  ortnm  Conradnm  Salicnm  pronepoteii,  Jaa 
ab  aliis  contra  veterem  genealogiam  D.  Araolfi,  et  Gnillimaonnm  Blondel^ 
Inmqne,  qoantnmvis  egregios  In  boc  stodioram  genere  viros,^  evictnm  esC 
Gebbardns  deniqne,  tertins  comitnm  fratrnm,  Udones  Franciae,  Conradn» 
et  Herimannos  Allemanniae  dnces  sevit  Sed  qnis  boram  ftntram  pater, 
proxima  qoaestio  est.  Blondellns  Udonem  nominat,  sed  nnllo  addncto 
sententiae  snae  argnmento^  neqoe  alii,  qood  sciam,  aliqoid  plaosibile  a(* 
tolere. 

15.  At  pedom  viam  ostendit  emendatio  corrapti  apnd  Ekkihardnm 
loci,  in  libro  de  casibns  S.  Galli,  nbi  de  Hattone  I.  Mognntino  arcbi- 
episcopo  locotos,  ita  proseqoitor :  Nondum  adhuc  iHo  t&mpore  Suevia  Ai 
ducalum  erai  redacia,  $ed  fisco  regio  peculariter  parebaty  sicul  kodie  ei 
Wrancia  (kodie,  id  est  temporibos  Henrici  IV,  qoibos  aotor  florebat).  Pro^ 
curabani  ambas  camerae,  quoe  eic  vocabant,  nuntii  (id  est  capitoltriom 
stylo,  missi  dominici,  ex  qoibos  aliqooties  notavimns  renatos  doces) 
Franciam  ad  Alpes  tum  Werinkere  (legendom,  ot  ex  seqoentibns  cltrios 
patebit:  Franciam  Adalbertus,  tum  Werinhere,  hoc  est:  Adaibertus  et 
Wemerus)  Sueviam  autem  Pertolt  etErckinger  fralres,  quorum  utronm- 
que  ditioni  mutta  subtracta  sunt  per  munificentias  regias  in  utrosque 
episcopos  (Franciae  scilicet  Soeviaeqoe.  Nimirnm  panlatim  provincitram 
reeloros  sna  poiabant,  aot  sibi  sobtrabi,  qoae  administratioiUs  officio  ex 


Digitized  by 


Google 


ANNAtES   IHPERII  201 

bm0ll€io  ragmi  tenelNUirK  Smr^ Me  imidhm  ei  odia  Mirorwnque  in  li^,t$i, 
amiho9,  praeier  tcelera,  fuae  in  re^er  tptoi  maekiiuUi  euiU.  Haitonem 
Wtemd  iiH  eaepe  pet^ere  moUii  euni,  sed  asiuiia  komims  in  faisam  regis 
prmUmn  suasi  (Id  est  gfatlte  regiae  spede  decepti>  quaHiar  ad  Aipes 
(A4«lbeilii8)  fraude  ^  de  urie  Falnnberk  deiracius  capiie  sii  piesus; 
aUer  enim  ( Werinlienie  scilicet)  morbo  ohierai,  quoniam  vuiqo  eoncinmaktr 
ef  caniiur,  scribere  supersedeo.  Narrat  deinde,  qaomodo  similein  ob 
CMSua  Pertoidvs  et  Erdiijigenis  simiiltates  exercoerint  ciim  Salomoao 
efiiscapo  GonstaAtieiisi ;  qnae  proseqvi  nniic  Dihil  attinet.  Illad  tiinc  disci- 
mVy  daoe  primarios  tonc  Franciae  cectores  f aisse,  Wemeram  ei  Adal- 
bwtimi ',  ambos  Hattoni  Mogontino  pasam  amicos,  sed  Wemeram  morbo, 
Adelbertom  sapplicio  periisse,  qaanquam  roTer-a  dicendam  sit,  Weraenun 
non  tam  ipsi  Adalberto  ejasqae  fratribas,  qoam  eomm  patri  Henrico  con- 
temponneom  foisse;  neque  EUUhardos  est  accaratas  admodam  temporam 
aestimator. 

16.  Hinc  facile  intelligitar,  cam  daae  prim»iae  familiae  in  Frandn 
imc  eminerenty  nt  constat  exReginone,^  Werineram  ad  diyersam  ab  Adal- 
beftina  eiqne:  aemalam  pertinaisse;^  et  morbo^  extinctnm  filios  haerede» 
pe(eniiae  alqaeaemalos  AdalbertiAratramqaereiiqoisse;  nam  Werineri 
?el  Warinarii  nomen  isk  familia  fireqaentatam  est.  Genradas  Primas  rex 
Warianm  comitem  Pipini  regis  primi  Magniqne  CcFoli  temporibos  po- 
lenlem  inter  majores  sao»  nomerafit^  qoemadmodam  intelligitar  ex  alio 

,  Ekkihardi  loco,  abi  sic  de  Gonrade  lege :  tngredUur  iandem  oraio^ 
R,  Oikmari  auioriiaie  Romatm  in  sancium  ieoati,  nam  parenies 
^ueeraai,  fift  eiMi  vesaoerani;  seque  reum,  quasiipse  inierfuissei  fadis, 
ad  aram  rtddidii,  paUiisque  auro  ei  argenio  sancium  piacavii,  Erat 
delieatam  et  elegans  benefaciendi  genos,  qaod  in  debiti  spedem  yerte- 
batoi:  Itali  finezzam  yocarent.  Gaeteram  facile  intelligitar  de  Warino 
potissimam  sermonem  esse,  odiis  Othmari  celebrato. 

17.  Warinom  antem  illam  etiam  Werioariam  dictnm  idemqae  reyera 
atrimqne  nomen  habitam,  ex  aatoram  testimoniis  constat,  simnlqoe  Wa- 
linom  in  iisdemlocis,  obi  semper  Gonradi  familia  eminnit,  drca  Wormattam 
Spiramqne  patrimoniales  ditienes  habaisse,  etsi  in  Saeyia  praefectaram 
acceperit;  qaae  statim  ostendentnr.  Nec  minns  Weroeri  nomen  in  posteris 
nsorpatam  est^  nam  Wemeram  Gonradi  dncis  patrem,  GonradiSalid  aagnsti 
abayom  ex  eadem  com  Goorado  I.  familia  faisse,  imo  ejas  patraelem^ 
Eberhardo  Gonradi  regis  patrao  natam,  atqae  adeo  ayo  Weraero  cogno- 
■inem^  sno  loco  compi obabitar. 

la  Kt  yero  ipseEkkihardas  paalo  ante  (praecedente  pagina)  nomina 
vixatonim  S.  Othmari  expresserat,  yocaratqne  Werinheram  et  Rnothartam 
comites,  qnos  Walafridas  Strabas  in  yiia  S.  Othmari  c.  4w  Warimum  H 
Buadkardum,  qui  iunc  temporis,  inqait,  ioiius  Aiamanniae  curam  ad^ 
wMUrabani,  Et  in  Goldasti  Allamannid»  tomo  IL  n.  43.  charta  habetnr 
data  snb  Warino  comite,  anno  decimo  Pipini  regis.  Mortem  ejas  Her- 
■annns  Gontractas  refert  in  a.  D.  759.  Florait  Jam  sab  Garolo  Mar- 
tello,  qni,  cnm  AUemannos  yei  Sneyos  rebellantes  yidsset,  Lnitfridnm 


Digitized  by 


Google 


202  ANNALES  IMPERIl 

i.9l2«  dacem  et  TliietpaMDm  ejas  filiom  occidissei  rel  pepniifiset,  vi  ex  Prei- 
eeram  annalibas  et  Hepidanno  inteliigi  potest,  proviaciam  FraBeis  prae- 
foctis  regendam  oemmisit.  tx  liis  WaHnns,  qnant^  Othmaro  adyerMS, 
taAtom  Pirminio  fa?ens  fvit,  et  qnantim  a  Sangalleiisibas  culpatnr,  tantifla 
ab  Horbacensibns  laadatur;  eademqae  familia  qaantim  in  S.  Gailo  ad- 
tersariam,  tantam  in  S.  Pirminio  patronam  apad  saperos  haboit : 

Saepe  premente  Deo,  fert  Deas  atter  opem. 
Warinos  enim  yel  Werineras  ex  bonls,  qaae  i»  Alsatia  habaK,  S.  PirmiA&o 
Caroli  Martelli  temporibas  concesslt  locom  praediaqae  ad  cendendam 
Horbacense  coenobium,  qaod  eiiam  a  S.  Pirminio  cognominator,  qai  illic 
sepaltaram  babait.  Et  de  eo  Warmannas  in  vita  S.  Pirminii  c.  15.  ait, 
ftiisse  virnm  qaendam  Werinherom,  alta  Francoram  nobilitate  propagaCM, 
qoi  scilioet  adjorit  maltaqae  in  Vof eso  obtalerit,  abi  hodie  Pirmineshasa. 

19.  Originem  etiam  et^  posteros  hujas  Warini  videtar  indicare  vetas 
charta  apad  Freherom  in  originibas  Palatinis,  marcam  villae  Heppenheiaa 
describens.  BanCj  inqait,  aTtem  cum  syha  ha^meruni  in  hmi$ficio  Wa- 
genlenzo  eomes  paier  Warini,  ei  poei  eum  Warinus  cmnee  (Uiue  efue  in 
minieterio  halfuit  ad  opus  re^,  et  poMi  eum  Bangotfus  comes,  donec  eam 
Carolus  res  S,  Nazario  (XaaHshamensi)  tradidii,  Videntor  designari 
Wegenlenzo,  Warinas  pater  et  Warinas  fitias,  qaia  sabjicitar  istum  Wa^ 
rinum  esf  praeoepto  CaroU  regis  anno  27,  repU  ^us  (Christi  794.)  mediamie 
mense  Augusto,  placitum  in  eadam  sytva  kakuisse  adiumuium,  qui  didiur 
WaHnehoug,  et  ex  illastriam  viroram  jadicio  pronantiasse,  qnod  de  Warino 
patre,  dadam  atiqae  deftmcto,  intelligi  non  potest.  Sane  ne  qais  diversos 
hos  Warinos  a  magno  aat  ejas  fhmilia  putet,  Juvat,  quod  Warinam  illaoi 
magnum  etiam  in  vicinia  Laurishamensium  potentem  fuisse,  et  rebns 
eorum  intervenisse  ex  ohronico  loci  tntelligitar,  quando  corpore  S.  Nazarii 
iUato,  obviam  Aiere  nobilissimi  comites  Cancor  et  Warinus,  caeteriqutt 
locorum  illustres  et  spectabiles  viri. 

20.  Potuit  ex  familia,  et  frater  magni  Warini  esse  Rudolfds  comes» 
pater  Faslradae  Carolo  M.  nuptae,  quae  a.  D.  794.  obiit,  nam  ex  orienta- 
libus  Francis  fuit,  ut  habent  Eginhardus  et  annales  Eginhardo  aiQuncti» 
et  circa  Wormatiam  sedes  habuisse,  ex  eo  colllgas,  quod  ibi  nuptiae  cele- 
bratae  sont  a.  D.  783.  vel  784.  et  Carolus  eam  Wormntiae  invenit  a.  D. 
787.   Radolfl  autem  nomen  in  hac  familia  usurpatur. 

21.  Porro  ad  Warini  roagni  posteros  merito  referas  Werinhariom 
et,  quantum  intelligi  potest,  ejus  firatres  Utonem  et  Berengarium  in  anna- 
libus  Fuldensibus  ad  a.  D.  866.  memoratos :  nam  et  Udonis  nomen  te  hac 
familia  freqnens  fuit  Fuere  nati  ex  sorore  Emesti  summatis  viri  socero 
Carlomanni,  qui  favore  Ludovici  Germanici  graduqne  excidit,  quod  Cario* 
mannum  contra  patrem  regem  stimulasse  diceretur,  ut  iidem  indicant  an- 
nales,  pariterque  et  Bertiniani  ad  a.  D.  861.  Horum  fratrum  patrem 
Warini  vel  Warinarii  n.  fiHnm  vel  ex  filio  nepotem  ftiisse,  temporom  ratio 
admittit.  Tomo  secundo  (Aartularii  nostri  Ftldensis  occamint  Warinus 
et  nxer  ejos  Friderona,  quos  conunode  inter  Warinam  Carolo  M.  conlem- 
poraneom  et  fratres  Warmwn  atqne  Utonem^  sob  Lndovico  Germano 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPERII 


203 


iormtes,  iilerpeiiag.    El  ciim  U(o  et  Berengarins  priyati  honoTibiis  in  A.  902. 
GaDitm  fiigisse,  Werinharioa  in  saae  proprietatls  praediis  maiisisse  di- 
calVj  haic  propagatioaem  stirpis  commode  ascribemns. 

22.  Nec  video,  qnid  Tetet,  himc  illiim  esse  Werinariam  Ekkihardo 

SagaUessi  memoratnm,  qaem  fratroi  eom  Adalberti  fratribos  collisonim 

patrem  esse  fiidicamas.    Nam  Armilfyis,  ol  jam  ostendemas,  Utam  ejns 

Tidnam  doxit,  et  ex  ea  Lidovicam  legem  genoit,  qai  extincto  patre  a.  D. 

B9f9.  drciter  septemiis  ad  regnam  penrenit    Ibgo  Uta  circa  a.  D.  891.* 

^tacta  tst,  et  Werinariim  drca  a.  D.  890,  aot  ettam  prias,  Tita  fonctam 

apertet    £t  Adt  Uta  secanda  Werinaril  uxor,  ex  qaa  natas  est  Conrados 

comeS;  regis^Gonradi  pater;  ex  alia  yero  priore  Gebhardas  etEberhardas 

aalisiiiLl;  idqae  ex  eo  coll^^o,  qaod  LadoYicas  rex,  Amolfi  aogosti  filios, 

Goaradi  filiom,  Conradom  postea  regem,  aepotem  soom  vocat  ex  fratre 

sdlicet  soo  oterino  natam,  at  Gebhardf  atqoe  Eberhardi  filios  te  prae- 

ceptls  sois,  etiam  com  nominat,  noTlo  cognationis  honore  designat    Qoid 

ergo  prehibet  Javenem  drca  a.  D.  860.  fioventem  circiter  triginta  post 

annis  afDioc  Tixisse  ? 

23.  Sed  ras  ia  tabola  oeolfs  sobjid^da  eet : 


Wef«Bl«Bi» 


TTarinus  Tel  Werinariiis 

lUfDiif  snb  Garolo  Mar* 

tello  «t  Pipinol. 

Warinn  ioralt  79». 

N.  cnjvs  nxor  soror  Ernettl 
dacis  tmh  LnAoTico  Cier- 


Rudoinns  comes 
oirc»  WonMtlnm 


Fastrada  vxor  GaroU 
Vagnl  tm. 


^  AmttlAu 
I    iiv.tSM. 


LndOTiottS 
rex  adole- 
scens  t  Mi* 


Bl>erhardat 
dttxt  M8- 


GonradM 

dox  Sveriae 

t»W. 


Ida  Mpla 

Lndolfo  flUo 
Ottonls  X. 

.t«a6. 


Heriaannvfl 
dax  Sneriae 

t  ieo4. 


Oonradns  maHtBsLat- 

gardis  fillae  Ottonis  X. 

t  «M. 

Otto  dnx  Francomn  et 
Gareataaoraai  t  100». 


Benricns 

dnx  Fraa« 

coram 

Gonraint 
SaUcos 

Imperator 
ti038. 


Gonradns  Brnno  oni  et 
dnx  Garia-  Oregorinty. 
tiiiae  1 1011«   papa  t  009. 

Gonndna 
dttx  Garin- 
IMaetiON. 


•)  991.  L. 


Digitized  by 


Google 


20*  ANNALBS  ISPBBII 


ANHO  CHBISn 

gfeikfi  nr.  tec  aaM  •«!.  ^  < 
iBewwll  U»  T.  a  ChiUliphwi  < 
pr*  Cwi^li  Telm.    li  Ibjii 

FiHMiiiit   ifiicif  hO»  a  teMfvi^    ■!  ficMt 
^^•cte  riicere  pnpUr  ia^mnimm  UfMWMi.  —  Birif  irlM  MBlMate  |va- 
^  ftt  ia  PerfaaM  cylicipi  M  iMat,  pririleciafve  allm  ti  c^airMt.    — 


rccipft.    — 
al  infcrii  McTicL  — 
jUalkeni  Bjtbefcerftiic  cni  WcMcraTits.    Fraaco  TaBgicaiii 
Aialkertac  ceaes  Tarferieatif.  ^  Walbertaf  episccpas 
Walkertas  Ckristiaa  Mnda  Basvltai  flaaiMhwiaifiai 

fcraai  «MiiliiaitasiaB  al  aMaiiiiaiaBi  flaaiiiliwtiai 

CMMtttala.  —  MerMaaai  CalliaB  iaMaiii.  —  BaroaU  et  LakM 
lcfid  circa  kaec  teaipera. 

LWi»  i-  BasedictBai  I?.  AigisCo  Bi6Bse  iBBi  DoBL  900:  •edere- c««piaMy 
fBprt  oileBSBa.  Sedisse  aBaei  trei  selidei  eC  MBiei  kiBii,  c&talosi 
qaidaai  haboBt,  et  Ricobaldai,  qaibBi  rerBM  ordo  coBspirat.  ItaqM 
Octobri  haJBi  aBBi  obierit.  YirtBtOi  cjai  etiaBi  Frodoardaii  loBgiBqBBi 
Beqae  adBlatioBis  suspectBSy  ia  camdBe  coauaeBdat: 

TViflr  aecra  cmmir§wiit  BemeHeH  re§wimm  fMrtf 
FonHfeU  mmpd^  wkerUo  qui  nomme  toH 
SMiiuii  emneHe,  ttf  dapeme  ettqne  hemigwm, 
Buie  fenerie  nu  nan  pielaHe  eplenior  opiwme 
Ommi  opui  cundmn;  mediiaiur  jueea  TonanHe. 
FruebM  kie  peneraie  bonum  lucro  epedulL 
Deepedse  viiuae^  inopee,  vaeuoefue  paironie 
Aeeidua  ui  naioe  proprioe  boniiaie  fovekai: 
Mereaiuefue  poium  indignie  eua  cunda  refuHU 
2.    Eaidem  laades,  et  sabinde  iisdem  yerbis  olim  ia  epitapUo  ejvi 
VaticaBoMaBliiis  legit:  Bsqae  adeo,  Bt  rersns  qaidam  vtrobiqae  occairat, 
FrodoardosqBO  ex  eiegiaco  heroicom  facere  Toloisse  Tideator.    Epiti^ 
phiBMiUhabet: 

Membra  BenedicH  kic  fuarH  eacra  fuiaeemt 

PonHfidi  mapHf  praeeuHe  esimiL 
Qui  meriio  dtgnue  Benedidue  nomino  dicbu, 

Cum  fuerU  largue  omnibue  aifue  bonue. 
Buie  generii  decue  d  pieiaHe  epiendor  opimue 

Omai  opue  cundum.   Jueea  Dd  medHam^ 
FtaeHUii  kic  generale  konum  ktcro  epedaHf 

Mercaiue  coehun^  cuneia  eua  irikuiL 
Deepedae  viduae  nec  non  inopeeque  pupiiioe 

Ui  naioM  proprioe  aieidue  revovene. 
Inepedor  iumuH  compundo  dUsUo  eorde 
Cum  Ckrido  regnee,  o  Benedide,  Deo. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPBRII  tOS 

3«    Snccessit  Leo  V,  de  quo  Ha  Frodoardiid :  A.  9M. 

PoH  quem  cel$a  mtbit  Leo  jura,  noiamiHe  fiMu$; 

Emifrai^anie  euum  quam  hma  bie  impleat  orbem. 
Sic  eC  Hennaimiis  Gontractas,  sedisse  mensibas  fere  dnolms.  Qna- 
draglBfa  illi  dies  tribBant  annalista  meiis  etHartinas  Polonns,  et  Ricobal- 
to.  Apid  Sigebertnm  babentnr  triginta;  sed  Albericns  exscripfor  in  eo 
legit  qnadraginta,  qd  presbytemm  forensem  rocat.  Nempe  post  qoadra- 
glnta  dies  ab  ordinatione  pontiicia,  a  Gbristophoro  presbytero  sno  dejec- 
tWy  et  in  carcerem  tmsns  est:  nec  din  snpervixit;  aegritudine,  an  obkta 
mDrtey  kand  constat.  Cbristophonim  Marianns  Seotns  presbyteram  car- 
diaaleai  titnlo  Damasi  focit.  Sed  non  din  tennit-sedem,  et  in  monaste- 
linn  detmsas  est. 

4.  Extat  in  condlioram  tomis  priTileginm,  a  Christophoro  snb  anni 
iiem  BUHiasterio  Gorbe|ae  ad  Somam  concessnm,  cnjns  snbscriptio  est: 
Seriphm  per  mamm  Sert^  eeriniarii  sanctae  Romafiae  eccleeiae  in  menee 
Deeemkri  indietione  7.  (sic  legendnm)  eepUmo  KaL  Januar.  imperante 
domno  nmtro  pUssimo  augusto  Ludovico  a  Deo  eoronato  imperatore  sano^ 
Omimo,  Valete,  Unde  intelligas,  Lndoyico  calamitatem  Jos  imperii  apnd 
Romanos  non  statim  ademisse  yisam:  eademqne  observatio  adhncsnb 
Sergio  dnravit.  Rnbens  enim  historicns  Rarennas  tabulas  yidit  Johannis 
archiepiscopi,  scriptas  anno  Ludooici  caesarie  fumrto  (legendnm  qninto, 
Pagios  notat),  Ser^i  aecundo,  indictione  oclaoa  Idibus  JuUL  Itaqne  et 
ezarchatns  Rayennae  din  Berengarinm  respnit. 

5.  lUe  interim  in  citeriore  Longobardia  reram  potiebatnr,  nec  tan- 
tim  episcopi  ad  enm  transierant,  sed  ei  Sigelridns  palatii  comes,  qnem 
magnae  apnd  Lndoyicnm  antoritatis  foisse  ex  praeceptis  intelleximns. 
itaqne  9.  Kal.  Jnnii  cnm  Berengarins  Modoetiae  esset,  adiere  enm  Hilde- 
garins  yenerabilis  episcopns  et  Sigefredns  gloriosos  sacri  palalii  comes, 
qnos  dilectos  consiliarios  snee  yocat;  et  pro  Adalberto  reyerendo  Perga- 
BMSis  ecclesiae  episcopo  peliere,  nt  nrbem  Pergamnm,  hostili  qnadam 
impngnatione  deyictam,  nnde  nnnc  maxima  saeyoirnm  Ungaromm  iwmr- 
sione^  et  ingenti  comitnm  ministrommqne  oppressione  tnrbetnr,  BHmire 
Hcerety  tnrribns  mnrisqne  refectis.  Nempe  nrbem  nndatam  mnnimentis 
apparet,  cnm  ab  Aranlfo  angnsto  caperetnr.  Ex  eo  Ungaroram  aliomm* 
qne  exposita  rapiaae,  Jacebat 

6.  Addit  Berengarine,  mnros,  tnrres,  portas  nrbis  stndio  episcopi  et 
ciyinm  reparatas,  Mi  postmm  in  potestate  et  tntela  ecclesiae^S.  Alexan- 
dri  et  episcopi  fore,  ita  nt  omnia  ad  Jns  et  domininm  ecclesiae  pertineant 
Ita  nrbs  Jnri  comitom,  id  est  fisco  regio,  adempia,  episcopo  cessit.  Simnl 
confirmantnr,  qnae  antiqni  imperatores  et  reges^  imperetrices  qooqle  et 
refinae  Romanomm  et  Longobardomm  sen  Francoram,  aliiqne  Denm 
tinieates  ecclesiae  concessere.  Interdidtnr  etiam,  ne  qnid  comes,  yicoM 
comes,  yel  pnblicae  partis  Jndex  ant  gastaldio,  ant  qniyiff  rei^  pnbUcae 
piocorator  intra  nrbem  ant  in  caeteris  ecclesiae  possessionlbns  andeant ; 
ae  ibi  ad  cansas  andiendas  conyentnm  institnaty  bo  freda,  mansiOBalicitt^ 
paratis,  parafredos^  fid^nssores  exigati  ae  incolas  labis  mit  i 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES  IHPBRII 

A*fi3.  Um  iigeuot  ao^  libellarios  (id  mI  seri^  mimmisfos),  qum  senros» 
ia  postessioAibiis  vel  miisionibvs  ecclesiae  reritites,  potesUUTe  di- 
stringaty  nec  nllas  pnblicas  arbasiMias  ant  redhibitioBes,  a«t  angarias 
imponat  Sifium  domM  BtrengarU  sermisiimi  re^.  Ambro$iu$  cancei* 
iarius  ad  nicmn  Ardim§i  urehicanceilarii  reeojftmL  Data  9.  Kal.  Juna 
a.  d.  inc.  903.  (An  potias  904.)  Beren§arU  refU  i7.  imUci.  7.  Acium 
Moediiiae  inD.n.f.  A.  InteUigitor  ex  his  et  similibiis  concessioiilbiis 
regom,  urbes  episcopis  transcriptas,  passim  hoo  Telat  primo  grada  vsas 
ad  liberlatem. 

7.  Ber^arins  etiam  ciim  in  Gniciano  esset,  Kal.  Sept.  Bergoaaoftsi 
episcopo  concessity  nt  miro  cifitatts  Ticinensis  aedificiom  imp<mre  posset, 
ad  perticas  legitimas  dnodecim;  qnia  cives  Ticini  mansiones  et  solariamy 
qnod  ibi  habebat  Bergomensis  ecclesia,  destrazeranti  et  mortm  ciyiCatis 
in  ejns  fondo  aedificarant,  nt  nrbem  contra  Ungaros  manirent.  Idem 
3.  Id.  SepL  in  cnrte  sna  Fnlcia,  intercedente  eo^Jnge  Bertila,  Bobie&se 
monasterium  in  svam  tntelam  recepit.  Simiiia  eldem  monastwio  14.  KaL 
Noy.  in  Papia  palatio  Tidnensi  concessit. 

8.  Goldastns,  nescio  andO;  babet,  Berengariom  in  confenta  opii- 
matnm  Ticinensi  a.  D.  903.  capitnlare  condidisse,  abi  cayeator,  ne  ari- 
mannos  comes  snis  in  beneficinm  triboat,  qood  supra  et  Lambertus  con- 
stituerat.  De  arimamiis  siye  harimannis,  quibus  solis  jus  armorom  et 
in  haro  yel  exercitu  inter  ingennes  locus,  nempe  hominibus  liberis  seu, 
ot  postea  appellabantur,  generis  militaris,  aliquoties  dictum  est.  !• 
Tuscia  anno  superiore  secundus  imperii  Ludoyici  numeiabatur;  at  prin- 
cipio  h^jos  decimus  sextas  regni  Berengarii  numerari  coepit,  notant» 
Florentino. 

9.  In  Germania  aUquid  memorabUe  actum  non  reperio,  nisi  quod  dm 
Adelberto  anno  superiore  praeoccupayimtts;  Eberhardi  Uberos  ab  eo 
pulsos.  Ex  iis  memorabitur  Gonradns  cemes  Eberhardi  iUos  ad  a.  D. 
909.  Annalista  noster  ineditus*'  ad  hunc  miium  refort,  quod  Laitprandts 
habet,  Adelbertum  fortissimum  heroa,  c«m  a  regio  exercitu  in  castello 
Babebergensi  obsideretnr,  inproyisum  empisse,  hestesque  i^igasse.  Fraico 
Tangrorum  episcopus,  doctrina  et  remm  nsa  clanis,  obit.  £i  ex  Metensl 
clero  Stephanus,  moribus  et  scientia  landatus,  snccessor  datur  apud  Sige- 
bertum  et  Leodiensis  chronici  autorem.  Adalbertum  comitem  in  Turgoyia 
snperiore,  ubi  Abbatis-Cellenses,  obsenres  ex  praestaria  apud  Goldastum 
faeta  die  MarHe  4.  Non.  Odob.eubpoteeOvm  wumu  Hiudo^nci  re§i$  etfueri 
et  $uk  Adatherto  eomiie. 

10.  Hoe  anno  WaU>ertas,  autore  neorologo  Fuldensi  (etsi  Hildeshe- 
menAs  scriptores  dissentiant),  decessit  episcopus  Hildeshemensis,  ex 
Gorbejensi  monasterio  snh  Adalgario  abbate  olim  sumlis,  at  habet  yetns 
index  fratrum;  quod  etiam  Trithemius  lib.  4.  de  yiris  iUostribus  oriinis 
Benedietitti  notayit.  Laudatur  ab  Sggehardo  UragieMi  in  chreaico  epi- 
sceporum  Hiidiesiensinm,  qaod  consiUom  antecesseris  execntuS)  praepo*' 
sUuram  et  praebendam  eaoiiiisis  eoMtilait    Addit  amer  chronici»  a  mo^ 

^  ftmo  ctfHv  Bekmreui. 


Digitized  by 


Google 


AMNALES   IHPERII  aOT 

Badio  Harierodeiisi  eonscripti,  tomo  2.  scriptonun  Bnmsfieentit  illa-  A,  903, 
stranliiim  editi,  canoniGos  tonc  in  reste  monachica  snb  Benedictina  pro- 
ressione  coajmictim  victjtasse,  quod  dio  dnrayit 

li.  Idem^  Christiiia,  Lodolfl  et  Odae  filia,  tertia  Gandeshemeisiui 
post  sorores  abbatissa  defancta,  Roswidam  abbatissam  ordinayit,  qnam 
Mbilissimi  generis  et  cognatam  prioribns  fnndatoris  filiabns,  fnisse  veri- 
siflBile  est,  qnando  illis  prima  snccetsit  Chronicon  qnoddam  Hildeshe- 
mense  Temacnlnm  ex  principibas  ortam  tradit.  Landatnr  a  doctrina,  sed 
sereriore;  nam  et  de  logica  arte  scripsisse  fertnr.  Credibile  est,  alteram 
Eofwitam,  ejnsdam  monasterii  sanctimonialem,  prapinqnam  ei  foisse,  et 
ab  ipsa  ascitam  atqne  edncatam;  sed  qnae  sese  ad  humaniera  stndin 
▼ertit,  poesique  nHra  sexum  et  secnlnm  excellnit  Walberto  successit 
Sehtrdns  vel  Sigehardus,  quem  nonnulli  etiam  monachum  S.  Benedicti 
fuisse  scribnnt 

12.  Roswita  poetria,  necrologo  Juncta,  nobis  viam  ostendit  episoo- 
porum  Hildeshemensium  et  abbatissamm  Gandeshemensium  tempora, 
apud  scriptores  mire  turbata,  nunc  recte  digerendi.  Nam  Ottonis  dncia 
obilum  necrologinm  in  a.  D.  912.  co^cit,  cni  Ditmams  diem  addit  ul- 
timum  NoTombris.  Roswita  nos  docet  Ottonem  Magnum  oetayo  «nte  die 
natnm  et  septimo  post  mense  Odam  docissam  defbactam;  Christinam 
non  ultra  sexenniam  matri  snperrixisse :  itaque  in  hnnc  annum  ejns 
decessnm  incidisse  oportet  Walbertns  autem,  Christina  defuncta,  Ros- 
witam  abbatissam  consecraTit,  quod  Ekkehardus  historicus  Hildeshemenf is» 
ejnsque  Terbis  annalista  Saxo  meroorant  Ita  etiam  necrologns  censentil 
sibi,  noc  snspicio  est,  de  alio  eum  Walberto  loqni  At  scriptores  Hildef- 
hemenses  recentiores  Cnam  yeteribus  annns  sileturX  immani  errore  sede- 
cim  annorum,  Wdberii  mortem  refemnt  in  a.  D.  903.  £t  Gandesbemenses 
non  minus  peccant  Chris^ae  obitum  a.  D.  903.  Tel  904.  ascribentes,  ne 
LenkfeMio  quidem  excepto,  qui  tamen  Roswita  uti  poterat  Unns  cata- 
logus  abbatissarom  apud  eundem  rektns  (antiqnusy  nt  toI  hinc  apparet) 
Tomm  annum  assignaTit 

13.  In  Gallia  Normanni  recraduere.  Chronioon  brere  Quercetaai 
hahet,  Hericnm  ei  Baretum  regulos  basilicam  S.  Martini  Tnronensem  et 
28  alias  aedes  sacras  snccmdisse.  Labbeus  ad  chronieon  Tnnmense 
atque  AndegaTonse  proTocat.  Haec  fere  de  hoc  anno  suppeditant  bM 
antores,  historia  mire  sterilescente. 

14.  Baronii  annales  circa  haeo  tempora  ita  perturbati  nut,  nt  totf 
reconclnnandi  Tideantor.  Deerant  illi  scilicet  monumenta,  quae  dies  pro^ 
Miy  qooram  ope  tempora  digessimus.  LudoTici  Bosonidis  excaecationem 
nunc  demum  memorat  cardinalis,  quod  ntcunque  tolerabile  Tideri  possil: 
sed  iHud  minime,  quod  non  tantum  Johanni  IX.  pontifici  in  annum  90S, 
sed  et  Lamberto  imperatori  in  annum  isquo  Domini  910.  Titam  prodneil. 
Ipse  etiam  Labbeus,  caetera  praestnatissteus  chrottolo|ui»,  circa  haec 
tempora  haesit  Sigonins  caeteris  propina  «d  Tedtatom  heo  lo«o  acoossit 


Digitized  by 


Google 


268  ANNALES  IHPEK1I 

ANNO  CHRISTI  904. 

GkrifltophorM  papa  tliroBO  d^ldlv  a  Sert^.  —  Brrores  Loilprttdl  clrea  Serrll 
poBtiflMtam.  —  SerclBf  e  tepteBBi  axUio  ad  pOBtiilcatiiBi  Teait.  —  JobaBBi  IX. 
cefsit  Sergiuf ,  bob  Foraiofo ;  qaeai  la«ieB  et  aaiicos  ejnfdem  odio  prof ecotiit 
eft.  —  Initinm  pontificatns  Sergfl  in.  ab  boc  anno  diplomatibns  et  monameBtit 
coaerif  flrauitar.  —  Berengariaf  rex  in  citeriore  Italia  Jora  dat  ~  Slarl  Saxo- 
BJbof  iiirefti.  Affobarcam  eOBdltam.  Adalbertaf  epifcopof  AagaftaBaf  darot.  — 
Ladorici  BofOBidif  imperatorif  dlploiBa  YieBBae  datom:  in  qno  Haco,  poftea 
Italiae  roiL,  ejof  propinqaaf  yocatar. 

A.  9M*        1*    Ghristophoramioii  iltra  septem  menses  sedem  Romanam  teBuisse, 
tcribitiir  anitiistae  meo,  Alberico  Item  et  Hartino  Polono  et  Ricobaldo ; 
qiibos  coBspirat  ylcinior  tempori  Frodoardas  his  yersibus : 
CkriBlapkorui  mo9  $09iUu$  moderamina  sedi$ 
DUnidio  uileriuique  parum  dispensal  in  anno. 
Fortasse  ergo  BMndom  est  in  Uermanno  Gontracto,  qoi  nonnisi  qiatnor 
eimeBseslargitw ;  nec  Sigoniocredendiim,qai9.KalJannar.deJectQmcom- 
prehensnmqne  prodidit;  an  Jonii  dicere  debnit?  Certe  Idibns  Janii  Jam 
sedisse  Serfimn,  ex  RaTOnnati  docimento  colligitor^  qnod  Rnbens  praebet. 
Albericns  notat,  zelo  fidelinm  depositnm  invasorem,  et  in  monuteriom 
detrasom.    Unico  rersn  epitaphinm  ejns,  a  Maalio  ex  lapidibos  descrip- 
Inm,  absolyebatnr  : 

Bie  pia  CMiiopkori  refuiescuni  membra  sepulH, 
Apparet,  talionem  passnm  Sergii  violentia,  quem  Sigonins  ope  Adel- 
berti  marchionis  Tnsciae  pontificatnm  inyasisse  scribit.  £t  yero  pene 
perpetnnm  rernm  Romaiaram  arbitrnm  facit  hunc  marchionem;  cqjns  ego 
rei  in  Teteribns  indicia  nnlla  repeHo.  Confndlt  Tusculanos  Albericos 
e«m  Tnscis  Adelbertis.  Sed  et  Tnscnlani  ilii  serins  sese  hnc  erexere. 
Deniqne  Serginm  ter  papatns  inYasorem,  tertia  yice  demnm  snccessam 
habnisserefert,  dnm  Lnitprandi  fabnlis  Toras  alioram  narrationes  connectit. 

8.  Serginm  sane  Formosi  aemnlam,  praevalente  adyersarii  factione 
pnlsnm,  hoc  extincto,  ope  Adalberti  marchionis  sedem  tenuisse,  Luit- 
pnmdns  scripsity  et  efi^ossum  Formosi  cadaver  in  Judicinm  adduxisse.  Ubi 
illnd  qnidem  manifesie  falsum  est,  quod  Formoso  Sergium  sofiicit  pro 
SlephanO)  qnem  oonstat  in  praedecessoris  cadayer  saoTisse.  Sed  in  eo 
^m  deceptnm  Lnltprandom,  quod  Sergium  cum  Formoso  de  pontificatn 
certasse  prodidit,  mox  patebit  Nec  minus  Tana  sunt  Adelberti  anxilia. 
Stephani  electioni  mistnm  Adalbertnm,  nnspiam  apparet;  nec  Tusci,  sed 
Spoletini  dnces  tnnc  Roma  potiebantnr,  imperiali  eliam  nomine  snmto. 
Nec  Wido  ant  Lambertas  Formoso  adyersi  fuere,  qnod  Luitprandns  et 
Sigonins  sibi  persnadent;  alia  omnia  docente  Fulcone  Remensi,  Widonis 
cognato,  Formosi  amico  apud  Frodoardum :  nam  quod  Formosus  Arnnlfum 
ceronaTit,  snperioris  potentiae  in#tn  excusatom  est.  Serginm  etiam  ^ 
Annlfo  tnnc  Roma  expnlsnmi  ^  Sigonii  ingenio  est. 

3.  StephaAo  9«8t  breTom  Gonst^tiAi  et  Theodori  sedem  snccesse-* 
rat  Johannes  nonns,  qui,  non  iuTito  Lamberto  imperatore,Formosi  memoriam 
absolTit.  Serginm  quendam  presbyterum  Romanae  ecclesiae  tnnc  cum 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBBII  2M 

«lito  douiatinii^  disdms  ex  syDodi  yerbis.  Himc  coatra  Joluuinem  pon^  A.  MM. 
ficatam  affecUsse,  censtat  ex  Frodoardo  epitapliioqie.  Nam  Prodoardns 
de  eo  Jam  in  Joloame: 

PeUUur  eiechts  patria  tunc  Sergius  urbe, 
Ergo  jam  iraiie  tandem  Sergii  III.  nomiiie  post  septeime  exilioM  ad 
poatificatam  penrenit.  Etiam  Joh.  diaconns  libro  de  Lateranensi  ecdesia 
annes  Sergiom  presbytenim  ab  exilioYocatom  ad  regimen,  scripsit  Sed  da* 
rissitte  Frodoardns,  cnm  ejns  res  in  carmine  pontificali  attingit  his  Terbis: 

Serffius  inde  redU,  dudum  qui  kcius^  ad  arcem 

CulminiSf  exilkf  iulerai  rapiente  rqmisam, 

Ouo  profi^us  UUmU  sepiem  vohenUbus  anms, 

Hine  popuH  rediens  predbus,  sacratur  konore 

Dudum  assignatOy  fuo  nomine  ierlius  esit 

Antisies:  Petri  esimia  quo  sede  recepio 

Praesuie,  geiudet  ovans  annis  sepiem  ampiius  orbis. 

4.  Si  vemm  est,  nonnisi  septem  annis  exilium  pertnlisse,  non  For* 
moso^  sed  Johanni  IX.  cessit  Itaqne  satis  Terisimile  est,  more  sno 
llibalatom  Lnltprandnm,  qni  Sergiom  Formoso  antipapam  snccnmben- 
temqie  nobis  ingerit  Binos  enim  Sergios,  ant  binos  ejnsdem  Sergii  ex- 
pnlsiones,  yicinis  scriptoribns  ignoratas,  non  facile  admitto.  Frodoardnm 
anlem  Tera  retnlisse,  epitaphinm  Sergii  IIL  erincit,  a  Baronio  per 
enorem  Sergio  primo  ascriptnm  C^t  recte  Pagins  notavit),  qnod  infra 
recitabimns,  plane  in  eadem  conspirans.  Et  noper  observavimns,  Fro- 
doardnB  ipsnm  in  carmine  sno  epitaphia  pontificnm  libenter  seqni.  Illnd 
eoastat,  Serginm  m.  adversariis  Formosi  favisse;  Stephanumqne  Formosl 
hostem  et  snccessorem,  a.  D.  897.  strangnlatnm  ab  inimicis,  decimo  post 
ano  tnmnlo  honorifice  intnlisse;  epitaphinm  etiam  ei  dedisse,  qnod  snpra 
retnlimiis,  in  qno  landatnr: 

Quod  primum  repuHt  Formosi  spurca  superbi 

Cuhmina  qui  inoasit  sedis  apostoHcae, 
Nempe  mrsns  irriia  reddere  conatns  est,  qnae  concilio  placitoqne 
Johaimis  IX.  et  Lamberti  angnsti  constitnta  erant;  in  quibns  Formosi 
unsa  deiinita  erat  et  ordinatio  comprobata,  damnato  deformi  Stephani 
concfliabnlo.  Ita  tnnc  res  Romanae  flnctnabant,  qnod  scilicet  imperatores 
ant  nnlli  ant  invalidi  essent 

5.  Fleriqne  Sergii  III.  pontificatnm  diffiemnt  Sed  chronologiam  no- 
stram  Frodoardns  epitaphiiqne  antor  constitnniit,  qni  septimo  aimo  ab 
edlio,  id  est  a  Johannis  IX.  electione  provectam  scripsere :  conspirant- 
qne  tabnlae  apnd  Ughellnm,  quas  Andaci  episcopo  Astensi  concessit,  nt 
iiberalifatem  ejns  in  canonices  confirmaret  Scriptumper  manumMeicki^ 
fedeekprotoscrimariisetHsnostraeiamenseMafoindict.  decima.  Benevaiete 
. . .  NonasMajas  per  manum  Tkeodori  archicanceitarH  sedis  apostoHcae,^ 
etmo  Deo  propitio  pontificaius  domini  SergU  summi  pont.  et  unwersaHa 
orbis  papae  in  sacra  sancia  beaii  Petri  aposioH  [sede]  quarto.  Annus 
est  Domini  907,  in  qoo  ante  finem  Maji  ex-compnto  nostro  qnartns  Sergii 
«iinns  inchoabatnr.  £rravit  antem  Ughellus,  qni  Sergio  II.  hoc  privilegium 

AiiiiAi.li  ispcnii  ro«.  n.  14 


Digitized  by 


Google 


840  ANNALES  IMPEHIl 

A«MA  ttfiripslt.  flie  Iocm»  si  dHfiemiMiiiio  Pagio  occmisMt»  foiMKOl  eo  ttt 
tififmaii^m  alterittopndUtkellamditkloMaUs,  Sylrae  Gandidae  epiaeopo 
ab  eodem  papa  dati,  emendationem,  nbi  pro  aniio  tertio  lof  eftdus  est  primis. 

6.  Berengarias  interea  per  Longobardiam  citeriorem  )ara  dabat.  Ita 
piidie  NoA.  Jafiaar.  rogati  Berthilae  conjugis  Regieiisi  batifticae  aliqiiot 
possesaiones  conceBsit,  ad  damBaabUogaris  accepta  sarcieBda.  IdPapiae 
iHtam.  Ibidem  eommoratns  per  raeosem  Jounm,  MaiiiieMi  ecclesiae 
sittilem  gratiam  praestitit,  qoas  notationes  Sigonio  debemis.  Seqoentia 
Ughello.  Idem  approbat  castellnm  a  Ootbifredo  MttlneBSi  opfscopo  Juxta 
civitatem  novam  io  territorio  MatiiieBgi  a  ftmdamefttis  ereciam;  dat  etiam 
liceBtiam  raercatum  ibi  constitiieiidiy  coBcesso  Ia  eum  regio  Jore.  Ambro- 
9ius  canceilarius  ad  inem  4mim  Ardingki  arcMcameHarii  recognavi, 
Dat.  iS.  Kal.  JuL  a.  inc.  Dom,  904y  4omini  vero  BtrengarU  regis  decimo 
septimo  ind.  7.  Ejusdem  prtyilegiam  habetar,  Asteusi  episcopo  soa  Jora 
coBfirmaBS  Id.  Jui.  904.    Acium  in  curte  S.  MarUni  in  Soiaria. 

7.  ObsidioBera  Camotensis  «rbis,  et  Normamofui  obsidentium 
cladem,  ad  huBc  aBBtm  refert  Albericus.  Sed  eam  ia  a.  D.  911.  ckaracter 
throBlcus  differt,  de  quo  ib<.  Slavos  iBfestasse  Saxo&iam,  habet  Mariaw» 
ScotBS,  quod  auBales  HildesemeBses  bieanio  abhlBc  memoraroiit;  quaa- 
quam  nil  prohibet,  idem  plus  semel  facium.  OttOBom  ducem  Saxoniae 
struxisso  arcem  Asseburg,  a  sylva  vicioa  Asse  dictam,  non  procul  Wel- 
febyto,  Boscio  uBde  BuBthigias  retulit.  Eam  deinde  ieBuit  famUia  Bobilis; 
ex  qua  comites  de  SweriBo,  domiBi  de  Wulfebutla  et  de  Osteroda  prodiere. 
Crusius  ex  Bruschio  Adalbertum,  ex  comitibus  DilliageBsibus  <si  ipsi  cre« 
dimns)  olim  ElwaBgeBsem  moBachum,  sed  Jam  dadnm  episcopvm  Augii^ 
staBum,  laudat  his  temporibns  a  yiriute,  a  nnisicae  sdentia,  a  liberamate 
itt  SangalleBses :  de  quo  HepidaBnus  ad  a.  D.  908:  sed  pluribus  Ib  Casibtts 
S.  GalliEkkihardus.  Denique  saBctum  babitum  affirmai.  Idem  Adalbertus 
Udalricum  edncayit;  qui  inter  sanctos  non  infimus  habetur;  sexennio  anto 
mortera  Hilduinum  sibi  successorem  snmsiL  Tenebrosa  raaxime  tempora 
saactorum  proTeBta  laudaBtur:  iude  seculo  dedmo  decus. 

a  Ib  appoBdice  oapitularium  BaluziaBa  diploma  habetur,  quo  Lndo- 
Ticus  imperator  rogatu  Ragamfyedi  archiepiscopi  VieBBensis  ei  Hugoiiis 
Bobilissimi  comitis  et  carissimi  propinqui  sui,  ecdesiae  S.  Mauritii  Yieii. 
BOBSi  quasdam  possessioues  confirmat.  Sigmtm  Hludooici  serenissimi 
regis.  Amuifus  notarius  ad  vicem  Ragamfredi  arckicapeiiani  recognovit. 
Daium  Viennae  7.  Kai.  Nov.  amo  guinto  imperii  domini  nostri  Oudovici 
serenissimi  augusti.  Refertur  ia  margine  ad  a.  D.  859.  alio,  credo,  Ltt- 
doYico  intellecto,  qui  non  est,  nisi  Bosonides.  lUque  res  in  aBBttm 
praesentem  cadit.  Hugo  est,  qui  postea  in  Italia  regBavit,  propiBquttS 
tttique  LudoYici;  cum  euBdem  proavum  habuertet»  Lotharium  aupstam« 

Lotharins  imp^ 

LndoY!  Lothar.    ' 

£rmingard  Berta 

LudoTicus  imp. 


DigJtized  by 


Google 


ANNALES   IMPBBII  2li 

ANNO  GHRISTI  0O5. 

<3«rharda8  el  Satfridns  monaiteria  Horreiui  et  S.  MaxiiDini  apnd  Treyiros  inradimt, 
a  rege  Gonrado  et  Gebebardo  fratrlbns  concessa.  —  Sergina  papa  Bremensis 
eeclesiae  pririlegia  confirmat.  Adelbertns  Mindensii  episcopna  obit,  snccedit 
Bemsrins.  —  GomeU  apparet.  Regino  non  aecnrate  tempora  notat.  —  OonstantiBi 
Forpbyrogenneti  natiTitas.  —  LndOTicns  rex  confirmat  permntationem  bonamm 
inUr  Adnlbardnm  eomitem  et  abbatem  Fnldensem,  Adalhardns  alins  est  a  Ba- 
bebergensi  comes.  Diploma  integmm  additnr. 

i.  Gerhardus  et  Matfridos,  potentes  Lothariensis  regni  comites,  A.  905. 
Zaettdi]K)ldo  occiso,  opoleiitissima  apnd  Treviros  monasteria  invaseran^ 
Horreom  nobilioro  pnellarom  et  S.  Maximini  Tirorum ;  et  qnasi  qbligato 
LsdoTico,  cqjns  aemnlum  sustnlissent,  rata  acta  fore  sperarant.  Sed  Con- 
radns,  qni  omnia  apnd  regem  poterat,  honp  bolum  sibi  eripi  non  tnlit, 
Eosdem  enim  honores,  eadem  beneficia  jlndum  sibi  fratrique  Gebehardo  a 
rege  puero  impetrarat.  Ducem  etiam  Mosellanicum  agebat,  et  pro  rege 
TraBsrhenanas  qnoqne  regiones  administrabat.  Gum  moniti  non  cederent» 
sec  mandatis  regiis  obedirent,  hostes  Judicati  arma  sensere  anno  seqnente. 

2.  Circa  haec  tempora  contigit  (etsi  annns  definiri  non  possit),  quod 
Adamns  Bremensis  ex  pontificiis  tabulis  refert,  Sergiam  Adalgario  archi* 
^iscopo  Bremensis  ecclesiae  priTilegia  (a  Formoso  labefactaU)  renoTasse, 
et  quaecunque  a  Gregorio  et  Nicolao  Anscharius  et  Rimbertus  obtinuerant, 
roborasse:  et  quia  Adalgarius  annis  graTis  pastorale  ofBcium  circnm- 
eundi,  praedicandi,  consecrandi  aegre  pbire  poterat,  dedisse  ei  adjutores 
episcopos  Ticinos,  Sigemundum  HalbersUdensem,  Wigbertum  Verdensem, 
Bisonem  Padebornensera,  et  Bemarios  duos,  unum  Mindensem,  alterum 
Osnabmgensem.  Hoc  certe  anno  Adelheiium  Mindensem  obiisse,  dlscl- 
mns  exFuldensi  necrologio,  cuiBemarius  TelBernardus  successit.  Itaque 
Talde  errant  chronicomm  loci  scriptores,  qui  Adelberli  tempora  ad  H«i- 
rici  Aucupis  regnum  Tictosque  Ungaros  producnnt. 

3.  Hoc  anno  medio  Mijo,  quinta  septimanae  feria,  appamit  cometes 
steUa  circa  septentrionem,  a  Circu  plaga  radium  ingente»  eaUttens  in 
KiroansCram,  quasi  longissimam  hastam  inter  Leonem  et  Geminos  trans. 
zodiacum,  et  Tisa  est  diebus  23.  Verba  exhibeo  chronici  FIoriaoeBSis, 
odus  descriptio  ad  inilium  apparitionis  pertinet  Cometam  R^no  in 
annnmpiaecedenlem  refert,  eundem,  opinor;  namBlAlo  mense  appamisse 
scribit.  Sed  falso  eum  cum  LudoTici  Bosonidae  caw  cof^unptj  qnem 
Angnsto  mense  secutum  seribit,  cum  multo  anterior  fnerit  Adeo  male 
tempora  ordinat,  etsi  contemporaneus  ipse ;  nt  saepe  JudicaTOriv,  ii«a  ex 
aanotationibns,  sed  memoria  scripsisse,  neque  ea  bene  usum  fuisse. 

4.  Constantini  Porphyrogenneti  ortum  charactere  cometae  designat 
Theephanis  continnator.  lUque,  nisi  in  chronico  Florincensi  enor  est, 
hoc  anno  in  lucem  editns  fnerit  ex  Zea,  quarta  con)nge  Leonis ;  qnam 
tum  demnm  imperator  nxorwn  afnoTit  Inde  mon  eodeslae  Constanti- 
aopolitanae  perturbatio  secuta  est 

5.  Uoc  anno  Jam  inclinante,  LudoTicus  rex  confirmat  permutationem 
intcr  Adalardum,  quera  nobilissimum  comitem  et  famillarem  suum  Tocat, 

Digitized  by  VjOOQIC 


212  ANNALES  IMPERII 

i.MS.  ®t  abbttem  Faldeiisem.  Dignnn  est  reiatu  diploiia,  qnia  episcopi  et  co- 
mites  insignes  inter  testes  memorantur,  quos  plerosqne  bistoria  atUngit. 
Adalhardus  alius  utique  esse  debet  ab  Adelberli  Babebergensis  fratre,  cnjus 
exitum  tragicum  biennio  abhinc  relulimus.  Egino  an  is,  qui  cum  Poppone, 
Adelberti  patruo,  Thurinfomm  duce  conflixit,  an  qui  Adelberto  ipsi  faTit? 
Sed  integras  tabnlas  ascribamus : 

In  nomine  Domini  Dei  et  SalvatorU  nostri  Jesu  ChrisH,  Ego  Ludo^ 
vicus  Dei  gratia  rex  Romanorum  (leg.  Franconm).  Condecet  inter  fideies 
et  famitiaresj  cum  propriarum  et  ecclesiarum  Dei  commutationem  facere 
voluerint  rerum,  vicissim  et  tradendo  alterutmm  commutent,  quod  utrim'' 
fue  aefuaH  compendio  plaeuerit,  ut  sub  praesentia  et  testificatione  ido- 
neorum  tesHum  sibi  idoneam  faciant  confirmationem,  ne  ea,  quae  uirique 
tradita  fuennt,  irrita  videantur,  sed  firma  stabiUtate  perpetuatiter  peree^ 
terent.  Igitur  notum  sit  ommum  sagadtati  fideHum  tam  praesenOum, 
ficom  fuJturorum,  quaHter  notnHssimus  comes  Adaihardus  noster  fidehM  ac 
famiUaris,  eum  venerabiti  abbate  FUldensis  monasterU  Huggi,  nobis  plmd- 
tum  inivit  coneambium.  Tradidit  itaque  ad  S.  Bonifacium,  dignieeHmm 
Ckristi  martgrem,  qtri  in  Fuldensi  monasterio  corporatUer  quiesdt,  loca 
Grtmistorf,  Hdkstet,  Ezzetenkirken,  Adathartes-Winiden,  Zapkendorf, 
Wnfurten,  Knezegowe,  caetera  quoque  loca  ad  kaec  pertinentiM  cum  ommbus 
utmtatibus  et  facultatibus,  tods,  terris,  vids,  vicuUs,  vitUs,  mamiombue, 
novaHbus,  campis,  sitois,  agris,  pascuis,  cultis  et  incultis,  domibus,  aedt" 
fidis,  aqvis,  aquarvmque  decursibus,  molendinis,  piscationibus,  venaHo- 
nibus,  et  cum  omnibus  adiacenHis  et  appendidis  suis,  mobiHbus  et  immo- 
biHbus.  Rcontra  reeepit  idem  fidelis  noster  Adalkardus  a  praedido 
abbate  cum  consensu  fratrum  Fuldensium  quinqueloca  in  pago  GoUegewe, 
Steinak,  Horabak,  Larbak,  Sekeim,  Wolenbak,  Sed  quia  praefati  comitis 
res  et  donationes  multo  plures  et  pretiosiores  sunt,  quicquid  superfuerU, 
compari  concanUno  totumet  ad  integrum  firmisdma  traditione  dono  ad 
sanctissimum  CkrisH  martyrem  Bonifadum,  ea  sdHcet  ratione,  ut  utraque 
tradiUo  sine  ulHus  konninis  contradictione  atque  mutabilitate  firma  ac  mu-' 
nita  permaneat,  et  ut  memoria  nostra  etparentum  nostrorum  commendata 
sU  apud  fratres  in  aetemabenedictione  Amen,  Et  ut  kaec  nostraepraece^ 
pHonisetoonscriptionis  auctoritas  rata  etincommlsapermanetU, manuno^ 
stra  sigittari  et  confSmMri  eampraedpimus.  Facla  est  autem  k^fus  tradi^ 
iionisetconivetUioniscartulaannodominicaeincamationis904^.indictione8. 
Forkkeim  ik  aula  regia,  Jubente  ac  mediante  serenissimo  rege  LudewicOf 
anno  regni  ^us  4.  coram  kis  testibus  probaUs  et  electis,  quorum  kaec  smU 
nonUna:  Hatto  archiepiscopus,  Adelbero  episcopus,  ErkenboU  episcopus, 
Tuto  episcopus,  Rudolf  episcopus,  Einkardt  episcopus,  Ditelak  episeopus, 
Cunrat  comes,  Adatbrakt  comes,  Ernust  comes,  Ludolf  comu,  LiUtfrU 
comes,  Hessi  comes,  Egino  comes,  Burckart  comes,  Megennart  comes  et 
alH  plures.    Signum  donUni  Ludovid  pU  H  inoicUssimi  regis  Francorum. 


Digitized  by 


Google 


ANNALIS   IMPBRII  21$ 

ANNO  GHBISTI  906. 

i,  Gftiradi  Alias,  pofiea  rex,  Di«Tet  im  fierbardam  et  Vtlfiridnm.  —  Gouradaf 
Bior  ia  prmelio  adrerfas  Adelbertam  Bambergensem  cadit.    W eilbargi  sepelitar. 

—  ItVdOTicas  rez  Adalbertom,  ad  tonTentam  Tribariensem  frastra  citatom,  exer- 
dfa  petll,  obsidoi  in  castro  Terusa,  et,  cam  se  dedidisset,  capito  plooli  fiicit. 

—  Ab  Hattonis  dolo  perierit  Adalbertas.  Tabelia  de  lUo.  Tarisaao  ssfittai^ 
BvBC  loeom  Faldensibos  legarit.  -~  Bz  fkmilia  Adelberli  orlos  esl  Alberlns  mar- 
ckio  Anstriae.  —  In  Ekkebardo  Sangallensi  Aialberhu  pro  ad  AtfB»  legi  debet. 
Trorinhoras,  ibldem  memoratas,  pater  ftiit  flralram  Wedderarioram,  avas  Gonlradr 
Togii.  Kz  ojii  slirpo  et  Goartdis  INilioos  imperalor.  Adalberli  fralres^  —  Adal^ 
%ertl  eai«i  hoc  anno  contigit,  no»  serios.  BpilapUiim  ijas  Tartssonso  ost  «erl 

f  ostarioris.  —  Ladoricns  rez  Eotwilao  diploma  mannmissionis  eoncedit,  rogaln 
Bnrcbardi  eomitis.  —  Gerbardns  et  Matfridns  proscHbnntar.  Rex  Metis,  Stras- 
bnrgl  ol  in  'Alemannla  ftiit.  Bpiscopi  Baldrannns  Strasbnrgensis  el  Laidhelmns 
TaDensis  obiere.  —  Roglnonls  chronloon  inil.  Yiri  hnjas  fhta  el  scripla.^ 
LsdoTicoi  rez  Olingae  eonTontnm  procenm  habel.  Leges  lelOBOomm  ibi  dalM* 
—  Sorginm  m.  papam  hoc  anno  sedisse,  ex  inscriptione  LeginAonsi  d^icit 
Labhens.  —  Mooasterii  S.  Michaelis  Lan^bnrgensis  ftindatio.  —  Berengaril 
diploma  pro  Bigoldo  episcopo  Genelensi.  —  Basilica  Lateranensls  a  Sergio  IH. 
do  noTO  ezslmcla.  Johannes  dlacoans,  ^l  do  ea  scripslt  Ubellnm,  sab  Alezaadro 
TL  Tizil.  -.  Monomentnm  hi|«s  reslaoratlonls  ozhibelor.  —  Leo  Imperalor 
food  Zoen  dnzissel  ozorem  noptiis  qoarlis,  a  Micolao  patriarcha  in  occleiiam 
Bon  admissos,  hic  Tero  ideo  sede  dejectas  est,  Euthymio  sobstitato. 

i.  Bello  ia  Gerhtpdiim  et  Matfiridan  decreto,  oopias  dvKit  Gowata  ^.  996. 
jaiiOT,  qiii  postea  legiiaTit,  filias  mi^ofis  Gonradi,  ciil  sese  LotbarieBSis 
esercttBfl  r^s  imperio  coajuixit  Processere  in  Blisiaeam  pagam,  obi 
coB^es  rebelles  praedia  habebaat.  Gastello  caidam  manito  nckiseraBt 
sesOjilli,  opiBor,  qaod  bodie  Blisiacam  castellam  4ippeNatar.  Sed  vastatto 
agris  et  Tillis  exastis,  ad  pacem  p#lendam  adacti  sont:  qaanqoam  bob- 
BisiiniBcias  coiisse  constet  In  octavam  a  proximo  pascbatis  festo.  HoJosBe 
BB  seqoeBtis  aoni  iacertam ;  sed  posterius  malim,  qma  seqneBti  deBRim 
aBBO  controversia  recradnit. 

2.  Festinabat  joyenis  deftingi  bello,  nt  patri  matore  adesset,  qn) 
Idelbertl  iBTasionem  metnebat;  sed  serns  rediit  GonindBS  senior  ciroai 
Fritislariam  in  Hassia  sedebat,  contracta  oqaitam  peditvmqae  mana:  firater 
GebelMffdiis  aliis  copiis  WedderaTiam  taebatnr.  Adelbertas  Toro  Tires 
bostiinB  tripartit  i  intelHgens,  occasionem  rei  gerendae  non  amisit.  Sl- 
mBiala  in  9^'  «nardnm  expeditione,  snbito  in  Gonradam  Tertit;  qni  etsl 
sero,  tar  a  forUter  colleglt  sese,  occanritqne  Toni^.  Tertio  Kalendas 
Martii  GOBgressnm  est:  sed  pedites  et  mercenarii  ISaxones  Tim  non  tn-' 
lere.  Conradns  ipse  snos;  magno  damore  bortatns,  nt  liberornm,  co^Jagom, 
boBOTis  doBiqae  et  salntis,  memiaisse  T^lent,  impressionem  in  adversos 
ledt  Sed  nnmero  impar,  primo  impetn  mnltis  Tilneribos  confossns  ceci- 
dit.  Sodomm  fngientlniB  mnlti  eaesi  sont;  sed  peditam  maxlma  strages 
ftut.  Adelbertas  opima  spolia  Babebergam  retolit :  corpns  Gonradi  snb- 
latnm,  nxor  et  liberi  in  WiUBebwgo  castro  bnmaTere,  qnod  bodie  Weile- 
bnrgnm  est,  NassoTiomm  qnomndam  conitnm  sedes. 

3.  Gonradi  casnm  in  bnnc  annnm,  nec  inltio  procnl,  refert  necro- 
logiom  antiqnissimnm  Fnldense.   Ib  enndem  Hepidannns  confert  Tindictam 


Digitized 


dbyGoogle 


21*  ANNALKS   IMPBRII 

A»  906.  do  Alberto  somtam ;  et  coaspirat  Rc^giiio :  EQdeei,  iaqoit,  anno  circaJtMwMim 
mensm  Ludotncus  rex  convenium  generalem  ceUbramt  apud  Tribur^a^ 
tittam  regiamy  uH  adessejussus  est  Adalberfus,  ut  rationem  facti  redderet, 
tandemque  sese  adquietem  componeret.    Sed  ille  salutaria  monita  sprevit. 
Itaqve  cnffl  in  rebdlioae  perstaFet,  exercita  contracto,  a  Ladovioo  rege  in 
ct^elio,  siTe  Babebergtnsl,   sive  potins  Terassensi  tieino,  obsidetur. 
Terassa,  olim  mtinitissimom  castrom  adMoentnn  infra  Babebergam,  nttnc 
opolenta  est  monacborom  sedes.   Regioo  rem  ita  commemorat.   Adel- 
bertim  in  aogmstias  redactom,  Egino  deseroit^  iadividoos  antea  com^s,  et 
eom  omnibvs  sois  ad  regem  franslit    Adelbertos  protraota  lengios  obsi- 
dione^  animo  fractos  (an  qood  necessaria  deficerent),  dedere  se  decreTit. 
Sed  dolos  animo  yersans,  portis  appertis  prodit,  et  yeniam  pedf.    Sais 
Yero  prodentibos,  fraode  detecta,  in  costodiam  datos,  revinctis  mMibus 
coram  exercita  prodocitor,  et  commoni  jodicio  capitis  damnatur.  Soppli- 
ciom  sobiit  5.  Idos  Sept.    Bona  inter  regis  amicos  distribonntnr,  ant  fisco 
addicnnturj  qoae  postea  Babebergensis  ecclesiae  dotem  fecere.    Uaec  si 
v«n^  sont,  lacile  saspiceris,  corroptos  in  miserom  judices.    Qoid  eaim 
tantom  strieret  vir  magnanimos,  qoem  decos  Francorom  Hepidannos  ap- 
^llat;  cojos  persona  com  monitionibos  ia  potestate  erat;  expleta  oltione 
facile  qoietorus,  si  liceret.  Sed  immolandus  erat  vir  nobilis  manibus  Con- 
radS,  Cflifas  familia  tonc  rerora  potiebator,  et  filius  raox  regnttiit;  remo- 
vendtti  eorat  aemolos,  obstacolnm  ingens  ad  sonuna  tendenti* 

4v  Gonstais  fama  est,  Haltonis  aroiiiepiseopi  dolo  circomveiitaBi, 
SP9  veniae  in  regis  manas  venisse.    Hermannos  Contraetns  compticeoi 
deli  («itbaldom  facit,  coi  plorinuim  fidebat  Adalbertos ;  an  Pannonici  ii^ 
mltt»  marchionem?   bonc  enim  propinqnom  loisse  apparet.  An  Hatto 
Utbaldosqoe  spem  gratiae  fecere,  qaae  deinde,  qoasi  novo  detecto  dole^ 
MTOcata  est?   Loitprandns  et  Witikindns  vicini  temporibus,  et  caeteri 
eos  secoti,  historiolam  narrant,  qoae  fabolam  sapit;  qoam  Otto  episcopvs 
Fffisingensis  non  tantom  legi  in  gestis,  sed  etiam  cantari  in  compitis  scri- 
bit;  q«od  etiam  liabet  Ekkebardas  Janior  Sangallensis.  Et  vereor,  ne  a 
eanticis  in  gesta  traosierit*  £a  aic  habet:  Com  septennio  'dorasset  Adel^ 
berti  rebeUio,  nec  vl  capi  posse  videretur)  sobematns  Hatto  Babebergam 
qiasi  amicos  adit)  paoem  soadet;  nonveniam  tantom,  sed  et^ratiam  regie 
spondet,  q«i  fortia  ejas  facta  aestimaret,  etsi  caosam  damnaref.  Denlqie 
d^itanti  peromnia  aacramenfapromittit^  ntcanqoerescaderet,  iBcolomem 
a  se  redoctom  irl  Taiibos  promissis  captos  jovenis,  mane  cam  antistite 
exit,  qni  jenlaeolam  ant  prandiotat  rectiarat  Sed  com  paolnm  progressi 
essent^arduepiscopaii  qaasi  veitiicalo  admonente,  visos  est  Jejanae  pro- 
fectionis  po^tentia  dnci.  Laetos  ea  re  Adelbertos  petit,  ot  redeat  secmn 
et  cibom  gastei  Obseqoitor  episcopai,  et  moxrepetitar  iter.  Adaibertaa 
cnm  Hattotte  ad  regem  venienSy  in  vinctala  datnr.    QoiritaDti  et  fidem 
pontifieis  appellanti  respeiisim  es^  Haltonem  JorQorando  satisfecisse, 
cnm  incolomem  statim  en  medie  itinere  redotxisnet)  neo  bis  loBert  Ita 
mijestatis  reos,  capite  faranoatir»  magna  Hattonis  invidia;  oni,  nt  ego  sa- 
spicor,  Duna  calliditatis  (nam  fogeniam  omnes  commendant)  fabidosoii 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  2fS 

niiffintfaaxit  NeqttetameBonmiso  exciistmim,  ant  spe  TmUtotagto  JLM& 

iLdeiberliaB  aegarfm:  q«em  in  Tbarisaa  oasteUo  rao  aepultiiram  acoepiss^ 

scribit  chroaograpbiis  Saio.    Im  ciiartis  Foldeiisibiis  BOidaii  editis  %ihaii 

Adalterti  lUmlia  iBterpolator,  et  ia  aha  plane  tenqpora  traBsfertnr.  Oe^ 

mteni  fiitese  ia  eaitro  Alteabiurg,  et  duas  ttias  imbMes  pidekervimas  ha^ 

taisse,  qaas  ex  sorore  Ottonis  M.  geaili  LndeTieiis  et*Hearica8  freqiMBr-' 

cer  BdieeeBt,  deceptasqne  tandem  et  illnsas,  retractata  malrimonii  spe«  de- 

smwissud:  inde  ambot  ab  Adalberte  pceisos:  Adalbertumylcissim  capitis 

Aanuiatan  et  apnd  Gremesdorf  deceUatOB.  Ante  moitem  S.  BoBifasie 

TkwiMam  locnm  et  moBasterinm  in  rfpa  Moeni  testamento  legasse.  Ego. 

mom  absnrdnm  Jndico,  Adelbertnm  rerera  in  Fnldenses  nltima  voluntaCe 

likeraieai  fnisse.  Annns  traditieni  adscribitnf  940.  baad  dnbie  fdsns,  Bisi 

aliqBem  Adaiberti  propinqanm  senne  baec  in  Fntdenses  contnlisse  ^cSf* 

HNtt.  Qnod  aegre  credo,  nam  JN)na,  qnae  sacris  locis  non  ceseere,  tn  fietem 

leiacta  eant. 

5«  fix  smigalne  ejns  Albertnm  prodisse,  q^  pestea,  lepnlsis  UngariSy 
Baarcyam  Pannonlcam  tennit,  qnam  hodle  Anstriam  appellamns,  ^ttoFri*» 
Bjngensinm  episcopns  prodit,  ortos  ipse  ex  yetere  ^wtriaea  gente.  Heo 
AOB  ita  interpretor,  qnasi  Albeftos  ex  Adeiberto  hoo  descendefit,  qnem 
marilnm  Inisse  non  apparet;  sed  quod  ei  ejns  stirpe.  ATentians  scribity 
nxorem  Lnitboldi  et  matteai  Adelberti  sorores  fnisse;  sed  propinqnitatem 
hanc  iofta  refellemne. 

6.  Ehkebardns  iHe  Sangalieasis  in  Salomonis  abbatis  sni  rebne^ 
easns  Adalberti  meminit,  qnod  a  Goldasto  et  Qnercetano  edentibns  ob 
eormptam  locnm  non  est  intellectam.  Bis  eaim  intra  panca^  linear 
legitnr  ad  Alpu  pro  AMeUferio.  Verbis  ergo  emendatis*  bic  sensna 
prodit :  Franciam  ei  Sumam  Csive  Allemanniam)  proourabami  eamera^ 
fuas  sie  pocabani  mMtU;  Franciam  Adaiberiua  et  Werimeriusi  Sueeiam 
emtem  Perioldue  ei  Rrchin^  fratree,  quorum  utroruetque  muita  ditioni 
miflralkebantur  eimunificeniia  regum  in  episcopos,  Hationem  Mo§untimm 
et  Salmnonem  CensianHeneem  Cambos  mnlta  etiam  monastefia  tenentes) 
iransibamt.  Inde  odia  in  ambos.  Eattonem  Wramci  iiU  saepe  perdere  lenta* 
vere;eedaet%aia!unninisimfaisamregii  §ratiamalketisimi.  Adatbertue 
fraude  ^  Bakeberga  abstraetus,  capite  piesus  esi  (IferifianW  eiiim 
«orfto  perierui)y  quae  ree  etiam  vulgo  caniiur.  Allemanni  rero  firatrea, 
cnm  Salemone  coliisi,  tandem  periere.  Werinarii  potentis  per  Frandam 
riil,  comHattone  inimidtiae  exercenlis,  alios  meminisse,  Boa  animadverlo; 
Qnantnm  Jndicari  poteet,  pater  fiiit  tnAnaik  cnm  Adalberto  collisomm,  «ma* 
(ex  Gonrado)  Gonradi  re^s,  et  alterins  Werineri,  ex  qno  nalas  Gonradas 
Loftarieimittm  dax  pronepotem  babnit  GoBtadam  Salicnm,  primnm  Wibe- 
lingae  geBlis  imperatorem.  Omnes  rero  ex  primi  Mtias  Warini  rel 
Werineri  ftlrpe  prediemnt,  qnemPipini  et  Gareli  M.  temporibos  fioientem 
Usteria  eeIebraTit«  Adalberti  fratres  Adelharton  et  HaBricom  sapra  nomi- 
aavimns.  Alios  ei  tribnete  Tidetnr  Unbergensis,  qni  ad  a.  D.  906 :  Beringer, 
UegmoU  et  Gerard  gemuM  fratrea  interfickimiur.    Aaao  907:  Pugnm 

•)  «t  f vfra  j«ai  dlctim  «dWl  £cJkarA». 


Digitized  by 


Google 


2i6  ANNALES   IMPERII] 

[^ft$^  kU$r  AdeiUritm  frtUrm  eanm  ^  Canradum  firtOrm  Ludotki 

ioris  cammHtHur,  Sed  htee  iste  autor  aliaide  male  decerpta  execripMilf. 
Mtle  etiam  LoioTieui  appeUat  imperatorem.  Qnod  Conradnm  ejas  Iratren 
foMy  in  eo  chronicoi  aotiqaias  secstas  est,  qoa  de  re  mfra  dicaiiiiis. 
Tiee  flli  firatres^  lilii  Aftoiis  comitis  et  Adeliadae  a  priTaiis  hostibu  eceisi 
softty  othabet  Hermannas  Ganisianns  ad  a.  D.  901. 

7.    Sunt  qoi  Adelberti  easim  in  aliqnot  annos  differant;  8e4  non 
longe  a  caasa,  id  est  crknine,  snppliciam  remoreri  posse  Tidetar :  iuob 
dte  ohsessom^  qood  recentiores  tradidere,  contemporaneis  pnfiuit.     £t 
Tidentar  haec  acta,  cam  otiam  regi  ab  aliis  rebas  esset ;  sed  anno  seqneaCe 
«t  hnic  prozimo  Hongaroram  imiptiones  Germaniam  pertnrbaTere.   Ifaqne 
•pitaphiam  Adaiberti,  qaod  in  Terassensi  monasterio  extare  Wageneeiilas 
▼ir  egregie  doctas  in  rerom  Noribergeasiom  commentario  nos  docnif,  a 
posferiore  mana  esse  censeo,  neqae  illi  in  anno  mortis  fidi  posse.    Ifn 
aatem  habet :  Amo  Domini  903,  ohUt,  nohiUa  AWorhu  comei  de  Bt^bemberff^ 
quikicjacetincineraiuemonaaterki  h^iue  fitndator  opum  guondam  daior, 
o^ius  anima  requieecat  oum  sancHe,  Amen.    Sane  soo  tempore  comes  de 
Babenberg  dictos  non  faisset. 

,8.  Bei  in  iine  Mi^i  mensis  Botwilae  egit,  si  credimu  praeceptOi 
qnod  ex  Allemanaicis  antiqaitatibas  ia  constitationibQS  imperiaJibas  Gold» 
aatas  affert,  obi  Hiudovicus  d  /.  c/.  res  rogata  PurcharH  ditecti  ixnniiie 
seryam  qaendam  saum  in  praesentia  fideliom  saornm,  secondim  legis 
Salicae  ritam,  excuseo  de  manu  ilHos  denariOy  manamittit,  hominenqae 
iHposteram  ingennam  haberi  jabet.  Neqae  enim  libertinomm  Jnra  Be- 
manis  obsenrata,  Francis  noscebantnr.  Emesiue  canceUariua  ad  fidam 
Theotmari  archicapetlani  recognovi,  Data  2.  EaL  JunH  a.  inc.  D,  906. 
ind.  9.  anno  regni  domini  Hludooici  aeptimo.  Achm  in  Rotwila  feHeiter 
Amen.  Barcardom  esse  arbitror  in  AUemannia.  pro  dnce  ag^tem,  qni 
a.  D.  9ii.  in  ipsis  snae  gentis  comitys  occisus  est  Ubi  de  eo  phira 
dicenfar. 

9.  Bebns  Frandae  orientalis  compositis,  rex  ad  Mediomatrices  venify 
ibiqne  in  pnblico  Lothariensiom  conventa  Gerhardam  et  Matfridnm  pro* 
scripsit;  liec  dobiam  est,  Conradam  dacem,  Gonradi  occisi  filiam,  ex  eo- 
mm  raina  crevisse.  Inde  regressos  rez,  Strasbnrgnm  venif,  plebemqne 
episeopo  sno  reconciUat.  Tam  Bheno  transmisso,  Allemannos  (id  esf 
Sneros)  adit.  Secnta  est  mors  Baldraimi  Strasbargensinm  episcopi  2.  Id. 
A]^.  (nt  habet  Ercanbaldns  snccessof,  qni  gente  Noricnm  fadt)  et  Loid^ 
helmi  Tallensis.  Hli  Otbertos  (postea  a  snis  ocdsns  a.  D.  9i4.),  hoic 
Dmgo  saccessif. 

iO.  Hic  Begino  snam  historiam  flnit,  cnm  anno  scilicet  Domini  906. 
Nam  continnator  incipit  in  anno  907.  Aiiqnid  in  fine  exddisse  apparet. 
Nam  in  praefatione,  ad  Adalberonem  Trevir^em  chompiscopnm,  postea 
episoopom  Metensem,  scripserat  Begtno,  prodnctam  a  se  historiam  in 
annnm  Domini  nongentesimamoctaTom,  qno  scilicet  praefationem  compo* 
snit.  Panca  de  Tiro  addere  operae  pretiam  erit.  Gam  Normanni  mona- 
steriom  Pramiense  vastassent  a.  D.  892,  Farabertns  abbas  se  abdicaTlt. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBRII  217 

Etediene  MOBa Aonia  Regiiio  svbititvtiit  eft.  Sad  ciwi  Gerardas  ai  1U(-  A.  Nt» 
fHdos  coaites,  poteates  Tiri,  fratrea  sunai  Ridiariam  intmdere  yellenty 
toscilati  siiat  monachi  in  Reginonem,  Jam  tmn  licentiosis  inyisum,  nt  ma- 
pB  etadiia,  qnam  ntiitati  monaaterii  yaeare  qnererentnry  qood  olim  et 
Rabano  Fddae  objectom  notayimns.  Itaqne  annoente  Amnlfo  snccessit 
JnTenis,  qni  ez  d»bate  tandem  fkctos  est  Leodiensis  episcopns,  nentro  loco 
difnos,  et  crimina  ejns  etiam  Folcninns  libro  de  Lobimsibos  abbatibaa 
eoBHMHiorat;  sed  in  ea  pertnrbatione  rei  pnMicae  mnlta  proceribos 
princepo  indnlgere  cogebatnr.  Regino  ad  otinm  rerersns,  non  chronicon 
tantnm  opns  composnit,  sed  et  egregios  libros  binos  de  eedesiasticis 
tedplinis,  ex  codice  aeademiae  Jnliae,  ope  etiam  caesarei  a  Joaclimo 
Hildebmndo,  tbeologoHelmstadiensi,  deinde  episcopo  GeUensi,  a.  D.  1659. 
editosy  et  postea  a  Stepbano  Balniio,  doctrinae  diligentiaeqne  singnlaris 
Tiro,  ex  Fmisino  oratorio  1671.  recensitos  notisfae  iUnstrato&.  ObUt  Re 
glbio  a.  D.  915,  nbi  qnaedam  de  ipso  addentnr. 

ii.  Regem  deinde  redUsse  inBaJoiffiam,  et  res  erdinasse,  Ayentinns 
TtliBrt:  oum  enim  Otingae  Torsaretnr,  et  pleriqne  de  rapaciute  pnblica- 
nonm  qaererentnr,  Jnssn  regis  conTenientibos  RasfBltstadU  Tbeotmaro 
ardU^iseopo,  Bnrcardo  episcopo  PataTonsiy  Aribcm  et  Odacaro  comitibns, 
aUisqne  proceiibnSy  leges  teloneomm  datae;  qnae  qmd  ATontinnm  ita 
babent 

Jferces,  ssoes  improfessae  jmbUeae  sunio. 
Nmi9,  quas  oft  ocdimUaH  refno  vemU^  poeieofuameffkkm  BatiumoHr' 
mm  praoierfressa  e$ty  Hoe  RoidorpkH,  sive  akbi  vemindtuUK  graHa  appel- 
Hhtr,  eemidrachmam,  hoc  est  unum  scutainm,  pendai:  ei  infra  Uniziim 
kndU,  semimoiios  tree,  hoc  eet  tres  scapkuias  saHe,  soloai :  eopia  posiea 
sU  cuifue  fuoiSbet  versus  Boiemiam  disiraikendi  fraHa  vekL 

De  wmtmipiis  caeierisque  rehu  mkH  pendUur,    Boius  dommm  saiem 
Iransvekens,  nikii  pendii.    Boji,  Sehvi  bohus,  eabaHiSy  cUieiiie,  ui  vidum 
smani  commeaniee^  imnmhes  sunio.    - 
Navee  Tranorum  nUpraesiani. 

Carri,  ciiieiiarii,  §uiAnaseum  transeuni,  seapkulam  praebenL 
Venedi,  qui  de  RugHs,  Boiends  mercandi  p^aHa  veniunij  de  eHieiia 
unum  scuiaium  iHbuuni:  de  mendpio  cabaiHs  vendUis,  saicam  unam. 
fenedi  vero  in  Baiaria  incolenies,  emenies,  vendenies,  nii  tribuunt. 

Neves  saMuariae  s^flvam  Batkauensem  egressae,  nilpendani,  donec 
ed  Ebereperg  veukad:  si  ^pHs  ad  Moratiem  navigai,  de  nave  soHdum 


Mercaiores  Judaei,  undeeuufue  sini,  de  r^us  ei  mandpHs  Jusium 
pendani  vedifai, 

12.  Hoc  demnm  anno  Labbens  in  orbitam  TCrae  cbronologlae  nt» 
Mqne  redil,  Baroninm  deserens,  omnia  in  aUqnot  annos  differentem. 
NamSerginm  m.  Jam  asno  Domini906.  sedisse,  comperit  ex  inscriptioney 
ia  Leginno  Insnbmm  oppido  reperta,  qnam  ex  BonaTOntnra  Castilioneo 
exbftnit  Janns  Gmtems.  Ka  docetnr,  sandi  Frimi  martyris  corpus  a 
Serfio  papa  juniore  Kremperto  iUustri  viro  concessum,  Romaque  cum 


Digitized  by 


Google 


218  ANNALES    IHPERII 

A«  MC»  ItpMiU  M  iaudilm  alUihim,  am»  tnctfm.  Dmn,  $06  ifif/.,  Augwi.  md,  9, 
ordinatUe  domino  An^Umio  arcki9piscopo.  Sed  hottc  ardiiaplscepiifli 
drca  kaac  tempora  Medioladensinn  ftisti  igBoraAt.  Nob  lami  erroren 
prorsiis  et«it  Labbens.  Nam  Imiic  primam  Sergii  aanum  fadt,  qwA  tertns 
ftiit.  Baldramis*  etfam  Strasbargensis  episcopns  boc  anno  obiit  2.  Idis 
April. ;  Ita  catalo|[Q8  snccessoris  Ercanbaldi,  de  qno  ad  a.  D.  840.  Snccesait 
Otbertns  [,  qnem]  eccisam  a  snis  ad  a.  D.  9i4.  dicemos. 

i3.  Mon»teriom  S.  Michaelis  in  monte,  qoi  Lonebergo  tmmnely  al^ 
Ottone  Saxonom  doce,  Wicbertl  episcopi  Verdensis  boruto,  noiic  fon- 
datom  scripsit  ifnotes  aotor  de  fondatione  ecelesiaHm  Saxeaiae,  qeea 
tonra  primo  scripiorom  Broosvicrasia  iUostravtiim  iosenii,  nec  »iJfe 
Ottonibosposteriorem  Jodicari,  qood  ad  pest^ora(ni8i  tmelocOy  isterpo- 
lationis  sospecto)  non  descendat  Eadem  habet  aotor  chronici  Rlddaf  es- 
hosani,  tomo  secoodo  ejesdem  colleetionis  editoe.  Nec  scio,  mide  apvd 
Bontingiom  haostom  sit,  rembiennioanteactam.  YolgoHeimaiaiosBilaei^ 
des,  dox  Saxoaom  abOttone  M.  creatus,  loci  foidatorhabetor;  qood  etiam 
comprobat  non  ita  tetes  narratio  de  origine  monasterii,  qoae  in  •edem  teme 
seoondo  legi  petest,  ende  annom  Deaslii  eroi  955.  FortasseOtto  dn  aedem 
straxit,  qoam  deinde  ifermannos  (ot  fieri  solebat)  in  monasteriom  vertit. 
Beperi  chronicoii  sectdo  tertie  dectmo  liigaa  Saxonom  ▼emacBla  in  hoc 
ipso  monasterio  (pro  parte  certe)  compositom,  vel  ex  tali  somtomy  in  qoo 
docemor,  albos  clericos,  qoos  canonicos  regnltres  aibitror,  ilMe  egisse, 
anteqoam  ab  Beramnno  moiachi  Benedictini  accerseientor.  Ckffeaicon 
ip^mi  non  aliod  fere  qoam  hoc  monasteriom  resqoe  hojos  ficiniee  prae 
caeteris  attingens,  Luneborgicam  vocari**  licebit 

14.  fioc  anno,  qoantom  jadico,  Berengarias,  rex  Ualiae,  Rigoldo 
episcopo  Genetensis  ecclesiae/nbi  corpas  S.  Titiani  confessens  heaDmtom 
qoieTit,  rogato  Bersiliae  (an  Bertiliae?)  conjegis  et  regni  consortis,  con- 
cedit  onom  portnm  in  Liqoentia,  qood  Septimam  dieitor,  et  sicat  praedictam 
flumen  oritor  et  deflait  osqae  in  mare  de  ambebos  partibos  ripae  per 
qoindecim  pedes  palis  fictaram  (an  fixainm?  verba  nonnihil  correpta) 
ripaticum,  leloneom,  flMrcatum  jore  regni  soi,  nec  non  et  sf  Ivam  de  Bayo 
et  Girano  com  corte.  Quod  ut  veriuB  ab  omMibus  credatur  diiigeiUiusque 
ab  omnibue  servelur,  manu  propria  roborahm  de  anmUo  neHri  nomims 
signari  subiue  praecepimus,  Dai,  9,  Aug,  a.  dom.  inc,  996.  (lego  90S^), 
repd  domini  BerengarH  pHssimi  rtgis^i.  (imo  7.)tfidicf.  9.  (hanrseqoor). 
Acium  in  summe  lacu  (an  ad  Gomanam  lacnm  ?).  Ughellus  ennom  998. 
legit,  et  rem  ad  Berengariom  II.  festinos  retolit,  qoi  tamen  tunc  dodom 
abierat;  Berliia  regina  nobis  Berengariom  primnm  designat.  Itaque  / 
Bigoldas  episcopos  non  cumUghello  postSicardom  collocandos  est  Ottoni 
M.  aeqoalem,  sed  In  antedora  tempora  retrahi  dehet. 

15.  Basilica  Laterana  dedum  reinam  minabator,  hiantibos  parietibas 
et  corvantibos  sese  tectis.  Tandem  concidit  Steplans  VI.  nuper  sedente, 
ex  terrae  moto,  nt  Raspoms  scribit:  nec  de  repwratione  cegitarant  brevis 

•)  Baldraniis  —  dicemiu  tsfUMsit  EckMHu» ;  r.  sMpru  c.  9.    Qaem  de§$t  L, 
—)  rotm  cod, 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALSS   IMPERII  219 

aeYi  poittifices  factioiOJmf^  ilstntH,  donec  Sorgins  III. 'desperatam  A.  9M. 

peiie  reni  aggressos,  absolrendi  spatiam  nactns  est.   A  fnndamentis  ab 

eo  excitatam  aedem  constat,  Johannis  diaconi  testimonio  ipsisqne  mo- 

Bsneatis;  tandemqne  eons4Bnmatam,  et  anro  argentoqne  omatam.  Gaesar 

Raspomins  libro  primo  operis  debasiHca  et  patriardieo  Lateranensi  ad 

Alexandnim  YII.  scripti  Johannis  diaconi,  S.  Salyatoris  Lateranensis  ca- 

nenici,  libmm  aliquoties  citat,  et  iqite  annos  fere  qningentos  sal>  tertio 

▲leExaiidro  exaiatam  pntat,  qiii  scriptor  Vossio,  CaYieo  et  similibns  non 

nmnorattir;  nnnc  a  Mabilione  Inter  Hod^epttrid  Italiei  additamenta  pro- 

dndQS  eztat.    Sed  inspecto  libello,  doctissimnm  Rasponnm  fdli  animad-» 

Terti.     Nam  antor  sepnlturae  Alexandri  IH.  meminit,  et  qnaedam  snb 

Bonifocio  ¥111.  acta  recenset,  qni  Alexandro  IV.  etiam  posterior.  Gnm  ergo 

qaiiito,  inconcilioPiimnoscl^mittis  tempot^  electo,  locnm  bic  facile  esse 

noB  pntem,  soperesty  ut  antor  opnsenklm  Alexandro  VI.  dtcass»  credatnr. 

16.  Addjt  Rasponns,  a  Sergio  plctnrfs  egregiis  et  mnsivo  opere  de- 
coTatam  Lateranam  aedem;  tnto  anrea;  argentea,  aeneaqne  vasa  aiit  or- 
nameitta,  qnie  snblata  rel  distraeta  fbenmt,  revocata  et  reddita  fbisse. 
MonnnMntom  deniqve  resHinrationis  ediibet,  intra  apsidem  sen  frontem 
hasikue  mnsiva  extans  Hteretnra,  Iiis  versibns : 

AiUjfushis  eae^r  Mvm  ^tim  dueerei  erhm^ 

Conada  hmt  avAim,  Syhestri  ehrimaie  eacratfi, 

Jamque  naMtf^d  Upr^  fnundatus  db  undd^ 

Ecdesiae  haiic  sedem  conetruxil  primue  in  orbem 

SakHttore  Deo^  qui  cuneia  saiubriier  effit, 

Cmstodemque  loci  panSU  le,  sancU  Joankes. 

inoKnaia  ruit  s^o\  mleeniibus  annis. 

Spes  dum  nuUa  foreiv^qid  prisca  recdndi, 

Serffius  ad  oulmeH  perduncU  Tertius  ima 

Cespiiis  esornans  ingens  haec  moenia  papa. 
FroinMilegetilaa  pntem  Afid,1d  est  ab  imo  cespife,  sen  a  sdo.  Vulgaris 
tnne  fabula  vigebaf,  MagttnmConstaiHinnm  Sylyestro  tlngente  a  lepra 
mnndatnm. 

17.  Girca  baec*  lem^^  ecilesia  Cotostimtiabpolitrfn^  torb^ta  est;' 
nam  inpentor,  naio  pHdem  iilid  Gonstanflno,  ne  Jns  saccedendi  dnbinm 
esset,  matrem  ejns  Zoen,  todrem  et  angnstam  babbndam  decrerit.  Bapti- 
zatvs  ost  pner  in  saoeto  theopbaaiiomm  die,  id  est  natali  Domfni.  I^ 
anena  tridnnm  a  baptismo  ^ffloxemt,  cnm  mnlfer  fn  palatiom  accitor, 
inptiaeqne  appnratn  regi^»  celebrantor.  Id  contrarfnm  erat  receptis  legibns 
canonibvsque,  qnos  ipse  imperator  comprobaraf,  qnibns  qnartae  nnptiae 
prebibebantnr.  Itaqoe  ad  ecclesiam  T^turum  Nicolaus  pafriarcba  non 
admisit;  Tbeodomm  presbYternm,  qni  noptiis  benedixerat,  gradn  movit. 
Dijectns  igttnr  ipse  et  in  monasterinm,  qnod  condiderat,  missns  est,  En- 
thyndo  snffecto,  qOl  TeHiam  impemtori  dedif.  Ita  prae  dfrinis  cnstodle- 
bantnr  bnmanae  leges;  qnas  tamen  pnblicae  quieti  cedere,  aeqnum  erat. 
KagBa  ratione  imperator  movebatur;  at  patriarcha  inanem  constantiae 
inam  praeposfera  seTeritate  qnaesiTit. 


Digitized  by 


Google 


2M  ANNALES   IMPERII 

ANNO  cHRisTi  •ey. 

Hingari  BiOo<^>'i«®  ingraant.  —  Glades  B^joarionini  exercitai  ab  ITngaris  illaU.  Pro- 
ceres  io  praelio  occisi.  —  Theotmaras  archiepitcopns  StilisbargeBsit  et  Aadreas 
Bebonentit  «pisoopi  ▼«!  in  praelio  vel  ex  aegrlta4in#  «aina  obiere.  —  LnitboMu 
marebio  «edditi  SMcessit  Araulfes  aiias*  —  Laitboldi  s^altara  et  axor.  — 
Laitboidus  Barariae  docam  et  comitam  palatinoram  Rheni  sator.  S^jas  pater 
Araalfas  coroes.  Qoomodo  propinqoos  a  Lodovico  rege  Tocetor.  —  Biplomntav  ia 
«foibas  Ladoricos  rex  Laitboidom  propinqaom  vocat.  —  Propinqaitas  LndOTici 
regls  «t  Laitboldi  «»  «t  ^tiOBodo  ab^Braesto  dooe  CarolMiMiBi  sooero  Temlro 
pnssiit  an  sit  tb  OU  axore  Anialft  imperatoris.  —  Pator  Laitboldi  oainiao  flkii 
aiios  Araalfi  principis  Ba^oarioram,  qoi  soos  in  Iformannos  anno  882.  doxii.  — 
Bajoarla  ab  Hongaris  vasUta.  —  Synodos  Yiennensis.  DoUtio  Frfderonao  re* 
ginae,  Garoli  Simplicis  Qalliae  regis  axoris. 

A.  907*  !•    Aimom  attigimus  lan^am  rei  pnblicae  per  editts  ab  Ungmris 

strages ;  qui  hacteaas  utcanqae  repr^i,  taAdem  Bajoariis  victis,  qoasi 
aggere  penmpto,  sese  ia  Germaniam  Galliamqae  eladere.  ATeBtinus 
haoc  expeditionem  minatatim  descrUUt»  qoasi  secatos  antores,  qai  periere. 
Sed  Yoreor  cam  Bninnero,  ne  commenta  saa  protraserit :  qaaedam  tamen 
non  improbabilia  interdom  ex  ipso,  etsi  solo,  transscribemas.  Ungarorui 
recens  a  Scythia  feritas,  nondum  fractam  deliciis  robar  senrabat.  Soleat 
barbari,  at  bestiae,  non  viribos  tantam,  sed  et  agilitate  et  acamine  sen- 
saam  praestare  gentlbas  coltis.  Hinc  sagittandi  ars,  dam  facile  flectuit 
ingentes  arcas,  et  acri  ocolo  firmoqoa  brachio  regant;  qaae  nnnc  demam 
irrita  reddidimas,  ex  qao  fistolae  pyriae  obtinoere.  Accedebat  innata 
pene  Scythicis  popolis  eqaitandi  peritia,  apod  qoos  omnes  a  paeritia  in 
eqoo  Titam  agnnt.  Franci  et  caeteri  Germani  stataria  pogna  egregii,  haad 
aeqoo  marte  eminos  pagnabant;  neqoe  mobiles  in  vagnm  hostemy  nec 
tecti  satis  corpora  contra  venientia  e  longinqoo  tela.  Galeae  enim  et 
loricae  nonnisi  dites  tatabantnr,  qui,  caetefis  dissipatis,  aeiem  paucitate 
soa  non  sostentabant. 

2.  Jntellecto  barbarorom  motq,  jLodovicoi^  rex  Cnanante  AventinoJ 
Anassiborgom  accessit,  qood  hodie  est  Aostriae  # ppidam  Ens.  £o  pre- 
ceres  Bijoariae  anno  Dom.  907. 15.  Kal.  Jol.  freqoontes  convenere.  Vires 
'^  non  tantom  ex  Lycatiis,  Ambronibos,  Isaraeqae  et  Oeni  accolis,  Stiriis, 
Carantanis,  Camis,  sed  et  vicinis  Viadelicis  et  Nariscis  contractae.  Nec 
dobitem,  ex  Francis  et  Allemannis  promtiorem  qoemqoe  ascitom.  Rex  ado- 
lescens  com  Borcardo  Fatavensi  episcopo  et  Aribone  comite^  Anassi- 
borgii  sobstitit;  unde  tripertito  agmine  in  hostem  itom,  Magni  Caroli 
impare  imitatione.  Loitboldos,  Pannonici  limitis  dox,  ripa  aqoilonari 
descendit;  meridionali  episcopi  copias  docentes  Thietmaros  arcbiepisco- 
pos  Javayiensis,  Zacharias  antistes  Sabonensis  seo  Brixinensis,  Otto  Fri- 
singensis;  tom  abbates  Gomboldos,  Uartvicas,  Helmbrechtos.  Inter 
utrosqoe  Sigehardos  (credo  Ebersborgensis  cutri  conditor),  qoem  Aven- 
tinos,  nescio  qoo  Jore,  cognatom  regis  facit,  com  Ratoldo  (filio  Amolfi, 
opinor)£tichoneCfortasse  ex  Welfis,  Ambroni  assidentibos),  Megiowardo, 
Isengrino,  navales  copias  docebat.  Ungari  eqoitato  infinito  episcoporum 
exercitom  assoltant,  sagittarom  imbrem  infondont,  quas  corneis  arcubos 


Digitized  by 


Google 


ANNALE9   IMPERII  221 

ejaevlmbastiir;  et  nbi  m\UL  Tiiliiera  feceranty  impiiereeeduit  CwBidea  A*  M7. 

crel»ro  facereit,  ordiiies  BajoarioriBm  laxantur.    Tnm  eiiuitatiis  bostilis 

tofe»  inpetii  tBTectas,  caedit,  stemit,  dis|icit  Jam  male  resistentes.   Ibi 

magna  strages  edita  est.  Postera  die,  qnarto  Idns  Angnsti,  in  altera  ripa 

Dambii  aon  minns  infeliciter  Liitboldns  pngnavit)  ipse  caesus  cum  Isen- 

griako  dapifero  regis,  qnindecimque  insignibus  yiris.  Gopiae  pene  inter-* 

aeciOBe  deletae.    Qni  navibus  impositi  erant,  cum  suis  sero  auxilium 

ferrent,  magna  clade  repulsi  sunt.    Ita  triduo  pngnatum  est  irato  coelo, 

maxima  Germanorum  clade,  qui  »ese  quadraginta  octo  abbinc  annis  Ot- 

toais  Magni  auspiciis  eadem  die  IV.  Idus  Aug.  apud  Augustam  de  barbaris 

TindicaYere:  medio  tempore  aliquando  Yicti  bostes  saepins  praeYalnere, 

el  Germaniae,  Galliae,  Italiae  opima  spolia  extonere.   Ita  fatales  periedos 

popolis  proYidentia  praestituit.    Exinde  feritate  exuta,  pnrere  simul  et 

sapere  didicere,  Cbristo  initiati,  Germanis  ita  co^Jnncti^  ut  4^esnmm  etiam 

majestatem  Yorerontnr.   Sed  in  rem  praesentem  redeamus.    Optimates 

nostroram  nunc  caesos  nominat  AYontinus  Piligrinnm,  Dietboldum,  Heb- 

boaem,   Etbiconem,    Beronem,    Rndnrandum,    Leitfridam,   Wahberam, 

Aribertom,  Babonem,  Iringum,  Gundeboldnmy  Moginwardnnii  RaU^dum, 

AJbertnm;  de  quibus  fides  penes  ipsnm  esto. 

3.  An,  et  qui  Bcjoanoram  episcopi  ceciderint^  non  babet  AYontinus. 
Theotmaro  'tamen  arcbiepiscopo  PiMgrinnm  intra  anaum,  aut  qiiod  excur- 
rit,  successisse  reperio,  qui  }am  Idibns  Febr.  anni  Dom.  909.  diplomati 
regio  arcbicapellanus  snbsoripsit.  Zacbarias  quoqne  Sebonensis  sncces- 
sorem  Megimbertum  mox  a  praelio  accepit,  qnem  anno  seqnente  in  yigilia 
S.  Galli  monasterium  ejus  Jam  episcopnm  adisse,  disdmns  ex  libello  de 
fratribus  conscriplis  monasterii,  quod  tomo  IL  Allemannicoram  Goldasti 
extat.  Morbo  yoI  aegritudine  animi,  an  bostinm  manu  perierint  anteces- 
sotWy  definiri  non  potest.  Illnd  malim;  neque  enim  (ut  tnnc  mos)  inter 
martyres  receasentnr. 

4.  Omnem  Bajoariorum  exercitum  deletum,  confirmat  cbronicoa 
braYO  S.  Galli  et  Hepidanaus;  etsi  rem  in  annum  sequeAtem  diflferre  vi- 
deaatnr.  Ea  congressione  Liitboidnm  ceddisse,  addtt  contfnnator  Regi- 
lonis  C^uanquam  bnjus  quoqne  mortem  diisrat  Hermanaus  Gontractus) 
et  Aravlfom  filium  snccessisse.  Aribonem,  cni  fliius  Isanricus,  AYontinns 
snfficity  Araulfo  fortasse  nondnm  per  aetatem  ad  marcbieaem  yoI  dncem 
matara,  qui  tunc  non  bonore  solf  constabat,  sed  duotn  exerdtns  yim 
tiCnli  implebat. 

5.  Idem  AYentinns  scribit,  uxorem  Lnitboldo  Adelbaidttn  fnisse^ 
Ottonis  Saxonum  duds  filiam,  atque  adee  amitam  Adelbertf,  ambesqne 
in  Melicensi  Benedictinornm  Anstriacornm  aede  bnmatos.  Nomea  Adel- 
baidis  mibi  Yerisimilius,  quam  Ricbardis,  Jaeobo  claustri  Neobnrgici  prae- 
posito  memorataey  genealogiae  Anstriacae  aate  Lazium  antori;  et  AYoa- 
tinns  credibilior,  quam  Bransricense  cbronicon  pictnratum;  coi  fidere 
Fabritlns  Tisns  est,  qnod  Adelbeidem,  OttcHtis  ducis  natam,  Qaedlinbar-^ 
f ensi  partbenoni  praefidt,  anteqnam  fundaretnr.  Nostri  bistorid  etiam 
Odam,  aham  filiam  Ottonia,  Znentiboldo  regi  nnptam,  ignoraYore:  qao 


Digitized  by 


Google 


22S  ANNALES  INPERII 

A.  WT.  «<iivs  AdelkiidM  pr^etefttse  miEarer*  Sed  AvMitiai»  taMii  aliiaide 
falsi  conTincitar.  £x  breri  duronolofo  S.  Galli,  aeqotli  teaporibiis,  et 
Hepidanno  disdnns»  matrem  Amalfi,  id  est  vxorem  Leopoldi,  dommmi 
AUemaaniae  sororm  i^st . 

6.  A  Lniftboldo  iiodienos  dnces  Baraiiae  el  palatiiios  Bbeni  comitas 
idem  ATeatiais  post  alios  recte  dedacit,  qaem  Bruimeras  caeteriqae  in 
ea  re  imitantar,  aalorem  magaam  secati  Ottonem  episcopam  FnsingtBseoi, 
qoi  Schirenses  Yocaty  et  Ottoaem  Wiftelsbachiam  ex  illis  ortam  diserle 
notat    Loitboldo  praeter  Araolfam  (Ottonis  Frisingensis  testimonio  cer- 
tamy,  qaem  postea  Wdebimas  Bi^oarioram  dacem^  filios  fait  BerchtoldiiSy 
qai  fratris  filiis  praeteritis  in  dacatn  saccessit.    De  majoribos  nihil  silij 
Gompertam  ATentinos  fateftor,  eftlam  posftdiligenftem  inqaisitionem.  In  filie 
majore  redditom,  oft  soleft,  ari  nomen,  et  Loitboldam  Anolfo  qaodam  co- 
mite  genitam,  facile  crediderim,  qoem  postea  adalatrix  qaorondam  lioratia 
in  Amnlfam  imperatorem  transformarit.    Ita  rex  non  propinqanm,  sed 
fratrem  dixisset.   Fropinqaam  aitem  dilectam  a  LadoTico  rege  Infante  im 
tabalis  dici  Lailboldam,  vere  notayit  ATea^os:  sed  hinc  noa  seqaitnr 
Carolinae  stirpis  foisse,  at  Pistorias  in  genealogia  inedita  apad  Adlzreite- 
ram,  Gewoldas  in  stemmate  edito  arbitrantar,  qaasi  propinqaitas  aisi 
per  mares  esse  non  possit.    Becarrant  iili  ad  Pipini  regis  Italiae  poste- 
ritatem  per  filiam  Bemardam,  merito  explosi  Bjunnero^  dam  Amalfam 
Loitboldi  patremLeagenfeldensem  comitem  creant,  Fipini  Lengenfeldensis 
Csi  diis  placet)  comitis  filinm  Bemardo  rege  Italiae  nati,  monamenfis 
omnibas  incogniti;  sed  tabnlaram  tenorem  ex  Metropoli  Salisbargeasi 
exhibere  operae  pretiam  erit,  in  qaibas  LadoTicas  rex  Laitboldam  pro- 
pinqoam  Tocat 

7.  Lmdwicus . .  Nohm  esie  voluwws,  quaHier  vir  vmtrMUs  Ricka- 
Hu9f  Patammuis  praesuly  per  quimindam  procerum  noatrorum,  A4al^ 
beronis  quoque  reverendi  antistitis  (Aagastam)  ac  studioeissimi  nuiriioris 
noslri  ei  Waiionis  Frisin§fensis  episcopi,  nec  non  IaOwoI^  iUustris  et 
comiHs  et  dHecH  propinqui  tmstri  interventum,  regoHtoHs  nostrae  emines^ 
Ham  interpeUavii,  eo  quod  saeviente,  proh  dolor  I  paganorum  impugnatione 
(Hangaroram,  opinor,  incafeione  aliqoa  priorej  quaedam  pars  dioeceeis 
suae,  ubi  S,  Ftoriani  martyris  monasterum  constructum  fuit,  ex  improviso 
devastata  est,  deprecans^  ut  dvUaiem,  quam  fideies  nostri  regni  pro  tuiHone 
patriae  unanHnUer  contra  eorundes\  cMsHani  nominis  persecuiorum 
insidias  noviter  in  ripa  Onasi  (Anasi)  flunUms  in  proprio  jam  dicti  mar^ 
tprk,  parHmque  in  terra  praefedurae  temHnaUs  oonstruserunt,  adprae- 
dietum  sanctum  tocum,  in  quo  efusdem  beatissimi  martyris  corpus  vene^ 

rabiHter  humatum  est,  traderemus Nos  pro  remedio  animae  noUrae 

parentumquenoarorum  eoniuHmus.  Insuper  quicquid  servus  noeter  Per^ 
hart  in  aquilonari  parte  DanubH  proprii  in  terra  et  manc^m  in  ipsa 
marca  temtit,  eidem  eancto  Iki  perpetim  firmamus  ....  Stgnum  domini 
Ludwid  pHssimi  regis,  Bngelptro  notarius  ad  vieem  Deotmari  archi- 
a^eHani  recogn.  Dat.  /4u  Kai.  Feb,  &  P.  900.  M.  4,  enno  regni  regis 
LudeuMi.  Actuminci9itateRaHsponainD,m.f.A.  Hic  obiter  obsenro. 


Digitized  by 


Google 


AMNALES  IMPKRII  223 

icifugi  regim  |Hr«pria  preedia  ei  mandpia  habera.     Nea^  iBde  a  A#  M7* 
Carolinis  tenpofibiia  liberis  sen  iDgenais  aeqnales  babebantur,  qoales 
posCM  ministeriales  dicti  simt,  habiti  omnes  generis  eqnestris  seo  nilitaris. 

8.  Luiatncus tampraesmiiium,  quamfiiturorum  cognoscat  indu* 

sfriiK,  quaHtor  nos  cuidam  venerabiH  et  dilecto  episcopo  nostro  Tutoni  quas^ 

dmm  reejurisproprUjurie  injus  et  proprietatem  d,  Emmerani  martyris  per 

intervenium  ac  consiHum  venerabiHum  pontifcum  Adalberonis  CAQgastani} 

et  Ercmmpoldi,  imo  et  reHquorum  fideHum  nostrorum  LuUpoldi  sdHcet 

dHeeU  propinqui  nostri,  ac  Gunpotdi  comitis  concessimus,  hoc  est  in  pa$o 

Nerdpew  m  comitatu  Luitpotdi,  in  viUa  quae  didtur  Scoringhom,  quae 

perfinetHU  ad  Otunassam  (qoid  hoc?),  quae  est  contiqua  loco,  qui  didtur 

SeiMapak,  cum  mansis  et  mancipHs  utriusque  sexus,  aedificiis,  terris, 

preii»,  pascuiSf  vHs  et  inviis,  aquis,  ^iquarumque  decursibus,  molendinis^ 

ptscaUamUms,  exitibus  ac  redditibus,  agris,  culHs  et  incuttis,  mobiHbus 

et  immabiHbus,  quaesitis  et  inquirendis,  et  omni  communitate,  utiHtate 

s^h>a€,  sive  in  spedaH  comprekensionB,  sive  etiam  magistri  oHcujus  eon^ 

cessiene,  quicquid  iidem  servi  eodem  die  vel  tempore  in  pottstate  ac 

vestUatra  ad  nostrum  servitium  videbantur  Mabere,  totum  ex  integro  tradi'- 

dimus  atque  transfudimus,  Signum  donuni  Ludowid  serenissinU  regis,  Er- 

nusius  cancellarius  ad  vicem  Theolmari  arckicapellani  recognovL  Data 

iS»  KaL  Mart,  awno  inc.Dom,  903.  ind.  6,    Adum  Forchdm  curte  regia 

in  D.  n.  f.  A. 

9.  In  n.  s.  et  i.  T.  Ludwicus  d.  f.  cl.  rex . .  Waldo  reverendus 
Fridngensis  eccledae  episcopus  damnum  combusHonis,  quod  eccledaesuae 
nodter  accideraty  conquerendo  (snpplicavit),  ut  aHquid  consolaHonis  ad 
restaurationem  largiremur.  Nos  intercessione  fiddium  nostrorum  Diet^ 
nart  arckiepiscopi  (SalisbnrgensisX  Zachariae  episcopi,  Tettoms  episcopi 
(Ratisboiiensls),  Luipoldi  illustris  comitis  et  oari  propinqui  nostri,  Sigi* 
kerdi  eHam,  Cunipoldi  (Gnmpoldi),  Idngrini  atque  Meginhardi  conritum 
....  Curtem  Veringam  cum  pertinenHis  suiSy  quam  venerabiHs  mater 
nostra  Ota  taH  tenore  a  beato  genitore  nostro  Amulfo  caesare  augusto 
ebtimtisse  (noscitnr),  et  in  praesentia  fideHum  nadrorum  in  manu  rega*' 
Utatis  nostrae  rtddiderat . , .  ad  praefatam  eccksiam  nomine  S.  Gene* 
irids  DdMariae  dedicatam,  ubi  eledus  Dd  confessor  Corbinianus  corpore 
quiesdt,  tn  divorum  commemoraHone  antecessorum  nostrorum  matrisque 
nestree  • . .  (binc  Tidetor  Jam  extinctam  inteliigi)  d  pro  remedio  aniaMH 
nostrae  in  proprium  dekgamus,  cum  curtibus  d  casis  alHsque  aedifidis, 
femiHis  utriusque  seius,  mandpHs,  parsckalds  (an  JnsCitiae  administris^ 
qni  et  yarigildi»  nnde  postea  Tarigellos);  stndoMumis  (ad  domestica 
Binisteria  obligatis),  kengistnotis  Chengst^knediten,  ad  eqnonim  cnram 
serYiliaqne  destinatisX  cendbus,  campis,  agris,  preHs,  pescuis,  syhds, 

equis Bt  ut  kaec  autorites  nostra  firmiori  soHddur  dabiHtate, 

ukum  nostra  subtus  eam  roborantes  enmsk)  nostro  jussimus  sigHleri^ 
Sigmm%  domini  Ludwid  gloriosissimi  regis,  Bngilpertk  notarius  ad  vioem 
thetmari  erckieepettani  recognovi.  Data  4.  Non.  Odob.  anno  incama^ 
Honis  Domini  892.  ind.  7,  enno  vero  regni  pHssieti  regis  Ludovidquarto. 


Digitized  by 


Google 


224  ANNALIS   IMPKKII 

A«  W7.  ^chm  BBfiiM  (id  ett  Ratisbonae)  im  B.n.  f.  A.  Aums  Doai&i  «sorri^ 
geBdHi  est,  ponendasqae  903.  si  indicUoDen  Baqvaniir,  904.  si  atmu 
regAi.  Caetemm  nescio,  an  non  verisimilior  explicatio  sit,  n(  hengistxtot^ 
eqnomm  cnram  liabebant,  ita  sendmanaes  habnisse  ovinm;  snnt  enim  hodie- 
qne  in  Helretia  aliisqne  snperioris  Germaniae  locis  sendae  ovinm  gteges ; 
deniqne  ad  barscbalcos  snilli  generis  cnram  pertiAnisse;  est  enim  ^beer^ 
passim  Germanis  porcns  rel  aper. 

10.  Porro  tnnc  reges  nen  nt  hodie  dicis  gratia  propinqnos  yocabant, 
nec  nisi  qni  essent.    Dispiciendnm  ergo  fnerit,  nnde  propinqnitas?    Naai 
qnod  qnidam  Lnitboldnm  per  mares  ex  Magno  Garolo  dedncnnt,  patrem 
Amnlfnm,  arnm  Bemardnm,  proavnm  Pipinnm  comitem  Lengfeldeiisein, 
Bemardi  regis  Italiae  filinm  facinnt,  onmi  ftmdamento,  omni  verilatis 
specie  caret.    Vir  qnidam  doctns  snspicatur,  Lnitboldnm  iuisse  filimm 
Eroesti,  £rnesto  dnce  Carlomanni  regis  socero  nati,  de  qno  diximas  ad 
a.  D.  861.   Sed  qnia  ebjid  potest,  nnllam  binc  propinqnitatem,  qnalis  bic 
ittteHigi  videtnr,  nasci,  qnia  Amnlfns  pater  LudoTid  regis  non  ex  yaore 
legitima  (qoae  sterilis  fuisse  scribitnr),  sed  cencnbina  Carlomanni  aatiis 
est;  idem  eo  inclinat,  nt  credat,  banc  ipsam  concnbinam  Eraesti  dnc^ 
filiam  fnisse ;  sed  boc  parum  yerisimiie  ridetnr,  cum  Emestns  dicatur 
proceram  optimatumLndovid  Germanici  summus;  neqne  dici  possit^ut  in 
ftntre  Carlomanni  contigit,  conjuglum  ejus,  iuTito  rege  patre  sponsi  contrac* 
tnm,  ejns  antoritate  aut  ob  propinquitatem  forte  abecclesiairritum  fkctam; 
aam  eam  rem  in  tanta  claritate  Ernesti  scripteres  silentio  non  transmisis- 
sent,  nec  ipse  gratiam  regis  tam  din  retinnisset,  qna  sero  demnm,  et  cum 
genemm  In  patrem  stimnlasse  videretnr,  excidit.    £t  narratio  Reginoais 
annalinmqne  Metensium  babet  ad  a.  D.  980,  Amnlfnm  non  ex  conjofe, 
sed  nobili  qnadem  puella  snsceptnm.  Itaque  coi\}agis  infoecnndae  patreai 
Emestum  esse,  credendum  est.    Luitboidnm  antem  ex  puellae  fratre  vel 
soroie  ortnm,  Terisimile  arbritror,  nisi  Otae  angnstae  propinqnum  et  fratrem 
aut  fratre  toI  somre  natum  facere  malimns. 

11.  Porro  Luitboldum  gente  Bajoarium  ftaisse,  indicant  annales  Fal- 
denses  ad  a.  D.  898,  ubi  inter  BaTarioram  principes  habetnr.    Patmm  ei 
Amnlfum  ascribnnt  Tiri  docti  Pistorins  et  Gevroldns.    Enm  sdlicet,  qni 
teste  RegiAone  a.  D.  891.  in  praelio  contra  Normannos  cum  Snnderoldo 
Mognntino  cecidit;  sed  eum  quidam  comitem  Aquisgranensem  <id  est 
Lotbariensis  regni  palatinnm)  faciunt,  et  Bmnneras,  CHits,  inquit)  mfra- 
geiur  UHi^  qui  kunc  nuUa  aUa  nota  insifnemy  de  cnjns  neque  ma^orikti 
neque  posieris  quisquam  veterum  indidum  fscit,  ausisunt  sola  harioianiH 
OanUia  hujus,  de  quo  agiiur,  LviAaldi  patrem  staiuere,    Sed  Brnnneros 
alinm  de  Arnnlfo  Baiearioram  dnce  locum  annalinm  Fnldensinm  praeter- 
vidit,  qni  babent  ad  a.  D.  882.  B^oarios  cum  principe  eoram  Amnlfo, 
Frimcos  cnm  Henrico  missos  contra  Nermannos.  Hic  ergo  Bi^oarius  ntique^ 
non  Aqnisgranensis  comes  fnit,  an  idem  illi,  qni  cnm  Snnderoldo  cecidit, 
non  dixerim,  nec  refert.    Credibile  est,  a  Carolomanno  vix  biminlo  ante 
mortno  Bajoarioram  copiis  praepositnm,  marehionis  offidnm  gessisse,  et 
sttb  Amnlfo  mox  in  filinm  Lnitboldnm  transmisisse,  nnde  nepoti  Amolfo 


Digitized  by 


Google 


ANNAL£d  IMFERII  22S 

rafa  est  td  dactfiim  Tit.    Ittqne  nomen  AiHQlff,  t  fM^h  receptan,  4.  M7, 
^jtatis  sea  ofGcii  in  Bajoarit  successio,  temporamqaeconsensiis  con- 
irsa  sao  fidem  faciunt  conjectarte*    Ah  hoo  fiigo  Yiro  floreAtinmhodie 
aTariae  dacom  et  ptlttinonim  iUieni  comitam  stirps  merito  inciiotlor. 

12.  Cteterom  plertqoe  tonc  montsterit  Bajotriae  et  minort  oppidt 
icensa;  lostes  transmisso  Oeno  Istrtqoe,,Ghiemenses,  Tegerseenses, 
itingam,  Frisingtm  evertisse,  non  difficolter  Ayealino  oredemos.  Nec 
diias  tb  tltera  ptrte  Dtnobii  Alttichiom  inforios,  lobile .  montsleriomy 
ihamom  oppfdom,  et  qoicqoid  Ntriscorom  inter  Dtnobiom  Bohemosqoe 
orrigitur^  rtpinis,  incendiis,  caedibosqoe  foedttom  est;  miiTtt  deniqoe 
liliit  hominom  in  serYitatem  tbstrtctt.  Ctptiyi  p^corom  rito ,  tgebtn- 
or,  poeris,  poellis,  molieribos  per  ctpillos  coUigttis.  Qotm  molti  toncy 
eriptoniffl  sile&lio,  mtrtyrologiis  perieref  Gamohil  deMe  oladis  Aven-  • ' 
iaos,  el  a  Btjoariis  ia  Pntacos  porrigit:  sed  aH^aot  annortm  acta  ia 

iBom  coaapegit. 

13.  Roe  anno  synodos  tpod  Yienfntm  Borgonditetb  Atenctndro  tr^ 
;1iiepiscopo  tctt  est,  oojos  decretom  qooddam  'Btla^avfn  appendlce 
rapitblariom  affert  Sed  memorabiliois  est,  qbed  Idem  eth^  inlef 
Z^ToU  III.  Frtncorom  regis  ctpitolt  prteoeptom)  qoe  dotem'9rideronte 
^institail,  etmqoe  legilimam  conjogem  sotm  declsrtt.  In  n.  b,  e(i.  T. 
Karohis  dhinA  propiiianie  ctemeniia  fex. . .  NoMri  nobiscwn  regni 
u^ia  iractanfe$  consiliarH,  de  nostiro  no9  commonuere  coitfuj^  . . » 
Uaqite  quandam  nobiH  proiapia  fuellafhy  nomine  Fti^erunam,  '$ecundmn 
\eyet  el  eiatuta  priomm  nobisimperiaii  connubio  eociavimus,  ¥egni^ 
tomortem  statuimus.  Quocirca  regati  eam  more  diaponeniee  ditare^ 
iuos  ei  dotie  nomine  concedimus  fiscos,  Corbiniacum  in  comHatu  Laudu^ 
•east  et  Poniigonem  m  comitatu  Pertemi  super  fiunios  SaUum  etBrusO^tkm 
. . .  Quapropter  regiae  hoc  munificentiae  edictum  fierf  ac  * . .  dHeofae 
mfugi  Priderunae  Jussimus  dari. ; . .  ISignum  Karoti  glorkfsissimi  tegk. 
tnu^  notarius  ad  vicem  Askerici  episcopi  recognovit.  Dai.  iS-.iai: 
Maji  ind.  iO.  anno  i5.  regnanh  domno  Karoto  gtoriosissimo  r^ge,  red^ 
inlegrante  iO.  Actum  Attiniaco  palatio.  Htnc  notitltm  prlmos  pfOtolH 
Fyiippas  Ltbbeos  ptrte  II.  Miscelltneorom.  Regintm  tnte  sacratissimom 
pignos  (id  est  reliqoits)  S.  Remigii,  Remis  scilicet,  benedictiene  olei 
fiisse  delibaltm  et  consecrttam,  ipse  Gtrolos  in  prtecepto  de  Corbinitco 
iirrtt.  Mortoa  Id.  Febr.,  ot  docent  diplomtta  Garoli  pro  monasteriis  S/ 
Cemani  et  Fossatensi.  Obitos  contlglt  ante  a.  D.  91S.  Liberos  ex  hoo 
ntrimonio  nttos,  non  consttt.  Bovonis  episcopi  Gtbfllonensis  sororem 
fviss6,ipsio8CtrolichtrittpodMtbilionem  in  diplomttico  opere  ostendit. 
Hiac  eos  soprt  explosimos,  qoi  t.  D.  901  Ogivtm  Angltm  Ctrolo  nopttm 
icripsere;  ntm  etm  sopenixisse  mtrito,  consttt.  Itaqae  Frideronte  con- 
i«^  prtecessit;  cojos  de  obito  tgemos  td  t.  D.  917. 

ANNO  GHRISTI  0<I8. 

hfari  Stxtnitm  et  Thnrin^ani  TasUnt.    In  praello  eontra  eos  Barchardas  tfax 
Thwtefon»  •€€!«««?.     Qao  itiBero  in  ThorUifitm  irBgui  Teaerint.  —  Tbarin* 

AIIAX.X8  IVrKBII  TOII.  II.  {5  r^  J 

Digitized  by  VjOOQIC 


m  A.NIiALI3  IHriBII 

fiM  diMtw  fM  i«rt  111  (HUMa  iaiOMa  «t  ftUw  ^w§  UtmHmm  1 
tit.  —  HeBricvB  OUoiiis  dacif  llliat  ift  SlarM  DalMUBCiot  e&ercitam  teeii.  Hl 
' '  trngarot  la  avzIIiaM  rocaat  iu  wnm  daiiaiii.  —  Hearici  coi^ofiaM  cvhi  Ha- 
tkobarfo  Irwiai  eottiitif  0Ha.  laiprobataM  14  a  Sififmiido  epitcope  Halber- 
fUdoMlt  tedoaitie  diiMlvtwi  ex  Hearlci  rolutato.  Taiicm«rM  of  iado  bMm. 
Tetat  clTitaa,  Brwini  jpatrinoiiiiiB  vbi  tita  ftwrit.  —  I««doTicM  rex  AqvlsfTSBi 
TangreDsi  ecclesiae  l»oiia  ooBflrniat.  Batbodu  Trevlreatlf  arcUepif copM  «dkvc 
Tixit.  Ei  taccessit  deinde  Rvtgeras.  —  RageBarias  cooief  pristinos  iii  Belgio 
konoret  reeepit.  Bipiofliala  LadoTid  regta  pro  eedesia  LeodiMsi.  ^  GeMeBM« 
MB&ls  ia  Mfilf  de  MBttatM  rebM  doaationibw  reqmif itat.  LMUMBfif  comitalM 
Mt,  qol  postM  MaaorceMif.  Abbatiae  proceribas  larfiUe.  —  AImm  Britoan 
princeps  obit.  BriUnnia  in  plores  comiUtns  discerpta.  —  Biso  episcopas  Pader- 
bomensls  decedlt.  SafBcitar  Tbeodorieas.  —  Oe  Wicbertis  eplfcopif  HiMefhemm»! 
el  Terdenfi.  —  Bodetflif  WlrabnrfeBsU  «piscopas  obit. 

A.  M6.  -  i.  Uogari  wt^^  Ttctoria  fihli,  im  mediam  Gernani»  ma  profem 
li«<)eni  Saxoiies  el  TlHiriiigos  hoc  anno  Tastatoi,  coBiiiiaator  ReginpBis 
cam  Hermanno  Gontracto  scribit:  quanqnam  SangaHeBsis  et  He^auitts 
iik  amifim  seqneBtem  digeran^  expeditioBeBu  Meo  JidiciOi  qai  Uiitboldo 
eccjiso  iB  siaistra  Daanl^ii  ripa,  Nariscos  et  OBuiem  regioaem  I>BB«blo 
(oMBiisfue  mediam,  iBttadarant;  incitati  jam,  et  fortasse  a^iBti  a  SlBTiSy 
perpeiuis  Prancomm  et  SaxeBom  liostib«Sy  a  Salae  foBtibas  secibidi  ilBBiiBis 
d^cttt,  non  diffiipalter  inTlniriBgiam  penetrarttnt.  Simt  enim  flnmiBa  Batoralos 
adittts  asperaram  montibas.regionam ;  qoi  illic  Sodeti  dicti,  TeteribQS  b  Bo- 
l|e;i|ico  salta  ad  TlioriBgicam  prodacnBtar.  Ibi  Nariscis  proxima  esti  qmB6 
hodie  Vogtlandia,  id  est  terra  advocatoram,  appellator.  AveBtiBiis  affe- 
etatctf  vetasti  sermonis,  Boethos  Tocat  Hiac  ergo  veaieBti  iouiaBi  kosti 
^irca  Salafeldam  Cot  arbitror}  Barcardas  dox  cam  Titaringonim  exercitia 
et  aoxiliaribtts  Saxonum  copiis  occarrit.  IseBacamy  qaod  SpaBge&bergiss 
Bominat,  bob  coBgrdt,  nisi  hostes  per  FrancoBiam  voBere.  Fraacos  BmfoBi 
tmic  vastatos,  non  habetnr.  Ungaros  vicisse  apparet ;  Bttrcardam  doceBi 
dtesttm  constat  Neqne  ego  landgraviorom  historicastram  moror,  q«i 
pulpos  magna  strage  Ungaros  scripsit;  nam  et  in  temporibos  et  ia  ko- 
minibas  valde  falsos  esi,  qai  rem  a.  D.  972.  actam;  Barcardam  LndoTici 
oojttsdam  secondi  Tharingorom  docis,  aoBalibas  incogniti,  snccessoreBi 
fkcit;  deniqoe  Saxoniae,  Soeviae,  Bavariae  doces  ad  praeliam  adyocBt. 

2.  Extincto  Borcardo,  Thoringia  Ottoni  Saxonom  doci  regenda»  quBB- 
tom  intelligo,  data  est,  qoi  solos  oso  rerum,  aotoritate,  viribus,  par  toemdBe 
videbator.  Nam  difficilibos  temporibos  virtos  favori  praevalet.  HenricmBi 
ejos  filiom  Saxones  Thoringosqoe  pariter  rexisse,  conatat  ex  Witikimdo, 
invito  Conrado  rege,  qui  bob  omnem  iili  credere  voloit  patris  potestatooi; 
id  opiBor  molitos,  ot  Thoringos  abstraheret,  beneficiam  recens.  Sed 
Henricos  virtote  soa  et  popolorom  favore  tenait  aoxitqoe  patermai 
decos.  Gerte  Loitprandos  etiam  Saxonom  et  Thoringorom  docem  appellBt 
Idem  qooqoe  Sigebertos  facit  Neque  Hattoni  archiepiscopo  aaiicisqae 
ejos  sospectis  sibi  praedia  per  Saxoniam  et  Thoringiam  abstotisset  (ut 
Witikindas  memorat),  nisi  otrobiqoe  rerom  potess.  Utramque  digBitateBi 
Bocesse  est  patri  debuerit.  Conradus  enim  detrahere  coBatos  est;  tatttBHi 
ahest,  ut  addidisse  aliquid  credi  possiL   Mec  qttisqoam  bovos  komeres 


Digitized  by 


Google 


ANNAiBS  IVPSRII  227 

tmdae  potmt  ei  in  siiaai  faniiliam  teforre,  invito  rege:  reUiere  pa-  A.|08« 
temoSy  Toleatibiis  popalis,  Jus  fasqve  oraL  (Et  faisse  in  ea  re  maximai 
popvli  partes,  Gertiim  est,  ne  qvis  inyitis  obtruderetar.  Nam  et  Eccardam 
poslea  sob  Ottoaibas  commani  totias  popili  electioiie  docatam  ThariQgiae' 
^iseraisse  coBStat,  qaod  ita  iatelligo^  ot  regiam  oomiHatioiiem  gens 
probarit  Et  Henricos  IL  rex  Germaniae  Henricam  comitem,  docatom 
Baioariae  petentem,  ad  popoli  Tolontatem,  qoasi  yetosto  Jorenecessariam, 
rejecit.  Utriosqoe*  docatos  exemplom  Ditmaro  episcopo,  optimo  Ger- 
manic]  joris  interpreti,  debemos.  Frisii  Jactant  privilegiom  sibi  a  Carolo 
Mafio  et  soccessoribos  datam,  ne  qois  praefectos  invitis  imponeretor. 
Sed  id  commone  et  tacitam  popolorom  privilegiam  erat.  Nempe  ab 
antiqoo  omnia  magna  apnd  Germanorom  popolos  in  conciliis  pobiicis  ei 
•oamnni  placito  a  regibos  aot  eorom  missis  agebantor.)  Hoc  itaqoe  jore 
etiam  Otto  a  Thoringis  receptos  est;  et  Henricos  filios  Ottonis  honores 
pateinoi  retinnit,  qaos  Jam  dodom  nemo  probatos  popolo,  nisi  per  crimen 
aat  incapaeitatem,  facile  amittebat  Recte  ergo  $chatenius  mea  sententiay 
Ottoftem  Saxoniae  dacem  gobematione  Thoringiae  autoritate  LodoYici 
regis  anctoa^  scripsit,  sive  qood  Borcardos  (at  valt  scriptor  de  land- 
graviis^  improlis  excessisset,  sive  qood  filiom  adoltam  et  moli  parem 
non  haberet  Nam  Janiorem  Borcardom  Gonradi  regis  genoram  Thoringiae 
ab  eo  C^  licoisset)  praefectom  ex  seniore  foisse  natom,  verisimile  est. 
Gaetemm  pro  Ottone  hoc  qooqoe  inter  argomenta  esse  potest,  qood  mox 
fiiam  trans  Salam  in  Sorabos  inter  Albim  et  Elistrom  misit,  abi  cnra 
limitis  ad  Thoringiae  rectorem  pertinebat. 

3.  Ad  hnnc  itaqoe  annom  com  annalista  nostro  refero,  vel  certe  ad 
seqnefttem,  qood  Otto  dox  (jam  scilicet  Thoringici  limitis  costos)  Hen* 
ricun  ilium  aetate  animisqoe  florentem,  com  magno  exercito  in  Dale- 
mineioe  ire  Jossit,  nt  Ditmaros  initio  operis  memorat;  credo,  qoodilli 
Ihigaris  in  Thoringiam  irroentibus  favissent.  Daleminciam  idem  scriptor 
ait,  ab  Albi  ad  Gaminiciom  osqoe  flomen  protensam.  Ibi  Glomazi  fons, 
binis  ab  Albi  passoom  millibos  in  palodem  effosos,  praesagis  annonae 
aqito  exondare  credebator.  Locus  hodie  Lamitscha  dicitor.  Gaminitiom 
mnMa  nnnc  haod  satis  novimos.  Nam  qoi  Kemnitiom  oppidom  praeter- 
iait,  Floae  nomine,  non  bene  convenit.  Slavos  ab  Henrico  p^essos, 
Hoigaroram  aoxilia  evocasse,  Witikindos  prodit,  Saxoniamqoe  vel  Tho- 
ringiam  itemm  ant  tertio  vastatam;  sed  Dalemincios  non  minos  ab  aox^ 
iatortbiis,  qaam  ab  hostibos  exhaostos. 

i.  Hoc  fere  tempore  consentaneom  est,  primas  Henrici  noptian 
Xanebvgi  celebratas,  qoanun  notitiam  Ditmaro  Merseborgensi  episcopo 
dabemos.  Erwinos  qoidam  senior  maximam  antiqoae  civitatis  partem 
tenebat.  Aldebnrgom  qoidam  interpretantor,  oppidom  adPIisnam  amnem, 
abi  ab  antiqno  castrom  stetisse  credlbile  est,  coercendis  Slavis;  et  dia 
baiggrafium  soom  haboit;  cojos  Jos  com  titojo  deiade  in  marchiones 
Nisniae  transfasom  est.   Sed  credo  illis  temporibos  omnia  circa  Plisnam 

•)  Vlri«H"e  —  debdnivt  tA  EHrit,  mt  Hieimr,  espwmctis,  MiHm  1»  mmr§in€:  M% 
oiMivlm  Bwcliardl  Saevi  tib  CpMittdo  I.,  «n.  916. 

15* 

Digitized  by  VjOOQIC 


228  ANNALBg  IMPBRII 

H.tOi^  amiiem  adliiic  te  SkiToraiii  mntt  erant,  Ab  ergo  Bargim  Tetns  BtTo- 
lemus  ad  SalaiD,  prope  hothiii  sea  prope  NamnbBriVBi.  Hodie  yilla  est 
serrans  AltealNirgi  nomeii,  Tulgo  Alneig*  ab  antiqois  ro^riboS)  foitqoe 
deinde  cam  regione  in  OttOBis  M agai  patrimonio,  qni  fBndato  a  se  episco- 
patni  Nanmborgensi  apphcBit.  Ab  potios  aotiqoam  civitatem  Alstedi  voca- 
b^Io  Germanice  reddi  statoemos,  qood  oppidom  facilios  censeri  possit 
comitis  sedes,  cdm  etiam  palatfoos  Saxoniae  aliqoando  illic  habitasse 
constet;  et  foisse  yidetor  ia  Halberstatensi  dioecesi  ex  yetere  circom^ 
scriptione.  Unom  objici  pessit,  qood  a  Merseborgo  longios  distat.  Sed 
boc  parom  stringit.  Sed  nomine  Antiqoae  civitatis  ipsom  Merseboi^gom 
aocipere  possis,  yel  ejos  orbis  partem  antiqoiorem,  si  stamos  lectioni 
codicis  antiqoi,  ex  qne  Ditmarom  integritati  soae  restitoimns,  obi 
Enrinos  dicitor  in  orbe  praedida,  quam  (inqoit  Ditmaros)  antifuam 
cMtaiem  nominamiu,  maximam  partem  tenoisse.  Nempe  Merseborgi 
pars  tone  dicta  Aierit  die  AUesfat,  Palaeopolis,  In  discrimen  partis 
serios  adjectae,  qnae  passim  in  orbibos  die  Neustat,  NeapoHs,  dici 
Solet*  £t  banc  interpretationem  verisimiliorem  Jodico.  Mers^orgi 
soae  antiqoitatem  ipse  paolo  ante  Ditmaros  Jactayerat,  qoasi  illic  opos 
Romanom  Jolii  Caesaris  olim  stetisset:  nempe  firmiora  opera  oltra 
qoam  Germanis  solitom,  volgo  ad  Romanos  Jam  tom  referebait.  Filias 
binas  haeredes  patrimonli  soi  reliqoit,  qoarom  alteram  Ratheborgem  risam 
et  amatam,  etsi  vidoam  et  velatam,  Henricos,  amicoram  opera  persoasam, 
doxlt ;  et  noptiis  peractis,  ad  Merseborgom  oppidom  vicinos  conTOcavit. 
Ibi  laote  habiti  convivae,  familiaritatem  in  novo  domino  amayere.  Flo- 
rebat  tonc  Sigismondos  Halberstadensis  episcopos,  ci^os  ad  dioecesin 
locos  pertinebat:  nam  Merseborgensis  aliiqoe  episcopatos  nondom  inde 
decerpti  erant.  Is  diyinarom  homanaromqoe  reram  scientia  plerosqoe 
soi  temporis  praecellere  credebator;  tantisqoe  dotibos  eminentem  pietatis 
laodem  adjonxerat.  Intellecto  igitor  Jovenis  cnm  moiiere  Domino  yelata 
matrimonio,  yiri  zplos  exarsit.  Memorayimos  sopra,  qoibosdam  canoBibBS 
eapitolisve  definitom,  oti  vidoa,  etiam,  qoae  privatim  vehim  somsisset, 
ad  secolom,  ot  loqoontor,  non  redlret.  Aliis  videbator  nihil  actom  yela- 
tione,  nisi  episcopi  aotoritas  interyenisset.  Sigismondomfacileerediderim 
pro  sententia  rigidiore  stetisse.  Itaqoe  per  literas  nontiomqoe,  interdieto 
oso  matrimonii,  ambos  ad  synodom  vocat.  Henricos  ad  aolam  cooteidit> 
et  patris  commendatione  prkieipisqoe  Joyenis  amidtia,  facile  impetrat,  ot 
dilata  excommonicatione,  qoam  intentabat  episcopos,  caosa  ad  rege»,  id 
est  ad  synodom  qoandam  eoram  rege  moderatore  habendam,  eroearetiir. 
Ad  LodoTicnm  hoc  pertinere  poto,  Bon,  ot  Ditmaros  insinoare  yidebalor, 
ad  Gonradnm,  qood  chronologiae  circnlos  torbaret.  Apparet  tamen,  mox 
sive  sponte  Henrici,  qoi  Jam  Tancmarom  filiom  ex  conjoge  sosceperat, 
sive  Jodicio  episeoporom;  irritom  conjogiom  habitom.  Henricos  enim  ad 
alios  amores  animom  adjecit. 

5.    Lodoyicos  interim  rex,  sive  ot  longe  a  maloram  coBspeeto  abesset, 
qoibos  mederi  oon  poterat,  sive  ot  vires  corrogareti  aliqoamdio  apod 

•>  Alborg  CMT.  Alnierg  Lea»,  AlMerck  cmtmH  Bekmri, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  m 

lotkmrienses  egit,  et  lacnlento  prtecepto,  apud  Aqus  Grani  date,  Stephaao  A.  99& 
episcopo  facaltates  TaDgrensis  ecclesiae  confirmavit,  recogiiosceiite  ail 
Ticam  lUtbodi  archtcaiicellarii  Emoldo,  aii  Enalfo?  Itaqae  vixit  adlmc 
Ratbodas.  Qaomodo  ergo  Regino  historiam  Adalberoni  Treverensi  epi- 
scopo  inscripsity  dedactam,  atipseihidem  ait^  ad  ipsam  annam,  qaem  ait* 
ai>  incamatione  Domini  nongentesimam  octavam.  Sed  dicendam  esfi 
Adalberonem  nonnisi  chorepiscopam  apad  Treviros  foisse.  Albericos. 
ad  n.  D.  905.  archiepiscopom  Trevirensem,  qaem  Takeram  (lego  Rotge- 
ram)  vocat»  compilasse  librom  decretoram,  et  ad  Dadonem  Verdonensem 
■isisse  scribit.    Rotgeras  Ratbodo  saccessit. 

6.  Gerhardom  comitem,  MatfHdi  fratrem  naper  rebellem,  jam  non 
amplios  in  vivis  foisse,  Ragenariom  aotem  in  Relgiom  et  ad  honores 
pristinos  redisse,  apparet  ex  alio  diplomate  regis,  qood  apod  Miraeom 
in  notitia  ecclesiaram  Relgii  extat.  Abbatiam  Heribotesheim,  Gerhardo 
qaondam  comiti  ob  crimen  ademtam,  rex  Stephano  Leodiensi  episcopo, 
afini  ejas  (oxoris,  credo,  fratri),  destinarat.  Ule  non  sibi,  sed  soae  dlble- 
siae  dari  petiit  impetravitqae.  Eidem  rex  confirmat  Laobacensem  abba- 
tiam,  in  comitata  Hainoensi  Sigehardi  sitam,  a  patre  soo  Araolfo  aogosto 
concessam;  et  fiscom  Tectis,  a  rege  Soendipolcho  in  comitato  Liooensi 
ejosdem  Sigehardi  datom ;  at  Fossas  abbatiam,  per  praestariam  a  Gisla 
abbatissa,  regis  consangoinea,  acqoisitam,  in  pago  ac  comitato  Lommensi  ^ 
(cai  tonc  comes  Berengarias)  sitam;  teloneam  item  et  monetam  de  Tra- 
Jecto,  regia  donatione,  coosentiente  Alboino  tonc  comite,  in  ecclesiam 
Leodiensem  translata.  Haec  acta  ad  intercessionem  Herimanini  arcki-- 
fraesuliSj  Gebekardigue  (sic  legendom)  ei  ReginharU  comitum.  Emuldua 
eancellarius  ad  vicem  Ralbodi  arckicanceilarH  recognovii.  DaU  5.  Kal,  Peb* 

a.  mc.  dom,  908.  ind,  //,  anno  regni  Ludovici  8,  Actum  Aquiagrani  paiatio. 

7.  Hic  notato  dignam  est,  ad  regiam  de  comitatos  rebas  donationem, 
aliqaando  adhibitom  tonc  comitis  consensom.  Necessariom  tamen  habi- 
tam,  noa  ideo  affirmarim.  Illad  constat  ex  Adalberti  Francorom  et 
Erddngeri  Allemannoram  principis  casa,  saepe  Indignatos  regii  jnris  ad- 
ministros,  com  res  fisco  sobtractae  ecclesiis  triboebantor,  qoasi  rem  soam 
inisissent;  paolatim  enim  gobemationem  in  Jos  vertebant.  Porro  Lom- 
mensis  comitatos  idem  est  (Miraei  Jadicio),  qoi  Lomensis,  Lomacensis 
sea  Namorcensis.  De  Gisela,  Lodovici  regis  consangainea,  diximos  ad  a. 
D.  897.  Pene  etiam  in  Jos  ierat,  ot  abbatiae  proceribos  comedendae  daren- 
tor,  qaasi  ad  sostinenda  reipnblicae  monia.  Itaqoe  Staboloam  ia^delardi 
comitis  de  rope  Ardennae  potestate  foisse,  Albericos  notat  ad  a.  D.  905. 

8.  Alani  Rritonom  principis  moriem  in  honc  annom  referont;  qoi 
strenae  rexerat  gentem,  et  a  Normannoram  oppressione  vindicarat.  Exeq 
cine  doce  aliqoamdioRritannia**  fnit,  in  plores  dilapsa  comites;  qoorom 
lec  virtos,  oec  antoritas  arcendis  hostibos  par  cyrat.  Ita  Normanni  iteram 
graves  foere.  Caroli  torporem  non  exdtavit  tam  polchra  occasio  recu* 
perandae  regionis  *♦•. 

9.  Hoc  etiam  anno  Risonem  Padebomensem  episcopom  vitam  cua 

•)  tspmttxU  Bekmrd.  et  poii  •oUnni  mUUU  mmumI.  ••)  Bckmrd.  mUidU. 

^**)  kmc  empm  •*  MlMff  €st$rptm  mddiudm  Mfe,  im  mmrgine  wtonmU  L. 


Digitized  by 


Google 


230  ANNALES    IHPBRII 

A.SML  ^^^  commiUfse,  Scbtleiiits  sttdet,  quod  ab  aiKore  yitie  Mefnwerd 
Tlgintl  tres  aiuios  in  episooptti  exegisse  dicttar.  Snccessit  Theod^cit, 
cv)«8  niliil  tliiid  ficltur,  qntn  qnod  noTem  tnnls  tedit,  prodente  eodem 
tntore.    Blso  obiit  5.  Idns  Sept  ex  yeteri  necrologio  Herlsiensi. 

10.  Hac  etitm  referendt  Tlderl  posset  mors  Wlcbertiy  ex  stfrpa 
Witfkindet  eplscopl  Verdensis,  de  qno  tliqnotles  dictnm  est  Necrologo 
enim  Fnldensi  bic  nomiattar  Wkhraki  epUcopius,  Sed  mtlim  referre  td 
eognominem  Hildesemensem,  ntm  Idem  tllos  Hfldesemenses  prtesnlei 
prlores  posterioresqne  tnnottTlt.  Wlcbertam  Interlm  clironlcon  Yerdense 
t  nobis  editnm  ex  progenie  Wltlklndi  Stxonam  dacls  ortam  nottt  Et 
prteter  nomen  Wicberti,  Wltlklndete  genti  nsarpttam,  ftTet^  qaod  omne 
saom  pttrimoninm,  qnod  in  Westftlit  hibnit,  permissa  Amnli  regls  ia 
satm  ecclesltm  trtnstnlit,  tddito  h^|as  priTileglo,  ne  qnt  jadicitrlt  po- 
festts  lllic  exerceretar  t  reglls  mtgistrttibos.  Achm  Forackeim  a,  D. 
890.^  Pttrlmonlnm  ejas  ttbalte  reglte  coUoctnt  in  locis  Wyeneswtld» 
Btllftt,  Macharis,  GbeTetam,  Heribninno,  qnoram  sitam  tliis  ladtgtndim 
trtnsmitto.  Idem  chronicon  tddit,  t  rege  LndoTico  Impetrtsse  ecclesite 
S.  Mtrite,  S.  Gtecillte  et  S.  Ftbitni  in  Yerdt  12  mtnsos  in  Tillt  WtUdf, 
In  comitttn  SerTttii  sitt;  obiisse  episcopam  6.  Idas  Sept  Bemtrias  Cid 
est  Wemerus)  el  saccessit  Filias  tnii  primogenitas  Wtlberti,  nepoi 
Wlcberti  Witikindo  Mtgno  ntti.  A  ptlre  dttns  In  ecclesite  sortemy 
Wildesbustno  conTentai  ^ttemte  fundttionls  prtefbit,  ctpeUtnnm  tpnd 
LodoTlcam  Germtnicam  egit,  episcopttum  Verdensem  t  rege  tccepit  tc  diu 
rexit    Videtntnr  qate  de  Wildeshaste  fdndttione  diximas  td  t.  D.  871. 

11.  RadoUtis  etitm  Wirzibargensls  prtesnl,  primt  ftx  belli  Inter 
Arttres  saos  et  Adtlberiam,  eodem  Faldensi  necrologio  teste^  Tittm  cnm 
morte  commattTlt. 

ANNO  GHRISTI  0O9, 

Vagari  ia  AllemaiiftiaM  imrant  —  Sjn^di  TrOfleJaBaecoBtaatt.   Uate  ttataf  eed*- 

•iae  liiU«t  temporia  patet.  —   Krror  scriptoriM  de  Loitcarde,  Ottonit  Saxoniae 

dncit  torere,  LndOTico  ArnnlA  fllio  in  matriBOninm  data.  —  Donatio  Ludorici  refit 

ad  Limborgensem  ecclesiam.    Halberttadensibus  libera  episcopomm  electio  con- 

cessa. 

A.909.        ^*    Ungtrorum  tantt  Jtm  potentit  erat,  ttntns  In  Tlclnos  terror,  ot 

Grtecos  eliam  td  pendendnm  tribntam  tdegisse  scrlbantor.    lidem  pronls 

snccessibns  asi,  Germanos  respirare  non  sinebtnt.    Mtgnt  eoram  mtnns 

In  Allemtnniam  sIto  SaeTiamlrrapit,  cam  tlibi  Tastitttem  feclssent.  Per 

BtTtriam  transmisso  Lyco  Tenisse  Terislmlle  est^  flamina  illis  plertqne, 

Qt  hodie  Tartaris,  penria  erant,  tssnetis  Tirls  eqaisqae  td  ntndi  ftcili- 

tttem.    Incolis  in  tTit  tnt  mnnitt  loct  confugientibns,  oppidt,  TiDte, 

mbnasteria  et  qaicqnid  locoram  tpertam  erat,  injectns  tb  hoste  ignis 

htasit,  corrnptaqoe,  qate  taferrl  non  possent    Loct  singnlatim  non  no« 

minantnr,  credlderimqne,  magis  discarsa,  qaam  mora  nocnisse  hostem,  nec 

obsidiones  lentasse,  sed  obTit  prtedt  contentom  foisse.   Ttrttroram  mot 

lM>die  est,  at  flamlnnm  dncta  tscendentes,  globom  In  minores  tmnes  mt- 

Joribns  inflaentes,  tc  denlqae  tn  riTOS  ptrtltntar.    Itt  tIx  qalcqatm  plt- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEBII  SSi 

iHiei  Qitoctai  ifitofiiiBt.    EoAem  tita  Uigaros  «ftriM  t^errefiOMi^A.  tMl 
^flte  TMUS86  if  ptret,  qvo  osqae  inTiis,  aai  nspectis  saUite  lon  w^ 

2.  LabocalMil  clems  snb  precenim  Tioleatia,  qoibas  reg ee  ipsi  obabxii 
I ;  adoleecenfte  ii  Germania  legitaiite,  Galliae  aatem  principe  etiam  yiri* 
Wiis  Mmis  qoasi  stb  talda  ageote.  liaqae  syaodas  lecessaria  vide- 
balar  ad  res  ecclesiaram  toendas;  qoam  tandem  HeriTaeos  in  RemoMi 
proTfiicia  a  Carole  rofo  obtinoit.  Ea  ad  Trosleiam  noi  procal  Saessio- 
■oa  vrbe  babita  est.  Vicas  est  pagi  Saessioiici  ad  Axdnae  ripaai,  col  bedie 
Tffli  nomea,  abi  et  alia  postea  ceicflia  a.  I>.  92S.  ei  9d7.  babita.  Praeeemr 
celebrari  coeptam  est  6.  Kal.  M.  fnd.  12.  a.  Dom.  909.  Sabscripseiv 
4Mretis  HeriTaeas  Remeosis,  Wite  RoteaageBSie  ardiiepiscopi;  tom 
ssfraftfiei  Remeoses,  Rodalfor  Laadanenste,  Erlaiaos  BellOTaceasis, 
laabertss  NoTiomaforam,  Letoidus  Catalaaaoram,  Abbo  Saessiomn^ 
StapbMM»  Cameraceosis,  Hacbertas  Meldeisis,  Oitridos  SylTanecteMls, 
Stapbam  Moriaoram,  Otgarias  Ambianeuis.  Yerbosls  decretie  aibil 
oiteo^  agHar;  malla  Teterum  canonom  patran^Foe  loca  dtantar.  Regem 
IHfida  prelixitate  flMnent  episcopi,  ot  se  a  recte  agendo  dictam  memi-' 
aerit  £a  Isided  etymolegia  affertor.  Monasteriornm  res  proIapMS 
ieplarmii  Abbales  eiiam  regnlares,  9iwm%  codice  oblatO)  illad  Isaia- 
■m  reepondefe,  iiescto  liieras.  Monacbos  lis  operam  dare,  qaoe 
eliam  boiis  laids  indecentia  et  tarpia  sant  Tam  ia  sacrilegos  debec** 
dMBlar  patres,  reromqae  eccleslasticanim  inTasores.  Qoerantar  etiam, 
ceneas  passim,  et  xenia  et  pastns  exigi  a  sacerdotibts,  paraT^redosqoe 
et  caballoram  saginationes:  com  LadoTicos  Fias  constitaerit,  mansam 
ecdeeiae  datam  oouiis  oneris  immonem  esse  debere.  Praedones  deinde 
damatat,  sed  maxime  pnellanim  raptores.  Neqoe  enim,  nisi  dotaias,  ei 
a  pareatibas  tradlias,  per  benedictionem  sacerdotom  acdpiendas,  qaorom 
ia  parodda  aopliae  fieri  debent.  Clerids,  jam  nimis  in  libidinem  proJecHs, 
freqaeaiaiioae  malieram  interdidtar,  ne  non  snas  tantam  animas,  sed 
CKemplo  etiam  alienas  perdaat.  Volnnt  iamen,  septem  testibas  conTiad 
deberepresbyteram;  tribas  infamatam  pargari  posse,  non  iam  innocentiae^ 
ot  apparei,  qaam  ordini  faTentes.  In  perf nros  reaoTaadam  censent  manas 
aadttendae  poenam.  Sed  maxime  in  bomicidas  cnmalant  principnm  leges, 
qaeraBiarqae  jam  et  sommoram  Cbristi  sacerdotom  sangninem  iemerarie 
effaadi:  regis  et  Jndicom  essij  in  tantam  scelas  ferram  stringere:  eia 
mians,  exsarrectaram  Deom,  et  caasam  suam  Jadicatarum.  Prohibent,  ne 
apotentioribas  in  res  del^ti  episcopi  inToIetor,  qai  tunc  mos  inoIeTerat; 
et  ex  condlii  Valentini  praescripto  etiam  propinqaos  jCjap  abstinere  mannni 
ab  baereditate  et  expeciare  Jubent,  donec  saffecie  soccessore,  baereditaria 
ab  ecdedasticis  discemantor.  Et  qaia  in  orieiite  Photii  calasdam  Tigeai 
Uaspbemia,  qui  Spiritam;sanctam  non  a  Filio,  sed  tantom  aPatre  procedere 
iiditet,  bortatar  antistes  safiraganeos,  ut  ^eciindem  admonitionem  apo- 
stolid  poniiicis  operam  conferant,  ad  confodieadam  bellnam  acatis 
smentiis  scripturae  sacrae  et  catholicorum  patram.  Haec  an  ex  TOiere 
Nicolai  ad  Uittcmarum  epistda;  an  noTis  poaiificum  Romanorom  hortatibas 


Digitized  by 


Google 


a»  ANNALES    IMPERII 

A.9M.  procMgerint,  hiod  eoasUt  Postrem»  aifaibiietar,  qvtBqiMMi  ecde^  a 
eapite  C^to  evper  Petram^  ideftt,  svper  coafessioBem  Petri  (sie  iAtei^ 
pretaatQr)  aediiicata  sit;  qaia  tamen  constet,  per  omnem  Italiam,  Galltea 
ei  Hlspaniam  ecclesias  nonnisi  ab.  his  erectas,  qnos  yeaeraMlis  Petnu 
aat  «Bccessores  ejinft  sacentotes  coastitaere;  eo  magit  tenendam  esse 
fidem  cathoUcam,  qnam  illi  doenere  Coi^ns  breTis  samma  adjicitnr>,  et 
besis  operibos  adornandam. 

.  3.  Wiiikinclns,  Ur^ergensiset  alii  scribnnt,  Ladorioo  regi  Lnitgardeay 
soreiem  Ottonis  dacis,  nnptam.  Matrimoninm  annales  nostri  inediti*  in  hone 
aieam  refeinnt;  qnanqnam  addant,  liberos  ex  eo  nnllos  extitisse.  Sed 
Witikindam  memeriae  Titio  ant  negligentia  lapsnm,  res  ipsa  ost^dit, 
caeterofiqne  in  errorem  indnxisse.  Repngnant  tempora,  cnm  oporteat  Jam 
Tetolam  fuisse  Lndolfi  filiam;  qnae  nnnc  nnpserit;  repngnat  Roswita, 
qaae  sorores  ooines  Lndolib  natas  enimerat.  Sed,  nt  rem  absolTam^ 
ceriissimnm  est  ex  snperioribns,  Loitgardem  filiam  Lndolfi,  sororem  Bm* 
nonis  et  Ottonis  dncam,  in  matrimoaio  fnisse  LndoTici  regis  Germaniae, 
sed  secnndi)  cni  Carolemaanns  et  Garoias  Grassus  fratres  fuere;  sed 
filinm  natum  non  snperfaisse.  Itaqne  Witikindi  errorem  dodom  Meibo* 
mius  annotator  redarguit.  Bex  adolescens  ante  matrimonium  decesslt. 

4.  LndovicQs  nt -Limburgensis  sen  Lintburgensis  aedis  substmctioai 
ftiTefet,  €mlns  f^d^meiita  nnac  in  pago  Loganagau  Jacta  snnt;  praedinm 
Brechene  Goniado  dileeta  comitiy  filio  Eberhardi,  dedit  Eberhardnm  in- 
telligi  arbilror,  qui  a.  D.  902.  in  praelio  ceddit  Goaradns  erit,  qni  poatea 
dictus  est  Gnrcibeldus,  aliqnoties  nobis  memorandus.  Plura  hac  de  re 
dicemns  ad  UiD.  9i8.  Diplbma,  unde  haec  sumta  sunt,  ad  a.  D.  911.  difl^e- 
remns.  Regio  etiam  praeceptoHalberstadensibus  cautum  est,  nt  ex  eccle- 
siae  gremio  eligere  episcopumy  aat  si  e  re  publica  Tideretur,  extranenm 
postulare  possint;  quod  chronicon  nostmm  memorat.  A  Gnilielmo  Badaeo 
Halberstadeasium  medieo,  in  historia  patria  Torsatissimo,  in  rita  Aiberii  IL 
episcopi,  referanfur  literae  Ludovici  regis,  quae  habent,  datam  hoc  iater^ 
eessioni  Hattonis  archiepiseopi  Mognntfni,  et  Wiperti  eplscopi  Verd^sis, 
et  Ottottis  comitis  (quem  Tulgo  ducem  Saxoniae  appellamns),  et  Burcatdi 
comitis  (ejus,  opinor  cam  Sagittario,  qui  Allemanniam  regebat  et  post 
hiennium  iuterfectus  est)  a.  D.  909.  -septano  Angnsti.  Id  prittlegiam 
OttoneS;  et  Henrici,  et  Adolphns  NassoTiuS)  aliique  reges  aut  caesares 
eonfirmamnt.  In  anno  erratnm  pntem ;  nam  Wiobertus  snperiore  decessit^*. 

ANNO  GHRISTI  WLO. 

Gltdefl  ab  ITD^rifl  iti  Vrtncla  aecepU.  Id  ea  Oebebardas  patnnifl  Conradl  re^fl 
eecidlt  Sjiu  liberi.  Diplona  Hattonifl  suspectum.  Diplonia  tndovici  rtgis  In* 
«elbemi  datum.  —  Fundatio  monaflteril  Cluniaoeiiflifl  per  Gnilielmum  eomiten 
ArTemomm  et  Bituricenflium  ducemque  Aquitaniae.  —  Cluniacnm  mox  caput  Bene- 
dictinae  rerormationis  et  celeberrimum  factnm.  Tita  et  mores  monacliomm  loci. 
—  Cur  fle  Gnilielmufl  ducem  Vocet.  De  mi^oribus  ejus  et  uxOre.  —  Adalgariufl 
Hambnrgenflis  amhieplflcopufl  oblt  Bnenedli  Hogerufl.  -^  Horfl  et  «logiom  Adal* 
beronifl  epiflcopl  AuguytanL 

•)  deUHl  Eek»4.      ,   —)  In  aano  -  diMesslt  9wpmmc^  ^k  EcUrd§. 


Digitized  by 


Google 


XITHALBS  IHPERII  233 

1.  Vsgwi  Henwk  G#rmaiiko  itnrmml;  «t  cinn  praeteiilo  aiio  *  es  A.  MO. 
Nariscis  in  Thoringos  perrexissent,  muic  ad  iaevan  versi,  in  Francoa  con- 
teidiisl.  Pugiiatiiiii est  ia  coifiaioFraBciae et Bavariae,  non  prociii  Nori-* 
berga,  credo;  aderant  qnoqiie  Bijoarii  et  Aliemanni,  Hepidanno  teste. 
LvdoTicwn  ipsnm  regem  praefnisse  copiis,  significat  Lambertns  Schaiha- 
borgensis,  qoi  pvgnasse  enm  cnm  Ungaris  victnmqae  scribit.    Ibi  male 

a  Germanis  pngnatnm  est ;  qni  tot  ciadibus  percnlsi,  aegre  Jam  conspectnm 
bariMri  bostis  ferebant;  tantnm  a  majomm  virtnte  desdverant,  procemm 
cnlpa«  qni  regi  pro  arbitrio  parebant.  Ibi  Gebehardns  comes  cecidit^ 
patnres  Coaradi  mox  regnatnri,  relictis  dnobns  filiis  pneris,  Udone  et 
Heriauouio,  qnos  historia  seqnens  memorabit  Herimannns  is  e$se  videtnTy 
qoi  a.  D.  926.  ad  ducatnm  Allemanniae  pervenit.  Udo  is  erit,  qnem  Gon- 
radns  rex  consanguinenm  vocat  in  diplomate  Ultri^ectinae  ecclesiae  dato 
a.  D.  914,  et  ci^as  ad  comitatnm  pertinebant  praedia,  ab  eodem  Lanres^. 
hammisibas  in  pago  Ringoviensi  coneessa.  Rex  praelio  toties  inferior^ 
deinde  pacem  anro  mercatns  feftar;  an  in  nnnm  aiternmve  annam  tantnm, 
band  dixerim;  certe  biennio  abhinc  rediere  hostes.  Gebhardns  hoc  ipso 
aano  a  Idus  April.  diplomati  Hattonis  intervenisse  scribitar,  quod  apad 
Broweram  in  Fnldensibos  (Md  mihi  snspectnm)  extat,  in  hnnc  sensnm: 
Efo  ffaUo,  Dei  gratia  ei  misericordia  ^^Mpensante  Moguntiacae  eccieeiae 
arck^piseojinie,  regnante  domino  Ludvico  gloriosiseimorege  et  reeidente  in 
pataHo  TrHunensif  c^m  reverentissimo  abbate  Huggi  Fuldensis  monasteriif 
caeiehequeefusdemmonasteriifratribfus  etclericis  . .  quicqmd proprie§aHs 
hakti  in  Massenkeim  marcha  et  in  Wicaimo  marcha^  et  in  Rauersheimo 
marca,  et  in  Geraha  marca,  et  in  Uchsamencmareaj  hoc  totum  in  manus 
Gehhardi  comitis  et  Chunradi  comitis  (postea  regis)  dedi,  ut  cum  omni  inie-* 
§ritate  ad  sepuilurampretiosissimi  Christi  martyris  BomfacH  in  monasterio 
Futdensi  traderenL  Datum  patatio  Triburiensi  coram  rege  Ludoico  ;  guiet 
eonscribi  et  sigHIo  suo  insigniri  jussit  anno  dominicae  incamationis  9i0. 
indiet  i3,  arnio  vero  domM  Ludoici  seremssimi  regis  ii*  oetavo  Idus 
ApriHs.  Hatto  in  Dei  nomine  archtepiscopus  et  canoettarius  has  Hteras, 
jnsu  wseo  scriptaSy  recognovi  et  manu  propria  subscripsi,  Signum  Geke^ 
kardi  et  Ckunradi  comiitumy  qui  easdem  tradUiones  rerum.fdeU  manm  . 
naceperunty  ut  eas  5.  Bomfado  martyri  fideiiter  delegarent,  etpraecepto 
Ttgio  cenfirmarent.  Hae  tabnlae  sospecta  sont.  Cur  per  circuitom,  non 
recta  Fuld^sibus.  snis  dedit,  et  regium  praeceptum  procurat?  Cnr 
iraeceptum  nonreginm  recognoscit?  Denique  caneellariam  se  non  recte 
appellat  Rex  ipse  circa  finem  anni  ad  Rhenum  egit,  et  ad  Hattonis  archi- 
episcopi  Gebehardique  comiiis  intercessionem  canonicis  in  Caprae  monte 
praedia^  in  comitatu  Lenchia  sita,  et  nominatim  Mortarium  locum  confir- 
Barit.  Theoduifiis  notarius  ad  vicem  Ratbodi  archiepiscopi  et  canceiiarii 
recognovi,  Pata  5.  Id,  Nov.  anno  dominicae  inc,  QiOiind.  iS* 
Ludovici  iO.  Achm.Ingelfinheim.  Gebhardum  comitem  eum  esse 
saspicor,  qaem  ad  a.  908.  pulsuni  diximus,  et  qui  nano  restitntus  videtor. 

2.  Guilielmus,  cognomento  Pin^,  comes  Arveoiomm  et  Bttufficensiumi 

*)  p.  a.  exptmcUt  nwper  ntper$cHptU  EcJuwd. 


Digitized  by 


Google 


m  ATfNALES   IMPBRII 

A.  IM.  ^  e(  te  AfiitiiJae  ptste  appellalvr,  mnic,  teiUbai  kdtwmo  et  Mal- 
iMcaBSi  duDnico,  ■oBattemmClaniacense  foBdat:  E^  wakebtuu,  dtme 
Dei  €om$t  ei  4us  . . .  e^  MMrem  DH  ei  Ssivatorii  motin  Jetu  CktieH, 
rei  jurit  inei  ttmeUt  &pot$eiit  Peiro  MeUcei  ei^Pemio  irado,  Cltmitmu 
tdiieeiviiimi^ftuietiiaetittiper  ^ttvium,  pnGraona  vocaiur,  OMioorfW 
ei  wumte  itUhminiceio  ei  capeiia,  ptoe  eti  ia  l^omn^  8.  Dei  femiirieit 
Matiae,  ei  tattcH  Pelri  apotioiorum  prindpit  . . .  qmae  eOam  ree  tiUe 
etmi  itt  eowtOaitt  Matitcottettti  vei  drca . .  •  Dotto  atiiem  kaee  otttttia . . . 
epo  WiHkeiatttt  ei ttsor  etea Infeiber^ ...pro  attima  teniorit wtei Odowie 
refit,  pro  ffenOorit  ae  penOridt  wteae,prowteeittsorewtett,  talaietdiieel 
attitttarttm  ttotirarttm  ei  eorpofum  /  Avattae  ttikOotnintit,  fwae  ttoote  i^ae  rm 
ietiawteniario  jure  cattcettii;  pro  wnimahut  quofue  frairmm  ei  tororum 
notirartnn,  nepoiumfue  aifue  omniumttiriutfue tesutpropinfworum;  pro 
fUMhuttottrit,  fuittotiroterviiio  adkaereni  ;pro  tiaiu  eHam  ac  iniefrMe 
eaHMcaereiifiottit,  Potireoiovero,ticuiomnet  ckrieiiaini  uniut  ( 
earUaMt  d  fUd  lentmur,  iia  pro  ctmcOt,  praderiiorum  tdkcd,  pre 
Hum  tk)e  fultmrortm  iewtporum  orikodosit,  kaee  ionaiio  fiaL  Eo  aukem 
iem  ienore,  td  in  Ciwfiaco  in  kottore  tandorum  apodoiorum  Mrt  d 
Pauli  ttumaderium  reptiare  condruaiur,  ikifue  mottaeki,  Jusia  repulam 
B.  BenetMi  viveniet,  cottfrepeniur  . . .  ih^aedpimttt  tmlem,  ui  wtaxlwie 
iUit  tH  reifufiuwt,  fui  pauperet  de  tecttio  efreeti,  wikU  teeum  praeier 
i0nam  vohmidem  aHttieritii  . .  •  Sitti  ^  mottacM  cum  omttihut  praO' 
ecripiitrektittubpoietiaieddowtinaiioneBerttonitabkalit.  Fod  diecettum 
vero^ftit  kabettni poiedt^em,  fuemcunfue  tui  ordinitdifettdi...  Obtecro 
vot,  0  tandi  apotioH  Pdre  d  Pattie,  d  ie  ponHfes  pottHficum  epoeiolicaa 
eoMe,  ui  aUenet  a  contortio  tattdae  Dd  eccletiae  d  tempiternao  vHae 
praedonet  d  vmatoret  aifue  dittracioret  karum  rertm  . . .  PMt  «iltu 
ieaiqae  ia  hos  naledictiOBes  poeiia  saBcitor,  eeBtini  auri  litrae,  cogeBte 
jBdicaria  polof  tate  solveBdae  ....  Adum  Biiuricae  doitaiit  puhOoae, 
Efo  WHkeitnut  kanc  autoritaiem  fieri  d  firmari  rogavi,  ac  manu  propria 
roboravL  SifHium  Infdberffae  ttsorit  ejtu.  SifiUnm  MadMerti  pee- 
eaiorit,  Bituricendt  arckiepiteopi.  Si^ittm  Adaiardi  peccaiorit  epitcopl 
SipnumAiionit  peceaiorit  qtitcopi.  SifnumWUidmi  nepoHt  ^tit.  Sifnttm 
Armanni  d  ahorum. 

3.  Hoc  est,  qood  TOcaBt,  Goilielffli  Pii  testamentom,  insertBm  efitm 
temo  coBcilionuB  IX.  noTissimae  editioBis*;  merito  monasierii,  qnod  iitrt 
brere  tempns  mirifice  opibns  et  antoritate  crevit,  et  discipKna  momstica 
restanraU,  capnt  BeBedictiBatf  reformatioBis  effiilsit;  nt  Jam  snb  Roberfe 
reye,  centnm  abbinc  anBis,  Odilo  Clnniacensis  abbas  in  carmine  Adal* 
beroBis  episcopi  LandnneBsis  rex  monachomm  app^aretur.  Berae, 
Balmensis  antea  abbas,  iBitio  bob  nltra  dnodecira  raoBacbos  ClHBiacl 
coBstitnit:  sed  fama  loci  ancta,  et  Bnmerns  crevit,  nt  mox  in  omaem 
Enropam  coloniae  mitterentnr,  expetentibns  principibos  episcopisqve. 
Camibns  abstinebaBt,  per  magBam  aBBi  pariem  prasdio  cartbaBly  rimo 
parcissime  Btebantor,  siloBtinm  plemmqne  observabant  et  pro  voce  tigna 

•)  tu  e.  M§9il  Bekmrd. 


Digitized  by 


Google 


ANJfALES  IMPERII  235 

idUbebaiit  Hi8  animos  hoalnom  iii  se  convertebant;  que  difficnlCate  A.  910« 
placent,  nec  coiyis  Imitabilia  sont,  praesertim  inter  popolos  ad  septen- 
trioMHi  Tergentes.  Sed  jovant  magis,  qoam  faciont  virtotem.  Recte 
precibiis  stodiisqoe  labores  manoom  conjongebant  et  edocationem  Joven- 
totis  corabant.  Aegri  exitom  morbi  provideniiae  committebant,  consilio 
plenuiqiie  haod  reprehendendo  in  tanta  ambigoitate  medicae  artis;  qoae 
taeBy  ot  aogoror,  paolatim  capot  in  dariorem  locem  attollet. 

4w  Goilielmos  se  docem  vocat;  ea  tonc  potentiorom  comitom  appel- 
lalio  erat,  qoi  non  tantom  Jora  dicebant,  sed  et  copiis  praeerant  ad  fines 
regni  toendos,  et  proinde  passim  marchiones  dicebantor;  qood  honoris 
noBea  patri  ejos  Bernardo  impositom  aliqooties  vidimos.  Sed  et  avos 
Benardvs,  proavos  Rainaldos,  Pictavii  comes,  memorantor.  Ingelberga 
ixof  Bosonis  fiiia  erat,  Lodovici  regis  Arelatensis,  aogostom  se  ferentis, 
soroT  etiam  per  matrem,  iit  apparet  ex  alia  chartaWilhelmi,  qoamMabflio 
dedit  sec  IV.  Bened.  part  2.  De  morte  «iJqs  et  soccessore  agemos  ad 
a.  D.  9i8,  obi  plora  de  eo  dicemos. 

5«  Hoe  anno,  et  qoantom  ex  antiqolssimo  necrologlo  Fotdensi  Intel- 
4^  potest,  ante  aestatem,  obiit  Adalgarios  Hammaborgensis  archiepisco- 
fms,  coiflogeros  soccessit,  qoem  ex  Gorbeja  nostra  adjotorem  assomseraty 
qialem  ipsommet  olim  Rembertos  Adelgariom  sob  Warino,  Jam  prtmo 
revera  abbate.  niic  monachl  habitom  gessisse,  habet  indicolos  friitmm 
ad  Bodonem  osqoe  abbatem  secoli  XIV.  prodoctos,  qoem  Petros  Wissel- 
beccios  ad  chrimicon  soom  Hoxariense,  in  anno  i496.  finiens,  a^ionxit  apod 
Panlimim.  AdamosBremensis  scribit,  gravatom  senectotis  pondere  Adal- 
garinm^  adjotores  a  sommo  pontifice  accepisse  vicinos  episcopos  (de  qoibos 
ad  a.  D.  905.)y  et  in  eam  rem  ad  manom  esse  Sergii  otriosqoe  privilegia. 
Sed  nuB  bis  temporibos  Sergiom  III.  novimos.  Ego  Adalgariom  vicinis 
coamendatom  arbitror.  Adamos  7.  Idos  Mi^i  a.  D.  909.  mlgrasse  prodit 
De  dle  fidem  fadle  habeo;  dies  enim  anniversariae  memoriae  caosa  dill- 
geatioe  in  eceleslls  observari  solent  De  anno  magis  nostro  necrologlo 
credo,  qood  contlnet  notationes  contemporaneomm.  Sepoltos  est  in  S. 
Midiaelis  monasterio,  qood  ipse  tombae  magistri  imposoerat.  SoecossH 
Hogeros,  de  qoo  Adamos  addit;  per  confentieneai  a  Golonlensl  archi* 
episeopo  ordinatom,  palliom  a  Sergio  papa  obtlaoisse,  ferolam  a  Lodovlco 
rege:  caetera  ejos  ignorari,  nlsi  qood  discfpHnam  ecclesiasticam  egregle 
tatetas  dicatnr.    Literas  Sergii  palliom  mittentis,  dabimos  anno  seqoentl. 

tf.  Adalbero  etiam  episcopos  Aognstanos  hominem  exoft  i2.  dle 
Jall^  qoa  sanctis  eom  menologia  ascribont.  Eroditlone  et  sapientia  cla<* 
niase;  mnsica  etiam  arte  exceUolsse,  et  qood  capot  est,  magnae  in  regno 
aoloTitatls  foisse,  com  aliattde  apparet,  tom  ex  vita  Udalricl  discipidl  ^s 
et  C^x  intervallo)  soccessoris.  Venerabilem  et  inclytom  Hermanoos  Gon- 
traetns  agnoscit.  Inter  laodes  refero,  qood  creditam  sibl  ab  Amnlfii 
angnsto  Lanrishamensis  menasterii  administrationem  non  longins  tennity 
qnnm  ad  restitnendom  dlsdpHnae  vigorem  opos  videbator ;  et  qointe  anno 
expleto,  fratmm  electioni  rellqolt.  5ed  qaaitnm  apparet,  HattoBfogonti- 
nensis  ar^eplscopos  mox  eJwdemmenasteriiadministralionemassoBUit. 


Digitized  by 


Google 


236  ANNALES   IHPERII 

ANNO  GHRISTI  911. 

Leo  inperttor  GoMtaiitinopolitaniis  obit.  ^Jvt  tcripta,  liberi,  eomnqve  fita.  -- 
Ckronolof  ia  poniifteatas  Sergii  m.  papae.  Is  boc  anno,  cai  nsqne  in  aMiiseai 
Mi^ni  rixisset,  obiit.  —  Serfias  iMnse  Hi^ie  adbnc  Tizit  et  Hofero  HaaUNnreasl 
arcbiepiscopo  pallinm  misit.  Excerpta  ex  literis  ^ns.  ^  Serfii  ID.  epitaphinM. 
—  Frodoardi  Torsns  de  Sergio  III.  ex  epitapbio  expressi.  —  ftes  in  Italia  g estae. 
Adennirus  Benerenti  et  Gapuae  princeps  obit.  —  Hearico  Saxoni  boe  anno  Mecb- 
tbildls  despOiisator.  Botalitinni  iUins.  —  Mecbibildis  fonns  ex  WitiUade  M.,  pater 
•t  firatrei  ejns.  HinfelbeBeasis  Monasterii  fliadat&o.  Oldeabnrfii  comites  TOteres 
ex  Witiklndo  derlTari  possnat.  —  Mecbtbildis  sorores  et  frater  ftnpertns  arcbi- 
episcopus  TroTlrensis.  —  Indnciis  Normannicis  flnitis,  in  Gallia  ad  amia  reditnr.  — 
Honnanni  Nenstria  Burfnndiaqne  Ttstata  in  obsldione  Garaoteasis  nrbis  ciadeai 
acciplnnt.  —  Nornianni  Francis  conclliantar.  Datnr  eis  refio  snb  Francico  rofno 
poseidenda.  Gfarlsti  sacra  snsdpinnt  etloUoni  dnd  fiisela  tlia  rofis  nxor  dator.  — 
Holloais  padflcatio  cnni  Garolo  ref  e.  Geremoniae  in  hoc  actn  obserTtUe.  RoUo  bap- 
tisator.  Normannla  noTa  Britonnm  parte  aafotur.  —  LudOTicns  rex  Germaniae 
oblt  nondnm  nxore  dncta.  —  Gomitia  procemm  Germanlae,  in  qnibus  mafaa  prae- 
•nlnm  antoritas.  — >  Froceres  Germaniae  secalares.  —  Bnrcbardas  AUemaaalae  dnx 
occisns  flUnm  babnit  Bnrchardnm,  patrem  Adalbertam.  —  Electio  refum  apnd 
Germanos  qnae  fherlt  Garolns  Simplex,  Ucet  nataUnm  ratione  ad  refaam  Teaire 
potulsfet,  cnr  praeteritas  sit  —  Otto  Saxoniae  dnx  refno  difnns  Jndicatos,  iUM 
Gonrado  cessit.  —  Conradnm  praeter  Saxones  et  Francos  etiam  AUemanniV 
Bajoaril  in  re^m  recepere.  —  Conrado  ad  ref iam  difnltatem  profhlt  cofnalio 
cnm  CaroUafis.'  —  Qnomodo  Gonradns  GaroUafis  cofnatas  Aierit.  —  Biploau 
LndoTid  rofis,  in  quo  Gonradnm  fldelem  nepotem  appellat.  —  Conradns  rex  auile 
ab  Udone  fictitio^  Eberbardi  Bef one  nati  filio  derlTatnr.  Nec  a  Gonrado  comite 
Parisino  Tenire  polest.  Neque  blc  a  Bef one  ortns  est  —  Gonradl  refis  aTus  Aiit 
Werinhems  Frandae  administrator.  >-  Werinberas  aTns  Goaradi  rofis  deeceadH 
n  Warino,  qni  in  AUemannia  snb  Garolo  Martello,  Plpino  et  Carolo  M.  fiorait  et 
8.  Otbmamm  afllixit.  —  Ulterior  h^Jus  sententiae  confirmatio.  —  Yidetttr  et 
EudoIAis,  pater  Fastradae  GaroU  M.  uxoris  ex  Warini  familla  fuisse.  WormaUae 
et  ille  et  bi^us  famiiia  aUodialia  sna  bona  babolt.  ~  Tabula,  qaa  modo  dicta 
ocnlls  snbjidnntur.  —  Gonradas  non  aUo  quam  Francomm  antecedentinm  Jura 
moraqne  rofit.  ~  Lotbarienses  se  Garolo  GaUiae  ref i  commisero.  Bos  Henricas 
Auceps  demum  Germaniae  refuo  iteram  coi^unxit  —  Efmondense  coenoblum  fhn- 
datnr  a  Theoderico  comitum  HoUandiae  satore. 

A«  911.  ^*  H<><^  ^^^  ^>  orientis  imperator,  LudoTiCQS  rex  GermaBiaey 
Sergius  deniqae  Romaji^qs  pontifex  obiere,  novaque  rerom  serie&  orta  est, 
Caroliogis  in  Germania  extiactis.  Leo  com  paulo  aiite  obitum  Constaii- 
tinom  flium  septennem  aagnstam  nominasset  eamque  fratri  Alexandro 
Gommendasset,  tam  fratrem  impefii  consortem  fecisset;  excossit  e  Yivis 
nndecima  Maji  die,  postqaam  annos  Tiginti  qainque  et  amplias  imperarat 
Doctrina  excelluit,  eoqae  Sapientis  cognomen  talit.  Baronius  ejus  scripta 
enamerat,  qaae  in  Yaticana  bibiiotheca  extant;  in  qoibas  sunt  orationes 
triginta  tres,  festis  diebus  aat  in  sanctoram  yirorom  honorem  pronantialae. 
Taotica  qaoque  ejus  extant,  sive  de  instruendis  aciebos.  Scd  potissimam 
operum  Basilica  sunt,  a  Basilio  patre  coepta,  a  Leone  absoluta,  quibos 
dirersae  Corporis  Justinianei  partes  in  unius  operis  consonantiam  redactae 
sont;  cai  tandem  noyissima  recensione  «Itimam  manum  imposuit  Con* 
gtantinas,  Leonis  filias.  £t  nos  maximam  partem  cora  Caroli  Hanni- 
balis  Fabrotii  typis  regis  Parisinis  editam  habemas.  Alexander  nonnisi 
tredecim  menaes  fratri  supervixit.   Indo  tntores  rem  pablicam  administra- 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS  IMFKRri  237 

ml,  qios  infer  NfeoUns  patriarcht,  pulfo  Evtbymio  ab  exilio  rerocadis;  A.  %H. 
dosec  Romanos  imperiom  invasit,  liberosqoe  soos  popillo  praeposoit; 
qoi  mox  patrem  relegayere,  vicissimqoe  ipsi  tandem  a  Gonstantino  in 
moBasterinm  trosi  sont :  sed  ea  sois  iocis  attingemos. 

2.  Sergiom  a  Johanne  IX.  polsom,  septem  annis  in  exilio  latoisse,  sep- 
tem  et  «mplios  annis  revocatom  Romae  sedisse,  Frodoardos  scribit.  Sed 
nmeros  rotondavit.  Jobannes  IX.  et  Benedictos  bojos  soccessor,  Aogosto 
mease  a.  D.  900.  literas  ad  Gallos  scripsere;  ille  ad  Heriveom  Remensem,  hic 
ad  Glerom  Lingonettsem.  Itaqoe  boc  mense  obiit  Johannes,  Jolio  a.  D.  898. 
praeesse  coepit ;  qoia  doobos  annis  com  dimidio  mense  sedisse  scribitor. 
Ordinatos  «otem  est,  postqoam  Lambertos  imp.  elecUoni  assensit;  aliqoam- 
dio  enim  res  in  sospenso  taU.  Sed  jam  ante  sententiam  imperatoris  Sergios 
pilsQS  erat,  re  otrinqoe  per  vim  el  tomoltom  acta.  Qood  si  Mi^  mense  M 
prios  contigisse  ponamos,  qoo  mense  postea  ab  exiKo  ad  pontificatom  per- 
venit,  a.  D.  904,  otiqoe  tonc  septimos  jam  annos  exilii  coeptos  etat.  Facile 
aoiem  admitti  potest,  epilaphii  aotorem,  et  qoi  eom  secotos  est,  Frodo- 
ardom,  teptem  vohmiihui  annis  (qood  otrobiqoe  legitor),  coeptos  exilii 
pro  ^mpletis  designasse.  Porro  septem  anni  sedis  ad  nomerom  anno^ 
mm  904.  additi,  dabont  nobis  annom  praesentem.  Annom  tamen  octavom 
tedis  coepit.  Nam  Robeos  docomentom  vidit  anno  octavo  Sergii  indict. 
14.  Ravennae  datom;  et  simile,  coi  mensis  etiam  Majos  a^JectoS,  Pbilippos 
Caesar  edidit  in  Triapostolato  septentrionis,  Lambeciosqoe  in  ehronologia 
rerom  Hamborgensiom  repetivit.  Unde  rorsos  apparet,  Jam  Mi^o  mense 
a.  D.  904.  pontificatom  tenoisse:  ot  credibile  sit,  ea  aestate  extinctom,  et 
AaasUsiom  non  moltopostsorrogatom;  neqoe  enim  verisimile  est,  Lodo^ 
vid  orbi,  nomen  caesaris  inane  gerentis,  consensom  pro  ordinatione 
apectatom. 

3.  Sed  ipsas  Sergii  lileras,  pallio  misso  additas,  excerpere  e  re  erit. 
Serffimt  epi^eapus  senms  servorum  Dei,  reverenditsimo  et  sancHssimo 
eenfrairi  nostro  Ho^ero  arckiepiscopo  sanctae  Hammaburgensis  eedesiaa 
. . .  (Habet  deinde  non  spemenda  vitae  gobemationisqoe  praecepta) 
EceOy  fraier  carissimey  inter  mtuUa  alia  ista  suni  sacerdotH,  ista  suni* 
feBi:  qutte  sistudiose  servoveriSf  quodforis  accepisse  ostenderis,  inlue 
hoMie.  Sanota  Trimias  fraiemitatem  vestram  §raHae  suae  protectione 

drcumdei Scriptum  per  manus  JohanniSj  serintarU  sanctae  Ronumae 

secietiae,  in  mense  Majo  indiciione  dedma  quarta.  Bene  vate,  Daia  in 
Kalend.  JunA  per  manum  TkeopkftacHy  saoetiarH  sanciae  sedis  aposiolieae, 
emuf  Deo  propHio  pontificatus  domini  Ser^  sumnd  ponHficis  ei  univer- 
teSt  papae  in  sacraHssima  sede  B.  Petri  aposioH  8.  indict.  i4: 

4.  Manlios  Baronio  ex  deperditis  dodom  monomentis  Vaticanae  ba- 
lilieae  epilapbiom  Sergii  com  aliis  descripsisse  dicitor.  Rasponos  in  Late- 
nneiisi  tomolatom  scripsit,  qood  verisimile  videri  possit,  qoia  eam  a  Amda- 
mnMa  refecit.  Et  tamen  ipso,  ni  fallor,  epitaphio  refellitor^  qood  ita  habet  ^ 

Lanina  pti^uis  adis  papae  meiuenda  beaii,  [an  Petri?] 
Ceme  pii  SergH  escubiasque  Peiri^ 

[an  exovias,  Sergii  sdlicet;  Petri  etiam  dicti] 


Digitized  by 


Google 


289  ANNALES  IHPERII 

[id  est  Bore  p«tnuB] 
Electui  temtit,  cum  Tkeodonu  obit, 
FeiHtur  urbe  tamen,  pervadii  sacra  Johamiei, 

Romuieosfue  i/regee  diesipat  ipte  iupue. 
Exui  erat  patria  eeptem  volvefitAue  anme, 

Peet  popuH  auUtis  urbe  reSt  precibus. 
Susdpitur^  papae  saeratur  sede  recepta^ 

Gauietf  amat  pastor  apnina  cuncta  stmui. 
Bic  Uwasores  sanctoruM  faice  tubegit 
Romanae  ecciedae  jwUdispte  patrum. 
Uade  eredi  potest,  synodo  eum  htMte  ia  Fonnosi,  JohtBHis  IZ.  tlJonuiq«e 
Mmoriam  detonaisse. 

5.  At  Frodoardi  versiis  ex  epitapbio  fere  expressl  ki  sait: 

Serfius  inde  reditj  dudim  pU  ledue,  ad  arcem 

Cuiminis:  exiHo  tulerat  rapiente  repulsamf 

Ouo  profufus  latuit  eeptem  ooloenUbus  amUs. 

Binc  popuH  remeam  precibus,  sacratur  honore 

Pridem  assignato,  fuo  nomine  terHus  esit 

Antistes:  Fetri  esimia  quo  sede  recepto 

FraesMlSy  gaudet  avans  annis  septem  ampHue  wrbie, 

Ipse  favens  cleri  censura  in  eulmine  rapto 

Falce  ferit  pervasores.    Quo  rebus  ademto 

HumaniSj  in  Anastaeium  saora  concinit  aula, 
Nempe  Romam  Tenit  Frodoardos  (vt  ipse  testatur),  moaiimeiitaqiie  iaspexit 
sob  Leone  VII,  iii  qvo  opns  claadit. 

6.  Bereogariam  nanc  qoidem  res  Longobardiae  citerioris,  tranqiiiila 
pace  compostas,  nemiae  resistente  moderatom,  coastat;  et  animadYortit 
Sieonios,  eo  petente^  Aaastasiam  papam  bonori  nrbis,  in  qaa  regia  ets^ 
boc  dedisse,  at  Ticinensis  episcopas  ambella  ati,  eqao  albo  vehi,  cracem 
praeferre  posset;  deniqae  ad  laevam  pontificis  (id  est  archiepiscopi)  in 
eoacilio  sederet.  Hoc  de  syaodo  Longobardorom  proviadali  iaterpretor. 
Sadem  aaao  Atto  arcbiepiscopatnm  Mediolaaeasem  accepit.  la  olteriore 
Italia  decessit  Adeaolfas,  Beaeveati  et  Gapaae  priaceps.  Is  noa  ita 
piideai,  iacertam  qao  aaao,  referente  Leoae  Ostiensi,  cnm  Greforio 
Neapolitano  et  AaHdfitaais  exercita  coacto  Gariliaaam  profectas,  joacto  ex 
aavibns  poate,  cam  Uria  aauMia  iuxta  triUectam  ia  loco  qai  Setra  dicitor 
transisset,  obsidere  Saraceaos  maaimeato  iaclasos  coeperat  Sed  caat 
nocte  qaadam  iacaatias  egisset;  Saraceai  et  faveates  illis  Gajetaairepeate 
coorti,  maltos  obsideatiom  obtraacaat,  reliqaos  ad  poatem  asqae  impeUoat ; 
obi  receptis  aaimis,  bostem  vicissim  terga  vertere  coegere.  Sed  cam 
panim  res  procedere^  solata  obsidio  est;  et  Adeaalfos  aaimadverteas, 
aibil  agi,  aisi  mi^res  vires  adbibereatar,  filiam  LaadaUom  ad  Leoaaa 
imperatorem,  orieatis  misit,  ad  peteada  aaxilia  ia  commaaem  bostem. 
JaveaisboBorificebabitas,  qaae  petierat,  impetravU;  sed  res  ia  aaaos  ali- 
(piot  extracta  est,  et  demom  a.  D.  916.  exitom  babait    Reversos  patrem 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHFESU  239 

kKmity  elii  prtedpalii  svceesiit;  cim  frttre Mm  AtanH»  A.  NL 

•Me^rdiler  Tisdt^  qiea  ThetBi  comitem  egisse,  GuiiUu  Peregrims  Jedicit. 

1.    SecuMhm  HeBrid  Sexottis  eoi^agiim  vUrt  liiiBe  «Biiim  differri 

wHk  poteet.    Nam  ex  Mechailde  Jam  a.  D.  9i2.  factiis  est  pater;  Ottoie 

mUm;  scilicet  eclidiio  aBte  mertem  patria  Ottoiis,  iti  diserte  Roiwita  ia 

eumtee  GaEdeshemoisL    OHoBem  aatem  dncem  eo  bbbo  obiisse,  mox 

ptlebiC    Nec  patem  ia  aoteriora  retrahi  faeile  koc  ceqjBgiBm  potse,  etsl 

ilB  Telit  iHograplms  Mathildis,  qai  eam  trioBBio  CBm  socero  moratam 

scripeit    Nam  ita  coijagem  priorem  Hearicas  aBte  aBiBm  908.  daxisset, 

Id  mi,  BBleqBam  paterTliBriagos  regCBdos  aceepit,  aat  iliom  iB  DalemiB* 

dos  misit;  qoae  tamea  expediHe,  Ditaiaro  aatorO;  oecasioBem  Boptiii 

pncMt    HoBriCBs  ergo,  sive  eam  episcoporom  soBleatia  coegit,  sire 

peliBs  (IMImare  iBsiBaaBte)'  satietu  caBOBam  admoBBi^  TaBmme  ex 

HathebBrye  SBSceptO;  aliam  Bxerem  drcBmspicere  coepit.    PofTO  mirii 

iBAe  iBBdilNis  passim  piella  Mechtldldis  exteHehatar,  qaam  cogBomiais  aTia 

pi^eiBa  (ita  diserte  hiographos)  ia  HerifordiOBsi  moBasterio  edBcahal. 

Eral  ei  exiaiia  geaeris  aohilitas  opesqae  pares:  aam  Tkeodoriemm  ocd^ 

imdBiU  r$9kmi»  jfloriosum  eomHem  (ita  biographas)  patrem  hahebat^  eit 

ftiipe  Magai  WiUhiBdi  ortBBL   Maler  Reiohildis  ex  Frisonam  Daaoramqae 

aohiii  germiae  prognata  erat    Sed  dotes  Tfrgiais  sapra  geaas  diTitiasqBe 

eBdaebaal.    later  pBlcherriiaas  habehatar;  aec  Biiaas  elegaatia  monMi 

i^ieflioqae  cemmeadahatBr;  cai  etiam  CBra  ariae  literaram  caltas  acces- 

sisseC  Ollo  ifilar  dox  haac  filio  coacaiare  coastitait   At  primam  Thiet* 

maram  eomitem,  auigistram  olim  adolescentis,  exploratom  laisit     li 

admiaicrio  foeaiiBarBm  paellae  iaseryieatiBm  Bts%  iafereas  monasterie, 

peli  fonaam  perspexil  relBlitqae.    Sed  Jareais  alterijadidam 

aoB  eredebat.    Itaqae  die  seqoenle,  asdtis  cam  Thietmaro  com- 

piarihiis  laTeaibBS  elegaalibBS;  castra  ia  campo  aoa  procnl  moauterio 

fgiC    Ipse  deiade  com  paads  ingressas  oratoriBm  ignotas,  sedentem 

iBtaB  TiTfiaem  psalteriniaqBe  Buma  teaentem  coaspexity  et  fama  prae- 

staaliorem  mlralBS  est    ItaqBO  Jam  amore  sBccensas,  aec  moram  ferens, 

ihi  ad  castra  rediil,  digno  mox  calta  coaiitataqBe  prefeisns  priadpemy 

miaaslerhna  adil,  et  copiam  abbatissae  alloqBeadae  dhi  dari  petit  Prodil 

fllBy  et  post  matoae  hamaBitatis  Torba  Hearicam  cam  Thietauro  in  cnbi- 

cBbn  ad  fuailiare  coUoqBiam  iatrodadt    JoTenis  ergo,  snmta  fidada, 

paalatim  serau>nes  ad  Tirginem  flectit,  de  aetate  qnaerens  stadjisqae  ejos; 

taiqae  erat,  ot  coaspioere  eam  alloqBiqoe  liceret   Yocatar  Jnssa  abba- 

tissae ;  el  abi  propior  facta  est,  iacessa  modesto,  sereoa  froate^  hnyaam 

Tigore,  TBlta  rosas  liliis  aUsceate,  deaiqao  Terhis,  aaimi  praestantis  indi- 

dhaBy  amaatem  Jam  propins  nssit    Qai  celaadi  altra  ardoris  impoteas, 

TsrsssqBe  ad  abbalissam;  effaadilar  in  preces,  etTirginemsibidespoaderi 

pelif.  Abhatissa,  dejectis  ocalis  aBtanteqne  aiUmo,  aliqaamdia  ia  respoa- 

tee  haesitaTit:  taadem,  perseTeraato  proco,  respoadit,  sibi  ia  Tirginem 

Jbs  ialegram  aoa  esse;  restitaeadam  ilHs,  qai  coiameadassqat,  qaoram 

aae  salii  perspeda  dhi  meas  esset:  aam  et  aliis  geaere  fonaaqBo  prae- 

slaalihaB  expelilam;  se  laaMiTOle  ipsiaiaeaohilltaraat   Paellaergo 


Digitized  by 


Google 


240  ilNNALES  IIIPERII 

A. Ml. lMftc«i'«)«9iiiem  et  oMibus  UtditesfiiBffii^v mnk dMpmte,  «pf irat 
eoBSeiisoM  propiiqiianuii  <mox  seontnm,  ait  poHne  pnefparatvm  f^iiiise. 
Pestera  eoim  die  desponsata  estTirgo,  et  abdiicta  a  sponeo  in  Saxoniam 
(ila  haec,  Jam  eetate  Mographi,  id^t  HeArid  Sancti^panlatim  WestftJiae 
Angariaeqtie  opponi  oeepit).  Per  dritates  dncis  multo  ebi^e  cnm  hoBore 
sofcepla  est,  «c  taadem  WAlehnsae,  in  ceiifiniis  Thnringiaeiad  Heimvm 
Hnmen  nupliae  cum  pompt  celehratae  sunt,  et  locus  ipse  cvm  pfaediis 
atttaentibusindotalitiam  datus,  quod  maritus.  deinde  Jam  rcK  avxit,  Qned- 
linborgo,  Nerthusa  aliisque  locis  adfectis.  Ex  qua  narratione  inteHigi 
potest,  Ottonem  ducem,  partter  et  prepinquos  Tirginis,  Wit(kiiidi  Ifagni 
posteros,  loca  prope  Herifordiam  haboisse,  ut  intra  diei  spatiom  ultro 
citroque  commeari  posset  Scilieet  praedia  illiC'  Ecbetti  et  Idae  ad 
Lidolfim  patrem  Qtlonis  penrenisse,  suo  jam  lece  ■otainm  esl;  el 
Waltbertns^  Witikindi  ex  filio  nepes,  in  Herifordiam  liberalis  supra  fuit. 

8.  Mechthildem  (postea  reginam)  ex  tribu  Immedingiomm  (ut  Adamo 
Bremensi  et  Alberto  Stadensi  appellatur)  yel  ex  8tin>e  Magni  ducis  WiU- 
kindi  processiss^;  Gorbejensis  WftiUadus  memoriae  prodidtt,  filiam^e 
iUsse  Theoderiei,  cnjns  fratres  erant  Witikindas  Immedusque,  ex  Re^n* 
bemo  nati.  Sic  enim  legendas  interpretandusque  esl  Corbejensis  scriplor, 
emendatos  a  nobis  ex  Dresdensis  archivi  codioe.  Reginberaum  antem 
(anReginbertnm?)  repressisse  Dlmos,  docet  idem;  res  etiam  per  Nordal- 
bingiam  administrasse,  nos  emimus,  atque  inde  collegimiis,  inspedis 
temporibos,  rectlus  patrem  Theederici,  qnam,  nt  antea  iegebatnr,  fratran 
kaberiv  Bxtinctum  niemQravimus  a.  D.  846.  Tiieodeiicmn  comitem  Rimg^ 
liemium  facit  Crantsius  secutus  chronicon  Bmnsricense  pioturitnm  Bo-» 
thonis.  Fratrem  ejus  Immedum  sunt  qui  Sabaudicae  gentis  automm  faoinnt, 
magis  receptas 'opiniones  quam  documenta  secuti.  ^ndem  fama  est 
monaslerium  Riagelhemense  fiindasse,  in  Hiktesemensi  dioecesi  sitam, 
arcemque  Immedeshnsam  straxisse;  filiam  eJusEmmiholdam  primjam  loci 
abbatissam  egisse:  quae  a  Meibomio  seaiore  ex  posterioribus  tmdita,  ego 
in  medio  relinquo^  et  Gobelino  libens  credo,  Theodericmn  Aldebnrgioui 
comitem  facienti,  quod  Ertvrinus  Osnaburgensium  et  Schiphoweros  Olden- 
bof gensinm  historici  comprobarunt :  et  adjuvat  ipse  yitae  Medithildis  Telus 
autor.  Gomitatum  enim  Oldenburgensem  in  ocddeniali  regione  sitwn 
constat,  quam  hodie  Westfaliam  appellamus.  Itaque  Oldenburgii  releres 
caeteris  pla^bilius  ad  Witikindeas  origines  assurgunt  Ringelhemensem 
tamen  lundationem  in  Hildesemensi  tractu  etiam  chronicon  Luneburgeose 
Saxenicum  seculi  XIIL  fratribus  Mechthildis  tribuit. 

9.  Gaeteram  sorores  ejus  nobis  serravere  Trevirensis  ecclesiae 
fasti,  ubi  haec  leguntur  apud  Broweram:  Prid.  Id.  Mart.  MahtiU  re^inay 
maier  OUimiB  imp,  5.Id,MajuR^nhUdmater  reg,  MahHldis.  4.Id.Jan. 
Friderun  *oror  MahiiU  reginae.  8.  Kalend,  Jun,  Bia  saror  reg,  MahtiM». 
Sed  cur  Treriris  potissimum  memoria  haram  conservata  est  ?  Aut  nnde 
in  hanc  tamremotam  a  Saxonia  ecclesiam,  beneficia  earam?  Id  nos  docet 
Albericus,  si  modo  ei  fidi  potest.  Scribit  enim,  Robertum  archiepiscopum 
TroTirensem,  Theodeiici  docis  ex  Witikindea  stirpe  filium,  et  regiaae 


Digitized  by  > 


Google 


ANNALES   IMPERII  241 

MeaMIdis  frtfrem  Aiisse;  de  qoo  tefira  dioendi  lecas^  eilt.    AUa»  «dtarc  jU  91L 
reginae  sororem  Amalradam^  nxorem  Eberhardi  in  Hamatanda,  id  est 
Gliviae  parte,  comitis,  matrem  Theoderici  I.  episcopi  Metensis,  dldiciiniis 
ex  hi^  Yila,  in  Incem  pHmnmanobis  prodncta  a  Slgeberto  liisUNrico* 
scripta. 

iO.  Apnd  Gallos  fnror  Normannomm  novissimns  AolloM  dtctorej 
desaeriit:  ex  eo  enlm  fere  placlda  pace  eomposti,  concessa  potiore 
Neeetriae  maritimae  parte,  qnievere,  dnce  ipso  ad  Ghristi  cnltam  cnni 
primoribns  snorum  addncto.  Rollo  dudum  Rothomagnm  tenebat;  etex 
Dndone  intelHgimns^  Franconem,  loci  praesnlem,  indnciarum  apudOarolnm 
concUiatorem  fiodsse:  qnin  et  de  foederibus  tnnc  contra  Odonem  cogifafum, 
credibile  est;  indignante  licetFnlconeRemensi,  qui  regispene  magistrnm 
agebat,  nt  in  epistola  ei  scrlpta  ostendit.  Inducias  tamen  coiisse  postremo 
apparet,  fortasse  sub  tribnto,  quae  nunc  tandem  abrnptae  snnt;  cnm  hinc 
Normannos  praedarum  cupiditas  in  RoHonem,  ilHnc  proceres  condliidnum 
indignitas  in  Garohim  stimularet.  Richardus  princeps  Rnrgnndionum, 
Robertus  Andegavensium,  Ebolus  Fictayiensium  regi  opes,  yires,  malins 
offerebant  Ebolns  nuper  PictaYomm  nrbem  noctn  ingressns,  rege  per-  , 
mHtente  tenebat;  filius  Rannlfi,  sed,  si  Ademaro  eredimus,  ex  concubina. 
Ita  did  arma  reditor,  quae  barbaris,  Jam  quieti  adsuetis,  haud  satis  pre- 
spera  Aiere. 

ii.  Initia  tamen  laeta  Tisa  snnt,  praedis  per  Nensfriam  et  Rnrgnn- 
diam  actis;  donec  in  Gamotensis  nrbis  obsidione  haesere.  Albericns 
adra  narrare  gestiens,  eam  non  muris  magis  et  armis,  quam  R.  Yirgiais 
camisia  defensam  scribit,  a  Garolo  Galvo  olim  Gonstantinopoli  actSta; 
fiam  cnm  ciyes  de  pertica  suspendissent,  hostesque  irridentes  eam  sagittis 
lacessissent,  caecitate  percussi,  fadlem  emmpentibns  yictoriam  praebuere. 
Credibiliora  alii  scriptores  tradunt,  chronicon  breye  apud  Oneroefannm 
temo  III;  Gnido  ex  dictis  Guilielmi  apnd  Albericum,  Albericus  Ipse  ad 
a.  D.  906,  cbronica  Rezuense,  Malleacense,  Andegayense  apnd  Labbenm; 
obsiAone  din  protracta,  cum  in  eo  nrbs  esset,  nt  caperetur,  tandem  Anselmo 
episeo^o  nrgente,  Richardom  dncem  Rnrgundionnm  Robertnmque  Fran- 
comm  snppetias  tulisse;  praelio  commlsso  fatigatos  hostes  cessisse,  sex 
oillia  et  octingentos  caesos,  reliquos  obsidibus  datis  dimissos.  Dies 
sabbati  i3.  Eal.  Aug.,  id  est  20.  Julii,  in  chronico  Rezuensi  notatur ;  chro- 
aicon  breye  12.  Eal.  Aug.  habet^  sed  mendose,  ox  Labbei  compnto,  qui 
hoc  chamctere  chronico  praesentem  annnm  definit ;  quem  etiam  diserte 
designari  ait  in  charta  R.  Mariae  Parisiensis,  data  15.  Eal.  Jnl.  ind.  14, 
Garoli  regis  19,  redtattegrante  14,  plnribnsque  haec  a  se  in  miscellaneis 
demonstrata. 

12.  Hanc  yictoriam  pax  secnta  creditnr,  etsi  fortasse  ex  allqno  inter- 
Tallo.  Eam  AH^ericus  in  annnm  seqnentem  differt,  secutus  Gnilielmum 
Gemeticensem.  Sed  anticipare  narrationem  ob  rernm  nexum  placet.  Ad- 
moniti  erant  Normanni,  yires  animumque  Francis  superesse:  yiclssim 
Franci  noya  a  septentrione  recentium  hostium  examina  timebant.  Litora 
circa  Seqnanae  ostia  dudum  obHnebant  barbari,  et  Rhotomagum  Jam  a.  D. 

AirffAI.Bt  IliriRII  TOH.  II.  |g 


Digitized  by 


Google 


848  JLNNALES   IMPBRII 

A*  tli  ^*  *  R«JIo&e  ciKu,  et  lerrw  Noimi»ia«  afpellataii,  kahit  dtfeaioM 
Yezeliaoense  1. 1.  Bil>liathecae  Labbei;  iiec  foicUe  pelU  pesae  videbaBtvr. 
Dintnnia  consaetudiQe  paolatim  in  moref  reli^oeemqiie  Franconui  ia- 
dinabant,  coeperantque  terram  colerOi  oppidareficcffe,  mala,  qnae  feeeraniy 
corrigere,  sacra  venerari :  nt  jam  pro  regione  tanqnam  saa  contra  pop«- 
lares  pngaatvi  ?iderentnr,  ttaqne  niUl  consnltins  visnm,  qnam  nt  agris 
assignatis,  quos  maxima  parte  dndnm  tenebant,  ab  Epta  Anmine  nsqne  ad 
(ritonam  fines,  salva  Franoici  imperii  majestate,  tanqnam  in  excabils 
osseit,  ad  interioris  Oalliae  secnritatem.  Carolns  rex  qnietem  amaba^ 
proceribns  diflidebat;  Normannos  sibi  qnam  illis  amicioies  spofabal; 
neqno  deceptns  est.  Foedns  matrimonio  G^lao  obsignatnm  es^  filine 
regis,  ex  concnbina,  nt  sqspicor.  Sed  hoc  barbari  bnud  distingnebant. 
Rollo  ex  Popa,  B«\jocensis  comitts  filia,  Gnilielmnm  snsceperat,  qni  el 
snccessit;  sed  justum  matrimoninm  non  videbatur.  Nunc  cum  pnella 
legia  leges  ecclesiasticas  ciYilesque  accipiebat,  et  laTacro  expiid»atnr. 
Neqne  baec  sine  exemploerant:  similia  inFrisia  aliqnoties  teatata  emat, 
etsi  sncpessns  abfuisi^set. 

13.  Ut  designata  perficerentuT»  rex  cum  Roberto  dnce  et  aliis  pro- 
ceribus  usqne  ad  Eptam  flamen  acoessit ;  opposiAae  ripae  Rollo  insistebat. 
Inter  ntrosqne  commeabat  Rothomagensis  arcbiepiscopas  conciliator. 
Placuit  tandem,  ut  pars  Britonnm  Normanniae  novae  adjiceretnr.  Ita  ob- 
sidibus  acceptis,  Rollo  flamen  transmisit.  Ubi  aegre  addnei  potoit,  nt  sese 
bominem  regis  fateretnr,  ut  manibus  regiis  insereret  maaas  snas;  qnas 
alii  tandem  quasi  per  vim  admovemnt.  Pedibas  oscnla  figere  constaater 
TOcnsaTit:  tandem  expressum  est,  nt  inelgni  ex  snis  viro  id  oHcinm  auui* 
daret.  q>i  rem  ridiculam  conttgisse  narrant;  Nonnaaanm,  iaeliaari  aesciam, 
pedem  regis  ori  suo  admovisse ;  regem  eversum  coacidisse.  Id  alii  Rolloai 
ipsi  tribounty  flecti  dedignato.  Rege  digresso,  Rollo  deinde  Rotbemagi  a 
suo  antistite  Francone  salutaribns  uadis  mersns  est,  enmqne  Robertae 
dux  Cpos^e  rex)  de  sacro  fonte  snscepit,  aomine  etiam  sao  attribato. 
Huic  anno  ascribit  rem  gestam  cbronic^n  Andegavense  er  codice  Viaid^ 
cinensis  monasterii  snmtnm  a  Labbeo.  Septem  diebns,  qnibns  ia  albie 
fnit  neopbjtus,  in  totidem  ecdesias  liberalitatem  exercnit;  nec  dnbAto» 
multos  baptismi  socios  habuisse,  ut  olim  CIodOTaeus.  Postea  inter  pio- 
ceres  militesqne  suos  agrnm  concessnm  divisit.  Tandem  Brilones  adiit, 
et  Berengarium  Rhedonum  comitem  Alanumque  Dolensium  ex  compaclo 
in  fidem  suscepit:  nullo  tunc  principe  Britanniam  minorem  gnberaante. 
Hoc  Gemmeticensis  scriptor,  quae  Britanni  non  per  omnia  agaoscaat. 
Inde  quinqne  annos  vitae,  qui  superfuere,  ut  pleriqne  scribuat,  qaietns 
exegit.  Sed  vitam  prodncit  Frodoardus,  de  quo  ad  a.  D.  917.  Britoaes 
postea  mrsns  a  Normannis  avnlsi  snnt.  £t  qnidam  eomm  scriptor  doctns 
nnper  subjectionem  in  quaestionem  vocavit,  ab  alio  Normanno  mox  de- 
fensam. 

i4.  Mi^or  mutatio  Franciae  orientalis  res  convertit,  extincto  jnvene 
rege,  et  in  eo  Carolina  apnd  Germanos  stirpe.  Lndovicus,  sive  aegritndine 
animi  ob  pnblicam  calamitatem,  sive,  qnod  in  adolescente  malim,  ob  aatarae 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IHPERII  ^ 

i«finilalen,  inmatiira  moHe  spem  popirienmi  defltltaii  Id,  hoc  ^^JLMl. 
fM^Cw,  plerlsqie  GeHTenit,  et  dis^e  habeni  fasti  «ostri  Fald^nseSj  ny^ 
aiAutim  a  coitemporaneis  annotabantar.  Sigonias  in  Decembrem  conr* 
fert;  ATentinns  tamen  12.  Kal.  Febr.  Reginoborgi  extinctnm  seribU.  $e4 
ita  aiors  prindpis  in  seqaentem  annam  differretnr,  qaem  e^  Albe^oa 
babely  diemqne  nominat  12.  Kal.  Jalii.  Qaid  si  12.  Kal..Jannar.  legere. 
op#rteai  ?  qoae  dies  in  annom  praesentem  qnadraret.  Gerte  a  Id.  Aprii 
anni  seqneatls  Jam  regnasse  GoDradam  saccessorem,  ex  diplomate  con-r 
seqoitwr^  qnod  apnd  Browernm  Hnoggoni  abbali  Foldensi  datom  est  8, 
Mis  Apfiii$  amio  incanL  Dom.  9i2,  indict,  i5,  re^nante  glwriosis^mna 
reyc  Omrado,  anno  tdus  primo.  Udaifridui  notarius  ad  vicem  PHgrnd 
attkieapelkud  recognovU.  Ratisbonae  epitapbiam  defancti  regis  in  choro 
S.  Emnerani  tale  legitor : 

Pauso  sub  hoc  saso  Ludovicus  regia  proles, 

Romani  regem  guem  statuere  sibU 
Mi  fuU  Amulfus  genitor,  gui  proximus  iiUc 

A  comu  aUaris  conspiciendus  adest. 
Bic  ubi  pertaesus  vitae  sua  tempora  clausU, 
Romani  imperU  sors  miM  sceptra  dedit. 
0  nimis  infelix!  quatuor  vix  lustra  videbam^ 
Injedt  rapidas  cum  mihi  Parca  manus. 
Sed  lii  versns  maltam  ab  ipsias  aero  remoti  sont.    Non  Romani,  sed 
Germaai  enm  regem  sibi  statnwe,  et  Francoram  imperii  sceptra,  non  Ro- 
mani  gessit.    Deniqae  qaataor  lastra  non  yidit,  cni  nato  a.  D.  893.  prae-* 
seis  annns  yitam  claasit,  testibas  continnatore  Reginonis  et  Hermanno 
GMtraeto  sed  geanino,  qnalem  Ganisins  edidit:  namyolgaris  etmatilatns, 
CBm  Lamberto  etnonnallis  aliis,  obitam  ejas  in  annam  seqaentem  differt. 
Sed  nt  priores  praeferam,  facit  non  levis  apad  me  antorita^  necifologii 
perantiqai  Fnldensis,  qaod  inter  bqjus  anni  defonctos  ita  eam  collocat,  nt 
aers  ejns  in  adnltam  aestatem  vei  aatamnnm  incidisse  videatar.  Inlantem 
cognominatnm^  Sifridns  presbyter  tradit.    Gailieimos  Nangiacns  scriptor 
Gallas  binas  illi  filias  tribnit,  Flacidam  etMatbildem,  aliis  omnibas  igno- 
Titas;  additqne,  qnod  aperte  falsnm  est,  Gonrado  et  Henrico  snccesso- 
ribos  noptas.    Nondnm  maritam  obiisse  constat,  etsi  Witikindns  Gorbe- 
Jansis  ei  per  errorem  Laitgardem,  Ottonis  Saxonis  sororem,  conjongat, 
faae  propatmo  cognomini  nnpta  faerat,  at  ex  Gandesbemensibns  monn- 
nemtis  et  coaetaneis  aatoribos  constat.    Faer  septennis  sceptro  admotns 
eit    Dnodedm  annos  regni  babnit,  octodecim  vitae.    Nalla  ejus  vitia 
mierari  in  bistoria,  hand  parvum  landis  argnmentnm  est;  nec  aspernabilis 
Hattonis  archiepiscopi  apologia,  qui  infirmam  principis  aetatem  consilii^ 
«oderabator. 

15.  Extincio  rege,  comitia  Germanorum  (quantum  intelligo)  Hatto 
iidixit,  nt  de  censtitoenda  re  pnblica  et  nominando  successore  delibe- 
nretnr.  Franci,  Bi^oarii,  Allemanni,  Saxones  convenere^  locos  tempusque^ 
i|aerantur  scriptomm  inopia.  Aff^sse  Lotharienses,  non  apparet.  Magna 
mi  praesnlum  autoritas,  sed  maxima  inter  eos  dignitas  binorum  arcbi- 

16* 


Digitized  by 


Google 


2U  ANNALES   IHPERII 

A.911*  episcoponim,  Hattonis  Magimiini  et  Piligrini  JuTaviensis.  Nam  Hamma- 
bargensis  magis  nomine  hactenns,  quam  autoritate  noscebatur.  Salomonls 
qnoque  Gonstantiensis  magna  opinio,  magnae  diyitiae  erant,  intimi  Htttosis 
amici,  qnod  ex  Gasibus  S.  Galli  intelligitur.  Adelbero  Angustanus  amio 
snperiore  obierant,  Hepidanno  teste,  non  impar  antoritate,  admoCnsqQe 
regni  gubemaoulis;  quod  Gerhardus  presbyter,  Udalrici  successoris  ex 
interyallo  familiaris  et  praeco,  memoriae  prodidit.  Trevirensis  et  Colo- 
Aiensis  ad  Lothariense  regnum  spectabant;  quodnutabat  adhuc  nonnihil; 
quanquam  Herimannam  ad  Germanos  respexisse,  facile  crediderim,  in 
quibus  suffraganeos  plerosque  habebat;  de  Ratbodo  contrarium  suspicere. 

16.  Procerum  primi  erant  in  Francia  Conradus,  qui  per  ntramqve 
Rheni  ripam  validus,  et  sublato  nuper  aemnlo,  etiam  Moeni  compos; 
eaeteros  fere  per  illos  tractus  in  potestate  habebat,  Hattone  etiam  archi- 
episcopo  factioni  ejns  innexo.  Dux  Saxonnm  Thuringommque  Otto,  non 
yiribus  tantum,  sed  et  sapientia  et  aetate  eminebat ;  addebatque  autori* 
tatem  filius  magnae  spei  Henricus,iDanu  ingenioqne  promtus:  caeteri  longe 
inferiores  habebantur.  In  Frisia  Gerolii  et  MagiDgaudi  familiae  dudnm 
inter  se  certabant.  Burcardus,  Allemanniae  dux,  nuperrime  in  conyentn 
suae  gentis  per  tnmultam  ceciderat,  teste  Hermanno  Ganisiano.  Aranlfus 
marchiae  Bavaricae  rector,  multum  poterat ;  sed  hactenus  ob  praesentian 
regum  Bi^oarii  ducem  aut  rectorem  gentis  non  habebant.  ]^us  aynnculi, 
Cqnantum  ex  Hepidanno  intelligitnr)  Erchingeras,  qnem  Guillimannus  in 
Habsburgicis  tumultus  autorem  facit,  et  Berchtoldus  fratres,  in  Allemannia 
Jura  regis  administrabant  missatica  autoritate,  quae  in  ducalem  abibat: 
nnde  historicis  nuntii  camerae  regiae  appellantur;  sed  cum  Salomoae 
episcopo  simultates  exercebant.  Erchingerum  tamen  majorem  natn,  po- 
tissimum  ducem  scriptores  appellant. 

17.  Nempe  Bnrcardo  nunc  occiso,  in  Ailemannorum  regimine  filius 
Burcardus  non  statim,  sed  extincto  demnm  Erchingero,  successit,  qui 
ducatum  turipuit.  Ipse  Burcardus  senior  (de  quo  Jam  ad  a.  D.  906)  filiua 
Adalberti  comitis  fuisse  videtur,  qui  circa  lacnm  Potamicum  et  in  Ticina 
TurgoTia  diu  Td>us  praefhit.  Nam  in  Goldasti  Alamannicis  t.  IL  charta 
memorat;  placitum  factum  in  pago  Para,  in  yilla  Durroheim,  coram  Burg- 
hardo  comite,  filio  Adalberii  illustris,  de  ecclesia  in  Leffingen;  qni  essent 
a  progenitoribus  suis  inTebuseJusdem  ecclesiae  possidendis  aut  ordiaaM- 
dis  potentissimi.  Extat^  apud  Goldastnm  traditio  cujusdam  Hugpre^M 
in  Zurichgowa,  qna  praedium  in  loco  Eskinghoya,  ad  cnriam  Linlowa 
pertinens,  cum  alio  in  Durgowa  permutatur.  Id  factum  dicitnr  tii  Cella, 
scilicet  monasterii  Sangallensis,  Id,  Pebr,  anno  imperii  CaroU  Secundi 
(Grassus  intelligitur)  secundo,  Adalberto  cotnHe  in  Dur§owe,  Adalberti 
comitis,  in  illis  regionibus  a  multis  annis  potentis^  in  Vadiani  Croldastique 
monnmentis,  et  Lindayiensis  controyersiae  tractatoribus  crebra  mentio 
est;  de  stirpe  fortasse  Adalberti,  qui  comes  palatii  sub  Ludoyico  aagusto, 
et  mox  Lothario  fayens,  cum  Lndoyicum  Germanicum  transitu  Rheiii  pro- 
hibere  conaretnr^  in  Rhaetia  cecidit  a.  D.  841,  de  cujus  gente  ibi  actum  esi 

•}  item  mU.  Eekari, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  24S 

18.    FraBci  hacte&iis^  quonim  in  Jora  libertatesque  caeteri  Germaiiiae  A.  91  i, 

popnli  venerant^  eligebant  reges,  sed  ita,  ut  eidem  stirpi  haererent.    Et 

boc  faity  qaod  Falco  ad  Arnnlfam  regem  scripsit,  cum  Garoli  caasam  contra 

Odonem  commendabat;  qaanqoam  gradibas  aat  aetati  non  astringerentor 

popnli,  qaodetiam.exMagni  Garoli  dispositione  intelligi  potest,  qaa  impe- 

ham  ialer  filios  divisit.    Itaqae  saccedendi  eligendiqae  Jara  contempe- 

rabantdr.    Nanc  Tero^  abrapta  Ladoyici  Germanid  linea,  credibile  est, 

fmsse,  qoi  ad  prosapiam  Garoli  fratds  valgo  Galvi  respicerent,  unde  solos 

inGaUia  Garolas  sapererat,  Simplicis  nomine  notas :  cajos  si  pares  generi 

(qouqaam  conXroyersis  natalibas)  yirtates  iiiissent,  Garoli  Grassi  exemplo 

totam  Francoram  potentiam  facile  recollegisset.     Nec  ipse  sibi  plane 

defoit;  sed  domi  precario  regnabat,  et  alieno  arbitrio  agebatar.    Semper 

aatem  inde  a  Merovingis  inter  orientales  occidentalesqae  Francos  simol- 

tates  gUscebant,  at  alteri  ab  alteris  aegre  regerentar;  aactamqae  erat 

divorUnm  lapsa  secoloram,  cam  occidentales  Jam  fere  in  Galloram  lingaam 

moresqae  transiissent.  Itaqae  Hatto  et  Salomon  et  Gonradus  haad  aegre 

Carolam;  longinquam  et  a  suis  etiam  spretum,  exclusere.   Jamque  eo  res 

redisse  videbatur,  ut  ex  Gennaniae  proceribus  deligeretur)  qui  sceptrum 

feiret. 

19.  Flerosque  in  Ottonem  Saxonem  inclinasse,  Witikindus,  nostrae 
Corbejae  monachns,  scribit ;  sed  Ottonianae  familiae  obnoxius.  Hono  alii 
secuti  sont;  sed  vellem,  ab  aequalibus,  neque  addictis,  confirmationem 
haberemus.  Fortasse  Gonradus,  prudens  et  artium  regnandi  gnarus,  ut 
Boderatione  ipsa  captaret  animos  satis  Jam  inclinatos^  prae  se  tulit,  Ottoni 
malle  deferri  regnum,  tanquam  aetate  et  sapientia  potiorL;  nam  fere 
ambitio  modestia  velari  solet,  et  decorum  est  ad  imperandom  cogi,  ut 
semel  obsecutus  videatur,  cui  semper  obedietur.  Securos  praesulum  ple- 
roromque  et  multorum  procerum,  certusque  Ottonem,  remotiorem  locis 
et  sobactae  novissimae  gentls  principem,  haud  facile  suffragia  caeterorum 
popoloram  habiturum,  tuto  et  utiliter  alium,  commendabat.  Sed  et  Otto 
secam  habitans,  intelligebat  artes,  et  officiositate  certabat,  et  volebat, 
qJod  firusfra  nollet.  Ita  Gonradus  elevationem  suam  libenter  imputavit 
apud  volgus  honorati  principis  Judicio,  quod  rectum  et  incorroptum  habe- 
bator ;  quae  etst  scenica  videantur  omnia,  postea  tamen,  cum  planior  esset 
reddita  Saxoni  ad  regnam  via,  Henrico  quasi  vera  profaere^  taoquam  pater 
ftdsset  dlgnus  imperio  habitus,  quodrecusasset;  cui  etiam  vicem  Gonradus 
ia  fiHo  sponte  reddidisset;  quod  exposcente  rei  publicae  necessitate  fecit. 

20.  Porro  non  Francos  tantum  et  Saxones,  quod  ex  Witikindo  aliis- 
qoe  constat,  sed  etiam  Allemannos  et  Bajoarios,  regem  novum  agnovisse, 
106  dubitare  non  sinunt  tum  testimonia  contemporaneorum,  qui  turbas 
obmotas  in  sequentes  annos  uno  consensu  conjiciunt ;  tum  vero  pacifica 
regis  receptio  apud  Allemannos^  de  qua  multis  Ekkehardus  Sangallensis ; 
et  Piligrini  archiepiscopi  Bajoariorum  continuatus  apud  Gonradum  archi- 
cancellariatus,  ut  ex  bini&  diplomalibus  anni  sequentis  apparebit,  quorum 
alterum  ex  Browero  Jam  adduximus.  Sed  ille  festinatione  lapsus,  Piligrinum 
Coloniensem  fuisse  putavit    Luitprandus  ergo  regem  a  cunctis  populis 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALKS  IHPERII 

A«  911«  ordiMitfui  SGripsit.  OHiBatio  st^o  illivs  teyi  fton  electionem  CaBtna, 
sed  inangnrationea.  conCiBet,  qnfte  i^  episcopis  peragebatnr.  Certe  fied 
firaricnm  snccessorem  nec  coroBatnm,  nec  nnctam  Arisse  notatom  est,  pro 
fiidicio  ws^  polest^  neitram  Gonrado  defViisse.  Regem  factnm  coMensn 
omniomerientalinmRrancomm,  etiamFrisingensisetyiterbiensis  scriHmt: 
tinc  antem  orientaliam  Franeomm  regno  omnis  Germania  contiBebatar. 

21.  Gonradnm  fortitndinis  et  pmdentiae  non  modica  op&rfo,  et 
nuadfflae  opes,  et  fkcttonis  potentia  commendabant.;  sed  plarimnm  ad 
deigendos  animos  potnisse  arbitror  regiam  propinq nitatem  et  familiam 
Carelinae  arcte  faii<«Mw  Neqne  dio  magis  titnlo  Lndovicns  Bos(»]des 
eiBerengarins  his  temporibns  ad  regnnm,  et  postremo  etiam  ad  teperinm 
ascMidemnt.  Idem  de  Widone  et  Lamberto  dicendnm  est,  qni  regian 
pmpinqni  ferantnr;  et  Odonis  Rebertiqne  fratram,  Galiiae  sceptre  capes^ 
sentinm,  matemam  originem  nnperi  scriptores  ad  Lndovicnm  Pfnm  retnlere; 
in  qno  etsi  haeream,  non.  abnnerim  tamen,  mgia  stirpe,  etsi  longinqnias, 
ortos.  Sed  is  nexns  sine  Tigore  animi  et  faTore  fortnnae  param  valebat; 
cnm  Heribertnm  Yeromandnnm  de  tpsa  sttrpe  regia  per  mares  processisse 
eonslet,  et  Baldninns  Flander  Garolnm  II.  tngnstnm  avnm  legitimnm  ha- 
beret.  In  Gonrado  aderant,  qnae  etiam  sine  sangninis  praerogatiTa  satis 
prepe  nd  thronnm  admoTerent;  sed  per  propinqnitatem  regiam  minore  a 
caeteris  inTidia  distingnebatnr,  Mnlti  scriptores,  sed  remoti,  fratrem  ant 
ex  firatre  nepotem  nnperi  regis  fecere,  cnjns  Jam  meminit  Otto  Frisin- 
gensis.  Sed  Browere  TreTirensinm  bistorico  debemns  notitiam  diplo- 
«atis  egregii,  in  qno  LndoTicns  Gonradnm  nepotem  sonm  dixit.  Id  miror, 
Ipsnm  ita  accepisse,  tanqnam  LndoTicns  patmns  esset,  qnod  fieri  nniio 
modo  potest.  Pro  honore  nudo  acdpi,  qnalem  hodie  reges  procertbni 
nppeliatione  cognatoram  habent,  mos  Uloram  temporam  non  patitnr.  Ego 
Torisimile  Judicabamy  Gonradnm  patrem  noTi  principis  habnisse  in  co^ngio 
^beminam  regii  generis;  cui  Gllsmuodae  nomen  ex  Fnidensibus  Broweii; 
eamque  inprimis  ob  cansam  tanta  in  aula  gratia  potentiaqne  cnm  fratri- 
bus  floraissse.  Gur  antem  ad  Gonradi  matrem  libentins  quam  UTiam  |oc 
referrem,  causa  MlX,  quod  rex  Gonradum  snnm  nepotem,  at  consobrinvm 
ejns  Gonradnm  nonnisi  dUectum  comitem  Tocat.  £o  Terba,  nescio  cnfas, 
apnd  Engelhnsium  in  Tersn  inepto  non  inepta  Tidebantnr: 

5emtiie  Karlorum  Jam  deficienie  virorum, 
Surgit  Conradua  lateris  cognatus  eorum. 

22.  Hactenns  ergo  eo  inclinaTi,  nt  Gonradnm  regibus  Garollngfs  per 
seqniorem  sexnm  orium  crederem,  qnod  ne  nunc  quidem  prorsus  aspemor. 
Sed  aliam  adhnc  et  Ticiniorem  regiae  propinquitatis  rationem  snggessil 
amicus  in  his  studiis  eraditus,  cni  in  mentem  Tenit,  Tora  dixisse  Teteres, 
nescio  quos,  Ottoni  episcopo  Prisingensi,  monacho  Pantaleonitae,  et  abbati 
Urspergensi  lectos,  qui  Gonradnm  comitem  regis  patrem,  LndoTici  JuTenis 
fratrem  fecere,  sed  uterinum/  etsi  a  sequentibns  non  recte  intdlecti 
Hypothesis  ergo  taHs  prodiret:  Odam,  Amnlfi  aognsti  co^Jngem,  priori 
marito  Gonradum  comitem,  imperatori  Tero  LudoTicum  regem  peperisse 
Gonradum  comitem  germanos,  sed  nen  ex  Oda,  fratres  habnisse  Eber- 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALBS   IHPERII  247 

i  et  GeMtrdmn;  Mtqoe  koradi  liberos  regiae  propiMqoilatis  titvlis  A.  Ml. 

mm  boiortri;  mm  Genradiiiiiy  postei  regen,  a  Lndovico  rege  qaasi 

pctno,  id  est  patris  fratre,  Terisgime  Depotem  diei.    Fimiat  hypothesiii, 

q«od  in  diplomatibas  Conradns,  pater  Gonradi  regis,  post  alios  l^atres  soos 

MMiiatar,  nempe  ex  posteriore  cmi  Oda  matrimoaio  natus;  relati  post 

Gebkardam  in  cbarta  ab  Hattone  archiepiscopo  Mogantino  data  a.  D.  910^ 

qnae  la  Antiqnitatibas  Faldensibas  extat    Pantaleonita  et  Urspergeisis, 

antorem  ipso  episcopo  Frisingensi  anterioreM  ezscripsisse  videntar,  in  hte 

Ttrbis :  A,  D.  807.  fugn^  inter  Adelberhtm  ei  Cunraium  firatrem  Ludo» 

wid  imperaioris  (dicettdam  re^"),  ibique  Cunradus  occidUur,    Talem 

icripCorem  seeatas  Otto  episcopns:  Alberhu,  inqoit,  noMHuimus  Ftaur 

eormm  oomee,  OUonie  Suwonum  duds  es  jiHa  nepos,  CoHradum,  fui  u 

ftShssdam  Ludovici  regis  fraier  fuisse  oreditur,  ocddU.    Et  idem  mox 

de  Gonrado  rege:  Bunc  quidam,  inqoit,  Ludopid  frairis  fiHum  /uisse 

dkmd,  ei  ahkoe  noeissimium  eum  Carolorum  ponuni,    Sed  haec  cense^ 

qoentia  ex  male  intellecto  frateraitatis  goiere  flaxit^  nee  rectins  alios 

ibldem  episcopo  memoratos,  qiem  modemom  (id  est  contenporaneam) 

maC,  Soendebaldam  Caroleram  ia  orientaU  regno  nltimam  Toca^it,  qoem 

ante  Ladoyicnm  fratrem  obiisse  constat.     Itaqne  non  }m  amplios  mirari 

Mmas,  ottde  tanta  Gonradis  apnd  LodoTlcam  JaTenem  polentia,  et 

qmmodo  strata  fiUo  Gonrado  ad  regnnm  Tla;  qoi  tamen  anteriores  reges 

nnnqaam  mi^ores,  at  faciebant  etiam  per  foeminas  posteri;  sed  tantani 

mMeceasores  appeHarit.  Hoc  exemplo  discimas,  res  interdnm  nimia  cla- 

titate  ebicoras  f  eri,  et  dam  nodas  in  scirpd  qtfaeritor;  manifestam  enan^ 

tlrtienem  In  aenigma  yerti. 

23.  VeHem;  BfCfwetus  dlplOHHi  integniBi  exhibalsset,  nt  alias  sole^ 
cajve  labalas  antiqaitate  Terendas  *,  sibi  inspectas  ait;  sed  compendio, 
q«ed  detf  t,  cententos  nos  esse  hactenns  oportnit.  Anno  hnjos  secali  nono 
ftmdabator  Ltntbargensis  aedes^  In  pagoy  qoi  a  Logana  flomine  (hodle 
iMsi)  Leganaf^m  appeHabator.  LndoTicos  rex,  ot  in  pariem  meritf 
limfcet,  Brechenam,  praediom  ophttom  ei  ampltfm  Gonrado  comHi  attri- 
bnerat,  Sberhardifilio  (de  qae  )mi  ad  a.  I>.  909.),  impendendom  In  basi- 
licae  dotem,  la  meile  qnodam  Lyntborge  pagi  LogeniAe  stmctae.  Ratto- 
mea  Melem  et  Toterabilem  patrem  soom,  Ghoanratom  Toro  docem  egre- 
gtoi  el  fideleoi  nepotem  appoHal;  praediom,  cortem  deminicaleminterra 
Mka  c«m  ewfiybos,  aediidis,  ecdesla,  dedmiS;  mancipiis  otriosqae 
gene,  lerra  Sallca,  el  oniTersis  qoaesitis  et  aeqairendis  dedit.  Signum 
iemskd  Bhsdeeid  eerenissimi  regis.  Satomon  eanceUarius  ad  fficem  PiH* 
frM  arddeapeUani  fecognoaH.  Daia  4.  Mus  FOr.  amo  incam,  Dom, 
m».  inM.  iS,  regni  damiai  Bludooid  H.  AchmWtanconofM,  InD.n. 
f.  m,  Braebena  pest  motta  secota  TreTlrensi  Jori  cessit  com  Limborge, 
qvando  propriorom  dominornm  stifps  defecit. 

24.  Sed  qida  novo  se  lox  aperolt  drca  originem  Gonradi  regis,  obser- 
oata  In  mediom  proferre  placet  Apod  scriplores  TOteres,  Gonradi  regis 
pater,  Gottiados  comes,  el  patnil  Bberfaardos,  Gebhardos  comites,  Rodolfos 

*>  KitiaaSai  e#m  Mtmri, 


Digitized  by 


•Google 


248  ANNALBS   IHPBRIl 

A«flLopifi<^POsWiirabargeMismeaM)r«ntiir.  Am  non  BOMiiahar.  EnmMscio 
qvo  argnmento  DtTid  BlondoUas  Udonem  yocat  comitem,  facitqne  filiom 
Sherardi,  nepotem  Bogonis  comitis  Parisini,   qnem  Alpaidem  LndoTici 
Pii  filiam  dnxisse,  et  ex  ea  Letardnm  et  Eberardum  snscepisse,  ex  Fro- 
doardi  hif  toria  Remensi  constat.    Sed  nnde  compererit  Blondellns,  Eber- 
ardo  filiaffl  foisse  Udonem,  non  apparei  Porro  Udonnm  et  Eberhardonia 
itt  familia  Gonradi  regis  nsnrpata  nomina,  et  fama  regiae  propinquitalis 
lianc  Blondello  co^Jectnram  snppeditasse  yidentnr.    Sed  Udonem,  Bego- 
nis  ex  filio  nepotem,  nnlla  probatione  finnavit;  et  ikmitiam  Begonis  Nea- 
slriam  fnisse,  Jndicari  potest  ex  Frodoardo  ipso,  aliisqne  indidis^  de 
qnibna  alibi  dictnm  est    Vir  qnidam  doctns  nnper  Ererardi  filinm  Bego- 
Bis  nepotem  malit  fnisse  Gonradnm  comitem  Parisinam  (scilicet  qni  avi 
monns  gesserit),   et  ex  koc  natnm  Gonradnm  comitem,  patrem  Gonradi 
regis.  Sed  Gonrados,  comes  Parisinns  et  Transjnranns  dnx,  Gaelfns  foiC, 
ex  Gonrado  firatre  Jndithae  aagastae  natns,   nt  satis  constat  ex  snpra- 
dictis,  et  ejus  posteri  noti  snnt    Rndolfnm  enim  primnm  Bnrgnndiae 
Transjoranae  regem  genniti  cni  nemo  dicet  fratres  fnisse  Eberfaardnmy 
Gebliardnm,  Gonradnm  Franciae  comites,  locis  et  gente  dissitos.  Hi  ^uoi 
Franci  et  longi  remoti  fnere  a  Welforom  avitis  praediis,  in  Bayaria  eC 
Allemannia  sitis,  qnomm  mi^ores  Scyros  origine  ex  Odoacri  Hernlornm 
regis  faoiilia  fnisse  et  cam  Saevis  in  Rhaetiam  Tenlsse,  alibi  rerisimile 
feci. 

25.  Veram  Gonradi  regis  aTnm  patemum  eraere  iicnit  ex  loco 
Skkihardi  de  Gasibus  S.  Galli,  sed  cormpto,  et  qui  prius  emendandna 
fnit.  Is  ergo  de  tempore  Lndoric],  noTissimi  regis  Germaniae,  et  Gonradi 
snccessoiis  loqnens,  haec  habet:  N&ndum  adkuc  iilo  tempore  Suecia  in 
ducahim  erat  redacta,  eed  fuco  regio  pecuUariter  parebat,  sicut  kodie  M 
Framda  [autor  Tlxit  sob  Henrico  III.  et  IV.].  ProcurabaMt  ambaecamerae, 
quoi  sic  vocabant,  nuntH  [hi  sunt  qui  in  capitnlaribos  missi  regii  dicuntoTy 
ex  quibos  resurrexisse  dnces  alibi  notaTi].  Prandam  ad  Alpes  tum  Werith^ 
here,  SuefHam  autem  PertoU  et  ErcMnger  fratres,  quarum  utrorumfus 
mutta  ditioni  subtractasunt  per  nmnificentias  regias  in  utroeque episcQpos 
[SueTiae  Franoiaeqne].  Surgunt  inde  invidiae,  et  od»a  utrorumque  in 
amboe,  praeter  ecekra,  quae  in  reges  ipso$  machmati  sunt.  HaUonem 
Framd  iUi  saepeperdere  moUti  sunt;  sed  astutia  hominis  in  faisam  rpgis 
gratiam  suasi,  quatiter  adAlpes  fraude  ejus  de  urbe  Pabinberk  detractus,^ 
capite  sU  plexus:  aUter  enim  pego :  atfer]  morbo  obierat,  quonifom  putg^ 
cancinnatur  et  canitur,  seribere  supersedeo,  Haec  autor,  cc^  iosignis 
esi  hic  locns  ad  intelligendum  Teteris  Germaaiae  statum,  explicandamqne 
resuscitationem  ducum  ex  dominicis  missis.  Loco  ad  Alpes,  manifestem' 
est  attendenU  legendum  Adaipert,  Itaque  pro  Terbis:  Frandam  odAlpee 
tum  Werinhere,  legendum  est:  Frandam  Adalpert  cum  Werinhere  [id  est 
Weraero  toI  Weriuherio]  procurabat.  Et  mox  iterum  pro  ad.  Alpes, 
legendum  Adalpert  fraude  ejus  [Hattonis]  de  urbe  Pabinberk  CBamberga 
Tol  Babeberga)  detractus;  nota  enim  bistoria  est  Et  Torba  Franci  iUi, 
ostendunt  prius  locutum  de  duobus  Francis,  Adelberto  et  WednerOy  ut  de 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBRII  249 

SveTis.  lleiis  argo  haec  «st  totiis  lod:  missos  domteieos  Adad*  A.H1. 

bcKtui'  ot  Weiiiioniiii  Fmiciav,  ut  BertoldDm  et  ErchiBgeram  Saeyiaai, 

adnunlBtrasse.    lUos'  Hattoni   archiepiacopo  MoguatinQ,  hos  Salomoni, 

epiBcopo  Gonstautltiisi  inlettos  foisse:  Werinero  ex  moibo  extincto, 

A4albertam  ftaade  Hattoiis<  perisse.   Hic  habemas  manifeste  duos  pri- 

marios  Franciae  rectores,  onam  Adalbertam  Babenbergeisem^  altenim 

Wemeram,  capat  stirpis  Babebergmsi  aemalae,  qaam  Wetterariam  qaidam 

Tocaat;  e^  Bon  minore  Jare  Wormaiieisem  dici  posse  arbitror;  nam 

WomatieBsem  Albericaa  vocat  Goiradom  dacem  ex  Gonradi  regis  stirpe 

ertwB,  ci^as  filias  Otto  etiam  Wormatiae  sedem  habait;  aliiqae  daces, 

ei  Spiram  yicinam  imperatores  ex  Gonrado  dace  orti  ornayere,  ibiqae 

tBmnlati  sont    Wemero  ex  morbo  decedenti  saccessere  filii  Gebehardas, 

Eberliardas^  Gonradas  comites,   et  Radolfas  episcopas,  cam  Adalberto 

ejosqae  fratribas  coliisi,    Hatto  antem  Wemeri  filios  sibi  coBciliayiti 

Adelbertum  persecatos  est,  et  commissis  inter  se  proceribas  ipse  arbiter 

sedit.  Appiicait  aatem  se  magis  ad  Wemeri  liberos,  qaippe  in  aala 

gratiesos;  nam  Weraeri  vidaam  Utam  daxerat  Amalfas  imperator;  et  ex 

ea  LodoTicBm  Jayenem  regem  genaerat^  firatrem  aterinam  Gonradi  Wor- 

BUtieasis  rel  Wedderavici  comitis,  qai   fait  pater  Goaradi  regis,  cai 

fanta  propinqaitas,  extincto  LadoviGO,  ad  regnnm  profecit. 

26.  Sed  malto  altias  asc^idi  potest,  in  Wormatiensis  familiae  origi- 
Bibas,  etsi  omnesgenerationnm  gradus  ostendi  noi  possint.  Et  rarsas 
hic  Ekkihardas  Sangallensis  facem  praelnxit.  Narrat;  at  Gonradas  rex 
ad  monasteriam  Sangallense  divertit;  atqne  infiremm  oraiorium  B,  Oth^ 
mari  oHtoriiaie  Romana  i»  iandmn  levaH  (nam  parentes  ejus  [id  est 
Bijores]  erantj  qui  vexaoeraiU)  eeque  rmcev  P*^  *P*^  interfuisset  factis^ 
ai  ^jus  aram  reddidit,  paHOs  quoque,  auro  et  argento  sanctum  placavU, 
Honc  locam  com  observassem,  amicas  eraditas  tion  minas  qaam  ingeni- 
esns  feliciter  condecit,  Warinam  ergo  inter  Gonradi  regis  m(Uores  AiissOi 
Botissimam  sancti  Otmari  persecatorem,  Garolo  Martello,  Pipino  regi  et 
Garoli  M.  initiis  contemporaneum,  cajus  nomen  non  differt  a  nomine 
Warineri;  atqae  adeo  ab  eo  descendisse  recentiorM  Warinam  vel 
Warineram,  Gooradi  regis  avam.  Gai  conjectarae  valde  applaosi ;  nam, 
nt  mox  aadiemas,  Warini  et  Werineri  vel  Warinharii  nomeo  idem  est. 
Ipse  sibi  objiciebat,  Warinam  Allemannam  noa  videri  progenitorem  Gon- 
radi  FrancL  Sed  snbjeci,  Warinum  Francam  AUemannis  rectorem  datam, 
qaod  Allemanniae  principes  Francls  tanc  rebellassent ;  idqne  veram 
deprehensam  est.  Nam  circa  a.  D.  730.  Allemanni  rebelles  a  Garolo 
Martello  snbacti  sant.  SecaBdnm  aBnales  Nazarianos  et  Petavianos, 
LoitfHdo  vel  Lantfrido  dace  occiso,  AUemannia  Francvi  snmmissa,  et  cnm 
Theobaldas  iteram  tarbasset,  a  GaroIomannO;  Garoli  Martelli  filio,  victns 
est.  Interfectam  ad  a.  74i.  habent  annales  Nazariani  et  Fetaviani. 
Laitfridi  filiam  facit  Hepidannas  ad  a.  D.  7i5.  Garolomannam,  Theobaldo 
victo,  compressisse  AUemannos,  habent  etiam  annales  Fnldenses  ad  a.  D. 
742,  et  cam  iteram  res  novas  molirentar,  compescaisse  a.  D.  746.  Ex  eo 
AUemannia  sobacta  qaieviti  loco  polsoram  dacam  proprioram  impositis 


Digitized  by 


Google 


2W  ANNALBS   IlfPERII 

k.  f  11.  ■^^<  ^^8  <^  cuMrae  Buntiif ,  qniles  Wtriftiis  (q«em  «ox  F^noicvai 
faisse  aadieom)  et  Rnotkardvs,  nt  Walafiidiis  diserte  testitar.  Hi  Yiphko 
regnante  eirca  a.  D.  758.  OtflMnrai  afOixere,  vt  kabet  Hepidaiuiiis. 
Srrarit  aatett  Goldastas,  qoi  WariinMi  sttas  stiipis  fiisse  pvtavit»  ude 
Gveli  erti  swit  coBiites  RareAsb vgeises,  postea  daees ;  nani  lUi  oHgime 
ex  Rliaetia  fiiere,  kic  FTaicas. 

27.  Ipsa  nlterior  discassio  BOfa  argnieata  sippedftarity  at  eolety 
ia  veris;  et  diTiaatio  certitidiiii  proplis  adaiota  est  Wvliiui  AlIenaA- 
liae  rectoren  iilic  iiisigmia  praeAa  ac<iiiisitese,  ^coDseataBenn.   Ita^fae 
SbeHiardiis,  f^ater  Gonradi  regis,  ex  ipso  descendeiis,  ilUc  Brisaom 
eastnnn  aliaqae  loca  teaait.    At  ipse  Wariins  non  AHeaHUHMS,   sed 
Francns  fiit;  nam  nt  ait  Warmannns  in  Tita  S.  Pirminii  c.  15:  FM  mt 
qMam  Weriiihenu  nomine,  aUa  Franeorum  nMliiaie  propagetiu.  Is,  ut 
porro  addit,  animnm  ad  farorem  S.  Pirminii  inclinaTit.    Itaqne  qnenn 
Walafridns  Strabns  in  yiU  S.  Galli  et  Radbertas  libro  de  origtee  S.  Galli 
Wariiinm  Tocant,  Warmanno  atque  ipsi  etiam  Ekliibardo  n  libro  pme- 
dicto  est  Werinbems.    Biograpbo  Otmari  calpatnr,  Pirminii  extolfitmr, 
nni  sancto  amicnS)  alteri  adrersns.   Addit  Warmanans  c.  28.  Widonean 
Csire  Udonem)  ex  stirpe  antiqni  illins  Werinberi  sive  Wariiii  progentttiiniiy 
coenobinm  Horbacense  in  propria  ditione  fofisse,  et  ex  ee  camptnam  ii 
locam,  qni  Lncns-Wilare  CBaschweiler)  nominatory  transi^  Jvssisse. 
Wido  ille  yei  Udo  faerit  Herimannl  Allemanni  dncis  f^ater,  Gonmdi  regii 
consangninens,  ex  patre  *  ejns  Gebbardo  natns. 

28.  Porro  cnm  et  RndolB  nomen  in  bac  stirpe  occnrrat  CRndollte 
enim  episcopns  Wircebnrgensis  alias  Gonradi  regis  patrans  firitX  RndoHiuB 
rel  Radolfam  Francornm  cemitem,  Futradae  Garolo  M.  nnptae  patreai^ 
^nsdem  familiae,  et  fortasse  Warlni  filinm  ftisse,  non  male  eomecit  idem 
amicns.  Saia  germine  ciaro  didtor  peftae  Saxoni  antiqno.  Worinatiae 
eam  sibi  copnlarit  Garolas,  testibns  annalibns  Loiseliaais,  a.  D.  983.  el 
Wormatiae  cam  ea  laetas  egit  a.D.787,  nt  scrlblt  monaahnnEgolisiieBsis. 
Circa  Wormatiam  antem  partem  patrimonii  bn|ns  familiae  faisse>  Jam 
dictam.  £t  Wormatiae  Gonradi  dncis  et  Lnitgardis  Ottond  H.  genitae 
filins  Otto  sedem  babnit,  domomqne  snam  episcopo  Barcardo  eoneessit: 

29.  Auia  duei»,  d&nUni  iomus  eeijam  praedia  ChrteH, 
AmuU  iaia  piu»  Oito  4u»  aique  benignm. 

Ita  Ditmams  in  prologo  libri  sexti.  Rndolft  ergo  bajns  nepotem  an(  ptO' 
nepotem  fnisse  Wememm,  Gonradi  regis  a?nm,  commode  dicitnr,  et 
fortasse  aliqnando  accaratios  inqairentibos  mediae  personae  aese  et 
tabalis  monumeiltisqne  aperient  Gonradnm,  Ottonis  M.  generam,  ex  bac 
stferpe  prodisse  infra  ostendetnr  ad  a.  D.  944.  Nnnc  tabnlam  snbficere 
e  re  erit: 

•)  patnio  e*rr.  Eekari. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII 


25f 


Warim»  yel  WorfBkmi 
€x.  alla  FcwctfMi  aoMlitato,  fiiotor  Pirminii,  porMcstor  Otntri.   Sx  ^os  goaoro  orti 
GoBraduf  rox  ot  Udoi  coraos. 


■Iflig 
{■porator. 


ft«dolAiO 

bmoA-   Hemiaiuiiif 

tis.         diix  Alo- 

mamiito. 


Gonradiis  dn ' 
dlctvs  WomiatieBsis, 
gener  Ottonis  Hagni. 


30.  Coaradumoiialto  qoam  praedecessommjiire  aoreqae  regnasse,  4. 9{{. 
res  gestae  osteiuhiBt.  Noc  coiqiiam  yeteram,  kvnc  mims  Gardlingo  ante- 
cessore  potaisse,  in  mentem  yenit.  Liberae  dndam  gentes  haad  regam 
arbitrio,  sed  commanibas  placitis  regebantnr;  sed  qnae  fere  regam  stre- 
anonuQ  sententiam  seqaebantar.  Neqae  plas  Conradas,  qnam  Amnlfas 
OTt  LodoTicos  aliqais  proceribas  indnlsit:  qain  potias  exempli  necessitate, 
feveritatem  prioram  aliqaando  excessit.  Sed  dadnm  imminnta  malis 
pnblids  regam  petentia,  proceres  libertatem  in  licentiam  vertebant. 
Jam  comitatns  in  Jns  haereditariam  iyerant:  mox  etiam  dacatns  in  easdem 
leges  vergere  coepere,  qni  antea^  mistam  ex  ci?ili  et  militari  manns,  ox 
merito  dabantar.  Qnod  olim  Bi^oariae,  Aqaitaniae,  Britanniae  principes 
habnerant;  qaod  minc  Rolloni  in  Neastria  indultam  erat,  id  paniatim 
Bargnndi,  Aqnitani,  Gothi  in  Gallia;  SaxoneS;  Bs^oarii,  Allemanni,  Anstrastt 
in  Germania  sibi  snmsere,  nt  daces  domi  certae  stirpis  haberent.  Nec 
aeqanm  visam  est,  minns  Germano  principi^  qnam  Staro  alicoi;  Polono, 
Bohemo,  ant  Wilzo  concedi,  qni  omnes  tnnc  Germaniae  obnoxii  habebantnr. 
Et  reges,  ant  novi  genere,  ant  degeneres  yirtnte,  aat  adacti  pnblica 
necessitate^  indnlsere  principibns  per  provincias,  qnae  sibi  per  iilos  iii 
regno  yindicabant.  Haec  tamen  non  lege  aliqua  curiata  comitiorum,  sed, 
quod  firmius,  pedetentim,  et  rebns  ipsis  eyaluere. 

3i.  Gonrados  Saxone  amico  nsus  est^  neo  dnbium  est,  mnlta  ilM 
indulsisse,  qnae  filio  ejns  Nbenter  negasset  Multum  prdfMt  Ottonfi 
autoritat  initiis  regni,  nt  principes  pleriqne  in  noyi  regis  potestate  essent 
Sed  Lotharienses  dilatos  Caroln^  Gallns  praeripuit^  fayentibus  Ragenario 
dudom  addicto,  et  illis,  opinor,  oomitibns,  qnos  sub  Ludoyico  Conradne 
presserat.  Ex  eo  Carolas  literarom  snbscriptionibas  largioris  haereditatis 
indeptae  annos  a^Jecit  Conrado  per  Hnngaros  aemnlosque  satis  ofii  ad 
Lotharingiam  recuperandam  non  ftiit;  quae  ab  Henrico  sucoessore  demum 
recepta,  et  Gdlis  domi  ti^naitibus,  itenim  tt  Irmfis  Giirmaniae  affixa  esl 


Digitized  by 


Google 


252  ANNALES   IMPERII 

A.  Ml.  Henricus  enim,  Hongiris  caesis,  qoietem  popilis  procuraYit:  Lotharieiisi-' 
bns  ad  corpns  rei  pnblicae  reYOcatis,  integritatem  regno  reddidit ;  cai 
tandem  mijoribns  fatis  Otto  filins  Italica  sceptra  et  Romani  imperii  decos 
adljnnxit  Eam  yetemm  BnmsYicensinm  prindpnm  gloriam  seqaenUm 
memorabnnt 

32.  Per  id  tempns  Theodericnm  regionis  comitem,  qnae  niuic 
HoUandia  appellatnr,  ejus  nominis  primnm,  Egmondense  Yirginnm  ordinis 
Benedictini  coenobinm  fnndasse,  MabUio  jndicat,  nbi  deinde  Theodericus  II. 
ejns  filins,  absoloto  opere,  ecclesiam  ex  lapide  struxit,  ibiqne  apod 
parentem  sepnltns  est  cnm  Hildegnnda  coi^nge,  ex  qna  tres  liberos 
snsceperat,  Amnlftim  comitem,  Egbertnm  Treyirensem  archiepiscopam, 
et  Erlindam.  Sed  qui  non  snnt  hvdns  aeri. 

ANNO  GHRISTI  012. 

Be  habita  admiBiftratioiiit  in  Germania  matato.  De  dncum  origine  et  potentia.  De 
coaAisione  aUodioram  et  feudonim  aeciita.  —  De  comitiii,  in  qnibiia  de  electiome 
Gonradi  actnm.  PopnU,  qni  ad  eanl  concurremnt.  Ottonis  Saxonis  magnanimitas. 
—  Trei  praecipuae  principum  Germaniae  fStctionea.  Gomitia  electionis  hfema 
habita.  —  De  regao  Lothariensi  sibi  snbjiciendo  cogitat  Gonradus.  ~  Gonradss 
in  AUemanniam  moreus,  Triburiae  diploma  dat.  Rndolfi  I,  regis  Transjnrani  ex 
Welfls  orti,  mors  et  liberi.  —  Gonradus  conciliationem  inter  Salomonem  episcopam 
Gonstantiensem  et  Rrchingerum  Bertoldumque  ftratres  tentat.  Gausae  dissidii. 
Gomitnm  horum  stemma  a  Blondello  propositum.  —  Gonradus  rex  quid  apud  S. 
Galium  eg erit.  --  Otte  dux  Saxoniae  obit.  BJus  uxor  et  liberi.  ->  Ottonis  elof  iuu 
Hascttur  ei  nepos  Otto,  postea  imperator.  —  BoUonis  Normanni  co^Jngium  ciim 
Gisela.  S.  Hartinus  Turones  relatus  antoritate  Ingelf  eri  comitis  AndegaTensis. 
Hujus  genealogia  et  maler  Petronilla  ex  Guelfis.  —  Garolum  Galliae  regem  hec 
nnno  regnum  Lothariense  adeptnm,  ex  tabnlis  demonstratur.  —  Notkeri  Balbnll 
obitus  et  scripta.'—  Berengarins  in  citeriore  Italia  regnat.  —  GonstanUnopolitana. 
Saracenica. 

A.  912*  1.  Exiinctis  in  Germania  Carolingis,  nora  se  remm  facies  aperit, 
Bon  Jure  populornm^  sed  habitn  administrationis  mntato.  Neqne  com- 
mntatio  ijino  ictn  ant  momento  exUncti  pristini  regis  nata  est;  sed  laten> 
tibns  incrementis  anteriornm  regum  provecta,  sub  pnero  sese  exeruit,  et 
qnasi  extnlit  caput;  Gonrado  regnante^  et  coUuctante  crevit;  Henrico 
demnm  concedente  praevaluit;  sed  sub  Conrado  Salico  demum  in  legem 
irecoepit.  De  qno  narrat  autor  veteris  chronici  Lnneburgici  rem  alibi 
incompertam,  quod  sciam:  hunc  primum,  ut  rex  eligeretur,  episcopis 
promisisse  magnnm  allodium;  principibus  magnum  feudum:  de  lovede 
den  Bisckopen  dal  srote  Egen  und  den  Leien  dat  grote  Lin.  Eqnidero 
omnis  potestas,  quae  Ludoyici  fuerat;  in  Conradum  successorem  translala 
erat  consensu  gentinm  Germanicamm :  neque  apparet,  Saxones  tut  Thu- 
ringoS;  ant  Bajoarios  aut  Allemannos,  ad  libertatem  proclamasse^  qua 
dndum  aequo  cnm  Francis  jure  frnebantur :  neque  de  divellendo  in  partes 
Germaniae  corpore  iilla  nunc  mentio  i^Jecta  est:  fallunturque  adeo,  qui 
nationes,  hactenns  Magno  Carolo  ejnsqne  posteris  servientes,  (si  diis 
placet)  nunc  sni  juris  factas  arbitrantnr.  Dudum  in  nnum  rei  publicae 
corpns  coierant;  in  qno  omnia  reignm  antoritate,  procemm  suffragiis, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  253 

popnH  Jvssii,  millo  ^ntium  discrimine  agebanfar:  nec  necessaria^  sodA,M2. 

■tiUs  SQccessionls  linea  habebatnr.    litaqne  stirpis  defectio  rei  pnbticae 

niliil  delrahebat.    Sed  mntatio  circa  optimates  inprimis  contigit.   Nam 

proceres  rai^ores,  din  snppressi,  sparsa  in  plnr4|et  minores  potestate, 

panlatim   necessitate  tempomm   et   infirmitate  regnm   renascebantnr. 

Dnces  olim   per  provinoias  stkb  mi^oribus  domns  Meroyingomm  coUa 

erexerant.   Cnm  enim  hi  regnm  antoritatem  ad  se  traherent,  hand  satis 

obsequentes  habebant  gentinm  rectores  aut  principes^  qni  genere  opibns- 

qne  pares  ant  snperiores  «ibi  Tidebantur.    Sed  Allemanniae  dnces  a  Mar^ 

tello,  Aquitaniae  a  Pipino  Jam  regO;  Batoariae  a  Magno  Garolo  oppressi 

snnl:    soli,  sed  aegre  superfuere  Britanniae  reguli  in  Galliae  angnle 

siTe  comu;  et  Beneventani  in  regnf  Longobardici  finibus  extremis,  qnibns 

ipse  Magnus  Carcrlus  jdiquid  indulserat,  ne  ad  Graecos  desciscerent   Ita 

pene  onnibus  ad  communem  comitum  ordtnem  redactis,  aboliti  reguli 

Tisi:  sed  pauhttim  per  missos  regios  et  militiae  praefSdCtos  ex  cineribos 

reTixere.  Carolus  Magnus  et  LudOTlcus  Pius,  posoente  remm  usu,  mitte- 

bant  in  proTlndas,  qui  in  comites  ipses  haberent  potestatem^  sed  delega*- 

tam  extra  ordinem,  et  lemporariam ;  qualem  archiepiscopi  in  episcopos 

orifiariam  et  fixam.     Itaque  et  archiepiscopi  in  capitnlaribus  alicnbi 

Bissis  ex  aeqno  Jungnntur  ant  oomponontur.  Sed  missi  esse  solebant 

comitnm  poffssimi,  qao  mi^or  scilicet  autoritas  esset.  iisdem  in  fidibnfr 

imperii  exercitos  credebantur.  Itaqne  Tulgo  honoris  cavsa  duces  appel<« 

lahantnr,  etsi  in  tabulis  regnm  nonnisi  comltnm  mentlo  esset    San» 

WalafHdns  Strabus  etiam  daces  archiepiscopis,  comites  episcopis  com*- 

parat    £t  cum  Jam  dudnm  honores  familiis,  nisi  magna  ratioa^  non 

adlmereatnr  ^'non  raro  plures  comitatnS)  aut  gratia  regmD;  aut  baereditate 

Tel  matrimoniiS;  in  nnum  rectorem  confluebant,  praesertlm  fal  regiae: 

faodliae  propinqnitate  •qiiadam  Innexns  esset:  qaod  quldem  Carolns  illft 

Magnas  non  f^cile  permiserat.   Nam,  ut  recte  in  Tita  ejus  Sangaliensi» 

mooachus :  nulli  comitum,  nisi  qui  in  c(mfinio  barbaremm  constitnti  eran^ 

plns  qnam  unum  comltatnm  ^tHquando  concesslt;  nec  facile  uniplnres 

ecclesias  abbatiasque  credebat;  ajebatque,  se  maile  mnltes  AMe§p 

quam  magnos.  Sed  facilitas  LndoTlcl  filli  oorraptloni  Tiam  apemit,  qni 

etiam  (Thegano  memorante)  regium  patrlmonium  Talde  immlanit,  fi8cali-< 

hu  praediis  non  in  ecclesias  tantum,  sed  et  In  militares  tItos,  beneficii 

lege  passim  sparsls.    Comitatibus  in  unnm  coUatls  plnribus,  acoedebant 

abbatiae  in  cumalum  opum,  quae  potentibus  commendabantor,  ant  TOrins 

comedeadae  dabantiR'.  Ingruentibus  deinde  barbaris,  toI  laborante  dTili^ 

bus  bellis  re  publica,  regum  indlgentia  indulgentiam  aaxit.    Ut  tamea 

iitegrae  proTlnciae  aliquis  cam  copMs  praeesset,  nondom  baereditariom 

habebator^  com  Tiri  Tirtos  legenda  esset:  etsi  haud  aegre  pateraa  potestas 

nerentlbns  liberis  concederetur.   Sed  inde  Jam  tandem,  regali  potestate 

iaclteante,  etiam  ducatns  haereditarii  resurgere  coepere;  et,  qui  mnltos 

eomitatns  contignos  possidebant,  nunc  etiam  militarem  In  lllis  et  missa- 

ticam  potestatem  nsurpare  ausi  sunt,  snmto  non  nomine  tantom,  sed  et 

inpeiio  ducam ;  com  antea  nemo,  nlsi  In  finibos  et  in  barbaros,  militi 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALSS  IMPERII 

A.  tl2.  pnMfsel:  lec  qvisqnui  siH  lisi  de  sve  allodiO;  Tasalloft  faeeit  p#S8«l; 
qMiqvam  aliiHi  in  ea  qioqae  re  subiAde  (eatataii  foisse»  capitnUria 
alicabi  yetaniia  ostea^ant:  donec^  sed  malto  serins,  eo  res  empit,  it 
auiiores  refam  yasall4pM^}onim  subvasalii  haberentnr.   Partem  dictoiui 
bacteias  narrata  probant,  partem  secntiira  firmabont    In  his  nostris  et 
yicinis   refionibos  Ecbertos  ille  S.  Idae  maritns,    missns  regiae  per 
Saxoniam,  ejesqae  exemplo  Reginbemas,  Lndolfes,  Henricas  Bab^bet- 
gensls,  Poppo  ejos  firater,  Otto  filias  Ladolfi,  yolgo  doces  dici  coepere; 
a  regibas  tamen  et  pontificibns,  et  moltis  aliis,  nonnisi  comites  yocamtnr; 
etsi  interdam  gloriosi  comitis  bonorifica  appellatio  etiam  in  cbartis  et 
pontificnm  epistolis  accedat,  yelati  cam  Berengario,  Bosoni;  Widoai  et 
similibas  nondam  regibas  scribont.   Yicissim  yerissimi  etiam  dacee  rel 
regali  honoris  cansa  regam  sese  missos  appellabant;  qaod  de  BritaasiM 
principe  sipra  notayimos,  manifesto  indicio,  missos  pro  dacibis  foiseeu 
Gonrado  Jam  regnante,  Ercbingeros  per  AUeoianniam  terom  petttas,  aliin 
dax,  aliis  camerae  nantias,  koc  est  missnf  regias,  appellator.  Sed  hoc» 
oredo,  noyissimom  missatici  Jarls  ezen^am  habemas :  mox  enim  Ger* 
mania  in  daces  sine  centroyersia  abiit,  qoibos  marchiones  et  palatiBi 
comites  et  cemites  proyinciales,  mox  snccentoriati  accessere.   Similia 
(hre  iisdem  temporibas  et  panlo  etiam  oitias  in  Galiia  acta  snnty  etsi 
Garolina  stirps  nondam  deieciaset  Itaqae  condadendam  est,  comitatas 
Jam  pridem,  st^  dacatos,  id  est  proyinciaram  mijornm  et,   nt  olim 
loqaebantor,  regnoram  yel,  at  hodie,  circaloram  administrationeay  mox 
dmnm  fbrmam  haereditarii  Joris  indaere  coepisse;   beneficiali  tamen 
oonditione,  qoam  sab  Gonrado  Sdico  lege  firmatam,  sont  qni  patwat; 
postremo  aotem,  indilgentia  Henriei  YI.  accedente,  qoi  yicissim  haeredi- 
tariom  snii  J«s  stipolabator,  allodia  feadaqoe  passim  eodem  modo  haberi 
eoepisse;  et  mox  sab  magno  interregno,  diyisiones  etiam  prindpatanm 
idieramqne  teiritorioram  indiscriminatim  inyaloisse;  nt  Jam  inter  pntri- 
moninm  et  beneficium,  demta  fotori  spe,  parom  interesset. 

2.  Ooo  tempore  aot  loco,  qoibos  interyenientibas,  qaa  forma  deU- 
berandi,  prima  Germanici  interregni  comitia  celebrata  sint,  ob  defectom 
ooitemporaneoram  annaliom  et  negligentiam  seqoentiom  ignoratar. 
Exemplo  tamen  eorom,  qaae  in  Arelatensi  regno  acta  sont  pro  Bosone 
et  Lodoyico,  non  dobito,  nmximas  antistitam  partes  foisse.  Archiepiscopi 
Sifraganeos  facile  trahebant;  ecdesiae  aotoritas  yeneranda  popoiis  pre 
Jore  erat  Hatto  amicissimos  Gonrado  habebator,  cojos  aemolorom  fero- 
eissimom  sostolerat.  £x  principibas  inter  Francos  Gonrados  ipse,  et 
consobrini  ejos  Gonrados,  Udo,  Hermannos  praeyalebant.  Ottonem 
praesentem  fayisse  consUt,  c^ug  sententiam  Saxones  et  Thnringi  seqae* 
bantor.  Aroolfam  Bajoariom  et  cognatos  ipsi  Erkingeram  Bertoldomqoe 
Allemannos  intenrenisse,  nec  affirmare,  nec  negare  sostineo.  Absentes 
eyentom  spectasse  malim.  Salomonem  Gonstantiensem  episcopoai, 
Gonrado  addictom,  pene  pro  hoste  habebant.  Sed  non  eo  minos  praesolom 
antoritate  res  processit  Ayentinos  ex  ingenio,  ot  solet,  Aroolfo  consilia 
et  animos  lacit  Yetos  Bi^oariae  regnom  pesascitare  conatom  ait  Omnes 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPBBII  W 

BfllmBi  procerei  e(  pmMifice»,  om  regi  defiuclo  iiferias  dedimHt,  A.  N2. 

huc*  regem  MkiUsse;  cojiifl  taiitae  rei  nullam  apod  reteres  yestigioai 

est:  imo  contra  Filigrimis,  praesnlom  Bajoariae  prirans,  statiiii  CoBrado 

adkaesii    arcfaieapellaiii  Imore,  vt  diplomata  testantnr.    Nec  ea  erant 

teoforay  nt  Bajoarti  per  se  contra  Hniigaros  stare  possent.  Bnuinenis 

fabiilam  silendo  sprevit.  Confodit  Ayentinns  acta,  Gonrado  ineunte  et 

extindo.  Lnitprandns  ccmsensam  popalernm  praedieat,  et  secnndo  demnm 

Conradi  aimo  rebeUiones  ernpisse  scribit  SiWitikindo  historico  Saxonico 

cicdimns,   qnem  Otto  Frisingensis  aliiqae  secnti  sonty  popalas  omnis 

Francoram  et  Saionam  Otteni  diadema  decemebat,    Sed  ille  onns  ob 

latatem  graviorem  deprecatoi  est;  rogatas  deinde  sententiam,  canctis 

adguraatibnsy  amore  reipablicae  Gonradam,  adversae  factionis  principem, 

et  tantnm  non  apertam  hostem,  nominavit.  E^jnsqae  Jadidam  omnes  secnti 

fenator:  qaanqnam  ego  arbitrer^  tam  validas  Gonradi  partes  fnisse,  at 

facile  regno  excidere  non  posset  Res  paMica  strenoo  principe  et  vivido 

indigebtt  in  tanta  procemm  licentia  etbostiamimmaaitate:  necmatnram 

Ottoni  q»i  yidebatar,  ot  simni  et  a  stirpe  regia  Francomm,  et  a  gente 

ipsa,  sceptram  avelleretmr.    Gaetenim  non  satis  vernm  apparet^  qnod 

Wilikiadiis  addit,  electo  licet  Gonrado,  aommam  tamen  imperii  apnd 

OttoBem  foisse,  qni  hoc  ipse  anno  deeessit*   Gonradom  Witikindns  el 

Hennannas  Gontractas  sacro  oleo  delibat«m  (id  est  coronatom)  fiiisse 

scnbnnt,  neo  dnbito,  eas  Hattonis  Mogontini  partes  foisse.   In  Henrico 

SQccessore  notatam  est,  qaod  anctionis  expirs  AMrit,  certo  indicio,  idem 

4e  Conrado  dici  non  potidsse.    Otto  princeps  sapientissimos  landabilis 

consilii  ingentom  fractara  talit,  eiqae  Gonradns  moritaras  vicera  reddidity 

Henrico  ejops  fitio,  qnanqnam  ho9l%  nomiaato.  Ita  aemoli  magis  virtotf» 

qnam  factiome  certarant.    £ant  nanc  scriptores,  et  decimum  secolam 

speiaant. 

3.  Qnantam  brentas  historicoram  intelligi  patitnr,  tres  Gefmaniam 
fiau^nes  scindebant,  anteqnam  Gonradns  ad  regnam  pervenit:  ona  eral 
ipsins  Gonradi  Fraacornm  principis,  cnm  fratre  Eberhardo  et  consebrinis, 
Uierhardi  et  Gebhardi  filiis;  haec  aalae  gratia  praevalebat.  Altera  Ottoaia 
dacis  Saxonnm  habebatar,  coi  nepotes  ex  filia  Bambergenses  fratrea 
adhaeseranty  sed  a  Gonradi  parte  oppressi  foere.  Tertia  Amalfi,  limilem 
B^oarinm  regentis,  cam  avanculis  Erchangero  et  Bertoldo  fratxiboa 
AJlMiaanis.  Gom  Otto  saas  inimidtias  rei  pablicae  donasset^  GonradnSi 
ttBitentibns  Hattone  MpgantinO;  Salomone  Geastantiensi  aliisqne  prae^ 
sal^as,  qnos  olim  regi  gratiosos  moltis  bmficiis  obstrinxerat^  ad  regnnm 
pervenit:  necAmnlAis  aatErchingeros  initiis  ejns  obstitisse  apndveteits 
legnntar.  Sospicor^  comitia,  qnilias  Gonrados  diadema  accepit,  hyemo 
knjns  anni,  non  procnl  Rheno  Moenove  acta.  Nam  Aprili  mense  enria 
regia  Fnldae  habita  est,  nt  apparet  ex  diplomate,  ibi  ipsis  Foldensibns 
^ldos  Aprilis  dato,  cnjns  excerpta  apnd  Broweram  extant,  snperiova 
Jam  anno  a  nobis  addncta.  Aqnisgrani,  qnod  capnt  Lothariensis  regni^ 
aiiiil  eam  potaisse,  mox  patebit  Ipsas  Jolii  Kalendas  FTancofarti  egisse^ 
oitendtt  donatio  Fnldensibas  facfa^  qnam  a.  D.  918.  totam  prodoceautt. 


Digitized  by 


Google 


255  ANNALSS  IHPBBII 

A.  WL  4.  RebQi  4otti  titemiqiie  con^ocftis  (qiii»qii]ii  hoc  oibo  praedttrlii 
l^lgironmi  mtfivs,  nullo  resistonte,  in  FnAcUm  Tbaringiamqae  penetrassc 
seHbttnr  continaatori  Regfnonis)  Conredvs,  Snonia  Oitonf  commondata, 
cnra  limitis  Paniionii  Amnlfo  relicta,  cni  dndnm  incnmbebat;  ipse  trans 
Rbennm  cogitayit,  ne  qnid  de  regno  decerperetiir.  S^  Gerardss,  Mat- 
fridns  alliqne  comites  regni  Lothariensis^  qnem  priratnm  hostem  habae- 
rant,  regem  nolebant:  et  Ragenarins  dvdnm  sese  Carolo  regi  Galliae 
applicnerat.  Itaqne  rex  nom  rires  sibi  contrahendas  intelligebat  fta 
expeditio  in  annnm  seqnentem  dilata  est;  etsi  Jam  tnm  immissiim  Lotha- 
riensibns  militem)  brevis  cfaroaolegia  Sangallensis  notei 

5.  Interea  in  AUemannos  Conradns  profectns  est;  et  pneter  aiiais 
eansas  inTitatam  iUac  pato  morte  Rndolit  Gaelftgenae,  regis  Transjnrani 
primi,  qaae  hoc  anno  costigit;  captatamqae  occasioaem  rec^ndf  regnf, 
qnod  Amnlft  mi^estatem  cokerat  Sed  incolie  fiUom  cognominiem  patri 
sorrogaTore,  aec  id  Tim  paratas  erat  Cimrados;   cai  eliam  m^or  do 
Lotharingis  rettaieadis,  qaam  Bargimdis  acqoirendis  cori.   Radotf^nn  II. 
per  25  tnnos  praeftiissey  inmtft  Hermannas  Contractns.    Patrem  e)as 
RadolftoL  qoMam  Slmtlingensem  vocint;  ex  hoc  cogitfomen  Mmimt 
toti  hnlc  generi  Rargaadfcorvm  regam.  Gollutias  in  commentariis  reram 
comititas  Bargoadioi  mtionem  affert,  qaod  piter  ejas  Conridos  in  cistro 
Stritlingeasi  nitos  essei.  Sed  hiec  reoentiorom  commenti  sont:  rectins 
Gnelflgenie  ippeNibontar,  ex  Altorfensi  scflicet  gente,  npad  Alleminnos 
Bi^oariosqoe  florente;  vnde  Goelftis  Jodithie  ttiae  LodoTico  Pio  noptae 
mitrimonio  posteris  ad  tantim  mignitodinem  Tiim  p«riTit»  ot  pronepos 
tandem  regnaret   HartaMntom  abbatem  S.  GalH,  gente  AUemannnm,  ot 
apparet,  regi  Rodolfo  propinqnom,  Eccardos  Joilor  in  Casibos  S.  Galli 
indacit;  qd  eaadem  et  Landale  TreTirensi  praesoli)  gente  Habesborgio 
800  Vindonissensi,  cognatom  facit   Filiam  Rodolfi  I  Waldradam  dnxit 
pestea  Booifkcios  marchio  Spoletiaoram  et  Camerlnorom,  ot  ex  Lnit- 
prando  discimos.  Aliam  filiam  WUIam  ex  conjectora  se  addere  ait  Qoer- 
oetanos  in  BorgandiciS)  Bosoni  marchioni  Tosoiaej  Htgonis  regis  flritri, 
tindem  naptim,  de  qoi  Laitprandos,  sed  qni  hanc  originte  nen  attigit, 
abi  maxime  locos  emt    Conridos  in  Aileminniam  moTens,  inclinante 
mense  Aogosto^  in  itinere  Triborlas  Tenit  ad  Rhenom^  obi  celebre  tonc 
palitiom  mgiom  erat    Tabalio,   qoas  Tolneros  inter  Pilitinis  edidit, 
ocmcessie  sont  monasterfo  S.  Michaelis  in  Aberinesbo^.    Woddlfiridui 
eane^ilarivM  (y%\,  ot  naptro  Aprili  apod  Foldam,  Udaiftidtu)  ad  viom 
FUegrini  arcMcappeUami  recepiaviL  Daia  iO,  KaL  Stf^tambr.  in  mmte 
Akerineaimy,  anno  dominicae  incamationii  9i2,  indict.  i3,  anno  primo 
regmi  Clmnradiflorioiismmi  rcfie.  Actum  ad  Triburiam  paiatio  regio  f.  A. 
ot  apod  Tolneram  in  diplomitibos  Pilitinis  hibetor. 

6.  Conrados  mx  in  Allemannia  omnibos  in  fidem  acceptiS;  id  potissi- 
mnm  egit^  ot  pacem  poblicam  toeretor,  et  Salomonem  Constantiensem 
episcopom,  enndemqoe  Sangallensem  Aogiensemqoe  abbatem,  com  £n 
chingero  et  Bertoldo  fhitribos,  polentibos  Tiris,  conciliaret  Eoram  origo 
nospiam  prodita  ast.  BlondeHos  coi^ectaras,  nescio  qoaS;  secotoS;  nobis 


Digitized  by 


Google 


AJf^NALBS  IMPERII  257 

iirpas  in  teMdt  deliaeat,  qnati  Mttttas  ex  «o  wro  TeniMet  firoliaii-  A.  912. 
^eniii  comiten  Erchaageri  et  Riohardis,  Carolo  Crasso  nuptae;  patrem 
'aisse;  ex  secando  Erclian^ro  natnm  tertinm,  cum  Bertoldo  fratre  el 
j^QQigande  sorore,  primam  Lnitpoldo  Pannonici  limitis  marchioni,  dein 
Conrado  regi  napta.  Fratres  aegre  talerant,  episcopam,  Hattonis  patrodnio 
m  ault  gratiosum,  praedia  ad  Jas  fisci  pertinentia  munere  regio  obtinuisse, 
qoae  eo  ipso  administrationi  ipsorum  subtrahebantar.  Si  Ekkehardo  San* 
gallensi  credinHis,  SaloiMmi  jam  Amalfo  regnante  indignati  sunt  ob 
qnaedam  SangaUeasibas  da(a,  ad  Potamam  oppidim  pertinentia,  quod 
nuntioram  camerae  Jaris  erat,  id  est  abi  missis  regiis  residere  mos  erat 
Id  oppidum  postea  ad  Welfos  peryenit,  «t  in  eo  noTissimns  antiquae 
stirpia  Welios^  fraterKanigundis  Azoni  Esten^  nnptae,  decessit  Fratres 
MaguBliam  yenire  Jossi,  ibique  pacis  turbatae  damnati,  aliqaamdiu  Ihgel- 
hemii  in  vincalis  detenti  sant;  sed  Salomone  ipso  intercedente,  per 
Hatfonem  liberantur.  Haecs  fabulae  suspecta  suni  Srkangerua  certioribus 
antoribus  sub  Conrado  captifus  et  exul,  libertate  recepta,  iCerum  et  gra-* 
riufl  oiendit  Sed  Ekkehardum  audire  pergamus :  species  deinde  amicHiae 
fuit;  sed  cum  aUquando  Constantiam  invitati  lauteque  habiti  essen^ 
episcopus  Jactantior  inter  caetera  soa,  quae  laudabat,  dibanum  Sangal- 
leasibus  esse  dixit,  ubi  uno  oalore  mille  panes  coquerenfur;  Metem 
etiam  suufn  aeneum,  nescio  quem,  praegrandem  memoravit;  postremo 
esse  sibi  pastores  oTium  dixit,  qui,  si  faeiem  Tideres,  quantiTis  pretii 
haberentur;  quibus  ipsi  hospites,  nobilissimi  Tiri,  capita  detractis  pileis 
inclinaturi  essent.  Id  hospites  fratres,  qui  caetera  patienter  audierant, 
risu  aspemari.  Multo  post  tempore,  id  est  hoc  anno  praestntOy 
Conradus  rex  Constantiae  fiestam  Domini  natalitium  celebrasset, 
proxima  die,  quae  S.  Stephani  nomine  inscripta  est,  ad  Sangallenses 
uyigans,  illic  reliquom  sacri  tridui  egit;  episcopo  abbate  Constantiae 
manere  Jusso,  quasi  Tice  permutata.  Sed  ibi  interea  nova  iraram  cansa 
ei  re  ludicra  nata  esi  Magistri  pastorum  doo,  homines  sylvestres,  sed 
prolixis  barbis  venerabiles,  forte  ursum  cerTumque  recens  ocdsos 
attalere.  Salomon  memor,  quae  olim  Jactasset,  hos  sabornatos,  TOhtt 
Tidnos  et  liberos  (hodie  nobiles  dicerentur)  oiferre  lospitibus  praedam 
tinquam  propriam  Jussit.  Fratres  prindpes  pro  humanitate  sna  assorgere, 
et  pileis  detractis,  inclinato  reverenter  corpore,  gratias  venatoribos  agere; 
sed  re  mox  cognita,  impatientiaSy  quam  pro  rei  merito,  sese  illusos  dolere. 
Bex  reversus,  intellecta  cansa,  interposuif  sese,  ostenditque,  haec  ad 
kOaritatem  comparata,  risu  vindicanda:  sed  illi  contumeliam  interpretati 
sut;  et  tunc  qoidem  pressere  iram,  quae  postea  violentios  erapit.  Ita 
■Bgae  utrosque  seria  tandem  in  mala  duxere. 

7.  Rex  ad  Sangallenses  reversus,  oratorium  beati  Olhmari  adiit,  aoto- 
ritate  Romana  inter  sanctos  recepti.  Ita  Ekkehardus  loqoitor,  canonisa- 
tionis  (quam  vocant)  exemplum  nobis  praebens  non  poenitendae  veto- 
statis.  Ibi  Conradus  memor,  Warinom  et  Ruodhardam,  qui  Othmaram 
olim  vexarant,  inter  parentes  suos  fuisse,  serica  veste,  argento^  aoro, 
oblatis,  tanqoam  capitis  soi  pretio,  qaasi  ipse  laesisset,  sanctam  placavit : 

AlllAtlS  mPIRII  TOH.  II.  \J 

Digitized  by  VjOOQIC 


258  ANNALBS   IIEPBRII 

latiie  m4<lTes^  a»  tMrbare  cognatos  dedineit.  Praeterea  rex  iater  firatres 
«oii84)ripto8  50  htberi  Toivit,  et  in  coeaoMo  Jocimde  egit,  seTeritatem 
mo&acbomm  temperans  regla  lilaritate,  et  animvm  a  gravitate  saae 
dignitatis,  isqiie  ad  InsiM  cntt  pneris  tiroaibns  laxanis;  qaae  prolixiai 
expoaita  ab  Ekketaardo,  ostendont,  principem  omninm  Imanim  homineiB 
fniase. 

a  Ottonem;  dm^em  Saxonnm  C^w^  SMtiins  presbyter  Ottonem  de 
Bnm^vic  appelUt)  hoc  anno  obifsse,  statno  «x  antiqnissimo  necrologio 
fnideosi,  in  qno  ad  a-  D.  912.  (rerins  anni  finem)  wba  habenter:  0. 
Otto  cames.  Idem  mortem  Lndorici  regis  habet  anno  praecedento,  et 
Hattonis  archiepiscopi  seqnente  ♦,  ^t  Cowiadi  ipsins  a.  D.  918.  exennte. 
Etiam  Reginonis  contiMMtor  Ottotis  mortem  in  hoAc  anmrai  refer^  et 
Lnltprandns  Htnriomq  e$as  iilttni  iA  GonHEidnmi  InstirTexisse  scribit  auo 
rogni  secumdo.  Mor^  Ottonis  a  Ditmaro  episeopo-in  2.  Kal.  Decemb. 
rehia  esL  Enndem  diem  habent  fasti  necrologi  majoris  ecclesiae  Hildes- 
hemeimis  his  Terbis:  Steundo  KaL  Deeemb,  Oddo  emm,  Lambertns 
Schaftiahkirfeiisis  aeqne  LndoWci  obitom  in  annnm  912^  et  Ottonis  n  913. 
differt,  c«i  Schatenias  assentitar;  aanalista  Saxo  nostor  in  a.  D.  914^ 
ehnyiicoii  Bmnsyicense  pictnratnm  Gonradi  Bothonis  in  9i6^  qnibns 
Oispar  Sagittartas  fatet,  Tir  doctas  et  diligens,  et  qoi  nostris  temporibns 
ri^gkmam  Genpiniae  historiam  caratins  traetare  coepit.  Is  in  Thnringicis 
non  Tidet,  qtioiiNiido  prsfodicari  tantopero  possit  Ottohis  potentia  et  anto- 
rttas  svb  €k>nrado,  qno  regnante  taib  param  Titit  Sed  exaggeratam  a 
Witllmidojam  notaTimus.  Ego  necrologii  Falteiisis  testimoi^o  sta&dnm 
censeo.  Obiisse  in  €iandeshemensi  monasterio  testatar  Roswita,  «t  qoidem 
sex  mensiom  iBtervallo  ante  Odam  matrem.  Ottoni  doci  conjnx  Hedwig 
f^nit,  mater  HOnriol,  teste  Ditmaro  et  Mathildis  reginae  biographo^  qii 
Henrici  pronepote  regnante  Tixerant.  Itaqne  concidit,  qnam  malti  credi- 
dere,  daplex  cam  ^mo  regia  affinitas,  et  Henrid  Aacnpis  origo  ex  Garo- 
lims ;  qoasi  Otto  sororem  Lndovici  novissimi  regis,  hic  filiam  Ottonis 
dnxisset,  et  ntriqae  Laitgardi  nomen  fniaset;  qaod  etiam  Baccetias  ia 
tabalas  snas  genealogicaS'  regiae  Francornm  stirpis  retnlit.  Nam  Lndo- 
Ticns.  adolescens  nxorem  non  habnit,  nec  qnbd  constet,  legitimam  sose- 
rem;  et  Otto  afinitate  (nisi  per  sororem  snam  Lnitgardem,  I^doTite 
Jnniorf,  filio  Germanici  naptam)  ^  Uenricns  filias  ejns  sangnine  fhmiiian 
regnatricemnonattigere.  Witifcindas  habet,  bines  aliosOttoni  filios  fniaae, 
Tancmaram  et  Ladolfom,  ^ni  ante  patrem  obierint.  Biographas  Malhlldi$ 
solam  Tancraaram  cam  Henrico  nata  minore  meoKirat.  Omnes  ex  Hed- 
wige  natos,  annalista  noster  nondnm  editns  ***  prodidit,  ot  narratioiieB 
addit,  qnam  aiibi  non  reperi:  hos  Gandeshemensi  ecclesiae  de  dote  11 
mille  mansoram  plarimam  adimere  conatos;  Henricnm,  nbi  eos  a  coitaln 
roTocare  neqaivit,  dttrimentnm  ecciesiae  de  sna  portione  sarcire  Toltiese: 
mox,  qoi  hoc  modo  ad  deteriorem  conditionem  redactas  Tidebatnr,  fareiie 

•)  anno  wbseqnente  Bckarim».        •♦)  el  intert  KcUrHm,       ♦^   Stxft  corrt^ 
JEetor*». 


Digitized  by 


Google 


ANNAI/IS  lUPBRM  259 

Dbo,  mnia»  et  pBlenis  «Dplioiii  ol^liiiiu^e.  Primiim  Uberapoteatat^  jl.9i2. 
regnasse  in  Saxonia,  qnod  Witikindua.ail^;  maliJii  a4  f^gBiiim,  qnam  ^nea^ 
tom  refem;  haOenM  enfm  ^xpnia^  reotQres  regil^ns  subearant.  Keque 
patre  plas  potnit,  qni  m  Qmnefli;  f  ntrifr  {Mteaiatem  4mpelra?it.  lOitoiidm 
canoBioamm  regolarinm^seUeginm  ^n  tniMbnigioo.mente  coUooasse,qnod 
poslM  Hermannns  BillingMes  ia  moMBtacism  S,  Hichaelis  ?ertit|,  jam 
snpra  dictum  estb  .  '   <   :         * 

9.  Ottoiis  sapientia  .et.antQtitai  celebrantnr.  Piimae  in  Italiam 
expeditionl  Amnlfi  plnriaHim  momentl  attnlil,  FJUium  «jns  Znendl^oldnm 
gmmnm  kaboit.  Snb  LndoTioo  adelesoente  potentlam  domi  finnai?it; 
nam  in  anla  Conradi  gntia  Qbnmbfahatnri  censiliis  el  £liQ  feliz,  cnl 
sceptmm  recnsando  parariL  Aceessit  et  ille  falioitaticnmnlusy  udnepotem 
ex  filio,  Ottonem,  qni  postea  iqjiperaTit,  octidao  ante  ebitnm  annm  natnm 
fidereC.  Ita  enkoi  diserte  Koswita: 

Scikcei  ante  He^  oet&,  ioiidem  fuoque  neete$y 
Ouam  imde  ocoaeue,  miserabiHs  ^ccidM  hufus, 
ipeiut  naio  te^  quamdogue  futuro^ 
NaecikarHengkafamomfliuBOddp; 
Oui  fuU  eleeinM  regie  fieitate  perennie 
Primiue  Sasonum,  rex  poH  ipairem  strenuerumt 
Au^uetue  Ramanor^mtpariterque  potentum. 
Habemns  ergo  Ottonem  Magnna^imnlo  aote  bitfns.nniil  finem  natonu 

10.  In  Gallia  RoUonls  .matrimoninm  cum  iilia.  regis  Gisela  boe 
Tel  seqoente  anno  contigeffit;  sed  nos  praecedenle  narrare  occnparimns. 
Ex  eo,  cessante  )am  metn  intasionis  barbarlcae,  passim  corpora  sancto- 
rum  ad  antiqna  conditoria.  referri  coepef  e.  $.  Martinnm  Tnroneiiaibni 
Antissiodorenses  reddere  negabant*  Sed  exlorsit  Ingelems  Gastin^iis 
comeSy  Andegavenainm  etiam  ex  regia  antorilAte  consnl ; .  sed  consnlalns 
circa  bnec  lempora  significabal  comitivam  dignitatem.  Uam  Albericns 
ad  anuQna  seqnentem  ex  dictis  S:  Odonis  Clnniaoeaisis  abbalis,  addens 
nsn  if^acundam  fabnlam:  Sancti  Martitti  corpus  in  itinere  tam  ptodigim 
niracnloriim  ftiisse,  nt  etiam  inriti  sanarentnr.  ?fam  duea  paralyticos  ie 
■oibo  siio  Tictitantes,  cnm  frnste  fiftgere  venientem,  sanctnm  conaren- 
tn,  a  sanitate  deprehensos,  resipuisse.  Bx  historia  vetere  consulnm 
Andegatensinm  discimds,  TertnUo  comiti  Gastinensi  ex  Petrdnilla,  filia 
thicis  Bnrgnndiae,  logelgerum  natum.  Hnnc  Albericns  nepetem  Hugonii 
Bnigniidiae  dncis  facit.  Is  Hnga  non  ahns  esse  potest,  qnam  Hngo  abbas 
Welfigenn,  qni  multis  dux  Burgundiae  appellatur,  idem  filius  fraterqne 
Ganradi.  Petronilla  igitor^  sororHugonis  et  minoiis  Conradi,  filiafy/srit 
Conradi  majoris,  quem  filium  Welfi,  fratrem  Judithae  imperatricia  Inisse 
constaL  Conradus  minor  oomes  Paristorum,  etiam  dux  BuFgnndiae  ap- 
pelian  solet;  efnatus  Rudolfus,  tandem  in  parte  Bnrgundiae  trans  Jnram 
Tegnavit.  Hnic  ergo  regi  Ingelgems  consobrinna  fnit.  At  Fetronilla  etlam 
Odonis  Francomm  regis  soror  erat^  sed  tanium  ex  Adelaide  commnni 
matre,  post  Conradnm  Roberto  Forti  nnpta.  S^iHcel  in  C^llicis  nnnc 
pro  hisloria,  quae  defectn  scriptomm  stenlescily.  genealegiae  texenAae 

17* 

Digitized  by  VjOOQIC 


260  ANNALKS  IHPEBII 

A.M2.  MMHt;  nam  in  hoc  seculaiii  fere  inciduit  origiiies  explertbiles  illietrini 
familianm.  Gaetera  langaent  ajmales. 

11.  Garolnm  tamen  din  torpenteffl,  jam  tandem  spes  angendi  repi 
exeitarit  nenunqne  ingerebat  se  illii^tana  non  satis  nti  gnare.  Fal- 
conis  factio  pene  pnernm  regem  fecerat:  Odone  aemnlo  extincto,  redia- 
tegrarit  regnnmi  qnale  fratres  babnerant:  nnnc  per  mortem  LndoTid 
adolescentis  Germaniae  regis,  Lothariense  accessit,  cnjns  propioren 
Rheni  partem  nec  pater,  nec^  nisi  breri  transcnrsn,  ^ayas  ipse  tennerat.  £a 
portio  erat  Germanici  Joris  inde  a  Pli  filio  Ln^Tieo^Germanico.  Lndoricas 
htajns  filius  etiam  reliqnam  partem  acceperat,  cedentibas  Galliae  regibns. 
Exinde  Germanici  corpoHs  membmm  omnes  Lotharienses  facti  yidebai- 
tar,  et  in  ejus  societate  nsqne  ad  Conradnm  mansere.  Nonc,  qoo  Jore 
qnave  iajnria,  Garohim  nltro  accibant  proceres  Gonrado  inimicL  Nec 
magnnm  tantnm,  sed  et  facile  incrementnm  ftiit;  qnamyis  Ultnjectnm  ob 
'  situm  in  Gonradi  poiestate  mansit,  aUaqne  Ticina.  Ergo  annos  largioris 
indeptae  haereditatts  Garolnm  ab  hoc  anno  computasse,  yariis  tabulis 
consideratis  statonnt  Sirmondns,  Labbens,  Mabilio,  Balnxins  aliiqoe 
harum  rerum  peritissimi  yiri ;  etsi  a.  D.  916.  dennm  a  Lotharingis  recep- 
tnm  scribat  Sigebertus,  inrebns  qnliem  snamm  regionnmiion  spemmidDS, 
sed  tamen  chronologiae  non  tonns  antor.  Perplexos  nos  reddmit  fireqoMh 
tes  in  temporom  nomeris  per  chartamm  yetemm  exempla  corraptelae: 
cnnctis  tamen  coltotis,  f>Iora  hnc  conspirant,  nt  annns  praesens  noyie 
Caroli  epochae  primns  eredatnr.  Et  haesitationem  postremo  «xemit 
diploma  originale  Garoli,  a.  D.  917.  datnmy  a  Mabilione  inspednm,  de 
qno  mox.  Tabnlisergo examinatis,  praeponderare  deprehendi  sestentiaB, 
n  yiris  doctis  receptam,  primomqne  annnm  regnantis  apnd  Lotharingos 
Caroli  praesentem  esse,  jam  inde  ab  Aprfli  mense.  Itaqne  in  placito 
pnblko,  circa  yemnm  tempos  habito,  popnlis  agnitnm,  pascha  DomiBi 
in  ea  regione  celebrasse  Judico.  Grescebat  autoritas  prfndpis  hoc  soc» 
cessn;  nam  et  Frandae  orientdi  inhiabat-sanguinis  jnre,  et  renun  noya- 
mm  spe  asseclas  inyeniebat.  Sed  imparem  fortunae  ot  aUis  obooxioni 
postreme  etiam  soi  desUtoere.  Nnnc  tabnlaram  Caroli,  regnam  Lotharin- 
gicum  sibi  tnbuentis,  indicnlam  subjiciamns,  qnas  in  sno  singiilas  anno 
explanabimus. 

