This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that 's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use of the file s We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can't off er guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
any where in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's Information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books white helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the füll text of this book on the web
at|http : //books . google . com/
S^S^r^
\tL^
S'O
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
H a n d b u ch
d er
classischen
B i b 1 i o ^ r a p h i e
von
Dr. F. L. A. Schweiger.
Zweiten Theiles erste Abtheilung»
Lateinische Schriftsteller.
A — L.
Leipzig,
tei rri€4ricli Fleischer«
18 3 2.
Digitized by
Google
^-^
Digitized by
Google /
Vorrede-
■Wut wenige Worte hxxhe icl^ diesem zweiten Bande vorauszu-
schicken. 'l)er Plan, den ich in dem Vorworte zum ersten Theile ~^
dargelegt habe, ist hier noch dahin erweitert, dass von älteren
Werken eine ausführlichere Beschreibung hinzugefügt, von den
wichtigem und von, noch nicht hinlänglich b^laubigten Schriften
d^r materielle Umfang angegeben wurde. Auch habe ich die Aus-
führung selbst mehr mit dem Plane in Uebereinstimmung zu brin-
gen gesucht. Es ist mir keines weges entgangen, dass dem erstell
Bande mannichfache Mängel anhaften, lim diese hier möglichst
zu beseitigen, begab ich mich nach Göttingen zurück und berich-
tigte und vervollständigte dort während des Jahres 1830';neine
früher angelegten Sammlungen. Alle in dieses Fach einsch{agende
und dort befindliche Werke, selbst die weniger bedeutenden,
wurden verglichen. Dass mir solches in einer verhältnissmässig
kurzen Zeit möglich wurde, verdanke ich der Güte der Herren
Vorsteher der königl, Üniversitäts-Bibliothek, welche mir die un-
gehinderte Benutzung derselben auch ausser der gewöhnlichen
Zeit wohlwollend gestatteten. Den hochverehrten Männern bringe
ich hiermit öffentlich meinen innigsten Dank dar. Auch dem
Herrn Assessor Dr. Bode daselbst bin ich für seine grosse Ge-
fälligkeit sehr verpflichtet. Derselbe hatte später noch die Güte,
einige von mir übersehene Ausgaben selbst zu vergTeichen und
deren genaue Beschreibung mir mitzutheilen. — Eine gleiche
Sorgfalt widmete ich der herzogl. Bibliothek zu Wolfenhüttel*
Sie ist durch die aufgehobene Üniversitäts -Bibliothek zu Helm-^
stedt mannichfach bereichert und enthalt an frühern Druckwer-
ken und an altem in -. und ausländischen üebersetzungen der
Classiker manches 3eachtenswerthe. Herr Bibliothekar Dr. Schö-
nemann nahm herzlichen Antheil an meinen Bestrebungen und
suchte die Benutzung dieser Bibliothek auf jede Weise mir zu
erleichtern. Ihm. sage ich für so viele Beweise wohlwollender
Theililahme meinen wärmsten Dank. — Durch die genaup Be-
nutzung dieser beiden Bibliotheken nun bin ich im Stande, maur-
ches früherhin gar nicht oder doch nur unvollkommen bekannte
Digitized by
Google
IV
Werk genauer zu beschreiben. Was an kritisch wichtigen oder
an seltenen Werken in diesen Bibliotheken sich vorftod , habe
ich als dort befindlich angegeben» Diejenigen Schriften dagegen,
welche ich nicht selbst einsehen konnte , sind nach Vergleichung
der besten literarischen Hülfsmittel beschriebrai.. Die meisten
dieser von mir benutzten HüUsquellen sind auf den folgenden
Blättern näher angegeben, einige andere seltner zu Rathe gezo- |
gene an den betrenenden Steilem ini Buche selbst» Ungeachtet \
meiner Aufmerksamkeit ist doch hier und da etwas übersehen. Ei-
niges ist gleich hier zu Ende dieser ersten Abtieilang berichtigt, da-
mit kein Irrthum ßich weiter verbreite , Anderes verspare ich für
die zweite Abtheilung dieses Bandes, welche zu Michaeli» d. J.
erscheinen wird. Ich wiederhole deshalb mei^o Bitte an Freunde
der classischen Uteratur, von denen Einige schon durch schätz-
bare Mittheilungen mich, erfreut haben, mir ihre Erinnerungen
und Beiträge gewogentlich zukommen zu lassen*
Noch bemerke ich, dass aus Gatalogen einiger antiquarischer
Handlungen Preise angegeben sind, da es Vielen nicht unlieb
sein wird zu erfahren, wie hoch die Bücher im Handel stehen.
Diese Verzeichnisse sind vomämlich folgende: Catalogus libro-
rum omnis ordinis latMMualiisqije 4<>ctioribus linguis conscripto-
rum. Prostant venale^Trajecti ad Rhenum in bibliopolio J.
Älthqer. 1824, 12mo. (!• fl.) — Verzeichniss wohlfeiler gebunde-
ner Bücher philolog. Inhalts^ welche — zu haben sind bei F»
H. Nestler in Hamburg. 1826. 8to. — Catalogus librorum — qui
fretiis solito minoribus venales prostant apud frc. Varrentrapp.
rcf. ad Moen. 1821. 8to. (54 kr.) Supplementum. Ibid. 1826. u.
Weigelii apparatus literarijis. 4. Lips. 1821. (2vg> 6^.) Ausser-
dem sijid noch einige andere Verzeichnisse benutzt und die Preis-
angaben beigefügt. — Auch habe ich Preise aus ausländischen
Auctionen angegeben, die gross tentheils aus Brunet und einigen
andern Werken entnommen sind. Die Zeit, ivann diese Verstei-
gerungen Statt fanden , wird man aus meinen angegebenen Hülfs-
mitteln und aus dem -Brunet*s Werke entlehnten Verzeichnisse,
welches der Angabe meiner HüUsquellen beigefügt ist, leicht
ersehen.
Braunschweig, den löten März 1832.
Digitized by
Google
Angabe meiner Hiilfsquellen.
Saggio di Memorie su la tipografia
Parmense del secolo XV dal padre
Jreneo u4ffo, 4. Parma, dalla stam-
peria reale. (Bodoni) 1791. 2 Bll. u.
, CXIl S. (In Gott. u. "Wlfb.) (Wei-
gel_in L. 2«/? 12^.) jiuch gr. Pap.
Typo^aphical antiguities : or an hi-
storical account of the origin and
progress of printing in Great-Bri-
tain and Ireland , by Jos, Arnes*
. Considerably augnaented by W, Her-
bert. 3' Vol. 4. Lond., Payne 1785
— 1790. M. Kpf. 4 L. 4 Sh. , gr.
Pap^ 6 L. 6 Sh, — (In Gott.)
Catalogus bist. crit. Komanar« editt.
saec. XV etc. 2^x'0[iOx^3o.BapU Au-
dißredi, 4. Romae, ex typogr. Pa-
leariniano 1783. Mit fe. Schriftprobe.
' XXVII u. 476 S. (Weigel in L. 5*.f.)
Sehr «cbätzbares Werk. (In Gott.
tD. WpHb.)
Speeimen bist. crit. editt; Italicar.
seculi XV etc. Authore Jo. Bapt,
Audiffredi, 4. Romae /ex typogr.
Paleariniano 1794 Mariani de Ro-
manis aere. (Weigel in L. 5»^.)
A. «tarb vor der Beendiguiig det
Werkes. Diesel einzig ersch. Band nm-
Itttt die Orte von A— 6. (bi§ Genua.) Die
Bescbrbg. der Druckwerke ist nicht im»
mer genogeod. Manches sab der Verf.
nicht aelbst. Von Marian. de Roniani»
herausgegeben. (In Gölt.)
De Florentina Juntar. typographia
eius<|ue censoribus. Acced. excerpta
uberrima praefationiun librig sm-
gulis praemissarmn auctore Ang,
Maria Dandino» 2 Part. 8. Lucae,
typis Frc. Bonsignori 1791. T. I.
XLIV u. 144 S. T. IL 281 S.— 8 paoli»
(Weigel in L. 2 ^ 4/{.)
lu d. ersten Baude bandelt B. ober
die Drucker, Heransgeber u. Correcto-
ren , deren die Giunii bei ifareu Druk-
ken sich zu bedienen pfleßteu ; in d. zwei-
ten üb. die Drucke selbst. Das Werk
i^t unvollständig n. nicht f^enau , «och
yeht es nur bis 1550. (In GötU and
Wolfenb.)
Catalogue des livres de la bibliothfe-
que du conseil d'ötat {par Ant, Alex.
-Barbier) 2 Tom. Fol. Paris, de
l'impr. de la r^publ. an XI (1803)
{zu Endex Imprlm^ par les soins'
de J. J. Marcel, directeur de l'impr.
de la repbl.) T. I. 2 Bll., xxvn u. .
692 S. T- II. 2 Bll. u. 404 S.
Sehr sorgfältig ausgearbeiteter CtL-
tälog insystemat. Ordnung.^ Das ver-
sprochene Regst, ist nicht ersch. Nur
200 Exx., 15 dfvon auf s, schön. Pap.,
wurden gedr. S. Barbier Dicjt. T, IV
p. XXII. Ebenders. T. I p. 155 giebt
aber nur 190 £xx. an. — Sehr selten*
(In Götl.)
Dictionnaire des ouvr. anonymes et
Pseudonymes compos^s, traduits oii
publiös en frang. et en htin avec
les noms des auteurs, traductears
et ^diteurs, accompagnd de notes
histor. et crit. par Ant, Alex, Bar-
hier, Seconde Edition, revue» cot-
rigöe et consid^rablement augmen-
t^e. 4 Tom. gr, 8. Paris, ^Barrois
Taln^ "1822-27. M. B.'s Portr.
45 fr., Vel, Pap. 90 fr.
S. wichtiges Werk. B.'s Noten enlh. s.
Brauchb. Bemkgg. f. d. Literar. Gescb.
Q. Bibliographie. Die Anordnung ist
unbequem, ein alphab. Verzchu. der
Schriftsteller erleichtert jedoch daa Auf-
finden. — Die erste Ausg. ds, Werkes
ersch. 1806 — 1809 ebenf. in 4 Bänden.
Wie sehr aber diese neue Aufl. bereicbt
ist^ ergebt sich daraus, djiss sie 23647
Digitized by
Google
Hülfsqu eilen.
VI
Hülfsqu eilen.
Artikel entb., während die erste nur
12403 hat. (In Gölt.)
Bibliothecae regiae catalogus. {Ed,^
Frd. Aug, Barnard) 5 Vol. Fol. max.
Lond. , exe. 6u. Bulmer et Gu.
Nicol 1820 — 29. M. d. Kgs. Georg
II|. u. m. Barnard's Portr.
Dieser mit wahrhaft königl. Pracht
aa»gefttattete Noroinal-Gatal. ist keines-
wegs mit jener Sorgfalt gearbeitet, wel-
che man wohl hätte erwarten sollen.
Bes. trifi't dieses die altern undatirten
Drucke, welche häufig ohne alle nä-
here Bezeichnung angegeben sind. Die
Titel sind oft nicht diplomat. treu an-
fegeben. Auch acheint die.Bibl. reicher,
als sie ist. Maoehe Bücher sind zwei-
mal, jawohl dreimal aufgeführt, während
e. eiof. 'Hinweisnngf auf d. eig^otl. Ver-
fjßsiier schon genügt hätte. (In Göttiagen.)
Catalague des livres de la biblioth.
de feu l*abb^ Barthelemy, 8. Paris,
chez Bernard an IX (1800).^
Ein bx. mit d, beigeschrb. An.ct.-
Pr. ist in Wolfenb.
Saggio epistolare sopra la tipografia
del Friuli nel secolo XV del conte
u4nt, BartoUni, Aggiuntavi una let-
tera tipografica del abbate Jac. Mo-
relli. 4. Udine, nella nuova stam-
peria de' fratelii Pecile 1798. 104
u. XII S., 1 ung. ßl. (In Gott.) -
Saggio letterario bibliogr. della ti-
pogr. Ferrarese dell' anno 1471 al
1600 da GiroL Baruffaldu 8. Fer-
rara 1777. (In Gott.)
Anecdotes of literature and scarce
books by r4^ill. Beloc, 6 Vols. 8.
Lond., Rivington 1807 — 12.
S L. 8 Sh.
' E. unverständige Compila^ion. Man
findet hier' Bemerkgg. zu class. Schritt-
stellern u. Auct. Preise, Briefe ▼. Gelehr-
ten u. Auszüge aus altern und ueuern
Schriften , ßescbrbgg. v. Ausgg. u. An-
dres wirr durch einander, aber wenig
Neues u. Brauchbares. Zu Ende des
6ten Bandes S. S87— 452 hat B. nicht
nniotercss. Nachrichten über Bücher-
Preise älterer Zeit in Engl. u. namenll.
in M«ittaire's Auct. gegeben — (In Göti.)
(ßenVsyyiontlaX^ litterary a'dvertiser. 4.
Lond. 1803 sq. (In Gott.) '
Bibliographie de la France. 19 Tom.
/ ^r. 8. Paris 1811—29. k Bd. 20 fr.
Schälzbar wegen der genauen An-
gabe der Titel u, l^reise. Entb. auch
manche schätzbare Abhandlungen. (In
Göitingeu.)
Lettere, sui primi libri a stampa di
alcune citta e terre dell' ßaüa su-
periore parte sinora scnnospiCiti
parte nuovamente illustrati^da Maaro
ßonu 4. Venet., nella stamperia di.
Gar. Palese 1794. CXXXH S. (In
Gott. u. Wolfb.)
Notitia bist. lit. de libris ab artis ty-
pogr. invent. uscpe ad ann. 1500
impr. in Bibl. Monast. ad SS. Udalr.
et Afr. Augustae extantibus {ed,
Plac, Braun) 2 Tom. 4. August.
,Vindel., siimt. fratrum Veith 1788
— 1789. (Weigel in L. 6 ^f) (In
Gott. u. Wlfb.)
A view of the engl, editiöns, translations
and illustrations of the ancient greek
and latin authors with remarks hy Le-
wis Will, Briiggemann, 8. Stettin,
Leich 1797. Supplement. 8. Ibid.,
id. 1801, — 4 «^ 4 7^. Auch Vel.
Papier.
Sehr fieissig n. genau bearbeitetes
Werk.
Manuel du libraire et de Pamateur
de livres par Jac,^ Chart, Brunei.
TTroisiäme ^dit. augm. 4 Tom. gr.8.
Paris, Brunet 1820. 40 fr.
Ist im Handel nicht mehr zu haben.
Biese 5te Ausg. ist fehlerhaft nachgedr.
in 4 Bd. 8. Bruxellfts 1820. (9 ^f)
De prima t^rpograpliiaehispanicaeae-
täte specimen auctore Ray mundo
Diosdado Caballero, 4. Romae, apud
Ant. Fulgonium 1793. XXXVl und
134 S. /
Bot wenig für meinen Zweck dar»
Die wenigsten Werke sah der Veif. selbst.
Die Beschreibungen sind sehr ungenü-
gend. — Sehr selten. (In Gott.)
Dictionaire bibliogr. hist. et crit. des
livres rares (par ßailleaa et Duclos)
3 Tom. 8. Paris, Cailleau et fils
1791. Supplement (par Jac, Chart,
- Brunet) 8. Paris,, Delalain 1802. (In
Gott. u. Wlfb.)
Catalogus libror. imprcssorum qui in
Museo Brilannico adsef vantur. 8 Vol.
8. Lond. 1813—19.
^ Die Werke sind sehr ungenau an-
gegeben. (Iir Gölt.)
Handbucli der BücherT^unde für die
ältere Medicin zur Kenntniss, der
griech.', lat. u. arab. Schriften im
ärztlichen Fache u. zur bibliogr.
Unterscheidung ihrer verschiedn.
Ausgg., üebers. u. Erltgg. von L,
Choulant, gr.8. Leipzig, Voss 1828.
Sehr' schätzbar. — Dazu Sckrader's
Vervollatändigungen in Heck er*« Litterar..
Annalen d. gesammt. Heilkunde. Ber-
lin 1828 Decbr. S. 446 flg.
Digitized, by
Googl'e
Hülfsquellen.
Vn Hülfsquellen.
Bibliotliöque curieuse hist. et cnt. qu
catal. raisöimö de livres difficiles
k trouver par Dau, Clement, 9 Tom.
4* Qotting., Schmid u. Lips., Gle-'
ditsch 1750-60. (Weigel in L. ?2 «f.)
, Entfa. auch maoche& Brauchbare üb.
Aasgg. d. Classiker. Das Werk geht
nor von A — Hessin. (In Göu. und
Wolfenb.)
Gatalogue raisonnö de la collection
de livres de P. ^. Crepenna, 6 Tom;
4. Amsterd. 1776. (Weigel in L.
16«/.) Auf holl. Pap. s, selten.
Ist reich an altern u. guten neuem
Aosgg. d. Classiker u. giebt auch gute
Beschreibungen ders. (In^Gött.)
GatalogUQ des livres de la bibl. de
P. Ant» Bolongaro-Crepenna, 5 VoU
8. Amst., Ghanguion et den Hengst
1789, .» 9 fl.
Ist eigtl. der Auct. - Catal. der vor.
Bibl., enth. viele Noten aus demselj^en»
aber auch einige neue. Zu Ende des
5ten Bandes die gedr. Auct. Fr. (In
Göu. u. Wlfb.) Von dies. Gat. wurden
50 Ezx. in 4. an^ a. fein. boU. Papier
gedruckt. ,
Bibliograpliie instructive ou traitö de
la connaissance ^es livres rares et
singuliers par Gu» Frc, Vebure,
7 Tom.v 8. Paris, de Bure 1764—
1768. 48 livres. (Weigel in L. 15Äf)v
Mit brauchbaren Notiaen. (In Gott«
ö. Wlfb.) .3- auch la balliere.
Versuch einer vollständigen Litera-
tur der deutscheii Uebers. der Rö-
mer von Joh, Frd. Degen, 2 Bde.
8. Altenburg, Bichterschd Buchh dl g.
1794. 2 «^ 20 ^. Nachtrag. 8. Er-
langen, Walther 1799. 1 V-
Sehr fleiasige Arbeit.
Cptal. des livres de la bibl. de Lyon
avec des remarq. literair. et biblio«
graph. sur les ouvr. du XV sifecle»
5 Tom. 8. l»aris, Renouard 1816—
. 1824. (In GötU)
Annalium typograph. Mich. Maittaire
supplementum adornav. Mich, Denis,
2 Part. 4. Viennae, typ. Jos. Nobi-
lis de Kurzbeck. 1789. 6^. (Nest-
ler in Hamb. 9 Mark 5 Weigel in
L. 6 */^.) ' -
Wiens Buchdruckergesch. bis MDLX
' von Mich, Denis, 4. Wien,Weppler
1782. Nachttag, 4. Das., v. Trattner
1793. 4^ 13^1^.
Vorrage 1iiblipgraphic[ue ^ ,arch^olo-
^quQ et pittoresque en France par
XÄ, FrvgnaU Dibdin, Trad. de
l*anglais avec des notes parTheod.
Licquet. 4 Tonii 8. Paris, Crapelet
1825. (18 *f.) (In. Gott.)
D.'s übrige Werke habe ich leider
nicht beoutzen können.
Allgemeines bibliogr. Lexikon von
Frd, Adolf Ebert, 2 Bände. 4. Leip-
zig, Brockhaus 1821—30, 20 ^f.
Diesem trefft. Werke verdanke ich
auch in ds. 2ten Bande die mannich-
fachate Belehrung.
Essai bibliographique sur les ^ditiöns
des Elz^virs les plus pr^cieuses et
les plus recherchöes pr^c^dö d*un
notice sur ces imprimeurs c^löbres.
8. Paris, de Timpr. de Firm. Didot
1822. M. I Kpf.
Die Drucke sind nicht immer ge-
nau beschriebeir; ist auch nicht voll-
ständig. (In Gott.) Die Exx. auf gr.
Pap. (15 sur pap. ciirr^ v^Un superfin
d*Annonay u. 10 aur pap. raisin v^l.
d^Annonay) sind nicht in den Handel
gekommen..
3o, Alb, Fabricii bibliotheca lat. Edit.
V. 3 Vol. 8. Hamburg., vidua B.
Schilleri et Kisneri 1721. (Weigel
in L. 1 «1^ 16jif(.) — Nunc melius de-
lecta rectius ,'digesta et aucta dili-
gentia Jo. Aug. Ernesti. 3 Tom. 8.
Lips., apud Weidmanni heredes et
Reichium 1773-74. 3*f 16^, Schb.
Pap. 4^^ 16^.
lu dieser letzten Ausg. fehlt Man-
ches , was in der vor. steht. ^
JNotizie ^ storiche sopra la stamperia
di Ripoli — raccolte e pubblicate
del P. > Vincenuo Fineschi, 8. Fi-
renze, nelle stamp. di Frc. Moücke
1781, Vin u. 59 S. (In Wlfb.)
Catalogus codd. seculo XV impresso-
. rum qui in publica bibl. Maglia-
bechiana Florentiae adservantur
auctore Ferd, Fossi. 3 Vol. FoL
, Florent. , exe. Cai^an. Cambiagiu«
1793 — 95. (Weigel in L. 15 *^.)
Höchst schätzbar wegen der sorg-
ialtigen Beschrbgg. der Druckwerke. (Tn.
Göit, u. Wlfb.)
Dictionnaire portatif de bibliographie
par F, J, Fournier,ß, Paris, Four-
nier 1805. — Seconde Edition. 8.
Ibid., id. 1809. ■ 12 fr,
Enth. manche eigene Notiz.
Catalogus bibliothecae Bunavianae.
(erf. J, M, Franckio) 7 Tom. 4.
Lips., Fritsch 1750-1756. (Weigel
in L. 15 Kf.)
Adpa^atus litterarius ubi libri partim
antiqui partim rari recensentur col-
Digitized by
Google
HülfsqueÜen.
VIII
HülfsquelleiL ^
' lectus a Frd, Gotth. Freytag, STom.
8. Lips., ex oft Weidmann, 1752 —
1755. ^ 2«/ 16^.
Micbt liar wegen der materiellen
Beschreibungen der Bücber^ «ondern
^anoU wegen der Notizen zur Geschichte
derselben u. ihrer Verf. von Werlb.
Sa^gio slorico - critico s^Ua tipogra-
fia del regno di Napoli di Lorenzo
Giiistiniani. 4. Napoli, nella stamp.
di Vincenzo Orsinj 1793., VIII u,
226 S!, 1 Bl. Regst. (In Göttingen^
(Weigel in L. 2.>^ 16^.)
Bibliotheque francoise ou histoire de
la litterature frangoise par Tabb^
Goujet, l8 Tom. 12. IParis^ Mariette
et Guerin 1742 flg.
lieber gehören die 6 ersten Bände,
welche die franz. Uebers. der SItern U-
fein. J)ichter enlb^. Das Verzeichn. ders«
lässt sieb öfter aus Barbier'a Diction.
Tei^oltsländigen. (In Gott. u. VV^lfb.)
Verzeichn. typogr. Denkitiäler aus d.
ISten Jahrhdt* , welche sich in der
Bibl. des regulirten Korherrn- Stifts
des heiligen Augustin zu Neustift
in Tyrol befinden (von Franz Gras)
'4. Brixen , gedr. bei Thomas We-
' ger 1789. M. Schriftproben. 2 V\U
269 S. , 5 Bll. (In Gott. u. Wlfb.)
Verzchn. einiger Büchermerkwürdig-
keiten aus d. 16ten Jahrhdt.^ welche
sich zu Neustift in Tyrol beiindea
{von demselben) 4. Daselbst, ders.
1790. M. Schififtproben. .2 Bll.,
282 S. u. 8 Bll. (In Gott. u. Wlfb.)
, Kepertorium bibli^ographicum i^ «juo
libri omnes ab arte typographica
inventa ' usque od annum MD. ty-
pis expressi prdine alphabetico vel
simpliciter enumerantur vel adcu-
ratius recensentur. Opera Lud»
Hain. 2Vol. 8maj. Suttgart, Cotta
et Lutet. Paris., Jul. Kenouard
1826 ~S1. Vol. I. P. 1. 2 Bll.,
594 Ö. , 1 BI. P. 2. (1827.) 2 Bll.
663 S., 1 Bl. VoVlI. P. 1. (1831.)
2 Bll.,. 558 S. (Vollständig in 4Thl.
20 ^i.)
Der 4te Tbl. fehlt noch. Enth. die
Bncbstb. A — O. Enth. gnte materielle
Bescfarbgg. der Bücher. Der Verf. hätte oft
mit mehr Gritik verfahren müssen. £s
sind zuwi. gar nicht ezistireode Ausgg.
aufgenommen.
Georg Chrph» Hambergers zuverlässige
Nachrichten von den vornehmsten
Schriftstellern. vom Anfang d. Welt
bis 1500. 4 Bände. 8« Lemgo, Meyers
Wittwe 1756-64. 6?./ Ufi.
Das gelehrte Deutschland oder Lexi-
kou 'der, Jetztlebenden deutschen
Schriftsteller von demselben» 8. Das.,
Meyer 1767. u. 2Nachtr. (1*^21^.)
— Das gelehrte Deutschland im
ISten« Jhdt. von Joh, Georg Meusdl,,
5te Aufl. 12 Bände. 8. Daselbst,
ders. 1796 — 1310. — Das gelehrte ,
'Deutschland im neunzehnten Jahr-
hundert von J. G. Mensel. Fortges.
■ von Job. Wilh. Sigism. Lindner,
herausgegb. von Joh. Sam. Ersch.
10 Bände. 8. Lemgo, Meyersche Hof- '
buchhdlg. 1812-31. (48*/.)
Diesem Werke verdank« ich man- <
che brauchbare Notiz.
Theoph, Chrj}, Harles introductio in
notitiam ütteraturae romanae im-
primis scciptorum latinor. 2 Part.
8. Nor^erg., in ofL Felseckeriana
i; r vNeu. Tit.: Lips. 1794) 2«^.
A^sluth1^lugher u. ^ besser bearbeitet
als das folg. iJsTerk. Geht nnr bis zum
Augusteischen Zeilalter y einschliesslich
desselben.
Eiusd, brevior nolikia litteraturae ro-
manae in primis scriptt. latinor. 8.
Lips.y in libr. Weidmann, 1789.
1 »./ 8 ^. Schb. Pap. 1 a^ 20 V<. —
Supplementa. 2 Part 8. Ibid. 1799
— 1801. 2«^ 20 ^f, Schb. Pap. 3«/
20^. — Continuavit Gar. Frd. Hr.
KlügUng. 8. Ibid. 1817. 1 */» 4 ^
Schb. Pap. l^/J 8j?f.
Giebt auch die spätem latein. Schrift-
steller an.
The book rarities in the university
' of Cambridge illustrated by origi*
nal lettres and notes biographical,
literary and anticjUarian by C, ü.
Hartshorne. 8 maj. Lond.,Longman
1829. M. Hlzschn. XIV u. 559 S. —
1 L. 11 Sh. 6 d.
Bibliogr. ungenau. (In Götl^ngeu.)
Verzchn. alter Druckdenkmale der
Bibl. des uralten Benediktiner Stif-
tes zum h. Mang b. Fuessen. Mifr
littera». Anm. begleitet von JoK
Maria Helmschrott, 2 Thle. 4. Ulm,
in Komiss. der Stettinsch. Bchhdig.
1790. XXVIII u. 236 u. 123 S.
A catalogue of the library of Georffo
Hibben, gr, 8. Lond., printcd By
W. Nicol. 1829. M. Kpf. u. Schrift-
proben.— 5 ung. Bll. Vorst., 484 S.
n. 4 6. Nachtrag.
Eine auch au £rstliagsdrucken und
treffli Ausgg. der Ciassiker reiche Samm«
iMOg. Dem Gütlibg. Cz. sind an vieieo
Stellen die Auct. Pr. beigescbrieben«
Digitized by
Google
Hülfsquellen.
IX
Hülfsquellen,,
Der. CaUl. ht, wie überb. alle eog^.
Auct. Verzcbo. ^ ohne Sorgfalt ange-
fertigt.
Druckstücke aus dem löten Jahrhdt.,
wei'che sich in der Bibl. des regu-
lirten Chorstiftes Beuerberg befin-
' den. Beschrieben u. herausgegeben
von Paul Hupfauer, M. 23 Holz-
schn. 8. Augsburg, Stage 1794. 11
ung. BlI. Vorst., 384 S. 1 */ 8 ^.
£ntb. gute Beacbreiboogeii.- (lo.
GÖit. u. Wolfb.)
Frd, Xav, Laire specinien historicum
typographiae Romanae XV seculi.
8. Romae, sumt. Venantii Monal-
di ni 1778. XIV u. 308 S. (Weigel
in L. 2^/ %M
S, Irrthümer hat Audiffiredi im Ga-
tal. roin. editt. berichtigt. (In Gott. u.
Wolfb^)
Index libror. ab inventa typogr. ad a,
1500 chronologice dispositus a Frc,
Xav.Jjoire, 2 Part. 8. Senonis, apud
vid. et fil. P. Harduini Tarb^ 1791.
Verxeichniss d. Rüchersammlung weil.
Hofr. u. Bibl. £, Th. Langer. 8.
Wolfenb. 1820.
In Wolfb. ist e. Ex. mit d.hiozuge-
schr^. Auct. Pr.
Beiträge zur Kenntniss seltner und
metkwiirdiger Bücher von Carl
Benj. Jjengnich. 2 Thle. 8. Danzig
u. Lpz., Wedel 1776. 14 j/!<.
- lat jetzt »eUeo. (lu Gölt. ii. Wllb.)
Codicum seculo XV impressorum qui
in regi^ bibliotheca BorboViica ad-
servantur catalogus ordine alpha-
betico digestus notisqne bibliogra-
phicis illustratus labore etindustria
F. TrancUci de Licteriis, T. I. A —
K. Fol. Neapoli , ex regia typogr.
1828. 3 Bll. Vorst., 6^. Vorn u.
444 S.
I Eifert in d. Beschrbgg. d. Drucke
dem Fos»i nach. Mancbea hätte aber
|wohl sorgfältiger u; genauer angegebeo
werden können. So fehlt namentl. auch
hier faat immer die Angabe^der Blätter.
iln Gölt.)
Catalogue des livtes rares et pr^cieux
' de la bibl. ducomte de Mac-Carthy
\ Reagk, 2 Tom. 8. Paris, de Bure
I 1815. —^ Liste des prix. 8. Paris
1817.
jßpiBcimen bibliothecae hispano — Ma-
\ jansianae.' 4. Hannover. 1753. (In
' Gott.)
^ich, Maittaire Annales typographi-
t ci ab artis inventae origine ad a.
