Skip to main content

Full text of "Gísla saga Súrssonar"

See other formats


Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct 

to make the world's books discoverablc onlinc. 

It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct 

to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc 

publishcr to a library and fmally to you. 

Usage guidelines 

Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc 
public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to 
prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying. 
Wc also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht Goo%\'S "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

About Google Book Search 

Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs 
discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb 

at |http://books.qooqle.com/| 



AITIÍORDISCHE 

SA&A-BIBLIOTHEK 



HERAUSGEGEBEN 



VON 



GUSTAF OEDERSOHIÖLD 
HUGO GERING und EUGEN MOGK 



HEFT 10 

GÍSLA SAGA SÚRSSONAR 



HALLE A. D. S. 
VERLAG VON MAX NIEMEYER 

1903 



&ISLA SA&A STJRSSOMR 



/ 



HERAUSGEGEBEN 



VON 



FINNUR JONSSON 



-•v - •.««a<^ ■ ^ • <• ' .»«»•' 






« »««v ■»' <■• ••' 



HALLE A. D. S. 
VERLAG VON MAX NIEMEYER 

1903 



^Í> íA.y 



320735 



« • 



< • 



« • 



« • • 



• • 



m " * 



V ^ « 



Inhaltsverzeiclinis. 



Einleitung: Seite 

§ 1. Inhalt, stil und komposition der saga. Charakterisiernng 

der handelnden personen IX 

§ 2. Verfasser. Entstehungszeit. Quellen. Historische glaub- 

wUrdigkeit. Ghronologie. Strophen XVI 

§ 3. Handschriften XXII 

§ 4. Ausgaben, tibersetzungen nsw XXVU 

Gisla saga: 

cap. 1. Þorkell skeranki nnd sein geschlecht i 

Ari Þorkelsson wird von einen berserker getötet nnd von 

seinem brnder Gisli geracht 2 

Gísli porkelsson nnd der sklave Eolr töten sich gegenseitig 3 
„ 2. Þorbj^m nnd seine familie. Eampf nm die tochter pórdis 3 
„ 3. Feindlicher angrifif anf Þorbj^m nnd seine söhne. Eolbj^ms 

tötung 7 

„ 4. Þorbjom f áhrt nach Island und erwirbt landbesitz im Hauka- 

dalr. Andere familien der saga 8 

„ 5. Ðie heirat der brtider porkell nnd Gisli. Þördis, ihre 

schwester, wird mit porgrimr vermáhlt 11 

„ 6. Ðas thing auf Valse^rrr. Ðie Súrssynir und ihre schwager 

verabreden 'blntsbrtiderschaft mit einander zu schliessen 12 
„ 7. Þorgrimr tötet norwegische kauflente. Er, Gisli, porkell 

nnd Vésteinn reisen nach Norwegen 15 

„ 8. Handelsreise des Gísli nnd Vésteinn nach Ðánemark. 

Vésteinn begibt sich nach England. Gísli veríertigt die 

ktinstliche mtinze 17 

„ 9. Heimkehr des Þorgrímr nnd Þorkell. Verhangnisvolles ge- 

sprách zwischen Asgerðr nnd Ant$r 18 

„ 10. Þorkell fordert die teilung des vermögens nnd zieht nach 

Sæból. Gisli veranstaltet ein gastmahl 22 

„11. Ðer zanberer Þorgrimr nef. GrásiÖa wird umgeschmiedet. 

Vésteinn kommt nach Island 24 




InbaltaTeizeichDÍ: 



^ 



VÉateÍDD reitet uacli Bóll ta Gisii. Purgrímr sendet eineii 

liitDdscbafter nach Hólt. Véateinn leik geacheoke aua . 26 
Vésteinn wird getötet. Gisii aendet Guöriðr nach Síeból 

nm durt anBzukuÐdachafteQ 29 

Véstemn wird íq einem grabhiigel beÍKesetit 3! 

Spiele werden abgehalten. Herbstfcat bei IlorgrímT uud Gislí 35 

Þorgrimr wird getlitet 38 

porgrimH bestattang 40 

Das erbgelage filr Þorgtímr. Zauberei des iJorgrímr nef. 
Borkr beiratet I)i!irdia. Spiele atif dem teiche. GUli 

YBtriit sich durch eine strophe 43 

Ani)bJ9rg und Þorgrímr nef gctiStet. fiúrdis offenbart dem 
Bi^rkr, daaa Giali der miSrder líoigTÍmB sei. Bi^>rki kdet 
GIsll vor daa pórsnessþing. Vergebliche verfolgung 
GíslÍB. Ðiesei begibt aich nach dem Geii^júfaQoiSi . . 46 
Gisli wiid íriedlos. Seine veiachiedenen aufunthaltsoite . b'i 
Eyjólfi eoa grái, von B^rkr duich geld eikanft, veispiicht 
Gisli nachzuatellen und íhn amnnbriagea. £r sendet 

einen apiiher aus. Gislia tiíiume 55 

Ðer durch Boika naciistellungcn bedrohte Gisli bittet poikell 
ihm zu helfen. Abgewtesen, sucht ei beiatand bei dei 

alten toigeiði 59 

Gíslis triÍDme. Gisli zum letzten male bei aeinem biadei. 

Giali kommt nu Ingjaldr anf Hergilsey 61 

Gisli bei Ingjaldi. Njóansi - Helgi deht wiedei auf knnd- 

Bchaft auB 64 

Borkr begibt sich nach Heigilaey. Gisli entrinnt ihm . , 6« 
Gisli, von B^iki veifolgt, weiss wiederum zn entwisebea . Ii9 
Fiuhjahiathing tm Iioiskaljiiiði. Þoikell wiid von Beigi 

Vésteínason getiitet 73 

Gestr veieitelt dea pioiess gegen Beigi. Jioikell wiid be- 
atattet. Ðie siihne VÉsteina kommeu zu Giali nach dem 

GeÍiJ-jófsOorÖr 76 

Aaði lettet die knaben. Tiauroe nnd strophen Gislis . . 7S 
Helgi und Hávaiðr weiden auf kiu^schaft ausgesandt. 
Eyjölfs etfolgloae fahrt nach dem Geiiþji'ifsfjorðr, wo 

ei Auði veigeblioh zu bestechen sucht Sl 

Eyjólfi eifahit von Auði eine schimpfliche abwetsung und 
kehrt nach hanse inriick obne Giali gefunden zu haben 83 

GislÍB ti^nme nnd stiophen Sö 

Gielis letxter tratim. Die feinde (Ibeiraachen ihn. Erater 

aDgiiff. Anði leistet ihiem manne beistand 1)2 

Foitsetznng dea kampfes. Auði und Gaðriði weiden an 

dei teilnahme veihindert 65 

Foitsetzncg des kampfes. GisUa letite angenblicke ond 
aein heldentod 96 



Inhaltsverzeiclmis. VII 

Seite 

cap. 36. Eyjólfr begíbt sich zu Borkr. Þördis versucht Gisli zu 

rachen und trennt sich von Borkr 98 

„ 37. Ðas schicksal der söhne Yésteins, von denen der eine durch 
Ari Súrsson in Norwegen getötet wird. Ari siedelt nach 
Island Uber. Letzte nachrichten Uber AuÖr 99 

Register: 

I. Personennamen . 101 

II. Ortsnamen 105 

III. Andere namen 107 



Einleitxing. 



§ 1. Inhalt, stil und komposition der saga. 
Cliarakterisierang der handelnden personen. 

Der held der saga ist yon den mannern, die im alten 
Island der aeht verfielen, naeh Grettir der bertihmteste. Beide 
sind einander aasserordentlieh angleieh, and dasselbe gilt von 
den sagas, die von ihnen berichten. Wahrend die Grettis saga 
zweifellos der zweiten hálfte des 13. jahrhanderts angehört, 
stammt die Gísla saga, was weiter anten náher begrtindet 
werden wird, aas der periode der áltesten familiengesehiehten, 
der zeit vor and am 1200; wáhrend die Grettis saga verhð.ltnis- 
mássig weitláaftig ist and einen etwas bantseheekigen eindraek 
macht, ist ansere saga karz and einfach. Die einfachheit 
ist geradeza die eigenschaft, die die Gísla saga am besten 
charakterisiert, nicht nar in bezag aaf ihren inhalt, sondern 
aach aaf ihren stil. 

Nach einer ganz karzen vorgeschichte, die fftr die saga 
notwendig ist, da in jener der bericht tiber die waflfe (zaerst 
schwert, dann spiess) GrásíÖa enthalten ist, die spater eine 
80 bedeatende roUe spielt — wenn aach nicht eine so grosse 
wie der Fótbítr in der Laxdœla — folgt eine knappe and 
concise erzahlang der amstánde, die Gísli zwangen, Norwegen 
za verlassen and nach Island aaszawandern. Dies geschah 
etwa 20 jahre naeh der eigentlichen kolonisation der insel: 
and hierdarch anterscheidet sich die saga von den meisten 
andern. Ferner reicht sie nar bis za dem tode der haapt- 
personen, amfasst also tatsáchlich nar einen sehr karzen zeit- 
raam, namlich rand 20 jahre. Von dieseu kommen 13— 14 jahre 
aaf die zeit von Gíslis friedlosigkeít , and es wird aas ihnen 



Emleituug. 

nur von dcn nachstellungen beriehtet, dencD er auBgeaetzt war; 
Uberdies íet beinabe aas der bS,lfte dieser zeit (etwa 6 jahreÐ 
a. c. 20, 7) gar Diehts mitgeteilt. So bleiben im ganzen nnr 
verbaltnÍBiDaesig wenige jahre Ubrig, anB denen wir begeben- 
heiten erfabren. Dazu kommt, daea die saga rein lokal Í8t, 
! weniger als irgend eine andere sich mit anderen 
kreuzt nnd die allgemeine geschiehte des landea berllhrt. Niebts 
von dem, waB erzahlt wird, spielt sich auf dem althing ab, nnd 
von den banptlingeu werden — mit ansnabme zweier hanpt- 
peraonen: des Eyjólfr grái nnd dea hochinteressanten Gestr 
Oddleifason — nur die lokalen hanptlinge aus der ausaersten 
nordeeke des westviertels (den Vestfiröir) erwahnt. 

Naehdem die heirat des Porgrímr mit Dórdfs zuatande 
gekommen ist (c. 5), erwartet der leser, dass ein gutes und 
friedliches verhSltnis zwischen den angehörigen der beiden 
familien die folge sein werde. Zwei umstande gewinnen jedoeh 
ílir die weitere entwicklung der dinge eine besondere, sehwer- 
wiegende bedeutung. Filrs erste die weigerung des Dorgrímr, 
mit Vésteinn die blutabrlidersebaft zu schlieaaen (e. 6). EÍnen 
direkten grund dafilr gibt die aaga nicht au, aber wir erhalten 
doch — in dem weiteren verlanfe der erzahlung — einen deut- 
lichen wÍÐk darUber. Þorkels gattin AsgerÖr hat eine neigung 
zu Vésteinn gehabt, die vermutlich vou aeiner aeite erwidert 
wnrde (vgl. c. í)); trotzdem bat sie sieh mit Þorkell ver- 
heiratet. Zwischen I>orkell und Vésteinn ist offenbar eine 
gewisse spannung entstanden. Wenn der erstere desaen nn- 
geachtet es nicht ablehnt das fiSstbrœðralag einzugehen, so 
geschiebt dies aus rlieksieht auf seinen bruder Gfsli. Dagegen 
hat Þorkell den Þorgrímr dazu bewogen, seinerseits mit Vésteinn 
flich nicht zu verbrtidern, wodurch die beabsichtigte wirknng 
der ganzen ceremonie vereitelt wird. Die rolle, die Þorkell 
Uberall spielt, wird schon bierdurch ersichtheh, worauf im 
folgenden znrUckgekommen werden mnss, DÍe zweite folgen- 
schwere begebenbeit ist das verhSngnisvolle geaprach zwisehen 
Ásgerí^r uud AuSr, daa Þorkell, deaaen gemeiner charakter 
auch dadnrch sieb kennzeichnet, belauscht. Das neue, das er 
jetzt erfahrt oder zn erfahreii glaubt, ist, dass zwisehen Vésteinn 
nnd AagerSr frUher ein unerlanbtes verhaltnis beatanden hat: 
dadurcU erklárcn sich die heftigen ausdrttcke, die er jetzt 



§ 1. Inhalt, stil und komposition der saga n. s. w. XI 

gebraucht. Vorher hat er nur geahnt, dass bei beiden eine 
gegenseitige zuneigung vorhanden gewesen sei, jetzt glaubt 
er voUe gewissheit erlangt zu haben, dass tatsachlich ein 
straflicher umgang gepflogen wurde, und sein unwiUe gegen 
Vésteinn verwandelt sich in hass. Zwischen diese beiden vor- 
f álle ist der bericht von der reise ins ausland (c. 7 — 8) ein- 
geschoben, der die erzáhlung von der als wahrzeichen dienenden 
mttnze enthált und die erklárung der spater auf Vésteins tod 
gedichteten strophe liefert (der auftritt bei Sigrhaddr). 

Die darauf folgenden begebenheiten entwickeln sich gleich- 
sam nach logischen gesetzen, mit der nnbeugsamen unerbittlich- 
keit einer inneren naturnotwendigkeit. Þorkell trennt sich von 
Gísli und wahlt einen anderen wohnsitz; nattirlich ist er es, 
der den Dorgrímr auffordert, Vésteinn zu töten — er selber 
mag es nicht tun oder wagt es nicht: die blutsbrttdersehaft 
spielt wieder eine hauptroUe. Vésteinn wird bei nacht wáhrend 
eines heftigen unwetters getötet. Dieses unwetter, das durch- 
aus nichts unnatttrliches an sich hatte (vgl. die anm. zu c. 13, 2) 
kam dem Þorgrímr so bequem und gelegen, dass man glauben 
musste, es sei durch zauberei hervorgerufen worden (c. 10 — 13); 
Vésteinn wird beigesetzt und hierbei spielt Þorgrímr eine 
eharakteristische roUe (c. 14). 

Gísli kam nun hierdurch in eine sehr schwierige stellung. 
Er hatte Vésteinn ausserordentlich lieb gehabt, wovon u. a. die 
schöne strophe in e. 14 (Betr usw.) zeugnis ablegt, und er 
ftthlte sich verpflichtet, ihn, den bruder seiner frau, zu rachen. 
Aber diese rache musste ja an seinem eigenen zweiten schwager 
ausgettbt werdenl Das verháltnis zwischen Gísli und Porgrímr 
war sicherlich niemals besonders herzlich gewesen, ebenso- 
wenig das zu seiner schwester Dórdís. Gísli ttberwand die 
aufsteigenden bedenken: die stimme der blutrache war ihm zu 
stark. So tötete er den Þorgrímr (c. 16); darauf folgen die 
beisetzung und die leichenfeier, dann spiele im winter, ganz 
wie nach der tötung des Vésteinn (c. 17 — 18). 

Nicht lange darauf wird der mörder entdeckt, infolge 
der von Gísli selber gesprochenen strophe, die seine eigene 
schwester deutet — und so verrát sie ihn. Welche tiefe 
tragik in diesem ganzen verlauf! B^rkr, der bruder des ge- 
töteten, der jetzt Þórdís heiratet, sieht sich selbstverstandlich 



k 



Xll ElnleUuuK. 

als denjenigen an, der zur rache Yerpfliclitet iat. Zuerst eetzt 
er die achtung des Gíali anf dem ÞórsneaBf'ing dnrcli (c. 20), 
Alles folgende baodelt dann von deu nachstelluDgen, denen 
GÍbIí aQBgeaetzt ist, den gefahren nnd anschl3,geu, die ihm 
drohen, seinem einsamen leben im Geirj'jófefjtirðr, wo er be- 
standig von schreekenden trílnmen geangstigt wird und die 
treue, mit der aeine treffliche fran ihm beisteht, fast sein 
einziger trost ist. Denn nnr selten ward ihm unterstatzung 
von fremden znteil, wie von Dorgerðr in VaðiU und Ingjaldr 
in Hergilsey. Alles dies wird einfach nnd ruhig und ohne 
nnterbrechungen erzahlt. Nnr die episode wird eingeschoben, 
die von der tötung des Þorkell berichtet (c. 27 — 29), aber es 
gehörte aneh nnbedingt mit zu der geaehiehte, etwas von dem 
ende des mannes zu erfahren, der in solchem grade in den 
gang der begebenheiteo eingegriffen hatte, nm 80 mehr, ala 
seine tötung nur eine wolverdiente strafe war; denn war Tor- 
grimr Vésteins banamaSr gewesen, so war Porkell ohne zweifel 
sein ráðbani. Nicht minder war ea notwendig, von dem Behick- 
aale der AuSr und deni der geechwieter Geinnnndr nnd Geir- 
ríðr zu eríahlen, sowie vod der raehe fUr Þorkell, die dera 
dritten brnder zuflel, der aus guten grttnden bis jetzt gar nichta 
mit der saga zu tun hatte. Jetzt, am BchluaBe taucht er 
natttrlich wieder auf; so wendet sich das ende wieder zu dem 
anfang zurilck, nnd dies ist gewiaaermasaeu ein symboliacheB 
zeichen filr die vollBtiindige einheit der eaga vom ersten his 
zum letzten eapitel: es findet sich tatsilchlich in ihr nicht éine 
ttberflöaaige episode, nieht éin ttberfllÍBaiger satz. 

Der inhalt der saga ist soniit die einfache und eehlichte 
erzahlung von einem tiefen tragiaehen konflikt in dem leben 
eines inenechen, einem konflikt, der nnr fUr etn paar familieu 
folgenachwer wird, dagegen in dae staatsleben nieht eingreift 
nnd keine allgemeine bedeutung erhalt; aber es knlipft sich das 
intereBse daran, daa aliezeit erweekt wird, wenn cb sich um 
den kampf eines kr^ftigen und begabten meneeheu mit der 
tragik des lebens nnd das gransame spiel mit menschengeschick 
handelt. Trotz der individualitát , welche die personen und 
begebenheíten der saga kennzeichnet, ist denuoch ein allgemein 
menschlieher kampf in ihr geschildert, und diee ist es, was 
die Baga so Hberans anziehend macht. 



§ 1. Inhalt, stil und komposition der saga n. s. w. XIII 

Was die einfache, logische und natttrliche entwickelung 
der begebenheiten, mit anderen worten die einheitliche und 
fest gebaute komposition anbetrifft, so steht die saga in gleicher 
hðhe mit den besten erzáhlungen aus der klassischen zeit, 
was keiner eingehenderen beweisftthrung bedarf. 

Ebenso einfach und durchsichtig, ja vielleicht noch ein- 
facher, ist die sprachliche darstellung. Es ist ein so direkt 
historisch erzáhlendqr stil mit kurzen, niemals verwickelten 
sð,tzen, wie er sich nur denken lásst, durchsetzt mit den ge- 
wöhnlichen unterbrechenden dialogen, die ebenso knapp und 
concis, einfach und natttrlich sind. Weniger gilt dies aller- 
dings von der rezension S, wo die darsteUung, sowol die direkte 
erzahlung wie die gesprache, breiter und wortreicher sind — 
aber dies beruht ganz sicher auf der wirksamkeit eines be- 
arbeiters. Die satzverbindung ist ttberaus einfach: daher wird 
man in den anmerkungen nur höchst selten eine syntaktische 
bemerkung finden. Ðer verfasser scheint mehr geneigt zu sein, 
begrttndende þvíat -%'átze zu gebrauchen als andere; aber alle 
þvtat des textes sind sicherlich nicht ursprttnglich. Man wird 
auch bemerken, dass alliterierende formeln und rhetorische 
fíguren sehr selten angewendet sind. In dieser beziehung 
mttssen wir besonders die rezension M der beurteilung zu 
grunde legen, da dieser text, obwol er nicht in allen einzeln- 
heiten das echte und ursprttngliche bewahrt hat, doch ohne 
zweifel dem original am náchsten steht. Ein paarmal finden 
sich in M subjektive ausserungen, z. b. unmittelbar vor str. 9 
im 20. cap.: er œva skyldi, „was besser nimmer geschehen wftre", 
aber dieser satz — und andere von ahnlicher art — fehlt in 
S und er ist daher, da er ttberhaupt mit dem sagastil durch- 
aus nicht im einklang steht, sicherlich nur das einschiebsel 
eines abschreibers; daher ist er in unserer ausgabe gestrichen. 
Der ursprttngliche text ist ohne zweifel hier ebenso streng 
objektiv gewesen wie sonst 

Sprichwörter und sprichwörtliche redensarten sind sehr 
sparsam verwendet. Es finden sich die folgenden: ómœt ómaga 
orð (c. 2, 8); opt stendr ilt afJcvenna hjali (c. 9, 11); mœla verðr 
einnhverr skapanna málum (c. 9, 22); saman er brœðra eign 
hezt at lita (c. 10,2); ekki er undir hvat um er talat (c. 10,4); 
verðr hverr með sjdlfum sér lengst atfara (c. 14,12); althann 



xiT Einleitung. 

sá er hófit Jcann (e. 15, 15); sér œ gjgf til gjalda (e, 15, 21); opí 
eru kold kvenna ráð (e. 19, 10); bíia myndi nú beinfiskr, ef at 
borði mætti dragas (c. 25, 12 — nnr im frgm. nnd mit geringer 
abweiehnng in S; fehlt in M); fé er beet epiir feigan (e. 30, 19); 
án er ills gengis, nema heiman hafí (e. 31, 7) — manche davon 
waren allgemein gebránchlich nnd sind anch anB anderen qaellen 
wolbekannt. 

Die aehildernng der pereonen ÍBt ohne anBnahme ganz vor- 
zflglich nnd psyehologiseh riehtig. Vor allem gilt dies von den 
beiden hauptpersonen, Giali selbst und eeiner frau AuÖr. Von 
natur iet Gísli ein friedlieher eharaltter, ein vortrefFlicher land- 
wirt, fleÍBBÍger arbeiter nnd geBchickter handwerker; zngleich 
znverUssig, ehrlieh und treu gegen freunde und verwandte, 
aher auch von empfindlichem geföhl fUr die ehre seiner familie. 
Gerade diese letzten eigenschaften sind es, die ihn ans Beinem 
friedlichen leben und aeiner rnhigen arbeit heransreissen. Alles 
was er tnt, Bowol vor als naeh der auBwanderung, ateht in 
Tollstandiger UbereinBtimmnng mit seinem charakter. Wo er 
ea flir seine pflicht hált, schlHgt er zu, und er iat sehr bereit, 
die konsequenzen mit feetigkeit und gemtitBrnhe anf aieh zu 
nehmen. Es könnte Bcheinen, dasB er gegen die siihne des 
Vésteinn, naehdem diese ihren vater geracht hatten, eine be- 
fremdende harte an den tag legte, aber offenbar ÍBt ea nicht 
Gialia ernstliche ahaicht gewesen, seinen bruder an den söhnen 
des freundes zu rachen. Beaonders sind Gíslis ruhe und stand- 
haftigkeit zn bewnndern, zumal da ohne zweifel die be- 
angstigenden einflösge der einsamkeit aehr stark auf ibn ein- 
gewirkt haben. Daa geftihl der unaicherheit und todesgefahr 
kommt in seinen zahlreichen triinmen znm auBdrnck. Aneh 
diese sind durchweg von payehologischer wahrheit. In ahnlicher 
weise iet Auðr geBchildert als die allezeit treue nnd aufopfernde 
gattÍD, die SDgar den mut besitzt den feind auf das schmílh- 
lichate ■ív. beleidigen nnd aich selber zu gefahrden. Danehen 
iat anch síe veratandig und bedachtaam, wie u. a. ihre besonnene 
handlungsweise bezeugt, als die söhne Vésteins nach der tötung 
des Porkell zn ihr kommen. Ihre empfindnngen fUr t'orgrímr 
Bind sieherlich nur ganz vorUbergeheud gewesen und haben 
fHr ihr gefUhlaleben keine bedentnng gehabt. Ihr gcBprach 
mit der weit weniger hervorragenden Ásgerðr — die Ubrigens 



§ 1. Inhalt, stil und komposition der saga n. s. w. XV 

auch standhaft genug ist — ist wirklich allerliebst; der verf. 
hat die flir frauen so bezeichnende kohlerei dem leben selber 
abgelauscht. 

Die dritte hauptperson ist Porkell, der sich immer zu 
Gíslis gegnern und zu den minder noblen leuten halt. Er 
selber ist unedel und beschrankt, trage und feig. Mit seinem 
wiUen oder gegen ihn ist er bestándig derjenige, der zum 
unheil eingreift. Er bektlmmert sich recht wenig um seinen 
bruder — wie edel handelt dagegen Gísli gegen ihn: vgl. z. b. 
die schöne bestatigung des sprichwortes y^saman er hrœðra eign 
lesit at Uta^^ — und wiU ihm niemals irgend welchen beistand 
leisten, flir den man ihn rechtlich verantwortlich machen könnte. 
Immerhin aber hat er noch so viel schamgeflihl, dass er es 
ablehnt, sich zu beteiligen, als es geplant wird, Gísli zu tiber- 
faUen und festzunehmen. Eine so sympathische persönlíchkeit 
Gisli ist, so abstossend ist Þorkell. 

Die vierte hauptperson ist in wirklichkeit Þórdís, Gíslis 
schwester. Sie hat aber viel von den charakterztlgen der 
beiden brtlder. Erotisch leicht beweglich wie sie ist, kUmmert 
sie sich wenig um die verdriesslichkeiten, die sie ihren an- 
gehörigen bereitet. Dass sie Gísli verrát, ist selbstverstandlich 
durch ihre herzliche liebe zu Porgrímr, den zorn ttber seine 
tðtung und den wunsch nach rache veranlasst. Man kann ihr 
seine sympathie nicht verweigem. Gíslis festigkeit und sein 
familiengefiihl zeigen sich auch bei ihr, als sie trotz allem 
seinen tod an Eyjólfr grái ráchen wiU und ihre scheidung von 
B^rkr ausspricht. Es fehlt ihr also weder an stárke noch an 
charakter. 

Ferner mussten auch die beiden geschwister Geirmundr 
und GuÖríÖr besonders hervorgehoben werden. Etwas liebens- 
wttrdigeres und nattirlicheres als diese beiden jungen personen 
gibt es kaum. Wer ftthlt nicht die wahrhaftigkeit in dem 
charakter des knaben, wenn dieser sich Gísli gegenttber aus- 
bedingt, dass Þorkell kein leid geschehen soU; das schicksal 
des Porgrímr, der ihn geschlagen hat, ist ihm gleichgiltig. 
Oder was kann rtihrender und nattirlicher sein, als die trauer 
des jungen mádchens, als sie meint, „dass ihre pflegemutter 
den verstand verloren habe, da sie Gísli verraten woUe" 
(c. 31, 1). 



TVr Elnlpllung. 

Mit den tlbrigen peraonen wollen wir ana nieht weiter 
aufhalten, Aber alle sind mit derselben naturtrene nnd Ínneren 
wahrheit geeehildert, wie z. b. Borkr, Njósnar-Belgi u. 8. w., 
nnd DÍeUt am wenigeten das treffliche ehepaar Refr und AlfdíB 
(c. 26). 

Auch in dieser beziehung steht unsere erzahlnng mit der 
beaten iBlendinga BOgnr auf gleicher höhe. 



% 2. YerfaHser. Ent^tehungszeit. Quellen. Historís(.-lie 
giautowiirdigkeit Chrouologie. Strophen. 

Der verfasBev ist, wie gewöhnlieh, nnbekannt, und da die 
eaga so objektiv ÍBt, hillt es aehwer, etwaB beBtimniteB iiber 
ilin zu erauhliesBen, Soviel ist es jedoeh sieher, dasa er im 
islandisehen westviertel zu hanBe war und dort lebte: das be- 
weisen Beine genanen lokalschilderungen und die landschaft- 
licben ttberliefernngen, die er offenbar wiedergibt. Ansserdem 
darf man wol annehmen, dass er dem geisttichen stande an- 
gehörte — was man mit grösster wahrseheinliehkeit von den 
verfasBern der meisten altislílndiaeben familiengesehiehten be- 
haupten kann — ; die Baga ÍBt von einem edlen, milden geiste 
durchtránkt, und es wird angenscheinlich gewicht daranf ge- 
legt, dass Gíali in D&nemark sieh mit dem kreuze bezeichnen 
liesB, wie aneh daa mitgeteilt wird, dass AuSr nnd GuÖriðr in 
HeiSabcer die tanfe empfiengeu nnd eine piIgerreÍBe nach Rom 
untemahnien. Das edle und milde in Gfslis charakter, das 
besonders io Beinen versen zum ausdruck koœmt, bat den ver- 
fasBer angesproeben. Aber wie objektiv und gleichBam ansser- 
halb dcB ganzen steht trotzdem der verfasser da! 

FUr das altertum nud die alten sitten und gebranehe hegt 
der verfaSBer eín lebhaftes interesse und erweist sich in diesen 
dingen wolbewandert. Wir können ihm in dieser beziehung 
keine ungenanigkeit nachweisen, aueh hat er niemals anf die 
alteren zeiten ttbertragen, was spaterhin branch gewesen ist 
Anaehronismen finden sieh nieht. WaB er von den beBtattungen 
im httgel erzahlt, macht den eindrnck grösster glanbwttrdigkeit; 
aueh die anwendnng der runen, die er andeutet, ist mliglicher- 



§ 2. Yerfasser. Entstehungszeit. Quellen u. s. w. XVII 

weise riehtig: es ist abweicliend von dem, was die Egilssaga 
von ihrem helden berichtet, áber wahrscheinlicher (dort soU 
ein ganzes gedicht in runen auf einen stock geritzt worden 
sein, wahrend es in unserer saga sich nur um wenige worte 
handelt). Der verfasser glaubt nattirlich an die bestimmung 
des schicksals (c. 9 am schlusse); er glaubt auch an zauberei 
und hexenktlnste, was ja seine zeitgenossen sHmtlich taten. 
Was besonders bewunderung verdient, ist seine einfache und 
ungezierte darstellung und sein stil, sowie, und nicht am 
wenigsten, seine niemals irrende schilderung der charaktere 
und die richtige erkenntnis und auswahl desjenigen, was in 
eine sa^a aufzunehmen war; mit bezug auf dieses letzte erweist 
er sich als ein wirklicher meister. 

Im hinblick auf das eben angeflihrte, kann kein zweifel 
dartiber bestehen, wann die saga geschrieben ist. Sie gehört 
zu der áltesten und besten gruppe islándischer familien- 
geschichten, die aus Slusseren und inneren grUnden in die letzte 
hálfte des 12. jahrhunderts und die zeit um 1200 gesetzt 
werden muss. Aussere anhaltspunkte gibt er för die Gísla 
saga freilich nicht; aber der stil, die komposition und die ge- 
nauigkeit der ttberlieferung verbieten es, sie erheblich sp^ter 
als das jahr 1200 zu datieren. 

Die quelle der saga ist, wie gewöhnlich, die historische 
lebende mtlndliche tiberlieferung von Gísli, und deren heimat 
waren nattirlich die Vestfirðir, speziell die landschaften am 
DýrafjorÖr. Da die begebenheiten der saga in das dritte 
viertel des 10. jahrhunderts fallen, hat diese tradition sich in 
ihren einzelheiten mttndlich fortpflanzen mttssen, bis die zer- 
streuten episoden — vermutlich von einem der gelehrten mánner 
um 1100 — gesammelt wurden; auf dieser darstellung hat der 
eigentliche verfasser die saga aufgebaut. Vortreffliche sttttz- 
punkte fand die tradition an den zahlreichen strophen Gislis. 
An verschiedenen stellen wird auf die zu grunde liegende 
ttberlieferung hingedeutet, so c. 35, 12, 16 und besonders c. 21, 5, 
wo der autor auf das ttbereinstimmende zeugnis aller sach- 
kundigen leute ttber Gísli und Grettir sich beruft. Die in der 
saga fíxierte tradition trágt im grossen und ganzen das voUe 
gepráge innerer wahrscheinlichkeit, und es ist schwierig, irgend 
einen hauptpunkt zuentdecken, der nicht historisch sein 

Hftgftbibl. X. b 



h 



XV in Einleitnng. 

kÖDnte') — voD den erwahnten zaDbergesehiehten ahgesebeD. 
Die lokalen untersaebuiigeD, besonders im Geír|'jófafjitrðr, haben 
(vorauBgeaetzt, dass sie mit der niitigen umsieht anegefilhrt 
aind, und dies seheint wirklieb der fall zu sein), was Gfelie 
versteeke und die beecbrcihung seinea letnten kampfes betrifft, 
die Bcbönste heatatígung des in der saga erzahlten geliefert 
Daea die tradition, wie die saga sie wiedergiht, niebt in allen 
einzelheiten unverfölseht ist, versteht sieh von eelhst, und ea 
war aueh niebts anderes zu erwarten, So íinden sieh kleine 
abweiehungen zwisehen einzelnen strophen (20, 22, 30, 37) und 
der prosa: es ergíbt sicb daraus, dass die begebenheiten, die 
zn diesen strophen den aulaes gahen, dem verfasser unbekanut 
gehlieben sind. Ein anderes moment, das einen abnlieben 
aebluss erlanbt, iet die abweiebende daretellung, díe ein paar- 
mal in der rezenaion S sieh findet und offenbar darana sicli 
erklárt, dafls der bearheiter einer anderen tra<lition, ale der in 
M vorliegenden, gefolgt ist. So giht z, b. S im c. 19 einen mit 
M nieht libereinetimmenden berieht von der eraten reise Gíelis 
nach dem Geiri)jófsfjorÖr, aber daes diese variante unhietorisch 
iet, erkennt man leieht. Daes ea traditionen gah, die der ver- 
faaser nicbt kanute oder die er ana irgend einem gruDde anf- 
znnehmen unterliess, scbeint aueb daraus hervorzugehen, dass 
S cine atrophe mehr entbHlt als M — Gíslia erste atropbe, s. 
die anmerkung zu e. 3, 5 — ; weiteres Uber die etropben und 
ihrer eehtbeit e. weiter nnten. 

Andere quellen als die historisehe tradition nehat den 
atropben bat der verfasaer nicht gehabt. Gisli nnd die begeben- 
beiten der saga werden Uberhaupt in anderen quellen nieht 
genannt, die Eyrbyggja nnd Landnáma ansgenommen. In der 
Eyrbyggja (Sagahibl. nr. 6), e. 12, 2 — 5 findet sicb eine kurze 
mitteilung Uber [^orgrímr, die ganz mit der Gíela saga tiber- 
einetimmt: es wird dort erzahlt, dasa er Dórdís heiratete nnd 
nacb dem Hankadalr zog, dass er den Vésteinn wabrend einea 
erntefesies tötete und ein jahr darauf von Gísli ebenfalls 
wahrend eines erntefestea ermordet ward; die Eyrh, heriehtet 

■) Ich muss hemorlien, dass bei den aiLgaa ilberhaapt dio orBte hanpt- 
frage sein ucd bleiben muss, in wieweit von ihnen angenonuneii werdeo 
kimn, dass sie wirkliche gesohichte BÍQd. 



§ 2. Yerfasser. Entstehungszeit Quellen n. s. w. XIX 

ferner, dass Þórdís wenige tage darauf ihren sohn gebar und 
etwas spSter sieh mit B^rkr vennáhlte. Naeh dem wortlaute 
der Gisla saga (e. 18, 5) könnte es seheinen, als wenn Þórdis 
ihrem kinde erst nach der verheiratnng mit B^rkr das leben 
gegeben habe, aber die worte brauchen nicht notwendig so 
verstanden zu werden. Auch die bemerkung, dass des knaben 
name Porgrímr in Snorri verandert ward, findet sich in beiden 
quellen. Aber von einer benutzung auf der einen oder anderen 
seite kann nicht die rede sein: wir bekommen also auch hier- 
durch eine wichtige bestlltigung des in der Gísla saga er- 
zð,hlten. Eine weitere parallele zu unserer saga gewHhrt die 
Eyrbyggja in c. 13, 7 — 12 in ihrem bericht ttber Gíslis er- 
mordung und den besuch Eyjólfs bei Borkr, wáhrend dessen 
Þórdís es versucht, ihren bruder zu rachen. Auch hier herrscht 
voUkommene ttbereinstimmung (vgl. die anm. zu c. 36, 2 — 3), 
von der geringen abweichung abgesehen, die in der note zu 
c. 36, 8 besprochen ist. 

In der Landnámabók c. 114 (Hauksbók c. 86; s. 123 der 
alten ausgabe) fíndet sich eine mitteilung ttber das feindliche 
verháltnis des Borkr zu Ingjaldr í Hergilsey, das durch den 
aufenthalt des Gísli bei dem letzteren veranlasst war. Es 
heisst hier, Ingjaldr sei ein sohn des Hergils und der Þórarna 
gewesen und habe auf Hergilsey gewohnt; weil er den Gísli 
Súrsson untersttttzt habe, sei er von B^rkr enn digri von den 
inseln vertrieben worden. Das letzte steht beinahe wörtlich 
auch in der GuU-Þórissaga c. 10. Die Gísla saga meldet 
jedoch nichts davon. Sie nennt den Ingjaldr einen „landseti'^ 
des BQrkr, was sicherlich unrichtig ist. Mit hilfe der Land- 
náma kðnnen wir auch noch einen anderen und grðsseren fehler 
konstatieren. Wie in der note zu c. 23, 16 bemerkt ist, kann 
es nicht richtig sein, dass Gísli dort als „systrungr'^ des Ingjaldr 
* bezeichnet wird. Wir haben es hier mit einem fehlschluss 
des verfassers zu tun. Wir erfahren namlich, dass der vater 
der beiden kinder, die bei Gísli und Þorkell aufgezogen wurden, 
ein gewisser Ingjaldr war; und da Ingjaldr í Hergilsey sich 
so bereitwillig erwies Gísli zu helfen, hat der verfasser einfach 
ihn mit dem vater der beiden kinder identifíziert — doch 
dieser war, da die kinder in der pflege von fremden sich be- 
fanden, ohne zweifel bereits gestorben. 

b* 



XX EinleÍfUDg. 

Nach der Landnáma e. 138 (110) nahm Véeteinn anBtmaSr 
im DýrafjíjrSr land niid ■wobnte im Hankadalr; von diesem 
tale schenkt er dem Þorbjgrn BÚrr die halfte. Vgl. hiermit 
Gísla eaga c. 4,5, wo beriehtet wird, dass Þorbjijrn sieh land 
kanfte. In der Hauksbók heisBt ferner die fran des Þorkell 
SigrfÖr Sléttnbjarnardóttir, nicht Ásgerðr Þorbjamav dóttÍT 
fielaguúps (Gísla saga e, 5, 1); dagegen ist es kanm als ein 
widerBpruch zn betraehten, wenu in der Landnáma Vésteine 
frau iMrhildr Bjartmarsdóttir genannt wird, wahrend sie in 
imserer saga Hildr heisst: denn dies kaun eine TerkUrzung 
jenes namens sein. Nach der Landnáma c. 135 (107) war 
Bjaiimarr (dessen frau die quelle nieht nennt) vater Ton drei 
söhneD, von den zwei den namen Végestr fUhrten, der dritte 
den namen Helgi; nnsere saga nennt sie SignrSr, Vestgeirr 
nnd Helgi. Die Landn. c. 139 (111) lasst Vésteinn Vésteinsson 
mit Þuríðr Hrafnsdóttir yermahlt eein, die in der Gfsla eaga 
als frau des Bjartmarr erseheint; die söhne des Vésteinn fuhren 
dagegen in den beiden quellen denselben namen. In allen 
diesen fállen wird man wol annehmen mhBSen, dass die an- 
gahen der Landnáma die rtchtigen eiud. 

Hieraus sieht man, dass der verfasser mit den alten ver- 
wandtBchaften nnd versehwagerungen aus der ersteu hS,lfte des 
lO.Jahrhunderts nieht mehr genan bekannt war. Die wider- 
sprllche mit den beriehten der Landnáma, die sich flbrigens 
aueh in anderen sagas finden, sind meiner auffassung nach ein 
beweÍB dafUr, dasB dieee illter sind als die Landnáma, dass ihie 
verfaseer jedoeh nicht genealogen von fach waren und daBS 
ihnen die aufzeiebuungen der frttheren genealogen, wenn solehe 
existiert haben, uicht zuganglich gewesen sind. — In der Njála 
(c. 114, 15) wird Gísli nur als bruder der Pórdís erwahnt. 

Die erwahnten wideisprUche zwischen den genealogieeheu 
angabeu der Landnáma und der Gíela saga köuuen die glanb- 
wUrdigkeit dieser letzteren, die Bie im llbrigen, wie wir oben 
auefUbrten, zu verdienen seheínt, nicht verringern. 

Die chronologie der saga, Boweit von einer Bolchen tiber- 
baupt die rede sein kann, iet recht gut. So ist es ohne zweifel 
ganz ricbtig, wenn es am anfange heisst, daBs die auswanderung 
GislÍB naeh leland in den spáteren jabren dee königs Hákou 
AðalsteinsfÓBtri Btattfand. Die begebenheitea köuneu mit hílfe 



§ 2. Yerfasser. Entstehungszeit. Quellen n. s. w. xxi 

der Eyrbyggja, in der die geburt und die lebensdauer des 
goden Snorri genau festgelegt sind, ziemlieh sicher bereehnet 
werden. Da es als tatsaehe gelten kann, dass Snorri im jahre 
963 geboren wurde (ygl. die islándisehen annalen), so fáUt es 
nicht schwer, besonders unter berttcksichtigung des 20. capitels, 
einigermassen sichere daten zu gewinnen. Der verfasser geht 
davon aus, dass Gísli dreizehn jahre als geáchteter lebte. Yon 
den ersten sechs jahren weiss er wenig zu erzahlen. Die 
letzten sieben jahre sind allerdings, wie es scheint, aus den 
sieben feuern, die in einer dem Gísli zugeschriebenen strophen 
(str. 14) erwð,hnt werden, gefolgert; dann aber mtlsste man 
wol annehmen, dass die strophe spð,ter, nachdem jene sieben 
jahre verflossen waren, gedichtet sei. Wir mttssen also die 
strophen im allgemeinen etwas naher betrachten. Von den 
vier kleinen versen in c. 2 und 15 abgesehen, enthHlt die saga 
im ganzen 34 strophen; dazu kommt noch eine strophe, die 
sich nur in S findet (s. die anm. zu c. 3, 5). Dass diese strophen 
nicht im 12. jahrh. verfasst sind, liegt auf der hand. Erstens 
könnte, wenn dies der fall wSre, nicht von widersprtichen 
zwischen den strophen und der prosaerzáhlung die rede sein. 
Und ausserdem sind jene auch aus sprachlichen grttnden als 
weit álter anzusehen: ttberall stösst man auf unkontrahierte 
formen (þráa str. 4, áar str. 9, gr^m str. 23, smng str. 24, fée 
str. 25, Gnáar str. 34), auf formen wie miþli str. 3, þinn str. 30, 
rinna str. 33, ÞorJcetill str. 22, þmsa str. 25 — alle charakte- 
ristisch fttr die álteste periode der skaldensprache. Dazu 
kommt das háufige fehlen der hendingar in den ungraden 
zeilen, das zu demselben schlusse nötigt. Erwágt man endlich, 
dass die vergleiehe nicht nur an die besten zeiten der dichtung 
erinnern, sondern auch von einer ausgeprágten dichterischen 
individualitát zeugnis ablegen, so wird man zugeben mttssen, 
dass gegen die echtheit der verse nicht der geringste grund 
angeftthrt werden kann, wð,hrend alles, form und inhalt, dafttr 
spricht, dass sie echt sind. Wer hHtte wol so lebhaft die 
ewige angst des geáchteten nachempfinden können, um solche 
ergreifenden verse, wie die Gíslis, zu dichten? Ich nehme 
daher an, dass die strophen, einschliesslich der in S ttber- 
lieferten plus-strophe, echt sind, da auch fttr diese nichts vor- 
liegt, was eine spátere entstehung beweisen könnte. 



EinleituQg. 

Nnn ist ee ja freilich nicht Bicher, daSB die Btrophe von 
den sieben feuern, die die sieben jahre bezeichueD solleD, 
welehe GIsli noeh zn leben hatte, genau sieben jahre vor Beinem 
tode gediehtet ist. Die traditiou könnte ea ja sehr leieht 
Bo anfgefasst haben, ala wáre dies tatsaehlicb der fall. Ich 
kann daber auf grund der prosadarstellung ee nieht fllr erwiesen 
ansehen, dass Gfsli nach dem traume, den die strophe erzáhlt, 
wirklich noch genan sieben jahre gelebt hat, obgleieh die 
möglichkeit eines so morkwUrdigen zueammeDtreífeÐS natUrlich 
nicht geleugnet werden kann. 

Ob die friedloBÍgkeit Gíslia in der tat dreizehn jahre ge- 
danert hat, ISsst sich also aus uneerer saga nicht mit sicherheit 
festatellen. Eine vergleichnng mit der Eyrbyggja lehrt jedoch, 
dasB die zeitangabe nicht allzuweit von der wahrheit abweicht. 
Naeh der Eyrbyggja namlich (e. 13) war Snorri, ala GIsli ge- 
tötet ward, ISjahre alt: mithin fand dieses ereignis, da Snorri 
sicher im jahre 9Ö3 geboren wnrde (s. o.), im jahre 978 statt 
Nun wurde aber Gísli naeh nnserer saga (e. 20, 30) ein jahr 
naeh der tötung des Dorgrímr (und Hnorris geburt) mit der 
aeht belegt, also im jahre 964, nnd es hat seine friedloaigkeit 
tatsachlieh vierzehn jahre gedauert. 



§ 3. Handschriften. 

Von den handBchriften der Glsla saga kommen nur zwei, 
die zngleich zwei verscbiedene bearbeitungeit repraseutieren, 
nnd ein kleines bruchBttick einer dritten in betracht; fast alle 
Ubrigen sind wertlos. 

Die beiden hanpthandschriften aind AM 556a, 4", eine 
jnnge membrane auB dem 15. jahrh. — von mir mit M be- 
zeichnet — und eine jetzt verlorene pergameiithandschrift des 
14. jahrh. (S), die der kgl. bibliothek in Kopenhagen angehörte. 
Von ihr exiatieren zwei abBehriften von Aageir JónsBon: AM. 
149 fol. und 482, 4". M nnd S sind vollstandig von £, Glslason 
mit muaterhafter aorgfalt heranagegeben (Tvær aögnr af GiBla 
Súi-Bsyni, Kjöb. 1849). Das bruchstUck, das sieh ebenfalla in 
der Arnam. bibliothek befindet (AM. 445c, 4") beateht ans vier 



§3. Haodscliiiíteii. XZm 

stark besebHdigten nnd defekten bláttenL Ðas erhaltene ent- 
spríeht nngefáhr cap. XII, 11 — XDI, 6 anfang, eap. XV, 4 — 
XVI, 14 nnd eap. XVIII, 17— XXVI, 22 anfang der vorUegenden 
ansgabe, doch fehlen hier nnd da einige zeilen, da der obere 
teil der blatter abgeschnitten ist 

In meiner litteratnrgeschichte (Den oldnorske og oldis- 
landske litteratnrs historíe, 11, 458 ff.) habe ich niich tiber das ver- 
háltnis zwisehen den beiden hanpthandsehríften ansgesprochen. 
Ans einer vergleichnng derselben ergeben sich recht eigen- 
ttimliche tatsachen. Der anfang, d. h. die drei ersten kapitel, 
ist in den beiden handschríften vollstandig verschieden, nicht 
nnr, was den nmfang, sondem anch was den inhalt betriffl 
In S beginnt die saga mit Haraldr hárfagrí nnd der anf- 
zahlnng verschiedener landnámamenn ans allen teilen Islands, 
was die saga als solche dnrchans nichtfi angeht Dann wird 
Yon Þorkell gnllhjálmr (in M: skeranki) erzáhlt, dass er im 
Súmadalr á Snnnhorðalandi (!) gewohnt habe; ísi herrscht 
ttber Firðafylki (!). Es folgt die episode von Bj^rn berserkr 
mit weitlanfdgen gesprachen. Dorbjgm heiratet die Isgerðr 
von Freysey anf der andem seite des Kjölengebirges (!), d. h. 
Frösð in Jæmtland, nnd Arí wird dorthin znr erziehnng ge- 
sendet Hieran schliesst sich eine ahnliche darstellnng yon 
ÞorbJQrns familie nnd deren beziehnngen zn Báxðr nnd Kolbeinn 
(so S); aber dann wird eine mitteilnng tiber Hákon Aðalsteinsfóstrí 
nnd seine anknnft in Norwegen eingeschoben, was mit der saga 
dnrchans nichts zn schaffen hat. Daranf mnss in der membrane 
ein grösseres stlick gefehlt haben: wo der text wieder beginnt, 
befinden wir nns mitten in einer erzahlnng von einem kampfe 
zwischen Gísli nnd wikingern; wir haben es also mit einem 
einschnb, mit einem der obligaten nachklassischen wikingerztlge 
zn tnn, dnrch die der jnnge held sich gold nnd kriegsrnhm 
erwerben mnsste. Hieran schliesst sich endlich die erzáhlnng 
von den letzten norwegischen begebenheiten mit der ersten 
strophe, die nnr in S sich findet. — Von cap. 4 ab ist dagegen 
der text in beiden handschríften ein nnd derselbe, allerdings 
mit gewissen abweichnngen, von denen gleich nachher die rede 
sein wird. — Wie ist nnn dieser grosse nnterschied in der 
einleitnng gegentlber der spateren tibereÍDStimmnng zn erkláren? 
Es scheint nnr eine möglichkeit sich zn bieten: in dem oríginal. 



XXrv Einleihmg. 

daB der sehreiber von S (oder einer altern handBehrift, von der 
S abBtammt) vor Bich hatte, fehlte der anfaDg. Der ab- 
Bchreiber woUte jedoeh eine vollatandige saga haben, nnd er 
erganzte eeine vorlage dadurch, daBs er die noch lebendigen 
traditionen llbcr GfslÍB vorfahren uiid seine frUhsten erlebnisBe 
sammelte; dieae waren jedoch damals bereits Btark korrumpiert 
und halb vergeaaen. Diee kann jedoch erat in der zweiten 
halfte oder im letzten viertel des 13. jahrh. geschehen sein. 
Eigenes maehwerk des abaehreiberB iat dagegen die erzabluÐg 
von dem wikingeriiug des helden, die naeh bekannter sehablone 
angefertigt iat. Ðieee annahme acheint mir wahracheinlicher 
als die, dasB ein abachreiber absiehtlich ein vor ihm liegendes 
original umgedicbtet haben aollte. Die unwiaBenheit dea antora 
von S in der geographie Norwegena ist beBonderB bezcichnend; 
dieae mangelhafte kcnntnia hatte er nieht zn verraten branchen, 
wenn ihm M voUstandÍg vorgelegen hutte. Der anfang von 
S iat also ganz wertloa (abgesehen von der nur dort öber- 
lieferten strophe, woflir die ersten beiden kleinen verse fehlen) 
nnd verdient es nicht, in dieae anBgabe anfgenommen za 
werden. 