A.  D.  913.  ind.  1,  regni  2i,  redintegrati  16,  iargioris  haered.  2.  pro 
Ratbodo  archiepiscopo  Treyirensi. 

A.  D.  914.  ind.  2,  regni  22,  redint  17,  larg.  haer.  3.  pro  Gorziensibns 
monachis. 

A.  D.  915.  ind.  3,  regni  23,  redint  18,  larg.  haer.  4.  pro  S.  Lamberto 
Leodiensi. 

A.  D.  916.  ind.  4,  regni  24,  mdint.  19,  larg.  haer.  5.  pm  monnsterio 
Balneolensi. 

A.  D.  917.  ind.  5,.  regni  25,  redint.  20,  larg.  haer.  6.  pro  ecdesln  Com- 
pendiensi. 

A.  D.  9ia  ind.  6,  regni  26,  redint  21,  larg.  haer.  6.  (forte  7.)  S.  Ger- 
man.  2.  Id«  Maji,  apnd  BesJium. 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS  IMPILRII  m 

A  D.  919.  iBd.  7,  regiii  37,  redial.  22,  Itrg.  luiir.  8.  pro  ecclesia  Tre-  ^  MZ* 
Tirosi  Mnae,  pro  ecdeiia  Ceiipeiidieisii  pro  abbetia  BroftieBSi 

A.  D.  920.  iBd.  8,  regni  96,  redittt.  23,  larg.  haer.  9.  Ganerac.  6. 14. 
Sepieaili.  apod  Beslivm. 

A.  D.  921.  ind.  9,  regni  29,  redint.  24,  larg.  Iiaer.  10.   Pactnm  Bon- 
ei  praeceptun  pro  monasterio  S.  MaurL 


12.  Anastasiiim  papam  kee  auo  defuKtiim,  Hermauiia  Goiitractaa 
Iradil;  sed  ea  mors  in  seqeentem  differri  debet  Notkeri  exitna  hidiis  est 
anni,  Tiri  clari,  et  apnd  Sangallenses  stadiomm  magistri.  Diem  ^ub  ^or-* 
tnalem  a  Non.  Aprilis  constitnnnt  ephemerides  S.  Galli  apnd  Goldastnm 
in  rebns  Alnmannicis.  Balbnlns  ab  impeditiore  sermone  dictns  est,  sed 
non  perinde  mens  baesitabai  Qnaedam  de  iilo^  Vosdns  in  bistorids 
Latinis  et  Caveus  in  scriptoribos  eoclesiasticis:  atqne  bic  qnidem  ex 
epistola  Jodoci  Mezleri  ad  Goldastnm.  Sed  mimm  est,  biograpbnm  ab 
iis  nen  landatnm,  nempe  EklLebardnm  decannm  de  vita  ejns  a  Goldasto 
in  AUemannicis  editam,  secnli  tertii  et  dedmi  scriptorem.  Ait,  Notgemm 
ex  pago  TnrgOYiensi,  yico  cni  nomen  Helig-gan^  ortnm  nobilissima 
familia,  qnae  Carolis  et  Ottonibns  cognatione  Jnneta  iUsset.  S^  qnod 
idem  scriptor  habet,  Ottonem  Magnnm  ad  monasterinm  ? enientem,  bunc 
nepotem  Tocasse,  ad  alinm  perlfnet  Notgemm,  qni  etsi  Juvenis  snb  hoc 
eaesare  abbatiam  loci  obtinuit.  Itaque  scriptores  errantes  etiam  Vossinm 
decepere.  Notgems  autem  noster  inprimis  per  cantica  carminaque  sacra 
innotnit;  sequentiaeqae,  ut  Tocant,  qnae  receptae  in  ecdesiis  celebratae- 
qne  fnere :  et  in  ea  re  cum  Carolo  iinperatore  (id  est  Crasso,  ut  inter- 
pretor)  certaTit.  Martyrologinm  ejus,  etsi  imperfectum,  Canlsius  edidit. 
Didtnr  et  extare  apud  Sangallenses  Tita  S.Galli,  carmine  scripta  libris 
tribns,  ei  Tita  Fridolini  ex  Hibenia  abbatis,  qui  claustrum  Seckingense 
stmxit  His  Vossio  memoratis,  CaTOus  ex  Mezleri  epistola  addit  Elud- 
darinm  libelli  notis  picti  itidem  superstitem;  item  de  expositione  sacrae 
scriptnrae  libmm  nnnm,  epistolarum  ad  diTorsos  lib.  1,  de  musica  et 
fympbonia  lib.  i.  Sed  qnod  teriio  Notgero,  Saagallensi  seculi  XI.  mona- 
^,  Lnbeoni  dicto  eiphysico,  etiam.nobili  Tiro,  a  Mezlero  hymni  ecde- 
tiastici,  et  Terdones  Tentonicae  psalterii  et  lobi  et  moralium  Gregorii  M. 
tiibnnniar,  haereo;  cnm  diseFte  biographus  Balbuli  hunc  dicat  psalterium 
de  Latinn  lingna  in  barbaiicam  (id  est  Tulgarem)  (ranstulisse;  addatque, 
UbnoB,  cnm.scriberet  ipse,  in  armario  Sangallensi  extitisse.  Goldastus  in 
fmelatione  Allemannicomm  de  Ekkehardo  illo  Juniore  tractans,  a  nobis 
aUqnoiies  adhibito,  bunc  ait  Moguntiae,  iempore  Aribonis  archiepiscopi 
Mognniini,  imperatrid  ibidem  forte  agenti  (quam  Giselam  fuisse  snspicor) 
TersioBem  Teutonicam  Notkeri  Labeonis  physici  transcripsisse.  Id  opus 
(addit  Goldastns)  nunc  in  nostca  mMiu  est.  Nnperius  LaloTora  Tolosas, 
Siamtnsi  legatione  obita  clams,  enndem  libmm  apud  HelTetios,  cnm  ibi 
regis  soi  causa  Torsaretnr,  nactns,  Johanni  SchiUero  Jureconsulto  Ger- 
mano  ia  patriis  antiquitatibus  praeclare  Tersatp  edendnm  commendaTit; 
sed  qni  morte  praeTentns,  pensnm  non  absolvit. 


Digitized  by 


Google 


2C2  AKNALES    ItfPBRII 

1*112;  18*  Ctttrioreii  Lottgob»did't«giil  p^nUfm  Berengtrits  refobal:  sed 
neqiie  apvdBMeTeiitaiioB  allqvait  ^fm  fitteMm  habitam  pute^et  vereer, 
'ol  Spoletaii  satia  panenjii^  si  igeUmdis  engvstak  mater  Ltmberti,  vel 
Wido  oonsobrinns  svperfuit.  Adelbertos  Tascas  ambigvi  etga  reges  ob* 
seqnii  eijat:  caetera  fegionom  in  potestate  Berengarii  faiise  poto.  Itafie 
is,  referente  Sigonio,  9.  Kal.  April.  a  Sibicone  Patavino  episcopo  edoctu^ 
basilica  ab  Ungaris  cremata,  tabulariam  sedis  perisse,  yetera  regnm  pri- 
tilegia  insCavnrrit,  anno  regM  vigesimo  qointe. 

14.  GoistaiitiiopoliAlexanderLeonis  l\ratereamfiIioeJas  impobere 
GoBStantfno  regnans,  anno  noBdm  ant  Tix  expleto,  cam  intemperanter 
ttrisset,  ex  stngvlnis  preflvvie  decesstt.  Ita  solos  tliqvamdiv  sceptrt 
iemiit  pver,  matre  Zea  cvm  tvtoribvs,  int«r  qvos  Nicolaas  ptirianAa,  rev 
admfnistrante;  devec  Romanns,  a  classis  phief<ecto  assvmtvs  collega  te- 
perii,  Zoen  amorit,  oanetaqve  in  se  traxk.  Apnd  Saracenos  Uispaniae 
ttctincto  Abdallae  saccesstt  Abderamen  diclas  Almansor  (nepos  ex  filio 
Mahemete,  vt  qvidam  ▼olmit)  et  div  regnaTit.  Califem  se  ferebat,  S^os 
non  cvrans;  qao<d  circa  eadem  lempora  et  In  Afiriot  Saracenvs  prtecepe 
Mabomet  focere  ooepit,  qvi  se  Fatima,  Mabometis  seotae  aotoris  tlia, 
ertvm  ferebat.  Ita  vtlac  1n  tres  califatas  abfit  tmperivm  Saraeenorvm. 

ANNO  GHRISTI  91S. 

CofiradM  rex  flriutrt  Thnriii^tft  ItttiHto  dici  ftdimere  tentst.  nftoriola  de  for<iie 
pernidoM  tb  BMtcMie  fro  HeMico  par^to.  ^  Torqiiet  BlMiVl  Walkenreda^  MleB- 
ditv.—  HenricntJltttOAi  iafeBtttt  ptrtedit  adii»it,BoroliMrdtMBtrdaB«aiqiieTlMnvt- 
gft  et  Stxonit  ezpellit.  —  De  obita  Hattonit  trchiepiscopi  Mognntini.  Ejts 
eloginm  et  tbbttiae,  qnibos  praeftiit.  Fnldensem  non  habnit.—  Successio  abbatam 
Ftldenslnm.  —  Gonrtdns  rex  in  Yf eftftlit  et  Hassla  ftatt.  Ezpedilionem  ia  Lotha- 
tlngofl  foscepit  tttllt  effeett. »  Garolns  rex  1n  ^TbeedoniB  rina  Trerirenfl  ecdetiae 
piiTifogivm  •OBoedit  -*  Vpgtri  t  BtJotiUt  eCHitBtBBlfl  deritti.  -^  De  Udalrid 
comitifl  Allemtnnici  fttif  et  posteris.  -;-  Antsttsias  ptpt  obit,  snccedit  Ltnde. 
Otbertns  Strtfbnrgenfif  epifcopns  occis ns.  Einhardns  episcopns  Spirensis  excoecttus. 
Gonradi  Cnrdboldi  et  Werlnheri  ejns  fratrif  Origo.  Covradnf  rex  Brchingerf 
AlleiBaBBi  flororem  dncit  nxorem.  Odt  (ixer  lAidoH  Stt^niim  dndfl  ebit 

A.913*  ^*  Gonradvs  rex,  inteflecta  morte  Ottoiiis  Saxonnm  dacis,  ex  Alle- 
mannia  in  Westfaliam  prdperavit;  Inde  fh  Lotharienses  motvriis.  Nam 
prona  Saxonnm  et  Thvringorvm  Tdlvnfate)  ffenricvs  in  honores  patris  svc- 
cesserat.  Sed  cvm  re^em  avtorem  iieri  desiderasset,  repvfsam  passvs 
est :  nam,  vt  Wttikindvs  memoriae  ptodidit,  juveni  acri  et  expertae  ^Hrtv- 
tis,  veritus  est  credere  totam  patrii^tif^testatem;  et  acctnnfe  IHtiiares 
episcopvs,  vt  tanto  scriptore  di^vm  est,  ait,  Henriciiiii,  tli  relicta  a  patro 
svccedentem,  haereditatem  (id  est  t^atrimooialia)  }ur)e,  maximam  vero 
beneficii  partem  (idest  fevda  pleraqve)  grdtvito  mvnere  regi^  accepisse: 
vt  agnoscere  videatvr,  honomm  svccessionem  et  beneficiorom  non  pleno 
Jvri,  sed  gratiae  regis  impvtata.  Lvitprandvs  Saxonvm  et  Thvringorvm 
praepotentem  dvcem  Tocat,  qvod  cvm  Coiiringio  ad  Nordfhvringiamrestrin- 
gere  nolim,  qnae  ab  antiqvo  in  Saxonia  Ostfolioa  comprehendebatvr.  Gre- 
dibile  est,  Thvringos  CvoTam  dvcatvs  accessionem)  vbstnAere  togitasse 
regem :  sed  Jam  in  morem  ire  coeperat,  vt  patram  adrainistratio&es  <fiNis 


Digitized  by 


Google 


AJ^NiALBS   IMPJ&RII  m 

atei»ifitnli0Btf  •oifBran^iu  . ItaqiiQ  te]iU»e|ita  regis  nrita  foere.:  Nei> 

concedere  Toloit,  nec  tteftttiaMU  eat;  et^  siWiUluiile  fidem  adhibemes, 

soram  tantom i^Jedt,  fuae  SttBoiMibes  biiekitieiitiit,  at  Hetticiun  ad.asar'> 

pamdos  teioree  paieaiee  impeU^^reAi  Idem  aimal,  fOfem  a¥i  ad  iiaeiett 

TersMi  i  Titae  f«Teiiis  iAaMiae  ^ tnuuBfie::  ^4'Otm  lemAre  admieerim  dd 

piiBape  eiiam  Jioftibiie  laadato;   Hatttonie  arebiepisGopi  opera  oflii  est, 

•piMr,  ad  TbenAfos  ab  Hettrioo  aliesaBdps  ereiiilaeqve  est  Hatto  capiemii 

Jereais  ceneilia  iniitse^  goaei  Adaiberti  sceiam  iieMTatonis.  Indelkbak 

nala,  qvam  ex  Witikindo.  tttmams  eepett^  tofqnem  oollarem  anream  ibi 

bricari  preeeolem  cncasse,''  qiem  inritalo  ad  cenTiviiim  bonoris  canea 

OTcnmdareU   MMlem  gbstatnros  eraty  q«i  fionioem;  iiTeille  Tenene^in- 

f^ectes  foerit,  ot  Stmnpfiiis  aiiitMbate^;  si?e  tanta  arte  oompasitos  aoo- 

leisqne  amiios,  ot,  laxatis  qnibotdam  Tiicali^,  comprimeret  collom,  et 

Titale  iler  spiritoi  cibisqoe  bitercMeret,  nec  snie  letali  noxa  adimi  limaTO 

iraoUri  pesset    Forte  (si  ondimas).Hatio  incaiitios,  qeam  a  tali  bopiine 

expedares,  apnd  artificem  ingemnit,.optimrTiri.HeBrici  sanfoine  imboen-- 

dom  efoa.  Is,  perfecio  labor^  indieinm  ad  HeMcom  detiilit.    In  codioe 

PresdensiWilikindi,  qoi  G.  Fabritii  fnil,  aonHattoni,  sed  amicis  tegis  baec 

finas  triboitiff:  sed  apparet^  qnendam  sa^irae  dignitatis  stodiosom  mafis 

neo  eoontiasse  antorem.  atcblepinoopam;  qbam  dissimolaSse.    In  eodem 

codice  tota  de  Adeftberte  deicepto  narratBBncida  abest:  qoae  omnia  ex 

cettalieoe  cedicis  com  edilis  intelligi  possipQty  qosm  leme  j^me  sorfptorom 

BnmsTteeBSia  iUos^nliam  insemimas*  Sedmbil  antoritatis  tribui  pelesl 

praepostero  Jibrarii  stodie,  qoo  meoHHriaemagni  praBSaHssOBSolenSy  pioe 

sibi  Hcere  Tohiit  in  aiiene  epere,  qoam  par  erat.   Extat  ntiaqne  biste^ 

rieia  etiam  in  Casinensi  antiqnissimo  oodice,  cojns  ibidem  a^iecta  est 

cellafio,  aliisqoe,  «nde  editfoBes  prodieie;  sed  nen  ideo  TOta  p«to,^«ae 


2.  f^Miciosam  ceHarisartiicimnillaslrabit  narratio  exWalkenreda-r 
ais  meBoiMotis  desomia,  nbi  torqoes  feraiis  inter  a«alhemata.Tisendn|i 
kabebatar,  de  qoo  ita  in  literSs  relatnm  est :  Gam;  Jobaones  abbatnm  iri^ 
getimas  qainta%  nomiiiis  aeptimas,  monasledom  gubefiiarel;  qaendam  ex 
HalxeTaUorom  genere  ialensan^monasterio  faiM,  et;  cnm  panlo  anie  Heiw 
licas  WiBcigf redias  ferqoem  feireom  in  <k»milis  Mansfeidensis  exitinm 
ieri  oorasset,  ipse  eo  peritnnm,  oiii  intercessiene  Pbiiippidficis  Grobenr» 
kigiacl  comes  soppUciom  ei  cendbni^t;  Malzeralitts  simiiem  ex  selidi» 
iege  fy^vicari  ciiraTit,  al  Tersi  inirorsnm  atfae  mobUesacniet  gnttor  i^os, 
e«i  toiqaes  injectos  erat,  panltftim  ecdodeiM.  Itftqoe  oceasienem  ^ppe- 
lienS)  palrem,  cni  nemorom  Walkenredensitmt  cora  emt)  reperit,  «t  per 
vim  monile  ceUo  ejnt  circdmdat.  Bedit  misef  oi  daostram;  guttiirita 
iBtnsMmty  ot  Tix  dba  peioiqae  Tia  pateret*  Acciti  fobri  fent arii  nUui; 
peteaBt  eib  siimmam  ferri  daritiem,  qi^e  Umam  respoebat.  Sacris  ergo 
peractis  loaisfne  precibas,  qoed  unnm  restabat,  in  ferraiiam  docitor  ofli-» 
dBamy  obi  iiiter  totom  et  preces  sodidium  procaboii,  et  coUnm  incndi  ita 
«pplicire  >mas  est,  ot  toifoes  in  emineBti  incndis  frettte  posUos  forUos 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES   IHPERII 

A.H8.  P«CQtf  poMet  At4«e  ita  prteo  M»  «etMC  •«tp«Mt  te  btfilica  ia  rei 
aeinoriam.  Mvtzeralii  nxor,  edilo  (si  oredi««)  ■OMtreti  gittnis  paili 
defedt,  et  tpse  breTi  c«a  omni  st^  extiKtis  est 

3.  niod  Ikcaiu  tdaiserte,  qood  tddit«r  a  Wittfttftdo,  Heuicia 
iBTititoai,  credere  se  praesuli  bob  avsBaii  rsBBBtiari  carasse,  mm  dBite 
sibi,  qBam  Adalberto  coIlBm  esse :  steai  praedia  MogBBtfBi  per  SaaEtBtei 
et  TbBriBgiam  iBrasisse,  et  Borcardam  BardoBomqBe,  qBorom  alter  gCBer 
regis  erat,  proriBcia  expBlisse,  possessionibBS  maltayisse,  fau  iater  sbos 
distribBisse.  Gredibile  est,  BBrcbardam  propteqBBm,  et  fortasse  filioB 
ftiisse  BBperi  dacis  cogaomiBiS)  coi  pater  regis  docatB  TbBringiae  cesserat; 
potBitqBO  obsigBare  foedos  iilia  aat  Boptis  cedoBtis,  filio  acdpieBtis  pro- 
Biissa;  siye  gOBor  bic  proprie  accipiatBr,  sire  abBSB  Tods  (ot  IreqBeBS 
tBBc  ia  cogBatioBibas)  pro  sororio  steterii:  Bam  de  matrteoBio  regis 
bactoBos  siletBr.  QBibos  positis,  proBam  est  coBjicere,  caeso  ab  UBgaris 
BBicardo  dace,  fiiioqae  rebos  gereBdis  noBdam  Biataro,  proriBCiae  coram 
tam  pericaloso  tempore  Ottoai  coBimissam,  ea  spe,  at  ad  JareBem  deiBde 
rediret :  idqae  bobc  alfinem  regem  molitam,  et  eam  ob  caBsam  HeBrico 
BOB  favisse.  Ita  SBspicioBibas  iBterdam,  sed  professis,  toBtamas  mipplere 
bistoriae  hiatam.  Bardonem  illam  e8$e  pates,  cqjBS  mefltlo  fit  ia  diplo- 
BMte  OttoBis  M.  a.  D.  937.  dato,  qood  edidit  Tir  eraditas,  QaedliBborgeBsiaa 
eccleslaramepboras,  caJaseademsBspicio  est  Ibirex  ceagregatioBi  iBQai- 
dilingebBrg  Ib  proprietatem  dat  CBrtem  Salta,  sitam  in  pago  Laioga,  Ib  oomitata 
litodgeri  (cBmappeBdicibBS)etqaicqaid  baereditatisAdredmaterBardoBis 
domiio  et  goBitori  OttoBis  beatae  memoriae  HoBrico  sereBissimo  regi 
CBm  praefato  loco  Salta  in  proprietatem  condonaylt.  Sasplcatos  esC  editor, 
baBc  Saltam  esse,  qaae  prope  Magdebargam,  BBde  bbbc  qaoqoe  reditts 
BBBBOS  capiat  coBgregatfo  iBclyta.  Sed  sitBS  in  pago  LelBgaa  Besdo  aa 
■OB  Saltae  faTeatiBter£iBbeccam  etNortbemlBm  adLelnam  sltae.  Credi- 
derim  extlBcto  BardoBO,  matrem  ejas  cam  Henrico  (fortasse  cogBato) 
rediisse  in  gratf  am,  et  affectam  beaeficiis,  altf  ma  rolantate  Tlcem  rt^i^disse. 
IpsiBS  tamen  BardoBis  comitatam,  bIsI  plores  desigBaBtBr,  Ib  orientali  Franda 
qBaeroBdam  potem,  ex  praecepto  regio  relato  ad  a.  D.  918. 

4.  HattoBem  bis  aaditfs  ex  aegritBdine  animi  ia  morbom  i&ddlsse, 
WitiklBdBS  scribit,  atqae  iBde  decessisse.  Addit,  qBOSdam  fdlmiae  afflatam 
referre,  HBde  post  tridoom  defecerit  Posteriores  abreptam  adaemoBibBSy 
et  iB  Aetnam  projectom  nngatf  sant,  aodiCasqBe  tocos  in  aere,  qoibBS  poeoa 
prodebatar :  Sic  peecaia  hm^  tioque  hmdo  ruet.  Sed  qood  Cmiitf 
et  mannscriptBS  MogantfBarBm  reram  codex  mioor  apod  SerratiBm  ba- 
bent,  in  praelio  contra  HenricBm  prope  Mersbargom  ceddisse,  Torisi- 
milltadine  et  testteoniis  caret.  Yiro  ad  mortem  graTis  aetas  sniecerat: 
caetera  odils  impBto,  qBibos  ejas  calliditas  laborabat.  Itaqoe  et  Mata 
[cogBomiBatom,  SerrariBS  ex  mannscripto  notat.  MagBBm  Tiram  faisse, 
app«ret,  qei  dln  snb  minore  annis  reg e  sois  coBsiliis  Germaaiam  rexiti 
adjotoresqoe  Dltmaram  JiiTaTieBseai,  AdeiberoBom  AagBStaBBm^  Salo- 
monemConstantiensem  praesoles;  ex  dodbas  Conradam  ii^rimis  atticBm 
et  partfbBS  iBnexam  babnlt.    Cor  Rtfis  diclBp,  Ekkebardns  SaBgalleBSis 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPIilll  265 

scfftit  Sad  Jw  nd^^iiiiro  aitoritate  et  gntfaTiMI,  exAigteii  tMate  A.M3. 
fbetat  areUepisoopiis  Megmitteu.  Semrhis  notaTi^  compatreii  a  ref e 
Anralfo,  ei  Miide  aiifiiste,  ia  tabiihs  dktoi^  qeod  filiBm  Ladoficaaiy  ab 
AdalberoBO  sahitaribas  «ndif  tiaetam^  de  sacro  foite  lerasset.  Ooodecim 
abbatiaa  rexisse,  Ekkihardas  scribil.  litwlsbameiisi  Jam  praetolem  per 
trededm  amiot  praelMsfe,  ex  cbronioo  lod  tatie  aitiqao  discimac.  Inde 
ex  fratrom  electione  abbas  faotas  loci  mofla<tet  Uatberoty  et  a  rege 
ioTettitst;  ted  qai  tandem  ad  Mimidoaeotem  episcopatam  promolat  ett, 
de  qao  plara  dicemnt  ad  a.  D.  927,  qao  obiit.  Broscbiot  diriU  Aagiae 
aoiit  26,  Ehfaagi  moaatterio  17,  Faldesti  aUqaamdiO;  Megoiitiiiae  tedi 
anit  Tiginti  et  oao  praefo^  babet.  Haec  Serrarias  in  dobiam  Tocat, 
aBBOt  aetalit  niflyae  itt  compotant,  qnasi  non  timiii  plara  tenaerit.  Faldam 
etiam  *  Hermannas  Conlractat  attribnit,  sed  bocFaldenti  necrologio  refa^ 
tator,  qnod  Battonem  inter  al>batet  recentet,  ted  aliam,  nostro  anteriorem. 
Habet  tciUcet  indicolam  abbalam^  ande  excerpta  dare,  e  re  erit : 

5.  A.D.fJU.fundahm  at  coenobimn;  resU  Styrmi  per  amoi  36; 
a.  D,  779.  i6.  Sai.  Januar.  oWt.  Baugolfita  por  anno$  25;  ob.  8.  Id.  Jum. 
ttaifer  per  annot  i6;  ob.  8.  Id.  Dec.  EfU  perannoe  5;  ob.  if.  Eai.  JuL 
MieBaSamum  etHaltonem  adAleuinum  erudiendm  mMt.  Babasas  (postea 
arcblepitcopat)  qoot  annit  praeftierit,  non  additnr.  0.  2.  Non.  Feb.  Oe 
Hattone  ita:  Sestue  abbae  Hatto,  aetema  viryinitate  praedltui,  rexitjMr 
mMiot  i2.  0. 2.  Id.  AprU.  Apparet,  bonc  esse,  quk  cam  Babano,  coi  tac- 
tetttt,  Alcoioam  aadirit.  Ergo,  qoi  sob  Magno  Garolo  rixit,  qnomodo  ad 
Geandom  pertigisset?  Et  annales  Francornm  mortit  ei  tempot  assignant 
a.  D.  856.  pridie  Idos  Aprilis.  Post  kuno  TMoto  per  mmos  i2.  0.  7.  Id. 
Aug.  Stfikart  abbaHampont  annoe  22  depoeuit;  ob.  Non.  Sept.  Buogpi 
rent  por  annoe  24.  0, 5.  Id.  Jun.  Helmfrid  per  annum  unum  et  mensee 
fuinque.  0.  8.  Id.  Deeembrie.  Ric  finil  indfcnlas;  nnde  antiqaitatem 
atttiaMt.  Hooggi  Toi  Haogo  it  est,  cai  Jam  Amalfhs  a.  D.  891^  qointo 
rsfoiy  iBtdam  snam  promisit;  cai  Goiradas  ^periore  amo  pririlegiam 
dedit  Alia  manas,  sed  et  ipsa  perantiqaa,  sabjedl  baec  Torba:  Haictuf 
ehbae.  mtibrahi  (ex  abbate)  archiepiecopus.  Hadamar  abbas.  Hattu 
(exabbate)ardU^!piic0|m«O<iBiorintdligendas>  Werinkeri  abbas.Braniok 
abbas.  Hattojunior  abbas.  Itababemot  tret  Hattonet,  abbatet  Faldentety 
nam  etiamMogantinam  antittitem,  qaem  nngatoret  maribat  objecere,  al 
qoendam  Argentocatentiam  praetolem,  a«t  Folonlae  dacem.  Nallas  ex  Hatto* 
aibas  Faldentibtts  notter  ett,  tametti  qoidam  primom  potint  arehiepitcopam 
Bioret  meraitte  potent,  in  ipto  enore  aberrantes.  Hattonem  banc,  de  qno 
aoncagitar,  id  est  primam,  a.  D.  891.  apad  Mogantinos  inangaratam,  oMitte 
kocanno,  ttatao  exnecrologioFaldenti,  obi  ad  annnm  dominicae  incana* 
tienlt913.  catalognt  obeontiam  talis  extal:  Matto  presbjfteret  monachus. 
Berekikoih p. eLmo.  SdKwakgafft  p.eimo.  Aserik  p. etmo.  Gardar  p. et mo. 
Homsolflaicus.  Hatdkoarckiepiscopus.  Atbuimmo.  BgUott  diac.etmo.  Begi- 
uoBp.etmo.  Jun§olfp.eteso.  Batotfp.etmo.  OrtoUp.etmo.  Exqao  etiam 
ceUii|atiMrtiatempat,TenMbaadprias.Belictatopes,nitiqaAtSaloau»ami- 
*)  •liMi  —  set  boc  septmsU  Kckeri.  §i  iwe§r$criptU:  esm  laoiiife. 


Digitized  by 


Google 


286  ANNALBS  IMPERII 

A.H3*  cag  fto  yif90,  sadiiti^-^toii  tmimieBtte  inpcnd^at^  deftmclo  lon  proiwne, 
B9d  palatio,  id  of  t  regi^  eessisse»  Ekkituffdvs  jimitfr  caaoui  initio  BOlity 
ex  regali  Jvre^  qvod  posieri  speUim  non  akeaide  ^appellaTece.  Ganoies 
eilm f rnedid velelMUtt,  de qoiims deiioiTolQitaa «Itinia non extaret, altari 
eedere,  cni  inserfte^et  Spolia  episcoporam  per  Italtam,  regii  Jvris  feK^ 
qnias,  Romani  pontifices  in  s e  trenstnlere.  Hattoni  Herigems  in  arGbiepi- 
scopatQ  snccefsit;  in  aMratia  Faldensi  fingonem  (qni  ynlgo  Hnoggi> 
stfednn,  addit  Hefmannns  Gontractns,  sed  deoeptns :  i&igo  dndnm  coenobie 
prieerat. 

6.  At  rex  interea  mmse  Febmario  Goriejae  ad  Yisnrgim  agens;  3; 
NoniS)  anno  re^  altero,  finoFoiii  kbtiati,  ejns  nominis  seenndo,  prionm 
regnm  concessiones  horaTit,  ut  abbatem  slM  eligant,'  vt  ne  eni  episeopo 
dn  dominicatibns  monasterii  mansi^  didcimas  tribuant,  ne  liti  eomm  aot 
coloni  regiomm  jadicambimnooonstringantar,  sed  ab  adfotiato monasterii 
Jas  capiant.  Salomon  canceUariia  ad  ticem  FiBgrim  ardiicapeUani 
reeo§novU  et  subicripsiL  Salomonem  erediderim  non  aliam  a  Constantiensi 
feisse.  Etiam  ad  HeriTordiam  progressom  regem,  habet  cb^onicon  Gorbe- 
Jense.  Inde  ex  Westfalia  ad  cabtelliun  Gattomm  Tenit,  et  ibi  sanctimoni- 
alibns  in  Meschieda  ageniibas  ([iecas  est  ad  Rnram  WestMlne  sitos) 
tnlercedente  Hermniino  rcmerablH  tbnrite  (an  oonsobrino?)  prlTilegia 
firmavit.  SahmonccmeeiUuim  9d  vicmn  FOepimi  arokicapeiiueU  recoifn. 
Baia  i%.  Id.  Mart,  amno  inc,  Dom.  9i3.  indict  i^ttnno  vero  refm 
iom&ii  Omrddi  Q.  Acimm  Qmsetta.  In  D.  n.  /1  Apnd  StengerolinB  et 
Schateniom  extat.  Bxemplam,  qaodad  me perTenit,  babet 22.  KaL  M^i. 
Hic  de  Ticino  Thvringieis  reims  intentnm  iiiisse  appaitei:  sed  cnmnon 
ex  seftteniia  procedereot,  yUAerendas  pntaTit,  qnod  Transrbenann  moiaai 
non  patdrentar.  itaqne  cmii  exercitn  tandeni  Lolharin|iam  ingressns  est 
Qnae  geM  sint,  ignoratar.  Illud  constnt,  nifatl  profecisse,  qnod  procoies 
ad  Garolam  Galliae  regem  respicerent  In  ilKs  priliceps  Ragenarins  dndvm 
Gallo  adhaeseml,  com  a  2uentiboMo  male  hAbitns  fnisset.  Sed  p«6t  hojna 
mortem  rediisse  ab  exilio,  nspra  notatnm  ent,  el  apnd  LadoTicuni  adoles*^ 
oentem  in  aotoritate  fiiisse.  De  ^Gerardo  et  Matfi^ido,  Gohtadi  adrersaiiis, 
mentio  nanc  qaidenli non  fit;  sed  nill«taen prohibet,  MaiiHdam  saperfniase, 
el  enndem  illi  hi^beri  LotbarieHstnm  optialati,  qni  in  Bonnensi  pacte 
cum  Henrico  Germanieo  rege  a-GaroIi^partlbns  nominalnc,  iet  primns  est 
proceram,  a.  B.  920.  Garoii  Jndlcinm  pro  ecclesia  iMtirenfi  comprohaa- 
tinm.  Hos  snmmaTi  obnixosGonrado,  facile  iatelligitnr:  qnem  mox  pedem 
eis  Rhenum  retolisse  arbitror,  destitntnm  Tiribus^  cnm  Bi^oaiii  et  Alle-> 
manniab  Hnngaric  distinerentar,  et  alioquin  ambignae  fidei  habereninr; 
Saxenee  antem  et  Thoringi  in  Henrico  duce  offensi  ensent. 

7.  Gai^om  regem  Augnsto  mense  apnd  Tillam  Theodonis  egisse,  ex 
priTilegio  constat,'  qnod  TreTirensi  ecelesiae  conoesfiL  Hnc  enim  refeio, 
qnod  Browerns  habet,  Garolnm  Ratbodo  archiepiscopo  pHTilegia  fimMsee 
memeAuguHo  ind.  /,  anno repU  2i,  iBrgiore^ere  kaeredOaiB  tndqtid  2. 
Praeftsro  miim  binas  notas  nni,  et  nx  annif  Miotionem  Corrigo,  (qnam 
Broweri  exemplnm  male  habet  qniniam}  et  n.  D«  ^IT.  inde  lUMicatnnu 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  26!^ 

Nam  ipBe  Carolus  loiditm  aim»  D«iiiM  asdHln^M.    Ctmkis  se  vocat  A*  M3» 
anna  largiente  clemenUa  tefem.  GazeHime  nof&Hus  ad  vteeik  Raibodi 
arckiepiscopi  eummlque  amcaiarU  reoognovH,  Actnm  fkeodofde  vOla 
}nB^,n.f.A. 

a  foterea  rege  longe  semoto,  Ungari  ^er^BaJoarios  iii  AHemanifkMi 
irrvpere.  Cum  Ute  omniaVasta^seiitJamirQe  owKiti  t^raeda/dotainm  tet^ei* 
tereiil ;  eos  inter  Oenmn  et  Dannbimn  fratres  Erdiangeras  et  BertoldtM^ 
pot6Btissim!i  AJlemannonim,  et  Udalrions  comes,  iflihc  nepos  ex  sbrdre^ 
eomm  AninlAis,  Bajoarii  Hmitis  rector,  deprehendmnt.  Commisso  praelio^' 
tobtfl  itttemecione  occisi  stint,  et  tIx  trigintatiros  ctadi  snperniiS^e, 
Uepidaaniis  tradit;  qni  AmvlAim  optimmn  Bajoariomm  dneem  appeBaily 
qeem  TnignsMalam  cognominat.  Yictoriae  etiamReginonfs  continnator  me- 
.  Eo  SQCcessn  fratres  Allemahnos  elatos  apparet ;  nam  tlrcbangeri  dissi- 
I  arege  circa  Imc  tempns  empisse,  broTis  chmnologia  SangallenSisiiooet. 
9l  Udalricns  (pro  qno  in  eadem  legitnr  Adalricns)  videndnm  an  idem 
iUi,  qiem  Bnreardi  Allemanniae  dncis  fhitre  natnm,  ad  Bntdhbmensei 
comites,Botamico  lacni  adaitos,  Crasins  refert.  Idem  Bmsebitim  St^mpff-i' 
amqaesecatns,narr^,Uda1ricnmThietberga,Lotbarii  imperatoris  pi^one^te, 
HtgobaldOBnpta,  natnm,  Linzegoiam  tennisse;  captirm  deinde  ab  Ungaris, 
et  demi  pro  defiincto  deploratnm  fnisse.  Itaqne  ntorem  W ^delgardim 
ad  Titam  religiosam  confagisse,  et  in  eadem  cella,  fn  qua  S.  Wiborada 
egeret,  n.  D.  9i6.  Inclndi  tolnfsse;  exisse  tamen  qnotannts,  et  Bncbomto 
Tenisse,  vt  maritt)  parenirret.  Anno  919.  cnm  ibidem  ageret,  ^  stlpem 
egenls  daret,  qnendam  ^otnm  non  tantom  e}ns  mannm  pressisse,  sed 
efiam  anyplexns  et  oscnlnm  snrripnisse.  Tnrbata  mnlfere,  indignatos 
astanles  bomini  Tcrbera  intentasse;  Ulricnm  se  detexisse;  Wendelgardem 
a  Cosstantiensi  episcopo  absolntam,  ad  conjngem  redisso;  sed  altero  anno 
praegnantem^  in_partn  defbcisse.  Excisom  Bnrcardnm  fllitam  Deoqa€l 
deTotnm,  ad  regimen  Sangallensiis  abbatfae  penrenisse :  Adalardnm  fratrem, 
ante  ralnmitatem  natnm,  ditiones  pateraas  tennisse;  buicnatnmRicberam, 
hnicOttonem,  cni  nxor  Berta  fVierit;  soror  Welfi  senioris,  Baloariorom  dncis; 
qnae  discntere  non  Tacat. 

10.  Homae  Anastasins  papa  obiif,  prOTecto  Jam  antnmno,  cnjns  bpi« 
tapUnm  tale  oliiDa  extabvt : 

Vaiis  AnaetaeB  rtquiesounl  membra  eeputcrOf 
Sed  nittUfuam  mier^umrparvuta  etaudU  humke,  *  * 

[Forte  Moniftrm)  qoia  matnm  oblit.]       - 
HfxtM  apostoticam  htando  moderumine  ^wsmy 

Terlius  existens  ordine  pontiflctsm. 
Ad  iJkrigtum  perfins,  peccati  vincuta  sperai    • 

Ommia  etementer  soltereposse  sihi. 
ffwHque  currentes  liujw  ad  tSmina  i^pH, 
Ut  praesiet  rejuiem,  poscite  corde  Deum. 
Froddardns  in  c«rmtee  ponltifieaff  fale  tirb  eloginm  tisoHbfl  post  Sergium : 

Quo  rd>u8  ademto 

Bwnawts  tn  jmass&ensm  sacra  cuirmiui  am*a, 


Digitized  by 


Google 


M8  ANNAL^ES  IMPERII 

i^|13«  TerNuikocprMmulr&niieipUnomiMRomae 

SedU  apodoMcMe  btamdo  moderamine  redor, 
SenHot  «f  Chruhm  vemiae  nM  mMnere  hlandum. 
Laido  pof  t  bidvoM  sobrogattts  est,  Sif  onii  reltto»  Sabims  orto,  et  Tnai 
filivf  ex  Baro^o.  Sed  ei  Houdsi  soBestris  sedes  fiiit  Mirere  pro  coi- 
ditiofte  teaiporaaiy  sine  magao  aioto  aot  aliqoa  illostri  yindicta  abiisse, 
qood  Otbertvs  Strasborgensis  episcopvs  hoc  anao  ocdsos  scribitor,  antore 
ftctiion  Bominato;  Ricwinos  dignitateni  inradit.  Eodeai  anno  sciibit 
continnator  ReginenisETerbardora  episcopom  Spiroisem  ab  Erenhardo  et 
Gonrado  comitibos  caecatnm  foisse;  locos  band  dobie  comptas  est 
Episcopi  nomen  erat  Einhardos,  pro  Ermhardo  ETerhardom  malebam, 
fratrem  regis ;  Gonrados  faerit,  qoi  cognomento  Gorciboldos,  eorom  sobrinos, 
de  qoo  molta  sob  Ottone  Magno.  Sed  annalista  noster  Saxo^  antiqao  hand 
dobie  Reginonis  codice  osos,  rectios  ita  legit :  Einkardu*  efiscofu»  Spirensie 
a  Werkihario  ^  Conrado  comiHbus  caecatm  esL  Et  sane  potait  codex 
«iiqois  in  Gallia  scriptos,  abi  litera  W  minos  nota,  habere  a  Berinhario; 
nnde,  litera  B  ad  praepositionem  translata,  librarias  aliqois  abErinkario 
et  correctione  ignoti  Tocaboli  ab  Erenhardo  fedt.  Simili  errore  Einhardns 
in  ETerhardom  (qnod  notios  nomen)  motatas  est  Gaeterom  noTa  hinc 
genealogiae  Germanicae  lox  affolsit  Nam  mox  idem  scriptor  ad  a*  D« 
943 :  Otio  dms  obiit,  cm  Conradus  (Uius  Werinheri  in  ducatu  (Lotharien- 
sinm)  eueceseit.  Nihil  additde  Werinhero  pro  solita  soa  broTitate,  scilicet 
qoiasoprajam  comitemappellaTerat  Porrocoi^afctioWerinherietGmiradi 
cowltHm  in  eadem  caosa,  contia  episcopom  Spireaiem ;  innnit  proximos  san- 
gaine,  imo  fratres  foisse,  et  ita  alias  iratres  a  breTiloqois^istis  scriptoribns 
coi^ongantor.  Ita  a  Reginone  ad  a.  D.  892.  Pipinos  et  Heribertos^  a  continn- 
atorea.D.  917.  ErhangerosetBertoIdasconJangantoryfratresfoissenaspiam 
monetor.  Gaeteri  enjm  consangoinei,  EYorhardos  regis  frater  et  Udo  alibi, 
praediahaereditariabeneficiaqaeregiahaboerei  Werneras  et  Garciboldns 
eorom  sobrini  circa  Spiram  et  Wormatiam.  Itaqoe  posteri  Wemeri,  dnces 
et  reges,  Spiram  omaront,  Spirae  sepolti  sont,  Wormatiom  habitamnt 
Atqae  ita  scriptori  Gonradi  Salici  contemporaneo  rectissime  satisfacimns. 
qni  eom  ex  progeni^  (id  est  familia)  primi  Gonradi  regis  dedocit  Sed 
hanc  rem  rarsos  attingemas  ad  a.  D.  943.  Wemeri  ergo  pater  Eberhardns 
foerit,  Gonradi  regis  patruos,  qoia  idem  pater  Gonradi  Gorciboldi  fnit,  nt 
ex  Reginonis  appendice  constat  ad  a.  D.  948.  Et  filiorom  Eberhardi  bqjas 
meminit  idem  ad  a.  D.  903.  Einhardos  episcopos  a.  D.  9ia  decessit,  teste 
BOcrologioFaldenst  Hermanni  Gontracticodices  correpteLinhardnm  appel- 
lant;  excaecatione  in  annom  praecedentem  relata.  Gansa  tam  andacinm 
facinomm  per  infantiam  scriptomm  soppressa  est  Impnnitatenk  praestitit 
regia  propinqnitas.  Rex  com  Henrico,  Tiro  potente  et  acri,  sibi  collactandnm 
Tidens,  com  Erchingero  non  tantom  condliatos  est,  sed  etiam  afilnitatem 
contraxit,  et  sororera  ejos,  Tolot  pacis  obsidem,  in  matrimoniom  accepit 
Lnitboldi  Tidnam,  Aronlfi  matrem,  qoae  in  Lanrlshamensi  chronico  Gnni- 
gondis  appellator.  Ita  eadem  opera  Bi^oarios  et  Allemannos  sibi  doTinciebat. 
Sed  andcitia  non  doraTit  Eem  Jacnndam  hic  namt  GorbsifenseGhromcon, 


Digitized  by 


Google 


ANNALE8  IHPBRII  269 

Gttnfliatiam  monacbiim  ex  lapsn  de  turriGvla  capellae  olandleaiifem,  alto  A.918. 
lapsa  ex  gradibas  versos  refectoriam,  perfecte  sanatum  ftiisse.  Medio  lioc 
aniio  obiit  Oda  Lodolfi  Saxoiram  dacis,  ridaa,  Qt  ex  iis  patet,  qaae  aa&o 
praecedeiite  de  filii  Ottonis  dacis  morte  diximas.  Ipsa  raro  natarae  bene- 
fido  annam  aetatis  centesimam  octaram  attigit,  Roswita  memorante. 

ANNO  GHRISTI  914* 

Conndi  dlploma  Tn^ectenBo  W ilinebnrgi  datnm.  Udo  eomet,  cojof  patnielif  erit 
rex  Gonrtdif.  -*  Conradi  rofit  exoreftiif  fvb  ETorhordo  fratre  !■  SaxoBlam 
adrorfiif  Henricam  mlffnf,  profligator.  —  Gollifio  Brcliinforl  ot  Bortholdi  onm 
SalomoBe  opif copo  Gonftantienfi  et  abbate  SaBaallenfl.  Hic  ab  iif  indi^o  trac- 
tatnr.  —  Brchingemf  ideo  in  exilinm  mlf f nf.  —  Gonradnf  In  AUemannia,  Garolno 
tn  Lotharingia  Aiere.  An  fagae  hoc  anno  combnf tae.  -*  Berenfarinf  Placentlao 
ogiL  Lando  papa  oblt,  f  nccodit  Leo  YI.  et  hnlo  Johannof  X.  —  Lnitprandi 
rolatio  de  oleTatione  Johannif  X.  —  Johannif  X.  apologia  oontra  Baroninm  fi 
Lnltprando  focntam.  —  Otbertl  epifcopi  Strafbnrgenfif  epitaphinm.  —  Otbert* 
•■cceffit  Godefridnf.    Bo  hnjns  genere  et  cognatif. 

1.  Rex  media  aeirtate  in  patrimonialibns  (erris  AUt^  nt  apparet  ex  A*M4» 
praecepto^  qaod  ecclesiae  Tri^ectinae  dedit,  cafas  historiae  insertom 

extat,  lioc  sensn:  In  n.  $.  ei  i,  f.  Canradu»  divina  auxiHanie  dm. 
res ....  iVofvffi  fieri  vohtmuSj  Radbotkmmn  venerahilem  episeopam 
veUrie  TraiecH^cckHae,  quae  est  eonstruda  in  hanere  5.  MarHni  con- 
fenofie . . .  euggessisee  mqjeetaH  noshrae,  ut  eoneHMa  regum,  fui  nos 
praecesserunt,  quihus  praedieta  eeclesia  nobiHter  atnpHata  est . .-.  r^no^ 
varijuberemius.  Cujus  petitioni,  quamper  Udonem  consanguineum  nostrum 
WsMgervmque  eomitem  nobis  obtulerat,  Hbenter  aurem  accommodamau. . . 
Eane  itaque  autoritatem...  manu  propria  subtus  firmavimMS  et  sigilti 
nostri  impressUfne  jussimus  roborari  Signum  d.  Conradi  serenissimi 
regis.  Salomon  emuxllarius  ad  vicem  Pilegrini  archici^lfpeilani  reeofnovi. 
Data  7.  Idus  JuL  anno  inc.  Dom.  9i4y  ind.  2,  anno  regni  gloriosissimi 
rtgis  iertio.  Actum  apud  WU^aburg  inD.n.f.  A.  Rex  Udoni  patrnelis 
erat,  Gebhardi  patrai  filio.  Waltgeras  Tieinns  Ultnyecto,  Frisioram  comi- 
tem  agebat.  U  naper  ob  caedem  Eberhardi  memoratns  est.  QnidaB 
posteilores  scriptores^  sed  praeter  diplomatis  nostri  fidem,  regis  nepotem 
appellant 

2.  Regem  non  dia  Wilinaborgi  sedissOi  ex  negetiis  alibi  obktis 
facile  intelligas.  Dam  ergo  ipse  in  saperiore  Germania  yersatnr,  fratrem 
Eyerhardom,  per  Wedderayiam  Hassiamqne  reram  potentem,  contra  Emr 
ricnm  Saxonam  dacem  mittit  Eyerhardus  tn\)ecto  Dimola,  ad  Eresbnrgui 
yenit,  antiqnam  arcem,  inde  a  Garoli  M.  temporibns  celebratam,  eamqne, 
vt  praesidio  manitam  reperit,  obsedit.  Fabricios  in  Harceborgom  yel 
pettns  Henibergam  arcem  transformat,  qnae  non  precnl  Folda,  c^ebrif 
olim  coenobii  locoy  abest.  Francom  principem  soperbe  qoestom,  i^on^ 
qiod  Saxones  moris  tecti,  campo  se  credere  non  aoderent.  Vix  ea  dixerat, 
com  nonciatar,  hostiom  copias  in  sobsidiom  orbis  yenire,  nec  procol 
abesse.   CoQimisso  ergo  proelio  fogit  Eyerhardos,  tanta  snorom  stiige 


Digitized  by 


Google 


m  AHNALSS  IHPBIII 

A.HI.  ^^  «( Joco  ntiiti^  ^ermto,  qiis  Uita  essel  labnM^  q^i  ctoios 
Frvftcos  oaporo  possot  Hooc  Stxones  sortptoros,  site  goiiU  forooios. ' 

3.  Intoroa  lOYto  io  AllOMnnio  tarbao  rogen  disUooot,  mo  Irotns 
ji^liriatt  statim  olciscatnr.  Magnos  Garolns  olijB  Tillan  StaioiieBi  Stt- 
galleui  JOOJiaslorio  dodorat ;  Conradns  napor  qBaodam  fraodia  Oiddidoral, 
qaao  illic  regio  fisco  restabant.  Id  aegre  ferre  fratres  Erchingeros  et 
Bortoldas,  et  magis  magisqne  in  Salomonem  exardescore.  Castellam  in 
Golle  stroxerant,  qaod  eppido  Stainhemio  Iniminebat.  Id  oppidanis  graro, 
firatros  a  rege  diraere  Jabebantnr:  ipsi  conira  haeroditarium  snnm  in  eo 
loco  Jns  Jactabait.  £piscopas  mittit  procaratores,  qai  homioes  hactenos 
rogios  tege  Allemainica  in  sanm  Jas  tradacant.  Ftaesidiarfi  cosColia&i 
niUlo  s^ctds  jQra  lisci  exfgebant;  qnerelae  episcopi  spernebantnr.  Anno 
p^ne  extracto,  episoopas.  fratnbas  principibus  focte  obyiam  factos^  com- 
pollat;  petit,  ut  sibi  Joro.sao  nti  liceat;  cofttradicentibasrindictam  a  rego 
dennntiat.  Qiro  cornmotns  Liltfridos,  sorOris  oontm  filio^,  ferox  jofttnis : 
Tune,  inqnlt,  scelerdte  monache,  post  injurias  etiam  minarisf  simal  gladio 
edncto  in  hominem  fertnr.   Cui  quidam  se  objiciens,  lanceis  satellitam 

. .  eonfoditar.  Gaptam  Optecopom  m  dirorticalam  docnt,  ddiberaiitqao,  qoid 
Hicto  qras.  Lsitfridi  sentenOo  erat^  ocnlos  emendos  aut  maoum  aJMdi- 
deodam:  pndeitiores  liboramdimitti  soadebant.  Princifosmediom  aeciti 
coBSiliam  nec  hostom  ulti  sttnt;  noc  imponitatem  consocali,  praesnlem 
Tilt  manalo  imponnAt  et  captimm  Dipoldisbaiigum  mitiont,  io  qao  castrt 
«xor  Srchangori  Berta  morabatir.  ScielMuit,  hanc  rehomenUs  iBfenii 
foominam  amoro  moriti  saope  episoopo  malo  preoatam;  ftaqao  tb  has 
possimo  accoptom  iri  aagOrabantur.  £t  ne  qoid  contomeliae  doossoty  poiw 
cariis  (sic  logero  mab,  quam  portarHs^  ut  habet  GoldasU  oditio)  rereroi- 
Uiam  oxhiberei,  oscola  podibus  figioro  cogunt.  Ita  ricem  roddehapl  honini, 
por  qoom  decopU,  pecudnm  pastoribus  honores  htbuenuit  At  Borta  rt 
Buntittt  oxtorrita  ridit,  qutm  pericnlosum  esset  faciias  masiU:  ot^is- 
oopum  honorifico  exeoptom  beiigne  tractavit 

4.  Haec  narrat  Ekkebar^Ds  Sangallonsis  naper  allogatus;  sod  qoae 
addit,  quasi  statim  capU  [^atros  mox  poenas  dederint)  contemponuieoram 
marrationibus  non  oohaorent  Nam  ez  breri  dnronico  Sangalloosi  maBi* 
fsstum  est,  Ercbangerom  capttim  tunc  quidem :  sed  tiberatum  et  io  oxi- 
lium  missum,  continuata  rebellione  tandem  sibi  exitium  peperitse.  Ita 
OBim  fero  montchus  autor:  a.  D,  914,  Conradus  venit  in  AUemamniam, 
Mrekmger  episcopum  Salomonem  hosMhter  ^vadH  et  eajnt,  Sodem  annd 
ifee^  in  castro  OufHdin^  a  rege  captus  et  in  ettHium  deport0tu»  eaf. 
BpiseopQm  eigo  tunc  liberatum,  dubitari  nequit  Mow  Burcardue  JmKior 
[filiuB  credo  nuper  occisi]  regi  rebeltare,  et  patriam  suam  vastare  coepiL 
Haee  isto,  peno  umus  ejus  temporis  seriptor.  Ubi  OufridiBga  sit,  non 
Axortey  Hippoldisborgum,  quod  Ekkehardus  nunc  eastram,  bubc  uEtem 
tocat,  SUtmpflas  in  Algoia  quaerit,  Goldastiis  in  Hegovia,  ohi  iabs 
Worhitaga  vicus,  Raloidloeilam  ioteret  oppidum  StoiBtoimoBse.  CrasiBS 
looat  td  Atpes  Sooirieas,  suprt  arcom  Teccam  io  moBto,  ubi  adhoo  rudera 
risoBCor.^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS  XHPEKM  271 

5.  Roc  Cosradns  nataleil  Boiyni  Gmistoiittika  a|md  Mcttumen,  ItMt^ 
reftaa  inioceitlam  apud  Sangallenfies  «fi^  etintec.fMre&censfiiipiei 
referri  yolait,  Ekkehardo  narrante.  At€ar«tatf  parlem  !anni  in  liotkaringjt 

egit,  ubi  regnnm  ejns  a  popniis  agtbscebalor.  Ita^e.Cjdlilletins  in  Gor- 
lieBSif  monasterii  chartnlario  reperil  .d^cnmei^Qm  aegotii,  faod  ^cHnr 
actom  Y&odunq  in  mallo  pubHc^  cMtm  Riwina  amite,  omQ  ak  tM 
Dcm.  9i4^  tuino  terHo  re<fnante  Cafolo  repe  in-regno  LotkarU  pHmdam 
rtps  feHciter,  Yamim  esse  arbiti^,  qnod  .M»ei  cksenieon  C(ui)ejense 
loa  «atiqnissimiai,  certe  inteqtolatamy  lioo  anno  mnltas  sagas  in  teni* 
torio  monastarit  oomlrastas  fnissOw  £go  moris  tam  cndelis  tam  nntipi 
Ytstigia  non  reperio* 

6.  Itt  Italiik  Beresgarimn,  onm  Placeoitia»  reniliset,  agmm  Gre*0r 
ntnsini  et  Placentinonim  limitiftns  diitinnsse^  Sitpoiriiis  scriHt  Lando 
RomaBomm  pontifex  hoc  anno  obit,.(}«emadmiadBm  reote  Sigonios  statnit; 
dim  tamen  non  tantnm  Baranins  ii  t^miporis  Mtatione  labator,  sed  etiaii 
Labbent  scriptordiligens  mortem  ejni  in  annnm  proximo  praecedenle 
priorem  remorerit.  Sed  tempornnj  sories  hactenos  eonstitat%  iios  hvf 
dneit,  lirmalar^o  Rubei  testimonlo,  Rarennatittm.histDriciiion  spemeidi^ 
qni  extare  nM  Landonts  epistokm  iid  Johiniiem  RireMiatinmpraesnieni, 
indictione  seconda  Nonis  Febmaarb*]^  datam*  Non  mnknm  snpOffYixisse^ 
conTenil.  De^  haec  Frodoardns : 

Lando  dein  summam  Petri  suM  ordine  eedemj. 

Mentihui  hanc  eotuU  sea  ut  denigque  diebuB^ 

Smeritue  patrum  sequituf  quoque  fata  fniorunK 
Ei  Leonem  sextnm  Uermannns  Coitraetns  snbrogat^  qni  mense  nno,  dio^ 
bns  26,  Tol  secnndum  editiottem  Canisii,  dnobns  fere  mensibns  sedisaet. 
flf^os  nnspiam  alii  meminere;  nec  tamen  plane  yannm  HermaHnnm  cre* 
diderifli)  sive  controyersa  hiit  eledio,  siye  Leo  ad  ordinationmn  non  peiw 
renit  Gaeteri  omnes  statim  Johanaiem  deciinnm  snbjieiml.  ConstaHiMS 
ei  Royeanae  snccessit. 

7.  Lnitprandns,  plebejae  maledicentiae  diUgens  archiyarinS;  Jekaaais 
^eyationem  ita  expUcat:  Theodora,  qnam  scortnni  Impndens  yocat  Creo- 
liBs  pro  eonyioio  maritnm  e|ns  et  genns  dixjsset),  Romanae  nrbis  domi^ 
aaCam  TiriRter  teaebat  Haec  dnas  habuit  filias,  matre  non  modestiores^ 
Maroxlam  ex  Sergii  papae  concnbitu  (si  credimns),  Johannis  serius  papae 
mafrem,  ef  Theodoram  minerem.  Theodora  in  Johnnnem  diacoBAm  Ra* 
yeaaalis  eeclesiae,  aetate  et  forma  florentem,  a  Petro  praesule  sno  nego* 
liom  cansa  Romam  missnm,  yehementer  ^arsit  Is  praefectns  primnm 
B<monieasl  sedi,  mox  Petro^  defancto  ia  Rayekinatem  traasiit,  Theodorae 
laTore:  et  Jam  enm  a.  D.905.  Rayennae  sedisse^  Rnbens  probat;  ^tsi 
Sigoalas  mortem  Petri  in  annnm  907.  differat  Tandem  cum  illa  absraliam 
aausli  diatins  ferre  non  posset,  defnacto  Landone  Romannm  pontifioem 
foeit  apostoloramqne  yicarium  constituit  Haec  lere  Lnitprandns.  ibi 
yero  Baronius,  religioso  quodam  zelo  accensus,  foedisslmam  sanclae  Re* 
mnMe  eedesiae  faciem  deplorat,  in  qna  potentissimM  mer^trices  pro 
arMlrlo  agmit,  episcopatus  dent»  episcopos  transfenmt;  deaiqne,  qaod 


Digitized  by 


Googje 


272  ANNALBS  IMPBRII 


k.HL  <i^^  bemn^iH,  «Miiot  Mt  ex  «dillerfo  cflao^s  te  Mde  Petri  eol- 
loceat.  Sed  qved  de  eaeterie  homiBiiB  rebns,  !d  de  poitiieats  diceadM 
esty  buiaii  MihO  «b  ee  «lleiui  eese. 

8.  Bo  deniqte  prooedit  cardiMalis  docttosimiis,  vt  Doget,  tdes  reros 
papas  fnieM.  Nwquam  [iaqiiit]  clm'  eHgeHti»  vel  poMea  comenheahi 
oMpM  meMe;  eammee  owmee  preeH  tUentio,  decretaponhficmntaffoceie^ 
anihfui  99US  in  eliffendo  smmno  ponUfice,  tach^  Hociile 
AOM  «llo  testioMNrio  yeteran,  sed  solo  eonun  silMtio  proliat:  qnasi  id 
svffldat  iB  scriptoribis,  qnales  illonui  tefflporam,  ne  memorabilia  qvidem 
anotantibas,  tantam  abest,  at  recepta  et  asitata  etplicent  Ego,ezteraam 
qnandam  speciem  et  formam  jaris  seryatam,  non  dnbito.  Nam  si  mnlieres 
doadnatam  orbis  obtinebot»  fadle  viros  assentientes  habebant;  neqae 
ant  exteri  colaissent  aat  ipsi  Romanf  tnlissent,  nisi  rite  consecratwn. 
Bt  Frodoardns,  reram  Romanaram  ocolatas  testis,  nec  adolator  pontificaa^ 
irihil  memorat,  nnde  taiiam  pertorbationem  mdas.  Dndnm  increbnerat, 
«t  magnae  in  papa  somendo  mnltitadinis  partes  essent;  clerns  tamenciim 
proceribas  aator  fiebat.  Sed  hinc  saepe  pngnae  et  caedes;  nihil  taie  nuc 
qoidem,  cam  proceres  Theodorae  farentes,  potentia  sna  deram  et  popi» 
hun  in  potestate  haberent.  Artes  atqne  ipsa  etiam  fiagitia  aat  caiidida- 
tenim  ant  faatonim  QquM  hic  non  maxima  yideo)  nnnqaam  electiones 
•acras  irritas  fecere;  nisi  qois  noro  Jorispradentiae  genere  Simoniacos 
pntet,  qai  pro  ro  sacra  conseqnenda  non  pecaniam  qaidem  pactl  sont, 
sed  tamen  cariores  pecania  yolnptates.  Qaodsi  post  aliqaot  secola  de 
Leonis  X.  rebos  ant  alterins  snb  Carolo  V.  pontifids  nonnisi  historia 
hostilis  extarat,  qnalem  Procopias  qaidam  aat  Laitprandos  in  potentes 
seripsit,  ibtaras  aliqais  Baronins  in  easdem  exclamationes  pronimperet 
Sgo  Johannem,  qni  nanc  electos  est,  Joveniliter  oxnltasse  non  mim. 
iSed  hoc  nnllam  anqnam  dericam  irregalarem  fedt  Caeteram  aliis  non 
optinme  notae  pontificibos  nihilo  deteriorem  habeo;  qnin  contra,  si  bmUs 
artibas  adeptas  est  pontificatnm,  bonis  oraasse  deprahendo.  £t  RaTeaiiae 
qnidem  magistratnm  sacram  com  plaasa  gessit.  Gerte  ecclesiae  soae  res 
recaperayit  atqae  aoidt,  qaae  tonc  laos  samma  habebatar.  Johannes,  nt 
ait  Rnbeas,  bona  archiepiscopatos  accarate  administrans,  mnlta  hoc  nnno 
(905.3  composnit  et  ad  Toterem  ditionem  addnxit;  qnod  et  seqaentlhas 
annis  stndio  nnnqaam  interrapto  fecisse,  malta  Longobardo  charactera 
eonscripta  monnmenta  dedarant.  Egitqne  ista  diCficillimis  temporibBS, 
cnm  rex  nnllas  aatambigaas  esset;  cam  illinc  Saraceni,  hinc  Unfari 
ingraerant.  Hoc  Rarennae  saae  praestitit,  majora  Romae :  nam  Tigore 
animi  aetatisqae,  qaod  a  tot  annis  fVnstra  tentatam  erat,  perfedt,  con- 
dliatoqne  Berengario  rege  et  Graeds  Ticinisqae  per  Apaliam  et  Galabriam 
prindpibns  in  sodetatem  belli  alledis,  Garilianam  racepit,  Saracenos 
komanoram  cerTicibns  depalit  Sed  haec  paalo  post  gesta  sant  Nosiri 
CMidoris  fnit,  contra  pantragoediantem  Baroninm  apologiam  Romanoram 
pentifioam  soribere. 

9.  Otbertam  episcopam  Argentoratensem  a  suls  orhe  palsiun  «Iqae 
occfiam,  seribit  Eriuiiibaldas  sacoessor  ia  catalogo  episeoponm 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  273 

C^  q«o  ad  t.  D.  965.)  hoc  epigranmate  sepnlcrali  ?iri  facUqae  meiiorian  A.  M4# 
comptanis: 

OwSf  qui  nan  doieai,  piod  patrm  grex  abigebat, 
Otbertmm  dicOy  qui  perHt  gtadio. 

Et  Ckristo  junctua,  paeforum  nomine  functus. 
Martizatorum  more  pretiosa  fuit. 

Ratburg  quem  eanctis  ocdmm  vixerat  istie 
Sit  tutue  ciaustro  eancta  Maria  tuo. 

Tertia  Kaiendas  Septembris  came  redemptum 
Obtuierat  domino  vivere  perpeiuo. 
10.  Hoic  snccessit  Godefridas,  qnenn  Erkanbaldas  scribit  ex  Caroli 
impeiatoris  sorore  nalam  fnisse:  qaod  eUam  Henninfesio  et  aliis  genea- 
logislis^innotnit;  neqoe  enim  res  nisi  de  Garoli  Grassi  imperatoris  sorore 
acdpi  potest.  Bnocetins  episcopi  qnidem  non  meminit,  indoTico  tamen 
Germanico  filiam  tribait  Ermengardem,  nnptam  cnidam  comiti,  in  Alsatia 
foTtasse;  et  liinc  potnerit  esse  natns  hic  Godeiridas.  Filiam  Canignndam 
ex  eodem  matrimonio  ortam  yalt  Boccetias^  qaae  napserit  primam  Ottoni 
dnei  Lothariensi,  patri  Friderici  dncis  Mosellani  et  Adalberonis  primi 
Meiensis,  deinde  Ricninp.  £t  vero  Adalberonem  Metensem  habnisse 
Bicainion  Titricum,  constat  ex  viU  Johannis  abbatis  Gorziensis.  £t  notati 
dignnm  est,  qaod  Godefridas,  memorante  eodem  Erkanbaldo,  cnm  yix 
septem  septimanis  praefaisset,  4.  Idas  Novembris  defanctns,  Richwinom 
ex  Lothariensibns  nobilitate  praecellentem  snccessorem  accepit,  patris, 
at  apparet,  consangainenm.  Caetemm  vellem  Baccetias  probationes  addi* 
disset.  In  eo  cert^  falsns  est,  qnod  Adalberonem  archiepiscopom  Remen- 
sea  Godefridi  et  Sigefridi  fratrem  facit;  Sigefridum  patrunm  babnit 
CLnzelbnrgensiam  aotorem),  Godefridam  patrem,  qai  inferiomm  Lotha- 
rioBsinm  dncatam  a  Branoae  accepit.  De  Ricaini  episcopi  morte  dicemoa 
ada.D.  934. 

ANNO  CRRISTI  915* 

CBmsUae  m  in  AOeMimia  Tsklan  obtldet  Hevieis  dn  SaxeBlte  te  FrMeiUi 
ImBpit.—  Gooradiifl  edrerf ns  Henriciim  moTet,  qni  ee  Orontm  in  Stxeoia  redpit. 
B^jiw  loci  titQs  prope  Gottingem.—  Henricu  estnDiatmari  a  pericnlo  et  obiidione 
Gonradi  liberatnr.  —  Diatmari  origo  a  Fabritio  ant  Agricola  conflcU.  —  Vngari 
Wfne  td  Fnldam  penetraat.  Obiere  Hnogo  abbas  Fnldensis  et  Raibodns  archi- 
episc«pns  Trerireniis.  Hnic  sneceeslt  nnotgems.  —  Srcbangems  in  Anemtnaia 
regios  rincit  et  dncem  te  gerit-*  Garolns  rex  obseqnentes  babet  Robertam  Odoaif 
regij  fratrem  etReginerinm  marcblonem.  EJns  diploma  pro  eccIesiaTnngrensi.— 
BedtaBtar  rerba  b^Jns  diplomatis.  —  An  Garolns  rez  in  Saxoniam  Tenerit,  et 
Hcnricam  arbibas  sedibnsqne  regiis  donarerit.—  Berengarins  Romanam  expediH- 
•■eai  mediutar.-—  Jobanaes  papa  Bereagario  b^Jas  rei  prtecipaat  talor  ftiit.  — 
BareagtriQS  boc  tnno  in  Tnscitm  Tenit  et  Adtlbertam  mtrcbionem  ia  obseqnlo 
habait.  —  Regiao  Pmmiensis  obit,  at  et  Hnogo  tbbts  Fnldensis. 

i.    Gonrado  regi  interea  Allemanni  negotinm  faoessebant.  Tnixlam  A.9I5* 
obsedisse  legitar  in  broTi  illa  cbronologia  monachi  S.  Galli,  qnam  ex 
Sinnondi  scliedisQaercetanas  prodaxit.  Nec  altra  qoicqaam  additar,  ande 
fifns  loci  dignoscatar.    DeliberaTi,  qaid  boc  monstri  esset:  sed  mox  in 

tlirALXS  IKPIBII  TOK.  11.  jg 

Digitized  by  VjOOQIC 


m  ANNALSS  1IIPKRU 

A.Mft.  •«ittttTttrit,  tefendui  Tuiel,  qme  m  lwdlea*e  aou  est,  vilfo  Holiei. 
Twiela  tb  edito  tito ;  ande  patnnn  memeTiapraesidiarii  Saedi  to(a«8ieyia« 
tributariam  habebant.  Doelttnm  ElikehaTdaa  aaepe  citatas  vocat,  et  in 
Ercliangeri  postesUte  foisse,  satit  indicat,  cnm  id  actam  scribit,  nt  capUs 
episcopas  illac  transferretnr.  Postea  Bwcardns  dnxibidem  babiUTi^  ot 
ex  Ekkibardo  pariter  apparet.  Ittqae  dicendam  est,  Conradnm  caple 
Erchanf  ero  non  contenUm,  nt  radices  rebellienis  excUderet,  etitm  «rcem 
^ns  in  potesUUhaberecnpiTisse.  Sed  hoic  enrae  intento  nantios  «CUlit, 
Henricam  dacem  cam  exerciU  Stxonam  et  Tharingorom  U  Flranciam  Irra- 
pisse.  Gredas  Eberhardo  yices  feddenlem,  in  Hassiam  ipsamqne  Wedde- 
raTiam  penetrasse. 

2.  lUqne  rex  fratri  saccorrendom  sUtnit,  et  toUm  %eHi  melem  in 
Henricam  Tortit.  Baelliam  tamen  mox  capUm,  ex  seqaenlibos  ptfet 
Henricas,  abi  regem  se  cam  Eberhardo  coi^anxisse  Utellexit,  riribns  imptr 
relegit  iUr,  et  per  Qnercetnm  C^vlfo  Eichsfeldam)  sese  U  SmuinUm 
recipit.  Erat  illicU  ipsis  Saxoniae  finibos  castellnm  monitissimam  Qroaa, 
noUm  iiox  regam  palatio.  Ei  se  Henricas  Udasit,  com  omnU  ad  defen- 
sionem  necessarU  comptrtsset.  GontroTersns  est  loci  siUs.  Estqatedtm 
td  lliaiite  MnldtTam  Grona,  et  GronaTia  Hildesiense  oppidom  Tisitar;  nt 
e<  Groninga  HalbersUdense,  qnod  Georgio  Fabrido  placnit,  et  Gronda  td 
Yisnrglm,  qaaeHenrico  Meibemio  tTO.  Sed  Hofmannas  noSUr  archiTarins 
nepotem  Meibomiam  docait,  -Gronam,  regam  tabilis  et  scriptorom  mono- 
mentis  decantaUm,  arcem  ftiisse  Gottingae,  orbi  BronsTicensis  ditioBis 
insignii  imminentem,  c^tus  radera  extantU  Ucolis  orbis  Borg-Grona 
hodieqne  appeUantor^tit  ipse  eeram  inteHexL  Et  ob  freqnentiam  aolte, 
stepe  in  iroe  babittntis/  oppidamTidnamiiatam  poto,  coi  Gtftlngaenomen 
non  a  Gethis,  ot  fabolanUr,  sed  GoeU  riro  Tonit  GoeU  idem  est,  qoed 
alU  dialecU  Gosa,  aiterits  riTi  Toctbolom,  atromqae  tb  effbsione. 

3.  Rex'  com  Tideret,  locom  monitom  et  omnibns  rebos  tbondtntem 
dilRcalter  ctpi  posse,  mittit  tdHenricom,  qoi  deditionem  soadeat,  ettegis 
tmidtiam  polliceator,  aeqois  conditionibas  oblatis.  Tetigerant  ilU  dncis 
tntmom;  etsi  ptmm  grttUe  fideret,  Adtlberti  exemplom  tnU  ocoloe 
htbens,  et  gntras  ftcile  caasas  iraram  aot  spedem  crimUom  UTeniri 
t  praepotente  et  odit  recondente.  Forie  cam  legatis  regis  agebat,  com 
Thiatmaros  qoidam,  Tir  armis  ingenioqoe  claroSy-ex  orientalibns  nd  docem 
Tonit.  Orientalis  tonc  regio  dicebator,  qoam  nnnc  Misniam  Osterlanditm- 
qoe  tppelltmos,  inter  Salam  et  Albim,  qoa  Molda  dopTex,  Elister  et  Flisnn 
floant  Utellecta  perplexitate  Henrici,  Tir  callidos  non  melias  hostes 
circomTeniri  posse  puUTit,  qoam  si  domUas  ipse  dedperetor.  lUqoe 
qoasi  in  arcano  qaaedam  Jacit,  appropinqoare  aoxiiit  tmicorom,  qoi  ori* 
tetem  Stxoniae  Tersns  SfaTOs  Uebantor:  trigUU  breri  cohortiom  signa 
Ailsara.  Baec  ad  legatos  regis  penrenere ;  sIto  dicenti  Uteribere,  qnod 
WitikUdas  Bignificat,  siTO  habebant  emtos  arcanomm  Henrid  explorttores. 
lUqoe  qotsi  rem  magnam  et  recondiUm  nadi,  sobito  ceriiorem  Conradom 
pMcoIi  fkdont  Accedebat  Henrici  mnUtio»  oblaU  aspemantis,  htnd  dn- 
biom  toctte  fidadte  signom.  Bes;,  dom  Unge  tdhoc  toxilit  ertit,  mtloit 


Digitized  by 


Google 


ANNALE8  IMPERII  275 

obsidioMiii  sponte,  quam  necessario  solTisse  viderL  Ita  dox  tue  qiidefli  JutlS. 
pericnlo  exemtQS  ost  Qoin  coiisse  aliqnam  pacem  aaC  indncias  credo, 
com  Germaniae  snperioris  turbae  recradaissent,  et,  SlaTis  etiam  Danisqae 
Saxoniam  carpentibos,  donanda  essent  odia  poblicae  salotL 

4.  Georgios  Fabricios  Tbiatmaram  facit  borgraYiom  Zorbecconsemi 
Dftgreni  (yel  Thiagrini)  comitis  Wettinensis  filiom;  additqae,  ademtam 
Ditgreno  ditionem  ab  Ottone  daco  Henrici  gratia  rediisse  ad  filiam;  qoi 
tnimi  gratitadinom  in  sammo  patroni  discrimine  ostenderit  Sed  Toreor, 
16  omnia  sint  ex  commento  toI  Fabricii  toI  Goorgii  Agricolae,  cqjas  iUo 
affectos  labores  perfecit  Agricola  aatem  ATontini  exemplo  sibi  bob 
pinoB^at  arbitrori  indalsit,  at  historiam  paolo  radiorem  per  se,  ex  ingenio 
perpoliret  Sed  is  mos  bodio  merito  improbatar.  £go  Tbiatmarnm  eom 
esee  arbitrory  qoem  sapra  memoratam  Henrid  dacis  Tolat  magistram, 
pafre  ejns  Ottone  dace  TiTonte,  aator  Titae  M athildis  reginao  introdacit. 

5.  Uoc  anno  Ungari,  noya  facta  impressione  per  Bi^oarios  et  Fran- 
€08,  ad  Faldam  asqne  excarsionibas  penrenisse  scribantar  continaatori 
Reginonis;  obi  circa  hoc  tempts  etiam  Haogo  abbas  decessit,  necrologio 
leste:  qaod  etiam  notat,  paalo  ante  ex  hac  Tita  abisse  Ratbodnm  archi- 
episcopam  TroTiroram;  ci^as  annus  expletae  mortalitatis  ne  Browero 
qnidem  diligentissimo  scriptori  in  liqaido  fuit.  Ultra  annom  Domini  917^ 
distnlit  falso,  deceptos  tempore  diplomatis  a  notario  pro  Ratbodo  recogniti; 
qood  ad  annam  Domini  9i3.  referri  debere  sapra  ostendi.  Diem  tamen 
obitot  ex  anniTorsario  ecclesiae  annotaTit  3.  Kal.  April.  electione  deri 
et  popnli  Raotgeros  saccessit  Minim  est,  qaod  res  loqaitar,  necrologinm 
Foldense  eidem  praeclaro  reram  etiam  Faldensiam  scriplori,  Tisam  non 
ffUlsse;  alioqai  Haogonis  abbatis  mortem  soo  anno  assignasset,  qaod  non 
feeit  Sed  comperi,  et  alia  apnd  Faldenses  qaorondam  inTidia,  siTO  cti- 
liOBe  praepostera;  ocalis  Tiri  sabdocta  i^isse;  qaae  Jam  e  latebris  pro4- 
•ont  faTore  abbatis  Adalberti,  principis  sapientis  et  de  rerom  nso  incormpte  ' 
Jndieantis.  Is  anno  Domini  1714.  his  Jam  scriptis  decessit 

6.  Erchangeros  nsos  absentia  rogis,  adUanctis  sibi  caeteris  male 
«ffectiSy  Borcardo  et  Bertoldo,  ab  exilio  in  Allemanniam  redit  et  regioi 
Tineit;  qaa  de  re  ita  chronologns  Sangallensis:  Erchanser  ie  exiHo  ro- 
venus  am  Purckmrdo  et  PerMikoldo  [sociis]  cim  caeUrit  patriotii  sui$ 
pugnacU  ei  eos  apud  Walavis  vidi,  et  dux  eorum  effectus  est.  Haec  illOi 
pMdta  pancis  obscire  perstringens.  Qois  locas  WalaTis,  nemo  prodit 
Crosias  et  Goldastos  aliiqne  rerom  SaeTicarom  aatores  hanc  scriptorem 
BOB  Tideront  Golloqaiam  poblicnm  Jassn  Tidaae  Burcardi  secnndi  dnois, 
poetea  In  Tilla  WalaTis  habitnm,  Ekkehardos  Janior  notat  InTito  lege 
poteotatem  docalem  osarpasse  et  noTis  fadnoribos  capitale  sororii  odiam 
BMniisse  Rrchangenun,  annas  seqnens  ostendit  In  honcpraesMitem  Scha* 
tOBiBS  cnm  caeteris  Theoderici  Fadebomensis  episcopi  obitnm  refert:  sed 
foi  te  bienninm  differendns  Tidetnr. 

7.  Carolos  rox  interea  per  Gallias  et  in  ipso  regno  Lotharienii 
renmi  potlebatar.  Robertom,  Odonis  regis  firatrem,  adhnc  obsoqaenlom 
iMWftal,  csiuM  mafna  emi  intia  Seqnannm  Ugerimqae  aotoritas.  Apnd 

^SedbyGoogle 


376  ANNALES   IHPERII 

A.ttS.I^^toiensas  praeeminebat  Rtgineriiis.  Hodiis  pariter  snb  marcliioiis 
BOBiiie  Cnempe  contra  NormaAHos)  et  Roberti  qnoqve  meminit  bonorifioe 
rex  ipse  tabnlis  in  monasterio  S.  Amnlfi,  id  est  (nt  arbitror)  apnd  Metas, 
nnnc  datis,  qnibns  Tnngrensi  sive  Leodiensi  episcopo  forestem  qoaidam 
stre  syl?am  restitnit.  Raginerinm  marchionem  strennnm,  Robertnm  sere- 
nitatis  snae  execntorem  fidelissimum  appellat,  nescins  fntnrL  StephannB 
Tnngrensem  episeopom,  cnr  consangnkitatis  snae  dfinem  dilectissimnm 
Tocet,  nen  constat.  Raginerinm  Lothariensibns  tnnc  praefectnm  qnidam 
scribnnt:  ego  praeter  comitatns  dndnm  possessos  cnm  abbatiis,  rel  mili- 
ivti  praefectnm  crediderim,  qnod  marchionis  oflicinm  erat. 

8.  Sed  yerba  ipsa  diplomatis  pleraqne  ex  Miraei  notitia  ecdesiamm 
Belgii  exhibere  operae  pretinm  erit:  Karohts  divina  propitiante  ciemenHa 
rex  Francorum.  Dudo  Virdunemium  tpiscopus,  Raginerus  marcMo  stre- 
nuus,  parUer  etiam  Rohertus  nostrae  serenitatis  esecutor  fidetissimuSf 
nostram  adierunt  clementiam^  poscentesy  ut  interventu  Stephani  Tungro^ 
rum  episcopiy  mostrae  consanguinitatis  affinis  dilectissimi,  partibus^S.  Dei 
gemtrids  Mariae  aimique  martyris  Lamierti  traderemus  ferpstem,  quae 
olim  pertinuerat  ad  Tectis  viilam,  quam  dato  fisco  Zvendibotdus  retinuerat 
ad  manum  regiam,  quam  constat  in  pago  Luviensi  atque  m  comitaiu  Si^ 
chardi  sitam.  Goswinus  notarius  [potins  GosHnus,  vide  ann.  917.  919.] 
ad  vicem  Herivei  archiepiscopi  sununique  cancettarH  recognovit.  Daium 
8.  Kal,  Scft,  ind.  3.  anno  23.  regnante  Carolo  rege  gloriosissimo,  redin^ 
tegrante  decimo  octavo.  Actum  monasterio  5.  AmullL  Annns  largioris 
indeptae  haereditatis  fortasse  ab  exscribente  omissns  init 

9.  Annalista  noster  vetns  habet,  secnndnm  Gallicnm  qnendam  ^crip- 
torem  adhnc  tetustiorem,  hoc  anno  Garolum  regem  in  Saxeniam  Tcmisse, 
nrbes  sedesque  regias  nullo  resistente  ob^nisse;  Henricum^regiogeiere 
inclTtum  atqne  inde  orinndum,  omiribns  donasse.  Sed  Gallnm  fllnm,  qnis- 
qnis  f^erit,  posteriorem  rebus  scriptorem  aut  nngatorem  ant  aliter  acci- 
piendum  puto.  Fortasse  more  sni  temporis  Saxoniae  nomine  GermaAlam, 
et  per  sedium  regiamm  in  Saxonia  occnpationem,  Aquas  Grani,  TreYiros, 
Coloniam  designayit;  quas  urbes  ntique  Garolus  in  potestatem  redeglt  cam 
Lothariensi  regno,  quod  serius  postea  et  coactus  tradidit  regnanti  Jnm  In 
Germania  Henrico.  Gordemojus  sibi,  nescio  unde,  persnasit,  Garohn  id 
opem  Henrico  contra  Gonradnm  ferendam  in  Saxoniam  yenisse :  sed  tnlis 
expeditionis  nuUum  vestigium  invenio.  Snnt  qui  ajnnt,  Henricnm,  meta 
Gonradi  ad  Garolnm  profeetum,  dono  ejus  Saxoniam  obtinuisse;  de  qno 
post  bienninm  dicemns  ex  Urspergensi  abbate,  qnl  nostro  annalista  poste- 
Tior,  ex  eodem  fonte  turbido  hausisse  videtur,  quae  prodit. 

10.  Dum  haec  cis  Alpes  gemntur,  remm  facies  in  Italia  Bovari 
ceepit.  Berengarium  hactenus  ulterioribns  Longobardici  regni  ditionibns 
exclusnm  fuisse,  neqoe  ant  Spoletinos,  aot  Samnites  attigisse,  {am  snpra 
monuimns.  Imo  nec  Tusciam  satis  in  potestate  habnisse  videtnr,  etsi  illie 
anni  regni  ejus  Jam  inde  ab  a.  D.  903.  nnmerarentur.  Gansam  attribni 
autoritatiAgeltmdis  angnstae,  Widonis  vidnae^  et  Widonis  Jnnioris  Spoleti 
dttcis:  qui  Lamberto  extincto»  etsi  oiisse  imperii  sceptro,  Umbriae  tanaea 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMP£RII  277 

et  ricinis  regiouibus  incuMait,  qaasi  haeredttaiio  jore.  Nanc  snspicor,  A.915. 
alteroni  aut  ambos  morte  sublatos,  atque  inde  Berengariom  iter  sibi  ad 
Romanam  expeditionem  apertum  judicasse. 

11.  Sed  maximus  audeodi  autor  Jobannes  pontifex  fuit;  qui  expe- 
dittonem  in  Saraceaos  Garillani  insestores  moliens,  cum  Graecos,  Apulos, 
Calabros  fayentes  haberet,  Berengarii  maxime  ope  rem  confici  posse  non 
Tane  sperabat,  yiribus  totius  Longobardorum  regni  excitis.  Hunc  dona 
legatosque  regi  misisse  et  coronam  imperii  obtnlisse,  nt.opem  ferret, 
diserte  poeta  Berengtf  ianus  babet.  Id  factum  hac  aestatO;  patricil  etlam 
bonore  in  antecessum  delato,  colllgo  ex  quibusdam  ejusdem  papae  literfs, 
a.  B.  917.  referendis,  quae  datae  indict,  5.  £4*  Kal,  Jumi,  imperii  Beren- 
§arii  anno  iecundo  el  patricitUus  anno  eecmdo:  quod  yernm  est,  si 
patricius  hoc  anno  post  medinm  Majnm  mensem  factus  ceneeatur.  Erat 
enim  patriciatus  yelnt  ad  imperium  gradus,  et  rege^  Germanici  post  Otto» 
nes,  antequam  Romam  adierant,  patricii  Romanorum  habebantur,  ut  ex 
ipologia  Henrici  lY.  patet;  donec  mos  inyaluit^  nt  ante  coronam  imperii 
snmtam,  reges  Romanomm  et  tandem  imperatores  electf  appellarentar* 

12.  Gaeterum  Bereagarios  boc  qnidem  anno  nondam  Romam^  sed 
qiaitam  apparet;  appetente  hyeme,nonnisi  inTusciamyenit,  Adalbertom- 
9«e  proanm  ebsequio  habuit  Seqnente  anno  Roaum  usque  progressps^ 
ioiperii  coroaam  accepit.  Apud  Francisoom  Marlam  Floreotinum  ex  taborr 
laiio  episcoporam  Lucensium  excerpitor  instramentnm,  barbamm  style^ 
sed  rebas  yeridicooiy  quo  Petrus  Lacensis  Eldegario  Landensi  ecclesiam 
qiandam  S.  Fridiani  restituit,  caai  domnus  Berengarios  serenissimas  ireK 
pro  Umore  Dei  et  statu  rei  poblicae  et  sanctarum.  ecclesiarom,  Italis  a4iB« 
▼antibas,  Justitiae  adimplendae  gratia  ad  Bomanas  partes  iretr;  et  cam  tm 
Tosciam  peryenisset^.  extra  arbem^CLocam)  in  aedibus  Adelberti  CMrduH 
onis)  per  Odelricam  yassum  suum  et  missum,  assidente  ei  AdelbertA 
Beigomensi&  ecdesiae  episcopo,  Jns  dici  curasset.  fiuod  fiictam  anm 
regni  BerengarH  regk^  De9  profUia  mgewno  oeiavo,  dedma  die  memie 
NQvembrie  indicUane  quarta. 

i3.  In  honc  annom  Reginoiis,  abbati»  qnendam  PrwniensiSy  obitom 
Brewerus  refert,  et  epitaphium  ejos  sibi  yisum^lestatar.  Factione  poteAtam 
dejectus  dignitate,  Richmo  cessit;  qoem  ad  Leodimem  deiBde  cathedsaaa 
ascendisse,  mox  dicemus.  Ipse  per^oti^m  stodiis  yaoayit  et  chronicon 
scripsit^  sed  non  aatis  exacte  ad  tempomm  fidem,  ut  memoriae  magis, 
foani  diariis^  fisus  yideatur.  Nam  uniua  anni  mora,  quam  editis  exempla-* 
nbos  irrepsisse  Browems  ex  codice  antiquo  nolayit,  lapsibos  non  satis 
oiedetar.  De  yiri  yita  atque  opere  discipiinae  ecdesiasticae  plnra  dicere 
pneoccapayimus  ad  a.  D.  906.  Eodem  anno  Huoggi  presbyter,  Fuld^n- 
tiam  din  abbas,  obiit,  antiquo  loci  necrologio  testOy  cqjus  excerpta  edidi- 
wtm9.  Saccesiit  Helmfiridus,  qai  iisdem  fastis  aitoribas  anno  seqnenti  3«  Id. 
Febr.  extuM^tas.Haichonl  locum  fedt. 


Digitized  by 


Google 


278  ANNALES    IMPERII 

ANNO  CHRISTI  916. 

IrchiBgerl,  Bertholdi  el  Laitfridl  rebelUniii  captio  et  eoBdeiBiiatio.  —  Skkekardi  de 
et  re  Barrttio.  BarehardBf  SaeTiae  praefldtar.  »  SalomoBis  eplfcopl  poeBileatia, 
^d  tal  caoM  prlBeipea  SbotI  perilaaeBl.  —  Bkkekardi  Barratle  bob  adaiedBB 
otBfesit  eaai  rekBf  ffeaUa.  —  GeBeUlBB  AltkeaUi  kakitBi^  Loci  •ilBf.  *-  DecrelB 
^Bcilii  AitkeaMBfif  k^|Bf  ak  aliif  dif tiacta.  —  GoBteata  praefklloBif.  —  CoBleBta 
decretonHB  coBdlii.  —  RicwiBOf  StrasbnrgeBfif  epifcopii  InTafOr  dtatar  ad  AiIb* 
nim  coBdliBm  aat  Romam.  —  Bpifcopi  SaxoBid,  qnia  bob  TOBeraBl,  ilem  ad 
IMBrBm  eoBdliBm  MoffVBllBBm  aat  Bomam  dtaalBr.  —  Alil  cBBoaef  et  bbbb  prae- 
•lp«e  de  prefbyterlf  likerliBla.  —  Gaeterl  eaBoaeB  a  raglo  bob  ekterTati.  — 
9e«reta,  faae  ATeBtiBBf  pretalit,  fBfpecla  font.  Boto  II.  akkaf  Gorkijeaeif  okiL 
—  BereBgariof  Romam  Tenienf  imperator  coronatar.  -  Berengarii  adTenlBf  R»- 
Bum  Terkif  poetae  defcriptnf.  ^  Oaomodo  ezceptnf  et  qaikaf  ceremOBlif  Ib 
ifliperaUrem  ooroBatBf  f il,  Torklf  peetae.  •  Tarla  diplomala  bbbc  Ib  LoBfokardia 
•  BereBffarfte  dala  ano  impeiii  primo.  —  Ibpedilio  JekaaBif  papao  adTetMB 
ItafWeeBOf  Ib  moBle  flariliaBO  fof cepla.  —  Laitpraadaf  male  ftdaa  kiflorleBf  Iklfo 
refert,  Romannm  imperatorem  Saracenoa  IlaUae  immififfo.  ~  Uaa,  qoam  de 
occadoae  ezpeditiooif  Jokanneae  proferl,  drcamftantla  Tora  effe  poteft  — 
Tieleria  de  SaraceBlf  el  GarlUani  oceapatio.  —  Raffioariof  marcklo  ekH.  BJbb 
•llikerU 


A.ttt.  ^*  ErMnffery  Piartkoid  H  LMfrid  oeeiduniur  dohm,  et  Furckiurdt» 
reMUU,  ItaSaRgallMfecliroRicibreTiariamad  haiicaBnam.  HepidaRBis 
Bl  eaplos  koc  aRRO  addlt  et  ocdsos.  GoatiRaator  RegiRORls  mortem  rect* 
iR  aRRRm  se^eRtem  diifert,  food  et  faclt  HermaRRos  CoRtractag;  qof 
ROtat,  eet  ipe  pacttonis  ad  deditioRem  TOi^sse.  Idem  HoRgaros  lioe  aRio 
et  seqaente  AlleRiaRnlam  Taatasse  tcribit  Qoae  expeRdOBt  addocori  Rt 
SR6pi«er,BrkiRgeram,  Bertoldam,  tRitfridam,  odio  iR  regem  epitcopamqad 
aeeeRtos,  ad  (jRgaroram  opem  coRfogitte,  eoramqae  aaxilia  exciTlste;  el 
ArnRlAim  Bi^oariam  ipsoram  Ropotem  ia  partibot  ftiitse,  qai  see^  etlam 
HMK  ad  Uagaros  recepit.  Captot  aatem  ex  iRsidiis  Tel  tpe  TCRiae^  et 
RMtettatit  damRatot,  Jodicio  procentm  pooRat  tabiiste ;  regemqae  magts 
talatis  pablieae  qaam  affiRitatis  memiRiste.  Magnam  ORim  et  graTO  cri- 
moR  ORtititse  oportet,  qued  tantit  Tirlt  capital  ftiit,  qai  magnam  GermaRiRa 
proTiRciam  regebaRt;  qai  primariit  propinquitatibnt  ilHpbaRtur;  qoomm 
terorem  rex  ipte  In  matrtmoitfo  habebal.  Qaae  aatem  mi^or  perdoellio, 
qoam  immaRittimam  luMtem  Ir  imperii  Titcera  traxisse.  Bxeeolie  taiRen 
•eRtentiae  iR  anRi  teqReRtit  iRitlRm  dUata  ett. 

2.  Dolo  peritte  SaRgallentit  chronelogas  tcribit;  •qvod  de  artibot 
iRterpretor,  qoibas  in  Tincnla  Tenere.  Si  Bkkebardo  idet  estet  (qRam  Ir 
boc  Rogotio  iRtegram  ror  babee,  remoto  a  temporibat  et  Ir  fabalat  pmo^ 
et  capat  ref  ad  onam  Satomonem  episcopam,  abbatem  toam^  ejotqoe 
fnjoriat  referentO;  capii  sant  a  Sigefrido,  ex  patroo  epitcopi  nate^  com 
iR  tylTa  qoadam  laUtaRtes  topor  opprestittet  proditorqoe  det^rittet 
iRde  DRelliom  Cmr  Twielam)  addocti  et  io  cottodia  poblica  habiti  toRt 
Rex  primRm  Mogontiae  celloqRiam  poblicam  iattitoit  Cloqoor  com  Ekke- 
hardo),  inde  generale  concilinm  indlxit,  obi  a  lege  abjorati,  id  ett  Jorit 
incapacet  Joramento  peritorom  pronontiati,  hostes  appellati,  sententia 
regit  proscripti  sont;  praedia  fitco  addicta,  capita  morti  dOTota,  in  ingi- 
tiTot  tociot  praemia  coRttitota.  AssoRto  priRCipom  SaeTiae  (Rt  Ehkehar- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPfiRII  279 

&m$  maUiy  praaikitar  ByrcirdBS,  refi  rocoftcilittus.  Ac  vereor,  i|e  tfiicis  A.  Mt» 
demtis  ac  proditiSy  ad  regem  transierit^  pretiemqee  ikcteoris  tilerit 
ce4dite«i  paterAam  potestateoi,  Nam  et  captivos  ejss  cnatodiae  aeditof, 
Kktiehardiis  scribit,  et  J^Beficia  fji  est  fevda)  damiiatonuB  ia  enndeii 
cellala.  Servata  tamen  eaat  boaa  Bertae  ErkaBgero  aepUe,  qaod  episco* 
pmi  oeptam  beeigiie  tractaMot,  et  aiiiiMUi  a  crimimbas  mariti  abhorrenteai 
oetettdisset, 

3.  Episcopam  leiigerat  inf idia  oppreesemm  tantonim  vironim* 
ItifM.omi  ope  aiAisBs  est,  «t  T|tae  gratiam  m  faceret.  Sed  hmic 
M910  preces  amicoram,  iieqiie  lacrymae  coi^iigis  a  proposito  dimoTefoiiti 
^ed  mageiis  faiaseri  eC  miJo».timendiis  esset  Airor  reoram,  eaqoe  esseal 
tempora^  «t  rei  poblicae  salos  eist  magais  exemplis  stare  wm  posset  At 
Salomoi,  cai  fortmia  b^M^teaes  immodice  riserat,  tanto  casa  percolsoi^ 
visoeqae  est  seotire  eonversioeem  rotae.  Itaqae  se  ipsam  accasajnSi 
Bemam  petit,  calpaa^apad-mmdmiim  pontificem  coofiietar,  poenam  prae«* 
semlem  eiigitr  sdiicei  ot  fataram^  vitet  apod  maaes.  Inde  post  ei^leta 
Joeea  imJalgentifmqae  datam  domam  expiaMis  rediit;  et  inter  alias  sanc* 
lonw  lettqiUae  oorpas  Peiagii  martyris  retalit;  qoem  peoaliari  colta 
proeeqpebaif»,  qnod  nataii  ejif  die  captivitate  exisset.  Constantiae  saae 
iitilil^  qio  Me  erebet  poster  popalorom  affloapis. 

4.  Haeleias  ex  Ekkihardo  retaiimim,  qoae  credibiUa  videri  possaat. 
Sed  CaleBdam  est»  malta  eam>admiscere^  qaae  stare  neqaeant  Si  narra- 
limm  €^  credimas,  vix  capto  episcopo^  dati  sant  in  vincoia  aatores 
ii^Miae.  Ex  eo  (si  diis  placet)  capitale  regis  odiiim  in  viros,  nonnisi 
eapplido  expletait  Nospiam  habet^  £rkangeram  a  Conrado  bis  captam; 
e^lem  post  episcopi  injariam,  reducem,  victorem,  taademqae  oppressam: 
mec  dialonam  Daellii  obsidionem  scivit.  Postremo  addit  historiolam 
pene  ridicnlam  de  fallendi  certamine  inter  Hattonem  Salomonemqae 
fpiscopos,  6e4'Circamstantiis  falsis  illigatam;  de  qoa  infira,  abi  de  morte 
Seiomoiits. 

5.  Rex  gnaras,  nM^ormn  esse  antoritatem,  qaae  sacra  habetiM',  ad 
srnodam  episcoporam  in  regno  sao  celebrand^m  animam  a^iecit,  et  cam 
Johaime  pontifice  cigit,  at  legatmn  mitteret*  Nec  dabitem,  Hattonem  vel 
Berigerani  el  Piljgrinam  et  alios  praesoles  Germanicos  ad  papam  scrip- 
aisee  dadam,  at  rationemr  redderent,  cnr  in  novam  principem,  etsi  stirpis 
raglae  exortem,  consensisseni  Conciliam  in  Althein^  oppido  Rhaetiae 
12.  Ka).  Odobr.  celebratam  est  Schatenios  ex  Man^tero  |U)tavit,  Altheim 
•see  locsm,  regam  vetenim  venationibas  celebrem,  donatom  ^Um  beato 
Solae,  ex  menasterio  Faldensi  eo  ^tradacto  ad  colturam  sacram;  et  prisce 
Jve  accensam  Franciae  orientali;  qnae  qnalia  sint,  non  dixerim,  sed 
Rhaeiia  mnltam  abest  a  Francis;  Noricam  veio  attingebat,  olimqae  ad 
Oenom  osqae  protendebatar.  Itaqae  Pagias  observavit,  in  geographia 
Sfnodica  Nicolai  Sansonii  Altheimiam  villam  inter  Salisbargam  et  Dingel- 
fingam  pro  synodi  loco  ostendi,  qnem  Mabilio  minus  probabiliter  in  anna- 
libns  apod  Rhaelos  Bargandiae  compatatosqoaesivit.  Althemiam  villa  est 

\  procol  Bmmnavia  ei  OesOi  Jaxta  moiasteriam  Maarifanense. 


Digitized  by 


Google 


380  ANNALES    IMPERII 

A.91i.  ۥ  E^ios  coidlii  qiiae  sopemnt  decreta,  apod  Bircardm  extaal 
literfait  legatos  RoBaiae  sedis  Johanoes  episcopos  Ortoaeosis  ex  Atob- 
tiio,  qoeoi  seqoitor  Pagios,  sed  Petnis  Orteosis  ex  Borcardo,  io  praefit- 
ttooe  concilii  et  cap.  10,  coi  oiagis  credo,  videtorqoe  Arentinos  mitteilis 
et  odssi  nomeo  confodisse.  Orta  qooqoe  Romae  propior  et  mota;  e( 
Petrom  Ortensem  episcopom  etiam  Mogontinos  qoidam  apod  Serrariom 
codex  kaboit,  qoi  in  die,  qoam  diximos,  com  Areotino  conrei^  Ortou 
ad  mare,  ot  Tolgo  appellant,  oppidom  est  citerioris  Aprotti,  in  litore 
Adriatico  sitom,  ci^os  episcopom  affoisse  Pagios  sospfcator.  Sed  yereer, 
«t  tonc  episcopatom  haboerit;  qoi  aotiqoos,  sed  olim  desitos,  a  Pio  Y. 
restitotos  est  Synodid  canones  in  tomis  conciliorom  non  extabttt;  eei 
sparsos  ex  Borcardo  et  Irone  Pagios  cellegit.  Doplex  ceocfliom  AHhai* 
mense  statoit  Schatenius;  sed  non  recte  prios  fam  aite  annos  aliqoot  emb 
Herigero  Mogontino  habitom  potat,  praesens  sob  HiMeberto :  lapsos  scl^ 
Mcet,  qood  Herigero  Jam  soccessisse  credidit  Hildebertom.  Itaqoe  st«tn« 
endom  est,  doorom  condliorom  Germanicerom  et  tempore  Ticlnonui 
canones  sob  Altheimensis  oomine  confdsos:  prios  rere  Altiemense  moM 
qoidem  habitom  sob  Conrado  et  Herigero;  at  posterios,  onde  Borcardot 
qoosdam  caoones  tanqoam  Althemenses  addocit,  non  tantom  sob  Hilde- 
berto,  sed  et  sob  rege  Henrico  ceiebratom;  etsi  apod  Borcardom  Comradi 
temporibos  ascribator:  nam  Nothingos  Constantiensis  episcopos  im  eo 
intenrenit,  qoi  Conrado  Jam  defoncto  sedem  obtiooit.  Affoere  et  Saxenes, 
qoi  sob  Conrado  defaere.  Ego  comperisse  mihi  videor,  qnae  Telat  AJt^ 
heimensis  synodi  sobscriptiones  a  Bnrcardo  proferontor,  ad  Erpesfordies- 
sem  annomqoe  Domini  932.  pertinere,  obi  de  re  ploribos  agemos.  Pagtos, 
qood  mlror,  haec  non  distinxit.  Nos  qoid  Altheimenses  canones  contiMant 
memorato  dignom,  paocis  exeqoamor.  Synodos  testibos  Hermanmo  Com- 
tracto  ex  editiotte  Canisii  et  ATentino  in  honc  annnm  incidil  Sed  idem 
ipsa  synodi  Tcrba  declarant  Ex  ploribns  decretis,  nonnisi  omdecim 
Opraeter  praefationem)  hojos  concilii  nomen  praeferentia,  apod  Bwcar- 
dom  conserrata  extant;  nempe  5,  6,  S;  9, 10,  ii,  16,  27,  36,  37,  38.  Std 
onom  certe  hojos  temporis  non  est,  nempe  capitolom  37,  coi  inest  indi- 
colos  episcoporom,  inter  qoos  aliqoi  regnante  Conrado  non  sederont 

7.  Concilii  patres  ita  praefantnr :  Reffni  Cmradi  fmssimi  ef  cAiiMte- 
ntashni  regis  qidnto,  cmgregaia  est  eaneia  generaHs  synodue  apud  M^ 
keitn  in  pago  RaetMae,  praeeente  domini  Johanmie  papae  aproerieafie, 
sanctae  Ortensi*  ecclesiae  Fetro  veneraHH  episcope,  ad  diaboUca  semina 
extirpanda,  et  ad  machinationes  perversdrum  hominum  eBmAnania». 
Transacto  igitur  triduano  j^unio  et  sacris  titaniis  more  dehito  cei^atis, 
eonvenimus  in  ecctesia  Johannts  baptistae  et  moesti  consedimius.  Tum 
praedictus  S,  Petri  et  Johannis  papae  legatus  protuHt  chartamj  apostoMcis 
Hteris  inseriptam,  qua  monebamur,  arguebamur  et  instruedamur  de  om- 
nibus,  ad  veram  reUgionem  christianae  fid&i  pertinentibus.  Owte  omma^ 
utjustum  et  dignum  erat,  humititer  accepimus  et  diHgenter  tradavimus. 
Ergo  evangeHcam  praeceptionem  lacrgmcAiU  voce  protuHmus,  gua  argue- 
bantur  pharisaei  et  scribae:  mandate,  inquit,  prius,  guae  intus  eusU. 


Digitized  by 


Google 


ANNAL19   IHPCRII  281 

Um,  ^ee  pramm  irabm  i$  ocuh  im>^r  ae  propMkum  iUmd:  ruina  kktUd 
popuU  saeerd&fes  malf.  EtinuoB  ipios  inspieimUeSy  negU^mUia$  innume- 
roMea  elpeccaia  neOra  graeinima  de/l^imuei  BeMe  horiatu  4omk4 
Feiri,  noHe  ipsis  ei  tiHie  noiMeirati^  adfwame  sancio  SpirUu  capiMa^ 
quae  sefuuntur,  ad  correeOonem  iam  i^esiram  quam  ckrisiiant  popuk 
siatuimus.    Haec  apvd  BuroanhiDi  llb.  n.  0.  68. 

a  DecretoriMi  Inter  alia  haec  Tefienuitiir.  Excap.5:  NuHus  e^ 
4ueat,  pum  prius  adulterto  pottisU.  £x  «ap.  6^  7»  8:  i»  dericoSy  fui 
escammunicato  conmunicaverini ;  Jkmc  impietatm  sancta  spnodue  sA 
ecdesia  amovet.  liafue  sefuentes  statuia  ^eforH  papae,  poenitentim 
dignam  agere  voliamus  sscreH  in  monasierio,  gmia  putkHee  neguimue; 
inposierum  legm  statuentesy  ut  presbgieri,  diaconi  et  omnes  deriei 
kaee  wUeni,  nisi  de  gradu  dsponi  matinti  Noo  autm  per  poenUentUm 
nosmet  ipsOs  maoerantes,  etUm  ^eros  reirahemUs-es  diaboM  ktgueis: 
inierdieimsuquey  ne  pUs  nosirum  eum  exconmsumeato  eoinmunioet,  velin 
eeelesia  oret.  Noa  apparet,  hic  ipsi8>«plscopia  nisi  peoBajB  Tolvitwiaa 
poenitentiae  statiii.  Yexat  censora  miiibfes.  Gfedibile  est,  liaec  i» 
episcopoe  clericosqae  torqneri,  qtd  Briiai^eio,  InHdfo  et  cemplidboe 
bttseraat 

9.  OAertQm  Strazborgeiitem  episcopn  leieio  qna  de  eraea  aii 
qioroiB  oriBiiie  ocdram»  trieimio  aiite  memenmmi».  Nqbc  RichBwiBBB 
eam  eccleiiam  coBtra  eaactorom  caBonnlB  sanctitaee  iBTasitie  cnlpatBr^ 
Butse  (itfQBt  patres)  ad  sanctam  synodmn  per  Uteras  nostras  inoiiaoimsts: 
iHe  vero  venire  eontemsU,  nec  vicarium  swum  nUsU,  liofue  autoriiate 
S.  Petri,  ego  Jokannes  vicarius  apostoUei  [forte  legeBdom  Jokanniis^i  es 
praeeepto  sanetae  synodi  eumUerum  vooo,  et  Juteo,  ut  ad a>ncUium^ 
Moguntiae  in  proximum  monsm  Majum  fndictum,  veniat,  et  corm  vene^ 
rMU  Merigero  aroMepiecopo  ei  eonfratrilms  roHonm  perversUaUs  M 
inoMientiae  reddat.  Quod  simsgtexerU^  a  proprio se gradu  atsHneiOg 
donee  Romam  venim  cormdominopapaeisanetaeeelesiasepurgaiverU* 
Bx  e«p.  12.  syaodi,  Bmrcard.  iib.  i.  c.  1^2,  eoBserralBm  BiciriiHim  coBStal» 
et  STBodo  etfam  JE^esfordieBsi  fnterfWss^. 

10.  Placoit  saBctae  synodo,  episcopoi^  qai  Tocati  de  Sazoafa,  ad 
coBcilinm  bob  yenerant,  nec  Ticarios  secoBdam  canones  miserant,  grafi 
iBcrepatiene  pro  calpa  ob}aiYaii.  lidem  fratenia  caritate  ad  amdictBm 
(MogaBHae^coBciNamJBTitaBtar.  Qoodsiboc  qaoqae  pro  Bibflo  daxeriB^ 
et  jBStam  Bogligentiae  snae  exeaiationem  prdferre  detrectaTerint^  aposUK 
lica  BBtoritate  Petros,  smictf  Petri  et  papae  missas,  anB  eom  saacta  syBOdi^ 
missaram  celebratiene  eis  interdfcit,  donec  Romam  mriiBt»  et  digBam 
faeli  sof  coram  papa  et  sancta  ecelesia  ratioaem  raddaBt  Ex€ap.ia 
Borc.  Hb.  I.  c  52.  Itaqae  legatas  poBtificii  bis  ap«d  Borcardam  Fetrai 
BppeHator;  semel,  loco,  ot  opiBor,  corrapto,  JobaBBOi:  qoae  comipiio 
etiam  ATeBtiaam  et  Pagiam  decepit. 

11.  S.  Gregerios  dieit,  clericBm  fogieBtem  ab  ocelesiii  soi,  toI 
eerram  a  domfBo  sao  fogitlTany  commanioBe  pilTari  deben^  deioc  redeat: 
excommanicaBtBr  et  qoi  ei  commanictTeriBt   Ex  eap.  27.  BarCw  lib.  II. 


Digitized  by 


Google 


282  ilNNALBS  llfPSBII 

€l  Uhrm»  ioeiterU  e$  tiberiote  dmmcerit,  prmbptenm  ii^ereemam  apmd 
ifiiropMm  ftceriif  eietm  et  vethin  ittslrmaerii;  iiie eme-ftesiea  puuiiikm 
im  mperkiam  eteiuM,  miseem  demini$i  emie  oeiehwre  ei  eemmeee  koree 
feeUere  remmii,  eem  semde  epieim  a  eeemmmeMe  arcei,  doneerem^ 
fiecai.  Ouodn  ohstinaio  emilmiO  perrexefU,  d^radeter  ak  episeope,  f«r 
ofdimaeii,  ei  redeai  ts  congemiam  prisOai  dimim  sereiiuiem.  £x  c«y.d8. 
ii9c.  i..II.  6.  234.  NoUMe  #81  hoc  4emt«ai  e(  siHgiiUre,  nbi  libeitiit 
eoaditie  tnmfit  ie  pecuUm  J«s  palroiietae,  nem  ecdeeiafli  tfficiens»  et 
attts,  sed  ipsiui  clericii«,  ieico  deciiiie  ^esi  gMee  escHptw.  Itafie 
SDpra  aelaWms,  io  fail^iisdaA  capitniariiBS  iatea.  presbTtera»  iibefoai 
Mtifli  et  libeftiinm  distiBgiii  Sed  liec  im  postaa  iii.deseetadiaeai  abiit, 
eam  eedesiaslici  seae,  exeusso  pnipeiMNlBfli  Jnfo  ipsemfli  priicipwDy  i» 
iibeflalea  viidicaniat.  Grediiiile  est^  Bnrcardo  scrilieale)  id  est  adoles- 
eeate  seoslo  Xi,  vetefis  iMMris  Toslifta  ia  GeniaBisr<  soperfusse:  sed 
IreBe  eaui  opoe  efmplkMilei  Jasi  iii  fialiia  desiisse;  iiafli  ille  luie  decfe* 
m  eadsit,  eofli  pleraqne  aiia  hmiws  eoacilii  et  Borcardo  traasciipsant. 

11.  TeiM  capilala  Pa^  piaetefiridll^  elsi  apad  Bomrdiii»  evtent 
Id  decimo  sezlo  (ex  libro  Bnrcardt  primo,  eap.  230.)  episcofi  i^|: 
jyefMiflWis,  eh  sct^^tdaia  (mndHms  esafpamda^  sl  mi  om^es  eci^t^nos,  epu^ 
eepes  Dei.maeerieorMa  nmpmfmam  essCr  p$ei^  dicmvr^  eeipa  fmi^riMe 
camemiea  imiiari  esemphmm  sameH  leanis  papae,  pti  fifpra  fmMnor  000^ 
feOajmrams,  ceram  popmio  se  pmrfovii.  Haec  i(li;  mal|B  se  aadi^e  fotei^ 
les:  et  Tereer,  ne  fada  verbis  refalarlnt.  3ei»rtmeoti,  qaod  dedeie, 
foinnila  baad  eitat,  nescio  an  ia  rem  concepta.  Calpam  Aoaavlleei  ipsi 
eopra  fiitebaaliv.  Leonem  intellignnt  tefiiofli,  qai  se  coram  MagBo  Caceie- 
pwgarit:  bane  eaim  sancHs  accenseri,  snpra  notavimns*  Aiternm  capil»» 
lam  est  trigesi^iam  sestum,  qnod  extat  apud  Buroardnm  lib.  I.  e.  331^  nbi 
^eeenular^  nt  ex  flMNiacbo  opiscopns,  velst  legitimns  ba^res,  pateraam, 
slbi  baeredilaiem  pestea  Jnre  Tindicaadi  poteslatQm  babeat;  sed  qaae 
pfins  asqniaiefat^  flMBasteriie  relinqnal  et  abbatis  sai  arbiifiov  secimdim 
regolam  S.  Benedicti.  Hic  cano»  loiqnam  ex  Altbemetsi  syaede^  iis4em 
fsre  ^bns  apnd  B«rctfdum  rerbls  a  Mtbilione  ex  casttiao  Faifensis 
menasterii  ptodaotns  est  in  appendice  tnntiiBm  ad  a.  D.  935,  sed  Jam 
«xtarA  apad  BBrctrdum  non  obsefvtvit,  qutde  re  aliqnid  infrt  ad  enm 
aBBBm  redlbit  Deniqne  ctpitulnm  Iriiesimnm  septimnm,  qnod  est  apad 
Bmreardnm  lib.  L  c.  227,  nt  episcopii  pfeibyteii  et  derici,  qoi  tliqaid 
bneredittte  Tel  ditef  tcqnisiere,  dtre  poesint,  cnilibiierit,  eodesiis  vel 
amid^^  Sin  aB*em  sine  dispositione  defecerint,  atttri,  cpi  serviaBt^  reli- 
qitisse  intelligaBliff.  Seqaantnf  snbscriptiones  episcopornm ;  ^  ok  qaibos 
iirteltlgilDr,  capitnlBm  td  btnc  synodom  non  pertiiierQ;  Ittqne  bts  sab- 
scfiplieBes  dabimns  iB£ra«  Apparet,  eiitm  capitnlnm|6.  bHlns  svnodi  bob 
esse,  ob  connexionem  cnm  seqnente. 

13.  ATentiBns  tn  tliqaid  bnlns  concilii  exlrt  Barcarton  Tiderit, 
mm  dixerim:  decrett  ttmea  dia  aebis  profert  de  re  pnblica  ipst,  qnae 
Teraor,  m  ex  ingenio  it|ns  pfomaflmat  £xbibebimns  ttmen  stylo  ipsins, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERH  283 

em  ■nUett  foitAit  ittmporafsef.  Gotdtstiis  mafis  cofSke  qatm  de- A^9i6i 
ctni  8t«deiis,  inter  eonstitatioiies  impecitles  retalit,  dissimaltto,  at  solet, 
tore.  Quiiquis  regi  fidem  non  smaoerU,  aut  eidem  rebetiafe  conatue 
niit  ^fris  deoofue  e$i<K  Brekingerue,  quoniam  cum  soeHi  eOae  fe§i» 
mM  emi  M  Ckrieti  Dei  inMiaim  eei,  a  claesikte  reipubUcae  «mo- 
Mffftf  amprs  esio;  in  monasterio  eapius,  perpetua  areHdris  reiiffionis 
tdpUma  scelus  e^piato.  ErekimjfsruSf  BerMMus^  BurchatduSi  Amul*  • 
s,  fSMd  nostro  deereto  non  steienmi,  nec  dido  audientes  fuerunt,  im 
unero  iu^iorum  atque  sceleratorum  kabentoTTnemo  non  eorum  aditum 
serusonem  defugite,  ne  quid  es  contagione  incowmodi  aectpiat,  Htec 
f  enftiiiss.  Noa  video  qoomoda  Erelitngonis  et  caeteri  decreto  synodi 
)m  stetisse,  iii  ipst  synodo  did  pessfait.  Rectias  diceretar,  citatioiii 
nn  pamisse.  Neqae  etiam  admttti  potest,  qood  Saxones  episcopi  sacri- 
ciit  simplidter  absliientar  ^,  ot  ATentinas  iaferpretatar.  id  enim  tam 
BmiuB  locam  liabere  debebat,  si  se  fWtarae  synodo  provineiali  non  sti- 
ssMt  Hoc  tempore  Boto  secmdiis  aMae  Gorbejeisis  eMHy'  cai  Yolc- 
iaros  saccessit.  Carolam  regem  Gailiae  Idibas  Aprilis  in  Hetistallio  ad 
[osaa,  regBi  Lotluurieasis  palatio,  praeceptam  dedisse/ notalam  est  ad 
D.  912. 

14.  Sed  Boic  ia  ItaHam,  noMs  div  omisBam,  rtrertamar.  Berenga- 
Bs  res  Jam  taBdem  Romam  TOBit^  et  coroBam  imperii  soecepii  Rem  lioc 
iBo  ftctam,  mnlta  coairmant.  Abbo  sapetiore  Jam  iB  exitam  vergeBte, 
robBTimas,  Romam  coBtendentem,  in  Hetiwiam  TOBisse.  Et  mox  biaas 
teras  citabimas,  ab  eodem  in  Loagobardiam  rererso  datas  hoe  sbbo^ 
lem  Tocat  imperii  primam^  regoi  Tigesimam  bobobl  QironicoB  qaoqae 
asanrieiise,  tomo  qainto  Spidiegii  DaeheriaBi  extaBS>  diserte  scribit, 
rae  esse  aBnnm,  qao  BeroBgarias  imperii  coroBam  samstt.  Adde,  qaod 
ariliaBvm  Bondam  captam  erat,  cam  Berengarios  corooaretBfy  at  intelli- 
ftvr  ex  poeta  paBOgyrista:  sed  captom  est  a.  D.  9i9,  qao  aBoe,  at  ait 
Bpas  protospatharias,  exieraBt  Agareai  de  GariglitBo  indict.  f  cai  magis 
redo,  qsam  LeoBi  Ostiensi,  anBam  praecedentem  BominaBti,  de  qao  etiam 
tox  dicemas.  Caetervm  BereBgarii  iBaogaratioBem  RomaBam  Torbis 
oeise,  spectatoris,  at  appsfot,  exbibere  operae  pretiam  erit,  qoi  iB  ea 
aiTBtieM  carmoB  saam  panegyricom  daodit. 
\y    Palso  itaqae  LndoTico  orbo,  at  ille  babet? 

Emicuit  subito  in  medHs  tux  atma  tenebriSy 

Et  rediit  pas  grata  pOs,  procut  agmine  iristt 

EsemtOf  patriaeque  duee  et  genitore  recepto, 

Oui  Heet  effksos  toto  egerat  orbe  triumpkos^ 

Ciauserat  imperH  necdum  diademate  tmltum, 

Romana  steterat  rutiUs  neo  vestibus  aula, 

induperatorum  soUto  de  more  parenlum* 

Summus  erat  pastor  tunc  temporieurbelekamses 

Offkio  afkHm  clarus  sopkiaque  repletus^ 

Atqua  diu  talem  merito  servatus  ad  umm^ 

•)  abftiMre  jibratiir  c«rr.  Btkardut, 


Digitized  by 


Google 


284  ANNALES  IHPERII 

4,|j|g^  Quaiimis  kiiic  prokMat  of»  tkima  dbaryMif ; 

Furimra  ^as  dederat  majortm  $ponie  beatOf 
Idmima  qui  reeerai  casiii  ruaianiiaj  Peiro. 
ViaiM  chtrybdis  non  aUa  ert^  quan  wam»  GiriliaMS^  nsde  Saraoei 
regkmas  drcQieJecUs  iBfestabant,  et  praedia  opes^nie  ecclesiae  Rowuuf 
difipiebait.  Johaiaem.papaii  laadatpoeta^etsapieitem  officiiqaeplettBfl 
Tocat;  aeqae  Aihi  testioioiiiiun  e)as  koc  loco  sespectiB  Tidetn.  Hk 
ifitiirpapa- 

Jhna  duci  nmiHi  eaerieadoeciawunkfriiy. 
Ouo  memor  e^ftmi  iribuai  eua  jura  diei 
Momauie,  /oeei'  AuepnH  quo  numine  ierrae. 
hnperiiysumiurut  eofro  enunere  seriumf 
Sohu  ei  ocdduo  caesar  eocHandiue  <»  orhOm 
TaUhus  evieius  preeihuSi.jMM  apeina  re^^ 
ffueisoum  beUa.iuHit  pieiseum  sacra  muttera  padSf 
Afore^  fuae  iasiH  gresmm  comOaniur  komoris. 
Hm^  iier  mnaneuSf  posipum  confnia  Romae 
Jiiigii,  iretjubeit  oderes  ad  iemipia  sodales, 
Vicinum  pn  se  referani,  Sonai  ecce  suburra 
Vodbus.elaiispopuii:  properaiefofDenies; 
IKes  venii,  AusonHs  dudam  e^fspeciaius  ab  oriSy 
OuimimucLsoiUanasiirospieiaielaboru,  > 
Fervere  iunc  videas  urbem  ei  procedere  porHe, 
Quoi  Roma  imgremio.genUs  dreumdai  adla^ 

.    Inierea  princeps  ooliem,  pU  prosimue  urbi, 
Praeieriensj  ubi  se  praio  commiiiii  amoeme : 
Singula  quaepte  modie  imenduni  aaikera  miris^ 
A^mina :  namque  prius  pairio  oanii  ore  senaiue^ 
Fraefyens  sudibus  ricius  sine  came  ferarum^ 
.    Jndido:  dadcta  cadeni  ieniamina  posihac^ 
Si  qua  kosies  animo  cupieni  agiiare  ferinoi 
Hoc  loc»  HadriaaasYalesins  obsenrat,  coiiem  iHiim,  eni  praln  ameewH 
aib|eolam/Tideri  eom  esse,  qaem  montem  Gaodii  Yocat  Otto  Frisinfmisis 
cam  scribit,  Fridericam  armalim  cam  sais  per  dedive  montis  Gaodii  de 
scendisse  et  porta  aarea  Leonianam  orbem,  in  qna  B.  Petei  teclesia  sit 
est,  intrarisse.  Montem  Gaadii,  qai  et  Marii,  appeUaiO  Petram  diaconam 
qai  in  occarsam  Henrici  regis,  eo  ininitam  popnli  maltitadinem  a  Faschal 
papa  missam,  tradit.  Pratam  aatem  amoenam  coUi  sabjectam  aberat  i 
nrbe  Roma  fere  ano-  miliari,  qaa  in  loco  Tenientibos  prindpibns  occarrer 
solebant  scbolae ;  qoanqnam  interdam  et  lonfias-  progrederentar.    Porr 
rictas  feraram  praelati  in  TOxiUis,  opinoi,  ex  TOleri  more  erant;  nam  f 
dracontopbori   et   leontopjlori  inter  ToiiUarios  meaMMintnr:   indicii 
feroram  bostinm,  TeUU  beUoaram,  coUa  sabjici  principi  trinmpbatori. 

16.  £t  baec  qnidem  senatni  ipsi  Romano  praeforebantor:  sefiebati 
]am  scbola  Graecoram  nUanuHH^  nationnm,  sna  c^Jnsqae  Uagnn  laid« 
dicentinm: 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  285 

DaedaUuB  Grafus  iequUvr  laudare  lofueUi.  A.  9f6. 

Caeiera  htrba  pium  noHva  voce  tyranmm 

Frosequitur,  totaque  docet  teHure  ma^rum, 

Hic  etiamiuvenes  nitida  resper^necreti, 

CAUer  apoetoUci  nam  frater,  ceneuHe  alter 

Natus  eraO  pedibus  defigunt  oecula  re§ie, 

Wncubi  praesui  erat,  gressum  comUantur  keritenu 
Vhitri  papae  Domen  erat  Petro  apnd  LiiitprandQm.  Gonsul  nrbls  seo  dox 
erat  neophylactaB,  nt  glosga  ad  iiostnim  poetam  testatur.  Hi  qoasi 
ftobflissimi  Romanorom,  ad  pedeB  regis  procidentes^  urbem  se  sobmitten- 
tem  repraesentare  yidebantar.  Etcom  hocjam  comitato  Berengarios  ad 
basiUcam  nsqoe  Yaticanam  processit: 

VestibuH  ante  fores^  graduum  qua  pervius  usus, 

AdoMt  omatam  cupidos  intrare  per  aulam, 

Ille  quidem  sacro  fulgens  residebat  amictUf 

Altarisque  subibat  ovans  Mnc  inde  minister, 

Quid  referampopulos  isHnc  ilHncque  coactosy 

Undantesque  graduSj  cum  rex  ad  templa  subir^ 

Evectus  pastoris  equo?  Mox  quippe  sacerdos 

Ipse  futurus  erat;  titulo  res  digna  perennL 

Advenif  ut  tandem  lecto  comitante  ministro, 

Aique  pedes  sensim  gradibus  conatur  ab  imis; 

Undique  turba  premit,  cui  vix  obstare  satelles 

Voce  vakly  nutuque  minans;  erdt  omnibus  ardor 

Cemere  praesenkm^  cupiunt  quem  secula  regem. 

Ter  quoque  sacra  pius  gradibue  vesHgia  (isit, 

Majestate  manus  cogens  cessare  tumultus 

Undantis  popuH,  Postquam  superaverat  omnem 

Adscensum,  aureolo  surgens  praesul  €HotkedrOf 

Oscula  fyit  ovans  dextramque  receptat  amicam, 
Hic  glossator,  id  est  aotor  ipse,  ot  apparet :  taHSy  inqoit,  est  mos  Romanus, 
ut  qui  debet  promoveri  ad  dignitatem  imperHy  praesulis  equo  devehatur  in 
Urbem,  Gredibile  est,  eam  tonc  consoetodinem  inolevisse,  etsi  nolla  ejos 
alibi  nentio  fiat.  Eodem  modo  ascendentem  grados  LodoYicom  11.  ao* 
gnstooi  Leo  IV.  sedens  expectavit.  Sed  anteriora  et  posteriora  exempla 
stantiom  pontiiicom  Yalesios  notarit  Hadriani  et  Sergii  II,  Pascalis  II, 
Carolom  Magnom,  eondem  LodoYicom  II!  et  Henricom  Y.  excipientiom. 
nivd  qooqoe  notato  dignnm,  com  Leo  lU.  adorarit  Garolom  coronatom ; 
tlii  contra  deyotione  exoberante,  ad  pedes  pontiflcis  prociderint,  neotrom 
auc  factom. 

iEftfic  adeunt  aulam  pariter  Hbi,  Petre,  dicatam^ 

Janitor  aetkerei  pandis  qui  Hmina  tempH, 

Ante  fores  stant  ambo  domus,  dum  vota  facessit 

Rex:  etenim  se  cuncta  loco  vocet  uUro  daturumj 
'  Quae  prius  aHnifid  sacris  cessere  tgranni, 

IHcet  kis  verbis  vohmntur  cardine  postes, 


Digitized  by 


Google 


286  ANNALES  IMPBRII 

A.MI.  EaioUitpu$aeer  Um^mperiemplamiiMer; 

Si/lve$irum  veluH  videat  properare  magietnm^ 
ConUantimtm  eUam  typico  bapUmate  loium. 
Nec  minui  hi$  decue  orbie  ineei,  rtrwnque  poie$ia»f 
Tempora  ni  p^ora  foreni;  imputeafue  ceesitn. 
Jam  iumuio  piicatoris  eacra  purpura  regit 
Steruiiurf  et  Ckrietue  iacrfmii  pulsatur  obortis. 
Eodm  moio  Serfios  II.  Teniente  LtdoYico  IL  Juiots  biiilicte  daini 
teDoit,  donec  rex  beneyoliim  anioiiim,  et  rata  mi^onun  fore  conottta 
fpopondisset:  et  Henricoa  Sanctos,  itemqoe  Henricu  lY.  impeFttor»  qn 
Tolgo  qointos,  in  aimilia  verba  in  eodem  loco  adacti  sont.   AUodit  aolen 
noster  ad  receptam,  nescio  quomodo,  fabolam  ab  antiqoo,  qoasi  Constai- 
tinom,  etqoidem  lepra  laborantem,  Sylvester  sacro  laTacro  tinxissei  simil 
et  mondasset.   Scilicet  extabant  dodom  soppositltia  Sylyestri  acCt.   Be- 
rengarios  taodem  com  in  basilicam  admissos  esset,  ad  sepolcrom  tpostoli 
projectos,  de  more  preces  fodit 

TempiapMU  ductor  poithaeCf  uMferouia  dono 
Pasiorie  di^eeia  mteni^  setina  propinant, 
Ae  decet  ut  regem,  variant  tuceta  mimsiri. 
Scilicet  regi  pontifex  in  palatio  Yaticano  bospitiom  et  epolas  in  eam  dien 
praeboit;  ipsom  affoisse  mensae,  non  apparet.  Toceta,  qoae  Persio  crassa, 
posterioribos  apod  Papiam  escae  regiae ;  et  hoc  senso  noster. 
Mox  croceis  mmndum  lampas  Phoebea  quadrigis, 
Luce  Deus  qua  factus  homo  processit  ab  antro 
TumbaUf  lustrat:  populus  concurrU  ab  urbe, 
Cemere  vesiiium  irabea  imperiique  corona 
Augusium.  RepMcaia  calent  spectacula  iotis 
Aedibus,  auratis  splendent  altaria  panmis; 
Cum  princeps  nitidus  Tyrio  procedU  in  ostro 
Tegmina  vesUtus  crurum  ruHlante  metaUo. 
Advenii  et  domini  pasior  praepostus  ovili 
Offdo  laetus,  fuamvis  resonarei  uirinque 
Clamor:  ades  praesul,  iotiens  quid  §audia  dif^s^ 
Inmtmeris  opiata  modis?  per  vincla  magistri 
Te  peHmus,  depone  moras,  et  suf/ice  votis, 
TaUbus  arae  adeunt  gestis  absida  sacraiae 
Lumina  ierrarum.  Modicum  post  haec  diadema 
Caesar  habei  capiH,  gemmis  auroque  levatum, 
Unquine  nectarei  simul  esi  respersus  oUei; 
CoeUcoUs  qui  mos  oUm  succrevit  Hebraeis, 
Lege  sacra  soHtis  reges  atque  ungere  vates; 
Venturus  quod  Christus  erat  dus  atque  sacerdos, 
Omnia  quem  propier  coelo  reparentur  et  arvo. 
Jam  sacrae  resonani  aedes  fremituque  resuUant 
Clamantis  popuH:  vateat  tuus  aurea  princeps 


DigitiJed  by 


Google 


ANNALBS  IMPERII  287 

Bom  diUj  imperiumque  frmH  9Ub  pbndere  presifm  A.  fM. 

Bri^,  Bi  9upera  sienMU  viriuie  rebeUes. 
id  efll:  Augueio  navo,  a  Deo  eoronaio,  magno  ei  padlieo  imperaiorif  vOa 
ei  vidoria. 

Persirepuere  diu^  sed  facia  sikntia  tandem. 

LecHiai  augush  concessos  munere  pa§os 

PraesuUs  obsequio  gradibus  sians  lecior  in  aHis: 

Caesare  fuo  norint  omnes  daia  munerOf  praedo 

UUerius  paveai  sacras  sibi  sumere  ierras, 
Tidic  seilicet  eonftrmaiio  imperialis,  scripio  compr^lieiifai  eoneosBami  a 
saperioribas  aogastis  terranim  lecta  et  poblicata  est. 

Dona  iuHi  perpulcra  pius  iunc  denique  iempiOj 

Baiihea  laia  ducum^  gesiamina  clara  parenium) 

Gemmis  ac  rutiio  nimium  preiiosa  mdaUo, 

Ac  vesies  eHam  signis  auroque  rigentes^ 

Distinctum  varOs  simul  ac  diadema  figuris. 

Omd  referam,  quontis  replerU  moenia  donis? 


Nee  tentabo  meis  ultra  fastidia  dMiMy 
Ojuvenes,  inferre,  caiet  queis  pedore  sanguis, 
Si  plectro  meHore  movei  praecordia  CHo. 
17.  Hic  fere  finit  non  inelegans  pro  tempore  sno  poeta,  qnom  eM 
moBasterio  S.  Jobannis  in  viridario  apnd  PataTinos  Nicolans  HeinsinB  Tt# 
infigBis  Hadriano  Yalesio  Y.  Cl  procnrayit.  Yalesios  pnblicarit,  sed 
libello  prope  fbgiente;  nos  recndi  in  scriptomm  yetemm  nostra  illastran'* 
tivHi  collectioie  coraTimns.  Memorabilis  haec  est  et  pene  nnioa  ex  illa 
antiqnitate  eoronationis  imperialis  descriptio:  nt  eaetera  taceam,  ^uuo 
bnic  antori  debemns^  in  illa  panperie  contemporaneonun.  Gerte  iaitinHi 
imperii  Berengariani  indnbitatnm  bino  habetnr,  qnandoqnidem  ipso  sacro 
pascbatis  die  coronam  snscepit:  cnmSigonins  bonorem  Septembri  demna 
■ettso;  qnasi  pro  merito  post  Yictos  Saracenos,  datnm  pntarit.  8ed  ex 
nostro  constat^  spem  valnisse;  qnae  solet  esse  potior  memoria  beneficlo^ 
mn.  Berengarinm,  etsi  pedem  mox  in  Longobardiam  citeriorem  retulerit, 
band  satis,  opinor,  snomm  secnms;  validas  tamen  Tires  apparet  ex  1W» 
ds  praesertim  et  Spoletinis  pontifici  reliqnisse;  qnas  magnnm  momontnm 
attnlisse  ad  hostem  debellandnm,  series  ipsa  reram  ostendit.  Porro  Be* 
rengarins  die  24.  Martii  coronatns^  inclinante  Mi^o  Jam  apnd  Longobardof 
egisse  Tidetnr,  qnando  in  bnllarii  Gasinensis  tomo  II.  praeceptnm  ejnf 
extat^  qno  facnliatem  monasterio  S.  Jnliae  apnd  Brixienses  concoiHt 
aedificandi  castellnm  in  portn  Ticini.  Dai.  8.  EaL  JunO,  anno  domHricaa 
incam,  9i6,  domtni  vero  Berengarii  serenisskni  regis  29,  indici,  4.  Et 
aKvd  simile  apnd  Sigoninm  habetnr,  datnm  Papiae  Kai.  S^.  anno  itide» 
regni  vigesimo  nono,  imperU  primo^  qno  Gremonensi  ecclesiae,  adhnc  ab 
Ungarica  dade  laboranti,  qnaedam  Tectigalia  remittit ;  et  ne  qnis  procmrater 
regins  aliqnam  in  nrbe  haberet  potestatem,  noTO  qnis  comes,  Tice  comes, 
tcnldasins,  gastaldio,  decamns  regins,  in  urbe  aut  extra  nrbem  ad  qninqne 


Digitized  by 


Google 


286  ANNALES  IHPBRIi 

JUm.  ittintft  ptssQUi  placitt  eostodiret  ait  hospilaretor,  i^Jvssn  Johaimls  epi- 
scopi  aut  successorani  ejos,  indalsit  Hae  concessioies  factae  ecclesiis, 
profiiere^passim  nrbibas  et  libertatem  attulere;  com  episcopi  haiid  amati 
et  fere  creati  a  sois  ciyibos  (apnd  Italos  praesertim)  in  popoli  et  seiatos 
potestate  esse  solerent.  Hic  etiam  memorare  placet,  quod  Candidns  in 
Aqnilegiensibns  notayil  Berengarinm  Yenetis  Jns  signandaeargenteaemo- 
netae  dedisse,  qnod  ita  inle^etor,  nt  eam  recipi  in  Italia  sibi  snbjecta 
permiserit. 

18.  Sed  nnnc  Johannem  papam  in  Saracenos  moyentem  spectemns, 
qnem  non  minns  a  MartO;  qnam  a  Yenere  Lnitprandns  commendat.  Mavri 
ab  AMca  Jam  a.  D.  846.  montem  qnendam  mnnitissimnm  centesimo  ab 
nrbe  lapide  occnparant^  testibns  annalibns  Bertinianis.  Gariliannm  fnisse, 
▼erisimile  habc«o ;  sed  non  tennisse,  certnm  est,  cnm  etiam  nlteriores  a 
Lndovico  IL  angnsto  pnlsos  constet.  Sed  experimento  loci  ad  excnrren- 
dnm  commodi  semel  somtO;  redisse  apparet,  scelere,  nt  refertnr  Docibilis 
Hypati  Gajetanomm,  qni  locum  illis  ntilitatis  snae  cansa  concessit,  nt 
captiTOS  reciperet  Id  non  facile  ante  annnm  Domini  882.  contigisse,  iilic 
ostendimns,  etsi  Pagins,  diligens  antor,  in  annnm  879.  retraxerit,  nimis 
exacte  compntans  qnadraginta  annos  Leonis  Ostiensis,  qnibns  fere  barba- 
ros  hanc  arcem  insedisse  is  refert,  parom  tutns  aotor  chronologiae.  Porro 
mala  ingravescebant  in  dies  a  Saracenis,  ut  ne  Roma  quidem  toto  deyo- 
tionis  cansa  ab  occasu  vel  ab  arcturo  adiri  posset;  cum  ecce  snrrexit 
landem  pontifex,  cui  par  dignitati  animus  \igorque  essei.  Huic  faoes 
inbjidebant  Landalfus,  Beneventi  et  Capuae  pnnceps,  florens  aetate,  nec 
viribus  speinendus  post  co^Junctionem  utriusque  priDcipatus;  qui  aate 
aliquol  annos  Constantinopoli  redux,  certam  auxiliomm  spem  retnleraL 
Ckiaimarius  etiam  Junior  Salernitanomm  rector  in  eadem  consilia  con- 
spirabat.  Itaqne  papa  Berengarium  regem  excire  statuit;  illi  Graecos 
solidtandos  censent:  factum  est  utrumque.  Berengarins  Romam  Teiiit, 
coronam  sumit,  Spoletinos  et  Camertes  submittit.  Constantini  aagnsti 
pueri  anspidis  Nicolaus,  cognomento  Picyglus,  Graecoram  patridus,  cnm 
copiis  non  spernendis  venit.  Ita  Umbriae,  Latii,  Samnii,  Apuiiae,  Calabriae 
yires  contrahebantur.  Pontifex  ipse  (magnum  rei  bene  gerendae  momen- 
lum)  accessit,  qui  religione  erigeret  animos,  et  opibus  sustentaret  Itaqne 
errant,  qui  primum  ex  papis  Leonem  IX.  exercitum  duxisse  putant  Fedt 
Johannes  melioribus  auspidis,  etsi  minusessetprobabiliSTitae;  aderatque 
ei  marchio  Albericus,  teste  Leone  Ostiensi,  de  qoo  infra.  Garilianus  mons 
silus  est  ad  Lirim  fluTium,  qua  mare  Hetrascom  subit.  In  valle  sobjecta 
snnt  rainae  MintorDarom,  veteris  orbis.  Hioc  ergo  pontifex  cum  suis  vid- 
Aisque  copiis;  ilHnc  Graed  com  ulterioribos  oppugnationem  instituerunt 
19.  Luitprandus  fabulatur,  Romanom,  Constantini  aetate  ndnoris  col- 
legam,  rebellibos  Appolis  et  Calabris,  com  ipse  distractus  in  oriente,  per 
80  poenas  expetere  non  posset,  Saracenos  ex  Af^ica  immisisse:  hos  pro- 
cessu  temporis  montem  Garilianum  occopasse.  Quae  quam  cohaerentia 
sinty  qnivis  videt :  nam  Romanos  ne  nunc  quidem  regnabat,  et  Saraceni 
a  tot  Jam  annis  Liris  ostio  et  snis  spoliis  incubabant    £t  tamen  hic 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPSRII  289 

Laitprandas  erat  illis  tenporibiis  proximas:  nam  cam  scriberet,  regnabat  A.9i6. 
adhoc  ille  ipse  Gonstantinos,  sob  qno  res  gesta  est.  Eat  nonc  aliqois, 
et  scriptori  tam  negligenti  qoam  maledico;  de  Amolfo  aogusto,  de  Sergio 
ac  de  Johanne  ofroqoe  pontiGcibos,  de  Berta  et  Ermingarda,  de  Theodora, 
de  Marozia,  illostribos  foeminis,  haostas  de  faece  plebis  narrationcalas 
propinanti,  fidat. 

20.  Id  Terom  esse  potest,  qood  habet^  Jovenem  qoendam  Maorom 
iiyoriis  irritatom,  desertis  sois  ad  pontificem  maximom  yenisse,  et  aoxilia 
sexaginta  Tiroram  nutno  promtorom,  nec  nisi  singolas  parmas,  enses,  pila, 
simplicesqoe  vestes  com  paocolo  obsonio  ferentiom,  ad  insidias  impe- 
trasse :  ita  moltos  barbarorum  periisse  arte  hominis,  res  eoram  commea- 
tosqoe  exacte  nosceitis ;  tom  ex  soccesso  viribos  aoctoip,  omnes,  desertis 
agris,  in  onam  arcem  monti  impositam  compolisso.  £x  eo  deniqae  ponti* 
ficem  com  vicinis  delendi  hostis  consiliom  cepisse. 

21.  Gom  ergo  Graecorom  classis  flumen  sobiens,  militem  exposoisset, 
coijQBctis  copiis  in  adversos  itom  est,  commissoqoe  praelio  in  adita 
Bontis^  Saraceni,  postqoam  acriter  repognassent,  moltitodini  cedentes, 
sese  in  angostias  riarom  conjecere ;  ct  tandem  his  qooqoe  desertis,  in 
ipsom  sese  monimentom  inclosere.  Ad  unom  omnes  perisse  tandem, 
Loitprandos  scripsit:  sed  Ostiensis  episcopus  rem  distinctios  explicat, 
Nicolaon  patriciom,  faventes  Saraceois  Gregoriom  Neapolitanorom  et 
Johannem  Gajetanorom  doces,  oblato  patriciatos  honore,  ab  hostibos  abs- 
traxisse;  deinde  cpm  papa  et  Alberico  marchione  obsidioni  institisse; 
qaae  com  trimestri  spatio  dorasset^  Maoros  alimentis  deficientibos,  Jo- 
haue  etiam  et  Gregorio  occolte  soadentibos,  eroptionem  tentasse,  et  in 
montes  sylvasqoe  vicinas  fogisse,  sed  perseqoentibos  inimicis  vix  pao- 
dssimos  evasisse.  Gaeterom  errat  Ostiensis,  qaod  captom  Garilianom 
refert  in  annom  praecedentem  iod.  3,  qaod  ex  f^lso  compoto  annorom 
Johannis  aatam  est,  cojos  tertio  anno  rem  gestam,  ipse  agnoscit.  Is  veio 
inddit  in  praesentejn.  Sont  qoi  scriboit,  paucis  post  annis  alios  Saracenos 
ex  Afrka  in  herom  locom  venisse,  positaqoe  sede  in  monte  S.  Angeli 
Calabriam  Apaliamqoe  dio  vastasse,  de  qoo  dicemos  ad  a.  D.  920. 

22.  Raginarios,  primarios  Lothariensiom  princeps^  circa  hoc  tempos 
ohiit,  secandom  excerptum  Galiici  scriptoris  apod  Gonradom  abbatem 
Ursbergensem  fidissimos  partiom  Garoli  totor.  Dox  Hasbaniae  historicis 
Normannis ;  regi  ipsi  Garolo  marchio  appellator^  qoae  tonc  fere  eodem 
redibant,  et  com  aotoritate  primarii  comitis  sive  missi  regii  potestatem 
rei  militaris  dabant.  Gognomen  LongicoUi  volgo  tolit,  qood  in  nepoto 
r^titom  est.  Natas  creditor  ex  Giselberto  comite  Mansoariorom  et 
Emengarde»  filia  Lotharii  aogosti;  ipse  maritos  Albradae,  pater  non 
tantam  Giselberti  dods  Lothariensiam^  qoi  postea  Gerbergam  Henriei 
Anciipis  filiam  daxit,  sed  et  Lamberti  cemitis  Hasbaniae,  et  Raginarii 
comitis  Hainoniensis,  qoi  ex  filia  Rodolfi,  pro  rege  a  Francis  occidentali- 
hus  ^biti,  genos  propagavit.  Giselbertas  in  patris  dignitatem  sacoessit 
et  Lothariense  regnom  sob  Garolo  administravit;  sed  deinde  in  dominam 
fiiTrexit 

A  JIVALIS  IIPIBII  T0«.  n.  -19 

Digitized  by  VjOOQIC 


290  ANNALIS   IHPERII 

ANNO  GHRISTI  OIV. 

BrcUMganf,  BerthoMii  et  Loitfridif  deeolUuitar.  —  ArnilfM  Coirado  ta  BswU 
rebeUa&s,  caol  el  adTeDientl  inferior  eftet,  ad  Vngtrof  conftigit  —  CongreMif 
Henrici  dndf  cnm  Gtrolo  rege.  Bont  ei  ■  ref  e  largiU.  -*  Hogeri  arcUepitcopi 
Haaibnifettfli  oMtnf  et  fnoceiforef.  —  Ungtri  in  FrtncitB,  AlfttltB  ei  Biufi 
ditm  permnipnnt  —  Ctroli  regif  nzor  Frldemnt  obiL  Be  chronici  t  Frodotrde 
confcripti  initio.  —  Berengtrinf  inperttor  in  nlteriore  lUlU  tgit.  —  Adtlbertnf 
Biref  Tnfcite  mtrcbio  obit  Filinf  Oit  Adtlberti  et  BoUldif .  —  Btronint  mnle 
Adtlbertnm  bnnc  cnm  Alberieo  mtrcfalone,  HtroxUe  mtrito,  conlMit.  •-  Adn»cv1l 
uor  BerU,  Lotbtrii  regif  ex  Wtldrtdt  ilit.  Llberi  Adtlberli.  ^  FabaUie  sot, 
fnte  Lnitprtndnf  de  dUf olnU  Adtlberti  tIU  trtdit  Pootillcibaf  DiTit.  Ei»tapUnn 
ejni.  Snccedit  ei  flllni  Wido  JnTenii.  —  Obertam  mtrchionem  prteteret  filinm 
Adtlberti  h^jni  ftiiiie  Improbtbile  eit  ob  Umport  et  illentinm  LnitprtiidL  ^ 
Oberlni  mtrchio  tIxH  lege  Longobtrdonnn,  onm  Adtftertnf  el  fu^oren  t^m 
BtTtricte  origtalf  effent  —  Objiciendt  dUnnntnr.  —  InUrlm  certnm  eft,  Obai^ 
tnm  hnnc  eiio  itUrem  prlndpnm  BiUnilnm  et  BmniTico-LnnebnrgeBoiuB.  — 
Adtlbertni,  Obertl  ptUr,  incceiilt  in  bont  AdtlberUmm  Tnidte  marchioBaB.  — 
TideUr  ii  Adtlbertni  ftitiie  Widonli  mtrcbionli,  ied  non  ez  Htrotia,  fill«s.  — 
€nr  nmrehit  et  dncttoi  Tnicite  non  permtniorit  AdtlberU,  Oberti  palri.  Obertof 
pro  ot  mtrdiitm  Lignrite  et  oomltlTtm  ptUtii  fnb  OtUne  I.  impemtom  obUnmic. 
Gnr  Oberti  filini  Obertni  mtrohio  de  OrU  dicttnr.  Undo  opinU  do  CanailUe 
BiUniii  origine  Remana.  Haloipini  ex  OrUnU  orti.  —  Ratbodi  epiicopi  mirt* 
Jectini  oblUi,  riU  et  icripta.  —  Theodericni  eplicopni  Paderboraenaif  obil, 
inccedit  ITnwanni.  —  Johannli  papae  Uterae  ad  Halchonem  abbtUm  Fnldean«m. 
Pttridttni  Bemngtril  Impertlorii.  —  Be  BoUonlf  HomuuMomm-principU  •Mtn, 
-nxodbof  otfiUo. 

A.  9i7.  "^-  Erktftgenis  et  Bertoldus  fraires  cvm  LnitfKdo  eereris  filio  Jmi 
(hiduni  in  Tucvlis  habebantir,  daauiati  mi^statis,  animiqne  ia  ren  pvMi- 
cam  hostilis.  Ego  Hngaros  sollicitasse  suspicer;  AYentinus  te  conTeHla 
Altheimensi  teos  factos  scribit,  quod  Titam  regis  attenUssent,  damnatosqie 
ad  peipetuam  in  moDasterio  poeaitentiam.  Sei  yereor,  ut  tale  quieqHai 
legerit;  neqie  poena  iitra  carcerem  stetit  Gra^  crimeu  a«l  magnnHi  a 
damnatis  perictifcim  seyerltatem  ^egis  «casperasse  oportet,  ut  aeqiie  hw* 
conim  precibus,  ueque  «loris  laerymis  tantorum  Tlrorum  vit^  darot 
Itaque  12.  ffal.  Febr.  deceltati  scribontur  apnd  Adiftgam  TMlam.  Crasiis 
legit  Aldlttgam.  Castelkim  Immiaens  Staiiihemio  oppido,  causam  ^aiom- 
eiBque  fatalis  casus,  rex  dlrui  Jusslt 

2.  A(  Amulftis,  siTe  crimiuis  paifioeps,  sfTO  Tiiidicaturus  aTvicalos, 
regem  in  se  exciTit.  Cum  BaTariis  eum  rebellasse  scribit  chroBelogu 
SaagalleBSis ;  uude  intelligi  potest,  multos  et  insignes  Tiros  in  parCibas 
ftiisse,  sed  qui  neu  perstitere.  Rebus  igitur  per  Allemanniam  coaslitvtiSy 
Henrico  Saxone,  ut  arbltrer,  pacate,  Conradus  la  Bajoariam  morit  Ibi,  fj 
Witikindo  credimus,  res  ad  praelium  deTenit,  in  quo  rex  Tulaus  accepeiit 
Sed  tale  nihil  alM  memorant.  Iltud  conTenil,  Amulfum  inferiorem  Tirite 
et  recentia  exempla  metuenlem;  «oi  uxore  et  Uberis  ad  Ungaros  cea- 
Aigisse,  nec  nisi  extinoto  Conrado,  In  provinciam  rereTtisse.  BenardwB 
quondam  Gremifanensem  Brutnerus  Tidit,  qui  bis  pulsum  scripslt;  eC 
prima  Tice  per  iuTUTum  redlsse,  et  a  rege  Ratisboaae  obsessum  Msse. 
lum  8ecBt«  est  ATontlnus.  Sed  caeteri  rectius  uaius  ftigae  memiaere. 
Tunc,  credo,  rex  permutatioaem  coafirmaTit  inter  Radesponensis  ecclesiae 


Digitized  by 


Google 


ANNALIS   IHPERII  291 


0fif oopmi  TvttiMi  ^t  qftendam  ImmIim  C^  €8t  yatelHim)  regis,  ci^  \^  f|7^ 
«omen  excidii    Dle  propdelaleai  raam  ii  qiedam  loco  fradit  S.  fimme* 
rano ;  Ticissim  alibi  rea  S.  Emmeraii  redpit    Goiiirmatio,  sed  mvitata 
Botis  temporalibns,  apnd  GoidastuB  oowtMatioaibiig  imperialibas  iaserta 
eaC,  ^od  mi^ra  deesseat 

3.  Gallici  scriptoris  Arai^eiiiam,  a  Pitlioeo  ex  Gonradi  Ursi^ergensis 
abbttis  chroaice  emtan,  et  Uiibeiymii  prior  annalista  noster  manascriptns  * 
Birrant,fleiirieam  dncemSsseniae  Aqvisgranim  ad  Caroinmregem,  pasciia* 
tis  lestam  celebrantem,  Yenissei  enm  eiiam  Robertns  adesset,  qui  postea 
reflinni  inyasit  Henrieiim  ^alridno  Integro  congressnm  regis  sperasse^ 
qneoa  oias  Hagano  inediocri  ortn,  sed  ralidns  lii¥Ore,  Telnt  daisim  tenebat ; 
tandea  morae  pertaesM  disoessisse,  notataqne  tedignatttis  reik^:  anl 
Haganenem  cnmCmrolo  refiatanim,  antCaroinm  cnm  Haganone  casaraoL 
Herlraeas  tamen  Remeosis  arcbiepiseopos  aienntem  Jassn  regte  assecatas, 
amica  oratione,  ot  rediret,  p4rs«asit.  Ita  iMdte  com  bottore  exceptns, 
pmedpaam  fam^aritatis  gratfam  iennisse  lertnr.  Bgo  vereor,  ne  talia  iB 
Haganonis  odinm  eommenti  sint  qddam;  nam  nostri  retnstiores  ignoraat 
Hmricos  si  cam  Garolo  regni  beste  consilia  contalisset,  Conradam  et 
Germanos  omnes,  credo,  in  se  irrltasBet,  et  sibi  aditnm  ad  regiam  dignita^ 
tempraeclnsisset.  ita  coi^icio  ex  lonfinqao;  qnanqaam  etiam  fittear,  ieri 
potoisse,  at  amcitta  contra  Conrariiim  qiine^eiit;  et  qaanqnam  boslis, 
jvdiciiim  morieotis  postea  meruerit,  «e  patriam  externa  ope  dilacemret 
ScribH  aator  qiddam  aotofam  S.  Serratii,  Henricam  Saxoniae  daoem 
Franconim  regi  (male  vocatnr  Lotbarias,  oom  Carolns  inteUigi  debeat) 
Coloniae  occnrrisse,  el  trabeatnm  ensiferi  rito  gladiom  ei  a  tergo  per* 
tanse;  porro  regem  ei  donasse  qnicqnid  iiter  Ebenam  et  Osnam  (an 
Mosamr)  lntei)acet  soH;  et  bacoinm  6t  steiam  S.  Senratii  dedisse,  enm 
taistalisse  in  Saxonlam  et,  straoto  svper  Bedam  flnTinm  monasteiio 
(QnedliBbnrgeBsi),  mierandas  reliqnias  ibl  cendidisse.  Hio  vera  fUsia 
mista,  apparet  De  monasterio  QaediiBbargeBSi  diceaHts  ad  a.  D.  JB€. 

4.  ObiiinB  Hogeri  arcbiepiscopi  Hammaborgmttis  necrologiom  Fnl- 
deBse  in  bnnc  annom  reiM,  tmfw  wiais  anBOtatioBibas  in  ipso  rei  gestae 
«ticolo  fastis,  inprimis  fido ;  etsi  Adamas  Bremensis  et  qni  banc  seqBBB^ 
tor,  iBler  qnos  Mabilio,  bieonio  antioiparint  Sed  Adamns  ipee  detegil  . 
foBtem  erroris  sai.  Neqae  eaim  ex  monamoBtis  snae  ecclesiae,  sed  cob-» 
Jectora  «Bflom  somsit;  qnod  C^edem,  qno  nnper  Scbatenins  lapsn)  te 
Ivcardi  decretis,  Uteonem  archfepiseopBm  condlio  Altfaeimensi  snbscri*» 
^iisse,  legisset;  et  Borcardos  allbi  hanc  syBodnm  ad  qaiHtam  annnmCoB^ 
ladi  ralBlisset  S^d  sopra  notarl,  decretnm,  qnod  Unno  inter  alios  epl* 
scopos  comprobat,  donrodo  reg e  posteiias  esse  debere  et  ad  aliam  synodnm 
pertinoro.  In  die  moiils  fidt m  Adame  attlteo,  qni  est  i3.  Kal.  Janaar. 
Naa  Bt  BliqBottes  notari,  non  anni,  sed  dies  mortinm  ob  annirersariam 
moBMTiam  iB  ecclesiis  notabantnr.  Bt  conseBtH  Fnldense  necroiogiaHL 
Ham  iB  catalofo  defonctoram  efos  anni,  qoi  secandnm  anni  tempora 
ovdiBalaT,  Hogens  archiepiscopas  est  iBler  postremos.  Sepaltas  Jacel  ia 

•)  Acc  Mc*  dtUla  Saxo  mMU  Rtkm^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


292  ANNALES   IMPERII 

A«M7«  acdesit  S.  MichteUs  prope  uitoceMorm.  Bx  Gorbcja  boya  Tentoe, 
chroiiicoii  loci  iiabet  ad  ibh.  SiS/tdditqiie,  WimoBen  eCiam  Gorbejettsea 
euccessisse.  LegendQn  Unno;  Dam  Wino  ibidea  (ad  a.  936.)  in  Saecia 
obiisae  scribitur,  quod  de  Unaotte  Tenmi  est.  Successit  Regi&wardas, 
sed  qui  niimerari  non  solet ;  forte  qnod  electvs  ad  consecralioiiem  lon 
perrenisset.   Unno  (qni  Yeteribas  Unni)  sobstitatns  est. 

5.  Interea  Ungari,  qaod  mirere,  qnanqnam  Gonradas  rex  c«im  exercita 
Barariam  boc  anno  obtinnerit,  per  Sneriam  usqne  ad  Rhenom  perrenere; 
et  transmisso  finyio  in  Alsaliam  et  nsque  ad  fines  regni  Lothariensls 
penetrarunt  An  praerenere  ilU  adventum  regis,*4n  yenientompemicilate 
equorum  et  leyitate  armatorae  yitayere?  dtosileaa  tnnc  eyersam  -scribit 
Hermannns  Gontractus.  £t  ut  ad  hunc  amum  habet  chronieon  S.  Medar^ 
Snessionense :  tinc  primum  Hnngari  Rhenum  tn^ecerunt;  et  us^e  in 
Burgundiam  peryenerunt.  Eosdem  a.  D.  937.*  Franciam  et  BBrgmidiam 
yastasse,  sindliter  memeriae  prodit  Gredulis  terror  persuaseratj^s  esse 
Gogum  et  M agognm,  ab  Ezeddele  et  apooalypseos  autore  praedictos:  ila 
frustra  diyino  flagelh)  resisti.  Gui  errori  ut  obyiam  iretur,  jussu  Bemoiai, 
Yirodunensis  episcopi,  tbbas  quidam  apocalypsis  locum  expoaens  (haec 
ex  Dacherianis},  Hungros^dixit  nihil  aliud  significare,  quam  famelicos  (Ger- 
manico  scilicet  sermone),  gentomque  olim  ortam,  cuminmagna  qmdam 
fameyilissimus  quisque  in  deserta  extmsus^sset :  ibiritu  ferarum  degentes, 
genns  propagasse.  .Qone  «etsi  Tana  et  ridioola,  tamen  apud  populum  ynla- 
ere;  utfacilius  yinci  posse  crederentur,  qui  tam  degeneres  ortu  fufesent 

6.  Hoc  anno<certe  nen  serius)  quarto  Idns  Febraarii  obtit  Fride- 
mna  regina  Gfdliae ;  nullis,  quod  conste^  liberis  relictis.  Din  cum  adversa 
yaletudine  Inciatam,  apparel  ex  praecepto  mariti,  onjus  sensa  excerpta 
exhibere  e  re  erit.  in  n,  e.eli,  T.  Ear^lns  dimna  prep^nte  ciememlm 

rex . . .  NotuM  v&kmMe^eri,  quod  canjnx  noetra  PrUeruna fia^ 

tavit . .  ui  peei  diMce$8um  k^fus  vUae  praeceplmm  naeirae  corroharatiomt 
super  viUam  Ponti§Oy  quam  et  donavimui  in  datem^  facere  dignaremur; 
ipia  vero  ad  ecckaiam  sanctae  glariosae  §enitiicis  Dei  Mariae^  et  Car" 
neltt  ac  0§pH^  martyrum  Campendiensis  lod,  tradidit,  sicut  ipmus 
praecepto  narratur.  Quampetaionem  imminente  die  suae  martis  repetivstj 
praevidens  di»  atritum  euae  dissolutionis . . .  Fratribus  etiam  venerandi 
Cempendiensis  monasterii  caetera  concedimuSj  fuae  usor  nostra  frirfir 
funa  eis  dedit  Inter  quae  sunt  >mansi  ingenuUes  viginH  et  dimidius  esan 
fuarta  parte  mansi;  serviles  septem  et  dimidiuSj  et  cmn  koc  mediHme 
manetae.  VohtU  tamen,  ut  dum  adviveret  frater  ejus  Bovo  Catalauneneie 
anHsteSf  ^fure  beneficiario  praedictam  viUam  reUneret,  et  unaptoque  anmo 
argenti  Ubram  unam  in  die  anmversarii  nostrae  conjups,  quae  est  quario 
idus  Febr. . . .  celebranda  cum  hgmnis  et  psalnds,  et  praeparetur  ipais 

refeetia  ipsa  die,  quantumeunque  melior  esse  patuerit Sifmm  KaeoH 

regie  escellentissimi.  GozUnus  notarius  ad  vicem  Herivei  arMepiscopi 
summipte  cancellarii  recognovit.  Datum  7.  KaL  Aug.  ind.  5,  oiifio  2S. 
regnente  Karolo  rege  glariosissima,  redintegrante  20,  largiore  vera  Aoe- 

•)  marpini  Uikn.  mtcrii^:  Fort.  917.    Yideator. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  293 

rediiaU  indepta  6.  Achm  Aqutt^ani  paiatio  in  D,  n.  f,  A.  MabiHo  A.  9|7. 
suaiHia  c«m  cora  descripsit  ex  originalibiis  tabulis,  et  diplomatico  operi 
inseniity  eoqoe  epocham  L<4hariensis  regni,  a  Garolo  usorpatam,  extra 
coBtroversiam  collocayit.  At  Carolos  deinde  Edgiram  doxit,  filiam  Edoardi 
et  sororem  Adelstani  Angliae  regom.  De  tempore  noptiarom  nihil  inyeni- 
tor:  anno  tamen  seqoente  contractas,  ex  eo  coUigo,  qood  a  Frodoardo  non 
onissoro  haod  memorantur.  Priores  aotem  anni  de  chronico  ejos  osqne 
ad  annom  Domini  919.  magna  historiae  Jactora  periere;  siqoidem,  ot  ex 
Pithoei  editione  a  Qnercetano  repetita  colligitor,  in  Garoli  Galvi  morte 
coepit  Sed  si  credimns  chronico  Andegayensi,  a  Labbeo  in  noya  biblio- 
tkeca  editOy  bini  tantom  anni  nobis  perierint:  nam  ejos  aotor  chronicon 
Flodoardi  a.  D.  917.  incipere  prodidit. 

7.  Berengarios  imperatOT^  in  olteriorem  Italiam  rebos  ordinandis 
redisse  ridetnr.  Nam  monasterio  Gasae  Aoreae,  in  insola  Fiscariae  amnis 
sito,  res  soas  corrobora^it.  In  nomine  Domini  Dei  aeiemi  Berengarim 
dicina  favente  clementia  imperator  augustue  . . .  Monaeki  cujutdam  mo^ 
nasterH,  in  quo  almifieum  beatissimi  ponti(ici»  atque  martyris  Clementis 
corpus  reconditum  eet,  Casa  Aurea  nuncupatum,  quod  domnus  Ludovicus^ 
oHm  serenissimue  imperator  et  noster  consobrinuSj  a-  fundamento  cosh- 
strusU^.^postulaverunt,  ut . .  monasterU  res  . .  nostrae  autoritatis  impe- 
riaHs  praooepto  confirmaremus  . .  .  [Qoibos  annoentes  praecipimos]  ut 
nuUue  dux,marckio,  comeSy  vice-comesf  sculdasius,  gastaldio,  aut  aliu» 
pdvis  eos  de  rehus  monasterH  absque  legali  judicio  devestire  audeatf  aut 

eis  imfuri&m  inferat.  Signium  domni  BerengarH  pHssimi  imperatoris.  « 
Joamnes  episcopus  et  cancellarius  ad  vicem  Ardingi  arekiepiscopi  et 
arekicancellarii  recognovi  et  mhscripeL  Data  i2.  Kal,  Nov.  anno  dond- 
nicae  ineamaiionis  nongentesimo  septimo  dedmo,  domni  vero  BerengarH 
piissimi  regis  viceeimo  odavo,  imperU  c^utem  sui  secundOy  indicL  quinta 
Csexta  potios)i  Adum  in  Piscariaj  in  CkrisH  nomine  feHeiter.  Amen, 
AanataTit  scriptor  Gasaoriensis  chronici,  olim,  com  fondaretor  monaste- 
rinm,  noila  in  circoito  castelia  aot  oppida  monita  extitisse,  sed  omnem 
Pinnensis  et  Teatensis  territorii  regionem  sparsim.  freqnentibns  Tillis  et 
casalibos  habitatam,  dom  qoisqoe^sob  yite  et  fico  soa  agit  SedSaracenis 
tBgraentibns,  crematom  foisse  montsteriom  et  vicina  loca  rastata;  tandem 
polsis  barbaris  rerersos  incolas,  exvaUis  mnnitioneSyex  casalibos  casteUa 
faceve  coepisse. 

8.  Alberti  Tosciae  marchionis  obitom  16.  Kal.  Sept.  Sigonios  in 
hanc  aanom  confert;  certe  Ttyebat  adhoc  exeonte  a.  D.  915.  Loitprandos 
Dmtis  ei  cognomentom  ttibnit;.  et  LudoYico  orbo  simiUor  regi  qoam 
marchioni,  nen  sine  invidia  risus  est  Multi  in  rebus  ejus  errores  admitti 
solent.  Plerique  omnes  nonnisi  unom  Adalbertom  marchionem  Tosciae  a 
Bonifacio  osqoe,  Lodovicf  Pii  aospidis  oram  Ligostici  maris  obtinente,  ad 
haec  itfqoe  tempoia  agnovere.  Ita  septnaginta'  et  amplius  dnnis  proWn- 
cMa  8«am  rexisset.  Floreotinks  dnbitare  coepit;  sed  Gosmos  Arena, 
pr^^cto  diploinate,  patrem  fiUomqne  recte  distinxit.  Pater  ducis  nomra 
gMsit  a.  D.  847.    Sed  coaitm  iose  et  marcUonem  Tocat  in  diplomate, 


Digitized  by 


Google 


294  ANNALESIMPERII 

A.N7.  ^  BHiaflterliioi  Ailae  im  LaMitti  Incti  AiidaTit  t.  D.  884«.  Bx  IpM 
el  Rotilde  ejas  uore»  Lamberti  Sfoleiiii  ilia,  naiiis  est  Adalbertas,  alter 
Titteiae  narchio ;  nam  Wido  imperaCor  emn  dilectiim  Bvom  nepotem  (nempe 
ez  sorore)  et  marchinm  (pro  marchiene)  appellat  ia  dipIoiMte,  <|Md 
Zenohie,  Fesnianae  eccletiite  episcopo,  dedil  a.  D.  889.  Itaqne  medie 
inter  hea  annot  tempere  ad  regimea  dilionis  extincto  patre  perreBift^  eiqie 
per  amioe  cif ciler  T^inti  pfaeMt.  Bvnc  ergo  errorem  diitoEBiorte  aeqie 
administratimft  dispnsximiie. 

^.  Alter  noa  minus  gravis  esl,  qnod  patsim  cnm  Alherieo  mardiioae, 
qnem  TosenlaMm  Sigoniim  Yoca^  el  qnem  ego  in  Latio  principem  agnoseo, 
oenfhndi  solet  Baronina  ipse,  remm  ftemanae  ecclesiae  diligentissimns 
mspator,  hic  lapsus  est.  Hinc  crebrae  ^}vs  el  tragicae  circa  ista  tempora 
de  Hetmriae  princlpibia  qnerelae,  qni  peji»  qnam  tyranni  yeteres  Roma- 
nae  sedi  nocnissent:  hos  enim  Titam  opesqnO)  iiios  etiam  iBncM^eBtiaHi 
abstnlisse,  monstris  intraais.  SigoniQm  etiam  (etst  tadto  nomine)  repre- 
bendere  Tidelnr,  haec  mala  Tasculanis  comitibos  transcribeilem,  qni 
aerins,  etsi  ex  eadem  radiee,  proTenissent  Ita  cardinalis  doctiesimns  ad 
a.  D.  897.  Eqoidem  Loitprandos  nobis  narrat,  Sergivm  diaeomim,  cnm 
Remanam  sedem  affectaret,  a  Formosi  factiene  polsoniy  sese  ad  Adalber- 
lom  Tasdae  marcfaionem  recepisse;  et  Formoso  extindOy  Adal^ertio^bis 
restitotom  fnisse,  el  mox  in  Formosi  cadaTor  saoTisse.  Sed  hnc  errorem 
800  ioee  explosimQS.  Formese  non  Sergios,  sed  Stephanoa  toccessit,  cift 
flla  in  mortoom  immanitas  recte  exprobrator;  et  qoi  moUis  peet  aanis  ad 
penlificatom  Sergios  IIL  perrestt,  polsos  esl  ^on  a  Formoso,  sed  Johanae 
nene;  el  qoanlom  ce^ici  petest,  non  ab  Adalberto  Tosce,  sed  Alberico 
marddone,  Remae  tonc  reram  petente,  Maroziae  marito  adjntos  est 
Hoic  enim  fiamiliarem  fnisse  inteUigas,  qoando  domom  ejos  adolierie 
poHoisse  creditos  est^  paterqoe  ex  Marozia  habitos  Johannis  XL  postea 
papae.  Mnlta  alia  Aibericum  ab  Adalberto  nostro  distingoont.  Hle  RooBae 
incoboit,  im  Latio  potens:  hic  Locae  agebat;  neqoe  ollae  ejos,  qood 
appareat,  in  rebos  Romanis  partes  fnereiy  qoas  Spoletioi  priacipes  TOi 
absentibos  aogostis^  toI  ipsi  aogosli  pro  arbitrioTersabant;  donec  cessan- 
tibas  ipsiSy  Albericns  marchio  capot  erexit,  credo,  qned  MariMi  Tel 
Maroziam  primariam  foeminam  ad  nobilissimes  potentissimosfoe  Roma- 
noram  genos  referentem  doxissel.  Postremo  (neqoissitdobitatioM  lecos) 
Adalbertos  Hertam,  Albericas  Maroziam  Tiduam  reliqoit ;  el  AMbertos 
Widonem  filiom  haboH,  qoiMaroziam  ab  Alberico  relictam  dosie :  qoae 
ex  ipso  Loitpran^  manifesta,  poteraiil  Bareniom  discriminis  admonere. 
£l  tamen  hic  diligentissimnm  Flerentiniam  aHosqoe  scriptores  egregies 
in  errerem  traxil;  qoem  Sigonins  otcanqoe  carit  Adjongattlor,  qoae  ad 
a.  D.  925.  dioeouis,  qoo  AUiericos  obiit 

iO.  Gaeteram  Adalberlos  Bertam,  Lotharii  Aostrasiae  regis  ei 
Waldrada  iiham,  TheebakllBorgondionon  prinsipis  Tidoam,  in  maMnonii 
babail,  molierem  forma  insignem  et  stirpis  regiae  gloria  ferocem;  qoae 
torbalis  Italiae  rebos,  marilom  soom^  ad  regnom  sibi  TindioMidom  stiaM- 
labal,  qoasi  nihile  Spelelinis  InfeBiorem.  InfeHx  cenalos  foil ;  caf  losqic 


Digitized  by 


Google 


ANNALRSIMPERIl  20» 

a  LMy>erto  ampsto,  e(  Biki)  simile  postee  msqs  eet:  ree  tMnea  Itdleag  H.  tl7. 
aiMere  potetts,  dam  refitMis  aemules  oj^poftit;  LudoYico  iu  Beiengarim 
evoeato  et  mox  destrto,  tm  emi  poteiUiae  8«teityidere  seiksisset  FtlieSy 
a  Lvitpraido  nemlBatos,  ex  Berta  babmit  Widonem  et  Lambertam^  qii 
patri  atter  post  alteram  saccessere;  filiam  Ermingardem,  qoae  Adalberto 
marckioiii  Eporediae  po8t  extiactam  priorem  axerem  Qiselam,  Bereagaril 
primi  filiam,  seciBdi  matrem»  napta  est  Wide  Maro2iam  postea,  Alberki 
marGkieiiis  vidaam,  daxit,  et  ex  ea  ptter  factns  est,  sed  ex  priwe  «^ 
matrimoBio  etirpem  propagatam  apparet^  qia  de  re  mox.  De  Lambeiti 
ceBjagio  sibal  babetari. 

11.  DeiMjpie  iaaikia  sa&t  omaia,  faae  de  selatissima  Adalberti  yita» 
ex  LoitpraDdo  male  intellecto,  pleriqae  fabaiaatar,  qaasi  ex  ceacabina 
Mareaa  liberos  geaaerity  Romaaam  eeclesiam  factionibos  perpetais  tar- 
barit,  pessimes  poatifices  seiti  intraserit.  Nibil  illi  cemmone  camMaroziii 
fdt;  Romanae  arbis  res  non  attigit;  com  cei^age^  aobilissima  foemiBa^ 
eeBcordiier  vixit  Vetas  passionailam  ia  bibliotbeca  caBoniceram  Lacen- 
riam  babet,  ope  ejas  Namiam  rebellem  ad  obseqaiam  poBttficis  adactam: 
inde  ouiDere  pontifieis  corpeta  daoram  martyrom  S.  Gassit  episcopi  e( 
S«Faastae  TirgiBis  obtiaaisse,  et  Locam  in  bastlicam  S.  Frediaai  transtaUflse. 
Legilvbedieqae  epiiapbiom  Adalberti  nostriin  eatbedraii  Lacensiam  eccle* 
aia,  obi  noa  mediocriter  laodator.  Fartem  ftscribaBms>  qoae  ita  fere  babet: 
Fet  elaudif  vedU  nuii^  soiamm  egeni^ 

N0gter  Adaikerhu  dmx  pius  atfue  homu. 
Quam  foriis  fueril,  vei  noverU  uUima  ThtUe^ 

Qua  jrietaie  fuit,  dieere  Ungua  neqmi, 
i)i  eeste  iecimo  Sepiemhre  noianie  Salendae 
Bic  artui  poeuU  fumreo  gemUu. 
Smeteir  Hiat  Wido,  Berengario  probante;  Jayenis,  at  app^ei    Hem 
Bertam  matrem  retinaisse  petestatem,  Laitpraodas  scribit;  nec  ingeBio 
tantam  et  Uberalitate  soa,  sed  etiam  amatoram  stadiis  taBtae  pettBtiae 
foiste,  vt  capU  mox  com  filio  a  Berengario  et  Mantaae  in  costodia  babita^ 
nee  catlellla  exai  posset,  et  miUa  saaram  rernm  Jactora^  libertati  testi- 
taeretor. 

i2.  Adalberto-  marcbioin  Tatciae  Franeiscos  Flerentinios  L^cmisis, 
de  ygtoria  Italica  praeclare  metitns  in  opere  de  rebas  indf  tae  MatbUdis 
Italoram  principi^  tertinm  ascribit  fiUam,  Laitprando  noB  mmnoEatom, 
BomiBe  Obeftom.  Ait  eaim,  scriptaram  aatiMnticam  extare  in  tabalario 
epiteoperam  Lacensiam,  datam  in  S.  Maria  de  Monte,  Locensis  oiim 
diUeBii^  aBBO  Domini  lOii,  abi  memoratar  Adalbertnt  mtrcbio,  fiUas  b.  m. 
OberU  et  aepot  b.  m.  Adalberti,  qui  fUi  simiUter  BUffcbio^  Adalbertam 
ergo  BOYissimam  nepotem  esse  patat  AdaUierti  Di? itit  siye  tecandi, 
Tafldae  mMcUonis.  Yideamns,  an  boc  tempofam  ratio  lacile  paUator. 
Bertam  axorem  AdalberU  DiyiUs>  fiUam  LeUiarii  Aostruiae  regis,  ante 
aBBom  Demitti  8^  natam  foisse  eportet  Tanc  enim  Arseaiat,  ponUficit 
Nicolai  legatim,  Waldradam  ejot  matrem  a  Letbarie  abttraxit.  Mec  Bec- 
tMt  qoadrageBaria  mijorem  pepeKitte^  Tenfimile>  ett.    itaqne  ti  qoem 


Digitized  by 


Google 


296  ANNALES  IMPERII 

A.  N7.  Adtlbertnm  fiiiaii  edidft,  emn  noii  facile  post  matm  DoaiBi  9(H». 

i^iisse  ceaseliinas.  Brgo  Obertiim  toiic,  ciim  maxime  in  renim  acta  Yor- 
satvs  reperitor,  id  est  intra  aaiiof  962.  et97i,Jam  seaem  faisse  dicMdim 
est|  qaod  non  satis  placet;  neqae  illad,  qaod  filios  liabaerit,  qoi  ad  a.  D. 
10i4.  et  oltra  penrenere,  at  sais  locis  ostendemas.  Fateor  nibil  bom 
a  reram  natara  abhorrere*,  sed  tamen  minas  YorisimOe  patandu  est, 
qaod  rarias  contingit.  Neqae  Laitprandi  silentiam  sprererim:  panm 
enim  credibile  wl,  scriptoris  qaantamTis  mali,  coatemporanei  tamen  et 
e<rflocalis,  in  dignitate  positi  et  in  re  pablica  rersati,  liberos  Adnlberti 
DiTitis  recensentis,  memoriam  marchionem  Obertam  Longobardaa,  in- 
elytam  sob  Ottonibns  principem,  fagere  potaisse,  si  ex  Adelberto  eodem 
natas  erat;  notitiam  certe  non  fogit.  Nam  ipse  a.  D.  960.  ad  Ottonem  M. 
profectam  memorat,  at  de  Berengarto  qaereretur;  praeterea  ita  loqaitar 
Laifprandas,  at  liberos  Adalberti  enamerare  videator;  itaqae  Obertom, 
qaem  norat,  praeterire  non  potnisset. 

13.  Est  et  alia  dfftcoltas  a  natione.  Obertam  et  posteros  ejos 
constat  lege  Longobardoram  Tixisse.  Sed  Adalbertas  Dires,  Adalberti 
marchionis  fiHas,  Bonifacii  comitis  nepos  foit;  qoi  sab  Magno  Carolo  et 
LndoTico  Pio  litas  Hetrascam  rexit,  et  classe  etiam  profectas  in  Sarace- 
nos,  in  ipsa  Africa  feliciter  excensionem  fecit  Hanc  in  Italia  ^«idem 
natom,  origine  tamen  Italom  Aiisse,  est  cnr  dtbitemas.  Nam  non  facile 
Italis  naper  sabactis  Garolas  Mle  Magnas  aat  LadoTicas  Pias  gabema- 
tionem  proyinciaram  in  Italia  citeriore  credebant :  Eberhardam,  Fori  Jalii 
rectorem,  Berengarii  primi  regis  patrem,  et  Lambertam  Spoletinoram 
dacem,  patrem  Widonis  regis,  Salicos  foisse  constat.  Qaod  enim  in  Italia 
Transtiberina  Garolas  Aragtsam  Beneventanis  docem  reliqait,  necessitate 
factnm  scimas,  ne  is  ad  Graecos  transiret.  Qain  amplias,  habemos,  car 
Bonifaciam  ex  Bajoariis  ortam  patemos.  Nam  Richilda,  abbatissa  Lnceiisii^ 
qaae  se  natione  Bajoariam  profitetar,  Bonifaciam  comitem  appellat  palrem 
snam ;  et  inter.  testes  signat  charCam  Bonifacios  comes,  abbatissae  ger- 
manns,  qni  non  alias  a  provinciae  Tnscae  reetore  videri  potest.  Diploma, 
datam  a.  D.  823,  a  Mario  Florentinio^  Francisci  non  degenere  filio  com- 
manicatnm,  Gosmas  Arena  produxit 

14.  Reponi  potest,  regalam  de  extraneis  provinciaram  praelbctis 
generalem  in  Italia  citeriore  non  fnisse.  Frimas  Spoletl  dax  sab  Garolo 
Magno  Hildebrandas  Longobardas  erat;  primas  Fori  Jalii  Rotgaedvs 
ejasdem  nationis  non  inepte  credetar:  nam  cnm  Aregiso  Beireventano 
et  Hildebrando  Spoletino  coi^arasse  accasatas  est.  In  Tnscia  ARonem 
dncem  tanc  praefbisse  constat  Enm  Longobardam  ftiisse,  et  dacatam  sab 
Carolo  victore  retinnisse,  verisimUe  facit  ipsa  docis  appellatio  soeta 
Longobardis;  nam  Franci  praefecti  sub  Magno  Garolo  comifes  appella- 
bantnr.  Allonem  etiam  mare  et  classem  cnrasse  non  minns  qnam  postea 
Bonifaciam,  Hadriani  papae  epistola  docet.  Sed  hos  Garolas  M.  oMgis 
invenit  recCores,  qaam  fecit:  qaanqoam  fatear,  nisi  dtploma  Richildae 
extaret,  rem  in  saspenso  mansuram  faisse;  sed  nnnc  in  extranenm  et 
Bi^oariom  Bonifkciom  libra  rationis  indinat  Neqne  enim  facae  apparet> 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  397 

qM  n«goU7  Bijoario  comiii,  filioqiie  el  fiKaa  a«i  sorori  eonmi  Lveae  A«917. 
teeiit,  nisi  ille  ibi  com  potesiate  egisset. 

15;  Gaetenim  non  fhistra  hanc  controTersiaar  agittimirs:  Irinc  enim 
antiqnissimae  Bransyicensiiim  Bstensivmqae  origines  pesdent.  ^  Nam 
Olwrtam  Blom  marcliioBem,  patrem  Adalberti,  iHorom  principmn  proge- 
BKorem  habendam  esse^  saa  ioco  ostendetur.  Qaodsi  constnrer,  qais 
^berti  pater  AdaHrertos,  Jam  iir  oiteriora  molto*  proficeremos.  Scipio 
Admiratos  Jonior  (obsenrante  Gosmo  Arena)  patemae  rerora  Plorentinaram 
Iristoriae  qoaedam  addidit.  I»  iHis  est  librir  primo^  memtHo  donationis, 
qnm  marchio  AdelbertoS)  filiosAlberti  Longobardi,  fecisse  dicitor  Aiboino 
episcopo  Yolaterrano  tt.  D.  896.  Is  otiqoe  marchio  Adalbertos  haad  idios 
a  Dlrite  foerit.  Sed  haerere  me  facit  haod  ositata  legis  yel  nationis 
mentia  in  chartis  horom  Ada^bertorom,  aot  omnino  principom  contempo- 
raMoram.  Qoodsi  tamen  ex  tabolis  ipsls  atiqoando  conspeetis  Lotfgo- 
bardicalegeososillesconstaret,  dicendom  foret,  electam  ilHs  hanc  legemy 
noA  agnatam;  qood  etsi  rarom,  tamen'  noB  noTom  erat.  Neqoe  eniv, 
credo^  Bi^oaria  lex  in  Hetroria  noscebatnr,  et  posteris  deinde  Bi^oaria» 
obIiti&,  sola  nationis  Longobardae  memoria  manserit. 

16.  Illod  manifestom  est,  Adalbertom,  Oberti  patiem,  magnom  prin- 
eipem  fdsse,  et  in  Toscorom  Adalbertorom  cognominom  qpes  pre  magna 
parte  soccessisse.  Nam  at  alia  per  Hetrariam  loca  nonc  taceam,  qoibos 
Obertnm  Ulom  liberosqoe  ejos  et  nepotes  et  pronepotes  (in  qoibos  Azo 
Gnelfi  pater)  dominatos  constat:  certe  in  Lonensi  tracta  (hodie  Lonigiana) 
remn  potiti  sont,  obi  Adalbertom  primom,  Divitis  patrem,  in  soo  patrimonio 
moBasteriom  Aoke  a.  0.  884.  Aindasse  et  sibi  soisqoe  haeredibos  patro- 
ciBlam  pepigisse,  ex  prodocto  sopra  diplomate  constat  Neqoe  alia  est 
abbatia  S.  Gaprasii  (doctissimo  Moratorio  obseryante)  in  comitato  Lonensi 
sita,  in  qoam  Henricos  IV.  ejosdem  Azonis  filiis  Jos  patroaatos  confir- 
maTit,  qola  scilicet  ibi  martyris  hojos  corpos  qoiescere  creditor.  Ita 
dicendam  est,  Estensiom  progenitores  in  patrimoniales  Adalbertomm 
Tasciae  marchionom  terras  soccessisse. 

1 7.  Ego,  omnibas  inspeotis,  verisimilimam  potem,  Adalbertam  Oberti 
patrem  ex  Widone  marchlone  Tosciae  natom/  ari  Adalberti  Toscorom 
principis  nomen  accepisse,  cojos  ettam  marchiam  repetierit.  Et  inter 
Oberti  posteros  occarrit  Widonom  appellatio.  An  yero  mater  feeiit  Ma- 
rozia  patricia,  Alberici  Hortani  principis  vldoa,  qoam  Wido  doxit,  dobi- 
tari  potest:  matrimoniom  qoidem  haod  sterile  f^isse,  Loitprandos  famoso 
ia  Maroziam  carmine  docet.  Marozia  scilicet  Widonis,  Berta  nati,  Tidoay^ 
Iratrem  Widonis  oterinom  Hogonem  regem  italiae  doxerat.  Id  reprehen- 
dens  Loitprandos: 

Immemor  aspiceris  praecepH  caeca  Johannis,  * 

Oui  frairi  vetuit  fratris  tiolare  maritam. 
Haec  tibi  Moyseos  non  praestant  carmina  vatis 
Qvifratri  sobolem  fratris  de  nomine  Jussit 
Edere,  si  primus  nequeat  sibi  gignere  natum: 
Nostra  tuo  peperisse  viro  ie  secula  norunt. 


Digitized  by 


Google 


m  ANNA.LES   IHPERII 

A.  M7.  IMe  inMHgts  Mtfozla»  Wkl<mi  penHsfV,  infirt  timeBC»^  a.  D.  960)  ntio 
reddetar,corAdaIbertamWidoDis  filiui  ex  piiere  Mtrteonio  imIsii  JvdiceM. 
la  CaeteniB  apptret,  eb  teieraa  fiMi  aetateM,  extiicto  WidoBe, 
Mfdiiani  La»berto  <yiasi  Ticario  dataoiy  itaqvo  BOft  marchieBeB  Toeai 
1  f  bfirtuf ,  aed  mcffclttan  temiieee  ait»  sdlicety  tl  it  adolcacetitiaM  Adtl- 
Wtti  Widone  ntti  tdninistrtret  Sed  intercessit  Higoi^  regis  Tiole»- 
tit,  qvi,  Ltmberto  frttre  Qteriiio,  sed  sibi  «upecto,  ctpto  et  ocoli»  or- 
bttOy  Totcitn  germtno  Boeoti,  ttidemqie  filio  sio  ittortK  Hubeiio  do^ 
dit  itt  exdists  dtcttt  Adtlbertes,  cam  tdolesset,  mnxkieiiie  ttBsm 
difiiitttem  et  htereditarias  tri  Adtlberti  terrts  tmplissimas  per  Tsscitm, 
Ligariam  Longobtrditm^  citeriorem  retiniit,  si  nMt  rei^eiiem,  certo 
benorem  mtrckienis  tennity  el  ia  potteros  proptgarft  Obertat  filina 
etitm  sob  Mtgno  Ottene  ftetag  est  eemes  ptlttii  ia  regao  Longebtrdo- 
nai^  et  marcbitm  Liforito  obtkrait.  Ulitd  rero  memoeabile  est^  f«e4 
ia  tntifvis  monametttis  LocttaSy  PltcentiMuram  reram  scriptor  lofit,  Ober- 
tam  Oberti  fiiiom^  in  illt  Lenf ebtrdiae  ptrle  ctm  Uberis  afettteai,  mtr» 
ebiMom  de  Ortt  dictam;  at  Campias  in  bisleria  ecclesite  PltceatiM* 
tliqaoties  habet;  cajas  rei  ratio  est,  qaed  AMbeetas^  profoniter  horam 
aMrehieaQm»  illic  paer  a^  Mberieam  patriciam  patrie  aai  privifBam 
•dacalas  faissel;  dam  hoetis  atriqae  Hago  rex  latuliam  fralram  aleriaa^ 
nua  opprimebat.  lade  eliam  paesifli  fama  iaialaily  marchieaee  Bostros 
cam  Malespiais  ab  Alberieis  iUis  Remaait  ertes:  el  Oberlas  secoadas 
com  liberis  Msacico  imperatori  prime>  aon  te  Lengobardia  tmitam,  aed 
at  ia  Ramt  ipet,  negoliam  fasassivit,  qaod  iaira  cempfobatam  dabiaMM: 
at  atrobiqae  poteaiem  iatelligts.  Alqaa  hiiic  forttssa  Remtate  Aleati- 
■eram  priacipQm'  erigiais  pcimt-epiaio  att^est;  cai  posteriomm  peieat- 
aioaes  de  Acciis  Eomtais,  ia  Atestint  coKmit  emhietlibas^  tccassm, 
qaMi  hiae  Axeaam  noiaea  ia  itaiilit  freqaens  prodisset;  eam  Aionam 
ei  Adelberto,  at  Opiaonem  ex  Oberto  rel  Odeberto,  Casxoaem  az  Coa^ 
rado,  Ueinioaem  Yel  Eatiam  ea  Heaaico,  Pricoaem  eai  Fridedco,  saelis 
conttf  cUoDibas,  factam  constet :  el  apptretty  Ateste  eppidam  serias  i» 
heram  priaeipam  Jos  renissa.  Qote  omnit  inf^t  ampUas  decltrtbQntar. 
i^.  Necrologiam  Foldenso  Rttbedoaem  et  Thooderictm  episcopos 
ptalo  tate  Hof  erom  archiepiseepam  defanctos  aetat.  Ratbedo  est  IBtra- 
Jeetinaey  doctrina  claias^  qaem  eUam  a  sucUtate  commeadant:  aam 
et  aUi  ^s  mortem  ia  hanc  ananm  referont.  Per  Nannonem,  nescio 
qoem  philosepham,  septem  artibas  lUMralibas  imbattm  traduol  Tritbe- 
mios,  Reha,  Heda,  Jehaanes  de  Leidis.  AToncolam  GanlhtriQm  Colo- 
aiaasem  archiepiseepam  haboit)  tbtram  Rtdbodam  refakua  Frisioram. 
Scripta  recenset  Trithemios :  laades  S.  MarUni  libro  ato>  laades  S.  Bo- 
nifacii  episcopi,  de  S.  Amtlbergt  lib.  i,  hoBriUtram  et  sermonam  Ub.  1, 
de  S.  WiUibrordo  flores  lib.  1,  iatofram  de  S.  MtrHai  tiaaslaUone  offi- 
ciam.  Swertios  a  AUMais  Belgisis  ex  Sifrido  Petri  a^aagU  Tarios  can- 
tns  in  honorem  sttctenim.  Peaiqae  eclofa  de  S.  Lebaiao  tomo  YL 
Sarii  exUit.  Hoc  sciticel  scribendi  f  enas  seeaU  rodis  f  miias  probabat 
Tita  ejos  a  Tetere  scriptaf  a  MabUtoae  ui  secalo  BeaedicUno  qomto  edita 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS  IHPERII  2«» 

est;  mide  intelligiffliis,  l^nmn  ii  Carott  Gal?i  palatfo  literanun  ciilta  A.917. 
florente  studiis  operam  dedisse:  postea  faetum  episcopnm,  everso  a 
Normannis  Trajecto,  Dayentriam  ab  Amiilfo  rege  cnm  praetfiis  yiciiiis 
impetrasse,  ibiqae  sedem  fixisse;  et  cam  parocbiam  obiret,  apud  Otmar- 
sam  occobuisse;  Dayeniriae  sepultaram  accepisse:  Mortem  ia  annon 
Mqoenle»  ne«  recte  Mabifit»  differt 

30.  Tbeodericum  etiam  Padebomensem  bie  annas  de  medio  sas(»- 
nt.  Pferique  alii  retrabunt  mortem  ejus  in  a.  D.  9il.  Sed  nos  necrolo- 
gia  nostro  fidimos;  favetque  compatus  ipse^.  qaod  Giontzias,  Broscbios, 
lersenbroehius  noYem  sedis  amios  assignant.  Bisonem  avtwi  ei  leeim 
f^dsse  a.  D.  908,  Scbatenius  ipse  assentitur.  Tbeodertco  Unwanns  suc- 
cessit^  quem  synoda  Altbeimensi  anno  regts  Gonradi  quinto  subscripsisse 
credens  Scbatenius,  Burcardi  Wormatiensis  annotatipne  deceptns,  Tbeo^ 
derici  Titam  a.  D*.  915.  clrGaaiMripsli  Unwanas  erdteatos  esl  anne  se- 
qiente  a  Kal.  Febr. 

^.  Helmfridus  abbas  Fufdensls  anne  saperlofe  obierat,  tesfe*  eo>* 
den  necrologla'1^.  Successit  Haicbo;  col  boc  anso  Itteras  scripsit  Jeba&- 
■es  pentifex,  qaibus  ei  summam  sacrati  soli  HberCatem,  exctuslenem 
fbemiBaTam  ab  Ingressa,  Jos  praedicandi  yerbi  diyinl;  episcopis  olim  pro- 
prhim^  aliaqae  postulata  concedit.  Tibi,  inqait,  fiH  ditecte  Haicho,  qvia 
H  bene  emdihtm  et  ehqueniem  virum  esse  novimus,  verbwm  Dei  praedii- 
care^  auioriteie  S,  Petri,  et  eoneedimus  et  praecipinnts,  Dat,  14.  Haf. 
JunH  permanum  Stephani  secundicerH  sanctae  sedis  apostoHcae,  anm 
Beo  propiHo  pont^atus  domifi  Joamiie  summi  pont^lcis  e(  umversaHs 
dectmi  papae,  in  sacratissima  sede  B,  Betri  apostoU  quarto,  imperante 
domino  pHssimo  augusto  Berengario  a  Beo  coronato  magno  imperatore 
anmo  eecundo  et  patridatus  anno  secundo  indict,  5,  Temporis  notae  egre- 
fle  consentiunt.  Annis  imperli  atiquando  ascribuntor  anni  consulatus,' 
bic  patrieiatus,  cujus  mentio  qvld  sibi  ydit,  dispici  dignum  est.  Censeo 
aatem,  cum  patriciatos  yelut  gradns  ad  imperium  baberetur,  inyitato  ad 
somendam  coronam  fterengario  aestate  a.  D.  915,  a  pontifice  delatum, 
idque  illic  ex  bis  ipsis  papae  literis  collegl. 

22.  Rollonis  etiam  siye  Roberii,  primi  Normannoram  principis  cbri- 
stiani,  decessam  cbroBiea  pleraque  boc  referant;  Dodoque  et  Wilbelmns 
Geneticensis  diserte  afflrmant,  nonnisl  unum  a  baptismo  lostram  yl- 
xiese;  et  BadaUos  ^  Dlcelo  filil  e|os  Goilielmi  a  Longa  Spatba  dieCi  i»- 
fimen  bino  Incboat.  Sed  bis  omnibos  obstat  Frodomdus  tempori  ylefailor, 
q^  A«Uonem  Normannoram  prhiclpem  mllle  snoram  militam  contra  oo« 
mitee,  Rudolfo  regi  adbaerentes,  in  Garoli  regis  aaxilium  mleisse  refert. 
S^A  taman  filiam  ejus  Giselam  indigne  tractasse  scribitnr.  Missl  •  rege 
h\ai  ex  aola  explorandae  rei  causa;  et  predlti  Relloni,  qnasl  yitae  ejw 
lamdlati  essent,  In  emnium  conspecta  obtrvncati  sant.  Injoriae  GiselK 
haad  dia  snperyixit.  Foppa  recepta  est,  filloqae  ejos  GuiKelmo  saccessi» 
a0lraMta;  cui  etiam  Alanos  et  BereoipMrias,  Brilowua  eptlwates,  Mm 
dedere.   Sed  baec  serius  acta^  si  Fre#oarde  stamoe. 

•>  <•  mtriime  Uttn,  amtHal:  Ttde  taprar  td  a.  9t5.  §». 


Digitized  by 


Google 


SOO  ANNALES   IMPERII 

ANNO  GHRISTI  919. 

Go«radig  rex  BaTariam  fratri  cmubIsUm  didtar.  Fait  RatitbOBae  et  deiade  Hen- 
feldiae.  —  Uagari  Saxoniam  Tastant.  Ee^awardas  archiepiscopas  Hambarceasis 
obit,  safllcitar  IJnni.  —  Borchardos  dax  in  Hlemannia  tyTannioe  efisse  dicitor. 
9e  genere  ejas.  —  Hearicos  et  Barelmrdas  daces  regi  coaciliaBtar.  —  GoBradas 
rex  obil.  —  Locas  sepaltorae  Goaradi  refis.  —  Limbargi  est  ceantaphiBm  CoBradi 
rofis  cam  aliis  cjas  reliqaiis.  —  Filiam  habaisse  Tidetar  Goaradas.  BJas  Bxor  et 
mater.  —  De  genere  Conradi  regis.  —  Diploma  Conradi,  ia  qao  mentio  fit  matris 
Glismodls  el  fratris  Udonis.  —  Blogiam  Conradi  regis.  —  Coaradas  Henricam 
post  fo^regem  desigaat  et  fk^tri  proceribasfBe  eomaMBdat.  —  laaigBia  regBl,  laa- 
cea  sacra  et  gtadios  aatiqBoram  regam.  —  BaldaiBas  IL  FlaBdriae  eoBMS  e*  Kla- 
bardas  episcopas  Spireasis  obiere.  DiplomaCaroU.Oalliae  regis.  —  WilhelmiPii 
Aqoitaniae  dacis  obitos.  Ejaa  in.dacato  successores  asqae  ad  AUenoram  ariam 
Ottonis  lY.  aagastt 

i.  M8«  ^^  CoBradiim  regeqi)  pnliso  ifniiilfo,  Bi^oaria  potitur/  admiustraCi^ 
wm  proTinciae  Eberhardo  fratri  sao  credidisse,  Aventinos  scripsit,  for^ 
tasse  chronicon  LaarishaineDse  secmtas,  ia  qno  Eberfaardvs  marchio  orien- 
talis,  frater  regis  Conradi  babetor.  Qaod  si  Tenim  est,  dorabile  cerie 
noii  foit.  Rebas  ergo  ordinatis,  in  Franciam  redituras,  aedem  S.  Emmerani 
Ratisbonensem  devotionis  caasa  rex  adiit,  et  a  Tutone  episcopo  benori- 
fice  sasceptas,  votis  rite  noncopatis^  maasolea  Arnolfi  imperatoris  et  Li- 
doviei  regi»  inspexit.  Amulfiis  qoidam,  ex  comitibas  Vohbargensibis 
ortas,  qai  res  S.  Emmerani  pro  saa  nobis  credalitate  prodidit,  narrat,  re- 
gem  libri  cajasdam  specie  captam,  qai  ioter  sacras  martyxis  op^s  scrir 
ptoris  arte  et  ambilicoram  pretio  aestimabatar,  invito  Tatone  episcopo, 
manam  rei  capitae  in^ecisse.  Hinc  abeunti  diras  imprecatam ;  inde  tor^ 
torem  occultam  in  regis  yisceribas  saevisse,  nec  remisso  libro  desisse, 
donec  expiravit  Anilis  fabula,  indigna  magnificentia  laudatissimi  regis 
ei  pmdentia  episcopi :  qui,  si  tanti  visus  liber  principi  fuisset,  etiam 
ultro  oblatums,  credo,  erat;  noa  sine  aedis  sacrae  compendio,  haud  da- 
bie  m4jores  opes  aut  utiliora  ornamentis  praedia  recepturae.  Rex  deinde 
festum  Johanni  baptistae  diem  in  Herosfeldensi  coe&obio,  non  procal  na- 
talibus  terris,  celebravit:  nec  quid  ultra  egerit,  memoratur,  donec  ad  ex- 
trema  pervenit. 

2.  Interea  Ungarorum  nova  manus,  adjunctis  sibi  Bohemis,  in  Saxo- 
niam  irrapit  £x  Adamo  Bremensi  intelligimns,  simul  hos  Bremensem 
parochiam,  et  Danos  Slavosque  proximos  trans  Albim  Hammaburgensem 
lai^asse.  £x  eodem  tempora  cladis  discimus;  quae  superiore  anno 
coepta,  in  hnnc  duravit.  Nam  Corbejensis  chronographns  ad  annnm  sn- 
periorem  prodidit,  Hunnos  vastasse  monasterium;  et  omnia  in  ridnia. 
Inde  igitur  progressi,  Hogero  arcbiepiscopo  extincto,  Bremam  pervenere, 
qnando  Reginwardus  jam  electus  erat:  cumque  tracidatis  ad  aras  sacer* 
dotibus,  truncatis  sacris  cracibus,  clero  ^t  populo  promiscne  caeso  ant 
in  captivitatem  abstractO;  etiam  aedibus  sacris  ignem  immisissent;  subita 
tempestas  ardentes  de  tectis  soindulas  in  ora  ipsoram  egit  Unde  terror 
panicus  et  fuga  anceps,  ut  vel  in  finvinm  praecipites  irenf»  vel  a  civibns 
caederentur.    Ita  res  param  verisimiliter  narratnr.    Casnm  gregis  mors 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMFERII  30« 

ftstorifl  86cii(a  e$U  ObUi  3.  Kal.  Oetob.  ae  ttuB  demiun  Uflno  aiiocessit;  A*  9i8. 
qnem  sapremis  Conradi  4ftelm§  inyes^acam  a  rege  obtiauisae  oportet. 
Leidradns,  Bremensis  oheri  praepositns,  specie  ac  dignitate  insifnis,  a 
elero  et  popnk)  delectns  erat;  qnemad  anlam  pro  approbatione  inTOSti- 
Inraqae  refia  eontem^  Unni  qnasi  capellanas  seqaebator.  Greditam  est, 
regem  dirino  afSatom  spirita,  contemla  Leidradi  persoaa  magniOce  sese 
efferentis,  himili  Uaniy  qnem^etro  astare  oons|>exerat^  Tirgam  pastoralem 
obColisse.  / 

3.  Bnrcardam  ducem  AHemanniae  factom,  tyrannidem  in«asisse,  pro* 
dit  Hermannns  Gontraetos :  credo,  quod  abati  coepit  potestate  noper  ac- 
cepta,  et  in  res  praesertim  ecclesiasticas  grassari :  ea  enim  tonc  maxima 
tyrannis  scriptoribas  habebatar.  Sed  etiam  <mm  Radolfo,  rege  Borgniir 
diae  Tran$}aranae,  ^cino  principe,  colUdi  coepit;  quae  res  anno  sequente 
in  beUom  eropit  Veringae  et  Heifensteinii  comitem  Borcardnm  facit 
Gmains,  autores  quosdam  recentiores  de  more  secutus.  Sed  ita  suae 
gentis  Inisse  non  dissimulasset  Hermannus  ilie  Gontractus,  ex  Veringen- 
simm  genere  natus.   V^ingenses  et  NeUe&burgios  eosdem  idem  Grusius 

\  4.  Henrifiom  ducem  bonorum  tntenrentu  regi  reconciliatum,  diserte 
DitaaQrus  scripsit.  Gerte  quod  Leidradus  et  iJnno  ex  Saxonia  pastoralis 
olfidi  sosoipiettdi  cansa  paulo  ante  obitum  regis  ad  aulam  venere,  bona 
com  patia  Henrici  factum  apparet  Nam  a.  D.  916.  rebus  adhuc  turba- 
tls,  nollos  episcoporum  Saxoaiiae  ad  Althdmensem  arynodom  accesserat 
Paoem  aimo  soperiore  coisse  apparet ;  neque  enim  alias  toto  Gonradus 
10  Bijeariam  movisset,  Suevia  male  pacata,  Henrico  et  Garolo  hostibus 
a  tergo  relietis.  Atqoe  huc  periinet,  qnod  Loitprandos  scribit,  potenlis* 
sioMS  prineipes  rebeiieSy  sed  nominatim  Henricum  Sazonum  et  TboringiH 
nui,  Borcardum  Suevorum  docem  (nam  Gisiibertan  et  Evorardom  noo 
recte  addit),  fortitudini  et  sapientiae  Gonradi  cessisse,  et  in  ejus  fidem 
Tonisse,  ono  Amuifo  usqoe  in  exilium  obstinaio. 

&.  Sed  jam  extr^nis  egregii  prindpis  appropinqnamns;  neqoe  enim 
fere  aliud  quicqoam  memorabile  annus  effert.  Morbum  attulisse  ex  Ba* 
Joacia»  produnt  Witikindos  Gorbejensis  et  Amulfus  Vohborgensis :  iile 
ex  Tolnere  in  praelio  acoepto,  quo  AmoUam  viicmrat;  bic  ex  indignatione 
saneti  Emmerani,  ob  rem  eiigaam  stomachesioris.  Utrumqoe  Jam  attigi, 
•ed  neotri  credotos,  Toram  mortis  eaosam  in  medio  relinquo.  Principi  in 
perpetois  cohs  motibosque  Torsanti  ladle  morbus  obrepsit,  quem  lon- 
fom  fiiisse  mtmaras  scribit.  Annos  mortis,  ot  aliorum  £ire  kdus  tenH 
poris,  in  eoAtroTersiam  Tenit.  Praesentem  habent  ehffonicon  broTe  5« 
Gallly  Tieinissimom  rei,  et  Hepidannus^  et  H^mannos  Gontraetos,  et  IM[a«* 
rianos  Seotos.  At  seqoentem  Reginonis  eontinoator  etLambertosSchafiia-' 
borgensio  et  ehronioon  Totus  Httdesemense  et  Otto  Frislngensla*  Sed  prio» 
ribos  assentior,  testimonio  necrologii  Foldensis  motos.  Adde^  quod  anno 
regni  septimo  deeessisse,  Loitprandos  seripsit  ei  v«re:  ot  anni  Hmirici 
refnnnlis,  qoos  sedecim  Roswita  nomerat,  anno  Domfaii  936.  haod  dobio 
ittionftor.    Diem  T^  Foldensis  memoria  ap od  BrDwwBi  asrignat  10. 


Digitized  by 


Google 


302  ANNALE8  IHPERII 

k.  f  iS.  M*  J«iii«r.,eQldeMqi«  Ubei  MariimisScotis  moiaclras  Fnldmsif ;  fi^ 
bns  de  princi^  Faldte  sopolto  credere  «tiqve  pratstti  qiuuB  Ditaiaro, 
dien  14.  Kal.  Not.,  aMnni  ordinatioBif  S^  atnimqiie  mcm  recte  defiiiieiti, 
avt  Labbeo,  mortem  in  primHi  Jalii  diem  annamqiie  seqaeatem  diierealL 
Necrologiom  Faldeaso  GoBradum  iater  defanctos  praesentis  anni  nltimam 
Bomiaat.    Hepidamas  conspirat,  ante  natalitia  Domini  sablatam. 

6.  De  looo  etiam  mortis  el  sepnltorae  daMtatar.  In  ciritate  soa 
Wilinabargo  (bodie  Weilbargam  est  Nassovioram)  cam  moerore  et  lacrj- 
mis  omniom  Franoornm  taaMiTatam,  Witililndas  afirmat,  qaem  seqaor. 
Nam  eondem  locim  habet  Ditmaras  a  me  emendatvs  ex  antiqiio  codice ; 
oUm  eaim  exseqalae  in  Umbarg  peractas  legebatvr.  At  in  maaiscrtpte 
Ditmari  codice,  qai  Petri  Albtni  fait,  Wilini  nomen  loco  datam,  Meibomiaf 
oUm  retalit.  Et  sospkio  milii  oborta  est,  NassoTiam  gentem,  ad  qaam 
liaec  WeteraTica  aliaqne  forte  Gonradinae  faaiiliae  praedia  perreneFe, 
cognatione  eam  attigisse,  4e  qao  melias  jodlcare  poterit,  qai,  qnaeaban- 
tiquo  tenoere,  aat  matrinM>niis  acqntsiere  Nassorii,  ditcatiet.  Browe- 
nis  Toro  Teterem  leetioiMm  praefert,  qaia  in  Limbnrgensi  basilica  momn- 
mentnm  Conradi  extat.  Sed  ipse  credit,  nonnisi  cenotaphiom  ease; 
Justa  in  eo  loco  porsolata,  sed  corpas  ap«d  F^ldenses  lerrae  mandatam. 
Nam  ot  continaator  Regteonit  Faldae  boaorificam  accepisse  sepoiloram 
tradit ;  Jaxta  aUare  S.  Cracis,  ot  addtt  Marianns.  At  dirata  vetere  basifi- 
ca  migrasse  ossa,  et  tandem  In  oratorio  S.  Andreae  sedem  aceepisse^ 
Broweras  censet.  Forte  viscera  Wiliaebargf  sepnlcro  illata,  corpas  Fal* 
dam  translatam  est  Idem  memorabilem  affert  chartam  providi  r^ite, 
qoa  sibi  tamnlam  ipse  detignat  in  hos  eensns :  Canraiui  divina  cleme$^ 
tia  favetUe  si  ^rdinatiiie  Ffameorum  ret  , . ,  naium  fieri  volmmme  . .  . 
quemadmoium  fro  amore  vitae  aeiemae  et  eacrosandlae  chrMmnaa 
reHgioniB  praeele§imme  Fuideneie  monoMerH  . . ,,  pairocinaiione  eaneU^ 
eimi  Ben^eH  muniii,  looum  requieiy  Deo  annuh^e,  poit  finem  viiae  co»- 
eequi .  .  .  Offerimus  autem  et  Sradimus  Deo  et  eanotiseimo  eiue  mariyri 
BonifMe  praedia  duo,  a  parentHme  nostrie  cottata  nobis,  koc  est  in 
Hagen  et  Sumerode,  eum  omnibus  suie  appendicikus,  oum  cuncHs  terra- 
rum  ac  sylvarum  terminis;  ea  eonditione  certissimaque  pacHone,  ut  muh- 
naeterU  fratres  viotum  et  eestitum  inde  Mabeant,  et  pro  animae  noetrae 
w^rispte  nostrae  Giismudae  liberaiione  preces  jugiter  Deo  fundanL 
Finis  c«m  temporis  notis  desideraitar.  Browems  edMit:  Itommnorum 
Franoorum  resy  sed  iilnd  /{omaiiofiiM  faand  dobie  ineptas  aliqaia  alleTit, 
nt  «aepe  Htrt  eolet.  itaqae  frastra  hino  qaidam  colligant»  vel  Coaradam 
Salicom  vel  tertiam  intelligi.  .  Sed  Salict  tempore  regia  RoaMnoram  Utn- 
his  nondam  in  aaa  erat.  Adde,  qood  Spirae  is  tmnalatos  est,  TisceraGos- 
i«iam  translata.  Nec  minns  Conrades  tertias  sepaltiiram  Spirae  acce- 
pit  Sed  dabttationem  omnem  tollit  GlisiMda,  Conradi  primi  mater,  «t 
ex  alio  diplomate  mox  ostendemas. 

7.  L4mborgam  Cisrhenanem  loovs  Mt  dltionis  dioeceais^e  TreTi- 
rensis,  ad  Logaaae  laminia  ripam.  Ibi  baaiHcam  S.  Georgii  a  Coandi 
regis  coasangvlM)  Audatam;  dictmn  est  ed  a.  D.  M9.  et  9H,  et  ipae 


Digitized  by 


Google 


ANNALBB   IHPBRII  80S 

f«K,  cm  adhve  dn  •j^^vettr^  i&  parteni  Imidit  ?Mit  P#fro*  eeffttittr  A.  M8. 
in  B^lis  ei  tarritae  bM^icte  gremfo  ceaotaphiam  Gonradi  regis  C*t 
BFowans  OKistimat),  Mutre  ttomMiitvn;  sive  exta  ejus  a«t  partem 
exavienim  eeaditam,  siYe  Amerto  kic  docti  ac  depositi,  ait  beAeficioram 
Bemeriam  adlMic  recetttem  boBoris  habiti  caisam  credas.  Temvlo  soper 
hunim  extasti  iacnmbit  regis  jacentis  stataa,  omata  habitaqae  magBifice. 
Capitfs  iBsifiie,  tam  torqaes,  soeptnu%  Mtkeas,  paledamentnm,  totos 
deniqiie  amictas,  regem  potias,  qoam  dncem,  commonstraBt.  Mqoedcm 
poeteros  forte  fngeret,  YerriciUes  lios  jam  ermiescentes  penioiilo  inscri^ 
psisse  crediderim : 

Mic  jaeei  in  twmth  dus,  fer  quem  servitue  i$i& 

Fit  ceiebris  templo;  lame,  virtuSj  ghria  Chrisio. 
Inter  maBificentiae  tn  aedem  moiuimeita  ostendant  pagiHiiciilm  eperis 
argentarii,  diadema  et  baltlienm  gemmatam,  ^et  Tasa  potoria,  qaorom 
miiis  te  centro  spectatar  anaglypfaon  regiS;  cam  torqne  et  sceptro  in 
fkrono  sedentis,  ascriptumqoe  DUX  €Hf7N1tATUS.  Haec  Browenis,  specta* 
tor,  vt  apparet,  ecolatas.  €re<fibiteest,  Gonradom  regem,  cam  adhnc  dnx 
eeset,  sebrinnm  fmidatarem  liberaliter  IvYisse ;  at  pesterierem  qnendam 
ad  deons  basilicae  peitinere  jndicasse,  nt  regts  ea  monnmenio  snperbireiy 
qni  dnx  loco  benefecisset. 

8.  Qna  aetate  obierit,  non  satis  oenstai,  nisi  qnod  SkkelnHPdBS  ja** 
wi9T  TolBt  Jam  senescentem  depingtt,  nt  a  qninqnagenarie  non  BNiltam 
i^fnisse  credas.  Si  generam  babnit  (de  qne  snpra),  ex  priore  ceojnge 
fitlnm  enscepisse  dicendnm  est;  sed  parnm  accnraii  snnt  Toleres  te  gra-* 
dibns  prepinqoitatis  designandis,  et  generam  aliqnando  pro  sororio  nsar* 
pant.  Interim  qnia  Tlrili  eam  prole  caraisse  scribit  Ekkihardas,  fiHam 
ei  attribnere  Tideri  possit.  Co^}ngi  nobis  oognitae,  qnae  soror  Erkangerf 
eC  Berteidi,  Tidaa  Leopoldi,  mater  Arnolfi  fait,  nomen  foisse  GBBigundiy 
Jnm  snpra  nos  docBit  chronioon  Laarisbamense ;  io  qao  memorator,  Gon- 
radi  regis  nxorem  Ghonegaodam  locam  proprietatis  saae  Gingam,  com  emni 
Jnre  regaliqne  praecepto,  S.  Narario  tradidisse,  atqae  ibidem  in  ecclesia, 
qnne  didtnr  Varia,  se  tamalari  praecepisse.  Ipse  qnoqae  Cnt  ibidem  ad** 
ditnr)  praedia  saa  in  Wattenheim  et  Wirnheim  in  pago  Rinicgowa,  in 
coHiitntn  Utonis,  qaae  capellanns  ipsins  Weriuolfas  in  beneficiom  concessa 
tenebat,  post  obHnm  ejns  monasterio  eidem  destlnavit.  Matri  regis  no*- 
men  Glismaodi  faissO;  quod  nondam  satis  manifestnm  erat  ex  Rrowerin- 
nis,  noTO  diplomate  eTicimas,  mox  safejiciendo.  Hbjos  etiam  mortnalem 
annnm  diemqne  eraimns  ex  Fnldensi  necrologio,  nbi  ad  a.  D.  924.  inter 
extlnctos  recensetar  Glismoot  comitissa  6.  Kal.  Mali:  nt  eandem  apnd 
FnMenses  tnmnlatam  appareat,  in  qnos  beneficam  fnisse,  certnm  est. 

9.  De  genere  Gonradi  primi,  Germaniae  regis,  aliqnld  snpra  attigi- 
ginras.  LndoTicas  noTissimns  nepotem  suam  dixit;  qaed  snadet,  regln 
propinqnttate  qnacnnqae  tandem  ratione  inclytam  faissey  per  foeminnn 
dand  dnbie,  nec  remetissimo  gradn;  quando  tantnm  in  regia  Germanicn 
ipse  paterqne  caeteris  principibns  praeminnere;  et  regnl  etiam  centro- 
Termnm  nemo  moTit:  qna  In  cansa  non  yirtns  (qna  nemo  cedit},  non  pe^ 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES IMPERII 

A«  MS*  ^ttt  (9<ift  Hon  oames),  genos  taMn  sapra  liTMiaB  esl.  Sfd  qvo  seuv 
n^os  regis,  id  est  fiiios  fratris,  esse  potnerit  et  vere  fuisse  Tidaatnr, 
Mpra  explicatam  est,  nempe  quoil  Ladovici  regis  mater  Oda  maritom  Coa- 
radi  comitis  patrem,  GoAradi  regis  ayam,.  ante  caesarem  Araalfam  lia- 
boisse  Yideatar.  Gailielmas  Naiigiacas,  iiescio  ande,  Pladdiam  LudoTid 
praedeeessoris  filiam  Conrado  nostro  coidagem  assignat,  et  alteram  Ma- 
Ihildem  Heiirico  doci  saccessori;  qaod  qaidem  stare  aon  potest,  cam  La- 
doTicos  adolescens  nec  maritos  obierit,  et  Mathildis  stirps  alionde 
Boseatar.  Baocetias,  genealogiae  Galloram  regiae  egregias  aator,  Amalie 
filias  tribait  Placidiam,  qaae  et  Glismadis  (quae  dao  nomina  idem  signi- 
ficare  pntes),  Conradi  regis  matrem^  et  Latgardem  Henrici.  In  Latgarde 
manifestas  est  error.  Constat  enim,  Henricum  ex  Hedwige  natum,  cojas 
genas  ignoratar ;  neqoe  propinquitatis  regiae  iUi  fama,  qoae  Conrado.  Aiii 
Placidiam  LudoTico  Germanico  joniore  et  Loitgarde  Saxonica  natam  to- 
loDt;  qoae  si  eadem  Glismodi  foret,  sobrina  Henrico  duci  fiiisset  At 
Blondeilus  Tir  com  omnis  historiae,  tum  genealogicae  peritissimoSj  aliam 
ftobis  dedoctionem  effingit,  ccijus  Tellem  argomenta  dedisset.  Equidem 
ex  Frodoardi  bistoria  Remensi  constat,  Begonem  comitem  fuisse  maritom 
AlpiddiS;  filiae  LodoTici  Pii^  et  ex  ea  Letardum  et  Ebrardum  geniiisse; 
sed  ex  Ebrardo  natom  Udonem  Wedderaviae  comitem,  patrem  Conradl 
ab  Adalberto  caesi,  aTom  Conradi  regts,  id  Tero  demonstrandom  erat,  Tel 
aliqoa  certe  conjectora  adjoTandom,  praesertim  com  LodoTicos  rex  so^os 
Gonradi,  qoi  postea  rex,  propinquitalem  in  tabulis  agnoscat,  sobrinorom 
€t)HS  Eon  item.  Begonis  posteros  peculiarem  aiiquam  ad  Germanos  rela- 
tionem  haboisse,  nospiam  apparet.  Ex  charta  coenobio  S.  Mauri  Fossa- 
tenSi  a  Carolo  Simplice  data  a.  D.  921.  manifestum  est,  boc  monasterium 
a  Begone  restaoratom  faissOi  onde  Neoslrinm  intelligas,  qoi  in  media 
Gallia  soa  praedia  haboeril;  obi  jus  aliqood  familiae  Gonradi  regis 
faisse,  Testigiom  noUum  est.  Vereor  itaque,  ne  unum  Eberhardi  nomen 
Gonradinae  familiae  ositatom,  regiae  propinqoitaU  coiijanctam^  aodacis 
coiyectorae  occasionem  Blondello  praeboerit;  qui  qoantuscanqae  sit  in 
genealogieis,  tantus  tamen  non  est,  ot  ei  sme  probaUone  fidi  possit,  in 
plano  etiam  aliqoando  lapso,  ot  in  Gonradi  Salici  originatione. 

10.  Hic  diploma  Conradi  regis  totom  inserere  placet,  qoo  non  tan- 
tom  dobiom  tollitor  de  matre  Glismode,  sed  eliam  frater  Otto  toI  Odo 
sive  UdOy  aliis  non  memoratos,  sappletor : 

In  nomine  sanctaeei  indmduae  Trinitatis  Chuonradue,  divmafmeni^ 
eiementia  rer.  Si  ioca  sanciorum  divino  cuUui  consecratd,  in  quibusR^ 
demtori  omnium  jut^er  laudes  assiduae  ac  crebrae  celebranhLr  excU" 
biae,  congruis  konoribus  adomamus^  et  ibidem  degentium  ac  Jko 
fanmlantium  viiam,  quo  Uberius  supernae  contempiationi  ac  JM  vaca- 
Uonipossint  assisiere,  temporaHbus  subsidOs  satagimue  fuiciri;  non  solum 
ipsos  sanctos,  quibus  devoiio  famulaius  impenditur,  habebimus  patronos, 
verum  etiam  omnium  judicem,  ad  cujus  laudem  cuncta  bona  deferuntur^ 
procui  dubio  promerebimur  remuneratorem,  Quapropter  noverit  omnium 
(Mium  noetrorum,  praesentium  sdUcet  et  futurorum,  industria,  fuaUler 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPBRII  305 

«0«  ob  aeiemae  mereedi$  augmenhm,  ei  per  nUerceisionem  venerandae  A«tl8» 
ac  dUeclae  genUricU  nosirae  Gfkmuoiae  eancio  martyri  Bomf^do  quas^ 
dam  ree  jurit  noeiri  ei  paiemae  kaeredHaiia  in  pago  HimHn  dido  ei  in 
eomUatu  Bardonii  eiias,  id  eti  curiem  Dribura  nmcupaiam,  cum  curHW- 
Im»  aedifcHs,  famiiiis  ei  mandpas  uiriusfue  sesus,  ierris  cuUis  ei  incul- 
fw,  agris,  praHs,  campis,  pascuis,  syhis^  forestihus,  aquis  aquarumque 
decureibns,  quaesUis  ei  inquirendis,  ei  omnibus  quae  did  aui  nominari 
possuni  appendidis,  a  praesenii  die  t»  propHnm  donavimus,  ea  videiicei 
raOone  aique  condiiaiione,  ui  prarfaia  cara  genUrix  nosira  a  praedicii 
marigris  coenobio  in  pago  Loganacgowe  appeiiaio,  tn  comiiaiu  Oiionis 
frairisnosiri  ioca,  quae  vodianiur  MHiui,  AiiinchirihJia,  Meriineshusa^ 
Ltmda  d  Niunchirihha  cum  cwrHHbus  aedifidis,  ecciesiis,  mancipiis 
uiriusque  sexus,  ierra  Saiica,  cuiiis  ei  ineuUis,  agris,  praik,  campp,  syi- 
vis,  aquis  aquarumque  decursibus,  vOs  ei  invOs,  exiHbus  ei  reditibus, 
fuaesais  ei  inquirendis,  omtmbusque  rebus  ad  eadem  ioca  riie  perHnen^ 
t&us,  ad  dies  vitae  suae  e  contra  in  proprietatem  acdpiat^  et  post  vitae 
SMoe  discessum  injus  ei  dominium  ejusdem  coenobii  redeanL  Jusdmus 
quoque  hoe  praeceptum  inde  conscribi,  per  quod  hujusmodi  fadum  in 
omm&us  et  per  omnia  confirmavimus,  decementes  et  siatuenies,  quaienus 
abba  saepe  dicti  monasterU  iaiem  inde  uiierius  in  praedida  coadunaiione 
teneat  poiesiaiem^  sicui  et  de  aHis  rebus,  quae  antiquis  iemporibus  ad 
eundem  iocum  perHnere  videbantur.  Ei  ut  hoc  confirmaiionis  ei  iargi- 
Oonis  nosirae  praeceptum  firmum  siabiieque  permaneai,  manu  nostra 
subtus  illud  firmavimus,  annuiique  nosiri  impressione  insigniri  praecepi- 
wms.  Signum  domini  serenissimi  Chuonradi  regis.  Saiomon  cancelia- 
rius  ad  vicem  PiHgrini  archicappeliani  recognod.  Daia  Kai  JuL  anno 
incamationis  Domini  9i2.  indicHone  15,  regnante  gioriosissimo  rege 
Ckuonrado  a$moprimo,  ActumFraneonofuri  tn  Dd  nondne  feHcHer.  Ame$L 
Bardoaem  illam  esse  Bon  repngBem,  qnern  Conrado  regi  fayentem  Hen- 
ricns  dux  Thnringia  ejecit  a.  D.  9i3^  matrem  Umen  ejus  in  Saxonia 
■ostra  circa  Leinam  flnviam,  non  Eimbeka  procnl^  opima  praedia  habnisse, 
notavimas  illic- 

11.  Conradnm  fnisse  viram  magnnm  et  yirtntibas  non  minns  qnam 
dignitate  illastrem,  inter  veteres  convenit.  Landatas  est  non  fictis  elo* 
giis,  cnm  nnlla  adnlandi  caasa  saperesset,  et  reges  adversae  factionis 
imperarent  Witihindo  tantnm  non  hostem  professo  tamen  habetnr 
vir  fortis  et  potens,  domi  militiaeqoe  optimaSy  largitate  serenos  et  omnium 
virtntnm  insigniis  claras;  Laitprando  vir  strennns,  bellornm  exercitio 
doctas.  Henricnm  firande  mala  ant  veneno  tentare  voluisse,  ne  Haltoni 
qnidem  tnto  impntatnr;  qnanto  minns  Conrado.  Jncnndam  f^isse  inter 
aoucos,  nt  ex  Sangallensi  hospitatione  intelligimns,  landi  dncet  aeqnus 
aestimator.  Magnae  et  pmdentiae  et  virlatis  fnit,  ex  domo  non  regna- 
tiee  principem  inter  saevas  tempestates  cUmim  recte  tennisse  ^t,  qnan- 
qnam  ingmmtibns  barbaris,  tantos  aennios  partim  vi  et  terrore,  partim 
clementia  et  arte  superasse;  nt  non  dnbitem,  si  vixis«et^  etiam.  Lotha- 
ringos  recaperatorum  foisse.  1 

...4L.i    II.F...I    T««.  II.  ggtzedbyGoOgle 


306  ANNALE8  IMPBRII 

A*  tl8«  12*  S^  ^ra  Ifndam  est  aiimi^agiiHadOy  qvt  piteoipi  taitm  bm 
kosti,  carto  Tix  reconcyiato,  anoTO  rei  pablicae  sceptnoi  deferri  siasit 
aoritiirv8.  GaBi  onaes  scriptores  im  ea  re  ino  ore  coaseAtiaat,  dobi- 
taidi  lociis  non  est.  Apad  WitikiDdiiM  rocato  ad  se  Eberardo  ita  loci* 
tns  ferter :  SeniiOy  frater,  me  viiae  siatiimem  ^kuOuitenere  non  poue,  quem 
avoeat  s^emui  rerum  imperator.  Uaquetomipueeet,  uiiiki  ei  Franeorum 
re§no  eoneulae.  Suninobieopes  ei  armaeirejialeeomaiueeiquicqmidad 
reffnanium  poseOur,  praeier  foriunaw^ei  mores;  quibus  tidee  Menricmm 
praesiare,  in  quem  eOamposi  faiawkeapopuiorumfavor  vergH,  Hbiparum 
seeundus.  Si  meaudies,kabebisquieiemeidipUiaiem;  sinminus,  ieparOer 
ei  rem pubHeam  pessundabis.  Iiafuevadea§e,  ei  re§miinsi§ma  ad  Henri^ 
emn  defer,  diadema  pemmis  §rave  ei  sceptrwm  eiianceam  sacram  et  orv 
mHias  aureas  eum  ckiamfde  et  veterum  giadio  regwn.  Frateria  lacrymas 
eflhisiis,  se  yero  obsecntiinui  spopoiidit  LuitpraBdis  alios  qnoqiieprece- 
res  aflbissescribit,  regenqoe-eos  hortataiiy  Aepraepostmambitioaecoii- 
silia  salntaria  totbareBt.  Idem  4radit  et  DitaMns  et  prior  contiaaator.Re- 
ginoiiis,  Tocatismd  se  Apatribas  et  cognatis  sois,  mi^oribiis  sdiicet  FraBComy 
ultimam  Tolantatem  saam  de  saccessore  aperoisse.  JSx  qio  iHteUigitor, 
aon  anam.Eberhardam  fMrem  reliqaisse.  Otto,  paoio  ante  oomiMitas  ia 
diplomate,-6apersies  esse  potoit  Sane  credibile  est,  mandata  ooh  oBi 
£berhardo  :^ata,  s«((as  io  arbitrio  4100  erat,  qoem  Xiernumi  regem  habe- 
rent  Ita  «eptenniam  Genradi  impeditissimam  nbsolTimoSy  spatio  exi- 
gaam,  sed  transita  rerom  et  diihsa  in  posteros  seqoelainagwiai. 

13.  Lanceam  sacram  «a  aniidpationis  errore  nominarertt  Witikia- 
das,  oblitaSy  Henrico  saccessort  demom  ex  Borgondia,  aUatam  aa  aliam 
qaandam  solennem  ^ntellexerit  (nt  sacrom  palatiom  dicebator),  qon  fam 
olim,  credo,  cnm  gladio  rex  in  solennibos  armari  Tidebator,  hand  definie^ 
rim.  Gladins  mitiqaoram  Togom  Garoli  Magni  credi  peCnit)  oti  n»c 
qnoqae  creditor,  qai  inter  i»lgnia  imperii  Noribergae  ostentator,  cai  is- 
scnlptam :  ChrUius  vineii,  CkHstus  regnai,  Chrisius  imperai.  Sed  pomnai 
mannbrii  rotondam  ex  ano  latere  aqoilam  simplicem,  ex  altero  leonem 
ostentat  caoda  bifarcair  in  altom  loTata,  Bohemiae  signam,  onde  Oaroli 
lY.  Jassa  pomam  certe  fabricatom  recte  com  Aenea  SylTio  oo^jiciemas. 
Gladio  Martis,  terra  erato,  sese  4»Iim  Attila  Jactcbat.  Carolo  llagne 
saam  ab  angelo  allatom  credi  Tolont 

14.  Baldainos  II.  comes  Flaodriie  TiTis  excessit  4.  Non.  Febr.  et 
Blandinii  sepoltos  est;  qoidam  biennio  anticipnt  ^ns  mortem.  ExEdeU 
reda,  Ednardo  Angloram  regenata,  filios  haboit  AmalAun  et  Adolfom: 
ille  Flandriam,  hic  Bononiam.  Morinoram  com  Terranensi  comitata  -al 
S.  Bertini  abbatiam  accepit,  sed  bic  sine  liberis  decessit  Fratres,  si 
Meiero  et  Miraeo  credimus,  mox  craeaitam  de  NormaniiisTictoriamrepor- 
taront;  sed  baec  paolo  posteriora  jndico.  Obiit  eliam  nnnc  demnm  (jax. 
necrologlb  Fnldensi)  Einhartos  Sptrensiom  episcopos,  ot  adeo  erraTeril, 
qni  Lelimanno  persnasit,  captom  eratis  ocoiis  in  TincnKs  enm  cradntm 
periisse.  Episcopom  enim  inde  ab  a.  D.  913.  in  comitnm  captivitafe 
haesisse,  nemo,  cognito  iUorom  temporom  habito,  ciedet    Carolos  rez 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  307 

Galliie  capellae  S.  ClemenNs  apiid  Compendliiiii  post  Septembrem  privi-  it.918. 
legioii  dedit,  qnod  apnd  Mabtlioaem  lib.  VI.  rei  diplomaticae  extans,  ad 
con&rmationem  epochamm  aiinotamas.  Datum  iruMet,  7.  anno  26.  regnante 
Carolo  gloriomsimoy  redintegrante  2i,  largiore  haereditate  indepia  7. 

15.    Obitnm  Wilhelmi  Pii  Aqnitaniae  dncis  notae  chronicae  iastrn- 
■leBti  a  Labbeo  in  Miscellaneis  laadatl  refenmt  in  annnm  Caroli  20,  id 
est  Christi  917.  yoI  918  *.    Chronicon  Masciacense  ab  eodem  tomo  se*' 
CQodo  Bibliothecae  editnm,  in  a.  D.  919.    Sed  pro  918.  stat  etiam  Hngo 
FlaTiniacensis  abbas  cnm  chronico  Malleacensi;  enmqne  velnt  medinm 
seqvimnr.    Masdacmise  Ingelbergae  coijngis  mortem  conjnngit.    Boso 
filias  antea  obierai  Deprehendimns  postea,  etiam  Mabilionem  in  annali- 
bus  hnnc  annnm,  r#  discnssa,  probare.    Dies  mortis  prid.  Non.  Jnl.  Pii 
cognomine,  credo,  Wilhelmns  proYecta  demnm  aetate  dignns  habitns  est. 
Nam  dnm  sangnis  calnit,  armis  caedibnsqne  fortis  dici  memit :  nec  ab- 
fnit  cmdelitatis  accnsatio,  cnm  aemalnm  Hugonem  Bitnricensem  comitem, 
etsi  deditnm  et  dementiam  implorantem,  amissomm  snornm  dolore  effe- 
ratns  occidit,  ejnsqne  comitatnm  sibi  vindicaYit.    Sed  haec  crimina  tnnc 
liberalitas  in  clemm  abolebat.    Tria  certe  Benedictini  institnti  monaste- 
ria  coMdidit,  Clnniacense,  Celsiacense  et  Magenciacense.    Sepnltns  est 
apad  S.  Jnliannm  BriYatensem,  nbi  Yelnt  ordinem  Yiginti  qninque  militnm 
sire  eqmtnm  institaerat,  qni  bellarent  in  Normannos,  Yersi  deinde  in  ca- 
BOBicos,  docnmento  chariae,  qnam  SaYaro,  Yir  doctrina  cognitns,  ad  Be- 
liam  misit;  qni  hnnc  primnm  in  orbe  ordinem  militarem  fbisse  statnit. 
Ramilfo  Jnniori  contra  Ademamm  faYit.    Ille  enim  ex  Rannlfo  Gnilielmi 
patrno  natns  erat ;  mox  filinm  ejns  Ebalnm  II.  ad  recnperandos  honores 
patrios  armaYit.    Hi  PictaYos  sIyo  inferiores  Aquitanos  tenebant;  ipse 
Arrenios,  id  est  snperiores,  regebat,  potentia  tamen  et  in  reliquos  extensa. 
Tales  Yulgo  dnces,  a  regibns  Yero,  saepe  etiam  a  se  ipsis  in  tabnlis,  co- 
mites  et  marchiones  dicebantnr.    £tiam  Bitnricenses  Gnilielmns  habuit, 
sed  eos  rez  Odo  Roberio  fratri  concesserat    Wilhelmo  in  Anremia,  Ca- 
rolo  rege  probante,  snccessit  alins  Wilhelmns,  ez  Adelinda  sorore  nepos, 
Acfrido  comite  natns;  cni  a.  D.  927.  sine  haerede  extincto  snffectns  est 
£iMiIiis  ille  Ily  totamqne  Aqnitaniam  nna  antoritate  coi^unxit.    Belius 
Willielmnm  seniorem   siYO  Pium  ad  enm  nsqne  annnm  continnaYerat; 
sed  Labbeus  in  Miscellaneis  Jnniorem  emit,  qni  a.  D.  919.  Bitnricensem 
urbem  dolo  intercepit,  taaqnam  praedecessori  sno  Jam  debitam.    Sed 
cires  se  mrsns  Yiadicant  in  libertatem,  donec  Wilhelmns  cnm  rege  Rn- 
4olfo  in  gratiam  rediit,  et  comitatum  Bitnricensem  recepit  a.  D.  924.  Wil- 
kelmns  igitnr  Jnnior  se  Dei  gratia  dncem  Aqnitaniae  scripsit;  qoi  titnlns 
tanden  com  potentia  ad  Rannlfi  stirpem  in  Ebalo  II.  rediit,  ejusqne  filio 
Gailielno  mansit,  qni  Capnt  stnppae  appellab%tur;  et  in  eadem  familia 
nd   Alienoram  nsqne  perseYcraYit,  nltimi  Gnilielmi  filiam,  primnm  Gal- 
Ujie,  deiade  Angliae  regis  coajugem,  matrem  Mathildis  Henrico  Leoni 
isptae,  aYiam  Ottoais  I?.  angnsti;  qni  eiin  eodem  dacata  snccessit, 
iBteqnam  ad  imperii  dignitatem  perYeniret 

«)  Is  f#^  mi:  817.  Tel  Sia  ef  «m:  818. 

20«  ^         , 

Digitized  by  VjOOQIC 


306  ANNALE8  IMPBRII 

A*  NS*  I2*  Sed  Mpra  Ifndam  etl  aiimi^agiitedo,  qvt  piteoipi  taitim  mni 
kosti,  carto  Tix  rocoiciliato,  anore  rei  poblicae  sceptraoi  deferri  sunt 
noritiinis.  Gnm  oa»es  soriptores  in  ea  re  ino  ore  coBieitiaat,  dubi- 
taidi  lociis  noi  est  Apad  Witikiiidim  rocato  ad  se  £berardo  ita  loci- 
tnsfertir:  SmUWjff^er^m§vii€ftti9iionmdMiii$tenerenonpoi»e,ff^ 
avoeat  supremui  rerum  imperator.  Itaqueten^^esty  uttiki  et  Franeorm 
refno  coneuioi.  Suninoliieopesetarmaeiresfaleeomaiueetquicqmdei 
re^nanium  poecMur,  praeter  fortunaw^et  morts;  quibus  tides  Hemkssm 
praesiare,  in  quem  eOam  post  jfata  mea  populorum  favor  vergei,  Ubiparum 
seeundus,  Simeaudies,kabekisqu^temetdiqnitatem;  sinminus^  tepariter 
ei  rem  pubHeam  pessundabiL  Jtaquovade  a§e^  et  refuiinsigma  ad  Henri- 
cum  defer^  diadema  qemaUs  ^rave  ei  soeptrum  eitanceam  sacram  et  ar-r 
millas  aureas  cum  cklamfde  ei  veterum  gtadio  regum,  Frateria  lacrymas 
effnstts,  se  Toro  obseciitanim  spopoftdit  Lnitpraiidiis  alios  qnoqiieproce- 
res  aifeisse  scribit,  regemqiie-eos  hortatam,  AepraepostmambitioBeconr- 
silia  salotaria  tnrbartBt.  Idem  4radit  et  Ditmaras  et  prior  contiAmator  Re- 
ginonis,  Tocatismd  se  Apatribvs  et  cognatis  snis,  mi^oribiis  sciiicet  Fraicoram, 
oltimam  Tolantatem  siiam  de  saccessore  apeniisse.  JSx  qio  iatelligitar, 
non  imamEberhardiim  fMrem  reliqaisse.  Otto,  paiilo  aHe  noaiiMtvs  ii 
diplomate,-sapers(es  esse  potnit  Sane  credibile  est,  mandata  lon  oni 
£berhardo  -^ata,  e«(|as  ib  arbitrio 'Oon  erat,  qaem  <iermaiii  regem  habe- 
rent  Ita  «epte&niam  Gonradi  impeditissimam  «bsolTimaSy  spatio  exi- 
gaam,  sed  transita  raram  et  diihsa  im  posteros  seqaelainagBiim. 

13.  Lanceam  sacram  mi  antidpationis  errore  Bominarerit  Wittkia- 
dns,  obHtas,  Henrico  saocessori  demam  ex  BorgoBdia,  allatam  an  aliam 
qoaBdam  solennem  ■intellexerit  (ot  sacram  palatiam  diccbatir),  qaa  )am 
olim,  credOy  cam  gladio  rex  in  soloBBibns  armari  Tidebator,  haad  defiaie* 
rim.  Gladias  anliqaonim  regom  Garoli  MagBi  credi  polait,  oti  b^bc 
qaoqae  craditar,  qai  iBter  inigBia  iaiperii  Noribergae  osteBtatar,  cai  ia- 
scalptom :  Ckristus  vineit,  CkHsius  reqnai,  Christus  imperai.  Sed  pomom 
manobrii  rotoBdam  ex  ano  laltra  aqoilam  simplicemy  ex  altero  leonem 
osteotat  caoda  bif^rcata  in  altum  lerata,  Bohemiae  signom,  ande  €arott 
lY.  Jossa  pomam  certe  fabricatom  recte  com  Aenea  Sylrio  conjiciemos. 
Gladio  Martis,  terra  erato,  sese  4»Iim  AttHa  Jactabat  Garolo  Magne 
soom  ab  angelo  allatom  credi  Tolont 

14.  Baldainos  II.  comes  Flaodrise  TiTis  excessit  4.  Nob.  Febr.  ei 
BlaBdiBii  sepnltas  est;  qoidam  bieoaio  anticipaBt  ejos  mortem.  ExlCdeU 
reda,  Edoardo  Aogloram  regenata,  filios  haboit  Araolfom  et  Adolfom: 
ille  Flandriam,  hic  Bononiam.  Morinonun  com  Terranensi  comitata  et 
S.  Bertinl  abbatiam  accepft,  sed  hic  sine  liberis  decessit  Fhitras,  si 
Meiero  et  Miraeo  credimos,  mox  cr«eaitam  de  NormaoniSTictoriamrepor* 
taront;  sed  haec  paolo  posteriora  Jadico.  Obilt  eliam  nonc  demom  (ex 
necralogfb  PoldeBsi)  ElBbartBe  Sp^eBSiam  epiacopBS,  ot  adeo  enraToril, 
qal  LehmaBBo  persaasii,  oaptom  eratis  ocolis  io  TiBcoiis  e«m  arodalB 
periisse.  Kpisitepiim  esAm  iade  ab  a.  P.  913.  ia  oomitam  captiTilale 
haesissei  Bomo,  cognito  illoram  lemporam  habitay  credet    Garolos  rex 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRII  ^07 

Galliae  capellae  S.  Clementis  apiid  Cempendhmi  pest  Septembrem  priYi-  it.918. 
legiom  dedit,  qnod  apnd  Mabilioaem  lib.  YI.  rei  dipiomaticae  eztaiia,  ad 
con&rmationem  epochamm  annotamns.  Datum  indiet.  7,  anno  26.  regnante 
Carolo  gloriosissimoy  redintegrante  2i,  largiore  haerediiate  indepia  7. 

15.    Obitnm  Wilhelmi  Pii  Aquitaniae  dncis  notae  chronicae  instm- 
■lenti  a  Labbeo  in  Miscellaneis  landati  refemnt  in  annnm  Caroli  20,  id 
est  Christi  917.  yoI  918  *.    Chronicon  Masciacense  nb  eodem  tomo  se*' 
cnndo  Bibliothecae  editnm,  in  a.  D.  919.    Sed  pro  9i8.  stat  etiam  Hogo 
Flayiniacensis  abbas  cnm  chronico  Malleacensi;  enmqne  yelnt  medinm 
seqnimnr.    Masdacense  Ingelbergae  cenjugis  mortem  conjungit.    Boso 
filins  antea  obierat.  Deprehendimns  postea,  etiam  Mabilionem  in  annali- 
bns  hunc  annum,  re  discussa,  probare.    Dies  mortis  prid.  Non.  Jul.  Pii 
copomine,  credo,  Wilhelmus  provecta  demnm  aetate  dignns  habitus  est. 
Nam  dnm  sanguis  caluit,  armis  caedibusque  fortis  dici  merait :  nec  ab- 
fait  cradelitatis  accnsatio,  cum  aemulum  Hugonem  Bituricensem  comitem, 
etsi  deditum  et  clementiam  implorantem,  amissorum  snoram  dolore  effe- 
ratns  occidit,  ejnsque  comitatum  sibi  vindicavit.    Sed  haec  crimina  tunc 
liberalitas  in  cleram  abolebat.    Tria  certe  Benedictini  instituti  monaste- 
ria  condidit,  Cluniacense,  Celsiacense  et  Magenciacense.    Sepultus  est 
apnd  S.  Juliannm  Brivatensem,  ubi  velut  ordinem  viginti  quinque  militum 
ure  eqnitnm  insiitnerat,  qui  bellarent  in  Normannos,  versi  deinde  in  ca- 
Bonlcos,  docum^to  chartae,  qnam  Savaro,  vir  doctrina  cognitus,  ad  Be- 
linm  misit;  qni  hnnc  primnm  in  orbe  ordinem  militarem  fuisse  statnit. 
Rannlfo  Jnniori  contra  Ademarum  favit.    Ille  enim  ex  Banulfo  Guilielmi 
patrno  natus  erat ;  mox  filium  ejus  Ebalum  II.  ad  recuperandos  bonores 
patrios  armavit.    Hi  Pictavos  sive  inferiores  Aquitanos  tenebant;  ipse 
Arveraos,  id  est  superiores,  regebat,  potentia  tamen  et  in  reliquos  extensa. 
Tales  vnlgo  duces,  a  regibns  vero,  saepe  etiam  a  se  ipsis  in  tabnlis,  co- 
mites  et  marchiones  dicebantnr.    £tiam  Bituricenses  Guilielmus  habuit, 
sed  eos  rex  Odo  Roberto  fratri  concesserat    Wilhelmo  in  Arveraia,  Ca- 
rolo  rege  probante,  snccessit  alius  Wilhelmus,  ex  Adelinda  sorore  nepos, 
Acfrido  comite  natus;  cui  a.  D.  927.  sine  haerede  extincto  suffectus  est 
Ebalns  iUe  II,  totamqne  Aquitaniam  una  autoritate  co^Junxit.    Belius 
Wilhelmum  seniorem   sive  Pium  ad  eum  usque  annnm  continuaverat; 
sod  Labbeus  in  Miscellaneis  Juniorem  erait,  qui  a.  D.  919.  Bituricensem 
nrbem  dolo  intercepit,  taaquam  praedecessori  suo  Jam  debitam.    Sed 
cives  se  rursus  vindicant  in  libertatem,  donec  Wilhelmus  cum  rege  Ru- 
delfo  in  gratiam  rediit,  et  comitatum  Bituricensem  recepit  a.  D.  924.  Wil- 
helnM»  igitur  Jnaior  se  Dei  gratia  dncem  Aquitaniae  scripsit;  qui  titulus 
tandem  com  potentia  ad  Ranulfi  stirpem  in  Ebalo  II.  rediit,  ejnsque  filio 
Ckiilielno  mansit,  qui  Caput  stnppae  appellabatur;  et  in  eadem  familia 
ad  Alienoram  nsque  perseveravit,  nltimi  Guiiielmi  filiam,  primum  Gal- 
liao,  deinde  Angliae  regis  coajugem,  matrem  Mathildis  Henrico  Leoni 
miplaey  aviam  Ottonis  I?.  angnsti;  qni  eiin  eodem  dncata  snccessit, 
anteqnam  ad  imperii  dignitatem  perveniret 

^  ime9d.mi:  817.  ie\  818.  «1  «#«:  818. 

20« 

Digitized  by  VjOOQIC 


306  ANNALESIMPERII 

ANNO  CHRISn  •19.  * 

IkerbardDf  flewico  reftUa  afferL  Gor  hie  dictaf  Aaceps.  —  FrUiilaflae  m 
eligikiir.  —  Ab  coroaatBi ;  aa  recle  omiserit.  Lex  de  pace  pabllca.  —  An  Hm- 
ricni  ex  ttirpe  Cfroliaa  per  matrem.  —  Fait  rex  FraBcomm  orientallnn.  —  St- 
lomoBlf  episcopi  GontUntieBfii  obitHi  et  qvaedem  de  ipi o.  —  Mira  lex  aaidtite 
iBter  iptBm  et  Hattonem  Mofnntinnm.  —  EJni  acripta.   Snccesior.  —  BelliB 

'  inter  RBdolfyim  Chieliiffenam  reffom  BnrffBudiae  ot  BBrcardam  dBcem  SneTlae.  Be 
hajBS  faBiilia.  —  BBrcardas  se  Henrico  snbmittit  —  Antorltas  dncna  crerit  - 
Garolns  rex  €alliae  abbatiam  Tnyectensem  €ifelberto  ademtam  TreyireBiilns 
restitnil.  Proceres  in  diplomate  nomlnati.  —  Alind  Ib  eam  rem  diploni.- 
€erardBS  BroBioBse  BumasteriBm  ftiBdat.  Fit  moBasterlorBm  reforBiator.  Fe»Ra 
fiiselberti  BarffBBdi.  —  HBBffari  asqae  Ib  LothariBffiam ;  Britoaes  a  KorBaaBii 
TBstati.  —  GoBstaBtiBBS  PorphyiioffeBBeta  jBTenis  RoBiaBi  Lecapeni  tt  geaer 
enmqne  fticit  colleffam.  —  Romaans  ftlinm  colleffam  assnmlt,  se  Gonstantiao  pne- 
ferf.  Res  Bnlffaromm.  -^  Discas sip  chronoloffica  inanffnrationis  Henrici  regif.  — 
Gomparatio  diplomatnm.  —  iBBBffuratio  matnrior  praeferenda* 

A.919*  i'  Rege  snb  exitmn  anni  snperioris  extincto,  jnstisque  in  frequente 
Francornm  conventu  persolntis,  Eberhardns,  sumtis  Tegalibns  oroamentis, 
ad  Henricnm  contendit.  £qnidem  si  Ekkehardo  Sangallensi  credimns,  statin 
arcannm  iter  arripnit,  petitoqne  et  dato  secreti  colloquii  loco,  chlanyde 
exuta;  ad  pedes  cormit  stupentis;  tnm  coronam  et  sceptrum  detexitjossaqve 
peregit.  Sed  credibile  est,  Conradum  suprema  mandata  non  occnlte  dedisse, 
neque  ea  din  HQnricnm  latere  potnisse.  Itaque  non  dnbitem,  dum  (ms 
cnratnr,  legatos  missos.  Primi  dignitatis  delatae  nuntii  nviculas  captantes 
Henricnm;  ut  refert  Sifridus  presbyter,  vel^  nt  antiquior  caeteris  Godefridns 
Viterbiensis  in  versibus,  et  ex  eo  posterioreS;  sedentmn  in  area,  etper 
otium  retia  aviculis  parantem,  invenere.  Inde  Aucupis  cognomen  haesit, 
quod  Jam  babet  annalista  noster,  medii  secnli  XII.  scriptor,  et  monachos 
Hamerslebiensis,  scriptoribns  nostra  illnstrantibns  insertus.  Dichu  td^ 
inquit,  Auceps,  imo  venator.  Monstrant  **  hodie  locum  sub  colle,  cni 
Stauffenburgensis  arx  imposta,  qna  montes  Harzici  Hildesiam  respiciimt; 
vulgus  Henrici  angnlum  vocat,  Henrichs-Winkel.  Nec  tamen  affirmaverim, 
ad  hunc  pertinuisse:  et  potuit  appellatio  occasionem  fingendi  praebere. 
Alius  Henrici  angulus  in  ipso  Quedlingeburgo  ostendltnr;  certe  locum  ei 
iVeqnentatum  constat,  quem  conjux  tantopere  amavit.  Andreas  presbyter 
in  chronico  addit  etiam  Humilis  cognomen.  Dubitatur^  an  simpliciter 
receperit  oblata,  et  statim  se  gesserit  regem:  quin  credibilius  est,  omnia 
integra  conventui  procerum  servari  volnisse :  idqne  est,  opinor,  quod  yo- 
luit  Luitprandus,  declinasse  primum,  mox  non  ambitiose  suscepisse 
dignitatem.  Eberhardi  tamen  amidtia  gavisus  est,  eamque  coluit,  dum  vixit 
2.  Indicto  ergo  Fritislariae  conventu  regni,  congregatis  principibns  et 
natn  majoribns  exercitus  Francorum,  Eberhardus  voluntatem  defuncti  regis 
omnibus  exposuit;  Henricumqne  regem,  acclamantibns  populis,  designavit. 
Reginonis  continnator  consensu  Francomm,  Allemannommi  Bi^oarioram  et 

•*)  Bekardiu  •xpmusU  locam  sub  coUe  —  oftenditur,  ^monm  hc0  p6mtU:  tn  ipio 
OnedlinbnrffO  Henrlcl  aaffalBm.  Uem  wtmrgimi  MtriptU:  „NB.  Dieaer  hildef- 
heiBrifdie  Winckel  itt  Ton  einem  alda  anfa  Hadt  ffelefften  Mteder  Heiarick 
also  ffeaandt,  arie  lch  ffewlaa  weiee,  habe  es  also  nicht  k6nnen  stehen  lassea.*' 
AUm  (f$rt0ts4  Gruker}  post9»  Mmm  tsntnHMm  lEOBStrant  —  aaiOTit  dskrU» 


Digitized  by 


Google 


ANNALfiS  IMP£RII  309 

Saxoniim  electom  scribiC.  DelaCom  muniis  medeste,  et,  at  iU  dicamy  religiose  A.  9 J9« 
sosc^it)  uti  inteiligeres^  pareie  magis^  qiiam  petere,  et  solicitum  fntariy 
sentire  pondus,  qood  impoReretor.  Inviocato  divino  numine;  dictae  sont 
graves  orationes  ab  episcopis :  ipse  respondlt,  se  snaqae  in  potestate  lei 
poi^licae  fore ;  regnatarom,  qoando  ita  Deos  per  ipsos  Jnberet,  sed  commini 
coBSilio  sapientom»    Tom  gratiae  Deo  actae,  fidesqoe  noYo  regi  data  est. 

3.  Goronatom  scribit  Ditmaros,  sed  onctionem  episcopalis  benedic- 
tionl6  defaissOi  At  Witikindns  rectios,  nec  diadema  receptom.  Sane 
otroBqoe  boaoris  aogoramentom  paral>at  more  mi^j^rom  administrare 
sommos.  pontifex,  id  est  Herigeros  arcbiepiscopos  Mogontlnns,  cojos 
magnae  in.  tota  re  partes.  io^rant;  regesqoe  Francorom  inde  a  Pipino 
ongi  solitos  constabat  Non^spvevit  Henricos,  nec  tamen*  soscepit,  Ter- 
sosqoe  ad  ptaesolem:  SaU$  miM  esi,  inqoit,  ui  prae  majaribus  mek  rex 
dkar;  unciio  et  diadema  penee  meliores  esto.  Secota  est  astantiom  acela- 
matio,  qoi  dextri»  ad  coelom  soblatis  nomen  regis  yirtotemqoe  celebra- 
bant.  Sed  ea  modestia,  soperstitiosorom  bominom  Jodicia  non  eflyigit* 
DitflMms  veretor,  ne  peccaverit  reoosato  sacro  rito:  nam  sanctam  Afram 
Udalric»  Aogostano  praesoli  com  alia  pervisom,  tom  binos  enses  osten- 
disse,  a  Petro  apostolo  delatos,  alterom  capolo  caientem;  eoqoe  Henricom 
consecrationis  expertem  demonstrasse.-  Idem  et  Bemo  babet  in  Udalrici 
vita.  Sed  apod  Metellom  poetam  Tegerseensem,  et  Gebbardom  episcopom 
vitae  S.Udalrici  scriptorem  et  annalistam  nostram  veterem  nondnm  editom, 
et  Ottonem  Frisingensem  episcopom,  alia  extat  interpretatio  somniL  Ensis 
com  capolo  Henrici  nostci  erat;  alter  motiios  Araolfi  Bi^earii,  qoi  non  ex 
divina  sententia  popolos  regeret.  Gaeteram  conventom  byeme  actom^  et 
primum  regni  annom  paolo  ante  Martii  mensis  initia  Jam  nomerari  coeptom, 
ex  diplomate  anni  93i.  dato  7.  Kal.  Mart.  indict.  4.  anno  Henrici  regis 
13.  intelligi  potest  Sed  snnt  tabolae,  qoae  rem  gestam  in  provectam 
aestatem,  imo  in  aotomnom  proferre  videri  posirant;  itaqoe  sob  exitom 
Jbi^as-  aimL  censom  diplomatom  agemns,  qQibos  anni  regni  Germanici 
noHuitor,  nam  de  iis,  qnibos  annos  regni  Lotbariensis  designator,  ^ood 
ierias  assecotos  est,  simili  stodio  agemos  ad  a.  D.  924.  Leges  in  comitiis 
iisdeai  latas  de  servanda  pace  pnblica,  qnod  molti  nobiles  viri  mano  age- 
lent  et  latrociniis  indnlgerenti  babet  continoator  Reginonis. 

4.  Henricom  ad  legiam  Franceram  stirpem  per  matrem  molti  referont, 
et  Lutgarde  Amnlfi  caesaris  filia  natnm  volont  Ista  cbronograpbos  Saxo 
prioiaSy  qood  sciam,  ad  a.  D.  919;  itaqoe  antiqaos  est  bic  error.  Et  bo- 
Jasmodi  aotores  ob  ocolis  baboere  Naocleras,  et  Botbo  in  cbronico  Brans- 
Ticeiisi  pictorato,  qood  secotos  est  Granzios.  Inde  opinio  in  alios  dimanavit, 
et  a  scriptoribos  etiam  Gallis  in  re  genealogica  insignibos  adoptata  est, 
Sammartbanis  Boccetioqoe.  Matrem  qoidem  Hearid  Hedwigem  vocat 
Dilfliaras ;  sed  param  referret,  qoo  nomine  appellari  deberet,  si  de  genere 
eomstaret.  Blondellos  ad  avom  Araolfi  Lodovicam  Germanicom  ascendere 
malnit,  filiamqoe  ejos  HedwigM  Ottoni  doci  copolat.  Ita  doplici  matri* 
monio  simul  illostres  familiae  coissent,  simolqoe  Lodovicos  rex  Germa- 
nicos  el  Lodolfos  dox  alter  alterios  filio  filiam  dedisset,  nam  $ororem 

Digitized  by  VjOOQIC 


310  ANNALESIMPEHII 

A.fl9L  Ottoiis  dncis  Li4oTico  Gemaiioo  secuido  vapUm  couttt  BlMdeUi 
ioitoatiam  nuper  Tir  iigeBii  doctriBteqve  non  Tidgiris  seortifi  est,  qvide 
Hmrico  Avcnpe  scripsit  Ego  decora  Tert  nobiiissinae  stirpi  detrakere  nea 
iMgig  Telioi,  qvam  faba  tribaere.  SoBtio  antemy  qnae  yerba  WitikiadBS 
modealiae  Hearici  tribviti  locoai  habitnra  wok  ft^sse,  fi  LiidoTicam  6er- 
.  maiieom  iB  ayis  Bimeraafet.  Sed  maxime  mrget  retenim  silentiiB, 
Reewitae  iaprimie.  Ease  bob  iB  paBOfyrico  taBtiim  OttoBis  Hagii;  sed 
eliam  ia  coeaobii  sni  origiBibns  tam  cnriose  refereBs,  qaae  ad  familiae 
ftmdatricis  hoBores  pertioeBt,  taBti  matrimoBii  decos  praeterisset,  et  de 
gOBero  LBddfi  fiHo  regis  bob  perftmctorie  dicens,  aa  yicissim  geaeini 
regis  filinm  Lndolfi  ignorasset  aut  dissimnlasset?  Itaqiie  Yereor  ex  ipsa 
Bominvm  simftlitndiBe,  ne  qnis  memoria  deceptnS;  cnm  Lntgardem  Ladolfi 
filiam  filio  regis  nnptam  legisset,  permntatione  facta,  Lntgardea  fiUtn 
regis  filio  Lndolfi  copnlarit. 

5.  Regem  FraBcomm  oriOBtaHmn  bob  minns,  qnam  LndoTicvm  et 
Gonradnm,  debere  baberi  Henricnm,  etsi  Saxonem  ortu,  recte  disseciit 
Otto  Frisingensis  episcopns.  Neqne  enim  regis  geBns  natnram  regai 
mntat,  et  dndnm  Saxones  non  minns,  qnam  AllemaBBi  et  Bi^oarii,  Francorun 
regno  incorporati  ^  erant.  Et  Tcro  mnlta  extant  diplomata,  in  qnibvs  sese 
Saxonici  principes  adhnc  reges  FraBcomm  appellabaBt:  qnomm  Bemiollt 
tnis  lods  attingemns.  Sed  nnllnm  est  docnmentnm  illnstrins  ipso  pacto 
BoBBeBsi  a.  D.  921.  iBterCarolnm  et  Henricnm,  qno  ille  Francomm  ocd^ 
dentalinm,  hic  orieBtalinm  rex  nominatnr:  mansitqne  mos  Gemanis 
regibnSy  donec  Gonradns  IH.  regis  Romanomm  nomen  assnmsit.  Itaqie 
merito  illos  sngillat  episcopns,  extms,  opinor,  inprimis  canoBistas  Italof, 
qni  hnnc  et  filinm  ejns  Ottonem  Magnnm  primos  fadnnt  reges  Tentoii* 
eommy  regno  a  Francis  ad  TentoBes  translato ;  tanqnam  nec  Franci  fnisseil 
Tentones,  nec  Tentonid  principes  regnnm  Fyancoram  tennissent.  Qvi 
ita  Jndicabant,  Francos  cnm  GalKs  cooAmdebant;  isqae  loqnendi  mos 
tandem  praeTalnit.  Sed  recte  Otto  ad  Teteram  formnlas,  Tentonicnm 
fegnnm,  qnod  hodie  CiBqnit)  Romam  habere  cemitnr;  partem  esse  totiai 
regni  Franoorom,  omnes  Gallias  GermaBiasqne  complexi.  Gaeteram  ii 
eo  lapsns  est  doctlssimns  episoopns,  stTe  memoria  sIto  Witikindo  bob 
satis  inspecto,  qnod  recnsatam  Henrico  nnctionem,  a  pontiflce  snMO 
oblalami  de  Remana  accepit ;  qnod  aoTO  ipsins  snmmi  pontificls  appel- 
latio  BOB  alteri  temere,  qnam  Romano  darotnr.  Idem  iBeptam  qneroBdtm 
fabnlam  attingit,  sed  non  probat;  qnae  apnd  Gallos  qnosdam  scriptoree 
Jam  ipsins  aoTo  per  ambitionem  gentis  inTalnerat,  Henricnm,  TiTonte  primun 
CoBrado,  mox  etiam  extincto,  siTO  Saxoniam  sire  ipsnm  Frandae  regnas 
ex  CaroU  Galliae  regis  mann  snscepisse;  qnod  memorasse  refntasse  est. 

6.  Anno  tix  coepto  in  Tigilia  epiphaniae  SalomoB;  <4«s  nomM 
tertlBS  episcopns  Constantiensis,  deeessit,  Tir  genere,  ingenio,  dodriat, 
antoritate  insignis.  AHqnoties  nobis  dicoBA  materfam  praebnit;  sedplara 
de  00  ex  scripteribns  Sangallensibns  peti  possnnt.  SangalleBsem,  Sl-* 
wangmisem,  Gampedonmisem  aliasqie  etiam  abbatias  aBte  episcopafofli 

V  laseHi  earr.  Btkmi.  " 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES  IMPfiHIl  311 

iMKit  e(  egregie  ennnt.  Gratii  legm  flOMil,  et  qMetem  apparet  9x  A.  tlt. 
8«l»8criptieiibfls,  Goicelltrii  mmmaa  ii  aola  Geeradi  oMvit.  Feativo  ei«t 
iBgenio;  sed  cam  esset  JiwtaMtior  panlo  et  mordaeier,  priacipnm  Alle* 
manniae  yiromm  in  se  iras  concitayit,  ipsis  exitiales,  at  aarrayimns;  sed 
Um^  at  yir  prebos,  qnasi  yersa  fortooae  ffota,  qaam  semper  obseqoeatem 
kabverati  tactns  tam  faaest^^tn,  cal]iam^am  agaoseeret  deploraretqoai 
Ilaqae  pro  more  secali  Romam  adii^  et  poeaaft,  a  maximo  poatifice  coa- 
fiteati  iadictaSy  a  se  exegit;  aec  din  redax  sapenrixit.  Hattoai  arcU^ 
•piscopo  familiarissimas  (lit;  ot  Jasaadwa  erit  ex  £Uiehardo  discere^ 
4«a  lege  amiciliam  coloeriat..  Erat  ifiis  sodditalis  Jas  mirabile,  ot  alteri 
altemm  ia  relnis  aoa  maximis  drcamyeoire  Us  esset 

7.  Forle  arcUepiscopos^  ia  Italiam^teteadil  sib  Araolfo  aogasto,  ut 
arbitror,  exigmidi  regii  Jorio  etasr:  ia  Jtiaefe  ad  Goastaatiam  diyertit^ 
ibiqae  amaatissime-sasceptaSf  pro  arcttisima- aeeessiladiae  partem  the- 
saori  sai  apod  yeterem-amicam  deposait)  ea.eonditioae  eoqae  omiaO;  ot 
91  ia  itioere  deficeret,  pro  otriosque  aaima^  impeaderetor.  Nam  qoae  ad 
aaiauMi  pertiaeat,  sois  non  credebal.  Ipsr  iaterim  antistites  Rbenam 
eoram  eoayiyis  pro  yiao  potahaat;  et  babebat  SalonK>a  yas  aeneom 
egregie  fiforatora,  inqoo  aqoa  aierebator.  Sed  in  cimclayi  copam  aoream 
ioryabat:  qaod  seatieBs  Hatto^  piaeeraatt  qoasi  ex  ybldolate  domiai 
admoMl,  ot  eam  afferri  cofot.  lade  com  aesedissent  ad  dbam  capiendam, 
yaff  ab  aadco  sibi  deaari  petii^  qao  ad  nieasam  atebator:  oaaait  ilie,  nibil 
de  aoreo  sospicaas.  Deoeptos,  dolam  grariore  dolo  ollos  est.  Fost  lapsom 
•eoqKMis  fiagit  iater  soos,  Uattoaem  extfaictom  aontiari;  loctom  simolati 
raelasisqoe  sciiniis  d^ositl,  omaia  qoasi  pro  aaima  agit.  Pecooiam 
ammeratam  ia  paoperes  distriboity  caatlMffom  aoreom  iagentem  gemmis 
ndeaatem  ia  ofaalom  sanophagr  yeHit,  qoo  claodebantor  ossa  saacti, 
mescio  cofos,  qttem.impeasiofl  eolebat  Groeem  aoream  insignem,  lapUIis 
ptetioflis  distinctam-,  per  Totilonem  monacbomy  aaaglyplam  celeberrimon^ 
&  Gallo^paffat;  labolas  eliam  eboraeas  geminas,  magnitodine  mirabiles^ 
qoasr  ex  gigaate  elephante  profert.  Eae  oiim  ad  tascribendam  ceratae 
foeraat  ia  Magai  Garoli  asos,  qoi  ad  lectom  coUecaias  baboerat;  aam 
Kgiohardi  testimonio,  etiam  nocto  aoaotalml  sobite,  qoae  forte  memo- 
faada  ia  mentem  -yenisseat.  lUis  Salomoa  eyaageUam  per  Sintramaom 
(aa  Gontrannoffl)  librariofom  soi  temperis  priacipen^  iascribi  corat» 
Totilonisqoe  scolplara  enat,  et  aoro  gemmisqoe  Hattoais.  Haec  omaia 
mwbardos  soo  teflq[K>re,  id  esl  secolo  Cbristi  oadecimo,  soperArisse 
teslalor.  Siatrafluii  aotem  digitos  omaem  Cisalpinom  orbem  aiiratom, 
qoi  et  polcberrime  et  enmdatissiflu  Uteras  doxisset;  et  taflm  tam  molta 
dtti^tiae  aieBameata  reUqoisset,  ot  io  potissimis  regai  armariis  ebsides 
S.  Galli  codices  ab  ejos  maao  osteatarentor.  Reyersos  ab  ItaUa  flatto 
grayis  aoro  caet^qoe  diyitiis,  ii^lecta  fraode,  baod  perfoactorie  ia- 
dignatas,  ae  aspectom  qoidem  sedalis  admlsit;  donec  inteUexit,  pleraqoe  * 
Ibesaori  conseryata.  £t  in  reliqoom  saUsfaotio  proaiissa  est;  qoam  tameo 
aaaqoam  obUBoit,  et  qood  praeatabat  (si  fas  esl  credere)  aaticipati  ftme^ 
brifl  offidi  froctom  taadem  mortaas  toUt.  Nam  repeteatem  Salomoo  aoa 


Digitized  by 


Google 


812  ANNALBSIMPERII 

A.MSl  tb8iird«  adiMTCerat,  yiji  elemnMyBM  sMiriom  esse.  £t  (tAdem  hae- 
reditas  defbncti  fieeo  cessit,  aliieqie  eaii^s  aliefiae  incuiosis.  In  liac 
narralione  fiibnla  tianit.  Hattonen  (aniMi  com  Amnife  in  Italias  pro- 
lectnni,  sno  loco  notatnin  est 

a  Salomon  etiam  emditione  ctamit,  a  pnero  inyidiae  aemniemm 
expositvs,  doctns  ab  Isooe,  insigni  apnd  Sangalienses  magistro,  cojns 
gtossae  grammaticoram  yeteram  editioni  a  Dionysio  Gethofredo  ad]ectae. 
Salomonis  ipsius  seripta  complnra  apnd  Gonstantienses  et  Sangallenses 
extare  ferantar.  Jnvenis  composnit  lexicon  elegans,  qnod  soo  tempom 
svperfkisse,  scripsit  Henricns  Pantaleon  in  iilnsMbus  Germaniae  Tiris. 
Qain  etiamnnm  extare  arbitrer;  nam  sire  opns,  siye  decerpta  ex  ipso,  Tko- 
mas  Reinesins,  vir  doctrina  inclytns,  iandet  cnm  alibi,  tnm  in  notis  ad  Irag' 
mentom  Petronii  Tragnriannm.  Carmina  ejnsdem  ad  Dad(mem  episcopom  In 
tomo  primo  antiqoaram  lectionnm  Henricns  Ganisins  edidit ;  non  spemendn 
profeoto,obiHongarornmcradeIitatemetLndoTicipoeritiam  incnsat  Dado 
cijns  loci  praesnl  ftaerit;  non  additnr;  ege  Virdonensem  fnisse  comperio. 
Caeteram  Salomoni  Constantiae  Notingns  successit  in  annos  qnindeaos; 
Hartmannos  apid  Sangall^ses  in  qoateraos.   Ita  Hmumnus  Gontrectns. 

9.  Borcardom  Aliemanniae  dnceni  interea  bello  com  Rodolfo  GoeUte 
Borgondiae  Transjoranae  rege  implicatam  Aiisse  apparet  Goillimannns 
Rndoifom  flnibos  non  contentom,  captato  torbttram  tempore,  Allemanniam 
fivasisse  arlMtrator.  Sed  praelio  Tictos  est  a  Borcardo  ad  Winterdoram, 
ifoam  qoidam  Yitodoram  appeHant.  Bnrcardnm  nnntiata  Henrici  electio 
ad  festinandami  paeem  impnitt.  £t  fortasse  commnnicaTere  censilia;  nam 
Rndolfias  ipse  memor,  patrem  aliquando  Araolfi  mijestatem  cololsse, 
regem  Germaniae,  polleiitem  Tiribos  et  vividnm  aetate,  timebat.  £t  mmi 
a.  D.  922,  si  Hepidanno-credhnus,  arctius  Bnrcardo  jonctos  est,  filia  ipstns 
Berta  dacta,  post  repndiatam,  nesdo  qno  colore,  prioram  cenlngemy  ex 
qna  qoidam  apnd  Pagium  Bosonem  el  filiom  trtboont.  £x  altera  Conradnm 
snccessorem  snscepit,  tom  Borcardom,  RodoIAm  et  Adelaidem,  Lotkaili 
Italiae  regis  et  tandem  Ottenis  M.  nxorem.  Divortinm  Frodoardns  repre* 
hendit.   Berta  vidua  tandem  Hngoni  regi  Italiae  nupta  est. 

10.  At  Henricns  eo  mlnos  sibl  conotandom  ratus,  ne  machinamenta 
solidarentnr ;  composltis  per  Franoiam  rebus,  ad  Rhenum  Suevosque  pro- 
eessit.  Diserte  annalista  noster  Saxo  expeditionem  in  Burcardum  prime 
ragni  anno  suscepisse;  eadem  In  nescie  qoo  vetere  Crasius  legit.  Fraeiit 
Witikindus,  et  comitatum  ex  armatis,  quem  rex  in  conventu  baboerat,  ad 
pugnandum  eductum  scripsit.  Burcardos  etst  fortissimos  haberetor,  et 
recente  victoria  magnam  sni  opinionem  excitasset;  tamen,  nt  erat  pni- 
dens,  extrema  experiri  nolnit,  et  Henricnm  non  Francorum  tantum,  sed  et 
Saxonom  et  Thoringorom  vires  trahentem,  onios  Allemanniae  opibos 
sostineri  posse  non  potavit.  Ipse  regnnm  Germaniae  sperare  non  potemti 
nec  Allemanniam  per  se  stare  posse  Jadicabat  Sed  nec  sois  fidebat,  in 
qoos  recens  et  pene  precariom  habebat  imperiom ;  non  ignaras,  episcopos 
et  abbates  ad  regem  respectnros;  et  esse  inter  proceros  gentis,  qui  onum 
eminentem  aegrius  ferrent.    Itaque  credidit,  ducalem  potestatem,  novam 


Digitized  by 


Google 


ANNALE&  IMPER1I  313 

popiitf^  nen  rectios  qnam  regis  antoritale  eoAstabiliri  posae.  Ita  Bnrcar-  A.  919. 
dus  se  cum  omni  SoeTia  AllemaimiaTe  re^  tradidit.   Rex  passns  est,  at 
d«x  pro  rege  esset,  lesqne  saeras,  ciTiles,  militares  imnS)  se  absenlei 
administraret:  ita  proceres  smb  dnce  fntnri  erant,  dnx  snb  rege. 

li.  Is  gradns  fnit  ttd  Jns  fendale  Bomm,  nt  minores  milites  ad 
cofliitim  aot  aliomm  precemm  Texilla  conflnereit,  et  comites  snb  dnce 
irent,  cntns  Texillnm  gens  tota  seqneretnr.  Simnl  et  fenda  regni  milites 
comitiS)  comites  dncis  sni  ministerio  snsciperenti  et  postremo  minores 
BMjomm  snbTasaUi  baberentnr.  Nam  fenda  Texillis  designari  solebant 
Onne  Bnrcardo  in  SueTis,  eadem  et  Eberhardo  per  Franciam  orientalem 
indnlta  qnidam  pntant.  Snnt  tamen  dnbitandi  cansae.  £t  plns  ibi  Eber- 
lumlnm  antoritatis  qnam  potestatis  habnisse  crediderim :  tantaqne  dncnm 
potemtla  snbito  fnit,  nt  Tidna  etiam  Bnrcardi  secnndi  Hedwiga,  sed  Hen- 
rici  Ba^ariae  dncis  filia,  Henrici  regis  neptis,  sese  imperii  Ticariam  ferret 
in  dncatu  sno,  et  proceres  ciriles  ecclestasticosqne  ad  conTentnm  pnbli- 
cnm,  in  WalaTiso  TiHa  agendum,  Tocaret  apnd  Ekkehardnm  Sangallensem. 

12.  Lotharienses  adhnc  Carolns  tenebal,  et  prima  erat  snb  rege 
Giselberti  antoritis.  Sed  hoc  anno  dissentiie  coepere,  et  ademta  Gisel- 
berto  S.  Senratii  abbatia  ad  Mosae  Tn^ectnm,  TroTirensi  arcbiepiscope 
restitnta  est  SiTO  insolentins  se  gesserit  Giselbertns,  siTO  snspectos  regi 
factos  sit  ob  amicitiam  cnm  Henrico  Germaniae  rege.  Bina  extant 
diplomata,  a  Miraeo  bis  producta)  contractins  in  donationnm  Belgicwnm 
codice,  AntTerpiae  a.  D.  1629.  edito,  integrins  in  notitia  ecclesiamm 
Belgii,  qnae  anno  sequente  ibidem  secnta  est.  Tenor  hnc  redit: 

Carohu  divina  propifiante  dmmUia  res  Francorum,  Vir  venerMUa 
Rutgerus  Treverengie  arckiq^scefnu  [questns  est],  quod  abbaiia  S,  Ser-- 
vaiH,  quae  est  constructa  tfi  Trajecto  in  pa§o  MaHtand,  fuam  dedit 
Treviremi  ecetesiae  Amut/us  rex,  vioientia  Ragineri  comitis,  et  fiUi  eju$ 
GieUberti,  a  praedicta  Trevirensi  ecclesia  jam  oUm  esset  injuste  ahlata, 
Ergo  judicio  scabinorum  palatii  nostri  et  attestatione  fidetium  nostrorum, 
abbaUam  S.  Petro  et  praenominato  praesuH  reddimus.  Haec  sunt  nomina 
eorum,  qui  praefatum  contulerunt  judicium:  episcoporum  WifriduSy 
Dado,  Raubertus,  Abbo,  Stepkanus;  comitum  Matfridus,  Sigardus,  Otto, 
Fuibertus,  Ckristianus,  Erkengerus,  Isembardus,  Hungerus,  Ecfridus^ 
Ermenfridus,  WaUerus,  item  WaUerus.  Seqnnntnr  et  nomina  scabinomm, 
qnae  omitto.  Rathbodus  notarius  praecipiente  domino  rege  Carolo  hanc 
notitiam  scripsit,  Data  Idibus  Jun.  indict.  7.  anno  27.  regnante  Caroto, 
redintegrante  22,  largiore  vero  haereditate  indepta  8.  Actum  Heristal 
palatio.  Ex  episcopis,  qni  nominantnr,  noti  snnt  Wifridns  Metensis,  Dado 
Yirdnnensis,  Abbo  Suessionensis,  Stephanns  Leodiensis.  Ex  comitibns 
Matfridns  jam  sub  Amulfo  celebris  fuit.  Sichardi  comiUtns  in  pago  Ln- 
▼iensi  memoratns  est  in  diplomate  a.  D.  915.  Ghristiannm  eum  esst 
arbitror,  per  qnem  Witikindns  Gisilberinm  ad  Henricnm  regem  addnctnm, 
memoriae  prodidit. 

13.  Altemm  in  rem  eandem  Garoli  diploma  exhibetnr  a  Miraeo,  sed 
integrios  a  BroT^ero  in  TroTirensibns,  hoc  fere  tenore : 


Digitized  by 


Google 


314  ANNALKS  IMPERII 

A»  M9*  ^^  nomine  sanctae  H  nuUMmue  TrinUatit  Carolu$,  ikvina  lar^ienie 
misericordia  res  Francomm  ....  AreMpraeeul  veneraUHe  Trevirentm 
ecdesiae  RuoUftrue  nosirae  terenUati»  culmmi  adiit^  eon^uerene,  quod 
abbaiiam  quandam^  fuae  est  construda  super  fiennen  Moeam  in  ioee 
frajeciii,  uhi  requiescU  corpus  eancUssimi  confessoris  Guristi  ServatO^ 
Amuifks  quondam  rex,  precante  Ratbodo  praedictae  ecciesiae  pridmn 
€rckiepiscopo,  deiegaverat  sancto  Petro  ad  caikedram  Trevirensem . . . . 
eed  a  potestate  eiusiem  sedis  Ragnerus  pridem  eomes  vioienier  subirasit, 
reclamante  Ratbodo,  ei  aipud  regem  Zuendeboldum  reddere  compuieus  est. 
Yerum  Zuendeboidoperemto,  iterum  a  Ragnero  pervasa  est,  ac  post  illum 
afitioiiusGisiiberiokacienusretineiur.^.  llisiqiae^lconsensuepiseoporuut 
nostrorum  etjudido  comitum  seu  aUorumliieUum,  supradieiam  abbaHam . . . 
tHam  in  comitatu  Hasbanensi . . .  reddi  imperavimus ....  Signum  Earoit 
retfis  gloriosissimi.  GozeHnus  notarius  ad  vicem  Ruotgeri  arckipraesuiis 
summique  canceliarU  recognovU.  IndicHone  7,  anno  27.  regnanie  rege- 
Maroio,  redintegrante  22,  largiore  vero  haereditaie  indepta  8. 

ii.  Hoc  et  charUm  refero,  qnaa  extat  in  notitia  Mlnel,  qva  Gerar- 
du8,  conseBtiente  patre  Stantione,  et  frutre  Widone,  res  qnasda»  svas 
dat  ecclesiae,  «bi  constrnere  monasterium,  et  militare  cnpit  in  senritio^ 
Dei  in  pago  Lomacensi,  in  loeo  nnncopato  Bronium,  snper  inyliim  BomoaL 
Acium  im  vUia  de  Bronio  anno  octavo  KaroH  regis  excellentissimi.  Ascri- 
Nntnr  anni  Dom.  918.  Sed  lii  non  consentinnt,  et  adjectitii  vi<teBtnr. 
6erardns  ipse  abbas  monasterii  factus,  mox  Romam  profiNstns  est,  et  con- 
firmationem  rt i  gestae  impetrayit  a  Stepbano  papa,  qnam  etlMi  exhlbet 
Miraens.  Kagnnnr  deindo-  nonen^  coMecutns  est  Gerardns,  MBasteriis 
passim  per  Belginm  reformatis.  Nec  inntiliter  hic  Uertvei  Hednoim 
•piscopi  teslamentnm  memorabitor  (ex  Labbei  opere  chronologico  m^ore) 
de  rebtts  collatls  ecclesiae  S.  Nazarii  Angistodttnensis,  prid.  EaL  Nov. 
ind.  8.  post  obitum  dowmi  Odonis  quondam  regis,  regnante  Carolo  gio^ 
rioso  rege.  Firmatur  donatio  ab  Hermengarda  condtissa,  matre  episcop^ 
et  tribns  caeteris  filils,  Walone,  Gilleberto  et  Manasse.  His  posten  cna 
Rndolfo  rege  et  Hngone  princape  Francomm  plurimum  negotii  fnit. 

15.  Hnngaros  qnosdam  hi  Lothariense  regnnm  hoc  anno  imipisse, 
Frodoardns  in  chronico  scribit  Snspiceris,  Amnlio,  intellecta  Ckinradi 
morte  in  Bajoariam  regressO;  comites  conductoresqne  yenisse,  et  le?itaU 
armaturae  suae  ac  pernicitati  eqnorum  fisos,  in  longinqua  procurrissa 
Normanni  Britannos  refiractarios  graviter  perculere.  Alanus  Doknsinm 
6t  Berengarins  Rhedonensium  comes  Imperinm  detrectabant.  Gnm  sese 
locis  mnnitjs  inclusissent,  regio  vastata  est.  Digressis  Normannis,  Britones 
vices  reddere  audent:  sed  acerrimo  praelio  pleriqne  periere.  Normanni 
in  ipsa  Aremoricae  extrema  penetrantes,  qnod  cornn  Galliae  appellabatnr, 
incolas  plerosque  delent,  ant  in  senritntem  abstrahnnt.  Berengaritts  malis 
domitns,  deditionem  fecit,  et  servatns  est;  Alanns,  desperatis  rebns^  in 
Britanniam  midorem  transfretavit 

16.  Gonstantinopoll,  dissentlentibns  principis  matre  et  tntorlbns, 
Romanns  cognomento  LecapennSi  natione  Armenns,  hnmllis  ortn,  sed 


Digitized  by 


Google 


ANNALETS   IMPERII  315 

cTasste  praef^ctns,  necesstrins  nonniillfs  visns  esr  (nendae  adolescentiritttS. 
mtoritad,  in  qnem  passim  conspirabatnr.  Ita  in  anlam  iirepit,  filiae 
Uelenae  cnm  principe  nnptias  pacisdtnF;  €6nstaitiiQm  in  potestatem 
redtgit  Zoe  angnsta  insidiarnm  inrRomanm  accnsata,  pellilnr-;  Romann» 
eamar  rennntiatnr.  Nicolaos  patriarclia  coroiam  ei  imponit;  mox  et  filina 
Gkristophoms  collega  asf  umitnr.  Bo  deniqne  processum  est,  ut  Gonstan- 
tisoSyCi^s  gratia  illi  in  snblime  ascenderant,  postremo  loco  nominaretnr. 
Romannm  ex  classiario  railile  ad  smnmnm  decns  non  fortnna  taitum,  sed 
et  fortitnda  extulit.  Luitprandus,  cujus  pater  ad  eum  ab  Hugone  rego 
■ox  missns  fnit,  narrat,  navalia  stipendiaj  merentem  a  praefecto  classis 
caeteris  facile  praelatum  Hiisse.  Forte  iiiS«racenos  exploratnm  profectns^ 
sono  andito,  credidit,  insidias  in  qnodam^tarimdineto  latere.  Itaqne  Grae» 
cnm  ignem  injici  Jnssit.  Tnm  leo  exilii^  et  eircnmeontem  com  socio* 
Romnnum  invasit,  AUer  semianimis  concidlt;  Romanus  pallium  bostt 
ebjtcit^quod  dnm  leo  pro  homine  discerpit,  ipse  bunc  totis  viribis  a  tergo 
Inter  dnninm  Juncturas  ense  percussit^  et  dissooiatis  cruribms  cadentem 
confedt.  Ita  cum  clarus  haberetur,  a  Leone  augusto  classi  praefoctus  est, 
dnm  Phocas  domesticus  terrestribus  copiis  praeesset.  Inter  hos  deinde 
sob  infante  caesare  aemulatio  iiiit.  Romano  praelato,  Phocas  in  ipsa  cum 
Bnlgaris  pngna  nnntium  ingratum  accipiens,  victoriam;  quam  in  manibus 
babebati  sponte  omisit,  receptuique  cani  Jossit  Inde  fuga  Graecorum  et 
clades.  Ipse  in  nrbem  reversus  palatiumque  armis  tentans,  deseritur  a 
siiis,  captusqne  luminibns  orbatur.  Romanus  primnm  Basileopatoros  no- 
ram  dignitatem  nactus,  et  (si  maledico  scriptori  credimus)  etiam  Zoes 
eoncnbitn  potitus  est.  Inde  caesar  et  augnstus  rennntiatnr.  Haec  Luit- 
prandns;  sed  Graecis  spriptoribus  magis  fido,  qui  nihil  tale  de  Zoa,  neque 
de  Pfaocae  cum  Bulgaris  praelio  habent  Illud  memorant,  Leonem  Phocam 
dignitate  magistrum,  id  est  consiliarium  intimum,  robore  et  proceritate 
spectabilem,  Romanis  exercitibus  praefectnm,  contractis  undique  copiis 
ad  tyrannidem  aspirasse ;  et  ad  Chrysopolin  e  regione  regiae  urbis  castra 
metatum,  ea  re  Romano  classts  praefecto  et  Jam  in  aula  potenti,  snmmam 
antoritatem  accelerasse.  Hunc  enim  unum  habebant  amici  caesans  pueri, 
qnem  opponerent  ingruenti  Phocae.  Itaque  literae  imperatoris  ad  exerci- 
tnm  mittuntnr,  quibns  abdicatur  Phocas,  Romani  fidelitas  commendatnr. 
Ita  Phocas  a  suis  deseritur;  Romanus  primum  ad  magistri,  deinde  ad 
patris  appellationem  provectus,  a  caesare  postremo  collega  renuntiatur. 
17.  Lnitprandus  rem  ita  narrat,  quasi  eodem  quidem,  quo  pater 
eaesaris  creatns  est,  anno,  Helenam  filiam  adolescenti  desponderit;  sed 
altero  post  vix  impetrarit^  ut  mbricatamm  pellium  caligis,  more  impera- 
tornm  nti  liceret.  Tertio  demum  ridicnlum  se  haberi  questum,  cui  sola  ia 
pedibns  dignitas  appareret,  capitis  diadema  obtinuisse.  Sed  rectius  Graeci, 
eodem  anno,  cnm  filia  in  paschate  augusta  coroaata  fuisset,  mox  in  ipsis 
Christi  natalitiis  vel  panlo  ante,  augusti  honorem  a  genero  tulisse.  Nico- 
lans  patriarcha  coronam  ei  imponit,  mox  et  filins  Christophoras  collega 
assnraitnr,  et  eo  deniqne  processum  scribnnt  Graeci  qnidam;  nt  Gonstan- 
tinns^  cujus  gratia  illi  in  snblime  ascenderant,  postremus  hab^etnr.  Ego 


Digitized  by 


Google 


316 


ANNALES  IHPERII 


A«  M9*  tamen  ii  diplomate  qoodam  Gasineiisibiis  dato  post  Romanum  ^dem, 
sed  tamen  ante  Romani  filios  Boaidiiari  reperio.  Nec  de  Bnlgaris  recte 
Loitpraiidiis.  H(  OAim  biemiio  aHte  sexta  die  Augasti,  Simeone  regnaAte, 
Graecoe  Jam  Tictores,  sed  fortima  male  iisos,  rersa  yice  in  fagam  TMte- 
nmt  Simeon,  memorante  eodem  Lnitpraiido,  paer  Gonstaiitiiiopoli  Demo> 
stkeBls  orationibns  et  Aristotelis  syilogismis  operam  dederat:  deinde 
monachi  liabitam  snmserat.  Sed  mox  aperto  ad  regnnm  adito,  sceptnm 
•ncnllo  praetulit.  Itaqve  ridicnlo  scriptori  cnm  Jnliano  apostata  com- 
paratnr. 

18.  Henrici  regis  inangnrationem  in  Temnm  tempns  retnlimns. 
Labbens  non  indiligens  in  chronologia  aanos  ejns  a  Jnlio  mense  compntaL 
N^ter  Tir  doctns,  inspectis  tabnlis  anthenttcis^  conclnsit,  hoc  certe  aono 
ante  16.  Kal.  Octob.  regnare  non  coepisse.  Sed  cnm  in  illis  ipsis  tabnlis 
sit  lapsns  aliquis,  qni  Beqne  authenticis  semper  deest,  ad  plurium  monn- 
mentorum  Tetemm  coUationem  Tonire  Tisum  est,  ut  certius  aliqnid  de 
Germanid  regni  epocha  constituatur;  nam  de  Lothariensi  dicemns  ad. 
a.  D.  924. 

Tabnlae  Henrici  regis  Germaniae;  datae 


q«U>«8 

mevfe 

«nno  Ghriili 

indictione 

nnno-regnk 

ffal.  Januar, 

919 

8 

a 

Kal.  Januar. 

920 

9 

1 

pactum  Bonnense 

2  Non.  NoT. 

921 

10 

3 

Gorbejensibus 

10  Kal.  Mart 

922 

11 

3 

KaL  Januar. 

923 
924 
925 
926     ^ 

12 

3 

Henrordensibus 

15.  KaL  Aprii. 

927 

15 

9 
male  7 

reginae 

16.  Kal.  Octob. 

928 

male  929 

929 

930 

2 

10 

Werdinensibus 

7.  Kal.  Mart. 

931 

4 

13 

synodus  Erfordiensis 

Kal.  Junii 

932 
933 

5 

14 

HeriTordensibus 

4.  Id.  Octob. 

934 
male  935 

8 

16 

Herisiensibus 

5.Id.MaJi    \ 

935 

(  8 

17 

male  16 

Hamburgensibus 

9.  Kal.  Junii 

8 

17 

Kal.  Januar. 

936 

9 

17 

19.    Distinximus  hic  iodictionem  ante  Kaleodas  Septembris  ab  io- 
dictione  post  easdem,  priore  sinisterius,  posteriore  dexterios  collocata. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPSRIl  317 

Steflitor  distiBxiBmiras  11111111  r^gii,  qai  in  diMn  aiuii  Cbrigti  iiaugnra-  A.  f|9. 
tiOH6  priorem  incidit  ab  iBddente  in  posteriorem ;  si  hoc  loco  dies  inau- 
gQrationis  eerta  faisset,  ant  certe  prior  se  dedisset.  Si  Gorbejensibos 
tabalis  fidi  potest,  inangnratio  regis  Henrici  non  Unt  posterior  decimo 
Kal.  Mart  Hac  hypotkesi  nsns,  omnia  snccedere  reperio.  Si  modo  hanc 
regnlam  teneamns,  nt  in  casn  discordiae  notarnm  trinm  chronicarnm,  annl 
Ghristi,  indictionis  et  anni  regni,  nna  nota  dissentiens  binis  consentien- 
tibns  cedat,  nisi  aliunde  habeantnr,  qnae  tertiam  Jnyent.  In  pacto  Bon- 
neasi,  etsi  male  notata  sit  indictio  nona  pro  decima,  errorem  tamen  in 
tabula  non  annotavi,  qnia  aliao  plures  ibi  concurrentes  notae  praeter  annnm 
Ghristi,  et  regni  Henrici  ipsum  annnm  Ghristi  extra  controversiam  locant. 
20.  Opponit  Tir  egregius  inspectionem  tabularum  authenticarum, 
qnibns  Henricus  reginae  Mechtildi  dotalitias  ditiones  constituit  16.  Kal. 
Oct.,  qias  cum  editionibus  diligenter  a  se  collatas  ait;  ibiqne  expresse  iegi 
testatnr  annnm  dominicae  incamationis  928.  seu  929 ;  annum  regni  Henrici 
10.  Nolo  in  dttbium  revocare  compertam  viri  docti  diligentiam,  nolo  etiam 
snspicari,  additam  a  posteriore  aliqno  male  sedulo  unitatem  ad  8.  Illud 
repono,  notas  chronicas  in  his  tabulis  certae  fidei  non  esse,  quia  contra- 
dicnnt  ipsae  sibi,  indtctio  enim  adljecla  secunda  die  16.  Kal.  Octobris  in 
annnni  Ghristi  928.  incidit  Nec  nunquam  authenticis  indubitatis  errores 
inesse,  viri  docti  dudum  notarunt.  Porro  ut  caeteras  tabulas  et  nostrae 
et  oppositae  hypothesi  comparemus,  pactum  quidem  Bonnense  ntriquo 
eonciiiari  potest.  Nostrae  hypothesi  liquido  favent  Gorbejense,  Herfor- 
dienseprins,  Werdinense,  Hamburgense;  et  inprimis  synodns  Erfordiensis, 
60  dignior  (Ide,  quod  non  privati  documftiti,  sed  publici  monumenti  auto- 
ritatem  habet.  Opposita  hypothesis  ne  unum  qnidem  dipioma  habet,  quod 
non  aeqne  faveat  ac  repugnet;  in  binis  enim  regioae  et  Herfordiensi 
posteriore  annns  Ghristi,  in  Herisiensi  annus  regoi,  quem  hypothesis 
nobis  opposita  praefert,  ab  indictione  impugnatur.  Itaque  hypothesin 
nostram  multipliciter  praevalere  debere,  quodam  velut  calculo  constat, 
statnendumque  est,  Henricum  regem  anno  Domini  927.*  mature  inaugura- 
tnm  fuisse;  cum  etiam  rei  publicae  necessitates  longam  moram  haud 
tnlisse  videantnr. 

AN1S0  CHRISTI  030. 

Amnlftif  dax  Bi^oariae  ad  regnam  Bajoariae  atpirat,  sed  ab  Henrico  in  ordinem 
redigitnr.  ^  Potestas  ei  tamen  magna  concessa,  etiam  in  episcopos.  Jnra  dncam 
aiicSa.  —  Amotfas  apod  ecclesiastlcos  male  aadit.  —  Proviadam  non  maie  rezit. 
—  Garolos  rex  a  procerlbas  deseritar,  sed  reconcilialar.  —  Inradit  Franciam 
Bhenensem.  —  Giselbertas  in  Loiharingia  ad  Henricam  respicit.  Gertamen  de 
episcopatn  Leodlensi  inter  Hildnlnam  et  Bicharinm.  —  Bez  et  papa  pro  Richario* 
Fapa  negat,  epiacopom  qiendam  nlsl  rege  aatore  fleri  debere.  —  Saraceni  Fraxi- 
nato  in  Prorincia  occopato  Alpes  infettant;  alll  Apoliam.  Normanni  Britanniam 
miaorem.  —  Tnrbae  in  Italia  Haberti  contra  papam,  Odelrici  et  archiepiscopi 
Hediolanensis  contra  Berengariam.  —  Hago  marchio  ex  Prorincia  Italiam  ten- 
Ut.  —  Saraceni  Hispaniae  Tictis  regibos  GasteUae  et  Hararrae  in  Tasconiam 
Imimpant. 

*)  919.  CMT.  Kekanhu. 


Digitized  by 


Google 


S18  ANNALES   IMPERII 

1«  m.  1.  Antltas  latortft  ab  exillo  li  Bi^joaria»  re^tott,  aafno  pop«li 
plaisii  mttlUfne  gratnlatioiie  optimataiii  siiscepiis.  U  iaTor,  si  t«itprai4o 
credimiis,  aiimuii  ad  mi^ora  dedit,  ot  etiam  regniim  speraret;  Bijoariiqto 
et  Orientalef  0<1  ^st  Anstriaci),  eodem  memoranto,  hoc  yehementer  ex* 
petebanty  sirt  in?idia  in  Saxones,  sive  qnod  non  semel  proprio  reg e  nsi 
faissent  Sed  Honrtcns  haec  molimina  celeritate  sna  difljedt  Hyemem 
npnd  Allemannos  agens,  vires  in  Amnlfbm  ex  oouii  regno  contrahebat 
Atqne  hnc  pertinet,  qnod  Gmsins  obsenrayit,  regem  secnndo  regni  anno 
In  HegOTiao  villa  Siginga  fnisse.  Frimo  ergo  yero  transmisso  Lyco  amne, 
In  Bii)oarios  moTit  Witikindns  Amnlfam  Tiribns  imparem,  sese  Regines- 
bnrgo  inclnsisse,  ibiqno  obsessnm  scribit:  Luitprandns,  obyiam  proces* 
Sisse,  et  rem  ad  praelinm  spectasse.  niud  constat,  Tenisso  ad  colloqninm 
partinm  dnces,  Henricnmqne  ad  divinam  Toluntatem  et  popnli  Jndiciom 
proYOcasse :  Aranlftim,  magis  necessitate  qnam  oratione  persaasnm,  reni 
ad  snos  retulisso,  et  ex  eomm  sententia  se  cnm  omni  regno  sno  regis 
idei  permisisse. 