1500. 4. Hagae Com., Js. Vaillant
1719. — Annal. typogr. ab a. 1600
— 1536. T. II. in 2 Pairt. 4. Ib.,
Vaillant et Prevost 1722. — Annal.
typ. ab a. 1536-57 ^. III in 2 Part,
c. append. 4. Ibid., iid. 1725. —
Annal. typogr. ab artis inventae
orig. ad a. 1664. T. I in 2 part.
Edit. nova. 4. Amst., Mumbert 1733.
— Annal. typ. Tom. V in 2 Part,
indicem compl. 4. Lond., Darres
et du Bosc 1741. (Nestler in H.
80 Marks Weigel in L. 40«^.)
Bibliotheca Meernianniana s. catal.
libr. impr. et codd. mss. quos ma-
ximam partem collegeruht Gerar-
dus et Joan. Meerman; morte de-
' reliquit Joan. Meermanji. t Vol.
8 maj. Hagae Comit., Luchtmans
1824. •
An Ausgg. der Glas&iker reich. Der
5te Bd. enth. die gedr. Auct. Preise.
(In GöW.)
Typogtaphia espanola 6 historia de
la introduccion, propagacion y pro-
gressos del arte de la imprenta ea
Espana. A la que antecede una
noticia general sobre la imprenta
de la Europa y de la China: ador«
nado todo con notas instructivas y
curiosas. Tom. I su autor Fray
Francisco Mendez. 4. Madrid, en la
imprenta de la viuda de Joach.
Ibarra 1796. XVIII u. 427 S.
Mehr ist nicht erschienen. Die
Aufl. war sehr klein. la Deutschland
%ehr selten. (In Gott.)
Morelli — s. Ptnelli,
Annali della tipografia Fiorentina di
Lorcnzo Torrentini (da Domenico
Moreni) 8. Firenze, presso Niccolö
Carli 1811. XL u. 240 S.
WerthTolJe Monographie. (In GöU.
ji.;Wlfb.)
A manual of classical bibliography :
comprising a copious detail of the
various editions 5 commentaries and
works critical and illustrative^ and
translations into the English, French,
Italian, Spanish, Gerntan and oc-
casionally, other languages of the
greek and latin classics by Jos.
fFilL Möss. 2 Vols. 8 maj. Lond.,
printed for W. Simpkin and R.
Marshall 1825. T. I. Vil u. 544 S.
T. II. 729 S. — carton. IL. lOSh.
(Fr. Fleischer in L.'ll vf 8^.)
F.nth. nicht alle altchas. Schriftstel-
ler, sondern nur die bedeutendem. Die
ältesten Ausgg. sind mit grosser Sorg-
falt (nach den besten Quellen) beachrif-
ben. In Angabe der Titel späterer
Ausgg. aber ist der Ver^ sehr aorglüs.
Digitized by
Google
Hülfsquellen.
Die AnmerkniiKen find grtttlil«; aQt an-
dern Werken ohne Sichtung zusanimen«
gj&hanft. Hätte der Heranigeber den Ranm
%n benutzen verstanden , ao wäre er
nicht genöthigt gewesen , die Artikel von
Theocritna an ao nnYerbältniaamäaaig ab-
sn kürzen.
Biblioteca degli aütori anticlii greci
ß latini volgarizzati — di Jacopo^
mar, Paitonu 5 Tom. 4. Venez.
1766 - 67. (Weigel 6 »-^ 8 ^.)
Hi^e^ gehören nur die 4 ersten
Binde dieaea höchst schätzbaren Werkea.
Der 5te Bd. urnfasst die Uebera. der
Bibel etc. (In Gölt.)
Annales typograpHid ab artis invent.
origine ad annum MD post Mait-
taire, Denisii aliorumque doctiss.
viror. curas in ordin. redact. emend.
et auct. opera Georg. JVolfg, Pan-
zer, T.I-V. 4. Norimb., Zeh 1793—
1797. Annales ab ann. MDI ad ann.
MDXXXVIcont. T.VI-Xf. 4. Ibid.
1798 — 1803. 55 «f, Schb.Pap. 6S^i.
Bibliptbeca Mapbaei Pinellii a Jac.
Morellio descripta et annotatt. il-
lustrata. 6 Vol. 8. Venet, C. Pale-
gius 1787. Mit 1 Portr. n. Kupf.
(Weigel in L. 12 ^ 12 fi,)
Die Titel sind o£t höchst nngenaii
. n« Terstümmelt angegeben. Die Noten
M.'a üb. d. altern Ausgg. der Clasa. aind
•chätzbar. (In Gott. u. Wolfb.) — In
Gott« ist auch der für die Versteigerung
gedr; Gatalog. (8. Lond. 1789) mit den
|>eigeschriebenen Auct. Pr.
Gatalogue de la bibliothöque d'un
amiteur avec notes bibliogfaphi- ,
gues critiques et litt^raires {par
Ant, Äugst, Renouard) 4 Tom. 8.
Paris, Renouard 1819. 33 fr. , gr.
, V«l. Pap. 80 fr. ^
Sehr wichtiges Werk. (In Gott.)
Annahss de l'imprimerie des Aide ou
histoire des trois Manuce et de
leurs öditions 5 par Artt, Aug, Re-
nouard, 3 Tom. 8maj. Paris, chez
Ant. Aug. Renouard i825. M. Kpf«
T. I. 425 S. T. ir. 434 S. u. 1 ßl.
T. in. XL u. 420 S. u. 2 ung. BU.
— 36 fr. 5 gr, VeL Pap. 84 fr.
Diese 2te Ausg. enth. viele werth-
Tolle Zusätze ) bes. üb. die Lyonne?
Nacbdr. n. im 3ten Bande e. Notiz üb.
die Ginntinischen Drucke bial550> aber
weniger aorgfältig bearbeitet.
Reuss, J. i>. , Repertorium commen-
tatt.' a societatifous Hterariis edita-
rum. T. IX. Philologia etc. 4. Got-
ting. , Dietrich 1810. ixf 16^,
l Hulfsquellen.
Bibliotheca graeca et latina compL
auctores fere omnes gr. et lat. etc.
— quos usui meo paravi Periergus
Deltophylus (Comes 'de Rewiczky)
Edit altera c. emendatt. auctoris. 8.
Berolp, ünger 1794. XXIV U.390S.,
7 Bll. Ind. (Weigel inh.\^ 8^.)
Gatalogue des livres de la biblioth^-
que de M. C, de la Serna Santan-
der, 4 Tom. 8. Bruxelles ari XI
(1803) Supplement. 8. Ibid. 1803.
(Weigel in L. 10 */.)
Mit brauchbaren bibliogr. Notizen
▼ersehen. Die Bücher wurden 1809 zu
Paria Tersteigert. i\u Gott. n. Wllb.) >
Dictionnaire bibliographique cKoisi
du XVme isi^cle ou d^scription des
editions les plus rares du XVme
siöcle, pröcede d'un essai sur l'o-
rigine de Pim^rimerie avec la no-
tice des imprimeurs qui ont exercö
cet art avant 1500 par C. de la
Serna Santander, 3 Vol. 8maj. Bru-
xelles , Tarte 1805 — 1807. SO fr.
(Nestler in H. 7 Mark S.Sch.} Wei-
gel in L. 11 «^.)
Enth. uiancbea Eigenthl. $ mit guten
Beschrbgg. der Bucher. (In Gott, und
Wolfenb.) .
Josi Ant, Saxii catal. libror. quiMe-
diolani editi fuere ab a. 1465 usq.
ad' a. 1500 chronol. serie digestus
~ an Ph. Argelati Bibl. tcriptt.
Mediolan. Fol. Mediolani 1745. T.I
p. 515 — 616.
B-öpertoire d6 litt^rature ancienne oa
choix d'auteurs classiques grecs ^et
latins — imprim^s en France eten
AUemagne — par Fred, Schoell,
2 Tom. gr. 8. Paris, Fr. SchocII
1808. XXIV u. 681 S. (Weigel in
L. 4^.)
Enth. manche treffl. Bemerkgg. Ei'»
nige Beiträge, bes. üb. Ausgg. griech.
Glassikery lieferte der verstorbene Legar.
Rath Bast. $, pr^f« p. xiij. — • Ist im
Buchhandel nicht mehr zu erhalten.
Thesaurus bibliothecalis — ans Licht
gestellt V, Theophü. Sincer (G. J.
Schwindel)» 4 Bände. 4. Nürnberff,
Zell 17S8-:S9.
Desselben neue Nadiricbten von lau-
ter alten Büchern. Ister Band. 4*
Frkf. u. Leip^. 1748.
Enth. roanchea Braachbare. Die j
Bücher aah der Verf. aelhst. '
Bibliothecao acad. Ingolstad. incuna«
bula s. libri ante ann. 1500 im-
pressi sec. annor. seriem dispositi,
aescripti et notis Hist. literar. il—
Digjtized by
Google
Hiilfsquellen.
XI
Hiilfsquellen.
lustrati a Seb. Seemiller, 4 Part. 4.
Tngolst., Krüll 1787 — 92. 3 «^ 8 ?={.
Gatalogue des livres de la bibliothfe-
que de feu Mr. le duc de la ,Val-
lifere par Gu^ de Bure. Premiere
Partie. 3 Tom. 8. Paris, de Bure
1783. See. Partie, disposöe par J,
Luc. Nyon ralnö. 6 Tom. 8. Paris,
Nvon 1788. (Ifi Gott. 5 inWIfb. die
erste Abthlg.) (Weigel in L. 22«/».)
CataLdes livres imprimös sur y^lin dela
bibliothöq. duKoi {parJos.Vanpraet).
5 Tom. gr. 8. Paris, Debure fr^res
1823. 40 fr. , gr. Pap. 80 ix. -
T. 6. Supplement. IJj. 1828. 7 fr.
50 c./ gr. Pap. 15 fr.
Mit bibÜogr. g^oaueo Bescbrbgg.
der Drucke. (In Göii.) Detselb. Ver-
laMer's Gatalogne des liTres impr. nur
T^lin qui se troavent dans des biblio-
tb^qnes t«Dt pabliquei qoe particoli^m.
3 Tom. 8. Ibid., iid. 1824. (30 fr.,
gr. Pap. 60 (r.) — Suppl. Ibid. 1828.
(7 it. 50 e., Q. gr. Pap. 15 fr.) babe ich
nie bt. benutzen könoen.
Bibltotbeca Moguntina libris saeculo
primo typograpbico Moguntiaeim-
pressis instructa — a Steph, Mex,
JVürdlwein, 4. Aug. Vind., Bürglen
1787. 251 S. 2 a/ 8^.
Augsburgs Buchdruckergescb. nebst
den JabrbiichemMerselben. 2 Thle.
vom Jabre 1468 bis auf d. Jabr
1530. Verfasset, herausgegb. u. mit
literar. Anmerkgg. erläutert von
Georg JVilh. Zapf, 4- Augsburg,
Stage 1788 — 91 . M. Kpf. 4 ^.
Bibl. A^keiviana, 8. Lond. 1775.
Gatalogue des livres de la bibL de
Baiüy. 8. Paris 1800.
— de Belin,%, Ib., de Bure 1797. *
— de Bertrand. 8. Ib., Brunet 1818.
« — ■ Blandford — s. Marlborous^h,
•— de le Blond. «8. Paris, de Bure
1810,
— de Randpn de Boisset» 12. Ib., id.
1777.
— de M. de Boissy. 8. Ib., Barrois
VB\ni 1803.
— de Bonniefm 8. Ib., de Bure an 8«
— de BosquiUon. 8* Ibid., Labitte
1815.
— de Bozerian, 8. Paris 1811.
Index libror. — cbronol. dispos. F.X.
Laire. 2 Tom. 8. Senon. 1791.
Die Auct. Pr. sind unter d. Namen
Brienne ang«^geben.
Gatal. des livres de la bibL de M,
(le Card, de Lomenie de Brienne^
8. Paris, de Bure l!?'92 u. 97.
— de leBrun. 8. Paris, Silvestre 1807.
— de Caillard. 8. Ibid., de Bure
1810.
— de Caille. 8. Ib., Mequignon 1805.
— de M. (Chardin). 8. Ib., de Bure
18Ö6.
— de Chenier. 8. Ib., Bleuet 1811.
— de Ciapier. 8. Ib., de Bure 1818.
— de M. (de Cotte) 8. Ib., id. 1804;
— de Courtois. 8. Ib., Merlin 1819»
Bibl. Croftsiana — by Sam. Paterson.
8. Lond. 1783. ,
Gatal. des livres de la bibL Aejiapid.
8. Paris, de Bure 1803.
— de Delaleu. 8. Ib., Nyon 1775.
— de Delatour. 8. Ib., Tilliard 1808
u. 1810.
— de M. D. (Delcro). 8. Ib., Silvestre
1802.
— de Detienni. 8. Ib., de Bure 1807.
— de Pr. Ambr. Didot tatne. 8. Ib.,
id. 1804. i
— de M. F. D. (Firm. Didot) 8. Ib.',
id. 1808.
— de M. Firm. Didot» ^ Ib., id.
1811.
— de Laporte DutheiL 8. Ib., id. 1816.
Gatal, of tbe library of James Ed-
wards. 8. Lond. 1815.
Catal. des livres du cabinet de L. J,
Gaignat, 2 Tom. 8. Paris, de Bure
1769.
— de Gouttard. 8. Ib., id. 1780.
Gatal. of a most elegant collection of
books (of tbe duke of Graßon) 8.
Lond. 1815.
Gatal. des livres de M. (Dincour
d Hangard) 8. Paris, de la Ro-
chelle 1789.
— de M. d Hangard. 8. Ib., Bleuet
1812.
Gatal. of tbe books of Benj. Heath. 8«
Lond. 1810. ^
Gatal. des livres de fHeritier. 8. Pa-
ris, de Bure 1802 u. 1805.
— de Jourdan. 8. Ib., >Brunet 1813.
— de M. (Lamy). 8. Ib., Renoi^rd
I808w
— de Larcher. 8. Ib., de Bure 1814.
-^ de M. (le comte de Lauraguais).
8. Ib., id. 177a
— de M. {Leduc). 8. Ib., id. 1819.
— de Lefebure. 8. Ib., Gbardin 1797.
— de Lemarie. 8. Ib., de Bure 1776.
Gatal. de livres rares (de Camus de
Limare). 8. Ib., id. 1786.
— de Loll^^e. 8. Ib., id. 1790.
-^ de Lamoignon Malherbes. 8» Ib.,
Nyon 1797.
Digitized by
Google
Hülfsquellen.
XII
Bülfsquelleo.
Catal. of Hie White Knifihte's library
(duke of Marlborougf^. 8. Lond.
1819,
' Catal. des livres de Popon de Mau"
Cime. 8. Paris, Mauger 1799.
— de M. (Meon). 8. Ib., Bleuet jeune
180S.
— de Mercier , abbö de Saint-L^ger.
8. Ib., de Bure an 8 (1799).
— de Merigot, 8- Ib., id. 1800.
-<- de Mirubeau Tain^. 8. Ib., Rossal
1791.
•^ de M. (le comte Le'on dOurches),
8. Ib., Brunet 1811.
— de Paris de Meyzieu, 8., Ib., Mou-
tard 1779.
Bibliotheca Parisina {Paris), 8. Lond.
1790.
Catal. — ' de Patu de Mello. 8. Paris,
Tilliard an 8 (1799).
— de Thomassin de Peinier. 8. Ib.,
Warröe 1808.
— dö L. M. le Pelletier de St. Far-
geau, 8. Ib., de Bure 1801.
— de M. R. (Renouard), 8. Pari«
1804.
Bibl. Röperiana. 2 Vol. 8. Lugd. Bat.
' 1806.
Catal. o£ tlie library of the duke of
Roxburghe. 8. Lond., Bulmer 1812.
Catal. — de M. {Met de Saint-Ceran).
, 8, Paris, de Bure 1780.
GataL — de Mel de Saint - Certuu, 8.
Paris, de Bure 1791.
— de M. de Sainte Croi», 8. Ib., id.
1809.
— deM. de Saint Martin» 8. Ib., Til-
liard 1806.
— 4e M. {Scherer). 8. Ib. , de Bure
1812.
— de la Serna tSantander, 5 Tom.
Bruxell. 1803.
Die Veriteigerang fand 1809 xa
Paris statt.
— de Serpais. 8. Malines 1808.
— du prince de Soubise, 8. Paris,
Ledere 1788.
Biblioth. Stanleiana. 8. Lond. 1813.
Bibl. spien didissima {Talleyrand), 8.
Lond. 1816.
Catal. — de,Pabbö de Tersaa, 8. Pa-
ri^, Silvestre 1819.
— du chev. Ihierry, 8. Ib., Brunet
1817.
— de Trudaine. 8. Ib., Bleuet 1801.
— de M. (le düc dela Valliere) 2 Tom.
8. Ib., dö Pure 1767.
— du duc de la Valliere, 3 Tom. 8.
Ib., id. 1783.
-^ d^Ansse Villoison, 8. Ib., de Bure
et Tilliard 1806.
A Catal. of the library of Ralph
JVilhett. 8. Lond. 1813.
Digitized by VjOOQ IC
SCRIPTORES LATINI.
ACRO.
AcTonis commentatoris egregii in
(^uinti Horatii Flacci opera expo-
sitio. 4 maj. Mediolani , per An-
ton. Zai'otum 1474. Ibid. Sexti-
libus.
Ist. eigentlich der 2te Band des
1474 bei demselben Drucker erschiene»
nen / Horat. Indessen kömmt dieser
Band zuweilen einzeln vor, steht aber
dann im Preise nicht ho^h ^ z. B. Gai-
fnat (Nro. 1625) 18 Livres 16 SoU> u.
L. Sterl. 18 Sh. Pinelli.
Wahrscheinlich erste Ausg. dieses
Comment. ,Nach Dibdiu wäre jedoch
dieser Gommeutar zuerst mit dem Ho-
rat. Fol. Romae, Gu|linbeck' gedruckt,
welcher noch vor 1474 erschienen
sei. Grevenna , Santander u. Andr«
setzen jedoch diese Ausg. um 147^ —
Nachher wurde der Acro mit den Wer-?
ken des Horatius öfter zusammebgedr.
S. Ausg. des Horat.
C. AELIUS GALLUS.
Heimhach\ C. G, E,, fragra. C. Aeb^i
Galli de verborum quae ad jus civile
pertinent significatione. 4. Lips. 1823.
AETHICÜS.
" Aethici cosmograpHia : Antonini Auff.
Itinerariuni provinciarum. Ex bild.
P. Pitboei y c. scholl. Jos. Simieri.
li. Basil. 1575.
(VVeigel in L. Uf IZfi.)
Erste Ausg. aus e. Mscr. des Pi-
thpeus. ^ Diese Ausg. eoth. auch Ru-
tjlii itinerar. Vibii Seque^tri lib. de flum.
etc. n. den Libellus provinc gall. et
cjTit. Metrop.
— — c. schol. Jo«. Simlcri an Dio-
ays. Alex, et Pomp. Melae situs
orbis descript. 4. Exe. Hr. Stephan.
1577.
2Ur Tlieil.
am Pomp. Mela. 12. Paris.,
Joan. Libert 16S5. 12. Lugd. Bat.,
Hieron. de Vogel 1646,.
— cosmographia falso Aethicum au-
•ctorem praeferens cum varr. leett.
ex Ms.Kavenn. — am Pomp. Mela.
C^r. Abr. Gronovio. 8. Lugd. Bat.
1696. u. Ibid., S. Lucbtmans 1722,
LÜG. AFRANIUS.
Die Fragmente seiner Gomödien
sind gesammelt : in fragment. vett, poet.
lat. collect, a Röb. et Hr. Stephanis. 8*
Paris 1564. p. 4^ ^<I* — Poet, sceaieis
Latin, ex rec. Fr. Hr. Bothii. 8. Hal-
berst. 1823. Vol. V. P. 2 p. 160-200.
AGGENÜS ÜRBICÜS.
Aggeni Urhici in Julium Frontinnm
commentarii — in Rei agrar. auctt.
j:ur. W. Goensii. 8. Amst. 1674.
p. 44 sq. u. p. 90.
Zuerst herausgegb. von Jo. Sichar-
dns — an s. Ausg. des God. Theodo-
sian; Fol. Basil., Hr. Petri 1528.
~ de contro versus agrorum pars L
IL — Ibid. p. 50 sq.
Diese Schrift wurde zuerst in Script*
de agrorum conditionibus et constita-
tiooibus limrtum. 4.' Paris., Turnebot
1554, dann von Rigaltius auf einem
Mscr. herausgegeben in den Auctt. fl-
nium regundd. Luiet. 1614.
ÄGROETIÜS.
Agroetius de Orthographie, proprie*
täte et diiferentia sermonis — in
den Sammlff. der Grammatiker; z«
B. in Putsch, gramm. lat. 4. Ha-
nov. 1605. p. 2266—2275.
Zuerst in der Samml. der lateiB.
Grammatiker. Fol« Venet.> Kic. Jenson
(1476).
Digitized byCjOO^lC
P. Alfenus Varus. 2 Ammianus Marcellinus.
C. PEDO ALBINOVANUS
s. PEDO.
ALBUS OVIDIÜS JUVEN-
TINÜS s. OVIDIUS.
ALEXANDRI ITINERARIUM
$. ITINERARIUM.
P. ALFENUS VARUS.
Brencmanm, H„ Pandectae juris civi-
lis auctoribns suis et libris restituti.
Speciminis loco prodit P. Alfenus
Varus. 8. Anistelod. 1709.
Lancetti, Find di P. Alfeno Varo Cre-
monese. 8. Milanol818. (IVu.62S.)
Ono, Eperh,, P. Alfenus Varus > ab
injuriis yeterum et recentiorum li-
beratus. 8. Traj. ad Rhen. 1737.
Auch in dess, Thesaur. iur. roni.
T. V. p. 1634 sq.
Pistorii^ Anshelm, Frd,, (praes. Car.
Chrp. Hofacker) dissert. ad fragm.
quae ex Alfeni Vari libris XL. di-
gestor. supersunt. 4. Tubing. 1775»
^MIANÜS MARCELLINÜS.
jimmiani Marcellini historiarum s. re-
rum gestar. libri XIV— XXVI. Pol.
Koihae, Georg. Sachsel de Rei-
cHenhal et BarthoL Gobch de Ho-
, henbart 1474. 7 Jun.
135 UDgez. Bit mit 58, 39, auch
40 Zeilen auf der Seite. Ohne Sign.^
Cnstod. and Bllzahl.
Mit e. Vorr. von Ang. Sabinus»
welche das erste Blatt einnimmt. Erste
Zeile: Ad. R. D. Ludonicum Donatü
Epifcopnm Bergomenfem pr^. Bl. 2 a
erste ZeiJe : AMMIANI MARCELLINI
BERVMGESTA. Schliesstauf dem letz-
ten Blatte mit der 7zeirigen Schlussschrift.
Erste y ans e. Mscr. treu abgedr.
Ansg., mit allen Lücken n. Fehlern des-
"^selben. Die griech. Worte sind nicht
mit gedr. — (In Göttingen.)
Auctiona - Preise '/ 23 L. Askew;
280 hell. fl. Grevenna; 300 fr. PAris de-
Meyzieu ; 560 fr. Larcher; und nur 06
hell. fl. Meerman.
— opus castigatiss. nuper a Petro
GastelHo instaiiratum omni curaac
diligentia ab infinitis errorum mon-
stris enixissimo labdre uindicatum
et multa qnae hactenus desidera-
bantur ad professorum utilitatem
sunt additd. Fol. Bonon., Hierou.
dte Benedictis I5l7. 21 April —
117 gez. BU. u. 6 ung. BU. Inder,
welcher zuweilen fehlt, s
In der Von*, rnhmt der Heiiiiuge-
ber seine Arbeit gewaltig, und wUI
auch ein gntes Mscr. benutzt haben.
Nach Valesius sind jedoch seine Aende-
rungen bloss Conjectnren n. Verschlech-
terungen des Textes. Die Lücken der
vor. AoAg* sind höchst willkührlich er-
gänzt. (In Gdttingen n. Wolfe ubüttel).
Die YOD Maittaire II. p. 800 ange-
'führte Ausg.: Gennae, typis Hieron. de
Benedictis 1517 existirt sicher nicht.
— a Mariangelo Accursio xnendis
qninque millibus purgatus et libris
quinc[ue auctus ultimis nunc pri-
mum ab eodem inventis. Fol. Au-
gust Vindel. y in aedib. SilvaniOt-
mar m. Majo 1532. — 2 ung. BU.
Vorst., 306 S. u. 1 ung. Bl. Errata.
(Weigel in L. 3*/.)
Das 27 — Slste Buch ist hier zu-
erst aus e. Mscr. beigefugt.
— rerum ^estarum qui de XXXI su-
persunt libri XVIII. Fol. Basil., ex
off. Frohen. 1633. m. Julio.
Der Ueraufrg., Sigisra. Gelenins,
hat das 27 *- 308ie Buch aus e. Hirsch-
felder Handschr. hinzugefügt. Das 31ste
Bucht sowie von dem 30sten das Ende,
fehlt hier. Der Text ist scharfsinnig
▼erbes.sert u. aus Hdschp« ergänzt. Nach
Valesius enthält sie manche Stellen, wel-
che in andern Ausg. ^auz fehlen*
Kommt nicht Jiänfig vor.
— rerum gest. libri XVIII a decimo
quartoadtrigesimum primum: nam
XIII priores desiderantur. Quanto
vero castigatioc hie scriptor nunc
ftrodeat ex Hieron. Frobenii episto-
a quam hac de causa addidimus
cognosces.Xibrum tri^esimum pri-
mum qui in exemplari Frobeniano
non habetur adjecimus ex codica
Mariangeli Accursii. 8. Paris., ex
off. R. Stephan. 1544T 16 cal. Jun.
— 513 S. (Weigel in L. 1 «/> 16f(.)
Der Text scheint Eigenes zu habeu.
Fol. Basil., Proben. 1546.
Ist dieses wirklich eine einzelne
Ansg« od. ist AromiAn. mit den in dems.
Jahre dort ersch. Histor. Aug. scriptt. ,
zusammcngedr.? — Soll auch das Slste
Buch aus Accursins Ausg. enthalten u.
der Text hie o. da verbess. sein. D.
Herausgeber ist unbekannt. Den Text
dieser Ausg. geben die folgend, bis auf
Lindenbrog.
— rerum gestar. libri decem et octo.
16. Lugd., Seb. Gryph. 1552.
in H. Stephani varr. bist rom. \
Script. 8. (Paris.) H. Steph. 1568.
Tom. HI.
Digitized by
Google
Ammianus Marcellinus. 3 Ammianus Marcellinus.
— — in Sylburg. scriptt. hist. aug*
Fol. Frc£ 1588. T. II p. 304 sg.
Auch in Hifitor. roin. scriptt. lat.
vell. Fol. Colon. Allobr. 1609. T. II.
— historia libris XVIII compreh. Acc.
breviaria sing. libr. praef. perpet.
ad marg. notae« chronolog, Mar-
ceill. Gnomolog. Marc. Index. 8.
Lugd. 1591. (Vyeigel l«f 6^.^
•^ — qui e XXXI hodi« supersunt.
8. Lugd., Franc, le Preux 1600. —
Ghronologia Marcelliniana s. tem-
porum supputatio ab imperio Ner-
vae usque adValentis Gaesaris obi-
tum. 8. Ibid. 1600.
— — Ad fidem Ms. etvetenim Codd.
recensiti et observatt. illustrati. Ex
biblioth. Fr. Linden brogii. 4. Ham-
burg., in bibliopolio Frobeniano
1609. 4 ung. Bll. Vorst. (das letzte
weiss) 504 S., 24 ung. Bll. Indd.
u. 1 Bl. Errata. — Dann: Fr. Lip-
denbrogii 6bss. in Ammiauum Mar-
cell. et in eundem coUectanea varr,
lectt. 4. Ibid. 1609. — 276 S. 1 Bl.
Errata u. 1 weiss Bl." A. P. 1 a^.
Ifeue Recens. nach Mss., befiond.
d. trefJQ. Florent. Cod. In der ange-
bängten Varr.- Sammlung sind aber die
Ms8. nicht näher angegeben , aus wel-
chen die Lesarten entnommen sind. -~
Die Anmerk. erläutern Sprache u« Ge-
schichte.
•^ — cum castigationibus et notis
Jani Gruteri — in ejusd. scriptt«.
bist. aug. Fol. Hanov. 1611 p. 453-
691.
Grater benutzte die Ausg. des Ac*
cuTsius u. Varr. iVanzös. (Cod. Fau-
chetii) u. Vatican. Hdscfar. Seine No-
ten, welche zu Ende; des Werkes 40 S.
einnehmen , «ind grssibls. krit. ; sie er»
läutern aber auch zuweilen den^ Sinn.
— quae cftstant M. Boxhom Zu#fiu8
recensuit et animadv. illustravit.
12. Lugd. Bat., ex off. Jo. Maire
1632. (Weigel in L. 1 ^f.)
Ist eigentl. der 4te Band der von
BifiKhorn heransgegb. Histor. Aug. scriptt.
]at»*Siinor. B. benutzte e. Mscr. S. No-
tea>iilid zieml. werthlos u« eilfertig gc
aäftiAcn.
Ex Ms. Godd. emendati ab
CO Valesio et annotationibtis
rati. Adjecta ,sunt Excerpta de
Gonstantini nondum edita. 4.
apud Joan. Gamusat 1636.
! in L. 2 Vf.) Auch gr. Pap.
5 */.)
i w^eu Bll. Vorst,, 488 S. Texf,
' ML Beirist. , 444 & Noten,
**\
L ■■ *
Nene Recens« nach 1 Paris. Mscr.
n. Gollation 1 Vatican. u. 1 Gbd. Va->
lentian. Ausserdem benutzte Vales. die
altern Ausg. S« Noten sind krit. u. er-
klärend, und von Werth.
ope Mss. codd, emendati ab
Henr. Valesio et auctioribus anno-
tatt. illustrati. Nee non excerpta
vett. de gestis Gonstantini et re-
gum Italiae. Editio posterior, cui
Hadr. Valesius Fr. Lindenbrogii in
eundem historicum ampliores obss.
et collectauea varr. lectt. adjecit et
beneficio cod. Golbertini Ammia-
num multis in locis emendavit no-
tisque explicuit , disceptationem
suam de hebdomade ac indicem
subjunxit, praefixit et praefationem
suam ac vitam Ammiani a Gl. Ghif-
fleto compositum. Fol. Paris., ex
off. Ant. Dezallier 1681. (Weigel, in
L. 4«/.) Auch gr. Pap.
^ Der Text ist mittelst des Golber-
tio. Cod. verbess, u. die Noten v. Lin-
denbrog. n. Henr. Valesius vermehrt. —
Wird wenig gesucht ; nur Ezx. auf gr«
Pap, stehen in einigem Preise.
ope Mss. cod. emendati ab Frd.