Von cap. 4 ab haben wir dagegen in den beiden hand- 
Bchriften im wesentliehen denselben text. Jedoeh liebt S es, 
einzelne aatze nnd wörter nmzngcBtalten, Bowie einzelne ant- 
worten zn erweitern oder nene einzuBehiehen, Bodass infolge 
dcBsen die geBprUehe oft erheblieh langer werden, ohne dadnrch 
an inhalt oder prilgnanz zu gewinnen — im gegenteil. Auch 
erklilrungen nnd andere kleine zuB^tze tinden sich hier und da. 
Uberdies leidet S an verachiedenen redaktionellen fehlern nnd 
nnbebolfenheiten, wie z. b. mehrmals dieselbe saehe zweimal 
erzáhlt wird. UbrigenB war der bearbeiter von S offenbar ein 
mann, der alle lokalitaten am Uýrafjgrðr und Arnarfjyrðr 
genau kannte und die lokalen traditionen, díe sich an aie 
kniipften, aorgfiltig geBammelt hatte. Daher ersetzt er zu- 
weilen nnbestimmte angaben in M dnreh hestimmtG namen 
(vgl. z. b. die note zu c. 19, 20) oder andcTt etwas, um scine 
genaue kenntnis der ðrtliehkeiten zu zeigen. Ein paarmal hat 
er aueh anf grund der jUngeren verderbten Uberliefernngen 
ttber Gíali radikalere Snderungen vorgenommen; beBondera iat 
dies am sehlnBBe von c. 19 geschehen (vgl. die uote zu § 39), 



§ 3. HaDdschriften. XXV 

Somít mnss S als eine tiberarbeitnng, die sicb von dem nrsprting- 
liehen texte reeht weit entfemt hat, angesehen werden. Dieser 
ist nnbedingt in M am besten erhalten. Aber da diese hand- 
sehrift so jnng ist, war es von vomherein anznnehmen, dass 
aneh sie den grandtext nicht völlig nnverándert bewahrt hat 
Yon den entstellnngen der ortsnamen, welche sieh in der hs. 
hHnfíg finden (wáhrend S meist das richtige bietet), sehe ich 
hierbei ganz ab: diese fehler beweisen nnr, dass der schreiber 
von M wenjger gnt mit den örtlichen verh&ltnissen vertrant 
war. Aber anch er gestattet sich erweiterangen nnd znsatze, 
besonders im dialog, wenn anch lange nicht in dem nmfange 
wie ;der bearbeiter von S. Einige von diesen znsSltzen habe 
ieh gestrichen, falls die interpolation klar erkennbar war; andere 
sind in den noten als zweifelhaft bezeichnet oder als verdftchtig 
in eckige klammern eingeschlossen. Anch snbjektive be- 
merknngen, wie die oben besprochene, finden sich hier nnd 
da; sie sind ebenfalh? höchst wahrscheinlich spðrtere znsátze. 
Daneben stösst man anch anf sátze, die das geprHge der 
minder edlen sprache nnd ansdrncksweise einer spátern zeit 
an sich tragen; vgl. z. b. die mitteilnng tiber Anðbjgrg (c. 18, 18): 
svá var henni Umbult (dagegen S: ok gengr út ok var henni 
þungt í skapi); oder gleich daranf den satz (hinter húsin): ok 
viðrar í állar œttir ok setr upp nasirnar (fehlt in S) n. s. w. 
In solchen f allen ist der text mit der nðtigen vorsicht nach S 
berichtigt. Andere fehler in M sind ebenfalls gebessert: so ist 
z. b. ein satz in e. 19, 39 {Hann setr — handar) hier eingesetzt 
— eine entsprechende mitteilnng findet sich in M nach §22 
(am anfange von c. 20; s. Tvær sögnr s. 36), aber es ist klar, 
dass sie an dieser stelle nnmðglich ist. Endlich sind anch in 
M einzelne s^tze, die sich in S finden nnd dem nrsprtlnglichen 
texte angehört haben mUssen, ansgelassen (so z. b. der satz 
þessi — þeira c. 10, 6). 

Nicht ohne bedentnng fUr die konstitniernng des textes 
ist das fragment, das tlber das gegenseitige verháltnis der 
handschriften ein wiUkommenes licht verbreitet. Dies ist aber 
nicht so zn verstehen, als wenn das fragment den besten und 
vollkommensten text darböte; vielmehr ist es angenfáUig, dass 
S nnd das fragment anf eine gemeinsame qnelle znrttckznflihren 
sind, da beide im wortlant öfter ttbereinstimmen; jedoch hat 



Ebleitusg. 

das fragment, und dies ist besondere wichtig, anch mit M zahl- 
reiche lesarten gemein. Femer ist ee unbeBtreithar, dasa das 
fragment den nrBprUngliehen text verkörzt und anf seine weise 
nmgeataltet hat, wobei es dem bearbeiter öfter begegnet ist, 
er, nachdem er einen satz hat aualassen woUen, ihn apElter 
doch wieder aufgenommen hat, weil er bemerkte, dasB der satz 
oder desaen inbalt nicht entbehrt werden konnte. In den 
Btrophen hat das fragment TerBchiedene raale gegen S nnd M 
das riebtige bewahrt, was Guðbr. Vigfusson bereitB 1858 er- 
kannt hatte. 

Der Baehverhalt iat also folgender: M hat den text im 
ganzen am wenigsten verSndert; doch fehlen einige satze, die 
B S (nnd dem fragment) aufgenommen werden mliaBen, wilbrend 
anderereeits ancb einzelne zns^tze gemacht worden aind, die, 
weil aie in S (und dem fragment) fehlen, zn streichen waren. 
S hat ferner eine besondere selbBtandige einleitnng nnd er- 
weitert den text durchgebeude, ohne jedoeh im allgemeínen 
weBentlicb nenea hinzuznfíigen; ancb Bberarheitet die ba. den 
text an einigen etellen nach einer spateren tradition. Daa frag- 
ment beruht anf einem texte, der sieh im wortlaut von dem 
original etwas (doch nicht in dem masse wie S) entfernt hat, 
wáhrend zngleich ilberall erheblich gekilrzt worden ist. 

Endlieh iat noch zu erwabnen, dass Arni Magntiseon eine 
abaehrift der atrophen (mit ausnabme der ersten) naeh der 
königl. membrane angefertigt hat (AM 761b, 4"). In dieeer 
abaehrift finden sich bedentende nnd wicbtige abweichungen, 
die 't. t. offenbar einen beesem text bieten ala die kopien 
Asgeirs. Dieee lesarteu sind in den noten mit AM bezeiehnet. 

Die papierhandBchriften sind (von den kopien der ver- 
lorenen membrane abgeeehen), wie bereite erwahnt worden iet, 
znm grÖBBten teile wertlos, da BÍe n^heh von 556 oder den 
abaehriften Aegeirs abBtammen. So AM 147, 148, 160 fol; 481, 
552a, 738 (nnr die strophen naeh 556), 928 40; Kask 52; Ny 
kgl. saml. 1714, 4»; Thott 977, 984 Ifol.; ebeneo auch die 
Stockholmer bandschriften 59foI., 4, 6, 12 4", s^mtlich anf 
papier. Einen selbstaudigen wert hat nur Ny kgl. saml. 
1181 foL, da auch diese he. direkt von der membrane ab- 
geBehrieben iat, die also erst spat (am sehlnsBe des 18. jahrh.) 
zn grnnde gegangen ist. Eine kritieche ausgabe mnsete diese 



§ 4. AuBgabeii, Ubersetzuogen u. s. w. XXTII 

handscbríft sorgfáltig berUcksichtigen. Es findet sich z. b. 
gleich im anfange ein satz in ihr, den Asgeir tlbersprnngen 
hat. Dagegen ist die hs., was die strophen anbetrifft, so gut 
wie wertlos, da der schreiber, der einen apparatus edendi 
liefern wollte, die verse sehr wiUkttrlich redigiert und zahl- 
reiche lesarten ans 556 aufgenommen hat. Zuweilen jedoch 
werden die lesungen Arnis in 761 b durch diesen codex be- 
státigt. 



§ 4. Ánsgaben, nbersetznngen n. s. w. 

Die erste ausgabe der Gísla saga veranstalte Björn 
Markússon in seinen Agiætar fornmanna sögnr, Hólum 1756 
(Catal. p. 33); ihr liegt eine minder gute handschrift, die von 
556 abstammt, zu grunde. Die zweite, von Konráð Gíslason 
besorgte ansgabe erschien 1849 zu Kopenhagen unter dem 
titel: Tvær sögur af Gísla Súrssyni. Wie bereits bemerkt, 
sind hier die beiden haupthandsehriften sehr sorgf^ltig heraus- 
gegeben. Zuerst ist der text nach cod. 556 mit gewissen vom 
herausgeber in der vorrede naher besprochenen ánderungen 
und berichtigungen von schreibfehlern abgedruckt. Die strophen, 
welche im texte nach der kritischen redaktion von Svbj. Egilsson 
gegeben werden, sind im anhange noch einmal buchstabengetreu 
abgedruckt; ebendaselbst findet sich auch eine wolgelnngene 
dánische ttbersetzung von demselben gelehrten. Unglttcklicher- 
weise kannte jedoch Svbj. Egilsson nicht die andere rezension 
mit den besseren lesarten, sodass seine erklarung, obgleich er 
zuweilen durch konjektur das richtige traf, mangelhaft bleiben 
musste. Hinter dem texte von 556 folgt die zweite bearbeitung, 
die nach den beiden abschriften von Asgeir Jónsson mit ausser- 
ordentlicher sorgfalt widergegeben ist; jedoch ist die recht- 
schreibung — von den strophen abgesehen — normalisiert. 
Den schluss bildet ein verzeichnis der weniger bekannten 
wörter und ausdrttcke mit danischen erklarungen. Aber weder 
das fragment noch die Ny kgl. saml. 1181 fol. noch Árnis 
abschrift der verse in AM 761 b sind benutzt; sie sind 
also erst in der vorliegenden ausgabe zam ersten male heran- 



XXTUI Einleitung. 

gezogen worden. — Eiue dritte ausgahe (besorgt von Vald. 
ABmnndarBOn) erschien als nr. 25 in der von Sig, Kristjánsaon 
heransgegebenen sananilung islandÍBclier aagae {Reykj. 1899). 
Beide texte sind hier nach der ausgabe von 1849 wieder ab- 
gedruekt; angehangt iat eine erklilrung der strophen, die znm 
griissten teile auf den Skýringar Jón iJorkelasons bernht. Ein 
auszng auB der saga findet sich ferner im zweiten bande von 
GrönlandB historiske mindesmærker. Gnðbr. VigfnssonB behand- 
lung einzelner strophen im zweiten bande seines Corpus poetieum 
ÍBt ohne jeden wert. 

Ins dUnische Ubersetzt wurde die saga zuerst von P. 
A. Muneh in seinen Sagaer eller fortællinger om Nordmænda 
og ÍBlænderes bedrifter i oldtiden I (Christ. 1845), sodann von 
Fred. Winkel Horn in seinen BiIIeder af livet paa Island 1 
(Kopenh. 1871) nnd endlich im 4. bd. der 3. ansgabe von N. 
M. Peterscns Historiske fortællinger om Islændernea færd 
hjemme og ude (Kopenh. 1901). Eine englische öbersetzung 
lieferte G. W. Dasent uoter dem titel: The story of Glsli the 
outlaw (Edinb. 1866), eine (verkörzte) dentsche F. Khull: GIbU 
der geáchtete (im juliheft der zeitsehrift; Der Kyffhauser, 1893). 

AuB der litteratur liber die Gfsla saga sind erwáhnens- 
wert die Skjringar á, vÍBum í Gíala sögn Súrssonar von Jón 
Þorkelsson (beilage zum schulprogr. von Reykjavík 1873), 
in der verschiedene gute erklarungen, aher aueh manche allzu 
ktihne und unnötige konjekturen sieh finden. Ferner hat GnSbr. 
VigfúsBon in einer abbandlung in den Ný félagsrit von 1858 
das frgm. knrz besprochen nnd seine hedeutung verdienter 
weiae hervorgehoben sowie verschiedene beriehtigungen vor- 
genommen. Uber lokale und arcbaeologische untersuehungen 
des schanplatzes der saga berichten Sigurðr VigfÚBSon 
(Rannsókn um VestfirÖi in: Arbók hina íelenzka fornleifafjelagH 
1883, s. 1 -70), B. M. ÓlBen (Uber Valseyrr nnd die dortige 
thingBtatte: ebd. 1884—85, 8.7—23) und noehmals Sig. Vig- 
fússon (ebd. 1888—92, s. 124—41, 1893, s. 2—5, 8—9, 15—18). 
Im Ubrigen, besonders was das litterar'hÍBtorÍBche betrifft, sei 
auf daB handbneh des unterzeichneten verwiesen (Den oldnorske 
og oldislandske litteraturs historie II, Kopeuh. 1898, s. 458 
bis 465). 

In der vorliegenden ausgabe habe ich mich bestreht, einen 



I. L 



§ 4. AosgabeD, iibersetzoiigen n. s. w. xxix 

text zu liefern, der das original, so gut es bei der minder guten 
ttberlieferung möglich ist, wiederspiegelt (vgl. das oben tiber 
die handschriften gesagte). Bei der restituierung und er- 
klárung der strophen war es mein bemtthen, möglichst kon- 
servativ zu verfahren und nur wo der sinn es verlangte zu 
ándern. Unter benutzung aller zu gebote stehenden mittel ist 
es hoffentlich gelungen, zufriedenstellende resultate zu er- 
reichen, ein paar stellen ausgenommen, an denen der text, wie 
es scheint, rettungslos verderbt ist. 

Herrn dr. phil. V. Gödel in Stockholm spreche ich hiermit 
meinen besten dank fttr die auskunft ttber die Stockholmer 
handschriften aus. Schliesslich ist es mir lieb, meinen herz- 
lichsten dank meinem freunde, herrn prof. dr. H. Gering, fftr 
seine unentbehrliche hilfe bei dieser ausgabe auszusprechen: 
er hat meinen ausdruck vielfach verbessert, den kommentar 
bereichert und endlich meiner einleitung eine wttrdige fassung 
gegeben. 

Kopenhagen, im frtthjahr 1902. 



Fínnur Jónsson. 



r t 



- • • • 
• •• 






• « 

« • ' 



• • 
• • 

•• •• 



• .• -. 



Gísla saga Súrssonar. 



Þorkell skerauki und sein geschlecht. GS* !• 

I, 1. Þat er upphaf á s^gu þessi, at Hákon konangr 
ASalsteinsfóstri réð fyrir Nóregi; ok var þetta á ofanverSum 
hans dggnm. 2. Þorkeli hét maðr; hann var kallaðr skeranki; 
hann bjó í Súrnadal ok var hersir at nafnbót. 3. Hann átti 
sér konu, er Isgerðr hét, ok sonn pTJ& barna; hét einn Ari, 5 
annarr Gísli, þri8i ÞorbJQrn; hann var þeira yngstr; ok óxu 
allir upp heima þar. í. Ma8r er nefndr Isi; hann bjó í íirQi 
feim er Fibnli heitir, á NorÖmœri; kona hans hét IngigerÖr, 
en Ingibjgrg dóttir. Ari, sonr Þorkels sárdœls, bi5r hennar, 
ok var hón honum gefín með mikln fé. 5. Kob: hét þræll, er 10 
í brott fór meS henni. 



Cap. I. 1. Hdkon konungr, könig 
von Norwegen 935 — 61. Seine letzten 
tage (pfanverðir dagar) sind also 
etwa die jahre 950—61. Nach der 
berechnong G. Vigfóssons (Sa& til 
söga ísl. I, 362) kam Gisli mn das 
jahr 955 nach Island; dieses jahr 
passt auch sehr gnt, wenn man die 
worte ok var þetta nicht auf die im 
folgenden erzahlten norwegischen 
begebenheiten, sondem auf die ttber- 
siedelung bezieht, was am wahr- 
scheinlichsten ist. 

3. Þorkellf ist aus keiner anderen 
qnelle bekannt. In S (der zweiten 
bearbeitung der GS.) ftthrt er den 
beinamen gtdlf^dhnr, 

akerauki, dieser beiname scheint 

Sagabibl. X. 



aus sker (meeresfels) und auki (aug- 
mentum) zusammengesetzt zu sein. 

4. Súmadal, heute Surendalen, am 
Súrnadalsfjgrðr f einem nebenfjord 
des HalsQord in Nordmöre. 

nafnbót, , verbesserung des 
namens*', d. i. titel. 

5. bama, gen. pL, ,als kinder^. 
einn, in anfzahlungen ist einn, 

nicht fyrstr, das ttblichste. 

8. Fihuli, ein fjord in Nordmöre, 
etwas nördlicher als der HalsQord; 
der name ist im namen des hofes 
Fevelen bewahrt, s. Sproglig-hist. 
stud. tilegnede prof. Unger (1896) 
s. 44. 

11. i brott — henni, „der ihr als 
eigentum mitgegeben wurde**. 

1 



2 Zweibainpf Ewisehen Árí und Bjorn. 

(ISé !■ Ari ÞorkelssQO-.rird von einem berserker getiitet und vua t 

-" .■ '■ brader Gisli geriiclit. 

6. MaCr'-hét Bj^|rn enn blakki, ok var beraerkr; hann fór 

um land ok skoraíSi á tnenn til hólmgongu, cf eigi vildu hanB 

TÍlja gerá. 7. Hann kom um vetrinn til I'orkels BÚrdœls; Arí, 

BonrhanB, réð pá fyrir búi. 8. Bj^rn geiir Ara tvá koBti, 

íí-1'Ýáii hann viU heldr berjaz vi5 hanu í hólmi þeim, er )>ar 

liggr í Súrnadal ok heitir Stokkah<')Imr, eða vill hann selja 

/ hánum ! hendr konu efna. 9. Hann kaus ekjótt, at hann viU 

..- . heldr berjaz, en bvártveggja yrði at skomm, banu ok kona 

hane; Bkyldi þeBBÍ fnndr vera á J'ríggja nátla fresti. 10. Nii 

10 lí8r til hólmstefnu framau; þá herjaz þeir, ok lýkr svá, at Ari 

fellr ok lætr Iff sitt. 11. Þykkiz Bj^rn hafa vegit til landa 

ok konu; Gfali segir, at hann viU heldr láta líf eitt, en lietta 

gangi fram, vill hann ganga á hólm viS Bji;irn. 

12. I->á tók Ingibjorg tU oröa: „Eigi var ek af pvi Ara 

15 gipí, at ek vilda þik eigi heldr átt hafa. Kolr l'ræll minn 

á Bverð, er Grá,BÍða heitir, ok skaltn biöja, at haun Ijái þér; 

pvl at JJat fylgir því sverði, at sá skal sigr hafa, er þat hefir 

til orrostu." 




1. enn blnJcki, „der fahle", vud der 
geaichtsfaibe. 

Ueber berserker imd berserker- 
k&upfe B. ts. b. Egilss. c. 64, Grettiss. 
o. IS u. 40. 

4. réð, da er bereits verheiratet 
und der iílteste der brllder war; der 
vater war vennulíich wegen seines 
alt«t8 DÍcht roehr ira stande aelb- 
standig deu hof zu bewirtschitften. 

6. Stokltahólmr, wol eine von den 
kleinen iuseln, dio aiif der karte im 
innerstec leile des Surendalsljorda 
angegeben sind. 

7. S. at kann vill kelilr, ist eigent- 
lich pleonastÍBCh ; und der verfaBser 
schieibt, als hatte er segir atatt kaxta 
gebranoht. 

8. hvdriveggja ist ntr. 
yrOi at skgmm, er dnrch aelne 



feigheit, sle als beute des ber- 
Betkers, 

1(1. framan, nngefálir daaselbo wie 
fram; niit framan íst als ausgani^s- 
punkt die zeit der fordemiig be- 
zeicbnet. 

n. fellr, meist bedeutet /a2Ja daa- 
selbe wie Idta lif; 'ia verbindung roit 
diesem ausdruck bedeutet ea nur 
„zu bodeu fallen , nledergestreokt 
werden*. 

13. gangi fram, „vor aich geho, 
aur wirklichkeit werde". 

16. averð, spiiter wird ein speer 
darauB gefertigt, s. c 11, 3; vgl. 
Sturlunga (Oiford) I, 247, 876, wo 
derselbe apeer im 13. jh. als noch 
exiaticrend erwUhnt wird. 

Qrdsiða, „die graue klinge", oder 
,dte waffe mit der grauen klinge', 
VQO der farbe des e 



J 



GisU fðlt Bjorn; wird selbst getðtet. 



3 



Hann biðr þrælinn sverðsins, ok þótti þrælnnm mikit fyrir os. 1. 11. 
at Ijá. 13. Gísli bjóz til hólmg^ngn, ok berjaz þeir, ok lýkr 
syá, at BJ9m fellr. 14. Gísli þóttiz nú hafa nnnit mikinn sigr; 
ok þat er sagt, at hann biSr Ingibjargar, ok yildi eigi láta 
góða konn ór ætt ganga ok fær hennar; nú tekr hann allan 5 
Qárhlnt ok geríz mikill maðr fyrír sér. 15. Því næst andaz 
faðir hans, ok tekr Gísli allan Qárhlnt eptir hann. 16. Hann 
lét drepa þá alla, sem me8 Birni hofðn fylgt. 

Gisli Þorkelsson and der sklave Eolr töten sich gegenseitig. 

17. Drællinn heimti sverð sitt, ok viU Gísli eigi lanst láta 
ok býör hann fé fyrir, en frællinn vill ekki annat en sverÖ 10 
sitt, ok fær ekki at heldr. 18. Þetta líkar þrælnnm illa, ok 
veitir Gísla tilræði; var þat mikit sár. Gísli h^ggr í móti 
með Grásíðn í hofnð þrælnnm, svá fast, at sverðit brotnaði, 
en hanssinn lamðiz, ok fær hvártveggi bana. 

Þorbj^rn ond seine familie. Eampf um die tochter Þórdis. 

II, 1. Hér eptir tekr Þorbjprn við fé ^lln, því er átt hafði 15 
faðir hans ok brœðr tveir. Hann býr í Sárnadal at Stokknm. 
2. Hann biðr konn feirar, er Þóra hét ok var Ranðsdóttir ór 
Fríðarey, ok fekk hennar. Deira samfarir várn góðar ok 



í. þótti — mikit fyrirj „es ward 
dem sklaven schwer'^, „er wollte 
sehr nngem^ (das schwert aos- 
leihen). 

4.5. eigi láta — gangay dass einer 
die witwe seines bruders heiratet, 
kommt öfters vor, z. b. in Egilss., 
wo Egill die witwe Þórólfs zur firau 
ninmit, Borkr in unserer saga die 
Þórdis (c. 18) usw. 

8. þá aUa — fylgt, diese leute sind 
voriier nicht erwahnt; das war anch 
nicht notwendig, da berserker meist 
eine gefolgschaft hatten, in der 
rezension S werden ausdrQcklich 
zwölf genannt 

12. tUrœði, „angriff^; eig. „ver- 
such jemand zu tðten^, von ráða 
til (manná) Jemand anfallen". 

varþatf „es wurde zu" (e-r wunde)^ 



„die wunde, die er ihm schlug, war 
schwer**. 

14. hvdrtveggi, nSmlich Gisli und 
der sklave; Weinhold (Altn. leben 
s. 197) hat die stelle völlig miss- 
verstanden. 

Cap. II. 16. brœðr tveir, „seine 
zwei brttder*. 

Stokkumy der hof hiess Stokkar, 
nicht Stákkar, s. § 15; der name 
steht wohl in irgend einer beziehung 
zu Stokkahólmr c. 1, 8. 

18. Friðarey, eine insel dieses 
namens ist in Norwegen nicht be- 
kannt (und von der schottischen 
insel Friðarey = Fair Hill kann nicht 
die rede sein). Nach Munch (Det 
norske folks hist. I, 1, 777) liegt 
ein schreibfehler vor; er nimmt an, 

1* 



Þorbj^rn nnd seine kiudei. 

«8. n. eigi langar, áðr en þaa gátu h<jTo at eiga. 3. Dóttir pfÍTa. 
er nefnd Þórdfs, ok var hón ellzt barna þeira. Dorkell hét 
Bonr Jíeira, enn ellzti. annarr Giali, Ari eDO yngati; ok 
yasa allir npp heima ]>ar; funduz eigi fremri menn paT f 
5 nánd lieira Jafnaldrar. 4. Ara var fóatr fengit með Stjrkári, 
móðnrbróönr BÍnnm; eii þeir Þorkeli ok Gísli váru heima 
báSir, 5. Bárðr hét maðr; hann bjó þar f Súrnaáal; hann var 
nngr maðr, ok hafÖi nýtekit við fyðnrarfi sínum. 6. Kolbj^rn 
hét maSr, er bjó á Helln í Snrnadali ; hann var ungr maör ok 

lu hafííi nýtekit við fijðurarfi BÍnum. 7, Þat tglnðn Bnmir menn, 
at Bárðr fíflöi Þórdisi Porbjarnardtíttur; bón var bæöi væn ok 
vitr. 8. Þorbirni hugnaSi fat iUa, ok kveðz ætla, ef Ari væri 
heima, at p& myndi eigi vel gefaz. 

BárBr kvaÖ límæt ómaga orð — „ok mnn ek fara sem áðr." 

15 9. Me5 þeim Dorkeli var vingott, ok var bann i bragði 
meS hánnm, en Gísla var ójjokkat um tal þeira eem fyBur 
hana. 10. Þat er aagt einn tíma, at Gíali ræz f ferS meÖ 
þeim BárSi ok Þorkeli; hann fór á miðja vega til GranaAkeiðs; 
Bvá heitir J>ar, er Bárðr bjó; ok þá er minst ván var, heggr 

20 Gísli Bárð banahygg. H. Þorkell reiddiz ok kvaíS Glsla illa 
g{jrt hafa, en Gíali baö bróSnr sinn aefaz — „ok skiptn vit 






dass die wolbekannte insel Frœði 
oáei Frdðarey in Noidmöre gemeint 
sei, and da£ ist slclier rlchtig; die 
inael liegt gaoz in der niihe von 
SnreDdnlea 

9. Edlu, ein bof, der jetat un- 
bekannt iat 

9.10. hann—eínum, ist vielleiclit 
nur eine dittographie oder eine ab- 
BcbTeiberzntat. In der S-rez. hetsat 
ea: jbeir vdru bdðir d ungim aldri 
ok vel fjdreigandi. 

11. fiflði; fifia iat der eigentliche 
auadiDck filr „eine frau verfiiliren*. 

II. 12. tiœji ok vitr, allit. formel 
(vgl. Fma. VI, 119 u. i!.). 

13. tnyndi—gefaz, ,e9 wttrde nicht 
gutea ende DebmeD", Arí wiiide 
Bicber dio scliöude ríichen. 



14. úmœl ómaga orð, eÍQ alUte- 
ríereades sprichwort, „des un- 
mtÍDdigen worte aind weitlos, ohne 
bedeutung"; vgl. Lasd. 85,6; ótnæt 
eru afylapa orð. 

Xb. þeim Þorkeli, d. h. zwischon 
BúiSi und Þ. 

var—{ bragði, ,war mitwisser imd 
begiinatiger dea yorhabena". 

16, Gisla var úþokkat, „Giali war 
missveigDligt". 

18. á miöja vega, „die biilfte dea 
wegea". 

Granaskeið, ao, und nicht Granna-, 
wie die M-iei. sohreibt, muss der 
name gelaatet haben, imd ao achieibt 
auch die S-iez.; der nai 
Orani (ein pfeid) und skHð, ,haka, 
lauf", 2uaammengeset2t; dei hof 'ii 
jetet iinbekaunt. 



>us j 

hD, I 

ÍSt 1 



Skeggi freit nm pórdis. 5 

sverðum, ok haf J>á þat, sem betr bítr;" hann brá á glens viÖ GS. U. 
hann. 12. Nú sefaz Þorkell ok sez niðr hjá Bárðí, en Gísli 
ferr heim ok segir f^ðnr sínnm ok líkaði hánnm vel. 13. Aldri 
yarð síðan jafnblítt með þeim brœðrum, ok ekki þá Þorkell 
yápnaskiptit, ok eigi vildi hann heíma þar vera, ok frir til 5 
Hólmg^ngu-Skeggja í eyna S^xu; hann var mj^k skyldr 
BárSi, ok var hann þar. 14. Hann eggjar mj^k Skeggja at 
heftia Bárðar, frænda síns, en ganga at eiga Dórdísi systur 
sína. 15. Nú fara þeir tíl Stokka, tuttugu saman; ok er þeir 
kómu á bœinn, mælir Skeggi til mægða vi8 ÞorbJQrn, „en til lo 
samfara við Þórdísi dóttur pinsL^ 

16. £n ÞorbJ9rn vildi eigi gipta hánum konuna; þat var 
talat, at Kolbj^m væri í þingum vi8 Þórdísi; þótti Skeggja 
sem hann ylli, er hann gat eigi fengit ráðit, ok ferr til fundar 
viÖ Kolbj^m ok býör hánnm hólmg^ngu í eyinni Sgxu. 17. Hann 15 
kvez koma mundn, ok sagðiz eigi verðr at eiga Þórdísi, ef 
hann þyröi eigi at berjaz viÖ Skeggja; þeir Porkell ok Skeggi 
fóru heim í Sgxu, ok biðu þar hólmstefnunnar vi8 annan mann 
ok tuttugta. 18. Ok er liönar váru þrjár nætr, fór Gísli ok 
hittir Kolbj^m ok spyrr, hvárt hann er báinn til hólmstefn- 20 
unnar; Kolbj^m svarar ok spyrr, hvárt hann skal þat til ráðsius 
vinna. 

19. „Pat skaltu eigi segja" segir Gísli. 



1. 2. hann .brd d glens við hanny 
„er zog die sache ihm gegenttber 
ins scherzhafte''; die worte Gislis 
sind scherzhaft gesprochen, aber 
emstlich gemeint : indem er námlich 
den bruder anffordert, das schwert 
mit ihm zn tauschen, gibt er ihm 
zn verstehen, dass es die pflicht des 
mteren gewesen wáre, den verfUhrer 
der schwester zn tðten. 

4. 5. ekki — vdpnaskiptitf „ei ging 
anf den wa£fentansch nicht ein^. 

6. HólmggngU'Skeggif^eseifWBhT' 
scheinlich einmal wegen seiner zwei- 
kSmpfe berUhmte mann, ist sonst 
nnbekannt. 

SpxUf welche insel gemeint ist, 
lasst sich nicht nachweisen. 



7. hann, d. i. porkell. 

13. vceri i þingum viðj eigentlich 
,Uebeshandeln mit (Þórdis) nach- 
ginge^, ein „UebesyerhlUtnis mit Þ. 
habe'^; þing ist hier gleich manþing, 
„stelldichein mit einem msldchen''. 

14. ráðitf „áie eheUche ver- 
bindnng'^. 

21.22. hvdrt^vinnaf „oh ei dies 
ansfUhren mttsse, um Þórdis zur ehe 
zu bekommen". 

23. þat — segjaf ist nicht ganz klar ; 
man erwartete dem zusammenhange 
nach spyrja statt segja: „es ziemt 
sich fUr dich nicht so zn fragen'^. 
Ða diese nnbestimmte antwort den 
E. nicht befriedigt, erkUlrt er, dass 
er nicht k&mpfen werde. 



Zweikanipf Ewlscliea GíbII and Skeggi. 

11. Kolbj^rn segir: „Svá hyggz mér, at ek didd eigi þat til 

rinna at berjaz rið Skeggja." 

Gíeli biSr hann mæla allra manna annastan — „ok t>óttu 
veröir allr at Bk^mm, pA skal ek nú ]>á fara." 
5 20. Nú ferr GtsH við tólfta njann I eyna Srjxn. Skeggi 
kom til hólmsing ok segir npp hólmg^ngnlog ok haslar V9II 
Kolbimi, ok sér eigí bann ^ar kominn né t'>itiit> er gangi á 
hólminn fyrir bann. 21, Refr hét maSr, er var amiSr 8keggja. 
Hann baS, at Kefr Bkyldi gera mannlikan eptir Gíala ok Kol- 
10 birni — „ok skal annarr Btanda aptar en annarr; ok ekal ní8 
)>at Btanda ávallt jJeim til háönngar." 

22. Nú heyr&i GIbIí í skóginn ok svarar: „Annat mnnn 
hÚRkarlar tjfnir vinna J'arfara; ok máttn hér jJann Bjá, er Jforir 
at berjaz viö fik." 
15 23. Ok ganga þeir á hólm ok berjaz, ok heldr akildi 
bvárr fyrir sik. Skeggi hefir sverö þat, er Gtmnlogi bét, ok 
heggr mei5 |'ví til Gíela ok gall við bátt; p& mælti Skeggi: 

1. Gall Gunnloge, 
gaman vas Siixo. 

20 24. GIbIí hjó í móti meÖ h(jggBpjóti, ok af eporöinn skild- 
innm ok af honnm fótinn, ok mælti: 



K 



3. biOr — amutstan , 
nUnschang, die 
lauten wlirde; m<tl þú allra manna 
armastr, „heisse du der elendeste 
nnter den menschen wegen deiaea 
auBBprucheB" ; vgL z. b. Eeiniskr. 
II, 408, 10: hpgg þv, allra manna 
armastr, „sei verwUnscbt wegeu 
deiaeij hiebea". 

6. ftJímgpwsuIps, vgl. Egilaa. c. 64, 
3ft— 40. 

hanlar vplt, hiei eiufach „bestimmt 
die grenzea des kampfplatKea", viel- 
leicht dnich aufrichtuag vou stoinen 
iin kreis, wie iu Bgilss. c. 64,37, 
wu TDO einem kóbnhringr und niark- 
tíeinar die rede ist. 

10. »kal annarr — annarr, „es Boll 
hiutei dem aadeiea stekea"; 



hÍeTdurch ist eiae obscðne sitnation 
augedeutet, ganz wie in der Bjarnar 
saga Hitdwlakappa c. n (Buer), nnd 
dadurch áiescblimmttto boschimpfmig 
(níð) ansgcBprochen. 

12. í akóginn, der aco. steht aai 
die TÍchtUDg des scballes auza- 
deuteu; vgi. z. b. Eyrb. c. 51,21: 
heyrðii þeir hark mikit í búrit. 

15.16. heldr — sik, es war sonst 
sitto, dass der schiid voa eiaem 
andcTen gehHÍten wurde (vgl. z. b. 
Guunl. eaga 0. 11). 

1<i. Gunnlogi, .kampfús-fiamme'' ; 
dies ist eig. eine skaldiache um- 
schreibuug (kenning) des schwertes. 

n. gall, das schwert. 

Str. 1, „Gunulugi tiinte laut; es 
vrar lustigeB spiel fUr Saxa". 



i 



Die tXSkmb SkeggÍB atMrfiUleii iKubjoiiL 

2. Hr^kk hræfrakke, 
hjók til Sk^gja. 



G&ILIIL 



25. Skeggi leystí sík af hólmí, ok gekk ávallt við tréfót 
sfðan. En Þorkell fór nú heim með Gísla bróðnr sínam, ok 
yar nú mj^k vel í f rændsemi }>eira, ok )>ykkir Gisli mikit hafa 5 
yaxit af þessum málnm. 

Feindlicher angriff lof Þorbjom irnd seine sðhne. Kolbjoins tötang. 

IIIj^ 1. Brœðr tyeir ern nefhdir; hét annarr Elinarr, en 
annarr Arni, synír Skeggja ór Sqxu; J^eir bjogga á Flyðmnesi 
norðr frá ÞrándheimL 2. Þeir eflaz at líði nm hanstit ok 
eptir nm yárit ok fara i Súmadal til Eolbjamar ok bjóða ^^ 
hánnm tyá kosti, hyárt hann yill heldr fara með þeim ok 
brenna inni Þorbj^m ok sona hans eða láta þar Uf. Hann 
keri heldr at fara. 3. Fara þeir nú J^aðan sex tigir manna, 
ok koma á Stokka nm nótt ok bera eld at húsam ; en þaa y ám 
qII { syefni { skemma einni, Þorbjgm ok synir hans ok Þórdis. 15 
4, Par yám inni sýmker tyaa { J>yí húsi. Nú taka J>eir Gísli 
hafrstgkkar tyær ok drepa þeim { sýmkerin, ok yerjaz syá 
eldinnm, ok slekkya syá þrysyar ]>ar fyrir þeim eldinn. 5. Ok 
pÁ eptir fengn þeir Gisli brotit yegginn, ok komaz syá á brott^ 
tia saman, ok fylgða reyk til QaUs, ok kómaz syá brott ór 20 
handahljóðnm; en tólf menn bmnna þar inni. £n þeir þykkjaz 



Str. 2. „Die wa£fe bewegte sich 
schnell; ich ríchtete einen hieb gegen 
Skegge". — hrœfrakke ist eine 
omschreibnng einer hiebwaffe; hrœ 
= .léiche^; frakke (daneben anch 
frakkaf f.) bezeichnete wol nrspr. 
eine waffe yon fránkischer herkunft; 
das kompos. findet sich onter den 
namen des schwertes in Sn. Edda 
II, 619. 

3. tréfótf s. zu Eyrb. 0. 45, 27. 

5. þykkir, mgnnum (nicht Þorkeli) 
ist zn erganzen. 

Cap. III. 8. Fly^runes, in S 
jF7údune8; die richtige form ist on- 
gicher wie auch die lage dieseshofes. 



Ðass der hof nördlich von Soren- 
dalen und auch nördlich vom ein- 
laufe des DrontheimQords gelegen 
war, darf als sicher betrachtet 
werden; auch in S heisst es: nordan 
af FlúiHunesi^ 

16. sýruker, „fSsser mit sauren 
molken^. 

20. fylgliu reyky s. zur Eyrb. c 48, 6. 

21. hundah^ól^my „hundegebell'' ; 
sie kamen so weit weg yom hofe, 
dass die dort befindlichen hunde 
keine wittemng mehr von ihnen 
hatten, also auch nicht sie anbellen 
und verraten konnten. 

inni\ hier findet sich in S eine 
(Gislis erste) strophe, die jedoch der 



GíbU tittet dle sahne Skeggis. 

GS. 9II J'aii inni liafa hrent, er til kvámii. fi. En |'an Gisli fara, 

in. IV. nnz ]>m koitia ( FriParey til Styrkára, ok eflaz (^aöan at liði, 

ok fá fjóra ttíga manna, ok koma & óvart til Kolbjarnar, ok 

brenna liann íddí við tólfta maDii; aelja tiií Innd efn ok kaupa 

5 aér Bkip, ok várn á sex tigir manua, ok fara á brott með allt 

Bitt, ok koma við eyjar þær, er Æsnndir heita, ok liggja þar 

til hafs. 7. Nú fara þeir {■aíSan á tveim bátnm, ^órir tigir 

manna. ok koma norÖr til Flyírnness. 8. Þeir brœðr, Skeggja- 

synir, váru ]>& á leið komnir við nlunda manQ, at heimta land- 

10 skyldir sínar. 9. Deir Gísli snúa til móts við fá ok drepa þá 

alla; Gísli vá frjá menn, en Þorkell tvá. 10. Eptir þat ganga 

Jjeir til bœjar ok taka faSan á brott mikit fé. Gísli hjó pí 

hgfnö af Hólmgongn-Skeggja; því at hann var pA par hjá 

sonnm sinum. 

Þorbj^rn föhrt nacb Island und erwirbt landbeBÍtz in Uaukadalr. 
Andere familiea der saga. 
15 IV, 1. SíÖan fara þeir til skips ok Uta í haf ok eru áti 

i5l anfcit hundrað dœgra, ok koma af hafi vestr í DýraQiirð á 



nrapr. fassung der saga kanm an- 
gehÖTt hat; aie iat hiichst walir- 
Bcheiolicb echt nnd lautet: 

Hár leikr eldr of Úrotn 
(ea bál miket) akáia; 
gaukr mon Gants af Blíko 
gladdr, en vargar Badder; 
reyndak fjrr á Qondom, 
faj'er minn af Iraiit l'inne 
Btofiiask Btyrjar efne, 
Btinn jorn of eok minne. 
D.i. Eldr leikr hir of órom skála; 
miket bal es; gaukt Oauts mon 
gladdr af BÍiko en vaigíit sadder; 
reyndak fyrr stinn jpm á Qondom 
of minne Bok; styrjar efne stoinask 
af þraut þinne, faj'er minii. 

„Die flammen apielen hoch Uber 
unserm haas; ea iat ein grosser brand; 
infoige desaen wird der rabe („der 
kuckack des Odin") froh werden, 
uod die wlilfe gesSttigt; ftUher hnbe 



ich die atarreo achwertklingen an 
den kurpern moioer feinde anB 
geringerem anlasa erprobt; mein 
vater, deiner lciden wegen wird eiu 
kampf eDtbrenneu". 

1. er- — kvdtnit, „die dorthin ge- 
kommen waren*. 

<>. Æsundir, uubekannte iuBel- 
gruppe, wenn der name richtig Uber- 
liefert ist (S hat ms eyjarn^kkurar); 
vielleicht identisch mit Asenöen 
etwaa nördlicher ala der einlauf des 
DrontheimfjordB. 

8. norðr iat eine notwendige ver- 
boaaerung dea Btiðr in M, vgl. § 1 
und die lesart von S: þeir Gísit 
róa norðr fyrir land ok stefm Hl 



Cap. IV. lii. aukit, „vermehrt' 
d. h. melir als (120 tage), 
Dýrafjprð, einer von den west 



J 



Þorbjorn nach Island. 9 

syðri strgnd, í ós þann, er Hankadalsóss heitir. 2. Tveir menn (j^S. lY. 
eru nefndir, ok bjó á sinni strondinni hvárr, Þorkatlar tveir. 
3« Annarr bjó á Sanrum { Eeldudal á enni syðri str^nd; þat 
var Þorkell Eireksson; en annarr bjó á nyrðri strond í Alviíru; 
kann var kallaðr Þorkell auðgi. 4. Þorkell fór fyrstr virðinga- 5 
manna til skips, ok hitti Þorbjom súr; því at hann var svá 
kallaðr, síðan hann varðiz með sýrunni. 5« 011 l^nd váru p& 
ónumin á hvárritveggju strond. Nú keypti Dorbj^m súrr land 
á enni syðri str^nd, á Sæbóli í Haukadal. Þar gerði Gísli bœ, 
ok búa þar síðan. 6. Bjartmarr hét maðr, er bjó í Amarfirði lo 



fjorden in der IsaQarðarsýsla (vgL 
Eyrb. c. 12, 2); der Qord ist be- 
nannt nach Ðýri dem ersten ansiedler 
in dieser gegend (Landn. II c. 27 ond 
unten § 6). 

1. Haukadálsóss, verkttrzt fiir -dals- 
drö88(% \), „áie mttndimg desflusscs 
im Haukadalr''; der Haakadalr ist 
ein kleines tal an der sttdkttste des 
genannten fjords. 

3. Satirum í Kddudalf der Keldu- 
dalr ist das Sosserste (erste) tal an 
der sttdseite des DýraQords; der 
hof Saurar (so genannt wegen der 
moraste) ezistiertheutenoch (Kálund 
I, 569). 

4. Alviðru, der hof besteht noch 
hente (Kálund I, 578); sein name 
deutet an, dass hier alle winde ab- 
wechselnd und gleichsam unablássig 
wehen konnten. 

5. Þorkellj d. i. Þ. Eiríksson im 
Keldudalr. 

8. ónumiiif at nema lafid hat zwei 
bedeutungen: ,,ein herrenloses stttck 
land in besitz nehmen** und „ein 
stttck land, das zwar in besitz ge- 
nommen aber noch unbebaut und 
menschenleer, [kaufen u. j bebauen^ ; 
vgl. K. Giskson in Safn til sögn Is- 
lands I, 702; hier bedeutet das wort 
das letztere. Aber wenn es gesagt 



ist, dass „alle^ Ulndereien unbebaut 
waren, so ist das eine ttbertreibnng 
nnd ungenanigkeit. In der Landn. 
II, 27 heisst es, dass das land ganz 
bebaut war, und das Þorbjom das 
land als geschenk bekam. 

9. á Sœbólif der name ist ante- 
cipiert. Ueber den Hankadalr und 
die ttbrígen in der saga erwahnten 
lokalitaten s. die untersttchungen 
S. yígfussons in der Arbók hins isl. 
fomleifa^elags fUr 1888, wo anch 
ein plan beigefttgt ist. Ðer hof Sæból 
existiert als solcher nicht mehr, aber 
die rainen davon sind noch dentiich 
zn sehen. Ueber den skáli des hofes 
s. Árbók 1888-92, s. 135. 

10. Bjartman , marr ist gleich 
mœrr (urnord. -mariR) „bertthmf; 
vgl. Noreen' § 121,1. 

Amarfirði (nach dem landnáms- 
maðr Qm so genannt) sttdlich vom 
Dýra^ord. Der Amarfjorðr wird 
durch eine vorspringende halbinsel 
in zwei arme geteilt, von denen der 
nördliche als die fortsetzung des 
eigentlichen Qords betrachtet wird. 
Im innersten teile — dem botn — 
(dies ist nicht ein eigenname: siehe 
Kálund I, 565) lag der hof, der in 
S Ey genannt wird; wahrscheinlich 
ist er identisch mit dem hentigen 
Borg; vgl. Arbók 1883, 8. 40—41. 




Þorbjoni stírbt 

ly. inn í botni; en koaa hans hét I'nríðr, ok var HrafDsdóttir af 
Ketilseyri ór DýrafirÖi; en Hrafn var aonr Dýra, er fjyrðinD 
nam; þati áttn sér born; hét dóttír þeira Hildr; hón var elht 
barna þeira ; Helgi hét sonr þeira , Sigurðr ok Veatgeirr. 
5 !. Vésteinn hét austmaðr einn, er út kom nm landnám ok 
vistaðiz með Bjartmari. Hann gengr at eiga Hildi dóttnr 
hans; ok er þau hofðn eigi lengi ásamt verit, gátn l^an tvau 
bgrn at eiga, Auðr hét dóttir f>eira, en Vésteinn sonr. Véateinn 
auatmaör var Végeireson, bróSir Vébjarnar Sygnakappa. 8. Bjart- 
10 marr var aonr Ans ranðfelds GrímBSonar loðinkinna, bróöur Orvar- 
Odds, KetiIsBonar hreings, sonar Hallbjarnar hAlftrylls; móðir 
Ans rauðfelds var Helga, dóttir Ans bogsveigis. 3. Véeteinn 
VésteinBSon gerSiz fardreiigr góðr; ]>ó átti hann bú í Onnndar- 
firði undir Hesti, fá er hér var komit 8(,>gunni; kona hans hét 
15 Gnunhildr; Bergr hét sonr hans, ok Helgi. 10. Nú eptir )>etta 
andaz Þorbjorn sórr, ok svá Þóra kona hans, Nú tekr Gfsli 
ok Porkell, bróSir hans, við bninn; en þau l'orbjorn ok Þóra 
váru I hang l^gð. 



R 



I . Þuriðr — Hmfnsdöttir , o&ch 
Londn. II, 27 (o. 139/111 der ausg. 
1900) warÞuríÖrgeraderaitVésteinn 
VéBteinBBOD verheiratet. Wahrscheiu- 
lich hiess die £rau BjarimarB iiuch 
IumSr, denu die tochter seines 
sohaea Tlelgi hiess su (nach der 
groasmutter) ; s. Laudn. II, 20 (c. 13ii 
n. 107 der auag. louo). In ð wird 
die frau nicbt gcnannt. 

i. Ketilseyri, an dcr Biidseite des 

■2.3. Dýra-nam, vgl. § 1. nam 
.= „batce (in besitK) gBuommen". 

3. Bilíír, ia S Gunnhildr, iu Undn. 
Þórhildr. 

i. Sigurdr okVeistgeirr entaprechen 
deo tveir Végestar der Landn. Vest- 
geirr wird 1u S nioht ganannt. 

g.9. Fésfíi nn— Sj/gnatapj)íi, dieaer 
Htz, der mit Landn. II, 2T wurtlich 
ttbereinstimtut, sicht wie einc inter- 
pal&CÍÐÐ ans. 



9. 12. Bjartmarr^bogsveigia; von 
diesem aatze gilt dasaelbe, wie auch 
VDD metirereD anderu geDealogisohea 
bemerkuDgea im folgenden. 

10. bróðar, so muss gcloscD werden 
(nieht bróðir), and diea geh5rt zu 
Áns; dass ganze beniht, wie es 
acheiut, auf eiuer lcombinatioD der 
angaben der Landn. mit deneu der 
t^rvar-Odds saga. 

11. Ketiliisonar, apposition zn 
GrÍBWs. hðinkinna, 

Ketilaaomr—hálftrfUs, vgl. Egils- 

13.14. Qnundarfirði — Hesti; Qn- 
undarfjprðr, niirdlich vonDyraQord; 
der hof Bestr (eig. wie hier tmdir 
Hesti „der bof unterm berge Deatr); 
jetzt Hafrshcstr, liegt sm ende des 

15. Gunnhildr, im Landn. puriðr, 
vgl. § G ; dieselben siíbne Deunt auch 
Landu. 



i 



Gisli heiratet. 



11 



Die heirat der briider Þorkell nnd Gísli. Þórdis, ihre schwester, wird mit GS. Y» 

Þorgrimr venn'áhlt. 

V, 1. Þorbjgrn hét maír ok var kallaör selagnúpr; hann 
b.jó í TálknafirÖi at Kvígandafelli; Þórdís hét kona hans, en 
AsgerÖr dóttir. 2. Þessarrar konu biðr Þorkell Súrsson ok 
getr hana at eiga; en Gísli Súrsson bað systur Vésteins, AuÖar 
Vésteinsdóttur, ok fekk hana; búa ná báöir saman í Haukadal. 5 
3. Eitthvert vár átti Þorkell enn auígi ÞórÖarson f^r suör til [958] 

Dórsnessþings, ok fylgöu hánum Súrssynir. 4. I Þórsnesi bjó 
þá Þorsteinn þorskabítr Dórólfsson Mostrarskeggs; hann átti 
Þóru Oláfsdóttur, Þorsteinssonar; b^rn þeira váru þau Þórdís 
ok Dorgrímr ok B^rkr enn digri. 5. Porkell lauk málum sínum 10 
á f inginu. En eptir þingit bauÖ Dorsteinn heim Porkeli auöga 
ok Súrssonum, ok gaf þeim góöar gjafir at skilnaöi; en þeir 
bu8u heim Þorsteinssonum vestr þangat, annat vár til þings. 
Ok ná fara þeir heim. 6. En at gSru vári fara f eir vestr [959] 

þangat, Þorsteinssynir, tólf saman, til Valseyrarfings, ok hittuz 15 
þeir þar ok Súrssynir; bjóða þeir J?á Þorsteinssonum heim af 
þinginu; en á8r skyldu þeir vera at heimboöi hjá Þorkeli 
anðga. 7. Eptir þat fara þeir til Súrssona ok þiggja þar 
veizlu gó5a. Þorgrími líz systir þeira brœöra væn, ok biör 



Cap. V. 1. aelagnúpr, vielleicht 
^seehnndsfels'' ; der mann ist sonst 
nnbekannt, vielleicht war er ein 
enkel des Þorbjom tálkni, s. das 
folgende. 

2. Tálknafirði, der fjord (nach dem 
landnámsmaðr Þorbj^m tálkni be- 
nannt) lag sUdlich von AmarQorðr; 
der hoí Kvígandafdl Q etzt Kvígindis- 
fdl) liegt an der nordseite des 
Qords. 

5. hana^ gewöhnlicher ist in dieser 
verbindung der gen. (Jiennar). 

6. Þórðarson, ist vielleicht, wie 
auoh das in M folgende Vikingssonar 
(wie in Landn.), eine zutat; diese 
bezeichnnng h'átte bereits frtther 
stehen sollen. 

8. Þorsteinn þorskabítr, eine der 



hauptpersonen im ersten teil der 
Eyrb. (c. 7—1 1). Der beiname be- 
deutet einfach „fischfresser". 

9. Þórdís, wird nicht in der Eyrb. 
genannt; die Landn. kennt eine 
Þórdís als tochter des Þorsteinn 
surtr; vielleicht líegt hier eine ver- 
schmelznng mit dieser vor. 

1 5. Valseyrarþings, „das thing auf 
Valseyrr*; eine thingstatte fllr die 
bewohner des Dýrafjords undanderer 
benachbarter bezirke befand sich 
unzweifelhaft auf der Valseyrr (im 
innem des fjords auf der nordseite). 
Ueber diese lokalitat, wo einige von 
den thingbuden noch zu sehen sind, 
s. Kálund I, 576—77; Árbók hins 
isl. fornleifaQelags 1883, s. 10—15 
u. 1884—85, s. 7—20. 



ÞúidÍB wird mit Þorgrimr vermiíhtt. 

GS. Iieniiar, ok pví næst er hón háiiUDi fi,)etn«ð, ok er pA þegar 

^* ^í' gírt hrúökanpit, ok fylgir henni heiraan Sæból ok réz Þor- 

grímr veBtr þaDgat; en Borkr er eptir í Þórsneai, ok hjá háuuni 

syatursynir hanB Saka-SteÍQÐ ok Þóroddr, 8. Nú býr Þorgrfmr á 

5 Sæbóli, en þeir SúrsBynir fara á Hól ok reisa þar góðan bœ; 

ok liggja þar saœaD garðar á Hóli ok Sœbóli. 9. Nú búa 

(■eir ]>ar hvArir ok er vinfengi þeira gott. Þorgrímr hefir goBorÖ, 

ok er f'eim brœCrnm at háonm styrkr raikiU. ]0. Þeir fara 

DÚ til várjiinga eitt vár með fjóra ttign manoa, ok váru allir 

10 í litklæðum; þar var f f^r Vésteinn, mágr Gísla, ok allir 

Sórdœlir. 

Das thing auf ValBeyir. Die Súrssynir und ilire schwager verabredea 

blatsbrilderschaft mit oinander zn schliessen. 

VI, 1. Gestr bét maðr ok var Oddleifsson; hami var 

kominn til l'ingB ok var í bnö hjá Þorkeli auðga. ' 2. Nú Bitja 

Ijeir við drykkju, Haukdcelir, en aðrir menn vám at dómum, 

15 fvt at HÓkuarþing var. 3. Pá komr maðr inn í búð )>eira 

Haukdœla, gassi mikill, er Arnórr bét, ok mielti: „Alltnikit 

er um yÖr Haukdœla, er ]>éT gáiQ einskis annars en at drekka 




1. ffistnuð, d. i. die gcwOhnliche 
gesetzm^BÍge verlobung ging vor 
sich, Ðie hochzeit koniite dumf 
ziemlich umnittelbor folgen, 

2. fylgir ~ SfEból , d. h, Sæbol 
machte ihie hBiiiisiif7lgj& aas. 