2.  Ita  Amnli\u,  nt  Lnitprandi  yerbis  ntar,  Henrici  regis  miles  oili- 
dtnr,  et  Tidssim  potestatem  accipit  in  omnes  Bi^oariae  episcopatns,  nt 
sncoessores  defundis  dare  posset;  eo  scilicet  jure,  qno  antea  reges  solo» 
bant  Etsi  enim  bi  Jndidnm  cleri  et  populi  non  omnino  spemerent,  pot- 
erant  tamen  dissentire  ex  causa,  et  negare  dignitatem  electo^  et  tantnm 
non  commendare,  qnem  Tellent  Unde  conseqnens  erat,  nt  facile  nlinm 
sarrogarent;  eaqno  potestatO;  florentibns  in  Italia  Francoram  rebns,  eUam 
Bomae  ntebantnr.  Assensns  antem  et  inTOStitnrae,  id  est  traditionis, 
signnm  erat  annnlns,  qno  desponsabatnr  episcopns  ecclesiae,  et  bacQlaSy 
qno  potestas  in  plebem  conferabatnr:  ao  tnm  demnm  ordinatio  electi 
oomprobatiqne  praesnlis  peragebatnr.  Forro  data  dud  tanta  in  episcopos 
potestate,  band  dnbinm  est,  mnltnm  et  in  comites  concessnm,  qnod  dwra- 
bilins,  magisqne  incroTit;  panlatimqne  eo  penrenit,  nt  dnces  miiitos  regnm, 
comites  milites  dncnm  baberentnr.  At  Jns  in  episcopos  non  dnraTit  ad 
posteros.  Diserte  enim  Ditmams,  cnm  post  Tarios  Tirtntnm  omatns  Titam 
inissely  nnlli  snccessomm  tantnm  honorem  relictnm,  sed  solos  reges 
snmmi  ractoris  Tice  caeteris  pastoribus  praeesse:  qnanqnam  et  Henrico 
Leoni  postea  aliquid  simile  indultnm  constet  bulla  aurea  peculiari,  sed 
tantnm  in  qnosdam  dncatus  Saxoniae  episcopatns.  Foedns  dncis  cum  rege 
nnptialibns  sacris  firmatnm,  et  Gerbergam,  Henrici  filiam,  Amnlfi  &Uo 
nnptnm  traditam,  ATOntinns  prodit,  nescio  qno  autore.  Quodsi  pactas 
nnptias  concedamns,  perfectae  non  fnere;  Gerbergam  enim  Giselberto 
postea  nnptam  constat  Neqne  Jntham  filiam  Amnlfi  filio  regis  Henrico 
|am  tnm  promissam,  qnod  idem  tradit  ATentinns,  Terisimile  est;  cnm 
Otto  natn  mi^or  jam  adesset,  cnjns  cnra  prior  esse  debebat 

3.  Annlftis  concessa  in  episcopos  et  demm  potestate  intemperan- 
tins  nsns  creditnr,  et  Tiris  militaribns  passim  ecdesiastica  praedla  coo' 
cessisse;  nnde  nactns  est  Mali  cognomentum.  Metellus  Tegemseensis, 
S.  Quirini  monachns,  in  Qnirinalium  carmine  scribit,  monasterio  maxima 
latifkmdia  a  mijoribns  data,  diu  inTiolata  perstitisse^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERIl  319 

(hm  i4mim  magnus  vMac^  templa  t^mMm.  A«920« 

Anvlftui  mox  Bominat,  qii  noimisi  mansos  ei  centenos  et  quaterdenos 
rdiqvit.  Noc  mimm  est,  maximos  hacteaus  reges  et  late  potentes  snpra 
amitiam rapiaasqae  taiaee]  medioerem  aatem principem,  in  locnm eomm 
snbiatrantem,  snae  snemmqne  cnpiditati  snccnbnisse.  Certe  Otto  Frisin* 
gensis  episcopns,  ciyns  Jndicinm  (etsi  hand  affectnnm  liic  expertis)  non 
temere  speraas,  Aranlftim  ecclesias  et  monasteria  Bajoariae  destraxissey 
possassiones  eamm  militibns  distribnisse,  memoriae  prodit. 

4.  Gaetemm  Aranlfns  qnaliscimqne  in  clericos,  cerie  provinciam 
strenoe  defendit;  nrbes  ejus  oraa?it,  Hatisbonam,  cojns  pomoeria  Aranlfhs 
imperator  protnlerat,  moenibns  cinxit,  opnsqne,  distribntom  in  proceres, 
aeceierarit.  Inde  ad  Dingoifingam,  opptdnm  inferioris  Bi^oariae  in  Isarae 
ripa  concilinm  gentis  convocavit^  si  Aventiao  fides.  Affnere  Hildebertns 
Salisbngensis  arcbiepiscopns,  Isengrinns  Ratisbonensis  episcopns,  Ger* 
aerdis  Patayensis,  Wolf^amns  Frisingensis,  Nithardns  Sabonensis.  Ibi 
reddita  snnt  mnlta,  qaae  ecclesiis  vitie  tempomm  detracta  erant;  disci- 
pUna  etiam  sacra  restitnta  est.  Pinra  de  Aranlfo  dicemns  ad  a.  D.  937, 
qno  decessit. 

5.  Dnm  Henrico  omaia  ex  sententia  procednnt,  Garolnm  tempestas 
concnssit.  Gnm  apnd  Snessiones  esset,  snb  initinm  anni,  nt  arbitror, 
omBes  enm  Franciae  proceres  desemere,  qnod  miins  Haganonis  omnia 
consilio  ageret,  qnem  ortn  mediocrem  ad  snmmam  poteniiam  extnierat. 
lCa  Frodoardns.  Is  certe  color  ambitioni  snmtns  est  ab  indignantibns, 
regem,  ingenio  simplicem  et  occnpantibns  obnoxinm,  reperisse  hominem 
idnm  neqne  snspectnm,  cojns  consiliis  snstentaretnr.  AJnnt,  Garolnm, 
pace  Normannica  parta,  qnasi  solntnm  cnris,  laxasse  animnm  et  negotia 
in  Haganonem  rejedsse.  Ademaras,  a  Frodoardo  dissonns,  apnd  Snessio- 
nes  in  ipso  motn  Hngonem  qnendam  comitem  monnisse  caeteros  scribit, 
nt  civile  bellnm  caverent;  nam  Aqnitanos  et  Lotharienses  pro  Garolo 
statnros.  Ita  indncias  coisse  in  annnm,  rege  meliora  poliicente.  Sed 
Frodoardns  narrat,  caeteris  dilabentibns,  nnnm  Herivenm  Remensem 
arcUepiscopnm  per  septem  menses  regem  snis  opibns  fo?isse  tandemqne 
prineipibns  reeonciliasse. 

&  Simnl  indicta  est  in  Henricnm  expeditio,  renovatae  fidei  pignns; 
siTB  qnod  Garolns  ex  morte  Gonradi  spem  redintegrandi  Francoram  im* 
perii  concepisset,  sive  quod  Henricns  Belgicae  repetendae  volnntatem 
ostendisset.  £t  Garolns  per  arma  occnpatnras  proceres,  novas  ambitiosis 
spes  dabat  ex  aiieno  crescendi,  si  snccessns  affoisset.  Itaqne  cnm  exer-t 
cita  fm  pagnm  Wormatiensem,  adnlta  Jam  aestate,  irrapit;  atqne  hoc  est, 
qnod  habet  Hermannns  Gontractns  Ganisii,  Garolum  in  Franciam  (nostram 
sdtieeC  seu  orientalem)  venisse.  Atqne  hnc  pertinere  arbitror;  qnodin 
conlinnatore  Reginonis  anno  non  sno,  id  est  a.  D.  923,  positnm  appare^ 
Garohim  Alsatiam  et  Franciam  Rhenensem,  M ognntiam  nsqne,  sibi  snb- 
Jectnram,  ad  Faltennicheim  villam  Jnxta  Woimatiam  pervenisse;  sed 
coeontibns  Henrid  amids  territnm,  pamm  decore  anfbgisse.  Gredibile 
est,  hoc  GaroH  motn  aeoeleratam  pacem  cum  Aranlfo,  et  Henri^nm 


Digitized  by 


Google 


SaO  ANNALES    IMPERII 

A«lll.  luMise  intestiBO  Imte  matare  defoagi,  nt  in  exteniam  Ttlentior  irel 
Itaqiie  magnif  itiBerilms  a  Danabio  rediit  ad  Rhenam,  et  Gallo  scsi 
tempestiYe  objecit  Gam  castra  castris  opposita  essent,  Erlebaldos  come^ 
Castricensis  ad  regem  saam  contendens,  a  milite  Henrici  interfectus  est 
Enm  excommanicayerat  Herifeas  ob  res  Remensis  ecdesiae  occupata< 
et  stractam  ad  Macerias  manitionem,  vicinis  infestam.  Mesieras  IkmIM 
Tocant,  qaam  qaadrimestri  obsidione  arckiepiscopas  tandem  expagnarat. 

7.  Interea  Giselbertas,  dadam  regi  sao  offensas,  in  apertani  rebel- 
lioftem  erapit,  sive  ad  Henricnm  respiciens  et  dacem  se  Lotharieosiiuii 
patemo  Jore  ferens,  ca)as  saccessionem  Garolas  negabat;  sive  regnom 
ipsam  affectans:  nam  ntroqae  sensa  accipi  potest,  qaod  Frodoardns  ait^ 
Giselbertom  a  plarimis  Lothariensibas,  relicto  Garolo  rege»  principem 
electam;  priorem  tamen  intcrpretationem  malim.   Neqae  enim  sperare 
poterat  Giselbertas,  at  inter  Germaniae  Galliaeqae  reges  medias  neutrique 
obnoxias  staret.    Forte  tanc  obierat  Stephanas  Tangrensinm  sire  Leo- 
diensinm  episcopas,  et  saccessorem  rex  Hildainnm  nominaverat.  Sed  illo 
Giselbertnm  desciscentem  secnto,  motata  sententia,  Richarinm  abbatem 
sabstitait.    Hildainns  nihilosecius,  annitente  Giselberto,  favente  clero  eC 
popnlo,  cam  Jarasset,  habere  sese  nominationem  regis  voce  factam,  ab 
Herimanno  Goloniensi  archiepiscopo  ordinatnr.  Herimannns,  vim  a  Gisel* 
berto  et  ipso  Henrico  rege  intentatam,  excusationi  snae  praetendit. 
Giselbertas  (an  dacata  extorto)  regi  cam  factione  sua  reconciliatus, 
Hildninam  destitait.   Is  irae  Garoli  relictas,  trans  Rhennm  ad  Henricum 
confbgit,  nec  ab  Herimanno  citatas,  ad  synodnm  venit;  accnsatasque  est 
etiam,  ecclesiae  thesaaros  secum  abstulisse.   £a  Garolas  indignissime 
tulit,  ^iterasqne  ad  Galliae  praesules  encyclias  misit,  quae  extant;  in 
quibus  Hilduinus  intrusionis,  perfidiae,  rapinae  accusabatur.    Sed  illud 
maxime  crimini  dabatur,  quod  ad  inimicum  prtncipem  confiigisset.    In 
iisdem  literis  Garolus  commemorat,  cum  quidam  pestiferi  viri  a  fidelitale 
sna  discessissent,  convocasse  sese  archiepiscopos  sedecim  sai  regni; 
nonnullos  etiam  marchiones,  comites  optimatesqoe^  ut  tantae  vesaniae 
obviam  iretur.  Hvjns  tanti  conventus  alibi  mentio  non  est;  certe  magnam 
efficaciam  non  habuit.    Gontra  Hilduinum  etiam  ad  Johannem  papam 
scripsit:  simul  effecit,  ut  clerus  Legieftsis  ad  eundem  pro  Richario  literas 
daret,  quasi  Hildninus  invitis  obtrusus  fuisset. 

8.  Extant  binae  Johannis  literae,  unae  ad  Herimannum,  alterae  ad 
Garolnm.  In  prioribus  pontifex,  regis  decus  sibi  cordi  esse,  ostendit,  qai 
Berengario  gloriosissimo  imperatori  amicitia  et  sanguinitate  junctus  esset: 
simnl  Herimannum  increpat,  et  cum  ambobus  aemulis  Octobri  mense, 
aut  si  metus  infidelium  itineri  obstaret,  proximis  Kal^dis  Aprilibns 
Romae  adesse  jubet,  ad  rationem  reddendam  causamque  disceptandam. 
Venere  aemuli:  Herimannum  valetudo  excusavit.  Addit  pontifex,  ino 
incolcat  (quod  memoratu  dignum  est),  jaris  ecclesiastici  regalam  ex 
prisca  consuetudine  vigere,  ne  quis  clerico  episcopatum  canferai  nisi 
rex;  cujus  scilicet  approbatio  post  sacerdotum  electionem  populiqoe 
acclamationem  necessarla  esset:  neminem  enim  sine  regali  praecepto 


Digi.tized  by 


Google 


ANNALES  mPERII  321 

iddae  c4o8caqm  eplscopiini  creari  debere.  In  eimdem  sensiiiii  ad  tLMi. 
olvm  scribens:  Ptiica,  inqnit,  consuetudo  et  regni  nobUUat  exigunt^ 
lemo  episcopui  ordinelur  sine  regia  juuUme,  Caetemm  ostendit,  in- 
ta  sibi  esse,  qnae  regi  a  Giselberto,  praesertin  adYersa,  accidissent; 
piicqaid  a  se  opis  proiicisci  possit,  Hberaliter  pollicetnr.  Begi  etiam 
lifieai,  Hubertnm  qnendam  res  Romanae  ecclesiae  per  praedas  et 
endia  violasse,  neqne  ant  a  se  aut  a  Berengario  imperatore  ad  res 
dendas  et  emendationem  facti  addnci  potuisse.  Itaque  commnniono 
ilium  exclnsnm  esse:  qnod  regem  nosse  yelit,  ne  quem  homini  ex 
no  sno  opem  ferre  patiatnr.  Qnis  ille  Hubertus  fnerit^  potens,  credo, 
ex  Umbria  TusciaTO,  amplins  inquirendnm. 
9.  Qnod  iter  in  Italiam  intutum  pontifex  agnoscit,  ad  Saracenos  per- 
^  qni  ex  Fraxineto  ProYinciae  oppido  Alpes  infestabant.  Itaqne  ad 
anm  seqnentem  Frodoardus  meminit,  Anglos  quosdam  Romam  petentes, 
tr  angnstias  montinm  lapidibns  obrutos  periisse.  Alii  itineris  secnri- 
lem  mnlta  pecunia  redimere  cogebantnr.  Lnitprandns  initio  bistoriao 
fert,  regnante  in  oriente  Leone  Basilii  filio,  yiginti  Saracenos  lintro 
nro  oram  Hispaniae  solventes,  vi  Tentomm  in  litns  Proyinciae  actos, 
•ctu  excensionem  fecisse  prope  Fraxinetnm  yillam^  in  confinio  Italiae  et 
ovinciae  sitamjugnlatisque  incoHs  locnm  tennlsse ;  tum  Maumm  montem 
oximnm,  dumetis  consitnm,  mnnisse  spinea  indagine,  angusto  tantnm 
lita  relicto;  deinde  socios  domi  accersisse;  ex  eo  omnem  riciniam 
festam  habuisse.  AJnnt,  hodie  locnm  Frainetti  nomine  in  dioecesi  Fo- 
ijaliensi  superesse.  Scribunt  quidam,  deletis  a.  D.  9i6.  Saraccnis,  qni 
B  Gariliano  incnbarant,  mox  alios  ex  Africa  in  eornm  locum  venisse, 
ni  inter  Landnlfum  Capnannm  principem  et  Graecos  nova  dissidia 
irrexissent.  Ea  opportnnitate  nsos  communes  hostes,  Apnliam  Galabriam 
ntiosqne  vastasse,  tandem  etiam  circa  a.  D.  *  Beneventum  cepisse; 
in  eodem  tempore  Italia  ab  altera  parte  Hungaromm  terrore  nrgeretnr. 
Iihistoricns  Samnii  Ciarlantus  Sabellicnm  secntns,  qnae  ex  antiqnioribns 
mprobata  vellem.  Idem  notat  ab  aliis  occnpationem  Beneventi  in  a.  D. 
90.  differri:  mihi  suspecta  est.  Normanni  hoc  tempore  omnem  minorem 
Mlanniam  vastant,  incolis  occisis  vel  ejeclis.  Tnnc  corpora  sanctomn, 
|iie  erant  in  Britannia,  in  varias  regiones  asportata  snnt.  Ita  chronicoii 
lllichaelis  in  periculo  maris,  a  Labbeo  editnm. 

10.  In  Italia  praeter  turbas,  qnas  Hubertus  dabat,  rebellionem 
)delricns  marchio,  natione  Suevns,  cnm  aliis  meditabatur.  Extat  priviie- 
lon  imperatoris,  canonicis  abbatiae  Johannis  baptistae  de  Modoetia, 
iterventn  Widonis  episcopi  et  Odelrici,  qnem  inclytnm  marchionem  e( 
icri  palatii  sni  gloriosnm  comitem  appellat,  datnm  KaL  JuL  anno  dom. 
ncam.  920,  domini  BerengarU  pUssimi  regis  24,  Unpern  quinto,  ind.  8, 
ied  amicitia  non  diu  duravit.  £t  Odelricus  in  vincnla  conjectus,  Lamberto 
MioIaneDsium  prae/uli  servandus  datur.  At  praesnl  occnlto  in  Beren- 
;tnnm  odio  flagrabat,  quod  multa  pecnnia  emnnctus  esset,  antequam 
ledem  obtinere  potnerat,  coactus  regi  dare,  qnantnm  cubicnlarii,  qnantum 

•)  Ua  L$Hn,  Pmisto  nnmero;  c.  a.  D.  p«if«i  iehvii  Eekari. 

AIIALIS  IHrillll  TOH.  II.  21 

Digitized  by  VjOOQIC 


322  ANNALB8  IMPKRII 

A.92i.  ostltriiy  deuuiiie  quantini  ptYOiirii  et  allflliui  cvslodet  poicere 

*  Ktque  Ltmbertts  et  Odelricts  ct^tt  coiifennit:  Odelricas  repeteati  i 
Htgttar,  eo  colore,  qaod  in  peric^o  ctpitis  esse  Yideretar; 
tatem  tibil  ia  ciuasqatm  rittm  moliri  posset.  Mox  pltoe  dimiUitarj 
mttort  ttodem  rebellio  erampit,  [Adtlberio*]  mtrcliioae  Eporedite  parti 
tccedeate,  qai  taac  post  mortem  Giselte  filite  reg is  Ermeogtrdent  TascJ 
Addberio  et  Bertt  otttm,  fa  mttrimooio  htbebtt. 

il.  Ad  hoc  ittqae  tempas  tat  certe  yiciaam  expeditioaeoi  Hofoi 
mtrchionis  Proyincite  retulerim,  qai  ertt  Ermeogardte  f^tter.  Hime  « 
dia  Italite  inhitsse,  Laitprtndas  scribit;  et  viveote  adhoc  Beresgu 
cam  copiis  io  Italiam  desceidisse,  sed  a^ereogario  territam  ac  ragtti 
ftiisse.  Rem  fusias  otrrtt  Gonsttntioas  Porphyrogennett;  sed  fortasj 
ptram  tccurate,  ot  solet,  cerie  alieno  tempore,  qaasi  post  Bemgariij 
Radolfi  regom  recoociliatioaem  contigisset,  qaam  omoes  autores  isBon^ 
Itaqae  si  aagastam  aatorem  aadimas,  tres  ex  Bargoadia  marchioii^  ^ 
Italiam  com  copiis  venere,  Hnge  Tagliaferras,  frater  Hago,  qoi  posa 
regnayity  et  frater  ejas  Boso.  Berengtrias  occarrit  trmttas,  viisqae  i< 
sessis,  nec  opintntes  nodiqae  ioterclodit.  Sois  interdidt,  ne  bostes  inta 
fidtnt,  sed  ctpios,  ntribas  taribosqae  tmpotttis,  dimitttnt.  Ittqoe  dad 
eircamyenti  et  ftme  pressi,  trmt  tbjiciaot,  exctlcettiqae  et  mtnih 
eTtogelit  prtefereotes,  td  Bereogtriam  tccedant;  veniam  sopplict 
petnot,  Italiam  ejaraot.  Ita  domam  incolames  redire  permissi,  qu 
fabalam  sapiant.  Snb  exitam  anni  Berengarins  imperator  angasfas,  precilM 
Grimaldi  gloriosi  cooiitis  ioflexas  in  gratiam  carissimi  aaricolarii  s 
Widonis  (episcopi  Placentini)  abbatiolam,  in  Ticinensi  nrbe  td  honorel 
B.  Ghristinae  virginis  consecratam,  Ghristi  martyri  Antonino  et  B.  Tirgs 
Jastinae  (id  est  Flacentioae  ecdesiae)  concessit  13.  KaL  Januar,  o.  i 
tficani.  P20  [sic  conigo  ex  92i.]y  domini  Berengarii  pHssim  r^i$  3i 
imperii  auiem  sui  quinto,  indict,  9. 

12.  Abderramen  ex  Gordaba  califa  Stracenoram,  nrilite  ex  AfiiJ 
copdocto,  Ordoniom  Legionis  et  Sanctiam  Nararrae  regem  mtgno  I 
Ttlld  Junctrit  prtelio  vincit.  Ibi  ctpti  Aiere  doo  episcopi,  Dulcidiq 
Stlmtnticensis  et  Hermigius  Tndensis,  et  pre  Hermigio  sobrtoas  ejd 
Peltgias  dttas  est  obses,  de  cajas  mtriyrio  dioemas  td  t.  D.  925.  Mto^ 
eodem  impetu  protritis  obviis  Pyrenaeos  montes  saperant,  seqae  i 
Septimaniam  et  Vasconiam  iafuodant.  Tolosam  asqae  peoetrasse  cbartl 
t  Moreto,  reram  NtTarrenarum  scriptore  producta  (apad  Pagiom  ad  hon 
aonnm)  probat.  Tunc  Aqaenses  Vasconiae  vastati  sant,  eplscopas  Odtl 
ricos  grege  dissiptto  sese  io  Galliam  citeriorem  recepit,  et  Remis  mo: 
defdncto  archiepiscopo,  rerom  sacrarum  credita  illi  cora  est  a.  D.  925. 

ANNO  CHRISTI  931« 

Henrieas  flliiis  Henrico  rep  nascitar.  —  Synodas  nemensls  prOTinciae  ap«d  TrM* 
lcii«m.  Diplomn  Garoll,  ia  qao  tenpofa  qaaedam  anaolaatar.  —  Ricainis  Lotbx- 
rltgko  comes  ad  HeBricom  resp4cit.  —  Eokarti  dvdi  (poflea  regis)  Mhni  o0 

•)  Adalberto  pnUrn  Etkariu»  mdiUU. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  tMPERII  323 

l^nuuudi.  —  Biebardas  6nx  Bvrfimdiae,  Botovif  regis  fiptlar,  obit.  Genjvgis 
knUia,  qvae  ftiit  filia  Rudolfl  Gaelflgenae  regis.  —  Gareliis  el  Heiiricos  regei 
lennae  conveniant.  Pactam  extat  —  Episcopi  et  comites  testes.  Garolas  tune 
^tharingiam  retinait.  —  Berengarias  ope  Hungaromm  rebeiles  capit,  Odelricas 
^ccidltar.  —  ^piscopas  Teronensis  Berengario  Taide  addictas.  Bellnm  inter 
Braecos  et  Benerentanos.  —  Boliememm  principes  ckristiaBl.  Moaasterii  GeB* 
Maceosis  initia. 

i.  HeBrico  regi  natam  ex  Mechtilde  filiam  cognominem  hoc  anno,  A.921* 
lalista  noster  antiqnas  habet.  Sed  rabalam  addit  anilem  ex  Ditmaro, 
em  coenae  dpminicae  die  largins  potam;  nocta  ad  co^Jogem  mnltnm 
ognantem  accessisse :  diabolam  mox  rem  nescio  cai  bonae  matronae 
4idisse,  et  conceptam  filiam  sai  Jaris  fore  Jactasse.  lUam  rem  ad 
inam  retnlisse;  qnae  ex  eo  operam  dedit,  nt  semper  episcopos  aat 
tsbyteros  secnm  haberet,  donec  partas  editas  et  baptismo  ablatas  esset. 
diabotns  elasas,  increpita  matronae  garralltate,  praedixit,  tamen  non 
bre  ex  hoc  pnero  discordiae  fomenta.  Verba  annsdistae  ex  alio  descripta, 
)arety  qoi  Henrici  Sancti  tempore  yixit. 

2.  Carolas  anni  initio  apad  Laadannm  egit;  et  extant  diplomata 
id  Ifiraenm  in  Notitia,  nnnm  intercessione  Isaaci  et  Haganonis  comitnm^ 
Bmm  Ingelrami  illnstris  comitis  interrento,  Maricnlensis  (in  Hannonia) 
pasterii  fratribns  data  8,  ei  9.  Idus  Januar.  anno  ab  incamaHone 
mini  921^  indict.  9,  palaHo  Lauduno.  Inde  synodo  Remensis  proTindae 
dt,  apnd  Troslejnm  praesidente  Heriveo  actae,  nbi  Erlebaldns  comes 
;»er  occisns,  intercessione  regis  a  vincalis  excommanicationis  solntns 
w  Rex  cam  exennte  Febrnario  Gompendii  ageret,  praeceptnm  coenobio 
Manri  Fossatensis  dedit,  apnd  Labbeam  in  cbronico  technico  ad  hnnc 
inm.  Ibi  Carolns  Rumaldam  abbatem  consangainenm  saam  ex  parte 
litricis  saae  Adelasiae  appellat,  et  Begonem  ejasdem  genitricis  snae 
layam  tempore  Ladovici  Pii  imperatoris  monasteriam  illad  restaarasse 
serit,  adeoque  monasterium  sancti  Mauri  in  pago  Andegavensi  snper 
$erim  ftaisse  a  fratre  suo  Garlomanno  subjectnm  coenobk)  Fossatensf, 
onnm  essent  et  sub  uno  gubernarentnr  abbate.  Unctum  se  f^isse  in 
^m  quinto  Kalendas  Febmarii,  etejusdem  mensis  quarto  Idus  cele- 
Udam  esse  anniTersarium  conjugis  suae  Fridernnae;  orandum  pro  omni 
ole  sua  et  pro  comite  Haganone  sibi  bene  fideli,  etc.  Haec  legitnr 
^scriptlo :  S.  CaroH  gloriosiasimi  regis.  Gauzlinus  notariut  regali» 
ieli,  tiee  Hogeri  archiepiscopi  recognovlt.  Datum  iO.  Kalendas  Maji 
L  8.  [sen  potius  9.]  amio  29.  Carolo  rege  gloriosissimo  regnante^ 

.  redintegrantCy  et  largiore  indepta  haereditate  iO.   Actum  Compendio 
faHs  sedis  palatio  f.  A. 

3.  Appetente  deinde  aestate,  GaroHis  in  Ricninnm  Lothariensis 
ni  comitem,  sosp^um  et  refractarium;  moyit,  eique  aliqaot  eastella 
orsit.  Is  esse  Tidetnr,  cujus  caedem  a.  D.  923.  memorabimus.  Sed 
a  HenricttS  rex  in  anxilium  Ricnini  Tonisset,  Jamqne  res  ad  praelium 
ictaret,  episcopomm  studio  induciae  usqne  in  Martinl  festnm  placuere. 

Carolns  ad  montem  Landiini  rediit;  dnm  Henricns  ad  Rhenum  rem 
ilicam  ordinabat. 

21*  n        A 

Digitized  by  VjOOQIC 


m  ANNALES  IMPERII 

k.  921«  ^*  Nomattioft  iBterin  Tictis  Britonibiis  insoleseentes  Rol»er(B8  ii 
conpescQit,  et  per  qainqne  menses  in  manitione  ad  Ligerim  claBM 
obsedit ;  tandem  acceptis  obsidibus  pacem  dedit,  et  cam  Britannia,  qifl 
▼astayerant,  etiam  Nanneticam  eis  pagnm  concessit,  cnm  jam  radic< 
magis  magisqne  apnd  eos  ageret  Cliristi  fides.  Sed  et  Bajocensem  tracM 
panlo  post  obtinaere;  Nanneticam  aotem  pagnm  cnm  Britannia  mrsi 
tandem  amisere.  i 

5.  Interea  Richardns  dax  Bargandiae  Yel,  nt  Frodoardas  loqaiti 
marckio  de  Borgundia,  obiit,  Bosonis,  qui  se  regem  tolit,  frater,  senpi 
fidos  sois  regibos,  ipsiqae  inde  fratri  inimicas.  In  basilica  S.  Colanbi 
apod  Senones  sepoltas  est  Kalendis  Septembris,  ob  fidem  et  pacis  josl 
tiaeqoe  stodiom  dictos  est  raro  elogio  Jastificator  vel,  at  alii  enantiai 
Jnstitiarias.  £x  Adelaide,  sorore  Rodalfi  Goelfrgenae^  primi  Bargnndii 
Transjoranae  regis,  tres  filios  babait,  Rodalfum,  qai  mox  regnaTit  api 
occidentales  Francos;  Hogonem,'qaem  qaidam,  ut  a  caeteris  distisgaad 
Nigrum  appellant;  et  Bosonem,  comitem  in  Borgundia  superiore  ai 
comata,  nt  ait  cbronicon  S.  Benigni,  Hugonem  appellans  CapitoBem,  1 
inferioris  Burgundiae  dncem.  Lazius  in  migrationum  opete  cbaitt 
exhibet,  visam  sibi  apud  Cluniacenses:  sed  quaedam  GiiillimaBaas  i 
iiabesbargicis  integrius  exhibuit  in  hunc  sensum :  Effo  Adeiais  cowi^ 
do  per  praesenies  in  dominium  et  proiHdentiam  Oddonis  venerM 
ebbatis  et  fratrum  [Romani  monasteriam  in  pago  Waldensi,  nonc  Bd 

nensis  ditionis] pro  Dei  amore  et  sanciorum  apostotorumy  deiti 

pro  anima  germani  et  duidssimi  meidomini  Rudoifi  regis,  harwn  videb^ 
rerum  iargitoris;  tum  vero  pro  requie  domini  meipiae  memoriae  Ricksji 
ac  pro  Willa  regina;  dekinc  pro  me  et  domino  Rudolfo  rege,  fUio  ntk 
et  item  Rudolfo,  nepote  meo  [ex  fratre],  pro  aUis  quoque  fiiiis  meis^  Bug(M 
Bosone  et  Ludovico  nepote  [qnis  ille?],  sed  et  pro  caderis  consan^uiiii 
nosiris  ....  In  fine  tandem  habetur :  Adeiahis  comUissae,  regiae  «alri 
signum^  Luceurrae  (corruptum)  fiHae  Rodoifi  regis  signum,  Hugonis  comA 
signum,  Rodoifi  fiHi  Ludovici  imperatoris  (orbi  scilicet)  signum.  DaL  i 
jKo/.  Jut.  anno  quinto  regnante  Rodolfo  gloriosissimo  rege  (filio  scitiot 
Adelaidis)  ind.  i.  Actum  in  vilia  Bonaiacu.  Mortem  Richardi  mina  Card 
Telnt  subtracta  colnmna,  secuta  est ;  nam  filius  Rudolfus,  Roberti  per  EM 
mam  conjugem  gener,  in  pateraas  opes  non  pari  moderatione  snccessiL 

6.  Cum  tempns  constitutnm  appropbiquasset,  Carolus  et  fienrici 
prope  Bonnam  oppidum  supra  Coloniam  Agrippinensem  in  medio  flumii 
congressi  sunt^  et  foedus  pacis  amicitiaeque  percussenmL  Ejas  Teli 
documentum  in  capitularibus  extat,  in  hunc  sensum : 

In  nomine  sanciae  et  individuae  Trimtaiis,  divinapropitiante  clementii 
anno  dominicae  incarnationis  92i.  [sic  enim  legendum  est]/aitiio  ver\ 
regni  domni  et  gloriosissimi  regis  Francorum  ocddentaHum  KaroH  M 
redintegrante  24,  largiore  vero  haereditate  indepta  iO,  indictione  /1 
[sic  legendum]  anno  quoque  regni  domni  et  magnificeniissimi  regis  Frem 
corum  orientaHum  Heinrici  tertio,  pactum  amicitiae  et  sodetaUs  esordk 
sumsit Convenerunt  enim  ambo  illustres  reges,  sicul  uUro  dtroqB 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  325 

^Mteaniibus  legaHs  cotweneraij  2.  Nan.  Nov,  /eria  prima.  Danmi$$  enim  A.  921. 
vrolusntperRhemm/lumenadBonnamcaainmyeisirenuusHenricMex 
^oerwa  ripa^  aiier  in  aiieriuB  compeciu  fuere,  ui  eacramenHs  iegaiorum 
9isfierei,  qui  conventuros  ea  die  polliciti  erani.  Feria  deinde  quaria, 
Uimo  Idus  Novembris  uierque  ad  natim,appUcmi,  quae  in  medio  Rkeni 
tckoraia  siabai.  IM  iaHhusjurammtis  pacem  sanxeruni:  Bgo  Kardius 
mna  propiHanie  ciemenHa  res  Francorum  occideniaHumy  inde  ab  hoc 
mpore  ero  huie  anUco  meo  regi  orieniaH  Henrico  amicus,  sieui  inier 
nicos  jus  fasque  est^  quantum  sciero  ac  poterOy  si  itte  mihi  eadem  jursi 
rveique,  Sic  me  Deus  adjueei,  ei  isiae  sandae  reHquiae,  Econira  rex  Hen^ 
cus  eandem  promissionm  Hsdem.fere  verbis  sacramenio  prosecuius  esi: 

7.  Haec  sunt  nomina  episcQporvm  et  nobiHum  ac  fideHum  iaieorun^ 
R  pactum  regum  cottaudando  acceptaveruni,  et  mambus  suis  per  saera- 
enia  firmaveruni.  Episcopi  exparte  domni  regisXaroH:  Herimanmts 
rckiepiscopus  Agrippinae,  quae  mnc  Colonia  appellaiur,  Rodgerus  arcki^ 
4scopus  Treoirorumf  Stephanus .  praesut  Cameracorumy  Bovo  episcopus 
uiaiamtensium,  Baidricus  Traiedetuium  episcopus^  Haec  nomina  comiium: 
faifredus^  Brkengerus,,  HaganOj  Boso,  Waiikerus,  Isaac,  Ragenkertus^ 
keo4riCus,Adaierdus,Adeielmus.  Episeopiexparteregisinctg^Heinrici: 
Wigerus  archi^copus .  MogunHacorum,  Nithardus  episcopus  MimmO'' 
mnoferdae,  Dodo  episcopus  Osnebroggae,  Ricaudo  episcopus  Vangionumf 
nae  nunc  dicHur  Wormatia,flunwamts  episcopus  Padebomensis,  Netingus 
Hscopus  ConstanHae  Aliemannicae..  Haec  sunt  nomina  comitum:  Evrar» 
ns,  Chonradus,  Herimannus,  Hato,  Godefiredus,  Otto,  Herimannus,  Cobbo^ 
hgenkardus,  Fridericus,  Fotdac.  Hactenus  verbt  ptcti.  Ex  coMitibiis 
aroli  BOti  siint  MatfHdas,  Hagano,  Isaac,  Waltgerus,  Theodericas.  In  Hewt*- 
kuiis  Rberbardam  ejusqne  conaobrinos  Gonradam  et  Herimannam  agnoscas* 
obbonem  filiam  ejas  putem,  qai  sao  Amalfo  occarrit  a..D.890.  Ipse  iiothaa 
Uatboldam  haboit,  a  Tancmaro,  regis  Ottonisfratre  rebelli,  occisnm.  6oti- 
id  comes,  Otto  comes  in  Faldensibas  nostris  fastls  ad  a.  D.  938.  extincti  me- 
lerantnr.  Recte  notarit  Sinnondas,  regni  Lotbariensis  praesales  et  comites 
K  partibas  Caroli  adbac  stetisse.  Tanc  ergo  proYinoia  ex  foedere  apnd 
om  mansit,  satisqae  habait  Henricas  asseraifsO;  qoae  reliqaerat  eiConeados. 
aUanturqae  adeo  pleriqae  inter  Germanos  yiri  docti,  qai  pacto  Bonnensi 
.otharii  regnam  Germaniae  redditam  credidere;  qaod  factam  est  denuim  per 
laroll  calamitatem.  Variant  scripiores  in  anno  pacti  Bonnensis;  sed  feria 
tcaeterae  temporis  notae  in  haac  conspirant.  Qaidam  pactam  a  Slrmondo 
ditom  in  dobiam  vocant,  qoidam  et  binos  faciont  congressas  Bonnenses, 
redimtque  posteriore  Loth4rienses  Henrico  cessisse :  neatrom  recte. 

8.  Apod  Longobardos  Lambertas  archiepiscopos  Mediolanensiom, 
Ldelbertus  marchio  Eporediae,  gener  imperatoris^  Odelricos  comes  palatii, 
lisalbertas  comes,  jam  aperte  Berengarium  regno  exoere  moliebantor, 
i  Rudolfom  ex  Borgundia  solicitabant,  cnm  subita  clade  perceliantur. 
lonsilla  tamen  non  suppressa,  sed  dilata  sont.  Yeronam  improvisa 
imnibns  advenerat  Hungarorum  manus,  quos  Dursaces  et  Bogatus  regoll 
lacebaiit.    Evocatos  a  fierengario  ciediderim^  etsi  dissimolarit:  certe 


Digitized  by 


Google 


336  ANNALES   IMPBRII 

A«i21*ol^^®A^  babait,  in  Tindictae  iiistnimeiitiim.  Itaqne  ayidis  pneil 
oaedisqie  occasioaem  ostOBdit:  perdaelles  soos  in  monte  ad  Brixii 
conyenisse;  ibi  consilia  perfidiae  plena  agitare,  sed  fadte  inopiButt 
opprimi  posse:  qoiBqnaginta  hand  amplins  pnssnnm  miUibns  abesi 
Nec  mora,  Unngari^  dnce  accepto,  per  Tias  ignotas  tanta  celenUteii 
grannl^  nl  nec  arma  indnendi  spatinm  esset  Odelricns  sese  Tirii 
defendens  occiditur:  Giselbertas  et  Adelbertus  vivi  capiontvr:  feedii 
nt  ealliditate  magis  qnam  fortitudine  pollebat,  cnm  spes  fngae  idM 
esset,  abjecto  baltteo  armillisque  anreis  et  omni  apparatn,  snmtis  & 
garii  militis  vestimentis,  modico  sese  aere  redimi  cnrat.  Giselbertas  pe 
nndns  ad  Berengarinm  adductns,  plerisqae  risam,  principi  miseratioM 
eq>ressit;  et  generose  dimissns,  malam  gratian  roddidit,  qnemadmodi 
postea  intelligetur. 

9.  Extat  Notherii  Yeronensis  episcopi  testamentom,  conditiai  di 
decimo  die  Febmarii  indictione  9,  qno  domnm,  qaam  propriam  Veron 
babebat,  in  xenodochinm  yertit,  eiqne  praedia  complsra  de  suo  allol 
attribnit;  idqne  et  suae  animae  et  animae  imperatoris  Berengarii  prodes^ 
cupit,  a  quo,  nullo  praecedente  in  eam  merito  suo,  ad  hoc  culmen  fraM 
proTectus  fuisset.  £t  singulis  etiam  Kalendis  pro  anima  domki  Bemgij 
senioris  sui^  domini  amabilis  imperatoris,  pauperes  duodeclmi  et  in  ai« 
Yorsaria  ilie  obitus  ejos,  trecentos  paoperes  conviyio  excipi  jubet.  H^ 
tisom  est  memoratu  dignum  et  Berengario  augusto  honorifienm.  Id  ^"1 
autem  annum  refero,  si  sanus  nnmerus  indictionis.  Sed  ita  ascrlH 
annns  imperii  Berengarii  sextus  mutandus  erit  in  qulntam.  Sin  bbH 
Indictione  annum  imperii  senramas,  rem  in  annum  Domini  sequeDte^ 
traneferre  oportebit  Landuifum,  Reneyenti  et  Capoae  principem,  ^ 
aano  cum  Graecis  conflictatum,  scribit  Giarlantus,  nesdo  quo  wH 
prope  Ascolum  concursum  est,  captoque  Landulfo  viotoria  in  Graecor^ 

.  manu  esse  videbatur,  cum  Ursileo  eorum  stratego  occiso,  versa  forta>< 
Landulfus  liberatus  vicit. 

10.  Sigebertns  hoc  loco  memorat,  Zeptinaeom  Cpopularibus  SM 
gnaeum),  Bohemiae  principem  christiannm,  Juste  regnasse  et  pie  ytas» 
Ipse  mens  conversum  putat,  quod  ad  patrem  Borzivoium  pertinet  Addi 
Wratislaum  filium  ejus  etiam  sanctitate  praeclamm  habert  S§d  Wra^i^ 
lansi  frater  Sbitignaei  et  suceessor,  fiHnm  Wenceslaum  habuit,  qoi  io^ 
sanctos  refertur.  Jtaque  Albericus  correxit  Sigebertum,  vel  emeMditiof^ 
legit  Idem  Sigebertos  habet,  Wicbertum,  drca  haec  tempora  insi^n  ^^ 
Lotharienses  virum,  deposito  militiae  cinplo,  monachi  habitam  sumsis9( 
et  monasterinm  Gemmelacense  struxisse.  Sad  hac  de  re  postea  plu'*' 

AMNO  CHRISTI  929* 

SfDddnf  CoBflQeiitina  jusre  Cart>li  el  Henrid.  —  UicliariQS  obtinet  '^•^*'^ 
tedem.  HildQhinf  conftiglt  ad  Hngoneai  reRem  ItaUae.  —  FriTflegitB  B^  "^^^ 
Gorbojae  datqm;  et  arae  ornalas.  Manfi  dominicalef.  —  Henrions  in  P>^  **  ^ 
bellnm  parat.  HiUtes  limitanei,  mnnitio  Kersbnrgi.  >•  Misna.  Q"®*^^'^"'^'^-| 
De  Goslariae  initiis.  An  ibi  palatinm  regium.  —  Initia  fodinamm.  —  ^^  ^^ 
ad  fodfnaf  Harzicaf  snpra  «oslariftm.  —   Se  Bammo  et  fiosa  ftbnla».  ■* 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  lEPERII  927 

iareBlUiie  fo^MriH  Hanicmm.  —  De.  fodiais  tpad  FrtMOS  et  SvefOi.  —  De 
dialecto  eorain,  qni  ad  soperiores  Harzicas  fodiaas  habitant,  diTersissima  a  Ticinis. 
—  Fodinae  ibi  intermissae  et  restitotae.  —  Bndolfus  n.  Oaelfi^ena,  rez  Transjn- 
ranns,  ab  Italls  ad  regnnm  Tocatnr.  —  BJns  diplemata,  «I  Italiae  regts;  potestas 
in  wbes  eplscopls  daU.  JUeUMrtas  fpi  et  Att«.  ->  In  Chdlia  motos  conira  regem 
,  Carolom.  Robertns,  Odonis  noper  regis  frater,iil  rex.  —  UeriTato  RemcMi  archi* 
episcopo  defoacto  saccedit  Sealftas,  qal^Roberto  et  Heriberto  adhaeret. 

1.  In  hyemem  aat  yeris  initia  refero  synodam  episcoponim,  1. 1).  A«  922. 
il2.  apud  Gonflaentea  Jossa  Gafoli  et  Henrici  yjeaerabiliam  pri]ici^«m 
ibitam.  Nam  naper  oongressos  reges  synodomaadixisse  oredibile  est, 
t  aestate  proxima  Garoli  aatoritas  concidH:  Ibi  oongregati  antistites  octOi 
[ermaiinas  Agrippinensis  archiepiscopas^  Herigeras  Mognntiensis ;  epi« 
copi  aatem  Tbiedo  Wircebargensis,  Liatbarias  Mindanensis,  Doto  Osne- 
ingensis,  Ricboawo>Wopmaciensis,  Rlcbwinas  Straibargensis,  Unwanos 
fndebrannensis,  com  abbatibas  aliisqoe  maltis  6aea  ordini»  yiris.  Haeo. 
tvrcardos  in  decretonim  epere,  lib.  YJi.  capu  olt^  Cai  soli  conservatam 
}oBiaentini  bajos  conciUi  memoriam  debemas;  nam  Ito  e«m  tairtnm  •Jrf 
^aip^i,  apad  qaem  corropte  aAttos  Donuni  9i2;  idqoe  Baronios  et  Biniafl, 
AYita  cbronologia,  secoti  sont.  In^boc  concilio  molta  saociae  Dei  eoclieT 
;iae  profotora  foisse-  tactata,  dictoloco  Baroardos  scribit:  ^ed  illod. 
inpriaria  necessariaia  Oi  credimos),  at  ne  cogaati  Jqngerentar,  qood 
incestam  appellabanti  DeGreyerant  Haqae,  intra  sextam  generationem 
loptias  inter  cbristianos  permitti  non-  debere.     Monachorom  ecolesias  , 

Bpiscofis  sobesse  Jobent  CBmrcaird.  lib.  lU:  cap.  240.).  Qoi  christianam  pro: 
iianeipco  vendiderit^  eom  bemieidae  aeqoant  Oib.  VI.  cap.  4^0-    Negant  ' 
iecimaa  ecclesiae,  eoi  semel  assignatae  soot^  aoferri  posse»  etsi  ager 
alteri  ecclesiae  detor  (lib.  UL  c.  24i.> 

2.  Girca  boc  tempos  Bicharios  Roma  reversos^  Leodiensem  episco- 
palom  tenoit  ex  pontilicia.  sententia,  qoi  Hildmnam  eodem  profectom 
«icommonicaYit.  Hildoino  postea  datos  est  episcopatos  Veronensis,  do 
qoo  ad  a.  D.  927.  Ita  GarolO'  satisfaotom  esi;  qoi  GiselbQrtom  itemm 
lefraolnriom  persecoias  ei  Ottonem^comitem  C^om  opioor^  qoi  paolo  ante 
paeto  BonneBsi  affoit,  et  mox  a  Radolfo  regonoYO  ad  Henricom  defecitX 
legnmm  Loibariense  tota  byeme,  etiam  per  qoadragesimam,  rapinis  incen^ 
diisqae  yastayit,.  Frodoardo  memorante.  Richariom  Albericos  refert 
abbat^mS.  Petri  Leodiensis,  a  Normannis  destrociam,  reparasse;  sed  et 
ouMiicosibi  collocasse;  eondem  altare  saoctae  Trinitati  sacrom  io  eccte- 
liaS.  Lamberti  posoisse;  eieharta  sigillaU  testari,  a  Stephano  antecessoro 
hymnam  de  sancta  THnitate  factom.  Hildoinos  po$iea  ab  Uogone  rego 
lUdiae,  alRnitate  JooctO)  arcbiepiacopatom  Mediolanensem  acoepit. 

3.  At  Henrieos  per  hyemem  in  Saxonia  egit,  et  iO.  Kal.  Mart.  Qoed-^ 
iinbargi  Gorbejensibos  praeceptom  dedit:  Iti  n.s.ei  i.  T.  Henricus  d,  f. 
cLrex....  Rogatu  canfugie MoHrae  datnnae  reginae  Machtildis,  una  cum 
rtote  et  aepdvoeo  nostro,  nec  non  qnscopi  Adaiwardi  [Yerdensis],  qui 
lefatusfitU  Qd  noemissus  ab  abbate  venerabili  Foicmaro,  fratribusfue 
CMstoif^^fma  Corbefa  milit^mtaus,  et sanciis martyribus,  nostris  advo- 
catis  el  intercessoribus  nostris,  Siepkano  atque  Yito  lideiiter  sementiUu; 


Digitized  by 


Google 


328  ANNALES   IMPERII 

k^KSLomnes  eoncessiones,  quas  pHorum  regum  temporibus  IMuenml, 

cessimus:  praecipue  ulpotestaiem  habeant  inter  M  ....  abbatem  etigesi^ 
etuta  nuilo  episcopo  ie  domimcalibus  mansis  eiusdem  monasterii  decimiei 
ewiganiuT;  neque  a  comite  vei  ex  qumHbet  fuiKciaria  potestate,  cokm 
eorum  ac  liU  ad  justiHam  fadendam^  aHquo  banno  constrmgantur,  «M 
anteriorum  Francorum  regum  temporibus  praefato  monasterio  concesmm 
'fiasse,  cunctis  fideMbuS  nostris  Hquido  patet.  Et  ut  kaec  auiorita^  nostrac 
imfitionis  firmior  kabeatur,  ac  per  /Utura  tempora  a  fidelibus  noeSris 
vMus  credatur,  noetta  prepria  manu  subter  eam  firmavimus,  et  mtmmH 
smtri  impressione  eifsdri  jussimus.  Sigmm  domni  Henrid  seresUssimi 
regis.  Simon  natarius  ad  vicem  Herigeri  archicappeltani  reeognod  et 
subscHpsi,  Data  iO.  Katend.  Mart,  anno  incarnationis  Domini  922,  in- 
dictione  iO,  anno  autem  regni  gtoriosissimi  regis  Henrid  3.  Actsm  t» 
titta  quae  dicitur  QuitiHngaburg  in  D.  n.  f.  A.  £x  antographo  sigflloa 
HefieeciiiB  expressH.  £iindem  regem  in  noTa  Gorbeja  hortatn  nxoris  aram 
Yiti  Hiartyris  anro  gemmisqne  omasse,  habet  Ditmams  a  iiobis  restitntns. 
Mansi  dominicales  CqQornm  saepius  mentio)  snnt,  qni  domino  proprii  snt, 
non  Tasallo  ant  colono  dali.  ladominicati  proprie,  qui  ad  dominnm  rediere; 
etsi  promiscne  pro  dominiealibns  adhibeantnr,  Caesario  Heisterbaceasi  ia 
glossario  „Vroynde":  est  enim  „Fron^  dominicnm,  nt  „F^n"  domina. 

4.  Annalista  noster  ineditns^,  qnae  Witikindns  et  Ditmams  sina 
temporis  nota  memoriae  prodnnt,  in  annos  non  Inepte  digerere  solet.  Is  in 
knnc  refert,  qnod  illi  de  stadio  Henrici,  in  mnniendis  quibnsdam  nrblbns 
adhibito,  babent  Timebat  noras  Hungaremm  irraptiones:  SlaTis  male 
pacatis  non  fidebat.  Itaqne  in  pace  bellnm  meditans,  non  malo  coBsilio 
homines  andaces  et  promtos,  sed  latrociniis  furtisqne  infames,  conqulrit. 
Hos,  Tonia  praeteritomta  data>  in  finibns  collocat,  et  Tim  frandemqae  ia 
hostes  Terterejnbet.  Talibns  snbnrbinm  Hersbargi  implet,  datisqne  annis 
eC  agris^  praedam  ex  barbaris  ostendit.  Pessfmi  quiqne  ingeniis  animisqne 
talent,  sed  causa  graTantur;  ntiles  fntnri  rei  pnblicae,  si  per  liclta  occa- 
^ntnr.  Moenia  etiam  Mersbnrgi  de  saxo  excitaTit,  et  ex  eadem  ■urteria 
ecclesiam  ibidem  straxit,  ^ae  i4.  Kal.  Juo.  dicata  tsL  £am  filios  episco- 
palem  fecit.  Ditmarns  loci  episcopus,  qui  haec  memeriae  prodidit|  lutem 
param  erudlte  pro  antiqao  Romanoram  opere  habet. 

5.  Misnae  etiam  Initia  huc  refert  annalista  klem.  Mons  erat  ad  Albim» 
densis  arboribus  opacns,  qnem  riTuIns  Misna  praeterflnit  Ibi  sylTa  otdBu, 
nrbem  arcemque  rex  collocat,  et  praesidiarios  imponit.  Ex  ea  deinde 
Milzenos  trans  Albim  snae  ditioni  subactos,  censnm  pendere  coegit,  «rbe 
eoram  Lebusia  siW  Libnzua  capta.  GobeUnus  conditis  ab  Henrico  dTita- 
tibus  Quedelinburgam  et  Goslariam  addit.  £t  sane  priorem  locnm  «xori 
in  dotem  datnm,  et  adisse  cmbro  et  omasse,  apparet;  donec  coenobin 
etiam  illustre  ejus  horlatn  illic  stnixit,  de  qno  sno  loco. 

6.  De  Goskria  ambigas;  nam  melalla  ejus  snb  filio  demnm  Ottone 
detecta  scribuntur:  et  Adamns  Bremensis  Henricnm  IIL  Goslariam  ex 
molendino  magnam  ciTitatem  fecisse  prodidit.  Sed  in  eo  Taidedeceptni 

^  Sazo  emrifii  Bduariut.  '^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEKII  389 

e6t:  naii  nilflNnis  Jan  tfab  Hwico  Sanolo  Gomitfa  Gosltfiao  celelnrata  AitK^ 

meoiorat.  LoeQm  ab  HenrieoIII.  freqiietttalinn  anipUficatainqney  Hbiene 

cencedo.  Pro  Ancupe  autore  primo  staDt  etiam  Ti^ericus  Lange  in  poe* 

maie  de  Saxonia  apad  MeilKimiam,  anonynms  de  landgraviis,  Henricns 

Bedo  in  syntagmate  Gandesiaiio.  Gonradus  Botko,  anter  ehronici  pictorati, 

ad  a.  D.  928.  diserte :  In  locOf  inquity  uhi  tumc  urb$  Gotlaria  tisUur^ 

viiiam  Hemicus  L  oomUdU,  quae  a  rivo  Gosa  n»meH  accepit.   Gaeteram 

Gesa  intts  ab  Oyacro  sorbetar.    Gredibile  est^  lconmvenandi  stndio  a> 

rege  freqnentatnm;  inde  casas  stractas.    Gaspar  Sagittarins  excerpla 

Geslariensis  ehronici,  aMatthaeo  Eylenbergio  syndico  capitnli:  calhedcaUs' 

Nmbaigensis,  Tiro  in  his  slndiis  veisato,  habnit,  in  qnibns  aedinm  vena*- 

leriamm  mentio  ftebat.  Si  palatinin  Saxeniae  reginln  prope  Goslariam  hrx 

enel  Werla,  in  qaam  se  Hnagaris  ingmenlibas  Henrtens  recepit,  deqnead. 

a.  D.  924,  conientanenm  fbret,  Goslariam  a  Werla  crevisse,  ut  Gdtingam  a 

Grona,  etsi  ntraqne  arxnuno  ignorelur.  Sed  Werlam  Weslfalicam.inl^a  malo« 

7.  Snnl  qni  snspicmilnr,  Jam  sub  Henrico  co^isse  fodinas^  quae 
nnb  Ollone  filio  demnm  ad  ceiidbrilatem  YeDere«  Wtlihindas  lamen  yenas 
aigentt  demiim  ab  Otione  M.  aperlas  scrihit^  quod  SigebMns  referl  ad 
a.  D.  968^  nbi  rem  aUingemns.  Equidem  non  insliterim  chartae  Folcmari 
abbalis  Gorbejensis,  de  qna  ad  a.  D.  936,  nbi  prope  Groningam  meli^a 
Bemorantnr  (nam  ferrifodinae  esse  poliiere,  neqne  hujus  snnl  loci); 
itfrationem  tamen,  qnae  seqnilur  ex  chronico  Amelung^omensi,  apnd 
Engelhnsinm  exlanlem,  noe  plane  spreyeiim.  Henricas  I.  crebro  loonm 
adibal,  qui  nunc  Goslaria  dicitur,ursonim  (qui  hodie  dispamere),  oervoram,; 
ci^reamm  venaln  insignem.  Ihi  tugurium  habebal  quidam  GnadelearluSi 
eqjm  ho^tio  rex  ahquoties  asos,  tandem  ei  oplionem  dal,  nt  peierel,  qnae 
Tiderenlnr.  lile  optal  montem  oppositum,  qni  Rammesberg  hodle  appeUalnr« 
Annnitrex,  et:  Yeilmn,  inqnil,  uiUiorarogasaee.  Atille  conscins,  qnanliua 
Ihesanri  monte  occuleretur,  laelns  fosnores  ex  palria  soa  Fianccnia  exc^ 
Tenisque  plambi,  cnpri,  argenti  apernit,  nnde  ad  ingemea  ^^a  penenil: 
moxque  afauentibus  hominibus  villa  primnm,  deinde  ciyitas  nala  est 

8.  Rem  quasi  Henrici  IL  lemporibus  adam  nArrat  annalista  Saxo 
ad  a.  D.  lOOSi^  in  quo  errasse  arbitror.  Addit,  quod  alibi  non  reperio, 
eum  Francones  ,Qoslarienses  ex  melalUs  ditaliy  et  insolentiores  facli, 
Saxones  ii^uriis  aificereal  spernerentque,  et  moniti  a  contumeliis  non 
cessarent,  missis  a  principibus  Saxoniae  militibus  partem  occisos,  reliqnos 
fogatos,  et  sic  locum  pro  alienigenis  Saxones  habitasse^  Franhenebergae 
nomen  (ubi  nnnc  quoque  pueUaram  monasterium  est)  de  yeteribns  incolis 
lestari.  Haec  autor,  qui  seculo  duodecimo  nondum  medio  scripsit;  el 
rem  undecimo  actam  puto  sub  Henrico  IV,  cui  cum  Francis  snis  Saxones 
infesU  erant.  Addit  eaim  autor,  rem  sibi  relatam  ab  iis,  qui  tunc  yixeranl. 
Crediderim,  pulsos  sese  in  editiora  loca  interioris  Harzicae  sylvae  rece- 
pisse,  ibique  detectas  Jam  metaUorum  venas  porro  excoluisse.  Ibi  enim 
hodieque  yigel  superioris  Germaniae  diaiectus,  toU  circumyiciniae  ignota. 
At  Goslariae,  id  esl  ad  pedem  monlis,  nihU  incolae  sermone  a  Brnnsyi* 
censU)as  distanl. 


Digitized  by 


Google 


330  ANNALES   IHPERII 

A.  ttL  ^'  Ynlgo  ifiepUimt,  Teaatorem  Rtmmiii  dictm,  uxoreni  tfns  Gosam ; 
tb  illo  moati,  ab  hac  flnmiiii  nomen  datnm.  Fabolam  JAm  expressit  Tideri- 
cvs  Laige  apod  Eogeliiasiom : 

Syioae  acrutator,  servorum  eoneamiiaior 
Rammo  fmt  dictus,  ramorum  perhUii  iciue. 
Eei  mox  tamHUo  Rammesberg  dictue  ah  iiio, 
Usor  0U8  Goza,  nunc  est  ex  hae  aqua  Goea, 
liolineisias,  fodinarom  loci  olim  praefectas,  in  opere  de  rebes  melrilieis 
non  spemendo,  atriosqae  sepulcram  repertam,  sibi  persnaderi  passis  est. 
Bt-conjngibus  istis  valgas  monamentam  triboit,  qood  in  capeUa  S.  Aa- 
gvstini  effossam  est,  cojas  radera  nanc  in  coemiterio  ecclesiae  S.  Petri 
et  Paali  sapersant.    Yisantor  in  lapide  scnlptae  Tiri,  gladiom  nodui 
erectamqoe  sinistra  tenentis,  molierisqae  precantis  ^gwme,  limdatoraB 
fortasse  capellae.    £t  qaidam  inepte  sedali,  recentibns  cbaracteribas 
nomina  ipsa  Rammi  Gosaeque  inscnlpi  cnrarant 

10.  Illud  non  absardam,  ab  eqao  yenatoris,  ictn  ungolae  snpra  Pe- 
gaseam  felicisi,  venam  detectam;  qaemadmodam  salinas  Lanebargicas 
snillo  rostro  deberi  fama  est.  Thomas  Schreiberas,  autor  libelli  Germanici 
de  fodinaram  Harzicarom  originibos  et  incrementis,  sablatis  peste  iosso" 
ribas  per  integrom  decenniom  metallornm  coKaram  cessasse,  et  a.  D.  lOiS. 
a  Ganthercarlo,  primi  inventoris  consangnineo,  Imperatoris  Henrici  IL 
tenia,  ooi  ab  aalae  ministeriis  erat,  resnmtas,  ex  schedis  nescio  qaibos 
prodidit.  Quae  res  in  caasa  esse  potuit,  nt  totins  rei  origo  ad  knjos  prin- 
cipis  tempora  per  errorem  referretnr. 

11.  De  Francis  accitis  quidam  dnbiiant.  Henricns  Meibomins  Jonior 
dissertatione  de  fodinis  Harzicis  edita  negat,  Franconiae  incolas  onquam 
reram  iqetallicarum  peritia  claruisse.  Si  annalistam  nostrum,  g[ravem  et 
antiqnnei  scriptorem,  vidisset,  credo,  scrapolos  abjecia^et.  Qoam  mnJta 
temponun  tracto  obliterata,  hominum  memoria  exciderantt  Argenlifodi* 
nanim  Sqeriae  meminit  Walafridos  Strabus  in  versibos,  ex  f  uibus  aurnm 
sperat)  gemmam  acceptam  ad  amicam  mittit:  ' 

Argyriou  albentes  depromt  Suevia  montes, 
Chrysia  te  vivente  diu  fbre  secuta  spondens* 
Haec  inter  gemmam  nec  tuia  vatle  repertam, 
Gemmam  tucidulam^  raram,  caram,  pretiosam, 
Transmittit  proprius  promto  tihi  pecfore  dutus, 
Oohab  scutpsit  quam  Beseleetque  notavit, 
Quippe  agathes  agathos,  bonus  est  lapiSj  ipse  fateris. 
Praelereu    ^sl    inu^r   Franconiam,  tcrram  Advocatonim,  Thuringiam  ti 
Kordgoinm  mons  Pinifer,  etiam  libris  propriis  et  carminibus  celebrattts; 
unde  Moenus,  Sala,  Egra,  Nabis  amnes  eifunduntur.     Ibi  olim  fodmas 
celelires  extiiUse  ronstat.    Praeterea  Francorum  nomine  Saxonibus  ple- 
nque  Buperiorci^  Gcrmani  censebantur.    Ditissimas  suae  regionis  fodioa^ 
tiiox  Bobeini  celebrairt.   Sed  vix  ego  credulus  illis )  qua  de  re  ad  a.  D. . .  •  * 

*}  q.  d.  r.  ad  a.  D.  p»$t§a  tsfunxU  Eekardui, 

^  DigitizedbyGoOgle 


ANNALES   IMPERn  m 

13.    Caetmm  joi  dieer»  etapi,  non  eo8>  qui  Goslariea^^  i^  ^iLt22*' 

^disriorii  HercTAiao,  sed  qai  soperloris  netalla^  biais  a  Goslaria  leacis 

^t  «Itra,  ^rea  Kicolai  (an  Glasae?)  raUein  et  Cellae  campom  et  Andreae 

ia«Aiem  allafve  Tidna  oppida  exereent,   a  circai^Jacentibiis  ad  pedee 

motttinm  peiwlis,  id  est  Saxoiibaa  inferioribos,  tota  dialecto  dissonare/ 

el  aliqaid  inter  ABsnos  Franconesqae  meikam  spirare.    Id  yero,  nondom 

expttiso  annalistae  Saxonis  tocoi  non  Ffaicis  ilhs  mte  toi  secola  ad- 

Tentattlibas  ascribere  propemedtom  animos  enrt,  sed  fais,  qnos  Hemicai 

Juior  dax  BnasTicensis^  soaaa  ducis  saperioram  Saxomim^ieorgi^  ex. 

^}«8  dilionibas  aeeivit,  qaando-  melalkc  soperieris  regionis  Harzicae  din 

derelicta  refodere  coapit.  Std  yIx  Fcancos  accolae  appellassent,  qnes 

OK  Mimiia  ymiisse  constabat;  nec  de  originibas  Francis  constans  opioio 

a^  incelas  yicino&qoe  Ikcile  nata.  f\ii$set,  atqoe  iaoleyisset.    Operarios 

int^m  ex  montanis  Misniae,  Bobemjae  ricinis,  evocatos  tonc,  scimas: 

itaqae  miskom  aliqald  ex  vetere  Franconico  et  recentioie  Misnensi  A^ 

dianiy  et  Vogtlandico  non  absimile  animadvertas. 

13.  Adde,  qood  ipsos  Misnenses  olim  soos  metaHarios  ab  Hercynhi 
noelra  nactos  eoastet.  Nam  ante  complora  secala  yalde  floroisse  rem  Hei^ 
cyniae  soperioris  metallicam,  plorimi  potei  ostMidont^  specusqae  magnia 
passim  santibas  effoS5ae>  sed  d^m  obrotae  obstrnctaeqoe  leniporis  lapso» 
AJonl  deinde,  incendio  maximo  sylvam  absamtam,  et  pro  qoercobas  ei 
lagis,  qoibos  plenae  sont  antiqnad  snbstroclioiies,  abietes  natas,  qoae. 
nnnc  ilU  mediae  akitadinis  Joga  teguni  Fides  sit  penes  narrantes :  tanm 
in  natora  rei  motatio  credita  difBoilis  videtar;  et  maloerim,  metaUonui 
eo  tempore  rarilatem  somtibas  sa&dsse,  ot  dorabiliora  ligna  ex  inferio^ 
ribos  loda  advdierentor.  Merea  parfim  lignomm  penoria,  partim  peste 
aot  aUis  casibiie  Operarios  abactos,  operaqoe  deserta,  facile  admiserim. 
Com  vero  adfcoo  exercerentor,  accidisse  ajant)  ot  aariga  qnidam  plambm^ 
ad  Bobeaioa  vebMie,  vi  netae  aperiret  venam  prope  Freibergaro,  ernelato 
locoy  Aragmentom  lapidDi  ^livitis  secom  deferret.  Comperia  otilitatei  ope^ 
rarios  ex  Hercynia  iUao  .pro£eetoS)  Misneosibns  metallis  originem  dedisse. 
Inde  nnlto  posl  tempoie  Blisnenses  nobis  vicem,  missia  metallariiSi  red- 
didere. 

14.  Longobardorom  pars  magna  Berengario  infensi,  praecipansqoe 
ister  itlos  exgeneripsiasAdelberiosEporedias,  aliom  ondeconqae  princi-* 
pem  qoaerebMii  Bodelfam  Gaelfigena»,BargnndiaeTran£Oaranae  tegm^ 
soggessit  Bofiifadus  Camerinorum  comes,  qoi  sororem  ejos  Waldradam 
in  contogio  habebat  Lailprandns  eam  a  forma  etsapientialaodaty  et,  emm 
scriberet,  supeifoisse  ait^  sois  etiam  temporibos  Bonifftciam  marcbiam 
Spoletinorum  rexisse.  Hojos  ergo  instincta  Itali  ad  Bargondom  mittont,  ^ 
nopo'  a  Beiengario  generose  dimissum,  nonc  fidei  pactae  immemorem. 
Itadolfas  ad  res  domi  firmaCndas  vwini  principis  Aliemannoram  Barcardi 
iiliam  Bertam  dnxecat  (qned  ia  hunti  annum  Uepidannos  referi},  eoqoe 
secorior,  Itahcam  eixpeditiotteffl  parabnt.  Frodoaidos  viventi  uxori  aliam 
soperindoxisae  scribit:  qsia  divottii  €oior>  non  oensiat.  Berta  ipsa  tandem 
Hugoni  regi  Italiae  nopsit,  et  filjam  Adelaid/sm  filio  ctius  Lothario  qxorem 


Digitized  by 


Google 


382  ANNALES   IMPERII 

A.I22»  ^^t*  GMteriBi  Rndollbs,  vt  in  Italum  w%iait,  ab  IttMs  plertofte  recdptos 
etty  BereBgarivsqne  faitra  soUtiui  Veronae  latibiilMicoiip«t808.   Rednlfiia 
rLambe^to  Mediolaneiisi  archiepisoopo  cor«Batiir.  Itaqoe  Jam  nwc  iiidict 
deciM  Plaeentinae  basUicae  S.  huttiae  23;  Maji  doaatfOMBa  fadeBs, 
prMeente  Widone  episcopo  consiliario  soo,  Italiae  se  refeoi  appellat, 
Campio  in  liistoHa  ecdesiastica  PlaceniiBa  ei  cathedrali  archiro  retoente. 
15.  Gonsentit  diod  apod  Ughellom  in  honc  sensont :  Rodulfiu  dMi^ 
fk9m9l0  clementia  rex  . . .  omiisifm  . . .  fidehum  noverU  indmstriOy  domnum 
LamBertmn^,  Medioianensi*  eedeeiae  ^trekiepiscopum,  Gwidonem  fuoqme 
FtacenHmm  et  Benedictum  TerdonMuem  venerabiiee  epiecopoe^  ei  GisH' 
bertnm  tthutrem  eomitem,  dihetoe  comiliarios  nostroe,  noeirtm  adUeee 
memsuetudinem  vice  Adelberti  reverendi  sandae  Fergrmmeneis  eeelesiae 
episcopi  [ob]  or^em  Per^fommn  kostiH  q/uadam  impufnatione  deetructam^ 
unde  nunc  makime  etiam  saevorum  Ungarorum  incureione  turbatur, 
poetuienies,  ut  turres  et  muri  dvUatis  reaedificeniur  .  • .   Nos  ergo  «to- 
/otmiM,....  ui  civitasipsaPergomensis  reaedijketur,  ubicunpte praefatus 
episeopus  et  condees  necessarvim  duserint:  turres  quoque  et  muri  seu 
portae  urb^  labore  et  studio  ipsius  episeopi  et  eoncivium  ibi  confitgientiMm, 
sub  potestate  et  defmsione  praefatae  matrids  ecctesiae  (S,  Yiocentii)  et 
ipeiusepiscopisuorumquesuccessorum,perpetuisco9Uistani  temporiims...* 
Cenfirmamus  etiam  ipsi  eceledae  praecepta  et  cuncta  inefrumenta  ckar- 
tetrum ....     %fiifm  f  domni  Modulfi  serenissimi  regis.    JManno  cancet^ 
ierius  subse.    Data  3.  Non.  Decemb.  anno  incamationis  iiominieae  922» 
demni  vero  Rodutfi  pOssM  regis  in  Italiad,  in  Burgundia  i/,  indict,  ii. 
Aetum  Papiae  in  />.  n./l  Ita  Tidemns,  potestatem  in  orbes  episcopis  dari 
coepisso.    Hostilis  Bergomensis  orbis  destmcfio  ea  est  haad  dobie,  qoae 
cootftgit  Araniro  impngnanta  '  Similia  dadam   inuninentihos  Hoogaris 
pelitsse  Bergomenses,  sapra  annotafum  est:  oonc  recnidait  metos.    £t 
eeHSe  Fredoardos  habet^  Hangaros^  Benmgario  insttgante,  |am  io  Italiam 
frmpisse,  malta  oppida  cepis&e.  Wido  episcopos  Placentinds  mox  itemm 
ad  Berengariam  defecit.    Perro  eom  Eriprandns  archidiaconas  T6ronensi& 
donationem  in  gratiam  incolaram  castri  Ceretae  hoc  anno  fecisse^  inter 
testes  refertar  Adelberlus,  qui  Ado  (tcI  Alto)  apad  Ughellum  in  Yero- 
oeiisibus;  qtod  obsenro;  ut  appareat^  saepe  plemmque  haec  nomina  pro 
HBdem  hahita,  et  antm  ex  altero  contractum  esse.    Azonem  rel  Attonem 
Berengario  auxilla  adducentem  sa|n*a  hahoimns  ex  poeta  paoe^rista. 

t<$.  tn  Galtia  gliscens  dia  rebellio,  tandem  emicait  Carolas  oaalt 
M  nutum  Haganonis  agebat,  e^  srpem  motandi  facisset:  et  niiper  ei  Ca- 
lensem  abbatiam^  dederat,  Rotildi  amitae  saae,  socmi  Hugoois  Roberto  aait 
ereptam.  Hi  ea  contumelia  irritati,  notto  jam  freno  retinebantur ;  nam  et 
Rfchardus  obierat,  et  Heriveos  ipse  pertaesus  irritaram  adroonitionan, 
ad  Caroli  hostes  inclinabat.  Ergp  Carolo  ex  LothariensibBS  vit  Laodunaia 
retersoj  Hugo  paulo  post  pascha  ad  Vidulam  aoinemTenit.  Ibi  apud  Fim*- 
mas  arehiepiscopi  milites  et  aRos  quosdam  cemites  sibi  odjunxtt;  quibos* 
cum  ad  Axooam  progreditor,  Hagaooni  mioitaBBs..   Carobm  omico  timens, 

*)  iM  matgbf  admnr:  [Abbaje  «e  GboUM]. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  333 

evm  Heriberto  comUe  et  Hagattoie  cltii  Landiiiio  egressos,  sese  frans  A.922. 
Mosam  recipit:  qnem  Hugo  cum  doobos  armatomm  millibus  usque  ad 
Mosam  insecntus,  obvium  habnit  Giselbertum  Lothariensem;  cum  quo  ad 
patrem  reyertitur,  Axoiiae  Jam  io  pago  Laudunensi  assidentem.  Quo 
oomperto,  Garolus,  ascitls  quibusdam  Lothariensibus  Giselberto  contrariiSy 
in  Galliam  transmisso  Mosa  redit,  Remensem  agrum  populatur^  Altmontem  * 
castellum  capit.  Robertus  cum  suis  ad  Matronam  yertitur,  venienti  genero 
s«o  Rudolfo  Burgnodionum  duci  copias  coojuncturus.  Garolus  insecutns 
Matronam  transit,  et  Spamaoum  diripit.  Robertus  Burgundi  copiis  anctus, 
transmisso  panlo  infra  Spamacnm  flumine,  tribus  leucis  a  Garolo  castm 
metatnr.  Gredibile  est,  Herivenm  et  alios,  eiTosionem  sanguinis  humani 
nyersanteSy  a  vi  abstineri  maluisse :  apparebat  etiam,  Garolum  sine  pugna 
Tictom  iri,  labantibus  suis,  quoram  plerique  ad  colloquia  cnm  hostibus 
Tonere.  Ita  septimana  sedendo  consumta  est.  Interea  Hugo  Burgundus, 
frater  RudolG,  cum  novis  copiis  accedit^  et  in  ducentos  ex  Garolinis  offen- 
dms^  ex  villis  Remensis  ecclesiae  praedam  agentes,  tribus  occisis  caeteros 
captos,  ademtis  equis  armisque,  cum  dedecore  remisit.  Inde  Robertus 
Galoriciacmm*^^  rex  prope  Remorum  urbem  venit,  eamque  ipsa  dominica 
pentecostes  frostra  oppngnat:  cnm  eoce  trepidos  nuntius  advenit,  Lau- 
dunom  (^qnod  tnnc  petissimnm  munimentnm  erat)  a  Roberto  captum; 
thesauros  Uaganonis  in  praedam  cesslsse,  fratre  ejos  in  vincula  misso. 
Ea  re  constemati,  pars  Lothariensium  domum  redennt :  Garolus  cum  reli- 
qois  Laudnnnm  contendit.  Robertus  ad  Axfnam^  Garolus  Lauduno  ex«* 
clusus,  ad  Saram  tentoria  fixit:  sed  mox  crescentibus  hostibus,  desertue 
a  suis,  cum  Haganone  trans  Mosam  refugit.  Franci  Robertum  regem 
creant,  et  Remis  in  ecclesia  S.  Remigii  tert  KaL  Jul.  de  more  consecrari 
eorant  Ab  Heriveo  id  factom,  Frodoardus  non  dicit,  et  contrarium  insi- 
nnasse  videri  potest  Inspiciatur  tamen  chronicon  Frodoardi  Remense, 
addantnrque,  quae  Mabilio  ad  hnnc  annum  notavit. 

17.  Ueriveus  aegritudine  oppressus,  tertio  post  coronatum  Robertom 
die  decesslt,  quarto  antequam  vicesimum  secundum  episcopatus  annom 
expleret.  Suflicitur  Senlfus  archidiaconuS;  vir  non  indoctus,  Remigii 
Autissiodorensis  discipulus,  et  Jussu  novi  regis  ab  Abbone  Suessionensi 
caeterisqne  provinciae  episcopis  ordinatur.  Heribertus  comes  deserto 
et  ipse  Garolo  caeteris  se  conjunxerat  Seoli^s  ab  Herivei  propinquis^ 
Odone  fVatre,  ecclesiae  Remensis  vicedoroino,  et  Heriveo  nepote,  sibi  me* 
tuens,  Heriberti  patrocininm  quaerit.  Unde  magna  deinde  malorom  seges. 
Accusat  eos  fidei  violatae,  et  ad  Judicium  subeundum  vocat  Gum  nec 
venire,  nec  singulari  certamine  cum  accusatoribus  decemere  vellent, 
beneficiahbus  ecclesiae  praediis  exnontur;  et  abHeriberto  capti,  novoque 
regi  addttcti,  Odo  Farisiis,  Heriveos  apod  Heribertum  in  cnslodia  usque 
ad  Roberti  moriem  servantur.  Robertus  interea  Hugonem  filium  in  regnum 
Lothariense  mittit;  ad  Gapraemontem  Giselberti  castellum  tnendum,  quod 
Carolos  premebat  Ita  obsidione  solota  Hogo,  acceptis  qoorondam  Lotha* 
riensinm  obsidibuS;  ad  patrem  redit. 

•)  in  wutrgint  MidiUir:  [Awnoal].       •^)  [Gmi]. 


Digitized  by 


Google 


334  ANNALE9   IMPERII 

ANNO  CHRISTI  999. 

Conoqiioin  Henrici  et  Roberti.  —  Diploma  Henrici  Foldensiboi  datnm.  —  Nomuuuil 
In  Aqoitania.  Qai  ibi  principei.  —  Carolns  an  in  Aqnitaniam  et  AUatiam  pro- 
fectnf.  —  Ricsinni  Lotkarhifnt  a  losoae  Bargvttdo  ocdMf.  Praelinm  imtmr 
Carolam  et  Robertnm,  nU  hic  eadlt.  —  Qnaedam  praelii  circnmataAtiae.  ^  Bobeatl 
diplomata.  —  Perplexae  Roberti  regit  et  Rndolfl,  ejnt  f nccessorif,  propinqnitates. 

—  Ifovae  perplexitates  ex  propinqnitatibns  inter  Robertnm  ejnsqne  filium  Hn^o- 
nem  Albnm  et  Heribertnm  Teromandnnm.  —  Automm  rariationes.  —  Solntio  nadi. 

—  RndolAif  lnrgnndiae  dnx  It  rex  in  locnm  Robertl.  Bnrgnndiae  rectores  Hor- 
manni  pro  Carolo.  —  Carolns  fraude  Heriberti  capitnr.  —  Sfnodns  Remeasif,  m^i 
poenitentia  iUis  indicta,  qni  apnd  Soessiones  pngnarant.  —  Ragenoldns  Koraaiuims 
in  Gallos.  RndolAis  in  Lotharingiam  et  Alsatiam.  ^  Qnidam  Lotbaringi  Henricvm 
inritant.  —  Brrores  scriptomm.  De  Bilberto,  an  Teromandnns.  —  Berengarins  a 
Rndolfo  Goelfigena  rincitnr.  ^  Gonstantini  Porpbyrogennetae  errores.  —  De  mar- 
ehionibos  Spoietinoram  et  Camerinoram.  —  Berenfarii  nxorea.  —  De  «^f^^ 
Domini  ad  Angiam  Divitem  delato.  An  ex  imagine  Berytensi.  Res  Fnldenses.  — 
De  Theoderico,  qnem  rocant  primnm  HoUandiae  comitem,  et  fnndatione  monasterii 
Egmondani.  -~  BJns  genns  et  posteri.  An  inter  eos  Wigmannns  Billingaaos.  — 
■egingandl  flimilia.  Frisiae  marchiones.  HoUandiae  nomen.  —  Udalricos  flt  e^- 
icopofl  Angoftanos.    Foteftas  docis  Soeviae.  SangaUensia. 

A.  923«  i.  UeRricom  baad  dobie  Garolos  Robertusqne  certatim  in  partes 
solicitabant.  Roberti  res  potior  yisa,  sive  Jure,  si  jos  Franconun  in  regem 
agnoficeres,  sive  fortana,  nt  diis  fatisqne  accedendam  videretnr.  Itaqae 
Henricas  in  pagnm  Ripaariam,  Robertos  in  regnam  Lotbarionun  Tonit. 
Ad  flamen  Raram  congressi  sant :  ibi  alter  alteram  conyivio  exoepit,  ei 
magnificis^onis  colnit,  amicitia  pacta.  Qaidam  etiam  Lotkarlenses,  in* 
daciis  ad  proximam  Octobrem  factis,  obsides  Roberto  dedere. 

2.  Henricas  Haichoni  abbati  Fnldensi  quasdam  res  Jaris  soi  fia 
Bachonia  syWa,  in  pago  Grabfeld,  in  comitatn  Fopponis  infhi  terminnm 
Soresdorf,  et  qaicqaid  in  Bertolfestat  tenebat,  com  cartilibus,  aedificiis, 
lamiliis,  mancipiis,  terris,  aquis,  qnaesitis  et  inquirendis  tribnit.  Et  com 
qnestas  esset  abbas,  qaaedam  bona  in  anstrali  Francia;  a  Carolo  rege 
olim  concessa,  pene  in  oblivionem  venisse,  posteris  eoram,  qai  in  bene- 
Bdnm  ab  abbate  acceperant,  proprietatem  sibi  rindicantibas,  bonoremqae 
et  setvitla  praestare  recnsantibns,  rex  graviter  minatar  refiractariis,  abbt* 
tiqae  potestatem  tribait,  beneficiam  sine  cansae  cognitione  in  aliom 
transferendi.  Et  koc,  inquit,  praeceptum  manu  propria  firmavimm  an- 
nulique  nostri  impressionef  et  nomims  nostri  ckaraetere  descripto  sigilUui 
praecepimus.  Signum  Henrici  regis,  Ego  Symon  notarius  recognovi 
(nnlla  hic  mentio  archicancellarii).  Daia  iO.  Kal.  JuL  ind.  ii.  Aetum 
Atsatio  (corraptam  pato)  feUdter.  Praeceptum  samtam  est  antlqao  diar- 
talario  Faldensi.    Hoc  eodem  anno  (teste  necrologio)  Haicho  decessit 

3.  Interea  Normanni  Aqnitaniam  Anrerniamqae  vastant;  qnibas 
congressi  Gnilielmas  Arvemoram  et  Ragemandas  Tolosatiam  princeps, 
daodecim  eoram  millia  occidernnt.  Gnilielmam  Labbeus  in  Miscellaneis 
non  enm,  qai  notns  est  fnndatione  Glaniaci,  sed  nepotem  ejus  esse  con« 
tendit  contra  Belinm  aliosque  doctissimos  viros.  Nepos  erat  ex  sorore^ 
de  quo  infra  ad  a.  D.  927.  At  Raymundns,  filius  Bemardi,  nepos  Raymnndi 
fuit^  qui  a  Garolo  Calvo  comltatnm  Toiosannm  accepit. 


Digitized  by 


Google 


ANNALEft  IMPEBII  895 

4.  Biflas  expBditioiies  nuic  Caf^lo  tribmmt  antiqirf  antores;  qias  A.92S. 
Mabas  falsas  ceBseo,  qnia  Aiilliim  eanun  in  Frodoardo  yestigiom  est,  non 
coBteinporaneo  tantom,  sed  et  tnterrenieiite  negotiis,  et  minutatim  Gallica 
memoraBte.  Prima  est  Ademari  et  aliomm  qaomndam  aatomm  Aqoita- 
Bicorami  qaiyCarolunsecreto  itinere  trmis  Ligerim  ad  aoxilia  cienda  pro- 
fectom,  memoriae  prodant.  Addunt,  cam  Normannomm  prindpe,  quos 
Mnper  Robertas  ad  ligerim  obsederat,  in  transitu  collocutum,  nt  noTHs 
iMichostisatergooriretnr;  apud  Lemovices  in  ecdesia  S.Martialis  totum 

diem  predbos  consomsisse.  Deinde  Gailielmum  et  Raymnndum,  abso- 
Intos  metu  Normannico  et  familiae  regiae  ob  beneficia  addictos,  ad  anxi- 
liem  promtos  habuisse.  Ita  milite  Aquitano  succinctum,  per  Burgnndos 
im  Lotharingiam  ad  amicos  redisse,  et  tuDc  itemm  in  Robertum  contendisse. 
Sed  qais  credat,  haec  tam  secreto  agi  potuisse,  ut  Robertum  fallerent 
Borgnndosqne  ei  addictos  et  sese  haud  dubie  per  tanta  terramm  spatia 
▼enienti  objecturos.  Neque  in  pugna  mox  secuta  mentio  fit  Aquitanoram. 
GontiouatorReginonis  aliam  hoc  anno  expeditionem  Garoli  memorat,  haad 
eredibiliorem.  Irropisse  in  Alsatiani;  et  cuncta  usque  ad  Moguntiam  sibi  sub- 
Jicere  conatum.  Id  scilicet  tempestiyum  erat  in  principe,  ne  domi  qnidem  se 
satis  tuente:  et  quis  credat,  quasi  deessent  hostes,  norum  et  potentem  ad- 
Tersarium  quaesisse.  Itaque  dicendum  est,  haec  (ut  multa  alia  in  Reginone 
a  sois  annis  avulsa  sunt)  ad  a.  D.  920.  pertinere,  cum  Carolus,  intellecta  morie 
Conradi,  ad  Franciae  orientalis  regnum  aspiraret;  irrita  spe,  necduratura. 

5.  Bellum  ergo  Carekis  in  Lotharingia  simul  sastinebat  et  parabat. 
Boso,  Rodolfi  Burgundi  frater,  Ricuinum  in  ledo  languentem  occidit;  Lotha- 
riensem  comitem  interpreter,  qui  ante  bienniam  adversus  Carolo,  nunc 
siTO  misericordia  infelicis  sire  aemulatione  Giselberii  in  gratiam  cum  eo 
redierit.  Nihilo  secius  Camlus  exercitum  in  Robertum  eduxit:  Lotharienses 
complares,  etiam  qui  hosti  naper  induciaram  obsides  dederant,  sese  comites 
praebuere.  Malbrancus  Arnoldum  Flandriae  comitem  et  firatrem  ejns 
AddUiim  Bononiae  com  copiis  affuisse  scribit  Theodoricum  etiam  ex 
Frisia  in  partibns  faisse  yideri,  mox  dicam.  Itaque  Mosa  transmisso, 
Attiniaoam  venlt,  magnisque  itineribus  Robertum,  apnd  Suessiones  Axonae 
assidenlem,  aggreditur.  Huic  inexpectata  erat  irraptio,  credo,  indudis 
fidenti;  nec  suos  contrahendi  spatium  datum.  Die  dominica,  horajam 
sexta  praeterlapsa,  cum  ea  die  praelium  non  speraretur,  plurimi  etiam 
Francorum  pranderent ;  Carolus  cum  Lothariensibus  Axonam  transit :  Ro- 
bertus,  armatis,  qai  aderant,  contra  procedit.  Commisso  praeiio,  multis  ab 
otraque  parte  cadentibas,  Robertas  ipse  lancea  perfossus  cecidit:  yictoria 
quidem  penes  ipsum  stetit,  ductoribus  Hugone  filio  et  Heriberio.  Turbati 
tamen  morteregis,  Carolam  com  suts  fugientem  persecuti  non  sunt:  spo- 
lia  rnsticenis  et  Suessionensium  suburbanis  cessere.  Impedimenta  etiam 
Lofliariensiam  in  comitis  Rotgarii  potestatem  venere,  qoi  Laudunum  adduxit 

6.  Continuator  Reginonis  eumque  secutus,  emendato  tamen  anno, 
noster  annalista  scribont,  Carolom  ipsom  ori  perjoro  Roberti  ita  lanceam 
infixisse,  nt  diffissa  lingoa,  cerrids  posteriora  penetraret.  Sed  nihil  tale 
tn  Gallicis  scriptoribos  reperio :  neqne  nostro  credo,  mnlta  millia  ntrinqne 


Digitized  by 


Google 


996     ^  ANNALES   IMPERII 

JL.I9I.  ctesa  aMflionMli;  iieqae  eifm  IMertu  yke^  temimmtf  et  Carolif 
▼eBent  expedita  mama.  Ademarus,  Lemovicoisis  chroniei  avtor,  elti 
param  tatns,  quaedam  tamen  singnlaria  habet:  atqae  inter  alia,  Fnlbertvm 
comitem  Caroli  signiferam  Aiisse.  Hnic,  veniente  Roberto,  inclamasse 
Garolnm :  Cave,  Fulbm-te.  Falbertom,  diyise  per  mediam  cerebro,  RoberUm 
occidisse.  Inde  snperesse  proverbiam :  Care,  Fvl^/^.  Diem  praelii  17. 
Kal.  Jal.  habet  chronicon  breve  tomo  III.  Qoercetani  cnm  aliis.  Sed  idem 
valde  fallitar,  cam  Henricam  Saxonam  regem  Carolo  affaisse  Cradit  Sige- 
hertaSy  Witikindam  Corbejensem  secntas,  post  Saessionensem  victoriam 
Henrici  opem  implorasse,  seqae  et  Franciam  ei  snbmisisse,  et  in  pign« 
aflMris  foederisqae  perpetai  mannm  pretiosi  martyris  Dionysiii  aaro  gem- 
misqae  inclnsam,  misisse  prodit  Caetera  concesserim;  snbmissionem 
factam  non  credo.  Galloram  chronica,  sed  pleraqoe  omnili,  si  Frodoardom 
demas,  a  rebns  gestis  remota,  passim  erroresimmanes  historiae  aspergont 
Ademaras  et  chronicon  S.  Maxentii  a  Labbeo  editnm,  et  fragmentom 
historiae  Aqnitanicae  tomo  II.  Qnercetani,  et  aator  vitae  S.  Genalfi,  qoem 
idem  edidit  Qaercetanns,  Ottonis  Magni  aaxiKo  Carolam  asam  fabalantor. 
Hi  bini  scriptores  com  Ademaro  etiam  addnnt,  Carolam  victorem  extitisse, 
et  oocisi  filio  Hogoai  dacatam  concessisse. 

7.  Roberti  tam  brevi  in  regno  rara  sont  diplomata.  Unam,  qaod 
Doabletias  edidit,  25.  Janaar.  anno  regni  primo  indict  11.  abbatiae  San- 
dionysianae  datnm,  Labbens  ad  hunc  Robertam  refert.  Et  fateor,  coni 
omnia  propemodom  et  in  posteriorem  Hogonis  Capeli  filiam  cadere  pos- 
sint,  hoic  tamen  magis  convenire.  Nam  etsi  8.  Kal.  Febr.  indict.  ondecima 
in  annam  primum  otriasqae  Roberti  incidat,  et  posterior  etiam  Abbonena 
archicancellariom  habnisse  dici  possit;  nescio  tamen,  an  et  posteriori 
foerit  simol  notarias  ReginaldoS)  qoi  in  diplomate  Roberti  pariter  prioris 
et  successorls  Rodalfi  vice  Abbonis  scriptaram  recognorit  Praeterea, 
qaae  Sandionysianum  hoc  diploma  de  hostibus  et  spe  victoriae  habe^ 
nescio  an  a  posteriore  Roberto  apte  dici  possint 

8.  Mira  hic  nascitnr  perplexitas  in  Roberti  regis,  Rodolfi,  ejos  snc- 
cessoris,  et  Heriberti  Yeromandui  propinqaitatibus  per  coajogia  involntis. 
Rndolfos  rex  Emmam,  Roberti  regis  filiam,  in  matrimonio  haboit,  Hagon^ 
Magni  sororem,  ita  diserte  Glaber  Radolfus.  Ita  etiam  reperioriam  pri- 
▼ilegioram  S.  Mariini  Taronensis,  ubi  dicitor  Perulfi  villam  com  aliis  locis 
ad  vitam  precario  more  datam  Immae  reginae,  filiae  Roberti  regis  et 
iorori  Hagonis,  qoi  scilicet  abbatiam  Turonensem  tenebant.  At  vicissim 
Hago  Magnus  sive  Albus  Roberto  natus  scribitur  ex  filia  ducis  Burgondiae, 
atque  inde  haereditario  Jure  Bargondiam  petiisse  et  tandem  filio  obtinn- 
isse.  Ita  Albericus  ex  Guidone  de  Bazochis.  In  eo  tamen  errat  Albericns 
vel  Guido,  quod  hanc  Roberii  nxorem  filiam  facit  Hugonis  Burgundiae 
dncis,  quem  ipse  Cappatum  vocat,  Frodoardus  Mgrum,  fratrem  Rndolfi 
Galliaram  regis,  sed  ejus  potius  soror  fuit,  filia  ducis  Richardi;  nam 
ambo  Hugones,  Albus  et  Niger,  fere  aequales  fuere,  nec  alter  esse  potuit 
alterius  avus.  Et  extincto  Rudolfo  rege,  statim  Hago  Albus  Nigro  familiae 
herciscundae  controversiam  movit  Jore  materno.    Itaqpe  Frodoardos  ad 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  887 

a.  D.  936,  4110  Rittloiriis  olmt:  Hugo,  mqvil,  fiHus  Roherti  (Albiis)  etm  A.923. 
BmifonefiHoMickardiifiign^^iimsaBurffundiafPacmfacU^  ErgoEmmA 
Rndolfo  iiiipta  scribitar,  et  Umen  ex  Rndolii  sorore  Hogo  Albos  Emmao 
frater  natns  erat. 

9.  Sed  ecce  tibi  aKam  nodom  non  minas  implioatum.  Hogo  Albva 
hiit  aYuncnlus  liberorom  Heriberti  II.  Yeromandoi;  ita  diserte  Frodoardni 
ad  a.  D.  946,  qni  etiam  eosdem  Hago&is  nepotes  appeHat,  «t  a.  D.  943 ; 
ei  fiiit  sane  emditus  autor  proprietatisque  verborum  serrans,  et  bos  ptin^ 
cipes  notissimos  babuit,  ipsisque  notas  fnit.  Sl  Wltikindns  H^nen 
Heriberti  filium  (Reniis  obtrosum  archiepiscopum)  Tocat  nepotem  Hu- 
gonis.  Eadem  habent  Sigebertus  ad  a.  D.  949,  Albericus  ad  a.  D.  ^20. 
924.  990.  £t  liberos  Heriberti  Odenem  Hngonemqne  nomina  ex  fanUlia 
matris  traxisse  apparet.  Et  tamen  Robertus  rex,  pater  HugoniSy  habiiit 
in  matrimonio  sororem  Heriberti,  filiae  suae  marili.  Nam  ita  Aimoinus 
lib.  5:  Habebat,  inquit,  RobBrtm  sororemEeriberti,  de  qua  natus  esl  Hu§o 
Magnus.  Eadem  habent  chronicon  S.  Petri  Vivi  Senonensis  a  Dacherio 
editom  et  Guilielmus  Gemeticensis  et  Hugo  Floriacensis,  et  his  vetustius 
fragmentum  de  destructione  Corbejae  a  Buccetio  productum,  cujus  verba 
snnt,  Carolum  Pium  (id  est  Simplicem)  occidisse  Robertumy  qui  uxorem 
babebat  sororem  Heriberti  do  Perrona. 

10.  Hic  varias  in  partes  scissi  sunt  autores.  Aiteram  Roberti  Bur- 
gnndicam  necessitudinem  negat  Buccetius,  alteram  Yefomanduam  ChifJIe^ 
tins,  nos  ntramque  dnplicem  facimus.  Nam  Buccetips  Hugoais  matren 
Burgnndam,  Jus  Hugonis  Albi  in  Burgundos  maternum  impugnat,  contra 
testimonium  Guidonis  et  Alberici  et  contra  consequen^m  ductam  ex 
Frodoardo.  Idem  nixns  quodam  chronioo  S.  Martini  Turonensis  inedito 
Hildebrandam  sororem,  non  filiamRoberti  regis  Heriberto  copnlat;  contra 
proprietatem  yerboram  Frodoardi.  De  liberis  Roberti  Fortis  aliquid  dixi^ 
mus  ad  a.  D.  866.  Chiffletius  hoe  Heriberti  matrimoninm  omnino  rejiciti 
dnplicem  Hugonis  et  Heriberti  propinquitatem  inconsistentem  Judica^is ; 
Pagins  Hugonem  Album  voluit  noa  Roberto  rege^  sed  Odone  ctjus  fratre 
natam,  contra  tot  expressa  Frodoardi  loca;  ubinnnc  Albus,  nunc  Roberti  filius 
appellatur.  Sammarthanipntant  Heribertum  bis  maritum ;  alias  incestum 
coinaissnm,  aut  dispensationem  (sed  tunc  insolitam)  intervenisse  debuisso. 

11.  Omnibus  expensis,  in  sententiam  veni,  qua  solvitur  hoc  aenigma 
genealogicum,  etvetemm  testimoniis  remmque  ipsarum  eventibus  satisfit, 
Dicendnm  est  ergo,  binas  uxores  Robertom  habuisse,  Hugonemque  AJbum 
et  nxorem  Heriberti  II.  ex  sorore  Rudolfi  regis,  Emmam  autem  uxorem 
hqfns  Rudolfi  ex  sorore  Heriberti  suscepisse.  Apud  Sammarthanos 
quatnor  nomina  nxoris  affemntur,  Beatrix,  Berta,  Adelais,  Hildebranda; 
sed  Beatrix  certa  est  mater  Hugonis  Albi  ex  charta  S.  Martini  Turo- 
nensis,  ubi  Hugo  pro  eleemosyna  domini  genitoris  Roberti  regis  ot 
genetricis  dominae  Beatricis  loca  quaedam  allodii  sui  ex  materna  hae- 
reditate,  sita  in  pago  Bitoricensi  et  Turonico,  S.  Martino  tribuit.  Beatri^ 
cem  ego  Burgundicam  Judico,  sororem  Rudolfi  Galliae  regis,  Hugonis 
Nigri  et  Bosonis  comitis  Victoriaci,  et  hinc  Hugonem  Jure  matris  partcn^ 

▲  ■■4LKt  IMrilll  TOM.  U.  22  ^  T 

Digitized  by  VjOOQIC 


m  ANNALES  IHPERII     . 

kmWL  BwfVi^cae  regioaig,  extliicto  Rudolfo,  obtiMVigsa.  Altan  Roberti  mi 
iertt,  aot  qnocoiqao  alio  aoBiao,  Yoromndaa  fiiity  soror  Horibertiy  oi 
TidMin  filiaai  ex  BnrgvBda  aatam,  HogoBis  Albi  germaaafli  copolaTil,  it 
Rodolfo  Borgondo  natam  ex  soroi^e  Heriberti ;  rara  replicatioiiey  el  «t  nc 
dkam,  decossatioae  coiaobiorom.  Itaqoe  simol  ejosdem  Roberti  coi^ 
Aiit  amita,  fllios  aToicolos  liberorom  Ueriberti ;  rorsosqoe  ejosdem  Roberti 
coajox  fUt  soror,  fiiia  cob|qx  Rodolfi  regis.  BroTissime:  Robertos  tan 
Rodolfi  qoam  Heriberti  simol  et  sororios  et  socer  foit.  Sed  totam  rea 
ii  tabola  ocolis  sobjicere  operae  pretiom  est: 

Ricbardos  dox  Borgoidiae.  Rctertos        Heribertos  I.  Veromaa- 

^^^  Fortis.  doDs. 

Hogo 
Niger. 


Liberi  HeriberU  H 

12.  Garolos  a  Lotbariensibos  post  pradiom  desertos,  Heribertom 
cofliitemy  Seolfom  arcbiepiscopom,  aliosqoe  regni  proceres  solicitat  fro- 
stra.  Hli  Rodolfom  ex  Borgnndia  ad  sceptrom  vocant.  Aimoinos  credi^ 
Heribertoffl  perfidiae  odio  rejectom ;  Hogoni  Roberti  regis  filio  Cqoi  Tnlge 
Magnos  dicitor,  credo  a  statora,  Frodoardo  Albos  aliqoando)  adolescentiam 
obstitissOy  plures  potant.  At  Glaber  ex  Emma  sorore  qoaesisse  scribil, 
firatrem  an  conjogein  regem  mallet:  illa  respondit,  mariti  honorem  magis 
ad  se  pertinere.  Carolos  Ragenoldom  prinoipem  Normannorom  L%eri 
tncnbantem  ciet.  Adest  Rndolftes,  et  ad  Isaram  castra  locat,  ne  Normaini 
copias  com  Garolo  coqjongere  possint  Garolos  consiliorom  irritos,  se 
trans  Mosam  recipit.  Rodolfos  apod  Snessiones  in  monasterio  S.  Medardi 
rex  constitoitur  3.  Idos  Jolii,  nt  habet  chronicon  breTO  apod  Qoercetanom 
et  Odorannos,  dominica  scilicet  die.  Addit  hic,  onctom  a  Waltero  epi- 
Scopo  Soessionensi ;  absentene  an  dobitante  Senlfo,  haod  constat.  Sed 
Abbo  tonc  Soessionensibns  praefoit,  et  inter  Abbonem  ac  Seolfom  afliblfit 
Labbeos.  Hogo  FlaTiniacensis  addit,  Borgondiae  soperioris  regimea  Bo- 
soni,  inferioris  Hogoni,  qnem  Gapitonem  cognominabant,  firatribas  regfs, 
datom.  Qoibosdam  dicitor  Hogo  Niger.  Porro  Abbo  Rodolfi  et  antea,  nt 
Tidetor,  etiam  Roberti  archicapellanom  egit.  Praeceptam  S.  Benigno 
DiTionensi  datom  est  3.  KaL  JuL  ind,  i5.  anno  quarto  Rudolfi;  Raynardms 
dd  vicem  Abbonis  ponHficis  recognomt.  Et  aliod  datum  S.  Marthto  7W- 
ronensi  2.  KaL  ApriL  anno  Rodulfi  octavo;  Robertus  notarius  ad  vicem 
Mbonis  praesutls  nee  non  archieancetlarii  recognovit, 

13.  Heriberios,  fraodom  artifex,  Bemardnm  comitem  SylTanectensm 
consobrinnm,  Pipini  filium,  aliosque  legatos  doli  inscios  ad  Garolun 
miltity  opem  fidemque  per  sacramenta  pollicefur.  Rex  ad  Heribertom 
com  pincis  proficiscitur,  qni  eom  in  castello  S.  Qointini  ad  Somam  hcmo- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRIT  330 

rifice  sofldpit  i  Mi  mox  soeils  renifssls,  niidtti  ttwie  capHtm  fii  Mstelliin  A»  tfiS. 
Tkeoderid,  nHiiiltionem  stiam  td  Matronam,  mtUit.    Ipse  ad  Rtdolfiim  Itt 
Bvgmidlam  contendit. 

14.  Seolftis  synodnm  snae  proylnciae  habet,  ii  qna  Abbo  Snessio^ 
iiensis,  Adelelmvs  Landniensis,  Stephanns  Gameraeensis,  AdelelmM 
Sylraaectensis,  Airardas  ffoviomensis  episcopi  cam  caeteromm  legatft 
coBTenere:  et  peenfteiilia  fllis  t^jancta  est,  qni  praelio  Saessionico  iater'* 
fvfstiest,  ut  tribns  qnadragesimfs  per  tres  annos  secimda,  quarta  et  sextt 
ferit  ptne,  stle,  tqiia  sint  contenti;  slmiliter  qnindecim  diebns  antenati^ 
TfUtem  S.  Johannis  baptistae,  et  totidem  anfe  HatlTitatem  Domlnf  SalTt-» 
toris,  et  omnl  flerla  sexta  per  tofnm  annnm :  nisi  redemerlnt,  ant  festiyitas 
celebris  In  eam  diem  fneiderit,  ant  ipsi  Infirmif ate  vel  militit  detfileantor. 
Ottfdam  htnc  synodnm  in  annom  seqnentem  differnnt.  Non  absnrdom  es^ 
elltm  Josfissima  arma  saera  quadam  eensora  gravari ;  quia  raro  inneoois 
mtttibos  portqne  mente  tractantur.  Heriberf us  captom  regem  nec  liberare, 
iiec  Rudolfo  tradere  yoloit,  ol  quodammodo  arbiter  regni  baberetur. 

15.  Interea  Ragenoldns,  ascitls  etiam  Rotomago  popnlaribos,  regtottelt 
Irais  Isaram  vastat,  Heriberti  mililes  per  castella  dispersf,  in  Normannet 
armontor,  Rodolfttm  Rotgeri  prirignnm  et  Ingobrannom  comites  slbf  ad** 
Jungant^  praedam  ingentem  hostibns  el  captivos  mille  extorqoent.  Rage^* 
tioldos,  vindictam  somturus,  pagnm  Atrebatensem  popolatur;  sed  obvlos 
ei  comes  Adalelmos,  sexcentos  hostiom  sternit.  Ragenoldus  sese  ad 
■inBfmenta  recipit,  et  inde  excursiones  facit  Itaque  Rndolfus  Borgundit 
ifemm  exdtns,  Compendium  venil  ad  Isaram  sitomy  et  cum  Seolfo  el 
lierfberto  in  NormannoSy  circa  Reltovacom  praedas  agentes,  teidft: 
qolB,  Iransmisso  Itta  amne,  vices  redditoros  hostiboS;  regionem  dodom 
Nermannis  concessam  invadft.  Et  poenas  ab  Inlldis  exegiseet,  nisi  Lotha-* 
rfeiiifom  legtti  venfssent,  se  sutqoe  sobdere  spotdentiim.  Ittqoe  Hogoie 
el  Heriberto  toendae  Franciae  relictiS;  ad  Mosomom  Lothariensibos  oc-* 
corrit.  Interim  Etema  oxor  Remis  regina  sacrator.  Rodolfus  a  plorimlt 
Lothariensfom  receptos,  rogato  Wigerici  Metensiom  episcopi  castellom 
Tabemtmm  fn  pago  Elisatfo  obsidet,  credo,  qood  itde  epfscopi  ditionet 
fBK^gltrentor.  Ibi  rex  totom  pene  aotomnom  contrivit.  Tandem  praesf^ 
ditrif  Germanf,  expedato  fhMtra  Henrici  aoxilio,  datis  obsidibos  deditionem 
spoBdeet  Rodolfbs  Laodonom  ad  uxorem  redit.  Normanni  de  paoe  tractant, 
sed  lermm  tmpltm  trtns  Seqoanam  sibi  dari  petont.  Obsides  deiode  regf 
LtBdBBom  mittont,  et  inducias  in  mediom  Majum  tnni  sequentis  tedpioBt 

16.  At  Henrieos  rex  t  Giselberto  comite  et  Rotgario  Trevimram 
praesrie  fnvitator.  Nondom  enim  hi  Rudolfo  se  snbdiderant,  quod  Bola^ 
Fredeardus;  ot  slmol  indioare  videatur,  postea  caeteroram  exemplom  se« 
CBlos.  Certe  biennio  post  Henricos  Giselberti  castellom  obsedit^  None 
IsByBeBle  Jam  bfeme,  transmisfso  fluvio,  agros  inter  Rhenum  et  Mos^tm 
vtslal,  trmenta  abigit,  captivos  abdudt.  Sed  cum  Rtdolfom  ingentem 
exerdtm  contrahere  intellexfsset,  rebus  nondom  satis  firmatfs  in  mgnum 
sese  soom  reefpit,  com  indocias  fn  Kalendas  Octobris  anni  seqoeBlis 
eoBcesefsset    Selos  Otto  comes  ex  hfs,  qui  Rodolfo  fidem  dederanl,  ad 

22*gt^edbyGoogIe 


340  ANNALBS    IHPERII 

A.  121.  Uetficiini  defeclt.  Riiic  Moaiii «  Boeome  Ri4olli  tegis  fr«tre  oecisi  fiKm 
fvlait  Suie  ea  caede  a  Rndolfo  «Tefein  apparel,  el  aano  seqvate 
com  Bosoae  conflictaliis  est,  et  eQDdeai  esse  credo,  qnem  Otto  M.  addictia 
Gemaiiae  Jadicaas,  Lotkarieisibiis  praeleett  a.D. 940.  Std  car  dvbites, 
m  Riaiiii  filias  fiierit,  dica»  ad  a.J).  929;^^eii  sialuB.  Wigeiicis 
episcopiis  casteUiim  Tabemanim  iit  obtiaHit»  erertit.  Dado  VirdoaeasiBm 
episcopas  obit.  Hogo  a  Rtdolfo  soccessor  desi^wtor,  et  a  Sealfo  Remis 
ad  saeerdotii  gradum  promoyetor.  Std  episcopato  Bon  est  potitos^  qaod 
Rotgeros  ipsios  metropoiitanos  Henrico  layeret:  qoi  bienoio  post  melie- 
libos  aospiciis  reversos,  regnom  Lothaiiense  obtinoit. 

17.  Longom  foerit,  errores  scriptmm  moltis  perstringere.  Witi- 
kindos  ipse  noster,  rerom  Gallicaiom  haodp eritissimos,  credidit,  Robertom 
regem  Odoais  filiom  ftiisse,  qoi  Irater  erat;  et€arolom  noa  ab  Ueriberto, 
sed  ab  Hogone  Roberti  filio  captom.  Cbronicon  breve  Qoercetani  p«ta% 
Garolom  captom  Rodolfo,  qoem  olim  de  sacro  fente  snsceperat,  regAan 
concessisse.  Ghronicon  qooddam  ValciodofeDsis  monasterii,  ab  Eilberto^ 
•tafont,  comite  fondati,  a  Dacberio  editam,-de  4ota  re  miramMbis  fabo- 
lam  narrat.  S.  Eligios  episcopos  Josso  Gotarii  regismenile  polcherrimwm 
Buno  soa  paraverat,  cojos  in  medio  beryllos  mira^e  inscolptam  osttt- 
debat  Sosannam,  a  maiis  JadicibQSio  crimea  Yocatam.  •  Id  monile  Eilbertos 
lye,  Heriberti  firater,  canonico  coidam  Metensi  pignos  dederat,  pro  pretio 
eqoi  praestantissimi  exsolvendo.  Clericos  deinde  pignos  datom  &egat: 
Eilbertos  Metas  obsidet,  ecclesiam  incendit,  pignos  recoperat.  Ideo  a 
rege  impetitor,  sed  praelio  commisso,  rex  ab  Eilberto  et  Heiiberto  capitar. 
Nogae  I  Fondatorem  monasterii  Eilbertom  nemo  inter  Yeromandoos  Qorit ; 
et  aotor  chronici  aliam  longe  genealogiam  texit,  qoam  qoae  Veromanduis 
eeBgroat  Hanc  dosit  ab  Aimerico  comite  Narbonensi,  coi  oxor  ErmeB- 
gardis,  soror  Bonifacii-oiagni  de  Papia  principis.  Aimerico  filios  Warinos 
eomes  de  Asclovia.  Hoic  Boyo,  dictos  Sine  barba;  hoic  Ebroinos  comes, 
coi  ex  oxore  Berta,  Widenci  et  ETae  filia,  nati  Eilbertos  fondator  mo- 
■asterii,  Uddo  comes  de  Roix,  Heribertos  comes  de  S.  Qointino,  Gerardos 
comes  de  Odenarda,  Boso^t  Witeros  comes,  Marqoardos  episcopos.  Haec 
ucribere  placoit,  qoia  aliqoid  iis  veri  inesse  potest:  sed  ad  VoromaBdiios 
Blhil.    De  hoc  Eilberto  et  ejos  famitia  pHira  infnu 

18.  In  Italia  hominom  animi  de  more  circomagebantur.  Loitpnuidos 
hoc  partim  gentis,  partim  novi  regis  mobilitati  ascribit,  coi  ona  media 
^M  parte  placoerit,  qood  altera  displicoerat.  Ita  multi  ad  Berengarium 
rediere,  vires  reparantem.  Wido,  civitatis  Placentinae  episcepos,  inter 
iatiBMS  Rodolfi  consiliarios  anno  soperiore  habebatar :  nonc  iterom  Beren- 
gario  favebat  Itaqoe  belii  theatram  in  sua  dioecesi  aperoit.  Ooncorritor 
ad  Florentiolam,  doodecimo  a  Placentia  lapide,  qoarto  Kal.  AogostL  Si* 
goniw  Fidentiolam  vocat:  Berengarios  et  Rodolfos  soos  voce,  buuui, 
exemplo  animabaBt.  Tandem  victoria  ad  Berengarium  inclinare  videbator, 
et  Berengariani  passim  laxatis  ordinibus  spolia  colligebant;  cum  ecce 
BoBifacios  Gariardusqae  comites  com  recentibus  copiis  in  ipso  temporis 
ariiaolo,  ex  iosidiis  coorU,  sopervenere.    Ila  versa  vice  Berengariani 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IMPERII  341 

disjecli,  victoriam  e  maaibus  amiswe.  Magna  eornm  strages  facta  est,  A*  923. 
Bonifacio  nulli  parcente;  cam  Gariardus  mitior,  fngientes  hasta  versa 
qnam  ferro  percutere  mallet.  Berengarius  notum  Veronae  latibulnm  re- 
peliiC.  Taatam  tuno  caedem  editam  Luitprandus  scribit,  ut  sno  quoqne 
tempore  magna  inde  militum  raritas  haberetnr.  Milites  interpretor  eque- 
fltris  ordinis  viros,  non  minus  factos  ad  arma,  qaam  natos.  Frodoardus 
\ameD,  nonnisi  mille  et  quingentos  yiros  cecidisse  memorfae  prodidH, 
ciii  libens  credo« 

19.  Gonstantinns  Porphyrogemieta,  etsi  imperator  et  contemporaneus/ 
tanen  derebos  Italicis  parum  congmentia  prodere  solet  Is  cap.  24.  libri 
de  administrando  imperio,  notante  Hadriano  Yalesio,  pugnatum  semel 
atque  itemm  scribit;  priore  praelio  victum  Rudolfnm,  posteriore  vicisse: 
desertam  a  suis  Berengarium,  cum  nec  fugae  copia  esset,  abjectis  insig-*- 
aiis,  mediainterequorumcadaYeraprocubuiS8e,etneagnosceretur,  corpus 
scnto  texisse.  Quidam  ex  Rudotfi  militibus  Jacentis  pedem,  qui  Intectus 
tpparebaty  hasta  popugit;  cumqne  nihil  moTeri  corpus  Tidisset,  mortuum 
ratos  discessit.  Nocte  Berengarius  ex  media  strage  se  snbducit,  repara- 
tisqne  Tlribus  Rudolfiim  acie  yincit.  Ita  denique  pacem  cum  eo  facit,  nt, 
dlTisa  regione,  superior  tamen  Berengarins  haberetnr.  Quae  omnia  erronea 
snnt;  yidentnrque  Widonis  et  Rudoifi  gesta  conlnsa. 

20.  Bonifacio  Rudolfus  sororem  Waldradam  in  matrimonium  dederat, 
camitt  poteatissnno;  quem  Luitprandns  suo  tempore  Gamerinorum  et  Spo^ 
letiBom  marobionem  extitisse,  Waldradam  antem  forma  et  moribus 
htadatlssimam  eti^  superfnisse  scribit.  Regem  Hugonem  Spoletinos  filio 
Httberto  regendos  [commisisse  *],  infra  intelli^emns,  sed  Bonifado  defdnctOy 
cnjns  filiam  dnxerat.  Bonifacio  patrem  Hubaldumy  marchionem  et  ipsnm 
Cameriaomm  et  Spoletinoram  snpra  assignarat.  Rudolfus  post  yictoriam 
Tidnnm  triumphans  ingreditnr;  cumque  Jam  omnia  ili  potestate  haberet, 
bona  eum  yolnntate  Italicomm  proceram  Burgnndiam  suam  revisit.  ii 
sane  anno  sequente  cnm  Hnngaris  irrampentibus  illic  certandum  ei  fdit; 
Sigoiiiiis  discedentem  Spoletinos  Bonifticio  credidisse  scribit:  sed  hoc 
ex  ingenio.  Nam  quantnm  ex  Luitprando  intelligi  potest,  serius  eam 
dignitatem  obtinuit,  cum  pater  hactenus  snperstes  esset.  Saraceni  tonc 
Alpes  infestas  habentes,  ex  Fraxineto,  opinor,  mnltos  Anglos  limina  S. 
Pelri  orationis  cansa  petentes  tracidant. 

21.  Berengarius  imperator  augustns  (nf  se  ipse  appellat),  exorante 
Anna  dilecta  co^juge  regnique  consorte,  Docale  curtem  Juris  regni  sni, 
de  comitatn  Genetensi,  et  duas  massaritias  de  sculdasia  Bellonensi,  Al- 
moni  episcopo  Bellunensi  concedit.  Hermenfridus  cancellarius  imperiati 
Jussione  reeognotn.  Data  e$i  donaHo  anno  donmicae  incamationis  92Sy 
ftgni  vero  d,  Berengarii  pOssimi  imperatoris  28,  imperii  autem  sui  S\ 
indici.  12.  Actum  Veronae.  Diploma  integram  habetur  in  Bellunensibus 
episcopis  apud  Ughellnm  tom.  5.  Anna  conjux  Bertilae  successerat,  quae 
quod^,  nescio  cujus  Circes  dementata  incantamentis,  infida  marito  facta 
^et,  Toneno  hausto  interiit. 

*)  •  iMkm.  9mistmm  M.  Ktkmrim.       «^)  can  Bckari. 


Digitized  by 


Google 


342  ANNALBS  IMPSRII 

4.123.  Primum  fuia  satk  eottfms,  perOun  tmmii$ 

Sedf  pasiquam  kauiiura  ul  immica  kortamina  Grcm, 
ui  habei  poeU  Bereigariiios. 

22.  Hoc  aimo  etiam,  seciindaiii  coitiiiaatoreii  Regiiioiis,  pretiMie- 
gi««f  tkesannie  saagiiiBis  Domini  ad  Aogiae  DiviUs  moBasteriu  deUtee 
est  sexto  Id.  No?eiiib.,  sed  at  bieBoio  abhtiic  docebimas,  imrsas  UdeBUG 
abUtos^  et  toBc  demam  coBcessos  est.  Addit  aBBalisU  oosUr,  forte  cx 
UugUe  DoBiiBi  floxisse,  ia  qoa  secoBdo  a  Jodaels  priora  passas  est  Nec 
UepU  est  coi^ectora,  talisqoe  Eiobeccae  U  ecclesia  S.  Alexasdri  habe- 
bator;  qoam  ab  Eniesto  Aogosto  mariti  fratre  impetratam  BeaedicU 
PalatUa,  a  JohaBBO  Friderico  doce  BnmsyiceBsi  vidoa,  secom  U  Galliai 
tolit,  et  Parisiis  spUodido  loco  coUocaTit.  VeUs  schedola  lipsaBO  addiU, 
liaec  verba  habebat :  Hic  mi  san^iuis  Domim  inOmaiuM  popuio  fyno.  IflUf» 
OBim  coofixa  Beryti  U  PhoeBicU  seo  Tyriorom  regiooe  saBgoioem  fvdisse 
fertor,  qood  etiam  SigeberUs  hoc  loco  anootat.  CaeUrom  totam  bisto- 
rioUm  illati  U  Aogiam  saogoinis  donuBici,  alia  memorabilU  complexaa, 
dabimos  ad  a.  D.  925.  sob  fioem.  Haicho  abbas  Foldeosis  obiit  4.  KaL 
JoB.  Soccessit  Hildibertos,  postea  archiepiscopos  MogBBtUos.  lU  Kegi- 
IobU  coBtUoator  et  Becrologiom  FoIdeBse.  Obiit  etiam  HessU  coAei^ 
Foldeosibos  ob  beoeUcU  celebratos,  7.  Kal.  Octob. 

23.  DiploBia  Caroli,  qoo  Theoderico  fideli  soo  Egmoodam  coBcediC, 
amplios  differri  Bon  potest.  ExUt  apod  JohaBoem  de  Leidis,  mide  MiraMA 
U  Botjtia  ecclesiarom  Belgii  repetiit;  sed  soppletU  ootU  chronologicU 
exUt  ^  U  opere  de  principibos  UoUaBdiae,  qood  Scriverii  cora  editnai 
titalas  habet.  Miraeos  ait  daCom  a.  D.  913.  Sed  qoia  U  eo  Rotfefi 
archiepUcopi  mentio  est,  qoi  tonc  BOBdom  sedebat,  mendom  Uesse  opor- 
Ut;  legendom  923,  ot  mox  magfs  patebit.  Sic  ergo  habet:  Caroiu$divinm 
propiiianie  clmenHa  rex  Francorum.  Adiens  praesenOam  solii  nosiri 
Eagano  venerabiHs  comes,  espeHit  a  nostra  mansueiudinej  4ari  cuidam 
fideH  nosiro^  nomine  Theoderico^  piasdam  res^  ecciesiam  videHcei  Eeo» 
mmnde  cum  omnibus  ad  eam  jure  pertinentibus^  a  ioco,  qui  didiur  Zui^ 
thordeskage  usque  ad  Fortrapa  et  Einnem,  Cvjus  peHHonem  benigna 
eusdpienies,  eoncedimus  praefaio  fideh  nostro  haec  omnia  es  iniegro^ 
cum  maneipaSj  quaesiiis  ei  acquirendiSj  P^^idis,  sytvie,  aquis  sive  aquarum 
deeursibus.  Siqnum  CaroH  qtoriosissimi  regis.  Eagano  notarius  ad  vicem 
Eoigeri  arckiepiscopi  summique  cancettarii  recognovL  Daium  a.  D.  923. 
i7.  Eat,  Jui.  Caeterae  noUe  ex  codicibos  ita  soppIenUr :  indid.  ii.  auno 
30.  regnanie  domino  Earoto  rege,  redinieqrante  25.  targiore  vero  kaere^ 
diiaie  indepta  ii.  Actum  Pladetia  vilta  fetidier  Amen.  lU  Fr.  Sweer^» 
tios  U  margUe  Johannem  Leidensem  correxit.  lU  et  U  opere  de  prin- 
dpibos  HoUandiae  Petri  Scriverii  cora  edito  habetor.  Nam  annos  923.  ex 
chronologicis  caeUris  notis  singolis  cooseqoitor.  Ut  necesse  sit  corroptom 
tsse  nomerom  863,  qoem  codices  qoidam  veteres  proferant.  Tempos  sU 
constiUtom  incidet  U  diem  praeluSoessionensis.  Itaqoe  oporUret  viiUm 
PUdeUam  prope  Soessiones  Uisse,  obi  Carolos  bovo  benefido  Tiram  ex 

*)  reeatim  ett  e^rr,  EeSmr4tu. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERIl  343 

LoUMurieui  regM  potenleiB,  eibi  ideleni,  HigaBOttifie  uiCMy  iuu-  Ju  9XL 
Reote  jm  pegM,  td  fortitndiBis  doeimeata  edeada  acceiderit 

24.    Heic  Theodoricam  esse  manifettiim  est,  a  q«o  comitom  Hol* 

lmA<liae  originet  petimtar.     Vanam  eaim  est,  qaod  volgo  ad  Garolm 

Cmlirmni  et  cobicttlariam  ^w  Tlieodericum  rem  refenuit.    Gomitem  rex 

Boia  ▼ocat;  credo,qnod  snperstet  esset  frater  mi^,  Waltgarios,  qoi  cemi- 

tmtoai  ndministrabat.  Ambo  adsant  pacto  Bonnensi  ex  parte  GarolL  Erat 

fiIi«BS  Gerolfi  comitis,  cni  in  coBiitata  proprio  inter  Rhennm  et  Snithardes- 

limgnBi  ^oaedam  AmalfttS  rex  coBcesserat  a.  D.  889,  obi  memorantnr. 

Pomtea  Theoderico  comiti  Gandensi  castellano,  filio,  nt  arbilror,  Wigmanni 

l^iUiiigatti,  snccessori  generoqae,  at  apparet,  Theoderici  HoIIandiae  comitis, 

LrotbBrius  rex  Ludovici  Transmarini  filias  forestam  Wasdae  dedit,  de  quo 

diceBius  ad  a.  D.  969. 

35.  FanUlia  Gerolfi  dia  cam  adrersaria  Megtegaadi  coUactata,  tandem 

im  Trisils  praevalait.  Haraldas  rex  Danonim  exal  a  Ladovico  Pio  benefi- 

cioaa  in  Frisia  acceperat^  orientali,  nt  opinor ;  videturqae  Abdagns,  qai  circa 

amAum  Domini  873.  habait,  Haraldi  filias  faisee.    Frater  aatem  Roricas 

•ccadeatalem  Frisiam  aal  ejas  partem  obtiniit,  Dorestado  b  Lothario 

AvisirBsio  in  beneficiam  accepto,  at  alios  Normannos  arceret.    Postea 

Godefridas  Danas  in  easdem  regiones  illectus  est,  Giselamqne  Lolhario 

maUm  in  matrimoniam  accepit.  Gerolfo  aaiico  atebatur,  sed  mex  oppres* 

8M  efl.    iBde  comites  leca  rexere*,  eC  praefectBra  paalalim  haereditaria 

haberi  coepit,  accedente  etiam  inarchionis  honore.    Nec  tantnm  nuper 

Ra^iBedos-  ee  nomine  oram  maritimam  contra  Normaonos  tuebalari  sed 

•tiaar  posr  biaa  fere  secBla  ex  BransviceBsi  regione  Henricas  Northeimias 

Friaaanm  marchio  appellatns  est.    HoltlBBdiae,  at  alicabi  scribitur,  sive 

HoHandiae  nomen,  a  sylvis  natnm,  qnae  nnnc  dlsparaere,  regionis  parti 

tBAden  haesit.  Etsi  snspicio  non  desit,  Hollandiam  dictam  terram  cavam, 

«lif  inosam  et  spoagiosam,  qnae  sab  pedibas  tremit.    £o  enim  sensu  vox 

apmd  Anglos  nsarpatar.  ^Hohl''  (kotJioy)  Germanis  cavam  est. 

26.  Udalricam  Aagastanam  episcopan^  sab  hqjus  BBBi  exitam  Hiltiao 
dotocio  ordiBatBm,  Pagias  beae  observavit  Nam  ex  biographo  ceatem- 
f  laaeo  (qaem  ipse  Gerardom  presbytemm  appellat,  qaod  Welseras,  ai 
fiOlor,  refiatavit)  habetar,  ia  festo  iBBoceatiam  paeroram  GOBsecratioaeai 
poffactam.  £a  vero  deminica  est  hoc  aano,  cni  Henaannas  BBmerom 
aerae  christiBaae  assigBat  924^  qaod  verom  est,  si  a  nativitate  Domiai 
inclioetnr.  £rat  Udalricns  ex  iiiastri  AllemaBBoram  prosapia,  patreHae* 
hM;  matre  Thetbirga.  Id  decas  Kyburgii  comites  saae  geati  veadicB- 
noil,  de  qaoram  stemmate,  quale  Welseras  ex  aatiqao  oedice  dedit,  iafra 
dicemos.  Matrem  additur  foisse  natam  dace  Saevoram.  WaaiBgam 
Udalricas  apad  Saagallenses  praeceptorem  habaerat.  Refert  biographos, 
a  cogaato  Borcardo  dace  regi  commendatam,sigBificata  aBtecessoris  Bmte : 
feg em,  cam  et  statnram  ejus  deceram  et  doctrioam  bob  valgarem  per« 
spexisset,  regio  eam  mora  ia  bmbbs  accepisse,  manereqoe  pontificattts 
boBorasse.  lade  reversos,  praeceptum  regis  Aogastam  attulit^  quod  coa* 
BaciBtie  secata  est.   Haec  aaBoiasse  operae  pretiom  est,  ot  iBteUigatar, 


Digitized  by 


Google 


344  ANNALES  IMPERII 

A.  IK3*  episoopalQS  Allemnme  non  ia  dacis,  sed  regis  potestale  fiiisse.  Bv- 
cardas  tameii  magnam  sibi  etiam  in  eeclesiasticam  ordinem  potestatea 
somebat;  inde  moltae  de  eo  qaerelae.  Jam  a  sex  annis  Aagiae  Diviti 
prope  ConstanUam  moiasterio  praeerat  Heribertas  (vel  ot  alii  Hiidebertvs) 
abbas,  cnm  Linthardas  a  dnce  introditar:  is  omnia  snsqae  deqae  Tertebat 
Qqi  restitere  intrnso  fratres,  in  exiliam  missi. 

ANNO  CHRISTI  924. 

Hangari  ln  SaxOBitm.  iBdaelte  cmii  ipsis  noreiniales.  —  Qaae  fferla,  nbi  rex.  — 
Rex  doraniU>«a  indneiis  oppida  mniiit  el  pririlegiia  omat.  —  Gastella  exKra  wbcs 
liand  probata.  ~  Do  patriciii  aen  militibof  oppidania,  et  de  mitttibafl  a^rariis.  — 
Libertates  et  privilegia  nrbicornm  panlatim  nata.  —  Gommercia,  mannficia  nrbilras 
attributa.  —  De  Jnre  braxandi  nrbinm.  —  Henricns  anbditos  In  armis  exercet, 
ferro  tefit.  —  Graris  armatnra  pedestris  et  eqnestris.  —  De  berewedae  et  ^9- 
radae  Jnre.  —  Tomamenla  non  snnt  ab  Henrlco  institnta»  sed  posteriora.  He 
Bixneri  igmentis.  ~  Leges  tornamentomm  potins  ad  Henricnm  YI.  refereBdae. 
—  Tornamenta  Tel  trojamina  dicta  a  flexn  eqni.  —  Et  in  seriis  et  in  ladia  aipnd 
bistoricos  et  poetas  reteres  magis  res  bastis  missilibus  qoam  cominns  acta  legi- 
tor.  —  Gonilctns  ia  qno  rir  Yiram  lancea  legit,  etsi  Yeteribns  non  plane  ignotos 
Aierit,  sero  tamen  et  secnlo  demnm  nndecimo  in  discipllnam  iTit.  —  Hastitad^ 
bi^nsmodi  tnnc  a  Gallis  coepta,  secnlo  seqnente  etiam  a  Germanis  nsnrpata.  — 
Unde  giostrare,  Jonster,  Jnsten.  —  Ob  casns  infelices  bi  Indi  ab  ecclesiasticis 
damnati.  Mnnc  mntato  armoram  genere  cessarant.  —  Arremi  Rndolftim  re^em 
agnoscnnt,  nondnm  PietaTi.  Hngo  de  Ylenna  post  Itallae  rex.  —  RndoUI  pax 
com  Bnrgnndis  (nbi  de  Ifaaassis  familia)  et  Normaanis.  —  GiseUiertos  Lotte- 
ringns  turbat.  Familia  Berengarii  regis  Italiae.  —  Budolfl  morbns.  Gonfliotw 
inter  Lotharingos.  Normannornm  bostilia.  —  Hungari  lUIiam  rastant,  Papiam 
ineendnnt.  —  Transeunt  in  Burgnndlam  et  Septimaniam.  —  Berengarins  interfi- 
dtnr.  —  Gaedes  ejns  a  Miloae  Yeronae  comlte  rindicatnr.  Fata  Berengarii.  ~ 
Milo  flt  marcbio.  Bx  eo  comites  S.  BOnifticii.  —  Rodolfus  Gnelflgena  Jaia  salat 
regnat  —  Proceram  mortes.  Pmesnles  Halberstadensis  et  Golonieasis.  —  Ogira 
nxor  Garoli  captivi  cum  fiUo  in  Angliam  ftagit.  Quis  tonc  ibi  rex.  —  Hearicas 
rex  Germaniae  nonc  sibi  Lotbariense  regnnm  Tindicat.  —  Dationes  diplomaCUBi« 
in  qnibos  anni  regni  Lothariensis.  —  Yidetnr  Henricns  prios  Goloniae,  qaam  ia 
toto  regno  Lothariensi  receptns.  —  Gonciliatio  tabnlaram. 

A.  924«  ^*  Hangaromm  iteram  tnrbo  erapit  Infestatam  Italiam  testimoniis 
constat:  Germaniam  etiam,  argamentis  disceremus,  si  continaatorReginonte 
deGceret,  qui  orientalem  Franciam  hoc  anno  vastatam  scribit  Neqie 
enim  diatias  differri  possant  initia  pactarnm  cam  Henrico  indactamm  no- 
yennaliam ;  qnibos  finitis,  recradaisse  barbaros  a.  D.  933.  ex  Frodoaido 
constat  Idem,  Henricam  in  Sarmataram  finibns  tota  aestate  corporis 
vaietadine  detentnm  haesisse,  scribit,  scilicet  limitis  curam  agentem; 
tametsi  volaticas  hostis  et  in  turmas  sparsus,  cui  flamina  oronia  perria 
essent,  statario  milite  coerceri  non  posset  De  qoo  ita  fere  Witikindns, 
cnjas  verba  etiam  annalista  noster  ad  hnnc  annnm  refert:  Cam  jam  ciYilia 
bella  cessarent,  scilicet  inter  Germanos,  iteram  Hangari  totam  Saxoniam 
percnrrentes,  passim  omnia  igne  et  caedibas  miscent,  oppida  corabnran^ 
agris  rastitatem  infernnt.  Rex  erat  in  praesidio  nrbis,  qaae  dicitur  Wer- 
laon;  nam  rndi  adhoc  militi  salatem  pnblicam  non  credebat  Contigit 
antem,  qaendam  ex  principibas  Hangarornm  capi.  Cam  anmm  pro  libe- 
raUone  ejus  offerretur,  rex  captivnm  sine  pretio  reddere  maloit,  e«  tamea 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IKPERIf  345 

^e,    vt  in  BOTem  annos  indociae*  essent.    Annaam  etiam  pensionem  &.  9S4, 
ictos,  indicia  adsnnt.     Fatetnr  eninv  Witikindas,  barbaroram  legatos, 
nitis  tadoeiis,  solita  monera  poposciise. 

2.    Oaae  nrbs  Werla,  non  satts^  constat.    Est  in  Westfalia  hijos 

tomiBis,  qaam  Meibomias  et  doctissiroos  episcopos  Ferdinandos  tnnc 

Bsessam  pntnt,  qnibos  nnper  assentitor  doctos  Goslariensiam  seriptor 

leiaeccios.  Et  sane  crebro  illic  postea  reges  egere,  obi  et  palatiom  anti- 

[viim  memorant;  hodie  nrbs  est  Juris  Goloniensis.     ffominatar^  et  aMa 

P^eria  in  Yenedis,  onde  principes  Obotritorom  de  Werla  et  Wenda  dicti: 

led  ean»,  cam  Transalbina  sit,  minos  ad  rem  facere  potes :  idem  objicias 

fei  WestfaKcae  trans  Visurgim,  qoasi  remotiori  ab  Hongaris  in  Ostfalos 

tngnientibas,  qaam  ot  fortissimos  rex  tam  longe  ab  hostiom  conspecto  in 

latebris  egisse  yideator.     £t  tamen  aliqois  sospicari  possit^  ad  Tires. 

centralieBdas  in  Westfaliam  se  recepisse,  imparem  dterioribns  toendis, 

cnm  Hongaros  tonc  nihil  Yisorgim  moratos  etiam  Herifordiense  monaste- 

rinm  deslroxisse  Gobelinos  referat,  qood  mox  ex  docomento  anni  D.  927. 

finnabjtar.     In  excerptis  Goslariensis  chronici  sapradicfi,  qaae  Gaspar 

Safittarios  ridit,  Werla  nominator  palatiom  vel  castellom  qooddam  regiam 

ad  Goslariam  sitom,  et  eo  addactom  regem  Hongaroram.    Et  constans 

apod  Goslarienses  fama  est,  Heineccio  fatente,  locom,  obi  nanc  Goslaria 

est,  Werlam  olim  Yocatam,  qoae  et  Spangenbergii  non  indiligentis  rerom 

Saxonicarom  observatoris  sententia  est,  fayetqoe  Specolom  Saxonicom, 

ibi  palatinm  regiom  a  Werlizia  yel  (ot  in  antiqois  qoibosdam  codiciboa 

legitor;)  a  Werlaha  in  Goslariam  (yidnam  epinor)  translatum  habetor. 

Frodoardos,  Henricom  morbo  impeditnm  in  Sarmatiae  filiibns  egisse,  8cri« 

bit,  qnod  Weriae  Venedieae  fayeret,  si  eoosqoe  tonc  progressi  faissent 

lostri.    Goslaria  Sarmatis,  id  est  Slaris,  yiciiier  est,  qoam  Westfalica 

Werla.   Ego  tamen  omnibos  expensis,  ad  hanc  inclino,  tonc  regibos  fre- 

qoentatam,  nnllo  pro  Goslaria  ab  anliqiitate  firmamento.  NecHangari  ad 

Herfyordiam  osqoe  propressi  miritom  abfoere.    Crediderim,  regem  ab 

iaproriso  hoste  in  Westfalia  depr^isom,  obyiam  eondi  et  colligendi 

exerdtas  spatiom  non  habnisse.    Aotor  Goslariensiom  excerptorom  ei 

Tidericos  Langios  yersibos  apod  Engelhasiom  seryatis,  Hongaricnm  prin- 

cipem  Werlae  capite  plexom,  non  recte  dixere.    Werlenses  comites  infra 

occorreit.  Saxones  gtganteae  molis  homines  Hiinos  yocant.  Id  Spangen* 

hergios  ad  has  Hangarorom  irroptiones  refert;  alii  ad  Attilam  et  antiqoi- 

ores  Germaniae  metos.    Et  potest  'alia  longe  nominis  origo  esse ;  nec 

statim   Hunebifrgom,   Hnnefeldam,  Hnnesrockam,  aliaqoe  id  genos  ab 

Homis  dicta  necesse  est. 

3.  At  rex  praesenli  me(o  liberatos,  ot  otio  concesso  recte  oteretor, 
id  moniendam  Saxoniam  reslitoendamqoe  disciplinam  militarem  animom 
idjedt.  Passim  erant  in  Saxonia  yillae  celebriores,  qoaedam  ab  antiqoo 
ex  sitos  commoditate  natae,  ot  Eresborgom,  Padebranna,  Sosatom,  Sca* 
liBga,  Oldensteda,  Bardewicom,  Magdeborgom :  qoaedam  debitae  fonda- 
tionibns  ecclesiarom  et  monasteriorom,  aot  etiam  palatiis  principom,  obi 
homines  conflnebant;  et  mercalas  fere  constitoebantor  io  iUatempora, 


Digitized  by 


Google 


34«  ANNALES   IMPEKII 

A.9I4*  <ivtta  fSMtaa  localis  stncti  deTotonim  hominaB  freqtteiliam  ttrmhehiL 
89d  si  mentana  fiaedam  castella  adimas^  qaale  ipsim  Ereairargvn;  laa 
olcoAqae  komiiiibas  abaodantia  serios  maiiri  eeepere.  Primtni  maritima 
qvaedam  coBira  Normaimos  nmiiibos  circomdaU  sont:  deiode  Uangans 
iofroentihns,  medirerranea  oppida  moris  claodi  eoepere.  Sed  qood  ulei 
temere  et  pro  cajosqoe  arbitrio  fiebat,  Henricns  certo  consilio  or^asriL 
Wilikindom  kic  audire  oportet,  qoi  pene  soios  nobis  kaec  prodeBtissimi 
pfftocipis  acta>  servavit  Primam,  inqoit,  ex  agrariis  miiitibns  ftoum 
qoemqoe  in  nrbes  tradoxit,  ot  caeteris  Ticinis  et  familiaribos  siiis  oete 
labitacola  exstroeret;  iBqoibos  fipQfafl^pars  tertiftservaretoryqoas-cMtMi 
semfaiaates  metentesqoe  colligebant.  Goncilnr,  ceaTontas,  conTiTia  m 
orbibos  ceiebrari  Jassit.  Addit  Gobelinos,  fofom  senim  veBaUom  et  taber^ 
■as  extra  orbes  yetoisse. 

^  Caeterom  Josso  regis  pratcipifafa  opera,  dTo  aectoqoe  i»  iuMnb 
BMBieidis  laberabator.  Yilia  aot  nolla  extra  orbes  ftaere  moenia.  Sic 
codicem  Dresdensem  et  exscriptorem  Ursbergensem  secotos  lego,  ot 
scalicet  mi^ore  OB»es  stodio  in  oppidis  maniendis  conniterentor,  qiiil»os 
solis  salotem  credere  possent.  Itaqae  casteiia  priTatorom  non  probalMui- 
tor,  qaae  et  in  bello  monimenta  poblica  orbesTO  praesidiariis  oodarenty 
et  in  pace  latrooam  receptacola  esseoi  Ditmaros  etiam  occastoiieB 
affert,  qoae  Henrico  bas  coras  iiyecit.  Aliqaando  (hoc  tpso  fortasse  aiuio) 
com  Hongaris  exigoa  mano  congressoro,  palsumqoe  in  vicinam  orbem 
Bicbinam  (nescio  qoam,  ex  recentioram  qoorandam  opiiliotte  Beicliliogam) 
cenfogisse;  oppidanoromqoe  fortitodine  servatum,  orbanoram  hoaumem 
operam  magis  aeslimare  coepisse,  qoam  volgo  a  provindalibos  fieri  solebat 

5.  Henricom  qoidam  non  inepte  Thesea  Saxonicom  dixere,  qoi 
Athenas  contractis  vicis  orbem  fecit;  et  mirum  est,  plura  monita  loca 
Slavis,  qoam  Saxonibos  olim  iulsse.  In  soperiore  Germania  crebriora  et 
antiqolora  oppida  moeniaqoe  erant  Ad  Rhenom  et  Danubiom  sapeterairt 
eoloniae  qoaedam  Romanorom.  Schidinga  jam  bello  inter  Francos  Tta- 
ringosfoe  celebrata  est  Nonc  tamen  molta  nova  fflonimenta  moeniaqoe 
extrocta,  non  dubito,  Grosiosqoe  Tigarum,  Ulmam,  Francofortom  nominat 
Agrariorom  militum  appellatione  Witikindo  significantor  homines  ingeaoi, 
qoibos  solis  jos  militiae  erat,  nam  volgas  colonoram  pre  servis  habebator. 
Ingenoi  erant  agroram  suoram  domini,  et  ingenoitas,  libertas,  nobilitas 
pene  idem  significabant,  etsi  olim  nobilitas  magis  de  proceribos  inteOige- 
retor.  Gom  postea  crebrescerent  mercatores  et  opifices,  non  servi,  plenqoe 
tammi  ex  colonis  dimissis  orti;  ingenoi  agrorom  habltateres  dicti  smit 
homines  generis  militaris,  tandemque  nobilium  appellationem  sibi  vindi- 
eovere.  Etsi  credibfle  sit,  hodie  multos  ingenuae  originis  cam  plebe 
confundi,  moitos  ex  colonis  praedia  propria  nactos  in  soperiorem  ordinem 
receptos.  £  adliitbos  ergo  agrariis  in  orbtbos  coUocatis  ex  pr aesenU  insU- 
tato  patriciorum  origines  dacontar.  Nam  constat,  ante  secohim  tertiom 
decimum,  et  aliqoamdio  etiam  post,  regimen  orbiom,  ot  agronua,  penes 
familias  meliores  foisse,  id  est  penes  militaris  generis  viros.  Sx  his 
erant  non  borgravii  tantom^  sed  et  advocati  regis  vei  principoaiy  scoMasii, 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IHPBRU  S47 

iMni.  tUqu9  etiais  oppldani  iMlgiie^  passim  iBtar  armigeros  § i  eqoe-  A.  921* 
is  ordiais  yiros  admiUeba&tor,  qnos  eqaites  aut  milites  peculiaiiter 
^dlabaal.  Saepe  fttiiiHa»  insigaiores  in  nrbibas  a  Yillis  Yidiiis  dofto* 
umtar.  Id  aliqaamdo  co&tigit,  qaod  ex  miaore  ilia  nobilitate  yenissent, 
le  villas  regebat,  aat  saltem  in  illis  praedia  libera  habebat  £t  aogetor 
risimiiitade,  com  molta  bona  eensitlca  is  agris  viciais  habent.  Extat 
k.  Draconis  liber  non  sMiIas  de  patriciiB.  Bontingias  in  Bransyicensi 
roidco  nonnalla  in  hanc  rem  de  BruosTiga  Hanoveraqne  dixit  Ns^er 
itneros  Lnnebargicae  arbis  antiqaas  familias  pecaliari  opere  illastravit.. 
id  totom  capot  de  stata  hominom  per  Germaniam  viri  docti  et  periti 
«ram  expectat^  nec  male  naper  Potgiesems  de  servis  Germaniae  egit. 

6.  Praeter  patricios  sei  eqvestres  viros  in  nrbibos  coUocatos,  cae* 
ra  iacolanini  collizvies  exiis  erat,  qoi  favore  opificiorom  aot  mercatoraey 
rt  beneficiis  ecdesfasticomm  hominam,  libertati  concedendae  pronorom, 
tiscopenim  inprimis  vel  abbatam,  mox  et  alioram  principom  indolgentia 
i  colmdt  glebae  addictis  pervenof ant  ad  libertatem.  Hos  eaim  pecaniam 
mdeites  (cqJiis  tonc  magna  raritas)  domim  ntiliores  civili  libertate^ 
mm  rostica  servitate  sentiebant.  Uis  peolatim  moltiplicatis  in  «rbibos, 
Mcessi  sant  civibas  ex  proprto  ordine,  qoi  Jas  de  mensnris  avt  ponde- 
ibas  et  caeteris  id  gemis  dicerent,  qnae  hodie  politeiam  vocamns,  nee 
m  satis  nist  a  renim  peritis  intelligantar:  onde  nati  sant  bargimagistri 
nm  coBsUio  sno,  vei  at  oUm  appeliabant,  consolata,  id  est  senatn,  yei 
1  piiniiiis  familiis  snmto,  vel  ex  plebe  ^sisve  tribobiis  lecto.  Urbes 
Mtremo,  confosis  Germaniae  rebvs  per  debUitatem  imperatoram  ever^ 
baeiBqae  majoram  dncam,  contra  tnriMtores  pacts  pablicae,  ex  medio- 
fiiHis  dynastis  et  militibas  agrariis  (id  est  minore  nobilitate)  consnrgentes, 
Bederibos  inter  se  Jonctis,  anna  simsemnt  et  inrisdictioiem  regimenqne 
i  le  traxerant,  vel  a  regibas  priocipibasqae  obtinaerunt  ant  redemenuit. 
T.  Sont  etiam,  qui  ex  Henrici  edicto  venire  arbitrantttr,  qaod  cooh 
itercia  manualiaqae  opcra  et  inprimis  Jas  coqaendae  cerevisiae  yel  bra- 
Uii4i  in  nsnm  vicioiae,  qaasi  ex  antiqaa  Saxonnm  lege,  oppidonim  esse 
^etor.  Certe  in  Specnlo  Saxonico  cautam  reperitor,  ne  intra  leocam 
^^^nnuiicam  alii,  qaam  urbis  mercatus  habeantar.  Hoc  eo  produxit  nsus, 
M  MHuiisi  orbis  cerevisia  venalis  haberetur,  neve  damnosa  oppido  merci- 
■^ttia  exercerentur.  Quia  eo  res  provecta  est,  nt  iis  etiam,  qui  longins 
<  4««canque  urbe  abessenl,  braxandi  Jure  quod  vocant,  et  similibus 
^nmerciis  interdictum  esse  censeretur,  quae  oppidis  propria  visa. 
^ae  oinnino  negaverim;  Henrici  institnta  hnjus  Joris  fundamenta  Jeclsse; 
^  Umen  olim  fere  incolae  in  villis  obnoxii  dominis  essent,  -et  quasi  in 
'^^  nagnae  domus  esse  viderentur,  more  vetemm  Germanorom  apnd 
Tacitam,abi  servi  snos  penates  regebant;  crediderim,  tonc  in  tota  villa  aut 
^  vahUsse,  quod  nunc  quoque  in  arce  aut  domo  cujusque  valet,  nt  sibi 
^^  potum  quisqne  parare  possit;  et  tabemu  in  villa  etiam  domesticas 
^tt»  at  in  magna  familia  snis  dondnns  de  necessariis  proepicere  potest 
^*  Sed  ex  quo  mstici  in  libertatem  vlndicati  sonl^  id  est,  ex  qno 
^^\»  prope  snblata,  mi\iores  domini  miieribns  potestatem  amplissimam 


Digitized  by 


Google 


34»  ANNAL£SIMP£RII 

k»  tti.  incolonos  ademere;  iiiyalaisse  pateoi,  nt  rernm  propriamm  consualmfl 
infra  aedes  cujasqne  coercerentnr,  nisi  nbt  aliter  lodieqae  receptmes^ 
Nanc  vero  passim  principes  oppidanomm  emoiamenta  in  saas  ratioai 
transftmtnt;  qnos,  fateor,  aliis  manafldis  commercMsqve  flftrrrft  maHw 
qaam  illis  anis,  qaibas  ebrietas  alilar.  Et  eo  res  alicabi  redacta  es%  4 
nrbes  sibi  jas  antiqoam  vix  aliter,  qaam  ipsa  ceroTisiae  praestufii 
vindicare  possint.  Hanc  mellitam  etiam  parabant  veteres  Germani ;  qnd 
hodle  in  desnetadinem  yenit,  ipso  mellis  nsa  imminuto  ac  pene  ne^ecii 
ex  qno  saccamm  tam  copiose  ex  transmarinis  afTertnr.  Gum  autem  f^tt 
qaaUtas  plnrimam  in  alleratram  valefadinem  possit,  praestabit  bavditaMi 
oppidorom  collegiis  concedi  cereyisiarios  paratus,  ut  seyeris  legiW 
coerceri  possint,  atqae  inde  fiscum  indemnem  seryari,  quam  praedioru 
fiscalium  incrementa  per  conducentium  corraptelas  publica-  ealamitati 
aatnmnalfbusque  morbis  populoram  redimi. 

9.  Caeteram  fortitudo  non  tantam  in  tuendis  moeniis,  sed'  bhiRi 
magis  etiam  in  campestribus  praeliis  sese  ostentare  debet  Itaqne  rea 
dedit  [operam,  ut  exercitalum  militem  baberet,  quem  ferocissirao  bo^ 
opponere  posset  Erant  hactenas  rariores  thoraces  et  loricae,  qaibm 
sagittae  barbarorom  repellerentur,  quae  ex  ingenti  arcu,  yalida  et  exe?- 
citata  manu  tenso,  yibrabantur.  Et  constat,  nunc  quoque  Tartaros  el 
Sarmataram  etiam  nonnullos,  ut  Getas  olim  et  Partbos,  arcu  yalere 
intolerabiles  nostris  IVitnros,  ]am  nescio  qua  mollitie  seculi  exarmaiis 
nisi  igniyomae  fistulae  omnibus  jaeulis  praeyalerent.  Itaque  nos  mir«r 
Hungaros  Germanis,  Gallis,  Italis  ea  tempestate  tam  formidatos  foisse 
donec  ferratam  illis  aciem  Henricus  objecit.  Olim  in  Caroli  Magai  exerd- 
tibos  abundasse  loricatos,  ex  qaodam  Sangallensis  biographi  loco  iBtelbf 
potest,  com  Desiderio  regi,  ex  Ticini  moenibns  yenienlem  speclaiiti,  fU' 
gentes  fenro  armati  speciem  fluminis  campos  inundantis  praeberent  Se^ 
intestina  Francoram  bella  consumserant  fortissimum  quemque,  liceiitiaqBi 
et  regum  imbeclllitas  nenros  militares  laxayerant.  Restituenda  ergo  em 
pristina  bellandi  seyeritas,  nec  quicquam  magis,  quam  militem  fem 
tectum  timuisse  Hungaros,  ex  loco  Witikindi  apparet,  ubi  ait,  regei 
sequentibus  temporibns  cum  Hungaris  congressurum,  yeritumque,  neyisi 
milite  armato  statim  diflugerent  pngnamque  yitarent,  legionem  Thnriiigo- 
ram  cnm  paucis  loricis  praemisisse. 

10.  Grariter  armatos  superioram  seculoram  non  male  monachaj 
Golmariensis  ad  a.  D.  1298.  depinxit.  ArmaH,  inquit,  Mehaniur,  qu 
galeas  ferrea»  in  capiHbus  habebant,  et  qvi  wambasia  (Germaiiica  « 
yox  est  pro  tborace)  sive  tunicam  spissam  ex  Kno  vel  stuppa  vel  ej 
veteribus  pamis  consutamy  et  desuper  camisiam  ferream  gerebani,  siiH 
vestem  ex  drcuHs  ferreis  confectam,  sagittis  impenetrabHem  fer^nt 
Ab  his  armaUs  centum  inermes  mille  faciie  dissipabantur,  Hactenss 
pedites,  nunc  et  eqaites  yldeamns.  Insidebant  itti  dextrariis,  id  est  equH 
magnis  [et  exercitatis],  qui  inier  eaeteros  equites  quasi  bucephaU  emuie- 
bant.  Ipsi  equi  coopertarHs  fhrrtHs,  id  est  veste  ex  cirtulis  ferreis  [annnlis 
scHicet]  connexa,  muiHehantur,  Sessores  etiam  ioricas  ex  ferro  hahOant, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  349 

aU^as  fnanipul0squeferreos  [manicas  pro  manipulis  posnerimX  el  in  A.924. 
•Uilms  giUeas  ex  ferro  polUo  spieudenies;  aHaque  muUa,  quae  [inqait] 
^rrare  iaedei.  Nempe  nec  tibialia,  nec  clypenm  attingit,  et  arma 
NBAoYkiia»  bastam}  gIa4iHm,  aliquando  etarcum  et  missilia  Jacula,  silet. 
Dtimi  ex  collo  peDdebaty  lancea  in  mana  erat,  etsi  et  sellae  afllgi  posset» 
.^\s  inCelligi  poiesi,  quantum  nostri  temporis,  militia  a  pristino  robpre 
generariC. 

11.  GobelinQS  decanus  Bilefeldensis,  non  spernendus  au^r,  etiam 
nc  expeditionalium  rerum  jps  natum  arbitratur.  Constituisse  scilicef 
enriciioi^  nt  major  fratrjum  esset  in  exercifu,,  et  solus;  tolleret  patris 
xuvias,  inter  quas  arma  maxime  reputantur:  et  inde  Tulgo  herewedam 
odieqoe  nominari.  Equidem  ve^tis  beUicae  Jam  fit  mentio.in  legibus^ 
mglorum  et  Werinorum,  quemadmodom  et  geradae,  sen  mundi  muHebris, 
jiae  rhedo  appellatur,  ut  in  editione  scriptoribus  nostris  inserta  sub- 
VQ\xn\  voxqne  ipsa  heregat,  Spelmanne  notante,  apud  Anglos  trans- 
narinos  senrata  est.  Dubium,  an  „hebr^gerat''^  id  est  inslrumentum  eunti 
in  exeicUum ;  an,  ut  leges  cismarinorum,  bellica  vestis,  sive  ^hehr-gewand^ 
?el  ^hehr-gewat";  quod  malim.  Nulla  tamen  ibi  primogeniti  praerogativa, 
<(aam  ab  Henrico  rege  introductam  non  repugnem;  non  ita  tamen,  ut 
caeteris  fratribus  expeditionem  remiserit,  quod  nec  in  Francorum  regum 
cavitularibus  iactum..  Nec  loricam  tantum,  sed  et  galeam  brachialiaque 
et  tibialia,  et  alia  quoque  militaria  instrumenta  cum  equo  assignata,  facile 
credam,  qoae  in  posterioribus  Saxonum  legibus  nominantur  (praeter 
generales  Speculi  Saxonici  nomine  notas),  passim  per  provincias  oppidaque 
receptis :  ex  quibus  nonnuUa  vetera  Goslariensis,  Brunsvicensis  Lunebur* 
gicaeqae  civitatum  statuta  nuper  produximn^ 

i2.    Etiam  tornament^  ab  Henrico  nostro  institnta,  plerique  arbi- 

trantur;  et  favere  opinioni  visus  esl  Witikindus,  qui  ait,  in  exercitiis  ludi 

Bilitaris  prae  caeteris  iasignem  terribilemque  fuisse.    Tomamenta  erant 

bdl  mililares  solenni  apparatn  celebrati ;  qni  tandem  hnc  evasere,  ut  in 

eampo  desigaato  cancellisque  incluso,  equites  armati  lanceis  concurrerent^ 

^ihavique  simul  et  artis  specimen  praeberent.  Georgius  quidam  Ruxnerus 

opas  oUm  edidit,  in  quo  exhibenlur  ludi  equestres  publid  a  seculo  decimo 

^  decimnm  quintum ;  subjiciunturque  cuique  nomina  familiarum,  nnde 

^tes  comparuisse  dicnntur.   Sed  quae  de  vetustioribus  refert,  omnia 

nerito  pro  fictitiis  habentur  ab  eruditis,  quia  nullis  testimoniis  documen- 

^qoe  adjuvantnr,  et  rebus  etiam  ipsis  satis  confutantur.    £t  quis  credat, 

<^veatustam  celebres,  tam  freqnentes,  pertinaci  omnium  silentio  pressos? 

Prinam  decursioaem  Magdeburgi  anno  938.  celebratam  refert.   Sed  bene 

Botavit  BrunneruS)  tunc  Jam  obiisse  iienricum.    Uitima  refertur  Worma- 

tiensis  a.  D.  1484.  Et  sane  postrema  facilius  admiserim.  Narrat  Ruxnerus 

V6i  fingit,  codicem  antiquum,  dialecto  Saxonum  scriptum,  in  suas  manus 

^«Btese.  Inde  excerpta,  qnae  videbantur,  interprete  Johanne  Kirchbergero, 

vicario  ad  S.  Mauritii  Magdebnrgensi,  qui  habuit  codicem  et  in  Ruxneri 

S^^U^j  si  ipsi  credimns,  igni  deinde  injecit,  ut  hic  scilicet  tanto  thesanro 

solus  fruerefor,  quac  frivolae  rationis  allegatio  narralionem  suspectam 


Digitized  by 


Google 


360  ANNALES  IMPERII 

1 

A.  HL  ^^  M  ^^^^  extMnti  (ale  nooiraieiitiim  fide  diginm,  id  vir  aJ^i» 
prtdeiiB  stvdiose  coBsenrasset.  SpaDgenbergias,  Stnmpfiiis,  UHmdiK, 
Goldasttts,  MeibomiiK,  Broiiaeras  aliiqne  yiri  docti  dodam  datoallow 
•eitentiam  pronantiamnt.  Gaspar  Sagittarias,  yir  praedare  doctos,  m^lis 
eensoram  operis  titolo  Raxneri  exenterati  promisit:  sed  nihil  tale  ialer 
Cjfos  paralipomena  repertom  est,  nisi  qood  est  in  manoscriptis  ejns  loc0 
ralde  notabilis  et  prolixas  de  Raxnero  *.  Franciscos  Modias,  his  noiris  ia 
LaHnom  Torsis,  partem  Pandectarom  (riomphaliom  implerit  EtNotbaftie 
Gomes  apod  Speideliam  apologiam  pararit;  sdlicet  qoia  NothnfUom 
homo  oblitos  non  erat.  Balbinos  etiam,  non  malos  alioqoi  Jidex,  kic 
inane  patroclniom  profligato  errori  paravit. 

13.  Leges  lodorom  qoasi  ab  Henrico  nostro  latas,  Sebasfiaiivs 
Monsteras  cosmographlae  soae,  Goldastos  etiam  colleetionibos  rer«m 
imperialiom,  etsi  soppositas  crederet,  inseroit.  Ibi  prima  lex  ciiriafis  illis 
comitiis  ab  Henrico  ipso  rogator,  ne  impii  admittantor;  seconda  a  CoBrnde  i 
palatino,  ne  perdoelles ;  tertia  a  dace  Franconiae,  ne  deserlores ;  qurta 
a  doce  Soeyiae,  ne  molieram  infamatores ;  qointa  a  doce  BaTariae^  ne  | 
perjori  yel  aliter  infames.  Caeferos  articalos  alii  ludo  praefecti  ndjecer^ 
ad  decimum  osqoe  confra  parHcidas,  sacrilegos,  raptores,  concnssores^ 
adulferos.    Undecimus  ac  doodecimus  debeniar  magislro  Philippo  secre-  ' 
tario  regls;  quibus  carefor,  ot  nobiles  mercatura  abstineant,  et  b(  noblli- 
tas  ex  quatuor  ayis  probetur.    In  mentem  aliqaando  yenit,  si  qnid  yeri  ! 
inest,  ad  Henricum  VI.  referri  debere,  cujus  palruos  Conrados  pelaClns 
Rheni  inter  proceres  imperii  eminebat:   quanquam  Franconiae  dnx  ee 
(empore  abesset,  pro  quo  Saxoniae  legi  malim,  qai  Bernardos  Ascaiilos 
habebatur.   £t  vero  Jam  tum  eo  tempore  recepta  erant  tomameBta  aped 
Gallos  Anglosque ;  ot  facile  credam,  Germanis  etiam  osorpari  coepissi^ 
et  tonc  primum  apod  eos  legem  subisse. 

14.  Tornare  est  in  gyrom  agere  apod  Latinos,  a  qnibns  barbaroi 
vocem  sumsisse  putem.  Unde  illod  /oma,  toma,  seo  „Terte  habeiias'',  la 
historia  miscella.  Habetur  et  Graecis  to^ewljg,  ro^ttVf  et  Germanonm 
ndrehen"  non  abludit;  et  quo  minus  dobitem,  omnia  esse  a  communl,  14  est 
Celto-Scythico  fbnte  ipsoqae  sono  Tocabnli  rem  exprimente,  qoo  nltint 
periingit  etymologica  analysis;  Graecis  cognatavoce  r^x^  nTerlere^  esl» 
trochus,  pqni  coiiyeritlar*' ;  et  crediderim,  hinc  trojamina  dicta.  Jam  enlm 
apud  Virgilium,  de  ludis  equestribus  per  gyros  exercitis: 

Trojaque  nunc  pueriy  Trojamm  dicUnr  agmen; 
etsi  ille,  n(  poe(am  deceba(,  originem  ad  Trojanos  relulerit  Antiqnissinai 
ergo  sunt  hi  lodi,  si  tam  ample  snmantur.  Neque  aliud  nobis  qnam  aptos 
decursus  flexnsqoe  apnd  Nithardum  et  simulata  certamina  militum  ex- 
hibent;  qnos  Ludoyicus  Germanicns  et  Carolns,  rex  Francomm  ocdden- 
talinm,  congressi  in  comitafu  habebant.  Ifa  nnper  Bavams  ille  apnd  Lnit* 
prandum,  ab  Hubaldo  interfectus,  flexibilem  equnm  mnlta  arte  regebat. 

*)  eit  in  —  Rixnero,  mU—  tigno  :^,  qutd  §§t  te  teslm,  lefwiter  i»  wtargim^y  mU 
f$Ua  addiiU  Leitmitiut:  Gredo,  ubi  de  dacato  Thnriiisiae.  ImtffrmfhaK» 
dimme  nisi  quod  —  Eaxiiero  mwUtim$Umr, 


Digitized  by 


Google 


A.NNALES   IMPERII  351 

ft  Mrii  ifiam  ccmtmsuM  tdrnatioiiM  cUcdbtntiit.  Ita  tpad  GaBgiaemi  A.924. 
fialberlQS  In  yita  Garoli  co«itis  Flandiiae,  Ipra  nrba  obsessa,  ^ai  euo 
ternatioBes  acretqae  mililiae  (id  est  eqniram)  coacQrsiis.  Ad  seria  ai 
1od06  referam,  ambigo,  qaod  Otto  FrisiHgeMis  babet,  rege  Lotbario  Saxono 
Herbipoli  baerente,  doces  Fridericiim  et  Gonradnm  ad  muros  accessisse 
em  eniSy  et  ctm  militibns  ejns  tirocininm,  qnod  nnnc  tnmiameatnin  diei* 
tar,  exercnisse.  Yideri  possit  episcopns  Gnieto  praelnsissOi  qni  apnd 
Menaginm  In  etymologico  opere  non  probantem  tamen  tomaaeBta  dnxit 
t  tiroctnando,  qnae  vox  In  glossis  Isidori  reperitnr. 

i5.    At  Tero  etsi  flexns  et  gyri  nomen  dederint,  Crediderim  tameny 

Boym  aliqnid  accessisse,  qno  tomamenta  pesteiiora  a  lodis  miUtaribns 

Yeterom  disttngnantur:  neqne  id  in  solo  apparatn  legibnsqne  oonsistere^ 

ted  iB  hoc  potissimum,  quod  nec  apud  bistoricos,  nec  apnd  poetas  olia 

freqiientatnm  animadverto,  nt  rir  vimm  basta  legeret,  el  ipso  concnrsnt 

impetn  lanceas  experirentnr   alter  in  alterins  scuto;    etsi  antioipent 

fabolatores  posteriores,  et  Artnro  Britonnm  regi,  ant  Tbeoderioo  Ostro* 

gotbo,  ant  Carolo  Magno  Saracenos  impetenti,  caeterisqne  beroibns  tri- 

bnant  tales  conflictns,  quos  tamen  poetis  secnlo  Cbristi  nndedmo  prioribns 

nsnrpatos  non  animadverto.    Nam  Acbilles  apnd  Homeram^  ant  Aeneas 

apnd  Virgilinm,  missilibus  bastis  (qnas  bodie  Sarmatae  mtinnere)  snmma 

vi  intorUs  bostes  emlnns  confodiebait    Etiam  Romaai  et  Gotbi  apnd 

Frocopinm  Gotbicorani  qnarto  et  apud  Agathiam  libro  secnndo  docebant , 

militem  equum  in  orbem  agere,  telnm  miltere,  missnm  ex  terra  recolHgere. 

Nec  sese  bostes  hastis,  nisi  missilibns,  impetnnt  in  prtelio  Berengarii  et 

Widonis,  quod  poeta  panegyristes  ad  veteram  morem  finxit    £t  in  Indo 

trojaminis  apnd  VirgiHum,  <ititi  Ma  ferunt  fugnaeque  dent  Hmulacra 

nh  armiey  non  concnrmot  lanceis  mann  cominns  impactis,  sed  lentd 

Ucertie  9picula  coniorquefU,    Et  in  boc,  qnasi  emissionem  miaantet 

bastilia  orlspabant   Juvenes  Wermatiao  Indos  eqnestres  spectantibnt 

Lidevico  Germanlae  rege  et  Carolo  Galliae  fratribns  edentes;  qnod  etiam 

fkciebant  Samceni  apnd  Cordobam,  cnm  Jobtnnes  Gorziensis  tpnd  eet 

Oltonis  M.  legationem  obiret ;  et  similem  faisse  arbitror  UtnoSqofMixf^  ^pccfa 

Miclaelis  angnsti,  Tbeophilo  nati,  qnam  ex  Genesii  nondum  editi  scripto-*> 

ris  Byzantini  Lipsiae  extantis  qnarto  ficuTtUuSfp  retnlit  Scbubartus,  vel 

Stravius,  emdita  dissertatione  de  equestribns  ludis,  nbi  et  cnm  et  cnrtn 

certabatur.    Nam  quod  tirones  conto  exercebantur,  contopaectae  dieti, 

partim  ad  saltum  cum  conlo  (nostris  ^springstock'',  nsnrpato,  nbi  fossat 

freqnentes),  partim  ad  Jactam  sen  missilia  pertiaebat   Palns  ant  in  et 

figvra  petebatur. 

16.  Equidem  legimns  aliquando  in  praelio  concurrentes  bastis  per 
clypeos  transadactis  perisse :  neque  id  lelbi  genus  veteribns  deesse  peterat 
Broto  primo  Romanoram  consuli  et  Aranti,  pnlsi  regis  fiUo,  id  eveaitte, 
Uvias  prodidit.  Arnns  in  Brutum  conspectum  concilat  calculbns  eqnnm; 
sensit  in  se  iri  Bratus,  seque  avide  certamini  obtulit:  dnm  ambo  botti 
Docere  stndenf,  nenter  sni  protegendi  memor  est,  contrtrio  ictn  per  ptr- 
aam  nterqne  translixns,  dnabnt  baerenlibns  bastis  monbnndi  ex  eqno 


Digitized  by 


Google 


S62  AMMALES  IMPBRII 

A.  124»  i«psi  svBt  Ei  «C  airtiqoiora  mitttmiu,  «piid  Fredegariuffl  c.  90.  Borflia^ 
€0ffl6s  palatii  Francos  de  pago  Ultriijarano  cam  clypeam  elei 
ilanaiilfas  euffl  conte  in  pectore  percotit.    Aabeda  filias  Bertharil 
TOlocissifflo  in  patris  aoxiliam  properans,  Manaalfom  conlo  in  pect 
percassom  in  tercim  prostemit.    £t  Belio  in  Fictayiensibus  refei 
a.  D.  863  Tarpio  £ngolismeB$is  comes  et  Maanis  Normannonim   doc 
iB  Santonam  inibns  concarrentes,  matais  lanceamm  ictibos  perfoij 
cecidennit  £t  a.  D.  1057.  Lamberte  memorantei  com  fratres  hinc  Brvi 
et  £cbertas,  illinc  Otto  et  Wilhelmns  confligerent,  in  prima  ironte  Bra« 
ei  Otto,  ambo  pleni  iramm,  ambo  sai  immemores  dom  hostem  ferireil 
tanto  impeta  in  se  yicissim  concitati  sant,  at  aterqae  alteram  prino  m 
carsa  eqao  excussam  lethaii  rolnere  transfoderet.  Sed  haec  non  stiidii 
•ed  casa  et  impeta  contigere,  neqae  in  disciplinam  i?ere,  aat  praeladii 
armoram  sen  exercitiis   eqaestribas  freqaentata  aat  doellis  aswrpat^ 
legnntor  ant  a  poetis  introdacantar  ante  secnlam  ondecifflom.     Neq« 
QSpiam  in  seriis  a«t  lodis  observes,  doomm  cx  compacto  sese  laacei^ 
cofflinos  Ifflpetentioffl  menofflachiam,  qood  (amen  confligendi  genos  upm^ 
posteriores  poetas  omnem  paginam  implet.  £t  poetis  compoto  etiana, 
eoloto  sermone  fabolas  yeteribos  Milesias,  nostris  Romanas  scripser 
Itaqoe  hanc  sive  daelli  sive  hasUlodii  rationem  seculo  demom  andecio 
inyaluisse  crediderim.  Sunt  qoi  ex  oriente  advectam  potent,  an  per  Hisp 
niae  Maaros,  nam  ante  bella  sacra  Jam  innotuit  nostris,  ut  mox  dican 
Sed,  at  verum  fatear,  Latini  rem  potios  Graecis  et  Saracenis  ignotnin 
orientem  attolenuit,  eisi  appareat,  Jam  olim  apad  Persas  usarpatam  fuisse 
com  in  figoris  Persepolitanis  exhibeator  ab  adversario  lancea  eqoo  deJectos:| 
sane  et  illi  maxime  ex  eqoo  pupabant,  et  praeter  acinacem  potissimom 
lancea  e^  scnto  cominos  ntebantor.  At  veteram  Graecomm  Romanonunqoe 
kastati  magis  fere  pedites  erant;  et  a  Persis  aot  Parthis  eqoestrem  gravis 
armatorae  militiam  didicisse  videntor,  et  Josepbos  lib.  3.  de  belio  Jodaico 
Remanom  eqoitem  describit,  gladio  cinctum  contomqae  in  mana  et  pen- 
dentem  ad  latos  clypeom  ferentem,  galea  et  thonice  monitain.  Franci  et 
Saxones  veteres  etiam  a  peditato  potissimom  laodabantar,  etsi  non  de« 
essent  inter  Germanos,  qoales  Tenchteri,  eqoestri  militia  laadati,  sed  levis 
ntiqoe  armatorae  ob  inopiam;  nobiliores  tamen  postea  ad  RomanoD 
itorem  armari  coepere,  et  aoctis  opibos,  aoctos  est  nameras  graviter 
armatoram,  ingens  utiqoe  sob  Magno  Garolo,  postea  imminoto^  ab 
Henrico  Aocope  restaQratos,  ot  Hongaroram  sagittis  melias  resisteretor. 
Porro  cljpeali  loricatiqoe  fortiores  atqoe  eminentiores,  etiam  contos  ferro 
acnminatos  ferebant;  talis  erat  signiferi  lancea,  coi  vexillom  aifigebator, 
et  tale  ferebant  bandophori  seo  bandereti,  qoi  vasallos  habebant  sob  sbo 
vexiHo  mUitantes ;  et  com  totius  provinciae  viri  roilitares  majos  vexiiloa 
doeis  seqoerentor,  hinc  doces  aot  majores  seo  provinciales  comites  lan- 
cea  vexillifera  insignes  in  sigillis  spectantor,  et  Uenricos  ex  Bajoariae 
doce  rex  factos  dicitor  Adelboldo  a  vexillo  provectos  ad  soliom :  naa 
reges  tonc  in  sigiliis  solio  seo  throno  insidentes  spectabantor.  CaetenuB 
disciplina  concorrendi  clypeisqoe  ianceas  excipiendi  serius  introdnctaest, 


Digitized  by 


Google 


ANN^LBS  IHP^RII  353 

lando  ab  exercitio  etiam  in  spectaculnm  ivit,  at  dissilientibns  ia  f^ag-  A.  924. 
iiia  lanceis  eques  impertarbatiis  doraret. 

i7.  Sed  in  Gallia  inprimis  apparet  freqoentari  coepisse  noyam  ludi 
lilitaris  genns,  novam  confiigendi  rationem  imiiantis.  *  Itaqne  notante 
langiaco  in  glossario  incomparabili  Mattbaens  Parisiensis  tomamenta 
onflictiis  Gallicos  appellavit,  et  Radalfas  Goggelbalensis  proprian  meo 
adicio  rei  natnram  exprimens,  more  Francorom  ail  hastis  vel  contis  sese 
nrsim  eqnitantes  vicissim  impetere.  Qaercetanns  in  bistoria  Preoliacae 
[entls  observavit  ex  cbronicis  Taronensibas,  GodefWdo  de  Preuliaco  in- 
rentionem  torneamentomm  ascribi,  qai  a.  D.  1066.  ocdsas  est.  An  primns 
ipectacnlam  edidit  ludicri  concarsus  ?  nempe  mucrone  de  lancea  detracto 
l^adiisqne  hebetatis.  Unde  manifestum  est,  hoc  institntnm  bella  sacra 
praecessisse.  Non  tamen  sobito  receptom  est,  et  plus  secnlo  post  Richar- 
dnm  regem  publice  in  Anglia  hastiludia  instituisse,  quae  pater  Henricus  II. 
permittere  noluerat,  Guilielmus  Neubrigensis  scripsit;  quo  tempore  etiam 
ab  Henrico  YI.  in  Germania  legibus  clrcumscripta  verisimile  Judicavi. 

18.  Idem  jam  ante  Nicetas  notavit  libro  tertio  annalium,  Emanuelem 

Comnenum,  Latinoram  imitatione,  quos  solerli  hastaram  tractatione  ex- 

cellere  videbat,  ludicrum  certamen  hastaramsine  ferro  Antiochiae  edidisse. 

Concursum  hastatoram  Johannes  Gantacnzenus  imperator  lib.  I.  t^agQicev 

Tocavit;  Gregoras  iib.  X.  Nicephoras  T^SqQOy  fassus  uterqoe,  a  Latinis  ad 

iGraecos  venisse.  Gonsonat  Italicum  giostrare,  Gallicam  Joustare,  antiquis 

Germanoram  poetis  ^usten*',  Salmasius  ad  historiam  augustam,  dt(6gQav  ait 

veteres  (sed  quoram  loca  non  affert)  luctam  dixfsse,  fytb  tS  dico&etv,  nt 

Uc&gQa  ab  l^8tv:  inde  Graecos  recentiores  ^^Qttv  fecisse,  quod  inge- 

niosum  licet,  minus  verisimile  est,  Graecos  scilicet,  si  rem  a  Latinis  acce- 

pertj  Italis  nomen  dedisse.    Menagios  ergo  Jnstas  dictas  putat  quasi  a 

Jnsto  certamine.   Sylvios  quidam  apud  ipsum,  Gallis  Jouxtas,  quod  confli- 

gentes  sibi  Juxta  essent:  Casanovius  a  Jungendo,  quod  fere  eodem  redit. 

Fuit  cnm  suspicarer  giosfrum  et  Jonstrare  a  claustro  esse,  id  est  clauso 

canpo,  intra  quem  pngnantes  coercebantur :  unde  ^^chiostro^  Italis,  ut  a  clavi 

^chiave^,  ne  alia  memorem;  pronuntiatio  enim  illis  fere  est  ;,dschiostro". 

19.  Caeteram  cum  non  raro  seria  mala  ex  Indo  nascerentur,  et 
quidam  caso  aot  malitia  mortem  oppeterent,  vel  graviter  volnerarentnr : 
Ronani  pontilices  aliique  episcopi  hastiludla  prohibnere,  etiam  excom- 
mmiicationem  interminati.  Itaque  cum  anno  Domini  1175  Conradus,  iilius 
Theoderici  marchionis  Misniae,  in  exercitio  mililari  lanceae  ictu  occisns 
esset,  Wichmannus  Magdeburgensis  episcopus  collusores  excommunicatos 
denuntiavit;  neque  aut  illos  absolvit,  aut  corpori  oocisi  sepulturam  in- 
dalslt,  donec  cognati  principes  ludos  tam  periculosos  ejurarunt.  Sed 
praevaloit  mos  utilitate  elegantiaque  probatos,  imperatore  et  regibns 
ctiam  autoritatem  commodantibus ;  itaque  inania  antistitum  monita  fuerOi 
et  licet  Goelestinus  pontifex,  referente  Rogerio  Hoved«fto,  a.  D.  1192. 
literis  encycliis  toroamenta  vetnisset,  Richardns  tamen  rex  Angliae  in 
hoc  lodo  militaris  exerdtationis  fractum  quaesirit,  ne  Galli  Anglis  tan- 
qoam  rodioribos  insnltarent.  Itaque  spretus  est  passim  coatrarius  conoilU 

AlllliLBt    I.FIEll    T0«.  11.  23DigitizedbyG00gIe 


m  ANNALES  IMrBRII 

IL  Ki.  LtleEaii«Mis  caROBy  tiib  Alexaidro  m.  coadttns  ot  mtto  p#si  a  O»- 
menleY.  exasperatas,  cajos  taaen  interdictioBeB  JolMaiiiesXXlLffescidii» 
^d  stodiui  armonui  iater  cMstianos  recoperaido  Domiai  aapiilcn 
■ecessariom  jodicaret.  Sed  com  snmtuosa  esset  illa  militia  hastatonui 
grariter  anDatonuBj  nec  ad  corpas  protegendum  armatura  softceret 
pyriis  fistoUs  introdoctis,  et  militia  mercenaria  passim  delectoi  nobilitattf 
sorrogaretor,  antiqoata  belli  gerendi  ratione,  etiam  exercitatio  praelodi»- 
mm  dosiit,  et  iodi  speciosiores  omatO;  et  mollitiei  nostri  temporis  accMh 
modatiores  soccessere.  Tomamenta  majorom  Henricos  U.  Galliae  m 
infUici  caso  obsigAavit.  Caeteram  toti  ferrati  eqoites  etaam  depesitis 
lanceis  aUqoandio  soperfoere;  lonc  pene  omnia  Totera  armomm  decon 
OTanoeront,  nec  memoria  bastilodiorom  soperest,  nlsi  ia  libiis  a«t  pictoiis, 
Jamqoe  etiam  nos  armatorae  grari  impares  fatemor,  qooties  Im  armaMi- 
tariis  tbomces  ayoram  galeasqoe  miramor. 

20.  Pax,'  sed  parom  doraton,  bieme  intw  GaUos  NoraaannosqM 
condosa  est,  peconiaqoe  collatitia  pepolis  irrctgata.  Inde  Rodolfos  ii 
Aqoitanos  expeditionem  parat,  obi  Wilhelmos  ▲rveraoram  comes,  docen 
se  ferens,  parera  negabat.  Is  Tenienti  se  ad  Ligerim  objecit,  commeafi- 
tibosqoe  oltra  citroqoe  legatis,  tandem  in  ripa  flominis  pago  Aegostods- 
nensi  ambo  ex  opposito  comparaere.  Die  per  nonUos  extracta,  ingroeite 
Jam  nocte,  WUbehnns  ad  Rodolfom  transit,  et  ad  regem  eqoo  insideatea 
accedit.  Rex  eom  oscolatoEy  et  post  breve  colloqoiom  disceditur.  Posten 
die  WUhelmos  redit;  indociae  in  octidoom  consUtoontor;  qoibiis  fiaitis^ 
Uie  se  soaqoe  ragi  de  more  commendat.  Rex  iUi  Bitorices  restitoit,  qaoi 
noper  aoxiUo  Robertt  nondom  regis  sU>i  vindicarat  Heriberto  deiads 
Peronam  et  Hogoni  filio  Roberti  Genemannos  concedit,  preUom  aoxUionnt 
Ebolom  Pietayiensem  nondom  tonc  sommissom  apparet,  et  in  charta  asio 
seqoente  scripta,  apod  Besliom,  faabetur,  datam  iertio  anno  Roduifi  cum 
Frandt  infdBhkusregnaniis,  SuniU  formola  et  alU  remotiores  otebaator; 
TOlot  nnnoy  ex  quo  Franci  injuite  regem  euum  honore  privaruni,  Affait  et 
Hogo  de  Yienna,  qni  postea  in  IttUa  regnavit,  qoo  consUio,  non  apparet. 
An  misso  Lodovici  Orbi  ad  Rodoifom  sobrinom?  Hogo  iste  Seolfo  terram 
S.  RemigU  in  Logdonensi  proTincia  sitam  resUtoit,  cvjos  noUos  ad  Heri- 
yenm  firoctos  penrenerat. 

21.  Haec  Frodoardos,  qoem  apparet  com  Seoifo  interfoissa  Nam 
inde  reoerei^  inqoit,  ad  caetellum  venimuSf  quod  didtur  Mons  S.Jokenniii 
quod  Rajfenardui  invaeerat,  Ticecomes  Antissiodoreosis,  frater  Manassis. 
Uortato  tamen  nepotom  soorom,  Walonis  et  Giselberti  Borgondi  caelero- 
romqoe,  qoos  rex  ad  obsidionem  miserat,  obsidem  regi  filiom  transmisit; 
qoem  rex  rogato  propinqoorom  ejos  et  Uogonis  fratris  soi  reddidiL 
Ragenardo  indocias  dedit,  caeterosqoe  qoi  com  ipso  erant  sacramento 
obstrktos  reUqoit.  Rege  deinde  digresso,  HerUiertos,  Hogo  RoberU  fiUos, 
et  SeoIAis  pacem  com  Normannis  per  sacramenta  firmant,  Cenomannosqoe 

.  eis  et  Bi^ocenses  addont,  et  rex  assensit. 

23.  Sed  alter  Giselbertos  per  LoUiaringiam  interim  torbas  dabat: 
com  enim  ad  Uearicom  (qoantom  arbitror)  reapicerel^  capitor  a  hwor 

Digitized  by  VjOOQIC 


jario,  Bororis  maTlto,  et  tix,  fiitcr^cdeiite  flratre  ftagenario  obsidesqae  A.  924. 
lante,  dimittitnr.  Redditas  libertati,  utriasqQe  ettsaaci  comitis  Gamera- 
ceasis  ferras^astat:  tom  Kadolfo  se  snaqae  per  legatos  offert;  qai  con- 
silio  amiconim,  instabilitafem  ejas  perosas,  homioem  rejecit;  credo,  ne 
amitteret  ejas  hostes.  Berengariam  BallLeiiias  facit  comitem  Limmensem 
rel  Namarcensem,  notat^ae  ex  vita  Gerardi  abbatis  et  fandatoris  Bronien- 
sis,  bnic  cognatum  et  familiarem  foisse.  Et  memoratar  in  conOrmatione 
Fondationis,  ab  Renrico  rege  concessa  a.D.  932;  et  malto  ante  (si  modo 
idem)  testis  est  in  praecepto  Ladovici,  dato  Aqais  5.  Kal.  Febr.  908. 
[Jtraqae  charta  extat  inNotitia  Mlraei:  nec  absardam  Tderit  Berengarii 
regis  fratre  genitam  fais^e. 

23.  Rex  deinde,  placlto  Attiniacl  habiio,  cam  expeditionem  in  Lotha- 
rienses  pararet,  gravi  morbo  primnm,  deinde  vi  recidiya  oppressas  ac 
desperatas,  Remossedeferrijabet;  thesaaros  perFranciae  Bargandiaeqae 
nonasterfa  spargit.  Recrealns  tandem,  post  menSis  apad  Remos  moram 
Bargondiam  repetit.  Dam  fnterea  Giiselberlas  et  Ragenarfas  fratres,  Boso 
Item,  qaem  regis  frattem  pnto,  et  Otfo  (an  Ricaini  filias,  qaemBoso  occi- 
flerat)  infestis  animis  conflictantar:  abasasqae  pertarbatione  rernm  Isaac 
comes  castellam  Stephani  Cameracensis  episcopi  dolo  capit  et  incendit. 
f  arris  ad  Matronatn  In  castro  S.  Theoderici,  nbl  Heribertas  Garolam  ser- 
rabat,  fortaito  incendio  conflagrat.  Ragenoldas  Normannus,  cam  nondam 
speratam  regionem  acceplsset,  ditionem  Hagonis  Roberto  nati  inter  Se- 
]aanam  et  Ligerim  yastat.  In  synodo  Troslejana,  Octobri  mense  habita, 
Senlt^s  Isaacam  comitem  ad  satisfactionem  adlgit,  cantione  pacis  data. 
Hex  Hontem  S.  Johannis  recipit,  et  in  Franciam  redit.  Wilhelmas  Aqui- 
anas  et  Hngo  filias  Roberli  privatam  cam  Ragenoldo  pacem  faciant. 
9ic  fn  Bargandiam  Normannos  dacit,  qaos  patem  pace  napera  cam  cae- 
eris  Seqaanae  accolis  non  comprehensos. 

24.  Majoribns  Italia  malis  laborabat.  Hangari  dacta  Berengarii  A 
lals  palsl,  Longobardlam  popnlantnr.  Ita  Frodoardas,  cai  magis  credo  in 
psis  reram  articalis  scribenti  qaam  Laitprando,  qai  defancto  eos  Beren- 
[ario  demnm  Salardo  dace  ingniisse  tradit.  Hungari  ergo  Italiam  ingressi, 
;i  Sigonio  fides,  Mantnam,  Brixiam,  Bergomam  diripiunt.  De  Papia  OTcrsa, 
irbe  popolosissima  et  opalentissima,  omnes  consontiunt.  Primam  hostes 
lefixis  in  gyrnm  tentoriis,  exitum  civibus  intercludunt ;  tnm  qnarto  Idus 
Aartii  flantem  acriter  ventum  nacti,  ignem  injiciunt,  attingentibus  moenia 
ectis ;  nnde  late  propagatns,  totam  urbem  ano  incendio  Involvit.  Cives 
incipiti  malo  perennt,  inter  ferrnm  flammasque  divisl.  Ecclesiae  tres 
apra  qaadraginta  succensae  sunt:  urbis  episcopus  cam  Vercellensi  igne 
dmove  necatur;  immensae  opes  periere.  Nec  tamen  nrbs  capta  est; 
eliqai  paaci  ex  cineribus  collectos  octo  argenti  modios  hostibns  mittnnt, 
Itam  arbemqae  vacuam  redimunt. 

25.  Hnngari  mira  audacia  per  praerupta  Alpiam  in  Galliam  trans- 
cendant.  Rudolfus  Italiae  Bargandiaeque  rex  et  Hugo  Frovinciae  marchio 
ccarmat,  Irastraqae  iter  Intercludere  tentant.  Barbari  inopinato  per  devia 
lontis  evadunt,  et  transmisso  ipso  Rhodano  (ita  necesse  est)  in  Gothiani 

23  #    DigitizedbyCjOOQlC 


356  ANNALES   IHPERII 

A.  924.  (id  ^i  Septimaniam)  traaseimt;  Bisi  improprie  Gotbiae  appellatioiie  Pif-| 
yinciam  etiam  hoc  looo  designatam  censeamns.  ibi  peste  qoadan  affli4 
inflatis  capitibos  et  dysenteria  pene  omnes  consumti^  reliqui  ab  iaseqno- 
tibos  Radolfo  et  Hogone  caesi  sant. 

26.  Interea  Berengarius,  Italiae  rex  et  sese  aagastom  ferens,  Ye- 
ronae  a  suis  interGcitar,  sive  quod  Hungaroram  amicitia  in  odiom  pope- 
lomm  incarrisset,  sive  privatis  caasis.  Aator  conspirationis  Flaoibeftas 
foit,  amicas  atqae  etiam  compater  regis,  qai  filiam  ejos  de  sacro  foale 
snsceperat.  Berengarias  indiciis  designati  sceleris  ad  se  periatis,  homi&ta 
Yocat,  beneficioram  admonet,  ostendit,  fortonas  ejas  in  saa  dignitate  sitas: 
itaqae  se  fidem  accasatori  babere  non  posse,  qain  potias  occasione  ostea- 
dendae  fiduciae  gaadere.  Itaqoe  pocalam  aoro  grave  propinans:  Quoi 
iniuSf  inqait,  amore  mei  bibito,  vas  tibi  servato,  Addit  Loitprandus,  baosto 
yino  tanqnam  in  altemm  Jadam  intrasse  satanam,  obfirmata  in  scelni 
mente.  Rex  ea  nocte  ia  villa  amoena  prope  ecclesiam  haesit^  custodibBS 
etiam  corporis  recnsatis,  qnos  Milo  alomnas  regis  impiger  Javenis  et  fidas 
offerebat.  Inde  primo  mane,  campana  signnm  de  more  dante,  ad  aedea 
sacram  venit.  Flambertns,  re  intellecta,  paratos  sicarios  addncit.  Fit 
tamoltns  prae  foribas ;  rex  yisaras,  qnid  rei  esset,  egreditor,  et  tanqaia 
in  mediom  amicorom  jeceptns/  Flamberto  a  tergo  romphaea  ferient^, 
exanimis  cadit.  Addit  aotor,  lapidi  illic  sangainem  aspersom  eloi  noft 
posse. 

27.  At  Milo,  cajns  salntem  aon  potoerat,  saltem  vindictamprocuraTiL 
Convocatis  enim  bonis,  urbeqne  in  pote^tatem  redacta,  triduo^ost  caedea 
Flambertum  et  conscios  snspendio  vitam  finire  coegit  Milo  Veroiui 
comes  aliquoties  deinde  in  diplomatibus  memoratur.  Is  finis  laborioso 
principi  fuit,  anno  regni  trigesimo  septimo  et  imperii,  sl  agnoscimus^  nono. 
Sigonius  uno  anno  anticipat  mortem:  Sigebertos  tantundem  profert  £go 
Frodoardum  haud  dubius  sequor.  Gum  se  e%  privato  regem  fecisset,  nonc 
regno  pulsus,  nunc  restitutus,  mox  toto  potitus,  mox  parte  dimidia,  aat 
etiam  perparva  contentus ;  cum  minime  expectares,  hostibus  mortnis  aot 
fugatis,  imperatoria  etiam  insignia  obtinuit:  neque  eo  tutior,  iteramqae 
pulsus,  postremo  intimorum  scelere  periit.  Addamus  Jam  infidam  co^Jogem 
veneno  potatam,  generum  hostem;  et  in  perpetua  fortonae  Jactatlone 
miremur  ambitionls  humanae  stultitiam,  titulum  sepulcri  vitae  infeiicitate 
redimentem.  Berta  ejus  filia  fuit  parthenonis  S.  Juliae  Brixinensis  abba- 
tissa,  ut  patet  ex  praecepto  patris  dato  a.D.  9i6. 

28.  Ughellus  in  episcopis  Veronensibus,  ubi  de  RaCherio  agit,  Milonis 
quasdam  tabulas  vel  (ut  vocat}  lestamentum  producit,  in  quo  a  se  ipso 
appellatur  MUo  marchio^  fiUus  bonae  recordalionis  Manfredi^  qiti  lege 
SaUca  vivere  visus  sum.  Manfredum  comitem  vocat  germanum  saan. 
Gonradus  Salicus  imperator  confirmat  monasterio  S.  Zachariae  yenetiaram 
castrom  Runcum,  quod  ei  dederat  marchio  Milo,  quod  praeceptum  mox 
recensebitur.  De  eo  graviter  queritur  Ratherius  in  epistola  ad  Johannem 
XII,  quod  multis  modis  vexasset  episcopi  munus  obeuntem,  et  polso 
nepotulum  suum  sobstituisset.  Ab  eo  comites  S.  Bonifacii,  quae  primarii 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  357 

aarchiae  Veronensis  vel  Tarvisinae  familia  fnit,  orti  credantnr.  Anno  J^,  921« 
Xomijii  t678.  prodiit  libellaSy  cai  titalas :  lAn^a  S.  Zachariae  sohUa^ 
>ablicata  anliqaissima  origine,  prosperis  incrementis  et  amplissimis  pri- 
rilegiis  itosignis  parthenonis  Yeneti.  Ibi  Gonradi  aogasti  praeceptum  in« 
r  eiUo  seqaentis  tenoris :  . . .  Conradus  divina  faoenie  clementia  Romanorum 
Imperatoraugustus,,,  Maria  abbaiissa  monasterU  S.  Zackariae  infinibus 
Veneliarum  constructi  prope  paiatium  per  Johannem,  cui  cognomen  est 
SioridtuSf  nostram  adiit  clementiam . . .  qualenus  idem  monasterium .... 
sufr  nostrae  defensionis  praecepto  consistat.,  cum  omnibus.,.  videticei 
castrum,  Runcum,  quod  mdrchio  Milo  prd  anima  sua  eidem  monasterio 
per  chartam  offersionis  obtulU  in  Veronensi  comitatu,  muita  etiam  dUa, 
quae  Ingelfredus  eomes., .  signum  domini  Conradi  seremssimi  Romano- 
Tum  imperatoris  augusti,,,  Radelaus  [an  Radalfas]  canceUarius  vice 
tHerinanni]  archicancellarii  recogn,  Datum  i6,  Kai,  MadU  ind,  5,  a.  d. 
inc,  i037,  anno  auiem  d,  Conradi  reg,  13,  imp,  ii,  Actum  Ravennae. 

29.  Rodalfas  hanc  annam  regni  sai  Italici  qaartam  namerayit;  extai 
praeceptam,  in  qao  intercessione  Hermangardis  inclytae  comitissae  ei 
Bonifacii  strenuissimi  marchionis,  consiliariorum  regiae  suae  potestatis^ 
Subionetam  juris  regU  curtem  Hercardo  reverendissimo  praesuli  S,  Par- 
mensis  eeclesiae  concedit,   Stgnum  d.  Rodulfi  serenissimi  regis.   Monus 
canceitarius  ad^vrcem  Beati  archicanceHarii  recognovi  jussus,  Data  8, 
Idus  Octob,  anno  Domini  incarnationis  924,  domini  tero  Rodulfi  piissind' 
in  Burgundia  /4,  Jlic  in  ItaUa  4.  Datum  Papiae.  Idem  t-ogarUibus  Lam-  ' 
beriz^reverendissimo  archiepiscopo  ei  Giseiberlo,  qui  et  Sanson,  ac  GuUi" 
ehno  tliustribus  comitibus  Widoni  episcopo  Pfacentino  praeceptam  con-> 
cedit.  Is  est  Sanson;  a  quo  RudoTfhs  lanceam  sacram  obtinnisse  scribitary ' 
qnam  deinde  Henrico  Germaniae  regi  transmisit. 

30.  £x  fastis  nostds  Fuldensibus*  obiere  hoc  anno  Sigiimalidas 
Halberstadensis  episcopas  i9.  K^d.  Febr;,  Herimannns  archiepi^copus 
CoFonienfis  3.  Idas  Aprilis,  Glismadis  comitissa,  mater  Conradf  regis, ' 
G.Kal.Maji;  postremo  nesclo  q^nis  UdalHcus  coraes,  an  qni  in  Allemanniil' 
janctns  Erchingero  cam  HVingaris  pagnarat?  Ditmaras  eandem  Sigismando 
dSem  fatalem  assigiat,  sed  anno  anficipare  videtar.  Halbersft^den^ei 
GeoTgH  Torqnati  annale^inediti,  a  Bud^ieo  medico  landati,  et  chronieon 
BaOioiiis  pictaratam  cam  fostfs  nostrfs  conspirant,  et  qnOd  majbris  est 
poiHeris,  chronicon  ipsam  antiqaum  loci,  tomo  hostro  scriptorum  secando 
editimi.  Snccessit  Bemardas,  quem  .Cran2ias  ex  hargrayiis  Magdebnr- 
gensibas  dacit,  Meibomius  ex  Hademerslebiis  nobilibus  dynastts.  Nam 
coenoblum  Hademersl6biense  condidisse,  eique  Ganderodam  sorprem 
praefecisse  creditur.  At  Winningstadius  non  saHi^  bonus  aator,  fratres 
Bernardo  assignat  Geronem  marchionem  notissimum  et  SigeiVidom. 
Herimannam  archiepiiscopum  jam  ^periore  itnno  extincturo  con(tinuMor 
ReginonEs  scrfpsit,  apud  qitem  anid  passim  dimoti  sunf,  ei  chronicon  quod 
secntos  estHabilio,  qoi  (^usdem  autoW tate  et  Sf^ismundi  epi^cdpi  mortekn 
eodem  refert.  Snccessit  ^gfridas.  Herigert  akfdepi^copi  Hloganttiil 
obitum  nalti  hac  referant;  sed  differenda  est  ta  auaffl  Dofn.  927. 


Digitized  by 


Google 


358  ANNilLBS  IHPERIl 

A^  S24*        3'*    Aniulista  noster  et  Albericas  OglTam  uxorem  eaptiTi  regis 

filip  Ladovico  in  Angliam  patriam  suam  fagisse  scriboiit  WillielB«s 
Gemmeticensjs  addlt,  ad  patrem  st  recepisse,  qaem  Adelstanom  viM^at: 
sed  js  frater,  pater  Edoarjdas.  Apad  Aoglos  etiam  non  satis  certnm  est| 
hoc  an  sequente  annp  Eduardas  sit  extinctas,  cui  filius  A^elstaaos  svc- 
cessit.  Fuit  Eduardo  potentia  super  priores  Angliae  reges,  ot  etiam  a 
Walliae  prfocipibus  et  Dano  Northnmbriae  rectore  Reginoldo  et  rege 
Scotorum  in  modum  domini  coleretur.  Prudentia  ei  infra  fortvnam  ksAd 
hiit;  neque  Adelstanus  sese  degenerem  ostendit,  etsi  matre  panun  le^ 
tima  crelus.   Ogiva  in  hoc  pprtfi  salutem  filio  invenit. 

32.  Desperatis  Caroli  rebos,  hoc  ai^io  nactas  ab  Hungarls  Normaft- 
nisque  otium  Henricus  rex  oric^ivtalium  Francorum,  ad  reg;num  Lothariease 
a^imum  ita  adjecil,  ot  tandem  voto  sit  potitus.  Neque  enim  lacerantes 
Galliam  RudoIAim,  Hugonem^  Herihiertttm,  Aquitanos,  Normanaos  Qtiose 
spectasse  credibile  est  phaoipem,  qui  florente  adhuc  Carolo,  Jas  regftl 
Germanici  in  Ripparios  arm|s  assertum  isset.  Accedebat  commodum  noTi 
Coloniensis  archiepiscopi  electio,  quem  nisi  regis  jussa.ordinari  noA  posse 
conslabat.  Itaque  Carolo  destituto,  Rudolfo  in  illis  partibus  hand  admisso, 
Wigfridum  Henrici  factione  electum  crediderim,  cui  semper  addictus  foiL 
£t  inler  Ticinos  principes  Theodericom  maxime  potentem,  qui  pro  Carelo 
nuper  pugnaTerat,  a  Rudolfo  abborruisse  consentaneom  esL  Itaqiie  Td 
hoc>  Tel  sequenle  anno  Henricum  regnum  apud  Lotbarienses  inisse  dicea« 
dum  e$t.  Si  Coloniam  post  electionem  Wigfridi;.  faTente  occasione,  ad- 
Tolasse  ibique  na^lem  Domini  egisse,  et  a  proceribos  praeseatibos  pro- 
clamat^ ;  regem  statoamoS;  omnibos  tabolis  non  manifeste  meadosis 
circa  annos  regni  satisfieri  potest  Neqae  solennem  inaaguratioAead  ex« 
pectasse  pulandum  est,  qui  in  ipsa  Germania  abgi  coronariqoe  insoper 
habuit,  Kaque  ignoratam,  toI  dissimulatam  rem  Frodoardo  poto  adhoc 
ambigenti^  dum  magna  pars  Lothariensiom  notabat;  et  anno  seqaeoti 
demom  anaotatfioi  Henrico  conctos  Lotharienses  se  commisisse,  qoo  sob* 
iqnoitur  sjmu|,  paulo  aote  Jam  a  gentis  par^e  sasceptunL 

33,  Conspirat  apnd  Blondellum  Adalberonis  Metensium  praesttiis 
cl^arla^  in  graliam  monachoruin  Gorziensium  scripta,  quae  hoc  ihLe  clao* 
d^tur;  4cium  IfeUi  pupUce  sub  die  i7,  KaL  Ja^uar.  anno  ak  incam^ 
domirU  nQ9(,ri  Jesu  ChrifiH  933,  regni  aulem  §loriomsmi  regis  Benrici 
iif  r^no  totkariensium  8,  episcopatus  auiem  domini  AdaiberoniSj  pti  kec 
scriptum  fieri  jussU^  quinlo,  Obrechtus  Gorsiensibns  tabulis  alias  biMS 
opponit,  ex  TreTirensibus  Broweri;  ona/s  transactionis  inter  Rotgerom 
arcbiepiscopom  et  Giselbertom  docem  de  Trijectensi  abbatia;  resqoe 
acta  dicilqr  iu  Trajecio  (Mosae  scilicetj  anno  dom,  inc.  928y  re^  vero 
serenissimi  regis  Henrici  super  regnum  quondam  LoikarH  quinto,  ind.  i; 
aiteras^  qoibos  archiepiscc^os  bona  com  Alberto  qaodam  potente  Tiro 
commonicaTit  *  Treviris  o.  dom,  inc.  929,  rcjfno  Henrici  serenissimi  re^ 
e^  ind,  2.  PerTenit  ad  me  exempiom  chifrtae  Wicfridi  archiepiscopi  Golo» 
nieiisis,  qao  sororibus  de  monasterio^.  Caeciliap  Tifginis  consiiio  deri* 

*)  Eckfurd,  c^rr,  covM^M^vU. 


Digitized  by 


Google 


ARNALES   IMPKRIF  3S9 

wm   6ii<mim  e(  laicoran  iii  id  MHMrooatt m  doiiat  bona  qnaedain  in  ^.  §24« 
Ua  Palmersdorf.   Acium  pubHce  in  cwUate  Coloniae  i2.  Kai.  Aprii.  aimo 
OT^MMtitei^^  pejfii  aevtricl  deeinw,  iftd.  6, 

34.  Has  tabnlas  inter  se  cosf^rentf  apparet,  HlEftiricnm  panlb  citios 
oloniae,  quam  Tr^ecti  ad  Mosam,  toY  Treviris,  aat  Metis  pro  rege  agni- 
im,  et  Qnamqjaamqiie  ecclesiam  morem  receptnm  tenoisse.  Miraeou»  in 
k>tUia  Belgica  etiam  binas  in  rem  tabnlas  exhibet,  sed  alteras  biantes^ 
iCeras  in  annis  corroptas.  Gerardns  Br(Hri^is  non  procnl  Namnreo 
lonasterii  instanrator  et  abbas  (de  qao  ad  a.  D.  919.  et  940.)  Stepbanum 
uomanani  peBtifieem  adit^  impetratqoe,  ni  acta  firmarratnr.  Gbarta  ita 
initnr:  -JB^o  Ca^oriue  notarivt  re^onariue  et  eoriniarius  S.  Romanae 
cciesiae  corroborante  apostoHca  autoritate  et^  eancto  papa  Stephano 
tiff^erente  tecogmom.   Sed  qnod  seqnitnr  singnlare  est.   Data  5.  Sai. 

^ajeu  enmo regmante  Eenrico  tn  repw  LotharH,  imperante  in 

UaMa  Mnfone  anno  eecundo,  Altera  diarta'  est,  qua  H^rlcns  ipse  abba- 
tlae  Jora  petenti  Gerardo  confirmat  a.d.  inc.  932^  ind.  5,  regnante  Henrico 
ve^  giorioso  anno  iS^  Actum  Aquisgrani  paiatio.  Sed  amras  regni  deci- 
DHM  tertino  nec  inGennania  neoin  Lotharingia  in  annam  aerae  dominicae 
aoaveaii^  potest. 

35^.  Sed  annc  cooeiliatioBem  tabolarom  Metensinm)  Trevirensinm  et 
T^JectiAaram  tentemns,  ponendo  auios  Henriei  a  natalitiis  doninicis  vei 
saltem  post  17.  KaL  Decemb.  anni  924.  coepissoi  Rem  in  tabeUa  spee- 
lan^a—  dare  operae  pretiom  erit 

924w  post  16*  Decemb.  Henricns  prodamalw  rex  Lotbariensiom  ob 

chartam  Metensem  aHaqoe  indicia. 
925.  926.   927. 

928i^  Km»  Henri^i  qniatns  ex  charta  TraJ^etina,  si  datapoaator  post 
diem  anniTersarinm  inaugnratieais, 
'   929.  atfite  16.  Decemb.  Adalbero  fit  episeopas  Meteasis,  ex  cbarta 
Meteasi;  accedit  Frodoardus  ad  b.  & 
post  16.  Decemb.  anans  Hearici  sextns  ex  charta  Trevirmui. 
930.  93.1.   932. 

933.  Id.  Decemb.  aGDnms  Henrici  oclavu&  )'      ,,.^,     , 
Adalberonis  q,»i,itns  1  ^^  ^^"^*  Meten^^' 
Bic'  ana  fieri  potest  objectio,   qnod  ia  eharta  Trtjectensi  iadictio 
secnnda  pro  prima,  in  Trevirensiterlia  pro  seennda  poaeada  Tideatar,  si 
iadietiaaes,  nt  plemmqne  U,  a  SepCe»bri  ineh^ealor.   Exemplis  tamea 
ostendit  Mabyio,  saepe*  apnd  notarios  indictieneia'  cnm  aano  cocnrrisse. 
Sed  tvm  deauMi  extra  contrcrversiam  callocari  res  tota  poterit,  cnm  ipsai 
takalas  anthenticas  coienlere  liceblt    Iilerea  ant  haic  anno  ant  seqnenti 
pro  his  ioeis  seaadnm  puto;  sed  Coloilae  receptmi  regem  jam  leno' 
teaifare,  vix  electo  Wiefrido,  hand  dabito^  nt  scilioet  amorftalem  aceom* 
mednra  posset;  namsiaecoaseasu  rtffe  adordtetioaem  etecU  preeedere^ 
non  iMtiebai  Qao^i  ergo  racepiie  nBgis  faeta  ost  hon  anao  aate  12.  Kal* 
April.,  coaseqnens  est^  nt  eaidie  indictiond 6^ id  eat  a.  D.  933,  Jam  i 
deciflins.  Geloaiaa  sit  anaiertttns. 


Digitized  by 


Google 


360  ANNAIiEiS  IlIPERil 

ANNO  CHRISTI  9S5. 

Nornaiuii  hi  Bnrgiiiidia.  —  Lokharieiiaef  qiii4am  RadolA»  la  sfeotaai  recomJHiMatf.- 
Normaniii  OaUiam  raftaiit,  RoUo  adhac  soperAiit.  —  SealAif  Reneniis  arckk^ 
fcopiis  obit,  noa  sine  snspicione  yeneni.  Heribertns  administratioaera  ad  se  tra^ 
dnm  fllios  Hogo  adotesceret,  qnem  pnernra  eHgi  cnrat.  —    Papa  asseHiiiar.  Mt- 

rroBittt  In  papam  kivehitnr,  is  a  nobis  excnfatar.  -*  LotliarieBsa  regim  Utmxia 
regi  fiermaniae  svmmittitur.  -^  Giseikertns  fit  diu  LotliariBeiae  et  Hetftriei  ifiim 
ducit.  Falfa  d<|  ejns  captivitate  narratio.  —  Henricns  dat  YirdfLnensibiis  epiaoi>- 
pam,  Metensem  sibi  yi  snbjicit.  —    Error  est,  Henricnm  re^nm  Lothariensiui 

'  Jam  ex  pacto  Bonnensi  habuisse.  —  Rndolfo  quidam  Italt  rebeUant.  FaknJosa 
narratio  Luitprandi.^  Hngo  ex  reipio  Atelatensi  ad  regnnm  ilaliae  TMatnr. 
Vp  morte  Lndovici  Orbi  ot  4e  ejns  flUo.  -  Berta  Hngonis  mox  regis  mmter  «ML 

—  .Sorores  Bertae.'  — ;  Al|>ericus  marchio  Roma  pnlsns,  apnd  Ortam   ocdsas. 

—  Marchiones  de  Orta.  —  De  Marozia  nxore  Alberici  marchionis  et  filiis 
Alberico  patricio  et  Johanne  XL  —  Albertus  marchlo  et  Albericus  coafksi.  — 
Alberici  ot  Maroxia  Romae  potentes.  -*•  Hnogari  in  Bi^oariam  et  Svaviaa.  — 
Plura  de  sangqiil^  Po^Mni  Angiaiii  allato.  Po  Rhaoiiae  et  Iftriae  piiBci^Bf  et 
Lindaogiiu 

A.  925«        i*    ^^^  HeBricQS  rex  res  Saxaniae  componit,  Gallia  per  hiemema 
NormaRiiis  pertarbatitr.  RageDoIdas  Bargandiam  depopalatur.   OccarroBt 
ei  Ansegisas  episcopas  Trecassinas  et  Gozelinas  Tallensts ;  Wnnierias 
item  et  Ansegisus  comites.     Gongrediontor  ad  Montem  Galram^  hodie 
Gliaamontiam  rocant,  in  Bassiniaco  pago.    Octingenti  ex  Normannids 
cecidere;  sed  Wamerias  comes  eqao  confosso  captus  et  interemtns  est, 
Ansegisasque  vainer^tas.    Rex  Rudolfus  in  Francia  tunc  agebat.    Itaqae 
intellectis  patrfae  suae  nvaiis,  adjanctis  sibi  feadatariis  militibas  Renneasis 
ecclesiae,  et  Abbone  episcopo  Saessionensi,  in  Burgandiam  properat 
Burgundi  afHuunt:  Heribertus  pone  sequitur.    Normdnni  ad  SeqiKUiaii 
castris  munitis  considebant    Franci  eos  egre^sos  in  castra  soa  compel- 
lunt,  desiliuntque  equis,  ut  monimenta  hostiam  aggredianhir.    Sed  coa 
Bargundi  fn  eqnis  manerent,  oppugnatio  omissa  est,  satisque  Yisum,  in* 
cludere  bostes  stationibus  dispositis  in  gyrum.  Franci  duobns  vel  thbas 
passuum  millibU9  a  Nonnnnnis  remoti,  casira  sna  raetati  erant.    Hugo 
Roberti  filius  in  ipsaSequanae  ripa  consederat,  ut  flumen  intercluderetor: 
sed  procrastinantibus  GalNs^  et  oppugnationem  difierentibos,  dam  nares 
Parisiis  cum  apparatu  bellico  venirent,  hostes,  eruptione  clam  facta,  non- 
nnllis  etfam,  at  fbrebntur,  conniventibus,  in  saltum  vicinam  evadimt.  Ha 
frustrata  obsidione,  quisque  domam  redit; 

2.  Sub  initium^adragesimae  Heribertas  onm  Giselberto,  deiade 
cum  Hugone  Roberti  filio  colloquitar,  id  agens,  ut  Lotharienses  ad  olise^ 
quium  regis  Galiici  addacerentir.  £a  spe  RndoiAis  ox  Bnrgnndia  aroessi^ 
tur;  venit  Cameracum;  sed  cnm  Lotharienses  ad  placitum  in  eo  loco 
habitum  non  renissent,  rex  ad  Mosam  perrexit.  Ibi  Giselbertas  et  Otiio^ 
hactenns  vel  adversi  vel  ambigui;  obsequium  spoident,  sacramentis  daHs. 
Sed  mobiles  animi  non  dfu  in  eaden  sententia  perstilere,  cum  bellein 
NdTmannicnm  Tecmdnisset;  Nam  hf'  ^oqne,  qai  Rbthomagdm  dadfln 
tenebant;  sive^  nt  potpaltribas  stccarrerent,  sive  praedae  capidilita, 
abrupto  foedere  agrum  Ambianensem  et  Bellovace&sem  voslant.   Urbs 


Digitized  by 


Google 


AWWAL18  IMPEItll  m 

A^i&nema^ nefUpentia  wtvtm,  qsA m6^ ^nm reoepeml,  igaecoAfi^ A/ ItS» 
^raTilw  S9d  etiam  AltebalenslSy  orto  foHe  iiceadioypeflt. 

3^    NitiiiaBBiiisqiieadNoTi<Mii«veQiiiiit,  elstibiiilM^ 

sed  a  easteUaais  e4 -aibirbanis  repeHvittr.  Bajooenses  Irans  Seqttan8ttii 

vfo«ai£  bostilms  reddant,  agrosqpe  eomi  depepnltaitar :   q«o  exettplio 

ParisieDses  emdtati,  enm  Hngonis  mtiitibiis  et  nbisaNonnireastMMna ' 

oppidanis  partem  pagi  RotliDmagensis"  «is  Seqnailam  ?astaBt,>iriHis  sio-t  • 

soMis^  peooriiins  abdnotis.  Heri^ertas  intwiffly  cnm  Mondmi^herba  ^qvlati 

svppeleret,  ad  Isaram  avdebat,  ,nt>liostes;transHn  pfobtbereatHr.   M^h^*^ 

ialeUecta  agri  su  vastattoae,  deBwm  redennt.    N«n  et  Hi^ns  coiires  i 

caeteriqne  Franci  maritimi  loca  yioina  Normannis  eoneeite  infe^bant  * 

KBdoifas  bannoy  id  est  dennndiatioBe  puUioa,  eapedlitMiev  geieraleift  ■ 

contfa  Normannosindicit.    H^nbertte  cim  RemenstbBS,  AmiMts  com^: 

Baldaiai  filins,  oaeteriqne  iparitimi  AugaaiCliodie  £n  yoctet)  praiesMiiitti 

NormaBBomm  ad  mare  situm  i|ggfedianturi|  Bomen  insalam  senat*'  Retlo^ 

ei  ex  Rodomo  milie  praesidiadoe  mmiseiiat.    Sed  FreBci.faot»  o|ipogaaiA<i 

tioBe,  vallnm  antemuraZe  jtoooadnkit: .  deiade  maro  dejecio '  irhimpilint, 

mares  iDterTiciiiBtur^  pauci  iDiinsnhiBltviciliameVidnnt*    Sed<ibi  qneqiie» 

polsi,  flncUbQS  vol  armis  periere.  ^  Interea  Rudolfus  eem  HagbnefVatte ' 

agram  Bell0YaceBsem.iaebalur. :  FMremo  digresso  Heribertoyllafb  ilat«t 

berti  filius  pacem  cnm  Normaikis.  pro  se  saiBqae  ditionibns  ibdt^:  Mt^ 

filii  Baldnini  Aratiirus  ^  Adolfas,  Htlgiuidns  etiam  cdmes  «t  R«doliM  de^ 

Gangeio,  id  est  FieardiHaBdri^,>paolo  Bon  oomprebendontB^.  .RQHbaemt 

NormaBnnmadbuoaapefftBSiey  intelligimos  ex  Frodbardo,  tametsi  ebro^ « 

nicon  S.  Micbaells  in  pericnlo  maris^  et  Rotomage&se  a  LiMiee  editBm^) 

alfiqBe  a.  D.  917.  dbfunotnm  tradani   Synodns  Tnreneiisli  lMr|u8  fBBiiai 

novissima  conoiliorini  editiooe  datifr.  '    <  i  •> 

4.    QoaedBm  agnntnr,  SeulAis  Remomm  tfcliepiscopns  4Mrit,  aoMe* 

tribuSy  qnioqnediebbs^sedis  expletis.  Fertar  veneaium  ipsi  rlbmilianbBei 

Heriberii  da^m,  qnod  Fiodoardns,  caBOBiens  suhdplo  RelDeBflfl;  i 

riae  prodidit.    Heribeitus  merti^volat^  et  Abboae  ^BeBsioniefBsi,'  Bov 

Gatalauaico  stbi  a<UuiictiSy  sEerieo^  vasallosque  RemoBiis  eocl0siBei« 

Tocat)  nt  de  reolore  eligeBdo  agiaretBn     Ibi  praetextu  sumto,  ne  epiiMe^I 

patus  praedia  in  exttaaeo^  dispeigerei^tBr;  Hi^  Hiriberti.filiBS  inaBdiflm{ 

qninq«ennis  eligitar,  at,  dum  paer  adolesceret,  'HerM»ertua- oocleEianll 

Cdcilicet)  tneretnrJ^Rexiiitellecla^eletmouie»  suadOBtibub  iisdem  epiiBOpia|i 

res  RemeBses  Heriberto  regemfai^  ^oemmitiit^  cuiiGarolum  reigeBiliaiiMN^} 

testate  babenti  nibil  negarb » andebat     Ita  .ipnitnm  .ad(  inqeieti  i  bemiBill 

poteatiam  epesiiue  accessit:  Mimni^iaBiea  esl,  .Benardilire^  Ualiae 

pronepotem  per<mares  aunqaam  adCaioIibam  sttrpeiiiet^Jasrdgaaadi 

provocasse:  adeo  tuno  fitulusisie  debilis  babebatnr.  FaBi|tfuil,Se«IfuDi/ 

ut  Odonem;  fratrem  ei  Heriveum  aepotam  antecesseri^  ooertcaMt,  itoit^ 

berti  fiiio .  sBcoossionem  pepigisse>  seA  sibi  eaUtnm  abc|eleiaase^^  ^[«eai. 

pirtn)aO'tain<Btiieiliifeoistfeti   ,i  i  to  i;;iiiii/    t-       •'>   r^tui '<{-",•[>  f--i    •(' 

1     5.    AbboBoiiaiaBdtiitBr,  eleefieaisdecretnmfeIrei|a;«apft4s«NiauBb 

praebet,  et  qnalii  ssat  episcopalis  miwstedi  AbbMu  i(ai;;delaial::iMeliiof^. 


Digitized  by 


Google 


36»  ANNALES  IKPERU 

AiHB^taiMi,  AqnonM  t:  Smoeais  ai  VMMit  p^  e|Htc#^,  Tlearti 
cnra  poslea  comnieidata  est.   De^ino  dieeiiutt  ad  a.  D.  9d8L    Hic  i 
iiWtt(Qf  Baroiiiif;  epitoopnm  pMenwi  qnB^pUNiiiem-iiiOBetnnii  app^Uat, 
■oadiim>  tacteaw  ia  orbe  eiuieiiaio  fisam.   Jotauem  r^n  papam  de- 
cimiim>  qui  assensmty  etiam  coirriciis  proscindit,  torptoremqne  nnliiHB 
PeCnsolio  iitmsttm  scftlNt;  in  qno  non  aseeatior.   Snpra  hi4«s  pdAtific& 
apologiam  scf^iaimis j    bdnlf entianv  ejns  non  profro ;  sed  seqoe  piacaifum 
aiiilssqm  lidees  qaaado  reiins  saciis  per  administratDrem  epiflcopmma 
prospieielMtttri.et  praedia  epiS€iopalia<  per  potenOam  UmiBeiti  in  tiiti  ( 
loofttai  Yidaiiaiiftmt    Qmd  enim  faceret  abseos  JoImhims  et 
crednlns,  et  fraatra,  nec  fortasse  siae  detrimento  eooiesiae^  repngmrtiTmm. 
QAodsi  tet»  scelds  est  creari  episcopnm  nondum  oficii  capacem,  cmr 
iipdie  ponHices  Romani  InMismodi  acls  confitmaiitf?  In  diviiiis  legtos 
nsii  coBtrario  el  lapsn  temporaar|iraescriM  polestf    faUerim  ree  mala 
gesla  mox  ia  exesHilam  tDafi8tit>   et  in.  ipsa  Rema  et  GonstantfiiopoK 
pned  arc^epiaoopi  hec  i^  seeoto^^  pveiiiere. 
,!    j6L    AiLellHttriinseapeKaesiinsariyiliiaHsGialiaie,  diBirex^^ 
captivuf  tiinetur,  dnm  Heri^ertBS  Remos  invidit)  Aqnitaei  dnbitlmt,  Rn^ 
doifnsot.Hnga  cmi  Normaiiis.CQitiictantnfi;  Heniico^spem  fedlntegramdli 
regOi  facitint    Qvastoffi  intelligo>  ardifepiscopi  Ktaotgms.  Trevireisis 
eiuWigiHdtiS'  Goloaiensii  aecdm^  BaMlnm.  agnoverant:    Wigfridmm 
eiectalii  .aiclere,  se4  neadiHa  ordinilim  pttto^/ca^le  Caffeloy  leigiftqm<^ 
Bmdel/O^  amJMgno  TOg^  qii  eiecMoiiem' pvetaH  dbnee^iiHiHrld  sc^tim 
coosto^nmresl.    Gisilbertitff  et^Otle  deektesifr  ailerilnm  latus- nntibamS^ 
piNMit.  Bpes'  dietdsve  ostenderetur.     Tfteedoricus  oiimr  Frislis,  aliiqne  C^ 
rilomiper  fidl,  Ifiadoliim  donmiim  iolebai^    Neqne  absord^  ctedi  polesCy 
Carolom  captivum  occaitis  nuntiis  velialefpretlitioie'  aiileerw  Hearic^K 
Itfplorasse  et  Lothari«ises  ei  tvadiiAisse,.qpes.«[iperregu  Ger* 
QL.fbisfle.  coistalttt,.  et'  qeos  viciie,  qeaaa  rebeiii  patere  malebatL 
Wtliliutdoi-aonMl^  Heniioo  Ri»eeaai  traiSgredse^  Gaiolnm  l^tos  cue 
nanJKoiiysii  autftyrismasisfie,  et  Opem  pelisse.    Ditimeis  legnnm  Lo- 
tlMnenMlp  promisiise  addHy  si  dpeffa* ejos.  liber«ret«r.    Itl^tte  si  Ctfoles 
HemaooN  regikmi  Lotbaricttsc!  coDcessH;  si  se  soaqie  eommeidavil^  qae^- 
Pfsite  scrilunV  id  circahaec  tfmpora.lielQm  pnteei..  Si|eberti»  tA  9. 
DidaSirefeatv  ai^alista  nisterin  pfaesientem.    UeniiSQiergo  neife«* 
rpn^nmii^ts,  qnod  Giselbertus  et  Otto^^se  Rikdolfo/taidem»  snauiysissial^ 
etc^selhertm  in.Tolpiaoo  cadlro  nei  pTecii  Rbette  pfahsidinm  biAerei^ 
Bieiam^  traEBsi|l;  lobam  vi  capit^  Gisetbertunt  (Mdis  date  co^. 
v^i^V^.'  .Giaelb^rtne  4um  amicis^  k-egreeso  lU^et  tsais  Rbempm  Hairieo, 
MMtoiirJongei  slbi  ilnditt  anxilitim  esso^  ad  GeramBiae  eorpos  redire  sla- 
tiitiui  [  ii^.eptiacopis  ac.  caelerii  eptlaiitibQs  LatharieBSibQS  eptimim 
visQm.  .'lta>enim  ^a«da  verbis.  rem  magnaii.cdmplectilttr.Fsideardiis:- 
MMnfco^<ei.Ciif«il)  cutuH  lothMtnmr.commUimU.    Gieeibertiis  eUut 
miUora  desperans,  exemplo  Amnlfi  et  RurcarA^stabiiieeem  potenliaflft 
dioaiQS  bonjwe  ipid  HenricQm  slM  piiaCam  inteHlgiimt    Aocessit  in 
spiiJUiitilemmalriBioBiim  eJ«i;:oam  Ge4erga  rigia.iAiaf  drci  baec 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IVPERIl  m 

ostw  non  recte  en^rrasse  Yidetor.  Scrihii  enita,  Ghrlstitimm  qnendain 
.o>tluuieiiseiii}  simiilala  infirmitate  Tocasse  ad  se  Giselbertiim,.et  dok> 
a.ptmiii  re^  fienric^  mi^isse.  Qiuic  cnm  nobilitatem  et  opes  et  indii- 
tnsuD  adoiesceatis  perspexisaet,  filiam  ei  Ger^rga»  dedisse,  cam  dsottii 
ociias  Lotharieasiiim  regni.  $ed  illa  de  eaptivitate  Giselberti  iiarratio 
nam  Frodoardi  annalibosy  qoibvs  magis  fido^»  oonsistereposseJM)iiYidetw« 

8,  HeiricaiQ  ad  Aqoas  Grani  plftcitnm  celebrasse,  iMque  LelharieBset 
ii^  fide«|  snscepisse,  crediderim.  9t  tuic  qnideoi  Benmino»  Dadeeis  epi« 
scopi  nepoti^  Yirdanensem  ecdesiam  re^^ndam  dedit,  ^i  mox  pulsa. 
Hii^ooe^  qaem  Rodnlfas  nomJQayerat)  conse.cratnr;  ita  Fredoardns.  Id 
ractiim  Rotgeri  haad  dnbie  arphiepisoopi  autoritate^  qoem  nnom  Hngem 
ol>stitisse  apparet:  Ijfugo  aotem.  anto  seqnente  deeessit.    Fredoardom; 

sequitar  chronici  Yirdanensis  autor  Hqgp  Flayiniaoensis  abbajs,  qii  «ddit» 
ex  eo  Yirdanam  et  alias  civitates  a  regno  Frattcoram  ayolsaa;  sed  addere 
poterttj  ad  alitd  rediisse  regnnm  Francoram^  scilieet  ortentatfnmy  ca)ie 
dvdam  partem  Aici^bant*  Wigericam,  Mediomatricnm  epi9c«»pam  Ridelfi*- . 
Wk^  fti^ioQi  pertinacias  addictam>  in  arbe  soa  cam  Rndolft  pnaesidio  se^ 
tenenlem,  ab  Henricianis  obsessnm,  et  cnm  moenia  aliq«a«dla  implgre  de«* 
.  f^fkdisseij  addeditionem  adactam,  in  Henrici  fidem  Tenisse»  Beoiwss  relert. 

9,  Ab  h9c  ergo  auMii  vel  fine  prif ri^  annos  regni  Henric&  apnd  Uk 
Uuurienses.  compnM^e.  oportet;  nam  qoAd  continnator  Beg^oais,  passim) 
In  rebo^  temporibasque  hMlucin^taS)  scribit,  Bonnensi  ptcto  cenTenisaey. 
iie  Carolos  sibi  oltra  Lpitharienae  regnam  nswptrel;  tnt  qood  Sigehertmi^'  • 
Carolam  redidisse  tunc  Henrico  Lotharingitm,  episoopis  et  comitiba»  rem) 
-atrinqnjB  jar^ai^o  confirmantittns :  tnm  rebne  ipsiSi  tnm  pacti  iabnUfti 
erertitnr^  qotram  tenarem  pta)o  taAe  dedimns^    Eqoidem  Ulricas  Ob« 
rechtos  Tir  insignis  in  prodromo  reram.  Alsatictram  fidem  etram.in  dAt 
biiim  Toct^  et  qaicqaid  exttt  pro  integro  papti  instramente  Tenditttnm^. 
radd  ttqoe  infonne  fhigmen/tam  tppeliati  qood  excerpserit  nescio  qaiai 
c#piiii|ariam  Caroli  Galvi  descriptor,  sooqae  cedici  attexaerit;  ci^nselitm; 
Bonnisi  nnic^m  exemplam  noscatar  Hariberti  Besweidv  nnde  ai^piit 
ediditqae  Jacobas  Sirmondps.    Sed  multa  vetera  pactt  not^  tlBer  htbenttr> 
neqae  ideo  fides  e^^nun  laborat.    Et  demns,  fragnientam  eese,  oontinel 
ttmen,  qnae  cnm  cessione  regni  Lotharieasis.CA&siiteBe  non  potsnnt)  e4. 
ipsi  episcopi  cojpUjb^sqae  regni  ijMer.CaroJUnos  prooeres  rort^nsentiir  omMS^ 
el  pacto^  fit  in  niedio<Rheni,  qai  tanc^iimes  illio-ntciDsqae  regol.    Fmkn. 
doardi  etiam,  non  contemporanei  tantnm)  sed  et  locis  rebosqueTicinl 
scriptoris,  ntrrationes  consentvant,  frastraqae  atiamrBonnensemcoiWH 
tnm,  aliapactabiennioposteEiort,  exSigeberto  aat<(eginenis  cenlinifttere, 
comminisi^emari  qao  Conringinm  etbim  in  addendis  ad  e^ras  de  finibna- 
imperii  inclinasse  miror.    Itaqae  rerim  serlem  intnonti  ^nbinm  nallam 
snperasse  arbitror,  qnin  niino  ceeperit  regnnm  Lothtriense  HenrieL 

10,  Oocispi  Bfrengaiiot.  RoMfns  re^itnm  in  Ifttliam  mttnrtt^  6l. 
Veront  ipst  poiitar,  qnap  Jb^ptenas.BereQgaiins  tmmerat  YldiifiigoiiiBe. 
dipiomttt,  tnAfi  j^egni  MrtM  Yeronte  !dtta>.  qnitas  Fatatiatei  Ptrmeasi, 


Digitized  by 


Google 


364  ANNALES  IHPERII 

A*  m^  GraMi^nsi  eodesiis  m  bona  Jmqtie  firmat.    Non  addit  mensem  ;    q«i 
si  in  byenem  incidit,  potnit  Imjns  anni  esse.    Interea  Alberto  EpoTedne 
maTcliiene  mortuo,  Ermengarda  ^ns  vidna,  Adelberti  et  Bertae  filia^  Wl- 
donis  ToBciM  marchionis  soror,  cnm  fratribns  res  novas  moliri  coepit. 
DQdom  mater  Rerta  filivm  ex  Tbeobaldo  Hagonem  contra  BerengariiuB 
excireeat ;  eed  expedHk)  irrfta  fnerat.    Nnnc  Rndolfns  magis  patere  arti2»as 
videlMLtttr,  homo  mobilis;   sed  nec  satis  firmatns,   et  fortasse  fortiuia 
siperbins  ntens*   Et  Itali  «no  regi  aemnlnm  opponero'  solebant.    Ermexa^ 
garda  ergo^  miltis  Italiae  proceiibn^  non  per  potentiam  tantnm  et  neces— 
sitndines^,  sed  per  illecebras  etiam,  si  Lnitphindo  fides,  sibi  concillatfs, 
regni  eapnt)  Ticinttm,  occnpat  Rex,  Lamberte  Mediolanensi  archi^piscopo 
a4)Btore,  coilecto  exercitn  nrbem  obBidet.    Ibi  Lnitprandns  rem  narral^ 
qnam  extra  Romaniscornm  fahnlas  non  expectes-.    Ermengarda  occnltis^ 
niintiis  Rudolfo  taHa  dgnlfieat:    Si  te  perdere  vettem^  dudum  perisse^^ 
Tui  ie  miki  trader&  Hmhm  poUicentur.    Ego  vero  tibi  bene  cupio:  iw^ 
vide,  ut  beneoolentia  mem  recte  utare.    Hfs  rex  creddns,  et  Cqvod  snspi^ 
cari  pronnm  est)  etiam  Ermengardae^  pnlchritndine  incensns,  nocte  con* 
cnbia  clam  $efs  omnibns  paryum  Kntrem  itagressns^  ad  Ermengardem 
contendii  Ea  nocte  pax  inter  eos  f^eta  est.   Mane  proceres  ad  tentorinim 
veilint,  diiqve  expeetant;    Prorecto  Jam  die^  fentorram  Tacnnm  repre^ 
hendniit .  •  Ailii  captum  regem,  alii  interfectnm  Terebantnr';  transfbgam  ex 
proprit9  castris  nemo  pnlasset :  cum  trepidos  eete  xiatafins  affert,  regem 
n«m>  ttntwn:*  apud .  hostes  esse,  sed  etiam  hostili  in  socios  anfmo  Tenire. 
•  QiiDigiitti  omnes:  RvdoKns  svi,  velpotftis  suoram  victor,  cum Ermengarda 
eBUltat.  '  Haec  in  bominem  sanae  mentis  vfx  cadant.    Sed  hand  multo 
minns  ridicnkijum  de  Am«iro' altlsqne  narrantem  Lnitprandnm  audivimus. 

-  II.  Soluta  quamcnn^  ob  causatii  obsidione,  Lambertns  archi- 
ephteopuffjam  effensns  Rudolfe^  ex  pli^r^nmque  procerom  sententia  ad 
uleritidm  Ermengardae  fratrem  Hugonem  mittit,  qnem  Lnitprandns  poten- 
tlssimum  pfov4neiaifnm  comitem  «ppellat  Poterat  ille  plarimum  in  Lu- 
dovici  Opbiregno^  qni  in  diplomatfbtfs  nonnnllis  apnd  Chorferlum  in  rebos 
D^phintttQ^et  alibi  propinquom  enm  sunm  vocaf:  Erant  enfim  consobrini: 
Orbbs  fiKii  Ludovioi  angusti,  Hngo  filia  Lotharii regis  Austrasiae  natus.  Et 
jam  Lndovieum  Orbnm  extinctnm  erediderim.  Nam  nltima  charta,  qna 
nlemoratur^  est  In  fndiee  Pe^eskiano  tabularii  ecctesiae  Amlatensis  (Pagio 
cUaaite  ad  a.JD.Oli.)  conventfenem  continens  Manassis  archfepiscopi  cum 
aU»  iqnoltm,  quae  focta  dicitnr  m  AfettUe  mUate  pnhtic^  mense  Jumo ' 
amup  SBPfegnanteLudovico  rege  et  imperatore,  fiUo  BotoHis  tegis^  id  est 
aMM  i>emtal  9&2.  Kec  filios  Orbf  Garolus  Gonstantinus  regem  se,  sed 
princlpeEiinViennae  tnlit,  credo,  qnod  Hngonis  magnitudine  obnmbraretnr, 
gQi  Ariftlateasem  provinciam  tewiit,  titnle  Jam  cemilis  (ut  apnd  Lnftpran- 
draO,  )am  dnois  et  marchfoniis,  qnem  ma}ores  coidites  tnne  passim  smne- 
bant;  hlc  enfm  'Oi  trllmitdrdn  eedem  In^ice  5.  NOn^  Octeb.  921.  Et  in 
idem^P^ius  toaeaHlio'  Saxlii  t>ontiAc^  Arelalen^  citat.  l^empe  litus 
Ntibonensi^G!aIIiaeeontra  Saracenos  tueri  ad  eflcium  (^us  pertinebat 

/  ii2v   Poiro  Hugo  a»io>.denlnm  sequente  fn  Italiam  tenit,  nec  filil  fe- 


Digitized  by 


Google 


AMNALES  IHPERII  M5 

lieitateiii  yidit,  qnae  pi^aeparaYflffat,  mater  Berfa.  Ba  «gijbn  Titamiiuiefiiiirit  A*  VU. 
ooteTO  Idas  Martii,  qaefnadmodapi  ex  epitaphiQ  iatelligitur,  quod  ia  ca- 
tlftedjrali  Lacensi  eccleftia  positami  refertar  apad  Florentiniam,  unde  6^ 
qiieiitia  excerpemus: 

Hoc  tegitur  tumuio  comitissae  corpus  humatum, 

Inclyta  progenies  Bert^,  benigna,  pia, 
Uxor  Adalberti  ducis  Italiae  fuit  tpsa^ 

RegaUs  generis  quae  fuU  omne  decus. 
NobiHs  ex  aUo  Francorum  gernine  regum, 

Caroius  ipse  pius  rex  fuit  ^us  avus. 
Quae  specie  speciosa,  bono  speciosior  actu, 
FiUa  LotharU  putchrior  ex  meritis. 
«  •  • 

Idibus  octavis  Martis  migravit  flb  ista 
Yita  cum  Domino,  vivai  ut  in  requie. 
*  *  * 

Nunc  Europa  gemU,  nunc  luget  Franda  tota, 

Corsica,  Sardinia,  Graeda  et  ItaUa. 

Qui  tegitis  versus  istos,  vos  dicite  cuncti: 

Perpetuam  tucem  donet  ei  Dominus, 

Anno  dom,  incamationis  925.  indict.  13.  obUt  de  mundo.    Nec  Tideo, 

cnr  Pagios  hoc  epitaphiam  in  dabiam  vocet,  et  serias  positom  arbitretar. 

13.  Idem  Florentioias  sororem  ejas  Ermengardam,  aliis  ignoratam, 
nobis  conseryavit,  quae  religioso  habita  samto,  in  monasterio  S.  iastinae 
Lacensi  tale  epitaphiom  accepit: 

Hic  jacet  in  tumuio  feUx,  venerabiUs  atque 
Ermengardis  erat*  namque  dicata  Deo. 
Quam  rex  egregius  Lotharius  edidit,  ipse 

Francorumque  potens  Teutoniaeque  decus** 
Huc  quisquis  veniens  epigrammata  iegeris  ista^ 
Dic:  Famulae,  Christe,  probra  rendtte  tuae. 
Alia  soTor  Gisela  Godefrido  Daao  nupserat:  quo  occiso,  ex  praediis  con- 
cessis  in  Belgica  Tictitavit,  aliquoties  regum  tabolis  memorata.  £x  Hagone 
rege^  filio  Bertae,  Estenses  et  Bransvicenses  Bacelinas  dedoxit,  quem 
Hofmaanas  archivarius  ia  ea  re  secutus  est.  Sed  ea  derivatio  coasistere 
aoQ  potest. 

14.  Sigonias  ex  monumeatiS;  ut  arbitror,  quae  ad  aos  noadum  per- 
venere,  memoriae  prodidit,  marchioaem  Albericum  (ipse  Albertum  vocat) 
maritum  Mariae  vel  Maroziae,  qui  opibus  Romae  pellebat,  in  offeasioaem 
pontificis  lapsom,  urbe  excessissO;  et  Ortae  sese  Tusciae  CRomaaae  scili» 
cet)  oppido,  validis  praesidiis  muaito,  iaclusisse :  iade  Huagaros  ad  Ro- 
manam  ditioaem  iavadeadam  excivisse;  hos  ia  Tusdam  irrumpeates 
cladem  dedisse^  nec  rerum  tantum  spolia  tulisse,  sed  et  virgines  puerosque 
abripuisse;  ejus  rei  odio  Albericum  hoc  anno  a  Romaais  oppressum. 

•)  im  wtargime  §$t :  [eral  pro  olim]. 
**)  i»  fMrfitt*;  pro:  Goriiia]iiae<iQ6  poteBs  Francomniqae  decos. 


Digitized  by 


Google 


m  ANNAlfeS  Ikffifill 

4.  WL  Vicmdm  prodfdit,  •%  AlbeKo  SpolMalio  aptid  OiUm  oocfiSQtii.  An  AM- 
borlani  Tvscimi  in  anteo  habvit?  Sod  is  Jm  obiorat.  Itaqne  de  Alberio» 
mostro  accipi  debet  HaBgaromm  irmptioiiem  ad  anniim  praecedealcK 
retulerim;  nam  cum  Longobardiam  inondassenty  potnft  iiirmas  alifomt 
condncere  Afbericns,  nt  sese  de  pontifice  Tindicaret. 

15.  Albericos  mardiio  is  est,  qni  pontifici  a.  D.  9i6.  affaerat  in  es- 
po^atione  Gariliani.  Et  potaerit  filias  ejos  esse  Aiberici,  qvi  Sfoodl 
Tidnensis  decreta  signavit  a.  D.  876,  qoiTe  Be^rengario  regi  apnd  poetam 
aoxiliam  tolit,  et  Tiberis  ondas  fraade  inTecit.  *In  nnperis  antiqnitatibiis 
Hortanis  a  Jasto  Fontanino  y.  cl.  editis,  etiam  nammas  expressns  esl, 
Alberici  nomine  signatas.  Marcbiones  Longobardiae  ab  Orta  dictos, 
Bstensis  stirpis  progenitores,  ab  bac  nrbe  nomen  nactos,  atqae  inde  to- 
nisse  in  Longobardiam  toI  redisse,  dictam  est  ad  a.  D.  9i7.  Qaa  ratioae 
id  factam  sit,  infra  dicetnr  ad  a.  D.  960. 

16.  Albericos  marohfo  ex  Maria  Toi  Marozia  conjage  genoit  Albe- 
ricam  patriciam  Romanam,  et  JohannemXL  pontificem  Romanam;  ntalios 
liberos  taceam,  de  qtdbis  deinde  dicetnr.  Laitprandns  lib.  IL  cap.  13. 
baec  snppeditat:  Tl^od&ra  A^erid,  pti  nuper  haminem  exuU  Cpatricii 

'  sdlicet)  aoia  suo  tempore  Romanae  dvitoHs  non  inviriHter  monarckimm 
obHnebat;  quae  natae  hahdi  Maroziam  d  fkeodoram:  eanim  pater  LiiiC« 
prando  siletar.  Addit  deinde  Marofiam  ex  papa  Sergio  (nondom  papa, 
atarbitror)JobannemCXL  scilicet),  qni  post  Jobannis  RaTennaiis  Cdeciml 
fcilicet)  obitnm  Romanae  ecclesiae  sedem  obtinait,  ;adalterio  gennisse : 
ex  Alkerto  autem  marckione  Alhericumy  qui  nostro  (inqait)  post  tempore 
Romanae  urbis  prindpatum  usurpaoit.  Haec  ille.  Legi  malim:  ex  Ai" 
berieo  marchione  Aibericum:  ita  enim  babet  ipse  Lnitprandns  lib.m.  cap. 
12.  Alberii  aatem  pro  Alberico  posita  tox  erronbas  caasam  dedit^  nt 
Albericas  marcbio  circa  Romam,  cam  Alberto  marchione  Tasciae,  a  Ba- 
ronio  aliisqae  coniiinderetar.  t^orro  et  Johannem  XL  pro  Alberici  mar- 
chionis  filio  habendam  apparet,  enm  pater  sit,  qnem  naptiae  deffionstrant, 

.  nisi  aliter  constet.  Neqae  enim  confessam  Maroziae  adalteriam  patem^ 
sed  ramoribas  in  Tolgas  sparsam:  foemtnam  enim  legibas  infamen  et 
adalterii  conTictam  qnis  post  primam  maritam  farsas  atios  samfflae  fbr- 
tonae  ioTenisse  patat,  Widonem  marchio^iem  Tasciae,  ettandemHugoneai 
Italiae  regem?  Yerisimile  est,  ex  Theodora  sorore  Maroziae,  Johannl 
cnidam  nnpta,  natum  Crescentiam  dacem  a.  D.  984.  defanctum,  ex  qno 
genitnm  apparet  Grescentiam  Ottoni  HL  rebellem^  qaemadmodom  notabi- 
mns  ad  a.  D.  996. 

17.  Librarii  Cnt  arbitror)  Titiam,  cognata  nomina  facile  permatantis, 
secntas  est  etiam  Sigonias,  qni  marchionem  hanc  in  Latio  potentem  etiam 
Albertnm  Tocat,  et  partem  Formoso  pontifici  adTersam  semper  sastentasse 
scribit^  ex  ingenio,  nt  apparuit.  Recto  tamen  a  Tusciae' marchione,  Lncae 
residente,  Bertae  marito,  distingnit^  quem  constanter  Adalberiam  Tocat. 
Baronins  et  hos  confndit:  sed  discrimen  asseraimus  ad  a.  D.  9i7,  com 
Adalberii  Tasci  obitam  referremas. 

18.  Gaeteram,  etsi  baad  satis  sciam;  qao  jnre  comitnm  Agri  Romani, 


Digitized  by 


Google 


^■I  poslea  TtMdaoi  dioii  sm,  factioai  a  iiwlto  Jam  impm%,  ^  alita  A.MS^ 

Ai^ericui  luno  priiiugui,  taniun  in  lebus  Romaais  agendis  verteiidis^iiie 

Si^oftiM  tribaerit;  «oac  tamei  plHrimimi  ydoisse  agaosco,  el  Strekftinis 

pitecifdbvs  extinctis  capat  'Oxtidisse.    Opima  in  Latio  praedia  tenaisflfe, 

iMile  adniserim.    Sed  in  urbe  potentiam  yei  acqiiisitam  vel  certeavctam 

pvlo  Maroiiae  eo^jngio,  ex  nobilissimis  potentissimisifve  Romanoram 

OTtae,  c^jas  mater  Tlieodera  tantae  anboiltatis  foit^  ut  etiam  papam  face^ 

rety  qnem  deperibat;  bnc  sdlicet  lobawiem  X,   Itaqne  Frodoardns  b«}ifs 

-iefliporis  scripter,  qni  Romam  ipse  adiit,  sen^r  patriciam  vocat,  etfiliirs 

Atbericos  Jnnier  patricinm  re  nomineqne  «git    Alberico  igitnr  et  Marozfa 

Bonnani  TOlnt  derelictam  tenentibos,  illibata  potentia  fait/donec  cum  papa 

collisi  snn^  qni  nnnc  praevalnit,  cessitqae  nrbe  Albericns^  et  panlo  post 

caesns  est.  Sed  Marozia  anxilio  Widonis  novi  mariti  nlta  esl  priorem,  capto 

papa  et  in  vincnlis  exliiicto  a.  D.  928.   Neqne  Albericns  tantnm  Janior 

patemam  potentiam  recnperavit  auxitqne ;  sed  etiam  posteri  per  absentiam 

imperatornm,  plnrimom  Romae  potnere,  et  pontifices  aliqnot  Romanos 

liabaere:  qnornm  tabulam  etiam  infra  da^imns,  iliostrandis  hnjns  familiae 

lebofi  profninranL 

19.  Nen  bene  cnm  aoTonnalibns  iadnelis  a  Witikindo  memoratis 
cohaeret,  qnod  Hnngarf  sese  rarsns  in  Bajoariam  Allemanniamque  infu- 
dere ;  nisi  ponamus,  inducias  ad  solam  Saxoniam  pertiauisse.  Irrnptio 
eeram,  et  Wiboradae  caedes  in  hnnc  annnm  refertnr  ab  Hermanno  Gon- 
tracto  Canisii,  et  Hepidanno.  Ego  in  seqnentem  differre  ma)o,  Frodoardi 
coaeTi  autoritate.  Huic  tempori  Pagius  ascribit  Pelagii,  pueri  Hispani 
tredecennis^  martyrium,  qnod  Roswita  virgo  Saxonica  carmine  celebravit, 
Mmorans,  ab  ocnlato  teste  sibi  relatnm.  Ckim  enim  Abderramea  in 
praelio  ad  Jnncarias  a.  D.  920  Hermiginm  episcopum  Tudensem  cepis- 
set,  is  pneram  sobrinnm  snnm  pro  se  obsidem  dedit:  qui  cum  solicitan- 
tibos  ad  turpia  fortiter  restitisset,  gladio  membratim  scissns  et  in  flnmea 
pro]ectas  est. 

20.  Hoc  anno  sanguiaem  Domini  in  Angiam,  quae  Dives  dicitnr» 
illatam  lyuat.  Narrationem  rei  gestae  coaevam  ob  inspersa  historiae 
adjnmenla  excerpere  placet,  Azan  Hierosolimitanae  urbis  praefectus 
(Saracenns,  opinor)  cnm  sacris  muneribus  ad  Magnum  Garolum  profectns, 
in  Gorsica  morbo  detinetur.  Mittuntnr  Waldb  abbas  Augiensis  et  Han* 
fridas  praefectns  Istriae,  qui  donaria  accepta  Ravennam  ad  Garolnm 
deferaat  £a  erant  ampulla  ex  lapide  onychino,  in  quo  sangnis  Ghristi 
cnoi  cmcicnla  ex  anro  gemmis  omata,  continens  et  ipsa  nonnihil  dominici 
craoris,  in  quatnor  partibos  inclusi,  qnarnm  in  medio  particula  de  ligno 
crocis,  quae  Dominum  tnlit;  ad  haec  corona  spinea,  quae  Ghristi  sacrnm 
capnt  redimivit,  et  anus  de  clavis,  quibus  fuit  confixus;  ac  denique  ali- 
qnid  de  sepnlcro.  Hunfridns  cruciculam,  quamvis  aegre,  a  Garolo  obtinnit, 
et  in  parthenone,  quem  Schennis  in  Rhaetia  Guriensi  exstmxerat,  deposnit» 
Albertns  filius  eam  repoposdt  Hic  pnlsus  Rhaetiae  praefectnra  a  Rnot- 
perte,  Udovici  Pii  vasalio,  anxilio  fratris  Burcardi,  qui  tunc  Istriae  prae- 
tidekat,  Rnotpertam  adoritur.  Is  in  faga  e%uo  excossas  iateriit,  et  ab 


Digitized  by 


Google 


^tS  IAMMAL£8  IJiPGRII 

\  tk4}5«  AdaH»ei4a  Mfiltss  estinoienltstorio,  qwdUndewiBoadBatiir.  Ateltetf 
-iiliss  UdilrioQt  cracMam  morieiis  Ebumo  filtee  comMfltdaTit.    Smjas 
filios  et  haeree  U4ilricii8  sacnm  tiiesionni  WaMano  «ocero  oonaessi^ 
^i  in  capella  castri  stii|  coi  Zorxaclm  no^iieB,  assermii*  Borcardvs  cfinE, 
.Walikario  infensas,  casteilan  forte  oppngnat,  resqoe  ad  dediCioiieai  spe- 
ctabat,  com  Soaaehilda  Waltharii  co^Jox  com  sacra  cracica^a  lioslifrms 
o^Tiam  piocedens,  obsecrat,  nt  a  coepto  desistant    Gnm  refragaromtmr, 
nw  iapide  percttssos  tantnm  caeteris  terrorem  incnssit,  nt  aese  ia  liigmaB 
darent.  Angienses,  re  inteUecta,  mnltis  ab  ea  precibas  thesanram  flngitajiC: 
abnnit  iUa^  sed  tandem  morbo  monita  cessit.    Monachi  a.  D.  925,  7.  Idms 
Novemb.  ecclesiae  solenni  rita  intaierant.    Sigebertns  honc  sanguaeBi 
pntat  ex  imagine  Berytensi  flnxisse. 

ANNO  GHRISTI  9SII. 

BQrctrdat  dax  SoeTiaef  Rndolfi  Oaelftgenae  tocer,  ei  aaxilie  renit  in  Italiam.  " 
Gvm  Italos  spreyisset,  ab  iis  per  proditionem  occiditur.  Eadolftis  Italia  cedit.  — 
Hagonem  Itali  regem  fkciant.    EJoi  flimilia.    Mater  Berta;  fllia  Lotharil  regi» 
Aastrafliae.  Wido,  Hagonis  frater  aterinns,  Marosiam  dacit.  —  Yera  origo  Hngo^ 
nii  rtgii  ItaHae  dia  ignorata.  -^    Pater  Tlieobaldui  comei  Bargondiae»  Titricos 
marchio  Tasciae  Adelbertoi  secandni.    Alia  de  Hogonii  regii  familia.  —  Initiaim 
regni  Hngonis  ex  tabulis.    De  regno  Arelatenii  et  Burgundico  jancto.  —  Bber- 
hardui  frater  Gonradi  regii  in  Lotharinglam  mltUtar.    Giselbertui  deinde  fit  iM 
dnx.  —  Hangari  iternm  in  SueTiam  et  Galliam.  —  Herimannoi  ducta  Tidoa  Bar* 
cardi  iit  dox  SueTiae.  —  S.  Wiborada  recloia  ab  Hoogttrii  occiia.    De  iolitariis 
Tel  reclasii,  et  modo  reclodendi.  —  De  Tita  recloiorum,  —  Normanni  in  Picardian 
et  Flandriam :  pecunia  pacantor.  —  Endoirbi  rex  Galtiae  in  Wilhelmnm  Aqoita- 
num.  —  Hugo  Albui  rel  Magnui,  Eoberti  regii  fllios,  com  RudolfD  rege  colliditor. 
Dona  Ogirae  reginae  in  Aaglia  exali  mittit.  -*  Qoaedam  Hildeihemensia  et  Gas- 
deshemeniia.    Roiwita  abbatiiia  alia  a  poetria.  —  STnodoi  Gariloceniis. 

A.926.  ^-  Rodalfiis  Gaelfigena,  Longobardoram  idemqne  Bargondionvm 
Transjaranoram  rex,  re  naper  apad  Ticinam  male  gesta,  intellectaque  pro- 
ceram  in  se  conspiratione,  Yiribas  diffidens  ad  retinendos  in  ofBcio  Italos, 
Bvrcardum  soceram  excire  statait :  neqae  ille  deerat  propriae  ambitioni, 
nam  res  magnas  moliebatar,  at  ex  Hartmanno  Sangallensi  apparet,  Titae 
S.  Wiboradae  scriptore;  qui  ait,  magno  comitata  in  Italiam  tendentem 
circnmvenire  proceres,  totamque  regionem  sibi  (id  est,  nt  arbitror,  genero) 
snbjicere  molilam.  Ipse  fortasse,  Rodulfo  Italiam  tenente,  Transjaranum 
regnnm  sibi  sperabat.  Ut  expeditioni  sufQceret,  passim  ecclesias  spoUa- 
Tity  et  inter  caeteras  aaream  S.  Galli  crucem  abstalit,  ande  Wiboradae 
reprehensionem  merait,  qnae  brevem  vitam  interminata  est.  Matnre  in 
Italia  fuit,  at  saperiore  anno  Jam  ingressum  patem,  nam  hyeme  vix  perviae 
snnt  Alpes;  et  genero  comitem  ivisse  Frodoardus  habet.  Porro  cnm 
Eporediam  venissent  cnm  exeroitu,  Burcardus  legationis  specie  Mediola- 
nnm  praegressos  est,  nt  animos  hominum  exploraret.  Adventantem  archi- 
ot>iscopas  maximo  cam  honoro  suscepit,  et  tamdiu  tenuit,  donec  collecii 
conscii  proceres,  adjunctis  sibi  Papiensibus,  redeuntem  occupare  posseot. 
2.  Addit  Luitprandus,  ut  est  ramuscnloram  curiosns  annotator,  Bur- 
cardom,  antequam  Mediolamun  ingrederetur)  ecclesiam  S.  Laurentii  extra 


Digitized  by 


Google 


ANltALES  IMPBRII  369 

mros  oratioiils  spede  adisse,  mera  nt  locmi  specilarefiir,  In  qao  an  A.f2C. 
conocarl  posset;  et  opportanitate  sitas  perspecta,  Jactasse  inter  siios, 
effectaroiii  sese,  at  Itali  imposteram  nonnisi  ano  calcari  aterentor,  nec 
nisi  deformibas  eqaabas  Teberentar.  Id  qaendam  inobservatnm,  Teatonici 
sermonis  callentem^  ad  arcbiepiscopam  retalisse,  indeqae  odla  aacta. 
Quid  malUsI  cam  reyertens  Norariae  pemoctasset,  et  mane  egressos 
oppido  Eporediam  tenderet,  in  bostes  improYises  inddit,  et  in  fagam 
TersQS  cam  eqao  in  fossam  ciyitatis  lapsas,  lanceis  confoditnr.  Sed  et 
comites  intra  ecclesiam  S.  Gaadentii,  in  qaam  se  receperant,  occisi  sant. 
Eo  iiantio  acceptO;  Rodnlfiis  Italiam  pro  derelicta  babait.  Frodoardas 
caedem  Borcardi  filils  Bertae  tribait;  sel  Hago  nendam  aderat;  ad  filiam 
Bertae,  Ermengardem  incentricem  rebellionis,  caasam  referre  malim. 

S.  Porro  Hago  ex  Provincia  solTons,  classe  in  Italiam  yenit,  et.cam 
apod  Pfsas  appalisset,  extincta  matre,  a  fratre  Widoae  Tasciae  prineipe 
exceptas  est.  Ticinnm  tenebat  Ermengardis  soror.  Lambertas  archi- 
episcopas  MediolanensiS;  bactenas  in  occalto  fayens,  Jam  remoto*meta 
partes  prefessas  est  Itaqae  Hagonem  tanc  inangaratam  regno  Lon- 
f obardoram,  non  dabito.  Papiae  inisse  Lnitprandas  prodit  Ex  genere 
Francomm  fhisse,  ait  Lnitprandas,  at  oxorem  Aldem  gmte  Teatonicam. 
Nempe  tnnc  paalatim  Francoram  appellatio  ad  occidentales  restringi 
coepit.  Tetbaldam  Bargandnm  patrem  regis  Hagonis  fiiisse,  mox  proba- 
hftwr.  Faerat  ille  dax  copiaram  Hagonis,  ex  Lotbario  rege  et  Waldrada 
genitl,  cfvjas  casas  sopra  memoravimas;  et  sororem  ejos  Bertam,  iisdem 
porentibos  natam,  doxisse  memoratar;  ande  et  filiam  Hagonem,  Arelaten- 
sem  deinde  comitem,  postremo  Italiae  regem,  itemqae  Bosonem,  factnm 
a  fratre  Tasdae  marcbionem,  sasceperat.  Si  Aventino  credimos,  Hngo 
Arelatensibas  praefectas  est  a.  D.  890,  cam  Ladorico  regnam  patris 
Bosonis  aatoritate  Araalfi  regis  Germaniae  in  synodo  affirmaretnr.  Hage 
amtem,  filias  Lotbarii  regis,  ob  matris  conjagiom  pro  notbo  babitas,  eoqoe 
exclasas,  et  cam  regnnm  appeteret,  oppressas  est  Berta  secandis  nnptiis 
Adelberto  potenti  Hetrariae  dnci  napserat,  inde  tandem  filio  aditnm  ad 
regnam  fedt  Ex  Adalberto  nati  sant  Wido  et  Lambertos,  qaoram  ille 
patri,  bic  fVatri  in  Tnscia  regenda  snccessit  Wido  etiam  Mariam  sive 
Maroziam,  Alberici  marcbioais  vidaam,  in  matrimonio  babebat  Conjagiam 
Sigonios  in  bonc  annam  refert,  sed  bec  non  indicat  Laitprandas.  Ipsa 
Romaeplarimampoterat;  itaque  Jobannes  etiam  pontifex  Hagoni  fayit, 
et  Mantnam  nsqae  progressas,  foedos  cam  ipso  percassit  A  fortitadine 
et  ingenio  Lnitprandns  banc  regem  landat;  tantam  calpat,  qood  in  libidines 
efasior  fnisset 

4.  Sed  qnoniam  Tora  origo  Hngonis  regis  Italiae  din  latait,  Tisasqae 
est  plerisqae  ex  stirpe  Caroli  Magni  pw  mares  processisse,  dicta  com- 
probare  operae  pretinm  erit.  Caspinianns  Lotbario  regi  Aastrasiae  filiam 
Lotbariam  Arelatensem  prindpem  dedit;  patrem  Hagonis  Italiae  regis; 
enm  Oaapbrias  et  Sigonins  snnt  secnti.  Ita  ex  filio  natnm  credidere, 
qni  ex  filia  fait,  et  Carolinae  stirpi  inseraere.  Filinm  Lotharii  regis 
Lothariam  TOteres  ignorant.  Hagonem  ex  Waldrada  natom,  memoraTimas. 

AKIIALKS  lartRII  TOH.  IL  24 

Digitized  by  VjOOQIC 


SVO  ANNALESIHPERII 

A.  t2l*  ^  fiVtm  Hiraaii  MU^  legem  Mciipferj»  Pevcem  et  Laiiw.   Us 

iUWt  VkMerMhuii  Ci«  Friderfuim?)  apW  RegiieBem  ad  «.  D.  aM;  sai 
iibtrm  «Nieitfe,  mb  legittr*  Fridefuu  aatea  Eaf elrame  petesti  rire 
vapla»  filiam  ei  fenaeral,  qaa«  Bicbwiasa  coses  dttcian  eb  advkeriaB 
iaeeHari  iosait.  Bichwuiii,  (credo^  coaies  LoHurieesia  refai  foana, 
AeBflvatiif  Bot»ii  aliqaotiea,  cajoa  filiea  Odo  ad  daeatui  soh  OlteBe  M. 
perTmil.  Lottoiee  rei  praeter  HQgoaem  ex  Waldrada  siueepit  fiialim, 
fiodefride  NormaBBO  Baptam,  cajaa  etiam  meatio  aebiede  i^am  m,  ei 
Bertaai.  Bam  frater  Uago  TheeMdo,  viro  iesigBi  et  atreBve,  la  maltt- 
MBiBm  dedit.  Vocalar  ab  aBaaliata  FeldeBsi  ad  a.  D.  880.  primcepe 
niMliae  HegoBia,  sed  aBoales  BertifiiaBi  eedem  aBBO  sororkna  Tecail» 
id  esl  seroris  aurilnBi.  Idem  ex  aBaalibas  nsdem  C^  eeriBS  prodwre) 
descriftnm  Jam  leffibator  apad  Aiau)iBBak  Verba  ita  babeBl:  Bmgomem 
Cbosles)  BeB  iiieeBenai/,  «erenimi  iy«s  TMHMmm  Mh  agfrmai  mmi^ 
$t  mi$Ui$  inierfechs,  mm4nfygam  vertenmi.  TboobalilBS  JBler  ooButea 
HaftBi  ad  spem  refal  patemi  faTenles  a^RegiBOBeiiOBUBatBr  ad  a.  D.  881. 
5.  Perre  HBfOBom  regem  ttaliae  ex  Beita  Batoai  aaepias  biM 
LBitpraBdBs,  qaae  Ibbc  ia  matrimoaio  erat  Adelberti  Difitis  aMrcJuetas 
TBSciae,  etorifiBis  rofiae  memor  maritBm  ad  capesseBda  LoBgebariorBm 
sceptra  sliaiiBlabat,  Bt  ideiB  docet  LuitpnBdas;  el  ia  epitapbio  tBcea 
posite,  qaed  relBlimBS,  diserte  (Uia  LoOmrn  appellatar,  et  «oMb  es  mBe 
ftem»rum  germim  regmn.  Paliem  TboBtbaldDm  erait  JobBBBoa  BeliBi, 
PictafiensiBm  coaiitaBi  Ustoria  claros,  deqae  ea  re  pecaliarem  disaerta 
tiOBem  coBlra  ScieppiBm  scripeit;  cam  sciiicet  ie  biMiotheoa  FloriBceBii 
JobiBBis  de  Boaco  datu  ab  Hof obo  rege  tabBlas  eKcerplas  repefisiB^ 
qaae  ita  baboBt:  Hayo  et  loikerm  [pater  el  filias]  Awmi  premdemie 
ejementie  re§e$  pro  Dei  aamre,  animaeque  nosirae  ef  Tkeobaidi  &m  eea 
§emiori$  noeiri  [qai  scilicet  pater  HofeBi,  aras  Lotbario],  bsc  $m  m 
Beriiiiomie  pairi$  JngeikerH  remeHo  oferieem  [qBae  seqBOBlBr]  Bmei 
eedeeiae  S.  MaaritH  maripri$  Ckri$ii /muiaiae  Viennae^  mki3oko  «rcit- 
epieeopm  praee$$e  vitMtr.  Data  est  scriptm  oofwe  MeL  Fek,  b.  dL  »& 
94^,rp0$ivero^ominiHupo9iii8.eiLaiariiik,indicLi.  AeimmF^^iae. 
GoriariBi,  reram  DelpbiBatiam  scriptor,  aliam  afiwt  cbartam  ab  HBfSBe 
BOBdam  reg e  datam  aBBO  Tifasiaio  LBdorici  Ceempe  Orbi),  qaa  ffeetitBil 
qaaedaai  ecdesiae  S.  Petri  VieBBeosis  pro  remedie  aaiaue  TbOBbaldi 
patris,  Bertae  matris,  Willae  coBjofis  priaue  Cqeem  illic  sepBllaai  eoE  alia 
charU  babemasX  Hildae  coijBfis  secBBdae  CLailpraBdBs  AldaoiappeHaO^ 
fratromi  soronim,  qBorom  aoaUQa  qob  adJiciaBtBr.  Hafo  ceaMs,  BMfcbiBy 
dux  appellator,  Coriarius  connitem  Vieonae,  Burcbioaem  AreiBtaBaBBi 
iBterprelatqri  dox  erat  boBoris  BomOB.  Vidlem  ipea  labBlaiBBi  to^  aat 
sallem  temppris  Botas  oobis  rite  excerpsisset.  AdjBratBr  patena  eii|e 
Hof OBis  Csi  plnribBS  arfBmeBtis  epBS  easet)  ex  LmlpraBdi  leeis,  qai 
HofOBis  re^  filiBBi  BotbBm  BemiaatTbeebaldBm*  ardydiacoBBmlle«e- 
laneBsem;  et  prepiBqaQai  refi  eidem  tribeit  alimB  TbeobaMBB^  CaaMri- 
BorBio  faclBm  marcliioBeiiy  qaem  ipso  rex  Bepolem  Tocat.  Sl  filiBS  HBfoais 
HBb^tBS,  marchio  Tasciaei  fitiam  WaMiadam  proafiae  BomiBe  ^peHariL 

•)  nMbaldm  •  Lt»mim  Mgtmm  rmiHmit  EtkmHn, 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS    IMPERII 


3Ti 


ll 
II 


||IS!|I§ 


K.m 


a  2  •". 


ts  <*  M  s  s  • 


||iiJ|2l 


5.6 


4 


l! 


2  S 

M 

8 


l§S 


Sx 


•«2. 

«1* 

ts  ^ 

^21 


3  3^ 

a.  s    2  a| 

a  ^     -  '^ 

*■  _     E  ^  . 


H  s  C 


24* 


Digitized  by 


Google 


373   ^  ANNALES   IHPERII 

A.92C*  6«  Pttlso  ergo  Radolfo  e(  Higdne  recepto,  exiiide  diplonata  per 
lUliam  aniiis  regni  Hagonis  noUU  snnt.  Giselbertus  aliqnoties 
ratos  sacri  palatii  comes,  in  nonnallis  nominaUr.  Hoc  intercessore 
firmaU  snnt  priTilegia  Astensi  ecclesiae^  anno  domimcae  incam,  9Mt 
prid.  Id,  Nov,  ind,  iS^  Hugonii  Beremuimi  reffis  primo.  Acium  AeieL 
Sic  etUm  ad  preces  Adalberti  egregii  praesalis,  et  Giselberti  sacri  pal^ 
gloriosi  comitis,  Widoni  episcopo  Placentioo  abbatiolam  in  Ticinensi  «b< 
B.  Ghristinae  dicaUm  donayit,  anno  inc.  Dom.  926,  4.  Kal,  Decemb.  in- 
*dicL  15,  anno  vero  d,  Hugoni*  regis  primo.  Actum  Papiae,  GiselberiiB 
comi(em  palatii  rinox  obiisse,  ex  Lnitprandi  yerbis  intelligitiir,  Razas 
ejos  conjngem  memorantis.  Medio  Jam  mense  Majo  regnare  Hugonea 
coepisse,  hinc  intelligas,  qnod  Borcardus  Noais  M^i  occisus  est,  eC  iHe 
qaarto  Idos  Jam  pro  rege  bjfbitas  est,  ot  ea  dies  anni  929,  in  qaartnm 
regni  cadere  possit,  qaemadmodam  diploma  ostendit.  Ordinatione  cele- 
brata  Yeronam  rediif,  ibiqae  8.  Id.  Aog.  egit ;  inde  Mantaae  com  Romano 
pontifice  colloqniam  habait.  Paradinos  ex  diplomate  contendit,  efiaB 
regis  Bargindiae  titnlom  samsisse;  sed  ego  non  credo,  qnod  nosqnaa 
alias  apparet,  nbi  oportebat.  Qain  potios,  qoo  firmins  in  Italia  regnareC 
pace  cam  Radolfo  facU,  in  hanc  pestea  transtolit  ornnem  soi  dncatBS 
potesUtem,  qaa  post  mortem  Ladovici  Orbi  pro  rege  agebat.  Ex  eo  Jnncto 
Transjnrano  Bosonianoqae  regno  noynm  sarrexit,  qnod  modo  Arelateisc, 
modo  Bargondicam  dictum  est. 

7.  Interea  Henricos  rex  ^ermaniae,  qno  magis  Lothariense  regnin 
sibi  flrmaret,  Eyerhardam  praedecessoris  firatrem  (an  at  Aastrasfne  sea 
Franciae  orientalis  dncem?)  illac  mittit  JastKiae  administrandae  eam, 
nt  controyersias  proceram  componeret,  ipso  rege  yel  impedito,  rel  invi- 
diam  offensoram  potenUm,  qnos  coercere  necesse  erat,  in  alinm  trans- 
ferente.  Gonradas  etiam  anU  regnum  in  illis  regionibas  Talidns  erai, 
opesqoe  ejas  In  Eyerbardum  firatrem  flaxerant.  Inde  haic  antoritas  saf- 
ficiens  yicariae  ad  tempns  potestatL  Dia  durasse  nonTidetnr;  nam  pc^stea 

•  Giselbertam,  dacta  Gerberga  Henrici  filia,  dacato  Lotharingiae  pofifvBi 

apparet.  Sigebertas  conjugiam  in  annam  929.  differt,  qaia  Giselberhui 
post  exitam  demum  Caroli  regis  Henrico  conciliatnm  pntayit.  Rageaarinn 
dacem  siye  marchionem  supra  memorayimns  magnae  yiram  antorifalis, 
Normannicis  bellis  celebratam,  natum,  nt  plerique  arbitrantar,  ex  Eroien- 
garde,  filia  Lotharii  angusti,  et  Giselberto  comite  Mansaarioram.  Eage- 
aerio  ex  Alberada  natas  fuit  Giselbertas,  Henrici  regis  gener,  sed  ejQs 
frater  Ragenarins  comes  Montensis,  pater  LongicoIIi,  stirpem  propagaYit, 
ex  qna  deinde  Lotharingiae  inferioris  duces  prodiisse  censentur, 

8.  Recradescente  Hungaroram  furore,  Henricns  adhnc  imparttbis, 
cum  ubique  excubare  non  posset,  Saxoniam  et  propriora  loca  ipse  tneri 
yoluit,  superiorem  Germaniam  suis  ducibns  Utandam  reliquit,  qui  tanea 
improyisam  impressionem  barbaroram  equiUm  prohibere  non  potnenuif, 
quos  gladio  et  arcu  contentos  equisque  yelocibns  nare  snetis  ntentes,  nec 
flumina  nec  montes  sistebant,  et  hyeme  ingraente  etiam  loca  palndosa 
patebant.  Bsjoaria  prima  hostem  sensit,  qnam  proyinciam  aliis  praeteritam 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPERII  373 

10S  Ipsa  sitpplet,  e(  biograplws  Wiboradae.  Iiide  AllemamlaB  rastaban^  A.  92fi. 
»C  mira  andacia  Rheno  traismisso,  per  Elisatiam  et  Mosellaaos  in  pa- 
^mtt  osque  YoDzensem  sire  yungensem  caedibas  ineendiisqae  grassantur. 
Al1>  Aogasta  Vindelicomm  repnlsos^  scribit  EldKehardas  Jvnior.  Wiborada 
tisanc  apnd  SangalleBses  leclnsa  sext.  Non.  Mi^i  tmcidata  est.  Pagos 
vronzeiisis  a  Yongo  monicipio  vel  ca^tro  ad  Axonam  nomen  habet,  qua 
Remis  ad  Treviros  itor.  Gom  abbas  monachiqne  Sangallenses  sese  cnm 
pretios\s  rebns  in  tnlmn  reciperent,  Wiborada  cellam  deserero  nolnit. 
■Snlto  post,  Notperto  abbate  Mnitente,  cnm  Glemens  II.  papa  ad  mona- 
steiiaoi  Tenisset,  iiKnumerttm  martymm  relata  est.  Epitaphinm  ejus  apud 
HjtftMnnum.biographum  aequalem  tala  legitur: 

Annia  nongmUia  viginH  quiaque  voluUs^ 

Fasl  quakior  msnses  to<  quaiuorve  dies, 
Wiborada,  Deo  merUis  digfUukna  virgo, 
Paima  martyrU  scandU  ad  astra  poH. 
Inds  Pagius  rem  gestam  in  annum  praecedeatem  retulit.   Sed  quatuor 
mMBsas  annis  925.  Tolutis  additi.in  praesentem  cadunt* 

9.  Gasu  Burcardi  yiduaiam  duce  AUemanniae  provinciam  Hungarorum 
innplioni  magis  patuisse^  credibile  est  Itaque  Henricus,  rebus  ad  sep- 
tentricHiem  con^ositis,  magnum  coBveatum  Wormatlae  habuit.  Ibi  Heri- 
maMnos,  qui  viduam.  ducis  duxit,  etian^  ia  ducatu  successit,  Gebhardi 
filins,  Gonradi  r«gis  consobrinus.  Nam  continuator  Reginonls  ad  a.  D.  910. 
Gebhardunkab  Hungaris  caesum  filios  Herimanaum  et  Udonem  reliquisse 
tradii;  de  Udone  illic  actum;  Gmsius  tertium  addit  fratrem  Gonradnm, 
GBrciboldum,.credo,  intellexit;  sed  is  EberhardO;.  Gebhardi  fratre^  natus 
foit  ieste  eodem  continuatore  Reginonis  ad  ann.  948,  quo.  obiit.  Eber- 
bardas-  a.  D.  902.  ceciderat  apud  Reginonem.  Cmsium  Sigebertus  decepit 
Vidaa  Burcardi  Regulinda  dicta  est,  quemadmodum  ex  vita  Wiboradae 
dlMimus,  ab  Hartmanno  Sangallensi  scripta.  Herimannum  tertium  ejus 
■uuaton  faissa  apparet,.  nam  Alaricum  filium  Regulinda  habuit;  qui  si  ex 
Bmrcasdo  natus  faisset)  aredo,.non  fuisset  honore  patemo  privatus.  Plure 
de  ipso ei matre dicemnsad a.D.949.  Hungari, Gonstantia  fmstra  tentata, 
ia  Aogiam  etiam  navigamnt,  nec  quicquam,  qaa  aditos  furori,  intactnm 
rellqaemat.  Inde  osnnia  passim  terrore  et  f^  completa,  et  Remenses 
ipsl  sanctomm  pignora  in  loca  munitiora  transtulere. 

10.  Wiboradae  infer  reclusas  celeberrimae  memoria  facit,  nt  ex- 
ponere  operae  pretium  videatur,.  quo  rita  viros  foeminasve  in  monasteriis 
certa  inteK  septa  concludere  mes  fuerit,.  ut  in  coenobio,  id  est  communis 
Titae  gjrmnasio,  tamen  eremitamm  speciem  induisse  viderentur,  ne  Jam 
deserta  qnaeri  opus  esset.  Solitarioram  taliom  institutum  in  regula 
Gfimlaici  ci^usdam  apud  Mabilionem  sic  fere  describitur.  In  eomm 
nmemm  passim  admittebantnr  tantum  ii,  qui  in  vita  coenobitica  exercitati 
erant^  omnino  ad  mentem  sancti  Benedicti  in  regulae  suae  capite  I.  Haec 
reclnsio  non  fiebat  sine  licentia  episcopi  aut  abbatis  proprii,  atque  omnium 
fratmm  ejusdem  monasterii,  in  quo  idem  fcater  recladendus  educatus 
foerat;  nec  nisi  in  ipsis  coenobioram  oNigregationibns,  non.autem.j9 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALBS   tlfPBRlI 

A.  IML  itOiM  Mrt  ia  aWs  oMipestrftiis  toeto,  ■&!  fcrle  qvis  more 

pttniffl  td  eremim  tecedere  Tolvissel.  Aoeepta  episcopi  Tel  MmHs 
fiMltftle,  redndeBta  uMn  aBimi;  ti  Jam  moaacbas  eeeet,  uc  teM 
anBOfy  fi  noadm  moBaclras,  kabttabal  iiler  Aratrea,  at  extra  daasln 
lanqiam  exiret,  sed  taitom  ia  ecdesiam  ▼«liret  Post  amnuni  proto- 
tionem  eoram  eplscopo  et  tolo  ctero  1m  oratorie  de  slal»flitete  s«a  ct 
moinm  conrersioae  prosdssioBem  faelelMil. 

11.  Posl  SiJiis  iBgressvm  ib  eelliilam  reclarioi^,  episcoptts  estiai 
celliilae  sifillo  sao  coBSigoabat.  Haec  ceUiila  exifua  erat,  et  firmlfwhmte 
midiqBe  moBitioBibv  circnmsepta,  Bee  CBiqaam  ia  eam  aditvs  patetet 
Si  reclusBS  sacerdos  esset,  imbebal  iBtos  oratoriom  ab  episcopo  cobso- 
cratom,  et  qnidem  domoi  eedesiao  contigBom,  nl  per  feneslraBi,  ad  qKam 
appensa  erant  Tola;  possel  ad  missas  per  manns  sacerdolBm  oblati<nes 
offerre  atque  cantaBtes  el  legeBtes  fratres  atdire.  Eidem  ceUfllae  atf- 
baerebat  bortulos,  Ib  qoo  olera  plaBtare  et  eolUgere,  e(  aeris  bsb  fni 
pessol,  NoB  minns  Cpolo:  bob  plBS>  qnam  dno  Tel  (res  rochisi  Ib 
monasterio  esse  debebant,  singBli  tame»  in  siBgnlis  edkHs»  qoae  sie 
ceatiiBae  oraBl,  bI  alter  atlemm  per  nmestram  dloqiri  possel.  Ad 
moBsam  panperes  el  peregriBOS,  atqne  eomm  defectB  qoesdam  e  AraaribBS 
adndttere  eis  Ileebai  Ad  refeclloBem  qaotidlaBam  Kbra  ona  dopoBsa; 
pBtamla  dio  coeta  ipsis,  nl  caeteris  fhitribBS,  cobcossb;  qaib«o  aM 
poleral  et  lerttai,  si  poaM  tsI  nascentia  legvminnffl  tailc  bob  fUssraC 
Gibaila  eortm  erant  olera  el  legQmlBa,  alfqaaado  casens  et  OTa;  lalerdBB 
ptocicalf^  qui  pro  smnfflis  doHdis  babebanMr.  Qood  atfiaefr  ad  pet«m, 
ea&dem  mensnram,  qaam  saBdBS  Benedidos  coBstitnit  mon^MB,  6nm- 
lelcas  soIitBriis  IndBlsit  InfinBi  earnABS  Tesd  poterant  Bormii  eollBlie 
iBilrmitatis  tempore  sab  sigillo  oibdme  claBsae  eranl,  ol  a  fratrl&as  TteiCari 
posseBl.  Vestes  om^bas  ad  praescriplQm  regnlae  sandi  BeneAetr  oob- 
cessaO)  slq«idem  proposito  moBastlco  addidi  essoBl;  sf  BOBdmB  professi, 
CBcallos  noB  iBdaebant,  sed  cappas.  Ad  baee  pelllceam  miam  TOslefli  d 
dnas  stamiaeas  babebant,  et  doo  femoralla,  qnonan  nsas  eis  permfssas, 
maxime  bjs,  qof  mlBislerio  altarfs  applicatl  eraal.  Cemam  el  barftn 
BBtriro  lllidtBm:  sed  tafflen  rarins,  qaam  moiiadii,  id  est  qBadragesimo 
qBoqae  ^e,  bwbam  radere  et  caplllos  loBdero  polermit)  praedpBo  iDi, 
qai  sacra  mysteria  coBtrectabaiU.  UBicdqae  BBBm,  aat  dBos,  to^  bI 
plarfmam  Ires  disoipalos  babere  licebal. 

13.  hk  GalHa  Norfflanni  pace  coffl  HBgOBO  a  SeqnaBa  LigeriqBo 
exclasi,  adrerso  Qaantio  aoHie  agimB  AtrebateBsem  Tastabani  la  eos 
Roddfas  rex  cam  Heriberto  Ticinisqae  Franeis  maritknis  leBdit,  et  ia 
salta  qaodam  daosos  obsidet.  Am«!fks  comee  Flandriae  ol  Adelfts 
Ihiter  ejns  afftiere.  Hostes  pressi  noeta  castra  regls  aggredfBBtar.  Rex 
ibi  TBlneratas  el  Hilgaados  iiMerenitus  esl,  qaem  qoidam  PonHyeBsem 
comiteffl  Tocant.  8ed  Heriberto  saccarreBtOy  Ib  saas  latebras  repalsi  SBttt 
bostes,  oltra  fflille  saoram  desideratis.  Sdata  tamen  obdAO'  esl,  sirs 
Aingaromm  terrorey  qnf  in  Remensem  proTfnclam  ingraebanl,  sire  WH' 
belmi  AqaltaBi  defOdiOBO.   0ed  HoBgari,  aadito  adTonta  regis,  qaj  Laa- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEKli  375 

aniim  veuerat^  retrocessare.  Nornaniii  per  pagi  Dorcensis  loca  sylrestria  A.  936. 
rmedas  agunt;  sed  (andem  com  pecnnia  collatitia  ex  Francia  Bargundtaqne 
:onfecta  esset,  pax  ntrinqne  Jnrejorando  firmata  est. 

13.     Hex  deinde  in  Wilhelmum  vcr4itur,  ac  Nivernensium  urbem  ob- 

adeiy  qaam  Wilbelmi  frater  tutabatur,  patris  Bernardi  marchionis  comita- 

\nm  TelentBms.   Rex  pacisci  c«m  oppidanis  et  obsides  qiietis  accipere 

maliiit,  uttergatutaessent,  quam  tfahere^obsidionem.  Sedjam  Wilhelmum 

in  Aquitania  persequentem  novus  ab  Hungaris,  sed  yanus  terror  repedare 

Goeglt.  Labbeus  Bituricensis  scribit,  tunc  a  Rudolfo  cautum,  ne  Yicecomes 

BHorioi  caeteriqne  regienis  primores  alteri,  quam  regi^  fidem  darent 

£t  Yalaisse  legem,  et  ab  eo  tempore  eos  nec  domi  comites  novisse,  nec 

foras  duces  Aqnitaniae  vel  alios  dominos  coluisse.    Ego  arbitror^  quod 

Radolfus  praecepisse  scribitur,  tunc  Jus  commune  fuisse,  nam  passim 

rege»  in  abisum  potestaUs  pug&abttit  migonim  minores  ia  fidem  adigen- 

tiinii,  qai  nihilominus  plerisque  in  locis  praevaluit. 

14.    ¥om  Hugo  Roberti  fllias,  qni  paee  Normannica  privata  iuper 

raUones  saas  »  Radolfo  separaverat^  manife&te  ad  Garohim  captivnn 

respicere  ceepit,  mtssoqie  in  Angliam  Adolfo,  Baldaini  Flandri  filio  ex 

Blllnide  Eduardi  regis  sovore  nato,  Edhildam  filiam  Eduardi  conjagem 

•xpetilt,    AdelstaBi    napev  regis  et  Ogivae  Caarolo  naptae   sororem. 

Wil1ielm«ft  IMmesbarimit,  qoi  Hogoneai  Cregis  Gidliae  patrein)  regen 

pataTit,  ddna  ab  Adolfe  allata  plot  qaam  regla  praedicat.    Mitto  davam 

Bomini  et  vttdllom  Mauritii-  et  gladiam  CoMtantlBl  et  lanceam  Caroli 

Bfagni,  per  fabulas  pretiosa;  diadema  gepmamm  fulgere  ocolos  prae« 

stringm,  et  smaragdi  vlcissim  grata  viriditate  reficientes,  et  equi  auram  in 

ftenis  mandentes  monachim  scriptorem  ii  hjperbolas  extra  se  rapnere.  Ego 

mo  omai  dono  gratieremfMsse  puto  spem  factam  liberandi  Caroli  r^is  per 

aoTam  affinitatem.    Nec  dubiam  est,  RodoIAnnf  et  Heribertam  eo  maxime 

meta  tarbatos.   Cenjagium  sob  aoKi  exitam  ad  eonsommationem  pervenit. 

I5w     Sehardam   episcopoii   lHldeneshemensem  hoc  anno  tarrim 

occidenlalem  Oandesbemensem  dedicasae,  et  defoBcta  Rosvrita  abbelissa 

Wendelgardeaii  ordtnasso,  kabet  Eipgebardas  Uragiensia  in  ehronico  epi- 

scopomB  Hildeshemensiom  a  noUs  edito,  consentimitqae  alia  dlrenica 

episcopataS;  qoae  partte  predoxima^  iutorqae  annadhni  nostroram  Iih 

editormi*  ad  hmt  annum;  qni  Retswingiii  habet,  Bggehnrdns  Rnitsaifr* 

dam,  at  shroiicoi  HildeshemenBe  a  Qaercetano  eiitom,  a  nebls  repetiiam, 

eMdalias  Roteiltam;  qoam  sipra  iUdstri  illi  eb  doctrinem  Roswitad 

cogBatam  conjecimus.     Bodo  serus  antor  syntigmate  Gandesfaemeiui  et 

muti  eim  iidicoli  quMitt  ahbatifSaran  recentieres,  Rosvritae  et  Wen-- 

dilgirdi  Liitgardem  BeBriel  regis  sororeii  falso,  ot  arbitror,  interponont 

16.  In  tabnlis  Cariioceisis  Bidnaslerii  synodi  qnaedam  species  illic 

hihltM  fiiventtor,  ABeherlneB  af  chiepiscepos  Lof  deBeasis,  (reraldoB  Ma-> 

tisceisis,  Odelardus  Mairiensis  iUic  congressi,  cnm  afia  emendare  conatl 

siity  tom  ipal  monasterio  loda  qoaedam  ablata  restttel  eorarant.  Eo  tdne 

petiisiinni  dtsdpnBae  ceia  redibat 

^  iieditoffaiii  Mgfmisit  iriiariw,  iu^mtr.  iaioalMinmi* 


Digitized  by 


Google 


376  ANNALBS  IHP£RII 

ANNO  CHBISTI  937. 

Htfo  rei  Raliae  cib  Heirieo  «t  TcBetif  Begolia  iMbet  —  RebeUef  PapUe  pvu 
HildaiBUi  Leodienf le  epiecofatnfl  fpe  dejectam  Teroote  praefldt  b  sccsb 
Uerim  addiudt.  —  Benio  flt  Meteaf if  eplfcopaf,  ex  ereaiita  e|af  loci,  «M  i 
Oft  Ctafideleafe  aumafteriaai.  —  Praeceptoa  Hearici  Bffeadi»si 
dataa,  faod  Haofari  raf tareraat.  —  Tractatar  de  Garolo  rege  likeran^a.  Haff» 
Albaf-et  Heribertaf  cam  Hearioo  rege  eoatra  EodolAui.  —  De  ardiiepticopii 
■ogaatiaif.  —  De  abbatiluif  Faldeaflbaf .  —  Honaaiuii  ad  Ligerioi.  Herfbcrlat 
a  HodoUb  diffideaf  Garoloai  regem  in  fpeciem  liberat.  —  Priacipea  Fictemafaf 
•flieadatiaf,  qaam  bacteaaa ,  oibibit».  —  Pofteri  Aqaitaaiae  dacea .  WiSkaimm 
Bboli  flliof  Haf  oai  Albo,  Heriberlo  et  Wilbelao  Horouuuio  RotloaU  Alio  , 

—  Aate  baoc  Bbolam  et  ejaa  flliom  Wilbelmam  Acflpednfl-  apad  Arre 
Claaiaceaf  Ifl  moaaflterioram  reronaationifl  initia.  Odo  abbaa  aatoritate 
Fata  rei  monaflticae.  ~   Glaaiaceaflifl  diflcipliaa  in  aacrifl  ritibaa.  —   !■  h 

—  Opef  et  mania.  Gommaaio  aab  alraqae  fpecie.  —  Bpifcopr  Miadei 
LaarefbameBfOf .  Gogaatio  Stadeafiam  eam  Ottoalbaa. 

A.927.  1.  Hiigo  rex  LoBgobardomm  ante  oiiiiiia  HoBrid  amicitiam  sibi 
eoBciliare  statoit.  £x  ejus  eBim  regno  Rodolfiis  Transjanuiii^  faciie 
coerceri  poterat,  et  ab  Italia  diyertL  Urso  etian  duci  per  legatos  peCenti, 
TeteraYenetoram  pririlegia  immanitatesqae  per  regnam  Italiae,  refeftBtt 
Sigonio,  confirmat  Sed  in  eam  Fapiae  agentem  seditionem  coBciCait 
Jadicee  arbis  praepotentes,  Walbertas,  qai  Fetram  filiam  (sed  bbbc  baod 
saperstitem)  ad  episcopatom  Gomensem  provexerat,  et  Razam  Giselberto 
qaondam  comitl  palatii  axorem  conciliarat;  et  Gezo  praaiomime  ETer- 
kardas,  Walberto  affinilate  coiijanctas. 

2.  Hago,  at  erat  callidos  et  captator  «limonim,  aeqaa  OHiBift  pelM- 
dtas,  plmsqae  mitigaYit,  sed  Gezone  potissimam  invito,  qai  TiBdicea 
timebat.  Rex  arbe  digressos,  dilatae  vindidae  opportonam  tempos  cap- 
lat  Mos  erat,  at  venieBti  ad  regiam  arbem  splendidiores  cives  obviaH 
irent  Itaqae  re  cam  LeoBO  episcepe,  panun  ilHs  amico,  compositai 
egressos  claasis  portis  excladi  carat  fta  Gezo  captas,  ocolis  oilialar: 
lingaae-etiam  in  regem  imprebae  pars  abscinditar.  Bona  ejns  in  fiscim 
redacta  Samsoni  praepotenti  comiti,  aatori  consilii,  donantar.  Dia  tamei 
sapervixit,  neqae  eo  secios  lingaa  sua  maltis  nocait  Laitprandos  se 
scribente  saperfoisse  testatar.  Walbertos  postridie  capite  troncator;  de 
fbesaoris  ejos  in  oxorem  per  tormenta  qoaesitom.  Ex  ee  rex  sopra  pne- 
decessores  timeri  coepit,  at  vix  aperte  in  eom  dicere  qaisqnam  aoderet 
Et  opinio  invaloit,  anricolares,  id  est  exploratores,  passim  discorsaates 
alerO;  qoi  aodita  referrent. 

3.  Hildoinos  Leodiensi  episcopata  d^ectos,  ad  HogiMiem  veBit^  cii 
affinitatis  qoadam  linea  Jongebator.  Conceditor  ei  Yeronensis  episcopttis 
ad  stipendiariom  osom;  id  est  dignitatis  loco  reditas  accepit  Addnxit 
secom  Ratberiam  monacbom,  qoi  constanter  adbaeserat,  bob  tantam  reli- 
gtone,  sed  et  septem  artiom  liberaliam  sdentia  soo  secolo  daraD.  Is 
deinde  ad  Veronensem  episcopatom  perveniti  et  plos  semel  nobis  dices- 

,  dos  offeretar.   Folcoinos  libello  de  gestis  abbatam  Lobiensiom,  praeter 
Ratheriom  ibi  Scaminom  et  Iheodainam  literaram  stadiis  tanc  floroisse 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEBII  377 

cripsit.    Rttkarins  aAfhropomorpliitas  in  Italia  glisceites  reftitaYil,  qnod  Jl.  927. 
pv8  extat. 

4.  Wigriens  Tel,  nt  apud  Frodoardnm  legitHT,  Widricus  Metensiom 
tpiscepiis  boc  anno  fato  fongiiar  3.  Kai.  Mart.,  nt  dironicon  Meteisiom 
LHttstUafli  habet  Hugo  Flayiniacensis  abbas  in  chronico  VirdQnensi  peste 
^rcassmik  scribit,  qaae  cam  £ebri  et  tassi  per  Germaniam  Galiiamqae 
^assabatar.  Saccessorem  ei,  re>dcta  cleri  electioae,.  dat  Henrictt&  Ben- 
loaem,  Tita  eremitica  clarum.  Ille  ex  canonico  Argentoratensi,  pnrioris 
riiae  stndio,  ante  yigiati  aniios  in  Siiba>i[>iaa  HelyeticarVargOTiensi&pagi 
Mcesseraty  et  yacaam  a  qaadraginta  qaatnof  annis  Meginndi  eeUam  re^ 
pafarerai»  de  qna  diximus^ad  a.  D.  961,  fp^  locas  tandem  in  basiiibam  et 
aaiplissimam  monasteriom  eyasit,  qaod  hodieqae  ab  antiqais  iHis  eremitis 
Einsidelense  noncapator.  Henricas  pietafis  amans,  BeFBonem  ex  solita* 
dine  iii  laeem  reyocatam  insigni  ecclesiae  praeficit;  sed  nt  eyentas  docait,. 
iDollta  hominum  praTitas  tam  sabitam  emeidationem  non  ferebat. 

5.  Henricns  rex  appetente  Tore  apnd  Westfalos  agebat,  in  Tidnia 

Lothariensis  regni.   Nam  extat  praeceptaa  datam  Assindiae,  qao  rogato 

Mechtildae  reginae  et  Unwani  Bodarbrannensis  episcopi,  sanctis,  at  ail, 

moiialibas  HeriTordiensibas  priTilegia  confirmaTit,  qnia  praecepta  lod 

regia  etlmicoTam  (Haogaroram  scilicet)  infestatione  exnsta  erant.    Loca 

etiam  eoenobii  nominantnr   contra  qoorandam  conatas,  Angeresgowe, 

Yiniswalde,  Chreranberg,  Liudwinesdorp,  et  Hanbeck  secas  fluTiam  Sigina. 

Sigmm  dovMd  Henrid  serenisHmi  re^,    Smon  notariue  ad  vicem  He^ 

rigeri  archiepiscopi  eapellani  [nescio  an  haec  recte]  reQognooL    Data 

45.  SaL  April.  ann.  inc.  D.  927,  indicfionum  i5,  anno  regni  7.  pego  9.] 

Achm  AstfUd  [lego  Asnide}.    Idem  rex  coi^ugis  rogatu,  WiUibargae, 

fideli  suae  ministeriali,  praedia  quaedam  in  Tlllis  EndhoTO  et  Mengida  ia 

Gomilati  Friderici  dedit.    Signum  domini  Henrid  serenissimi.    Simon 

noimus  ad  mcem  Hildeberti  arckiepiscopi  principisque  capeiiani  [sic  et 

prius  diploma  interpolandum  pntem]  recognovi.    Ann.  inc.  Dom,  927, 

7.  Id.  AprU.  indictionmn  i,  anno  regniS,  in  loco  Trohnenni.  Sed  hicnullas 

est  inter  notas  chronicas  consensus,  annusque  adeo  incertus.  Extat  inte- 

grum  in  antiquitatibns  Quedlinburgensibus  t.  d.  Friderici  Emesti  Ketneri. 

Williburgem  haec  praedia  postea  congregationi  Quedlinburgensi  dedisse, 

credibUe  est. 

6.  Rex  rebus  Lothariensibus  Gallidsque  ex  Weslfalia  intentus,  cum 
Heriberto  Verimanduo  et  Hogone  Roberii  filio  consilia  ondebat  Nam  ex 
quo  Hugo  OgiTae  sororem  daxerat,  jam  aperte  Caroli  captiTi  restitutionem 
moliebatnr,  et  Heriberinm  offensum  Jam  Rodolfo  stimulabat.  Homo  enim 
aTidus  omnem  repnlsam  injuriam  interpretabatur,  lassabatqoe  Rudolfi  pa- 
tientiaffl,,qui  filio  ejus  Hugoni  Remensem  archiepiscopatum  indulserat, 
sed  alteri  filio  Udoni  Laodanensem  comitatum  ne^at,  quod  nimium  ex 
re  publica  peteretur.  Laudunum  enim  situ  castelli  inter  Mosam  et  Se- 
quanmn  dominabatnr.  Eum  ergo  comitatum  Rudolfus  Rotgaiio,  Rotgarii 
Laudunensis  dudum  comitis  filio,  dedit  Heribertas  legatos  trans  Rhennm 
ad  Henricom  usque  in  Westfaliam  mittit^  et  mox  (foedere  com  Hogone 


Digitized  by 


Google 


37S  ANNALES    IMPERll 

L  m*  p«m8io)  colistilaii  die  ad  UeBrieiuii,  Jam,  ut  aTbitror,  fm  LoiUril  ibj— 
pirofressiim,  veiit,  comitanto  ipso  HHgone,  qaantiim  ex  Frodoardi  Beiaei 
silms  inteHigi  potett;  et  mtneribu  datis  aeeeptlBqie,  amicitia  finaatD. 
Ibi  Baio  flietas  ett  Motensiam  epiticopin.  Honricas,  rebos  ilUc  te  intB 
eeUeeatify  reiiqanm  anii  apparando  in  SlaTOi  Transalbinos  b^lo  lApcs- 
dit,  qni  Jam  din  regibas  Germaniae  panm  ex  fide  obteqaebafttor.  lii 
esereitatioiw  milltis  ia  fadlioribas  armis,  majori  ab  Haagaris'  diserimiai 
praeladebator. 

7.  Herigeram  archiepisoopam  Mofoiitiaam  hoe  anae  obiisse^  cowlai 
ex  neerolofio  FaldeBsi;  tempaa  aatem  anni  ex  daobos  Hearid  ^^rna^ 
bas  constitaitar,  Jam  naac  addactis,  si  modo  emendate  habeotar.  llam 
15.  Kal.  April.  Herigeras,  a  7.  Id.  AprH.  Hildebertas  ejas  saecessor^  svnuaai 
eapellanas  appellattir.  Medio  ergo  tempore  Herigeras  obierit.  Sed  Ma- 
rianns  Scotas  diem  mortis  notat  Kal.Sept.,  maaascriptos  Senrarianas  KaL 
Decemb.  la  aDOo  etiam  erravit  oontiniator  Regiaonls,  qoi.  assignat  936, 
nmnascriptos  Serrarianvs  924.  Error  ex  eo  nasci  potait,  qaod  Brosc^a- 
nas  habet  catalogas,  maaas  episcopi  caidam  Raperio  resigaasse  a.  D.92I, 
credo  ob  giavem  aetatem  toI  infirmttateoL  Sed  bunc  ficariam,  noa  epi- 
icopam,  Serrarias  censet,  eam  nempe,  qai  contionatori  Regiaonis  ad  ana 
942.  ardiidiaconas  Mogontiaas  appeltatar.  Hildebertas  erat  Franco  geaere, 
monachas^  professione  ex  Fnlda,  abi  loci  abbas  factas,  tandom  ad  gaiumoa 
pontificatam  Hogantiae  sedis-ascendit.  Ita  Witikindns,  cot  Mariaaas  addiL 
Faldae  Hademaram  loci  priorem  saecessisse.  Ea  oecasione  FMdemsia» 
abbatom  serlem  emendari,  e  re  erit. 