Lindenbrogio et Henr. Hadrianoque
Valesiis cum eorundem integris ob-
servatt. et annotatt. Item excerpta
vetera de gestis Gonstantini et re-
gum Italiae. Omnia nunc reco-
gnita ab Jac. Gronovio , ^ui suas
quoque notas passim mseruit etne*
cessariis ad Ammian. illustrationem
antiquis nummis ac figuris exor-
nari curavit. Fol. Lugd. Bat., Petr.
van der Aa 1693. (Weigel in L. 12a/,)
Auch gr. Pap.
Recognition des Textes. Mss. he*
nutzte G. nicht. An Kupf. enth. dieses
Werk: Grouov's Portrait, 6 Bll. Mün-
ze^ u., 11 Kpf. (S. 124 darf e. gross.
Blatt Obeliscus Ramessaeus nicht fehlen.)
Jlucf, Pr* : auf gross. Pap. iQ holl,
fl. Grevenna, 9 holl. fl. 25 cent. Meer*
man, 1 L. Sterl. Hibbert.
— (ders. Titel.) 4. Ibid.^ id. 1693.
(Waigel in L. 12 ^y^, Nestler in
Hamburg 20 Mark.) Auch gr. Pap.
Erschien zu gleicher Zeit n. ist mit
kleinerer Schrift gedruckt. Diese u. die
vor. Ausg. sind nicht selten. Nur Exx.
auf gr. Pap. der Quart Ausg. kommen
,^icht häufig vor.
— libri qui supersunt ex rec. Valesio-
Gronovia^a. Indicem dignitatum
nee non glossarium latinitatit ad-
jecit Aug. Guil. Ernesti. 8. Lips.^
e libr. Weidmann.« her ed. etReichii
1773. — 2*/, Schb. Pap. ^^f 12^.
Digitized byCjOOQlC
Ammianus Marcellinus. 4 Luc. Ampelius.
Der Text ist nur der der vorig.)
äier dies. Anig. ist wegen des Ind. dl-
gnitat. v« des Glossariums zur Erläaie-^
roDg des Sprachgebr. jener Zeit Ton
Werth. '
— qui supersunt libri ad opt. editt.
collati. 2 Vol. 8. Bipont. , ex ty-
pogr. societatis 1786* 1 ^f. Schb.
Pap. 1 ».y» 6^.
Wiederhohlt ebenf. Gronov's Text.
— Ist jetzt im Bnchhandfel nicbt tnehr
zu haben.
— quae supersunt. Cum notis inte-
gris Frd. Lindeubrd^i, Henr. et
. Hadr. Valesiorum et Jac. Gronovii,
quibus Tbom. Keinesii quasdam et
suas adjecit Je. Aug. Wagner. Edi-
tionen! absolvit G. A. Erfurdt. 3 Vol.
Smaj. Lips. , Weidmann 1808. —
5*^ 12?(. Schb. Pap. 7-^f l%f{.
Vel. Pap. n^-i.
Bis jetzt die brauchbarste Ausg.,
welche eine Zusammenstellung des frü-
hem Apparats enthält. Nene krit. Hüifs-
mittel sind nicht benutzt, wie dean übers
hanpt seit Groocv. für den so willkübr-
lich verderbten Text nichu geschehen
ist.
Uebersetzungen»
Amm.Marcell. aus d.Latein. übers, u.m«
erläuternden Anmerk. begleitet von
Job. Augustin Wagner. 3 Bände. 8.
Frkf. a. M., Herrmann 1792—94.
2*/ 14^.
*« Gehört zu den bessern TJebertraguh*
gen u. ist 'mit gehaltreichen Anmerk.
ausgestattet, in welchen auch manche
scharfsinnige Conjecturen enthalten sind.
— rqm*- Geschichte übers, v. Ludw.
Tross. 16. Stuttgart, Metzler 1827.
Subscr. Pr. ä Bdch, 3 ^.
Das erste Bändchen ist erschienen.
— the roman history trsL into engl.
,by Philemon Holland. Fol« Lond.,
Islip 1609.
— les dix huit livres de Phistoire
d'Ammien Marcellin. trad. en franc.
(par de Marolles) Avec des remar-
?ues. S Tom. 12. -Paris, Barbin.
672.
— — trad. nouy. (par Guill. de Mou-
lines.) 3 Tom. 12. Berlin , Decker
, 1776. 4*y 12«.
3 Tora. 12. Lyon 1778.
Nachdr. der vor. Uebers.
^ träi. . per Remi^io (Nanini) Fio- '
rentino. 8. Vinetia. Gabr. Giolito
1550. . .
Gehört zur CoUana.
— storie trad». da Franc. Ambrosoli
con note. S. Milano, Fontana 1829*
Vol. 1. (XX u. SSO S.)^
8 Lire 82 cent.
Gehört zur Bibl. storica dl tutte le
ntzioni.
Erläuterung 88chriften.
Aagardif Nie, , animadferss. in Am-
mian. Marcellin. contra Boxhornium.
4. Sorae. 1640.
Boxhorn - Zuerii, Marci, animadverss.
in Ammian. Marcellin. 4. Sorae, Petr«
Janssonius 1654. (26 ung. Bll.)
Bruiningt -(?♦, nolae in Ammiannm —
in ejusd. comment. perpet. in Caesa-
ris alioruinque tradita 4e rebus Bel~>
gicis. 8* L. B. 1818.
Chiffleti^ Jo, Jac.y llbellus de vita Am«
miani et statu reipubl. rem. sub Con-
stantinn. 8. LoYau. 1627.
Auch inValesius Ausg. v. 1681.
Donati , Marcelli, animadverss. in Am«
mian. ~- in ejusd. scholl, s. dilucidat.
in lat. bist. rom. IT. 4. Venet. 1604.
Abgedr. im 6tpn Thle. y. Grnter^
Thes. crit.
Gibertf Jos, Mari^, obserTations snr
robeiisque interpr^t^ pai: Hermapion
(Amm. Marc. X"\^I c. 9.) — inMem.
de Tacad. des Inscr. T. 85 Memoir«
p. 665 sq.
Heyne, C, G,y censnra ingenii et histo-
riar. Ammian. Marcellini. Fol. Got«
ting. 1802.
Auch in dess. epnsc. acad. T. VI
p. 35 sq. u. in Wagner's Ausg. T. I
p. CXXVII sq.
Molleri, J9. 6., dispautio de Ammiaao ^
Marcellino. 4. Altdorf.» tjpis Meyeri
1685. (28 S.)
Puttrhanni, «/. L, E., dissert. de Mar«
ciis (ad Amm. Marc. XV c. 12.) 4. i
Lips. 1779. I
Auch in dess. opusc. juris crimina* '
lis. 8. Lips. 1789.
LUC. AMPELIUS. -
Luc. Ampelius nunquam antehac edi-».
tns — an Sahnasius Ausg. des Flo
rus. 12. Lugd. Bat., Elzcvir 1636.
Erste Ausg., von Salmasius aus e«.'
Cod. Jureti edirt. Sie enthalt, wi« dl«
folgenden, nur deu Text. Des Heraas-'
gebers Noten zum Amp. sind nicht er-^
schienen. Der Text dieser Ausg. isQ
iu den folgenden Aus^. des Florus -wie-*^
derhoblt. 12. Lugd. B^., £lzeyirl655,
Digitized by
Google
MonumeDtum Ancyranum» 5 Anthologia latina.
1664. — 8.. Amst., Elievir 1660. (40
S.) Neomagi 1662. Amst. 1692. 1702.
— 12. Lond. 1715. Berol, 1750. Lip«.
1760. Bipont. 1780. 1810..
an Duker's Ausg. des Florus.
8. Lugd. Bat. 1722.
Eoth. einige Aumerk. von Nie.
HeiDSius n. Jac. Perizonius«
— Über memorialis. Edid. Tzscfaucke.
12. Lips., Crusius 1793. 8 ^.
Erate eiozelne Ausg. , aus den von
T. herausgegb. auctt. lat. minor, beson-
ders abgedruckt.
ad usum tiron. accommodat.
8. Stade,Pockwitz. 1825. (Lüneburg.^
Herold u. W. in Comm. ) 4 y<.
Pur Schulen bearbeitet u, mit
einem Commentar für Lehrer ver-
sehen von F. A. Beck, gr. 8. Leipz.,
Hartmann 1825. 16 ^.
Uebersetzung.
Le notizie del mondo di Lucio Am-
pelio volgar. da Santi Conti '— an
dess.Uebers, des.Floru?. 12» Roma,
^ascardi 1639. u. Ibid., Tizzoni
1672.
MONÜMENTÜM ANCYRA-
NUM.
Monumentum jincyranum — an Schot-
tus Au^g. * des Aurel. Victor. 8.
Antv. 1579. Schol. p. 70 — 77.
Krsie Ausg. , welche nach der von
Busbecq genommenea Abschrift Teran-
staliei wurde.
— — c. conjecturis et emendatt.
edid. Just Lipsius — in auctario
ad Mart. Smetii inscriptt. Po). 1588
p. 19 — 22.
Nach dieser Ausg. wurde es von
Js. Gans;iboaus seiner Ausg. des Sueton
einverleibt n. dort erläutert.
in Gruteri corp. inscr. Pol. Ex
off. Commelin. 1602. CCXXX —
CCXXXILL
in Jan. Kutgersii varr. lectt.
4. L. B. 1618. p, 163.
pQlgeu Lipsius Ausg.
— » — cura Jac. Gronovii — an dess.
Memoria Cossoniana. 4. Lugd; Bat.
1695.
Dan. Cosson nahm auf seiüer Reise
eine be&sere Cnpei von dj^es. Monuineote.
Diese kam nach O'.s Tode in Gronov's
Hände, der danach dasselbe berichtigte.
Vergl. jedoch Remarques snr le luouu-
meut d'Ancyre '— in Le Clerc biblioth.
choisie T. S* p. 327 sq. Nach dieser
Ausg. auch in J. Ca. Baieri historia
marmoris Ancyrani. 4* Jenae 17C3.
p. 24 sq.
inVoyage dans laGr^ce, TAsie
mineure etc. par Paul Lucas. 12«
. Paris. 1712. T.l. (u, im Nachdrucke •
Amst. 1714. T. 2.)
Abermals berichtigt.
— — in Pitton de Tournefort rela-
tion d*un voyage du Levant. 8.
Lyon 1717. T. 3. (u, 4. Amst. 1718.
T. 2. p. 578 sq.)
iu,J. A. Fabricii temporumno-
tatio imperatoris Gaesaris Augusti,
genus et scriptor. fragm. 4. Ham-
burg. 1727. p. 218 sq.
Mach Busfaecq's u. Cosson*s Ab-
schriften. '
— — in Edmund. GhishuU antiqui-
tatt. asiaticis. Pol. Lond., Bowyer
1728 p. 165 — 207.
£nth. ausser s. eigenen Verbess. «.
Noten, auch d. Aumerk. von Gasaubo-
nus u. Gronov.
— ^ — c; notis Lipsii et Casauboni ^—
in Arntzen. Au^g. des Aurel. Victor.
4. Amst. 1733. p. 458 — 471.
— — in Oberlin's Ausg. des Tacit.
8. Lips. 1801. Vol. 11. p. 8S7.
in F. A. Wolfs Ausg. des Sue-
ton. 8. Lips. 1803. Vol. IL p. 369 sq.
Steht auch in Graevius, Pitiscusu.
Burmaun's Ausg. des Sueton.
ANNIÜS CIMBER.
Huschhey Tmman^ G, , commentatio de
C. Anoio ^Cimbro* Lysidici fil. 4. Ro-
•loch.. Stiller 1824. (76 S.)
Q. ANTISTIÜS LABEO.
pan Bcky C, de vita, moribus et
studiis M. Antistii Labeouis et C.
Ateji Capitoois. Franecq. 1692.
ANTHOLOGIA LATINA.
Catalecta veterum pdetaruni ed. Jos.
Scaliger — and. appcnd. Virgil.
Lugd. , Jo. Rovillius 1573.
Erste Sammlung dieser kleinern
Gedichte, in 2 Bücher äbgetheilt. Sca-
liger benutzte 1 Aotverp. Mscr. , hatte
aber wahrschl. noch aiKlere^ Nicht auf-
genommen sind die Epigramme, welche
sich »auf Stein erhalten haben. — Diese
Ausg. wurde von Fithoeus besorgt ;, in der
folgenden Lugd. Bau, ex off. Plantin.
1595 (N. T. L. B. 1617) finden sich
Digitized by
Google
Anthologia latina. I
Zasäue, Sie 'wnrde ton Frd. Lindcn-
brog. nach c. Exempl. der ersten Ausg.
'veransultet, welchem Scaliger Noteii u.
Berichtigungen beigesebrieben hatte. Die
Varr., welche in der vor; an den Sei-
ten stehen, sind hier gesammelt an's
Ende gestellt.
Epigrammata ^terum quorundam.
hactenus non edita Glaud. Binetus
conquisiyit et nunc primum publi-
cavit — am Petron. 4. Pictavii
1579.
Sehr selten. Der Herausgeber be-
nutzte 1 Mscr. bibl. Beilovacensis u. 1
Cod. Jac. Gujacii. Auch zog erHdschr.
der Vatican. Bibl. zu Rathe,
Vermehrt in der Ausg. des Petron.
l2. Lutei. , Patlsson 1587. — Dann
aach am Petron. 8. Helenopoli 1610. —
12. Lugd. , Frellon 1615 u. 1618. Ed.
Loiichii. 4. Frcf. 1629.
Epigrammata et poematia vetera quo-
rum pleraqae nunc primum ex an-
tiquis codd. et lapidibus, alia ^par-
simantehac errantia jam. undecun-
que coUecta emendatiora eduiltur.
12. Paris. > N. Gillius (andere Exx.
haben Dien. Duvallius) 1590.
(A. P. 2 holl. iL 8 st. Crevenna.)
,Der Herausgeber Petr, Pithoeus war
mit grössern Hiilfsmitteln ausgerüstet
als seine Vorgänger. Er iheilte die Ge-
dichte '^in 4 Bücher, von denen das erste
carmina sacra et moralia, das 2te elo-
gla illüstr. viror., operum et locor. vel
vituperia et scornmata , , das äte epita-
phia ui. das 4te miscellanea enthält. In
dieser Saiuralung sind jedoch viele Epigr.,
die einer neuem Zeit angehören, mit
'aufgenommen. Ein 2ter Theil,iwelcljer
die grossem Gedichte, d. Äppend. Virg.
Scaligeri enthalten sollte, sowie die ver-
sprochnen ausführlichem ISotön sind nie
erschienen, — Ein Ex. mit handschr. Be-
merkungen \on Pithoeus istinder königl.
Bibl. zu Paris; ein 2tes Ex. mit Noten
v. Jos. Scaliger in der kaiserl. Bibl. zu
Wien.
3. (Lugd.) ap. Jac. Cbouet 1696.
(Weigel in L. 3 «f.)
8. (Gene^.) Jac. Chouet l6l9.
Sind schlechte u. incorr. Nachdr.
der Ausg. v. 1590.
Veterum poetarum incertorum epi-
grammata — an Andr. Rivini Edit.
Golumellae de cultu hortor., Pal-
ladii etc. Lips. 1654.
Epigramnvata et poematia vetera (150)
— an Th. I. ab Almeloveen. amoe-
nitatt. theolog. philol. 8. Amsterd.
) Anthologia latink.
1694. (Weigel in L. l«f 8^.)
Nach Pithoeus Ausg. abgedr.
Anthologia veterum latinor. epigram-
matum et poematum s. catalecta
poetarum latinor. in VI libros di-
gesta ex marmoribus et monumen-
tis inscriptionuni vetustis et codd-
mss. eruta, primum a Jos. Scali-
gero, Pt. Pithoeo, Frd. Lindenbro-
gio, Theod. Janssonio Almeloveenio
aliisque colligi incepta. Nunc au-
tem ingenti ineditorum accessione
locupletata, concinniorem in ordi-
nem disposita et , nonnullis viror.
doct. notis excerptis illustrata cura
Petr. Burmanni, qui perpetuas ad-
riotationcs adjecit. 4 maj. Vol. I.
Amstelod., ex off. Schouteniana^759«
(LXXXIV u. 786 S.) Vol. II. Ibid.
1773. (8 ung. Ell. LXXX u. 785 S.)
Auch gr. Pap.
Von Antiquaren finde ich folg. Preise
angegeben für die Ausg. auf gewöhnt.
Pap.: (Weigel in L. 12 «Z'; Nestler in
Hamburg (für e. sehr gut erhaltnes Ex.)
26 Mark; Altheer in Utrecht 13 holl.
Gnld. .
Auctions^ Preise: 12' Sh. Hibbcrt;
u. auf gr. Pap, SQ holl. fl. Crevenna n.
35 holl. fl. 25 Cent. • Meer man.
Der Herausgeber benutzte beson-
ders 2 Leidner Codd. (Vossianos) sowie
einige andere früher Vossius zugehörige
Hdschr. Lesarten anderer Godd. erhielt
er aus den Sammig. v. J. C. Wolf o.'
Gudius , u. Divioneuaes schedas duTch
Dorville. Ferner hatte er den von Nie.
Heinsins aus Hdschr. 'gesammelten Ap-
parat , aus dem er die Sammjg. der Ge-
dichte vermehrte. Dann hatte er noch
Ausg., denen gelehrte Manner, wieBronck-
husius, Js. Gasaubonus, Pt. Scriver, Jac.
Tolliu& u. Andere, Bemerkgen. beige-
schrieben hatten. Burniaun ordnete die
Gedichte nach dem Inhalte n. theilte sie
in 6 Bücher. Das erste enth. die Ge-
dichte auf Gottheiten und Heroen (177
Epigr.) das 2te liOfb- oder Schmah-Ge-
dichte ant berühmte Männer (2fö Epigr.)
das 3te Beschreibungen merkwürdiger
Orte , ferner Gedichte didactisch., mo»
ralischen u. heitern Inhalts (29$ Epigr.),
das 4te Epitaphien (406 'Epigr.), das
5te Gedichte Termischu Inhalts (219
Epigr.), diis 6te priapeische Gedichte,
dann Luxorii epigr. Über (94 Epigr.) u. Ca-
touis dirae. — Ans Scaliger s u. Pithoe-
us Sammigen, ist das hieher Gehörige
aufgenommen. Die Catal. Virgil. stehen
aber in dieser Sammlung nicht. Burro.'s
Noten. sind thls. kritisch/ theils erla«-
Digitized by
Google
Anthologia latina*
Apicius«
t«nicl. Dem Sten Theile gehen 2 Briefe
Torhei: (p. I — XLIX.) voa, Gregor.
Majansius an Petr. Burma nn de in»
•criptionibus metricis in diversii Hispa-
niae urbibtis vel olim vel hodie exstan-
tibus. — Es ist Schlid^y dass dieses A/Verk
keine Rotster- hat. Ghrp. Saxe bat im
Onomasticon literar» (Vqrr, zum Isten
Bande S. XXVH u. XXXl) ein «Ipha-
beth« Yerzeichniss der Verf. gegeben. —
Der altere Biirmanu wollte e. Ausg.
dieser Gedichte veranstalten ^ überliess
jedoch die Herausgabe seinem Neffen,
der dann im J. 1747 eine Probe her»
ausgab unter folg«. Titel:
Specimen novae editionis antbologiae
latinae et animadversionum adepi-
grammata et catalecta veterum poe-
tarum latinor. prodromus. 4. Ämst.
1747.
Auch Casp. Barth wollte eine Ausg.
dieser kleinern Gedichte TeraDStalieu,
(s. dess. not. ad Stat. Theb. \1. 120)
u. mit e. Commeiitare begleiten (s. ad
CUud. Rufin. n. 245.)
Versus ludicri in Komanor. Caesarea
priores olim compositi recogniti^
lUustrati a Ge. Henr. Bernstein.
Praefatus est H. C.Abr.Eicbstaedt.
8. Halae 18ia 10 ^.
Tlebersetzufig.
Gatalectes ou piäces tboisies des an«
ciens recueiliies en deux livres par
3. Scaliger et trad. en vers frang.
(par Mich, de Marolles) 8. Paris
1667.
Bardili über die Nothwendigkeit einer
neuen Aasg. d^r latein. Anthologie/
Ton Burmann d. Jung. u. die Art der
Bearbeitnog derselben, nebst Angabe
mehrerer krit. u. exeget. Hiilf^mittel.
welcbe dabei zu berücksichtigen sind
~ in Jahn's Jahrb. für Philol. 1828.
Bd. 2. S. 216 — 227.
SiUig, JuL , Beiträge zu einer neuen
BwTbeiiung der Anthol. lal. — da-
•eU»t Bd. S. S. 200 — 204.
jyubner, Fr,^ fernere Beiträge zu einer^
neuen Bearbeitung der Aiitbol. lal. —
daselbst Bd. 3. S. 307 — 316.
AJfTONINI ITINERARIÜM
s. ITINERAlRIUM.
APICIÜS.
' jipicius,{Coelius,) in re coquinaria. 4.
Mediolani ^ Guilermus Signerre
1498. 20. Jan. röm. 42 BU. mit 27
Zeilen*. Sign, a — e. Die beiden
ersten BU. sind ohne £gtu Ohne
Cust. u. Blhahl.
Erste Ausg. — Es finden sich Ver-
schiedenheiten auf den 2 ersten Blättern.
In einigen Exx. steht der obige Titel,
darunter der Oruckerstock» in welchem
sich ein Schild mit der Umschrift:
GVILLERMVS LE SIGNERRE findet.
Auf Bl. 1 b ein Brief von AnL Motta
an Joan. Möllns. — In andern Exx«
ist der Titel: Appicius Cnlinarius* Dar->-
unter eine Figur , welche einen K.reis
hält^ (in dess. Mitte I H S stjeht^)
mit der Umschrift: M. lOHANES . .
DE. LPGNIANO. Auf Bl. 1 b dcrs.
Brief wie in der obigen , nur dass die-
ser Ton Blasius Lancilotus an BartboL
Merula gerichtet ist.
Eine Ausg. 4. Medioiao. 1490 exi-
stirt nicht. S. Fossi I. p. 127 u. J. G.
Lunze decRS monim. tjpogr. 8* Lips«
1800. p. 27,
— de re coquinaria libri dccem. ^
SuetoniUs Tranquillus de "^ claris
grammaticis. Idem de claris rbe-
toribus, 4. Venet., Bernardinus Ve-
netus s. a. röm,
32 BU. mit 30 Zeilen. Sign, a «b,
aa, bb. — Diese Ausg. setzt man ge-
wöbnl. ins Jahr 1500. Wahrscbl. ein
Abdr. der vor.
— de re coquinaria libri decem. 4.
Vertet., Joan. de Gereto de Tridino
al. Tacuinus I5O3. 3Aug.— S2ung..
Ell. Sign, a — b. Weigel in L.
2^i 16^. (A. P. 1 holl. fl. 10 St.
Greyenna.)
Scheint ebenf. nur Nachdr. der er-
sten XU sein. (In Göttingen.)
4. Antverp., ap« Rob. Bellaert
typis Job. Gnapbei 1520-
Wird von Panzer VI p. 7. No. 4I.
angegeben.
— de re culinaria libri decem e te-
nebris eruti et a mendis uindicati.
Praeterea P. Platinae de tuenda va-
letudine, natura rerum et popinae
scientia libri decem ad imitation'em
C. Apitii. Ad haec Pauli Aegine-
tae de facultatibus alimentörum
tractatus Albano Torino interpr. 4.
Basil., (ohne Drucker) m. Martio "
1541. 8 ung. Ell Vorst. u. 366 S.
Der Herausg. benutzte 2 Mss. (1
Cod. Monspessiilanus u. 1 Venet.) sowie
die Ausg. v. 1503. Nach Lister ist je-
doch der Text sehr willkübrl. geändert.
Digitized by
Google
Apicius.
8
Appuleius.
— (der«* Titel) 8. Lugd., Seb. Gryph
' 1541. S14 S. u. 7 iwg. BU. Ind.
Nachdr. der vorigeo.
•— de opsoniis et condimentis s. arte
.coquinaria libri decem. It. Gabr.
Humelbergi in Apicii Caelii libros
decem annotatt. 4. Tigurii, in off.
Froschoviana 1542. 123 Bll.
(Weigel in L. 2 «f.)
Ans einem Mscr. n.Gonjectur ist
der Text gut geändert. H.'« Critik war,
nach LUter, sehr besonnen.
— — Cum annotatt. Martini Lister
et notis selectioribus variisque le-
ctionibusintcgris Hvimelbergii, Casp,
Barthii et varior. 6maj. Lond., ty-
pis Gu. Bowyer 1705. (1 ung. Bl.,
XLV u. 231 S., 11 ung. Bll. Ind. u.
1 wss. Bl.) u4uct. Fr. i 4 hoU. fl.
75 Cent. MeermanJ 1 L. Sterl.
17 Sh. Hibbert.
Der Herausg. M. Liatcr wollte nur
Humelberg'a Ausg. wiedergeben. Mss.
konnte er nicht benutzen. Seine An-
merk.^ beziehen sich vorzügl. auf Sachen.
— Nach d. Bemerk, auf der Rückseite
des Titels wurde diese Ausg. zu 120
Exeinpl. auf Kosten von 18 Eugländern
veranstaltet. — Sehr selten. (In Göt-
tingen.)
Cum annotatt. Mart. Lister et
notis selectioribus variisque lectio-
nibus integris Humelbergii, Barthii,
Reinesii, A. van der Linden et alio-
rbm ut et varr. lectt. libello. Edit.
secunda longe auctior atque einen-
datior. 8 min. Amstelod., ap.^Jans-
sonio - Waesbergios 17o9. 1 Kpfti-
tel, 18 ung. BU. Vorst. , 277 S., 18
ung. S. Varr. u. 25 S. Ind. (Weigel
in L. lu'f 20^.) Auch gr. Pap.
(derselbe 3 *y5.)
Von Thepd. Janas, ab Alraeloveen
herausgegeben. Die Noten »ind ver-
mehrt u. e. genaueres Regist. beigefügt.
Zu Ende des Textes stehen die Varr.
eines Vatican. Mscr. Die Collation die-
ser Hdschr. erhielt er von J. A» Fa-
bricius.
— de opsoniis et condimentis s. de
arte coquinaria libri decem c. lectt.
varr. atque indice edidit Jo. Mich.
Bernliold. 8. s. 1. et a. (Marcobrei-
tae, exe. J. Val. Knenlein 1787).
Zu Ende sieben Varr. der Atisg.
bei Bernard. Venetü«, des Vatican. Mscr.,
der Huinelbei-g. u. LisierscH. Ausg. Die
versprochene grössere Ausg. ist nicht
erschienen. Nur neue Titel zu dieser
Ausg. ßiud : ^
— — Baruthi 1791.
Ansbach, Haueisen (Gassert)
1800. 16^.
Uebersetzung*
— — trad. in ital. (da anonimo) 4.
Venezia pel Torino (Joh. Taurinus
de Trivio) 1516.
Wird von Maituire II. p. 286 und
Haym. bibl; ital. II. p. 601 angeführt.
APPÜLEIÜS.
jippuleii^ Luc, opera. (Metamorpho-
seos s. de asinoaureo libri 'Xl^ Flo-
ridorum libri IV. Apologie e s. de-
fensionis magiae ad Claudiiim Ma-
ximum orationes II. De deo So-
cratis über I. De dogmate Piato-
nis liber I De philosophia über F.
Gosmographiae s. de mundo ad
Faustinum liber I. Hermetis Tris-
megisti dialogus a L. Apuleio Ma-
daur. in latinum conuersus. Alci-
noi disciplinarum Piatonis epitoma
ex versione Petri Balbi.) Fol, Ro-
mae, in domo Petri de Maximo
(Conr. Sweynheym et Arn. Pan-
nartz) 1469 die ultima mensis .Fe-
bruarii. 178 JBU. (das' 160ste u. das
letzte Mreiss) mit 38 Zeil, auf der
vollen Seite.
Erste Ansg,f welche den Text ans
e. Mscr. treu wiedergiebt, Für die
griech. Worte ist Raum gelassen. Der
Besorger dieser Ausg. ^st Job. Andreas,
Bischof von Aleria; nicht der Cardinal
Be^sariön. — Höchst selten. Es v^arden
nur 275 Exx. abgedr.
Auct, - Preise : S06 livres Gaignat,
1520 livres la Vallifere ; 850 livres
Brienne ; 590 holl. Gulden Grevenna ;
809 frcs. d'Ourches; 668 fr. RöTer:
88 L. Sterl. 17 Sh. Grafton.
Man kennt Mich ein Ex. auf Per-
gament^ früher in d. St. Marens Bibl.
zu Venedig^ jetzt in d. kaiserl. Bibl.
zu Wien.
Die Ausg.: Rom., Conr. Sweyn-
heym et Arn. Paunartz 1472, n. Vcnet.,
Wie, Jenson 1472. existireu nicht.
Fol. Vicentiae, Henr. de Sancto
Urso U88. 9 Aug. -177 Ung. BIL,
(das letzte weiss), mit Sign. A, a —
z, &, 2. Auf dem" vorletzten Bl. a
das Lagenregister.
C Weigel in L. 9 «^. )
Nachdr. der vorigen Ausg. (In
Göttingeo.)
Auct. - Pr.: 19 livres la VÄllifcrc;
B holl, fl. Creveunaj IL. 7 Sh. Pinelli.
Digitized by
Google.
Appuleius.
Appüleius.
Die Ausg. : VicenU, Heor« de S.
Urso 1480 a. 1486/ welche Maiiuire
angtebty sind sicher nar durch Druck-
fehler entstanden.
— opera. Fol. Venet., PhiL Pinzius
1493. pridie Kai. Maias. — 4 ung.
BlLVorst;, 11s gez. Bll. u. 1 weiss.
Ebenf. Nachdr.' der Priuceps. (lu
Gottiogeo.)
— Opera et Alcinoi epitoma. Fol.
Mediolani, Leonardas Pachel 1497.
7 Aug. goth.
Auch nur Wiederhohlung der -er-
sten Ausg.
Quae praesenti enchiridio continen-
tur. L. Apuleii de asino aureo li-
belli XI. Floridor. libri quatuor. De
dogmate Piatonis über unicus. De
philosöpbia lib. un. Asclepius, Mer-
curii Trismegisti dialogus de uo-
luntate divina interprete L. APu-^
leio. Eiusd. Trismegisti dialogus
de potestate et sapientia dei inter-
pr. Marsilio Ficino adnexus operi
propter materiae affinitatem. Item
m calce L. Apuleii orationes duae
pro se ipso. 8. Florent. , Ph. de
Giunta 1512. m. Februar. — 2 ung.
Bll., 253 gez. u. 1 ung. Bll. mit
Schlussschr. u. Lilie. (Weigel inL.
5*y.) A.P. 11 holl. Guld. Meerman.
Von Marianus Tucciua lierausgege-
ben. Bandini in Annal. Juntin. II. p. 83.
führt irrig eine Ausg. von 1510 auf,
welche gar nicht existirt. Der Juutin.