2, 'i. fiz — þangat, „bescliloss 
dorthin iibeiKQsIedeln", 

4. ayntursymr, dieses briiderpaar, 
daa hier ohue weiteies zueist eiu- 
gefiihit wiid, liomnit weder in dei 
Eyrb. noch soust irgendwo vor, 
„Die achwester" war also die frUher 
geÐBnnte zweifelhafte Þúrdis. Eb 
liegt jedoch keiu graad vor, die 
exÍBteuz dleser brtider tu bczweifeln. 

ó. Hól, ein hof, der wohl jetzt 
erst aufgeniíiit wurde; spater Gislo- 
hóU genannt, Ueber dort^ vor- 
genommeoe ausgrabiiDgeD b. Árbók 
foruleifaQelags l-<SB— 92, s. 135. 

6. liggja — naman , „stoaseu zu- 
Bammea", .grenzen mit einaQdei". 



garöar, „die das tún umgebendfln 
laune". 
1 1). i litkUeíum, 8. zur Eyrb, o, 2», 1 4. 

Cap. VL 12. Geatr—OddlHfuon, 
der beriihmte weise nnd tnLnmdeuter, 
8. I. b. Laxd, c. 33, .^6— 36, 66. 

15, Biiknarþing, daa vArjiing, du 
nach der Grágás {líonnugsbók 1, 96) 
zwischen der viorlen und sechsten 
sommerwuche abgehalt«n werden 
mussteibestaudauszweiabteilnngen; 
die erste war das sóknarþing, anf 
wBlcheni prozesso (sóknir) gefUhrt 
wuiden; die zweite wat das sftuWo- 
þiny, eiu termios-tliing zur regelong 
von geldgescbafteu (bezahlung von 
Bchuldeu usw.). 

16. gasBÍ, eine leichtsiuDÍge nn- 
besouuBue peisou, die alles bub- 
plappert, 

16.17. Aitmikit — yar, „Ihr seld 



doch wDQderliche leute". 



A 



Das VábeynitiiÍBg. 



13 



en YÍliS eigi koma til dóma, }>ar sem }>ingmeiiii ySrír eigu G& TL 
málmn við at skiptaz; ok þykkir svá ^llmn, p6tt ek kveSa npp.^ 

4. Þá mælti Gísli: ^G^ngnm pi, til dóma; kann vera, at 
þetta mæli fleirL^ 

5. Ganga peii nú til dóma; ok spyrr Þoiigrimr, ef nokknrir 5 
yæri yéa menn, er l^yrfti )>eira liðveizln, — „ok skal ekki 
eptir liggja þat sem vér megnm )>eim veita, meðan vér emm 
nppi, sem vér heitnm yám liðL^ 

6. Þá srarar Þorkell enn anðgi: „Lítils em mál peasi verð, 
er menn eign hér við at skiptaz; en vér mnnnm yðr til segja, 10 
ef vér þnrfom yðvarrar liðveizln." 

7. Ok nú finnz monnnm orS nm, hvé skrantligr flokkr 
}>eira var, eða nm málsenda þeira, hversn skomligir vám. 

8. Þorkell mælti p& tíl Gests: „Hvé lengi ætlar þú, at 
kapp þeira Hankdœla ok yfirgangr myni vera svá mikill?^ 15 

Gestr svarar: „Eigi mnnn peii allír samþykkir et )>ri8ja 
snmar, er þar em nú í þeim flokkL^ 

9. Eln Amórr var hjá þessn ]>eira tali, ok hleypr inn ( 
búð ]>eira Hankdœla ok segir þeim þessi or8. 

Gisli svarar: „Hér mnn hann mælt mál talat hafa; en 20 
vfmmz vér, at eígi ver8i hann sannspár; euda sé ek gott 
ráð til )>es8a, at vér bindnm várt vinfengi me8 meirnm fast- 
mælnm en á8r, ok sverjnmz i fóstbrœSralag iQórir.^ 



2. mtílum við at skiptaz; ^echts- 
sachen za yerhandeln". 

ekf „ich" mit nachdmck, „kein 
anderer als ich". 

kveða upp, „ea laut sage". 

6.7. ok skal—megum^ eigentlich 
„das, was wir yermögen, soU nicht 
znriick bleiben*^ (soll angewandt 
werden), d. h. wir wollen unsere 
thinglente nach kraften untersttitzen. 

8. semj gehört zvl þeim. 

9. 10. lítila—skiptaz, „ma on- 
bedentende sachen stehen zur ver- 
handlung*. 

12. finnz mQnnvm orÖ um, „die 
leute fingen an aus diesem anlasse 
darQber zn sprechen**. 

13. eöaj „und auch*^. 



mcUsendaf acc. pl. y. mcUsendirf 
das scheinbar mit endir zusammen- 
gesetzt ist, das wort kommt hSufig 
vor; nichts destoweniger darf es 
als eine volksttimliche umbildung 
des nicht minder öft gebrauohten 
mdlsemÖ, im pl. mdlsemðir betrachtet 
werden; vgl. Fritzner* s. v. — Die 
hs. S liest auch an unserer stelle 
mdlsemö. Die bedeutung ist „rede- 
form", .ausdracksweise". 

15. 8vd, d. h. ¥de jetzt. 

20. mœlt mdl, „etwas was — nicht 
er allein, sondem — alle sagen, oder 
meinen*'. 

22. 23. med meirum fastmœlum, 
„mit st&rkeren (feierlicheren) ver- 
sichernngen*^. 



14 



Die blatsbrliderBcbaft. 



. TI. 10, En l'eim sýniz J'etta ráðligt. GaDga nú át I eyrar- 

odda, ok rÍBta par npp ór jijrön jaröarmen, svá at báSir endar 
várn fastir ( jírðu, ok settn Jiar nndir málaBpjót, þat er maÖr 
mátti taka hendi sinni til geirnagla. 11. Þeir akyldn |iar 
5 Qórir undir ganga, Þorgrímr, GíbIí, rorkell ok Vésteinn; ok nú 
vekja þeir sér blóÖ ok láta renna saman dreyra Binn í þeiri 
moldu, er npp var skorin nndan jartSarmeninu, ok hrttra saman 
allt, moldina ok blóðit. 12. En Biðan felln þeir allir á kné, 
ok sverja þann eið, at hverr ekal annars hefna eem bróSnr 
10 elna, ok nefna yll goíin í vitni. 13. Ok er þeir tóknz í bendr 
allir, pá mœlti Porgrímr: „Œrinn vanda hefi ek, pútt ek gera 
þetta við þá báSa, Dorkel ok Gisla, mága mína; en mik akyldir 
ekki til vi5 Véatein" — ok hnykkir hendi ainni. 

14. „Svá munu vdr pÁ. fleiri gera," segir Glali ok hnykkir 
15 ok sinni hendi, „ok skal ek eigi binda mér vanda við þann 

mann, er eigi vill við Véstein mág minn." 

15. Nú pykkir monnum nm fetta mikils vert; Gfeli mælti 
I>á til Dorkels, bróðnr afns: „Nú fór eem ruik grunaSi; ok mun 



B. 13. 23. fósíbrœðralag, Qber die 
blntabriiderschaft a. Grundr.' II!, 417 
uod die doTt angefUlirte litteratur; 
vgl. fiirner K. Maurer, Btikehmng 
II, noff.; M. Pappenheira, Zs. f. d. 
pbil. 24, 15T f. Die fulgeude stelle 
ist geradczD als locufi classicus fUr 
dieaen eigeQtlimlichen bcaucb zu be- 



k 



1. 2. eyraroilda, den vorderstea 
teil (spitEe) der Valsoyrr. 

a. jarSarmen; wien bedentet eig. 
eiaen lialaríng, nad dann etwas krcia- 
fliruiiges, cundes; hier aUo halbkreb- 
flJrmigeB; daa gaoze sali so aua 



(a ist dag múilaspjút). 

3. 4. málaspjót^geimagla, ein 
mit magisclieD zeiebeD versebener 



speer, der so laug war, dass ein 
maon, wenn er aaf der erdc stand, 
mit ausgestreckter hand noch den 
nagel erceicheu kouDte, durcb den 
daa apeereiaen au dem achaft be- 
festigt war. 

tí. láta renna satiuiH dreyra, dies 
witr eise liauptsaohe; die blat- 
mischuDg soUte andeuten, daas die 
fóatbrœSr vun jetzt ab als leibliche, 
demselbon blute entaprossene bcUder 
sich betracbteten. 

11. (Erinii vanda litfi ek, „ge- 
nugende vecpflichtangeD gehe iub 

þútt, „weon''. 

12. við .gegenllber". 

13. ekki, „Dicbta". 

hnykkir, „liebt achnell lurack". 

Ib. — a. 15, I. mun — koma, „wird 

nutzlos seln, keinen ecfolg habeti''. 



J 



KOTwegisebe kinfleiite kommeii Ðseh Islaiid. 



15 



)>etta fyrir ekki koma, sem nú er at gort; get ek ok, at anSna 0S« 
rá«i nú mn þetta." ^ VI. TIL 

Fara nú menn heim af þinginn. 



Þorgrímr totet norwegisehe kaufleate. £r, Gisli, þorkell und Vésteinn 

reisen nach Norwegen. 

YII, 1. I>at bar til tíSenda nm snmarit, af skip kom út 
{ Dýrafirði, ok áttn brœðr tveir, norrœnir menn; hét annarr 5 
Þórir, en annarr Þórarinn, ok várn yfkverskir menn at kynL 
2. Þorgrímr reið til skips ok keypti Qognr hnndrnð viðar, ok 
gaf snmt yerðit }>egar í h^nd en snmt á frest 3. Nú setja 
kanpmenn npp skip sitt í Sandaósi ok taka sér síSan vistir. 
Oddr er maðr nefindr, ok yar Orlygsson; hann bjó á Eyri ( 10 
Skntilsfirði; hann tók viS stýrimonnnm. 4. Nú sendir Þorgrímr 
Þóroddy son sinn, at bera saman við sinn ok telja, {'yí at hann 
ætlaSi heim at flytja bráðliga, ok kamr hann til ok t^kr 
Yiðinn ok berr saman, ok þykkír þó nokknt annan yeg nm 
kanp þeira, en Þorgrímr hafði frá sagt. 5. Mælti hann þá iUa 15 
yið anstmennina; en þeir stóðoz þat eigi, ok yinna at hánnm 
ok yega hann. 6. Síðan fara anstmenn frá skipi eptir yerk 



Cap. VIL 6. vikverskirj ans Yik in 
Norwegen (den landschaften nm den 
ChristianiaQord). 

7. fjogur htmdruÖ viÖarf „400 
(480 ?) baumstSmme*'. Banholz musste 
ans Norwegen importiert werden, 
da die islandischen w'álder kein 
branchbares material lieferten. 

8. en 8umt á fresty „ein teil (war) 
anf kredit''. 

9. 8andaó9%f etwas weiter östlich 
als der Haukadalr liegt der Brekku- 
dabr, der yon der Sandaá durchstr(5mt 
wird; die miindnng dieses flusses 
heisst Sandaóss und die sandige 
strecke am sQdufer des Qordes 
Sandar (Kálund I, 573). 

taka sér— vistirj ^^yerschafFen sich 
quartier'* (mieten sich bei den in der 
nachbarschaffc ansassigen bauem ein). 

10. 11. Eyri i SkwtiUfiriH, der 
Skutilsfj^rðr ist einer yon den yielen 



fjorden an der stidkiiste des tsa- 
Qarðardjúp. Ejtt liegt an der west- 
seite des SkutilsQ^rðr und ist jetzt 
ein pfarrhof ; ganz in der nahe liegt 
der jetzige handelsplatz ísafjörður. 

11. stýrimgnnum f die beiden be- 
sitzer des schifFés (§ 1). stýrimaðr 
bedeutetnicht^steuermann", sondem 
„kapitan". 

12. Þóroddf 8on sinny dies kann 
unmöglich richtigsein, dennÞorgrimr 
konnte noch nicht einen erwachsenen 
sohn haben; er selbst war ja erst 
etwa 25 jahre alt; aon — so beide 
rezensionen — muss yerderbt sein; 
war der sonst unbekannte Þöroddr 
sein bmder, oder ein sklaye? 

14. þykkir — vegt d.h. die hölzer 
schienen ihm schlechter zn sein als 
er erwartet hatte. 

16. vinna at » vinna d^ ,,yer- 
wunden". 



[960] 



egen. 



[961] 



16 TQtuiig der Qortregiscliei] ksnflente. GíbU reist nach Norwegen. 

, TII. þetta; peh fara um DýrafjnrS ok fá aér hesta ok vilja nú til 
vÍBtar Binuar; þeir fara dag ^ann ok am nóttina, anz )>eir koma 
í dal Jíann, er gengr upp af SkutilafirSi, ok eta þar dggurB 
ok fara at sofa síBan. 7. Nú eru Þorgrlmi a^gð tíðendi feaai, 
5 ok byz liann pegar heiman, ok lætr flytja sik yfir QorÖ ok 
ferr eptir |)eim einn aaman. 8. Hann komr at þeim, [)ar Bem 
þeir lágu, ok vekr Þórarin, atingr á honnm spjótakapti BÍnn, 
en hann hleypr upp við ok vil! taka til sverös sína; því at 
hann kendi Porgrim, en iJorgrímr leggr i hánnm meí5 spjóti 

10 ok vegr hann. 9. Nii vaknar Þórir ok vill hefiia félaga BÍna, en 

Porgrfmr leggr hann spjóti í gegnnm. Par heitir nó D^gurSar- 

dalr ok Anstmannafall. 10. Eptir f'etta ferr Þorgrímr heim 

ok verör nú frægr af ferÖ íieBSÍ; sitr hann nú í bái BÍnn nm 

Gi] vetrinn. 11. En um várit búa þeir mágar, Dorgrfmr ok iJorkell, 

15 Bkip þat, er auatmenninir hofön átt. AuBtmenn J'essir várn 
óeiröarmenn miklir I Nóregi, ok hnfHa átt )>ar óvært. Nn bna 
þeir akip þetta ok fara útan. 12. Pat eumar fara ok útan 
Véateinn ok Gíali í Skeljavík í SteingrímsfírSi, ok láta hvárir- 
tveggJQ í haf. 13. Onundr ór Meðaldal rajðr fyrir búi þeiia 

20 Porkels ok Glsla, en Saka-Steinn fyrir með Þórdísi á Sæbóli. 
14. Ok er nú pctta er tíöeuda, réð Haraldr gráfeldr íyrir 
Nóregi. Peir Þorgrimr ok Þorkell koma noröarliga at vi5 



t. um, „libei", naob dem nílrdllaheD 

3. dal Jiann, eina von den flinf 
tUlern am Stutílafjyrör, jetzt Diig- 
MTðardalr, b. unten § 9. 

7. stingr d honum, ,^t<3sat ilin", 
nm ihn zu weeken. 

12. Awtmannafall, dieaen □ameu 
fliliren gegeDwSrtig zwei lang- 
gestreokte hUgel im Doguröardalr, 
das obere ond antere AoBtmiuiDiLfall 
(KuluDd I, 5SG). 

15. Bkipþai,erauslmmmmrhpfðu 
átt, diese waren Datiiilicb infolge 
des begaugenen tulschlages in laland 
rechtlos geworden uud hatten leben 
und eigentnm verwiikt. 

váru, „waieD geweaen". 

is. íikeiiavlk í Sieinyritns/irði, 



der Stebgriinsfj^rÖi liegt in der 
StrandaayBla an der westseite dea 
Húnatlól; Skeljavik iat eine kleine 
buclit m dei aiidaeite dea fjorda, 
die iifter als kindungsplatz genannt 

m. MíSaldat, „das mittleie tal", 
liegt zwischeD dem Uankadulr uod 
BiekkQdali, b. au g 3. Der hanpt- 
hof beisat ebenfalls Meðaldalr. 

20. fyrir, acil. búi. 

21. Haraldr grdfeldr, enkel von 
Haittldr hárfagii, regieite fi6l— 69; 
3. zu Laxd. c. \\\, 2. Wie der kilnig 
zn aeinem beinamen („giaupelz") 
kun, eizaldt die Haialds saga gráf. 
c. 7 {IlBÍmskr. I, 2?9f.). 

22. komaat, (scil. landi) „landeten". 
norðarliga, d. h. ia der landscb 






Gísli in Dánemark. 



17 



Nóreg skipi sínu ok hitta konung brátt ok ganga fyrir hann (jg^ 

ok kveöja hann vel. 15. Konungr tók þeim vel, ok gerSuz tii, THI, 

í>eir hánum handgengnir, ok verör þeim gott til iQár ok 

virSingar. 16. Þeir Gísli ok Vésteinn váru úti meir en hundrað 

dœgra ok sigla um vetmátta-skeið at Hgrðalandi í miklu fjúki 5 

ok ofviSri um nótt, brjóta skipit í spán, en halda fé sínu ok 

mQnnum. 



Handelsreise des Gisli ond Vésteinn nacb Danemark. Yésteinn begibt sich 
nacb England. Gísli yerfertigt die kiinstlicbe mUnze. 

VIII, 1. MaSr hét Skegg-Bjálfi ok átti skip í fgrum; 
hann ætlaði til Ðanmerkr su8r. Þeir fala at hánum skipit 
hálft, en hann kvez spurt hafa, at þeir váru góSir drengir, ok |o 
gaf þeim hálft skipit, ok launa þeir þegar meir en fuUu. 2. Nú 
fara þeir suör til Danmerkr, ok í þann kaupstaS, er í Vébjgrgum 
heitir, ok eru þeir þar um vetrinn meÖ þeim manni, er Sigraddr [961—62] 
hét 3. Þeir váru J?ar þrír, Vésteinn, Gísli ok Bjálfi, ok var 
gott vinfengi me8 þeim oUum ok gjafaskipti. En snemma um 15 
várít bjó Bjálfi skip sitt til íslands. 4. Ma8r hét Sigurðr, 
félagi Vésteins, norrœnn at ætt, ok var þá á Englandi vestr; 
hann sendi Vésteini orS ok kvez vilja slíta félag vi8 hann ok 
þóttiz eigi þurfa hans l^ár lengr. 5. Ok nú bi8r Vésteinn 
leyfis, at hann fœri at hitta hann. 20 

„Því skaltu heita mér, at pú farir aldri brott af íslandi, 
ef þú ki0mr heill út, nema ek leyfa þér." 

Nú játar Vésteinn J?ví, 6. Ok einn morgin ríss Gísli upp 
ok gengr til smiðju; hann var allra manna hagastr ok gorr 
at sér um alla hluti; hann gerði penning þann, er eigi stóS 25 



Ðrontbeim; vgL norðr íþrándheimi 
in S. 

5. HgrÖalandj landscbaft im west- 
licben Norwegen (nördliob und sttd- 
licb vom HardangerQord). 

Cap.Vm. Í2. íVéljgrgum, YihoTg 
in Jtttland. 

13. Sigraddrj d. i. Sigrhaddr v. 
KadðA' (got. haedá), baar. 

SagabibL X« 



15. gjafaskipti, n. „gegenseitige 
bescbenkong^^ 

17. félagif m. bier s. v. a. „teil- 
baber am gescbaft" (compagnon). 

18. alíta félag, „eine bandels- 
gesellscbaffc auflösen". 

21. Þvi skaltu heita mér u. s. w., 
worte des Gisli. 

24. 25. ggrr at sér, vd ist wol zu 
erganzen; ,,in allem war er tttcbtig*^ 

25. penning, „mttnze", aos dem 

2 



18 



Gíali schmíedet die mQnze und tSiat nuh Islaod. 



[96 



GS. minDa en eyri, ok hnitar Baman penninginn olc ern tnttugn 

• IX. Daddar á, tiu Á hvárum hiutnnm, ok J'ykkir aera heiU sé, ef 

aaman er lagör, ok má p6 taka í Bundr í tvá hlnti, 7. En frá 

\'ví er Bagt, at hann tekr ! Bundr pennÍDginn ok Belr annan 

5 hlut í hcndr Vésteini, ok bi5r ]>á ['etta hafa tii jartegna, — 

„ok Bknlu Tit l'etta ]>\í at eins Bendaz á milli, at líf annara- 

livárs okkarB liggi við. 8. En mcr segir svá hngr um, at vit 

munum þnrfa at sendaz á milli, ]•{> at vit hittnmz eigi sjálfir." 

9. Ná ferr VéBteinn vestr til Englands, en þeir GÍbIí ok Bjálfi 

10 til Nóregs ok út nm Bumarit til lelands, ok varí gott til Qár 

ok giíðrar eœmöar, ok ekildu vel sitt félag, ok kaupir nó 

Bjálfi Bkip hálft at Gísla. 10. Nú ferr Gísh vestr f DýraQorB 

á byrðÍDgi eÍDnm við tólfta mann. 

Heiinkelir des porgrírar nnd porkell. VerhUngnisvolles geapriiub zwiachen 
Asgerðr und AuÖr. 
IX, 1. Nó húa þeir akip aitt í nðnim Btað, Þorgrfmr ok 

15 Porkell, ok koraa út hingat í Haukadalsárós ( DyraQorö ("ann 
sama dag, sem Gísli hafði áSr inn aiglt byrSinginum. 3. Nó 
hittaz þeir brátt, ok verðr þar fagnafnndr, ok fara nú hvárir- 
tveggjn til eigna sinna. Hefir þeim ok gott til fjár orBit 
t'orgrími ok Þorkeli. 3. ['orkell var ofláti mikiU ok vann 

20 ekki fyrir búi þeira, en Gfsli vann nótt raeB degi. 4. Þat Tar 
einn góBan veðrdag, at GÍbIí lét alla meÐn vinna heyverk, 
neraa Dorkell, hann var einn heima karla á hœnnm ok hafSi 
lagiz niír I eldhÚBÍ eptir dognrð sídd. 5. Eldhúsit var tfrœtt 



folgenden ergiebt sioh, dass es eig, 
iwei ganz kungraente miinzen-alin- 
liche metallscheibeu waren, die ver- 
niittelat der naddar foBt iLiaammen- 
gefiigt werden konnten, so dass daa 
ganze wie eÍD atUck ausðuh. 

2. naddar, v. naddr, m. „Btift'i za 
jodem naddr gehiiite ein genau ab- 
gepaBStesluehinderandereDscheibe, 
Wenn das ganze zusammeDgelegt 
wnrde, konnte man weder ein locb 
noch eÍDen naddr aehen. 

7. liygi við, „ is tudesgefaiir 
Bchwebe". 



Cap. IX. \h. Baitkadalaárós , s. 
IV, 1. 

19. ofidli, vgl. Idla mikinn, „sich 
libermiltig tmd dabei etwas herab- 
IsascDd benehmen' ; eine aolohe 
person kann anch die tSgliche harte 
a,rbeit Teraclitea, wie es bier aagen- 
Bcbeinlich der fall iat. 

'20. nútt meO degi (aaeh mitt ok 
dag, nótt ok n^tati dag), eine phraaea- 
bafte fibertreibung. 

32. Rfnia Þorkell, mau beachte den 
nom. {oicht acc.), ,nni porkell war 
untiitig''. 

33. eldhús, hier natilrlich : 






Das gespi^h der Asgerðr nnd Auðr. 



19 



at lengí, en tíu faíma breitt; en útan ok sunnan undir eld- GS. IX« 
húsinu stóÖ dyngja þeira Auðar ok Asgerðar, ok sátu þær 
í>ar ok saumuöu. 6. En er Dorkell vaknar, gengr hann til 
dyngjunnar, því at hann heyrði þangat mannamál, ok leggz 
í>ar niör hjá dyn^unni. 5 

7. Nú tekr AsgerÖr til orSa: „Veittu mér þat, at þú sker 
mér skyrtu, AuSr, Dorkeli bónda mínum." 

„Dat kann ek eigi betr en J?ú," sagöi AuÖr, „ok myndir 
í>ú eigi mik til biöja, ef þú skyldir skera Vésteini bróSur 
mínum skyrtuna.^ to 

8. „Eitt er þat sér," segir AsgerSr, „ok svá mun mér 
þykkja ngkkura stund.'' 

„L^ngu vissa ek þat," segir AuSr, „hvat vi8 sik var, ok 
rœðum ekki um fleira." 

9. „Pat þykki mér eigi brigzl," sagði Asgerðr, „þótt mér 15 
þykki Vésteinn góör; hitt var mér sagt, at þit Dorgrímr hittiz 
mjgk opt, áSr en J?ú værir Gísla gefin." 

„Dví fylgöu engir mannlestir," segir Auðr; „því at ek tók 
engan mann undir Gísla, at því fylgði neinn mannl<^str, ok 
munu vit nú hætta þessi rœSu." 20 



^kfiche'', sonderD das hauptgebaade 
des hofeS) der gewöhnliche aafent- 
haltsort fUr die bewohner. 8 hat 
hier eldaskálif dass. 

s. 18. 23. tirœUy „100 klafter" 
(Umg). 

1. fabmr^ m. „klafter". 

1. 2. útart, ok sunnan undir eldhúS' 
inuy „sjk der sUdlichen aassenwand 
des eldhúa und zwar etwas tiefer 
als dieses''. Ygl. Yalt. Gaðmands- 
8on, Prívatbol. s. 244. 

2. dyngja, s. zu Egilss. c. 32, 11; 
hier ein freistehendes franenhaos im 
allgemeinen. 

4. þangatf „dorthin, in dieser 
ríchtang", d. h. „von dorther". 

6. skeTf imper. nach at, wie hanfíg, 
um der bitte oder dem befehl 
grösseren nachdrnck za verleihen. 

7. mér, „mir", dativ. ethicas. 



9. tilf scil. þessa, 

9. 10. skera — skyrtuna, wenn eine 
frauensperson fUr einen jungen mann 
kleider, namentlich die skyrta, ver- 
fertigtC) so war dies ein sicheres 
zeichen, dass zwischen beiden ein 
liebesverhaltnis bestand; s. z. b. 
Yatsdœlasaga c. 38 (Fomsögar s.61). 

11. Eitt — 8ér, „das ist fUr sich", 
„das ist doch etwas anderes". 

11.12. 8vá — 8tundy „so wird es 
mir noch eine weile gefallen") d. h. 
vorlaafig werde ich meine neigang 
nicht aafgeben. 

13. hvat — var, „wie sich die sache 
verhielt". 

18. mann^es^ir, „was einenmenschen 
herabsetzen kann**, eine schande; 
þvi fylgðu engir mannle^tirj „das 
ganze war anschaldig'^. 

18. 19. ek tók engan mann undir 
Qislaf .ich habe nicht hinter Gislis 

2* 



20 



Porkell beUnaclit die frmen. 



10. En Dorkell lieyrir hvert orÍ5, fat er þær mæltu, ok 
tekr ná til oría, er pæi hættu: „Heyr undr tnikitl, heyr eriygít, 
heyr mál mikit!, heyr manns bana eina eSa fleiri" ok gengr 
inu eptir þat. 
6 11. Pá tekr AuÖr til orÖa: „Opt stendr illt af kvenna 

hjali, ok má þat vera, at hér hljótiz af f verra lagi, ok leitam' 
okkr ráBs." 

„Hngat hefi ek mér ráÖ," segir AsgerSr, „þat er hlýða 
mtm." 
Q 12. „Hvert er þat?" kvaS AnSr. 

„Leggja upp hendr nm háls Þorkeli, er vit komum i 
rekkjn, ok mun hann l'etta fyrirgefa mér, ok aegja ]>Á lygi." 

13. „Eigi mnn því einn mega fyrir hllta," aegir AuBr. 
„Hvert órrjeöi muntú taka?" aegir AsgerÖr, 

5 „Segja Gísla bónda minum allt þat, er ek á vant at rœSa 

eða af at ráða." 

14. Um aptaninn komr Gísli heim af verkinu. Pat var 
vant, at Dorkell þakkaÖi bróðnr afnnm verkit; en nú er hann 
hljóQr ok mælti ekki orS. 15, Nú spyrr Gfali, hvárt hánam 



rucken mit einem anderen manne 
(atrSflichen) verkehr nnterhalten". 
Vgl.ÆldreBargartL. cLristenret 1, 17 
(NgL 1,351): ef kona tekr manti 
ufidir bónda sinn , hon er aek þrim 
mfrkum við bisháp. 
B. 19. 19. at, „80 dasa'. 

2. Beyr undr mikit ! „hier htitt 
man seltBame dÍDse". 

erlygi, dicB wort kaaa in dieaem 
znsammenhange anmDglích .un- 
goheure lUge" bedeuten, sondern es 
ÍHt siclier dasseiho wie erlygi ntr. 
bei Bragi dem alten (8n. E. I, 430) 
= „kampf, atrcit, totschhtg"; vgl. 
auch Sn, E. [, 563; ahd, urliugi, mhd. 
tirliuge. porkell aprícht also ans, 
das3 das gespiitch der fiauen mord 
nnd totschlag veraÐlasseii wird (a, 
daa folgende). 

3. mikit, „bedeutiingsvoll"- 



6. Pd tekr nsw., man moss alao 
aanehmeD , dass Ant^r deo auBruf 
I)urkoIs gebiirt habe. 

G. at hér—iagi, „dass hieraua 
etwas selu' schlimmes entsteht". 

12. ok negja þd lygi, „vaA es (das 
waa du luir Tuigeworfon haat) dann 
flii eine liige zn erklSren'. 

13. Eigi — hlila, ,diea allein wird 
hierfai nicht gentlgen"; ahuL Fríss- 
bók 295, 16: eigi mutifu þvi rínu 
(yrir hlita. 

14. órrœði, n. „anaweg". 

15. ei' — tianí, „was mir achwierig- 
keiten macht" ; vant v. vandr. 

15. IG. rfeða eÖa af at rdða, „zu 
eriirtern nnd zu ontseheiden''. 

n. IS. Þat—vant, „es war aitte 
gewesen". 

19, 20. hvdrt kdnum niþnngt, , 
er sich unwol fflhle". 



i war aine 
bxtngt, „ob I 



Ik>rkell and Asg^rðr streiten. 



21 



^Engar eru sóttir á mér," segir Porkell, „en sóttam verra ©s, 
er þó." 

„Hefi ek n^kkut þess gort," segir Gísli, „at pér þykki 
við mik at?« 

„Sá er engi hlutr," segir Þorkell, „ok montn peBS víss 5 
verða, p6 at síðar sé." 

16. Ok gengr nú sinn veg hvárr þeira, ok varð ekki talat 
fleira at sinni. Þorkell neytir lítt matar nm kveldit ok gengr 
fyrstr manna at sofa. Ok er bann var kominn í rekkjn, þá 
komr þar Asgerðr ok lyptir klæðnm ok ætlar niSr at leggjaz. 10 
17. Þá tók Þorkell til orða: „Ekkí ætla ek pér hér at líggja 
náttlangt né lengra banni." 

Asgerðr mæltí: „Hví hefir svá skjótt skipaz e8a hvat berr 
til þess?" segir Ásgerðr. 

DorkeU mæltí: „Bæði vitu vit nú s^kina, þótt ek hafa 15 
lengi leyndr verit; ok mnn {'inn hróðr ekki at meiri, \>6 at 
ek mæla berara." 

18« Hón svarar: „Þú mnnt ráða verða hngleíðing }?inni 
om þetta; en ekki mnn ek lengí þœfaz til hvílnnnar við }?ik; 
ok nm tvá kosti áttn at velja. Sá er annarr, at þú tak við 20 
mér, ok lát sem ekki sé í orðit; ella mun ek nefha mér vátta 
nú þegar, ok segja skilit við þik, ok mun ek láta fgður minn 
heimta mund minn ok heimanfylgju, ok mun sá kostr, at pú 
hafir aldri hvflu}?rong af mér síðan." 



5. þesSj den grnnd meiner ver- 
stimmong. 

7. varöf sciL =þeim — .siespracben 
dies mal (díesen abend) nicbt mebr 
mit einander". 

10. klϚumf die bettdecke. 

12, né lengra banni, bann (ntr.) 
in dieser verbindung kommt nnr 
bier vor; die bedeutong, wenn das 
wort tlberbaupt riobtig ist (es fíndet 
sicb nur in M), moss, wie G. Vigfás- 
son geseben bat (Dict.) ,zeit, zeit- 
ranm** sein; das ganze: ,und ttber- 
banpt nicbt langer". 

18. skipaZy „eine solcbe ver- 
Sndemng (in deiner stimmung) ein- 
getreten". 



16. þó at, ,wenn". 
18.19. Þú munt—þetta, „denke 
darttber wie dn willst*^. 

19. þœfaz, „streiten^ (besonders 
vön einem langwierígen streite). 

20. tak, s. zu § 7. 

21. sem eikki sé i orðit, ,als wenn 
nicbts vorgefallen ware*^. 

22. ok — þiky dies konnte man obne 
weiteres erklaren, wenn ein triftíger 
grund, wie in dem vorliegenden 
falle, vorbanden war. 

23.24. okmun—siðanf dieser satz 
ist vielleicbt ein zusatz; er feblt 
in S. 

24. hviluþrgng, f. .mangel an ge- 
nttgendem platz im bette**. 



22 



Þorkell und Asgeiðr weiden veisOhnt. 



OS. IX> X. 19. I'orkell þagnaöi ok mælti nin síBir: „Pat rœÖ ek, at 
þú ger hvárt pér líkar; en eigi mnn ek banna rekkjnna nátt- 
langt," 

Hón Ij'sti brátt yfir pvl, hvárr henni pótti betri, ok ferr 

6 fegar í rekkjn sína. 20. Eigi hafa þati lengi bæSi sanian legit, 
áÖr en þau eemja Jietta me5 sér, svi aem ekki hefði f orÖit. 
21. Aaðr koni nú í rekkju hjá Giala ok Begir hánnm rœSnr 
feira Asgerðar, ok biör af sér reiði ok baí hann taka nQkknt 
gott ráð, ef hannn Bæi. 

22. „Eigi sé ek hér ráð til," aagSi hann, „þat sem dnga 
mnn, en j'ó mun ek ekki kunna þik um þetta, pví at mæla 
verSr einnhverr Bkapanna málnm, ok ]?at mnu fram koma, 
Bem aaðit verör." 

1 zieht nacli Sæból. 



X, 1. Nú Ilða misBarin af hendi, ok komr at fardQgnm. 

16 I>á heimtir Þorkell Gísla bróönr sinn á tal vii5 sik ok mælti: 
„Svá er háttat, frændi!" segir hann, „at mér er ráðabreytni 
m^kkur í hug ok f skapi; en \'ví víkr svá vi5, at ek vil, at 
vit akiptnm fé okru, ok vil ek ráSaz til búlagB meö Þorgrími, 
mági mínum." 

20 2. GíbU Bvarar: „Saman er brœðra eign bezt at Ifta; at 
vÍBH er mér ['^kk A, at kyrt Bé, ok skipttim engu." 

3. „Ekki má svá iengr fram fara," aegir Dorkell, „at vit 
eignm búlag saman; Jivl at á pví verÖr BtórmikiII skaði, J>ar 



1. Þat rað ek, „ioli beatiimne, ioh 
erlanbe das". 

4. hvdrr, Bcil. kostr. 

6. þan gemja þetta weð aér, „aie 
achliobteD diea (diesen streit) unter 
eiuandor*, ,sie verBÖbDen aich". 

5. biðr af sér reiði, wðrtlich „eie 
bittet CGísliB) zora von aich fort"; 
d. h. ale bictet ilin, ibr nicht zu 
lUineD. 

12. skafanna mdlum, „die worte 
des schicltsals'' 
eingcgebenea g 



idaobeii. 



Cip. X. 14. míssarín, „detwÍDtei". 
17. þvi víkr svti við, „ee steht 

18 b lag n. „gemeinsBme wirt- 

haft d hauBhaltuug" ; \g\. félag. 

S — lita, ein spiiohwortj 

man b a ht die ollitcntiou {bnzHra 

hzt) 

21 é þfkk d, at kyrt sé, „ioh 

bin zufrieden, wenn alles beim ilten 

bleibt". 

23. ikaði , „nacbteil", 



beim alten | 
fUi OisU I 



Þorkell zieht naeb Sæból. 



23 



sem þú hefir jafnan einn haft yun ok erfiSi fyrir búinu, en GS« X. 
ek tek til einskis h^ndnm, þess sem }?rifna8r sé i^ 

4. „Tel \>ú nú ekki at því" segir Gísli, „meöan ek geri 
ekki orð á; h^fnm vit nú hvártveggja reynt, at mart hefir verit 
nm meS okkr ok fátt." 5 

Þorkell mælti: „Ekki er nndir, hvat um er talat; skipta 
skal fénu at vísu; ok fyrir því, at ek beiöi skiptis, J?á skaltú 
hafa bólstað ok foðurleifð okra, en ek skal hafa lausafé." 

5. „Ef ekki skal o8ru vi8 koma, en vit skiptum, J?á ger 
í>ú annat hvárt — því at ek hiröi eigi, hvárt ek geri — at lo 
skipta eSa kjósa." 

6. Svá lauk, at Gísli skipti, en Þorkell kaus lausafé, en 
Gísli hefir land, Deir skiptu ok ómegÖ, þat váru b^rn tvau; 
hét sveinninn Geirmundr, en GuÖríSr raærin, þessi váru bgm 
Ingjalds, frænda þeira; ok var hón meS Gísla, en Geirmundr 15 
meÖ Dorkeli. Ferr Dorkell til Dorgríms mágs síns, ok býr 
víS hann; en Gísli hafði bú eptir ok saknar engis í, at nú sé 

búit verra en áSr. 7. Ok líSr nú svá sumarit, ok komr at [963 J 

vetmáttum. Dat var J?á margra manna siör at fagna vetri í 
}>ann tíma, ok hafa J?á veizlur ok vetrnáttablót; en Gísli lét af 20 
blótum síSan hann var í Vébjgrgum í Ðanm^rku, en hann helt 



1. gnn 6k erpMy allit. formel. 

2. þesa — i, „was zum gedeihen, 
zum nutzen ansschlagt". 

3. Tel — at því, ,,erhebe du nur 
keinen tadel darttber'*. Ðieselbe be- 
deutung wie tdja at ehu, hat auch 
gera orð á ehu, 

4.5. mart — fáttj „dass bald eine 
freundliche, bald eine kUhlere 
stimmung uns beherrscht hat". 

6. Ekki — talatj „es ist ohne be- 
deutung, was dariiber gesprochen 
wird", d. h. was du dartiber sprichst. 

7. skaltú, -ú ziemlich stark be- 
tont. 

9. ef — við komaf „wenn nichts 
anderes eintreten soll" (wenn es ein- 
mal unabanderlich ist). 

10. ek hirdi ekki^ „ea ist mir 
gleichgiltig*. 



15. IngjaldSj sonst unbekannt 

17. við hann, „zusanunen mit ihm^ 
(nicht „bei ihm"). 

17.18. ok saknar — áðrj „er konnte 
gar nicht merken (eig. er vermisst 
nichts), dass die wurtschaft schlechter 
geworden ware als Mher*. 

18. búitf das subst. bú mit artikel 
(nicht part. von búa), 

20. vetmdttablótj vgl. Hák. s. góð. 
c. 17, Heimskr. 1, 191 f. und nament- 
lich Ól. s. helg. c. 117 (II, 242—43): 
hann var þvi vanr^ meðan heiðni 
var, at hafaþrjú blót hvem veír, eitt 
at vetmóttum . . . hafði hann þd 
um haustit vinaboð mikit usw. 

21. siðan hann var, vgl. c. VIII. 
Sigraddr, der Dáne, war, wie S aus- 
drticklich angiebt, ein christ, und 
Gisli soll die primsigning empfangen 



24 GIsli TennBtAltet oin gelnge. Grásiða. 

. X. XI. H 3*^1" íí'^r veizlum ok allri stórmenakn. 8. Ok dú iiflar hann 
til Teizlu mikillar, ]>á. er Bvá HBr Btnndum, sem áSr var getit; 
hann býðr til veizlu f'eiiM báðum mifDnm Horkeli Eirfkssyni 
ok l'orkeli anSga ok mágnm sfnnm, BjartmarBSoBum, ok morgnm 
6 oírnm vínum ok fél^>gnm. !). Ok fiann dag, er menn koma 
far, tekr AnÖr til orSa: „Eíat er Batt at Begja, at nú f'ykki 
mér eina mannB vant, peBS er ek vilda, at hér væri." 
„Hverr er eá?" kvaÖ Gísli. 

„I'at er Vésteinn bróðir minn; hann mnnda ek kjÓBa ti! 
10 at njóta hér fagnaðar meC oss." 

10. Gíeli œælti: „Annan veg er mér tJetta gefit; þvf at 
ek vilda gjarna gefa til, at hann kœmi hér nú eigi." 
Ok fellr þetta tJeira tal Jiar ni5r. 



XI, 1. Maðr hét Porgrlmr ok var kallaör nef. Hann bjó 
5 á Nefatoðura fyrir innan Haukadalaá. Hann var fullr af gijrn- 
ingum ok fjrjlkyngi, ok var seiðskratti Bem meatr mátti ver?a. 
Hánnm bjóSa þeir Porgrímr ok Dorkell til Bin, pví at Jjeir 
h()f5n þar ok boð inni. 2. Þorgrlmr var hagr & járn; ok er 
l>eB3 viB getit, at þeir ganga til smiðjn báSir í'orgrímarnir ok 
Þorkell, ok síðan byrgja þeir smiöjuna. 3. Ná eru tekin 
Gráaíðu-brot, er Þorkell hafði hlotit ór skiptinn þeira brœðra, 
ok gerir Þorgrímr þar af spjót, ok var J>at algort at kveldi; 
mál váru í, ok fœrt í hepti spannar-Iangt. 4. Frá því er sagi;, 



haben. Diese bemerkimg íd S ist 
jeduch sicher eiú apaterer ztisatz. 



2. UÖr íiunáiBH, 
Torgerllobt war". 



nafni. 



denke ich gam and' 
12. gefa, acil. fé. 



>eg~gefit, „darliber 



k 



Haukitdalr liegt aeit langer zeit 
S. Kilond 1, 572, Árbók 1883, b 



16. seiðítkratti, m. „hexenmeiBter" ; 
in derselbeD Ledeutung fiudet aich 
auch daB aimplex skratti (vgl. ahd. 
scrato, mhd. schrate „kobcld"). 

2i). byrgja, „zuBpetren, feat ver- 
achlÍeaaeD" (so dass kein anderer 
heiBÍDkommen koonte). 

21. Qrásíðu-brot, b. zn c. 1, 12. 

22. alg^t, „feitig gemacht, voll- 
endet". 

23. mál, es war also ein mdlatpját, 
ein speer mit magischen zeiohen, b. 
zu e. VI, 10. 

fosrtí, (acil. SK/d fii) Aepit 



spannar- J 



GíbIí sncht VésteÍDS besucb in Hóll za verbindem. 



25 



at Onundr ór MeÖaldal kom til boís at Gísla, ok bregír hánum GS. XI. 
á einmæli ok sagði, at Vésteinn væri út kominn — „ok er 
hans hingat ván." 

5. Gísli bregðr vi8 skjótt ok kallar til sín húskarla sína, 
HallvarS ok HávarS, ok baS þá fara norSr í OnundarfjgrÖ 5 
ok hitta Véstein ok bera hánum „kveöju mína, ok þat meÖ, 
at hann sé heima, þar til er ek sœki hann heim, ok komi 
eigi til boSsins í Haukadal" — ok selr í hendr þeim knýti- 
skauta, ok var þar í penningr hálfr til jartegna, ef hann trýöi 
eigi 89gu þeira ella. 6. SíSan fara þeir ok hafa skip ór 10 
Haukadal ok róa til Lœkjaróss ok ganga \>bx á land ok til 
bónda }?ess, er þar bjó, á Bessast<^8um, hann hét ok Bessi; 
{'eira bera hánum or8 Gísla, at hann léSi þeim hesta tvá, er 
hann átti, ok hétu Bandvettir, er skjótastir váru í FjorÖum. 
7. Hann lér þeim hestana; ok ríöa þeir, unz þeir kómu á 15 
M08V9IIU, ok þaöan inn undir Hest 8. Nú ríSr Vésteinn heiman; 
ok berr svá til, at þá ríðr hann undir melinn hjá Mosv^Uum, 
er þeir brœír ríöa et 0fra, ok faraz þeir hjá á mis. 



langtf eine spanDe tief steckte der 
griff in der tttUe des speereisens**. 

I. Crisla ist gen. 

• 4. bregdr mð skjóttf „setzt sicb 
scbnell in bewegung* (zaudertkeinen 
aagenblick). 

6. kveifju minaf von bíer ab gebt 
die indirekte rede in die dbrekte 
fiber. 

7. heimaf d. b. auf dem bofe Hestr, 
s. oben c. IV, 9. 

8. 9. knýtiskautif m. „einznsammen- 
gekntipftes tucb*. 

II. LœmarósSj eigentl. „milndung 
des bacbes*' ; gemeint ist ein kleiner 
bacb, Þinge^nT gegenUber, zwiscben 
dem bofe Gemlufall ond dem bofe 
Lœkjaróss (Eálund 1, 578). 

12. á Bessastgðumf dieser bof, 
etwas westlicb von Lœkjaróss, exi- 
stiert nicbt mebr. 

14. Bandvettir^ v. -vgttr; eigentl. 
^&ustbandscbub aus gam* (jetzt 



bandvetlingar); wie die pferde zu 
diesem namen kamen, ist nnerfínd- 
licb. 

Fjgrðumf verkurzt ftir Vestfjgrðumf 
so wurde der grosse nordwestlicbe 
teil Islands (eine balbinsel) genannt. 

15. ríða þeir usw., die folgende 
terrainscbildemng ist in allen einzel- 
beiten korrekt, s. Árbók 1883, s. 7 
bis 10. 

16. MosvqUu; die sklaven baben 
den weg ttber die Gemlufallsbeiðr 
zurtickgelegt und kommen dann, 
auf der anderen seite, zum noeb 
existierenden bofe Mosvellir am 
9nundar^9rðr. 

17. melinn, eine sandige ebene, 
die so bocb und steil abfállt, dass 
man vom bofe Mosvellir aus einen 
reiter auf der anderen seite der 
ebene nicbt seben kann (Arbók 
1883, s. 8). Ðie sklaven batten nacb 
dem bofe einen ktirzeren weg (ober- 
balb der ebene) eingescbbigen; da- 



Vésteinn vill sícli niclit Bbhalten lusðD. 

'• Vé3!eíijn reitet nach H611 za GialL PorgrímT sendet eluen kuQdscbafter 

nach Hðll, Véateinn teilt geschenke ans. 

XII, 1. DorvarÖr hét maðr, er bjó í Holti; húskarlar 

hans deildn um verk, ok hjogguz meö Ijám, ok varB hvár- 

tveggi Bárr; kömr VésteinD til ok sættir þá ok gerir Bvá, at 

hvárnmtveggjum hugnar vel; ríÖr ná ót til DýrafjarBar, ok 

5 austmenn, Irír samt, 2. En þeir koma iindir Hest, Hallvar5r 
ok HávarÖr, ok fregna nú et sanna nm ferS VésteinB, ríÖa nú 
aptr Bem þeir mega, 3. Ok er peir koma til Mosvalla, þá sá 
þeir manna reiÖ í miðjum dal, ok var þá leiti f millnm peira; 
ríSa nn I Bjarnardal ok komit til ArnkelBhrekkn ; par springa 

Q bá5ir heBtarnir ; í>eir renna \>á af heatunum ok kalla, 4. Hejra 
jieir Vésteinn nú, ok várn \>X komnir á ÍJemlnfallBheiði, ok 
bíða nú, ok hittaz þeir, ok bera npp urendi ein, bera nú fram 
penninginn, þann er Gísli sendi hánum. 5. Hann tekr nú 
annan penning ór fégyrðli sínum, ok roQnar mj<^k á at BJá: 

5 „Satt eitt Begi pit", aegir hann, ,,ok munda ek aptr hafa horfit, 
ef þit hefðuð hitt mik fyrr; en ná fjilla vi^tn oll til Dýra- 
fjarðar, ok mun ek þangat ríða, enda em ek fesB fúas. 6. Anst- 
menn skulu hverfa aptr, en pit stfgiÖ á skip", segir Vésteinn, 
„ok Begið Gisla ok Bystnr minni þangatkvámu mfna." 

(I Þeir fara heim ok segja Gfsla. 

Hann Bvarar: „Svá verSr nii at vera." 



k 



her verfehltBn sie Véslein, der nnter- 
halb des meir litt 

Cap, XII. 1 . Holt, jetit eÍD pfarr- 
hof, iiegt ebenfalls am pDundarQoid, 
nnw. von Mosfeilir. 

5. þrlr samt, „im ganzen drei" 
(Véateinn und zwei Norweger). 

8, dal, Uíiinlich der nachlier ge- 
nanntc Bjaroardalr, darch welchen 
der WDg DBch dera DjTaQMrÖr ilber 
das gebirge Gemlufallsheiðr fiihrt. 

leiti, ,ein hligei", in der niihe des 
hofes Kirkjnból {iUbúk 1S83, a, S). 

'J. Amkelsbrekka , so heiast noch 
dÍQ eine halde des berges, Ubei 



welche der weg bbaiif anf Gemlu- 
fallsheiSr íQhrt (Árbók a. a. o.). 

spritíga, ,info!ge von Uber- 

anstrcDgang deo dienst versagen". 

12, þeir, VésteÍDD und die sklaven. 

bera, subj, ist die aklaven, 

14. fégyrðiU, m, „geldgUrtel", 

Ifi. n. faila—Dýrafjarðar, soweit 

war also Vésteinn gekomraea; dle 

Gemlafallsheiðr ist oben schmal, so 

dass der weg Bohi bald abwSrts 

fiihrt {Árbók 1883, s, 8 — 9). Die 

worte habon auch eine symboliBcbe 

bedeutung; wie díe báche alle nach 

dem DýraQ^rSr strömon, su zieht 

es Mioh den Vésteinn dortbiD. 



J 



Vésteiim begibt sich nach Hóll. 



27 



7. VéBteinn ferr til Lambadals til Lútu frændkonu sínnar, €FS« XII. 
ok lætr hón flytja hann yfir fj^rðínn, ok mælti við hann. 
„Vésteinnl sagöi hón, vertu varr um þik; þurfa muntu þess." 

8. Hann er fluttr til Þingeyrar; þar bjó þá maör, er 
Þorvaldr gneisti hét; Vésteinn gengr þar til húsa, ok lét Por- 5 
valdr hánum heimilan hest sinn; ríðr hann nú vi8 hrynjandi 
ok hefir sitt s^ÖulreiSi; hann fylgir hánum til Sandaóss ok 
bauð at fylgja hánum allt til Gísla. 9. Hann kvað eigi þess 
)>nrfa. 

„Mart hefir skipaz í Haukadal,^ sagði hann, „ok vertu lo 
varr um þik." 

Þeir skiljaz nú. RíSr Vésteinn nú til þess er hann komr 
í Haukadal, ok var á heiðvíðri ok tunglskin. 10. En at þeira 
Þorgríms, þá láta J^au inn naut, Geirmundr ok kona sú, er 
Rannveig hét; bæsir hón nautin, en hann rekr inn at henni. 15 
11. Þá ríör Vésteinn þar um V9II, ok hittir Geirmundr hann. 
Geirmundr mælti: „Kom þú ekki hér á Sæból ok far til Gísla, 
ok ver varr um þik." 

12. Rannveig haföi gengit út ór fjósinu, hyggr at mann- 
inum ok J^ykkiz kenna, ok er nautín váru inn látin, J^ræta 20 
þau um manninn, hverr verit haföi, ok ganga vi8 þat heim. 



1. Larnbaddls', dieses kleine tal, 
das sich nach dem ÐýraQ^rðr öffhet, 
liegt zwischen Gemlufall und Valseyrr 
(8. zu V, 6). 

LútUy (S hat Luku) ist ein ganz 
ungewöhnlicher name; vielleicht fem. 
zu dem adj. íúír, „vom tiberbeugt"; 
also wttrde Lúta urspriinglich ein 
beiname sem. Lúka (oder Luka) 
ist noch minder nordisch. 

4. Þingey fY, ungefáhr mitten am 
Qord etwas östlicher als Haukadalr 
und Meðaldalr, jetzt als handelsplatz 
bekannt; in einer nicht naher zu 
bestimmenden periode ist das thing 
der Dýrfirðingar hier — statt auf 
Valseyrr — abgehalten worden^ man 
sieht noch die budenruinen, s. Arbók 
1883, s. 34 ff. 

6. viö hryr^'andi (fem. In- eL), 



„mit klingendem zaume^; an dem 
zaume des pferdes miissen kleine 
schellen o. a. befestigt gewesen sein; 
es ist offenbar das „ringland-begsli" 
in einem norwegischen volksliede 
(s. Landstad: Norske Folkeviser, 
s. 417) gemeint. 