8.  Serrarias  a  minore  sao  maaascripto  deeeptas,  peae  sanaae 
Mabfiionis  diligetatiae  illosit.  Nempeeodex  ille  Hertgeram  archiepiscopa« 
Faldensem  abbatem  faisse-  docoit.  Ibi  MabiHo  ia  aimalibas  Bme4.  ad 
a.  D.  912:  Si  Ua  kabet  (inqfiit),  nofi  duMto,  quln  is  sif  Buo§gi $em  Mwof- 
gerus  FuUensiB-abbaSy  fifem  Br&»etms  adanmm  912.  pertenkse  detnon' 
strai.  Tanc  eigo  Mabilio  Hattoni  eam  Mogontiae  saceessisse  ari»itritar. 
Sed  Huoggi  semper,  nonqaam  Hooggeras,  molto  miios  Hergerae  dldos  est; 
et  ad  annam  adhoc  915.  Foldensibos^  praefoit,  qao  deeessit;  et  io  aacre- 
logio  Foldensi  Hnoggi  et  Herigeros  annls  fataKbas  distingoontar:  Hh  915^ 
hoic  987.  assigBatar.  Hooggi^  vel  Hooggo  ab  Amolfi  caesaris  temperibos, 
oltraHerigeri  promotionem  Mogontiacam,  perpetoo  tenore  Faldaaarexit; 
aeqoe  Herigeros  abbas  admilti  petesH  Hooggi  Heliafredom  saeeeasisse^ 
Broweros  scribit,  eamqae  seootos  est  Mabilio,  sed  ia  annis  haefttor. 
Ascribi  illi  annos  16,  meases  5,  BrowOros  fhtetor;  sed  vlx  trieaiyo  loeam 
esse  ait.  Ego  rix  oni  anno ;  nam  iisdem  flistls  aotoribos  4.  Id.  Feb.  a.D.  916. 
Tha  cessit.  Sed  anno  demom  923.  memorator  in  iisdem  mors  Haichoi^ 
abbatis,  qoem  a.  D.  917.  14.  Kal.  Jaa.  Jobannes  pontifex  per  epistolam 
salotaTlt.    Brgo  HelinfiredaS];iocam  taetar;  sed  aegre  et  in  brere  tempos. 

9.  In  Gallia  nirsas^Normanni  ad  Ligerim  incradescant,  abroptis  rel 
finiHs  cum  Hogone  pactis.  Htc  ergo  sodo  HMiberto  in  eos  pergit;  qio 
tempore  Wilhelmi  Aqaitanici  principis  mors  nontiata  est  Normaaai  per 
qaiaqoe  septimaoas  obsessi,  datis  acceptisqae  obsidibos  aceeploqiie  pag« 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   lUPEKir  S79 

laniftetteo^  pteeit  cam Franeis pepigera.  Heriberti deinde  tmtiiictv,  immo,  k*m. 

li  Fradoardvs  ait,  Jvssii,  synodiis  sex  episcoponim  Remensis  proriiidie 

yd  Troslejom  conyooatar,  muidante  neqiricqHam  Rndolfo  rege,  ut  diflerre- 

i«r,  eC  Herflmti»  cenoqiiii  ca«sa  Gompeiidiiim  vocante.    Sed  is  syiodo 

tetorfnity  nbi  Eetlainos  comes  ad  poenitentiam  Tenit,  qnod  axorem,  priore 

rireiitey  doxissel.   Solnto  coaventn,  Heriberins  Laudianm  tentayit.   Sed 

Redulfss  praeveBit,  milite  immisso,  et  mox  ipse  accessit.    Heribertlis 

tediiMliis,  Garolnm  enstodia  extraetnm  in  pagmn  VeromaBdnomm  ad 

famuB  S.  Qnintini  dncit,  specie  libertatis,  tnm  nt  Rndolib  metnm  incnteret, 

tam  nt  Jobaiinis  papae  monilis  satisfecere  rtderetnr:  qnt  memer  merito- 

nni  MagniCaroIi,  coronam  generi  ejns  serrandam  Jndicaba^  et  rebellibns 

ezcoiMinnieationem  mfnabatnr.  Rndolftis  regni  ambignns,  in  Burgnndiam 

saam  redit;  nxorem  cnm  Rofgarii  filiis  ad  Landnnnm  tnendum  relinqoit. 

Ad  Gnrolom  Ueribertumqne  Aogam  accedtt  Goilielmas,  Rollonis  filius, 

NoTmauMMrnm  Neustriae  princeps,  Caroloqne  fidem  dat,  ia  ea  senranda 

flielior  Flrancis. 

10.    Extincto  Gnilielmo,  Bbolns  H.  PictaTonim  cemes  etiam  Arver- 

niam  et  Lemovicenses  sibi  mox  vindicavit,  qnasi  haereditario  Jure  Aqni- 

taiiorom  se  Jam  dncem  ferens.   Belius  Bemardo  Pictaviensi  comitl  dnos 

fiUos  tribnlt,  Bemardom  comltem  Ar?eraorom,  ex  qoo  natns  GniKelmns 

PtUy  et  Rannlfom  Ptctavos  i^etinentem,  qui  se  primns  dncem  Aquitaniae 

lolerit,  et  dignitatem  in  filiom  Ranulfnm  IL  trausmiserit,  sed  cui  successerit 

firater  Ebolns  dietos  prfanos:  ab  boc  scribit  docatom  ad  Goilielmom  Pium, 

fraeterHo  Ebole  IL  primt  filio,  venisse;  illnmque  defnnctum  boc  anno, 

Mc  lecom  fecisse.   Haec  vera  snnt,  nisi  qnod  Guiliehno  Pio  alium  Gni- 

Helmnm  sorori^  filium  soccesslsse,  qni  nnnc  obiit,  deteetnm  a  Labbeo, 

Belins  ignoravit,  Aefiredumqne,  posterioris  Gnilielmi  firatrem  et  snccesso- 

rai,  ettam  Labbeas  neglextt.  Ac  tnm  demnm  Ebolns  IL  Arvemos  obtinoit. 

li.    Aqnitaniae  docatos  dio  apod  Eboli  posieros  muisit,  donec  ad 

An^  matrimonio  AHeiiorae  baeredis  Iranslafus  est.  Caetemm  si  Dudoni, 

prime  Nonnannomm  Ilenstriae  scriptori,  credimns,  aeqnante  simplicttotem 

Yanttate  (nt  mos  est  ex  barbarie  recens  emergentibns)  miris  ac  pene 

fidicnlis  narratinncnRs  historiae  snae  anteritatem  exc^noanti,  WiUielmns 

Honnaanus,  coistlfio  Hngenis  Francorim  doels,  sororem  Wilhelmo  Picta- 

Tlensi  Eboli  filio  despendit,  Heribertt  fiUam  ipso  dnxit;  factaque  re§  est, 

eom  ad  antnmnalem  cervertm  vmmttonem  apod  If  ormannnm  convenissent. 

Haec  qnatenns  vem  sont,  vtx  in  alium  annom  qoadrant.   Goi^ngem  Wil-* 

MtA  Pictarriensis  Adelam  dictam,  >oh.  Befios  ex  chartis  estendtt;  filialn 

Relieais  Normaani  et  Popae  l^isse,  tdem  etiam  probal. 

12.  Caeternm  band  satis  EboH  potestas  miht  eum  Acfredi  dods  actis 
eenstetere  vtdetmr,  qui  Celsiniaoensi  apud  Arvemos  menasterio  dotem,  a 
WHhebao  Pio  datam,  hoc  anno  firmat,  additque  particnlam  reram  snaram, 
qnas  Deos  illt  libemlissime  dedfsset,  qoam  offert  Deo,  tam  pro  se  ipso, 
qoatt  pro  parentibns  snis  Acfiredo  et  Adeltada,  ac  pro  avnncnlis  suts 
Goillemo  el  Gnarino,  ftnfribnsqne  sots  Bemerde  et  GniBermo.  Actum  5.  id, 
Ociob,  ofHd  CMfUatMS  atmo  ^nto,  tx  pto  inlUMe$  Franci  r$9m  9wm 


Digitized  by 


Google 


380  ANNALHS   IHPBRII 

A»flt7«  Cmro^ MofmtmerwU H R^MfwtnimfHmifm  ^erMni.  His  tilwhf 
Labbeas  ediditi  Usde  ii  res  AqoitiAicas  aa^ios  iaqnireiidui^ftppateL 
lUqae  snspicor,  Acft^edam  statim,  Wilhelmo  naac  defonctOy  Eboh»  JL 
seriiis  apad  Anrentos  soccessisse.  Lacem  affiert  alia  in  MisceUaAei»  hMm 
enita  charta  GelsiBiaoeasis  ai.D/  916«  ipsias  Wilhelai  Pii,  iik.qaa'BieBli» 
patris  ejos  Bemardi,  matri»  EcoieBgardis^  axoris  IogeU»ergiie,  sororie  Ada- 
leadis  et  filioramejas  Wilhelmi  et  Acfcedi.  Sic  ergo  JadisOy  WiUielmo  Pie 
a.  D.  9ia  sororis  Adeliadae  et  Aciredi  mi^oris  filiam  Wilhelmum  aeces- 
sisse;  Wilhelmo  defaacto  hoac  Acfredom  minorem,  hajas  Wilhelmi  te- 
trem;  deinde  vero  in  Eholo  IL  Aryernos  adiamiliam  Wilhelmi  Pii  redissi^ 
Aqoitaaiaeqaesoperioris  atqae  inferioris  dacatam  consolidatan. 

i3.  Bemo,  primasClaniaeensis  ahbas^  aator  reformationiSy  obiit  nea 
procBl  hiijas  anni  initiO|.  ipsis  Idiho»  JanaariL  Paadsante  diebas,  cam 
mortem  imminere  sentiret,  testamentam  condidit,  qoo*  saceassoies  ia 
monasteriis  sibi  subjectis  abbates  designavit  Wadonem  coBsangyineam 
et  Odonem  discipalam ;  hoic  Glaniacense,  Masciacense  et  Dolemse  apnd 
Bitariges  monasterinm,  illi  Gigniaoense,  BalmeBse  atqae  Aethicenso  cre- 
didit,  probantibas,  qui  aderaBt,  episcopis  optimatibasqae  YiciBiSy  et  ipse 
fratmm  coBTenta,  qnibus  electionis  potestatem  f^cerat,  abdicata  omm 
potestate.  Testamento  snbscribaat  Wido  abbas  et  Odo  abbas,  nterqoe 
BomiBO  Jam  tum  sumloi  Odo  institatam  mirifice  aaxit  et  ad  Sttmmaa 
celebritatem  extulit,  ataatoris  gloriam  obscararet,  tota  pene£arepa  ^os 
opera  et  consiliis  ad  refosmaados  claustraliam  meres  atente. 

14.  Floisentibas  Franconim  rebns  sab  MagnaGarole,  Alcomas  aliiqBe 
iasignes  yiri  stodia  et  disdplinam.  in  moaasteriis  resoscitarerajit:  bmi 
Beaedictos  Aaiafiensis  abbas  sub  Ladovico  Pio  coepta  perfecerat,  et 
quoddam  yelot  mpaasticae  congregatioais  corpus  fonaaTerat.  Sod  seisse 
Fraacomm  imperio,  barbarisqoe  iagraeatibas^.simal  ses  poblica  et  occlesia 
collapsa  est;  mooachis  ab  bostibns  fogatis  et  occisis,  ab  ipsisqpo  protec^ 
toribos  sois,  lailitaribus  Tiris^  qoi  sese  passioF  etiam  abbates  ferebaa^ 
oppressis:  cum  reges  ilUs  BaTatae  operae  pretiom  ex  alieae  persolTmrealy 
moaasteriis  ad  comedeadam  coacessis.  Eoqoe  res  deTeaerat,  ot  anUtis 
ia  locis  ipsa  regola  Beaedicti  primi  foadatoris  Tix  BOBiiBe  nota^esseL 
Gom  corraptio  ad  sommom  Tenisset,  remedii  aecessitas  magis  a^arait 
Itaqoe  episcopi  et  proceres  certatim  reformationem  adJoTabanL  £i  foit 
in  his  quaedam  periodoram  Ticissitudo:  nam  relabentibus.  panlatim  ia 
laxiora  Glnniacensis  instituti  coenobiis,  prope  doceatis  abhinc  aaais, 
Gistercienses  normae  Teteris  restitutione  inclaroere.  £t  alio  post  secalo 
cum  bi  quoque  Tilio  rerom  humanarom  declinarent^  opibos,  ut  fit,  in  loxnm 
Tergeatibas,  noTO  instituti  genere  mendicantes  surrexere ;  quorom  tamen 
multiludo  deinde  graWs  esse  coepif,  et  mores  ipsoram  non  minos  quam 
TOteram  ordinom  coUapsi  sanL  £t  collegia  regalaria  coenobiaqoe^  prae- 
diis  censibasque  opulenta,  in  suis  moribas  perstitere,  quam\is  Tiri  pra- 
denies,  praesensione  futurae  maximae  reram  conTersionis,  emendatioaem 
passim  tentarent;  qoo  in  genere  Bursfeldensis  Benedictiaorom  refornMlio 
per  Saxoniam  Westfaliaiofoe  inprimis  enitoiii  Nicolao  Cosano  promoTeatc 


Digitized  by 


Google 


ANNALE3   IHPBRII  981 

15.    P^rro  qnae  fMrit  Clmiiieeiisif  diseipiiia,  qnire  ritos  in  .piiM  A.  9I7. 

errorey  ex  Udalrid  eiijiis<hm  triNs  liMs  MabiHo  annolaTit,  «nde  bvc 

noislata  legisse  non  poenitebif.    Oood  spectat  offlcinm  diyinum,  duas 

missas  «olemnes  qvotittle  celebrari  mos  erat;  priyatis  saeris,  nisi  extra 

liTlni  ofHeii  horas  ^et  mi^orem  missam,  operari  band  Keebat*   Siapdie 

iiebas  ms  sfngdli  hostiaa  altenii^chori  off^ebant:  tamelsi  qninqne  mo- 

aachi  tantnm  diebns  dominicis,  tres  fMatis  comnnniette  solerent :  caeteri 

hostias  benetfielas  (non  eonseeiatas)  In^modnm  enlegianm  anto  cemmn- 

nes  etbos  snmebant.   bl  mifsis^defianelomm  solemnibns  atqne  in  tridno 

rogatiosam  nterqne  dioras  oblationem  faeiebat.    In  mi^oribns  sacris 

diacomis  ex  hosKa  sncerdotis  celebravtis  commnnicabat,  snbdiaconns  ex 

aliis  bostiis.    Qnnribns  comrannio  praebebatnrti  tridao  ante  pascha.   Si 

qvlssabbato  sancto  ante  solemnem  missam  prtratim  sacram  faoereyellet^ 

■oBiitebatar  caadela,  qnia  noTUS  ignis  nondam  erat  consecratns.   Sed 

obeervatn  dlgna  est  inprimis  Glnniacminm  religio  in  eonficiendo  pane 

sacro,  qni  ad '  tacriHeinm  nsni  esse  debebat.   Primo  Arnmentom  granatim 

a^%ebatnr,  et  stndiose  a  firstribns  larvabatar;  tnm  sac^mlo  ad  hoc  specia-    ' 

tim  ^tiaato  receptnm,  ad  meti^nam  portabatnr  a  iuMlo  probo,  qal 

vtiaaiqae  aMlam  prins  lavabat  operiebatqne  sartmm  ac  dearsnm  cortinis; 

albaqae  indMs,  ftieiem  praeter  ociiefli  amictn  «vetabat  Sodem  ritn  cri- 

brata  fait  fiaHna,  cribro  prias  ditigenter  ablnto.   Demnm  mnjor  ecclasiae 

e«stos,  si  saeerdos  ant  diaconns  erat,  reliqna  perficiebat,  dnobns  aliis 

efnsdem  ordinis  oam  nao  fhUre  eooverfo  adhibitis.   Hi  qnatnor,  finitis 

autntbils  offieils;  fieiem'niannsqoe  ablaebaat:  t«n  tres  ex  his  priores, 

alMs  amicti/vans qnidem  ftfinam-aqva  aiti^issima  conspergebat;  alli  dno 

bostias  itt  ferramento  ebaraeterato  ceqnebant. 

16.  Jam  ?ere  in  tegnlaribns  ezereltiis  disciplina  apnd  ees  aon  minor. 

SMentinm  Jnge  iMerdia,  noetn  adeo  samm»  nt  ilind  ante  prinrae  horaa 

oflcinmriblari  daeerent  nefas,  mortemqae  ipsnm  potinsappeterent,  qnasi 

sanetns  Beaediotns  istad  Titae  perfealo  saHxisset:  qnod  1a  doobns  iliif 

patvit  moancfato,  qni  refereate  Johanne,  a  flortmannls  eomprehensi,  ne 

Titae  qnidem  diiserimiae  ante  praeeeriptam  tempns  ad  loqnendom  addnei 

petuerant.  Hioc  signoram  asns  apvd  eos  verbomm  vice :  qned  tamen  nea 

omnineprobarii  Gnigo,  Cartasiae  mi^oris  praepositos  qnintns,  qaamtnmvis 

et  ipse  addictvs  sllentio,  snffieere  pntans  Ibignam  solam,  nen  etiam  oeteren 

attas  reatibns  implioare  loqnendi.    Ab  Idibns  Noyembris  senieres  medi- 

tatieni  pest  aoctnnias  rigilias  in  eeciesla  Taeabant,  dnm  }aiiores  cantni 

eperam  in  capitnlo  nararent    Opns  mannnm  psalmis  redtandis  fiebat: 

preelamatio  cvlparum  apud  eos  nsn  reoepta.   Post  completoriam  hespites 

nenadinitteban(ur^  nec  firatribns,  qni  a  commnni  mensa  abfoiseent,  postid 

tempns  reifieieadi  se  facultas  cencedebatnr.   Kjns  rei  exeaqplnmUdnkievs 

de  qnodam  eellerario  refert,  eni,  cam  tota  die  recipieiidoTlao  ftiisset 

oeenpatttS;  edeadi  pest  eompletorinm  Uoeatiam  abbas  praefipactedenegaTit' 

Eadem  in  ofiSeifo  dlTinis  sereritas.   Itnms  foras,  et  eqanm  mox  conscen- 

snms,  si  offieii  diTini  slgnnm  pnlsatnm  fuisset,  ^ato  itinere  ad  ecclesiam 

properarei  debebai  De  jejnniis  id  fere  serTabatvr,  qnod  piaedpit  sanctns 


Digitized  by 


Google 


Stt  ANNALBS  IMPBRM 


A.127*  BmMmt.  Ab  l&Om  Stptembito  niikNi  t«Km  coBetlto:  ia  fesCii 
taii6B  daodeda  lectioumi,  et  ia  ocltTif  MtaUs  Doay&i  et  epipliiihi 
liiiplex*  In  illit  festis  pest  prandiiui  ei  leetioien  ia  claiutro,  diota  bou, 
oues  ilMiit  ad  refeotorinin  ad  bibettdnm :  ia  diebis  rm  privatig  id  febil 
tafttui  poft  veeperu  et  leetioiett:  qpo  flieto,  iterui  lectio,  dditto  eel- 
latio  epiritnalie  aftte  ceBpletoriiui.  ReUfniae  paaia  et  viai  ab  ttleoMh 
ifnaiie  ia  perofriiiei  peditei  erogaboitv. 

17.    Iiinper  ectede(ta  pavperef  qvotidie  ilMi:  at  ia  qMdfafeotei 
ea  in  oiinei  caritae  erat,  nt  iopteni  milHa  paapemm  jbi  oi^itte  qvntage- 
iimae  nno  anno  apnd  Glniiacnm,  teete  Udalrico,  eleemoijnim  ol 
qninqniginta  pemai  acceperint.    Qnin  oiiam  Romano  pontilld 
Imec  domns  praeMt  non  iomel,  hand  necni  atqne  eommnne  qvoddaa 
eccleiiae  aerarinm,  nt  Petmi  Veneiabilii  tnctor  eat.    Jnnionmi  deaiqne 
Inititntio  tanta  diligentia  iebat,  nt  tix  nilni  regii  filiai  mitfoi»  diligealii 
in  pilatio  nntnrelnrb  flaee  porro  tam  accnrata  disciplina  precambatv  snb 
abbajUi  impmo  per  pilorem  miU^temy  decanos,  priorem  dnnstralem, 
ciitatores,  pneromm  mafistpei,  praecenteiem,  et  armaiinm,  gni  Ubres, 
maxime  eedeiiae  dest^toiy  in  amario  danstri  iorrabat ;  per  camemffinm, 
cni  Teftinm  enra;  apociiijlarinm,  cni  ecdesiae  tbesanrns  ceiUBinms  ent; 
eellemrinm,  stabnlartnm,  eleemosTBarinm,  et  iiifimMiran :  qnomm  onuumi 
mnnin  Udalricas  descriMt.  Hiac  Ghiniacme  monasterinm  rdigioae^  disci- 
plina,  seTeritate,  Aratmm  nnmeroso  coetn,  toto  peae  oite  celebenimnm 
emsit.   Illio  omninm  profeasioaam,  dipitttnm  et  ovdbmm  penoaae  foitaa 
Inxnmqne  ieealarom  abjeoemat»  prae  bnmilt  et  tenai  qieaacboiam  Tita. 
Ullc  ipsamm  oedeiiimm  Teaerabiles  patrea,  ecdesiastioQmm  hoaomm 
rejecto  onere,  subesse  qnam  pmeesse  mataemni    Id  CaUia,  Germanii 
ei  traasmarina  qnoqne  Britannia  testator,  nec  noa  Hispaaia,\et  Italia, 
tetaqne  demnmSnropa,  plena  monasteiiis  Ghmlacensinm  ant  receas  cen- 
ditis  ant  restitntis.    Haec  MabiUo,  qnl  nihil  de  commnaione  calids  addil, 
qmun  andio  ex  ipso  Glnniacensi  monasterio  inler  monacbos  ad  aeslm 
nsqne  tempom  persoTemsse.    Gaeleram  nu^  ^  rilamn,  qaam  Terae 
Tiitntis  onm  ia  bac  reformatioae  apparet   fisse  lamea  Mi  lilaam  dtod- 
ptaa  qnaedam  ad  Tirtolmn  praeparmneata,  aoa  aefarim. 

18.  Unlharins  Mindensis  episcopns  die  S.  Annae  diem  svaa  obiit. 
9iem  ex  cbroaids  Mlndendbns,  ammm  praeseatem  ex  necrologie  aesHo 
Fttldensi  disdmns»  Nepotem  re^s  Ottonis  fnisse,  seiU>it  miter  duroaid 
Lanresbamensii,  qaod  exlat  apnd  Fmbefnm  lomo  sciiptoiiim  priHM.  Sla- 
deasif  Tel  Walbecceusis  familiae  esse  potnerit;  atnqae  enim  Lotibaries 
frmifeales  babet  Bt  in  Sladeases  iadiao,  qnia  Benricas  ^deaiis,Bil- 
mari  episcepi  Mersbmgeasis  aTos  matemns,  a  Ditmaroipsq  coasaafviaens 
OtUMBii  tegii  noffliaatnr.  Potnerit  ergo  Lolbarins  eptecopaa  MtadefMis 
oeaMbrinai  fbiaso  Lolbaiii,  aTi  materai  Dttmari,  et  aTna  amboram  mdri- 
moaio  ano  familiae  LndolfiBae  iaaexni,  ipiinsqne  LndoU  dads  tetasse 
seroiis  mafitns^  faae  ita  etiam  episcopi  Lotbarii  aTia  fnetit  ia  mena- 
sterio  Lanrishamensi  edncatns,  et  a  fMiibns  abbas  dedns  Ost  pesl 
morlem  archiepiscopi  Hattonis,  dedieae  a  Gonrado  tege  msUtnla.    Snc- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHP&RII  388 

«Msll  Bime  fimgisw  in  eplscopaUi  pitiler  H  tbtotia  LMrBshaaeosi,  i«  127« 
sedilqve  asqoe  «d  a.  D.  9S3. 

ANNO  CHRISTI  928. 

JolMuuMt  X.  t  Wiiotta  et  Harotia  ctpitw  et  fai  enretre  extiiigvltiir,  nini  illaiidttiii, 
eoBtrt  BtroeiaB.  —  Sveeedit  Leo  TI,  et  tiox  ^tejMMUi  Tn.  —  BndeiAie  4ltUite, 
Haffe  Iltllte  refee  ceUofavttar.  Wido  Tvfeltit  reglt.  —  Beteveiittti  et  GtfvtBi 
ad  Grtecee  ret |riditt.  —  Boio  RsdelA  frtter  Eei^rieo  ee  ob  prtedit  liothtringict 
tnbinittit.  —  ^if elbertte  dox  fit  tbbu  TrtJectensif  td  Hoftm.  —  Bennonie  He- 
teBflle  epiicopi  ctltnitte  et  «bdicttio.  Titt.  —  Redit  In  eremnm,  nbi  hodle  mont- 
iteritm  Binsldelenee,  de  fto  nonnnllt.  ^  Heribertae  Gtrolam  dimlttere  Telle 
eimaltni  t  Radelfe  Ltadanam  extorqoet,  —  In  fpeeiem  Ctrolo  bomtgioii  reno* 
Tttor.  Hago  et  Heribertoi  proilciicantar  ad  Henricnm.  ~  Henriooi  ozori  dtt  loct, 
in  qnoram  parte  poit  stmctt  montiterit.  —  Piplomt  htc  de  re.  —  Be  Poledtno 
pnlttio  et  montiterio.  Be  Northastno.  —  BadolAii  et  Heribertai  cam  Hagote 
rege  colloqaanttr  de  Tiennt.  Rndoltai  in  ipeeitm  cortm  Ctrole  ee  faomilitt  — 
OitWeai  epieeopai  Aqnenile  ex  Tteeonlt  poltai  M  Bemif  Tietrloi.  —  Bpiiflopaf 
m^or  cententrio.  —  Bpiicopi  Blldeihemeniei,  tbbtlei  HeriTeldeBief.  —  BollO|a 
Hormtnnorom  dncl  filiai  WlUielmBi  inccedit. 

i.  Hoc  (eapore  iaterregaiiBi  erat  ftoaiae,  Btaioe  pesi  excestom  4,  f^ 
BereBgarii  sese  caesarem  feteBle.  WMo  BMrddo,  qoi  oom  Marozla  cob- 
Jof  e  rerom  illio  poUebator,  hactoBos  oteooqoe  conceri  poBtifici,  TioleBlae 
mimo  ei  manos  i^Jecit,  die  septima  Apritis,  qood  uxorif  pessimae  impofea 
factBm  pleriqoe  scriboot.  Loitpraodos  tevidiae  tiiboit  i«  Petrom  ponti- 
ids  frairem,  com  qoo  (ot  apparet)  a«loritatem  partiri  nolebaot.  itaqBO 
coi  Pelros  fbrte  apod  poBtificem  tB  LateraBonsi  palatio  estet^  mtlKes 
Widonis  irrasqieBtes,  Fetrom  iBterficfint,  pontificem  in  carcerem  traboBt; 
ia  qoo  com  Bon  molte  post  defooctos  esset,  fama  increboit,  cerricali 
gnper  os  iqjecto  soffocatom  interiisse.  Ita  Loitprandos.  Post  bidoaoom 
eafcerem,  addit  Amalricos  de  Biterris.  Sed  diotios  rem  tractam,  credi^ 
dertm  ex  Flodoardo,  apod  qoem  legatos  Heriberti  Roma  rerersos,  carcereni 
BBmnd  pootificis  noBitiarat,  io  qoo  detioeretor  a  Widone,  Hogonis  regie 
ateriBe  firatre.    De  eo  idem  aotor  pontificdi  carmine: 

Surgil  ab  hoc  dedmus  scandetu  sacrajura  Joanna. 
Rexerat  ille  Ravennaiem  moderamine  sedem, 
Inde  petitus  ad  hanc,  Romanam  percoUl  arcem, 
Bis  sepiem  fua  praenihiit  pauh  amplfue  anms, ' 

e       e       e       • 
Pace  niiety  cum  patrUda  deceptus  iniqua 
Carcere  conjicitur,  ciaustrisque  arctatur  opads. 
Spiriius  at  saeois  retineri  non  vaiet  anlriSf 
Emicat  immo  aetkra  decreta  sediUa  scandens, 

Itnqoe  flodotfdo  laodabilis  Tisos  eet,  et  Robeo  RaTennatom  bistorico 
•b  praeclare  acta,  oatti  Italiae  boc  tempore  admodnm  salotaria,  boo 
Boqaaqoam  exiln  dignos:  qoae  Baronio  in  eom  impotentios  bact^anti 
oppoBO.    Apologiam  Tiri  Jam  sopra  dedimos. 


Digitized  by 


Google 


384  ANNALES  IHPERII 

A.t2&        S.    BqiMem  Flodotrdtf  lii  cluoBieis  hoc  auo  capUui, 

demuffl  exUnctom  scribit,  cni  rebos  aeqnali  fidem  lubeo.  Bis  s^Um 
ergo  annos  computaTit  nsqne  ad  captiyitatem.  Snccessit  Leo  YL  Iti 
enim  Frodoardus  post  priores  rersus: 

Fro  fuo  ceUa  Petri  sexlus  Leo  regmina  sumenSj 
Menribui  kaec  teptem  eervat  quinitque  sUebue, 
Praedecessorumque  petU  oomorHa  vatum, 
Leoiem  Onuphrius  (autorem  yetus^rem;  ut  arbitror,  secutns)  Cliristophori 
primicerii  filium  ficit    Sua  morte  (nec,  ut  Baronius  narrat,  in  carcere) 
deftinctum,  ex  Frodoardo  apparet,  quae  cum  (Sigonio  referente)  contigisseC 
10.  Kal.  NoY.  bidoo  post  suffectos  est  Stepiianus  VH,  Tbeudemuwli  Romani 
fiiins,  meose  Februario  anni  Dom.  929,  de  quo  ita  Frodoardus: 
SepHmua  Hinc  Siephanus  binos  praefulget  in  annos 
Aucto  mense  super,  bisseno  ac  sole  jugato, 
Disposita  post  qued  spatium  sibi  sede  locatur. 
Ac  tom  demom  Jolmmes  Maroziae  filios  uomero  undecimus  o.  D.  931.  ad 
pontificatum  perrenit,  quem  Luitprandus,  ut  est  negligens,  decimo  statiB 
suiyungit 

3.  Bugonem  Italiae  regem  bac  aestate  in  Galliam  ordinandis  rebns 
domesticis  redisse,  et  cum  Rodolfo,  Gallomm  se  regem  ferente,  coUoco- 
tom,  Frodoardos  babet  Qoae  inter  se  tractarint,  mox  dicendi  oceasia 
erlt.  Cum  esset  Yiennae,  possessiones  S.  Mariae  et  S.  Tenderio,  Id  est 
ecclesiis  loci,  confirmaTit.  Data  prid.  Id.  Novemb.  regni  domini  Hmgoms 
pUssimi  regis  tertio,  Actum  Yienna  dvitate.  Petrus  notarius  ad  vicem 
Gertauni  Abbatis  (Bobiensis  scilicet)  ei  arckkano^arii  recogn.  lateriB 
Tttsciam  Wido  gubemabat;  et  scripturam  profDrt  Floreniinus,  qoa  titoto 
ducis  Locae  principem  egisse  constat,  datam  q^sis  KaL  Januar.  ind.  i. 
anna  regni  Ht^onis  secundo. 

4.  At  Beneventani  et  Capoani  boc  tempore  ad  Graecos  respiceie 
Tidebantor,  ut  ambiguomm  dominoram  neutri  par^ent  Extat  scriptora 
in  bnnc  sensum:  iirtno  /5.  imperH  divinorum  nostrorum  Romanorum 
(forte  Romani)  ConstanHni  et  Christophori  (Romani  ex  primogenHo 
nepotis),  magnorum  imperatorum,  et  duodedmo  anno  domini  Landoili 
anthypati  palricn  et  principis,  et  domini  Atenulfi  eximU  principis,  nec  non 
i2.  anno  Johannis  venerabilis  episcopi . . .  ecclesiae  S.  MarHni  in  dvitate 
Bovini  immonitas  qaaedam  a  Jobanne  episcopo  confirmatnr:  octumBe- 
nevenH  in  episcopio. 

5.  In  Germania  Henricum  circa  Rbeimm  egisse^  reperio.  Itaqoe 
Slavicam  expeditionem,  quam  multi  scriptores  in  bunc  annum  vel  binonun 
praecedentium  alternm  retnlere,  dlfferendam  puto.  Cnm  Giselberto  Ra- 
genarius  frater  collidebafor;  Boso  etiam,  Rudolfi  regis  frater,  Lotharingian 
torbabat,  si?e  quod  soHcitaret  populos  in  Rodolfi  paries,  sive  quod  sobire 
^udiciom,  et  episcopis  ademta  reddere  nollet.  Cum  ergo  regia  praecepta 
periinaciter  spemeret,  Henricus  eum  exercitu  Rkenum  transit,  castram 
ejus  Durofostum  Calibi  Dorfos,  Normannis  olim  insessom)  obsidet  Yenit 
tandcm  in  caslra  Boso,  obsidibos  acceptis  dat  fidei  sacramenta;  quae  ri 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  385 

tbsttilerat,  reddft,  accepU  compeRsatione  qnadam ;  ita  in  gratiam  redpitar,  A,  928. 
aeteri  qaoqne  Lotharienses  pacantnr. 

6.  Tonc  et  Giselbertns  cam  Trevirensi  archiepiscopo  in  cimTenta 
^rocemm  regni  Lothariensis  reconciliatns  est.  Res  acta  TrajecH  a.  d. 
nc.  928.  regni  vero  serenitsimi  regis  Hemici  euper  regnum  quondam 
Lotharii  quinto,  indict,  U  Mensis  et  dies  yellem  ascripti  haberentar. 
[Ihroiiologicas  hajas  transactionis  notas  ad  a.  D.  924.  discassimas.  Nanc 
M>iiditiones  videamas.  Giselbertus  se  dacem  Tocat  rectoremqae  sanctae 
rrajectensis  ecclesiae,  qai  titulus  in  hpmine  politico  monstrosas  Tidetar. 
Sed  pro  ecdesia  hic  abbatia  accipienda  est,  et  in  morem  taic  ierat,  at 
comiles  dacesqae  abbatam  non  reditns  tantam,  sed  et  nomen  snmerent.  . 
Cam  Rotgeras  ipsi  abbatiam  S.  SerTatii,  id  est  Trajectensem  dia  contro* 
versara,  Jam  tandem  relinqaeret,  ipse  Ticisstm  S.  Petro  Trerirensi  praedia 
certa  ex  Arduennae  saltu  et  Megenacensi  (hodie  Meyensem  diceres)  apud 
TreTiros  comitato  attribuit;  etMosellae  pagam  Gulisam,  Ticinum  Gonfluen- 
tibos,  adjungit^  et  ex  praediis  d.  Maximini,  quae  tunc  in  potestate  habebat, 
Talerangium.  Ita  praesente  rege  Testitn  omatuque  abbatis  ad  aram  d. 
SerTatH  productos,  abbatiae  inTOstituram  seu  possessionem  legitimam 
accepit.  Falsum  Ottonis  M.  diploma  super  hac  causa  Ragenario  datum 
referemus  et  examinabimus  ad  a.  D.  953. 

7.  Sub  finem  anni  Benno,  Metensis  episcopus  regia  autoritate  nuper 
censtitntas,  a  seeleratis  hominibas  oculis  Tirili))asqae  orbatus  est.  Antor 
subaequalis  ex  Lothariensi  regno,  qui  Titam  Jobannis  abbatis  Gorziensis 
scripsit,  parum  aequus  (nt  Tidetur)  alienigenae,  Bennonem  quendam  ge- 
nereSaeTum,  Tita  solitaria  apudTuregum  celebrem,  zelo  pio  optimi  prin> 
cipis  Wigirico  successorem  datum,  a  pristinae  sanctitatis  laude  defecisse, 
scribit,  et  a  serTuHs  in  abditis  excaecatum^  sese  tandem  in  concilio  epi- 
scoporum  abdicasse.  Id  factum  fuit  anno  sequente  in  synodo  Datsbnr- 
gensi,  abbatia  ipiadam  ad  sustentationem  dignitatis  acoepta.  Sed  nihilo 
sedus  solitudinem  amatam  repetiTit,  et  tam  ingratus  fuit  Metensibas,  ut 
etiam  in  catalogo  episcoporun  omitlatur.  Ex  Guillimaani  Argentoraten- 
sibus  discimus,  Bennonem  prope  20  annos  in  eremo  ante  episeopatum 
exegisse,  pluresque  eo  exemplo  suo  inTitasse,  quorum  opera  passim 
habitacula  erecta  sunt.  Montem  etiam,  qui  nomen  Bennau  retinuit,  caesis 
arberibas  cultiorem  fecit ;  ab  Adalberone  episcopo  Basileensi,  propinquo 
suo,  ex  propriis  ejus  praediis  Tieum  Simsam  impetraTit.  Ita  eremus  paa> 
laUm  io  coenobium  TOrii  coepit.  Factus  episoopas^  Benedicti  nomine 
asos  est;  nam  apud  Meurissinm,  Metensium  episooporum  scriptorem^ 
refertur  ejus  instromentum,  in  quo  Benedictus,  sanctae  Metensis  ecclesiae 
praesal  humilis,  a  Rothilda  illustri  foemtna  et  filiis  ejus  Racherfngas  ia 
pago  Salnensi  aliaque  S.  Stephano  seu  S.  Amulfo  donata  refert. 

8.  Post  abdicationem  in  eremum  rediit,  ibique,  quod  reliqnmn  Titae; 
exegit;  obiitque  a.  D.  940.  tertia  Augosti,  sepnltus  ibi  a  socio  sno,  tortio 
eremita  Eberhardo,  ex  praeposito  Argenteralensi.  Haee  Gaillimamius, 
qai  Radolfo  primo,  Burgundiae  Transjuranae  regi^  'Bennonem  sangnine 
conjonctum  credi  addit,  idque  etiam  approbat  Browerus:  qaod  si  ita  est 

AIIRALKS  IHrKRII  TOV.  II.  25 

Digitized  by  VjOOQIC 


386  ANNALES    IMPERII 

&•  128.  ttt  Gvelte  fMTit  (ex  qiibiis  ertlipse  Ridolfis),  aat  cerfeGieliseoifitt- 
Uone  Jimctos.  Eberhardas  sese  t.  D.  934  Bennoiii  a^funiJt,  it  ex  Her- 
m^&o  Gonfracto  discinuis,  et  a.  D.  958.  Yivis  excessit.  Et  eremita  e( 
abbas  appellatvry  et  monadiis  praeesse  dicitnr  in  praecepto  Ottonis  legis 
Francoferti  dato  a.  D.  956,  qnod  prodoxit  Gnilliaannns:  post  qnen  Thiei- 
BUHUiis  primns  electns  est  abbas,  nec  videtnr  nisi  eremi  nomm  cEinsidek 
Germanis)  snperftiisse.  Abbates  Einsidelenses  prindpnm  imperii  difna- 
tionem  snnt  consecnti;  et  stndia  snb  iis  florere^  ipse  doctissimus  abb» 
Angnstinusoperibns  ostendit. 

9.  In  Gallia  res  itemm  ad  bellnm  intestinnm  spectabat*  Endolfm 
eaim  res,  Jam  apertns  Heriberto  bostis,  qni  Carolnm  popnlis  ost«ntabat, 
cnm  exercitn  ex  Bnrgnndis  in  Fraaciam  venit,  obria  vastans.  Sed  em- 
gressnris  medinm  se  Hngo  obtnlit,  natns  ex  Beatrice  sorore  Heribertiy  ei 
frater  Emmae,  qnam  Rndollis  uxorem  habebat.  Indaciae  t«nc  qnidM 
factae  so&t,  et  alter  ab  allero  obsides  accepit.  Ita  Rvdolfns  in  Bvgni- 
diam  rediit,  sednxori  persoadere  non  potnit  (si  modo  volait),  nt  Landnae 
exiret.  Heribertns  interim  Remos  cnm  Carolo  venit,  et  inde  ad  papan 
nuntinm  mtttit  cnm  ^iteris,  qnibns  Ubertatem  Carolo  regi  redditam  signi- 
ficabat  \  nam  Johaimes,  si  secns  faceret,  excommnnicatioiiem  iiitenuii- 
bator.  Heribertns  ei  snam  in  restitnendo  reigno  operam  venditabat 
Rndolfns  et  Ueribertns  ex  pacto  in  qnadragesima  conveninnt  ad  placitu 
habeadnm,  in  qno  pax  censtitneretnr.  Ibi  compesitis  rebns,  Enanui  Heri- 
berto  Landnnnm  aperit,  et  in  Bnrgundiam  redit^ 

10.  Heribertns  jam  voto  potitns  id  agebat,  nt  filium  Odonem,  apni 
Normaaiios  obsidem,  recnperaret,  quasi  conditiones  foederis  impleseet,  d 
Carokim  iibertati  restitnisset  Itaque.Hngo  et  Heribertns  cnm  GnlliehM 
Rollonis  fiiio  colloqaantnr.  Iste  mnUa  licet  mntnae-amicitiae  significa- 
tione,  tamen  aliquid  majns  pro  Carolo  exigebat,  nt  sdlicet  novam  ei 
Heribertus,  aliique  comites  et  episcopi  fidem  darent;  quod  deniqneii 
speciem-factam  est.  Nnncius  interim  Roma  reversns,  Johannem  careen 
inclnsum  refert.  Ita  Heribertus,  excommunicationis  metn  deposito,  qnae 
Remensis  ecclesiae  administratori,  filinmque  illic  archiepiscopnm  volenti, 
gravis  futnra  erat,  ^Jam  liberins  agere  coepit.  Ecdesiae  tamen  qnasi 
vicarium  episcopum  praefidt  Odalricum,  Aquensemin  Frovinda  praesnlem, 
sed  a  Saracenis  loco  palsnm.  Inde  Hngo  et  Heribertns  ad  Henricnm  in 
Lothariensi  regno  agentem  proficiscnntnr,  credo,  ne  animnm  nndatnri, 
tantnm  regem  adversnm  haberent. 

11.  Henricns  ex  Lotbariensi  regno  reversus  in  Saxoniam,  Matbildi 
coi^ngidonavit  Qnitilingabnrg,  Palithi,  Northuse,  Gronau,  Duderstete,  loca 
suae  haereditatis.  £x  tribus  prioribus  reginae  ardentissima  religione, 
auxilio  Henrid  et  filU  Ottonis  insignia  coenobia  snrrexere.  Henricmi 
non  dnbinm  est,  consiliomm  piae  conjugis  conscinm,  baec  loca,  assentiente 
filio  Ottone,  ilU  denasse,  nt  cogitata  in  rem  conferre  poiset,  etsi  Otlonep 
initio  nonnihil  matiis  stndiis  adversatum  constet  Doderstadium  regitt 
Qnedlinburgensibns  virginibus  attribnit^  nnde  fendi  Jure  Bnmsvicenses 
dnces  Gmbenhagii  tennere,  a  quibns  ad  Mognntmam  sedem  pignoris  jure 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IHPBRII  387 

perreiiit.  De  Grona  et  Poleda  boii  seiiiel  dictimi  diceiidiiiiiqiie  eiit.  Sed  A,  92& 
labnlas  ipsat  uitegras  koc  loco  insererey  operae  praetinHi  erit.    Corri- 
geadwB  est  amns  Gluristi  ex  conseiitieotibiis  anBo  regni  et  iiamerQ  isdic- 
tionis.  Nam  a«  D.  928.  dies  16.  Kal.  Octob.  iii  seciindam  incidit:  et  hunc 
amMM  rez  decimom  nmnerabat 

12«  iiiii. a. ef  i  r.  Hemicus  dk>.  fav,  dem.  r.  Noverint  emnes  fieks 

moMri  praeeentee  eeUket  et  flUurij  puU&er  dMm  mieerieorOa  diipen- 

eanie  euMneH  iu  reffnmn,  amnibue  drcmnquaque  degenHbue  fidMus 

etefua  etjueio  moderamine  prueeeee,  et  onmia  Dei  reepeetu  regere  eupia- 

mmey  plaeuit  etiam  nobie  domum  noetram^  Deo  opituiante^  ordinatiter 

disponere.    Quapropter  tegoH  moderatione  aetanUhue  Hdel^  noetrie, 

cmm  eomseneu  et  aet^mtatione  fUH  noetri  OUonie  et  epiecoporum  proce- 

rumque  deomitum  petitione,  duieieeimue eonjug^ noetrae Matkildae pote^ 

ataHoa  manu  tradtmue  et  donamuef  quieqmd  propriae  kaeredttatie  in 

praeeenti  tidemur  kabere  in  toeie  infira  nominatie.    ffaec  enim  eunt: 

Omititingaburg,  PaliM,  Nortkuea,  GronaUj  Duderetete,  eum  doUatibue  et 

ommAme  ad  praeHcta  loca  perUnenHbue,  in  jue  proprium  conceeeimue, 

HMe,  eervk,  mandpHe  utriueque  eesue,  aedifidie,  terrie,  euttie  d  inoultis, 

dfftfa,  pratie,  eampie,  epMe^  aquie  aquarumae  decureibue,  motendtnie, 

vHe  d  kwUe,  esiHbue  d  reditibue,  quaedHe  d  inquirendie.    Et  ut  cundi 

eognaecant,  eo  modo  d ea  rattone,  d nobie  euperetee  estiterit,  dineanda 

viduitatie  pudidHa  permaneerit,  praedida  loca  d  concedendo  tradimue, 

mi  Ubera  atque  eeeura  potestate,  cum  omni  quaeettu  dedem  lode  tnvento, 

teunporibueeuiefeHciterperfruatur,  NecnoneHaminterioremfamiHarum 

eoitegium  *  intrineecue  famiutanthm,  cum  omni  eupdiecHli,  cum  equaridis 

ikidem  Hwentie,  potedaH  iHHte  poeddenda  perpetualHer  praedeeHnamius. 

Ei  ut  noetrae  donaHonis  largitio  firma  dabiHsque  permaneat,  manu  nostra 

eubtue  frmavimue,  d  annulo  noetro  dgillari  praecepimue,    Signum  domni 

Hdsurid  serenieeimi  regis.     Simon  notariue  ad  dcem  HitHberH  archica- 

pdtani  recognoei,    Datae  iS.  Kal  Odob.  anno  dominicae  ineamaHonis 

929,  indidione  ii,  anmo  autem  iO  Henrid  gtoriod  regie  regnL  Adum  in 

toco,  gui  didtur  QuitiHngaburgy  in  Dd  nomine  feHdter,  Amen. 

13.  Matbildae  igitnr  antori  liaec  coenobia  nonnnlli  ascrtbnnt,  etsi 
mariti  qnoqne  et  fiUi  Ifagni  Ottonis  in  ea  re  non  exi|[aae  fnerint  partes ; 
nt  solebant  tnnc  merita  et  animae  ItTamenta  potlssimam  collocare  in 
boc  genere  benefaciendi.  in  Polida  vel  Palithi  palatinm  erat  regiom 
saepeqoe** baMti  simt  cMrentns  procemm  regni;  nnnc est  sedes  praefec- 
taraeBransiicensis  Grnbenliagiae.  Res  Poledanas  ex  HoiAnanni  ardiiinEirii 
ceHectaneis,  sed  propria  diligeBtia  anctis,  Leneftfeldins  pecnliari  opere 
parseoatis  est  De  Nortlrasano  coenobio  Syntagmatis  Ckindesemensis 
aator  Bodo,  moiMi^iim  inofiialltfm  (inqnit)  MecMHdis  in  Norihusa 
estruait,  quod  mato  omine  insecuiarem  canonicatum  est  mutatum,  vir- 
gisrikus  puisie.  CanAmgensis  qnoqie  monialinm  coenobii  fendationem 
haic  reginae  aseriblt  Tidericns  Langins,  cnjns  Torba  baf^arfs  Torsfbns 
de  Saxonia  apnd  Bngelhnsinm  sic  legantnr: 

•)  pttlta,  weqtit  mt»  Lflhiittt  mmm,  ttrr.  c^egiMMi.       **)  ITeMtfrtf.  mUa  iki. 

^^    DigitizedbyGoOgle 


388  ANNALESIMPERII 

A.  928.  ^^c  conthoraHs  MeekHUkt  erai  speciaHi; 

Nortkmen  pulcras  itaimt  Eaufunffque  pueitas. 
Sed  GauAiiiga  Cimigniidae  aigvstae  debetir,  non  minos  pietaUs  Uiidikis 
celebratae. 

14.  Heribertns  ab  Henrico  rege  reTersus,  Rndolfo  dat  fidei  sacn- 
menta,  Carolum  Remis  sob  cnstodia  babet,  specie  honoris :  deiade  cqb 
Rndolfo  in  Bnrgundiam  proGciscitnr.  Ibi  eongrediontnr  cnm  Hagwe 
Italiae  rege,  cni  persnasnm  est,  nt  Yiennam  snam,  Odoni  Heriberti  filio 
promissam,  ipsi  patri  concederet.  Sed  ad  eos  peryenisse,  non  appnret 
Nam  Vienoam  deinde  Carolns  Constantinns,  Lndovici  Orbi  rogis  sire 
angnsti  filins,  tenuit,  simplice  principis  honore  contMitns.  Heribertiui  non 
multnm  longinqna  moratom  credas.  Rndolfos  deinde  et  Heribertuf  Remos 
veninnty  et  Rudolfds  cum  Carolo  pacem  facit,  sese  coram  ipso  hnmiliat,  ai 
ut  regnnm  ejns  beoeficio  tenere  profiteretor?  simnl  Attiniacnm  fiacaloB 
locum  tradit:  alter  ab  altero  monera  capit.  Tnnc  fidem  Cmrtlo  a  ntnKis 
episcopis  comitibusqne  ipsoque  Heriberto  renoYatam,  apparet.  £n  co- 
moedia  acta  est,  nt  Heribertns  filiom  Odonem  a  Normannii  recupenreL 

15.  Odalricum  Aqnensem  episcopum  a  Saracenis  ^nlsnm,  nxmc  Tica- 
rinm  apnd  Remenses  episcopum  agentem,  fratres  Sammarthani,  -Galliaa 
christianae  autores,  Albericum  secuti,   aliiqoe  Aquensem  in  ProYinm 

'  archiepiscopnm  credidere,  non  absnrde,  qnando  4nnc  Saracani  ex  Fraxi- 
neto  Yicina  infestabant,  ot  ipsa  Alpinm  Cottiarnm  itinera  Romnm  ex 
Gallia  ituris  indudebant.  Praefero  tamen  Pagii  sententtam,  qni  noi 
archiepiscopnm  Aquensem  in  Provincia,  sed  episcopnm  AquensMi  ii 
Vasconia  facit.  Nam  a.  D.  920  Saracenos  *  in  Hispania  ingenti  victoria 
potitos  in  Vasconiam  irrnpisse,  supra  diximns.  Et  quando  Odalricss  ia 
exilio  egit,  alium  praesulem  Aquensem  Israelem  in  ProTincia  inToaio, 
a.  D.  94a 

16.  Otgarius  Ambianensium  praesnl  major  centenario  obiit.  Fro- 
doardus,  qni  hoc  memoriae  prodidit,  virum  sanctum  vocat.  Inter  macro- 
bios,  in  omni  historia  raros,  referri  meretur,  et  Odae,  Henrici  regis  ayiae, 
Azooique  nostro,  communi  Bmnsvicensinm  Estensiumque  autori,  comes 
addL  Deroldns  medicus  anno  sequenti  snrrogatns  est,  coi  ars  aon  prae- 
stiterit,  quod  antecessori  nainra.  Praecoces  vindemias  hac  aestate  per 
Galliam  Augusto  mense  factas,  Frodoardus  notavit,  caloris  ntiqoe  aban- 
dantia,  hnmiditate  quadam  tempestiva  temperati. 

17.  Conspirantibus  testimoniis  annalium  Hildeshemensium,  chronici 
Ekkihardi  Uragiensis^  necrologii  Fuldensis,  et  Lamberti  Scbainabnrgensis 
obiit  hoc  anoo  Sehardos  Hildeshemensis  episcopus.  Etsi  din  sederit, 
vix  alittd  de  eo  memorant  domestica  monnmenta^  qnam  qood  altare  S. 
Crucis  et  pulpitum  evaagelii  argento  redimivit  Suocossit  ei  Thiothardas 
(quem  quidam  Thetmarum  vocant)  abbas  Herosfeldensis,  ciyus  locBm 
Bnrcardus  accepit,  qui  post  tres  praefecturae  annos  Wirzibvgensaa 
cathedram  ascendens,  Megingozo  abbatiam  reliqnit.  Thiothardns  mdectA» 
episcopatus  anno  ecclesiam  Gandeshemensem  dedicavit. 

•>  OMraceBi  Uikm,;  emr,  ISaraceiKW  fidkter^. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERIl  389 

18.  RolloDem,  a  baptisnate  Robertum,  Normannonim  dncem,  hoc  \.  928« 
demwn  aino  rebos  hnmanla  excesaisse,  memoriae  prodit  Albericas*,  et 
fayet  Frodoardns,  qoi  nnac  Odonem  Heriberti  filium  apad  Rollonem  adhac 
obsidem  fuisse  scripsit.  At  historici  Normanni  mnltam  anticipant  moriem. 
Ef o  Frodoardo  aeqaaeyo  et  tempora  accarate  notanti  fido.  Fiiiam  tamen 
Gvilielmamjam  yiro  patre  in  gobemationem  ascitam,  ex  naperis  apparet. 
A  loBga  spatha  eognominatnm,  addit  idem  Albericos.  Uxor  ante  Giselam 
Poppa  Wilhelmi  mater,  aobilis  ex  Galiia  viri  filia,  fait,  at  ex  Dadone  in- 
telllgi  potest  Snnt  qai  scribont,  Berengario  Bi^ocasseisi  comite  natam. 
Christo  Francisqoe  se  sabmittens,  Poppa  rcjecta,  Giselam  daxit:  sed  facti 
poeaileBS,  Foppam  recepit. 

ANNO  GHRISTI  929. 

Widonis  mtrelii«nis  Tasciae  nion.  Bjus  posteriUs  in  Bronsvicensibus  et  Bstensibns 
aoriit.  —  Synodas  Dalsbnrgensis.  TreTirensis.  —  Adelbero  I.  episcopns  Metensis* 
—  Sbnri  Winidi  saepe  Hnng aris  sodi.  Henrions  eos  aggreditar.  —  Brandebnrgnm 
captoai.  Hinc  auirchia  septentrionalis.  —  Brandebnrgi  etjmon.  —  Dalemincia, 
qaae  hodie  Misnensis  regio,  sabacta.  Sorabi.  Olsterlandia.  —  Hisnensis  arx 
strncta.  Hinc  postea  marchia  dicta.  -^  In  Lusatiam  profertur  Germanoram  impe- 
rinn.  —  BolieBiae  regali  flant  tributarii.  —  Gontinaator  Reginonls  saepins  in 
ckronolofia  aberrat.  —  Be  regio  nomine  principis  Bohemoram.  —  De  lancea 
sacra,  in  qna  dari  de  crace  DominL  An  et  fermm,  qaod  ejas  latas  haasit?  — 
Testimonia  imperatoram,  pontiflcnm  et  ecclesiae.—  Pars  Allemanniae  regi  Trant- 
Jnrano  concessa.  Yicissim  postea  Zaringiae  dncom  potestas  in  Borgandia.  Trans- 
ioranam  regnnm  sob  fiermanioo.  —  Boso  regis  Galliae  Radolfl  flrater  tarbat.  Gol- 
lisio  HngonisetHeriberti.  — Garoli  Tulgo  Slmplids  mors.  Liberi.  —  Giselberti  in 
Lotharingia  docatns  et  matrimoniom.  —  Normanni  a  Flandris  in  fldem  recepti. 

1.  Xohannem  pontificem  Romanam,  angore  animi  (an  oblata  morte  ?)  4.  929. 
in  carcere,  provecto  Jam  iitaestatem  anno  periisse,  ex  Frodoardo  verisimile 
it.  Secata  est  non  malto  post  mors  Widonis  Tasciae  principis,  notante 
Lai4»rando.  Itaqae  facile  ia  hanc  annam  yel  seqaentem  inciderit.  Gom 
enim,  Hberis  ob  teneram  aetatem  exclasis,  ei  saccesserit  in  Tascia  regenda 
primam  frater  ex  marchione  Adalberto  patre  Lambertas,  mox  hoc  dejecto, 
aliBS  frater  aterinas  Boso  Hagonis  regis  germanas^  qaem  |am  Jalio  mense 
a.  D.  932.  praefaisse,  notaYit  Florentinias;  vlx  amplias  differri  mors  Wi- 
domis  potest.  Marchio  et  comes  passim  appellatar,  sed  et  ducis  nomine 
celebratns  est,  qaemadmodam  notavimas  anno  saperiore.  £x  liberis, 
qmuitam  intelligi  datar,  marduo  Adalbertus  fuerit  avi  cognomioe,  pater 
Oberti  marchioniSy  avns  Oberti  et  Adalberti,  de  quo  Jam  diximus  ad  a.  D. 
917.  et  plara  dicemos  ad*  a.  D.  960.  Sed  infantis  Adalberti  neglectam 
aal  dilatam  Jus  est  pro  more  temporum,  et  locam  ejas  obtinoit  patruas, 
excossas  mox  ipse  potestato  per  vim^regiam,  magno  totias  familiae  detri- 
mealo,  ad  qaam  Tascia  rediit  qaidem  in  Adalberto,  sed  nonnisi  ad  breve 
ieapas,  nec  ad  ejos  filiam  Obertam  pervenit.  Familia  tamen  non  tan- 
toa  dia  tetinait  patrimoniales  Adalbertorum  opes  per  Longobardiam, 
Ugariam  Hetreriamqae,  sed  et  malto  majora  amissis  sibi  tandem  alibi 
cofliparavit,  qoando  in  Germania  doces  Barariae  et  Saxoniae,  tandemqae  • 
Bnmsvicenses,  in  Iftalia  vero  Ferrariae,  Malinae,  Regii  hinc  prodiere. 


Digitized  by 


Google 


390  ANNALKSIMPEBII 

A.  121  •  ^  Ia  GermftAia  celebralft  est  synodM  IMiliiigeatls  ad  coBflMAtec 
Rane  et  iheai.  Nan  eiui  fob  fiien  aani  sipeiioiii  Beaio  1 
oealis  erbatas  fUsset,  hoc  deniini  abdicatioiieBi  ejis,  et  i 
Adalberoats  ii  syaodo  cemf  robaten,  credeadaoi  est,  et  lege  aoCm  ia 
seelestes  siali  aiieres.  Frodoardvs  eerte  Adalberoiis  iiiitia  Ihrc 
ascffibit  Brewenis  haac  syaodoai  bieaaio  anticipasse  Tidetur. 
TrerireAseBi»  WiHridaai  ColoaieAseai  arcbiepiscopes  aftiisse,  «nt  p^CJas 
praefoissst,  credi  par  est  Eotgems  bmx  ipse  syaodaa  proviacialeai  4eai 
ceiebraTtt,  ia  qae  saftaf  aaei  ones,  Benaiaos  Virdaaeiisis,  Dvef  o  Tal- 
leisis,  Adelbero  Meteosis  ooBparaere.  Ibi  comprebatas  est  ecclesia- 
sticaram  saactionam  liber,  qaem  Raotgeras  ipse  composaeraty  mU  ia 
tabolario  qaodam  TreTireasi  reperit  Broweras. 

3.  Adelbero  inter  Metenses  episcopos  hi^  nomiiris  primos  inpriaus 
celebratar.  Eom  patat  Broweras,  cai  Trevirensi  adhnc  choreplscopo  Regiae 
saam  historiam  dicavit,  qai  aniversae  philosopbiae  stadiis  egregie  iadmtom 
scribit;  teo^ioram  tamea  ratie  noa  favet  Yix  enim  a.  D.  905.  Jam  cbor- 
episcopns  fiierit,  qai  a.  D.  963.  episcopas  decessit;  sed  qafd  coQjecton 
opas  est?  Adalberonem  Javenem  ad  episcopatam  pervenisse,  habet  aator 
vitae  Johannis  abbatis  Gorziensis,  et  Fridericam  pttnuuo,  professiime 
monacham  (tandem  abbatem  monasterii  Andagtai  sea  S.  Hacberti)  secoa 
habaisse,  ait  n.  55.  Idem  ait,  regii  generis  faisse  ex  patre  matreqae,  8e4 
ob  secondas  matris  nnptias  tenaem  censam.  Richardas  Wasserbargias  lib. 
Hh  facit  filiam  Odonis  docis  Lotharingiae,  Ricaino  nati.  Sed  patreai,  ot 
aadivimas,  aoiiserat  ante  episcopatom,  Odo  aatem  vixit  odhoc,  et  a.  D.  940. 
dacatam  Lotharingiae  obtinait;  et  Fridericas  episcopi  firater  fandem  da- 
catam  Mosellanam  a  Braoone  obtiiiait  a.  D.  959.  Aliam  fratrem  Gozelinam, 
qaaedam  ab  episcopo  Metensi  in  beneficinm  habentem,  idem  biograiihas 
memorat,  sed,  nt  opioor,  aterinom.  Evam  item  cemitissam,  qaam  ibidem 
aanotat  Mabilio  ex  tabolis  ipsias  et  filii  Odalrici  archiepiscopi  Remea- 
sis,  Hogonis  comitis  vidoam,  Adalberoois  couangaineam  fiiisse.  Sed 
inprimis  notato  dignom  est,  qaod  idem  biographas  narrat,  Johameoi  iUom 
Gorziensem  monachom  monasterii  nomine  res  repetitam  ad  Bosoaem  ous- 
som,  Richardi  Borgondiae  docis  filiam,  Victoritcom  Gampaniae  castram 
tenentem,  hoc  responsnm  tolisse:  Qi$eib§rium  ducem  iuum  non  ma^ 
fuam  $enmm  meum  curo;  ^ntcapum  iuum  Adalhwonm  juoare  ifocrO' 
oeram,  pti  de  vUrico  quoque  ^ue  Rkkizone  tiue  cama  vtmlickm  maui; 
$ed  quia  nunc  conira  w^  ad  Giselkertum  defeeiiy  videritipie^  fuofHietL 
'Satis  apparet,  Ricoinam  intelligi,  comitem  insignem,  a  Bosone  caesom 
a.  D.  923,  sed  Giselberti,  an  episcopi  vitricom  appellet,  non  satis  agnoscere 
patttor  ambigaitu  verborom;  magis  tameo  ad  episcopam  iiclino,  o^|«i 
propior  mentio,  et  qaemvitricam  haboisse  constat,  et  a  scriptoribas,  licet 
recentioribas,  ad  Ricoinam  parentem  refertar,  etsi  per  errorem  ex  vitrico 
patrem  vel  avom  fecennt.  Itaque  Jam  vereri  incepi,  ne  ipee  Fridericas, 
postea  dnx,  nonnisi  aterinas  frater  foerit  Adalberonis.  £x  doabos  certe 
receptis  senteotiis,  Adalberonem  et  Fridericom  germanos  foisse,  et  Odo- 
nem  daoem  foisse  filiam  Ricainl,  alterotram  falsam  esse  apparei   fim 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPER1I  391 

rater  gerinaBQs  Adalberoiiis  Odoae  se&ior  fait,  si  Odo  ex  Ricuiao  natus  A.  929« 
st  vitrico  Adalberonis;  sed  Odo  dux  tait,  et  decessit,  antequani  Fridericos 
ixorem  dicerel,  et  Fridericns  Odoni  ex  Intervallo  sncoessit  in  dncata, 
iinqae  superstes  Aiit.  Itaqne  hic  ampliandnm  censeo.  Adelbero,  etsi 
lenriei  antoritate  proyectns,  magis  ad  Gallos  inclinaYit;  sed  tandem 
Ktonis  potentiae  cessit. 

4.  Sed  rex,  firmatis  Lolhariensinm  rebns,  exercere  militem,  et  in 
najorem  hostem  praeparare  institnit.  Nam  indnciae  Hongaricae  panlatim 
lecnrrebant  Sarmaticae  gentes  sub  Unnnontm,  Slayinonim,  Avarnm, 
bfUgaromm  nomine  Jam  oHm  finibns  egressae  magnam  partem  lllyrici, 
PaBHoniae,  Germaniae  insederant;  anteqnam  Hongari  et  Gumani  (hi  Tnr- 
dcae,  sed  itti  inter  Tnrcas  Fennosqne  mediae  originis)  snpenrenirent : 
SlaTomm  commnne  nomea  plerisqne  adyenis  Sarmatis  mansit.  Sed  Sa- 
xoribns  coBtignae  mnltiplices  Slayomm  nationes  nno  fere  Winidomm 
DomiBe  censebantor.  Hi  licet  a  Magno  Carolo  in  ordioem  ntcnnqne  red- 
aeti,  iam  a  mnlto  tempore  Tentonicis  r^gibus  maligne  obseqnebantnr,  et 
passim  fines  earpebant  et  Ghristi  cultnm  detrectabant  Sed  plnrimnm 
inter  se  divisi,  nec  midtnm  exercitati  in  annis,  regi  proyido  yinci  fadliores 
jodicabantnr.  Fiaeterea  yerendnm  erat,  ne  Hnngaris,  nt  antea,  aditum 
dareat,  immo  accederent  Nam  et  in  ipsa  Pannonia  Hnngari  Ayaribus  yel 
Hvmis,  id  est  Sasmaticis  popnlis,  permlst!  jam  tnm,  nt  nnnc  qnoqne,  habi- 
tabant  Ut  credibile  sit^  snb  Himgaioram  nomine  gentinm  colluyiem  ia 
Germaniam.irrapisse,  qnae  ad  instar  globi  ex  niye  per  Slavos  proyolnta, 
iB  transittt  crescebat.  Itaqne  si  ante  domarentnr,  tanftondem  formidoloso 
hosti  detraetnm  yidebatnr. 

5.  Henricns  inde  ab  ipsis  anni  auspiciis,  ab  inferioribus  popnlis 
iBClpiens,  adyerso  Albi  eniti  in  Dalemindos,  tandem  in  Bohemos  assnrgere 
consnltnm  pntayit  Itaqne  Habolae  flnminis  accolae,  qni  HeyelH  passim 
ficnntnr,  piimnm  impetnm  excepere,  qnos  jam  Blagno  Garolo  sommissos 
olim  fisdmns,  nnnc  obseqnioram^pactoramqne  obliti  yidebantnr.  Belmol- 
dns,  anttqnitatis  hand  consnltns,  Heralos  facit,  quos  in  haec  loca  yenisse, 
anlhaa  indicinm  est.  Hanc  ergo  gentem  rex  multis  praeliis  carpens,  de- 
mnm  hyeme  asperrima,  qna  intimi  palndum  recessns  patebant,  castris  in 
^ade  positiSy  nrbem  Btennabnrgnn^  capnt  gentis,  fame,  ferro,  frigore 
domitam  cepiti  E^  est»  qnae  nnnc  Brandebnrgnm  appellatar.  Marcbtonnm 
coetra  Slayos,  a  Magdebnrgo  hnc  fortasse  jam  nnnc  promotoram,  yetnsta 
sedea^  tametsi  interdnm  praeyalentibns  Slavis,  in'  dteriora  se  recipere 
cogerentnr,  unde  eadem  marchia,  qnae  ab  officii  situ  septentrionalis,  a 
sede  nnnc  Brandebnrgica,  nvnc  Soltquellensis;  aliqnando  et  a  familia 
marchionnm  Stadensis  dicta  est;  plerisqne  ra  param  perspecta,  nuurchias 
fn^ra  nraltiplicantibns. 

6.  Qnidam  inepte  docti,  etiamnnm  in  hac  lace  literaram  a  Brenno, 
Sidlenun  dnce,  noa»n  ntbis  dncnnt;  qnod  yix  poetis  bidnlserim.  „Jhi^ 
sylyam,  „braay ^'  cnstodiam  significare  Slayonids  gentibns,  BdMnns  monnit 
Ita  fnisset,  qnod  Gemani  yooarent  WaMshnt  lUqne  plnra  loca  per 
Harcllai  et  Borassiam  Bravdebnrgf  nomen  habeat.   Sed  hrfoai  postea, 


Digitized  by 


Google 


392  ANNALESIHPERII 

A.  tt9«  cum  a  Gemaiis  incoliretur,  ex  GemuiiGO  Brandebmrgiim,  id  est  UtMAts 
Yel  incendii  castmai,  interpretati,  soa  lingia  Zyorzelek  rerUre,  id  eit 
locnm,  qoi  deflagraTit.  Est  in  monte  illic  stmctira  templi  peraMtiqm 
singnlaris  splendoris  antiqni  testis,  qnae  Jam  neglecta  nunam  niiaaftv: 
incolae  enim  per  Gemaniam  plemmqne  ex  mentibvs  in  plana  descemde- 
runt,  et  ipsae  speculae,  qnae  in  finibns  amplius  non  sunt,  assoelis  qvieti 
populis,  adhiberi  desiere;  ex  hac  certe  Brandebnrgica  nunc  ntiliiis  astia, 
quam  hostes  observarentnr. 

7.  Rex  snccessu  incitatus,  et  jam  regressus  cis  Albim,  vim  im  Dale- 
mincios  conrertit,  Thuringis  inuninentes,  yeterem  bostem  snun,  ia  qnca 
Juvenis  a  patre  duce  missus,  militiae  tirocininm  posnerat  Sed  mmc 
mi^oribus  auspidis  veniebat.  Sigebertus  et  alii  regionom  hand  periti  pro 
Dalemindis,  ignoto  nomine,  Dalmatas  posnere.  Dalemiocii,  qoi  hodie 
Misnenses,  tunc,  ut  apparet,  pars  potissima  Soraboram  fuere,  qm  intra 
Salam  et  Albim,  et  ultra  hunc  agros  coiebant.  Fhivii  cis  Albim  primaiii, 
Elister  et  Mulda  duplex.  Ab  Elistro  sive  Elstra  Olsterlandiam  dictam 
snspicor,  qnam  deinde  quidam  in  Osterlandiam  vertennt,  Thnringiaa 
quandam  orientalem  comminiscentes.  Dalemindornm  pagns,  Glomazi 
nomine  (de  quo  supra),  Albi  propior,  urbem  habuit  Ganam,  ita  enina  (pre 
Grona  ant  Kietna  corruptis,  ut  videtur),  vetus  Witikindi  codex  Casiiiensis 
habet,  et  ita  legit  etiam  Sigebertus.  Assentitur  Gundlingins,  in  libro  d« 
Henrico  Ancupe  docte  elaborato,  c^Jus  diligentia  hic  adjuti  snmos.  Et 
hodie  ad  rivum  Hanam  Jana  superest,  ignobilis  locus,  sed  tnnc  primaria 
urbs  Dalenunciorum.  Eam  Henricus  obsidens,  vigesima  demom  die  per 
vim  cepit :  ira  victoram  vel  consilio,  in  terrorem  puberes  omnes  interfeclir 
tenera  aetat  captivitati  servata  est,  praeda  militi  cessit.  Gredibile  est, 
hanc  fnisse  regioAem  Genebanam  ad  Albira,  quam  Magni  Caroli  dnces 
a.  D.  805.  vastavere. 

8.  Tunc,  quod  Ditmarus  episcopus  Witikindo  historico  addit,  factun 
pnto,  ut  montem  viciuum  ad  dteriorem  Albis  ripam,  ob.sitnm  rex  deligeret, 
purgatoque  ab  arboribus  loco,  arcem  imponeret,  qoae  a  rivnlo  praeter- 
flnente  Mlsna  dicta  est.  Ibi  praesidium  coliocavit,  coercendis  Dalemindis, 
et  armis  in  niteriora  proferendis.  £a  marchionnm  orientalinm,  qni  postea 
Misnenses  dieti  snnt,  origo  foit.  Burgravio  sive  castellano  cententam 
tnnc  in  Misna  arce  Henricum  fuisse,  putem,  sed  marchionis  officiom  per 
adversos  Sorabos  exercuisse  paulo  post  Sigefridnm  comitem  Mershir- 
gensem  (ut  diserte  Ditmarns),  affinem  regis,  c^jus  uxor  prior  Hatebirgis, 
Ervini  comitis  fiiia,  Sigefridi  matertera,  fnisset. 

9.  £x  Misna  (mox,  an  post  aliquod  temporis  intervallum?)  trans 
Albim,  versus  Spream  amnem  Milzeni  sobacti,  tributum  regi  pependere, 
eodem  Ditmaro  autore.  £a  regio  hodie  ad  Lusi^am  pertinet.  Lebnsaa 
urbem  qooque  rex  obtinnit,  munimentumqne  in  ea  coUocatum  deditioae 
cepit.  Sed  urbs  in  eo  tnmultu  conflagravit,  additque  Ditmams,  ex  eo 
tempore  habitatere  caraisse.  Ita  paulatim  coloni  Saxonnm  in  ea  loca 
profecti  sunt,  ipsiqne  Sorabi,  ut  placerent  dominis,  linguam  prietiaaB 
dedidicere,  ut  hodie  pauca  Winidici  semonis  loca  sipersint.   Perro  eo 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIHPERII  m 

inclino,  nt  stataam,  Henriciui  Imc  nsqae  pTorecimn,  jam  nmic  TtvCflda  A.  929^ 
arma  de  ficino  usqae  in  Bobemos  protnlisse,  cum  Witikindi  Torba  pati 
Hon  Tideantar,  at  anno  eodem  et  Praga  sit  capta,  et  Lonldnensis  vietoria 
contigerit,  quam  seqaenti  ascribere  cogor. 

10.  Bobemias  tanc,  at  non  inepte  Witikindw  loqaitor,  complaree 
regnli^  yel  sab  potentioris  aatoritate  sabregrii  lenebani.  Balbkias 
Bobemoram  bistorlcos  aominat  Lncensem,  Melnicensem,  Boleslayiensemy 
Ganrimensem,  Weitracbensem,  qaos  bistoria&  fere  neglexenmt,  Pragensi* 
hus  tantam  imminentes,  qai  caeteris  tandem  soperiores  foere,  et  regam 
opinionem  spedemqae  babam.  In  bos  ergo  HenriciB  comexercita  daxit, 
et  Pragaa^  capat  Bohemiae,  adiit,  qoae  Marobodai,  olim  Marcomanaorom 
principis^  regia  babetar.  Eam  Henricos  cun  rege  Wenceslao  in  dedilienem 
accepit,  et  Bobemias  tribatarias  fecit  Deinde  Saxoniam  repetiit;  itli 
Witikindas.  Qaae  etsi  ignorata  antiqais  Bobemonim  scripteribas,  Balbinas 
merito  admittit,  cam  etiam  coiainaati  Beginonis,  Hermanai  GoBtracti^ 
Sigeberti  alioromqae  veteram  aatoritate  Jayeotor.  Wenceslaos  iiter 
sanctos  babetor;  de  qoo  plora  dicenda  eroni  soo  loco. 

li.  Gontinoator  Regioonis  biennio  et  boc  et  moHa  alia  anticipayit: 
et  yidontor  nomeri  annorom  pertorbati,  etsi  res,  qoas  refert,  non  raro 
ejosdem  sint  uini.  Sane  eodem  anno  926.  triboit  Bobemos  victos  et 
Rotgeri,  arebiepiscopi  Treyirensis,  mortem,  qoem  tamen  a.  D.  9S9.  adbac 
vixisse,  ceriom  est,  et  Broweros  qi^oe  a.  D.  930.  extinctom,  maxime 
Terisimiie  potat.  Illod  pejos  qoed  Garoli  SimpHcis  obitam  et  Witgeri 
episcopi  Metensis  in  eondem  annom  925^  confert  continoator ;  com  Garolos 
a.  D.  929,  Widricas  Hetensis  a.  927.  baod  dobie  obierint.  Itaqoe  baec 
aotoris  vitia  snnt,  non  solios  librarii,  nomerorom  seriem  prorsom  aot  re- 
trorsoffl  dimoyentis. 

i2.  Miratar  Bogoslaos  Balbinos,  Bobemo  principi  regis  nemen  triboi 
a  Witikiodo.  Sed  com  WeieslaTinos  scriptor  gentis  prodat,  Wenceslaom 
ab  Ottone  M.  regem  appeliatom,  prolepsi  osom  Gorbejensem  Jodlcat  Bal- 
binos,  qoed  Stranskios,  aotor  libri  de  re  poblica  Bobemiae,  ipsi  Hen^co 
triboat.  Sane  et  ffrodoardos  a.  D.  950  Boleslaom,  fratrem  Wenceslai, 
regem  Tocat.  At  Gbristannos  Boleslai  filios  in  oposculo,  qoo  infra 
utemor,  patrem  et  patroom  semper  doces  appdlirt.  Ego,  popoiis  minns 
cognitis  nec  satis  edomitis  facile  a  scriptoribos  reges  triboi,  obserro. 
At  eoria,  Tel  imperialis  vel  Romana,  non  aeqoe  bonoris  prod^a  erat. 
St  potentes  etiam  princlpes,  nonnisi  regno  Gbristi  sommissos,  Romani 
pontifices  regom  nomine  dignabantor,  qoemadmodom'  et  Romana  olim  res 
pablioi  nottoisi  socios  et  amicos  principea  reges  appellare  solebat: 
Witikindos,  Wenceslaom,  qoamdio  vixit,  imperatori  (id  est  non  Henrico 
tantnn,  sed  et  Ottoni  M.)  fidelem  et  otilem  mansisse,  addit.  Itaqoe 
HenriGO  com  Hongaris  congredienti  aoxiliam  tolisse  arbitror.  Yita 
Weaeeslai  etsi  faboks  admisceat,  in  Ratisbonensibos  comitiis,  qoae  in 
a.D.935  Balbinos  diifer^  magno  bonore  ab  Henrico  caHom  refert.  Ego 
vereor,  ne,  qoicqoid  id  est,  differendom  sit  in  tempo^a  Ottonis  Magn^ 
qocffl  Ratisbonae  adierit  a.  D.  938.   Itaqoe  tonc  prope  tegis  ^  morem 


Digitized  by 


Google 


394  ANNALES    IMPERII 

il»  ItSL  bibiltnii  ptteii,  potaMte  «titm  mi^e  it  alios  fioiieii^  wbregirios  et 
iB  Iratreai  Bektlanm  oeaceflsa,  qm  propmm  priiidpafem  BeleslaTieiiMm 
piletBabat.  laie  auotae  itae  foeriit,  qaae  mor  is  seelis  fratenae  caedis 
eodem  anno  enipere. 

13.  Violeiias  Heiiici,  n  Luttpraiido  eniimvB,  mire  oinasae  Tisa  est 
friiMipMifi  limcea,  ex  Bm^uaiia  Radolfi  regis  TruH|aiaiii  mimere  allata, 
qiam  formidabfiem  Imtftas  MagBus  CeastaalinBS  eircomtoliase  diceluiisr. 
Eam  RadelfoS)  oem  Hi^m  regDum  tmieret,  a  Stmsittexomlte  Cci^es  Bnper 
meotio)  ebtiaaerat*  Geram  ea,  rotes  ia  afcto  pesitis,  flpeotante  exerctta, 
preces  ladisee  Otloiiem  Magiiam,  idem  refert  Caetenm  Ha  descriM»  «I 
ooBspexisfle  indealari,  Er^f  i>4*i^  i^»Hf^  ^  oHanm  sp^eie  Umce&rum 
(kvena,  moo  quodmn  opere  noveque  eMoreta  fymra^  Mens  jumts 
Mmbum  medium  utrolnq^e  feMiiroi^  Hae^  impnt^  pro  poiHeibwe  perpui^ 
ckrae  dmae  adee  uaqu&ad  decHvum  medium  kmceae  eatenduuiur,  q^wt 
Torba  Oedipo  iii^igeiit.  Liodiiim  pvles  tetelligi  transrersim  porrectam  is 
Moas  acies  pollicnm  leco  utrebifiie  pFomiaeatiam.  AdditymediaiB  spina, 
quam  limbam  supra  meaierayeri^  ex*  daris  maaibus  pedibasqoe  DoBilm 
affixifl^  cruces  babeii.  At  tpsam  lierrua^  quodDoaunl  httm  haasit,  niispiam 

'hic  memomtur.  MmitioBear  fecere  posteriorofl,  at  dnblles,  Luitpraadiis 
taBtae  rei  oblitas  sil^  quod  aegreadmittetar,  m  alii  ex  iageaie  sappleriBt 
WagCBseilius^  qui  cliBodia  imperii  nestri  primus  ia  coaimefltario  reram 
Nortbergeasium  accarate  descripsll^  nsm  Noribeigae  cu^odiBBtur,  elsi 
(qaod  miror)  Radolfi&i  nnmerifl  et  LaitpraadiBae  narratloBis  oblitiis,  laler 
caetera  recoBset  ferrum  laBceae,  qua  Senratoris  ia  cruce  peadoBtis  latns 
laerit  perfossum,  et  ia  qaa  ffiis  aareis  aotatum,  qaoasqae  ia  corpus  ^s 
peBetnurit. 

14.  Ib  syngrapha  Caroli  lY.  regis  Romanomm,  quam  LudoTico  mar-^ 
cUoBi,  Inqieratoris  Bayari  filie,  ob  accepta  imperii  insignia  dedit,  ponitur 
crux  aurea,  omata  gemmis  et  margaritis,  et  in  illa  crace  est  lanoea  (rel 
ferrum  laaceae)  et  dayus  Domini.  Et  multo  aate  Gregorias  IX.  ia  literis- 
ad  Fridericam  li,  quae  iater  epistolas  Petri  a  Yineis  extant,  qaioque  im* 
perii  insignia  cum  eoram  mystids  sigaificationibus  iB  ejns  corde,  quasi 
stylo  ferreo  ki  uagueadamtntino,  scribi  suadet  £a  deinde  mysteria  fiisltts^ 
explicat  Primum  ipsi  est  onx,  in  processione  anteferemta,  id>i  est  Hgnam^ 
DoBdni  et  lancea,  ubl  clayus  ejns  existit,  et  postea:  iamceam  contidera 
diiifefder,  cujue  acumen  iaiue  ejue  aperuii,  de  fuo  Ckriiius  iarpiier 
eacramenia  tuae  ealuHe  effudH:  caetera  qaatuor  InsigBta  suot:  coroBO 
capite  gestanda,  sceptram  dextra  manu,  pomum  sinistra,  crux  denique  atia 
ante  ocalos  habmida.  Et  ia  Mariiai  Y.  bulla,  qua  Sigismandi  aagustr  con- 
sUiBm  probat,  inslgnia  imperii  quo  tutiora  essent,  Noribergae  inforeBlis, 
inter  caetera  nominatur:  Lancea  ex  aUqua  parie,  qua  iaius  Dommi 
mUes  aperuU,  ei  ciams  unus,  fuo  manus  ipsius  ctuee  affixa  extitU, 
Qoae  testimonia  pontificum  Romanis  certe  hodimis  opponi  possoBL 
Antor  libri  de  iBTestitura  episcepatnum  a  Theederico  de  Niem  receasiCus 
scribit^  ab  ecdesia  GermaBlca  ita  caal  (aa  forte  olim  in  ceremoBia  coro- 
Batimiis?): 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPEKll  395 

Gmute  fia  pidbs  fuihrum  A.fl9. 

Genaque  emcla  GermMorum 

TmUis  de  muneribui: 

Nam  focaka  eakUu 

TiU  dedii  r$x  mrM4s 

^s  de-vulner^we: 

Clavos  lanceamqiue  et  erueem^ 

Uaec  saera  magnaHa; 

Ergo  CMetam  vitae  dlMMr 

Ueeole  per  omnia^ 


£t  mrsiB: 


CoUaudbmue  Ckridi  dementiam, 

Quae  per  gloriosos  eiavos  ei  lanceamr 

Bai  ecclesitte  de  inimide  vkioriam, 

Ei  in  eoelo  vitam  et  eoronam  perpetuam, 
Sed  alia  qooqiie  lancea  celebralnr  in  historia,  cqjDS  opiiiio  chrisllavis  poet 
caplam  Antiochiaii  a  Gorbagathe  Tarca  obsessis  Tictoriain  pepensse  fertar, 
qnae  d^de  a  comite  Tolosano  et  a  Baymondo  (Podiensi  vel  Aniciaao, 
in  Arvemia  episcopo),  legato  inter  crace  signatos  pontif  cio,  conserrata 
est,  sed  qaae  in  ignis  examine  testem  saam  incolumem  baud  praestitit, 
quemadmodam  ex  Wilbelmo  iTrio  aliisqae  expeditionam  sacranin  scrip* 
torUws  iatelligi  potest  Sed  et  plares  aliae  sarrexere,  de  qiibas  CoIUas 
in  libro  de  sangaine  Domioi,  et  Gasp.  Sagitfarias  pecaliari  de  lanceis 
dominicis  opascalo  egit,  hos  controyersiam  sacrae  coagregationi  ritaaro 
discatiendam  reHnqaimas. 

15.  Henricos  (nt  ait  Laitprandas)  com  iniellexisset,  Rodalfiim  in* 
aestimabile  donnm  lanceae  sacrae  habere,  missis  legaiis,  pretio^  preeibns, 
mijys  extorqaere  coaatos  est  Tandem  obtinnit  parie  provinciae  Saevo- 
rom  concessa.  Ego  sapientiorem  faisse  Henricum,  credo,  qnam  at  talis 
iB  enm  permatatio  cadat;  saspicorqae,  Radolfam  potias  partem  Alleman- 
■ici  dacatas  extremam  et  controrersam,  in  HeWetia  sitam,  qaam  saae 
proTiiidae  pariem  esse  dadam,  credo,  contendebat)  eamqoe  ob  rem  noper 
eam  Bnrcardo  conflixeraty  tanc  impetrasse;  simalqoe  veterem  fidei  spon- 
sioaem  renovassoi  qnam  Amnlphas  caesar  a  minortt»as  regibns  postalabat, 
et  lanceam  in  obseqaii  caltasque  pignns  misisse,  aliis  utiqae  magnifids 
doBis  ab  Uearico  repensatam.  Gonradns  Radolfi  filios  in  tabalis  qoibasdam 
se  regem  Allemannornm  et  Provinciae  scripsity  Provinciae  sciliceC,  post« 
qvam  Arelatem  com  Bosoniano  regno  adeptas  est,  Ottonis  Magni  opO)  et 
ob  beneficiiffiae  obligationis  Jas  Otto  ^as  tatelam  sibi  attribait,  de  qoa 
dicemas  ad  a.  D.  937.  Hinc  etiam  postea  factam  est»  Bargandico  regao 
Germaniae  reddito,  at  Zeringii  dnoes  simal  Bargandiae  c^jasdam  rectores 
haberentnr.  Habentar  tabalae  commotationis  boaorum,  quam  Teacinda 
matrona  in  atilitatem  ecdesiae  S.  Petri  in  Monte  prope  Arelatem  iastitnit, 
datae  Nonis  Octobris  anno  i2.  regnante  Conrado  rege  Alamandorvm  vel 
[et]  Frovindae.  Sobseripsere  archiepiscepi  Manasses  Arelatensis,  Israel 
Aqneasis;  episcopas  Goaradas  Forojnliensis.   ADemanniae  partem  pater 


Digitized 


bs/Google 


396  ANNALES  IHP£BII 

A,f29ir  6jti8  oon  potait  ilsi  regis  GemaBiae  bMeficio  tenere,  sed  et  hmic  Tri>s- 
juranae  regionis  Henrico  yicissim  obseqninm  obtnlisse  crediderim ;  ui  totns 
coleret  imperii  Germanici  ms^estatem.  £t  mox  proYincit  Arelatensis  rel 
Bosoniannm  regnnm  Ottonis  M.  maxime  ope  accessit,  qnod  Bosonis  filins 
Lndoricas  (qui  deinde  Orbns)  Caroli  Grassi  et  Arnnlfi  antoritate  tenoent 
Ita  regnnm  Sabalpinam,  ex  Rodulfino  TmnsJaraAO  e(  Bosoniano  infra  iliiid 
Jacente  compositnm,  Arelatense  vocari  coepi^;  et  snb  Conrado  Salico, 
extincto  nltimo  rege  Gaelfigena  Rndolfo,  ad  corpas  imperii  Germanki 
rediit,  consolidatione  sapremae  et  sabordinatae  potestatis. 

16.  In  Gallia  Boso  Rodolfi  frater  iteram  rei  torbabat  RoUiildis 
nobilis  foeminae  nuper  extinctae  allodia  invaserat,  ea  Hago  qaidani,  de- 
functae  gener,  repetebat.  Unic  Hogo  Roberti  filios  et  Heribertns  aoxitio 
venianti  castrnm  Bosonis  Yitteriacnm  (bodie  Yitryam)  capiont:  ita  malo 
coactns  Boso,  indnciis  interim  pactis,  ad  Henncnm  regem  proficiscitnr 
ibiqne  quietem  jurejorando  poUicetnr.  Garolas  rex  tandem  Perrooae  in 
cnstodia  oMit,  morbo,  an  aegritodine  animi^  incertum.  Veneni  snspicio 
nolla  est,  nam  Heriberti  intererat,  nt^eom  dio  in  potestate  babereC  Postea 
statim  inter  Hugonem  et  Heribertom  novae  lites.  Monasteriolnm  ad  mare 
sitnm,  castrum  Herlaini  Hilgando  cemite  nati,  vix  ambe  obsederani,  bo- 
minemqne  ad  obsides  dandos  compulerant,  cnm  ecce  Herloinos^  Hiifonis 
vasaUos,  ab  Heriberto  recipitor.  Inde  com  Hogooe  simoltas.  Heribertos 
jam  e  manibos  amiserat  iUud  terricolamentam,  qoo  sibi  alios  ebnoxios 
factos  potabat. 

17.  Garolos  obiit  7.  die  Octob.,  sepoltos  in  ecelesia  S.  Forsei  intra 
Perronam.  Non  animos  ei,  sed  prodentiam  deroisse,  apparet.  Simplicem 
sont,  q«i  non  a  stoUditate,  sed  bonitate  et  rectitodine  animi  dictom  inter* 
pretantor,  tanqoam  a  qoo  oouie  tortom  versotumqoe  abesset ;  oli  qoidam 
sanoti  homines  a  laudantibue  vir^  mirae  simplicitatis  dic^antor.  Itaqoe 
chronicon  S.  Benigni  piam  et  martyrom  facit  Nec  abnait  Sigebertis; 
sed  aliis  veteribos  dictos  est  ;,KarI-sot".  Uxores  ejos  Fridemnam  el 
Ogivam  memoravimos.  De  Friderona  dictom  est  sopra.  Ogivae  epitaphiom 
extat  in  MabiUonis  Analectis,  obitas  dies  sobnotator  7.  Kal.  Jannar.,  qood 
praeoccopare  licebit,  etsi  ad  secondas  noptias  transi^t,  de  qoibos  soe 
loco.  Gisela  otmm  natoralis,  an  ex  Frtdcrana  nata  sit,  ambigas.  Lndo- 
vicum,  qoem  Transmarinam  dicont,  ex  Ogiva  suscepit  AUos  ei  liberos 
in  charta  abbatiae  S.  Remigii  apod  Remos  triboi,  Sammarthani,  regias 
Galloram  famUias  describentes,  observaront  Roriconem  fiUom  aethoa, 
qoem  i^odoardos  ad  a.  D.  948.  diaconom,  regis  Lodovici  fratrem,  et  mex 
episcopum  Laudunensem  electum  habet,  doctrina  insignem  foisse,  ex 
vetere  scriptore  notant  iidem  Sammarthani.  Qni  RudoUom  non  agnosee- 
bant,  trans  Ligerim  ad  Barcinonem  usque,  ex  eo  annos  a  CaroU  morte 
numerare  coepere:  formula  erat:  anno,  ex  quo  obiit  Caroius  /Utns  Ludo- 
vidy  Ckriito  regnante  el  [Francia]  regem  expeclaiUe, 

18.  GiseU>erii  matrimonium  com  Gerberga,  Henrici  filia,  Labbeos, 
secotos  continoatorem  Reginonis,  etsi  alias  circa  tempora  hand  fidom,  ii 
honc  annnm  refert  Certe  oltra  differri  commode  non  potest   Nam  fadle 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  397 

credideris,  coin  oxore  aidmiiiistrationeiii  Lothariensis  regni  accepisse,  A.  929* 
qmmm  sequeAte  Jam  anno  exercoisse  ostendant,  qnae  tnnc  ex  Frodoardo 
affereanis.   Nibil  tamen  video,  qnod  matrimoninm  adhnc  maturius  con- 
tractaai  vetet.   Gaptivitatem  Giselberti  per  cnjusdam  Gbristiani  comitis 
ffraadena  Jam  explosimus. 

19.  SigcfrUfiis  qnidam  Danus,  Qnantinm  flumen  classe  ingressns, 
Adolfi,  comitis  Bononiae  et  S.  Bertini  abbatts,  ditionem  infestabat.  Hnic 
frater  Amolfus  comes  Flandriae  auxilio  venit :  res  4andem  eo  redacta  est, 
at  Sigefridns,  ad  S.  Audomarum  veniens,  sese  fldelem  Adolfo  comiti  et 
abbati  profiteretur,  censpm  S.  Bertino  sponderet,  et  in  Gninensi  eomitatn 
Telut  ad  custodiam  contra  pepulares  suos  collocaretur.  Haec  Malbrancus 
refert  ex  localibus  documentis. 


ANNO  €HRISTI  OMk 

Hago  rez,  Maroziae  cOBijagiam  meditans,  Tfidonem  ejas  maritam  norisslmam  snam 
fralrem  fnisse  negat,  Bertam  matrem  sibi  liberos  sopposaisse  ait.  —  Lambertnm 
altemm  fratrem  nterinum  sese  opponentem  capit.  Bosonem  germanom  in  Tnsciae 
marcliia  ei  snbstitoit.  —  Hildoinas  flt.praesalMediolanensis,  Ratherias  Teronensis. 

—  Rhedarii  Winidi  ab  Henrico  in  ordinem  redigantar.  ->  Yestigia  marchiaram 
septentrionaHs  et  orientafis.   Bemardas  ridetar  Billinganns.  —  Tf inidi  Ucrani.  — 

—  Rethra  celebris  arbs  Redariornm.  Radegasti  idotnm.  —  Tfallesleya  a  Redarlis 
Tastata.  ~  Lankinnm,  nbi  caesi.  —  Hostiam  eraptio.  —  Lankinense,  an  Lenxiense 
praeliam.  —  Familiae  Walbeccensis  et  Stadensis.  —  Henricns  fllio  Ottoni  co^Jagem 
dat  Bdgitam  principem  Anglam.  —  Ejas  soror  despondetar  principi  Alpino. 
Fabolae  de  nxoribas  principam  Italoram  ex  regia  Ottonam  familia.  —  Princeps 
lUe  Alpinos  fUt  Ladericos  Orbns.  —  BJas  fllias  Garolas  Constantinas  ex  hoc 
matrimonio  non  natas.  —  Prior  alins  fliias  Radolf^s.  —  Familia  regia  AngUca 
drca  hoc  tempns.  >-  Liberi  Alfredi  regis.  ~  Rotgeras  archiepiscopas  TreTirensis 
obit,  coUocandas  inter  scriptores  ecclesiasticos.  —  Snccessit  Rotbertas,  frater 
reginae  Mechtildis  Teteram  qaorandam  testimonio.  —  BJns  sorores  in  fastis 
Trerirensibos.  —  Rodolftas  sibi  Aqaitanos  conciUat.  —  Heribertns  tnrbat.  — 
Rndolfos  Yiennam  sibi  sobjicit.  —  An  a  Garolo  Gonstantino  TieBnae  prineipe 
Sabaodi  orti. 

1.  Hogo  rex  Longobardomm,  cum  omnia  prospere  snccederent,  ad  A.  980. 
Romani  imperii  honorem  aspirabat.  Gommodnm  acciderat,  nt,  extincto 
Widone,  Marozia  yidna  esset,  quae  sese  patriciam  Romae  ferebat,  et 
aqteritatis  erat  retinens,  quam  a  parentibus  in  nrbe  potentibus,  et  Alberico 
marcliione  primo  marito  habuerat,  et  adolescenti  filio  Alberico  destinatam 
interim  exercebat.  Ejus  nnper  ingens  documentum  dederat,  dejecto  papa; 
et  in  iiOone  VI.  surrogando,  ac  mox  Stephano  YII.  potissimas  ejus  partes 
fnisse  apparet.  Itaque  dncendae  ejns  consiliom  Hugo  cepit,  siye  sponte 
sna,  sive,  nt  tnitprandns  Tult,  ipsa  Marozia  invitante.  Sed  obstabat 
novissimnm  hnjus  coi^ogium  cnm  Hugonis  fratre  uterino,  et  ignota  tnno 
erat  Romana  dispensatio,  nostrorum  temporum  remedium  contra  saens 
leges,  qnicquid  de  secnli  decimi  corruptelis  Baronios  toI  alii  jacteni. 
Itaqne  commentnm  matri  injurium  Hngo  in  vnlgns:  spargi  cnrat,  Bertam, 
spe  prolis  amissa,  simulato  partn  aliarnm  muliemm  Uberos,  Widonem  et 
Umbcrtom,  addo  et  Ermengardemj  sibi  supposnisse. 


Digitized  by 


Google 


398  ANNALES  IMPKRII 

A.S60.  8*  LambertQt  hoc  coAUuBeUtm  mm  interpritatiis,  mi  par  erat,  Yir 
anteosvs^  pro  more  temporttm  geitisqiie  ferro  se  refenere  TeUe  dlcUlt¥tt, 
qaieonqiie  de  natalibos  snif  dnbttaret.  Id  Hugoni  gratnm  accidft^  Mni 
Lamberti  Tirtutem  et  antoritatem  saspectam  habebat,  ne  Italiae 
alTectaret.  Itaqne  campionem  (nt  vocant)  snscitat  Tedninnm,  Ji 
robnstnm  et  gladiatoriis  experimentis  cognitnm;  per  qnem  Lambertas  ipse 
Jnris  colore  e  medio  toUeretnr.  Sed  contra  vertit.  Lambertns  Todunoa 
primo  congressn  prostravit.  Tnm  Hngo  nibil  amplins  dissimnlniis,  el 
opprimendnm  qnoqno  modo  bostem  ratos,  ne  praereniretnr,  Lamberta 
in  cnslodiam  mfttit,  nec  malto  post  Inmine  prirat  Bosonem^  fmtreni 
gennannm,  nempe  ex  Thietbaldo  et  Berta  in  regimen  Tnsciae  snbrognt 
Inde  iter  Romannm,  et  com  Marozia  co^Jnginm  vel  vergente  hoc  amio, 
vel  proximo  secntom  pnto. 

3.  Lamberto  Mediolanensi  arcbiepiscopo  rebns  bnmanis  exemto  KnL 
JnL,  antoritate  Hngonis  regis  snccessit  Hildninns  Belga,  regi  affinitale 
qnadam  conjnnctns,  qnem  Leodiensi  episcopata  dejeclam  nnper  in  Itnliam 
oonAigisse  diximns.  Ratherins  monachns,  comes  itineris,  factos  eoC  epi- 
f  eopns  Yeronensis.  Hngo  deinde,  iniereedente  dUeciUsima  eonfuffe  AUa^ 
et  Samsone  iiiusMstimo  comiie  ei  diiecio  fideH  ei  coneiHario  suo  conGrmat 
privilegia  Sigefirido  episcopo  Parmensi  i6.  Kai,  Ociob.  o.  d.  ine.  9i0, 
regni  vero  domini  Hn^onis  inviciissimi  regis  quinio,  ind.  4.  Adum 
Parmae, 

4.  Gam  viclnae  Saxonibas  Slavornm  gentes  Germanico  imperio  tri- 
bntariae  factae  essent,  Abotriti,  Redarii,  Wilzi,  Hevelli,  Dalmanci,  Bokemi, 
et  nbiqne  pax  esset,  primi  Redarii  defecemnt,  et  in  Wallislevam,  nrbem 
tnnc  populosam,  iropetam  fecerant.  Gum  improvisi  pamm  custoditam 
aggressi  essent,  facile  cepere,  et  interfectis  omnibus  babitatoribns,  magaa 
edita  sant  cradelit^tis  odiiqae  barbarici  exempla.  Henricns  tnnc  domi 
nnptias  filii  Ottonis  apparabat,  et  nnmm  ex  Anglia  expectans,  velnt  in 
proftinda  pace,  rem  pnblicam  procurabat.  Itaque  in  hostes  Bemhardaa 
et  Thietmaram  mittit,  qui  Lankinnm  urbem  obsident,  et  victis  magna  strage 
Slavis,  qui  auxilio  venerant,  deditione  capinnt. 

5.  Marchionis  vel  ducis  aquilonaris  locum  Jam  tennisse  videtor 
Bemhardus  iste,  coi  Witikindus  ait  Redarioram  provinciam  fnisse  delega- 
tam.  Snspicor,  ex  ejns  familia  fuisse  Herimannum,  mox  in  eadera  regione 
dncem  et  in  oflicio  success orem,  et  alioqui  illic  potentem.  Nam  Herimanal 
filins  et  nepos,  duces,  Beraardi  nomen  tnlere  f^equens  stirpi.  Itafae 
Bemardns  praesens  facile  Herimanni  patrans  fnerit,  Bilnngi  frater,  ad 
ittferiorem  Albim  cum  militari  potestate  praefeclus.  Gaspar  Dankwertas 
Holsatiae  topograpbns  minus  recte  Herimanni  patrem  facit  Sed  cjas 
error  nobis  ad  veritatem  index  fnit  Thiatmari  apnd  Henricnm  etjam 
apnd  Ottonem  patrem  validi  aliqnoties  mentio  facta  est  Yerisimile  est, 
hunc  inter  Salam  et  Albim  limitem  cnstodisse,  et  nnnc,  pacatis  a  sna  parte 
gentibns,  collegae  anxilio  venisse,  itaque  marckio  orienlaiis  haberi  potest, 
qni  deinde  dictns  est  Misnensis. 

6.  Redarii  tenebant,  qnod  nunc  Marchiam  Ucranam  appellamns,  et 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  399 

WciMe  Poaeraiiiae  ptrtem  a  Yiadro  ad  PaBiin,  vt  e(iam  Helmeldo  avtore  A.I99. 
Tolentios  complecterentur  ad  Tolensam  amiiem;  qai  Panim  inflait,  qnos 
Adaniiis  firemensis  Tbolosanles  Yocat.  Atqne  bos  esse  arbitror  Ucranes, 
qvos  continnator  Reginonis  a.  D.  934.  ab  Henrico  Tictos  scribit  eo,  qno 
Hungaros  *  anno,  quanquam  malns  iempomm  contemporaneornmqoe 
notator.  Rectius  cbronicon  nostmm  Yetns  Qnedlinbnrgense,  Hnngarkam 
qnidem  Tictoriam  in  annnm  praecedentem  refert.  Sed  a.  D.  9S4  Ucranim 
sibi  snbjecisse  scribit.  NomM  ab  Uera  amne,  qni  Prenslayiam  praeter- 
fliiens  apnd  Ukermindam  magno  aestnaiio  immergitnr.  Qnemadmodnm 
Wilsos  a  Welsa  amne  dexteriore  dictos  sospicor,  qui,  Angermnnda  non 
longe  ad  dextmm  latns  relicta,  Viadro  mox  ad  sinistram  ejns  ripam 
miscetnr. 

7.  Primariam  Redarioram  nfbem  Rethram  yocat  Adamns  Rremensis^ 
Ditmaras  Riedegastam ;  qnoram  etsi  descriptiones  param  conveniant,  binas 
tamen  nrbes  capitales  exignae  proWnciae  pene  ^osdem  nominis  non 
expectes,  nisi  qnis  snspieetur,  prima  a.  D.  957,  ab  Ottone  M .,  ot  qni- 
dam  pntant,  eversa  (de  quo  ibi  dioemns),  incolas  in  Tidno  aliam  loco, 
sitn,  forma  diversam  straxisse.  Nec  refert,  qood  idolnm  urbis  Ditmaro 
Lnarisd,  aliis  Rtdegasti  nomine  venit  Nam  praeterqoam  qnod  in  fano 
templi  affabre  facti  piurium  deornm  dearnmqie  imagines  scnlptae  vise^ 
bantur,  qnid  probibety  enndem  Denm  binominem  fnisse,  et  remotioribns 
a  nomine  nrbis  dictnm^  cnm  afioqni  Radegast  Germanis  potins  pro  do^ 
mine  Dei  habitnm  videatnr,  qnam  ipsis  i^avis,  qnibns  haec  est  loci,  non 
bominis  denominatio,  nt  hi  Woigtst.  Et  pinra  loca  in  Slavicis  Radegast 
dicta  reperimitHr.  Neqoe  adeo  verisimile  est,  Radegisnm,  a  Stiiicone  In 
Italia  victnm,  Slavis  pro  Deo  cnltnm,  qui  Gothns  et  Germanicae  originis 
ffoit.  Granzins  Rethram  pro  Staregardia  habet  (qnod  veterem  urbem 
sonat)  et  sane  praeter  nlterioris  Pomeraniae  metropcfUn,  qnae  trans 
Yiadram  Jacety  neqne  adeo  Redariis  convenit,  aliam  Staregardiam  citeri- 
orem  invenio ;  sed  an  Rethra  sit,  in  medio  relinquo.  Non  pancas  nrbee 
olim  celebres  deletas  bedie  et  derelictas,  constat 

8.  De  WaUesleva  etiam  qnaestio  est,  nbi  loeanda  slt  Mefbomins, 
peritissimns  tidinm  Jndex,  Vallerslebam  inlerpretatnr,  dttcatns  Luneborgici 
oppidnm  non  procnl  a  sinistra  AHerae  ripa:  sed  niminm  a  Redtfiis  ipsoqo» 
Albi abest  Dnplex  Wallislevahodie  inVetere Marchia  hand  procnl Oster- 
borgo  etAIbi,  ambae  simplices  vid  occmrront;  alter  tamen  nrbs  esse 
potnit.  Ego  nihil  dofinio.  In  praecepto  Ottonis  II.  ecclesiae  Magdebnr- 
gensi  dato  2.  Non.  Jnn«  973.  nominatnr  Yalresloba,  sed  aRa  fortasse  • 
Fallersleba;  nam  Jnxta  loca  ex.pago  Hardango  neminantnr.  £t  in  alio 
ii.  Kal.  Novemb.  973.  et  Non.  Jnn.  974.  dato  legitnr  Walehesleva. 

9.  Lnnckinnm  qnoqne  dnbii  esi  sitns.  Georgins  Fabritins  ait,  in 
chronieo  Qnedlinbnrgico  nescio  qno  appellari  Linichbinm  ad '  Albim. 
Sed  tomo  secundo  Rbnnsvicensia  illustrantinm  edidlmns  chronicon  Qned- 
linbnrgense,  qno  FabritMis  nsns  videtnr^  mnlta  habsns  commnnia  cnm 
chronographo  Saxooe  nostro,  et  ad  hunc  qnidem  annvm  chronograplfi 

*)  vicenu  EtkkaMm  mddSiU;  mppUmdmm:  Tlotof  seriMt. 


Digitized  by 


Google 


400  A.NNALES   IMPERII 

A.  IS9.  Terba  peae  eadeni;  sed  contractiora  siiiit>  et  in  chronico  qiale  id  ae 
perrenit,  nt  in  Witikindo,  est  Ltrakini.  Sed  nihil  prohibet,  Fabritiin  in 
SHO  codice  paulo  aliter  legisse,  et  sane  in  chronograpko  est  LanfiBi 
appellatio ;  et  veram  est,  in  chronico  hanc  nrbem  ad  Albim  locari,  qsod 
et  chronegraphns  consentiens  facit,  et  fasti  Corbejenses.  Cam  Tero  in 
Ditmaro  habeatur  Lnndn,  qnod  Lnnzin  Meibomias  non  immerito  proian- 
tiavit ;  hinc  ei  Lentium  ad  dextram  Albis  ripam,  otiqne  Slavica  olim  arbs, 
in  mentem  renit.  Nec  bellum  ad  solos  Redarios  pertinet,  etsi  incentores 
Tideantur,  et  potnere  hostes  ac  Wallesleyam  petentes  Lenzii  Albim  trans- 
isse ;  neque  enim  a  Vetere  M archia  abest,  et  a  Gartayia  proxima  ttiton 
Albi  sejungltar,  quod  ne  porro  facerent,  capto  loco  pronsam  est  Opponi 
potest,  nullam  illic  magnam  paludem  comparere,  qnam  Witikindos  nare 
appeliayit^  Saxones  ^^more^  Tocant)  in  quam  se  praecipitaTerint  fogientes. 
Sed  hac  de  re  consulendi  sunt,  qui  locum  iospezerunt.  Et  ^ole^  AlbiB 
eSnsus  autumnali  tempore  stagnare.  Quodsi  nihil  tale  locom  habere  de- 
prehenderetur^  inTito  chronographo  et  chronico  andiri  posset  tIt  doctUt 
qui  locim  in  ipsa  Ucranorum  regione  quaerit^  ibi  Luchenam  reperias  ad 
non  modicam  paludem. 

10.  Sed  missis  criticis  discussionibus  ad  antiquas  res  eonstitaeidis 
necessariis,  ipsam  narrationem  ex  Witikindo  potissimum  pertexaBBS. 
Ergo  cum  omnia  tuta  et  quieta  Tiderentur,  Redariis  incentoribus  magna 
Slayorum  manns,  Albi  prope  Lenzium  trajecto,  siTO  WallisIOTam  in  Vetere 
Marchia,  siTO  alium  ejts  nominis  locum,  tunc  oppidnm,  nimc  incognitan, 
siTO  transmisso  etiam  Allera  (quod  minus  Terisimile)  Fallersleban  le- 
pentina  aggressione  oppressit  incolisqne  oecisis  incendio  deleTit.  Qio 
snccessu  cum  reliqui  Ticini  populi  ad  rebellandum  erecti  nuntiareitor, 
Bemhardus,  quem  Jure  marchionem  appelles,  cum  Redariomm  proTiadafli 
ei  subdelegatam  scribat  Witikindus,  Jussus  est  ulcisci  hostem;  Thietnaro 
etiam  mediam  Albis  ripam  Sorabiciqne  limitis  partem  inferioreni  c9SUh 
dienti,  quem  rex  ipse  noTissime  pacaTorat,  mandatum  est,  ut  coHegae 
anxilio  esset.  Nam  superiora,  id  est  orientalem  marchiam,  ad  Sigefd^ 
curam  pertinuisse,  apparet,  qui  priori  regis  conjogi  UadTrigi  consobrinns 
«at.  Jnnctis  ergo  copiis  Thietmarus  et  Bernardns,  transmisso  Albi,  ien- 
zfaim  obsident,  locnm  ad  coercendos  barbaros  situ  opportonum. 

11.  Quinta  obsidionis  die  excubiae  nuntiant,  exerdtum  hostilemioB 
longe  esse,  castra  nocte  proxima  oppugnaturum,  sed  nox  obscorioret 
pluTiosa  moram  ii^ecit.  Vigilant  nostri  armati,  et  cnm  nemo  comparerd^ 
curatis  corporibus  se  mutuo  cohortati,  primo  diluculo  reddita  sereoitite, 
erectis  signis  in  hostem  ultro  tendunt.  Bemhardus  ipse  in  prima  froB^^ 
cum  modico  equitatu  in  adTersos  incurrens,  inTenit  magnam  esse  Bvh 
titudinem,  sed  pedites  noctuma  pluTia  tardatos,  aegre  procedere,  et  »> 
equitibus  per  Wm  propellL  Itaque  se  ad  suos  referens,  ordinat  acie*) 
signumque  pat  pugnae,  et  clamore  Talido  itur  in  hostef,  qni  deosias 

'  conglobati  cum  non  facil«  perrumpi  possent^  nostri  carpunt  latera;  ^ 
qnos  spatsos  iQToninnt,  occidunt,  sioaiil  equitatum  adTorsom  pertorb»^ 
Sed  hostili  acie  nihilo  seciu»  immota,  Bemhardus  a  Thiatmaro  petil/  ^^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  401 

iQdatam  hosUnm  latns  eqvlttiiii  proGellam  immittat.  Paret  ille,  et  prae-  A.  930* 
''ectam  tnrmae  cnm  qaiDqoaglDta  eqaitibos  hastatis  gravis  armatarae 
lostium  ordines  torbare  Jabet.  Inde  ioitiam  fbgae,  nec  deinde  tota  die 
lisi  caedes.  Slavi  ad  viciDam  arbem  se  reciperemoliebantar,  sed  ab  ea 
>arte  fhgam  interclaserat  eqaitatas  Thiatmari.  Ita  pleriqoe  in  paladem 
iropulsi  aqais,  caeteri  gladio  periere.  Pedites  omnes  consamti  sant, 
Hiiiiiam  paacissimi  effogere.  logens  ea  strages  fait,  et  a  scriptoribas 
iostris  ultra  fidem  aagetar,  qaoram  Jactationes  immodicas  transcribere 
nolo.    Pagnatam  est  Nonis  Septembris,  nt  Ditmaras  habet. 

12.  Postera  die  exercitas  iteram  arbi  admovetar,  obsessi  re  despe- 
rata  salotem  tantammodo  pacti  sese  dednnt,  iDormesqae  com  oxoribas 
&t  liberis  arbe  egressi,  Id  captivitatem  abdacantur.  Parta  est  praeda 
Lngeiis^  in  qua  et  supellex  regis  harbaromm  inventa  est  Porro  pauci 
pTO  tanta  victoria  ex  Saxonibus  cecidere,  in  quibus  fuere  aliquot  nobiles 
riri,  sed  soli  nominantur  Liutharii  duo,  quos  ambos  Ditmaras  episcopus  et 
liistoricas  proavos  suos  appellat,  quod  ex  Meibomio,  haec  solerter  inda- 
grante,  declarare  operae  pretium  erit.  Tabellam  ille  in  suis  ad  Witikindum 
iiotis  exhibetyquae  familias  comitumWalbeccensium  acStadensium  egregie 
illastrat.  Eam  probationibos  munivit  Maderus,  nos  quoque  nonnihil  ad* 
leeiiBus.    Ita  talis  prodit: 


4lfKAlKS  l^riRII  TOX    II.  26 

/Google 


Digitized  by  ^ 


402 


ANNALES  INPKRII 


A.m 


41 


^4 

f||a 


2*r 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IHPERIi  403 

13.  Ita  rebelBoneni  Shiricanim  geBtiara  eompiressam  esse,  credi  par,  A.  980. 
€fsi  reli^ae  soperftierint,  qnae  regem  ipsnm,  sed  panlo  serfia^,  in  Redarios 
exdTere.  Dnces  a  rege  mnlta  cnm  gratnlatione  ao  lande  etcepti  snnt. 
Recentis  yictoriae  laetitiam  nnptiae  anxere,  qnas  rex  filio  primogenito 
Ottoni  cttffl  Edgita  principe  Anglornm  regia  apparabat.  Ea  erat  filii 
Ediitrdi  regis,  seror  Adalstani  regnantis.  Ex  carmine  Roswitae  ad 
Mathildem  intelligimns,  Henricam  legatos  in  Angliaifci  misisse,  nt  sororem 
regis  Ottmd  filio  peterent.  Adelstannm,  qno  magis  satisfacerei  tanto  regi, 
cvm  nagnis  mnneribns  binas  misisse  Eaditham  et  Adiram^nt  eKgere 
pofiset.  Nec  din  deliberatam :  Eadidia,  nt  natn  mi^or,  ila  caeterls  dotibns 
potior  Tisa  est.  Eadem  tdte  narrat  Ethelwerdns  antor  Angltts,  ipse  regiae 
sttrpis,  ad  Meclttildem,  qnam  consobrinam  vocat,  Qnedlinbnrgensem  abba- 
lissam  Ottone  M.  natam,  additqne,  alteram  principem  Eadgydae  Csic  ille) 
sororem,  ipse  Eadi?am  scilicet  (sed  qnam  ipse  non  nominat)  euipiam  rep, 
€fd  JupUereos  monies  Csic  iHe  loqnitor,  vnlgo  montem  Jovis  Tocant)  in 
coBnnbinm  datam;  sed  de  cnjas  prole  sibi  nihil  sit  compertnm. 

14.  Qnis  ille  princeps  Alpinns,  dabitatnm  est.  Eflielwerdns  ipse 
jam  tnm  a  Matbilde  notitiam  ejns  petere  videtnr.  Tanta  hominnm  ejns 
temporis  incnria,  toI  regionam  dissociatio  eitt;  cam  nnnc  per  statos 
cnrsores  et  dinma  locoram  pene  qaotidiana  factnm  sit,  nt  tota  Enropa 
commercio  notitiamm  In  nnam  gentem  coalnisse  Tideatar.  Scriptores 
qiddam  Itali  fitias  Ottonis  M.  snis  principibns  liberaliter  distribnnnt. 
Pigna  Adeleidem  Tel  Aldam  (si  placet)  Alberto,  qnem  commenti  sant^ 
Azonis  Cannsini  filio,  assignat  SansoTinns  et  Monferratenses  hlstorici 
ilarrant  nobis  rem  poemati  aptam,  Aleramnm  nescio  qaem,  dacis  Saxoniae 
fiiiimiy  rapta  Altheria  Ottone  nata  in  Alpes  anfngisse,  tandemqne  agnitnm 
et  reconcOiatnm  ditionem  Ticinam  accepisse.  Qnid?  i\  fabnla  orta  sit  ex 
sorore  reginae,  cnidam  Snbalpino  regnlo  ab  Ottone  Tel  ejns  patre  de- 
sponsata? 

15.  Sed  maritnm  Adivae  Alpinnm,  qnem  Bthelwerdns  ejns  propin- 
qiras  et  coaoTtts  iporavit,  cnriositas  nostri  secnli  deprehendit.  Gnilielmns 
Malmesbnriensis  aliiqne  inter  caeteros  Ednardi  generos  Adelstani  sororios 
LndoTicnm  nominant  Aqnitanoram  principem,  de  geoere  Garoli  Magni. 
Sed  iinllns  hoc  tempore  in  Aqaitania  LndoTicns  alici^us  nomlnis  princep^ 
memoratnr.  Itaqne  Ebolam  II.  pro  Lndovico  snbstitoit  Belins.  Sed  in 
longinqnis  tanti  sant  et  tam  crebri  errores  scriptoris  Malmesbnriensis,  nt 
hidle  credi  possit,  Aqnitaniam  ab  illo  longins  aeqao  protensam.  GoIIectis 
testimoniis^  habemos  principem  nomine  Lndovicnm,  dignitate  regem,  sltn 
Alpinnm,  originem  ad  Garolnm  Magnnm  referentem :  et  qnem  alinm  hoc 
tempore,  qnam  Lndovicnm  Orbam  Provinciae  et  Viennensis  tractns  regem, 
Ermengarda  Lndovici  II.  imperatoris  filia  natnm.  Haec  fiiit  conjectara 
Andreae  Qaercetani  in  opere  de  Enrgnndiae  principibns;  atqne  hane 
etiam  Coriarii  Delphinatiam  historici  sententiam  faisse,  reperio;  qni 
notarit,  Aqnitaniam  a  remotis  scriptoribns  aliqnando  nsqoe  ad  Alpes 
extensam,  et  Hngonem  Italiae  regem  a  Leone  Ostiensi  Aqnitaniae  dncem 
appdlari.  Tolosannm  certe  principem  Raimnndnm  Lnitprandas  Aqnitanum 

26* 


Digitized  by 


Google 


404  ANNALES  IMPEBII 

A.  980.  fftcit;  qui  SepUmaiiiae  mardiio  foit,  et  ipse  in  (abnlis  AyiiericiNarbtBeB- 
sis  episcopi  vacatnr  dax  Aqaitanonuii  a.  D.  940.  Sed  circa  tempvs  avp- 
tiamin  lapsos  est  yir  doctus  ob  igooratas  Ethelwerdi  «t  Roswitae  narra- 
tioneSy  qoibas  inspectis  facile  Jadicasset,  non  a.  D.  924.  vel  925,  sed  aaolte 
serins  Eadivam  Ladovico  naptam,  id  est  non  ante  faanc  annam.  Gonstat 
virgines  aliqnot  ante  Ottonis  matrimoniam  annis  ex  Anglia  veAisse  et 
Edgidam  vei  Editham  in  anla  Uenrici  edacatam,  nnnc  demam  in  sponsi 
tfaonun  venisse.  Nam  obiit  Editha  a.  D.  947.  Janaario  mense ;  in  Snxonia 
cnm  marito  versata  est  annis  decem  et  novem,  testibas  Witikindo  et  Dit- 
maro.  Ergo  venit  ex  Anglia  cnm  sorore  a.  D.  928.  £t  credibile  est,  sororem 
Ludovico  Orbo  mox  transmissam^  sed  vix  ante  faunc  annam  in  thalamiia 
dad  potait,  cam  Edgida  minor  annis  nt  meritis  a  Roswita  dicator,  itaqne 
haad  ante  eam  nabilis  fuerit. 

16.  Itaqae  etiam  emendandos  est  Goriarias,  cam  a.  D.  933.  vel  934, 
qao  Ladovicam  Orlram  obiisse  jodicat,  flliam  ejas  ex  hoc  makimonio 
Garolam  Gonslantinam,  ^i  ipse  patat,  decennem  vel  nndecennem  fkdt, 
cnm  pater  moreretar :  nam  ex  nostro  compato  vix  trimolas  faerit  Sed 
sciendnm  est,  Carolam  Gonstantinnm  ex  hoc  matrimonio  nasd  non  potnisse, 
qaamvis  id  crediderit  etiam  Qoercetanus ;  et  vel  legitimam  non  f^sse,  vel 
aliam  priorem  conjagem  qnamvis  ignotam,  Ladovico  Orbo  esse  conceden- 
dam,  qaorsam  ego  inclino ;  nam  principem  jam  ante  triginta  annos  imperii 
corona  Romae  redimitam  tot  annis  conjugiam  expectasse,  haud  vensimile 
est. ,  Porro  si  Frodoardo  Gdem  adhibemas,  uti  certe  oportet,  a.  D.  931,  id 
est  sequenti,  Garolus  Gonstantinus  sese  Radolfo  Galliae  regi  (soo,  nt  sic 
dicam,  subpatruo,  id  est  patris  consobrino)  submisit,  quod  infantis  anni- 
culi  non  est.  Adde,  qood  Frodoardos  Rudolfum  sub  anni  931.  initiom 
Viennam  prefectum  obsequium  exegisse  indicat,  qoo  tempore  ex  hoc 
matrimonio  nec  natas  esse  potoisset  Carolus  Constantinus. 

17.  His  scriptis  occurrit  diploma  a  Mabilione  in  annalibus  ad  a.  D. 
930.  excerptum.  Quo  Adelheidis  comitissa  soror  Rodolfi  L  regis  Trans- 
jorani  ex  Guelfis,  uxor  Richardi  ducis  Burgundiae  Gi^uranae,  mater  Rodolfi 
regis  Francorom,  monasteriom  Romanense  in  pago  Laosanensi  Transjorano 
committit  Odoni  abbati  Glaniacensi,  pro  anima  fratris  sui  Rudolfi  regis, 
a  quo  monasterium  habuerat,  pro  requie  Richardi  contugis  olim  sni,  pro 
Willa  regina,  dicti  Rudolfi  uxore;  tum  pro  se  ipsa  et  Rodulfo  rege  Fran- 
corum,  filio  suo,  item  pro  Rodulfo  II.  rege  Burgundiae  Jurensis,  nepote 
suo  et  pro  filiis  suis  Hugone  (Albo  vulgo)  et  Bosone,  et  pro  Ludovico 
nepote  (quis  ille?  an  filius  Rudolfi  regis,  de  quo  ad  a.D.  936.  $.39?),  sed 
et  pro  parentibus  et  consangoineis  suis  et  domno  Hugone  insigni  abbate. 
Tandem  apponuntur  signa  Adelbeidis  comitissae,  regiae  matris  et  abba- 
tissae,  Judithae  filiae  Rudolfi  regis  (Transjorani,  ot  opinor),  Ugonis 
inclyti  comitis  (nempe  Albi)  atqoe  fratris  aogosti  Rodolfi  regis^  Rodalfi 
filii  Lodovici  imperatoris.  Dat.  18,  Kal  Jul.  anno  quinlo  regnanU  Rodulfo 
floriosissimo  rege  indict,  2.  Aclum  publice  in  villa  Bojaco.  Ludovicas 
imperator  non  alios  qoam  Orbos  esse  potest,  ilaqoe  fiUam  faaboit  alinm  a 
Carolo  Gonstantino,  Rodolfam,  verisimiliter  ante  matrimoniom  cam  Angla. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERI!  405 

iS.  Sed  operae  pretfum  est,  paucis  genealogiam  regiam  Anglicam  A.  930. 
circa  hov  tempns  exhibere,  adjnyante  Ethelwerdi  opere  ad  Mathildem, 
Offonis  Magni  fiHam,  qnam  consobrinam  vocat  latissima  significatione, 
qaod  abayos  fratres  crederet,  Etbelrednm  Ethelwerdi,  Aelfridnm  Mathildis; 
nain  Mathildem  Ottoni  M.  ex  priore  matrimonio,  id  est  ex  Anglica  principe 
natam,  f^Iso  Ethelwerdas  pntavit.  Porro  Etbelwnlfus  rex  Jnditham  filiam 
Caroli  U.  angnsti  vulgo  Calvi  In  matrimonio  babuit,  qnae  deinde  vidua 
Baldvino  comiti  nandriae  nnpsit  Qninque  ei  filii  nati,  qui  omnes  regna- 
yere,  primns  Ethelstanns  cnm  patre,  sed  quem  morte  praevenit;  patri 
a.  D.957.  SQCcessere  simnl  firatres  duo,  Ethelbaldus  apud  West  -  Saxones, 
Efhelbertus  apnd  Gantios^  sed  priore  a.  D.  860.  extincto,  posterior  solns 
regnaTlt  usqne  ad  a.  D.  866.  vel  867,  qno  repare  coepit  quartus  fVater 
EUielredns,  cujns  filia  Thyra  Gormoni  Danomm  regi  desponsata  fertur, 
ipse  obiit  a.D.871,  regnnmque  pervenit  ad  novlssimnm  fratrem  Alfirednm, 
qoem  res  Anglicanas  restituisse  snpra  dictnm  est. 

i9.  Alfredns  nionarcha  Anglomm  duos  filios  habuit,  Eduardnm,  qui 
posf  ipsnm  regnavit,  et  Ethelwardnm,  quem  literatissimum  fhisse  perhibet 
Malmesbiiriensis.  De  filiabus  nonnihil  variatur.  Ethelfledem,  Eadredi 
Merciomm  comitis  nxorem  praeterire  se'ait  Asser  Menevensis  in  vita 
Alfredi,  qnod  tnnc  ]am  mortna  fherit.  Ethelswitam  habet  Malmesbnrien- 
sis,  idem  Blfgnivam  (ant  ut  Asser  nominat,  Aethelgeofam)  et  Elf^edam 
▼irgines  nominat.  Sed  Elftmdam  vel  Elefritam  Balduino  jnniori  comiti 
Flandriae  pater  desponsavit,  nnde  nati  snnt  Amulfus  et  Adolfus^  de  quibus 
Bnper  dictnm  est.  Eduardus  a.D.90i.  rex  factns  compltires  liberos  habuit, 
et  iliaram  non  minns  pnlchritndo^  quam  virtns  et  doctrina  a  scriptoribns 
celebratnr,  nnde*  tota  Enropa  expetebantnr.  Ejt  Egnina,  qnam  opilionis 
filiam  apnd  nntricem  snam  forte  visam  amavit,  Adelstannm  gennit  succes* 
sorem,  et  filiam,  Sithrico  Dmio  Northanimbromm  regnlo  nnptam.  Ex 
Elfleda  comitis  Ethelmi  filia  Ethelwardnm,  Edwinum,  Edfledam  sanctimo- 
nialem,  Edgivam-  vnlgo  Ogivamj  GaroH  SimpHcis  nxorem,  Ethelhildam 
laicam  iimnptam,  Ethildam  Hugoni  Roberti  regis  filio  nnptam,  Edgitham 
et  Elgivam  (quae  Roswitae  Adiva),  Uenrico  regi  Germaniae  transmissas, 
qnaram  pri(^  Ottoni  M.  altera  principi  Alpino  nnpsit,  qui  Malmesburiensi 
dictas  est  Ludovicns  princeps  Aquitanus ;  de  qno  supra.  Ex  Edgiva  denique 
Edmnndum  et  Edredum,  qni  post  Adelstanum  regnarunt,  et  Eadburgem  sanc- 
timonialem.  Gonjux  Ottonis  M.  Ethelwerdo  Eadgida,  Malmesburiensi Edgina, 
Rosvritae  Eaditha,  Witikindo  Edidis,  Ditmaro  Bdit,  diplomatibns  Edgida. 

SCb  Rotgemm  archiepiscopnm  Trevirensem  hoc  anno  obiisse,  Bro- 
weras  verisimile  reddit  Neque  enim  qnicqnam  nltro  de  eo  repertnm  est, 
certe  saocessor  jam  sedit  a.  D.  932,  nt  illic  dicemns.  Extat  Treviris  in 
basilica  Panliniana,  oratorio  S.  Walbnrgis,  lapis  sepnlcralis  pene  obmtus 
pavimento,  nbi  kscriptnm  legitur:  6,  KaL  Feb.  o.  Ruotgerus  Trevir. 
Mrckiop.  Frodoardns  canonicns  Remensis  ei  misit  et  inscriptos  dicavit 
libros  poematnm  sacromm  a  se  compositoram^  qnoram  tres  snnt  de 
trimBphis  Ghrtsli  et  sanctomm  PalaestinaC;  quindecim  alii  *  de  triumphis 

*>  alios  Leikn.  atii  ts  tarr,  Eckhardi. 


Digitized  by 


Google 


406  ANNALES   IttPERII 

A.IM.  «iBcloniii  ttalite.  Q«o«  soo  (emporo  extitifise  et  ift  metropolitiiia  biUie- 
theca  TreTirensi  issenrttos,  docet  Browems.  Fcodoardus  ibi  Riotfvi 
eniB^tem  pnideitiaai  ac  benigaitateB  praedicat  Referri  potest  iator 
scripteres  ecclesiasticoSi  Bam  de  Dbro  ejas  ecclesiasticanim  saiictiom 
diximiis  auio  praecedeste. 

21.  Successit  Rapertns,  de  CQjas  genere  cootroTersia  est  BBowcns 
eom  ad  Weifos  sostros  refest,  nam  filiom  lecit  Bargandiae  Traa^uttae 
regis  et  Bertae,  Bnrcarde  dvce  AHemaaniae  aatae  Cpro  qio^  kpsB  Beme- 
tiae,  Anolfam  Bajoariom  posait),  sed  testem  ^^jat  generie  Bii^BBi  aibit 
An  ex  00  coUegity  qnod  regalis  prosapiae  foisse  scribitar,  et  ^od  Ad^ 
heiday  ejasdem  Radolft  filia^  malte  beneficta  ad  TreTirensem  ecclestam 
coBtoIit ;  sed  panun  firmitatis  inest  in  his  argnmentis.  RndeUaBi,  bob  Rb- 
pertam  arcluepiscopam  peperii  Bertii  regina:  rectioi  Rapertam  AlbencBS 
Trifontanas  iacit  fratrem  reginae  MaUiildis,  filiom  Th^^dericl  daci»  de 
genere  Witikindi,  ex  qoe  ejnsqne  iratribas  omnis  nobilitas  Sas^niaei 
Normanniae,  BaTariae,  Saeriae,  Hnngariae,  Tasciae  etPoUmiae  proceeserit; 
qnae  aator  magni  cbronici  Belgici  secntas  est.  Hanc  Rpperti  orafiBem 
frostra  Broweras  erroris  accosat.  Nam  taentnr  eafm  Gesta  TreTironim, 
a  me  qnoqae  primam  in  lacem  predocta,  in  qaibas  diserte  legitiiry  R«- 
pertam  TroTirensem  praesalem  regnnm,  qaod  Lotharingiam  Tocatni^  m- 
perio  nostro  adjecisse,  qaia  soror  ejas  imperatori  (Henricom  Aocnpem 
intelligity  qni  primam  has  regiones  sibi  mrsas  sabjedt)  matrimonio  jvncta 
iaisset ;  cam  asqae  ad  ejas  tempos  Francoram  regno,  qnod  a  Garolo  momm 
habet  (Garolinginm  oUm  dicebant)  cohaesisset»  Accipimns,  qaod  is  rem 
facit,  nam  caetera  errere  non  carent  Henricas  non  est  dictns  iaperator, 
TrcTiri  Jam  tam  erant  LoUiariensis  regni,  sed  nna  cam  eo  ad  Germanicoai 
opera  Henrici  accessere;  Henricom  dominam  Jam  Rotgems  agnoTil;  de- 
Biqne  Henricas  non  primus  Germanornm  habait,  etsi  amissom  a  CoBrade 
ipse  recnperarit. 

22.  Hinc  Jam  minns  miror,  qaod  ipse  habet  Browems,  cognatioBem 
MaUuIdis  reginae  nt  beneficiam  in  fasUs  principis  ecclesiae  TreTireBms 
celebrari  his  TOrbis: 

Prid.  Id.  MarL  MakUld  regina  nuUer  Otioms  imferatarie. 

5.  Id.  Maii  Reinhild  maier  reg.  MakUltUs. 

4.  Jan.  Friderun  ioror  Maktiid  reginae. 

8.  KaL  JunU  Bia  soror  reg.  MahHidis. 
Broweri  antem  seniei^Ua  tcI  ideo  stare  non  potest,  qnod  RndoU^  mt 
demam  a.  D.  922.  axorem  daxit,  nec  credibile  est)  poeram  septaiiBem 
Treviris  ad  archiepiscopatam  promotam,  anico  et  improbatissinio  Bvper 
apad  Remos  exemplo;  aat  paerom  aatoritate  poUaisse,  qnae  ad  sttbiiie&da 
Germanici  imperii  jnra  reqairebatar. 

23.  Rodolfos  GaJliae rex,  aemalo  toI  potios  legiMmo regejaai  mr 
Uncto,  ad  AqniUnos  sibi  firmiter  adjnngendos  animnm  a4iecit»  neo  potnit 
meUas,  qaam  si  beneficio  ingenU  olUigaret ;  qnemadmodnm  i$eU.  Ifor- 
mannos  enim  ex  Ligeri  Aqnitaniam  infestantfs  nno  ingenU  praeUo  ia  page 
LemoTiceosi  pene  delevit,  deinde  Aqnitanos  sU>i  snbditos  fecif.   Inter 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBHII  m 

■  Aqnitanos  (anc  Ebolnf  ▼•!  filiw  ejos  Goiliolmas  ominebaiit,  Anreniis  4. 939. 
*  Picf  arisqae  coDjimctis. 

s  24^    Al  laNeisMa  HeribertaM  Uemm  tvMaL  Reoeperat  BeiiiiMai 

«  et  Anoldott  comites,  qaoe  Engo  dnx  efbl  addielo9  Tol^at.   Gii9Aderim, 

qoaedam  ejas  beneficio  vel,  at  nonc  loqaantar,  in  feadam  tenaisBe. 

^  Amoldnm  cerie  Flandriae  comitem  in  ipso  oomitatos  sai  Jare  Hogonis 

9  beiMi<»im  agnoTisse,  param  eredibile  est.    Amoldo  HerU>eHas  filkm 

I*  Adeltm  pepigerat,  credo,  nondam  nabflem,  nam  a.  D.  934.  secatad  sont 

i>  naptiae.  Rex  ab  Aqaitania  rerersas,  conciliare  irritatos  conatas  est  frostra. 

t  Ifam  riJL  in  Bargandiam  rediera^  Viennam  deinde  aggressnras,  cam  odia 

e3  ilonim  eraperi.  Heribertos,  at  paadores  inimicos  haberet^  Vlctoriacam 

Beeoni-  reddlt,  sed  mox  facti  poeaitens,  ab  AnseMo  Bosonis  TasaUo  castri 

praoHMto  redpi^  Godiciaco  (kodie  Conciaco)  ei  dale.   Srgo-  com  etiani 

BoMiod  regi  sospectas  esset,  lassas  est  Giselbmtos  Lotharienses  aoxjBo 

atfveore  Hogoni  ad  Boacim  Amoidi  maai«eBtam  obsidendnm;  qaod 

tamde»  anao  seqaente  cepere.   Boso  etiatt  yidoriacini  prioditioBe  re- 

oifit^  faod  proditione  perdidemt    Sed  iMssim  Heriberin^  Mesomatt, 

^  Inttmissa  rado  Mosa,  incolis  qaibmdun  faTontibas  occnpat  Ita  inanibos 

i  aittte  alter  alterem  neqoicqaam  fatigabat. 

c  29.  Radoifes  C^  hie  anticipemas}  Jam  siBe  aenrio  rex,  foganm 
^  Bkatteomm  iBdimtegram  agitabat  Et  onm  Yieina  et  Arelatam  ottm  Bo^ 
,»!  oonis  rebellion^  abstrectae  falssent,  hyeme  proxima  Yiennam  renit,  neo 
I)  LadOTieam  Orimm  siperstitem  momlns,  Goastant&iam  cjns  fiHam  cam 
rvrbe  Bt  principata  VienBensi  in  fidem  redpit;  ^mal  Heriberto  aegre 
^  liacttfaa^  a^as  ittio  Odoni  Hago  rex  Haliae  Viennam  premiserat.  Gre« 
i  dlderte,  etiam  J«s  Tel  eerte  spem  saccessioiris  sibi  TindicasBe;  eraai 
i  emim  LadoricaS'  at  Radolto  consobrini;^  flratribns  Boseae  et  Ridmrdo 
i  salL 

2fi.  A  Garole  GoBstntino^  qoi  Vlennam  ad  poeteros  non  tramimlsit, 
t  Sabandiae  prindpes  dedncant  Ex  chartalario  Glnaiacensi  com* 
est|  TUetbergam  (ad  Hambertam,  eptnor,  iiplBnm  prindpem 
r^eroBtem^  qai  Thietbefgae,  Lethario  Baptae,  firater  Aut)  Garolo 
GoBStaBllBO  ni^sisse.  Hane  haereditatem  iUi  Saba«dlae  attdisse  addnnt, 
et  Hambertnm  peperisso,  eamqae  illam  esse  i^deri  a  candidis  manibns 
eognoauMtntti  Sabaodicae  famiHae  aatorem.  Eqaidem  Rapertas 
RiehardBSy  Boa  Hnttbertas,  Garolo  GoBStantiao  filil  tribnmitar.  Bst 
haec  origo  TOrisittilior^  qaam  qaod  Hambertam  filiom  fadant 
Domidi  BOStto  e4BS  SaxoBto  Witiklade  orti,  annBlibns  mMiameBtisqae 
i^mCi;  qaatt  efo  fabolam  ab  AmadMOfOtt  crebro  Sabaadis  Bonune 
flttiisae  SBspicor,  atqae  iBde  nesdo-  eai  aadadam  santatt  Immadnm 
WiiikiBdigeBatt,  ex  stirpe  ImttedlBgioratt,  aatomm  gentis  fingendi. 
Aaaedaeee  Jatt  dedatt  Iti^a  habaerat^  ntepas  non  sit  a  Saxonibns  accersi. 
IlB  Toeabatar  ttilea  BereBgarii  jaBioris  apnd  Lailpraadatt.  TeBebrosis 
tea^ieribBa  miatma  qaaeqne  oecasie  figmeBtis  saSedt. 


Digitized  by 


Google 


408  ANNALES   IMPERII 

ANNO  CHRISTI  981. 

Sldyhttio  TH.  fieeedit  JohnuMf  XI.  flliM  Alberlci  mankioiif  et  MeroiUe.  -*  Hege 
rex  Uimm  LoUwriwii  eoUefUi  atfBBit  —  8ar«Beiii  JaBiam  capiut.  Beso  H 
Tefciae  rector.  —  Heericiif  rex,  in  Wef tfalia  agenf ,  pririleginm  dat  Werdiaea- 
fibof.  —  Giselbertnf  dnz  collisaf  com  Heriberto  et  Bofone.  —  Rndolfiif  ra 
contra  Gifelbertom  Ban^ondam,  et  contra  Heribertnm.  —  Heribertnf  ae  Ma 
Heariei  regif  committit.  RndoiAif  rex  HoBrico  dat  obftdef .  —  Rndolftis  Heriberi» 
eentrarinf  Artaldnm  Remomm  archiepifeopnm  fleri  curat.  —  Landnnvm  capH.  — 
Normanni  a  Brilonibnf  pelinBtor.  Yindicant  sef  e.  —  Saraceoi  in  FraxiBelo  claiea 
a  Graecif  patinntnr. 

A.  931»  t*  Stephnos  YII.  RMiaiiiis  pontiftx  initb  hnj^s  md  rel  §A  ex- 
itni  praecedentiB  fiaem  TiTendi  faoii  Labbens  mortem  ejns  in  momwm 
Decembris  miperrimi  refert;  sed  cnm  Johamnes  smccessor  6.  fd.  JaHnar. 
a.D.933.  tertio  pontificatns  anio  privile^nm  dederit,  de  qno  ad  «.0.913, 
ant  eormpte  descriptam  cnm  Pagio  dicendnm  est,  ant  iateadom,  ante  bd- 
nam  mensis  Jannarii  diem  Johannem  inangoratnm.  Johannes  itai|Re  ite 
Maroziae  patriciae,  tmic  Romam  in  potestate  hahentis,  Johauis  UHdeGimi 
ttomine  snccessit.  Alherici  marchioiiis  filinm  habitom  pnto,  neqae  safis 
impndentem  Maroziam  AiissO;  nt  adnlterinm  cnm  Sergio  papa  profiteietnr. 
Lnitprandns  rnmores  popnlares  historiae  tanqnam  ezploratos  inscripfiit, 
qnem,  qnod  pene  nnicns  eomm  tempomm  historicns  inltalia  esset,  osutts 
deinde  praeenntem  snnt  secntL 

2.  Hngo  rex  filinm  consensn  procernm  in  reg^  sodetatem  asciTit: 
id  factnm  est  reno  tempore,  panlo  ante  expedittonem,  id  est  meiise  Aprai 
Hnc  enim  tabnlae  veteres  concnrmnt  Lnifprandns,  pamm  dilig ens  tem- 
poram  notator,  hanc  associationem  ad  altemm  Romanam  iter  difert 
GalYaHns  Flamma  antor  posterior  mnlto^  sed  ineptns,  in  chronico  Medio- 
lanensi  inedito,  Hngonem  ex  Bnrgnndia  ab  Hilduino  in  Italiam  perdaetui 
et  Mediolani  coronatnm  nngatnr.  £t  antor  chronict  simttis,  qnod  iascri- 
bitnr  Flos  Fiomm,  hnnc  primnm  Mediolanensinm  archiepiscoporam  sest 
electioni  imperatoris  miscnisse.  In  qnibns  nihil  sani  est  Addit  tasen 
recte,  nt  opinor,  Lothario  Hngonis  filio  coronam  impositam  ac  rem  soie»- 
nem  peractam  in  ecdesia  S.  Ambrosii  extra  ciritatem.  De  Hildiiini  pro- 
motione  dicemns  ad  a.  D.  933. 

3.  Anno  primo  Johannis  XI.  Saraceni  ex  Africa  dasse  appvlsi, 
Jannam  ex  improviso  inradnnt  capinntque,  omnes  praeter  teneram  aetafem 
imbellemqne  sexum  tmddant,  capti?os  cnm  ingenti  praeda  ayehiat. 
Lnitprandns  rem  narrat;  sed  annnm  ex  Petro  bibliotihecario  disctmnns, 
qnem  Papebrochins  in  conatn  chronico  excerpsit.  Lidtprandns  addit, 
circa  idem  tempns  alios  Saracenos  ex  Fraxioeto  ad  Aqnas  tantnm  qoiii- 
qnaginta  millibns  a  Fapia  distantes  praedafnm  yenisse,  sed  omaes  op- 
petiisse.  Hoc  tempore  etiam  rex  Bosonem  Tnsds  rectorem  imposniese 
videtnr,  qnem  seqnente  anno  Kal.  Jnl.  sexto  Hngonis  et  secnndo  Lotharii, 
ind.  qninta  in  privilegio  Lncensi  marchionem  appellari  FioroitiBns  ob- 
servayit  Paolo  post  consilio  Bosonis  Lambertnm  Inminibus  orbafnm, 
Lnitprandns  habet 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  m 

4.  UairiGam  regem  hoc  twpore  iob  proonl  Rheno  egfMO,  ex  Fro-  A«  Ml* 
doardo  apparet   Febratrio  niense  Witgero  abbati  mofiasterii  WerdiaeiifliB 
pffaeoeptom  concetsity  qoo  monasterium  a  beaiae  memoriae  aancto  Uud^ 

^ero  ej^opo  in  propria  haereditate  comtruetmm  (Yerba  ipsa  exhibeo> 
ei  Ludoeici  fUii  Magni  reyis  CaroH  ac  eucceseorum  defensione  mvnt/imfe 
itt  soae  celsitndims  tutelam  recipit,  et  concessioikes  priomm  confirmaCy 
eft  immmutates  aiiis  monasteriis  concessas  indiilget.  Vetat  serTos^  litos,. 
Uberos  homioes  ad  id  pertiiiefites  pnblicis  exaotioiibns  vel  aliis  modie- 
a  jndiciaria  potestate  constringi.  Si  qaid  inqnirendnm  sit  ant  corrigeE'* 
dom,  id  eoram  adYocato^monasteiii  agitari  jobet.  A  taloniis  etiam  et 
Teetigalibns  ejms  homines  eximit;  tribnit  etiami  nt  decimas  non  episcopis 
solTant,  sed  ad  portam  monasteiii  deferant  hospitalitati  exercendae. 
Monachis  electio  abbatis  relinqnitar,  nec  abbts  ad  ej;peditionem  ira 
eogitnr,  nisi  regia  liberalitate  ad)iitos.  %iitnii  domni  Hemriei  imMiuim 
regie,  Simon  noiariui  ad  vieem  Kiiberti  arekicapellani  recogn,  Raia 
7.  EaL  Mart.  ann.  inc  Dom,  93i,  ind.  4,  amto  regni  primi  Henriciregia  iS. 
Adum  Wertaka  dvUate  regia.  Non  meminit  privilegii  ab  ipso  Magno 
Oaroio  Werdiiensibns  dati,  qnod  BoUando  snspectnm  fnisse  Schatenios 
fatetnr. 

5.  Trans  Rhennm  in  Lothariensi  regno  res  Giselbertns  procnrabat 
U  tnnc  Hngoni  anxilio  erat  contra  Heribertnm,  nt  landem  DQacom  cape- 
retnr;  qnod  Hngo  Rotgario  Rotgarii  ilio  eoncessit.  Heribertns  danuii 
pensapdi  cansa  Amoide  Flandro  vicissim  Sanqnintinnm  dedit  AmoMas 
etiam  non  mnlto  post  Moritaniam  filiomm  Rotgarii  mnnitioiiem  expognat 
Boso  in  Hngonis  et  Giselberti  partibns  erat,  et  Heriberto  adYmabatnr. 
Sed  nnnc  Giselberto  nata  est  cnm  Bosone  simnltas,  qni  fortasse  id  molie- 
batnr,  nt  RndoUbs  firater,  Jam  sine  controYersia  Francoram  occidentalinm 
rex,  etiam  a  Lothariensibns  redperetor.  Sed  Giselbertns  castram  efnn 
Dnrofostnm  capit,  Boso  ab  Henrico  Jam  aperte  deficiens,  sese  ad  Rndolfnm 
applicat  Gontra  Heribertas  a  Rndolfo  et  Hngone  sibi  metaens,  ad  Hen» 
riei  partes  indinat 

6.  Rndolfns  cnm  ipsa  hyeme  Viennam  recepisset,  iade  Tnronee 
oratiottis  gratia,  nt  i^ebant,  adisset,  Jamqne  in  Bnrgnndiam  redisset,  ut 
Giselbertnm  Manassis,  Richardnm  Wamarii  filiom  tnmnltnantes  coerceret, 
nnntio  ex  Nenstria  accepto  excitns  accurrit,  et  Jnnctis  Yiribus  cnm  Hngone 
et  Bosone,  in  Heribertnm  fertnr^  castramqne  ejns  Donincnm  (si  recte 
Frodoardnm  legimns)  capit  et  dirnit,  inde  Atrebatam  obsidet  H^ertas 
cnm  Giselberto  et  aliis  Lothariensibns  ad  snppeiias  Yenit  Gnm  res  ad 
praelinm  spectaret^  indnciae  finnt  nsqne  ad  Kalendas  Octobris.  laterim 
qnidam  Heriberto  addicti,  Brainam  Hngonis  castram  ad  Vidnlam,  qnod  ille 
a  Rotomagensi  praesnle  tnlerat,  capinnt  eYertnnlqne.  Rndolfos  Heriberto 
indignatns  id  agit,  nt  ipsi  ant  filio  Robmis  adimat,  eamqne  ob  rem  Uteras 
ad  deram  et  popnlnm  Remensem  sc^bit,  nt  pro  pnero  legitimnm  episco- 
pnm  eligant.  Remenses  tnac  qnidem  Heribertnm  respicientes  respon- 
dernnt;  praesolem  sibi  non  deesse,  sed  postea  tamen  Rndolfi  exhortatio 
valnit. 


Digitized  by 


Google 


410  A.NNALES  IMPERII 


A.SSL.  7*  Mbertat  eu  B»iDlftiB  WMSbm  Joi  im  m94mm  tmm%  Tide- 
fol,  Mc  fibi  uiplitf  cmtfiAiM  ntaf,  «d  Hmioai  ragM  piuiiifeHw, 
•iqie  s«  coaiyilil,  id  ett  YitaUHi  ffcil;  HeMiM»  Iwo  ooa  c^piis  ia 
ioilurievorogm  yeaiocev  «pporol,«loocaoiooib«s  do-fioiao  iaariaoret 
lodoIAu,  c«B  hoo  ei  apvd  Allioioaui  Mutiovoiar,  UogoMn  siClit  ai 
Hoaricm,  foi  pacem  potoelot obfidoo  oimol,  qoibus  aoooplif,.Hoirico» 
paco  conlfclo,  Rhono  Iraaffdsfo,  ia  SaioBiaBi  rodit  Oed&iio  «ol,  M^ 
M§m  lnfr  ab  onai  jvo  ia  roiiuui.Lotbarii  doflitiffo,  Heriborlao  iator 
ilmqoo  oxciditse  fideliir. 

a  Radolfof,  eoBlraclit  TMms,  caa.  Hnfooo  et  Botctto  Roms  ok^ 
fidel,  et  terlia  topliBunaadmilloiilibiit  cifibot ,  iafroditar,  < 
aliqiol  ox  Neotlria  olBoiiKimdia  epifcopif,.f9Md«fli  babel,  ia^faa  i 
batnr  oioctio  Hoooait  poed^.et  RoMMOt  iaipolfsRodoifi  ; 
oiiioat  ArtaldoBi  S.  Readgii  moaacbQm,.qai  fote  Jaa  dadaai  adl 
appiicaeral.  It  pott  aaaoia  ordiaatio^  taae  domm  paRiaai  a  iohnmt 
papa  accopit  Toac  oliam  Rodolfiis  BoToaom  GatalaBioitom-  opiic  opmm, 
qaod  a  to  deodTifset,  ia  costodiam  dedit,  opiscopatam  Hiloai  <Jerico 
admiaislraBdQm  coauaisit..  Seqaeato  tamea  anao  Boto  ia  gMliam  reoaplas 
esl,  Milo  ab  Aitaldo  excoauaanicatas,  qnod  episcopatom  diripaissol; 

9.  Radolfof  deindo^  Laadaanm  obsidot,  cai  tooo  Heribecfas  iacta*- 
foral,  qaimoxfacnltatom  exeaadi  impetraTil,  sporaato  Radoilo,  iiiciliorom 
iade  deditionem;  sed  loor  arcem  receas  coostractam  aaimoso  dofeadit 
Gapla  ett  taadem,  ot  Rodolfiis  in  Borgoadiam  rediit,  tom  ot  caaldia 
qoaodam  fiiselbeito  el  Ricbardo  extorquoreti  tom  at  Afoilanis  qaibwsdaar 
priacipibos  ad  se  Tonionlibos  coUoquoretor^  qaonim  diocordiam  sopirO' 
stodobat 

10.  Briionos,  qoiin  Goraa.  Galliae  TMaasenmt,  sobifa  coatplratioao 
coasorgeatet,  ia  ipso  fotto  S.  Micbaolis,  oamet  per  rogioaem  NoraMmaos, 
qaibos  taac  saberant,  com  doce  eoram  Feiecane  ox  coadicto  Iraoidaat 
Robellioaem  mox  sob  oxitam  aaai  lacoa  NoraMaaaf,  qiri  cam  saio  )am 
dodom  ad  Ligerim  baerebat,  olciscitar,  et  regioae  potitar.  Apparot^  boc 
ad  Rollonif  iiiam  et  Normannof  Neuolriae  noa  perliaaisse. 

tt  Graed  Saraceaos  mari  perseqaoates,  Flviinetam  appelftart,  et 
exira  monitionem  depr^ensos  in  salta  proximo  intemodoae  doloat;  iado 
aliqnandia  Alpes  ab  eoram  iacorsioae  liberae  f^ieroL  Hoc  aotaTit  Fro- 
doardas.  Sed  com  illi  aoya  sobindo  sappleakeata  ex  Hitpaaia  ot  Maori- 
laaia  aodpereal,  recradait  malom.  lado  a.  B.  933.  apod  eoadem  Prodt 
ardam  adilas  Alpiam  iteram  occopaTOre,  imo  a.  D.  936w  ex  Aneiaoimii- 
ipta  sea  SooTia  Alpiaa  praedas  egere,  et  in  redita  moltof  Roamm  potostot 
iateremeroj  et  a.  D.  939.  probibiti  soat  adita  IUdiae,  qoi  ex  Galiia  Roaum 
petebaat  Fecerat  Frodoardi  locas  ad  baac  annaa^  at.crodorooi,  amac 
ooBfpiraalibaf  Hogoao  rego  et  Graocis,  Fraxiaetam  obsefoaoL  Sod^oMX 
com  Rastorom  expe^oaem  coatra  Goat taatiaopoiia  paalo  aalo  baac 
obtidioaem  coatigitto  ex  LailpraadoiateUigeromi  difloreadam  obsidioa 
jadlcaTi. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPRRII  4tt 

ANNO  cHmsn 


tbig»  rei  Ronaa  Tenit    A  Htroxia  fponst  reeipitor.  Ab  ejas  fltio  Atberico  peUitBr. 

—  Marocia  ^  jmre  •  LoitpraBdo  ealpetar.  —  Tempvf  Daiiicae  Heariei  expedl* 
tionia.  *•  Pe  Daaonnt  mptrttitloBe.  Utris  iMala  FUbU  eet  Selandla.  —  1« 
QQonBoae  toI  Wormo-  rege  et  ejv  izere.  —  ^rmo  alr  Hearieo  Ia  ordlMm 
redigltar.  Ifarehla  Sletwicenaia  eoiiatitBitatt'.—  GBnba  WitiUadl  eet  GaBBtii 
GaormoBis  filiBi.  «^  HaraldBS  CiBormOBii  luccessor.  —  Obotriti  Tlcti.  ^  Gomitia 
BrfordieBtia,  abl  etrsTBOdBf.  -»  OBtdam  caBonea  apad  BarcardBm  aecriptl  iTBodo 
Altfceimeafi,  sab  GoBradO.babitae,  bne  iBBt  refereadl.  —  AeU  sfaodi  BrfotdlaBaifl. 

—  Kx  Bareardo  bac  reforenda..  —  Xz  chartBlarlo  Fanreaiia  abbatiaa.  —  A^ 
canoB  ex  Bnrcardo.  —  SBbflcriptlOBee  apad  Barcardnm  qBafll  fljBodi  AltbemeBflifl 
svBt  Brfordienfllfl.  —  Qnaedam  Tariatioaefl.  —  Teinpora  qaomndam  epiflcopomm.  — 
Gaafla  errorifl.  —  la  coaUUIfl  BrAirteBfllbafl  beUam  ia  HBBfaros  decretvm.  — 
ApparatBfl  belU.  —  SeptlBiaBla  qBoqae  et  Tafloenea  RBdolAan  redpiBBt.  —  Toto- 
aanl  prlndpeflk  —  Nbbc  RagemaBdBS  PoBtiafl*.  -^  YafleoMim  gsna  et  ptaiiKefl.  — • 
HeribertBfl  cam  Hagone  et  Giselberto  eonflictatnr. 

1.  EBgo  Jam  doduiB  Italico  regao  iaperiiui  is  Rbmam'  adQicore  {» $32. 
medlUbatar,  aiixit  spem  ejos  Maroziae  invitatiOy  qiae  maritum  regem 
expeteM,  nec  papa  ejus  filius  adTmatams  yidebatiir.  Itaqiie  RomaBaab 
expeditioBem  parat,  cum  Lottario  sceptris  sociato  res  domi  constitnisset^ 
el  tsi  HiMBiBO  laaiil^res,  in  Bosobb  Toscos  obBoxios  haberet  Ubi  Romam 
TBBit,  ad  iBgressum  Leoaiaae  urbis  boBorifice  a  RomaBis  receptus  est. 
Castellam  archangeli  M aroxia  teaebat,  quod  Tiberino  poBti  immiaet.  Ib 
id  rex  admissns,  praematnre  Jam  patricinm  Romanomm  agebat.  Fdrte 
fifiis  Maroiiae  AlberienSy  marcbioBis  Alberici  filins,  adolesceBS,  Titrico 
Ht  maBBS  ablnerety  aqnam  fondere  Jnssns,  sive  impmdens  siye  iBSotatia 
BBimi  officinm  pamm  moderate  peregit,  atqne  ideo  ab  Hngone  alapa 
caesns  est^  qnam  i^Jnriam  Bon  ferens,  precedit  ad  Romanos,  animosqne 
in  Hngonem  ooncitaty  iBdigBnm  esse  dictitans,  BnrgimdiOBem  RomaBis 
snperbe  imperare,  Romam  mnliebris  iibidinis  pretinm  esse :  nam  ex  facto 
BOTi  hogpitis  iB  privigBnm  intelligi,  qnid  caeteris  sit  expectandnm,  nbi 
potentia  coalaisset.  Nec  mora,  Hngonem  omnes  deserant,  Albericnm 
seqnnntnr.  Hngo  praeTentns,  cum  militis  sni  adTOcandi  spatinm  non 
kaberet,  tnrpi  fnga  dabitnr.  Goi^nginm  ipsnm  irritnmBe  fteeri^  aB  taBtnm 
broTis  nsnSi  hand  satis  constat.  Eo  incliBo,  nt  consnmmatnm  fttefit, 
qnoniam  incestns  Hngoni  et  Marodae  objidtnr  no|i  tantnm  a  Lnitprando, 
sed  etiam  a  Frodoardo.  Itaqne  Maroziam  Jam  defnnctam  pnto,  cnm  postea 
Hngo  Bertam  dnxit.  Alboricns  aliqnandin  potestatem  cnm  matre  exercnit, 
tnndem  totam  ad  se  traxit 

3.  Mihi  Lnitprandns  ineptns  Tidetnr,  qni  Maroziae  consilinm,  qnod 
ambitleBi  debebatnr,  UbidiBi  tribnit.  £t  hinc  snbito  in  poetam  Tersns, 
mnlierem  conTiciis  proscindit: 

Ouid  fenefit  fadiui  cmpmtaa  Marozia  $aeoU?  etc 
Scilicei  mnlier  potens  et  efi^s  siBO  rege  marito  cnpiditates  explere 
nea  potnisset  Marozia  hoc  matrimonio  ad  angnstae  honores  grassabatnr : 
nec  incesti  metns  obstabat,  si  ^ns  temporibns  nostroram  laxitas  iWsset, 
cnm  dispensationnm  fontem  ipsa  in  mann  haberet  Nec  mlnns  Hogo 
ratienes  praedare  inierati  sed  ana  alapa  imperium  perdidit;  aam  si  con- 


Digitized  by 


Google 


412  ANNALES   IHPERII 

A«  M2.  silia  processissent,  prino  patridatas,  deiide  corona  Romana  noYon  nia- 
ritam  expectabai  Etiam  arorom  memoria  efficacem  alapam^  anec^ota 
bistoria  iH)viL  Pestem  hoc  anno  in  Longobardia  grassatami  l^bel  Cam- 
piis  caioniou  Hacentiniis,  ex  cathedrdis  ecelesiae  moniimentis. 

3;  bi  hoc  tempas  Damcam  Henrici  expedilionem  refero,  hactmB 
enim  annnm,  qai  caperet,  non  inyeni,  et  altra  Hungaricam  victoriani  diffecre 
nolim,  ne  ab  appendice  Reginonis  et  hanc  secatis  nisi  magna  ratioM 
nimis  discedam.  Cam  ergo  rex  Stavos  septentrionales  a  Daais^  victeis 
snMnde  ad  rebellandam  stimalari  comperisset,  jadfcarit,  aegre  in  olBcio 
contineri  posse,  nisi  Danis  in  ordinem  redactis.  Janctis  SlaviSy  Trans- 
albinam  Saxoniam  Yastasse,  Adamus  Bremensis  et  Helmoldas  naUnt 
Witikindas  addit,  navali  latrocinio  Frisios  iafestasse.  De  anno  Daucae 
expeditioiis  liqnido  satis  non  constat.  Wttikindas  et  Ditmaras  prope- 
modnm  ot  altimam  Henrici  opns  attingere  videntar.  Frodoardas  certior 
omnibas  hic  silet.  GontiQnator  Reginonis  Hnngaricae  Tictoriae  diserte 
praepontt,  qnem  non  tamen  sine  haesitatione  seqaor,  post  HenMuinm 
Gontractnm  et  annalistam  nostrnm,  qni  in  amim  Domini  931.  comspirait. 
liaque,  Witikindns  inqnit,  ctMi  omnei  in  drcuUu  natianes  subjedeeeif 
Danes  tidij  tributarios  fedt,  re§em  eorum  CnMbam  ad  haptismum  per- 
duM,  vel  nt  Ditmaras  aii,  Nermannos  et  Danos  s&n  obtemperanies  rei- 
didit,  st  ab  errore  prisHno  reeocatos  cum  rege  Cnutons  ju^um  Ckristi 
ferre  docuU. 

4.  Addit  narrationcalam  Ditmams,  Danos  cnm  adhvc  diis  s«is  ser* 
▼irent,  transaeto  qnovis  novennio,  mense  Janaario  (id  est,  cnm  fsslui 
solis  revertentis,  ginlae  sen  rotae  nomine  celebrabant)  coiveQto  hairite 
in  pago  Selnn  (Selandia  scilicet  insnla)  in  nrbe  Ledemna,  ci^te  r^ni, 
nonagiata  novem  homines,  totidemqne  eqnos,  canes,  gallos  sacrf6casse. 
Urbs  antiqnnm  insnlae  nomen  exprimit.  Latrin  ergo  Plinio  memorata» 
insnlam  non  Osiliam  (nt  Ciaverio  visam),  sed  ipsam  Selandiam  fnisss^ 
dicendnm  est 

5.  Si  magistmm  Adamnm  andimas,  qai  ab  episcopo  Danoram  accepta 
in  literas  retolit,  apnd  Danos  tnnc  repabat  Gaormo  filios  Hardevici  (toI 
potins  Hardecnnti),  christianis  infestns,  qnanqnam  nxorem  haberet  chri- 
stianam  nomine  Thyram,  filiam  Ethelredi  regis  Angloram,  ejos  scilicet, 
qai  Alfrednm  fratrem  praecesserat.  Ita  Saxo  grammaticns;  sed  Angli 
scriptores  in  eam  rem  nonnisi  qnosdam  annales  Hiberniae  citant.  K^ 
sane  dissentit  Tormodns  Torfaeas  Islandus  diligens  antor,  et  filiam  vel 
neptem  Haraldi  cajasdam  Klackii  in  Holsatia  comitis  ikcit.  (^tenon 
apparet,  Canntom,  Snenonis,  qni  Haraldi,  qni  Goormonis,  filinm,  cnm  An- 
gliae  regnnm  Danico  post  multa  certamina  conjanxit,  ad  regiam  ex  Anglis 
originem  proTocasse.  £x  Thyra  ergo,  qaaeconqne  fneri^  Gnormoni  nati 
snntCanntas,  patri  non  snperstes,  et  qui  saccessit  Haraldns.  ipseOiorms 
initio  non  alienns  ftiisse  a  christiana  fide,  sed  deinde  Tacillasse  videtar. 
Fostremo  in  cmdelitatem  versas,  sacerdotes  a  finibns  snis  expnlft,  mnltos 
eliam  per  tormenta  necavit. 

6.  Henricns  ergo  (nt  cam  Adamo  pergamus)  Daniam  ingressos, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  413 

Gaormonem  primo  impetn  iU  pertermit,  nt  pacem  peteret,  imperata  se  A.982* 
facturam  sponderet.  Marchionem  deniqae  et  cam  praesidio  coloniam 
Saxonam  trans  Eidoram  in  ipso  Danonim  solo  collocat  in  locoy  qai  Danis 
Haidaba,  nostris  Sliaswicam  (qaasi  in  Sliae  sinu)  ]am  tam  dicebatar, 
nobile  dadam  empariam^  jamqae  Remberto  in  vita  Anscharii  laodatnnu 
Haec  Saxo  grammaticas  nimio  Danioi  nominis  stodio  dissimalavit  Danos 
ab  Henrico  sabjagatos  (id  est  yiotos  et  ad  tribatamadactos)  etiam  Lait- 
prandas  memorat^  et  ex  eo  magnam  ejas  etiam  apad  exteras  gentes  gloriam 
foisse,  triamphata  gente,  f  rancomm  cladibas  nobili,  qaae  apad  Aqaas- 
grani  Caroli  Magni  sedem  combassisset,  qaae  tot  mala  GaUiae  intalisset. 
Cypraeus  annaliam  Sleswicensiam  scriptor  prodit  memoriae,  arcem  Sles* 
wici  ab  Henrico  extractam,  cajas  vestigia  non  longe  ab  aede  Heidebyensi 
snpersint;  nt  de  re  dabitare  nemo  possit;  hodie  Veterem  Bargum  (filde- 
barg)  appellari. 

7.  Cnnbam  regem  Dani  scriptores  ignorasse  videbaatar.  Unas  cae- 
teris  diligentior  Tormodas  Torfaeas  Islandas :  Gormus  rex  (inqait)  in 
UlampartemDaniae,  quae  tufic  Reiigotulandiaf  jam  veroJuiia  nuncupatur^ 
adversus  regem  quendam  Gnupam  dictum  cum  exercitu  profectus  est, 
qmem  post  aUquot  praelia  ocddit,  et  regnum  ipsius  in  ^am  potestatem 
redegiif  tandem  in  interiora  (vel  potius  4ilteriora)  Jutiae  pergens,  omnes 
reges  ad  Stesvicum  usque  demdt,  et  magnam  partem  Vindiandiae  sibi 
wbjecit.  Sed  haec,  ni  fallor,  in  nostra  non  satis  aptantnr.  Cnuba  ille,  si 
qois  foit  regnlos,  non  in  confinio  Saxonnm,  sed  Jutia  interiore  egit.  Uen- 
rico  cum  ipso  Guormone  res  fuit,  et  at  arbitror  (Torfaeo  etiam  hac  .incli- 
nante)  cam  filio  ejus  nonCnuba  sed  CnatO;  id  est  Canato  Crectius  enim  apad 
Ditmarum,  quam  apud  WitiJLindam  nomen  expressum  arbitror),  4>ai  pater 
vivas  regni  extima  crediderit,  et  qui  Jam  tum  a  fide  in  Christnm  non 
alienus,  hortante  Henrico  baptismnm  admiserit.  Tributam  etiam  arbitror 
non  ad  omnes  Danos,  sed  ad  finitimos  pertinuisse;  illud  vero  Guormoni 
expressum,  ut  a  Christi  culta  neminem  prohiberet, 

8.  Haraldnm,  quem  pater  post  Canuti  mortem  in  collegam  regni 
asciverat^  quidam  scribant;  ab  Unnone  Hamborgensi  archiepiscopo  sacro 
lavacro  tinctum;  Adamus  Bremensis  rectins:  favitse  qaidemchristianis 
impalsa  Unnonis,  sed  initiatum  Christo  non  faisse,  et  ad  vitae  exitum 
nsqae  ambiguum  haesisse.  Ulud  constat,  his  temporibus  Unnonem  apo- 
stolicam  expeditionem  suscepisse,  et  ecclesias  per  septentrionem  reno- 
vasse,  sacrisqne  laboribus  in  Suecia  tandem  immortuum  fnisse.  Guormo 
cognomento  Grandaevns  dictus  est,  visum  senex  amisit^  mox  circa  a.  D. 
936.  obiisse  traditur. 

9.  Continuator  Reginonis  scribit,  Henricum  eodem  anno  regem  Abo- 
tritorum  et  regem  Danorum  christianos  fecisse.  Ut  credibile  sit,  exer- 
citum  in  Danos  dacentem  pcr  Abotritos  iter  fecisse,  qui  inter  Bedarios 
Wagriosque  circa  Waraam  fluvium,  id  est  inter  Panim  et  Travenam, 
babitabant:  inde  per  Wagrios,  Slavos  et  Nordalbingos  Saxones,  id  est 
Stormarios  Holsatosque,  ad  £idoram  et  fines  Danorum  pervenisse.  Nisi 
maiimns  victorem  ia  reditu,  flexo  ad  sioistram  itinerO;  Abotritos  adisse, 


Digitized  by 


Google 


414  ANNALES   IlirKRII 

A.  ns.  ti  nyglMMi  cMitfnui  apvd  ipsos  i»de  a  Magio  Garolo  plaatataB,  sei 
lar^ta  per  Nomainos  Saiotiia  peao  oppressaii  resQSdtasse.  TaBoU 
coAvenio  legali,  qaae  toie  coati|il,  bob  magis  ^uam  Daaica  ia  liaeredea 
fraisisee  Tideatir. 

10.  Dfa  HeBricaa  a  seperiore  GenBaBia  abftierat,  sed  eraBt^  qiis 
liraeseBtiaai  ej«s  postBlare  tidebaBlQr,  sire  Bt  HoBgaris  iretor  obrjaa^ 
sire  Bt  ecdesiis  sabTCBiretor,  sfTO  Bt  potc&t«ai  dissidia  toUereBtar. 
Et  RegiBOBis  centiBaator  ab  Eberiiardo  et  aliis  FiraBCoraii  comitibBS  et  ^ 
scopis  solicitataai  tradit  Itaqae  ia  medio  fere  regBi  sai  coBTeBtam  ad 
Erpesf(»rdiam  iadixit.  Ibi  cam  placito  priacipam  lialiila  simal  tst  syaodai 
episcoporaoi,  cajas  miror  oblitam  Tinim  doctam,  qai  ErfordiOBsem  histo- 
riam  scripsit  Gredo,  qaod  YarUoqaos  (scriptor  barbaros)  et  ckroeia 
domestica  ejos  bob  memiBissefit.  Ego  ad  syBodnm  baac  peitiBere  Jadice 
BOBBalla,  qaae  Barcardas  Wormatioosis  episcopas  ia  saa  caaoBBm  col- 
lectioBe  ad  AUhemeBsem  retalit  sab  Goarado  reg e  a.  D.  916.  celebratam; 
qaod  Jam  ilHc  aBBOtaTi,  bic  tamoB  amplias  diceadam  est 

11.  Pagias  agBOScoBS,  episcopos  a  Barcardo  refM  iater  Altheauisis 
syBodi  patres^  qai  Gporado  tIto  Boadam  sederaat,  colligit,  aliam  •jBodaai 
AKhemeBsem  sab  HoBrico  celebratam:  sed  talem  Henrici  gesta  a  BobH 
caratlas  discassa  noo  admittaat.  Neqae  Henricas  nisi  semel  ia  Norice 
et  AKbemii  Ticiaia  egit,  Bimirom  initio  regai,  qaaado  HerimanBam  SaeTma 
et  Araalfam  Bajoariam  sibi  sabjecit;  sed  toBC  Bondam  episcopi  omBes, 
qai  a  Borcardo  Bomlnantar;  sais  ecclesiis  praeerant,  Tdat  Hildibertas 
Mogantinas  et  Robertas  TreTirensis.  Gnr  Tero  canones  AltheimeBSi  onle 
ascriptos  ad  Erfordiensem  synodam  referam,  cansa  est,  qaod  iidem  epi- 
scopi  pene  ad  nnnm  omnes  et  pene  eodem  ordine,  tam  in  coBdlii  Erfor- 
dioBsis  praefitione,  qnam  in  Barcardo  memorantar.  Potestqae  locBS 
alter  ex  altero  corrigi  atqae  sapplerL    lascrlptio  haec  est: 

12.  ConeUhm  ErforMenie^  in  eau$a  diaeipHnae  eecMaeHeae  e^ 
hraium  anno  Domini  932,  (empore  Johannis  papae  XI. 

Praefatio. 
Anno  ab  ineamaHonedomini  noshiJem  CkHsH  nongenie^mo  ir^ 
iimo  secundOf  anno  eHam  domini  Henrici  regis  (^ristianiseimi  deeki^ 
quartOy  indictione  quinta,  eub  die  Kalendarum  Juniarum,  con^foia  etf 
apud  Erpeefurt  sancia  el  unieersaUs  synodus^  ut  res  sapientissimus  eum 
eonciho  primatum  suorum  decreeit,  inspirante  omnium  Satvatoris  etaiai- 
Haj  pro  utiHtate  et  statu  sanctae  matris  ecctesiae;  cujus  regis  soierHam 
prudentissimi  viri  SitdiberH  arckiepiscopi  (consiliam)  gubernabai;  een^ 
sidenHbus  reHgiosissimis  sacerdotibus,  id  est  R,  santae  Treverensis  eccknae 
archiqHscopo,  Unni  sanetae  Hamburpensis  ecclesiae  episcopOj  Adalguardo 
Fardunensis  ecctesiae  episcopo,  Rino  CRIcwino)  Argentinae  dvUaiie  qri' 
scopo,  Nodingo  Constantinae  ecdesiae  episcopo,  Unwano  Fadebumenm 
ecclesiae  episcopo,  Bemardo  Halberstadensis  ecctesiae  episcopo,  Oikilrico 
Agustodunensis  (Aogastanae)  eceiesiae  episcopo,  Burckardo  Wirizebur-- 
gensis  ecctesiae  episcopo,  Duodone  Osnaburgensis  ecclesiae  episcopo^  Rv^ 
matdo  Memigernafurdensis  Cbodie  Monasteriensis)  ecciesiae  ^iecopo, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBBII  415 

Bhtrgiio  JiMtfoiMMJf  (Mladeiisis)  eccMMe  epkeopo:  nec  mfnetebka*  A.9S2. 
tUrn^  4M$pte  eacri  ordMe  virie.    Porre  cum  eorum  unenimitatef  «e 
prieMm  Deo  faioeiUej  eorum  oepMe  infr^t  meM4f  qmmfro  popuU  ckri^ 
eUaui  correelioneoolieciu  euui. 

CapHuU, 

L  Ui  deincepe  naialUia  duodedm  apoetoierum  mmma  oeneraiione 
eolemdUr  celekreniur.  El  in  vipiHie  anHfuitui  eiaiuiis,  aip^kacteam 
mk  anieceeeeribui  noOrie  servatis,  je§uniorum  vota  onmi  d&igenHa  per* 
aelvere  decernimue:  jjuia  quos  caelHue  euhUmierie  meriti  $cimus,  ko$  et 
mmpMorie  dipnMaie  honeris  a  nebis  coiendoe  esse^  non  dubitamus. 

IL  Piacita  saecutaria  dominkis  vel  aHis  fesUs  diebus,  seu  eHam  in 
quibus  le^itima  jejunia  celebratUur,  secundum  canonicam  insiitutionem^ 
wMm  fieri  volumus.  Insuper  fuofue  gioriosisslmus  rem  augmentum 
ekristianae  Yeiigionis  conoessU,  ut  nuUajudiciaria  potestas  Mcentiam  kabeai 
ekfisUanos  sua  autoritale  ad.piacitum  bannire  septem  diebus  anie  nataie 
Dominif  et  a  quinquapesima  usque  ad  octavas  pasckae,  et  sepiem  diebus 
emte  nativitaiem  JoansUs  bapudae,  piatenus  adeundi  ecclesiam  orationi' 
Huque  vaoandi  Uberius  kabeatur  facuUas. 

UL  Praedpimus  namque,  ut  nuilus  ckrisHanus  ecclesiam  pro  reve- 
reniia  petendo,  ibique  manendOfindeque  revertendo,  aUcuius  pubUcae po^ 
tesialis  banno  ibidem  constrin^atur :  ne  forte  dum  ad  ecelesiam  causa 
mraUonum  properatj  per  bannum  impedialur  pro^  eaktte  animae  devote 
imsistere. 

IV.  Si  quis  presbyter  aui  diaconue  ne§U§ens  vUae  suae,  mala  de  se 
sstspicari  permiserU,  et  eius  infamia  eoram  episcopo  semel,  biSy  ac  tertio: 
ni  velprodendo  reatum,  culpab&em  ee  tsse  co^noscatf  et  sic  justae  cor^ 
reptionis  senlentiam  exdpiat;  aut  adkibitis  secum  coUegis^  juramento  se 
aspurpando,  innocentem  se  esse  demonstrei. 

V.  Ut  nemo  nisi  consentiente  proprio  eplscopo,  aut  ejm  misso,  sub 
oblentu  reUyionis  j^nlum  sibi impemt,  ummdiemprae aUis  esdpiendo, 
amnimede  interdicimus,  Quod  el  fadum  dispUcei,  et  in  futurum  fieri 
prokibemus:  quia  phts  eausa  arioiandi  esse  cognosciiur,  quam  supple- 
wsentum  jegis  ealkoticae. 

13.  Apai  BaroardQM  lib.  I.  cap.  227.  tanqoaa  ex  cap.  37.  condlii 
AlibMensis,  praeseate  Gonrado  rege  habiti,  haec  legimtiir,  sed  bac  refe* 
rmda:  De  kaeredUaiOiepiscoporum  cae^rorumque  ecdesiaslicorum.  Sed 
ai  koe  ibidem  inventum  esl  de  episcopis,  presbfleris  d  derids,  si  kaere^ 
dUaiem  (proprietatem)  a  domino  rege,  vd  ab  aUo  prindpe,  vd  amico  suo, 
sau  per  kaereditariam  sorlem  acquisierant,  donare  eis  hceai,  cui  voluerini, 
4um  vivunt  pro  remedio  animae,  ad  ecdenam  quamcunque  degerint,  vd 
caneanguinds  suis,  vd  amicis.  Sin  autem  antea  obierint,  quam  firmUer 
parfacerint:  aUari,  cui  serviunt,  omnia  perpetuo  eancUficeniur,  d  injus 
tradanlur.   SimiUter  de  presbyleris  statulum  est* 

14.  Enideii  canoAem,  taem  Erpesfordiei^  coaciUo  TindicaTimvs, 
etxbibet  sab  Altbeaensis  nombie  ex  cbartario  Farfensis  (iii  SpoletiDis) 
abbatiae  Mabilio  Amal.  a.  D.  935.  ii  appendice  svbjecta,  iisdem  plane 


Digitized  by 


Google 


416  ANNALESIHPERII 

A.  WSL  ▼erblSy  iiam  pro  i»  e<t  tradmOur  legeAdmn  est  tn/i».  Ita^e  sispicor, 
Ftrfensein  locam  simplieiter  ex  Bvrcardo  descriptnm,  qiiod  dodisgimiis 
Mabilio  in  ea  renui  tractaadanim  nHiltitiidine  kand  obserrayit  In  svb- 
SGriptionibns  Farfeosibns  pro  Adalwaldo  epfscopo  ^ardiensi  maBiftotn 
est,  legendam  Adalwardnm  Fardinensem.  Sobditur  antem,  et  reliqnos 
septem  opiscopos  snbscripsisse;  qnod  cnm  nnmero  eornm  conYenit,  (pii 
apnd  Bnrcardnm  jeqnnntnr  et  mox  exhibebuntor.  Gaetemm  qnod  eon- 
stitntnm  est  in  decretaJibns  Gregorii  IX,  cap.  i.  titnli  de  snccessionibis 
ab  ifttestato,  ex  hoc  canone  excerpitar.  Inscriptio  babet:  ex  condho  te 
AUeneinj  pro  quo  qnidam  posnemnt  AUten,  sed  recte  noyissima  editio  ei 
Pithoeanis  notis  Altheim.  Nec  Pithoenm  vidisse  dnbito,  locnm  esse  ex 
Bnrcardo. 

15.  Sed  et  concilii  Erpesfordiensis  esse  sospicor  canonem^  qui  extit 
apnd  Borcardnm  lib.  I.  c  231,  et  dicitnr  esse  Althemensis  concilii  trige- 
simns  sextus,  nam  materiae  ratione  ei,  qnem  Jam  sno  4oco  restitaimas, 
connectitur;  agit  enim  de  snccessione  episcopi  ex  monacho^  atillede 
episcopi  yel  alterins  snccessione  simpliciter.  Verba  Bnrcardi  ita  habent 
lib.  I,  c.  23i.  De  eo,  qui  ex  monacho  factus  fuerit  epiecopus:  Statutwn 
et  ratiodnabiliter  seeundum  eanctos  patres  a  eynodo  eet  firmatutny  ul 
monackuSj  quem  canonica  electio  a  jugo  regulae  monasticae  profeetionis 
absolmty  et  sacra  ordinatio  de  monat^  ^copum  fadtj  veiut  legUimm 
haeree  patemam  sibi  kaereHtatem  postea  jure  venHoandi  potestatem 
habeat.  Sed  guicguid  acquisierat,  vel  habere  visus  fuerat^  monasferie 
relinquat  et  dbbatis  std^  qui  fuerat  secundum  regulam  sancH  Benedidi, 
arbitrio,  Postquam  entm  episcopus  ordinatur,  ad  aitare,  ad  quod  umdi- 
ficatur  d  titutaiur,  secundum  sacros  canones,  quod  acquirere  poterUy 
restituat. 

16.  Sabjiciamus  Jam  sabscripliones,  quales  apnd  BorcardinB  post 
supradictum  capitulam  227.  leguntar:  Bildibertus  MogunUnensis  ardH- 
episcopus  suhscripsit,  Robertus  Treverensis  archiepiscopus  suhseripsSL 
Unni  Hameburgensis  archiepiscopus  suhscripsit,  Adatwardus  Fardinensit 
episcopus  subscripsit,  Richwgnus  Argentinensis  episcopus  subseripdt. 
Notingus  Constantiensis  episcopus  suhscripsit,  Unewanus  Fadarbrmn- 
nensis  episcopus  subscripsit,  Udalricus  Augustensis  episoopus  subscripsiL 
Bemhardus  Halwartanensis  episcopus  subicripsit,  Rumaldus  Minugar^ 
denowardensis  episcopus  subscripsit.  Eberis  Mindunensis  episcopus  svh^ 
scripsit,  Nec  non  et  abbates  cum  caderis  sacri  ordinis  viris  eukscripee-' 
runt, 

M,  Apud  Barcardum  in  snbsciiptionibns  omissi  snnt  (forte  libra- 
riomm  yitio,  an  quia  episcopi  impediti)  Burcardns  Wirzeburgeiisis  el 
Puodo  Osnabrugensis;  Udalricus  tamen  Augustensis  (sic  legendum,  non, 
nt  in  concilio  Augustodunensis)  Bernardo  Halberstadensi  apud  Bnrcardun 
reclius  praeponitur,  cum  illum  a.  D.  923,  hunc  a.  D.  924.  infalam  accepisse, 
compertam*sit,  et  pro  Rino  corrapte  soripto  legendus  Richwinus.  Forre 
Trevirensis  praesul  in  concilio  nonnisi  litera  canina  nominis  initiali  de- 
sipatur.    Annotator  ad  marginem  concilii  Ruitgemm  interpretator,  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IHPERII  417 

Cqnod  falsom  est)  a.  D.  934.  obierit  Browenis,  quemadmodiim  a.  D.  930.  A.  932. 
notaTimiis,  dobitat,  utmm  Rnpertiis  Jamsederit;  sed  cum  apod  Barcardam 
et  in  Farfensi  etiam  codice  diserte  nominetar,  dobitatio  cessat.  Fardo- 
nensls  episcopatos  non  est  cum  annotatore  trans  Albim  qaaerendns,  obt 
Suardones  Tacltos  collocat;  sed  Fliarodeni  sont  Bardl,  qoi  olim  Longobardi, 
ul)i  Bardorom  est  yicos,  Fardonom  sive  (ot  hodie)  Vehrda  episcopi  sedes. 

18.  Circa  tempora  episcoporom  annotari  operae  pretiom  est,  HUde- 
bertnm  a.  D.  927.  sedere  coepisse,  Ropertom  930,  Unnonem  918,  Udal- 
ricnm  923.  exeonte,  Bernardom  924.  Sed  et  ^orondam  mortes  addemos. 
Unewanos  obiit  a.  D.  935,  Nothingos  934,  Richwinos  933,  Adalwardos 
eodem.  Et  hi  qoidem  tres  postremi  ex  nostris  Faldensiom  fastorom  ex- 
cerptis.  Larobertos  Schafnaborgensis,  annalista  noster,  et  chronographos 
Saxo  Thiotonem  Wirzeborgensem  hoc  anno  (nempe  ante  synodom)  e 
nedio  tollont.  Sed  fastis  Faldensibos  magis  credo,  anno  praecedente 
i  7.  Kal.  Dec.  rebos  homanis  excessisse.  £t  statim  soccessit  Borcardos  abbas 
Hersfeldensis:  nam  C^x  chronico  Worzeborgensi  a  Balazio  edito)  a.  D. 
931.  ad  episcopatom  e?ectos  est.  Chronicon  Mindense  mortem  Lotharii 
eplscopl  in  a.  D.  936.  prorogat,  sed  ex  hac  synodo  refotatur,  In  qoa  Jam 
Eyergisos  sedit.  Et  vero  illom  a.  D.  927.  t)biisse  constat  ex  iisdem  fa- 
stonim  excerptis.  Dodonem  Osnabrogensem  a.  D.  934.  viYis  excesslsse, 
Erdmannos  in  chronico  scribit.  Itaqoe  pleraqoe  liqoent,  solotosqoe  est, 
qol  Mabilioni  etiam  yldebatar  dilBcilis  nodos. 

19.  Gaeterom  dicendom  est,  vel  Cotfecimos)  aogendom  esseErfor- 
'  diense  conciliom  canone  ono  alterove  novo,  qoem  Borcardos  trigesimom 

sextom  et  trigesimom  septimom  Althemensis  facit;  vel  qood  malim,  errore 
allqoo  sobscriptiones  non  aptas  a  Borcardo  vel  eo  qoem  secotos  est, 
Althemensi  synodo  assignatas.  Deniqae  canon  secondos,  (ertias,  qointos 
Erfordiensis  concilii,  in  Barcardi  collectione  inserontar  libro  XIII.  capi- 
Uilis  21. 28.27.  additorqoe  diserte  esse  ex  conciKo  apud  Erpkesfurt  kabUo, 
cui  interfuU  Henricus  tex,  Sospicor  bina  concilia  in  aliqoa  collectione 
sibi  coojoncta  fdisse,  ot  Germanica  et  teroporom  intervallo  vicina ;  factom- 
qoe  deinde,  ot  librarios  aliqois  sive  codicis  descriptor  negligentia  qoadam 
inem  sobscriptionesqae  Althemensls,  et  inscriptionem  Erpesfordiensis 
transsilierit,  ant  etiam  in  codice  motilato  non  invenerit.  Ita  male  factom 
est,  ot  sabscriptiones  Erfordienses  sob  inscriptione  Althemensi  legerentar. 
Hildesemense  chronicon  Qoercetano  debitom  habet,  eo  qoo  Henricos  obiit 
anno  magnam  synodnm  in  Erpesfort  celebratam ;  sed  placitom  generale 
ftut,  obi  morii  propinqaos  de  soccessore  constitoit. 

20.  In  Erfordlensi  placito  praesenti  deliberatlonetn  institotam  arbi- 
tror,  qoam  memorat  Witiklndos,  decorrentesne  ad  finem  com  Hongaris 
indocias  praestaret  prorogari,  et  pacem  aaro  redimi,  an  veram  et  decoram 
qoietem  ferro  parari.  Rex  Igitor  com  oniversom  popalom,  Id  est  ex 
popalo  proceres,  convocasset,  sed  Saxones  maxime  et  Thoringos  et  vidnos 
Francos  praesto  haboisset,  progressos  in  mediom,  ostendit  Imperiom 
GennaBicnm  non  minos  civilibos  (Kscordils  qoam  b^ito  extemls  laboratse, 
nnnc  divino  monere,  vlrtote  mHitom,  soo  labore  ac  docto  barbaros  domltos, 

AIIIAllt    INPBRll    TOK.  II.  07  r^  J 

*     DigitizedbyV^OOgle 


418  ANNALES   IHPER1I 

A.  I82*  ragiuii  pacatoBi.  Unsm  bastom  cnidellisimum  Honganim  saperesse. 
Hnic  peciniam  dtttm  hactenns,  sed  muc  exhansto  aerario  donaria  el 
sacram  siipellectilem  (emplonim  restare,  qoa  snblaU  corpora  dedenda, 
Bisi  Tirttts  taadem  in  praecordia  redeat.  Praestare,  nt  instracll,  q«am 
nadi  bellnm  parent,  et  opimis  bostium  spoliis  potios  augeant  hoaorem 
divini  coltns,  qoam  Deo  dicata  impiis  offerant.  Sna  eqnidem  sententia  pre 
religione,  pro  aris  focisqne  fortiter  pngnantibos  propitiom  nomen  haod 
deiore.  Nnnc  qoid  eenseant  proceres,  qnid  Jnbeat  popolns,  in  propatnle 
esse  debere.  Omnes  exdamant,  diTlna  Deo,  non  Dei  bostibns  deberi. 
Deo  se  redemtori  confidere;  ei^ediret  arma  rex,  doceret  in  hostem,  opibns 
Tiribnsqne  Germaniae  nteretnr;  ita  snblatis  manibos,  teste  coelo  opmm 
pellicentnr.  Hoc  Telot  pacto  inito,  rex  Jam  consiliomm  certns,  mnltitn- 
dinem  dimittit. 

21.  Inde  in  Franciam  Germanicam  progressns,  Lanrishemi  fdit;  ita 
in  chronico  Hildesiensi  legitnr,  cnjns  pars  anterior  in  illo  moAasterio 
elaborata  vldetnr.  Itaqne  Lontieim  male  legit  exscriptor  pro  Loritkeiwi, 
Rex  Tictor  et  trinmphator  ab  Eberfaardo  dnce  aliisqne  comitibns  el  epi- 
scopisFrancommin  ecclesiamm  sedlbns  et  propriis  habitationiban  hono- 
rtice  exceptos  mnneribnsqne  cnltus  est.  Neqne  otlose  eglsse,  sed  ad 
apparaidnm  bellnm  soperiores  qnoqne  Germanos  stimolasse,  segnes  in- 
crepasse,  promtos  ^andnsse  et  omasse  potandnm  est  Haesit  aliqnandii 
non  procol  Rheno,  cltra  tamen,  nam  panlo  ante  exitnm  anni  Heribertis 
ad  enm  transmisso  flnyio  yenit 

22.  Iste  pene  solns  adhnc  Galliam  torbabat.  Rndolfns  ad  preces 
ingonis  dnds  BoYonem  episcopam  in  gratiam  receperat  Glselbertos 
Bnrgnndns  cnm  sociis  se  Rodoifo  sobmlserat,  qoi  brevi  in  Nenstriam  ex- 
corsione  abbatlam  S.  Medardl  apod  Snessiones  Heriberto  extorqoet  Inde 
in  Bnrgnndiam  regressos  Ragemondom  et  Ermlngandom  principes  Gothiae 
in  fidem  reclpit,  et  Lnpom  Acinariom  yasconom  docem,  qoi  eqnan  plos 
qnam  centMiarinm>  neqne  eo  mlnns  yalldlsslmnm  habere  dicebatnr.  Gothia 
eral,  qnam  yeteres  Septimanlam  yocabant,  hodle  Lingoadocia  appellatar. 
Ragemmdos  inter  Tolosanos  eomltes  habetor,  qalbos  crebram  Raymondl 
nemen.  Ermengandnm  ex  eadem  sttrpe  foisse,  ex  €atello  discimns,  qol 
drca  haec  tempora  in  Vabrensls  abbatiae  chaitis  Inyenlt  Ermengaadnm, 
egreglnm  prlnclpem>  et  filiora  ejos  aliom  Ragemondom,  regtmnie  Rudofo 
rege  ei  venerabUi  Ermengaudo  principe  sub  die  Mercotis  meme  JenueHo, 
Adelals  ejns  nxor  reperilor,  et  allqnando  Pontlo  oonjungitor,  filio  pneris 
illios  Ragemondi. 

23.  Wlslgothi  olim  praeter  Hlspanias  omnla  in  Gtllla  inter  Rhodt- 
nnm  Llgerimqne  tenebant,  sed  yictl  aClodoyaee  solam  cls  iirenaeos  Sep- 
tlmanlam  rettnoere,  ac  ne  hanc  qnldem  totam,  com  Tolosam  ipsam,  re^pri 
caput,  Francl  cepissent  Sed  Theodericl  Ostrogothi  aoxlHo  Narbona  cnm 
caetera  Septimanla  (hinc  Gothla  dlcta)  serrata  est,  dooec  Saraceni  Golhis 
in  Hispania  deletis,  etlam  Septimanlam  sobegere.  Sed  com  rellqoam  Gal- 
liam  iagentl  expedltlone  lentarent,  a  Carolo  mi^ore  domns  et  Bodone 
Aqoltaniae  duce  yictl  snnt,  totaque  Gtllla  pnlsi.    Eadonis  denlqnetallli 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IITPERII  419 

m  PipiBO  H  MagBO  Carolo  oppressa  est.  Garolas  comflos  per  Aqiitaiiiam  A.  932. 
Fraieos  eonstitiiit;  Gorsonenqae  noa  Tolosae  tantam  comitem  fecit;  se4 
et  cnstodiam  illi  regionis  credidit.  Saccessit  ei  Goilielmas,  ille  etiam 
Malis  celebratas,  qoi  inter  sanctos  liabetnr,  et  qnem  legendarii  vel  poetae 
dim  Garoto  osqae  in  orientem  mittant  Haic  Berengarias  Honroci  filias 
svccessor  datas,  cajos  e  fratre  Eberhardo  Berengarias  I.  rex  Italiae  natns 
Tidetnr.  Sed  Berengario  matnre  defoncto^  dignitas  ad  Bemardam  Gailielmi 
illiiis  filiam  rediit,  Jaditbae  aagastae  faTore  et  atraqae  foitana  notam, 
qni  cnm  dolo  Garoli  Galvi  eecidisset,  Gailielmas  ipso  natas  yindictae 
stadio  Saracenos  excivit  Dacatas  militiae  seu  limitis  costodia  com  To- 
iosano  comitata  Ragemando  cessit  filio  Falcaaldi  et  Senegnndis  apad 
GaCellam,  qaoram  filias  Bemardas  marchio  Gothiae  crebro  memoratar  in 
Calyi  rebas.  Et  hinc  origo  est  Tolosanoram  comitnm  Septimaniae  mar- 
diioiiBm;  qaoram  familia  in  longa  tempora  tenait  locam.  Nam  hinc 
delatnm  est  m\inas  ad  Odonem  fratrem  Bernardi,  et  filinm  ejas  Rage- 
MUidam.  Atqae  is  esse  Gatello  Tidetor,  cajas  nonc  mentionem  habemns, 
Tereor  tamen,  ne  is,  qni  sequitar,  regioni  jam  praefberit. 

24.  Ragemandi  filins  Ragemandns,  qni  et  Pontias,  Jam  virtatis  saae 
docamMita  dederat,  cam  Hangari  ex  Italia  in  ProTinciam  et  in  Septimaniam 
imipissent  a.  D.  924.  Nam  Aimericns  Narbonensis  archiepiscopns  cam 
tliqaot  safTraganeis  ex  synodo  proyinciae  ad  Johannem  X.  pontificem 
Romanam  scripsit,  excnsans,  qaod  Romam  nec  veniret,  nec  mitteret  de 
more,  Saracenis  Alpinm  yias  insidentibos,  et  ipsa  regione  per  Hangaros 
propemodam  desolata,  qaanqaam  tandem  a  Jnvene  prindpe  marchiooe 
PoBiio  pnlsi  faissent,  qoae,  ni  fallor,  Jam  patri  saceessisso  iadicant.  A. 
D.  936.  saccessor  patris  a  se  ipso  gratia  Dei  comes  Tolosanas,  primarchio 
et  dax  Aqaitanoram  scribitar  in  fabnlis,  qaibas  celebre  monasteriam  in 
pago  Narbonensi  in  honorem  S.  Pontii  martyris  fandat,  obi  et  oxorem 
Garsindem  nominat:  snbjicitar  si^m  Raimundi  eweeltmHsHmi  dmcis. 
Si^num  Garsindis  cotijugis  ejus.  Sabscribit  Aimericas  archipraesol  cam 
aliis  episcopis.  Ex  qao  intelligitur,  enadem  esse  Pontinm  et  Raimandam* 
Gonfirmat  Lado?icas  Traasmarinas  rex.  Ginsiaberhu  comes  (malim 
caneellarias)  tecognovit,  Signwn  Ludotici  gloriosisstmi  regis,  Bonealus 
episeopus,  Ruanus  noiarius.  Dai.  Nonas  AugusH,  anno  quarto  regnante 
Ludavico  serenissimo  rege,  Actum  apud  Lugdunum,  Qaae  omnia  Ga- 
telliis  erait.  Atqae  is  est  Ragemnndas  Gothoram  prioceps,  qai  cam 
eaeteris  Aqaitanoram  proceribns  Ladovico  regi  Aqaitaniam  ingresso  afhiif 
a.  D.  944.  apod  Frodoardam.  De  posteritate  ejas  erit  alias  dicendi  locns. 
Soror  eJnsWillaBerengario  Secnndo  nnpsit,  ipseBertam,  BosonoHngonis 
regis  fratre  genitam,  vidaam  Bosonis  comitis  Arelatensis,  doxiL 

25.  Yascones  eirca  a.  D.  586.  ex  Pirenaeis  descendentes,  tarbatis 
domi  Francoram  rebnS;  lingaam  et  nomen  Yicinis  Noyempopalaniae  yal- 
libnt  dederant,  nbi  nnnc  inferior  Nayarra  et  Beneamenses  habentnr.  A 
Dagoberto  Franeoram  sceptris  snbjecti  sant  cirea  a.  D.  635.  Sed  snb 
Theoderieorege,  filioGlodoyeiSecondi,  Franci  qaidam,  qai  Ebroino  majori 
domos  parere  nolebant,  ad  Yascones  male  domitos  confagere,  qnibas  Jam 

Digitized  by  VjOOQIC 


420  ANNALESIHPERIl 

A.  I32.  (UB  «Uqais  praeeiat  dax  Lapas.  Petri  Marcae  sentefttia  est,  tonc  NoreB- 
popolaniae  pagos  ad  Ganinuiam  osqoe  se  Yascoaibas  coDjanxisse ;  atqoe 
ex  eo  omnis  illa  regio  (qaae  Aqaitania  seconda  Romanis)  Gasconia  ap- 
pellata  est,  et  ab  Aqaitania  (qaae  elim  prima)  yolgo  Gaienna  Gamnae 
flamine  divisa  censebatar,  nisi  qnod  Bardegala  adhac  Aqaitaniae  accei- 
seretar.  Post  illam  primam  Lapam  dacem  secandas  Garolo  se  MagM 
sabmisit,  et  nanc  tertius  Rodalfo  regi  dat  fidei  sacramenta.  An  nofissi- 
mas  a  prioribas  descenderit^  qood  nomina  soadere  videntar,  baiid  satis 
constat,  neqoe  interjecti  Vasconum  principes  hactenos  eroti  sont 

26.  Rodolfo  apod  Burgondos  haerente,  Hago  et  Heribertos  inter  se 
conflictabantor,  hoic  satis  jam  presso  novos  hostis  Giselbertos  Lothariensis 
incoboit,  haod  dubie  Henrici  scito,  qai  com  Rodolfo  conciliatos,  hoc  noTae 
amicitiae  docomentom  dedisse  Tidetor.  Perrona  ab  Hogone  et  Giselberto 
obsidetor,  sed  solota  est  obsidio,  com  Giselbertos  moltos  saorom  anrisisseC, 
qoi  foratsse  Heribertom  omnino  opprimi  nolebat.  Collocotas  esl  tamen 
com  RodolfOi^  Jam  in  Neostriam  redoce,  qoi  com  Hogone  Hamam  Heriberti 
castellom  obsides  qoietis  dare  coegit  Heribertos  adHenricomto  Ger- 
maniam  osqoe  profectos  obtinoit^  ne  sibi  adTersos  esse  yeliet.  Henricnm 
anno  seqoente  Hangari  distinoere.  Altero  pro  Heriberto  intercessit,  et 
cum  nihil  proficeret,  Giselbertom  aoxilia  ei  ferre  jossit 


ANNO  cmam  033. 

JokamiBS  tK>iitirez  a  fratre  AB>erico  oapitar  oim  matre.  —  Tempvsrei  gestae.  — 
Bet  ejat  Bomine  ab  Alberico  ezpediebaBtor.  —  Terfas  Frodoardi.  —  Marosiae 
sea  Hariae  obitiis,  familia,  acia.  —  Apologia  ejus  contra  Lvitprandam.  —  Lcll- 
prandi  errores  padendi.  —  Hnn^ri  in  Italiam.  Hngo  Romam  frastra  teatat  — 
Hildninns  archiepiscopns  Hediolanenris.  Ratherins  Teronensis.  Hnjns  fata.  — 
Hnnfari  in  Crermanlam.  —  Sorabi  Hnnfaris  anziiia  negant.  —  De  cane  iUis 
mitso.  ->  Hnngari  bipertiti.  Gaesa  pars,  qnae  Tbnringiam  petitrat.  —  Prope 
Gieicham.  —  -De  Teterit  miUtiae  forma.  —  Qaae  rires  ntrinqne.  —  PraelU  locns. 
"  Henricns  snos  hortatnr,  Tota  facit.  —  Anxilia  regis.  —  Stratagema.  —  Qnanta 
clades  hoktinm.  —  Tietoriam  eonsecnta.  —  De  alia  Hnngaromm  irmptione.  — 
Homlna  Hnngaromm.  —  Hangaroram  alia  «ladet  In  BrantTicenti  regione.  —  Sed 
ea  pertinet  ad  lempora  Ottonis  Magni.  —  LndoTici  Orbi  ragit  Arelatentit  obitai. 
Filint  Garolns  GonsUntinns.  —  Wilhelmnt  dnx  Kormannoram  se  Rndolfio  tnb* 
mittit.  —  Heriberti  motns.  —  Episcopi  Terdenses. 

A.  934«  ^*  ^^  Frodoardo  inteUigimos,  xes  Romaoas  jfemm  cooyersas.  Bi* 
dolfos  rex  Galliae  Romam  miserat,  qoi  Artaldo  palliom  petereat.  Legati 
hoc  anDo  Bondam  adulto  reversi,  attolere,  sed  simol  JohanBem  Romanm 
pontificem  a  fratre  Alberico  in  costodiam  co^jectom  BaBtiaTere,  qiood 
pallio  Jam  dato  factom  crediderim.  Maria  aotem  seo  Marozia  otriosqae 
mater  ab  Alberico  Jam  tom  captiya  seryabatar,  qoi  Romam,  HogOBe  ex- 
closo,  teoebat.  Ergo  qood  io  JohaoBem  actom  est,  circa  hojos  anni  initia 
coBtigisse  apparetj  com  fere  per  biennium  sedisset. 

2.    Hoc  pertinere  arbitror,  quod  Frodoardos  de  eo  in  cannine  ponti- 
ficali  babet: 

Papaque  obit  nomen  gen\ifium  prope  nactus  in  annum. 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIHPEUII  421 

Non  ait  secimdo  fere  post  inaagarationem  anno  obiisse,  nam  ipse  demnm  \, 
a.  D.  936.  mortem  ejas  in  chronico  annotat,  sed  binis  propemodnm  annis 
nomeit^  siye  anloritatem  habuisse.  Nam  in  yincalis  nollins  nominis  pote- 
statisqne  foit.  Itaqne  Bon  est,  cnr  cnm  Pagio  pro  gemino  scribamns 
qnintmn  citra  codicis  antiqni  fidem.  Gaeternm  prope  getninum  annum 
^circiter^  interpretor^  ntnontantnmdebiennio  nondnm  prorsus  completo, 
sed  etiam  de  vix  absolato  intelligi  possit:  favet  privilegiam  Johannis 
pontilicis  Almerico  abbati  Yiziliacensis  apad  Aedaos  monasterii  missam, 
et  scriptam  per  mianm  Andreae  scriniariij  nam  datam  est  6.  Id,  Januar. 
ituiUet,  6,  anno  pontificalus  Johannis  tertio,  per  manum  Gregorii  sacetlarU 
S.  Eom.  ecclesiae,  onde  Jadicat  Mabilio,  tanc  papam  adbac  in  libertate 
fdisse,  neqae  ego  yalde  repagaem. 

3.  Qoanqaam,  at  veram  fatear,  consecatio  satis  firma  non  sit,  nec 
evstodia  pontificis  expeditiones  videantar  cessasse,  cum  Albericas  id 
egerit,  nonat  firatrem  ponlificem  dejiceret)  sed  at  haberet  dicto  aadientem, 
et  aatoritateok'  com  emolumeatis  in  se  derivaret,  idqae  diserte  Frodoardus 
edisserit,  papam  tantam  saera  administrasse,  Jnris  moderamen  a  fratre 
patricio  raptam.  Deniqae  Loitprandas  Albericam  nomine  pontificis  jas 
paltii  perpetaam  Graecis  vendidisse  accasat.  Vizeiiacense  privilegiam 
Cqnod  Dacherias  tomo  Spicilegii  terHo  dedit)  cre^ibile  est  ipsos  Rodulfi 
legis  legatos  attolisse.  Pagias'  ad  a.  D.  931.  pro  anno  pontificatas  teriio 
secandnm  legi  vellet^  nalla,  nt  arbltror,  necessitate. 

4.  Sed  versas  Frodoardi  transscribere  operae  pretiom  est. 

Nato  patridae  hinc  cedunt  pia  jura  JoManni, 
Undedmus  Fetri  hoc  qui  nomin»  eede  levatur; 
Yi  vacmu,  splendore  carenSy  modo  sacra  miniatranst 
Fratre  a  patrido  juris  moderamine  rapto : 
Qui  matrem  incestam  rerum  fastigkk  moecho 
Tradere  conantem  (dedmum  sub  ctaustra  Johannem 
Quae  dederaf)  claustro  vigili^  et  eustode  subegit. 
Artoldus  noster  sub-  quo  sacra  palHa  sumit, 
Papaque  obit,  nomei^geminum^ferenaetus  inannum: 
QJiaenro  Frodoardam  magis  Albericoj  qaam  Hagoni  et  Maroziae  favere. 

5.  Maroziae  mors  a  nemine  notata  est,  credo  tamen,  noa  din  super- 
Tixisae;  nam  a..D.  936,  nbi  finis  Johannis  papae  a  Frodoardo  memoratnr, 
nalla  ampllas  ejas  mentio  fit;  praeterea  cnm  pax  deniqae*  inter  Hagonem 
et  Albericam  coiit,  reddenda  erat  sponso  vel  marito,  si  vixisset.  Deniqve 
cimi  Hago  Bertam  daxit  a.D.939,  extinctam  dadam  non  dabitem,  scelere  filii 
an  natara  deficient»,  non  constat ;  prias  **  malim,  qnia  nallibi  filio  impatata 
est;  Mariam  veramejas  nomen  faisse  apparet****.  Frodoardas  in  chro- 
nico  ad  honc  annam  vocat  Mariam,  qaae  et  Marocia  dicitar.  £t  Marociae 
noBiiaa  censetar  in  tabolis,  qaas  mox  addacemus,  abi  inter  sabscribentes 
etiam  filtae  ejasdem,  an  prmdmae  cognatae  Marocia,  et  Stephania  memo-  . 
raiiteT.    Matrem  haboit' Theodoram  patridam  Rtmae  potentissimam,  coi 

f psa  saccesiit,  et  aatoritalem  in  maritos  Albericam  primo,  deinde  Widonem 

•)  EekUrim  iekvit.       —)  potteritra  cmr.  Eckkari,       •♦•)  reitituU  Eckktir^, 


Digitized  by 


Google 


422  ANNALESIHPERII 

A.  983.  traBStiilit ;  sed  in  Hagone  rege  res  non  saecessit  Liberos  ktbwt  ex  Alb^ 
rieo  marchioBe  Albericwn  marchionem  et  patricinm,  Jobattaem  XL  pipuD, 
Serginm  episcopnm  Nepesinnm  et  Constantianm.  £x  Widone  Adelb«rtan 
marcliionem,  stirpis  Tnscae  nsqne  in  Estenses  propagatoremy  qneaid- 
modnm  snpra  obseryatnm  est;  et  Bertam  ejnt  sororm,  cnjns  mex  nmtio 
fiet;  altemm  avo,  alterum  aViae  maternis  cognomines.  Mar^iA  qnaidaB 
senatriz  appellalnr  in  tabnlis,  qnibns  hberi  ejns,  qni  aderant:  Alberiau 
princeps  htmUiiSf  omnium  Ramanorum  senalor  (sic  verba  habent),  Ser- 
ffiui  epiacopusj  Camtantinus,  ei  soror  eorum  uUri$ia  Berta  pueila  bo- 
nasterio  S.  Andreae  tpostoli,  sanctiqne  Gregorii  papae  confessoris  invbe 
Roma  ad  clivnm  Scanri  sito  donationem  Insignem  aCfiraant.  Exlat  ialtalii 
sacra  Ughelli.  Ex  Alberico  natns  est  OctaviaBns  postea  dicUis  JohiBDes 
Xn.  pontifex  Romanns.  A  fratre  hajns,  qni  dictns  est  Densdedit,  eonite 
Tnscnlano,  illnstrem  Romanomm  familiam  hodieqne  florentem,  qaaeConi- 
tnm  simplicUer  dicta  est  (casa  Gontia)  Onnphrins  PaBTiBinfi  derivat. 

6.  Cosmns  Arena  Floreatinns,  ci]||ns  inngne  extal  opns  de  aitiftis 
Tnsciae  principibns^  diligens  et  peritns  monnmentomm  raspator,  nMhi  oliB 
in  historico  itinere  Florentiae  ntiliter  ci^itnsy  cni  g?atiam  aliqaaa  ^ 
commemoratione  post  fata  referre  velim ;  apologiam  Haroziae  icriyfiit 
contra  Lnitprandi  maledicentiam»  qnae  Sigoninm,  Bareninm  eaederoflqM 
scriptores  infeeit.  Nobiiissimam  foeminam>  binis  marehionibns  Ralit^ 
polentissimis  nnptam,  regi  Longobardonun,  Lotharii  refis  Aa^b^asiao  *^ 
poti  exploratae  pmdentiae  viro  in  matrimoninm  expetttam;  filiae  regis 
socmm,  pontificnm  Romanoram  aviam  etmatremi,  foecniidam  matrinoDiis» 
instar  scorti  impndentis  vixisse,  qnantacnnqne  secnli  coiraptio  foerit, 
nemo  rernm  inlelligens  facile  credat.  Nostrornm  tempornm  prifflariae 
aliqnot  foeminae,  non  melioribus  coloribns  tradncerentnr  ad  posteritateB, 
si  nnins  alicnjns  Lnitprando  similis  plebejaram  calnmnianun  secrotarii 
narrationes  solae  de  nosbro  secnlo  aliqnando  txtaient.  GtsAsl  solot  esse 
hnmanae  malitiae  anecdota  historia,  sed  fidem  facile  invenire  non  debet. 

7.  Indiligentem  foisse  Laitprandom  non  in  temporibns  tantoa,  s^ 
et  in  rebns  notandis,  vel  annales  nostri  cnm  eo  oolliiiti  docebont  S^  ^ 
ipsis  Maroziae  rebns  pndendos  errares  committil,  velnti  cnm  iIIomSfrfia>> 
qnem  Johannis  papae  ex  Marozia  patrem  fiacit,  cum  alio  Sergio  oscitiit«[ 
confadit;  et  illam  Johannem,  qaemSergii  filiamcredijnbet,  JohamuP'!^ 
snbrogat,  dnobnsaliispontificibns  saltn  transmissis.  Hnncnealiqnid^b^^ 
personis  habnisse  credamns,  qnas  prosdndit?  Itaqne  neqneineptiis^'^ 
credo  de  Berta  Tusciae  principe,  Lotharii  regis  filia,  et  Hngonis  regis  ^^ 
et  Ermengarde  ex  hac  nata  Eporediae  marohioni  nnpta,  qnas  propid»|^ 
deformat,  tanqnam  ambitiosa  libidine  cnivis  profntnro  patnissent  Credilui 
est,  illnstrissimarum  foeminaram,  ingenio,  forma  opibnsqne  flerentiviB) 
anlas  concursu  nobilissimi  c^jnsqne  et  elegantisslmi  Italiae  freqnentats^ 
neqneab  ambitione  illecebras,  vel  alnxu  aaKurem  abfoisse;  nti  ^^^ 
qne  vivitor.  Itaque  innaeettles  et  castae  non  praestiterbit  ^''^T^ 
hand  admitto.  Loitprandnm  (etslCfiemonfinsem  deniqne  episcopntf)^  ^^ 
tatnm  sordibus  narrationum,  absurdissima  ejns  etimpudentissimahisto^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPERII  423 

Willa  ost^it^  marchionfs  Tiuciae  Bosonis  conjage,  Berongarii  U.  regis  A.  933. 
;ni,  qoam  ob  professnm  in  filiam  ejas  reginam  odiam  infamare  cnpiyit. 
paTtem  libri  sni  Antidosin  sen  retribationem  inscripsit,  nt  a  Berengario 
isqne  coBjage  male  habitns,  nltionem  qaaesisse  seiretnr.  Catellas  qnoqae 
Tolosanis  crassam  hominis  maledicentiam  culpat,  qaam  in  Raymnndnm 
ncipem  et  Tolosates  exercet.  Itaqae  scriptori  inepto  et  innrbano,  negU- 
atiae  ignorantiaeqne  conyicto,  odii  invidiaeque  in  potentes  manifesto, 
terrimornm  rnmoram  captatori;  et  ideo  tantam  aestimabili,  qiod  solos  sai 
nporis  popaliqnesaperest;  tanto  minns  credas,  qnanto  magis  per  deho- 
stamenta  grassator.  Ego,  etsi  comperta  ritia,  abi  opas  est^  non  dissi- 
ilayerim,  in  apologias  me  qnam  in  conyicia  proniorem  fateor,  nec  fere 
Ki  in  eosdicereparatnm,  qniinaliosmaledixere,  qnod  innocentes  aliter 
fendi  non  possint.  Itaqne  Laitprandnm  colpanti  facilem  Teniam  spero. 
8.  Hnngaromm  pars  Germaniam,  pars  Italiam  petiit  primo  yere. 
s  sese  Hngo  rex,  contractis  yiribns  Ligaram,  Insobrum;  Tascorom,  Ve- 
tomm,  objecit.  Angnstiis  arcere  non  difficile  f\iit,  neqne  qaicqnam 
smorabile  illic  aetnm  refertnn  Rex  deinde  instractam  militem,  qnem 
b  signis  retinere  potnit,  adolto  Jam  anno  Romam  daxit,  at  sponsam 
ipamqne  liberaret,  angostalis  nominis  certas^  si  snccessisset.  Sed  nihil 
(it,  Alberieo  patrieio  ^ititer  resistente,  et  Romanis  mi^orem  dominam 
ilentibns.  Grediderim,  hnnc  snspicione  tactam,  aat  indicia  nactum 
ramnnicatomm  matris  fratrisqne  cnm  Hngone  consiliorum,  atramque  in 
otestate  habere  volaisse,  et  salutem  ante  rumores  habaisse.  Hugonem 
atem  in  exercitn  Hangaros  stipendiarios  ex  iis,  quos  repalerat,  captos 
el  condnctos  faabuisse,  qui  excursiones  in  regiones  Yicinas  fecerint. 
taqne  chronioon  S.  Yincentii  ad  Yoltnmnm  lib.  IV.  Un^ari  (iaquit)  in 
[pHtiam  venerunt.  Uu§o  rex  Romam  vemt,  sed  iurpUer  rediU^  Hugonem 
oi  maligne  Javabant,  mobilibas  ingeniis  Italoram  erga  principem,  et  gH- 
«entibus  jam  tnm  consiliis,  qnae  roox  empere ;  sed  qn^  magis  illi  nndare  , 
risi  animos,  eo  acrius  Hugo  eniti,  nt  snis  horoinibos  ecclesias  et  praefec- 
aras  daret  Hildninnm  cognatnm  Mediolano  imposuitj  Manassem  deinde 
dinm  propinqnum  Arelatensem  praesnlem  ad  se  ?ocat,  eiqne  diversis 
emporibos  eccIesiam.Mantnanam,  Tridentinam,  Veronensem  administran^ 
am  committit.  Sed  nee  in  iratre  et  propinqnis  ant  popularibus  fidem 
iTenit;  cam  ipse  quoqne  proptnquonm  caritatibns  param  moFeretur. 

9.  Papebrochias  v.  d*  initio  tomi  VH.  sanctomm  Mi^i  ex  catalogo 
[nodam  Tetere  Mediolanensi  eoltigit,  Lambertum  archiepiscopum  obiisse 
L.  D.  932.  Quo  admisso,  Hilduini  promotio  in  eandem  sedem  amplins 
liffeiri  nen  potest.  Ratherios  Hildnini  assecla  deinde  Romam  mittitur,  nt 
kalHon  ei  impetret.  Redlt,  et  cinn  pallio  literas  Johannis  papae  affert, 
inihis  ipse  ad  obtinendaro  Veronensem  episcopatum,  Hildnino  haotenas 
EftossessiUD,  Hogoni  commemtabatur.  Rex  Jam  dndnm  ejus  spem  Ratherio 
recerat,  sed  nnne  alteri  destinabat.  Gessit  Umen  tnm  Romanae  coro- 
mendationis  antoritati,  tnm  m«Kime  spei;  qnam  Ratherii  morbus  foclebaf, 
ex  qao  coniurrectmrus  non  credebatnr.  Qaae  oteonqae  in  longum  trahere 
veHs,  oportet  tamen  pallfnm  ante  Jbhannis  XI.  mortem  impetralum  foisse, 


Digitized  by 


Google 


424  ANNALESIMPERII 

A.  983.  ^ae  a.  D.  936.  conUgit.  Poiro  Hngo,  nbi  viTore  Rttheru a  Tidit,  in- 
tus  Pittacio  misso  Jnssit,  at  oerta  pensione  contentos,  caeCerM  re^tttf 
in  regis  mann  relinqoeFet.  Qaod  cam  ille  negaret  a  se  inioI^OTi  p«^ 
graTem  sibiregem  annis  diobos  cnm  dimidio  sensit,  qnaerentenMnie  ecci- 
sionea  capiendi  pellendive  hominatt-^inYifam,  qnam  tandem  inTend;  a^ 
tosqae  Ratherius  Jassa  Hogonis,  inlmrri  qnadam  Papiae,  qaae  dicebals 
torris  Walberti,  cnstoditas  est  annis  claobas  cnm  dimidio,  nt  ipse  scrAe. 
Liberatas  non  ante,  qnam  concidit  aatoritas  Hagonis,  qaod  ante  a.  D.  941 
factom  non  est.  Haec  ex  ipsa  Ratherii  narratione  cnncta  snmniitar^  qnafi 
Johanni  XU.  misit,  qnaeqae  in  Spicilegii  Dacheriani  tomo  secvndo  ezt^ 
sed  ipsnm  in  calcnlo  lapsam  aut  verba  esse  corrapta  oportei,  najB  al 
a.  D.  936.  ad  a.  D.  945.  est  noyem  annornm  intenrallttm :  compBhu  T«t 
Ratherii  nonnisi  bis  dnos  cam  dimidio,  id  est  qainqae  aat  ad  soxbi 
sex  facit.  Sed  ecce  aliam  perplexitatem :  Laitprandns  scribit,  Ralheriom 
in  Yincnla  conjectnm,  qaod  Amnlfo  daci  B^oarioram  in  lialiam  irnMnpcnti 
fayisse  diceretar.  Qaodsi  ergo  ex  carcere  dimissas  est  non  aBte  aiu 
Domini  945.  et  in  carcere  nlcra  toto  triennio  non  fait^  Amnlfi  ezpeditia 
ante  a.D.  941.  soscepta  non  fnit,  qaod  absardom  est,  nam  a.  D.  937.  obOi 
Amalfas.  Itaqae  ad  a.  D.  934.  eam  referemos.  Ego  binas  hic  Jadicandi 
regnlas  yalere  patem^  anam,  nt  de  rebns,  qaae  neqne  ad  laadefla  meqie 
ad  Titaperiam  pertinent,  homini  potias  de  se>  qaam  aliis  de  ipso  mami- 
tibas  credamas,  qaia  qnisqae  sibi  notior  est;  alteram,  nt  censeanss  me- 
moriam  facilios  in  nnmeris  labi,  qoam  in  rebas.  Itaqae  pro  cetto  paaaans 
labefactato  Hagone  dimissum  Ratherinm,  id  est  circa  a.  D.  945,  aec  m 
carcere  annis  decem  aat  altra  fuisse:  id  enim  spatium  ab  aniUs  daob« 
cnm  dimidio  nimis  abhorret,  quos  ipse  nnmerat  Sed  Amalfas  ante  a.  D.  931 
expeditionem  snscipere  debnit,  quia  boc  anno  coronationi  Ottonis  mM^ 
sequente  decessit.  Ergo  ?eram  non  est  Ratheriam  ea  occasione  ca|Hm, 
ut  scribit  LuitpranduSy  toties  falsi  conrictas.  Crediderim  ergo  inter  er- 
dinationem  Ratherii  apnd  Veronam  et  liberationem  ex  carcere  circifer 
decennium  intercessisse,  vexationem  grayiorem  comprehenso  caroere  titra 
qninqnenniam  aut  sexenniam  non  dnrasse.  Continaabitnr  Ralherii  TiCa 
a.  D.  946. 

10.    Nnnc  ad  praecipnnm  Henrici  nostri  decns  yentom  est,  Hifi^ari- 
cnm  bellom;  quod  a  Ditmaro  vix  nno  alteroye  yerbo  tactum  miror;  mec 
ipse  Witikindus,  etsi  pene  panegyristes  Henrici,  yictoriain  pro  dignitato 
descripsit,  ci\jns  magnitudinem  ex  Frodoardo  et  Luitprando  melios  iaiel- 
ligere  datur.    Hungari^  finitis  noyem  annomm  com  Saxenibus  indndis,  ia 
qnos  pacta  annua  manera  erant,  nihilo  secins  legatos,  qni  postalaroat, 
misere.    Denuntiatum  illis  est,  iniqna  peti  et  nltra  non  speraada;  qoodst 
exigere  auderent,  ferrum  pro  anro  reoeptnres;  ita  non  sine  conteaitc 
dimissi  sunt.    Hungari  hactenus  sneti  timerii  renunliata  iegatiette  ia 
yindictam  exarsere.  Meminerant,  quantis  dadibus  non  G^manos  taalaM^ 
sed  et  Graecos,  Itak>s,  Gallos  affecissent.  Decretmn  est»  tota  mole  geatis 
deprimendam  noyam  yictae  hactenns  aatioais  andaciam.  Nec  daUnai  est, 
accessisse  Huagaris  ex  veteram  incolaram  reliqniis  Avares  Hnaaosqae, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  m 

et  vaiianiai  intar  meditemiieiim  mare  et  Gaipatkios  montes  geatiom  A.  933. 
GoUavlrai,  siye  obseqnii  necessitate^  siye  spe  prtedae. 

11.    Iter  illis  in  Tharingos  et  Saxones  saetom  expedttamqne  per 

M oravos  et  regienes  Dannbio  Bohemiaeqne  interjectas,  longo  sed  pamm 

laio  tractn,  abi  olim  Hermnndnri,  postea  Rngii  Hemliqne,  hodie  Nord^ 

goYia  palatinatnsve  snperioT ;  deinde  Narisci  adTocatorumqne  terra,  qnae 

demiuii  Thnringos  Misniosque  attingtt;    Nulla  hic  insignia  flnmina,  neqne 

ardaa  Jiiga  superanda.   Praeterea  ex  MoraTis  et  Sorabis,  credo  etiam  ex 

Bohemis  afflnentibus,  exercitus  augebatur»    Quae  nnnc  anxilia  Henrici 

providentia  intercepta  sunt.    Hungaii  cum  in  finibus  Thnringiae  essent, 

ad  Sorabos  Dalemiocios  misere,  ut  yeluti  olim  in  cemmttnem.bostem  ad- 

esseat    Sed  Dalemincii,  noro  moderatoqne  Henrici  imperio  contenti,  et 

Saxonici  apparatot  conscii^  canem  x)besnm  pro  responso  nuntiis  projecere^ 

symbolnm  hominis  Yilis  et  ex  pastu  ignavi,  tanquam  barbaros  canibus 

aeqaarent,  et  ferociam  otio  amissam  exprobrarent;  discedentes  etiam  dicte- 

riis  prosecnti  sont.   Hungari,  dilata  in  reditum  vindicta,  contra  Thnringos- 

perrexere. 

12.  Posteriores  quidam  ipsum  Henricnm  ipsis  catellam  scabiosam 

aoribus  caudaqne  truncatam  misjsse  commenti  sunt.  Ita  RepkoTii  historia 

Germanica  nondum  edita,  compilatio  chronologica  tomo  II.  scriptomm 

Bostromm  inserta,  chronicon  Mindense  anonxmi,  Eagelhusitts  ia  scripto- 

lilyQS  nostris  integratus  eodem  tomo  H.  et  ex  talibus  ATentinns ;  qui  hinc 

inbnlam  natam  putat,  Ganem  aliquando  Hungaris  imperasse^  quod  septen- 

trionales  de  Norwegis  fingunt.    De  Hnngaris  nugamentum  ex  nomiae 

Hunnorum  nasci  potuit,  quod  Germanico  canis  iqiii  „hund^)  assonat, 

Hunnum  scilicet  Panncmiis  imperasse.  Engelhusius  ait,  Henricum  in  wth- 

ventn  procemm,  cum  quidam  trtbntum  negare  intutum  dixissent;  respon- 

disse,  indignum  esse  a  christianis  tributum  caaibns  solTi^  et  hinc  canem 

legatis  datum.    Spangenbergius  Jooo  Witiiundum  caeteds  conciliatnras, 

Sorabes,  ait,  Hungaromm  legatis,  canem  strigosam  ab  Henrico  pro  numere 

datnm  qnerentibus,  pingnem  objecisse,  quasi  ut  damnum  sarcirent.   Ege 

m  pingui  Dalemindorum  cane  madlentnm  Henrid  natnm  pntem,  antore 

aliquo  eoram,  quae  legerat,  male  recordante. 

13.  Hungari  cum  praeteritis  Egrae  Moenique  fontibns  secnndo 
dextroque  Sala  in  Thnringiam  deToaissent^  Tastata  regiene  proxima  prae- 
daque  acta,  omnia  caedibns  incendiisque  miscere  coeperunt.  Yiri  omnee 
caesi  in  terrorem  et  Tindictam,  imbellis  aetas  sexnsque  praedae  serTaatnr. 
Ttm  bipertito  agmfne  procedere  statnunt.  Fars  in  orieatali  regtone  man- 
sere^  pars  in  occidentem  Tersi,  Werram  siTO  Visurgim  et  Hassiam  Torsns. 
mihi  flexisse  Tidentur.  Luitprandns  triperiitos  facit,  sed  noa  contradidt 
WitiUado.  Partem  enim  tertiam  exerdtus  refert  ex  ipsa  Hungaria  contra 
Itaios  missam,  binas  in  Henrici  regnnm  contendisse.  De  Italica  expedi- 
tione  aihil  nltra  habetnr.  Occidentem  petentibus  Saxeaes  cum  Thuringis 
occummt:  cQmmisso  praelio.  caesi  sont  hostium  dnces,  caeleri  in  fugam 
coi^ecti,  et  per  ignotam  regionem  palantes  plerique  omnes  periere. 

11.   Praelinm  in  Thuringia  commissum  coQjicio  prope  Lichen,  ut 


Digitized  by 


Google 


42fi  ANNALES    IMPERU 

A.ttS.  appeltot  avior  pBraiti^m  de  fimdatian»  eeflltsiamSaxoiicam  i 

ei  ipse  scriptoribos  ioseHiis  tamo  I,  qiii  ait,  Hmgaros  exercitBm  cotfn 
Hevieiim  naqae  ad  Lieheii  TJnnriBgiae  misisse.  Ghronicoa  Miadeiise 
aaoBTmi  Iwbet,  popolam  TbvriDfomm  se  iii  oppiduB  C^^'  castnmi)  Licbtt 
recepisse,  ibiqne  Hmifaros  ab  obsidieie  depolsos.  Lidieii  noa  dmbito  esse 
Gteicbam;  passim  eiim  apad  yeteres  sic  eiumltatar.  Gelekris  ille  loeas 
est  ii  Tteingia,  cemitam  sedes,  qaonim  antiqaa  familia  extiacta  ad  Haz- 
feidios  perreiit.  £x  bargo  ?el  castro  Ucben  (Burg*Gleicha)  conupli 
iechebargam  Gobelini,  qaem  Botho  aotor  chroaiei  pictarati  est  eecaliis, 
et  tandem  Ilbargom  mmiascripti  cajasdam  Eogelbasiani  emwsit  Itaqae 
res  pliBa  est,  modo  iie  pagnt  Gleichensis  com  Henrici  praetie  commis- 
ceatar.  Gerte  sitos  conyenit,  nam  laeyas  Haagatoivm  exercitns  Tonas 
ocddentem  tendens  et  medio  inter  Erfordiam,  praoiidio  bntd  dnMe  in- 
sessam,  et  Jaga  Thoringica  itinere  incedens,  non  precnl  Gleicba  tnmske 
deboit.  Gastram  ntiqae  nranitam,  in  qood  Tharingos  Ticinoa  pTetlosissima 
qoaeqne  contolisse  consentanenm.  Unde  HangariS)  praedae  copidis,  oft- 
sidendi  consiliom,  et  hinc  dades,  cam  exercitas  nostroram  sappetias  tolisseL 
Jechelmrgam  villala  est  Tharingiae,  non  procal  Sondershnsa,  cnl  scripto- 
res  recentes  renmi  Thoringicaram,  Gobelinnm  et  Bolhonem  seentiy  locom 
prtelil  ascribant.  Se4  param  verisimile  est,  totam  pene  Tharmgitm, 
nemine  resistente,  hestes  traisisse,  et  iter  taBlopere  ttd  dextrtm  flexisse, 
nt  propemodam  in  Harzicos  montes  impitgerent.  Jechabargvm  etitm  nmilo 
indicio  constat  magni  olim  Bominis>  manimenttm  foisse,  nbi  Tfaaringi  se 
staqoein  tato  fore  sperare  possent.  VicinaYailisHanenthalniyi  ad  Hia- 
garos,  non  magis  qtam  alia  multa  hajasmodi  per  Germaniam  loca.  Na» 
Hmio  saepe  viri  nomen  Mt,  lengurionem  fortasse  significaas;  nec  sttdm 
ad  gentes  pertinere  loca,  qnae  nominilias  assonant,  plarimis  exempUs 
censtat,  etsi  Tnlgos  ad  illas  recarrat. 

i5.  Sed  major  in  Henricnm  moles  incabait,  qai  etsi  aeger,  tamet  9& 
exercUam  ire  decrevit.  Dimissis  per  Saxoiiam  nantiis,  haribtnntm  te^ 
dftxerat)  die  constitnta  locoque:  additae  minae  negligentitas  tnt  refrtcte^ 
riis  pro  gradn  deticti,  amissio  beteficionim,  qaae  a  rege  aat  majoribos 
tenebantur,  aut  etiam  propriorum  praedioram  ingraiaita^sqae  doMmtiata ; 
sed  gra<riora  ipsi  Huugari  yictores  minabantnr.  Itaqae  qnicaaqae  armt 
ferre  poterat,  quasi  una  mente  sois  qtisqae  iods  coofraiere.  Loitprttdts 
omtes  tredecim  annis  majores  excitos  scribit  Eqnites  pts^m  cataphradi^ 
bastas  gladiosqte  vibrabant;  bos  exceliente  senso  milites  appellaM, 
crebris  b^omm  imitaminibas  per  otiam  exercitate$.  Goiqae  saos  adent 
armiger  Jnvenis,  seu  qui  scatmn  patroto  ferret,  tiro  militiae  et  soccesst- 
rts  m  loTtitadtnis  exempla;  tertios' ex  plebe,  leYitav  annaitos  ^pse,  qti 
nfscessafia  ^tdmitistraret.  Id  trimarcbiMi  veteres  GeUte  (apndiPatsatlam} 
appellabaot,  qoibus  Jam  tum  „marha^  vel  ^marca*',  eqvus,  utBatcfaeqne 
Gormanis;  Pedito»  ex  agrestibos  adertt  molt^do  iligmn;,  qoibvs  tamet 
sui  per  ordin^s  praefecti  ex  militaffibas  Tiris.  YMIae  ▼oi  vici  deleotas  a 
rectorehaereditario  pagi  sen  regiunculae  dynasta  vel  comlte  dacebatiH': 
etqutjus  in  pace  dioebant,  iidem  arma  in  belio  regelNUit;  noninepta 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  v         427 

rerum  dispensAtioBe,  doAec  abffvomm  meaioria  mereenariae  miliiiae  in-  A*K3» 
trodiictloJie,  ciYilms  arma  excnssa  smit  yenifflqiie  nobilitaiis4>ffldam  pene 
aausswi  esi,  nna  cmn  latione  anadram,  qnoram  nsn  yiri  fortes  et  exerei- 
tati  qmuitnm  genere^  tantnm  robore  et  aite  ptebem  antecedeb«at :  nonc 
pvlvere  pyrio  inTcnto  et  tormentis  res  eo  devenit,  nt  yix}am  amplins 
Tires  Tiri  studio  exoelaBtar,  sed  ornnis  pene  scientia  milttaris  inordinando 
iMveMdoiqae  miUte  censistat.    Bt  tamen  nuno  qnoqne,  nbi  ad  decreloffio 
GCMigressiis  yentnm  est^  pmri  ntrinqne  andacia  et  disciplina^  neeesse  est 
Tobore  et  agilitate  Imminnm  eqiornmqne  deddi,  qnae  exercitatione-aiigerr 
constat.    Ut  credam^  aliqaando  partem  ex  yetere  militia  revocakun  iri^ 
■lagfto  ejjns  emolnmento^  qni  primns  andebit. 

16w     Hostinm  pars  ad  praedas  agendas  inferendaqn^  damna  per 

agros  sparsa  est,  pars  oppidnm  aggressa^.  in  quo  Wido  eai  pzoceribnsf 

Thnringiae  habitabat,  qni  in conjngio  habebat  sororem  regis  extmnmlri- 

noniwn  natam.  Fama  divitiaram  viri,  qni  auro  abnndare  dicebatnr,  bosiem. 

attraxerat.  Itaqne  hic  eadem,  qnae  Gleichensis  obsidlonis  cansaj  praedae 

cnpiditas.    £t  primo  impetn  nrbem  cepissettt,  nisi  nox  intercessisset. 

Mersbnrgnm  nominat  Lnitprandns,  sive  nt  obsessamy  sive  nt  vioinam,  qnae 

nrbs  est  ad  Salam,  Henrico  dndnm  freqnentata.    Sed  ea  nocte  mintins  de 

soeiornm  clade  allatas  est,  alinsqne  de  regis  adventd  ingeiti  exwciic 

sncdncti.  Qnadraginta  millia  ei  Engelhnsins  in  codioe  mannscripto  tribnit; 

id  credibilinSy  qnam  pest  taAies  apparatns  nonnisi  dnodecim  milHa  snb 

signis  habnisse,  et  ex  iis  ipsis  nonnisi  qnatnor  miUia,  caefceris  deserentibns, 

servasse,  qnae  Gobelians  fabnlator.    Variant  etiam  scriptores  in  hostinm 

nnmero:  qni  minimnm  dicnnt^  quinqnagiata  millia  cnm  Henrico  conflixisse 

prodnnty  nt  Gobelinns  et  citatns  paolo  ante  chronologicae  compilatieQis 

antor ;  qnod  non  aspwner.  Idem  tamen  Gobelinns  totidem  alios  in  Thnrin- 

giam  prooessisse  satibiL    Yeteres  (praeter  Frodoardnm)  de  numero  nihiL 

17.  Hnngari  igne  fnmoque  dant  signnm  palantibus  suis,  ut  sese  apnd 
exercitam  eoUigant;  missaqoe  obsidione  regi  obviam  euni.  Rex  apud 
Riedam  casira  metatus  Witikindo  scribitur,  locnm  olim  quam  hodie  no- 
tiorem.  Gnndlingins  suspicaittr,  esse  Retschen  vicinam  Mersbnrgo  villam. 
Spangrabergius  enmqne  secutns  Paulinus  Rietbam  assignat,  inter  Scopa* 
viam  castrum  et  Bnnbnrgum ;  ubi  nunc  qualuor  stagna  Mersburgid  Jnris. 
Postenores  quidam  locnm  vocant  Jecheburgnm  vel  Gicleburgum,  nt  Go«- 
belinos  et  £ttgelkn^ns,  quorom  bic  prope  Northusam  quaent  Inde  fbr-^ 
tasse  Georgius  Fabritius  ex  Jechebnrgo,  quod  corraptum  credidit,  Kensch** 
bwgamf^cii,  qui  locns  hand  muttmn  abest  Panlinus  propo  Sondershnsam 
statuit,  ibiqne  sinisteriores  hdstiom  copias  in  occidentem  versas  oppetiisse. 
Sed  locnm  illins  pngna^  et  quid  sibi  Jechebnrgnm  velit,  panlo  ante  pate« 
feciiras ;  nunc  fienrici  castra  quaerantnr. 

18.  Biex  p^imofmane  movii  m  hostes,  exploratores  wmties  adventns 
sni  strenne  secnins;  nec  segnins  hostes  proeedebant  PlnTia  nocie 
natitiiiaqne  nebnia  improvisum  illis  snperveniss^  Gobelinns  addiL  Ubi 
ia  conspeetnm  deventum  es^  processit  in  medium,  snosqne  dignis  rege 
vocibas  militari  eloquentia  hortatus  est,  ut  se  viros  ostendereni,  et  pri- 


Digitized  by 


Google 


428  ANNALES    IMPERII 

Afe  S83.  stiMaa  g^entis  gleriae  meoiiiiisseiit,  cui  tot  aliae  snbessent^  nec  socss 
Yictoribiis  inferiores  kaberi  yelleiit,  hosteniqne  jam  perciitsam  debellaBfes, 
perpetoo  beneficio  <  patriam  demererentiir,  simvl  ineredibilem  popvhuiM 
capt^omm  moltitadinem  liberarent,  qoi  in  miserrimam  seryitateoi  trahe- 
rentar.  Feriar  et  voto  se  obligasse,  si  yictoriam  daret  Deos,  Boltam 
sacrorvm  officiomm  nandinationem  in  regno  toleratam  iri.  In  oculis  erat 
angelns,  primariam  signam  regii  exerdtus,  id  est  Michael  dracoiiem 
pedibos  sabjectnm  terens,  nnde  diYini  anxilii  milites  in  spem  Tinc^di 
adm^merentar.  Idem  signam  Ottoni  li  in  alio  cam  Hangaris  praelio 
praelatam  est.  ' 

19.  Witikindas  et  Laitprandas  yix  alios  qaam  Saxones  et  Hnirin^os 
in  Henrici  exercita  agnoscere  videntar,  recentiores  qaidam  nobis .  maltos 
ex  Germaniae  provinciis  duces  comitesque  et  dpastas  etiam  per  nomima 
oitant;  ex  ingenio  et  fere  inepte,  demerendae  per  nagas  illostriam  fami- 
liaram  gratiaOj  qaorum  majores,  qoos  post  victoriam  tomeamento  etiam 
(si  eredimas)  Magdeburgieo  intervenisse  volont:  undemateria  adulatorib» 
genealogiaram  poetisqae,  aacopio  apod  inteltfgentes  non  proiutaro.  Ege 
ex  plerisqae  Germaniae  populis  auxilia  affldisse^  libenter  Frodoardo  cie- 
diderim,  qni  Bajoarios  nominatim  addacit;  neque  Henricum  frastm  sape^ 
riorem  Germaniam  naper  adisse.  Sed  nonest  necesse,  in  anam  ao^e 
coiisse;  maltis  per  stationes  dispotitis,  qua  hostis  irraptarus  credebator;* 
robar  militis  nnperis  bellis  spectati  ex  Saxonibas  maxime  et  Tharingis 
regem  secnm  haboisse^  ptitandam  est. 

20.  Luitprandas  addit,  Henricum  praecepta  pugnandi  dedisse  sois. 
Gamqae-hostes  maxima  agilitate  et  sagittandi  arte  valerentj  vetait  exire- 
ordinibus  quenqaam,  et  vel  in  latos  vagari,  vel  praeire  extra  liaeam ;  sed- 
conseria  acie  clypeos  jungi;  primam  sagittaram  nubem  exdpi;  tum  subito, 
commani  motu^  tota  mole  proteri  adversos,  spatio  ad  novam  ejacalatioaem 
non  dato.  Et  ne  hostes  equilatu  agili  instracti  sese  pugnae  sabtraherent| 
viso  gravis  armaturae  milite,  quem  maxime  formidabant,  legionem  Thorii- 
goram  cam  velitibas^  queis  paucos  hastatis  *  miscuerat,  hostem  lacessere, 
et  praelio  illigare  jussit.  Glamore  ergo  sublato,  cum  barditam  barbaroram, 
kuiy  htiy  inoondita  vox,  impleret,  nostri  Deum  in  vota  vocarant,  acerrime 
concarsnm  est.  Sed  hostium  sagittae  fere  irritae  cecidere,  at  aostri 
celerrima  impressione  ram  ad  manns  dedaxere,  ut  cominus  geri  posset 
Ita  eqnis,  corporibus,  armis  denique  validiores^  obvies  hastis  gtadiisqne 
metebant:  neqne  illi  diu  tantam  vim  tulere. 

21.  Hic  Witikindus  et  Luitprandus  divoriiam  faciont:  ille  plerosqte 
Aiga  evasisse,  hic  paocos  elapsos  scribit.  Gontinnator  Reginonis,  Her- 
maanus  Gontractus,  chronognphus  Saxo  magaam  hostium  stragem  factam 
scribunt.  Witikindi  verba  nec  clara  nec  Latina  sunt,  in  fuga  peraeto 
mUiario  caesos  quosdam  aut  captos:  emendationem  «nnalista  noster  in- 
editos  soppeditat,  qoi  per  octo  mUiaria  legit.  Hoc  aliqoando  ad  novam 
Witiklndi  editionem  notari  merebitor.  Ego  ingenti  caede  prostratos  jodieo, 
Frodoardi  testimonio,  qoi  temporis  ejosdem  scriptor,  et  qaem  soo  qoaeqne 

«)  ita  €»  cvrr,  Uibn, ;  /het0t  huUlot,  guod  Kekkariiu  ntUUAL 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERIl  429 

seatim  anno  sobiiotasse  apparet^  proat  geata  erant^  neqve  adolator  in  A.  938. 
Henricnm,  triginia  sex  millia  caesa  scribit,  praeter  eos,  qnos  flnvias  Sala 
absorpsit  e(  qvi  viyi  sont  capti.  Etsi  facilecredam^  compntatos,  qni  in 
foga  et  in  altero  qooqoe  praelio  periere,  ^  cnm  tantnm  iter  remetiendom 
esset^  pancos  incolnmes  domom  reyersos.  Hangari  veteres  historicos  non 
habeaty  recentiores  pene  omnes^otam  rem  dissimnlaront  yel  certe  exte- 
nuamnt. 

22.  Ita  refiisa  praedandi  libidine,  Saxonia  ab  Hnngaris  panlam  re- 

spiravit,  Henricnsqne  non  ^is  tantnm,  sed  et  Gallis  Italisqne  Ticit,  nam 

lerror  cmdelissioii  hostis  dimiani  coepit,  cnm  antea  pleriqne  etiam  remo- 

tissimi^  nsqne  ad  Tiberin  et  Pirenaeos  Hongaromm  metn  exsternati  Irepi- 

darent    CaptiToram  ingens  vis  liberata  est,  sed  tenerioris  maxime  aetatis 

ant  alterins  sexns ;  praeda  immensa  non  recepta  tantnm,  sed  ^tiam  ex 

hostinm  phaleris  apparatnque  parta,  qui  omnia  ad  arcns  nsqae  projecerant, 

qno  expeditius  fagerent     Peo  gratiae  actae,  et  ex  mannbiis  donaria 

templis  illata,  miseris  eiiam  spoliatisqne  passim  et  praesertim  ecclesiis 

snbventnm,  qnae  damna  ab  Hnngaris  passae  erant.    Lnitprandns  refert^ 

praelinm  in  soperiere  Mersbnrgensis  palatii  coenacalo  Jassa  regis  zogra- 

phia  expressom ;  qaod  inepte  qnidam  in  topographiam  vertere.  Zographia 

est  vivornm  pictora,  abi  motos  et  gestas  hominnm  animantinmqne  spec- 

tandi  snnt;  qnod  non  aeque  flt  in  topographia,  ubi  campi  potissimamy 

sylvae  et  muri  exhibentnr.    Hanc  pictoram  sedente  in  ea  nrbe  Ditmaro 

episcopo  Jam  intercidisse  vel  in  oblivionem  venisse,  apparet,  qnia  non 

meminit^  nbi  maxime  occasio  erat.    Henricns  Mersbnrgnm  mnro  cingi 

Jassity  et  ecdesiam  ex  saxo  stroctam  dedicari  14.  Kal.  Jun.,  at  ait  Ditmaras 

lib.I,  qai  annnm  non  addit;  possit  ad  hnnc  referri.    Snb  filio  eathedralis 

facta  est     Regem  Hnngaromm  captnm  spectacnlo  ftiisse,  Werlamqne 

palatinam  tnnc  nrbem  dnctnm  ibique  capite  trnncatam,  Tidericas  Lange 

in  poemate  mdi  de  Saxonia  solus,  qaod  constet;  memoriae  prodidit.    Is 

mos  non  landatissimns  ftiit  vetemm  Romanoram;  nt  hostinm  dnces  in  tri- 

nmpho  ductos  in  carcere  necarent  Ego  ab  hoste,  cradelitate  sna  gentinm 

Jora  procalcante,  poenas  expeti;  non  improbem. 

23.  Magnam  ea  victoria  gloriam  Henrico  peperit,  liberator  Germaniae 
habitns,  et  a  popnlis  pater  patriae,  a  militibns  ex  veteri  morO;  si  Witikindo 
fides,  imperator  appellatns  est.  Visas  est  majores  saos  tantnm  gestls, 
qnantom^dignitate  vicisse.  Legati  exterarnm  gentinm  regnmqne  gratnla- 
bnndi  veniebant.  Hnngaricos  trinmphos  nemo  non  ad  se  spectare  Jadica- 
bat  AppMdix  Reginonis  aliam  Hnngaroram  mannm  praecedente  anno 
per  Allemanniam  et  Franciam  orientalem,  transmisso  prope  Wormatiam 
Rhmo,  in  Gallias  ihmpisse  et  nsqae  ad  ooeannm  penetrassO;  inde  reflexo 
itinere  per  Italiam  domum  redisse  scribit.  Sed  hoc  Frodoardos  ignorat, 
qni  tantnm  meminit,  hoc  anno  partem  Hnngaroram  Italiam  petisse,  magnos 
tamen  progressns  fecisse,  nnllo  indicio  constat 

24.  Lnitprandns  Hnngaros  Tnrcos  vocat,  in  versibns,  qnibns  orationem 
Henrici  describit,  nbi  haec  legnntar: 

Nunc  mala  Turcorum  nescia  Christi 


Digitized  by 


Google 


430  ANNALES  IMPERII 

A.t33.  Gem,  Mmka  Deo,  gamdei  tn  owmm 

Eccle$iae  pofuium  ditcere  ferrum. 
SecatQS  est  In  ea^e  moreia  Gnecoram  illias  aeri  seqaenUwmqve;  q«i 
contra,  qios  nos  Tireas  appellamas,  Persas  vocant  Et  certe  Ttrcae, 
ocoapata  prias  Perside,  Me  in  Syriam  et  Asiam  minorem  iest^Admml 
Torcas  aatem  Graeci  Yocabant  omnes  Scythas  alteriores,  qai  Sar matld 
sive  Slayonici  generis  non  erant :  Hangariqae  ex  Scythiae  profuido  ad 
Istnim  progressi,  tota  lingaa  a  Slavonicis  gentibas  dlstant  At  WitlklAdis 
et  Ditmarns  Avaram  appellationem  Rangaris  triboant,  retento  praeceden- 
tiam  habiCatoram  Pannoniae  nomine;  qai  olim  nostris  formidabiles  kabe- 
bantar,  donec  a  Garolo  M.  domiti  (tere.  Ayares  qaidem  ex  Haniiis  rete- 
ribas,  Slayonici  generis  faere.  Nam  Pannonia  non  tantam  ab  Hangaris, 
sed  etiam  ab  A?arum  posteris  habitatar,  qoibas  non  alia  hodieqne  qoam 
Slavonica  lingaa  propria  est. 

25.  Anteqnam  hinc  abeam,  dissimnlare  non  oportet,  qnosdam  Hea- 
rici  yictoiiam  in  Bransvicensi  regione  collocasse.  Conradns  Botho  Bms- 
viceisis  in  chronico  pictnrato  Hangaros  valt  consedisse  prope  Sdiona- 
gam,  oppidnm  postea  (at  addit  ipse)  in  rei  memoriam  illic  stnictani,  et 
ex  re  appellatam.  Sed  ex  Caroli  M.  gestis  constat,  Scaningam  Jam  tuc 
notam  fkisse.  Poeta  etiam,  qni  res  Gandeshemenses  carmine  Saxonico 
ante  trecentos  et  amplias  annos  complexns  est,  etsi  Schoningae  meationem 
non  faciaty  Hnngaroram  tamen  stativa  ad  Elmam  sylvam  locat,  coi  adjacent 
Helmestadiam  et  Schoninga.  Henricam  aatem  ad  Ovacnim  iamen,  id  est 
clrca  Bransvigam  vel  Welfebytom,  consedisse^  sobdit,  etnebolaebeneicio 
hostibos  inopinatom  ingroisse. 

26.  Sed  si  qoid  Jodico,  haec  com  Frodoardo,  Witiklndo,  Loitpraiido 
consistere  non  possnnt.  Frodoardos  praeliom  prope  floviam  commissom 
scribit,  qoi  illic  nallos  comparet.  Et  secondnm  Witikindom  illod  oppidom, 
in  qoo  habitabat  Wido  Thoringns,  qood  Hongari  obsedere,  erat  In  orientall 
regione,  qnam  scilicet  hodie  Saxoniam  snperiorem  vocamos.  Douqoe 
Loitprandas  diserte  scribit,  pognatnm  esse  prope  Mersborgom,  qood  ad 
Salam  Thoringiae  sltom  est.  Neqoe  illam  etsi  longinqoom  locfe,  hlc 
spemas,  nam  qoae  de  Henrici  rebos  habet,  haod  dobie  In  Ottonis  Magni 
ejos  filii  aola  faodo  accepit,  itaqoe  in  samma  reram  fidem  meretor,  etsi 
ea  non  raro  detorserlt,  qoae  minos  manifesta  aot  obvia  erant.  Denlqie 
prodentiae,  apparatibos,  fortitodinl  deniqne  regis  haod  convenit,  kostem 
in  viscera  Saxonlae  patriasqoe  terras  sine  certamine  admisisse.  Sih 
Ottone  I.  rebos  in  Germania  tnrbatis,  Hongari  ad  Bodam  osqoe  et  olf ra  in 
has  regiones  penetravere.  Eo  pertinere  possent,  qnae  de  castris  eonun 
ad  Elmom  memorantor.  Qoa  de  re  dicetor  ad  a.  D.  938.  Addam,  non  esse 
spemendam  chronographi  Saxonis  testimoniom :  Hemricms^  Inqiilt,  lAai- 
§aro8  in  Swirbia  [id  est  tn  Sonboram  finibos]  muUa  caede  prostragH, 
muitosque  ex  ilHs  comprekendit.  Etiam  Hermannos  Contractos  bine 
victoriaro  in  Soraboram  provincia  collocat.  Antor  chronici  veteris  docnn 
Bmnsvicensiamy  qaod  tomo  H.  scriptoram  nostroram  Insertom  est,  locam 
praelii  Wagerslevam  vocat,  sed  vel  victoriam  com  nopera  Slavica  coafa- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERIl  431 

disse  Tidelnr,  cmii  hostes  WAllisIeTan  cepissent,  et  deiide  magiio  praelio  A*933« 
Ticti,  poenas  lnissent;  Tel  (qnod  malim)  referenda  haec  qnoqve  ad  pro- 
ximam  Hangaromm  irrnptionem. 

27.  LudoTicum  Orbnm,  Bosonis  et  Ingelbergae  LndoTico  II.  angnsto 
Batae  filinm,  tractns  inter  Rhodannm  Alpesqne  patMtis  regem,  Italiae 
etiam  regno  anctnm  et  angnstnm  Romae  renontiatnm^  sed  nno  infortnnio 
eo  redactum,  nt  nec  patemi  regni  satis  compos  esset,  circa  haec  tempora 
Titam  finisse,  Delphinatinm  historicns  Terisimile  fecit.  Accedit,  qnod  anno 
noiidam  adnlto  Rudolfus  rex  Galliae  Yiennam  Tenit  et  nrbem  deditione 
accepit,  tradentibns,  qnitenebant;  qnae  Torba  innnnnt,  nec  LndOTicnm 
Orbnm,  nec  filium  ejus  Garolum  Gonstantinum  tuno  tennisse.  Garolns 
Constantinns  regio  nomine  abstinnit;  Yiennam  tamen  siTO  bona  Rudolfi 
gratia,  siTO  eo  extincto  recuperasse  Tidetur.  RndolAis  id  agebat,  nt  noTom 
regnnm  corpori  Galiiae,  a  qno  aTnlsnm  erat,  restitneretur. 

28.  Rttdolfns  jam  fere  ab  omnibns  pro  Francoram  occidentalinm 
rege  habebatnr,  et  qni  solus  hactenns  in  Nenstria  restiterat,  Wilhelmns 
dnx  Normannornm  nnnc  tandem  sese  ejns  fidei  potestatiqne  commisit, 
Ticissim  illi  maritima  Britanniae  minoris  antoritate  regia  affirmata  sunt» 
renoTato  patris  Jure.  Ipse  Rndolfbs  id  egit,  ut  Heribertum  ad  obsequium 
tandem  cogeret.  Itaqne  castmm  S.  Theoderici,  ad  Matemam  fiumen  sitnm, 
sex  septimanamm  obsidione.ad  deditionem  adigit.  Walo,  qui  pro  Heri- 
berto  tenebaty  temperamento  qnodam  se  cnm  castro  tradit  in  reginae 
Emmae  fidem.  Durante  obsidione,  synodus  in  castris  habita  est,  cni 
archiepiscopi  Artaldns  Remensis  et  Teudolos  Tnronensis  praefnere. 
Qnid  actnm  sit,  nnde  apparere  possit,  synodnm  tam  alieno  loco  ac  tempore 
neoessariam  fnisse,  ignorator. 

29.  Heribertns,  etsl  pressns,  tamen  interdnm  Tariante  fbrtnna  re- 
spirabat.  Filins  Odo  ex  castro  Hammensi  Suessionenses  infestabat.  Ipse 
Heribertns  ex  inopinato  castram  S.  Quintini  adortns,  non  repugnantibns 
ineoliSy  capit.  Praesidiarii  ab  Hugone  dnce  impositi,  datis  sacramentis 
(credo,  ne  Heribertnm  offenderent)  dimittnntnr.  Hugo  indignatns,  castrnm 
alia  ebsidione  redpit,  Tedninum  dericnm  nobilem  qnasi  proditorem  sns- 
pendie  necat.  Interea  Heribertus  castrnm  S.  Theodorici,  absente  WalonOy 
tradentibns  cnstodibns,  in  potestatem  redigit,  quod  anno  seqnente  demnm 
longa  obsidione  ab  Hngone  reoeptnm  est.  Ita  Tanis  sese  bellis  homines 
inqnieti  fatigabant. 

30.  Adalwardus  Verdensis  episcopns  Kalendis  NoTembris  obiit,  tit 
magnae  in  anla  antoritatis,  qui  Adaldagnm  propinqnnmi  nl  chronicon  Ver- 
doBse  scrlbit,  mox  archiepiscopnm  Hammabnrgensem  regi  commendaTorat 
Snccessit  ei  Amalungus  Bilungi  filius,  Wigmanni  et  Hermanni  mox  dnds 
frater,  qni  Tidnam  regionem  haereditario  Jure  tenebant.  Itaqne  Hersunno 
ii  fnndanda  LnnebQrgica  S.  Michaelit  abbato  auilio  ftiit. 

ANNO  CHRISTI  034« 

Albericas  fib  nomine  fratris  captl  Rtmae  etiam  res  ecclesiasUcas  resebat  —  ArnoIAis 
d«z  Bararfae  Italiam  teatat  RaUieriif  Teronae  episcopnf  ai  fiTlff e  ftccafatis  ef 


Digitized  by 


Google 


432  ANNALES   IMPERfl 

pibtf .  —  AnralAit  rejpelHtar.  —  GuMriBoram  et  SpoletlMniai  prted^  — 
Henriou  rez  id  agit,  ne  Heribertoi  pUne  opprimator.  —  Slari  Vcrmiii  TletL 
Tabulae  Herisienses.  —  Yeromandoonim  proplnqnitas  eam  regibvs  Robert«  et 
Radolfo  et  Arnolfo  Flahdro.  -*-  Balderici  Trajectensis  episcopi  cbarta. 
de  eo.  *-  Ratberii  mores  et  (Sita  ex  parte.  —  S.  Gonradas  episcopns  ( 
ensis  ez  Gaelfomm  f  ente.  —  De  Gaelfis  per  Jaditba«  angastae  fratres  propaigaiii 
in  Bargandia  Transjorana,  obi  regnom  adepti,  et  in  Germania.  —  Pabnla  Hewki 
com  aoreo  corra.  —  Etbico  indignatar,  qood  fllios  Henricos  se  Tasallann  feawet 
regis  praediis  acceptis.  Henrici  liberi.  —  De  monasteriis  Altonis  sea  AltenBitBSter 
et  Altorfensi  bodie  Wingartensi.  —  Episeopi  Argeoteratenses. 

A.934.  1-  Albericug  papun  fratrem  captain  tenens,  expeditiones  oniales 
pro  arbitrio  moderabatar  et  in  utilitatem  svam  emolomentvmqDe  Tertebat 
Itaqne  Frodoardns  in  Remensi  kistoria  dabitat,  papa,  an  Albericos  Artaldo 
palliam  miserit.  Narrat  Lnitprandus,  tonc  corniptnm  moneribns  et  Con- 
stantinopolitano  imperatori  indolgentem  elfecisse,  nt  Romano  diplomate 
Tlieophylacto  patriarchae  perpetunm  paliii  Jas  concederetar,  atque  mde 
passim  episcopos  per  Graeciam  pallio  ati.  Ego  crediderim,  Graecos  a 
patriarcha  ocddentis  palliam  non  petiisse;  dedisse  tamen  operam)  it 
tabnlas  qaasdam  Roma  nanciscerentnr,  qaibas  jos^  qaod  sibl  arTOgtbant, 
comprobaretar. 

2.  €nm  Hogo  rex  irritas  Roma  redisset,  plarlmam  diminota  ¥1^0(0 
popoloram  existimatio.  Itaqae  faere  Italid  proceres,  qai  Amnlfdm  dacem 
Bi(joariae  ad  capessendam  Itallae  regnam  stimalarent,  inter  qnos  Milo 
coroes  Veronensis  et  Ratherios  episcopas  inprimis  a  Lnitprando  memo- 
rantar.  Rex  Ratberio  monacho  promiserat  Veronensem  ecclesinm,  si 
Hildninas,  cai  commendata  faerat^  altias  ascenderet  Lamberto  ergo 
Mediolanensiom  archiepiscopo  extinctO;  Hildninns  snrrogatns  est^  Ratbe- 
riasqae  Romam  missus,  at  ei  palliom  peteret  Ratherius  simal  rem  patroni 
et  saam  carans,  obtinaerat  commendatitias  a  Johanne  XI.  papa  literas,  nt 
Yeronensi  ecclesiae  praeficeretor.  Rex  in  animo  habebat  dare  sedem 
homini  magis  sibi  addiclo.  PraeTalnit  tamen  pontificis  antoritas,  et  pro- 
missi  memoria,  et  deniqoe  spes  ex  periculoso  Ratherii  morbo  ooncepta, 
mox  Tacuom  rursus  locum  fore.  Sed  Ratherio  nnllam  magis  salntare 
pharmacum  propinari  poterat  Rex  facti  poenitens  id  agebat,  nt  adiaeret 
reditnum  partem,  et  cum  resisteret,  multis  modis  hominem  exereebat,  ot 
irritatns  ageret  aliquid,  ob  quod  pelli  posset  Itaque  sIto  cansa  siTO 
coiore  repertO;  pulsus  et  in  carcerem  conjectus  est.  Dnobas  ajuiis  et 
dimidio  tulit  persecutionem  in  sua  sede,  totidem  in  carcere  Fapieiisi 
Haec,  si  Lnitprando  fidem  habemos,  nonc  contigerint,  quod  Ratherlns  Ar- 
nnlfo  studoisse  diceretur^  sed  calculis  subdnctis,  ad  a.D.933.  ostendiais, 
carcerem  Ratherii  posteriorem  esse  debere  non  expeditlone  tantw,  sed 
etiam  morie  Amulfi. 

3.  Illnd  manifestnm  est,  Aranlfi  Bajoarii  expeditionem  in  Italiam 
oltra  hunc  annum  aut  tequentem  ad  summum  differri  non  posse,  qnia 
a.  D.  936.  coronationi  Ottonis  M.  interfoit,  a.  D.  937.  decessit  Noac  sane 
facilius  aodere  aliquid  potuit,  Hungaris  Jam  fractis.  Tenebat  ille  non 
Bi^oarios  tantum,  sed  et  Carentanos  et  Gamos,  et  qnicqnid  Tetere  Norico 
et  fere  Vindelicis  comprehendebatur.    Itaque  iter  in  Italiam  ad  Clusas 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPBRII  433 

isque  expeditvm  babebat;  et  marcbiank  Tndentinam  ingressos,  Veronam  A.  934^ 
isqae  pervemt,  nbi  a  Milone  comite  receptns  est.*  Sed  longins  progres* 
mo  «ese  Higo  rex  objecit,  et  Bi^oarii  equites  cum^  emptione  ex  castro 
langeniiigo  facta^  in  equitatnm  Hugonis  incidissent,  magna  clade  affecti 
imt.  £0  casu  calor  Amulfi  refrixit,  cum  praesertim  alii  proceres  Italiae 
n  Hagenem  non  consurgerent.  Itaque  iter  domum  relegit.  Addit  Luit- 
»raMdas,  capere  Milonem  et  secum  ducere  constituisse,  sed  bunc  maluisse 
id  Hngonis  misericordiam  confagere.  Itaqne  Amulfus  mnnitione  intra 
iTeronaiii  expugnata,  fratrem  Milonis  et  praesidiarios  secum  abdnxit.  Si 
uuitprando  credimus,  Ratberius  cum  Milone  yocarat  Araulfum  suscepe- 
'atque,  et  ideo,  recuperata  Verona,  ab  Hugone  in  vincula  ponjectus  est; 
sed  kaec  facile  stare  non  posse  ostensnm  est  ad  a.  D.  933. 

4.  Sigonii  sententia  Tbeobaldus  marcbio  Gamertum  et  Spoletinoram, 
regis  Hogonis  nepos,  nunc  decessit  Is  non  muHo  ante  Beneventanis 
coBtra  Graecos  auxilia  tnlerat,  insignique  erat  Yictoria  potitus,  quam,  si 
Luitprando  credimus,  cradelitate  foedavit.  Successorem  ei  rex  Anscba- 
riam  dedit,  alinm  nepotem  ex  sorore  Ermengarda  et  Adelberto  Eporediae 
marchione.  Sed  cnm  in  suspicionem  adductus  esset,  rex  in  eum  Sarlionem 
Bargundionem  occulte  subomayit,  qui  viduam  Theobaldi  duxerat.  Is  prO" 
▼inciales  verbis  et  donis  sibi  conciliat.  Anscbarius,  nt  erat  fortis  et  ani- 
mosas,  cum  pancis  mapae  hostinm  multitudini  se  opponens,  interficitnr, 
Sarlia  mgente  regis  gatfdio  marchia  potitur.  Sed  chronicon  monasterii 
Farfensis  in  regione  Spoletina  refert,  occiso  Anschario,  regem  indignatum 
in  Sarilonem  duxisse,  bunc  funem  collo  gerentem  se  regis  misericordiae 
obtalisse  et  veniam  impetrasse.  An  marchiam,  quam  chronici  autor  Fir- 
manam  vocat;  retinuerit,  idem  autor  in  obscure  relinquit.  Augent  haec 
snspidonem  Luitprandi,  quasi  conscius  rex  machinationis  in  Anscharium 
fuerit.  Donationem  Hugonis  regis  Aieramo  Monferratensi  factam,  in  anni 
iinem  differo. 

5.  At  Henriens  non  procul  Rheno  egit,  ut  supplicera  Heribertum 
tueretur^  quem  Rudelfas  et  Hugo  ad  incitas  redigebant.  Et  qnod  superiore 
anno  facere  ab  Hungaris  prohibitus  fuerat,  nunc  peregit.  Gum  ergo  ca- 
stelinm  S.  Theoderici  a  Rudolfo  et  Hugone  acrins  premeretur,  rex  Gisel- 
bertnm  Lothariensium  et  Eberardum  Francoram  ducbm  ad  Rudolfnm  misit, 
ita  castram  obs^sum  Rndolfo  deditnr,  Hammns  et  Perrona  Heriberlo  con- 
cednntor,  et  induciae  iiunt  usqne  ad  Kal.  Octob.  Recradescente  dein 
beHo,  Gisilbertns  Heriberfo  auxilio  venit,  et  castram  S.  Quintini  obsidere 
molitnr;  sed  legati  ab  Hngone  venientes  vim  deprecantur,  et  induciae  in 
Ma^jiffl  sequentem  prorogantnr. 

6.  Haec  consideranti,  haud  verisimile  est^  hec  anno  expeditionem 
longinqnam  in  Danos  susceptam.  Itaqne  eoram  sententiae  stare  malni, 
qui  faciont  Hungarica  victoria  anteriorom.  Facile  tamen  concesserim, 
Slavos,  qni  appendici  Reginonis  Ucrani  appellantur,  vel  anno  superiore, 
vel  praesente  victos  et  sub  tributum  missos;  credo^  qno4  Hungarico  motu 
nsi  Sazoniam  tnrbassent.  Octobri  mense  regem  in  Alstedensi  palatio  ad 
confinia  Saxonnm  Thuringorumqne  posito  egisse,  ex  privilegio  colligo,  qno 

AIHALIS  IHriRII  TOM.  II.  28 


Digitized  by 


Google 


434  ANNALBS  IHPERII 

1«  134.  rogtfM  HechtUdis  refiMO  saietinonitlibBS  fdeniBie  iM  Herhrwd 

eligendae  tbbatisMe  jus  concedit,  daU  4.  Mtu  Oeiob.  a.d.ime.  935.  (Up 
PJ4.))  tnd.  8,  anno  regni  i6.    SchateBSns  hoc  in  annam  seqneateB 
sed  indictio  annasque  regni  in  hanc  censpirant,  et  binae  notae 
tertiae  praefenintar. 

7.  Amalfas  Flander  hac  aestate  Adelas,  filita  Herib^ti  dvdua  A 
pactan,  daxit,  ex  qna  Bfldoinam  gennit.  In  diplomatibas  se  rocnC  Fte- 
driae  comitem  et  marchisiam.  Obiertt  tnno  saperiore  Adalias  ejHS  fiEiis, 
nnde  Arnalfas  in  comitttnm  Bononiensem  tc  Tenrtnensem  tbbntiMqai 
Sithiensem  sncceisit,  sed  tandemrefoltrem  tbbttem  Sithiensibvs  resCilBl, 
et  disdplintm  per  montsterit  sate  ditionis  reptrtyit.  Emmt,  «xiv  li- 
dolfi  regis,  circt  exitom  tnni  hnmtnis  excessit  Ertt  ntte  ex  Roberti 
rege  et  Bettrice  H«iberti  I.  comitis  Veromtndaoram  fiUt,  secadl  Meri- 
berti  horam  temporam  tarbonis  sorore,  qni  Tidssim  HildebrandaBi  Roberti 
regis  filiam,  Emmte  reginae  et  Hngonis  dacis  sororem  in 
habebat:  sed  moltiplicia  propinqoiUtis  yincala  amicitiam  non 
Labbeas  in  minore  chronologia  habet,  Lndoyicnm  Rndolfi  etEnumae  fillaB 
mox  matrem  secatom,  qnod  ex  chronico  Virdonensi  Hngonis  Fta' 
collegisse  Tidetnr. 

a  Baldricas  episcopns  Tnjectensis  ecclesiam  snam  n  N< 
Tastatam  reparayit  E^f  inqnit,  Baldmcut  S.  Trajedmuii 
kumiHs  jtrauul,  am  ioeum,  a  quo  efUeopaihu  nomm  hahet^  « 
reperisHm  d$$truchm  et  eceletias  S. MarUni ei  S.SahoaUm»  esmaima..,. 
poniem  irana  foesaium  urbemque  cum  poriis  ei  murumcumpropm^nmemkt 
conira  hcsHum  insuiium  consirusij  ei  ecciesims  easdm  m  profmmis  dirmtm 
aaquantulum  reparaoi,  canonicos  dispersos  ad  eeeiesias  revocmmi.... 
Actum  ei  datum  in  castro  Trajociensi  a.  inc.  D.  934.  KaL  JuL  imiiet  7. 
regnanie  d.  Henrieo  inviciissimo  rege.  Haec  charta  habetnr  npa4  Heta 
in  Ultrijectinis.  Bnchelias  editor  a  nonnnllis  in  dnbiam  reroetri  ngnotti» 
Sed  ttmen  rebns  et  temporibas  consenttnetm  trbitrttor. 

9.  Hedt  Btldricom  mtle  prteoeptorem  liberoram  Henrici  regis  litciL 
Henrid  censilinm  fnisse,  Brnnonem  Tn^ectino  episcopttni  n  NemutMis 
destracto  tpplictre,  a^as  ope  reparari  posset,  habet  Laitprtndns.  Sed 
Btldrico  episcopatnm  dedit,  Brnnonem  ei  erndiendam  misit  Id  disdaas 
ex  Rotgero,  vitte  Branonis  tntore.  Btldricns  vivax  ipsi  Brnnctti  snperfalt, 
et  vivebat  adhnc,  cnm  hajas  vita  scriberetar.  Rotgeras  viram  ex  magna- 
tam  regionis  prosapia  derivat  Habetnr  Raginerii  comitis  ilins,  ex  Bra- 
bantlna,  nt  apparet,  gente,  Giselberti  dncis  frater.  Itaqne  videtar  pirtim 
propriis  opibas,  partim  regis  liberalitate  res  Ultrajectinas  restitnisse. 
Ante  episcopatnm  maritns  fnit,  nam  in  charta  saae  ecclesiae  datt  hactenos 
inedita  filiis  Baldrico  et  Rodolfo  qnaedam  relinqnit  a.  D.  943,  anno  septimo 
regni  Ottonis,  ind.  1. 

10.  De  Ratherio  snbjicere  placet  scitn  digna  nonnnlla,  qnae  ex  ^siti 
scriptis  a  Dacherio  in  Spidlegio  editis  colligantor,  ande  statam  temporoa 
et  mores  cleri  cognoscere  dttnr.  Gum  in  episcopttn  esset,  prtelerqMH 
qnod  regi  invisns  ertt,  t  dericis  ob  inoram  dissimilitudinem  odio  habe- 


Digitized  by 


Google 


ANNALIS  IHPERII  435 

Mitar.  Cna  plorlqiie  nec  symboliim  nossaiil,  qnod  apootoliciuii  appollatinr,  A.  184. 
miec^it  illis  opisoopiis,  nt  tria  8 jmbola  odioceraity  primuii  apostolicimi, 
Eicat  in  psalteriis  correctis  inyenitnr,  Constantinopolitaniun  deindOi  qnod 
n  nnissa  canitnr  (ynlgo  Nicaennm),  et  AthaMSianiim.  Obsecoti  sont 
itGvnqne  titnlarii  et  plebani;  sed  cardinaleo,  id  ost  cathedrali  ecclesiae 
ncardinati,  praefracte  resistebant:  volobant  nallan  esse  episcopo  nisi 
ilirismatis  conficiendi  et  chrismandi  potestatem,  nec  corrigi  se  ab  eo^  aut 
leaaiciis  sacris  priyari  posse  censebant  Dictitabant,  panperrimnm  esse 
lominem,  qni  nec  ministram  vei  capellannm  habere  vellet;  fabri  esse 
iliBm,  qni  fabiicas  ant  reparationes  basilicamm  semperagitaret;  rigo- 
istam  esse  (si  nostil  temporis  vocabnlam  in  illnd  aoram  transferamns), 
[ni  mores,  lectionem,  cantnm  cleiicomm  carperet,  fUegale  conjogiam 
idvlteTivm  vocaret,  legem  contra  consnetadinmn  tenendam  diceret,  opi» 
;ervile  die  dominica  non  permitteret,  homi  vel  snper  scamno  Jacoret, 
restAn»  et  calceamentis  inornatis  nteretor;  qnoslibot  ad  mensam  a<&ibe- 
ety  regem  et  magnates  non  adiret,  nec  qnicqnam  ab  iilis  poteret;  mnnera 
)tiam  respneret;  nollet,  nt  qnisqnam  pedem  ^as  oscnlarotnr,  in  libris 
4>tit8  essel,  fireqnentiam  odisset,  Indos  aversaretnr,  owviciatores  non 
Mrmreif  Jejonaret  asqne  ad  nonam  sen  meridiem  nd  agondnm  etiam  pro 
iltis  poenitentiam;  qnao  improperia  totidem  etogia  eranl  i^imissns  ex 
^arcore  post  binos  cnm  dimidio  annos,  Asoni  Comono  episoopo  servan- 
1«  datns  est.  Indo  transiit  in  provinciam  Gallkio^  nt  Roitagnam  filinm 
nstgnis  viri  emdiret  Is  videtnr  esse,  ^  pestea  foil  arduepiscopas 
Krelatensis.  Tandem  ad  Lanbienses  snos  rediit,  donec  snb  Ottone  M* 
lOTam  scenam  instmxit. 

i  1 .  Conradns  «sc  antiqna  Welfomm  gento  *,  Nolingo  opiscepo  deftmcto» 
:0m8tantiensibas  praeficitnr.  Hermannas  Contractas  rem  gestam  ad  honc 
mnnm  ref^.  Idem  in  vita  ejns  a  nobis  edita  (nan  inter  sanctos  habetnr) 
liserte  enanciatnr.  Vetos  Welficae  historiae  scriptor  filinm  fadt  Henrici 
nc  Welfis  et  Beatae  de  Hohenwart.  Uenrlcnm  aatem  natam  scribil 
Sthicono,  Jadithao  angnstao  fratre.  Ego  malim  patrem  Conradi  non  ex 
lagnstao  firatre,  sed  fratrls  filio  natnm.  OpimapraediainConstantiMSom 
>ccle^am  contnlit^  allodii  scilicet  sai;  id  tanc  Jnris  morisqno  erat  Qnae-' 

^  /»  wtMtfim  a4f§ctum  «ff  tiewma  fer§  i4tmy  qued  ntpru  t  /,  p.  B28,  iatmm  etf  .* 


jQdHll  w  IiaaoTiait  Plat 
Garolu  GalT«s       L«ao?icas  tfeniuuiic. 
Uidolfu  rex  TrtnfJiir.       Henrieat  LadoTieaf  BtSbuB         GarolomaDaas 

_j^       ,^JL^       .^J^       .^J^ 

RadolflM  rex        Gonradaa  epif copat      Garolas  Simplex      AraalAif  tnperator 

LadOTicat  rez 


28» 


Digitized  by 


Google 


436  ANNALES  IHPERII 

I.  m.  dan  iA  Rhaetia  CnrieBSi  tMa  erant,  alia  in  Alsatia,  et  nimftBatiir  Gatnii 
i^a.  Ita  decreseentibas  aobttiniii  familianim  opibos,  ecdeeiae  ditabaatv; 
sed  Gaelfos  mijora  manebant. 

12.  Invltat  hic  iocas,  vt  aliqaid  dicamns  de  propagatione  Tetoii 
GoeKonmi  gentis  in  Germnia.  Soror  Juditba  aagnsta,  Welfi  illisloi 
Gomitis  filia,  pleres<iiie  fratres  in  Galliam  attraxerat.  £x  iis  Gonrate 
dox,  pater  Gonradi  comitis  ve!  dacis,  ayos  fl&it  patemas  Radolfi  piiK 
Borgandiae  Transjaranae  regis.  Fratrem  in  Germania  restitem  Etkicew 
appellat  monachns  Wiagartensis.  £x  hoc  natns  alias  Etbico  (Beqtte  cum 
per  temporam  rationem  idem  faoile  jadiGari  potest)  filiam  habnerit  Bm- 
licnm,  qai  oom  ad  militares  annes  perv^isset,  sese  ad  imperaterem  (rd 
Germaniae  regem)  contalit,  eiqae  tam  gratas  fait,  at  insigBem  terr»H 
tractam  feadali  beneficio  impetraret,  qao  qoataor  millia  mansiiBB 
nehantur.    Arentinas  ad  Lyoam  et  An^ronem  omnes  collocat. 

13.  Fabala  omator  monas,  stipalatom  Joyenem  a  lege,  ot 
nna  die  aoreo  corm  obire  posset,  haberet  Rex  annoit,  qood  facile  jidi- 
earet,  aaream,  qooyeheretar,  Corram  non  inventaram.  Ille  ex  anro  ?^ 
colom  exigaom  parari  Jobet,  qood  sino  circomferens,  corrom  itioeri  aptam 
conscendit,  et  non  exigoBm  territoriom  sibi  riadicat,  testes  a^bet.  lii^ 
rex,  et  Jocom  in  rem  seriam  Torti  passas  est  Sont  qoi  honc  LodoriCBB 
GermanicomTel  hojos  filiom  fadant,  et  sont  qoi  ad  filiom  Annlfi  desco- 
dant  AyentiBBa  arbitrator,  LndoTicom  Germanici  filiom  Henrici  W^ 
sororem  Lntgardem  in  matrimonio  haboisse  et  in  sororiomliberalem  foisst 
Sed  eam  Lodolfi  Saxonom  docis  filiam  foisse  constat. 

i4.  Utconqoe  se  res  habeat,  i^ant  Henrici  patrem,  seTeritatiff  priscat 
retinentem,  qoando  antiqois  nobilitas  et  libertas  omnis  exors  ceBsas  it 
ministeniaeqoabantar;  monosdatom  yelot  pretiom  senitotis  aspefnatia, 
filiom  amplios  in  conspectom  non  admisisse,  tanqoam  a  mi^jonim  gleni 
degenerasset:  sed  posteri  a  priorom  rigore  ob  otilitatem  remisere,  et  ia- 
clyti  doces  cecotis  lemporibos  non  dedignati  sont  episcopis  et  abbatibif 
SBpponere  manos,  ot  loqoitar  alio  looo  scriptor  Wingartensis.  H»nc0 
Beatam  TOi,  ATontini  relata,  Hattam  de  Hohenwart  doxit.  Hobenwartios 
etiam  Diessam  et  ABdechsiom  tennisse,  addit  idem.  £x  hoc  matriflMBio 
orti  sont  diTos  Gonrados,  Ethico,  et  familiae  propagator  Rodolfos,  et  Cqaea 
aotor  Titae  S.  Gonradi  addit,  monacho  historfco  ignoratam)  Welfo.  Ri- 
dollos  Idam,  Gonradi  Tel  Gononis  ab  Oeningen  filiam,  doxit  Eam  Wii' 
gartensis  monachos  facit  neptem  Ottonis  Magni  ex  Loitgarde,  laaqBUi 
Gonrados  ab  Oeningen  esset  celabeiTimas  Ottonis  M.  gener,  sed  lempore 
non  faTent.  Rodolftam  credibile  est  ante  Gonradom  Jam  maritu  hdsse. 
Neqoe  qoisqoam  Ottoni  Magno  nepotes  aot  neptes  ex  filia  tribait^  qoiles 
a  monacho  nominantor  liberi  Ganonis.  Hos  recenset,  £ggebertom,  qv 
marchiam  Stadensem  acceperit  Danis  oppositam,  ona  com  fratribiis  Lul* 
baldo,  LoiCoIdo,  Gonone;  et  qoatoor  filias,  Rodolfo  Goelfo  noptani,  abiB 
Rinfeldensi  dynastae,  parentem  Zeringioram,  tertiam  regis  Rassonun  oso- 
rem,  qoartam  comitis  de  Dichao,  forte  Dachao;  sed  haec  tameii  tekxn 
placeti  qoia  aliqoid  TOri  inerit,  etsi  ad  Ottonis  M.  generom  non  pertiaeiit- 


Digitized  by 


Google 


ANI4ALES    IMPERIf  437 

15.  EtUco  Henrid  pater  coenobftiiii  in  noBtanis  stoerat,  in  ptgo  i.984 
.abergaTio,  daodenis  monaehis  habitacnlmn.    Henricns  in  locnm  com- 
lodiorem  dednxit,  qii  dicebatnr  Altonis  monasterinm,  qood  ibi  qniesceret 

.  Alto  confessor.  Idem  in  Altorfio  abbatiam  yirginam  extraxit,  abi  com 
9i^age  hamatos  est.  Haic  saccessere  Welfones,  filtas  et  filii  filias,  qao- 
iBi  posterior  cam  Gonrado  Salico  collisos  est,  qai  et  monachos  Altorfiam^ 
oniales  ad  S.  Altonem  tradaxit,  permatatione  locornm  facta.  Altorfense 
Lonachoram  Benedictinonun  coenobiam  etlam  Yineanun  sea  Wingartense 

Kellatnr,  et  nanc  qaoqae  floret,  Welfonnmqae  principnm  memoriam  ut- 
qae  senrayit  stadio  scriptoris,  qai  secaloXH.  exeonte  ilhc  vixit  ^s 
bellam  de  Gaelfis  principibns  et  chronicon  monasdDrii  ex  mannscriptis 
odicibas  recensita  tomo  I.  «criptortim  nostrornm  inseraimas. 

16.  Obiit  Richjirrinas  Argentoratentis  episcopas  3.  KaL  Sept.  depositos, 
e  qao  Erkanbaldas  saccessor.  scripsit  (Yid.  a.  D.  965.)  defonctam  16. 
piscopatas  anno,  nobilitate  praecellentem,  virtntibas  et  literis  ilhistrem, 
atione  Lothariensem.  Unde  (qnemadmodam  Jam  a.  D.  914.  notatam  est) 
erisimile  est,  Ricwino  potenti  comiti  cognatnm*  ftdsse,  ci^as  filiaiii  Otto- 
em  postea  Otto  Magnas  Lothariensi  regno  dads  honore  concesso  prae* 
9ciU    Saccessit  Rathardas^  de  ciUos  obita  ad  a.  D.  950. 


ANNO  GHRI3TI  OSft. 

enrieii0  Romam  cogitati  0ed  morbo  hnpeditiir.  -^  Radolflif  Traiitjiiraimf  regno 
Italiaa  remiBtiat,  Hugo  ei  TldlMim  qiiaedam  in  Bargmidia  oedit.  Viide  aditae  ad 
refaam  Arelateaee  Tranfljaraot  coiOan^ndam.  —  GoUoqaiom  Henrici  et  daoram 
Badolforom  regam.  Frodoardi  modoa  acribeadL  —  Henrjcaa  Heribertam  per 
Lotbaringot  Jarat.  Hnngari  in  Bnrgandia  et  Ilalia.  —  Henricnt  non  Ratisbonae, 
eed  Bnftbargi.  —  Vnnonis  HambnrgenBls  praesnHs  exptfditio  apostolica  in  Sneciam. 
—  Qaifl  tano  ftatai  Saeciae.  -»  Frivilefiam  Heristenfli  paellaram  monaiterio  datam. 
^  Bpiflcopi  Padebomeaflea.  —  Kordoiaani  ad  Ligerim  Ticti.  Britones  fle  in  Uber- 
tatem  ?indicant.  —  Aleramafl  comefl  rel  marcbio  MoatiflrerratL  —  Bonatio  ei 
Dacta  ab  Hngone  rege, 

1.  De  rebas  Romanis  regnoqne  Italico  nihil  magnopere  in  fastis  A.  933« 
ccarrit;  nisi  bnc  referas,  qaod  Henricas  rex,  domitis  aat  repressis  bar- 
aris  drca  Germaniam  gentibas,  Lotiiariensi  regno  recaperato,  Amolfl 
xemplo  animom  ad  Romanam  imperiam  rarsas  Francoram  orientaliom 
sgno  cofi]angendam  adjedsse  scribitar  Witiiiindo',  sed  infirmitate  correp- 
18  iter  emisisse.  Atqae  hac  pertinet;  quod  boc  anno  appendix  Reginonis 
abet,  paralysi  tactaoL  Caeteram,  qai  Romae  incubabat  Albericas,  patricii 
ignitate,  erat  instur  interregiS;  et  potestate  improbe  ntebatar  ad  ecclesiam 
omanam  opprimendam.  Italiae  reges  Mcerti  et  Inbrioi  pene  precario 
sgnabant,  et  rebelliom  Beireagarii  Widonisqae  saecesf  ores  magis  factio* 
ibas  qaam  certo  Jure  nitebantar.  Neque  Rranci  italis>}ds  ]egea<fi  regis 
oncedebant,  ^nod  tamen  ipsi  in  G^rmania  GaDiaqae  exeroebant.  Et 
Idebatar  primaxio  Francoram  regi  Italia  com  Roma  deberi,  talem  aatem 
enricam  omnee  agnoicebant.  Neqne  ant  pontifax  a  fratre  male  babitiS) 
at  alii  luliae  proeerea  foniefli  delMasenti  tanta  sniientiae  fortitudinis- 


Digitized  by 


Google 


438  ANNALfiS   IHPERIi 

A.tS5. 4«^  dMiqve  et  petoittae  ftmt  ent.  Hige  ai  petetdw  Re 

piofeetvo  fadle  teoes  regii  samaissnm  erat,  nt  Beffeagains  ptiv 
Amlpko.  Ita  qvieti  sute  et  ilio  sieeeseori  optime  eoasvliiseeft»  wU 
mkbMB  et  mox  etiem  mors  praeclari  piiiicipis  ■ostri  iaterceseiL 

2.  Scriliit  Loitpnndas,  Italos  Hugoii  adrersos  RvdolAn 
TraBSJimiiui  rarocare  yolaisse.  Id  HngoBem  praeseotieBtem, 
legatis  com  eo  .foedus  fedsse,  Radolfam  Jaro  regii  Itaiici  mc 
dato  doeessisse,  Hagoiem  Yidssim,  qaieqoid  in  Gallia  Imbaeraty  ib  i 
traistnlisse.  Sed  Laitpra&das  loa  est  bonas  foederam  interpres.  Bn- 
fonem  constat  marcUam  ProTineiae  Arelatensi  coaiifatai  a4)anclam  % 
inem  ritae  retinaisle.  Idem  qaanqaam  dominns  Yiennae  nom  essely  ■ 
ea  tamen  regione  potens  fait  Uistoricas  Delphiau  nout  a.  D«  945,  om 
Papiae  essety  nnacam  filio  ecclesiae  S.  Maaritii  VlennoBsi  insignia  pnedii 
donasse.  Ita  crediderim,  id  inter  eos  actam,  LadoTico  Orbo  Jam  eztteto, 
Bt  Hogo  rexltaliae,  Radoll^  ProTindae  esset,  et  Bosoois  regmom  Tms- 
Jorano  adderet.  Ita  nikilo  minus  saos  qdsque  comttatas,  saa  praeda 
tenebat;  quanqaam  ea  res  In  Gonrado  demnm  Radolfi  fiMo  exitnm  habaent. 
ita  Gaelfigenae  regnom  Arelatense  condideront 

3.  Credibile  est,  ejos  rei  gratia  Radolfam  Transjaranom  ad  eoBe- 
qniam  inter  Henricam  Radolfomqae  alteram  accessisse.  Radolfas  G^m 
TOx  Yiriliacam  GosfHdi  clientis  sai  castram  in  Aqoitania  sitnm  obsedent, 
et  occopatom  domino  reddidmt  Eo  facto,  Gosfridom  ad  HenricoM  nddir 
nt  exploraret  ejos  animam,  atnim  ad  coUoqaiam  venire  posset :  nam  kac- 
tenns,  credo,  nec  Henricns  Rodolfdm  Galliae,  nec  Rndolfns  HennGiB 
Lothsfiensiam  regem  fhtebatar.  Radolf^  delBde  Laodannm,  eC  poslresw 
ad  Saessionense  placitam  venit,  qao  Ticissim  legati  ab  Henrico  accessere. 
Ita  complanatis  diflGcaltatibas,  Radolfus  ad  Henricum  properat ;  qaema4- 
modum  scribit  Frodoardus^  qui  tamen  prae  studio  breTitatis  lodnn  coi- 
gressus  bob  adjedt.  Nam  apparet,  iBdioiIam  rerum  gestarum  sibi  qnotaa- 
Bis  memoriae  subleTamento  notasse,  unde  per  otium  bistoriam  plenioreB 
conficeret  Sed  ea  intra  consilinm  stetit,  nobis  indiculus  ipse  aeri  fUius 
tbesaurum  praebet,  sine  qoo  aegre  tempora  in  ordinem  redegissamos. 
Witikindas  enim,  Luitprandus  et  Ditmfflrns  temporum  notationem  passiB 
omittunt,  appendix  Reginonis  circa  baec  tempora  negligenter  scripta  es^ 
passimqne  laborat  Colloqaio  etiam  tertius  rex  RudoUus  Gaelfigeea  ao- 
cessity  pactaque  inter  eos  amioitia,  etiam  Hugo  et  Heribertus  pncaBter. 
Roso  Rndolfi  Gallid  firater  sese  Henrico  summittit,  et  maximam  bensfido- 
rum  partem  recipit,  quae  in  Lotbariensi  regno  tenaerat 

4.  Sed  Hugo  et  Heribertus  non  diu  pacem  inter  se  colaere.  Gtf 
Hugo  castrum  S.  Quintini  restttuere  noUet,  Heriberto  auxiliuB  flBmi 
Lotkarimises  cnm  quibusdam  ex  Saxonia  comitibnSy  eastrum  obsesim 
capinnt  sabTertuntque.  Aderat  expeditioni  et  Roso  frater  regts,  quii 
obsidione  decessit,  nec  liberomm  ejns  mentio  fit  AKns  f^  Roso  cobsi» 
cui  hoc  anno  rex  DiTionense  castiam  male  occupatam  exlorsit  LnndaisB 
mox  aggressaros  Rodoifi  regis  mandfite  abBtennere,  qiri  castmm  md 
Jus  regium  portinere  dietitabBt    RnMftas  ipee  toto  BatBm»o  grari  msr^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  439 

teproBMS  Jacet,  sed  atter  Radolfas-  in  Transjartiiam  regBom  reTorsos,  J^,  fi^ 
Ingaros  noya  im^tione  grayes  eitagat  Illi  ia  Italiam  transcendoiit. 
itqoe  Jmc  pertinere.arbitror,  qood  coitiioator  Regioonis  torbatis,  ot 
lolet,  lemporibas  habet,  Hoogaros  io  Galliam  irropisse  et  per  Italiam 
lonam  redisse.  Credibile  est,  eipeditas,  sed  non  magnas  barbarorom 
•nnas  eqois  ad  nandom  exercitatis  iomina  fadle  transmisisse  nontiosqoe 
mi  adYentos  praevenisse  et  obvia  qoaeqne  Telot  torbine  corripoisse. 

5.  Henricom  regem  comitia  circa  haec  tempora  Ratisbonae  egisse, 
radont  Bobemi  scriptores,  ad  quae  aocesserit  Wenceslaos  dox,  et  a  rege 
;it  bonorifice  habitos.  Sed  ea  res  ad  Ottonem  Magiom  pertinet,  qoem- 
idmodom  dicemos  ad  a.  D.  938.  Henricom  post  pacem  com  Amolfo  in 
Sojeariam  rediisse,  non  invenio.  Hac  cevtfraesiajle  circa  inferiores  Rhenii 
imctos  egisse,  ex  diplomate  apparet,  Doisborgi  ad  Roram  datooi,  qoo 
imiat  rex  commotationem,  facton  inter  Unnonem  archiepiscopom  Ham- 
boTfensem  et  Willariom  nobilem  yiromy  qoicom  mann  Rasmadaecoqjogis 
mae  et  Theedolfi  filii  in  manos  Unnonis  et  adrocati  ejos  UUHdi  tradiderat 
proprietatem  soam,  qoam  in  locis  Holtgiboole,  Holtheim  et  qoi  alii  nomi^ 
BaBtor  habebat.  Daia  9.  Kal.  Jun,  o.  d.  inc,  935^  ind,  d,  oimo  auiem  Hmnrici 
rt^it  i7.  Actum  Bitubwr^.  £x  hoc  aotem  loco  inteliigitory  Unnonem 
post  haec  demom  acta  apostolatom  apod  Danos  Soecosqoe  obiisse;  nan^ 
ex  eo  reversos  non  est.  Et  crediderim,  Jam  nonc  ad  regem  renisse, 
ejasqae  aotoritate  et.  opibos  adjotom  iter  pericolosom  et  longinqoom 
Luiitte. 

tt.  Pfovinda  Uonenis  in  oltimom  osqoe  septentrionem  extendebator, 
yeatiiicam  Romanorom  privilegiis,  qoae  tonc  pene  vim  legis  habebant; 
mieqae  ahsordom  erat,  esse.  qoi  totios  ecclesiae,  certeLatinaeyres  corarei 
3tiqfit  Unno,  Dania  per  Henrici  victoriam  aperta,  provindam  soam  invi- 
sete  statoit,  eedesiasqoe  temporis  lapso  et  paganorom  odiis  dissipatas 
recoUigere ;  eamqoe  in  rem  canoaicos  aUqoot  Bremenses,  forti  animo 
ad  omnes  casos  ffortonae  paratos,  secom  doxit  Magister  AdamoSyCi^osiir 
Us  aotoritatt  plorimaniy  ot  par  Mt,  triboo,  refert^  obdoratom  Goormonis 
grandaevi  animom  flectere  frostra  tentassO;  Haroldom  tamen  ejos  filiom 
Christo  iocratom,  id  effecisse,  ot  salotaria  dogmata  dooere  et  redpere 
Kceret;  tametsi  ipse  Hwoldos  nondom  se  lostralibos  ondis  tingendom 
praeboisset.  Inde  Unnonem  Ansgarii  Rembertiqoe  vestigia  secotom;  ad 
Bircam  Gotherem  oppidom  in  medio  Soeonlae  positom  nevigasse,  qoo 
inde  n  70  aniris  nnllos  christianitatis  doctor  penetrarat  Locos  erat 
Nordmannerom,  Slaverom,  Sambiorom  commerdis  freqoens.  Sambiae 
nemen  hodieqoe  pars  Prossiae  retinet;  vox  est,  ot  ZemUa,  qoae  nihil 
aliiid  indicat  in  lingoa  Sarmatica  qoam  regionm,  oti  non  raro  popoli  iis 
nomlnihas  appellantnr,  qoae  nihil  aliod  qoam  homines  ant  popohim  signi- 
ficant. 

7.  Adamos  aSoenoneDanorom  rege  secnlo  seqoente  didioit,  Unnone 
adrentante,  Snedonibis  impeiiMse  Bingonem  com  filiis  firico  et  fimonde ; 
antea  vero  com  dios  praefoisse,  tom  Amondom  (sed  polsom),  Olaom  et 
Biomonem;  qooram  prioms  etiam  in  vita  S.  Ansgarii  memoitntor.    Unno 


Digitized  by 


Google 


UO  ANNALES   IHPEBII 

k»  I85.  ^so  cmn  ad  Bircam  SQeddnnm  enporinii  yenisset,  morbo  cmei^ 
sarcinam  corporis  deposnit.  A.  D.  936,  indict.  9,  medio  mense  Septanfcdf 
tmncns  Bircae  tnmnlatns,  capnt  Bremam  relatnm  est,  etin  ecdesin  S.M 
coram  altari  tCTrae  mandatnm ;  qnae  si  vera.est  tempomm  notatio,  Beceei 
est,  Unnonem  mnnns  apostolicnm  fix  nlti^a  annnm  extendisse. 

8.  Alind  Henrici  diploma  panlo  anterius,  ciyns  locns  aaBotatns  wn 
est,  in  Westfalia  datnm  snspicor,  qno  ob  intercessionem  Mnchtildis  cm- 
jngis  et  Unwani  Padebomensis  episCopi,  sororibns  monasterii  Herisiei^ 
libertatem  eligendae  abbatissae,  immnnitatem  a  secnlaribns  jadiciis  etisd 
Jnra  transdita  *  confirmat,  idqne  aimnli  sni  impressione  adstgBari  ji^ 
Dat.  5.  Id.  Maji  a.  d.  inc.  935,  md.  8^  a^Henrici  regia  16.  Legendam  pnte  /7. 