Drnckerstock , eine Lilie zwischen iS
Kindern, findet sich hier zum er^ten-
male.
■ — Metamorphoseos sive lusus asini
libri XI. Floridorum Uli. De deo
Socratis I. De philosopliia I. As-
clepius Trismegisti dialogus eodem
Apulei interprete. Eiusdem Apu-
leji über de dogmatis platonicis.
Eiusdem liber de mundo, quem
magna ex parte ex lib. Aristotelis
eiusd. argumenti in latinum tradu-
xit etc. Apologiae II. Isngogicus
liber Platonicae philosophiae per
Alcinoum philosophum, gracce im-
pressus etc. 8. Venet,, in aedib.
Aldi et Andr. soc. 1521 m. Majo.
(Weigel in L. 3 ^^ 8j^.) 264 gez.
Bll. ' (das letzte ist irrig 266 be-
2eichnet) u. 2? ung. Bll. Alcinous,
u. 1 mit Schlussschr. u. dem Anker.
, Alcinous gehurt durchaus zu dieser
Ausg.y wie der Tilel zeigt. Der Her-
ansgeber Franc. Asnlanuf benutzte zu
d« Buche de mundo !• Mser.
Auct.^ Preise', 8 toll, fl, 10 st.
Greven na ; 75 frc». d'Ourches ( e. sehr^
schönes Ex.): 13 hoIU fl. 50 c. Meer-'
man»
— Metamorph, s. de asino aureo
.libri XI. Floridor. libri quatubr,
de deo Socratis libellus, Apologiae
libri duo,. Trismegisti dialogus de
mundo s. de cosmographia liber 1.
Omnes ante nostram impression^m
mutilati nunc autem ad fidem ve-
tustissimi codicis diligentissime re^
cogniti et castigati. 0. Flor., her.
Phil. Juntae 15Ä K^l. Octbr. —
6 ung. -Bll. Vorst., 256 gez. Bll. u.
2 weisse.
Von Bernard. Philomatbes besorgt.
Nach Oudendorp , welcher diese Ausg.
sehr schätzte, benutzte der Herausgeber
gute Mss. u. berichtigte scharfsinnig den
Text. ^
— quae quidem extare nöyimuus (sie)
xnonimenta. 8. Basil. , exe. Henr.
Petrus m. Mart. 1533. — 8 ung.
BU. Vorst. 593 S.
(Weigel in L. 1*/J 14^.)
Von Albanus Torinus heransge- •
geben.
— opcra o. Ph. Beroaldi comment.
in asin. aur. 3 Partes. 8« Basil.,
Henr. Petri I56O.
Der Herausgeber ist Marcus Hopper.
— opera c. Phil. Beroaldi comment.
in asin. aur. et Godesch. Stewechii
quaestionib. et conjecturis. 2 Vol.
^ 8. Lugd., Sib. a Porta 1587.
— opera omnia quae exstant emen-
data et aucta "cura Pt. C&lvii c.
ejusd. ad omnia uberioribus notis.
Access, nunc .primum inter alia
lib. nept kp/iTfvstag "ex bibl. Frc.
Nansii. 8* Lugd. Bat., ex off. Plan-
tin, apud Frc. Baphcleng. 1588*
(Altheer in Utrecht 1 £1.) — 12 ung.
Bll. Vorst., 431 S. Dann; Pt. CoT-
yii notae. 8. Ibid. 1588. 298 S.,
20 ung. BU. Kegstr.fU. 1 wss. BU.
C. benutzte e. Mscr. ▼. Ju&t. Lip-
sius u. ältere Ausg., sowie Aninerk.
mehrerer Gelehrten,
— Opera omnia quae exstant e qui-
hus post ultimam P. Colvii editio-
nem philosophici libri ope vetu-
stiss. cod. Ms. innumerismendis ex*
purgati quam plurimis locis aucti
per Bon. Vulcanium. Iß. Lugd.
Bat., ex off. Plantin. ap. Frc. Ra- ,
pheleng. 1594. — 8 ung. Bll. Vorst.,
383 S. (Varr'entrapp in Frkf. a..M.
2 fL 80 kr.)
Znr^ Verbesserung der philosoph.
Digitized by
Google
Appuleius.
10
Appuleius.
Scbriflen hatte er d. alten und gnten
Leidner Cod., den er jedoch nachläfsig
benntzte« «
— opera omnia in nrimis vero de
asino aureo libri XI cum rli« Be-
roaldi commentariis et Godescalci
StewecHii' in A. opera omnia guae-
stionibus et conjecturis nee nontilior.
doctiss. viror. in eundem annotatt,
Demum totus ApuL ab innumeris
mendis non^solum vindicatus, ve-
, rum etiam cum vetust. codd/ col-
latus, notis marginalibus lucidior
est redditus adjecto indice. 3 Tom.
8. Basil., Seb. Henric Petri 1597.
Abdr. der frühern Ansg. von Hop-
per 1560.
— opera in quibus post omnes o«
mniumeditioneshoc praestitum est;
ut iam demum auctor ipse ope
cod. Mscr. auctus locis infinitis^ in-
. tcrpolatus et genuine nitori suo re-
stitutus prodeatperBon. Vulcanium.
16. (Lugd. Bat.) ex off. Plantin. ap.
Chrp. Rapbeleng. 1600, — 8 ung.
Bll. 464 S.
Von Scaliger besorgt» der jedoch
in der Gestaltung des Textes sehr will-
kührl. verfuhr. S. Ruhnken. praef. p. YIL
12. Paris. lOOl..'
Nachdr. der Torig. Ansg.
— — c. Phil. Beroaldi comment. in
asiii. aur. et Godesch. StewecHii
quaestionibus et conjecturis. 2 Vol.
8. Lugd., Hug. a Porta l604.
Nachdr. der Ansg. 1587.
— opera. Joan. a Wouver ad veter.
libr. fidem recensuit, infinitis locis
emendavit, noniiullis auxit. l6*
(Hamb.) ex bibliopolio Frobeniano
1606. — 24 ung. Bll. Vorst, 718 S.
u. 1 ung. Bl.
— opera ad Bonavent. Vulcanii , Pt.
Colvii ac alior. edit. recognita et
emendata. 16. (L. B.) Ex off. Plant.
Rapbeleng. IßlO. — 8ung.Bll.Vorst.y
Unsaubrer Nachdr. der Ansg* roh
1600.
^— opera quae extant omnia c. Ph.
Beroaldi in asinum aureum com-
mentariis rccensque Godescalci Ste-
wecbii in Apul. opera quaestionibus
et conjecturis nee non alior. do-
ctor. viror. in eundem emendatt. ad-
jectis. Postrema e huic editioni ac-
cesserunt J. Gasauboni in apologiam
doctiss. castigationeis. Joan. Pyrrbi
in libros quattuor floridor. scnolia.
F. Bbaldi varr. lectt. Jani Gruteri
stupiciones et Gasp. S^hoppij su-
3>ectae lectiones. Noua edit. emen*
atior et varr. lectt. löcupletior.
Cum indice. 2 Tom. 8« Ltigd., apud
viduam Anthon. de Harsy 1614.
(4 iL 50 Kr. Varreutrapp in Frkf.
a.M.)
Von Js. Casaubonns besorgt«
— (Titel wie d. Ausg. 1597.) S Tom»
8« Basil. y Seb. Henricpetri 1620,
(Altheer in Utrecht 2£L lOft.5 Wei-
gel in L. S «/*.)
— opera omnia quae exstant. Gever-
hartus Elmenhorstius ex Mstis et
vett. codd. rccensuity librumque
emendationum et indices absolutis-
simos adjecit, 8. Frcf., in off. We-
cheliana 1621. — 82 gez. S. Vorst.,
S67 S., 8 ung. Bll. Ind. — Gever-
harti Elmenhorsti emendatt. ad
Apul. opp. omnia. 8. Ibid. 16^1. —
894 S., 1* Bl. mit Druckerstock u.
1 wss. — Job. Kutgersü, Et'jrcii Pu-
teani, Job. Brantzii spicilcgia in Apul.
/ 8. Ibid. 1621. — 112 S. — (Altheer
in Utrecht 2 fl., Weigel in L. 2 */.)
Der Herausg. benutzte Excerpta codd.
Puteani, Batavici, Br'emeusis , Palatin.,
Bertini, ferner den Leidoer Cod. , (wel-
cher schon früher Ton Vulcanlu» ein-
gesehen war) sowie Varr. der Florentin.
Alss«, nach welchen letztern er btsson*
ders den Text verbesserte. Auch hatte
er ältere Ausg. Nach Elineuhofst's Tode
von J. Locceuiiis heransgegebeu. — Die
oben angegebeueu S Stücke gehören zu
einem vollständigen Exemplare. Unsau-
bere Ansg»
— opera omnia quae extant. Ab in-
num. mend. quib. hactenus scate-
baut iam serio emendata. Edit»
nova. 12. Lugd. Bat., Jo. Maire
1623. (Weigel in L. 1*/?.)
— serio castigatus. Ex museo Pt.
Scriveri. 24. Amst., ap. Gu. Cae-
sium 1624. (Nestler in Hamb. 12 Sh.,
Varrentrapp in Frkf. a. M. Ifl.)
16. Amst., Janssen. 1628.
— opera interpretat. et notis illu-
strav. Julian. Floridus in usum Del-
phini. 2 Vol. 4. Paris., Frd. Leonard
1688. (Weigel in L. 9 «f 0
Gehurt zu den bessern Ausg. in ns.
Delphin. Das Buch Ttept , tßßrjvstag
wurde aus 2 Mss. des Domcapitels zu
Gharlres u. lib. de deo Socrati» ans e.
cod. Thtiani verbessert. — Ein Ex. mit
handschrifll. Bemerkungen von Abr.
Grouov. hatte Renouard.
— opera. 2 Vol. 8- Altenburg., ex
off. Richter 1778.
Digitized by
Google
Appuleius.
11
Appuleius.
Sehr saobere Aosg* mit Varr. eini-
ger früheren Ausg. Incorrect.
— Opera ad opt. editt. collata. Prae-
mittitiir notitia literaria studiis so-
cietatis Bipoutinae. 2 Vol. 8» Bi-
pont., ex typogr. societatis 1788.
1 nf. (Schrh. Pap. !«/> 4^.)
— Opera omnia c. nptis integris Pet.
Colvii, Joan. Woweri, Godesöhalci
Stewecliii, Geverh. Elmcnhorstii et
aliorum imprimis cum anima^v.
hucusque ineditis Frc. Oudendprpii.
S Vol. 4. Lugd. Bat» apud van
der Eyk et VygK 1786 - 1823.
(Weigel in L. 24 «f.) Auch gr.
Pap.
Oudendorp war an 30 Jabr mit d.
Bearbeitung dieses Schriftstellers beschäf-
tigt, konnte jedoch keinen Verleger fin-
den« Späterhin gelang es Ruhnken ei-
nen Bnchhäudler zum Drncke der Me-
tamorphosen (s. unten) lu bewegeo. Die
übrigen Bände sollten folgen, sobald
sich Käufer zu die&em ersten Theil^ fan-
den« Die bald darauf einbrechenden
Kriegsunruhen, sowie die Theilnahmlo-
sigkeit;des Publikums scheinen die Fort-
setzung verzögert 7\i haben. Endlich
nach 37 Jahren sind auch die noch feh-
lenden Werke von Jo. Bosscha hinzu-
gefügt u. so das Werk vollendet« Die
Metamorphos. erhielten einen neuen Ti-
tel. — Oudend. benutzte nlehrere Hand-
schr« u. Collationen , sowie die vorzüg-
lichsten Ausg. Seine Noten, welche mit
denen der frühern Ansleger zusammen
gedr. erscheiiieo, sind zu den Metamor-
phosen reichhaltiger, kürzer zu den übri-
gen "Werken.
Commentarii a Pbil. Beroaldo oonditi
in asinum auretun Luc. Apuleii. (c«
textu). Fol. Bononiae , Benedict.
Hectoris 1500 cal. Aug. (Weigel in
L. 6*^ 12^.) 20 ung. u. 282 BlI.
Beroaldus behandelte diese Schrift
zuerst kritisch u. erläuterte sie. ^- Sauber.
— — Fol. Venetiis, per Simon. Pa-
piensem dictum Bivilaqua. 1501.
29 April. — 239 Bll. Sign, a — z,
&, 2, R , A - P.
Fol. Venet., Barthol. <le Zanis
1504. 11 m. 'Novbr. ^7 gez. Bll.
(Altheer in. Utrecht 8 fl.)
Fol. Venet., PhiL Pinzius 1510.
16 Septbr. ^ -
— — ex archetypo redimpressa, Fol.
Liutetiae, expensis Lud. Hornken
et Gottfr. Hittorpii industria Ma-
gistri Joannis Philippi 1512. — 4 ung.
Bll., 206 gez. Bll., 2 ung. Bll. (das
letzte weiss) (Nestler in Hamburg
7 Mark 8 Sh., Weigel in L. S *^
.8^.) ^
Diese Ausg. wurde von Joan. Kier-
herus besorgt.
Fol« Venet., Joan« Tacuinus de
Tridino 1516.
— Metamorphoseon s. de asinoaureo
libri undecim c. praefatione et ar-
gumentis Phil. Bcroaldi et authoris
uita et in calce difticilium quorun-
que verhör um interpretatio. 8. Pa-
ris., ex oif. Sim. Golinaei 1536.
(Weigel in L. 1«^.)
— Metamorph, libri XL cum nötis
et amplissimo indice Joan. Pricaei.
Accessit eiusd. index alphäbeticus.
ß. Goudae, typisGu. vanderHoeve
1650, M. Pricaei Portrait
(Fincke in Berlin 4«/i 8>^.)
Ziemlich seltne Ausg., .die jedoch
wenig innern Werth bat. Pr«, benutzte
1 Mscr. S. Noten sind grosseothls. nur
Worterklärungen. — Nach Fournier giebt
es auch Exx« auf stark. Pap.
— Metamorphoseon libri XL Cum
^otis integris Pet. Colvii, Joan.
Woweri, Godesöhalci Stewechii, Ge-
verharti Elmenhorstii et aliorum,
imprimis cum animadverss. hucus-
que ineditis Franc. , Oudendorpii.
Pracfationem praemisitDavid.Kuhn- ,
kenius. 4. Lugd. Bat. , ap. van der
Eyk et Vygh 1786. — XII S. und
818 S. — 8 fl. 8 Stüb. (Weigel in
L.9*/.) gr.Pap. 12fl. (Weigel 15 */.)
Oudendorp hatte Lesarten von 9
Handschr. (der \i^h\, zu Florenz, Hei-
delberg , Paris, Leiden , . Wolfenb. etc.)
u. 1 Mscr. von Dorville, auch Anraerkg«
von Gelehrten u. altere Ausg. Pricaeus
Text ist zum Grunde gelegt, aber von
Oudend. u. Rnhnken. nach den vorhan-
denen Hülfsmitleln verbessert. Oudeo-
dorp's Noten enthalten schätzbare Sprach-
bemerkungen.
-^ Metamorphoseon libri undecim.
3 Vol. 18» Paris., Renouard I796.
Vei: Pap. 9 fr.
Saubrer Abdr. des Textes (ausCra-
pelet's Officin). — 20 Exx. auf holl.
Pap. u. 1 auf roseofarbn. Auch ein'E^u
auf Pergam.
*— fabulosa enarratio de nuptiis Psy-
che non minus theologica quam
poetica (c. praef. And. Ernnst Nor-
thus.) 4. s. L et a. (Weigel in L«
No. 13287. 2 *./.)
— - Psyche, ein Feenmährchen des
Apiü* Lateinisch nach Oudendorpa
Digitized byCjOOQlC
Appaleius.
12
Appuleius.
u. RiihnkensReceiis, Mit Anmefk.
8. Göttingen, Vanderihöck u. Ru-
precht 1789. (XXX1IU.167S.) 14^
— Psyches et Cupidinis amores ex
Apiileji metamorph, libris excerpti.
Titi Pelroni Arbitri matrona Ephe-
siaca ex eins fragm. excerpta. 18.
Paris., Renouard 1796.
Nur 90 Exx. auf fein. hoU. Papier
wurden gedr. (v. C. Crapelet), 4 Ex. «uf
rosenfarbn. u. 1 auf gr. Vel. Pap. ih 12.
Ausserdem ein Ex. auf Pergament, jeUt
in der königl. Bibl. zu Paris.
apologia. Js. Casaubonus recensuit,
Graeca supplevit etcastigatt. libel-
lum adjeci;: 4. Ex typographeio
Hieron. Commelini 1594. — 4 ung.
Bll. Vorst., 182 S. und: 1 ung. Bl.
(Altheer in Utrecht 1 fl. 4 st, Wei-,
gel in L. l*y^ lä>^.)
In den früliern Ausg. "wurde dieses
Werk in 2 Bücher getheilt. Diese Ein-
theilung hob Casaubon. auf. Er 'be-
• nutet^es. die Prinqeps t. 1469.
Scipionis Gentilis in Apul. apologiam,
qua- se ipse defendit publico de
jnagiaiudicio commentarius (ctextu)
8. Hanoviae , ap. Claud. Marnium
et heredes Joan. Aubrij. 1607. (Wei-
gel in L. 20^?^.) — 16 ung. Bll. Vor-
st. , 550 S., 34 ung. Bll. Ind.
— apologiarecognita etnonnullis ao-
tis ac obss. illustrata a Jo. Pricaeo.
' Accesserunt antiquitatum fragm,
quaedam aeri incisa. 4. Paris.,
Sirh. Fevrier 1635. (Weigel in L.
l^f 16i?<.) 4 ung. Bll. Vorst., 115
S., 2 ung. Bll., 220 6., 15 ung.
Bll. Ind.
Wurde auf Jean, Bourdelot*s Kosten
gedruckt.
— de deo Socratis — an Heinsius
Ausgi des Maximus Tyrius. 8. Pa-
ris., Patius 1607. '
Eine Ausg. V ex reo. Bonav. Vulca-
nii.8. Lugd. Bat. 1588. erwähnt Fttbricius.
Jos. Meroerus recens. et notas
adjecit. 16. Lutet. , Rob. Stephanus
16^55. , ,
— Floridorum libri IV , de dogmate
Fiat, liber unuß, de philosophia li-
ber unus. 4. Argentor. ,/ ex aedib.
Schurerianis m. Aug. 1516. — 36
ung. Bll. m. Sign, a — f .
Von Wie. Gerbellius besorgt..
— Florida ex castigat. Jo. Pyrrhi
Englebermaei. 4. Paris., ex off.
t Ascensii 15^8.
Wird von Fibricius angegeben.
— epitom'a diuinum de mundo s. cos-
mographia diictu Conr. Geltis Im-
pressum Vienuae per Joannem de
hibwfHa arc^ (WiÄterburg^ ^1*
goth. 6 Bll.
Die Ausg. Fol, Memmingen, Kune
1494, welche Panzer IV. p.S62 angiebt äu«
d. Gatal. Bunav., ist nichtig. An d. dial.
i^ter discip. deplor. ruinam.pop. Christ,
fol. Memming. Kune 1494 war d. Apu-
leius gebunden u. daraus wurde e. Apu-
leius V. 1494 gemacht. S. Hrn. Ho fr.
Ebert's bibl. Lex. Tbl. 1. S. 79
Nro. 874.
"-^ de mundo liber — an d. Ausg.
des Aristot. de mundo, gr. c. dupl.
interpr. lat. L. Apuleii et Gu. Bn-
daei. 8l L. B., ex off. Plant. 1591.
— de syllogismo categorico — in Jo.
Sichardi discipl. liberal, erb. 4.
Basil., J. Bebel 1528, u! an Aurel»
Cassiodori rhetpricae et dialect.com-
pandium. 4. Paris., Mch. Tascosan.
1540.
Apuleii herbarium. 4. (Romae) Jo.
Phil, de Lignamine s. a. M. Hlz-
schn. 107 Bll. röm.
In einigen Ex. ist das Werk mit ei>
ner Dedication an den Cardinal Franc
Gonzaga versehen (s. Audiffredi p. 381),
in andern findet man die Dedication an
Jufianus de Ruvere gerichtet, (s. Frc.
de Licteriis bibl. Neapel. T. 1 p. 43).
Die Ex. sind übrigens bis auf diese Ver-
schiedrnheit völlig g4elch. — Der Brief
des Druckers schliesst auf Bl. 3 b. Bl.
4 a ist weiss. Bl. 4 b. TABVLA hV-
IVS LIBRI SECVNDVM OKDINEM,
welche Bl. 6 b schliesst. Bl. 7 a be-
ginnt der Text, der auf 61, 107 a endeU
JBl. 107 b e. registr.
Wann dieses Buch erschien , lasse
sich nicht genau^ bestimmen. Da aber
Frc. Gonzaga 1483 starb, so kann jes
nicht später herausgekommen sein. ' /
— de herbarum virtutibus. Accessit
libellus de betonica quem quidam
Ant. Musae, nonnulli L. iy>uleio
adscribendum autumant — Am So-
ranus. Fol. Basil. , ex off. Andr.
Cratandri 1528.
an Galeni libro de plenitudine,
lat. etc. Fol. Paris., Chrn. Wechel
1528.
— de medicaminibus herbarum liber
per Gabr. Hum eiber g. recogn. et
emendat. — an dess. Ausg. v. Ant.
Musa de herba bf?tonica. 4. Tiguri,
in off. Froschoviana 1537.
— de viriblis herbarum ad ueter« ex-
emplar. fifiem excusus. • 8. Paris.,
Pet. Drouart 1543. 32 Bll.
Digitized by
Google
Appuleias.
13
Appuleius.
inter medicQS lat« anti^« Fol.
'Venet., Aldus 1547.
— — in J. Ch. G. Ackermann's Ansg»
V. parabil. medic. scriptt. antiq. S.
Norimb. et Altorf. 1788. 1 ^.
üebersetmingen.
Aptd. Metamorph. Buch 11 dänisch
übers. , mit Einltg. u. Anm. v. G.
P. Andersen. 8. Prpgr. d. Schule zu
Slagelse 1827. (118 S.)
Ein hübsche history v. L. Aptiiejus
in gestalt e. esels yerwandelt.' 4.
Strassb., GTÜninger 1499. M. Hlzsch.
1h nicht eine Utb^rsetznng von
Apnlejns, sondern von Locian's Esel
Ton Nie V. Wyle. S. Hm. Hofr. Ebert
bibl. Lexik. Tbl. 1 S. 80 No. 879. ,
Ain Schön Lieblich, auch kurtzwey-
lig gedichte Luoij Apuleij von ei-
nem gülden Esel — grundlich ver-
deutscht dur^h Johan Sieder. FoL
August. Yindelicor., Alex. Weissen-
horn 1538. M. Hlzschn. 4 ung. BIL
Vorst.y 71 gez. BU. u. 1 weisses.,
(Weigel 3 ^.^
Sehr Kurzweiliges, Künstliches und
nützliches Gedicht Lucij Apuleij —
TOn seiner auss einem Menschen in
einen vernünftigen Esel, Wunder-
baren schnellen vnnd gefährlichen
Metamorphosi , Transmutation vnd
Verwandelung , In Eylff ausserle-
' senQ Bücher abgetheilt. Auss dem
Latein ins Hochteutsch übersetzt
Durch Johann Siedern. 8. Frankf.,
bei Palthenio 1605.
Man fuhrt auch eine Ausg. : , Mag-
deburg 1606 an.
— ffüldener Esel aus dem Lateini-
schen des Apulejus von Madaura
(m. Anmerk.) von Aug. Kode. 2
Thle. 8. Deßsau 178S. — (Nur neu.
Titel:) Berlin , Mylius 1790.
; l*/'20^.'
— Psyche nach dem Latein des AduI.
von Aug. Rode. 8« Berlin , Mylius
1780. 10^.
"^ übers, (v. L. Th. Kosegarten)
8. Leipz. (Wienbrack) 1789. 9 ^.
— — metrisch übers, von J. J. von
Lynker. gr. 4 Weimar, Hoffmann
1805. 12 9i.
— Diskours über das Mittel glücke
lieh zu sein, mit Anmerk. des Hrn.
Prof. Formey. Aus dem Franz. 8.
Glogau, Günther 1768. 3 f{.
The eleven bookes of tho golden asse,
conteininge the metamorphosie of
Lufius Apulejus > enter lace^ with
«onoriepleasaunt and delectable ta-
Ics, with an excellent narration of
the mariage of Cupide and Psy-
^ ches ^, translated out of Latine into
englishe by Will. Adhngton. 4.
Lond., Wykes 1566.
Wahrscheinlich erste Ansg.
4. Lond., Will. How for Abr.
Veale 1571.
8. Lond., A. Veale 1582. goth.
Sehr selten. Die letzte Ansg. wurde
in Hibbert*s Ai^ction mit 3 L. 18 Sh.
bezahlt.
4. Lond^ Simmes 1596.
" trsl. by G. Monde. 2 Vols. 8.
Lond., Morphew 1708.
— the fable of Gupid and Psyche
' (trsl. by Taylor.) 8. Lond. , Leigh
1795. ' 4 8h.
— Cupid and Psyche. A mythologi-
cal tale from the golden ass of
Apnleius. 8. Lond., Wright 1799.
A my thological tale in the 4 th
5 th and 6 th books of the oolden
ass trsl. into verse. Ed. n. 8.
Lond. , Bulmer 1800. M. 2 Kpf.
Auch gr. Pap.
In Bent*s Londqn Catal. finde ich
folg. Ausg. angegeben: Apnleius er the
golden aas trsl. by Taylor. Lond.» Trip-
hook . • 15 Sh. — Sie ist vielleicht
mit der zuletzt angegebenen ein und
dieselbe.
— de l'asne dorö, autrement dit la
couronne Cer^s translat^ de latin
en frang. par Guil. Michel dict de
Tours. 4. Paris, veuve de Jehan
Janot 1517. goth,
Fol. Paris, Galliot du Pr^ 1518.
goth.
4. Paris, Ph. le Noir 1522.
— — trad. de latin par George de
la Bouti^re. 16« Lyon, Jean de
Tournes 1556.
trad. par Jean Louveau. l6»
Lyon, Jean Temporal 1558.
16. Paris, Claude Micard 1586.
— les metamorphoses ou l'asne d*or
(trad. par J. de Montlyard) 8. Pa-
ris, Thiboust 1623 u. 1631. M.Kpf.
von Crespin de Pas.
Die Ausg. V. 1623 ist selten u. we-
gen der besf. Kpf. vorzuziehen. Ein
schönes Ex. der Ausg. v. 1623 wurde
in Hibberfs Auct. mit 2 L. 2 Sh., ein
weniger gut erhaltenes mit 1 L. 19 Sh.
bezahlt«
8. Paris, impr. par Nie et J.
de la Goste 164d. M. Kpf. v. Gres-
pin de i'as.
In dieser Ausg. ist desUebers. Vorr.
(eine Gritik von Louveau's Uebers^eut-
-Digitized by
Google
Appuleius.
14
Appuleius,
halkend) -vireggelasseii , anch der Styl
der Uebers. von Mic. de la Coste schlecht
geändert. Dagegen enthält sie 2 Regi-
ster, welche in d. Yorigen fehlen. Nichts-
desioweniger steht diese Ansg., wie die
beiden vorigen) in zieml. Preise in Frank-
reich n. schöne Ex. sind dort schon mit
42, ja mit 49 fr.« bezahlt.
— l*ane d*or avec le d^mon de So-
crate trad. en frang. avec des re-
^ marques (par Tabbö Compaln de
Saint -Martin) 2 Tom. 12. Paris,
Brunet 1707. M. Kpf.
— A_ 2 Tom. 12. Paris 17S6 u. 1745.
2 Tom. 8. Frkf. 1769.
• (en lat. et en frang. trad. par
St. Martin) <2 Tom. S.Paris, Bastien
1787. .
Die Uebcrs. ist von J. Fr. JSastien
überarbeitet u. verbessert. Kommt selbst
Im Frankreich nicht häufig vor.
— Vßne d*or. Trad. nouv. par J. A.
Mattry. 2 Tom. 8. Paris, Bastien
1822. 16 fr.
L'adolescence amoureuse de Cupi-
don avec Psyche outre le vouloir
de la döesse Vönus sa m^re döcrit
an prose. Lyon, Fr. Juste 1536.
"Wird von Duverdier in der, biblio-
th^que franc. citirt.
L'amour de Cupido et de Psiche m^re
de yolupt^ prise des cinq. et si-
xiesme livres de la metamorphose
de Lucius Apuleius nouvellement
histori^e et exposöe tant en vers
Italiens que francoys (par ^cai^
Maugin dit le petit Angevin). 16.
Paris, Jeane de Marnef, veuve de
Denis Janot 1546. 48 BU. M. 32
niedlichen Hlzschn. von Bernard
Salomon nach Raphael.
TVurde in Hibbert^s Auction mit
2 L. 14 Sh. bezahlt. —
(ders. Titel) 16. Paris, E^tienne
Groulleau 1567. M. dens. Hlzschn.
48 ung. Bll.
Zu Ende steht : Le piaint du pas-
sionaire avec aücuns epigrammes par
le petit Angevin. (In Göttingen).
— — (ders. Titel) 8. «. 1. 1586. Mit
Kpf. von Leonard Galter nach Ra-
phael. ' ^
Nach la Valli^re's Gatal. Nro. 32ll
sieht die Jahreszahl neben dem letzten
Kupfer. Auch in dem Cataloge der
Bibl. des Königs v. England mit dem
Jahre augegeben. (^, P. Qibbert 12 Sh.)
— les amours de Psiche et Cupidon
traduits d'Apül^e avec des remar-
ques par Fontano. 12. Paris 169^
•Wird von Fabricius bibl. lat. T^ 3
p. S2, Ed. Ernesti angegeben.
— les amours de Cupidon et de
Psyche, traduction nouv. avec des
remarques (par Breugi^re, sieur de
Barante) 12. Paris , de Luyne 1695.
8. Amst., Boom 1709.
— les amours de Psycfi^ et de Cu-
pidon trad. du latin d'Apulee (par
Breugifere) gr. 4. Paris, H. Didot
an XI (1802.) M. 32 Kupf. nach
Raphael. 24 fr.
ist von Delaulnaye besorgt, der eine
Dissertation u. den lateio. Text beifügte.
Nur 300 Exx. wurden abgezogen.
Trad. nouv. publice par C. P.
Landen, gr. 4. Paris , F. Didot
1809. M. Kupf. nach RaphaeL —
36 fr. Auch gr. Pa\). in Fol,
Nach Barbier ist der Uebersetzer C.
F. Feuillet.
— de l'eSprit familier de Socrate,
Traduct. nouv. avec des remarques
(par Jacques Parrain, Baron des
Coutures) 12. Paris, Girin 1'698.
(N. Tit: Paris et la Haye 1702).
Zw^i holländ. Uebers. der Meta-
morphosen. 12. Harlem 1636 n. Antv.