13. heiðviðrif n. „klares wetter"; 
tungUkinf n. „mondschein^. 

14. Idta — inn^ „treiben hinein" 
(in den stall). 

15. ba^ir hón nautin, ^fSÍe bindet 
die kUhe an^ (eine jede an ihrem 
platze); bdss ist der fUr jedes tier 
abgegrenzte raum im stalle. 

16. um vgllf „durch das tún^; s. 
die abbildung in Árbók 18S3; Sæból 
lag naher am fjord, Hóll ein wenig 
höher. 



28 ÞorgTÍmr sendet Ruimveig nacli HÓQ. 

6S. XII. 13. r*eir I'orgrímr BÍtja viö eld, ok spyrr r'orgrímr, ef þau 
hefði nokknt manDa aét eBa hitt, e5a tiin hvat þan frættiz. 

14. „Ek í'óttnmz kenna, at Vésteinn var hér kominn," sagði 
Bannveig, „ok var í blári kápn ok Bpjót í hendi ok reið vi5 
5 hrynjandi." 

„En hvat aegir Hi Geirmnndr?" 

„OgQrla sá ek til; en hnBkarl ætla ek Onnndar ór Me!5al- 
dal, ok var I kápn Giela, en 8i,iÖalreiði Oonndar, ok f hendi 
fiskistong ok veSrar af npp." 
10 15. „Nú mun Ijúga annathvárt ykkat", Bagði Þorgrímr, 
„ok far f>ú, Rannveig! á Hól ok vit, hvat þar er títt." 

Ifi. Nú fór hón ok kom til dnra, er menn váru komnir 
til drykkjn. Gisli var í durnm úti ok heilsaði heuni ok batið 
henni par at vera. Hón kvez heim skyldn — „ok vilda ek 
15 hitta GnðríPi mey." 

17. Gísli kallar á hana, ok varð ekki at urendnm. 
„Hvar er Aníír, kona þín?" Begir hón, 
„Hér er hón," eegir GíbIí. 

Hón gengr út, ok epnrði, hvat hón vildi, Hón kvaíS smá 
20 arendi ein vera, ok kómnz engi npp, 18. Gísli baS hana gera 
annathvárt, vera þar ei5a fara heim. Hón fór heina, ok Yar 
pá, nQkknra heimskari en áðr, ef á mátti gœSa, en kunni engi 
tíSendi at segja. 19. En eptir nm morgininn lét Vésteinn 
bera at sér tosknr tvær, er varningr var f, ok Jieir brœíSr hQfSn 
25 mei5 farit, Hallvarðr ok Hávarðr. 20. Hann tók fiar ór refil 
sextðgan at lengS ok b<jfaðdúk tattngn álna langan ok ofít 



1. Peir Þorgrimr, „Þ, nnd die 
Ubrigen festgeBosBen". 

4. bldri, nschwara". 

fi. En — ffeirffiMíiíii' Biud worte 
ÞocgrímB. 

il, fiakUtgng, í. „angBlrDto". 

veðrar, ra. pl.(?), ein wort von 
UQbekaanter bedeutungi ca musa 
eÍDe eÍDiiobtiiiig um ende der staoge 
bezeicbiien, die eioe almlielikeit 
mit der speerspitxe darbol. Oder 
iat vedi'ar oinfiicti ein foblcr fiir 
fjaðrar (fjglh^ = speerblatt); alao 



eine stange nm fisclie damit zu 
stechen? 

15. Gvðriði mey, „dio jnnge G.". 

20, kómuz engi (scil. Brendi) upp, 
„es kam niclitB zu tage* (es wnrda 
keine beatellung aasgericlitet). 

22. ef—gœda, „wenn das (ihre 
dummheit) iiberhaupt nocb giiiBser 
hlitte weiden kQnnen"; der satz ist 
wol ein spaterer zusatz, er feldt 



in S. 
2íi. seœlggan at lengð, , 



» klafter 



A 



GíslÍB traame vom schicksale Vésteins. 



29 



í glit af gnlli í þrim stoðuin ok mnnnlaugar þrjár fáðar mei tís. 
gnlli Þetta bar hann fram ok gaf systur sinni, Gisla ok xn« XIIL 
Þorkeli BYarabróSnr sínnm, ef hann yildi þiggja. 21. Gísli 
gengr ok Þorkatlar tveir á Sæból til Porkels, bróður síns. 
Segir Gísli, at Vésteinn var J^ar kominn, ok hann hefir gefit 5 
peim báðnm saman gripina, ok sýnir hánum ok biðr hann af 
hafa slíkt, er hann vilL 

22. Þorkell syarar: „p6 yærir þú makligr, p6 at þú eign- 
aðiz alla, ok vil ek eigi þiggja gripina; eigi em lannin sýnni 
en Bvá." 10 

Ok Yill hann yíst eigi þiggja. Nú ferr Gísli heim ok 
l^ykkir hánmn mn allt einn yeg á horfaz. 



yésteinn wird getötet Gisli sendet GuðríÖr nach Sæból 

um dort anszukundscbaften. 

Xni^ L Nú bar þat til nýlundn á HóU, at Gísli lætr 
illa í syefhi tyær nætr í samt, ok spyrja menn, hyat hann 
dreymðL Hann yiU eigi segja drauma sína. 2. Nú k^mr en 15 
yrí6j& nóttin, ok fara menn til rekkna sinna; ok er menn 
h{;fðn sofit syefii, kamr byhr á húsit svá mikiU, at af tekr 
)>ekjnna aUa gðru megin af húsinu. 3. Pat fylgði þessu, at 
yatn feU óf hhnni syá mikit, at þat yar með ódoemum, ok tókn 
húsin at dijúpa, sem UkUgt yar, er pákit tók at rofha. 4. GisU 20 
spratt npp skjótt ok heitr á menn sína, at skýU. £n þræU 



1. iy ady. 

gUt, n. „biokat". 

í þrim Bt^ðum, wol ala 3 parallele 
streifen der Biige nadL 

fdðar (part prt yon fd), „aas- 
gdegt". 

9.10. dgi—msá, ,der k>)in (fOr 
die gabe) wird niebt so sieher aeín; 
meine gegengabe dal&r wird wahr- 
sdieinlieh aaableiben**. 

12. þytíeir — horfaz, „em sehien 
ihm, ab wem aUes dieaelbe riehtong 
habe* (ab wenm allea zn demselbea 
resnhal íBhre& wfirde). 

G^ ZnL 14. i $imt, JÚBtei 



15. Hann — segja, man glanbte 
nSmHeh, daas daa yersdiweigen einea 
tranmes ein mittel gegen die yer- 
wirkliehung deeselben sei; ygL 
XIV, 7. 

17. h^fdu $ofU tvefn, ,eine gote 
weile geachlafen hatten''. 

bylr, m. „windatoaa'' ; derartige 
plötzliehe bOen nnd in der doitigen 
gegend etwaa ganz gewðhnlíchea, 
a. Árbók fomleiíafjelags 1%S%— 92, 
a. 1S5— S6. 

19. at — ódœmmm, „ébm ea ohne 
beiapiel wai^, im aHgemeinen yon 
etwaa ganz nngewðhnlidiem ond 
nngeheoeriiehem. 

21. aftj^i, y. at ikýta, eigeiitL ,be- 



[m] 



Véstoínn wird getðtet. 

I. Xin. einn var með Gfafa, sá er Þórðr hét, ok kallaíir enn hnglatiBÍ; 
hann var mikiU maðr vexti, nær f'vf sem GíbIí. Þrællinn yar 
heima, en GíbIí fór ok nær allir menninir með hánum til Ueyjanna, 
at dnga peim vi5. 5. Vdsteinn banB at fara með þeim, en 
G GÍbH viU eigi fiat. Ok nú er niest tókn at drjúpa húsin, þi 
enúa þan systkin rekkjnm sfnnm nm endilangt húsit, en allir 
menn aÖrir vára brott flýÖir lír hÚBÍnn, nema J-au tvaa ein. 
6. Ná er gengit inn nokknt fyrir lýaing, hljóðiiga, ok þangat 
at, sem Vésteinn hvílir. Hann var þá vaknaðr. Eigi finnr 

10 hann, fyrr en hann er lagðr spjóti fyrir brjÓBtit, 8vá at stóð I 
gegnum hann. 1. En er Vésteinn fekk lagit, þá mælti hann 
þetta: „Hneit far," eagSi hann, — ok pYÍ næst gekk maörinn 
út, en Vésteinn vildi npp standa; í l'ví fellr hann niör fyrir 
Btokkinn danSr. S. AuÖr vaknar við ok kallar á ['órS enn hug- 

15 lansa ok biíSr hann taka vápnit ór undinni. I>at var fá mælt, 
at eá væri skyldr at hefna, er vápni kipSi 6t sári, en þat váru 
k^llnS lannvíg, en eigi morB, er menn létu vápn eptir í ben- 
inni etanda. 9. iJórðr var svá líkblau&r maSr, at hann þorSi 
hvergi í nánd at koma. Gfali kom ]>á inn ok sá, hvcr efni I 

20 váru, ok baB Dúr5 vera kyrran. Hann tók sjálfr spjútit ór 
eárina ok kastaSi albl(!i8ga f ork eina ok lét engan mann sjá 
ok Bettiz á etokkinn. 10, Síðan lét haun búa um Ifk Vésteina 
eptir peiú siBvenju, er fá var í fann tíma. VéBteinn var tnjok 
harmdauði bæ?Si Gísla ok ^Srnm mgnnum. 11. Dá mælti Gísli 



schinnen", hier ,beí der reparatnr 
des dacbes uad sonstigeo vor- 
kehiungen holfen". 

1. hugíaws, adj. ,Qiiitlos, feige'. 

6. snúfi — Itúait, „aie schuben die 
bettstellen (von der waDil) fort, so- 
dass Bie íd der llingsrichtung dea 
Kimnieia staaden". 

12. Hneit, v. einem vb. Imita, áa.s 
jedoch ntir in praet, und inf. vor- 
kommt. Sneit þar: „es trafdoit'; 
,da gab es eineu atoas". 

maÖTÍnn, der ihii durchbohrC 
batte. 

14. gtokkmn, d.h. Ktgtoklnnn (od. 




rúmstokkiim) , der seitenwaud des 
bettea. 

17. lawivíg, n. .heimlich veriibter 
totschlag". Als mord wurde der- 
selbe in diesem fulle □icbt angesehBn. 
weil daa corpus delicti, das zur er- 
mittelniig des tiiters lijhrea koimte, 
zurilckgelaasea wurde. Diese m- 
acbauong kommt jedooh ÍD den nns 
erhaltotiun rechtsquelleu nicht Kom 
ansdmck. 

1S, iikblauðr, adj. .ftirchtsam vor 
leichen, anfáhig eine leiche zn aehen 
oder zu beillhren". 

19,20. hver—vdm, „wie es BÍcb 
darÍÐ {im zimmer) verhielt, 
gefallen war*. 



J 



Gisll sendet Guðríðr nach Sœból. 



31 



til 6u?5ríí5ar, fóstru sinDar: „Pú skalt fara á Sæból ok vita, GS. 
hvat menn hafaz þar at; sendi ek þik fyrir pYÍ þangat, at ek Xin.XIV. 
trúi þér bezt um J^etta ok annat; ok kunn at segja mér, hvat 
menn hafaz J^ar at.^ 

12. Hón ferr ok komr á Sæból; þeir váru upp risnir ok 5 
sátu meÖ vápnum, Dorgrímar tveir ok Þorkell; ok er hón kom 
inn, var henni heilsat óbrátt, því at fólk var flest fámálugt. 
13. Pó spyrr Dorgrímr hana tíSenda. Hón sagöi víg Vésteins 
eSa morS. 

Þorkell svarar: „TíÖendi myndi oss þat hafa þótt eina 10 
stund.^ 

14. „Sá maör er þar látinn," segir Þorgrímr, „er vér erum 
allir skyldir til viröing at veita, ok gera hans útferÖ sem 
scemiligsta ok heygja hann; ok er J^at satt at segja, at slíkt 
er mikiU mannskaði; máttu ok segja svá Gísla, at vér munum 15 
)>ar koma í dag.^' 

15. Hón ferr heim ok segir Gísla, at Porgrímr sat meí 
hjálm ok sverÖ ok ^llum herbúnaöi, en Þorgrímr nef hafSi 
bolðxi í hendi, en Þorkell hafSi sverS ok brugSit af handfang 
— „allir menn váru þar upp risnir, sumir meÖ vápnum." 20 

„Slíks var at ván," segir Gísli. 

yésteiim wird in einem grabhtigel beigesetzt. 

XIV, 1. Gísli býz nú til at heygja Véstein, meS allt liö sitt, 
í sandmel þeim, er á stenz ok seftjorn fyrir neöan Sæból. 



3. kunn (imper. von kunnd)^ ^sei 
verst&ndlg, sei aofmerksam^ (am 
mir sagen zn können). 

5. þeÍTf s. die lente dort. 

7. var — fámálugtj eine be- 
schreibnng , voU psychologischer 
wahrheit. 

9. eða, ,oder richtiger*. 

10. 11. eina stundf „eine zeit, ein- 
mal", d. h. fruher. ,Das wtirden wir 
frtiher als eine sehr wichtige nenig- 
keit betrachtet haben". 

13. útferðf f. „begrábnis". 

10. afy adv. 

handfang, n. was man mit der 



hand nmspannen kann", spanne; der 
ans der scheide gezogene teil war 
eine spanne lang. 

Cap. XIV. 22. liðf s. hausstand, 
vgl. heimalið in S. 

23. í sandmel — seftjgmf „m der 
sandigen strecke, die mit dem 
binsenteiche parallel lauft'', n'ámlich 
zwischen dem fjord nnd dem teich; 
s. den plan in Árbók 1883. Seftjgm 
ist kaum als eigenname zu betrachten ; 
in S wlrd gewöhnlich der artikel 
zugefttgt. Der grabhtigel Vésteins 
liegt am westlichen ende des teiches. 
S. tibrigens ^bók s. 16—17. 



YésteiiiD wítd bestattet. - 

. XIV. Ok er GIbIí yar á leiö koiniiin, |'á fara feir Dorgrímr me6 
marga menn til hangBgerðarinnar. 2. En ]>Á er þeir liofðn 
TeJtt Véeteinj umbúnaS, sem Biðr var til, gekk Þorgrímr at 
Gísla ok mælti: „Dat er tízka," segir hann, „at binda mQnnum 
5 helskú, fá, er ['eir gkalu ganga á til Valliallar, ok mun ek þat 
gera vi5 Véstein." 

3. Ok er haDn hafSi þat ggrt, ]>& mælti hann: „Eigi kann 
ek hekkó at binda, ef f>eBsir losna." 

4. Eptir lietta eetjaz ]?eir niSr fyrir útan hangínn ok talaz 
10 vi5 ok láta allóglíkliga, at ni;ikknrr viti, hverr f'enna glœp 

hefir g^rt. 5. Þorkell spurí^i Gíela: „Hversu berz Auíír af 
um bróður dauðaun? Hvárt grætr hón mj^k?" 

„Vita mnntn þat Jjjkkjaz," segir Gísli; hón berz af Yel 
ok J'ykkir mikit, 6. Draum dreymöi mik," segir GíbH, „í 
15 fyrri nátt, ok svá í nátt; en þó vil ek eigi & kveða, hverr 
vlgit hefir unnit; eu á hitt horfír um dranmana. 1, Þat dreymíSi 
mik ena fyrri nátt, at af einum bœ hraköiz hyggormr ok hjoggi 
VéBtein til bana, en ena BÍðarri nátt dreymði mik, at vargr 
rynni af sama bœ, ok biti Véstein til bana. Ok sagSa ek 



tapfer"; so iat mit S eo leaen (M 
hat litt stact vel, was den eDtgegen- 
gesetzten sinn gSbe). 

H. ok þykkÍT mikit, .nnd (doob) 
erscheiut es (das was sie lu trageti 
Imt) ihr bedeuteDd" (sie flihlt dCD 
veriust tief), 

Draum uaw., durch dio folgenden 
worte deutet Gísli in einer ftir seinoD 
bmder nieht mÍBSznveratehenden 
i wisae, wer 



k 



I. fara, „karaen'. 

3. haugsgerð, f. ,das anfwerfen dea 
hUgela". 

4. tiika, f. „bi&ach". 

4. 5, at bitida — helikó, dieso inter- 
eaasnte sltte findet aich nur hier er- 
wahnt; daas sie aiigemein war, zeigt 
dieae steile zur gentige. 

6. þd—Vaihallar, iat vielleicht ein 
xnsittK, auch in S wird Vaib^ll uicht 
goDaunt 

10. iííía uiídjíífcíija, „iiusaern, daas 
es aehr unwabrscbeinlich ware". 

II, Hveríu berz Auðr af, (d, i. 
fcerr af sér) , „wie ertrÍÍBt A, deu 
Bctunerz?" 

12. mjpfc, hier fUgt S lu: AuOr 
hafði ekki farit meö líkinit, eine 
Bbaciu'eibBr-bemeTkuDg (orkl^onde 
konjektnr), 

13. Vita—þykl^aí, „das diirfteat 
du aelber wisaen". 

hún berz af vel, „sie ertriigt íhn 



Véateinn getijtet habe. 

16. a hitt — draumana , „ia ent- 
gegoDgeaotzter weiae Torhiilt es sioh 
mit doD triinmen" (dieae leden eine 
dentiicbe apracbe). 

M. af einum bœ, gerade diese nn- 
beatimmtheÍtiatfÍirÞorkellaprechend 

gODUg. 

hrekðií (von hrekkva), „ringelte 
aioh hervor'. 
19. Ok lagða nsw., siehe oben 

xni, 1. 



liehe oben J 



Gesprach zwisclien Gislí and jþorkell. 



m 



pYÍ hvárngan drauminn fyrr en nú, at ek vilda, at hvárgi GS« XIV. 
réöiz." 

8. Ok þá kvaÖ hann vísu: 

3. Betr hugþak þá, brigþer 

(biþkat draums ens þriöja 5 

slíks) af svefne v^kþom, 

sárteina, Vésteine, 

pás vit í sal Si^tom 

Sigrhadds viþ mj^]? gladder, 

komska maþr á miþle 10 

mín né hans, at víne. 

9. Porkell spuröi þá: „Hversu berz AuÖr af um bróður- 
danðann? Hvárt grætr hón mjok?" 

„Opt spyrr þú þessa, frændil" segir Gísli, „ok er þér mikil 
forvitni á at vita þetta." 15 

10. Gísli kvaÖ vísu: 

4. Hylr (á laun) und líne 
linnvenges skap (kinna) 
gríþar (leggsk ór góþom) 
Gefn (él kerom svefna); 20 



2. réðiZj „in erfiillang ginge". 

Str. 3. Pros. wortfolge: Betr 
hugþakþá, brigþersárteina! Yésteine, 
v^kþom af svefne (biþkat ens þriþja 
draums sliks), )'ás vit s^tom at vine 
i sal Sigrhadds, gladder viþ mj^þ; 
komska maþr á mil'le mín né hans. 

„Ich denke, o krieger, dassVésteinn, 
erwacht vom schlafe, sich wohler 
fUhlte, (ich wUnsche nicht einen 
solchen «traum zum dritten male), 
damals, als wir beide beim wein 
im saale Sigrhadds sassen, erheitert 
dorch deu met; zwischen ans bekam 
Diemand einen sitz'^. 

Betr, vesa ist zu erganzen. þá 
wird im folgenden þás wiederholt. 
brigþer sárteina, voc, „zieher der 
wuudenspiesse, der schwerter'' (vgL 

Sagabibl. X. 



denschwertnamenMistilteinn); diese 
umschreibung scheint gewahlt mit 
riicksicht auf das in c. 13, 15 von 
porkell gesagte. Ðer letzte satz be- 
tont die innige freundschaft zwischen 
Gísli und Yésteinn. 

14. Opt spyrrþú, die wiederholten 
fragen porkels und sein interesse 
fUr AuÖr werden durch ihr in c. 9, 9 
leise angedeutetes verhaltnis zu por- 
grímr, begriindet. 

Str. 4. Pros. wortfolge: Linn- 
venges Gefn hylr gri)'ar-skap und 
line ; leggsk á laun kinna él ór gó)'om 
svefna kerom; blí)' lauka eik berr 
siþan bráa d^gg á bæþe ^ndvege 
geira; eir reksk angre bróþor. 

„Ðie frau versteckt ihr erregtesge- 
miit unter dem schleier; sie sammelt 

3 



Gislí beriohtet iiber ilie BtLDimimg der Aaðr. 

eik berr (íingre) lauka 
(eir reksk) bráa geira 
(bróþor) dogg á bæþe 
blfl> gndvege afl'aii. 



11. Ok enn kvaö 1 



Hrynja lœtr af hvítom 
hvarmskóge Gný bógar 
hraun fylvÍDgar, hrenimir 
blátrs bann, i ku^, 
hnotr leea, en Ireyr 
t'ggn, at mærþar rggne, 
snáka túns af BÍno 
sjónheele bglgróno. 



1 

4 



h WJLngenregen aus denguteo 
Oissern des scUafea. Die fTeniidliclie 
frau wÍBcht daun mit ihren hiÍDden 
den tan der angen ab) die ruhe wird 
dnrch die trauer uiii den bruder 
vertriebea'. 

linnvmge, ,das bettderBchlange", 
guld; dteGefn desgoldesB.v.a.fiiin 
{ Auðr). Vgl. linnvengea Bil, (Jddr. a 1 '. 
griþar v, gríþ (oder gríþr) scheint 
„ieidenachafc", „sinneserregang" zn 
bedeuten (im heut. iai. dient es hiiiifig 
in KDRammensetzung aia veratörken- 
des prSfix, i. b. gTiSarítór). kintiaél, 
„der regen oder liagel dcr waagen" 
B.v.a. tr^ncn. ívefna ker, „die 
fásset dea Bcldafca", d. h. die augen. 
laulia eik, „die eiche des iauches", 
die fran. ftíþan, bald (naohher); 
wenn sie ein wenig geweint hat, 
wischt sie sich die triihiiea ab, bráa 
dýgg, „dcr tau der branen", die 
tiiihnen. ^ndvege, „hwhtítz". g.geira, 
„der hoohsltí der speere'', die hand. 
eir, f. „ruhe'' (nur poet,). 

Btr.e. ProB.wortfolge:Biigar 
hiaim-GÐi} lætr fylvingar hryuja af 



hvitonihvaimskógeiknéi hlátrsbann 
htemmir svanna; Dpgn snálta töns 
iess hnetr af sioo bolgróno sj6nhesie, 
eu IrejT at þessum mær|iai rygne. 

„Die frau laast die trShnen von 
den augenbrauen in ihren schoes 
hínabfalien; kummer ergieift die 
firau; dle frau sammclt nusBe von 
ihrem auB kammer (als bodeo) auf- 
gewachsenennuBBbaumedesgealohtB, 
aber sncht ihren schmerz za iindeni 
dnrch (die Behnsncht =) liebe zu 
diesem diebter (mir)". 

Bógr, „SíTm",hraxin—grjót,BÍebie; 
„der Btein des armcs", dei aimrinf^, 
die Gnó (asio) des ringea, elne tnu. 
fylvingar (genus unsicher) = nUsae 
(vgl. Sn.E. 11,430,514). hvarmakögr, 
„der waid der augonlieder", die 
wimpero. hldtrs bann, „dta verbot 
deagelachtera", „diesorge,kuramei", 
hreamir ist konjelttui fUr ky^ar in 
S, hranna in M. Þ^gn, eine wal- 
kiire. sndka tún = tinnvenge, in 
str. 4; „die walkilre dea goldes" 
= fian. sjifnAesIi, eíne kllhne luu- 
Bobreibnng des auges; hesli (v. hofil) 
utr. — nussbaum. þregja at, „sioh 



Wiederaufíialime der spiele. 



35 



12. Nú ganga þeir brœör heim eptir þetta báöir saman. gs. 
Dá mælti Dorkeli: „Mikil tíöendi hafa hér gorz, ok mnnn pér XIV. XV. 
veröa nokkuru meiri tíSendi me8 harmi en oss; en eigi at síðr 
verör hverr með sjálfum sér lengst at fara. 13. Vilda ek, at 
þú létir pér eigi þetta svá mikils fá, at menn renni þar af 5 
pYÍ grunum í; vilda ek, at vér tœkim upp leika, ok væri nú 
svá vel með oss, sem þá er bezt hefir verit." 

14. „Detta er vel mælt," segir Gísli, „ok vil ek þat gjarna, 
ok þó me8 þeim hætti, ef nokkut kann þat til at bera á þinni 
æfi, at pér þykki jafnmikit sem mér þykkir þetta, p& skaltu 10 
mér því heita, at gera p& meÖ sama hætti, sem þú beiöir 
mik nú." 

15. Þessu játar Þorkell. Sí8an fara þeir heim, ok er þá 
drukkit erfi eptir Véstein. Ok er þat er g^rt, ferr hverr heim 
til síns heimilis, ok var nú allt kyrt. 15 

Spiele werden abgehalten. Herbstfest bei Þorgrímr und Gísli. 

XV, 1. Tókuz nú upp leikar sem ekki hefði í oröit. [963-64] 
Eiga þeir mágar optast leik saman Gísli ok Þorgrímr, ok verSa 
menn eigi á sáttir, hvárr sterkari er; en J?ó ætla flestir Gísla 
aflameira. 2. Þeir leika knattleika á seftjorninni; pSiY var 
jafnan iQ^Iment. 3. Þat var einn dag, þá er flesta lagi var 20 
komit, at Gfsli bað jafnliga skipta til leiksins. 

4. „Þat viljum vér víst", segir Þorkell; „enda viljum vér, 
at þú sparir p& ekki af vi8 Þorgrím, því at þat orÖ flyz af, 



nach einem sehnen". nKErðar rggnÍTf 
„der gott (oder „der, welcher in 
bewegung setzt") der dichtung'*, 
der dichter ; hiermit meint Gisli sich 
selbst; vgl. E. Gíslason Njála II, 
551—52. 

2. 3. munuþér — oss, „fUr dich wird 
dies ereignis ein erheblich grösserer 
kammer sein als fur uns'^. 

4. verðr — faraf ein sprichwort, 
„ein jeder hat am lUngsten mit sich 
selber zu tun" (muss also zonachst 
fttr sich selbst sorgen). 

5. 6. renni — i. „man infolge dessen 
argwOhnisch werde", und vielleicht 



den wahren sachverhalt aufdecke. 
Mit diesen worten i'áumt porkell 
ein, dass porgrimr der mOrder ist 

9. með þeim hœtti, „unter der be- 
dingung". 

Cap. XV. J 9. aflameira, afja- wol 
gen.pl. V. a/í, nicht gen. sg. v. afti-, 
vgl. kraptamikill. 

knattleika, s. zu Egilss. XL, 1. 

20. flesta lagi (haufiger i fl. lagi), 
,,in sehr grosser menge". 

21. jafnliga, „in zwei gleiche 
partieen". 

23. atþúsparir — Þorgrfm, „dass 
dn (im wettkampfe) gegen Þ* es an 

3* 



. XT. at þú Bpariz vi!5; en ek ymia fér allvel, at fú fengir eem mesta 
virÍ5ÍDg af, ef p& ert aterkari". 

5. „Ekki h^fum vit J?at reynt hér til," segir Gisli, „en \>6 
má Jíat vera, at þar komi, at vit reynim". 
G 6. Nú leika þeir, ok hefir Þorgrímr ekki viP, feldi Gísli 
haDD, ok bar út kn^ttinn. M viU GíbIí taka knnttinn, en 
Þorgrlmr heldr bánnm, ok lætr hann eigi pvi ná. 7. Þá fellir 
GÍbIí Bvá hart Þorgrím, svá at haun hafCi ekki viö, ok af 
gekk Bkinnit af knáimam, en blót^ stokk ór nnsuÐum. 8. Por- 
10 grímr stóS seint upp; hann leit til haugsins VéBteins ok mælti: 

6. Geirr í gumna s(/rova 

gnast — kankat þat laata. 

9. Gísli tók knottinn á akeiSi ok rekr á milli herða Þor- 
grími, ará at bann steypðiz á fram, ok mælti: 

15 7. BgUr Á byrpar atalle 

brast — kankat pat lasta. 

10. Þorkell aprettr npp ok mælti: „Nú má fat Bjá, hveiT 
sterkastr er eöa mestr atgorfimaðr; ok hættnm nú." 

Ok avá gerSu þeir. 11. Tókuz nú af leikamir, ok Ilðr á 

2() anmarit, ok fætkaSiz nii heldr me8 þeim Þorgrími ok Gfsla. 

12. Þorgrimr ætlaöi at hafa haustboö at vetrnóttnm ok fagna 

vetri ok hlóta Frey, ok bví5r þangat Berki bróður sínnm 

ok Ejjólfi ÞórÖareyni ór Otradal ok mwga (jöru stórmenni. 



k 



Dichts fehien laaBt" (deine k^fte 
nicht Hchonst). 

a. 3B. 23. þat orð fiyz af, „dia 
gerede geiit darliber". 

n. ekki, afl ist zu Mgimen; hafa 
viB, „lctafte genng besitzen, um je- 
maDd stand zu iialten". 

fi. bar úí knpttinn, unperstinlich: 
nder ball flog binaus" (aua dem &b- 
gegrenzten apielpl&tKe). 

,Ðer speer tQnte lant in 

eines mauneB (d. h. V^teias) wunde 

daa kBon ich oicht ebea tadeln". 



— Ueber don pltir. (gunina) vgL 
K. Gifllaaon, Njála II, 5U2 f. 
l'i. d skeiOi, „im laufe, Uufend". 

8tr. 7. „Der ball tönte lant auf 
der Bchulter; daa kann ich nicht 
eben tadela", 

byrðar etallr, „die unterlage der 
bUrde" ist die achulter. 

23. Eyjúlfi Pörðarsyni, Eyjólfr 
war ein sohn des Oórör gellir; er 
ftihrte den beinamen enn grdi, a. 
Eyrb. o, XIII, 

Otradcd (heute ein pfarrhof) liegt 
an der alidkiiste des AiniiTfj^rðr. 



rfjprör. J 



Ðie herbstfeste za Hóll and Sæból. 



37 



13. Gísli býr ok til veizlu ok býðr til sín mágum sínum ór GS. XV* 
Arnarfirði ok Þorkatlum tveimr, ok skorti eigi hálft hundrað 
manna at GÍ8la. Drykkja skyldi vera at hvárratyeggja, ok 
var strát gólf á Sæbóli af sefinu af tjgrninni. 14. Þá er þeir 
Þorgrímr bjogguz um ok skyldn tjalda húsin, en boðsmanna 5 
var þangat ván um kveldit, þá mælti Dorgrímr við Þorkel: 
„Vel kœmi oss nú reflarnir þeir enir góðu, er Vésteinn vildi 
gefa þér; þœtti mér, sem þar væri langt í miUi, hvárt þú hefðir 
pÁ með qUu, eða hefðir þú þá aldri; ok vilda ek nú, at þú 
létir sœkja þá." lo 

15. Þorkell svarar: „AUt kann sá, er hófit kann, ok mun 
ek eigi eptir þeim senda." 

„Ek skal þat gera þá," sagöi Þorgrímr, ok baÖ Geir- 
mnnd fara. 

16. Geirmnndr svarar: „Vinna mun ek n^kknt; en ekki 15 
er mér um at fara." 

Þá gengr Þorgrimr at hánum, ok slær hann kinnhest 
mikinn ok mælti: „Far nú þá, ef þér þykkir nú betra". 

17. „Nú skal fara," sagði hann, „þó at nú sé verra, en vit 
þat fyrir víst, at hafa skal ek vilja til at fá þér þar fylju, 20 
er þú fekt mér fola, ok er þó eigi varlaunat." 

18. Siðan ferr hann ok er hann komr á Hól, þá em þan 
Gísli ok Aut3r búin at láta npp tjoldin. Geirmnndr berr npp 
erendit ok sagði allt sem farit hafði. 

19. „Hvárt viltu, Au?5r, Ijá tjgldin?" sag?5i Gísli. 25 
„Eigi spyrr þú þessa af því, at þú vitir eigi, at ek vilda, 

at þeim væri hvárki þetta gott ggrt, né annat, þat er þeim 
væri til 8œm?5aranka." 

20. „Hvárt vildi ÞorkeU br6?5ir minn?« sag?5i Gísli. 



1. mágum sinum^ d. h. Bjartmarr 
mid seine söhne, s. c. 4. 

2. hálft hundraðf ein halbes ,gross- 
hnndert'', also 60. 

4. sefj n. „binsen*. 

8. langt i millij „ein grosser unter- 
schied'. 

9. meb pIZu, „als volles eigentom*'. 
11. AUt—kann*^ ein sprichwort 
15. nQkkutj „etwas*, d. h. irgend 

etwas (nur nicht dies). 



15. 16. ékki er méTf „ich habe keine 
lust". 

20. fylju, eine jonge state*', ein 
wortspiel mit bezng auf das wort 
kinnhestr; vgl. das folgende folif 
Junger hengst*'. 

21. varlaunat, „iibel oder un- 
gentigend vergolten*'. 

28. scemðaraukif m. „vermehrung 
des ansehns*'. 



r 38 Geirmundr versprioht die tíiien io Sæbúl ufien zu halten. 

I «8. „Vel t>ótti hánum, at ek fœra eptir," 

F XT. XTI. „Dat skal œrit eitt til," sagöi Gfsli, 

ok fylgir háDam á leið ok fær hdDHm gripina. 21. Gíali 

[ gengr með hánum, ok allt at garöi ok mælti: „Nó er þann 

I 6 veg, at ek þykkjamz góða hafa gyrt feríi þína, ok vilda ek, 

I at píí værir mér dú leiðil^mr nm pat, sem mik varðar, ok eér 

I æ gjof til gjalda, ok vitda ek, at ]>ú létir loknr frá hnrBiim 

I l'rimr f kveld; ok mættir þú muDa, hverBU pú vart beiddr til 

I fararÍDQar." 

I 10 22. Geirmnndr svarar: „Mun Þorkeli, bróönr þínnm, við 

I eogn hættf"' 

I „Við alls eDgn," sagði GíbIí. 

I „Þá mnD ^etta áleiðis snúaz," sagði GeirrouDdr. 

I 23. Ok nú, er hann kumr heim, kastar haDD Diðr gripnnum. 

I 15 Þá mælti £)orkelt: „Olíkr er GíbIí oðrnm m^nnum í J^olin- 

^ mœði, ok hefir hann betr cn vdr." 

I „Deesa f'urfum vér nú," aegir Þorgrímr. 

1 Ok láta npp refílinn. 24. SiCaD koma bo68mGnn um 

W kreldit. Ok þyknar veörit; gerir ]>& logndrifu iim kveldit, ok 

I 20 hylr Btígn alla. 

porgrimr wird getiJtet. 
[964] XVI, 1. B^rkr ok Eyjólfr koma nm kveldit með sex tögn 

manna, ok var pa,! hnndraS manna, en hálft at Gfsla. Tóku 
menn til drykkjn á HÓIi um kveldit, ok fara menu í rekkjur 
eptir þat ok sofa. 



2. Þat skal œrit eitt til, ,dsa soll 
ila gcnligender gnmd gettÆQ'. 

6. leiðitamr, „dei sicli leicht leiten 
UisBt'', der willig jemtuideii folgt. 

6.7. Bér—gjalda, ein spricliwort, 
etienso FMS. I, 296, IS; vgl. Hýv. 
145: ey iér txl gildes gjgf tind 46: 
glik ítolo jo'pirf gÍ9fom. 

13. dieHiit snúaz, „in die wege 
geleitet, suageföhrt werden". 

\i. kasíar hami niðy, ,er wirft 
niedei"; dadurch wird angedeutet, 
dasB die bilide Bctiwer wax; deabalb 



tr^ auch Giall selbst die teppiche 

biB mm laune (§ 20). 

i5. l&. þolinmœði, f. „geduld, nach- 
Bicht'. 

16. hefir — belr, „er benimmt Bich 
beBser". 

t". Þessa, „dieses", d.h. donrefill; 
da mit u Qterbricb tporgTÍmr denpurkell 
und giebt sugleich zn versteben, dasa 
Beiue bedenken und weilschweifigen 
reden nicbt am plat^e 

l'J, logndrlfu, f. „achneefall 
unbowegter luft". 

hylr, anperBUulÍoh. 



J 



Gisli begibt sich in dcr nacht nach Sæból. 



39 



2. Gísli mælti við AuCi koDU sína: „Ek hefi ekki gefit GS. XVI. 
hesti Þorkels ens au?5ga, ok gakk þú meí5 mér ok lát loku 

fyrir hurí5 ok vaki, meí5an ek geng í brott, ok lát frá loku, 
er ek kom aptr." 

3. Hann tekr spjótit Grásí?5u úr ^rkinni, ok er í kápu 5 
blári ok í skyrtu ok i línbrókum, ok gengr hann síðan til 
lœkjar þess, er fellr á miUi bœjanna, ok tekit var neyting- 
arvatn af hvárumtveggja bœnum. 4. Hann gengr ggtu til 
lœkjarins, en veðr sí?5an lœkinn til g^tu þeirar, er lá til hins 
bœjarins. 5. Gisla var kunnig húsaskipun á Sæbóli, þvi at 10 
hann hafí5i ggrt þar bœínn; þar var innangengt í §ós; þangat 
gengr hann; þar stóðu þrír tigir kúa hvárum megin; hann 
knýtir saman halana í nautunum, þrimr togum hvárum megin, 
ok lýkr aptr fjósinu ok býr svá um, at eigi má upp lúka, 
þó at innan sé til komit. 6. Síðan ferr hann til mannhúsanna, 15 
ok haf?5i Geirmundr geymt hlutverka sinna, því at loka var 
engi fyrir hurí5um; gengr hann nú inn ok lýkr aptr hurðunni, 
sem um aptaninn haf?5i verit um búit. 7. Nú ferr hann at 
gUu tómliga. Eptir þat stendr hann ok hlý?5iz um, hvárt 
nokkurir vek?5i, ok ver?5r hann þess varr, at allir menn sofa. 20 
8. Drjá váru log í skálanum. Sí?5an tekr hann sefit af gólfinu 
ok vefr saman, kastar sí?5an i Ijósit eitt, ok sloknar þat; eptir 
þat stendr hann ok hyggr at, hvárt ngkkurr vaknar vi?5, ok 



Cap. XVI. 1. gefit, scil. fóÖTj „ich 
habe das pferd des p. nicht ge- 
ftittert". 

7. lœkjar þess, dieser bach láuft 
westlich von den beiden gehöften 
Hóll und Sæból; s. die karte in 
Arbók 18S3; die beschreibung der 
saga ist ganz korrekt. 

7.8. neytingarvatn f „das wasser 
fiir den wirtschaftsbedarf". 

8. ggtUf den kurzen pfad von Hóll 
nach dem bache. 

d. 10. til him bœjarinSj „zu dem 
anderen hofe'^, d. i. Sæból; vielleicht 
ist ens neÖra mit S und frgm. zu 
lesen; der sinn bleibt derselbe. 

1 0. húsaskipun, f. „die einrichtung 
des gehöfts". 



1 1 . var innangengt, „man konnte 
vom innern des hofes direkt in den 
kuhstall gehen". 

12. 13. hann knýtir saman halana, 
dadurch versperrte er den weg, der 
zwischen den beiden rinderreihen 
hindurch fdhrte, und erschwerte die 
etwaige verfolgung (Arb<^k 1883, 
s. 24). Dasselbe mittel scheint öfter 
angewendet worden zu sein; ygl. 
Droplaugarsona saga (Ebh. 1847), 
s. 29, 27 ; einen andern zweck hatte 
die massregel in der erzahlung von 
den drei dieben (ísl. œventýri 90, 77). 

16. hlutverka sinna, „das ihm zn- 
gefallene (aufgetragene) gesch'áft'^ 

19. tómliga, „in ruhe^^ „gemSch- 
lich". 



40 



Dorgrimr wird von Gíali getötet 



GS. finnr banu f>at ckki. 9. Dá tekr hano aöra sefvisk ok kastar 

XVI.XTH. í jiat Ijós, er ]'a,T var næBt, ok Blokkvir l>at; \>á verðr hann 

f>e88 varr, at cigi nmnii allir sofa, því at hann sér, at ungs 

manDB hond komr á et ÍDDBta Ijósit ok kippir ofan kolnnni 

5 ok kœfir Ijóait. 10. Nú gengr hann innar eptir hÚBÍnu ok at 

lokhvllnnni, |'ar er ['au Dorgrfmr hvílðu ok ayatir hans, ok var 

hnigin hur5 á gátt, ok eru J^au bæði í rekkju. 11. Geugr 

hann |)angat ok þreifaz fyrir ok tekr á brjÓBti henni ok hvfliSi 

hón nær Btokki. 

10 12, Siðan mælti h,ón Þórdíe: „Hví er Bvá k^ld h^nd þin, 

ÞorgrímrV" ok vekr hann, 

Þorgrimr mælti: nViltu, at ek anúiz at ]iér?" 

HÓD hugði, at hann leg!^i hi^ndiua yfir hana. 13. Gisli 

bí6r ]>ú, enn um atnnd ok vermir hgndina I aerk eér, en '■an 

15 aofua bæði; nú tekr hann á Porgrimi kyrt, avá at hann vaknaði; 

hann hugði, at hÓD Þórdís vekði haan, ok Buuiiz pA at henni. 

14. Gíali tekr \>á klæðin af þeim annarri hendi, en með annarri 

leggr hann í gegDum Þorgrim me^ Grásíða, 8vá at í beSÍDum 

Dam staö. Nú kallar hón Þórdfs ok mælti: „Vaki menn í 

20 skálanum! Þorgrfmr er veginn, bóndi minn." 

15. Gfeli SDÍr í brott akyDdiliga til fjóaBÍns, geagr þar 
út sem hann hafði ætlat, ok lýkr aptr eptir sér ramliga; Bnfrr 
heim BÍCan eua somu leiS, ok niá hvergi sjá spor haoa. 16. AuSr 
lœtr loku fríl hurðu, er hann kom heim, ok ferr hana í aæing 
25 gfna, ok lætr sem ekki aé f orðit, eða hann eigi um ekki at 
vera. 17. En menn allir váru ^lœrir á Sæbóli ok viaau ckki, 
hvat af ekyldi ráða; kom þetta á [lé. óvara, ok urðu þvf eigi 
tekio fau ráÖ eem dygði. 

porgtiraB bestattung. 
XVII, 1. Eyjólfr mælti: „Hér eru oröin mikil tfðendi ok 
30 ill, ok er fólk þetta vitlauet, er hér er. Nú bj'díz mér J'at ráB, 



K 



3.4. wtgs mantiB, namlidi Gflir- 


8.j&ret/íu/'i(i'ir,„tastetvorsicliher" 


miinda (der iu S aDsdiUcklicli ge- 


13. legði, „gelegt iiatte". 


nanDt wird). 


n. klœðin, B. »u 0. 9, ie. 


4. kohtnni, v. !mla, „lampe (mít 


25. ekki, „Dichtfi". 


tTM)". 


25. 26. dgi—vera, „mit nichts be 


5. kœfir, „Kisclit". 


BchUftigt geweaen aei". 


7. ö gátt = aptr (S und frgm.). 


27. hvat af skgldi r<iða, „welcheD 


„gewíhloBsen". 


beachlusa man fasaen sollte". 



ichta \k- i 
.welchen I 



Gisli entwischt oDgesehen. 



41 



at kveikja Ijós ok hlaupa til duranna, svá at vegandinn megi GS. XTII. 
eigi út komaz." 

2. Ok svá var gort; þykkir m^nnum, er eigi ver?5r vi8 
vegandann vart, sem sá myni þar n^kkurr inni vera, er verkit 
hefir unnit. 8. Lí?5r nú til þess, er dagr kemr; er þá tekit lík 5 
Þorgríms ok hrott kipt spjótinu ok geröi þat B^rkr, hróðir 
hans, ok til graptar búit ok er þar at sex tigir manna, en aí5rir 
sex tigir fara nú á Hól til Gísla. 4. Dór?5r enn huglausi var 
úti; ok er sér lií5it. hleypr hann inn ok segir, at herr manns 
ferr at bœnum, ok var hann allmj^k flaumósi. to 

5. „Þat er vel þá" segir Gísli ok kva?5 vísu: 

8. Fell eigi ek, fuUom 
folkrunnr hjarar munne 
ráþet hefr margra manna 
morþ, viþ hverjo orþe; 15 

l(Jtom vér, þótt vága 
viggrunnr hnigenn ligge, 
(komenn es þyss í þessa 
þjóþ) of oss sem hljóþast. 



I) 



s. 40. Cap. XVII. 30. vitlaustj 
ohne verstand". 



7. er, sing., wie öfter, wenn das 
vb. vorangeht 

10. flavmósiy „unbesonnen heran- 
stíirmend^'; flaumr bedeutet „heítiger 
strom^', und dient in znsammen- 
setznngen als verstarkendes prafíx; 
Ó8i ist wol die schwache form des 
adj. Ó88, das sonst nur in der pórs- 
drápa 16, in der bedeutung „funken 
sprtihend, brennend^', vorkommt. 

Str. 8. Pros. wortfolge: Ek 
fell eige viþ hverjo orþe; folkrnnnr 
hefr ráþit fullom hjarar munne morþ 
margra manna ; vér l<^tom sem hljóþast 
of oss, þótt vága viggrunnr ligge 
hnigenn; þyss es komenn i þessa 

„Ich falle nicht durch ein jedes 



wort; der krieger hat mit der 
(von blut) gesattigten schneide des 
schwertes den tod vieler leute her- 
beigefiihrt; wir (ich) benehmen uns 
so ruhig als möglich, obwol der 
mann níedergestreckt daliegt. Un- 
ruhe ist in diese leute gefahren^^ 

Die strophe drUckt Gislis mut und 
seine kalte gleichgtiltigkeit aus. 
folknmnr, „der baum des kampfes 
(od. schwertes)", der krieger, Gisli. 
hjarar munnry zweideutig (durch 
das bild); eigentlich = die schwert- 
schneide. fullom, ebenfalls zwei- 
deutig; „mit voUem munde'', d. h. 
mit kraftigen worten, oder von der 
schneíde „voU von blut des er- 
schlagenen". vága viggrunni ; vága 
vigg, „das pferd der wellen", 
das schiflF; runnr = baum; „der 
baum des schiffes*^ = seefahrer, 
mann. 



(tS. XTn. li. Ná koma ]ieir á bœinn r'orkeil ok Eyjólfr; ganga at 

lokrekkjn J'eiri, sem Gísli hvílöi í ok kona hans; en Þorkell, 
bróSir GÍala, gengr npp fyrir í hvílugóllit ok sér, hvar ekór 
Gísla liggja frosnir ok anængir allir; bann Bkaraði þá npp 
6 ondir fótborðit, ok avá, at eigi ekyldi sjá pi aörir menD. 
7. Ná fagnar Gísli feim ok spyrr tíðenda. I>orkell kvað bæÖi 
mikil ok iU, víg l'orgríms, ok spj'n-, hverjn gegna myndi eí5a 
hvat ]>i skal til ráCa taka. 

8. „Skamt er ];á milli illra verka ok stórra," segir Gísli; 
II) „viljum vér til pesB bjó5az at heygja Þorgrfm, ok eign þér 

pat at oss, ok er ['at skj'lt, at vér gerim l^at me5 aœmÖ." 

9. I^etta í'ig&ja ]>eii, ok fara allir eaman á Sieból. En 
eptir þat bflaz þeir til haugagorðar, ok legg.ia Þorgrím í skip. 
10. Nn verpa þeir banginn eptir fornnm sið, ok er húit er at 

15 lykja hauginn, \<é, gengr Gísli til ÓBSÍnB ok tekr npp stein einn, 

svá mikinn sem bjarg væri, ok leggr í skipit, Bvá at nœr 

J'ótti hvert tré hrokkva fyrir, en brakaði mjok í skipinn, ok 

mælti: „Eigi kann ek skip at festa, ef f'etta tekr veðr npp." 

11. Dat var m^kkarra manna mál, at eigi })6tti allólfkt 

20 fara pví, er Þorgrímr hafði gort viB Véstein, er bann rceddi 
um helskóna. 12. Nn biiaz {>eir heim frá hauginnm. Pá 
mælti GIsli viÖ Porkel bróður sinn; „Þat |iykkjumz ek at pér 
eiga bróðir, at nú sé okkat vinfengi sem p&, er bezt hefir 
verit, ok ta,kim nú npp leika." 



h 



3. hvílugólf, „acfalafzimmer". 

t. snœugiy, „voU schuee", 

allir, „liberall, ganz". 

b. fútborðit, „fiiBBfarett", das brett, 
anf welcfaem die fUasG dea aitzeiideii 
ruliea, eiii aoltemet. 

0. Skatnt er þií uhw., „eine biise 
Ut folgt der andern mí dem 
fuBse". 

10.11. eiff» — ons; figa at e-»i, 
„etwaa vun jemaoden beansprucheD 
kiinnen". 

i;<. £ skip, von beisetzungeti im 
Bchiff berichtet auch die Laudufima 
(II, B, 2(1), nnd aus Schweden und 
Norwegen ist die sitte doich aiu- 



grabungen eTwieaca (Sophus MUller, 
Nord, altertnraBkunde II, !ál>). 

14. hauginn, der grabhUgel wuide 
wahtscheinlicb am iistlicben ende 
des achiifteicbus aufgovrorfenj vgl. 
Árbólc 18S3, s. 26— I'i heute ist 
jedocb nichts mebr davou erkennbar. 

15. ðssins, d, h. dea HaukadálB 
lárjóaa, ein weuig iistlicher. 

16. leggr i skipit, naob S in den 



BTSieven. 

I. lekr—lipp, „fortfllhrt''. 
20. er hann rœddi, b. c. U, 3. 
23,24. at—UÍka, gata wie obeo, 
). o. 14, 13. 



d 



Zaaberei des Porgrimr nef. B^rkr heiratet Pórdís. 



43 



„Þorkell tekr því vel. Ok fara nú heim hvárirtveggju. GS. XYII. 
13. Gísli hefir nú eigi allmannfátt, ok er nú slitit boðinu, ok XYIII. 
gefr Gíslí góí5ar gjafir sínum boíSsm^nnum. 



Das erbgelage fUr porgrímr. Zauberei des Þorgrímr nef. B^rkr heiratet 
pórdis. Spiele anf dem teiche. Oisli verrat sich durch eine strophe. 

XVIII, 1. Nú er erfi drukkit eptir Þorgrím, ok gefr [964] 

Bgrkr gó?5ar vingjafir mgrgum mpnnum. 2. Þat er næst til 5 
tíðenda, at B^rkr kaupir at Porgrími nef, at hann seiddi seið, 
at þeim manni yT?5i ekki at bjorg, er Þorgrím hef?5i vegit, þó 
at menn vildi duga hánum ok hann megi sér hvergi ró eiga 
á landi; oxi níu vetra gamall var hánum gefinn til þess. 3. Nú 
flytr Þorgrímr fram 8ei?5inn, ok veitir sér umbúð eptir venju lo 
sinni ok gerir sér hjall, ok fremr hann þetta fjolkyngiliga 
með allri ergi ok skelmiskap. 4. Var?5 ok sá hlutr einn, er 
nýnæmum þótti gegna, at aldri festi snæ útan sunnan á haugi 
Þorgríms ok ekki fraus; ok gátu menn þess til, at hann myndi 
Frey svá ávarör fyrir blótin, at hann myndi eigi vilja, at 15 
frori á miUi þeira. 5. Því fór fram um vetrinn, ok eiga þeir [964-65] 
brœ?5r leika saman. B^rkr gengr þar í bú me?5 Pórdísi ok fær 
hennar. Hón fór eigi ein saman, þá er þetta var, ok fœ?5ir 
hón svein, ok er hann vatni ausinn, ok er fyrst nefndr Þor- 
grímr eptir fg?5ur sínum. 6. Ok er hann vex upp, þótti þeim 20 



2. ekki albnannfáttj ,,nicht grossen 
mangel an menschen" (zahlreiche 
gSste). 

Cap. XVIII. 10. flytr — seiöinnj 
tiber den seiðr s. zu Qrvar-Oddss. 
c. 2, 1. 

11. hjallr (háafíger seidhjallr)^ s. 
zu Laxd. c. 35, 38. 

12. ergiy vgl. Heimskr. 1, 19: En 
þessi fjglkyngij er framið er, fylgir 
8vá mikil ergi, at eigi þótti karl- 
mgnnum skammlaust við at fara, 
ok var gyðjunum kend sú íþi'ótt. 
Worin diese ergi bostand, wciss 
man nicht, abcr etwas unflatiges 
oder unzUchtiges scheint gemeint 
zu sein. 