9.  Henricns  cnm  binis  Rndolfis  regibus  trans  Rhennm  congresse, 
inde  domnm  reyertens,  paralysi  mox  tactns  fertnr.  Unwani  episcopi  Pi- 
deboraensis  mortem  in  linnc  annnm  refert  Schatenins^  tnm  qaia  nnlbn 
amplias  ejns  mentionem  invenit,  tnm  qnia  nnmeras  annornm  sed^,  qnait** 
antor  yitae  Meinwerci  et  Gobelinns,  ambo  ex  dioecesi  scriptores^  kih 
sententiae  favent.    Snccessit  Dndo,  qn|  qnis  aut  nnde,  ignorator. 

10.  Hac  aestate  etiam  Normanni,  qni  hactenus  ad  Ligerim  stabila- 
bantur,  cum  circa  Turones  et  mox  in  Bitnricensi  tractn  omnia  rastasseit 
ab  Ebbone  qnodam  principe  yicti  scribnntut.  Is  provido  consilio  pontito 
dejectis  arboribusque  caesis  yias  hostibns  impeditas  reddidit.  Ikaak 
anxiliis  a  rege  acceptis,  munimento  clausos  totis  viribus  oppngunL 
Gapta  sunt  tandem  castra,  hostes  interaecione  caesi,  Ebbo  tamen  a 
ynlnere  decessit.  £a  victoria  effecisse  videtnr,  ut  Britones  etinm  re^ 
rarent.  Memoravimus,  non  ita  pridem  Normannos  ingenti  victoiin  potitos 
omnem  Britanniam  minorem  sibi  snbjecisse.  Geciderant  ferociores,  ot 
dedignati  servitutem  in  Angliam  confugerant  Nnnc  a.  D.  936.  Adelstaii 
auxilio  (audita,  nt  arbitror,  hostium  clade)  ad  snos  rediere  Alano  dnce, 
qnem  quidam  Dolensium  et  Nannetensium  dncem  facinnt  NormaBii 
itemm  victi,  tandem  Britannia  Ligeriqne  cessere.  Porro  satis  iBteUigitor, 
hoc  ad  RoIIonis  filinm  Neustriaeqne  Normannos  non  pertinere;  et  ex  eo 
fectum  tidetur,  nt  nec  hi  amplins  a  Britonibns  colerentnr,  qni  sese  ab 
aliis  in  libertatem  vindicassent 

11.  Dabimns  hic  donationem,  qnam  Hngo  rex  Italiae  Alemno  coafti 
fecit,  qnia  is  habetur  antor  Monferratensinm  marchionum  qui  et  SalnzianB 
et  Glavesani  Ponzaniqne.  Gomes  hoc  loco  dicitur,  ab  Ottone  Ma^  ia 
praecepto  a.  D.  967.  dato  marchio  appellatur,  si  modo  idem  est  Yilgo 
Saxonicum  fadunt,  et  cum  Ottone  in  Italiam  venisse  arbitrantnr;  sat  et 
qni  ejns  genemm  esse  volunt.  Sed  in  Italia  ditiottem  snnm  Jam  ute 
adventum  Ottonis  tenuisse,  vel  hinc  intelligi  potest  Hanc  chartin 
Samueli  Guichenonio  debemns,  qni  in  bibliotheca  Sebnsiana  produiit) 
aunotatque  ex  historia  Monferratensi  Benevennti  a  S.  Gregorio,  qnan 
manuscriptam  vidit,  enndem  abbatiam  de  Grassano  in  dioecesi  Casaleisi 
fnndasse,  ibique  se  Gnilidmi  comitis  filinm  appellare.  Addo,  Monfleni' 
tensesIegeSalicansos,quaeoniniaSaxonicamorigineme?ertnnt  Uxaw 


Digitized  by 


Google 


AMNALElS   IHP£RII  441 

ei  Crerbergaii  Berengarii  Italiae  regis  filiam  tribnit  Gniflkeiieiiios;  de  se-  &.I39; 
Gniido  Berengario  accepit  Blondellas,  qaod  yereor,  nt  stare  possit.  Si 
idem  est,  4^1  Jam  nonc  flomit,  ipso,  ut  apparet,  senior  Bereiigario  II.  Sed 
posset  hic  comes  diversos  a  marchione,  et  qaod  proximam  est,  patnins 
fnisse ;  sed  posset  etiam  comitis  nxor  Berengarii  L  Jilia  foisse :  itaqne 
amplias  inqairendom  censeo.  Nonc  tabolas  donationis  sobjiciemas;  in 
qnibas  a.  D.  938.  corrapte  legitar :  secondom  indictionem  erit  hi^as  ainL 
Tanar  est  flovias,  qoem  alias  Tanagram  scribont.  Bormica  amnis  hodie 
Bormia  est  Aldii  non  erant  servilis  conditionis,  sed  tamen  ministeria 
debebant,  nt  ex  lege  Longobardorom  intelligi  potest. 

12.    In  nomine  Domini  (Dei)  aetemi  Hugo  et  Lothariue  divina  fa- 

vente  clementia  reges.    Si  petitionibus  fidetium  nostrorum  Ubenter  annui" 

mus,  ardentiores  eos  fore  in  nostri  obsequio,  nequaquam  ambigimus, 

Ovodrca  omnium  fideUum  sanctae  Dei  ecctesiae  nostrorumque  prae- 

senHum  sciUcet  et  futurorum  devotio  noverit,  Ambrqsium  episcopupi  ei 

ffeldricum  conUtem,  dilectos  fideles  nostros,  suppliciter  serenitatis  nostrae 

postutasse  ctementiam,  quatenus  fideU  nostro  Aledramo  comiti  quandam 

cortem,  quae  Forum  nuncupatur,  sitam  supra  fiuvium  Tanar  in  comiUatu 

Jquensi,  Jure  proprietario  per  hoc  nostrae  inscHptionis  praeceptum  usque 

inperpetuum  concedere  dignaremur;  cujuspetitioniinftexi,  eandem  cortem 

cum  omnibus  rebus  a  fluoio  Tanari  usque  ad  fiumen  Burmicae^  nec  non  a 

ioco,  qui  vocatur  Barcilef  uaque  Carpanum  perjuratum,  ac  cum  omniims, 

quae  did  vel  nominari  possunt,  per  hoc  nostrum  praeceptum  in  integrum 

concedimus  et  elargimur ;  ac  de  nostro  Jure  ac  dominio  in  ejus  Jus  et 

donrinium  omnino  transfundimus,  et  delegamus  una  cum  castris  et  capelUs, 

casiSf  terriSj  vineis,  campis,  pratis,  pascuiSy  sylvis,  cultis  et  incuUiSp  divisis 

et  indimsis,  masaridis,saticetis,  sationibus,  ripis,  rapinis,  molendinis,  pisca- 

tionibus,portubus,  aquis,  aquarum  reducUbus,  venaUonibus,  reddilfitionibus, 

dislrictionibuSf  cum  servis  etiam  et  andUis,  aidionibus  et  atdianibus,  omni^ 

bueque  relms  ad  praedictam  cortem  a  Jam  dido  fiumine  in  fiumen  atque 

a  jam  nominato  BardU  usque  ad  Carpanum  praedictunKpertfnentitusvd 

aspidentUms  in  integrum,  ut  habeat,  teneat  fimUterquepossideat  ipse  suique 

haeredes,  habeantque  potestatem  tenendi,  vendendi,  donandi,  commutandi, 

atienandi,  pro  anima  Judicandi  vel  quicquid  eorum  decreverit  animus 

fadendi,  ommum  hondnum  contradictione  remota.    Insuper  concedimus 

ddm  fideH  nostro  Atedramo  suisque  haeredibus,  ut  de  vilta,  quae  vocatur 

Roncho,  d  de  omnibus  arimannis  in  ea  morantibus  omnem  disUnctionem 

omnemque  puhUcam  ftmdionem  et  querimoniam,  quam  antea  pubUcus 

nosterque  missus  faeere  consueverat,  aut  ante  nostrorum  qualemcunque 

missum;  Ua  ante  praefati  Atedramo  nostri  fideUs  praesentiam  custo^ 

diant  d  observent.    Si  quis  igitur  hoc  nostrae  concessionis  praecepfum 

infringere  vel  dotare  conaverit,  sdat  se  compositurum  auri  opUmi  libras 

200,  medietatem  praefato  Aledr^mo  eomiU,    Quod  ut  verius  credatur, 

diUgentiusque  ab  ommbus  observetur,  mambuspropriis  roborantes,  annuh 

nostro  subter  Jusdmus  insignire.    Signa  seremssimorum  Ihtgonis  d  Lo- 

tharu  regum;  Giseprandus  ca$teeUarius  ad  ncem  Bosonis  episcopi  archi- 


Digitized  by 


Google 


M2  ANNALESIMPERII 

A.  nS.  cmceUtiHi  recofmwi  ei  tubeeripii.  JktU  8. 14.  FebruarU  MtM  dimMtn 
imamaHanis  938,  repd  vero  dondmi  Buj^imis  passimi  regis  9,  Lotkm 
atUem  fiUi  ejua  4,  indicl.  8.  Aehm  Papiae  inCn.  f.  A.  [hdiciM  8.(( 
asAiis  regAi  HogoBis  9.  tmHai  ioc  936.  dacribiBt] 


ANNO  GHRISTI  030. 

P«f«6  et  triiB  regam  nortei  tetra  bre?e.t«Bpiif.  —  Johuuiet  XL  obtt.  U$VL 
tiecedjt  —  Abbas  Faldeniis  Roaa  pririlegiam  affert.  —  Qontiiraatio  kelU  iittf 
Hafoaem  et  Albericam.  —  Odo  GlaniaeeBfifl  pacem  inter  aos  tractat.  —  Alb«icif 
Hafonifl  filiam  dncit  Pax  taBoa  bavd  Ada.  —  HifO  fratroB  BofoaeB  apt. 
Taaeiao  filioB  Habertam  praeficit.  —  Hearicafl  apad  BotfeMaB  aeger.  Vbi  u 
locttfl.  —  Proceram  conTontafl.  Ubi  Otto  priaMf enitafl  flacceflflor  des igutv.  - 
Hearico,  qoi  patre  Jam  rege  natofl  erat,  mater  maf ifl  faTebat  —  Rex  Qiedlii> 
bttrgenflifl  confregationifl  inetitatioBem  nrfeC  —  Canonicae  qaaedaa  Dalfo  m  rtb 
obfltriafeatofl.  —  Hearici  boaofieeatU  ia  oeclefliafl.  —  BifofHdi  iaterSaiNM 
priBarii  faBdatio  CroaiBfeBflifl»  ob  orl>itateB  ex^caaa  fltafBlari.  —  Heoriiaf  iMt 
Mimilebae.  Adaldafi  &Tor  ob  dictam  primam  pro  aaima  ejas  misiaBL  •  h 
VBnonl  Hambargenfli  archiepiscopo  snccedit,  et  BreDuim  Uberat.  —  MecUMif 
cara  eirca  deftinctaB  BaritoBL  —  Gajas  elogiaBL  —  Otto  praoTalet  ad  $Ktek 
flioaoB.  —  Diofl  coBflecratioai  dioitar  ad  Aqaafl  flraai.  —  Id  CictnB  aoa  aH 
Jaliaoi.  —  Beceptio  botI  rofis.  —  Goasecratio  per  MofaatiaaB.  —  Actas  dcicfir 
tio.  ^  Proceram  miaisteria.  —  Rez  botos  dat  priTilefioB  Gorbejae.  —  WirUt- 
aensibtts.  —  Sedl  Tn^ectensL  —  Qaedlinbnrf ensea  confrofatiOBem  pefldt  - 
Nondam  ibi  abbatissa.  —  Abbatissae  Ticaria.  ^  Bofina  abbatias  goberuL  - 
Qaedlinbnrf ensiam  praedla.  ^  Toftlaadia  sab  adToeatia  QaedliBbargeasiHi.  - 
AUae  coBfrefatloBes  QaediiBbarfi  ftadaUo.  -^  Gaaoaki  S.  Wicberti,  iioatftai» 
WiBethasaBBm  et  WalbecceBse.  —  8ed  priiuiria  S.  Senratii,  de  qao  loiailii*  - 
De  hodieroo  Qaedlinbargi  stata  qaaedam.  —  Radolfl  rofis  Galliae  mori. '  Hif* 
Albtts  Tel  Kafnos  de  fiUo  GaroU  ad  refaam  Tocaado  cofitat.  —  Ii  ex  ^it^ 
aroossitas  dictas  est  LidoTicoi  TraasBnriBas.  Goasecratar.  —  Hoa  obirii  i^ 
ifBitas  est  LadoTicas.  Toloiatei  eam  statiB  reeepire.  —  Haf«  oib  iitt^  ^ 
potesUte  hibet,  et  pirtem  BarfaBdiae  obtinet. 

A.98C.  i-  lu  ^0»  f<6r6  ienpBS  coBgniinit  Bmi  poatiicis  ttBfosB**^ 
sed  ei  triHoi  regvBi  mortes,  HeBrici  GermaBiae,  RBdolfi  G^liae,  et  a>Mn«< 
Radolfi  BorgiiBdite  TriBSjiiraBae ;  etsi  postremi  ebttBS  ad  auHUi  s^^' 
tem  referri  debeat.  iBde  iBgOBS  motaUo  pBblicae  soeBae;  BamGaraisv 
parnm  a  cifili  bello  abAiit  inter  Aratres  de  regoo  certaBtes;  Galli  disctr- 
diarom  pertaesi,  legitimom  soccessorem  ex  ABglia  rerocaBt,  TraB^srii* 
ProTiBCia  accessit,  onde  botI  regai  ArelatOBSis  Bomea. 

2.  JohanBOs  papa,  ot  hinc  ordiamor,  te  TiBCBlis  fratris  obiiiy  00^ 
Septembre,  toI  ad  sommom  Octobre,  ot  ex  seriOBarratioBisapad^ 
doardom  patet,  a  qoo  gesta  ciijosqBe  aBBi  noa  refom  boxo,  se4  ^^*^^ 
(ordine  dispoBOBtBr;  aBBotaate  ipso  toBC  TiTO  et  eTOBtibos  i^^ 
qBaeqoe  noBtios  afferebat,  fere  oti  dioiBa  seo  BOToUae  sdiboBtsr.  M<* 
com  edipsin  lonae  insignem  prid.  Nob.  Septemb.  memerassat,  ^ 
sidijicit :  Johanm  papa  fratre  A^end  defimd»,  Leo  pddam  Dm  ^ 
iloflMie  papa  C4mttituiiur.  JohaBBem  pBtes  soa  morte,  sed  Pf  ^T 
aegritodiBem  accelerata,  deftactom,  BOfBe  eaim  qBisqoam  hic  ^*'^^?]^  > 
aecBsat,  CBiBecproftitBramentt  PropoBtifice,etsifoitasseBSBp«<^ 
homiBe  tamea  profiuio,  ot  cieditBr,  locatom  ib  sede  Tirom  speditt«^ 


Digitized  by 


Google 


ANNAL£SIMP£RII  443 

Mia  coUJgo  exFrodotfdi  verbis  jm  prodnctis;  sic  eiiini  nspor  BeiinoBom  A,  ])36« 
Metensem  episcopnm,  ob  pietatis  opinionem  ex  er emo  samtnm,  Oei  ser- 
Tani;  ut  ferebatvr,  appellat 

3.  Hademams  abbas  Fnldetsis  videliir  boc  anfio  Romam  atose,  nam 
iii  chartnkrio  loci  reperitir  Mts  pontificis  Rommii  epistola:  Leo  epi$c<h' 
pus  setwua  $ervarum  DeiHademaro  teHgioeo  abboH  monasterii  FuHeHiie. 
Ait,  96  id  ii  tntelam  redpere  secnndw  privilegii  seriem,  quod*f  inqnit, 
ah  anfeceesore  noetro  bonae  memoriae  Marino  facium,  miki  oeiendere 
eaiegielL  Scriptum  per  mamte  Letmie  eerimafUS.  Rom,  eccL  in  mense 
Mefio,  iMcU,  9.  Dat.  S.  Idue  Maji  per  mammNicolai  primieerH  eummae 
ap.  sedu.  Amno  Deo  prop.  domini  Leome  eummi  pontificie  et  umvenalii 
papae  eexti  (septimi)  <»  sacratiaeima  eede  B.  Petri  ap.  primo,  ind.  9. 
Aliqnoties  in  Leonis  hn}i|8  ckartis  legitnr  sexto  pro  septimo. 

4.  Hngoni  regi  Alhericis  belli  materiam  ingentem,  et  si  snccessisset, 
gloriae  dederat,  poatifice  et  matre  caplis,  qnae  Hngonem  simnl  in  thoram 
et  t]tf<Hum  impeiii  vocarat.  Ita  simnl  priyatam  injnriam  et  ecclesiae 
eseqvebatnr,  et  ad  pnblica  imperii  fastigia  nitebatar.  Sed  inigentibns 
ausis  f ortnna  doAiit.  Defancto  pontifice,  haad  sdo,  an  snperfnerit  Marozia ; 
sed  snperAiit  Hngoni  simnl  Tindictae  et  imperii  cnpiditaSi  ingentes  cansae 
amemm.  Itaqne  teitio  )am  pedatn  Ronmm  aggredttnr.*  Docet  nos  Fro- 
doardns  solita  brevitate,  obsidionem  irritaa  Aiisse,  exercitn  fame  afflicto, 
eqaispierisque  morbo  popnlante  amissis.  Gredideris,  Aibericnm  frnges 
ex  agris  in  nrbem  conyectasse,  anno  sterili  et  intemperie  singnlari.  Hn-  . 
gomi  antem  tires  medioia^es  iUsse,  nt  trahere  drcnmsessionem  nrbis 
cogeretnr,  nec  Ti  yel  corona  oppngiare  posset 

5.  Commodom  aderat  Odo  abbas  exGallia,  noYns  monaohomm  dnx, 
ttt  a  Leone  papa  aominabitar,  qni  mligionis  simnl  et  aotoritatis  institnto 
sue  drcamponendae  caosa  ad  limina  apostolomm  yenerat.  Is  Leonis 
fluuidato  inter  HogOBem  et  Albericnm  nitro  citroqne  commeans,  pacis 
eonditioaes  ferebat,  non  siie  yitae  pericnio.  Nam  prope  monasterinm 
S.  Andreae  ad  divnm  Scanri  a  rastice  propter  aqaae  lagennlam  ferro 
appetitas  est,  qmi  tamen  clamorilms  speetantinm  deterritns,  coeptam 
emisit.  Rex  captnm  nebnloaem  mana  moltari  praecepit,  s^d  Odo  ipse 
intercessit  Solnta  obsidione,  com  re  infsda  Hago  discessisset,  Odo  noyis 
nendatis  a  Leone  instractns^  snb  alterins  anni  initiom  mense  Jannario  ad 
Ifiigonem  in  Longobardiam  Yenit,  et  pacem  confecit.-  In  itinm  Senas 
£MHie  iaboiare  invmut.  Haec  disdmis  ex  Tita  Odonis  a  Johanne  ejns 
diedpolo  sciipta. 

6.  Lnitpruidns  referl,  bellnm  inter  fingonem  et  Albeiicnm  dia  trac- 
tn  magao  RomaBae  provi&dae  iniDommodo,  cnm  quotannis  agri  yasta- 
leDtnr;  omiia  opfnda  is  Hngonis  polestafem  venisse,  sed  nrbem  occnpare 
non  potnisse ;  regem  per  astam  capere  Aibericam  tentasse,  matrimonio 
filiae  promisso  inescatnm,  sed  hnnc  suomm  menita  insidiaft  vitasse,  qni 
Hngonem  potentierem  dominam  habere  nolebant  Qnibos  legibas  pax 
coierit,  nen  constat^  nisi  qnod  Aldam,  Hngoais  et  Aldae  fiiiam,  Alberices 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES   IMPERII 

jl,  §}g,  ittorem  aecepit:  Ticissim  tliqoam  obseqmi  speciem  seeero  eikilMttsee 
orediderim;  nt  is  bello  hoBeste  exire  posset;  rei  certe  Romanae  enBmaa 
ipse  sibi  retiniiit  Albericus. 

7.  Hngo  cam  a  Romana  expeditioBe  rerertisset,  fratrem  Bosoim 
detectis,  nt  ferebator,  insidiis  dolo  capit,  et  ia  cistodiam  coi^icit;  iu 
Frodoardus.  Novissima  ejos  commemoratio  est  in  scriptnra  apnd  Floren- 
tinium  daia  sexto  Jolii  hojas  aimi.  Uxorem  ejas  Willam  iaceatricem 
mariti  is  Bargvndiam  remittit  Ita  Lintprandiis,  qai  iadignis  modis  ex- 
poliatam,  padenda,  sed  genii  sai,  historiola  prodidit,  qaod  in  sororem 
Transjarani  regis  adhac  saperstitis  et  sibi  timendi  admisisse  HogoBem, 
nec  facile  credo,  nec,  si  credam,  narrare  yelim.  Sororem  Radoif  dixi, 
ex  sententia  Andreae  Qaercetani,  de  qaa  tamen  nonnihil  dnbitare  me 
professas  sam  ad  a.  D.  912.  Filii  naili  ex  eo  matrimonio,  qaatuor  filiae 
Bosoni  natae  erant  Gisla,  Willa,  Berta,  Richilda;  ex  his  Willa  Beroigario 
marchioni  Eporediae,  postea  Italiae  regi;  Berta  primom  Bosoni  comiti 
Arelatensii  deinde  Raymando  Gothiae  principi  napsit.  Rex  dncattm 
Tasciae  filio  Haberto,  ex  Wandelmoda  nobili  paella  nato,  destiiiaYit. 
Hngo  et  Lotharins  reges,  exoraate  eoram  celsitadinem  Ariberto  reiienbili 
abbate  Tollae,  carissimo  eoram  fideli  ac  medico,  abbatiam  cam  rebas, 
personis,  servis,  ancilUs,  com  aldiis  et  aldialibns  G^^r^lBte  sea  ortis  a 
senris,  qai  adhac  operas  debeat),  com  liberis  hominlbas  in  terris  abbatiae 
resideotibas  yoI  conf^giam  facientibns,  sob  taitionis  mandibordiwD  fece- 
penint  Dat.  8.  Kal.  Januar.  a.  4.  inc.  936.  dominonm  autem  pmi^ 
monm  regum  HugatUs  iO,  LotharU  5,  wd.  8.  (9.  pato).    Achm  Papia$. 

8.  Sed  a  rebas  Romanis  et  Italids  ad  Germanicas  veniamas.  Hm- 
ricas  rex,  u(  langaorem  discateret,  Botfeldam  yel  Batfeldam  adierat,  locom 
sai  priratim  Jaris,  yenationibas  frequoatatam.  EJas  non  satis  certos  est 
sitas.  Sapra  Badinfeldam  habaimas,  Magni  Witikindi  sede  ac  dncala 
celebrem,  non  precal  dextra  Yisargis  ripa.  Fait  aliad  Badrekiam  in  ipcis 
fierciniis  montibos  haad  procal  Elbingeroda,  in  qoo  decimam  ex  omai 
Tonatione  Qoidelingabargensi  congregationi  Otlo  M.  a.  Dr  937.  conces- 
sit,  qaod  antiqaissimam  extat  datam  ei  congregationi  dipionu;  sed 
ipsam  deinde  locam  seu  Tillam  Botfeldam  com  foresto  et  Tenatione 
Henricos  U.  Sophiae  abbatissae  Gandeshemensi  concesiBit.  Utraqne  Bet- 
felda  nanc  HanoTeranae  est  ditionis.  Posteriori  magis  hjeo,  com  Tha- 
ringiae  propias  accedat.  Locas  ille  laerit,  in  qao  Henricns  Leo  casa  eqv 
affliclas  est,  cam  ad  Henricam  VL  aagastom  Salafeldae  agentena  otociIis 
tendere|.  Caeteram  Henricas  rex  aegritadine  ingraTOScente  et  in  febism 
Tersa,  cam  etiam  aetas  fere  sexagenaria  caram  iiijiceret,  abi  nonnihil 
remisit  dolor,  Erpesfordiam  se  deferri  Jassit,  eoqae  conrefttom  procenua 
indixit.  Eam  aliis  ignoratam  discimas  ex  biogiapho  reginae  Mathildis,  et 
qai  hanc  excerpsisse  Tidetar  annalista  Saxone  nostro. 

9.  AdTenisse  illac  arbitror  principes,  qai  distantia  loooram  ant  aliis 
caasis  non  prohibebantar:  Hildebertnm  Mogontinam  archiepiscopoB, 
Eberhardam  Francoram  dacem,  Sigefridam  inter  Saxones  primun,  ThMr 
maro  ili0|  ci^as  samma  apad  regem  gratia  et  antoritas  faeraty  aai« 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  446 

^adrieniiioiii  deAmcto,  gudmadnodnm  ex  nostris  Foldensiom  fastorom  A.  931. 
•xcerptis  conjicio.  Affoere  liaad  dobie  et  praesoles  complores  Franciae 
Saxoniaeqoe,  ^orom  maxima  erat  in  consiliis  aotoritas.  Itaqoe  senato 
conTocato,  rex  disseroit:  Morbo  pericoloso  et  ipsa  aetate  sese  sopremarom 
corarom  idmoneri;  esse  consolendom  rei  poblicae,  esse  etiam  priTatae 
ac  sois  pMspidendom.  Hactenos  noUis  se  pro  patria  laboribos  pepercisst» 
nee  dlfinam  opem  defnisse.  Datam  operam,  ne  se  defoncto,  rectore  bono 
^aeile  careret  regnnm  Francorom;  in  eam  solicitodinem  iliom  nato  ma- 
jorem  Ottonem  a  se  edocatom,  oojos  perspectam  omnibos  indotem  laodare 
nolit  Itaqoe  honc  eommendare  prindpibos  ac  popolo,  et  optare,  ot  com- 
mnni  sententia  constitoatnr,  qnod  exitom  deinde  habere  possit,  otdissidia 
et  ciriliom  malooim  occa^ones  praerertantor. .  Omnes  sententiam  regis 
coUaodaront,  et  Ottonem  soccessorem  commoni  soSragio  designaront. 
Heoricos  ergo  Ottonem  testamento  regem  constitoit,  caeteris  filiis  praedia 
com  thesaoris  distriboit,  ot  habet  Witikindos. 

10.  Ditmaros  episcopos  memoriae  prodidit,  nec  dissimolayit  biogra^ 
phos  Mathildis,  reginam,  ot  sont  molieres  etiamsapientissimae  interdom 
obnoxiae  teneris  affectibns,  optassO;  ot  regnom  nato  minori  Henrico 
deferretor,  ^em  sire  ob  speciem,  qoa  soper  joTenes  sni  femporis  exccl-^ 
loit,  siTe  obprenios  obseqoiom  magis  diligebat;  colore  somto,  qoodin 
pnrpora  natos  esset.  Hinc  prima  mali  labes  et  fratrom  etiam  tIto  patre 
aenralatio  et  deinde  in  regno  contentio,  cojos  meminit  Frodeardos,  et 
Otto  a  matre  nonnihil  alienatos  est  Nam  ea  dispotatio  post  regis  mortem 
renoTata  ftiit,  et  apod  alios  etiam  popolos  materiam  discidiis  saepe  prae- 
boerat,  qnemadmodom  apod  Hogonem  Grotiom  legi  potest,  qoi  de  Jore 
gentiom  patrom  memoria  praedarissime  scripsit.  Sed  apod  Germanos 
t^gk  Jndidom  et  tatio  recta  praerahiit.  SiTO  enim  eligator  rex,  nolla 
esl  praeregatiTa  porporae  in  conis;  sIto  snccedat,  etiam  patrimonialia 
praedia  ccmstat  nnspiam  liberis  illis  propria  haberi,  qoi  post  acqoisitionem 
snnt  nati.  Non  defoere,  qoibos  Henrici  Jos  potios  Tideretor,  sed  maligne 
animo  et  ad  torbandom  Terso.  Itaqoe  optima  maximaqoe  pars  procerom 
et  commonis  popoli  sententia  pro  Ottone  stetit. 

11.  fievioos  rex,  constitula  re  pnblica,  ad  moriis  cogitationem  et 
sacras  eoras  Tersos,  Tohiit,  nt  Qoidelingaborgensis  congregationis  initia 
procederent,  cojos  stroctoram  a  fondamentis  excitaTerat  in  praedio  soo^ 
eam  in  rem  reginae  donato.  Itaqne  com  Diemote  Winethosana  abba* 
iis89i  tonc  egit,  qoia  broTitas  temporis  noTam  congregationem  colligi  noa 
patiebator,  ot  sanctimoniales  inde  Qoidelingaborgom  transir^t,  praesertim 
com  constarety  in  priore  loco  ob  inopiam  sme  regis  aoxilio  regnlarem 
disciplinam  /serrari  non  possC;  nt  ex  biographo  Mathildis  disdmos,  onde 
annalista  noster  ^anscripsit.  Nempe  qoando  monasteria  non  satis  dotata 
erant,  Tirgines  aot  monachi  de  soo  aot  soorom  opibos  sostentabantur: 
ita  inddebatnr  in  Titinm  proprietatiSy  et  rigor  ordinis  laxabator.  £x  his 
intelligimos,  congregationem  Qnidelingaborgensem  hactenoff  magis  afiec- 
tatam,  qoam  in  rem  dedoctam  foisse,  etsi  aedem  rex  a  fondamentis  exci- 
tarit)  Qt  Ditmams  testator.    Sed  eo  osqoe  Jam  processom  est»  ot  paolo 


Digitized  by 


Google 


446  ANNALES    IHPBBn 

A.93I.  post  excassM  ^ns  eoagregttio  saBCtiiiiaiiiiiiB  cnra  regtete  vte 
iatrodaceretar. 

12.  Si  Engelhasie  fredtmns  <qiea  tanen  «xaggerare  apfereO,8a- 
ricvs  iiter  atia  bene  acta  i^dayit  in  GeriuAia  nttra  TigiBti  eccUnf 
abnndanterqit  dotavit  pro  donuiabns  seonlaribns,  qote  ctnonicte  nah 
utmiVT,  ntentes  btbitn  ctnoniconm  regnlarinm  ordinis  S.  AngBStiBl,iol- 
lam  tamen  profitentes  rel^iomn  (id  est  nnUe  se  toIo  obstriafMitcs), 
qnae  nnbnnt  in  IN»mino,  qnando  ▼olint.  Infontae  snnt  antem  hajunfli 
institntiones  (nt  addit  idem)  pro  snstentatione  nobilinm  pnellamm,  qmns 
parentes  pro  fide  Ghristi  cnm  infidelibns  pngMmtes  cecidertnt,  qits  iitt 
Qnedlinbnrgense  pmdentnm  Virginnm  dictnm  rez  TOlnit  emiatre.  Haec 
ille.  Stno  in  tntiqno  Stxonico  carmine  Eyerliardi  de  CiandesheaeBEto 
rebns,  qnod  tomo  scriptomm  nostromm  tertio  extat,  ^nsdem  tppeflitioiii 
vestiginm  tpptret,  nbi  Quediinbnrgenses  Toctt  wiiie  en  ^d$  frnm^ 
ctndidts  a  veste,  bonts  t  yirtnte.  Gtetmm  Toto  iUic  tbstifiiisse,  d 
libertttem  exenndi  retinuisse,  ktnd  ftciie  reperietnr.  ' 

13.  Cteteris  Henrici  in  ecclesits  bmieficiis,  qnomm  iu|bi  p» 
ignorttnr;  tddi  Tolim,  qnod  nen  mnltnm  tnte  exitnm  a;  D.  934.  ecdaiiiB 
S.  Maximini  cltrissimae  tpnd  TroTiros  tbbatiae.Benedictinonni,  qnt 
Tentoram  tnrbine  et  antiqnitate  cormerat,  liberalitate  sna  reptrtrit,  ecde* 
sitmqne  Tlieodonis  Tillte  cnm  Mosellte  porlorio  tliisqne  TectigtKbis  ei 
regio  fisco  montsterio  tttrilmit)  simnlqnecnrtTit,  ntOgonis  tbbttb  spcn 
(qni  postet  Leodiensis  episcopns  ftctns  est)  coUapsa  discipliBa  reftitae* 
retnr.  Qnae  ex  eontinnatore  RegiBonis  firoweroqne  Trerirensis  aicki- 
episcopatiB  et  Zyllesio  abbatiae  scriptore  discimns.  Neqne  prteterieria, 
qnod  Ditmtms  prodidit,  in  noTt  Gorboja  aram  Yiti  marl^  Henrici  M^ 
ficentia,  Meditildis  hortatn  aoro  et  geramis  mirifice  oraatamiirissa  Hai^ 
nos  non  ex  nostris  Jndiciis,  sed  animo  facientinm  aestimtre  c^ertet, 
qntndo  receptte  ertnt  hte  pii  tffecins  demonstrttionesi  e(  ne  nvnc  qii^ 
t  pmdentibns  contemnnntnr. 

14.  Girct  boc  tempns,  mense  nno  circiter  tnte  obitnm  regiSi  P 
salnte  ejas  Deo  monns  obtnHt  SigefHdns,  inter  Stxones  piiairiBS  et 
Henrico  inprimis  ctms.  Donttionis  formnlsm  contrahefe  operte  pretiia 
erit.  Foldiimirmy  novae  Corh^ue  abbaSy  mehm  feri  vuily  emSkm  ^ 
fridum  fMnaeterio  iedieee  kaerediiiMem  num  m  ^ki^o  HariOfOj  is  i0^ 
Weeier^roninjfeH,  jusia  finvium  Bodam,  koc  eU  eceieeiam  cum  dviti^ 
fuoB  ibi  proprioe  kabmt^  et  metalU»  ei  quicquid  ab  ausfrah  parte  ecdtett 
inira  urbem  aut  extra  pouidei,  pro  rege  gtoriotieeimo  videUcei  S0^ 
cumaere9Us9i$naMacktiideet  regiafrole^  Ottone,  Henrieo,  BruHf  Geriffl) 
Hadwi$if  nec  non  eiprose  ipso  cum  conjuge  Jutia,  Haee  iradiiiof^* 
tsi  praesenii  Deo^  coram  majore  aitari.  Adum  novae  Corb^  ^ 
936,  7.  &ai.  Jun.  postridie  Urbmi,  indicfione  9.  armo  **^ploriefi^ 
regis.  Edidit  Meibonuns  in  ttUectis  td  Witikindi  historitm.  ScriMtn; 
Sigefridnm  fiHnm  et  filitm  ex  Jntta  snstntisse  patri  mttriqne  cogBOOineS' 
Filins  in  Tonttione  ex  eqno  itpsos  cerTicem  ii^t  Rei  nnntio  tsriMti 
soror,  dnm  prtecipiti  gradn  ex  snperiom  tabnlatoin  aretm domos pn- 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  44f 

lieraiy  lapsa,  forflcem,  qa$m  S6He  mwm  tendmt,  pectori  infixit,  et  ex  eo  A.  93& 
Tnlnere  decessit.    Inde  orbati  parentes,  sna  dirino  cnltai  addixenint  ea 
legBf  at  illic  monasterinm  Tirornm  stmefetnr;  qnod  Gorbejenses  bona  fide 
praestitemnt. 

15.  Conyentn  procemm  solntOy  ^x  paucis  eomitantibns  Mimelebam 
perrexit,  ad  sinistram  Unstratae  ripam  «itam  (ubi  deinde  ab  Ottone  II^ 
qiiod  pater  avusqne  hic  obissent,  coenobinm  Bene^ctittnm  stmctum  est), 
credo  Qnediinbnrgnm  tendens.  Sed  male  recmdest)ente,  bic  decnbni^ 
el  <^Bi  extrema  appropinquarent,  regina  vocata,  post  secretos  sermonts 
ei  gratias  amoris  et  fidei  praestitae  egit,  quibusnulla  nnquam  nxor  maritum 
magis  4emeruisset.  Tu,  inqnit,  saef^e  utile  dedisH  consiliwn,  saepe  mt^ 
ianiem  4id  aequHatem  clementiampte  jhsieti;  eupentUem  gaudeo ;  Deo 
cum  Hberii  ie  commendo.  Ula,  gratiis  Taledicenti  actis,  perftasa  lacrymis 
ad  ecelesiam  oratum  ivit:  et  mex  camis  ergaatulo  conjugis  animam  ex^ 
cessisse  accepit  6.  Non.  Jul.,  vt  habent  continuator  et  Ditmaras.  Tum 
prostrata  in  preces,  hanc  Domino  cemmendat^  et  mox  eracta  qnaerit,  ^is 
inter  proximos  presbyter  {ejunns  adesset ;  Adeldago  se  talem  profeeso, 
svbilo  illa  binas  armillas  brachiis  abmpit,  et:  jBToc,  inqnit^  aurum  accipe 
pf^mts  fufurae  graUtudinis  meae,  ac  statim  canta  missam  animarum; 
scilicet  ne  qua  deftocto  refUgerii  dilatio  esset.  £x  eo  semper  hominem 
dilexit,  ac  non  muUo  post,  cum  mors  Unncmis  archiepiscopi  Hammabur'^ 
gensis  nuntiata  esset,  h^jus  ei  dignitatem  a  rege  impetrayit. 

16.  Vnnonem  a.  D.  936,  id  est  hoc  ipso,  in  Birca  Suedonnm  emporio 
olriisse,  jam  dictum  est.  Adaldagus  erat  JuTonis  genere  illustris,  moribns 
formaque  decoms,  ex  choro  Hildenesbemensi,  consanguineus  et  discipnlus 
Adalwardi  Ferdensis  episcopi,  vki  magnae  in  aula  autoritatis,  et  ab  eo 
regi  commendatus.  Idem  etiam  cancellarii  ofRcium  initiis  Ottonis  prae- 
stitit,  ut  mox  dicemus.  Pallium  obiinuit  a  Leone  vn,  manus  imposi(ionem>  * 
sicat  airtecessoras,  a  praesule  Hoguntino.  Hic  primus  efi^ecit,  ut  Hamma- 
burgensis  meCropolitana  ecdesia  suffraganeos  episcopos  haberet^  quos  in 
Sliaswice  et  Danicis  regionibus  ordinavit.  Bremae  etiam  a  Jndiciaria 
potestate,  id  est  dncibus  oomitibusye,  liberatae  ad  instar  aliaram  non- 
nullaram  nrbium  immunitatem  libertatemqtie  obtinuit.  Erat  enim  tam 
fafliiliaris  Ottoni  regi,  ut  raro  a  latere  ejus  diTelleretur,  neqne  tamen  aut 
parochiae  suae  aut  apostolatui  defuif.  Datum  est  ipsi  cum  gaudio 
metere,  quae  alii  in  lacrymis  seminarant.  Haec  magister  Adamus  memo* 
riae  prodidit. 

17.  Regina,  cum  finita  esset  missa  animaram,  in  cnbiculum  renit, 
abi  Jacebat  corpus  exanime,  ibique  filios  flentes  invenit,  et  circum  militnm 
principes  seu  primarios  riros.  Tum  provoluta  ad  pedes  regios  lacrimis 
sais  rigandos,  medium  tenuit  inter  meritissimos  luctus  et  depressi  animi 
abjectionem.  Dein  filiis  ad  se  vocatis:  Disdte,  inquit,  l>«smftmera,  prae 
piO  reges  nihiU  suni,  nec  contendite  de  transUoria  digniiate;  videtis  entm^ 
ptem  finem  humana  gloria  capiat.  Denique  omnibus  ad  funus  ducendum 
paratis,  corpus,  ut  ipse  Jusserat,  Quedlinbur^gum  defertur,  ibique  in  cryptn 
anie  altare  S.  Petri  despositum,  honorifice  tnmulatur.  Mechtildis,  pio  affecto 


Digitized  by 


Google 


US  ANNALBS   IMPBRII 

k*  93C  noc  lncoBSiiltOy  iion  alia  re  meliiis  qaam  eleemosyBis  pareRttYit  narito, 
egenos  liberaliter  pascens.  Ubi  iltad  lameo  non  ridere,  sed  minii  libet, 
qnod  a  Bitmaro  scribitar,  etiam  avilms  victam  sabministrasse;  qvod 
hyemali  tempore  pietatis  caasa  (pietatem  hic  migericordiam  Italicosoisi 
interpretor)  fiecis^e  etiam  Ansfridom,  ex  comtte  Trajecte&sem  episMpu, 
idem  Ditmaras,  at  a  nobis  restitotns  est,  nanat. 

18.  Hnnc  finem  anno  regni  septimo  dedmo  Csed  absolato  ntarbitror) 
et)  nt  Ditmams  scribit,  aetatis  sexagesimo  haboit  Henricns,  sao  tenpore 
maximns  regom  Earopae  (at  non  male  WitikindasX  animi  corporttqse 
bonis  nalli  secandas.  Primos  soae  stirpis  ad  regnnm  per?e&ir,  priaos 
Saxonom  gentem  ad  rernm  fastigia  eTexit,  et  sane  passim  popnlares  m 
honoribas  extollebat,  qaae  res  invidiae  fait,  et  filii  initiis  nocait.  Ser- 
▼ator  hand  dabie  Germaniae  dicendas,  qaae  poterat  dissilire  in  partes,  et 
in  senritatem  imminentiam  barbaromm  redigi,  nisi  virtas  regis  coapa^ 
regni  continnisset.  Neqae  rem  pnblicam  stitisse  satis  fait;  aaxitLolba- 
riensi  regno  recnperaio,  barbarisque  passim  tribato  summissis.  Sereri- 
tatem  Jacanditate  temperabat,  et  cnm  animnm  remitteret,  nihil  digmtati 
detrahebat:  nam  et  conviviis  exhilarabat  amicos,  qnibas  nibil  aeqi» 
facile  negabat,  et  in  Indis  eqnestribos  eminebat,ntterrori  amoriqae  esset 
Accedebat  apta  moles  corporis,  qaae  regiae  dignitati  decns  addebat.  Vir- 
tntem  in  eos  diffadit;  qnos  regebat.  Sab  ipso,  sal»  Ottooibos  Genaui 
sapientissimi  beatissimiqne  Earopeamm  gentinm  habebantur.  Obiit9.KtL 
Jnl.  omninm  oonsensn,  et  mendnm  erit  librarii  in  fastis  FoldensibaS)  abi 
Kal.  JoL  habetor.  Sexto  decimo  regni  obiisse,  scribit  Ditmams,  IT.Otto 
Frisingensis ;  sed  decimnm  octaynm  Jam  inisse,  calcalas  noster  ad  exitoii 
a.  D.  919.  yerisimilias  reddit.  Corpas  Qoidilingabnr^m  deYecton  ((^^ 
▼iTns  tetenderat)^  ibiqae  tamalatam,  discimns  ex  tabulis  fiIiiada.D.^ 
refaendis. 

19.  Jnstis  persolutis,  ductores  primi  conveniuBt,  et  de  regno  coi- 
stitnendo  consilium  habent.  Erant,  qai  Henrico  faverent,  qaod  in  aolt 
regia  natas  esset,  sed  Otto  praevalait;  inde  aucta  est  inter  fratres  discordia, 
qua  ita  inde  ab  infantia  committebantnr,  ut  vix  sine  rixa  eolloqaor^^' 
Haec  biograpbus  reginae.  Frodoardus  ait,  Henrico  fatis  foncto,  coileo- 
tionem  de  regno  inter  filios  agitatam,  rerum  tandem  sommam  nato  aajon 
Ottoni  obvenisse.  In  his  species  quaedam  electionis  apparet  mista  sbc- 
cessioni,  quod  tonc  gentium  Jus  erat. 

20.  Si  Witikindom  audimus,  omnis  populus  Francorum  et  SaxoX" 
Jam  designatum  a  patre  Ottonem  elegit.  Sed  dictus  est  comiQnu^^ 
tioni  dies  locnsque  ad  Aquas  Grani.  Gredo,  ut  etiam  Lotharienses  aQ* 
essent;  quomm  in  regno  is  locus  erat  Sapienter  enim  data  est  open, 
nt  in  unum  cum  Germania  corpus  coalescerent,  et  Magni  Garoli  sedes 
yinculo  gentium  inserriret.  Ditmams  hoc  amplius  addit,  Jam  proclaaatma 
regem  in  hoc  primo  congressu.  Ita  enim  ille :  Omnes  rei  fiM^ 
proceres  OUonem  ex  pairis  decreio  et  peiUione  uno  ore  regim  »^ 
iombmm  elegerunt,  ekvatisque  dextrie  conclamaverunt:  «  KJp^  ^  ^ 
rex  victor  in  aetemum^    Inde  cum  eo  ad  Aquas  Grani  proficiscnnlar. 


Digitized  by 


Google 


ANNALAS  IHPSRIt  449 

di .  Rem  matarataiii  fnisse  oporfet,  cam  pater  JimioWense  dectiiiante  A.  98C. 
leiit^  fllius  ante  5.1d.  Aog.  ]am  regnum  inierity  sed  2.KaI.  Jal.  nondam: 
[m1  ex  privilegioram  tabalis  patet,  qoas  signayit.  Nam  Otto  rex,  expe- 
Lte  Adaldago  arcUepiscopo,  libertatem  ecclesiae  Hammaburgensis  con- 
Qat  2.  KaL  JuL  a.  d.  inc.  937,  indict.  iO,  anno  regni  Oiionis  pHstimi 
fis  primo;  adum  in  Weriaha.  Et  idem  intercessione  carae  saae  con- 
;is  Edgidae  et  Thietarii,  qaem  sibi  fidelem  ait,  Hammabnrgensi  ecdesiae 
dit,  quicqaid  proprietatis  habebat  in  Bremnm,  Birsina,  Ramaslo,  Backin 
Id.  Aug,  ind,  iO,  a.  d.  inc  937,  anno  auiem  Otlgne  regnante  rege 
mndo.  Ambo  diplomata  inter  ea  legantar,  qaae  Meibomins  sais  ad 
if  ikindam  Roswitamqae  notis  sabjanxit.  U>i  etiam  in  novissima  editione 
posterias  pro  937.  mendose  legitar  907.  £x  his  oolligo,  Ottonem  vel 
cliaante  Jalio,  YtA  adolescente  Angasto  a.  D.  936.  regno  Francoram 
Lentalium  inangaratam  faisse.  Sed  an  notarii  se  haic  epochae  semper 
ligarint,  amplias  inqairendam  pntem ;  historicos  regnnm  ejns  a  morte 
tris  compotasse,  crediderim. 

22.  Cam  ergo  ex  edicto  conventam  esset  ad  Aqaas  Grani,  nbi  pala- 
im  erat  regiom,  coi  imposita  aqoila,  Jam  rorsos  ab  Henrico  ad  orientem, 

est  Germaniam,  conrersa  erat,  adrentanti  regi  com  proceribos  inde  a 
txoaia  yel  Thoriogia  comitantibos  senatos  principom  Jam  coUectorom 
)Yiam  processit,  iidemqne  et  sobjectionem  promisit,  inde  ad  sedem  im- 
)ria1em  docitor.  Haec  Ditmaros.  Jam  Witikindos  ita  pergit :  Duces  ei 
^aefectorum  prineipes  cum  taeiera  procerum  militumque  manu  in  sistorio 
ita  scriptor,  id  est  xysto)  basilicae  Magni  CaroH  cohaerenie  congregaH  . 
nt/.  Jin  in  soliq  collocant  novum  ducem,  manusque  ti  dani,  et  fidem 
feramque  contra  inimicos  poiUcentur;  atque  ita  fadunt  regem. 

23.  Qoae  dom  gerontor  a  ducibos  et  caetero  magistrato,  interea 
intifex  maximos  (id  est  Hildebertos  Mogontinos)  com  oniYerso  sacer- 
Dtom  ordine  et  collecto  fideliom  popolo  in  basiUca  S.  Mariae  semper 
[rginis  a  Magno  Carolo  stracta  praestolabator  processionem  novi  regis. 
amqoe  qoaestio  esset  inter  pontifices  de  consecrando  rege,  et  Ropertos 
reyirensis  ad  antiqoitatem  proTOcaret  sedis,  tanqoam  a  Petro  apostolo 
mdatae;  Wigrridus  yero  Coloniensks  ad  )os  metropoleos,  cojos  in  pro- 
incia  erant  Aqoae;  cessere  tamen  aotoritati  Hildeberti^  qoi  Francos 
enere^  monachos  professione,  sanctitate  litae  et  pradentiae  docomentis 
t  Uterarom  studiis  ciarus  habebatur.  Ditmarus  rem  simplicius  enuntiat, 
[ildebertum  concessione  WigfHdi,  cufus  in  dioecesi  erat  locus,  et  auxilio 
laperti  benedixisse.  Sed  Witikindus  Wigfridum  yelut  adjutorem  comme- 
lorat  Crediderim,  nt  tunc  erant  tempora,  inaugoraUonem  regni  Germa- 
jae  ad  MogonUnum  pertinere  visam,  Lothariensis  ad  Treyirensem,  sed 
loloniensem  tamen  loco  Taluisse;  itaque  cum  Lotharienses  partem 
lajorem  regii  haud  facerent,  Hildebertnm  Jure  Germaniae  prae?alui8se. 
ienoTUta  est  saepius  controTorsia  inter  MogunUnum  et  Coloniensem,  et 
lOTissime  cum  Leopoldus  inaugurandus  esset,  inter  Johannem  PhUippum 
t  Maximilianum  Henricum,  quorum  uterque  successoris,  qui  nunc  sedet, 
«troos  fuit,  etiam  scripUs  agitata;  tandemqoe  ita  transactum  est,  ut 

4XXALI8  IVPXIII  T0«.  11.  29 

Digitized  by  VjOOQIC 


4M  ANNALES   IMPSmi 

H IML  Hogoatiiis  obifM,  praelerqmi  ii  Cofcwiiia^  Jiris  loco^  ctrwaM 
soleiftia  exefnmtv. 

24.  Veiitate  rege,  Hfl^ebertos  obriis  kieva  su  deiiem  ^ 
tangit  Ipse  dexlera  lilaaB  gestaas,  liaea  iadatas  stola  et  ioMitiscii 
eo  procedit.  Inde  ia  aedio  faai  sabsisteas,  Tersasqae  ad  popiln,  a- 
balacra  ctrcom  sapra  iafraqae  iaipIeateBi,  rege  Jaai  dextro,  Ai»  iai^ 
addueo  vobis  a  Deo  tUchiw^  ei  damtmo  rerum  Eemrico 4emfi^etm,m 
vero  a  cunctu  prmc^^ibus  re§em  factim  Oddonem:  ei  vohit  itU ekd» 
placet,  destris  ineoelum  levaiis  koe  eiffmficaie.  Ad  baee  oiaiis  poyilM 
dextras  attolleos,  clanore  Talido  iaiprecati  saal  prospera  lovo  diq 
Proiade  procedit  poatifex  caa  rege,  laaica  stricta  BM»re  Fraaconuiiidft^ 
poae  altare,  cai  iasigaia  regalia  isposita  eraat:  gladias  cu  baltle», 
t^hlanjs  cam  araiiilis,  bacalos  com  sceptro  et  diademate.  \p%i^ 
accedeas,  et  samto  iade  gladie,  com  battheo  coaYorsos  ad  refea:  iftV^ 
iaqail^  AtMic  ifiadium,  foo  domm  ommes  CkruU  adt^ersarios,  herhsrdt  i 
malos  christianos.  Tihi  enim  divina  auioritate  tradiiur  ommtfoM» 
ioiius  imperU  Francorum,  ad  frmissimam  pacem  omnium  ckridiasffr0> 
Deiade  somtis  armillis  et  cblamrde  iadoit  eam,  et  iHs  0M«0  («^ 
<omibus  kumi  tenus  demissis  admoneris,  fervortm  fidei  ad  estrtm 
perseverare  debere.  £xiade  soailo  sceptro  bacaloqae  (qate  distii|iitl 
His  sigmis  monUus,  paiema  -casiijiationB  subfecios  ^cmrripiat,  DeifW  eis- 
etris,  viduis,  pupiUis  manum  misericordem  porri§as,  qua  tuitmtest» 
Tandem  vero,  ne  miseraOonis  oleum  defidat,  ^  ui  smpiiemo  fratsii 
coroneris,  Sffmboia  accipe,  quae  nunc  peragemue,  Ita  eleo  %^ 
perfonditar,  el  aareo  diademtte  a  poatiGcibos  Hildiberto  et  Wi^n^ 
coronator.  Laaceae  illios  sacrae,  yel  a  Borgaadia  allatae,  Tei  tlt^ 
agosconqoe,  et  aliorom  insigaiom  aoanolloram  hodie  osteatatoroB  anii* 
bic  nolla  est 

25.  Ita  conseoratione  completa,  dacitor  ad  soliam^  qoo  per  cocUetf 
ascendebator,  onde  in  omniom  conspectn  esset,  et  ia  oamei  despic^ 
£t  erat  inter  marmoreas  mirae  pnlcliritodoiis  colomnas  constractaii,  qii'^ 
Garolom  inde  ab  Italia  arcessisse,  alibi  aotatom  tsU    Di^  ^ 
laodibos  didis,  sacrificioqoe  solenniter  celebrato,  descendit  rex  aii  P^' 
tiom,  el  ad  marmoream  mensem  regio  apparato  omatam  cam  pontiiici»<^ 
aliisqoe  primariis  viris  resedit;  moltitodiae  precerom  per  Beisasn^ 
doces  Toro  ministrabant.    Giselbertos,  ad  ca{os  potestateoi  '^^  ^ 
pertinebat,  omnia  procarabat,£berbardas  mensae  praeerat,  Heriaa»'^^ 
ipse  Franco  (etsi  Soeyis  praeesset)  pincernis,  Araolftis  Bajoariss  ^ 
ordiai  et  eligendis  locandisqae  castris.    Sigefridas  Saxoaaoi  ^P^ 
a  rege  secandos,  gener  qoondam  regis,  nanc  yero  afGnitate  ct^V^ 
aberat,  administrabatqoe  res  Saxonieas,  ne  qoa  bostiaffl  irniptio  u^ 
posset,  et  fratrem  regis  Henricom  secom  habebat  costodiaa,  vt  app 
honoris  specie  velans.    Hic  qoatoor  habemos  ministeria,  sed  ^^^^ 
ad  receptam  mox  qnatemionem  accommodata,  nam  camerarii  ^^'^^^ 
nemo  exercet,  nisi  Giselberto  liberaliter  largiamor.  De  Sigefri^®  erii^ 
dicendi  locos.  Addi^  DitmaraSj  etiao)  Bdgitam  reginam  toac  coasecia 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPBRII  4Si 

oaBem  Baroahts  ia  aiiiini  seqimtmii  rafert,  pmiiram  aobis,  A.  t 
Ottonem  regnom  Jam  anno  integro  possessnm  ab  nnctione  demnm  saera 
in  diplomatibns  computasse:  sed  inter  possessionem  et  inanfnrationem 
nouiisi  necessarinm  interrallnm  fnit 

26.  Rex,  peractis  soleimibns,  solnto  conTentn,  eminentiores,  nl 
Cttiqne  congninm,  magnifice  donatos  dimisit.  Inde  transmisso  Rheno  in 
Germaniam  citeriorem  regressus,  Octobri  Werlae  in  Westfalia  egit,  ibiqne 
ad  intercessionem  reginae  Eaditae  et  filii  Lndolfi  Folkmaro  abbati  novae 
Gorbejae  privilegia  libertatesqne  confirmat,  ab  antecessoribus  suis  Fran- 
comm regibns datas.  Ingressns praecepti  est:  In n,8.tii.  T.  (Hto  ^Uvina 
iarsfienJte  eimentia  rex;  finis :  ut  kaec  notirae  largiHonis  auioriias.  firmiar 
kabeaiur,  aipte  per  fiiiura  iempora  a  fideUhue  nosirie  verius  credatKr^ 
$nam  propria  nosira  subier  eam  firmamnms,  ei  anmtU  nosiri  impressiona 
signari  jusstmus.  Signum  domM  Oiionis  serenissimi  regis,  Adaidat  no- 
iarius  ad  vicem  BiideberH  arckicapetlani  reeoffnovi  et  subscripsi,  Data 
i6,Eat.Novemb.a.inc.d.936,ind.9,annoauimnserenissimiregisOiionisi. 
Adum  apud  Werta. 

27.  Aliud  mox  praecepium  datum  est  Werthinensibus  mense  Oe- 
eembri :  Otto  divina  /aoente  ctementia  rex:  fideiis  noster  Wigger  abba 
iniicavii,  monasterium  suum  guod  vocaiur  Wertkina,  a  beaiae  memoriae 
sancto  Ludgero  episcopo  in  propria  ejus  kaereditaie  constructumy  gtorio^ 
sissimorum  regum  Ludovici  videUcet  filU  Magni  regis  CaroU  ei  successo^ 
rum  defensione  kactenus  fuisse  cotiservaium.  Rex  idem  praecepto  firmat, 
et  aliomm  monasteriomm  immnnitates  concedit.  Ubi  dominicales  mansus 
babuerint;  faide  decimas  ad  portam  monasterii  in  usum  hospitalitatis 
fcabebunt,  abbatem  eligent,  abbas  in  castra  ire  non  cogatur,  nisi  regia 
liberalitate  adjutns.  Et  quia  nibil  ad  illum  locum  periinet,  nisi  haereditas 
S.  Ludgeri  et  propinquorum,  omnia  sua  libere  pleneque  possidebunt. 
Signum  Ottonis  inoidissimi  regis.  Poppo  cancettarius  ad  vicem  Hitiiberii 
recognovL  Data  3.  Kat.  Jan.,  ind.  9  (lego  f  0.),  a.  inc.  D.  936,  anno 
auiomprimi  Otionis  regis  i.  Hic  obserro  pro  Adaidai  in  priori  praecepto 
legendum  yideri  Adaldag,  ut  cancellarii  vices  snstinnerit  Adeldagus  ille, 
qui  primam  missam  pro  anima  regis  Henrid  dixit;  et  ei  mox  ad  ma|ora 
promoto  snccessit  Foppo. 

28.  Itaque  suspicor  ad  hnnc  annum  pertinere,  qnod  Heda  Ultrajec- 
tinarum  remm  scriptor  in  sequentem  refert,  praeceptam  Ottonis  I,  enm 
mtenrentu  dilectae  conjugis  suae  Edgidae  et  fidelis  sui  Giselberti  ducif 
Lothariomm  monetae  in  oppido  Tri^eotensi  cudendae  Jus  concedit  Balderioo 
epifeopo,'in  eleemosynam  sni  simul  et  diyae  memoriae  patrisHenrid  se- 
reniisimi  regis.  Adatdagus  notarius  ad  vicem  Rodberii  arcktcapeRani 
recogn.  anno  regni  quinio  (lego  primo^,  anno  inc.  Dom.  937  (lego  36)^ 
ind.  iO.  Acium  Bruggkeim  curte  regia,  Cnm  Giselberius  aifuerit,  ap- 
paret  regem  non  longo  ab  ejus  ducatu  abiisse.  Archicancellarius  hic 
nominatnr  non  Mognntinus,  sed  Trerirensis,  qnod  res  ad  regnum  Lotha- 
riense  pertineret.  Adaldagus  anno  sequente  notarius  esse  non  potnit; 
cnm  snb  hi^ns  exitnm  archiepiscopatnm  Jam  adeptns,  Fopponem  sneoes- 

Digitized  by  VjOOQIC 


492  ANNALES   IHPBRII 

l^  IM»  torm  ia  Mla  tccepisie  yMeitnr.    Itaque  ex  lndiclieie  conigcyis  ti 
•UQsChristi. 

29.  ABteqnam  e  rebiis  Germamicis  abeamvs,  OB«dlUvf0><^^ 
seqnemur.  Diematis,  extincto  Henrice,  TOcaBti  Meclitildi  obseqmi 
detrectaTorat,  sed  jossQ  Ottoais  cessit,  secntaqae  est  sanctinoiiitni 
introdnctio  intra  mensem.  Regina  Yidia  dotem  lecessariam  ceBSiitnita 
snis  bonis,  idqne,  landantibos  filiis,  scripto  confirmavit.  Ita  Ditnartf; 
haec  si  extarent,  fundationis  looo  liaberi  possent.  Hand  scio,  an  scripH 
coistitneritHenricos,  qnod  InnocenUns  IL  a.  D.  1139.  refert,  S.Petroev 
snb  censtt  annno  librae  argenti  Onedlinbnrgensem  confregationesi  ekii- 
lisse.  Vereor,  ne  id  serins  placnerit  snb  Henrico  11.  et  abbatissa  SopUi 
Onedlinburgense  chronicon  antiqnnm,  qnod  Georgins  Fabriciiis  habeit,  et 
Bos  primnm  edidimns  tomo  scriptemm  secnndo,  ait,  Agapetaai  paP^ 
a.  D.  945.  congregationi  S.  Senratii  Ouedlinbnrgensi  priTilegiui  wasst 
Id  bodie  non  extat,  et  Agapetns  anno  demnm  946.  sedere  coepit.  Be£- 
cationem  ecclesiae  et  primarii  altaris  S.  Fetri  et  S.  Stephaai  a.  D.  ^ 
ipsis  Kal.  Januar.  a  Bemardo  episcopo  Halberstadensi  factam^.scribitWii- 
ningstadins.  Basilica  ipsa  honori  SS.  Dionysii  et  Senratii  praesDlom  ^a^ 
est;  deSerratio,  a  qoo  passim  denominari  solita  est  ipsa  congregili^ 
Box  dicemns.  DionTsins  est,  qnem  Simeon  Metaphrastes  aliiqne  nmd 
abscissnm  capnt  aliqoandia  manibns  circnmtalisse,  Tiditqne  si|;inins 
loco  Ketneras,  in  qno  sancti  figara  capat  mann  gestantis,  idemqve  leUl 
postea  et  S.  Amalfnm  patronis  accessisse. 

30.  De  prima  abbatissa  Tariant  scriptores.  Aibertas  Cranzias  esr 
qne  secntns  Georgias  Fabricios  Adelheidem  nomimaty  sororem  H^ 
regis,  sed  nnlla  hnjas  abbatissae  mentio  aspiam  alias  occnrrit  R^ 
pene  sententia  est,  Henricom  et  Mathildem  regiae  Itedationi  fili**  ^^ 
Mathildem  praefecisse.  Ita  scribnnt  aotor  antiqans  cataiogi  faadatioBis 
Saxonicarnm  (sed  Tereor,  ne  hic,  ut  alibi,  interpolatas)  aator  ckro^o 
dacnm  BransTicensinm  Latine  scripti  (in  scriptoribiis  nostris  toa.  ^^ 
Henricns  de  Henrordia,  Engelhnsias  (in  eodem  tomo),  Gonradss  Bott* 
antor  chronici  pictnrati  (tomo  III.),  Trithemins  in  chronico  Hirsaigi^ 
Granzius  in  Saxonia.  Sed  nnspiam  Teteres  antores  ant  tabolao  alitf** 
Henrici  Ancupis  filiaram  meminere,  quam  Gerbergae  et  HedwigiS}  ^^ 
illa  Giselberto  duci  Lotharingioram  et  postea  LndoTico  TranssiariHr^ 
GalUae,  haec  Hugoni  duci,  Gapeti  regis  patri  nnpU  fnit  Pt«etereekit| 
abbatissam  series  omnis  nostrae  narrationis  ex  antiqnis  coatexti^ 
ndmitUt,  et  tabnlae  Ottonis  Magni  aliaoTO  non  abbatissae,  sed  i^ij^ 
tantam  Tel  soromm  mentionem  faciont  Credas  ex  Mechtilde  fiii>  ^^ 
M.  factam  MechtUdem  filiam  Henrici  I.  Legebant,  MecbtUdesi  p"^ 
abbatissam  fnisse,  Aucupem  fundatorem,  tantumque  confentv*^^ 
abbatissa  durare  potuisse,  noii  suspicabantur.  _^ 

31.  £x  his  Terisimillimnm  crediderim,  Diemutem  Tirgii^  4^ 
tmdnctas  rexisse,  sed  Onedlinbnrgensis  abbatissae  nomen  noo  ^>^^ 
roTOrentia  reginae,  et  qnod  regali  congregationi  ex  regia  ^^^^^^^ 
destinaretnr,  etsi  Winethusani  conTontos  non  plane  deserli  t^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPERU  4«S 

Boaineque  maiiserity  qai  etian  Qaedliaborgensi  congregationi  mox  ab  A«  Mf» 
DCtone  addictns  est  in  tabalis,  qaas  tefteremas  anno  seqaente.  RegiM, 
etsi  abbatissae  nomen  ei  non  coaveniret,  matrem  tamen  egit  non  bajas 
tantiuD,  sed  et  alioram  coenobioram  paellariam,  at  Northasani  a  se  m&ri'^ 
Coqne  stracti,  qaod  regebat  Richborgis,  fandatonimqae  vel  aactoram  a 
cognatis,  qaale  erat  Ringelhemense,  qnod  fratri  ejas  vel  {»atrao  ascribont^ 
coi  praeerat  Immefaildis,  at  de  Herivordiensi  et  Gandeshemensi  aihil  naM 
dicaai. 

32.  Sed  Qnedlinbargensis  tatelam  pecaliarem  affectasse  el  sibf 
senrasse  Jadicari  potest^  qaod  ibi  tamalatas  esset  marltos,  et  ipsa  sibi 
sepaltaram  destinasset,  et  crebro  adesset,  nec  desiaeret  vivam  Deo 
iiostiam,  celebrato  exeqaiaram  officio  (anniversario,  at  opinor)  ad  eacpia* 
tionem  (pro  anima  mariti  sciltcet)  oflerre,  at  Laitpraadi  verba  habent 
Viram  ille  hostiam,  in  ipsiasreginae  divino  se  servitio  (qaanqoam  siae 
relo)  addicentis,  constante  pietatis  exercitio  coHocare  videtar.  Yelaal 
samere  nolait,  etsi  filii  (et  potissimam  Otto  iratns)  hoc  pene  Mtorqaere 
aliqnando  conarentnr,  nt  ex  biographo  apparet.  Scilicet  volebat  sibi  volna-^ 
tariae  virtatis  laadem  manere.  Nata  deinde  Ottoni  Mechtilde  a.  D.  955, 
at  habet  chronicon  Qaedlinbargense  nostrom,  tanto  magis  abbatissae  alte- 
rias  denominatio  intermissa  est,  et  psaepesitae  interim  vicaria  potestate 
coBgregationi  praefoere,  donec  tandem  paella  a.  D,  966,  viva  adhac  avii 
(biennlo  post  extincta),  magna  com  solennitate  inaagnrata  est,  at  ex 
chronico  vetere  Saxonico  Mabilio  ia  annalibas  annotavit. 

33.  Exlat  qoaedam  narratio  de  fandationibas  monasteriornm  Ger- 
maniae  ab  aotore  incerto  Benedictini  ordiais  confecta,  ia  qaa  habetir 
Henricnm  I.  a.  D.  919.  fnndasse  regalem  abbatiam  in  Qaetteleabarg  in 
omni  Saxoaia  praecfpoam,  et  ibi  sanctimoniales  posnisse,  et  loco  conta- 
lisse  decem  et  octo  millia  maasaam,  et  thesaaram  praegftndem,  adve- 
catiam,  moaetani)  teloninm  et  militiam,  id  est  milites  vasallos,  qaos  hodie 
vasallos  nobiles  appellant  Ibi  etiam  se  sepeliri  mandasse,  ibiqne  ad 
latas  ^ns  sepaltam  esse  Machtildem  regiaam  sanctissimam,  et  ia  crrpla 
«llasdem  monasterii  positam.  Gonstroxisse  et  in  Ooettelenbarg  moaa-* 
steriom  nigiaram  monialiam  ordinis  Sv  Benedicti;  dedicata  ecdesia  in 
honore  B.  Yirginis.  Haec  ille.  Aannm  fondationis  esse  nen  coeptae,  sed 
agitatae,  dicendam  esly  qoi  pene  coincidit  com  primo  anne  regni«  De 
nomero  mansoom  sit  ftdes  penes  aotorem.  Alii  (ot  Henricos  de  Hervordia 
apod  Centoriatores)  11  millia  habent.  Sed  initia  mediocria  potem,  majora 
deinde  accessisse,  dom  regiae  rirgioes  sommae  aatoritatis  praesoat. 

34.  Scribitar  totam  regionem  in  Nariscis,  qoae  nonc  Yogtlaadia 
appeUator  seo  terra  advocatorom,  hoic  coenobio  fbisse  concessam,  et 
per  qnatoor  adveeatos  administratanL  Et  hnc  pwtinere  arbitror,  qood 
Otto  UI.  prorinclam,  qoae  Gera  dicta  est  (sitam  otiqae  in  Yogtlandia^ 
Adelheidi  abbatissae  Qaedlinborgensi  sorori  soae  propriam  dedit  a.  D.  999, 
de  qoo  ibi.  Idem  |as  mercatos  coacedens  a.  D.  993.  ab  oriente  in  occi- 
dentem  inter  Salam  et  Ovacrami  et  ab  aostro  ad  aqoilonem  inter  Unstra- 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALKS  IMPIRII 

A.ISI.  tam  et  Helmw,  Bodtiiiqie  et  palodeii  ib  Oscherslaba  teac  id  &»- 
kvfui  te&deitea;  Tidetnr  intrt  iHos  limites  alii  aercatiii  atodixiKe. 

35.  Benedictiiits  a  coUegio  iUitlrissiMnim  TirgiBafli  recte  ^ 
gatt  antor  narratioais  de  faadatioBibni.  Addi  adkQcpMsut  cafioudi 
iabarbio  castelli  Qaedlinbargensis,  qaorom  niemiait  Otto  II.  ia  pnecepn 
a.  D.  964.  6.  Kal.  Aag.  dato,  coaceditqae  illis  ariae  Mecblildis  rogatg,ri 
Hkeram  inter  se  abbatem  sea  primiceriam  eligeadi  potesutem  bakat 
at  in  caeteris  abbatiis  regiae  dominationi  sabjectis.  Siffnum  dtm 
^iotiiisermdstimire^  Uuiolfm  camceilMriMs  ad  pieem  IfWebm  ardi' 
eapeUani  recofnovL    Ai^um  Tomehurg, 

36.  A  SylTestro  papa  canonici  S.  Wicber^  appeUaBfar  in  prifHesxi 
^  old  moaasteria  regali  coeaobio  sobjecta  recenset    N^mpe  dao  moaastcm 

intra  nrbeai,  itemfae  Wiaetkosanam,  ex  qao  Tirgiaei  ia  Bobiliorem  locaa 
Toneraat;  ac  deaiqoe  Walbeccense  Tirginam  regalae  S.  Bonedicti  tdtfic- 
lanim  in  tractn  Maasfeldico  et,  nt  loqaebantor,  in  pago  Soabegai  sitai, 
^od  AdeUieida  imperatrix  et  Mecbtildis  Qaedlinbargeiisis  abbatissa  Usr 
daraat  clrca  a.  D.  993.  Ad  dericos  aotem  perliaet,  qmod  Otto  M.  luibei 
ia  djplomate  extaate,  Oaedlinbargensi  eongregatieiii  dato,  in  qaocoace£i 
sanctimonialibas,  qaae  prias  elerids  dederat,  Ib  eodmn  loco  Domiio  ser- 
Tientibos,  nempe  qao  derid  saactimonialiam  coBTeatai  sabessedeboM 
Hoc  diploma,  at  alia  mollay  ia  hoc  genere  egregia  primas  protolit  Ffiie 
ricas  Ketaems,  Tlr  de  rebas  Qaedlinbargeasibas,  obi  ecclesias  regii^  eti» 
scribendo  bene  meritos,  obsenraTitqne  ad  SylTestri  priTilegiami  cleiieis 
S.  Wicberti  abHafmone  Halberstadeasi  episcepo  ^usse  eonstitatos.  florna 
eellegiam  Tetat  consisloriam  fuisse  abbatissaey  el  sominariHm  eom 
qai  ecdesiis  ei  sabfectis  praeicerentar. 

37.  SerTatias  Mt  Toagrettsts  (qii  hodie  Leodiensis)  episcopas,el 
(bcet  drca  tempns  non  desint  difficalUtes)  a.  D.  334.  dfe  13.  IS^  ^ 
Mosae  Ti^eelam  obiisse  scribitw;  abi  deiade  cd^tis  abbatia  S.  Simtn 
exnrreodt.  Hiac  sospicor,  saadi,  at  creditur,  Tiri  reUqaias  ab.Henrico 
BOf  e  ecclesiae  QaedUnbiB-geBsi  impetratas  sive  per  Rapertam  vf^^ 
seepam  TroTirensem,  regiaae  iratrem,  siTe  per  Gisdbertom  geBenB,  cd 
comaieadata  erat  abbatia,  de  qao  a.  D.  928.  dictam  est.  DlsseriatiiB^' 
de  Yito  S.  Serratii  GodefrMias  Henscbenins  tetlio  Sanctoram  Maji  toa< 
inseroit;  qoemodo  reliqaias  cji^  Uenricos  nondom  rex  acqoisiont  ^ 
biograpbo  Serratii  labalas  admiscente  dictam  est  ad  a.  D.  915.  ExeaH^ 
priou  etiam  tertias  Hearicas  ecclesiam,  qaam  Goslariae  stroxit,  s»^ 
Bon  taalnm  Simoni  et  Jadae,  sed  et  SerTatio  iascripsity  et  reliqa^^^ 
lado  attBlit. 

38.  Pos^emo  ad^  operae  pretiam  est,  Qaedliabargeoses  coi^ 
gationem  ninc  qaoqne  instgaiter  florere.  Abbatissa  dignitatem  F^|P^ 
imperii  habet,  BHtgni  electores  et  prtedpes  diliones  integras  et  opii< 
prae<tia  ab  ea  fendi  Ie«e  sob,  ot  TOteres  loqnebaotar,  beaeftcio  ten^*' 
Sedem  habet  in  comitiis  imp^  ialer  praelatos  Rheaeases,  setf  (^ 
abbatia  inter  saperioris  Saxoaom  drcaU  membra  habetar.  Ib  J>^ 
dao  coltri  decassati  aareis  capalis  rabea  in  area  Tetitsabbatissaeo/E^^'' 


Digitized  by 


Google 


AMIIALKS   IMPERII  465 

tom  fetiuitsr,  ciii  caUn«  praefeotura  e(  jis  praeltbaadi  ooRce§6iim  A.  9M. 
seiy  qnoties  impenrtoffes  (ni  saepe  raeCam  est)  s<rieiyies  Qnedliiibargi 
nTentus  agitabait.  lomaAi  ponliBcis  obseqiiam  prima  exnit  Anaa  ex 
»anitiim  Stolbergtoomm  fkmilfa,  qnae  panlo  post  mortem  Georgii  dneis 
LXOHiae  Romanamm  pavtinm  hyperaspistae,  qnod  mente  eonceperaf, 
:^e«to  est,  applaudentibns^  popnlis  et  priiicipibns  viciiiis.  Praefnit  ab- 
Ltiae  ab  a.D.  1515.  ad  a.D.  1574. 

39«  Nuac  reliqua  anni  peftexamns.  Rndoiros  rex  Galliae  toto  aatnmno 
Ivyenem  nsqne  ex  morbi^decabvisset,  tandem  snbanni  praesentis  iaitia 
^.  Mal.  Feb.  decessit,  rex  noa  aspemandns,  sf  cansa  periade  ac  rortitn- 
oa  Yalniaset.  Dlo  cnm  liortnna  et  adyersis  hominnm  animis  coUnctatns, 
iktfeHi  flcit,  Galliamqne  in  ebseqnio  babait;  sed  IhH^tns  laboram  noa 
^^starit  Filium  qnem  ninm  habebtt  praeeessisse  mortem  patris  (po- 
lit  eaae  Lndoyieas,  qnem  Adetheidis  mater  Rndolfi  nepetem  vocat  in 
iplMMte,  de  qno  ad  a.  D.  $dO,  $.  17.)  setibit  Hngo  Flaviniaorasis.  Ita 
^gwA  faceesslo  in  inoertnm  molila  est 

4(K  Uago  dox  (qaem  qnidam  Albom  Mt  Ifagnnm  vocant)  viribos  et 
iil«^tateproximos  throno  videbatov,  regnmduomm,  Robertifilins/Odonis 
X  firaCre  oepos;  sed  videtuF  seenm  repataseo,  qnaito  pericnlo  ea  tempe- 
tart^  in  remm  apiee  eoasisteretor.  Qnl  serorio  Jam  cesserat,  videtur 
laMsse  ficere  qoam  agere  regem.  Aecedebant  promissa  olim  facta 
LdMstano  de  Garcrfo  restitneado,  qnae  nunc  in  filio  erjns  Ludovico  m^^is 
alelMuit,  obstacnlo  semoto  et  rege  pnero  in  viadicis  poiesfate  rnturo. 
Ldelstanns  etiam  Wilhelmnm  dncem  Normannoram  solicitavit,  regiae  stirpi, 
[va  licoit,  fidnm.  Neque  dubitem,  Germanicae  aulae  consilia  et  aotorita- 
em  accessisse,  qoando  Edgivay  pneri  regis  mater,  et  £ditha,  Ottonis  L 
Lxor,  sorores  enmt  Qnin  et  vivebat  adhuc  tertia  soror  Ethildis  ipsi  Hugoni 
lopia,  nam  demum  a.  D.  896,  ea  defancta,  Gerbergam^  Ottonis  regis  Ger- 
naniae  sororem,  dnxit  Nec  dubifem,  Heribertum,  qui  sceptram  ipsnm 
lon  sperabal,  aemnlo  invidisse.  Tot  vinculis,  tot  invltamenlis,  ipsa  deni- 
iae  retnm  aecessitate  traetum  Hagooeaiy  pnacipem  moderati  aaimi^ 
leqoitati  cessisse,  credendnm  est 

41.  Itaque  proceres  Nenstriae  Senonensem  archiepiscopum  cum  aliis 
jaibnsdam  insigaibns  viris  in  Angliam  ad  puemm  repetendnm  mittont 
Iffchiepiscopns  timidae  matri  per  obsides  et  sacramenta  de  filii  salate 
^avet;  credHamqne  sibi  depositnm  prope  Bononiam  in  Gallico  litore 
sxponit  Ibi  Hugo,  Heribertus  et  Wilhelmus  aliique  proceres  obvii  veni- 
latem  copide  excepernnt,  statimqae  fide  data  regem  agnoveniBt  lade 
ftd  Laadanam  monitem  doctnsy  ibiqne  piaeseatibns  vigioti  et  amplins  epi- 
scopis  ab  Artddo  Remensi  19.  KaL  Jd.  anctus  est.  Labbens  regnnm  ejus 
a  die  19.  vel  20.  Jnnil  computat 

42.  Initlo  snmmnm  e)n8  cancellariam  egit  Berlcas  Lingonensium 
episcopus,  postea  Artaldo  data  est  antoiitas  arcbicapellani,  nt  ex  tabnlis 
eensCat  Hlstoriei  Ladovicam  Traasmaiiaom  appeUavere.  Ex  eo  mgnum 
ejos  eompatator;  qnidam  tamen  trans  Ligerim  post  Rudoirnm  agnitum  noa 
statim  m  Ladoticur  coBseisere,  et  reperta  est  seriptora  ia  chartularioe 


Digitized  by 


Google 


456  ANNALES  IMPSRII 

k»KH*  nonasterii  Anileasis,  qute  ita  desiait :  Factm  Mi 9cr^ra  4.  Id,  Ikoak 
mMO  secundo,  quo  oMi  Radui/us  res  Christo  repianie,  CFranda)  nya 
espeeianie.  Aimd  Tolosates  tamen  niilla  foit  recipiendi  mora.  Catdi 
enim  donationem  iilic  factam  refert  a.  D.  936.primo  anno  Lmdovkon^ 
eedem  regni  eijua  guhemante.  Ita  fandatio  monasterii  Tbemericissi 
Poniio  mardtione  (qni  et  Ragemondas^  et  nxore  ejos  Garsinde  in  boim 
S.  Pontii  facta. 

43.  AimoinoSy  aator  libfornm  de  miraenlis  S.  Benedicti,  Lodoncii 
nonnisi  spedem  regnantis  haboisse  sciibit,  nec  minuiy  ciim  paer  esMt 
Hago  eam  commodias  circomdacebat,  qaam  olim  Garolnffl  BeriMe. 
Partem  Bargnndiae,  defancto  Rudolfo,  ad  se  pertinere  dictitabat,  a  t 
fendam  ex  noyi  regis  concessione  ?  £t  cam  alios  Hoga,  deHncti  regs 
Arater,  qaem  qaidam  Nigram  appellant,  Lingonam  nrbem  occapasstt,  a 
regni  hoc  ii^nriam  interpretatns  cam  rege  adest,  praasidianes  esfMi 
Giselbertvm  Manassis  filiam,  Hagonis  Nigri  amicam  et,  nt  QoeiceUiis 
saspicatar,  sororiom,  perseqoitor.  Manassem  et  fratrem  ejns  QistiiheM 
memora?imis  ad  a.  D.  9i9.  Res  eo  dedncta  est>  ot  dae  HogonesBor^ 
diam  inter  se  partirentar.  Niger  post  a*  D.  947.  decessity  liberis  iiiii» 
relictiSy  Giselberto  se  soccessorem  ferente;  cui  se  Hoge,  regis  aoteriutca 
circomferens,  opponebat.  Tandem  ree  composta  est^  com  Giselberto 
maseola  prole  careret,  filia  ejos  filio  Hogonis  Odoni  napla,  qoi  ludca 
totam  hanc  Borgandiam  obtinoit,  qoam  docalem  nonc  appellmos.  Him 
Quercetanom  secoti  paocis  comprehendere  Toloimns,  ae  ambigaus  eTti- 
toom  lector  saspenderetor. 

ANNO  GHRISTI  98Y. 

Hungtri  in  Cfamtniam  et  GalUani. '  Honatteria  cremata.  —  Hnngari  in  Italiim.  StoM 
milittae  bujni  temporls.  ~  Otto  conflrmat  libertatem  occlesiae  Hambarfttf)- " 
Eidem  quaedam  In  proprfum  concedit.  ~  luTidia  in  Saxones.  —  Srerbarfis 
Franeuf  tvrbat.  Canis  portandi  poena.  ~  Eyerbardns  et  Hearicni  refan  frttres 
eoUlai  ob  TasaUoa.  MinUterlalet.  Sibfenda.  —  Magdebnrgeoiif  abbatii*^ 
datio.  —  Idem,  et  census  inde  regi.  ~  ReU(iniae  ibi  ex  Bnrgundia.  Pn'*' 
abbas.  —  Bonai  quae  postea  OosUriae  ooUaU.  —  HildebeHns  archieplscoptf  >«' 

'  guntinns  obit  Svccessor  Fridericos  quis  ?  —  Amulftis  dnx  Bararlae  obft-  ^ 
dictns  Hains.  Fabula  a  daemone  raptnm.  —  Uxoris  Gerbergaeflamilia  qaaet  M^ 
Eyerharduf  primogenitns  dncatom  ufurpat.  >-  Leo  pi^a  scribit  ad  XTerhvii* 
hnnc  et  ad  Gerardum  PassaTiensem.  —  Bespondet  ad  quaestiones  Gerardi,  "^  ** 
gradibus  prohibltls,  de  coi^ugio  clericomm.    Princeps  secularis  papae  vf^ 

—  LndoTlcos  Transmarinns  cnm  Hugone  et  Heriberto  colUsus.    Puces  k^^/^*" 

—  Rudolftas  rex  Burgnndlae  Gnelflgena  oblt.    KJns  fBmiUa  et  llberi.  —  ^'"'''ff 
Gonradns  snb  tnteU  regU  GermanUe.  -^  OttonU  dipUma  Onadttnbnrgeaso.  i 
Tocatus  loci.  —  Diffionltas  chronoUgica.   Adaldagns  eancelUrins.  9»i^^^ ' 

—  LodOi  genns  impositionis. 

1.   Hoc  anno  Cqoi  primns  Ottonis}  Hongari  a  Saxonia  abstern^  ^ 

petam  alio  ?ertant«     bgens  ei^editio  fnit^  qnae  Germaniain»  ^^^ 

Italiamqae  tarbarit.    E}as  in  fine  operis  meminit  Witikindos  bisiofi^ 

et  boic  anno  ascribif.    Cnm  Bi^oariam,  Allemanniam  et  Fraacia*  ^ 

'«talem  irrnpissent,  monasteriaqne  S.  Galli  et  S.  Boniiacii  aemassaa^  P*' 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS  IHPBRII  457 

lasdmm  ia  occideiiCalem  regionem  (qvae  mlfo  WestCilk)  peiietrare  eo*  A.  t37» 
lati  smt,  sed  obJieioBte  ee  cam  copiis  Ottone  reeessenmt.  Venisse  ait 
iVitiiLiiidiis,  ut  Tirtitem  probarent  novi  regis.  Hide  ad  Rhenom  Te?ersi| 
aansmisso  Wormatiae  fliiYio,  Alsatiam,  regnnm  Lotharii  et  a^lacentee 
isqne  ad  maritima  Gallias  yastant  Nono  Kal  April.  monasteiiam  Seno^ 
aemeis  civitatis,  qaod  S.Petri  Yivi  dicitor,  ineendisse,  kabet  chronicon  locL 
[dem  acoidit  monasterio  Besaensi  prope  Lingones.  Tonc  et  Trenoreiiiam 
nun  Bonasterio  oonflagravit  Eadem  passam  est  monasteriom  S.  BasoU 
prope  Remos,  et  SaTiniacense  agri  Lagdanensis.  Itaqoe  passim  in  fiistitf 
inoiiasterionim  Idc  annns  nigro  lapillo  signatnr.  In  Bitarices  asqne  bar^ 
bari  penetraront,  nam  Aqnitaniae  qaoqoe  ¥astatae  scriptores  menynere. 
yf  itikiBdas  ait,  nsqae  ad  oceannm  penrenisse,  inde  per  Italiam  domnm 
rediMe.  Unde  intelligimas,  Henricl  vicloria  magis  falsse  irritatos,  qnam 
fractoS)  Ottoniqae  domiti  liostis  tam  fonnidabilis  laadem  serratam.  Gae^ 
temm  Mabilioni  hoc  anno  monasteria  Faldense  et  S.  Galli  non  ab 
Himgaris,  sed  casn  aot  negligentia  cremata  videntttr.  Oitat  in  eam  rem 
Ekkihardom  jnniorem. 

2.  De  Italia  Sigoaios,  imUcti&ne  dtdma^  inqait,  Hunffaricum  majgfnii 

popularium  capiiB  in  Campaniam  proeurreruni,  inde  Capu^Mum  ef  Ben^ 

vmUamm  agrum  papulaii,  Samum  usque  el  Nokm  ei  Uhuriam  pendira^ 

rmmij  direptieque  ac  vaeiaiie  laie  iocie  oMie  &mnihne,  iierum  ee  C(^^uam 

rehU&runi;  diebueque  duodedm  in  campo  Gaiiiano  [Baronins  legit  Gari-- 

UanwnJ  moraHf  muUoe  tx  kominihie  CaeinaUbue  ahdusoeruni  capOvoei 

qui  poeiy  magna  eacri  ikeeauri  parte  erojfoia,  redemti  euni.  Leo  Ostieniifl 

impensa  lytro  sacra  omamenta  recenset  et  byzantiis  aestimat    Ibi  qaae«* 

dam  reram  nomina  non  intellignntar.  £a  inde  Tictoria  elati,  in  M arsomm 

agrnm  so  effhdennt,  atqoe  omnia  direptionibns  et  ineendiis  miscnerant. 

Demnm  Marsi  et  Peiigni  in  nnnm  conTonientes,  eos  adorti  sant  et  in  dis- 

positas  insidias  attractos  omnes  fero  tracidaront.    Praeda  ingens  rdata« 

Sed  boo  de  parte  hostiom  capiendam  est,  nam  rdiqni  ex  dteriore  Italin 

per  Noricos  montes  in  patriam  rediernnt,   magno  opprohrio  christianae 

Enropae,  qoae  tantom  a  miUtari  yirtate  desdvisset.  Sed  tanc  mercenariaa 

miles  nott  erat,  coloni  erant  servi  et  inermes,  arma  soli  ingenni  agromm 

domini  tractabant,   pleriqoe  (exceptis  ex  Henrici  institoto  Saxonibosj 

parnm  exercitati  in  armis.    Itaqae^  nisi  magno  numero  conglobati,  hostio 

aspectam  aegre  ferebant   Inde  tantae  a  Normannis  et  Hangaris  acceptae 

clades. 

3.  Otto  Hangaros  arcens,  in  Westialia  agebat.  Ibi  asqoe  jn  aesta* 
tem  haesit,  nam  in  Werla  Adaldago  arcUepiscopo  Hambargensis  ecdesiae 
libertates  et  pririlegia  confirmavit:  In  nonUne  e.  ei  ind.  Trin,  Oiio  d.f.  cL 
rex.,.  ad  honorem S. Dei §eneiricie Mariae,  cui  iocue ieie Bammakurg 
eet  coneeeraiuey  eidem  ioco  concedimue  omnes  conceeeionee,  quae  concee- 
eeruni  anierioree  Francorum  regee  caeierieque  monaeieriis  ad  kane  dioe-' 
ceein  periineniikue,  id  est  Ramaeiakun,  Bremunf  Bircekmm,  Bukinum; 
videHcet,  ui  nuiiuejudex  pubHcue  vei  quaei^ei  judieiaria  poieeias  aiiquam 
eiU  vindicei  pdeeiaiem,  in  eupradiciorum  kondnibue  monaeieriorumj  iUie 


Digitized  by 


Google 


468  ARHALIS  IMPrRII 


L§S7.  wUkHem  H  cUmM,  mT  em  U^  cofim  hmmio  ok 

fMoemiqM  bammo  am$irm§at,  wet  mkpmM  JmthHmm  fmtre 

adoocsha  arcMef^seefi^  fmmmdm  em  eonifere  emlmrli.    (fmmdei  ^ 

pimm  Ulonm  imeorrifikilie  estaerll,  mi  eb  eo  eorrifi  mi  weimmni,  i 

mk  mSoocaio  iedem  praeeemietmr  ptdkimrime  potetiaiL    Ceeteri  mere 

dmemeepiecepipenmamemmi.  Si  vero  aBqme  es  iAertm  {t  Okeriey 

JapmmdiimyveiiUmefierimmieiiamcoiommef  decomtemem 

mom  prokibemimr  a  fmatHei  peieeiaie,  eed  kabeai  Hcemiimm  moetrm 

HalfeaifUOfuepoteetatemprmoiictmAdaUaffS, 

tlae  Yemonbme  efiictfpas]....    St^er  tibortm  [libtios]  ef 

mmmaeteriormm  praedtdenmm,   im  espe^Oome  eioe  ad 

Sipmm  dommi  Oitonie  imoidieeimd  repie.    Foppo  cameetlmrime  md 

Frideri  arckieapeMami  recogmmd,    9aia  2^  MmL  HL  m.  D.  93T,  im 

mmmo  regmi  Ottomie pOeeimd  refieprimm.    AUmm  Weriekm  imDm 


4.  iMio  tex  redtas  ad  Ottfide^  im  Wahlnst  Ttoii^^fte 
i$Uen>emtm  carae  comjugie  emae  Edgidae  et  Tkieiarii  fdeOe  emi 
credo,  it  ctjtts  cMiCatt  moa  Magdefctryaai  sitni  dioettrj  im 
dmt  ecctmiae Hmmmmabmrgemei,  fmicfmid  ipm  imBremmm,  Birtimm, 
Bmckim  kabmii  propnetatie.  f.  Id.  Amg.  imdkt.  iO,  m.  d  ime.  9&7,  mmme 
mmtem  Oftome  refmamte  rege  eecumdo.  BreaMisis  episoepatat  bmc  Hsh* 
bmTgeati  episcopaln  cealverat,  eaetera  qteqee  loca  llc  toBiBMi  Mt 
iipmaiitar.  Rex  deinde  QtediUargtm  retit,  ibiqte  Idibts  Sepfenira 
Borae  congregatiotit  res  orditaTit,  «ti  cotuteMrabiflm  stb  exitvai  tni^ 
BenarratioiusserletiBterrtaipattr.  faule  Mtgdetogu  peirtxlty  sM  ipae 
Borati  ftBdatioMB  BMiliebator. 

5.  OttoBOti  bec  aiBo  bellta  Boleslao  BebeaoivB  daci  JBtriieBe. 
pleriqte  scribntt,  qted  fratrem  WeBceslatai  eocidisset  et  idelet  nfi 
Bobeitos  Texaral:  et  WitikiBdts  rem  ita  aarraty  qtasi  statim  post  OtltBis 
iBatguratiotem  gesta  ftiisset;  sed  CbristatBO,  Boleslai  ipsivs  ilioy  magis 
oeaf  do,  cajas  ex  Hbello  Weaceslai  caedem  ib  a.  D.  939.  dJibremdam  mp^ 
ptf  et.  Et  diplomata  talem  expeditioBem  batd  palittStr.  nM  es  cob- 
liBoatore  RegtaoBis  prebo,  Jacta  hoc  aBoo  semtaa  civfHs  belliy  ctm  exteiBa 
cessasseat  Saxoaes  regno  ad  se  traaslato  et  Jam  conirBiato  iBsolesee- 
baat  fienricts  iis  pltffimtm  itdtlserat,  sed  prtdeBlla  lameB  sbb  et  epl- 
BioBe  TirtBtis  OBues  it  olficio  coBtiBebat  Kovi  regis  noodom  mm  maUm^ 
tas  erat 

6.  Itaqne  Bnuiingts  qtidam  it  Saxonia  Aagarlca  Hassis  nciBts,  Bt 
inc  loqaimar,  Eferbardtm  Frmiceram  dttcem  effmderat  YidelBr  aliqtid 
cjts  beneficio  Tel  Tasallagfo  tetnisse  et  mox  domintm  bob  satis  agBOTisse. 
ETerbardns  indignatnS)  oppidam  ejns,  coi  Elmeri  noBieB,  Ti  capit  et  iaceiis 
interfectis  incendit  Id  rex,  nt  par  erat,  graviter  ttlit  ETefbardBm  ii 
centnm  taloBta  coBdeainat,  adjttores  primarios  ad  Magadabtrgtam  catem 
singtlos  ferre  cogit  Eo  olim  dedecore  nobiles  Tiri  castigabaBior,  miai- 
steriales  sellam,  mstid  aratri  rotam  de  comitatB  it  proximnm  comitaioa 
ferre  JabebaBtar,  qned  docet  bos  Olle  episcopns  FrisiBgeBsis  exenpla 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPIRII  459 

fmto^  de  qvo  et  Dodeoliiniis  ad  a.  IK 1155.  Extat  de  cytiophoria  JobaanU  |.  937. 
mriei  Mettoniii  dissertatio  peciriiaris.  Rexeopvdoro  admonttog  ac  cac^ 
ra  iHUiigne  kabitos  atqne  effam  donatos  dimisil:  at  illis  dolor  allias 
esil,  etBToriiardipopolaritale  ia  noya  faoinora  stimofabantiir,  qui  eiiaitt 
►n  paacos  Saxones  liberalilate  soa  ailleiebal.  Ubi  Elmcrt  opprdum  siium 
i,  kaad  constat  Ita  legit  Ursbergensis,  et  sic  qnoqae  fmbet  editio 
iliUidi  Reineceiana,  et  conspirant  codices  antiqai,  Dresdensis  et  Casi* 
nsis;  Meibomins  edidit  ElTori,  et  snspicatnr  inteilifi  BilTershnsam,  qno 
wime  Tel  cognato  monasterinm  in  ripa  Visnrgis,  sed  ibidem  et  Elmers- 
isam  agnoscit;  nec  sitns  abhorret,  aam  Hassia  yiclna  est,  iirqna  phni- 
ana  poierat  STorliardns. 

7.  Bmingnm  Henricos  frater  regfis  ia  clienteki  babnisse  et  pro- 
xiSM  Tidetnr.  Nam  continvator  Reginonis  prodidit,  ob  ortas  inimidtias 
iter  wasallos  (bac  toco  ntitnr)  cnm  Eferliardo  nnac  eollisam.  Roswita 
ic  fpsa  de  re  loqnens,  nexum  hnnc  Jns  Teninlitatis  appellat,  id  est  ser- 
itoeiSy  nam  serri  dom^  nascentes  Temae  Teteribns  dicebantnr.  Itaqne 
\c  designaBtnr,  qnos  posteri  mteisteriales  appellaTere  et  liberis  oppe>- 
lere^  qnae  dlstinctto  postremis  temporibns  tta  tnrbata  est,  ut  nnnc  ntriqne 
obiles  appellentar,  qnod  ollm  apnd  Germanos  noi  erat,  nisi  Rberornm 
t  pTocemm  nomen^  qni  nnllis  serntiis  obnoxii  habebantnr.  Sed  post- 
aana  proceres  Tasallsgia  non  dedignari  coepere,  panlatim  et  miaisteriales 
d  Hberomm  dfgnitatem  aspirarere.  Ottonianis  antem  temporibns  et  magie 
dhvc  postea  pleriqne  minores  se  majoribns  snbdidere;  et  panlatim  jns  fieri 
oeptt,  nt  qni  praedia  a  rege  obtinebant  in  proTinciis,  intermedio  dnce  aai 
ffincipe  ad  eum  rererreator,  tanqoam  snbTasalli  regis,  Tasalli  principis. 

8L  Rex  ffagdebnrgi  haerens,  locnm  amare  et  excolere  coepit,  com- 
sgis  praesertlm  instinctn,  eni  dotalis  erat;  pars  antem  cnltarae  maxima 
rai  fnsdafio  ecclesiamm.  Itaqne  ipse  fere  sic  loqnitnr  iii  tabnlis :  Dtme^ 
^ndis  patroekdU  S.  Petri  prindpu  up&sloienm  sancterumqme  martyrum 
Wawritm  et  JfnnoemtHy  sctlesiam  struere  studuimtts  et  ad  usum  eongregm^ 
iame^  HHc  Os  servientiSj  ok  mmortam paMs nostri etprormneiio anisnae 
foime  venerandaeque  matris  nastrae  nostrique  et  eon}uifii  nostrae,  c^fus 
if  praedietus  locus  dos  fuit,  et  proHs  nostrae  omniumfue  debHorum  no^ 
trarum  [id  est  omninm,  qnibos  hoc  debemnsX  nec  nan  et  Rudolfi  regie 
Bmrgmidiae  Transjnranae],  qui  noMssanctum  Iransmieit  Innocentium  [ez 
egione  Thebaea,  qvae  in  e)ns  regno  passa  fertnr],  suadenObus  noNs  epi- 
Kopie,  fui  tune  inpraesenOa  erantj  Friderico  [liognntino,  nam  Hildebertui 
loper  decesserat]  ef  i4^/ifa^o[Bammabnrgensi]  archiepiscopis;  Balderico 
[TrajeetenaiX  TMethardo  [Uildeshemensi},  Sbergieo  [Mindeasi],  Amalrico 
[Spirensi],  Odalrico  [Angnstano],  Bureardo  [WirzihnrgeiisiJ,  Bemardo 
[Halberstadensi],  Amalunqo  [Verdensi]  episcopis;  ree  mstrae  preprieta^ 
He,  fuae  subnotantur,  inproprium  damsss:  in  pa§o  Northuringia  in  eomi^ 
laiv  TMetmariinMafdeiurq  curtem  nostram  cum  aedifeio  ef  ierrHoriwm 
diue  portinens  eum  omnibus  tode  ea  ocddentali  parte  Aibiae  fiuminie,  ad 
eandem  civitatem  pertinenlibus  vet  servienHbus,  eujuscunque  sint  benelicia^ 
ei  [post  Bominatas  Tillas  complnres]  quatuor  kubas  in  Vaiodorp,  ei  fmc^ 


Digitized  by 


Google 


m  ANHALKS  IMPBRII 

iLI67. 9^d  ad  praeftdtm  iadum  perUnem  kabukmu  ex  aquUonmip&rtiEn^ 
fMmmU  [locaBOniBaitvr],  ei  in  comiiaim  Geroms  im  Bigera  Imfmak 
atomimy  et  tn  cemilaiu  Ckritiiam  im  Grimkecmleka  iS  fmaUiesSkmu 
ei  owmi*  cmtm  ac  vemaHotm  acquimiiomiBqae  dedrm^Mm  t»  Merium  d  b 
ffiM  ei  Beeeidmm  [1011  liaac  TiUanim  ntoiina,  8e4  tractaim]  ii  m 
li§mormmeiherhaeeieaqinaiiomuforcormm,  Neque  iiia  con^refolitm 
Deo  et  iancHe  serviat,  iamiwnque  einjfuiie  annu  umum  cakaHumf  tem 
eiianeeammi dum erueinas deni,  ui  edani  in  mundibur^  refii sem 
Daia  ii.  Kai.  Oeiob.  a.  d.  inc.  $37,  ind.  ii,  anmo  voro  Oikmitfiam 
rofis  2.    Aeium  im  deUaie  Ma§delmrg. 

9.    Alias  tabnlas  paalo  post  dedit,  eodem  inttio  teaote^  «fie  a 
S.  lanoceBtii  mentionem;  deinde  snbjteitn?:    Teiomimm  owme^  fuii 
Magdeburg  cemtMuium  esi  vei  consiiiuetur,  in  proprium  damm  eie 
eom§re§aHomi,  concedimusquey  ui  famiUa  iiiorum  eormm  nuiiOy  m  i^ 
voeaio  eorum,  jusiiciam  seeuiarem  co§amlur  a§ere.   Daia  S.MeLM 
a.  d.  inc.  937,  amno  re§mi  OUonis  pHesimi  2.    Bt  mox  dedit  tdkaciiiit 
lileras,  ibi:  Damm  in  pa§o  Norturin§ia  in  eomiiaiu  Ckridmm  ti<rff' 
morskoe  i2  famiHm  coionorum  ei  in  Wotmereieve  63  fmM»  alt 
eervos  ei  tUos.   Damm  in  eodem  pa§o  in  eomiiaiu  Ditmari  ittieM 
famiHm  Slavorum,  in  villa  Buehom,  et  [poet  aUa  leca  Domiiate]  itpif 
Unimoti  in  comiiatu  H%mer<  [an  Wigmanni}  Urlaha  ei  Ottin§he:  dit- 
eimam  in  eitiem  lodt  ab  Adaidago  nobit  arckiepiecopo  detm  fo^ 
verisimile  est,  ex  bls  locis  ortnm],  et  omnit  centm  et  venundaiiems  [u^ 
TonatiOBis,  qnod  malim}  et  acfuititionit  dedmam,  quae  nebit  in  Mtrim 
et  Li§ziz  ei  Beveldun  debeni  [malim  debentur:  HeTcldnn  est  ttp»  ^ 
HaTelam,  reliqna  bina  loca  sapra  panlo  aliter  effemntnr].   Ctetmit 
ei^ra:  tanium  re§i  unum  caballum  et  tcutum  d  Umeeam,  vd  dem cm- 
nm  dentf  ui  tdant  in  mundiburdio  re§it  te  ette.    Dat.  5.  Id,  Odob.^ 
nt  snpra.    Adum  in  Toremburg:  ti§num  dom.  Otiomit  invietissimi  f¥^ 
PoppoeancdtarimadvieemFHderidreco§m  Cmsina,  Gefmwis  «^«•^' 
coUi  erat  tegnmentvm,  plemmqne  apnd  magnates  pretiosis  P^^^J^ 
totnm.  Ib  chartnlario  nostro  Bfagdebnrgensi  fieqaentem  mijeris  mmf^ 
donationem  reperio  ad  haec  tempora  rererendam,  etsi  notae  f^r^ticn 
desiBt.    /n  n.  t.  d  1.  T.  Otio  d,  f  cl.rex....  pro  amore M  •^*^. 
tterium,  guod  in  honore  S,  Petri  apotiolorum  prindpit  ei  SS,  Ckrm 
martyrum  MaurieH  et  Innocentii  in  ieco,  qui  iKdtur  Ma§dekerj,  ^ 
ttrusimm,  hm proprietaHt  nottrae  ret,  videlicd  quicquid inhiif^ 
lodt  ad  praefatum  cattetium  ibidem  ad  Ma§debur§  perUeem  Ai^ 
Bardetiorp,  Otteretleve,  Suldorp,  Immmnadur§a  [Magna  Weddii^ 
reHquit  vero  villit  infra  tcriptit  Lioboldetdorp  [LeTerstorp],  ^^^\^ 
dorp,  Trumtici,  Memdetlewe,  Michamdorp,  Wimithettoondorp  [^**^ 
sconbnrg],  Prota,  Pridelitii  [Predeliz],  Rodaidetdorp  [Rottersdern.  ^ 
midetdorp  [Lemesdorp],  Wedin§i,  Gtimde,  Lutiaietdorp,  ^^^'^^•^^J^ 
ieretdorp.    Si§num  dowmi  Ottomit  teremittimi  re§it.    Poppo  ceecmm^  | 
ad  doem  Friderid  archicapetlami  reco§n. 
«)  iaiUf  et  leaere  Mrr.  Kekkmriu: 


Digitized  by 


Google 


JINNALES  IMPBRII  46t 

10.  Aedire  hic  e  re  erit  chroBOgra^nim  Saxonen^  qvem  ii  liieem  A.  987. 
idi»i8,  Magdebwgeiisis,  it  arlMtror,  ecdeeiao  alamBam,  etsi  jb  eo 
raBtem,  qoed  rem  ib  aoBom  seqneBtem  distulit.  Sic  ergo  fere  ille: 
rj?  insimetu  piae  conjugis^  cum  reMitanie  Bemardo  Hai^itadensi 
aeauU,  iuuc  episcopaium  non  posset,  abbatiam  regalem  inira  urbem 
^gdeburgensem  fundaoit  in  honore  B.  Peiri  apoiioiorum  pHndpie  ae 
wuriiii  egregH  Thebaeorum  duds,  dignique  ejus  eoniubemaiis  InnocenM 
Mis,  eujus  corpus  ex  Burgundia  Rudoifus  regium  mumtSj  cum  maxima 
\rie  corporis  S.  MauriHi  ei  quorundam  sodorum  sjus  piurimisque  apo- 
oiorumy  martyrum,  confessorum  reUquiis  transmiserai ;  illaia  urbi  ii, 
al.  Qctob,  AbbaUae  rex  Annonem  virum  insignem  ex  coenobio  S,  Maxi- 
trti  Tremris  evocatum  praefedf,  traduoiis  cum  eo  et  aiUs  fratribus,  qui 
leieroe  monasHcae  disdpUnae  exemplis  imbuerent,  Aobo  com  locom 
unis  BOB  paocis  rexissef,  faodem  Wormatieasem  iBfolam  accepit,  sbc- 
)88itqiie  Ofhwiaos,  de  qoo  ad  a.  D.  950. 

11.  Rex  Magdeborgo  digressos,  com  5.  Id.  Octob.  io  ToreBborg 
^sety  mox  i2.  Kal.  Nov.  iad.  11.  iB  palatio  AlstetOBSi  ap«d  Thiiriogos, 
^gato  Friderici  cojosdam  fidelis  soi,  matri  ^os  Biae  dedi^  qoae  propria 
ibe6at  4n  viiia  Geresleoa  in  pago  Suada  [HalberstadOBsis  districtos]  in 
Tmiiatu  ChrisHani  [de  qoo  et  paolo  aote].  Poppo  eanceiiarius  ad  vicem 
'riderid  recogn,  €redibile  «st,  Biam  haec  alicoi  ecclesiae  desttnasse. 
illam  ipsam  Jerslebam  deiode  HeBricos  HI.  a.  D.  1049.  moBasterio  S. 
limoBls  et  Jodao  6osIariae  a  se  faodato  coBtolit  Mox  Friderici  ejosdem 
idelis  801  filiis,  Folcoiaro  et  Aicberto,  Otto  rex  yillas  (jiiatoor  io  comitata 
JiristiaBi  Ib  pago  SeriBiondlaBd  dedit  a.  D.  945,  oode  qoaedam  deiBde  ad 
deaa  GoslariOBse  moBasterium  deveBisse,  aBnotatam  ost. 

12.  Hildeberti  Mognntini  praesolis  obitom  ReginoBis  cofltiBoator  et 
AariaBOS  ia  aBBom  praecedeafem  refolere.  Sed  Lambertos  Ib  seqnoBtemy 
laem  BoUem  Mabilio  secotos  foisset  io  aBBalibos;  bos  io  praesentem, 
ivloritafe  fastorom  Bostrorom,  io  qoo  ita  legimas :  Bildebreht  archiepi- 
teopus  2,Eai,Junii;  Boc  nlfra  mors  ejos  diiferri  potest,  oam  snccessor  ia 
diplomatibas  hojns  anni  memoratur.  Ditmaros  exifnm  ^ns  in  anBam 
OttoBis  secoBdom  referty  qoasi  ubo  alteroye  mense  serios  obisset  Sof- 
fectos  est  Fridericiis,  ex  Faldeasi  et  ipse  mooasterio.  Hbbc  qnidam  fra- 
trem  facioBt  Cliselberti  dncis  apnd  Mabilionem,  qoi  saltem  propinqunm ; 
MognBtinns  codex  apad  Serrariom  filinm  Giselberti  ex  Gerberga  sorore 
Oftonis.  Idem  scribit  Engelhasios  in  chronico;  sed  hoc  merito  rejicit 
Serrarins.  £go  nec  propiBqnitatis  Tostigiom  reperiO;  partibos  iBBexom 
agBosGo,  sed  eaedem  et  Everhardi  foere,  qnem  cognatiooo  aliqna  aftigisse 
malim.  Cmsius  fratrem  conjicit  Latnit  aliqnando  in  Brisiaco  castro,  nt 
credibilo  sit,  ex  Hla  regione  ortnm. 

13.  Fost  arcbiepiscopam  ebiif  dox  Bi^oarioram  ArBolfos,  ex  serie 
eonuidem  fastorom  pridie  Idos  Julii,  secoBdom  ATeBtiBom  die  S.  Marga- 
refae.  Cosmas  Prageosis  regem  Tocat  Bayariae,  credo,  ot  Bohemiae  doces 
a  sois  reges  appellabaBtnr.  Ditmaros  episcopos  praeclarom  ait  moBtis 
et  corporis  dotibas.    CoBtra  a  suae  regioBis  scriptoribos,  praesertim 


Digitized  by 


Google 


U^  ANNALSS  IHPEIII 

L9Kf»  meii$,  MM  capMMi  MU,  q^  eededarui  res  pro  «iMiio  t^ 
UnM  •!  JB  pfomtt  partiretar.  b  qm^  Bodui  cgcewisie  atfiin 
Otteaii  Friftefeecie  e^eeefii  Jedide,  qeod  eee  ieMete  spenes.  Tcfv^ 
ieeasi  MMiCerie  pleragee  detnait.  Ita4|ae  a  Metello  lod  poett  tji» 
■■•  appellatar.  Beno,  vitae  S.  Udafarici  seriptor,  fal^iilBe  traficiiiii 
aperait  Fiigoat,  deeaBtiafaBi  ei  Bu^rteBi  ab  Udalrioo  AvfvtaBO  episcip^ 
Bifi  rea ipisceret,  spereeBti  a  cacodaeaieBe  palaa  speetabiU  iractiB  » 
Ticofl^  corpBS  raptatnBi  proJectaBiqae  ia  aniBdioetBB  ScliireBsi  ■om# 
rio  proxiflHUB,  aBiflum  stygiis  palodibos  mersam,  que  ridet  km^ 
coBficta,  at  ait,  ab  boadBibas,  qoi  pietateoi  ia  qaaestvfla  yertaBt,  se  ai 
aeditaos  feraBt.  Ipse  BraoBeras  explodit  flogas,  ia  ipsa  olim  Moudi 
OBSi  arce  pietora  aoteratas,  qoaii  Broscbios  Tidit«  RaCisboBae  fipi^S 
EflimeniBBm  sepoltas  est  Epitaphiom  tale  (sed  poeterias  baad  dibi^ 
Metellos  momorat: 

Vimu  poUebamy  fadeni  quaecunque  tfolebam; 
A$mihUor  eub  kumo,  tic  perit  omnis  komo. 

14.  Uxoris  Gerbergae  noo  satis  explorata  geiis  est.  Male  Crasis 
HeBrici  regis  filiam  dixit,  qoam  Giselberio  Lotharingo,  deinde  Tegi  Ii^ 
Tico  Transmarino  noptam  constat.    ATentinos  ex  Rodolfo  Goelfo  fhtie 
S.  Gonradi  natam  facit,  qnod  non  coBvenit  cam  Bdonacbo  YfiJiguUesL 
qoem  tamen  falsom  pnto.    BIoBdellos  nescio  qoibas  argnmentis  Riulolfe 
patroo  Conradi  regis  natam  potat,  qoem  episcopom  Wirzebargeaseii/oisfe 
constat    Antea  maritom  foisse,  nemo  veteram,  qood  sciam,  dixit.  Adi^ 
reitems  volt  binas  Gerbergas  Amolfo  naptas  foisse.    Ego  Iiic  AveitiK 
aotoritatem  non  spemo.    Filios  invenio  apnd  veteres  Eberliardui,  Ar* 
nolfom,  Hermannnm,  filiam  Joditham  vel  Jottam,  qnam  consut  HeBri£« 
Ottonis  regis  f^atri  deinde  nnpsisse.    In  vita  S.  Udalrici  habetar,  Borar^ 
dom  II.  Allemanniae  dacem  haboisse  uxorem  filiam  materterio  Hearki 
episcopi  Aogastani,  qai  Udalrico  saccessit     Uxor  aotem  fiarcirdi  hit 
Jotta,  filia  Henrici  dacis.     Itaqoe  Arnnlfi  docis  oxor  et  mater  HeiricJ 
episcopi,  conjax  Barcardi  comitis,  sorores  faerinL    Nam  de  prioie  n(^ 
Borcardi,  qoae  Udalrici  episcopi  soror  foit)  biograpbom  non  loqoi}  **"' 
festom  est.    Fratres  jovenes  a  rege  evocati,  in  comitatom  veniro  eoit«»- 
serant.    Qood  ipsis  deinde  male  vertit.    Everhardos  se,  non  «xpwJaU 
principis  sommi  aotoritate,  Bi^oarioram  ducem  statim  tulit,  et  y^ 
provinciales  pronos  habuisse :  qaomm  secutos  est  sententiam  Leo  p^ 
tifex  Romanas  in  epistola  ad  episcopos  bis  verbis:    Eberhard»^ 
Bavariorum  nostra  autoritaie  i^funsimuSj  ul  Gerardo  architfif^ 
[nempe  Laoreacensi]  in  omnibue  auxilium  praeelet.    Sed  Jadieiae  ep 
rex  moratos  non  est  ^ 

15.  Leonem  scilicet  adierat  Gerardus  Patavinos  praesnl,  att^ 
episoopatus  Laoreacensis  aotoritatMi  soae  sedi  assereret,  oeo  50<^ 
caraity  non  tamen  dignitas  Jovaviensi  detracta  est,  ut  qaidam  ^^^^ 
soBt  Sed  cDiqoe  metropoUtae  Jus  mansit  Fmvinciam  inter  eos  ^^ 
est  mox  Agapetas  II,  de  qoo  infra.  Nunc  Leo  ad  Gerarduoi  ^^^^^ 
irisit  com  pallio,  qoo  in  soleBBitatibos  festisqoe  ateretor;  qoemidB<^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPfiRII  463 

Greforio  II.  •jrinor  consUCotiim  foslns  expUcat,  siml  borUtnr,  nt  mo-  A.  187. 
btts  T06tOBi  oroet.  Eidem  epistoUm  dedit^  cnjns  inscriptio  esi:  Leo 
H$eopus,  setvtu  servorum  Det,  regibus^  4ucibu$,  episcopis,  ahbaHbuSy 
'^iiolpko  Juvwiensiy  hinpimo  JlaHsbonensi,  Lantherto  Prisinpensi^ 
V^isundo  Sehonensi  et  eaeieris  per  eaUiam^  Germaniam,  Bawariam, 
Uemamniam  commoranUbus.  Sed  ad  Bawariam  potissimnm  scriptio 
ertinebat  Ait  Gerardnm  Lanreacensem  ardhiepiscopum,  cnml  orationis 
ausa  ad  limina  apostolornm  venjsset,  mnlta  in  proTincia  contra  decreta 
lajonun  agi  qnestnm;  consilinm  a  se  opemqne  petisse. 

16.    Qnaestiones  faere  non  magii  mometfti;  Telnti  qnid  agendum  in 

uOeficos,  angnratores,  incantatores  ?   Hos  respondet  legibus  exterminari, 

ed  ab  episcopis  ad  poenitentiam  vocandos,  nt  vivant    Circa  ritns  prae* 

xribit  ad  exemphim  Romanae  eccleslae  solennia  verba  „gloria  in  ex- 

'.elsis  Deo''  et  „pax  vobis^  prounntiari  in  praedpnis  festivitatibns  et 

laaeiomm  aatalitiis.    At  „pax  vobisenm"  ia  diebns  quadragesimis  et  in 

faatnor  temporibns  et  vigiliis  sanctemm  et  reliqnis  Jejnniomm  diebus. 

Doaiinicam  orationem  in  benedictione  cibomm  nsnrpari  hand  probat; 

retat  matrimoninm  cnm  filia  ant  matre  spiritndi,  chorepiscopis  facnltatem 

nefi^t  presbyteros  ordinandi,  chrisma  consignandi,  manns  imponendi.  Si 

vir  et  mnlier  teriio  vel  qnarto  consangninitatis  gradn  conjnncti,  sed  nesciiy 

conjngio  copnlentnr,  hand  cententns  est  poenitentia  e<  expiatione,  sed 

conjnginm  aefariom  censet  ac  «dirimendnm.    Consobrinam,  inqnit,  nover- 

cam,  neptemy  fratris  uxorem,  nurum  vel  muHerem  de  propria  cognatione, 

aui  putm  cognatus  %abuit,  nemo  sibi  copuiare  audeat;  si  seeus  faxit, 

ancUhemaie  se  perculsum  sdat;  conununione  careat,  et  post  separationem 

haud  eo  minus  poenitentiae  disciplinam  subeaL   Qnaesitnm  erat,  si  sacer- 

do$  pnblice  nxorem  dncat,  an  (ilii  ad  sacros  ordines  promoveri  possent. 

Tale  co^Jnginm  pontifex  lamentabile  et  lugendnm  scelns  appellat  Omnem 

sacram  scripturam  (sl  credimns)  contradicere,  sanctum  Nicaennm  cond- 

liuA  nec  cohabitationem  sacerdotnm  cnm  mnlieribns  ferre;  quanto  minns 

conjnginm.    Miram  est,  paratragoedianti  orientalis  ecclesiae  in  mentem 

lon  venisse,  et  qnod  snspecta  cnm  solnta  commoratio  vetita  est,  id  ad 

legitimnm  thoram  hand  pertinere.  Filinm  tamen  iniqnifatem  patris  poriare 

noB  debere,  respondit   Aventinus)  sive  aliunde  comperta  proferens,  sive, 

qnod  malo,  laxins  accipiens  verba  Leonis,  vnlt,  hnnc  dnci  fiavariae  vices 

snas  commisisse.    Forte  nt  postea  monarchiam  Siciliae  sacram  introdnc- 

tam  ferant,  rege  facto  pontificis  vicario,  quae  res  nonc  qnoqne  dat  turbas. 

Simile  aliquid  Glivenses  principes  quasi  concessione  pontificum  Romano- 

ram  sibi  vindicarant,  de  quo  Jarisconsnltus  egregins  in  dissertatioae  de 

jare  nen  episcopali  tantum,  sed  etiam  papali  principnm  protestantinm 

scripsit.  Aventinns  vapnlat  Brannero  caeterisque,  et  fateor  esse  aliqnando 

in  comminiscendis,  qnae  non  invenit,  ant  interpretatione  prodncendis  an- 

daciorem.    Deniqne  Jam  retulimns,  qnae  de  Kberhardo  dace  snbjnngit 

poatifex,  nt  Gerardnm  adjuvet 

17.   Germanis  procemm  coatnmacia  Jam  dndnm  rarior  erat,  nec  dia- 
tdraa,  apad  Gallos  In  morem  ierat.    Lndovicns  uoi  instiactn  principnm. 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALSS  IHPBRII 

A.M7.  qifl»ii8  aitorifas  HvfNiis  Btehi  fldabatnr,  Mela  c}«  exit,  Mta  a 
Aiglia  ad  se  Toeat.  £In>Io  PictaTonun  et  post  AcfHdi  obitai  ffm 
AnrenioniBi  priacipi  LeniOTiceBsea  addit,  «t  AquitaBiam  idaa  hiknl 
Ita  Ebolas  deBam  dox  Aqvitafliae  factas  ceasetv,  nec  dia  saperriiil,^ 
potestatem  ouem  ia  iiliam  Gailielmiim  traasmisit,  qui  Tnlgo  CapHftf- 
pae  cofnomiMtor.  Rex  in  Bargumdia  nondam  satis  agioscebatar.  HiM 
Perardos  in  Borgandicis  docomeatis  donationem  Lampagiae  BMtrome  ii 
nsis  ecdesiae  S.  Benipi  Diyionensis,  fictam  In  monasierw  S,Bmfi, 
amno  qiti  tcribitur  secundus  poti  obiium  Rudoifi  regis,  HufOtiepfvidfttm 
tenenie,  nempe  Radolfi  fratre;  ita  omittutnr  anni  regis,  qaasi  nallis  <sMt 
Sed  et  prior  Hago,  Roberti  regis  filiBS,  cam  Heriberto  Yerom&Bdu  tnc 
reconciliatas  est,  at  in  regem  opes  factionemqBe  compararet  fleri^ 
castellam  Theoderici  sibi  sabjicit,  conniyente  Jam  HagonOy  Waloaea,  qi 
aperaerat,  mox  at  saspectom  ia  YiBcala  oonjidl.  Hogo  tamcB  aoida 
erapit  ia  regeai,  qain  potias  mediam  se  tenens,  id  egit,  nt  Herfteitisii 
ejBS  fidem  veairet,  qnod  factam  atcaaqae  est  anno  seqneBte. 

18.  Yergente  anno  (qnemadmodBm  ex  Frodoardo  et  fastis  lottrif 
iBtelligitar)  Radolfas  Gaelfigeaa,  secandos  rex  Bargnndiae  Traa^finiie 
siTO,  at  Frodoardas  habet,  Galliae  Cisalpinae  (ego  Sabalpinam  dicen 
BMlIem),  de  vitae  statlone  decessit,  postqaam  com  HagoBO  rege  \\sl» 
pacem  fecerat  Is  Arelateasis  regni  spem  ia  ipsam  traBStalit,  cui  un 
saperiore  post  regis  sai  mortem  Galli  nirsas  Vienna  excidisseaL  Tni- 
latBS  est  AgaoBi  ia  ecclesia  S.  Maaritio  Thebaeoram  diici  dicata.  Ptterei 
Rodolfos  regni  fandator  foit,  mater  Willa,  soror  Waldrada,  Bonifido  nir- 
chioni  Camerinoram  et  Spoletinornm  napta,  qaae  plarimom  motteati  ^ 
lit  ad  acqairendnm  fratri  Italicnm  regnam,  si  tenere  potoisset.  Corian* 
aliam  addit  sororem  Annam^  Bertoldo  BrisgaTiae  comiti  naptan,  aBZerii- 
gensiam  progenitori?  Uxorem  dnxit  Bertam,  Barcardi  AllemaBBiae  dicii 
filiam^  priore  coBjage  Bosdo  qoo  pretexta  repadiata.  Uberi  (pnettt 
GoBradam  saccessorem  et  Adelaidem  filiam,  prlmom  Lothario  Italiae  lefi, 
deiade  Ottoni  Magno  noptaram)  nominantor  Rndolfus  dax  posthowu,  Ni- 
colao  Vignierio  commemorante,  atqoe  etiam  in  Habspargicis  GiiilliB*MO> 
Borcardas  archiepiscopas  (inter  Viennensem,  Lagdonensem  an  VesoitiiiB 
ambigit,  qni  habet,  Goillimannas;  ego  Logdanensem  praefero  exdimdi(> 
Liberos  ex  se  natos  Conradam  regem,  Radolfam  dacem,  Barcardoa  efi- 
scopom,  Adelaidem  ipsa  memorat  Berta  in  literis  post  conjagis  obittf 
monasterio  Patemiaci  datis,  qnae  in  bibliotheca  Sebasiana  a  Gaichii«>^ 
prodacantur.  Qaidam  reram  ProTindae  scriptores  Bosonem  addii<<i^ 
Bdtem  Arelatensem,  c^Jas  apad  Luitprandam  mentio,  qai  Bertam  ex  fratie 
Hagonis  regis  Bosone  natam  in  matrimonio  habait,  sed  coai  Berti  ^^ 
Hagone  decedente,  Tidua  fderit,  maritam  habere  non  potoit  Conradi  pien 
fratrem  nata  minorem:  nisi  Bosonem  ex  priore  Radolfi  regis  coojo^r^ 
padiata  natum  eoque  exclasam  regno  dicamus.  Qaercetanoi  in  BorgoB' 
dicis  aliqoid  de  Bosone  Radolfi  filio  sibi  ex  bonis  autoribos  compeit^ 
Bogat,  Rupertum  archiepiscopom  TroTirmisem  liberis  Radolfi  acceise^ 
qood  sao  loco  refataTimos. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPBRII  46» 

19.  Filioi  iinpiilidrem  Gonndui  a  pttre  tntelae  Ottonis  regis  com-  A.  S87. 
aa&clatiioi  pntem,  nam  et  cum  Heuico  et  cum  ipso  amicitiam  colnisse 
naras.  Acceraitqae  beneiciarii  Jiiris  nexns,  qno  Transjnranns  rex  Ger- 
Huoo  obiigabatnr,  de  qno  dictnm  est  ad  a.D.  929;  vnde  sibi  Otto  attri- 
lisse  yidetnr  tntoiis  antoritatem.  Goriarins  pntat,  ab  Ottone  allectnm 
leinm  per  annos  qnatnordedm  in  etfns  anla  yelnt  lionesta  in  cnstodia 
;isse  felici  captintate,  aam  cnra  tanti  principis  pateninm  regnnm  salynm 
Llmisse  et  belli  pacisfue  artes  dedicisse.  Eg e  rolnntate  sneram  Ottoni  tra- 
tiHB  malim,  praesertim  ex  qno  mater  in  Hogonis  regis  aemnli,  seror  in  filii 
as  Lotharii  manns  conyenit.  Frodoardns  Ottonis  onram  in  p^us  accipiens 
l  a.  D.  940.  ait,  Gonradnm  filinm  Radolfi  regis  Jorensis,  qnem  ]am  dndnm 
bi  addnctnm  doioqne  captnm  retinebat,  secnm  liabuisse.  Sed  addnctns 
iqme  fnerit  ▼olnntate  amicomm,  credo^  ae  Hngo  Italiae  rex  pnemm  in 
>leslatem  redigeret;  cnstoditnm  deinde,  ae  praTomm  snasionibns  pate- 
»t,  ^d  doU  ant  mali  habet? 

20.  Snpra  notayimns,  Ottonem  regem  res  noyae  congregationis 
aedlingebnrgensis  adbnc  a  patris  morte  finctnantes  constitnisse.  Fla^- 
inte  id  matre  factnm.  Bina  in  eam  rem  dipiomata  protot  Ketaeras: 
rios  ia  hnac  sensnm:  Otto  Hvina  fao.  dm.  rex:  eomgregoHanem 
mcHmoniaUum  in  OtddUingohurg  itaiuere  cwravimui,  ui  ^i  iaue  om^ 
tpoienHs  Dei  ^usque  eieciorum  in  perpeiuum  eoiaiur.  ObHneai  con^ 
enirn  urbem  OuiiiHngoburg  supra  VMntem  oonsiruciam,  cum  curtUibu» 
t  cunctis  aedi/iciis  ei  guicquid  ciericis  in  eodem  loco  Domino  servieniikue 
rHss  coneessum  habuimus,  ei  nonamexvmniconiaboralu  ^usdem  curOs; 
lemiaantnr  deiade  yaria  loca,  ia  qnibns  res  regis  congregationi  dantnr, 
X  qnibns  afferemus,  qnae  agnosci  facile  Adt.  Merseieoo  [yillam  prope 
(aedliabvgnm  desertam],  MuUngam  [ia  Anhaltino],  Waidisieoamy  Wesier- 
usam  [in  dioecesi  Halderstadeasi],  RedeH  [Beider  in  Aahaltiao],  Orekun 
Oriagen  prope  Qnedlinbnrgnm  ipsnm,  nade  hodie  Oriagica  perta],  Ovem- 
^isi  0ege  Ouembecci,  aate  portam  SteiabracceasemX  decimam  in  Boi- 
eida  [ci^ns  sitnm  dedimns,  cnm  de  Henrid  regis  morte  ageremns],  ei  in 
'ngtlkeim  {panlnm  infira  Mognntiam]  de  tineis  carradas  deeem,  es  meUe 
yero  siiuias  maiores  piadraginiay  quae  aUofui  nosirae  wu^estaH  dehe^ 
}4nUur.  SfmUUer  monasierium  Winethakusen  [Wendehansea,  nnde  Die- 
aaih  abbatissa  tradocta]  in  pago  Hariagoa  in  comitatm  Wadmari  [hodie 
ocas  est  in  comitaln  Regensteinio,  in  tractn,  qni  yallis  sen  |,im  thal^ 
ippeOatar]  curtem  Satta  in  pago  Leinga  in  eomitatu  Liudgeri  [an  abt 
lodie  Salz-ter-Helden,  qni  locns  prope  Leinam]  ctMi  universis  ad  eandem 
^emperHnentibusfamiiHs,  curtibus,  curtiHbus,  terris,  aquis,  etquic^ 
Usereditatis  Adred  mater  Bardonis  domino  et  genUori  nostro  Henrico 
regi  dedit.  Bardo  is  yidetnr  esse,  cni  Gonradns  rex  contra  Henricum 
idhnc  dacem  Tharingiam  regendam  destinabat;  de  qno  illic.  Subjicinntnr 
laec  notatn  digna :  Si  aiiquis  generaHonis  nostrae  in  Franda  et  Saxonia 
regalem  possideat  sedem,  in  ^us  defentione  sit  monasterium  eum  saneH- 
naniaHbus.  Sin  autem  alter  e  populo  eUgatur  rex,  ipse  quidem  in  eis 
nusm  regaiem  teneat  potestatem;  sed  nostrae  cognationis  qui  potenHssimus 

AMVAtBI  iwrimiTov.  11.  30 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALES   IHPBBII 

k.W.er§,Ui>oeMtiuheikeAe&imr.  Smcttmimi^  Mmmi  mVh^m  tliy^ii 
Rkerm  uiteriui  potestaiem;  necat^KmMamifmtmffMiuMsmAwm 
euccesieribue  obtemperakmi,  mut  ari^m  uHquod  aerviHum  mfoM 
VolumuM  etiaws,  ut  uliarum  saneiimouialium  potaetate  prieilegUBfulit 
autur  etc,  Hancnostraeoonee$$kmisautaraatemmamupnfrkuH 
frmatfimus annuHque nostri impreseiane si§it$griju$etmut.  Sipmmimi 
Ottonis  sereaiseimi  regi».  AieUafcanoeltariue  advicemWHkertia^ 
eapeUani  recopuwL  Data  Id,  Sepi,  anno  domimic^  incanmiim  fH 
indiet.9,annoverodomimOitomsinvictissimire^l.  AauminQei 
Un^ohurg.    In  D.  n.  f.  A. 

21.  Hae  Motae  iemporis  lodqve  mlUplici  difficolCate  labonot,  ^ 
origiBales  literas  iaspici  operae  pretivn  feret  Aniivs  eane  prinii  0» 
lis  IB  iii<Hetioiieiii  yel  BOBam  toI  deci§Mim  cadit,  sed  Idm  SeplmiHi 
a.  D.  937.  Boii  coaseBtiiat,  t«ic  eBim  Jam  coeperat  secndm  Ott«) 
indictioqBe  UBdecima;.  praeterea  Hildebertvs  MogBBtiBas  rita  fnctaiefrf 
AdaldagQS  Jam  arckiepiscopBS  cancellariBm  ampliBs  bob  agebit  hmi 
tempora  corrigas,  et  sbbo  SBperiore  rem  actam  putes,  locam  tieri  loi  1»^ 
Beqne  enim  rex  post  coroBationem  aBte  praesoBtem  antonnMai  ii  Oiffr 
liam  TeBit.  Qnid r  si  dicamns  tabalas  ab  Adaldago  iB  Westfilii  m^ 
SQperiore^ergeBte,  vel  lioc  iBOBBte  coeptas,  bbbc  demim  Onidilii^ 
absohitas?  Saitowam  CBrtem  te  pago  Loinge  Csen  Leingi)  sttiB,lM- 
liBbBrgeBses  a.  D.  1069.  dBd  SaxoBiae  Magno,  ditioBCS  in  propii^ 
babeBti,  certis  legibns  concessere.  AlleBdorpii  TiclBia  ostendil}  loeiii 
MagdebBrgioe  tractn  qBaeri  bOb  debere. 

22.  Alternm  diploma  ita  habet:  Otto  Dei  fraha  res,  ro§du  ^ 
lectae  ac  venerandae  dominae  mairis  nostrae  MaikUdae  in  (M^^M'^ 
ad  S.  Mariae  ecdesiam  et  ad  S.  Servatiani,  et  ad  nufum  saHcUmmdiu 
iniki  Deo  famiuianttum  damus  decimum  vestimentum,  pu>d  kio^ 
et  de  Kitchherg  et  Domburg  soiviiur  et  de  iocis  ad  easiem  (^ 
periineniibus  et  de  proprieta^  eidem  matri  nostrae  concessa  inlo(»,f 
Sckmeon  dicitur.  A.  d.  ine.  937,  ind.  ii,  Oitonis  regis  anno  ii  P«^  ^^ 
Adum  in  QuUiHngeburg.  LandabOe  est  trlbaU  geBus,  ot  fili,  telte,  ^f^ 
mcBta  loco  pecBBiae  iBtra  moBsnram  tolerabilem  imperentor;  i(a  exd»'^ 
SBbditorum  indBStria,  Beqne  qBisqnam  Bisi  de  se  qaeri  potesl  Rb^^ 
de  qoa  ad  a.  D.  949,  a  domo  ei  lodone  dictam  putem,  qood  4«^ 
domns  boc  peBsnm  praestaret. 


ANNO  GHRISTI  938. 

Ptploina  TnOM^Btl  episcopo  conoessain.  ~  Bavariae  dax  daM  ^**''^^ 
Sigefridas  primarias  inter  Saxones  reji  propinqoos.  Gero  ejos  fsti»f*  ^'1?^ 
Tegif  frater  irritatos.  —  Gomitia  ad  Stelaa.  Qaaeslio,  aa  frtfrw  *J\u 
f^trlbM  fMoedant,  daello  dedsa.  —  Brerhardl  Frand,  '^lf^V^^^. 
notas,  aa  ob  iaTidiam  HarmaMii  liralrif.  -  Hewicve  ab  Kber*srf»<^*^ 
Ob  Crebliardi  caedem  Franci  diyisi,  bono  Oltonis.  WlgBMW"  ^^^^\L^ 
Tancmarus  capit  Eresborgnm,  ibi  occidilar.  —  Bex  Laram  recipil-  *T^ 
Henricom  corrampit.  —  ETerbardo  poenlteatiam  slmulaati  igaoiciw.  w*^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IHPBRII  467 

I.ofh«piBgIft«  dadf  MMgvitu.  —  BbarkMtlM  BaT«m  €t|«M.  Fratret  eJHs 
0chlreaf M  as  palaliBi  eotnitefl.  Bpitoopag  RatitlieBeiiflf.  —  BaafaH  la  Sazonia 
mpud  Stoderi^orgiua  et  in  DrOmlinga.  Boo  beliam  faperiori  fob  flenrico  Aaeapo 
conAmini.  —  Boleslaaff  dax  Bohemiae  obirancat  fratrem  S.  Wenceslaam.  Ghri- 
stanniia  seriptor.  —  floram  g enealogia.  —  Bragomira  eorom  mater  improba.  — 
8.  W OBeeslai  gesta.  —  Bohemia  sab  Bararla.  Wenceslaas  apad  OHonem  Batis- 
bosae.  —  Insignia  Behemiao.  An  tam  antifaa.  Be  Leeho  et  Gzecho.  Be  Ghri- 
staiino.  —  Tribatam  remissam  Bohemis.  —  Insidiae  in  S.  Wenceslanm.  —  Caedes. 
—  Saeritam  in  amicos.  Arbornm  miracolam.  ~  flago  Magnas  sororias  Ottooit 
coUiditor  cam  sao  rege,  at  et  fleribertas  Teromandnas.  —  Leonis  epistola  ad 
OdoBont  Olaniacensem  de  reformationo  monasterioram,  de  eloctione  partis  sanl- 
oiis.  —  BJns  epiftola  ad  episcopos,  ad  flagonem  lUgBom.  Annas  rtgni  regis 
CalUao  in  papao  epistola.  —  Albericos  patridas  reTormat  Bonasleria.  Plnres  ia 
lioo  BBBC  occapati.  —  Lotharias  rez  Jtaliae  petlt  Bargaodiam.  —  Trerirenses 
taidi. 

1.  Anla  iBitio  anni  egit  ifl  ioco  Hialefaem,  ibiqne  a  Balderico  Tra-  A.  tt& 
icten^e  ecclesiae  Yeteris  episcopo  (id  est  Oottreclit)  oblatas  aotoriiatee 
oiutitQtionum  rogiffl  antiqaomm,  Pipini  yidelicet  et  Garoli  b.  m.  aagostii 

oc  noB  Lnthowid  piissimi  caesaris  esjnsqae  aeqaiyoci,  Zaentibolchi  qao- 
ae  et  Gonradi,  confirmatae  saat,  qaibos  continebatnr,  qnod  ad  ecclesiam 
.  MartiBi  et  iJiomm  sanctomm  concessisseht  omnem  dedmam  de  man- 
IpiiSy  terris  et  teloniis,  yel  de  omni  negotio  et  de  omni  re,  ondecanqae 
d  partem  regiam  pertinentey  nnde  Jns  fisci  censam  accipere  aat  exigere 
idebatar.  £t  at  ab  hominibns  ejusdem  ecdesiae,  qoi  sab  mandibnrdio 
it  taifione  ejasdem  ecclesiae  consisterent,  neo  non  in  ripis  Dorestatiy 
^arentriae,  Tielae  aniyersisqae  locis  aliis  in  episcopata  eonsisfentibas, 
mllas  banaam  yel  f^edam,  nec  conjectom,  qaod  ab  ipsis  ^gescot''  yocator, 
ontiiigeret  yel  exigeret;  et  nnllas  Jadex  pablicas  yel  aliqais  ex  Jadiciaria 
Kitestate  aat  procaratores  in  ecclesias  ant  loea  yel  agros  sea  aliqaas 
K>sse88iones,  qaas  intra  ditionem  regni  tenet  memorata  ecclesia,  yel  ea,  • 
pdbas  deinceps  Jnra  sancti  loci  diyina  pietas  yolnerit  aageri;  aat  ad 
^nsas  aadiendas  ant  freda  exigenda  ant  mansiones  yel  paratas  faciendu 
oi  fidejassores  tollendos  ant  homines  ipsias  ecclesiae  tam  ingennos 
uam  et  seryos  ii^aste  distringendos  nllasqae  redhibitlones  ant  illicitas 
ceasiones  reqairendas  ingredi  andeat.  Signum  domini  Oiiotiis  itwiciit^ 
ind  regis.  Poppo  canceUariu»  ad  vicem  RodberH  archieapellani  recognovi. 
yaUt  quaria  Januarii  a.  D.  938.  ind,  ii,  anno  regni  OUonii  2.  [ita  enim 
egeidam,  non  7.].    ilc^m  T^ulehem. 

2.  Otto,  intellecta  filioram  Araalphi  eontamacia,  primo  yere  in  Bt-* 
ariam  movit,  sperayeratqoe,  rebelles  matnre  opprimi  posse,  anteqaam 
»otentia  eonim  coaloisset;  itaqne,  at  erat  acer,  modicis  yiribas  compara- 
is  expeditionem  sascepit.  Sed  irrito  tono  qnidem  conati  retrocedere 
Dactns  est,  mi^ore  tamen  apparatn  proyecto  jam  anno  rediit,  et  destinata 
•eregit.  Interea  dacatam  in  Bertoldam  fratrem  Araalfi  contalit.  Ita 
lajoarios  inyicem  committebat.  Reyocabatnr  aatem  in  Franciaro,  ingra- 
escentibns  inter  Henricam  fratremet£yerhardum  tarbis;  praesertim  cam 
e  Tancnaras,  alins  regis  frater  ex  priore  Henrici  regis  matrimonio,  qnod 
rritoffl  legibas  sacris  habitam  faerat,  Eyerhardo  coijuniisset.  Rebellioni 
oae  ille  hanc  caasam  praetexait. 

30*  r-        T 

,  Digitizedby  VjOOQIC 


468  ANIfALES   IMPERII 

A.  938.  3.  Deftmctes  arat  SigefHdnft  coms,  primns  opUaiatiui  SaxMiie^l 
rege  secandiis,  et  ageas  dicis  potestafte.  Himc  DitBaras  comimllm 
bnTgensem  rocat.  Successerat  eniin  materterae  mariCo,  coniti  Eiwii 
sine  filiis  defnncto',  qni  maximan  partem  tenaerat  antiquae  ptrtts  lii 
Merseluirgensis  ad  Salam,  patri  Hathebargis,  ex  qaa  Hearicoregiiih 
erat  Tancmaras,  cajas  adeo  matrem  filiam  materterae  SigefridiWitiUii 
appellat.  Et  proinde  qaod  eidem  sapra  SigefKdos  gener  dictas  est  Ba 
rici  regis,  affinem  intelligo,  axoris  consobrinam  ^.  Nam  ^gener''  interk 
bis  scriptoribas  tam  pertarbatae  Latinitatis  pro  eo  somitor,  qoea  ciM 
giamaliqaod  propinqaom  feeit.  Sigefndos,  absente  Ottone,  cnkici 
coronam  snmendam  Aqaas  processisset,  Saxoniam  administrarat,  eifnH^ 
regis  Henricum  honoris  specie  obserraverat,  ne  qnid  affectatioie  Rf 
torbaret.  Sed  anno  saperiore,  at  arbitror,  ^rel  bec  cerCe  panw  i^ 
e  Tivis  excesserat  Itaqae  Tancmams  consobrimae  filios  ditioaen  ejii 
id  est  praefectaram,  sperabat  Sed  rex  non  satis  ingenio  ejas  coiMi 
provinciae  caram  Geroni  dedit^^ai  ex-^  marcbionem  orieataliiiaegiM 
at  hodie  ioqaimar,  Misniae  ac  LasaCiaapraefnit.  Sratrem  Sigefiridi  fvs» 
discimas  ex  chronico  Montis  Sereni,  cojas  nen  est  spemenda  aoUritii 
Inde  Tancmare  irae,  qai  sibi  ii^ariam  a  rege  faeiam  goestos,  seseETer* 
hardo-conjanxit;  Jam  com  Henrico  inimicitias-exeFcente  et  maaifeste»ti< 
in  ipsnm  regem  contamace. 

4.  Is  reveraos  ex  B^Joaria,  at  majoribQs  malis  occarreref,  geaenk* 
popali  conventdm  indixit^  compositaras  ibf  luis  lites  et  lege  ia  ^ 
filios  actaras.  Accedebat  magna  Jnris  controversia,  toac  forte  i^^ 
et  certa  constitatione  dirimenda,  de  Jare  repraesentationis  ia  haeredititi- 
bus,  atrom  filii  patris  vice  cam  fratribos  ejoe  saccederent  m.  CoiTtf- 
.  tom  est  ad  viliam  Stelanu  Meibomio  esse  videtar,  qoae  hodie  Steili,^ 
regione  Werdenae,  imperialis  monasterii  ad  Rnram  amnea.  I^i*f 
genere  censnltationis  pro  ratlonibos  arma,  pro  Jaris  peritis  ailittf^^ 
adhibentar,  credo,  tanqaam  re  Jodicio  Dei  commissa.  Albericos  i^ 
toriam  Jodiciam  vocat  Rex  (amen  noloit  pognarenobilesfiros,<(<^ 
qaoram  intererat,  JossiCqoe  gladiatoribos  rem  committL  Vicit  pu^;  V' 
pro  filiis  stabat,  placoitqoe  aetema  iege,  ot  aeqoaliter  cam  P*^^^ 
ditatem.  cemerenC.  Com  neqoe  filii  Araolphi,  neqae  Everhirdisj^ 
aut  Tancmaras  comparaissent,  crediderim,  tono  etiam  in  re/ractiriof  ^ 
lia  commani  consensa  decreta,  hostesqoe  Jadicatos,  qoi  regi  ^  P^ 
obseqaia  detrectarent. 


Sigerridng    Gero 

SigefHdas 


Digitized  by 


ANNALES   IMPERIl  469 

5.  Sed  ETerhardns  haad  mbis  fflOTebatar:  irrita  ln  Noricos  expe-  A«938« 
litio,  oeoiltaqae  cvm  Giselberto  ipsoqae  Galliae  rege  consilia,  et  parti- 

«ps  raoliminam  MognntiDas  animos  dederant.  Nec  ignorabat,  maltos  essd 
^r  Franciam,  qai  Saxones  dominos  dedignarentar,  et  jam  excatiendi  Jagi 
empns  venisse  patarent  Accedebat  ex  ipsa  Saxonia  non  Tancmari  tan- 
am,  sed  et  Wigmanni  comitis  indignatio,  Tiri  potentis  et  clarissimo  genere 
lati,  et  magnanimi  belliqae  gnari,  et  tantae  scientiae,  nt  a  sabjectis  sdpra 
lominem  sapere  crederetar.  Si  Witikindo  credimaS;  apad  regem  prae- 
alere  minoris  fratris  gratiam,  aegre  ferebat.  Is  erat  Herimannas  (qai 
vlgoDlllingiasX  cai  rex  partem  copiaram  crediderat;  Witikindns,  prin- 
ipem  militiae  factam  ait,  qaod  Wigmannas,  qai  se  omnibns  rebas  po- 
lorem  credebat,  ad  ii^ariam  saam  pertinere  rebatar.  Ego  Tereor,  ne 
illam  ob  caasam,  et  fortasse,  at  Tancmaras,  ob  Geronem  praelatamj  of- 
eftsas  nonc  regi  fnerit  Wigmannas,  qaem  insurrexisse  his  temporibas 
;tiam  continaator  Reginonis  habet.  Certe  siy  ipso  referente  Witikindo, 
lerimannas  in  expeditione  regis  Bohemica  dtsmum  copias  dacere  coepit, 
[Qae  ante  a.  D.  950.  nnlla  fait,  non^potmt  inde  caasa  praeberi  Wigmanno 
»raesentis  motas.  Sed  nec  potnit  hic  simulata  infirmitate  se  subtrahere 
egi,  Bokemos  petenti,  si  Jam  obiit  a.  D.  944.  testibns  Faldensibus  fastis. 
j^itlkindas  igitar  tempora,  causas,  eTontas  conhidit. 

6.  Hac  reram  facie  Eberhardi  audacia  mox  erapit.  Itaqae  solato 
^oBTenta  populi,  qao  magis  sprerisse  Tideretar^  in  iisdem  locis  consargit, 
^ectaqne  Talldii  mann  de  improTiso  monitionem  aggreditar,  in  qua 
lenricus,  qnem  sibi  hostem  destinarat;  forte  morabatur.  Gontinuatori 
teginonis  et  Witikindo  appellatur  Badelika^  Roswitae  Badnlinum.  Mei- 
>omias,  Westfalas  ipse  orta  et  locoram  gnarus,  putat  Bellickam  esse^ 
[«ae  hodie  noscitar  infra  Rndenam,  ad  amnem  Rnram  in  comitatn  Mar- 
laao  Westfaliae.  Quomodo  ad  Gandeshemense^  perTonerit^  dicemns  ad 
1.  D.  979.  St  hie  fotsse  apparet  cartim  Badelicam,  qaam  Henricus  IL 
ex  a  Gandeshemensibas  permntatione  accepit,  Daleheimio  In  pago  Am- 
^raba-  ipsis  Ticissim  dato.  Oppidum  facile  captam  est,  praeda  militi  data. 
STerbardas  Henricum-  captiram*  sibi  somit,  et  quasi  Til^  mancipinm  ab- 
locit.  Atque  huc  pertinere  Roswitae  narrationem,  arbitror.  Ait  illa,  con- 
lL\isse  inter  se  Henrici  ETorhardiqne  Tasallos^  qui,  inqait,  vei  huic  vei 
iH  jus  vemutiiatis,  id  esi  serviHay  voverant:  inde  dominos  in  partes 
ractos;  ETerbardnm  aatem  collecto  milite  castellam  BaddKnnm  ex  im- 
iroTiso  nocte  aggressnm^  fratrem  regis  captiTum  duxisse,  palmas  ejps 
:andidaIaS)  omamentis  aptiores,  Tincalis  cruentis  constrinxisse.  Deniqne 
;am  prole  herili  Telnt  serTO  egisse;  sic  enim  legendom,  non  socio,  Ex 
tts  InteHfgimas^  opptdam  simul  oppngnatnm  et  captnm,  obsidionem  nnl- 
ara  Inisse. 

7.  Contigisse  tnnc,  Witekindns  ait,  nt  Gebehardns  JaTeniS;  Udone 
latns  Herimanni  AUemanniae  dncis  fratre,  a  railite  ETorhardi  interficere-     ^ 
ur.    Ita  Deo  omnia  ordinante  factnm,  nt  Franoomm  principes  inter  se 
olliderentur.    Herimannns  et  Udo  patneles  erant  ETorhardo;  qni  si 
onjofixissent  sese  res  noTas  molienti;  Frajicis,  Allemannis,  BaJoariis^ 


Digitized  by 


Google 


470  ANNALSS  IMFEBII 

A.  I68>  doiiqvoI^Aviiigis  consnrgentibiis,  Saxoaibiis  ipsis  diYisis,  qiibistfte 
QUOj  qno  consilio  resUtisset?  Itaqoe  res  ejiis  ia  arcto  sitae  erttl  11« 
Umen  se  desemit,  et  milite  Saxone  a  patre  in  armis  exerdtato  m 
sobnixiis  Yidetnr.  Tnebator  sese  sententia  popnlii  noper  in  comiOisc» 
gregati,  quam  sequebantar,  qni  participes  noYomm  consilionim  noiirat 
Itaqne  Tires  conflnebani  Wigmannus  etiam,  cnm  pro  pmdeatia» 
Byerhardnm  altiora  agitare  animadyerteret,  nolait  injnriam,  qoan  sfe 
factam  credebat,  in  rei  pnblicae  peraiciem  verti.  lUque  deprecatiQBft&d), 
regi  facUe  reconciliatos  est,  fidusqae  ei  ejt  utilis  osque  ad  exitnmrtai 
permansit.  Haec  in  annum  sequentem  differre  videtur  continnator  RepN- 
Diis,  sed,  meo  judicio,  tn^ectione  qnadam  librarii,  verbis  loco  wo  4iax& 
Nam  rem  statim  post  Tancmari  caedem  memorat,  quae  hQjts  est  aa 
Verba  ita  habent:  Bac  iempestale  tn  omnibtu  Sasoniae  el  FranciQif^ 
vinciis  huc  et  illuc  versabaiur  Wigman  Saxo  rebellans;  sed  recom&siMf. 
8w  Tancmams  interea,  inescato  spoliis  milite,  longias  progres^ 
Eresbargum,  castmm  celebre  in  confinio  Angarioram  HassoromqBe,  ci^ 
inde  praedas  agit,  qnicquid  ubique  aegram  ciet,  pessimos  qnos^^ 
tarbamm  cupidos  ad  se  vocat.  Rex,  crescente  periculo,  viribas  witnc- 
tis,  malo  obviam  ire  staluit.  Tancmams  in  Eresburgo  obsidetr,  a« 
appropinquanti  regi  portas  aperiunt  Tancmamm  in  ecclesiam  cah9^ 
tem  amici  Henrici  captivi,  injuria  domini  eff^erati,  persequantur.  "f^ 
boldus  nothus  Gobbonis  ei  vulnus  infiigit  redpitquey  unde  mox  in  ktom 
actus  obit  Tancmaram  ad  aram  consistentem  Maincia  qoidam  (Ditanit 
Meginzonem  appellat)  ex  fenestra  lancea  a  tergo  confossan  prostfii^ 
Ipse  postea  in  praelio  Bierianico  cecidit.  Rex  morti  firatris  hctjt^ 
dedit,  punire  autores  non  potuit,  quomm  auxilio  in  ea  reram  difllciiJla» 
indigebat.  Theodericum  nescip  quem  et  trejB  amitae  illias  filioS)  tiK 
oaptos  et  lege  Francomm  perdaelliqnis  damnatos,  strangulari  Jossit 

9.  Eberhardnm  deinde  ducatu  privatam  proAuntiat,  si  J^^^ 
^equimur,  et  ^nccessn  usus,  ne  impetus  militum  languesceret,  id  ^ 
ducit:  oppidnm  esse  ajrbitror  situm  ad  Rhenum  ei  Sigani  ^^^^ 
peae  ex  Bonnae  adverso.  Aliquandin  obsessum  deditnr,  Everhtfdos^ 
imparem  ceraens  et  praeoccupatum,  coasiliis  haud  dum  ^^^^f^^^L 
ebsequio,  mgi  se  submittere  statuit  Henricum,  anteqaam  ^^^ 
aggreditur,  crednlo  adolescenti  et  regnandi  avido  ostendit  i^^\^ 
coronam;  sibi  Fridericum  snmmum  pontificem,  sibi  Giselbertoa  I'^'^ 
ensem  ducem  assentiri.  Bi^oarios  aperios  Ottoni  hostes  ess^  '^^ 
elem  AUemanniae  ducemsibi  defatumm;  quin  ipsum  Galliae  ^^f^ 
ibre,  omnes  snperbiam  Ottonis  perosos  esse.  Malta  ex  y^ro  ^^^^^ 
Ita  cum  UenricQ  coninrat,  qui cupiditate  caecus  non  videbsl»  ^^^\L^ 
flratrem  prioris  regis,  si  res  procederet,  sibi  ipsi  ante  omnia  ^"f\L^ 
nenrious  lib^r  ad  fratrem  revertens,  aincerius  receptos,  V^  ^^ 

^st.  ,     Ann^ 

10.  £veriiardu8  ipo^  M^gqntino  conciliatore  usu^  qoi  ^^Li^ 
nfkum  nudarat,  ad  legeip.  deprecatum  venit,  et  brevi  exiiie  ^l^^^^ijdi^ 
menses  damnatnr :  siok  quasi  amicus  ad  suos  remittitur,  dign^tat^  ^^^^ 


Digitized  by 


Google 


A.NNALSS  mPltll  471 

Mlator  miis  loTital»  q^tOm  wdmi  et  loif  tl«  ex,  ctUiisioAe  cum:  Heii-  4.  %^ 
My  q«aa  «itiere  emtfilio,  «4  ama  Ib  rei^  seauoida  Teiiisse;  8e4  e( 
P6  fliirinui  iAlerarai  disstpate  «aaai^riaAttia  kMie  leaipesiateou  Naia 
JoaiU  iik  ordioeBi  redigendi  etaak,  et  Giselberlas  caram  injidebai,  rer* 
tms  aniaii  oliai  eospecias  ei  aegrt  doiaiai  pi^eas.  Adieral  eam  Jassa 
Sis  Bemardos  Halberstadeasis  episeopaSy  at  aaimas  boaiiais  explorare^ 
d  iaoarlas  el  qiretas  redieiat  Deiade,  dnm  Eberiiardas  iorbabat,  rex 
idaldmii  praefeetam  eabieiili  ad  eam  misii;  is  cuii  reapoiisloaem  Ai  die 
dleai  eiirabi  viderel,  tande»  denantiai»  ai  iaira  diem  eondtotam  ad 
fam  vaiiiret,  hQslem  iadiealan  iri.  ttelbefftas  moUiaaleaiifttty  le^atma 
Loa  haaore  dimitlii  X 

11»  Fteale  in  speciem  Ebefbi|rdo  FraBco^  rex  bellimolem  ia  Bava* 
am  iraBffetiy  ab  episcepis  ^oceribnafae  reeipitar;  fiherhaodoo,  mi^or 
itn  filiooam  Araalfi,  exilie  daoMaiac  ATentiMS  seribii^  fiatisbealna 
aat  dlniafaam  oboidianeai  dediiao^  Eberbardnm  capiom  in  Soeaiam  mis* 
%m,  feairea  rafi  ooaoilialas  adToeatos  eoolesiae  Frisingeaisis,  palatiaes 
iayie»laraiaa  fiastee^;  faaa  ia  dtodiiam  roTocal  Adlzreiietus;  sed  ATaah* 
mam  aatofilala  Teleffam  kisaa  wftaiTam)  ex  Us  paiebil,  qoae  dieeOMtf 
d  aMae  Domink  ^4.  ei  955.  £t  liam  sibi  paraTft  ad  rea  ScUrensiBm 
tadendaai  foi  amllo  pooi  docaimol  Banariaia  io  Oilene  Wiielabacbio  leca-^ 
orarera.  Uaqne  Uiam  b^}as  Amplftmi  ScUrenaem  areem  stmxisse  addit 
^■m  raa  Raiisbonaa  aferei^  oblarai  Gonradae  epiocopiia,  Ismigniiam  ante* 
oaeoram  peai  aemeetrem  iafalam  seeoiae.  Fabokntar,  regem  aomnie 
iOBilam,  vi'dHfaitalem  sacram  ei  daiel;,  qai  tempiam  iagreisoro  piiams 
»bTiam  factos  f^issei.  Itaqae  primo  diiocolo  aedem  S.  Eovnaroni  peienti 
laniberom  aeditaam  fores  aperoisse  et  episcopatas  bonorem  abstolisse. 
»ed  aec  ipse  oltra  semestre  spatiom  sedit,  et  Michaeli  locam  reliqait 

12.  Absente  Otione,  credO;  cam  in  Tangmarnm  doxisset,  antiqui 
losies  Uongari  ex  improTiso  Saxoniae  ingraant:  miram  est,  nemine  re- 
risiente,  osqae  ad  Bodam  floTiam  perTonire  potoisse.  Geleritate  eqnorom 
lontios  praoTonisse  oportet.  Pars  inde  Stederoborgom  tonc  oppidom 
iggrediantor,  nnnc  monasterinm  est  cnm  TiUa  prope  Weifebytum»  Gon- 
^gaiionem  paellarom  illic  Henrid  Seconfi  iemporibas  institait  Altman- 
itts  comes,  de  quo  ad  a.  D.  1007.  Urbani^  iaexpectaia  audacia  ernmpen- 
tes,  hosljlem  mannm  in  fogam  cenjicioai^  aMi  alibi  caedoatur.  Incolas 
per  Saxoniam  proTidentia  Henrici  regis  in  armis  exercitatos  inTonere. 
Pars  Slari  ci^asdam  fraude  in  Thrimminingae  palndes  CDrdmlingam  hodie 
Tocaat)  inter  Oram  Alarimque  dedacta,  periit.  Dux  ipse  captas  est  et  ad 
regem  addocias.  lode  Hangari  per  triginta  annos  Saxonia  abstinnisse 
;cribontar  Witikindo.  Sed  illi;  qnod  constet^  in  Saxoniam  nanquam  rediere, 
>t  oltima  eorum  in  Germaniam  impressio  facta  est  a.  D.  955,  Tix  tredecim 
ini  qoitoordecim  abhiac  annis.  Itaqne  Witikindos  parum  fidos  iempomm 
Dompalator  haberi  potest.  Neqoe  pro  certo  afQnnaTerim,  qnae  de  prae- 
lenti  Hnngaromm  eropiione  ejns  doctom  secuii  dicimus,  in  bonc  annnm 
referri  debere.  Interim  ad  hoc  bellnm  pertinere  coi^icio,  quae  in  chronico 
Verdeasi  sab  WalUiero  episcopo  aUeao  loco  legimiar,  Hangaros  Telut 


Digitized  by 


Google 


472  ANNALES  IMPERII 

!•  188.  loctstai  Saxoiian  iifasifsi^  et  propo  Wejlkmlebtfi  eaeM  M 
Wegeleyi  m  est  HalbentadeMie  districtos,  ad  Bodam  et  (Mdbeb 
•mies,  inter  QvedlinbiirgiMii  et  ChroiiigaB.  Que  de  Jediebiigo  iIimi 
ab  hostibus  cbroHicoa  idem  babet,  noa  sut  bi^aSy  sed  si^eriin  M 
sab  Henrico  rege^  qnae  etiam  cbroiicoaBniiiSTloeBiepictarabuicoill 
^emadmodum  iliic  aotatim  est  ad  a.  D.  9S3. 

13.  Non  safficiebat  fortimae  Ottonem  oxOTceiti  tnrbasseGeimiii 
eiyilibiis  bellis,  Hangaros  immisisse,  Lothaiienses  ot  Galles  cmdtm 
Boyas  ex  Bohemia  hostis  cietor.  Boleslau  fratrem  WencesliiMi  txtak 
cwat  4.  KaL  Octob.,  et  sceleris  oltionem  metvenSy  Ottoni  rebelUl  M 
regvlom  qnendam  Germanico  imperio  fidum  armis  TexaL  Isiisiii< 
Saxonibns  petit.  Bellvm  anno  seqnentf  geri  coeptom  est,  qvii 
qaatnordecimnm  regis  annnm  dnra?it  Gaetenua  qnia  Woiceslii  cieA 
eelebrator  a  scriptoribvs^  ipse  inter  saactos  et  auutyies  habelir,  etnl 
gio  christiana  tnnc  in  Bohenda  stabiliri  coepily  et  sangniie  ejmirri^ 
crerit;  rem  altins  repetere  operae  pretiom  erit,  ex  GhrisUBno  inpnii 
nMmacho,  qni  ipso  fratricida  patre  genitas,  «fiae  Lndimillae,  pilniW« 
ceslao,  nt  sanctis,  opascnlnm  impendit,  q»  «trinsqne  pietafeB  itastr 
rinm  exposnit,  et  Addb«rto  secnnde  Flragensinm  episeepe  ftvi^ 
Opse  nepotem  laxins  yocat)  dicayit  Hanc  sanctmm,  nt  oeditir,  p^ 
clpnm  yitam  ab  antore  tam  propinqno  scriptam  BogislaasBtU»ii^<< 
penretnsto  membranaceo  cedice  monasterii  Trebonensis  coMktm 
regnlarinm  sancti  Angnstini  descriptam,  in  remm  BehemicartB  tf^^ 
pnblicarit  netisqne  ntillbns  ttliitinyit  Unde  tabalamgeieilegiw*^ 
Jieere  eperae  pietinm  yidetnr. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII 


Digitized  by 


Google 


474  A.NNALIS  IHPBRII 

A.MSL  l^*  Wratitfaias  dnx  Bohemoniiii  Dragomiran  daxerat  ex  proTMi 
SlaToniiii  paganomiii,  ipii  Zledor  dicantar.  Ego  Stoderanos  iaterpieUr, 
qnos  Helmoldvs  inter  Albim  et  Oderam  eoUocarat^  nec  losge  al»  fiaTeh 
amno  remotere  ytdetor.  Gimi  trigesimo  tertio  aetatis  auo  obiissel, 
successit  filins  natii  ma|or  Wenceskas,  literis  imbatas,  religioiiis  ckrist}- 
anae  caltoi  dedikas;  inde  matri  ethnicae  et  plarimis  Bofcemonim  aatiqias 
saperstitiones  respicientibas  exosas.  Cam  nondam  pneritiae  anios  a- 
cessisset,  aTiaeLadimillae  piae  foeminae  edncatio  ejas  com  gabemalieM 
popali  creditor.  Inde  Dragomira  in  fnrias  acta^  lomines  improbos  colii- 
git,  socram  secedere  cogii»  et  mox  immissis  peroassoribos  strangiUri 
carat.  Sed  filio  adolto  ei  gabemacala  capiente,  administretione  refioi^ 
qae  pellitar;  revocatar  tamen  pietate  filii;  nbi  res  suas  firmarat,  qaod  ipsi 
in  pemiciem  yeriit.  Nam  mater  Boleslaam  minorem*  filinm  in  firatrei 
concitaty  qai  docta  axore  hberisqae  natis  spem  familiae  faciebat,  Wei- 
ceslao  coelibe,  et  de  principaftn  in  §atrem  transferendo  Titaqoe  ia  se- 
cessa  inter  bomines  diyinis  rebns  deyotos  agenda  delibemnte:  neeiiB 
fratris  ingenio  deterrebator,  e^Jos  mo^  parom  probabat^  [^aesertim  cim 
r^igionem  christianam,  qoam  ntcanqa^  colebat,  haod  admodnm  cararefi- 
deretor.  Dle  morae  impatiens,  de  fratre  occidendq  consilSa^om  matre  a^taL 

16.  bterea  Wenceslaas  rem  poblicam  egregie  administraba^  coMti 
Jostitiam,  ita  tamen,  ot  clementiam  seyeritati  pmeferret    Ipso  coaspecti 
patibolomm  caeteriqoe  mortis  aat  crociatanm  apparatos  effendeba<ir, 
qoae  passim  tollebat.    Itaqoe  pest  mortem  patronas  ex  coele  miseconm 
et  maxime  in  yiocolift  agentiora  habitos  est :  et  tameii  armls  egrsgii^ 
yictoriis  etiam  celebmtor;  an  de  Momyfe  letolerit,  qaos  ei  Henricas  rei 
sobjecisse  fertar,  siye  de  Hongaris  tforayiam  carpentibus,  haod  coaslat. 
Itaqoe  non  libenter  Yorborgii  Jadleio  accedo,  yiri  praeclari  et  Roaaais 
qoidem  sacris  addicti)  sed  liberi  cNfis  \  qoi  Wenceslaom  ignnyaiii,  dero 
deditom,  iode  yiris  militaribos  exosan^  firattifspr^ajn  patayit;  adiicet 
qaod  Christanni  libellam  non  yidisset,  qoi  in  tola  narrhtioiie  notanteB;  et 
maxime  temporis  incertom  expedtpe  potoisset    Anic&ia  regis  Aenut 
Wenceslans,   coi  semel  sobdltos  armorom  e^iperimento,  fidos  aaisit 
AJont,  ab  eo  In  Ratisbonensibos  comitiis  magno  in  lonore  habJtiua  oh 
sanctitatem,  atqoe  etiam  regem  appellatom,  titalo  iomen  ob  modesUan 
abstinoisse.    Sed  Henricos  Ratisbonam  nlsi  in  re^  initio  haad  aiiit 
neqne  talia  memorat  Ghristannos,  qoi  sempes'  et  ipsom  et  fratrem  dices 
appellat,  etsi  Bohemiam  iisdem  in  locis  saepe  regvom  yocet    Nisi'*' 
ot  Saxoniam,  ot  Allemanniam,  passim  a  scriptoribas.  6t  in  chartis  regi^ 
nominari  obseryamos,  etsi  regjes  non  haboissent 

17.  Erat  tonc  Bohemia  In  dioecesi  Ratisbonensis  episcopi;  ooidin 
proprinm  nacta,  regioqoe  ipsa  haud  dam  bene  Germanico  imperio  cealiU» 
inspectioni  soberat  Bayariam  regeniis.  Itaqoe  Otto  M.  postea  fratn  can 
Bayaria  etiam  Bohemiae  earam  commeodasse  scribitor.  Wenceslaos  igiti^ 
Totonem  praesolem  snam  coloit  et  plos  semel  eyocayit,  praeserfi*  w 
dedicandas  aedes  sacras^  qoalem  Pragae  a  fondamentis  excitayit.  Sed  s\ 

•)  Ulioriorif  CMT.  EcUmrdm, 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS   IHPEftU  475 

^smae  dacaBO  Pragensi  credimiis,  non  absolvit.  A  S.  Vilo  coffftQmiiiaia  A.I8& 
ist^  qui  (miic  per  Gemianiam  mira  celebrabator,  nt  Saxones  ei  hoBorem 
ftgni  debere  crederentur,  cqjas  de  corpore  particulamy  faYeate  Heirico, 
t  nostra  Gorbeja  boic  basilicae  impetrasse  scribitor  Wenceslaos,  qnae 
bostet  catbedralis  facta  est.  Credibile  est,  ad  Ottonem^  Ratiabonae 
^ynris  receptis  in  conTentn  procemm  les  ordinantem,  boc  anno,  panlq 
imte  vitae  exitum,  adisse,  n(  par  erat,  Bohemiae  dncem,  atqne  inde  bonore 
niictnm  et  potestate  domnm  redisse.  Atqne  ita  nodnm  chronologicnm 
golTimns,  qni  Balbinnm  exercnit,  cemitia  ilk  non  inTonientem,  ccedo» 
i|aod  generalia  Germaniae  qnaereret.  Ac  tnm  qnidem  caeteros  genitis 
tegnlos,  etfratrem  in  illis,  addictins  parere  Jnssos  arbitror,  nonaaisi  laadt^ 
bilia  et  cbristianae  rei  profotnra  agitanti.  Sed  inde  inTidiam  crerisse  et 
parricidinm  acceleratnm. 

18.  Femnty  tono  Ottonem  Magnom  Bohemla  insigne  dedissei  qnod 
iivnc  qnoqne  in  scnto  gestant,  aqnilam  nigram  in  argento  spectahilepu 
At  Balbinns  potat,  antiqoissimam  hanc  esse  BohemKae  gentis  immmf 
et  Gzecho  Jam  antori  placnisse,  dnm  Lechjn^  frater^  PoloQomm  ooadijberi 
parmntatis  coloribns  candldam  avem  aulnisset  ex  teaebri^  Ailgentem»  qnao 
SBaTia  somnia  esse  sciont^  qnibns  soTerior  historia  cnrae  eft«  Lechns  ia 
Teteribns  monnmentis  non  Polenoram)  sed  Bohemomm  dnx  habetnr.  Bot 
hemi  Gzechi  dicti  Tidentnr  nqn  ab  homine,  sed  ab  antiqna  JaiEygnaL  8«Bte^ 
Sarmatici  gmieris,  qnam  credibile  est  a  Garpathiis  montihns  in  his  oras 
progressam.  Ab  Ottonianis  temporibns  nnlla  talinm  ip^iff^  Tostigia 
babeatnr.  Balbians  vero  alind  clypei  ornamentnm  TOtnstle  Bohemiae 
principibns  etiam  ante  diTnm  Wence^lanm  placnisse  tradit,  tres  linea%  qnae 
tria  flnminaBohemiae  significaTerint,  Albim,  MnldaTam  et  Sazavam,  Bge 
liand  rideo^  cnr  noa  qoartnm  a4Jecerint  Egram,  nisi  hnac  oUai  Gf  rmmiiae 
accensitnm  dicamns.  Hle  tamea  extare  inqnit  BcanaoTiae  Utet as  Beleali^ 
Fii  toncdatas^  cnm  coenobinm  loci  adjntante  episcopoAdelberto  ta4a,Tii 
Si^um,  lnqaii,  irandiiisculum  esl;  inquo  speciatur  frimoe^  ao^  taai* 
dmu,  jwMi$  forma  insi^fwU^  promiiiii  capiUiif  toga  ion^  aAfra  mam 
wesUlumj  aUera  cfypeum  manu  (enem.  In  elypeo  tree  &meae  iiee  (lueik 
vinmiur,  drca  sigilhm  liierae:  ^Boleilaui  BeigraHa  dux  Bohemorum.' 
Ipsae  antem  litevae  clandnntw  hnac  in  modnm.  Batum  for  w^nus  domini 
Ckriilanni  fratris  iUuitriisimi  ducii  Boleelai  anmk  gratiae  903.  i»  ^ 
die  dedicationii  monoiierii  iupra  icriptu  Ghristannns  is  ipse  est^  cnjm 
opnscnlo  hic  nsi  snmns,  qni  notartnm  egit  Ego  8nspicor>  lineas  casn  in 
eeram  Tonisse.  Alioqni  haberemns  hic,  quod  iis  tem|H»ibns  Saropa  igao^ 
rabat,  tesseram  gentilitiam.  Itaqne  dignnm  est  meamieatnm  iaspW  accn- 
ateqne  lepraesentari.  Nam  qnod  anliqnissimam  in  Bobemtn  halMri  ail 
Balbinns  statnam  diri  Weaceslai,  ia  celehri  qnondam  sacramm  Tii^iaua 
coeaobio  Swietsensi  prope  Bilinam  nibem,  tria  ibMem  Snaute  ostentaa- 
tem,  id  ad  posteviora  tempoia  reierri  possit 

19.  AUnd  memorabile  tnac  gestnm  addnnt  lecealiores,  Ottonem  la 
Weaceslai  gratiam  Bohemis  tribntnm  remississe.  Id  Garolns  Magnns  Im- 
posnisse  ferinr ;  Gesmas  definit  bobns  ceitam  el  Tiginlii  argeaU  peada  5(K 


Digitized  by 


Google 


47&  ANNALE9  rMPEHII 

k*  tBS^Tetli99ip^  Boleslaviae  canonicos  traditio  est,  argenfam,  qvod  priss refte 
^pomaiiiae  Bokemia  pendebat,  consequentes  priiicipes  ad  dijl  Weacetii 
sepnlcrQia  deponere  solitos,  boyes  Tero  illos  BoleslarieiisibQS  scholisto 
i^qQe  ministris  cessisse;  qnae  Balbinos  in  medio  reUnqiiit. 

20.  At  Boleslans  fn  orbe  cognomine  Boleslavia  agens,  occisioici 
eaptabai,  re? ersom  fratrem  ad  se  allicieBdL  Posteriore»>  scriplms 
■arrant,  tonc  forte  aKenun  ex  Bozena  oxore  filiam  natQm,  StnckiqB»; 
primos  enim  foit  Bofeslaus^  qni  SQCcessit^  cogDomento  PiQS,  cani  fiier 
titalam  SaeW  merQorit.  Ita  WenceslaQm  ad  hiairic«im*  conriTiDn  ftase 
invitatQm.  Sed  Cbristannns  scribit»  yocatnm  a  fratre  bidao  aite  festiTi- 
tatem  S.  MicbaeMs  «cbangeli  ad  i^tQm  sanctoram  €osmae  et  Dtwiv 
celebrandom,  qoibQS  aedes  Boleslaviae  dieata  erat  Ita  specie  refiginis 
allidebatQr,  ci^qs  colendae  nnllam  piQS  princeps  occasionem  praeterait- 
lebat.  ikdmonitns  erat  insidiaram  ihitemarQm,  praesciQsqne  instailis  fiti 
sqIs  yalMxisse  scribitQr,  et  martyrii  decQS  etiam  affectasse.  Int9  eoi- 
Tiyio  exceptQS  est,  in  qno  materia  Jorgii  qQaerebatar,  et  ex  ocolis  coacep- 
tam  nefas  tralQcd»at  Conspnratores  occnltos  pagioaes  gerebtot,  t^ 
censQrrexere,  ter  medere,  dilataqQO  est  caedes.  Sarg^tem  aiiias, 
eqoo  admoto  fligae  adjnennit;  non  paroit  princeps,  redditnsqQe  ceifmo, 
yerbifr  amicis  tranqQillf tatem  animl  ostendit.  Tom  cobitam  petit,  sinm 
mane  de  mofe  aedem  sacram  aditoras.  Id  ipsnn  praeyideiis  Ihiter,  at- 
didit,  tonc  extra  freqnentiam  honestiQS  (si  qoid  in  scelere  benestvB  esse 
potest)  qii«D  iir  conyiyio  confici  posse. 

2i.    Ftesbyteri  qnidam  ex  ipsa  ecclesia  sanciorQm  anargyronra  h 
criaiinis  secietatem  allecti  sant,  nt  yenienti  janaam  daadereot;  scilicel 
qai  manQS  ihitemo  sangnine  imbnere  cogitabat^  aedem  profwre  ren- 
bator.    £a  religio  impiam  iacesserat.    Sed  dissimnlando  sceleri  coicti 
eomparabaatQr,  Qt  yideretQr  Jorgio  fortoito,  noo  destinata  morteinieritssft 
¥Mfenti  ergo  ad  matntinas  Dei  hmdoff  Wenceslao',  iraprobas  sacerdos 
JtfiQam  occlQdil,  simnl  frater  cam  armatis  ex  insidiis  adesi    Hobc  cm- 
spectQm  WencesKiQs  salntat  amice,  et  pro  hestemo  honore  gratias  reddX. 
IUe  toryom  intttens :  Heriy  uime  deeeMj  nuncj  ut  fe  digmm  esi,  ogo;  siail 
capnt  gladio  ferit.    Nihtt  potait  ictos  tremente  manQ  ex  horrore  criniv^ 
qoi  raro  etiam  improbissimis  exQitor.    Dnx  Qt  instantem  noyo  ictai  Tidet, 
corteptnm  pedibas  SQbstemit^  gladto  etiam  extorto :  nec  tameo  ferire  sb- 
stinoit ;  Videsy  inqnit,  quid  in  te  poseim^  sedpietas  detinet  manum.   O^ 
ergo,  atqne  etiam  gladiam  reddit,  et  ad  ecclesiam  gressos  yertit  M9^ 
letlaas,  qaasi  yiolatas  a  fratre,  soos  inclamat,  anxilia  flagitat.    GoosiffgAi 
illi,  ot  in  ipso  ae^s  limine  consistentem  Wenceslanm  obtrancaot 

22.  Peracto  scelere,  Boleslaas  Pragam  contendit,  thesaoros  rapH,  ^ 
amicos  fratris  iU  saeyit^  nt  eonim  etiam  infantes  ia  Maldayaoi  pn^^ 
floentem  pn^cti  dicantnr.  Podiyinns  aolae  praefectas  praecipoosWe^ 
ceslao  in  Germaniam  fagit,  et  postea  reyersas,  aanm  ex  percosstffi^ 
ohtrmieat,  itaqae  captas,  et  in  ipsa  syka,  abi  se  abdiderat,  loqoeo  sespet- 
ditar.  At  arbores  omnes  sylyae  (id  Jocalare  in  tragoedia  serio  Balw 
addit)  ad  facinQs  coaunotae  iatremaere,  el  diyae  Virginis  sigoo»  qo 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPEBII  47r 

twpensns  Ibrte  gestabat,  rertices  ciinratae  nbmisere.    In  eo  stata  per^  A.  f^ 
seYeme  ait  lam  pertinaciter^  ut  fioyae  arbores  Tetemm  exemplom  se- 
laa&tac,  et  pro  miracalo  esse,  si  qaae  tota  sylva  recto  ad  coelam  tramife 
sorgat. 

23.     In  Gallia  Hngo  princeps,  Roberti  filios,  sibi  prpspiciens^  cam 

Fegis  fayoT  nataret,  Ottonis  sororem  daxit.    Hadwigem  appellat  genealogia 

S.  Annulfi.    Nondam  tamen  aperta  erat  simaltas.    Itaqae  species  residaa 

gratiae  etiam  ad  Heribertam  regi  reconciliandam  yalait,  qai  tam  primam 

fidem  sacramento  dedit.    Rex  Gaisam,  yalgo  Wissant,  castrnm  ad  maris 

Htiis  instaarat,  arcem  noTam  ab  Heriberto  Laadoni  stractam  et  nanc  aliis 

insessam  capit,  Odonem  Heriberti  filiam  in  praesldio  relinqait,  ipse  Bar- 

goHdiam  petit.    Ibi  Hago,  Radolfi  nnper  regis  frater,  in  fidei  sacramenta 

Tenit.    Gom  ecce  Hago  prior  et  Heribertas  Jancti  rebellaat,  Gislebertom 

ex  Lotharingia  in  aaxiliam  cient,  ejasqae  ope  castram  Petraepontem  Ti 

capiont    Amoldas  Fiander  regi  fidas,  sed  Heriberti  gener,  indncias  in 

anni  reliqoam  pangit. 

24.    Leo  ponlifex  de  sanandis  ecclesiae  malis  solicitas,  consebaty 

cerrectis  monasteriis,  qaod  facilias  Tidebatar,  emendationem  panlatim  in 

reliqaam  clerom  porrigi  posse,  nam  saepe  episcopi  ex  monasteriis  same-* 

bantar.     Itaqae  literis  ad  Odonem  datis  abbati  Claniacensi  simalqae 

Floriacensi  gratalator,  qaod  monasticam  ordinem  restitaat,  qaem  ait  abi- 

qae  imminatam  -esse,  a  planta  pedis  osqne  ad  Torticem  non  esse  in  eo 

sanitatem.    Qoodsi  in  eo  monasterle  (Floriacense  intelligit),  qood  est 

▼elot  capot  et  principiom  Cnbi  S.  Benedicti,  qoi  aotor  institoti^  corpas 

reqoiescat),  religio  sacra  reflorescat;  spem  soperesse,  caetera  circom- 

qoaqoe  posita  Telut'  membra  conTalescere  posse.  ^ltaqoe  com  certa  rela- 

tiooe  comperisset;  Odonem  abbatem  et  Hogoaem  docem  Francorom  illio 

meliorem  conTersandi  rationem  constitoisse^  id  se  magnopere  probare;  et 

caTere  primom,  ne  locas  olli  nisi  regi  sobsit  aot  tradatnr,  deinde  prohibere 

sob  anathemate,  ne  abbas  eligator  per  monera  aot  ambitos   crimen. 

Itaqne  habitoros  inposterom,  qoem  omnis  congregatio  Tel  minima  pars 

saniori  consllto  elegerit.    Fermittrt  deinde,  ot  qoi  omissa  proprietate  et 

hiyosmodi  aliis  exorbitationibos,  melioris  Titae  stodio  ad  honc  docem 

mooachorom  confloere  Telint^  a  sois  abbatibos  impediri  noo  possint.  Hoc 

)am  Johannes  X.  faTori  Gloniacensis  monasterii  dederat,  sdlicet  si  qois 

restitisset  emendationi  (soo  qoidem  detrimento)  saltem  alios  impedire 

non  debere.    Scr^tim  fer  manus  Tkeodori  notarii  et  scriniarii  sacrae 

Ramanae  ecclesiae  in  mense  Januario,  indid.  ii.  Bene  valete.    Dicium 

5.  Id.  Januar.  per  manum  Nicolai  primicerH  sumsnae  apostoHcae  sedis. 

Anno  Deo  propitio  pontificatus  dondni  Leonis  ponHficis  et  universaUs 

papae  6.  (pottos  r.)  in  sacratissima  sede  B.  Petri  apostoU  3* 

2i.  Alias  dedit  circnlares  in  Galliam  literas,  inscriptas  archiepiscopis 
atqoe  eorom  soffraganeis,  Goidoni  ecclesiae  Logdonensis,  Totoloni  Toro-' 
neosis,  Geronco  Bitorigensis^  Gerlanno  Senonensis,  Artaldo  Remensis 
atqoe  soccessoribos  eorom  in  perpetoom.  His  Floriaceose  institotom 
commeBdat,  et  eodem  tenore  pro  RiTipollensi  monasterio  scribit  ad  Aime- 


Digitized  by 


Google 


478  AMNALBS  IHPBRIt 

A,  188.  rtem  NirboaeMsen;  RiciilAitt  KleBensea,  Godmanmi  OemideBiCB,  fi- 
laraQiin  Barchiiofteiseiii,  Wadamimm  AusoMenseBi,  ef  WisadUB  lli|i 
leasem.  DeEiqie  epif tola  ctfiis  extat  ad  HagoBem  priHcipem  FhKem 
«bbatem  (nt  tanc  ferebant  tempora)  monasterii  S.  Martini  Tmwm, 
^a  mvlieres  aditii  monasterli  arceri  Jnbet  ex  yetere  disdpliBa,  ^ 
lazatam  qneritar,  cim  olim  nidli  onqnam  roeminae  JHtra  moaasterii  aaMn 
etiam  tempore  pagaaomm  nisi  orandi  cansa  pataerit  accessos:  Seriftm 
per  MfNMi  Tkeo^ori  notarH  ef  $crMarU  Maneiae  Romanae  eexkm^ 
menee  Januario,  et  indkHone  ii.  Ludovico  Francorum  re^.  Oimi 
hic  Mabllio  rem  insolltam,  tempiis  scriptae  a  Romane  poitifice  epfstol» 
a  Francomm  rege  designarL  Aa  Hngonem  caeterosqne  Fraacos  ada»- 
aem  TolQit,  nt  legitimo  regi  ex  Magni  Garoli  stirpe  fidem  senmtiit 
EJus  enim  rei  cnram  sibi  esse,  Romaai  poatifices  ius  temporibiiiM 
semel  ostenderant. 

26.  Ipse  Albericus  patricios,  qni  Romam  tenebat,  Odoni  Clonimtf 
abbati,  postea  ia  Italiam  rererso,  Sappentoniense  et  AdrentininB  nott- 
steria  regenda  commisit.  Eidem  Saleraitanam  commendatom  est  ^ 
ex  Jobanne  tftae  scriptore,  qaem  tanc  Odo  Romae  Jarenem  ad  se  iUicoiii 
Mabilio  annotayit.  Ex  qoibas  intelligimns,  Odenem  dacem  tunc  labitiii 
monacbomm  et  monasticae  disciplinae  restaaraterem  generalODi.  AA^ 
ricas  patHcios  etiam  Farfense  monasteriam  ad  regalarem  discipIiuB 
reTOcarit  Malti  ab  aliis  etigant  probitatem,  qaam  ipsi  non  pnestait 
idqae  inter  eminentiae  ostentandae  pririlegia  babent.  Odonis  stadia 
aeqaabat  in  regno  Lotbariensi  Gerardos  abbas  Broniensis  soi  pi^ 
Namnrco,  qai,  Giselberto  dace  fayentey  collapsam  disciplinam  restasnH 
et  canonicis  amotis  monacbos  rerocabat.  Ita  octodecim  et  ampfinsnoi^ 
steria  cnra  soa  restitaisse  et  goberaasse,  a  yitae  scriptore  traditnr,  qaai 
Sarios  primnm  3.  Oct  at  sincerias  Mabilio  secalo  Benedictino  gniofo  ^ 

27.  Hngo  rex  Italiae  cam  filio  Lotbario  Aretinensi  mooasteiioSS. 
Florae  et  Locillae  pro  anima  matris  Bertae  confirmat  donatioDeoi  ^ 
Bosonis,  tom  jam  extincli,  ot  apparet.    Daia  prid.  KaL  Jun.  a.  d.  is^  ^^' 
(lego  938.^  regni  domni  Eugonii  /2,  /E/ii  Lotharu  7,  ind.  ii.  Actumhrm' 
Hago  et  Lotharias  reges  Bmningo  Astensi  episcopo  castelloffl  orftiie^ 
minens  confirmant,  iO.  Kat.  Aug.  a.  inc.  D.  938,  d.  BugonUpiM»^ 
i3jLotharH8,ind.i2.   Actum  Papiae.    Indictioni  et  regnis  aooQS  ddnH 
ant  potias  nnmero  aerae  christianae  addi  debet    Itaqne  tnnc  Lotkirii* 
adhnc  in  Italia  erat    Sed  ante  anni  exitnm  in  Bnrgondian  profeetasett, 
nxoris  qnaerendae  cansa,  ibiqae  tabulas  dotales  scripsit,  prididldosD^ 
cembris,  qaa  de  re  plara  dicemas  ad  annnm  seqnentem. 

28.  Broweras  notat,  Rapertam  archiepiscopam  TrevireBseo  Wj 
tempore  ecclesiae  saae  fandos  et  praedia  acqnisisse,  qoae  Ada  iilM  ^^^^ 
qai  nepos  Rotgeri  antecessoris  fherat,  in  Bmchia  villa  habebat;  ib«^ 
Bmchiense  domininm  ortnm.  Ipsi  Ticissim  in  Titae  dics  conccssa  ^ 
ecclesia  Theotkircae  in.pago  Rizogoa,  in  Ardenna  sito,  noncLw*^ 
gensis  ditionis  snpra  Theodonis  Tillam.  Res  acta  «.  D.  938,  ind.  H,  ^ 
Ottonii  gtorioHum  rigis  1n  Lotharingia  rerum  potientii  seeu^' 


Digitized  by 


Google 


HNNALES  IHPBRII  m 

ANNO  CHR^I  999> 

Leo  YJL  papt  obft.  Ltadttaf  Frodotrdo.  -*  At  ■oatehtf  f  Sieeetfor  Steplitiiif  Tm. 

aii  flermaBOf  ?  —  Hego  rex  declt  Bertem,  rldoam  Rudolfl  regif .  LoUwrini  filini 

Imjuf  illiam.  De  Harozite  morte.  De  Conrtdi  re^s  tiitelt.  —  Henrlci,  Kberbtrdi, 

IHtelbertl  motef .  Stlfeldae  confpirttnr.  —  Otto  Tremonite  tfit  HeBricnm  per- 

•eqaitv.  —  TSctorlt  cjof  Bierttnict.  Henriol  Titntf.  —  Dedo  Tborlngtf  Henrieni 

•offendit.    Hic  obtideUir  Merfbnrgi.    Urbf  ctpta.  —  flaUiae  rex  fnlf  eeUifnf. 

Lothtringitm  inytdit,  ab  Ottone  repuUaf.  —  Inytdit  Alfatlam.  Recedit.    Otto 

Briftcnm  obsidet.  —  Arcbiepifcopnf  Mognntinuf  et  eplfcopnf  Argentoratenfif  ab 

-Otteiie  recednnt.  —  Obsidio  difHclIif.    Ottonif  conftantia.  —  Hermannnf  dox 

Sneriae,  ITdo  et  Gonradtf  Garciboldaf  coatrt  nerbardnm  confobrinam  et  fllfei* 

bertanu  —  Sberbtrdof  et  Gif  elbertof  tntereant.  —  BTerbnrdof  tn  ptlttinaf ,  tn 

dox,  tn  missas,  tn  Udo  fuceesfor,  tn  Frtncif  dnx.  '-    Narratinncnla  de  Bber- 

etoiniif  an  ex  Sberbardo.  —  Giselberti  familia  an  ex  et  Baldericnf  et  Ansfridnf 

-epUcopi  Ultrtiectenfef .  Hnc  comites  Montenf et .  —  Briatcnm  deditnr.  Lotbaringt 

te  fobmittant.    CKfelberti  nepotof.    FiUof  ei  fnccodit.  —  Rex  OaUlae  dacit  Ger* 

■bergam  Tidnam  Gif elberti.    FiUa  btjof  dofponft.    Bpifcopaf  Metenflf  Ottoaem 

ngnofcit.  —    Henricof  Meoncillttnr.  —   Arohieplfeopaf  Mogantinaf  et  eplfcopof 

Argentorttensif  captl.  —  Fabnla  ^e  Argentorato  dimto  et  cnr  dicatnr  Strafbnrgam. 

—  Begam  Gat teUae  conlicUtlonef  cnm  Maorb.  —  Begnom  NaTarrae.  Bellt  eum 

Mtoaif .  9e  prtello  -et  mtgnt  eoUpf i. 

1.  Leo  Tn.  pontifex  Romaniig,  qni  ad  antiqnonin  decns  anniti  Tisns  A. 
•ett,  cnm  annos  tres,  menses  sex  sedisset,  mortales  cnras  cnm  vita  reliqnit, 
sexta  Jnnii  die,  qnam  nescio  qno  autore  habet  Labbens.  Leonem  sermm 
Dei  Frodoardns  appellat  in  chronico,  qnemadmodnm  snpra  annotatnm  est 
Eoqne  Talidior  est  ejns  commendatio,  qnod  ipse  hnnc  papam  vidit  et 
iallocntns  est :  nam  qnod  honorifice  ab  eo  est  habitns,  non  pnto  debere 
extennare  testimonii  fidem,  cnm  indicet  potins  modestiam  pontificis  ef 
hnmanitatem :  neqne  ego  alibi  Frodoardnm  adulatorem  deprehendo,  ant 
amids  circa  illandata  faTentem.  Acta  scriptaqne  Leonis  vix  habent,  qnod 
non  landes,  pro  temporis  scilicet  captn.  Sed  Torba  Frodoardi  afferre 
operae  pretium  est,  qvibns  carmen  snnm  pontificale  clandit: 

SepHmus  exurgit  Leo,  nec  tamen  Uta  vohUani, 

Pfec  curant  apices  mundif  nec  celsa  requirene, 

Sola  Oei  quae  swU  alacri  sub  pectore  volvens, 

Culminaque  evitans,  oblata  subire  renuians. 

Eaptus  at  erigiturj  dignusque  nitore  probatur 

Culminis  eximii,  Petrique  in  sede  locatur. 

Sed  minime  assuetam  liquit  decoranUne  curam, 

Deditus  assiduis  precibus,  speculamine  celsus, 

Affatu  laetus,  sapiens  atque  ore  serenus. 

Qui  me  tisentem  aetherei  pia  limina  Petri 

Jocunde  excipiens  animo  quaesita  benigno 

Admisiij  favitque  pie  studuUque  modeste^ 

Famina  grata  serens,  epulis  recreavit  utrisque 

Corporis  atque  animae,  benedixU  ei  oscuia  Hbans, 

Ac  geminans  dono  eumulaium  muneris  almi 

Pergere  laetantem  ampiexu  dimisit  konoro. 

Quem  Pater  omnipotens  alacrem  cuUuque  venustum 


Digitized  by 


Google 


488  ANNALES  IMPfiRII 

IL  839.  AttoUai  serv0ipi$  dk^  dlgno  excokU  actu^ 

Et  cum  praesulibus  sanctis,  consorHa  quorum 

Promeruii  sedii  Qego  seclis'),  praestei  super  aeihera  seiem. 

2.  Haec  Frodoardns ;  ex  qnibos  intelligitur,  Leonen  renilenteai  i 
Romanis  ad  cnlmei  raptom,  snetam  pielatis  cnltoram  ob  tantiuii  deoi 
noB  intermisisie,  sed  meditationes  sanctas  rectis  actibvs  conjirazuse. 
Reliqnias  sanctomm  Frodoardo  concessisse  crediderim,  qnae  tunc  pie- 
tiosissima  Romae  monera  habebantnr,  neqne  erat  occidentis  ecdesia, 
qnam  portitor  tanti  doni  non  demereretur.  Leonem  ex  Benedkti- 
nomm  ordine  snmtnm,  non  improbabiliter  Mabilio  conjidt;  nempe  ■»- 
nachnm  fnisse,  qnia  Dei  senmm  Frodoardns  Tocat;  Benedictlnini,  qna 
ipse  in  literis  ad  episcopos  GanicanoB  pro  Floriacensi  monasterio  egre- 
glnm  patrem,  domnnm  neslram  beatissimum,  Beoedictnm  appellat.  Snc- 
cessit  Stephanns  Octayns  (recte  Flatinaa  et  Sigonio,  etsi  BaroBto 
N onnm  rocet),  qnem  natione  Oermannm  nnHa  Tetemm  antoritaf e  faGfut 
Martinns  Polonos  et  Angerios  de  Biterris.  Scribit  Baronios  (ad  aMom 
seqnentem)  ex  qoodam  libro  de  Romanis  pontlficibos,  qoem  reterem 
Tocat,  ego  mediom  Jodico,  honc,  elsi  Germannm,  a  Romanis,  posthabitis 
cardinalibos,  foisse  electam  opera  Ottonis  regis;  qood  mihi  Terisiaie 
non  Tidetor,  neqoe  apparet,  Ottonem  Jam  tom  rebos  ftalicis  intermisse. 
De  cardinalibos  etiam  Romanae  ecclesiae  locntos  est  aotor  ille  ad  poste- 
rlorom  formam,  neqoe  enim  tonc  colleglo  eomm  propriom  erat  eiigeit 
aligiqne. 

3.  Hogo  rex  Longobardoram  sibi  Bertam,  Rodolfi  Gnelfigenae  Trins- 
jnrani  regis  Tidoam,  filio  Lothario  filiam  ejos  Adelheidem  destinabat  Ta- 
lem  matrimonii  geminationem  apod  Graecos  haod  permissam,  Lnitprandns 
obserrat,  qnod  parentes  et  liberi  pro  nna  persona  haberentnr.    Filius  Jam 
Tergente  anno  soperiori  in  Borgnndiam  Tenerat,  et  tonc  dotea  sponsae 
constitoit  ex  Tariis  Italiae  possessionibos,  qoas  inter  abbatiam  de  Sexto, 
sitam  in  comitato  Lnccensi,  abbatiam  S.  Antonii  in  Senensi,  S.  SalTatoris 
in  monte  Ainialo  comitatos  Donensis  ei  as^ignat.     Adum  priiie  Idus 
Decembris  in  Bur^ndiae  curie,  guae  Columbanis  didiur,  a,  D.  9SS,  Hu^ 
§onis  reps  {2,  ef  fiHi  ^us  LoihQfii  7,  indiciione  f f .  qnae  compntata  ^ 
qnasi  in  llnem  anni  porrigeretnr,  nisi  rectius  emendatnr.    Tabilasjam 
Sigonio  memoratas  bollariom  Casinense  expressit  ex  monasterio  SalTatoris 
Papiensi,  in  qnod  deinde  pleraqoe  Adelheidis  regina  fondatrix  contiliL 
Hoc  anno  Hngo  ipse  in  Bnrgnndiam  Tonit  proTecta  Jam  aestate  Tel  ii 
antunno,  qnod  ex  Frodoardo  colligo,  qni  scribit,  regem  Galliae  LndoTicaay 
cnm  in  Alsatiam  Tenisset,  locntnm  cum  Hogone  Cisalpino,  qni  non  afins 
esse  potest;  etsi  enim  trans  Alpes  in  Italia  regnaret,  erat  tamen  ortas  ex 
Cisalpinis,  ibiqoe  potens.    Tonc  ergo  Bertam  abdnxisse  potem,  et  Traas- 
Joranos  aries  ejos  Toritos  Conradom  poerom,  mgem  soom^  ad  Ottonem 
in  Germanlam  qoasi  in  totom  dedoxisse.    Ex  his  Maroziam  Jam  fnisse 
defnnctam  conclodo,  nam  conjngio  ejos  potitom  Hngonem,  etsi  breri  nsi, 
ex  soperioribos  Terisimile  censeo.    Hogonem,  mortoo  Rndolfo,  in  Bar- 
gnndiam  TenissOi  et  filio  filiam,  sed  Tidoam  deftmcti  sibi  JonxissOi  sciibil 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  481 

tiaiii  coasocer  Hngoais,  Constantinns  angnsfas,  cognomento  Perphyro*  A,  939. 
ennett.     Adelheidem  nnnc  nonnisi  pnellam  sexennem  fnisse^  scribit 
^dilo  in  ejQs  yita. 

4.  In  Germania  flamma  ex  cinere  doloso  emmpit  Henricas  frater 
sgis,  ardens  cnpiditate  regnandi,  cnm  Eberhardo  et  Giselberto  co^jnrat. 
^berhardam  ipsnm  a  Giselberto  stinnilatam  habet  £kkehardas,  casoam 
.  Galli  scriptor,  increpitamfoe;  qaod  honorem  saom  alteri  concederet, 
t  frater  magni  regis  ac  Francns  Saxonom  regnom  dorare  pateretor. 
taqoe  Henricam  fallebant,  Eberhardas  sceptra  Francorom  orientaliom, 
riselbertos  Loihariensiom  sibi  destinantes.  Id  deniqoe  egisse  yidentnr, 
t  res  pablica  in  partes  iret,  ipsi  mox  ftLtori  hostes  inyicem,  et  in  mntoam 
eniiciem  itori,  si  consilia  processissent.  Ait  continoator  Reginonis^  ex 
cclesiastico  ordine  homines  neqnam  com  iis  oonspirasse;  qno  elogio 
idetar  Fridericnm  archiepiscopom  Mogantinom  et  Rodhardom  episcopom 
trasbnrgensem  et  plnres  alios  factioni  innexos  designasse.  Henricos  ad 
lalafeldam  Tharingiae  oppidom  in  praedio  sno  celebre  conviTinm  parat, 
mltosqae  donis  ac  promissis  sibi  obstringit.  £t  licet  erga  qnosdam 
nimam  nndarit,  res  tamen  occoltata  est:  fratrem  enim  Aratri  denuntiare, 
acile  conciliabiles,  m^ore  nnins  odio  qoam  alterins  gratia,  hand  totam 
idebator.  Henricns  praesidiis  manit  primaria  loca,  qnae  in  Saxonia  te- 
ebat,  quibos  Otto  a  tergo  yexaretar :  ipse  aatem  statoit  ad  Lotharienses 
roficisci,  cr^do,  nt  saccedentibus  consiliis  in  solio  collocaretor.  Itaqoo 
nm,  snmtis  secom  interioribas  amicis,  de  improTiso  evasisset,  omnes  rei 
imitio  percolsi,  tam  sobitam  secessionem  mirabantnr. 

5.  Otto  primum  famae  non  credidit,  deinde,  ubi  compertom,  qao 
leTenisset  frater,  dacere  in  eom  haod  distolit.  Itaqoe  magoa  celeritate 
raesidiis  ex  orbibos  dedoctis,  veteranis  ad  signa  convocatis,  soppletisqoe 
ogienibas,  validom  exercitom  contraxit.  Ad  Rhenom  tendenti  prima 
btnUt  se  praesidio  fratris  iosessa  Trotmanni  orbS;  qoam  hodie  Latinismi 
fieciatores  Tremoniam  vocant.  Sita  est  in  comitatn  Marcano.  Sed  prae- 
idiariiy  casns  Tancmari  memores,  resistere  aosi  non  sont  Praefectom 
Lginam  vel  £genonem  rex  a^Jorat,  ot  ad  Henricom  proficiscator,  eiqoe 
aniora  ingerat;  si  fmstra  sit,  ad  se  revertatnr.  Rex  deinde  ad  Rhenom 
irofectos,  parte  exercitos  transmissa,  ecce  com  minime  expectabat,  Aginam 
d  se  Tenientem  videt.  Qoaerit:  Satinsalvae?  Quidfrater?  Ilie  praefatos 
le  Hearico  optime  regi  copiente;  com  plara  exqoirerentnr,  armatos  in 
Itera  ripa  appropinqnantes  ostendit :  negat  Henrico  persaaderi  potoisse, 
it  aliter  veniret;  se  tamen  redeontem  satisfacere  fidei  datae.  Otto  tnr- 
»atiis,  ei  soos  in  pericolo  videns,  quibos  tam  sobito  soccorrere  non  posset, 
d  preces  vertitor,  caosamqoe  jastissimam  Deo  commendat.  Ita  Witikin- 
las  rem  narrat.  Lnitprandns  addit^  regem  eqoo  defloxisse,  et  coram 
ietrice  lancea  clavos  Domini  gerente  in  orationem  elfosamy  soos  in  eos- 
ein  pietatis  sensos  traxisse. 

6.  Forro  qni  trans  Rhennm  erant  viri  fortissimi,  animo  /sopplent, 
aod  nnmero  deerat,  nam  praeter  promiscoom  militem,  oltra  centnm  eqnites 
raTis  armatorae  haod  foere;  in  qoibos  tonc  robur  exercltus  coHocabator, 

▲  miALBf    IVPBKII    TOH.  II.  3i 


Digitized  by 


Google 


482  ANNALES  IMPEBII 

A.93t.  oiBebiitiirqie  ex  prisoffiWs;  8%i  apod  SaxoDet  Hevid  sMiiia 
militite  «sqae  ii  Talgvs  descendoral,  «t  dici  fefsit,  p«  piefn- 
meiita  remm  magnaram  Henricam  OttOBi  faissey  qnod  l^piiu  M. 
Philippos  Alexandro.  Saxoaes  ergo  sardaas  ia  XaMtis  collociit,  # 
iBiic  Cliviae,  Ipsi  expediti  stataaat  oltro  iaferre  terrorem.  fkimft 
dain  ab  hoste  dividebaiitar,  haic  bipertito  dlriai  drcomeaty  etB» 
ciaaos  atrinqae  iiiYadant  Olis  trepidatio  ex  re  improTisa  hosteaHd 
patarea  paociores  a  ploribas  orgeri.  Forte  qaidam  regioiiB  fiipi 
Gallicae  gnaras  adrersos  ad  fagam  cam  clamore  bortatar.  B  vb 
Tocem  ab  amico  emissam  resqao  desperatas,  incliMta  acie  targt  toM 
Malti  caesi  captiqae,  sarcinae  omnes  in  Tictoram  potestitea  tcmr 
Albertas  Gandidas  cognomento  telo  dacis  Hewrici  ceddit  Bt  de  deM 
pene  anas  ex  Lotiiariensibas  Godefridas  Niger  bene  pnpasie  lu^ 
est.  Atqae  hoc  est  praeliam,  qaod  Biertanicam  a  loco  app6ilitv>  M 
procal  a  Santis,  abi  Tilla  Birtha;  Biertanam  Tocat  contiBBator  BetiMtf 
Laitprandas  Bierzannm;  qai  scribit  Henricam  ibi  TeheaMateii  kim^ 
chio  excepisse,  et  qaamvis  triplex  lorica  ensem  ad  camem  Boa  aimnw' 
graTi  taoMn  coAtasionediaaflUctammaltosdeloreipertBlisse^aicded^ 
qai  dicant,  hinc  tandem  mortem  acceleratam. 

7.  His  actis  Dadi  toI  Dedo  Thnringae  (in  MISBeBSinm  ftiiat^ 
sator?)  scribit  ad  praefectos  Henrici  inSaxonia  orientali  relictes,  nip* 
regi  Tictoriam  partam,  Henricnm  ipsnm  cecidisse.  Hli  teiritj  te  n^ 
tradant.  Honricas  dolam  inaltam  «on  reliqnit,  cam  Dedo  poslei  ^ 
Ludolfo  contra  regem  adhaesisset.  -Doae  tantam  iffbes  ta  ejtf  ■ 
mansere,  Mersborgam  ^  Schidiaga.  Qao  Hauicas  intellocto,  sfifl^ 
res  raentes  praesentm  saa  «isti  posso,  assomtis  tantom  noTOB  V9^^ 
Saxoniam  properat,  et  Mersbnrgam  ingreditar;  sed  ibimoxregif^ 
Tonientis  exercitn  cingitar.  Tandem  post  bimestrem  obsidioBee  ^ 
arbe  exit,  dantarqae  ei  indaciae  triginta  dieram  cam  sais,  spitittf 
deliberandi,  cedere  Saxonia,  an  se  sabmittere  mallent.  Cctd»  OUoi<* 
Gallicos  motos  praoTidentem;  malnisse  dimittereHenricom,  quB<^^^ 
longa  tempns  terere.  At  Henricns  hand  moratns,  iterom  ad  ^^^^^ 
proiclscitar,  qai  interea  Gaiiicam  opem  imploraToraty  et  nora  a^  S^^ 
aoxilia  expectabat.  ^ 

a  LadoTicas  rex  GiUliae  aperte  Jam  cam  Hagone  ^«"^^^ 
batar,  cai  Wilhelmas  Normannoram  prioceps  accesserat  ^•^*^^, 
Borgondia  Hago,  Rodolfi  naper  regis  fVater,  aderat,  indodae  ^^^ 
in  Kalendas  Jonii  coiere,  qoibos  solofis  Addstanas,  missa  ex  Aagli* 
in  aoxiliam  nepotis,  plos  terroris  injedt  Normanno,  qaam  ^^^^^ 
loterea  Lotharienses,  Giselberio  impolsore,  offeroBt  Galliao  regi  ^^ 
qoae  patri  praestitissent,  petont  redpi  in  fidem.  ^"^^^^^jj^^ 
qaod  noper  per  Amulfam  Plandmm  pacta  cam  legaf is  OttoDii  r^*^^ 
Sed  praeTaluit  Undem  uUlitatis  species  Jarisqoe  mista.  ^^P^^ 
constantia,  Toniunt  proceres  LotharieosioB^  Giselbertos  ip««  ""^  ^ 
tesqne  Otto,  Isaac,  Theodoricos;  comoiittont  seu  fidd  ^^^h 
manos.    Episcopi  praetexentes^  esse  in  maao  Ottoois  obsidff  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  483 

loMtt  qnmmt,  «xltm  expeelatari.  ComiotiM  Otto,  li  LotbtriiigfiHi  A.  980. 
edit  contra  fratrem  sociosqiiey  et  Gallos  praoTOiiire  mlebat.  £o  tom- 
ere  caa  Hogoie  Parisino,  Heril>erto  YeromaAdaOy  Wilhelmo  Normanno, 
.adoYico  adYorsis,  colloqaiam  habet,  et  pactam  fadt  AflUt  et  Flandor 
Lniiilltes  Ladovico  oiKiftsas,  qaod  fidem  ipso  interprete  datam  non  ser- 
assot  OtCo  deinde  rebenos  Lotbaringos  yaslat»  Gapreemontom,  Gieol* 
«fti  castram  natora  et  arto  nHuUCam,  obtidioM  «retat  Honricas^  qol 
llic  erat,  Aiga  elabitor. 

9.  Gnm  ecce  naatiatar,  LndoYicom  regem  in  pagnm  Elisativm  ii^ 
isso  et  seso  cam  Eborliardo  co^Janxisse.  Lodovfcam  continaator  Regi- 
oais  Galliae  Cr^ctias  Ftandae)  Romanae  regem  Tocat  Nempo  ille  in 
inrgnndia  eoMocntas  cvmHagone  rege  Itidiao,  deindo  appetontoaatnmno 
d  Brisiacam  eastram  «ccessit,  qaod  in  ETOitaEdf  potestato  erat.  Ibf  RlTf- 
nllensi  monasterio  praeeeplam  dedisse  ^Tonio,  a  Raiazio  in  Maffcae 
[ispanicae  opero  o^tnm,  ^o  possessionos  ojos  conArmantnr.  bicipit: 
ufumdnesmetaeelindMdMa^THnikiU.  Ludw>km$  mfema  dkponenU 
roHm  rex.  Finit:  Bl  ut  kaee  noslrae  aitUnitatie  tarfUio  pereuceedentla 
keerveiur  iempera^  manu  propria  euUer  firmavimuSf  ei  annuli  nottri 
mprteekme  ineigniri  jueetme.  OMlo  canceUarius  «d  pieem  Herivei  epi' 
copl  aique  canoeaarU  reco§n,  Actum  eecue  caetnmf  quod  dieitur  Bri* 
adkm  super  Rheni  fiumen^  9.  Kal  Sept,  indiet,  ii,  anme  ierUo  Ludovico 
ege  regnante,  Itaqae  Mabilio  ad  annam  praocodontem  retalit,  sod  Ln* 
OTicns  nraic  demam  aano  regni  qaarto,  indictione  daodocima,  indabttabSl 
^rodoitfdi  testimonlo,  in  AlsaUam  Tonit;  itaquo  corrigendao  sont  anni 
lotao.  Mensis  prodest  nobis  ad  tempas  expeditionis  slatamlnandam. 
Hto  igitor,  solata  Gapraomontis  obsidione,  in  LodoTicam  teadil,  sed  ille, 
«i  in  Lotharingia  soso  objicere  nolaerat,  eam  noc  in  Alsalia  expootaTit: 
ledit  in  Lotharingos,  com  Otto  exissel,  fidos  ei  irans  Rhennm  ftigat  Indo 
^ndonam  so  recipit.  Otto,  ne  fauc  iilac  frostra  disoarreret,  Brisiacam 
»bsidiono  ciagit,  in  qao  ingens  praesidinm  coUocarat  discedens  sob  Ottonls 
idTemnm  Eberhardas,  vnde  Ticini  Allemanni  cam  Herimanno  dnco  regl 
idoles  infestabantar.  Eos  rex  liberare  hoc  tecommodo  statnit  Id  laotom 
lostibas  fdit,  nam  ad  manitissimnm  locnm  din  haesnram  Jadicabai^ 

10.  Fridericas  Mogantinas,  qai  hactonns  nihil  aporto  oontra  regem 
geraty  missas  ab  eo  ftierat,  nt  Eberhardo  saniora  snaderot  Fraosul 
landata  excodens,  regis  nomine  pactam  camSberfaardo  H^i,  }aramento* 
ne  confirmat.  Rex  confectnm  ii^assn  sno  noc  satisfkdm  ratnm  faabofo 
loMi  Inde  irae  arcfaiopiscopi,  et  mox  aporta  dofoclio:  cnm  enim  Otto 
n  Brisaci  obsi^ne  laboraret,  Jamqao  Eborfaardns  et  Giselberias,  Lotfaa** 
iessi  regiono  aaxilio  Galloram  recopta,  Rfaennm  transitari  dicerontnr. 
*ridericns  regem  ab  aeqnft  conditionibas  abhoiTere,  fidem  a  so  intorpo- 
llam  spemere  qnostns,  relictis  tentoriis,  ox  castris  abscessit,  Rntfaardns 
LTgentinensis  aliiqoe  exemplnm  snnt  secnti.  Reginonis  continaator  ait, 
"ridericam,  relictis  sarcfaiis,  noctn  abiisso,  ot  s ese  Motas  in  GiselberH 
llionem  rocepisso.  Sed  plenins  Loitprandns  Fridericam  scribit  primnm 
logantiam  Tenisse,  inde  Metas  contendissO;  nbi  Henricns  exercitam  con« 

^**         r       I 

Digitized  by  VjOOQIC 


484  ANNALES  IHPERII 

A.  139«  cregabat,  o(  camEbarliifdo  etGiielberto  totis  yiribos  in  fraffMi  dmnf 
immiDatis  plariMOB  oopiis  ad  Brisacom  haerentem. 

ii.  Res  Ottoais  in  arcto  eraat,  cam  fortana  MaereBtemi  ■ommi» 
absolTit.  Neqae  ipsam  fidacia  animi  deseroerat.  Cooies  iasisus,  fi 
molto  milite  cinctos  regi  aderat,  tot  aliis  discedentibos,  cmm  se  Meoess»- 
riom  jadicaret,  tempas  yenisse  ratas  est  extorqaendi,  qnae  yellet  llafm 
nobilem  Laarishamensiam  abbatiam  petit^  onde  samtas  safficereat  befii 
tolerando.  Rex  magna  animi  constantia:  Quis  nonvidet,  in  kU  diffeMJU' 
iibuSf  hoc  ie  wmp$  imperere  quam  peiere?  Ego  sancium  camkms  wm 
dabo,  tu  si  vis  cum  caeteris  infideHbus  abscedere^  quam  jnrimmm  peta 
Ille  Uctas  atqoe  confasas  procidit  ad  pedes  regis,  veninm  delicfi  peU 
Interea  amiei  pleriqae  hortabantnr,  at  ad  reparaadas  yires  in  Saxeniai 
rediret ;  rex  sive  arcana  praesensione  melioris  fati,  sive  quod  res  sitf 
fama  stare  Jodicaret,  coepta  non  deserenda  pntayit. 

i2.  Interea  dom  .rex  in  Alsatia  haeret,  Herimannos  dax  AilemanniK 
ab  Eberhardi  qoanqaam  patmelis  consiliis  d)horrens,  et  in  fide  persisteei 
sese  cum  copiis  TOgis  coi^onxerat^  ad  4uendam  inferioris  RheBi  ripan, 
qoo  £berhardas  et  Giselbertus  iacobitari  Tidebantor ;  qoemadmodome 
Witikindo  intelligitor.  Aderat  et  frater  Herimanni  Udo,  £berknrde  nh- 
stos  ob  filiom  Gebhar^om  anno  soperiore  amissom,  cam  ille  Badelicai 
expognasset.  Tom  et  Genrados  affoit,  qoi  Garciboldos  continaaCori  Kt^ 
nonis  et  Ekkihardo  Sangallensi,  Sapiens  Loitprando  cognominatus,  iisdfa 
et  ipse  consobrinos.  Nam  tribos  fratribos,  Gonrado  rez  Genradas  ft 
dox  Eberhardos,  E?erhardo  Garciboldos,  Gebhardo  Herimannas  et  U 
nati  erant. 

13.  Gom  ergo  Bberfaaidas  et  Giselbertas,  Rheno  oirca  ABderBaca 
transmisso,  ricinas  regiones  depopolarentor,  minarentorqae  Saxoaae, 
credo,  ot  regem  ii^eote  domi  meto  ab  obsidione  abstraherent;  cei»» 
regis  contractae  Herimanno  doce  in  eos  contendunt.  IUi  in  Lothari 
regnoffl  se  recipere  statoant:  nam  ab-Henrico  expectabantor,  oouiibas  aJ 
expeditionem  paratis,  ot  Otto  Rrisiaci  obsidione  depelleretor.  Jamqae 
exercitom  trans  Rbenom  cnm  praeda  remiserant,  ipsi  nescio  qoo  fato 
cum  paocis  in  dextra  ripa  morabantur.  Forte  Udo  et  Gonrados  cam  expe- 
dita  mano  praemissi,  hostem  vestigabant.  Gom  ecce  fit  obyios  sacerdes 
qoidam  ejolans,  qoi  rogatas,  qoo  iret?  qoid  fleret?  a  praedonibns  se  ve^ 
nire  respondit,  qui  jomentam,  qood  anom  habuerat,  abstulissent.  Qne- 
f«nt,  an' Eberiiardum  et  Giselbertom  Yidisset?  Ule,  quod  mateferiaij 
inqoit,  in  vidma  dbum  capiunt;  simol  indicat  locom.  Advolant  Cdo  et 
Conradus  cum  suis,  -et  «ihil  tale  metuentes  deprehendont.  Ebeihardoi^ 
drcomfbsis  hostibos,  fortiter  pognans,  multis  volneribas  acceptis  reddi- 
fisqae,  occiditur,  Giseibertus  se  in  navem  conjicit;  sed  illa  nimioiasH 
lientiom  namero  gravata  submergitar,  nec  corpos  comparuit,  oreditoBfit 
est,  piscatores  ob  ornamenta  pretiosa  suppressom  occulte  kamasK. 
Variant  narrationes  nonnihil  apud  Frodoardnm,  Luitprandom,  Witikindia, ' 
continoatorem  ReginoniSy  sed  qaod  credibilios  visum  esty.kocii 
redit 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  485 

14.  Ebcrliardaiii  Sigebertns  comltem  palatiBiim  Tocat,  Teteres  rec-  A.  939. 
QS  docem,  aempe  Franco^m,  scilicet  orientalinm.  Giselbertam  Ditmams 
ppellat  dncem  LQtheringonim.  Udonem  fiberbardo  snffectnm  snspicor, 
«ia  Roswftae  praeses  dicitnr,  nt  prins  ipse  £berhardns  eidem  dictns 
st  bavd  semel.  Et  degradatnm  ob  rebellionem  Eberhardnm  prodit  Dit- 
tains,  qni  scriptor,  nt  a  me  restitntns  est,  etiam  dncem  Francomm  diserte 
ppellaty  qnod  et  fadt  continnator  Reginonis  ad  a.  D.  937.  An  ergo  Udo 
affechis  est  testimonio  Roswitae  ?  Et  dnbitari  potest,  an  magis  ob  genns, 
^oteBtiam^  antoritatem;  qnam  ob  potestatem  Jure  regio  datam,  nomeo 
lncis  Francomm  tnlerit  Eberhardns,  et  aliqnot  alii  postea*secnti.  Nam 
^kkebardus  Sangallensis  negat;  nsqne  ad  sna  tempora  Frandam  a  dnci- 
>ns  admiiistratam,  nec  magis  qnam  okm  AHemanniam  ante  B^rcardom. 
ta  rideri  possint  Franci  orientales  dncem  noa  agnovisse  tanqnam  ser- 
ratl  ia  pecnlinm  regis.  Unde  se  prae  aliis  fortasse  liberos  credidere. 
Certe  qni  fnere  apnd  Wormattam  dnces,  sedem  iUic,  dncatum  alibi  fere 
luibaere.  Credibile  est,  Eberhardo  et  Udoni  missaticam  qiandam  pote- 
itatem  ex  YOteri  more  snperfuisse,  non  ut  alibi  Tersaminlegalejns dncis, 
]aa!em  Adelberto  Babebergensi  (snpra  capite  trancato)  etWeraero  Gon- 
radi  regis  avo  tribnit  Sangallensis.  Atqne  ea  jam  olim  snffecerat^  nt 
habentibns  dnds  nomen  ynlge  daretnr.  Sed  rem  amplins  hic  pcose^ni' 
Boa  licet  Udoni  ia  henorem  docis  filins  Udo  svccessit,  nt  oeteademns 
ad  a.  D.  949. 

i5.  Habetnr  namitiancnla  de*Ebersteiniis  comitibas  cnm  Ottone  M. 
koc  ipso  tempore  conflictatiS';  qnae  ex  Eberhardi  rebellione  nata  yidetnr, 
qni  Tel  esse  vel  credi  potnit  familiae  aotor.  Arx  Ebersteinia,  comilum 
sedes,  fortasse  ab  Eberhardo  aliqno  oondita  (qnasi  Eberhard-Stein)  in 
Ticinia  Badensis  regionis  et  SylYae  Nigrae,  non  procnl  Murga  anme  slta 
est  Hanc  recepto  Brisaco  et  Argentorato,  feriur  Otto  dintnraa  obsidione 
pressisse,  cnm  fmstra  per  stratagema  tentasset  Fabellam  non  illepidam 
ex  mannseripto  qnedam  comitnm  libello  exbibei  Crasins.  Rex  oomitibns 
diffidens,  et  arci  eoram  inhians,  decursionem  ludicram  sive  toroameatnm 
(figmentoram  seminarinm)  apud  Spiram  indictt;  inritati'  tres  comites 
eqnestri  lande  dari  adsnnt^  arcem  snam  strenno  riro  commendant  Post 
certanen  et  praemia  lanto  confirio  et  mox  chorea  exhilarantar  certatores. 
Ebersteinil  eomites  mnlto  imprimis  hoaore  colebantnr,  nt  in  aliqnot  dies 
detiaeri  possent.  Sed  in  ipsa  choreaa  primaria  rirgine  insidianim  occulte 
admeaeatnr.  Uli  simnlato  ia  alteram  diem  Indicro  praemia  centnm  anreo- 
ram  depoaant,  qno  minns  observarentnr;  sed  se  proripinnt  aoctn,  et 
domim  redeunt  citatis  eqnis.  Inveniunt  arcem  snam  oppngnarl,  eamqne 
iagressi  strenne  defendnnt  .  Rex  elnsns,  eam  obsidione  dintnraa  f^nstra 
einxit,  tmdem  comites,  virtate  eoram  probata,  in  gratiam  reoepit^  et 
serorem  nni  eoram  in  matrimoninm  dedit  Ouae,  etsi  magnitadine  et 
graritate  Ottonis  indigna,  aliqaid  ex  rero  trahera  pessont  Eberhardi 
simoltas  com  rege  memoriae  posteroram  haesit,  et  mox  fuailia  ejns  tn 
Conrado  regia  affiaitate  hoaerata  est  fibersteinionDB  comitam  gens  noa 
ita  pridem  a.  D.  1660.  extiacta  est 


Digitized  by 


Google 


480  AMNALES   IMPBBII 

LML        <6-    C«tttetflxlaf«uiio,<pdCUffoUSiaplidftfMp«iftoi 

■it  el  iad§  potosttta  ia  litore  Belgieo  contrt  NonMMoe  «iciMil, 
CiisdbertMi  dicea  Mtu  fidsie:  filivm  ex  GefBerga  OttOBif  JL  um 
Bmkvtt  reUqoit»  qvi  peer  pttris  mortea  mm  mM9  post  eecetistil 
De  filit  Geiiorgt  mex  dicrnis.  Frttres  Giselbertes  ktboit  ItiiSiiiiH, 
fti  stirpem  preptgtTity  et  Ltmbertom  cotiitem  LoTnieBsemy  pttm(iA 
foidtmTolmit)AisfiridittiidemepiscopiU]lri({ecteasis.  ItgMAiiaicmo 
MoileBSis  r9k  Ht&ioiiettsis  is  esl,  qiem  moltt  moTOBlem  tvlalm- 
fa%  ros  Letbtriettiiim  Bnmo  OttoBis  M.  frtler  ctptaM  is  exiliaim^ 
ilios  pepilit»  qoi  stb  Otloao  IL  demom  sot  recepero.  UBdo  tmitael 
pesleriores  LoymriBgite  iiferioris,  Tdgo  BrtbtAtit^  dscos. 

17.  Otto  interim  td  Bristcom  saimi  p«plexBS  sodebtl^  ctsi  bbi 
lerte  obeqiiltBS,  komiBom  tccelertre  tiimdTortit :  TiSBS  osl  Itett  ifBm, 
BCcedoBlem  Torbt  ia  compcBdiom  coBferro  Jobet  lUo  Eberbtfdn  (i 
Giselbertim  Tixisso  respoBdit  Bex  pltrt  dicere  Bom  ptssos,  eqml^ 
seetdil^  ti  im  ItcrjBms  tasns^  Deo  grtUts  tgit,  stttimqBO  Md  ecAam 
leidit  Dolmm  ttmoB  bob  dissimiltTit,  qtod  tartl  Tiri,  miisfM  a 
ys  sororiBS,  ttm  misere  perisseBt  lU  it,  BoswiU  toslo^  tdmtfot 
proxiBd  tBucorBm  depoBere  moestos  TBttBS,  boc  poblicBO  Itelitiae  alO' 
coderoi  Nec  mm,  prtesiditrii,  inteDocto  doBdni  ctsB,  seso  dednL  B0 
ia  LolbttiBgitm  ooBtoBdil,  et  LofttrieBses  Ib  fidem  rec^t,  ibi  te- 
beift  Tidnt  Henricnm  CtprtemoBte  exclnsertt,  id  tgeas,  ne  iUe  nfc^ 
fimtrem  tmpIiBs  resistOBdo  irrittrot  lUoiBregBn  Ctioli  O^estC»*- 
lii^itm,  stcoBimGtnitmlBBcLotbtriBgiBeexemplotppellitaOiiLi' 
doTlcBm  regom  oxtorris  tbit  Otto  OdMi  BicolBi  iBo  HeBricBm  pstfm. 
Giselbertf  el  Gerbergto  Btttm,  Ib  spem  fetori  dBcttas  odBcaitei  «^ 
mitti^  CBi  poelet  elitm  rictritm  dtctlBS  tdminislrtlioBem  coBocsstf ;  b' 
BOBlor  din  Tixit  Giselbertt  qnoqno  Bopoles  (tB  ex  firtlro  iMff^ 
BtgeBBiiisolBBdolfnsQiofidemrecipiBBtarolSBtceMerTaBt  imfi^ 
qtidtm  el  AiBoldBSy  qBi  CtprteaMBlem  ISMbtBt»  ImmsBis  cemitii  *>*> 
ctpti^  Bd  rogom  millatBr.  Itt  ^m  forlnBte  cbbcIb  codebtBt  Isl^ 
riOBSi  regBO  TWiiBlom  Hngo  et  Heribertes  tdien. 

la    QBtBlBm  ex  serio  Frodotrdi  tpptret,  LBdoricM  rex,  f'^'/^ 


GisolbeHi  cbsb,  SBbilo  td  LoOtrieBsos  tccBrrit,  OHoBom  prtereBil,  w^ 


borgtm  TidBtm  sibi  tdD«Bgil:  Btm  regos  sbm  de 
itcoro;  ol  ioscio  OIIobo  mttrimsBiBm  coBtrtdBm,  toI  ox  ee  itieBi^ 
qood,  tBloqBtm  AHenuBBit  excodere^  Berloldo  daci  BtraoiM  «b|' 
tioBem  oblBlertl,  Gorbergtm  Tidotai,  u  fiUtm  eju  BOBdnm  f^T^ 
lem  tBBis  BMneli  qoM  tpBd  OtUttom  odBCtb^te.  IDo  liigitM  ^ 
HtM  SBBl  qBi  molri  cogMByBOm  fiiciBBt  KegiMBOTBtbArtii^^ 
episcopo  Bemis  coroMttr.  Lndorici  fidocit  el  tmore  GtlMte  sohtf^ 
IbtriMSiBm  Addbero  McCoBSiBm  episcopw  leslilil,  el  td  diM<^ 
seso  conptrtB%  tpBd  TboodeBii  Tilltm  ctpeBtm,  qttm  td  A^f 
iMttr  strBxertl  LBdoricM  FiM  impertlor  Citt  cegBominiW  ^^ 
btoccoBliMtloriBogiBMis),MiBmMimiBlBm  u ilmi iMi drtfig^  r| 
TiditptrnmiBLBdoTiMopisess^CBeleDsqMBBCosiit  Mst^i'' 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IHPSRII  487 

lii  pto  sms  tdnporibM  Otto  Ffiamgmiis  epi8cop«s)  Befyiea  (sic  illo  A.  989. 
[Hharii  reinm  1n>c  loco  nppelbt)  •  re^but  Germaniae  sine  eonira^ 
icHofw  foeetoetftr» 

±9.  iBterea  Heiiricitt  qao^e^  ^aniatt  spe  Gallici  anxilii,  aftjectis 
rmiSy  gratiaift  regis  iiBplorat.  Is  graTos  fratris  lalK>Tes  miseratus,  nrbibat 
^fvoi  ooBcesiiSy  pastis  esl,  «t  ht  LetharieBsi  regione  agef et^  credo,  qaod 
i  Saxoftiani  remittere  iioh  satis  totmi  Tideretiir:  et  exolceraliiai  Joreiii» 
uflivBi  aliqaandia  «ansisse  apparet  Aaao  seqaente  bonorem  ei  magis 
raoB  potestatem  Lothariensis  docatas  Mtt.  At  Fridehcns  archiepisco- 
«6,  qnooi  nnper,  cim  rix  Metas  ai  Heniicam  renisset,  grayis  nantina 
nUActornm  dncam  percalerat,  Mogantiam  repetens,  sed  a  ciribas  exclosos 
regffe  capitor,  et  castodiae  Hadomari  lAbatis  Foldensis  commendator. 

20.  Locom  exitii  Homamborgensem  orbem  Witikiados  rocat.  Ha- 
aellMngui  esl^  loeos  Joris  Foldensis.  Al»  abbate  primom  honorifice 
mbiiuB  esty  sed  satis  serere  postea,  com  lileras  qoasdam  sospectas  de- 
»reli6Bdisset.  Inde  dimissos  Tindictam  spirarit,  et  Itodamarom  loco  pellere 
;oootos  esl  frostra.  Rothardos  Argentoratmisis  missos  est  io  noram 
Zatbei%m,  Ambo  aano  seqoenie,  renia  data  et  fide  accepta,  sois  sedibus 
estitoontar. 

21.  Hermannos  qoidam  «editoos  Heroldo^  Crosio  aliisqoe  lectas, 

EabolatQr,  Argentinam  urbem  episcopi  partes  secotam,  qood  restitissel 

regi  pertioadaSy  dirotis  moenibus^  ot  nbiqoe  pervia  esset  pooitam,  el  ex 

60  Strasborgom  dictam,  nam  ^straasse''  Germanis  Tia  est  strata.    Sed 

longe  antiqoior  est  Strasborgi  appeHatio ;  ot  mimm  sit  Grosiom  Suevica- 

ram,  Herzogiom  Alsaticarom  renim  scriptores  has  nogas  relata  dignas 

jodicasse.    Eandem  fabolam  de  Attila  narrant,  a  qoo  dirot^  moonibos, 

poslea  Folyodopolin  appellatam,  Bonfinias  scribit.    Amicos,  cum  in  Sigis-» 

mondi  Geleoii  Symphonia  lingoarom  observasset,  Tidais  Tolgo  Trazborgom 

pro  Strasborgo  dici,  ingeniose  conjecit,  a  tr^ecto  dlctom,  idqoe  ipsam 

expressisse  teraunatieiiem  Tocaboii  Argentorali,  ot  Garpentorati,  qoi  Gar- 

penia  trijectos,  aot  similiom.  Est  aotem  illic  Argeoa  amnis,  qoi  ia  Ellam 

paolo  sopra  orbem  infitiit,  et  olim  nomen  inferiof  extendissoTidetar  usqoe 

ad  BhenoA;  ad  qoem  altios  Argentoaria  cidlocabator.    Rinc  ergo  ArgeB- 

(iia  orbs  et  trajectos  Argenae  ^minis,  qoed  Latint  ia  argenteom  Terterint* 

Thiethardas  Hildesemensis  episcopns  aedem  sacram  Gandeshemensem  a 

fondaBtntis  inttaoralam  dedicaTit,  «I  babe»  Ekkehardas  Uragiensis. 

22.  HoG  tempore  in  Ifispanio  res  christtana  saperior  fieri  coepit, 
Tictoria  Ranimiri  toI  Ramiri>  regis  Legionensis  sire  Gastellae.  £t  operao 
pr^iim  erit  paocis  altias  repotilas  perstringere  res  Hispanicas,  extra 
orhitam  aoslram  positas,  sed  tameii  interdom  ingraentet.  Maoregatos^ 
rex  Legienis  et  Astoriaram,  qoi  a.  D.  783.  obiit,  podendam  adhoc  tribo^ 
tom  Sancenis  pendeba^  qoinqoaglBta  poeUas  demi  nohiles,  totidemquo 
6x  plebe.  Patroo  soccessere  fratres  Veremondus  et  Alfonsos,  qoi  demom 
solas  regoaTit  Hi  sob  initiis  comiter  ebserTaste  Tidentor  Saracenici 
imperii  B^ettalem.  AHontos  deMe  cam  sohis  reparet,  paolafim  caput 
erexil,  dom  Saraceoi  inter  se  dissidebant,  et  ab  altera  parte  a  Francis 


Digitized  by 


Google 


488  ANNALES   IMPERII 

A*  189«  ^tt^  ^  Septinattia  drca  B«rdB<mem  et  Ibenm  fhiTiai 

Seni  admodiim  circa  a.  D.  824.  successit  Ramiras  Yeremuidi  filias,  fi 
magnam  yictoriam  ab  AlNleramene  Saracenomm  rege,  gvomm  tucofi 
Gordaba,  reportavit  Seciitiis  Imiic  est  Ordonins  fiHiis  a.  D.  850.  cthK 
t.  D.  866.  filins  Alpbonsas,  qni  Magni  cognomea  meinit,  et  post  Mlk 
Tictorias  (de  qiibas  Sampiras  episcopas  Astaricensis  in  historiatS» 
^  doTallio  edita)  a.  D.882.  OTetense  conciliam  celebraTit^  cv^as  acttei& 
cardinalis  Agairra,  in  qao  tractatom  est  de  restitaeBdis  sedibas  e^ 
palibas,  qaas  eyerterant  Saraceni.  Itaqae  sab  ipso  christiaBi  ii  sfm 
melioram  temporom  erecti  san^  f^egnam  admodam  senex  Ganiaeiii 
tradidit  a.  D.  908,  sed  qai  non  dia  saperfait,  extioctasqae  a.  D.  91i 
sceptra  Ordonio  fratri  reliqait  Eo  tempore  Gennadius  Astariceasis  cfi* 
scopns  passim  monasteria  restaararir,  itaqae  inter  sanctos  habetir.  Or- 
dooias  cladem  magaam  ad  Joncarias  ab  Abderramene  passos  est,  fiiM 
califam  ferebat  Obiit  a.  D.  924,  saccessit  Froiia  frater,  et  biie  fitf 
brOTO  regnam  Alpbonsas  Ordonii  filias  Talgo  Monachas,  coi  RaniBinsn' 
Et  bic  ad  Septimanias  prope  Dariam  flariam  Saracenos  ingeati  fndii 
Ticit,  qaod  magnae  eclipsis  solaris  indicio  CalTisias  haic  amBO  riiikt^ 
Hepidannas  rictoriam  reginae  Tatae  tribait  ex  fama. 

23.    Erat  et  aliad  in  Hispania  cbristianoram  refBvm  in  liifva 
De  initiis  e]as  diximas,  cam  expeditionem  Magni  Garoli  et  RonciTallaiMi 
dadem  memoraremas.    Eneconi  primo  regi,  circa  a.  D.  783.  eitiui», 
snccessit  filios  Eximinos,  Tel  Ximeno,  haic  rarsom  filias  Eaeco  IL  tl^' 
822.    Inde  regnarant  Garsias  Eneconis  a.  D.  851.    Et  Fortanias  tes»^ 
qai  cam  a.  D.  905.  regnam  abdicasset,  Sanctins  frater  saccessit,  cdTrii 
lait  axor.    Sanctias  cam  Ordonio  ad  Jancarias  ab  Abderramenerictiici 
in  montes  compalsas,  moxreparatis  riribas  cam  Maari  mercenarii  hottii^ 
aaxiliares  in  Africam  redissent,  saa  recaperarit,  plarimamqae  fiies  pfo- 
latarit.    Saccessit  Garsias  filias  a.  D.  926,  qai  et  ipse  passio  pepi&^ 
Saracenos;  qaoram  res  ex  eo  per  Hispaniam  retro  saMapsae.   Eclipsif 
illa  magna  facta  est  tertia  diei  bora,  feria  tertia,  die  19.  Joliii  em^ 
praeliam  secatam  est;  Arabibas,  qaibos  ex  Tetastissimo  rita  lani  o^ 
calta  insigne  manserat  gentis,  Tictoriam  sibi  spondentibas,  ob  s^  ^ 
hv^us  sideris  obscaratam,  at  ex  Tadensi  GalTisins  interpretator.   Biic 
Tictoriam  qaidam  per  errorem  geminant,  nam  Labbens  (secatos  Calfio>^ 
similiter  liberalem)  in  compendio  pariter  atqae  in  mi^Qre  opere  ckrcs^ 
logico  ex  Tndensi,  Hepidanno,  chronico  Belgico  memorat,  a  Ranimirtl^ 
gionis  rege  octoginta  millia  Saracenoram  paalo  post  eclipsin  soltren^ 
anno,  qoa  diximas  die,  caesa;  sed  idem  ad  a.  D.  916.  scripserat  exi^ 
rico  Toletano,  die  qninta  Aprilis  f^ria  sexta  post  exoriom  solis  eclip^ 
risam,  panlo  ante  Tictoriam  Ranimiri  dacis  de  Almansore  Saraceitn^ 
rege,  qai,  septaaginta  millibas  saoram  amissis,  yii  com  rigfJtti  w^ 
effagit    Nempe 

—  opere  in  magno  fas  est  obrepere  somnam. 
Sdmns,  et  hanc  Teniam  petimnsqae  damasqoe  riassiB- 


A  Digitizedby  VjOOQIC 


ANNALES   IHPERIl  489 

ANNO  GHRISTI  940. 

lUnri  tarbuit.  Brandebirgim  snbditiim.  Dt  Qeroiid  IkbiiU.  Haica  ab  Obolriti» 
caetas.  —  Esico  caesas  a  Bobemis.  -^  Otto  non  nonc,  sed  serins  contra  Boles- 
lanm.  -^  Lndoricns  rex  Galliae  in  Bar^undiam.  Hngo  Niger  ei  amicns  et  Wil- 
llclmas  Aqnitanns.  —  Heribertns  et  Hngo  Remos  capitat,  Artaldvm  deponnnt, 
H«gonem  Heriberti  filinm  intmdnnt.  —  Otlo  fai  Galliam ;  in  Bargnndiam  cam 
CS«nrado  reg e  pnero.  Gallici  rasalli.  —  flenricns  frater  refis  Lotharingis  praa- 
flcitor,  mox  Odo.  —  An  Otto  rez  Galliam  occnpare  sperarit.  —  Otto  cnm  Ln- 
doTico  collisns.  Frodoardos  captos.  —  Adeistanns  rex  Angliae  obit,  snccedit 
Ifidmnndns  firater.  —  Stepbanos  papa  male  babitns.  Hngonis  regis  Italiae  qnaedam. 
Seraagarins  eom  metnens  ftigit  ad  Ottonem.  —  Sataceni  ex  Fraxineto  Agannamt 
11  oraliciense  monasterinmr  Astensem  orbem  rastant.  —  Hogo  soUcitat  Graecos 
contra  Saracenos  Fraxineti.  —  Dat  qnaedam  abbati  Bobiensi.  An  is  simol  comes. 
—  Fontii  marcbionis  Tolosae  charta.  —  Saraceni  Agannnm  yastant.  Ibi  S.  Udal- 
rkns.  Qnot  missae  ejasdem  eadem  d!e.  —  Hngo  Magnns  dicitnr  demarchos.  — 
Ottonis  diploma  Limbnrgense.  —  RJofdem  datnm  Sigefrido  filio  Geronis.  Ibi  de 
Bardone  oUm  Henrici  Ancnpis  boste.  —  Episcopi  Vfnrzbnrgenses.  Monasteriam 
Schildesense  Padebornensis  dioecesis. 

1.  Slaros  eiTilibQS  CSemiaHonuii  diicordits  ntos  amo  Jam  sapeiiore  A*  949» 
turbasse,  sed  nuncdemiim  bellum  iiieo8decretom,aTbitror;  OtteneAprili 
mense  in  Saxonia  apod  OaidiliBgabargnm  yersante,  si  recle  se  habent 
diplomatts  notae,  qaod  infra  afferemns.  Nec  Yerisimile  est,  anno  aat 
biennio  ante  in  sommo  discrtmine  reram  snaram  exercitam  Bobemis  im- 
misisse,  at  parricidam  et  rebellem  Boleslaam  coerceret;  neqae  enim 
Witikindi  narratio  semper  erdioi  temporom  astvicta  est.  Gam  ergo  Saxo- 
nia  a  cirilibas  bellis  respiraret,  et  denrici  urbes  «seclaeqoe  se  regi 
summisissent,  tempus  adesse  Tisom  est  castigandi  Slaros^  qui  rebus 
Hostrorum  arctis  elati,  a  depopulationibus,  incendiis,  caedibus  non  absti- 
nebant,  Geronem  etiam^  orientali  Saxoniae  liroiti  praefectum,  per  fraudem 
occidere  conati  snnL  nie  dolum  dolo  praeoccupans,  triginta  eorum  pro- 
ceres  in  conviTium  allectos  ac  Yino  sepultos  una  nocte  extinxit.  Ab 
altera  parte  Obotriti  rebellcs  Haicam  ducem  Saxonnm  cum  copils  delent, 
et  in  rebellione  dia  perstiterunt,  etsi  postea,  exercitu  plus  semel  in  eos 
ab  ipso  rege  ducto,  ad  ultimas  calamitates  penrenissent.  Tantniirpoterat 
opinio  libertatis.  £rat  enim  durum  bominum  genus,  laboris  patiens  et 
Tlctn  leTissime  contentum,  ut  quae  nostrlsi  oneri,  ilHs  Tolnptati  essent 
Com  etiam  in  medio  harum  gentium  HeTeldi  obsequium  detrectarent, 
Tognmirus  ex  principibus  eorum,  quem  Henricus  rex  obsidem  retinueraty 
pecunia  et  promissis  Saxonum  allectus,  ad  suos  Telut  elapsns  rediit,  et  iu 
Brennabargo  urbe  ab  incolis  agnitus  ac  Jure  patemae  succesaionis  receptus, 
Tocat  ad  se  nepetem,  a  nostris  aTorsum,  doloque  captum  iitericit,  tum 
sese  cum  urbe  et  ditiene  regi  tradit.  Albericus  de  Gerone  nostro  miram 
habet  fabulam  lescio  an  alioqui  extantem.  Barbaros,  inquit,  G^ro  come$ 
fortiier  etfrequetUer  debellat.  liie  Gero  est  comee  Gerinus,  qui  vixii^ 
ui  poaiea  eompertum  eet,  atmia  300.  Albericus  interdum  poetas  seu 
caHtarellos,  ut  ipse  Tocat,  ii  seribendo  consoluit,  neque  credidit,  opinor, 
quae  transcripsit.  Hactenus  unum  Johannem  de  Tei^ribus  dictnm, 
celebrainm  scriptoiibus,  tantae  loogaeTitatis  noTimus;  ei  haud  muUum 


Digitized  by 


Google 


490  ANNALBS  IMPBRIl 

A.  9I0.  ^iiBst  coBeesterit  Yidratiir  W«inin  &i  aiteo  haMsse  npum,\ 
qii  inimiGitiis  saBctoram  inclarait  Voloerey  credo,  semtaa  a  sipeB|' 
il  expiaret  Aciiora  et  fera  pietatis  laide  pensarel. 

2.  Sed  expeditio  Bokemica  liaod  aeqoe  soccessit  EratreginH 
kaereditariom  relictom  a  patre  belloB  in  BoleskNua,  qui  paalo  aite(|i 
Bortem  Taacmari  legalo»  Tiolafset  Praeterea»  oi  Jam  dietan  eit,  cua 
fratre  boo  cootentos,  eiiam  anricom  Bostria^  gobregohm  mtbat  Ud 
Aesico  sobsidio  mittitor  com  legiooe  Mersaboriorom  et  yalida  ■« 
Hassigayorom ;  qood  Tidetor  accipi  pesse  de  delecto  habite  ia  pago  ^ 
sifaTa  et  Ticioe  trado:  Is  aolem  pigos  eral  im  HalbersladeMi  «om^ 
memorafos  antiqois  taboHs,  el  nonc  fere  dilioitis  esl  BroasTiceisJf,  rt^ 
risqoe  pagi  nomen  praefecforae  d^osdam  Goelfebytanae  capat  Hessw 
serrat  AderaBl  etiam  ex  Thoringis  oTocati.  L^onem  hic  cokoH« 
ialerprelor,  hodie  regimoBlom  Tocamas.  MerseborgensemHeoricii^Teiit 
asylo  aperto,  ex  kiprobis  hominibos  el  inqoielis  passimqne  per  pnete 
el  fomoltos  pacem  poblicam  lorbantibos,  sed  slrenois  et  mana  iBge»oq« 
promtis  coUegetal:  non  pessimo  consflio.  Simol  enim  patriamptfgiW 
a  praTis  hominlbos  maliqoe  exempli,  el  Tigorem,  qoi  pleroiHse  ia  ^ 
luljor  est,  in  hes tes  Torlebat  Ita  datte  armis  agrisqoe,  ees  ia  Mersebo- 
geasi  soborbio  coUecaTit,  opportono  ad  SlaTOt  coercendos  loco.  ^ 
igitor  com  his  copiis  in  Bohemiam  Tenit  Sed  oom  Thnringi,  erode,k«' 
satis  dods  obsenranteSy  seorsim  iroit,  ad  hostiim  eccorsoa  ntnettsm- 
Aesioo  sibi  obTios  Amdil  fogatqoe,  sed  ignaros  forlonae  stciomi  ^ 
satis  caole  otitor  Tictoria.  Ita  Boleslaos  a  Thnringis  raTersis,  palatis 
Saxones  et  racenli  saccesso  secoros  ac  toI  corpora  corantes  Tel  ff^ 
inlentos  opprimily  docemqoe  com  omnibos  copiis  interaecioBO  ocei^ 
Inde  in  sobregokm  Tecsos  aoxilio  nostroram  destitolom,  orbom  ej^  ^ 
pil  eTorUtqoe.  BalbinQS  ex  domeslicis  scriploribQS,  Hagocio  iapria^ 
Locensem  seo  Zatecensem  principem  Aiisse  coijicit  nomine  DobreoinSf 
ejos  enim  oppidom  WlatislaTia  josso  Bolesiai  dfrolom  memoratv.  Aaa- 
eom  Tel  Esiaonem  qnidam  non  male  ad  Ascarios  referont  toI  BaUeeft^ 
dios,  ex  qoibos  soperal  hodie  indyla  gens  priBdpom  Anhaltiiei«>»  ^ 
occorrtt  hoc  Bomen  apod  aatiqoos  in  iUa  stirpe.  Si  qais  ^' ^ 
BassigaTOS  ipsos,  qoos  hodie  Hassos  dicimos,  qoofun  pagis  otiaa  Hi^ 
appeUabalnr,  inteUigere  malit^  etsi  panlo  remolieces  a  Morsebofy^^ 
00  minos  repognem,  qood  in  chartalario  Foldensi  inedite  Bsico  refo^' 
qoi  iB  proTinda  Hassiae  monasterio  Foidensi  boBa  donaTit»  ia  Jocis  o*^ 
bach,  Gorbe^,  HeUsoBga,  Heitershosa. 

3.  BeHom  deiade  Bohemicom  ob  diflicoltatem  locoram  ^P^^ 
missom  ae  resomtom,  el  tamdio  tractom  est,  donec  Otlo  ipse  ioi*r| 
copiis  soednctns  a.  D.  950  Boleslaom  dedere  sese  et  sacram  P^^' 
disdplinam  snbire  coegit  Witikindns,  pertorbata  narratioBO,  expo^i"^ 
Bohemicam  ipsios  regis  sti^  cladiEsicoBis  sobjidt;  ^^*^^^ 
ETorhardi  lorbis  aBtqionil,  el  ea  occasioBe  Tdl  WigmumBj  B*^ 
fratris  gratiae  el  doctoi  inTidenlem,  simnlala  infirmitate,  a  ^J!'^ 
secessisse.  -  Eqoidett  Wigmanni  r ebeUisBem  Jam  lom  ceBii|i<^i  ^»^^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPSRIl  491 

9€  ex  omtimlora  Il0giBeii8.  Sadvftrezi^etoeritiBBolieiMs,  liae-A.Mft» 
^jDos  loenn  mm  kabet.    Nta  pene  oainee  itfM  passvs  certis  autoribiis 
imwnerayimiis*    Itaqae  appertt,  quicqiid  lioc  est  de  rege,  qien  yicisse 
oleslaiun,  Bokenos  tribatarioe  fecisae  coiistaty  in  aa&am  Doiiaii  950. 
iMBTwi  debere. 

4.    Otto  interiiii  a  LndoTice  rego  Gattiae  indigiie  laeessttas,  Tindictan 

neditetnry  nt  castigitfet  andacian  JoTMiSy  qni  band  snannn  cempos,  alie-* 

Ltts  regioftes  appelebat    Solicitabainr  ab  Hngone  et  Heriberto,  primariis 

^rin^pibne  regi  sno  infestis.     Lado?icns  sibi  metaens  id  aglty  nt  Wilbel^ 

Normannam  ab  iHis  diijangat,  qni  in  pagnm  Ambianensem  yenienSy 

dat  fiden^  Ticissim  a  rege  concessio  pfOTinciae,  a  patre  regis  patri 

rjms  datae,  renoTator,  qnae  ab  iUia  tempoiilns  Nonnannia  dici  coepit. 

Sed  WilbelmnSy  spreta  tegis  focilitaiOy  non  eo  sedns  Hi^ni  adbaesit 

a«c  4oinde  Artaldo  arcAief  iscepo  Bemensis  nrto  mimetam  et  totnm  Re- 

nnensem  comitatnm  pfteeepto  tradit.    NoTis  enm  benefidis,  etsi  satis 

aiddlctnm  sibi,  obligabat,  ne  ad  Hagonem  transiret,  qni  selicitasse  fertnr. 

Sed  ego  band  crediderim,  Hngonem  Artaldi  amidtiae  plos  qnam  Heriberti 

trilMsse,  nam  ambos  babero  band  Ucebat ;  et  Heiibertns  band  dnbie  se 

re^  adljaaxisset  contra  Hngonem  et  Artaldnm.  Lndoyicns  cnm  in  Remensi 

aede  precibas  fnsis  S.  Remigium  preadssa  annna  Itbra  argenti  sibi  Tadasso 

Tideretar,  inBnrgnndiam  ptofieiscitnr,  nbi  Gnilielmnm  dncemAqnitanomm 

eKpectabat    Haec  media  byemo  asti^  nam  LndoTicns  Jam  16.  Kai.  Martii 

in  Bvgnndia  rogatn  Hngonis  coodtis  OHie^  sdlicet)  in  Tilla  Gasiaca  (bodie 

Cbesy)  ad  Matronam  flnTinm  Adalardo  cnidam  abbatiolas  in  pago  Portensi 

Fsremiacnm  et  Ottonis  Tillam  coneedit    Odih  notariMt  ad  vicem  Henrici 

^rimeopi  ei  mmmi  emiceUarik  recopL  repumte  ^eriosiuimo  rege  Ludo^ 

meo  anno  3.  [an  5?],  indict  iX 

5.  Sed  Tix  discesseraty  cnm  Her^ertns,  Hiigo  et  Normannns,  ascitia 
qsibnsdam  Bnrgnndiae  et  Neastriao  episcopis,  Remos  obsidione  dngnnt 
Tssi  Toro  Artaldam  indnsnm  desernnt  miUtes  snL  Sexta  obsidioois  die 
psrtao  nibis  aperiontnr.  Artaldns  in  aedem  S.ReadgU  a  prindpibns  et 
episcopis  Tocatas,  terrore  iajedo,  abdicat  so  episcopata.  Abbatiam  S. 
BasoH  et  Antennacum  monasterinm  saae  sastentatfoni  padscitor.  Yidetar 
spedes  synodi  affectata  fnisse.  Hngo  Heriborti  fiUns  in  sede  ceUoeatar, 
ot  mox  a  Widone  Snossionend  presbyler  conseciatnr,  expletl6,  postqnan 
eleetns  arcbiepiscopns  fkerat,  anais  15,  qnos  Antissiodori  in  stndiis  lite- 
tninn  apnd  Widonen  eioscopwi  egil^  a  qno  ordlnatns  f^erat  diaconaS| 
ensi  inferiores  gradns  ab  Abbene  Snesdonensi  Remis  nccepisset  Post 
sex  ant  septem  bebdomadas  LndoTicns  enm  copiis  ex  Bnrgnndia  ledit, 
n4Jnnxerant  se  ei  Hngo  Niger  et  GnUielmns  Aqnitanas;  Artaldas  qaeqao 
jSA  liber  sese  ad  eam  reeipit;  qno  inteUecto,  principes  impares,  sdota 
oiwidione^  seso  ad  Petraepontem  red^mt  Indo  Ottoni  regi  cnm  magnis 
copUs  adTontanti  ebTiam  profidscnntnr. 

6.  Ottonem  Jnnio  mense  adbno  in  Germania  egisse»  ex  titelis  com* 
pOTio,  qnao  iafra  addneentnr,  datae  8.  Idns  Jnn.  ad  ostinm  Rnrae  WestfUicao 
in  Rbeanm.    Igitnr  JnUo  mense  ant  initUs  Angnsti  prindpes  GaUi  sese 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALBS   IHPERII 

A.9M.  OttODi  coRjanxere,  enmqiie  AUinitcom  perdnxere;  ibi  se  iteriBillicii- 
mitiant  Idem  faciC  Rotgarios  filias  Rotgirii  comitis  laadiBems(( 
inccessor,  simal  et  comes  Daacensis.  Vasallos  se  professes  Imc  M 
indicat  Frodoardas.  Ladovicns  jam  yicissim  inferior  com  Uodwa- 
cessaria  ad  obsidionem  tolerandam  intolisset,  sese  in  BargaBdi»  red^ 
Perseqoitor  Olto  Aigientem,  habens  secom  Gonnidom  poeram  Tiaiisiinw 
Borgondiae  regem :  castrisqae  ad  Seqoanam  positis  HogoBem  Nigno^ 
obsidibos  jorare  cogit,  Hogoni  Albo  et  Heriberto  Or  se  nocitBH  mi 
Res  etiam  Transjoranas  de  ricino  constitait;  regionem  ipsan  iBfres» 
BOQ  poto.  Conradom  regem  Jam  ia  potestate  habebat  haqae  hicper- 
tinet,  qood,  non  satis  exacte  tamen,  didt  Witikindos,  OttoiefflalHsei 
Borgondiam,  regem  (Gonradom  scilicet)  com  regno  in  soam  redegi» 
poteslatem,  Hngonem  aiterom  (Ricliardi  fillom,  anRoberti,  noBsatissiiiB- 
ficat,  ambo  JoraTere)  armis  domoisse,  et  ab  eo  fibolam  aareaiidoBoicce- 
pisse,  gemmarom>  yarietate  mirabilem,  quam,  inqait,  videmiu  m  dm 
protomartyris  Stepkani  rutilantem,  Halberstadii,  optnor,  ipso  OUdM 
postea  episcopom  ob  partem'  dioecesis  noyae  sedi  MagdeborgeBsi  m- 
cessam  moneribos  percolente.  Witikindos  diversos  miscere  Tidei« 
Richardi  filiom  armis  domoit,  Roberti  Jam  addictom  habebat,  etabbi« 
monas  haboisse  crediderim.  His  actis  Otto,  qoi  LodeTicom  noa  erersn 
sed  io  ordinem  redactom  Tolebat,  Galliae  regno  excessit. 

7.  Ait  Frodoardos,  anteqaam  in  Borgondiam  profectos  est,  repn 
Lotharii  administrandom  fratri  commisisse.    Etiam  Reginonis  coatinoit», 

'  qoem  in  regno  Lolharii  apod  S.  Maximinom  TreTirensem  scripsisse  v^i- 
tror,  ho6  anno  ait  Lothariensem  docatom  Henrice  commissBB*  ^^V^ 
etsi  hoc  Witikindos  sileat,  negar»  nolim.  Sed  apparet,  illic  exi|«> 
Henrici  aotoritatem  foisse.  £t  temporalis  tantom  administratio  erat,<ii> 
adolesceret  Giselberti  filnis  poeiv  qoem  josso  regis  Odp  cones  edBO^i'' 
coi  proxima  ab  Henrtco  aotoritas  et  major  apod  regem  popalaresqBd  id^ 
Itaqoe  mex  Henricom  nescio  qoid  moTOotem  eodem  anno  a  LotharieBSv^ 
extorbatom,  idem  continaator  addit,  conniTente  rege,  ot  apparet;  >0| 
enim  Odoni  administrationem  docatos  concessit.  Inde  receos  anioi^ 
nos  in  Henrico  recrodoit 

8.  Gaeterom  hinc  apparet^  Tirom  doctomy  qoi  anteaoBOskii^'" 
moltos  non  inelegantem  historiam  Galliae  patrio  sermone  o^"^'^^ 
lingiae  familite  extinctionem  prodoxit,  sed  plos  aeqoo  nec  felicittf  ^ 
veterom  hiatos  ingenio  exploTit,  non  satis  Frodoardom  sbiud  iaspeii^ 
com  scribit,  Ottonem  in  Galliam  Tonisse,  ot  occidentalte  Franciae  refii 
orienUIi  adjongeret;  sed  irritom  discessisse,  reditomqoe  P^^^^^^ 
actom,  intellecta  noTa  fratris  in  Saxonia  conspiraUene,  Sed  ^^^^g^ 
secom  haboisse  et  in  Lotharin^  reliqoisse,  consUt,  neqoeall^^^V 
discas,  Ottonem  se  Tana  Galliae  occopandae  spe  lactesse;  ^^^^ 
fortitodine  et  moderatione  animi  nihil  inepte  moiitom  constat.  I* 
redpere  alienos  proceres  wM\  tone  aoTi  erat,  et  LodoTico  Ticea  r^v^ 

9.  Vix  discesserat  Otlo^  com  more  soo  LadoTicos  pwdi*,  oec  ^ 
poAtem  obsidere  contentos^  obsidibos  exactis  a  praesidiarii^,  Bei<w' 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IHPERII  493 

imii  a  tergo  nocereftt,  ipse  etsi  doifti  pliis  satls  haberet,  faod  aferet,  fai  A*MO» 
cKkarieiise  regnam  iteram  irrampit.  £xcivit  Ottonem  ea  temeritas,  Jam- 
ne  Tergente  iicet  anno  Rhenam  transierat,  cam  utrinsqae  proceres  in- 
acia8  procaravere ;  qaas  ipsa  etiam  anni  tempestas  faciebat.  Frodoardoa 
anoiiicas  Remensis  ad  S.  Martinam  Turonensem  orationis  caasa  (at  ipse 
it)  inrofectaras,  ab  Heriberto  comite  detentvs  est,  cai  snggesserant  qui- 
am,  praetextu  itineris  samto  in  filinm  ejas  Hngonem,  arcbiepiscopaJi  Jam 
ede  potitam,  aliqaid  ooqai.  Ita  exotas  ecclesiastids  reditibus,  qoinqae 
lenses  in  caslodia  egtt.  Fatetar  in  chronico  *  Remensi,  nolaisse  se  Hugoni 
ovo  praesoli  fidem  dare,  qnod  omnia  adhuc  in  incerto  essent.  Liberatos 
einde  cam  eo  Suessionem  profectus  est  ad  synodnm  anni  seqaeiitis. 

10.  Ladovicns  Laadunum  reversos,  iagrato  nuntio  ictus  est.  Sexto 
[al.  Nov.  obilt  Adelstanns  rex  Anglorum,  quem  M almesboriensis  historicus 
lit  param  aetati,  multum  gloriae  vixisse.  Scripturam  sacram  adhibitis 
oatibas  in  linguam  Anglo-Saxonum  verti  cqrasse,  idem  memoriae  prodidit. 
Soccessit  frater  £dmundns,  qui  statim  Altgivam  duxit,  ex  qua  Edwiaum 
ii  Edgarum  sufituHt,  quorum  posterior  ex  intervallo  successit  Gum  vix 
iecimam  octavum  aetatis  annum  Edmnndus  atitigisset,  Dani  Northumbriam 
tenentes  Jugom  Anglorum  excatiunt,  tributum  detrectant,  AnlaAim,  mil* 
tacnm  insularum  regem  paganum,  Constantini  tamen  Scotorum  regis  ge- 
neram,  quem  ante  triennium  maxima  caede  edita  Adelstanqs  repulerat, 
in  auxilium  vocant  et  in  Eboraco  urbe  recipinnt.  £t  tnnc  quidem  £d- 
OMindas  in  angustias  redactus,  per  archiepisoopes  utriasque  provinoiae  ia 
pacem  consensit,  insnlae  meridionalia  obtinuit,  sepientrionalia  tueri  haod 
potuit  Sed  Anlafus  non  multo  post  obiit.  £um  Huntindonieafiis  scriptor 
Hibermm  facit,  rectius  puto  Simon  Dunelmensis  Noreganum  seu  Norwa- 
gaB.  £t  pnto  Orcades  tenuisse,  quarum  habitatores  coloniae  sunt  Nor- 
wagorum.  £dmundus  postea  Northumbriam  recuperavit,  et  Merciae  par- 
teni,4uam  pagani  din  tenuerant,  ad  Humbrum  fluvium  regno  rursus  adjecit, 
totiusque  Angliae  monarchiam  tandem  obtmuit,  at  aii  Malmesburiensis. 

il.  Romae  Stephanus  pontifex,  instigante  vel  certe  connivente 
Alberico,  manibns  impionm  lancinatus  est,  tarpatusque  in  vulto»  ut  exiade 
publioo  abstineret.  Albericns  adhuc  oum  Hngone  rege  conflictabatur. 
Itaque  hand  addictum  sibi  pontificem  suspectum  hal>ebat.  Hugo  interim 
interventu  dileoti  sui  comitis  Luitfredi  et  abbatis  Bobiensis  praeceptiones 
regum  Longobardorum  Bobiensi  monasterio  confirmavit;  d(U,d3.KaLApril. 
a.  d.  inc.  940,  re§ni  Hugonis  U,  LotharU  9.  Actum  in  coenobio  Bobiensi. 
Idem  cum  episcopatus  in  homines  sibi  addictos  coaferret,  Plac^tinum 
circa  haee  tempora  Bosoni  filio  credidit,  quem  et  archicancellarium  habuit. 
Itaqoe  diplomata  extant,  quae  Giseprandus  cancellarius  ad  vicem  Bosonis 
archicancellarii  recognovit.  Haec  Campius  ia  historia  ecclesiae  Placen- 
tinaa  annotavit. 

i2.    Sigebertus  et  imnalista  Saxo,  et  Albericos  Sig oniusque  (Sigeber- 
tnm  8ecati)in  honc  annam  referuntBerengarii  marGhionis£poregiae  fugam. 
Is  aatus  erat  ex  Adelberto  et  Gisela;  Bereigarii  regis  filia;  fratcem  Anscha- 
•}  Usioria  cmv.  EckUriHi. 


Digitized  by 


Google 


49»  AlflfALSS  IMPBRII 


«teftea,  fottM  Tinui,  Hi«#  tibonato  kottt  siflolerat.  Bemgaiiv 
orat  ex  Bmoao  flratre  Umgoi^  m^  qai  exltitm  raorai  JeraaieTiMi- 
lnr;  Baa  ei  Lambert»  Eramgaidif  fratrea  caecaTOTat.  ItaqvenipMi 
alter  alteri  afebait;  rex  sofe  a4  betteroleatiae  spe^den  cogere;  eo  wpi 
BereDgarias  fibi  caTore.  iBsinaTerat  so  fa  aaidtiaa  Lotbarii,  jiraii 
«etate  et  Mtora  aportL  Is,  iBtolleeto  patris  consilio  capieadl  BereapoH 
ei  eKcaocaadi,  alter  loBatbai,  ■iaoratoi  aBici,  fertvr  adaoBiiifiSf ,  fjii 
ageretor.  BeroBfariaa,  Btbil  MoratBf,  per  ■oBtom  JoTis  sese  ia  Sievia 
proriplt  ad  HeriaMBBim  AllemaBBiae  4Bcem.  ComltBto  est  «xorWJBi, 
BosoBO  Aratre  HagOBis  aata,  partal  Ti6iBa,«fpeifiBMe  BioBtes  Dee  jneril 
fticiJes  pedibBS  emoBsa.  Gredo,  q«od  mollivs  Iter  ot  lrit«m  Tilare  tite 
p«tasseBt  Adaee  regi  fift«BtBry  q«i  BereBgariBai  WBorHcekiMtei 
magBifioe  doBatom  fBStODtaTit.  H«go,  legatif  Ddsfity  petit,  «t  hoBiMB 
fkcosfefe  )«boat,  peomyam  bob  Biedlocrem  oiirt;  q«o  fOBerosvmOQoitf 
aBim«m  magis  offeBdit^  qid  amicitias  sibl  TOBalof  Offe  «egabat,  beaeKiif- 
q«e  babebal  dare  q«am  acdpere:  id  «««tiif  respoBsam  dataiL  Wm 
Jam  t«m  allq«a  c«m  HogoBO  fim«llaf  iBtorcefsiffe  Tidotor  ob  Cmd 
TraBsJaraBi  totelam,  qaam  Hago  qaaefieraly  Otto  babebat 

13.  Hoc  tempore  Saracoai  Ib  FraxlBeto  stabnlaBtef  ee 
TeBOre,  Bt  la  Alpiom  iateriora  poBetraBlef,  AgaBDl  Ticom  ad  mo 
S.  Maoritii  TastareDt,  Frodoardo  memoraate.  Fortasse  eliam  taic  JVn- 
UcieDsl  moBasterio  cladem  iDtolenuit,  et  AstCBsem  «rbem  ceperaat,  ip^ 
ex  RaymoDdi  T«rcl  BOtis  iU  Barrat  UgkellBS.  AsteDsof ,  iBtellecfa  Hcn- 
liceBSiom  ealamitate^  SaracoBOS  praeda  obbsIos  adoriBDtar  et  ia  N** 
coiJiciaDt;  sed  d«m  abjecta  ab  illis  spolla  palaates  colllgaDl»  aiecoOie- 
tis  SaracoBis  Tidssim  caedoBtary  Iribas  miHibaf  saoram  amissis.  Sanci^ 
iVigieDtibas  iDsisteDtes,  ipsam  arbem  caphiDt  dlriptaBtqae,  coeaeMi^ 
ceDdBDt,  oouila  ImmaDltatis  oxempla  edaot,  qaae  broTitas  tempoiii  f^ 
batar:  Bam  bo  a  TlciBis  drcamTeDireator,  oMlare  se  ia  tal«m  reeepne- 

14.  Gum  etiam  collecta  maUitudo  traosmariBoram  (id  es(  Aoglonf ) 
GanenuBqae,  qaae  Roouud  petebat^  Iter  relegere  coacta  esset,  i^xu^^ 
ocdsis  rei  iBdigBltas  HagoBom  regem  excttaTit.  Itaqoo  legato  Cwst»- 
tiDopoliD  Bdsso  rogat  Romaaam  aag«st«m,  «t  sibi  cbdaBdrii  iU<i<** 
Bdllat  fOB  «aTes,  «t  iMri  etiam  oppogBari  et  iBdodi  possiDt  Sbai^ 
GraecBm  igaem  petit  Haec  etiam  bleaaio  abhfac  obHaait  UP^ 
Titricam  soom  Laitpraadaf  falsse  saiblt,  babltamqae  peibamiii^*^ 
aiaBo,  e^fas  et  laades  praedicabat 

15.  Hago  eUam  c«m  ilio  Lelbario  cooDobio  BobieBSl,  MS^ 
IB  boBore  beatoram  apostoioram  Fetri  el  Faali,  obi  merita  B.  M^t^ 
floroDt  corpasqoe  ejas  bomatom  qoiesdty  coDfirmat  praeceptieB^  ng>* 
Loogobardoram  Rotarii,  Ariperti  et  LoitpraDdl,  sereDissimonua  ^^ !: 
oatoritates  dlTae  memeriae  GaroU  aogosti,  HlodoTici,  Lotkirii  et^ 
ojos  LodoTld,  GarolomaDDl  et  (firatrif  bi^as)  Garoli  impeiatoiii  ««^ 
Cteitii),  per  qoas  ipsi  coeoobio  comitatom  BobiODsem  ca«  ^^^^^ 
soo  per  fiBOf  et  loca  aporlissime  desigoata  tradideraot    M¥^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  m 

immcMaHui  ad  vieem  AionU  epUetfpi  ei  arekieanedllarU  rewgn.  Dai.  A.fML 
fS.  Kai,  ApriL  a,  d.  ine.  940y  repd  noehi  d.  Ufonit  pUesind  re^  i4, 
LoiAarH  auiem  filH  ejus  iiem  re^i»  9.  Admn  in  BMenei  coenohie.  Ego 
^oniitatas  lM»orem  tbbatiy  si  religiosas  Mt,  illis  Jaii  iemporibns  datam 
\mtoaft  me  mirari,  e(  magis  adhao^  qaod  in  eodem  praecepto  Laitfiredos 
MMMS  et  abbas  Bobiensis  coenobii  nominatar,  qaod  ex  posterioris  aeri 
ronmvlis  saspectom  Tideri  posset,  nisi  ponamas,  Laitfredam  comitem  viram 
Fhisse  militarem,  cai  commendata  ftierit  abbatia,  at  passim  tanc  fiebat. 
Sed  iide  factom,  ot  posteriores  abbctes  sibi  comitam  titolam  Yindicareitt. 
Saiie  maltam  mirati  sont  liomioes  paalo  post,  BraBonem  Ottoais  M.  fra- 
trem  arcbiepiscopi  simal  et  dacts  efficiam  obiisse,  qaem  tamen  titalam 
BoimeBqae  dacis  aaqaam  samsisse  non  puto,  et  personae  praerogatiTa, 
B011  ecclesiae  fait;  monachos  cam  rebus  et  personis  saae  ditionis  a 
comitom  potestate  exemtos,  comitis  monia  per  saos  advocatos  obire  fre- 
qmeBtissimam  erat.  Sed  ot  ipse  abbas  comes  haberetor,  pato^  tonc  sine 
exeraplo  f^iisse.  Loitflredas  postea  Papiensis  episcopos  fiactos  yidetor 
Gampie  Placentinorom  bistoriooy  ex  qoo  notttia  haec  desnmta  est,  in  qoo 
Tereor,  ne  deceptos  sit,  si  Loltfredos  ex  sacro  orifine  non  foit.  De  qao 
«■plias  inqairendom  potem. 

16.  InSeptiinaniaRagemondos,  qoietPontios,  marchio  monasteriam 
S.  Poatii  martyris  Temeriense  absolyerat.  Hoic  Aymericos  Narbonensis 
archiepiscopos  censenso  canonicorom  insignia  dona  confert.  Abbas  erat 
€tf erios.  Aymericos  in  tabolis  se  yocat  Dei  gratia  Narboneosem  arehi- 
episcopom,  Pontiom  docem  Aqoitanorom  et  comitem  Tolosimom.  Factom 
est  hoc  donom  a,  d.  inc.  940.  meme  AuffuHo^  anno  3.  £an  5?]  reffnante 
Ludoeico  rege  Francorum.  Signant  episcopi  Rodaldos  Biterrensis^  Goi- 
^andos  CarcassonensiSy  Theodericos  Lotevensis,  tom  innomhiataram  sediom 
Cam  qida  nonnoili  Mtorres  nopera  irroptione  Saracenorom?)  PontioSy 
Roynardos,  Datbertos,  Hogo,  Goadaldos,  Wilandas.  Deinde  post  abbates: 
Si^num  domni  PoniH  duda  Aquitanorum  ei  eomiiis  Tolosani.  Siffn.  Gnar" 
eindis  uaBorie  egus  etc.  Tabalas  in  appendice  annaliom  Mabilio  edidit  et 
Iraie  anno  assignavit 

17.  Paolo  post  Agaonensis  monasterii  cladem  Uddricos,  qoi  ihter 
sanctos  relatosest,  Agaonom  venit,  ot  sacras  reUqoias  de  corpore  S.  Mao- 
ritii  et  Thebaeorom  martyrom  obtineret,  qoas  ei,  com  in  Ottonis  comitato 
esset,  €onrados  rex  Jovenis  promiserat.  Monasteriom  noper  a  Saracenis 
exostom  invenit,  nec  qoisqoam  praeter  aeditoom  aderat:  Udalricos  prima 
loce  in  templo  missom  de  sancta  Trinitate  celebrat^  qaa  expleta,  com 
alteram  statim  diei  dooiinicae  congroentem  inchoasset,  doodecim  clerid 
eom  molUtodine  adfoeront,  qoes  iUe  peractis  sacris  salatavit  caosaqoe 
itineris  aperta  obseqaentes  haboit.  £x  reliqoiis  impetratis  nonnihil  in 
redito  Alewico  abbati  Aogiae  concessit.  Hic  Yelseros,  qoi  vitam  Udalrici 
(onde  haec  somta)  edidit,  observat  binas  missas  continoas  ab  eodem  dic- 
taSy  et  locom  ejasdem  biographi  affert,  qoo  Udalricos  scribitor  qootidie 
missas  tres  vel  doas  yel  onam  pro  spatio  temporis  decantasse,  sivaletado 
pateretar,  et  notat  ex  WalaMdo  coUigi  cap.  21.  et  fortasse  ex  Leonis  l 


Digitized  by 


Google 


496  ANNALES   IMPBRII 

k.  Ml.  P^ptto  «iMoIa  79.  td  Dioscoros,  foisee  in  «rbitrio  sacordotis,  qiot  «isi 
sas  dicore  rellet,  coBciliam  Siliigstadeiise  a.  D.  1073.  ad  triam  vtm&a 
revocasse,  Alexandmm  II.  iiitra  imam  coercoisse. 

18.  Extant  qaaedam  tabvlae,  qoibos  Hogo  dox  Franconui,  qnfl 
Albom  item  Magnam  dicoiit,  tramarcas  appellafor.  Tales  sut,  qnlm 
Uago  rogata  cajasdam  fidelis  soi  ex  rebos  benefidiy  qood  ab  Hogau 
acceperat,  monasterio  S.  Jaliani  apad  Tarones,  archiepiscopo  TheotolMC 
petente,  concessit.  Data  meme  Majo  m  pago  Aureiianensij  in  viUa  fna 
dicunt  Fonlanas,  ubi  retidebat  dominus  Uugo  venerabilis  come$  el  tn^ 
marcui,  anno  teriio  regnante  Hludovico  rege.  Sed  in  ingressa  durtii 
Tocatar  Bugo  dux  Prancorum,  nec  non  et  demarcus.  DemarchoB  inler' 
pretor  sea  populi  rectorem.  Itaqae  Iramarcus  corraptam  ex  eo  et  Balf 
lectam  pato. 

19.  Otto  rex  rogata  Dietheri  episcopi  (an  Thiethardi  Hildeseoatsisf) 
et  comitis  dilecti  Ghaanrati  (Carciboldam  interpretor)  ecclesiae  Liitbii- 
f  ensi  (valgo  Limbargensi  ia  Westerwaldia)  praediam  dedit,  in  pafo  I^ 
ganegaa  (a  Lona  flavio  nomen  habente)  in  loco  Ubtoshem  (an  Ubheslieia?)| 
iO.  Kai,  Maji  indict.  iS,  anno  regni  fuarto.  Poppo  canGsUarius  ed  viai^ 
Friderici  archicapellani. 

20.  Aliod  ejas  praeceptam  ita  habet:  Otto  d.  f.  cL  res  Sifilni6\ 
dilectiuimi  marchionie  noitri  Geronis  fiiio,  nostro  spiritueU  fHolo  ii 
comilatu  patris  in  pago  Suevon  [Soavia  yel  Suabegaa]  coiicettwiw  « 
proprium,  quicquid  Gero  in  viilis  Ostregela  et  Westregeia  nostri  /«^ 
beneficii,  excepto  eo,  quod  de  praedio  S.  Wicberli  ad  abbatiamBerohesfti^ 
perlinente  praestitum  et  habuimus,  et  has  viltas  cum  omm  propriitdi^ 
quam  intra  vitlarum  iilarum  marcam  hactenus  habuimus,  Sigefridoii 
proprium  tribuimus,  cum  novo  castello  in  Osteregala,  curtiUbvs,  iocit,^ 
oedificiis.  Sytvam  etUm  in  saUu  Bakut,  quam  Bardo  prius  in  ben4(^^ 
tenuit  [an  ille  Henrico  ante  regnam  duci  a  Conrado  rege  oppositn^n 
juxta  Cockstedi  viilam.  Bruno  cancetlarius  ad  vicem  Pridurid  erck- 
capelUini  recognovi.  Data  8,  Id.  Jan.  ann.  inc.  D.  940.  [sic  legwdM"» 
non  94i.J,  indict.  i3,  anno  ser.  regis  Ottonis  5.  Actum  in  Rore  [Ror-orti, 
opinor].  Quodsi  recte  se  habent  notae  temporum,  poterit  tvnc  Bnmo 
regis  frater  Popponi  sufiectus  vel  adjunctus  videri. 

21.  Barcardum  episcopum  Wirziburgensem  obiise,  habeat  anBtlisU 
Saxo  et  abbas  Ursbergensis.  Successit  Poppo,  ille  ipse,  opioor,  notani^ 
regis.  Hoc  anno  et  Schildesense  Angariae  monasteriam  in  RaTetfI>^' 
gensi  comitatu  dioecesi  Padebornensi  fundatum,  haud  procol  ^^^^ 
oppido,  ex  Gobelino  Schatenius  notat.  Id  postea  Meinwerco  ^i^f 
datum  ab  Henrico  II,  hodie  Tirginibos  Romanae  et  Aagustanae  pre/e^^^ 
nis  aeque  in^olitur. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  497 

ANNO  CHRISTI  041. 

ipiratio  in  Ottonem.  —  PaniU.  Ditmari  bistorici  tms  in  et.  Gomes  etitm 
rerleasif .  -*  Henricns  in  cnttodltm  dttnr.  Archlepitcopl  pnrgttio  per  encht- 
stiMD.  —  Otto  Heriflenti  et  JUgdelmrgenti  eecletite  dtt  prtecepU.  —  8ed 
aprimin  est  in  Mtgdebnrgentem  libertlit.  —  Fnndttio  epitcopttns  Brtndebnr- 
ennin.  —  Expeditio  in  Obotritos  et  Dtnos.  —  Montchi  ctnonicis  tnbttitnti  regin 
otestate.  —  Monttterit  reformtU.  —  Hngo  trchiepitcopnt  ordinttnr  Remit.  —  ' 
rvdoTiciis  cnm  Retgtrio  comlte  Ltndnnenti  conclltttnr,  cnm  eo  ftigntnr,  tb  Aqni- 
iBls  colitnr  et  Gtrole  Gonsttntino.  —  Ad  Wilhelmnm  Normtnnnm  Tenit  Htrtl« 
An  DaBine  rex  pnlsns.  —  Rnsti  cogntti  Hnnnit.  —  GentttntlnopoUn  clttte- 
entant.  —  Principet  eomm  drct  hoc  tempnt  ez  Mormtnnlt  ortl.  —  Norogtrdla 
edes  prlncipnm  Rnttoram  ex  Normtnnit  ortomm.  —  Ignlt  Grtecnt  contrt  St- 
aeenos  Hngoni  promlttnt.  —  Gognttnt  pnlveri  pyrio:  qnibnt  ntnrpttnt.  — 
Inbertas  ftltnt  Hngonit  regit  mtrchio  TntcUe  llt.  —  Fit  dnx  Speletl ;  occtsio 
ib  «xore.  —  Montsterlnm  Medil  Ltcnt  reformttnm.  Tertnt  Leonint  Origo  eomm 
L  Francis.  —   Reginte  Mtthildlt  Toxttio  t  llliit.   Tempomm  connexlo. 

1.  CiraYis  in  OUonem  conspiratio  hac  hyeme  in  Saxonia  facta  est.  h.  94i. 
itesy  quos  Gero  regebat,  fatigati  expeditionibos  ia  barbaros,  cnm 
>endia^  deficientibos  tribotis  Slayorom  rebeliioai,  haod  satis  accorate 
nerarefttor,  iras  a  doce  in  regem  transferont,  qoi  torbis  implicitos 
Ham  iis  qoietem  concedebat.  Stimolabant  occolte^  qoi  partibos  Henrici 
rebant,  aaius  homanitas  liberalitasqoe  laodabator.  Henricos  ipse  non 
pers  consiUorom  foisse  fertor:  nondom  cesserat  regnandi  copiditas, 
dorqoe  etiam  acceptorom  dedecorom  in  vindictam  agebat  Itaqoe  ca- 
la  factionis  moneribos  et  promissis  sostentabat.  £t  res  ad  tantom  nefas 
oeessit,  ut  QoedJinborgi  in  paschali  festiviiate,  qoae  instabat,  occidere 
gem,  Henrico  praesenti  diadema  imponere  constitotom  esset:  sed  iodicio 
oditionis  ad  se  delato,  rex,  dissimolata  notitia,  nihii  qoicqoam  poblicorom 
inionim  intermittens,  sed  milite  fideli  yallatos  absterroit  co^Joratos. 
^to  deinde  peracto,  consilio  Francorom  principom,  qoibos  tonc  maxime 
ebator,  Uerimanni  docis  Udonisqoe  et  Gonradi,  qoem  WitikindDS  Rofom 
^cal,  aJii  Corciboldom,  comprehendi  consdos  Jobet,  aot^  si  aliter  in 
(testateiB  redigi  non  possent,  occidL 

2.  Uorom  primos  Ericos,  Tir  fortissimos  et  moltis  iaodibos  egregios 
charos  popolo,  com  armatos  adesse  nontiatom  esset,  eqoom  paratom 
cendit,  et  circomfosis  hostibos,  memor  pristinae  Tirtotis  et  nobilitatis, 
ftlQit  cidere  ioimicorom,  qoam  camificis  mano.  Ita  lancea  perfossos 
cQhmt  Yorborgios,  Schatenins  aliiqoe  recentiores,  nescio  onde,  comi- 
m  Werlensem  faciont.  Caeteri  capti  altera  septimana  more  mi^rom 
imiuti  capitis  soppliciom  sobieront  Ditmaros  praeter  Ericom  nominat 
iceonea,  Uerimannom,  Reinwardom,  Wirinom,  Esericom.  Addit,  Loit- 
iriam  aTim  soom  patemom  participem  criminis  et  morti  destinatom, 
iocipoB  intercessione  OTasisse,  bonisqoe  ademtis  anno  integro  apod 
ertoldoB  Bavariae  comitem  (id  est  docem)  in  costodia  egisse.  Deinde 
igtitotom  et  in  gratiam  receptom,  etiam  praedia  in  Sondersleva  et  in 
rodeneswega  regis  monere  acqoisiTisse.  Ipse  tamen,  ot  se  Jodice  nemo 
loceos  absolritor^  expiando  delicto  monasteriom  in  honorem  sanctae  Dei 
;enitrici8constroxit,  decimamqoe  haerpditatis  soae  pariem  osibos  fratrom 

AlRAlli  IHrillll  TOH.  II.  32 

Digitized  by  VjOOQIC 


498  ANN/LLES   IMPERII 

A«  9li.  ^bvi^  vt  ^^^  1®^^  annotat  aBiiilisfa  Saxo.  Erfci  filias  Hilliwtrdis  low 
post  tempore  a.  D.  968  Bemardo  in  episcopata  Halbersfadeasi  sscces^ 
coi  cam  rex  virgam  pastoralem  traderet:  Accipe,  inquit,  pretiuMpatrisk 
Saxonice  dicere  potnit  wen^eldam,  id  est  pecaaiaai^  qaam  caesi  profii- 
qals  interfector  solvebat 

3.  Roswita  Gandeshemensis,  ad  Gerbergam  abbatissam  snan,  Hevio 
ipsios  filiam,  panegyricam  Ottoais  M.  scribens,  colpam  Henricietc«' 
scientiam  criaunis  nec  fatetor  nec  negat^  blandiliis  tamen  improtoii 
corraptam  scribit,  qaod  ad  caelera  ejos  acta  referri  potest.  WiiAii^ 
ait,  Henricam  fagientem  regno  cessisse;  sedrectias  continoatorRegMi 
in  cnstodiam  datam,  et  Ingelhemiam  missam,  qaod  Loitprandus  per  em- 
rem  ad  prioris  rebellionis  exitom  refert.  Fridericas  Mogmtiais  oenscia- 
tiae  saspectas,  in  ipsa  perceptione  corporis  et  sangninis  Donini  Dea 
saperinvocans  innocentiae  testem  ant  criminis  altorem,  sesecoranpop^ 
pargavit  Id  examinis  tnnc  genns  babe1»atiir,  freqaentatom  praesilili« 
post  Leonis  III.  exemplam:  -et  valere  potest  in  monfe  nen  perditeaiiL 

4.  Ottonem  lioc  anno  Tobns  Gallicis  mistom  non  reperio,  leBpo 
Saxonia  hoc  animornm  babita  recedere  non  aasom.  Qai  Saxoiil)is<^ 
maxime  nttebatnr/nanc  fidociam  in  Francos  predaxerat,  'ilili  tenpenneii^ 
nt  otriasqae  popiHi  non  rex  magis  qoam  amicos  haberetar.  Itaqn^  ^ 
Timas  Francomm  maxime  opera,  per  qoos  Eberliardara  et  ^iselbettn 
vicerat,  in  compescenda  Saxonnm  rebellione  ^som.  Lotbarieiisito<^ 
Transjoranis  non  timebat,  'dom  Galli  inter  se  craflictabaBtiff:  Mf^^ 
egit  in  castello  regio,  qood  Tocator  Dalaheim.  Ibi  congregatioiu  Heris- 
ensi  in  Dndonis  Faderbramiensis  episcopto  mradibordnm  et  ianmiti^ 
a  progenitore  et  aliis  antecessoribns  concessam  renorat.  Bn»o  caat^ 
lariui  ad  vicem  Friderid  ^rchicapeUanL  Data  ».  iius  Januar.  e,d.  J^ 
aimo  regni  sexio  pego  quintoj  ind.  iB,  £lego  iA.\  Inde  tfagdebtfl» 
yenit,  ibiqoe  fratribos  ad  servitiam  Dei  sanctoramqae  Manritii  et  Ii^ 
centii  a  se  congregatis,  qoicqoid  a  ▼ectigali,  telonio,  moneU  lod  pro^^ 
polest,  tribnil :  Data  5.  Kal.  Aprii.  a.  d.  ine.  94i,  indict.  /4,  aimo  rv^^ 
Pascha  Qoedlinborgi  peregit,  nbi  a  pericolo  grayissimo  non  abfaisseaaffiY^ 
mos.  Oporiet  peccasse,  aot  laxios  locatos  notarios,  aot  meada  isesa^  refv 
annis.  Nam  annos  6.  Ottonis  demom  Jolio  mense  coepit,  prioresdie(*^ 
qaintum  periinent.  Et  yero  passim  in  exemplis  diplomatnm  circa iiitiaO'^ 
nis  Magni  corroptae  sant  temporom  notae,  et  ori^nalia  consaleadaessfli'^ 

5.  Qoedlioborgo  rex  Magdeborgom  rediit,  ibiqoe  5.  lal.  April-  cm- 
gregationi  Magdeborgeosi,  qoicqoid  a  vectigali,  id  est  theloneo  yel  *** 
ejosdem  loci  otilitatis  venire  potest,  ibidem  9.  Kal.  Maji  eiden  «eatften^ 
decimam  in  moltis  locis  attriboit,  commotatione  com  ^'^^^^^^?^ 
scopo  instituta.  Totam  scriptoram  ex  cartolario  nostro  MagdeM^ 
hoc  transferre  operae  pretiom  erit :  ^ 

In  n.  s.  et  i.  T.  Otto  div.  fav.  cl.  rex.    Noverint  Qmna  f^  ^ 
nostrique  tam  praesentes,  quam  et  futurij  quaiUer  nos  ^'"^^tf, 
noslraeque  antmae  omniumque  dMtorum  nestrorum  remsdiuMsiS. 
*)  largitnf  eft    Ibidem  €0rr.  EeUttriua. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  499 

apo$iolorum  princ^fem  et  adS.MtmriHum  atfue  ai  S.  IntwcmUium,  A«  94i 
tf  mulrmen  monackomm  m  loco  Magdeburg  dicto  Deo  iUiqueservieiUium^ 
u^m  et  ipium  loeum  Romano  euhjeeimus  mundikurdio^  inproprium  damus^ 
uo4i  a  Berenkardo  HalbereHatenee  epiecopo  pro  praedio,  quod  ims  ^u$ 
cciesiae  in  Winedekusuno  marco  dantes,  cum  advocaU  ^us  tradittone 
ccefpimus;  hoc  est  in  pago  Nordluringia  in  cemUaiu  Dietmari,  fuicqmd 
%  Magdekurguro  marco  ad  S,  Siephanum  in  Haleerestaiensi  ecciesia  in 
frriioriis  et  mandpHs  omnique  re^  et  dedmam  de  homtnHms  ^usdem 
iaffdelntrgensis  ecclesiae^  Eterpes  *  c^fusdam  noMlis  triri  in  locis  sic 
iomsinatis  Magedehurg,  Vrosa,  Inaniesteba,  Hariaratesdorf,  Budulon,item 
'hsdsUon,  Iscatesdorf,  Nienwaiunge,  Osierwatunge^  Suld&rf,  Otkresieba, 
\pemdorf,  item  Apendorf,  Muodhartesdorf,  Buchuei,  fredaUize,  Friduma^ 
^eaieba,  Trunq^sice,  WOrichesdorf,  Uobottesdorf;  insuper  et  plebejam 
cciesiam  in  Magedeburg,  quae  omnia  hoc  seripto  ad  praefafam  Maged, 
ccieeiam  in  propHmn  firmamus,  et  adcerti^oHonm  asenu  propria  cor- 
*oberamMS  et  ammto  sigiUari  Jussimus.  signum  domini  Ottonis  invictis- 
imi  regis.  Poppo  ad  vicem  Fridurici  recognowi,  Date  Non,  KaL  MtJ^i 
u  d.  inc.  941,  indliS,  anno  Ottems  regis  5.  Aetum  in  Magedsburg.  Amen, 

6.  In  hinc  hyeMm  Brtiidebargici  episcopatas  foniiAtJODem  refero, 
igMie  in  Saxonia  rege;  (riginU  annis  ante  Magde^rgensem,  nt  diserte 
icribit  Diimans ;  mminim  com  niper  Tagimiris  princeps  Brandebnrgen- 
lenn  nrbem  nostris  snbjecisset,  n(  anno  praecedente  memoraYinras.  An- 
lalisla  Saxo  (qni  male  rem  gestam  in  a.  D.  949.  confert)  primnm  ^lsco- 
piini  Ditmamm  rocat.  Secnndus  fait  Dodilo,  tertins  Yolcmaros,  at  nos 
spiscopas  Mersebnrgensis  docet.  Qnariam  Ditmaram  firisce  arbitrer,  qai 
initlis  fiindationis  Magdebnrgici  arcyepiscopatits  vixit  cateterisqtte  ejas 
mfiragnneis  accessit. 

7.  Hoe  anno  expeditionem  in  Obotritos  ei  proximos  illis  Danos  a 
rege  sasceptam,  yertsimile  est,  statim  post  expetitas  a  conspirateribas 
poenas.  Nam  Haiconis  cladem  snperiore  anno  iUatam  Obotritos  impnne 
diu  nott  talisse,  pntandom  e'st.  £t  Ottonem,  Yi?en(e  adhac  Editha  co^ge, 
foedere  cnm  fratm  ejns  Adelstano  Angliae  rege  pereasso,  centra  Cnnto- 
nem  regem  fines  inqnietantem  ad  Sleswicnm  nsqne  processisse,  discimns 
n  Ekkiharde  Sangallensi.  Itaqne  distingaenda  erit  haec  expeditio  ab 
altera,  qaae  post  Edgitae  e(  Adalstani  mortem  contra  Haraldam  Gnotonis 
racceesorem  snscepta  est  A.  D.  948  Ottonem,  Ticto  Gna(one,  Sleswico 
11  ognn(iam  redisse^  habet  Sangaliensis  scriptor,  neo  plnra  de  bac  expedi- 
liene  sdmns.  Non  (amen  sine  fermidine  erroris  hnno  monaoham  seqoor. 
Maai  vnit,  Bnrcardom,  Gralonis  abbatis  Sangdlensis  snccessorem,  ad  Otto- 
aem  (nac  Mogan(iam  venisse,  n(  confirmationem  electionis  saae  impetraret 
Sed  Gralonem  mnI(o  pos(  reginam  Ediiham  obiisse  cons(a(.  An  ergo  prins 
aliqnod  i(er  Bnrcardi  adhac  monachi  cam  ee  eonfasam  dicemas,  qnod 
eiecins  abbu  sascepK?  Barcardi  e(iam  cogna(io  cam  rege  male  reprae- 
sen(n(ar.  Si  vera  es(>aec  expeditio,  ma(ore  peractam  dicemns,  qnando  rex 
iam  Idibas  Jolii  Francofinrtam  rediera(,  a(  }am  in(elligemns. 

*)  «t  BrpM  emr.  Ktkkmriiu. 

32* 

Digitized  by  VjOOQIC 


500  ANNALES  IMPERII 

A.  941.        9*    FraBcofkrti  seiliGet  tfeitem  adiit  Adelbero  Meteiisis 

doaiitgiie)  ctBonicos  is  S.  Anulfi  monaeterio  extra  moros,  spreta  refrii 
laico  more  agerei  imo  iabonestam  dncere  ritam,  nec  admoBiCioita 
obtemperare,  itaqne  consilio  (otios  cleri  soi  pellere  eos  loco,  meiieis 
indncere  decrerisse,  si  regi  ita  rideretoff.  Ganonici  contra  ad  ref» 
proclamavemnt  Rex  tabnlis  in  eam  rem  datis:  Ae^,  inqnit,  poMMi 
iancimuSf  ui  Imposterum  ilHc  ab  honesia  con§re§atiem  wumoMUea  v&a 
iucahw,  Data  4.  Id^  Januar.  [leg.  JuHQ  a,  d.  tnc.  94/,  ind,  14-, 
regni  6.  Adelbero  monacbos  Benedictinos  introduxit,  et  reditvs  loei  ia- 
signiter  anxit  Idem  postea  monasterinm  Gorziense  pristino  yngmri  resti- 
tnit  £x  talibns  actis  Adelberoni  sanctitatis  fama  adbaesiL  Girca  htc 
tempns  fratribns  in  Aqnisgrani  palatio  Deo  digne  fkmnlantibns  ecciesiaB 
invillaDiara  (credo,  qnae  hodieDtren,  olim  Marcodnmm^  cam 
ad  eam  pertinentibns  attribnit. 

9.  Itaqoe  cnm  passim  ferreret  menasteriomm  reformatiOy  FritoioB 
Mognntinus  occasionem  sibi  datam  ratns  Hadnmamm  Fnldensem 
nlciscendi,  eandem  in  Crermania  per  snam  proyinciam  aggressns  est; 
coepitqoe  a  mlnoribos  monasteriis,  nt  paolatim  ad  primaria  progrederetm. 
Ajebant  aliqni  praestare  paocos  rita  claros,  qoam  moltos  solotios  age^ 
in  monasteriis  degere.  Wttiliindos  boc  non  admodom  probat,  grarem  ii 
monachos  persecntionem  vocat ;  prohiboisse  sommom  patrem  fnmilins,  le 
zizania  intempestire  eveHerentor;  addit,  mnltos  tonc  deposito  babHi 
monasteriis  exire  maloisse.  Hadumams  sna  autoritate  stetit,  et  in  gnlia 
regis  permansit 

10.  In  Gallia  Heriberios  id  agebat,  ot  filios  Hogo  canonica  nntoritale 
in  sede  Remensi  coUocaretor.  Itaqoe  synodom  congregari  yolebat.  Hn- 
goni  snspecta  ejos  inconstantia  erat,  verebatorqoe,  ne  synodi  antoritate 
ad  placandom  sibi  regem  et  ab  Artaldo  aTellendom  oteretnr.  Tnodoi 
congressi  episcopos  Remensis  proyinciae  convocant  in  aedem  Soessio- 
nensem,  Grispino  et  Crispiniano  dicatam.  Soboroant  Remenses  derioos 
et  nobiles  laicos,  nt  in  synodo  petant,  tandem  aliqoando  prospiet  sedi 
Jam  din  racanti.  Episcopi  deceronnt,  qoia  Artaldos  archiepiscopalsm 
ejorasset  (^ood  is  a  se  factom  peraegabat),  Hogonem  ordinandnm.  Jfe 
HuffO,  inqoit  Frodoardos,  ab  exiUo  revocavit.  His  actis,  Remos  adea^ 
et  praesolem  electom  in  aede  S.  Remigii  consecrant. 