1669 sind von Fabricius in Bibl. lat.
T. 3 p. 33 Ern. angegeben.
Apuleio volgare traducto del conte
Matthio Boiardo. 8. Venet. 1516.
— diviso in undeci libri novamente
stampato et in molte loche aggion-
tovi che nelia prima impressione
gli manchava et de molte figure
adornato et diligcntemente correCto
con le sue f ab nie in margine poste
trad. per il conte Matthio Boiardo.
8. Venetia, ]>Jic. Daristotele et Vin-
cenzo de Polo I5IÖ. 3 Sept.
8. Ibid., iid. 1519.
8. Ibid., iid. 1521. 24 Jan,
8. Ibid., Giovanni Tacuino de
Trino 1523. M. Hlzschn. (^. P. IL.
6 Sh. Hihbert.) ^
— — Novamente stampato et cor-
retto et con fnolte fig. ornato. 8.
Vinegia, Nicolo di ' Aristotile detto
, Zoppino 1526 u. 1537.
— trad. in volgare dal conte Matteo
Maria Bqiardo historiato.* Con im
breve discorso della vita dell* au-
tore. 8.' Vinegia, Bartolomeo detto
rimperadore 1544.
— deir asino d'oro trad. per Agnolo
Firenzuola. 12. Venez., Giolito 1550.
£rsle u. schöne Aasg. dieser ge^
schätzten Uebersetzung. Die Ausg. 8«
Firenze, Bern. GiunU 15^ ist wahr-
Digitized by
Google
Appuleius.
15
Appuleius.
tdidnl. dnrcli eine Verwecbselnng mit Anlmadrerss. critieae tu Apnl. Metamor-
Nk« Macbia velirs gleichlautendem Werke,
welches in dems. Jahre bei Bernardo
Giunti gedr. wurde, Entstanden. S, Re-
nouard's Annal. des Aide Ed. IL T. S
S. 405:
8. Ibid., id. 1565, 1566 vu 1567.
M. Hlzschn.
Uncastrirt.
8. Venez. , Frc. de Leone $, a.
8. Firenze, fil. Giunti 1598. —
266 S. u. 3 iing. BU. Register.
Verstümmelt, aber von der Grusca
cUirt.
8. Firenze, Giunti 1603 (zu
Ende: 1607.)
8. Parigi, Pissot e Barrois 1781.
iuehgr. Pap. (Hibbert 3 Sh. 6 d.)
Diese letzte Ausg. ist vollständiger
Ahdr. — Auch in Opere di Aguolo Fi-
renzuola. 12. Firenze 1723.
trad. da GiroL Parabosco. 4.
Venez. 1601 ^
— l'asino d'oro. (trad. daP.Vizani) 8«
Bologna, eredi di G. Rossi 1607.
trad. da Pomp. Vizani. 3. Ve-
net, Ant. Furini 1612.
8. Venet., D. Imberti 1616.
1629. 1644.
12. Venet., Batti 1662. 1665.
12. Venfet., Dom. Lovissa 1703.
Ceneda 1715.
"- Tasino d*oro. 12. Venet, Bortoli
1653.
Sehr nnsauBer. (In Göt'tingen).
*radaiione o sia parafrasi del secon-
do libro dell asino >d'oro diviso in
due canti (da Vittore Vittori) — an
dess. rime. 8. Milano 1744.
Lucio Apuleyo del asino de oro (trad*
en castellano por Diego Lopez de
Cortegana) Fol. Zamora, Pedro
Tovaris 1539. 26 Marzo.' goth.
Sehr selten. In den spatern Ausg.
»od die freieren Stellen -weggelassen.
8. Madrid 1605.
Then tmderskiöne Psyche utaf Apu-
leio utdragen och forswenskat ige-
nom mattelighet nyckterhetennes
Stalbroder. 8« Upsal. 1666. u. Stockh.
im
Verf. ist Mart. Nyman. Von Fa-
hricias angegeben.
ErläateruaghscJiriften,
Animadversiones in Apnleium — in
Obss. misc T. n p. 185 — 192. T.
III p. 889-.r401 u. 461-456. T.iV
M32-U1.
phos. — da«. T. in p.' 131 — 140.
— in Apul. Florida — das. T. V. p.
109 — 115. ^
Beroaldiy Phil,, commentarii in asinnm
aureum — jsiehe Ausg. de« Textes.
Falsfer, Apulei theologia — in ejusd»
cogitatt. philol. 8» Lips. 1719 p. 37
— 43.
Gentilisy Scipionisy in Apul. apologiam
commentarina. < 8. Hanoy. 1607. —
Mhe Ausg.
Auch in Gentilis opp. T. 6.
Herein, J, F,, epistola critica ad J. G.
Meuselium. 8« Altenb. 1767. •
JaegUy Jo, Jac, (praes. Jer. Jac Obcr-
liuo) Apuleius aegyptiis mysteriis ier
iuitiatus. 4. Argentor., typis Lorenzü
et Schulen 1786. (30 S.)
Leheau , Jean Xouis , sur TAne d'or
d'Apul^e — in Mem. de Tacad. T. 34
P- 48 sq. ^
MolleriyD, C, disputatio de L. Apu-
leio Madaur. 4. Altdorf., lit. Meveri
1691. 40 S.
Observationes in Apul. Metamorphos.— •
in Obss. misceU. T. IL p. 295 — 312.
Fontaniy J, Js, , analecta ad Plautum^
Apuleium et Senecas. 4. Rostoch. 1599.
Schickeradt, Matth.y epistola crit. in
Ap. opera ad Tb. Franzium. 4. Wi-
teberg., ex off. Cratoniana 1597. 24
ungez. BU.
Scioppi\ Gasp,, in Apul. opera symbola
crit. 12. Aug. Vindel. 1605.
12. Lugd. Bat. 1644.
— — 8. Amst., Judocus Plnymer 1664»
, (Weigel in \,, 10>5(.)
Gegen Wo wer gerichtet.
Stewechiij Godesc, in ApuT. opera o-
mnia, quaesttoue^ et conjecturae. Ac~
cess, alior. doctor. viror. in eundem
acriptorem emendatibnes* 8. Antv., ex
off. Chrp. Plantin 1586. 212 S., 5ung.
BlI. Ind. u. 1 wss.
T. 3 p. 162
oblong, an-
gestochen ▼•
Martin von
In Renonard's Catal.
ist ein Kupferwerk in Fol.
gegeben, welches 32 Kpf. ,
Agostino von ^ Venedig u.
Bayenaa nach Raphael enthält. — Fa-
bricins in hibl. lat. III p. 33. £rn. führt
aus Bibl. IJilenbrouk. p. 131 etc. ebenf.
e. ßpfwerk. an^on 32 Kpf., gestochen
von dem Venezianer Augustinus, Villa-
mena u. Nicol. Doriogi mit Noten von-
Jo. Pt. Bellorius. Fol. Rom. 169S
Digitized by
Google
Apuleiüs Grammaticus. 16
Asconius^
APÜLEIÜS GRAMxMATICüS.
L. Caepilii Minutiani Apuleii fra-
"^gmeiita de orthographia — an Juris
civilis etSymmachi orationnm par-
tes. G. Julii Victoris ars rhetorica.
8 maj. Romae, apud Burliaöum
1823. (440 S.) Auch gr. Pap.
Erste Ansg. dieser Schrift des A.
von Mai aus der Vallicelliscben Biblio-
thek in Rom. . Apul. steht von S. 127-
140 mit krit. , Andeutungen u. literär.
I^otizen unter dem Texte, sowie eine
Abhandig. über ilin v. p, LXXII - LXXX.
jipuUjh L* Caec, MinutianU de ortho-
graphia fragmenta et yipuleii mino-
ris de nota aspirationis et de di-
phthongis libri duo. Edidit etani-
madv. auxit Frd. Osann. 8 maj.
Darmst, Leske 1826. XXXIV un4
167 S. — l«f 4^. Schrb. Pap.
Öie erste Schrift ist ein verbesser-
ter Abdr. der PrinCeps. Mai's Noten
sind von dem Herausgeber berichtigt u.
xnit eigenen vermehit. — Die beiden Ab-
handlungen des Jüngern Apulejns sind
aus 2 Wolfeubüttler Handschr. beige-
fügt; jedoch sind diese Schriften hier
nicht zum ersten Male gedruckt, wor-
auf Hr. Prof. Weber in Darmstadt zu-
erst aufmerksam gemacht hat in der
Schul. Ztg. V. 1828. Abthlg. IC S. 114S
— 44. Sie erscheiuen wahrschL zuerst
in folg. Buche:
In hoc uolumine continentur: Gua-
rinus Veronensis de diphthongis.
Apuleiüs de nota aspirationis et de
diphthongis. Focas de aspiratione.
4. 8. I. et a. 39 (u. 1 wss.) Bll.>
xnit 21 , 22 auch 23 Zeilen. Sign, a
— e. (In Dresden.)
Nach Hr. Hofr. Ebert möchte die-
ser Drnck zwischen 1475 — 1480 fal-
len« Der Drucker lässt sich nicht be-
stimmt nachweisen. Die griech. Tjpen
sind denen des Florenzer Homer, von
1488 ähnlich. Die latein. Typen weisen
jedoch weder nach Florenz, noch nach
Rom hin , sondern gehören vielleicht
Heiland , oder Venedig oder einer klei-
nem Stadt luliens an. —
Recens» (v, Grotefend) in der Hall.
Lt. Ztg. 1827 Nro. 275. S. 521-529;
n. in der Schulzeitg. v. 1827. Abthlg, II.
Lit. Blatt Nro. 37 - S. 321 — 28. Der
Verf. sucht nachzuweisen , dass jene in
der Osannschen Ausg. enthaltenen Werke
von einem Verfasser n. nicht vor 1327
veschrieben seien. Vergl. dagegen Hrn.
Prof. Osann's Erwiderung daselbst Nr.
81 u. 82. ^. 641—647, 649—654.
AQÜILA ROMANÜS.
Aquilae Romani de figuris sententia-
rum et elocutionis ex Alexandro
Numenio über — in Frc. Pithoei
edit. antiquor.rhetor. lat. 4. Paris.,
Drouart 1 599 p. 13 — 23 u. an Ruhn-
kenii edit. Rutil. Lupi. 8. L. B.
1768. p. 139 6f{.
Auch in Veterum aliquot de arte
rhetorica traditiouibns. 4. Basil. , J*
Frohen 1521. n. d. rhetor. graecis lat« ver-
sis. Fol. Venet.^ Aldns 1523.
ARUSIANÜS MESSÜS.
Arusiani Messi quadri^a s. exempla
«locutionnm ex Virgilio, Sallustio,
Terentio per literas digesta — in
Mai*s Ausg. der Werke des Fronto.
8. Mediol. 1815. p. 483 sq.
Wurde früher dem Frooto beige-
legt. S. aber Nie. Heinsii Adversar. 4.
Harling. 1742 p. IX. — van Sanlen «♦
Martjni Laguna sollen diese Schrift be-
arbeitet haben. Das Mscr. des erstem
ist vielleicht jetzt in der königl.Bibl. za
Berlin*
ASCONIÜS.
Asconiiy Q, Pedianiy bomment. in Ci-
ceronis orationes. Georg. Trape-
, zuntius de artificio Cicerdnianae
orationis pro Ligario. jLnton. Lu-
schi inquisitio super XI orationes
Giceronis. Xiconis Polentoni argu-
menta super aliquot orationibus ^t
invectivis Giceronis. Fol. Venet.,
Joam de Golonia et Johan. Manthen
de Gerretzem (1477) — l84 ung.
Ell. , (das 89ste ist weiss) mit 35,
SSy auch 37 Zeilen. Sign, a — g,
• a — d, a — m.
Die Stirnseite des ersten Blattes ist
weiss, auf der Rückseite ein Register.
Auf Bl. 2 a beginnt das Werk selbst:
QA. Pedianus. t senatu cotra. L. Plso-
nem. Auf BK 56 b scbliesst der erste
Theil. Dort sind auch die Drucker ge-
nannt. BI. 57 a beginnt der 2te Tbl.:
GEORGil TR4BEZVJNTn (sie) DE
ARTIFICIO Gl — n. schliesst BI. 88 b"
mit dem Worte: FINIS. — Bl. 89 ist
weiss. — Bl. 90 a ; Autonij Luschi Vi-
ceutiui oratoris clarissirai Inquisitio. —
Bl. 183 b u. 184 a ein Brief des^ Hie-
ron. Squar^aficus an den Erzbisch. An-
ton. Serachus datirt 4 nonasJuniasi477*
Digitized by
Google
Asconius*
17
Asconii^s*
Erste Ausg., welche wabrscli]. im
Jahre 1477 erßchien , wie man aus dem
Datum Ton Hierou. Squarzaficus Briefe
geschlossen hat. Sie wiirde nach einem
Mscr. veranstaltet, welches ' der päpstl.
Sekretär Frc. Poggi auf seiner Reise zum
Costnitzer Goncitium in 'St. Gallen ent-
deckte.
Diese Ausg. giebt das Mscr. treu
V mit allen Lücken wieder. Die Hand-« '
sehr, war sehr unvollständig u* enthielt
nur Bruchstücke von Comineutaren zu 9
Reden. Nach 400 Jahren fand Abbate
Mai in der Ambrosiaua Scholl, zu 'eini-
gen Reden des Cicero , für deren Verf,
er den Ascouins hält. Der geh. Staats^
rath Niebuhr wollte jedoch lieber einen
Grammatiker ans dem 4ten Jahrhun-
dert für den Verfasser halten* Mai machte
diesen Fund mit den Biuchstücken ei-
niger Reden des Cicero im J. 1814 u,
dann wiederum im J. I8l7 bekannt.
Nicbuhr's Behauptung, der Commentar
des^ 4#conius ^zu den Verrinen sei nicht
aus Poggius Papieren, sondern anders-
woher entnommen , widerlegte Abb.
Mai in s. commentatt. de ediitJ prlnci-
pib. Mediolaueus. fragm. Ciceroois at*
que operum Frontonis, welche s. Ausg.
der firuchst. v. 6 Reden des Cicero. 8«
Mailand 1817 angehängt sind.
AucU Fr.: , 69 livres 19 sols Gai-
gnat^ 121 livres la Valli^re; 80 holl. fl.
Crevenna ; 4 L. 10 Sh. Pinelli (mit CaU
derini comment. in Juvenal. s. 1. et a.)
72 fr. Mac Carthy; 60 holl. fl. Meer-
juan. (Auch in Göttingen.)
Hoc Volümine liaec contincntiir. O,
^sconii Pediani in Ciceronis orati(J-
lies commentarii. Georgii Trabe-
zuntii : de artificio ciceronianae
orationis Pro» Q.,Ligario ad Victo-
rinum Feltrensem. Antonii Lusci
Vicentini sitper Vndecim cice-
ronis Orationes Expositio. Xic-
chonis P«Ientoni Patauini supeir de-
cem Ciceronis orationes argumenta
et super quattuor inuectivis in Ca-
tilinam et super inuectiuis inter
Salustium et Ciceroncm. Fol. s. 1.
et a. 78 ung. BlI. mit 57 u. 58
Zeilen u. Sign, a — g u. A — G.
Bl. 1 a der obige Titel, auf der
JRücks. e. tabula. Auf Bl. 38 b. «chliesst
Trapezuntius Werk juit dem "Worte FI-
WS. — Zu EntJe des Werkes : Con-
dusio operis. (h) Abes cjpater optime
snunuü hoc etc. Pdiauii ex aedibus so-
liue habitatioiiis. M. CCCG. xlii. etc.
Darunter: FINIS.
Eine Ausg. Fol. Veronae 1480 ist
2tcr Theil.
sehr zweifelhaft; u. die von Denis SoppL
p. 496 angegebene u. gegen 1490 ge-
setzte ist viell. mit der oben s. 1. et a«
angeführten eine u, dieselbe. ,
Fragmentum commentariorum Q. A-
sconii Pediani in orationes aliquot
Ciceronis. Fol. -Ex foelicissima Ha-
genoia per Jo. SeceruraT s. a. (Wei-
gel in L. \ ^-f 16^.) 4 ung. BU.
Vorst. u. 39 Bll.
Von Ph. Melanchthon besoigt^ der
auch einige Lücken herzustellen ver-
suchte.
Asconii in Cic. orat. commentarii at-
que Georg. Trapezuntius de artifi-
cio Cic. orationis pro Ligario nu-
per maxima diligentia excusi. 8.
Florent., hered. Phil. Juntae 1519.
— 118 Bll. u. 8 ung. BU. Ind.
Von Ant. Francinus besorgt.
— in orationes Ciceronis enarratio-
nes nuper qua licuit cura ac , dili-
gentia coUatis adhibitis variis ex-
emplaribus recognitae ac locis in-
numeris restitutae cum Georg. Tra-
pezuntii in ejusd. Cic. orationem
pro Ligario adnotationibusque ac
commentar. Ant. Lusci in reliqiias
Gic. actiones* Fol. Venundantur
Luteciae sub scuto Basiliensi. Zu
Endex Imprimebantur haec com-
mentaria impendio ac aere Con-
radi Resch industria vero et arte
Pt. Vidoae 1520. — 4 ung. Bll.
"Vorst. II. 339 S. ' — (Altheer in U-
trecht 5 fl. ; Weigel in L. 4 *f )
Von Wie, Beroaldus herausge^^^beu.
— expositio in IIII oratt.. Cic. tontra
Verrem, in orat. pro Cornelio, con-
tra Alitonium et L. Catilinam, pro
Scauro, contra. Pisonem, pro Mi-
lone atque harum rerum omnium
index. Victorini commentarii in
libr. Cic. de inventione, Qf, Trane-
zuntii in orat pro Ligario, 8. Ve-
net., in aed. Aldi et Andr. Soceri
m. Decbr. 1522. — 12 ung. Bll.
Vorst. (das 4te weiss) 283 hll. u^
1 Bl. mit dem Anker. (Finke in
Berlin 1*/ 8/f., Weigel in L. 3*f.)
Von Frc. Asulanus besorgt,
— fragmentum commentarior. Asco-
nii in orationes aliq. Ciceronis quam
accuratc impress. C. indice. 8. Ar-
gentor. 1535. (Weigel l^-f 4^.)
Scheint Nachdr. der Au-Jg. von Ph.
Melünchtbon zu seiur
— commentarii in aliquot insigrrio-
res Ciceronis orationes incredibili
studio et diligentia singulari adhi-
bitis corrogatisque unaique exemr
2
jitized by
Google
Asconius.
'18
Attius.
plaribus ac ex diuturna conjectura
ludicioque doctor. virorum inhanc
editionem coUato plus qua dring en-
tis locis castigati et restituti. His
adjecti sunt Antonii Luschi in XI
Ciceronis orationes cohimentarii. 4.
Paris., in aed. Jo. Parvi 1536.
(y/. P. 8 fl. 50 c. Meerman.)
Der Herausg. Joan. Lodoicus Tile-
tanu» hat den Text bes. aus Coujectur
geändert. Auch zog er bei der Aeude-
rung des Textes Gull. Buddeus u. Lud.,
Alvarez zu Ratjie, dereo Codd. er auch be-
nutzt habea will. — Einige Exx. haben
auf dem Titel als Verleger Jo. Roigny,
a,nder6 Jo. Lod. Tiletanus.
-^ expositio in Ciceronis orationes etc.
Adhibita in locos prope innumera-
biles correctione cum scholiis Pauli
Mänutij et indice nominum, uerbo-
rum et rerum memorabilium. 8.
Venet , apud Aldi filios 1547» (Wei-
gel in U 2^i Itfi.) - 10 BlI.
Vorst. u. 96 BU. Text.
Pt. Dänesius verbesserte bes. die
Verrinen, uahm aber Conjeclnren zu
bereitwillig in den Text auf. Die Com-
mentare v. Victoriuus. u. G. Trapezun-
tius stehen in dieser Ausg. uiclit.
— commentatt. in aliq. orationes Ci-
ceronis. Frc. Hotomani stud. post
omnes omn. editt. quam emend.
Eiusd. Hotomani exoosition. in A-
scon. opera. 8. Lugd. , apud Tor-
naesium et Gazeium 1551, (Weigel
in L. X^t 14 ?i.)
Mach 1 Mscr. verbessert.
— (Titel wie Ausg. 1547) 8. Venet.,
apud Paul. Man uti um 1553. (Wei-
gel in L. 2-/' 12 /f.) — 8 ung. Bll.
Vorst. u. 96 Bll.
*- explanatio in Ciceronis orationes
in Verrem, in orat. pro C. Corne-
lio , in orationem contra cÖmpeti-
Aores, in orat. pro M. Scauro , in
orat. contra L. Pisonem , in orat.
pro Milone. Scholia. Pauli Manutii.
Indd. duo. 8. Venet , Aldus 1563»
— 12 ung. Bll. Vorst., 104 ßU.
— — ' a Tito Popma emendati atque
notis illustrati. 8. Colon., Lud. Ale-
ctorius et her. Jac. Soteris 1578.
— — Cum accuratissimis editionibiis
collatae. 12. Lugd, Bat., ex off.
Frc. Hack 1644. (Nestler in Hambj^
1 Mark, 1 bess. Ex. 2 Mk.j Alt-
heer in Utrecht 1 fL 4 st.5 Wei-
gel in L. 1*/ 6y^.)
Enih. ausgewählte Noten von Fr.
kotomauus , P. Manütius , T, Popma,
Fr. Fabricius^ C. Sigouius, P. Naunius^
A. Patricius u. J. Cniquius. Der Her-
ausgeber ist Tb. J. V. Almeloveen. S.
Barbier Dict. de» auon. T. HL p. 581.
— Sehr niedliche Ausg., welche auch
zu Elzevir's Ausg. des Cicero v. 1650
gelegt wird.
12. Lugd. Bat. , ex off. Arnoldi
Doude 1675. (Altheer iu Utrecht
1 fl. 4 St.)
Accedunt obss. Th. Crenii. 12
Lugd. Bat., Joan. van der Linden
1698.
Erläuterungsschriften,
Hotomani f Frc, notae ia Asconium
Fediaiiuni — iuefusd. opp. Fol. Lugd.,
her. Vignon 1599. Vol. 3.
Madi^ig} de A. Asconii Pediani et alior.
vett, interpretuni ia Cic. orat». com-,
mentariis dispiitatio critica. 8* Hafn.
1828. (152 S.)
C. ASINIÜS POLLIÖ.
JEckard, comment. de C. Asinio Pol-
lione iniquo optimorum latinitatis
auctorum censore. 4. Jenae 1743.
Uiorheche^ J, Rad,, commentatio de
C. Asinii PcUionis vita et studiis
doctrinae. Acc. Casp. Jac. Chr.
Reuvens epimetrum de quibusd.
monumentis cum Pollionis historia
conjunctis et tabula lithogr. 8»
Lugd. Bat. 182Ö.
C. ATEJÜS CAPITO.
van Ech C, de C. Ateji Capitonis vita,
moribus et studiis — s. M. Anti-
stius Labeo,
ATTILIÜS FORTÜNATIA-
, NÜS.
jittilil Fort Unat iani ars et de metris
Hbratianis — in Putsch. Sammlg.
der latein. Grammat. 4, Hanov. 1605.
p. 2671 — 2706.
ATTIÜS^
Die Fragm. seiner Ttagödien sind
gesanxnelt von H. Stephanus ia fragm.
vet. poet. lat. (Paris.) 1564. — voo
Märt. Dehto im Syntagma trag. lat. 4.
Pari*'. 1620 p. 125 — 151 u. Öpinatio-
nes ia Attiuru p. 174 — 185. — von Pt.
Scrlver in s. fragm. trag. 8. I- B. 1620.
p. 89 — 15^ u. auch in andern Samml.
Digitized by
Google
Aurelius Augustinus. 19 Caelius Aureliaaus.
lat* Dichter z. B. tou Botbe in d. poet.
scenic. lat. Vol. V. P. 1. — C. J, C.
ReuvenSyCorx]tcXxiXAt io Attium— in ejusd*
collect, lilterar. 8. L. B. 1815, p. 1—7.
AÜGÜSTAE HlSTORIAß
SCRIPTORES s. HIST.
AUG. SCRIPT.
AURELIUS AUGUSTINUS.
Augusiiniy Aurelii, praecepta rhetori-
ces — in Frc. Pithoeus Sainin]. d, rhe-
tor. antiqüor. 4* Paris. 1599 p, 290-
S02.'
Wahrscbeinlich untergeschoben.
— de re grammatica über — in
Putsch. Samml. der lat. ' Grammati-
ker. 4. Hanov. 1605. S. 1975-2018.
Ebenf. unäcbt.
— Praecepta artis müsicae collecta
ex libris sex Am*elii Augustini de
musica -*- in Mai collect, nova
vett. Script. Vol. iU. T. 3. p. ;116
- 134.
Der Verf. dieses Auszuges, welchen
Mai aus einer Vattcan. Handscbr. hier
zum ersten Male bekannt machie, ist
unbekannt. Er enibält nur 21 Capitel.
AÜGUSTÜS CAESAR.
Augusti fragmenta coli, et edit. a
Jane Rutgersio — in ejusd. varr.
lectt. lib. n. p. 141 — ISO.
Imperatoris Caesaris Augusti tempo-
rum notatio , genus et scriptorum
fragmenta. Praemittitur Nie, Da-
masceni liber de institutidne Au-
gusti c. vers. Hug. Grotii et Vale-
sii notis curante ,Jo. Alb. Fabricio.
4, Hamb. 1727. '
(Weigel in'L. i-^i 14;{.)
«
Erläuterung 8solirift.
de Rhoer, Jac,^ dis$. phllol. de studüs
Iherariis Caesaris Augusti. Groniog.
1770.
CAELIUS AURELIANUS.
AwrelianU Caeliiy tardarum passionum
libri V. Oribasii Euporiston libri
III. Medicinae corhpend. lib. 1.
Curationumlib. 1, trochiscorum con-'
feot. lib. 1. Pol. Basileae, esc. Hönr.
Petras m. Aug. 1529.
Erste Ausg. dies. Schrift von Jo.
Sichard herausgegeben. Bei der Berich-
tegung u. Erläuterung der griecfa. Stbl*
In zog e^ Janus Cornarius zu Aathe.
— Über celerum vel acutarum pas-
sionum qua licuit diligentia reco
gnitus atque nunc primum in lucem
editus. 8. Paris.. Sim. Colinaeus
153S.
Von Joan. Gu\Dterus besorgt. —
Die Schriften des ^nrelian. stehen auch
in der AMin. Sammig. der röm. Aerztf,
welche 1547 erschiet».
— de morbis acutis libri III et de
morbis diuturnis, libri V ad fidem
Mscr. exemplaris castigati et anno-
tatt. illustrati. 8. Lugd. , Guil.
Rouillius 1567. (N^u. Titel: Ibid.
1569.)
Der ungenannte Herausgeber, für
den man gewöhnlich Jacob. Dalecham-
pius Mit, will mittelst eiues Mscr. den
Tcx|; ergänzt u. vei bessert haben. Nach
Amman wären jedoch fast gar keine
Aenderuogen im Texte vorgenommen
u. die Anmexk. grossenthl«. werthlos.
— de morbis acutis et chronicis li-
bri Vllt. Soli ex omnium metho-
dicorum scriptis superstites. Jo.
Gonr. Amman recensuit, -emacula»
vit notulasque adjecit. Accedünt
seorsim Theod. Janssen, ab Alme-
loveen in Caelium Aurelianum no-
tae et animadversioncs tam pro-
priae quam quas ex doctor. viror.
lucubrationibus hinc inde collegit
ut et ejusd. lexiconCaelianum. Cum
indd. locupletiss. 4. Amstel., ex off.
Wetsten. 1709. (Nestler in Hamb.
SMark.) (N.Tit,: Ibid. 1722. Var-
rentrapp in Frkf. a. M. 3 fl. 50 kr.; .
Altheer i'n Utrecht 2 fl.)
Vorzüglichste Ausg. Neue hand-
scbr. Uülfsmittel sind nicht benutzt^
sondern nur die frühern Ausgaben.
— — 4. Ibid^. 1755. (Altheer in ü-
trecht 2 fl. 10 st. 5 Weigel in L.
2«M6;^.)
Stimmt mit der vorigen völlige über-
cin, ist aber ein neuer Druck.
-:j- de morbis acutis et chronicis ad opt.
edit. edid. Albr. de Haller. 2 Tom.
8 maj. Lausanne, Pbtt 1774. 2 ^.
Caelius Aurelianus. Edit. nova. 8.
Paris, Compfere jun. 1826 k Band
Subscr. Pr. 6 fr. 50 c.j Laden -Pr,
8 fr. 60 c.
ErläuterungßscJiriften, \
Kühn, C* GottL , in Caelium Aurelia-
num noUe, mss. D;in. Gn. Trilleii
cum viris doct. coinmunicatae« Spe-
cim. 1 — XIV. 4. Lips. 1819 — 1827.
2*
Digitized by
Google
Caelius Autelianus. 20
Ausonius.
Molleriy C. A.'P,^ Animadv. in CäcI. ,
Aureliani de hydrophobia tracutam: 8*
Marburg. 1818.
Pujol , • Essai sur la maladle de face
Domin^e le Tic doulöureu», avec
quelques reflexions »ur le rapius Ca-
ninus de Gael. Aurelieo. 6* Paria
1787.
SEXT. AURELIÜS VICTOR
s. VICTOR.
AUSONIUS.
Ausonii epigrammatöjn liber, Probae
Gentonae excerptum e Maronis car-
minib^, Ovidii consölatio ad Li-
viam, Calphurniibucolicum Carmen,
Publ. Greg. Tiferni hymni et alia
poemata. Fol. (Venet.) Anno in-
car. dominice 1472. rÖni, M. 36
Zeil, ohne Sign.^ Cust. u» Bl^zahl.
Bl. la ist vrtxM. 61. 1 b.: AD LE-
CTOREM. Bl. 2 a — 4 b ein Ver-
zeiclioiss der TVerke des A. in diesem
Buche (Epigrammat. liber. Versus pa~
schales. Epistol. Üb. 1. Mouosticha.
Gratiaium actio adGratiaoum Imp. pro
consulatu. Versus mouosillabis. Te-
chnopegnion liber primus. Gentouuptialis)
sowie Bl. 5 u. 6 das der übrigeu Schrif-
ten. Bl. 7 ist weiss ; Bl. 8 a begjuot
der Text des Ausonius, welcher 46 Bll.
umfasst, danu Proba Faiconia 11 Bll.,
Galphuro. 16 Bll. Dann müssen noch
Ovid u. Tlfern. darinn sein.
Ueberaus seitue Ausg. u. vollstän-
dig einer der seltensten Erstlingsdrucke
von Glassikern. Von Bartholomaeus Gi-
rardinus besorgt.