12.13. er nýnœmum þótti gegnat 
„was etwas neues (noch nicht da- 
gewesenes) zu sein schien'^ 

15. ávarðr, „beliebt"; „dass er ein 
solcher líebling Freys ware, dass 
usw.". 

16. 17. Þvi — aaman, dieser satz 
ist etwas unlogisch, da Því sich auf 
nichts im vorhergehenden beziehen 
kann; er fíndet sich jedoch ungefáhr 
in derselben fassung auch in S. Der 
sinn ist: „So ging es vor sich im 
winter, dass die bruder, wie es frtiher 
bestimmt war, spiele abhielten". Viel- 
leicht beruht der satz dennoch auf 
einer interpolation. 

18. Hón fór ekki ein saman, „sie 
war schwanger'% 



44 



Gisli verriit sich duroli eine 



G8.XTI1I. harn l'ungr f skaplyDdi ok líeirinn, ok var snúit nafninu, ok 
kallaSr SBorri. T. Byrkr bjó f>ar fau misseri, ok eiga þeir 
leika gamaD. S. Kona er nefnd Anðbjgrg, er bjó í ofanverÖnm 
dalnuni á AnDOiarkaBtvðnm; hón var systir l'orgrfmB Defe. 
5 Hón hafði átt sér bónda, er I'orkell liét ok var kallaðr ann- 
marki. 9. Sonr beniiar hét DorBteinn; hann var einnhverr 
sterkastr at leiknnnm annarr en Gísli. l^eir ern jafnan eér 
í leik Gifili ok ÞorBteian, en þeir til mótB B^rkr ok Þorkell. 
10. Einnhvern dag kom (-ar fjylði manna at BJá leikinn, J>ví 

10 at mvrgnm var mikil forvitni á at sjá. leikinn ok vita, hverr 
Bterkastr vœri eía leikmaSr beztr; en J>ar var sem víöa annars 
staíar, at m<jDunm er J>eBB meira kapp á, er fleiri koma til 
leikanna. 11. Þbbb er getit, at Bi^rkr hef ði ekki viÖ I'orBteini 
um daginn; ok at lykðum reiddiz Byrkr, ok braut í Bundr 

15 knatttré Þorsteins, en Þorsteinn feldi hann ok rak við Bvellinn 
ni5r. 12. En er GÍbIí Bér ]?at, pÁ mælti hann, at hann skyldi 
leika sem hann hefSi mátt til vi? Bijrk — „ok mun ek skipta 
trjám við þik." 

Svá gera lieira. 13. Gíali sez uiör ok gerir at trénu, horfir 

20 á hauginn l'orgrímB; snær var á jgrCu; en konur Bátu upp í 
brekkuna, Pórdís systir hans, ok margar aðrnr. 14. Gísli kvaS 
pÁ vÍBU: 

9. Teina sék í túne 
tál-gríms vinar {tflo, 
23 Gauts |>es8, 's geig of reittak 

gunnbliks, þáar miklo; 



1. þungr í skaplyndi, „voq dii- 
freumiUolier gemUtaart". 

sniíií, „verándert". 

2. kallaðr Snorri, es ist dies der 
berilhmte Snorri goðí, die hiiupt- 
peraon der Eyrb. Vgl. daaelbst 
c. 12, 5. 

þau mieseri, „diesen winter", 

4. Annmarkastgöum, der liof Ist 
DtDgat versehwimden, aber ilberreHte 
slnd niich viirbandeD, a. Arbúk I8K3, 
í. 2S. 

5. 6. atmmarki, bedoutet „fehler", 
Dameotlloh ia motaliachem sinDe. 



7. jafnan, „in der regel". 

12. ntpnnum, d. h. den spielenden; 
„die spielenden treibeD das splel 
desto eifriger, jeniebr zuachauer dft 

13. BQrhr ~~ Þorsteini: wenn du 
vuraDgebende riehtig iet, spielen hier 
ausnahmawBÍse Borkr uod ÞorateÍDD 
Diit eÍDander, 

hefdi ekki, afl ist lu ergÍÍnzeD, 
Ij. knatttré, n. „ballscheit" (der 

atock mit dem der bali geschlageD 

wurde). 
l\>. gerir at, „repariert"'. 



4 



beim spiel gesprochene strophe. 45 

nú hefr gnýstœrer geira 
(grímo Þrótt) of sóttan 
(}>ann lét Inndr of lendan) 
landkost (áar branda). 



15. Þórdís nam þegar yisuna, gengr heim okliefir rát3it 5 
YÍsnna. Þeir skilja nú leikinn; ferr Þorsteinn heim. 16. Mat3r 
hét Þorgeirr, ok var kallat3r orri; hann bjó á OrrastQÖum. 
Bergr hét maðr, ok var kallaðr skammfótr; hann bjó á Skamm- 
fótarmýri fyrir anstan ána. 17. Ok nú er menn fara heim, 



es. XTIIL 



8tr. 9. Pros. wortfolge: Sék 
(so das frgm.) teina i þáar niiklo 
túne fólo Yinar tál-gríms, I'ess gnnn- 
bliks Gauts, es of veittak geig; nú 
hefr geira gnýstœrer of sóttan land- 
kost; {Tann grímo prótt lét áar branda 
lundr of lendan. 

,4ch sehe streifen im aufgetauten 
wohnsitze porgríms, des kríegers, 
welchem ich schaden zafUgte; nun 
hat der kámpfer ein stUck land in 
besitz bekommen; dem manne hat 
ein anderer das land gegeben". 

teinarj die aufgetauten oder von 
schnee und eis freien teile (eigentl. 
y,streifen'0 des grabhUgels. Z. 1 sieht 
aus wie eine reminiscenz an Guþr. 
II, 41, 1. — þdar Y.þd f. aufgetaute 
erde. íún, „ein hof ^ hier vom grab- 
hUgel, der jetzigen — und be- 
standigen — wohnung porgríms. 
fálaf „eine riesin", „der freund der 
riesin" — „ein riese". íaí, „list, be- 
törung", hier so viel als tœlir, „der 
einen (um das leben) betört", feind; 
„der feind des riesen" Þórr; das 
ganze ist also = Þór 4- gríms = Þor- 
grím8\ vgl. hváía búþar húþ-lend- 
ingar = Is-lendingar bei Haukr 
Yaldísarson (íslendinga drápa 2). 
gunnblik „der glanz des kampfes", 
„schwert", d#Bsen Gautr, Odin, ein 
krieger (der díchter denkt dabei an 
den mord Vésteins). geira gnýstœrerj 



„der, welcher den larm der speere 
vergrössert^, dasselbe. landkostr, 
ein stUck bmd, das man sich wahlt 
um dort seine heimat zu grUnden. 
grima = „helm*, ,des helmes Þróttr^ 
Odin**, der krieger, Þorgrímr; lét .,, 
lendanj eigentl. „liess ihn einen land- 
besitz bekommen^, anspielung auf 
die Undir menn ; eine humoristische 
wendung. áar brandar, „áie flammen 
des flusses*', „das gold' ; ,der banm 
défi goldes", ein freigebiger mann, 
GisX selbst. 

5. 6. ráðii vísuna , „den sinn der 
strophe verstanden*". 

6. skilja, „sie brechen ab, be- 
endigen*. 

7. orrif „birkhahn" (tetrao tetrixL.). 
Orrastgðumy ein kleiner hof viel- 

leicht in dem kleinen Lambadalr, 
einem seitentale des Haukadalr an 
der westseite, s. Árbók 18S3, s. 28 
bis 29. 

8. skammfótrf ^der kurzbeinige". 

8. 9. Skammfótarmýri ; der name 
ist unzweifelhaft identisch mit dem 
jetzigen Skammfótarengi , einer 
sumpfígen strecke im Haukadalr an 
der ostseite; hier lag wol auch der 
kleine hof, s. Árbók 1888, s. 29—30; 
vgl. Kálund I, 572. 

9. aiistan, eine verbesserung fUr 
vestan in den hss., was schwerlich 
richtig ist 



46 



Aiiðbjnrg and porgrinir nef werden getlStet. 



68.XTI1I. rœða þeir ura leikinii r'orNteinn ok Bersr ok deila at lykðum; 
XIX. er Eergr með Berki, en l'orateinn niœlir í móti, ok lystr Bergr 
ÞorsteÍD oxarhamarah^gg; eu I'orgeirr Btendr í mii!i, ok fær 
Porsteinn eigi hefnt aín, ferr heim til m65ur sinnar Auíbjargar; 
5 bindr hón am sár haDS ok lætr eigi vel yfir hans ferB. 
18. KerlÍDg fier ekki aofnat um nóttina; ok gengr át ok er 
henni fuugt í skapi. VeÖr var kalt úti, ok logn ok heiðrfkt 
HÓD gengr nijkkurum sinnnm aDdsœlis nm hÚBÍn. 19. T'á tók 
veírit at skipa/., ok gerir á fjúk mikit, ok eptir þat ]>ey, ok 
) brestr f!<5ð f hliÖÍDni ok hleypr BDæBkrií^a á bœ Bergs, ok Í-X 
'p&T tólf menn bana, ok sér enn merki jarðfalleins í dag. 



y 



Anðbjíirg nnd 0orgrímr nef getlStet. 

t)órdis offenbnrt dem firirkr, dass Gísli der miirder [Xirgríuis aei. 

Biirkr Iftdet Gisli vur das l)6r3neH|>me. Vergebliche verfolgung Gislia, 

Dieaer begiebt sich nach deni GeirþjófsQorðr. 

XIX, 1. Nd ferr DorBteinÐ á fnnd GÍBla ok Bkjtr hann 
Bkjóli yfir hann, ok ferr hann suðr f BorgarfjorÖ ok far útan. 
2. En Borkr ferr npp á AnnmarkaBtaSi, ok lætr taka An6- 
15 bjyrgn ok ferr með hana út á Saltnes ok berr hana grjóti í 
hel. 3. Ok er þetta er liðit, ferr GIsli heiman ok kftmr á 
NefataÖi ok tekr Þorgrfm nef hondnm ok ficrír á Saltnes, ok 
er dreginn kálfsbelgr jI hpfu? hánum ok er barBr grjóti til 
bana ok er kasaðr hjá syatur sinni á hryggnum miili Hanka- 



3. er Bergr meö Berki, ,Bergr 
DÍmmt die pikrtei des Borkr'. 

3, rtendr i milli, „trítt dazwischeD" 
(briagt die streiteuden aus einandeT). 

6.1. er— sftapi, „istniiasvergniígt*. 

8. andsœiig, hier s. v. a. pfugt „ver- 
kehtt", d. b. rilekwSrta, Diese art 
der bewegnng gehörte, wíe es scheÍDt, 
znransUbungdeswetterzíinbers; vgl. 
waa in der Landnáma IIT, c, 4 von 
der hexe LJót er^hlt wird, 

10. brestr—hlidirmi, „schneeniaasen 
setzen sich anf dem abhange in be- 
WBgQDg, BtiirzcD deo abbang biu- 

sínMÍriða, f. jlawÍQe". 

11. jaröfalltins, „deB felsatuizeB" ; 



geiade eia solcher ist in der nSiha 
dea Skammfótiirengi zu sehen; der- 
artige stlirze sind Uberhaapt im 
Haukadalr nicht aelteu. 

Cap. XIX. 13. BvÖr í BorgarfjprO, 
dort pflegtea (in der Hvitú) jedes 
jahr schiffe zu liegon, die im summer 
nach Norwegen segelten. 

IS. Saltnes, eine kleine halbinBel 
EWÍBchen dem Haukada,lr und dem 
Mebaldalr. 

15. Ití. berr — i hel, vgl. aur Eyrb. 
e. 20, 2(1 und Laid. c. 37, :<5; 3íl, 10. 

18. kdlfvbelgr, „eÍíB kalbahant"; 
vgl. znr Eyrb. c. 20, 16. 

19. huaOr, s. lur Eyih. e.38,3i^ 



iRífTkr erfáhrt von Þórdís dic von Gisli gesprochene strophe. 47 



dals ok Meðaldals. 4. Er nú kyrt ok lít5r á várit. Ferr ös. XIX. 
Borkr saí5r á Dórsnes ok ætlar at rát5az þangat ok þykkiz 
enga vir?5ingarfgr farit hafa vestr þangat, látit þvílíkan mann, 
sem Dorgrímr, en fengit enga leiöréttu. 5, Hann býr nú ferð 
sína ok skipar til bús síns, ok at setja rát5 sitt, en ætlat5i at 5 
gera a?5ra f^r eptir fé sínu ok konu. Dorkell ætlaí5i ok þangat 
at ráðaz Súrsson, ok bjóz í f^r meí5 Berki, mági sínum. 6. Frá 
því er sagt, at Þórdís Súrsdóttir hefir leiddan Bork á g^tu. 

7. Dá mælti B^rkr: „Nú vil ek, at þú segir mér, hví þú 
vart svá óglgí^ fyrst á hausti, þá er vér slitum leiknum, ok 10 
pú hefir því heitit, at segja mér, áSr en ek fœra heiman." 

8. Pau eru nú ok komin at hauginum Þorgríms, er þau 
rœ?5a þetta; þá stingr hón við fótum ok kvez eigi fara lengra; 
segir hón nú ok, hvat Gísli hafði kveðit, þá er hann leit 
hauginn Þorgríms, ok kveðr fyrir hánum vísuna. — 9. „Ok 15 
setla ek," segir hón, „at þú þurfir eigi annan veg eptir at 
leita um vig Dorgríms, ok munu rétt búin málin hánum á 
hendr." 

10. B^rkr verðr vi6 þetta ákafliga reiBr ok mælti: „Nú 
vil ek þegar aptr snúa ok drepa Gísla, ok er nú ráð at dvala 20 
eigi við." 

En Dorkell segir, at hann mun eigi við þat samþykkjaz, 
„ok veit ek enn ekki," sagði hann, „hvat satt er í þessu, er 
Dórdís segir, ok þykki mér hitt eigi ólíkara, at engu gegni, 
ok eru opt kold kvenna ráð." 25 

11. Ok ríða þeir Sandaleið, — svá getr Dorkell um 
talit — , þar til er þeir koma yfir Sandaós, þá stíga þeir af 



2. ráÖaZf „ttbersiedeln", wie in z. 7. 

3. vestr þangatj d. h. in den D}Ta- 
Qorðr. 

4. leiðréttUf „genugtuung". 

5. skipar til bú8 sms, „trifft die 
vorbereitongen zur einrichtung seiner 
(neuen) wirtschaft". 

ok at setja, ganz lose mit dem 
voranstehenden verbunden. 
setja ráð, „das hauswesen ordnen". 

6. fé, ^bewegliche habe^ 

1 0. slitvm, „abbrachen, beendigten'^ . 
13. stingr — fótum, „bleibt stehen". 



17. 18. búa mál á hendr ehm, „den 
prozess gegen jemanden einleiten'^. 

20.21. dvala við, „zögern" (vgl. 
Laxd. c. 40, 75). 

24. ólikara, ^unwahrscheinlicher". 

25. eru opt kýld kvenna rdðy das- 
selbe spríchwort auch Njála c. 1 1 6, 1 6. 

26. Sandaleið, der weg ttber die 
Sandar, s. zn c. 7, 3. 

26.27. 8vd — talit, „dazu gelang 
es p. (ihn) zu uberreden". 

27. Sandaó8, s. zu c. 7, 3. 



, baki ok æja. 12. Bnrkr var fámálugr, en I'orkell BagÖi, at 
haDn vildi hitta Onund vin Binn; hann ríör f'egar svá hart, at 
brátt felr syn. 13. Hann snýr þá leiB einni út á Hól ok aegir 
ná GÍBla, hvat títt er, at Þórdía hefir ná app rofit máiit ok 

3 ranusakat vísiina, — „tnáttu nú ok avá viö búaz at upp er 
komit málit." 

14. Gfsli ^agnar ok kvað vían: 

10. Gatat Ból fastrar syster 

sveigar mfn at eiga 
D gaiten Gjúka dóttor 

GoJHTÍnar hngtáne, 

t'ás log-Sága lceges 

lét sinn (af hug atinnom 

svá rak Bujallra brœt>ra 
5 sBr-Freyja) ver deyja. 



k 



3. felr sýn, s. zu Egils saga o. 71, 5. 

anýr ^Hól, er schlng Dikmllch elnen 
8DdeiBii, etwas biiher gelegenen weg 
elD (es ainil jetzt nocb Ewei wege 
vorhaiiden). 

i. hefir — tna'iií, „hat den sach- 
verhalt erkannt". 

5. rannsdJcaí ifisuna, „die stropbe 
griindlich durchforacht' (und ÍDfolge 
deasen deo sídu entratselt), Dios 
hiitte zuerst gesagt weiden mlisaen 
(hysteron proteron). 

5.6. aí— ma'fií, „dass der sach- 
verhalt entduckt worden ÍBt". 

Btr.lO. Pro8.wortfú!ge:Syster 
min, gæten sveigar, gatat at eiga 
s'JI tíotTÚnar Gjiika dótwr, fastrat 
hngtúne, f'U li^gea log-Sága lút 
ver sinn dejja; svá tak sðr-Freyja 
Bnjallra br(e['ia af stÍÐUom hag. 

„Ðie seele Gi)|'rÚQa, dei anbeng- 
samen tochter Gjúkes, wurde nicht 
meiner eitlen schwester beschert, 
(die aeele, die sie zeigte) als die 
fraa ihren ehemann umbrachtej so 



rilohte die fraa Ibre mntígeD bifider 
mit tapferem Blnn". 

gœten sveigar; gœtenn adj. „aorg- 
aam"; sveigr ist eine art kopf- 
Bchmnck; die beEeichnusgiattadelnd 
und hebt den gegensata twischen 
Þórdia und Goþnín hervor; „die fUr 
(uud nur fiir) ilucn kopfachmack 
sorgsame" iat gegenaatt ta „der nn- 
beugaameo", fastrar kvf/túni, „feat, 
uneracliiltterlich , in dem hofe der 
seele" ; „der hof der aeele" ist „die 
brast'". lieges log-Sága, lœger „die 
aee"; deren log, ílamme = gold; 
die iSa^a (asio) des gutdea, die frao, 
Gol»rún. ver sinn, den Atli Bul'la- 
son. sar-Freyja: Ber- ist der ver- 
kiirzte st, des snbat, serve — steitia- 
smve, halsb&nd vou bernsteinperlen ; 
desaen Freyja ist die frau. 

Ðie strophe ist sehr ÍDteressant 
durch den vergleich mit der Goþrún; 
Gisii war jaeingeborener Norweget; 
bei den isliÍndÍBehea skalden ver- 
miaat mau in solchen sCrophen dergh 
anspielsDgen. 



J 



B^rkr ladet Gisli vor das ÞórsDessþing. 



49 



15. „Ok þóttumz ek eigi þess ver?5r frá henni; en þat GS, XIX* 
vil ek nú vita, bró?5ir! hvat ek skal þar eiga, sem þú ert, slíkt 

sem nú hefi ek at g^rt." 

16. „At gera þik varan vi?5, ef menn vilja drepa þik; en 
bjargir veiti ek þér engar, þær er mér megi sakir á gefa. 5 
Þykki mér ok mikit af g^rt viÖ mik, at drepinn er Þorgrímr 
mágr minn ok félagi ok virk?5avinr." 

17. Gísli svarar: „Var eigi þess ván um slíkan mann, 
sem Vésteinn var, at eigi myndi mannhefndalanst vera? Ok 
mynda ek eigi þér svá svara, sem þú svarar mér nú, ok eigi 10 
heldr gera." 

18. Nú skilja þeir. Ferr Þorkell til móts vi?5 B^rk, ok 
fara þeir su?5r til Pórsness, ok skipar Borkr til bús síns; en 
Þorkell kaupir land á BarSastrond, þat er í Hvammi hét. 

19. Nú komr at stefnudggum, ok ferr B^rkr vestr me?5 fjóra 15 [965J 
t0gu manna ok ætlar at stefna Gisla tíi Þórsnessþings, ok er 
Þorkell Súrsson þar í fgr ok systursynir Barkar, Þóroddr ok 
Saka-Steinn; þar var ok í f^r au8tma?5r einn, er Þorgrímr hét. 
Þeir rí8a nú til Sandaóss. 

20. Þá mælti Þorkell: „Ek á skuld at heimta hér á einum 20 
boe lítlum," — ok nefndi bœinn — , „ok vil ek þangat rí?5a 
ok heimta skuldina; en þér rí?5i?5 eptir tómliga." 



2. 3. alikt — ggrtf „nachdem ich 
^ixLe solche tat veriibt habe*'. 

5. hjargÍTj flir den fall namlich, 
ss er gerichtlich verurteilt werde; 

^«nn einem firiedlosen zn helfen war 

^trafbar. 

þœr — gefa, y,derartige, dass man sie 
lir als vergehen anrechnen könnte". 

6. Þykki — mikf ,ich meine eine 
rosse krlmkung dadnrch erlitten zu 

^fciaben". 

7. félagiy sie hatten ja zosammen 
^uf einem hofe gewohnt. 

13. Þórmess, s. liiertiber Eyrb. 
«. 4, 10. 

14. Barbastrgndf die lange kiisten- 
strecke an der nordseite des Breiði- 
Q^rÖr, westlich vom VatsQ^rðr. 

i Hvammi, der hof liegt an der 

SagaUbl. X. 



westseite der halbinsel zwischen 
Vatsfj^rðr und Hagavaðall. 

15. stefnudggum, „die citations- 
tage^; zn dem frtthjahrsthinge war 
die frist fUr die citation zwei wochen, 
vgl. eigi skál nœr atefna várþingi 
en 2 vikur sé til þess várþingSj er 
agkinni er til stefnt (Grágás, Eonnngs- 
bók I, 96) ; das thing wurde im mai 
abgehalten. 

16. Þórmessþings f siehe hierUber 
Eyrb. c. 4, 11; 9,4ff. 

20. 21. einum bœ litlumj in S wird 
der hof, vielleicht richtig, aber sicher 
durch eine abschreiberkonjektur, 
Hólar genannt; der hof liegt im 
Meðaldalr und existiert noch; siehe 
Árbók 1883, s. 38; das frgm. stimmt 
mit M. 



þorkell wimt Gisll 

. XIX, 21. Nú ríSr Þorfcell fyrir, ok er hann kom |'ar, sem liann 

haföi ákveðit, þá hiSr hana húsfreyjn, at bón skipti heBtnm 

TÍð 8Ík, ok láti þenna sama Btanda fyrir durum — „ok kasta 

vaðmáli yfir Bíjðnlinn; ok er fnrnnautar minir koma eptir, pí 

5 seg pú, at ek eitja inni í stofu, ok telja ek ailfr." 

22. Nú fær hón hánnm heat annan, ok ríÖr hann nú 
Bkyndiliga, ok kumr í skóga ok hittir Gfda ok segir hánnm, 
nra hvat vera er, at Bgrkr er vestan kominn. 23. GIsli Bpjrr 
Þorkell bróÖur sinn ráSa, eða hvat hann legði til með hánnm, 
10 eða hvárt hann vill ni>kkura ásjá veita hánura. Hann Bvarar 
sem fyrr, at hann kvez mundn gera bánum njóan, ef bániun 
væri atfarir veittar, en kvez muodu firra sik sakagiptnm. 
24. Þorkell rfíír nú á brott ok víkr svá reið BÍnnÍ, at hann 
komz i bak þeim Berki ok Beinkar nó ferðina þeira beldr. 
15 25. Gfali tekr nii eyki tvá ok ekr til skiSgar raeð fjárhlut 
Binn ok með hánum præU hanB, l'órðr enn hnglausi. 

26. Dá mælti Gisli: „Opt hefir þii mér hlýöinn verit ok 
minn vilja g^rvan, ok á. ek þér góBu at launa." 

21. Dat var vanði Gíela, at hann var í kápu hlári ok vel 

20 búinn; hann varpar pá af sér kápunni ok mælti: „Kápa pessa, 

vil ek gefa pér, vinr! ok vil ek, at J'ú njótir nú þegar ok far 

í kápnna, ok sitt slðan I eleðanum, ('eim sem siðar ferr, en 

ek mnn leiða eykina ok vera í knfli Jiínnm." 

28. E'eir gera nú avá. 

2G Pá mælti GIsU: „Ef svá berr til, at ni^kknrír menn kalla 



^ 



3. þenna tama, d. h. sein eigeaeB. 

4, va5»idli, diesea leng BoUte 
Uber den BUttel gelegt werden, um 
diesen fUr Borkr nnkenntlicli zu 
machea. 

7. { skðga, i.h. in die mit wald 
bewadiBeiieQ teil6 des tuteren Bftoka- 
dabr ia der niilie dtís liofeB, S bat 
kier út á Hól (woa ala abBchceÍber- 
konjektuTEnbetracbtenist), wUhrend 
das frgm. init M stimmt. 

H. UM hvat Tiera er, „wie die sacben 



miÍBBte ea sunnan heissen, aber dte 
riuhtuugen wurden ilbijrhaupt uð- 
genaa uad aach lokalea verhiilt- 
nÍBBen angegeben. Vgl. Eulund 
I, 5B9 anm. 

U. sem fyrr, b. §16. 

12. firra Bik sakagiptnm, .utaache 
zur anklage vermeiden'. 

H. seinkar, trans. „er TerzUgert", 

15, skógar, ein (birken)waid in 
dem westlichen teil des Haukadalr 
uacta dem Lambadalr zu. 

21. vinr, „kamerad'. 



veatan, nömlich von ^ilrBDCBi eig. 22. sitt = sitþ(ii). 



^ k 



J 



Gisli wird von fiorkr aDgegriffen. 



51 



á þik, pÍL skaltn þess mest gæta, at svara aldrigi; en ef GS. XIX* 
iiQkkiirir meim yilja \>év mein gera, þá haltn til skógarins.'' 

29. Þeir skipta nú klæSnnum. Gfsli lei6ir nú eykina. 
Þórðr var mikiU maðr vexti, ok bar hann hátt i sleðannm; 
hrósaði hann sér ok heldr, ok þóttiz vegliga búinn. 30. Nú 5 
sjá þeir Bgrkr fpr þeira, er þeir fara til skógarins, ok hleypa 
eptir hvatliga. En er Pórðr sér þat, þá hleypr hann 6r 
sleðanum, sem hann má harðast, ok til skógarins. Þeir hyggja 
Gísla þar fara, ok halda eptir sem ákafast ok kalla á hann 
sem peÍT geta. 31. En hann þegir viS ok hleypr sem hann 10 
má. Þorgrímr anstmaCr skýtr eptir hánnm spjóti, ok kBmr 
milli herða hánnm, svá hart, at hann fellr yið áfram, ok var 
]>at hans banasár. 

- Þá mælti Borkr: „Skjóttn allra manna heilastrl^' 

32. Þeir brœSr rœddu sín á miUi, at þeir mundu fara is 
eptir þrælnum ok vita, ef n^kkur veiðr er í hánum; þeir snúa 
ná til skógarins. 33. Nú er frá því at segja, at þeir B^rkr 
koma at blákápumanninum, ok draga af hánum kápuh^ttinn, 
ok þykkir nú minna happ í, en þeir ætluðu, því at þeir kendu 
þar DórÖ enn huglausa, er þeir ætluðu Gísla. 34. Þat er nú 20 
sagt, at þeir brœSr koma at skóginum, en Gísli er kominn i 
skóginn, ok sér hann þá, ok svá þeir hann. Dá skýtr annarr 
feira spjóti til hans; en Gísli tók þat á lopti ok skaut aptr, 
ok komr á Þórodd miðjan, ok fló { g^gnum hann. 35. Nú 
snýr Steinn í móti félogum sínum ok segir heldr ógreiöfœrt 25 
um skóginn. B^rkr viU þó þangat at leita, ok svá gera þeir. 
36. Ok er þeir koma at skóginura, þá sér Þorgrímr austmaör, 
hvar limit hrœriz í einum stað, ok skýtr spjóti á gagngort, 
ok komr 1 kálfann á Gísla. Hann sendir aptr spjótit ok rekr 



4. bar — sÍeðanMm, impersönl. : „er 
ragte im schlitten hoch empor'^. 

5. hrósaði . . . sér, „er f tihlte sich 
in seiner pracht", „er brtistete sich*. 

14. Skjóttu — heilastry „sei ge- 
segnet ftir deinen wurf". 

18. kápuhgttinnf „die am mantel 
angebrachte kapuze'^. 

21. þeir brœdr, d. i. Saka-Steinn 
nnd Þóroddr. 



25. 26. segir— skóginnj „sagt dass 
es ziemlich schwieríg sei den wald 
za passieren'^; vgl. Egils saga, c. 31, 
10: honum varÖ ógreiöfœrt ummýr' 
amar. 

26. atj adv. (nioht mit dem inf. 
verbundene prápos.). 

28. limit, „die zweige*. 
á gagnggrty „gerade in dor be- 
stimmten ríchtung". 

4» 



Gisli eQtrínnt imd beg^bt sích 

. XIX. gijgnum I'orgríra, ok lætr hann líf sitt. 37. Nú leita I'eir um 
skóginn ok finna Gísla eigi, ok hverfa aptr viö Bvá báit til 
hœjaríns, ok búa ná mál til á bendr Gísla um vlg ÞorgrfmB. 
Engau hlut taka í>eir faðan í fjárhlutum ok fara aíBau beim. 
5 ðS. Gisli ferr nú & fjatlit at húsbaki ok bindr sár Bitt, meSan 
þeir B(;irkr várn á bœnum. Ok er peir váru á brottu, fÓr 
Gíali heim ok býr peg&r ferð sína, 39. Hann eelr land sitt 
Dorkeli EirfksByni ok tók við lausafé; Jjat var bánnm mj^k 
innan handar. Hann fær sér skip ok flytr iJangat á mikiun 

10 fjárblut, ok fen' Au5r kona bans með bánnm ok GnðríBr, 
fóstra hans, ok út til HúsaneBS, ok koma þar við laud. 
40. Gísli gengr far upp til bœjarins ok hittir þar mann, ok 
spyrr eá, hverr bann væri; en Gísli sagSi til slíkt, er hániim 
Býndiz, en ekki [jat sem var. Gfsli tekr upp stein einn ok 

15 kastar át í hólm þann, er þar var fyrir landi, ok haS þar 
hóodaBon eptir gera, [lá er hann kœmi heim, ok kvað bann pi 
víta mundu, bverr maðrinn þar heföi komit. 41. En pat var 
einskÍB manns at inna, ok kom þar þá enn þat fram, at Gfsli 
var betr at íþróttum búinn en fleBtir meun aðrir. 42. Eptir þat 

20 gengr bann á bátinn ok rœr út yír nesit, ok yfir AmarQgrB, 
ok yfir fjyrS þann, er gengr inu af Arnarfirði, er heitir Geir- 



t 



S. ho^'arins, d. i. Hi5ll. 

6iío— ffí»[a,„treffenvorbereitangeii 
flir den praíBss gegen G,' Gemeint 
ÍBt die citation, dic am wolmsitze 
des angeklagten in gegenwart be- 
Dachbuter zeagea erfolgeD mitsBte 
(Grágás, Kgsb. 1, ^IS □. «.). 

5. ferr nú á fjaiiit, er Íst io den 
kleinen Lanihadali' gegangen, darauf 
hat er deu berg bestiegen, was 
gerade dort und nur dort raljgHch 
ist, s. Árbók 1883, s. 29. 

8. viö, „dafUr". 

8.9. J>at~handar, .davon hatte 
er (Porkell) guteo vorrat'. 

11. Músanea, dieser aame ist on- 
bekasnt; vielleicht ist er verderbt 
fiir Hafnames (iiálund 1,568-09), 
Uusserst am fjord au dcr siidseite; 
c lOU klaftei von der ktLste ist hier 



ein fels, der zu der schildenuig der 
saga passeu kann ; s. hierQber Árbók 
ISSS, 3. G5— IST, daa frgm. liat keinen 
namen sondeni nur: tilbiejarnokhtrs. 
In S ist eiue starke bearbeitung 
vorgeuommen , indem die sp&tere 
tradition die begebeoheit anf die 
baupthalbiusel im ArDarfjorðr selbst 
verlegt hat, vu ea auch ein Glslasker 
gibt. Aber dies ist gewies nicht 
das uiaprtlDgliche. 



13. U. Olsíi eagði — var, vgL IsL 
tevent, I (Halle 1882), 79,27; (steik- 
ari) sagði íil þat sern honitm líkar, 
m FAgi þat s«» var. 

16. böndamn, es war wol ein alter 
bekanater oder íieund Gíslis. 


20. Amarfj{irð, a. zu c. 4, 6. 

21, — s. &2, 1. GeirþjöfBfj^, i«t 
nUrdlichste von den vier gorden, 



ijoiaen, i 



naoh dem GeirþjófsQ^rðr. Er wird verarteilt. 



53 



þjófs^g^^^j ^^ M^ ^^^^ þar ^^ ok gerir þar alhýsi, ok er GS. 
psi mn vetrinn. 

Gisli wird friedlos. Seine verschiedenen anfenthaltsorte. 
XX9 1. Þat er nú þessn næst, at Gísli gerir orS mágnm 
sínom, Helga ok Signrði ok Vestgeiri, at þeir fari til þi^gs 
ok bjóSi sætt fyrír hann, at hann yrði eigi sekr. 2« Ok fara 5 
þeir til pingB Bjartmarssynir, ok koma engn áleiðis nm sættina, 
ok kalla menn, at þeir hafi iUa borit sik, svá at þeim hafi 
næsta í allt skap komit, á8r en létti. 3. Þeir segja Þorkeli 
anSga, hvat títt er, ok kváðnz eigi þora at segja Gísla sek6 
sína. Urín þar engi onnnr tíðendi á þinginn, en Gísli verðr 10 
sekr. Þorkell anðgi ferr pá til fnndar yi8 Gísla ok sagði 
hánmn sekS sína. 4. Þá kvað Gísli vísn þessa: 

11. Myndet þá 
á Þórsnese 

meþallok 15 

á minne s^k, 
ef Vésteins 
være hjarta 
sonom Bjartmars 
í brjóst laget. 20 



in welche der Amarfj^rðr sich spaltet 
an der sUdseite der grossen halbinsel, 
die in der anm. c. 4, 6 genannt ist. 

1. alhýai, n. y,alle ítir einen langeren 
anfenthalt notwendigen gebaude''. 

5. 4. mdgum 8in%mj vgl c. 4, 6 — 7; 
fnágar, hier „verwandte seiner frau"* 
(brfider der schwiegermntter). 

6. koma engu dleiðiSf „bringen 
nichts zostande, richten niohts aus". 

7. 8. svá — komitf „so dass sie 
beinahe weinten", was nicht eben 
mannhaft war. 

12. viauþessa, so sing. alle hss. 

Str. U. Pros. wortfolge: pá 
myndet meþallok á minne s^k á 
Þórsnese, ef hjarta Vésteins være 
laget i brjóst sonom Bjartmars, 



„Ðann wttrde ein so schlechter 
abschluss meiner sache anf pórsnes 
nicht geschehen sein, wenn das herz 
Vésteins in der brust der söhne 
Bjartmars gewesen w'áre*. 

meþallokj meþal- in zusanmien- 
setzungen hat eine verschlechtemde 
bedeutung. 

Str. 11 u. 12 sind in dem altertttm- 
lichen versmass kviðuháttr abgefasst. 

8tr.l2. Pros.wortfolgerMóþor- 
brœþr kvánar minnar glúpnoþo, es 
glal'ast skyldo, sem eyt'endr Qarþar 
dags være lostner fúlo egge, 

„Ðie oheime meiner frau verloren 
den mut, wáhrend sie recht fröhlioh 
(und energisch) hHtten sein sollen, 
als wáren die leute mit faulen 
eiem beworfew", 



[965] 



GUlia BtropheÐ Uber das urteil. 

12. Gliipnoþo, 

ee giapast skyldo, 
mi^forbrœj'r 
iDÍQDar kránar, 
Bem eyþeBÓr 
egge vsere 
fjarþar dage 
fúlo lostner. 



5. Enn kvaS hann: 



13. Lnko (þnnglig) á finge 

(pau 'ro orþ komen norþan), 
sædeilande sólarl 
BÓmlanet á mik dóme, 
þat á bláeerkjar Berke, 
bóro hreins, ok Steine, 
yeiter dags ena vegna! 
valdr hennela at gjalda. 



6. Nú BpyiT Gíali, hvera hann skal ván eiga hjá hánam. 

ÞorkeU Begir, at skjóta mun skjiili yfir liann, meS þeim hætti, 

20 at hann léti eigi fé aitt fyrir pi s^k. Ferr Þorkell heim eptir 



nam. 1 
lætti. 



glaþast (ao das íigai), lat wol 
Buperl. (nicht med. dea vb, glaþa), 
und vem in erganzen. eyþendr 
fjarþar dags , ,vergeuder des tages 
(glanzes) dea meeres", eigent. frei- 
gebige mUnueri leute im allgem. 
dayr in umschreibaugen i^ ngo'd", 
ist ideutiscli mit ,lioht, glanz, sonne'. 

8tr.l3. Pros. wortfolge:Luko 
sómlaust dóme ú mil< á )'iuge, sæ- 
BÓiar deilande! ]>m tiunglig urþ ero 
komeu iior)'au; j>aC á valdrbláseikju 
hermela aC gjalda Eerke ok Steine, 
veiter ens vegna hreina bijro dags. 

,Sie venuteilten mich rahmlos 
auf dem thÍDge, freigebiger mann!; 
diese drlickende nachricht ist (an 
mich) von nordpD her gekommen; 
det kríegei (ich) hat diea bittcr 



an fi^iki und Steinn zu ifichen, 
gebei des leinen, gewogenen guldes I" 

sómUmsl, „ohue rabni fUi Bie", d& 
es keinen uidentlichen veiteidiger 
gab. sœ-íólar-deilande; sœ (coaj. 
fUr aat-i auch iu Volusp^ 20 in 
Hauksbók iat sœ ta sal veiderbt 
worden} -aói, ,diesonne dearoeerea' 
= gold (vgl. fjarþar ilagr iu sti. 12) ; 
deilande, „welchei auateilt', hier 
poikell der reiche. norþan, Porkell 
iat alao aua seiuei heimat zu Gisli 
geFeÍst, waa an und flli aich uatUr- 
lich ist. vaidr hláserkjar, hidserkr 
iat wohl die bilinne (fehlei fiii ðpð- 
aerkjar?) ; „der beaitaei der biUnne', 
krieger, hier Gisli selbat. b^ro dagr 
= fj<'fÞ'i'' dagr nnd sie-sól 

Ití.— 20. hdnnm—al slgðta . . . 



GisU friedlos. 



55 



þetta. 7. Svá er sagt, at Gísli var þrjá vetr í GeirþjófsfirÖi, OS. 

en stnndam meÖ Þorkeli Eiríkssyni , en aí5ra þrjá vetr ferr XX. XXI. 

hann nm allt Ísland ok hittir h^fÖingja ok biðr sér li6s. 8. En 

sakir þess tr^llskapar, er Þorgrímr nef haf6i hafl; í seiQinnm, 

ok atkvæða, þá verör þess eigi anðit, at h^föingjar tœki viÖ 5 

hánnm, ok p6 at stnndnm þœtti þeim eigi svá ólíkliga horfa, 

þá bar p6 alstaðar nokknt vi8. 9. Hann var p6 Igngnm met3 

Þorkeli Eiríkssyni, ok hefir hann nú sex vetr verit í seköinni. [965-71] 

Eptir þetta er hann stnndnm i Geirþjófsfirði á bœ Anðar, en 

stnndnm í fylgsnnm fyrir norðan ána, er hann hafði ggrt sér; 10 

annat fylgsni átti hann vi8 kleifarnar sn8r frá garði, ok var 

hann ýmist 

EyjólÍT enn grái, von Borkr dnrch geld erkanft, versprícht 
Gisli nachzastellen ond ihn umzubríngen. Er sendet einen spáher aus. 

Gislis tráame. 

XXI9 1. Nú er Bgrkr spyrr þetta, þá býr hann heiman 
fgr sína ok hittir Eyjólf enn grá, er þá bjó í Amarfirði í 
Otradal, ok beiðir, at hann leiti eptir Gísla ok drepi hann 1 15 
sekSinni, ok kvez mnndn gefa hánum til þrjú hundrnt$ silfrs, 
þess at allgott sé, at hann leggi á alla stnnd at leita eptir 
hánnm. Hann tekr viS fénn ok heitr sinni nmsýsln. 2. Sá 



mun . . . hann létij dieser text ist 
eine verbesserang nach dem frgm.; 
nach M u. S sind die beiden Þorkell 
2a Gísli gereist, aber nur der eine 
ist vorher genannt. Auch nachher 
steht nur Ferr Þorkell. Zu mun ist 
hann zu er^mzen. 

5. atkvœda, „áer dabei aus- 
gesprochenen wUnsche (verwiin- 
schungen)". 

6. ölikliga, „aussichtslos". 

7. bar — viÖ, „zeigte sich ein 
hindernis'^. 

9. — 11. bœ Auðar—garðif tlber 
diese lokalitaten, die beim letzten 
kampfe Gislis eine grosse rolle 
spielen und in der saga mit den 
wirkKchen verhaltnissen uberein- 
stimmend ^eschildert sind, s. die 



ausfUhrlichen und interessanten unter- 
suchungen in Árbók 1888, s. 42—59 
mit den abbildungen. Vom hofe 
der Auðr (oder Gislis) sind ruinen 
noch zu sehen. 

10. fylgsnuwif „verstecken" ; hier- 
nach erwartete man: „von denen 
das eine sich befand^' ; vgl. das folg. 
annat fylgsni. 

1 1 . kleifarj „felsen, an denen man 
hinauf klettern kann^. 

12. ýmistj „abwechselnd'^, bald 
dort, bald hier. 

Cap. XXI. 14. Eyjólf s. c. 15, 12. 

17. þess at allgott 8é, also reines 
silber {brent silfr). 

at hann — stund, „dass er darauf 
nach kráften bedacht sein möge". 
— stund obj. zu leggi. 



EyjólfB erstM aberfall. GislÍB Mnme. 

. XXI. maðr var með Eyjólfi, er Helgi hét, ok var kallaÖr Njóanar- 
Helgi, hann var bæði frár ok skygn, ok var háDum um alla 
Fj^rðu kuDDÍgt. 3. HaDn er sendr f Geirf'jófsQ^rÖ at vita, 
hvárt Glsli væri þar. Hann verBr varr við maoDÍnn ok veit 
5 eigi, hvárt Gfsli er, eöa annarr maör. Hann ferr heim ok 
Hegir Ejjólfi til svá báina. 4. Hann kvez vÍBt vita, at l^at mnn 
Gísli verit hafa, ok bregör viö akjótt, ok ferr heimaD vi5 
BJannda maoD f GeirþjófsQorS , ok verðr ekki vari' vi8 GÍBla, 
ok ferr við Bvá báit aptr heim, Gfali var vitr maÖr ok dranina- 

10 maör mikill ok berdreymr. 5. Þat komr saman meS Qllam 
vitrum monnnm, at GfBli hafi lengst allra manDa í Bekí5 gengit, 
annarr en Grettir Agmundarson. 6. Frá |'vf er sagt eitt hanat, 
at Gfali lét iUa f Bvefai nátt eina, \>& er hana var á bœ AuSar; 
ok er haun vaknar, epurði hón, hvat hann dreymSi. 

15 7. Hann svarar; „Ek d. draumkonur tvær," sagíi hann, 

„ok er ^nDiir vel viö mik ok ræðr jafnan heilt, en i^nDur Begir 
mér í'at nokkut jafnan, er mér þykkir verr en áðr, ok spár 
mér iUt eina. 8. En þat dreymSi mik nú, at ek }>Óttnmz 
ganga at húsi eÍDU eða Bkála, ok inu þóttamz ek gaDga f 

20 hÓBÍt, ok l>ar kenða ek marga inni frændr mfna ok vini; þeir 
sátu TÍ6 elda ok drukku, ok várn sjau eldarnir; aumir váru 
rajyk bmnnir, eu sumir sem bjartastir. 9. Pá kom inn draum- 
kona mín en betri ok aagði, at liat merkði aldr minn, hvat 
ek ætta eptir ólifat; ok hón réC mér ]Jat, meðan ek lifíSa, at 

35 láta leiðaz fornan sið ok nema enga galdi'a né forDeskju ok 
vera vel viS haltaa ok blÍDdan ok mér minni menn. Eigi 
var draumrinn lengri." 




4. manninn, „einen solchen maDn". 

lú. berdreymr, „wei trUnme hat, 
die slch leicht deuten lasseD nnd die 
inerfUUimggehen". Vgl.Flateyjarbðk 
11,100,10: eketnmannaberdreymastr 
ok hefir mik einkar úrijrliga til otím 
dreymt, en aUrýrliga um þik. 

Þat kemr saman, „daröberherrscht 
tibereinstímmang". 

tiiííTíwt, hjer ungefahr = fróðtim. 

12. Grettir Asmwtdarson, siehe 
GrettiMaga (Kbh. 1863), b. 186, 25, 



[9a«abibi. VIII, b. XI anm.]; er war 
neuizebn jaiue fKedios. S und &gm. 
fUgen hierhinzu: XVin(XVIIfrgni.) 
vetr segja (kalla frgm.) ^esíir (fróðir 
hgja.) menn, at Oiali (hann íigm.) 
hafi verit í sekð sinni (í sekð verit 
frgm.). 

21. sjau eldamir, b. zur Eyrb. 
c. 54, 9. 

22. brunnir, „heruntergebrannt", 
25. láta leiOaz eht, „Bich etwaa 

leid sein iasBen", „etwas verwerfea". 



U 



Gislis traamverse. 



57 



10. Pá kvaÖ Gísli vísur n(jkkurar: 

14. Fold, komk inn þars eldar, 
nnnfúrs, í sal brnnno 

(Eir v(^rnm þar anra) 
einn ok sex (at meine); 
sák blíþliga báþar 
bekksagner mér fagna; 
hróþrdeiler baþ heilan 
hvern mann í því ranne. 

15. Hygget at, kvaþ Egþa 
andspille Yor banda, 
mildr, hvé marger eldar, 
malmrnnnr, í sal brnnno; 
svá átt, kvaþ Bil blæjo, 
bjargs, ólifat marga, 
veig-SkJ9ldnnga valde, 
vetr, nú 's skamt til betra. 



GS. 



5 



10 



15 



Str. 14. Pros. wortfolge: Unn- 
fúrs Fold!, komk inn i sal, t'ars 
eldar sex ok einn bronno; v^rum 
þar at meine, anra Eir!; sák bá)'ar 
bekksagner fagna mér bliþliga; 
hróþrdeiler ba)? hvern mann i þvi 
ranne heilan. 

„Frau!, ich kam in ein haus, wo 
sieben feuer brannten; sie ver- 
ursachten mir sorge, frau! ich sah 
die leute auf beiden banken mich 
freundlich griissen, nnd der skalde 
(ich) wilnschte jedem manne in 
jenem hause heil*^. 

unnfúYf „das feuer der welle", 
gold; Foldy „erde", des goldes, frau. 
výrum: Vi^u-mR (výru Ynér)^ „waren 
mir" ; subj. ist eldar. awa Eiry Eir, 
eine asin, (die gOttin der heilkunst; 
dieser name ist wol nicht ohne ab- 
sicht gewáhlt), des geldes, d. h. 
goldes, Auþr. hróþrdeikr, „der 
geber des liedes'^i ein dichter. 



Str. 15. Pros. wortfolge: 
Hygget at, mildr malmmnnrl kva)? 
banda V^r andspiile Egf'a, hvé 
marger eldar brunno i sal; svá átt, 
kvsLp £il blæjo, marga vetr ólifÍBit, 
nú 's skamt til betra valde veig- 
Skjoldunga bjargs. 

„Merke dir, freigebiger krieger!, 
sagte die frau zu dem freunde der 
Egder, wie viele feuer im hause 
brannten; so viele jahre, sagte die 
frau, hast du noch zu leben; jetzt 
ist fUr den díchter nur noch kurze 
zeit bis zum besseren (zum besseren, 
d. h. jenseitigen) leben tibrig". 

malmrunnr, „der baum des malmr 
(waffen, namentlich schusswaffen)", 
ein krieger. banda Fpr, „die asin 
der bander'', die frau. andspiUi 
V. andspillir, ,einer, der (gem) redet, 
gesprache ftihrt"; Egðiry sind die 
bewohner von Agðir oder AgtJafylki 
im sttdlichen Norwegen; 8o nennt 



1 


•''^ GislÍB traumTerBe. ^^^^| 


08. 


XXI. 16. Gerskat Dæmr, kvaþ Nauma ''^^^B 




nilileika, ara 


stcikar ^^^H 




(^rrl nema allgótt heyrer, ^^^| 




I^ja, galdrs 


at ekoldum; ^^^H 




6 fátt kvej'a fleyja brantar ^ 




fiivl'verraDda 


verra, 




randar loga 


ens reynda ^^^J 




runnrl an iUt at kaoDa. ^^^H 




17. Vald eige pú vfge, ^H 




10 veB \>Á ótyrrenn fyrre ^^^H 




morl's viþ mœte-Njgrt'o, ^^^^H 




(mér beittiþ F'vf) sleitenn; ^^^| 




blakkBkynde 


r hjalp blindom, ^^^H 




{Baldr hygg 


at pvi skjaldar) ^^H 




15 illt kveþa háh ok h(jltom ^^H 




handlansom. 


dfks, grandat. i 


Oialt Bloh tlB geborenen Norweger. 


ara síeifc, „die fttBoiig des adlers', 




EgOa Ut Aaa frgm. Bil bUejo, „die 


„die gefiLlienen'' , pn-, eigentlich 




Bil (»8ln) des toppiohs', die fran. 


„diener, bote" ; .einer, der den adlem 




valde wig-Sl^pldungn bjargit = v. bj. 


atznng veracliafft", eln krieger. — 




Skj. veigar {veig conj. vou Jón 


Jþja niþr, Iþes verwandter, brader 




ÞorkelsBon); bj<n-gs Shj.. „dle Skjold- 


(ÞjaKC oder Gangr); „das apiel dieser 




un([0, fllrsten, des felsen", die rieseu; 


bröder" ist gold, vgL den mjlhns 




„álo vrig, tnuk, der riesen", „der 


Sn. K I, 214, 3M; die teUung des 




dichtenuel, du gedioht". valdr = 


goldes war das spiel der brader. 




bMÍtier; r.tíáe Íst siolier dativ (nicht 


SaH>na findet sich haofig in den 




noni,). 


kenningar fur „fran". Der hinwefa 
anf die skaldenweiaheit ist hfibseh. 




8tr. le. Pros. wortfolge: 


Fleyja (so AM) frraut = das ine«; 




tVrskftt nteuir gaJdrg, kni steiku 


„des meeres fúrr, feaer, — gol± 




..^rr! kva|> I|>JA ni|>leiks Ninmft, neina 






hejrw allgviti at akuldnm, kve)^ 


ein (frelgebiger) mwio. Bandari»9, 




fAit verra flejja brantw fnr>yerraad». 


,die fiammes des sehades> = das 




ninur ens r«ynda rmndar logs! m at 


schwert; dessen nMHf- .bnm' = 




kuiUM iÍK. 


briegei. 




,L«tno nicht uuber, krieger. sagte 


Str.17. Pros.wortfolge: VaM 




die Nauma dra goldes, lene nor 


elge ]-á aleitewi vige; ves >* ^ ' 




w»s gut ist Tun deii dicht«nt; nuw 


ótjTrenn vih aort^ nœte-Kjft^ ■ 




MCt> dass fs niohts seUeebteres gibt 


heittt mér ý^; diks Uakksli^^Á^J 




(ttr «lB« guMverader «b seUimnes 


hjalp bliudom, gnitdai baadfeiri^^H 




(,die s^echte knast, d«B laaber') 


ok h. Itom; kveH háf iHt; ^M^^H 




W YMstake*''. 

l 


fri, skjaldaf BUdr. ^^V 



Eyjólfs zweiter ttberfalL 



59 



Ðer durch Borks nachstellnngen bedrohte Gisli bittet porkell ihm zu helfen. GS« XXII* 
Abgewiesen, sucht er beistand bei der alten Þorgerðr. 