11.  Interea  Lndovicns  rex  Borgondiam  petens  in  itinere  Rotgafinm 
comitem  forte  obviom  capit  et,  obsidibos  datis,  ea  lege  dimittit)  at  Dncun 
Aranlfo  Flaadro  restitnat,  qnod  et  factnm  est  Efficit  etiam,  nt  Rotgirins 
Hngoni  Nigro  et  Giselberto  Bnrgnndo  reconciliaretor,  deinde  Landnncascm 
ei  comitatom  (paternom  beneficinm)  concedit  Hogo  et  Heribertas  Lan- 
donnm  obsident,  anditoqoe  regis  advento,  relicta  obsidione  in  enm  feran- 
tor,  qoi  in  pago  Porcensi,  nbi  bodie  castrom  Porciannm,  castra  babebal; 
nonnnllos  prosterannt,  caeteros  in  fngam  vertont.  Rex  cnm  Artaldo  ct 
Rotgario  aegre  evasit  Artaldos,  amissa  cnm  sarcinis  spe,  ab  Hogone  et 
Heriberto  abbatias  in  victom  concessas  sibi  reddi  impetret.  lUi  caa 
Wilhelmo  Normanno  breviter  locntl,  ad  exerdtam  redennt,  qni  in  LaodBU 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  SOl 

bsjdione  haerebat,  et  loci  pfdditioiie  capiendi  spes  ftcU  erat,  qvae  tamea  H,  941. 
rrita  fuit  Itaque  tandem  soluta  obsidio  est.  Rex  interea  in  Bargundiam 
ilteriorem  profectas,  a  Garolo  Gonstantino  Viennae  recipitor ;  illac  Aqaitani 
renienteSy  sese  fidei  ejas  committant.  Arremi,  pato,  et  Tolosani  et  Sep- 
timaiiiae  reliqaae  principes.  Regi  (ilias  nascitur  Lotharias.  Hago,  Heri- 
t>erCiis  et  Wilhelmas  cam  Amalfo  colloqaantar,  qai  regi  fayebat  Inde 
Heribertas  trans  Rhenam  ad  Ottonem  proficiscitar,  qaem  non  procal  a 
Sofliine  abfaisse  apparet. 

12.  Wilhelmas  pertaesas  tarbaram  et  tactas  senso  pietatis,  id  age- 
bat,  ut  regi  principes  reconciliaret  Nec  illi  abalienare  a  se  aadebant 
dacem  potentem,  et  tanc  apad  se  habentem  strenaos  ex  Dania  riros  et 
sibiprontos,  qaos  secam  addaxerat  Haraldas  rex,  a  fiUo  Saenone  (si  Nor- 
mannis  scriptoribas  Dadoni  et  Gemmeticensi  credimas)  pnlsus,  qoi  tunc 
apiid  Wilhelmum  hospes  morabator.  Haraldus  is  fuerit,  quem  Otto  M. 
mox  ad  baptismum  adduxit  Saxo  Grammaticos  exilii  ejns  tenuem  noti- 
iiam  habuit^  quasi  apud  Scotos  exegisset,  filinm  Suenonem  rebellem  igno- 
raTit  Nam  Sueno  in  honorem  Ottonis  in  baptismo  dictas^  est  Suenotto, 
qaem  Saxo  vult  in  exilio  natum. 

13.  Hoc  anno  Russi,  ampla  gens,  celebrari  coepere,  quanquam  Jam 
Photii  patriarchae  tempore  eruperint  et  aliquam  Ghristi  notitiam  nacti 
fnerinty  de qoo  supra  ada. D.861.  Roxalanos Teterum fuisse putem»  genus 
Alanonun,  seu  Alanos  RossoS|.  a  colore,  opinor,  ut  in  ulteriore  Scythia 
Calmuki  etMugales,  nigri  vel  albi|  cognominantur.  Rorysthenes,  qui  nnnc 
Rnssorum  est,  olim  Alanorum  fluTius  habobatur,  itaque  equus  Hadriani, 
qni  epitaphium  meruit^  dictus  est  Rorysthenes  Alanus.  Sub  Sarmatarum 
ei  postea  snb  Antarum  appellatione  diu  latuere.  Trans  Gothos,  inter 
Danubium  el  Tanaim  habitantes,  multas  Antarum  gentes  Joroandes  collocat 
Slabini  etiam,  qui  partem  Germaniae,  Pannoniam,  Illyricum,  Thraciam 
ioandaTere,  ex  Russis  pro  parte  exisse  Tidentui.  Ttsm  Rnssos,  Torsus 
orieatem»  Hunnorum  cognatus  populus  habitaTit,  antequam  prodiret;  ejus- 
dem  cam  Russis  linguae  ipsamque  Russiam  Hunigardiam  veteres  Sued 
Daniqae  appellaTere. 

14.  Sed  exhausta  migrationibus  gens  diu  quiOTit  Nunc  Rassi  Ingere 
rege  ac  dace,  indictione  decima  qaarta,  ingenti  examine  hominum  erupere, 
ei  classe  maxima  ex  Danastro  et  Danapro,  id  est  Tyra  et  Rorysthene,  in 
Pontam  Euxinum  delati,  ipsam  regiam  Gonstantinopolin  aggressi  sunt 
Mille  illis  naTlnm  classem  tribuit  Lnitprandus,  decies  mille  Theophanis 
continaator,  quod  Toreor,  ne  nimium  sit  Erant  tamen  exigoae  et  lOTes, 
at  per  broTia  etiam  libere  commearent ;  fortasse  ex  eo  genere  naTigiorumy 
qoae  Teteres  monoxyla  appellabant,  una  arbore  excavata.  Ubi  excensio* 
nem  fecere  in  Thracia  Asiaque  opposita,  Tastata  regione,  cum  nondum 
praesto  esset  miles,  qui  coerceret,  magna  cmdelitate  grassati  sunt  Gaptos 
in  cmcem  agebant,  aut  Jaculis  Tolut  in  metam  directis  petebant;  praecipue 
io  sacerdotes  saeTi^  quibus  ferreos  claTos  in  medium  caput  adigebant 
Romanos  augustus,  duce  Theophane  patricio,  chelandria  sua  festinanter 
refecta  iis  opponit  et  Graeco  igne  instruity  quo  in  Rassoram  ondique 


Digitized  by 


Google 


502  ANNALES   IMPEHII 

A«  141*  amllaiiUBii  nariciilas  sparso,  plorimae  igneni  coicepm;  qai  caifrii 
extingiii  noii  posset;  rectores  in  mare  desilieBtes  pleriqne  periere.  (c 
Asiam  iBvaserant,  a  Johanne  GnrcQa  scholamm  doffleslico,  Asiatici  exeniti 
dnce,  repvlsi  snnt  Inger  magna  snomm  parte  anussa  irritQS  recessit  Ei 
chelandrio  cormptnm  galerae  yocaKnlnm,  non  absnrdiim  est.  Ditmins,fi 
salandri^s  vocat,  addit,  esse  nayes  mirae  longitodinis  et  celeritalis,  exttn' 
qnelatere  dnos  habentes  remoram  ordines  et  CMitiim  quinqnagiitaBalai 

15.  Rnssos  a  colom  dictos  etiam  Lnitprandas  opinalor.  EtGmd 
hodie  TaticiniQm  Jactant,  liberationem  snam  ab  avricoma  gente  expectu- 
dam.  Inger  originem  ex  Balthici  maris  accolis  haboit;  nam  utiqiilte- 
somm  annales  memorant,  Roriconem  qnendam  ex  Waregis  Teusse;  elii 
NoTogardia  primam  regnasse.  Waregos  qoidam  Wagrios  pttut,  dia 
Lnbecam.  Alii  malnnt  fnisse  ex  regnlis  Normaimoram,  qni  dasseredj 
fortnnas  sedesqne  qnaerebant.  Nam  yetasto  sermone  Germanico  Wtre^ 
constat  signiiicare  extorres,  ragos,  piratas,  latrocinia  agentes.  Ca^ 
Rorico  exterans  a  Rnssis  agnoscitnr,  et  yocabalam  indicat  Genun 
septentrionalem,  nominatasqne  est  alios  Rorico  inter  Normannos,  Frao» 
infestos.  Etiam  fratris  filiam  Olaphnm,  id  est  Olaom,  Rassoram  pnadpee 
qnidam  commemorant,  et  a.  D....  dicitarOlaasexRassiainMoraTiuiTe' 
■isse.  Roriconf  snccessisse  fertar  filins  Igor  siye,  at  Graeds  rectias  efferfv, 
Inger;  nam  hoc  qnoqae  nomen  septentrionalibas  Germanis  freqQeBtatar,ei 
a.  D.  931  Inger  Normannas  memorator  Ligeri  incambens.  loger  doDiBatai 
Kioriam  asqne  promovisse  fertar.  Itaqae  yerisimile  est,  haic  esse,  q* 
saccessibas  laetus  ex  Borysthene  Enxinam  Pontam  dasse  hkgress»^ 
et  arbem  Graecomm  regiam  tentavit,  qnae  Rnssis  Gzarogrod  dicebitv. 

16.  An  Ingermannia  regio  ad  mare  Balthicnm  sita,  sed  Rossis  ki&i' 
tata,  caidam  Ingeri  sedem  praebaerit,  haod  dixerim.    Nostnim  Ifofoftf- 
diam  vicinam  tennisse,  eamqne  illi  regiam  fuisse,  colligo  ex  Terl^is  C«- 
stantini  Porphyrogennetae.    Lintres,  inqnit,  ej?  ulieriore  Russia  t««*"^ 
suni  a  Nemogarda,  uhi  Sphendosllabua  Ingoris  fiUus  habUabat,  Verisi"^ 
est,  Neogardam  intellexisse,  etsi  perinde  loqnatar,  ac  si  ad  s^^^ 
Borysthenem  sita  sit,  in  quo  erravit.  Novogardiam  castri  nori  v^^^^ 
Jam  Jomandes  intellexissevidetar,vetastam,  utapparet,  principamse^ 
qaam  deinde  Rorico  Normannas  vel  vi  vel  matrimonio  obtinnit  Bt  v^ 
pertinere  potest,  qnod  Lnitprandas  Russos  Normannos  appel/at,  adges^ 
notam  transferens,  qnod  de  principe  rectias  dixisset:  RoricoergoetM^ 
diversas  Russoram  nationes  late  sparsas  et  mdes  in  anins  feffA  <^ 
collegisse  et  disciplina  aliqaa  imbaisse  videntur,  nt  Mahaffl«*  AfW^ 
Chingis-Chan  Tartaros  armavere.    Olga  Ingoris  nxor  christianaa»  *"■ 
sascepit,  de  qao  dicemas  ad  a.  D.  946.  .     a 

17.  Paolo  post  Rassicum  bellum  Laitprandi  historlci  vitri«^^ 
Hngone  rege  Constantinopolin  legatus  advenerat.  Nam  eo  p»^^ 
captivi  quidam  Rnssi  de  dade  snperstites  suppUcio  sao  «P*^^ 
parum  hamanum  dedere.  Hngo  petiit  impetravitque,  at  aoxilia  eo»*^ 
bas  sibi  mitterentur  ad  Saricenos  Fraxineti  delendos.  Fraxinetiim  se^ 
anno  obsessum  est,  Frodoardo  teste,  onde  intell^as,  expedition««  "^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  503 

,«2irca  ^6  (eapas  sosceptoaL    Si  LuJtpraiidaBi  aodirettw/  haec  Ottooe  i.  f  4|. 
^am  apod  Germanos  imperante  contigissenty   sed  parom  ille  fidos  est 
.shrosologiae  index. 

I^         18.    Mira  res  est^  com  Graeci  jam  tot  annis  igne  soo  liqoido  oteren- 

^tur,  inceBdiom  ferente,  obiconqae  rei  combustili  adhaesisset;  qoem  Cal- 

njDicos  architectos  Gonstantino  Pogonato  aote  bina  secola  com  dimidio 

rappeditasse  fertur;  rem  tantam  tam  diu  occultam  manere  potuisse;  ot 

^actenos  neqoe  Latinis  neqoe  Saracenis  innotesceret.    Tandem  tamen  ad 

Saracenos  prias,  qoam  ad  christianos  occidentales  perrenit,  tanta  horom 

negligentia  erat.    Nam  eo  Aegyptios  in  Ladovicom  Galliae  regem  inter 

_  sanctos  relatam  osos  constat.    Ouantnm  jodicare  licet  de  remotis,  hic  ignis 

^_  palTeris  pyrii  praelodiom  foit :  nam  ex  nitro  noyo  Cveteribos  nollibi  memo- 

'^  rato^  id  est  sale  pelrae,  ot  appeHant,  oom  solphore  parabator,  qoibos  mate- 

riae  liqoescentes  et  tenaces  imboebantor.    Tales  incendii>fomites  etiam 

jiaBC  artifices  parant    Germani  vocant  glotinosos  igneS;  ^leb-feoer". 

Nitram  Teterom  res  erat  plane  diTorsa  a  noTO,  com  foerit  alcalini  generis, 

qaod  ad  absorbenda  acida  et  ad  lixiTia  Talet    Sed  sal,  qnem  hodie  nitrom 

dicont,  et  male  salen  petrae  Tertont,  ad  acida  referri  debet.    Ignotom 

^    Graecis  ac  Romanis  (elsi  none  obiqoe  fere  ex  terra,  saa  matrO;  coqoator) 

orientaliores  popoli  Eoropam  docoisse  Tidentor.    Com  dio  tantom  ad  in- 

'   cendia  Taloisset;  tanden^  impetos  additos  est,  postqoam  materia  pyria  in 

granola  redigi  coepit,  ot  tota  sobito  ignem  concipere  posset.  Ita  Bertoldi 

eojosdam  Schwarzii  monachi  Germani  monere,  si  vera  referantor,  datum 

est  homano  generi  incredibilis  potentiae  instromentom,  qoo  atinam  magits 

ad  soperanda  natorae  obstacola  qoam  in  mutua  damna  oteretor. 

19.  Boso  marchio  Tosciae,  frater  Hugonis  regis  germanus,  jam  ante 
'  aliqoot  annos  extinctos  erat,  idqae  apparere  Tidetor  ex  tabolis  Hogonis, 
qoibos  ejos  donationem  monasterio  Aretinensi  factam  oonfirmat  a.  D.  938, 
^aemadmodum  illic  notaTimos.  Hogo  Hubertum  filium  ex  Wandelmoda 
Bobili  puella  Burgnnda  (non  Garentana,  ut  scribit  Arena)  marchionem 
Tosciae  creat,  qoemadmodum  Luitprandus  testator,  qoi  soo  eom  tempore 
soperfoisse  scribit  et  Tosciae  proTinciae  potentem  principem  appellat. 
Promittit  ejas  gesta,  continoata  ad  soa  tempora  historia,  sed  nibil  tale 
extat.  Prima  ejos  mentio  est  in  sententia,  qoam  apud  Pisas  pronontiaTit 
pro  Gonrado  episcopo  Locensi.  Data  est  anno  i5.  HugtmiSy  iO.  Lolkarii, 
die  i4.  MarHi  indicl.  i4,  [id  est  hoc  anno],  quando  cum  marckionB  ei 
cowtite  paiatU  Uberio  in  judicio  residebant  Adaiardus  epiacopus  Voia^ 
ierranus  ei  Adaiberius  Lunemii:  et  notat  Fiorentinios,  in  refiractarios 
poenam  constitoisse  Hobertom  mille  mancosoram  aori,  qooram  media 
pars  camerae  ipsios  (non  regiae),  altera  episcopo  Gonrado  solTOnda  esset. 
Alia  pro  eodem  episcopo  ab  Uberto  sententia  pronontiata  est^  eodem  anno, 
Lucae,  cum  in  judicio  residerei  Huberius  marckio  ei  comes  paiaHi.  fixtat 
haec  qooqoe  excerpta  apod  Franciscom  Mariam  Florentinium  Lucensem. 
Utramqoe  Jam  attolerat  Placidos  Poccinellas  io  libro  de  abbatia^FIorentioa. 
Florentinios  refert,  honc  principem  in  Tenditionis  cojosdam  notitia  a.  D.^52. 
scripta  de  se  sic  barbare  loqoi :    Ego  Uberio  marckio  lege  vivenie  SaHca 


Digitized  by 


Google 


504  ANNALES   IMPEKII 

k*  fll*  fi^  honae  memoriae  domni  Ugoni  regi:  imde  etiam  fia^oiiea  regMtaic 
Jaffl  defQBctom  fbisse  patet 

22.  Petnis  Damiani,  qoi  Obertiui  Yocaty  coi^iigem  ipsi  tribiit  WOki, 
majoris  Boniracii  marchionis  (Gamerinonim  scllicet  et  Spoletiaomii)  fibi, 
qvam  Florentiniiis  notat  in  Lncensi  comitata  daas  abbatias  insigBes,  mi 
S.  Pontiani  prope  nrbem,  alteram  S.  SalTatoris  apad  Sestam  (id  estsextg 
ab  arbe  Laca  lapide)  restaarasse.  Mox  a.  D.  942.  toI  943.  (credo,Siriie 
fapra  memorato  extincto  rel  palso)  etiam  Spoleti  dacatam  et  GaneTtioni 
narchiam  regendam  Ubertas  a  patre  accepit;  praesertim  ciiib  BoiiM 
antecessoris  filiam  daxisset:  afqae  ex  eo  marchio  et  dax  appeUitosot 
Id  discimas  ex  scriptora,  qaam  in  episcopis  Camerinis  retalitUgkelli^iii 
a.  d.  inc,  9A4,  anno  BugoMt  i9.  et  LotkarH  i5,  fempore  Huberti  fXHa  tjv 
ineiyti  tnarehionis  atque  pUssimi  dmciSf  anno  ejus  secundo  indid.teesaii, 
Eado  episcopas  Camerinas  ecclesiae  S.  Mariae  qaaedam  donata  se  stnctae 
in  castello  S.  Seyerinae  ad  Potentiam  flamen,  abi  pictoras  regon  priid- 
pnmqae  hajas  temporis  extare  notaTit  Caraerinaram  rerom  scriptorapii 
Cosmam  Arenam.  Haberto  paalo  ante  a.  D.  9di.  deftmcto  snccessit  flie 
HagO|  celebratas  historiaram  monamentis;  et  nobis  sao  teaipor»  Iiib^ 
perfanctorie  memorandas. 

21.  Dlssipatam  erat  celebre  monasteriam  Medii  Lacos.  Wics^ 
'enim,  Ticedominos  TreTiroram  freqaenti  iocam  direptione,  addoclis  pitf- 
donibas,  exhaaserat  el  ne  resargeret  aliqaando,  TOteres  chartas  fliiaititii 
consciderat  Rnpertos  ergo  antistes  ab  Indensi  apnd  Aqaas  noaisteno, 
qaod  Comelio  sacrnm  tnnc  religionis  foma  florebat,  monachos  pe^^  ^ 
ex  iis  Rnotwicnm,  Tirara  probatae  Tirtatis,  abbatem  creat:  enm  et  Ottoii 
commendaTit  et  lucnlentas  a  rege  possessiones  impetraTit,  qnietuMciTJt 
priTilegiOy  ne  cniqaam  res  monasterii  alienare  fas  esset  RootwicQS  postci, 
Qtliteraram  stodia  restaararet,  biaos  ex  snis  ad  Gerbertom,  doctriBiefiai 
florentem,  eradiendos  misit.  Aram  d.  Petri  in  ecclesia  hojos  moustifli^ 
Raperto  positam  hi  Torsos  inscripti  raonstrant : 

Clatnger  alme  poli,  Ruotbertus  mente  fideH 
Hanc  tibi  praeclaram  praesut  devoverat  aramf 
Ahbas  quam  Ruotkoic  decotus  rite  peregit, 
Fraemia  communis  sibi  quo  sint  aequa  taboris. 
Vides  Torsns  Semileoninos  his  temporibos  frequentari  coepfsse,  (f^P^ 
gressn  temporis  pleniores  OTasere,  qaalis  est  hic  secondos,  com  ^ 
safficerent,  qaales  primas  et  qaartos.  Imitatio  est  Germanicae  un^f^ 
gendi  rationis,  qnam  mox  etiam  Semilatinae  gentes  receperont,  Gf*^ 
Latinis,  orientalibos  ignoratam;  nec,  qnod  obsenrarim,  yeteribos  Gertti»| 
septentrionalibns  in  ScandinaTia  et  Anglosaxonibns  inBritannia  eogsi^' 
Bt  proinde  Francomm  inTontam  potem,  qood  tandem  omnis  Eoropi  >*' 
plexa  est,  incertnm,  an  aliqaid  in  eo  genere  TOtastlos  extet  Ot/Hdo. 

22.  Non  saUs  liqaidom  eit,  cai  tempori  conToniat  persecolio,  fl«» 
regina  mater  a  filiis  passa  est,  de  qaa  biographos  habet,  ins<*""^ 
apnd  regem,  qaod  regios  censns  in  mendicabala  profonderet,  "^^^"JJ 
ploratores,  qni  mimstros  ejos  injariis  afficiebant  et  eXtemosfoissf^m^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPKRII  506 

.ddtt,  ipsmi  dilectisslmiim  fiUornm  HenTicam  in  yexaBdt  mafre  regis  a4)a-  i.  f||« 
!>rio  usnm.  Id  qnaerebatar,  at  adigeretor  ad  yelamen  samendam  et  dotalia 
raedia  relinqaenda,  qaibas  fortasse  Henricos  inhiabat.  Reginae  Ottonis 
imiillates  minos  inexpectatae  acciderant,  Henrici  ingratitndine  tangebatar. 
taqve  relictis  bonis  a  marito  datis,  ad  haereditaria  saa  praedia  in  Angariam 
(ecessit,  qaibas  liberrimo  Jare  atebatar.  Sed  rex  mox  flagella  Dei  sensit, 
rebus  hactenas  prosperis  retro  sablapsis.  Id  doctissimi  hagiographi  Ant* 
rerpienses  ad  filii  et  generi  rebelUonem  refenint,  sed  tanc  Editha  regina 
bavd  sapererat,  qaam  propria  pietate  et  sacerdotam  procemmqae  hortata 
maritnm  ad  poenitentiam  perdaxisse  biographas  scribit.  Rex  ergo  opUmae 
matri  ex  Angaria  redeanti  apnd  Gronam  (id  est  Gottingam)  occarrity  fhsos- 
que  in  lacrymas  yeniam  orarit.  Mox  et  Henricos  morbo  grayi  admonitoa 
affait^  et  matrem  indalgenUssimam  facile  placaTit.  Morbo  decabaisse 
constat,  ex  ralnere  prope  Wesaliam  accepto.  ReconcUiationem  ergo 
filiomm  in  a.  D.  94i.  refero;  et  gesta  ita  connecto.  Otto  a.  D.  937.  adhac 
stadiis  matris  in  Qaedlinbargenses  farit,  «.  D«  938.  ab  ea  alieoatas  est, 
firatre  etiam  TOxaUonis  adjatore:  regina  ergo  yidaarelicto  Qaedlinbargo 
in  Angariam  se  recepit.  Inde  Ottonis  res  in  deterius  yersae,  Tancmaras, 
Eberhardas,  Henricas  ipse  rebellant  Yincantar  illi,  et  priores  occidnntar, 
Henricas  in  graUam  recipitar,  sed  rex  etsi  Tictor,  tactas  tamen  pablicis 
GalamitaUbas,  co^Jagis  pioramqae  admoniti^  peccasse  se  in  matrem  agnoTit, 
eamqae  roTocaTit  hyeme  a.  D.  94i,  qaando  ia  Saxonia  egit.  Tanc  et  Hen- 
ricas  a  morbo  recreatas,  et  ex  Lothariensi  regione  redax  ad  eam  depre- 
catam  Tonit  Secata  deinde  est  conspiratio  Qaedlinborgensis  in  paschaii 
festo,  ob  qaam  Henricas  in  castodiMH  datas,  demam  ChrisU  nataUtiis 
appetente  anno  Domini  942.  Toniam  impetraTit,  matremqae  paUDnam 
sensit,  cajas  eUam  ope  tandem  a.  D.  945.  BaTariae  ducatam  impeCraTit* 
Bodo  Gandeshemensis  scriptor  eUam  Ottonis  acerbUatem  memoraTerat, 
qni  matri  praedia  dotalia  abstalisset;  Meibomio  dabitare  Tiso,  qaod  alias^ 
ejosdem  rei  aator,  tonc  ei  lectos  non  esset. 

ANNO  CHRISTI  949. 

Hewicvi  bomi  Ide  reconcUUtiir.  —  Otto  liberallf  in  Gorbejam.  *  Syiodu  Bowite. 
*  Papa  excommanicationem  miaatar  Ladorico  inobedientlbas.  —  Tf  ilbelmi  Kor- 
■Mnnai  et  Fictarientis  pro  Ladorico.  Tractatar  de  pace.  —  GoUoqniam  Ottonia 
«t  Lndotici  et  pftx.  —  ^araceni  in  Fraxineto  oppagnati.  —  Odo  Glaniaceniii 
Hofonem  refem  et  Alberieam  nomae  princlpem  coneiliare  tentat.  —  OHt  apad 
Torones.  —  Scripta  et  ritae  seriptores.  Saocessores.  —  Monastica  qaaedaoL  Origo 
eemblacensis  monasterii.  —  Stepbani  Yin.  obltas.  Marinns  IL  saccedit.  Gometa 
magnns.  —  FriTilegiom  a  Graecls  monasterio  ad  Taltami  fontes  datam.  nomanns 
imperator  genemm  filiis  praeposnit.  —  Tempora  reram  Ottonls  Magni  bneasqae 
ferpiexa  babita,  nanc  ordlnata.  —  Frodoardns  et  neginonis  continaator  defen- 
dantnr.  —  Gontra  Torbargtam.  —  Monacbl  in  monasterinm  S.  Aranlfl  Metense 
restitanntor.  —  Gonradi  regis  Bnrgandiae  epecba. 

1.   Ottone  rege,  appetentibns  halas  anni  initiis,  natalem  Domini  A.  M2« 
diem  FrancofurM  celebrantO;  Henricns  frater  opera  Roberti  Mognntiacensis 
ecclesiae  diaconi  costodialngelhemensi  elabitar,  et  captato  tempore,  cam 


Digitized  by 


Google 


50«  ANNALE8  IHPERII 

JLM2*  'ox  aitalacaiiis  ecdtsiUB  de  aore  «diret,  supplicis  habito,  sidispedikit 
ad  pedes  ejus  improTisiis  procabnit,  fratremque  ad  miseratioiem  pmoil 
Sx  eo  gratiae  redditas,  omissis  molitionilHis^  fidas  peraansit  AM 
matrem  aoimam  regis  ad  Tenam  praeparasse.  Roswita  rem  fasins  mi\ 
'  Henricas  usos  noctamis  tenebris  in  regalem:  arbem  yenit,  depositis^ 
omamentis,  saera  hyeme^  tenai  yeste,  nadatis  plaitis,  sicran  aBteani 
prostratas  veniam  petiit,  foam  rex  memor  festl,  iO'  qao  coelicolae  pacei 
mondo  cecinere,  commissa  deploranti  dediti 

2.  Aestate  secuta  rex  in  Thnringia  agens,  ad  preces  Branoiis  &• 
eoni  Iratris  germani  in  nsos  fratram  monasterii  CorbeJ^is  dedit  pi«- 
prietatis  saae  20  Jagera  cam  43  cartibas  in  pago  Hesse,  in  Tilla  RotH' 
reskasa  in  Osterheim  marca  (Schateiias  corropte  habet  Osterbeio]  ii 
comiUta  Allonis.  %itt<m  domni  (HUmii  seremssimi  regis.  Bmo  ta- 
eeUarhu  ad  vicem  Frider^i  orchicapeBani  recognovi  et  svbscripsi  Wi 
iO,  Kal.  Jul.  anno  incamaUonis  Domim  nosiri  Jesu  Christim,i*^ 
iB.  (lege  iS.^^anno  regis  6.  Recte;  nec  bene  in  septimam  traisBoUK 
TelletSchatenies,  qaem  passhn  video  haod  observasseaonosrepiaJi^ 
demam  compatandos.  Acium  Imileibae ;  lego  Mimileibae. 

3.  Deinde  ad  Rhennm  accessit,  et  in  Bonna  oppido  praeclaran  syw- 
dnm,  conyenienttbas  viginti  dnobos  episcopis,  habait  EJos  BeBioere 
continnator  Reginonis,  Lambertns  Schafhabargensis  et  aanales  Hilde^^ 
menses:  sed  qaid  actnm  sit,  nec  yerbnlo  attlgere.  Saspicor  ego,  dv^ 
Damasum,  saffraganeam  metropolis  Romanae  episcopam,  poatificis  Biotf 
legatom,  qaem  sab  initioai  anni  Stephanns  sive  rogata  LodoTici  n^ 
siye  propria  animi  propensione  in  Gallias  miserat,  nt  tarbae  regoo  per* 
nlciosae  componerentnr :  rogatamqae  ab  eo  Ottonem  ]am  doni  victorei) 
at  aatoritatem  sqam  interponeret,  qnae  sola  ad  rem  tantam  conficieneii 
yalitara  yidebatar:  nam  principes  regnl,  Jam  assaeti  licentiae  coatia»- 
ciaeqae  in  domiiom,  salataribos  monitis  boni  pontificis  baud  satis  aoTe- 
bantur.  Neqae  Otto,  etsi  captare  ntihtates  saas  ex  aUeao  iDC0BBM« 
posset,  precibos  pontificis  ofBcioqae  christiani  principis  defoit 

4.  Ladoyico  igitur  rege  ex  Aquitanis  et  Subalpinls  in  Bar|«*^^ 
reyerso,  Damasus  in  Galliam  yenit,  literas  affcrens  apostolicae  i^vs 
principes  regni  cunctosqne  Franciae  (inter  Mosam  et  SequanaB)  et    ' 
gundiae  habitatores,  qnibus  admonebantur,  nt  regem  sunm  ^*^ 
eique,  ut  par  est,  obedirent.     Qaodsi  qui  turbare  pergereot,  aw 
dictum  diem  proximae  natiyitatis  Domini  arma  ponerent,  eis  ^^**^ 
cationem  interminabatur.    Non  erat  inanis  autoritas  apud  ^^^^^^^^ 
Bomam  ut  tutricem  ecclesiarum  respiciebant,   caeteri  ^"^^^.  ^.jie 
yenerationem  primae  sedis  exuerant.    Et  eodem  tempore  missi  al»    ^^ 
Remis  sedente  Roma  reyersi  palliam  afferebanf,  non  siae  deaafl 
pontificis  ad  Hugonem  et  patrem  ejus  Heribertom,  ut  regem  soob 
turbis  abstinerent.    Itaque  episcopi  Remensis  dioecesis  ^^^\^]^ 
coti  rogant,  ut  Hugonem  perpellat  ad  colendam  obseqnio  m^^*^ 
timi  regis.  ^ 

5.  Accedebat  Goilielmi  Norflumni;  principis  pii  et  basa 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALBS  IMPBRII  507 

nhis  impUdti,  propenslo  ad  pacem;  ad  qoem  mism  a  TOge  Rotgarins  A.  9iSL 
aiiiduieiisis  comes  in  legatione  deftmctas  erat.  Perpulerat  tameii  animom 
im  sponte  sna  ad  regem  inclinantls.  Itaqie  Lndovicns  Rodomi  honoriice 
ncipitar :  eo  etiam  Britones  cnm  snis  principibns  Tonere,  qni  tonc  Nor- 
auuioram  dncem  colebant  AfAiit  etiam  Gnllielmns  PictaViensis.  Hls 
^omitatos  rex  ad  Iseram  conteadit.  In  opposita  ripa  consederant  Hngo 
»t  Heribertns,  aaxilioqne  ilUs  aderat  Otto  Lotkariensinm  dux,  regis  Ger- 
laiiiae  Jnssn;  nondnm  enim  Lndoyicns  nnper  aggressor  et  hostis  com 
M>  in  gratiam  redlerat.  Sed  tanc  Damasi  intenrentu  et  episcoporom 
ttrinsqne  regni  hortatibns  de  pace  agi  coepit  MoTObant  et  pobUcao 
^alamitates,  fames  grassabatnr  per  Franciam  et  Borgandiam,  bonmqne 
nortalitas  ingens  et  toti  pene  geaeri  intemeciya  etiam  hominU>ns  pestem 
minabatnr.  Yidemns  Franciam  hic  Borgandiae  opponL  EUam  Aqnitani 
a  Francis  distingnebantnr.  HabUio  in  Goniacensi  archiyo  tabnlas  hiijas 
amii  reperit,  nbi  in  RoUaco  yiUa  Matisconensis  comitatos  aliqnot  mansi 
dantnr  ecclesiae  Clnniacensi  S.  Petri  et  S.  Panli  et  caeteroram  sanctornm, 
qQomm  corpora  et  reUqnias  continet,  nbi  Eymardns  abbas  est  temporibns 
Lodoyici,  Franciam  et  Aqnitaniam  regentis.  Eymardnm  sibi  panlo  ante 
Odo  snffeclt. 

6.  Annltente  igUor  Damaso,  prlnmm  indnciae  coennt,  hinc  Lndoyico 

et  Wilhelmo  Normanno,  illUic  Hngone  Albo  obsides  Ottoni  regi  mitten- 

tibas.    Heribertus  Jam  fiUnm  mlnorem  Ladoyico  dederat    Tnm  yero  Ln* 

doTicns  Ottoni  obyiam  proMciscitar.   Visetam  Leodlensis  dioeceseos  locnm 

eongressas  fformanni  scriptores  habent,  et  colloqnii  formam  describnnt. 

Reges  in  campo  sibi  occnrrentes,  oscnlo  inyicem  dato,  ad  locnm  consessas 

yeninnt   Ibi  agitatis  nltro  citroqne  conditionibas  pax  firmatar.  Otto  deinde 

maltnm  In  Hagone  regi  conciliando  laborans,  tandem  propositnm  conse- 

qnitar;  simal  Heribertas  cam  filio  HerU>erto  regi  se  sabmittit,  Rudolfas 

etiam  liaadanensis  episcopns  a  rege  restitnitar.    Si  Normannis  scriptoribns 

credimns,  WUhelmi  fides  et  autoritas  plurimum  apud  Ottonem  potuit,  effe- 

ceratque  dux,  misso  in  Germaniam  Tetgero  maglstro  palatU,  ut  locus  con- 

gressni  diceretnr,  et  ia  Ipso  conyentu  conciliatorem  partibusqoe  medium 

egit    Inde  baptlsmo  LotharU  nnper  regi  naU  affuit,  puerumque  ex  sacro 

fonte  suscepit    Et  ea  erat  potentia  Wilhelmi,  ut  etiam  pro  arbitrio  Roto- 

magensem  archleplscopatum,  extincto  Gunthardo,  oonferret  Hugoni  cnidam 

S.  DioaysU  monacho  prosapia  claro,  sed  operibos  ignobili  et  propudiose 

yirentl,  regis  tamen  autoritatem  et  assensnm  accesslsse  puto. 

7.  Hac  aestate  Graecomm  nayes  ad  Tyrrhenum  yel  Ligustlcnm  Utns 
cnm  igne  Graeco  appulere,  qulbns  Hugo  suas  adjnnxit ;  classeque  ad 
FraxiDetum  mari  obsidendum  profecta;  ipse  terrestri  itinere  cum  exercttn 
accessit,  et  obsidioni  praefuit  Saracenomm  nayes  igne  immisso  combu- 
rontur..  Tandem  nrbem  captam  rex  Ingredltur,  qui  snpererant  Saraceni 
mari  exdnsi  se  in  montem  Manmm  oppido  yicinnm,  id  est  in  arcem,  con- 
jiciunt.  Ibi  poterant  interaedone  deleri.  Sed  Hago  cum  ils  padscitnr, 
et  coidoctos  non  pances  in  ItaUae  finibns,  qna  Alpibns  a  Sneyia  diyiditur^ 
tanquam  in  praesidio  coUocat,  nt  Berengarins  aditu  exclnderetnr.    Ibi 


Digitized  by 


Google 


508  ANNALES   IHPERII 

A.  §42.  nvltvii  cliriitittMmiiii  saigaiiiMi  fkderaiity  qui  sacne  pertgriMliflMi 
caost  Romam  petebait,  mapio  Hiigoiiia  probro,  nalle  freelv.  Haec  Lafi- 
praadiis  ita  narrat,  ut  videri  possitj  muic  tandem  Saracenos  FTaTiwfc 
expulsos.  Sed  Frodoard«s  aifectum,  loi  absolotiim  Begotiium  mm^ 
Scribit  eidm,  Hngonem  regem  Saracenos  Fraxinidi  mmitioiiem  kakaeia 
disperdere  conatom.  £t  ipse  Loitprandos  postea  refert»  Adelbeitaa 
Bereogarii  filiom,  ab  Ottoie  polsom,  Fraxioetom  adisse,  et  SaraceMne 
opem  implorasse.  Itaqoe  dicendom  est,  orbem  captam,  non  arcem,  eas- 
qoe  montis  Maori  nomine  intelligi,  et  digressis  obsessoribos  Sancea» 
etiam  eppidom  recepisse:  porro  qoosdam  ex  sois  Hogoni  stipe&diann 
concessisse.  Feregrinos  hostis  tandem  Gonradi  regis  Borgiuidiae  anspl- 
ciis,  qoi  Ottonis  BL  aotoritate  etiam  apod  Arelatenses  postea  regBaTit,  i 
Wilhelmo  ProTiociae  pHncipe  extermiaatos  est  a.  D.  972. 

8.  Pacem  com  Alberico  patricio  Hogo  ante  aliqoot  auios  fecoil, 
Alda  filia  in  matrimoaiom  data,  sed  com  per  affinitatem  decipeve  aemolaa 
frostra  tentasset,  bellom  recradoerat^  et  Hogo  pene  qvotaBnis  agram  B»- 
manom  yastabat,  comorbemcaperenonposset.  Utilem  antea  in  recead- 
liandis  principibos  operam  Odo  Gloniacensis  abbas  nayayerat.  HnBe  ems 
Stephanos  pontifex  iterom  evocat  in  eandem  coram.  Primom  regeoi  PafiH 
conyenit,  deinde  Ronuim  adiit,  actoros  com  Alberico,  apod  qoeai  non  mam 
aotoritate  Talebat.  Ibi  in  febrem  acotam  incidit,  jamqoe  morteaa  expec- 
tanti  Tisos  est  qoidam  per  qoietem  spectabilis  formae  ad  S.  M artlni  preces 
indocias  dare,  dom  in  patriam  rediret  Ea  spes  ad  TaletodineBi  tM^ 
fecitqoe»  ot  reditom  matoraret,  negotio  haod  confecto;  nam  pax  deaHB 
a.  D.  946.  facta  est 

9.  RoTersos  ad  Gallos  Odo  in  S.  Joiiani  Toronense  monaatolom,  ■ 
qoo  disciplinam  restitoerat,  se  recepit;  4.  Idos  NoTombris  festivitati  S. 
Mariiai  interfoit,  sed  qoarta  intra  octaTam  die  reddiTa  febri  correptas^ 
praesensit,  adesse  extrema,  carmenqoe  in  S.  Martini  laodes  Tario  metn 
Gomposoit,  ia  qoo  baec  legontor: 

Tu  pacem  reparaSy  kine  ei  ad  aetra  milgra$y 

ffunc  nos  te  medio  condUes  Domino. 

Odonisfamuli  koc  opus,  pti  condidii 

Emigrans  de  secuio. 
£t  sane  paolo  post  spiritom  Deo  reddidit,  et  ia  eadem  ecdesia  s^vltartti 
accepit  Erat  apod  orbem  Toroneasem  aatos,  Martioo  celeiido  se  ex 
patris  Toto  addixerat,  et  primom  caaouicos  factos  erat  Remo  afeto 
sacerdotem  fieri  Toloit,  et  sibi  soccessorem  destiaaTil,  com  a.  D.  927.  nU 
exiret  £x  eo  ad  taatam  aotorltatem  perreoit,  ot  reges  et  poatifices  ijas 
opera  passim  ad  res  moaasticas  restitaeadas  otereator. 

iO.  Qoae  scripsit,  ia  bibliotheca  Cloaiaceasi  contiaeiitory  praetec 
broTiariom  moraliom  Gregorii  ia  lob,  et  librom  de  adToata  corporis  S- 
Beoedicti  ad  Floriacom,  ab  Aimoiao  iaodatom,  qoi  desiderator.  dyroaica 
qoaedam  sob  ejos  aonUne  Thomas  Loocheasis  composoit,  ot  ex  ore  ThonM 
refert,  qoi  de  gestis  coasolom  (id  est  coiaitom)  AadegaTeasiom  scripsit 
Vitam  ejos  tribos  libris  composoit  Johaoaes,  cojos  memioimos,  qsia 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPBRII  609 

loma  secim  abdoxerat,  e(  priorem  Glanftceiisein  fecerat;  Nalf oldas  rero^  A.  942« 
llmiiaeeBSis  et  ipse  nonachos,  seqoente  secalo  in  meliorem  ordinem 
omiamqae  redegit.  Glaniaci  vivas  sibi  safTecit  Aymardom,  defoncto  apad 
foriacenses  Archembaldas  saccessor  electas  est.  In  monasterio  S.  Jaliani 
eorgias  Joci  menachas  sabstitatas.  Etiam  aliis  monasteriis  rectores 
ice  sna  dederat;  Adadam  fecerat  Tatelensem  et  Sarlatensem  abbatem, 
Lrnalfam  Aariliacensem.  Odo  habitas  est  alter  Benedictas,  certe  maximas 
(enedietioae  disdplinae  per  Galliam  Italiamqae  restanrator.  Aymardas 
pad  Cloniacenses  sibi  deinde  Mijolnm  non  mioas  claram  saflTecit. 

il.  Apad  Treviros  absohita  S.  Maximini  basilica  3.  Id.  Octob.  a  Raot- 
»erto  loci  antistite  ot  Adalberone  Metensi  magno  apparata  dedicata  est 
kstabant  abbates  S.  Maximini,  Gorziensis,  Tallensis  S,  Apri,  Metensis  S. 
iraalfi,  Andaginmis  S.  Haberti,  alias  deniqae  S.  Martini.  Mitratos  faisse 
lit  Broweras,  sed  nondam  tanc  episcopalia  insignia  abbatibas  concessa 
^nat,  at  Mabilio  annotat.  Hoc  tempore  Gaibertas  florait  Gorziensls  mo- 
iftchns,  ant  certe  iater  monachos  agens,  qni  Gemblacense  monasteriom 
^ondidit  et  ex  propriis  bonis  dotayit.  Yitam  ejas  scripsit  Sigebertos  ejas 
)oenobii  monachns,  narraiqoe,  praefecto  norae  congregationiErloino  ipsnm 
le  mrsasin  Gorziense  monasterinm  abdidisse,  at  liber  meditatienibos  piis 
racaret.  ita  militares  viri  monachos  agebant,  conlra  episcopi  comitam 
>ffida  obibant. 

Optat  ephippia  bos  piger,  optat  arare  caballns. 
Ragano  episcopas  Caraatensis  in  necrologio  loci  appellatar  episeopus  et 
:omeSf  Leobino  beatissimo  consinUKs,  obilsse  dicitar  9.  Kal.  Janaar.  indict 
14.  a.  D.  94i.   Dicendam  942,  si  indictioni  stamas. 

12.  Stephanns  VIII.  sab  hajas  anni  exitam  aat  seqaentis  initia  res 
hamanas  reliquii.  Hotc  anno  obitam  ejas  ascribont  Hermannas  Gontractas 
et  Sigebertas.  Gedex  Vaticanns  apad  Baroniam  tribait  ei  annos  tres, 
menses  qaataor,  dies  qoinqne.  Snccessit  Marinns  II,  qaem  Hermannas 
Contractos  ait  sedisse  annos  tres,  menses  sex;  Amalricas  de  Biterris  et 
Ricobaldas,  qai  male  Martinam  appellant,  ex  Mariano  Scoto  addont  dies 
qaataordedm.  Sigebertas  hanc  narrat  Udalrico  Romam  veoienti  episco- 
paton  Augastanam  praedixisse;  sdlicet  deerant,  qaae  de  eo  referrentor 
certiora  et  digniora.  Cometam  per  qaatoordecim  noctes  fnlsisse,  scribit 
continaater  Beginonis.  Laitprandas  octo  tantnm  noctes  habet,  aitqn^ 
foisse  mirae  magnitadinis  et  longissime  radios  ejacniatom. 

13.  Chronicon  monasterU  S.  Vincentii  ad  Valtarni  fontes,  snb  Bene- 
▼entano  tanc  et  Capaae  principe  positi,  pririlegiam  imperatoram  Romaeo- 
ram  exhibet,  Jam  olim  ex  Graeco  atconqae  veraam  in  banc  sensnm :  In 
nomine  PaMs  et  Fitii  et  Spiritus  sancH:  Romanus  et  ConstanHnus^  Ckri^ 
siopkorus  et  Stepkanus  et  Constantinus  Christi  amidssimi  et  /idetissimi  in 
DonUno  keniffni  imperatores  disposuimus  istud  praesens  nostrum  beniffmm 

sigiUum,  tet  ckrysobutum Er^o  ipsi  venerabiU  mansioni  B,  VincenUi 

in  Longobardia  Ckristo  amicae  nostri  tkematis  (id  est  proviaciae)  et  kis 
qnae  sub  ea  sunt,  monasteriis  concedimus,  ut  cum  rebus  suis  immunia 
sint  ab  omni  tentafione  et  angaria  pubUca,  quae  exigi  posset  a  patHcUs 


Digitized  by 


Google 


5tO  ANNALBS  IMPBSII 

A;9£|,  ii0i/f^  ei  itraie^^  a  ak  mpeHaHhis,  pd  im  foMtfMt  iiH%Mlir,i(i 
IrinarMtf  dnm§arik  ei  eomit^ui  ikemmit$m,  jmdicikmalHsfmQna 
aut  Longobardit,  quikut  negoHa  noeira  crediia  sutiL  Abhetdimtit- 
rUaie  hujut  ckrytobuH  notkri  amitta  recupereL  Fada  2.  AfriL  nifi 
in  quo  ei  illud  a  Deo  coronaium  imperimm  notirum  per  amubtrim 
contueiam  tmperiaHt  magnificeniiae  suktcr^Honem  propria  maum- 
potuity  et  aurea  kuila  tignari  praecepH.  Romaiiis  est  snior,  sm^ 
Tnlgo  Lecapeims,  GonstaaUMt  esl  Porphyrogaimela  eju  geaerj  Qbj^ 
phoms  nepos  Rooiaiii  ex  primogeaito,  StephaAiis  e(  Coistaitunsi 
RomanL  Miror  (pro  illis  temporibas,  nam  hodie  non  ■irartf)  v^ 
filiis  praepositom ;  sed  genemm  non  nUror,  cni  ipse  Romaiiis  inpeoa 
debebat  Sed  hinc  apparet,  falsom  esw,  qnod  Zonaras  et  alii  scnbni 
Romanom  a  Constantino  socivm  imperii  ascituiy  mox  non  se  tatiH,siJ 
tt  fiUos  snos  Constantino  praeposnisse. 

14.  Gaetemm  ita  tandem  magnas  chronologiae  difficQllttes  m 
mns,  qnibns  primi  anni  Ottonis  Magni  inTolTebantmr,  qiae  Yorinrpa 
de  tribos  Ottonibns  commentantem  ita  male  habnerant,  ntali^es^ 
abjiciendo  calamo  cogitaret.  £t  sane  qnamvis  omnes  norros  ioUaM 
tamen  gesta  Ottonis  inde  ab  initio  regni  hncnsqne  prorsni  p^tariiifi 
qnod  Frodoardnm,  noa  contemporaneom  tantnm,  sed  et  participeBRm 
reformandnm  sibi  snmsisset,  enmqne  magis,  qnam  res  est^  a  RegiMi' 
continoatore  dissentire  pntasset;  apnd  qnem  Tancmari  et  WlgnaiiiurelM)' 
lio  Jnsto  serins  tn^ectione  qnadam  librarii  posita  est.  MiratorVorbir|ii^ 
qnod  Ditmams  scripsit,  Eberhardnm  secondo  regisannorebeHonetbenit 
dejectnm,  tertio  Henricnm  regis  fratrem  cepisse,  et  eodem  anio  Ebeiks' 
dnm  caesnm.  Si  computemns  annos  regni  Ottonis  a  morte  patri^  a^ 
historicomm,  id  est  a  Jnlio  a.  D.  936,  secnndas  nsqne  ad  Jaliui  «-^^ 
dnravit.  In  eo  igitnr  ante  Jnlinm  cnm  Tancmaro  rebellare  Ekwkifw 
coeperit,  et  in  Stelensibns  comiliis  in  rebelles  pronnntiata  fn^seateitf^ 
qna,  nisi  resipiscerent,  honoribns  priyareiitnr.  Idem  Ebeihardns  post W* 
coeptnm,  eodem  Ghrlsti  anno,  tertio  Ottonis,  IVatrem  ejns  captivitf  e|^"' 
xerit,  el  anno  regis  eodem,  Ghristi  seqnente,  sen  a.  D.  939.  •■*•  JT 
mensem  Henricns,  Giselbertns  et  Eberhardns  Germaniam  ^^^.7^ 
tnrbarint.  Sed  eodem  regis  anno  Eberhardnm  et  Giselbertam  inte^ 
Ditmarns  non  addit  (nt  accepit  Vorborgins),  etsi  rem  moxft(M^^ 
ciat,  contigit  tamen  eodem  anno  Ghristi.  Nec  Ditmaras  l^  ^!^ 
episcopalos  Magdebnrgensis  fnndationem,  nt  reprehendens  patanttir 
doctns,  sed  ecclesiae  conjnnxit.  ^^ 

15.  Verissime  etiam  Frodoardns  Ottonem  a.  D.  939.  bis  i«  ^^ 
giam  dnxit;  Giselbertnm  eodem  anno  mersnm  scripslt:  ^^^^\^ 
cohaereant,  clarissime  exposninras.  Nnilns  ergo  hic  errer  tsi  ^,^ 
leqne  plnrinm  annornm  gesta  in  nnnm  contraxit.  Nec  ^^^^^^ 
ftoator  erravit,  cnm  Tictoriam  Ottonis  abHenrico  relatam  V^^  \^ 
ei  obsidionem  Brisaci  et  Gapraemontis  in  a.  D.  939.  contoIH)  eth^ 
Vorburgins,  idem,  quod  Prodoardo  re^^ondeo,  queti  hit  dso*J^  . 
HenUkut  opponi  faciie  quicquampotsH.   Sod  qnid  esi;  q«Hl  o^»° 

Digitizedby  VjOOQIC    * 


ANNALES   IHPERII  5ii 

efat,  anDiim  tot  rerom  capaeem.  Sed  cor  non  potiieTit  HenriCQS  appe-  A.  912« 
SBte  vere  ad  Rbenum  vinci,  com  novem  comitibos  furtive  redire  in  Saxo- 
iam,  parte  Martii,  Aprilis,  et  parte  M^i  a  rege  obsideri;  tradita  nrbe 
leaseJunioredirein  Lotharingiam,  Otto  illnc  seqoi?  Facile  enim  jodicari 
otest,  Merseborgnm  Ottonem  Saxonicis  copiis,  non  Rhenanis  obsedisse^ 
eqoe  (^xercitos,  sed  principes  hoc  illoc  volitasse.  Et  qoidni  Otto  mense 
olio  Aognstoqoe  potoerit  com  Hogone  Gallo  colloqoi  et  Gapraemontem 
entare?  Dom  interea  Lodovicos  rex  Alsatiam  invadit  et  9.  Kal.  Sept. 
at  ostendimos)  Brisacl  morator,  qoem  Otto  inde  pellit,  et  Brisacom 
bsidet  mense  Septembri^  et  mox  Eberhardos  et  Giselbertos  inferiorem 
Ihenom  irraptione  torbantes  occidontor.  In  Octobri  Brisacom  deditor. 
)tto  Novembri  ad  Lotharienses  redit,  plerosqoe  recipit^  Henrico  veniam 
oncedit,  Lothariensiomqoe  gobemationem  otconqoe  credit. 

i6.  AKom  errorem  Frodoardo  Yorborgios  tribuitj  negatqoe  a.  D.  940 
lenrico  regis  fratri  Lothariensis  regni  gobemationem  committi  potoisse, 
[ni  tonc  foerit  aot  hostis  aot  captivos.  Sed  hostis  esse  desierat,  sob- 
niseratqoe  sese  post  Giselbcrti  exitiom ;  totoqoe  hoc  anno  amicos  visos 
\si;  captivns  seqoente  941,  com  re^px  ex  Lotharingia  (obi  proviociales 
tdversot  haboerat)  conspirationis  particeps  foisset;  dimissos  demnm  eodem 
mno,  sed  exeonte,  in  festo  natalis  Domini,  et  bona  Hde  reconciliatos. 
taqoe  non  miram,  qood  Frodoardos  Odonem  a.  D.  942.  Lothariensiom 
(acem  ladt,  qnia  Henricns  anno  ante  et  amplios  esse  desierat.  Et  licet 
Vitiktndns  de  dncato  Loth«riensi  Henrici  nihil  habeat  (qoi  tam  brevis 
nitX  tantnmqne  oppida  qnaedam  illic  attribata  ei  scribat,  non  ideo  Fro- 
loardi  laborat  antoritas,  qoi  praesens  res  de  propinqoo  optime  norat. 

17.  Ck>IIectores  concilioram,  Labbeus  et  Gossartins,  retolere  chartam 
idelberonis  Metensis  episcopi  a  Sirmondo  ex  tabolario  S.  Amolfi,  eratam 
dibos  Marty,  ind.  15,  tertio  decimo  episcopatos  anno  datam,  nbi  memorat, 
^lericos  sob  specie  regnlae  canonicoram  acephalos  neqne  correctionem 
idmitteates,  monasterio  S.  Arnnlfi  ejectos,  apod  Ottonem  regem  qoestos» 
anqaam  haereditaiio  jore  depolsi  foissent.  Regem  aotem  Jostom  ^t  sa- 
»ientem,  caosa  cognita,  qood  actom  erat,  tastamento  regiae  aotoritatis 
«nfirmasse.  Itaqoe  a  se  qooqoe  consensn  Ottonis  docis  totiosqoe  eccle- 
dae  soae,  et  coepiscoporam  etiam  approbatione  roborarL 

18.  Magis  adhoc  oMmorari  digna  est  charta  Conradi  Borgnndiae 
egis,  anno  regni  sexte,  id  est  hoc  praesente,  qooniam  patri  anao  Dom. 
i37.  defoncto  snccessit,  onde  iatelligimos,  Jam  ante  noptias  soraris  com 
)ttoBe  Magno  ab  eo  ia  regni  possessionem  missnm  foisse:  /a  nomtiie 
7ei  aetermi:  Canradui  nutu  omntpoientis  Dei  seremseimue rex...  Dei 
amuH  ex  Chmiaeo  monaelerio  prociamaveruntj  t»  praeeentiam  noitram^ 
mod  Caroime  coman^neus  noetef  iUorum  res,  quas  Ingeibertue  tradidit^ 
niuete  eantendebat,  Itie  autem  ubi  vidit  et  audivit,  non  se  hoc  recte 
enere,  dimisit,  et  Ingelberti  corroboravit.  Et  tunc  jussit  dominus  rex 
^ocjudidum  scriberej  per  quod  omni  tempore  dictae  chartae  invioiabititer 
*ermanea$tty  et  subtus  /idetium  nostrorum  nomina  jussimus  inserere,  ac 
le  etgitto  nostro  sigiUare.  Aymo  episcopus  praesens.   Vido  arcMepiscopus, 


Digitized  by 


Google 


512  ANNALES  IMP£RII 

k.9tSUM  arckkfi$eopmi,  Bero  ej^copua,  Bugo  come$,  OdoricusedmttfQkSi, 
Gimio  fUius  Luiomci,  Anselnms,  Oldoricus  comes,  Umbertut  AUomt,  Mts 
iomMci  m^ores  et  minores,  qui  praesenies  /uere.  Ego  Henrim  wbU- 
rius  koc  judieium  scripsi,  dktaoi  5.  KaL  Jul.  asmo  6.  rspumie  imu 
Conrado.  Garolos  ejiis  consangaineiis  is  est,  qni  Ynlgo  GarolasCoBSta- 
tinns,  Viennae  princeps,  Ladorici  Orbi  filins. 


ANNO  CHRISTI  043. 

Marintfl  papt  dtt  Fnldae  priTilegivm.  Otto  rex  coBfirmat  priTilefia.  —  Otiraii  da- 
Bui  MagdelrargeBfle.  Perraatatio  caai  fieroae.  £fico  BaUeaitedeaMB  tdaSm 
atmjt.  —  Hangari  in  Bararia  et  Garinthia  caesi.  —  WiUielaias  dax  KonHUJM 
cam  Araalfo  Flandro  coUiditar.  —  Specie  coiioqaii  occiditor.  —  Bichtrdii  &lia 
paer  saccedit.  Familia  Willielmi.  —  Heribertas  Teromandaaa  obit.  EJas  mtm  it 
fkmilia.  —  BJas  Audationes.  —  Posteri.  —  Liberi  inradnatar.  —  llia  faBiBacu 
hae  conAMa.  —  Ladoricas  rex  in  Hormaanlam.  —  Ladorico  Heriberti  Uberi  rccn- 
clUantar.  Withelml  caedes  non  satis  rlndlcatnr.  Rex  Hagoni  coacedit  parta 
Hormanniae  et  Borgandiae.  »  Faer  dax  Hormannoram  propemodaii  ia  cuto4ii 
iMbetar  apad  regem.  —  Hago  rex  Italiae  dat  qnaedam  ia  memoriaiB  arl  LoUuffi 
regis.  Qaidam  Adalbertas,  qal  et  Azo.  —  Hangari  in  lUliam,  ia  Bekauan.- 
Morari  contra  Bohemos.  Fodlnae  Bohemicae.  —  Landnlftis  L  BeBereall  stGapw 
prlnceps  oblt.   Qaaedam  ad  ipsam  et  fkmiiiam  peiilnentia. 

A.I48*  i'    OUo  in  Germania  qoietem  nactos,  res  tnrbatas  coaposiiit,  tt 

ecclesiamm  cnram  habuit.  Hadnmaro  abbati  Faldensi,  literas  Marini  pos- 
tificis  afferenti,  privilegia  confirmat.  Monasterium,  ait,  in  locoBnckoniu 
sffioae  constructum,  quem  Carlomannus  S,  Bonifado  archs^^iseops  Ufd» 
Germanico  concesserai,  Garlomannnm  praedece^sorem  Tocat,  qnea  r»- 
gnasse  pntaTit,  cnm  major  domus  faerit.  Zachariae  etiam  et  Pipini  nfi 
concessiones  roborat,  praeclpitqae,  ut  nallus  secerdotam  Jns  aliqiod  iA 
ffitionem  in  hoc  monasteriam  sibi  Tendicet,  praeter  sedem  apostoHcai. 
Pontifids  Hterae  ita  habent :  Marinus  episcopus  sertms  servonm  M 
Hadumaro  retigioso  abhati  venerabHis  monasterU  S,  CkrisH  mertf^ 
BonifacH ....  Monasterium  S,  Salvatoris  a  S,  Bonifacio  conttnetssh » 
Boconia  ad  ripam  fiuminis  Futdae  sub  jurisdietione  nostra,  cui  Deo  edort 
deoervimus,  ecciesiae  consHtutum^  nuiHus  alterius  ecdesiae  jwiiiidisu 
submittatur,  Cujuslibet  ecclesiae  sacerdotem  vel  episcopum  ibi  atio»^ 
kabere  aui  autoritatem  praeter  sedem  apostoticam  prohibemus;  is  si9» 
missarum  ibi  solennitatem  uilus  ceiebrei^  nisi  ab  abbaie  inv^ofu  ^ 
contra  egerii,  anaihema  sU  .,,  Scriptum  per  manus  Theodon »>^^''^ 
regionarit  atque  scriniarU  sacrae  Romanae  eedesiae^  in  mmise  Ma^'^^ 
indid.  i,  Datum  6,  Kai,  Aprii.  per  manum  fficolaiprimiceriiSHmm  ^P^ 
stoUcae  sedis,  Anno  Deo  propiiio  poniificatus  domini  nostri  Manm  ^^^ 
pontifids  ei  umversaUs  junioris  papae  in  sacraiissima  sede  ^fsn  '^ 
aposioli  i,  in  mense  ...  d  indid.  i,  Ita  ex  tabalariis  FoldefiSii>u«  jc^- 
pimas. 

2.  Rex  etiam  2.  Id,  Peb,  a.  d.  inc,  9U,  ind,  2,  amuf  regm  ^  C^ 
8.)  in  loco  Botfelda,  qaae  ab  Eberhardo  Tasailo  sao  permaUtioBe  obtioB^ 
nempe  qnicqaid  is  habaitin  Tillis  Nebesdorf,  Roresheim;  UppeliAf»  <^^^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALBS  IMFBRII.  518 

Miutorio  Magdehngei»!,  in  cartoliiii  nottoi  p.  85%  ot  tttox  Gemi  mtr-*  A#t48. 
cJdoni  ro8  qvasdain  proprietatis  soae  permatatione  cooeOicit,  ^oioqoid 
iciiicet  in  Tilla  Tordioga  ti  comitato  ipeios  anrdiieots  in  pago  Nortlio- 
ringiahabebat,  yicissim  ab  eo  recepit  in  ylHa  Rodigereeroik  in  pagoSoeroa 
in  comitato  Tbietmari  dimidiam  partem  marcae;  Bnm  camceUatiiu  mi 
9icem  Fridufici  ardUcapeilani  reeo^,  Daia  5.  KaL  Mari.  a,d.4nc.  944'^ 
M.  i.  Acium  EmeiArock,  An  locos  est  hojos  noiidnis,  qoi  prope  Wel-* 
[ebytom  ?  Girca  liaec  tempora  etiam  Esicds  comes  collegiom  canonicmm 
regoIariomBallensteti  institoit,  bocqoe  anno  irater  ejos  Thflodericos  piimns 
loci  praepositus  factos  est,  et  aHarfno  papa  conlimatos;  si  credimoe 
Senrico  Bassaeo  Bailenstedensi  monadio.  Idem  Esicos  et  aedem  eolle- 
^atam  ibi  stroxisse  fertor  boc  anno.  I^,  qai  noper  in  praelio  contm 
Bobemos  cecidit,  iliom  fadont. 

3.  Noram  Hoflgarorom  impressionem  in  Barariam  hoic  anno  aecri- 
t^nnt  Hermannos  Gontractos,  qoalis  est  a  Ganisio  editos,  et  Hepidannos« 
Bertoldom  celebri  Tictoria  potitom  prodit  Witikindns.  AVentinns  (ox  in- 
^enio,  an  ex  monomentis  deperditis?),  doplicemHongaromm  manom  Une 
Tranos,  drca  Trannam  oppidom,  ilbno  Gaientanos  Tastasac  Bertoldos 
loces  mittit,  qoi  Garentanos  toeantor ;  ipse  robori  bostilis  enerdto»  occorrit 
id  Yalentiam  Noricorom  orbem,  Tidgat  Welsa  appellator,  eosqie  lanto 
inpeto  kiTadit,  ot  bis  arcos  tendere  non  possent;  mnlti  oaesi  sont»  pars  te 
Tranom  Anassomqne  floTios  acti,  ondis  periere.  Fraeliom  faclom  tertio 
[dos  Aogostiy  proximo  post  d.  Laorentfi  festom  die.  Doces  fioqne  in  Ga-* 
rantaais  bene  pognantes,  bostem  intemecione  delent.  Gontiniator  Regi- 
lonis  ait,  barbaros  a  Garantanis  tanta  dade  maotatos,  qomitam  nondoaa 
I  nostris  passi  foisaent,  sed  rem  gestam  inannnm  sofoentem  differt  Et 
faibitare.nos  fadt,  aftbis  caesi  sint  hostes^  an  peCioa- ATentinns  rem  ean- 
lem  a  diTorsis  antoribos  in  annos  diTorsos  relatam  geminarit.  Nam  qood 
n  Garantanis  actnm  est,  BaTaris  triboi  potest. 

4.  Itt  Cfallih  magna  motatio  rerom  facta  est  morie  primariorom  Ti- 
rerom,  Wilhelmi  dads  Normannoram  et  Heriberti  comitis  VemmaiidooranL 
l¥ilhelmos  scelem  sicariorom  et  Araolfi  nandriae  marchionis  dol^  ceeidil. 
iraaiftis  in  Tidnos  grassabator,  Adalelmo  Atrebatom  orbem  ademerat, 
lerloino  PontiTonsi  comiti  BlbnasterioioaL  HerlninDS  Hogonis  docis  opem 
lostnlat,  coi  beneficiali  Tincolo  ohstrictos  emt;  Hogo  AmolAim  a  se  aba-« 
ienare  haod  consoltom  ratoS;  aoxiiia  differebat;  qoaeientl,  an  aUerina 
ipem  implorari  aeqno  animo  latoros  esset,  annuit,  qoodneminem  afforet 
irbitraretor.  Sed  Herlolnos  Jam  Wilhelmom  praetentaTOrat,  hoe  tantnm 
ixpectantem>  ne  alterins  ioTiti  TSsallnm  ad  se  allicoisse  Tideretor.  Wil« 
lelnios  ergo  Nermannoramet  Britonnm  copiis  sncdnctns^  oppidom  fkcilo 
ecqiit;  in  qoa  oppognatione  Gonstantimisiom  Tirins  enitoit,  Monitio 
lerWno  redditor.  Arnolfos  Tiribos  inferior  sese  ad  flttndem^^conTertit 
ittlit  lega^s,  qoi  Indn^as  oieiltent  el  eongressom^  in  qoo  de  pace  trec^ 
urelor.  .  fleiloinos,  cni  AfMOfos  notiot,  dolos  Terebatmr,  01  pnternl  itriminia 
I  iUoMOtationem.   NafliBaldoinos  UertTaeo^  afthic»isoopom  tnddari 


Digitized  by 


Google 


BU  IJ^NALBS   IMPIRII 

A»  M3«  ««tTeni   Sed  WflliaUiiis  ex  sso  tegeiio  alios  aesUnabat,  eC  Mgio  fidi 
•Mio  (enebatw. 

5.  ladvciae  ^enere  iii  trei  MMsee.  Dicta  die  WilhelmBS  ia  Aa- 
Uaiieiisem  pafimi  veQit,  placititqiiey  nt  iii  Ponchiiiiaeo  insala  Somm 
eelleqiiereatv.  Ambo  ia  ea  cQm  paacis  ezsceBSioiien  fecere.  tti  Ar- 
Qolftis  qaaesitis  TOrbis  WiHiekBO  bluMlitar,  defensoreai  sibi  posdt  ooBtn 
r^gem.  Hvgoaem,  fieiibertom,  ac  pene  se  saaqne  ejos  fidei  coouuldt, 
Herhdmm  in  amicitiam  rectpit.  Saspecta  erat  nimia  liamanitas.  Dii 
tractando  consomta,  pactisqae  oonstitatis,  Wiikelmas  pene  solos  naricalia 
tagredftor,  con^tef  in  aliam  se  confemnt  Tnnc  Eiricos,  Balzo,  Robertis 
et  Rodolftis  Togant,  lit  iterom  ad  ri|Mui  accedat)  esse,  qaod  dicant^  obliTiou 
transmissui  et  tamen  aien  ne^endom.  Ille  nihil  mali  saspiGtis,  laTi- 
calam  terrao  applicari  Jabet.  Vix.pedem  extolerat,  cam  irraaatscelenti, 
p^gionibasqae  ex  abdfto  edadis  conficiant  praesidio  saonun  dastititin; 
cneiem  raana  Alxonis  (aABalzonis?)  cognomeflfto  Garii  peractaB,EIiiai- 
dim  ex  dictis  GuUielmi  historicam  secatas  scribit  Albericas.  Sk  Oaq>i< 
Dndo)  pnHonu  umrekio  WilkelmuM  feHd  wuariyrio  eomsecraiur,  Iden 
postea  et  fiHam  Richardnm  nanc  marcbionemTooat^  annc  dacea.  Wil- 
hefanas  a  qaibssdam  a  Longa  spatha,  diis  a  Barba  lorta  copomiiifaa. 
Nomlanai  corpos  f  rincipis  sdi  tolhmt,  et  yestibus  exolis  in  strophie  di- 
Ticolam  argenteam  pendentem  Tident  Repertam  est  scrinio  aicano  iptao, 
in  qia  nNmachalia  restimenta,  cacollom  ot  Janeam  saparam  destinito  di- 
ponendae  polentiae  consilio  serrabat.  Straxerat  ente  inonasteritffl  li 
Gfmegias,  qood  G^meticeiise  vocant,  et  abbati  M artino  arcanam  ooisiiitf 
indaendi  monachJ  apemerat  Tandem  et  proceiibns  sais  animam  nsdirit; 
sed  hoc  llli  abominabantor.  Accidit  caedes,  si  Dndoni  credioMis,  i3.  H 
Jannar.  a.  D.  943«  At  Frodoardns  confert  in  initiam  h^jns  anni.  Potni 
labi  Dndo,  potnit  Jananrias  pro  Febraario  poni.  Nisi  malis  Kaleilis 
praecedentis  anni  in  hanc  compntatas. 

6.  Tamnlato  eorpore  principis,  prooeres  Normanni  et  ex  Mm^ 
Berengarias  et  Alanns  aliiqne  inngnes  yiri  Richardam  filfnm  adhacpieiin 
ia  solio  paterao  coUocant  Volnerat  Wilhelmos^  at  paer  apad  B^oceisei 
potios,  qaam  Rotoma^enses  edacaretat,  qaod  illic  lingoa  Dadsd,  itDi^ 
Tocat)  (id  est  Danica)  maffs  freqnontarator,  cajos  expertem  esse  wiM^ 
nt  pepolaribas  esset  gratior;  com  Romana  Rotomagi  in  nsa  esset.  Fro- 
doardos  poerom  ex  cpncnbina  Britanna  natam  scribit  Normanai  ivto'^ 
Sprotam  Tocant.  At  Wilhelmns  Gemeticensis  illastrem  oria  ficiii  ^ 
Danoram  more  dnctam,  id  est  haad  rite  ad  nostres  asos.  DadoaTsicali* 
Richardi  nbminat  Bernardnm  comitem  SylTanectensem,  sane  nobilisfln»- 
Hajas  soror  si  mater  pueri  foit^  eiraTisle  dicendns  est  Fredoaidas.  Ber- 
nardo  ^nim  et  Sprotae  Blondellns  ^  nlii  patrem  dant  nnmmo  leco  utMB 
Pf pinnm,  Bernardi  Itdiae  regis  ox  fiiio  Pipino  nepotem,  Horiberti  I.  h^^ 
Itaqoe  Sprota  Heribei^tt  IL  connbvina  Aierit  Frodoardo  seqiior  Ut^ 
tepesait  Willeimns  disinde  dnxit  Lnitgaredm  Heriberti  filiniB,  io4  tf 
qna  liberos  non  tnltt.  £a  posl  flioiiem  mariti  TMbaldo  comiti  Ctm^ 
nupta  scribitar.     LadOTicos  rex  mox  Rothomagnm,  Tol  ot  Frodoir^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALIS  IHPBRII  SIS 

[#^iiiliir,  RdApMiun  Tenit^  Rfctodo  pnero  honoref  dttionosqvo  pitris  trf-  A.MSi 
^vdt,  proeores  plerosqao  in  fidem  redpit.  Poere  lamen,  qni  so  Higoni 
iaca  in  clionteUm  darent  Res  eo  ma^s  bnbnat  in  ol^seqnio  Nermannoei 
Iuor4  tras  in  AmnifDm  ot  Tindiclam  spirabat.  Pneram  apnd  se  in  ptlatio 
tenait;  inde  snspicione  nata,  qnasi  eaptnm  baberet,  ingens  seditio  orta  est; 
Boactntqne  rex  est  reddere  pQemm  snis.  Ac  tnm  demnm  ei  dncatnm  con» 
toHt,  ol  lose  ei  defbnsorem  pollicitns  est|  sacramontis  snper  reliqniis 
lamctornm  do  moro  datis.  Obtinoit  otiam  mellitis  Torbis  et  magnis  pro-  * 
misiio,  nt  tntola  proTinciae  et  pnori  Ipsi  crederetnr,  qnod  in  palatio  e( 
reraoa  Itico  dignios  et  ntilins  edncari  posset.    Deinde  in  liboros  Horiberti 

DIOTil. 

T.    Obierat  interea  Ueribertns  IL  comes  Yeromanduomm,  ciyilis  belii 

fnx.    LiI>eros  Hagoni  sororis  marito  commendaTit.    In  agone  positQS,  el 

lorroribQS  conscientiae  agitatnS;  se  nnnm  ex  duodecim  in  Garolnm  regem 

eon^irantibns  fnisso  oxdamaTit.  Miram  ost,  cnm  regnanti  lineae  proximns 

•ooot,  in  lamiliaregia,  intrasis  ex  alia  stirpo  rogibns  se  a^Jonxisso,  et  sibi 

svisqao  spem  regni  praednsisso;  qni,  si  fidns  regibns  amicnsque  esso 

uMlaisset,  ot  Carolinao  gentis  Jnra  tanqnam  rem  sacram  inTiolabilemqne 

laori;  nnnqnam  Frand  ad  aliam  familiam  respexissent    Ita  praepostera 

anabitione  turbidi  bominos  dnm  praesentia  captant,  et  per  minnta  insnr- 

gant,  mi^ora  et  sdida  o  manibns  amittnnt.    Qnid  enim  hnic  aliad  inqnietae 

Titno  pretinm,  qnam  aliqnot  castra  occnpasse,  filinm  ecdesiae  Remonsi 

in  brere  tempns  obtrasisso?   Conjngem  ei  sororem  Roberti  regis  tribnil 

Baccotins,  et  Roberto  regi  copulat  Beatricem  sororom  Heriberti,  ex  qna 

natus  sit  Hugo  Albos.     Sed  nos  sapra  ostendimus,  Beatricem  matrem 

Hugonis  Burgnndam  fnisse,  sororam  Rndolfi  Galliae  in  scissione  regis;  et 

Heribertnm  non  sororem,  sed  filiam  Roberti  regis  duxisse.    Roberto  anfem 

regi  praetor  Bnrgnndam  fuisse  diam  eoiMvgem  sorbrem  Heriberti,  qnam 

qnidam  Bertam  Tocant,  ex  qna  nata  Emma  eidem  Rudoifo  regi  nupta. 

Aliam  sororom  Heriberti  in  matrimonio  habnit  Udcfrater  Herimanni  Alle« 

manniae  dncis,  quod  Frodoardus  indicat  a.  D.  946. 

8.  Heribertnm  apnd  S.  Qnintinum  tumulalnm  scribit  idem,  cai  credero 
m^o,  qaam  Sigeberto  et  Alberico,  qni  in  abbatia  Yalciodorensi  (sen  Yallis 
decorae)  ad  Mosam  apnd  Dinantnm,  qnam  fundarit,  sepnham  tradunt. 
Sed  biiJQS  loci  fnndntorem  Ebroinam  nominat  autor  chronici  Yalciodo- 
Tonsis,  quem  faiso  Heriberti  patrem  faoit.  Addit  Alberiens  etiam  inHaste- 
riis  jam  olim  fnndatis,  Heribertnm  m<machos  posnisse,  eosque  episcopo 
Metensi  summisisse,  sed  a.  D.  i29i.  permotatione  ad  Leodiensem  penro** 
niosey  qoi  Ticissim  cessorit  mona^erio  S.  Tmdonis.* 

9.  Heriberlo  liberi  attribonntnr  Adelbertns  eomes  Voromanduoramy 
qni  stirpem  psopagnTit;  Beribertas  Trecensls,  an  Meldensis,  qni  a.  D.  95i 
Ogiraol  Garoti  Simpiids  Tidnam  dnxit,  et  filium  Stephannm  comitem  Tro- 
censem  ac  Moldensemy  ood  sino  liberis  extinctnm,  fiiiamque  Agnetem 
Cnrolo  dnci  LothaHngiao,  Lndorid  Transmarini  filio,  in  rfaienlis  def^cto, 
post  Beanam  ex  Ardonnis  niplma  reliqnit.  Ita  Boceetins,  sed  BlondoUns 
ipsum Heribertnm  Meldensom  comltem  Afietis  patrom  marult:  nos  do 

Digitized  by  VjOOQIC 


516  ANNALBS   IMPERII 


A.  MS,  ^  mpUut  iMhtL  Rob«rtat  eoaat  CibiioaeMis  in  Barfiidia  ^h  wam 
Giseiborti  Bvgimdi  filitm  hctm  ett,  sed  ei  ■oniisi  filia  si^eiMt,  Luh 
berto  im  Cabilloneisi  oonitaUi  saecestori,  et  doiiiim  Godefrido  Aadigi- 
Toasi  nvpta.  Ihionia  adliDC  filiomni  Heril>erti  nostri  Frodoardis  «eniiit, 
OdoniSy  cni  a.  D.  926  Yienna  Bnrgnndica  Ihistra  destinata  est  (qiiii» 
apvd  Gordemoinm  Hammensem  et  Castelli  Theoderici  comitem  ToIsBr),  et 
Httfonis  sedi  Remensi  intrasialiqnoties  nobis  dicendL  Filia  Adeli  lD. 
934  Amnlfo  Ftandro,  Lnitgardis  Wiiiielmo  NormannoTnm  daci,  pestii 
Theobaldo  comiti  Camntenti  et  Bletensi,  Tolgo  Tricatori,  nxor  tribBito. 
Adelbertnm  diximns  stirpem  propagasse.  Hnic  adjnngnnt  GefbeKpa, 
Giselberti  dncis  Lotharingiae  filiam,  Ottonis  M.  ex  sorore  neptem,  etik 
00  Bertoldo  dnd  BaTariae  promissam;  siTO  ob  minorem  Tirginis  aetatea 
Bertoldns  matrimoninm  morte  praereiiit,  siTe  Tidnam  ejns  AdelbertasdiBt. 
Hoc  co^jnginm  Bncoetins  habel)  Bntkenins  ignoraTit. 

10.  Yix  tnmnlato  Heriberto,  hottes  in  Mbetos  smrexm.  Priam^ 
Rodolphns  comes  Cameracensis  (ex  testimonio  Alberici  TrifontaaO,  qsea 
Frodoardns  filinm  Bndolfi  de  Gangiaco  (an  de  Bangiaco?)  appellat,  chro- 
nicon  Yaldodorense  ad  ^rpem  regiam  (hand  dnbie  matrimonii  alieiij« 
interTentn)  referL  A  rege  snsdtatnm  apparot,  nam  cnm  mox  ceddisMt, 
id  aegre  tnlisse  scribitnr  Frodoardo  Lndorions.  Magnnm  in  praelio  stn^ 
hictam,  habet  Albericns,  qni  Bo<)nlfsm  Cameraoensem  ^it  regis  ex  foron 
nepotem.  Chronicon  Yalciodorense  a-Dacherio  tomo  YIL  editoffl  regea 
ejns  anuicnlnm  appelltL  Sane  Caroli  Simplids  pneter  Giselam  RoOon 
nnptam^  aliae  filiae  Hirmeatradis,  Fredemna,  Rotmdis,  Hildegardis  a  ge- 
nealogis  recensentnr. 

11.  YalciodoMQSis  mona<tes  Rndolfioim  in  pmelio  ait  caesin  i 
Weroero  Silberti  filio;  Eilbortnm  antem  Heriberti  nostri  fratren  M 
natn  mi^orem,  et  liberis  ejns  tntorem  rdictom^  qni  et  cnm  eo  olia  €iro- 
Inm  Simplieem  ceperiL  Sed  haec^nm  Frodoardo  pognant,  coi  igaotas  tHo 
EUbertns.  Mnlta  aUa  Ule  monnchns  falsa  habet,  qnibns  et  Albericni 
decepisse  Tidetnr.  Qnatnor  frabres  prodndt,  Bilbestnm  mijoreaiasti^ 
dignitate,  Uddonem  comitMi  de  Roix,  Heribertom  comltem  de  S.  Qiiis(i><> 
(id  est  honc  nostmm),  Gerardnm  de  Odenarda,  Bosonem  et  Witerta  conief 
et  Marcnardnm  episcopum,  omnes  natos  Bbtoino  comile,  filio  BoTOsisSiH 
barba,  ex  Warino  de  AsdoTia  genito,  qni  fnerit  filins  Aimerid  Narboseisif 
ex  sorore  Bonifacii  Magni  prtedpis  de  Papia.  Hnnc  Bilbertnm  septem  notf- 
steria  fnndassO;  Ebroinnm  e]ns  patiem  Yddodorense.  Potest  aliqnklii^ 
esse  TOri,  sed  Heriberti  Yeromandni  fratrem  Eilbertnm,  patrem  £Mi» 
Ittisse,  hand  dnbie  erroneom  esL  Mabilioni  Tidetnr monachnsEilbertsncan 
Alberto  primogenito  Heriberti  IL  filio  cenftidisse)  qni  el  netat  ia  riU  S. 
Cadroae  a  Snppare  sc^itita,  Aon  Eilberti  fieri  mentionem,  sdd  aaiHeisei^ 
(Tol  Garsendi)  tribni  fnndationes  S.  Michaelis  Yaldodorensls  et  S.Fetn 
Bncilei,  qnodTirginumfniL  Hersendis  Eiiberti  Tidna  habetnr.  Eilberiis^ 
Michaeli  tribnit,  qnicquid  in  Tilla  Condmsii  Aitina  apnd  Heldram  ii  ^^^ 
pater  snns  Ebroinns  a  LndoTico  rege  in  beneficinm  accepeiaL  dm^ 
ntm  Otto  M.  confirmaTit  a.  D.  946,  nbi  qnaedam  hnc  pertinenlia  ^m^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   IMPBRII  M7 

i2.  Gw  RoMto  Tdlnt  t^in  telM  iB  HMileHi  Ubtroi  «dAss^^^ 
X  Ariildu  weUepifcoptUi  pidsas^  ragem  «dit,  et  reslitiitioAe  proadssa» 
tiniMittfiii  cestellam  ocovpat*  Rex  ipee  Mosomm  tenttiis,  t  pTaesidiariis 
igoiiis  Reneiisen  sedem  teBeatia  repellilQ^  lalerea  Normanni  pagani, 
roiceBsiyiirbe  capta,  Hogoiiis<diieisditioiiesinfe8tabaDt,etarlmi£broi- 
asem ,  occapabait.  Rai»  Hogo  faTOntibof  iBceliff  cbristiaDis  recipit. 
dem  tempore  LadoTicQS  rex  Rodomam  redlt,  et  T vmodom  Normamiiim 
pagtBos  ritvs  relapsiim^  eaeterosqve  ad  apostuitm  soliciiaAtem^  ima 
n  Sithrico  Baio  iraper  AngUa'  pnlso  in  praelio  iaterianit.  DeMe  com- 
mdata  Herloino  Normannoram'  prorlncia,  Richardam  paenun>  secam 
mpeadiam  dacit 

13.  Ibi  Hogone  dace  medio  <^am  Heriberli  liberis  de  pace  actom 
t.  I4em  agebant  Otlonis  regls  Juflsa  Otto  dox  Lotbariensiam  et  Adel- 
ra  epiecopos  lletensis,  qoi  aderant.  Tam  primam  LadoTieas  Hagonem 
chieplscopam  in  fidem  sascepit,  ^l^ldas  td  tbbatias  concessas  rediit, 
m  hoc  saRem  obtinoisse^  al  fratribas  et  propinqois  hottores,  qiios  ab 
clesia  Rem^isi  per  ipsnm  antea  obtiaaertnl,  (beneficit  scilicet  sen 
adt)  redderenlttr.  Rex  deinde  Ebioicos  tb  Hagone  recepit,  et  incolts 
bi  ae  Riohtrdo  jartre  Jnssili  reliqat  testtte  morbo  correpttts,  Ptrisiis 
citit  Interet  Heilnlnas  comi  Ariialld  congressas  Tictoriam  oblinnit, 
^cldiiqae  ia  praelio  sicariaSi  calas  potissimam  manibas  confeclas  erat 
^ilhelmas,  qaae  ampatalaeRodomkim  mittantor.  Intra  hoc  annm  Tindicta 
;etil ;  rex,  Hagone  dnce  intercedente,  Ainalfo  ignoscit  Hngonem  filiae 
t  sacro  fonle  sascepterem  facit,  Ftanciae  ^dncem  agnosdt,  Bargandlae 
reat,  an  Hagoae  Nlgro  exlincto?  cajas  fratrem  Bosonem,  qni  in  Lolba- 
easi  regno  comitalas  habebal,  credo  Jam  anle  obiisse.  Normanniam  rex 
t  Hngo  inler  se  partlonlary  conTenilqae,  ot  rex  Rodomnm  et  citeriora, 
iago  B^Oocensee  caeleraqae  Iraas  Seqaaaam  haberet 

14.  Affeclos^Nermaanoram  erga  regem  spe  Tindicandi  Wilbelmi  ni* 
sbatnr,  qaa  amis8a>  inr  odiam  Teisa»  est.  Dado  aairat,  Amalf^m  legatos 
d  fegem  misisse-,  qui  inTOcti  InNonnannos,  genlem  barbammetinimicam 
xtermiaandam  djclilabaat,  qoae  naper  regem  ipsam  ia  pericalam  addaxis- 
et  Haac  pro  sapiealia  sot  (iaclaraai,  si  occtsioae  ateretar,  Normaaniamqne 
iblTiadietpet  AranlAim  fidem  iaTiolabilem  et  aaxllia  polliceri;  paeram 
etiaeadam  esse,  toI  elitm  in  enm  slatam  redigendam,  at  amplias  timeri 
lon  posset  Rex  polUcitis,  coneiliaiii  maneribas  excaecati  annaeront; 
knialfiisqae  regi  reconciliatas  est  Hia  ita  actis,  LndoTicas  Umere  coepit| 
10  paer  sibi  elaberelar.  £001-  maglster  Hosmandus  forte  ad  aucoplom 
Mluxerat,  reTorsas  acerbe  objargtlvr  a  rege,  miaaeqae  eliam  latentantar, 
»1  ileram  iijassas  exiret;  ocolos  Ipsi  eraeados,  paero  nenros  incidendos. 
losmaodasdominam  Jam  sine  conlroTorsla  captam  et  in  castodia  positam 
ridens,  tenoit  iram,  et  obseqniam  pollicilas  est'  Sed  qaid  adam  sit, 
lignificat  fidissimis  aliqaot  inler  primates  Normanneram.  ipse  fagae 
alionem  ciroomspicil|  qaam  taadem  nacta^  est;  sed  hoc  serins  fadam 
ridetor. 

15.  Noa  saat  spemeadae  hoc  aaao  Hagoais  61  Leil^iii  regam  Italiae 


Digitized  by 


Google 


518  INNALBS  IHPERtl 


Donamtu  (tnqiiiinO  secM^e  S.  iMoiiM  marfpig  («ped  Pltceitia) 
pro  imima  a9i  nottri  LdkmrU  impenUeHt,  cafui  corpm$  imira  Mk4 
0(fut  kmnatwmqidetciiyOt  pro  imiunartka  aewtm^ceda  mnimarMmi^ 
rum  curtet  iuat  jmrtt  nothi  in  vHOt  Gabiano  ei  Fabriea^  H  oBti, 
tmam  tn  vUla  Fhbiano,  Confirmammt  quofoa  ommet  ret  et  feaM 
aidem  ab  Hnferatorihut  Caroi»,  Lolhario  regibmfua  priorihm  cMi 
Qieepraniat  camelkaiut  ad  vicem  Botonit  epitcopi  ei  arciieeaedkfi 
reco$nooi  ac  tubteripti  Daia  5.  id.  MarL  a.  d,  ine.  9*3.  rtpi  901 
domM  Hufonlt  pHtiimi  rtfit  if,  LoikarU  i3,  inSei.  i.  Adum  Pleemk 
Tali  diplomtte  yel  simili  notitia  poto  Sigoniam  Onophrtaaqie  dece^ 
Httgoaem  Lotharii  regit  ex  ilio  aepoiem  potatte.  IHal  'miraa,  9» 
faofo  rex  iB  dignitate  tcri  emre  potnity  q«em  pro  rege  iraperatorta  Tooi 
Sed  error  est  ia  oMflat  attolient,  qai  noi  ingrali  etse  tolent  Ittqte  ii 
aon  animadTertiste  patem  notarii  lapsmB,  toI  nos  carasse.  De  vm 
complariam  cirea  impeiiam,hv|at  LeCliarii  dictam  est  ad  a.  D.  869.  ii 
notabimas  aliam  diartam  hocaiQo  datam  teplima  Jonii  deeMatioBe^ 
toTottitara  bonoram  S.  Flotentii  in  Florestiola,  col  sobscrfpiere:  M 
heriutj  qui  ei  Azo,  Eipericut,  pd  ei  Elpizo,  fiOut  b.  mem.  Rmmri,  i 
tanfrtduty  qui  ei  Lanzo,  fhut  b.  m.  Raineimij  de  ioeo  Mrice,  w4 
epitcopi  Botonit,  nempe  nt  appareat^  Aionem  tste  ex  Adelberto  id  A^ 
berto  oontractam.  Vasaili  etiam  appellatio  notata  digna  est,  qoae  Beo^ 
adeo  freqaens  erat 

16.  Hagnam  Uangaronnn  dadem  in  Carantanit  coniinaatoi  Be|i' 
nonit  in  banc  annam  reftrt,  not  Jam  saperiore  occapariaias.  M  ^ 
tempas  retalerim  impressionem  ab  iis  factam  in  Italiam.  Hagoeotdecn 
notuionim  modlis  daUs  aTerlit)  et,  si  Lnitprando  eredimas,  dato  Yiaeooi' 
stratore  in  Hispaniam  ire  ipenmqie  Cordabam  M anroram  regiam  aggrcd 
Jassit.  Debebat  etiam  alas  dare,  qaibas  traas  tMria  et  moates  Totareil 
Hli  cam  in  regionem  arentem  Tonissent,  dnceaaale  aocepto,  iierieleieraL 
FortasseBaTari  qaoqoe  non  priore,  sed  hoc  anno  camHongaris  eeBlicti& 
sant.  Bohemid  tcriptoret,  eotdem  hostes  Bohemiam  tenUatee,  up^ 
Talliam  et  indsis  sylTarom  drca  Goslartam  etOhelam  exchisos  refeo^i 
MoraTOs  etiam  in  Bohemiam  irrampentes,  metalla  inTasisse,  etcaesJf^ 
soribas  caeterisqae  operariis  aes  abstalisse;  dissipatos  a  Boleeiae  acci^ 
rente,  et  praeda  exatos,  tarma  Hangaroram  in  societatem  asdla  retfi^ 
et  Bohemos  bis  dade  affedssoy  Garimense  oppidam  obsedisie.  M^^ 
golas  aberat;  itaqae  incolae  Bdesld  aoxiiiam  imploraat.  Isiit^ 
dacens,  latera  carragine  manit,  fmstraqae  assaltantes  fondit  Aig>W 
hostes  in  MoraTiam  perseqnitar;  manitionemqoe  Bohemis  ohjeciaii  ^ 
aeqnat  Sed  qaae  scrlptores  isti,  haad  ex  monamentis,  led  ptf^  ^ 
obscaris  tradilionibas  aat  consignationibas  recentioram,  partiaexiiS^ 
narrant,  non  magnam  idem  habent. 

17.  Thomas  Pessina,  qoem  Balbinas  primam  MoraTieania  i^ 
scriptorem  etamicam  saom  appellat,  refert,  MoraTos  a  sacerdotibQf  ^'f' 
stianis  Boleslai  pmtddae.  odio  impoltos,  Olgaa  qaoBdam  Ri^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRll  619 

Igae  reginte  alteniiii  fiUm?)  ex  Kforlae  (Tel  Neyogardiae)  prindpibos  H.  943, 
iMoTaTiam  Tenieiiteni  (aii  doino  piilsiim?)  doeem  sibi  Tel  regem  creasse, 
oleslaam  Hongaros  soseitasse,  qoi  eos  a  tergo  inTaderent.  Sed  mot 
oraTos  Himgarosqoe,  societaie  inita,  in  Bohemiam  irropere,  inTitati 
axime  fama  fodinarom,  qoae  tono,  si  credimos,  in  Bohemia  mire  flore- 
ttt  Balbinos  eas  imprimis  argenti  diTites  facit,  qoae  ad  Lipnicensem 
rum  MoraTiam  spectabant.  Glipta,  nonTecentissimos  Bohemonim  scriptor, 
ex  eo  Hagecios  tradont,  dom  Tenam  seqoantor  fossores,  in  eqoom 
genteiim  Jostae  magnitodiois  iocidisse;  ego  rodi  assimolatione  mem- 
vTon  losisse  hic  latoram  polraiy  dom  materia  se  caTitati  saxonm  ac* 
anmodaiis,  facile  promfnenfiis  capitis  pedomTO*  speciem  praebere  pofoit. 
>riptoresrem,  otfit,  in  majos  attoHeates,  tam  prope  ad  TiTomr^accessisse 
Tibuity  ot  nollo  artificio  posset  magis^  sed  artemnatniae^sobTeaissey 
m  dvbiio.  Omnes  natorae  losos  mdes  sont,  nam  coinoav  oss%  dentes, 
iaqoe  aecoratios  formata,  spoiia  Tel  Testigia  animaliomhabeTidebent, 
id  maxime  aqoaticorom,  qoae  ex  ipsis  Terls  tcI  sopersont,  Tel  expressa 
teramt.  Gaeterom  Toctos  ad  Boleslaom  eqooS|  dio  ia^  basi  marmorea 
ccelMSy  ad  totios  Bohemiae  spectacoiom  stetit.  Tantae  fodioarom  Behe- 
licamm  opes,  si  non  exaggeratae  essent,  roirarer,  ejns  temporis  scriptores 
igisse,  qoi  tamen  apertas  sob  Ottone  Tenas  argenli  ad  Goslariam,  haod 
tiqoe  tam  obere^  eelebraterei  etcor  nnmmos  tarii  antiqoos  Bohemicos 
ema  prodoxit?  Balbiaos  nobis  eiiam  aselli  argeotei  spectacoltim  ex 
idinis  Bohemiae  KotleabergeiiiiHis  effeiit,  et  eqooli  aorei  ex  Gilo-» 
ieasibos  sob  Garelo  lY.  Mihnii,  ai  talem  asiaom  et  Silesii  haboerint, 
ade  aomea  fbdinae  et  dioteriam  Tolgi.  Sed  haec  Jocnadiora,  qoam 
ertiera. 

18.  Hoc  anao  die  dedma  Aprilis  obiit Landolfos  BeneTonti  et  Gapaae 
rinceps,  ejos  noniae  primas^  ci^od  pater  Ateaolfos  Gapaanonua  primos 
^aeTenti  priacipatQm  obtinoerat,  ejecto  Radalgiso  a.  D.  900.  Laadolfos 
tramqoe  ditionem  -maMis  annis  streaae  rexit,  priiaQm  cnm  patre  osqoe 
d  a<  D.  9i0,  qoo  ille  Gapoae  obiisse  Tidetnr;  deinde  a^OTaate  fratre 
Uenalfo  Tbeaai  ooiaite^  fUm  tandem  ejeotum  ad  generom  soom  Goai- 
Nffiam  Salemi  priacipem  eom  fiKo  Laadolfo  aliisqae  liberis  se  tecepisse 
atea.D.d33.  (aam  ee  Gaaimarias  obiit)  ex  anbnymo  Salernitano  iaedito 
olUgit  GamiHos  Petegriana.  Noster  I^iadalfas  magaa  pars  beili  foit,  qoe 
laraoeai  Gariliaio  ejecti  eaat  a.  D.  ^6.  Scribitor  a.  D.  92i.  com  Graecis 
•aliiisse,  qaod  Dlic  aoa  siae  debitat^eiae  retolimos,  nec  facilios  admisi* 
las^  qood  qoidam  seripeere^  a.  D.  920  Beaereatom  amisisse  captom  a 
Saracmiis,  ia  qoo  si  qoid  Teri  iaest,  TastaTerint  taatom,  aoa  tenoerint 
Ilod  constat,  paolo  ante  mortem  qoaedam  Apoliae  loca  Graecis  admisse» 
Uria  ioprimis,  qoae  septeoaio  re^eala;  (aadem  c^  filtas  Laadolfos  II. 
estitoit)  cnm  Romaaos  ^aecontm  ^ogastos  ei  Hago  rex  Italtae  ia  (oeda^ 
ioissent)  et  Remaaos,  fiomlmi  ex  filia  GoB(Staatiao  Porphyrogennetae 
loptae  nepos,  Bertam  HogeaisfiUamnetbam  doxisset,  qiiod  factom  eei 
i.  D.  9H  Qi  ibi  aotab^Qs  ex  legalioae  Constaatiaopolitm  Loitprandl 
.aadalfosILobtil4.D.96i. 


Digitized  by 


Google 


520  INNALKS  IMPERII 

ANNO  CHBISTI 


Lucatarfiir  —  SBCcadit  Otfadas  fUai  Wera«rL  Bx  ^  ttmM  Cmm\ 
Salioit.  Vnde  Gibellini.  —  fferaenu  Jaa  svpra  Bieaerat»  cmWamaamii  Bepn^ 
'«Msdale.  ^  Mf  ex  eadea  atirpe  cni  Ctiade  refe,  imm  cj«f  caaHbriaB.^ 
MdMWerMtSeotfia.  Fater  WerlMm  bmmb  taliiak  nw  W«riMNu-C«n^ 
ta  ia  LeUariacia  rafpectM  taTeidL  —  Bex  MMe  Fcbnnri*  la  Saseaii  i^ 
likeralis  ia  Magdebarfeoiefl.  —  la  coMltiifl  IhuflbBrfeBflikM  tctm  lcBpen  k^ 
iM|Mcli  flc  pargaat  Olto  dal  qnaedam  epiflcopo  UttrajectiM.  —  Faaaiae  nod 
■•IfHdi  Aunilia.  —  LvderlcM  rcz  cnni  ■er»ent  ftllis  ceBttctntar.  —  Odia^ 
LBdcTicBflk  -  PBcr  HenBaBirfM  ta  LadMiM  cbMlBr.  —  MteMS  a  1«^ 
TMtati.  —  SfBodM  ta  BBrfBBdia.  —  Filta  HBfeBis  rcfta  ItBBM  BBkit  fii  Ca 
fltaBtiai  PorpliyrQfeBBetae.  Ba  ratiOBe  Graed  redpioBl  fMcdani  ta  iyila 
BenerentMifl  occBpata.  ~  Bomui  Lecapenl  aBfBfltl  ada  taBdaMlia.  ~  Sd 
deCrBfitar  a  Mliflz  U  bmb  a  Mrerio  CcBfllBBliM  PcrpkyrBfCMMla.  —  Ipisii 
■arini  papM.  M  priaiiMrli  •%  defaMBres.  •*  HBliiiriBfl  flBBrrhta  TBSBiBt  b« 
ta  Spotati  el  CaaMriMrBBi.  —  Hars  IfifBUBBi  fleaiorifl.  .^Jm  co^jbx  fleretnciB 
■atbildifl.  Bx  qaa  aatBfl  WifmaMOfl  jBBlor.  —  Bx  eadea  ■alre  mIm  Ickifil 
flod  allo  patre.  Bx  eo  flecBBda  BmBiTiceMtam  linea.  —  FriderBM  sersr  rtf^ 
Meaiildis,  BUter  WlfmaaBi  1 1  BcbcHl,  d  FrsdefMmc  abbBtiasM  BiiPiiiwwi 
iMne  diaiB  Bf«B0Bta  dMis.  —  TbMm  prcplBfBitatta  Oaann  BiiiliriBii  (■ 
Bcberta  el  BiHinfaab*  —  Oltonifl  mBaiicMtta  ta  OBadlinbBrfCBScs  a  f^ ' 
BiiliBf  0  praedinm  ia  dflcnm  redactnm  redditnr. 

LI44.  I.  OdodiixLoftoieBfi«a(FroddtrdoOtto,  DilBUffDlMo}M*^ 
fBm  alamno  HeBrico  pvero.  Gii elberti  ilio  soporstes  fBfi,  eC  ef  (dii 
rerersas,  obi  condHatorem  ptcis  Gottpendii  tBso  sBponer»  tgen^  ^ 
decoMit,  Frodoardi  teetteMmie;  etsi  contiBaalor  fiegiaoBis  saperieiea^ 
dparit.  Ricai&i  filiom  haberi,  diiimBS  «d  a.  923.  Boccefias  FfidemB 
postea  Mosellanoram  dacem,  et  Adelberonem  MetenseBi  episceptaiMBS 
Bate^  patat.  Bttkenias  in  BrabaBtlBis  ex  Aoitondn  seateMlia  Odeiilira»> 
se  tril^oere  ait  Clodefridiim  cemitem  ArdaenBae,  pftr«M6odefn<fi  etSife- 
firidi,  ex  qnibos  Godefridos  pater  Godofridi  Comilis,  tTos  GodeM  ^ 
Gothelonis  I^ariBgiae  dacom  habe^.  SifOfridBS  coams  palatiBas  Uzi- 
borflos  serit,  aras,  seBtentit  Mirtei,  GoBefnBdis  imperatorifletricoiipti^ 
At  Baccetias  in  genealogia  regia  Gailica  scribil,  &meBBavdem,  iiiiiB  l*- 
devipi  Germanici  primi,  comiti  coidtm  Boptam  gOBidsse  GiBi|ff'^ 
pHmtm  Bxorem  OdoBis  LothtrieBsiam  dneis,  el  ex  et  mttM  Fislai^ 
dnpis  MoseUtni  et  Adtlberenis  episcopi  Mfetensis;  deinde  lUoiiii  i^ 
fratrem  dtcis  Giselberti  ftcit>  et  ex  ee  mttrem  GodefirJ^  io  Sifd^ 
prtedictonim  et  AdtlberoBis  arcUepisoopl  Remeasis.  Sed  ctM  kt^ 
episoopos  ftctos  es^  ritricBm  babebat;  itafn  ptter  Ode  Bit  ^  9"^ 
tdmodam  diolo  tnno  929.  osteBsnm  esi  Qnid  si  Tilricas  foent  ^ 
berenfs  et  Friderici? 

2.    DacatBsLotharieBSi8  0doatomorteTacaBS,aTegedatorGoim 

qnem  cootiBaator  RegiBoni»  ffiiBm  WeriBberi  appeUat.  £nt  O^ 
JBTOttis  oieganiissimBS  slrewinsqBO  in  aisiis,  Btqae  ideo  iH  ^^^ 
regem  svper  aiies  gratiosBS,  at  filitm  etitm  i!i«s  Laitgtrdem  poit  ^^^"^ 
eltpsam  nxoiem  obiiBBerit^  jmde  snflmue  Bobilitttis  faisst  jadiarip^ 
Ex  eo  rectt  liaet  mtscnllBt  imperttor  CoartdBT  descsBdii»  ^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  921 

allatt  apptflttor^  vt  sio  loeo  ogtmidaDis.  Ftmillua  mtm  CtnuM  t^  tH, 
alici  et  triDin  Henrlconwi  eju  posterenim  Otto  Frisiageittis,  qni  ftosse 
rae  aliis  potnit  (per  matreoi  ex  eadeni  ortisX  Wtbeliagioam  appellaty 
D^.Itali  ClibeliBaiii  fecere,  eaiMiiie  ad  HbhenstaoiMfles  ex  ea  per  fote^ 
iaas  ortoe  eztendere.  Credilom  efil,  dlefos  a  Weibelinga  SneTiae  oppido^ 
9die  Wnrtoibergieae  diCionis^,  sed  Gonradi  gends  Salicnm  fnit,  ex  Fran-- 
»rafli  gente.  Eqnidem  petnit  haeo  stirps^praedltf  in  AHemanata  obtianissey 
im  et  Rerimaaftnt  Ffaacnt  dnx  fneiit  Altemanaiae^  el  ElierbardttS,  C<»* 
idi  L  regis  Crater,  Heiimannt  sobrinns,  Brisacnm  aliaqim  looa  in  Alsatia 
MtMrit  Std  rectins  ad  Wibelingam  Francioam,  non  proenl  Nicro  ia  page 
obodaneasi  sitamorigo  aomiais  referetnr,  de  qno  dicemns  sno  loco. 

3.  Sed  <|ois  Weraems  Conradi;  aottri  ptter,  ia  qntetlieao  Torsttnr. 
lomdeilns^Tir  ia  oamr  historit,  iaprimis  totem  ia  regenetlegietrpraeslaaSy 
nd  inlatdnmasseterantior  aeqno,  WernernmGonriadii  L  regis  etSberhardi 
ttcis  fratrem  fdsae  existimtt  An  Bmschii  tnt  Crnsii  tiiommqne  recea^ 
ionati  tntorittte  motns  r  qni  Wenefenm  dncem  dtxere^  nnde  snspicio  ntjta 
Uoadello  foerit>  firttri  Eberhtrdo  snccessisse.  Hterenli  miJii  prtecltrni 
ranlistte  Stxonis  locns  snccnridt)  qno  cermptns  contJnntt(  Regiaoaia 
exfns  emendttor.  Ntm  ihi  legitnr  tdt.l).9id,  Eberhtrdum  episcopnm 
ipireasem  tb  Erenhardo  et  Conrtdo  oomitibns  ctecatam;  at  ia  aanalista 
lostro  pleramqne  hnnc  exscribente  pro  Bberhardo  episcopo  rectejegitni 
£inhardns,  pro  Erenhardo  Werinharins,  qnae  lectio  vera  merito  habetnr. 
laqoe  coatianator  anac^  cnm  Weriahemm  toI  Werinharinm  Cqnradi  dncis 
^atrem  aeminat,  ad  illem  snpra  a  se  nominatnm  respexit,  nt  solet^  cnm 
riros  memorat,  Hnlla  qnalltatls  aot  personae  IndicaQdne  adifecta. 

4.  Porro  Werinarinm  hnnc  Conradi  dncis  patrem  Conradi  I  regis 
^ente  ortnm,  dicendnm  est  testim(aio  antoris  Conrado  Salico  angnsto  ex 
lostro  dnce  orto  contemporanei;  cnjns  ft^agmentnm  chronicnm  ex  caesareo 
^ce  edidit  Lambecins.  Verba  notatn  digna  ita  habent:  Conradm  dus, 
ptit  fuU  es  ^ogenie  Conradi  regis  praeHcH^  accepit  filiam  Ottonis  /.  im~ 
wruiorii,  es  fua  natus  fuU  Otto  dus.  Otlo  dux  kabuit  fiUoe  duoe^  unue 
irui  nomim  Cono,  aUer  Bezil.  U  ieto  Hezil  natus  fuit  Cono,  qui  modo 
-es  est.  Progeniem  hic  de  simplioe  eognatione  per  foemiaas  aoa  inter- 
>retor,  qnia  hoc  nimis  late  patet  Etsi  de  Carolina  propioqnitate  loqnen» 
ibns  sic  accipiebatnr,  sed  cni  ob  magnitodinem  inseri  pleriqne  expetebant. 
psam  antem  cognationis  rationem  ostendit  Reginonis  locns,  ex  annalista 
»mendatns,  Werinarii  et  Conradi  (nempe  Cnrdboldi)  conjunctlo  contra 
>pirensem  episcopom,  nt  fratres  iadicare  Tideatnr,  nti  alias  facit,  Telnt 
^m  apnd  enndem  a.D.9i7  Erhanger  et  Berohtold  deeolUnlur;  et  Regino 
uD.992  Heribertnm  et  Pipinnm  comites  nominat.  Neqnealiter  nspiam 
n  autore  indicatnr,  hos,  qnos  ita  conjungit,  esse  fratres,  atqne  hhic  etiam 
)8t,  qa0d  antor  nlhil  addit  de  Werinhario  Conir«di  dncis  patre,  qnia,  qnis 
t§&6t^  aatea  sails  indicasse  sibi  Tidebatnr.  Porro  ipsa  praepositio  We- 
iaharii  iaanit  Conrado  noa  iaferiorem  antoritate  foisse  et  aeUte  mi^orem, 
lane  Eberhardo  Cnrciboldi  patri  filios  trihnil  Regino  ad  a.  D.  903,  qni 
oertait  Werinharins  et  Curciboldns.    JuTat  et  coatroTorsU  iater  Heri^ 


Digitized  by 


Google 


933 


ANNALES  IHPERII 


A»  Mi,  Mtminm  9i  GtKndimi  daces  nita,  «t  solet  krttr  propiiqioi  (m  k 
ftlFMles  roert))  ^ae  a  reft  sopita  «eribitir  a.  D.  946. 

5.  Motaokvs  Wiagartensis  Giueiieii  rei  Gonradiini  OttoaiiEKe- 
Btrom  TQcat  de  Onftjrt,  qvi  locns  itctmpertiis.  Sed  alia  de  eo  kiM 
t  Terittte  aiftna,  nnde  merito  Jodicatar  aiias  Gano  de  OiiBfe  t  iioitn 
Btmpe  genero  regis.  Honc  nostram  Otto  Frisingensis  in  dnoiice  lecii 
Wormatiensem  appeHat.  Wormatit  enim  sedem  filio  eJosetSQCcessoriks 
praebait,  at  inlelligitor  ex  Tersibns  Ditmari  initit  libri  stxti,  atqoeipi 
Wormttiae  tomalatas  esi  Ut  jodicandam  sit,  dret  Womatitm  etSpim 
bttreditarias  ditloaes  babnisse,  non  minos  qaam  Carciboldiui  Mm, 
eoqoe  ambos  com  Spirensi  episcopo  Einbardo  collisos.  Saae  Spins 
tgregie  omaront,  Ibiqoe  sepaltoram  babaenmt  imperatores  ex  kicgeil& 
In  Ticino  Lotbariensi  regno  praedia  opima  tenoisse  Gonradsm  L  refm, 
sopra  plos  semel  dictam  est,  eoqoe  fadlios  fbctom,  ot  hoic  Coande  ire|t 
dtcttos  proTinciae  commilteretor.  In  WedderaTia  ei  poises^oaes  Wsse, 
nasqoam  tppar^t,  onde  ilmiUit  Gonttdi  I.  orta  babetor,  sedeaeEbeiiiNi 
ftatri  regis  et  Gorciboldo  cessisse  Tidentor,  Wemeroii  sese  ad  Rbeiii 
eenlinoisse.  Dictos  est  a  cognomine  aro,  qaem  sopra  elicoiaios  ielid 
Itidem  eoieodatione  lod  Ekkehardi  Sangallensis,  com  de  Goandi  # 
ttirpe  ageremus.  Gaeterom  rem  in.  tabella  spectandam  exhibere  openc 
pretiom  est,  qoantnm  est  bojos  lod. 


VxoT  prioi 


Eberbar-     Rudolftis    Gonrados,  LudoTicoJ, 

dos,  Tf  nrxbnr-     caei as  905.  rex  GenMiiite  i*l* 

eaesoim     geMls  epl-  w\MmnfC»n\^j^ 

toHer,ie*i»«i*** 

«•■ltii,gii«»F?*^ 
ndiLKfii- 


Werinba* 
rios. 


Gonradus 
Gorci- 
boldas. 


Goiradas  f. 
rex  fflS. 


Eberinrdis 

Giretteldt  ofr 
inSSS. 


Gebhardos, 
oecieus  ia  Bade- 

like,  pagnaaf 

coAtra  Bberhar- 

4081886. 


Gonrados 

dax  Lotbarienf  jam  f  9S5, 

ex  qtto  descendit  Gonra* 

d«t  Salicnt,  de  ^  re 

lao  loco. 


Conradas, 

occisis  i«  P^ 
fnleHiariiSi"** 


6.    Gonrados  igifor  bac  ipsa  byeme  docis  aatoritate  ab  Ot(oi«<|^ 
in  Lotbarii  regnom  missos  est,  quod  constaret,  qoosdam  res  aons  to 
ct  ad  Galliae  regem  respicere.    Qoidam  sob  exitom  soperioris  n^i^ 
Ottonis  capti  sunt  et  in  Tincula  conjecti.    Erant  Inler  hos,  qni  ^^. 
Lotbariensi  regione,  sed  simal  benefidt  in  Gallia  a  Lodovico  ie^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBBII  m 


iqae  Me  HwikM  piMinal  Bone  iater  vtyet  mim^B,  dtqitbts  1L9I4. 
meis  Frodoarfos  ad  oxltiim  soperioris  aml.  Olio,  iaqoit,  pmdam  fiOm 
Mikwiei^  pii  jriSi  imidManimrf  €ompeekendiij  BlincutUdUmmM,  tmd» 
nier  reget  effhuae.  Coarado  te  cottBClos  q«ii«^(e,  res  oo  proeossft,  «f 
ilio»  proesoles  Rulbortiis  TroTiroMis,  Richori»  Tangroftsls  \n  sospido^ 
toin  addiieoreiitiirj  ^od  contiovalor  Rofinoftis  fiftotiOQi- Goftradi  trllrait» 

7.  Rez  sftb  Iniftaai  ann^fai  Saxoftia  ogit,  cnni'  od  rftdices  Harziooreft» 
ftoiillftni  pairio  ante  TOftatni  aproramlftdnlsisset:  Itaqae  nenso  Febroarioi 
ipvd  Botreldant  iQM^  qood  tabtlao  ostendftftt,  ox  earMaril*  nooirl  Ifagdo^ 
^argeftsls  p;  850.  samUio,  obi  OUo  prodoiuio-nnimwe  tuao  frattikue  mo^ 
tasterH  in  hmore  S,  Pehi  afOiieierum-frincifia,  heM  ptepie  kmoeeniHr 
nariyrie  in  dviiaie  Mofdeburj^ens^  a  $e  ameimieti,  praedium,  piod  dih 
Kherhardo  vaeaUo  eno  permu$aiioneoMnuerai\  ei  pdopdd  iiie  proprio^ 
'4itis  kaMai  in  eHiii  NeMorf,  noreikeim,  Vppeiinga  donat.  Bfme  ad 
9icem  Ffideriei  2.  Id.  Febr.  a.  d.  ine.  944,  ind.  2,  amwrepd  9.  Aohm 
^nBoifeida. 

8.  Rex  deiode  ad  Rbeliam  proOMtns,  ffogatloftftfti  diebns  plaollofti 
cnm  primorlbas  Lotbarienslam  01  Fraftcoram  Dolsbargi  biO^ait;  Ibi  ro 
discQSsai  Ropertas  arcbioplscopns  ol  Ricbarhis  opiscopoo  ap«d  regom 
ftccasaH,  sese  abonde  porgaTeroi  Hlc  oxpe^tlo  Ift  Galliam  docreta  Tidolftri 
Hngo  dax  Ottonom  solicitabaty  ftlTontrel.  Ulo  fanpodltas,  «xoroitnmr 
crodldit  Horimanno  dad  Allemanftlao,  cnjas  svnMfto  Inno  aolorltas  orat 
Monse  deinde  Jolio  tale  praoceptom  Tritfoctonsl  eccleSlae  ooncossltr 
No9$e  cuncioe  voiumus,  earieeimum  fratrem  noeirum  {Branoftom]  unn 
eum  ciarissimo  praeceptore  iiUue^  domino  Baidrieo,  eancii»$imae  Trajce^ 
tensis  ecciesiae  episcopo,  nostrae  suppkcasse  regalitati,  wi  quasdam  fiset 
regaHs  proprieiaies,  a  domino  geniiore  nosiro  p.  m.  Henrieo  rege  iifidem 
eeeiesiis  S.  Saivatoris  nostri  ei  S.  Mamni,  cuius  Monori  praeeuiaius  ipse 
dicatus  est,  suppeditaias,  oonfirmaremus  et  augeremus.  liapte  in  «feo^ 
mo^yftom  germani  frairis  nosiri,  ei  tn  iisiim  fratrum  menmraiae  p&ntifi 
eaOsecclesiae  induokusittis  mona^eriis Deo  famuianUum,  pimrum  ussum 
S.  Martini,  aiierum  sandae  Dei  geniiricis  ei  oumium  eaneiorum  honori 
dicatum  esi;  toium  psod  in  pago  Lake  ei  Isia  [an  Isla?]  hadenus  ha^ 
hdmuSy  piod  Waigerus  et  posiea  fUius  ^us  Radbodus  eap  nostra  parie 
in  hensficium  hwhuerunt,  in  proprium  damus.  Sigmm  dmnini  OHonie 
serenissimi  regis.  Brun  canceiiarius  ad  vicem  FrWherid  ^rchieapeiiatti 
recogn.  Data  46.  Kai.  Aug.  a.  D.  944,  anno  domini  Oiionis  8.  Adum  Us 
Rhenen. 

9.  Apparet  boc  loco,  Hoeam  Waltgarii  ot  Radbodonto  OBtiftotam 
h\s$e,  qni  ex  stirpo  primoiiim  Frisiae  sen  HoHandiae  comllftm  foero. 
Ifeqae  enim  beneido  rex  tomero  snperstitibns  ademlsset.  Gerolftas 
comei,  qnem  sob  Amnlfo  angnsto  flomisse  diclnm  est,  filios  babntl  WaH^ 
garinm,  colebrem  Ift  blslorla  ot  o  RogiBone  momomtom  ad  o.  D.  898,  el 
Tbeodericnm,  qaem  annales  Egmondani  daftt  Wallgaiio  (toI;  nt  Tocanl^ 
Walgero)  fmtrem,  et  pro  tadalom  toI  eerto  amplifrcalore  EgmondaBi 
monuterii  el  primo  HoOoodicftO  rogioftls  cemtte  bobOBt   Widtgnrii  iHi 


Digitized  by 


Google 


QtU  a4 

ia4Hi 

WiMfffcaii  legedt, 

Qict  haee  iMptn  Maftflri»  SlaMMisi  p« 

litMi  et  aMatcA  ytrtfffa  KmtoiaB  6tt«^-> 
itfiiACoallMielakteteii^kabeCAIMois.  HeeetiHiaiMAicft»» 
ceaes  MatfrUi  fiUw,  Tiri  ia  Letlttrieaii  regM  potatis  c*f*^*T 
seMnii,  ak  UoM  qMtea  eaeeei  est  AmmIMi  Su»  kaae  *tt^ 
IMUeeeiL  Aielfrerti  fmter 
Aidbeiteai  ew  eiseapperal,  qvi  praeiiaGoiziCBBS 
opiMefi  Meteftfia  teaebal  a^M^ie  sibi  nteifMri  peffas  eH,  caa  on 
Aialbemds  epiacepi:  regalaris  tiia  i»oiew»lerie,  EiaeMe  i^^ 
mmmmBta,  qaeaateete  iocel  mi  Mop^as  JoluMas  attitis  ^ 

sleMis,  qiri^lialberlaai  lobileai  sed  leroceaa  fmsse  ^^y^''^^^ 
Miai  episcopi  Yiriaaeasif  acerriso  iifeiio  rirL  Hac  etiaB  ^^^ 
aMtror  Goaradm  Radolfi  cowtis  filimai,  o^as  roftU  Otte  H  f^ 
Getzieisibas  oeoceastt.  Tabilae  apadMalillioaea  i»efere4ereir 
Btfttca  eHaftl  Ubre  sezlo. 

10.  I»  eallta  sab  ipsis  ani  inHilo  JUidoTicaf  re»  »  '^ 
Gefbetia  Aqaltaaiaai  t^  potias  SepliuBlaB  adill,  et  «^7^ 
Cotherw  priBcipe  (i6  est  Tbelotae  coorito;  ca  Peetii  fili^f)  ^ 
AqaiftaBonM  proceribas  conocatos^  autaie  in  VraBciaai  redil,  M  ^ 
MoBtiaiacaai  ia  pago  SaessioBeari  filiis  Hefiberd  adlaiil,  V^^^JL 
fedi;  Aaibiaiienseai  eUam  arbea^  qaaai  Odo  Heriberto  ^*'^'^ 
fareate episcope oceapat  el HerloiBO Iradil,  qaeai  caai  AioiK^i'  ^^^ttbl^ 
Ita  bednBi  recndescit.  Hogo  regi  atcaaqae  Bapef  '^^^^^^j^J^ 
ribtts  anctOf ,  pacea  cnai  NoraiaaBis  paganis  facit,  caai  (f^ibis  ^^^^"^^ 
lor,  nt  nepotibns  aaxUio  esfo  possik  Naoi  nolebat  ^f^^^^^^^0 
rcgis,  et  bif  oppresfif,  in  se  itnnun  non  dubiUbat.  ^j'^*"^-!!! 
Ottoni  legi  nfqoe  In  LotiMirfiuife  regnnni  piofectns,  nenaist  ^^^^if 
dneein  ioTenity  ingenti  ekercHn  fnodncliini,  qni  castra  RigeBin<  _^ 
fidelinm^  nt  Frodoardaf  ait,  id  esl  Tasallomm  Lndorici  ^^  gep»- 
Qaaatmn  intelligi  potest,  erant  Giselberti  dncts  ex  Bageoirio  m^  ^ 
les,  non  minas  Ottoni  regi  obnoxii  ob  Lotbarienses  terras.  1»^ 
coacti,  Tonla  petitii,  stw  dedant..  ^i 

11.  Interim  Otto  ipse  Aqnlsgrannm  aecedit:  ibi  ^^^^^^] 
legatiLndoTtcielHngo^  OUo.laesas  lioet»  La^rico,  qei«  ^ 


Digitized  by 


Google 


AliTNALlS  llif  FRII  m 

H  peqi^liiot  HogDnis  motos  arenalMidir.  lUqiie  lofKot  ijw  Tix  ad-  j^  |44 
nissos  despicaUil  haboit,  donec  iinna  ex  illis  MaMSses,  a  LmdoYioo  iii 
Ottonein  injeriose  dicta  cemnenoraWt,  ^i  perfidiin  et  peffjnniii  appcfU 
lasset^  kocqne  ipsnm  ManaBsen  ad  enm  referre  Jnssisset  Qnibns  oom- 
Dioiw  Otto,  legatos  regis,  liand  satis  Begantes,  facessere  Jnbet,  fidelee 
snos  ei  anxilio  esse  retat. 

12.    Girca  hoc  tempns  lUcliardns  pner  Normannomm  dnx  cnstodia 

lAidoTiei  elapsns  ?ide(ur>    tSimQlat  iiiTaletadiiiem  gravem,  medico  cer- 

mplo,  ift^mendaciam  adjnraretv   Apnd  NormannOs  pro  salnte  ejns  preoei 

in  ieaipiis  AmdnBtnr:  tandem  cnm  forte  se  nrinns  obsenrari  animadyerte- 

ret,  surgit  e  lecto,  et  ab  Hosmnado  rnstici  habitn  foeni  fascicnlo  obvolutns, 

iiri»e  Landnno  exportatnr.    Tnm  (Hspositos  eqnos  asceadens,  dtato  cnrsa 

Codiciaciim  (hodie  Goncinm)  venit,  qnod  Bemardns  comes  Sylvanectensii    ' 

ay«acnlas  ejns  tenebat,  a  qno  deinde  Sylranectnm  toiqnam  in  tntnm 

deductoa  est    bttrea  rex-  et  Ifago  regionem  Normamiomm  ex  oondioto 

isgrediiuitnr,  Amalfns  qnosdam  aditnm  proMbentes  apnd  Arcas  peUit 

Ita*rex,  eomitlbns  Amlfo  et  Herlnino  et^qnibnsdam  Franciae  et  Borgan- 

diae  episeopis,  Rodomi  recipitor,  adversaril  nayibos  consoeasis  l^gionty 

caeterl  sese  dednnt.  Ab  altera  parte  Hngo  Bijocensiinn  nrbem  obsidebat, 

sed  obsidionem  solvlt  Jnssn  regis  pactorom  obllti,  qoinnncNormaniiomm 

dncatam  direlli  aon  debere  dictltabat    Inde  nora  iramm  materies;  com 

etiam  rex  obsldes  Ebrolcensiam  noa  redderet,  qoi  se  Hagoai  sobmiseraat 

i3.    Interea  bellantibos  later  se  BrltaBniae  minoris  prindpibns,  Alane 

et  fterengarlo,  Normaani  noyi,  nt  apparet,  marl  reaientes,  regionem  in- 

▼adnat,  et  repnlsi  primnm,  tandem  superiores  finnt    Pleriqne  Britennm 

eaesi  ant  pnlsi  sunt,  et  Doleasl  nrbe  capta,  episcopQs  tnrba  eornm  oppres- 

sns  esty  qui  in  ecclestam  conl^giebaat    Liberarant  sese  Britones  a  Nor- 

amanis  paganls  a.  D.  931,  et  In  feste  Sw  Michaelis  conspiratione  faeta, 

omnes  interaecione  deieyeraaty  non  eominns  tamendacemNormannemm, 

ehristianoram  in  Nenstria  imperantinm,    quibns  a  regibns  Francomm 

asslgnati  Tidebantur,  comiter  obsenrabant,  sl  Dndoni  aliisqne  NoraiaBnicae 

gentls  scriptoribns  fides.    Sed  cnm  novls  ex  septentrione  adrenis,  via* 

dlctam  spirantibns^  interdnm  coafiictatl  snnty  qni  nonc  pest  Wilhelmi  dads 

mortem  acriter  incnbnere. 

i4.  In  Bnrgnndia  Gisjnrana  Glselbertns  dut  STnodom  haberi  carayit 
in  leeo,  qnl  Tnrans  dicebatnr.  Ibl  archleplsoopl  aflbere  Goido  Lugda- 
nensis,  Godefiridns  Vesontlnns^  ex  eplscepis  Ardarins  Gratianopolitanns 
nomfaiatar.  Argnmentnm  ingeas  detiberatlonls  Aiit,  nt  reliqniae  sanctommy 
ab  abbafla  Tomensl  ad  S.  Portiannm  Arvemlae  ante  annos  allqnol  Hmn* 
garonm,  eredo,  metn  tmnslataO;  enm  honore  iil  sno  loco  reponerentnr. 
k  toac  secnli  genins  erat;  his  stadlis  se  deros  exercebat  Imitari  sanctoe 
neaio  cnrabat 

15.  Boc  anno,  indictlone  sdlicet  seottda;  ot  Goropalates  M  coatl- 
nnitor  Theophanis  scripsere,  Romaaos  et  Gonstaatlnos  FotphTrogenneta 
ad  Hsgoaem  regem  Itallae  misem  Pasdialem  protospathariaB^  aatloBfe 
Leaiobardam,  nl  CoastaaliBi  filio  Romaao  Joaiori  oiemm  peterel  fiMoa 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALIS  IHPBHII 

jmil.  HifOiii  IMfto  ft#i.  IfeftTml  Hwffo,  libl  filtom  lefitiM»  npeieM^ 
M9i%  Umn  ^  B«i0la  cMcibiM  fierUM  polckrifaidme  praestaBlet 
Chraecis  id  satii  TiniHi,  qii,  nt  «il  LoiipreidiSy  Aobililateni  aoaaisi  in  pihi 
foqoirebant.  Itaqae  Sicefridas  Parmeaais  o^copos  yirgiaea  GoMUitiM- 
polia  dedoxlt.  Motato  aooilno  more  Graocorom  Eodoxia  dicta  esij  ^i- 
admodQDi  aliqaot  post  secolis  principem  BronsTiceasem  ez  GrabealuiiA 
ramo»  Andronico  Joniori  aogoito  noplaa^  pro  Adolheide  Irenea  dixere. 
Graeca  Eodoxiao  appellatio  daram  si|otfcat,  ot  Germaaica  BertML 
loteriorem  matrimooii  caosam  oobis  aperit  Loiipraodos,  qoi  coai  OttoaisK 
apod  Nicep^rom  aofostom  lofalos  esset  o.  D.  96S.  (ot  illie  plBhlio 
dicetor),  hnic  exprobrafit,  imporalerom  Romaoom  Lacapoaua  aepotiex 
itia  soo  RoMaao  ootbam  Hoioois  re|is  matrimonio  |onxisse,  ot  niagaia 
oliam  peconiae  yim  Hogooi  dedissO;  ot  ttu  opo  reciperet,  qoaelkieTeiti 
et  Gapoao  priacipes  in  ApoHa  Greecis  admta,  Jam  iotofro  sepienli 
IpioiMOl.  De  qoo  diotom  est  aliqoid  ad  a«  D.  943.  Bario  occopasse  et 
roddidisse  Jodico.  Gaeleram  Bertam  qoinqoeooio  eom  mariio  adalesceiie 
morataBi,  obiisso  iatactam,  scribit  Goropalatei,  ao  ob  tenoraii  edhifi 
aotatem  Roniani?  Inde  oxor  ei  data  oil  Aaaslasia  oai^onibas  orta  p«- 
reotibos,  qoam  Thoopbano  dlxere. 

16.  Noo  molto  post  iogeos  reram  cooversio  Gonstaotinopoli  Aeta  est 
Romaons  senior  aogostoram,  socer  Goaslanlini  Porphrrogeaaetae,  Ste* 
pbani  et  Gonstantioi  pater,  peoe  onos  roo  admWstrabat,  ejos  hufliaBititei 
ot  liberalilatom  laodat  I.oj^raodas.  £t  risos  est  expiare  crinie&  Tolai^ 
ioTasiono  sopremi  loci  admissoniy  oom  a  Gonstantino  colleia  saaM 
Coissot.  MaKas  per  Maoedoaaam  Threciamqne  orbes  repararit,  Coasttf- 
tioopoli  constitotis  reditibos  ioter  alia  pio  iaslilirta  hospiUlia  aedifcii 
slfoxit,  io  qoibos  panpercoii,  qoi.in  regia  nrbeessoot;  gratis  alereattf) 
raro  el  laodabili  instilolo:  neqoe  hoc  contentos,  omne  aes  alieaao,  fse 
oiTOi  laborabaot,  qoaotom  tabolis  demonstrari  polerat^  ex  aenria  disfol- 
Tit,  tabolas  combori  Jossit,  omnibos  dommm  in  orbe  coodactoribas  fjjfi^ 
aimi,  qoi  secoodos  sopra  Tigesimom  imperii  erat,  locaria  ^eiii  doun^ 
qaae  Gedreoos  et  cootlnoator  Theophaois  aliiqoe  Aisios  narrant,  boBorfla 
prin^pom  imitatiooe  digntesima;  oolla  eoimro  propios  id  MttUoBm 
Dei  accesserint,  qaam  sabloTatione  miseroram. 

17.  Romanos  lameo  pristioae  ambitionis  poenam  non  ^^['^ 
qoi  filiorom  caosa  peccaTorat;  ot  illis  imperiom  assoreret,  anoo  yil^ 
sexto  imperil  (id  est  floae,  com  SigefHdos  opiscopos  ParmeDsis  i^ 

,    adesset)  a  liliis,  ant  corte  a  filio  Stephano,  diotorai  obseqaii  per^ 
oam  alleram  Gonstantinom  baod  asseosisse,  qoldam  scrihant;  ri^^ 
die  Decembris  indictiooo  (eriia  exoitor  imperio,  et  in  monachaiaattee^ 
kOL  Proten  insnlam  mittilor,  com  paolo  aote  reram  adhoc  potens,  ^^^^"^ 
geoeram  Porphyrogennetam  primom  aagostoram  nomlnasset,  ^'"'^^^p 
colere  Jossisset.    Ooos  dokido  iotor  se  collisos  et  sibi  inricoBi  et 
phrrogenoeUo  insidiaolos  hic  praevmiit,  et  Tix  menso  a  pafr^  ^ 
olopso  comprehendit.    Itaqoe  in  insnlas  diTorsas  mittootari  ^^ 
lofibrom  palris  coospeoiom  expeli^nt,  qoi  coostantior  aBlsi^  ^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALB8  IMPBBII  m 

Hm  efit    GoQslaDUims  Lemiis  filta  Jtm  soliig  impicio  potitiBy  mUoo  J|,  m, 
snspecios  inale  nultayit.   Romaiiis  sonior,  viilgo  LecapeMifly  Mnse  Jolio 
a.  D.  9^  yiCa  foiictys  otl»  caai  Conf  Uuatmis  osm;  ot  qnidam  scribmi^ 
per  Uteras  ad  pristiaam  digaitatom  mofpiiqinm  reyocassot. 

18.  Gam  paucae  a  Marino  papa  literae  babeaiitiir,  oblatas  attiAf  emmk 
Biniw  BOABisi  imas  extare  dixit,  qaas  ad  haiiG  annnm  Baronias  prodaxit. 
GoAtiaetor  iis  priviieglam  datvm  Leoai  abbati  moaasterii  ia  Samaio,  ad 
fontes  Yaltarni,  ^t  io  cbroaico  lod  memoratami  qao  pristina  ejos  priyikgia 
coalUmatftar.  fd  seripitm  e$t  per  moim»  Madriani  eerimarii  S.  Rom, 
eecL  metue  dlarho  Mid,  2,  dahm  per  mamm  Siephani  primicerii  de^ 
feneorum  apOitoHcae  sedis,  tmmo  ponOfioatue  Marini  eummi  ponii/icit 
eecundo.  Ergo  Romanae  ecclesiao  primicerii,  qai  passim  memoraatar  ia 
tabnHs,  erant  primi  inter  defeasores.  Porro  defeasores  ecciosiis  datt 
erant  Jam  olim,  «t  res  earam  et  paapernm  etlam  apad  Jodices  taerentaKp 
lade  coram  etiam  reram  ecdesiasticamm  ^aboare.  EtRomanaeooolesiao 
defensores  etiam  aliis  ecclesiis  adsslone  poatiicis  sabveiUebant.  Grego- 
fias  IL  pro  regionibas  arbis  septem  regionarios  defoasofos  constilwt; 
qnao  a  Gangiaeo  ia  egregio  glossario  ploribas  aanotata  logi  possanC. 
liariai  etiam  literae  ad  Jobaanem  Beaeyeatanae  ecclesiae  episcopnm  datao 
circa  Biyinnm,  Ascdam,  Lapinam,  Sipontam,  eeclesiam  S.  Mlchaeiis  ia 
moato  GarganO;  ne  qnls  Ualns  ant  Graecas  yim  inferat.  Scriptum  per 
mmnuM  Siephani  ecriniarii  $.  R.  e.  in  mente  Octoh.  indiet.2.  Bene  vaiete. 
Datum  3.  Jd,  Novemb.  per  manum  Nicoiai  primicerii  $.  mpoet.  $edi$,  anno 
Deo  propitio  ponlifieatue  domini  no$tri  Marini  pontifkie  ei  uniDereaiis 
papae  in  $acraii$$ima  $ede  beati  Petri  apoetoH  $eeundo,  in  men$e  et  indict^ 
one  eupra  eeripfa  2.  ladictio  tamen  tertia  fiet,  si  a  Septembri  iachoetnr. 
Sin  taeaorar  kidiclionem,  annas  Marini  primos  iet. 

19.  Nonc  «tiam  Anno  ab  ineamatione  d.  a.  Je$u  Ckri$H  944,  rejfnante 
domino  Hugone  dedme  nono  et  fiHo  ciu$  Lothario  pMo  dedmo  dOPoeA* 
lenti$$imi$  regibus,  temporibu$  Buberti  filH  ^u$  inctpH  marchioni$  atfue 
pii$simi  duci$  anno  2,  indict^2,  in  dvitate  Camerina,  Eado  Gamerlaae 
sedis  homllem  se  yocans  episcopam  in  casteUo  ad  S.Seyeriaam  prope 
iayiam  Potentiam  et  snper  saxnm  iamiais,  prope  yiam  pablicam,  ait,  se 
coepisse  a  faadameato  ecclesiam  aedifioare.  Itaqae  coayenisse  sibi  < 
sacerdotibas  sais  cardlnaiibas,  yenerabHibns  presbyterisetlaicls  hac4 
ferri  fuaedam  de  Can^erinae  eccleeiae  rebus,  ingastaida,  ta  SeptempedamOt 
in  Pareto,  Gabiane  ei  in  campo  qm  fuii  de  dete  S.  MwroH,  et  qoae  seqnaa* 
tor.  Hlno  intelilgiaMis  Habertam  Tnsciao  aMirchiMom  paolo  aatoa  patro 
faotam  etiam  Spoleti  ei  Camerini  dncem. 

ao.  Wigmannns  comes  hoc  anno  obiit  Knlhim  alimn  qnam  BiUio<* 
gaaam  ia  fastis  aostris  iatelllgl,  arbitror,  celobreHi  his  temporibns^  Heri-» 
maani  Saxonlae  poslea  dacis  fratrem»  Witihindo  eC  coatiaoalori  Regino^is 
memoialnm ;  regiae  famlHae  affinttate  inaoxnm ;  nam  filiQS  ^ns  Wigmannao 
Jonior  apod  Witlhiadom  sese  regis  COttonis  M.)  propinqoam  appeUat 
Uado  morito  coUegit  Meibomios  ia  iibeUo,  qoem  Viadlcias  BUUagaaai 
iascripsit,  Hermaiinam  dnoem  oria  Ulnslrem  fUssOi  noB|  nt  foidam  apad 


Digitized  by 


Google 


528  ANKALBS  IHPRSII 


g^9U.  MManm  Braaeites  et  ailbi,  ex  o^  deri  in.  faailiui  eoBiiixM,B 
ipitre  pai^reele  aiilitarts  generit  iiatiim.  S«d  latait  propiiqaitttisniii 
«sqae  ad  DitmaniHi,  a  mebis  ex  aBtiqvo  codice  reetitaCam,  nbi  liaec  les» 
tnr :  Jjfertfiiafiiiii»  dus . .  •  €(mfraire$  imiH  sceisrU  auloru^  H^mm 
w^erterBe  reps  fikuM  Chaec  tria  Tert^a  in  Ditaari  editioaito  prioiita 
abfbere)  et  Ecbertmm^  fu§uvU,  Ergo  matertera  Ottonis  in  coajagio  fiil 
WlgmaMi  senioria.  Sed  qnomodo  Ecbertas  et  Wigmanins  Joaior  cii- 
fratres  appellaatiir,  an  ambo  ex  Wifmamio  nati,  an  ambo  ez  mterUn 
rofis?  qnod  qiidem  hic  de  aolo  Wigmanao  dici  Tidetnr ;  sed  ez  Witikiiii 
appare^  etlam  pertiiere  ad  Ecbertnm,  aam  hiuic,  nbi  obsidioBemMogii* 
ttoe  describit,  dlserte  Tocat  coasobrliinm  TOgis  obsidem  datnm  in  irbm. 
Sed  et  ambo  paulo  post  yocantnr  propinqni^  et  iiirerins  adliBC  nepotef 
Herimanni  dncis,  cnm  qno  conflictabaitar.  £t  Wigmaanns  patraui(ili 
dlserte  WitikiBdo  Hermannns)  patemae  baereditatis  praedoaea  tice^ 
Fostremo  Wigmannns  cnm  ad  Haraldnm  Daniae  regem  configere  relle^ 
nec  ab  eo  reoiperetnr,  pmeqnente  dnce,  cnm  frab^e  riz  erasK,  oota 
marrante  Witikindo ;  flrater  antem  ntiqne  Ecbertos.  Nam  qnod  ptolo  iit> 
bmic  per  archieplscopnm  Bnmonem  regi  recoaciliatnm  scripsil  idei 
blstoricns,  postea  factnm  pntandnm  est,  etsi  illo,  nt  sdet,  per  occasioDii 
anticiparlt  Ecbertas  etiam  ab  antore  annalinm  HildediemeasiBa  [d^ 
sciiicet  integriorem  edito,  ante  nos,  Ditmari  codlcem  viderit)  filiosaiter- 
terae  regis  appellatnr  ad  a.  TK  955.  qnia  Ditmams  id  dizerat  de  Wifam^ 

31.  £st  tamen  cnr  arbitremnr»  WigmaAnim  et  Ecbertam  ioiiiti 
fratres  nterinos  fnisse ;  et  lazlore  sensn  ambos  Herimanal  nepotes  appel- 
lari;  Ecbertnmqne,  qida  fratris  prlyignns  sen  yeri  nepotis  frtter  ent,sik 
eadem  appellatlone  comprehensnm.  Neqne  iUOi  nt  Wigminnas  de  Heri- 
mnnno  tntore  qneritnr,  sed  alias  ob  cansas,  et  ante  Wigmauaa  i  ret« 
aUematns  frilt.  Deniqne  ad  eam  familiam  pertlnere  enm  apparet,  ex9» 
Bmnones  et  Ecberti  posteriores  Bmneswigae  domioi  prodierOi  it  ^ 
loco  dicetnr.  Itaqne  yerisimile  est,  matertmm  regis  ante  Wigaiv^ 
sei^rem  aliim  co^jngesi,  Ecberti  patrem,  habnlsse. 

22.  Porro  si  materterae  appellationem  ez  proprletate  yerbens  i^ 
dpimns,  ntpar  est,  dnm  llcety  fnerit  soror  matns  reginae  Meckiildis.  i«> 
▼ero  inter  reglnae  sorores  in  fastis  Treyirensibns  Fridemna  occvrit}  ku® 
ergo  Wigmanni  Jnnloris  matrem  fnisse,  et  lillam  itldem  FrideriiiBI^ 
perisse,  ez  eo  colllgas,  qnod  Wigmamni  h^}ns  bona  ob  rebeUio&ea  ■ 
isenm  redacta,  pro  parie  attribnta  snnt  Kemmademsl  ad  Vlsargifl  90^ 
sterio,  nt  aaBaUsta  Sazo  habet  ad  a.  a  967,  cni  praefnisse  F'^^ 
abbatissam  ez  diplomatibns  constat,  sororem,  nt  crediblle  es^  ^'^l^ 
hn|ns,  non  tantnm,  qnia  pnedla  ejfui  abbatlae  snae  Impetrayit,  ^^^ 
qnla  Im  fnndando  monasterio  a  Gerone  adjnta  fait  C^t  constit  ex^ 
dlplomatibns),  cnjns  €lins  Sigefridns  (sed  Im  jnyentnte  extlBctis}*^ 
regimae  M athUdis  (nt  Ditmams  scribit),  scfllcet  Wigmanni  fiBioris  et^ 
deramae  hi4ns  smrem,  in  matrlmonle  habebat  Aceedii;  fnod  «^^ 
kimdo  constat»  Wlgmammim  im  Geronis  et  filii  c^m  SlgefrMi  fide  ^ 
dnm  gratiam  imperatoris  obUnire^  ^ned  fMtnm  eiA  paBle  u^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  529 

itto  M.  aKera  vice  in  Italia  proficisceretor.  Ghronographiis  Saxo  Hadwi-  A.  944« 
em  Sigefrido  Geronis  filio  nnptam  Ottonis  III.  neptim  vocat,  prorsns  nt 
}se  Otto  m  Ecbertnm  nterinnm  ejns  fratrem  in  diplomate  a.  D.  1001. 
epotem  snnm  appellat,  lazo  ntmmqne  sensn  ad  cognationem  indicandam. 
a  fastis  nostris  Fuldensibns  ad  a.  D.  972.  inter  mortnos  e)ns  anni  nominatnr 
^run  dus.  EJns  omnes  historici  obliti  snnt.  Magnae  antoritatis  et  potentiae 
imm  iiiisse,  indicat  raro  tnnc  tributns  in  illis  ipsis  praesertim  fastis 
Itnlas  dncis.  In  Saxonia  qnaerendnm  non  dnbitaverim,  et  alicnbi  in  limite 
•roYinciae  et  copiis  contra  Slayos  proAiisse.  Qnis  ejns  pater  faerit,  inlhi 
icemns. 

23.  Billnngns 


regis. 


Udolfias  v^  Fridenma  w  Wigmauins    Herimannns 

matertert  T       teiior.  dox. 


Ecbertns     Wigman-     Fridernia           Hadwig  Imma 

Bonociiliif.           nns            abbttissa      uor  SigefHdi,  Ge-  eomitiBsa  ez 

Jiuiior.        Eemnadeiis.    rone  marchione  nati,  dipL  Kem- 

abbatissa  deinde  6e-  nadensL 
renrodensls. 

24.  Rex  filia  Lutgarde  aegrotante  Totnm  fecerat  Nnnc  roti  dam- 
Datns  solrit,  mnnifieentia  in  Qnedlinbnrgensem  congregationem.  Ad  nuH 
nasterium  (inqnit)  <«  OumUngeburg  conMrudum,  ubi  donunuB  et  genUor 
noeier  jHae  memariae  rex  Henricue  exUU  tumulatus,  pro  remedio  animae 
Uaus,  nostrae  etiam  cauea  eahUie,  quin  et  in  eleemoegna  fiUae  nostrae 
hmtgardis,  pro  cujus  infirmitate  hoc  spopondimus,  praedium,  quod  hac- 
temts  in  KimUnge  tmbenefidatum  haMmus,  cum  omnibus  iUuc  jure  per-^ 
thmtibus  in  usum  virginum  inibi  Domino  famulanHum  jure  perenni  in 
proprium  donaoimus,  jussimusque  hoc  praec^m  conscribi,  manu  nostra 
signatum  annuHque  impresHone  roboratum.  Signum  domini  Ottonis  anno 
inc.  D.  9U,  ind.  5.  [imo  2.  vel  3.],  anno  regni  nono.  Mensis  non  additnr. 

25.  Antnmno  rex  in  Saxonia  rogatn  Henrici  i^atris  et  Conradi  comitis 
(ric  nominatnr  hoc  loco  etsi  Jam  dnx)  Bilingo  yasallo  praedium  legali 
Judicio  in  fiscum  redactum  restituit  et  in  proprium  donal,  cum  ecclesiis, 
mancipiis  allisque  annexls.  Actum  Lubbetfelde.  Brun  ad  vicem  Frideriei 
iS.  EaL  Octob,  a.  d  inc.  9U,  ind.  2,  imo  ind.  3,  nam  duos  numeros  con- 
spirantes  tertio  praefero,  calcnlo  Jam  a  me  nsurpato: 

a.  D.  indict  a.  regni 

944  3                   9 

943  2  8 

944  3  9 

Billiigum  credibile  est  illum  esse,  qui  saepe  in  tabulis  Ottonis  memora- 
tur,  taidemque  infira  dilectns  comes  appellatnr.  An  ex  illa  ftierit  Billin- 
gana  stirpe,  quae  Saxoniae  duees  dedit,  pro  certo  affirmare  non  ansim; 
verisimile  tamen  censeo.  Caeterum  Herimanni  Saxonum  ducis  pater 
censeri  nom  potest 

4IIALBS  IHFBIII  10«.  U.  Higitized  by  GoOglC 


530  ANNALESIMPERII 

ANNO  GH1USTI  945. 

INptoBa  OttOBiB.  De  qntbiiKUin  pagis  et  narcliloiiflmf.  ~  Bom,  qoaededitfi 
ceMere  aoMtterio  fierenrodeMl.  Lusatii  tIcU.  —  B^rtoldm  du  Banmt  I 
Araolfl  obit.  Pe  eins  «zore  et  filio.  —  Snecedit  flrater  regis  daeta  flliaim&j 
I^ndoriciis  rex  collisns  cum  filiis  Heriberti.  —  Ladoyicns  capitnr  a  HonttB»! 
Dimlssas  a  Normannis  retlnetnr  ab  Hngone;  id  Otto  improbal.  —  Boleiliifl 
tonem  placare  stodet.  —  Otlonis  acta  in  Lothariagia.  —  Biplomata  TreTire«i| 
ot  Gorbejensibos  data.  ^  De  locis  dlctis  Dalbelna.  —  BerengarH  mackisBM 
cofltra  Hogonem  regem  Ilaliae.  —  Berengario  in  ItnlUoi  redeonte,  Hngo  denfiij 
—  Qnis  archiepiscopns  Mediolani.  —  Berengarioa  episoopatos  dat  —  ^ 
cedente,  Lotharins  solns  regnat  in  spedem.  —  TempuM,  q«o  haoc  aeta.  —  l«A 
rios  Ipse  a  patre  altenatas  ob  sospicionem  incestw. 

A.  94Si  1.  Regem  ipsun  KaleBdis  Mi^i  Alsteti  io  ThonBgii  egissdj  repoi 
Ibi  rogatu  filii  Liotulfi  fideli  suo  marehioni  €hristiaiio  remm  qum^ 
saarum  proprielatem  concedit,  qvas  habebat  in  locis  Steno  et  Ooigisaj 
pago  SermaDti,  in  comitatv  vipsius  Christiani.  Bruno  cMceUmu  i 
vicem  Fridurici  crckicap.  Data  KaL  Maji  a.  d,  inc,  945,  ind.  2.  {k$o  3.\ 
regnante  Ottone  eereniasimo  rege  anno  9.  Actum  AiaeieH.  Eandem  rd 
Gassellae  actam  ant  fertasse  confirmatam  hoc  anno  habet  amialisd  Sa^ 
An  pagiis  Sermonl  a  Sera  amne  nomen  habebat,  qui  haud  proeol  Gartorii 
Albi  influit?  Sed  si  Anhaltinis  scriptoribus  fides,  Stena  et  Qoigiiu  circi 
Dessoviam  quaeri  debent,  nt  Knautius  ez  Schwanbergero  Qaoico^ 
ttotarit.  Ghristiani  egregii  comitis  corpus  jossa  Ottonis  in  basilitaMir 
deburgensi  tumulatum  scribitur  a  Ditmaro  ad  a.  D.  960.  Bona,  q«ae^ 
data  Ghristiano  memorantur,  ad  monasterinm  NieBburgense,  conflaeit^ 
Bodae  etSalae  adsitum  perrenere;  quod  ejus  filil,  coBsilia  foriasseptiew 
exequentes,  fundayere.  Nempe  hoc  saepe  aiiimo  reges  praedia  procenbv 
in  proprium  donabant^  quae  nonnisi  beneficiaii  jure  tenueraat,  ot  ii  ^cd»- 
sias  conferre  possent,  regesque  donatores  in  partem  meriti  Teniebait' 
Albinus  Ditmari  comitis  Wetinensis  et  burgravii  Zorbecenns  iiliiB  Ckn- 
stianum  facit,  Lusatiaeque  secundnm  marchionem,  nempe  post  lieroies. 
Sed  illa  a  Wetino  Zorbecaque  appellatio  aitoritate  vetenun  caret.  iU»' 
constat,  Ghristianum  exHidda  sorore  Geronis  marchioniS;  quiGerearodta 
fundayit,  Thietmamm  marchionem  orientalem  etG^onem  wchieplscop^ 
Goloniensem  genuisse.  Thietmarus  ex  Suanhilde  filia  HersaBBi  dnds 
(qiae  postea  Ekkeharde  marchioni  nupsit)  GeronemmarchionensQS^ 
Gero  genuit  Tiiietmarum,  qai  Odonem,  in  qno  generis  propagatio  eessmt 
Ita  chronicon  montis  Sereni.  Et  hi  omnes  proYinciae  Lusizeasis  aBrcoio- 
nes  fuerunt,  sed,  ut  arbitror,  inferioris,  qoam  cum  superiore  parte  ■«'' 
chiae  septentrionalis  gubemasse  Tidentur. 

2.  Eodem  loco  Olto  rex  4.  Idos  Maji  a.  D.  945.  mvcbiowiGe^ 
dedlt  pToprietatem  suam  in  marca  vUlae  Tribunioe  trans  Sato  ft^ 
inpagolinguaSIayommLiticenominato.  SignumOUoms.  Jhnma^''^ 
FnduricL  Data  4.  Non.  Mnii*  Actwn  AtML  Ea  bona  deinde  id  ««JJ^ 
sterium  a  Gerone  in  Gerenroda  fondatum  penrenere.  Loci  '^^^^ 
minit  Ditmams.    Terlio  Idus  Jun.  Magdeborgi  Otto  rex  W  Voleo*'' 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS    IMPERII  531 

CTto  flliis  Friderici  villas  qvasdam  ad  flaiDen  Fonam,  in  pago  Seri-  A.  945. 
J-land  in  comitatu  Christiani.  Geroni  quaedam  ob  bene  merita 
siudt,  scribimtqoe  Sigebertns  Gemblacensis  et  AlbericuS;  Slavos  boc 
ab  eo  victos  et  debellatos.  Eos  intelligo,  qni  hodie  Lnsacii  appel- 
nr :  Gassellis  (Hassomm  castello,  nt  opinor)  in  oonventn  procemm 
nter  Herimannum  et  Gonradnm  duces,  cognatoS;  ut  opinor,  imperatoris 
^ritaf e  composta  est,  ibi  etiam  confirmata  Christiano  comiti  donatio  est, 
ra  memorata,  qnod  ex  monnmentis  hand  dnbie  notavit  annalista  Saxo, 
m  ia  Halberstadensi  dioecesi  scripsisse  snspicor. 

3.  Bertoldas  dox  Bavariae  obiit,  in  Altaichio  inferiore  Bajoariae 
lasterio  sepnltns,  antore  Aventino.  Promissa  ei  fnerat  filia  Giselberti 
is  ex  Gerberga  sorore  Ottonis,  sed  an  per  aetatem  virginis  matrimoninm 
consammationem  pervenerit,  dih  dnbitavi.  Id  tamen  factnm  vult  Aven- 
18,  qaem  veridicnm  tandem  deprehendL  Hnndius  Bmschinm  secntns 
Uitmdera  appellat^  quae  Bergense  monasterinm  monialinm  dimidii 
ca  a  Nevbnrgo  Dannbiano  a.  D.  976.  fnndarit,  consentiente  Ottone  II. 
Uem  tabnlae  adjectae  foissent,  nt  constaret,  an  Berioldi  docis  relicta 
irit.  Nam  Braschios  variat,  fatente  Hondio,  et  alio  loco  Gotam  vidnam 
rtoldi  comitis  de  Lechsmond  fandatricem  inducit  Sane  non  desont, 
[  Giselberti  et  Gerbergae  filiam  Gerbergam  vocant,  et  postea  Adelberio 
romandoo  Heriberti  II.  filio  nuptam  volunt.  Ita  Bnccetios,  qui  mariti 
vxoris  chartas  snperesse  scribit.  Haec  ergo  discossioni  ampliori  re- 
qao.  £t  potnlt  post  Bertoldi  moriem  ex  Bi^oaria  ad  Lotharienses  red- 
se:  nisi  quis  plures  Giselberio  filias  tribuat,  historicis  veteribus  indictas. 
ne  et  Albradam  Gerbergae  filiam  alii  ex  Ludovico  Transmarino  rege, 
ii  ex  priore  marito  Giselberto  natam  volunt,  de  quo  dicemus  ad  a.  D.  954. 
leterum  in  progressn  historicamm  disquisitionum  eo  tandem  deveni,  ut 
in  tantum  matrimonium  exitum  habuisse  arbitrer,  sed  etiam  filium  inde 
itnm,  in  Bi^oaria  potentem,  qui  postremo  ad  ducatum  pervenit.  Eum 
lim  puto  fnisse  Henricum,  qui  Minor  appellatur,  aetate,  si  cum  Ottonis  M. 
atre  Henrico  comparemus;  autoritate,  si  cum  filio  hujus  Henrico  H.  Qni 
enricus  Mlnor  idem  Hecilo  et  Berioldi  filios  Ditmaro  dicitor,  Ottoni  ni. 
{ tabolis  nepos,  id  est  cognatione  propinquus;  erant  enim  filii  consobri- 
oram,  quia  Otto  Magnus  avus  patemus  Ottonis  III.  et  Gerberga  avia  ma- 
»raa  Hecilonis  frater  et  soror  faere.  Nunc  praeterito  infante  filio  fratris 
linoris,  nempe  Bertoldi,  ducatns  datus  est  filiae  fratris  mi^oris,  nempe 
Irnulfi,  vel  potius  ejns  marito. 

4.  Otto  ^recibus  matris  victus,  Henrico  fratri  Jnditham,  Aroulfi  nnper 
loris  filiam,  Bertoldi  neptem,  conciliat,  eique  Bavariae  dncatnm  confert. 
U  tum  primum  Bavaria  sub  rege  alienae  stirpis  principem  tulit;  hactenus 
)nim  aot  a  snis,  aut  a  regibns  Carolingis  guberaata  est  Juditham  Witi- 
iuiidas  vocat  foeminam  egregiae  formae  miraeqne  pradentiae.  Henricus 
Btiam  ex  eo  regi  fidus  mansit^  sed  fratres  Jndithae  tanta  dignitate  depnlsi, 
nUnos  tegere  non  potuere^  ex  qulbus  Araulfns  postea  Ludolfb  regis  filio 
id  pellendnm  patraum  anxilio  foit.  Rex,  rebns  in  Germania  compositis, 
Khenum  transilt,  et  in  Lotharii  regnnm  profectos  est^  cnm  intellexisset, 

^*         DigitizedbyGoOgle 


m 


ANNALES  IHPERII 


4»  H4»  ■MHBiQai  tl  Gttmdim  dnces  iiata,  it  solet  krter  propiBfQot  (iiai  k 
|«(nieles  raera),  q«ao  a  rego  eopiU  eeribitv  a.  D.  946. 

5;  Moaacfcae  Wiagarteosie  Giiionem  yei  Conradom  Otionis  M.  ge- 
Mram  Tocat  de  Oafairo,  qoi  loens  in^ompertas.  Sed  alia  de  eo  kakt 
a  Teritate  altena,  nnde  merito  |Qdicatar  alias  Cano  de  Oniage  a  aofln 
nempe  gehero  regis.  Honc  nostmm  Otto  Frisingensis  in  ckroaico  rede 
Wormatiensem  appenat.  Wormatia  enim  sedem  ilio  ejns  et  saccessontas 
praebait,  at  ialdHgitar  ex  yersibas  Ditmari  inltio  Itbri  seiti,  atqse  q» 
Wormatlae  tamalatas  est  Ut  Jadicandam  sit,  drea  Wormatlam  et  Spiim 
baereditarias  dittones  babaisse,  non  minns  qnam  Cnrciboldan  fratni, 
eoqae  ambos  cnm  Spirensi  episcopo  Eiabardo  collisos.  Sane  Spina 
egregie  omaront,  ibiqae  sepoltaram  babaenmt  imperatores  ez  bacgeoteL 
In  Yicino  Lotbariensi  repo  praedia  opima  tenuisse  Gonradnn  L  regoi, 
snpra  plas  semel  dictam  est,  eoqne  facilias  fkctam,  it  hoic  Conrado  arege 
dacattfs  proTtnciae  committeretar.  In  Wedderaria  ei  possessiones  foisie, 
Aasqnam  appar^t,  ande  familia  Comdi  L  orta  habetor;  sed  eae  SberiuNt 
tniri  regis  et  Carciboldo  cessisse  Tidentar,  Wemmm  seseadfUimiB 
eontinaisse.  Dictas  est  a  cognomine  aTo,  qnem  snpm  elicaimos  feHd 
Itidem  emeodatione  loci  Ekkebardi  Sangallensis,  cum  de  Conradi  refis 
itirpe  ageremns.  Caeteram  rem  in.  tabella  spectandam  exbibere  opene 
pretiom  est,  qaantnm  est  bnjas  locL 


Uxor  pri< 


Aitilkf 


€ebhar- 

Eberhar-     Radolfas 

Conradus, 

LadoTicos, 

daSy 

dus,            Tfnnbnr- 

caesns  905. 

ctesas  diOk 

caesas  902.     »«■»*»  «Pi- 

«lUBasGareUBrnfi' 

•oeptts. 

l^ttr,sedat«riiisGH 

0OBltis,qtilMtpalit 

radiLregii. 

Heri- 

Udo 

Werinha-  Conrados 

Conradns  h 

Eberbardas 

mannns 

c«aiett049. 

rins.        Carci- 

rex  t  919. 

dax,tbVdsteK 

dvxAlle- 

boldns. 

Gweiifetde  ca«- 

■anBlae 

•ao  loco. 

sts  93). 

in 

Ida 

Gebhardus, 

Conrados 

Conrados, 

«xor  Lndoia 

occisns  in  Btde- 

occisas  ia  pndJ» 

m   Ottonis 

like,  pQgnans 

ex  qao  descendit  Gonra- 

in  LotharitfiaKA. 

M. 

oontra  Bberbaf- 

dns  SaUcat,  de  ^  ra 

dumSOe. 

soo  loco. 

6.  Conradns  igitar  hac  ipsa  hyeme  docis  antoritate  ab  Ottone  rtg* 
inLotharii  regnam  missas  est,  quod  constaret,  qaosdam  res  noras  Botiiii 
et  ad  Galliae  regem  respicere.  Uoidam  sob  exitom  saperioris  anai  jofsi 
Ottonis  capti  snnt  et  in  Tincnla  conjecti.  Ermkt  Inter  bos,  qni  praedit  is 
Lotbariensi  regione^  sed  simnl  benefl^a  in  Gallia  a  LndoTico  ietkeb^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRII  StS 

Iqne  M0  Mina  piMinat  notte  iater  rtfes  MoorAie,  dt  qtribt»  1L9I4. 
tiieis  Fredoardts  ad  exHam  stperierig  amii.  Oiio,  iaqtit,  fttiAMi  /fd^to 
wkwid,  pU $04  imidi&hmiHMrf  comptBkendiij  oiineuiiodUm  wMi,  vnde 
Uer  regm  efetMoe,  Ceimipdo  ia  Geascles  qiiatreBie,  ret  eo  preeesfit,  af 
tia»  praesules  Rutbertot  TrtfirtMis,  Ridiari»  Ttagreasis  la  stspide^ 
tin  addnetrtiitor,  qood  contiatater  Refineais  faotiooi  Goaradi  tril>ait» 

7.  Rez  sab  initlaai  ann^lii  Saxenla  tgit,  eem  ad  radicts  Harzioom» 
lontiampairio  ante  reaatni  aprorom  indnlsisset:  ttaqnt  mtnse  Febmarie» 
pnd  Botftldam  fait,  qQod  tabalat  esttadnat,  tx  oarMarii-  nostri  Magdt^ 
iirgensis  p.850.  samlae,  ni>i  OUo  prodoiuie'  enimwe  euae  frairi^  fne-^ 
laeierH  in konore  S, Pehi epoeieiorumpincipi»,  heM ^fuep»  tnmoeenak 
%ariyri$  in  dtiMe  Mefdebnrgensl^  a  $e  eonehmeti,  praedinm,.  quod  dth 
Uerhardo  vasallo  sno  penmOaHeneoHinmerai]  M  prioptid  iiie  proprie-' 
aiis  habebai  in  $00$  NeMor^,  Horeikeim,  Vppelinga  donat.  Brme  ad 
4cem  Ffideriei  2.  Id.  Febr.  a.  d.  ine.  94*,  ind.  2,  amwrepd  9.  Aetmi$ 
nBoifeida. 

8.  Rtx  deinde  ad  Rbeeam  preOMtas,  ffogatltntm  diebas  placltam 
:um  primoribos  Lotbariensiam  et  Franooram  Dnisbargi  biO^ait;  Ibl  re 
lisenssai  Rapertas  arebiepiscepns  e(  Rioharivi  tpiscopnt  ap«d  rtgtm 
iccasati,  stse  abande  pnrgaTeret.  Hic  txpedltio  in  Galiiam  dtcrtta  fidttnn 
aogo  dax  Ottontm  solicitabat,  nt  Ytniret.  Ult  fanpeditos,  extrtitvmr 
Bredidit  Herfmahno  dad  Allemannlae,  eajas  snmma  lattc  aotoritas  erat« 
Mense  deinde  Jnlie  tale  praeoeptom  Trijectensl  ecclesiae  concessit:: 
Nos$e  cuncios  volumus,  earissinmm  firairem  nosirum  {Branonem]  unn 
cum  ciarissimo  preecepiore  UUus,  domino  Baidrieo,  saneOssimae  Trttfee^ 
lemis  ecciesiae  epieeopo,  noeirae  suppHeasse  regaMiaH,  wi  guasdam  fsd 
regaOs  proprieiaiee,  a  domino  geniiore  nosiro  p.  m.  Henrieo  rege  ibidem 
tceiesiis  S.  Saivaioris  msifi  ei  S.  MerHni,  cujus  Aonori  ptaeeuiaims  ipse 
Hcaius  esi,  suppediiaias,  oenfirmaremus  ei  augeremus.  Itaque  in  «fee^ 
iiojyfNim  germani  fratris  nestri,  et  m  ntiim  frairum  menmratae  peniifi 
eaUsecciesiae  indwokus  iUis  monasteriis Deo  famuianHum,  quorum  umum 
S.  Mariini,  alterum  sanctae  Dei  genitricis  ei  ommium  samiorum  honori 
dicaium  est;  iotum  fuod  in  pago  Lake  ei  Ista  [an  Isla?]  hadenus  ha^ 
kutmui,  quod  Walgerui  et  posiea  fUius  ejus  Radbodus  «p  nesira  parte 
tn  beneficium  hdbuerunt,  in  proprium  damus.  Signsm  demini  Oiionis 
serenissimi  regis.  Brun  canceUerius  ad  vicem  FrUherid  erehieapeiiasd 
recogn.  Baia  i6.  KdL  Aug.  a.  D.  9U,  anno  domini  Oiienis  8.  Actumim 
Mhenen. 

9.  Apparet  boc  loco,  Uneam  Waltgarii  et  Radbodoato  entinetail 
Ibisse,  qni  ex  stirpe  primonim  Frisiae  sea  Hollandiae  cemitnm  fnere* 
Ifeqae  enim  beneida  rex  temere  snperstitibns  ademisstt.  Gerolftm 
comes,  qaem  sab  Amalfo  aogasto  flomisse  dlclam  est,  filies  babnil  WaH^ 
gariam,  celebrem  in  bisloria  et  a  Reginene  memoratnm  ad  a.  D.  898,  el 
Tbeodericam,  qaem  annales  Egmondani  dant  Wallgario  (toI;  nt  Tocanl^ 
Walgero)  fratrem,  et  pro  fendalere  toI  etrte  ampliicalere  Egmondant 
monuterii  el  primo  HeOandicae  regkmit  cemtte  balMit   Widtgarii  ilil 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALB8  IHPERII 


•eeleaia  al^  iis  in  leeo  TUeto  omitRicte  UKndeoleMl  daf«r«  Uii4i  nni 
defedjue  hane  liaeam  iDtelligiiBi.  HalHiiffliif  «.  D.  898  £biilaHH 
Megiftbardi  filiBm  a  WaUfano  GeroUi  fitto.  tmidatom.  Dtcatui  ocoi 
Megiiiliaidoi  e|ai  fratri  ak  Arniriro  Mfnito  cieditiiaL  fix  kt  faaili 
ortnm  pito  E^hardnm  cemitem  in  pago  Trente,  eiUis  meatio  ts(  i 
MiUi,  qnii  Ueariei  fratris  el  Baldrict  Tn^eot^iisii  ronita  Otlo  del 
«.  IM  Adi:.  0.J^.  944.  in  paiatio  ri^.  HfeMtMi,  apvd  Hadam,  la  Uftori 
UUr^ctiia..  Veroor  tamen,  ne  ia  anno  etfror  sii;  nam  sab  bijisiii 
exitnm  Otto  ad  Rbeanm  egisse  Tidetor.  Walalnisa  aatem  ia  IMiii 
eety  saepe  regibai  acoessa;  ot  male  BncbeUns  ad  Hedaat  aotatcrO» 
liam  secntai  Wildesbnsam  legedt,  Bremensis  dioeceiis  eppHmy  sik 
aUqnoUes  neminatnaL  Girca  baee  tempora  monasierio  StabelsMsi  p«« 
Begiaemm  oomifeim  et  abbatea^  praeMsse  EToriiardam  ^  emimn 
itidem  comttem  et  abbatenvbabet  Alberions.  Hoc  etiam  aane  Addbertu 
comes  Matfridi  filins,  viri  in  Lotbariensi  regno  potentis  et  saepe  aioii} 
memera^,  ab  Idoae  qaodem  caesas  est«  AnBaUnfa  Saxo  bnac  ap^ 
Udllenem.  AdelUrti  frater  RndoUiis  apnd  Metenses  mox  meaorahilit 
AdeUMTlam  enm  em  apparet,  qiii  prnedia  Gocziemsis  monasteii  bsaeficie 
•piseopi  Metensas  teaebat  aagreqne  sU>i  eatorqneri  passns  est,  caa  m 
Adalberenis  episcopi:  regnlaris  Ttfla  iKsnonasterio^  Einoldo  faclotbbttt. 
lestitnemlnr,  qnemadmbodnm  docet  nos  .biograpbns  Jobannis  abbatis  Gn- 
liensis,  qniAdalbertnm  nobileat  sed  £mcem  fnisse  9Ciibit,  fiatotaBff' 
anini  episcepr  Virdnnensis  acerrimo  iageaio  virL  Hnc  etiam  yv^ 
azbitror  Goaradnmt  Rndolfi  comitis  fiUnm»  cnjns  rogatn  Otto  If.  qs>^ 
Gorziensibns  coDcessit.  Tabnlae  ^nd  BfabUioaem  in  opere  de  re  ^ 
mattca  extaat  libre  sexto. 

10.  I»  Gallia  snb  ipsis  anni  inHila  Lndayicns  res  ca»  u*r* 
Gerbefga  Aqnftaaiam  vel  potias  Septimaniam  aditt,  et  cam  Ugimni» 
Golbriram  prineipe  (id  est  Tbelosae  comite;  an  Pontii  filto?)  f^ 
AqoiianonM»  prooeribns  oonocntus,.  matnre  in  Franciam  Tedit,  tafl  castrm 
Montiaiacnm  in  pago  Snessioneasi  filiis  HerfberCi  adimit,  prodiUoaeFn^ 
fecfi;  AmbiuieMom  eUam  nrbem^  quam  Ode  Heiiberto  attas  teiw 
faTonte  episcope  ocenpat  et  Herinino  tradit,  qnem  onm  Anmlfo  md^ 
lU  beUnm  remdesdt.    Hogo  regi  ntcnoqne  anpe»  reconcfliatas  et  IMie- 
tibns  anctns,  pacem  cnm  Nermaaais  pagmus  fasit^  cnm  qnibas  cm^^ 
Inr,  nt  nepotibns  anxUio  esse  possit;    Nam  nolebat  crescere  P^^^ 
regis,  et  bis  oppressis,  io  se  itarom  non  dubitabat.    Obritm  ct*  ^ 
Ottoni  legi  nsqne  In  LotiMiriense  regnnm  ptofectns,  nennisi  ^^^'''^ 
dneem  inTonit,  ingenU  exercila  suociacHim,  qni  castra  ^^9^^^^^^! 
fideUnm,  nt  Frodoa^as  ait,  id  es(  Tasaliomm  Ludovlci  regii  «^^ 
Qnantom  inteUigi  potest,  erant  Giselberti  dncis  ex  Ragenario  fratre  i^ 
tes,  non  minos  Ottoni  regi  (AaoxU  ob  LoUiarienses  lerras.  M^^ 
coacU,  Tonia  peUta,  sese  dedant..  ^ 

11.  Interim  Otto  ipse  Aqnisgraanm  aeoedii:  ibi  ▼«^^/^ 
legatt LndoTid  et Hngews.  Ottolaesas Uoel, LndoTico, qaii ^ ^^^ 


Digitized  by- 


Google 


AliTMALlS  IMPrRII  «35 

€rt  perpetiiot  HogDnis  motus  tvenabator.  Itaqne  le^oi  ijvs  Tix  nd-  Ji,  |44 
Mifssoe  despicatal  habuit,  donec  uwbls  ex  illig  MaMSses,  a  Lttdovioo  iii 
Otlottem  ifijiiriose  dicta  cemmenoraWt,  ^i  perfidum  et  perjnmm  appol* 
iasee^  hocqtie  ipsam  MaiiasseB  ad  evm  referre  Jnssisset  Quibns  com- 
motvi  Otto,  legatos  regis,  haad  satis  legaiitei,  facessere  Jobet,  fidelee 
BU08  ei  amdlio  esse  retat. 

12.    Circa  boc  tempas  lUehardae  paer  Normannoram  dax  castodia 

LmdoTlci  elapsog  videtan    tSimiilat  iiiTaletiidinem  grayem,  medico  cor- 

inplo,  iit*iiieBdad)im  adJaTaret^    Apad  Noniiannoe  pro  salnte  ejas  preoM 

ia  templjs  fbndwitar:  tandem  cnm  forte  se  minas  obserrari  animadverte- 

ret,  surglt  e  lecto,  et  ab  Hosmondo  rustfci  habitu  foeni  fasdculo  obvolutus, 

«riie  Laudono  eicportatar.    Tom  dispositos  equos  asceftdens,  citato  carso 

Codiciacum  (hodie  Gouciam)  yenit,  quod  Bemardas  comes  SylvanecteBrii   ' 

«yamcQloi  ejus  tenebat,  a  qoo  deinde  SylTanectum  tanquam  in  tntum 

deductai  est    bierea  rex-  et  Hogo  regienem  Normamiorum  ex  eondicto 

iagredinntar;  Amolfus  quosdam  aditum  prohibentes  apud  Arcas  pellit 

ICa«rex,  eomitibus  Amilfo  et  Herlulno  et^quibasdam  Frandae  et  Bargun- 

diae  episeopls,  Rodomi  recipilur,  adTorsarii  naTibus  conscensis  fbgiunty 

eaeterl  sese  dedant.  Ab  altera  parte  Hogo  Bajocensinm  urbem  obsidebat, 

sed  obsidionem  solvlt  Jussu  regis  paotonm  obliti,  q«i  nuno  Normannomm 

docatum  diTelli  non  debere  dictitabat    Inde  noTa  irarom  materies;  com 

etiam  rex  obsides  flbrolcensiom  noi  redderet,  qni  se  Hogoni  sobmisera&t 

i3.    Interea  bellantibos  later  se  Britaimiae  minoris  prindpibos,  Alano 

et  fterengario,  Normanni  noyi,  ot  apparet,  mari  Tenientes,  regionem  in- 

▼aduiit^  et  repolsi  primum,  tandem  superiores  fiunt    Pleriqoe  Britenom 

caesi  aot  palsi  sunt,  et  Dolensi  urbe  capta,  episcopus  turba  eoram  oppres- 

ioi  est,  qui  in  ecclestam  oonfngiebant.    Liberaraot  sese  Britones  a  Nor- 

mannis  paganis  a.  D.  931,  et  in  feste  S^  Micbaelis  conspiratione  faetai 

emnes  interaeelone  delererat^  non  ee  minus  tamen  ducem  Normannerom, 

ehristianoram  in  Neostria  impefantiom,    qoibas  a  regibos  Francoram 

assignati  Tid^antor,  comiter  obserTabant,  si  Dodoni  aHisqoe  Normannicae 

gentis  scripteribos  fides.    Sed  com  noTis  ex  septentrione  adTenls,  Tin* 

dictam  spirantibas^  iaterdom  ccmflictati  sunt,  qui  nunc  post  Wilhelmi  dodi 

mortem  acriter  incubuere. 

i4.  In  Burgondia  Gisjorana  Giselbertos  dot  synodom  haberi  coraTit 
in  Iec0|  qul  Turaus  dicebatur.  Ibi  archiepisoopi  affbere  Goido  Logdo- 
nensis,  GodelHdos  Vesontinus^  ex  episcopis  Ardarius  Gratianopolitanos 
nominator.  Argomentum  ingens  detiberationis  Aiit,  ut  reliquiae  sanctornm, 
ib  abbatia  Tomend  od  S.  Portianom  Arvemiae  ante  annos  aliqoot  Hm^* 
garorom,  eredo,  meto  traoilatae^  com  honore  io  suo  loco  reponerentor. 
li  tonc  iecoli  genios  erat^  his  stodiis  se  deros  exercebat  Imitari  sanctoi 
Beno  corabat 

15.  Hoc  anno,  indlctlone  sdlicet  ieomkta,  ot  Goropalates  M  contl- 
Boator  Theophanls  scrlpsere,  Romanos  et  Gonstantimis  Fotphyrogennett 
ad  Hogoiem  ragem  Italiae  misere  Fasehalem  protospathariom,  natioiie 
Longobardom^  ot  CoMtaitiBi  filio  Romano  Jmiiorl  oxeram  peterat  fiMam 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALIS  IHPIBII 

jmil.  Hifoaii  IMfte  ft#i.  ll«««Tefiit  Hif^  fibi  ffiiui  lagftteni  npmN^ 
Mu%  Umn  tti  B«i0la  c#fteabiM  fierlMi  pnlchrifaidiBe  praesuitm 
€ineci8  id  satie  Titmn^  qvi,  it  ait  Ltdtpnttdw,  BobilitateB  oouifi  m  pabi 
ftqairebaDt.  Itaqae  Sicefridas  Parmeaeis  epif c#pw  TirgiaeB  GMiUitii»- 
pelia  dedoxit.  Matato  aoaUne  nare  CiraecoraiB  Eodoxia  dicU  esl,  qtt^' 
adnodam  aliqoot  posl  seculis  priacipefli  BnuisTiceasea  ez  GfibeBkapi 
faao,  ADdronieo  Jaaiori  «ngMto  aaptai^  pro  Adelbeide  Ire&a  ^sm, 
Graeca  £iidoxiae  appeUaiio  claram  sii^^lcat,  vt  Genaaaica  Bertib 
kterioren  Duitrimoaii  caasaa  lebis  aperit  Lai^raBdis,  qoi  caai  Otteoisl 
aped  Nicepbenm  aafvstam  legalas  esset  a.  D.  9€8.  («t  illie  piinhi 
dicetor),  boic  exprobrarit,  imperaterem  RomaaiuD  Lacapeaam  Bepoda 
itia  soo  Romaao  aotbam  Hagoais  ref is  matfimoalo  jaaxisse,  et  ■agui 
etiam  pecoDiae  Tim^  Hog oai  dedisse,  at  ^  ope  reciperet,  qaae  Beie?eiti 
et  Gapoae  priadpes  ia  ApoHa  Graecis  ademta,  Jam  iategro  seplemii 
Ipatbaat  De  qoo  dietom  est  aliqaid  ad  a.  D.  943*  fimia  eceapissed 
reddidisse  Jadico.  Gaeteiam  Bertam  qaioqaeaaio  com  marito  adelesceife 
moratam,  obiisse  ialaetam,  scribit  Coropalalei,  ao  ob  teaeraB  aAic 
aetatem  Romaai?  bide  oxor  ei  data  est  Aaastasia  caapoaibos  erta  pi- 
reatibosy  qoam  Theopbaao  dlxere. 

16.  Noa  molto  post  bigeos  rerom  cooTersio  Conitaatioopoli  Aela  est 
Romaaos  seaior  aogostorom,  socer  Coastaatioi  Porpbrrogeaaetae,  Sto- 
pbaai  et  Coastaotiai  pater,  peae  aaos  ree  admbustrabat,  eju  bBmaaititai 
et  liberalitatem  laodat  Lai^raadus.  £t  Tisas  est  expiare  crinies  Tetaisse 
iOTasioae  sopremi  loci  admissoai,  com  a  Coiistaatioo  collefa  saatn 
faisset.  Moltas  per  Macedoaiam  Tbraciamqoe  orbes  reparafit,  CoifUF 
tiaopoli  coastitotis  reditibos  ioter  aUa  pie  lastitnU  bospiUlia  aedifiai 
stfoxit,  ia  qoibos  paopercoli,  qoi.ia  regia  orbe  esseat,  gratis  aiereitir, 
raro  et  laodabili  iastitolo:  aeqoe  boc  coateotos,  oione  aes  alieDoa,  ^ 
eiTOs  laberabaat,  qoaatom  tabolis  deoioastrari  poterat,  ex  aerarle  dinol- 
Tit,  tabolas  combori  Jossit,  omoibos  domoram  in  orbe  coadacteribas  # 
aiiai,  qoi  secoados  sapra  Tigeslnmm  imperii  erat,  locaria  pretia  deuri^ 
qaae  Cedreaos  et  coatiaoator  Tbeophaais  aliiqoe  fksios  oarrant,  beieni 
priaeipam  imitatioDe  digiiUsima;  aalla  eaim  re  propios  id  iaiU^^ 
Dei  accesseriot,  qoam  sobleTatione  miserorom. 

t7.  Romaaos  tamea  pristiaae  ambitlonis  poenam  noo  eflagi^  N<> 
qni  filiorom  caosa  peccaTorat,  ot  illis  imperiom  assereret,  anoo  Ti(eni« 
sexto  imperii  (id  est  aoac,  cam  Sigerridos  episcepos  FarmeDiii  «^ 
,  adesset)  a  lillis,  aot  certe  a  filio  Stephaao,  diotanii  obseqaii  P«^' 
nam  alteram  Coastantiaam  baad  assensisse,  qoldam  scribant,  rige^ 
die  Decembris  indictiooe  teriia  exoitor  imperio,  et  io  monachnaiKsB^ 
kOL  Proteo  iosolam  mlttitqr,  com  paolo  ante  rerom  adhoe  potens » ^^^^^"^ 
geoerom  Porphyrogennetam  primom  aogostoram  nominasset,  filiwfi *  ^ 
colere  Jossisset.  Ooos  deiado  iater  se  collisos  et  sibi  inricett  et^ 
pbyrogeaaetae  insidiafttes  ble  praoTimiit,  et  Tix  mense  a  pat^  ^^ 
olapeo  comprebeadit.  Itaqoe  in  insoias  diTorsas  miUaatnr,  ei«  P 
lagfbrem  patris  coasf eotam  expeiiissent,  qoi  ceastaatior  «nisi^  P^  ^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALB8  IMPIBII  m 

lias  egii    GoQsfantiBiis  Leonis  filtas  jm  soliig  impicio  f^tmf  mUos  J|^  m, 
swpectos  Bale  nQltayit.   Romaiiis  soDior,  valgo  Locapeiiifly  Mnso  Jnlio 
a.  D.  948.  TiCa  fanctys  osl»  com  ConstaAtiMs  wm,  at  quidam  scribaa^ 
per  Uteras  ad  prisliaam  digaitatommeqiiicqnm  roTOcassol^ 

18.  Giim  pancao  a  Mari&o  papa  literae  Ikabeantur,  oblatas  attiAf  emM. 
Biniitf  BOinisi  mas  extare  dixit,  qnas  ad  hanc  annnm  Baronias  prodoxit. 
GofttiBOtar  iis  priviiegiam  datim  Leoii  abbati  moaastorii  in  Samnio,  ad 
fonteo  Yaltorni,  ^t  in  cbronico  lod  memoralom,  qao  prislina  ejos  priyilegia 
coniirmaiftar.  Id  seripium  €9t  fer  mamm  HadrimU  9€ri$mru  S.  Rom^ 
eecL  tiuiue  HfarHo  Mid,  2,  datwn  per  manum  Siephani  primicerH  de^ 
fenearum  aposivHeae  seiis,  onno  pomHfioaiue  Marnu  summi  ponii/icis 
eeeundo,  Ergo  Romanae  ecclesiao  primicerii,  qni  passim  memorantar  in 
Ubnlis,  erant  primi  inter  defoMores.  Porro  defensoros  ecclesiis  dati 
orant  Jam  oHm,  «1  res  eamm  el  paaporam  ollam  apad  Jodicos  taerentaKp 
Inde  coram  etiam  reram  ecdesiaslicanim  ^aboere.  £l  Romanae  ooolosiao 
defensores  otiam  iiliis  ecclosiis  missiono  ponliicis  sabYeniebanl.  Grego- 
jins  IL  pro  regionibas  mrbis  septem  rogionarios  defoosoros  conslilwt; 
qnae  a  Gangiaeo  in  egregio  glossario  plaribas  annotata  logi  possnnC. 
Marini  etiam  literae  ad  Jobamiem  Bene?entanae  ecclesiae  opiscopnm  dalao 
ckca  BiTinam,  Ascdam,  Lapinnm,  Siponlam,  eoclesiam  S.  Micbaeiis  in 
monto  Gargano,  ne  qnis  Ualns  aat  Graocns  ? im  inferat.  Soripium  per 
mamts  Siephani  ecriniarii  s.  R.  e.  in  mense  (kiok  indiet.  2.  Bene  vsMe. 
Daium  3.  Jd  Novemb.  per  manum  Nieoiai  primicerii  s.  apesi.  sedis,  anno 
Deo  propaie  ponHfeatus  domini  noshi  Marini  ponHfkis  ei  unmersalie 
papae  in  sacraiissima  sede  bsaii  Peiri  apostoH  seeundo,  in  mense  ei  indicti^ 
ane  eupra  seripfa  2.  ladictio  lamen  lertia  fiel,  si  a  Seplembri  inchoetnr. 
Sin  taeannir  kidictionom,  annas  Marini  primas  iol. 

19.  Nonc  «tiam  Anno  ab  incamaiione  d.  n.  Jesu  CkrisH  944,  regnante 
demino  Hngone  dedme  nono  et  fiHo  ejus  Lothario  punto  dedmo  esoei^ 
ieniisnmis  regibus,  temporOus  HuberH  fUH  ^us  incfyti  marcUonis  aique 
pHsshni  duds  anno  2,  indict^2,  in  dmtate  Camerina,  Eado  Gamerinae 
sodis  bnmilem  se  yocans  opiscopam  in  castoUo  ad  S.  Soyerinam  prope 
flayinm  Potentiam  el  saper  saxam  flaminis,  prope  yiam  pablicam,  ail,  se 
coepisse  a  fnndamento  ecclesiam  aedlficare.  Itaqne  conyonisse  sibi  cam 
sacerdotibus  suis  cardinalibas,  yenerabilibns  prosbyterisetiaicisbncoon* 
ferri  quaedam  de  Catnerinae  ecclesiae  rebus,  ingasialda,  tn  SeptempedanOt 
in  Pareio,  Gabiano  ei  in  campo  qui  fuii  de  deie  S.  Maroii,  et  qnao  seqnun* 
tor.  Hino  inleliigimns  iinberlam  Tosciao  aMirchienem  penlo  antoa  pnlro 
faolom  etiam  Spoleii  ot  Gamerini  dncem. 

20.  Wigmannns  comes  boc  anno  obiit  Knlhim  alimn  qnam  BiUio<* 
gmuim  in  faslis  noslris  intenigii  arbitror,  celobreHi  bis  tomporibns^  Hori-» 
manni  Saxoniao  postea  dnds  fratrem»  Witildndo  et  continaatori  Regino^is 
menoratnm ;  reglae  toiliae  affinttale  innoxnm ;  nam  fiiins  ^ns  mgmannno 
Janior  apnd  Wilikindam  sose  regis  (Otlenii  M.)  prepinqanm  appolUt. 
Undo  morito  collegit  Meibomias  in  Jibello,  qnem  Yindlcias  UUinganai 
laocripsit,  Heraaiinam  dnoom  ortn  Ulnstrom  ftiissoi  noni  nt  fnidam  apnd 


Digitized  by 


Google 


128  iNKALSS  IMPBRII 


g^UL  Atemi  Wtmnmm  M  alibi,  ex  o«o  deri  ia  faBiUta  c»Buml,B 
paire  pavperesie  niUtaris  geoeris  latui.  Sod  latait  propiiqiitttisntii 
«f  qne  ad  Ditaiiania,  a  noMs  ex  aiCiqiio  codico  roatitatan,  nbi  haec  leg» 
tv :  MerimamnMB  dms . . .  eotifrairei  tmUi  sceimis  tmtorety  Wigmmm 
maierterMe  regie  fUimm  (liaoc  tria  rerba  in  Ditaari  oditioiibas  priorAo 
abiteere)  ei  Bcbmimm^  fkfovii.  Erfo  matertera  Ottonis  in  coijigioM 
WigmaBoi  senioris.  Sed  qaomodo  Ecbertos  et  Wigmiinas  Jnaior  cm- 
firatres  appeHaatar,  an  ambo  ex  Wifnaiino  nati,  an  ambo  exmterta 
regis?  qaod  qoidem  bic  de  8ok>  Wigmanno  dici  videtar ;  sed  ez  Wiiildib 
apparet,  etiam  pertinere  ad  Ecbertom,  nam  bonc,  abi  obsidioBefliMogii> 
tiae  describit,  diserte  rocat  consobrinnm  regis  obsidem  datoa  ia  vbm. 
Sed  et  ambo  panlo  post  rocantar  propinqni,  et  inferios  adfenc  lepotei 
Herimanni  dnds,  cnm  qao  conflictabantnr.  Et  Wigmannos  patriin(iti 
dlserte  Witikindo  HeimannnsD  patemao  baereditatis  praedoaea  ^cM 
Postremo  Wigmannns  cnm  ad  Haraldam  Daniae  rogem  coafogere  relle^ 
nec  ab  eo  reciperetnr,  persoqaente  dnco,  cnm  frabre  yix  erasii;  eoim 
nvranU  WitlUndo ;  Ihtter  antem  ntlqae  Ecbertos.  Nam  qnod  ptolo  ab 
banc  per  arcbiepiscopam  Bmnonem  regi  recoAoiliatam  scripsit  idei 
bistoricas,  postea  factam  patandnm  tst^  etsi  illo,  at  solet,  per  oousioDea 
anticiparit  Ecbertns  etiam  ab  antore  annalinm  HUdesfaemeosiiui  (^ 
sdlicet  integriorem  edito,  ante  nos,  Ditmaricodicemviderat)filia6nitff' 
terae  regis  appellatar  ad  a.  D.  955.  qaia  Ditaunis  id  dixerat  de  Wifmii^ 

31.  fist  tamen  cnr  ari>itremar,  Wigmamnnm  et  Ecbertam  waSA 
fratres  nterinos  fnisse;  et  laxiere  sensn  ambon  Herimanni  n^otes  appei- 
lari;  Ecbertnmqno^  qoia  fratris  prirignas  sen  veri  nepotis  friter  anijSib 
eadem  appellatione  comprebensnm.  Neqne  iUo,  nt  Wigmaonas  de  Heri- 
manno  tntore  qaeritar,  sed  alias  ob  caasas,  et  ante  WigflMUiiiB  i  re^e 
aUenatns  friit.  Deniqne  ad  eam  famUiam  pertinere  enm  apparet,  eiqn 
Bmnones  et  Ecberti  posteriores  Bmneswigao  domioi  prodieri,  it  <■* 
loco  dicotor.  Itaqae  TOrisimilo  est,  materteram  regis  ante  Wignam* 
fonlomm  aUnm  coi^agom,  Ecberti  patrem,  babnisse. 

22.  Porro  si  materterae  appellationem  ex  proprietate  Terbem  ^ 
dpimns,  atparest,  dam  Ucot,  faerit  soror  matris  reginaeMecimidii.  J«« 
mo  inter  reginae  soroms  in  lastis  TrorirensUias  Friderana  occvrit,  ^ 
ergoWigmanni  Jnnioris  nratrem  fnisse,  et  filiam  itidem  FHderfDtf  P^ 
perisse,  ex  eo  colUgu,  qaod  Wigmanni  bi^as  bona  ob  rebelHeit>  > 
fiscnii  redacta,  pro  paite  attribaU  sant  Kemnadensi  ad  Yisiigi»*^ 
storio,  ot  annaUsta  Saxo  babet  ad  a.  D.  967,  cni  praefolsse  ^^^^ 
abbatissam  ex  diplomatU>as  constat,  sororem,  nt  credU)Ue  est,  ^^^^ 
ba|as,  non  tantnm,  qaia  praedia  ejos  abbatlae  saae  impetnrit,  ^^f^ 
qaia  in  fandando  monasterio  a  Gerone  adjnta  Mt  (ot  constit  ei^ 
diplomatibas),  ci^as  filios  Sigefridas  (sed  in  JaTentnte  exiincte»)^ 
roginae  MaUiUdis  (nt  Ditmaras  scribit),  scUicet  Wigmanni  fmioris  et  ro- 
deranae  biiJas  sororein^  in  matrimonio  babebat.  Aceedil»  food  ^^ 
kUido  constat,  Wigmannnm  Ui  Gemnis  et  filU  ^ns  Sigefri^  fi^  ^ 
dnni  gratiam  imperatoris  obtinoret,  ^inod  fMom  est  paile  ^  " 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  529 

Uo  M .  altera  ?ice  In  Italia  proficisceretar.  Ghronographiis  Saxo  Hedwl-  A.  944. 
em  Sigefrido  Geronis  filio  nnptam  Ottonis  III.  neptim  rocat,  prorsns  nt 
>se  Otto  m  Ecbertnm  nterinnm  ejns  fratrem  in  diplomate  a.  D.  1001. 
epotem  snnm  appellat,  laxo  ntmmqne  sensn  ad  cognationem  indicandam. 
II  fastis  nostris  Fnldensibns  ad  a.  D.  972.  inter  mortnos  efns  anni  nominatnr 
irundus.  Ejns  omnes  historici  obliti  snnt.  Magnae  antoritatis  et  potentiae 
inun  fiiisse,  indicat  raro  tnnc  tribntns  in  illis  ipsis  praesertim  fastis 
italns  dncis.  In  Sazonia  qnaerendnm  non  dnbitaTerimi  et  alicnbi  in  limite 
»Tovi]iciae  et  copiis  contra  Slayos  proAiisse.  Qnis  ejns  pater  i^erit,  infhi 
licemns. 

23.  Billnngns 


L«dolfn8  w  Fridemna  w  Wigmaiinns    Herimannns 

matertm     |        •enior.  dnz. 

r6gi0. 


Ecbertns     Wigman-     Fridemna           Hadwig  Imma 

moDOcnliis.           nns            abbatiisa      nxor  Sigefiridl,  Ge-  eomitissa  ex 

Jiuiior.        Kemnadeiis.    rone  marcliione  nati»  dipL  Kem- 

abbatifsa  deinde  6e-  nadensL 
renrodensif. 

24.    Rex  filia  Lutgarde  aegrotante  votnm  fecerat    Nnnc  roti  dam- 

natas  solrit,  mnnifieentia  in  Qnedlinbnrgensem  congregationem.    Ad  mo^ 

noMierium  (inqnit)  in  Qummgekwrg  consU^ctum,  uH  domimts  et  gemHor 

noeter  piae  memoriae  rex  Henricus  exiai  tumulatus,  pro  remedio  animae 

iiHus,  nosirae  etiam  causa  sahdis,  quin  et  in  eleetnosyna  fiUae  nostrae 

Lmigardis,  pro  dnjus  infirmitaie  hoc  spopondimus,  praedium,  quod  hao- 

ienus  in  IRmHnge  imbeneficiatum  haindmus,  cum  omnibus  iiiucjure  per^ 

tinentUms  in  usum  virginum  inihi  Domino  famuiantium  jure  perenni  in 

proprium  donavimus,  jussimusque  hoc  praec^^tum  conscribi,  manunostra 

signaium  annuMque  impressione  roboraium»  Signum  domini  Ottoms  anno 

ine.  D,  944,  ind.  5.  [imo  2.  rel  5.],  anno  regni  nono.  Mensis  non  additnr. 

25.  Antnmno  rex  in  Saxonia  rogatn  Henrici  fratris  etConradi  comitis 

(sic  nominatnr  hoc  loco  etsi  Jam  dnx)  Bilingo  rasallo  praedinm  legaU 

jndido  iQ  fiscum  redactnm  restiloit  et  in  proprinm  donat,  cnm  ecclesiis, 

mancipiis  aliisqne  annezis.  Actum  Lubbetfeide.  Brun  ad  vicem  Frideriei 

13.  EaL  Ociob.  a.dinc  9U,  ind.  2,  imo  ind  3,  nam  dnos  nnmeros  con- 

spiraites  tertio  praefero,  calcalo  jam  a  me  nsnrpato: 

a.  D.  indict.  a.  regni 

944  3  9 

943  2  8 

944  3  9 

Biiyignm  credibile  est  illnm  esse,  qni  saepe  in  tabnlis  Ottonit  memora- 
tnr,  ttidemqne  infira  dilectns  comes  appellatnr.  An  ez  illa  ftierit  Billin- 
gttustirpe,  quae  Saxoniae  dnces  dedit,  pro  eerto  affirmarenon  ansim; 
▼erisimUe  timen  censeo.  Caetemm  Herimanni  Saxoiun  dncis  pater 
ceastri  non  potest. 

4S.AL.S  I>r»U  .0«.  n.  %,.e6.yG00g\e 


530  ANNALESIMPERII 

ANNO  GHRISTI  945. 

IMploBa  Ottosit.  De  qalbosdan  pagis  et  nar^iOBibii.  ~  Boaa,  qaaodeditiitrt 
ceteoro  noaaiterio  CrerearodeBsi.  Latatii  Ticti.  ~  Bertoldm  dvx  BaTariae  H 
Anmlii  obit.  Pe  eins  vxore  et  lilio.  —  Snocedit  firater  regis  dseta  iliaAmlL- 
Lndoyicni  rex  coIUsns  cnm  filiis  Heriberti.  —  Ludoricns  capitnr  a  Nor«a»L- 
Dimissas  a  Normannis  retinetnr  ab  Hngone ;  id  Otto  improbat.  —  Boleslan  0 
tonem  placare  stadet.  —  Ottonis  acta  ia  Lotbaringia.  —  Diplonata  Treriniiii 
et  Gorbejeasibit  data.  —  De  locis  dlctit  Dalbein.  —  Bereagaril  nacilMliJ 
contra  HngOBon  regen  Itallae.  —  Berengarie  in  Italian  redevste,  Higo  deierii^ 
"  Qnis  arcbiepiscopns  Mediolani.  —  Berengarins  episcopatns  dat.  —  HtsH 
cedente,  Lotbarius  solns  regnat  in  spedem.  —  Tenpns,  qa«  haec  acta.  —  UfM 
rias  ipse  a  patre  aHenatBf  ob  saspioionen  incestas. 

A«  94S|  i.  Regem  ipsmn  Kaleiidis  M^i  Alsteti  io  ThBringia  egisse,  repai 
Ibi  rogala  fiiii  Liotolfi  fideli  soo  mtrehioni  Cbristia&o  reram  qoanud^ 
soarom  proprielettem  concedit,  qoas  habebat  in  locis  Steto  et  QnigiBii 
pago  Sermonfi,  iii  comitato  ^psios  Giristiani.  Bruno  caneeUami «{ 
vicem  Pridurici  itrchicttp.  Data  Kal  Maji  a.  d,  inc.  945,  ind,  2.  pego  3.i 
regnante  OHone  serenissimo  rege  anno  9,  Actum  AlasteH,  Eandeo  rei 
Gassellae  actam  aot  fertasse  confirmatam  hoc  anno  habet  aBiaIistaSi»i 
An  pagos  Sermont  a  Sera  anme  nomen  habebat,  qoi  haod  procol  GartoTii 
Albi  infloit?  Sed  si  Anhaltinis  scriptoribos  fides,  SteBa  et  Qoigina  eird 
Dessoviam  qoaeri  deboit,  nt  Knaotios  ex  Schwanbergero  Oiaericoqnt 
notayit.  Ghristiani  egregii  comitis  corpos  josso  Ottonis  in  basilica  IN' 
deborgensi  tomolatom  scribitor  a  Ditmaro  ad  a.  D.  960.  Bona,  qsae  kk 
data  Christiano  memorantor,  ad  monasteriom  Nienborgeiise,  confloe&tftai 
Bodae  et  Salae  adsitom  perrenere,  qood  ejos  filii,  <;oBsiIia  foriasse  pateni 
exeqoentes,  fondayere.  Nempe  hoc  saepe  ailimo  reges  praedia  procerikv 
in  proprinm  donabant,  qoae  nonnisi  beneficiali  jore  teBoerani,  o(  in  wi^ 
sias  conferre  possent,  regesqoe  donatores  in  partem  meriti  Teniebait 
Albinos  Ditmari  comttis  Wetinensis  et  borgravii  Zorbecensis  filinn  Ckii-| 
stianom  fadt,  Losatiaeqoe  secondom  marchionem,  Bempe  post^yeroaea- 
Sed  illa  a  Wetino  Zorbecaqoe  appellatio  avtoritate  vetenim  caret.  Vt^^ 
constat,  Christianom  exHidda  sorore  Geronis  marchionis,  qoiGerearodia 
foBdaTit,  Thietmarom  marchionem  orientalem  etGeronem  arcfaiepiscopos 
Coloniensem  genoisse.  Thietmaros  ex  Soanhilde  filia  HennaiiBi  do^ 
(qnae  postea  Ekkehardo  marchioni  nopsit)  GeronemmarchioneBSoscapit' 
Gero  genoit  Thietmarom,  qni  Odonem,  in  qno  generis  propagatio  eessant 
Ita  chronicon  montis  Sereni.  £t  hi  onmes  proyinciae  LosizeDSis  aiarcbio- 
nes  foeront,  sed,  ot  arbitror,  inferioris,  qoam  com  soperiore  parte  r^' 
chiae  septentrionalis  pbemasse  yidentor. 

2.  Eodem  loco  Otto  rex  4.  Idos  Maji  a.  D.  945.  marcMaar  ^#rov 
dedlt  propriefatem  soam  ia  marca  yillae  Tribonice  trans  Sahun  fli^'*' 
inpagoIingoaSlaYoromLiticenominato.  SignwnOttonU,  BrunaO^f^ 
Fridurici.  Data  4.  Non.  Maji.  Actum  AlsteH.  £a  bona  deinde  ad  bodi- 
steriom  a  Gerone  in  Gerenroda  fondatom  pervenere.  Loci  Tribent  n^ 
minit  Ditmaros.    Terlio  Idos  Jon.  Magdeborgi  Otfo  rex  datVolciB*^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   IHPERII  531 

orto  filiis  Friderici  villas  qvasdam  ad  flumen  FoBam,  in  pago  Seri-  A.  945, 
i-land  jn  comitatu  Ghristiaiii.     Geroni  qoaedam  ob  bene  merita 

snntf  scribiiBtqiie  Sigebertus  Gemblacensis  et  AlbericuS;  Slaros  hoc 
»  ab  eo  Tictos  et  debellatos.  Eos  inteliigo,  qui  hodie  Lnsacii  appel- 
nr :  Cassellis  (Hassoram  castello^  nt  opinor^  in  Gonyenta  proceram 
nter  Herimannum  et  Gonradnm  daces,  cognatos,  at  opinor,  imperatoris 
»fitate  composta  est,  ibi  etiam  confirmata  Christiano  comiti  donatio  est, 
ra  memorata^  qaod  ex  monomentis  haad  dabie  notavit  annalista  Saxo, 
m  in  Halberstadensi  dioecesi  scripsisse  saspicor. 

3.  Bertoldos  dax  Bayariae  obiit,  in  Altaichio  inferiore  Bajoariae 
lasterio  sepaltas,  aatore  Arentino.  Fromissa  ei  fnerat  filia  Giselberti 
is  ex  Gerberga  sorore  Ottonis,  sed  an  per  aetatem  virginis  matrimoninm 
[Kinsammationem  pervenerit,  diii  dabitavL  Id  tamen  factam  Tult  Ayen- 
\$,  qaem  yeridicam  tandem  deprehendL  Handias  Bnischiam  secatas 
Jitrudem  appellat,  quae  Bergense  monasteriom  monialium  dimidia 
ca  a  Neoburgo  Danubiano  a.  D.  976.  fandarit,  consentiente  Ottone  U. 
lem  tabulae  adjectae  faissent,  ut  constaret,  ao  Bertoldi  dacis  relicta 
rit.  Nam  Braschius  yariat,  fatente  Hnndio,  et  alio  loco  Gutam  yidaam 
loldi  comitis  de  Lechsmand  fondatricem  indacit.    Sane  non  desant, 

Giselberti  et  Gerbergae  filiam  Gerbergam  rocaot,  et  postea  Adelberto 
romandoo  Heriberti  H.  filio  noptam  yolont.  Ita  Baccetios,  qui  mariti 
oxoris  chartas  soperesse  scribit.  Haec  ergo  discossioni  ampliori  re- 
]ao.  Et  potuit  post  Bertoldi  mortem  ex  Bt^oaria  ad  Lotharienses  red- 
le:  nisi  quis  plores  Giselberto  filias  tribuat,  historicis  yeteribus  indictas. 
le  et  Albradam  Gerbergae  filiam  alii  ex  Ludoyico  Transmarino  rege, 
i  ex  priore  marito  Giselberto  natam  yolant,  de  qno  dicemos  ad  a.  D.954. 
eterum  in  progressu  historicaram  disqaisitionnm  eo  tandem  deyeni,  ut 
11  tantom  matrimoniam  exitam  habaisse  arbitrer,  sed  etiam  filiom  inde 
tom,  in  Bajoaria  potentem,  qui  postremo  ad  ducatum  peryenit.  Eam 
im  poto  faisse  Henricam,  qoi  Miior  appellatar,  aetate,  si  com  Ottonis  M . 
ttre  Henrico  comparemos;  aatoritate,  si  cum  filio  hojas  Henrico  H.  Qoi 
iBricos  Minor  idem  Hecilo  et  Bertoldi  filios  Ditmaro  dicitur^  Ottoni  m. 
(abnlis  nepos,  id  est  cognatione  propinqnas;  erant  enim  filii  consobri- 
fam,  qoia  Otto  Magnus  ayus  paterans  Ottonis  IIL  et  Gerberga  ayia  ma- 
ma  Hecilonis  frater  et  soror  fuere.  Nonc  praeterito  infante  filio  firatris 
iBoriS;  nempe  Bertoldi,  ducatus  datus  est  filiae  firatris  mi^oris,  nempe 
rDoIfi,  yel  potius  ejus  marito. 

4.  Otto  precibas  matris  yictus,  Henrico  fratri  Juditham,  Aroulfi  nuper 
icis  filiam,  Berioldi  neptem,  conciliat,  eique  Bayariae  ducatum  confert. 
s  tam  primnm  Bayaria  sub  rege  alienae  stirpis  principem  tulit;  hactenus 
lim  aat  a  suis,  aut  a  regibus  Carolingis  guberoata  est  Jnditham  Witi- 
Bdus  yocat  foeminam  egregiae  formae  miraeqne  pradentiae.  Henricus 
iam  ex  eo  regi  fidus  mansit,  sed  firatres  Judithae  tanta  dignitate  depulsi, 
ilnns  tegere  non  potuere^  ex  quibus  Araulfus  postea  Ludolfb  regis  filio 
1  pellendam  patraum  auxilio  fait.  Hex,  rebus  in  Germania  compositis, 
henum  transiit,  et  in  Lotharii  regnum  profectus  est,  cam  intellexisset, 

^*  DigitizedbyGoOgle 


532  ANNALES    IMPERII 

k.  945.  LvdoYiaun  Galliae  regem  ctptom,  qaem  ali  compescendiuBjo^ 
ilaeyemmjiolebat 

5.  Lndoviciis  Rodomo  iACQbabat,  et  plensqae  id  agercTidebata,! 
regioiem  Normaiuioram  sab  specie  tatelae  Richardi  paeri  sibi  Tiidica 
Indigiabatar  Reroardo  Sylvaaecteasi  comiti,  qai  Ricbardoa  elipsuir 
se  habebat;  Rernardas  de  regis  ioiqaitate  qaerebatar,  et  ininicis  eju 
adjangebat.  Gam  ergo  rex,  filio  Garolo  sibi  oato,  ad  regin&B  Lawlai 
iyissety  et  inde  Rodonuim  redisset,  coUoqaio  in  itinere-cum  Anilfo  kaH 
qaem  Normanni  mire  oderant,  eoram  in  se  indignatioBea  laxii  1 
Rerpardos,  Tetbaldos,  Heribertos  Jonior  in  pasckalibos  feriis  MontiBiN 
regiS'castram  capiont,  Rernardo  venatoriom  regis  apparatoa  sibi  tjm 
cante,  ipsom  etiam  Gompendiom  occopant.  Itaqne  rex,  a^lmctisd 
Amolfi,  Herloini,  Artaldi  archiepiscopi  copiis,  alio  Reraarde,  f len  AA 
ricos  vocat  comitem  de  Retest,  et  Theoderico  comite  ejos  nepote,f)^ 
Veromandoom  vastat,  Remos  obsidet,  dom  interea  NomanBipa^& 
gonem  docem  infestabant,  quibos  ille  repulsis  ad  regem  mittit,  efEcii^ 
ot  rexobsidionem  solvat,  obsidibos  ab  Hogone  archiepiscopo  accepiis-  ^ 
circa  festom  S.  Johannis  cam  rege  in  coUoqaiom  venit,  fioDtindaciaeisf 
in  mediom  Aogastom.  Theotilo  Toronensis  archiepiscopos,  qoi  niiii 
in  principibos  regi  reconciliandis  laboraverat,  dom  domom  repetit,  iiik 
nere  decedit.    Rex  Rodomom  redit. 

6.  Rajocensem  orbem  tonc  com  vicina  regione  Haigroldos  Noraa 
nos  tenebat,  qoem  Haraldom  regem  Daniae  pleriqoe  arbitrantor.  Ursl» 
gensis  tamen  Tormodi  filiom  facit,  ita  ahos  qaidam  ex  septentriooe  re^ 
foerit^  vel  archipirata.  Is  vocatas  in  aoxiliam  a  Nermannis,  doce » 
orbatis,  ad  Divae  amnis  ostiom  appolerat,  et  a  GenstantinensilHiselB» 
Jocensibos  copide  receptos  foerat.  Inde  Hogonis  ditiones  infesiaTeT^ 
Itaqoe  Lodovicos,  credo,  ad  eom  sibi  conciliandom  anion«  i^P 
Stimolabat  ad  hoc  jam  sponte  inclinatom  Remardos  Danis,  magMe  JV' 
Normannos  Rodomenses  aotoritatis,  et  olim  Wilhelmo  inter  prtedpi^ 
qoi  amicom  Lodovici  simolabat,  sed  occulte  com  Remardo  Syivu^^ 
consilla  de  poero  in  docatom  restitoendo  agitabat,  et  ferebatar  l^^ 
de  capiendo  Recnarde  Normannisqoe  pellendis  deliberasse.  ^^^ 
loquiom  com  Haigroldo  veiiit,  Herloinom  comitem  et  Lambertan  ni 
ejos  secom  doceos.  Haigroldus  Ghieresboi;go  digrediens,  ad  ''"f^ 
accessit.  Diva  flomen  exercitom  otromqae  separabat.  Id  ^"^ 
com  sois,  inopinante  rege,  sommo  mane  traneit;  comqoe  ^d  P'f^^^ 
ventam  esset,  forte  qoidam  ex  Normannis  Herioioom  agnoscit,  es^ 
genti,  qood  ejus  gratia  Wilhelmos  Amuliiim  ofl^endisset  vita«fl"^  ^ 


QvuM,    «|uvu.  vjuo  (^iairia    tt  uuvauiuo  AiuwtMllu  uuouuip^wv -•— —  -        UtiM 

set,  et  ipse  tamen  nonc  com  aotore  caedis  in  graliam  redisset. 
sobito  impeto  incaotos  perimitor,  Francigenae  contra  in  arma  ^^^yg^ 
miftitor  praeliom  atrox,  in  qoo  Normaoni  soperiores  foere,  ^'^^^ 
infeslo  animo  pognatori  et  parati  venisse,  tantomqoe  rixae  ^"*'J"  J]^ 
sisse.  Ris  novem  comites  nobilissimi  caesi  feruntor,  et  ****'^^,j,. 
bertos.  Ita  maoibos  Wilhelmi  parentatom  est.  Ludovicos  ^P^°  ^ 
sosque;  et  iterom  captos  docitor  Rotomagom.    Richardos  pu^ 


Digitized  by 


Google 


ANKALESIMPERII  533 

terno  resiiUjitur,  omnesqne  Normaoni,  Rotomagenses,  Gonstantinenses,  A.  945« 
Jocenses,  Haigroldo  autore,  soasoribus  Bemardis  Sylvanectensi  et  Dano^ 
jarant :  leges  statutaque  Rollonis  renovantur. 

7.  Gerberga  regina^  intellecto  mariti  casn^  per  episcopos  agit  cum 
t^one  Magno  doee  C^ic  Didoni  appetlator),  ut  regem  in  libertatem  re- 
lai  caret.  Ventum  est  ad  colloquiam  cum  Normannis^  Reniardns  Syl- 
neclensis  mediom  se  ferebat.  Petebant  Normanni,  obsides'  sibi  dari 
os  regis.  Gerberga  majorem  natu  negans,  minorem  mittit  Garolum 
el,  at  quidam  yocant,  Garolomannum),  qui  mox'  apud  Normannos  obiit. 
ido  etiam  Suessionensinm  episcopus  et  Hildigerus  Belloyacensis  ob- 
lesadduntur.  Itapaxjnratur,  Richardo  patemaregioredditnr.  Dimissus 
SL  a  Normannis,  ab  Hugone  detittetnr,.  et  sub  Tetbaldi  Blesensis  et  Gar- 
Ltensis  comitis  cnstodia  habetnr.  Interea  Otto  rex  qnanquam  Ludoyici 
vltatem  actaque  parom  probaret,  audita  tamen  Normannorum  perfidiU; 
otas  precibus  reginae^  ipsaque  rei  indignitate,  ne  sorori  et  ex  ea  nepo« 
[>iis,  neye  commnni  regnm  causae  deesset,  Rhenum  traosierat,  sperabatque 
rancos  pro  rege  suo  affbre  in  extemnm  hostem ;  cum  Ludoyicum  frustra 
aissnm,  nora  frande  teneri  intelligit.  Hngo  sibi  metuens,  legatum 
ittli,  colloqniunh  petit.  Otto  Hugonem  ad  aspectum  sunm  non  admisit, 
lacnit  tamen,  ut  cnm  Gonrado  Lothariensinm  duce  congrederetnr.  Gon- 
ido  minas  intentante,  ni  rex  protinus  sine  ulla  conditione  dimitteretnr, 
ngone  Landnnnm  sibi  tradi  postnlante;  infestis  animis  a  se  inyicem 
iscessere.  £o  tempore  peculiare  morbi  genns  Franciam  circa  Parisios 
eryaserat,  membra  hominnm  dlyersa  yelut  igne  qnodam  conripiehantnr, 
t  deinde  extincta  inflammatione  yelnt  exnsta  per  gangraenam  consume- 
antur,  doneo  mors  sopplicium  flniret.  Beata  yirgo  mater  Domini  apnd 
arisios  credita  est  miseris  suconrrisse,  nt  qaotquot  ad  ejus  aedem  per- 
enirent,  saWi  essent,  Hagone  in  egenos  adyenas  munifico. 

8.  £o  temporO;  qno  rex  Galiiae  captus  nnntiabatur,  Ottone  in  syltis 
enationi  intento,  obsides  [inqnit  Witikindus]  Boleslai  vidimuSy  Bohemoram 
cilicet  principis,  quos  rex  laelus  ea  re  populo  ostetuk  jussU,  Cum  eaim, 
ebus  domi  con^ositis^  omnia  drcum  regna  coram  eo  silereni  (nt  idem 
oquitur),  credendnm  est,  Boleslaum  sibi-metneniem,  bellnm  missis  mn- 
leribus  et  legatis  deprecari  stnduisse,  imperata  facere  poHicitnm,  obsidi- 
»us  datis.  Itaque  yalde  oraia  exaggerant  Bohemi  scriptoresj  qni  bellom 
ib  initiis  Ottonis  usque  ad  a.  D.  950.  tractnm  pntant.  Ego  toto  illo 
nterrallo  praeter  nnam  nostrorum  infelicem  expeditionem  aihil  alicBjns 
nomenti  cnm  Bohemis  actum  pnto^  qniescente  Boleslao,  ne  inagnom  et 
[enerosum  principemirritaret;  Ottone  autem  yindictam  sceleris  in  tempos 
^mmodins  differente.  £x  hoc  loco  intelligimus  Witikindum  hiatoriogra- 
^hnm  tnnc  non  procul  aula  egisse. 

9.  Dnm  Olto  erat  in  Lothariensi  regno,  obiit  Richarins  Leodiensis 
ipiscopos,  decimo  KaL  Ang.,  ut  Leodienses  scribunt;  cui  rex  Hugenem 
i.  Maximini  abbatem  etsi  reluctantem  snffecit.  Richarius  monasterinm 
>.  Pelri  in  Leodio  ad  pedem  montis  sitam,  a  Normannis  tempore  Fran- 
;onis  episcopi  eversum;  reparayit,  non  aede  tantum  sacra,  sed  etiam  aedi- 


Digitized  by 


Google 


534  ANNALES  IHPERII 

A«  945.  ^^  ^^  olficinis  stnictis;  ibiqve  tngiaU  'canonicos  ciib  dote  anplac* 
stituit  Id  festo  omDiam  saDctoraai,  AqQis,  opinor,  rex  legatos  Gnec(d 
aodivit,  qui  miiDera  attalere.  Ipsevieissim  mox  a.D.948  LnitfireduCi 
staHtiDopolin  legatom  non  sine  antidoro  desCinayit.  Otto  deiide  yik 
noD  jam  com  solis  NormanDis,  sed  et  cum  Hagone,  tota  peD«  Neostriii 
BurgQDdiae  parte  potite,  sibi  rem  fore;  at  mfljores  vires  conparare(,Rk 
traDsmisso,  io  Germaniam  atqae  etiam  in  Sazoniam  rediit,  si  rectesebi^ 
anni  Christi  binaram  tabalaram,  qaas  4.Kal.  Jan.  in  Thaieliem  dedissefal 

10.  Unis  rogata  Friderici  Mogantiacensis  et  fratris  ^earidedlt 
manni  cooiiUs  C^i  BiUingmi,  taoc  gratia  regia  inralesceDtis,  aan  Al 
mannoram  rectorem,  credo,  dncem  appeilasset)  ecclesiae  S.  Petri  Treriiej 
et  fideli  sao  Raotberto  ejas  aedis  episcopo  abbntiam  S.  Servati  adMos 
Tri^ectum  sitam,  olim  Giselberto  permutationis  pacto  ceocessaa,  ns&i 
Bruno  camctUarUu  ad  picem  Friderici  arclicap.  recopu  IkUlii 
Jamtar.  a.  d.  inc.  945,  imd.  4.  (lege  ^.],  anno  domim  OUoms  iO.  idt 
in  Tkakhem.  Alteris  interventii  fratrie  Henrid  abbatisque  Bovomnji 
ad  monaeterium  SS.  mart^rum  Siephani  et  YiU  [id  est  Corbejease]  ai 
netam  et  tetonium  in  Meppia  ad  oonfiuentee  Emisae  d  ffasae  ts  pif 
Ap^atinge^  in  comitatu  Durinjfi  comitU  jure  perenm  donaomMS.  U 
4.  Kat.  Januar.  a.  d.  inc.  945,  indicL  2.  [lege  3.%  atmo  Oitoms  fHai 
rcifis  iO.    Actum  tn  DalaMeim.    Ita  Schatenios. 

11.  PaaliDos  ia  CorbejeDsibos  coliectaneis  idem  bec  aoao  3.1^ 
Jon.  Frosae  prope  Magdebnrgnm  actom  scripsit,  qaod  SchateiiBS» 
seqnentem  cam  aliqao  discrimine  refert,  sic  enim  babet  praecepliii 
Bex  interventu  dHeeH  fratris  Brunonis  Bovoni  dat  banmmsufvi» 
vittas Meppiam  nominatas,  sUas  justa  ftuvium  Emisam  et  Basemisp^ 
Agrotingon  in  comitatu  Turingi  comitis  cum  moneta  et  tdomo:  td^ 
fuis  judex  publicus  ilHc  potestatem  exerceat;  mercatum  etiamco^ 
cum  privilegiis,  quae  atHs  pubUds  mercatorum  tods  sunt  tributa.  S^ 
domini  Ottoms  invictissimi  regis,  Btun  canceliarius  ad  vicem  Ma^ 
arckicapeitani  recogmm  et  subscripsL  Data  3.  Kal.  Jun.  a-  ^-  ^ 
ind.  3,  anno  regni  iO.  Actum  Frosae.  Sed  rex  a.  D.  W6.  M^o  ia«i$«  ■ 
Westfalla  (ut  illic  patebil),  non  ia  Northuriogia  egit.  Itaqae  ad  aMfl« 
praesentem  rem  refero;  favelqae  iodictioais  nameras.  ^""/l^ 
nooam  pro  decimo  in  ooinibas  his  praeceptis  penere  oportet  aate  J 
mensemdatis,  nisi  notarios  ipsos  laxius  locatos  dicamus,  ^^^"^^ 
parU  posteriori  computasse,  de  quo  nonnisi  aothenttcis  '^^^^^, 
potesl.  DipkNna  aurea  bulia  in»gne  io  arehivo  coDgregationis  •■^ 
deosis  ColoDiae  soperesse,  Stangefolios  annalinm  circoli  ^•^f'^^ 
tor  prodidit.  Tria  in  noslris  regionibos  loca  Invenio  ^**®**'""'^ 
unum  praefeclurae  hodie  Guelfebytanae  sedem,  olim  advocati  **JtJJ^ 
urbis  BruDSvicensis  principum,  aade  valgo  Vogts-Dalcai,  ****'^^ 
gam  et  Schepenstedam;  alteram  a  saKnis  Salzdalem,  ubi  ■■"^  *^ 
palatium  prope  Welfebytum,  id  GandeshemeDsibus  concessam  ^  '^ 
tertium  in  comitato  filioram  Ecberti  comitis  nuper  ^^^^^^^^J^:^ 
kela  oppido  procul  in  Hildesemensi  tractu,  de  quo  in  diplont^  ^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  535 

\tL  D.  iOOi.  Sed  quodiiam  fderit  castellom  regiom,  ot  appellator  ab  A.915. 
mne  a.  D.  941,  obi  saepe  data  diplomata,  amplios  inqoireodom. 
I  12.  Interea  Hogoiiem  regem  in  Italia  soa  fata  orgebant  Plerisqoe 
igobardoram  proceribos  exosos  erat,  sive  iisita  eorom  instabilitate, 
le  qood  et  doriter  haberentor.  Et  qoi  fratribos  et  amicis  non  peper- 
pit,  cui  sospiciones  pro  crimine  erant,  pari  omniom  meto  odioqoe  age« 
t:  aecedebat,  qood  Borgondis  suis  omnia  crederet,  Italos  nollo  loco 
^bat.  Berengarios  memor  fraterni  casos  se  sobtraxerat  saerienti,  et 
Soeria  Alpina  rebos  Italicis  intento»  agebat;  com  fama  increbrescit, 
Bgosea  plerisqoe  tntolerabilen^  fictam.  £rgo  Amadaeom,  hominem 
loa  et  callidom,  explpratom  mittit,  qoi  com  Hogonis  hostibos  consol- 
ret,  aliorom  animos  tentaret.  Ille  habito  paoperis  peregrini  Romam 
^tenlis  Italiam  ingresios,  principes  convenit,  sed  Protei  instar  formas 
iloresqoe  motabat.  Gom  indiciis  erompentibos  a  rege  qoaereretor, 
urbam  et  capillos  pice  torpavit,  regi  ipsi  sese  inter  mendicos  ostendit, 
dcmonesqoe  excepit.  Deniqoe  costoditis  closis,  per  avia  montinm  loca 
I  Germaniam  rediit.    Haec  ante  onom  alteromve  annom  acta. 

13.  Nonc  vero  matoris  rebos,  constitoto  com  amicis  tempore,  Be- 
engarios  ex  Soevia  per  Venustam  vallem  in  lialiam  eoHecta  mediocri 
lano  teadit  Manasses  Arelatensis  archiepiscopos,  sed  qoi  alienis  sedi- 
»05,  Mantoae,  Veronae,  Tridento  incobabat,  in  sospicionem  Uogonis  (ot 
irbitror)  inciderat;  coi  etiam  ob  negatam  spem  Mediolanensis  sedis  iratos 
>rat,  qoam  rex  Glio  destinabat  Itaque  sibi  metoens  com  Berengario 
M)nspirabat  Venerat  et  Milo  in  partes,  Yeronae  comes  vel  marchio  Jam 
mb  seniore  Berengario,  insignis  virtote  et  opibos,  et  fidem,  qoam  ei  prae- 
stiterat,  in  nepotem  transferens,  com  variis  injoriis  ab  Hogone  irritatos 
MseL  Sed  et  Wido  Motinensis  episcopos,  multae  vir  aotoritatis,  pro- 
Biissa  abbatia  Nonantolana  corroptos  erat.  Berengarios  in  adito  Italiae 
Pormicariam  arcem,  ab  Adelardo  clerico  Manassis  cliente  costoditam 
offendit  Sed  honc  Gomensi  episcopato  promisso  soom  fecit.  Milo  apod 
regem  erat,  com  de  advento  Berengarii  nontiatom  est.  Sentiebat,  se  ob- 
servari,  sed  costodes  vino  sepelit,  et  ono  comite  armigero  nocto  evadens, 
Yeronam  advolat;  Berengario  portas  aperit.  Mox  adest  Wido  episcopos, 
eojos  dom  arcem  Yineolam  Hogo  iratos  oppognat,  Berengarios  vocante 
Harderico  praesole,  Mediolano  potitor;  qoo  intellecto,  Hogonemomnes 
deserere,  ad  Berengariom  confloere.  Hogo  destitotos,  se  Papiam  com 
thesaoris  recipit    Inde  fogam  in  Borgondiam  parat 

14.  Haee  fere  Loitprandos  narrandi  lobricos,  nam  addit,  qoae  difR- 
eoltate  haod  carent  Manassi  ait  promissom  archiepiscopatom  Mediola- 
■ensem,  sed  ille  non  vacabat  Sigonios  scribit,  Arderico  mox  extincto, 
Ademarom  ei  soblegisse  Mediolanenses  ex  soae  ecclesiae  cardinalibos,  sed 
Manassem  obtrosom.  Gi^os  etiam,  ot  archiepiscopi  Mediolanenses  tabolae 
meitionem  faciont  ad  a.  D.  947,  obi  afferemos.  Etiam  Aogostanis  cemiliis 
a.  D.  952.  interfoit.  Sed  de  rebos  Mediolanensibos  certiora  nos  docet 
Araolfas  historicos  a  me  editos.  Hogo  Theobaldom  filiom  nothom  archi- 
diacottom  Mediolanensem  fieri  coraverat  in  spem  archiepiscopatos;  norat 


Digitized  by 


Google 


536  ANNALES  IMPERII 

A*  145.  ^idm  lod  etse  coDS«e(adiiiea,  pii?i1egii8  ettui  iapenlom  et 

firaatam,  at  deeedente  metropolitaBo,  ex  majoris  ecdesiae  praecipws 
diialibiia,  qaos  yocant  ordiiiarios,  svccessor  snmeretiir.      latereft 
pner  addesceret,  decrepitam  senem  subrogavit,  qai  ciim  opinioBe 
Ttreret,  nam  per  annos  22  sedit,  carayit,  at  Papiae  in  generali 
exdtaretar  tomoltas,  in  qao  praesal  occideretar;  ibiBonagimta 
ex  Mediolanensibas  caesi  sant,  sed  praesal  erasit.     Hago, 
fraade,  padore  dactas  Nonantolam  a  nonaginta  cartibos,  at  creditar, 
Ardertco  dedit,  sed  non  ideo  amicom  habait    Manasses  qaoque  spe 
diolani  per  Theobaldam  exdasas,  occalte  oderat,  qaanqnam  cogvatam 
in  se  tam  largam  regem.    Hinc  intelligimns  ob  extremam  Arderici 
spem  a  Berengario  Manassi  fieri  potnisse,  simal  et  Nonantnla  Ard 
sabdita  vacatara  erat,  at  Widoni  dari  posset.    Litigantibns  deinde 
et  Adelmaro  (vel  Adelmano)  Walpertns  tandem  sedem  obtineit, 
Amalfo  referente. 

i5.  Sed  ot  ad  Laitprandi  narrationem  redeam,  Manasses^  credo,  Ca«| 
prope  Formicariam  non  erat,  at  statim  ab  Adalardo  consuH,  et  n  Bercn* 
gario  tonc  primam  inescari  posset,  at  Talt  Luitprandas.  Haec  antea  pra»- 
parata,  credeadom  est.  Sabdit  Laitprandas,  Gamanae  ecdesiae  Boe  Adal* 
ardam  a  Berengario,  at  Jaraverat,  sed  Waidonem  praerectniii, 
pessimam,  Mediolanensis  praesalis,  Manassis  scilicet,  gratia  svlmj 
Adelardo  tamen  Regiensem  ecclesiam  datam.  Bosonem  Hugonis 
et  archicancellariam  Berengarios  in  Placentina  sede  reliqait^  LnitfredHi 
ia  Papiensi,  et  qaod  pecaniae  tribaerat,  videri  volait  pietati  dedisse. 

16.  Gam  ergo  proceres  Itali  freqaentes  Mediolanam  conyeBissest 
soasere  Hagoni  amici,  at  Lothariam  ad  eos  mitteret;  banc  insoatea  hnl^ 
hanc  apad  omnes  gratiosQm  esse,  hnic  ipsum  deferre  Ber^gariom,  per 
hanc  retineri  potestatem  posse.  Parait  Hugo,  nec  abnoit  BerengariaSy  et 
fortasse  ipse  per  saos  saggesserat,  qao  callidias  deciperet,  Hograeaaqee 
ipsam  periraheret  in  nassam,  cajos  thesaaris  inhf abat.  Nec  matara  regnandi 
consilia  videbantar,  et  modestla  ambitionem  velabat,  qnasi  non  soam  nu- 
gnitadinem,  sed  pablicam  salatem  qaaesisset.  Hogone  igitar  Inter  fogam 
etmoram  ambigao,  Lotharius  Mediolani  recipitar,  et  omniam  coaseBSi 
rex  habetar.  Ait  Laitprandas,  Juvenem  in  ecclesia  S.  confessoris  Am- 
brosiietmartyram  SS.Gervasii  et  Protasii  ante  cracem  prostratam,  a  pre- 
ceribas  erectom,  et  praeesse  Jussam,  Uagonis  etiam  consensa  expetitaL 
Atque  hoc  est,  quod  Frodoardus  ad  hunc  annum  ait,  Uugonem  polsim  a 
sais,  et  filium  ejus  Lothariom  in  regnum  receptam.  Sed  eum  Berengarias 
specie  amici,  salatem  etiam  olim  debentis,  re  vera  ut  tator  regebat 

i7.  Haec  aestate  declinante  acta  videntar,  ut  ostendit  series  narra* 
tionum  Frodoardi ;  qui  Hugonis  secessum  mox  post  Lndovici  captivitatem 
Normannicam  collocat.  Sed  rem  conficiunt  tabolae  apud  Ughellam  in 
episcopis  Vercellensibas  extantes,  si  nuUus  est  in  temporis  notis 
Ubi  BuffO  ei  Loiharius  ditrina  clemenHa  reget  notum  fachmi^ 

diiectum  iUuHremque  marckionem (forte  Arduinam)  «f  ^ 

•)  oolom  flidoBt,  moDaifse  Bekkmrim  immvii.      ••)  at  Eekkerdm  «ypitiif. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  »37 

mdr  VerceUensis  eccletiae,  cui  venerahiiis  AUo  praeest  episeopus,  VerceHiHi  A.  iM5, 
orhtB  jvs  dareiur,  Datum  et  adum  Papiae  Idibue  Augusti  a.  D,  94S, 
^^gni  dom.  Bugcnis  20,  Lotharii  vero  15,  ind.  3.  Geseprandus  episcopus 
!€  canceUarius  ad  vicem  Bosonis  episcopi  et  arcUameeiiarU  recogn. 
Sodem  amio,  sed  Tenio  tempore,  Hogo  et  Lotharius  reges,  rogante  Am- 
>rosio  egregio  praesale  e(  Usiardo  glonoso  comite,  cartem  Landasi  imcon- 
Inio  Placentiai  comitata»donant  Ghristi  martyri  Antonino,  et  beatae  Tii^ii 
FasUnae  Placentiae^  i«/£o40  reverendus  antistes  dUectus  fUius  eam  kabeai, 
Daia  5.  Id,  Mart.  a,  d.  inc.  945^  regni  vero  d.  Hugonis  i9,  LotAarU  iA, 
\nd.  3,    Adum  Papiae, 

18.  Si  Leoni  Ostiensi'  credimns,  Lotharias  conspirationis  in  patrem 
ezpers  non  fait;  ait  enim  senem  a  filio  negligi  et  afBigi  coepisse.  Nec 
snspicio  abest;  patrem,  nt  erat  capidinum  immodtcas^  Adellieidis  filio 
spomsatae  padicitiam  libasse.  Id  diserte  habet  chronicon  NoYaliciense, 
et  Jnvenem  erompentibas  aliqaa  indiciis  odiom  in  patrem  concepisse, 
eredibile  est  Ila  fortasse  Berengariam  exciverit,  cujas  etiam  saluti 
eensalaerat.  Itaqae  minus  mirabimur,  relictam  ilii  a  Berengario  regni 
umbram.  Autor  cfaronici  ila  habet:  Pater  post  dotem  succensus  face 
htsuriae  nurum  viUat,  anteguam  ad  filii  perveniat  tkalamum,  Sed  dom 
hic  in  patrem  viadictam  exercet,  sese  ia  hostis  potestatem  trattidit,  qni 
mox  et  vttae  et  uxori  vim  intalit  Sinistram  Adelheidis  famam  maledi-» 
centissimas  licet  scriptoram  Loitprandas  snppressit^  qaia  ea  Jam  aigBSta 
et  reram  domina  scribebat;.  et  ab  ejas  gratia  totos-pendebat. 

ANNO  GHRISTI  946« 

Otto  rex  dal  qvaedm  OnedliDl^QrgenfU)»*  —  Oat  Oaadeshemengi  ecdeslae  pri?Ue- 
gimn,  in  qao  priora  rereruntiir,  conflrmaniap  ei  aus^entnr.  •>  Slmile.  ^  Nolata  ad 
haec  diplomata.  —  Gesekense  monasterinm  in  We»ffalia  rondatnr.  —  Lndovlcne 
rex  Hberatnr  cedendo  Landnnum.  ~  Otto  In  Oalllam  eontra  Hugonem.  Gansa 
pneomm  ejnt  liramlneonim.  —  Kzpedltio  Ottonli.  Artaldos  Remls  reetltQtas.  Pari- 
fiornm  nrbs  tentata.  —  Kormanni  Tastati.  ^  Talciodorensis  fnndatio.  Scotenm 
monaiterla.  —  Gemblacensls  monasterii  conflrmatio.  —  Aliud  in  id  diploma.  Otto 
rex  Lotharieneinm  et  Francigennm  dictus  in  diplomate.  —  Aliud  adhnc.  De  ad- 
rocatls  et  snbadTOcatls.  —  Bxamen.  <~  Bdmnndi  rei^s  Angllae  mors.  Snccessor 
Badredns  frater.  —  Hugo  rez  Itallae  recipitnr  ad  broTe  tempnt.  —  Ralherins  ex 
careere  Ilheratnr,  mox  Yeroaa  p^lilnr  secnnda  rlce,  et  ad  •nnm  delnde  mona- 
•terium  redit.  —  Episcopns  Leodiensis  novns  Ratberio  faret.  —  Ifarinus  II.  papa 
obit.  Succedlt  Agapetns  II  Alberico  principe  faTente.    Almericus  marchlo. 

i.  Rex  Germaniae  Jannario  mense  Magdebnrgi  agens^  Qaedlinbar- j|.  94g. 
gensibas  taii  praecepto  favet :  Nos,  inqait,  tn  eteemosgna  domini  genitorie 
nostri  Henrici  regis  nostraeque  dominae  ac  matris  reginae  Mathildae,  nee 
nan  eUam  pro  anima  dUectissimae  conjugis  nostrae  EdUkis,  usui  sorenm 
in  ioco  QuidiUngeburg  Deo  /amutanUum  subtemotaias  viUas  Hebnendes^ 
dorf,  FanUevendorf  inpago  NorUiuringa  in  comiiaiu  Geronis  inproprium 
donavimus.    4.  Sal,  Pebr,  a.  d.  inc  946,  ind.  4,  anno  regni  ii.  [lego  iO,1 

2.   Inde  Rheno  appropinqnaaS;  apnd  Werlam  Westfaliae  mmise  Majo 
Gaadesbemensi  ecdeslae  praedia  et  privilegia  concessit  toI  confirmavit. 


Digitized  by 


Google 


538  ANNALESIMPERII 

A.  M6»  OUo  d.f.cLrex numasterhim  Gand^reheim  m  honare  S.  M«mti  1 

ommum  sanctorum  a  nostris  constmctum  progtnitoribus  nostri  tmmkk  \ 
patrocimidonamu$,$ancUmonialibusetectionia€urbitriumconc€denUijCn- 
firmanfesque  omma  a  praedecessoribus  nostris  re§ribusque  kuc  coMij 
Ludovico  sciUcet  praedia  m  vilHs  Temnistedi  (Denystede)  et  Herikiy  dii- 
terstidi,  cumfamUiis  caeterisque  omnibus  appendicibus  in  pago  SuHkMtiafi 
in  comitatu,  cui  tvnc  temporis  Otto  praefuit;  et  abAmutfo  propr^steiit 
vaiis  Cruke  CGnicht)  et  Cakcheim;  et  a  proavo  nostro  LuitulfOj  qui  nmr 
sterium  koc  construxtrat,  quicquid  in  confinio  villarum  GanderM^ 
Ruidum,  Alvungun,  Denckthi^  Lahinctorpe  (Rundiiia,  Dognste^Laiikeiidorp^ 
proprietatishabuit;  et  ab  ejusconiugeOda  vittamunam  Wmalovo  iinyiuS' 
leva),  etab  avanostro  Otlone  villam  HuUenstedi;  regaHtatis  etiam  mdm 
curtes  Herrihusen^  FeldbiXiy  quas  dominus  ac  genUor  noster  Eemau  m 
deditf  cum  praedia  Uiuc  a  domina  ae  matre  nostra  Mathilda  refma 
Frisia  coUato.  Tradimus  insuper  earundem  victui  sanctimoniaBmy  fDtr 
quidproprietatis  hactenus  habuimus  m  vitta  MunduUngheim  in  pago  Bsttffi 
(Hartiieri,  aii  Harthega  ?)  in  comitatu  Ehrenfridi.  JtUtemus  eHoMj  «f  mU 
eomes  vel  aHus  quilibet  exactor  judiciarius  potestatemvetadfredaet- 
igenda  seu  mansiones  vel  paratas  fadendas  in  eodem  monasteriOf  m  a 
comensu  etpetitione  ^usdem  monasterii,  habere  praeeumat.  St  kominesilliu 
abbatissae,  sive  liberi  sint  sive  servi,  nultajudiciaria  coerceantur  poletUtf, 
sed  in  praesentia  ^uedem  abbatissae  advocati  et  eorum  redituii»» 
acquirant  et  caeterorum  per/lciant.  Signum  d.  Ottonis  seremssim  rtgii^ 
Brun  cancellarius  ad  vicem  Fridurici  archicapeUani  recognovL  Dsbf» 
4.  Non.  Maji  a.  d.  inc.  M6,  ind.  2  [lego  5.],  anno  vero  domini  Ottom 
pUssimi  regis  ii.    Actum  Werlahun  in  D.  n.  f.  A. 

3.    Aliad  extat  ejogdem  diploma  in  idem,  qaod  baic  qaoqne  utf 

ascrlho :   Ollo  Dei gr.rex Notum sit ...  quomodo Ludolfiafossti 

noster,  dux  Saxoniae,  monasterium  in  Gandersheim  construxUcum^ 
rabili  conjuge  Ola;  primordium  ejus  con/irmans,  fiUa  Deo  comecrdt 
ibidem,  simulque  cum  ea  tradens  dotis  nomine,  quicquidpraediihakiat» 
marcis  Gandershemia,  Rudiera,  Alvunga  et  Latheria  ...  Postesf» 
eorum  Brun  et  Otto  adierunt  Ludovicum  venerabilem  regem,  qui  sorort* 
eorum  in  matrimonium  acceperat,  et  tradiderunt  «  supra  nomi^ 
monasterium  cum  omnibus,  quae  ad  idem  pertinere  videntuTj  W  refo 

sublevaretur  munimine Quod  ille  gratanter  accepUt  ^f**  ^ 

tionem  concessit  ,..  et  omnes  mercatores  a Rheno  usque  odAlbi» el^ 
transeuntes,  ad  usus  sanclimonialium  censum  telonii  persobere,  Ptfttie 
vero  tradidU  in  pago  Suth4huringa  in  comitatu  Wilhelnd  (ia  ^"f^ 
diplomate  erat  pro  ejus  scilicet  tempore  in  comitatu  Otlonis)  ^^ 
habuU  in  Tennisteti  et  in  Heriki  et  in  BlidemsteH;  ac  deinde  ^^J^ 
rabilem  socrum  suam  Otam^  tradens  ei  in  pago  Northuringa  t»  c^^ 
Theoderici  in  loco  Wanzleva,  quamdiu  superstes  in  hacvUa  ^***^' 
post  obitum  vero  ejus  monasterio.  Hujus  exemplo  provocatus  Arm^ 
rex  tradidU  per  interventum  coniugis  suae  Otae,  necnonel  ^^u 
venerandae  neptis  ^,  et  in  eteemosynam  divae  memoriaeaoi  t»i^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES    IMPERII  539 

)ici  regU  ^enitarisque  Kurohmanni,  nee  non  beatissimoriim  regum  Lu-^  A,  Mt^ 
'otrici  ei  CaroH  patruorum  oommemoraHone,  quicquid  Kahuit  in  Cruft,  et 
«  Caieckheim,  et  in  Bliuzitki  in  comitatu  Ermenfiidi:  deinde  tradidit 
Hto  dux  in  Huilansteti,  et  Henricus  rex  in  Veliberch  et  in  Herihueen. 
faec  cum  Os,  quae  tn  Mundilintkeim  habuimuM,  auffmentamus.  S^fnum 
lommi  Ottonititwictissimireqis,  LuituifuscancellariusadvicemBrwionis 
wckicapelianirecogn.  AetuminWerlahu.  Data  ii.KaLMafia,d.inc,996^ 
fuL  i3y  regnante  pio  rege  Ottone  2i.  NoUe  tnni  non  consentiiint.  Itaqae 
Hsi  mulio  posterius,  tamen  ob  siinilitadinen  argamenti  hac  referre  placait. 

4.  Werla  erit  Westfaliae,  freqaentatam  Saxonicis  regibns  palatiam. 
DignBm  notata  est  hoc  diploma,  abi  a  diyersis  principibas  in  Gandeshe- 
mensem  ecclesiam  collata  distinganntnr.  Haereditarium  reginae  Mech- 
lildis  praedinm  in  Fnsia  indicat,  Theodericnm  ejos  patrem  prope  Frisiam 
in  extrema  Westialia  bona  habnisse^  eoqae  credibilias  est,  qaod  scribant, 
regioneni,  qaae  nanc  Oldenborgica  appellatur,  in  ejas  ditione  f^isse. 
Poslrema  diplematis  prioris  verba  ex  Lndovici  Germanici  Janioris  tabalis 
yerbotenas  deenmta  sant,  qnae  Jam  tam  advocato  Jorisdictionem  in  homines 
monasterii  tribaant  Alind  p? aeceptam  Ottonis  hoc  anno  Spirensi  ecclesiae 
datnm  Cnisias  refert,  qno  ei  moneta  et  alia  ilHc  regii  Jnris,  Gonrado  dace 
intervMieote,  tribanntnr. 

5.  Referantnr  etiam  ad  hnnc  aanam  initia  Gesekensis  monasterii 
piellaram,  conditore  Haholto  comite,  cafas  (an  potias  posterioris  cogno- 
minis?)  comitatnm  molto  post  Henricos  II.  Meinwerco  episcopo  Fadebor- 
nensi  dedit.  Geseka  olim  erat  Padebornensis  dioecesis,  postea  permnta- 
tione  snbjecta  est  Goloniensi. 

6w    In  Gallia  Lndovicas  adhac  in  cnstodia  habebatar.    Ergo  Edmaadas 

rex  Angliae  Hagoaem  dacem,  missis  legatis,  fidei  olim  datae  admonet, 

sed  et  Hogo  Niger  in  Bargondia  poteas  et  Arnalfus  Flander  et  episcopi 

pleriqae  sic  agi  cam  rege  sao  haod  probabant.    Aqoitaniae  qnoqoe  et 

Septimaniae  priacipes  eo  magis  regi  fideles,  qao  liberiores  etiam  sob 

rege,  et  ob  longinqnitatem  minns  obnoxii,  nnom  Hagonem  pro  libidine 

agere  indignabantnr.     Nec  ipsos  Normannos  Aigroldumqne  regem,  aat 

Bernardam  Sylvaoectensem  fraode  laetatos  crediderim,  qaornm  laborabat 

fides,  et  quibus  fhistra  obsides  dati  erant,  si  regem  non  liberasse,  sed  in 

allam  captivitatem  tradidisse  crederentar.    Nec  ignorabat  Hogo,  qaanta 

ei  Germania  tempestas  immineret  ab  irato  Ottone.    Ergo  dimittendom 

regem  statoit,  baad  gratis  iamen,  neqae  enim  tantom  invidiae,  tantam 

flactoam  firastra  mcitasse  pradentis  foisset    Ergo  se  extrema  potios  ex- 

pectatoram  dem(mstrat,  qoam  regem  redditarum,  nisi  Laadanom  sibi  tra- 

deretor,  caput  et  arx  *  omnis  mali.    Principem  esse  mobilem  et  pravis 

coMiiiis  obnoxiom,  et  ex  Landono  moCos  ciere,  neqoe  aliter  ant  se  ant  ami- 

cos  in  toto  fore.    Regioa  mariti  vitae  metoens,  nihil  recusabat,  ot  salvom 

haberet.    Conveniant  ergo  Hogo  Roberti  filios,  Hogo  Riohardi  fllios,  ille 

Albos,  hio  Kiger,  caeteriqne  primores  vicini,  regtqae  restitoto  se  rarso^ 

coainittont,  id  est  fidei  sacramentarepetont;  vicissim  Gerberga  Laodanam 

*)  ito  BckkMrdmi  e^rr.  aroeBqiie  Uikn. 


Digitized  by 


Google 


540  ANNALBS  IHPERII 

A,  fK«  tradit.  Itaqae  rex  postea  ia  syiodo  lo^ellieuieiisi  amare  qnestis  hl 
Ihuc  QBiiB  lodUB,  in  qao  capnt  recliBare  toto  potuissety  Ho^oBis  mj6t 
bili  copiditate  extortoio.  Tetbaldos  pro  regis  persona,  qaem  captn 
tenaerat,  LaadoBom  costodiaidoiB  accepit  Neqoe  inepfe  Frodoardisi. 
HogoBem  LodoTico  regiom  honorem  vel  oomeB  reBorasse;  aaa  aoaa 
aiiom,  s^idi  yix  qoicquam  sopererat  Hogo^  facile  praeridebat,  picei 
tam  iAiqoam  dorare  bob  posse;  sed  taoti  Tisom  est,  Laadonom  obtiii» 
priauiriam  tooc  Francoram  arcem,  qoantoTis  pericolo  redimi  digaam. 

7.    Otto  interea,  com  ingenti  exercito  Rheno  transmisso^  Cameraoi 
osqoe  processit    LodoTicos  ebTiam  profectos,  iHic  eam  conTenisse  v^ 
tor,  obi  molto  com  bonore  et  magna  amicitiae  signiflcatione  receptns  esl 
Gelebritas  expeditionis  fecit^  ot  Germani  Galliqoe  seriptores  labalis,  it 
gentes  armis,  certarint    Witikindos  scfibit,  Hogonem  per  patris  aiuBu 
Jorantem  (quaCf  ioqait  scriptor,  ob  perfidiae  crimen  dudttm  perkrd)  b 
Ottonem minas  Jactasse  per  nontios,  sibi  scilicet  C%i  o)im  Fompejo)  tenaa 
pedibos  polsanti  nasci  armatos,  qoorom  moltitadfne  foeile  obraeretqiea- 
Tis  hostem ;  de  Saxonibos  etiam  contemtim  locotom;  bibonem  bonoBi  sep- 
tem  eoram  tela  ono  haosto  absorbere  posse,  poto  in  broTes  eonuiglaifiii 
Jocatom,  qoi  saxae  in  TOteri  Tentonisflio  dicebantor,  onde  soam  Sau 
nomen  traxisse  potator.     Contra  Otto  renonciari  Jobet,  tot  pileos  fc/ 
capotia  visorom^  qoot  alias  nonfoaBi.    Grediderim  in  Capeti  nomea  losi^ 
qood  Jam  dudum  hoic  Hogoni  tribotam,  in  fllio  taatom  repetitoffl  coistit 
Sic  enim  Albericoe  ad  a.  D.  957 :   Hugo  Biagnus  Francorum  dus  morHv, 
qui  dicebatur  CapUo  eive  Cappatus.    Witihindos  ipse  argotias  Qtriosgi^ 
intellexisse  non  Tidetor.    Otto,  ot  dicto  fides  esset,  militem  capaiia  ot 
pileos  ferre  Jobet  ex  foeno  Tei  stramine  plexos.    In  doabos  et  trigiita 
legionibus  (id  est  cohortibos),  qoas  doxit,  nemini  talis  piieos  defoit,  prae- 
terqoam  Bovoni  Corbejensi  abbati  et  tribos  eqoestribos  viris  miUtiie 
sociis  beneficiariis  abbatiae.    Ab  altera  parte  Dodo  NormanBoram  scriptef 
more  soo  miras  nogas  congerit   Volt  LodoTicom  Jam  liberatom  ab  Anolfo 
Flandro  persoaderi  sibi  passom;  ot  Lothariense  regnom  regi  TransriieBaio 
aoxilii  impetrandi  caosa  daret^  com  tamen  constet,  Ottonis  jam  9^ 
hoc  tenuisse,  et  Ottonem  captiTO  adhoc  LodoTico  s^atis  sabrenire  co^ 
stitoisse.    Addit,  Ottonem  tam  simplicem  foisse^  ot  Amolfo  crederel,  v^i 
appropinqoataras  Rotomago  esset,  statim  claTos  ciTitatis  allatiim  in;  ^ 
Ottone  deinde  claves  reqoirente,  AmaUiim  frigidissimis  excasatioiii'»^ 
spem  sostentasse;  nonc  Rotomagenses  ob  nescio  qoos  latrones  bob  ^^ 
com  clavibas  exire;  nonc  podore  retineri,  et  videri  ToIIe  nonnisi  coactof 
deditionem  fecisse;  itaqoe  in  speciem  oppognandos.    Tum  vero  acsci» 
qoem  nepotem  regis  magna  fidacia  ad  portas  accessisse,  sed  mortttV0i> 
castra  relatura.  Ottonem  iratum  de  Amalfo  catenis  onerando,  et  NonDini^ 
ad  sopplida  tradendo  deliberasse,  honc  consomtis  excusatioaibtts  sioi 
meiuentem  se  nocto  sobduxisse;  exercitum  Ottonis,  nato  ex  ejos  discessi 
tomolto,  qoasi  hostis  ingroeret,  mox  sese  in  fugam  conjecisse  mu^^^'^ 
cladem  accepisse  a  Normannis  ad  Ambianeiisem  osqoe  pagam  perseoatis- 
aliaqoe  inepta  et  in  homines  sanae  mentis  non  casura.    Coi  ^ono  si(f 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRII  541 

iTnalfiis,  htmo  acitos,  inanibos  pronissis  sibf  conteBitom  atqoe  odiom  A.  MC 
iccersissoi;  aot  qoo  stopore  Otto,  nolli  principom  prodemtia  secondos, 
uii  Amolfo  aores  praeboisset.    Sed  homo  Normannos,  odio  in  Amolfom 
»xcaecato8,  qoidvis  effotire  non  dobitavit,  qood  in  ejos  dedecos  Tergeret. 
So8  expeditionem  nogis  exotam  ex  fide  dignis  dabimos. 

8.  Otto  igitor  secom  babens  Gonradom  Borgondiae  Sobalpinae  regem, 
9arimannom  docem  et  fhitrem  ejos  Udonem,  Gameracnm  renit,  bide 
LodoTico  rege,  Artaldo  arcbiepiscopo,  Amollb  Flandro  aliisqoe  hojos 
factionis  proceribos  sibi  adjonctis,  magno  com  exercito  in  Hogonem  et 
Heiiberti  filios  moTet.  Gom  oltra  triginta  millia  sooram  edoxerity-Crallonim- 
(|«e  aoxiliis  exerdtom  aoxerit,  facile  crediderim,  ad  sextginta  mUtia  homi- 
niim  ascendisse  copias,  qoas  aliqoi  ad  centom  millia  attoUont  Hogo  com 
snis,  qoicqoid  JactaTorit,  prodire  in  campom  aosos  non  est,pmdenteteod 
dnbie  censilio,  teiens  se  monimentis,  dom  tanta  tempestas  desaoTiret. 
Ottoni  haod  e  re  Tisom  tempos  obsidionibos  terere.  Ita  relicto  Laodono 
(Witikindos  Logdonom  Tocat,  GlaTatom  scilicet)  recta  Remos  'profectos 
est;  qood  pelli  Hogonem  Heriberti  filiom  ibi  introsom  res  primariae  ec- 
clesiae  in  meliorem  statom  restitoi  ad  decos  soom  et  coercendam  adTor- 
sam  partem  plorimom  pertinere  Jodicaret.  Videns  Hogo^  se  obsidionem 
tolerare  non  posse,  Amnlfom  Flandmm,  qoi  sororem  ejos,  et  Udonem 
Francom,  qoi  amitam  in  matrimonio  habebat,  per  oceoltos  nontios  de  sali^ 
soa  consolit.  DU  soadent,  ot  qoamprimom  orbe  decedat;  Terendom^  ae 
soTerios  agator  in  captom,  ocoUqoe  eraantor,  ot  resorgendi  spes  adimeretor. 
Itaqoe  post  tertiom  obsidionis  diem  dedit  orbem,  et  com  sois  abit.  Qoo 
facto  reges  com  episcopis  et  principibos  Artaldom  in  possessionem  snae 
dignitatis  mittendom  deceroont,  qoem  Ratpertos  TroTirensis  archiepiscopos 
et  FridericQS  MagonUensis  apprehensom  otraqoe  mano  io  soam  sedem 
restitoerant.  Regina  deinde  Gerberga  Remis  reUcta,  SylTaneoto  obiter 
tentato,  ad  Parisioram  orbem  accedont,  Hogonis  docis  sedem,  sed  qoam 
Ule  miUte  et  commeato  egregie  monierat.  Si  WitUiindo  credimoS;  Hogo 
ibi  aliqoandio  obsessos,  Otto  rex  memoriam  S.  DionysU  martyris  digno 
honore  Teneratos  est.  Witikindos  rem  ita  narrat,  qoasi  exerdtos  primom 
ad  Farisies  recta  doctos  foisset  in  Hogonem;  inde  Remos  redoctos  Ui  Ar- 
taldi  graUam,  sed  hoc  param  Terisimite  est,  et  Frodoardo  praesenti  magis 
credo,  qoi  post  Artaldom  restitotom  Hogonis  terras  reges  aggressos  scribit. 

9.  Dom  aotem  Parisii  drcomaidentor,  delecto  ex  toto  «xerdto  habito, 
pars  cepiaram  osqoe  ad  Rotomagom  docta,  Normannorom  regionem  oltra 
citraqoe  Seqoanam  TastaTit;  ot  insolentia  eorom  poniretor.  SiDodoni 
fides,  Otto  ipse  in  expeditione  Mi,  et  in  soborbio  Rotomagimonasterio&i 
honore  S.  Petri  et  S.  Aodoeni  constracto  donaria  largUos  est.  Moltos 
tonc  ex  proceribos,  desertis  Hogonis  partibos,  ad  LodoTicom  Tenisse,  con- 
tinoatori  Reginonis,  etsi  nostra  exaggeranti,  facUe  credo.  Inde  byeme 
asperiore  matorios  ingraente,  Otto  loca  occopata  LodoTico  tradit,  ipse 
post  trimestrem  expeditionem  incolomem  exerdtom  in  Belgicam  redocit. 
Si  qoae  clades  in  redito  accepta  f^isset,  eam  Frodoardos  non  dissimolasset. 
Ad  famam  Otto  saUs  actom  ratos  est,  etsi  non  satis  ad  caosam.  Nam  Hogo 


Digitized  by 


Google 


Ui  ANNALES    IMPERII 

A.iM.  dix  aox  iteraa  capnt  ereiit,  partes  tamen  ejos  Ttlde  afflietas,  TeHk 
itttelligas,  qiiod  Hugo  intmsus  ex  eo  sedem  Remensem  non  receptt.  Dkii 
erertere  nec  ipsnm  Ottonem  in  animo  habnisse  arbitror ;  namprte(en|a 
qnod  sororins  erat  nterqne,  Lndoyico  pamm  credebat,  tnrbido  coasiliem 
et,  nisi  domi  coerceretur,  facile  Lotbarienses  repetitnro,  qnaeamqne  picb 
inisset  Nam  Terisimile  est,  in  his  angnstiis  omnia  Ottoni  detnlisse^ei 
qnalemcnnqne  in  regnnm  dndam  amissnm  jnris  colorem  sacrameatis  m 
procemmqne  datis  ejnrasse.  Qnod  Dndoni  occasionem  dare  potoit)  rem 
Lothariettsinm  hand  perito,  nt  crederet,  regnnm  Lotharii  tnm  deaBnGft- 
manico  regi  traditam.  Gnm  praeter  possessionem  ab  Henrico  in  OttoieB 
continnatam  ex  Frodoardo  constet,  jam  sub  initiis  regni  soi  Lndoyicii 
in  eam  rem  Ottoni  fidem  per  pacta  dedisse;  itaqne  dedentes  se  Lottei- 
enses  primum  rejecissO;  donec  spe  sncessns  ancta  labascere  coepit 

10.    Gum  Otto  Remis  ageret,  rogatu  Friderici  MognntiaceBsis  et 
Hngonis  Leodiensis^  dato  praecepto  permisit,  nt  Eilbertns  aobilisvirK 
Heresindis  ejns  uxor  in  loco  qni  dicitur  Yalciodoras,  nbi  est  ecdesa 
in  honore  S.  Mariae  constracta,  nbi  qnosdam  Dei  serros  peregnMiUwi 
gratia  ex  Scotia  Tonientes  et  snb  regula  S.  Benedicti  TiTentes  snseepenit, 
de  rebns  snis  monasterinm  aedificare  possent.  Et  cum  Eilbertos  msBsa 
indominicatnm  ad  Littras  in  pago  Arduenna,  naansnm  in  Fabneuu,  de» 
Antinae  in  Gondrosio,  et  in  locoFlorines  dicto  mansos  sex,  cambas  biui 
dedisset ;  id  rex  confirmat,  ita  ut  monasterium  perpefno  in  osas  peregn- 
noram  et  paupernm  stabiliatur^  et  in  ditione  Scotorum  permaneat  Umi 
cancellarius  [forte  Bruno]  ad  vicem  Friderici.    13.  Kal  Octoh.  a.i^ 
9*6,  ind.  prima  [lego  5.  ]  anno  Otlonis  ii.  Acium  Remis.   InterScolos 
primarii  f^ere  Gadroa  et  Maccalanns.    Gadroa  natus  in  Scotfa  Biifu»^ 
(inter  eos,  opinor,  Scotos,  qui  Hibemicae  sunt  originis),  inda  traiisii|  ii 
Hiberniam  studioram  cansa,  et  Armachae  literis  imbuitnr;  indepenus$> 
Gonstantini  Scotoram  regis  peregrinationem  instituit,  Tenit  ad  DoTeaal^ 
Gumbroram  regem  propinquum  sunm,  tum  Londinnm  ad  EadmuBdaore^ 
Angloram.    Inde  in  portu  Limen  naTim  cum  sociis  tredecim  consceBffit) 
Bononiam  appellit,  in  monasterio  Perronae  ad  beati  Fnrsei  popolan^^' 
sepnlcrum  orat.    Hersendi  innotesoit,  a  conjugibus  Valciodori  coDocster 
Fro  Littris  et  Falmena  (ut  diploma  habet)  quidam  Heidram  in  FaniBa 
legnnt.    Et  est  tllic  regio  Famina  hodieqoe  dicta.   Maccalanos  b^<»^ 
S.  Michaelis  in  Teorascia  ab  iisdem  structo  praeficitur.    Hersendis  aw»| 
alia  monasteria  strnxit,  Telnt  Bucileiam  rirginum,  qnod  hodie  ^ 
Praemonstratenses.    Haec  ideo  notare  Tolui,  quia  passim  ia  ^^^'^ 
qnoqoe,  ut  Erfordiae,  Wirzeburgi,  Viennae  monasteria  incolaere  5^ 
siTO  Hiberai,  siTO  in  Hiberaia  instracti,  in  his  locis  etiam,  nbi  P^^"*^ 
tutionis  forma  ignoratnr,  hnic  similem  fuisse  credi  potes^  °^^^^^^m 
hospitalehaberetur  usui  adTonaram,  qnodetiamincapitnlaribnsindic»^ 
De  familia  Eilberti  diximus  ad  a.  D.  943.  .     w 

ii.  Otto  12.  Kal.  NoTemb.  Jam  in  Belgicam  redux,  ^^*  ^*^J 
ibiqne  Gniberto  Gemblacensis  monasterii  autori  praeceptun  ^^^JL 
institntum  ejus  comprobatnr.    Erat  ille  Tir  nobilis  et  in  ^^^  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPBRII  543 

^elebris,  sed  ad  studia  pietatis  conversiis,  qnibas  tamen  iiiYidiam  aalico-  A.  M8* 
mm  vitare  non  potuit  Insimalatus  est  apud  regem  egisse  contra  rem 
publicam,  Gemmelaumj  regalis  fisci  praedinm  ma]oribus  suis  beneiicii  lege 
concessum,  tanquam  propriefatem  saam  extructo  coenebio  in  sortem  ec- 
Dlesiastici  Juris  illicite  transfbdisse.  Guibertus  accitus  ad  pedes  regis 
proTolTitur,  rogat,  ne  senros  Dei  exagitet,  ostendit  magis  pro  pietate  sua 
et  dignitate  facturum,  si  veniret  in  partem  meriti,  et  qaodcunque  esset 
jas  regium,  ecclesiae  condonaret.  Facile  impetrarit,  Otto  acta  ratahabiit, 
potestatem  monachis  abbatem  et  adrocatum  eligendi,  castellum  constru- 
endi,  denique  jus  mercatus  et  menetae  et  omnigenam  immunitatem  dedit. 
Acium  Leodii  i2,  Kal.  Octob,  a.  d,  inc.  9*6,  ind.  4,  regno  Oiionis  ii, 
episcopo  Tunffrensi  Ogone;  cui  praecepto  postea  Benedicti  papae  confir- 
matio  accessft.  Haec  fere  discimus  ex  vita  Guiberti  a  Sigeberto  monacho 
Gemblacensi  scripta,  a  Surio  edita.  Benedicti  eonfirmationem  exhibebi- 
mas  ad  a.  D.  983. 

12.    Miraeus  in  Notitia  ecclesiarum  Belgicarum  alias  de  Gembla- 

ceasi  fundatione  profert  Ottonis  tabulas  in  hunc  sensom:    Otto  divina 

fmenie  clemeniia  rex  LoihaHensium  et  Francigenum.    Agnoscat  fidelium 

conventus,  quod  quidam  Wibertus  nomine  a  secularibus   hujus  vitae 

iumuiHbus  recedens,  veriit  se  ad  manasHcae  vitae  regulam,  et  consiruere 

basiHcam  mox  coepil  in  loco  Gembiaus  dicto  in  nomine  donM  nostri 

Jesu  ChrisH,  Talis  ergo  desiderii  nepoiem  suwn  Wiberium  eaiore  succendi 

prospiciens,  avia  efus  Giseia,  res  ei  contuHt  haerediiarias,  quas  a  viro 

suo  Ro^ngo  habuerat  dofis  graiia  in  comitatu  Lomacensi  et  Damuensiy 

eiliam  scHicet  Gemelaus,  in  eodem  quoque  pago  viiiam  Bufioias  diciam,  et 

in  villa  Atsnagia,  quicquid  ipsejure  ienuit,  et  apud  eundem  pagum  viliam 

Salvenerias,  unumque  mansum,  quod  emit  vocabuio  Ruoz,  aiterumque 

mansum  fiscalem  in  ioco  qui  diciiur  Vilers:  simiHier  in  pago  Hasbain  apud 

viHam  Hermez  mansum  unum,    VUae  denique  monasticae  normam  mutti- 

pHcari  cemens  Gisia,  dedii  Wiberio,  quicquid  Roihingus  doHs  graHa  do- 

naverat;  in  comiiaiu  Nasienaco  viilas  Nasiei,  Corbeis,Avoncouri  et  Cour-- 

ceies,  etmolendinum  super  fiuviumPontain  in  comiiaiu  Lazensi,  et  cHbanum 

in  civiiateSens,  quoiannissolventem  iriginta  soUdos  nummorum,  simiHier  in 

comUatu  Siampais  viUam  Maison  dictam,  et  viliam  Aigeidi,     Dominus 

inferea  praefatus  Wibertus  de  patemis  vel  matemis  rebus  suae  haeredi" 

tatis  iegaies  faciens  traditiones,  tradidii,  quicquid  Juris  visus  est  habere 

fralHhus  in  Gembiaus  sub  reguiari  discipiina  viventibus,  quos  ibidem  co- 

adunaverat,  in  comitatu  sciHcet  Breibant  in  ioco  MelHn  ecelesiam  Canh- 

bani,  moiendinum  et  cuUuram  Amulfi,  ac  decem  mansos  de  Ueizinis,  quos 

mater  ei  cum  fratre  suo  Oiiboldo  tradidUf  ei  apud  eundem  pagum  medte" 

iatem  viUae  Putian  et  medieiaiem  Beurene,  in  comiiatuque  Damuensi  me- 

dietaiem  vUlae  Curtiig  et  viiiae  Waiahaim  medietaiemque  Wasmont  in  pago 

Hasbain,  Siquidem  ei  in  hoc  habuU  dodorem  venerabUem  Erluinum,  qui  ei 

^e  canonicam,  qua  vieebat,  reguiam  mutavii  in  monasiicam,  ipsum  praC" 

fatus  Wibertus  posi  aedificatam  ecciesiam  et  offidnas  ciaustri  elegii  abba- 

iem,  et  se  cum  omnibus,  quefs  aceersieraif  monackis  se  ei  commisU  regen- 


Digitized  by 


Google 


544  ANNALBS  IMPBRII 

4,911.  itai.  ilofue  vifiMie  noMrae  robarammi audoriiatu, qmiefmidifmeHm 
ecekeiae^  et  anmtimme  ahhati  cameeUmhwm  tAi  cemsHtmera^  fmemaaii 
tohierii  ex  sui$,  simtiliier  mtereaiwm,  percussmram  mumeime,  wuckmm: 
nec  fer  ffyrmm  ^ttue  ahbaiis  quislibei  comes  sioe  ie^mtme  dommnkms  ift 
Miaiur  poiesiaie  sime  permissione  abbaHs  ei  advocaU,  Is  denifmfsm 
absoUUas  sii  ab  omni  ieUmeo.  Finis  deest  Ha^C  hae  tmlralae  MHh 
digit  noB  pancay  ex  qiiibiis  rmm  et  yerboniM  ej«s  temporis  lotitia» 
fetor.  Sed  Bibil  est  titalo  meBiorabiliiis  regis  Lotbarioigiiui  etFmd- 
gemsy  qvem  Otto  sibi  tuBt,  vere  qaideln,  sed  siae  exeinplOy  qiod  sdats. 
Francigcanui  antem  nomine  eos  Lotharienses  Tidetmr  intelligere^  qnos  ko£i 
Wallones  yocamns,  id  est  Bdgas  liagna  Bomana  cormpCa  vtentes^  fta- 
comm  posteros,  a  qnomm  lingna  desciTemnt.  Male  BUmdeHns  de  Fra- 
t^  orientalibns  accepit,  qnos  ntiqne  Lothariensibas  stylns  eofiae  hat 
postposnisset,  et  sexcentis  locis  eonstat,  Frkndgenarmna  Yocabilo  GafiK 
sen  Franciae  occidentalis  babitatores  designari  solere. 

13.    Idem  Miraens  in  codioe  donationnm  profert  alivd  praeeeptn 
Ottonis,  qne  advocatnm  bnic  monasterio  constitnit,  sed  id  snspectan^  tcI 
eerte  inferpolatnm.    Exbibere  tamen  operae  pretinm  erit:    /n  nomiM 
Domini  ^  Satoatoris  aetemi  Otko  dioina  faoenie  clemeniim  rex  Lotksh- 
ensis  ei  Frandffenum.    Noium  sU . . .  quod  fuidamt  vir  uobitis  etHMm 
Deo  Wiberius  kis  temporibus  construxit  monasteriumimkonoresaneiorsB 
Petri  apostoh  et  ExuperU  martyris  gloriosi  in  pago  Darmtiensi  [felOtf- 
nnensij  in  proprietate  kaereditatis  suae,  quae  Gemblmes  nmncupsl»' 
Qmi  metuens,  ne  secularis  potenUae  komine$  perturbeni  quietem  froMm^ 
aHB  praesenHam  nostram  cum  venerabili  Erloino  lod  abbate,  et  loetn 
nostrae  iuletae  commisii.    Quod  nos  gratanter  accepimms,  et  nottra  in-' 
periaH  autoritate  decrevimus,  ac  sigHH  nostri  impressione  roboratim». 
Verum  ptia  fratribus  grave  nimis  essei,  praesenUam  regis  sempet  sHn 
cmm  electione  ^fsius  domini  Wiberti,  et  abbatis  et  fratntm  dedtmut  s^ 
vocatia  abbatiae  Lamberto  comiti  Lovamensi,  viro  forU  et  belUeoto,  U 
tamen,  ut  neque  ipse  neque  successores  atiguidperdpere  aut  potentiames- 
igere  debeant:  Nequeipsepraeterunumsubadvocaium.  Sinaliquidumfffd 
vel  largiaiur  contra  nostram  constitutionem,  terram  suam  tn  cas^ers  rtfs 
sibi  advocatam  sdat,  et  quicquid  bemfidi  pro  ^a  advocaHa  temAat^  i* 
manu  regis  se  amissurum  noverit.    Porro  subadvocatus  in  vilHi  ad  Ms- 
iiam  perUnentibus  nikU  aliud  juris  kabebit,  nisi  per  singulos  annot  it 
uHaquaque  domo  denarium  unum,  galHnam  unam,  avetute  sestarium  sssa; 
qui  etsi  aHquando  bellum  kabuerit  contra  aHquem  de  paribus  suiSj  koc  it 
suoprocuret,  nec  proplerkoc  in  abbatia  vel  in  viltts  adeam  perUnentii^ 
aui  obsonia  aut  servitia  aHqua  exigat.    Si  vero  bellum  aliudfueril,1^ 
idem  adoocatus  administret,  ad  regem  vel  ad  comilem  Lovanisnssmp^ 
Hnens,  tunc  licebit  d,  sed  non  sine  consensus  abbaUs,  amansionsriitf^ 
vUlas  abbatiae  commorantibus  aUquid  substdU  moderaH  acdperi'  B^ 
nostrum  imperiale  constitutumt  pataUnorum  princ^m  d  muUorum  ^^ 
Uum  judido  fedmm  confirmari,  annuU  nosiri  impressione  jussisMS  cosr 
sigiUarij  et  ntanu  nostra  subtersignavHnus . . .  Acta  smntkaecs*^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERIl  5i9 

^  ind.  i2, anno imperiinoitri  £2. sub pontificaiu  d&mni  B&nedicH papae,  A. 946, 
ragatus  a  nobis  huic  no$trae  auloritoH  suam  quoque  autoritatem  super» 
Hdit  sub  indissolubili  anatkematis  vinculo.   Actum  in  oppido  Fran^ 
efuTt  mense  JuniOj  tn  martyrio  Petri  et  PauU,  /eliciter. 

14.  Hoc  praeceptam  hybridam  est  et  fortasse  ex  daobos  mistam, 
onis  I.  adhac  regis  et  Ottonis  II.  iroperatoris;  interpolatom  deniqao 
maltis  oneratam  minatiis  a  gravitate  regiae  magnitadinis  et  reram 
ita  alienis.  Idem  contractias  exbibet  Miraeas  in  Notitia,  loco  qai 
ra.  Otto  se  regem  rocat,  mox  imperialem  aatoritatem,  imperiale  con« 
atom  ingerit ;  qaae  non  cohaerent.  Wibertom  TOcatDeo  caram,  Lamber* 
I  viram  fortem ;  haad  ex  cariae  stylo.    Sed  et  comitem  Lovaniensem 

aliam  a  primario  tractas  oppido  dictam  illias  temporis  tabalae  adhno 
e  ignorabant.  Tam  illae  minatae  de  advocatis  obsenrationes  a  po* 
riore  aliqao  monacho  excogitatae  sant,  cam  ad?ocati  Gemblacensi  eocle- 
e  graTOs  esse  coepissent.  Ego,  ipsam  Wibertam  Tiram  non  spemendao 
toritatis  aliam  se  TiTO  adTocatom  loci  passam,  aegre  credo.  Itaqae  Lam-» 
rli  adTocatia  eo  jam  defancto  sarrexerit.  Qais  Toro  credat,  regem  hic 
Ua  priTata  sabadTocati  cam  sais  paribas  et  comitis  cam  aliis  regolis 
Dbafse  et  annonaetiammonasteriiJaTariTolaisse?  Uaec  ad  posteriora 
npora  pertinent,  cam  proculcata  sapremi  principisi  aatoritate  faidae  toI 
Hdationes,  qaas  Tocant,  impane  exercerentar.  In  temporis  lociqae  notis 
id  sit  sani,  incertam  est.  Annas  Domini  948.  et  Francofartam  ad  Otto* 
m  Magnom  pertinent.  Sett  Benedicti  papae  nonnisi  secandas  Otto 
mtionem  facere  potait,  qai  qao  tempore  Benedictas  is  priTilegiom  saam, 
dit,  non  Francofarti,  sed  in  Italia  egit.    £t  car  Benedictam  rogarit  aat 

rogasse  expresserit,  in  re  tam  minata  et  parum  ad  se  pertinente  ? 

15.  Edmnndi  Angliae  regis  mors  mox  secata^  Uogonem  et  Norman- 
•s  ejas  meta  liberaTit.  LieTonem  qaendam  praedonem  damnaTorat 
ilio.  Ille  in  frequenti  procerum  conTiTio  a  rege  die  Augustini  Anglo- 
m  apostoli  praebito  comparere  audet.  Gum  sindeschalco  sIto  dapi- 
ro  regio  abire  Jabenti  resisteret,  rex  ipse  ira  commotas  surgit,  et  ia 
iminem  inTolat,  is  pugione  extracto  regem  Tita  priTat.  Edmandus  snb 
iliis  a  Danis  et  Scotis  et  Walliensibas  premebatur,  mox  pepulit  extraneos 
rasoreSy  Merciornm  regionem  Northumbrosque  recepit,  Walliae  septen- 
onalis  incolas  CumbriamTe  subegit,  et  hanc  Malcolmo  Scotorum  regi 
iaefi^ariam  dedit  ea  lege,  ut  sibi  in  armis  praesto  esset.  Scripsit  ipse 
«e  regem  Anglornm  et  rectorem  circumjacentium  nationum,  in  charta 

D.  944.  data,  quae  apud  Wilheimum  Malmesburiensem  extat.  Sncces- 
t  Eadredus  frater,  diu  et  ipse  cum  Danis  Northumbriam  repetentibus 
snfiictatQS,  tandem  tamen  superior  factas.  Nec  in  Walliensem  firmius 
|U8  inperiom  fuit.  In  praecepto  tamen  apud  Ingulfum  so  Magnae  Bri- 
inniae  regem,  in  alio  Tolumine  prin^o  Monastici  Anglicani  insertOy  totius 
Jbionis  monarchnm  appellat. 

16.  Hogonem  regem  Italiae  a  suis  receptum,  scribit  Frodoardus, 
que  hyeme  factom,  series  Frodoardi  indicat ;  rem  ipsam  Tideo  obiter 
iam  indicare  Laitprandom.    Qaanqaam  iterato  reges  Hugonem  atque 

Digitized  by  VjOOQIC 


5M  ANNALES  IMPERII 

JLflf. Utefoi  IttHd  stsdpareBfy  BermgirhMi  Umtm  lomiae 

palMtate  tegeii ;  illos  Toealmlo  leges,  re  nec  comites  fusse  iaM\  e 
qM  occaeleM  rerocttee  sit  HefO)  qia  idvde  re^  aiises,  aoi  eiffiG 
Ai  Beragario  ipso  ciraBte^  qtA  Chesauros  ejss  iii  potestate  htbereifi 
M?  8ed  Hig0  4Mgif  opibu  siiis,  qian  sibf  carit;  nt  FfonuBios5< 
striae  femt,  seipsosMTi  ceflUBittere,  sed  cbartacea  litiaB  mm^ 
Biia  cirrai  inpoiere,  lec  Seqoaiae  credere  aadere.  Nta  iif» 
awo  geouidsqve  i»  finibiis  Italiae  relictis  vel  iraBS  Alpes  aissii,  ii  aei 
Loagobardiam  redisse  apparet  ex  diplomate  Piacenfiao,  si  mBio  rede 
babeBt  temporis  notae.  Ffam  Hago  et  Lotliarivs  reges,  iastiateBM 
epfscopo,  doBait  qoaedam  eaionieis S.  AitoBiiii  iT.-KoL  Mart,  tamk 
nk0e  me.  94S^regmi  wpo  d.  Bufonii  invMissim  reps  20, 1/fAtn 
Mki.  4.  Mexvetiam  pax  coiit  inter  HagoBem  et  Albericva,  qiaar^ 
imbecillitas  yidetor  firmam  reddidisse.  Qvid  eBim^Remam  appeleret,  \ 
Bee  LoBgobardessatis  refiBebat. 

17.  LabaBte-HagoBis  aatoritate;  RalheriBS,  iBTilo  ipso^ei  cir« 
dimissQS  fberat,  boc  drciter  tempore.  Voloit  tameB  adiie  Hifoiei 
selariy  sed  ia  BereBgarfam  iBcidi^  sob  Lotbarii  ^omiBO  renui  peteitt 
Hago  OBim  aBBO  seqaeBte  se  mtlare  sobdiudt.  lCa  rarsas  capitir,  Na» 
sae  iBStiBcta  MediolaBO  incabaBtis,  qd  prias  Venmam  aliasqoe  sedesi 
Baerat,  tribasqae  mensibas  et  semis  Boya  cvstedia  teaetar.  Sedd 
MaBasses  BereBgario  saspectas  esse  eoepisset,  bo  .peealteatia  dictis » 
spiceret  ad  araBcalom  regem;  dimissos  RatheriaSy  et  Veronte  iispeo^ 
restitatBS  est,  sed  ibi  aaf  oriUte  caniit,  omaiaqae  nd  Batom  }li^(^  ^ 
coactas,  BOBintrasi  (at  Mabilio  interpretatas  est  in  Ratberii  fita,  ^ 
qainto  Benedictino  inserta),  sed  comitis,  cajos  deiode  nepoeolif  ^ 
tmsas.  Idqae  MUo  Jam  tom  moliebatnr,  etsi  se  ad  speciem  aiaid  c^ 
Biennio  Ratberios  in  hac  serritate  egit;  tandem  Lothary  regisa<>f 
Milon isoccalto  instaicta,  al  pericolo  se sabtraberet,  cessit  loco,  etiin^ 
Tindam  GalUcam  profectas,  Rostagnam  qaendam  nobilem i^^^\l 
▼fty  eam,  opfnor,  qai  postea  ad  arcbiepiscopalam  ArelateBseD  ^^ 
Inde  fn  patriam  redire  decrerit,  et  favore  Leodiensis  episcopi  tUil^ 
sibas  sais  receptas  est.  Haec  intelligimas  ex  Ipsios  Ratlsrii  liteitf  ^ 
Jofaannem  XIL  papaib  scriptis.  Mox  ab  Ottone  in  aalam  ttcitis  ^ 
BmnoBis  firatris  stadia  adjayaret ;  de  qao  infra.  Deinde  ^^^^1 
praefectas,  et  cam  proceres  Ticinos  adversos  baberet,  VeroaiertPH"" 
estp  sed  naspiam  daravit.  ^ 

18.  Leodiensem  illnm  episcopam  Ricbariam  focat  ^^^^!^ 
paalo  post  Laabiensis,  ipso  Ratberio  sene  javeBis,  qai  gesU  ^■*rL 
abbatam  rdlqait.  Sed  si  Tera  de  se  narrat  RaCheriaS;  falUtor  Folci^ 
Nam  Ratherias  liberatas  est  ex  tarri  WalperU  a.  D.  9*5  aat  9»«,  «^J^ 
iabasceret.    Aliqaot  menses  iterom  in  costodia  egit,  ^^^^^^f^  i 

'  molto  meliore  conditione.    Iter  in  ProYinciam,  mora  iOic,  ^^^ 
Lanbienses  non  minas  biennio  coBsamseriBt.    Ergo  anfe  a. ^*  V.^ 
bias  accedere  vix  potait,  at  Richarias  Jam  a.  D.  945.  decassiff  Froo 
teste.  Itaqne  a  Faraberto  LeodiOBSiam  post  Richariom  et  Hifoi^  r^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPBRIl  547 

le  suceptmii  Mnt  oportety  evl  etiaa  faccafsit  Ita  l&terdom  etiaa  A.I4i. 
tftempmraBoi  laboatQr.  Ratberios  Gomis  ageofi,  io  costodia  Titam  S. 
vmori  iBTenit  et  eoModavit,  io  ProTiocia  ad  Rostagoooi  scripsit  graa- 
iticae  ortis  libeUom,  qoem  geotilitio  loqoeodi  more  Speradorsom  appel- 
rity  q«ed  eo  iotellecto  poerolot  dorsom  a  flagria  ioimooe  serrare  possei 
lo  pnteoi  legeodom  Sparedorsumy  ot  geotilitia  sit  tox,  id  est  Semiger- 
iBtco,  oom  „8paron'<  ost  ^serrore/'  -  Postea  ab  Ottooe  rege  Braoooii 
itris  oMgister  factos  est,  et  Faraberto  soccessit,  de  qoo  ad  a.  D.  953. 

19.  lo  pace  coociliaoda  etiam  oom  pontifex  Agapetos  II.  elaborosse 
ietor ;  poolo  aoto  Marioo  II.  soirectas,  qoem  dedma  qoarta  U9ii  dio  tito 
»ssi8se  Labbeos  scribit  (ex  compoto^  ao  ex  aofore?),  com  titt»os  oooify 
Bnsiboo  qoatoor  et  paolo  amplios  sodissel  Agapetom  Jam  Jooio  meoso 
^otom,  Pagios  ostendit  ex  litoris  ejos,  qoas  Robeos  historicos  Ro- 
noatiom  vidit,  datas  17.  Eat.  Jul.  MM.  ii,  aimo  quarto  AgapeH^  EMarU 
vUemre^  i9.  AgapetomAlberico  oioico  osom,  ex  eo  credibile  est,  qood 
IJotorom  io  mooasterio  S.  Paoli  io  meliorem  statom  rodigendo  baboit 
am  ot  aotor  Titae  Johanois  Crorzieosis  abbatis  scribit^  Agapetos  ab  Eln 
Ido  abbate  Gorzieosi  petiit  religiosos  aliqaot  yiros,  qoos  io  monasterio 
.  Paoli  Alberici  regis  aoxilie  collocaret;  credo,  ot  coepta  ab  Odonerefior- 
latio  sostentaretor.  Albericom  biographos  iste  rogom  Tocat,  et  erot 
otestate,  etsi  nomine  obsfineret.  Almericom  morchiooem  com  Franca 
oi^Qgo  praedia  et  fondos  ecclesiae  Bononiensi  donasse,  habet  scriptor 
y€A.  Kosdem  in  palodoso  Rhodigii  tracto  amplas  possessionos  habokMOy 
t  io  Vangadiciense  monasteriom,  qood  postea  od  Estonses  perTonit,  11- 
mles  foisoe  comperi. 

ANNO  CHRISTI  047. 

Itto  in  TmireDfei  lib«raUs.  —  OttOBii  cmJsx  Idgida  oMt  —  Otlo  rex  dtt  lilerlf 
op«nui.  —  AquiffrtBi  qaatdtm  dontt.  —  Otllictt  ttrbtt.  LvdOTietf  Ottoteai 
iBTlfit.  —  Otto  in  OtUitM.  ItdacUe  fitDt.  —  Otto  ctflteUBm  OttdtTi  ftndt,  il»! 
tjnites  regBi  deOBit  TTigaitnBBi  fit  comts  ctstri.  —  SjBOdof  TirdBBeasis  pro  ^ 
Arttldo  coatra  Hagoaem.  —  De  Israele  Scotigena  epifcopo.  BniBO  Ottoais  firater 
abbts.  —  Otai  Sles «rieeBSem  aitrcUtm  occapttt.  Filii  et  flUae  Ottooii  «otJtsit. 
—  Pririlegit  KinstdeleBsi  is  Helretit  moBtsterio  dttt.  —  OtndetlieBMaiit.  Ifi- 
yatipriTUegiBm.  —  HBforezItdittzetdit.  ^as  bttreditts.  —  llorfl  el  tepiltBr». 
^  mjBS  ftBiiiit  tt  tctt.  ^  Mores. 

1.  Okto  Galiicis  rebos  iotentos,  hyemom  non  procol  Rbeno  ogit  A«  M7« 
■waiio  menso  LodoTici  aotecessorii  oxomplo  ecdesiao  TroTironsi  o 
uoitom  Tol  ]odioom  potostate  immoniUtem  renoTaTit,  ot  omnis  {oris- 
ictio  penes  ooom  episcopom  consistai  A  teloniis  Rheni,  MoseUao 
liorvmqoe  looorom  oxemtioMm  inditget  Bnmo  cmuottaritu  ad  vicem 
uothorH  arckimpaltatiL  Data  6.  EaL  Feb.  a.  d.  ine.  947.  md.  5.  Acimn 
Tomeowfuri, 

%  Pemioxfie80inUsregienibosTonaloottoctokat,comoontiato 
M^Hgis  norte,  nildl  minoi  oxpeotans,  gtaTO  ToiMis  accopii  OMit  illa 
.  goL  Febr.  oonsootionto  lootiaionio  faslonim  Mdonsiom,  Witikindi, 


35« 

Digitized  by 


Google 


548  ANNALES   IMPERII 

A.M7.  DitetfL  la  aumm  preesaitMi  coBMttuit  €MCiBittor  ResiMn^ 
DiUMnis,  diB  ndeciM  ordiBitiomis  saae  auio  exfiiffwi  8cribU,stii 
Witikiiidas  tit)  cn  decen  anAis  regu  cowortia  teattisset  Ordiiatiatti 
id  est  coroiata,  est  a.  D.  936.  ia  aesUte  «lii|mot  diebas  post  aiiita 
Ib  fastis  Paldeasilms  kic  neiidirai  est,  abi  niors  regitfae  ia  auwi  p» 
cedeBtem  refertar.  Looimiom addnt  Mairdebiirgidegeres^ekitM 
loco.  Undecimo  ordiiiatioiiis  saae  aiBO  obiit,  cum  ia  Saxeaia  apd  ninia 
BBBos  decem  et  aovem  exegisset,  sed  iB  eoBjagio  nec  sededii  totos;  li 
a.  D.  930.  coiUox:  aam  AdektaBis  frater  AAgUae  rex  aoBdiB  siiiild 
Henrico  regi  mi^erat,  Bt  ia  aala  ejas  edncata  liBguae  BU»ribiisqBeGeni 
Boram  assaesceret.  Aaiissam  omaes  ob  gratian  oorporis  etTirtaleiiiii 
iaxere;  sed  rex  saper  omnes  Uctos  et  pene  iBCOBseltbilis  Tises  d 
doBec  LBdolfas  Glias  adTeiiieBS  aspecta  aoo  moeroren  leiiril  5« 
polta  est  Magdebargi  in  basilicae  Bovae  latete  aqaUoatri  ad  oriatei 
Epitapbiam  Magdebargi  positBOi,  posterioribos  temporibos  renoralii«^ 
Bbi  btec  legoBtar:  Dwae  reginae  Aomanorum  EdUtMj  AMgHMT^ 
Bdmmdi  fihae,  hic  ossa  conduntur.  Cnfus  retifioH  amoris  «^»^  ** 
templum  ab  OUone  Magne  divo  caesare  conjuge  fundetm  etL  m 
anno  ChrisH  947.  Sed  illa  siio  tempore  regiBa  RomtBonu  ipp^ 
BOB  est,  Boc  Edmiuidi  regis  fllia,  sed  soror  f^t. 

3.  Ex  eo  rex,  at  solitadiaem  leTaret,  literis  opertn  dedii,et«i 
tngeBio  excelleret,  broTi  tantom  proiecit,^t  libros  legeret  iatellige»««?* 
LatiBOS  sciiicet;  alii  enim  paucissimi  taac  babebaBtar.  CredoBatktfi 
BSam  magistro,  qnem  circa  boc  tempas  in  ^alam  Toctsse  Tidetm;  pn<" 
reliqaas  doctrinae  laades  etiam  arte  grammatica  claram;  de  qta-liwW 
composaisse  diximns.  Multam  baad  dubie  Latinis  intelligeadis  piom 
Romante,  id  est  Semilatinae,  lingaae  cognitio,  qaa  jam  tum  oeiis  l^ 
Gtlliaqoe  atebatar;  quam  puer  haud  dubie  ex  usu  didicerat  SliJ^ 
etiam  loqul  sciebat,  sed  raro  alia  qutm  Germanica  lingaa  uli  dipiM» 
cum  etiam  in  Yestibus  patrii  moris  tenax  esset.  ^, 

4.  Mense  Aprili  jam  ad  Aquas  Grani  redierat    Ubi  proreaew 
animae  suae  et  cunjugis  bonae  memoriae  Aetgigis  quasdam  tcs  prop 
tatis  suae  confert  ad  stipendia  fratrum  in  loco  KeTcrmsnl  Dco  ^ 
militantium,  Tidelicet  hobas  duas  in  Harimala,  ^oclesiam  ia  ViHarw 
stmctam  in  pago  HeinigoTre,  alteramquein  Tilla  FtHefort,  ^*  ""^*^ 
cum  omni  decimatione.    Brun  cancellarius  ad  vicem  Rodberti  (tr 
pellani  recogn.     Data  U.  KaL  Maji  o.  d  inc.  947.  imL  6,  '^JJ^ 
rege  Ottone  anno  i2.    Actum  inAquis.  Videmus  in  rebus  ^*"^ 
archicapellanum  nominari  ex  illo  regao  Trerirensero,  etitm  «u"^ 
ageretur.  .       .^ 

5.  Galli  nec  hyeme  sibi  quietem  indaisere.  Huge  dux  w  An»^^  ^ 
FlaBdrum  moTens,  quasdam  ejus  mnBitiones  ^^^  ^  \]i^ 
LudoYicus,  cni  Otto  copias  quasdam  ex  Lothariensi  regae  ^^^^ 
Mosomum  nequlcquam  aggreditur,  qaod  Hugo  Bemis  ^^  .^^- 
Lotharienses  mense  exacto  in  hTberna  disceduBt.  Boto  episcop  ^^ 
nensis  reginae  Friderunae  Garolo  Simplici  ni^tae  frater  obit»  cti 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIHPERII  549 

c^eedit.  Ladovicas  ad  OtCoMem  apnd  Aqnas  Graoi  inyisit,  oratqae,  ut  4,  947» 
epla  absohere,  Gallias  pacare  et  Jasto  domino  sabjiccre  velit.  Otto 
rorium  ttiagnifice  donatam  bono  animo  esse  Jabet,  opemque  saam  pol- 
^dur;  monet  tamen,  at  majorem  impostemm  constantiam  ostendat,  et 
^ibus,  anteqaam  Yi  experiatar^  qoae  regem  saepe  subdito  aeqaat.  Ab- 
^nCe  rege,  Hago  Remos  vana  spe  a  quibasdaffi  pellectas  aggpeditar,  nam, 
ladoyici  et  Artaldi  miliUbas  acriter  resistentibas,  post  octidaam  obsidio 
^lnta  est.  Hago  praesal^  annitenfe  dace  avuncalo,  Tetbaldum  Ambia- 
^nsibas  episcopum  oonsecrare  aadet.  LudoTicas  et  Artaldus  Atrebatem 
Diftiaiit  ad  Arnulfum,  et  cum  eo  Monasteriolnm  nequicquam  obsident, 
ftstnini  Rotgarii  Herluino  nati.  Ita  inanibos  armis  sese  mutuo  suosque 
tterebant 

6.  Ineunte  Augusto  mense  Ofto  ipse  in  Gallias  ex  condicto  venit, ' 
t  episcopos  aliquot  secum  adduxit.  LudoTicus  ei  occurrit  ad  Carum  fluyium, 
[ixi  intra  Sedanum  et  Mosomum  Mosae  immergitur.  Hugo  dux  non  procul 
nde  circa  Mosomum  et  Duodeciacum  castra  habebat.  Ibi  causa  sedis 
^eraensis  tractata  est  ab  episcopis  praesentibus,  aoditaeque  partes ;  sed 
|aja  synodus  conrocata  non  fuerat,  nihil  pronuntiari  potuit;  hanc  placuit 
fO-  medium  Noyembrem  ad  Virdunum  indici.  Interim  Artaldo  sedes  Re- 
nensis  ass^eritur^  Hugoni  aemulo  Mosomum  permittitur,  et  Ottone  anni- 
tente  inter  regem  ac  ducem.  induciae  fiunt.  Heriyaeus  interea,  He- 
rrraei  olim  archiepiscopi  nepos,  pacem  pBblicam  infringit,  et  Remeisis 
•celosiae  praedia  inyadit,  sed  a  Ragenoldo  comite  et  Dodone  archiepi- 
aoopi  fratre  praelio  commisso  interficitur.  Hugo  quoque  praesul  cum 
Tetibaldo  de  Monte  acuto^  sororis  marito^  Lauduno  praefecto,  yindemiam 
•X  Biaturis  Remensis  ecclesiae  yitibus,  quasi  in  re  sua,  circa  Galmis* 
ciacam  facit. 

7.  Circa  hec  tempus  (Mayerus  Flandriae  histoHcus  iftbiennium  differt) 
Olto,  nt  fines  muniret,  in  ripa  Legiae  amnis  arcem  Gandayensem  ex  urbis 
adrerso  struxit,  qaae  tunc  intra  Scaldim  et  Legiam  coercebatur.  Praeterea 
teiram  quatuor  officiorum  (quam  yocant)  sibi  yindicasse,  fossamque 
Hontam  duxisse  fertur  terminum  imperii  sai,  quae  Ottoniana  dicta.  Autor 
chTonici  ahbatiae  S.  Boyonis  Gandayensis  ad  a.  D.  941.  inquit:  Omnem 
p4i^um  a  Scaldi  fossaie  ante  pontem  S.  Jacobi  ueque  ad  mare  extemum  a 
nomine  euo  (Htingam  dixH,  quo  regni  Francorum  et  imperii  orientahum 
[id  est  Galliei  et  Germanici  regni]  fines  detemunaml.  Ante  Ottonem  castet" 
lum,  quod  ad  tipam  Legiae  situm  est,  non  reges  Frandae,  non  comites 
Fiandriae,  sed  imperatores  (reges  Germaniae  intelligit)  inUbera  S.  Bavo- 
nis  possessione  siatuerunt.  Vult  ergo  primum  Ottonem  castello  comitem 
praefecissey  subjicitque :  de  quo  centum  quinque  soHdorum  5.  Bavoni  diu 
comites  solvsrunt.  Huic  (enim)  castello  non  castetlani  (simplices)  sed 
camtes  praefuerunt,  quibus  quatuor  villae  cum  appendicOs  suis,  sciticet 
Hasnethe,  Bockott,  Axta,  Uulsta,  cum  tota  Wasia  subjectae  fuerunt.  Pro 
castellano  praefectus  ab  Ottone  datus  est  cum  honore  comitis  Wigmannus. 
ISy  opinor,  qui  et  circa  Dayentriam  comitatum  habebat  Wigmannus  Billin- 
gaaos,  maltam  nobis  memorandus,  qui  Lutgardem  Amulfi  Flandrorum 


Digitized  by 


Google 


550  ANNALBS   IMPERII 

A.M7.  principis  fiHaA  Aasa,  deftuicttiii  deiiido,  tA  Meiero  ettdimm,  i*D.S6L 
Ita  familia  Biliingaiia  ia  Balgicaa  etian  regionea  tradiicta  tidetar,  tfii 
floroit,  it  infra  dicemu. 