Auctions - Preise : 17 Guineas As-
kew; 700 livres la Vallifere (in desseil
Ex. jedoch .Ovid und Tifern. fehlten);
251 hoU. Guld. Meerman (e. vollständi-
ges Ex„ in welchem Ovid. u. Tiferu.
poem. enthalten waren) *, 12 L. Sterl.
Hibbert (ohne Tif. poemat.)
— Poetae difertissimi epigramma-
tttjn liber. Fol. Mediol., Uldericus
Scinzenzeler 1490. 15 Septbr. —
54 Bll. mit 84 Zeilen auf der vol-
len Seite.
Von Julius Aemilius Ferrariu« her-
ausgegeben. Die Gedichte, sind aus ei*
nem Mscr. vermehrt. — • Selten.
A. P.: 2 L. 3 Sh. Pinelli.
, r Fol. Venet, Jo. de Cereto alias
Tacüin. de Tridino 1494. 11 Aug.
42 Bll. mit 44 Zeilen.
Nachdr. der vorigen, (ra Wolfenb.)
Eine Ausg. Venci. 1491 istwahrscbl.
aiu e. Druckfehler, enutinden.
Fol. Venet., Joan. de Gereto
de Tridino U96. pridie idusOjctbr*
— 4 ung. Bll. Vorst.; 89 gez. Bll.
Mit einer Vorr. von Georg. Merula,
in welcher er die Verbesserung dss Tex-
tes d. HieroD. Avantius beilegt. (In
Wolfenb.)
— — Fol. Mediol., Ulderic Scinzen-
zeler 1497 pridie nonas Februarii.'
Opera Ausonii nuper reperta. 4. Par-
mae,,per Angeliim Vgoletum 1499»
10 m. Julii. (8 ung. u. 78 gez. Bll.)
Erste Ausg. d. sämmtl.Werke des Adso*«
nius von Th^dd. ügoietus herausgege-
ben, der melirere M»cr. benutzte«
4. Venetiis 1501. 80 Octbr.
Treuer Nachdr. der vorigen, selbs^
mit den Druckfehlern.
— - - (ed. Hieron. Avancio) 4. Venet.,
Jo. Tacuinus 1507.
— opera diligenter castigata et in
pulcherrimimi ordinem e pristina
confusione restituta. 4. Lutet. Pa-
ris., ex aedib. Ascensianis 1511.
Von Mich. Hummelbergius besorgt.
— opera (ed. Hieron. Aleandro) 4.
Paris., ex aedib. Ascensianis 151S.
— opera diligenter castigata et in
pulcherrimum ordinem e pristina
confusione restituta. 4. Liptzk,
Valent. Schumann 1515. (Weigel in
L. 2'/.) 113 Bll.
Der Herausgeber ist Rieh. Grocnt.
Der Text weicht nicht selten von dea
frühern Ausg. ab. Qb er aber Hdschr.
benutzte , ist uugewiss. Zu Ende der
Inhaltsanzeige steht/. Subdeotur castiga-
tiones in Universum opus ad calcem
operis. Sie haben sich bis jetzt in kei-
nem Exemplare gefunden u. es sind
darunter vielleicht, vfie Hr. Hofr. Ebert
vermuthet, (s. Tross p. XL) die an-
gehängten Druckfehler lu versteheu.
— opera. 4. Paris. , Jod. Badius A-
scensius 1517.
Von Mich. Humelberg besorgt, der
den Text nach Aleandei^s Ausg. be-
richtigte.
— .omnia opera nuper maxima dili-
gentia recognita atque cxcusa. 8.
Florent. , Phil. Junta 1517. 20Maii.
— 104 Bll.
Scheint sehr selten zu sein.
pigitized by
Google
, Ausonius.
21
Ausonius^
Ausonius. 8. Venet,, in aedd. Aldi
etAndr. soceri m.Nov. 1517. (Wei-
gel in L. 4«/5.) — lO}' BIL u. 1
ung. Bl. mit.d. Anker.
Von Hieron. Avancius hftransgege-
ben. Der Text hat Eigentliümlicbes^
nogewiss ist}j;docli, ob er Mss. benutzte,
Nach Einigen soll diese Ausg. nur Nach«
druck der y. 1507 sein.
, jiuct. Fr,: 7 fl. 25 c. MeerinaD,
u. 16 S6. Hibbert.
— r uaria opuscula diligenter reco-
fnita. 8. ßasil. , Valent, Curio m.
anuar. 152S. ( Nestler in Hamb.
1 Mark 8 Sh.) 8 ung. BIl., 249 gez..
BlI. M, 1 Bl. mit d. Druckerstock.'
Ist, nach Tross, nicht ohne krit.
Werth. '
8. Lugd, , Seb. Gryph. 1535.
1537. 1540. 1549.
— opera diligentius iterum castigata
et in meliorem ordinem restituta.
16. Paris., Jac. Kerver (and. Exx.
Gu. Morell) 1551. — 7 ung. BIL
Vorst., 263 S., 4 ung. BU. Index.
Neue Recognition des Textes von
Elias' VinetiK. Der Herausgeber ist Jac.
Gopj'lus.
— opera tertiae fere partis comple-
mento auctiora et diligcntiore quam
hactenus censura recognita. 8*
Lugd.,i Jo. Tornaesius 1558. — 8
ung. Bll. Vorst., 290 S., 6 ung. Bl.
Ind. u. 2 weisse.
Von Gu. de la Bärge besorgt. —
Sleph. Charpinus fand e. alten Cod. (in
perantiqui insulae Barbarae coenobii bi-
bliotheca.) Daraus verbesserte er den
Text- n. vermehrte ihn.
— opera a Tb. Pulmanno in melio-
rem Qrdinem restituta, correcta et
"sclloliis illustrata. Adjeetis graccis
quibusd". epigrammatibus c. lat. in-
terpr. 16. Antv., ex off. Chrp. Plan-
tini 1563. — H ung. Bll. Vorst,
S59 S. , 11 ung. Bll. Index.
Neue Recens. Der Herausg. zog
gewiss Handschriften zu Ratbe, namenl),
bei der Mosella, für welche diese Ausf>.
eine der wichtigsten ist. S, Tross p. XIIL
Am Rande stehen Vatianten.
— opera in meliorem ordiriem di-
gesta. tlecognita sunt a Jos. Sca-
Jigero et infinitis locis mutata. 16;
Lugd., Ant. Gryph. 1575. — 10 ung.
Bll. Vorst., 343 3. — Dann:' Jos.
Scali^eri Ausonianarum lectt. libri
duo. 16. Ibid., id. 1574. - 181 S,
u. 15 Bll. Indd. (Nestler in Hamb.
1 Mark 8 Sh.)
Scaliger änderte den Text zu- ge-
waltsam u. eigenmächtig ; doch hat er
ihn auch oft verbessert und benutzte
dazu 2 Mss.
— omnia opera. Ad haec Symmachi
et Pontii Paulini litterae^ad Auso-
nium scriptae, tum Ciceronis, Sul-
piciae, aliorumquc quorundam ve-
terum carmina n^nnulla. Cuncta
ad Varia vetera nouacjue exempla-
ria emendata comme^tariisque illu-
strata per Eliam Vinetum, 4. Bur-
digalae, Simon. Millangius s. a.
( 1580) M. eingedruckt. Hlzschn.
(Weigel in L. S ^f 4j?(.) - 18 Bll,
Verst., 132 Bll. Text, 244 BU. Not
sämmtlicb unbezeicbnet. Sign, a,
e, i, o, u ; a — z, A — K, A — Z,
Aa — Zz, AAa — Ppp.
Der von Steph. Chaipimis aufgeh
fundene Cod. ist noch eiümal verglichen^
u. zn den kleinem Gedichten sind ebenfalls
Hdschr. benutzt. Auch ältere Ausj*. sind
zu Rathe gezogen. Der Herausgeber be-
fugt in d. Vorrede, dass der Text ohne
Noten 1575 erschienen u. 4 Jahre spar
ler der Druck des Commentars begon-
nen sei. Die Noten sollten nur die
schwierigen Stellen aufliellen. Man fin- •
det jedoch sehr ausführUche Anmerkun-
gen. -*- Vor der Sign. Aa im Commen-
tare dürfen 2 saubere ^Hlzschn. : le pa-
lais tulele de Bourdeaux u.. Tamphith^d-
tre de Bourd. nicht fehlen.
Auch kennt man Ex. auf gr. Pap.
— opera in meliorem ordinem di-
gesta. Recognita sunt a Jos. Sca-
ligero et infinitis locis mutata.
Eiusd. Scaligeri Auson, lectt. libri
duo. 8. Heidelberg, (ohne Drueker)
1588. (Altheer in Utrecht 1 fl. 4 st.
Nestler in Hamb. 1 Mark 8 Sb.)
~ 8 ung. BU., 318 u. 255 S.
WiederhobluDg der Ausg. 1575
Einige Ausg. haben den Druckort auf
dem Titel nicht, sondern : lu off. San-
ctandreaua 1588.
— opera a Jos. Scaligero et Elia Vi-
neto denuo reQognita disposita et
var. notis illustrata. 16. Typis Jac.
Stoer 1588. — Jos. Scaligeri Auson.'
lectt. libri duo. Adjeötis praeterea
doctiss. in genus anthorum iitpote
Adr. Turriebi, Hadr. Junii , Gu.
Canteri, Justi Lipsii et El. Vinetae
notis. 16. Exe. Jac. Stoer 1588.
(Weigel in L. 1 «/?.)
— omnia quae adhuc in veteribus
Digitized by
Google
Ausonius.
22
AusQnius.
biblioth. inveniri potuerunt opera.
Ad haec Symmachi et Pontii Pau^
lini litterae ad Auson. ' scnpt. tum
Cic. Sulp, et alior. quorund. vett.
carmina nonnulla cuncta ad var.
vet. novaq. exempl. hac secund.
edit. emend. et comment. auct. il-
lustr. per El. Vinetum, Jos. Scali-
gerum et al. Acc. Ghron. rerum
urdig. Gab. Lurbaei. 4. Burdig.,
Millangius 1590. (Weigel in L. 3 4
12 !^.)
Weniger gut gedruckt als die erste
Ausg. , aber der Comraent. ist mit Sca-
liger^Sy Turoebas, Juniits, Cauter's und
Lipsius Molen vermehrt.
u^uct, - Pr, : 2 fl. 70 cent. Meerman.
— Opera. Ex recogn. Jos. ScaUgeri»
12. Lugd. Bat, ex off. Plantin. apud
Rapbeleng. 1595. (Weigel in L. 10^.)
— (Titel wie 1588). (Genev.) typis
Jac. Stoer 1595.
im Corpus poet. lat. 4* Aurel.
AUobr., exe. S. Crispin. l604.
-^ omnia cjuae adhuc in ^vett. biblio-
tbecis inveniri potuerunt. Ad haec
etc. Cuncta ad varia, vetera nova-
que exemplaria hac tertia editione
emeudata comment. illustr. per
Eüam Vinetum. Adjunctum est et
chronicon rerum Burdigalensium
Gabr. Lurbaei. 4. Burdigalae, ap.
S. Millangium 1604.
I»t nur neuer Titel zur Ausg. von
1590, u. wie diese ohne Seitenzahlen.
Dass diesej aber kein wirkl. neuer Drucke
sondern die alte Ausg. ist , ergiebt sich
aus der Vorrede v, 1590 datirt u. aus
der Aufschrift des Druckfehler-Verzeich-
nisses : Gorrigeuda in hac secunda ediiioi^e.
— opera. Ex recogn. Jos. Scaligeri.
Ti. Antv., ex off. Plantin. 1605 und
• 1612.
^ (Titel wie Ausg. 1588.) 8. (Genev.)'
exe. Jac. Stoer 1608. (Nestler in
Hamb. 1 Mart^.)
lucorrecter Nachdr.
24. Amst. 1621.
24. Amst., Jo. Jansson 1629.
12. Amst. , Blaeu 16S1. (Wei-
gel 18^.)
— opera. Jac. ToUius ex veter.
codd. restituit. 16. Amst., Jo. Blaeu
1669. (Altheer in Utrecht 1 fl.,
Nestler in Hamburg 1 Mark 4Sh.;
V\reigelinL. 16^.) — 230S., 1 ung.
u. 1 wss. Bl.
— opera. Jac. Tollius recensuit et
integris Scaligeri , Mariangeli Ac-
cursii , Freheri ^ Scriverii^ selectis
Vineti, Bartbii, Acidalii, Gronovii,
Graevii aliorumque notis accura-
tissime digestis nee non' et suis ani-
madverss. illustravit. 8» Amst., Jo.
Blaeu 1Q71. (Finckean Berlin 3 *f
8 /^ ; Nestler in Hamb. 10 Mark
8 Sl%.5 Weigel ip L. 5 >^.) — 1
Kpftitel, 17 ung. BU., Verst., 822 S.
38 'yxn^. BU. Ind. , 1 Bl. Errata.
NeueRecens., aber ohne neue Hülfs-
miitel. Der Text ist mehrfach ver-
bessert.
— — in Maittaire opp. et fragm.
veter. poetar. lat. Fol. Lond. 1713.
T. II. p. 1280 sq.
•* opera. Interpretati one et notis il-
lustravit Julian. Floridas in usum
Delphini. Recensuit,supplevit, emen-
dauit , dissertationem de vita et
scriptis Ausonii suasque animad'
verss. adjunxit J[o. Bapt. Souchay.
4. Paris., Jac. Guerin 1730. (Nest-
ler in Hamb. 12 Mark. ; Weigel in
L. 5«;f.) Auch gr. Pap.
-Für die Verbesserung des Textes
ist wenig geschehen. Die Interpretation
ist oft ganz den Sinn entstellend. Die
Anmerkungen sind meistens aus den
Commentaren früherer Herausgeber ent-
lehnt.
— opera ex doctor. viror. emenda-
tione. 16. Amst., J. Wetsten. 1750.
(Nestler in Hamb. 1 Mark 4 Sh.5
Weigel in L. 16 7^.)
in collect. Pisaur. 4. Pisauri
1766. T. V. p. 93 sq.
— — ex doct. viror. emendat. 8» Ba-
sil. , Schweighaeuser 1781. 18 ^.
Schb. Pap. 21 ^.
ex edit. in us. Delph. 8. Mannh.
(Löftler) 1782. lOjtf. Schb. Pap.
12 ^. Post-Pap. 18 jl^.
Ad optimas editt, collata. Prae-
niittitur notitia literaria studiis so-
cietatis Bipont. Edit. accurata. 8.
Bipont., ex typogr. societatis 1785.
14 ^. Auch Schb. Pap.
Abdr. des Textes der Ausg* in us.
Delph.
— Carmen de festo pascatis — an
Laus Musarum ex Hesiodi Theo^
fonia etc. 4. Erpbordie, Enricus
ertorius 1501. ad cal. Octbr.
S. Panzer Vf. p. 494.
— : idyllium de ambi^uitate uitae-
editum cum Catonis Distichi$ ei
quibusdam aliis. 4. s. 1. 1500.
S. Maittaire p. 742.
. Digitized
byGQOgle
Ausonius,
23
Ausonius»
— — an Hieron. Paduani de Christi
passione carmeni 4. Viennae 1515.
^ de ambiguitate vitae eligendae
eidyllion cum commentationibus
Henr. Vagetii. 8. Haitib. 1637.
(Nestler in Hamb. IMark 8S}i.)
— ecloga in qua Cupido cruciatur
sclioliis ex qre prelegeutis /Alexan-
driobiter exceptis pulchre illustrata
(per Rieh. Crociim) 4. (Lips.) Mart.
Herbip olensis s. a. goth» — 4 "^^g*
311. m. Sign. A.
Wann diese Ausg. erschien y gebt
aus dem Anfange von Croci Briefe her-
^vor : »Cum snperiori bieme Lips. biblio-
pole rae anthore non sine magna (ut In-
terim meam taceam) iactura Dec. Au-
sonium expressissent etc. cc Da nun die
hier erwähnte Ausg.. des Auson. im J.
1515 herauskam, so muss das Jahr der
Erscheinung 1516 sein.
— Cupido crucifixus — am Petron.
V. Gabbemö. 8. Traj. ad Rhen. 1654.
— Ed. Hadrianidis. 8. Amst. 1669.
p. 134 — 146.
Auch in Baudii, amorib. 12. ' L« B.
1638.
— — am Pervigilitmi Veneris. 8.
Hagae Com. 1712.
in Wernsdorf. poet. lat. T. II.
p. 299 — 310 u. p. 361 — 362. .
— Mosella — an Cat. Tib, et Prop.
select. elegiis jllustr. a Pauilo Dui-
/ zio. 8. Mussiponti 1615.
Ist nur Abdr. eines frühern Textes.
— -^ c. commentario Marq. Freheri
in quo praeter Ausonii multa au-
ctorum alior. multa veteris Germa-
^niae illustrantur etexplicantur. Fol.
V^Heidelberg.) typis Gottbardi Voe-
gelini(1619) (WeigelinL. 1 a/S 6^.)
— 4 ung. Ell. Vorst., .128 CoU., 7
ung. BU. Indd. u. 1 wss. Ell.
Ist in kritisch. Hinsicht unbedeu-
tend, aber für die geschichtliche Erläti-
terung leistete Fr. sehr viel. (In Göt-
tingcD.)
in J. Fr. Christa Villaticum. 8.
Lips. 1746 p. 275 — 297.
Vorzügl. Bearbeitung der Mösella.
Die Von unpassenden ConjecluTen ver-
drängten altern Lesarten rief er zurück
oder gab an schit^ierigen Stellen treffli-
che Coujecturen. Vergl, Tross p. XV
n. XVI.
— Mosella — in Wernsdorf. poet.
lat. minor. T. 1. p. iQO — 250
. 266-272.
Nach Tross flüchtig bearbeitet. Die
Anmerk. sind meistens aus frühern Com-
mentatoren cxcerpirt u. ohne grofsen
Werth.
— Mosella mit verbessertem Texte,
metrischer Uebers. , erklärenden
Anmerk., einem kritisch. Commen-
tar u. historisch geograph. Abhand-
lungen von Ludwig Tross. 8. Hamm,
Ächulz u. Wunüermann 1821.
Neue Recens. des Textes. Die Les-
arten einer St. Gallener Hdschr, konnte
T. erst später benutzen. Er zog beson-
ders ältere Ausg. au Rathe. Die Er-
läuterungen erklären den Sinn, d. Worte
u. Sachen. — Dazu muss man fügen:
Zusätze zu Ausonius Mosella herausge-
geben von Lud w.. Tross. 8. Daselbst,
dies. 1824. 6^. (S5 S.) Welche für die
Besitzer dieser Ausg. besonders abgedr.,
sind.
2te mit d. Moselgedichte des'
Venantius Fortunatus u. andern Zu-
sätzen vermehrte Ausg. 8. Hamm,
Wundermann 1824. 1*/ 87{.
Griphi Ausoniani enodatio per Frc.
Sylvium. (c. textu.) 4. , (Paris.) In
Äedib. Ascensianis 3 non. Novemb.
1516. — 4 ung. BU. Vorst!, 49 gez. "
EU. u. 1 weiss. (In Göttingen.)
— Cento nuptialis — am Petron. 6.
Amst. 1669. p..ll8 — 133 u. an Hr.
• Meibom. Vir gilio Centon. 4. Heimst.
1597. T. 1.
— rosae eidyllium et Gryphus t?r-
narii numeri — in Dornav. am-
phitheatr. sapientiae socrat. ioco-
seriae. Fol. Hanov. 1619.
— idyllium XIV Rosae. Eiusd. Me-
taphrasis graeca iisd. numeris ex-
pressa a Frd. Morello. 4. Paris«, ex
typogr. Libert 1619.
S. Maittaire Ind. p. 99-
In hoc libello continentur: Septena-
ria sodalitas litteraria Germaniae.
Ausonii sententie Septem sapientum
septenis versibus explicati. Eiusd.
Ausonii ad Drepanum de ludo Se-
ptem sapientum, Epistola sanctaHie-
ronymi ad magnum oratorem urbis
de legendis et audieVi^is poetis-. 4.
Vienune, ductu Conr. Geltis (typis
Jo. Winterburg.) 1500. goth, 8 ung.
Ell. Sign: ii — iiü. (In Göttingen.)
— apophthegmata Graeciae sapien-
tum c. scholl. Erasmi» — an dess.
Ausg. des Cato. 8. Argentor. , Jo.
Knobloch 1523.
Digitized by
Google
Axisoniws.
24
Ausonius*
— idyllion de resurrectione dbminica
a Frc. Sylvio expositum. 4. Paris.,
in-aedibus Ascensianis 1518*
— de misera hominum vita ecloga
concinna. 4. Viennae Fannon. (per
Hieron. Victor.) 1511.
— praecatio matutina ad omnipoten-
tem Deum. 4. Liptzk, per Jacobura
Thanner 1.5.00. goth, 4 Bll. mit
17 Zeilen. Sign. a.
Auf Bl. 1 a der Titel. Bl. 2 a be-
ginnt der Text) auf BL 4 a die Schlus«-
sdirift.
— -^ herofco carmine deducta. 4.
Wienne (ohne Drucker) tertiaMar^
cii 1502.
Von Jacob Piso besorgt.
an Hieron. Patavini Carmen de
^ Jesu Christi passione. 4. Viennae
Austriae, Hieron. Vietor l^lO. 7 kal.
Octbr.
demselb. Gedichte angehänfft.
4. Ibid., Joanl Singrenius 1515. 16
Kai. Martii u. Ibid., Hieron. Vietor
15 lö. m. Martio.
— Carmen de ostreis — in Werns-
dorf. poet. lat. min. T. 1. p. 231-
2S5.
— liber de claris urbibus et in eum
Eliae Vineti commentarius. 4. Pi-
ctav., ap. Enguilb. Marnefium 1565.
— 6 ung. Bll. Text u. 21 ung.
Bll. Noten. ^
— epistolae bilingufs elegantissimae
recögnitae et emaculatae a Jos. Sca-»
ligero. 4. Paris., Frdf Morellus
1594.
— panegyricus — in panegyr. vett.
12. Paris, le Beau 1643.
— ad Gratianum Imperat. gratiarum
actio pro consulatu ed. J. C. He-
deno. 12. Altorf. 1656/
T] eh er Setzungen,
Ausonius Mosella übers. — in den Bei-
trägen zur Sittenlehre, Oeconomie
etc. u. Gesch. aus den westlichen
Gegenden Teutschlands Thl. l.S.
43 - 77.
' — Gedicht von der Mosel in einer
metr. Uebers. mit erläuternden An-
merk. v. F. Lassaulx 5 mit d. latein.
Texte, gr. 8. Coblenz 1802. 8^.
Ist, nacii Tross , gänzlich miisra*
then 11. zuweilen ganz sinnlos.
— -^ übersetzt von Ludwig Tross —
siehe Ausg. des Textes.
Eine Uebers. der Moseila Steht auch
ip Stork*t Darstellangen aqs dem Prensa.
Rhein, und Mosellaude. 2 Bände. 8.
Essen, Bädeker 18 18«
— Moseila. Lat. u. deutsch. Nebst
einem Anhange, enthaltend einen
Abriss von des Dichters Leben, An-
merk. zur Mosella, die Gedichte
ai^f Bissula v. Ed. Böcking. gr. 4.
Berlin, Nicolai 1828. M. Vign. 1*^.
Kecens. (von v. Knebel) iu d. Allg.
Schul-Zeiig. 1829. Abthlg.Il. S. 329 sq.
— Bissula, lat. u. deutsch, als Probe
einer Uebers. der vorzügl. Stücke
des Dichters, herausgegeben v. A.
Gebauer. 8. Kölln, Rommerskirchen
1817. (15 S.) 2 ^.
Ist e. Plagium u. aus dem Freimü-
tbigen v, Decbr. 1813 unverändert ab-
gedr. Ueber den wahren Verf. s. J«-
naifiche^ Allg. Lit. Zeitg. v, 1818 Seplbr.
S. 573.
— oeuvresj trad. dn fran{. , le texte
vis -ä- VIS de la traduction par
Jaubert. 4 Tom. 12. Paris 1769 u.
Paris, Barrois s. a. 12 fr.
Schlechte Uebersetzuog.
— Vamou^ crocifie , trad. en vers
frang. (par M. A. Moreau de la
Rochette). Avec le texte en regard*
8. -Paris, le Normant 1806.
Erläu terungssclirijten.
Accursii, Mar lang eli, diatribae iu Au-
son., Sölini Polyhist. et in Ovid. Me-
tamorpb. 4. Romae, in aedd. Mar-
celli Argeiitei 1524. 8 cal. Aprit.
{Aucf, Pr. : 4 fl. 25 cent. Meerman ;
6 L. Sterl. Hibbert.) ' .
Selten.
Boltf H,, Silva crit. ad complnra anctor.
veter. loca imprirnis Ausonii. 8. Har-
lem. 1766,
(jCannegieter) animadv. in Aasen. —
, in Obss. miscell. T. X. p. 161— 2(X).
Corsini, Edi\, epistola de Burdigah Au-
sonii cousülatu. 4. Pisis 1764.
(Weigel iu L. 20^,)
Dagegen schrieb Püttmanu.
Geiger, Gothofr, Engelh,^ (piaes. Dan.
Omeisio) disputatio iuauguralis qua
Ausonii cdyllinm quod inscribitnr viro
bono Ttv^rayopiXTf axpoadts et agit
de examine morucn et vitae quotidia*
DO philol. ac philosoph. obss. illustra~
tur. 4. Altorf., lit. Meyeri 1706.
(32 S.)^
Heyniiy--C, G. . censura ingenii et mo-
rum Ausonii. Fol. Gotting,, Dietrich
Auch in dess. Opnscnl. Vol. VI. p, 19 s^.
Digitized by
Google
AusoniiTs»
25
Avianus.
Oudin, explication d'iin pissage d'An-
«one — in Memoire« de Trevoii? 1714.
März. — Auch im Journal des savans
(Ed. Holl.) 1715. Mai. Dagegen:
Difficulteä sur l'explication d'un pas-
tage d^Aiis. fouroies par le R. P. Ou-
din, proposees a lui-mdioe par Ravion
de Varenues (Michel Cbaillou) — in
Journal -des Savnns (Gdit. Holland.)
1718. Ffcbr. p. 197 sq. Oudin*s Ant-
"Wort daselbst p. 205*
Piittmann, J, £. L., de epocha Auso-
niaoa fictoque D. M. Ausonii consu--
latu Burdigalensi diatribe. Accedit
Ednardi Corsioi de Burdigalensi Au-
souii coDSulatu epistola. '8. Lips.,
MiUIer 1776. (72 S.) ' 3 ^.
Sanctii, Franc, in teruarium Ansonii
«nnolntt. — an dess. not. in Ovid.
Ibin! 8. Salmanticae 1598.
Scaligeri, Jom,, Ausonianar. lectt. libri
dpo. 16. Lngd., A. Grypb. 1575. Hei-
delb. 1588. — Exe. Jac. Stoer 1588.
1595. 1608.
Schurzfleisch, Conr, Sam,, principium
Mosellae Ausonii.^ 4« Wittemberg., lit.
Henckelii 1676. (18 ung. BlI.)
In der herzogt. Bibl. zu Weimar
toll der handschrfll. Nacblass v. Schnrz-
fleisch über Auson. sem,
Sylpü, Franc, Gripbi Ausoniani euo-
datio. 4. (Paris.) in aedib. Ascensiä-
nis. 3 non. Novbr. 1516. M. Text.
Thierry , Amedee ^ d'Ausone et de la
littcrature I;>tine en Gaule an qua-
' trimme si^cle. Thfestf de ült^rature
pr(?seüt^e ä la facultc des teures de
' Besnncon et soutenue publiqueuient.
4. Besancon, impr. de D^is 1829.
Obss. in Auson. specimen novam
^ins editioneiii indicaturus scripsit
iMd* Tross, 8. H<igenae, typis Lei-
tcherianis 1816. (24 S.)
AUTHENTICAE s. NOVEL-
LAE.
AVIANUS.
Apologus Aviani civis romani ado*
lescentulis ad mores et latinum ser-
moneni capessendos utilissimus. 4.
(Davcntria.e,* Jac. de Breda) 1494.
4 idus Septbr. goth. SO BIl.
Nach Bünemann, T^elcher «in Ex.
dieser Ansg. gesehen haben will, an wel-
cher Esopnt moralisatut. Daventr., Jac
de Breda 1494 gebunden war, gleichen
die T^pen denen dieses Druckers.
Nach dem Aufsatze von Berriat-
Saint -Prix in der Bibliographie de la
France 1820 S. 92 — 94 wären die Fa-
beln des A. zuerst mit denen des Ae-
sop im Jahre 1480, dann 1486 gedruckt.(?)
Dies^ früheren Ausg. enthalten aber nur
27 Fabeln» — Auch Öfter mit den Fa-
beln des Acsop u. Phaedrus zusammen-
gedruckt.
— (ders.. Titel.) 4. Lips.,' Wolf gang.
Monacensis 1509.
— fabulae nusquam antehac editae
— an Aesopi fabb. 16. Lugd., Jo.
Tornaesius 1570 p. S83 sq.
Von Pet. Rigaltius herausgegeben
u. erste vollständige Ausg. , welche 4cl
Fabeln enthält. Der Herausgeber be-
nutzte 3 Mscr. — Diese Ausg. wurde
öfter wiederhohlt.
— Aesopicar. fabular. liber a Theod.
Piilmanno ex Membranis in lucem
V editus. 16. Antverp,, ex oiF. Chrp.
]?lantin. 1572. 29 S. u. 1 ung. Bl.
lad;
Nach 3 Mss. (2 libb. canonicor.
Kouiomagen&ium collegii C»thariuae et
1 cod. Th. Pulniani) verbessert. An
den Seiten stehen Varr. •
16. Antv.', ex off. Chrp. Plan-
llini 1585. — 29 S. u. 1 ung. Bl. Ind.
16. Ibid., ex ead., off. 1596. — .
29 S. u. 1 ung. Bl. Ind.
Auch in Pithoei epigr: vett. 12.
Paris., GiUius 1590.
— Aesopi cae fabulae. l6. Hanov., We-
chel 1603.
In Thuaiiae bibl. catalogut an-
gegeben.
c-notis Is. Nie. Neveleti — in
dess. Mythologia Aesopica. 8. Frcf.
1610 u. 1660.
Eine Heidelberg. Hdschr. n. 2 fil-
tere Ausg. sind verglichen.
— fabulae c. comment. Albini scho-
liastae veteris notisque integris Js.
Nie. Neveleti et Gasp. Bartbii qui- '
Bus animadverss. suas adjecitHenr.
Cannegieter. Aeeedit ejusd. disser-
tatio de aetate et stilo Flavii Aviani.
8. Amst., ap. Mart. Schlagen 1^31.
(Nestler in Hamb. 3 Mark> Varren-
trapp in Frkf. a. M. 3fl.§ Weigel
in L. 1 a/ 16y^.)
G. benutzte Collationen mehrerer
Mss.