XXII, 1. Nú er frá því at segja, at Borkr þrýstir at [971] 

Eyjólfi fast, ok þykkir eigi svá fylgt sem hann vildi, ok 
þykkir eigi mikit koma fyrir féit, þat er hann fekk hánum í 
hendr, ok kvez þess víss vera oröinn, at Gísli væri í Geirþjófs- 
firði, ok segir þat monnum Eyjólfs, er á miUi fara, at hann 5 
leiti eptir Gísla, elligar hann kvez sjálfr mundu fara. 2, Eyjólfr 
vaknar viÖ skjótt ok sendir enn Njósnar-Helga til Geirþjófs- 
^arðar, ok hefir hann nú vistir með sér, ok er á brott viku, 
ok sitr nú um, at hann yrSi varr viö Gísla. 3. Sér nú einn 
dag, at hann gengr frá leyni sfnu enu norðra, ok kennir Gísla; 10 
lætr hann nú vert$a við brugt$it, ok ferr á brott ok segir 
Eyjólfi, hvers hann er víss orðinn. 4. Eyjólfr býr nú ferS 
sína heiman meS níunda mann ok ferr til GeirpjófsfjarÖar ok 
hittir á bœ Aut3ar; þeir finna eigi Gísla þar, ok fara nú um 
alla skóga at leita Gísla, ok finna hann eigi. 5. Koma aptr 15 
til bœjar AuÖar, ok býör Eyjólfr henni mikit fé til at segja 
til Gísla. en þat ferr fjarri, at hón vili þat; þá heitaz þeir at 
meiSa hana at nokkuru, ok tjár þat allz ekki, ok verör vi8 



„Begehe nicht als ein friedenstörer 
einen totschlag; sei nicht der erste, 
um die krieger (die m^ner, denen 
du begegnest, können streitbar sein) 
zu beleidigen; verheisse mir das; 
hilf dem blinden, o schififslenker; 
schade nicht dem handlosen und 
dem lahmen; man sagt, der hohn 
sei schlecht, erinnere dich dessen, 
krieger". 

sleitenn (v. «Zctía, streit) „streit- 
bar'^; ^sei nicht so streitbar, dass 
du usw.**. fyrrej „als der erstere", 
prior (nicht prius), morþa tnœte' 
Njgrþrj „der N., welcher dem kampfe 
entgegen geht*', ein krieger. mœte 
zu níöBÍa, „obire". díks (oonj. flir 
ty) blakkr (so frgm.), „das pferd 
des meeres" = schifif, dessen 
skynder „beschleuniger", ein see- 
fahrer; so konnte ja Gisli genannt 



werden. skjaldar Baldrj ^Baldr des 
schildes" = krieger. 

In dieser schönen strophe finden 
sich anklange an Hávamál; sie ist 
ein ausdruck der milden stinmiung 
Gíslis und seiner moralischen auf- 
fassung des lebens. 

Cap. XXII. 1 . 2. prýstir at Eyjólfi 
fast, „setzt dem E. hart zu". 

2. ekkisváfylgt, „nichtso energisch 
(die sache) betrieben". 

5.6. segir — leiti, so das frgm., 
das hier allein den nrspr. text bietet. 

11. lœtr — brugÖit = bregðr við, 
„macht sich (schnell) auf den weg". 

16.17. segja til Gísla, „Gislis 
aufenthaltsort angeben^. 

1 8. verðr, „man (d. h. Eyjólfr und 
seine gefahrten) muss". 



6S. XXII. t'at heim at fara. 6. Dykkir |iea9Í fyr en hæðiligBta, ok er 

Eyjtilfr heima am hauetit. En p6 at GíbU yrÖi ]>éi eigi fundÍDn, 

|iá akilr hann J'^í, at hann myni tekinn verBa, er Bkamt er á milii. 

7. GíbIí ræz ná heiman ok inn til Strandar, ok rlðr á fand 

6 Dorkels bróður Blna f Hvamm; hann drepr þar á dyrr á svefn- 

hÚBÍ pví, er Þorkell liggr í, ok gengr hann ut ofc heilaar Gfsla. 

8. „Nii vil ek vita," sagöi Gfsli, „ef pú vill mér aykkum 

(lugnað veita: vænti ek nú af ]>éT góðrar liöveiziu; er nú mj^k 

þrengt at mér; hefi ek ok lengi til þessa sparaz." 

II) 9. Þorkell avarar enn aama ok kvoz enga bjgrg munu 

veita hánum, pá, er hánnm megi aafcir á gefa, en kvez mundu 

fá bánum silfr eba fararskjijta, ef hann þyrfti, eSa aSra bluti 

' fá, Bem fyrr var aagt. 

10. „Sé ek ná," aagði Glsli, „at J>n viU mér ekki lið veita. 
15 Fá mér nií [tjú hnndruð vaðmála, ok huggaz Bvá, at ek mnn 

»BJaldan krefja þik heðan frá lií^a." 
11. Porkell gerir svá, fær hánnm vnru ok Bilfr nijkknt. 
GÍbIí kvez þat ná ok iJÍggja mundu; en aagðiz eigi pó Bvá 
Ktilliga við hann gera mnndn, ef hann BtœSi í hans rúmi. 
20 12. Gíöla ]>ykkir fyrir, er líeir gkiljaz. Hann ferr nú út f 
VaÖiI til móður Gesta OddleifBaonar, ok kflmr þar fyrir dag 
I ok di'epr á dyrr. Gengr hásfreyja til dnra. 13. Hón var opt 

H vi^n at taka við skógai'm^nnnm ok átti bún jarðhÚB; var 

W annarr jarðhÚBaendir við ána, en annarr við eldhÚBÍt hennar, 

f 25 ok Bér enn þeBB merki. 14. Dorgerðr fagnar vel GÍBla — , „ok 

I mun ek J^at til láta við þik, at þú dveliz hér nm hríð; en ek 



f 



1.2. ÞyJddr—hauítit, vielleioht 
ein znsatz; fehlt in S und ítgm. 

S. er — milli, ,da ihn Dor eine 
kurze wegstrecke (von aeinem feinde 
Eyjiilfr) trennte". 

4. Strandar, á, h. Barðastrandar, 
B. íu c. XIX, 18. 

9. þrengt, part. perf. 

til þessa, dazQ, dich zn bitton. 

12. fararakjáta, „ein pferd'. 

ló. huggat svd, „trQate dich mit 
dem gedanken*. 

19. lÍtÍUiga, „erb&nulich". 



20. þykkir fyrir, „fUhlte tíefen 
schmerz". 

21. Vaðill, ea gibt jetzt zwei höfe 
dieaea nameos: Efri- und NeÖri-V. 
an der DordostBcite dea kieinen 
fjords H&gavaðall; anf Efri-Vaðill 
zeigt man noeh spuren von dem 
unterirdiscben lianse ÞoigerSa, Siehe 
Kaiund I, 550 — 52. Hier scheint 
VadÍU den Ijord und bcídc umgegend 
bezeichnen zusollen; dass porgerCT 
auf dem gleichnamigen hofe wohnte, 
ist Dicht zwBÍfelhaft. 

25. Þorger9r, Þúrunn in S n. &gm. 



Gísli bei Þorgerðr in Vaðill. ðeine triliune. 



61 



má eigi vita, hvárt þat verör nokkut annat en kvenvélar 68. XXn. 
einar." 15. Gíflli kvez nú þat þiggja mnndn, en segir nú eigi XXin. 
verSa kQrlnnnm svá vel, at orvænt sé, at konnnnm verði betr. 
Gísli er þar nm vetrinn ok hefir hvergi verit jafnvel gort viS [971-72] 
hann í sekCinni sem þar. 5 



Gislis tríinme. Gisli zom letzten male bei seinem bruder. 
Gisli konmit zu Ingjaldr aof Hergilsey. 

XXm, 1. Þegar er várar, ferr Gísli aptr í GeirþjófsQ^rð, 
ok má pá eigi lengr vera 1 brott frá An8i konn sinni; svá 
nnnnz pm mikit; er nú þar nm snmarit á lann, ok til þess er 
hanstar. 2. Ok kBmr nú á þref nm dranmana, þegar er lengir 
nóttína, ok kemr nú en verri dranmkonan at hánnm ok geraz lo 
nú sveíhfarar harðar, ok segir nú eitt sinn An6i, hvat hann 
dreymSi, er hón spnrQi eptir. 

3. Ok kvaS þá vísn: 



18. Villa oss, ef eile 
oddstrfþer skal bíþa 
(mér gengr Sj^fn 1 svefha 
sanma) míner dranmar, 
(stendr) eige (J>at þeyge) 
þomreiþ bragar greiþe 
Qlnanna seb- annars 
efiie (mér fyr svefne). 



15 



20 



[972] 



1.2. kvenvélar einar, yynnr eine 
weiber-hilfe^ 

3. k^lunum, er meintseinen bnider. 
y,Die mSnner, sagt G., betragen sich 
8o sdilecht, dass es den franen nicht 
schwer &llen wird, es ihnen znvor 
zn tmi'. 

G^>. XXIIL 9. kamr nú á þref, 
.etwas wird hlofiger^, þref íst ntr.; 
im frgm. heisst es: et sama þref\ 
þrefiíi wol dasBelbe wie þrefi mase., 
.haufige erwihnnng", rauntítitkenutk 
opt á þrefa Málsháttakvæ^i 4, 2. 

11. wefnfarar haröarf ,sehwere 
triome''. 



Str. 18. Pros. wortfolge: 
Dranmar miner villa oss, ef odd- 
stríl'er skal biþa elle; sanma Sj^fii 
gengr mér i dranma; ^lnanna selr 
bragar grei|'e eige efiie annars, 
þomreiþ! I'at stendr \fejge mér fyr 
svefiie. 

„Meine tiiiame tinschen mich, 
wenn der krieger (ich) ein hohes 
alter erreichen sollte ; eine fraa zeigt 
sich mir im tranme; die firan gibt 
dem dichter (mir) keinen grond, 
etwas anderes sn g^ben, liebe 
fi»a!; doch hindert es nicht, dass 
ich gnt schlafe*'. 

odditrfþer, „áer, wekher (dnreli 



).XS1II. 4. Ofc ná segir Gísli, at konan flá en verri kemr opt at 

hánum ok viil jafnan rí?a hann blóði ok roíSru ok J'vá hántmi 
í, ok iætr aér illiga. 5. Dá kvaS hann enn vísu; 

19. Eige verfr ean {or)'a 
5 08B lér of þat) borþa 

Gefn drepr fyr mér glanme, 
gótt ór hverjora draume, 
komr þegarB ek vil blnnda 
kona vip mik til funda, 
oaa J'vær unda flóþe, 
oll í mauna bló['e. 

6. Ok enn kvaC hanD: 

20. Sagt hefk enn frá órom 
oddflanms viþom draume 
Eir (varj'at mér) aura, 
(orf'fátt) es ek mon láta, 
verr hafa vápna snerro 
vekjendr, j'eira mik sekj'o 
brynjo hatra ens bitra 
beiþendr, ef ek nd reifomk. 



den gebrauch) den speeren seliadet*, 
elnkrieger. samna Sjpftt, „áieSjofa 
(asiii)desiiiiheii3'',eÍDefran. flnanna, 
,die Nanna (aaln) des bierea", daa- 
aelbe. bragar greiþer, „der a.ust6lla, 
geber, desliedes", eindichter. Þom- 
reiþ, ,die trUgerin der apange", die 
fran, Aa}ir. 

2. roöra, (. „rote fltiBBigkeit" (blut). 

3. lœtr sér iUiga, ,zeigt sicli biís- 
artig". 

Str.l9. Pros. wortfolge; Eige 
verþr enn gótt ót bverjom draume; 
borjja (30 K. Gíslason, Udvalg, s. U 
flir skorða) Gefo drepr gliume fyr 
méri 0S9 lúi oi|>aof j'at; koua, ^ll i 
maDua bló|'e, kemi Cil fuuda vi)) mik, 
liegara (so K. Gisl. a. a, o. fíiiþegar) 
ek Til blonda; þvœr ohb uuda fldpe. 



„Nooh dentet nicht ein jeder traum 
etwas gutes bq; die iiaa verdirbt 
mir die freude; daa veranlasst mioh 
zu ceden ; eine fran, iiberall mit blnt 
besprítzt, kommt wiederhoit xa mii, 
sobald icb schlafen will, und wSacht 
mich mit blat". 

borþa Gefn, ,die Gefii (aain) dea 
gestickteD tuchea", die ö'aa. vnda 
fiðþ, „die see der wnnden", das blut; 
viell. iat odda (frgm.) vorzuiiehen. 

Str. 20. Pros. wortfolge: Sagt 
hefk enn (so das frgm.) oddflanma 
vi]>oin frá órom dranroe, aora Eii! 
ea ek mun láta; mér vai]'at OT)>fátt; 
vápna snerro vekjendr, ]>elT beiþendr 
ens bitra bryujo hatrs, es sek|'o mik, 
bafa verr, ef ek reiþomk nú. 

„Wiedei habe ich deu lenten 
meÍDCn traum erzablt, franl 



den lenten 

~2 



Gisli sucht zum letzten male hilfe bei Þorkell. 



63 



7. Ok eru nú kyrr tíöendi. Ferr Gísli nú til PorgerÖar 6S.XXIU. 
ok er me8 heDni annan vetr. En nm snmarit eptir ferr hann [972-78] 
í GeirþjófsQorS ok er þar nnz haustar. 8. I>á ferr hann enn [978] 

til Þorkels, brót$ur síns, ok drepr þar á dyrr; Þorkell vill ekki 
út ganga, ok tekr Gísli kefli ok rístr á rúnar ok kastar inn. 5 
Dat sér Þorkell ok tekr upp ok lítr á ok stendr upp síöan, 
gengr út ok heilsar Gísla ok spyrr tít$enda. 9. Hann kvez 
ekki kunna at segja — „ok em ek nú kominn et siðasta sinn 
á þinn fund, frændi!, ok lát nú verí5a at skgruligri liSveizlu; 
en ek mun því launa, at ek mun aldri krefja þik optar." 10 

10, Þorkell svarar enn enu sama ok fyrr, býí5r hánnm 
hross et3a skip, en skerz undan allri liSveizlu. Gisli þiggi* 
skip ok biðr Þorkel setja fram met3 sér skipit; hann gerir 
svá, ok fær hánum sex vættir matar ok hundrat3 vat3mála. 
11« Ok er Gísli er á skip kominn, stendr Þorkell á landi; 15 
\>á mælti Gisli: „Nú þykkiz \>ú Qllum fótum i etu standa ok 



mein leben verlieren werde; die 
worte fehlten mir nicht; den kríegern, 
denen, welche den bitteren kampf 
wiinschen und mich friedlos machten, 
wird es schlimm gehen, wenn ich 
jetzt in zorn gerate''. 

oddflaums viþer, „die baome 
des stromes der speere (d. i. des 
kampfes)**, die krieger; awra EiVj 
,die Eir (asin) des goldes"^ scheint 
Auþr zu sein. láta, hierzu ist gndu 
za erganzen; aber der hieraas sich 
ergebende sinn ist nicht besonders 
passend; aber wie die worte sonst 
verstanden werden könnten, ist 
nioht einzusehen. vdpna sn, vekjendrj 
„die erwecker des streites der wafifen, 
des kampfes", krieger. brynjo hatr, 
,der hass, feind, der brttnne'', kann 
sowol „schwert" als „kampf* be- 
deuten, hier am ehesten das letztere. 
Es ist aas dem inhalte dieser str. 
ganz klar, dass sie nicht mit den 
vorigen zusammenhangt; sie muss 
bei einer ganz anderen gelegenheit 
gedichtet sein. 



5. kefli — rúnar, einronder (kleiner) 
stab, auf den runen geritzt wurden, 
wird auch an anderen stellen, aber 
meist in unhistorischen sagas er- 
wáhnt; doch liegt kein grund vor, 
die angabe der saga zu bezweifeln; 
Gisli war ja ein Norweger ond ein 
guter zimmermann und wir wissen, 
dass runen insbesonders solchen 
leuten wolbekannt waren. Vgl. 
Egilss. c. 78, 27, wo jedoch von 
einem ganzen liede die rede ist, was 
nicht historisch sein kann; Svarfdœla 
(ÍSl. forns. II, 41): kefli . . . váru 
þar á vngrg þau orð usw.; porst. 
þáttr uxafóts (Flat. I, 251): Omý 
reiat rúnar d kefli usw. ; s. Fritzner* 
sub verbo und rúnakefli. 

9. at skgruligri, at „xm so^, 
sk^uligri compar. 

12. skip, „ein boot". 

13. setja fram, „zu wasser lassen". 

16. ýllum — standaf ein sprichwort, 
„mit allen fUssen in der krippe 
stehen** (wie die schweine zu tan 



64 



GiBli begibt aich n&ch EeTgilaey. 



|)8.XXin. vera vinr margra h<>f6ing;ja, ok aggir dú ekki at þér; en ek 

XXIT- em aekr, ok hefi ek mikinn fjandakap margra maniia, en þat 

kann ek fér at eegja, at fn mnnt fó fyrr drepinn en ek. 

12. Ok mnnnm vit nú skilja, ok verr en vera Bkyldi, ok sjáz 

5 aldri Biðan; eu vita ekaltu ])at, at eigi mnnda ek svá við 

þik gera," 

IS. „Ekki hir?^i ek nm Bpár fínar," Bagði Þorkell. 

— ok 8kil5uz við Bvá búit. 14. Ferr Gíali nú til Hergila- 

eyjar á Breiía^nrS ; pé. tekr hann ór skipinn filjnr ok þoptnr, 

10 árar ok allt pat, Bem lanst var innbyrðia, ok hvelfir skipinu 

ok lætr reka inn at nesjum. 15. Ok nú geta menn peBB ti\, 

er 8Já skipit, at Gísli myni drnknaðr vera, er skipit er brotit 

ok rekit á land, ok myni tekit hafa frá Dorkeli bróíSur aíuum. 

16. Nú gengr Gíeli í Hergilsey til hÚBa; far bír sá roaJSr, er 

15 Ingjatdr hét; kona hane hét Porgertr; Ingjaldr var ayatrungr 

Gfsla at frændsemi, ok hafði meí5 hánnm farit út hingat til 

iBlands. 17. Ok er peir hittaz, hfíi hann GÍBla allan greiSa 

ok alla bjgrg, \>á er hann mátti hánnm veita; ok þat þiggr 

973-75] Gísli, ok er ptLi afÖan mn kyrt nokknra atund. 

GíbIÍ bei lngjaldr. NjóaDar<HeIgÍ zieht wieder auf kimdscliaft ans. 
20 XXIV, 1. MeÖ Ingjaldi var þræll ok ambátt; þrælliuo 

hét Svartr, en ambáttiu hét Bóthildr. 2, Helgi hét sour Ingjalds, 



pflegen) ist Bovíel als „sich sorg- 
los Dud in unbestrittener stelliuig 
flihlen". 

2. 3. þat — aegja, dna hat er natUN 
lich getiBuiiit. 

4. verr, „weniger &eundlich'', mit 
rUoksÍcht iiiif Gíslis nubebagliche 
prophezBÍimg. 

5. 9. Hergilseyjar, eine kleine insel 
in nordwealJicher ricbtung von 
FUtey 1 Uber dieae uad die nachher 
genannten lokalitSten der insel s. 
K&lund 1,541-42. 

9. þiljur, „deckpIankeD'. 
1 1 . tiaijum , „ deu lialbiuseln ' , 
damit Bind die vielen halbinseta 



zwischen dem Skáimarfjorðr und 
dem Kerliugarfjorðr gemeint. 

15. n. Ingjaldr — íslands; die 
Landnáma kennt Ingjaldr &uf 
Hergilsey {a, die ausg. 1900, b. 39, 
162. \S4), als einen aohn des Eer^ 
huapprasB, mid sagt aufidriickllch, 
dasa dieser dem Gisli lialf (fyrir 
þat gerði Bt^rkr af Arfnuw ejoa'*'"'''! 
d. h. Hergilsey uebst den klelnen 
riugsum liegeudea klcineren ÍDselu)! 
die Bsga hat abei uurecht, wenn aie 
dieaen Ingjaldr als systruugr GislíB 
bezeichuet, uud nocb luehr wenu sie 
sagt, dasa or mic ihm nach Island 
gekommen sei; denn lugjaldr war 
sicber in lalaud geboren. Hier liegt 



Njósnar-Helgí zíelit anf kimclscbaft x 




6S 



ok Tar afglspí, sem mestr mátti yera, ok fífl; hánum var bú us. 
nmbúS veitt, at raafarsteinn var baDdinu viti háleinn, ok beit 
hann gras úti sem fénaCir, ok er kallaCr Ingjaldsfffl; hann var 
mikill vexti, nær sem troU. 3. Gisli er par J'ann vetr ok 
Bmlðar skip Ingjaldi ok marga hluti aCra. Ea aiit l^at, eem 5 
bann Bmí?aBi, fá var fat auökent, |'ví at hann var hagari en 
fleBtir menn aörir. 4. Menn andruðnz, hví þat var svá vel 
fimiSat mart, sem Ingjaldr átti, pvf at bann var ekki bagr. 
5. GIsli er ávallt Á snmram I GeirþjáfBÍirÖi; ferr nú Bvá fram 
frjá vetr, frá því er hann hafði dreymt, ok verSr háuum fetta in 
at meBtu transti, er Ingjaldr veitir biÍQum. 6. Dykkir m^nnnm 
aá grunBamligt nm fetta allt jafnsaman, ok hyggja nú, at 
GÍbIÍ mnni lifa ok bafa verit me? In^aldi, en eigi druknaSr, 
Bem sagt haföi verit. 7. Leggja menn nú rœðu á, at Ingjaldr 
í, nfi ("rjii Bkip ok i^U vel ggr. Komr l'esBÍ kvittr fyrir Eyjólf 15 
enn grá, ok hlýtr Helgi eiin at fara, ok komr liann í Hergilsey. 
8. Gfali er ítvallt í jarShósi, þá er menn koma í eyna. En 
iDgjaldr var góör geetgjaíi, ok bý?r Helga gisting; ]>3.t var 
hann um oóttina. 9. Ingjaldr var iöjumaör mikill; hann rori 
á Bjó hvern dag, er ajófœrt var, ok um morguninn, er hann 20 
var búinn til útróSrar, spyrr hann, bvárt Helga er ekki ákaft 
nm ferSÍna, eÖa hvl hann liggr. 10. Hann kvaÖ eér vera ekki 
einkar Bkjallt, ok bléa vi5 ok atrauk hofuBbeinin ; lugjaldr 
bað hann pá liggja sem kyrrastan, ok ferr hann til BJávar, 
en IJelgi tekr at etynja fast. 11. Nii er aagt, at Þorgerðr 25 
gengr til jarÖhiÍBsioa ok ætlar at gefa Gíala dogurð; en pili 
er á mtllnm búrains ok l'esa, er Helgi lá I; ÞorgerÖr gengr í 
brott ór búrinu; klífr Helgi upp á J'ilit, ok sér, at J^ar var 
manni matr deildr; ok f J'ví komr DorgerSr inn, ok vinz Helgi 



wol oine verschmelzung sweier 
persoaeu vur. 

Cap. XXIV. 21. Svarlr, oin ziem- 
lich allgemeÍDer akbveiiuame (viel- 
leicht waren die skhtveu diesea 
namens keltischer abstíimmnug). 



.V. 



1. 



afglapi . . . fífl, .blUdainniger 

;h . . . idiot". 

raufarstiíinii, „fiu durchboUrtet 



20. er sjófart var, „wenn daa 
wetter die aeefahrt geBtattete". 

21.22. hvdrt—ferSina, ,ob ernieht 
schuell foit zu kommen wuusobte". 

22.23. vera—ekjallt, „nicht reobt 
wol aeiíi"; slcjaUr, bedeatet wol 
eig, „laut redoDd"; „eine schwacLe 
stimme haben* also identisoli mit 
,aich nicht wol befinden". 

21.þeas, n. ,der stelle, desranmes". 
29. vint V. vinda. 



4 



teorkr verfulgt GMi. 

I. XXIT, viö fast ok fellr ofan af filinu. 12. ÞorgerSr Bpyrr, hvi haon 

XXV. la>tr svá at klífa í ræfr npp ok vera eigi kyrr. Hann kvez 

Bvá óBvirki vera af beinverkjnm, at hann mátti eigi kyrr 

vera — „ok vilda ek," segir bann, „at þó fylgSir mér til 

5 rekkJQ." 

13. H6n gerir svá. Siðan gengr hón brott me& matinn. 
En Helgi rlss upp pegar ok gengr eptir ok sér nú, hvat tftt er, 
gengr nú aptr ok leggz niÖr eptír þetta, ok er par fann dag. 

14. lDg;ia!dr kemr heim um kveldit ok ferr til rekkju Helga 
10 ok spyrr, hvárt hánnm létti n^kknt. Haun kvaS áleiðis Bnúaz, 

ok heiðir sér faruings um morguninn ór eynni; ok er hann 
flnttr suðr til Flateyjar, ok ferr aíðan suÖr til Dórsness; segir 
nó, at hann er oröion varr við, at Gísli er meí5 Ingialdi. 

15. Síðan býz Borkr heiman, ok ern saman fimmtán, fara á 
15 skip ok sigla eunnan yfir BrííÍðaQ^rÖ. 16. I'enna dag er 

Ingjaldr róinn & vastir, ok Gfsli með bíinum, en þræll hanB 
ok ambátt á oðru skipi, ok sátu bjá eyjum ngkknnim, þeim 
er heita Skntileyjar. 

Bprkr begibt aich nach Horgitaey. Gisli eotrinnt ihm. 
XXY, 1. Nú aér Ingjaldr, at Bkipit siglir snnnan ok mælti: 
20 „Skip siglir Jiarna, ok hygg ek, at þar myni vera Byrkr enn 
digrL" 

„Hvat er p& til ráBs takanda?" sagSi GíbH; „ek vil vita, 
hvárt þá ert avá hygginn, eem þú ert drengrinn góðr." 

2, „Skjótt er til rá5a at taka," eagöi Ingjaldr, „p6 at ek 
25 sjá engi vitrleiksmaör ; róum aem ákafaat at eyinni, ok g^ngum 

sí5an upp á VaBsteinaberg ok verjumz meöan vér megom 
npp Btanda." 

3. „Nú fór sem mik varSi," sagði Gfsli, „at þú myndir 
hitta þat ráðit, at píi mættir drengrinn af ver&a sem beztr, en 

„eiu brSiVer manD"; hier wiire die 
echwaclie form dea &áj. nnmilglich. 
20. Vaðsteinaberg , e\a basaltfels 
auf der westlichon seite der iaael; 
KMimd I, 542 , kibúí fomleifaOel. 



4.5. til rekkju, „zq aeinem bett", 
in demBelbeo raume. 

l'i. dleiðis, ,zniD besseren". 

18. Skvtihyjar, eine inselgrappe 
etwaa Bildlicher als Hergilsey; siehe 
KJllnod I, 542—43. Vgl. Árbók 
fuiDleifaQel. 1893, b. 3. 

Cap. XXV. 23. drengrinn yóðr, 



29, þai ráðit — bettr, „den plan 
durch dea du dloh am beaten ala 
ein braver maaa erweÍBeD kOanteHt". 




GespiiU^b Gislis uDd IngjaldB. 



67 



verrí lann sel ek þér þá fyrír liQyeízlnna, en ek hafða ætlat, GS. 
ef þú skalt fyrir mfnar sakir lífit láta. 4. Nú skal þat vera 
aldrí, ok skal annat r&6 taka. Þú skalt róa at eyinni, ok 
þræliinn, ok ganga npp á bergit, ok búiz at verjaz, ok mnnn 
þeir ætla mik annan manninn, er sigla snnnan fyrir nesit. En 5 
ek mnn skipta klæðum viQ þrælinn, sem eitt sinn fyrr, ok 
mnn ek fara á bátinn me8 Bóthildi.^ 

5. Ingjaldr gert3i sem Gíslí ráðlagði. Ok er þeir skilja, 
p& mælti Bóthiidr: „Hvat er nú til ráðs?** 

6. Gísli kva?3 vísn: 



10 



15 



21. Báþs leitar nú rítar 

ruþr (vekjom mj^þ Suþra) 
skorþ, þvlt skiljask verþom, 
skjaldsteins, frá Ingjalde: 
p6 monk, hyrs, at hv<Jro 
hafa, bláfoldar skafla 
snyrteg<^tt, né ek sýtom, 
snauþ, þats mér verþr auþet. 



7. Nú róa J^au suðr i móti J'eim Berki, ok láta sem ekki 
væri til vandræða. Dá segir Gísli fyrir, hversu hátta skal: 20 
„pú skalt segja,^ segir hann, „at hér sé fíflit innanborðs. 



5. mik — manniniif „dass ich der 
eine von den beiden sei*. 

ersigUif .wennsievorbeikommen''. 

6. fytYy s. c. 19,27. 
8. rdSlagÖi, „riet". 

8tr.21. Pros.wortfolge: Ritar 
rnl^r leitar ná rá)7s, skjaldsteinsskor}', 
l^vit verþom skiljask frá Ingjalde; 
vekjom mj^þ Snþra; þó at hv<^ro 
monk hafa, t'ats mér verlTr aaþet, 
snaaþ snyrteg<^tt bláfoldar skafla 
hyrs; né ek sýtom. 

„Der krieger sucht sich rat za 
schaffen, weib, denn jetzt mass ich 
von Ingjaldr scheiden; ich dichte 
ein lied; nichts destoweniger werde 
ioh mit dem loose zafrieden sein, 
das mir das schicksal zaerteilt, 



armes weiblein. Ich hege keine 
sorge." 

Ritf „em schild*', „der baam {ruþr 
= runnr) des schildes*', Gísli selbst. 
skjaldateinnf ansicher, vielleicht ein 
stein, d. h. eine glas- oder bemstein- 
perle von der form eines schildes; 
also ein fraaenschmack, dessen akorþ 
„tragerin**, eine fraa. mjgþrSuþra, 
„der met, trank, Saþres (des 
zwerges)", , dichtertrank **, lied, 
strophe. Bldfold = bldmcerr, ,die 
blaae erde^, das meer; akafl iat ein 
langgestreckter schneehaafe, „der 
skafl des meeres*' ist ,,die lange, 
schaamende welle^; deren hyrr 
„feaer" = gold; g0, eigentl. ,,tiir- 
pfosten*, hier „stange*; das ganxe 
„eine fraa*'; inyrte-, .niedlioh*. 

6» 



68 Gíflli rettet sloli durch eJne Ust, 

ÖS. XXT. 8. en ek mnn Bitja í stafni ok herma eptir ]>ví, ot ve^a mik 
I í vaðnam, ok vera Btuudum útanborÖB ok láta sem ek má. 

I œriligast; ok ef nokkar berr )>á um fram, mun ek rón enm ek. 

I má ok leita ("esa á, at eem skjótast skili mcÖ oaa," 

I 59. Ok nú rœr hóu í móti þeim, ok þó eigi allnser l'eim 

I Berki, ok lætr sem hón bregSi til miða. Nú kallar Bi^rkr á. 

hana ok spyrr, ef Gíeli væri í eyinni, 

10. „Eigi veit ek þat," segir lión; „en hitt veit ek, af 
er J>ar sá maSr, er mjok berr af QÍrum mQuunm, Jjeim eem I 
10 eyinni eru, bæði at vexti ok hagleik." 
I nJá," S^gii' Borkr, „en hvárt er Ingjaldr bóndi heíma'f'" 

L II. „L^nga áðan röri hann til eyjarinnar," sagöi hón, „ok 

r þræll bans meS bánum, at \>ví er ek hugöa," 

„Eiat mnn þó eigi verit hafa," sagBi Borkr, „ok mun Gísli 
16 pat verit hafa, ok róum eptir þeim aem ákafast ok bíta myudi 
uú beiniiskr, ef at borSi mætti dragaz," 
■ 12. Þeir svpruðu: „Gaman Jjykkir osB at fíiiinu, ok borfa 

I á þat, svá sem þat getr œriliga látit." 

Deir sggðu, at hón var hijrmulíga atodd, er hón skyldi 
20 fylgja fóla l'eBSum. 

13. „Svá þykki mér ok," segir hóu, „en hítt finn ek á, 
at yör fykkir hlœgligt, ok harmið mik alllítt." 

„Forura ekki at heimsku Jjessi," BagÖi Borkr, „ok víkjum 

áleiÖÍH." 

25 14. Skiljaz Jjau nú, ok róa þeir til eyjarinuar ok ganga 

á land, ok Bjá uú menuiua á Vaðsíeinahergi , ok snóa |>angat 

ok hyggja allgott til sín; en þeir eru uppi á berginu, Ingjaldr 



1. htrma—því, ,!bin aaehHffen". 
'l. vaðfium, „áen imgelscbiiUrea". 

3. ntikkifr, adv. C^ ne-veitk-hvar) 
„iim eine strecke'; ef npkkvr berr 
þd ur» fram, „wenii sie ein gutes 
stUck von oiiH entfernt sind". 

4. ieita þeas d, „danach atreben". 
I). bren!H — mida, „die fiscbgrtinde 

aufsuobe". 

15. Iti. okbíta — dragaz, ein spricli- 
wort, Jetzt wUrden wir eÍDen guteu 
fang madien, weoa wir gljiclt mic una 
hiitteii''. bíta, qaubetaBen". beinfiakf, 



iatvielleictit.BuvieIal3&etn/taftaíI,eiiie 
aTtbai£scL („sqDai. maximus", BJQrn 
Haildúrason.) ef, .wenn (wir) nnt". 

20. fylgja, „begleiten", iliu znm 
begleiter haben. 

21. hitt finn ek d, „das merke icii 
an (euren worten)'. 

23. F^mm — at, „lasat nus nicht 
um . . . belcilmuierti''. 

24. n'iriðís, „vorwarls", 

^T- I^y93.í<i allgott til sín, „sind 
setir huffuungsvoll" 
aof deu erwarteten gaten 



o rliuksiuht |. 
m erfulg). J 



Borkr nntersncht d!e insel. 



69 



ok þrællÍÐD. 15. Bgrkr kennir brátt mennina ok mælti til GS. XXT. 
Ingjalds: „Hitt er nú rá?3, at selja fram Gísla eöa segja til XXTI. 
hans ella; ok ertu mannhundr mikill, er pú hefir leynt bró?3ur- 
bana mínum, ok ert ]>6 minn landseti, ok værir pú iUs verðr 
frá mér, ok væri þat sannara, at pú værir drepinn." 5 

16. Ingjaldr svarar: „Ek hefí vánd klæt3i, ok hryggir mik 
ekki, p6 at ek slíta ]?eim eigi g^rr, ok fyrr mun ek láta lífit, en ek 
gera eigi Gísla þat gott, sem ek má, ok firra hann vandræðum.'^ 

17. Ok J'at hafa menn mælt, at Ingjaldr hafi Gísla mest veitt, 
ok þat at mestu gagni or?3it; ok þat er sagt, at p& er Dorgrímr lo 
nef gerði seit3inn, at hann mælti svá fyrir, at Gísla skyldi ekki 
at gagni vert3a, p6 at menn byrgi hánum hér á landi. 18. En 
pSLÍ kom hánum eigi í hug, at skilja til um úteyjar, ok endiz 
\>yí þetta hóti lengst, þótt eigi yr?3i þess álengðar au?3it. 

15 

Fortsetzung. Gisli von Borkr verfolgt, weiss wiederam zn entwischen. 

XXVI, !• Berki þykkir eigi þat til liggja, at veita 
Ingjaldi atgongu, landseta sinum; hverfa J'eir nú frá til bœjar 
ok leita þar Gísla, ok finna hann eigi, sem ván var. 2. Þeir 
fara nú um eyna ok koma J'ar at í einum stat3, er fíflit lá, 
ok beit gras í dalverpi einu, ok bundinn steinn vi?3 hálsinn. 

3« Pá tekr Borkr til or?3a: „BæÖi er nú, at mikit er sagt 20 
frá fíflinu Ingjalds, enda deiliz þat nú heldr víöara, en ek 
hugða, ok er hér ekki á at horfa, ok hefir oss orSit svá mikil 
vánhyggja, at stóru berr ; ok eigi veit ek, nær vér fáum þetta 
leiðrétt. 4. Ok mun Gísli J'ar verit hafa á bátinum hjá oss, 



2. 8. segja til hans, s. c. 22, 4. 

4. minn landseti, wie B^rkr dazu 
gekommen ist, Hergilsey zu besitzen, 
wissen wir nicht; es liegt hier sicher 
ein irrtum vor. 

7. g^j komp. zu ggrvaf „mehr**. 

tO. þat (1); d. h. seine hilfe. 

12. hér á landi, „hier im lande", 
d. h. auf dem eigentlichen festlande 
im gegensatze zn den inseln. 

13. skiljatily „ausdrttcklichnennen'. 

14. dlengðar, „fUr seine ganze 
lebenszeit " (wobei vorausgesetzt 
wird, dass er habe alt werden 
können). 



Cap. XXVI. 15. til liggjaf „ge- 
ziemend sein". 

18. 19. staÖ — dalverpiy ttber diese 
lokalitat (in dem sttdlichen teil der 
insel) und das noch so genannte 
Fiflsgerði, s. Kálund 1, 542. 

21. deUiz — víöara, „vermag sich 
mehr zu verteilen^ (indem er sich 
gleichzeitig an zwei stellen zeigt). 

22. er—horfa, „es ist kein zweifel 
mehr*', wie die sache sich verhalt. 

088f dativ. 

23. at 8tóru berrj (auch atórum)^ 
„dass es viel zu weit geht". 

24. leiðréttaf „wieder gut machen*'. 



Borkr seUt deni GíaU nach. 

. XXTI. ok mun hafa látit eptir fíflinn, ok er þat skymm jafnmc^rgnm 
m(;innnm, ef hann skal nú komaz ór b^ndiim oss; ok Bknndnm 
eptir hánum, ok látnm hann nú eigi ór fœri ganga." 

5. Síðan hlaupa f'eir á skip ok róa eptir )?eim ok falla. 
5 fast viÖ árar, Deir geta at líta, at þau ern komin langt inn á, 
Bund, ok sœkja ná hvárir tveggja fast róSrinn. 6. Rennir þat; 
Hkipit meira, sem menninir várn fleiri á, ok leggz wr& nær 
um Biðir, at \>& er Borkr kominn í skotfœri, er )>an ern komia 
at landi. 

10 7. Þá tekr GIsli til orða ok mælti viÖ ambáttina: „NÓ 

mnnn vit ekiljaz, ok er bér gnll, at þú Bkalt fœra Ingjaldí, 
en annat konn hane, ok seg þeim, at fau gefi þér frelBÍ, ok 
ber þetta til jartegna. Ek vil ok, at Svarti sé frelsi geflt 
Máttn at vfsu heita minn lífgjafi, ok vil ek, at fá njótir í'eBS." 

15 8. Ná skilja þan ok hleypr Glsli á land ok í hamraskarS 

nokkut, en J'at er fyrir Hjarðarneai. Ambáttin röri í brott, 
alsveitt af mœSi, ok rauk af henni. 9. Peir Bcjrkr róa at 
landl, ok verðr Saka-Steinn skjótastr af skipinu, ok hleypr at 
leita Gfsla; ok er hann kömr í bamraBkarðit, stendr Gisli fyrir 

20 meí brngSit sverS, ok keyrir þegar í hofu5 hánnm, Bvá at 
BtóS í herðum niðri, ok fell hann dauör á jorð. 10. Peir 
Bnrkr ganga nú npp á eyna, en Gíali hleypr á, sund ok ætlar 
at leggjaz tit landg. 11. Bijrkr skýtr eptir hánum spjóti, ok 
kom f kálfann á hánum, ok skar út 6r, ok varð þat mikit sár; 



folgenden bervorgeht nnd S aoa- 
drQcklicti angibt, eine kleine insel, 

16. Ejarðamrsi, Sjarbarna Í8t 
die liemliob bteite halbinael iwiacben 
dem Vatsfj^cðr und dem Kjálka- 
fjorðr, a. tiber daa folgende K&liind 
I, 5Jtí— 47. Ueber diestelle, wo 
éiali aDs land kam, a. Arbók foni- 
leifafjelagB 1893, s. 3—4. 

22. »und, vom felsen bis zam feat- 
lande betragt die BntfBmiuig nnr 
30 klafter. 

24. »kar, obj. ist spjótit: „der 
BpiesB acbnitt aich herjLus" (aoa dem 
fleische), sudaas er eineu tiefen ein- 
Bchoitt machte, blieb aber nicht in 
der wnnde siecken. 



1. ldtaeptir=hemiaeptir, c.!5,S. 

2. ghmdian eptir, „veifolgen wir 
ihn rascb*. 

3. Ör fmri ganga, „aua Beiner fiir 
una gllnstigen lage sich befreien". 

4.5. faUa fast við árar , „legen 
aich máohtig in die ruder". 

6. sunð. ist plur. (die meerengen 
zwischen den kleinen inBeln an det 
kUate). 

7. leggt — nrtr, „sie komniea ein- 
andet so nahe". 

S, skotfœri, D. (= skotmdl), „scbuss- 
weite". 
U, gvU = fingrguU , „fingerring". 

14. lífgjafi, m. „lebenatetter'. 

15. lattd, es war, wie aus dera 



J 



Refr verbirgt den Gisli. 



71 



hann kemr á brott spjótinn, en týnír gyerðinn, er hann var GS. XXTI. 

gyá móðr, at hann gat eigi á haldit. 12. Þá var myrkt af 

nótt, er hann komz at landi; p& hleypr hann í skóg, en þá 

var ví?3a skógum vaxit. 13. Pá róa þeir B^rkr at landi ok 

leita Gísla, ok kvfa hann í skóginnm, ok er hann svá móðr 5 

ok stirðr, at hann má varla ganga, ok vert3r nú varr vi8 menn 

alla vega frá sér. 14. Nú leitar hann ráðs ok ferr ofan til 

sjávarins, ok kamz J^ar inn með flœt^arbQkknm til Hangs í 

myrkrinn ok hittir bónda einn, er Refr hét, sonr Þorsteins 

rannstafs, ok var allra manna slœgastr. Hann heilsar hánnm, lo 

ok spyrr tíðenda. Hann sagði allt, hversn farit hafði met3 

]?eim Berki. 15. Refr átti sér konu, er Alfdfs hét, væn at 

yfirliti, en fárskona sem mest i skapi, ok var enn mesti 

kvenskratti; meÖ þeim Ref var jafnræöi. 16. Ok er hann 

hefir sagt Ref tíðendin, skorar Gísli á hann til fnlltings — , 15 

„ok munu J'eir koma hér brátt,^ sagði Gísli, „ok ekr nú at 

mj^k, en fáir verða til li?3veizlu." 

17. „Ek mun gera á nQkknm", sagt3i Refr, „þann, at ráða 
einn, hversu met3 skal fara at veita J'ér, ok hlutaz þú til 
einskis.'^ 20 

„Þat skal nú þiggja,^' sagt3i Gísli, „ok mun ek eigi ganga 
feti framar." 

„Gakk þú inn þá," sagt3i Refr; 

ok svá gert3u þeir. 18. Pá mælti Refr við Alfdísi: „Nú 
mun ek skipta m^nnum vit3 þik í rekkjunni," ok tekr nú fgtin 25 
<^11 úr rúminu ok mælti, at Gísli skyldi þar nit3r leggjaz í 
hálminn, ok berr á hann ofan fotin, ok hvílir nú á hánum 
ofan hón Álfdís. 



5. kvía hanfij „nmstellen ihn yon 
allen seiten. 

8. flœðarbýkkumj ,holie ufer, die 
das meer zur flutzeit nnmittelbar 
bespttlt". 

Haugrj ein hof, nor einige klafter 
von der kiiste, s. Kálund I, 546. 

tO. rannstafs (so f^gm.), eigentl. 
,stab, saule, eines hauses^. Diese 
personen sind sonst unbekannt. 

13. fárakona, ,ein gefShrliches 
weib". 



14. kvenskrattif m. „nnhold in 
weibsgestalt*'. 

med^jafnrœði, „R. nnd sie 
passten gut zu einander^. 

16. 17. ekr—n\igk, „es drSngt sehr". 

18. Ek mun gera d nQkkum (scil. 
kost), ,ich muss eine bedingung 
stellen'. 

25. skijpta — rékl^unniy ,diemanner 
bei dir im bette vertauschen^, d.h. dir 
einen anderenbettgenossenznweisen. 

27. herr, „legt". 



.. XXVI. „Ok vertu nú þar," sagSi Refr, „fyrBt, hvat Bera f geri?.." 

19. Hann biðr ná ok AlfdfBÍ vera Bem versta viðskiptis 
ok eeni œrasta — , „ok spari nú ekki af," aagði Reír, „at 
mæla þat allt illt, er Jiér kenir í hug, bæði f blÓti ok skatt- 

5 yríínin; en ek mun ganga til tals við ]>Á, ok baga Bvá orðnnL 
sem nn5r sýoiz," . 

20, Ok ! annat sinn, er bann komr út, sér hans menn 
fara, ok eru p&t ft^iunantar Barkar, átta Baman; en B^rkr er 
eptir at Forsá, ok skulu ^iesBÍr þangat fara, at leita at Gfsla 

10 ok taka bann, ef bann væri }>ar kominn. 21. En Refr er úti 
ok spyrr tííSenda. 

„Þau ein kuunu vér at segja, at )>ú mnnt spurt hafa, eða 
veiztu nokkut til fara Gísla'í"' Begja feir, „eí5a bvárt hefir 
baan hér n^kknt komit?" 

15 22. „Þat er bæði," sagði Befr, „at hann hefir ekki hér 

komit, enda inyndi bánura skamt til skjótra ófara, ef bami 
heföi J>ess freistat; ok eigi veit ek, hveran trúligt ySr þykkir, 
at ek munda eigi óbúnari eu eionbverr yðvarr at drepa 
Gísla; en hefi ek pat vit með mér, at ek monda ]jykkjaz ekki 

20 alUítit f Tinna, at bafa slíks manns transt, Bem Borkr er, ok 
hana vinr vUda ek vera," 

23. Þeir spyrja: „Er pér nokkut um, at vér rannBgkum 
Jiik ok bÚB jJÍn?" 

„Já," sagöi Refr; „Jiat yil ek gjarua, ]'ví at ek veit, at 
25 pér megnð i'ví íirnggligar leita í görum stíiðum, ef )'ér vitiS 
fyrir víst, at hann er eigi hér, ok gangiB inn ok leitiB aem 
gijrsamligast." 

24. I'eir ganga inn. Ok er Alfdís heyröi hark þeira, þá 
spyrr bón, bvat ganragangi þar væri, eSa hverir glópamir 

3D starfaði á monnnm um nætr. 25. Refr bað hana hafa sik at 



3. sem (crasta, ,bo rasead wío 

mOglioh*. 

4. Uót, u. „flaolien'', 

9. Forsd, ein hof etwaa westlicher 
ila EaugT. 

17. trúUgt, „glaublich' ; er meint, 
dass aie wisacn oder aÐDebineD 
köQuten, ánss er eben ao gern dea 
Gisli getíjtet wiasen wollte, ala sie 
selbst 



18. einnhverr, „ein jeder". 

22. Er — um, „hast da etwas ds- 
gegen" ; £U unt ist hug ta ergiuiEen. 

26. 27. sem ggrgamligaet, „ao gxlind- 
lich wie möglich". 

29, hvat gawagangi (dat.), „was 
fiii ein eindrÍDgen vod tOlpehi*. 

glóparnir, ,flegel*. 

3\). starfabi á, „unrahe ver- 
ursBchten". 



Á 



GisH bei Refr. 



73 



hófi, en hón lætr p6 eigi vant margra fíflyría; veitir hón OS. XXTI. 
þeim mikla áganð, 8vá at J'eir máttn minní til reka. Þeir 
rannsaka eigí at sít3r, ok \>6 minnr en þeir myndi, ef þeir 
yrði eigi fyrir þvílíkum hrópyrönm af húsfreyjn. 26. Fara 
síðan á brott, ok finna alls ekki, ok biðja bónda vel lifa; en 5 
hann bað pÁ vel fara, ok koma J'eir aptr til fnndar við B^rk, 
ok nna allilla við sína f^r ok þykkjaz fengit hafa mikinn 
mannskaSa með svíviröing, en komit engn áleiöis. 21. Flyz 
þetta nú yfir heraðit, ok þykkir monnnm eigi ór steini heQa, 
hverjnm ófomm J>eir fara fyrir Gisla. Borkr ferr nú heim ok 10 
segir Eyjólfi, hvat nm er at vera. 28. Gísli er me?3 Ref hálfan 
mánnð, ok sít3an ferr hann á brott, ok skiljaz J'eir Refr góðir 
vinir, ok gefr Gísli hánnm kníf ok belti, ok várn J'at góðir 
grípir; en ekki haft3i hann fleira laust. 29. Ok eptir J'etta 
ferr Gísli í Geirþjófsfj^rð til konu sinnar, ok hefir nú mikit 15 
aukiz hans frægS { J'essum atburð; ok er J'at ok sannsagt, at 
eigi hefir meiri atgorvima?3r verit en Gísli, né fuUhugi, en þó 
vart3 hann eigi gæfumaðr. 



Friihjahrsthing im Þorskafj^rðr. 
Þorkell wird von Bergr Vésteinsson getötet. 

XXVII, 1. Nú er J?ar til máls at taka um várit, at Bgrkr 
ferr til Þorskafjart3ar]'ings met3 fjolmenni ok ætlar at hitta 20 
vini sína. 2. Gestr ferr vestan af BarÖastrond, ok Dorkell 



[976] 



1. fíflyrða, „grobe, unhöfliche 
reden". 

2. tígaiidj „scheltworte", v. geyja 
áy ,einen anbellen^, „höhnisch be- 
handeln^. 

minni til rekaj „im gedachtnisse 
behalten^. 

5. oh finna alls ekki, „nachdem 
sie nichts gefanden hatten^ (hysteron 
proteron). 

7. una, snbj. ist Borkr ond alle 
die Ubrigen. 

8. koma áleiðis, „aosrichten^. 

9. ekki — hefja, „dass keine ver- 
andemng (zum besseren) zn merken 
war^; „dass das eine schlimmer ond 
schimpflicher w&re als das andere**. 



Wie der ausdrnck eigentl. za ver- 
stehen sei, ist zweifelhaft. 

14. laustf scil. góZy „bewegliche 
habe". 

Cap. XXVII. 20. Þorskafjarðar- 
þing, der ÞorskaQ^rÖr ist einer von 
den Östliohsten Qorden an der nord- 
seite des BreiÖiQorÖr, an der west- 
seite der grossen halbinsel Reykjanes. 
Das thing (worttber s. Kálnnd 1, 624 
bis 27, vgl. Árbók fomleifaQelags 
1893, s. 15—18) wurde am innersten 
ende des fjords, am Östlichen ufer 
des kleinen, in den Qord mttndenden 
flusses abgehalten; die reste der 
buden sind dort noch erkennbar. 



Die bettler auf dem thÍDge. 

(JS. Sáreson, ok ferr á Bínn Bkipi hvárr þeira. Ok er Gestr er 

^VII. albúinn, koma tíl hans aveinar tveir ok klæddir illa, ok hgfíín 

stafi í hondnm. 3. Pess verða menn vísir, at Geatr hefir lann- 

tal_ við aveinana, ok verSa menn þesB vísir, at þeir biBja hann 

s fars, ok hann veitir 'peim; ]>eu fara nú með hánnm til ('ingsinB. 

4. Þar ganga þeir á land ok fara, sem leiÖír liggja fyrir þeim, 

til þeas er feir koma til I>or6kafjarðarí>ing9. 5. MaÖr er nefndr 

Hallbj^rn húfa; hann var gtjngumaör, ok ff'ir nm hernðin eigi 

meS færí menn en tíu eSa tólf; en hann tjalda'ði sér búS & 

10 þinginu. Pangat fara sreinamir ok biSJa hann bú&arráms ok 

Hegjaz vera gongumenn. 6. Hann kveSz veita húSarrám hverjnm 

þeim, er hann vill beitt hafa. 

„Hefi ek hér verit morg vár," eagöi hann, „ok kenni ek 
alla hqfðingja ok goSorðsmenn." 
15 7. Þeir Bveinarnir segja, at þeir vildi hlfta hans ásjá ok 

frœSaz af hánum — ,,er okkr raikil forvitni á at sjá stór- 
eflismenn, Jjar er miklar sygur ganga frá." 

HallbjQrn kvef>7. mnndn fara ofan til strandar ok sagSiz 
mnndu kenca hvert skip ekjótliga, sem kœmi, ok segja þeim 
20 til. 8, Þeir biðja hann hafa í>Qkk fyrir léttlæti eitt. Fara nó 
ofan tii strandar ok svá til sjávaríns; ejá nii, at skipin sigla 
at landi. 9. Þá tekr sveinn enn elh-i tíl or?5a: „Hverr á t>at 
ekip, er nú eiglir hingat næet?" 

Hallbjorn sagði, at þat á Byrkr enn digri, 
15 „En hverr eiglir ]Jar næstV" 

„Gestr enn spaki," eagBi hann. „En hverir sigla )iar njeet 
ok Iegg)a Bkip sitt viiS fjaröarhornit?" 



Es wu dieH eine haaptthingsstiítte 
der Veatfiiðbgar. 

3.4. launtal, n. „geheime nnter- 
redani''. 

6. Par, Diclit Au der eigentliclieD 
tbÍDgst^tte, wÍB aoch das folgende 
zeigt, sondem, wie ea in dem bier 
umgearbeiteten S ausdiiicklich ge- 
sagt wiid, ao einlaufe des fjords 
an der westkilste; darnach gehen 
Bie den Qurd eatliuig, aem leiðir 
Uggja, bÍB sie zum thing kommen. 