8.  Synodiis  deinde  Virdoii  habetnr,  ia  qaa  praesedit  Riotkrti 
praesnl  TrerirmiS;  usedere  Artaldos  Reaensis,  Odalriciis  Aqmi^ 
Adelbero  Meteasis,  Gosliiras  Tallensis,  Hildibaldistraiis  Rheaamtt» 
fardeTordeisis,  Israel  Brito.  Aderaot  et  abbates  compliires  atqieoie 
eos  Bnmo,  lirater  regis  OttoniS)  Agenoldiis,  Odilo,  qnibns  praesentibiisni 
acCam  ait  Frodoardns,  qnasi  dabitationem  injiciens,  av  inter  Jndices  foeral 
Udalricam  pro  Aqoensi  Aagostanam  legit  Broweras  in  Treyireasibis, » 
ntnimqaeFrodoardi  opas,  annaliam  et  Bemense,  Aqoensem  habet.  Etvn 
Odalricas  Aqaensis  episcopas  is  est  baad  dabie,  ci^as  ex  eodea  Fnrfi 
ardo  meminimns  ad  a.  D.  927.  non  ex  ProYincia  sea  Aqnis  SextiiSyQt  piti 
liic  Gordemoias  (abi  arcbiepiscopos  Israel);  sed  ex  Aqaitania  oKnw^ 
pnlsas,  yastata  ecclesia  irraptione  Saracenornm;  qnem  HeribertnsEe 
mensis  res  sacras  ebire  yolaerat,  dam  filias  Hngo  praesal  desipiti 
adolesceret  Ex  Hildibaldo  ano  Monasteriensi  seu  MimigardeYordeasi  Atf 
facit  Broweras,  Hildibaldam  Transrbenensem  (qnod  non  est  sedisaoKi] 
Megingandam  Verdewem,  sed  tanc  Verdae  sedebat  Amalongos.  f^ 
ardns  tantnm  indicare  volait,  Mimigardevordensem  esse  TransrhMiitf 

9.  Israelem  Britannam  Cordemoins  ex  Britannia  minore  tcceisc 
Sed  yenerat  ex  majore^  natione  Scotas,  florebatqae  in  aaia  Ottoais  v^ 
pkilosophos  palatinos,  et  eo  magistro  non  sine  magno  profectas  safl 
etiam  Bnno  osas  era^  at  habet  in  disdpnli  vita  Raotgeros,  qni  Isn^ 
episcopom  Scotigenam  Tocat  In  fastis  ecdesiae  cathedralis  BfU^ 
mensis  a  me  editts  habetar :  8.  Kal,  Maji  Imikel  epOcopw.  Bme  ¥ 
hic  abbas  appellatar,  nempe  com  ali^s  abbatias,  tamLaarishameiMi^ 
mbiatim  ei  creditam  ftiisse  a  fratre  rege,  habet  antor  yltae;  qoi  addit,Di^ 
inde  nisi  manera,  qaae  Aratres  sponte  mittebant,  percepisse.  A^ol^ 
qni  synodo  Virdnnensi  assedit,  est  abbu  Gorziensis,  Odilo  Stabvltctf^ 
Patres  Hngonem  Artaldi  adTersariam  ad  STnodom  vocant,  binos  efisffffei 
Adalberonem  Metensem,  Gozlinam  Tallensemad  eam  addacendomBitt»^ 
frostra.  Itaqae  (credo,  ne  caosari  posset,  negotiam  haad  recte  extn 
dioecesin  tractatam)  synodas  alia  indicitnr  in  Idns  Janaarii  seqveatiside^- 
desiam  S.  Fetri  in  castri  Mosomi  conspeda,  nbi  Hago  morabttnr^ 

10.  In  Germania  drca  hoc  tempas  Dani  de  improyiso  coert^  S^ 
wicim,  marchionis  ab  Henrico  Germniae  rege  constitnti  sedeB,eecipi<^ 
scribnntar,  marcbionem  cam  praesidiariis  tracidasse,  Saxonua  ^^ 
ddesse.  Sed  Ottonem  florentibu^  rebas  snis  haad  impane  aggressi  soiti 
qai  anno  seqaente  se  yindicayit.  Nanc  enim  fere  circa  Rheosa  H^ 
et  rebas  Gallicis  pacandis  operam  dedisse,  certam  est  GonrtdQS  dtf  ^ 
tanc  saper  omnes  carns  Laifgardem  ^Jas  filiam  in  matrimoBini  ^^ 
Paalo  post  Ladolfo  regis  filio  IdaHerimanno  dace  AUemaiiaiteiiat^^^P^ 
dace  annitente,  despondetor.  Virtatem  ct  polchritadinem  Ditt»tft«  ^ 
mendat,  Loitprandas  (qoi  nosse  potoit)  onicam  diserte  facit  ^^^^^ 
in  appendice  Reginonis  legitar :  Ludolfus  fiMm  regit,  puf  deai»  ^ff^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IHPERII  551 

fredilvr^  legiqae  debere  Ilam^  vel  Idam,  ut  a  RoswiU  et  Ditnaro  appel- 
plar,  Yolaiiqae  rex^  teiste  eadem  Roswita,  ot  cum  marito  in  aalaversaretar. 
fed  Joyeni  tandem  graye  ?isum  semper  agere  sab  ocalis  patris.  Gaeteram 
puic  admodnm  adolescentem  faisse  necesse  est,  cam  mater  a.  D.  930. 
jlemum  Ottoni  nnpta  faerit.  Itaqae  apad  Loitprandnm  socer  regi  filiam 
^erens,  tanqoam  de  pnero  loquitar.  Naptias  atrasqae^  Laitgardis  et  Idae, 
l^^rancoftirti  celebratas  crediderim;  ibi  enim  rex  cam  Herimanno  dnce  nnnc 
Igit  6.  Kal.  NoT.,  at  ex  seqaenti  diplomate  verlsimile  fii 

11.  Inn,i.ei  i.  Tr.  OUo R.  auxiliante  d.  res  ...  Hermannus  dux 
iepr^ciUus  est  noetram  clementiam,  quaienui  pro  Dei  amore  hco,  qui 
\HH:aiur  Mechinraies  ceUa,  ei  a  qmbuedam  euis  fidelibus  in  proprieiaiem 
trcsdUo,  ubi  domnus  gberhardus  eremita  ecclesiam  in  honorem  S.  Mariae 
et  S.  MauriiH  caeierorumque  sanctorum  Dei,  ipsius  adjutorio  a  funda^ 
menio  aedificavii,  ei  caetera  aedificia  monacMs  ad  habitandum  consiruxit, 
quem  ei  ipse  nobiUier  regit,  privUe^nium  nostrae  autoritatis  aique  tmmif- 
niialem  caMeris  monasieriis  coneessam  eiecHonemque  concederemus. 
€^M9 petiiionm  benigne susdpientes  ....  jubemus,  ut post  obitum prae^ 

[  faH  vencrabUis  abbaiis  Eberkardi,  monacki  ac  eorum  successores  habeant 
.  potostatem  digendi  inier  eos  abbatem,  ei  ut  nuUus  in  Judidaria  poiesiate 
constitutus,  aiiquam  super  eos  et  eorum  eausas  et  famiUas  exerceant 
poteetatem,  sed  sub  nostrae  immuniiaiis^tuitione  res  eorum  permaneatit. 
Brun  canceiiarius  ad  vicem  FHdurici  archicap.  Data  6.  Kat.  Nov.  a.  d* 
ine.  956  (lego  9^7.^  indict.  4  Qego  6.%  regnante  domino  rege  OUons 
anno  12.  Hic  annnm  regni  seqnor:  qai  mihi  maxime  conrenire  Tidetar. 
Kx-  tribas  notis  baad  aliqaa  alicaiconsentit.  Anno  seqnente  rex  admb- 
Bitione  et  saggestione  filii  svi  Liatholfi  ac  Herimanni  dacis,  qaasdam  res 
jiiris  soi  in  eomitata  ejasdem  dacis  in  Tilla  QaadraTedes  Meginrates  cellae 
dedit.  Qnae  MabUio  in  sexto  secolo  Benedictino^  de  Eberhardo  primo 
loci  abbate  agens,  notaTit. 

12.  Apad  Gandeshemenses  Roswitae  saccesserat  Ladgardis,  qaam 
quidam  nalla  Tetenim  antoritate  Henricl  regis  sororem  faciant.  Hnic 
Windelgardis  soffecta  est.  Anni  certis  aatoribos  assignari  ipsis  non  pos- 
sunt.  Bodo  scribit,  Windelgardem  a  Sehardo  Hildesemeasi  antistite  coa- 
secratam,  qaem  a.  D.  928.  obiisse  ex  fastis  Faldensibns  constat  Nonc 
ab  Agapeto  papa  priTileginm  obtinnit,  qood  hoc  redit:  Agapetus  episcopus 
servus  servorum  Dei  Wtndilgardi  abbaiissae  venerabUis  monasterU  in 
Gandersheim  constructi  ab  OUone  comite  de  Saxonia  aUisque  suae  sorUs 
mbbaUssis  in  perpetuam  ....  postulavU  a  nobis  Haihumarus  venerabiUs 
abbas  (Faldensis),  ut  nostrum  monasterium  Ganderesheim  justa  fluvium 
Etemam  apostoHca  autoritaie  vobis  confrmaremus,  ut  sub  jurisdicUone 
sandae  nostrae,  cui  DonUno  autore  deservimus,  etctesiae  constitutumf 
nuUius  aUerius  ecciesUu  Jurisdictioni  submiUatur  . ..  .  Itaq[ue  omnem 
cujusHbet  ecclesiae  sacerdotem  in  praefato  monasterio  diUonem  quamUbei 
habere  prokibemus.  AutorUate  namque  beatorum  aposiotorum  B.  Peiri  et 
FauUjubemus,  ut  nuUus  rex  h$beat  Ucentiam  Csttis  pro  imperio  qaidem) 


Digitized  by 


Google 


552  ANNALES   IMPERII 


A.947.  nostrum  monasterium  cuiquam  in  beneficium  dandu    Nee  tkiium  ^ 

ordinare  abbatissam,  nisi  ex  ipsa  congregatione^  «  ([ua  digna  adsU,  mm 
minus,  res  habeat  potestatem  ordinandi  abbatissam,  quae  Deo  plueru 
possit  . . .     Scriptum  per  manus  Stephani  servi  (lego  scrimarit)  S,  Iml  l 
eccl.  in  mense  Januario  ind.  6.    Bene  vatete.     Dat.  4.  Non.  Januar.  pm 
manus  Andreae  Arcani  Can  arcarii?  id  esl  bibliolhecarii)  sanciaeso^ 
apostoUcae;  anno  pontificatus  domini  Agapiti  summi  ponUfids  ei  umm-" 
saUs  junioris  papae  secundo. 

13.  NoTissimam  Hagonis  regis  Italia  vestigiam  osteadmit  UMac, 
qaae  apnd  Gampiam  Placentinae  ecclesiae  historicam  legmitiir,  datae  ai 
Hogone  et  Lolhario  regibas  anno  regni  Hugonis  2i,  Loikarii  i6,  memae 
FebruariOy  indictione  5,  domno  Bosone  venerabili  S.  PlacenHnae  ecdesim 
episcopOy  qai  scilicet  erat  Hagonis  filias  nothas.    Aliam  ctrca  lioc  teapK 
Bomine  Godefridam,  defancto  Gerlone  abbate,  Nonantulae   moBasterM 
praefecit.    Atqae  his  actis,  bona  fide  Italia  excessit,  cam  filhim  panm 
amicam,  Berengariam  hostem  haberet,  aatoritatemqae  snam  mullo  apvi 
Italos  loco  esse  cemeret    Itaqae  ingravescente  etiam  Taletadiae, 
et  qnietas  in  patria  agere  makit.    Thesaaros  secam  abstnlit,  qnos 
magis  qaam  sibi  credebat,  sive  offensas  filio,  sire  param  triboenSy 
sab  Berengarii  potestate  fataram  ridebat.   Partem  opum  in  liberos 
rales  aat  amicas  sparsisse,  crediderim.    Partem  in  ecclesias  coBtniit;  dt 
caetero  haeredem  scripsit  Bertam  fratris  fi|iam,  Bosonis  comttls  Arela- 
tensis  vidaam,  qaae  Raymando  Tolosanoram  principi  iterom  Dnpsity  qi 
etiam  repctitaro  regnnm  arma  off^erebat.    Sed  sera  haec  anxilia  ipsi  Tisa^ 
apparet.    Aatamno  appetente  Jam  regno  cessisse,  ex  filii  praecepto  intel- 
ligitar,  qaod  Septembri  mense  solas  dedit  in  hnnc  sensam :  JjoikarHtt  P. 
g,  rex  . .  interventu  Adalardi  episcopi  (Regini)  aique  Ugonie  canceUara, 
Widoni  MuHnensi  episcopo  res  quasdam  juris  nostri  posiias  in  Coma 
clensi  comitatu  concedimus,  sciUcei  mansionem  et  curtem  et  saHnas,    5»- 
gnum  d.  Lotharii  serenissimi  regis,    Adeiricus  levita  ei  canceiiarisu  ai 
vicem  d.  Bruninchi  episcopi  et  archicanceHtarii  recogn.    Dat.  7.  KmL  OeL 
a.  d.  inc.  947,  regni  vero  domini  Lotharii  serenissimi  regis  iT,  ind.  d. 
Adum  in  civitate  Papiae.    Talis  et  charta  RaTonnae  extat  sexio  Fhn, 
Octob.f  ind.  6y  regnante  domno  Htothario  excellentissimo  rege  amto  i7. 
Itaqae  etiam  Boso  saccessorem  in  archicancellariata  acceperat,  BefesgarOy 
nt  apparet,  instincta,  qai  fratrem  a  Lothario  remoTondam  judicaTit 

14.  Hago  altra  non  comparet  in  historia,  nec  malto  post  secessia 
obiisse,  Laitprandus  scribit.  A.  D.  952.  Jam  amplius  in  Tiris  non  fuisse^ 
ex  filii  tabalis  manifestum  est^  datis  scflicet  ab  Uberto  marchione  lege 
TiTente  Salica,  filio  bonae  memoriae  domni  Ugonis  regis.  Sed  qnaiitam 
intelligi  potest,  filium  Lothariam  antecessit,  exeunte  anno  949.  Jam  ex- 
tinctum.  Scriptor  chronici  NoTaliciensis  patri  et  filio  infestus,  Hagonem 
falmine  afBatum  oppetiisse,  fabulatus  est.  Monachum  induisse,  Tult  Lee 
Osliensis  episcopus,  inmonasterioS.PetriArelatensis,  quod  soissumtibBS 
construxerit.  Sed  ibi  ecclesia  dudum  fueiat,  constructio  monasterii  circa 
haec  tempora  Teucindae  cuidam  matronae  triboitur  apad  Mabilionem, 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  5SS 

QO^eeimo  anno  regis  Gonradi,  qaen  Hago  Tiyendo  non  atHgit  Nihil  A.  947. 
imen  prohibet,  in  eam  rem  partem  ingentiam  opum  testamenCo  legasse. 
•erte  de  monachata  merito  dabitat  Mabilio.  Berta  mox  in  idem  mona* 
teriam  liberalis  fait,  de  rebos^  qaas  haereditate  avancali  Uugonis  regis 
b venerat  *.  AToncalam  vocat,  qai  patraas  ftdt.  Arelate  sepaltam  ap- 
aret,  non  Viennae,  at  Pagius  arbitratur. 

i5.  Hugo  ante  regnom  inelytas  comes  et  marchio  carissimusqao 
idelis  et  consanguineas  a  Ludoyico  Orbo  augusto  appellatos  est  Erant 
inim  nati  ex  matribus  consobriniS)  Ladovicas  ex  filia  LadoTici  H.  augusti, 
f  ugo  ex  filia  Lotharii  fratris,  qpi  in  Austrasia  regnarit.  Qua  de  origine 
Iugonis  diximus  ad  a.  D.  926,  pluraqae  attulimus  de  ejus  rebus.  Comes, 
naLTchio,  dux  in  tabulis  yocatur,  quibns  S.  Petro  Yiennensi  quaedam  resti- 
nit  pro  remedio  animae  Theobaldi  patris  et  Bertae  matris,  Willae  primae 
^onjugis,  Hildae  secundae.  Yicissim  dorsale  auro  textom  sibi  stipulatar, 
t&onorem  magis,  quam  pretium.  Sed  et  ]am  a.  D.  921  Hugo  dux  et  mar- 
Dbio  in  comitata  Arelatensi  commutationem  quandam  bonorum  instituit. 
Actum  Arelate  5,  Non,  Oclob,  ind.  9,  Hildam  conjugem  Luitprandus  Aldam 
▼ocat,  ex  qua  Lotharius  rex  natus,  et  Alda  Alberico  patricio  Romanae 
nrbis  Bopta  et,  ut  arbitror,  Octaviani  HL  siye  Johannis  XH.  pontificis  mater. 
Marociam  sponsayerit  tantum,  an  et  duxerit,  haud  satis  compertum.  Ber- 
tam,  Rudolfi  regis  Burgundiae  yiduam,  postremo  duxit,  filia  ejus  Adelheide 
fiUo  soo  Lolhario  copulata.  Quam  in  Burgundia  potestatem  retinuerity 
non  salis  constat;  potestate  marchionis  in  Provincia  nti  perrexisse  credi- 
derim,  eoque  jure  usum  Fraxinetum  obsedisse:  opima  praedia  ei  etiam  in 
Viennensi  tractu  mansere.  Rudolfum  Transjuranum  regem  spe  Arelatensis 
regnifacta,  paclis  etiaminitis  amicum^sibifecit;  eaqae  mortuo  in  Conrado 
Radolfi  filio  yaluere,  coi  Bosoniani  regni  proceres,  Ottone  M.  annitente, 
se  suhmisere. 

16.  Hago  a.D.945.  regiam  potestatem  sibi  cum  filio  inVienna  attri- 
huii,  tabulis  Papiae  datis,  quibus  Gastenacum  praedium  ecclesiae  S.  Mauritii 
donat,  yiolatoribus  praecepti  multam  ex  .praedio  partem  fisco  suo  regio 
solyendam  dictat:  in  sigillo  cerae  candidae  inipresso,  qnae  ipsis  literis 
agglutinata  est,  patris  filiique  yultus  spectatur.  Hagoni  frons  ampla,  facies 
oblonga,  at  in  mentum  contractior,  barba  in  acumen  abit.  Filins  adole- 
scentis  ac  pene  pueri  speciem  yix  pubertatem  egressi  praefert.  Hugo 
fortitudine  et  ingenio  yaluit,  sed  regnandi  causa  perfidiam  cradelitatemque 
inter  licita  habuit.  Matrem  suppositionis  accusayit,  ut  fratris  yiduam  du- 
ceret,  spe  Romae  potinndae;  sed  etiratrem  alium  ob  suspicionem  ocali8\ 
priyayit,  tertiom  in  yinculis  tenuit,  sorore  aatum  suborqato  hosti  occiden- 
dam  objecit,  ex  fratre  natam  Berengario  nuptam  pepulit;  Juratus  caritatum 
suarum  hostis,  liberis  tantum  exceptis.  Id  agere  etiam  conatns  est,  ut 
archiepiscopus  Mediolanensis  in  tumulta  occideretur)  quo  filinm  nothum 
snbrogare  posset  Sed  et  libidini  suae  nullum  modum  dedit:  accusatus 
est  namm  amasse,  adyersamque  in  eo  famam  caetera  yitt  memit,  cum 
aleret  conenbinaram  greges;  itaqne  etiam  Bertam^  regis  yiduam  licet  et 

*)  adepta  erat  urr,  EekUrimi, 


Digitized  by 


Google 


554  ANNALES  IMPERII 

4.S47.  dicli  filiaa,  usorum  ■OTittimlim,  havd  satis  iii  honore  balNut  Ei  Wii- 
delaoda,  nobili  Vienneisis  traclns  pnella,  Hobertam  marehioBem  etdicci 
geiimt  Sed  in  Italia  secnm  habnit  Besolam  SnOTam  igaobilem,  tifi 
Berta  angnsta  Romani  Jnnioris  nxor,  et  Boso  episcopns  Placentinns  gaii, 
Rosam,  Walberti  ob  conspirationem  decollati  natam,  qnae  ei  filiam  pepei^ 
eaeteris  pnlcbritndine  praestantem;  deniqne  Stepfaaniam  genere  Rouia 
mAtrem  Theobaldi  archidiaeoni  Mediolanensis,  archiepiscopatni  a  fitit 
ii  licnisset,  destinati.  Eas  deamm  nominibns,  nt  scribit  LnilpnidEi 
Rosam  ob  simnitates  Jnnonem»  Besolam  forma  praecipnam  Veaer6ii,Sie^ 
phaniam  ob  partns  difficnltatem  Semelen  appeUabat. 


ANNO  CHRISTI  048» 

ijBodn  ad  MotoamM  do  BoMMui  «rchlepiscopo.  —  Ottoaifl  o^odiUo  i«  Um 
Pimcaltu  olrct  teaipiit.  —  Otto  fbndat  ocdcfias  iB  VtaitL  ciMBariM.  -  km 
ozpoditlonis.  —  Bpifcopi  Bori  comparoBt  dbbo  in  STBOdo  iBgelhoaMBii.  -  ^ 
tribato  DobIco.  Ottonis  Tictoria.  —  Frostra  a  Saxone  ant  aliis  ne^ta.  —  EanU» 
rex  Danlae  impari  foedere  Ottoni  obstrictos.  —  Haraldos  qnateBas  in  ide  OM 
ot  resis  perstiterit.  Sietwicensis  maroliia  qnam  din  dnrarit  —  Oooosqie  00»  r 
Botrarit  ia  Miaai.  Do  OttoBSBnda.  —  S jnodns  IngelbemenslB  praesoBtibas  rtfito 
ot  legato  papao.  —  Allocatio  legati.  —  Qnerela  LadoTiei  regis  de  HagOBt,dii 
iiane  decretam.  —  Artaldas  Remensis  cansam  snam  dicit.  I^jas  iiterae  T9aiuts 

—  Literamm  tenor.  Qnid  Remis  actnm  a  morte  HeriToi.  Artaldi  erdisiii*-' 
HofOBis  iBtnisio  et  cnm  eo  hacnsqne  dlsoeptatio.  —  Qva  lincBa  isi  li^* 
tec  SfBodo.  Mliea  et  Italica  tBac  sibi  Tidnae  snb  vbo  Bomino  HomaBae  valfBii 

—  Hagonis  suuidatarias  comparet,  sod  pro  Artaldo  pronantiator.  -^  Lege  igife 
in  Hagonem  intrnsnm  et  faatores.  —  Goncilii  In^lbemensis  acta  et  pitrei  - 
Ordo  episcopornm.  —  Ganones  concilil.  Hago  princeps  ad  satisfacieadia  t^ 
fitor.  latmsi  faatoribas  poeniteBtia  ii^Bngitar.  Qaaedam  notaada  de  feriii  F 
scbalibBS  et  peateeostalibBs.  —  Bpistola  iegatt  papae  ad  HaftBom  dacsa  - 
LndoTicnS  contra  Hagonem  dncem  aaailio  Gonradi  dncis  Lotbariagiae.  "  Bp^ 
TreTirensis.  Foenitentia  fantoram  intrnsi.  Ezcommnnicatio  Hngonis  dods.-' 
Legatos  pontiAds  Fnldensem  aedem  conseerat.  Abbafes  Gorbejae.  —  Oito  fiir* 
LndoIAim  svcoessorem  desigaat*  —  GoBradi  Gorciboldi  aiors.  SiagBlaria  de  ipa 
~  Lotbarins  rex  Italiae  dat  qnaedam  in  agro  Gomaclensi.  —  GoastaatiBBf  ftn^' 
rogeaoeta  mittit  ad  Berengarinm.  Berengarias  ad  ipsam  LaitpraBdoia. '  Cit- 
stantini  magnificentia.  Mnnera  carsamatinm.  —  GooTiTiam.  Spectacala.  —  Eropti* 
in  praefectos  et  aalicos.  Anlae  oflcia.  —  Hnngari  ab  Henrico  Banriae  iif* 
represii.  Monamentnm  Manrkircbense.  —  Rato  Andecbensis  dnx.  Bxerdlii  a^ 
ipso.  Aa  ex  Ratoldo  notbo  AranlA  angnsti.  HiAetnr  iator  saactos  et  ^"^ 
Familia  Andecbsensis  et  Merania. 

A»  948,  ^*  Synodvs  prope  Mosomam  in  eoclesia  S.  Petri  Idibvs  Janiirii  ^ 
*betor.  Affuere  archiepiscopos  Treyireasis  cam  onmibus  snini^ 
RemeBsis  cnm  noBnallis ;  erant  enim  qni  intrnso  favebant  Accessit  is^ 
et  priratim  cum  Trevirensi  locntus  est,  spodam  ingredi  nohil;  ii  f^ 
adTorsarias  locam  tenebat:  literas  qnasdam  ab  Agapeto  papt  scripU^ 
misit  per  clericam  suam;  qai  eas  Roma  attalerat;  nihil  canoaicae  aatoD- 
tatis  continentes^  sed  tantnmmodo  praecipienteS)  ut  Hogoni  episcop<V 
Remensis  redderetnr.  Qaibas  lectis,  censaerant  episcopi,  neqie  ^S^ 
neqae  Jostam  es&e,  at  propter  literas  insidiis  et  snbreptione  ispetn^ 
mandatnm  legationis  apostolicae^  qnod  Robertos  defereate  Frid^R^ 


Digitized  by 


Google 


AlfNALES  IHPERIi  555 

regibns  at  «f fseopif  Virdoai  susceperat,  negligeretiir.    Recitatar  A.  948. 
linde  eapltnlvm  19.  concilii  Gartbaginiensis  4.  de  accusato  et  accvsatore; 

aotorftate  e|iis  jadicatnr,  Artaldom  (qnen  Hngo  tccnsasse  Tidetur) 
^mmiiiionem  et  parochiam  Remensem  retinere  debere,  Hngonem,  qni  ad 
las  synodos  yenire  contemsisset,  a  commnnione  et  regimine  abstinen- 
im  ^y  donec  in  synodo  generali  ad  Kalendas  Angnsti  indicta  se  pnrgasset. 
ntres  Hngoni  capitnlnm  descriptnm  cnm  snbjnncta  definitione  sna  tradi 
irmt,  is  altera  die  Rotberto  remittit,  negans  Judices  a  se  agnosci^  Inde 
terae  prodamntionis  (sic  yocat  Frodoardns)  ab  Artaldo  Romam  miltnntnr ; 
rediderim  de  snbreptione  Hogonis  qnestnm.  Itaqne  pontifex  Marinnm 
icsrinm  (id  est  legatnm  a  latere  sno)  ad  Ottonem  synodi  generalis  coi« 
regrnndae  cansa  mittit. 

'  2.  Seqnitur  Oitonis  expeditio  in  Danos.  £a  me  aliqnandin  per- 
lexom  babnit,  qnia  Frodoardns  et  continnator  Reginonis  ejns  nec  hic 
eqne  alibi  nspiam  yerbulo  meminere,  qni  tamen  bellomm  cnm  BohemiSy 
laTiSy  Hnngaris,  Polonis  gesfomm  mentionem  facinnt,  nec  in  panegyrico 
(oswita  rem  tali  scripto  dignissimam  attigit  Witikindns  obiter,  Otlonem 
rat«mo  bello  implicatnm  inter  aUos  hostes  etiam  Danos  habnisse,  scribit; 
\K  Ottone  )am  imperatore,  Wigmannnm  rebellem  Haraldns  Danomm  rex 
Lolnit  redpere,  nisi  prins  se,  caeso  aliqno  magno  yiro,  domi  inexpiabilem 
eddidisset;  qnae  animnm  significant  hand  amicnm:  et  mox  post  Wigmanni 
;aedem,  Ottone  angnsto  in  Galabria  agente,  bellnm  cnm  Danis  per  legatos 
^estnm,  obiter  et  yix  yerbo  significat  idem  scriptor.  Deniqne  inter  gentes 
ridas  cnm  Ayaribns  (id  est  Hnngaris),  Saracenis,  Slayis  nominat  et 
>aiios.  Ditmaras  quoque  post  Witikindnm  historiam  cleriei  Popponis 
larrat,  qni  coram  Haraldo  ferram  ignitnm  magni  ponderis  mann  incolumi 
^tasse,  eoqne  fidei  christianae  lalMuitem  in  Danoram  animis  antoritatem 
emoyasse  scribitur,  quam  ob  rem  ab  imperatore  episcopatn  donatos  est. 
Ibi  etsi  data  esset  pnlcherrinMi  occasio,  nihil  habet  de  Danico  Ottonis 
lello. 

3.  Sed  horum  omninm  silentinm  ant  breyitas  autoritafi  Adami  Bre- 
meisis,  ck  monnmentis  ecclesiae  snae  loquentis  opponi  non  debet.  Et 
reai  confidt  diploma  Ottonis  M.  a.  D.  965.  datnm,  qno  ecclesias  in  marca 
rel  regno  Danoram  stractas,  Sleswicensem,  Ripensem,  Amhnsensemy  ab 
[^mni  censn  et  seryitio  reram  personaramque  snaram  absolyit  Quod,  nisi 
rictor  illic  et  reram  potens,  inepte  nec  sine  yanitate  decreyisset  Nec 
apad  Witikindum  et  Dilmaram  desunt,  qnae  sententiam  receptam  Jnyant 
Vf  itiklndns  enim  cum  Wigmannnm  ab  Haraldo  rejectnm  et  Popponis  mi- 
rmcnlnm  niemorasset,  secutumque  regis  de  idolis  abolendis  decratum;  Inm 
ad  Mathildem  yersus  Ottonis  M.  filiam,  cui  sunm  opns  dicabat :  Sed  haee, 
\nqxLit,  merHo  oiriiUi  patria  M  ascribuniur^  cuju$  industria  in  UHs  re^o- 
}fMu$  ecciesiae  eacerdotumque  ordinei  taniopere  fuUere.  Nec  minus 
^fficax  est^  etsi  nnius  in  rem  yopabnil,  locns  Ditmari  prope  finem  libri 
tertii:  Ualiae,  Dadae  (Daniae  soilicet)  et  Sasoniae  saius,  Otto  friimu 
ThHi.    Yidetnr  pecnliariter  popnlos  nominare  yolnissoy  qnibns  ipse  prae- 

•)  reaoreBdni  €9rr,  EekkaHit$, 


Digitized  by 


Google 


556  ANNALESIMPERII 

A.M&  seif  maim^^  proAiii    Sed  ei  In  caauat,  qned  pnefixu  esl  bbr»  se- 
cudo: 

Oecidentale$  sedMt,  Banosque  feroces, 
Occidentales  sunt  Lotharienses  el  Galli.  £t  tnm  ex  his  locls,  tu  aiis 
qooqne  manifestnoi  est,  neqne  Witikindo,  neqne  Ditamo  Jnstam  Oi^ 
bistoriam  texere  constitntnm  fnisse.  Ule  scribit  in  pane^rislae 
kand  satis  tempomm  obsenrans,  hic  panca  perstnngit.  Frodoardns  r« 
Germanicas  hand  admodnm  corat,  nisl  nbi  Gallicamm  interest  Itaqne  ii 
Danico  etiam  Henrici  regis  bello  altnin  ipsi  silentinm ;  neqoe  qvicqnaB  # 
Tancmaro  habet  ant  de  BaTaricis  Ottonis  rebns.  Gontinnntoren  Rea- 
nonis  in  JLothariensi  regno  scnbentem,  Fmmiae,  oplnor,  aat  apnd  S.Haxi- 
minnm,  mnlta  remotiora  fogemnt.  Etiam  prins  in  Danos  belluB  ab  Hewin 
Oltonis  patre  gestom  praeteriit. 

4.  Asserla  Jam  Ottonis  expeditione  Danica,  de  anno  qnnestlo  est 
Ab  Ottone  Cnntonem  Dannm  a  patre  victnm,  deinde  itemm  fines  luriiantca 
repressnro,  diximns  ad  a.  D.  941.  Sed  praesens  bellnm  cnm  Haraldo  Cm- 
tonis  snccessore  gestom  est.  Anterins  esse  debet  morte  Agapeti  pq>ae, 
qoi  Adaldago  Hammabnrgensi  acchiepiscopo  de  salnte  genUaai  ejns  me- 
Uopoli  recens  snbditamm  congratniatos  est  apnd  Adamam  Bremenseo. 
Agapetns  aatem  papa  factos  est  a.  D.  946.  Expeditio  ergo,  de  qoa  agile 
vix  ante  a.  D.  945.  snscepta  esse  potnit,  et  synodo  Ingelhemensi  to 
aestate  celebcata  anterior  hand  dnbie  fnit,  qnia  episcopl  in  Dania  crei& 
affnere,  nt  mox  kiteiligemtts.  Itaqoe  rem  intra  hoo  trienniom  condnsaa 
apparet.  Scriptores  mei  Saxones  bini  anonymi,  qooram  nnum  discrimisi 
cansa  annalistam,  altemm  cbronographnm  appello,  ille,  ni  fallor,  Halbc^ 
stadensis,  hic  Magdeburgensis,  rem  In  a.  D.  952.  retulere.  Sed  kec  beOan 
annns  ille  non  capit,  nam  vemo  tempore  rex  ab  Italia  rediit^  conjngM 

'  Adelheidem  in  Saxoniam  duxit,  Initio  aestatis  ibi  moratns  est,  et  diplea»ti 
dedit,  Berengarium  mox  ad  se  Tenientem  suscepit,  enmque  ia  coBTeatt 
procerum  Augusto  mense  apud  Augustam  habito  absolvit.  A.  D.  949  Oti» 
pascha  Aquisgrani  celebrayit,  Augusto  quoque  mense  ^apud  Lotharienses 
egit,  950  Bohemos  subegit,  951.  in  Italiam  tetendit,  952.  reversns  caa 
Berengario  (ut  dixi)  egit,  sequentibus  annis  a  iilio  et  genem  exmitas 
est    Agapeti  ultimo  Hungaros  ?icit. 

5.  Accedit  argnmentnm  ingens :  terol  omnes  eplscopi,  quos  Otto  ii 
Daniae  marca  nominasse  scribitur,  nunc  Ingelhemii  in  hujus  anni  syao^ 
cum  Adaldago  suo  metropolitano  comparaere.  Itaque  res  differri  neqiit 
Sed  ne  ante  annum  944.  regrediamur,  Agapeti  papae  gratulatjo  facit  Perro 
a.  D.  944  Otto  Aquisgrani  et  haud  procul  Gallia  aestatem  trivit  A.  D.  d^ 
venationi  dabat  operam,  quando  captivitas  Ludovici  regis  nnntiata  esl 
946.  magnam  in  Gallias  expeditionem  suscepit.  947.  apud  Lotharienses  e( 
Gallos  versatus  est  Itaque  nunc  demum  cum  Haraldos  a  Denis  receptis 
paulo  ante  Sleswicensem  marcam  pervasisset,  potnit  dncere  in  hunc  hostc» 
£rgo  in  hoc  anoo  conquiescendum  est,  quem  nomlnat  Albertns  ahbas  Su- 
densis,  et  certior  antor  magister  Adamns  facit  dnodecimnm  archiepisc«f» 
Adaldagi,  id  est  hune  ipsnm.    Sed  rem  mature  gestam  oporlel. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  557 

G.  TribaUnn  ab  Haralda  negatam,  scribit  incertQS  aiotor  *  cluronid  A*  948» 
llaYorniii  (qoeoi  Erpoldas  Lindebrogias  edidit).  EJas  fidem  taetar  Witi- 
iiulos,  qai  DaHiam  ab  Henrico  tribatariam  factam  scripsit  Sed  Danas  hoc 
lon  contentas,  beihim  altroinfert,  Heidebam,  nostris  SlesTicaro,  occapat, 
narchionem  et  praesidiarios  obtrancat,  totam  Saxonam  coloniam  extingnit. 
laec  snperiere  anno  aeta  sant.  Otto  alctscendo  tanto  facinori,  media 
lyeme  adyolat  (sic  jndicandmn  est)^  et  fareDte  anni  tempestate  cam  ex> 
>rcltii  inDaniain  descendit;  nam  hyeme  illic  nec  flamina  nec  palndes 
idita  arcent,  et  nostra  memorffl  Snediae  rex  Ipsam  Balticam  fretam  frigore 
laratdm  com  exercita  calcayit.  Otto  ergo  cam  hostes  imparati  comparere 
lon  anderent,  vastata  regiooe  nsqae  ad  mare  noyissimnm  penrenit,  qaod 
L>aiios  a  Normannis  (i^  est  Norwagis)  dividit.  Ibi  (fatente  Saxone  Da- 
lomm  historico)  ex  litore  missa  in  mare  lancea  sai  imperii  terminnm 
Ixit.  Is  mos  veternm  fliit,  ferlurqne  Henricns  Leo  in  ripa  Rheni  idem 
GDcisse,  nmk  satis  magnitadiiiis  posteroram  praesagos.  Illi  res  magna  visa 
est,  qnod^lbis  brachia  RhenO|janxisset; 

Sed  nanc  Uercynios  agnoscnnt  aeqnora  montes. 
Id  mare  exinde,  qnodyicloriam  stitit,  fretam  Ottonis  sen  Ottensnnd  dictnm, 
tradit  magister  Adamas,  nec  Saxo  ille  abnnit  patria  Sialandicas,  qai  ob  dic- 
ttonra  eleganlem  snpra  sni  temporis  captom  Grammatici  nomen  mernit.  £t 
hocOttenis  lactam  etiam  sagis  septentrionaliam  (at  Olai  Triggaasoni  saga), 
etsi  rein  aKam  sensam  detorta,  celebratar,  de  qao  dicemas  aliqaid  ad  a.D.968w 

7.  Uaraldos  interea  yires  contrahebat.  Saso,  ne  rex  Danns  latnisse 
Tideator,  bello  Saeeico  occapatam  loM^it  aut  fingit,  et  Ottonis  reditnm 
fugae  similem  fnisse,  at  solent  scriptoves,  qai  ingrata  snis  libenter  exte- 
nuarent;  quemadmodam  nnper  Dndo  Normannas  de  redita  ejasdem  Otto- 
nis  ineptiBt.  Dani  scriptoribns  tnnc  destitaebantnr :  traditiones  historicaey 
nisi  drea  snmmas  i«ram,  in  aliqoot  secala  aegre  porrigmUar.  Itaqne 
fere  ex  ingenio  sont,  qaae  Saxo  et  similes  a  Francicis  ant  Saxonicis  scrip^ 
toribns  diversa  habeit  de  illa  antiqnitate.  lUad  apparet  ex  Adamo,  Ha- 
raldom,  comparato  tandem  exerclta;  secntam  esse  redeantem  Ottonem^ 
nt  terga  carperet.  Sed  ita  res  ad  praelinm  devenit,  qno  victns  Haratdas 
fdgatasqae  ^st.  Lambecias  in  Hamborgicis  etiam  captum  scribit,  sed  hoo 
Adami  ver^  non  patiuntar.  Gerte  rem  Germaoicam  snperiorem  faisse, 
qnicqnkl  Saxo  dissinuilet,  erentas  ostendit. 

8.  Haraldvs,  instituto  cnm  imperatore  colloqoio,  pacem  petit,  impari 
foedere  obstringitur  ad  colendam  imperii  nostri  majestatem ;  tam  christi*- 
anam  letigionen^  amplexns^  saklaribus  undls  tingitur  cnm  conjnge  Gun- 
hilde  et  filio  Suenone,  qnem  Otto  die  sacro  fenie  suscepit,  unde  adoito 
patrimi  nomine  Jnyenis  Soenotto  dictns  tsU  Haraldus  naiLChristo  tan* 
tnm;  sed  et  regi  orientaHnm  Francorum  obseqoia  spopondit,  regnumqao 
sonm  a  majore  beneficiarium  agnorit,  ut  diserte  habet  Adamus  peritissi^ 
Bins  aeptentrionis,  regiqne  ipsi  Danomm  Snenoni  alteri  centum  abhino 
annis  fkmiliaris,  a  quo  se  mnlta  de  rebns  Danicis  dididsse  ait.  Simal 
Dania  cismarina,  quae  Tulgo  Jutiai  in  tres  episcOpfatns  dividitur^  sub.me*' 

*)  avctor  add,  BcUutriui, 


Digitized  by 


Google 


568  ANNALES  1MPERII 

A«M8>  tropeli  HmmAarieui,  atqae  hi§  eaeterae  etiMi  per  nsnUs  BaMUoi 

ScaBfamqiie  ecdeilae  interioi  sunidttviitiiry  qaibos  titte  presbytenaf» 
ideliaBt,  donec  ascto  ckrit tiaiorwi  iiMero  episcopos  BMnaeffe.  Uu^ 
per  erroren  SaaiiBgiii  pro  Sleswicensi  eptecopata  OthoaieBseHi  ftaA 
Nvno  epif copi  neBiBaitar  Haraldus  SlesTiceBsis,  Ualdafvs  RipeariiL 
ReiBhraBdlras  ArliBsaBas.  Et  bo  qais  de  fide  Adaari  dvbitel,  blMS  ex  iOli, 
RipeBsem  etSleswiceBseBi,  bis  ipsis  ▼ironMi  BOMiBibvs  Frodetftes  hae» 
Gidlvs  boc  aBBo  iater  iBgelbeiBieBsis  syBodi,  cvi  ipse  iBterfiBit,  pabti 
desigvat.  Kosdem  et  tertivm  praeterea  ArbvsaBvm  vcta  coaciiii  Beai* 
vaBt;  etsi  bactenvs  corrvptai  rocabida  BeoKi  iBtellezerit :  ■agiin  VKgi- 
BMBto,  qvavta  Ib  ees,  etsi  Daaid  regai  praesvles,  OttoBis  fneffit  0^01118^ 
qvi  fiiiita  expeditione  Tiva  tropbaea  secvm  qvasi  ia  trnuapbo*  ivii; 
credo,  vt  pavlo  ante  synodvm  a  Marino  legato  Romanae  8e4ie  bi  priai 
svamm  sedlvm  ordinarentvry  et  nova  Danicarvm  eccleeiarui  iastMi 
apostoUca  avtoritate  corrobOrareBtvr.  Nec  mlBorem  probamdi  ▼»  babmi 
ipsa  Ottonvm  diplomata;  qvale  svpra  addvjdmvs  Mti^^,  qvo  iisdem  •»• 
clesiis  dat  immvnitatem;  qvod  iv  alicBo  regno,  nisi  obnozio,  non  potvisseL 

9.  HaraldmB  deinde  in  fide  Christi  labasse,  non  apparel, 
de  Poppone  retnlimvs,  qvi  miracvlo  eam  in  ejvs  conspectv 
scribitnry  bvc  pertinvit,  vt  Dani  exemplvm  dominantis  seqveffeBtBr.  £l 
satis  apparety  regem  ipsvm  Popponl  favisse,  vt  svos  in  eandem  seBlafiaa 
addnceret;  atqve  ex  eo  religionem  cbristianam  vbiqve  receptaB^  ab|eclii 
idolis,  qvae  antea  adhnc  passim  colebantvr.  Haec  facta,  aBte^nam  OtH 
RooMe  covenaretvr,  sed  post  Hongaros  Tictos,  vt  ex  Rotgeri  Tita  Bmiais 
coUigi  potest,  qvi  ait:  Eo  iempore  res  NorwMnonm  HaraUn  cbb 
magm  mMUUudine  geniis  regi  regwn  Christo  eoUa  submitttm,  iMmiisfsB 
idoiorum  reepnit.  Ottoni  rero  hand  aeqne  fidvs  mansit:  nBm  cvm  a 
Wigmanno  ad  renovandvm  in  Saxones  beUnm  invitaretur,  bob  pimM  ab- 
Bvit,  sed  covditiimes  qvasdam  adimpleri  proposvit;  et  mox  res  ia  beUvB 
ervpity  cvm  Otto  Magvvs  n^vissime  in  Italia  versaretvr;  qvi  et  l»elli  Daid 
svbinde  renovati  baereditatem  filio  et  nepoti  reUqnit  Mari^a  tamcv 
Slesvicenris  Ib  GermaBorvm  petestate  permaBsity  doBOc  a  CoBrado  SaUcs 
reddita  est  CaBnto  Danomm  regi,  cnm  filiam  ejns  filio  sno  Henrice  csb- 
Jvgem  accepisset.  Caetemm  qnomodo  scrlptores  qvidam  s^tentrioBalm 
Danicam  Ottonis  expeditionem  narrent,  dicemvs  ad  a.  D.  968,  cam  leBt- 
vatvm  est  beUvm;  vnde  etiam  Jvdicari  poterit^  qvantiim  veteribvs  septea- 
trioBaliom  monnmentis  fidi  possit 

10.  Adamvs  innmt,  Ottonem  ia  exttemam  Jvtiam  peBetrasse,  et  ai 
Gimbriovm  nsqve  promevterivm  perveBisse,  qved  Norwegiam  respicft. 
Ei PoBtanns  assentiri  videtnr.  Sedaperitin ibi pelagvs nesdo an  freCaa 
Ottonis  did  possit^  nam  Svnda  Germanids  pepvlis  angnstoi  mare  es^ 
qaod  vecabnlvm  Batavi  ad  Indos  usqve  transtnlere.  Saxo>  regem  Geima» 
Biae  panlo  citerins  ad  Lymicva  simm  venisse,  soribit,  qni  Wendilam  p«e 
bunlam  £scit  Sed  sinvs  iUe  fretnm  bob  est  Bgo  snspicor,  OtUmem  ti 
fretvm  covstitisse,  qnod  Fioniam  a  contlBente  dividM  et  hodie  minsr 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBRII  559 

(altia  appellator*  Ila  Paraldo  sese  obyertebat,  slTe  a  Mfa  siye  mari  \,  f|8^ 
entoro.  Sin  lengios  processisset,  bostem  a  tergo  reliqnisset,  non  stie 
rommeatns  diffieultate,  nec  toto  receptn.  Sed  et  breve  tempns,  qno  arc- 
atar  teta  expeditio,  exercitim  in  loaginqna  dnctnm  band  patitnr;  elsi 
rbeodericns  Niemins  per  errorem  semestri  integro  regem  in  Dania  mora- 
nm  scribat,  credo,  tempns  remm  gestamm  magnitndine  aestimans.  Nam 
iBte  mediam  aestatem  Otto  Tictor  ad  Rhennm  Teversns  est,  nt  mox  in« 
elligemns.  Sic  igitnr  statno,  Haraldnm  elade  accepta  in  angnstias  redae^ 
am  imperata  fecisse,  episcopatnsqne  in  Jntit  conditos  ex  foederis  lege, 
itsi  Otto  Ripam  et  Arhnsam,  maritimas  Jntiae  nrbeS;  illam  ad  ooeannrn, 
lanc  ad  Baltbicnm  sinnm,  nonndierit  ipse.  Gaetemm  licet  res  ad  decue 
klagni  Ottonis  pertineat,  pro  candore  meo  dissimniare  nolo,  dnbitari  a 
ne,  an  Terum  sit,  qnod  Adamns  habet  ex  fama,  nec  Saxo  dissimnlat, 
^ttonem  fk^eto  nomen  dedisse.  .  Nam  Odenseam  primarinm  oppidnm  Fio- 
aiae  (postea  episcopi  Ottoniensis  sedem)  ab  Ottone  nostro  nemen  traxisse, 
neiiio  re  bene  considerata  dixerit;  et  Odensnndam  fretnm  ad  Fioniam 
[qnaiiqnam  id  bodie  boc  nomine  amplins,  qnod  sciam,  non  deaignetnr), 
credibile  est,  afo  eadem  cansa  cppellationem  prope  commnnem  habnisse ; 
nempe  ab  Odino,  perantiqno  Saxonnra  et  Danoram  principe,  qnem  in  Us 
oris  regnasse  pro  certo  babetnr.  Theodericns  de  Niem  manifeste  fiisns 
est;  qni  etiam  Ottoniensem  episcopatnm  in  Fionia  ab  Ottone  fnndatnm  el 
nominatnm  pntaTit.  Nam  Otto  mare  non  transiit,  Ottoniensis  episcopatns 
recentior  est  Ottone,  nomen  nrbis  antiqnins  fnit 

li.  Dnm  Otto  ad  mare  Baltbicnm  bello  fnlminat,  Galli  expectatione 
magnae  synodi  snspendebantnr.  LndoTicns  rex  et  Hngo  dnx  qnioTere, 
ne  eansam  snam  deteriorem  redderent.  Kalendis  Angnsii  Otto  et  Lndo* 
Ticns  reges,  Marinns  legatns  Romani  pontiiicis  et  erocati  literis  Agapeti 
Boma  missis  archiepiscopi  omnes  Germaniae  cnm  magna  parte  episco- 
pornm,  ex  Gallia  archiei^scopns  Hemensts  et  aliqnot  ^ns  snflhraganei 
affiiere.  Ulferiores  Gallos  metos  Hngonis  domi  retinnit  Sed  ipsnm  prao- 
flolnm  indicnlom  ex  Frodoardo  pariter  et  concfliornm  corpore  infra  dabi^ 
mns,  restitntis  nnnc  demnm  et  in  ince  positis  omnibos,  qnae  apnd  Baro^ 
Dinm  et  concilioram  editores  et  Frodoardnm  ipsnm  corrnpta  ant  non 
intellecta  legebantnr.  Sed  de  tempore  controTorsia  nascitnr.  Scripserat 
Frodoardns,  indictam  banc  synodnm  in  Kalendas  Angnsti,  mox  7.  Idne 
Jonii  congregatam^  qnam  diem  etiam  habent  acta  concilii,  qnae  edUii 
Sirmondns.  Qnis  rero  patres  binis  propemodnm  mensibns  diem  dictam 
praoTenisse  credat  Itaqne  dicendnm  Tidetnr,  inesse  mendnm  aliemtri 
loco,  et  binas  antoritates,  nt  aeqnnm  est,  nni  praeferimns,  et  Jnnins  placet; 
mde  fatendnm  est,  res  tantas,  qnantae  expeditione  Danlca  gestae  snnt, 
jam  mense  Mi(]o  confici  non  potnisse,  nisi  Ottonem  ipsa  hjem»  in  Danea 
moTisse  dicamns,  qnod  etiam  secnti  snmns.  Est  tamen  et  in  actis  con-* 
cilii  difficnltas,  nam  res  13.  anno  Ottonis  acta  scribitnr.  Sed  Jnnio  hnjns 
anni  adhnc  12.  nnmerabat,  dedmnm  tertinm  demnm  Jnlio.  Sed  fortasee 
1n  prologo  concilii  laxiore  sensn  (nt  flt  aUqnando)  tetns  aiins  Ghrlsti 


Digitized  by 


Google 


6W  ANNALES  IMPERII 


A. M8.  «M  OCMi  tapvtatafl  eit,  c4it  HrtM  cMtiMM.   SiJ^rniny 
•oibereter,  cessarel  AflmUaf. 

12.  Prterales  im  ecdem  patotii  regalii  hgelhfiirif,  S.  Seaisi 
dicaUy  cowedere.  E^  ceaciHi  acU  hic  Frodeartaiiqae  testMi  CMjnfi 
Redtate  prhBnm  eraif elio  precibefqee  iaitis,  pest  lectjsaes  mOam 
casoBua  secaa^n  orteeai  celekraadi  coAcilii  iB^iessis  gkriosis  refibi 
et  siaal  resideatita,  allocBtio  Mariai  secata  esL  Is  ■issis  loaaiK 
sodls,  dMrtaai  soao  legatioBis  protaUt,  qia  cassa  tiactaada  et  ae4iui 
ligu^  solTeadiqoe  potestas  apostolica  coatiaebatar.  Re^  praesale$q« 
se  coaseatire  atqie  obedtre  professi  snt.  lade  exorgeas  Li4eTicisra 
a  latere  doaud  regis  Ottoais,  proclaaatioais  saae  qaeriaoaiiB  exposnr 

13.  AccersitaBi  so  ex  busaiariBa  regioae  per  legatos  Higoiis  4 
caeteronui  FraBCtae  priadpaBi  ad  sasdpiendBBi  paterau  kaerediUlii 
regau^  procerom  auiitiaeqBe  FraacorBB  votis  et  acdaMtieiibis  sis- 
ceptofli  et  coBsecratam  faisse.  Postea  rero  ejectom  ab  HBg<Hte  ^  ^ 
appetitBB^  aiBBm  integrBm  sob  castodia  egisse,  mec  aisi  tradito  LwIk 
BOBSi  castro,  qaod  aoam  ez  OBuubas  regai  sedibas  Gerbergi  re^  et 
fiddes  aliqaot  sai  retiBBeraat,  libertatem  obtimere  potaisse.  QiMkiOi' 
baec  Buda  inde  a  sascepto  regao  SBis  peccatis  impotaBda  diceret,  pvive 
se  jBxta  syBodale  JodidBm  regisqae  Ottonis  praeceptioaem,  ftfieeti» 
siBgfllari  certaiUne  iaBoc^tiam  toeri  paratBm  adesse.  Syaodim  jistis- 
siflu  regis  qoerela  commotaa^  regtae  aotoritatis  contemtori  excMUiui- 
catiooem,  nisi  poeniteret  satisfaceretqne,  minatam,  ex  his,  que  seqna- 
tor,  intelligi  potest. 

14.  Deinde  sorgens  Artaidas  archiepiscopBS,  lileras  recitiri  petiit, 
a  se  ad  Marinnm  et  synodam  scriptas,  qaibas  eontinebator  initin  teNr* 
qae  litis,  qflae  inter  ipsom  et  Hogooem  versabatnr.  Eas  nobis  Frodoanltf 
in  Remensi  historia  coBsenraTit,  ande  contradas  exhibere  opene  pretiis 
erit: 

15.  Defitndo  [inqait]  Heriveo,  Seuifim  arcUdiacomm  elef^ 
1$  conira  propinquos  Herivei  amtdiiam  Heriberti  comiiis,  deio  jfri^ 
rando,  obtimai  ea  iege,  ui  eieeiio  poei  ipsius  obUum  sine  contiMo  Bir^ 
n  miiitHue  RMensibus  ne  fierei:  iia  propinqui  Herivei  comprskam  ^ 
ad  moriem  Roberii  regis  in  eusiodia  mansere.  Teriio  episcofsisism 
Seulfus  ab  HeriberH  famiiiarUtue  veneno,  ui  credUur,  potsttu  o^ 
Heriberius  Remos  veniens,  miiUes  ecclesiae  ei  quosdam  clericoi  i^f^ 
Obus  suis  kabuU,  cumque  iis  in  Burgundiam  profecius,  a  ^^^ 
adnMstraiionem  episcopahu  obtinmi.  Ita  res  pro  arbitrio  inter  fs»i^ 
divisii,  adoersos  indieta  causa  spotiavii  ei  pepuHi,  Odatricftm  M*^^ 
episcopum  ministerium  peragere  jussU,  Sexennio  et  ampUus  Ua  '^***^ 
ortis  simuUatibus,  rex  Rudolfus  cumfraireBosone  eiHugone  dMceBe»^ 
obsideni,  durante  obsidione  episcopis  urgeniibus,  eUgor  ego  **^**^ 
koc  onus  magis  quam  munus,  unauimi  consensu  eorum,  qui  ^^^^ 
erani,  muUis  etiam  intus  favenHbus,  Apertis  deinde  portis  ur^t  ^. 
patem  benedsctionem  danUbus  mUu  episcopis  decem  ei  ocio,  eonu»»  ^ 
et  popuU,  coltocaius  in  sede  ab  episcopis  nosirae  sedis,  imposHtt^ 


Digitized  by 


Googte 


ANNALSS   IMPERII  661 

01119  pm  aWMBfere  ncvm  gesii,  epiacopae  odo  per  dioeeeein,  muUosque  H.  |4g. 
ricos  ordinafH,  Ludovicum  regem  fatenie  Hngone  cuncHsgue  regni 
fnc^nbus,  Gerbergam  quoque  reginam  sacro  ckrismate  cum  beneHctione 
rfudi: 

16.  Cum  ecce  Hugo  comes  iratus  mihi,  quod  contra  fidem  regi  de- 
am  accedere  farHbrn  recusarem,  cum  Heriberto  comUe  et  Wilkehno 
)rmannorvm  princtpe  Remensem  urbem  obsidet,  Sexta  obsidionis  die 
seror  ego  ab  omni  pene  ecclesiae  militia  (id  est  tb  onmibus  fere  bene* 
laria  lege  ecclesiae  militantibiis),  et  ad  Bugonem  otqueHeribertum  exire 
gor;  itH  positum  m  angusHis  et  conterritum,  episcopaH  me  procuratione 
dicare  cogunt,  et  in  coenobia  S,  BasoH  habUare  Jubent ;  Hugonem  He^ 
\erti  fiHmn  introducunt.  Rex  Ludotricus  me  Laudunum  ducit,  interea 
iscopi  provinciae  ab  Hugone  et  Heriberto  apud  Suessiones  congregaH, 
idegario  episcopomisso,  ine  ad  colloquiumvocant;  ad  locum  condictum 
nieniem  ita  urgeni,  ut  vix  ambiguo  responso  dato  periculum  vitarim; 
\de  spes  HHs  faeta,  posse  me  a  constanHa  dimoveri.  Sed  ubi  ad  reginam 
ludunum  veni,  Deroido  episcopo  ad  me  misso  excommunicatos  pronun- 
wi,  qui  aiteri,  me  vivente,  manus  imposituri  essenl  ad  habendam  Remis 
dem.  Sed  hoc  spreto  quidam  mox  ordinationi  Hugonis  manus  appH^ 
\erunt,  aiU  se  subduxerunt.    Ego  apud  regem  fui,  quando  eum  Hugo 

Heribertus  aggressi  sunt,  et  vix  evasi.  Tandem  vagus  et  destitutus 
frairibus  et  amicis,  ad  eos  deducor,  episcopatus  rebus  me  abdicare  cogor, 

ad  S.  Basohim  rursus  dedueor.  Sed  intelHgens,  de  me  perdendo  agi^ 
rfugiOy  et  per  devia  ad  regem  revertor,  expeeians  misericordiam  Dd, 
(t  tandem  domno  regi  Ottoni  inepiravU,  ul  in  Frandam  domino  meo 
ixiHaturus  venirei.  Denique  postquam  domina  mea  regina  HberanH 
^  causa  Laudmum  reliquU,  ad  dominum  regem  Ottonem  cum  domino 
ge  meo  vetd,  simutque  Remos  accessimus.  Hugo  adversarius  meus 
wUtitur  cum  suis,  et  quae  vohdt,  asportami.  Ego  a  praesentibus  archi^ 
*iscopis,  eongratulante  ctero  et  popuio,  restituor  sedi.  Hugo  Mosomum 
unU.  Tum  ad  Charam  fluvium  reges  Uerum  congressi  sunt;  affui  ego, 
md  et  Hugo  cum  ordinatoribus  suis.  Causa  audUa,  profert  iUe  lUeras 
i  sedem  Romanam  missas,  quibus  me  a  munere  excusabam.  Ego  a  me 
ttas  negavi  et  nego.  Mihi  sedes  interim  decemitur,  donec  in  sgnodo 
i  Virdunum  eommuni  consensu  in  medium  Novembrem  indicta  res 
scuteretur.  Hugo  interea  episcopafus  res  dHipit,  homines  affligit,  ad 
fuodum  Virdunensem  non  venii.  AHa  proximo  mense  Januario  prope 
^osomum  habetur.  Hanc  quoque  sprevU,  et  decretis  ejus  parere  negavU. 
go  igitur  proclmna^onis  meae  querelas  ad  sedem  Romanam  per  domni 
igis  (Htonis  tegatos  destinavi,  et  nunc  mandata  ejus  sedis  et  universaHs 
tjus  sancti  condHi  vesiri  Judicium  parere  paratus  expecto. 

17.  Recitantiir  hae  literae,  ei  propter  reges  TeutoDico  sermone 
cpIicaDtnr^  Uinc  ego  colligo,  Tolgari  sermone  locotos  plerosqoe  in 
fBodo  et  coram  regibns,  sed  literas  Latine  scriptas  interpretatione  egnisse. 
iaul  appavet,  reges  Fralwonim  oceidentaliam  adbuc  Germanioa  verba 
[tellexisse.    Italos  antem  Gallosque  minus  qnam  bodie  sermone  discre- 

AXRALKS  IHPIltll  TOH.  II.  36 

Digitized  by  VjOOQIC 


m  ANNALES  IMPEIII 

A  flS.  pMM,  el  sle  falii  Mum  •!  a  LaCiBe  sdaHitef  iatollectof;  n^aii 
vid««,  ^  alia  liBfaa  4ia«  RoMia  cerrapta  aea  Tilfari  itetas  Laiffiifl 
m,  Mariaaf  lUlos,  Artaklas  GaUas  a  toU  syBe^o  OttMHM  ip^  (^ 
BonaBid  imde  a  poero  iMid  experte)  et  a  GermaBicis  episco^  id 
gtnmis  peritis  iatelli^  polMrimt  Coiianaorqae  im  aa  seateatii,  i 
•biter  dicaa  Terbis  epitaphii  Gre«erii  Y.  paHe,  Oi  Wermtiae  iitej 
edocatas  C^aagta  doctu  ii nriie)  GenMBice,  iUABBice  C«i si^H 
eiLatiBesdrit 

UsusFramci9e€,V9ifyarieivoceLMiim, 
SruSU  poptiioi  eh^  triplicL 
FraBfisca  erat  TeatoBica,  filruris  «oMBica  plebe|«>  «^  ^^  ^^ 
ilc  satis  coBBmis;  LatlBa  dwiqae,  fiae  ta  literis  lil>risqae  et  ii  H 
flcam  RoBUBormai  Jieadiita  (al  bbbc  qioqBe)  tttBrpabatar.  Giiita^ 
aitiqata  Gallicae  hnim»  MBBiMBtta,  Aagta  maftaqiie  a  LatiBsscm^ 
discessBm  ftiisse,  qiod  casa  oliA  tactim,  abbc  Ilali  (al  miti  taiH 
etiam  affectaBt.  Oiim  RalosGallosqBeelUtiBtaptepieresMisssceitil 
est|  et  a  80  iBricem  liaad  maltBm  abfaisse  coBseo. 

18.  Hta  adta,  Sigiboldas  qaidam  dericas  ali  HnfOBe  prow^ 
scopo  se  cereBte  auoidata  ferras,  ta  syaodBm  admittilir.  PrtlNtisitt 
IBS  poBtiicta  Romaai  Jam  ta  syaodo  apod  Mosomata  Jactatas,  qits  etsl 
ak  lioc  ipse,  qoi  aderat,  M arino  Robmo  datas  ^ielMil.  Hta  aaditis  luia^ 
Bl  ostenderel,  SBbreptioBe  impetratas,  ridsstai  literas,  qais  Sigi^ 
Remam  talerit,  redtari  Jnliet  Ibi  liabebatar,  Widoaem  Soessioieasi^ 
Hildefiriam  BeUovaceBsem,  RodBllkm  LaBdaaeBsem  caleerosqieRiM 
sta  pioriBciie  eptacopos  pro-mlitBlioBe  flaf OBta  el  ezpalsiiae  AiM 
ad  poatificem  scripstase.  Tam  sorf  OBtes  Rodalfas  LaadoBeasis  [4 
Bomtaatas  foerit)  et  Falbertos  Gameraceasta  Begarval,  tali  fud « 
asseasB  scriptam;  aot  onmiBO  tales  literas  dbi  Yisas  aoditaire:  ^ 
cnm  Sigiboldo  coBtaBdeatibas,  Marinas  Jodidam  syBodi  9sm^^ 
ceBseaat  patres  de  tali  cdBmaialore  slalaeBdam.  Itaqae  miiisleiii^ 
hoBore  moltatos,  a  coBspedo  synodi  reprobatos  abscessit  Artilde^f 
BBBqoam  syBodale  Jodidom  reftigisset,  episcepatas  RemoBsta  JvUcbi 
BBm  iBSlitata  el  saBctorom  patrom  decreta  a^Jodicalor. 

19.  Secaada  coBsessione  post  redtito  4irinae  aBloritatis  leM 
el  Mariai  vicarii  Romani  allocaUonem  saggessil  domBasRdMss^ 
rirensta  arcbieptacopas,  ot  restitoto  Jam  Artaldo,  ta  sedta  ejos  iinKf^ 
aBqBireretor.  Qoo  probalo,  MiriBOS  ciBOBicam  syaodi  seateitas^' 
poscit  Jobentor  ergo  siBctae  legta  catboUca  redlari  capitiii-  ^ 
seeondom  sacrorom  ciBonom  tasHtota  el  decreta  siBCtoram  patno,  S^ 
AlesiBdri,  lanocentii,  Zosimi,  Bonifacii,  GoeiesllBl,  Leoais,  Sp^ 
caeteroromqoe  sanctomm  dootoromi  excommanicator,  et  ib  ecdesiai^ 
gremio  depellitar  Hago  Remensis  ecdestae  osorpator,  donec  id  fom^ 
tiim  Toniat,  et  sese  digaae  salisfadioBi  sobmiltat  Cideris  qioqMf 
nodi  adioBibas  tractita  snatqoiedim  de  iBcestta  coi||ogMsddeecc^ 
qoas  in  GeiBiania  passim  iaid  illidto  aotarebaBl  aot  dabaati  fi^^ 
voBiente,  deqoe  aliis  caosis. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  S6S 

90.  Sed  qida  caBones  ipsos  li^is  synodi  SirmoBdus  iETOiiil  et  la  A.  MS» 
LCiiye  Galliae  prodiait»  qoot  deiade  editores  coidlion»  oniiui  Pa* 
tei  in  avaii  coUeotioiieii  traistulere,  eos  hoc  loco  recensere  oportet: 
tefatio  ita  liabet:  Inn.$.et  i.  T.  Anno  ak  inc,  Jhm.  948,  ind.  6, 
Hmo  Idu8  Junioi,  anno  iereniitimi  regii  Oii&ni$  13,  ip$o  qnofitt  ewm 
»iris$imo  rege  Ludooico  pr€e$enie,  $aneiu  ei  unioer$eli$  $ynoin$  apni 
gHenkeim  in  ecele$ia  S.  Readfii  cenf$$$ori$  CkrieH  in  pago  Nagawi 
io  eoHecia  e$i,  praeetdenie  donmi  AgapiH  papae  apoerieiario  veneraHk 
Hmartieneie  ecdeeiae  epi$copo  Marino,  ei  con$idenl^M$  arckiepieeopii 
'eflredo  eanctae  Colonien$i$  eccieeiae  arckiepi$copo,  Wriderico  Megunii^ 
i»  Rotberto  Treveren$i$,  Adaidago  Bammakurgen$i$ ;  epi$copi$  Richa^ 
me  Vangionen$i$  [id  est  Wormatieisis]  eccle$iae,  Geroldo  [alias  Heroldo] 
vaven$i$,  Udahrico  Augu$ten$i$,  Bemardo  Haiber$taden$i$,  Tkeodardo 
tdim$keimen$i$,  Dudone  Padehrunnen$i$,  Conrado  Con$tantien$i$,  Stdt^ 
ndo  Ei$teten$is,  Reginbaido  Nemeien$i$  [id  est  SpirensisX  Poppone 
irciburgen$i$ ;  Adaiberone  Meien$i$,  Go$Hno  TuUen$i$,  Berengero  Fjfr- 
men$i$,  Baiderico  Trajecten$i$,  Widkardo  Ba$ileen$i$,  Dodone  (hnabur^ 
n$i$,  Eberieo  Mimidonen$i$  [Bf  indensis],  Hild^ldo  Mimigardeeordeneie^ 
traberto  Tungren$i$,  Fuiberto  Cameraceneie^  Rudotfo  Lugdunen$i$ 
«audnensisX  Mickaeie  Rati$bonen$i$,  Adatberto  Laureacen$i$;  Uopdago 
iptien$i$,  Oredo  Suemicen$i$  [Araldo  Sleswicensis],  Reginbrando  Arue^ 
m$i$  [Arasensis]. 

21.  Non  satis  apparet,  qnae  ordiais  ratio  liic  intej  archiepiscopot 
^rrata  sit:  si  ordinationis  teoipas  spectatnm  est^  oltimis  nominmidii 
«t  Fridericos;'  sin  ei  domi  suae  deferebatnr  (qni  mos  Tetemm),  Wicfredo 
ia«  praeferendns  erat  Crediderim  ipsnm  aetati  Wicfredii  caeteros  ob 
cum  ipsi  iMttorem  detnlisse.  Kpiscopi  e|nsdem  proTindae^  fere  coi« 
■gmtnr;  et  aito  emies  Mognitinae,  tnm  TroTireisis,  Golonieasis,  Re- 
OBSis,  Saliibirgensis,  Hammabnrgensis.  Itaqne  arcbiepiscopi  temporls 
aerogatiTam,  episeopi  sedinm  secnti  Tidentnr.  RicheTonem  Wangiensem 
iemo  loeo  collociton  apparet;  sibjieiendomqne  Adaldago  Heroldnm  el 
sna  archiepiscopimi.  Tnrbat  etiam  Basiliensis  inter  proriaciales  Golo- 
otfes  mere,  opinor,  positns.  LMreaceisem  etiam  toI  PataTensem, 
d  cnm  Salisbnrgensi  de  dignitate  contradebat,  nltimo  pene  loco  positnm^ 
Iroi'.  Itaqne  potnit  in  bis  aHqna  interTenisse  pertnrbatio.  In  Frodoardi 
nmerailotte  ordo  episcdpomm  nnllns  strTatur.  Ignotos  Tel  cormpta 
ti{Hos  Lioptacnm  Ripnensem  (Prodoardo  Ribmensem),  Orednm  Slewi- 
■tem  (Frodoardo  Horath  Leowicensem  toI  Leoswicensem),  Reginbrai- 
mi  AmsTensem,  snis  nominibns  sedibisqne  reddidimns. 

22.  Canones  in  concilio  coiditi  seqnnntnr.  Primo  caTetmr,  ne  qnis 
I  regiam  potestatem  perfide  insnrgat,  decemitvrqne  ex  praetcripto  Tole- 
U  concilii  qnartL  Ut  Hngo,  regni  inTtsor  et  raptor,  excommnnicationo 
kiatnr,  nisi  tempore  statnto  ad  synodale  jndiclnm  Toniat,  et  satisfactione 
^estita,  a  neOtfia  proterTitate  retipiscat  Artaldns  archiepiscopns  ca- 
mica  anteritate  restitntu  bablBtnr.  Hngo  sedis  nsnrpater  anatbemate 
ttcnlsns  etto,  4«sqne  ordinalionety  et  qni  ab  eo  snnt  oi^Mati,  nisi  ^  Id. 

Digitized  by  VjOOQIC 


5M  ANNALKS  IMPERII 

h*  I48.  SepleiBb.  Treviros  veiiiBt  et  difaui  satisfacieido  peeuteifiui  stai 
siaileiii  seftteAtiam  siibeiiiilo.  Caelera.  Jain  miaora,  «t  Hago  com  O^ 
ille,  qoi  alias  dox,  marchio,  princeps,  (fut  aomiBa  rigor  carialts  si|i 
liaad  dabaQ  Radolfo  laaadumeosi  episcopo  satisfaclat  Ut  paschalisU- 
domas  festive  tota  celebretar  Cqvod  posteri  paolo  iafra  medietatea  n^ 
xere),  et  in  peatecosteB  secoiida,  tertia,  ^arla  feria  C^tartakodwci 
pmicla^)  «011  miiQS  qoam  dies  domiAiais  sotaiiter  hoBoreilir.  D 
ia  lilaBia  miijoro,  sdlicet  7.  KaL  M^i  iqnt  dies  S.  Marco  sacn  «S 
JctJiiBiam  sicBl  ia  POgatiooibiis  aDie  asoeosionem  DomiBi  obserreCv.  i 
oblatioDes  ^deUam  aat  dedBmram  <qiueslione8  secolari  petestatiTel|i 
dicio  obBOziae  siat  CaTOBdam  etiam  ptaedpilor,  bo  iBcanta  diisacn 
tioBO  peccaloram  iBStabilis  6e»is  bob  lam  delerreri,  qoam  adiMiehTi 
dealar.  Hoc  in  magislros  istos  coBScienliaram,  qni  Bostris  teBponii 
Bimiam  «b  eos,  qaos  vocaat,  casns  iBlenogando  ant  etiam  dispilaJ 
descendanl,  diclam  Yideri  possit. 

23.  Broweras  Ib  ecclesiae  catbedralis  TrerireBsis^yeteribas  sckl 
epistolam  Mariai  ad  Hagonem  principem  statim  post  coBCOinA  4iti 
reperit,  qaam  Tellem  ipsias  Terbis  pablicasset  SeBsom  in  baic  to 
modom  expressil:  Scire  ie  ^oparMy  9ynodo  nuper  in  In^eMmrm 
iomniAgapeti  papae  cangregatae  ahtenttam  tuam  magnopere  iuphafA 
Speraveramus  entn  ealntem  regni  et  pnblicam  euiesiae  €aiiicaiiee  c» 
sam  iantum  apud  te  vaHiuram  fuisse,  ut  summi  pasioris  antoritatmm 
defugeres.  Sed  iu  ne  Hteras  quidem  aut  nuntimm  misisti,  gmkus  ttff' 
gares^  el  tfi  amiiiendae  sacrae  eommunionis  discrimen  uUro  te  mBt 
Nos  tamen  etsi  tua  causa  et  Hugonis  usurpatoris  Remenstsjam  iat^ 
pene  eadem  sO,  spatium  tamen  errori  tuo  concedentes,  in  aUam  sgmi^ 
Treoiris  Octohri  mense  habendam  tibi  diem  dicimus,  et  ut  adsis^  fiihemt 
prius  taman  cum  Lottmriensihus  episcopis  Laudmmm profdsceMm^ 
iofuendum  erit,  ut  ex  horum  sententia  cum  Ludovico  rege  d  Jrt^ 
Remensi  episcopo  in  gratiam  redire  possis.  Atfue  ita  tefadwnm  cm 
fMnus,  Yellem  dies  mensis  Odobris  expressa  foissety  ad  tesporB 
seriem  certias  ordinandam. 

24.  Solata  synodo,  qnae  geBoralis  dicta  est,  LndoTicas  ab  0(1«« 
aaxitia  in  Hngonem  petit  Datnr  ei  Gonradas  cum  Lotkarieasi  wiM 
Sed  mense  integro  opas  fait,  at  conscribi  possel;  iBlerea  rexGalliieiH 
Conradam,  ArUldas  cum  Frodoardo  ipso  apad  Rotbertam,  Rodilfitf  1* 
donensis  apnd  AdalberoBom  moratas  est  Dado  ddode  exerdli  i^ 
ab  f  piscopis  Lotbaciensibas  Mosomam  obsidetor  ac  dedilar,  ^nwSii^ 
datis  obsidibcs  dimiltaBtar,  caslram  OTertitar.  Ab  altera  parle  met^ 
Montem  acatam  Tbetbaldi  maBitioBem  expognant  JoBdis  ddBdeTinHs 
Landnnam  aditur,  el  lioet  manitio  capi  noB  posset,  qnam  Tketbal(>« 
lenebat)  ibi  episcopi;  galea  sabito  in  mitram  vers»,  ia  aede  S.^^icei^ 
Thelbaldnm  excommanicaBl,  Hagoaem  missis  Mariii  literis  e(  lais  i' 
emendationem  Tocant  Haec  Septembri  et  parte  Odobris  acla.  M 
Cnbi  recessere)  factis  ad  Torba  respoBdet^  coHocta  saa  Normaaaoruf^ 
mana  SaessioBam  arbem  oppagBat,  et  igBO  Biiseili  parlem  orbis,  tfoa* 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  565 

itris  ecdesiae,  claastracanoAiconimsiicceEdit;  obsidioiiis  tamen  irritns  A,  |4g, 
cessit,  nec  stmctam  a  Ragenoldo  manitioiiem  Ranciaci  snper  Axonam, 
ii  imperfectam  capere  potoit,  villas  tamen  Remensis  ecclesiae  castris 
is  contiguas  devastaTit,  et  in  Galmisdaco  yico  infra  ecclesiam  et  circa 
m  fere  qaadringentos  bomines  interemit.  At  mililes  (id  est  Tasalli) 
mensis  ecclesiae,  qoi  Hngonis  partes  secoti  Aierant)  ad  Artaldttm  red- 
e,  qnos  ille  partim  redditis  rebos  recepit,  partim  re)ecit.  £x  bis  in- 
ligimos,  Normannos  tnnc  in>partibns  Hngonie  ftisse,  cnjns  filia  Emma 
chardo  dnci  adolescentiy  proenrante  BernardoSylvanectensi,  desponsata 
i,  nt  ex  Dndonis  historia  constat,  etsi  tempns  perfecti  comnbii  serins 
beatur. 

25.  Post  haec  TreTiros  ad  noram  synodnm  Octobri  mense  haben- 
m  proficiscitnr  Artaldus  cnm  episcopis  Widone  Soessionensi,  Rodnlfo 
tndooensi,  Wifredo  Morinensi,  id  est  Terovanensem  et  Bononiensem 
clesiam  regente.  Ibi  Marinnm  et  Rotbertnm,  sed  non  alios  Lotharienses 
t  Germanes  praesules  invenere.  Marinns  de  Hngone  prindpe  qnaerit, 

literas  acceperit,  qnibns  yecabatnr,  qnomedo  se  gesserit.  Respon<^ 
m  est,  qnasdam  perhtas,  caetemm  grassari  non  destitisse.  Wido  pro- 
ratus  cnlpam  fatetur,  intercedentibns  Rntberto  et  Artaldo  absolvitnr. 
ifrednm  a  noxia  ordinatione  immnnem  esse  constitit.  Transmams  No- 
dmensis  absens  ob  morbnm  excusatns  est  Tertia  die,  insistente  Lnit- 
ilfclegato  et  capellane  regis  Ottenls  (eo,  opinor,  qui  deinde  Bmnoni  in 
ncellariafu  successtt),-  cum  nemo  ab  Hngone  adesset,  fulmen  sacmm  in 
igonem  comilem  rebellem  LudoTico  regi  suo  ecclesiammque  vastatorem 
ittitor,  exchiditar  communione  fidelinm,  donec  resipiscat,  et  toI  ad 
tisfactionem  coram  Marino  legato  ant  episcopis  a  se  laesis  Teniat,  toI 
hoc  facere  neglexisset,  ad  petendam  absolutionem  Romam  proficiscatnr. 
ccommunicantur  et  duo  psendoepiscopi,  ab  Hogone  intmso  et  damnato 
dinatiy  prior  Tetbaldus  post  expnlsionem  Hugonis  apud  Ambianos,  alter 

0  post  ipsam  damnationem.    Vocatur  et  Hildegarius  BelloTacensis,  nt 

1  ad  Marimim  Teniaty  tcI  Romam  eat,  rationem  redditurus,  quod  illicitis 
is  ordinationibus  interTenisset.  His  actis,  episcopi  domum  reTertuntnr, 
isdtnrque  LudoTico  regi  filiuSy  qnem  Artal<kis  de  sacro  fonte  suscepit, 
itrisque  ei  nomen  imposuit. 

26.  Otto  (referente  Alberico)  Fnlberto  Cameracensi  episcopo  abba- 
on  S.  Gangerid  dedit.  Liudnlfus  legatus  Ottonis  Marinum  Treriris  ad 
im  in  Germaniam  duxit  Frodoardus  ait;  in  Saxoniam  ductum;  abusu 
in  tnm  apud  Gallos  iuTalescente/  quod  regnnm  eo  tempore  penes  Saxo- 
!s  esset.  Ipse  refert,  ibi  noTam  aedem  sacram  Fuldensis  monasterii 
nsecrasse,  qnae  utique  in  Saxonia  non  est.  Browems  Fuldensium  an- 
uitatMm  scriptor  ex  antiqno  loci  codice  refert;  dedicationem  peractam, 
tesemle  Ottone,  in  magno  pantificum  popuUque  christtani  eoetu,  ipsa  die 
tntufm  sanetorum^  quae  hodiej  nt  addit  scriptor  idem,  mercatu  magis  ei 
mua  -nundinatione  ritu  encaeniorum^  quam  reHgione  templi  frequentatur. 
)To  Corbejae  noTae  abbas  obit,  Tir  isapiens  et  dams.  Ita  ad^  hunc  an- 
im  annalista  noster  et  fasti  Fnldetses.    Laudatur  et  a  Witikindo,  qui  ait 


Digitized  by 


Google 


5M  ANNALBS   IMPBRII 

A.M8L  H^  4**  *^^**  B#TMiM  €«rm  CmnU  ttgn  Gnecis  ltoisk|ai 
iielaraiiM:  •■gittorui  CoisttiliBtpolltaaorui  epistolaa  iit«rpniita 
credideria.  H^at  ramui  aTu  at^toii  Warial  AUtse,  priai  M 
MTae  Corbejae,  goidlui,  it  opiior,  ex  torora.  GeriMas  aac  nccai 
ScluUeaiit  (ad  aaMu  te^enteti)  GerlMmui  Tocat.  Ita  et  iidra  M 
BoTO  ia  aalae  miiitteriit  et  oipeditiomibat  fkofaeat,  ab  OttoM  ay 
S.  Jittiai  aartTrit  iapetratte,  Schateaio  creditary  qaod  dixiMS  Ti 
Tirit  M afdeborgan  Teidtte,  imdo  postea  %d  CorbeJ»  lusBf  celeMi 
traatlatui  ett  Liadaogia  coBcraMta  ett  Noait  JaL  Lia^alfif  B 
regit  can  Heremaao  dace  tocero  ad  aMttatteriui  S.  GaBi  ia  ipaq 
fettiTiUto  Tooit,  id  ett  16.  Octob.  Talia  aiaotaitor,  «t  teBpon^ 
attlfiata  coairBeatar,  uua  aiBO  taperiora  Idam  a  JoTeie  dicUaigt 
Tiaiat. 

27.  Gredideriai,  NoToaUiri  seate  ia  freqaeBti  procerui  eovtf 
Baad  procol  Folda,  praeteate  lofato  apottolico,  Uadaltei  Jta  auA 
a  patre  taccettoreai  aMigao  oiuueM  coaseasa  desigaataB  foisse.  ib 
Witikiadas  id  testaaiMito,  id  ett  tesUta  tcripto  TolaaUte  patris  (eps»F 
et  priacipibas  haad  dobio  sobsigaaatibas),  factaa  scribit,  caa  jtm 
tedeciii  anaos  baberet,  faod  ia  boc  Uaipos  iagraere  apparet.  Bitieci 
a*  D.  930.  napta,  aoa  ante  seqawteai  auci  potait,  nec  dia  dileraA 
Tidetar.  Sif  ebertos  reai  a.  D.  951.  actaai  scribit,  sed  aoa  esl  optiai 
teaporaai  aator.  Nec  taaea  repagaoBi,  ranoTatas  toac  a  proceritott 
et  obseqaii  spoasioaes,  cam  paUr  Traasalpinaa  iter  moliretor. 

3B.  2.  Kal.  Jal.  (ex  Foldonsibas  fastis)  Goaradas  coaes  copeatf 
Carciboldos  obiit.  Natos  patrao  Coaradi  regis  EberbardO;  qn  i.  0-^ 
Ib  praelio  caai  Adalberto  Babebergeasi  coaaiisso  cecidit,  ipso  Gv^ 
du  fhiUr,  at  arbitror,  Werneri,  patrauConradiLotliarieasioAdicisW 
de  qao  dictam  ut  ad  a.  D.  913.  et  943,  magnae  Tir  aatorititis  et  nf 
imprimis  gratiosas,  cam  eju  potissimom  acerrlaia  TlrUte^  ctesis  ^ 
poteatissimis  hostibos,  ex  magna  reram  perpIexiUte  emersisset  Yiit 
sapiOBtem  Tocat  contUaator  Beginoais;  ea  lau  in  cogaoaea  oBittt^ 
monio  Lnitprandi.  lUqae  errasse  pato,  qai  cogaomiai  Lotlurietfi' 
daci  id  elogiam  ucribant,  qnod  Tita  tarbaleaU  haad  meroit.  ii'>^^ 
qae  dictas  est,  qai  aliis  Corciboldas.  Yirtu  eju  etiam  fabalis  et  cti^ 
Bibas  celebraU  ut.  Leonem  caToa  efliracU  ia  regem  Hearicm  i>^ 
te|n  iageati  gladio  praeoccopasse  ferebatar.  Malieres  otailiirN^ 
aatarali  qaodam  odio  aTorsabaUr,  at  etiam  in  itinere,  abi  forto  repai^ 
ibi  morari  noUet  Com  breTis  esset  sUtone  (Tel  cognomiiis  ii^ 
SlaTom  giganteae  molis,  regia  cutra  praTocatione  incesseatea,  pf^fi^ 
in  mediam  alUr  DsTid  lancea  straTit.  j 

29.  Circa  baec  Umpora  Hngo  rex  Italiae  in  AreUteisi  coaP 
obiit,  qao  se  receperat  Lotharios,  si  Bomeo  spectes,  tolis'.  , 
Is  Mediolani  Idibu  Febr.  canonids  S.  Jutinae  Placentiais  qiM^*^ 
etconfirmat  Ameco  ad  picem  Brunin^.  A,D.948,re3fmi7ti»^^ 
Extant  et  tabalae  Jlooefifuie  nano  Ked.  Jul.  indiei.  7,  aafio  fttrio  ^ 
fopue,  LotkarU  re^  i9.    Deinde  Adaiardl  Begimuis  episcofi  i9fi^l 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPBRII  567 

idoBl  M ■tteeifi  boM  qoaadan  te  agro  Gomaclensi  ilta  7.  li.  Odob.  f^  9|^ 
pltaa  imdieikme^  imno  re^  /7,  Pepiae  doBayit  Bitat  iatognni  diplona 
SiUngirdi  libro  de  episcopis  MotiieBsibiis  eeripto. 

30.  CoBstaBtiivi  angiistiit,  iatellecta  BereBgarii  potMitia,  de  Lotbarii 
lote  eoUcitiif,  cajoi  tororen  Bnram  kabebat,  ABdream,  qai  ab  officio 
»Bes  cviae  dicebatar,  Ib  Loagobardiam  misit,  Bt  de-remm  ttatB  cogBO- 
«ret ;  Jiteris  etiam  ad  DereBgariom  datie,  qoillas  ei  jBTOBem  regem 
«umeBdabat  BeroBgarint  qoaetiTlt,  qoem  ▼icitsim  GoBttaBliBopoliB 
mttearet  OccQrrit  animo  LoitprandBi  joreBii,  ci^at  Titricat  naper 
onstBiitiBopolKaBam  legatioBem  obierat  HogoBi  paer  ob  maticam  gra* 
ts  AierBt  LoitpraBdat,  iBde  Bermigario  a  tecretis  et  epistolit  Ad^  qal| 
t  erBl  aTarat  et  callidBt,  efbdt,  ot  Titricat  e{at  itlBerit  tamtat  liboBter 
I  te  redperet  LaitpnuidBs  eif  o  KaleBdit  Aagosti  (vellem  aoBam  addi- 
btet^  Papia  digretSBt,  per  Padam  tridao  VeBetiat  yeoit  Ibi  Laitfredom 
[oginitioBm  iBreBit,  iBttitorem  esimiBm  (Crasias  aBtistitem  pro  iastitoro 
)gioie  Tidetar).  eaBdemqoe  cam  literis  et  doBis  Ottonis  regis  GoBstaati- 
opolin  petentem.  OcUvo  Eal.  Sept  Venetiis  sohrtntes  i5.  ffal.  Octob. 
^oastJuiflBopoliB  appBlenmt^  cam  paalo  aBte  RoBmBBS  seiyor  aagastas 
lOMe  Jolio  BatBrae  debitam  persolTisset 

3i.  ff anc  cam-  forte  etiam  ex  HispaBia  legati  TOBissoBt,  GoBStaBtiBO^ 
it  SBBm  magBitodiBem  ostentaret;  domom  palatio  contigaam  mirae  BMgBi- 
HdiBis  erpolehritadinis,  qoae  Magnanra  dicebator,  spectacolo  aptaii  iassit 
bi  ex  aere  deaorato  wbor  ante  imperatoris  soliam  stabat,  qaam  implebant 
ifilctae  ad  TeranH»  similitadiBom  Tolacres,  et  sobos  c^Jasqae  natarao 
lOBgraentes  dabant  Soiiam  ipsam  ea  erat  arte  compositam,  at  nano 
nuBile,  excelsias  Btodo  et  momento  sablime  cerneretar.  Astabant  tbroBO 
mstodes  leoBOS  aoro  tecti.  Om  er§o  (iBqait  Liatprafldas)  duonm  eu^ 
mekorum  hmerii  incumbeiUf  ad  imperatorie  conspedum  deducerer, 
eatiee  rugiium,  ave$  tuae  eoees  emieere.  Tum  imiperatorem  promu  ad^ 
}ran$,  cum  mos  capuf  suiiuHeeem,  euMo  ad  laquear  domue  cebum 
tedere  suspesi;  tum  vero  detUaei  pospUate,  per  logothetam  percontatue 
sei:  ego  congruenie  responso  dato  dimUtor.  ObtuH  deinde  dona  meis 
mpeneis:  iorieas  optimas  novem,  seuta  opOma  eum  bulHs  deauratis, 
)^tmcupasargenieas^  deauratas  duas,  enses,  lanceas,  verua  (aBTenita?), 
memeipia  ptatuor  carsamatia  imperatori  caeteris  omnibus  pretiosioraf 
disipueros  owud  sublaio  viriiUaHs  vestigio  eunuehos^  fuos  Verdunemes 
ttereatores  (aa  JaBaenses  f)  ob  immensum  bterum  in  mspaniam  dueuni. 
Ljpsios  Tocabahim  non  inepte  a  gardoao,  id  est  poero,  dedodt^  sed  ter- 
Binatio  est  a  Celtico  (ste  Latinis  Germaoisqae  commania  appelio),  qaod 
Bst  jpmetere*',  nmtiietk",  boc  ett  seesre.  Uode  IsBioBes  Germanis  „Biez- 
ler^  appeflantor. 

32.  Tridoo  post  imperator  Laitprandam  ad  palatiam  Tocat  et  post 
^oUoqoiam  conTiTio  adbibet,  inde  magno  manere  donat.  Qaa  de  re  porro 
LoitpaBdas  ipse:  Est,  inqait,  jujcta  Uppodromum  aqutionm  vereus 
mirae  aUitudinis  et  putekritudinis  domus,  quae  Decaennea  cubita  vocatur 
a  deem  ei  novm  mensis  seu  accubatienibus,  ad  quas  in  fesio  wOaUs 


Digitized  by 


Google 


569  ANNALBS    IHPERII 

i^^tJ^Ihminiimpm^atorMe&fwu^noniedeHdOfUtciieieriM  dieb9u,iei{m 
more)  recubando  epulaniur^  tunc  eOmn  eoUs  anreis  vasis  ministr^.  hc 
cil^am  poma  (qnae  pro  seciuidis  mensit  nominare  Yidetiir  anter)  biH 
rasis  aoreis  snnt  allaU;  qaae  ob  immensiim  pondas  boa  iKHuaim  maii^ 
sed  Tohicalis  parpora  teciis  devekebantar.  Apponebantor  aatem  ia  nm 
tribas  ftuiibaSy  qoi  pellibas  aaratis  tecti  et  per  fonLmiaa  laqaeiris  k 
missi,  aiinalis  aareis  ansas  ei  scatolis  promiaentes  capiebant,  a^jamS 
bosqae  sabtas  qaatoor  aat  amplias  bominibos,  per  Tertibilesoperlifiei 
ergaliam  Tasa  in  mensam  transferebant  Lndi  etiam  Tani  exkibtti  m 
qaorom  onam  Laitprandas  maxime  miratos  est.  Yeftit  qoidaB,  lipi 
Tiginti  qaataor  et  amplias  pedam  longitadine  oapite  sine  manaom  aM 
Bicalo  gerenSy  qaod  bicabitam  transTorsam,  cobitom  profiindiUtis  hitek 
Dao  paeri  nadi  campestrati,  siTO  sacdnctoria  habeDtes,  per  iigaoBisca 
drates,  ita  serTaTore  iaunobile,  ac  si  radicibos  teme  ailigmter,  pti 
alterias  descensam^  qaisolas  remansit,  non  ideo  minas  interTirioiMh 
aeqnilibriam  tenait;  incerto  spectatore,  pner  an  gestator  admirabilioreff^ 
qoi  concordes  lignam  adgabemabant 

33.    Deniqae  hebdomade,  qaae  est  ante  Bmjog>6^,  id  est  pilmni 
ramos,  namismatam  aareoram  per  officia  erogationem  imperator  ftdOi 
Tolait  Loitprandnm  adesse.    Erat  apposita  decem  cabitoram  longitiiie^ 
qaataor  latitadinis  mensa,  qaae  namismata  in  localis  distribata,  nu6& 
proat  caiqae  dabantar,  localo  asoriptis,  sastinebat  IngrediebaatarsiDi^ 
ad  Tocantis  Tocem,  qai  scripta  Tiroram  nomina  secnndam  cojosqae  ^ 
tatem  recitabat    Primas  Tocatos  est  rector  domas,  coi  non  ia  aui^ 
sed  hnmeris  (localiS;  at  opinor,  pendalis)  posita  sont  nooiisoiti  ^ 
qoatoor  scaramaagts,  post  qoem  domesticas  Ascalonas  et  de  lcogantiB 
Ploas  sont  Tocati,  quonim  alter  militibos,  alter  naTigantibns  praeerit  ^ 
corrapta  nonnihil  apparet    ^oyo^M^  nl6ag  erat  rationaiis  clissiiriii 
seo  rei  naaticae  rationibas  praefectos.  Domestici  erant  corporls  (iitf<<>^ 
horam  praefectus  hic  designator.     Sed  qoid  Ascalonas,  haod  coisUt. 
Yoz  a  librariis  depraTata  esse  potest,  ot  passim  apad  honc  script^^ 
His  daobos  dignitate  paribas^  par  nomeras  namismatam  et  scmnm^'^ 
datos  est,  qoae  non  manibas  aot  humeris  excepere,  sed  ob  moltitidiie* 
a^joTantibas  diis  post  se  traxere.    Post  hos  admissi  sont  magistri  Tigiiti 
qaataor,  et  cuiTis  assignatae  nomismatam  aoreonim  totidem  librM  e( 
soaramangae  binae.  Patricioram  deinde  ordo  secotas  est»  et  coiqae  di^ 
daodecim  aori  librae  com  scaramanga  ana.    Torba  deinde  iauneBSipi^ 
fospathariorom,  spatharioram,  candidatoram  et  id  genos  clieBtaa  ^ 
eet.    Hi  omnes  sois  distincti  gradibos  militabant  in  palatiOi  ot  ti^ 
imperatori  praesto  essent.    Candidati  Testis  nota  insigaes,  Gordia^ 
institutom  fuere,  si  chronico  Alexandrino  credimus,  qoos  lamen  totes  "■• 
praestitere;  neqae  ospiam  minos  secari  foere  principeS;  qoiai»^^ 
custodes.    Patricii  olim  primi  imperii  et  qoasi  patres  habiti  ciesini*« 
nonc  infra  tot  magistros  subsedere.   Ita  semper  ambitio  per  >^^^^'! 
propallulaTit.     Clarios,  credo,  intelligentar  omnia,  abi  opos  P^' 
ipsius  Gonstantini  Porpbyrogennetae  Jossu  de  aalae  et  ecclesiie^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IMPERII  569 

itaiitiiiopalitaiiae  stata  seriptnm,  qnod  elim  in  Matthiae  Hangariae  regis  A.94& 
>ibliotheca  foisse  Gesneros  sciipsit,  bqhc  Francofarti  ad  Moenum  ii 
nanibis  est  viri  eraditi.  Scaramangas  Leonclavias  Persicom  yocabalom 
»886  pntati  palliom  aot  penolae  genaS|  qoo  totos  homo  contra  ployias 
iQt  frigora  maniebator,  fortasse  nti  qnod  nanc  Galli  sopra-totom  Tocant. 
Constantinopolitanorom  caesarom  imitatione  hodie  Ottomani  prindpes 
stipendia  militi  com  pompa  nnmerant,  et  exteros  ad  spectacnlom  rocant, 
et  cnftanibas  Cp^nalae  genere)  dono  datis  eos  indaont^  qoibos  honorem 
kabent. 

34.  Henricom  BaTariae  dacem  hoc  anno  Hongaros  irrompentes  re- 
pressisse,  ATontini  sententia  estWitikindnm  secnti,  qaiHongaros  bis  ab  eo 
victos  scripsit.  Idem  antor  est,  Henricom  et  copiarom  ejos  dacem  Ratho- 
nem,  in  Tictoriae  monamentam  eqoo  insidentes  gypso  effictos  in  templo 
diTae  Yirginis  apod  Maorkircam  Ticam  BaTarorom  dedicatos  spectari. 
Bmnnems  has  statoas  ad  altimam  de  Hongaris  Tictoriam  ab  Ottone  ad 
Angnstam  Vindelicoram  reportatam  referre  maTolt.  Ego  ATontino  faTOo, 
qnin  Henricas  praelio  bnic  non  interihit,  neqoe  ei  nisi  pancis  diebos  sa- 
perstes  foit.    Itaqoe  non  Tideo^  qaae  inde  illi  statoae  occasio  data  sit. 

35.  Ratonem  inter  heroas  gentis  et  tatelares  diTOS  Bi^Joariae  babeat 
Branneros  beatom  Tocat,  Tolgo  dicitor  SantgTafRaht:  etiam  Lazio  cele- 
bratos,  colosseos  pingitor:  etiam  fabalis  oraant,  qaasi  postTictom  Toxom 
Hongaroram  regem  cam  Jodithadacis  Tidoa  ad  terram  saoctam  profectom; 
inde  patriam  sacris  pignoribos  locopletasse.  Tandem  monasteriom  Wer- 
dense  (id  est  insolare)  in  insola  Ambronis  floTii  praedio  soo  stroxit. 
Aedes  sacra  SalTatori  et  ejos  apostolis  Philippo  et  Jacobo  dicata,  ab 
Adalrieo  episcopo  Aogostano  ob  dioeceseos  jos  consecrata  est.  Proxima 
erat  arx  montis  Andeccensis.  Itaqoe  comitem  Andechensem  et  Diessen- 
sem  faciont.  Egcsospicor,  honc  Ratonem  toI  Ratoldam  ex  Rataldo  Amolfi 
aogosti  Olio  notho  oriom,  nam  et  honc  Andeccensem  faciont,  et  ex  eo 
Meranios  deriTant.  Atqoe  ita  etiam  alios  jodicasse,  his  scriptis  depre- 
hendi,  stemma  etiam  in  tabola  exhibere  operae  pretiom  est,  qoale  Johannes 
Gonrados  Dietericns  coUegit,  ot  in  illod  amplios  per  otiom  inqoiratar. 

ANNO  CHRISTI  049« 

Agapetns  conflrmat  acta  coBcilii  Ingelhtimensif .  —  Otto  ad  Rbeniun  agent,  dat  qnae- 
dam  monasterjo  Eremi  sen  Einsidolensi  et  Metensi.  —  In  Saxoniam  reniens,  libe- 
ralis  est  in  «cclesiam  Magdeburgensem.  —  Et  in  Tn^ectensem.  Genera  tribntorum 
bnslata,    cogschnlt  —  Aedes  et  episcopns  Brandeburgensls.    Legati  ad  Ottonem. 

—  Torbae  in  Oallia.  Regina  ad  Ottonem  renit,  anxilia  petens.  —  LadoTiciis  capit 
Laodunum  excepta  tnrri  Heriberti.  Gomites  Retestenses.  Induciae.  ~  Diplomata 
Ottonls  et  difficultas  circa  tempus.  Ultr^Jectnm  cormptum  pro  retere  TnO^cto.  -<> 
Diplona  Leodiensi  ecclesiae  datum.  —  Filia  Ludolfi,  post  abbatissa  Quedlinbttr<) 
gensis. '  Udo  comes  obit.  Ejus  munns.  —  Qni  filii  et  nepotes  ex  Ditmaro.  Dun 
catBOB  suceessiones.  —  Mors  Herimanni  dttdi  AUemanniae,  snccessore  LndoUa 
genero.  Bjus  vidua  et  prirignus.  —  Episcopi  Spirenses  et  Wormatienses.  —  Aqui^n 
legia  Barariae  adjecto.  Ducis  expeditio  ad  Athestn.  —  De  Willa  Berengarii  coiOnge. 

—  Gonstantinus  Porphyrogenneta  fllinm  Romannm  coUegam  assnmit.  Excerpta  ex 
scriptoribus  fleri  cnrat. 


Digitized  by 


Google 


670  ANNALBS  IMPBRII 

Ju  NlL  I.  Marins  kfttat  Agapeti  fpM  eom  kjm&m  ii  Qemmk  o- 
•gitsat,  Romui  ro  beio  (fosta  roTersos  ost  Et  Agapetos  syBodai  ■ 
Vttiauit  batilict  testtte  hiMt^  in  qnt  iBf elkenii  et  TroTiris  tcta  m- 
imafit,  Hugoiiomqio  yriicipon,  doioc  rogi  tio  sttisfacoret,  oiceui- 
«lcttui  proaiotitYit.  Epitcopos  iAferioris  Gtllite  per  Hogoiis  priefec- 
tvts  Itto  sparsos  pootifici  MtiiMO  obsociitos,  comoBi^ttOB^  sicns 
Hi|OBt  neftttn,  liaod  constat. 

2.  Otto  inporator  •  FraBCoAirti  ipsis  Ktletdis  JtMtrii  iateliifeiii 
Adtmiiiii  Bobilom  ii  Raotia  virui  paolo  aiito  poblico  Jodido  mjih 
stttls  damiatom^  adMogioradicellam  coiitagisso,ot  luitoU  in  meliosTiTeii 
ratiooo  mooacluun  iodaisso,  Titao  oi  remmcpie  gratiam  fecit,  braaqiesitaa 
Dmsiana  Raotiao  Tallo,  volgo  Valgoiia,  ii  fiscom  rodocto  rostitiilt,  SiMi- 
doloisibos  cossora.  lodict.  6.  awios  rogis  i4,  qiae  tomporis  loUe  ■ 
tuitlibQS  Krosd  tdjiciootor,  boc  iotor  so,  oec  anoo  Domini  respeiM 
Sod  tnnnm  Oomini  retinoo,  cnm  rox  ptnlo  tnto  tpnd  Foldensti  mnL 
Anno  snperioro,  snggeronte  filio  Undolfo  otHerimtnno  dnce,resfitfdii 
sni  Jnris  in  QnadraTOdos,  Tilla  Raotiae,  B.  Virginis,  S.  Mnnritii  et  cMto- 
romm  sanctomm  obsoqnio  tribnerat,  qnod  io  sylTo  et  loco  MeginreldsceEi 
tb  Eborbtrdo  oreidta  cnm  cteteris  fhiM^ns  celobratnr.  lisdem  postn 
n.  D.  952.  alio  praocepto  praedinm  Ualacbnm  in  pago  Brisackgowa^ 
qnod  de  rebns  Gnndramni  (an  Habisbnrgensis  T)  popnlari  jndicio  ui  ngini 
potostatem  Tonorat,  largitnr.  Eberiiardo  ddnde  apnd  Einsidolonses  saccatf 
Grogorins  nobili  in  Anglia  loco  natns,  qni  Jvronis  patria,  pnrentibns,  spwsi 
dam  relictis  Romao  in  Coelio  monte  (kctns  monackns,  et  dln  iaciii^ 
landem  omnlbns  incognitns  ad  monastorinm  solltarinm  In  Hercjsii  sflfi 
kabitantinm  se  recepit,  nbi  cnm  docom  annos  exegisset,  ob  egrepis  Tir- 
tntos  caetoris  praopositns  ost.  Rex  deinde  3.  Idos  JaBnarii  O^  ta^ 
non  Jnnii)  Ingelboimii  Anstoro  abbati  in  snbnrbio  MotonsiCaBiaettt^ 
ot  Tillam,  qnae  dicta  Arx,  et  TiUam  qnao  Negaredns  a,  D.  949.  mmo  reyst A 
ML  3.  (lego  7.)  Qnedlinbnrgi  indictione  7,  qnae  anni  nota  rocte  respoidal 

3.  Indo  in  Saxoniam  profectns,  Magdebnrgi  3.  KaL  ApriL  qiiadit 
ab  abbato  Hefsfoldensi  permntatione  acqnisita  ocdosiao  Magd^«rg«<^ 
tribttit  (hime  praedium  (inqnit)  odmonMeHum  B.  Wigbertiumfw^ 
ChrisH  inlocoHerolvesfeld  perHneiu,  in  viiia  Wurmaiesleve  inpefoBfh 
gowe,  aHaque  in  viila  Widersteie,  cum  omnibus  ad  eas  pertHiesliis* 
dedmiSy  quae  suni  in  septenhrionaii  parie  rivuH,  qui  didtur  WHUertaci, 
concambH  jure  eh  Bagonone  venerabiU  ^usdem  monasierii  abbeie,^ 
praedio  ei  coliaio  tn  orientaU  Franda^  in  viUis  Buokweride^  Riixadd^ 
EaroUeibach,  Swarzbaka,  SHUaka  nanUnaiis,  ei  in  ocddenleH  fr^ 
EzHback,  Bommareikj  SuUburg,  Furback,  Humafa;  in  Tkurmfi^  ^ 
neniricke,  Anglendorpk,  Siuckesfuri,  Amaiungesdorpk ;  ad  S.  Pelrumpris^ 

dpem  aposioiorum  et  ad  S.  Innoceniium ad  siipendia  fratfwe  t* 

loco  Magedaburg  Deo  iUisqueservieniium  kocpraesenUauiorUatis9odrt^ 
praecepto  in  proprium  concessimms.  Bleciionemque  iiUs  concedinuu  rk- 
baim  inier  se  eUgendi  et  advocaium abbatem  tamen  dignm>  SiflS» 

*)  rez  €0rr,  Eckkarius. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  571 

Umni  OttOKU  inokHnM  regU.    Brun  cancenariui adviem  Pridurki  A.94I, 

trMemfeUatd  recognovL    Data  3.  KaL  ApriL  a.  d.  ine.  946.  (lego  949.^ 

Ind,  6.  amno  regni  domni  Ottonie  13.  Actum  in  Magdalmrg.    Nempe  re 

incerU  aimniii  regnii  qvippe  ■oYissimiiiii,  eaeteris  prtefero;  nam  mense 

Aprili  949.  nondam  decimof  tertioe  annne  regni  Ottonis  absolntvi  erat. 

4.     Mox  Qnedlinbnrgnm  yeniens/  ipsis  ffalendis  Aprilis  Baldrico 

Tnjectensi  epiicopo  ab  antecessoriHs  concesaa  conirmat  Insnper  et  tri<^ 

bntonun,  qnae  hoslata  et  cogscbnlt  dicnntor,  gratiam  fadt,  res  etiam  qnae  in 

Tilln  qnondamDorstat,nnnc  Wyl  nominata,  etin  caeterls  locis  inde  nsqne 

nd  Bnre,  et  in  insnlis  caeterisqoe  mari  contigois  proTinciis  ab  imperatoribns 

regibnsqne  ecclesiae,  cni  ille  praeest,  tradiu  snnt,  aotoritate  soa  toetnr. 

DoTStadinm  olim  celeberrimnm  Frisiae  occtdentflis  emporinm,  tonc  ad  in- 

citne  redactom  loisse,  apparet,  per  crebras  Normannorom  inyasiones.  Hic 

Bnchelios,  qoi  Hedam  et  Bekam  Ultri^ectenses  scriptores  illnstraTit,  dn« 

bitat,  an  Jam  tonc  tam  prope  Dorstadom  extiterit  sinos,  qni  mare  Aostrale 

liodie  appellator.  Ego  tamen  magnam  admodnm  mntationem  pelagi  terrae- 

qne  ab  illo  tempore  annalibus  indictam  aegre  admitto.  Qoid  cogschnlt,ez 

Helmrici  chronico  Nordfrisico  eroit  amicos.  ;,Cog"  terra  est  marf  extorta, 

panlomqoe  soper  id  extans,  inde  aliqoid  regi  depensnm  apparet,  nec  impro- 

babihter  coniicit,  Gaocosa  cog,  id  est  terra  mari  emioente,  sen,  nt  Plinins 

Tocat,  tnmolis  snis  dictos.  Possit  tamen  cogschnlt  a  cogonibns,  id  est  na- 

Tibns  onerariis  longis,  dnci,  pro  qnibns  aliqnid  forte  dependebator.   Sed 

prins  etymon  malim.  Hnslata  non  male  Cangiacos  censnm  ex  aedibns  inter- 

pretatnr,  nam  ,,hns"  est  domns;  sed  qnid  esset  lata  seo  lodo,  non  habet. 

Explicata  res  est  ad  a.  D.  937. 

5.  Hec  tempore  rex  in  Saxonia  agens,  a  Marino  legato  Romano, 
qnem  per  hyemem  secnm  haboit^  aedem  Brandebnrgensem  conseerarl 
cnrasse  Tidetnr,  et  ad  hoc  pertinere,  qnod  annalista  Saxo  per  errorem  scri- 
psit,  episcopa^mipsnm  hoc  anno  fondatom  foisse,  id  enim  a.  D.  941.  fao- 
tam,  illic  ostendimns.  His  actis,  dimisso  M arino,  ad  Rhennm  Tonit,  eoqne 
transmisso  festa  paschalia  Aqnisgrani  celebraviVnbi  legatos  Graecomm, 
Italomm,  Anglorom  alioromqne  popnlorom  aodiit  Constantinns  aognstns 
et  Otto  amicitiam  mntnis  nontiis  et  moneribos  excolebant;  Lotharios,  an 
Berengarins  ex  Italia  miserit,  incertnm.  Edrednm  Angliae  regem,  credi- 
derim,  caosam  LodoTici  regis  commendasse  Jam  sponte  faTonti;  Danos 
qnoqne  et  Bohemos  aflnisse. 

6.  In  Gallia  interea  tnrbae  persoTerabant,  neqne  per  hyemem  qoies 
erat  Obierat  anno  soperiore  exnnte  Rndolftis  Laodonensis  episcopnSy 
Laodonenses  regi  addictil  Roriconem  fratrem  regis  nothom,  diaconnm  gradn, 
ab  eroditione  landatnm,  soccessorem  elignnt,  sed  com  Landoni  non  recipe- 
retnr,  in  mnnimento  Petraepontis  resedit.  Ambianenses  obtrosom  sibi  pro 
episcopo  Tetbaldom  haod  probantes,  nrbem  regi  et  Arnnlfo  prodnnt;  et 
pnlso  inTasore  ecdesiae,  Ragenbaldnm  Atrebatensem  monachom,  qnem 
ipsi  delegerant,  recipinnt  Interea  milites  Remensis  ecclesiae  ab  Artaldo 
hand  recepti,  Almontem  (Aomont)  capinnt,  Hngonem  depositom  intro- 
doconty  ditionem  Remensem  Tastant  Ilaqne  regina,  com  finem  rapinarom 


Digitized  by 


Google 


572  ANNALBS  IMPERII 

k»  NS»  o^  tnralfiiiim  fieri  boh  tideret,  ad  flratrem  profeeta  est,  nt  d)  eeim 
ao^dlia  inpetraret;  obi  paschalib«8  gaiidiis  et  spectacolis  iiterfDt,fM 
legatis  peregriBamm  gentiam  praebebaitur.  Facta  deinde  frateniani 
poUiciUtione,  mnlto  ciim  honere  dimissa  est. 

7.  Tom  LndoTiciis  rei  Landnnam  improYisos  moctu  aggreditv,  m- 
roqie  conscenso,  mptis  portamm  seris  capit,  preesidiarios  captiTOs  abdBd 
Tnrrim  regiae  domns,  qoam  ipse  oUm  ad  portam  cnstri  ediixent,ob(iiet 
non  potoit.  Itaqne  mnro  eam  dacto  a  civitate  sedudit,  tom  a  Gom^ 
daee  promissa  auxilia  aceelerari  petit.  At  Hago  non  segnis  adrolat,^ 
eam  castram  recipere  non  posset,  torrim  aocto  praesidiarionun  mat 
et  annona  immissa  confirmat  Rez  Gonrado  obviam  proficiscitar,  e]Bsq« 
opera  indaciae  cam  Hogone  in  Aogostom  fiont ;  dnm  rex  ipse  Ottoiei 
Imad  procol  apod  Lotharienses  agentem  adiret,  unde  Remos  rerenii, 
Adalbertom  Heriberti  filiom  nato  mi^orem  ad  se  Tonientem  in  fiden  sbs- 
cepit  Ragenoldos  comes  regi  fidos,  adjonctis  sibi  Artaldi  praesolis  inicis, 
mnnitionem  in  Matrona  floTio  prope  Marolliom  strait  Qoi  Codiciaco 
CGoocy)  pro  Hogone  tenebant,  sese  Artaldo  dedont.  Dodo  frater  Ait^ 
et  Theodericos  comes  (is  erit,  qoem  Albericos  ad  a.  D.  946.  oep«tei 
Beraardi  comites  Retestensis  Tocit)  Altmontem  obsident,  nraiitious 
monitioni  opponont.  Hogo  com  sois  et  Normannomm  copiis  Landniafl 
torri  commeatum  mrsos  infert,  praesidiom  motat ;  inde  in  Portiano  pigo  ^ 
Galdionem  castra  metatns,  dom  regem  tractato  pacis  sospendit,  LaDdon 
stratagemate  frastra  tentat  Frostrato  consilio  recedentem  rex  con  Ar- 
nolfo  et  Lothariensibos  aoxiliis  ioseqaitor,  et  in  itinere  SylTaiecte  sobv- 
biom  incendit.  RoTersis  domom,  Hogo  in  Soessionensi  page  Ticen  reddit; 
tom^  ot  ostenderet,  sibi  pacem  cordi  esse^  episcopos  Widonem  Aitifi' 
odorensem  et  Ansegisom  Trecassinom  ad  regem  mittit  lUqoe  Ticissi 
petenti  mittitar  comes  Raginoldos,  et  indociae  in  octaTam  a  paschite 
seqoenti  constitoontar,  qoae  Reginoldo  ad  regem  reTorso  ratae  hzbwi» 
Sed  indociis  nec  Hogo  intmsas,  nec  alii  torbones  compreheidebtft>'' 
Itaqne.Ragenoldos  castmm  occisi  naper  HeriToi  GastelliODes,  coasceiso 
Bocto  moro,  capit»  et  triduo  post  Dodo  Almontem  simili  asto  occiptL 
Beraardos  Golnaci  ad  Isamm  dominos,  ab  Hogone  descisceos,  seseAdi)- 
berto  Jam  ad  regem  transgresso  committit.  Ita  Ottonis  ope  res  regiae  ^i^ 
saperiores  fieri  coepere. 

8.  Diplomata  qoaedam  Ottoni  qoasi  hac  aestate  confecta  tribin»^' 
sed  qoorom  in  notis  molta  est  difficoltas.  Admiserim  Neomagi  vel  ^*" 
magae  datom  Baldrico  Ultrajectino  i.  Kal.  Jol.  indictione  7,  aoDO  regiil^ 
nam  decimos  qoarius  nondam  initio  Jolii  coepit,  sed  annos  Cliristi  94S.  is 
praeseotem  motandos  est.  Ibi  pro  remedio  animae  soae  et  dilectisfla>^ 
conjogis  b.  m.  Etgidis  totam  piscationem  in  Amoson  et  in  ^^^ 
omnemqae  censnm,  qai  Tolgariter  Tocator  cogscholt  (de  qoo  siipr<) 
ecclesiam  S.  Martini  in  loco  Trecht  yocato,  ubi  Tonerabiiis  ^^^ 
praeesse  Tidetor,  in  propriom  concessit  ♦.  Brun  ad  vkm  Rob^  ^^ 
capeiiani  recogn,    Locus  Trecht  is  est,  ex  qoo  mala  Latinis  aliecJ«rti<» 

*}  Um  Eckkardui;  eonceMimiu  Leikm. 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   fMPBRIt  573 

Utni^eUim  Tece^e,  (juasi  sit  dtcr^ior  tra]6o<us ;  cvm  Ond-treclit  Teterem  A«  M0. 
rajectumsigttiricet,  itaqae  afotifius,  othic  Ottedi,  saepe  simpliciter  Trechl 
ocat«r« 

9.  Sed  qQod  Miraeas  nobis  ia  Netitia  ecclesiamm  Belgii  diploma 
Utonis  profert,  quasi  hihm)  datnffl,  neqae  anni  notis,  neque  personaram 
nentione  consistit.  Otto,  Gonrado  dace  interpellante,  Leodicensi  sedi  iii 
onorem  B.  Virginis dicatae,  quam Farabertastenebat,  monasterhun Eichae 
d  fivyinm  Votra,  in  pago  Husce,  in  eomitatu  Rodulfl  tradit.  Eimo  nota- 
ius  ad  vicm  Brunonis  archicanceiiarii  recogn.  Sed  Bruno  'serius  ardn- 
ancellarius  factM  est,  et  tunc  jam  Conradus  ducatum  amiserat.  Aetum 
:ktpUUeneburff  a,  d,  inc,  94^,  4.  Non.  Jui  regni  Oiionis  U^  ind.  7.  Sed 
toc  Christi  anno  Julie  mense  Otto  Quidelingeburgi  haud  f^it.  Gape1!o-> 
lUanus  Leodiensium  historicus  in  a.  D.  944.  refert  adhuc  minus  cott- 
rrueiitem. 

iO.  Ludolfo  regis  filio  fiHa  Mathildis  nascitar,  quae  deinde  cogno- 
nini  amitae,  Ottonis  M.  filiae,  in  abbatiae  Quedlinburgensis  regimine 
;ncc«ssit.  Udo  comes  ebiit,  Herimanni  ducis  Allemanniae  frater,  et  per-» 
Dissu  regis,  quicqaid  beneficii  sive  praefecturarum  habuit>  quasi  haere- 
lilatem  inter  filios  divisit.  Ita  loquitur  Reginonis  continuator,  ejasque 
ocnm  scriptores  rerum  feudalium  producere  solent.  Hoc  tamen  non  ita 
iccipiendum  est,  ac  si  feudum  aliquod  seu  beneficium  in  partes  secuerit, 
inod  tunc  miaime  licebat,  sed  quod  inter  filios  alius  aliud  sorfftus  sit, 
>atema  roluntate  a  rege  eomprobata.  Nam  in  morem  Jam  tum  ierat  et 
>ene  in  legem,  ut  comitatus  patris  filiis  sine  magna  ratione  non  adime-^ 
^etttur.  Udonem,  cum  a  Roswita  praeses  dicatar,  ut  antea  Everhardus^ 
Kiam  praeter  comitatus  suos  m^orem  in  Francia  orientaK  autoritatem 
«ercttisse,  puto,  post  Eberhardi  sobrini  casum;  ducis  quodammedo  nomine,' 
^erte  missi  potestate;  qnam  (concessione  regis  peculiari)  ad  Uddnem 
ilinm  primogenitum  pervenisse  Jam  dicemus. 

ii.  Filii  superstites  (yX  de  Gebehardo  a.  D.  938.  caeso  nil  dicam) 
lon  nominantur^  sed  eos  eruere  datum  est  ex  Ditmari  praeseriim  restituti 
ocis.  Is  ante  omnia  caeteris,  ut  apparet,  majorem  natu  Udonem  ducem 
(oppeditat,  qui  in  Galabria  cecidit  a.  D.  982,  quem  lib.  IH.  matris  suae 
iTancalnm  appellat,  patrem  (ut  idem  ait,  sed  restitutnS;  lib.  V.)  Hermanni 
^neTiae  vel  Allemanniae  ducis,  ipse  vero  nonnisi  Franciae  dux  esse  potuit, 
»o^e  in  honore  ac  titnlo  patri  successit.  Hinc  intelligitur,  falsum  esse, 
piod  BloBdeilus  ex  nomine  solo  divinavit:  Udonem  episcopum  Argento^ 
-atens^m  Udonis  nunc  mortoi  filium  fuisse,  neque  enim  verisimile  est, 
laos  simul  Udones  fratres,  unum  ducem;  alterum  episcopum  vixisse.  Post 
Jdonem  hunc  ducem  duos  alios  Udonis  nunc  defnncti  filios  habet  Ditmarus, 
lafli  a.  D.  992  Gonradi,  Suevorum  ducis  egregii,  et  fratris  ejus  Heriberti 
nortem  refert.  Nomen  autem  Heriberti  patrem  indicat  Udonem  nunc 
lefanctum,  cui  uxor  foit  filia  Heriberti  I.  comitis  Voromanduorum^  uti  nos 
[Trodoardus  docet  ad  a.'D.  946.  Atque  inde  repetit  Albericus.  Inde  ergo 
fleriberti  nomen  famiiiae  illatum  est.  Et  Heribertus  rursus  filios  habuit 
Sebhardum;  quemadmodum  discimus  ex  Ditmari  lib.  VII,  cognominem  avo 


Digitized  by 


Google 


m  ANNALBS  IMPERII 

jl^fll.  9i  ptlrao,  0i  OtUHiett  eoaitaM,  e^Jts  Ub.  ?.  (^o  Mpft  ld€o) 
facil,  ac  deniqae  Heribertiwi  archiepiscoj^  GoIoMieiseBy  vt 
iiiflra.  At  Gonrtdos^  Heriberti  frater  aata  mi^or,  ad  dacatu  Swfia 
palrvo  SQO  Herimaiio  olim  admiiislratui  perreaili  Oltoae  Uioli  9^, 
OttoDU  IL  nepote,  a.  D.  9B2.  iireditv  ab  Ilalia  extiiclo,  libcriiiMB 
iifaiitibas  relictis. 

12.  Udonea  boc  aaao  extiactm  mox  Irater  Herimaaus  ADmuii- 
nm  dox  secatiis  esl,  ciijas  ma^  ia  regem  fides,  magaa  apid  regM  Mb- 
ritas  fait.  1b  dacatum  praefectarasqae  et  ampliaaima  praedii  IMk 
gener  saccessil;  aeqae  enim  Liilpraido  leste  nisi  aiicasi  iliuini- 
fuerat  Uxor  ei  Regalinda  fail,  cai  ex  primo  marito  aite  Borcitdiatf 
Hermaftinm  (nam  trigama  fiiisse  videlar)  natas  filios  Altricas,  nlidi 
secoli  pooipa,  in  insnlam  Ufnaagiam  se  contnlit,  deinde  ea  relicli,  sacesi, 
ad  Meginradi  cellam.  Regalinda  deinde,  morlao  Hermanao  tertio  wuk 
in  eadem  insala  se  Deo  consecrarit,  constracto  oratorio  S.Mirtiii;  aori 
proxima  res  saas  Alarico  filio  ejasqae  monasterio  contolity  ibidea  lepifa 
non  sine  opinione  sanctitatis.  Uaad  mallo  post  relido  castodis  ifisi, 
ad  eandem  insnlam  Alaricas  rediit,  at  basilicam  a  matre  ceeptaa  <M- 
Toret,  et  mijore  solicitadine  fhieretar.  ^as  meminit  HepidaaBisiiTib 
S.  Wiboradae.  Mortaas  est  sab  a.  D.  973.  die  festo  S.  MicktelisiiM 
Ufnangiensi  insnla^  ibiqne  in  aede,  qaam  absolyit,  sepoltas.  Si^ 
kaereditate  magnae  ad  Eremitas  possessiones  penrenere.  lUt  ipsti>"'' 
bactenas  fiinsidelensis  abbatiae  praepositara  est,  daarom  bonnB  istt* 
yallo  distans  a  monasterio  in  laca  Tigvrino.  Haec  ex  GhristophoriBst; 
manni  annalibns  Eremi  Mabilio  in  secnlo  qainto  Renedicliao  nt^  ^ 
Titam  Eberhardi  primi  abbatis  exponit.  Porro  non  contradicit  hiis  Bat* 
manno  TOtas  Hartmannas  Sangallensis,  qai  yitam  Wiboradae  coitsaf*' 
raneas  scripsit,  et  Wiboradam  com  Alarico  conTorsantem  introdBcii,^!»'' 
Regnliadae  Iribait  maritam  Rarcardam  SaoTiae  daceai.  BBrardi  «■ 
Tidaam  ab  Herimanno  sncce^sore  dactam,  coastal.  De  qoo  dicWii** 
a.  D.  926^  obi  etiam  notaTimns,  Alaricom  mariti  atroqae  prioris  ISm 
Tideri. 

13.  Gaelenim  obiere  etiam  boc  anno  Reginbaldas  episcopasSpil*' 
sls  2.  Kal.  Jal.  (at  babent  fasti  Faldenses),  cai  saffectos  est  M^ 
BMnacbns  Weisseabargensis;  el  Richowo  WoroMliensis,  cd  SK^ 
Anno  Magdebargensis  abbas  ex  monasterio  S.  Maximini  a8sa»tBS,pr*f 
factas  est  abbas  Otwinns,  anno  abhinc  qoarto  ad  Uildeseaeasea^ 
Iransferendas. 

14.  Henricas  circa  hoc  tempas  Aqailegiam  in  potestatea  n^^ 
dacatai  sao  a^Jecit.  Patriarcham,  nescio  qaod  ob  facinos,  ^^^ 
Addit  Witikindas,  Ticinam  tranasse,  et  malU  praeda  ex  beitioi  r^ 
domam  repetisse.  Sed  in  interiora  Longobardiae,  nisi  propria  ^*^ 
expeditione  penetrare,  et  ad  Ticinom  nisi  mollis  aliis  iaaiinilHtf  <>H^ 
perrenire  non  potoit.  Witikindas  errore  Athesin  in  TiciBBB  ^^ 
Tidetar.  Itaqoe  Athesin  tri^ecisse  et  Tidna  loca  imperias  ^^^'^^ 
Tastasse,  pnto,  et  Lothaiio,  toI  potias  Rerengario^  indixisse  helliSi  P*^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  S75 

tmbvlim  mjoriti,  qiod  nox  rex  ipte  nortt;  sed  LoOitfia  extiieto.  Qids  ^.  flt. 
lanc  Henrico  color  annis  samtiis,  haad  constat.    Scimiis  tamen,  ab  antiqno 
ines  inter  Bajoarios  et  Longobardos  in  controversia  fnisse. 

15.  Malta  de  libidiae  Willae  Berengario  inptae  more  sno  Ltitprandos 
>ffiitit;  qvonim  fides  penes  ipsom  esto,  postqnam  inimicnm  in  eam  animnm 
laad  semel  professas  est.  Berengariam  addit,  etsi  indicia  criminis  nactam, 
^mollitam  tamen  mulieris  illecebris,  haad  recasasse 

Sponte  marUaH  whmUtert  frema  eapktro» 
^omdom,  credo,  tanc  comaa  haic  significatai  in  Italia  accommodabantar; 
iUoqaimeledicosscriptor,  qninobishancyersamsenrayit,  eavoce,  credo, 
laud  abstinnisset.    WiUam  idem  aator  est  Raymandi  Aqaitaniae  principia 
bussa  sororem,  qni  Bertam  Hogonis  regis  ex  fratre  neptim  dnxit. 

16.  Gonstantinas  Porphyrogenneta  solas  potitas  imperio,  com  etiam 
Romanns  socer  Jnlio  saperiore  in  monasterio  obiisset,  nnnc  in  ipso  pa- 
sclialis  festo  filio  Romano,  vnlgo  Janiori,  diadema  imposait,  vota  faciente 
Tlieophylacto  patriarcba,  at  habet  Gedrenns.  Jnveni  Jam  creato  aagosto, 
viYeiite  adhoc  Lothario  rege  Italiae,  noros  saae  fratre,  id  est  hoc  anno, 
libmm  de  administrando  imperio  dedicavit.  In  qoo  de  rebas  soae  ditionis 
per  themata  seo  provincias  haad  absorde  disserit,  sed  prope  podendam 
renun  Italicarum  ignorantiam  oslendit  Sob  eo  stadia  refloroeront,  viriqoe 
eroditi  praemiis  excitati  sont  ad  omnem  doctrinae  cnltom.  Imperator  ex 
immenso,  ot  taoc  videbator,  librorom  comolo^  sed,  si  ad  nostra  tempora 
^mparetor,  mediocri,  optima  qoaeque  decerpenda  potavit  Sed  excer- 
ptorom  ejos  nonnisi  exigaa  fragmenta  ad  nos  pervenere,  qoae  ostendont 
neque  optimo  consilio^  neqoe  satis  eroditis  manibos  osom.  Salotare  opos 
forei  hodie,  si  aperitis  Jodicibos  de  qooque  libro  ea  dontaxat  excerperentor, 
qoibos  aotor  tbesaoram  doctrinae  homanae  aoxit,  et  mi^oram  haereditati 
aliqoid  adjecit.  £a  ona  ratione  immensos  oceanos,  qoo  aliter  absorbebitor 
tandem  homani  generis  coriositas^  in  angostom  aliqood  fretom  cogetor. 
Aliter  enim,  si  sic  pergitor,  in  tanta  imprimendorom  librorom  facilitate 
aliqaando  non  aedes^  non  plateae,  sed  oppida  integra  vix  bibliothecis  sof- 
ficient.  Scio,  Jostinianom  ob  Triboniani  labores,  et  honc  ipsom  etiam 
Gonstantinom  accosari,  qoasi  per  eorom  florilegia  ipfi  veterom  libri  egregii 
intercidissent.  Ego  haod  plos  minosve  peritoros  foisse  arbitror;  qoin 
potias  his  gralias  agendas,  qoi  pretiosas  qoasdam  ex  tanto  naofragio 
tabolas  conservavere. 

ANNO  GHRISTI  flMI. 

GoBrtdas  dnx  LiidOTiciim  ek  Hagoneni  principem  coneiliare  i Cndet.  —  Regif  propinqna 
te  dieUo  pnrgat.  —  Piploma  mtnJectinQm.  MeChodQf  examlnaBdi  noltf  diplo- 
MtMi  ekrOQicaf .  Familia  Wal^arii.  —  HerimaBavf  Biliiogi  iliif  it  praefoclw 
Mlttliae  aHif  inrldeotibvf .  Pof toa  du  Saxoaiao.  -  FaNIa  de  orC«  mlnw  iUwlrt 
HonBaBDi  BilliBgiadae,  a  Bremenfi  dero  ezcogitata.  ^  BraitBr,  «laomodo  Aierit 
regl  propinqnaf .  Famillae  electoralef  ab  ipfo  def cendentef .  —  Fabala  in  mijaf 
«Bcta,  iMlioribaf  aatorlbof  ejBf  pater  dicllar  eomef.  »  Origo  BilliBgaBae  geatit 
«z  djBff tlf  SaKOaicif  Garolo  M.  coBiemporaBolf.  •*-  Bonim  boaa  Ib  LBBebtrglco 
traoki  01  Bllbi  Bd  YifBrglflk  Itoa  eirca  Magdoborgim.  Borvi  ftudatlosaf .  - 


Digitized  by 


Google 


576  ANNALBS   IMPERII 

Bfu  fr«f«  LelMM  et  C«rHJ«B,  et  ia  Weftftdlm.  —  TalKdte  Qk^tima.' 
Mijores  HermtBni  BiUinfiadae  ducis  Saxoniae.  Inter  eos  Tidetor  hitse  UU 
dncis  focer.  ~  Wig mannQS  comes  in  Bbbekesdorfiensi  clade  raesas.  BenM 
praefectos  TersQS  Bedariof.  -^  Tabda  majomm  Biinngnnorvm.  —  Kzpediliil 
Behemof  decrett,  Hermannnf  Billnngiis  proximns  intar  dvces  a  refe.  —  TMfi 
ezpeditif nif  f  t  locf ,  per  qvae  dactnf  exercitnf.  -«  Bolef laTia  ebtidiMe  a^ 
Bliliibardas  caesns.  ~  Qais  ille  BlJiebardas,  an  ex  fkmilia  Bcbertiai.  -  Pnpi 
obsidio.  Boleslai  deditio.  —  An  Boleslaas  ad  ofBclnm  calinae  dimutu?  li 
ins ifne  lebelis  ei  datnm  ?  An  mnnas  Tersam  in  pincemntnm  ?  *  Bobenli  m 
daci  Barariae  et  eplsoepe  Batisbonens i  sabjecta.  Qeminni  in  BebeBiaa  ttM 
—  Bolef  lai  poenltentia.  Bi«f  ff  oiiUa.  —  An  tnnc  Bohemiae  rex.  GoalicHliB  ca 
MoraTls  et  Hnngaris.  —  Pax  inter  IiadOTicnm  refem  et  Hngonem  priacipen.  1« 
nOTae  slmnliates.  Gomites  de  Boceio.  Comites  Blesenses  et  Garnotenfes.  —  Lett» 
refis  ItaUae  mors  svspecta.  Berengarias  coronatnr  cnm  IIUo  Adelberte.  -  Um 
farll  orlff.  —  Ardninns  marcbio,  vade  SefVfienfef.  —  BereBfaril  iipliBi.- 
Hifpfnine  et  AnfUae  raffs.  —  Gerf  fMrcbio  BoBMun  a4it,  rtTersns  qiaedjii 
rege  impetrat.  —  Praeoeptnm  reg iam.  —  Faldensla.  —  TreTirensis  praeteiiBBJi 
in  abbatiaro  S.  Maximlni.  Be  Broweri  annalUtns.  —  Episcopi  Hindentei.  AUma 
Lanreshamens es.  Posterl  Bberbardi  firatrif  Gonradi  regif .  —  Bpiseopi  Mv^ 
tensff.  —  BocleBln  FnUerflnbif nflf. 

A.  959.  i-  Ottonem  natalem  Domin!  apnd  Treviros  ant  in  Yidnia  egiss^ 
ibiqae  in  anni  initium  manslsse,  ex  Frodoardo  intelligaS;  qai  ait,  LndaTica 
regem  trans  Mosellam  tunc  ad  Ottonem  profectum,  nt  consilioD  ejtf 
opemqne  expeteret,  quo  pax  solida  cum  Hugone  iniri  tandeH  ^ 
Promislt  Otto  Gonradnm  pacis  tractandae  belliqne  adjntorem.  Dbx  fs^ 
ascitis  aliquot  episcopis  comltibosque  Lothariensinm,  ad  colloqtnia  (B 
Hugone  venit.  Rebns  discnssis,  Gonradns  primum  Lndovico,  deinde  ^ 
mino  gesta  rennntiaYit,  et  dicta  est  congressui  dies;  de  qoo  postea  a^eii^ 
Otto  interea  expeditionem  Bohemlcam  meditabator.  Itaqoe  ia  Suo&iti 
redire  decrevit.  Anlea  tamen  cum  Francofurti  dlem  pnrificalioni  B J^- 
ginis  dicatom  egisset,  Wormatiam  profectos  est,  ibiqne  vidoam  HeriBiB) 
ducis  ad  se  venientem  benigne  snscepit^  fillo  suo  ejus  genero  LiidDl»^ 
ducatum  Allemanniae  commisit.  Regulindam  Hermanni  docis  Wdoia 
Aindationem  in  insula  qnadani  Helvetiae  (de  qua  anno  praecedeote)  t0^ 
animo  agitasse,  et  regis  anxilium  expetisse,  credibile  est  Ihi  ti  in^ 
tem  de  nobilissimae  cujusdam  foeminae  honore  et  existimalione  cootn^ 
versiam  rex  dlremit. 

2.    Eam  continuator  Reginonis  contemporaneus  aliter,  qnamDrtii*^ 
paulo  poslerior,  narrat.    Ditmams  jx  fama,  opinor,  qnae  res  in  ^^ 
attolit,  ipsam  liliam  regis  Luitgardem  infamatam  a  Gonone  qoodaa,  «l 
se  ipsius  concubitu  potltum  Jactasset.     Gontinoator,  qoi  tnnc  scrips»' 
credibilius  neptim  qua^^am  regis  vocat;  acoaaatorem  ejos  accnrate^ 
gnat  Everhardi  comitis  filium  Gonradum,  quem  Conrado  duci  carissii»* 
ftiisse,  infra  videbimos;  quod  credi  de  tanto  viro  haud  potest,  si  «i^ 
uxorem  infamasset.    Lis  pro  more  tempomm  ex  procemn  ^^•'JL 
ordalium  dedvcta  e9t,  ntsingulari  eertamine  tanqnam  divino  Jodic^  ^ 
deretur:  nam  difficiles  nodi  tunc  gladio  secabantur,  nec  nostra  teoilM' 
in  honoris  causa  ab  hoc  usu  abhorrent,  dum  principes  plcriqnc,  <f«*^^ 
blice  contra  tulere  leges,  privatim  band  moranlnr.    Gum  rex,  FerQ 
tiond  facta,  innocentiae  favens,  ostendisset^  eum  perpetaoin  ii  ^  '^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  577 

ibUoinm,  qai  bonorem  pnellae  ttanii  asseroisset,  prosiluit  in  mediiim  A.950* 
ircardns  comes^  ^em  appendix  Reginonis  Saxonem  yocat,  et  Ganonem 
eatitum  dixit.  Gongressa  facto,  saccobnit  Gnno,  et  ad  confessionem 
endacii  adactns  est  Eberhardnm  ejas  patrem  eom  esse^  yerisimile  esl^ 
tem  bactenns  dacem  nominayimns,  fhitrem  Conradi  regis :  etsi  enim 
ntinaator  tantnm  comitem  appellet)  meminimns  tamen,  etfam  a.  D.  931. 
indem  nonnisi  comitem  ab  eodem  scriptore  dictam,  qaanqaam  a.  D.  937» 
icem  Francoram  yocarit,  qnod  et  facit  Ditmaras,  at  a  me  reslitatas  est 
Dd  scimas,  in  bis  eo  praesertim  tempore  yariatnm. 

3.  Ret  in  Saxoniam  reyersos,  12.  Kal.  Mnii  Qaidelingebnrgi  Tra- 
ctensi  episcopo  donat  monasterinm  in  loco  Tiela  constractnm^  cam  noya 

lapidea  ciyitate,  omnibasqae^cclesiis  et  locis,  qaas  Waldgerds  et  filias 
as  Radbodo,  Hatto  item  et  eoram  antecessores  in  idem  monasteriam 
mtolerant,  a,  d.  inc.  950,  ind^  7,  anno  regni  i5,  Ex  bis  tribns  anni 
»tis  nolla  olli  caeteraram  respondet    Ecce  sdiema : 

Kal.  Maji.     Ann.  Domini.    Indict.     Aon.  regni. 

950  8  14 
949               7               13 

951  9  iS 

seilicet  obseryetnr,  annam  regni  non  ante  mensem  Jnliom  inchoari. 
(HTO  reram  gestaram  series  nec  annnm  945  *  patitar^  qao  Aprilem  Otto 

•xpeditione  contra  Danos  consomsit^  nec  aanom  951,  qao  rex  pascba 
1  Lotbariensi  regao  egit,  ibiqae  aliqaandin  moratas  est  Saperest  ergo, 
\  aimo  Domini  stemns,  et  rem  nanc  gestam  stataamas,  nisi  omnes  tem- 
)ri8  notas  abjicere  yelimas.  Gaeteram  ubi  nallam  in  rebas  obstacnlom 
(t,  saltemqae  binae  inter  se  consentiant  notae,  eas  praeferre  soleo.  Hanc 
»mpatandi  methodnm  in  specimen  ai^icere  e  re  fait,  etsi  res  per  se  tanU 
m  sit  Lineam  Waldgarii  extinctam,  qnae  de  familia  primoram  HoIIandiae 
)mitiim  ramas  foit,  Jam  saporias  attigimus  ad  a.  D.  944. 

4.  Rex  in  Saxoniam  reyersns  et  beliam  in  Bohemos  parans^  sab  se 
incipem  militiae  constituit  Herimannam,  qaem  postea  tandem  creayit 
ixonom  dacem.  Is  est  autor  secundae  stirpis  dncum  Saxoniae,  qnae 
ilgo  Billingana  appellator.  Witikindns  yirnm  nobilem  et  industrium 
)cat,  posteriores  Bilungi  comitis  filium  faciunt,  Witikindus  Wigmanni 
itentissimi  comitis  regique  propinqua  affinitate  Joncti  fratrem.  Porro 
lem  memorat,  tantam  Herimanni  autoritatem  et  gratiam  apud  r6gem  cae« 
iromm  principum  invidiam  excitasse,  ipsiusqae  Wigmanni  fratris,  qui  se 
[molata  infirmitate  expeditioni  subtraxerit  Quaesiyera  sunt,  oportet 
istomm  Fnldensium  locum,  ubi  mors  Wigmanni  comitis  nuper  (a.  D.  944.) 
lenorata  est,  ad  alium  Wigmannnm  pertinere;  quod  tamen  aegre  admitto. 
t  vereor,  ne  Witikindus  lapsus  sit,  nam  et  in  caetero  historiae  contexta 
lanifeste  errat,  ctm  ab  bac  offensa  ducat  rebellionem  Wigmanni  supra 
lenaoratam,  (anqoam  aliqua  regis  expeditio  in  Bobemos  Tancmari  Wig- 
lanniqne  turbas  praecessisset;  sed  a  nobis  satis  ostensum  est,  Ottonem 
>sam  ante  praesentem  hunc  annum  in  Behemos  non  dnxisse;  neqoe  hac- 

AHKALlt  IHPlllIITOII.  n.  37 

Digitized  by  VjOOQIC 


578  ANNALBS  IHPBRII 

A*fWt  ^^  HemaiBiu  in  hisioria  celebfthir.  Itaqne  ftcile  credideriB,  U 
HerinaiMm  Jui  dadiim  ii  magia  apad  regem  gratiai  loi  liie  tan 
firatris  aata  miuoris,  sed  priacipem  militiae  aoB  factom  aisi  hoe  omi 
Iratris  mortem,  Witikiidiim  aatem  qaaedam  a  fama  deceptma  scripsta 

5.  Dadum  ii  Tolgos  maaaTit  epiaio,  HerimaBiam  haic>  qid  i 
factoa  est  dax  Saxooiae  oppositoaqae  Danis  et  SlaTis,  ex  obicarif » 
libai  fortana  et  Tirtate  ad  tantam  decas  proyectanL  Qaod  qoitaa 
lOB  padeadam  patem,  at  etiam  iiter  memorabilia  referrem,  si  Tini 
niteretar.  Sed  calamoia  ftut  homiaam  posteritati  ejos  iiyideitna;  1 
eiimy  Bon  ipsi  dedecori  faerit,  saltem  ex  Tolgi  opinione;  a^  ntia 
etiam  pnidentes  habendam  sibi  dacant  Ipsam  alioram  iiridiaa  ab 
storicis  m'emoratam  caidam  param  attento  lectori,  caeteramergapoM 
ejas  male  aiTecto,  suspidonem  iqjecisse  credibile  est  ortos  igiobOioi 
qai  proceram  indignationem  concitasset.  Nepotes  ejas  aot  proBeptf 
Saxoniae  daces  in  Brema  arbe  et  regione  circaoijaeente  potesCaten  ^ 
lem  adhac  exercebant  secalo  ondecimo ;  impatienle  Jogi  lalis  cler»,  41 
is  alibi  passim  in  Germania  exoasserat.  Adelbertas,  ex  palatinomSis 
niae  comitam-stirpe  factas  archiepiscopns  Hammabargensis  yelBreaeis 
idemqne  in  aala  apad  Henricam  10.  et  fiiiam  ejos  Henricam  IV.  fi^ 
scentem  gratiosas,  miro  fasta  eHiobilitatis  soae  opinione  toaebit  1 
eo  osqae  Jactantiae  processerat,  ^nt  aliqaandoin  consessa  proeenaa 
minempraeter  se  et  regem  nobilitate  pollere  ilicerety  etantecessoresoi 
archiepiscopos  Bremenses  tanqaam  genere  impares  speaeret.  Hic|0- 
pria  yanitate  et  odio  dacom  proyinciae^  cnm  qaibos  peipetao  coilictiK 
est,  fingentibas  Ubenter  credidity  HerimaMam  primam  hi^as  stirpisatftfi 
paaperis  ex  eqaestri  familia  yiri  filiam,  et  ex  haereditate  patenisifii 
maasis  totidemqae  maneniibas  sire^coloiiis  contentnm  faisse.  M^^ 
oorporis  ingeniiqae  decora  in  regis  famiiiaritatem  irrepsisse,  et  fM 
filiornm  regioram  paeritiam  laadabiiiter  rexisse,  deinde  prieftM 
acceptam  strenae  administrasse,  et  forte  manentes  saos  flurti  coiii4 
timal  omnes  in  forcam  egisse,  ejosqoe  noyitate  Dieinoris  cuuMm 
claram  in  palatio  daoatam  meroisse. 

6.  Ita  rem  narrat  Adamas  magister  schelaram  Breneas]^ 
archiepiscopi  et  fimiliaris.  Qaae  qaam  falsa  rint,  WitikindQ» 
poraneam  legenti  manifestam  est,  com  frater  yiri  nata  mijor  Wf 
comes  inttoSaxoniae  proceres  peteotia,  dignitate,  affinilaie  ^^"^^ 
eminaerit  Itaqae  Henricas  Meibomios  senior,  yir  ofregito  i^ 
qaam  yelat  haeredHatem  in  posteros  snos  propagarity  pecaliirf  opi^ 
Tindiciaram  Billinganaram  absardam  fabalam  ceTidt;  qaae  tasei,^ 
tissimis  confiitata  demonstrationibns,  Aondom  ex  homiaaoi  ui^^ 
cata  est.  Herimanni  ex  fhitre  Wigmanno  nepos  Janior  Wiga^* 
regis  propinqaam  dixit,  idqae  ex  Witi][indo  obsenrarit  Meibev^  ^ 
pinqaitatis  ratio  ex  codice  Ditmari  integriore  a  me  eraU  est,  ^^ 
qne  consobrinam  Ottoni  Magno,  et  materterae  filiam  foisse.  '''^^^ 
terteram^  proprietate  Latinoram  senrata,  accipimns  (qoaaqatBP^'^ 
saepe  cam  amita  confandant),  Herimanni  frater  nata  major  soror/^'^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IHPERIl  579 

Mechtildis  in  mttrimonio  babnit  Ultimi  ex  Hermannidanim  sive  BillingaBO-  A.  950. 
m»  stirpe  Suoniae  dnds  Magni  filiae  maritis  snis  dncem  Henricnm  Wel« 
tan  et  marchionem  Albertnm  Ursnm  peperere;  illnm  Bmnsyicensinm  pro- 
genitorem;  hnnc  Ascaniomm  siTe  Anhaltinoram  principnm,  atqne  extincta- 
rnm  etiam  stirpiam  princlpnm  electomm  Saxonicomm  etBrandebnrgicomm. 
7.  Albertns  Stadensis  abbas  et  Albertns  Granzins  magistmm  Ada- 
innm  exseripsere.  Yetns  qooqne  poeta  Bransricensiam  historicns  hactenns 
secntns  Adamnm  Tidetnr,  nt  hand  magnas  viri  opes  finisse  crediderit  Her- 
mannns  Comems,  ex  Dominicana  familia  scriptor  anle  bina  secnla  cnm 
dlmidio,  novis  ineptiis^  nescio  nnde  acceptls,  nt  fit,  fabnlam  anxit ;  nam  He- 
Timanni  patrem  ex  eqnestri  ordine  in  infimnm  msticomm  detmsit,  et  nomen 
etiam  yillae  adjecit.  Ait  enim  fuisseHermannum  filiam  Wilingi  mstici  de 
enria  Stubbekeshora,  qnae  sex  fere  lencis  Germanicis  Lnnebnrgo  absit 
Alii  hano  riilam  non  procnl  SoltoTa  sitam  notaTere.  Hos  antores  Seba- 
stianns  Mansteras,  Henricns  Pantaleon  aliiqne  scriptores  emditi  certatim 
secnti  snnt.  Sed  Epko  de  Repkan,  Specali  Saxonici  compilator^  qni  secnlo 
Xm,  scripsit,  meliora  edoctns,  in  chronico  sno  nondnm  edito  scripsit  regionem 
ad  Albim  ab  Ottone  Tiro  nobili,  Hermanno  fiiio  comitis  Bilingi  regendam 
datam,  qnem  stndiose  in  regno  exaltaTorit  Locnm  Epkonis  obserTaTit 
Dominicns  Drenems,  historicns  Henrici  dnds  BmnsTlcmiSis  Tulgo  JnnioriSy 
Smalcaldicoram  foederatomm  inimidtiis  clari,  qnemadmodnm  Meibomins 
notaril.  Eadem  pene  legnntnr  in  chronico  lingna  Saxonnm  inferioram 
scripto,  nondnm  typis  edlto,  qnod  in  mnltis  allis  chronico  Epkonis  Terbatim 
consenlire  deprehendo.  Sic  enim  habet:  Dat  Hertogdom  unde  dai  Lmii 
H  der  EloogafdeKofimg  Otte  eneme  edelen  Manne,  dewae  gehetenHer- 
mant  de  wae  Sone  enes  edelen  Mannei  Crreven  Biliingee,  unde  hogede  en 
in  deme  Rike  mit  groten  VHte.  Nempe  nobiles  riri  olim  dicebantnr  non 
equestris  ordinis  homines  (qnos  militares  ant  ministeriales  adhnc  appei* 
labat  Granzins),  sed  proceres  sIto  dynastae,  ex  qnibns  comites  siTO  rectores 
regionnm  snmebantnr.  Itaqae  etsi  contemporanei  ant  proximi  patrem  Hor- 
naiiBi  non  npminent,  medii  tamen  temporis  antoram  consensn  Bflnngns 
roif,  qnem  eliam  habet  antor  chronici  Teteris  Bmnsricensinm  dncnm,  et 
)oeta  historiam  eomndem  princlpnm  TOtere  dialecti  Saxonicae  carmine 
^iDpIexns  his  Terbis: 

Ein  Here  de  keit  Herman^ 

AUo  ek  vemomen  hanj 

Sin  Vader  BilUng  was  genant, 

Nieht  mer  ek  van  ainen  kunne  vant, 
Zujns  sensns  est: 

Hermannum  didici  Billungo  patre  dgnastam 
Progenitum,  generis  nec  mihi  plura  patent. 
9.  Eqnidem  nobis  qnoqne  plara  certis  historiamm  demonstrationibns 
de  aTO  ant  proaTO  ant  m^oribns  riri  caeteris  non  liqnent,  magnis  tamen 
indiciis  BiHinganae  gentis  origines  referimns  ad  Amahingam  ejasque  filios 
Bennith  et  Billnngnm,  Garoli  M.  aeqnales  Saxonam  proceres,  in  traditioni- 
bns  Fnldensibns  memoratoS;  qnoidam  ea  nomina  in  Billnngana  familia 

37» 

Digitized  by  VjOOQIC 


1»0  ANNALBS  IMPBRII 


/LISI.  crebra  fime.  Henuaoiis  aUa  ta  BiDiigi  tt^  AMd«gi  ftalcr,!» 
■oais,  q«i  ti  Benardu,  pater  fkit  At  secndai  tnditines  Mta 
•itiqviar  ille  AwktAngos  fiiit  ptter  Billogi  et  Benittl  Naa  codidi 
BeiAitki  ipsies,  inlerprete  Browero  fm  aBtiqutatibBS  Fildessibis,  btt 
ktbet:  BennUk  ame$  Sasmdcm,  pMire  Amahmgo  nstus,  SMsmmfn^ 
Honem  pairUmque  fdei  CkrieH  patikabens^  fotremqae  featfn,  M 
Mapte  ffraOoeiu evastt  in paudt.  PaterAmalmfm»  ofrumeirulf^ 
Mm  te/er  irteniM  Ftf/^foM^  Mcoi^ 

MiiBdieqae  Bnmsrieeiisi  iateijecta  est),  qnkqmd  ierranm  ex  Bndm 
eaUn  occvpaviif  novando  arandoque  ad  estnuum  cuiiMm  prmtiL  fH» 
kaeret  paire  moriuo,  CaroHnuiu  iniervemenie,  pie  iegavUFiMmiwk- 
eiae,  quanium  soii  culH  drca  Yieurpm  duae  leucae  amkreiU.  Ydld 
Terba  ipsa  nobis  Browens  anBamerasset. 

9.  Sed  ut  rem  ipsam  patemns,  Terisimile  est,  Caroli  Tictoriisliei- 
Bonem  in  aTitas  terras  restitntnmy  et  a  rege  noTis  praediis  atqie  etiii 
praefectnris  siTO  bMieficiiSy  certe  comitatny  anctnm,  nt  rea  lioBm» 
gratam  faceret,  ex  praediis,  qnae  Garoii  toI  Pipini  mnnere  extraSasai* 
pater  acceperat,  partem  pro  doTotione  temporis  sni  diTino  Gi]tii  em- 
passe.  ATitas  antem  regiones  in  Ostfalia  potissimnm  drea  Barderictf 
ant  Lnnebnrgnm  sitas  fnisse,  qnanqnam  per  alias  qnoqoe  Saxoniae  pst^ 
sparaa  patrimonia  BiUinganos  habnisse  constat.  Nam  ad  Yisorgin  u^ 
retinnisse,  exinde  discimns,  qnod  ad  dextram  Visnrgis  latnsKensadisi^ 
Gaminata  monasterium  ex  bonis  Bilfinganis  fondatnm  toI  dotatoBiic^ 
mitatn  Bemardi  ducis,  Uermanno  Billingiada  nati,  inflra  apparek^  ^ 
TOrisimile  est,  Amelungsboraam  seu  fontem  Amelnngi  locom,  qnietip» 
raonasterio  deinde  sedem  praebuit,a  Tiro  hujas  gentis  et  ipso  fortasseBei- 
nonis  patre  nomen  accepisse.  £t  in  traditionibos  Fuldensibos  iaeditiski^ 
tnr,  Billongum  etBennithonem  pro  remedio  animae  fratris  Rodradi  tradi^ 
Sancto  Bonifacio  (id  est  Foldensi  ecclesiae),  qoaecnnquehalNutianli 
Orda  in  pago  HardegeTO  proTinciae  Saxoniae.  Est  antem  Hardegevins* 
ad  radices  Harticorara  montinm  sita,  qua  Bodam  emittoat,  Salanqi^  ^ 
Albim  respicinnt.  £t  qnaedam  Billinganos  ad  Albim  haboiss^  ^vm 
Tidetnr  in  Magdeburgensibns  chartis  circa  Ottonis  M.  tempora  occorrei5 
Blllungns  comes.  Veluti  indiplomateOttonis  M.a.  D.  968.  dato.allegitoi 
Meibomio  in  Tindiciis  Biilinganis,  et  alio  a.  D.  953!  dato,  qood  ifl  ^^^ 
ad  Witikindum  profert,  de  quo  ad  a.  D.  952.  Unde  manifestoB  es(,  kdt 
non  mediocris  potentiae  Tiram  fuisse.  Gaeteram  ex  hoc  traditioiia'*' 
densinm  loco  discimus,  Amalungo  praeter  Bennonem  etiaa  BiUni^ 
et  Rudradum  filios  luisse. 

10.  Quin  nltimum  stirpis  Magnonem  toI  Magnnm  doceii  Saxov|^ 
ad  Salzam  Heldornm,  ubi  salinae  hodieqne  colnntur,  Leinae  anai  Mr 
centes  hand  procul  Einbeka  urbe  praedia  possedisse,  discimos  ex^ 
Agnetis  abbatissae  Qoedtinburgensis  a.  D.  1069.  datis,  in  qpab^'*^ 
gnonem  ducem  curtis  Saltae  toI  Salzae  adTOcatnm  cooslitoi^  (f^ 
Ticinia  ejus  situm  est.  £t  in  Corbejensibus  Paulini  collectaoeis  a^ 
editis  reperio,  filiam  Magnonis  et  nominatim  Eilicam  OttooiBalJeB^''^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  581 

iTe  Ascario  miptam^  Anhaltinonim  satori,  cnm  Wnlfliildia  sororis  SQae  A*950. 
ilio  Henrico  ex  Goelfis  doce,  assenso  Lotharii  Saxonis  aogosti,  Gorbe- 
ensi  ad  Yisorgim  monasterio  qoaedam  concessisse,  ea  ratione,  qoam  per 
txcerpta  ex  tabolis  ipsis,  com  nondom  extent,  eidiibere  operae  pretiom 
»rit.  In  Westfalia  etiam  comitatos  Bennonis  seo  Bemardi  docis  memorator. 
Ljl  qnibos  omnibos  potentia  Billinganae  gentis  aestimari  potest.  Seqoo«tor 
abalae  Gorbejeases. 

11.  /fi  namine  DomM  Dei  noHri  ac  $ah>atori8  Jesu  €!hrisHf  Lo^ 
kariuSf  ordinante  dioiM  ctemenHa  Romanorwn  imperaior  au§maiu8. 
(kmsiderantea  regaHe  esse  munificientiae  et  nobis  sakUarey  dum  tempus 
iab€musbonumoperari  in  omnibus,  maxime  autem  m  ecclesOs  Dei:  Jdeo 
ttaiMenfes  decemtmusy  loca  Deo  oblata  et  dicata  subHmare,  possessionibus 
mtpUare,  collata  defensare  et  in  suo  statu  conservare,  quodsi  aUqua 
Uiam  temere  fuerint  aUenata  vel  injuste  avulsa,  ad  antiquam  digniitatem 
H  pristinam  traditionem,  suffragante  divina  clementia,  revocare,  kisque 
beneficHs  proposuimus  insudare,  ut  ipse,  quinosin  terris  gUnia  et  hotwre 
corcnavit,  in  coelis  indutgeat  coronam  vitae,  quam  repronUsU  diligenlibus 
se^  cum  nos  eduxeril  de  laborioso  hujus  seculi  certamine,  Noverit  itaque 
tam  praesentium  quam  futurorum  provida  discretio,  quod  nos^  respectu 
dimni  timoris  et  amarie,  monasterio,  qmd  appellatur  nova  CorbejOf  quod 
sUum  est  super  fiuvium  Wisera,  rogante  ipsius  lod  venerabiH  abbate,  Yolc^ 
marp  nomine,  piscationem,  quae  vocatur  HOcwar,  quam  totam^Htudowicus 
imperator  eidem  monasterio  contulerat,  hanc  postmodum  dux  Henricus 
Bavariae  cum  quadam  comitissa  EHka  et  fiHo  suo  Adelberto  injuste  se- 
possedisse  reeognoscentes,  cum  dignapoenitentia  divinitus  inspirata  S.  Vito* 
oum  omni  uHlilate  remiserunt,  Eo  nos  regaH  auctoritate  ipsam  remis- 
sionem  confirmavimus,  statuentes  hoc,  ut  qui  hanc  noslrae  auctoritaUSi 
concessionem  infiringere  praesumserit,  fisco  nostro  centum  auri  tdtenta 
pereotoere  debeat.  Regali  etiam  auctoritate  confirmamus  vUtas  cum  Ao- 
ndnibus  ad  eandem  piscaHonem  pertinentes,  cum  oeterie  appendiHiSy 
praHs  videHcet,  areis,  pascuis,  cuitis  sive  incultis,  mobiHbus  et-  immobi' 
Hbus,  ut  in  omnibus  his  nuHus  fratres  in  supradieto  monasterio  cano^ 
nice  degentes  inquietare,  vesare  vei  motestare  praesumat;  nec  advocatum 
in  eadem  piscatione  habeant,  Msi  quem  abbas  dominus  ioci  consiHo  fra^ 
trum  statuerit,  Et  ut  haec  omnia  rata  et  inconvulsa  omnino  permaneant, 
impressione  sigiiH  nostri  signari  praecepimus^  Ekkehardus  praeposHus, 
mce-^ancellarius  recognovi,  Anno  ab  incamaHone  Dpmini  iiSS,  ind,  ii, 
Acium  Bardewich  in  Dei  nomine  feHciter,    Amen, 

12.  Porro  offeront  sese  etiam  propagines  stirpis  mediae  inter  primom 
AmaloDgom  ejosqoe  filios,  et  memoratum  bistoriis  Billingom,  Wigmanoi 
comitis  et  Herimanni  dacis  patrem:  nibil  enim  yerisimilias  est^  qoam 
Wigmannom  comitem  inter  comites  Saxonicos  a  Magno  Garolo  a.  D.  91  i. 
ad  fines  Danorom  missos  nominatom  ad  banc  familiam  pertinoisse ;  ot  in 
Bennone  yel  Billongo  annotayimos.  Nec  minore  Yerisimilitodine  prodo- 
cemos  familiam  per  Billongom  socerum^lodolfi  Saxoniae  ducis, 


Digitized  by 


Google 


582  ANNALES   IHPERII 

4.I50*  ^  confus  ergo  fwtrai  praenohiUs  OdOy 

EiUa  Francomm  clara  de  sHrpe  potentum, 
FiHa  BiUungi  cuju$dam  prindpii  almi, 
Aique  bonae  famae  generoeae  saticet  Aedae, 
Qt  babet  Roswita  in  carmine  de  fmdatioiie  Goesobii  GandesheMOisis.  Que 
Yerbt  attente  consideranti  apparebit,  nobilitatem  Francicam  Odae  tribi 
per  matrem,  Aedam,  generosa  stirpe  (nempe  Franconim)  natam.  Roswiti 
enim  Tidetor  non  de  stirpe  Bilongi  tanqnam  per  se  nota,  sed  de  hxk 
Aedae  qnippe  band  expressa  loqni  yolnisse,  per  qnam  sciiicet  Ottoiesii 
Franoos  referrentnr.  Billnngnm  itaqne  prindpem  Saxonicaegaitislinite, 
Bon  negatnr.  Potentes  antem  comites  principnm  appellattonem  kibnss^ 
nottssimnm  est;  nt  facile  credi  possit,  Billongum  Wigmanno  Tel  ^ 
fratre  ant  agnato  natnm,  snb  LndoTico  Pio  et  Germanlco  floraisfie.  BtOd 
in  Saxonia  Tillam  WandOTam  Magdebnrgici  tractns  t  Ladofice  jniort 
rege  Germaniae  genero  accepit,  et  postea  coenobio  Gandeshemoui  de£L 
Qnemadmodnm  disdmns  ex  diplomate  Ottonis  M.  a.  D.  946,  ode  Temi- 
mile  fit^  propria  bona  ex  haereditate  patema  inTicinia  Wanzlebae  \Mtst 

13.  Porro  etiam  consentanenm  liierit,  neqne  inconTmiietts,  Wigiii' 
mm  comitem,  qni  cnm  Bmnone  dnce  cecidit  in  praelio  cnm  Duis » 
misso  a.D.880y  foisse  aTnncninm  Bmnonis,  fratrem  Odae,  filiomBiUo^ 
nepotom  prioris  Wigmanni.  Nam  principnm  comitnmqne  noniia,  w 
gestae,  et  commemoratio  bistoriae  crebra  banc  insigninm  TironuB  liM 
f acile  ab  aliis  disceraant  Sed  et  Bennonis  sIto  Beraardi  nom^  ia  fv^ 
Bon  neglectnm  pntem,  qnando  Amalnngi  primi  filins,  Herimanoi  dacis  iliB 
et  nepos  dnces  eo  censebantnr.  Itaque  snnt  qui  eo  inclinent,  otadkiK 
familiam  referatnr  Beraardns,  cni  Henrici  tempore  proTinda  Redarioni 
delegata  erat,  nt  Witikindns  scribit.  Idqne  ]am  Caspar  Dankwertos  Hol' 
eaticae  regionis  diligens  descriptor  JndicaTorat,  et  ftTOt  praeter  wt» 
etiam  officinm  et  sitns  locoram.  Nempe  comes,  qni  ad  Albim  inferiorea 
potens  erat  (nbi  constat  floraisse  BilliDganam  gentem),  coounodisso« 
Ticinis  SlaTis  opponebatnr,  et  toI  hinc  credibile  est,  ex  hac  ipsa  U^ 
mox  Herimanno  eandem  proTindam  commissam,  et  nt  qnodamaode  ssc- 
cessisse  Beraardo  Tideattu*;  neqne  absnrdom  dixerit,  qni  Benardii, 
Herimanni  dncis  aTOm  Tel  patranm,  Wigmanni  bello  Danico  caesi  S^ 
statnerit  Sed  snnt  tamen  indida^  qnae  Beraardnm  Redariis  oppesi^ 
ad  aliam  stirpem  referre  suadent.    Itaque  hoc  sepono. 

14.  Totam  dednctionem  in  tabnla  exhibere  placet,  ductos  lii^ 
omisimus,  nbi  certissima  connexio  non  est: 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERri  583 

Amalniigvs  A.t90. 

Billsng.    Beimo  comes.    Rtttradus. 

Wigman 
comefl  811.  td  Panof  miffiis. 

BiUimgiis 
prineops,  socer  LvdoUl  dacif^ 

Wigman  '  ^^» 

comei  a  Danlf  caofuf  cnm  Bninoiie  dMe.880.  aiUBillttBgiJ 

Billaogas  come&r  Tlieodoriciis  comes.  Broiio  dox.  Otto  dux. 

Amalangus       Hermaiinas    WigmamioSwFriderana.     Mechtild    w    Henricas 
«piseopnf  Ver-      ins.  Saxoniae.         comef.      T  refflna.       T      Aacops. 

denfif.^  I  I 

Benno  yel  BemardoS'   Wigmannas  Jon.    Fridernna   OttolL 

dnx.  tUof  materterae         abbaUfsa 

_^^|     ^  OUoni^lI.  Kemnadenf. 

Bemardas  dnx. 
•)  Horvm  aUodfale  patrlmonlai  erat  reflo  drca  Lnebargvm,  qaoram  de  pofterii 
«fk>a  dicetar. 

$6d  Boite  ad  reram  gestarom  seriem  a  necessaria  nostrae  bistoriae  digres- 
Mone  redeamas,  abi  hoc  onnm  notayerimaSy  praematoram  esse,  qnod 
If  iraeas  ex  Meiero  ad  annam  seqnentem  refert,  Hermanni  Saxonnm  doda 
Hiam  Baldnino  HI.  Flandria»' comiti  naptam.  Obiisse  fertar  Baldainos 
L  D.  961. 

15.  Dia  Jam  Boleslaos  Bohemomm  dox  perdoellis  in  regem,  parri- 
^ida  in  iratrem,  aatoritatem  rei  poblicae  et  ecclesiae  spreferat,  et  copias 
lermanonim  Esicone  dace  in  se  missas  attriyerat  a.  D.  940.  Ab  Ottone 
[raTioribas  implicito  dissimalatos,  baadneglectBsest:  e(  ipse  iempestatis 
»raesciaS)  regem  placare  oonatos  erat  per  mnnera  et  legatos  atqae  etiam 
»bside8  missos  a.  D.  945.  Sed  credibile  est,  evocatom  et  satisfacere 
ossnm  haad  paraisse.  Itaqae  rex  Jam  Tacoas  et  tempas  in  ordinem 
edigeiidi  yiram  yenisse  ratas,  bellom  hac  hyeme  apparayit,  et  com  alia 
ecte  constitoit^  tom  Herimannam  comitem,  magni  nominis  yiram,  docem 
nfliUrem  creayit  Qoi  proximos  tanc  regi  in  exercito  signifer  dicebator^ 
it  notayit  Donnizo  poeta  secoli  XI.  Talis  sob  Garolo  Galyo  Ragenarias, 
alis  snb  Lothario  Saxone  Gonradas.  Qoalis  erat  Romanis  sob  dictatore 
Hiuitam  magister.  Obierant  primarii  principes  Herimannns  dox  Alle- 
nanniae,  Udo  et  Gonradas  Gordboldas;  et  in  Saxonia  Wigmannns  comes, 
egts  aifinis,  consobrinae  maritos.  Geronem  crederem  mansisse  in  pro- 
incia,  ne  qoidSIayi,  rege  inBohemiam  digressO;  torbarent,  nisi  hoc  anno 
lomam  profectom  abfoisse  didicissem,  de  qao  infra.  Itaqoe  in  Heri- 
namiam  Wigmanni  fratrem,  genere  et  virtate  eminentem,  et  apad  regem 
^ratiosam  sors  haad  caeca  cecidit,  cni  iiiyidebant  multi,  nemo  se  Jare 
[»Taeferebat 


Digitized  by 


Google 


584  ANNALES   IMPERII 

A«I50«  16.  Expeditionein  in  Angostom  dilatam  fnisse  eporfet,  si  iiic6i« 
anBQS  regni  in  notis  chronicis  diplomatis  Walahusae  dati  5.KalAi(.iidi 
transcriptae  sant,  qaas  nox  totas  exhibebiuns.  Gum  ergo  kiac  Snm 
et  Tharingi,  illinc  Bayari  parali  essent,  rex  tota  viriam  mole  ad  Mm 
montes  doxit.  Qaia  geminoram  exercitaum,  Qt  alias,  neno  memiBit,  c» 
Tenisse  copias  arbitror  in  Nariscis  inter  Tharingos  BaTarosqse  nediai 
qaaEgraamnisexPiniferomonte  descendens  sibi  per  cingentiaBoleBia 
Joga  Tiam  facit.  Sane  in  montanis  faaces  aditosqae  flaminibas  defteiti 
'  neqne  exercita  melias  adiri  Bohemia  poterat,  qoam  nbi  alienigeaiuiliM 
admittit  Boleslaas  loca  haad  satis  difGcilia  visa  vallo,  fossi,  pnetii 
monierat;  qaae  omnia  Herimanni  primam  aciem  dacentis  yimioatiilen 
Ita  apertae  Bohemiae  ingentes  copias  Otto  infadit  Boleshos  iaptf  ii 
soesqae  monitionibas  inclnsit 

17.  Filias  ejas  cognominis  patri,  qai  postea  Pii  lomen  ntr^  cb 
parte  copianun  in  orbem  se  coi^ecerat,  qaae  dicebatar  nora.  Georpi 
Fabricias  Pragam  interpretatar,  sed  ajas  pars,  qaae  nora  dicta  est,  sil 
Garolo  lY.  rege  coepit.  Itaqae  Dabravias  Boleslayiam  mayolt,  aoa  qii^ 
a  Boleslao  stroctam  dictamye,  sed  ita  ab  eo  aoctam,  ot  noya  kab^ 
Addit  Balbinos,  hanc  orbem  molta  oligine  et  palodibos  maiiiri.  Atiii 
hoc  pertinere  arbitrator,  qood  Witikindos  narrat :  EUdhardMs  wikMm 
juvenis  fUius  Ludolfi,  fortunae  virhOisque  Hermanni  aemulu^  aUuMr 
jora  praesiare,  aut  nec  vivere  velle  jadans;  injosso  dacis,  neglecto  'm^ 
regis^  qoi  extra  ordinem  in  hostem  callidam  pog^ari  yetabat^  transit  palnifi 
obsessae  orbi  et  regiis  castris  interjectam,  sed  circomfosas  ab  Vn^ 
com  omnibos  sais  interficitor.  Id  factom  7.  Kal.  Octob.  WitikiDdis  wti^ 
Nec  abhonet  anni  tempos,  qood  Frodoardos  hoic  expeditioDi  sssgst 
yidetor. 

18.  Fabritios  Ecbertom  appellat,  legerit  incertom,  an  ex  eo  fottt 
non  inepte  coiuecerit,  qaod  Lodolfi  et  Ecberti  patres  filiiqae  ii  aa^ 
plos  semel  occurront^  qaae  secondos  Bronsyicensibas  dominos  dedil,  ^ 
Ecbertinam  yocare  soleo.  Interim  non  temere  ab  omnibas  WitekiBC 
codicibos  discesserim,  necyideo,  corLodoIfos  idem  nonpotoerithabvssc 
filiam  Ecbertam  et  Eccardom.  Vensimile  sane  e&ij  hnnc  Ladolfsa  l^ 
patrem  faisse,  qai  Saxoniam  postea  seditionibos  torbayit,  tandeanp'^ 
conciliatos.  Nescio,  an  ad  honc  Eccardom  pertineat  diploma  Ottoais,"^ 
rogata  Henrici  fratris  et  Hekiardi  comitis  qoaedam  ia  pago  Hassig*'  >> 
confinio  Merseborgi  (an  Meresborgi  yel  Eresborgi?)  ia  comitata*^ 
fideli  soo  Hochstein  et  oxori  ejos  Lhiniodmdi  concedit  Sigwm  ^ 
serenissimi  re^  Brun  canceil.  ad  vicem  Friderici  arckicap.  i7.  EsL  ^ 
a,  d,  inc,  950,  ind,  7,  anno  regni  i4.  Acium  QuUUingaburg.  h^^^ 
non  consentiunt,  neqoe  hoc  tempore  rex  in  hoc  ioco  esse  petiitf  i^^ 
nomeros  corroptos  esse  oportet  Fasti  Foldenses  habentalteriasM?^ 
hardi  comitis  mortem  2.  Non  Sept.  a.  D.  954. 

19.  Caelerum  si  Balbino  damos,  orbem  noyam  fuisse  Bolesl»»»^ 
dicendom  est,  hac  dedita,  Ottonem  ad  Pragam  obsidendam  yeaisse,  ^ 
ipse  incloserat  dox  Boloslaos.    Nam  diserte  Frodoardos  hoc  aaao  ^^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIHPERII  585 

rcribit  magBam  Yeiedonim  obsedisse  nrbem  Praidam  (Prafam,  xA  appareQ  A.  950, 
regemqiie  eoram  in  dediUonem  accepisse.  Witikindns  nobis  frastra  binas 
[)ltoDis  in  Bohemiam  expeditiones  memorat,  et  in  nnam  contrahenda  snnt, 
fiiae  ilie  hac  de  re  per  libmm  secnndnm  tertinmqne  dispersit,  nt  intelligi 
[>otest  ex  dictis  praesertim  ad  a.  D.  940.  Idem  contra  diversas  obsidiones 
Boleslayiae  et  FNragae  Tidetnr  in  nnam  contraxisse.  Urbe  igitar  aliqnandia 
»I>8essa,  cnm  in  eo  esset^  nt  ?i  caperetor;  rex  militem  cobibait,  ne  caede, 
rapina,  lididine  cnncta  divina  hnmanaqae  miscerentnr.  BoleslaaS;  de- 
spetatis  rebos,  nrbe  egressns,  regis  se  dementiae  credidit  Scribit  Witikin- 
doSy  snb  signis  stantem  et  se  porgaitem  veniam  impetrasse. 

20.  Hagecios  presbyter  BobemoS)  scriptor  non  indiligens,  narrat  ex 

▼etustis  qoibasdam  traditionibas,  Boleslaom  poenae  poenitentiaeqne  cansa 

in  calinae  offida  ad  tempns  qoasi  ad  triremes  vel  ad  metalla  ab  Ottone 

damnatam,  ahennmqae  tenere  saper  igne  Jossam.  De  qao  Balbinas  merito 

dabitat,  non  tamen  omnino  nqgare  andet    Nam,  inqoit,  muttas  Boleslai 

ktnfus  aique  fUd  efu$  Boleilai  PU  imagines  vidimus  cum  akenoy  hodieque 

in  tempio  S,  LaurenUi  super  Fragam,  quod  fiUus  eondidil,  ahenum  pictum 

spedatur,  idque  fundaior  cum  ineignibus  suiSj  trihus  flums^  JussU  inscutpi. 

Hinc  etiam  Tnstae  civitatis  nomen  malti;  ipso  referente,  dedocnnt.    Ego 

yero  crediderim,  figaras  lenge  serios  fattas,  et  opinionibns  inolitis  accom- 

modatas  faisse.    Gaeteram  simile  aliqaid  narrari  de  Henrico  m.  notat, 

qni  domitis  ad  mare  Baltbioam  Slavis^  qaataor  eoram  regalos,  qaos  captos 

apnd  se  habebat,  diebos  festis  et  in  coronatione  saa  lebetes  et  caldaria 

ad  colinam  caesaris  ferre  coegit.    At  Goldastas,  probante  magnopere  Bal- 

bino,  Bohemornm  padori  opportone  snccorrens,  existimat,  Boleslao  ahenom 

ab  Ottone  Magno  non  ignominiae,  sed  honori  maximo  datnm,  com  officio 

magistri  imperialis  colinae  sapremi,  qood  idem  esset  com  dapiferi  ma- 

nere ;  Toloisseqae,  ot  in  rei  docomentom  posteri  caldariom  gererent  in 

campo  ignito.    Postea  Ottonem  III;  com  seplemviros  crearet,  Bararo  da- 

piferatom,  Bohemo  pincemae  sopremi  honorem  contolisse.  Sed  septem- 

viroram  originem  non  tam  alte  repetendam  constat.    Illod  non  absordom 

est^  in  magna  aliqoa  festi  solennitate,  Henricom  Bavariae  dacem,  firatrero 

imperatoris,  dapiferi  monos  honoris  ^aosa  obiissO;  et  sob  se  Boleslaam 

tanqoam  magistrom  colinae  haboisse;  nam  Ditmaros  notavit,  ab  Ottone 

nnnc  Bohemom  Bavaro  sobessejossom. 

21.  Ditmari  locos  hactenos  corroptos  a  me  ex  codice  manoscripto 
restilotas  locem  rei  praebet:  Bo/ei/aitf  (inqoit)  nefandus  Bohemorum  dux 
Wenceslaum  domino  ac  regi  fidetem  perimens,  restitit  muito  tempore  audac' 
ier,  et  postea  ^devidus  a  rege,  viriHter  fratri  Henriso  Bavariorum  dud 
ad  serviendum  tradUus  est.  Hactenos  legebator  <Mf  «emifuiiiiii;  qood  sig- 
nificare  videbator,  captivom  aliqoando  in  Bavaria  egisse,  sed  nihil  tale 
Bspiam  babetor.  Otto  nibil  aliod  qoam  aotoritatem  Bavariae  docis  in 
Bohemos  renovavit;  Bohemiam  enim  Bavariae  regno  sabjectam  habitam 
etiam  ex  eo  intelligi  potest,  qnod  sob  Ratisbonensis  episcopi  dioecesl 
fait,  donec  proprios  episcopos  apcepit.  Qoi  vero  mox  seeoti  sont  Bava- 
riae  doces  in  regem  contomaces,  aot  iis  sarrogati,  potestatem  tantam  non 


Digitized  by 


Google 


686  ANNALES  IHPERII 

A#f5#«  retiittenml,  Bekeiiiiqiie  8oIis  GennaBiae  regibtseiikesse  eoepemt  Ifaiii 
Bobiles  faailias  hoc  tempore*  en  Saxoaia  in  BoheHiiaM  tradacUs,  Geoiii 
Fkbricii  sententia  est  Hakea  outoreB,  inqnit  Balbims,  fimc  Ro$eiiberfp» 
es  itiferiore  Sasonia  venme;  SlemhergioM  ex  Weelfaiia;  Emstis  Bn- 
tnfins  genealogiae  Anbaltinae  scriptor  Rosenbergioa  ex  BaileBStediis^ 
dncit.  Utrosqne  nnlti  refemnt  ad  Ursinos,  sed  talia  plemmqie  cmnei- 
titia  snnt,  nnUisqne  certis  argnmentis  nitnntur.  Itaqne  a  nobis  pneteriD 
solent. 

22.  Hagecins  TerisimUiter  scribit,  Boleslanm  principem  canTifiiti 
optimatibns  Ottonem  Ratisbonam  nsqne  comitatnm,  ibiqnepoe&isecd»* 
asticas  a  Bficfaaele  praesnle  impositas  snbisse,  et  dalis  pomiiteatiae  doa- 
mntis  reconciliatnm.  Secnta  est  magna  momm  commntatio;  aia  aet 
mnlta  pietatis  specimina  praebnisse  fertivpro  more  temponua,  liknlis 
in  hoBdnes  sacri  ordinis,  in  ecdesiis  omandis  magnificns.  Didtor  et^ 
episcopatn  BoleslaYiae  fnndando  cogitasse,  qnem  filins  demnm  cogBoniiB 
et  snccessor,  patrno  qnam  patri  similioi]^  Pragae  condidit  AliinliiiB 
habnisse  Stratiquam,  Cosmas  Pragensis  decanns  narrat,  c^jas  ad  Ui^sr 
mnm  Wencesians  invitatos  ac  tnnc  caesns  fertnr.  Hnnc  patrem  coasdeitii 
iceleris  tactnm  et  tartara  extimescentem  Deo  Tovisse,  itaqne  |a  ceemkii 
S.  Emmerani  Jnyenem  monasticen  professnm,  qnod  nnnc  factvn  oefi 
potest  Hnnc  qnidam  Adalberto  Pragensi  episcopo  snccessisse  scripieA 
Alins  BoleslaiSaevi  fiiins  Christannns  memoratnr  monachns  BeaedicM; 
is  est)  ca|ns  historico  libello^  nliliter  nsi  sumns;  apnd  fratrem  postet  cn- 
cellarinm  egit  Nos  tandem  depmhendlmnSy  Stratiqnam  et  CkristsiBV 
enndem  fnisse.  Filiae  qnoqne  ob  pietatem  celebrantnr,  Milada  Tel  Uv^ 
antistita  pvrthenonis  ad  S.  Georginm,  inter  beatas  habetnr,altenD«' 
branca  (Dobra?am  Ditmams  yocat>Mieceslao  nnptaPolonoraffidaci»!'' 
tnm  ad  Christi  cnltnm  permovit.  Do  qno  plnm  dicemns  ad  t.  D*  ^ 
Bolesians  ex  eo  fidelis  regi  et  ntilis  mansit,  nt  sraribit  Witikindos :  ia  MP* 
cnm  Hnngaris  commisso  praeHo  affiBSse,  iUio  diceaninw 

23.  Ftodoardns  scribit,  hoc  anno  obsessa  Praga  WenedonBV  i^  ^ 
Bohemomm,  regem  in  subjectionem  receptnm.  Itaqne  BolesliBn  fOttB 
appellat  Idem  facit  et  Witikindns.  Sed  consUt  ex  Christa&ai  fiiii  ^' 
storia  ac  tabnlis  etiam  filii  Boleslai  dncis,  dncali  appellatioae  tBBcBok»- 
moram  principes  contentos  Inisse.  Addit  Frodoardus,  eadem  expeditioi* 
et  Hnngaros  Ottonem  sibi  subditos  fecisse.  An  ad  eos  boc  pertinet,  qv 
MoraTiae  tnnc  insederant  Credibile  enim  est,  eam  quoqoe  regionensv 
Germaniae  imperium  reTocatnm.  Ad  hnnc  etiam  annnm  perfiBere  il^ 
Tictoria  possit,  qoam  Henricms  BaTariae  dux  de  Hungaris  retolissescniitv 
Witikindo.    De  re  dictum  est  ad  a.  D.  948. 

24.  Interea  in  Galila  rex  LndoTicns  et  Hogo  princeps  ad  Xat'^ 
pacis  tractandae  causa  conTeniunt:  flnminis  alTeo  sepaiabantor.  l^^f* 
conciliatores  Conradns  dnx,  Hugo  Niger  Richardi  filius,  Adalber*  epH 
scopns  MetensiS)  Fulbertus  Cameracensis  nltro  citroque  co»»^ 
Tandem  Hngo  ad  regem  Tonit,  eique  fidem  spondet^  Tel  nt  loqaittf  r^ 
doardns,  snns  emcitur,  pacemqne  facit  cum  Amulfo  FlandieBSi;  W" 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  587 

>ldo  comite,  ex  eomm  genere,  qni  dicti  postea  snnt  doRoeeJo^  et  arcbi-  A.956L 
>iecopo  Artaldo.  Regi  tnrrim  Laadiinenseiii  reddit.  Rex  13.  Kal.  Sept. 
dict  8,  anno  regni  15.  apnd  Remos  confirmat  gesta  Aranlfi  comitis  et 
arcbionis  (Flandrensis  scilicet)  consangninei  sni,  qnod  monasterioBlan- 
niensi  apnd  Gandarnm  olim  a  B.  Amando  praesule  stmcto  ademta  qnae- 
iin  reddidisset,  nbi  pro  canonicis  Jam  Gerardi  Broniensis  operft  monacfai 
^bant.  Mox  itemm  Gompendii  rex  et  Hago  congressi  snnt:  ibi  Rodnlfo 
rcliidiacono  Noyiom^nsi  episcopatns  datnr,  ex  sententia  cleri  et  popnlL  . 
ogo  Ambianos  cnm  exercitn  profectns  in  monitionem  episcopi  recipitnr, 
iteram  obsidet,  qnam  praesidiarii  Amnlfi  tenebant;  qno  tempore  Lndo- 
icas  aegrotabat.  IntereaRagenoldas  Brainam  oppidnm  ad  Vidalam  amnem 
lodie  y^Iam)  mnnitnm,  ecclesiae  Rotomagensis  possessionem  occnpat 
ex  iratas,  petente  Hngone,  inyasores  expellit,  inde  cam  Hagone  colloqni- 
ir.  Ubi  Ticnm  sibi  reddi  non  obtinnit,  cnm  Godiciacnm  interim  ab  Artaldo 
d  Tetbaldnm  comitem  desciTisset.  Inde  noyae  cnm  Hagone  simultates. 
etbaldns  (qai  et  Blesaisis  comesdicitnr)bocannoSalmarensiscoenobii 
mdationem  Jnyit.  Ejns  ditioni  ocddaaram  regionnm  pars  non  modica 
arebat,  nt  ait  narrator  fondationis.  Dictnm  yalgo  Tricatorem  Mabilio 
nnotat  EJas  nxor  Letgardis  fnit  filia  Heriberti  II.  Itaqae  factioni  Ha- 
;omi8  et  Yeromandnoram  innexns  erat 

25.  Lotharins  rex  Italiae,  Papia  Tanrinnm  cnm  nxore  profectas  et  a 
aarchione  Ardnino  splendide  exceptns,  feria  qaarta  13.  Kal.  Noyemb.,  id 
\si  hoc  anno,  ei  abbatiam  Bremetensem  per  diploma  concedit,  nec  malto 
\osl  transacto  yix  mensis  spatio  extingnitur^  feria  sexta  10.  Kal.  Decemb. 
lorpns  Hediolannm  deyehitnr^  ibiqae  tamalatar.  Tnm  Berragarias  cam 
ilio  Adalberto,  die  dominica,  mense  Decembri,  Papiae  in  ecclesia  ante 
ibsidem  S.  Michaelis  a  proceribas  rex  Longobardoram  pronnntiator  indict 
),  atqae  inde  cnm  nxore  Willa  Jam  lanreatns  exit,  cmdo,  nt  apnd  Medio- 
anenses  coronarotnr.  Has  temporis  aotas  omnes  in  honc  annnm  con- 
^rrenles  suppeditat  nobis  chronicon  Noyaliciense.  Gonspirat  FrodoardoSi 
pii  mortem  Lotharii  inanni  exitnm  collocat;  etyenenonecatnmferri  scri- 
)it  At  Leo  Ostiensis  in  phrenesin  incidisse  et  mox  obiisse.  Sed  potnit 
aens  mota  esse  per  yenennm.  Filiam  Emmam  reliqnit,  qnam  deinde  Lo« 
harias  rex  Francoram  occidentaliam  daxit 

26.  Berengarins  natns  fnit  ex  Gisela,  filia  mi^oris  BerMigarii  Lon- 
lobardornm  regis,  Romae  etiam  coronati.  Patrem  habnit  Adelbertam 
£porediae  marchionem,  Anschariam  ayam,  omnes  ortn  Francos.  Frater 
lata  minor  (sed  ex  Ermengarde  Hngonis  regis  sorore  nterina)  Anscharins 
narchio  Gamerini  artibns  ayancnli  cedderat  Berengarios  se  Aiga  pericnlo 
mbdaxerat,  restitatos  sab  Lothario  cancta  poterat,  nnnc  regio  nomine 
mmto,  etiam  inyidiam  et  pericnla  snbiit  Posteriores  historici  reges  Be- 
rengarios  tres  ant  qaataor  finnre,  qaod  primam  tamdia  regnasse  non 
pntarent  Leo  Ostiensis  contrario  erroro  aynm  et  nepotem  in  anom  con- 
traxit 

27.  Ardninam  marchionem  Noyaliciense  chronicon  Glabrionem  ap- 
peUat,  et  genealogiam  ejns  nobis  texit:  Rogerinm  et  Ardninnm  fratrem 


Digitized  by 


Google 


588  ANNALES  IMPERII 


4, 158.  ex  8(erilibis  raoiiUbQS  In  lulitm  yenisse,  Rogeriom  lescio  qtniMi- 
tatiim  Aaretilem  obtinoisse  (locom  comiptnm  poto),  Ardniiiiiii  Mlk 
coidamcomiti  maniis  praebiiisseiBvasaUagiitm,fi4ieiiqiieseiTitieiiMnisH, 
ot  orbo  soccederet:  Tidoam  etiam  doxisse,  et  ex  ea  fenoisse  Rogra 
rorsos  et  Ardoinom;  ex  Anloi&o  natom  Bkginfredom,  patrea,  ofbi^ 
Ardoini  Glabrionis,  arom  Meginfredi^  de  qoe  plora  anno  seqoenfte.  Urii 
porro  marchioBom  Segosiensiom  stemma,  cvi|orditiones  taBdeii  biID' 
monio  in  Sabaodos  transfosae  sont 

28.  Bertngarios  rex  com  filio  Adalberto  rogato  Giselbrodi  Derti' 
nensis  et  Widonis  MotiBensis  episcopi  Jora  monasterii  S.  Sixti,  qeod  ena 
Placentlam  ab  imperatrice  Angelberga  constroctom  foit,  Bertae  abbitis» 
amitae  soae  confirmat,  com  Goardastallae  possessione  ab  imperatricedili, 
et  aede  S.  Petri  ad  capot  Trebiae  sita,  qoam  largitos  erat  CarieMi» 
rex.  Tabolae  datae  sont  a.  D,  950,  regni  vero  donmi  Berengam  et  im 
AdelherH  puiemorum  regum  prUM^  Mici,  nana  (legendom  odmd)  fqm- 
Giselbrandos  episcopos  erat  simol  Bobiensis  abbas.  Is  Dertonae  cm- 
biom  S.  Martiani  stroxit,  eiqoe  Gezonem  Dertonensem  sacerdotea  prt»- 
fecit,  qoi  librom  de  corpore  et  sangoine  Domini  ex  patrtm  scriptis,  sN 
maxime  Pascasii  Radberti  libro  composoit,  de  qoo  Mabilio  in  Moseo  Itili» 

29.  In  Hispania  Ordonios  III.  Ranimiro  patri  victoriis  incljtesic- 
cessit,  sed  com  fratre  Sanctio  conflictatos  est,  qoi  etiam  post  qniiqva* 
niom  ad  regnom  pervenit.  Ferdinandos  qooqoe  comes,  GastelUm  regoi 
obseqoioffl  detractabat.  In  Anglia  Northombrorom  regnom,  Ericoca 
fratre  et  filiis  Osolfi  fi^aode  caeso,  ad  Angliae  monarchiam  rediit  Osslit 
primos  Northombrorom  comes  sob  Eadredo  rege  habetor.  la  coBseoi' 
tionibos  antiqois  regom  Angliae  pecoliaris  commemoratio  fiebat  Mffci^ 
rom  et  Nordanymbrorom  in  memoriam  proprii  regni. 

30.  Gero  contra  SIbtos  marchio  coro  booa  regis  gralia  Beatf 
adierat  religionis  caosa,  nonc  a  liaunibos  apostolonim  reverteos,  ii  \^ 
Sangailense  monasteriom  invisit,  probataqoe  monachorom  cotTeisiliii^ 
inter  f^atres  conscriptos  recipi  petiit,  ot  precibos  fralron  jBTirettfi 
librasqoe  octo  argenti  obtolit;  id  actom  10.  Kal.  April.  menoraite  lUe- 
hardo  SangaUeosi.  Seconda  yice  Romam  adiisse  post  filii  morten  dra 
a.  961,  ex  Ditmaro  dicemos  soo  loco.  Reversos  in  Saxoniam  ed  reftf 
ante  expeditionem  accessit,  et  qoasdam  villas  in  Serimondaai  regiMt 
inter  Albim  et  Salam,  qoae  nonc  fere  Anhaltini  est  Joris,  ab  ^ 
impetravit:  eae  deinde  Gerenrodensi  monasterio  cessere.  Praeceplis 
edidere  Encelios,  Meibomios,  et  noperrime  viri  clarissimi  prior  Ikui^ 
deinde  Becmannos.  Hic  com  aothentico  collatom  dedit  in  opere  rerm 
Anhaltinarom.  Sed  miror,  apod  ipsom  qooqoe  annom  poni  952,  qii  »** 
regni  et  indictioni  (praesentem  potios  annom  indicanti)  miniBiecoisei& 
Praeferimos  praesentem^  in  qoo  notae  ex  tribos  binae  conspiraat. 

5.  Kal.  Aog.  A.  Chr.  Ind.       Anno  regoi. 

952  10  17 

950  H  i5 


Digitized  by 


Google 


A.NNALES   IHPERII  589 

anc  tabnlas  ipsas  dabimas  intefras,  qaales  Gl.  Becmaniias  com'  originali  A,959. 
cemplari  in  archivo  Anhaltino  Berenbnrgico  a  se  collatas  scriMt: 

31.  In  nowine  sanctae  et  indmduae  Trinitatis,  Otto  JDei  faiomUe 
\emenHa  rex.  Ntmrint  omnea  fideles  noMri  presentea  sciHcet  et  futurij 
%od  nos  onmem  regionem  Serimunt  noncupatam  [sita  erat  inter  Albim  et 
alam  hodie,  pro  bona  parte  Anhaltina}  fiHo  nostro  Luidolfo  in  proprie^ 
ttem  dofuwimus,  filius  vero  noster  ConraH  duds  nostrique  marcktoMs 
'eronis  rnterventu  marchas  eiusdm  praedictae*  regionis  unam  Vuis^ 
^cij  alteram  Yuitouulici  cum  iHtiis  infra  .nominatis  Vuitouuliciy  Trebu- 
ouniciy  Neozodioiy  Dtogobulestkorp,  tertiam  SubHci  eum  villis  tribus 
ubHci  nominalis  et  Bedmunthorp,  Procinesthorpy  Obiihesdaly  IdzsHdes-' 
iorp  cum  ommbus  appendiciis  et  aifacentiis  suis  iUuc  tegOHter  jute  per^ 
wtt  supra  nominato  marchioni  in  proprietatem  ntanu  sua  donavit,  quod 
f  siium  in  pago  Serimunt  in  comitatu  Thietmari  comiHs.  Fostea  quoque 
raedidi  fiiH  nostri  obtemperantes  petiUoni  probahonique,  jusdmus  inde 
oc  praesens  praeceptum  conscribi,  per  quodveHtmus  firmiterque  jubemus^ 
t  praenotatus  marckio  noster  Gero  de  Ais  onmibus  nosiro  dono  dbi  in 
roj^um  concessis  amodo  et  ddneeps  omni  tempore  liberrimam  teneat 
ote^atem  habendi,  donandi,  vendendiy  seu  quicquid  placuerit  sibi  esinde 
ad^ndi,  Et  ut  haec  nostrae  concesdonis  auctoritas  firmiorem  in  Dd 
wmine  obHneat  vigorem,  manu  nostra  subtus  firmavimus,  et  annuH  nodri 
mpressione  insigniri  jusdmus,  Sigmm  domni  Ottonis  invictissimi  regis. 
irun  canceHarius  ad  vicem  Pridurid  archicapeUani  recognovit.  Data 
l  KaL  Aug.  anno  dominicae  ineamatioms  952,  indicHone  8,  regkante 
no  Ottone  rege  anno  i5,  Actum  Walahusen  in  Dd  nomine  feHciter. 
4men. 

32.  Uoc  anno  Uerimannnm  nescio  qnem  comitem  2.  Id.  Decemb. 
leraictnm  meroerant  fasti  Fuldenses.  Agapeti  papae  epistolam  ad  ab« 
l)atem  Faldensem  Hikiebrandam,  qaam  in  copiario  Faldensi  datam  Kal. 
Dctob.  indict.  9,  ad  hanc  annnm  referre  oportet :  commendatnr  abbati 
regula  S.  Benedicli  et  cora  animarum.  Sed  Uildebrandnm  abbatem  hoc 
iempore  Browerus  Fuldensiam  scriptor  ignorat,  Uadumarnm  habet  recte, 
it  arbitror,  itaque  et  copiarium  librum  corrigendnm  pnto,  nam  fasti  Ful- 
lensas  Hadumari  mortem  in  annnm  Dom.  956.  differunt,  nec  nllam  mediom 
iiler  Bo?onem  a.  D.  948.  defunctum  et  Hadnmarum  interponnnt. 

33.  RuotbertiNn  Trevirensem  continnator  Reginonis  scribit  in  acqni- 
renda  abbatia  S.  Iftximini  multnm  laborasse,  sed  Deo  propitio  non  prae- 
ralaisse.  Unde  inteiiigas,  aatorem  continnationis  monachnm  Benedicti- 
amn  fnisse,  sive  ex  ipso  S.  Maximini,  sive  ex  vicino  monasterto,  fortasse 
Pramiensi,  in  quo  Regino  aliqnando  abbas  fuit  Browerus  (an  qni  inter- 
polavit  enm  Masenins)  rem  fuslas  narrat.  Ruotbertus  Jus  sibi  in  abbatiam 
S.  Maximini  vindicabat,  qnod  majores  haboisse  affirmabat.  Otto  Willero 
abbati  favebat,  qoi  se  regi  soli  subesse  debere  contendebat,  ot  solebant 
illustriores  abbatiae  Asolfus  etiam  et  Gnntharius  coenobitae  Romam  missi| 
Agapeti  mandata  altolere  faventia,  apud  quem  haud  dobie  moltom  valoe- 

*)  U€  t  CMT.  Eekkm-H}  funmt  perdietae» 


Digitized  by 


Google 


590  ANNALSS  IMPSRII 


A«ISt.niO«aaif  Mtoitia.  Itaqia  iBotiierto  Jvrit  actto  lai^UBienli 
excassa  aat  Ita  Broweras  ¥«1  efas  iaterpolaler  Maseaias,  ^fnii' 
ceisoram  Jara  repetisse  saibit  Accepi,  opas  aaaaliaa  Tjrerireifliii 
sappressoBi  Jacaisse,  qaod  aesdo  qais  priacipi  eleotofi  PUlipfo  Qii» 
plioro  persaasisset,  SaamaxiadBiaaos  eo  ia  rem  saam  ali  pesMi  TaiiB 
saccessorem  Carolam  Casparem  Jobaaaes  dtfistiaaas  Bare  IMMbi^ 
magais  ia  rem  pablicam  et  literariam  aMrids  daras  perpalit,  at  mM 
edeadiqae  cora  Jacobo  Maseiio  maadaretar.  Ita  prodiit,  qaak  m 
lubemas. 

34.  Hoc  aaao  Ebergisas  tfiadeasis  episcopas,  aim  iade  ab  a.a92 
ecclesiae  praefaisset,  obiil,  ia  die  S.  Lacae  eraaf elistae.  la  mafu  i* 
ritate  apod  Ottoaem  faisse  et  prietma  LaarisbameBsem  abbttiaa  rexifl 
disdmas,  tom  ex  cbroaico  abbatiae  (obi  regis  eoiqpater  aewaatir),  ti 
ex  charta  ejosdem,  obi  Geroldas  qaldam  proprietatem  saan,  qnetfd 
Titenbeim  et  Hedeaesbeim,  illam  S.  Petro  Wormatieasi,  boc  S.lkm 
Laaresbameasi  doaat  ia  eleemosynam  saam  et  Coaradi  comMs  atpaa 
tnm  eonua.  Conradnm  snspido  est  ftiisse  fiUam  Eberbardi  dids,  ea 
qni  a.  D.  959.  rebellis  regi,  Coaradi  dncis  coBsaBgniaei  sal  asfeda,  i 
Lotbaringia  ceddit.  Post  obOum  Geroidi  GrimoUms  advoeahuS^NJ\ 
€i  Hugiio  adoocatus  S,  NazarU  eoniraserunt  mtum  ieUimonmm  lacn^ 
soBant,  id  est  saos  testes]  in  fmbHco  maiio  apud  LoMdeniurg  [Frebs^ 
nesdo  an  recte,  Ansonii  Lopodnnnm  facit]  in  praeienHa  Comdi  cm^ 
el  RikowoniM  epitcopi  WormaHenm  [qol  anno  snperiore  obitt]  iiUe^ 
abboHM  LaureekamentiM  et  ejriscopi  Mindonemie  acjudieum  [id  est  u^ 
Bomm].  Seqnnntnr  nomina  testinm,  qni  in  pnblico  mallo  illaB  doaifi»* 
nem  JnraTemnt,  Tidenint  et  andierunt.  Inter  yidentes  et  aadieitespni- 
ceps  nominatar  Borcbart  comes.  Fost  mortem  vero  Rigowomt  ^f^ 
et  EberffisiAnno  episcoput  [Wormatiensis]  et  Gerbodo  abbet  [last^ 
mensis]  contraxerunt  euum  iettimonium  [id  est  snos  testes],  fi^  ^ 
traditionem  viderunt  et  audierunL  Inde  post  nomina  eoram,  qii  ]<n^ 
mnt,  eteommqni  andiverant,  seqnitnrdansnla:  ActumineoiiM»C»- 
radi  comitii  in  pago  Lobodengouwe ;  in  prae$entia  sckabinorvm,  qH"* 
BomlBa  seqanntnr.  Extat  haec  cbarta  in  appendice  Lnpodui  M^ 
Cnm  Bmnonem  ante  archiepiscopatnm  abbatiam  Laariahameasea  tov^ 
constet,  c^dendnm  est,  nnnc  Ebergiso  in  ea  snccessisse;  etcias^ 
factns  archiepiscopas  Coloniensis  a.  D.  953.  abbatiam  regalari  fi^ 

•  tioBl  restitaerit,  Conradnm  comitem,  Gerbodone  ]am  regente  lOBiaiti^ 
BOB  priorem,  qni  BranoBO  Bondnm  archiepiscopo^cecidit,  led  ej^^ 
Aiisse;  enm,  credo,  qoi  cnm  fratre  Eberhardo  illegalis  et  ediaeref  j<^ 
Francomm  Jndicatns  est,  bonis  (an  ex  parteO  in  fiscnm  redaetis,  it^ 
telligimns  extribns  diplomatibns  a.D.966.  ecclesiaeMagdebnrfeisi^ 

35.  Obiit  etiam  Rnthardns  Argentoratensis  episcopas  ^^-^/t 
d^ns  epitaphinm  tale  ab  Erfcenbaldo  ejnsdem  loci  episcopo  ii  ^^ 
praedecessoram,  de  qno  ad  a.  D.  965.  f.  57. 

Praesuiis  egregii,  quo  cemis,  pausat  kumaii 
Corpus  Ruikardi  praesuHs  egregii 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  591 

Sumia  qum  docMii,  fm$  ArgmUina  doMU^  L950. 

Francia  rure  iegii,  Suevia  quem  docuii. 
Non  fuerai  poUor  divinae  legie  amdior, 

Aui  fuisquam  docior  non  fuerai  potior. 
Eunc  olmsee  sciae,  cum  eepiemdena  Kaiendas 

ExHierai  Majas,  hunc  obOsse  scias. 
Fosce  sibi  veniam^  tu  iecior,  ab  aeihere  dandamf 
Dum  cemis  iumbam,  posce  sUn  veniam. 
iiMces^t  VtB,  cqJqs  mortem  referemvs  ad  a.  D.  965. 

36.  *  Rex  etiam  pro  remedio  animae  co^Jagis  Adelheidis  et  pro 
talute  fllii  Lndolfi  ad  ecclesiam  S.  Michaelis  arcbangeli  et  SS.  martymm 
Zlosmi  et  Damiani  et  SS.  mariymm  Eventi  et  Theodori  in  loco  Valaies- 
ieba  constnictam,  cni  yir  yenerabilis  nomine  Marco  praeest,  tradit  proprii 
itiris  mansos  qainqae  et  totidem  familias  sitas  in  pagg  Terlingo,  in  comi- 
tatn  Lndolfi  in  villa  Gimyn,  et  omne  qaicqaid  in  dicto  loco  Gimyn  habait 
Ai^iwn  in  Magdeburg  paiaHo  a.  d.  inc.  966.  Qego  956.")  Brun  ad  vicem 
Friderici. 

ANNO  CHRISTI  Ottl# 

at  linKef  iater  Laagobardof  et  Yenetof.  Adelheidif  Tidvt  Lotharii  fn  etr- 
cerem  eo^jidtiir.  -«  Qoonodo  eraferit.  Reeipiter  GaiefU  t  eonite  Attote.  ^ 
Tarite  cireaaiftaiitlae.  —  Tenpif  erafiOBif  et  tlia  hoe  pertinentia.  —  CanofioM 
obfidetor  a  Berengario.  Falfae  Donnizonif  f criptorif  narrationef.  —  Erroret 
-chronlci  NoTalicienfif  et  Gafinenfif.  —  Obsidionif  eircnmftantiae  fibulosae. 
ikrdiiBOf  marehio  et  Atto  comef  eoifoeerl.  —  Familia  Attonif  Ganofinl  et  mt* 
Jorom  eelebrlf  MtthUdif .  —  Chabertlni  et  Btrtttlnl  Ptrmeneef .  —  Atto  Tel  Aso 
dlctof  Adaibertof ,  qoi  et  Atto.  ^jof  patroof  et  eonfobrlnof  Attonef .  —  Moltoi 
liabet  Tafallof,  qoaedam  ejof  bona  et  chartae.  —  Bf t  comef  MoUnenflf  et  Re- 
^ensifl,  tandem  fit  marchfo.  —  An  ejof  pater  ftaerit  Sigeflridofl  comes  palatinoi 
Tegni  Longobardiae.  —  Sofpicio  FlorenUnii  de  orlgine  ftimlUae  Mathildif  ex  loco 
son  bf ne  intelleeto.  —  Qoidam  dedocont  ex  Maltfpinif,  trgomento  Ttno  Inf ignioii. 

—  Brronet  connexio  Bf tenf iom,  progenitorom  MtUldif ,  et  Mtltfpintrom.  —  Probt* 
JiiUor  origo  SigefHdi  progenltorif  mi^orom  Mtthildif  ex  tnUqoif  Tofcite  docibot 
Iiocae  reflidentibuf ,  et  connexio  com  Bf  tenf  ibof .  —  Otto  expediUonem  ItaUcam 
aioUtor.  —  LodOTicom  in  Borgondia  agentem  adeont  principef  Ylennae  et  Aqoi- 
taoiae.  Aegrotat.  —  Qoeritor  apod  Ottonem  de  caftro  Fanif,  qood  Friderlcvf 
fliOtbarieuifl  f troeret  in  regno  GalUae.  —  GontroTcrfia  hodiema  later  Geroianita 
«t  IZaUiam  de  docato  Barreofi.  —  Barrom  Ducif  feriof  In  regno  Lotharienff 
•mctam  ab  eodem  Friderieo  pof tea  doce.  — •  Limitef  Ctormaniae  et  GaUiae  cippli 
aere  iafignlbof  difcreU.  Mofa  limef  fommatim,  fed  non  parUeolatim  pagif  tev 
diftrlctlbof  oltrt  citrtTO  excorrentUiof.  —  Ptgof  ToUenfif  In  dlTlfione  flUoron 
LodoTici  Pii  Lothtrio  tffignttof,  poftet  porUo  LothtrU  In  hif  lodi  dermtnia 
tttribota.   Barrom  in  hoc  pago.  —   Barrom  Jorlf  Germanici  fob  Gonrado  SaUco. 

—  AUtericof  Trlom  FonUom  monachof ,  f criptor  rerom  Barrenf lom  peritof ,  tef  tttor 
pro  Oeraiania.  Alberieof  qoomodo  ad  me  perrenerit,  et  a  me  flt  editof.  — 
Origo  comitom  Barrenflonu  —  Gomef  Barrentif  ab  imperatore  capitor,  et  i^if 
Jndleio  capiUf  damnator.  —  Yenia  data  homagiom  praoftat.  —  Gomof  Bolonlae 
polfif  ez  regno  GaUiae,  ad  comitem  Barrl  fe  recipit.  Barrenfiom  geneaiogit 
continata.  —  Barrenfef  otontor  legibof  Imperil.  Non  comltatom,  aed  qoaedam 
loca  «libi  In  feodom  haboere  Barrenfof  comitef  a  comiUbof  Gtmptnite.  — 
PhUippof  Polcher  rex  GtUiae  Oforpat  molta  Jort  imperlt    Gongreffof  com  AI« 

•)  BfUcrAffl  Aec  tap.  i$U9U  M  «n  morifine  w^iU:  Yide  t.D.  952.  ctp. 5. 


Digitized  by 


Google 


592  ANNALES  IMPBRII 

berfo  I.  r«ge  RoBaiorin.  Albertif  ^eda»  iBdslsifse  aewfilai.  —  De  tenUi 
positis,  qaibis  Barmn  imperio  Yindicaton.  —  Garolas  lY.  ficit  cowAUm  B«ni* 
sem  prino  marchionem,  tandem  dncem.  —  Dnces  Barrenies  ei  regia  GtUinm 
f  tirpe  ractl  Tidentar  Galliae  ftiTiise,  donec  dncatns  perrenit  «d  otBitei  Ti^ 
montis  doces  Lolkaringlae,  qni  pro  imperio  Ciermaaico  stetere.  —  Itlricili 
imperii  dncalvm  Barrensom  hahel.  Alia  etiam  argamenta.  —  Qitd  Giroli  T. 
tempore  et  post  pro  consenrando  Jnre  imperii  actnm.  —  Hago  priiicepf  Ottoiei 
Aqnis  Graal  adlt.  Regis  Ludoyici  mater  nobit  filio  Heriberti  lyBOByao.  - 
Hnngari  ia  Italla  et  Aqoitania.  Saraceni  in  Alplbns.  ~  Comitia  Fnieofkrteisi, 
ttbi  lefes  latae,  saoeessor  desifoateis.  ^  Otlone  iler  hi  Ilaliam  paraite,  Ladolte 
fllias  praecedit  exigno  sacoessa.  —  Olloais  expodllio  in  antama».  -  Goaite 
itineris  proeores.  Solritnr  obsldio  GannsiL  Otto  Papiam  occapat.  —  Ottojii 
rez  Francomm  et  Longobardonnn.  —  Adelbeidem  dacil.  Simnltai  et  dism» 
fllit  Lndolfl.  —  Onidam  hnic  ezpedltionl  Ottonis  tribnnnt,  qoae  pertfieBtii 
fleqnentem.  —  Fabnla  Petri  DamfaBi,  Ottonem  dnzlsse  Adelheidem  coatet  leta 
occleslae,  et  a  Wilhelmo  filio  dUtnm  ad  Dei  tribnnaL  —  RefnUtur  a  Beroiio  «i 
lamen  a  qnibusdam  defenditnr.  —  Frodoardns  historicns  spem  babttit  episcofM 
Hoyiomensis.    Ad  Am  epistola  Adaldagi  archiepiscopi  Hambargeuis. 

A«95i«  ^-  Berengarias  rex  preclamaias,  foedus  inter  Longobardos  etTeielff 
Olonnae  renovayit,  Sigonii  relata,  et  flnes  qooque  desigDa?it:  cottroyer- 
sias  quasdam  finiQm  regundorom  snblatas  puto.  Nam  Jam  Carolo  Mapi 
regnante,  Venetiis  Nioepboro  redditis,  limites  constitntos  exFrideridL 
aagnsti  praeeepto  alibi  ostendi.  Inde  Papiae  regiae  arbis  potiiiDdaeo# 
BOTom  principem  eepit;  si  yera  sont,  quae  Sigonias  bic  narret,  qnil^ 
haod  admodom  fido,  Adelheidae  Lotharii  Tidaae  in  dotem  faisse  relictm 
Itaqae  excrcita  admoto,  arbe  potitar.  Diploma  in  ea  dedisse  anno  prae 
cedente  diximas,  sed  haec  in  medio  relinqao :  illad  certom  est,  Adei- 
heidis  animam  pro  Hlio  solicitasse,  nec  aspemanda  conditio  Tidaae  Tideri 
poterat:  nisi  mariti  parricidam,  ejasque  filiam  uno  odio  complexa  daa- 
nasset.  £t  fortasse  spes  Jam  ab  Ottone  allucebat.  Eo  magis  Bereagarifi 
commotus,  qai  videbat,  aut  amicam  et  nurum  habendam,  aat  penudos^ 
simam  hostem,  nbi  omnes  persuasiones  frustra  consumsit,  /ertor  ei  ni 
fecisse.  In  coenaculo  quodam  Papiae  oppressam,  scribit  chronici  No^^ 
liciensis  autor,  cujus  ego  tamen  maledicentiae  non  satis  fideDdoD  fi^ 
Pugnis  calcibusque  petitam,  et  capillos  etiam  eyalsoSy  et  cam  nibil  a|e- 
retar,  una,  qaae  serviret,  andlla  relicta,  et  derico  quodam,  tetro  orc^ 
inclusam,  refert  Odilo  abbas  Clnniacensis,  qui  ejus  vitam  nobis  reliq*»* 
cui  facile  fido;  nam  ex  ipsa  didicerit,  cui  aetale  proveclae  familiaris  "•"• 
Seque  ab  ea  saepe  donatum  et  honorifice  habitum  ait. 

2.     Gardae  arci  ad  lacom  cognominem  (olim  Benacom)  ^^^ 
scribit  Donnizo  sacerdos  Canusinus,  Matildis  dncatricis  capellanos,  m 
in  turris  fundo  Jacuisse,  sacerdote  quodam  sene  Martino  praeter  anciU 
comite  relicto.    Hunc  muram  ferro  fregisse.    At  chronicoa  Honii^ 
ancillam  subter  limine  ostii  terras  cavasse  manibus,  et  hiato  facto  do* 
nam  eduxisse.    £t  Roswita  poelria  foveam  sub  terra  ftwtam  ^^j"^,^ 
disse  confirmat;  sed  laborem  clerico  tribuit,  nam  et  Odilo  ia''^^ 
heidis  clericam  caplivitalis  et  fugae  socium  habet:  is  etiam  vestes  t|^ 
attnlit.    Prima  nocte  ad  arnndinetum  in  ripa  palndis,  id  est  ad  ip^ 
Benacam  lacam,  venere,  illic  piscator  in  navicala  forte  appoU^  ^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPERII  593 

ifiiefli  aGcendit,  stvrione  plsce  praebito  laogiieiitem  refedt:  tmi  nayiciila  A.  951* 
iTanmctam  in  sylva  lacni  cbntigaa  deposait.  Illic  per  septimanam  latnity 
landem  presbyteram  ad  Adalardam  episcopam  Regiensem  mittit,  cajas  in 
fide  spem  repositam  habebat.  Adalardas,  cai  arx  satis  manita  non  esse^ 
presbyteram  ad  Attonem  comitem,  militem  (id  est  Tasallam)  saam,  ^e 
f^bet,  qoi  Ganossam  in  rape  inaccessa  sitam  egregie  manierat.  Nec  moniy 
Atto  conscenso  eqao  cam  sais  ad  reginam  properat,  eamqae  in  arcem  saam 
dncit  Leo  Ostiensis  Attonem  reginae  propinqaam  facit;  sed  de  Attone 
ejusqne  familia  mox  prlfesso  stadio  agemas. 

3.  Lacam  Donnizo  ad  Mantnam  ponere  Tidetar: 

Usque  lacum  vemant,  quem  servat  Mantua  immm. 
Sed  qnia  aegre  credi  potest^  ana  nocte  tantam  itineris  emensam;  ego 
sensam  esse  arbitror,  eam  esse  lacam,  onde  efRaens  Blincias  amnis  ad 
nrbem  Mantaam  Tiyas  aqaas  advehit.  Benacam  ipsim  scilicet,  qnem  ope 
piscatoris  trs^ecisse  videtar  Adelheidis.  Roswita  narrat^  reginam  comiti 
cmdam  servandam  datam,  cam  facto  exitn  aafogisset,  noctn  processisse, 
quaiitam  Tires  ferrent,  die  nanc  in  8yl?is,  nanc  inter  fhimenti  aristas  se 
Dondidisse,  et  qaaerentes  segetemqne  perticis  vel  lanceis  excntientes 
lamen  lataisse.  Sed  prior  narratio  credibilior  yidetnr,  et  Jam  dadaogi 
nessis  praeterierat,  com  illa  fagit.  Roswita  Attonem  ignoraTit,  solias 
praesnUs  Adalardi  mendnit 

4.  In  albo  bene  meritoram  ecclesiae  metropolitanae  S.  Petri  apnd 
Treriros,  haec  Browerns  reperit :  i2.  Ealend.  Maji  capta  esi  AdelheiiUs 
fmperatris  Cwmis  a  Berengario  rege.  iS.  Kaknd,  Septembris  KberavU 
DamnDUi  Adelheidam  reginam  a  vincuHs.  Unde  rei  gestae  tempns  intel- 
ligttnr.  12.  Kal.  captam  Gamis  habet  etiam  Ditmaras,  at  a  me  restitatas 
est.  Potait  Papiae  Toxari,  Camis  in  Tincnla  coi^ici,  inde  ad  Gardam  arcem 
transferri:  itaqae  nihil  hic  repngnat  dictis.  At  NoTaliciensis  scriptor 
marrationem  sna  maledicentia  foedat.  Glericnm  qaendam  Warinam  no* 
mine  in  reginam  latentem  incidisse  et  amantem  egisse,  a  regina  tamen 
'epnlsam  passnm,  pedisseqaa  sobstitata.  Glericam  a  crimine  omni  abs- 
inoisse,  et  deinde  reginae  faTore  ad  Mntinensem  episcopatam  perrenisse. 
$ed  Warinns  Matinensis  episcopns  demam  factas  a.  D.  1003,  qaaodo  Jam 
ibierat  Adelheidis,  et  si  idem  haic  foret^  decrepitas  demam  senex  hano 
ligniiatem  obtinnisset  Adelheidem  palchritndo  saa  et  fortana  singnlaris 
'abolis  et  calnmniis  obnoxiam  fecit 

5.  Berengarins,  intellecta  reginae  foga  locoqne  secessas,  cnm  copiis 
CaBOSiam  adToIat,  reginam  sibi  dedi  Jnbet;  Attonem  negantem  obsidet. 
Oonnizo  fabnlatar,  Attonem,  recepta  regina,  Johannem  papam  confalaisse, 
knjtis  soasn  eam  Ottoni  Veronae  agenti  addaxisse.  Tnm  demnm  Beren- 
^arinm  intellexisse,  qno  loco  esset  Adelheidis,  et  Attonem  tribas  anais 
som  dimi#o  obsessisse;  tanc  Ottonem  in  Italiam  anxilio  VenissO;  Beren* 
^aiiam  captom  abdoxisse.  Haic  saccessisse  'filiam  Adelbertnm,  ab  hoc 
ilemm  longo  tempore  obsefsnm  Attonem,  a  Lndolfo  Ottonis  filio  ia  Italiam 
Biisso  liberatam,  sed  LndoIAim  in  praelio  ab  Adelberto  occisnm,  tnm 
Adelbertom  fagatam  exalasse.    Qaae  pleraqne  omnia  inepta  annt.    Gnm 

AKSALSg  IHPIRII  10H.  II.  38  ><^  T 

Digitized  by  VjOOQIC 


592  ANNALES  IHPERII 

berfo  I.  r«ge  RoaaBonni*  Albortai  ^eda»  Mvliitte  oceualii.  —  Da  Miii 

pofitif,  qaibof  Bamim  inperio  Yindioatan.  —  Garolas  lY.  Cicit  oomiteB  loni- 
sem  prlno  marcbioaen,  tandem  docem.  —  Daces  Barrenses  ei  regia  GaDarai 
stirpe  facti  Tidenlor  Mliae  ftiTisse,  donee  docatos  penrenit  sd  opaites  Tii*> 
montis  doees  Lolkaringiae,  iiai  pro  imperio  Germaaico  stetere.  —  litriciii 
imperii  dncatam  Barrensem  liahel.  Alia  etiam  argomeata.  —  Qiid  Garoli  T. 
temporo  et  post  pro  consenrando  Jare  imperii  aclam.  —  Hngo  priBcepi  Ottoin 
Aqais  Grani  adit.  Regis  Ladovici  mater  nnbit  filio  Heriberti  17101700.  - 
Hangari  in  lulia  et  Aqaitania.  Saraceni  in  Alpibas.  ~  Conitia  Fnicoteleuii, 
ttbi  leges  latae,  saceessor  desifoatas.  ^  Ottone  iler  lii  Italian  pinate,  Liiilfii 
ilias  praecedit  exigao  sacoessa.  —  Ottonis  expoditio  in  aatonno.  -  Geaila 
itineris  prooeres.  SolTitor  obsidio  GannslL  Otto  Papiam  occoptt.  —  Ottoju 
rex  Francoram  et  Longobardorvm.  —  Adelheidem  daclt.  Sinaltai  et  discei» 
flUi  Ladolfl.  —  Qaidan  haic  expediUont  Ottonis  triboant,  qnae  pertiaeitii 
■eqnenten.  —  Fabnla  Petri  Damiani,  Ottonem  daxlsso  Adelheidtn  coatn  le|a 
ocdesiae,  et  a  Wilhelmo  filio  dtatam  ad  Del  IribaaaL  —  Refntator  a  Bireiii  A 
tamen  a  qaibusdam  defenditar.  —  Frodoardas  historicas  spen  habdl  epifco|ttB 
HoTiomensis.    Ad  Am  epistola  Adaldagi  archiepiscopi  Hamborgensii. 

A.I51*  ^*  BereBgarios  rex  predamains,  foedus  inter  LoBgobtrdos  et  Veietof 
Olonnae  renovavit,  SigoBii  relata,  et  liBes  qaoque  desigDaTit:  co&trofer- 
sias  qnasdam  fiBinm  regundoram  soblatas  puto.  Nam  Jam  Carolo  Ma|tf 
regBante,  VeBetiis  Nioeplioro  redditis,  limites  coBstilntos  exFridendl 
angnsti  praecepto  alibi  ostendi.  iBde  Papiae  regiae  nrbis  potinndae  (x^ 
BO?nm  principem  cepit;  si  vera  snnt,  qnae  Sigonias  hic  narrat;  ^ 
hand  admodam  fido,  Adelheidae  Lotharii  Tidoae  in  dotem  fnisse  reUeUn. 
Itaqae  exercita  admoto,  orbo  potitur.  Diploma  in  ea  dedisse  anno  prte- 
cedente  diximns,  sed  haec  in  medio  relinqao :  illad  certom  est,  Adel- 
hefdis  animam  pro  filio  solicitasse,  nec  aspemanda  conditio  fidaae  fiden 
poterat:  nisi  mariti  parricidam,  ejasqae  filiam  ono  odio  complexadac- 
nasset.  £t  fortasse  spes  Jam  ab  Ottone  allacebat  £0  magis  Berengari^ 
commotas,  qni  videbat,  aat  amicam  et  naram  habendam,  aut  pemidosiS' 
simam  hostem,  abi  omnes  persaasiones  fnistra  consamsit,  fertnr  ei  m 
fecisse.  In  coenaculo  quodam  Papiae  oppressam,  scriblt  chronici  Noti- 
liciensis  autor,  cujus  ego  tamen  maledicentiae  non  satis  fidendoffl  pvteO' 
Pugnis  calcibusque  pelilam,  et  capillos  etiam  evulsos,  et  cum  iMH^\ 
retur,  una,  quae  serviret,  andlla  relicta,  et  clerico  quodam,  tetro  carccn 
inclusam,  refert  Odilo  abbas  Cluniacensis,  qui  ejus  vitam  nobis  reli(F> 
cui  facile  fido ;  nam  ex  ipsa  didicerit,  cui  aetate  provectae  familiaris  m 
Seqne  ab  ea  saepe  donatum  et  honorifice  habitum  ait. 

2.     Gardae  arci  ad  lacnm  cognominem  (olim  Benacom)  inchn*, 
scribit  Donnlzo  sacerdos  Cannsinus,  Matildis  ducatricis  capelianns,  ibjj» 
in  turris  fundo  Jacuisse,  sacerdote  quodam  sene  Martino  praeler  anci 
comite  relicto.    Hunc  murum  ferro  fregisse.    At  chronicou  ^^^^^^^^ 
aBcillam  subter  limiBO  ostii  terras  cavasse  maBibus,  et  hiatn  facto  do^^ 
nam  cduxisse.    £t  Roswita  poetria  foveam  sub  terra  ftctam  **|^"  ^^ 
disse  confirmat;  sed  laborem  clerico  tribuit,  nam  et  Odilo  inT»» 
heidis  clericnm  caplivitatis  et  fugae  socium  habet:  is  etiam  rosies 
attolit.    Prima  nocte  ad  amBdiBOtum  iu  ripa  paludis,  id  esl  ad  ip 
BeBacnm  iacam,  venere,  illic  piscator  in  navicula  forte  appoUens,  rogi 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPERII  593 

piem  accendit,  stnrioiie  pisce  praebito  laiigiieiitem  refeelt:  tmn  nayicnla  A.  951* 
ransrectam  in  lylTa  lacai  contigaa  deposoit,  IHic  per  septimanam  latnit, 
indem  presbytemm  ad  Adalardnm  episcopum  Regiensem  mittit,  ctfjas  in 
ide  spem  repositam  habebat.  Adalardas,  cni  arx  satis  manita  non  esse^ 
resbyteram  ad  Attonem  comitem,  militem  (id  est  Tasaliam)  saam,  ^e 
nbet,  qai  Ganossam  in  rnpe  inaccessa  sitam  egregie  mnnierat.  Nec  moniy 
Ltto  conscenso  eqno  com  sais  ad  reginam  properat,  eamqne  in  arcem  snam 
tacit.  Leo  Ostiensis  Attonem  reginae  propinqaam  facit;  sed  de  AttoBe 
tjasqae  familia  mox  prlfesso  stadio  agemas. 

3.  Lacam  Donnizo  ad  Mantnam  ponere  videtar: 

Usque  lacum  venianij  quem  eervat  MarUua  vivum. 
led  qaia  aegre  credi  pote^^  ana  nocte  tantam  itineris  emensam;  ego 
«nsom  esse  arbttror,  eam  esse  lacam,  unde  efRaens  Hincias  amnis  ad 
irbem  Mantnam  vivas  aqaas  adrehit.  Benacam  ipsnm  scilicet,  qaem  ope 
liscatoris  tn^ecisse  videtar  Adelheidis.  Roswita  narrat^  reginam  comiti 
loidam  seryandam  datam,  cnm  facto  exitu  aafogisset,  noctn  processisse, 
[aantam  Tires  ferrent,  die  nanc  in  syl?is,  nanc  inter  frnmenti  aristas  se 
londidisse,  et  qnaerentes  segetemqae  perticis  vel  lanceis  excatientes 
unen  lataisse.  Sed  prior  narratio  credibilior  yidetnr,  et  Jam  dadaii^ 
aessis  praeterierat,  cam  illa  fagit  Roswita  Attonem  ignoraTit,  solias 
iraesaUs  Adalardi  meminit 

4.  In  albo  bene  meritoram  ecclesiae  metropolitanae  S.  Petri  apnd 
freriros,  haec  Broweros  reperit :  i2.  Ealend.  Maji  capta  esi  Adelheidii 
mperatrix  Cwmie  a  Berengario  rege.  iS.  Kalend.  Septembris  hberavU 
)omimis  Adelheidam  reginam  a  vincuHs.  Unde  rei  gestae  tempns  intel- 
gitar.  12.  Kal.  captam  Gnmis  habet  etiam  Difmaras,  at  a  me  restitatas 
8t.  Potait  Papiae  yexari,  Gamis  in  vincnla  co^jici,  inde  ad  Gardam  areem 
ransferri:  itaqne  nihil  hic  repagnat  dictis.  At  Novaliciensis  scriptor 
arrationem  sna  maledicentia  foedat.  Glericom  qoendam  Warinam  no- 
line  in  reginam  latentem  incidisse  et  amantem  egisse,  a  regina  tamen 
spnlsam  passom,  pedisseqoa  sobstitota.  Glericom  a  crimine  omni  abs- 
nnisse,  et  deinde  reginae  faTore  ad  Motinensem  episcopatom  pervenisse. 
ed  Warinas  Motinensts  episcopos  demnm  factat  a.  D.  1003,  qoando  jam 
bierat  Adelheidis,  et  si  idem  hoic  foret,  decrepitos  demom  senex  iiano 
Ignitatem  obtinoisset  Adelheidem  palchritndo  soa  et  fortona  singnlaria 
ibolis  et  calomniis  obnoxiam  fecit. 

5.  Berengarios,  intellecta  reginae  faga  locoqoe  secessos,  caa  copiis 
lanosiom  adToIat,  reginam  sibi  dedi  Jobet;  Attonem  negantem  obsidet. 
)oniizo  fabolator,  Attonem;  recepta  regina,  Johannem  papam  oonsalaisse, 
iQjos  soasa  eam  Ottoni  Veronae  agrati  addixisse.  Tom  demom  Beren- 
iariom  intellexisse,  qoo  loco  esset  Adelheidis,  et  Attonem  tribos  annis 
om  dimidlo  obsessisse;  tonc  Ottonem  in  Italiam  aoxilio  tenisse,  Beren- 
ariim  captom  abdoxisse.  Hoic  soccessisse  'filiom  Adelbertom,  ab  hoc 
terom  longo  tempore  obsessom  Attonemy  a  Lodolfo  Ottonis  filio  in  Italiam 
Aisso  liberatom,  sed  Lodolfiim  in  praelio  ab  Adelberto  ocdsom,  tom 
Uelbertam  ftigatam  explasse.    Qoae  pleraqoe  omnia  inepta  aont.    Gom 

AKaALIg  IHPIRII  lOH.  II.  33 


Digitized  by 


Google 


594  ANNALES   IMPERII 

A.  IM.  AdelbeMif  Ganisiiim  yantt,  papa  fnU  non  Johaiuies,  sed  Agipetu;  AM- 
lieidis  lon  Veronain  addacta,  sed  in  Canosina  arce  obsessa,  adfeitiOi- 
tonis  liberata  est  Berengarios  non  hac,  sed  seconda  Ottoiis  expediiiiM 
Italica  captos  est;  Adlebertos  Jam  tonc  fagatns  nonqum  pest  pitrai 
regnayit.  Canosii  obsidio  nec  per  tres  menses  dara?it;  Ladolf os  bob  I 
praelio  occisos  est,  sed  ex  morbo  obiit  Itaqoe  ralde  erramt  scriptoni 
qoidam  Itali,  Donnizonis  aotoritatem  secoti^  coi  nonnisi  in  doaesticiset 
f  oi  temporis  rebos  toto  fidas. 

6.  Ineptit  etiam  chronicon  Noraliciense,  qoW  regiiaffl  (riemioB- 
tegro  Canosil  haesisse  scribit,  com  13.  Kal.  Sept.  Garda  inliigerit,  pucs 
post  diebos  Ganoslom  intrarit,  et  ante  anni  exitom  ab  Oltoiie  sit  dicia, 
Qt  ex  Frodoardo  manifestom  est.  Similibos  narrationibos  etiai  Ln 
Ostiensis  deceptos  est,  qoi  Adelheidem  in  Ganosina  arce  fenne  trieuic 
4)bsessam  scripsit.  Qoae  merito  Pagios  improbat,  in  eo  taiBeiipse  lap- 
sos,  qood  TreTirensiom  fastorum  verba  ita  interpretatas  est,  tui|iii 
liberatio  reginae  13.  Kal.  Sept.  facta,  de  soluta  obsidione  acdpiei^ 
essety  sed  ea  de  faga  ex  carcere  accipi  debet;  seo  liberatione  a  m(^ 
ot  Torba  diserte  habent.  Ergo  serios  coepta  finitaqae  obsidio  est,  i 
Frodoardis  temporum  seriem  in  qooqoe  anno,  non  reran  coonexioiei 
feqoens,  adventom  Ottonis  prope  in  anni  exitom  differt.  Itaqne  Barooitf 
non  recto  reprehenditar,  qaod  obsidionem  ante  Oclobrem  soIatiaJ^ 
gasset. 

7.  Obsidioni  quoqoe  NoTaliclensis  scriptor  et  Donnizoaiifas  aspi^ 
gont.  Berengarius  Attonem  ad  dedilionem  solicitabat,  missns  k\^ 
amicos  ad  persoadendom,  in  contrariam  potias  fabalam  intnlitiF" 
Dcttnizonem:  Ur9U8  aeger  el  esuriens  cervum  ad  se  imntat,  vemiiilt^ 
eatue,  cui  ursus  prima  vice  nonmsi  unam  auriculam  aufert,  fsfi* 
eubUo  subtraxissei ;  altera  alteram  quoque  detraMt,  cum  plut  nonf^ 
set:  sed  tertia  vice  redeuntem  propiusque  allectum  discerpU,  tmlfitsrT»' 
dum  tradit.  Vu^es  caetera  domino  urso  affert^  sed  cor  ipf^  <!*■** 
Quaerenti  cor  urso^  „putasne  hunc,*'  inquitj  ^cor  kabuisse,  f»  ^^ 
terHum  venit?  "  Is  amicos  Ardainus  credo  marchio  fuerit,  nam  de  kw  ^ 
Tallciensis  scriptor  aliam  fabulam  narrat.  Com  filins  Ardnini  (Migii' 
fredos,  ot  apparet)  gener  esset  Attonis^  Ardoinam  Jussum  a  Berenpi* 
deditionem  consocero  suadere,  contraria  omnia  egisse,  et  fame  la^en| 
consilium  dedisse,  ut  aprum  tritico  probe  saginatom  emitteret  castrou 
obsidentes.  Quod  com  fecisset,  et  hi  in  exenterato  apro  tnlicnii  ^ 
rissent,  de  capiendo  fame  castro  desperantes,  obsidionem  solvisse. 

a  Hic  nobis  de  Attonis  familia  agendom  est,  quam  pleriqie^*' 
dem  com  Estensi  credidemnt:  ad  magnam  potentiam  penreaisse,  certtia 
est.  Atto  OUonibas  canis  fnit  ob  Adelfaeidem  senratam,  landen  ^ 
finem  vilae  marchio  factos  est,  Tedaldus  marchio  filios  apod  ieanc*^ 
in  graUa  fiiit,  cujus  rebus  magnum  momentam  attolit  contra  flaidat»'' 
qoi  regnum  affectabat.  Tedaldi  filius  Bonifadus  dox  Spoletl  et  »tf- 
ohlo  Tosciae  celebrator,  et  filia  ejos  Mathildis  docatrix  Hearico  IT^ 
gosto  reb^Iis,  pontificom  rebelliom  protectrix,  m^gnam  regai  leBfO^' 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  595 

ni»  partem  in  potestate  habiiit   Donnizo  Attonem  ortam  scribit  ex  A.  951. 
geirido  patre 

Frincipe  praeclaro  Lucensi  de  comUahi. 
inoipam  nomine  tnnc  proceres  potentes  designabantnr:  an  comitis  ho- 
\tm  geeserit,  non  addit,  neqne  altins  in  stirpe  expiicanda  ascendit; 
mc  honoris  amplificandi  causa  in  hanc  Longobardiam  venisse:  tres 
ios  habvisse,  qnos  nominat  Sigefridnm  primum,  Attonem  secundnm) 
ti  et  noster,  Gerardum  tertium.  A  Sigefrido  ortam  Barattinam  gentem^ 
Gerardo  Guiberlinam  ntramqne  in  Parmensi  regione: 

Progenies  ambas  grandes  et  konore  micantei. 
)d  Attoiem  longe  fratres  supergressum,  in  nuda  Ganossae  silice  castrum 
rwdsse,  unde  illi  occasio  ad  mi\Jora  per  Adelheidem  serratam. 

9.  De  Guibertinis  et  Barattinis  nihil  admodum  habetur,  Luchinps 
tnen  initio  chronici  de  Matilde  notavit,  Raymundum  Barattum  Parmen- 
m,  qniagentorum  militum  ducemi  a.  D.  1189.  vel  potius  1190.  in  subsi^ 
oun  terrae  sanctae  transfretasse ;  et  Felix  Gontelorius  ex  chronico  Par- 
msi  inedito  inter  alia  notat,  Manfredum  Barattum  fuisse  potestatem, 

est  rei  publicae  rectorem,  Parmae  a.  D.  1183,  quo  fuit  facta  pax  Gon- 
antiae  inter  Fridericum  L  augustum  et  Longobardicas  ciyitates.  Ut 
ia  minutiora  taceamus.  De  Guibertina  progenie  fuerit  fortasse  Gui- 
^rtus  ex  Parmensi  clerico  archiepiscopns  Rayennae,  quem  Henricus  IV. 
ipam  fecit  et  Gregorio  VII.  opposuit,  Donnizoni  etsi  reprehendenti 
citnr: 

Chdbertus  episcopus  urbis 

Ravennaet  dochu  sapiens  et  nobUis  ortu, 

ExtiterU  Parmae  dvis  seu  clericus  ante. 
t  Goibertinis  principes  Gorregii  desceodisse,  pro  certo  habet  idem  Lu- 
Jnns;  argnmenta  tamen  ralida  non  affert.  Sed  Gontelorius  vidit  episto- 
na  inedltam  Georgii  Gabbi  de  Regio  idem  documentis  confirmantem,  qnae 
si  Aon  spemenda  yidentur. 

10.  Idem  Gontelorius  tabnlas  aliqnot  affert,  in  quibus  Attonis  men- 
i>  fit,  qnas  attingere  e  re  erit:  nnde  etiam  discimnsy  nomen  ei  fuisse 
dalhertns,  qui  et  Atto.  Talis  esf  charta  ex  archivo  S.  Prosperi  Regien- 
ensis  a.  D.  958.  data:  In  nonUne  domini  nostri  Jesu  Chrisli,  Berenr^ 
irio  et  Adaiberto  filio  ^us  gratia  Dei  regibuSy  anno  regni  eorum  Deo 
'opiHo  odavo,  mense  Novembris,  indictione  secundOf  constat  me  Atia* 
m,  fHum  ptondam  Monis  de  eomitatu  Parmensi,  qui  professus  wm 
V  nmtione  mea  lege  vivere  Longobardorum,  accepisse,  sicut  in  praesentia 
etium  accepi  a  te,  Adalberte,  qui  et  Atto,  comes,  oonsobrino  meo,  flio 
tondam  Sigefridi  de  comUatu  Lueensi  argentum  per  donos  (lego  dena- 
kMi}  banos  Ubras  sesagenla,  habente  ducentos  guadraginta  denarios 
bra,  pro  massarUHs  sex  mei  jmis  in  fundo  et  loco  Serzana  et  vatle 
rumani,  et  qnae  sequuBtur.  Actum  in  loco  Insula  judiciaria  Parmens, 
go  Gerardus  nolarius  dominorum  regum  praedicta  complevL  Profer- 
ir  el  ex  archivo  monasterii  S.  Benedicti  de  Padelirone  alia  charta  com- 
olationis  inler  Martinum  archipresbrtemm  et  praepoaitam  cuioiieae 

38» 

Digitized  by  VjOOQIC 


696  ANNALE»  IltPERII 

A.I51.  S.  llaria«  6(  S.  Michaelis  in  Regio,  et  Adalbertni,  qaiet  Atti(oiii 
comitis  titnlo)  filiom  b.  m.  Sigefredi  de  comitata  Laceasi,  ibi  Mi 
pro  loco,  qui  dicitur  Moricnla  aat  insiila  S.  Benedicti  prope  flinarii 
et  insnla  Gargo  Peragni  accipit  qniaedam  de  rebos  Adilberti  ii  coiiUi 
Regiensi  sitis  Jnxta  floyiam  Qaarismnm  et  flavian  RoduoB  e(  lniH 
Baniokim,  et  in  loco,  qni  dicitar  Grasito,  et  in  silva  MaBtoaBi,  e(  ii  fi- 
lis  Rosolani  et  Incnli,  et  in  fnndis  Lacayio  Paradise  sea  Tiiciolo,  etenti 
Walagni.  Aciwn  Regio,  Ego  Uno  nolarius  et  judex  iommorm  rtfa 
post  tradUam  complevi  et  dedL  Dixerat  in  ingressa,  ren  icUa  ler» 
gario  et  Adaiberto  Dei  gratia  regUms,  armo  regiU  ii,  oeUvo  EtLSqL 
M.  4.  Est  a.  D.  960.  Haec  bona  ab  Attone  acqaisita,  cessere  deii^ 
mOnasterio  S.  Benedicti  de  Padolirone,  qaod  filios  ejos  HiediMis  nini 
extraxit. 

11.  Aliae  chartae  datae  snnt  palso  Berengario,  oom  Ottejni 
Italia  regnaret.  Talis  anni  Dom.  962.  in  archivo  S.  Beoedicti;  iliiiie- 
Titate  Regio,  in  domo  Regiensis  ecclesiae  WarmHndu»  mistvs  im 
peratoriM  (Ottonis)  cum  Ermenaldo  epiacopo  lod  et  Alberico  fw»^ 
Reginerii  comUis  (filio)  misso  itidem  d,  imperatoriSf  et  ah^  (qn  ^ 
ndntar)  judicihus  d.  imperaloris,  et  Jokanne  notario  et  judice  in  eo^ 
in  judido  residensy  praesentibus  eomphiribus  (qai  nominotor)  esMii 
Adatbertif  qui  et  Atio,  eomiiis;  repetitar  et  formatar  comBiUtie  sipn 
dicta  inter  Martinom  presbyterum  et  comitem  Attonem  enno  inpeiii 
Oitonis  gratia  Dei  et  item  Oiionis  fiHi  ^jus  gratia  Dei  regiSt  dtof^ 
tio  hic  in  liaiia  primo^  guMa  die  mensis  JuUi  ind,  5.  Sobs(^ut  fie- 
mundus  missus,  Giseibertus  judex  saeri  palatii,  Unojudessnfn^ 
imperatoriset  regis,  Teuzo  judex  sacri  pataiU.  Bemo  noterius,  f^ 
anno  regnanie  Ottone  dipina  protidentia  imperaiore  augMsto  d  O^ 
fiHo  <^  graiia  Dei  rege,  anno  imperii  et  regni  eorum  kic  in  IkHi^ 
propUio  primo,  die  16.  mensis  Ociob.  tndicHone  6.  facla  est  coni '" 
Inter  Wilhelmom  Mantnanom  episcopom  et  Adalberion,  qo]etAtte,co*' 
tem  filiom  b.  m.  Sigifredi  de  comltato  LacensL  Episcopos  dit  qm^ 
in  insnla  S.  Benedicti,  et  contra  dat  proprietatem  soae  ecclesiie  s^  ^ 

.     norem  S.  Possidonii  Gonstmctae  in  io'co  et  fondo,  qoioomiBitir^ 
niana  in  comitata  Regiensi,  et  in  f^ndo  Navellarae. 

12.  Habetur  etiam  apod  Gonteleriam  charta  anai  D.  967.  ex  vf^ 
Sancti  Benedictiy  In  qoa  Atto  Tocator  comes  Motinensis.  Ntap^'^ 
Oitmds  imp.  augusti  et  Ottonis  fiiH  ejws  gratia  Dei  regis;  enno  isf^ 
et  regni  eorum  kic  in  liaHa  6.  commotatio  fit  inter  abbitem  ■oia'^ 
S.  Benedicti  sito  Larionis  et  Adalbertum,  qui  et  Atto,  gratia  DeJ  cn 
Motinensem.  Abbas  dat  cortem  qoandam  dictam  GonzigaBi  et^ 
capeUam  in  looo  et  fondo  Tartaro  in  comitata  Brixiano,  et  q>^  ^ 
Fontana  et  in  Mandria  in  comitata  Regiensi,  et  in  Cento  et  ii^^ 
comitatos  Matinensis.  Magis  adhoc  notabilis  est  aUa  chirti  i>^' 
qna  vocator  simal  comes  Regiensis  et  Motinensis.  Gontiiet  pnec^ 
ipslns  imperatoris  Ottonis  Magni,  datom  Locae  a.  D.  964,  qood  i^  ^ 
aimam  releremas.    Sed  pervenisse  postremo  ad  marchioiis  ^^ 


Digitized  by 


Google 


A.NNALES  IHPERII  597 

oae  iimo  posl  dacalem  maxima  erat,  discimns  ex  charia  filii  Tendaldi,  i,  95L 
ata  Henrico  Dei  graHa  rege  apnp  fegni  ejus  Deo  propUio  in  Ifalia 
uarto,  mense  Junii  indict.  5,  (id  est  a.  D.  1007.)  vbi:  Ego  inDeinomine 
^eudaldiu  marckio,  filius  Adalberti  ilem  marchiotUsy  qui  professus  sum 
jp  fuUione  mea  lege vivere  Longobardorum  ...pro  anima  mea  et  quon^ 
uen  Wiliae  confugis  meae^  meisque  fiiiis  • . .  volo  ...  ut  kabeat  basiUca^ 
uam  ego  aedificavi  tn  loco  proprietatis  meae  in  insula  S.  Benedicti, 

U4tm  votOf  ut  sit  monasferium  ad  perpetuum medietatem  de  insula 

tc.     Uoc  itidem  Contelorios  notayit,  et  cl.  Bacchinas  in  historia  mona- 
lerii  Padolironensis  addi  potest. 

13.  Saspicio  Gontelorio  nata  est,  Sigefridam,  qaem  Ladoyicns  Bosoni- 
tes  Italiae  rex  carissimnm  amicam  Yocat  in  diplomate  a.  D.  900.  dato,  fdisse 
^atrem  Attonis  nostri.  Diploma  datam  Petro  episcopo  Aretino  a  Gam- 
niirrlno  prodnctam  et  a  Gosmo  Arena  recognitam  est.  £t  certe,  etsi 
^mitis  nomen  non  gesserit,  qaantam  ex  tot  tabalis  apparet,  qaibas  sim- 
►liciter  Sigefridas  de  comitata  Lacensi  Tocatar,  non  ideo  minns  appella- 
i<mem  prindpis  meraerit|  pro  illoram  temporam  stylo.  Tales  enim 
^ensebantar,  qai  ditiones  ampia*s  jure  allodii  tenebant^  et  plernmqae  pro- 
>rios  in  iis  vasallos,  generis  militaris  yiros,  ad  arma  ferenda  paratos  ha- 
^ebant.  £t  in  tabnlis  paalo  ante  excerptis  memorantur  yasalli  Attonis, 
laoinm  partem  eerte  ad  ipsam  ex  haereditate  patema  yenisse  credibile 
^t.  £go  tamen,  si  suspicionibns  indolgemas,  malim  Sigefridam  patrem 
:omiti8  Attonis  ex  Sigefrido  illo  amico  LndoYici  regis  ortum,  qoam  cam 
pso  eondem,  nam  et  temporis  intervallum  non  repngnat.  Sed  alias  con- 
ectnras  intist  praefero.  Atto  adhoc  din  yivere  *  potuit;  neque  enim  nonc, 
^pinor,  aetate  provectns  fait.  £o  minns  Sigefridas  ille  comes  pater  ejas 
laberi  potest,  et  quod  capnt  est^  invenia  honc  factam  comitem  regni  pda- 
inmn,  qoam  atique  patris  dignitatem  Attonis  chartae  non  dissimolassent. 
;;Uieteram  de  morie  Attonis  dicemns  ad  a.  D.  970. 

14.  Franciscus  Maria  Florentinius,  medicns  Lacensis,  vir  doctissi- 
nns  et  diligentissimas,  in  libro  de  rebus  Matildis  Italice  a.  D.  1642.  edito 
itilissimis  observationibns  referio,  Sigefhdum  statait  originem  habnisse 
tx  gente  primomm  Tnsciae  marchionum  et  dacum.  Invenit  enim  diplo- 
nata  Ottonis  IV.  et  Friderid  IL  aagastomm  annis  Dom.  1210.  et  1220. 
lata,  prins  concessnm  abbati  S.  -Salvatoris  de  Sexto,  alteram  monasterio 
S.  Benedicti  prope  Mantuam,  nbi  legitur:  a  mardnone  Thedaldo  et  pro- 
feniioribus  ejus  Bonifacio  et  Aiberto  marckionibus  et  nobilissima  comi- 
Hssu  Matilde,  duce  Weiphone  et  aUis  viris  nobilissimis . . .  data  confirmamus, 
tnde  colligit,  Bonifacium  et  Adalbertnm  primos  illos  Tasciae  marchiones 
rel  rectores  fnisse  Tedaldi  progenitores.  Sed  Gontelorias  aliud  privile- 
pam  invenit  a.  D.  1184.  datum  ab  Henrico  VI,  cnjas  exemplam  Otto  Fri- 
lericosqne  proximi  fere  saccessores  videntar  secati,  quo  monasteria 
S.  Benedicti  snpra  Padnm,  de  Gonzaga,  de  Leto  Palndano,  Sextense  In 
Domilatn  Lncano,  et  S.  Martini  sob  imperatoriam  protectionem  redpit; 

•)  h  MS,  $8i  rizorit  Myencr.  virere  potait,  UM4e  €p4fr,  UM  vizeril,  oerte  vivere 
petait. 


Digitized  b^ 


Google 


598  ANNALESIMPERII 

A.  951*  deinde  litec  yerba  siibdit:  speciaHier  omnia  bona  moMia  ef  i'i 

pMB  ab  Henrico  IIL  et  lYj  Loihario  et  Conrado  ef  wM^nifieo  Frederk» 
patre  noHro  Rotnanorum  imperatoribus,  et  quaecunque  nos  eidem  ms- 
naiterio  largiti  sumue^  etquae  ab  magni^  (lego  marekUmey  Tke^M 
et  a  progenitoribus  sui$  et  a  Bonifacio  et  Alberio  marekionihms  el  mekh 
Hssima  comitissa  Maikiidi  et  duoe  Weipkone  et  aHis  viri»  noMibms^  cs- 
pitaneis  et  walvasoribus,  ei  aliis  vasailis  et  komii^Aus  nostris  emproAk 
monasterio  et  ecclesOs  donaia,  concessa  et  confirmata  suni  etc. 
eoncedimus  et  confirmamus  etc.  Itaqae  Bonifacias  et  Albertas 
nes  a  progenitoribiis  Tbedaldi  distingaantQr,  et  apparet,  BoniracJam  ii- 
telligi  patrem  celebratae  Mathildis,  Albertam  aatem  marchioBea  alii 
memoratom  in  tabalis  ei  contemporaneam.  Talem  Aibertm  marcU»- 
nem  dictam  Rafam,  filiam  Alberti  marcbionis^  ex  cbarta  a.  D.  1085.  dsH 
in  episcopis  Lanensibas  babet  Ugbellos. 

15.  Jalias  de  Pateo  Veronensis,  yir  eloqaens,  qnt  Itallco  s\ 
beroica  facta  Matbildis  libro  a.  D.  1678.  Veronae  edito  exposnit, 
contendity  familiam  Matbildis  adeoqae  progenitorem  ex  cognitis  pi 
SigefHdam  ex  Malaspinis  descendisse.  Eqnidem  illastri  Malnspinaiu 
familiae  boc  nomen  non  ante  secalam  XII.  adbaeslt;  sed  snffecerit»  Sige- 
fHdam  ejasdem  stirpis  faisse.  Potissimam  ejas  argamentnm  im 
positione  collocatnr,  Matildem  tn  snis  insignibas  spinae  iorentfs 
habaisse,  et  in  eam  rem  citat  icona  ejas^  qaae  in  codice  DoMizonis  Ti- 
ticano  extat,  nnde  saam  expressam  yalt.  Sed  a  me  inspecta  el  iade 
delineata  nibil  tale  ostendit.  Sicnbi  forte  pictoris  aat  scolplaris  tait 
qaid  additom  Tisitar,  erit  haod  dabie  a  recentiore  mann:  aevo  MalfcMi 
nec  recepta  erant  insignia,  nec  cognitam  nomen  familiae  MalaspinMm 
Hanc  interim  com  familia  Mathildis  eandem  Msse,  neqne  affirmare»  aeqai 
negare  possnoL  Originem  ambabas  commnnem  fidsee,  nihil  absari 
habet;  sed  argnmenta  desiderantor;  lec  recentiomm  aarrationibvs  Mot 
licet.  Nec  facile  qnicqnam  legas  andacias  commentis  Thomae  Poitacchi 
in  libro  de  Malaspinaram  gente  aliornmqae  id  graas  scripteram. 

16.  Jalias  de  Pateo  Bmnsyicenses,  Estenses,  Matlidis  progenftom 
et  Malasplnas  Ita  connectit : 

SigefHdos  Lncensls  Malaspina. 


SigefHdas  Atto  Gerarte 

aiitor  Barattinorui.  comes  dominas  Ganome.      aotor  GMS- 

Hngo  Fulco  Tedaldos 

marchio.       comes  Fri-  marebio. 

I  bargi.  ^^^     \ 

Albertas  qai  et  Azo.  Bonifacias      Gonradns 

doa.         comef  Gaaoffae. 

Azo,  GneUo  MatUdls.  Hogo 

a  qao  Bfteoiei.  dox  Bavariae,  marchio 

a  qao  BroBSTicenses.  ■alaspiMe. 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IMPBRII  599 

•d  haec  pene  omnia  nallam  speciem  yeri  habent,  et  pro  maxima  parte  X.  96L 
Kploratis  pngnant,  Slgefridnm  appellare  Malaspinam,  est  posteriora  in 
liqiiot  secnla  relrahere.  Donnizo  (contemporanens  Alberti,  qni  et  Azo, 
t  filii  ejQS  Gnelfonis  dncis)  atique  Barattinos  intra  Parmensem  tractom 
»n  conclnsisset,  si  tanti  principes  inde  processissent.  Fnlco  comes 
^ibnrgi,  Hngonis  marchionis  frater,  meram  flgmentam  est,  natam  ex 
eteribas  scriptnris  male  lectis,  at  alibi  annoto.  Azo  Goelfi  docis  frater 
lallos  nnqaam  fnit ;  pro  eo  Falco  ponendas  erat ;  Conradns  Bonifacii 
k*ater  liberos  nullos  reliqait,  imo  nec  nxore  dacta  Jayenis  decessit^  qaod 
ix  Donnizone  manifestam  est.  Talibas  expensis  spero,  viros  doctos  in 
talia  imposteram  potias  Felicis  Gontelorii,  Francisci  Mariae  Florentinii, 
loeini  Arenae  et  pancorom  alioram  paris  diligentiae  jodiciiqoe  scripto- 
mniy  qaam  Francisci  Sansovini,  Jacobi  Zabarellae,  Antonii  Posserini  Ja- 
nioro,  Engenii  Gamorrini  et  similiam  mnltoram  genealogias  Italicas 
Iractantiom  exempla  secntaros,  qai  familias  Mathildis,  Estensiam  et 
Tasciae  principam  miris  labyrinthis  illigint,  Sigefridum  in  Sigebertam 
mutant^  mox  huic  novum  nomen  Oberti  vel  Alberti  addunt,  Habertum 
Otberto,  Hugones  diversos  in(er  se  confundunt,  tempora,  loca^  homines 
miscent. 

17.    Magnam -Sigefridi  ex  Lucensi  cpmitata  principis  nobilitatem 
faisse,  haud  negandum  pnto.    Snadet  Donn^onis  locus: 

Nam  PrianH  proies  mm  his  swU  nobilwres, 
Et  favet  mallitudo  yasallorum  Attonis  ejos  filii,  qni  in  chartis  sipra  ex- 
cerpiis  memorantur.  Adde  qnod  Leo  Ostiensis  Adelheidis  reginae  propin- 
qanm  facit ;  quod  deberi  potuit  matrimonio  nobis  ignoto  mi^onim.  Itaqne 
SQSpicio  nata  esi  Contelorio,  qaam  attulimus,  sed  non  admisimus.  Gosmns 
Arena  cum  IVatrem  Adelbertl  marchionis  Tusciae,  Bertae  Lothario  rege 
natae  mariti,  Bonifaciam  in  vetere  charta,  sapra  ad  a.  D.  984.  a  nobis 
exhibita,  reperisset,  non  inepte  sospicatus  est,  potuisse  ex  hoc  Bonifkcio 
nasci  Sigefridom  nostrom  Attonis  comitis  patrem.  Nam  Bonifacius  prae- 
fectns  litoris  Tusci  ejasque  filius  Adalbertas  et  nepos  itidem  Adalbertni 
Tosciae  marchiones  Lncam  sedem  habebant;  itaque  et  Bonifacium  oltimi 
iiiyos  Adalberti  fratrem  in  Lncensi  comitatn  egisse,  erediparest;  inde 
Terisimile  est,  holos  filiam  Sigefridum,  sive  quod  nata  minor  esset,  sive 
matrimonii  aat  soi  aut  patemi  favore  in  hanc  Longobardiam  ex  Tnscia 
Tenisse,  nQc  absurdum  fiierit,  matrem  hujus  Sigefridi,  coi^ogem  Bonifacif, 
sospicari  sororem  Sigefridi  comitis  palatii,  et  tradoctum  ex  ejas  gente  in 
lianc  Sigefridi  nomen.  Scribit  UghelloS;  Godefridom  Attonis  filium  ad 
episeopatom  Lunensem  in  Ligoria  situm  pervenisse,  obi  familia  Adalber- 
torom  dominata  foit,  atque  inde  Bfixiam  translatum,  obi  episcopum  egisse 
certom  est  ex  Donnizone.  Unde  Lonensis  episcopatas  ei  astroatur,  nosse 
rdim.  Caetemm  schema  tale  nobis  prodit^  obi  certiora  lineis,  verisimllli 
ponctls  designantor: 


Digitized  by 


Google 


600 


LVH. 


Thetbaldas^ 


ANNALES  IMPERII 

Bi^fachiSy 
pneracto»  litoris  Tnsei. 


Adalberins  I. 
narekio  TBidae.  Lvcae  resideas. 

.Bertas^AdalbertusDiyes    Bonifacius^. 
sen  n. 

Mtrdiio  Tifciae, 
Locae  reiidenf. 


Hugo 
res. 

Adelais,  v^LoUiariiis 
pofl  rex. 

imperalrix. 


Wido    Lambertns  Sigefiridas, 

marchiOBM  Tosdae.   priac  noMliM.  ex  cemitlBMi  | 

Adalbertns  III. 

marchio, 
ez  q^o  Bf  teatei. 


Adalbertos,  fsietAM^ 

eemef  GaBOf  Ims,  prepiBfat  (cnii 

per  afllBiiAteB)  Adelaldis  aofuf^ 

ex  qoo  foMilia  Hathildis  Beiifkcii 

dBce  oatae. 

^^         J       _ 

Tbebaldas        Godefrite 
marehio.         epise.BrW««i 

i8.  Berengario  regnam  in  Italia  perfidia  et  Tioleatia  inangm^ 
▼eaeficii  saspecto,  cnidelitatis  li  reginam  yidaaBi  manifesto,  et  baid  i^ 
amicis  ejas  et  Hagonis  Lotbariiqae  familiaribas  graTi;  facile  credi  patest, 
stimalante  praesertim  Henrico  Bayariae  dace,  Ottonem  ezdtaa  d  itf 
Italicas,  et  cam  ?idaas  esset,  etiam  ad  Adalbeidem,  celebratamobpilckn- 
tadinem  et  mores,  animam  adjecisse.  Praesertim  cam  fratrem  ^s^  ^ 
radam  cam  regno  sao  velut  in  tutela  baberet^  cl  injariam  sorori  fecto 
ad  se  pertinere  merito  jodicaret.  Aocedebat,  quod  se  BereD^antf  ^ 
obnoxiam  fecisset,  nnnc  beneficii  saiqae  oblitus,  nallam  taati  refis  nb*- 
nem  babere  rideretor.  Sed  baec  per  aestatem  demam  agitala  opoiifii 
nam  Adolbeidis  Aprili  mense  in  carcerem  coi^ecta  est  Otlo,  coiTecto 
beIlo.Bohemico,  anno  soperiore  Ratisbonam  adisse  videtar,  inde  ao  iiS*^ 
xoniam  redierit,  hand  constat.  Illud  certam  est,  ad  occideiUl^  i^ 
sai  partes  appetente  Tore  Tenisse,  et  pascba  Domini  nanc  Aqaia  epss^ 
abi  ad  enm  ex  Gallia  sororias  Hago  accessit. 

19.  In  Gallia  Tero  LadoTicus  rex  ipsis  anni  initiis  ca«  f^^^  ■J 
Aqaitaniam  adire  parat.  In  Burgandia  moranti  obviam  veaere  Caiov 
Gonstantinus  Yiennae  princeps  et  Stephanns  episcopos  ArTenoraiB,|i«^ 
qae  per  sacramenta  dedere.  Accessit  etiam  Wilhelmns  Pictef/eK^  ^ 
se  dacem  Aqaitaniae  appellabat,  dudam  obseqaia  professas.  ^  '^ 
eo  eratLadoTicas,  ut  pergeret  ad  Aqaitanos,  et  se  regem  pop»^  ^ 
ostenderet,  morbo  dejectus  est.  Ibi  Letaldi  Burgandici  comitis  h^ 
snmmissi  cara  fideque  snbleTatns  est  Matisconensem  comilen)  sospi 
fnisse  j  et  regem  Matisconi  decubuisse,  notaTit  Petrns  Franciscus  (M^ 
Johannis  Jacobi  frater,  in  historia  Trinorcbiensi;  LadoTicamqaeTitap^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  601 

modaa  despenta  filiBm  Lothariam  regem  dixisse  addit,  idqne  ex  bhds  il51. 
r.ot]iarii  diplomatibBS  finnare  conatur;    sed  facile  error  inesse  potait 
exeaplo  scripturaram.    Designasse  arbitror  regem  Lotbariam,  fecisse  non 
item>  yaletadine  im  melius  mutata.    Annos  a  morte  patris  hanc  namerasse 
Mabilio  ex  aliis  dlplomatibas  observat 

20.  Beparatis  deinde  riribas,  tempore  proyecto,  omissa  Aqiitania, 
staMt  redire  in  Franciam,.qao  nomine  (anc  citerior  Galliae  pars  appella- 
batnr;  commotas  cam  aliis  rebosj  tam  qaod  Fridericas  frater  Adelbmnis 
episcopi  Metensis  doto  nexa  Hagoni  illigatas  (nam  naper  ejas  filiam  sibi 
des^nderat)  etsi  matrimoninm  serias  sit  secatam)  manitionem  in  Banls 
vel,  nt  qaidam  Frodoardi  codex  babet,  in  Fanis,  loco  Gallici  regni,  stniere 
coepisset,  et  loca  circamposita  crebris  depraedationibas  TOxareL  1d  ergo 
LudoYions  moleste  ferens,  legationem  ad  Ottonem  misit,  nt  Fri4erica8 
ejQS  sabditas  talia  agere  prohiberetar,  annnitqae  Otto,  et  vetoit  Fridericom 
pergere,  nisi  consensa  iaidovici  impetrato.  De  Friderico  plara  dicemos 
ada.D 

21.  Hic  magna  inter  eraditos  controversia  nata  est:  qaam  dijifatere 
hujos  loci  erit.  Us  est  hodie  inter  Germanos  Gallosqoe  de  tpe^Bar* 
rensi.  Galli  feadom  ess$  contendont  regis  soi ;  Germani  contra  ad  nostrom 
imperiam  non  minos  qaam  caeteram  Lotbaringiam  perlfneie.  £t  non 
i^lacondom  erit.relato  com  Jovene  adhnc  christianissimo  *  rege,  qti  nonc 
qooqae  rarissima  felicitate  regnat^  in  senato  Parisioo  poblice  prononciatom 
esset,  Barrensem  docatom  regii  joris  esse^  eqoitem  Germanom,  mihl  postes 
notam,  qoi  tanc  ferte  Farisiis  agebat,  oestro  qoodam  zeli  pro  patria  com- 
■K>tam;  alta  voce  per  protestationem  contradixisse,  stopentibosqoe  re, 
novitate  omnibos,  immixtom  torbae  (hoc  cerle  sapienter)  imminenti  otiqoe 
earceri  se  sabdoxisse.  Porro  Galli  contendont  in  hoc  Frodoardi  loco 
legendom  Barris,  non  Banis  vel  Fanis:  nostri  stant  lectioni  receptae. 
Agilata  res  est  inter  eroditos  Aostriacae  etBorboniae  gentis  hyperaspistas 
Jobannem  JacobUm  Ghiflletiam  et  Davidem  Blondellom.  Illom  in  Lotha- 
riensi  opere,  honc  pecoliari  dlssertatione  de  Barro  Campaniae  asierto. 

22.  Barrom  Docis  dicitor,  ot  a  Barro  ad  Albam  et  Barro  ad  Seqoanam 
distingoator;  et  forte  a  stractore  doce  nomen  haboit.  Retvera  enim  Fri- 
dericom  postea,  com  factos  esset  dux  Lotharingiae,  Barrense  castrom  in 
territorio  l^iillensis  episcopi  Gerhardi  aedificasse,  eoqae  apod  Ottonem  M. 
conqoerente,  satisfecisse  episcopo  doabos  abbatiis,  Medio  sdlicet  Mona* 
sterio  (Moyen-monster)  et  Galilaea,  qoae  dicitor  Deodatos  com  aliqoot 
▼illfs  patrimonii  soi  tradiUs,  habent  Brano  episcopos  Tollensis  (postea 
Leo  IX.  papa)  libello  de  soccessoribos  S.  Hildolfi  in  Vosage,  et  alios 
Bmno,  scriptor  chronici  S.  Deodati.  Fridericos  deinde  in  Barro  monte 
S.  Michaelis  ecclesiam  fondavU  a.  D.  97J^  iodiet  14^  anno  35  Ottonis,  qoae 
nota  temporis  etiam  indicio  est,  locom  in  Ottonis  imperio  sitom  foisse. 
Itaqoe  qoi  historiam  S.  Michaelis  sero  scripsit,  castrom  stroctom  aU 
in  confinio  Lotharingiae  et  Campaniae  tanqoam  barram  sive  repagolom 
(Tolgo  barreriam  vocant  Semilatini)  ot  fines  contra  excorsiones  ex  Cam- 

^  cfcrittiMdsfiBO  *  regaal  AMIf,  mMr^  mcripiU  EckhaHm:  Udorico  XIY. 


Digitized  by 


Google 


S02  ANNALESIMPERII 

A.  )1.  ptnia  niaiureAtar,  quo  posito  loailam  habaisset  Qonen  hoc  loois  Fk-odMris  I 
loikc  scribente,  et  retinendum  utique  foret  Panis,  Sed  ego  baic  etjMle-  I 
giaenihil  tribao:  nam  Barri  castri  Jam  Fredegarias  meminit  c.  11.  Bafreaai  j 
pagi  Yolcoaldas  comes  annis  fere  mille  ante  nostra  tempera,  n  primam  ! 
charta  monasterii  S.  Michaelis,  qood  ille  in  page  VirdaneAsi  nd  Mosaa 
aedlfiavitMahilionenotante.  Idem  addit  ex  autore  chrooicl  S.  Michaelis, 
qaod  ^se  tomo  Analectorum  secando  prodoxit,  Fridericnm,  c«m  nhbrtiaB 
S.  Midiaelis  titulo  advocati  teneret,  tertiam  partem  bonoram  cjos  hoic  loca 
contulfsse,  quasi  in  deCansionem  monasterii  stracti.  Sed  hnec  demn 
a.  D.  964.  acta  sunt,  Ottone  et  fratre  ejas  Bninone  probante,  qvt  tiinc  m 
Lothaiienses  admlnistrabat  Atque  cx  his  omnibus  intelligas,  Bnrnui  sak 
imperio  OltooiS;  at  locam  a  Frodoardo  memoratam  in  regno  GnJline  sitoB 
fuisse.  Et  rero  reperitor  locus  Fains  non  prooal  Barro,  Fanis,  at  apparet, 
Frodoardi  designatus,  ipso  Blondello  non  prorsus  repognantey  ^oi  netity 
ibi  Renatum  ducem  a.  D.  1508.  decessisse.  Mabilio  etiam  leetieaem 
Fattis  retinendam  censet,  idque  refert  probatom  dedisse  BeBedictom  a 
Tnllo  Gapacinnm  in  Tita  S.  Gerardi  Tullensis  GalHce  scripta,  ex  carta 
Fibonis  episcopi,  qui  Fanes  Jnxta  Barrum  castrnm  memorat.  Porro  com 
stractura  Fanensis  non  successisset,  contradicentibus  Gallis,  Barmm  an- 
nisse  postea  dos  ridetur  in  praedio  episcopi,  quia  Faois  In  praedio  propck^ 
sed  alterius  regni,  munitionem  excilare  probibebatur.  Ambo  loca  Tiein 
invicem  et  in  regnorom  confinio  erant,  sed  Fanum  in  Gallico,  Barram  ia 
Lothariensi;  nam  et  mox  araplias  audiemus  a  fidedignis,  Barrum  inregno 
Germanieo  ad  oram  ejns  extremam  situm  fuisse.  Itaque  de  lectioBe  Fro- 
doanU  transactum  videtur.  Sed  de  re  ipsa,  id  est^  de  snpremo  Bam 
dominio,  plura  dicenda  restanC 

23.  Gum  apud  Virdunum  fratres  Lotharius  augnstus,  LidoTicas  Ger- 
maoiae  etGaroIus  Galliae  reges  Francorum  imperium  a.  D.  842.  diTisissent, 
Mosa  qoidem  inde  a  fontibus  in  summa  limes  fuit  inter  LK>tharii  et  Garofi 
,  regnum,  ut  Rhenus  inter  regnum  Lotharii  et  Ludovici,  sed  ita  tameii,  ot 
interdum  pro  conditione  locornm,  ne  pagi  vel  comitatns  divederentor, 
quorum  antiqua  constitutio  non  mutanda  vldebatnr,  in  alterotram  ripam 
fluminis  ibi  non  valde  lati  excurreretur;  et  in  Gallico  instrumento  a.  D. 
1490.  jussu  regio  Jaratis  testimoniis  confecto,  quod  in  codice  Juris  gentiam 
produximus,  id  agebatur,  ut  ostenderetur,  Mosam  non  omnino  limitem  facere, 
sed  quaedam  in  dexlra  ripa  Juris  Gallici  esse,  quod  eodem  modo  de  irapcno 
nostro  iotelligi  petest,  quoad  ripam  sinistrara.  Testes  ibi  ajunt,  se  aadisse 
a  majoribos,  Alberiom  regem  Germaniae  et  Philippum  Palcbram  refmi 
Galliarum  convenlsse  in  loco  dicto  Vallis  Onae  O^^f  de  tOne),  non  loage 
a  fonte  Mosae  (a.  D.  1299.),  ibique  fixisse  limitanees  cippos  aere  insignes 
(bomes  de  coyvre).  Inde  nata  est  Jucunda  aequivocatio.  In  aatiqais 
scripturis  memorabantur  notae  illae  limitum  ex  aerO;  bomea  ^airmhL  IM 
/estinantes  qoidam  legerunt  bomea  de  R/un,  et  Rhenum  imperli  nostri 
Galliaeque  limitem  tunc  a  regibus  coostitutum  confinxere.  Inde  decepti 
fratres  Sammarthani,  magnae  caetera  diligentiae  viri,  post  Gadielmom  df 
Nangis  et  alios  quosdam  Nicolao  Yignerio  citatos  GalUcamm 


Digitized  by 


Google 


ANNALES    IMPERII  603 

aales  scripsere,  tanc  limUes  regni  ad  Rhenam  profensos,  qai  antea  nonnisi  \.  95|. 
Lisque  ad  Mosam  pervenissent.  Alberto  tamen  contradixisse  tres  archiepi- 
scopoe  principes  electores  imperii,  idqae  indicari  in  chronico  Aostrali  ad 
a.  D.  1299.  Sed  ipse  Petras  Puteanas  in  Itbro  de  jnribus  sni  regis  fontem 
iocularis  erroris  in  binis  rocibas  roale  lectis  detexit.  Citat  Pateanas 
informationem  conscriptam  a.  D.  1299.  Vereor  tamen  ne  sit  illa  ad  rem 
a.  I>.  1299.  gestam  se  referens  a  nobis  edita ;  sed  a.  D.  1490.  confecta.  Nam 
pleraqne,  qnae  illi  in  hoc  negotio  lecta  sant,  tliqao  ad  me  indicio  pervenere. 

24.  Porro  Barram  etsi  in  sinistro  Mosae  latere,  tamen  in  pago  Tnl- 

lei&si  sitam  erat,  cajas  maxima  pars  Jacet  ad  latas  amnis  hajas  dextram ; 

ipsaqne  arbs  primaria  ibi  Mosellae  assita  est;  pars  tamen  trans  Mosam  in 

Galliam  asqae  protendebator,  ut  Jam  intellectum  est.    Porro  TuUum  cam 

annexis  scilicet  ad  regnum  Lotharii  pertinnisse,  discimns  ex  pacto  a.  D. 

870.  confecto,  quo  reges  Ludovicos  Germanicus  et  Garolus  Gallicus  ad 

procnspidem  Mosae  congressi,  regnum  Lotharii,  ex  fratre  nepotis  noper 

defancti,  divisere.    Ibi  inter  civitates  primarias  regni  Lothariensis  nomi- 

natur  TuIIum ;  inter  pagos  Tullensis :  itaque  cum  Barrom  in  pago  Tullensi 

situm  fuerit,  ad  regnum  Lotharii  pertinebat.    Etsi  autem  Tullum  et  pagns 

Tnllensis  tunc  diviso  Lotharli  regno  in  portionem  Garoli  cessissent,  postea  . 

tamen  a  Garoli  nepotibus,  LudoYlci  Balbi  filiis,  tota  Garoli  portio  filio  La- 

doYici  Germanici  Lndovico  Janiori  concessa  est  a.  D.  879.  et  880.    Ita  et 

pagns  Tollensis  cum  regione  circa  Barrom  Germanici  imperii  pars  factos 

est.    Porro  Barrum  foisse  in  praedio  episcopi  TuIIensis,  sopra  ostendimus ; 

sed  fuisse  etiam  in  pago  Tallensi  situm,  habet  diserte  Glid>erscriptor  Gallus 

de  re  sui  temporis  agens;  narrat  enim  Odonem  comitem  Gampaniae,  Gon- 

rado  Salico  augusto  innnicum^yenisse  in  Tullensem  pagum,  ibique  Barrense 

castmm  eepisse.    Tullensis  erat  pagus  mi^or  sea  integra  regio  multos 

pagos  minores  complexa,  quomm  unus  erat  Barrensis;  quod  pagoram 

discrimen  etiam  alibi  notarimos.    £t  mi^ores  tantom,  qualis  iste  Tullen- 

si8,  in  diyisione  regni  memorati  sunt 

25.  Sed  etiam  ex  tota  narratione  hafas  belli  constat,  Barrnm  fuisse 
Jaris  Germanici.  Regnum  Burgundiae  Gonradas  augustns  yoluntate  re- 
gis  nltimi  Rudolfi  et  Jure  etiam  supremae  Germaniae  regum  in  Burgan- 
diae  reges  clientes  potestatis  yacuum  obtinuerat.  Id  Odo  sorore  Ridolft 
genitus  affectabat,  et  Burgundia  pnlsas^  ex  Gampania  sua  Lotharingiam 
fBcarsabat.  Itaqae  a.  D.  1036  Barrum  obsidet  et  capit ;  sed  a  Gothilone 
dnce  Lotharingiae  canserto  praeUo  apud  Barrum  Odo  perimitwr  ei 
Francorum  exercUw  graviter  aUrUue  a  Lolharingia  fugatur.  Ita  Sige- 
bertus,  manifeste  Barrum  in  Lotharingia  collocans.  Et  huc  pertinet,  quod 
Wippo  ait  in  yita  Gonradi  (cui  a  sacris  AiitX  Odonem  de  Francia  in  regno 
imperatoris  quaedam  loca  inyadentem  a  Gothelone  duce  Lotharingoram 
et  filio  ejus  Gothefrido  et  Gerardo  comite  CAlsatiae)  atque  a  militia  epi- 
scopi  Metensis  pugna  commissa  interfectum.  Loca  ergo,  quae  invaserat, 
ob  qnae  ad  praeliom  yentum  est  (quomm  potissimum  et  unum  nomina- 
tum  erat  Barrense  castrnm)  Aiere  in  regno  imperatoris,  et  Hngo  Flayi- 
niacensis  ahbas  in  Virdanenii  chronico  ad  a.  D.  10a7^  obi  plora  de  hoo 


Digitized  by 


Google 


604  ANNALES   IMPERII 

A» I5L  ^^Of  Odo  (inquiO  expediHonem  mavif  in  re^mum IMari»fiMj  dki 
catirum  cepU.  lUqne  etiam  Otto  Frisingensis  ad  ignoBiniui  inpenMi 
BamAi  ab  Odoie  obsidione  Ginctom  scribit  Sed  disertissime  aiailtt 
Saxo,  noA  integro  secnlo  remotns  scriptor^  ad  a.  D.  1137:  ViB  (idefi 
Odo)  urhem  imperaioris  quae  Bera  dtdtur  [Barram]  ^oai  inLotkern^ 
juxia  wutrcam  Gozeloms  duds  fUUfue  ejue  Godefridi  ctrciiaifMfM  *- 
hacchahu  praedandOy  obaedU^  juxta  quam  ab  kudem  dueiiui  ocofdu 
comerioque  praeHo  inier  prhnos  ingUmue  occubuU. 

26.  Affert  etiam  GhifRetins  manifestissimam  locnm  Alberid  Tr» 
Fontinm  monachi,  cnjns  codicemi  si  non  antographom,  certe  aatori  coi- 
temporanenm  habalt„  qni  deinde  ad  Jacobnm  Regiam,  Baldniai  Afeueistf 
€x  hoc  ipso  codice  editorem,  atqne  hinc  demam  ad  me  perreait;  ndi 
icriptorem  din  desideratum  tandem  in  Incem  pnblicam  misl  Pont  m^ 
ponderis  hic  esse  debet  Alberici  aotoritas,  in  ipsa  Barreasi  ait  ctfle 
proxima  regione  yersati,  et  res  Barrenses  minntim  narrantis.  Nan^ 
cetins  in  genealogia  Galliae  regia  Albericnm  ait,  fnisse  fflonachnn  Triii 
Fontinm  in  dncatn  Barrensi.  Sic  ergo  ille  ad  a.  D.  1106:  /ricAarl»  f^ 
dunenm  arckidiaeonus  comUatum  Yirdunmuem  regd^ai.  Eledssalit 
episcopum  Yirdunensem,  ubi  muUa  maia  fedi.  A.  D.  iii2.  cemst  Bff^ 
Bainaidus  comiiaium  Yirdunensem  irmis  sibi  vendicaeiL  Rickerisitm 
comiie  Guiiieimo  Luscenburgensi  ipsum  graviier  wrgebani,  ei  primo  ietm 
amisii  tjicum  S,  Michaehs,  ei  casirum  (yici)  imcensum  esi  a  MVt 
Deinde  ioia  ierra  coepii  ire  in  ruinam praeier  casieUa  eifuasdsmita 
muniiaf  ad  quae  espugnanda  imperaiorem  Richardms  eDOcaeit^  ^  ^-  ^^^^ 
imperator  Benricus  Beigas  ingressus  Rainaidum  comUem  kostmju^^ 
heUo petUL  Quem  in  castro  Barro  in  termino  regni  CHearid)  i^* 
mUimum  expugnato  castro  in  dedUionem  accepU,  ei  capHvm  abissl 

27.  Idem  antor  de  familia  comitnm  Barrensinm  haec  ^^'^^' 
Amie  vero  Rainaidum  fuU  comes  Barri  et  Moncionis  fraier  ^u»  ^^ 
fieus,  qui  cum  essei  inioierabiUs  sukjectiM,  espuisus  fuUj  U  comia0 
MonUs  BeUardi  tanium  reUnuU.  Horum  auiem  pater  fuU  anUqiaa^ 
Barri  Theudericus,  cujus  uxor  mater  eorum  Ermenirudis  eU  "•■f^T 
Haec  Albericns,  qni  snpra  notarat  a.  D.  1033  Sophiam;  Frideria  ««« 
Mosellanornm  sine  maribns  liberis  defqncti  flliam  (etsi  ipse  per  erroree 
fratrisGliam  pntet),  BeatricisBonifaciomarchionlTnsciaenapta^^^ 
allodia  retinoisse,  et  Barmm  marito  Lndovico  comiti  MontioBis  (i^  *" 
sellam)  attulisse,  cai  peperit  Theodoricum,  per  coi^ogem  ^^^^^ 
factum  comitem  Montisbeliardi.  £x  quibus  Yidetur  colHgi)  ^*^^ 
regionem  olim  allodium,  non  fendnm,  adeoque  nec  comitaloa  ^^^.j^ 
postea  nomen  comltatos  natnramque  feudi  indnerit:  allodia  ^^^^ 
Jnris  Germanici  fuisse,  cum  feudis  ab  imperatore  ablatis,  r^i<^^^*^ 
dicata  ab  Alberico  dicantur.  ^^ 

2a  Gaetemm  ex  his  manifestum  esf,  Barmm  foisse  sihm  i>  ^ 
mino  sen  intra  limites  regni  Germanici,  praeserlim  coa  ^^'^^^^Lm 
bericus  snmserit  ex  Ottone  Frisingensi  episcopo.  £t  Toro  q^^  ^ 
imperatorem  a  Bichardo  episcopo  Tirdunensi  iuisse  exeitaSi  li  i^  '^ 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IMPERII  605 

iralliae  expngBarek,  nec  nllam  Galliae  regfs  Ladovici  Crassi  princlpis  hand  A.  151« 
lollis,  si  qnod  ei  Jns  Aierat,  io  tota  liac  disceptatione  rationero  habitam 
Blsse,  ant  quicquam  ab  ipso  tnendi  sni  joris  cansa  actnm.  Nec  diffiteri 
adet  Blondellns,  cnm  locns  dicitor  situs  in  termino  regni,  significari 
egiiam  Henrici.  Etsi  argntetnr,  posse  in  termino  regni  esse,  qnod  de 
egnononsit.  Mox  memoranteAIberico  ad  aonnm  enndem.  Intenrenien- 
Libiis  pro  comite  Barri  de  toto^regno  (Germanico  scilicet)  nobilissimis 
Donsangnineis,  imperator  eom  costodia  soWit  cnm  omnibns  snis^  et  nt 
sibi  cognatnm  ad  propria  remisit ;  tantommodo  homininm  ab  eo  snscepit. 
Hunitissimo  castro  praeter  expectatiooem  yi  capto,  terrorem  omnibns 
Gallicanis  injectnm  notaTit  Otto  episcopns.  Inde  male  Blondellus  infert, 
castmm  Gallici  jnris  foisse.  Nam  nt  taceam,  et  aliis  scriptoribns  Lotha7 
ringiam  ad  Galliam  r^erri  ob  lingnam ;  quis  non  videt,  terrorem  etiam  ad 
viciBOS  porrigi  potnisse,  ne  qnid  in  Henricnm  ejnsve  regnnm  anderent 
Homfninm  etiam  de  ipso  castro  Barrensi  datom,  in  annalibns  nrbis  Yirdn- 
nensis  Richardus  Wasseburgios  Virdunensis  archidiaconns  antiqnitatnm 
Belgicamm  legit,  quicqnid  Blondellns  nulla  argnmenti  specie  contradicat. 
T^empe  apparet^  comitem,  nt  yitam  (nam  haec  qnoqne  periclitata  est, 
decemente  sospendiam  imperatore)  et  feoda  ob  crimen  rebellionis  arait- 
tenda  Ineretor,  qualis  erat  Montionis  comitatns,  etiam  allodiom  Barrense 
quasi  lytron  Imperatori  in  feodum  obtulisse. 

29.  Accedit  alins  Alberici  locos  clarissimos  ex  secnlo  seqnente, 
qno  ipse  vixit.  A.  D.  1212  Raynoldns  de  Domno  Martioo  comes  Boloniae 
snspectos  erat  factos  regi  Galliae  Philippo^  qood  Moretoninm  munierat, 
nantiosque  ad  Ottonera  IV.  imperatorem  et  Johannem  regem  Angliae  mit- 
tere  dicebatur.  Rex  congregato  exercitn  occnpavit  Moretonium  et  alia 
ejns  loca,  ei  sic  (rerba  snnt  Alberici)  come$  a  teto  regno  (Galliae)  decederu^ 
mcce$9it  ad  comitem  Barri  (Theobaldum)  cognatum  suum,  et  mansit  apud 
eum,  Hic  Blondellus  mrsns  ad  argutias  confngere  coactnS;  potuisse  ait 
manere  apud  comitera  Barri,  sed  in  locis,  quae  extra  comitatim  Barrensem 
comes  in  regno  Germanico  habebat ;  qnasi  hestem  snum  a  rasallo  impnne 
protegi  ac  sostentari  passoros  foisset  Philippns  rex,  si  talis  ipsi  comes 
Bairensis  fnisset.  TheobaMus  iste  Raioaldi  filins,  Bainaldi  prioris  ab 
Henrico  V.  angnsto  capti  et  dimissi  nepos  foit  Theobaldns  gennit  Hen- 
ricum,  qni  Theobaldnm  secundnm,  qni  Henricnm  altemm,  Alienorae  Anglae 
maritnm,  patrem  Eduardi,  avom  Henrici^  ex  qno  natos  RobertnS;  primns 
Barri  dax  creatus. 

30.  MnKa  alia  Ghifnetins  pro  diHgentia  sna  in  rem  affert:  Rainaldns 
illic  prior  comes  Barrensis  subscripsit  chartae  imperatoris  Lotharii  Saxb- 
Bis  Treriris  datae  a.  D.  1131.  EJns  pronep«s  Henricns,  Theobaldi  panlo 
ante  dicti  fillus,  apnd  Valentianas  snbscri^sft  chartae  Ottonis  lY;  sed 
postea  ab  eo  defecit  ad  Fridericnm  IH,  et  Philippo  regi  Galliae  in  praelio 
ioTinensi  affuit :  neqoe  enlm  idoo  periclitabatnr,  si  Germanici  regni  fen- 
datarins  erat,  nt  Blondellns  objicit,  qnia  maxima  pars  principum,  OttoBe 
deserto,  Fridericum  seqnebatnr.  Antiqnns  consnetndinnm  Barrensinm 
eodex,  a.  D.  1506.  or^nm  antoritate  in  soriptnram  redactamm,  habet. 


Digitized  by 


Google 


«06  ANNALBS   IHPERII 

A.I5JUde  fevdis  Jvdicari  secandmn  leges  et  nsas  imperiales,  et  aFmoset 
ThoaFenino  Lotharinfico  consiliario  obserratam,  in  Barrwi  in^ 
haberi  pactam  inter  reges»  Navarrae,  tonc  comitem  Gampaniae,  et  coBitei 
Barri,  qao  cavebatar,  Gampanos  in  Barrensi  ditione  recipi  debcre  secai- 
dam  leges  et  statata  imperiL  Hoc  Blondellas  falsom  produiat,  qoa 
Barram  ipsam  faerit  in  Gampania,  sed  frastra  Thoavenini  fidem  icdsat, 
Tiri  atiqae  gravis,  nec  mendacii  temere  arcessendi :  ipse  potios  rel  hJK 
falsitatem  hqjas  saae  sententiae  agnoscere  poterat;  nam  noaBirri,  se^ 
Lioeji  alioramqae  loconim  caasa  Barrensis  comes  Gampani  vasillDS  fot; 
et  cam  lis  esset  inter  Theobaldam  regem  Navarrae,  comitem  CaDpuiiae, 
generam  Ladovici  Sancti,  et  Theobaldom  comitem  Banrensem,  apparetei 
actis,  qoae  de  archivo  regio  depromsit  Qaercetanos  inhistonaBarreisi,e( 
Bloadellus  inde  repetiit,  non  de  Barro,  sed  de  castro  Linejo  cootrorersiai 
foisse  aliisqoe  hqjasmodi  locis.  £t  re  transactaThebaldom  Barreisei 
ab  Henrico  Navarrae  rege  et  comite  Gampaniae  etiam  Mollae  castroiiii 
aagmentom  feodi,  quod  ab  illo  tenebat,  a.D.1272.  accepisse.  QmoMm 
satis  indicant,  non  de  Barro  ipso ;  sed  certis  locis  comitem  Barrensen  le 
tonc  agnovisse  vasallom  Gampaniae,  neque  aliter  etiam  Galliae  np, 
postqoam  a.  D.  1335  Gampaniae  comitatas  ad  corooam  revocatos  est 

31.  Henricus  alter  Barri  comes,  bello  inter  Gallos  ABglosfee  ib- 
granle,  a.D.  1294  Anglis  se  appllcoit,  docta  principe  Alienora,  et  a.D.1297 
Galliam  armis  incorsavit ;  sed  a  Pbilippo  Polchro  Yictos,  et  ad  hoBiani 
etiam  de  Barro  praestandom  ii^usta  vi  adactos  est  a.D.  1301,  siveraesiit 
tabulae,  qoas  Qoercetanos  prodoxit  Eo  scilicet  tempore  Philippis  Gal- 
liae  rex  multa  ad  imperium  Germanicam  pertinentia  in  potestatea  sui 
redegit,  contradicentibos  Adolfo  rege  Romanorum  ipsoqoe  BonifaGioVin. 
pontifice,  qoae  soccessor  Adolfi  Albertos  Gallorom  amicas  dissiiulis^ 
aat  deceptas  fuisse  videtar,  cam  a.  D.  1298.  apud  Vallem  coloris  ma 
Philippo  Pulchro  congressas  fuisset;  nam  si  vera  sont,  qoae  io  5opn<lJcti 
testiom  informatione  continentur,  docta  est  linea  recta  a  Yirodono  v^ 
Bsqne  ad  fontem  Mosae,  designataqae  cippis  aeneis  erectiS;  placoitf^ 
nt  haec  Germaniae  Galliaeqoe  regna  disterminaret  Ita  Barreisis  ditrt 
Gallis  cessisset.  Sed  sopra  notatam  est^  principes  electores  ^^^^^ 
actis  e  vestigio  contradixisse.  Blanca  Pbilippi  filia  ibi  Bodolfo  AlW 
iiio  primogenito  desponsata  est,  et  Albertos  nondam  stabili  regao  (bv^ 
principibas  cam  papa  ob  caedem  Adolfi  refragantibos)  Galiica  anici» 
sibi  opas  patavit. 

32.  Fortasse  etiam  testes  illi  rem  ante  docentos  annos  gestan  i» 
satis  acearate  retilere,  nam  Ghiffletias  in  commentariis  LothaneBSili» 
post  Franciscom  Thoaveniiiam  refert,  viam  militarem  separasse  ^''^ 
teRitoriamaGampaniaTricasgina,  ibiqae  spectabiles  fois^^^I^^^^'^ 
bincaqailam,  ilUnc  lilia  praeferentes ;  quos  in  illo  coogresso  ii^eni 
Philippi  erectos  crediderim.  Eos  ab  Henrico  IL  GaHiae  deia^«  w« 
imperii  invadente  defectos,  incolae  ex  avita  traditione  meDon^^  ^ 
adhnc  imperii  metas  vocabant;  qoae  hand  Jore  spemit  ^^^.  jfii 
fabolosis  qoibosvis  volgl  Mira^ancalis  aeqaat    Caetenui  9<>^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPERII  607 

bertiis  egerit  aiii  UeQerit,  pnbliea  opiaioie  Barrom  pars  Lotiuuringiae  i  tt, 
baberi  perseveravit.  Nam  Johannes  Parisiensis  apud  S.  Victorem  cano- 
Bicns  regularis,  qoi  a.  D.  1322.  desiit,  in  Memoriali  historico  habeC:  Lo- 
tharingiam  conlinuisse  tnnc  Yirdonum,  Tollum  et  Metensem  partemque 
dioecesium  Trevirensis,  Leodiensis  et  Remensis,  docatum  scilicet  Lotha- 
ringiae  seu  Nanceji,  comitatom  Barri  cum  aliis,  Hasbaniam  denique  et 
Ardennam. 

33.  Videntur  et  secuti  imperatores  vel  reges  Germaniae  Jns  in 
Barrenses  subinde  sibi  asseruisse.  Nam  Carolus  IV.  a.  D.  1354  Metis  ex 
cemitatn  Locelburgensi  ducatum,  ex  Barrensi  marcbionatum  fecisse,  scribit 
Albertus  Argentinensis,  qood  Blondellns  ad  comitatum  Moncionei^em 
restringere  mallet.  Sed  scriptores  Lotharienses  addunt,  Carolum  IV. 
tandem  ducem  Barri  (ot  prios  marchionem  Moncionis)  creasse  Robertom. 
Sane  si  rex  Galliae  dignitatem  dedisset,  rei  monomenta  in  Gallia  extarent, 
mnlto  majore  illic,  quam  apud  nos,  rei  archivariae  cura,  dum  cerla  iliis 
regni  sedes,  in  Germania  huc  illuc  Jactafa.  Cerle  cum  nobiles  quosdam 
a.  D.  1364.  novus  dux  creasset,  rem  gestam  literis  regiis  conflrmatam, 
aliaque  id  genus  minuta  Galli  notarunt;  quanto  magis  ereclionem  ducatus, 
si  regi  suo  deberi  scivissent.  Jnvat,  quod  pontis  Moncionensis  marchio- 
natus  (quero  Juris  Germanici  semper  fuisse,  Blondellus  agnoscit)  situs 
babebatur  in  Barrensi  ducatu.  Nam  a.  D.  1474  Johanoi  filio  notho  illom 
relinquit  Renatos  dox  Lotharingiae,  qoem  sitom  ait  in  docato  soo  Barrensi. 
Unde  intelligi  potest,  corpos  ditionom  Roberti  comitis  Barrensis  a  Ca- 
rolo  IV.  docatos  honore  insignitom;  nam  Robertus  a  Carolo  IV.  in  diplo- 
nate  dato  Metis,  12.  Kal.  Jannar.  1356.  adhuc  comes  Barrensis  dictus 
est,  et  mox  a.  D.  1357.  se  Jam  ducem  scripsity  ut  Cbiffletius  ostendit  Ut 
Jndicari  possit,  Carolum  tnnc  vicinum  ei  ducis  dignilatem  contulisse; 
cum  aliquot  ante  annis  in  eodem  loco  marchionis  tribnisset:  eoque  ipso 
dedisse  operam,  ut  imperii  Germanici  Jura  conservaret ;  etsi  interea  du- 
ces  Barrum  castrum  subinde  qnasi  Gallicum  beneOcium  agnoscere  coge- 
rentur,  cnm  longinqois  imperatoribos,  et  rebus  imperii  turbatis,  contra 
vim  de  proximo  imminentem  nihil  possent.  Sed  ea  domini  Jus  imminuere 
non  potuere. 

34.  Nec  dobito,  plurimum  ad  continuandas  Gallomm  nsirpationee 
contnlisse  translationem  ducatos  Barrensis  in  ipsam  regiam  stirpem  Gal- 
Roaa  per  Lodovicom,  Lodovici  Andegavomm  docis  flliom,  Johapnis  regis 
Galliae  nepotem,  qoae  ita  se  habet  Com  Roberti  ducis  Barrensis  liberi 
mares  et  nepotes  cecidissent^  docatos  ad  filiam  Jolandam  devenit,  JqImoi- 
nifi  Arragonom  regis  oxorem,  ex  qoa  natam  Jolandam  alteram.  Lndovien» 
ille  duxit,  et  com  ea  Barrensem  ducatnm  obtinuit,  et  a.  D.  1415.  deAmetns 
filio  Renato  reliquit,  qui,  Isabella  Lotharingica  dncta,  Lotharingiae  Bafd^ 
dux  habitos  est.  Sed  com  ex  ipso  etiam  mascoli  defedssent,  Jolanda 
Friderico  Vademontis  comiti  nopta  tam  opimam  haereditatem  exemplo 
aviae  cogoominis  in  filiom  Renatnm;  lineae  nnnc  queque  florentis  capnt, 
trawmisit;  cui  a.  D.  1508.  defuncto  Antonins  dnx  suceessit.    £x  eo  mn- 


Digitized  by 


Google 


«08  ANNALES  IMPBRII 

ItMl.  tata  regMfriee  goiite  inperii  Geminfci  Jnra  ab  obllTfoie  mfM  vMi- 
cari  coepere,  ciim  etiam  hjstorianiai  stadia  reflorescerent 

35.  Nec  tameB;  imperii  nosiri  Jnra  penitus  domi  B^lecta,  pitandn 
est  Etsi  eaim  in  ea  pertarbatione  remm,  qnae  Garoli  IV.  caesiris  ob- 
itnm  secnta  est,  moBnmenta  pablica  imperii  male  asservata  eoistet, 
extat  lamen  matricola  imperii  a.  D.  1471.  conscripta,  ex  ardiiTO  MogiF 
tino  depromta,  abi  inter  caeteros  imperii  ordines  nominatar  du  Barrei- 
rensis  in  Galtia.  Nempe  Gallia  intelligitar  eo  sensa,  qao  etiaai  arGki- 
episcopas  Tre?ireasis  archicancellarias  imperii  per  Galliam  appeUitnr, 
sdlicet  in  regionibas  nostri  imperii,  abi  Gallica  lingoa  yiget  £l  qit^ 
Blondellas  excipit,  in  matricala  scriptam  ii^telligi  docem,  noa  Birri,  sfd 
feadomm  Lotharingicoram  gratia,  a  matricalae  forma  alieaoBi  esf,  ii  fu 
dominia  ipsa  feadalia  exprimantnr.  Sed  et  Fridericom  IIL  iaperaUm 
contra  Garolum  Aadacem  dacem  Bargandiae  inter  caeteros  inperii  prii- 
eipes  etiam  Renatam  Lothariogiae  et  Barri  dacem  ad  socia  anaa  dietf- 
telae  Jare  yocasse,  scripsit  Gallas  Nanceidos  antor,  coi  nomen  Petri  de 
Blarrorivo,  a  ChifRetio  prodactns: 

Teque  ducem  praeter  cunctos  adjuro^  BeMle^ 
Caesar  aU,  per  ammUae  pia  jura  fidemquef 
Ouam  noelrae  te  scis  gemine  dedere  coronae, 
Gemine,  id  est  dapliciter,  at  bioi  beneficiarii  dacatos  inoQi  videiitn, 
qaod  ridicale  Blondellas  interpretatar  de  daplici  nexn,  feudi  et  propii^ 
tatis;  qoasi  ob  propinqaitatem  regiam  aliqaid  coronae  debeatar.  Caeteroi 
postea  constat,  rem  in  certamen  dedactam,  pobliceqae  sob  Cirolo  ?. 
Gallis  contradictom,  etsi  sabinde  homagia  Barri  caasa,  sed  siiro  jm 
imperii,  extorqaerentar.  qaam  caationem  Antoniam  dacem  ipsis  literis 
homagialibas  a.D.1541.  datis  inseraisse  constat,  eaque  a  posterisseapff 
repetita  intelligi  debet 

36.  Et  Carolnm  V.  ChrisUeraae  Danae,  sororis  filiae,  ridaaeiFra^ 
cisco  dace  Antonii  fillo,  et  tatricis  filii  Caroli,  aatorem  fiiisse,  vt  Btrrei- 
sis  principatus  nomine  fidem  Henrico  IL  Galliae  regi  dare  recisir^ 
Thaanas  memoriae  prodidit  Unde  hic  irritatus,  postea  paerom  in  6"' 
liam  abduxit,  Nicolao  ejas  patrao  proyinciae  administratioaea  ^\ 
eitm  paalo  ante  a.  D.  1545.  Nicolaus  sao  nomine  et  yidaae  tatoroflpB^ 
Caroli,  Lotharingiae  et  Barri  dacis,  Jarammitam  Carolo  Y.  aagvsto  pne- 
stitisset^  qao  imperatori  obedientes  et  fideles  esse  spondent  ^^^^^.^ 
.bomines,  onmiaqae  facerO;  ad  qaae  fideies  principes  et  yasaHi  mp^ 
domino  sno  Romanoram  imperatori  et  sacro  Romano  imperio  de  iiu^ 
eonsaetadine  tenentnr;  ipso  sciiicet  dmstianissimo  rege,  qn«^  ^^®*^ 
los  imprpbat,  haad  excepto.  Tandem  extincto  Hearico  IL  GalUie  m 
Franciscas  IL  ejas  fiUos,  matri  et  Gaisiis  Lotharingiae  sUi9^  P^^. 
bns  obnoxias,  a.  D.  1559.  teste  eodem  Thoano  Barram  yeni*^  ^^*^ 
jam  tum  actum  est,  ut  rex  supremum  jus  ac  in^erium  in  ^^'^^ 
prtndpatum  in  Lotharingum  duds  sororU  gratiam  a  se  abdicard.  ^ 
snnt  historici  verba.  Qaod  consiliam  etsi  Thaanns  perfidioso»  ^ 
qao  imperii  Gallici  m^jestas  imminaeretar  j  ex  eo  tafflOd  orW  VP^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPBRII  609 

Qod  Jns  Galliae  confroversimi  baberetar,  et  s\  rem  accarate  discateres,  A.951. 
aad  satis  consisteret.     Rebas  ergo  altro  citroqae  agitatis,  qaicqoid 
einde  actam  est,  imperatori  nostro  Jas  saom  aaferre  non  potest.    Sed 
08  a  discassione  Jaris  in  orbitam  historiae  redeamas. 