— fabulae ad Mss. codd. collatae.
Acc. varr. lectt in Oyidii remedium
Digitized by
Google
Avianus.
26
iAvienus.
amoris, Theoduli eclogam et Cato-
nis disiicha curante Jo. Ad. Nodell,
qui notas crit. in scriptt» aliquot
veteres adjccit. 8. Amstel., Pet. den
' Hengst 1787. — (VIII u. 152 S. u.
4'Bll. Ind. u. Addenda). (Altheer
in Utrecht Ifl. j Weigel in L. l*f.)
Text nach Caunegieter. Der Her-
ausgeber benutzte 1 cod. Campeuiis.
— fabulae ex rec. H. Cannegieter
edid. C. H. Tzschucke. 12. Lips.,
Crusius (Vogel) 1790. S 9{.
Uebersetzung.
Le favole d'Aviano trad. inversi vol-
gari e le favole di Gabrio trad. in
versi lat. e in volgari da Giov. Gris,
Trombelli. 8- Venez. 17S5. .
Erläutern ngsscfiriften^
\Cannegieter7^ notac adFlav. Avian. fa-
bulas — in Miscell. obss. T. IV. p.
293 - SOS. T. V. p. 33 - SS. T. VIII.
p. 1 — 20.
Hülsemaun, Frd,, de codice fabularnm
Aviani Lunensi nunc prironm collato.
Obiter quaedam dispntantnr de fide
fabular. Phaedri et Aviani. 8* Gotting.,
Danckweits 1807. (44 S.) 4 ^.
T, A, K JV, S. (Wopkens?) advcrsaria
crit. iu Aviani fabulas — in Miscell.
obss. T. Vir. p. 197 — 253.
Eiusd, adversaria in Aviani fabb. vindi-
cata — das. T. VIL p. 278 — 286.
AVIENÜS.
Avieni, Rufi Festig opera. Aratiphae-
nomena. Germanici quoque et Marc.
Tullii Arati fragmcnta et Sereni
uersus de uariis curandis niorbis.
4. Venet. , Anton, de Strata 1488.
8 cal. Novbr. röm, M. Hlzschn. —
119 Bll. (das 57ste weiss) mit 38
Zeilen.
Erste und seltne Ausg. von Victor
Pisanus herausgegeben. — AuctionS"
Preise: 45 fr. Soubise; 24 fr. Brienue.
Eine Ausg. Venet., Thomas deBIa-
vis 1488 ist daraus entstanden, dassder
bei diesem Drucker erschienene Ilygiuns
mit üem Avienus zusammeugebjiinden
war. S. Wernsdorf. poet. lat. minor.
T. V. P. 2 p. 696 — 99. — Eine von
Denis Snppl. p.502 erwähnte Ausg.s. I. et
■• ist wahrschl. nur ein defectes Exem-
plar der Venet. 14S8.
— opera quae extant. Petrus Melian
collegit ex bibliotheca' Laurentii Ra-
mirez de Prado. 4. Madridr, ex off.
Franc; Martinez 1634* (Weigel in
L. 4^.)
Selten, aber ohne Innern Werth..
Enth. descriptio orbis terrae, orae mari-
timae, Arati phaenomena^ fabnlarum U-
ber> epigrammata varia ; welche Werke,
ausgenommen Ar. phaenom. sammtlich
nach Pithoeus abgedruckt sind. Nur
eine Vorrede ist beigefügt, welche weit-
läufig und sehr seicht über das Leben
u. die Schriften des Avienus handelt.
in Maittaire corp. vet. poetar.
Fol. Lond. 1713. VoLIL p. 1325 sq.
p. 1334 u. p. 1551.
in collect. Pisanrensi omnium
poematum etc. Vol. IV* p. 166 sq.
Text nach Pithoeus.
— descriptio orbis terra^ ora marit.
et carniina minora. Eiusd. Arat.
phaenom ena et prognostica , quae
notis vett. ac novis illustr* N. E.
Lemaire. 8. Paris 1826.
Subscr. Pn: 15 fr.
Aach dfer 5te Theil der poett. lau
minor.
— Situs orbis Dionysii Ruffo Auieno
interprete. 4. Viennae, impr. Win-
terburger 1508. 26 Bll.
Von (^uspinianus besorgt, u. wie es
scheint, 'aus einem Mscr. mit wenigen
Aenderungen abgedruckt.
— Dionysii Afri ajnbitus orbis: Rufo
Festo Auieno paraphraste: castiga-
tissime impressus. 4. Viennae, Joan.
Singrenius 1515 m. Febr. 26 ßU.
VunJoacb. Vadianus aus Mscr. gut
verbessert.
— descriptio orbis terrae bt orae
maritimae in Pet. Pithoei'epigramm.
et poemat. vett. 12. Paris., Gillius
1590 p. 244 sq. u. p.288. (Ed. Lugd.
1596 p. 389 sq. u. p. 429 sq.
Der Text ist hier schlecht geändert.
— Die descriptio orbis terrae steht auch
nach Pithoeus abgedr. in poemat. vete-
rib., welche angehängt sind dem Dares
Phrygius. Antv. 1608 u. Duaci 1632.
*— — in Hudsoni geogr. vet. scriptt.
graec. min. 8. Oxon. 1712. Vol. IV.
Giebt den Text von Pithoeus ver-
bessert, u. unter dem Texte Varr. und
Conjecturen.
— descriptio orbis terrae cum con-
jecturis nonnullis Clar. Schraderi
nunc primum editis ac textui sub-
jectis. Accedunt Nie. Heinsii, Casp.
Digitized by
Google
Beda Venerabilis.
27
Boethius.
-Barthii, Cl. Salmasü aliorumque
adnotationes in Avienum, impensis
et curis H. Friesemanni, qui hie il-
lic sua addidit. 8. Amstelod., Petr,
den Hengst 1786. (XXXVl u. CLX
S., 4 ungez. Bll. Ind. u. 2 ßll. Ad-
denda) Altheer in Utrecht Ifl. 8St.,
Varrentrapp in Frkf. a. M. 2 f],. ;
Weigel in L. 1 ^f 12^. — Auch fein
Papier.
I)er Text ist aus der Hudson sehen
Ahs^, mit desseu kritisch. Noten nach-
lässig abgedruckt. Nach dem Texte fol-
gen Noteo verschiedener Erklärer, wel-
che ans deren Schriften ohne Umsicht
compilirt sind.
~ descriptio orbis terrae cum com-
mentariis cur. Jo. Ghrn. Wernsdorf
— in dess. poet. lat. minor. Vol.V.
P. 2. 8.. Heimst., Fleckeisen 1791.
W. benutzte Bemerkungen von Schra-
der, Gronov., sowie einige äU«re Ansg,
Unter dem Texte ^tehen die krit. Notei^
Nach demselben folgen krir. n. erklärende
Anm. von Wernsdorf, Schrader u. Auj
dem. Das Fragm, von Av. "Werk : Ora
maritima steht bei Wernsdorf Vol. V.
P. 3 p. 1165 sq.
in Geograph, graec. minor. Ed.
Bernhardy. 8. Lips. 18'28. Vol. 1.
p. 427 sq.
— metaphrasis Arati phaenom.*^ et
Dionysii descr. orb. terrae — am
Aratus. Ed. Matthiae. 8. Frcf. 1817
p. 177 sq. ■ ^
Erläu terufigsschrijten.
(Oudendorp?) animadv, in Avieni de-
scriplionem orliis terrae — iu Mi-
«cell. obss. T.V. p. 64 — 80 u. p. 164
— 172.
(JFassey Jos.) notae in ennd. Script. —
ihid. t. I. p. 373-390.
BEDA VENERABILIS.
Bedae Venerabilis ecloga conflictus
veris et hiemis sive cuculus — in
Wernsdorf. poet. lat. minor. T. II.
p. 239 — 244.
Vergl, auch Wernsdorf daselbst S,
64 — . 67. Das Gedicht steht auch
io Melch. Goldast*8 Ausg. von Ovidii
Eroiic. 8. Frcf. 1610. p. 190 u. Casim.
Oudio. Scriptt. eccles. T. II. p. 326,
in P. Bnrmann's Antholog. lat. lih. V
carra. 70. (nach 3 Mss. und Goldasi*s
-Ausg.) Wernsd. gab den Text nach Gol-
dast's Ausg. n. eine Auswahl t. Burmann'«^
Noten, denen er einige eigene beifügte.
— de orthographia — in Putschii .
gremmat. lat. 4. Hanov. 1605 p.
2527 — 2350.
Hier zum ersten Male ans e. Mscr.
Bongarsii gedr.
' — , de metrica ratione liber imus —
Ibid. p. 2350 — 2383.
— libellus vulgo inscriptus de ortho-
graphia — Ibid. p. 2775 — 2803.
Ist von der obigen gleichlautenden
Schrift verschieden.
BOETHIUS.
H^c sunt opera Boetii: qu^ jn hoc
volumine continentur. In Porphy-
rii Isagogen a üictorino tranflatani
^ditio prima. In Porphyrii Isago-
gen a Boetio ipso tranflatam ^ditio
secunda. In cathegorias Aristotelis:
de interpr^tatione f ditio prima. In
eundem librum de interpr^tatione
^ditio secunda. De divisionibus li-
ber vnus. Ad cathegoricos syllo-
gismos introductioCommentariorum
in Topica Ciceronis libri sex. De
differentiis Tppicis libri quattnor.
De fyllogifmo cathegorico libri duo.
De trinitate libri duo. De hebdo-
madibus liber vnns. De vnitate i
vrio liber vnus. Gphtra eutichen:
l Nestorium de duabus naturis: 2
vna persona christi liber vnus. De
Arithmetica ad Patritium limma-
chum libri duo. De Musica libri
quinque. De Geometria libri duo.
De philosophi? consolatione libri
quinqne. De scholarium difciplina
liber vnus. Fol. Veiiet. , Joan. et
Gregor, de Gregoriis 1491 — 1492.
gof/i. — (Weigel in L. 15 «;f.)
Bd. I. (datirt 18 Aug. 1492) 2 ung.
u. 220 gez. Bll.; Bl. II. (m. d. Datum
26 Marl. 1491) 4 ung. u. 92 Bll. (wel-
che mit 160 — ^50 bezeichnet sind;
di^ Zahlen 162 u. 163 finden sich dop-
pelt. In 2 Goll. mit Sign.
' Der 2te Theil umfasst die conso^a-
tio philosophica , de scholarium disci- *
plin;t u. den Gommentar des heil. Tho-
mas^ de Aquino über diese beiden
Schriften. Der angeriebene Thomas ist
aber sicher nicht der Verfasser dieser
Coinmentf»Tien , io welchen oine arge
Unwissenheit sich zeigt, selbst in Din-
gen, in welchen Thomas d'Aquino ge-
wiss sehr bewandert war. Einige, wie
i, ß^NValliuus haben nun d. Dominika-
Digitized by
Google
Bo^thius,
28
Boethius.
Der Tbomas Wallens» zum Verfasser an-
genommen. Der Verf. scheint jedocji
ein Deutseber oder doch wenigstens der
deutschen , Sprache mächtig gewesen zu
sein, wie daraus hervorgehl, dass er
coemptio durch Ungelt erklärt. Andere
halten d. Commentar für ein Machwerk
eines Carthäuser- Mönchs Dionys. de
Leewis aus Rickel (im Bislhum Lüttich)
welclier im J. 1471 starb , von dem e.
Schrift über Boethius consolatio phil.
angeführt werde. Vergl. Clement bibl.
cur. T. IV. p. 439 u. Frejjag Apparat,
literar. T. I. p. 245.
Fol. Venet., iid. 1497 — 99.
(Weigel in L. 8*/ 12 f{.)
Bd. L (datirt v. 8. Jul. 1499) 2 un-
^ei. u. 201 gez. BU. ; Bd. II. (dat. von
10. Fabr. 1497) 2 ung., 71 gez. u. 1
ung. Bl.; 4 ung. u. 92 gez. BU. (In
Göttingeu.) \
— Opera et castigatiora et plura quapi
hactenus impressa fuerint. In Por-
. phyrii Isagogen editiones due. Tn
' cathegorias Aristotelis una. fn opus
peri hermenias due. De diuisioni-
bns Über imus. De difFinitionibus
liber unus castigatissimus. Intro-
ductio ad cathegoricos syllogismos.
Commentaria in topica M. T. Ci-
ceronis. De diiferentiis topicis li-
bri quatuor. De syllogismo cathe-
gorico libri diio. De unitate et uno
liber unus. De duabus naturis et
üna persona Christi. Opus de tri-
nitate. Omnia haec diligentissime
castigauit Paulus de Fabiis Brixia-
nus , indice vberrimo in fronte pro-
posito. Fol. Venetiis, mandato et
expensis Luceantonii de Giimta 1523.
18 Mai-t.
— opera nuper diligentissime reco"
gnita atque excusa cum commcnt.
Fol. Venet. , apud (Luc. Ant.) Jun-
ta«! 1536.
i/tJ >1'^ "^''^l ^<>n Clement bibl. cur. T. IV
p. 428 aus Bibl. Sarrazlanä angegeben,
wo cTiese Ausg. im J, 1715 mit 10 holl.
Guld, bezahlt wurde.
— opera quao exstant omnia. Infini-
tis locis non aliquot uoces sed lou-
gas periodos cruae in prioribus ae-
di€|bnibu8 desiderabantur emenda-
uimusy adiuti praesidiouetust. Mscr.
exempl. et a'uxilio doct. viror. inter
qiios in oitini literarum genere Henr.
Loritus Glareanus arithmeticam et
musicam suo pristino nitori resti>.
tuity cui exemplar aureum nenetan-
daeque uetustatis fuit ex monaste-
rio S. Georgii. Et Martianus Rota
opus de tota disserendi ratione etc.
illustrauit. S Partes. Fol. BasiL,
Henr. Petri 1546 m. Mart. (Weigel
in L. 8 '^r.)
Von Hr. Lorit. Glareanus heransge-
geben, an* welcher aucl\ Seb. Münster
Theil hatte. G. benutzte 3 Codd. (1
coenobii diui Georgii in Hercynia syl-
va, mittelst welcher Hdschr. bes. das Werk
de niusica Ter bessert ist, 1 cod. Bonifa-
. cii Amorbachii u. 1 eigene Hdschr.).
— opera omnia quorum alia ante im-
pressa nunc denuo per doctos uiro^
recognita: alia quee hactcnus la*
tuerunt nunc primuin emcndatiss.
in lucem'prodennt. Praeter ea iam
accesser unt Jo. Murihelii in quin-
que libr. de öonsol. philos. com-
ment. et in eosd. Rodolphi Agri-
colae enarrationes. It. Giibeijti Por-
retae^in IIIl libr. de trinitate cöni'
mentarii ante i>iinc[uam editi. Prae-
ter reliquos doct. viros Hr. Lorit.
Glareanus arithmeticam et mudeam
— suo pristino nitori restituit cui
cxemplar aureum venerandaequo
vet^statis fuit ex monasterio S. Ge-
orgi. Et Martianus Rota opus de
tota disserendi ratione illustravit.
Fol. Basil., ex off. Henr. Petrina
m. Mart. 1570. — 6 ujig. ^Jll.Vorst.,
17 ung. BU. Ind., 1546 S. u. 1 Bl.
mit Driickerstock u. Schlusschr«
(Weigel in L. 9^/^,)
Der Text fst nach- Mss. \on_ Jac.
Ruterus gebessert. Enth. die Uebers,
der analyticpr.~ pr. et po^t. u. denelench.
Sophist, u. topicor. des Aristoteles, w^el-
che in der vorig. Ausg. fehlen.
j^uct, Pn: 1 fl. 15 St. Crevenna,
2 fl. Meerman.
Die" undallrtea Ausg. des Werkes
de cousol. philos. siud hier der leich-
tern TJebersicht wegen y vorangestellt.
Mehrere ders. gehören ofFenbar einer
spätem Zeit an,> als die ersten datirlen.
— ' de consulacione philosopbie. Fol.
BDans Glim. s. 1. et a. röm, 58 BIL
mit 31 Zeilen. .
B». la erste Zeile: ANlCIf» MAW-
LH. SEVEtllNI TORQUA — Bl. 56 a
e. Lagenregister. Darauf HANS GLIM.
Höchst seltene Ausg. , welche w^ahr-
schl. zu Savigliaiio im Jahre 1470 gedr.
wurde. Vergl. Vernazza osiervazioni
tipograEche sopra libri impressi in Pie-
inonte nel secolo X\'. 8. Bassano, tipogr.
Remoudiniana 1807. S. S9 — 54.
Digitized by
Google
Boethius.
29
Qoetliius.
— de consolatione philosopbie. Fol.
s. 1. et a. — 52 Bll. mit 30 Zeilen
in 2 Coli.
Bl. 1 a (G) ArmiDa q quonda iia-
dio florete pegl i — ScLlIesft B). 52 a
HIc mea de prora in littiis jactet aptum
Anchora parua cadaut dncetia Tcla fa-
selam; Finit Über bobeclj de cosotone
phie, — Wnrde wabrschl. gegen 1474
von Mich. Wensler zu Basel gedruckt.
— de consolatione philosophica. 4* 8,
L (Colon.) et a. — 169 Bll. mit 14
Zeilen u. mit Sign.
Bl. 1 a ( mit Sign, a 1 ) beginnt :
locipit registrum quinq, libroru boe —
Bl. 14 ist weiss. SoIjIies6t auf dem letz«
teu. Blatte: Explicit boecius de consoU-
cooe phie.
cum optimo commento beati
Thomae. 4. s. 1. et a. goth. iQOBll,
mit Sign.
B). 1 a der Titel. Bl. 2 a Incipit
tabula fuper libros de confolatione pbi«
losophie fecnnduin ordine' alphabeti,
welche auf Bl. 8 b Col. 1 schliesst. Bl.
9 » beglnut der Text , welcher endet
auf Bl. 190 a mit der 4S8ten Zeile.: tis
indici* cßcu ceroet. Deo gfas.
- — Fol. s. 1. et a. 159 Bll. mit
Sign.
Bt. 1 a beginnt: Sancti Thome de
aquino faper libris Boetii de confola-
tione Philosophie commentum cum ex-
posiiiooe feliciter incipit. Bl, 3 a be-
ginnt der Text des Boethius mit der
14ten Zeile u. schliesst auf d. letzten
Bl. a Zeile lg : cu «eruentls u. der Com-
luentar Zeile 45 : benedictus in fecula
fecnlorum AMEM.
Die Typen gleichen denen, mit
welchen da« Werk de disciplina
*colar. im Jahre 1485 gedruckt
wnrde.
— — Fol. s. 1. et a. (Divinione per
Petr. Metlinger ^egen 1490.) goth,
S. Grerenna Gat. II. p. 91 ; in des-
«en Auctioa es mit i Ü. 6 st. bezahlt
wurde.
Sancti Thome de aquino fuper libris
boetii de confolat. phil. commen-
tum cum expositione (c. textu) Fol.
min. s. 1. et a. 166 ung. Bll. (das
letzte weiss) die 5 letzten enthalten
ein Inhalts-Verzeichn. Sign, a — x.
"Das Papierzeichen ist gr^sthls. eine
Band n. eia.dem Posthorne ähnliches
Zeichen. (In Göttingen.)
Boetii viri celeberrimi de consolatione
philos. über cum optimo commento
beati Thome. 4 min. (Argentinae)
8. typogr. nom. etanno. goth, jSign,
b — z, A — F.
8 ung. Bll. (ohne Sign.) Inhalts-
Vcrz» n. 182 ung. Bll. Texi. Auf Bll.
177 a , Auitij Torquati Severini Boetij
^text^ de ph'ie consolatione — inclyt«
Argentinensium nrbls iudustria fabre-
fact^ finIt feliciter. (In Göttingeh.)
— — in tcxtu latina alqmannicaque
lingua refertus ac translatus una
c. apparatu et expositione beati '
Thomae de Aquino. ^ Fol. maj. Nu-
remberg., Anton. Kpburger 1473.
24 m. Julij. goth. 198 Bll., der
Text in auslaufenden Zeilen, der
Gommentar in 2 Coli. gedr.
Die 5 ersten Bll. enth. e. Register.
Bl. 6 ist weiss. Bl. 7 a beginnt der
Text> dessen erste Zeile: Anity Mauly
Torquati Seuerini Boety Ordinary Pa-
iritjr — Auf dem letzten Bl. b, die
Scfalnsschr. in 5 Zeilen, darunter:
Gondidit hoc Ciuis alunis Nurember-
gensis
Opni artcxfua Antonius Gobnrger
(In Göttingen u. Leipz. Univers. Bibl.)
— de consolatione philosophica. 4*
Saonae, frater Bonus Johannes 1474*
röm, 63 gez. Bll.
Von der grössten Seltenheit. VergJ.
Dibdin voyage T. IV. p. 12. Zu Ende
steht: Huc impressit ibi (Saonae) Frater
bontts aere lohannes 1474.
' c. comment. beati Thomae de
Aquino. Fol. maj. J«Iorimberg., An-
thon. Coburger 1476 pridie Idus
Novbr. goth. 187 BU. (das 6te u.
40te weiss) > der Text in auslaufen-
den Zeilen gear. , in 2 Coli, der
Cofaimentar.
^ucf. Pr. : 75 boll. Guld. Neauline
(im J. 1763); 100 livres GaignatJ 13 L.
13 Sh. Askew ; 158 üvres la Vallidre,
172 livres Brieune; 50 hall. Gulden Crt-
veuna.
— de consolatione philosophiae. Fol.
piner olii arte et ingcnio Jacobi de
Kubeis natione Gallici 8. Kai.
. Novbr. 1479. goth. .— (Auct. Fr.:
' 20 fr. Mac Carthy).
Selten. Vergl. Renouard Catal. T.L
p. 215.
c. comm. Thomae. Fol. Tho-
losae, J. Paris 1480. goth.
Ein defectes Ex. verkauft in Mac
Carthy V Auction 4 fr.
Digitized by
Google
Boethius.
30
Boethius.
•■ Ulla c. commcnt. S. Thomae.
Fol. min. Colon., Joan. KoelhofE de
Lubick 25 Mail 1481. goth,.— 204
ung. Bll. (das 8te u. das letzte weiss)
Sign. : z, 3, R, a — z , ^, o. — (In
Göttingen.)
Fol. Lovanii 1481.
Fol. Paris. 1481.
4. Venet. 1481.
4. Colon., Job. KoelhofP de Lü-
beck 1482.
Wird , auch von Hartshorne , thc
bookrariües in the university o£ Cani'
bridge. 8. Lond* 1829. S. 382 mit die-
sem Jahre angegeben.
— - — Fol. Nuremb,, Anton. Koburger
1483 postera die post philippi et
iacobi apl'o2(,. goth. 74 Bll., das
, erste u. 4ie beiden letzten weiss.
Sign, a — i.
Sauber. (In Göttiugen u. Wolfen-
büuel).
— — una cum commentaria editione
(Thomae) Fol. min. In alma uni-
vörsitate Lovaniensi per Joan. de
Westfalia 1484. goth, — 194 bedr.
Bll., mit Sign, a — z, z, 9. (In Göt-
tingen.)
Fol. Nuremb., Anton. Kob erger
i486 in uigilia sancti Joliannis ba-
ptiste. goi/i, — (Weigel in L, 3 *^ 8 J5<.)
71 bedr. Bll., Sign, a — i. (InGöt-
tingen.)
^ Fol. min. In alma Lovaniensi
universitate in domo Job. de West-
phalia 1487. goth, 196 BIL (das
erste u. letzte weiss) Sign, A — Z.
^, 9. (In Göttingen.)
— de consolatione philosophiae nec-
non de disciplina scholarium cum
conjmento sancti Thomae. 4. Lugd.,
Joan.dePrato 8 Febr. 1487. ^oth.
2S5 Bll. (In Wolfcnb.)
— de consolatione philosohie (sie)
cum commento optimo. Johannes
Gerson cancellarius Parisiensis de
consolatione (sie) theologie. Fol.
Colon., Joh. Koelhoff de Lübeck
1488. goth: 125 Bll. (In Leipz.
Univers, ßibl.) ^
nee non de scolarium disciplina
cum sancti Thomae super utroque
commentariis. Fol. Venet., mandato
et impensis Octäviani Scoti 1489.
9 Kai. Jan. — goth,
S, Frc. de Licterüs bibl. NeapoT.
T. 1 p. 102.
— de consolatione pbilos. liber cum
optimo dommento beati Thome. 4
min. Daventriae, Jac. de Breda
1490 die sabbati ante Jnuoaui. gofh,
— (Weigel inL. 5^/.) 192 ung. Bll.
Sign. A, a--z, Z, A — E. (In Göt-
tingen.)
— — nee non de disciplina schola-
rium cum commento sancti Thome.
4maj. Lugd., Joh. de Prato 1490.
goth.
Die Schlusschrift der consolatio ist
datiiH; V. 26Növbr., die der discipl. schol.
T. 18 Decbr.
— de consolatione pbilosophie cum
optimo commento beati Thome.
4 min. Argentine (ohne Drucker)
1491 pridie Non. Martij. got/i. —
188 ung. Bll.~ Sign, a— z, Z, 2,%f
A — B. (In Göttingen.)
4. Impress, imperiali in oppido
Hagenaw (Henr. Gran) 1491. 9 Kai.
Martias.-^oM. — 199 Bll. (und 2
weisse.)
4. Daventriae, Jac. de Breda
1491 die sabbati ante Judica. goth,
S. Clement bibl. curieuse T. IV*
p. 435 not. — Im Nestlerscheja Catal.
(mit Boethius de diso. schoT. Colon. 1490
u. Problenmata Aristotelis etc. s. a.) zu
7 Mark 8 Sh. angesetzt.
4. Colon., Henr. Quentell 1493
pridie Kai. Nouembris. goth. —
192 ung. Bll, Sign, i — iiij, A, a-
z, Z, A — F. (In Göttingen u. Wol-
fenbüttel.)
— — 4. Daventriae 1493.
et de disciplina scholarium. 4.
Lugd., Joan. Dupr^ 1493. ^
— de consolatione philosophiae c.
cömment. Thom. deAquino. 4. Co-
loniae, Henr. Quentell 1495.
Fol. Lovanii 1495.
' — de consolatione pbilosophie cum
cbmmönto angelici doctöris Thome
de Aquino. 4. Nuremb., Anton. Ko-
berger 8 Jun. 1495. goth. 17i bedr.
BU. Sign. 1 -3, A-X. ,
Wurde mit Boethius de disc. schol.
4. Davenlr., Jac. de Breda 1496 iii Cre-
veuna's Auct. zu 15 fl. verkauft.
— ^ -^ cum comra. Jod. Badii Ascen-
• sii. 4. Paris. 1495. (?)
Wird von' Maittaire angegeben,
— — 4. Romae, per Euchar. Silber
alias Frauck 1496.
— de consolatione phylosophie liber
cum optimo commento be&ti Thome.
Digitized by
Google
Boethius.
31
Boethiu«.
4. Colon,, Henr. Quenteü 1497 pri-
die KaL Januarij. goth, — 192 BIL
4. Öaventriae, Jacob, de Breda
1497 (Jie sabbatian. Laurentij mar-
tyris.
— — 4. s. '1. 1498.
4. Coloniae 1498.'
4. Lips. 1498.
— — et de disciplina scolarium» Fol.
iihpr. mandato et impeDsis Octa-
Viani Scoti per Bonetum Locatel-
lum. 1498. 18 Kai. Julias, goth.
— 102 BU.
— de consolatione philosophiae cum
duplici commento Sancti Thomae
et Ascensii. Quintilianus de officio
discipulorum cum Ascensii expla-
natione. Boethius de scholarium di-
sciplina cum commento. Fol.Lugd.,
per Joh. de Vingle 1498. 20 April.
— de consolatione philosophiae cum
comment. Thomae de Aquino. Fol.
Lovanii 1499.
-* — nee n,on de scholarium disci-
plina cum sancti Thome super utro-
que commentariis. Fol. Venet., per
Otinum de 1ä luna Papiensem 1499,
19^Jul. goth. 98 Bll.
Gommentum duplex in Boetium
de consolatione philosfophie cum
utriusque tabula. Item cömmentum
ineundem de disciplina scholarium:
cum commento in Quintilianum de
officio discipulorum diligenter an-
notata. 4. Lugd., op. Jac. Maillet
1499. 24 Octbr. goth.
— de consolatione philosophie liber
cum optimo commento beati Tho-
me. 4. Coloniae, Henr. Quentell
1500. 4 nonas Septembris. 192 Bll.
— de consolatione philos. et de di-
sciplina scholarium cum commen-
tariis. (S. Thomae et Jod. Badii
Ascensii). Artditum est carmen iu-
venile- Sulpitii de moribus in men-
sa seniandis et Quintiliani praece-»
ptum de officio scholasticorum erga
praeceptores. 4. Lugd., ex calcogra-
phia Joan. Clein. 9 cal. Octbr. s. a.
* goth. -^ 116 u. 24 Bll. Sign, a— p
tu A — C. (In Göttingen)
Wahrschl. um 1500 erschieneu.
— de consolatione philosophiae cum
comment. Thomae et Ascensii. Idem
de discipl. scholar, cum commen-
tar. Ascensii. 4. Lugduni 1501.
*— de philosophico consolatu s. de
consolatione philospphie cum figu-
ris ornatissimis noviter expolit ^
Fol. min, Argentine, per Joh. Grü-^
ninger 1601. 7 cal. Sept. — röm.'
10 ungi u. 126 gez. Bll. (In Göt-
tingen) (Weigel in L. 7 ^'f.)
— de consolatione philosophie liber
cum optimo commento beati Thome.
4. Coloniae, Henr. Quentell 1502.
(Weigel in L. 3*/.)
1— de consolatione philosophica. 4.
Daventriae, Jac. de Breda 1502 in
festo beati Quirini Martyris.
Duplex commentatio ex integro repo-
sita atque recognita in Boetium seu
Boethum mayis : de consolatione
^hÜQsophica et de disciplina scho-
lastica. Ea videlicet que divo Tho-
ma /'quinato ascribitutf. Et quae
ab Afcensio recentius est emissa :
una cum libello de moribus in men-
sa informandis omnibus in teneris
annis constitutis pernecessario , a
Sulpitio Verulano edito. Fol. s. I.
et a.
Der Brief d^ Jodocua Badlus ist
datlrt pridie Kai. August. 1503.
8. Venet. 1504. (?)
4. Colon. 1504. (Altheer in ü-
trecht 3 holl. fl.)
— opus qninque librornm de philoso-
phica consolatione spectatissimum
iamque recentiori lima in Lipsiensi
gymnasio ab innumeris mendis pur-
gatum et fideliter castigatum. Fol.
Liptzk, Jac. Thanner 1505.
Von Aiidr. Faber LaDdaviensls be- .
«orgt.
— (Titel wie Ausg. 150S) Fol. Lugd.,
Claud. Davost alias de Troys 1506.