12. beitl, v. beiöa. 
16. frœðaz, „unterrichtet werden". 
Ifi. 17. stóreftiímeim, „machtíge 
personon'. 

nach ond nach herankameii). 

10. 20. segja~til, ,zeigen, er- 
kliiren' {wem das boot gehörte). 

20. Uttlœti, n. „freundlichkeit, 
z Q vuikomni enheit " . 

2". fjarSarkúrnÍt , 
Qordg", die iunerste kleine 1 
dea fjordfi. 



lle eoke des | 
deine bnoht | 



Bergr VéstemBSon tötet den Þorkell Súrsson. 



75 



„Þat er Þorkell Súrsson,'' sagði hann. QSL 

10. Deir sjá nú, at Dorkell gengr á land ok sez niSr XXTIL 
einshvers staSar, meSan J'eir flytja varnað J'eira af skipinn, 
syá at ekki felli sjór nndír, en Bgrkr tjaldar búð þeira. 
11. Þorkell hafði girzkan hatt á h^fði ok feld grán ok gnlldálk 5 
nm 9x1, en sverð í hendi. Siðan gengr HaUbjgm, ok sveinarnir 
me8 honnm, J^angat at, er Þorkell sitr. 12. Nú tekr annarr 
sveinninn til orða, sá enn ellri, ok mælti: „Hyerr er sá enn 
gQfngligi, er hér sitr? Eigi hefi ek sét yænna mann né 
tígnligra." lo 

18« Hann syarar: „Vel fara pér orð, en Porkell heiti ek." 
Sveinninn mælti: „Allgó?3r gripr mun syerí5it þat yera, 
sem t>ú hefir í hendinni; eða hyárt mnntn lofa mér at sjá?'' 

Þorkell syarar: „Fnrt3n nndarliga lætr þú nm þetta, en 
p6 mnn ek þetta leyfa þér," 15 

ok réttir at hánnm. 14. Syeinninn tók ok yi8 syerSinn, ok 
yeik sér frá líttat ok sprettir fn?3bgndunnm ok breg?3r syeríinn. 
15. Ok er Þorkell sá J'at, ]>& mælti hann: „Dat lofaða ek þér 
eigi þarna, at breg?3a syer?3inn." 

„Dar spnr?3a ek þik ekki at leyfís," sag?3i syeinninn, 20 

ok reiQir npp syer?3it ok rekr á hálsinn Þorkeli, syá at 
af tók hofu?3it. 16. En þegar þessi tí?3endi ern or?5in, þá hleypr 
npp Hallbj^rn g9ngnma?3r, en syeinninn kastar ni?3r syer?3inn 
albló?3gn ok grípr npp staf sinn, ok hlaupa J^eir me?3 þeim 
Hallbirni; ok ur?3n g^ngumenn næsta at gjalti. 17. Þeir hlanpa 25 
npp hjá bú?3inni, er B^rkr tjalda?3i. Menn drífa þá at Þorkeli, 



4. 8vd at ekki feUi sjór undÍTf 
,,soweit (weg vom gestade), dass 
das wasser die waren nicht er- 
reichen konnte'' (eigentlich danmter 
— hann , d. h. vamaðinn ist zn er- 
^mzen — in der flatzeit fliessen 
könnte). 

5. girzkanf d. h. gerzkan, aus 
Garðar, also .russisch**. 

10. tiguligr, „ansehnlich". 

17. littat = litt þatj „ein wenig", 

eine kleine strecke oder, in anderen 

fállen, eine korze zeit, wie c. 35,8. 

friöbýndimum, die „firiedensbiUider^^ 



waren am griffe des schwertes be- 
festigt; dieses konnte nicht gezogen 
werden, wenn man nicht die bSnder 
gelöst hatte. Vermutlich war es 
gesetzliche vorschrift;, dass wahrend 
des thinges, um den thingfrieden zu 
schUtzen, alle schwerter mit den 
fribb^nd versehen waren. 

19. þama gehört zu þatf „das 
dort'^ (das, was du dort betrieben 
hast) um dem worte nachdruok zu 
geben. -na ist ein verstarkendes 
suffix; vgl. svdna, 

25. ai gjáUi, s. zu Eyrb. c. 18,19. 



1 prozess aDStreiigeii. 

«8. ok þykkjaz eigi vita, hverr verkit hefir mmit. Bnrkr Bpyrr, 

XXTII. hverja gegDdi Jíysa BJá eSa kliÖr, er var hjá Þorkeli. 18. Ok 

XXTIIl. gj. ■p^.ij. HaUbjorn hlanpa upp hjá bútSinni, ok ern fimtán 

gnngnmenn, ok er hann Borkr BpnrBi J'eaBa, þá Bvarar sá enn 

6 yngri Bveinninn, er Helgi hét (en sá hét Bergr, er vígit hafíi 

vegit): 19. „Eigi veit ek, hvat þeir þinga; en þat hygg ek, 

at þeir f'ræti nm, hvárt Véeteino hefði átt eptir dœtr einar, 

eöa hefði bann áttan eon nokkurn." 20. Hallbjt^irn hleypr til 

búöar, en Bveinarnir til akógar, er þar var nær, ok verÖa eigi 

10 fnndnir. 

Geatr vereitelt dea prozesa gegen Bergr. iJorkell wird beBtattet. 
Die sUhne VésteÍDS kommeii zu Gisli nacli dem Geir)ijóf8fÍ9rðr. 
XXVIIl, 1. Menn hlaupa nú til báíar Hallbjarnar ok 
Hpyrja, hví gegndi, en jieir gongumenninir segja, at sveinar 
tveir ungir hífðn komit í flokk tieira, ok segja, at þeim kom 
þetta mjok at óv^ram, ok kváöuz engi deili á þeim vita; peir 
l& segja p6 frá yfirlitum þeira ok viðrtal þeira, hvítíkt verit hafSi. 
2. Bnrkr þykkiz nú vita af orSnm þeim, er Helgi hafSi mælt, 
at Bynir VéBteins myni verit hafa; ok eptir þetta gengr hann 
til fundar viö Gest ok ræz nm vi5 bann, hverau meS ekal fara. 
3. B^rkr mælti: „Mér er þat akyldaet allra manna, at 
20 mæla eptir Dorkel mág minn. t'ykkir oas eigi því ólíkt hafa 
til horit, Bem synir Vésteius myni nnnit bafa verkit, því at 
eigi vitum vér annarra manna ván, peii& er aakir hafi átt 
viB Þorkel, en þeir. Nú kann vera, at þeir hafi komiz brott 
at ainni. Gef pú til ráS, hversu málit skal npp taka." 
25 4. Gestr svarar: „Knnna mynda ek mér ráð, ef ek hefÖa 

vígit vegit, at bafa þat undanbrag!!*, at málit mætti ónýtt verða, 
ef á. mér yrði haft, at nefnaz annau veg en ek héta" 



!, kliör , „ Btiramengewirr ", ge- 
T&iueh das gleiclizeltig und durcli 
ehiander redende raejischeD ver- 
uraachcn. 

Cap. XXVIII. 15. vÍSrtal, ace., 
obj. zu segja, „berichteu". 

2;(. þeir, logÍBchcr wUtdej&n' sein; 
hiet liegt also eiue kleine anumBlie 
voi, weDD der text arpiliaglich ist. 



26. MndanbragÖ, „answeg" (um 
etwas za verheimlichen und dgl.]. 



fíí, , 



" (80 



27. yrði hafl, anbj. ist nidlii : 
„wenn der proieBs gegen mich an- 
gestrengt wilrde". 

at nefnaz, erklarung des undan- 
bragO. Geatr auasert, daas er vor 
veriibnng dei tat einen falschen 
namen sich wUide beigelegt hahen, 



nauen, i 



Die söhne Vésteins bei AutJr. 



77 



ok letr Gestr mjok, at SQkin sé fram h^ft^. 5. Þat hafa GS. 
menn fyrir satt haft, at Gestr hafi verit í ráSum meÖ sveinunum, XXTIII, 
þvi at hann var skyldr þeim at frændsemi. Q. Nú hætta þeir, 
ok falla ni?3r málin; en Porkell er heygSr at fomum sið, ok 
fara menn heim af J'inginu; ok geriz ekki fleira til tít^enda á 5 
pYÍ þingi. ?• Borkr unir nú iUa vi?3 sína ferÖ, sem p6 átti 
hann stundum vanSa til, ok hefir \>6 svá búit mikla sneypu 
ok svíviröing af þessu máli. 8. Sveinarnir fara nú, unz þeir 
koma í Geirjyófsfj^rð , ok liggja úti tíu clœgr; koma þeir til 
Au?3ar, ok er Gísli þar fyrir; þeir koma þar um nótt ok drepa 10 
á dyrr. 9. AuÖr gengr til hur?3ar ok heijsar þeim ok spyrr 
tí?3enda, en Gísli lá í rekkju sinni ok var jzar iar?3hús undir 
ni?5ri, ok beindi hón raust þegar, ef hann þurfti at varaz. 
10. Deir segja henni nú víg Þorkels, ok um hvat véla var; 
segja henni ok, hversu lengi matlausir þeir hafa verit. 15 

11. „Ek mun senda ykkr," sag?3i Au?3r, yfir hálsinn í 
Mosdal til sona Bjartmars; skal ek fá ykkr vistir ok jartegnir, 
at þeir skjóti yfir ykkr nokkuru skjóli; ok geri ek því þetta, 
at ek nenni eigi at kve?3ja Gísla bjargar vi?3 ykkr." 

12. Nú fara sveinarnir í skóga þá, er þeir mega eigi 20 
finnaz, ok neyta matar, því at þeir hof?3u lengi matar mist, 
ok leggjaz sí?3an ni?3r ok sofa, er þeir váru mettir, því at þeir 
váru mjok syfja?3ir. 



und deutet damit, wie es scheint, 
an, dass die söhne Vésteins (wovon 
nichts beríchtet ist) sich bei Hali- 
bJ9m unter angenommenen namen 
eingefuhit hatten. 

2. hafi — raðuw, dies war bereits 
c. 27, 3 klar angedeutet. 

3. skyldr þeim, in welchem ver- 
wandtschaftsverhaltnisse Gestr zu 
Yésteinn stand, weiss man nicht. 

4. fallaniðrf „werdenaufgegeben". 
6. 7. sem — vanða til, „woran er 

doch eigentlich hatte gewöhnt sein 
mUssen*^ Es ist ein seltener fall, 
dass das subjektive empfínden des 
verfassers in solcher weise zum aus- 
druck kommt 



7. þó, „ausserdem". 

7. 8. sneypu ok svívirðing, dieselbe 
allit. formel auch Bandam. saga (1850) 
s. 20, 2; vgl. sneypa ok svívirðaf 
Fóstbr. saga (1852) s. 17, 13. 

12. jarðhúSj tiber dieses, von S. 
Yigfússon vermeintlieh ausgegrabene 
„erdhaus", s. Árbók fomleifaQelags 
1888—92, s. 138—40. 

13. beindi hón ramtf „liess ihre 
stimme hören'^ (sprach lauter als 
gewöhnlich). 

15. matlausirf „ohne nahrung". 

17. Moadálr, ein hof auf der nörd- 
lichen seite der halbinsel zwischen 
dem Geirþjófsfj^rðr und dem eigentl. 
— innersten — teile des Amarfj^rðr ; 



78 



Glali erfShrt den tod Hebies bruders. 



US* XXIX. Anðr rettet die knabea. TrSame Qnd strophen GísIíb. 

[916] XXIX, 1. Nú er at segja frá AuÖi, at Iión gengr inn til 

Ofek ok mælti: „Nú skiptir mík mikln, hverjn ^ú viU til ^n 
i snúa, at gera minn sóma meira en ek em verÖ," 

2. HaDQ tók J^egar nndir ok mælti: „Veit ek, at t>ú munt 
h segja mér víg Porkels bróður mfns," 

„Svá er, sem þú getr," sagSi AuBr, „ok eru hér komnír 
sveinarnir, ok vildu, at ]>ér byrgiz at allir saman, ok |>ykkjaz 
nú ekki transt eiga nema l'etta." 

3. Hann svarar: „Ekki má ek þat standaz, at BJá bróSnr- 
10 bana mÍDa ok vera ásaœt vi5 fá," 

ok hleypr upp ok vill bregða sverÖi, 4. ok kvaö víbd: 



22. 



Hverr of veit nema hvaasau 
bjaldrÍB drage Gísle, 
(itt mon fyrþa frétta 
fœrev^n, ór sp^nom, 
alls sigvi)'er Begja 
snyrte hrings af þinge, 
drýgjom vér til dant'a 
d^þ, Þórketel ráþenn. 



I 



Cap. XXIX. 2.3. hi>erju~tnúa. 
„was (welcbe Beit« der saohe) du 
Eu dir wendeQ(drelien) wiIlBt"; „wie 
du die sache, die ich lu meldea 
habe, aufnimmst". Vgl. íií sin skyldi 
enit betra snúa Málsh. kvæði, 2B, d. 

4. Veit ek, er but ee natlirlich ge- 
triiamt. 

". atþér byrgiz at, „daas ihr euch 
gegenaeitig UDtersttÍtztet". 

8tr.a2. Pros. wortfolge:Hvccr 
of veit, Bema Giale drage hvassan 
hjaldris ór spijnom — ijtt fyrþa moD 
frétta fœrevijn, — alls sigvil'er segja 
snyrte lirÍDgs af þiage Þúiketel 
rá|>eim; vér drygjom d(iþ tii daQ|>a. 

„Wer weÍBB, ob nicbt Gísle aein 



acharfes scbwert ans der aoheide 
zieht, — der verwaodte der menschen 
(Giali selbst) wird doch eine gtinatige 
gelegeDhelt erlangeD — , da die krieger 
dem acbwerttriiger {Gísli Belbst) vom 
thinge erzShlen, dasa porkell getíltet 
ist; ioh werde bia zum tode belden- 
tat auBflibren". 

lijaldríst, „daa eia dea kampfea", 
der kalte stahl, das schwert. sj)(inn 
pl. apeenir, die dUnnen bUlzer, worsus 
eine scheide gemacht wurde; solche 
hat mao ÍD alten grttberD gefandeD. 
sigviþr, „der banm des kampfes", 
eÍD krieger. snyrtir krings, eigentL 
„der, welcher das achwert fegt oder 
bÍBDk erhalt". 

Die strophe scbeiut etwas anderea 
vorauszusetzen als waa der vorher- 
gehendB text gibt; augenseheíiilloh 



iseheíalloh J 



GhB» tiÍBBe i»d sln^lML 



79 



& Kú ngSi AaSr pí á Inotta — „ok hafSa ek Tit tfl 
pesAj st hætta |>eim eigi hér.^ 

Gfdi sag^i, st pMim Tcg Ttr ok aHrm bezt^ st þeir hittii 
eigi; ok sefu haim brátt, ok em nú kyrr ein tfðendi. 6. Svá 
er sagt, st nú em eigi meir eptir en treir Tetr )>e98, er 5 
dranmkonsn sagti hann mnndn 1í£l Ok er á IfCri er Oísli f 
6eir)^óíisfir¥i, ok koma aptr dranmar hans allir, ok harCar 
STeíhfarar, ok kemr nú jafnan at hinnm dranmkonan sú en 
yerri, ok p6 hin stnndnm, en betrí. 7. ESnhTerja nótt er )>at 
enn, at Gfsla dreymir, at konan sú en betri kom at hinnm; 10 
hón sýndiz hánnm rfða grám hesti, ok býtr hinnm me8 sér 
at fara ok til gfns innisi ok f^t þekkiz hann. 8. Þan koma 
nú at húsi einn, l^Tf er nær Tar sem hoU Tæri, ok leiðír hón 
hann inn f húsit, ok )>ótta hánnm þar Tera hægendi f pQlInm, 
ok Tel nm búit 9. Hón bað hann þar Tera ok nna sér Tel 15 
— „ok skaltn hingat fara, pi. er pú andaz," sagði hón, „ok 
njóta hér Qár ok farsælo." 

10. Ok nú Taknar hann, ok kyað Tfsnr n^kknrar eptir 
pYÍ sem hann dreymði: 

23. Fleins baa}> mep sér sfnom 20 

saomhlgkk gr<Jom blakke, 
þá yas brúþr yiþ, beiþe, 
blíj> lofskreyte, ríj>a; 
mágnmdar kyazk mando, 
mank orþ of J'at skorþo, 26 

byrjar Sól af heilo, 
hornflœj'ar, mik grœþa. 



hat Gisli den tod Þorkels Mher 
erfi&hren und weiss noch nicht, wer 
ihn getötet hat. 

6. liðr scil. sumarit. 

8. avefnfarar, s. zn c. 23, 2. 

11. grám heatif weon man von 
einem grauschimmel oder falben 
(bleikr hestr) tranmt, so deutet das 
auf den nahen tod. 

12. innif n. „wohnung". 

17. fjár ok faraœlUf allit. formel. 
8tr.2d. Pros.wortfolge:Saam- 



hl^kk bau)' fleinsbeiþe ril'a sinom 
gr<^om blakke meþ sér; þá yas 
brú|n: bliþ viþ lofskreyte; mágrundar 
hyrjar Sól kvazk mundo grœj^a mik 
af heilo; mank orþ hornflœþar 
skorþo of þat. 

,Die frau bot dem krieger an 
mit ihr ihr graues pferd zu reiten; 
da war die frau freundlich gegen 
den dichter; die frau sagte, dass sie 
mich ohne betrugheilen wUrde; ioh 
erinnere mioh der worta der fraa 
darttber^ 



GísKb stropben. 

24. Dýr lét dr(ipo Btjóra 
dÍB til seBS of TÍeat 
lœges elds, þars l(igo 
(lítt tÍDek fvíj dýnor; 
ok mej' aér en Bvinna 
Baums leidde mik Nanma, 
Bákat hól I bvllo, 

hlant skald sæing blauta. 

25. Hingat Bkalt, kva)' hringa 
Hildr at óþar gilde, 
flein}>olla meþ fnllo 
fallheyjaþr of deyja; 

þá mont, UUr, ok Ilme 
ÍBDngB fée pvísa., 
|iat hagar okr til aD))ar, 
ormlá]'a, fyrir ráþa. 



i 



k 



Saumkl^kk, „die walkUre des 
niiheiia'', eiue frau. fieinabeiþe (fieins 
ÍBt K. GÍBlafiouH koDJ. fllr heim), 
„einer, der den apeer fordert, er- 
obert", einkrieger, hier Gisli selbst. 
lofBkreyter, „eiuer, der das lied (eig. 
lobgedictit) uiedlích macht", eb 
dichtet. Mdnrand, „die erde der 
möweii', das raeer; „hyrr, feiior, 
(koDJ. fUr hneige), des meeres', daa 
guld, dessen Sól (eunae, asiu) eiue 
frau. grœjia ist uuzweifelhaft die 
lesart beider haupthandschríften. 
Homfiœþr, „die flut des homes", 
daa biet; dessea ikorfia, nugofiihr 
gtrSgeiin', eiue frau. 

Star.a*. Pros. wortfolge: Djr 
dia lœgea elds lét of visat drijpu 
Btjiira til aess, Jiars djnor lúgo; 
t^nek j'vi litt; ok en avinna SBums 
Nanma leidde mik meþ sér; akald 
Llant blauta aæing; sákat hól í livilu. 

„Lie herrliche frau wies dom 
dichter einen sitz on, wo daunea- 



polstcr lagen ; das vergesse ich nle- 
mala; und die kluge frau fUhrte tnicli 
mit sich (in ein achlafzimmer) ; der 
dichter (ich) bekam ein weíchea 
bett; ich sah keine unebeuheit im 
bette". 

Di» Imges elds, ,dis, gUttb, des 
meerfeuers, d, i. goldes", eiue frau. 
dr^po aijóre, „einei, der eine drúpa 
(eigentlieh lobgedicht; vgl. [of' \a 
sti. 23) vetfertigt", eia dichtet. 
m-wma Nawiia = aaimhlykk in dei 
vorígen atrophe. 

Str. 26. Pios. wurtfolge: 
ningat skalt of deyja meþ fullo, 
fieiul'olla fallheyjal'r, kva|> hringa 
Hildf at 6]>M gilde; )<á mont, oim- 
li|'s Ullt, nlþa fyrir fée þvíaa ok 
iaaogs llme; l'st hagar ukr til a.u'pXT. 

„Hierber wírst du, ktieget, beim 
tode, gewiss kommen, sagte dio frau 
zum dichter; dann sullst dn, frei- 
geblget mann, iiber diesen reichtum 
uud die írau aelbat gebieteu; ilaa 
wird anra glUck flit ims beíde'. 



á 



Ilelgi iind Iliivarör gclu'n auf knndscliaft a 



Helgi uiid Bávarðr werden auf kuudacLaft ausgesaudt. Eyjúlfa erfolglose tíSi XXX< 
fahrt naoh dem GeirþjúlsfjcirÖr, wo er Auðr Tergeblich íu beBtechen anoht. 

XXX, 1. Frá, því er sagt, at einltverju sinni var Helgi [»77— :6| 
enn sendr á njúsn í GeirpjófBfjorð; cik l^ykkir monDnm AræBiIigt, 
at Gísli myni (lar. 2. 8á ma8r ferr meö hánum, er HivarÖr 
hét; hann hafSi komit út um Bumarit áSr, ok var frændi Gests 
Oddleifsaonar. 3. Iteir várn sendir í ekiiga, at hoggva efnitré; 5 
en p6 at ]>etta væri ylirhragð á þeira ferö, þá hjó fó hitt 
nndir, at J>eir skyldi leita at Giala ok vita, ef þeir fyndi 
fylgani GiBla. 4. Ok einn dag at kveldi sjá ]>eir eld í kleif- 
nnnm fyrir eunnan ána; þat var nm dagsetrsBkeið ok niÖmyrkr 
eem meBt. Dá apyrr Hávarðr Helga, Uvat pá sé til ráöe — id 
„ok mnotn." segir hann, „vera þeBau vanari en ek." 

5. „Einn mnn á g^rr," segir Helgi, „at hlaSa hér vijrÖn 
á hóli þeBanm, er nii stondnm vit á, ok muE pá finnaz er Ijósa 
dagr er; ok sér lieSan frá vgrSunni tíl kleifanna, er ekamt er 
at ejá." 15 

6. iJetta taka þeir ráSs, ok er fieir hafa hlaÖit vyríSnna, 
Bagði Hávarðr sik Byfja, svá at hann kvez ekki mega annat 
en sofa. Hann gerir svá. J. En Helgi vakir ok hleðr Jjat 
eem ígfjrt var at vorSunoi; ok er hann haföi pví lokit, pá, 



of ÍBt Too E. GÍBlaaon eiBgesetít 
(Njila II, I3S— 39). fleinþoUa (vgl. 
anch E. Gtsl. daselbst) falllieyjaþr, 
„der, welcher den fall der bSume 
oder pfeller der speere bewirkt", 
ein krieger, Gisli. heyjaþr, eine 
nngewOhaiiche bildiing zu vb. heyja, 
háþa. hringa Sildr, „dle Hild der 
ringe", die frau. áþar giidir, „der 
eín lied verfertigt" ; giííiir v. gilda, 
„vergiöaaern , gruss maclieD , go- 
deihen laaaen". Omúáþ, „das land 
oder bett der Bchlange" = gold; 
„dea goldes Ullr", ein reicher, frei- 
gebiger mann; vlelleioht ist diese 
zuaammensteUung gewahlt, weil Vllr^ 
~ got. wulþui, ÍÐ altei aeit ein gott 
des reichtums war. isungs llmr: 
itungr, eine art kopfputz der fraueu 
(B.8n.E.U,494)i íímr — diea wott 



beruht auf konjektur flii gllu in S; 
fehlt ganz in M — eine asin (Sn. E. 
1,556); das ganze „eine firau". 

Cap. XXX. 2. árœöiligt, „wahr- 
Bcheiniieh". 
4. stwiaríí dðr, „ den letiten 



5. efnitré, .bauholi". 

6. yfirbragð, B. „vorwand". 

6. 7. bjó — tindir, „steckte da- 
hÍDtei" (war der wirkliche zweek). 
B. fyigsni, n. .versleck". 
9. niBmyrkr, n. „völlige finsternÍB". 

12, -Eijtn (acil, kovtr) mnn á ggrr, 
„nur eln mittel wird zu eigreifen 

hlaSa, „aufsohichten", 

13. /in7íaz, fylgsnit filgt S zu; daa 
ist jedesfalla der sinn. 



Eyjólfr strebt dem Giali u 



a VGrgebena □acli. 



(ÍIS.XXX. vakuar Hávarðr ok biCr Helga pá. sofa, en hann kvez vaka 
inundu. Ok Helgi Bwfr um hr£ð. 8. Ok á meðan hann sefr, 
tekr HávarSr til verks ok berr & brott vgríSnna alla ok Bér 
hvern steininn f náttmyrkrinn. B. Ok er haon hefir þat g^rt, 
5 þá tekr hann stein einn mikinn ok keyrir ni5r á hergit nær hofði 
Helga, 8vá at jgröin bifaöii! við: ok |'á sprettr Helgi upp, 
ok verðr ákafa hræddr ok felmsfnnr ok spnrBi, hverjn gegndi. 
10, Hávarðr sagði: „Maðr er I ekóginun], ok hafa margir 
slíkir komit I nótt." 

10 „Þat mun GIsli verit hafa," segir Helgi, „ok muD hann 

hafa orSit varr við okkr; ok máttn J^at skilja, félagi góSrl" 
aegir hann, „at vit munnm allir lemjaz, ef á okkr kumr slíkt 
grjót; ok er engi annarr á ggrr, en veröa á brottu aem 
skjótast." 

15 11. Nú rennr Helgi sem iljótaBt má. hann; en HávarÖr 
gengr á eptir ok biör Helga eigi hlaupa nndan sér; en Helgi 
gaf at ]>ví engan gaum, ok fór sem fœtr toguðu. 13. Ok at 
lykðum koma f'eir báöir til skips ok etlga þar á ok Ijósta 
efðan árum í sjó ok róa sem ákafast, ok létta eigi fyrr Binni 

20 ferð, en t^eir koma heim í Otradal, ok segir Helgi, at hann 
er VÍ98 oröinn, hvar Gíeli er niðr kominn. 13. Eyjólfr vlkz 
við skjótt ok ferr þegar við tólfta mann, ok er þar í f^r Helgi 
ok HávarPr; |'eir fara til pees er þeir koma í Geirlíjófsfj^rÖ, 
ok ganga um alla skóga at leita voröunnar ok fylganÍB GÍBla, 

25 ok fundu hvártki. 14. Nú spyrr Eyjólfr Hávarð, hvar |ieir 
settu vorðuna. 

Hann svarar: „Eigi míL ek l'at vita, þvl at bæði var, at 
ek var Bvá ayfjaðr, at ek visBa fátt frá mér, enda hlóð Helgi 
)>á vyrðnna, er ek svaf. Eigi þykki mér ervænt, at Gfsli 



t 



3.4. sér kvem, „einen jeden flir 
Bicb'', d. h. er wirft die steine weg 
und zerstreut sie so viel er konnte. 

5, keyrir — bergit, „wirft ihn nieder 
anf den feLsgrand" (gerade wo er 
Btand). 

9. tlikir, scll. steinar. 

13. er engi annarr á gprr, „es 
bleíbt nns kein anderer ausweK 
ilbrig* (vgl, oben lu § 5). 



21.22. víkz við tkjótt, „setzt sich 
duraufhin sclmell in beweguDg". 
Vgl. Hrafnkels 8aga{l!il7) s. 1^,13: 
hann (SrafnkeU) veikz við ífeoH 
ok kvaddi upp menn slna. 

, „mud 



J 



Eyjólfr versncht die Anðr zn besteclien. 



83 



hafi or?$it varr vi?$ okkr ok hafi borit brott vgröuna, þá er GS. 
lýsti, ok vit várum í brott farnir." 

15. Þá mælti Eyjólfr: „Afau?$it ver?$r oss mjok um þetta 
mál, ok munu vér aptr snúa," 

ok svá gera þeir, ok kvez Eyjólfr á?$r vilja hitta Au?5i. 5 
16. Þeir koma nú á bœinn ok ganga inn, ok settiz Eyjólfr 
enn á tal vi?$ Au?5i. 

17. Hann tekr svá til or?3s: „Ek vil eiga kaup vi?3 þik, 
Au?3r!" segir hann, „at þú seg mér til Gísla, en ek mun gefa 
]>ér þrjú hundru?3 silfrs, þau sem ek hefi tekit til hgfu^^s honum; 10 
\>ú skalt ok eigi vi?$ vera, er vér tokum hann af lífi. 18. JÞat 
skal ok fylgja, at ek mun fá pér rá?3ahag þann, at gllu sé 
betri, en sjá hefir verit. Máttu ok á þat líta," segir hann, 
„hversu óhallkvæmt þér ver?5r at liggja í ey?$ifir?$i þessum, ok 
hljóta þat af óh^ppum Gísla, ok sjá aldri frændr ok nau?5- 15 
leytamenn." 

19. Hón svarar: „Par þykki mér óvænst um," segir hón, 
„at vér ver?$um um þat sátt, at þú fáir mér þat gjafor?5, at 
mér þykki jafnt vi?5 þetta. En þó er þat satt, sem mælt er, 
at fé er bezt eptir feigan; ok lát mik sjá, hvárt fé þetta er 20 
svá mikit ok frítt, sem þú segir." 

20. Hann steypir nú fénu í kné henni, ok hefir hón hgnd 
í, en hann telr ok tjár fyrir henni. Gu?5ríðr fóstra hennar 
tekr at gráta. 



Eyjólfr erfslhrt von Anðr eine schimpfliche abweisnng nnd kehrt nach 
hause znriick ohne Gisli gefnnden zn haben. 

XXXI, 1. S{?3an gengr hón út ok til móts við Gisla ok 25 
segir hánum: „Fóstra mín er nú vitlaus or?5in, ok vill svikja 
þik." 



3. 4. Afauðit verðr oss mjgk um 
þetta málf ,wenig glUck ist nns in 
dieser sache beschieden". 

7. enw, wie frtiher, c. 22, 5. 

8. eiga kaup viðþikf „einen handel 
mit dir abschliessen^. 

9. at þú 8eg mér, s. zn Eyrb. 
c. 19, 18. Ueber segja til ehSf s. 
oben zn c. 22, 4. 

20. fé—feiganf ein altes, alli- 



terierendes spríchwort; hier scheint 
feigr geradezn „tot'* zn bedeuten, 
nicht wie sonst „dem tode anheim- 
gefallen'^ 

23. telr ok tjár, ein alliterierender 
ansdmck: „er braucht viel worte" 
(nm sie zu tiberreden). 

Cap. XXXI. s. 84,1. Oerþúþér 
gott i hugf „sei gntes mutes". 

6» 



Gnðiiðr meldet Gíali den vermeintlíclieii verritt, 

Gfsli mælti: „Ger þú þér gott í hng, ]'vf at eigi miin 
mér þat at fjí^irlesti verSa, at AnSr aé ráöbaní rainn." 

2. Ok kvaS vIbh: 

26. Segja menn at manue 
mji5 HHn hafe sínom 
Qarþar elgs of folget 
fúrvangs hnge ranga, 
en grjótolons grátna 
grundar fít vitom Bitja, 
hykkat hœlebrekko 
hrannlogB at pví sanna. 

3. Eptir J'etta ferr mærin heim ok segir ekki, hvert hón 
hefir farit. Eyjólfr hefir þá talit eilfrit, en Anðr mælti: „I 
eiigaa stað er féit minna eöa verra en þii hefir sagt, ok mnn 
'ér nú þykkja ek heimilt eiga at gera af, slíkt er mér Bvniz." 

i. Eyjólfr tekr þvf glaSIiga, ok hað hana at vísn gera 
af, elfkt er hón vill, AnSr tekr ná féit, ok lætr koma í einn 
Btóran sjóÖ; Btendr hón siÍJan npp ok rekr BJÓ&inu oieð silfriua 
á naBar Eyjólfi, svá at þegar stekkr bló5 um hann aUan. 5. Ok 



L 



2. fjgrlpstr, m. „tod". 

rdöbani, m. ,Jemand, durch deason 
anachiaKe elo nnderer das leben 
verliert". 

Str. 26. Pros. wortfolge:Menu 
segja, at mjó fjarl'iir elga fitrvangs 
Hlin hafe of folget manne sínom 
Tinga hnge , en vitom gcíót^lons 
gTQDdiiT fit sitja grátna; bykkat 
hœlebrekko hTonnlogs annna at pvi. 

„Man sagt, (lie schlaDke frau hege 
Biuen falscheu sinn gegeu ihreu manu ; 
icb aber weiss, dass die frau weineud 
daaitít; ioh glaube nicht, dass es mit 
recht von der ftau gesagt wird". 

fjarþar — Æln = fjarþar dgs 
vangfúTB Rlin (fúr iat konj. K. Gisla- 
sona [Skjaldedigtenes beskaflen- 
hed, 8. 293, vgl. Udvalgj fiir fley); 
fjarþar elgr, „das elentierdesQords", 



eÍD Bchiff; deasen vangr, „land", das 
mecT; „des meereíi /lírr, fener" = 
gold;,,desgoldesHIín,asin",diefrau. 
folget, „heimlidi gehegt". grjótglima- 
fit grundar {grwidar ist konj. filr 
gtíU[i\); grjdlplonn, „der fisch des 
steinbodens ", dle schlange; deren 
gntnd, land, bett, ist „goid"; fit 
ist synonTUi niit jprð iu fraQen- 
umschreíbungen. gráina: H hat 
gratin, S gatna (AM gotna). Qire 
sorge und ihr weinen ist beweis ítlr 
ihro liebe zu Gísli. hrannlog, „die 
flamme der welle", (Ai'ann iat ver- 
besserung fUr hann), daa gold. AdeIe- 
brtkka, „die erde, asin {brekka wie 
fit = Jgrð), die mit etwas prahlt"; 
das ganze „eiuu fran". því, daa, 
wis in der ersten halbstrophe an- 
gedeutet ist. 



Auðr weist Eyjólfr schimpflich ab. 



85 



mælti: „Haf nú þetta fyrir auötryggi þína, ok hvert ógagn GS.XXXI. 

með. Engi ván var J?ér þess, at ek mynda selja bónda minn 

í hendr iUmenni þínu. Haf nú þetta, ok með bæði sk^mm ok 

klæki. Skaltu þat muna, vesall maðr! meðan þú lifir, at 

köna hefir barit þik, en pú munt ekki at heldr fá, paá er þú s 

vildir." 

6. Þá mælti Eyjólfr: „Hafið hendr á hundinum ok drepi, 
þó at blauðr sé." 

Hávarðr tekr J?á til orða: „Pó er f^r vár helzti ill, þó at 
vér vinnim eigi þetta níðingsverk; ok standi menn upp ok lo 
láti hann eigi þessu ná." 

7. Eyjólfr mælti: „Satt er et fomkveðna: án er ills gengis, 
nema heiman hafi." 

Hávarðr var vinsæll maðr, ok váru margir búnir at veita 
hánum lið til þessa, en í annan stað at firra Eyjólf óhappi; 15 
ok verðr hann nú svá búit at hafa, ok ferr á brott við þetta. 

8. En áðr en Hávarðr gengi út, mælti Auðr: „Ekki mun 
sannligt at halda skuld þeiri, er Gísli á at gjalda pétj ok er 
hér fingrguU, er ek vil at J?ú hafir." 

„Ekki munda ek J?etta J?ó heimt hafa," segir Hávarðr. 20 

„Ek vil nú J?ó gjalda," segir Auðr. 

Hón gaf hánum p6 raunar guUit fyrir liðveizlu sína. 

9. Hávarðr fekk sér hest ok ferr suðr á Strond til Gests 
Oddleifssonar, ok viU eigi lengr vera með Eyjólfi. 10. Eyjólfr 



1. auðtryggif f. „leichtgEubig- 
keit«. 

ógagtif ,unheil". 

3. illmenniþínUj „dir, du schurke" ; 
iiber diese ausdrucksweise s. Arkiv 
f. nord. filol. XVI, 241 flf. und die 
dort citierte litteratnr. 

8. blauörf „von weiblichem ge- 
schlecht". 

10. niðingsverk, „schandtat". 

12.13. dn — hafi, ein viel citiertes 
sprichwort (Droplaug. [1847] s. 23,3; 
Njála c. 17,13; Hœnsna-Þórís saga 
ed. Heusler 8,30 u. ö.): „alles böse, 
was mit einem (auf der reise) folgt, 



stammt aus dem eigenen hause''. 
gengif „gefolgschaft". 

15. óhappi, námlích ein weib zu 
töten, was ihm nur schande ein- 
gebracht hatte. 

16. verör — hafa, „er mnss sich 
mit dem, was er erlangt hatte, zu- 
fríeden geben'' (mnss den schimpf 
anf sich sitzen lassen). 

18. skuld, in S wird erzáhlt, dass 
HávarÖr dem Gisli einige waren ge- 
borgt habe, aber dies ist sicher ein 
spáterer zusatz. 

23. Strgnd = BarÖastrgnd, wie 
c. 22, 7. 



18. XXXl. ferr heim í Otradal ok noi 
XXXII. jieB8Í fer5 en hæöiligsta. 



iUa ainui ferð; cnda fiótti mnnniiin 



[S78j 



I 



Gislls traume tmd stiophen. 

XXXII, 1. L(5r avá nú sumarit, at Gíeli er í jarPhtianm 

sinum, ok er varr um gik ok ætlar hann nú ekki I brott; 

5 íjykkir hánnm nú fokit vera í oll skjól, nú eru ok liðnir 

dranmavetr hans g\>rvallir, 2. Þat berr enn til einhverja nótt 

um sumarit, at Gfeli lætr illa í avefni; en er bann raknar, 

apyrr AnÖr, hvat bann hefÖi dreymt. 3. Hann aegir, at nii 

kom at binnm dranrakonan an en verri ok mælti svá: „Nú 

1(1 Bkal ek l>ví gllu bregða, er en hetri draumkonan mælti vií 

þik; ok akal ek Yess ráðandi, at pér akal ^ieBS ekki at gagni 

ver?5a, er hón hefir mælt." 

4. I'á kvaS Gfali víbu: 



27. 



Skolol'a it, kvaj' akorþa 
skapkers, saraan verþa, 
avá hefr ykr til ekka 
eitrs go)' mnnar leitat; 
allvaldr of befr aldar 
erlendes ]>ik sendan 
einn ór yþro ranne 
annau heim at kanna. 



i 



5. „f'at dreyrabi mik eun," sagSi Giali, „at ajá kona kom 
til mín ok batt á bofnð raér dreyruga búfu, ok \>ó á?r hofuð 
mitt í blóði ok jós á mik allan, svá at ek varS albtóSngr." 



Cap. XXXII. 5. fokit, „zu- 
geschncit*'. 

1 1. þeís ekki, „nichts vun dein". 

Str. 87. Proa. wurtfolge: It 
Hko1o|>a [AM: skalu j>o it kva)'] 
vcrl>a saman, kvuþ skapkera skorþa; 
svá hofr goþ leitat ykkr mnnar eitrs 
vi|> ekka; allvaldr aldar liefr of 
gendan Ytk elao ór y|iro ranne er- 
lendes at kanna annan heim. 

„Ihr sollt nicht zuaammen wohnen, 
aastc dic trau; su hat gutt euch 
zam harm mlt dem gift der liebes- 



frende heimgeaucht; der berr dor 
menacbheit hat dich allein (ohne aie) 
aus ourem hanse weg gesandt, nm 
eine andere welt aufóaanchen". 

Íi, GíslinndAnðr. Ekapkerstkorþa, 
skapkei; „mischfasa'', oder eingrosacs 
bierfass; desaen skorþa (s. zo atr. 2S), 
eine fran. ntunar eiti , „das gift 
dcr (liebes^frendc" ist ndie aorge, 
kummer, elend'. allvaldr aldar — 
goþ in z. 4. Gisli war ja ein halber 
clirist. hefr of sendan muan be- 
duutea „er hat bestlmmt, dich i 
sendeo, dicb kommen vx h 



1 lasaen", j 



ond strophen. 



87 



6. Gísli kvað yísu: 



28. I>vá hugþak mér Drúþe 
þremja hlnmis ór branne 
Oþens elda lanþre 
anþs mfna skor ranþa, 
ok (hrann kveifar) hreife 
h^nd være því bande 
báls í benja éle 
(blóþ ranþ) vala slóþar. 



7. Ok enn kvað hann: 



29. Hngþak geyme-G^ndol 
gnnn^ldo mér falda 
of rakskorenn reikar 
rúf dreymgre húfo, 
være hendr á henne 
í hjorregne þvegnar; 
svá vakþe mik Sága 
sanms ór mínom draume. 



e& 



10 



15 



Str. 28. Pros. wortfolge: 
Hag]7ak axLps Þrá)'e )'yá mér mina 
sk^r raut'a óf'ens elda lauþre ór 
þremja hlunns bronne, ok hond væri 
þvi vala hreifí-sló)'ar báls bande i 
benja éle; bló)? rau)? kveifar hraun. 

„lch tr'áumte, dass die firau mir 
mein rotes haupt mit blut aus dem 
brunnen des schwertes wusch; nnd 
dass die hand der firan im blute 
(blutig) ware; das blut farbte mein 
hanpt. 

auþs Þrúþr, „áie Prúðr, asin, des 
reichtums", die frau. óþins eldarf 
„áiQ flammen Odins'^, die schwerter, 
deren lauþr, schaom, ist blnt; þremja 
hlunnr, „der stockder /)rc»yar* (eines 
gewissen schwertteiles) „schwert"; 
dessen hrunnr ebenfalls blnt; nur 
wenn die umschreibungen aufgelöst 
werden, erscheint in dem satze einiges 
tiberflUssig. Vala hreifi- (konj. ftir 



hrœfa, hreifa) slóðar báls band: 
valaslóþ, „der weg, sitz des falken^, 
der arm, hreifi- „beweglich"; „des 
armes bcd, flamme" = gold, dessen 
band, „gottheit, gUttin* = die frau; 
das letzte wort kommt sonst nur im 
plur. vor (býnd, die götter). 6erya 
él, él ist hier identisch mit „regen**; 
„der regen der wunden" ist blut. 
kveifar hrau7i, kveif ist haube; 
„hraun der haubo" ist das haupt; 
vgl. hjalma klettr n. dorgl. 

Str. 29. Pros. wortfolge; 
Hugþak geyme - Gpndol gunnoldo 
falda mér dreyrugre húfo of rak- 
skorenn reikar rúf, være hendr á 
henne þvegnar í hj^rregne; svá 
vak}>e Sága saums mik ár minom 
draume. 

^lch tránmte, dass die schwert- 
Gondol einc blutige haube mir auf 
mein cben geschorenes haar sotzte, 



■^■^m 


Wi^^l 


S8 GisllB tr3ume 


«S. 8. Nú geröiz 8vá mikit um drauma GÍBla, at hann gerir 


XXXn. Bvá myrkhrædiian, at hann p 


orir hvergi einn eaman at vera; 


ok fiegar ur hann leggr sfn atfgn saman, |iA sýniz hánum en 


Bama koua. 9. Þat var enn 


ina nótt, at Gfsli lét rannlítt í 


5 evefni. Au5r spuríSi, hvat fyrir hann bæri. 


10. „Þat dreymði mik," 


segir Gíali, „at menn kcemi at 


088, ok væri Eyjólfr í fyr ok mart annarra manna, ok hittumz 


vér, ok vissa ek, at ábnröir 


nrSu mei5 osa, 11. Einn þeira 


fór fyrstr, grenjandi mjok, ok 


þóttumz ek h<^ggva hann snndr 


10 í mii5jn, ok ]jótti mér vera á liánum vargs hofuð. Þá sóttu 


niargir at mér; ek þóttnmz hafa skjtjldinn I hendi mér ok 


verjaz lengi." 12. Gíeli kvað 


pá vísn: 


30. Visaak Ijandr at funde ], 


(fekk ek in 


oe li]) minna) 


16 ár, þótt eige værak ]' 


andaþr, at mér standa; 'i 


(g^tom vér) 




(valtafn 1 mun hrafne) | 


fríþr f fggrc 


blól-e 


30 fajímr þínn 


roþenn mfno. 


daBaihrehandablutbesprengtwaren; 


.waa flir eio gesicht er gehabt 


dann erweckte die fran micli aua 


hatte". 


meinem schlafe". 


8. dbwöir, „gegenaeitigo angriffe", 


Geyme-Gpndol gunnpldo, gunnalda 


vgl. bei-a vápn á. 


„die welle des kBinpfes', der blnt- 


Einn, dieaer eine istNjósnw-Helgi, | 


Btiom, „die Gondol, die dfts blut anf- 


a. c, 33. 


bewabrt', die mit blut bospiitaonde 


Str. SO. Pros. wortfolge: ] 


fran dea traumea. rcikar rúfr, „die 


ViíSak ár fjaudr standa at mér at 1 


roggeniihre dea hauptes", die haare. 


fujido, l^útt eige værak andalT; ek 


reik, eigentlich ,der scheitel", dio 


fekk inne minna lifi, en ]rinn friþr 


faaare werden mit Inngem struh ver- 


faþmx være rot'enn i mino fpgro i 


glicben. hjprregn, „der regen dea 


blóþe; vér gótora valtafn í mnn 


Bchwertea", b!ut. Sága aautns, die 


hrafne. ' 


frau GíalÍB, AnSr. 


„Ich merkte friilj, obschon ich 




uicht tot war, daas die feicde mich 




bei der begegnung angriffen; ich 


helt eich fUrchtend". 




3. leggr — saman, „scblieast". 


hanse, — und dass deiue schöuen 


i. rautilitt = raHnÍlUi, „aehr un- 


arme dureh mein hellrutoB blnt rot- 


ruhie". 


gefárbt wUren; ich achaffte leichen- 


!). bíxri, plusquampetfektisch : 


—^ 


r . 


á 



und strophen. 



89 



13. Ok enn kvað hann: 



31. M(^ttut skilde skalde, 

skjs)Idr kom mér at halde 
(g(^tom hug) viþ hneite, 
hj^r gellanda bella, 
áj?r an mik þeirs míno 
mono aldrlage valda, 
gnýr vas hjors at heyra 
h(^r, ofrliþe b(^ro. 



GS. 
XXXIl. 



14. Ok enn kva?$ hann: 



10 



32. Sték of einn, áþr ynne 
árflognes mik sáran, 
hrælœkjar gafk hauke, 
huggendr, Munens tuggo; 
sneiþ at síno ráþe 
sverþs egg í tvau legge, 
miste menja lester 
(manns bót vas þat) fóta. 



AVf „friih'', scheint die zeit des 
uberfalles anzudeuten. þótt usw. ist 
ein etwas sonderbarer satz; der sinn 
scheint zu sein: ,obwol ich nur 
traumte'^. liþj namlich seine frau und 
das madchen Guðríðr. 

Str. 31. Pros. wortfolge: 
Móttot bella skilde skalde gellanda 
hJ9r; skj^ldr kom mér at halde viþ 
hneite — gótom hug — , á}>r an }>eir, 
es mono valda aldrlage mino, bóro 
mik ofirli)7e; hjors gnýr vas h(Jr at 
heyra. 

,Sie konnten nicht den schild des 
dichters mit klirrendem schwerte 
vernichten; der schild beschirmte 
mich gegen das schwert — ich war 
mutig — , bis die leute, die meinen 
tod herbeifuhren werden, mioh iiber- 
waltigten; es war ein lauter ISrm 
der schwerter zu hören". 



15 



Str. 32. Pros. wortfolge: Sték 
of einn, á]7r huggendr árflognes 
ynne mik sáran; gafk hrælœkjar 
hauke tuggo Munens; sver)'s egg 
sneiþ at sino rá)>e legge i tvau; 
menja lester miste fóta; )>at vas 
manns bót. 

„lch tiberwand einen, ehe die 
krieger mich verwnnden konnten; 
ich gab dem raben das futter Munins; 
die schwertschneide zerschnitt eigen- 
máchtig zwei schenkel; der mann 
verlor seine beine; das war helden- 
ehre". 

huggendr árflogneSf „die tröster, 
erfreuer des raben^S die krieger; 
árflognirf eigentlich „der frtlh am 
morgen fliegt". hrœlœkjar haukr, 
„der habicht des leichenbaches (des 
blutes)'^, rabe. tuggaMunenSy „das 
futter des Muninn (des raben Odins) 
= „die leiche"; tugga, eigentl. „was 



90 



s tTSntne 



GS. 15. NCi H^r á haustit, ok ntinkar ekki dranmana, ok heldr 

XXXII. er vaxandi gangr at þeim. Þat var eina nótt, er Gfsli lét 
enn iUa í svefoi; AnBr sparði þá enn, hvat fyrir hann hæri. 
16. Gíali kvaö vísu: 
6 33. Hugþak, brúþrl of bál'ar 

benvíþe mér BÍtior 
(("ann h^fom vér at vinna 
vflsinn) ofan rinna; 
slfkt dreymer mik, seima, 
10 sekr emk vi]> her nekkvat, 

{bfl'om brodda hríjjar) 
hlíp Lofnl l'egare Bofnak. 

17. Ok enn kvaÖ hann vísn: 

34. Hngþak blff of bál-ar 
15 bang-HUn Gnáar mfcar 

herþar hvysao sverj'e 
hj^metB Regen setja, 
ok (váBB) mærar være, 
V^r, af miklo fáre, 
20 (Ifkn reynom avá) lauka, 

lífs váner mér gránar. 



P 



man auf emmal zum kauen ím mimde 
hat". menja leater, „der yerderbet, 
vergeudoi, der ringe" ein (fretgebigor) 
maDD. manrts bót, vgl. drengnhát, 
„was die ehre uod deu wert eines 
maDUBB vergriiasert". 

8tr. 33. Proa. wortfolge: 
Eugl'ak, biú|'r! benvíþe Tinna mér 
ofan of báþar BÍþor; þann vilBÍnn 
liofom vér at vianu; slikt dreymer 
mik, bii|> aeima Lofu! )iegaxa aofuak; 
emk uekkvat eekr vi(' ber; biþom 
brodda hríþar. 

„lch tHkUmte, frau! dass daa blut 
mir au beidcn seiteu berabstriimte; 
oiue aolche mlihe habe ich aua- 
zuatehen; Bulohes traumt mir, iiebe 
frau! Bobaid icb eÍDschlafe; ich habe 



nicht die ieute geaohout; ich erw&rtfl 

Brúþr, iat kunj. J. Þurkelsaons flir 
blóþ. benviþe (ebenso f. -víþes) ,,der 
see der wuude", das blat. vííitinnr 
(siþr), „arbeit, mtlhe, drangBal". bllþ 
köQJ. fiir ben. seinta Lofn, „Lofn, 
asin, des goldes", die frau. þegars; 
þegar AM, er M, S. broMa hrlþ, 
„der aturm der pfeile oder apeere", 
kanipf. 

Str. 34. Pros. wortfolge: 
Hngt'ak bjijraeta Gnáar Eegeu setja 
blú> of báþar herþar rainat bvpaso 
sverl'e, bauga-HIiu; ok mæiat lífa 
vánet VEere raér gránat af miklo fáto, 
lauka Vói; svá reynom liliu váss. 

„Ich Ctiiamte, dasa der ktieger 
dntch seÍQ Bchweit (duich einen 



á 



uad stroplHaL 



91 



18. Ok eDD krað hsnn: 

35. HDgf>ak hl{£ur flag|>a 
hristeiidr af mér kyista 
(stór fingom ben) brynjo 
bá)>ar hendr mép yende, 
enn fyr mækes mnnne 
mínn hng)>ak, Sjn tvinna, 
(o88 gein hjorr of hjassa) 
hjalmstofh ofan klofha. 

19. Ok enn kyað hann yísn: 

36. Hng}>ak Sj^fh í syefne 
silfrbands of mér standa, 
Gerþr hafþe sú gerþo, 
grátande, br^ yáta; 



XXXI] 



10 



schwerthieb) blat ðber meine beiden 
schaltem hinabfliessen liess, o fiau; 
and dass die schöuen lebenshoff- 
nungen durch diese tible lage sich 
verdtisterten, frau; aber dadnrch 
werde ich líoderong (ende) der 
drangsal erfahren*'. 