37.  Ottonem  regem  Aqais  Grani  agentem  missos  in  manas  binos 
lones  secatos  Hngo  princeps  sororias  adiit,  et  cam  eo  paschalia  fe^ta 
;it,  magnificeqae  donatas,  sab  condacta  Conradi  dacis  ad  Matronam 
sqae  ad  saos  reversos  est.  Otto  iter  Italicom  cogitmis,  res  in  Lotha- 
ensi  regno  vicinaqoe  Gallia  qnietas  relinqoere  stndebat.  Conradns  re- 
ressos  in  quosdam  Lothariensis  regni  torbones  arma  vertit,  (arres  eoram 
»Jeeit,  Raginarii  comitis  Montensis  (qaem  Giselberti  dacis  ex  fratre  ne- 
Dtem  aliqaoties  memoravimos)  castrom  qooddam  cepit,  alia  obsideri 
issit.  Ludovicas  rex  etiam  in  Gotbertom  el  Angelbertom  ducit,  ca- 
Tom  eorum  Brenam,  ex  quo  vicini  infestabantor,  fame  capit  et  dirnit, 
dinde  ad  colloqaiom  proficiscitar  com  Hugone  et  Amulfo  condieta  die 
latotam.  Sed  Hogo  defuit,  Amolfo  infensas,  quod  Monasteriolom  alia- 
ne  Herluini  deftincti  loca  occupasset,  e(  adjoncto  sibi  Rotgario  Herlnini 
lio,  Araalfam  invasit,  mnnitionem  e)as  quandam  obsedit:  rege  aotem  in 
istra  adventante,  solota  ob8idione,*asqae  ad  Decembrem  indocias  indolsit. 
iterea  Otgiva  regina  improviso  egressa  Laudano,  ad  Herbertnm  Herberti 
lium  se  duci  curflt,  eique  nobit.  Unde  rex  iratns  abbatiam  Laudunen- 
m  matri  adimit,  conjogi  tribait,  Atoniacum  Can  Attiniacum?)  fiscale  prae- 
inm  ad  se  revocat.  Abbatiam  Laudonensem  olim  f^isse  poellaram  a 
.  Salaberga  stractam,  nunc  a  sexcentis  fere  annis  congregationi  viroram 
abitatam,  Mabilio  hic  notat. 

38.  Dnm  haec  in  citeriore  Gallia  gerantor,  Hungari  (miram)  Aqui- 
miam  rarsas  invadont.  Hi,  Taxe  rege  ducente,  magno  cum  exercita  in 
^iam  venerant  Berengarius  ex  pecunia  ecclesiaram  et  pauperam  duris 
xtorsionibas  eollecta,  nummo  etiam  in  capot  infantis  constifoto,  cnjos 
lagoam  partem  sibi  retinoit,  decem  modios  argenti,  sed  aere  admisto 
orropti,  dedit:  ita  hostes  in  Aqoitaniam,  id  est  (vt  arbitror)  Viennensem, 
lelatensem  et  Tolosanom  tractom,  avertit.  Illic  per  magnam  aestatis 
artem  morati,  exhausta  rapinls  regione,  per  Italiam  impone  in  patriam 
Bdiere ;  magno  hominam  illius  temporis  stupore  dicam,  an  torpore,  qui 
un  longinquum  hostem,  tam  difficilibos  locis  arcere  aot  delere  noii 
otoere.  Sane  et  Saracenoram  manipulos  Fraxineto  haerere  perrexit, 
igressisque*  Hnngaris  Alpes  infestans,  peregrinatores  ex  Gallia  Romam 
otentes,  libertatem  itioeris  depensa  pecunia  redimere  coegit.  Sed  mox^ 
Ha  reram  facies  sese  ostendit,  Ottone  in  Italiam  transgresso,  ciOus  deinde 
pe  aut  auspiciis  Hungari  exclosi  sont,  Saraceni  tandem  pulsi. 

39.  Rex  Germaniae,  antequam  in  Italiam  abiret,  insignem  conventum 
roceram  regni  habnit  Francofurti,  qnem  scriptoribus  historiae  neglectnm 
ibeo  ex  appendice  priore  operis  de  disciplina  ecclesiastica  a  Reginone 
nimiensi  conscripti.  Ubi  decretum  hojas  conventus  refertur,  sed  qjtf 
er  errorem  dicitur  actus  a.  D.  952,  nam  indictio  nona  annusque  regdl 
ttonis  decimas  qnintus  in  honc  praesentem  conveniunt,  si  rem  ante 

ARRALIS    IMPIRtl    TOK.  II.  39 

Digitized  by  VjOOQIC 


610  ANNALES   IMPERII 

A*I51*  Jol^vm  aensmn  actaa  poiiamQS,  atque  bic  etiam  legatos  Ladoficinpi 
novmn  opas  Fanense  obnnnciantes,  anditos  pnto.  Seqnente  ainoOUii 
Saxonia  ant  SneWa  egit,  et  placitnm  alind  synodale  Angnsto  men 
nrbe  Augnstana  celebravit.  Decretnm  praesens  ita  habet :  Amo  vtm- 
mUionis  Domini  952.  (lego  95i.%  ifuUclione  9.  eondHuHm  ed  in  Frtt 
conofurt  a  rege  gloriosissimo  Otione,  anno  iUius  15,  conseniimdiim  ^ 
ecopie^  comitibus  aUisque  fideHhue  compluribus,  canonum  $aneionnft 
patrum  autoritate^  nec  nan  capitularium  praecedentium  regm  istMi^ 
coram  positiSj  ^  oppressio  virginum  aut  viduarum  vei  raptus  sh  tti 
hominibus  fiatj  et  ul^  qui  rapiuni  eas  sub  nonUne  simui  habitandi,  cosft- 
rantes  et  conniventes  raptoribus ;  siquidem  clerid  sint,  deddant  a  pnftt 
gradu,  si  vero  laici,  /tnatkematizentur,  et  raptores  sine  spe  conjugAfB' 
maneant.  Quodsi  posthac  jungere  se  praesumserM,  uferque  anetkmA 
zentur,  Nuendum  est  etiam  praefato  regeXpsk  tuenihm  vel  tenendMnrM 
innuendum  regi?),  ut  nutta  abbatia,  quae  per  se  electionem  kabet  ed  »o» 
sterium,  nec  aiicui  m  proprium  possit  donari,  lUae  vero,  quae  sledim 
carent,  regis  donatione  et  priviiegio  ad  aHud  monasterium,  quod  tiA  ^ 
mundiburdio  consistat,  surrogaripossint.  Snccessionem  Lndolfo  iili«  n$ 
ante  iter  Italicnm  assertam  in  conventipprocemm  babent  scriptores  aitipL 

40.  Otto  igitnr,  iotellecta  Adelheidae  reginae  caiamitate,  Aiga,  ^ 
culo  noTO,  dam  Gannsii  obsidebatnr,  non  tantum  firatri  ejns  ConndoR^ 
adolescenti  amico  et  clienti  gratificari  institnit,  sed  et  pnlcherriBn  i^ 
latam  occasionem  negligendam  non  pntavit  Italiae  ad  regnnm  Fraicom 
orien(a)iom  rerocandae,  qnae  ex  eo  inde  ab  Amnlfo  avnisa,  tfiatf 
minntis  obnoxia,  ad  magnum  et  yerum  regem  aspirabat.  Gredideni 
etiam,  laudatam  Adelheidae  formam  vidno  co^jngii  noTi  cogitatioifii 
snbjecisse.  Baronins  ex  anonymo  historico  Romanorom  pontificaa  ai 
literis  tantnm  Adelhaidis,  sed  et  Agapeti  iavitatnm  scribit.  Daa  e9 
magno  apparatn  sese  ad  iter  accingit,  filins  Ludolfos  inconsulte  patrepca^ 
festinans  Allemannoram  mann  Alpes  transit;  sed  nec  qnicqiam  utm 
bile  egit,  et  patrem,  cui  placere  stnduerat,  offendit,  quodtotiusrebelfioiit 
seminarinm  Mt.  Nam  Uenricus  patraus  jnvenis  honoribns  inTidens,  0 
Bavaria  nnntios  in  Italiam  praemiserat,  effeceratque,  ut  spemeretorabiqMt 
et  castella,  quae  regis  deinde  coquis  et  pistoribus  patnere,  filio  du^ 
rentur.  Roswita  sive  decepta  sive  blandiloqua  Ludolfum  cmBpaudsa 
Italiam  penetrasse,  et  animos  in  regis  adventnm  praeparasse,  et  ad  pKns 
amplexus  redeuntem  cum  plausn  snsceptnm.  *    Excidisse  Videtir  pss 

,  operis  Lnitprandi,  quo  primam  Ottonis  expedittonem  Italicaa,  c(  v^ 
hnic  alterique  intercessere,  tractasse  putem. 

41.  Otto  autnmno  demnm  provecto  expeditionem  ingredi  poliiL 
Adelheidis  13.  Kal.  Sept.  ex  cnstodia  elapsa,  Gannsinm  venit;  f^ 
aliqnandiu  duravit,  nam  obsessi  fame  premebantur.  BerengariiK  iateni 
cum  filio,  longinquo  adhuc  Ottone,  nt  credibile  est,  in  loco  dicto  plek 
S.  Nartini  6.  Kal.  Leoni  abbati  monasterii  S.  YincentU  ad  YDlbinBB  ii 
fiiiibus  Beneventanis  privilegium  dedit,  cnjns  initinm  est:    h  i^ 

•)   tcrihii  adM  E€kh»du$. 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  611 

mifd  Dei  aei&nii  Berengariua  et  Adelbertus  divina  providente  elementia  A.  tSl. 
^es.  Ibi  praecepta  regum  Desiderii,  Garoli;  LadoYlci  atque  Lotharii, 
Hogoiiis  ac  Lotharii  concessiones  confirmantiir.  Signum  dominorum 
rengarU  et  AdelberU  regum,  Hubertus  cancellarius  ad  vicem  Brunmgi 
iscopi  et  archicancellarii  recogn.  Data  6.  Kal  Octob.  a,  dom,  inc.  95i^ 
pii  vero  BerengarU  et  Adelberti  piissimorum  regum  primo,  ind.  iO. 

42.  Otto  secom  habens  Fridericiim  archiepiscopnm,  Gonradom  dncem 
osqne  principes,  snperatis  Alpibns  cnm  copiis  Veronam  yenit.  Roswita 
iam  Uenricnm  regis  fratrem  addit.  Browerns  ex  docnmento  (de  qno 
>x)  Ruotpertnm  Treyirensem,  Adelberonem  Metensem  et  Gonzelinum 
tllensempraesnles.  Gonradnm  qnoqne  regem  Adelheidis  fratrem  af- 
isse  pntem.  Veronae  rex  (Leone  Ostiensi  antore)  nnntinm  ab  Attone 
cepit,  enmque  cum  epistola  remisit,  qna  significabat,  adesse  se  cnm 
Tentissimo  exercitu,  filium  Jam  Mediolannm  praemisisse,  mox  ipsnm 
bre.  Nuntins  cnm  ad  obsessos  penetrare  non  posset,  literas  et  annnlnm, 
tem  ab  Ottone  acceperat,  cnm  sagitta  in  arcem  misit.  Ita  confortati 
aesidiarii,  etsi  premente  fame,  duravere.  £t  rex  e  vestigid  secntns, 
irengarinm  obsidionem  solvere  coegit,  atqne  inde  Papiam  regni  sedem 
tditione  cepit.    Berengarius  se  campo  credere  ausns  non  est 

43.  Ottoni  Papiae  yersanti  proceres  certatim  se  submisere;  sumsitque 
m  tum  nomen  regis  Francorum  et  Longobardomm,  Magni  Garoli  exemplo, 
illa  nova  coronatione  celebrata.  Hoc  testatnr  diploma,  relatum  a  Johanne 
)tro  Puricello  in  opere  monumentorum  basilicae  Ambrosianae,  qnam 
Mlie  Gistercienses  habent:    /n  n.  s,  et  i.  Tr.  Otto  Dei  gratia  rex  Fran^ 

mm  et  Longobardorum Noverit  omnium  fidelium  nostrorum 

dustria dilectus  frater  noster  Bruno  suggessit  humiHter  majestaH 

ntrae  pro  quodam  Aripatdo  venerMii  abbate  monasterii  confessoris 
hristi  Ambrosiiy  postulans,  ut  eum  pro  nostrae  mercedis  incremento  cum 
mversis,  qui  cum  eo  degunt,  famuHs  Christi  cunctaque  venerandi  coenobH 

ibstantia  sub  nostri  mundiburdii  tuitionem  susdpere  dignaremur 

I^iitrai  domini  Ottonis  serenissimi  regis.  Brun  canceliarius  ad  vicem 
^anassis  archicapetlani  recognovi.  Data  6.  Idus  Octobr,  anno  incama^ 
fnds  Domini  nostri  Jesu  Christi  nongentesimo  quinquagesimo  primo, 
M&cAkme  iOy  anno  regni  Ottonis  regis  in  Francia  decimo  sexto,  in  ItaHa 
rimo,  Actum  Papiae  in  Dei  nomine  feHciter.  Amen.  Itaque  duos  Jam 
)ges  habere  coepit  Italia,  snpremum  Ottonem  et  Berengarinm  clientela- 
)»,  qui  etiam  anno  sequente  majori  per  hominium  fasces  Angnstae  Vin- 
elicorum  snmmisit. 

44.  Nnnc  reginam  accersi  placnit.  Roswita  refert,  Henricnm  dncem 
bviam  .missnm,  yenientem  ad  regem  adduxisse,  cui  tnm  primnm  Tisa 
lacnit.  Tentatam  auro  scribit  Witikindns,  an  quod  Otto  sinistra  quadam 
una  tactus  Aiisset?  Sed  illa  sive  innata  pudicitia  sive  pmdentia  snspi- 
lones  revicit.  Ita  tandem  nnptiae  coiere.  Mabilio  memoriae,  opinor, 
^psu  Adelheidem  in  Ganusina  arce  a  Berengario  detentam,  eaque  ex« 
«ignata,  ab  Ottone  liberatam  scripsit  Rex  ordinandis  rebus  moram  sibi 
rahendam  in  Italia  videns,  Lndolfnm  in  Germaniam  remisit»  Ita  Roswita. 

39* 

Digitized  by  VjOOQIC 


612  ANNALESIMPERII 

A.951*  K™  ^"^  Friderico   archiepisoopo,  imconsilto  rege,  regressia,  M 

coatiniiator  Reginonis.  Ego  mediam  tenens,  nec  remissvm,  meceltfai 
patem,  sed  veniam  abeondi  petiisse:  indignatom  noro  matrimonio  lii 
Witikindos.  An  qood  sinistra  de  regina  romor  sparsisset,  ai  ▼etiiB 
noYorcae  blanditias  et  Qtfttod  Frodoardas  habet)  timeBtem,  le  kaod  m 
essent,  qaae  pater  de  saccessione  statoerat.  Eqaidem  primogoula 
qnantam  infelligo,  regno  excladi  non  poterat  Sed  regnomm  dirisioin 
qaae  solida  sperare  Jassas  erat,  timaisse  pntem,  et  renoTui  pacta  m- 
stitntaqae  intempestive  vel  importone  petiisse.  Roswita  ait,  aegre  tiknt 
qaod  regina  Henrici  amicitiam  saae  praeferret.  Sed  boBa  po^  n 
dicta  daras  narrando  mollire  solet.  Illad  constat,  exalcerato  animo  redi» 
Mox  Salafeldae  loco  consiliis  fanesto  (at  addit  Witjkindos,  tarbam 
Henrici  memor)  in  die  natali  Domini  Fridericom  arcJUepiscopnm  alias^ 
proceres  regio  ambita  excepit,  et  norae  conspirationis  fondameita  jed 
Sed  haec  serias  erupere.  Rex  laetas  com  nova  sponsa  Papiae  dowmi 
natalilia  celebravit.  Adelheidam  non  magis  forma  qoam  prudentiaa- 
celloisse,  constat,  atque  etiam  Jileratissimam  fuisse,  scribit  Ekkikarte 
Sangallensis,  et  Ottoni  aliquando  Latine  scripta  dictave  interpretat« 
memoriae  proditum  ost. 

45.  Chronicon  No^aliciense  non  recte  habet,  BerengariomseMi 
castellam  S.  Jalii,  lacu  circumdatam,  abdidisse,  ad  deditionem  moi  adK- 
tum  captumque.  Haec  ad  posteriorem  Ottonis  expeditionem  peitiia^ 
Sed  ineptius  est,  quod  additur,  oculos  ei  effossos,  quod  nec  postea  ca^ ' 
factom,  aberatque  ab  humanitate  Ottonis.  Nec  verum  est,  q«od  Lo 
Ostiensis  in  Casinensi  chronico  habet,  binas  Berengarii  filias  nonc  capts 
in  Germaniam  missas ;  id  quoque  a.  D.  965.  contigit  Mem  Sigoniam  caetct»- 
qui  satis  cautum  seduxit,  ut  scriberet,  Ottonem  recenti  de  Hongaris  rictMi 
celebrem  Italorum  in  se  animos  convertisse.    Ea  enim  posterior  kui 

46.  Mirum  est,  a  Sigonio,  viro  docto  ot  acuto,  ridicalam  fabiiai 
adoptari  potuisse,  quam  Petrus  Damiani  (etsi  de  veritate  sibdabitaf) 
inter  alias  nngas  de  more  suo  et  pro  seculi  genie  sparsit.  Hic  scilicct 
ad  Desiderium  abbatem  Casinensem  (post  papam  Victorem  VIH.  dicla] 

'  scripsit:  Adeleidem  fuisse  Oltoni  commatrem;  itaque  incestoosaa  caa  ei 
matrimonium  inisse.  Wilhelmim  Ottonis  filinm  archiepiscopaai  Mofn- 
tinuro  publice  scelestam  conjunctionem  arguisse.  Ergo  Jassn  patris  M» 
anno  inclusum,  tandemque  in  quadragesimaH  Jejunio  solutiB,  exire  a#- 
luisse,  antequam  psalterium,  quod  anreis  apicibns  scribebat,  totvn  aksaf- 
visset.  Mox  in  patrem  publice  excommunlcationis  Jaculoa  iatoniss^ 
patri  autem  indignanti  dixisse :  Tu  mrkltraris^  me  adoenwn  te  iu$Mf 
a§€rey  sed  si^iio,  nos  sancio  peniecosies  die  siinui  in  conspeetu  Dei  tit' 
turos,  ibique  librata  jaslitiae  lance  sententiam  supremi  judids  wdimm. 
Cumque  episcopus  obiisset,  imperatorem  augostalibis  infolis  rediwtii. 
inter  pontificum  choros  et  procerum  agmina,  festo  die  praestitato,  ia  v^ 
sarom  solennibas  repenlino  divini  Judicii  ictu  mortiom  concidisse. 

47.  Baronius,  etsi  in  narrationes  pronns,  qnibas  aliqnid  aatariti^ 
rebus  occlesiasticis  accedere  putat,  hic  tamen  veritatis  vim  a»  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPERII  613 

[ue  ab  autore  dissentiens,  molta  cam  honoris  praefatione,  ne  pnrparam  \.  95|^ 
>  snam  maculasse  videatur  (nam  et  Petram  inter  Romanae  ecclesiae 
iinales  referantX  agnoscit,  mollissime  loquens,  non  esse  haec  talia, 
6  in  dubinm  vocari  non  possint:  Ottonem  die  pentecostes  et  in  eccle- 
obisse,  a  veritate  abhorrere:  caetera  multiplici  ratione  verisimilitn- 
9  carere.  Nemoy  inquit,  prodidilf  Adeiheidemfuisse  commatrem  Oitonis, 
etsi  fuissei,  debuissent  kaec  initio  objici^  non  seni,  et  tot  ex  Adeiheide 
rorum  pairi.  Itaque  Sigoains  commeatom  commento  tegens,  ne  per- 
at,  hoc  Wilfaelmam  statim,  uVpraesul  factus  est,  egisse  scripsit,  haud 
pendens,  caetera  noo  cohaerere,  cum  multos  post  annos  episcopam  et 
onem  defunctos  constet.  At  Petrus  Damiani  rem  ita  narrat,  tanquam 
id  dubie  vindicta  abfuisset,  scilicet  rerum  temporumque  imperitus. 
edit,  quod  i  pse- Wilhelmus  Ottonem  secundum  ex  hoc  conjugio  natum 
icavit,  e(  ut  dominum  coluit  Denique  tanta  res,  quae  silentio  tegi 
I  poterat,  si  vera  esset,  ab  aliqoo  ejus  temporis  aotore  scriptis  prodita 
Bset.  Haec  cardioalis,  qoi  addere  poterat,  neminem  tot  scriptorum 
\  Moguntinas  attingentium  quicquam  unquara  de  Wilhelmi  captivitate 
i  offensa  quaUcunque  dixisse.  £t  tamen  Emanuel  Thesaums  in  libro 
regno  Ilaltae  fabulam  recoxit,  iniquus  utique  Transalpinis,  et  quicqnid 
eospolest  captans;  frigidissimae  caetera  argutiae  scriptor,  etcorruptae 
M|uentiae  specimen  iogens.  Annotator  haec  historiae  dehonestamenta 
Dtra  Baroniura  lueri  ausus  est ;  valida  ratione  scilicet,  quia  multis  cnm 
xiunstantiis  narrentor,  qnod  tamen  solenne  mentientibus.  Ipse  suetus 
i  vanissimis  autoribus  et  levissimis  ratienibns,  carcerem  Wilhelmi 
iquam  rero  eertam  pro  argumento  sumft,  quem  nuspiam  nisi  apud 
menti  bujos  scriptores  invenerit.  Simili  commento  Lndovici  Pii  et 
oris  famam  nugatores  quidam  lacerarunt,  quasi  ille  Juditham  consan- 
jneam  contra  ecclesiae  leges  duxisset,  et  Juditha  altera  Herodias 
ijectensem  episcopmn  malrimonio  soo  adversum  occidi  curasset. 
hil  in  iilis  temporum  tenebris  tam  inepte  dici  potuit,  quin  Odem  in- 
oiret,  modo  qnalicunque  religionis  specie  velaretur. 

48.  Gnm  obiisset  Rodulfus  Noviomensis  episcopns,  lis  orta  est, 
dbusdam  Fulcarium  eligentibns,  decannm  monasterii  S.  Medardi  Snes* 
onensis,  aliis  Frodoardnm  Remensem  presbyterum,  Mabilionis  fudicio 
nc  monachnm  et  abbatem,  qna  praelatura  se  /ractns  aetate  a.  D.  963. 
^dicavit  Gum  Fulcarius  praevaleret,  consolaforiam  Frodoardo  episf olam 
*ripsit  Adaldagus  Hammaburgensis  episcopns,  quicom  in  Ingelhemensi 
nper  synodo  amicitiam  contraxisse  puto.  £x  qua  inteUigitur,  cum  for- 
laae  muneribns  Adaldago  etiam  eruditionem  non  defuisse.  Initiun  ita 
^et:  Adatdagus  miseratione  divina  Bremensis  ecciesiae  servus  Frodo- 
rdo  pafri  [forte  presbytero]  Remensi  verbum  pads.  Finis:  Ora  pro  me, 
criptum  prid,  Hat.  Octob^  a.  B.  95i.  Est  ibi  insignis  locos  nescio  cqlus 
eteris,  sic  enim  Adaldagns:  Horreo  notare,  quod  dixit  sandus,  re- 
^psit  sanctus :  Nunc  essem  de  numero  damnatorum,  si  fuissem  de^  numero 
piscoporum.  Fulcario  a.  D.  955  Hadulfus  Laudnnensis  clericus,  notanle 
rodoardo,  successit 


Digitized  by 


Google 


614  ANNALES  IMPERII 

ANNO  CHRISTI  953. 

Ottonis  diploma  Papiae  datam.  —  Bomana  eipeditio  cnr  niiic  diltUu  -  liMla 
•t  machinatioiief .  —  Otto  pafcha  in  Saxonia  celebrat  Diplomatsmdatioies  ^ 
Belmettadiense,  Magdebargense.  —  An  Brano  regis  frater  jaa  ex  cap«IUB»iii^ 
capeUanis.  ~  Begis  commntatio  eom  Billingo.  —  Haeo  boaa  t  WSap  esi* 
obtenU  ecclef  iae  Magdebnrgenfi  data.  —  An  bic  Billingvf  pater  Heniagii  duif^ 
PriTilegiom  episcopo  Ofnabrngensi  concessnm.  —  Berengarivs  se  miiBittini 
Ottonem  yenit.  Indignatio  Lndolfl  et  dncis  Gonradl,  qnod  Urde  adiuifii.'Ci 
radns  Hngoni  principi  anxilio  missnf .  LndOTicns  rex  contrariaa.  —  Obeol  fi 
dpef  Britonnm  et  Hngo  Biger  in  Bnrgnndia.  Snccesf it  ei  Gifelbwtas.  -  Cni 
AngnfUe,  qno  et  lUli  Teninnt,  et  Berengariuf  fe  clienUlae  fsbBittit.  -  AM 
Berengario  Fomm  Jnlii  et  marca  Teronensif.  —  Synodof  siiial  Atgntie  \M 
Homina  epifcopomm.  —  Ganonef,  nbi  clericoram  conjngia  iniprobata.  -  hsm 
Torfionef.  —  Be  praefnlibnf  Hediolanenfi  et  Placentino.   De  Aallwpowtji^ 

—  GontroTerf ia  inter  Lanreacenf em  et  Salifbnrgenf em  fedem  ab  Aftpeto  dtdi 

—  DipIomaU  daU  abbaUae  Binf idelenfi,  BemensL  —  Poledano  ■«■«**^J|*' 
eft  temporif  pofteriorif .  GharU  daU  a  Hetenfif  comitif  fiUo.  -  M» 
ftindationU  monafUrii  GofehenfU.  Gomef  Hoholtns.  —  HaeredlltritiijM&^ 
vt  inde  fiimantnr  abbatiffae.  Hindensis  dedicatio.  —  Pririlegiam  Bereasmiil 
nasUrio  de  Azsano  datnm. 

L952.  *•  Ollo  natalein  Donini  Papiae  celebrans,  atqne  Ibi  aliqiMdiBk» 
rens,  monasferio  a  Berengario  Verdanensi  episcopo  in  ipsa  nAe  td  e«H 
siam  SS.  Petri  et  Pauli,  nbi  Vitonns  antecessor  qaiescebat,  receas  cw^ 
preediisqoe  ditato  priyilegiam  dedit,  praesnlnm  vicinoram  Rotberti,  A* 
beronis,  Gonzelini  et  Conradi  dncis  magnifici  rogata;  idqaeiBiiHeril** 
sno  anxit.  Hoc  Browems  notavit,  qai  Richardi  WasseBbargii  antiqBl» 
Belgicashancinremcitat.  Mabilio  obserTat  in  annalibas  BeBedicUus,» 
rengeri  ipsins  chartam  in  chronico  Hugonis  abbatis  extarc  datana.u^ 
C951.)ind.l0.  Agapeti6.  SubscribuntHumbertns abbaslocipriinos,W 
Michaelis  ad  Mosam,  Berardus,  qui  videtur  S.  Martioi  Metcnsis,  Godefi* 
locl  comes,  is,  opinor,  qui  postea  dux  inferioris  LothariBgiae  ^^ 

2.    Berengario  latente,  Otto  jam  tum  iter  BomaBum  nediW^ 
Et  snnt  qui  scribunt,  Agapetnm  papam  favisse,  qaod  fecile  credid 
occulte  tamen,   erat  enim  gravis  pontificibus  Alberici  potestas. 
Ottonem  invitare  aut  accersere  ausum,  quod  Baronias,  Browfftts, 
bnrgins  scribnnt,  aegre  credo.    Rex  misit  Romam  («»  ^*^""*"!!L| 
densem  abbatem?),  nt  tentaret  aoimos;  sed  Albericam  alieaisfl^ 
apparuit,  qui  hactenus  rerum  arbiler  Jugum  novi  et  poteBtis  ^^^^  ^ 
rebat     Cnm  ergo  Berengarius  magis  fugatus,  quaai  domita*  esJ^ 
quaedam  animi  nubila  Ludolfi  filii  sereoitatem  torbassc  ^^^'^^'^jjjg 
rendam  Romam,  Germaniam  repetendam  Otto  statuit.   ^^^^^^^^'\^ 
monitum,  Salidleldae  a  filio  nescio  quid  coqui,  ut  mox  diceinitf, '||^.^ 
accelerasse.  Equidem  Frodoardns  caetera  hic  nonoihil  <J^^^"'**^'j^ 
Ait,  Ottonem  cum  uxore  in  Germaniam  venisse,  et  tamcB  "^P*^  *^fif 
brandum  Papiam  redisse,  quod  minus  verisimile  est,  el  WitiW»  ^^ 
crediderim,  pascha  in  Saxonia  celebratum.    Verao  temporeC*    ^ 
montes  patuere)  in  patriam  {\A  est  Saxoniam)  reversum,  ^^^^ 
continnator  Reginonis,  relicto  Papiae  Conrado  duce,  q^^  ^^ 
persequeretur. 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES   IHPERII  615 

3.  Lvdolfus  Jam  snperiore  aBHo  offensiis  patri,  paulo  auie  hyemem  A«  952. 
GermaBlam  redierat  Gredo,  ut  primum  uuptiae  cum  norerca  celebratae 

lere.  Irae  etiam  faces  subjecisse  putem  comitem  ilineris  archiepiscopum 
)mper  iiifensnm  regi,  et  qni  cnstodiae  quanqnam  meritae^  nimis  memi- 
Issei,  quicqnid  prae  se  ferret.  Redux  in  Saxoniam  Jurenis,  rebus  cunk 
[ogantino  constitutis,  Salafeldae  in  Thuringia  convivium  regio  ambitu  in 
em  Domini  nataiem  apparat.  £o  cum  multis  proceribus  ipse  Fridericus 
eniC;,  iblqae  Jacta  sunt  rebellionis  fundamenta.  Inter  caeteros  in  con- 
>lentiam  criminis  assumtos  puto  vicinos  primarios  viros  Wilhelmum  et 
edonem,  quos  Witikindus  Thuringos  rocat.  Ulum,  credo,  Wimariensinm) 
nnc  Wetioensium  progenitorem :  nam  hos  deinde  rex  vinculis  et  exilio 
Uns  est :  multi  scilicet  orientem  solem  adorabant.  Sed  haec  serios  eru- 
ere.  Henrico  duce  lacto  praedia  ejns  quaedam  a  rege  in  lilinm  translata, 
ipparet,  et  In  his  Salafeldam. 

4.  Rex  ergo  dintius  sibi  cunctandum  non  ralus,  ut  primum  se  tem- 

lestas  aperuit,  transmlssis  Alpibus  in  Germaniam  properavit,  novamque 

^onjngem  matri  et  populis  ostendit.    Tunc  monachis  Einsidelensibns  HeU 

retlae  priviiegium  dedit,  quod  Ghristophoms  Hartmannus  chronico  loci 

insemlt    Hucbertnm  ad  vicem  Branonis  per  errorem  legi,  suspicor;  nam 

ludnm  cancellos  curavif  Ludolfus;.  nisi  forte  absentis  vices  aliquando 

alins  nonc  siipplevit.    Pascha  in  Saxonia  celebratum  est,  locum  scriptores 

Don  deslgnant.    Ego  id  Magdeburgi  factum  arbltror;  ibique  egisse  regem 

cum  conjuge  et  matre  et  filio  Ludolfo  et  genero  Gonrado,  ex  diplomate 

susplcor^nbl  pro  remedio  animae  patris  Henrici  et  pro  incolumitate  matrls 

et  conjngis  et  filii  Ludolfi  instinctn  Frideric^et  Adaldagi  archiepiscoporum 

et  Beraardi  episcopi  Halberstadensis,  curlem  suam  Hebesheim  In  pago 

Derlingen    In    comitatn  Brunonis,    in    praesentia    ejnsdem    Bninonis 

filiiqne  ejns  Ludolfi,  Geronis  marchlonls,  Ghristiani  comitis,  nec  non  Luit- 

(harii  et  Friderlci  comitum,  Deo  sanctoque  martyri  Mauritlo  in  Magdeburg 

donat.     lAudolfus  ad  vicem  BrunonU.     Ita  in  nostro  cartulario.    Sed 

annus  Ibi  male  ascriptns  est  965,  et  tota  clausula  videtur  ex  alio  diplomate 

per  errorem  scripta,  quo  se  Otto  non  amplins,  nt  hic,  regem,  sed  impera- 

torem  vocabat.    Gircumstantiae  in  hunc  annum  referri  Jubent,  com  Jam 

adducfa  esset  Adelheidis,  et  Ludolfns  nondum  rebellasset.    Notatu  hic 

dignus  est  Brano  comes  cum  filio  Ludolfo.    Noti  quoque  sunt  caeteri 

comites  praeter  Fridericum.    Ubi  versatus  sit  Imperator,  disci  posset  ex 

diplomatibus,  quae  in  ver  hn)us  anni  et  aestatls  initia  referantur,  si  epochae 

cbristianae  adjectae  fidere  lieeret.    Nam  in  Magathebnrg  (nt  extat  inter 

diplomata  a  Meibomio  ad  Witikindum  edita)  Helmestadiensi  monasterio 

decimas  in  Helmonstedi,  Bassalo,  dnobus  Sedorp  et  Wormslede  dedisse 

legituT  3.KaI.  Ms^i  anno  inc.  D.  952.  Indictio  et  annus  regni  corrapti  sunt. 

Villae  Seedorp  (nnde  portae  nomen),  Wormstede,  Bassela  hodie  desertae 

SQBt,  ut  fit  allis.  succedentibus,.nec  nisi  radera  visuntur.    Rex  etiam  Mer« 

seburgi  commutationem  quandam  cnm  Billingo  vasallo  sao  Institoit  6.  Kal. 

Jalii.    Sed  obslat,  quod  baec  praecepta  data  sunt  a  Lndolfo  cancellario 

ad  vicem  Branonis  archicapellani,  quem  tamen  vlventibus  Friderico  Mo- 


Digitized  by 


Google 


616  ANNALES  IHPERII 

A«9S2«  gniitiiio  et  WicOrido  Goloiiieiisi  a  canceUAiii  grada  ad  munus  udk^ 
lani  assurrexisse,  hand  yerisimile  Yideri  potest;  neqoe  eaiii  Friderioi 
abrogato  manere  irritare  pmdentiae  erat,  CQjusaQtoritatemadhBcillibata 
stetissO;  ex  eo  iDtelligas/quod  in  Aagustana  synodo  bi^QS  tiui  pnese& 
ItaqQO  in  Qnom  alteromTe  annom  differenda  haec  diplomata  censeo. 

5.  Mabilio  tamen  ad  hnnc  annom  non  absQrdnm  patat,  BraiKiiei 
priQS  archicapellaQQm  qaam  archiepiscopam  facfQm.  Et  potiit  isset 
tientibas  Friderico  Mogantino  et  Raotberto  Trevirensi,  qoi  hactenns  arcki- 
cancellarii  in  sao  qaoqae  regno  habebantar,  manQS  in  regioH  jovei» 
conferri.  Uti  certe  mox,  WigFrido  Coloniensi  defuncto,  factuii  dici  oportn, 
neqae  enim  alioqai  hnius  mors  qaicqaam  illis  detrahere.debebaL  Kec 
archicancellarii  et  archiepiscopi  dignitas  necessario  connectebaitor.  Oa 
potias  sab  Pipino,  Carolo,  Ladovico  Pio  abbatam  id  negotioD  enL  Se^ 
faciant  alia  diplomata  anno  seqaenteMagdebargensietTnJecteosiecd^ 
siae  data,  nt  sententiae  doctissimi  Mabilionis  bic  stare  non  aiidftaa,  qiBt 
Brano  illad  ad  vicem  Friderici,  hoc  ad  Ticem  Rotberti  recognoriL  fi 

^  hajus  anni  diploma  in  chartalario  nostro  Magdebnrgensi  reperio,  M 
Octobris  datam  in  Magadebnrg  palatio,  quod  Bnin  cancellarios  ad  Tic» 
Friderici  archicapellani  recognovit;  est  enim  in  eo  meotio  Adelkeife 
reginae,  qaae  non  ante  hanc  annam  in  Germaniam  venit,  et  Octobri  mi 
sequentis  forie  Bruno  jam  archiepiscopus  Aiit.  Lndolfas  cerletoncai)a^ 
natQS  erat.  Rex  in  eo  diplomate  pro  remedio  animae  conjogis  AdeM 
et  pro  salnte  filii  Ladolfi  ad  ecclesiam  S.  Michaelis  archangeli  5anctoroi(i« 
martyrnm  Gosmae  et  Damiani,  nec  non  et  sanctoram  martyroD  Alexai^ 
£venti  et  Theodori  in  Valer^leba  constrnctam,  cai  Marco  praeest,  ^ 
mansos  qoinqae  et  totidem  familias  in  pago  Terlingo  in  coDitato  Li^ 
in  Yilla  Gimyn. 

6.  Alterum  praecepturo,  etsi  eadem  de  anno  duhitatio  Taleaf,  trais- 
scribi  operae  pretium  est,  ex  inedito  Magdeburgensis  ecclesiac  mjf^ 
copiario  desumtnm.  In  n.  s.  et  t.  T.  OUo  D.  g.  rex.  Noverint  (m^  - 
quaUier  nos  cum  quodam  nohis  dilecto  vasatio  BUUng  nunci^op^ 
diorum  fecmm  commuiationem,  ea  videHcei  ratione^  uiipsea  no^  ^^^ 
proprieiaiis  toca^  quorum  nomina  subnoianiur,  acdperet,  id  est  Onxss 
marcam  cum  duobus  iocis,  quorum  unus  est  infra  ipsius  confnisni  «*^ 
vero  extra  situs^  et  Taratha  marcam^  Stembeki  quoque,  quod  esiinSa»' 
dinga  marca  una  cum  sylva^  quae  ex  ipsa  Schidinga  marca  edpra^^ 
Stembeki  comprehensa  esi  atque  conjuncia,  ad  haec  etiam  BrtM^^' 

cam  ei  Rupina  marcam Nos  auiem  ista  Dasingerod,  BUdo^ 

ei  HerisH  cum  omnibus  ad  haec  ioca  aitineniibus  muiuo  ^^^'^ 
Hiudolfus  canceiiarius  ad  vicem  Brunonis  archicapeliani  ^^^  i^ 

6.  KaL  Jun.  a.  d.  inc.  952,  anno  regni  domni  Ottonis  i7.  (imo  /^),  ^ 

7.  (imo  /0.).    Acium  Merseburg. 

7.  Porro  haec  deinde  Otto  Magdeburgensi  monasterip  wBt«'**P 
ceplo,  quod  inter  diplomata  a  Meibomio  ad  Witikinduffl  f^d]ecU  « 
hunc  modam :  Oito  res  ob  remedium  animae  suae  ei  ^^^Z^ 
suae  Adelheidis  praedium  quoddam,  quod  sibi  Biiungus  comes  trsdiidjr 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  617 

jroprMaie  quadamy  quam  dedii  iiii  Otio  rex  in  ierris  SiODorum  ei  K.  952* 
rhurH^^Oy  donavii  diciue  rex  ad  monasieriumy  quod  coniiruxU  in  Magde- 
^urg  in  honore  domini  nosiri  Jesu  Christi  ei  S,  Pelri  principis  aposioiorum, 
nec  noH  eanciorum  Mauriiii  et  InnocentU  ad  usum  monachorum,  et  est 
laie:  Hiddeshusi  [suptdi  Hildeshusi]  cumiota  marca  et  Hetisugun^  JVe- 
risd  I>upra  HerisH^  seu  Herste,  quod  malim],  Dasingarod,  Gelrichi, 
Wiiiienhusen,  Agesiorp,  Guttingi,  cum  omni  proprieiate  et  pertineniiis^ 
Acium  Kidatingaburg  [Queclliiibun^l  a,  D.  953,  anno  regni  domini  Ottonis 
iS,  recte  si  res  non  ante  Julium  acta. 

8.  £x  his  intelligimus,  Bilungum  comitem  non  spernendae  potentiae 
viram  fuisse.  Meibomius  in  Yindiciis  BiUinganis  pro  patre  habet  Her- 
manni  ducis,  de  quo  dubi^o.  Refert  etiam  aliud  Ottonis  M.  diploma  in 
hunc  sensum :  Nos,  inierventu  conjugis  nosirae  Adelheidis  et  filH  nostri 
Oltonis,  dedimus  ecclesiae  S,  MauritU  in  Magdeimrgt  quod  Bittingus  comes 
in  pratdio  vei  fisco  dicti  Ottonis  (quod  scilicet  in  beneficium  a  rege  tene- 
bat)  in  honore  S,  Johannis  baptistae  ac  beatorum  Peiri  ei  PauH  aposio- 

torum  consiruxii Anno  ChrisU  968,  regni  33,  imperU  7 ;  non  tamen 

hinc  sequitur,  Biilingum  tunc  adhuc  superfuisse. 

9.  Diploma  Ottonis  huic  anno  ascriptum  refert  Ertwinus  Erdman  in 
chronico  Osnabrugensi,  Cranziusque  attingit  in  Metropoli,  quo  Drugoni 
episcopo  Osnabmgensis  ecclesiae  rex  monetam  et  mercatum  publicum  in 
Widenbrugge  concedit.  Id  Ertwious  datum  scribit  in  ipso  loco  Widen- 
brugge,  Idibus  Jun.  a.  D.  952,  indict.  4.  Cranzius  addit,  renov^sse  Ottonem 
et  literis  inseruisse  donationes  ecclesiae  factas  per  fundatorem  Magnum 
Carolum,  et  praeter  mercatumpublicum  vectigalia  ibi  coUigenda  ecdesiae 
donasse  Ottonem ;  sed  talia  non  leguntnr  in  hoc  praecepto,  quale  Scha- 
tenitts  nescio  nnde  prodnxit.  Ubi  nihil  apparet  praeter  mercatum  et  mo- 
letam,  ac  ne  locus  quidem  dati  exprimitur.  Itaque  in  rem  inquiri  operae 
preliuB  erit,  vel  ob  inserta,  quae  femntur,  Caroli  praecepta.  Caeterum 
suspicor,  nec  has  Ottonis  literas  hujus  anni  esse,  nam  ex  Ostfalia  non  in 
Westfaliam,  sed  in  superiorem  Germaniam  profectus  videtur. 

10.  Interea  Berengarius  imparem  se  sentiens,  deposita  resistendi 
spe,  pacem  petere  coepit,  suasu  ipsius  Conradi,  cui  pulchrum  Yidebatnr, 
sopplicem  habere  regem,  et  gratiae  suae  apnd  Ottonem  potentiaeqne  spe- 
cimen  dare.  Itaque  Berengarium  venientem  in  fidem  recipil  et  secum  ad 
Ottonem  ducit  in  potestate  futurum.  Locum  nemo  nominat,  quem  in  Sa- 
xonia  ponit  appendix  Reginonis.  Witikindus  regiam  nrbem  vocat:  Wala-> 
husamne,  an  potius  Magdeburgum,  qua  maxime  Otto  sede  delectari  visus 
6st,  a  se  exornata,  et  cui  mi^ora  parabat  Honorifice  snsceptns  est  Be- 
rengarius,  et  ut  regem  decebat.  Nam  regiae  urbi  appropinquanti  miliario 
ab  urbe  occurmnt  duces  et  praefecti  et  palatinomm,  id  est  aulicomm, 
primores;  a  quibus  in  hospitinm  deductus  est.  Sed  ad  Oltonem  nonnisi 
post  tridunm  admissus  est,  quod  aegre  tulit  Conradus,  et  ad  injuriam  suam 
pertinere  judicavit,c^jus  fidemsecutus  illefuisset.  EgoOttonem  a  Beren- 
gario  aversum  foisse  puto,  vel  conjugis  Adelheidis  causa,  quam  ille  cmdeliter 
tractaverat,  c^jus  maritum  etiam  veneno  snstulisse  dicebalur;  nec  tamen, 


Digitized  by 


Google 


618  ANNALES   IMPERII 

A.952.  ^^  s®  inconsnlto  datam  a  Conrado  fidem  violare  sostiftiit.  At  IMs^ 
Henrico  patmo  infensus,  qaem  nuper  adyersum  senserat,  koic  m  mm 
impntabat,  hajns  copiditatem  accnsabat)  qui  Italiae  inhiaret.  ExiideLi- 
dolfns  et  Gonradus  consilia  commnnicare  coepere  et  ia  doBimm  e(  Uei- 
ricnm  machinas  parare,  Friderico  etiam  Moguntino  in  societaten  asdte, 
qni  tnm  primnm  Gonrado  conciliatas  est;  antea  enim  ininidtiasexeraiert 
nt  notat  continnator  Reginonis.  Rebns  cnm  Berengario  conpoBeBdis  di^ 
didtnr  apod  Angnstam^  nbi  etiam  Italiae  proceres  adesse  po^ent»  ui 
eomm  rolnntates  cognosci,  Otto  aequnm  Judicabat.  BereBgarios  iiterei 
omni  stndio  egit,  ot  Adelheidem  placaret,  yidetorqne  haad  inexonbilei 
reperisse.  Apod  generosas  animas  major  est  ex  poenitentia  svpplie», 
qnam  ex  vindicta  rolnptas,  eamqne  Ghristns  angdis  coelestibos  thbiiL 
Berengarinm  interim  ab  Italis  adhoc  pro  rege  habitan,  intelligiais  ei 
quadam  apod  Gampinm  charta,  ab  Aleprando  diacono  ia  asaQ  ttdmt 
S,  Gariberti  Placentinae  data  Berengarii  et  Adelberti  anno  secQttdo,ac^ 
se  Aprili,  ind.  iO. 

li.  Gonradns  ab  anla  discedens,  dissimnlato  anino  ad  LotharieBCS 
properat.  Otto  cum  Hngone  principe  anno  snperiore  reconcillatos  en^ 
itaqne  Gonradus  ei  contra  Reginaldnm  comitem  adesse  Jnbetur,  qoicfl 
Artaldi  Yasallis  MaroUiam  ad  Matronam  monierat,  qaod  ad  res  ivsU^ 
pertinere  videbatar.  Oppagnata  per  machinas  manitio  deditor  OYortitiinisc^ 
Vicissimnepotes  Hagonis  Heribertas  et  Robertus  MontemFeliceiiBniii^ 
Sed  Lndovicas  rex  Raginoldi  damnnm  in  soam  in|ariam  interpretatns,  po^ 
discessam  Gonradi,  adjarantibas  Artaldo  et  Raginaldo,  HaroIliQB  restitoi, 
et  Walterii  cujosdam  praedia  vastat,  qaod  a  se  ad  Heribertom  desciM 
et  castram  saum  Yictoriacom  huic  snbdidisset.  Sed  con  Victoriacii 
capere  non  possent,  aliud  illi  monimentom  de  Ticino  oppoBont,  ^ 
Odalricum  quendam  ex  Borgundia  abbatem  praeficiunt,  PoBtigoie  ettf 
fiscali  praedio,  quod  Heribertus  invaserat^  praesidiarii  ^«  P**^*^ 
Artaldus  in  monasterio  S.  Basoli  monachos  restituit,  clericis  polsiS)  locf>- 
que  Hincmaro  et  Rotmaro  abbafibus  committit.  Hincmaros  erat  ab^ 
Remiganus,  Rotmaras  Altivillarensis.  RexLaudunum  reversas,  conrefiu 
Remos  yenit. 

i2.    Nihil  aliud  fere  de  rebus  GaUicis  memorator,  nisi  qnod  AiaB» 
Britonnm  principem  hoc  tempore  extinctum  scribitur.     Obiiiv^^  *^ 
(antoritate  Floriacensis  chronici)  Hugo  Niger  Bargundiae  dox,  ^^ 
filius,  Radolfi  regis  frater,  collisus  ante  annos  aliqnot  com  Albo  Ht^ 
nepote  ex  sorore,  ob  frateraam  haereditatem,  eoque  magis  r^  ^ 
Transaclionem,  qua  pars  ditionum  Albo  cessif,  confirmaas  rex  U^^ 
Nigrum  vocat  marchionem  illustrissimum,  ducem  Boigandiae,  repi 
principem.    Soccessit  Giselbertas  Manassis  fillus,  qaem  Q^^^^f^^ 
rorem  Hugonis  duxisse  suspicatur,  ego  filiam  malim ;  nam  alioqoi  pi^  ^ 
inter  dnos  Hugones  comprehendi  debuisset.    Giselberto  "^^f"*    ^^ 
Albo  natae  sunt  lites,  qui  Burgandiae  ducatom  «ffcctasse  ridetor. 
Giselberlus  tenuitlocum:  composta  res  est,  cum  Hogonis  filins  Odo   ^ 
bcrti  filiam  daxisset.    Eo  malrimonio  totos  Borgondiae  docatos  io    r 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  619 

tinos  peryenit,  et  per  miilta  secula  apnd  ilJos  permansit,  eumqae  tandem  A.952* 
Maximiliano  Anstriaco,  cui  ob  ductam  haeredem  debebatar,  Lndoyicns 
Undecimns  praeripoit  et  ad  coronae  Gallicae  corpns  retraxit. 

13.  Appetente  statnta  die  magni  ad  Augastam  Rbaetiae  orbem  con- 
yentns^  qnalis  inde  a  Garolo  m.  angusto  nnllns  actns  erat,  Franci,  Saxones, 
Bavariy  Allemanni  atqne  etiam  Longobardi  proceres,  et  in  his  episcopi, 
qnasi  in  nnins  rei  pnblicae  corpore  affnere.  Gonradnm  etiam  Lotharienses 
quosdam  addnxisse  arbitror :  nam  et  ipse  yenit,  non  minus  qnam  Ludolfyis 
filins  regis,  cnjus  ad  administrationem  Angusta  pertinebat.  Ibi  cansa  Be- 
rengarii  terminanda  erat.  Res  mense  Angnsto  acta  est,  ut  habet  conti- 
nuator  Reginonls^  et  in  castris  qnidem^  id  est  in  cainpo  seu  sub.  dio, 
quemadmodnm  intelligi  potest  ex  yita  Udalrici  episcopi  Angustani,  ab 
homine^  qui  cnm  episcopi  capellano  se  locntum  ait,  scripta.  Ibi  Otto 
allocntionem  habult  ad  popnlos  tot  proyinciarnm;  sedsua,  opinor,  lingna. 
Discnsso  per  colloqnia  negotio,  Berengarins  et  Adalbertns  Italis  reges 
redduntur,  et  nt  Witikindi  fere  yerba  subjiciam,  Berengarins  manns  filii 
sui  Adelberti  suis  implicans,  licet  olim  Ungonem  fngiens,  Ottoni  se  snb- 
didisset,  nnnc  renoyata  fide,  coram  omni  exercitn  famulatni  regis  se  cum 
filio  snbfjugat.  Nempe  ex  ritu  yetemm,  domino  illi  manus  dederOi  snas 
]unctas  illius  manibns  interponentes.  Hoc  erat  in  alterios  esse  manu  et 
potestate.  Ita  his  regibns  snb  snprema  Germaniae  regis  autoritate  Itali 
parere  Jnssi  sunt.  Lnitprandus  legatus  Ottonis  Nicephoro  angnsto  postea 
injuriam  illis  factam  exprobranti  respondit,  praesentibus  Graecomm 
legatis  Berengariom  et  Adelbertnm  milites  Ottonis  effectos,  regnnm  Itali- 
cnm  sceptro  anreo  ex  ejns  mann  suscepisse. 

14.  Ademta  tamen  est  Forojnliensis  proyincia;  quam  sibi  dndnm 
Henricus  Bayarornm  dnx  yindicayerat,  additaque  ei  marchia  Veronensis. 
Id  proderat,  nt  apertns  semper  in  Italiam  aditns  esset,  yindicemque  de 
propinquo  Berengarins  metueret,  Itali  sperarent :  Berengarius  admonitus, 
nt  moderate  concessa  potestate  uteretur,  qnid  agitaret^  alte  condidit^  et 
mox  exulcerato  anlmo,  qnae  passus  erat,  in  proceres  Italos  qnasi  domini 
calamitate  laetos  retorsit;  praesertim  nbi  Ottonem  domi  cnm  fillo  et 
genero  conflictari  intellexit,  qnoram  iras  consillis  snis  qnasi  flabello  ho- 
minem  callidnm  anxisse  credi  potest.  Qninto  Idns  Septembris  Jam  Papiae 
reduceKi  egisse,  ex  priyilegio  intelligitnr,  qnod  monasterio  de  Azano 
Astensis  dioecesis  dedit ;  id  yero  in  anni  exitnm  differemns,  ne  narratio 
interrampatnr.  Qninam  ex  Italia  praeter  episcopos  Angnstano  conyentni 
inferfuerint,  hand  constat.  Episcoporam  nomina  nobis  synodns  haee 
eodem  loco  temporeque  acta  conservayit.  Gaeteris  ad  posteritatis  noti- 
tiam  propagandis  non  eadem  cnra  fnit. 

15.  Itaqne  Angnstae  tnnc  more  Garolino  simul  placitnm  et  synodns 
iuit.  Praefatio  et  canones  extant  in  tomis  concilioram.  Praesedit  Fride- 
ricns*Moguntinns.  Praefatio  hnc  redit :  Cum  excellentissimui  pientissi-- 
mu9que  Otto  rex  non  minus  de  negotio  spiritali,  quam  de  statu  christiani 
imperU  tractaret,  inprimis  pontificum  aUorumque  principum  suorum  com- 
fnunt  consiHo  fretus^  anno  incamationis  952,  indictione  decima,  anno 


Digitized  by 


Google 


620  ANNALESIHPERII 

A.S92.  f^^  f^  ^  ^^'  [legendQB  /7.],  9vb  die  7.  Idus  AMSutH^  pitdt» 
canvenhtmque  spwdalem  AusfWtae  fieri  decremt^  Ctitfus  dimae  reiiit- 
pasitionemy  per  reverendissimi  atque  prudeniissimi  Friihurid  Mopmiau 
sedis  arckiepiscopi  industriam  maxime  §ubemari  voluii.  Gerolio  eto 
Juvavensis  ecclesiae  arckiepiscopo^  Maname  Mediolanensis,  Peiro  Rsm' 
nate,  caeterisque  ItaHae,  GaiHae,  Germaniae  subnotatis  pontifidinu  imc 
discussioni  operam  navaniibus :  Udairici  Augustensis  ecciesiae  episcopo^ 
Annone  WanqionensiSj  Starcando  EistetensiSy  Conrado  Constaaiieiuii, 
Poppone  Wirdburgensis,  Godefrido  Nemetensis,  Hariberio  CvfiMJ», 
Votone  Argentinensis,  Lantberto  Ftisinguensis,  Hugone  ArUiensis  (u 
Aretiensis  vel  Aretinae?],  Michaeie  Hatisbonensis,  Adaiberio  Peiemsiij 
Ludfrido  Tidnensis,  Gisibrando  Terdonensis,  Antonio  Brixiensis,  Vv&ou 
[Waldone]  Cumanae,  Deodato  Parmensis,  Adeiardo  RegiensU,  Sifolfi 
Piacentinae,  Adaigiso  Aquensis.  Quorum  unanimi  diiigeniia  phcmly  i 
principe  regni,  beatae  matris  ecclesiae  devoto  fiHo  postuiare,  nt  Hnss 
discutientibus  interesse  dignaretur.  Tum  die  praefinUa  vemens,  dutdsoM 
moduiationum  jucundiiate,  konorifice,  ui  regiasA  dignitatem  decueroi,  ai 
omnibus  acccf^ius,  missa  ceiebrata  cum  insigm  privatim  [aa  legeBdn 
procerum?]  turba  sgnodum  intravii.  Ibi  reverendus  Moguntinae  st^ 
archiepiscopus  se  e  soiio  erigens,  sermonem  regulari  studio  eongrventm 
protulU,  ddnde  cuncta,  quae  de  jure  ecciedastico  justa  canonicam  «rf»- 
ritatem  etimitanda  sandosrum  patrum  decrda  eranl  ventHaiaprommtiaM, 
in  kisce  omnibus  comnuni  regis  praesidium  postulavitj  quibus  ressuprm 
amoris  igne  succensus,  omni  mentis  corporisque  nisu  ecclesiasticsm» 
rerum  ausiiiaiorem  defensoremque  promtisdmum  se  fore  promisii^  Tna 
capitala  onmiam  coDsensa  archiepiscopus  idem  residens  promirigaTit 

16.     Primum:    Episcopam;  presbyterum,  diaconom,  salMliaooiiB 
uxorem  dncentem  deponendnm  censet;   provocatarqae  in  ean  m*^ 
concilii  Carthaginensis  capitolam  25.    Interim  matrimonium  hav^  ^^ 
sisterO;  non  additur.     II.    Clerici  canes  yenaticos  vol  accipitres  bor 
habeant,  si  habeant  tantisper  ab  officio  ecclesiastico  saspendaiitur.  IH. 
Clericos  aleae  vacans  deponitar  secandnm  canones  apostoloroin  cap-^ 
lY.  Prohibentar  malieres  sabintrodactae,  et  ab  episcopa  vel  ejos  nisso 
virgis  caesae  tonderi  jabeotar.    V.  Monachi  ne  exlra  claustnim  vagCDtir, 
concilio  Chalcedonensi  vetante.    VI.  Episcopns  coenobforom  sus»  ^iot- 
cesis  curam  gerat,  prava  corrigat.    VII.  Clericis  liceat  in  monasterio  S0 
dare  ad  arctiorem  vitam,  nec  deterrendi  sunt  ab  episcopo,  sed  ad  co^ 
stanliam  inQammandi.    VIII.  Neqne  impediendae  snnt  sanctimoaiales  O^ 
est  canonicae),  qaae  ad  slrictias  vitae  propositum  (id  est  rooiiasliw 
asplrant.    IX.  Laici  presbyteram  sine  consensu  episcopi  noB  ejiciaaf 
ecclesia,  quae  ipsi  est  commendata,  secundum  concil.  Arel.  c.  ^  }^ 
decimatio  sit  in  potestate  episcopi,  et  si  qnid  hic  neglectom  ^';  ^ 
episcopo  e]osve  misso  corrigatur.    XI.  Episcopus,  prcsbyter,  ^^^^^^ 
subdiaconos,  at  in  mullis  conciliis  firmatnm  est,  qoia  divina  mini^ 
contrectant,  ab  nxoribus  abstineant.     Caeteri  vero  clerici  <P*""^ 
maturiorem  aetatem  pervenerint,  licet  nolentes  ad  continentiam  cogao 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII  62i 

17.  Haec  magni  momenti  non  sont;  nec  canon  primns  et  nltimns,  i.952« 
etsi  eadem  tractare  videantnr,  satis  consentinnt.    £piscopi  sibi  tn  foe- 
minas  subintrodactas  coercendi  potestatem  hic  somunt,  qnae  ad  Jndices 
pertinere  videri  possit.    £tiam  in  decimarum  causa  sibi  fayent,  sed  mnltis 
regnm  praeceptis  decimae  etiam  monasteriis  attributae  erant;  ne  qnid  de 

iis  dicam,  quae  in  laicos  translatae,  antpotins  originario  Jure  laicae  fuere. 
Quid  enim  prohibebit,  rem  publicam  suas  sibi  decimas  proprias  exigere, 
quod  nnper  in  Gallia  fieri  coepit  regio  Jnssu  ?  Abbates  in  bac  synodo  non 
sedere.  Neque  ex  Saxonia  aut  Lothariensi  regno  episcopi  interfuere,  credo 
ob  distantiam  locorum,  ut  sumtibus  non  necessariis  parceretur. 

18.  Ex  indice  episcoporum  intelligimus,  Manassem  tnnc  Mediolani 
praevalnisse  aemnlo ;  Bosoni  Hugonis  regis  filio  extincto  apnd  Placentinos 
Sigolfnm  snccessisse,  quem  octo  supra  triginta  annis  sedisse  Gampins  scribit^ 
narratque  ex  supplementis  chronicis  Jacobi  Philippi  Bergomatis,  fuisse 
quoddam  non  procul  Crema  Parassnm  oppidum,  haereticis  plennm,  qni 
Deum  humanam  formam  habere  dictitabant.  Gum  in  eos  verba  nihil  pos- 
sent,  Ratherio  etiarn  neqnicqnam  scribente,  ad  vim  ventum  Jnssu  sedis 
apostolicae,  oppidum  captnm  et  subversum,  ut  vix  vestigium  supersit,  or- 
thodoxos  inde  discedentes  Cremam  stmxisse ;  tractnm  inter  plures  dioe* 
ceses  divisum,  potissimam  tamen  partem  Placentinae  cessisse;  qnae 
iabulae  manifesta  snnt.  Nihil  tale  illomm  tempornm  scriptores  habent, 
etsi  Anthropomorphitas  tunc  agnoscant :  needum  haerelicos  extingni  dis- 
ciplina  erai  Gremam  multo  antiqniorem  fnisse,  Gampius  ipse  agnoscit. 
Et  cnr  non  locns  pristinae  dioeceseos  mansisset,  licet  oppido  subverso. 
Crema  ipsa  Placentinae  fuit,  donec  a.  D.  1591.  proprium  episcopnm  accepit 

19.  In  hac  synodo  controversiam  inter  metropoles  Salisborgensem 
et  Laureacensem  tractatam  crediderim ;  et  Agapetum  papam  in  snis  ad 
Gerardum  Laureacensem  literis  vel  synodo  praeisse,  vel  synodi  sententiam 
secntum  esse.  Ecclesia  Lanreacensis  ab  antiquo  metropolitana  fnerat, 
atqne  ab  ea  fidei  gratia  in  Pannonias  emanarat,  sed  Pannonia  a  barbaris 
paganis  oppressa,  episcopi  sede  deserta  etiam  archiepiscopatns  honoren 
dubium  sibi  fecerant.  Nunc  vero  secnritate  pro  parte  reddita  (nempe 
Anstria  pars  Pannoniae  erat),  aeqnum  esse  judicat  Agapetns,  nt,  Amone 
Salisburgensi  Bavariae  provinciam  nacto,  eam  retineant  posteri,  Lanrea- 
censi  sua  sedes  in  Pannonia  subsistat.  Qnare  se  sanctam  Lanreacensem 
ecclesiam  iternm  in  culmen  metropolitani  honoris  attoUere,  et  Gerardo 
pallinm  largiri  ait.  Parochias  antem  ita  partitur,  nt,  divisis  dnabns  Noricae 
regionis  provinciis,  Heroldo  Salisburgensi  orientalis  Pannoniae  cnra  com- 
mittatur,  Gerardo  Laureacensi  et  successoribns  propter  emeritam  anti- 
qnitatem  Ijiareacensis  ecclesiae,  cui  Jnre  Jnniorum  reverentia  assnrgit, 
benedictionis  et  sedis  ordine  praelatis  et  praepositis,  cnstodia  orientalis 
Pannoniae  regioque  Avaroram,  Maharavornm  Slavoramque  christianoram 
praesentinm  fulnrorumve  conservetnr,  cui  et  vices  snas  apostolicas  in 
praedicando  Dei  verbo  episcopisque  constituendis  concedit.  Haec  Aga- 
petns ;  sed  cnm  Romani  pontifices  Slavis  et  Avaribns  proprios  archiepi- 
scopos  concessissent,  metropolis  Laureacensis  rnrsns  nutavit,  et  nnnc  aegre 


Digitized  by 


Google 


622  ANNALES    IMPERII 

A«IS2f  exeaitfo  svperest,  et  qvaniiidaiii  per  Austriam  ecclesianuD  con.  Lni- 
tciin  hodie  exiguns  est  vicos  leucis  aliqnot  iofra  Linziam,  qaod  oinieest 
siperioris  Austriae  capat.  Praesoles  dadam  in  PassaTiensi  oppide  i 
DaBobii  et  Oeni  coafluetttes  pene  in  Aastriae  adita  sedent,  Btnricotaia 
circalo  conpotaiitar. 

20.  Otto  Aogastae  agens,  Lielahe  vicuni  Heremitis  iii  Gella  Mefii- 
radi  (id  est  monasterio  Eremi  Helvetiae)  Deo  seryientibiis  doaat,  sitii, 
ot  ipse  ait,  in  pago  Brisachgowa,  in  comitato  filii  soi  LadoUL  Id  GnQi- 
mannas  in  Habsborgicis  anaotayit.  Decretom  Ottonis  Francofarti  fado, 
qood  hoic  anno  in  appendice  priore  ad  Reginonis  opos  do  disdpliu 
ecdesiastica  ascribitoTy  a.  D.  951.  referri  debere,  illic  ostendl  Si  talnH 
larom  qiarondam  notis  credimus,  in  Westfaliam  et  TharingiaiB  rex  iite 
anni  exitom  venit.  Nam  cnm  Artoldus  Remensis  praesul  ad  eiun  nisisset 
Hincmarom  abbatem  S.  Remigii  ad  Gollam  in  Yosago  Tillam  moaasterii 
restitoendam,  Otto  intervento  Gonradi  docis  non  solam  abbaUaaipsii 
monachis  sacro  loco  sob  regola  S.  Benedicti  deseryientibos  confirnaTK, 
sed  etqoicquid  intraVosagom  ad  abbatiam  pertinebat,  sicotipsi  6.Reii- 
gio  saperstiti  a  GhIodo*miro  rege  Ghlodovei  majoris  filio  aliisqae  Fraiconi 
regibos  traditom  fuerat^  restitoi  Jossit.  Data  5.  Idus  Septemb,a,v^^' 
952,  ind.  iO.  (imo  f  f .),  aniio  regni  17.  Actum  in  loco  Patherborn.  Otkf' 
ius  canceUariuB  ad  vicem  Brunonis  archicapeUani  recogn.  Extat  pne- 
ceptom  in  Metropoli  Remensi^  onde  Mabilio  refert. 

21.  Annos  etiam  dominicae  incamationis  952.  exprimitar  in  dipio- 
mate  Ottonis  Magni,  qoo  fondatio  monasterii  Poledani  in  ducatn  Bm$- 
yicensiom  Grobenhagio  continetor,  edito  a  Joachimo  Johanne  Madere  ii 
anliqoitatibos  BronsYicensibos,  qood  inde  repetit  diligens  editor  rem 
Poledanoronu  Sed  miror,  neotrom  observasse,  tonc  Hattonem  Xogiatii^ 
Bon  praefaisse,  sedFridericom;  itaqoe  Mabilio  inannalibus  adbnncaaBO 
Hattonem  potal  per  sphalma  irrepsisse,  ego  vero  sphalma  eis^  i^^^^ 
anni  notis :  nam  Otto  imperator  appellatur ;  res  a.  D.  973.  acta  ^t,  qoea- 
tdmodum  illic  ostendetur.  Illud  yerius,  quod  hoc  anno  Rndolfos  (^b^ 
Mabilio  Judicat  filium  Matfridi,  celebris  in  Lothariensi  regno  comitis,!^' 
potem  Rodolfi)  alodiom  saom  in  yilla  Tile  in  pago  Salnensi  (ad  SaloaiB 
amnem  non  procol  a  Metensl  orbe)  donat  ad  mensam  monachommDeoet 
S.  Amolfo  famolantiom,  praesente  Adalberone  episcopo  Metensi,  etsisei- 
piente  abbate  loci  Ansteo,  consentiente  Aodacro  comite  vitrico  doiatoi^ 
et  matre  com  firatre  oterino  et  proprio  fratre.  Ad^im  pubHce  in  coe»ii^ 
S.  eonfessoris  Christi  Amulfi  a.  inc,  D.  952,  ind,  iO.  (imo  ii-l  ^ 
Idus  Jutii  regnante  Ottone  rege. 

22.  Otto  inde  in  Thoriingiam  ad  Ostfaliae  fines  venit,  etinWaii- 
hosa  ftodationem  Gesekensis  monasterii  sanctimonialiom  ?irginnm;  io^ 
Padebomam  et  Sosatom  hodieqoe  sitam,  ratam  habuit,  cojos  aator  fint 
Hoholtus^  comes,  ille,  opinor,  celebratus  Padeboraensibus,  qni  comitato» 
ejus  postearegno  apertum  abHenricoH.  perMeinwercum  episcopoai^ 
tia  principis  florentem  impetraYere.    Rex  ita  loquitar:  Ob  emorenlf^ 

•)  Haholt  iie  el  {ufira  ttrr,  EtkMhu, 


Digitized  by 


Google 


ANNALESlMPfiRII  623 

iniervefUwnque  fideHum  nosirorwn  HokoUi  fratrisque  iffits  Brunonis  ei  A«952. 
Friderici  sororisque  eorum  Wicburgae,  monasterHm  in  loco  Gisiki  ab  illis 
in  suo  praedio  in  honore  Deif  heatae  virginis  Mariae  sanctique  Cyriaci  mar^ 
tyris  constructum,  quia  praedictus  HohoU  tocum  simul  cum  monasterio 
aedificiisque  praeparatiSj  et  omne  quod  ejusdem  dvitatis  interioHs  muri 
ambitu  continetur  sotum^  et  omnem  terram,  quam  antea  presbyter  illius 
Clego:  fater  illius;  quod  miror  Schateniam  non  animadTertisse)  in  bene- 
fidum  possedit,  et  insuper  hobas  decem  possessas,  in  nostrum  mundibur- 
dium  accepimus.  Brun  frater  Hohotti  hobas  ad  idem  monasterium  qua^ 
tuor  concessit  possessas,  Pridericus  unam  possessam,  Wicpurahc  (Wig- 
burgis)  eorum  soror  sex  secundum  legem  Saxonicam  cum  manu  advocati 
sui  Ekkiberti  tradidit,  Loca  sic  yocata:  Spurka,  Hortinyhusen,  Nuhiotra, 
Atmunderafj  Thirarun,  et  quicquid  habuit  in  loco  qui  dicitur  Anavutto .... 
Insuper  praedicta  Wicpurga  hobas  viginti  in  atns  locis  habUatas ...  Ita 
construxerunt  monasterium,  quatenus  praedicta  Wicpurahcitludpossideret 
usque  ad  vitae  ilUus  obitum,  Postea  quamdiu  in  eodem  monasterio  de 
HohoU  progenie  ahqua  hujusmodi  honore  digna  invenietury  nequaquam 
aHa  eligatur,  Si  nulla  sit,  tunc  atia  in  monasterio  nutrUa  eligatur ;  et  s% 
iterum  de  Hoholti  radice  aliqua  revirescat  in  eodem  monasterio  nutrita 
et  digna,  hoc  a  suis  parentitts  construdum  potestative  possideat  mona- 
sterium.  NuUus  judex  publicus  in  locis  hujus  ecdesiae  habeat  potestatem; 
nisi  ipse  HohoU,  quem  advoeatum  et  post  obitum  ejus,  si  habeat  fitium,  et 

sic  de  ipsius  germine  fore  disposuimus Otbertus  canceUarius  advicem 

BrunofUs  reeognovi  et  subscripsi.   Data  7.  Kat.  Nov.  a,  inc.  D.  952,  ind.  iO. 
{imo  ii^  unno  regni  il.  Actum  Watahusen. 

23.  Dignum  notata  est  haereditariam  jas  non  tantam  ad  advocatiamy 
sed  etiam  ad  dignitatem  abbatissae.  Notat  Schatenias,  locnm  olim  Pade- 
bornensis  dioecesis,  nanc  esse  Coloniensis.  Idem  observat  ex  Mindensiam 
chronicis,  hoc  anno  Drogonem  Osnabragensem  episcopam,  et  Dudonem 
Padeboniensem  Helmwardo  Mindensi  operam  dedisse,  cam  mi^oT  ejas 
ecclesia  solenni  rito  consecraretar.  Gaeteram  Ottenem  apparet  ex  Italia 
reversam  regni  provincias  obiisse;  ita  per  saperiores  Germanos  in  Ost- 
faliam  yenit,  deinde  rediit  in  Sneyiam  ad  comitia.  £x  eo  per  Franciam  ad 
WestfaloS|i  inde  per  Hassiam.ad  Tharingos  progressas  est.  Et  postremo 
ad  Rhenum  se  contalit,  et  Francofnrti  natalem  Domini  celebrayit. 

24.  Berengarias  redax  monasterio,  qnod  est  Agianis,  hodie  de  Az- 
zano,  dioecesis  Astensis,  snb  Bamingo  yel  Brnningo  episcopo  tale  prae- 
ceptam  concessit :  Inn.s.  et  t.  Jr.  Berengarius  et  Adatbertus  d.  f.  cl^ 
reges.  • .  pro  amore  Dd  nostrarumque  animarum  remedio  ad  petitionem 
episcopi  Bumingi  nostri  ditecti  dfidelis  confirmamus  coenobio,  quod  didtur 
Agianis,  quod  videtur  esse  constructum  in  honorem  beatae  Mariae  Dd 
genitrids,  cunctas  res  d  famiiias  inibi  pertinentes,  Insuper  concedimus 
praefato  coenobio  ambas  ripas  fiuminis  Tanagri,  cum  duodedm  pedibus^ 
lUimeHs  nostri  regni  pertinentes,  nostraeque  corti,  quae  Nonis  nuncupatur, 
nominative  in  eo  loco,  ubi  ipsum  fiumen  infiuit  in  rivum  Leprosorum, 
d  in  rivum  AzarU,  atque  decurdonem  ipsius  fiundms  ad  portum  consU' 


Digitized  by 


Google 


624  ANNALES   IMPERII 

h,9ii.(vendum:  et  qtricquid  Jam  dictae  corti  Nonis  pertinet  oirf  perM 
videUcet  portinaticum^  palificaturam,  thetoneum^  ripaticmny  tmitm  h^ 
tnram.  Praecipientes  insuper^  ne  uttus  . .  .  praedictum  coenoltmM  si 
abbatem,  qui  nunc  iln  est  nomine  Raimbertus  aut  in  antea,  qm  orMB 
fuerit,  aut  monachos  ibi  Deo  servientes  in  atiquo  molestare  ani  iMn 
praesumat,  Si^na  serenissimorum  BerengarU  et  AdalberH  regum,  k- 
/lannes  cancellarius  ad  vicem  Vidonis  episcopi  et  arckicanceUm  nfn 
eorundem.  Datum  5.  Jd.  Sept.  a.  d.  ine.  952,  regni  Berengmdki^ 
berti  regum  3.  [Imo  3.],  ind.  ii.  Actum  Papiae.  CnrHs  Noiis  hic  dicla 
hodie  oppidam  est  Non,  ad  Tanagri  ripam. 

ANNO  CHRISTI  953« 

Ottonis  Xagni  filii  1b  ienen  aetaile  deftincii.  Lodoli  motas  asdto  Conndo.  Iniii 
Henricum  regi«  fratrem.  Abbatia  Elirenstein.  —  Wi^anni  coiaiUiliS  dra  h- 
ventriam.  —  Ladolfiis  et  Gonradus  Bfognntiae  Ottoni  graves,  in  Henricni»  BiiiKa. 
—  Bex  clapsas  in  Saxonia  vires  comparat.  —  Dlploma  ecciesiae  Utr^ecHiii 
datam,  recognitnm  a  Bmnone  nondnm  archicapeUano.  —  Gomiiia  FritliiKifM. 
ibi  altercatio  Henrid  cnm  Friderioo  MognnUno.  Dedo  et  WiUielMS  Itai^i 
deportantur.  ->  Gonradns  in  Lotharingia  cladem  accipit  —  Henaauiis  H^ 
giades  factus  dux  Saxoniae,  regi  Wigmannum  fratris  sui  filinm  mittiu  Is  capiw 
et  in  regem  patruuroqae  condtatur.  Theodericus  postea  marchio.  —  lidolfe  i* 
Gonradas  Moguntlae  obsidentar,  pax  impeditar,  quia  rerelare  coascios  aolnt- ' 
Henricus  Ladolftam  aeerbis  dictis  in  se  cencitat.  Kcbertns  «erropttts.  -  ^i"'' 
ab  Henrico  ad  LudoiAim  deficlunt.  Gonradus  urbem  Metensea  occaptt.  -  aI» 
nulHis  Arnulfi  ducis  fllins  Ludolfo  Batisbonam  aperit  aliaqae  ioca.  I"' 
Bararia  irritus  in  Saxontam  redit.  —  Pax  inter  LudOTicnm  el  Hofoi»  - 
Gonradi  axor,  Ottonis  filia  oblt.  —  Moritur  Wigfridas  archieplscoptf  OlMi<«* 
Saccedit  Brano  frater  regis.  Ei  committitor  administratio  Lbthariaffiae-  in» 
dietus  archidux«  —  Bruno  paliium  et  pririlegia  Roma  obtinet.  S.  raalile'» 
monasterii  ftindatlo.  —  Quidam  Brunonem  ducls  officla  obeantem  male  repr^ 
hendernnt.  Episcoporum  dationes  passim  a  jure  comjtum  et  dacnm  ^^*^^ 
Quibus  gradibus  episcoporam  secularis  potestas  crererit.  —  AdidBistratlo  «cim 
Loiharingiae  in  Bronone  laadanda  potlos  ei  rei  poblicae  necessaria.  " 
Eatherium  suum  praoceptorem  Leodiensl  ecclesiae  praefidt.  Sed  noi^  ^ 
pulso  suffectus  Baldericus.  —  Qui  ex  familia  comitum  Montensiam,  de  ^^, 
Falsnm  dlploma  Ottonis,  quo  Bagenarius  fit  adrocatus  Tnjectensis  c^^ 
Mosam. 

A.953.  i.  Ottoni  ex  Adelheide  hoc  anno  ant  circa  exitnm  P'*^^ 
filium  natnm,  nostri  silent,  sed  indicat  Frodoardas.  Henricnm  «^"*|^ 
dictam,  colligo  ex  Witikindo,  qni  binos  ante  Ottonem  U.  filio*  ^ 
nominat,  Henricnm  et  Brunonem,  sed  qni  vitales  non  fuere.  '^'"V^ 
crat,  cur  Pagins  Frodoardum  deceptum  putaret,  quia  Otto  H.  ^^^ 
est  Henricum  putem  mox,  ut  natus  est,  nec  anniculnm  obisse,  ^^^ 
vixisse  diutius,  atque  ideo  mortem  ejus  in  fastis  nostris  memonW»^^ 
a.D.957.  Hinc  Jato  Ludolfhs  magis  vereri  coepit.  ne  quid  inde  da^^^ 
in  se  redundaret,  cui  affirmata  luerat  regni  successio  paulo  aate  i»"  ^ 
iter  patris,  ut  idem  Frodoardus  notat.  Credo,  timuisse,  nau  Jj^^ 
regno  excideret  primogenitus,  sed  ne  parte  contentus  esse  cog«f«*''^ 
totumpromissum  videbatur;  et  priora  promissa  renovari,  ^^*5J)^, 
plicari  et  omnem  dubitaAdi  occasioBem  praecidi  de^densssi 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  625 

ntem  laipeHiiiiiM  iiuUuiti  et  fectionem  denti  morem  non  gessisse.  A.  053. 
(am  a^jimxerat  se  jayeni  Conrados  dnx,  offensus  regi  et  Henrico  dnciy 
[ood  BerengarioSy  qaem  fide  data  adduxerat,  instigante  cum  Adelheide 
lenricoy  paolo  dnrias  babitus  fuisset.  Henricus  dudum  alienus  a  Ludolfo, 
la  occasione  etiam  Gonrado  collisus  est  Ludolfus  etiam  indignabatur, 
lenricam,  olim  hostem  capitalem,  tantum  apud  Ottonem  posse,  et  prope- 
aodam  filio  anteferri.  tftto  interim  com  Francofurti  natalitia  festa  cele- 
^rasset,  media  hyeme  in  Alsatiam  profectus,  socrui  BertaOi  Burcardi  Alle- 
aaiiaiae  qaondam  ducis  filiae,  Rudolfi  et  Hugonis  regum  viduae,  abbatiam 
ledit,  qaam  contiouator  Reginonis  vocat  Merenstein,  chronographus  Saxo 
Sxensiein^  sed  annalista  Saxo  noster  Erensteia,  quod  rectius  poto;  con- 
rentam  in  loco  Erensteln  ab  Ottone  II.  habitum,  cum  Udalricus  episcopus 
lugastanns  Obisset,  habet  ejus  biographus,  et  qui  Augusta  venientes  illuc 
;endebant,  imperatoris  sententiam  de  novo  episcopo  expetituri,  ad  Balnea 
[Badam)  yenere.  Itaque  idem  locus  fuerit  utrobique ;  qua  de  re  ad  a.  D.  973. 

2*  Ad  hunc  annum  bina  indicia,  indictionem  et  locum,  secutus  refero 
Ottonis  diploma,  quo  omne  praedium  situm  in  loco  Daventriae  intra  urbem 
Bt  extra  in  pago  Hamalant  in  comitatu  Wigmanni,  quod  mulier  amica  et 
Deo  devota  tradiderat,  donat  monasterio  Magdeburgi  constructo  in  honore 
S.  Petri  prindpis  apostolorum,  SS.  Maoritii  et  Inoocentii  martyrum  dat. 
Kal.  Januar.  a,  d.  inc.  954'.  [lego  95B.\  ind.  5.  [lego  /2.].  Actum  Fran- 
canofuri  palaUo,  regnante  pio  rege  Otione  anno  17.  Sipnum  domini 
Ottonis  invictistimi  regis.  Brun  caneeliariue  ad  vicem  Friderid  archi- 
capeliani  recognovL  Gaeterum  cum  Wigmannus  comitatum  circa  Daven- 
triam  babnerit,  minus  mirabimur  ab  Ottone  consobrino  etiam  Gandavensis 
castrl  comitem  factum  et  Amulfi  Flandri  filiam  doxisse.  Mox  alia  ibidem 
Magdebargensi  ecclesiae  data  sunt,  de  quo  ad  a.  D.  956^  ubi  iterum  occorrit 
comitatus  Wigmanni  et  de  eo  dubitatio. 

3.  Redeonte  ex  Alsatia  Ottone,  conspiratio  in  bellum  paulalim 
erumpebat.  Ludolfus  et  Gonrados  magno  nobilium  juvenum  ex  Francia, 
Saxonia,  Allemannia,  Bavaria  globo  cincti  circumvolitabant,  homines 
coadunabant^  castella  muni^ant.  Rex,  qui  Ingelheimii  pascha  celebrare 
constituerat,  solitadinem  circa  se  videns,  vereri  insidias  in  loco  aperto 
coepit.  Itaque  mutata  sententia,  festos  dies  Moguntiae  agere  consultius 
potavit.  Ad  urbem  accedens,  Friderico  archiepiscopo  Jam  adversae  parti 
innexo,  non  sioe  contnmelia  aliqnandiu  ad  portas  haesit,  antequam  ad* 
mitteretur.  Aberat  archiepiscopus,  et  austerioris  vitae  specie  qaadra- 
gesimam  cam  solitariis  agebat;  sed  revocatus  regem  suscepit.  Eo  Lu- 
dolfus  et  Gonradus  vana  obsequii  specie,  re  ipsa  tumidi  et  minaces 
accessere.  Purgabant  sese,  ut  magis  accusarent.  Regi  se  omnia  deferre, 
sed  Henrici  insolentiam  ferre  non  posse  dictitantes;  nec  obscure  jactabant, 
si  accedere  auderet,  manus  ei  ii^ectum  iri.  Rex  iram  premens  et  aequa 
poUicitus,  sed  in  urbe  hostibus  obnoxia  se  tatom  haud  Judicaos,  secundo 
Rheno  Goloniam  navigio  descendit,  et  in  Drotmanni  vico  apud  Westfalos, 
nt  poterat,  non  ut  dignitas  postulabat,  paschalia  festa  peragit.  Witikindas 
ait,  Aquis  agere  miduisse,  sed  nihil  paratnm  invenisse.   Mox  inde,  coad^ 

ARVAtBI  IK»iaiI  TOK.  II.  ;|.0 


Digitized  by 


Google 


626  ANNAl.ES  IHPBRII 

A.  953.  mtt  fideUuii  mftii,  Coloiiui  tMH,  Mqt»  Adalbmiea  letan 
•piscopvm  (in  qiio  Liidolfiu  et  CoDrtdtg  spem  «ob  exigiiaB  npoin 
ktbteraO  ot  plerotqte  tliog  LothtrieBSiam  proceres  obsefnopmii 
inTemt.  Rtgittriam  tliosqoe  Gotrtdo  tdversos  ntperqte  tb  so  tfliclii 
aoB  postremoi  tfltaisse,  ptttndam  est 

4.  lode  it  Stxonitm  propenms,  mttris  officiis  et  tmiconiB  fdd» 
stodiis  recrestos,  irritt  dedtrtt,  qate  Mogmtite  extorU  ennL  Di* 
intelligts,  concilittore  Friderico  promifsisse  filio  generoqve^queioiti 
dignittte  erant;  at  e  mtnibts  eeram  eltb««tur.  Insiiiu  miniist 
ptrttts  comperisse,  refert  Ditmtras,  Hagoiem  pro  Gtnote  sss  Comii 
(sao,  tn  librtrii  Itpst?)  nomintts.  Idem  tddit,  regem  Ltdolfo  Comii- 
qae  denantitri  cartsse,  ut  vel  iiH>a3sores  sceleris  dedereDt,  rel  seksfts 
Jadictndos  soirent,  qtod  ex  proceram  cotdanttonun  settbttia  iadii 
intelligo.  Fridericas  trchiepiscopts  intercessit,  pactonmqBe  t(taKnit 
sed  ex  eo  regi  iteram  stspectas,  proceribas  ptlttinis  odio  eoitentii^ 
htberi  coepit. 

5.  Hoc  tempore  OmieHnfftAur^  KaL  Maji  atmo  repiiih  »!& 
[imo  ii.']  inierventu  Brunonis  diieeHseimi  gernuad  el  Balderici  veuM 
epiecapi,  qatsdam  res  faris  soi  td  ecclesitm  S.  Mtrtiti,  qiteestc«- 
stractt  in  loco  Trecht  (Tn^ecti)  in  propriam  dedit,  specittiii  qtiefsiii 
Tillt  Amada  htbebat.  Brun  canceilariue  ad  vicem  RoherH  arckiof^ 
reco§noti:  Roberti  scilioet  archiepiscopi  TroTirensis,  qted  it  LoHvictf 
regno  kcas  sitas  esset.  Praeoeptom  apod  Hedam  in  TrtJectiDis  eit^ 
£x  hoc  loco  (si  recte  se  btbent  dati  praecepti  notae,  vti  certe  reks 
consentiant),  qaemadmodom  et  ex  praecedentibas  tabalisFrticofiffii^ 
apparet,  Branonem  nondum  archicapellani  moaas  obisse;  etpioiadeieca 
non  habere  Mabilionis  sententiam,  qai  ante  archiepiscopatBfli  trcliciK^ 
lani  manas  Jam  saperiore  anno  obisse  patayit:  ergo  ant  qsonu^ii  iOk 
relatoram'diplomatam,  aut  hajas  notis  chronids  menda  inesse  oportei 

6.  Rex  pro  sua  prodentia  et  gravitate  noo  alitd  reoiediit  t» 
'  efficacins  Jndicans,  comitit  rei  publicae  apod  Fritislariaa  isdicit  ^ 

Henricas  dox  raagno  c«m  comitatn  venit,  iSM  et  Fridericas  ircUepisc^ 
pos  alliqae  multi  proceres  ex  toto  regno,  sed  Ladolfos  et  ^^'^ 
Aiere.  Ergo  Henricas,  ut  erat  acer  toimi,  irts  in  archiepiscopoBTS^ 
hanc  inde  a  Saireldensi  oonTirio  incentorem  mtli,  ikalorem  hostiffP*' 
blicoramvocat;  proditioAem  publice  objicit;  commetis  osuiis*  f^ 
Fridericus  negat,  se  in  pravo  actoram  conscientiam  Teoisse;  ti^^ 
pads  stadium  objici  posse^  in  quo  si  modom  exoesserit,  iposfii>"' 
id  tantum  agenti,  ne  parricidialibas  armis  pater  ot  filios  ceHidfl»^' 
Decretum  est,  ut  Lndolfos  et  Conradus  hostes  rei  ptblicte  ^>^^ 
nisi  regi  parerent.  Rex  ipse  commotior  Wilhelmam  et  ^^^^^zl 
tissimos  viros,  et  sibi  quondam  caros,  et  it  Biertanico  prteiio  ^  . 
Thuringos  genere,  praefectoriae  potestaUs,  nt  ait  Wilikitdts,  ii«*^ 
marios  comites,  captos  in  «xilitun  miltit.  £t  tunc  polert  Henri^»  ^^ 
data  est  sese  de  Dedone  yindictndi,  t  q«o  rebellis  ^^  '^  ^^ 
laesus  iberat,  quemadmodnm  Witikindos  notavit.   Friderics^  "^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  627 

tMU  dMC6Adi  Tidil»  Inftetis  amttisqiie  se  vltrt  cradAre  bob  mns,  ia  A.  958. 
BriMCO  ctstro  abditor,  qnod  Eberhardi  filfiis  Gonradiis  habebat  Mofiui- 
Utt  batd  gde  aii  ipso  aacbiiiante,  Lndolfo  et  Gonrado  ge  tradit 

7.  Dnn  coBTentns  afltnr  in  Francia,  Gonradns  Lotharienses  ant  sibi 
i4|nngere  ant  snbjicere  aolitnr.  Sed  domino  adyersnm  pristina  antoritu 
lestitnebat,  nec  gratia  Ttlebat  apnd  popnlos,  qnibns  hand  Tolentibnf 
leqne  satis  moderate  imperitabat  Itaqne  et  Adelbero  epigcopns  et 
Raginemg  Hainonensinm  comes  aperte  obsigtnnt.  Raginems  etiam  mn- 
litionem  qnandam  prope  Mosam  obsidet,  cni  Gonradns  praesidinm  impo- 
merat:  dnce  snis  snbsidio  Toniente,  res  ad  praelinm  dedncta  est  hand 
procnl  Most,  nbi  infestis  tnimis  concnrsnm  est^  mnltis  ntrinqne  ocdsiSy 
unisso  etitm  Gonrtdo  ETerhtrdi  filio.  Dnx  tmici  ctede  efferttns,  incre- 
Ubilit  fortitndinis  docnmentt  dedit,  mnltis  hostinm  snt  mtnn  interfectis. 
Postremo  ttmen,  nt  ctnst,  itt  fortnnt  inferior  fnit,  seqne  ex  Aift  Mognn* 
titm  recepit,  qno  etitm  Lndolfns  Tonit 

8.  Proxime  tnte  nrbis  obsidionem  ftctnm  trbitror,  qnod  Witikindns 
ivrtt,  neqne  enim  tnt  obsesst  nrbe,  tnt  postet  fieri  hoc  tnno  potnit, 
I6C  in  seqoentem  differri  debet  Herimtnnns  sdlicet  nnnc  fadns  dnx 
Saxoniam  procnrabat,  ejns  stndio  Thiadericns,  qni  postea  marchionis  et 
fccis  honorem  obtinnit,  jnniorqne  Wigmannns  regi  copias  addncentes 
Mognntiam  obsessnro,  a  Lndolfo  et  Gonrado  drcnmfosi  in  castellnm 
qtoddam  compellnntnr,  et  post  tridni  oppngnationem  in  Saxoniam  redire 
oognntnr;  Thiaderiens  ma^s  promissis  a  Lndolfo  neqnicqnam  tentatnr; 
IFigmannns,  Wigmanni  nnper  defimcti  fiUns,  ficilins  anres  praebnit,  qnod 
^tmo  Herimanno  dnd  regis  ftTore  florenti  snboffensns  esset,  de  qne 
^tea  amplins  dicemns.  Theodericns  a  Ditmaro  haec  ipsa,  sed  panlo 
iliter,  narrante  |am  tnm  dnx  appellatnr  per  antidpationem.  Nam  et 
Vfitikindns  in  fine  operis  epistolam  Ottonis  M.  ex  Calabria  affert  ad 
Berimannnm  et  Thiadericnm  dnces.  Nempe  septentrionalem  marchiam 
contra  SlaTos  tnebatnr.  Itaqne  ab  eodem  Ditmaro  plemmqne  marchio 
rhiadericns  appellatnr;  sed  itemm  tamen  dnx.  Tnnc  enim  marchionis  et 
Itcis  pene  eadem  offida  erant,  et  magnitndine  fere  distingnebantnr. 

9.  At  rex  interea  Saxonia  Herimanno  dnci  commendata,  collecto 
tterdtn  ex  Saxonibns,  Bi^oaris  et  fidelibns  Frands  circa  Kalendas 
lalli  snos  ednxit,  et  plerisqne  lods  receptis,  rebelles  Mognntiae  cnm 
itgenti  praesidio  inclnsos  et  remm  copia  abnndantes,  graTi  et  dintomt 
(bsidione  cingit:  tnnc  et  Henricns  cnm  copiis  in  ctstm  Tonit  Bello  plns 
I^  oiTili  filins  cnm  pttre  confligit,  socer  cnm  genero:  nrbs  fortiter 
i^ppognttnr,  nec  minns  tnimose  defenditor,  machinae  mnris  admotae  ab 
iri»anis  OTertnntnr  ant  incendnntnr.  Gnm  integro  bimestri  rex  assedissety 
lermo  de  pace  injidtor,  Lndolfns  et  Gonradns  se  ad  pnrgandnm  crimen 
^entnros  promittnnt,  si  obsides  salotis  dentnr.  Eobertns  consobrinns 
'^gis  cnm  aliis  in  nrbem  miCtitnr.  Hli  egrcssi  ad  regis  genna  procidnnt, 
lon  tam  pro  se  qnam  amids  deprecantnr,  omnia  se  ferre  ac  Ihcere 
^tratos  ostendnnt^  si  modo  illis  Tonia  daretor.  At  rex  contrario  stndio 
Ps^  igioscere  (qnid  enim  in  filinm  dnrins  statoeret?),  impnlsoram  nomina 

Digitized  by  VjOOQIC 


628  ANNALES  IMPERII 

.  t53,  exigere;  nam  ere  publica  esse,  ne  mali  tatores  impQiutate  ipsa  iiscela 
paria  armarentar.  At  juvenes  {nramentis  constricti  fidem  a  se  fallipisR 
negabant,  hand  cogitantes  infidam  esse,  qna  major  fides  Tiolaretor. 

10.  Magna  in  castris  arbeque  laetitia  erat,  qaod  eam  dien  ^ 
altimam  fore  non  dubitaretor,  sed  secas  accidit.  Heoriciis  in  Ladoiia 
praesentem  coram  rege  et  proceribus  acerbe  inyectus:  Ouid/e,iii4^ 
conira  dommum  et  regem  tuum  meumque  jactas,  Cum  me  culpes,  ma 
tuae  rebellionis  obtentum  sumas,  cur  non  vim  in  me  cowertiSj  n  fni 
potes  audesque,  Simal  festucam  de  terra  attollenSy  nec  tanhdim^  ia^ 
miki  auferre  poles.  Videbatur  hac  provocatione  jas  anDoroniiBseJe- 
disse,  cum  et  rex  ipse  nihil  obmoveret.  Itaqne  JuveDis  tacitas  certis^M 
vindictae,  condita  indignatione  cum  suis  discedit.  Obsides  refuUiatii^ 
sed  Ecbertus,  non  qoalis  venerat,  rediit.  £lum  enim  dadaffl  infeflsos  essel 
regi,  a  quo  correptus  faerat^  cum  inconsulto  certamine  ocolam  perdidissei, 
facile  blandis  verbis  persuasus^  vanaqae  spe  lactatns  defedt»  seqoesiaii) 
meditanti  Wigmanno  co^Junxit. 

11.  Proxima  nocte  Bajoarii  pene  omnes,  qui  aderaat,  Heoricii 
deserunt,  Ludolfo  sese  adjangunt:  erat  enim  severias  Henrici  iaiperitt 
Ludolfos  natara  factus  ad  humanitatem;  et  hestemam  Hearici  oratioBfi 
plerique  improbabant,  qua  pacis  tractatio  abrupta  videbator.  fitt^ 
mulat  sGTJptor  gravis^  qui  tunc  vixit,  Rotgerus  in  Vita  BroBoms  ei  i|»s 
Ottonis  hosjibus  ncminem  in  regem  dixisse  inclemenlios;  sedinHeviaa 
fratrem  ejus,  Bauwariorum  dacem  et  marchionem  inclytom,  bvbvi&^ 
omnibas  vicinis  gentibus  ipsisque  Graecis  formidabilem  (sic  loqultf) 
omnem  culpam  retorsisse.  Sororii,  relicto  Moguntiae  praesidio,  ii  ^^^ 
discedunt.  Ludolfus  provocationi  paritarus  Bi^oarios  petit,  CoDn^" 
Lotharienses  redit  et  Metensem  civitatem  stratagemate  invadit:  s^^ 
habnisse  in  urbe  homines  factionis  suae,  qoibus  irnta  Moguntiae  o^ 
animos  dabat.  Tandem  precibu£  Agenoldi  abbatis  motos,  orbe,  sedes- 
haasta,  excessit. 

12.  At  tarbo  cum  Ludolfo  in  Bajoariam  translatus  quieUm  r^i<»^ 
subita  tempesUte  invol vit.  R%tisbonae  portas  Amolfos  Arnolfi  doris  m^ 
venienti  aperuerat,  animum  sororio  Henrico  inimicom  gereos  dacKtf 
habenti,  quem  sibi  (aut  fratri  certe  maJoriEberhardo)deberipatcrao|w« 
Judicabat,  ut  Witikindos  notat:  atque  is  sane  snccedeadi  mos  tm^^ 
in  ducatibus  invalescebat,  sed  in  legem  non  ierat.  Ex  ViU  Udalria<»J| 
stat,  Henricum  discedentem  Amulfo,  qaem  amicnm  potabat,  P^^ . 
commisisse;  ille  vero  occaltis  intemuntiis  cum  Ludolfo  ^^^ ^ 
Caeteros  quoque  fratres  participes  consilioram  faisse,  ^*^^"^"!' jjj 
Itaque  Juditha  soror  eorum  cum  liberis  tota  regione  ^*^"'^*^*^^  L^m 
Henrici  diripiuntur  et  inter  milites  distribuunlur.  Otto  nontio  insp^^ 
perculsus,  obsidionem  Moguntiae  solvit,  et  fratris  necessiUles  ^^,^ 
cans,  cum  minore  exercitus  parte  in  Bavariam  contendit,  caeteris 
labore  fatigatis  missionem  petitam  concedit.  Plorimis  ^^^^T,^ 
paucos  cum  rege  mansisse,  ait  Wilikindus,  atque  in  his  laodal  ^^ 
Adelbertnm.     Sane  cujusdam  Adelberti  comitis  moriem  a<'  '* 

Digitized  by  VjOOQIC 


ANNALES    IHPERII  629 

lemorant  fasti  nostri^  sed  hanc  alinm,  de  qao  nnnc  agimns,  esse  oportet,  A.  953. 
uem  et  anno  sequente  cecidisse  mox  dicemos.  Hostes  se  intra  moenia 
Dnaere,  regii  regionem  vastabant.  Pontifices  Bavariae  ambigebant,  He- 
oldom  Salisbnrgensem  tonc  odinm  Henricj  incnrrisse  snspicor.  Rex  cnm 
Qtegris  tribas  mensibns  in  illa  regione  haesisset,  circa  Kalendas  Jannarii 
nfecto  negotio  in  Saxoniam  redire  coactns  esl^.  Ita  Witikindnsf  Regino- 
tis  continaator  Jam  natalitia  Domini  festa  in  Saxonia  celebrasse  scripsit. 
li  tabaHs  credimus,  qnas  in  Anhaltfnis  altingit  Becmannns,  Jam  Idibus 
)ecembris  hojns  anni  res  qnasdam  snae  proprietatis  in  pago  Snava  sitas 
leroni  marcfaioni  dedit,  credo,  ob  nova  bene  merita  in  hoc  bello.  Amisit 
n  hac  expeditione  dnos  primarios  viros  et  potestate  claros  Imadnm  et 
tfeinwercumj  quorum  nterque  ictu  sagittae  periit,  ille  in  obsidione  Mo- 
;nntiae,  bic  in  Bajoarico  bello.  Gredendnm  est,  ex  fratre  reginae  Matlldis 
[Theoderico,  an  Imado?)  natos;  qnod  Witikindus  tanquam  notissimum 
explicare  ne^Iexit. 

13.  Gallia  hoc  anno,  qnasi  altemantlbus  populis,  dum  tnrbatnr  Ger- 
mania,  qaietior  fuit.  Uugo  serio  de  quiete  publica  cogitare  visus  est ; 
legatis  firmae  pacis  constituendae  causa  ad  regem  Lndovicum  missis, 
quibns  reginae  eolloqnium  expetebat.  Gerberga*eixoIlOcnta  et  muneribus 
cnUa,  nbi  Remos  rediit,  primum  a  rege  impetratum  est,  ut  fortalitium 
novnm  Victoriaco  oppositum  dejiceretur,  deinde  caetens  componendis 
rebns  diet»  est  in  qnadragesimam  apnd  Suessienes  dies.  Ibi  pax  coisse 
videtnr.  Regina  Lauduni  geminos  enixa  est.  Dicti  sunt  Garolus  et  Hen- 
ricns ;  sed  Henricns  mox  post  baptismum  defunctus  est.  Artaldus  Rage- 
naldo  comiti  hactenus  amico  ob  res  ecclesiae  ocoopatas  offensus,  synodum 
apad  S.  Theodericum  in  territorio  Remensi  celebrat^  ibi  ne  Ragenaldus 
excommnnicaretur,  regis  intercessione  impetratum ;  episcopis  satisfecisse 
crediderim. 

14.  Luidgarda  Ottonis  fllia^  Conradi  conjux,  circa  exitum  anni  vita 
decessit.  Ditmarus  ait,  a  merito  despectam,  et  laboribus  crebris  fatigatam, 
virili  patientia  honorem  innatum  servasse.  Sed  vereor,  ne  totum  hoc  ex 
errore  natnm  sit,  dum  ei  tribuit^  quod  de  quadam  nepte  regis  a  comite 
Conrado  infamata  narravimus  ex  continnatore  Reginonis  ad  a.  D.  950. 
Si  quid  a  viro  passa  est,  nnnc  demum  factum  putem,  ubi  a  socero  defecit, 
cni  antea  in  pancis  gratiosus  fuit  Mogtmtiae  in  aede  S.  Albani  tumulata 
est,  ibiqne  in  ejns  memoriam  fnsum  ipsius  argenteum  esse  suspensum, 
idem  Ditmarus  refert. 

15.  Paulo  ante  oblit  Wigfridus  Coronfae  Agrlppinae  archiepiscopns, 
ob  fidem  in  regem  laudatus  Rotgero,  caetemm  viribns  aetate  morboque 
fractis,  dndnm  langnens.  Convenientibns  provinciae  episcopis,  roagno 
ipsorum  consensn  cleriqne  et  populf  in  Brunonem  regis  fratrem  oculi 
conjecti  sunt.  In  commnni  omninm  voto  Godefridi  episcopi  maxime 
studium  enituisse,  scribit  Rotgerus,  sed  sedem  ejus  non  habet.  Nec  video, 
cni  SQfifraganearum  ecclesiamm  tribui  possit.  Itaque  facile  chorepiscopus 
faerit.  Id  nnnm  verebantur,  ne  dlgnitatem  hanc  regius  Juvenis  infra  se 
^^eret,  aut  laboriosiorem  Judicaret.     Sed  illi  par  magnitudini  animi   . 


Digitized  by 


Google 


6S0  ANNALES  IMPKRII 

A.  I58.  ttodestii  ei  indistrU  erat  DdecU  smit  qnAliior  Tiri  ex  clero,  tnte 
ex  laicis,  omms  «pprine  eraditi,  qvi  seBleatiaB  Coloiieuis  profiiw 
td  patatiiui  deferreat.  BniBO  non  abmit,  et  res  peropportna  OM 
visa  est,  nt  fidissiaio  aniconui  in  tanta  dignitate  coilocate,  legMU 
tlMurieAse  p«r  ewn  in  potestate  haberet.  Nnm  Gonrado  hosti  jidkiti 
abrofatns  erat  dncatni.  £t  constabat,  seditiofios  spon  haboisseColoni 
petinndl,  qnae  non  melins  praecidi  poterat.  Bmnonea  diseessvnnRi 
liratemo  aaore  conplexns»  ostendit,  vni  se  naxinie  credere  taBperinlifi 
teBpore,  nnins  fide  et  sententia  plnrimnm  nitL  Nec  Bora.  Bepl  Loiki 
rieASis  administrationem  tribnit,  et  nt  ipsa  rerba  Rotgeri  profenn,  ocd 
^mUi  hUorem  et  frmriMortm^  eiutMa  Acm,  mrckidMcem  misU,  910TOCI 
bnlo  antea  ignoto  in  e|u  cansa  exemplo  Rotgeri  qnidam  Teteres  isisal 
nt  ex  Alberico  et  magno  cbronico  Belgico  monachi  Nnissieisis  ij»piR< 
Witikindas  ait:  Uunc  summi  pimtifici»  ac  iucis  magni  viiinm  offffm 
gereniem,  Ditmams  vocat  15  comitatnam  comitem.  Gerte  din  na\ 
rex  Lothariensi  itinere  snpersedit,  tanqnam  iliic  altemm  senosset  luqn 
constitatis  inter  se  rebns  diyisi,  rex  orientem,  fiater  occideaten  si 
snmsit  «tqne  ex  eo  etiam  res  Gallicas  coraTil. 

16.  Anteqnam  Coloniae  ordinationem  snsdperet,  ad  Aqois  ^ 
proceres  regni  Lothariensis  accitos  allocntnSy  cnncta  composaiL  M( 
nagno  bonomm  planso  in  metropolitana  sede  snsceptvs»  pnUiaeexspe' 
ctationi  abnnde  satisfedt.  Hadnmaram  Foldensem  abbatem  palUlpo^ 
cansa  cam  synodica  epistola  Romam  ad  Agapetnm  mlsit,  qien  Botgeie 
mirae  sanctitatis  Tirnm  appellat.  Roma  nihil  Bmnoni  se^ril,  sfeH 
etiam  plus,  qnam  petebat^  dedit.  Dictns  est  consors  apostolonn,  iltff 
S.  Petri  Ticarias.  Legatas,  non  tantnm  sacram  habitnoi,  sed  et  uMgii''! 
priTilegiam,  quoties  TeUet,  ntendi  retnlit,  nam  intra  festos  dles  nii«i« 
in  aliis  usus  pallii  coercebatur.  Addit  Agapetas  S.  Pantaleoais  nirtjnt 
reliqoias,  quae  straeodi  noTi  monasterii  caasam  praebaere.  Sisceptai 
sant  occarsu  laetae  ciTitatis,  coUocataeqne  in  suborbio  prope  u^ 
locam,  ubi  ecclesia  ejasdem  martjris  stabat  neglecta  et  raiiae  pros*^ 
Eam  amplificaTit  archiepiscopus,  locnm  secretiorem  et  ab  irbaio  tMt^ 
remotiorem  amaTit,  et  fratribns  ibi  coUocatis^  Christiannm  abbaten  pne*^ 
praefecit 

17.  Caeterum  qaod  rem  publicam  non.minas,  qaam  rei  siertf  ** 
ministraret,  et  nt  sic  dicam,  regaU  sacerdotio  nteretur,  a  mvi^  '^'^ 
sum,  ipse  Rotgeras  agnoscit;  magis  odio  causae  quam  rel  CoBStiif^ 
Henrici  spiritus  et  acerbitatem  multos  ragi  hostes,  filio  fantores  V^' 
ab  his  Bruno  culpabatur,  propagataque  est  censnra  in  posteriufoa  ^^ 
qne  ita  accepU  est,  Unqaam  ille  primns  licentiae  pastoraU  f^^ 
raisset,  secnlaria  tractandi.  Itaqae  Eppo  de  Repkau  SaxoiicijBri»^ 
compilator  scripsit  in  chronico  Ternaculo:  tnm  primaaepiwoposi^ 
dictionem  secularem  acqnisisse,  qnod  mtdtis  Tisnm  faerit  ^^j^ 
aliqni  chronicatores  deinde  exscripsere.  Accessit,  qiodrenip»*^ 
nienses  postea  ita  interpreUti  snnt,  tanqnam  dncatns  faisset  doiit>V 
personae  Branonis,  sed  eccleslae.    Ita  monachns  Nnssiwtsis*''^^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  631 

liroaici  Belglci  acoepit.  St  rere  facUe  credideria,  aoteriUte  ttAti  Tiri  A.  SSSl. 
ieluDy  vt  ditio  trchiepisci^is  «b  efliiii  conitiuii  Tel  decem  potestate 
iberareliir.  Sed  ceestat,  id  jam  dedam  eo  tenpore  nraltis  abbs^tiis  iodul- 
am  liiiseo.  £t  eptecepes  Wirdborgeiisif  ab  aBtiqeo  Jora  dncis  habuisse 
^redilas  est  in  tota  sua  dioecesi;  qnodranim  erat,  sed  ibi  facilius  fuit  eb 
tiliiei,  locom  vere  babere  eon  peterat  ia  plerisqae  aliis  eptscopatibos, 
ibi  Aioeeeses  multos  pagos  et  comitatos  cemplectebaiitar  in  docatibns 
sonslabililis.  Itaqoe  Adalbertos  Bremeasis  archiepiscopos  sobHenrico 
[Y.  aiilae  peteas  frostra  aifectayity  ot  docibos  exclosis  omnes  comites 
BreoieBsis  dioecesis  ipsfos  Tasalli  esseot,  nam  paolatim  res  eo  deTenerat» 
st  GOOAites  fierent  benN^ciarii  soorom  docom.  Sed  ille  ne  id  qoidem  ob- 
Kinere  polnity  qoed  minoe  erat,  et  Golonia  aliiqoe  babebant,  ot  ipsae 
epiteopi  ditiones  omnes  exemta^  soliqoe  imperie  sopremi  principis 
obnoxiae  essent^ 

18.     Episcopi  et  abbates  initio  gaodebant  acqoisisse  praedia,  Tillas 

pagee<|«e  eeo  tractos,  salra  rei  poblicae,  id  est  comitom  seo  rectorom 

localiaoir  polestate,  nec  ipsaRomanaecclesia  sobPipinoaliodqoamprae- 

dia  sen  patrimonia  baboit.    Is  primos  liberalitatis  grados  foit.    Sed  Jam 

sob  Carelingis  non  raro  noTis  donationibos  additom  est,  ot  omnis  po- 

leslts  lodiciaria  exeloderetor,  traoslataqoe  in  ecdesiam  per  ejos  adToca- 

lott  ^xerceretor.    Is  foit  grados  alter.    Dedere  mox  operam,  ot  etiam 

Teteres  donationes  Jodicom  regiorom  polestate  Ifberarentor,  atqoe  itajora 

comitalas  in  sois  terris  ebtinoere.    Hinc  irae  condtom  et  mtssorom  re- 

fionnB  Tiel  docom,  qoi  fisco  soa  Jora  sobtrahi  qoevebanlor,  soam  ipsi 

poteslatem  minoi  aegroferentes;  onde  Hattonem  Mogontinom  etSalomO' 

nem  Censtantiensem  com  principibos  Franeite  el  Allemanniae  collisom 

nottTimos  ex  Eliliihardo  Sangallensi;    Is  ergo  tertios  erat  grados.    Sed 

bic  res  Bon  stetit;*com  enim  episcopi  Carolinis  temporibos  inter  missos 

regios  essent;  qoibos  qpaedam  potestas  ad  tempos  el  qoasi  Tisitatio  co- 

mitaloom  commissa  erat,  sed  qoae  paolatim  ad  Titam  creditt  est,  illis  prae- 

sertim,  qoi  exercitos  docebant,  et  in  limine  contra  barbaros  excobabant; 

et  ex  bis  doces  tandem  renati  essent,  qoi  sob  regeaotoritatem  in  comites 

integrae  gentis  aot  regni  baberent;  episcopi  alicobi  coepere  etiam  oltra 

soas  proprias  ditiones  porrigere  aoteritatem  in  yicinos  comitatoSy  et  dioe- 

cesanae  extensioni  aeqnare  praefiBctoriam,  qnod  fortasse  primos  Wirzi- 

borgensis  obtinoity  qoia  Francia  orientalis  doces  non  baberet    Alii  etsi 

hec  in  tota  dioecesi  soa  eflicere  non  possent,  ia  parte  sont  assecoti,  ot 

Ticinos  comites  aot  dynastas  sibi  Tasallos  facerent,  qood  doces  qoasi  soo 

qoodam  Jore  per  soas  proTincias  in  minores  dominos  nacti  eranf.    Eom 

dixerim  qoartom  secolaris  in  ecclesiasticis  potentiae  gradom,  tum  maxime 

aoctae,  com  nominationis  }os  regibos  extortom  esl  per  Hildebrandines 

dlctatos.  Sed  qointo  tandem  ex  docibos  et  cemitibos  episcopi  et  abbates 

propemodom  reges  Toi  regoli  facti  sont,  qoando,  collabente  imperatorom 

aotoritate,  ipai  doces  el  comites  eo  potestttis  exorrexere,  ot  beneficiarias 

ab  imperio  ditiones  perinde  ol  patrimoniales  babere,  et  inconsolto  sommo 

ptiic^ke  inter  liberos  diTidere  aoderent:  nam  eorom  exemplo  etiam  epi- 


Digitized  by 


Google 


632  ANNALES  IHPERII 

A«  958»  ^co^i  et  ab^ates  taBdem  ntcti  simt  Jis  regf o  aemiiliin,  qaod  t^o  wi^ 
rioritatem  territorialem,  et  io  ma^Joribas  principibos  supreBatum  ^ 
dixere,  coi  Jns  belli,  paeis,  foederam,  legatomm  aAaeret,  sed  itittia 
circiimscriptam  legibus,  ne  qoid  inde  detrimenti  capere  res  piUica  ii- 
perii  nostri  possit 

19.  Caetemm  ex  bis  intelligas,  nibil  hic  admissnmi  qaod  {Blmiie 
magis  qnam  aliis  reprebendas ;  sf  Tir  sammns  ecciesiae  saae  ditHnilv 
pleniorem  ab  aliis  Jadicibns  regiis  libertatem,  noTas  ditioaes,  imjai 
acqaisivit,  obtinait  a  regibas,  qaod  tanc  in  parte  pietatis  poaebitir.  Sd 
qaod  administrationem  regni  Lothariensis  accepi^  adeo  non  cilpaTerii, 
nt  Ottonis  magis  pmdentiam  landem,  nec  yideam,  qnid  opportaiiu  ikcere 
potnerit  in  ea  periarbatione  reram,  qoam  nt  viram  magnam,  ii  priain 
regni  dignitate  constitntam,  spectatae  fidei  et  priideatiae,  saagHiieMiK 
sibi  proximam,  inspectorem  comitibas  regni  Lotharieasis  darel  Nk 
qaicqaam  in  ea  re  nori  ant  prari  video:  qoid  enim  aeqaios,  qaan  sipiei- 
tibas  et  literatis  (qai  tanc  ani  sacerdotes)  Jastitiae  administraadae  co» 
committi?  Episcopos  rem  pablicam  saepe  snb  regibas  MeroriBgi»i^ 
nistrasse,  constat.  Qai  mos  si  retentns  fvisset,  et  mi^res  donaf  ol 
alii  dnces  exercitaam,  contenti  armis,  a  civili  regimineexclnsiBUsM 
nnnqaam  sceptra  in  aliam  familiam,  priorestante^transissent  SibCinb 
Magno  qnis  nescit,  missos  dominicos,  qnibns  inriseadanim  proTiadni 
cara  incambebat,  ex  episcopls  non  minas  qaam  comitibos  sontost  nec 
aliad  Brano  erat,  qnam  missos  in  Lotharingiara  regias  com  pleiisaii 
potestate,  qnae  deceret  fVatrem  regis :  neqae  aliter  postea,  abseatt  ii 
Italia  Ottone  Magno,  filins  Wilhelmas  MogantinaspraesQljSeeiiadiOttflBii 
pueritiam  regens,  Gerroaniae  res  administrabat;  qaio  et  foeffliaiew' 
thildae  abbatissae  Qaedlinbargensi,  amitae  saae,  Otto  IH.saniBaBrefii 
in  Italiam  profectus  coramiserat;  qaod  memoriae  prodidil  DitiBVi^  ^ 
exercitam,  inquies,  duxitBmno?  Quasi  id  tunc  noYom  fscrit  Si^ 
magna  pars  exercitunm  regiomm  ex  copiis  constabat,  qoasepiscopi'' 
duxerant.  Unde  et  eiiasioni  sanguinis  positum  modam  pacisqie  tri- 
ctationes  proraotas,  notavimus.  Nihil  frequentius  erat,  quam  episcop^^ 
barbaros  et  paganos  armarL  Ita  Luifberlus  Moguntinus  de  ''^"^ 
triumphayit,  qnibus  successor  Sunderoldus  succubuit  CietemB  iwjw 
admodum  bonus  Schatenins,  aiiectibus  sais  serviens,  anis  protestatv» 
ascribit,  quod  in  Branonem  durins  tot  alii  dixere  ante  prolestaates » 
Quidam  recentiores  Branonem  archiducis  nomine  insolcnterosum$crip<«^ 
haud  animadvertentes,  eam  vulgi  aut  scriptomm  yocem  faisse,  ^ 
Brunoni  ipsi  nunquam  in  mentem  venit.  ^ 

20.  Bmno  adolescens  praeceptorem  habnerat  ^****"'*^^ 
Veronae  episcopatn  depulsum  in  monasterinm  Lanbiense  redisse  <^ 
ad  a.  D.  946.  Inde  ob  famam  doclrinae  in  aolam  ascltus  est, «» sia»  _ 
Branonis,  Jam  diaconi,  afobatis^  cancellarii,  ingenio  obstetricare^ar.^ 
habitus  est  inter  philosophos  palatinos  primus,  ut  ait  Foicuinis  ejas^^^ 
poris  scriptor  in  Lanbiensium  gestis.  Brano  gratus  in  magistra*;  ^ 
Faraberto,  Leodiensi  cpiscopo,  5,  Kal.Sept,  magno  stadio  effecit,»*  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  633 

ios  soccederet,  et  ipse  jam  trdiiepiscopas  eom  ordiBayit.  Veronae  illi  A«  953» 
ppositus  erat  llilo,  quem  apparet  Miloais  viri  in  ea  regione  potentiSi 
fub  Berengario  majore  et  proximis  regibos  raemorati,  iiliam  foissey  et 
leniicum  dncem,  in  cnjns  ditione  erat  Yerona,  amicitiam  b^Jns  factionis 
ari  Ratherii  praetnlisse,  qnem  sola  Tirtns  et  doctrina  commendabat.  Sed 
lec  Leodii  din  sedit,  fatali  qnadam  aversione  ipsins  cleri,  qni  severos  viri 
kiaud  iiUra  rerba  potentis  mores  non  ferebat :  nec  remm  dominis  in  ipsi* 
DS  gratiam  illnstres  familias  offendere  placebat,  quibns  se  derus  appli- 
cabaty  fit  ab  bomine  odioso  et  censore  acri  liberaretnr.  Bmno  postea 
effeclt^  ut  Yeronae  redderetnr,  sed  ne  tnnc  quidem  dnravit,  tandemque  se 
iA  monasterium  I^rabiense  senex  recepit    De  quo  inlra. 

21.    Itaque  pro  Ratberio  Leodiensem  sedem  postea  obtinuit  Balderi- 

cus,  Ragenarii  comitis  Montensis  ex  fratre  nepos.   Etsi  enim  boc  Ragi- 

nario  Balderici  avuncnlo  annitente  factum  scribat  Albericus  ad  a.  D.  956, 

constat  tamen,  Gallicissantibus  avunculum  saepe  propatruo  poni;  et  cou' 

sentiunt  plerique  bujus  stirpis  fuisse.  Jam  a.  D.  056  Leodii  sedisse^  disci- 

mus  ex  Vita  S.  Hnberti,  ubi  scribitur,  Baldericum  episcopum  cum  Rageaario 

principe  et  Giselberto  comite  Lossensi  apud  Brnnonem  egisse,  quando 

comes  Stepbanus  donationem  contulit  in  ecclesiam  S.  Huberti  in  salta 

Arduennae.    Obiisse  scribitur  a.  D.  959.    Butkenius  firatrem  Giselberti 

Lotbariensium  ducis  saepe  nobis  memorati  facit  Ragiaarium  principem, 

episcopi  ex  fratre  nepotem.    Quod   contra  esse,  ex  Alberico  colligas. 

Raginarium,  qui  nunc  floruit  (postea  a  Bmnone  in  vincula  co^Jectns  de- 

portatusque),  Giselberti  fratre  genitum  fuisse,  Butkenius  statuit,  qui  nobis 

Ragenarios  multiplicat,  secutus,  ut  videtur,  autoritatem  Wilikindi  (qui,  ubi 

de  morle  Giselberti,  nepotes  memorat)  et  Sigebertl,  qui  ad  a.  D.  959. 

Ragenarium  buac  Giselberti  non  fratrem,  sed  consanguineum  vocat. 

22.    Gonfictomm  diplomatum  dudum  reus  peractus  est  Franciscus 

Roserius,  neque  ejus  nugas  attingerem,  nisi  animadvertissem,  Martinum 

Mageram  Jurisconsultum  doctum  in  Advocatiae  armatae  opere  tale  docu- 

mentum  pro  gennino  adduxisse,  non  nominato  autore,  quod  ex  hac  officina 

esse,  statim  co^Jeci ;  et  Joh.  Conradum  Dietericum  in  rebus  Ottonis  Magni  eo 

usum,ut  oslenderet,  Ottonem  ante  Romanam  coronationem  imperatorem  ap- 

pellatum.  Id  ergo  critices  gratia  etin  specimen  examinabimus,  nam  si  genui* 

nnm  esset,  ad  hujus  anni  exitum  pertineret,  neqne  enim  Fridericus  et  Bruno, 

nisi  hoc  anno  quarto  Kal  Januar.  simul  archiepiscopi  foere.  Oito  d.  /.  cl, 

Romanorutn  rex  et  imperaior  (insolitum). . .  cognoscat  (inquit)  omnium 

fidelium  nosfrorum  conventus, quaUter  nos...  adeuntes MagunHensis  epi' 

scopus  Fridericus  et  frater  noster  Henridus  simulque  Hermannus  (an  dux  Sa- 

xoniae  ?) . . .  deprecaHsunfj  ut  ecclesiae  S.  Peiri  Trevirensis  ac  fideti  nostro 

Roberfo  ejusdem  sedis  archiepiscopo  .„  restitueremus  abbatiam  5.  ServatH... 

quam. . .  abstuteramus . . .  Restituimus. . .  ex  toto  innovantes  autorilatem 

praedecessorum  regum  nostrorum,  videHcet  Amutfij  Zuentebutdi^  Ludovici 

et  Caroli. . .  praedictarum  ecclesiarum  constituimus  rectorem,  advocatum 

et  prolectorem  (insolitom)  itlustrem  ducem  dominum  Rigimirum  (ignotum 

Bomen,  nominandus  esset  Raginerlus),  bonae  gravHatis  ac  virtutis  virum 


Digitized  by 


Google 


634  ANNALKS   IMPBBII 

L  tM,  QnjHi),  Laikarin^MoiMmkm  Qu^UAm  e»  teapare)  Hg$i  —'■ijw 
iitcmi  /Utem  MfMi  Raffmri,  fm  SaSgeri  jutH  CBogae),  /EIb  Femd  cs 
MKre  «tff^  S.  Afiml(i  praentUB,  regiofue  eanyuitie  neOi  a  Trofjamtm 
fOfuik  wkOfniqm  Dardeni  im  regii  (phu  fini  Biigae) 
Manu  froffia  omi  iace  Eifimire  eeu  Rieuim  m  Brttnene 
praeeule  Qquui  kic  postpoeeiidiis  illii )  eubierfirmavimm,  mc 
notirorumimpreitionikm  (qiiat  Umc  refef  aestri in  eosodosaibdeetiiO 
roborattimut.  Datum  4.  EaL  Januar,  a.d,im.  94€,  (male),  admm  fd^ 
eH^  in  Dei  nomim  in  Caiaken  (liUl  kec)  ind.  2,  repn  imperiifme  moetri 
9.  (isepte,  moii  iden  ttlrhisqiie  anAi»).  OUo  rex  aifm  imperaiar.  Rofh- 
mirus  dus  Lotharinfim  Moeeiianicae.  Bruno  Colonienib  earckiepmeefm 
(kic  sdlicety  qui  OBnibnf  Lotharieasibiis  praeent,  diicl  partii,  qm  toK 
ftiUos,  cessisset). '  Haec  pagtM  tribms  sifillis  roberata  est,  no  a«e#  et 
tfeobes  aeaeis.  PriBOiavictissiaii  caesaris  Ottoais,  in  qeo  est  iascalpCaa 
scataii  robomtam  aqaila  bicipite  (si  dis  placet),  ia  pectore  f  estaate  sca- 
Ivm  fasciis  pleaam,  cam  triaafda  Hoscalis  eraata;  secosdo  iUgiaidfj,  ter- 
tio  Braaoais,  ia  qao  est  imago  episcopi  sedeatis  ia  catbednu  Bma 
pleraqae  Ott<naaais  temporibas  coayeaire  aea  possaat 

ANNO  CHRISTI  954. 

Kcbeiii  el  WifmaBBi  tvrbae.  —  Bellimi  !■  Saeria  coBtra  ITdalrlcmi  ex  KTtofn* 
•ibaf  epfffcoinim  Aagaf tamiB.  BJne  ftmilia  eC  MarthaleMis.  —  Hmfari  ekatv  a 
rebemiKU,  later  eea  ett  arehlepitcepw  Sallatargeiialf.  —  Qsid  Iiibc  adn  apal 
eaBfaUeaf et.  ^  Bez  In  Sazoaia  lla«4ebargeBfibiif  fpMedaa  denai.  ^  BiBfi 
ad  BheaaBi  et  llofaBi.  —  la  BrabaBUam,  GaBpaalam  et  BorfaBdiaai.  Per  ItaUa 
dearam  redevat.  —  HQagari  ia  BurgvBdiam  et  ProriBciaBL  —  GoUoqBi»  ad  Tat- 
tam  prepe  ITliBafli.  ^  LvdolAM  pertiBax.  GoBradaf  receBcUiatsr.  —  ObfideHc 
Battfbaaae.  —  AnnilfiM  cemef  palatiaaf  cadit.   Urbf  dedltar.   LadelflM    dliwaf 

—  Patri  apvd  Salfeldam  fapplez  recipilar.  Barcardvf  iit  dax  Sveriaa.  BJ«a  aatr. 
»  Friderici  arcblepiscopi  MogvBtiBi  obitvf .  Qaaedam  de  ipeo.  —  CoaUtia  Area- 
ftadeafia.  1f ilbelmof  fillof  regif  flt  archiepifcopvf  MogvBtiBaf.  »  Aa  la  i 
Ubri  hlf torici.  —  Bpif copi  Hildefbemeaf ef .  Abbatef  Magd^vrgeBfes.  —  ; 
cemitam  Krbvrgeafivvi,  ex  qvibve  Udalricvfl  eplfcopvf.  —  LvdoTkl  ragis 
Mort.  —  Bpitaphiam.  —  Fata  et  Uberi.  —  FiUae  ipaiaf.  Item  Oerbargae  vzefif : 
aa  vaa  Lvgdaaam  regi  BorgvBdiae  ia  dotem  attalerit?  Comitef  de  Bavcj.—  Hage 
Magavf  filio  Ladorici  Lothario  a«yator  ad  regaam.  —  Aa  Braao  Hagoai  tcI  Gea- 
rado  regavm  procvrare  Tolaerit.  —  Lotharivf  coroaatar.  I^vf  archicapeHaBva.  * 
Qvaedam  coreBatieaem  coafecvta.  —  Bereagariaa  Italif  grtTit.  SfHOdva  BaremMe. 
-^  AdaUierlvf  ejvf  fiUvf  BaTeBaae.   TeaeU  ab  eo  offeasl.    Gomaclua  dM^ifat 

—  Albericvf  Bomae  priacepf  oblt.   Stafluui  paparvm  ez  c|Jaf  fkmilia  el  noaai  i^ 
cam  Kf  taBf  ibvf. 

k»  954.  ^-  ^H^  ^  Sazoaiam  reyerso,  caasam  dixere  JaTones  ficbertas  et 
Wigmaaaos,  qai  per  abseatiam  ejas  proYiaciam  tarbaYOraot,  a  Ladoli 
factioae  corraptL  Wigmaaaas  coeperat  patraam  Herimaaaam  argaer^  pa- 
teiaao  baereditatis  praedoaem  dicero.  Joagitar  Wigmaaao  Ecbwtas, 
paribasqoo  in  propiaqaam  dacem  stadiis  iasorgaat  Dox  id  egeraliat 
Jareaam  ftirorem  moderatione  saa  frangerety  ae  qais  abseato  rege  tam 
pericaloso  tempore  tamaltas  oriretor;  naac  apad  regem  ratioaem  gestt- 
ram  reddit.   Nemo  erat,  qai  non  dods  ac(a  probaret»  et  JaToaes  ( 


Digitized  by 


Google 


ANNAISS   IMPSBII  «5 

08  diceret.  lUqiM  Wignaiiivf  intrt  pali^ui  cnstoditiir ;  cui  wom  resi-  A»  |64 
isceret»  Ibcii  coniiti  tnditnr,  ne  qoid,  regeBi^otrianirepetcAte,tvb«r8t; 
Box  Tenatioiiis  specie  in  sylTtm  alNlitiif  elabitor  in  SaxeniaB»  et  coa 
Scbeito  ocoipatis  aliqoot  orbibos  arma  i oiiit  Sed  impares  HerimaBio, 
mlsique  iraas  Albim  ad  Slaros  conAKgiiint  «tqoe  inde  totbas  cient,  q«ae 
inno  seqnente  empere. 

2.    Ottone  rebos  infeclit  a  Ratif bonae  obsidione  recedentOi  bestes 

miltantes  in  regianim  parti«m  proceres  per  Bijoariam  et  Allemanniam 

lebncchnbantor.    Rebellionis  capita  post  Lndolfdm  erant  filii  Amnlfl 

dvcin,  sororii  Henrid,  sed  eo  cnpitaliores  hostes,  qnod  sororis  matrimo- 

«io  dncatam  ipsis  praeripoisse  yideretar.    In  tota  SneriA  pene  soli  in 

regis  fide  perstiterant  Udalricns  episcopns  Angnstanns  c«m  fir«tre  Tbeo- 

bnldo  co«aiteKibargensi(at  postea  appellati  snnty  qni  fljns  generis  fkere) 

et  Adelbertns  comes,  quem  Marthalensem  appellat  Hermannns  Gontractns. 

Udnlricos  «rbi.Ang«stanae  et  militibns  benefidariis  band  fis«s,  in  arcem 

MecUngnium  se  recipit,  eamqne  mnnit.  Urbem  A«g«stanam  occnpatam  «  re- 

bellibns  et  spoliatam  babent  annales  nrbici,  sed  rem  non  recte  in  ann«m 

pnecedenlem  refemnt.  Episcopns  interea  tempns  tractatiQnibns  extrdiity 

dat  obsides  recipitqne ;  postremo,  nbi  fidere  loco  posse  visns  est,  negat 

sacmmentn  a  se  regi  data  riolari  posse,  peconiam  tamen  obtnlent  firnstra, 

ntsnas  res  a  Tastatione  redimeret.  Aranlfns  Bijoorins  «nt  pellendnm  ««t 

snmmittendnm  jndicans,  media  hyeme  ipsa  dominica  qninqnagesimae  ar- 

cem  obsidet.    Rebns  in  arcto  positis,  Tbeobaldos  et  Adalbertns,  collectis 

ad  obsidionem  sol?endam  copiiS|  inopinanti  snpenreninnt;  initio  qnadn- 

gesinne  die  Innae  comndttitnr  praeliom  acm;  ngii  Tictoria  potinntnry  Her* 

mannns  Amnlfi  frater  Tivns  capitnr,  Aranlfns  ipse  ftig«c«m  pands  endit 

Sed  Adnlbertns  ab  Egilolfo  qnodam  Aigiente  loTi,  nt  Tidebatnr,  mlnere 

in  brackio  perstrictns,  inde  decedit  Egilolfnm  e  Testigio  Lnitbertns  Adal« 

berti  Tasallns  domino  immolaTit  Marthalam  snspicor  Mertolam  esse,  Ber- 

toldi  et  Henrici  marchioonm  sedem,  qni  Tnlgo  Sninfordenses  appellantnr. 

Sane  patrem  bnic  AdaH>erto  Bertoldnm  triboit  boc  loco  Hepidannns.  Adel- 

bertos  filios  habnit  marchiones  Lnitbaldnm  Austriae  (nnde  Toteres  An- 

striae  marchiones  dncesqne),  Bertoldnm  Nordgoiae;  iHnm  Hnngaris,  hnnc 

Bohemis  oppostom.    Bertoldnm  Araoldns  ex  comitibns  Yohbnrgensibns 

S.  Emmerani  monachns  marchicomitem  Tocat,  et  in  anla  gratiosnm  foisse 

scribity  Ottooi  (mox)  Ratisbonam  obsidenti  alfnisse;  et  consilio  4ns  Wolf- 

gangnm  Ratisbonensi  ecclesiae  praefectnai.    Et  Henricnm  marchionem 

hi^tts  secnndi  Bertoldi  filinm  ex  mijoribns  ortnm  regibns  semper  fidis, 

scribitDitmaras,  sedqd  HenricoIL  adTorsatns  est  Kibnrgensinm  steaunn 

ex  Tetere  codice  mox  snbjlciemns. 

3.  £a  Tictoria  regiorun  partes  recreatae  snnt;  perdnelies  Jam 
d«d«m  reb«s  snis  diiBsi,  consilio  ex  despentione  snmto,  ad  Bongnros 
accersendos  conTortnntnr.  Gonrado  id  tribnitnr  passim,  qnem  ex  Lotha- 
riensi  regno  redncem,  «ppetente  Tere,  ad  L«dolfnm  accessisse  apparet 
Herelfhs  etiam  archiepiscopns  Sidisbnrgensis  odio  Henrid  pecnnia  bar- 
baios  solidtasse  Tidetnr.    Nam  postea  in  condlio  RaTonnate  a.  D.  967. 


Digitized  by 


Google 


6S6  ANMALES  IMPERII 

h»  154.  accasatM  scribitvr,  ecclesias  Dei  spoliasse,  thesaaros  ia  paganos  en- 
gasse,  seqoe  iis  Jimxisse  in  cliristlanonim  Becem  et  depraedatioieii,  den^ 
contra  imperatorem  domiimm  siram  perfide  rebellasse. 

4.  Lndolfiis  interea  apad  Allemannos  in  dncata  sao  Tires  eairtralelil, 
et  renitentes  opprimebat.  Gam  ad  monasterinm  S.  Galli  appropiii^ 
Cralo  abb^s  cam  nonnallis  fratribas  aafagit,  samto  sacrarii  thesaora;  qiei 
farto  amisit  Itaqoe  cam  ad  Ottonem  accessisset,  non  pro  expeelatioM 
acceplos  est,  Udalrici  tamen  episcopiolim  condiscipnlifavoresvstoUtB. 
Ladolfas  interea  ipsios  Gralonis  fhitrem  Annonem  abbatiae  praefidt,Ba;Die 
indostriae  yirom,  qui  intra  praefectorae  spatiam>  id  est  annoano  et  Dei- 
aibas  doobos,  admiranda  celeritate  yallum  et  fossas  cam  fredeeiai  tarriliis 
monasterio  circumdedit.  fpso  extincto,  Cralo  tandem  restitotis  est,  sed 
adversario  ejos  Enzelino  (qoem  obstinatos  recipere  nolebat)  Fabiriei» 
abbatia  conceditor  a  rege  Sangallensibus  sobtracta,  qoibas  abaliqaotu&^ 
sobjecta  fuerat.  Erant  tonc  insignes  in  monaslerio  Tiri  Ekkebardisa^ 
dicos;  Notkeros  ob  seyeritatem  Piperisgranam  cognominatos,  idea  doctor, 
pictor^  medicos;  Geraldus  scholaram  magister;  Burcardas  posteai^bisi 
bi  omnes  nobiles  orio,  Borcardos  etiam  regi  propinqoas.  Haec  MibilM 
ex  Ekkibardo  Joniore  aliisqae  rerom  Sangallensiom  scriptoribos. 

5.  Otto  in  Saxonia  byemis  mi^orem  pariem  consomsi^  et  hic,siii- 
Bam  regni  sequimorCnam  indictio  abest  cam  mense),  tabalas  refeio  Q»; 
dilingaborgi  datas  relatasqoe  in  Magdeburgensi  nostro  cartolario,  i^ 
res  pro  rmedio  animae  suae  et  Adelheidae  praedia,  quae  Billi»ju$  if^ 
mUes  permuialioMe  facta  in  patria  Slavorum  ei  in  Tkurinfia  Iraiiifrtl, 
irans/ert  in  monaeterium  Magdeburgense^  $ita  nempe  in  lods  EiUeA» 
cum  marcaHeUsunga,  Herieti,  Dasingarod,  Geiethi,  WUUenkusa,  J^e»**^ 
Gutingi,  cum  omnibus  ad  eandem  propri^atem  pertinentibiis.  A,DM 
(954.),  anno  regni  i8.  Adum  in  EidUingaburg. 

6.  Bez  deinde  reparatis  yiribus,  contracto  exercitu,  appeteateqtt- 
dragesima  in  Bi^oariam  contendit.  Accelerare  Jossit  fama  adreBliB<"" 
Hungarorum,  quibus  in  aditu  Germaniae  occarrere  sperabal.  Sedilfipn^' 
yerterant,  yersique  ad  laeyam,  doce  Gonrado  Ipse,  per  vaslataB  Frai^ 
tandem  in  Lotharienses  penetrant.  Gonradum  quaedam  ulciseeidi  i«^ 
in  extrema  consilia  adegit.  Emesli  inter  Francos  clari  familia  Billc*^ 
rum  et  amplius  hominuro  in  captiyitatem  rapta  est;  credo,  lytf^  J^f^ 
neque  enim  discorrentium  erat  captiyis  onerari.  Barbaris  ^^"'*"^ 
marum  Wormatiae  in  praediis  Conradi  publice  ministratiim  ^^P^jJrT 
nomerata.  Inde  Bbeno  transmisso,  Treyiros  penradunt,  tntf^^f  *  \?|^ 
osquead  Mosam  progressi,  Bagenarii  ditiones  yastant.  ^^^**.^*^ 
continuator,  Brunonem  ipsum  archiepiscopum,  conlraclis  'fP^  -^ 
in  pago  Belensi  ad  yilla;n  Bimilingam  sese  Conrado  ohietiss^  ^ 
res  ad  praelium  spectaret,  Deo  yoletfte,  nihil  actom.  Hostes  ^^^^^^ 
poto,  qoipraedamquamcertamcBmalebant.  Gum  usque  ad  Tr^«^ 
sae  yenissent,  Conradus  ab  illis  discessil,  soas  res  caratnrns. 

7.  Hangari  non  eo  sedos  Hasbaniam  yastant,  quae  nnnc  p 
diensis  Iractos  Brabantiaeqoeest  IndeyersosCarbonariaiDSTWaDP'^»^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALESIMPBRII  637 

•d  Lanbias  veniiiBt,  moilasteriam  Sanbrae  asaitoni;  ubi  dacefttos  sdlldM  A.  tSI. 
paciscantur,  obsidibns  vicissim  datis.  Sed  abropta  est  tractatio,  Laubie»* 
ses  montem  monasterio  incumbentem  plauslronim  ac  sepinm  impedimentis 
moniont,  Jamqoe  octavarom  pascbaliom  celebritas  complebator,  comprima 
loce  apparoit  densa  velot  nobes  eqoohim  eqoitomqoe  galeatorom :  mo- 
nacbi  in  montem  confugioot,  tardiores  caedontor:  mooitio  oppognator> 
jamqoe  Hoiigari  irrompebant,  cam  ejf^os  coelo  immensos  imber  arcos 
eorom  inotiles  fecit.  Hinc  celeritatem  formidandi  bostis  aestimes,  qol 
intra  binas  septimanas  totam  Lotbariensem  legionem  emensos»  a  Worma- 
tia  Qsqoe  ad  Hainonenses  concta  pervasit.  Inde  Gameracom  orbem  aggre* 
diootor.  Sed  Folberto  episcopo  et  Odone  comite  parles  soas  implentibos, 
repolsi,  propinqoo  etiam  Bolgionis  regoli  Canno  seqoente  Bolskonis  dicti) 
amisso,  combo&ta  aede  S.  Gaogerici,  qoae^onc  extra  moros,  longios  pro- 
cedont,  et  io  GaUiae  regnom  ingressi,  agrom  Veromandoom^  Laodonensem, 
Remensem  popolantor,  et  S.  Theodorici  monasteriom  in  agro  Remensi  com- 
boront.  Inde  per  Gabillonem  ad  Matronam  in  Borgondiam  sese  infondont, 
et  postremo,  qoi  casibus  morbisqoe  SDperfoeront;  per  Italiam,  qood.non 
satis  mirere,  domom  revertontor. 

8.  Ekkihardos  Sangallensis  scribit,  Hongaros  a  Sylva  Nigra  venien- 
tes,  Rheno  transmisso,  in  Alsatiam  irropisse  et  Loitfridom  comitem  sese 
objicientem  croento  praelio  vicisse,  inde  in  Borgnndiam  et  Gonradi  Goel- 
figenae  regnom  penelrasse,  Gonradom  singnlari  calliditate  binos  hostes 
chrisliani  nominis  a  diversis  orbis  partibos  venientes,  qoasi  par  gladiato« 
rom,SaraceQo$  Fraxineloadhocincobantes  etHongaros,  intersecommisisse. 
Hongaris,  si  in  debellandis  Maoris  sibi  adesseat,  polcherrimae  regionis 
nberiatem  poUicetnr,  Saracenis  nontiat,  Hnngaros  eorom  agros  a  se  petere, 
qoos  circa  Fraxinetom  indolto  regom  sob  exigoo  tribnto  pacis  cansa  te- 
nebant.  Gom  inter  se  conflixissent,  rex  soperveniens  ntrosqne  concidit. 
Fides  penes  aotorem  esto.  H^Jos  anni,  an  seqoentis,'an  potios  a.  D.951. 
haec  sit  irroptio  in  Borgondiam,  non  facile  definieris,  prior  posteriorve 
esse  non  polest.  Anno  951.  el  hoc  praesente  in  Borgondiam  non  ex  Al- 
satia,  sed  Italia  Galliave  venere.  Seqoente  attigere  Sylvam  Nigram,  com 
mox  ab  Ottone  deleli  sont;  longios  progresses  nemo  memorat;  potnerit 
tamen  portio  Rhenom  transmisisse  et  in  Borgondos  penetrasse.  Illod 
hinc  intelligimos,  Gonradom  regem  hoc  tempore  Jam  Arelatense  regnoni 
Transjorano  conjonxisse. 

9.  Gonradom  docem,  expleta  oHiene^  missis  HongariiSy  reditom  ad 
Lodolfom  praecipitasse  )odico,  qoem  rex  pater  mrgebaL  i5.  Kal.  JoL  ad 
Ginnam  colloqoiom  indictom  est  Ex  Vita  Udalrici  discimos»  exercitos  in 
conspecto  foisse  ad  Ilarom  amnem  (qoem  veteres  Dargom  dixere)  prope 
oppidom  Tossam  vel  Tilssam.  Itaqoe  apod  Witikindom  corropte  Zinnam  legi 
snspicor.  Tossa  est  ad  Ilaram  non  procnl  Ulma.  Ibi  Udalricos  episcopos 
Aogostanos  et  Hartbertos  Goriensis  otilem  paci  poblicae  operam  nava- 
vere;  nec  dobito,  Fridericom  archiepiscopom  Mogontinom,  qoi  et  ipse 
afioit,  officio  laodabili  satisfecisse.  Re  ergo  ad  colloqoiom  dedocta,  Otto 
iQ  convento  popoli  paocis  sed  gravibos  verbis:  FaciUus,  inqvAt,  paUrer 


Digitized  by 


Google 


638  ANNALE8   IMPSBII 

A.I5l.#tt<rfi^  f0MiiMi  ituidUu,  H  inmeymmdiHymreniWfii  dffklim 
p^^Mlmii  mm  peHmrhmrmUf  Non  safis  etl  rm  amSeorvm  iMmiuna^ 
fiyniwa^  MM^iuine  procerum  ayrae  piateasque  contpereim;  fMmfonS' 
pm  opibmt  a  medaOickrieiitmi  nominie  haeiee  deni;  kipodiefmteat- 
riUae,  HHdinie^  cmdeHiaHe  esempla  edUa  epoHis  ecdeuerm  Dei  fwt 
diecedwni.  Ree  ad  eceierum  ea$nmam  pervenU.  EspromHe  ioMim, 
firipatriamamatis:  eyoinreipMicaepoieeiaie/wiurutsem.  BearicK 
tefisteAdttin  ceBsmt  bostibDS  bis  riotis,  edeiidaqiia  seyeiitaUs  eESnfii 

10.  At  Udoltai  iii  medion  profreseis,  cmii  iATiAofiB  Biilai 
Hiigaroraiii  eTOcationem  inteDitreret:  praetenit  (Imd  scio  qauiTeii] 
iMffbaros  iii  se  eoiidvctos  (ab  Henrico  id  fketom  tesiuiasse  fklelv)  n- 
actam  pecuia  arertere  ia  iainicos:  oltioiae  neoessitati  Teaiaii  daiia 
Mdericvs  svmnas  poatifex,  se  qoidem  coatra  regem  nea  seasiiMaffe- 
,  ToraTit;  sed  calaauiiis  eppressiim  et  iaimids  expositoai  toeatitiofi 
petisse,  aalli  rei  ex  eo  mistom.  Obtalit  et  porgatioaea  caaoiicaapff 
sacrameita^  qaam  rex  reaaisit,  hortatas,  ot  padficis  oifidis  saseaaicm 
probaret  Taadem  poatifex  et  Coaradas  regi  TecoadliaatBr,  LaM 
amicomm  taendonim  toiax,  qnos  destihiere  aot  prodera  Jabebadr,  Irriti 
Iractatione  discessit.  Haac  congressas  narrationem  Wltikiido  deteaK 
Hoc  tempore  Brononem  JoTOii  pacem  et  soauaissioaem  saasissSyCndide- 
rim,  ea  oratioae,  qoam  ipsi  tribait  Retgeros.  Desine,  iaqoil)  Ahtake  m 
ui  atiquando  Salomon  esse  poeeie.  Sed  illi  meas  imoMta  maaebat,  l«n- 
mae  iaaaes  TolTObantor. 

41.  Lodoli^s  com  reliqoo  exeidto  inde  profectos,  se  Ratisbetetfifl 
moeaibos  liclodity  et  in  castro  qoodam  Horsedal,  toI  qaod  ideai  eetBoi- 
sadal,  praesidiom  collocat,  qood  regem  perseqoenteia  morsntm.  ^ 
locom  Ti  capere  tentat,  com  non  snccederet,  tempos  ibi  tererebaidplK^ 
Prima  loce  inde  moTons,  tertUs  castris  Ratisbonam  penrealt.  Ctn  a^ 
esset  praesidiariorom  moltitodo,  crebraeqoe  fierent  eroptioBeai  ari*^ 
moris  admoTori  non  potoere.  Gommeato  in  nrbe  panlatin  ^^^f^ 
doplexab  orbanis  aggressio  tentator.  Gonstitotom  erat,  otocddralaliP^ 
erompmnt  eqoites  Torterentqne  in  se  exercitomobsideBtea^donlBi'^ 
alii  fAtMse  dOTOcti  castra  Tacoa  inTaderent  Sed,  eqoitibas  niius  i^ni' 
tibos,  caeteri  ex  naTibns  egressi,  caesi  captiTO  sont ;  paocis  receptss  pm 
aonaolli  aimis  oonferti  com  naTibos  mersi:  eqoites  deinde  ^^^/^ 
sont,  pecQS  orbicom  inter  Danobiom  et  Regenam  amaes,  loeo  ^er^ 
pascm,  Heniicos  abdoxit.  Fame  immineate,  Ludolfos  cobi  P'^'^^!? 
orbe  egressns,  pacem  petit,  sed  non  impetrat,  qnod  obseqoiooi^^^^f^ 
Hoc  ita  interpretor,  ot  impalsores  prodm  coastanter  n^gari^  (flodv^ 
pater  exigebat.  ^ 

12.  Armis  ergo  resomtis,  ad  orientalem  pertam  accerriae  p0 
est  a  tertia  diei  hora  osqoe  in  nonam,  obi  Gero  marchio  ^^^^^^^ 
bat»  qoem  Witikindns  ait  qoot  praeliis  tot  Tictoriis  daiom.  Anv"^  ^ 
mes  palatinos  Bi^oariomm  soblimls  ia  eqoo  animos  snonui  ve^ 
exemplo  sostentabat  Tandem  snlfosso  eqoo  lapsos  occabdty  «i^^ 
orbanomm  eo  casn  ftacti  conddere.  Repetitar  de  orbe  dedenda  tnco^' 


Digitized  by 


Google 


ANNALSS  IMPSRII  CSQ 


ram  obsidio  mm^  iHtgro  et  ibMio  donifet,  tarien^e  pertit  regi  A.  |5|, 
apertis,  Ludolfo  cvm  sociis  potestts  discedoBdi  dtta  ett,  diesqoe  resti- 
tnendae  pacis  poblicfte  epiid  Fritislariam  dictas.  Hearicus  deiade  Herol- 
dom  archiepiscopam  apvd  Maldorfiom  captam  oailis  orbari  Jossity  Neo- 
bnrgvm  ad  Daniibiom  recepit,  Ratisbona  pene  omais  prexima  nocte  incendio 
fortoito  conflagravit.  Id  Wigolejos  Hondlos  18.  Kal.  Aog.  contigisse  scribit. 
Sed  serius  factom  oportet,  si  Tossae  15.  Kal  JolH  tractatom  est,  et  postea 
obsidio  sex  septimanis  dorayit. 

13.  Otto,  rebos  pene  omnibos  ez  sententia  confectis,  in  Saxoniam 
regreditor.  Ibi  apod  Salreldam  venatione  se  recreanti  (ita  lego  pro  5iK- 
veidum  apod  Witikindnm)  offerens  sese  nodatis  plantis  filios  improvisos 
ad  pedes  accidit,  et  eratione  flebili  patris  animnm  commovit.  Gom  inte- 
grom  obeeqoiom  sponderet,  soblevatos  paterno  amorO;  et  in  gratiam  re- 
ceptos  est.  Accessitjoveni  solatiom  ex  filio  nato,qaem  Ottonem  appellavit. 
Dncatas  Allemanniae  Borcardo  jam  datos  erat,  qoi  (ot  feront)  sororem 
Udatrici  episcopi  Lotgardem  in  matrimonio  baboerat.  Uelfeasteninm 
comitem  fadt  cbronicon  aostrale  ad  a.  D.  957;  prioris  Borcardi  docis  ge« 
nere  ortom  ficile  crediderim.  Id  stare  placoii  Gbronici  tamen  aostralis 
antor  Borcardi  dignitatem  in  Lodolfi  mortem  differt.  Sed  contemperaneo 
fides  habenda  est  centinaateri  Reginonis,  apod  qoem  nonc  Lodolfoi 
docatom  resignat,  Borcardos  accipit:  sed  bic,  fortasse  revereatia  regii 
Jovenis,  kaod  prios  voloit  oti  potestate,  qoam  obi  ille  decessit.  Borcardom 
Henrici  docis  filiam  doxisse  addont  Lotgardem  vocat  Grosios  (sed  per 
errorem,  nam  id  prioris  coi^ogis  nomen  erat),  Bronnems  rectios  Hadwigam 
ex  Ekkihardo.  Ego  hanc  nondom  tonc  nnbilem,  tantom  desponsatam  Jo- 
dice.  Graece  I^tineqoe  docta  praedicator,  Gonstantinopolitano  prindpl 
destinata,  corrogata  fVonte  tortisqoe  ocolis  formae  elegantiam  corropisse 
scribitor,  qoeties  se  pingendam  praebere  cogebator,  ot  tabella  Gonstanti- 
nopolin  p«nfeiretor.  Lodolfos  Fritislariensia  comitia  praevenienda  jndi^ 
caverat,  ne  lege  ia  se  agereiar.  Jam  dies  eorom  appropinqoabaty  com 
differri  placoit,  noatiato  Friderici  archiepiscopi  morbo.  - 

14.  Secota  eat  mors  8.  Kal.  Nevemb.,  ot  habent  fhsti  nostri.  Sondem 
diem  amiomqae  habet  Trithemios,  ex  ipsios  Goilielmi  archiepiscopi  soc- 
oessoris  testimonio.  Sigebertos  male  in  bienniom  difliert  Laodator  ob 
religionis  severitatem  et  vitae  abstinentiam,  sed  colpator  ob  factiosa  con- 
sUia.  Habitos  est  ab  Ottone  alienior,  odione  viri,  an  Saxonid  dominatos 
incertom.  Ut  primom  aliqois  Ottoni  adversarios  emerserat,  ipse  secon- 
dnm  se  addebat  Giselberti  docis  filiom  flidt  codex  minor  Serrarii,  fratrem 
Bmschios;  neotrom  spedem  veri  habet,  etsi  Serrarios  Broschianae  sen- 
tentiae  faveat  Francom  orientalem,  nonLethariensem  crediderim,  et  Con- 
radi  regis  familiae  propinqoitate  aliqoa  innexnm.  Gerte  illostrem  orto 
ftiisse,  vel  ex  epitaphio  intelligas.  A  rege  palam  dissensit,  qood  pacta 
com  Sberhardo  rata  habere  nollet,  qoae  archiepiscepos  oltra  mandata 
iaieat  Itaqoe  transgressos  in  partem  hostiom}  captosqoe  et  restitotos, 
Bagis  amid  spede  nocoit,  com  filiom  regis  genemmqoe  ob^e  in  do- 
■inom  stimolasset,  ea  arte  qoae  revind  non  posset    S.  Petri  aedem  el 


Digitized  by 


Google 


640  ANNALES   IHPERI1 

k.VSL  colleiiofli  eitn  iirMt  avros  stntxit  dedieayitqiM.    Timlatos  est  efod 
S.  Albaiam.    Epitapbiam  tale  iii?eBit  Serrarios  ib  maaascripto: 
Cum  con$tet  foerey  nihil  ortum  /me  carere, 
Semper  hamo  timeas^  ultimo  ne  pereas, 
Gloriay  nohiiaas,  epecies  cum  laude,  potestas 
Sunt  tenuis  fumus,  nos  quogue  terra  sumus. 
•  De  qua  pro^eniti  dum  debita  solvmus  ilU, 
Dic  ubi  sunt  vitae  gtoria^  dimtiae? 
FraesuHs  eximH  quis  non  novit  Friderici 
Dignum  laude  genus  et  pietatis  opus? 
Sed  qui  tantus  erat^  ubi  sity  si  quis  modo  quaeraif 

Nosti,  ^  tribuis  vioere,  Christe,  tuis. 
Nunc  quoque,  defunctis  quidassua  praemia  cundis^ 
Vera  salus  mundi,  da  qregis  esse  tuL 

15.  Itttellecto  archiepiscopi  obita  rex  Arnestadiam  Tenit)  eoqve  pro- 
ceres  accersiyit,  et  pacem  com  filio  generoqae  sancivit.  Ibi  Wilbelnns 
regis  fiUus,  ante  matrimoniam,  Ditmaro  teste,  ex  nobili  paeUa  SlaTa  sos- 
ceptos,  consensa  cleri  et  popali  Mogantiiii  16.  Kal.  Jan.  eligitar^  et  9.  laL 
Janaar.  ordinatar.  Glero  proTinciales  episcopi  compatabantor.  Ipse  Wil- 
helmas  rem  gestam  annotayit  apad  Marianom  Scotom  his  verbis:  Anae 
dominieae  incamationis  954,  indictione  i2.  beatae  meawriae  dowmms  Fri- 
tkuricussanctaeMoguntiacenaisecctesiaearchiepiscopus8.  KaL  Novemhris 
ohiit.  Eodem  vero  anno  ego  WUUetmus,  tantae  suecessioms  M^nus, 
ioco  ejus  cum  consensu  cteri  et  popuH  tjusdem  sanctae  sedis  i6,  EsL 
Januarii  (ipsoqoe  die  pace  inter  regem  Ottonem  et  filiom  ejis  LoidolfaB 
facta,  in  loco  Aranstedt)  sum  etectus,  et  in  9,  EaL  Junuarii  Mogmn/im 
ordinatus. 

16.  Balazias  tomo  I.  Miscellaneoram  verbis  istis  chroiico  Aigieisi 
a  se  edito  sobjectis  baec  praescripsit:  Quae  sequuntur,  addUa  smni  a  Wil- 
Uetmo  archiepiscopo  Moguntino,  et  a  Trithemio  descripta  in  chronico  J^rt- 
augiensi.  Itaqae  sententia  Balozii  est,  non  propriom  opos  confectsse 
Wilhelmom,  at  creditom  est  a  Serrario  aliisqoe,  sed  in  Aogia  confecto  haec 
verba  ascripsisse,  qood  onde  compererit  vir  doctissimos,  vellea  aino- 
tasset.  Potoit  alias  adjicere  verba  Wilhelmi  ex  Mariano  vel  alionde 
somta.  Qoo  in  loco  haec  annotata  sint  a  Wilhelmo,  dissimolat  Mariaios. 
Jamque  non  amplios  miror  com  Serrario,  Trithemiam  in  libro  de  illostri- 
bos  Germaniae  viris,  aut  etiam  in  altero  de  scriptoribos  ecclesiastids 
Wilhelmi  libram  (qui  fortasse  nullos  fuit)  non  memorasse. 

17.  2.  Non.  Septemb.  obiit  Eggihardas  comes  (quis  ille  incertBm) 
Idibus  Novembris  Theothardos  episcopos  (ita  fasti  nostri),  Hildeshemensis 
scilicet,  ex  abbaie  Herosveldensi,  etsi  Trithemio  eomqoe  secnto  MabilioBi 
ex  Hirsaugiensi.  Successit  ei  apnd  Hildesemenses  (ot  Ekkihardos  Ura- 
giensis  in  chronico  a  me  edito  loquitur)  Otwinos  Parthenopolitanae  sedis 
abbas.  Mabilio  ex  Broschio  ait,  fuisse  abbatem  coenobii  Bergensis,  qoed 
erat  olim  ly te  muros  Magdeborgensis  orbis  ad  Albim  magnificentissimBB^ 
nunc  (inquit  Bruscbius)  in  Germamco  hoc  beito  soto  aequatum.    Sed 


Digitized  by 


Google 


ANNAL^S  llK^SRII  641 

tciendum  esi,  nonnisi  nnam  tonc  Magdeborgicam  0(foni$  ftindatidnem  A.  954. 
oisse,  archi^iscopata  antem  postea  ereoto,  translatnm  in  montem  sob- 
rrblj  inonasterinm  separalim  perstitisse,  et  post  cladem  a  Brtisehio  me- 
B^atam  resnrrexisse.  £t  hahet  nane  qnOqne  abbatem  Angnstanae  cen- 
fesJ^hi  addictum.  Maibomios  pecnlitoem  ei  libellnm  tribnit  chronici 
Berj^n^is  nomine,  abbati  loci  olim  iiiscriptnm  et  novissime  tomo  tertio 
tfeiboimianornm  historiae  Germanicae  opernm  insertom.  Ibi  Meibomins 
ychaifom  Otwino  saocessorem  demnm  a.  D.  959.  coepisse  ait,  credo, 
aod  Otwinnm  serias  ad  Hildeshemenses  Iranslatnm  pntarit,  alinm  enim 
ilerjectom  nemo  memorat.  Ahno  seqnente  hnnc  ordinatnm  discimns  ex 
hronico  Qnedlinbnrgensi  antiqno. 

18.  Anteqoam  ex  Getmania  abeamns,  Kybnrgensiom  comitom  stemme 
ahfieere  ptacet,  qoale  tfx  reieri  codice  Angnstano  monasterii  S.  Udalrici 
t  Afrae  Hfarcos  Welsw^os  daamfrir  Aogostaios  Yitae  Udalrid  a  se 
ditae  ab  aotore  vetere  9criptae  adijecit.  Dillingam  etiam  tennisse,  ibiqoe 
edisse  Richtdmrai;  Udlilrioi  episoopi  fratre  genitamy  ex  eoidem  biographe 
atH.  Adalbieronem  sdcce^sorem  de8tinatvm,etfralresUdalrici  ex  sorore 
epotiiS;  Bnreardo  Soeyiae  doce  natos,  qood  tabnla  habet/aegre  admise^ 
im:  sed  verba  a  Welsero  exhibita  ita  l^e  habent:  Circa  aimUm  84^ 
ofim  WoUocomUis  de  Kybur^  fUius  eduenbatur  apud  Sanctum  Gal6m, 
^atrem  habens  sororem  heati  NoMerli  monacki,  cujus  aviasoror  emU 

(eroH  Ma^,    [V^  $Mma  fo  UiimU  difttluj 

19.  GalUa  qobqne  soos  manes  passa  est,  ttrbata  inopinata  Lodovici 
egis  morte,  qoam  filii  cognominis  ebitos  Landoni  praecesserat.  Rex  ipse 
•aadono-Remos  proficiscens^  in  itinere  apnd  Axonam  flnvinm  Inpom  vidit. 
rodoardus  in  soperstitiones  pronior  apparoisse  ipsi  qoasi  lopom  prae* 
edentem  att,  qnem  admisso  hiseqoene  eqno,  prolabitor,  gnnriterqne  attritos^ 
lemos  defertor,  ibi  protracto  langnore  decnmbens;  eidem  Frodoardo 
'nico  tnnc  Galliae  historico  scribitor  elephantiasis  peste  perfnsns  con** 
ectnsqne,  tandem  diem  soam  obiisse.  Apparet,  omnia  fama  in  pejns  at« 
ollij  nanclopi  spectrnm,  nanc  eiephantiasis  insnetnm  morbi  genns  accer- 
itur,  qoasi  principem  parnm  gratom  sois  «Uam  soperi  odissent.  Decessit 
^.  Idos  Septemb.  Sepnltos  est  in  bfsilica  S.  Remigii  ad  dextram  princl* 
^is  altaris,  obi  com  epitaphio  etiam  ejos  effigies  yisitor. 

20.  Epitaphiom,  qood  Marlotos,  metropolis  Remensis  scripior;  rec^- 
iori,  nescio  an  jare,  triboit,  ita  habet: 

Sanguine  caesareo  Jacet  hic  exceUa  propagOy 

Francorum  popuio  prodUa  de  Karoio ; 
Dum  sibi  ter  denos  et  tres  fioreret  in  annos, 

Augustum  nomen  rex  Ludovicus  erat. 
Remigius  regum  sansit  consulta  priorum, 

Huic  dederat  sceptrum :  praestai  et  hic  tumutum. 
>  Octaoum  deeimum  regnando  subegerat  annum: 

Quadris  September  Idibus  exii  Uer. 
Lectoff  posceDeum,  Francorum  posce  salutem^ 

Hoc  regate  genus  Mrvet  in  orbe  Deus, 

AHN4LB8  tHriRII  TOM.  ir.  41 


Digitized  by 


Google 


64S  ANNALBS  IMPSRn 

A.f5iV«r]Mid«]toalgio: 

Hiitc  d$4ier^  ictfinm:  praesiai  et  kie  tumibm, 
Bon  iU  tccipere  nocesse  tst,  qmsi  avtor  ^igrammatis  Rews  sitn- 
UUMn»  iU  et^nttiun  Yolverit,  sed  qvod  uictis  est  ab  Artildo  leM> 
praesole;  etsi  Laudimi,  qiiod  Pagius  Botat.  «  ^ 

81.  PriBcipi  panim  felici  fertitado  bob  defbit,  et  iarepiblieifuafre 
fortam  lavdes  boni  regis  menuMet:  sed  pmdeBtia  par  oiBo  mMt, 
et  GaJliae  tBBc  regendae  mediooiis  TirtBS  bob  snfficieliit.  Heroe  ofa 
erat)  qiialem  MagBiim  Garokmy  ant  Ottoaem  lata  tenis  dedero.  Kx  qiii- 
qae  filiis  natis  doo  tantBB^  Lotharivs  et  Garolns  altsr^  saperstites  M 
prior  Garolns  (qnem  qnidam  fortasse  rectias  GarolomaBnaa  TocnOaiMi 
NormaBBOs  obsesobtesat,  LvdoTicas  etiam  et  Htturicns  patrem  pnecissere. 

22.  Mathildis  filia  Omrado  re^^  TxaBsjoraBO  poslea  diti  esl,  qui 
ei  LagdaneBsem  tractnm  in  dotem  attolisse  ex  BngoBis  FliTtoceifis  clro> 
Bioo  QaercetaBus  ib  historia  BargoBdieB  scribity  ego  mfis  irBassi 
qaam  attolisse  sospicor.  Altera  filia,  si  fioccetiam  seqainir,  Albmdi 
Keginaldo  oomiti  aiiqootiefl  meaionf o  Bnpsit,  qai  ia  ReneBsi  a^  coai- 
tatam  Imbiiit  et  Reaciaoam  (Prodoardo  Idc  Ranciacam)  cistnB  8tiuii,> 
qno  peeteri  dicti  sant  coodtes  ftoaciaceBses.  Haic  filios  tribBit  Biccftiii 
GtslebertBm  comitem  RoadBceBseB^  OttoBoa  comttemLoseaseB  etCli- 
niaimim,  BmnoBem  episcopBm  LiBgoBeBsem,  «t  ErmeBtmdem  Ottoii  Gv- 
lielmo  comiti  Bargondiae  naptaak  ABdreas  {}aercetana8  in  priBOiKn 
kistotiae  Boigaadicaei  oim  iB  appoBdice  Frodomdi  l^gisiet^  Geilir^ 
reginae  filias  MatUldem  et  Albradam  cea^timm,  matmm  BrmoiisLii' 
goBOBsis  et  Ermentradis  Ottonl  CKiilielmo  «aptae,  LadoTico  TniiaiiiM 
Balas  potaTiC,  SammartliaBis  seBtentiam  nirtassescribitar,  et  good  m^ 
haBo  Reginaldi  oxorefli  Gerbergae  qaidem  regiBae  fiiiim»  sed  eipri<ii* 
marito  dace  Giselberto  agnovisse.  Ab  boo  eo^Jedt  ex  filio  Al&eniltf 
Giselberto,  qoasi  avam  BomiBO  mfermite?  Die  nxore  Ottoais  fivli^ 
Ermengarde  vel  Irmentmde  recorret  ser mo  ad  a.  D.  956^  de  ipst^ 
Gailielnio  agemas  ad  a.  D.  969.  De  Glselberti  filia  Bertoldo  Bif«itf 
dad  destinata  dictam  est  ad  a.  D.  945. 

23.  Regina  credidit  com  marito  eiam  aenBlafionem  Bigmi^^' 
tinctam,  Jodicayitqne^assenaa  cdos  opns  esse,  nt  filins  corouB  HOfff^ 
qai  nondnm  tredecim  annos  natns  erat,  et  cnji  nnper  aegrotas  ii  W^ 
dia  pater  eam  Jam  tunc  destinabat;  et  nnBC  repetisse  yoltttitis  sk|^ 
cationem  diutlBo  morbo  ^nbiam  non  est  Hoge  etsi  a  regii  av^ 
non  abesset,  yires  tainen  soas  aiecta;sqae  bi^minam  libnns,  fkcOeji^ 
cabat,  Borgondos  et  Aqnitanos  contrarios  fore^  nec  NgrmanBOsNetftn^'^ 
qne  sofficefe.  Sed  maxime  retinebat  QtloBis  poteBtia  et  respectss,!" 
triom  regnoram,  Germanid,  l^oltoiensis  et  ItaUd,  poteBS,  etja^^'"' 
triomphaBs,  poeram  opprimi  aTOBODlas  hand  passims  eni,  etsi  soroiiit 
ipse  HogoBis,  tamoB  aeqaali  pEopinqBltale  pnwior  in  caosui  ie4"i^ 
et  miserabiliorem  fotonis.    • 

24.  Imminebatqne  de  TidoJa  EmBo  ftnt^  el  ipse  6erbei|ie,  f  « 
ab  Hogone  aliqoando  eolicitatns  sii,  hlbd  dixeiim.   iBBvere  lioo  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPBfrn  643 

mtfmiCQla,  qnae  extat  apiid  Ditmannii,  seilicet  Brmoiiem  Hugoiii  geiiero  A«  954. 

saepe  soToriom  designant  t^Ies  scriptores)  ad  se  yocato  coroaam 
imis  omatam  imponere  in  solemii  conyiTio  promisisse.  Sed  posterio- 
\6  cogitatioiiibas  sapientiorem  poenitaisse  coepti,  et  consilio  Yolcmari, 
retorui  participis  (ejas,  opinor,  qni  in  Golooiensi  archiepiscopata  sac- 
{it>y  ad  animi  yalnas  detexerat,  allatam  fhisse  coronam  mensae  assi- 
tibus,  sed  afferentem  Volcmaram  cam  ea  corraisse,  ita  confractami 
)rendi  et  deniqae  eladendi  rationem  praebaisse.  Qaaemanifestefkba- 

sapiaiit:  neqae  enim  coronae  ad  mensam,  sed  in  ecclesia  dabantar, 
ae  Bnmo  lam  pravi,  ne  dicam  inepti  consilii  capax  fUt.  Ditmaras  rem 
ama  qaadam  obscora  acceptam  de  regno  Lothariensi  conferendo  inter- 
atar,  et  de  Ganone  sea  Gonrado  loqai  videtar;  hic  enim  nomine  Ho- 
\8  generl  nescio  qao  errore  plas  semel  ab  eo  designator;  sed  qaamdin 
10  Lothariensibas  praeftiit,  Gonrado  cam  ipso  male  conyenit  Facilias 
I  ab  Hoganis  spe  Gallici  regni  nasci  potait;  qpo  dato  Brono  nihfl 
1  detrahebat,  nalla  se  perfidia  macalabat.  Sed  pro  <^erto  habendam 
rerom  seriem  intaenti,  nihil  tale  actam.  Qoando  Ladoyicos  obiif; 
10  in  Genmania  apad  fratrem  agebat,  nec  mora  in  filio  regis  soi  red- 
ido  apad  Gallos  MU 

25.  Gerberga  igitor  com  Hagone  collocota,  pronom  ad  dignitatem 
am  Lothario  fribaendam  iB?enit.  Gont^tos  foit  sibi  PictaTiensem 
idpatom  stipolari,  Wilhelmo  adversns,  qoi  Ladovico  semper  fkyerat 
iia  animi  perplexa;  natoraqoe  timidior  assensit,  et  amicom  yeterem 
omqae  noro  et  ambigoo  posthaboit.  Gomqoe  in  Artaldo  nolla  mom 
it,  consecratos  est  poer  Remis  11.  Idos  Novembris.  Aff^ere  Brono, 
IX  Francia  et  Borgondia  atqae  etiam  Aqoitania  episcopi  ac  proceres. 
ildom  ex  eo  archicapellani  dignitatem  haboisse,  discimos  ex  privilegio, 
i  rex  Hincmaro  abbati  S.  Remlgtt  dedit,  ch/us  in  boMca  ah  onmibui 
ncorum  proceribus  electm$  ae  regaH  diademate  eoronatus  fiterat,  ot 

ait.  Ibi  Jobet  immone  esse  castram  S.  Remigii  yillaeqoe,  qoas  mo- 
li  possidebant  Actum  Lauduni  jmbUce  regali  palatio  Kalendie  Ja^ 
rii  anno  primo  regnante  Lotkario  rege.  Wido  regiae  dignttatis  notaHus 
fnraeeeptum  adnicem  Artaldi  arcMepieeopi  recognovi,  Extatin  Metropoli 
lensi  Marloti.  Hinc  etiam  intelligimas,  a  patre  coUegam  regni  non 
lam,  qood  Ghifletio  historiae  Trinorchiwisis  aotori  videbatar. 

26.  Ibi  Hogoni  docatos  Franciae  et  spes  Borgondici  affirmator, 
iviense  beneficfom  additor  sob  titolo  Aqaitaniae  dods.  FHdericos 
Iberonis,  Hetensis  episcopi  fhiter,  paido  ante  Hogonis  filiam  doxerat 
ese  in  benevolentiam  Brononis  insinoavit.  Heribertos  Raoeiacom  Ra- 
oldi  monitionem  per  stratagema  occoparat,  reconciliantar  in  hoc  con- 
to,  et  castrom  redditor^  villis  aliqoot  vicissim  Heriberto  datis.  Rage- 
ios  vicisstm  Montem  felicem,  Heriberti  monitionem  ad  Matronam, 
fcipit,  nec  nisi  villis  sois  receptis  reddit 

27.  In  Italia  Berengarios  com  Adalberto  filio  proceribos  gravis  erat, 
8  Aogostae  Tindelicorom  haad  admodom  faventes  senserat  Agapetom 

n  pontificem  (qoem  Ottoni  amicom  norat)  vexare  institoit,  exercito  ^ 


Digitized  by 


Google 


644  ANNALES   IMP^RII 

A.  954  in  Rareuam  at(|«ein  exarcbatan  ducto,  iit  HieronTmas  Rnbeoskisteiji 
loci  obsenrati  ubi  Jus  regiam  etiam  Hago  exercoerat,  se4  migMeiB 
pontificis  Romani  aatoritas  erat    Petros  archiepiscopos  niuc  sywA 
babuit,  cnj/HM  acta  ait  Rubeas  in  bibliotheca  loci  Ursim  lemri,  sai| 
ebaractere  Longobardico  anno  Berengarii  el  AialhetH  nftm  pt 
indict,  i3.  Agapeti  anaas  exesas  legi  aon  potoit.   AfiaereepiscopiXi 
linns  Ferrariensis,  N.  Lifiensis,  Gofredus  Caesenaatmn,  HanildBS  Pi| 
liensis,  Joannes  GomeHensis,  Gerardas  Fareii^as,  Domiiiicos  reiifHi 
presby ter  et  regalaris  abbas  Sancti  Apollinaris,  qai  vocator  in  eiasse,  i 
Unas  simillter  abbas  S.  Seyeri,  Petrns  S.  Laorentii  in  Gaestrea,  PeM 
Leo  Tenerabiles  (|iacoQisanctaeRayennalisecclesiae,Johannesejos 
presbyter,  Petrns  sabdiaconas,  Honesios  sabdiaconos,  filins  qnendti 
bannis,  qai  yocatur  dux,  is,  credo,  qui  deinde  archiepiscopas  post  P( 
Seqaaatur  et  laici,  Petras  filias  quondam  Pauli  dax,  Romaaidus  (tox,ei 
Petras  ipse  yocatui;^sanctissimas  et  eyangelicus  archiepiseopos.  Si 
scripsere  praeter  supradictos  Johannes  consnl  Comaclensis,  JoliaBii^ 
sericordia  Dei  dux.    Duces  frequentes  erant  in  illa  regione.  sed 
significata. 

28.  Interea  Adalbertus  rex,  sede  praecipaa  Bayennae  coi 
malta  yiolenler  agens,  et  Venetos  mercatores  ii^a  lacessenS;  t 
Candiano  duce  superatus  Rabeo  scribitur.  Et  com  ComacleDses,  f 
semper,  yetere  stadlo  Rayematibas  fayebaint,  AdalbertipartesjBfiss^l 
iaVenetos  mari.grassarentar,  Comadum  a  Veaetis  direptam  et  iuH 
aamestjUt  ex  eo  aegre  rarsas  caput  attoliere  potaent  Namoliain 
Insignom  faisse  constat.  Caqteram  hoc  ajano  ^erengarios  et  AM 
rogatu  Walperti  archiepiscopi  NediolanoQSis,  Braniago  Asteasi  (fi|j 
mercatum  stagulis  Kalendis  celebrandum  concedant  ia  plebe  (sei^ 
Quadrigenti,  ubi  ecclesia  erat  in  honorem  S.  Dalmatii  martyris  coi$H<j 
Johannes  cancellarius  ad  mcem  Ouidonis  (Motinensis)  efUccpi^'^ 
ceUarH  reoognovi^  Daia  iO,  Kal  Jun.  a.  -d^  4nc,  95^,  regn^  ^ 
sarii  el  AdaWerti  4.  indicl,  i2. 

29.  Albericus,  Alberici  et  Jtfaroziae  iilios,  Romanac  m^H^ 
princeps  obit,  Frodoardi  testimonio;  qui  patriciam  RomanonnToat,* 
ditqoe  filium  ejus  Qctayianum,  etsi  clericum,  principatom  uri»is  aiepM 
et  mox  deftincto  A^peto,  Romeiis  sug&erentibus,  papam  faeM»'  ^ 
cum  et  patrcim  ejus  Sigonius  oomiies  Tuscutones  appellat.  Sed  si^ 
hoc. axioflia ^erius  in  lamiliam  yenisse,  etfertasse  pnmaminilio^ 
Albericus  ipse  in  tabuiis  14.  Januarii  a.  D.  945.  datis,  doMti***' 
&i0tem  monasterio  3-  Andreae  et  S.  Gregorii  papae  ad  clivnBSciBn 
ctain  coatineatibus,  nuspiam  comes  appellatur,  sed  consii  R^^'^ 
mater  Marozia  senatrjx.    Patrem  tamen  Luitprandus  Alberica»  «wn^ 
nem  appellat,  et  paulo  ante  marchionem  Albertum;  sed  ^^'\ 
esse  librarii,  Albertum  et  Albericum  permutantis,  DBde  taaea  effw 
scriplorum  nati  spnt,  4^i  Albericam  Romanum  Maroxiae  maritoB  cc" 
berto  vel  Adalberlo  Tusciae  marchione,  pirfre  Widenis  marili  M«^ 
secoadi  cenfiidere.    Qua  de  re  diximus  ad  annos  dml^  ^^^-  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII 


645 


orum  ille  Adalberto  Tasciae  marchioni,  hic  Alberico,  patri  praesentis  \^  954. 
berici^  fatalis  fuit.  Albericas  ipse  Romae  rerom  potens,  yidetur  mar- 
ionis  appellationem  infra  se  duxisse.  Opera  Odilonis  usom  ad  mona- 
)ria  Romanae  ditionis  emendanda  diximus.  Udalricum  Augustanam 
mam  adventantem  bonorifice  habuisse,  biograf^hus  episcopi  testatur. 
bem  contra  Uugonem  regem  potenter  defendit,  ipsique  Ottoni  M.^  cum 
imum  in  Longobardiam  venit,  Romanum  iter  Jam  tum  meditanti,  refM- 
riansusest.  Illibatam  autoritatem  tenuit,  dum  vixit.  Frater  Johannis  XI. 
ntificis,  pater  duodecimi;  famiHam  Romanorum  pontificum  foecundam 
)pagavit;  quae  serius  Gontia,  id  est  comitum  Tusculanorum,  dicta  est. 
mma  (quod  paparum  dicere  possis)  exhibere  Juvat :  mutuabimur  ex 
nnone  cardioali  et  Onopbrio  posteros  Alberici  nostri ;  priora  ex  dictis 
muntur: 


Albericos  v 
narehio  OrUe  pdiio«p0 
[forte  ftUaf  Alberici,  qvl 
Tiberifl  andaj  frande  is- 
fecit  apiid  poetam  Beren- 

gariaDam]. 


^  Maria  vel  v 

Marozia 
fliia  Tlieodorae 
senatricisteapa- 
tritiae  Romanae. 


,    Wido    V 

mareliio 
Tatciae,  fili- 
Uf  Adelberti 
mardiionif 
et  Bertae, 
nUae  Lotha- 

rii  rcgis 
Aattntiae. 


N. 


Alda    V 

la  Uagonis 
^is  Italiae. 


contnl  Ro- 

maqovam» 

Ortae  domi* 

nos. 


nesXI. 

papa 
t  936. 


episc. 
Nepe* 
tinat. 


stanli- 
nus. 


Octavianus, 

K>8tea  Johannes  Xn. 
papa  t  9M. 


Albe-      Johan-  Sergius     Con^     Berta.      Adalbertus 

marchio  Ortae, 
edacatas  apnd 
norercam   cj«s- 
que  ^Unm  AU)e- 
ricompatritiufn. 

.  *ii*  ***.— ■^^^*'^'^ 

Obertus 

comes  palatii  et  marchio 

tub  Ottone,   aitor  mar- 

chiOBom,  qii  dicti  de 

OrU,  ex  «piibas  Estenset» 


Deusdedit 

comes  Tascalanns. 

Gregorius  Benedictus  VII. 

comet .  papa  t  ^* 


Albericus    Benedictus  VIII.  Johannes  XIX. 

comes.  t  i024.  t  1033. 

Sregorius    Guido    Theophylactus, 
cones.         comes.     postea  Benedi- 

IctasIXdepositas 
1044. 

Benedictas  X. 

dejectas  1059. 


Digitized  by 


Google 


646  ANNALBS  IMPERII 

ANNO  GHRISTI  9&&.  * 

tltmnan  aotn.  Ueri  TieCi  a  6«r<nie.  —  Boz  ln  SlaTOi  toBdeif,  Ihifanmia 
ftfOBO  IB  nporiorom  GenDaBlam  Toeatar.  —  Baagari  ia  gotriui  fWtiwL 
CaOBOdo  IvaiBa  tn^Jeeerint.  AvinMU  Yiadelieomi  obMtia  est  -Ottt  nM 
Toait.  —  Haafari  oliTlaii  eant.  —  Yota  niuicapata.  —  Aciee  Geruoiea.  ib^ 
ot  Boliemi.  —  Hangari  impedimenU  inTadentes  repellaatar  a  GoBra4o.'Pni!ii 
at  rietoria.  —  Gonradof  aliiqno  a  parte  Ottoais  amifsi.  —  Hngarica smai 
■aafaelaeta.  —  Alia  ad  koe  bellam  perCiaeatia.  —  Qoae  da  eo  SBagtronal 
tteriei.  —  Fabalao  et  pertarbatae  aarratiOBoe.  —  Hlftorioorua  doBeitieomi 
«Bti^Uteff  geatiam  incertilado.  -  Haogarie  eoa  eUdes  lalotaris  taH,iideOBl 
Box  eascepU.  —  Regionem  laam  manianjt.  Glirietianam  iidem  panlatiB  redfdi 

—  Tictoria  carminibai  oelebraU.  —  flraeel  eeriptoree  rem  innstraal.  -  OripB 
ckriitiaaifmi  apad  Haogaroe.  *  Henriei  docis  BoJoariae  mers  el  ftailia.  -1 
priBcipibaf  BiJoarUe,  oomitibaf  paUtiaU  Sc1iir«BsU»af.  —  Schlreasb  eoaei  k 
toldas  ad  Haogaros  transAiga.  —  Origo  Witelsbaohioram,  qai  poaloa  iieal 
Joariae  et  cooaites  palatini  RlieBi.  —  Ottoaif  Fiisiagensls  inTectira  ia  SckiifWi 
Haee  acerbo  dicU  ab  iBUrpoUtore  eorroeU.  —  Ex  Goarado  moaaeho  wm 
lUtio  Bertoldi.  —  CUaealogU  SehireBsiVB,  aade  daoes  BsTariae,  paktiii  Iki 

—  Bertoldi  posteri  adTOcati  FrisiageBses.  —  Dirisio  ia  Wltebbaceasef,  PicIh« 
ses,  TalejaBOs.  —  Faadatio  mOBastorii  FisehbaeoBSU.  qaodtraasfertarlMiki^ 
-«  WiUlsbaeoBses  ia  Urram  saacUm  proeactf.  Bz  Ms  WolfrathflsattL'  Otti  II 
eardi  flttos  roeaperat  paUtiaatam  BaTarUe.  Moaadri  traaslSarvatnr  ScUn^' 
Flara  de  Ottoae  paUtiao.  -  gjas  flUi,  ez  faibas  Otlo  flt  diz  Banriae.  IiM 
iUmmatis  Behireimis,  aado  daces  BaTariae,  paUtiai  Bheai.  -  Orifif^ 
AastrUe  marchiOBam  et  dacam.  —  BbersborgOBsiam  comiUfli  fkaiilia.  -  !•«■ 
Braae  patraos  ta  gratiam  restiUlt  —  Herimaoaas  daz  Saxoann  cn  m 
eoaflicUUr,  ad  qaos  Wigmannas  et  Ecbertas  transftigeraot  -  Iheodericaf  air* 
ab  Uf  cUdem  accipit  -  Ipsias  regU  in  eoe  expoditio  diilcais.-YI«««ri««*** 
koftiam  dadf.  -  Praellam  focaU.  -  Ottoni  regi  BasciUr  hoe  aaao  fiit  ■» 
tildU,  flliaf  OtU.  —  Bdredo  deftmcto,  BdalBns  fralris  flUas  At  rex  iafloi»' 
IiOtharil  regif  GallUe  et  Hagonif  princfpU  ezpeditio  coatra  WUketann  ndmi 

—  Origo  daoaUf  Bargondiae  Gapetioi,  oztincto  CUselberte.  -  MJip»^9«^ 
et  BargOBdiam  coBrites. 

A.IS5.        ^-    Si]igidariqiiadamfortimaOttonicoBtigit»irtbari»arisa^^ 
dvili  bello  finis  esset    Slavi  ad  septentrionem,  Hongari  ab  ^^^^ 
Intestinorim  inter  nostros  desidiornm  commoti,  uno  consilio  dirersisK^ 
lota  Tirivm  mole  ingmnnt,  sed  rebns  compositis  seri  annataB  opf^ 
Germaniam  in  se  yertemnt.    Primi  Uchri  sese  moyent,  et  qn»^  i^ 
cari  potest,  Havellos  regi  fideles  inyadnnt    Limitem  ^'«^^  T. 
Bobemiae  finibns  infra  Magdebnrgnm,  adRayolae  nsqne  ostiom^^^ 
nltra,  Gero  marchio  tuebatnr;  inferiora  contra  Obotrilos,  ^*^'^ 
dnx  Herimannns.  Porro  Gonradns  reconciliatns,  nec>  quod  1*'^/j^ 
obtnlit  operam  regi  in  Slavos,  et  globnm  nobilinm  JuventnB,  qoos " 
lione  socios  habnerat,  ad  opem  pnblicam  expiatnros  faciaos  se<^  ^ 
Ita  ad  gratiam  integram  restitntionemque  honorem  seo  bene&Qf^^^ 
amicisqne  viam  parabat.  Repnlsi  a  Conrado  et  Gerone  Ucfcri  ^^^ 
manos  sensere;  gloria  non  mediocris  hinc  Geroni;  prteda  m^ 

•)  Amil  fmseedmiU  KsfMie  4$eM  te  aUtn  eodiee;  emd  955,  '^Z^;i 
•9Umt  mpewrmphm,  pmmm  dtee  UOnUiut  ipa$,  UrUtm  BcU»^  'T^ 
aitef  iliQnmUiktilimtmm«r0  95S.MeriptU:  Annaf  io  ^P^^  ^"^ 
Magno  Ticti  oeddenUm  infesUre  desieraat. 


Digitized  by 


Google 


ANNALKS   IMPERII  647 

2.  Rex^  qven  ordiaatioii  Wilhelni  fiiii  Mognntiae  affsisso,  et  liyeme  A.  155. 
tbos  ad  RheBnni  compoMeiidis  operam  dedisse  apparet,  media  aestate 
1  SaxoBiam  Terersss,  mi^ore  mole  instare  percnlsis  Jam  Slavicis  bostibus, 
lomare  Bttlantes  cofitaiat,  nt  ex  Ditmaro  intelligitiir;  nlhil  metnens  ab 
uigariSy  qvomm  legati  secnti  circa  Kalendas  Jniii;  padfiea  omnia  nnn- 
arant,  nec  sine  mnneribns  discemrant.  Sed  exploratores  fnisse,  res 
sleodiC;  mox  enim  trepidi  ab  Henrico  nnncii  affemnt,  mi^orem  qnam  nn- 
uam  UuBgaromm  exercitnm  non  procnl  Bijoariae  marca  coire.  Et  cnm 
aepe  antea  mediocri  mann  ia  intima  Francoram  regna  penetrassent,  in- 
olumesqtte  redissent;  nnnc  magna  mole  erampenteS|iiegabant,  se  opprimi 
»osse,  nisi  eoeli  raina  ant  terrae  hiatn.  0tto  Saxoniam  milite  nndare  non 
insns,  ciim  Wigmannns  et  Ecbertns  Obotritos  ipsosque  Danos  ciere  dlce- 
'eatnr,  Ucros  Tictos,  noa  domilos,  apparerel,  nec  certa  in  Sorabis  fides 
mei:  dimissis  ctfleribns  nniiciis,  qnicqnid  copiaram  potest,  ex  Francia 
\llefflaiiBiaqve  erocat;  ipse  cnm  pancis  delectis,  Jnlio  jam  prorecto,  in 
Bajoariam  contendit.  Gonradns  etiam  dimissns  esl^  nt  qnantam  posset 
armatornm  maanm  contraheret 

3.    Sed  anteqnam  Tires  colligi  possent,  Hnngari,   procnlcala  Jam 

Anstrlaca  marca,  transmteso  Oeno  flavio  magno  et  rapido,  relictis  a  tergo 

mnnitis  locis,  Bi^foariam  ipsam  impressioile  snbita  instar  tarbinis  permensi, 

Lyco  etiam  amne  snperato,  qni  eam  ab  Allemannia  distingnit,   nsqne  ad 

Sylram  Nigram  fentesqne  Dannbii  ascendnat.  Qnicqnid  extra  moenia  nr- 

binm  anl  arcinm  fiiit,  flamma  ferroqne  exhanstnm  est ;  antiqna  sacroram 

bominnm  conlnl>eniia  tota  regione  hinc  exddiorwn  snoram  epoeham  com* 

patant:  iiomiaa  faomisnm  caesoram  et  singnlaiia  casnnm  fere  excidere. 

jMemoratar  tnen  Thiemo  abbas  cnm  sex  insUtnti  sociis  Wessonis  fonles 

(id  loco  Bomen)  sangnine  anxisse.    Eberhat dns  qnidam  arcis  Ebersber- 

gensis  domlnns  hostinm  iBsnltns  forliler  snstinnit.    Sed  Frisingam  per 

aliqnol  dies  attriTere.    Mala  ab  Hnngaris  fllata  Tnlgo  Hnnnis  tribnnntnr. 

k.    Vilae  Udalrici  scriplor  tantam  Hnngaroram  mnltitndinem  erapisse 

ait,  qnanlam  antea  nemo  Tidissel,  omnemqne  regionem  a  Dannbio  nsqne 

adl^lgram  SylTam  montesqne  occnpasse;  AUemannia  etiam  nsqne  ad  na« 

rnmTaslata.    Otto  Frisingensis  episcopns  locnstaram  examini  comparal^ 

cnncta  depascenti.    In  tri\jectn  flnminnm  rapidoram  ea  arle  nsos  scribil 

Georgins  Fabricins,  nt  densatis  tnrmis  robnstiores  altiore  loco  positi,  fnr-* 

grnentis  in  latera  aqnae  impetnm  snstinerent,  capliris  etiaminterdnm 

ebjectis;  ita  inferiores  difBcnltalem  Tix  sensisse.    Annibal  elephantos 

Ehedano  opposnisse  fertnr.  Gnm  antem  intelligerent  hostes,  Angnstanam 

orbem  plenam  esse  congestaram  longe  laleqne  lanqnam  in  tnlo  opum,  ad 

eam  oppngnandam  conTertnntnr.    Inclnserat  sese  cnm  mnlfis  egregiis 

miUtibus  Udalricus,  non  minus  dnds  quam  sacerdotis  partes  implens,  el 

Titan,  si  opns  essel,  saluti  ciTinm  impensnras:  ipse  stationes  disponere, 

T^iHas  obire,  nnnc  in  lemplis  imbellem  turbam  ad  preces  Tocare,  nunc  , 

ad  Bttros  in  hostem  armatos  ciere;  diTinam  opem  omnibus  spondere,  et 

toelestia  praemia  laboris  pericnliqne  proponere.  Aderatque,  credo,  frater 

TheMdis,  el  mililaribns  ofliciis  senem  animosnm  snbleTabal. 


Digitized  by 


Google 


648  ANNAl.ES  I1IP£RII 

A*f55k        9-    Ot(O|iibihotte8iaob8idftoiielUi6rereint6ll0xit)g«ito8 

certamine  defungi  posse,  Imc  omnes  undiqoe  vires  cenflnere  jibel  H» 
ricns  morbo  oppressns,  Ratisbonae  Jacebat ;  tota  Bs^oaria  coUecti  ■ilitn 
viri,  qni  tnendis  monimentis  snpererant,  in  tres  legioaes  eoa?eienit,a 
Eberhardns  iUe,  paulo  ante  dictos^  praeerat ;  qood  Bnuuens  exYito  Ai» 
beckio  et  Ebersbergensinm  bistoria  inedita  refert  WitildadQspneiectc 
dncis  Henrici  eas  duxisse  scribit.  Otto  in  castra  Yeaieas,  Biuoarios,Al- 
lemannos  partemqne  Francomm  reperit  Mox  cum  valido  eqoiUttsipft- 
venit  Gonradus  dux,  cujos  adventu  erecti  omnes  praelium  optabuU  Suii 
enim  de  virtute  viri  opinio  erat,  nec  minus  consilio  qnam  armis  luMMtt, 
amorique  fiducia  militum  accesserat,  ut  illo  duce  de  victoritaondobiureil 

6.  Uungari  tnnc  in  eo  erant,  ut  urbem  corona  cinctam  oore  assilti 
tentarent;  cum  ecce  Berchiolfus  fUius  Amulfi  de  cattro  RisiMhr§{i 
est  Amulfi  comitis  de  Reginesburg  seu  RatisboneAsi  palttiopraefecti,ii- 
per  caesi)  vemi  ad  regem  Ungrorum,  adnundans  et  admtnm  Otlm 
gloriosi  regie^  nt  ipsa  verba  ejus  annumerem,  qui  Vitam  (Malrici  coatet- 
poraneus  scripsit;  nam  digna  sunt  consideratu,  ut  mox  iateiligeMs.  Iti- 
que  dassicum  canitur,  quo  Huigari  ab  oppugnatieoe  revocati  Genuii 
obviam  tendunt.  Yicissim  Udalricus  episcopus  et  Tlieoliaidas  et  mpi 
praesidii  pars  liberojam  exitu  ad  regem  proficiscuntur. 

7.'  Ottoni  in  vicinia  barbaros  esse,  nuntiarant  expIoratore&  W 
Jejunium  corporibus  indicitur,  animae  Deo  propitiantor.  Rexipseseoi' 
pabilem  prolessus  et  in  terram  projectus,  sinceris  lacrymis  poeiiteiiia 
agit.  Udalrico  usum  confessario,  Ditmarns  prodit  Tnm  fQSi&  ^i^ 
causa  saltttis  publicae  Deo  commendatur.  Rex  Deo  et  S.  Laueotio  atf- 
tyri  (cui  festa  dies  proxima)  congregationem  sacram  vovet,  si  victomp*' 
tiretnr;  don^umque  suam  amplam  nuper  Merseburgi  coeptan  eidestin^ 
IIIo  enim  praelio  non  tantum  de  imperio  Europae,  sed  etiam  de  reH^ 
chrisliaaa  tuenda,  et  nt  pauois  dicam,  de  aris  focisqaecertandU|«BX^ 
iotelligebant;  ut  olim  Carolo  principe  et  Eudone  doce  com  Sancoi} 
apudXurones  congressis,  summa  remm  et  orbis  nostri  /ortnaa  ia  ^ 
venit.  Itaque  a  ducentis  (et  quod  excurrit)  annis  (id  est  ab  kf^ 
pugna)  mi\Jorem  bac^  qnam  dieemus,  victoria  partam,  negat  WitikiB^ 

8.  Summo  diluculo  quarto  Idus  Augusti,  feria  sexta,  diediroUi' 
tei^tio  sacra,  cnratis  corporibus,  milites  se  mutuo  cohortantes,  jinB^  ^ 
cere  aut  mori.  Tum  itnr  in  hostem ;  qui  cum  maxime  ss0^  ^ 
data  opera  est,  ut  latera  arbustis  tecta  essent:  in  campis  Leclifeldeisi^ 
concursum  est.  Octo  in  summa  Germanoram^  legiones  erat:  w^' 
Joariorum  in  fronte  constitutae  sunt,  idque  ipsi  sibi  depoposcisse  v^^ 
quod  nnmero  caeteris  nationibus  praestarent,  etbostis  ^^^^^ 
regionemincubuisset:  quartaerat  Francoram  legio,c«ipraeeratC()tf»«*; 
In  qointa  caeteris  m^lorO;  quae  et  regia  dicebator,  robor  erat  titf^' 
banc  ducebat  ipse  princeps,  multis  militum  millibns  stipatos,  ^^^^^^ 
qua  Iret,  nobilissimoram  Juvenum  globo ;  volitabalque  coraa  eo  AiP^ 
penes  qaem  victoria,  dracone  calcato.  Sexta  el  septima  ^^^^ 
erat,  quibus  praeerat  Burcardus.    In  oclava  eraiil  Bohemi' electi  a*»^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS   IMPfiBU  649 

nlUe,  ibi  et  sarcinae  atqne  inpedittenta  eoliocata  erant.  Hac  descri*  A«  M5» 
»tione  aciei  nos  contentos  esse  oportet,  qoam  monachus  dedit  Witikindns, 
inns  in  aliquam  rei  gestae  explicationem  flescendeis,  cnm  alii  paucis 
rerbis  praelio  et  yictoria  defungantur.  Legiones  Georgius  Fabricius  in- 
erpretatur,  quod  liodie  regimina  rocamus,  Romani  coliortes.  Ego  incertae 
nagnitudinis  habitas  ex  eo  coUigo,  quod  Witikindus  octavae  tantum  mille 
nilites  BohemoS|  at  legioni  regiae  multa  militum  millia  tribuit.  Erant  ergo, 
|uod  alias  Francis  scarae,  id  est  divisiones.  Burislaum  Sarmatarum  regem 
id  est  Boleslaum  Bohemorum  ducem)  afihiisse  praelio,  et iater  Ottonis  auxilia  « 
)ugnasse,  unus  veterum  memodae  prodidit  Frodoardus;  quem  si  vidisset 
fabricius,  ex  solo  Witikindi  silentio  Boleslaum  absentem  non  pronunciaKset. 
Uentinus  quoque  Frodoardo  consentit,  quem  Copinor)  non  viderat. 

9.  At  Hungari  summa  alacritate,  ut  erant  expediti  equites,  parte 
luomm  circumeuntes  exercitum,  tei^ga  nostrorum  invadunt.  Ita  pericolo- 
iissima  statio  fnit,  quae  tutissima  yidebatur.  Gaesis  custodibus,  sarcinae 
n  hostium  potestatem  venere,  Bohemi  fusi,  se  ad  Suevos  redpiunt,  sed 
lecilli  improyisam  yim  ingruentium  «ustinere  potuerunt;  etjam  ia  fugam 
nclinabant)  cum,  intellecto  pericqlo,  missus  a  rege  cum  qnarta  legione 
^onradus  primum  sistit  labantes,  deinde  in  adyersos  reducit :  yicissim 
)elluntur  hostes,  caedontarque^  qui  praeda  fugam  grayayerant.  Gonradus 
rictor  ad  regem  redit.  Notatumque  est  (quod  etiam  nostris  temporibna 
ipud  Treyiros  Brunsvicensibus  coptis  exLUBeburgici  agricolonis  receas 
ere  conscriptis  eyenit),  ut  militi;  qui  nunquam  antea  hostem  viderat,  vi- 
2toria  deberetur,  cui  ignorantia  pericnli  metum  sustulisset.  Sed  hoc  non- 
lisi  praeludium  praelii  fnit,  quod  mox  eodem  die  oommissum  est  secun^ 
lum  Witikindum.  Ditmarus  Gonradi  victoriam  praeoedenti  diei  tribuit. 

10.  £rat  in  conspectu  bostilis  acies,  et  Jam  jamque  inoursura  vide- 
»atur.  Rex  de  celstore  loco  saos  hortatus :  Dei  causaeque  et  soperati  , 
am  a  patre  ejasdem.hostis,  denique  magnitndinis  Germanicae  meminisse 
ubet.  Pudeatj  inquit,  Jam  totius  pene  Eurapae  dominos  barbaris  manus 
iare,  qui  si  numerOy  ai  eagitfie,  si  furiis  valent;  nos  tirtute,  nos  armie 
kcretoriis,  coelestibus  denique  auxitUs  superiores  sumus,  Phtra  dicerem, 
miiteSj  si  putarem,  fortitudmem  vestram  verbis  augeri  posse:  melius 
'^empto  hortahor.  Simul  arrepta  sacra  lancea,  eqeum  princeps  in  hostem 
rertit.  Gomitantur  eunlem  gravis  armaturae  equites,  equis  etiam  cata* 
phractis  insidentes,  nec  sagittarum  nube  tardantur.  Ubi  res  cominus 
{eri  coepit,  diu  oertatumiest,  mnltique  utrimque  cecidere,  barbaris  tamen 

id  postremum  audacia  non  duravit;  nam  nt  iUis  arcuum  usus  ereptus  est, 
(^eteraleviter  armatis,Germanorum  gladii  hastaeque  praevaluerunt.  Itaque 
Primum  inclinare  acies  hostilis  ae  turbari,  mox  pars  terga  vertere,  po- 
stremo  onuies  effosis  habenis  fugam  inire.  Tanta  multitudo  fait,  nt  ex 
QAaris  Augustae  spectati  integro  exercitu  redire  ad  obsidionem  viderentury 
magno  m.etu  civium,  ne  vicissent;  donec  praeterita  urbe,  Lycum  peti 
^pparuit.  Inchoferus  in  ecolesiastica  Uuogarorum  historia  eam  in  rem 
Paedam  ex  Frodoardo  per  enrorem  citat,  quae  ad  Udalrici  biographum 
periinent.    Pieriqjse  per  agros  palantes  anl  in  villas  profngi  caesi  mX^ 


Digitized  by 


Google 


650  XNNALBS   IMPEBII 

L  S95.  plnriMOS  fltmMi  hmii,  Bec  ripa  alterior  tscendeiites  sistiielMt  Ei  ik 
praeUmn  dilncolo  coeptam,  Tix  vespertiBO  crepuscolo  pendBo,  scrilit 
Rotgenu.  Gastra  eapta,  captiyl  omnes  erepti  sont  Rex  aoctoa  m 
episcopo  in  arbe  egit  Deniqae  caa  tota  Ba]oaria  fagieitibis  eaetieiii 
•ssety  et  flomiiia,  qaae  integris  cesserait;  fractis  obstarent,  plerifit 
omiies  caesi  captiye  soiit,  at  rix  paaci  nandam  cladis  ad  snos  perferreBl 
Tres  eoram  daces  Henrico  daci  oblati,  mala  morte  sospensi  periemi 
Itt  Witikindas;  at  HepidanBaf  i»am  regembabet,  qaenPalszonenTOc^ 
.  e^Jai  etiam  saperiore  anoo  nomen  occarrit  Regis  etiam  neatioaeB  ficeR 
aadirimas  biographam  Udalrici;  et  Rotgeros  scriptor  ritae  Bnnioiii,M- 
qaalis  et  ipse  tempori,  regem,  daces,  princlpes  captos  prodit,  trepUfli 
osqae  ad  gentis  fines  erecta. 

11.  Nec  tamen  incraenta  victoria  fWt,  et  maxima  Jactorte  pars  Coi' 
radas  habebatar:  qai  com  forte  mota  corporis  solisqve  aesta  acceisis, 
Tincolis  loricae  solatis  diffibalataye  galea,  aaram  captasset,  sagittaadTem 
gattare  defixa  cecidit :  egregias  haad  dabie  yir,  qoi  nobilitateB  TfftvH 
aeqaayit;  carissimas  regi  socero  et  regis  fiHo,  nec  minos  militi  »1^ 
eed  noyissimo  biennio  fax  patriae,  dom  sois  in  Henricam  ediis  praece^ 
fertar.  Incertam,  an  daratarae  fidei  post  reconciliatioaem,  ftitali  Otteis 
felicitate,  nt  hostes  etiam  inyito  perirent.  Gonradas  (Wltikindo  aitire] 
Wormatiae  tamalatas  est;  nam,  at  sapra  diximas,  illic  patrimoniales  iX»- 
Bos  habebat  Cecidit  etiam  Tbeobaldas  Udakicl  episeopi  frater  (cqe 
filiam  Ringwiaam  rex  staUm  patris  comitatibas  oniayit),  et  RegiiiiMis 
sororis  filias,  qaem  genealogla  yetos  Kibnrgensff  Barc«rdo  dice  iiii> 
fiudt,  Hermannns  Gontractos  ariae  siiae  Bertae  patranm  agaoscit.  Oppi- 
tiit  et  Starchandas  Eichstetensis  episcopas.  Fabricios  ait,  captoneia 
Lyco  mersam.    Gadayer  repertom  ac  domam  reyectan  Udalricasipi^ 

.  S.  Wiliibaldi  aedem  tamalo  intalit  Et  param  a  morte  abfoit  Micb^ 
Ratisbonensis,  qai  aoricola  maltatas,  et  inter  cadayera  Jacens,  spiM 
qna  poterat,  continebat.  Sed  yitam  male  dissimalatam  Hnngaros  apii^ 
Inter  semineces  adjacens  sensit,  hastaqne  eriperO;  qaod  restabat,  teatiTJi; 
•piscopas  collectis  yiribos  saperior  hostem  absolyit  Ditmams  ejos  ds» 
ad  aliam  priorem  Hangaroram  irraptionem  referi. 

12.  Regem  ab  exercita  patrem  patriae  et  imperatorem  appeOito 
ad  morem  yeteram  Romanoram,  WitikiBdos  scribit.  Decretae  pereein 
sacraria  gratiaram  actiones,  donariaqne  per  ecclesias  sparsa.  Ebefb'^ 
Bi^oarias  torqaes  et  tintinnabala  aarea,  barbarici  caltos  iBsigBia^ceili^ 
in  calicem  fertar  diyo  Sebastiano  sacrnm,  ot  Bnmneras  refert  exEbefS^' 
gensibas  chartis.  Rex  etiam  postea  se  yoto  exolyit,  collegio  Uv^' 
gensi  diyi  Laorentii  nomine  fandato,  qnod  tandem  in  episcopatuiY^ 
est.  Sed  an  monamenta  in  Bi^oaria  apnd  Mauri  fanam  boc  pnt^ 
spectent,  snpra  dabitatam  est  Gentena  hostinm  millia  foisse,  ^^^^^ 
scribit.  Tanta  clades  Hangarornm  eruptionibas  finem  attolit,  Enropti^ 
diatatno  terrore  liberayit  £x  eo  panlatim  mansaefacti,  mt^^ 
fidem  Ghristi  respexerant»  et  imperii  Germanici  mi^estatem  ^^^^^ 
fcerecoeperant  PostfomocoBtraBoyosexScythiabai  *' "^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPEBII  6S1 

0|  clffMliBae  ni  propngiiacilui  facli  siut :  aam  et  secnlo  tertio  decimo  A*  95S* 
Tartaroa  Earopae  minaiitea  tna  dade  retadere;  et  nniic  Tnrcica  potentia 
poet  Asiam  Graeciamque  iniuidatam  bic  aggerem  invenit.  Ita  gnbematriz 
renun  proTidentia  smim  aiiqve  genti.officiam  iatis  assignat.  Nnnc  nnins 
Ottonis  fortnna  Normanni  parlter  et  Hnngarli  tamdin  liostes  regnis  Fran- 
conim,  formldari  desiemat. 

13*  Bohemos  tnne  cnm  alio  Hnngaromm  ezercitn  conflixisse,  enmqne 
capto  rege  Lele  delesse,  Hepidannns  addit  Crediderim,  aliam  Hnngaro- 
roHi  mannm  eodem  tempere  Moraros  BohemosTO  tentasse,  Ibiqne  Boles^ 
Jaum  per  legatos  Ticlsse.  Nam  qnod  Frodoardns  babet,  post  Augnstanam 
Tictoriani  Ottonem  Boleslao  a^Jntore  dnos  Sarmatamm  reges  superasse, 
ad  expeditionem  contm  Naccnm  et  Stoineftim  pertinere  ^rbltror,  qnam 
anto  anni  exitnm  rez  snscepit,  nt  mox  dicemns.  ATentinns  qninqne  Hnn- 
garomm  Tegnlos  nominat  Bnlskonem,  Scbabam,  Laelinm,  Snram,  Toxnm. 
Binos  ill<P8  Sarmataram  duces  connnmerari  Bmnneras  snq>icatnr,  de  qni- 
bns  Frodoardns.  Sed  eos  longe  alios  Tideri,  Jam  dlctnm  est.  Lelios  aUbi 
pngnaTit  Toxim  abftiisse,  alii  Tolnnt,  qnod  malim.  Septem,  qni  soli  sn- 
perftaerint  (qnemadmodnm  etiam  Frisingensis  eplscopus  prodidit)^  anricnlis 
abscissis  contnmettae  cansa  remissos,  Hnngaricl  scriptores  babent,  addnnt- 
qne,  et  domi  infamia  notatos.  Viterbiensis  adbnc  nnnm  demit,  stipemqne 
petoido  in  HnngariaTictnm  qnaerere  coactos,  quod  fortlter  cum  aliis  mori 
Dolnissent  Ea  die  4.  Idns  Angnsti  Ticem  barbaris  redditam,  ab  ATontlno 
notatnm  esl,  qna  olim  ante  annos  quadraginta  et  octo^  Ticto  LndoTlco  rege 
adolesoente,  Lnltboldns,  llmitis  Pannonici  marcblo,  cecidit,  Germaniaque 
tnm  primnm  boram  barbaroram  direptioni  aperta  est,  cni  nnnc  finis  datns. 

14.  Sed  juctmdnm  erit,  ipjsos  audire  Bongaroram  scriptores^  bisto- 
riam  partim  ex  fkbnlosis  traditionibns,  partim  ex  arbitrarlis  suomm  figmentis 
Tarie  mntilantes  ant  mntmites;  nt  fere  fit,  cnm  a  contemporaneis  cnltio- 
ram  popnloram  scriptoribos  patrii  annales  gentis  serins  ad  literaram  stndia 
perductae  recedunt.  Sed  ante  alios  Jobannem  Tnrozium^ndire  par  eri^ 
caeteris  fere,  qni  extant  typls  editl,  antiqniorem  et  In  narrando  simplicio- 
rem.  Fabnlatnr  ille,  Hungaros  ex  Scytbia  Tenientes,  p»  nunclos  a  Snenti- 
poldo  terram  et  aqnam  donis  datis  obtinnlsse  (fere  nt  olim  Saxones  a 
Tbnringls),  mox  cnm  exercltu  Tonientes,  qnasi  Jure  emtam  regionem  sibi 
Tindicasse,  Zoentipoldnm  Tictmn  in  Dannbio  periisse.  Inde  Hungams 
Yratislanm  Bobemornm  regem,  Eberbardnm  Carintbiae  ducem  Ticisse, 
LoBgobardlam  ingressos  Lmtbardnm  imperatoris  Garoli  consiliarium  ob- 
trancasse ;  aHa  expedltione  Germaniam  nsqne  ad  Bnrgundos  Tastasse,  ad 
castram  Abab  prope  Danubinm  Allemannos  Ticlsse,  tribns  tamen  millibns 
sneram  amissis.  Tandem  regnante  per  Allemannlam  Gonrado  Primo, 
dedmo  octaTO  ejns  anno  nrbem  Angnstam  obsedisse,  nbi  satis  apparet, 
pm  Ott<me  Gonradnm  nominari. 

15.  Url^m  Ulricns  episcopns  cnm  primoribus  SneTiae  tuebatur,  rex 
obsessis  anxllio  Tonit;  et  cvm  fluTlns  pIuTfis  creTisset,  Hungari  Intercepti, 
aat  caesl,  ant  capti  snnt.  In  captis  itere  Leel  et  Bnlcbn  duces  illustres. 
Bx  quibns  eoram  se  prednctis  ^aeslTit  eaesar,  qnld  tantopere  In  cbristi- 


Digitized  by 


Google 


652  ANNALES  IMPERII 

L  W5.  uos  saefireit.  LeM  Q^  olUi  Attila):  NoiDeifa^eltmnsmm.  GoudflS 
iliis  Mrtis  electioBea  dedit  Leel  bocciatiii  siuutt  poposdt,  etqte  allati, 
caefitrem  taeta  y1  !•  fronle  percvssii,  et  ex  icto  nertinis  aderet  Tu 
Holiianis :  Tu  praeikiSj  mikique  te  mlim^a  tHa  s$nm$.  St  eni  Sqftbi- 
cannt  geatiim  opinio  est,  caesnm  occidati  serritem  apid  uibns. 
Ita  ab  iQdignaiitibiis  Germanis  patibulo  Ratisbenae  sospeisi  mt  Sed 
alia  HaBgarerem  ma&es  nibilo  seciiis  eodem  tempore  ▼ersis  Rhmu 
perrexit,  monasleriwn  Fnldense  cremavit,  Lotharingiam  GalMuDqieifBixit, 
Segnsios  Taarinosqoe  evertit,  et  per  Longobardos  domnm  reiieivil  Aliis 
Hnngaronim  exercitns  Coistantinopolin  obsedit.  Idem  Tirozins,  pailo 
ante  nunc  eadem  direliens,  nonc  haod  eadem  permiscens  retalerit:  ten- 
poribos  Toxnni  docis  Unngaros  in  Galliam  tripartito  agmine  pe&etnsse, 
binas  partes  cam  spoliis  rerersa^,  tertiam  apnd  IsnacamThvriagiae  iiter- 
iiecione  deletam,  septem  tantnm  servatos  et  anribns  ampatitis  ren^ 
sed  ad  perpeioam  domi  mendidtatem  damnates.  Haec  plenque  Boifiiiis 
wpetit  et  partim  incohaerentia  agnoscit,  partim  incmstat. 

16.  Apparet,  olim  Hnngamm  aliqnem,  nbi  umbra  quaedui  doetriiie 
ad  gentem  perrenit,  animo  ad  scdbendom  adjecto,  lectis  nostrona  kisi»- 
tiis,  qni^edam  inde  snmsisse,  tarbatoqQegestoroffl  ordine,  pleriqoe  partia 
ex  ingenio,  partim  ex  avitis  narrationibns  ad  arbitriam  inteq^otisse.  lu 
i)anos,Saecos,  Normannos,  Polonos,  Bohemos,  WaUenses,  S€etos,ipso«|ie 
oUm  Francos,  Saxones,  Longobardos  egisse  video,  nbi  primiimseBidiclM 
homines  nancisci.et  aliqaam  lacem  literamm  hanrire  coepere,  stqias^ 
saae  gentis  historias  commenti,  yera  falsis  miscentes,  semibarbironia 
popolariom  vanitati  velificarentnr.  Itaque  privatae  popvlorua  atiq«t|i^ 
ad  pnblicam  cnltioram  gentinm  historiam  tanqnam  ad  lipideB  Ljiiii 
exigi  debent  Thnringica  Hnngaromm  clades  sab  Hterico  I.  coitipt' 
sed  snb  Oltiwe  filio  occisione  occisi  snnt.  lUa  antem  ciptiri  iH^ 
Germaniae  ocddentis  ridicnla  narratio  ad  vehmdam  saspeadii  iil^ 
inventa  est  Toxi,  Bolskonis,  Leelis  nomloa  etiau  nostri  hibeat 
..  17.  Id  Jam  constat,  Toxi,  qnem  saepe  nominavimvSi  filiom  <^^ 
cnm  gens  fracta  qnietem  didicisset,  christianam  religionem  stidiosiis 
coluisse,  Stephanumque  regem  ex  eo  genitnm  apostolico  officio  postet 
popnlnm  omnem  ad  Christum  convertisse.  Ita  perierant  Hongan,  v^ 
periissent  Ubi  vero  clade  domiti  Christo  coUa  snbmisere,  etiinier^ 
intra  Hungariam  gestamm  certior  fides  surrexit  Geisam  Jim  ^^"^^^f^ 
fuisse,  mox  ostendemus,  atque  etiam  novi  cnltns  propagatorem.  ^^^ 
Stephanum  denique,  qni  Henrici  Sancti  sororem  in  matrimoiuo  ^ 
Hungaria  christiana  facta  est.  . 

18.  Conradum  imperatorem  (id  est  Ottonem  regem)  td  "^^V^ 
gustam  venisse,  nt  deinde  in  Pannoniam  moveret  Hongaresqoo  **^^ 
sed,  bello  inter  Romanos  orto,  destitisse,  refert  Turosias.  Et  ve^o  ^ 
bile  est,  Ottonem  po^  tantam  victoriam  exempIoMagni  ^^^^!^^ 
Pannonia  cogitasse,  sed  partim  Slavoiricae,  partlm  itaU^^o  c'^^'^ 
intercessere.  Hungaros  sibi  mcitnentes  aditnm  ^^^'^^^jg^ 
fossis,  sudibus  sylvisque  incisi^  mii^ivisse,  Aventinns  Uut^  ^ 


Digitized  by 


Google 


i 


ANNALIS  IHPERIl  653 

fitins  ab  Otione  pacem  impetrasse,  eideni  scribitni.  CkrtsUaftos  eertaA.t59. 
cqHqs  et  baptisaam  recepit)  nt  ex  T^tusta  Yita  S.  jStephani'  intelligitar, 
qnam  Ghartmtias  episcopiis.  regi  Colomaimo  initio .  seoiili  daodedmi 
scripsit.  Sed  i^orarit,  qaod  ex  Graeds  mox  docebimos,  Gcizam  Gon- 
^ntinopoli  baptizatnm  fdisse,  et  nataol  ei  filiom  Waic  tel  Stepbanam, 
Tel,  nt  passim  creditnm  est,  ab  Adalberto  Pragensi  (vqoi  dins  ascriptas 
est),  Tel  potias  maltoaateabalio  salataribds  aidis  mersam.  Huncdeiade 
Otlo  III.  et  SriTester  fl.  re^m  appeUarant. 

19.  Pilegrinas  episcopas  PalaTonsis  'sab  Otione  i  oreatas,  ,sab  Tertio 
exti&ctus,  aator  fait  enidam  snt  se<iali  Tersificaton  6ermatiio(^,  nt  gesta 
Avaromm  et  Hannoram,  Aastriam  olim  teaenti«m[  et.jomnem  Viciniam 
late  depraedantiam,  et  qaomodo  hae  barbarae  genfesabjOttone  profligatae 
inissent,  rhytbmis  caneret.  De  qno  ita  Wignlejos  Hnttdias  in  Eetropotl, 
obi  bajus  Qpisco)>i  res  tracta^:  Estiat,  inqnit,  ^  iiber  a»  pef^a9$e9Q 
scriptusyquem  ego  in  arce  Prunn  ad  AHmiiam  reperium^  ac  pergenercmm 
domiBium  Joaehimwn  eomiiem  de  Orienberg  donaium,.  ininbHeiitecam 
iihistrissimi  quondam  principis  AlberH  duds  Bavariae  piae  memoriae 
anno  i57i,  intuH.  Haec  ille.  Poterit  prodesse  historiae,  etsi  verear,  fte 
fabolose  scripias  sit  Solebant  Tersiicatpres  paalot  recentiores  Teteron 
carmioa,  matato  sermone,  interpotata  etiam  fabala,  in»sna  tcansfaoder^. 
Itaqae  potoerit  hoc  carmine  asas  esse  Ule  seoali  propioris  poeta  Oerman^s^ 
Attilae  et  Hannornm  gesta  canens,  e^  qao  passim  loca  a  Lazio  affenmtar. 

20.  Fama  rei  gestae  etiam  ad  Graecos  perTenit,  et  labent  iUi  non« 
nnlla;  nnde  haic  historiae  et  omaino  Hangaricis  hu)as  temporis  rebas  et 
origini  christianismi  in  gentt  lux  affalget  Sic  ergo  Caropalates : ,  Nen 
desinebani  Turcae  [ita  ille  Haagaros  more  saorum  appellat]  irnmpene 
in  regiomm  Romanorum  [Oonstantinopoiitanos  inteUigi|.l  eo^^e  depepu" 
iari,  donec  Boiesodes  ipsorum  dux  [nostris  Balskol,  ictim  decrevissei  fide$n, 
ckristianam  ampiecti,  vetnt  ConstantinopoHn,  et  bapiizaius,  a  Constwetinct, 
[Porphyrogenito]  imperatore  susdpitur,  patriciaius  dijmtate  donaifinSf  ac 
muitae  pecuniae  oompos  effecius,  deinde  domum  revers^s  est,  Pauiq  post 
etiam  Gyia»  [qoi  Latinis  Geiso],  ipse  quoque  Turasrum  duof,  ConstantisuH^ ' 
poHsi  ingressus,  baptizatur,  paribusque  eiipse  afectus  muneribus,  et  hoiuh- 
ribus,  discessU,  Assumsit  autem  secum  monachum  quend^  Jlieroikeum, 
nomine^  qui  habebatur  religiosus  et  pms,  Turdae  episcepus  a  Tkeophyiacto 
pairiarcha  appeiiatus,  qui  eo  profecius,  muiios  fl  barbarq  errore  ad  reH- 
gionem  ckristianam  traduxiL  Ei  Gylas  quidm  in  fide  permansit,  neque 
Romanos  inmdens,  neque  caplo^  christianos  negOgWt  quosredemtosin 
Rbertatem  tindicabat.  Boiesodes  autem,  viQlato  foedere  dmno,  saepp. 
omnem  exerdtum  inRomanos  duxit;  quod  cum  in  Pra^cos  quoqu§  facere- 
decrevisset,  captus  ab  Ottone  ipsoram  rege^  in  crucem  actue  e$L  Ita 
Tidemas,  etiam  Graecis  Ottonem  dictam  Fraocornm  regem,  qui  aHqaando 
Germaniam  MiYdAtiv  ^uyKiw  dixere,  quasi  Gallia  minor  Francia  esset. 
Qaemadmodum  mi^na  Hangaria,  magna  Balgaria  dictae  olim  regioneS) 
nnde  Balgari  HangariTO  sant  egressi. 

21.  Hinc  intelligimas,  doos  simal  Hangaris  reg^  iuissei  hand  scio, 


Digitized  by 


Google 


664  ANNALES  IMPERII 

L9SS.  IB  ^fnf^n  stirpis,  BoltkoneD,  it  nostri  Tocant,  BoloMta,  utGneri; 
ot  GeilM  TOl  Geistm:  aoibos  fidoai  Clnisti  CoBStafttiBopoli  aapltios, 
sod  BQlskonoBi  apostttta  mo  Graecos^  Bue  Fraicos  bello  tealas^ 
siperioro  aimo  nsqiie  in  Galliafli  penotrasso,  taiidoBi  ak  Ottoie  ciptoi, 
raspoBdio  periisse.  Geilam  Toxi  filkun,  StopliaBi  regis  patrsB,  a  Graeds 
et  religioBem  et  episcopim  goBtis  accepisse;  sod  posfea  sese  l4tiiis 
applicnisso,  et  StephaBQm  ejos  fiiinm  regem  ak  imperatore  et  poatiiee 
appellatnm,  docta  Henrici  Sancti  sorore,  gontis  conversiones  adCbristBB 
perfedsso,  ot  idoo  regis  apostolid  Bomoa  tolisse.  His  non  uiaadyersis, 
Meldiior  InchofemS)  ecclosiasticae  Huigaiomm  Idstoriae  scriptor,  Mm 
a  Piligrlno  PassayioBsiBm  aBtistito  Gnristo  laitiatam  SBspicatos  est  ad  iD. 
965.  Baronia^  in  koc  Cnropalatao  loco  miratas  est,  de  dnce  TorcaiBB 
ab  OttOBO  capto  nihil  apnd  Latinos  haberi:  ego  magis  miror,  Tirtun  de- 
ctlssimam  bob  animadvertlsse,  apad  Graecos  passim  et  Loitpraadiiffl  qaope 
GraecissaBtem  Torcaram  noiBiBO  Hangaros  designatos.  Sed  yeros  Tireas 
Graeci  postea  Persas  dixere,  tom  qaod  Tarcae  prlmam  a  Perside  vidiisqM 
lods  egressi  AiisseBt,  tam  qaod  ipsi  Graoci  Tetomm  RomaaoriDB  styim 
aiDctabaBty  qaoram  bella  cam  Persis  Ib  orieBte  celebrabutv.  Hmgiri 
etiam  nostris  aliqoando  Partbi  dicti  sont,  credo,  qnod  TOtenm  PartkenB 
more  ex  eqao  et  sagittis  pagnarent.  Ita  in  carmiBO  fiactam  Tideo,  910' 
ex  codice  Cantabrigi^si  eratm  infra  dabitar. 

22.  HMiricas  dax  tam  laetis  rebas  ihii  non  potaity  nam  ei  mor^ 
qao  dia  laborabat)  tandem  decessit.  Diem  ex  nostris  faslis  Foldeasiliis 
discimas,  Kalendas  NoTombris.  Ita  etiam  recto  ATontlBBS.  JoTeais  M 
elegantissiBK>a  sai  temporis  babitas  est.  Sed  mon  par  animi  polchijtidi 
fiiit  erga  matrem  amantissimam  iagrato,  tntris  non  regno  tantiii,sed(t 
Titae  iBsidiato:  contentns  tandom  Bajoariae  dacata  tIsos  est,  sed  iirititis 
ex  adTorsa  foriaaa  et  ex  coBtasiono  gmTissima  in  Biertaaico  pneli» 
.  aocepta  caasarius,  aegram  animam  in  corpore  d^ili  circomfereBS,  b^ 
tbropia  qaadam  sibi  aliisqae  graTis  fnlt;  JoTOBam  saccessibas  iBTi^M>> 
Ladolfoqae  et  Conrado  infestas,  qnos  irritabat  ad  peccandBm,  it  t^ 
deinde  sereras  instaret:  sed  non  impane  talit,  com  Ladolfoai  siperbi 
oratione  in  se  stimnlassei  Etiam  saoTitiam  in  Tictos  ad  aegri  vam 
argnmenta  trabo;  itaqae  qaicqaid  meraerint  Heroldns  ast  HoBgironB 
ragaliy  exempla  in  eos  edita  non  laado.  Heroldom  eoim  archiepiscopn 
captamexcaecari  Jassit  Itaqae  tanqaam  ineptas  sacro  miBisterio,  etok 
perdaelllonem  mox  a.  D.  958,  dejectas,  Fridericam  saccessorea  !(€# 
Liberos  ATOntinas  H^rico  tribait  LadoTicam  Cmatare  atiqBe  deh^y 
si  Toras  ostX  Henricam,  qai  paer  pHma  aetate  apad  aTiam  edocatis^ 
Cnt  ex  Tita  bajas  intelligitarX  filias  Hedwigem  Barcardo  Soeriie  ^ 
naptam  (ipse  malo  Lntgardem  Tocat),  et  Eilicam  Tirglnem  sacratas,  I^ 
Tii  sepoltam.  Addenda  est  certior  hac  Gerberga  abbatissa  GasdeskeBO- 
sis,  ATontino  ignorata,  qnae  aliqaotles  nobls  memoranda  occarret.  ^ 
wigis  eraditionem  celebrat  £kkebardas  Sangallensis,  Gerbeigae  Ros^ 
poetria  apad  Gandesbemenses  monialis,  qnae  non  tantom  domina^!  ^ 
ot  magis^  agnosdt,  et  aetato  minorem,  sed  nt  imperatoris  aepteB 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IHPSRII  655 

decebaty  scieiiUa  proTectiorem  seribii»  qnae  ip$i  antores  Teteree  indicaseet:  A.JS5» 
buic  et  panegyricQm  Ottoiiis  Magni  dicat.  Scriptores  Saxones  aeqoiores 
Bothonem  clironici  pictnrati  antorem  secoti,  Brononem  liberis  Henrici 
Stddant,  mediae,  toI  potios  renoTatae  Teteris  BransTicensiam  familiae 
intorem.  Id  nallo  ex  antiquitate  argamento  dictam  dia  pataTi,  eoqae 
legrias  fidem  adiiibai,  qaod  is  Bi\Joarioram  scriptoribos  ignoretar,  donec 
nonamenta  hactenas  inobserTata  sese  obtalere,  qaibas  Bothonis  narratio^ 
comprobatar,  de  qao  inira.    Henricas  patri  in  dacata  B^oariae  saccessft 

23.  ATentinas  hoc  tempore  sab  doois  aotoritate  limiti  Aostriaco 
praefoisse  scribit  Borcardom;  Garantanis  Toro  Bertoldom,  Bertoldi  noper 
locis  filiom,  de  quo  ploribus  inira.  De  Schirensibas  hic  disqoirere  magis 
>perae  pretium  erit.  Amulfi  dacis  filios  nominant  Teteres,  et  ex  iis 
\yentinus  Eberhardum;  Amulfum  et  Hermannam.  Eberhardos  cum  patre 
nortuo  ducatum  inconsulto  rege  tanqoam  sibi  debitom  osorpasset,  et 
)bseqaiom  detreotasset,  non  tantum  potestatem  arreptam  amisit^  sed  et, 
larrante  ATondno,  captus  et  in  SuoTiam.  deportatus  est.  Obiissejam, 
^rediderim,  quia  nulla  amplius  mentio  ejus  fit.  Ab  ipso  Teteres  Austriae 
narchiones  ducesque  Blondellos  et  alii  quidam  non  recte  dedocont 
Pratres  reconciliatos  regi,  et  qood  a  doce  proximum,  praefectos  praetorio 
lactos  et  Frisingensis  ecdesiae  adTocatos,  idem  ATontinos  memoriae 
prodidit.  Gomites  palatinos  regni  Bi\joariae  intelllgit;  aed  hoc  de  8oI<^ 
Imuifo  Torom  reperie,  et  palatinos  eomites  regni  tone  fbisse  ce]|seo 
somites  orbis,  quae  regia  Bajoariemm  erat,  in  qua  primarium  palatiom, 
lempe  orbis  Ratisbonensis,  qaae  Teteribos  dicta  creditor  Aogosta  Tiberii, 
[ood  tamen  Velsero  minos  probator.  £t  Tero  notaTimas  ex  biographo 
Jdalrici,  Amulfom  filiom  Amolfi  dacis  dici  comitem  palatinum,  et  tamen 
Hmdem  mox  etiam  appeUari  Amolftom  de  Reginesborg.  Qoid  actom  sit 
le  Hermanno  Arnulfi  fratre,  in  praelio  ad  Menchingam  anno  superiore 
»pto,  non  constat.  Eom,  Eberhardo  Franco  et  Giselberto  Mansoario  i|i 
)raelio  extinetls,  in  comitiTa  palatii  (sed  qoam  Eberhardus  nollam  haboit) 
it  docato  sufli&ctom,  specie  ac  fnndamento  caret,  imo  nec  locum  habere 
)0te8^  qoanquam  ita  GLTolnerO;  Nic  Yignierii  Burgundica  secuto,  Tidea* 
«r,  f  oi  Eionis  palatiii  comitis,  Mathildae  Ottone  II.  aogosto  natae  mariti» 
)atrem  facit  Sed  qais  tantom  Lothariensis  regni  principem  rebelliom  in 
ii^oaria  appendicem  eredat;  neque  aut  soo  aot  familiae  faTore  eam 
ipad  caesarem  gratiam  habuit  moruitTe  Hermannus,  ut  longe  a  domo  ad 
nagnam  dignitatem  attoUeretur,  quae  sane  latere  nos  non  posset,  cum 
res  Lotharienses  hujus  temporis  satis  exploratae  habeantur. 

24.  Fama  increbuit,  Schirensis  cvjusdam  comitis  docto,  Hongaros 
ionc  in  Germaniam  Tonisse.  Eom  Andreas  presbyter  in  chronico  docom 
^Tariae  Wemerom  appellat  et  Arnulfi  nuper  caesi  fratrem  facit,  ATonti- 
lus  in  Schirensi  chronico  recte  filium.  Ipse  tamen  historiam  totam  in 
inbium  Tocaf,  qood  eUam  facit  Bronneros,  et  negat,  se  Wemeri  aot  im- 
^actae  SchirensU)08  infamiae  Tostigiom  reperisse.  Sed  Ottonis  Frisin- 
{ensis  oblitos  est,  et  locom  biographi  praeterTidit,  qoi  non,  ot  Bronnems, 
rem  ad  Ulam  expeditionem  Hongaricam,  qoam  Conrados  modemtos  est. 


Digitized  by 


Google 


656  ANNALIS  IMPERII 

A«t59*  s^  ft^  ^iH^  mli^orem  retntoe.    Dactorem  bostiom  nomiiiat  biognpkii 
BOB  Weroemm;  sed  Bertelftim,  Atnalfi  nlnoris  oon  frttren,  sed  filioo. 

25.  Sed  nuBC  Frisin^ensis  episcopi  terba  aflbramas,  quia  illis  nixiie 
manifestom  fit,  ex  Sckirensibas  Witelsbachios,  et  qaod  hinc  seqiritiT, 
dapes  Bayariae  et  palatinos  Rlieni  nanc  florentes  prodiisse.  Ita  ille  ii 
chronico:  Huju$,  inqait,  maximae  coneussianis  autat  fuim  tx  Bajoam 
quidam  ScMrensis  comes  memoratur,  qui  tamen  perfidiae  tuae  foem 
solvensy  dmm  Ungaros  incauie  eductes  morU  esposuisset^  ab  eti  foxfiMi 
proditor  necaius  est.  Porro  tenra  etjus  in  fiseum  redacta,  parHm  s  reft 
inter  ecclesias  dtvisoj  partim  haeredibus  ejus  cum  eastro  Sckirem  rtHdi, 
aetemo  anathemati  ab  episcopie  addictafuisse  traditur,  Es  hnjut  mpu 
cum  multi  haetemts  tyranni  surresvermt,  Otlo  patatinus  cometj  perfHid 
iniqui  patris  haud  dissimHie  ikaereSy  omnes  prioffes  nuditia  supergreikUf 
eeclesiam  Dei  usque  in  praeseniem  diem  persequi  non  desistit.  Sic  esi», 
mirakUe  dietu,  fue  dioino  judieio  iMecio,  pene  tota  iUa  posleritesmf*' 
probum  sensum'  tradita  est  etc 

26.  Haeb'  epis<>opas  Otlo  tau  a^rbe,  qaod  ecclesia  FrisiogeBsis 
(faeqae  oum  his  comitibas-  QonHcta^tur.  Sed  jadtciDia  ejns  dediTJu 
Jadicio,  aadacMs  aeqao,  secata  mox  lempora  refbtanmt  Illins,  opii», 
Oltoiiis,  qaem  ti»to|tere  colpat/  fllins  f^ctos  est  tandem  dox  Bajoariaeik 
ipso  Friderico  imperatore  episcopi  nostri  cognato  et  amico.  Postariren 
prafter  palatinalm  Rkeiii  naeti  sant  etiam  marduam  Brandebnrgicmit 
Hettandiam  Cquae  qaidam  non  tenaerontX  ne  qaid  de  imperio  regaife 
Romanonim  et  Germaniae  dicam,  qoae  intra  LodoTicam  BayamnietAH 
pertom  palatinom  bactenos  stetere;  noylssime  etiam  regnom  Snedie  v^ 
toBt.    Et  panun  a  magnatHispanicae  potentiae  baereditate  abfnere. 

.  27.  Itaqoe  Petras  Pitboens  codicem  invenit,  in  qno  aliqnis  m 
molto  post  episcopom  viyeBS  locom  ejos  ita  correxerat:  Porrotem^ 
if»  fiseum  redacta,  partim  a  rege  inier  ecciesias  iUmsa,  partim  kaereH» 
^jus  ciim  castro  Scirensi  reHcta,  Unum  tantummodo  caenoHtm  ««*» 
ffiomicAonifn  tiu/i/ii/tti7i  fore  eonspicitur,  Ex  kujus  origine  eunffsf^ 
kadewus  igranm  poientesque  otrt,  modo  vero  temporibus  nostritpm^^ 
et  inclyta  eebdUs  Otto  palatinus  comes  illustrissimus  de  Wiehspi^ 
infausti  patris,  sed  nobihs  feHcior  haeres,  vir  corporis  et  aium  f^ 
praeditms^  phiribus  opibus  et  honoribus  poitens,  fitiorumque  geMrmP' 
pagine  exoettenter  diiatatus,  emieuit,  Quorum  unus  Conradus  noei^^ 
ecetesiasiieo  ordini  destinatus,  ac  postmodum  eeclesiaeMoguntinaeffi^ 
effeetus,  magnae  autoritatis  in  regno  Romano  princeps  darvl)  *^ 
vero  Otto  major  palatinus  comes  dictus,  patri  nobitior  kaeres  suctt^j 
vir  armis  ea^perientissimus^  sapientia  praeditus,  consiUo  vatOsSj  jw** 
tiberalie,  laudis  avidus,  fidelitate  et  omni  virtutum  proMtate  consfi^ 
cum  ahis  duobus fratribus suis,  Priderico  videticet et  Ottone Z"'*""]^'^ 
ciariss^is  cemitibus:  qui  tres  germani  omnes  terrae  ^^^^'^f^ 
ei  barones  nobiUtaie,  diviiiis,  fortUudine,  prudentia  ei  aequitate  ^**^ 
dignoscunJtut.  Huic  Ottoni  majori  palatino  comUi  ob  inulta  tff^ 
suarum  insignia,  quae  m  cunctis  regni  negotHs  et  pericuiit  ot^ 


Digitized  by 


.Google 


ATINALES   IMPERII  667 

tertuHi,  quibm  demper  imperio  fideUasimus  a$<mMa  et  a$sidtms  prapuj^*  i^  UUI, 
\ator  exiiiit,  postmodmn  ab  imperaiore  Friderico^  cum  Henricum  ^cem 
fuieniiseimum.  eipotmAiasimium  oh  crimen  iaesae  majeetaHs  de  Bajoaria 
^spuiiiset^  dueatm  idem  Noricus  concessus  est:  quem,  dum  vixU^  summa 
rudentia  paceque  resit,  filwque  suo  parmtio  Ludowieo,  qui  modo  super" 
tes  esi,  re^endum  moriens  dereOquit. 

28.  Conradns^  Schirensis  abbaliae  monacto  eognomento  Philosopluis, 
ni  secalo  13.  medio  floruit,  scriptor  doctus  pro  eapta  temporum  et  dlli«* 
ens,  ab  A^entino  lectas,  prodiit  deipim  Ingolstadii  a.  D.  1623.  corante  ^ 
tephano  abbate  monasterii^  yiro  eradito,  adUecto  ipso  Ayentini  chronico 
chirensi,  qnod  jam  antt  Biponti  a.  D.  1600.  editum  prostabat  Utramque 
pasculum  nunc  Benedioti  abbatis  non  minns  laudabiU  cura  recusum  est 
rgentorati.  His  jongenda  sunt)  quae  Arentinns  initio  libri  septimi  histo^* 
iarum  de  Schirensi  geote  aifert  Conradus  iste  de  Hungaroram  dactore 
diirensi  rem  ipsam  refertj  etsi  innomineerret:  Inter  ScliiremeSj  inquity 
rincipes  Wernerus  quidam  comes  fuU,  qtd  Ungaroe  temporibus  S,  Udatriei 
I  campo  Lyci  dimicaturos  adversus  imperatorem  Ottonem,  qui  Magnm 
kebatur,  apud  Augustam  duxit,  quia  fmne  idem  imperator  rebusetpatria 
»torrem]  proscripserai :  qui  et  nutu  Dei  et  &  Udairici  meritis  us^  ad 
mim  inieremti  suni,  et  sepiem  principes  eorum  apud  Ratisbonam  in  pati- 
tOs  suspensi.  Ipse  autem  comes  auxUio  S.  Udahrid  eoasit  pericuhm, 
M'  eum  de  lavacro  sacro  susceperat.  Memorabilis  hlc  esl  locos,  quia 
)n  tantum  reconeiliatum  Bertoidum,  sed  et  modum  £eicti  rationemqae 
>cet.  Credibile  enim  est,  caesis  Ungaris,  ad  fidem  et  paHrocinium  patris 
liritualis  et  patrimi  Udalrici  coniiigisse,  cui  nihii  Otlo  facile  negaturas 
at ;  et  Juveni  yeniam  datam  noi  taatum  ob  aetatis  Inbricum,  sed  et  quod| 
leso  patre^  pessundafa  famiUa,  desperatis  robus,  recenti  et  magno  dolore 
reratus,  sese  in  hano  extremam  calamitatem  praeoipitasset.  £t  Juyat 
cus  Amoldi  monachi  S.  Emmerani,  qm  libro  primo  scribit^  marchionem 
)rchtoldum,  quem  mox  et  comitem  rdcat  (magni  scilioet  comites  tunc 
archiones  rolgo  appellabantar),  avum  suum  matemim,  cum  Michaele 
liscopo  Ratisbonensi  de  rebiB  S.  Emmerani  Utigasse,  et  per  lalsos  con- 
ratores  oausam  vicisse.  Hos  a  Deo  punitos  yariis  easibus,  ipsum  terri- 
ia  admonitioiie  tactum  Isiningam  praedinm  sulmrbaaam  Ramwoldo  abbatt 
»stea  dedisse.  Verisimile  est,  hunc  Bertoldnm  non  alium  a  praesenti 
Isse^  Ratisbonae  praedia  et  suburbana  quidem  fiacile  haj^nti,  ubi  pater 
as  comes  palatU  foisset.  Itaqne  patrimoniam.svam  reoepisae  dicendom 
i,  sed  praefectnra  tamen  Ratisbonekisi  sen  ooflKitiya  palatu  excidisse, 
m  tum  data,  ut  suspicor)  Boicardo  (an  Burcardi  AUemanniam  regentis 
io,  Udalrioi  propinquo?),  qma  idem  AmoUus  monactes  Bnroliasdi 
irchionis,  comitis  et  praefecti  Ratisbonenais,  panlo  post  meminit.  Nec 
detur  palatinatns  honor  ad  Scbirenses  misi  dnedecimo  seculo  rediss^ 
mox  patebit. 

29.  Placet  hic  inclytae  gentis  deducUonem  ad  ducatojn  nsque  RaTa-: 
te  reoeptiim  et  Rkeni  palatinatam  a^Junetnm  constitaere,  qvantfm  per 
]>lotat4  Uoet    Amulfi  dueis  Bt^joHiiaei  HesHci  Aujeupis  aemnU  patrem 

AliaALSS    IKVBail  TOK.  n.  42 


Digitized  by 


Google 


658  ANNALES   IMPERII 

A*  S5f«  LnitboMu^  a^ui  ArnnlfiiiD  osteBdimiu  SKpra.  Connte  ■ouclm  so 
bit,  Ainiilfiui  dicem  Schirease  catlnim  habitabfle  fecisse,  qaod  ATeitii 
et  Gewoldof  filio  cognomini  tribamit  NotaTimas  etitm,  fratrem  Beitt 
dum  dsd  anccessisse,  filiomqae  hujas  HemicDm  MiioTeB  (rebella 
Mi\jore  OttOBis  M.  fratre  lato)  ad  tempus  Ba}oariae,  postreao  Ciriiiki 
praefaisse,  nec  soccessores  reliquisse.  GespitaTit  ATentiau,  qii  BeHi 
dam  docem  ex  hac  Tita  sine  liberis  migrasse  in  cbrouco  Scliire&sii 
a.  D.  947.  scripsit.  Diximas  etiam  Amulfi  dacis  filiam  JaditkiB  fin 
OttOBis  Magni  Henrico  cam  ducata  post  Bertoldi  moriem  diton,  ftitidi 
Jaditime  exchsis ;  ex  his  Amolfum  comitata  palatii  Bajoiriie  sei  M 
bonensis  «liqaandia  contentum  Tisnm,  sed  captata  occasioie  id  Udoi 
Ottonis  fitiam  patri  rebellem  defecisse,  et  sororis  maritom  pepviisse; « 
in  obsMione  Ratisbonae  cecidisse;  filiam  adolescentem  Bertaldii  i 
Hongaros  profugisse,  seque  iliis  ducem  praebaisse,  et  post  dideneen 
reconciliatnm,  sed  praefectura  palatii  aliisqae  honoribasboaisfieeiiti 
ntconqae  quieTisse,  etsi  cam  monasterio  S.  fimmeraai  iitigirit  Iseti 
foem  Conradas  monachas  Schirensis  et  hunc  secntos  Aadreis  preskfti 
Ratisbonensis  in  chronico  ducam  BaTariae  mendose  WerBena  Tdcat 
BertoMam  enim  appellat  contemporaneos  autor  Yitae  Udilrid  Ai|ist» 

30.  EJus  fiiium  Ottonem  I.  fuisse  arbitror;  nam  Afeitiiis^ 
repertum  sibi  Ottonem  adrocatam  ecclesiae  Frisingensis  tenpereilR' 
hami  episcopi,  qui  a.  D.  993. 4ecessit.     Constat  autem,  adTOCititfbs 
diu  apad  Schirenses  fuisse,  eaqoe  demum  a.  D.  ii43.  sob  GoindeTo!i| 
Ottonem  Wittelsbachinm  (ducis  patrem)  se  abdicasse.  DociorisBin^ 
romm  fiUum  Conradub  monachns  facere  videri  possit  maritoaHts^ 
qaae  cam  filiis  moaasterium  in  Fischbaco,  postea  Scbtrim  tniM 
fnndaTit;  nam  Hazigae  filium  nominat  daotoris  illios  aepoten.  Sti 
temporam  series  non  admittit;  Haziga  enim  ridoa  f^adatiooen 
est  circa  a.  D.  1077.    Neque  ergo  Terisimile  est,  patrem  miritijis 
955.  floraisse.    Itaqoe  largius  acdpiendus  est  Conradas,  ot  nepotes 
sint,  qai  posteri,  more  etiam  Latinorum:  et  hoc  senso  posteiiit, 
eoram,  qoi  multa  mala  commiserant  et  a  sanctis  Tiris  Udilrieo  et 
gango  cum  castro  Schimn  execrationem  pertulerant,  id  cistnf 
Deo  consecrasse.   Recte  igitur  ATontinus,  ut  apparet,  persoain  iit 
Ottonem  Tulae  maritum,  qui  fderit  adTocatus  Frisiogensis,  episcopif 
delscalco,  Friderico  etAngelberto  Abrahamum  secntis,  etqooreiv'' 
snb  Conradi  Salici  imperio  aiiquandin  soperfuit.  £t  proTOCiti^t^ 
Frisingensis  fidem>  et  hoc  qoidem  in  chronico  Schirensi;  ia  ^^.^ 
etiam  Henrid  UI.  praeceptum  ciU^  in  quo  ei  KelheiBom  ^*''^^ 
Otto  iste,  qtem  nos  secnadam  appellabimas.    Sed  ille  mile,  ^^ 
Jam  tum  paJatinum  comitem  appellat.  Aribonem  hoc  titolo  ^P*^]^ 
ejnsdem  augusti  praecepto  a.  D.  1041,  quod  in  Metropoli  si^  ^^ 
sibns  extat.   Dignitas  illa  (ut  dixi)  sequenle  demom  secoIoidSckif^ 
reTorsa  Tidetur.  ^ 

31.  Porro ATontinus  in  chronico  Schlrensi  paulo  aate  i.B.i039-^ 
Cn.)  tres  filios  tribnit :  Ottonem  (HL)  ii  Sdiira  Hazigae  mMtm  ^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IHPERII  659 

el  Anioldaiii  coMltatiiiii  Dachaii  et  Landsberg  tenentem,  et  Gonradnm  in  A.9S5. 
fraeba  yel  Valeja.  Sed  in  liistoria  dirersaS;  daos  tantam  liabet  fratres, 
^Ctonem  Hazigae  maritom  et  Amalpbom  maritam  Beatricis,  ex  qaa  ei 
ati  suiit  Otto  in  Valcda  et  Gonradas  in  Dachaa:  qaod  mihi  yerisimilias 
idetar,  qnia  alioqai  nalla  Valejanornm  mentio  fieret  in  balla  Calixti  papae 
Irca  translationem  monachoram  in  Scbiram,  qnae  atiqae  etiam  ad  Vale- 
aaos  pertinebat  Et  firmat  conjectaram,  qaod  in  tabala  sermone  Germa- 
kico  sabtntlqao  seripta,  apad  monachos  Sclnrenses  in  capelia  prindpam 
luspensa  a  Stephano  abbate  lod,  cam  i^^is  decomentis  Gonrado  sobjecta, 
egitor:  extinelis  Valejanis,  bona  ad  Dacha?ienses  pervenisse.  Unde 
*A}lliga3y  propiores  hos  illis  fiiisse,  qoam  Witelsbacenses,  ambos  scilicet 
IX  autoris  Witelsbacensiom  fratre  ortos.  Dachaviam  Ambro  amnis  allait. 
Srnba  locas  fait  ad  ripam  amnis  Montfall,  paulo  infra  arcem  Ahamstein, 
laod  docent  notae  abbatis  Stephani  ad  librom  Gonradi.  Groeba  (id  est 
fbvea,  antrom),  Valeja  et  MontfUl  (id  est  montis  lapsus)  idem  fere^igni- 
ficant  Credibile  enim  est,  famam  illfc  ingentis  alicojus  ruinae  ad  poste- 
ros  Yenisse.  Hinc  Jam  tres  comilom  lineae  sont  ortae,  in  Schira  (postea 
Witelsbaoo),  in  Dacharia  et  in  Valeja;  et  forte  ex  aliqno  Ottonis  II.,  patroo  * 
Ottonis  III.  Hazigae  mariti  fratre  qoarta  in  Borgecka ;  de  qoibos  mox. 
Conrado  reHorente,  fama  perereboit,  tantam  ▼irorom  mllitariom  ex  eadem 
genie  maltitodinem*enatam,  ot  in  lodis  eqoestribos  a  Welfo  dace  apod 
Taregom  celebratis  triginta  viserentor.  Tabola  Schirensis  fratres  aotores 
stirptomi  inter  qoos  est  Otto  Haxigae  maritos,  non  Ottone,  sed  Eccardo 
qaodam  natos  facit.  Sed  Aventinom  sequi  malo ;  aotor  enim  tabolae  a 
Conrado  monacbo  non  bene  inspecto  deceptos  videtor,  et  Hazlgae  maritam 
com  Ottoae  palatino  (nepote  ejos  ex  filio  Eccardo)  confodlsse.  Amoldum 
Cenrados  antlqoissimom  (id  est  primom)  Dachaviensiom  vocat.  Antoritale 
bollae  Calixti  papae  ei  triboontar  ex  Beatrice  filii  Conradus  et  Otto. 
Ottonem  Valejam  accepisse  videri,  diximos,  ciijos  posltritas  non  daravit. 
Gonrados  Utlldem,  Genradi  docis  Meraniae  filiam,  daxit;  onde  nati  Amnl- 
fos  comes  Dachaviensis,  cam  Friderico  1.  imperatore  in  Ilaliam  profectos 
et  in  expedttione  Mediolanensl  defonctos,  et  Gonrados  dox  Meraniae 
(Dalmatiae  vocat  Gonrados  monachos),  qoi  a.  D.  1158  Bergomi  vita  de* 
cessit,  relicto  Gonrado  poero;  qao  ante  pobertatem  defonoto,  haereditatem 
Daehaviensem  (Gonrado  memoranfe)  fertor  Otto  dox  Bavariafe  pecimia 
vidnae  dacis,  alteri  Udahildi  namerata,  crevisse. 

32.  Sed  ad  Schlrensem  lineam  redeamos:  Otto  III.  oxorem  daxit 
Hazigam;  qood  interpretor  Hedwigem,  et  ex  ea  haboit  filios  Eccardoro, 
Beraardom,  Ottonem  IV,  qoo  Hli  ordine  recensentur  in  balla  Paschalis 
papae  a.  D.  1003.  Porro  in  sylva  montibos  aspera  inter  Oenom  et  Isaram, 
non  procol  WilNnga  et  rivolo  Dizentenbach  eremitae  qoidam  degere 
eoeperant;  qoibos  com  se  alii  adjonxissent,  Haziga  in  eos  liberalis  fuit, 
deinde  transtalit  congregationem  in  Visbacum,  qoem  locom,  facta  per* 
motatione,  ab  episcopo  Frisingensi  acceperat  Ecolesia  a.  D.  1067.  con- 
secrata  est,  monasterlom  Hirsaogiensi  sommissam.  Postea  novom  ibi 
*)  lic  t$4i.;  U§9nHm:  Ottoms  IIL  Hulgae  maritl  patmo,  OttOBis  II.  firatre. 

42* 


Digitized  by 


Google 


660  ANNALES   IMPfiRII 

A.95S.  Aratribw  ttOBasterini  »  hotomi  beati  Martiiti  eoBstntrit,  qaodcnsi- 
crainm  ost  a.  D.  1101,  oUatiimqiie  sedi  Roma«ae  Fascalte  III.  ia  Wto 
sascopit  oonfimaYitqiio  a.D.  1103.  Dofimclis  Uaxiga,  Ecctrdo,  Bonvti 
superstes  Otto  IV.  comes  moMstoriwB  Visbaco  traBStoIit  ia  UsealMm 
Tol  EisoBhoTam  Biitiorem  ad  amoem  GiaBaai^  locom,  qai  illi  can  Beri«lii 
comite  BBrgeccoBsi  iado  a  paroBtibus  CMtmoBis  orat,  atkabetd^ioBi 
UoBrici  V.  Uade  iBtelligimos,  cognatos  Aiisse,  ot  Bertoldaa  wisak 
ost  ox  OttoBis  II.  fratro  ortBm;  neqBO  hic  bubus  in  BH>aacho8  likntii 
MU  CoBradBS  scribit,  tostos  doi^tioBis  BertoMi  Atisse  OtkmeD  ooBitei 
Cdo  Schyron),  Amoldnm  coBiitom  (do  Dachan)  et  filiflm  ^as  Coaradu; 
tnm  Ottonom  ot  Udalricnm  fratros  do  Schyron,  pti,  inqait,  pdtiM  cai^ 
WiteUmskach  postedenmL  Homm  testium  et  aliorum,  qoos  Sflbjiat, 
Bomina  ex  tabulis  snmsit,  qsas  Bon  habomns.  Monasterii  tna^tieMi 
caeteraquo  acta  Paschalis  idem  papa  confimiavit  a.  D.  1104.  coastitiitfv, 
nt  Bortoldus  et  post  eum  Otto  aut  Ottonis  filins  adTOcaU  esseat;  ettD 
1107.  approbatio  UoBrici  V.  accossit  Haoc  diplomata  Stephavs  ik^ 
odito  a  so  chroBico  GoBradi  cnm  aliis  snbjocit. 

33.  £x  tribus  tetribBS  Eccardnm  C«n  primogOBitma?)  adfocti» 
FrisiBgoBSom  fuisso,  disorto  et  plns  somol  ox  tabnlis  not&t  Coinfe 
Bostor.  Eccardnm  in  Oriontom  profectnm,  habet  tabola  Schirett^  seJ 
noB  cnm  Gonrado  rogo,  ut  oadem  addit,  cvjus  expodltio  ad  aiu&es  Dosii 
1147. 1148.  perUnot;  noc  cnm  Godefrido  Bnlllonaeo,  ita  vt  a.D.i096.ni 
1097.  obierit,  nt  wlt  Blondellns  in  tabnla  gonoalogica  SohirensiaB,«fefl 
genealogiae  F^andcae  insorta  b.96;  ntraqno  enim  senteatia  caa  i^ 
modo  pontifieBm  bnllis  pngnat ;  sod  cnm  Wolfo  dnco  Cqaeoiadnodia  iQ 
■I  circa  a.  D.  1101.  yoI  1102.  deftmctBS  Tidoatnr.  Eccardam  Bui(l«**j 
chinm,  id  est  PeroMtum,  dicCum  habot  tabnla  Schirensis,  cogaomie^ 
CBTillo  milUari,  nnnc  quoqno  famoso,  fuod  poroBOS  (ctHm  geBis)nikis 
corrigiis  astringoret  podi  ot  exutos  pro  tOBtorio  suspeadsret,  qBafi^ 
ram  suis,  quam  et  alii  libonter  soqnobantur  ob  virtntea  et  ^*^^ 
£a  appeUatioBo  aut  contoMoratioBO  postea  tumnltuaBtes  rostici  i^^^ 
Hnic  Eccardo  disorte  filium  tribnit  Gonradus  OttoBom  palttiBOB  coBiie^ 
cni  addendus  Tidetur  ft-aier  Udalricus;  nam,  nt  jam  diuaias,  ^^^^^ 
Uiabicum  fraires  de  Sektren^  qui  poetea  eaairum  Witielempud  fofitii^ 
nmi^  indncit  Gonradus  inter  testes  doBatfonis  a  Bortoldo  Bogeccetfi 
comito  a.  D.  1104.  factao,  cnm  paulo  ante,  sed  oomitibos  de  ^*'^ 
licot  interpositis,  aeUtis,  credo,  ordinem  socutus,  Ottonea  ^^^^ 
Scheiren  CBompo  patruum  eomm,  Hazicae  filium)  iator  ^^Jz^ 
primnm  nominasset  Binis  his  fratribns  AvontiBus  Ludoricam  ^^^ 
*  ritato  addit,  eooqne  omnes  tros  per  errorem  hujns  Otloa^  ^^ ^ 
lUios  facit,  eaquo  ro  gmoalogiam  valdo  perturbavit;  Bam  alii  tjo«  *  ^ 
antoritatem  sunt  secuti,  Conrado  monacho  vol  neglecto,  roi  «•■  . 
Ego  potius  hi^us  Ottonis  filios  esso  Jndico  novam  Dratrom  ^^^J^ 
oognominem,  Ottonom,  Beniardnm,  Eccardnm.  Nam  hos  ^^^,^, 
Eccardo  nati  patruelos  appollat  ipso  Gonradns  veibis  «wx  V^^^e 
et  Aventiaus  in  historia  WollrathusaBos  facit.    Ibidem  Ottosi  u 


Digitized  by 


Google 


ANNALES   IMPERII  661 

ffiio  ooajQgeni  (ribnit  Richardaiii  Magni  Saxoiiiae  dvcia  filiaui,  sed  aliis  A.  9S5. 
prom»  igMtam,  nbi  sileiida  non  asaet  £t  in  SchireBSibvs  A^^etem  ex 
LoUMnngia  Ottoiii  palatini  matrem  facit,  qnod  ipsnm  qnoqie  incertnm 
Tidetar.  Ottonem  Uaziga  natum  qiataor  filios  reliqnisse,  atqne  inter  eof 
haeroditalam  diyisisse,  cnm  in  Orientem  proficisceretnr  (qnod  inter  iiifl. 
el  1123.  factiim  faeritX  babet  idem  Gonradna.  Itaqne  pntandam  est, 
qxufftam  decessissey  qao  tempore  tres  caeterii  Otto,  Bemardas,  Eccardns 
in  diplonaaiibns  nominabantnr,  id  est  circa  a.  D.  1123.  An  Eccardns  no- 
TiseiaiBS  i8  es^  qni  monachnm  apnd  Scliirenses  professns  scribitnr?  Et 
fortasse  eoram  posteri,  extindis  prioribos  lineis,  Dacbayiam  et  Yalejam 
nacti  swit;  nam  post  mortem  Ottonis  dncls  adhac  comites  de  Dachau  et 
de  Yaleja  inrenio  in  tabnlis  Gonrado  monacho  snbjectis;  propagatam 
taaaeii  ab  iis  stirpem,  non  apparet  Sed  nunc  proseqnendi  snnt  Witels- 
iMtceiises. 

34.    Otto  ergo  (qaintns  scUicet  nostro  calcnlo,  fiKns  Eccardi  PerO' 

nali)  factiis  comes  BaTaroram  palatinns,  Schirensibns  hanc  dignitatem 

primns  recaperavit;  nam  qnod  Aventinns  in  Schirensi  chronico  Ottonem 

Haxigae  filinm  Jam  palatinnm  vocat,  antoritate  caret.    Palatinns  novam 

monachonim  translationem  molitas  est  ad  ipsam  Schirae  arcem,  nbi  tan- 

dem  qnlevemnt    Ipse  Schira  relicta,  Witelsbachii  sedem  delegit    Reli- 

gionem  ei  agnatlsqae  injectam,  Conradus  et  Andreas  presbyter  Ratisbo- 

nensis  scripsere,  quod  aroem  olim  sancti  viri  Udalricus  et  Wolfgangns^ 

diris  devovisse  dicerentur;  ob  majoram  seikcet  facinora,  quae  non  melias 

expisfi  posse  visum  est,  qnam  si  ipse  locns  Deo  dediearetnr.    Divinis 

eogitatUmibns  homanas  accessisse  crediderim  cum  Aventino:  arx  enim 

flinltis  eommnnis  ob  sparsam  late  familiam,  hand  satis  refecta  minam. 

minabalnr,  pidatinus  Jam  coinmddiorem  aut  amoeniivem  habitationem^ 

Witelsbachii  delegerat:  ergo  optimum  visnm,  monachos,  iniquiore  sede 

Isetthovae  laborantes,  loco  tuendo  colendoqne  immitti;  de  qua  re  ita 

Gonrados :   FahUinMS  comes  OHo  et  pairueUa  [patmo  scilicet  Ottoae 

Hazigae  filio  nati]  Otfo,  Bemardue^  Eecardus  et  comUiesa  Beairix  [Ar^ 

neldi  vidua]  etliiU  eim  eomUee  Conradue  et  Otto  de  Backau  eum  quinque 

aHii  comMibue  [an,  ut  ex  dinumeratione  jndico,  per  errorem  ex  male  i»- 

tellectis  Callisti  papae,  aut  ab  Eugenio  III.  alia  bnlla  male  explicatis 

verbis  nati?]  inoeetitura  [seu  traditione]  ekirothecae  per  manumfide^ 

Juaoris  [seu  mandatarii]  ad  aUare  S,  Petri  principis  [apostolonun]  apud 

Momam,  temporiku  KaUisH  [an  nomine  dncto  ex  Graeco?]  hujus  nominis 

11.  papae,  muUa  benefda  et  praedia  Brunoni  abbaU  [Schirensi]  et  ejus 

successoribus  [et  beato  Petro]  ad  flratrum  inibi  [in  novo  Schirae  mo-* 

nasterio]  congre§atofum  utitUatem  obtuierunt.   Et  additur  statutura,  ut 

s%tiiis  annis  ab  abbate  nummus  aureusy  quem  BizasUium  didmuSf  ad 

aUareS.FetrmomaepersoiverettO',  traDSlationem  autem  factam  a.D.ii23. 

HaeeGooradus,  cai  conspirat  Gallisti  papae  privilegium  pro  locoScheiren 

[utiBscribitur  fn  edillone],  quod  epistola  ad  Bmnonem  abbatem  constat^ 

aitqne,  ioeum  ab  Othone  paiatino  comUe  eonsentiente  egregia  foemina 

Pettissa  comUissa  [id  est  Beatrice,  ad  Italicnm  pronuntiandi  morem  in 


Digitized  by 


Google 


662  ANNALBS  IHPBBII 

A.  955.  Beatrisstoi  lel  Petrimin  comipta]  ei  aHU  pdnque  eomii&u$  [Couais  « 
Ottone  filiis  Beatricis;  e{  Ottone,  Bemardo,  Eccardo  filiis  Eccaidi  PmMfi, 
his  ergo  snpra  GoBradas  monachns  male  addidit  altos  quiBqiie  nen  mom- 
natos]  <ft  chirothecae  investiHone  per  matius  suas  Deo  ^  beaio  Mrv 
okiatum,  conversationi  monasiicae  apiwn  ei  fratrum  usibu»  opporfMnuu. 
Qaod  ille  confirmat  et  statoit,  ui  quaeeunque  praedia  oel  boma  uobHk 
memoriae  Hazacha  cum  fims  suis  Eckahardo  [Peronatojy  BeruuHe^ 
Oitone  [III.]  comitibus,  seu  eiiam  iilusiris  recordaUonis  comes  Perckioldm 
[de  Burgecka],  comes  etiam  Conradus  ei  firaier  ejus  Oiio  [filii  AraoUi  el 
Beatricis,  Gonradas  de  Dadiaa,  Otto  de  Valeja],  ei  fraires  Oiio,  Beruurdm 
ei  Eckahardus  [filii  Ottonis  de  Wolfratshaosen]  ahique  fideiee  O^rM 
obiuleruni  ant  offerent,  firma  permaneani,  Data  Laterani  7.  KaL  Aprfl. 
ind.  1,  a.  d.  inc.  1123,  Calixti  II.  papae  qointo.  Quae  tabalae  geiieal«|^ 
Schirensem  egregie  illustrant,  coUataeqae  Gonrado  errorein  ATentiiii  d 
hnnc  secatoram  Jocalarem  detegant,  qai  noTi  nomiais  comitissam  Petris* 
sam  Eccardi  Peronati  conjagem  nobis  ohtniserant.  Ita  nnne  res  hacs 
omnis  in  clara  luce  coUocata  ▼idetor. 

35.  Gaetera  jam  Tidgata:  nam  Ottonem  palatinnm  comttea  didm 
de  Witelsbach  tahalae  scriptoresqae  memorant  Interpolator  Otteiji 
Frisingwis  in  codicePithoeano  Yocat  infaasti  patris,  sed  nobilis  felicMnn 
haeredem.  Patris  Eccardi  casas  infelix  ftierit,  qaod  male  periit  in  Oiicila 
Ipse  Otto  JOYenis  memorator  inter  testes  cnm  fratre  Udalcico  in  tabiif 
datis  a-D.  Ii04>  id  est  in  donatione  comitis  Bertoldi  apad  Coarednnit 
apad  Aventinam  in  Schirensi  cbronico  anao  eodem.  Uxorem  paiiv 
GonradttS  Helicam  fadt,  filiam  comitis  de  Lengenfeld.  Monaetos  Schina 
transtnlit  circa  a.  D.  1123;  senex  advocatiae  Frisingensi  ia  ^tian  Oito* 
Bis  episcopi  renanciavit  a.  D.  1142.  et  tabalae  Gonrado  sont  ssiijectae. 
Coenobinm  Undersdorf  in  Bi^oaria  fandaTit  ad  Glanom  amnem.  Qui 
de  fratre  aat  fratribas  actam,  haad  constat;  posteritatem  eortim  antnri- 
lam  AiissO)  aat  mox  cessasse  oportet,  neqne  enim  ampiias  meaoratiE. 

36.  Filios  ei  qoataor  tribaant  nno  consrasn  codex  P^oeanos 
dtatnSy  Gonradns  monachns,  Ayentinas  aliiqae,  in  historiis  et 
nominatos:  Gonradnm  archiepiscopwn  Mognntinam»  Ottonem 
palatinnm  secandnm  ac  panlo  ante  obitam  Bavarorom  docem,  Friderictt» 
Ottonem  Minorem.  Gonradas  variis  casibas  exercitos  est^  quod  Alexai- 
dro  III.  papae  contra  Fridericam  L  aagnstam  faveret,  dcjectns  sedeMe- 
gantina  ab  imperatore,  creatas  est  a  papa  Sabinensis  episoopns  cardinali^ 
et  reconciliatis  rerum  arbitris  Salisbargensem  ecciesiam  obtinnit,  taaden- 
qae,  extincto  Ghristiano  aemalo,  Mogantinae  sedi  est  Testitatns.  ONa 
palatinas  eidem  augasto  in  bellis  perpetaas  asseola  et  vexiUifer,  peile 
ante  mortem  dncatam  Bavariae  obtinoit  et  filio  LadOTico  aetate  miMd 
reliqait.  Ita  palatinatns  in  Fridericom^  et  hoc  deinnoto  in  Ottonem  Mino- 
rem,  Majoris  fratres,  translatns  est.  £t  notat  Gonradns  monachis,  pono 
Lndofico  dacatum  consilio  Fiiderici  qnondam  palalini,  tnm  Ottenis  pala- 
tini  faisse  rectam.  Uxorem  Ottoni  dnci  tribait  AYontinns  Agnetem  de 
Wasserburg,  filondelius  in  tabnlis  96.  et  143  Ladovid  comitis  Lossansis 


Digitized  by 


Google 


ANNALES  IHPERII 

it  Ermesiiidae  de  Reiiek  fiUam  focit;  et  faret  in  filio  nomea  Liidoyici.A.  955. 
^ridericiM^  qnod  rdigiosam  vitam  inter  monachos  agere  Soleret,  Bardos 
kveiliBe  Cnesoio  aa  et  allis  ante  illam)  dictns  est:  ea  vox  enim  iis  tem- 
»oribn8  non  stnpidnm^  sed  laicnm  ad  fratres  conversnm  significabat;  ut 
rel  t^  verbis  ejnsdem  Aventini  intelligi  potest,  qui  in  Schlrensi  chronico 
id  a.  D.  1087.  notat,  Wilhelmum  Hirsaugiensem  abbatem,  Hazigae  ex  suo 
nonasterio  dnodecim  sacerdotes  tolidemque  bardos  (id  estlaicos)  misisse. 
)tto  Minor  palatini  Wittelsbachii  nomen  retinuit^  quod  in  filio  Ottone 
yvannit,  cnin  is,  Philippo  Suevo  rege  occiso,  poenas  morte  luisset.  Ottonis 
Ntcis  filins  Ludovicos  non  tantum  ducatum  Bavariae  tenuit,  sed  et  pala- 
inatn  Rheni  auxit,  Ottoni  lllustri  filio  procurata  in  matrimonium  Agnete^ 
llia  Henrici  ex  Quelfis  ducis  Saxoaiae  et  palatini  ad  Rhenum,  Henrico 
^eone  nostro  nati;  unde  Jam  ntraque  familia  ducum  Bavariae  et  palatino^ 
um  Rheni  notissima  celeberrimaque  descendit.  Sed  tabulam  gentis  ad 
liramationem  nsque  subjiciamus,  mnltum  a  Gewoldina,  Blondelliana^ 
rolneriana  «liisque  dednctionibus  diversam. 

37.  [TUe  Stemma  Schirense  seo  PaUtino-Bavaricom  fo  ttMaa4ie€la.J 

38.  Multi  veteres  Austriae  marchiones  a  Schirensibus  ducunt,  quos 
ater  sunt  Gewoldus  (Brunnero  refutatus)  et  Blondellns.  Alii  recCius  a 
Sninfurtensibns,  qnos  intertamen  illi  errant,  quibus  Bertoldus,  Ottonibns 
Idns,  nnrchio  Aistriae  videlnr;  ego  arbitror^  marchiam  habnisse  Nord* 
^viensem,  qnae  postea  Gbamensis  vel  Vohburgensis  dicta  est,  opposita 
ftohemis.  Ejus  filins  Henricus  Henrico  Sancto  rebellis  fuit.  Sed  fratrem  Ber- 
oldns  habnit  Lnitpoldnm,  vetemm  Austriae  marchionum  autorem :  ambo 
Idalberto  Marthaiensi  anno  superiore  caeso  nati  fuere,  qoae  partim  ibi 
>raeoecopavimus.  Sed  Henricus  dictus  Minor  dux  Bavariae  ad  tempns, 
it  mox  Carinthiae  sub  Ottonibus  IL  et  III,  non  hi^  Bertoldi  Suinfor- 
ensis  Francl,  sed  Bertoldi  Bajoariae  ducis  filius  Aiit,  quemadmodum  tan« 
lem  comperi,  nodis  genealogicis  solutis.  Sed  ea  de  re  rursus  erit  dicendi 
ocus. 

39.  Anteqnam  hiac  abeamus,  Eberhardi  occaslone,  Bajoariomm  in 
Bagno  onm  Hnngaris  praelio  dnctoris,  de  Ebersbergensibns  comitibns  ex 
Brennero  domestica  eoram  documenta  secnto,  tnm  eliam  ex  Guelficis  mo- 
Mmentis  aliquid  dicere  operae  pretium  erit.  Semptani  comites  dicebantor 
ib  amne  Sempta,  Aventinos  Latinitatis  affectatione  Senones  vocat.  Sig* 
bardnm  gentis  primum  historicis  cognitum,  inepte  Carolomanni  regis  Ba- 
joariae  nepotem  aut  pronepotem  faciunt.  Enm  comitem  esse,  opinor,  qol 
la  Ludovici  regia  adolescentls  tabulis  memoratur,  quas  Frisingensi  eccle- 
siae  datas  retuiimus  ad  a.  D.  907.  Hunc  nugantur,  caeso  apro,  haud  infra 
Erymanthium  terribill,  hinc  caslro  suo  nomen  Ebersbergi  dedisse.  EJus 
B^im  Ratddum  sub  Gonrado  rege  Hungaris  mstitisse.  Hec  nati  Eber- 
itardiB  hic  noster,  Hungarica  victoria  claras,  et  Adalbero  irater,  gentis 
propaptor.  Eberhardus  Orbus  coenobium  Ebersburgense  struxit.  Adel- 
^arone  nali  Udalricus  et  Adelbero  Secundus,  parthenonis  in  Kubachensi 
rico  ad  Barram  amnem  conditor  ad  a.  D.  1001.  Udalricus  cum  firatre  ae- 
■^  Ebersbergensem,  ab  Eberhardo  patrao  coepfami  a  Friderico  Salisbur- 


Digitized  by 


Google 


664  ANNALES  IMPERII 

A.  S55.  geisi  prtesole  dedicari  cmilt,  et  pro  oaieifcii  Moaachos  BmieliiN 
iadiixit.  UdalffcifilioAdelberoiuIII.Ricliilden,  RndolfiexGielii  Aitorf«iii 
comitio  filiaa  copnlaiit  drca  a.  D.  1095.  Sed  sterili  ■atrinoBio  fniui 
lermioataM  i^Jiint,  Beveiisisqie  monastefii  tabolis  Adalberoiis  bmefiMtB 
celebratur.  Sed  ia  anne  enratam  esse,  matrimoniiimqie  cm  Gtdfinlti 
aate  i&itiim  Aiisse  oportet^  qvia  Richildem  vel  RichardaD  ex  BBdoU» 
Gvelfigeaa  Goaradi  Gcttstantieiisis  episcopi  fratre  natam  kabel  kMi 
TOtas  Gaelformn  Wingarteisis.  Gonradiis  aatem  a.  D.  97lw  seoex  decenl 
Itaqie  Richildem  anteriori  Adalberoni,  patnio  novissiiiii,  KvbachflKB 
poelliram  monasterii  cooditori  nnptam  malim,  co^jogiimqae  ciui  Rickiii 
lon  a.  D.  1095.  sed  995.  coitractiim.  Gueificas  iUe  scr^tsr  hteeW: 
Richardem  mui  de  tMioribui  B^foariae  comUSm  usorm  w^ 
sed  f  «ui  ea^ea  haeredem  non  koMt,  iresabkahas  exm$prM^mf»- 
fce^  ui  adkue  cemOur,  fundavU,  quaetuni  Bbersherff,  Geubeek  QbM), 
Giiim>eid  (Geiseiifeld).  Ei  ineuper  Gueifoni  fratn  uxerit  aa$lliit 
gen  ei  SeHnbach  cum  omnibus  appemUcibue  euis  donacUf  ipmfm  Bi^- 
die  Ebersbergae  eepuUa  eei.  Haec  Wingartensis  soriptor.  EgocoeioIiiB 
Enbachense  flmdi^se,  £bersbergense  asxisse  interpretor. 

4a  Sed  nnnc  a  genealogids  disqnisiaonibas  ad  filui  bittn* 
redeamns.  Rege  in  rapeditione  contra  Hnngaros  Yersttte,  firuoatli' 
epiocopas  cnm  Tideret,  aoxilia  a  so  fratri  in  tempore  addnciBeipotK- 
▼eritnsi  ne  berbari,  nt  antea,  in  regnom,  qoodadmiAistcabat,  irnmpNi 
militem  contractnm  locis  opportnnis  collocarit  £t  ciffl  lwk]hi9i^ 
ei  corpore  aeger,  reconctliatas  patri,  sed  rccente  offensA  adkic^ 
anla  ageret,  Jayenem  patraas  adit,  et  dnldbns  alloqviis  effeeaeqiK*' 
tatis  officiis  mnlcet,  simnl  *Bonnam  ad  se  inritat*  Ibi  noTiim  cctf^ 
snggerit,  qno  dignitati  ^|as  et  ambitioni,  simul  et  regi  patri  setisi^ 
Berengarinm  constabat  pacta  legesque  obseqoii  violare  et  odio  fSf^ 
et  procemm  premi.  Itaqne  factnm  mox  esi  instincta  hojiis  cmsSH^^ 
pater  filio  integri  amoris  demonsfrationem  redderet,  totamqae  (iU  Bo  V^j 
Bmnonis  biographnd  loqnitar)  Italiam  delegaret  Itaqne  Wiiikii^'' 
Ditmams  rem  aca  noa  tetigere,  qaibns  risam  esi,  Lndolfvm  aihoc  v^' 
sam  animnm  retinoisse,  et  nt  fidem  amicis  servaret,  patrii  cenis^ 
Italiam  cam  illis  adisse;  qaasi  hoc  i^Jassa  regis  fedsset.  Dibmni**^ 
maloram  depravatam  consilio,  rarsas  patri  restitisse,  et  patrit  Jf^^ 
Italiam  perrexisse.  At  ego  Rotgero  Branonis,  nt  apparet,  faaitori"*** 
credo ;  rebasqae  ipsis  persaadeor,  tantam  rem  inTito  patre  ^"^^|^ 
potnisse ;  ntiqne  post  dacatom  ablatnm,  praediis  assi^tis  ^^Pf^ 
Italicae  haad  saffectaris.  Accedit  Roswita  poetria  ejasdem  tenF^  "^' 
gero  conspirans;  qnae  dnbitationem  omnem  tollit,at  mox  ^^'"'^j^ 

41.  Rex  a  Slavico  bello  ad  Honpricam  Tocatus,  parte«  ««P"7 
Saxonicaram  domireliqaerat,  qaibas  Herimannns  dnxpraeftai^ein^ 
jaTorant  Tiri  eminentes,  domi  militiaeqne  optimi,  at  Wilfttadis^Wj^ 
Henricas  praeses  sea  comes  insignis  etfrater  ejas  SlgiflridoiffSttW^ 
gente,  aTnncnli  Ditmari  episcopi  Mersebnrgensis.  £qnides  Wlg"^ 
et  Ecbertns  mboHes  regi  oonsobrino,  barbaforam,  fiios  OM^  ^^ 


Digitized  by 


Google 


ANNALB3   IMPSRII  665 

regnlos  excirmftt,  NacconHi  et  iirafreiii  ejas  StoiaeTiw;  DMams  Steig-*  H.  955. 
neum  (aH  Sbeigneiun?)  vocati  Transfitgas  com  in  oppido  Soithleisorana, 
hodie  ignoto,  EBrifflanaM  esse  comperiBset,  opprimere  incantos  tentavit, 
et  panun  abMti  qiin  oppidnm  caperetur ;  excitatis  tamen  clamore  praesi- 
diariis,  caesi  sunt  tantnm  qnadraginta  armati  hostiam,  depreiiensi  extra 
arbem.  Uaec  initio  qoadragesimae  acta.  Barbari  vicissim  post  pascha 
dace  Wigmanno  irmmpant  in  Saxoniam,  et  Gocareshemiam,  hand  magis 
hodie  notom ,  obsident.  Herimannns  exigais  copiis  praeYalidom  hostem 
aggredi  et  rem  aleae  committere  non  aosas,  in?ito  Sigefrido  dedi  locam 
passos  est  Pactam  est,  nt  ingenui  homines  com  uxoribus  et  liberis  exi- 
rent,  serYitiai  sipellectilem,  fortunas  omnes  hosti  relinquerent  Slavis 
intra  moeiiia  admdssis,  quidam  oxorem  suamy  captivam,  Saxoni  nuptam, 
sonspicatus,  manum  mulieri  injlcit,  a  marito  repellitnr  pugno  impacto, 
Slavus  iqjoria  incensas  clamat,  conditiones  violatas:  tamultu  excitato, 
Slavi  in  caedes  versi  oppidanos  trucidant,  uxores  et  liberos  in  servitotem 
ibstrahunt. 

42.  Rex,  dilata  vindicta,  in  Bi^oariamcontraHongaros  contendit|  sed 
ium  abesty  adhuc  alia  accepta  est  clades.  Rtiam  superiores  Slavi,  Loticii 
>pinory  Hongaricae  irmptionis  fama  exciti,  hostilia  agebant  Gerone  in 
'egis  exercitUjUt  apparet,  versante,  missus  estineosThiadericus,  quicum 
lostes  ia  eppidum  quoddiam  compuliiset  eique  ignem  injecisset,  in  reditu 
lammim  passus  est  Gum  enim  arcta  esset  via  in  loco  paludoso  haud 
}rocal  iirbe,maximaque  parsSaxenum  exangustiis  evasisset,  tardioresab 
nsequente  hoste  pressi,  in  foedam  se  fugam  co^Jecere:  caesi  sunt  qvin- 
luaginta  viri  fortes,  molti  capti  aut  in  palades  compulsi^  Mi^erque  qoam 
)ro  damno  terror  Saxoniam  concussit,  cum  alia  in  parte  etiam  regi  timerelor: 

43.  Otto  igitar,  bello  Hungarico  conlecto,  reditum  in  Saxoniamprae- 
^pitat,  vbi  Hermannus  defenslene  regionis  contentus,  vires  interim  com- 
>araraty  accessere  qnos  rex  adduxit  Filium  etiam  Ludolfum  a  Brunone 
*6dacem  affuisse,  invenio  apad  Uepidannam.  Boleslaus  cum  Bohemis 
(ois  hic  etiam  praesto  fdit,  ex  Frodoardo.  Venienti  regi  affuit  Slavorum 
egatio,  qui,  audita  Hungarica  victoria,  jam  sibi  metuebant,  offerebantque 
ribotom  de  more,  sed  libertatem  regionnm  suarum  retinere  volebant. 
iex  ob  damnum  iqjoria  illatum  satisfaciendum  sibi  respondet,  punien- 
losqae  incentores.  Etiam  de  transfugis  consultatum  est :  Wigmannns 
n  Ecberttts  hostes  patriae  Judicantur^  caeteris  reversuris  venia  dator. 
nde  rex  ingenti  saocinctus  exercitu,  hostilem  agrum  longe  lateque  vastat, 
»ppida  expognat,  ferro,  igne  grassatur,  tandem  ad  Raxam  fluvium  pervenit. 
{ek9i  Slavis  est  nomen  amnis  in  universam.  Rakoniza  esse  potuerit  inter 
>eaam  et  Wamam  fluens.  Nostris  in  regionis  interiora  progressis  hostes 
mdiqae  circamfandantar.  Insidebant  sylvas  a  tergo^  et  Saxonibus  in 
ronte  obstabat  amiys  difiicilis  transitu  ob  paludes  ripis  affusas.  Etiam 
rommeatus  difiicultate  laborabatur,  et  morbi  in  exerdtu  grassabantur. 
lero  Sloinevam  forte  conspicatus  in  altera  ripa,  salutat  ut  notum,  hortator- 
[oe,  «t  se  sobmittat  invicto  regi,  qui  ipse  in  exerdtu  esset ;  excusabiliorem 
ore,  si  contia  legatum  pugnaret  Stoinevoharbarum  firendente,  Gero:  Si 


Digitized  by 


Google 


666  ANNALES  IMPBRII 

A*  tiKK.  tantuMf  inqalif  vohk  audaciae  adest,  cur  non  aequo  vot  heo 

Btoe  traneire,  iive  nobie  iramitum  dare  malitis,  ut  fortUuiim  wiru 
documenta  dare  postitis.  Irridere  hostis  et  coBvicit  jacere,  qvi  m 
ignorabit,  qao  loco  Saxonvm  res  esset.  Tum  Gero  couobis,  it  erat 
acer  et  iojariarom  impatiens :  Cras,  inqait,  poenas  dMs, 

44.  Erat  magna  Geronis  celebritas  ex  victoria  proximoyeieabUen- 
lii  reportata,  minaeqne  ejns  hand  vanae  habebantar.  lUqoe  Uic  m 
sommo  maoe  machinas  et  sagittarios  in  ripa  collocat,  qnasi  tniisitia  ii 
tentatarai,  illinc  Slavi  densati  totts  viribns  sese  opponoat  Iilerin  Gen, 
dncibns  Rnanis,  sire  Ranis  (qni  et  Rogii)  locoram  gnaris,  qai  Obotritk 
infesti  inter  anxilia  erant,  alibi  tribos  pontibns  stractis  flofflen  tnjidt,  ct 
loco  capto  sese  maoit,  reiqae  nnnciam  ad  regem  mittit.  Re  iAtdlecti 
hosles  tarbantar;nam  ob  flnminis  flexam  magno  ctrcaita  opvs  kabeka^ 
nt  illac  irent ;  rex  breviore  via  ad  pontes  veniens,  nallo  resisteite  inis- 
mittit.  Slavoram  pedites  fatigati  ac  territi,  facile  cessere,  caedesqieaa- 
gis  qaam  pagna  fuit  Stoignevos  in  colle  vicino  eventam  rei  prospectais, 
sese  cnm  eqaitibas  in  fagam  conjidt,  sed  GermanipraeverteraBt.Stoigie- 
vnm  qaidamHosed  miles  strenuas  in  laco  proximodepreheasiuaobtrflieiti 
capntqae  et  spolia  regali  ad  Ottonem  defert,  etob  rembeaegeitanpw- 
dio  vigioti  mansaam  donatur. 

45.  Magnaparshostiaminftigaperilt,  caedesinmaKinnocteaproinc^ 
est  Gaslra  capta,  incentores  rebellionis  capite  caesi,  coasilianasSliif' 
nevi,  qai  aator  mali  habebatur,  erutis  ocnlis,  lingaa  etiim  ib5€issi.i^ 
cadavera  relictns  est.  Stoignevi  capnt  in  pelo  defixam  spectaciiiii^ 
Nacco  (Fabricio  Ghemnicensi  nescio  onde  prodente)  sese  ad  Danesiv^ 
pit  Wigmannus  et  Ecberius  elapsi  ad  Hagonem  Galloraffl,  priic^ 
ambignam  Ottonis  amicam,  confogere.  Ita  duae  victonaeinsigiesiM 
anno  partae  sunt.    Quod  dieserte  docent  Frodoardas  et  RegiiooisifPO' 

«  dix,  neqaerecte  Slavicam  Fabricius  ia  biennium  difi^eri.  Ambaeiei^ 
discrimine  Aiere ;  nam  Ottonem  cum  Obotritis  pericalosissiffle  coiloisst. 
in  chronico  veteri  Qaedlinburgensi  ad  hunc  annnm  legitor.  Id  ii  ^^^^' 
Ute  S.  Galli  factum,  Hepidaonus  scribit.  Slavos  appellat  Abatir»^ 
Valcos,  Gyripsanos  et  Tolosanes,  qnos  ego  interpretor  Abotritos,  WHt^ 
Cyrcipanos  et  Tolosantes,  quorum  omniom  Jam  menlio  iacU  est  &^ 
cerias  habetur.  Unde  intelligas,  bellum,  consnrgentibus  ploiiJns  pop*i^ 
magnae  molis  [%isse. 

46.  Hoc  anno  Otto  nen  tantum  triumphis,  sed  et  liberis  i«^^ 
coi  iniUo  anni  nala  est  fiiia  Mechtildis,  snb  exitom  filius  Otto.  Nii^ 
neatri  mensis  aut  dies  genialis  a  scriptoribus  assignetar,  Regiioiis^ 
continuatoT  nativitatem  Ottonis  postremo  reram  hujus  anni  loco  tf^^^ 
soHtus  sic  satis  in  collocandis  cujuscunqae  anni  rebas  tefflporis  k^ 
seqai.  Sed  chronicon  vetus  Quedlinbnrgense,  qnod  primas  io  lacetp^ 
duxi,  ad  hunc  annum  scribit,  Meehtildem,  gemmam  coronie  P^^\^ 
suis  decori,  canctis  gaudio,  nascendo  nunc  enituisse.  Ergo  si  OtW 
scendente  anno  natus  est,  ipsam  non  mnltum  ab  initio  in  laeeffl  ^ 
oporiet.    Ubi  adolevit,  parthenoni  Qaedlinboigwi  priefecta  ^  ^^' 


Digitized  by 


Google 


ANNALBS  IMPBSII  667 

erain  HeBricvs  Ottonls  ez  Adelheldeprimogeiitas  vHie  brerissimie  faily  A«  tS5* 
^nmo  aliar  biemiQ  abhinc  deceMit.  OttoBem  pater  deinde  Bninom  patmo 
)nidi6Bdam  dedit* 

47.  In  Anglia,  Edredo  defimcto,  Ednlnns  Edmnndi  fratris  fillvs  snc- 
:e68it,  qoi  Javeniliter  lasciyiens,  cvm  ea,  qna  coAsecratns  est  die,  snrgens 
le  mensa,  coi  cnm  proceribus  assidebat,  relicto  cgetu  in  gTaaeceom  se 
ibdidissety  ibi  ab  irnnnpente  Jussn  Odenis  Gantnariensis  arcbiepiscDpi 
^aeterommque  procerum  abbate  Dunstano  inter  mulieres  deprehensus,  et 
id  conTiviom  retractus  est;  ea  tnnccleri  potestas  in  reges  censoria  erat: 
inde  odio  concepto,  abbatem  in  exilium  pepulit,  qul  honorifice  susceptus 
ib  Amulfo  regiae  stfrpls,  ut  ait  Rogerios  Hovedenus,  comlte,  scilicet  Flan- 
Iriae,  ex  Alfredi  Vegis  filia  nato,  per  trlennium  In  Blandiniensl  ad  Gandavum 
«onasterio  egit,  donec  post  ab  £dgaro  Edmundi  fratre,  landato  prlnclpe, 
revocaretvr. 

48.  In  Gallia  Hugo  princeps  Jam  iteram  pneri  regis  potens,  reginam 
niatrem  cum  eo  Parisios  tanquam  in  ditionem  suam  invitat  ad  paschalla 
festa  celebranda.  Inde  regem  in  Aquitaaiam  docit,  sumto  colore,  ut  a  pro- 
ceribus  agnosceretur ;  vero  consillo,  ut  ejus  aotoritate  etiam  Pictavos,  pulso 
Guilielmo,  In  potestatem  redigeret,  nuper  concessos  facilitate  Gerbergae. 
Sed  Wllhelmus  in  urbe  praesidium  collocarat.  Ipse  ad  vlres  contrahendas 
prohlbendosque  commeatu  hostes  exierat.  Itaque  obsidio  diotoma  et 
irrlta  fuit,  castrum  famen  urbi  contlguum,  quod  S.  Radegundis  dicebatur^ 
a  Ragenoldo  comite  per-  stratagema  captum  succensumque  est.  Tandem 
Guro  per  binos  menses  Ihistra  assedissent,  vlctus  penurla  obsidionem  sol- 
vere  coacti  recessere.  Eo  Wilhelmi  audacia  crevit,  qui  carpere  redeun- 
tium  terga  Institult  Sed  cum  propios  accesslsset,  conversum  in  se 
equltatom  regls  numero  superiorem  non  tolit,  et  versus  in  fugam,  multos 
suorum  amislt,  nobilesque  allquot  Aquitanl  capti  sunt.  Wilhelmos  nlhilo 
secius  dltionem  retinuit,  et  acta  Hugoni  imputans,  a  regis  fide  non  discessit 

49.  Paulo  post  Giselbertos  dox  Bargondiae  obiit,  et  Odonl  filiao 
Leudegardis  marito,  Hogonis  princlpis  filio,  dilionem  reliqult  Ila  Hugo- 
nls  potentia  novo  Incremento  aocta  est,  et  proplus  regio  fastlglo  admove- 
batur,  quod  tandem  filius  Hugo  Capetus  conscendit.  Porro  ducatus  Bur- 
gundici  initlum  hinc  repetendum  est.  Hugo  princeps  Jam  partem  hojus  re- 
gionls  post  mortem  regis  Rodolfi  fratri  ejus  Hugoni  Nigro  extorserat,  re- 
liqua  morte  Nlgri  transierat  In  Giselbertnm^  qui  a  patre  suo  Manasse  Jam 
tum  comitatus  complures,  Gabillonensem,  Antissiodorensem,  Dlvionensem, 
Belnensem)  habuisse  credltor.  Ita  in  Odone  Hngonis  filio^  Giselberti  ge- 
nero,  coaluit  corpus  insigne  Burgundlcl  ducatus,  qui  per  mulfa  secula  in 
Capetlna  familla  permanslL  £t  extlncto  Carolo  Audace  seculo  post  Chri- 
stum  nafum  quinto  decimo,  arege  GalliaeLudovicoXI.coronaevindlcatus 
est,  etsi  Maria  filia  Audacis  cum  marito  Maxlmlliano  Austriaco  ad  Jus 
snccedendi  traductum  In  foeminas  proclamaret. 

50.  Mabllio  hoc  anno  n.  79.  donationem  refert,  monasterio  S.  Petrl 
Camutensi  factam  alodii  In  vllla  Condato,  ferritoriiCorbonensis  ad  fluvium 
Odanant    Id  quldam  vendunt  Glrvardo  militi  fratrique  ejus  Gertranno 


Digitized  by 


Google 


608  AlfefALES  tUPBRII 

A.  95S.  f  i^  ^  ^^  mimionui  in  mgmdo.  Ghcrtae  tpHmtir  tipa  B^sA 
dtaofs  etfllionui  «}i»  Othoiils  el  Hugoait,  Odonis  coniitlf  (scffioet  !»»• 
censis  et  Canmteiisis),  Hogonis  comitis  Cenomannonini,  Herrei  cNutii 
Maaritaniae,  f n  cajns  comitatn  locns  sitis  erat,  Lamberti  Yioecomtis  et 
alfonm.  B€ta  est  7.  KmL  M,  amw  phmo  resffd  rejfto  ChMariL  Hibc 
▼ero  cbartam  pettitf  &rvardus  wper  uUare  S.  Fetri  tn  si^fiiim  donalionk 
Bst  ob  signantfom  dlgniiatem  netabiUs.  Idem  aledinm  deiide  Gimrfi 
propltt^is  coneessnm  est  ad  tres  ?itas  snb  annno  ceasn.  TheobiMn 
hls  lemporibns  Blesensem  comitem  abbatiae  Salmnriensis  sire  findito- 
itm  stre  adjntorem  memorat  Mabilfo  ad  a.  D.  956.  n.  i€0.  WHheinui 
Pictavnm  etiam  Arvemos  tennisse,  notat  a.  D.  955. 1i.  SU  In  proTiieii 
Arelatensi  Grifo  comes  Aptensis  Crifonis  fllios  cnm  nepote  sno  Rostip» 
^isoopo  qaaedam  coenobfo  Montfs  mi^ris  Arelatensis  deut,  umII 
Conradi  regis  Alamannomm  et  ProTinCiae  O^  est  Bnrgandid  vel  ARh- 
lensis  regni),  ibidem  n.82.  Qnae  notasse  nen  fnntile  erit:  (nrappeHitBs 
sit  rex  Allemannomm,  sno  looo  dictnm  est. 


Digitized  by 


Google 


Ad  a.  D.  948,  $.  35. 


pi 


dnx  belli  oontra  Hnngaroa 
ftindator  monasterii  tn. 


Gebhardos 

epiicopit  BaUsb.  f  1023. 


comes  da  An< 


Rapato  yel  Ral 

comet  de  Hohenwart.  '. 

dat  ei  coiyngem  Bmma 

Ortnlftim  et  Willet 


Blondtllit  Bertoldo  et  Sophiae  tribnit  liberot  Ber- 
toldum,  Agnetit  Neobnrgicae  maritum,  Henricnm  Ba- 
titbonensem  epitcopnm  et  Ottonem  Ottonis  etLeopoIdi 
patrem,  qnomm  potteritat  cessat.  Ex  Bertoldo  et 
Agnete  natum  S.  Ottonem  et  Bertoldum  Istriae  mar- 
chionem  praeter  flUas.  Blondellns  Agnetis  Lusaticae 
■uritam  ignorat  Bertoldnm  iDum,  c^Jus  patmns  S. 
Otto  foit,  obiisse  1204,  uorem  habnisse  Alidem  do 
Botechs,  fratrem  Popponem  archiepiscopnm  Bamb., 
liberot  S.  Hedwigem  cnm  fratribit  et  sororibns  ejns. 


Alberl 

comes  Goritiae,  co 
Garinthiae  ab  Heni 
c^Jns  posteritas  no 
ditio  penrenit  ad  B« 
AtLaziushniofllio: 
hardum  marchioni 
bnrg,  Bertoldnm  c 


Bertoldo  m,  Agnetfs  Lntaticae  marito,  Laxiut  fratres  tribuit  palatinam  Garin 

Garintbiae  flliae,  Bertoldi  patrem,  Mainardi  amm,  qni  floraerit  circa  124 

qni  Ottoni  jnniori  Meraniae  dnci  successerit,  Alberto  fratri 


Ekkenbertiis 

episeopns  B^mbergentit,  ri- 

carins  Friderici  II.  in 

Autria. 


Berchfoldiis  S.  H< 

patriarcha  Aqnilejensis.    Blon-  nnpta 

dellns  S.  Hedwigi  sororem  etiam  Barb 

dat  Agnetom  Philippi  U.  GalUae  Sil 

regis  «zorem  tertiam. 


Hainardus,  qnl  Ottoni  Meraniae  dnci  sncceMit,  ez  Laxii  rela- 
tione  flUot  habnit  Ottonem  et  LadOTlcnm,  Gtrinthiae  duMt. 


Jnngttnr  gtBealoglt  8.  Hedwigls  ex  manntcripta  ejat  rlta  azeerptiiooQlc 


G  Dogle 


i 

k  '  Digitizedby  VjOOQIC 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitizeclby 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


Digitized  by 


Google 


JUN'25  1938 


iMf 


/ 


/Google