EJQrnets ' Begen y hjgr- (konj. fur 
hrœ) netf ,das (abwehrende) netz 
des schwertes" = schild; „Gnýj asin 
des schildes^ ist eine walktire, deren 
name (wie Hildr) gleichbedeatend 
mit kampf ist; also ,Begenn des 
kampfes", ein krieger. Regenn ist 
wol ein name Odins oder einfach 
„beweger^, „der etwas in bewegung 
setzt". hauga-Hlinj u. lauka Výrf 
„die göttin der ringe, des lauches**, 
eine frau. gránn = grár, „grau, 
dttster". mœrar, konj. Svb. Egilssons 
ftir nœrar, reynom, konj . ftir reynumz 
ond váss ftir val 

Str. 35. Pros. wortfolge: 
Hagþak hlífar flagþa hristendr kvista 
af mér báþar hendr m%\> brynjo 
vende; fíngom stór ben; enn hugþak 



minn hjahnstofn klofna ofan fyr 
mækes munne, Syn tvinna; hjorr 
gein oss of hjassa. 

„Ich traumte, dass die krieger mir 
beide arme mit dem sohwerte ab- 
hieben; ich bekam grosse wunden; 
weiter traumte ioh, dass mein haupt 
durch die schwertschneide ganz zer- 
splittert wurde, frau; das sohwert 
gahnte tiber meinem kopfe**. 

Hlífar flagþj ,die rlesin des 
schildes*', die axt; deren hristcndrf 
„schwinger", die krieger. bryt^o 
VQndrf ,derstabderbrtinne*' (weloher 
die brtinne schlUgt), das sohwert. 
hjalmstofn „der baumstamm des 
helmes*^, das haupt. munnr, „mund** 
des schwertes ist die sohneide; man 
beachte die treffliche zusammon- 
stellung. Syn tvinna, „die asin des 
zwimes'^, frau. 

Str. 86. Pros. wortfolge: 
Hugþak i svefne Sj^fn silfrbands 
standa of mór grátande; sú ger)>o 
Gerþr hafj^e váta br(}, ok en mœra 
9ldu eld-NJ9ron byndo allskyndela 
súr min ; hvat hyggr mór v<^ro und )' vi ? 



XSXIL 



Gíslis letzte naclit. 

ok eld-NJvron ^lilo 
allskyndela bynde 
(hvat hyggr mér) en mæra 
mín 8í|ir (nnd því v(iro). 



Gíslis ietiter tranm. Die feiade ilborraschen ihn. Erater angriff. 

AnÖr leistet ihrem maDDe beistanil. 

5 XXXm, 1. Ná er Gfsli heima þat snmar, ok er nú kyrt. 

Síðan komr Bumarnátt en ofsta. L>á er |ieaB getit, at Gísli 

mátti ekki aofa, ok ekki J'eira l'riggja, 2. Veíri var fanii 

veg farit, at & var logn míkit, hélnfall var ok mikit. Þí kvez 

GMi vilja fara fr'á háaum ok til fylgsnis sÍdb snör nndir 

10 kleifarnar ok vita, ef hann mætti sofna. 3. Ná fara þan glL 

ok eru þær f kyrtlum, ok drepa kyrtlarnir dnggBlóÖina. GíbIí 

hafði keði, ok reíst á rnnar, ok falla ni<5r Bpænirnir. i, Dau 

koma til fylgsnÍBÍns. Haon leggz niðr ok vill vita, ef hann 

gæti sofit; en þær vaka; rennr á hann svefnhofgi ok dreymir 

15 hann, at fuglar kœmi I húsit ok hjogguz at f læmingi; 



„lch Bah Im schlafe die frau 
weiaend ilber mir atehen ; dicse 
fiau hatte feuchlÆ brauen; und (icb 
trSumte) dass dio hBrrliclie frau 
Bofort meioe wuoden verb^de; 
velche bedentuag, glaubst du, tiBt 
dies fiir mich?'* 

Sjpfn sUfrhaiids, „die aain des 
eUberbandes (um das huu')*, die 
frau. Gerþr gerþo (so AM), gerþa 
ist ein heoid oder mantet, deasen 
„asin" eine frau. ^ldo dd-ÍJjpron, 
„die aaia des feuets der welle" (des 
goldcs), die fran. 

Cap. XXXIII, S.hébifall—mikit, 
„ea hatte auch atark gereift". 

11. drepa — dpggslóöiiía , „bilden 
(dnrch das BchleppeÐ) eino unanter- 
bruchene spor auf dem beieiften 
boden". 

12. falla, auch du leigte den 
feinden dea richtigeu weg, 

15. í Uemingi, das wort lammigr 



ist soDst unbekannt in dei alten 
litteratnr. Bjom Haldórsaon kennt 
das wort, welches er iibersetst 
„occultatio, cautela"; diese be- 
deutnng passt aber nicht. In dei 
falgenden str. wiid eine Bchwache 
nebenfoim gebraucht , und diese 
kann dort nur mH dem folgenden 
worte veibondeD weiden. Ans dem 
zuaammenbange geht dentlich her- 
vor, daas es soviel ala „gewaltsara- 
keit, ingrÍDim oder anabtiissigkeit" 
bedeuten muss. In M lautet dei 
text andera, nlimlicli: fiiglar . . ., er 
ÍŒmÍiigjar lieita (þeir eru meiri 
uaw.) ; diescr text muss auf einem 
abachreiber-miBsverstiÍndnia bemhen; 
Ton TÖgelo, Ðameas lœmingjar, kann 
liberhaupt nicht die rede sein, noch 
uumitglicher ist, dasa hiei die lam- 
mingo gemeint selen. Vielleicht ge- 
híirt das wort su ceunorw. laant 
(an. Hám f) — sl<íd, eine ununter- 
brochene spnr nach etwas''i 



"iTgl. aach J 



Gíslis tniuD. 



93 



þeir váru meiri en rjúpkerar, ok létu iUiliga, ok hnf?u GS. 
yálkaz í roðru ok blóði. 5. Þá spuríi Auír, hvat hann hafCi XXXIIL 
dreymt — „nú váru enn eigi svefofarar góðar." 6. Gfsli 
kvat5 vÍ8u: 

37. Mér bar hljóm í heime, 5 

h^r-Bil! þás vit skilf>omk, 
(skekkek dverga drykkjo) 
dreyra sals fyr eyro; 
ok hj^rraddar hlýdde 

heggr rjúpkera tveggja 10 

(koma mon dals á drenge 
d^gg) læmingja-hoggve. 



,laama paa, gaa med svær fart, gaa 
paa**, Ross; hier ist die ankntipfang 
leicht. Zwischen der prosa nnd der 
strophe besteht ein widerspmch, in- 
sofem die letztere bestimmt von 
schneehtihnem redet, wahrend der 
verfasser der saga gemeint hat, dass 
von ahnlichen vögeln die rede sei. 

1. rjúþktrar, „mannliche schnee- 
htihner*. 

Str. 37. Pros. wortfolge: Mér 
bar hljóm fyr eyro í heime sals 
dreyra, )7ás vit skil)7omk, hor-Bil; 
skekkek dverga drykkjo; ok hj^r- 
raddar heggr hlýdde læmingja- 
hoggve tveggja rjúpkera; dals d^gg 
mon koma á drenge. 

„Ein gerausch kam zu meinen 
ohren aus der gegend des flusses, 
als wir uns getrennt hatten, frau; 
ich dichte eine strophe; und der 
krieger (ich) hOrte zwei mannliche 
schneehiihner sich gewaltig schlagen; 
der regen des bogens wird die leute 
treflfen". 

heimr sals dreyra, salr steht hier 
in ehier sehr alten bedeutung ganz 



wie in Volospá 4: „die erde**; das 
blut (der blutstrom) der erde**, der 
fluss, (vgl. den mythus vomYmer); 
hiermit meint der diohter wol den 
kleinen fluss in der nahe seines 
,erdhauses", die Botnsá; l^eimr ist 
also die gegend am flusse, wo er 
sich verbarg. þd8 vit usw. scheint 
eine andere situation als die der 
saga vorauszusetzen. hgr'Bilj „die 
asin des flachses'' diefrau. skekkek 
ist ein ausdruck der bescheiden- 
heit des dichters; skékl^a^ „schief 
machen"; vgl. skekkir bragsmiþar 
bei BJ9m Hitdœlakappe (str. 17 in 
Boers ausg.). dverga drykJ^a (so 
AM), „der trank der zwerge'^, der 
dichtermet, poesie, gedicht. ^p^ 
raddarheggr; hjgrrgddf „die stimme 
oder laute rede des schwertes", der 
kampf , dessen heggr, ,ahlkirschen- 
baum", ist der krieger. lœmingja- 
^99 1 n^ii^ gewaltsamer, krUftiger 
stoss", von den gegenseitigen , in- 
grímmigen hieben. dals dggg, ,der 
tau, der regen des bogens", „der 
regen der pfeile'', pfeilregen in eig. 
bedeutung und auch kampf im all- 
gemehien. 



94 



Eyjiilfr aberfiillt deii Gíali. 



GS. 7. Ok er J'etta er tföenda, heyra \ia.u roannamál, ok er 

XXXII I. Eyjólfr ["ar kominn með enn fímtánda mann, ok hafa áðr 

komit til liúsB, ok 8Já dnggslrtöina, sem vísat væri til. 8. Ok 

er þau verða v^r vi5 mennina, ganga þan npp á kleifarnar, 

5 þar Bem vígi er bezt, ok hefir hvár þeira iJual í hendi mikla. 

9. I>eir Eyjólfr ganga at neSan. Hann mælti þá viÖ GÍBla: 

„Hitt er ná ráÖ, at fara eigi nndan lengra, ok láta þik eigi 

- eita sem hnglauBa menn, þvf at ]iá ert kallaör fiiUlmgi mikiU. 

Hefir nú ekki orBit skamt fnnda á milli, ok þat mundu vér 

10 vilja, at sjá vícri enu ofsti." 

10. GíbIí svarar: „Sœk þá at karlmannliga, fyrir því at 
ek skal ekki lengra undau fara. £r ]>at ok ]<ín skylda mcBt 
at sœkja fyratr at mér, ]>vf at pá átt sakir viÖ mik meiri en 
aörir menn, Jjeir aem hér ern í for." 
16 11. „Ek raun ^iat ekki nndir f'ér eiga," segir Eyjólfr, 
„at akipta lii5i mfnu sem mér líkar." 

„Þat var ok líkara," aegir Gfsli, „at grey ]»itt myndi eigi 
þora viÖ mik vápnum at skipta." 

l'í, Eyjólfr mælti \>á til NjósDar-Helga: „I'at væri nú 
20 frægð mikil, at \>ú réöir fyrstr npp ii kleifarnar at Gíala, ok 
myndi pat ágajti lengi uppi vera." 

13. „Opt hefi ek Jiat reynt," segir Helgi, „at pú vilt a5ra 
hafa fyrir pér optaat, 'p&r er mjkkur raun er at; en fyrir þvt, 
at |>ú eggjar svá ákafliga, |'á skal ek til ráða, en l'á ty]g 

25 mór drengiliga ok gakk næst mér, ef ]>á ert eigi meÖ nlla 
hlanðr." 

14. Helgi ræðr nú til, far aem hánnm Jiykkir vænst, ok 
hefir f hendi oxi mikla. Gísli var svá búinn, at hann hafSí 
I hendi oxi ok gyrSr sverði ok skj^ld á hlið; hann var í knfli 



1 

I 

L 



3. sem — til, „nnd daim war ea, 
lis ob aie eÍDen fUhrer KebabtbUtten''. 
kleifantar, Uber das ganze 
terraÍD und díe einzelnheiteD des 
kampfes siehe die ^UDdlicheÐ ant«r- 
BDchnngen S.VigfússoDs, .^bók 1 6B3, 

44 ff. nebat den íwei tafeln. Vgl. 
ancb EaiuDd I, &<I0— (il. 

£>. hvdrþeira, ,die beidenfrauen', 
Auðr UDd GuSríðr. 



þuil, f. „kDÍttel". 
i5. Ek—eiga, „du werde ich oicht 

deinem guldlinken liberlasaen*. 

n. grey þiU, „dn petie"; Vgl. zn 
c. 3t,5. 

22.23. at—optast, ^dassdumeist 
andere vorscMckst". 

23. rauíi, „schwicrigkeit, gefahr". 

2T. vœnst, .am meistcD auulcht 



Gísli t5tet den Kjósiuur-Helgi und andere. 95 

grám, ok hafði gyrt at sér með reipi. 15. Nú skopar Helgi GS. 
skeið ok hleypr upp á kleifamar at Gísla. Hann snarar í XXXUI. 
móti Helga ok reiíir upp sverðit ok rekr á lendarnar, svá at ^^^*^* 
í snndr tók manninn í miðjn, ok fellr sér hvárr hlntrinn ofan 
fyrir kleifamar. 16. Ejjólír komz npp annars staðar, ok kom 5 
þar Anðr í móti honnm ok lystr á hond honnm me8 Inrki, svá 
at ór dró alt aflit, ok hratar hann ofan aptr. 

17. Dá mælti Gísli: „Þat vissa ek fyrir I^ngu at ek var 
vel kvæntr; en p6 vissa ek eigi, at ek væra svá vel kvæntr, 
sem ek em. En minna Iit5 veittir þú mér nú, en þú myndir lo 
vilja eða pú ætlaðir, p6 at tilræt5it væri gott, því at eina leiÖ 
myndi þeir nú hafa farit bátJir." 

Fortsetzong des kampfes. 
Ant$r ond Gaðríðr werden an der teilnahme verhindert. 

XXXIY, 1. I>á fara til tveir menn at halda þeim Ant5i 
ok Gut3rít3i, ok þykkjaz )>eir hafa œrit at vinna. 2. Nú sœkja 
tólf at Gísla, ok komaz npp á kleifamar, en hann verr sik 15 
bæt$i met5 grjóti ok vápnnm, svá at því fylgt5i mikil frægt$. 

3. Nú hleypr at f^runantr Eyjólfs einn ok mælti til Gísla: 
„Legg þú af vit$ mik vápnin þau en góí5u, er pú berr, ok allt 
saman ok Aut3i konu þína.^ 

4. Gísli svarar: „Tak þú þá vií5 ódeigliga, því at hvártki 20 
samir vápnin, þau er ek hefi átt, né svá konan." 

Eyjólfr leggr til Gísla met$ spjóti, en Glsli haggr mót ok 
spjótit af skaptinu, ok vert3r h^ggit svá mikit, at 0xin hljóp 
í helluna, ok brestr af hyrnan; hann kastar þá oxinni, en 
grípr til svertJsins, ok vegr met$ því, en hlífir sér met$ skild- 25 
inum. 5. Þeir sœkja nú at r^skliga; en hann verz vel ok 
drengiliga; kómu þeir nú hart saman; Gísli vá ]>& enn tvá menn, 
ok eru nú flórir látnir. 6. Eyjólfr bat$ p& sœkja at sem karl- 

1.2. skopar Selgi skeið, „Helge 18. Legg þú af við mikf „tritt 
nahm einen anlauf. mir ab". 

6. lurki, lurkr = þusl in § 8. ig. 19. allt saman ok, ,dazuauch«. 

8-12. ^(í-6a'ðir wahrscheinlich ^O. ódeigliga, .unerschrocken". 
n spaterer zusatz; fehlt in S. . '., , 

21. samtrj scil. þér. 

Cap. XXXIV. 17— 21. iVti—íconan, 24. hyrnan, der eine teil des axt- 
sicher eín spaterer zusatz; fehlt in S. blatteSi hier natiirlich der obere. 



96 



Dor kampf wltd furtgeaetzt. 



fclS, mannlígast — „Fám vér hart af," segir Eyj<ílfr, ,,ok væri pat 
XXXIT. tíinskis vert, ef góð yröi erfiíÍBlaunin." 

XXXT. j^ Q^ f.j minat er vánin, vídz Gísli við ok hleypr npp & 

hamar Jjann, er heitir Einhamarr, ok af tleifunum; far anýz 
5 Gfsli viÖ ok verz. 8. Þetta kom þeim at óvorum; Ijykkir íieim 
DÚ mjyk óhœgjaz Bitt mál, menninir dauðir 5*5rir, en peir sárir 
ok móðir. tí. Verðr nú hvílð á atBiikninni. Þá eggjar Eyjólfr 
menn sina allfast ok heitr j^eim miklum friðendum, ef J'eir 
næöi GÍBla. Eyjólfr haföi einvala lið raeÖ sér at lireysti ok 
10 barSfeDgi. 

Fortsetzuug Hes kimpfes. (iíslis letzte augeDblicke ntid sein lieldcntod. 
XXXV, 1. Ma5r er nefndr Hveinn, er fyTStr réz upp í 
bamarÍDn i móti Gisla; GíbIí heggr til banB ok klýfr hann f 
herðar uiÖr, ok fleygir hánum ofau fyrir hamarinn. 2. Ná 
)?ykkja2 þeir eigi vita, hvar BtaCar næmi manndráp þessa 
15 maDua. 

S. Gísli mælti fá tilEyjólfs: „Þat mynda ek vilja, at fau 

J>rjii hundruð BÍlfi'B, er fú hefir tekit til hofuðs mér, skaltu 

hafa dýrast keypt; ok l^at mynda ek vilja, at ]'ú gæfir til 

þesB ^nnur þrjá hundruð silfrs, at vit hefCim aldri fundiz, ok 

20 muDtu taka avívirðing fyrir œaniiBkaÖa." 

4. Mú leita peir sér ráðs, ok vilja eigi íyrir líf Bitt frá 
hverfa. Sœkja j'eir ná at hánnm tvá vega ok fylgja þeir 
Eyjólfi fremstir, er annarr heitir Dórir, en annarr Þórðr, frændr 
EyjóÍfB; ]ieÍT váru enir mestu gai-par. 5. Ok er atsóknin \>Á 
25 hæSi h^rS ok ák^f, ok fá Veir nú k'omit á hann sárum D^kkurum 
meS spjótal^gum; en haDu verz með mikilli hreyBti ok dreng- 



1. Fdm ver hart af, „wir leiden 
^ssen schaden'. 

1. 2. ok vœri — vert, „und ea wiire 
(docb) filr nichts zu acliteu", 

3.4. hleypr — Einhamarr, von den 
kteifar bis zii dem Einhamarr bet^gt 
die entfernimg etwa 120 klafter. 

ö. dhœgjai:, „Bchwierig werden". 

8. friBenái, a. pl. „wertvolle ge- 
sehenke". 

9.10. hreyitiokharðfengii dieaelbe 



aUit. formel auch Fus. I, ^S, 6 uiid 
Fóstbr. &3, ití vgl. hrauatr ok harS- 
fengr, Eyrb. c. 47, 4, 

Cap. XXXV. 12. !3. kl'Sfr hann 
i keröar niðr, „spaltet ihm den kopf 
hla au die schultern". 

14. staðar nœmi, „ihi ends f 
reichten", 

16—20. Gisli—matitakada, aidi 
ein epiiterer maatz, feblt in S. 



Oríslis letzte stroplie nnd tod. 



91 



skap; ok fá þeir svá þungt af hánum af grjóti ok stórum GS. 
hoggum, svá at engi var ósárr, sá er at hánum sótti. 6. Nú XXXT. 
sœkja ]?eir Eyjólfr at fast ok frændr hans; ]?eir sá, at þar lá 
viB sœmB ]?eira ok viröing. 7. Leggja {?eir þá til hans meC 
spjótum, svá at út falla iBrin, en hann sveipar at sér iörunum 5 
meÖ skyrtunni ok bindr at fyrir neöan meÖ reipinu. 8. Þá 
mælti Gísli, at þeir skyldu bíBa líttat — „munu þér nú hafa 
þau málalok, sem þér vilduB." 9. Hann kvaB þá vísu: 



38. Fals halla skal FuUa 
fagrleit, sús mik teiter, 
rekkeli^t at r^kkom 
regns sínom vin fregna; 
vel hygg ek, )?ótt eggjar 
ítrslegnar mik bíte, 
)?á gaf sínom sveine, 
sverþs, minn faþer herþe. 



10 



15 



10. Sjá er en síBasta vísa Gísla; ok þegar jafnskjótt, er 
hann hafBi kveBit vísuna, hleypr hann ofan af hamrinum ok 
keyrir sverBit í hofuB ÞórBi, frænda Eyjólfs, ok fær hann 
þegar bana; enda fellr Gísli á hann ofan, ok er þegar orendr. 20 
11. En ]?eir váru allir mjgk sárir forunautar Eyjólfs. Gísli 



7. líttcUj s. zn c. 27, 14. 

8tr.d8. Pros.wortfolgeiFulla 
halla fagrleit, sús'teiter (so AM) 
mik, skal fregna rekkel(^t at sinom 
vin, fals regns r^kkom; ek hygg 
vel, ]7Ótt itrslegnar sver}7s eggjar 
bite mik; ]>& herþe gaf minn fa^er 
sinom sveine. 

,,Die schöne fran, die meine freude 
ist, soll hören, dass ihr freund, im 
kampfe ktthn, tapferkeit gezeigt hat; 
ich bin gutes mutes, obwol die wol- 
geschmiedeten schwertschneiden 
mich verletzen; die standhaftigkeit 
gab mein vater seinem sohne^ 

Fulla halla (fUr hallar in M, S), 
„die Fulla, asin, der steine", Auðr; 
hállar ist gleieh steinar im worte 
steinaservef vgl. zu str. 10. fagrleit, 

Sftgabibl. X. 



„mit schönem gesicht". rekkelýt ist 
ans rekke (v. rakkr) = hugrekke, 
„mut'^, und l^t <= lœtif ,,benehmen" 
zusammengesetzt; ,,mutiges be- 
nehmen, tapíerkeit". fak regns; 
falr, „á9A rohr des speeres^S dessen 
regn, regen, ist kampf; rakkr fcUa 
regns, »mutig zum kampf . herþe ist 
verbesserung K. Gislasons (in Ud- 
valg) fíir herþo. 

In dieser schönen strophe sind 
namentlich die zwei letzten verse 
unvergleichlich durch die treffende 
betonung der wörter þd, sínom, 
minn; die strophe zeigt ;;die ruhige 
stimmung und die gewaltige seelen- 
stiirke, die der dichter bis znm 
letzten augenblicke bewahrt hat** 
(Svb. Egilsson). 

7 



ÍIS Eyjóifr bei l!(^rtr, wo púrdis 

«S. lét Iff sitt með 8vá mgrgnm ok atórnm Bárnm, at furða l^ótti 

XXXT. [ Yera. 12. Svá hafa ^eir eagt, at hann hopaíSi aldri ok eigi 

XXXVl. gá ]'eÍT, at hogg hans væri minua et sfSasta en et fyrsta. 

13. Lvkr þar nú æfi Gíela; ok er \>&t alBagt, at hann hefir 

5 enn mesti hreyBtimaÖr verit, þó at hann væri eigi í ^llum 

hlntnm gæfomaSr. 14. Ná draga J'eir hann ofan ok taka af 

hánum sveröit; g^tva þeir bann par í grjiitiou ok fara ofan 

til sjávar. Þá andaðiz enn sétti maör við sjó niBri- Eyjólfr 

hanð Aa6i, at hón fœri með hánnm, en hón vildi eigi. 15. Eptir 

]0 þetta fara þeir Eyjólfr heim f Otradal, ok andaðiz l'egar ena 

B^mn nótt enn sjaundi maðr, en enn átti liggr f sárum tólf 

mánuðr ok fær bana, en aörir verða heilir, þeir sem sárir várn, 

ok fengu ^ó óvirðing. 16. Ok er l^at alsagt, at engi Uafi hér 

frægri v^m veitt verit af einum manni, Bvá at menn viti með 

15 gannendum. 

Eyjólfr begibt sich lu Borkr. 
þi^rdís verancht Giali 2li lUchen aiid treDot sich von Borki. 
XXXVI, 1. Nú forr Eyjólfr heiman vií enn tólfta mann 
suBr til fundar viö Bgrk enn digra, ok sagöi hánum þessi 
tíöendi ok allan atburö. 2. Ok varð Bgrkr kátr við petta ok 
bi5r iJúrdÍBÍ taka vel hánum Eyjólfi — „ok mun þú ást þá 
20 ena miklu, er pú unnir Þorgrími, hróðnr mfnum, ok ger vel 
TÍÖ Eyjólf." 

3. „Gráta mun ek Gfsla bróÖur minn," segir iMrdfs; „en 
mnn eigi vel fagnat Gfsla-bana, ef grautr er gyrr ok gefinn?" 

4. Ok nm kveldit, er Uón bar mat fram, fellir hón niðr 
25 flpónatrogit. Eyjólfr haffti lagt sverð ]'at f milli stokks ok 

fóta sér, er Giali Uafði átt. 5. Dórdfs kennir sverðit, ok er 
hón lýtr niSr eptir Bpóounum, þreif hón meSalkaflann á sverSinn 
ok ieggr til Eyjólfa, ok vildi leggja á hániim raiðjnm; gáði 

wortfl der Þórdis: en fidrdia segir, 
at þd var vel fagnat, ef grautr er 
gefinn Ginla-bana. Ueher grautr 
in dieser verbÍDduQg sieiie die anin. 

Cap. XXXVI. 20. er, „womit". zor Eyrb. 

22. Grdta mun ek ubw., vgi. hier- 25. spónaíroffií, „die lilffeÍBcbaiihtel". 
1 verwandte (laratellung der stokka, d. i. setatokks, s. za Eyrb. 



13—15. Ok - tawmtdum , 


wahr- 


BcheÍDlich ein apaterer zusat 


; fehit 


in S. 





Eyrb. c 13,7^12; hier laaten die o. 24, 1 



J 



ihren bruder rachen will. 



ðð 



hón eigi, at hjaltit horföi upp, ok nam vi8 boröinu; hón lagSi GS. 
neBar en hón haföi ætlat ok kom í lærit, ok var þat mikit XXXVI. 
sár. 6. B^rkr tekr Dórdísi ok snarar af henni sver?$it. Peir XXXTU. 
hlaupa upp allir ok hrinda fram boröunum ok matnum. 7. B^rkr 
bauS Eyjólfi sjálfdœmi fyrir þetta, ok geröi hann full manngjgld, 5 
ok kvez gort hafa mundu meira, ef Berki hefBi verr í farit. 
8. Þórdís nefnir sér þá vátta ok segir skilit viÖ B^rk, ok 
kvez eigi skyldu koma sit3an í sama sæing hánum; ok þat 
endi hón. 9. Fór hón þá at búa á ÞórdísarstgÖum út á Eyri, 
en B^rkr er eptir at Helgafelli, til þess er Snorri goöi kom 10 
hánum á brott; ok fór B^rkr þá at búa í Glerárskógum. En 
Eyjólfr ferr heim ok unir iUa vi8 sína ferB. 



Ðas schicksal der söhne Vésteins, von denen der eine dorch Arí Súrsson 

in Norwegen getötet wird. 
Ari siedelt nach Island uber. Letzte nachrichten Uber Auðr. 

XXXVII, 1. Synir Vésteins fara til Gests, frænda síns, 
ok skora á hann, at hann komi þeim útan meC ráðum sinum, 
ok Gunnhildi, móöur þeira, ok AuÖi, er Gísli hafði átta, ok 15 
GuBríÖi Ingjaldsdóttur, ok Geirmundi bróöur hennar. 2. Fara 
þau 9II útan í Hvítá meÖ SigurÖi hvíta. Kom Gestr þeim útan 
me8 fé sínu. Þau váru skamma stund úti ok kómu nor?$r viÖ 
Nóreg. 3. Gengr Bergr á stræti, ok viU kaupa þeim búBarrúm 



1. nam viðj „stiess gegen**. 

2. neðarf „weiter nach unten*. 

5. manngjgld, ,mannesbnsse'', so- 
viel wie fiir die tötung eines mannes 
bezahlt werden musste. 

7. Þórdis nefnir usw., vgl. auch 
Eyrb. 14, 8, nach welcher quelle dies 
jedoch etwas spater, aber wegen 
derselben begebenheiten geschah. 

8. 9. þat endi hón, „das fUhrte sie 
wirklich aus". 

9. ÞórdisarstaÖir . . . Eyri, Eyrry 
obwol am haufigsten (sO in der 
Eyrb.) nur name eines hofes {Qndurð- 
eyrr, vgl. Eyrb. 7, 2), heisst hier 
die ganze halbinsel zwischen dem 
KolgrafaQortJr und GrundarQ^rðr 
auf Snæfellsnes; an der ostseite des 



letzteren liegt Þórdisarstaðir; siehe 
Kálund I, 428. 

10. Helgafellf der haupthof auf 
pórsnes; s. Eyrb. c. 4, 10. 

Snorri goði kom, auch dies stimmt 
vollkommen mit Eyrb. c. 14. 

11. Glerárskógar j ein hof an der 
ostseite des HvammsQorðr in der 
Ðalasýsla; s. Kálund 1,475; etwas 
höher als der heutige hof liegen 
noch heute Uberreste eines gehöftes, 
das den namen Barkarstat^ir gef ilhrt 
haben soU. 

Cap. XXXVII. 17. SigurÖi hvíta, 
sonst unbekannt. 

19. kaupa þeim búðarrúm, „eme 
wohnung mieten". 

7» 



100 



Ari tötet Bergr. Letztc nachrlchten flber AnSr. 



tíS. í kanpangi, ok tveir meDn meS hánnm; peir mœta tveiin 
XXXTII. mmnum, ok var annaiT í ska.rlataklæðum, ungr maÖr ok mikill 
vexti. 4. Sá spuröi Berg at nafni; hann aagði til et Baona 
nm nafn Bitt ok kyn, því at hann ætlaöi, at hann myniii þeBB 
5 víðar koma, at hann myndi njóta fijðnr síns en gjalda. 5. En 
sá, er í skarlatsklæðunnœ var, brá sverði ok hjó Berg bana- 
hijgg. Þat var Ari Súrsson, bróðir Gísla ok Þorkels. 6. Foru- 
nautar Bergs fóru til akips ok sggðn tíöendin. StjrimaÖr kom 
þeim nndan ok tók Helga far til Grœnlands. 7. Helgi kom 

lu fangat ok Jiroskaðiz far ok pótti enn bezti drengr; váru menn 
sendir til hofnSs hánnm; en þess varí! eigi auÖit; Helgi týndiz 
f veiSifyr, ok fótti þat míkill skaði. 8. Þær AuÖr ok Gunn- 
hildr fara til Danmerkr f Heiðabœ; tóku Jíær viö trú ok 
gengu Buðr ok k(tmu eígi aptr. 9. Geirmnndr var eptir f 

15 Nóregi, ok kvángaSiz ok varÖ vel at í>roska. GuÖríÖr, systir 
hauB, var manni gefin ok þóttí skýr kona, ok eru margir menn 
frá benni komnir. 10. Ari Sársson fór til Islands; hann kom 
í Hvftá ok seldi gkipit, en keypti sér land at Hamri ok bjó 
þar nokknra vetr. VfBa hefir hann báit á Mýrum, ok eru 

20 menn komnir frá hánnm. 

Lúkum vér hér Gfsla sogu Súrssonar. 



I. kaupangi, d. i, NiÖaióss, Dront- 

4. þess , „ Bo , imtor d e ð nm- 
fltiiDden". 

5. viðar koma, „seine reiae weiter 
foitaetzen". 

en = }ieUr en. 

gjalda, „entgelten", 

7. Ári SúrsBon, s. oben c. 2, 4. 

I I . þess, Bcil. daas sie ilm tUteten. 

12, í veiSifpr, „beim fiselifiing". 

13. Eeiðabœ, uline zweifel die alte 
stadt dieses namens an der west- 
Beiie des jetzigen Haddeby Soer 
bei Scbleawig. 



U. siiðr, naeh Rooi. 

14. 15. í Náregi, S Msst ilm und 
seino scliwesteT nacli Grtfinland 
iiummen, was wol nnr als eine 
abschielber-konjektnr zn betraclit«n 

!(i. ik^r. „verstiindig". 

1S. Samri, der buf Ilamarr Uegt 
eine kleine stiecke niírdlicher als 
der haupthuf Borg am BurgiLrfjorðT. 

19. Yíða , „ an verschiedenen 
anderen orten". 

Mýrar, die iandsehaft westlich 
vom BorgarQorðr. 






Register. 



I. Personennamen. 

Alfdis, kona Re& c. 26, 15. 18. 19. 24. 

1. Ann bogsveigir c. 4, 8. 

2. Ánn ranðfeldr c. 4, 8. 

1. Ari Þorbjarnar sonr súrs c. 2, 3. 4. 8; 37, 5. 10. 

2. Ari Þorkels sonr skeranka c. 1, 3. 4. 7. 8. 10. 12. 
Árni Skeggjason c. 3, 1. 

Arnórr c. 6, 3. 9. 

AsgertSr Þorbjarnardóttir c. 5, 1; 9, 5. 7. 8. 9. 11. 13. 16. 17. 21. 

Auðbjorg c, 18, 8. 17; 19, 2. 

AuÖr Vésteinsdóttir c, 4, 7; 5,2; 9,5,7.8.9.11.12.13.21; 10,9; 

12, 16; 13, 8; 14, 5. 9; 15, 18. 19; 16, 2. 16; 19, 39; 20, 9; 21,6; 

22, 4; 23, 1, 2; 28, 8. 9. 11; 29, 1. 2. 5; 30, 15. 16. 17; 31, 1. 3. 

4. 8; 32, 2. 9. 15; 33, 5. 16; 34, 1. 3; 35, 14; 37, 1. 8. 

Bárðr á GranaskeiÖi c. 2, 5. 7. 8. 10. 12. 13. 14. 

1. Bergr skammfótr c. 18, 16. 17. 19. 

2. Bergr Vésteinsson c. 4, 9; 27, 18; 37, 3. 4. 5. 6. 
Bessi á Bessast^ðum c. 11, 6. 

Bjálfi = Skegg-Bjálfi. 

Bjartmarr Ánsson c. 4, 6. 7. 8; 28, 13. 

Bjartmarssynir c. 10, 8; 20, 2, 4. 

Bj9rn enn blakki, berserkr c. 1, 6. 8. 11. 13. 16. 

Bóthildr ambátt c. 24, 1; 25, 4. 5. 

B^rkr enn digri Þorsteinsson c. 5, 4. 7; 15, 12; 16, 1; 17, 3; 

18, 1. 2. 5. 7. 9. 11. 12. 17; 19, 2. 4. 5. 6. 7. 10. 12. 18. 19. 22. 24. 

30. 31. 33. 35. 38; 20, 5; 22, 1; 24, 15; 25, 1. 7. 9. 10. 11. 13. 15; 

26, 1. 3. 6. 9. 10. 11. 13. 14. 20. 22. 26. 27; 27, 1. 8. 10. 17. 18; 28, 2. 

3. 7; 36, 1. 2. 6. 7. 8, 9. 

Ðýri landnámsmaðr c. 4, 6. 

Einarr Skeggjason c. 3, 1. 

Eyjólfr enn grái Þórðarson c. 15, 12; 16, 1; 17, 1. 6; 21, 1. 2. 
3j 22, 1. 2. 3. 4. 5. 6; 24, 7; 26, 27; 30, 13. 14. 15. 16; 31, 3. 4. 



102 , /^ Register. 

6. 7. 9. 10; . tó, ÍO; 33, 7. 9. 11. 12. 16; 34, 3. 4. 6. 9; 35, 3. 4. 
6. 10. 11. ,1'^. Í5;' 36, 1. 2. 4. 5. 7. 9. 

Freyr c.,-jb,,í'2; 18, 4. 



4 






Geiridú*ndr Ingjaldsson c. 10, 6; 12, 10. 13; 15, 15. 16. 18. 22; 
V 16,* 65* 37, 1. 9. 

Ge*s4;r Oddleifsson enn spaki c. 6, 1. 8; 22, 12; 27, 2. 3. 8; 28,2. 
/;; -4. 5; 30, 2; 81, 9; 37, 1. 2. 

, \f: Gisli Súrsson c. 2, 3. 4. 9. 10. 11. 12. 18. 19. 20. 21. 22. 24. 25; 3, 4. 
', ' 5. 6. 9. 10; 4, 5. 10; 5, 2. 10; 6, 4. 9. 11. 13. 14. 15; 7, 12. 16; 

8, 3. 6. 9. 10; 9, 1. 3. 4. 9. 13. 14. 15. 21; 10, 1. 2. 4. 6. 7. 9. 10; 

11, 4. 5. 6; 12, 4. 6. 8. 10. 13. 15. 16. 17. 19. 20. 21; 13, 1. 4. 5. 9. 
10. 11. 15; 14, 1. 2. 5. 6. 9. 14; 15, 1. 3, 5. 6. 7. 9. 11. 13. 20. 21. 
22. 23; 16, 1. 2. 5. 13. 14. 15; 17, 3. 5. 6. 7. 8. 10. 12. 13; 18, 9. 

12. 13. 14; 19, 1. 3. 8. 10. 13. 14. 17. 19. 22. 23. 25. 26. 27. 28. 29. 
30. 33. 36. 37. 38. 40. 41; 20, 1. 3. 4. 6. 7; 21, 1. 3. 4. 5. 6. 10; 
22, 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 10. 11. 12. 14. 15; 23, 1. 4. 7. 8. 10. 11. 14. 
15. 16. 17; 24, 3. 5. 6. 8. 11. 14. 16; 25, 1. 3. 5. 6. 7. 9. 11. 15. 16. 
17; 26, 1. 4. 7. 8. 9. 10. 13. 16. 17. 18. 20. 21. 22. 27. 28. 29; 28, 8. 

9. 11; 29, 1. 4. 5. 6. 7; 30, 1. 3. 10. 12. 13. 14. 17. 18; 31, l. 8; 
32, 1. 2. 4. 5. 6. 8. 9. 10. 12. 15. 16; 33, 1. 2. 3. 6. 9. 10. 11. 12. 14. 
15. 17; 34, 2. 3. 4. 5. 7. 9; 35, 1. 3. 8. 10. 11. 13; 36, 3. 4; 37, 1. 
5. 10. 

2. Gisli porkels sonr skerauka c. 1, 3. 11. 13. 14. 15. 17. 18. 

Goþrún Gjúkadóttir c. 19, 14. 

Grettir Ásmnndarson c. 21, 5. 

Grimr loðinkinni c. 4, 8. 

GuÖríðr Ingjaldsdóttir c. 10, 6; 12, 15; 13, 11; 19, 39; 30, 20; 

34, 1 ; 37, 1. 9. 
Gunnhildr, kona Vésteins, c. 4, 9; 37, 1. 8. 

Hákon Aðalsteinsfóstri c. 1, 1. 

1. Hallbj^rn hálftr^ll c. 4, 8. 

2. HallbJ9rn húfa c. 27, 5. 7. 8. 11. 16. 18. 20; 28, 1. 
Hallvarö'r húskarl c. 11, 5; 12, 2. 18. 

Haraldr gráfeldr c. 7, 14. 

1. Hávarðr húskarl c. 11, 5; 12, 2. 18. 

2. Hávarðr c. 30, 2. 4. 6. 7. 8. 10. 11. 13. 14; 31, 6. 7. 8. 9. 
Helga Ánsdóttir c. 4, 8. 

1. Helgi, s. Njósnar-Helgi. 

2. Helgi Bjartmarsson c. 4, 6; 20, 1. 

3. Helgi Ingjaldsfífl c. 24, 2. 

4. Helgi Vésteinsson c. 4, 9; 27, 18; 28, 2; 37, 6. 7. 
Hildr Bjartmarsdóttir c. 4, 6. 7. 

Hólmg^ngu-Skeggi c. 2, 13. 14. 15. 16. 17. 19. 20. 21. 23. 24. 25; 

3, 1.' 10. 
Hrafn Ð^^rason c. 4, 6. 



I. Personennamen. 103 

Ingibj^rg ísadóttir c. 1, 4. 12. 14. 
Ingigerðr, kona ísa c. 1, 4. 

1. Ingjaldr i Hergilsey c. 23, 16; 24, 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 

14. 16; 24, 1. 2. 5. 6. 10. 14. 16. 16. 17; 26, 1. 3. 7. 

2. Ingjaldr c. 10, 6. 

ísgerðr, kona Þorkels skerauka, c. 1, 3. 
ísi c. 1, 4. 

Ketill hœingr c. 4, 8. 

Kolbj^rn á Hellu c. 2, 6. 16. 18. 19. 20. 21; 3, 2. 6. 

Kolr ]7ræll c. 1, 5. 12. 

Lúta i Lambadal c. 12, 7. 

Njósnar-Helgi c. 21, 2; 22, 2; 24, 7. 8. 9. 10. 11. 13. 14; 30, 1. 4. 5. 

7. 9. 10. 11. 12. 13. 14; 33, 12. 13. 14. 15. 

Oddr 0rlygsson c. 7, 3. 
Óláfr Þorsteinsson c. 5, 4. 

Rannveig á Sæbóli c. 12, 10. 11. 13. 14. 
Rauðr ór Friðarey c. 2, 2. 

1. Refr at Haugi c. 26, 14. 15. 16. 17. 18. 19. 21. 22. 23. 25. 28. 

2. Refr i S^xu c. 2, 21. 

Saka-Steinn c. 5. 7; 7, 13; 19, 19. 35; 20, 5; 26, 9. 
Sigr(h)addr c. 8, 2; 14, 8. 

1. Sigurðr, norrœnn c. 8, 4. 

2. Sigurðr hvíti c. 37, 2. 

3. Sigurðr Bjartmarsson c. 4, 6; 20, 1. 
Skegg-Bjálfi c. 8, 1. 3. 9. 
Skeggjasynir (Einarr, Ami) c. 3, 8. 
Snorri Þorgrimsson goði c. 18, 5. 6; 36, 9. 
Styrkárr c. 2, 4; 3, 6. 

Súrssynir (Gísli, Þorkell) c. 5, 3. 5. 6. 7. 8. 
Svartr }?ræll c. 24, 1; 26, 7. 
Sveinn c. 35, 1. 

Vébjorn Sygnakappi c. 4, 7. 

1. Vésteinn Végeirsson c. 4, 7. 

2. Vésteinn Vésteinsson c. 4, 7. 9; 5, 2. 10; 6, 11. 13. 14; 7, 12. 

16; 8, 8. 4. 5. 7. 9; 9, 7. 9; 10, 9; 11, 4. 5. 8; 12, 1. 2. 4. 6. 7. 

8. 9. 10. 13. 18. 20; 13, 5. 6. 7. 10. 13; 14, 1. 2. 7. 8. 15; 15, 8. 14; 
17, 11; 19, 17; 20, 4; 27, 19; 28, 2. 3; 37, 1. 

Vestgeirr Bjartmarsson c. 4, 6; 21, 1. 

1. Þóra Óláfsdóttir c. 5, 4. 

2. Þóra Rauðsdóttir c. 2, 2; 4, 10. 
Þórarinn, stýrimaðr, c. 7, 1. 8. 

1. Þorbj^rn selagnúpr c. 5, 1. 



104 Register. 

2. Þorbj^m súrr porkelsson c. 1, 3; 2, 1. 8. 15. 16; 3, 2. 3; 4, 4. 
5. 10.' 

1. Þórdis, kona Þorbjamar, c. 5, 1. 

2. Þórdis Súrsdóttir c. 2, 3. 7. 14. 15. 16. 17; 3, 3; 7, 13; 16, 12. 

13. 14; 18, 5. 13. 15; 19, 6. 10. 13; 36, 2. 3. 5. 6. 8. 

3. Þórdis Þorsteinsdóttir c. 5, 4. 

1. Þórðr, frændi Eyjólfs, c. 35, 4. 10. 

2. Þórðr enn huglausi c. 13, 4. 8. 9; 17, 4; 19, 25. 29. 30. 33. 
Þorgeirr orri c. 18, 16. 17. 

1. Þorgerðr i Hergilsey c. 23, 16; 24, 11. 12. 

2. Þorgerðr, móðir Gests, c. 22, 14; 23, 7. 

1. Þorgrimr austmaðr c. 19, 19. 31. 36. 

2. Þorgrimr nef c. 11, 1. 2; 13, 12. 15; 18, 2. 3. 8; 19, 3; 20, 8; 

25, 17. 

3. Þorgrimr Þorgrimsson, s. Snorri goði. 

4. Þorgrimr goði Þorsteinsson c. 5, 4. 7. 8. 9; 6, 5. 11. 13; 7, 2. 

4. 7. 8. 9. 10. 11. 14; 9, 1. 2. 9; 10, 1. 6; 11, 1. 2. 3; 12, 9. 12. 
14; 13, 12. 13. 14. 15; 14, 1. 2; 15, 1. 4. 6. 7. 8. 9. 11. 12. 14. 15. 
16. 23; 16, 10. 12. 13. 14; 17, 3. 7. 8. 9. 11; 18, 1. 2. 4. 13. 14; 

19, 4. 8. 9. 16. 37; 36, 2. 

1. Þórir, frændi Eyjólfs, c. 35, 4. 

2. Þórir, stýrimaðr, c. 7, 1. 9. 

1. Þorkell annmarki c. 18, 8. 

2. Þorkell súrdœll skerauki c. 1. 2. 4. 7. 

3. Þorkell Eiriksson c. 4, 2. 3. 4; 10, 8; 12, 20; 15, 13; 19, 39 

20, 7. 9. 

4. Þorkell Súrsson c. 2, 3. 4. 9. 10. 11. 12. 13. 17. 25; 3, 9; 4, 10 

5, 2; 6, 11. 13. 15; 7, 11. 13. 14; 9, 1. 2. 3. 4. 6. 7. 10. 12. 14. 15 
16. 17. 19; 10, 1. 3. 4. 6; 11, 1. 2. 3; 12, 19. 21; 13, 12. 13; 14, 5 

9. 12. 15; 15, 4. 10. 14. 15. 20. 22. 23; 17, 6. 7. 12; 18, 9; 19, 5 

10. 11. 12. 18. 19. 20. 21. 23. 24; 22, 7. 9. 11; 23, 8. 10. 11. 13. 15 
27, 2. 9. 10. 11. 12. 13. 15. 17; 28, 3. 6. 10; 29, 2. 4; 37, 5. 

5. Þorkell Þórðarson auðgi c. 4, 2. 3; 5, 3. 5. 6; 6, 1. 6. 8 

10, 8; 12, 20; 15, 13; 16, 2; 20, 3. 6. 

1. Þóroddr c, 5, 7; 19, 19. 34. 

2. Þóroddr [Þorgrimsson] c. 7, 4. 
Þórólfr Mostrarskegg e. 5, 4. 

1. Þorsteinn Þorkelsson c. 18, 9. 11. 15. 17; 19, 1. 

2. Þorsteinn rannstafr c. 26, 14. 

3. Þorsteinn þorskabítr c. 5, 4. 5. 
Þorsteinssynir (porgrimr, Borkr) c. 5, 5. 6. 
Þorvaldr gneisti c. 12, 8. 

Þorvarðr í Holti c. 12, 1. 
Þuriðr Hrafnsdóttir c. 4, 6. 

9nundr i MeÖaldal c. 7, 13; 11,4; 12,13; 19,12. 
Qrvar-Oddr c. 4, 8. 



II. Ortsnamen. 105 

II. Ortsnamen^ 

Alviðra c. 4, 3. 

ADnmarkastaÖir c. 19, 2. 

Arnarfj9rðr c. 4, 6; 15, 13; 19, 42; 21, 1. 

Arnkelsbrekka c. 12, 3. 

Austmannafall c. 7, 9. 

Barðastr^nd, Str^nd c. 19, 18; 22, 7; 27, 2; 31, 9. 
Bessastaðir c. 11, 6. 
Bjarnardalr c. 12, 3. 
Borgarfj^rðr c. 19, 1. 
Breiðifj9rðr c. 23, 14; 24, 15. 

Danm^rk c. 8, 1. 2; 10, 7; 37, 8. 

Dýrafj^rðr c. 4, 1, 6; 7, 1. 6; 8, 10; 9, l; 12, 15. 

D^gurðardalr c. 7, 9. 

Einhamarr c. 34, 7. 

England c. 8, 4. 9. 

Eyraroddi (nicht eigentlich eigenname) c. 6, 10. 

1. Eyrr í SkutilsfirÖi c. 7, 3. 

2. Eyrr k Snæfellsnesi c. 36, 9. 

Fibuli c. 1, 4. 
Firðir c. 11, 6; 21, 2. 
Flatey c. 24, 14. 
Flyðrunes c. 3, 1. 7. 
Forsá c. 26, 20. 
Friðarey c. 2, 2; 3, 6. 

GeirþjófsfJ9rðr c. 19, 42; 20, 7. 9; 21, 3. 4; 22, 1. 2. 4; 23, 1. 7; 

24, 5; 26* 29; 28, 8; 29, 6; 30, 1. 13. 
Gemlnfallsheiðr c. 12, 4. 
Glerárskógar c. 36, 9. 
Granaskeið c. 2, 10. 
Grœnland c. 37, 6. 

Hamarr c. 37, 10. 

Haugr c. 26, 14. 

Haukadalr c. 4, 5; 5, 2; 11, 5. 6; 12, 9; 19, 3. 

Haukadalsá c. 11, 1. 

Haukadals [árjóss. c. 4, 1; 9, 1. 

Heiðabœr c. 37, 8. 

Helgafell c. 36, 9. 

Hella c. 2, 6. 

Hergilsey c. 23, 14. 16; 24, 7. 

Hestr (undir Hesti) c. 4, 9; 11, 7; 12, 2. 

Hjarðarnes c. 26, 8. 



106 Register. 

Hóll c. 5, 8; 12,14; 13,1; 15,18; 16,1; 17,3; 19,13. 

Holt i Qnundarfirði c. 12, 1. 

Húsanes c. 19, 39. 

Hvammr á Barðastrond c. 19, 18; 22, 7. 

Hvítá c. 37, 2. 10. 

H^rðaland c. 7, 16. 

Island c. 8, 3. 5. 9; 20, 7; 23, 16; 37, 10. 

Eeldudalr c. 4, 3. 
Ketilseyrr c. 4, 6. 
Evigandafell c. 5, 1. 

Lambadalr c. 12, 7. 
Lœkjaróss c. 11, 6. 

Meðaldalr c. 7, 13; 11, 4; 12, 13; 19, 3. 
Mosdalr c. 28, 11. 
Mosvellir c. 11, 7. 8; 12, 3. 
Mýrar c. 37, 10. 

Nefstaðir c. 11, 1; 19, 8. 

Norðmœrr c. 1, 4. 

Nóregr c. 1, 1; 7, 11. 14; 8, 9; 37, 2. 9. 

Orrastaðir c. 18, 16. 

Otradalr c. 15, 12; 21, 1; 30, 12; 31, 10; 35, 15. 

Saltnes c. 19, 2. 3. 
Sandaleið c. 19, 11. 
Sandaóss c. 7, 3; 12, 8; 19, 11. 19. 
Saurar í Dýrafirði c. 4, 3. 
Saxa c. 2, 13. 16. 17. 20. 23; 3, 1. 
Seftjorn(in) (kaum ein eigenname) c. 14, 1; 15, 2. 
Skammfótarmýrr c. 18, 16. 
Skeljavik c. 7, 12. 
Skutileyjar c. 24, 16. 
Skutilsfjorðr c. 7, 3. 6. 
Steingrimsfj^rðr c. 7, 12. 
Stokkahólmr c. 1, 8. 
Stokkar c. 2, 1. 15; 3, 3. 
Súrnadalr c. 1, 2. 8; 2, 1. 5; 3, 2 

Sœból c. 4, 5; 5, 7. 8; 7, 13; 12, 10; 13, 11. 12; 14, 1; 15, 13; 
16, 5. 17; 17, 9. 

Tálknafjorðr c. 5, 1. 

Vaðill c. 22, 12. 
Vaðsteinaberg c. 25, 2. 



Andere namen. 107 



Valholl c. 14, 2. 
Vébjorg c. 8, 2; 10, 7. 
Vestfirðir = Firðir. 

pingeyrr c. 12, 8. 

pórdísarstaðir c. 36, 9. 

pórsnes c. 5, 4. 7; 19, 4. 18; 20, 4; 24, 14. 

Þrándheimr c. 3, 1. 

Æsnndir c. 3, 6. 

(^nnndarfj^rðr c. 4, 9; 11, 5. 



III. Ándere namen. 

a) Gesehleehtsnamen. 

Haukdœlir c. 6, 2. 3. 8. 9. 
Súrdœlir c. 5, 10. 

b) Tiemamen. 
Bandvettir (zwei pferde) c. 11, 6. 

c) Waflfen. 

Grásiða c. 1, 12. 18; 11, 3; 16, 3. 14. 
Gannlogi c. 2, 23. 

d) Thinge. 

Valseyrarþing c. 5, 6. 
Þorskafjarðar]7Íng c. 27, 1. 4. 
Þórsness]7ing c. 5, 3; 19, 19. 



Ðruck von Ehrhardt Karras, Halle a. S. 



■^i^'N / S^ -,^ 



Jltti 



ú oa 



E 






B9 «08 .A«eo .10 

iiiiii ' 

3 6l"o45 042 íSI" 


1 




1 






1 




STANFORD UNIVER51TY LIBRARIES 

CECIL H. GREEN LIBRARY 

STANFORD, CALIFORNIA 94305-Ó004 

(415) 723-1493 

All books may be recolled ofter 7 days 

DATE DUE 


1 




m~-^ 




r [