12 Aug.
Boethius de philosophica consolatione.
8. Florent., Phil. Giunta 1507. m.
Decbr. 64 Bll.
Von Nie. Crescius herausgegebeD*
Der Text ist verbessert.
— (ders. Titel wie 1503.) Fol Lugd.,
(Simon. Vinceniius) 1508. 17 Febr.
Jesus Maria. Duplex commentatio
(etc. wie Ausg. 1506) — una c. li-
bello de moribus in mensa servan-
dis a Sulpicio Verulano edito. 4.
Veuund. Lugd. a Joh. Huguetan s.
a, goth. 125 bedr. Bll. Sign, a— t.
Auf der Rückseite des Titels ist der
Brief des JodocnsBädius datirt v. 31 Jul.
1509. (In GöttiiigeD.)
et de disciplina scholastica. 4.
Digitized by
Google
Boethius«
32
Boethius.
• Venundantur l.ugd. aMartinoBoil-
lon, impr. per Jac* Myt et Joh. de
Platea 1510. '21 Octbr.
— (Titel wie Ausg. 1505). Fol. Liptzk,
Jac. Thanner 1510.
— de consolatione philosophie opus
preclarum cum precibatione Joan.
Murmellii in eins enarrationem. 4.
Colon., ex off. filior. QuentelUSll.
3 Non. Febr. goth.
-^ (Titel wie Ausg. 1506) 4. Lugd.,
venund. a Pet. Mareschal et Baf-
. nab* Cl^ussard 1511. 8 Septbr.
goth, '
— de consolaL philos. Fol. Lips.
1512.
— opus quinque librorum de philo-
>sopliica consolatione spectatissimum :
et ad amussim (ut in proverbio est)
elaboratum iamque recentiore lima
in Liptzensi gymnasio ab innume-
ris mendis: quibus ante maculatis-
simum circumferebatur purgatum
et perquam fideliter castigatum.
Fol. Liptzk, Jac. Thanner 1613.
Von Andr. Faber besorgt.
— de consolatione philosophie Volu-
mina quinque quibus a Theodorico
Ostrogothorum rege Arriano exilio
immerenter mulctatus incommoda
et miserias suas accomodatissime et
elegantissime Ticini deplanxit. Fol.
Liptzk, Martin. Lantzbergk 1513.
-^ — Eiusd. de scholastica disciplina
qui alii quoque auetori a nonnullis
adscribitur. 8. Florent. , Phil, de
Giunta 1513. m. Septbr. — 80 BU^
(Weigel in L. 3^.)
' Auct, - Preise : Iholl.fl. Crevenoa,
3 fl. 90 Cent. Meerman.
^- de cöns. phil. libri qiiinque c Joan.
Murmelij comraentariis. Insunt in
hoc opere graeca quae in pervulga-
tis hactenus exemplaribus deside-
rantur. Insunt et haec Nie. Cre-
scii epistola. Jacobi ^Bolioniensis in
, Boethium praelectio. Theod. Go-
thor. regis ad Boeth. epistola ex
Gassi odori variis. Aug. Dathi epi-
stola quoddam Boethii Carmen enar-
rans Rodolphi Agricolae Phrisii in
Boeth. partem luculentae enarr^tio-
nes et alia quaedam minime poe-
nitenda. 4. Daventrie in aedib. Al-
berti Pafraet s. a. (1514) ^o/ä. —
1.32 ung., BU. 5ign. A — Z,' Aa.
Der Brief des Joau. Miirmellius Ist
«litirt 3 Don. Apr. 1514. Die Stirn»-
&«ite deti leuteu Blatte* ist weiss, auf
der Kucliseite ein grosser HoIzscbnitU
"WiederhohluDg vou Cresciut Text.
— de consolatione philosoohie libri
quinque cum preclaris Jaan. Mur-
melii commentariis curaque Pvodol-
phi Agricolö Phrisii et Augustini
Dathi — in Boethii partem locu-
pletissima enarrationfe. 4. Colon., in
ojff. liberor. Quentell 1516 pridie
Kai. Martias. ^
adamussim elaboratum iamque
recentiore liraa in Liptziensi gy-
mnasip ab innumeris mendis — pur-
gatum et perquam fideliter emen-
datum. Fol. Liptzk, Jac. Thanner
1516. 40 ung. Bll. Sign. A— G.
— libri quinque de philosopbica con-
solatione iam denuQ impressi atqiie
exactissima cura a cunctis mendis
emendati. 4. Viennae Pannoniae,
Joan. Syngrenius l52l eidib. Mar-
tij. — 60 ung. Bll., Sign. A — O.
Von Udalriciis Faber besorgt.
— (Titel wie Ausg. 1513) 8. Florent.,
heredes Phil. Juntae 1521 m. Mar-
tio. — 80 gez. Bll.
Wahrscheiul. nur Nachdr, der frü-
heru Ausg. — Eine Äldine vom j:,J^21
wird von Schellhoru amoenit. litt. T.X.
p. 1197 citirt, existirt aber nicLt. S. Re-
uoua^d annales des Aide T. 1. p. 222.
Edit. U.
Aucf, Fr, : Shell. Guld. Crevenna.
— consolatio philosophier cu»u tri-
plici commentario et disciplina
scholarium. Fol. Lugd., apud Sy-
monem Vincentium ex chalcogra-
phia Joh. Marion 1521.
8. Basil. 1522.
— — c. comm. St, Thomae. Fol. Ve-
"net., hered. Octav. Scoti 1524.
cum Murmelii et Rod. Agri-
colae commentariis recognit. per
Joan. Caesarium. 4. Colon.. 1535.
— de cons. phil, libri quinque. 16.
Antv., exoff.Ghrp. Plantin. 1562.—
100 gez. Bll. u. 1 Bl. Errata.
W<Hie Kecens. von Th. Puluian.
-r- — 12. Antv.' 1580.
— de cons. philosopl^ica libd quin-
qu«. 16. Colon. Agr., in off. Birck-
mannica sumt. Arn. Mvlii 1589.
(60 S.) ^ \
— — Joh. Bernartius recensuit et
comjnentario illustravit. 8. Antv.,
ex off. Plantin. ap. Jo. Moretum
1607. — 8 ung. Bll. Vorst., S94 S.
.3 ung. Bll. (Altheer in Utrecht 1
hell. Guld. 5 Weigel in L. l*f 4j?<.)
JVach ßeru.'s Tode vou Wie. Ou-
daerl herausgegeben.
Digitized by
Google '
Boethius.
33
Boethius«
nunc denao varr» lectt. et no-
tis illustrati a Th. Sitzmann. Qui-
bos subjunctus et Th. Pulmani de
metris Boethianis libellus. 8* Ha-
noviae, typis Wetjhelianis 1607. 12
ung. BIL Vorst. u. i287 S. —
c. castigatt. Th._ Pulmani. 16.
Rothomagi, apud Komanum de
Beauvais 1617. (335 S.)
— de cons. phil. libri V editi a F.
Bertio. Acc. ejusd. de disciplina
Scholar, über. 12. Lugd. Bat, J.
Maire 1623. (Nestler in Hamburg
l Mark.)
— — (c. autoris vita Jul. Martianp
Aota scriptore.) .32. Amst, Gu.
Janssen 1625.
ex rec. Bertii. 12. Lugd. Bat.
1638. ■
12. Paris., ap. C. Gourault 164a
(Weigelin L.-!^/ 4^.)
32. Amst., Guil. Janssen Cae-
sius 1645.*
32. Amst., Janssen 1653. (Wai-
gel in L. 14 ^(.)
Eiusd. opuscula sacra auctiora
KenatUS Vallinus recensuit et notis
illustravit. 8. Lugd. Bat., Frc.
Hack 1656. (Altheer in Utrecht 1 fl.
10 stüb. 5 Weigel in L. 1 *^ .12 ^f.)
iKpftitel, H ung. BIl. Vorst., 214
S., 6Bll.Ind. u. IBl. Errata. Dann:
IL Vallini notae 117 S., 2 ung.BU.
tieae Recens. nach Mscr. (2 Codd.
St. Victoria, 2 Thuan. u. 1 kgl. Pariier)
D. älteren Ausg. Zu den opusc. benutzte
er 3 andere Codd. Vallinus Noten wer-
den geschätzt. — Ein Exemplar dieser
Aosg.y auf deren Titel steht: Lugd.
Bat. et veneunt Paris., ap. Tbomain
J0U7 1656 wird im Pinellifchen Catal.
n. p. 245 erwähnt.
— consolat. philos. libri quinque. 24.
Oxon. 1663.
— 7- Eiusd. opusc. Sacra. Cum in-
tegris notis Joh. Bernartii, Th. Sitz-
mani et Renati Vallini Accedit Pt»
, Bertii praefatio. 8. Lugd. Bat., ex
off. Hackiana 1671. (Nestler in Hamb;
4 Mark 8 Sh.; Weigel in L. 2 »^
8?{.) 1 KpftiteL, 22 ung. BIL Verst.,
324 S. u. 6 ung. BU. Ind.
t Der Text der Ausg. 1656 ist wio-
prhohlt u. die Noten der auf ^em Ti-
ll genannten Gelehrten beigefügt.
P AucU - Fr, : S fl. Gre?enna.
- — 12. Bremae 1672.
k consolationis philof . Hbros - quin.-
2ter TheiL
cruo Interpret et notis illustr. Pet.
Oiinyus. In usum Oelph. 4. Lutet.
Paris., Lambert KouUand 1680.
— (ders. Titel) 4. Ibid., Frd. Leo-
nard 1695.
Ist nur. neuer Titel zur vorig. Ausg.
D. Errata sind aus diesen letztern Exx.
weggenommen. — I7ebrigens gehört diese
Ausg. zu den seitnern der Suite ad us.
Delph.
— de cons. philos. libri quinque. Post
Th. Pulmani emendationem iara
denuo ad uetustiss. membr. Cunr.
Kittershusiirecogniti. 16. Venet.,ez
typogr. Sanzoniana 1694. — 4 ung.
BU. Vorst u. 247 S.
— r- 12. Colon. 1702.
Die Gedichte in diesem Werke aus
3 Helmsu Mscr, u. 4 Ausg. Terbessert,
stehen in Poljc. Leyseri histor. poet.
med, aevi. 8. Halac 1721 p. 105 »q, —
Diese Gedichte sind auch abgedr. in M ait->
taire corpus T. II p. 1449 sq.
— — Acc. P. Bertii praefatio. Boe-
thii vita a M^rt Rota conscr. Th.
Pulmanni de metr. Boethii lib. 8.
Patav., Cominus 1721. (Weigel in
L. 18 ^., Altheer in Utrecht 1 holt fl.)
Selten. Man kennt auch ein Ez.
auf Pergament.
8. Ibid., id. 1744.
Weniger selten. Es giebt auch Exx.
auf blau. Papier.
• — consolat. phil. libri quinque. 4 min.
Glasguae, in aedibus acad. exe.
Rob. et Andr. Foulis 1751. — 2
ung. BIL, 157 S. u. 1 ung. BL Ver-
lags - CataL
Textes -Abdr. nach Vallinus. In
der Vorr. stehen einige Varr. aus 1
Oxf. Cod. u. 1 Glasg. — Sehr sauber.
— Dieselbe Ausg. auch in 8. (Weigel
in L. 1 */ 14 ^.) X
w^. P. : 3 fl. 5 st Crevenna (in 4.)
— — c. praef. Pt Bertii« 8. Lips.,
Teubner 1753. 5^,
Textes-Abdruck nach Vallinus.- »
— de consolat philos. libri quinque.
4. Agriae 1758. (Weigel ix^ L. 1 «f
4j^.)
Recensuit, emendavit, edidit
Joh. Eremita. 18. Paris., sumtibus
Lamy 1783. Mit 1 Kpf. (LIV u.
280 S.)
Bildet 3 Tbeile, die Seitenzahl lauft
aber fort. Der Herausgeber ist J« Fr.
Debnre de Saint-Fauxbin. — Es wurden
50 Exx. auf pap. d'Annonay in 12. ge-
Digitized byVjOOQlC
Boethius.
34
Boethius.
drackt. Man kennt auch mehrere Kxx.
auf Pergament in 12 n. 18. Ein Ex. auf
Perg. in 12. ist in der königl. Bibl. zu Pa-
ris, ein zweites im britt. Museum, ein
drittes besass Renouard. —
Auct,-Preise v. Exx. auf Perg. in
12.: 11t. 11 Sh. Paris; 280 frl d'Han-
. gard; 180 fr. Lamyj 122 fr. Larchcr;
S L. 5 Sh. Chardin 5 300 fr. Mac Carthy 5
ein anderes im Jahre 1822 verkauft zu
400 fr.
Ein Ex. auf Perg. in 18mo. 80 fr.
Lamy,
edid. et vit. auct. cum nonn.
additamentis adjunxit J. Theod.
Benj. Helfrecht. 8. Hof, Grau 1797.
8^.
ad opt. edit. fidem recens. 4
maj. Parniae, ex reg. typ. (Bodoni)
1798.
— - arithmetica. 4. Aug. Vindelic, Er-
hard. Ratdolt 1488. 20 Maji. f^oth.
— 48 Bll. mit 40 Zeilen; in 2 Coli.
Sign, a— f.
Erste u. seltene Ausg. — jiuct,-
Preise: 2 L. 2 Sh. Askew; 11 holl.
Gulden Crevcnna, — Man kennt ein
Ex. auf Perg.y jetzt in der königl. Bibl.
an Parif. Es wurde für 172 fr. aps
MacCarthy^s Auct. erstanden , und ist
wahrschl. dasselbe, welches von Braun
notilia bist. Itt. de libtis tmpressis in
bibl. monast. ad S. Udalr. et Afram ex-
staut- 4. Aug. Vindel. 1788. T.U. p.l61
erwähnt wird.
Die Ausg. Fol, Venet., Jo. et Greg,
de Gregoriis 1492 u. 99 » welche man
zuweilen angeführt findet', gehören ei-
gentl; zu, der Ausg. der säm mtl. Werke.
— duobus discretä libris adiecto
commentario (Girardi Ruffi) mysti-
cam numerorum applicationem per-
stringente declarata. Fol. Paris., Si-
mon Golinaeus 1521. 5 idus Julias.
In hoc,libro contenta. Epitome com-
pendiosaque introductio in libros
, Aritbmeticos divi Severini Boetij :
ad)ecto familiari commentario di-
lucidata. Praxis uumeraudis certis
quiMisd. regulis constricta. Intro-
ductio in geometriam etc. Fol. Ab-
- solutum in almo Parisiorum studio
1503 et emissum Paris., ex off. Hr.
Stephan! I5IO. 15 Mart. — 96 Bll.
i)ie Sohlussschr. steht auf Bl. 48 a,
auf der Rückseite ein grosser Hlzschn.
(In Göttiiigen.) ^
Epitome compendiosaque introductio
in libros arithmeticos Sev*. Boethii
adiecto familiari commentario. Fol.
Paris. 1522.
— arithmetica speculatiua per Jacob.
Fabrum Stapulensem in compen-
dium tedacta. Arithmetica pra-
ctica Christi erni Morssiani in quin-
que partes digesta. 8* Basil., Hen-
ricus Petri m. Martio 1536.
8. Paris. 1553.
— de häbdomadibus. 4; Cracov. s.
typogr. nom. et a. halbgoth, 4 Bll.
S. ßiblioth. Pinellii T. 1. p. 246 —
248.
' — Topica et commentar. in M. Tüll.
Ciceronis liUrum topicorum. Fol. s.
1., Oliverius Servius de Tholentino
1484 die 20 m. Febr. röm. Ohne
Sign. u. Bllzalil.
S. Frr. de I^icteriis bibl. Neapel.
T. I. p. 104.
— in topica Ciceronis commentario-
rum libri VI. (c. textu) 8. Basil.,
exe. Henr. Petrus m. Aug. 1531.
4.. Lugd., Seb. Gryph. 1536.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. mit Cic.
, Orator. Ib. 1536. 3 fl)
8. Paris., Rob. Stephan. 1535
\u 1540.
Hr. Prof. Hase in Paris hat hinter
s. Ausg. des Lydus de ostentis (1823)
ein Fragment dieses Werkes, welches bis
jetzt unbekannt war, herausgegeben u.
dadurch eine bedeutende Lücke in die-
sem Werke ergänzt.
•^ de diifer^ntiis topicis libri quatuor.
8. Paris. , ex off. Rob. Stephani
4534. 16 cal. Nov.
— — 8. Paris., Sim. Golinaeus 1541.
— -^ Tres priores quidem non taili
metaphrasi quam sckdliis graecis
incerto autore: quartus vero latine
saltem sed ex recognitione ad ve-
tnstas membranas. E codd. Mss.
bibl. hxLg, sie ppmum editi a Jo.
Wegelino. 8. Aug. Aiudel., Dan.
Francus 1604. — ö ung. Bll. Vorst.
(das letzte weiss) 275 S.
— t libri divisionum et topicor. Boethii
— an Aristotelis praedicam. etc.
lat. Fol, s. 1. et a. (um 1480.)
Vergl. Catal. de ia Valli^re T. 1 |
p. 375 mFrc. de Licteriia bibl. Neapol.
T. I p. 104.
-^ musicae libri IV. cap. lEE, cum
vetusto Ms. Job. Seldeni coUatuni
additis varr. lectt. — in Meibomii
antiq. musicae auctt. T. II.
Digitized by
Google
Boethius.
35
Boethius,
— de disciplina scholarium. 4. s. 1.
et a. goth. — 43 Bll. mit 14 Zei-
len. Ohne Sign. , Cust. u. Bllzahl.
Wahrschi, zu Colin gedr. Beginnt
Bl. 1 a : (V) Eftra nouU intentio de fco-
larium difclpliua opendiofü poltnlare
tractatü etc. Schliesst Bl. 43 a: Expji-
' cit te^tus hoecij de xürcipliua fcolariuu}.
Es i^t dlö^es ein anerkannt unterge-
schobenes Werk, dessen Verf. ein Mönch
Thomas Brnbantlnus od. Cantipratanus
war, welcher um die Mitte des 13ten
Jahrhunderts lebte,
— — 4. s. 1. et a. goth. 28 Bll. mit
17 u. 18 Zeilen.
Auf BK 1 a der Titel: Bo«tius de
dlfciplina fcolariura. Bl. 2a erste Zeile:
Iiicipit Boetius de difciplina Icolariü.
Schliesst mit deaselien Worten wie in
der vorigen»
c. cortaipento,. Fol. s. 1. et ty-
pogr. üom. 1485. goth. — 69 Bll.
mit Sign.
Beginnt Bl. 1 a : In diui Seuerini
Boetij de fcolarium difciplina comraen-
tarium feliciler incipit. Zu Ende: Fioit
Boetius de difciplina fcolariü cum com-
mento.
— — Fol. In universitate Lovaniensi
impress. in domo Joh. de Westfa-
lia' 1485. goth. — 68 Bll. (das erste
u. letzte weiss) Sign, a — h.
Bl. 2a erste Zeile: (O) Scnletur
me ofcnlo oris fui. Auf Bl. 3 k be-
ginnt der Text u. Comnientar. Der
Text schliesst auf Bl. 66 b , der Com-
mentar auf Bl. ^7 a mit der gOsten
Zeile. Darunter die 4 zeilige Schluss-
scbrift. (Jn Göttingen.)
, Auct, -Pr.: 4 il. 10 st. Crevenna.
cum notabili commento. 4. Co-
lon., Henr. Quentel 1489. 16 April.
goth, (Weigel in L. 3 '^y .)
4. Ibid., id. 1490. goth. 64 Bll.
4. Argentinae 1491 in die fan-
cte Brigide. goth. 95 Bll.
4. Daventriae, Jac. de Breda
1492.
4. Colon., Henr. Quentell 1493.
22 m. Octobris. goth. 67 ßU.
4. Norimh* 1495.
— . — cum commento notabilj. 4. ^ Ar-
gentinae (ohne Drucker) 1495. ffoth.
76 Bll. ' ^
In der Jahreszahl steht 1415 statt
1495.
4. Daventriae , Jac. de Breda,
1496. 15 Maii.,^o/Ä. 68 ung. BU.
(dias letzte weiss) Si^gn. A -- L.
4. Colon., Henr. Quentell 1498.
5 Mart. goth. 66 Bll. Sign. A — L.
4. Lugd., Joan. de'Vingle 1500.
4. Colon., Henr. Quentell 1501.
m. Decbr. luculente die Odilie aft
Lucie. goth. 66 ung. ßU. Sign. A
— L. (In Göttingen.)
— — ab Ascenßio explanatus. 4. Lusd.
1502. 26 Dct.
S., Maittaire lud. 1 p. 195.
— (ders. Titel) 4. Lugd., per Claud.
Davoft al. de Troys s. a.
, V eher Setzungen.
Boethii consol. philos. libri ^inque
anglo - saxonice redditi Al&edo
inclyto Anglo Saxonum rege. Ad
apograpbum Junianum expressos
edidit Chrp. Rawlinson. 8 maj.
Oxon., e theatro Sheldon. sumtibus
editoris 1698. M. 1 Portr. ; 6 ung,
Bll. Vorst. , 198 S. u. 1 Bl. Errata.
(Weigel in L. 5 a/'.)
Die Gedichte in dies. "Werke sind
in doppeller Uebers. vorhanden, in pros.
u. in Versen } die pros, Uebers. aus e.
ßodlejauiscLen Hdschr. , die andere aus
e. Cottooian. — Man kennt- bis jetzt
noch kein Ex. auf klein. Pap.
Auct. -Fr.: 50 fr. Mac Carthy; 14
holl. fl. 25 Cent. Meeimau.
— the anglo-saxon version of Boethius*
de consolatione philosophiae by king
Alfred. With an english transla-
tion and notes by Joseph Spencer
Cardale. 8. Leicester , T. Combe
et Son (Lond. , Natali) 1829.
1 L. 4 Sh.
— das puecbvon demtrost der weiss-
hait des maiesters Boecy etc. — '•
Fol. Nürnberg. , Ant. Koburger
1473. s. Ausg. des Textes.
Marcband schon hält Wie. von WyTe
fiir den Uebersetzer. Allein dem wi-
derspricht Wyle selbst in der Vorrede
"zu seinen Tütschuugeu. Fol. s. 1. 1478.
— Eine noch ungedrnckte deutsche Ue-
bers. aus dem Uten Jahrhunderte (von
Notker) , in Su Gallen befindlich > er--
'wähnt Koch im Compendium der deutsch.
Literatur Gesch. Ausg. 2. Thl. L S. 31.
"Boethius der hochberümpt meister vnd
Poet ^on dem trost der weissheiti
4. Strassburg , Joh. Schot 1500.
gom. (Weigel in L. 3 ^/.) 108 Bll.
Digitized byCjOOQlC
Boethius,
36
Boethius«
Ist von der vor. XTebew. ▼erschic-,
den, der Verf. aber unbekannt.
— christlicb vernünftiges Bedenken,
. Wie man sich bey vordringendem
' Gewalt vnd Wohlergehen der Gott-
lösen etc. — zu trösten habe. In
fünf Bücher verfasset — aus dem
Latein, übersetzt. 12. Nürnberg,
gedr. bei Chrst. Gerhard, in Ver-
legung Job. Taubers 1660.
Der Uebcrsetzer »oll ein damalige^
Nürnbergseber KxtX Job. Hellwig sein.
— christlich- Vernuhftfiremesser Trost
vnd Unterricht, in Wi^erwertigkeit
vnd Bestürzung etc. -r verdeutscht
u. mit beygefügten kurzen Anmerk.
über etliche dunkele Ort desselben.
12. SuUbach, Abraham Lichtentha-
ler 1667.
Die XJebers. sind Cbristian Knorr
von Rosenrotb u. Franciskus Mercnriiis
von Helraoiit. Jeoe^r übere. die Verse,
dieser die Prosa.
— (ders. Titel) Zum andernmahl auf-
gelegt. 8. Lüneburg, Jo. Georg
Lipper 1697.
Von V. Helmont besorgt,
w. fünf Bücher vom Trost der Weis-
heit in WiderWertigkeit etc. aus
dem Latein, übers, u. mit kurzen
Anmerk. - ans Licht gestellt von
Fr. R. - 8. Nürnberg 1717.
Frd. Rothscbolz (b. WilPs Nürnberg.
Gelehrten Lexik. Tbl. S. S. 409) wird
geineiuiglich als Verfasser angesehen, soll
jedoch nicht der wahre Uebcrsetzer sein.
Der in seinem Gefängniss philoso-
phirende Boethius das ist: des
Boethii V Bücher de consol. phil.
Oder Tröstung'aus der Welt- Weiss-
heit. Aus dem Latein, ins Teutsche
— mit einiger Freybeit übersetzt
— durch Jph' Just. Fahsium. 8.
Gosslar, König 1724.
Ist in Form einer Schul - Coniödiß
übertragen.
— fünf Bücher vom philosophischen
Tröste aus dem Lateinischen von
neuen übers, (v. Job. GoUfr, Rich-
ter) 8. Leipz., Teubner (Vogel)
. 1733. 5 n*
— ' Trost der Philosophie aus d. La-
tein, des Boethius mit Anm. u. Nach-
ricjhten die Geschichte des Origi-
nals und das Leben des Verf. be-
treffend von Karl Frd. Fifeytag. 8.
Riga, Härtknoch 1794, 20 ^.
— fünf Bücher v. Tröste der Philo-
sophie prosaisch u. metrisch übers,
u. mit Anmerk^ngen eines Christen
begleitet von J. H. Weingärtner. 8.
tinz, akad. Buchhandlung 1827.
16 ^.
— Gesänge im Kerker, nachgebildet
von L. J. Wortberg, 8. Greifswalde
(Mauritius) 1827. 14 %,
Boecius de consolacione philosophie
(trsl. out of latyn into cur usual
and moder tonge following the la-
' tyn as neygh as is possiblei to be
understande by Maistir GefErey
Chaucer) Fol. (Westminst.) William
Caxton s. a. (vor 1480) 63 Bll. mit
29 Zeilen 5 ohne Sign., Gast. u. Sei-
tenzahl.
Zu Ende darf ein Blatt : Epitaphium
Galfrldl' Chaucer per poetam laureatum
Stephaoum nicht fehlen. — r Brunet u.
Andere g«beu 93B11.^d, Herbei t in
typogr. autiq. n« der Catal: ' der ßibl.
des Köoigs V. Engl, zahlen aber nur 63.
— Sehr selten.
— the boke of comfort called in la-
' ten Boetius de cons. phil. trsl. in to
englesse tonge by John Waltownem
(Walton) 4. Emprented in the ex-
empt monastery of Tavestock in
Denshyre by Th. Rychard monke
of tiie sayd monastery to the in-
stant desyre of — Robert Lang4on
1525.
Sehr selten. Wurde im J, 1410
von Joho Walton, Canonicus von Osney,
ganz in Verse übertragen.
AacU-^r.x 5 L. Askew.
-^ the comforte of philosophye or
wysdome — trsl. out of latin into
the engfyshe tongue by George Col-
vile alias Coldewel. 4. Lond., John
Cowoode 1556. M. d. latein. Text.
^ ^4. Ibid., id. 1561.
made engl, and illustratcd with
notes by Richard Fr est on. 8. Lond.,
Awnsham et John Churchill 1695.
£d. II. corrected. 8« Lond.,
, W. Innys 1712.
— ^ — trsl. into engl, by W. Causton«
8. Lond. 1730.
trsl. from the latin with notes
and ilhistrations by PhiL Ridpath.
8. Lond. , Billy 1785. ^ 5 ^h.
•^ the metres of Boethius on thecon-
solation of philosophy. S. Lond.,
Robinsons 1792. 5 Sb.
lu neuerer Zeit hat n»an eine voll-
ständige Uebers. des Boethius von der
Digitized by
Google
Boethias«.
37
Boethius.
KoDiginn Elistbetb in den Suatsarclii-'
veo zo Lobdon i^ufgefnnden. Die Ifand-
tchrift des poetiscb. Tbeiles i«( von ihr
selbst geschrieben, wie solches ^ie un-
gleich «mit aufgefundenen Briefe von ihr
dartbnn , der prosaische Theil aber von
ihrem Secretar. Dass Elisabeth den
Boetbius übers, habe , darauf halte schon
Walpole in s. catalogue of tbe rojaland
noble antbors of England. 81 Lond.
1759. T. L p.S2. aufmerksam gemacht.
— de consolatioa de philosopbye
translate par unhonneste clcrc de-
sole. Fol.. Bruges, par GoIardMan-
sion (14Z7) goth. 279 BIL (nach
andern tßb) m 2 Call.
Beginnt Col. 1:
Cj commence le liure de boe
. ce de confolation de pbylofo-
pbye compile par Yenerable
homme Maistre Regnier
de fiiuct (sie) Trudon docteur en
laiote Theologie et nagai '
res tranfiate de iatin en fran
cois par vn honneste Clerc
defole qrant la coufolatiü en
la tranftation de ceftui liure
£t pmieremet le probeme.
Bis Bl. It a die introductio, ▼. Bl. 1,2 b
-- 16 e. Regist.^ Bl. 17 ist weiss. Bl.
Wa beginnt der Text. Auf dem letz-
ten Bl. a: Fait et iraprime a brugespar
colard manrion lan et jour derftifdis.
Fol. s. 1. et a. goth. — 82 Bll.
mit 34 Zeil, in 2 Coli. Sign, a — 1,
ohne Gust. u. Bllzahl.
Bl. 1 Col. a erste Zeile: (C) eluy
qui bien bat — Zu Ende: Cy fibist
boece de confolacion. — Diese altfran-
zös. marische Uobers. wurde spätestens
1481 gedruckt. S. Hr. Hofr.Ebert's bibl.
Lex. Tbl. IS. 212-13.
translate en vers fran cois par
Maistre Jehan de Meun. Fol. s. 1.
et a. goth. -- 69.ßll. mit 32 Zei-
len, u. m. Sign.
^ — Fol. s. I. et a. goth. — M. 35
Zeilen.
Zu Ende: Cy ^nist le souuerain
b'ore intitul^ Boece de consola'tion felon
U Iranflation de tres bonnourable ora-
teur maistre Jehan de mun (sie).
et livre des Eneides compile per
Yirgile translat^ de Iatin en fran^
cois. Fol. Lyon, par Guillaume le
Koy 1483 le dernier de Septembre.*
— le grant Boece de consolation trsl,
de lat en franc;. Fol. Paris, Ant.
Verard 19 Aug. 1494. goth. — 11
BIL Vorst. u. 143 BU. m. 45 Zeilen.
Nacbdr. der Ansg. 1477. — Man
kennt ein Ex. auf Perg. mit Miniaturen
in der konigU Bibl. zu Paris.
— — de nouvel translati dfe Iatin en
francois en rimes et prose par Je-
han de Meun 4. Paris, Mich, le
Noir 1520.
trad. partie en vers, partie en
prose (par Charles leBer) 8. Paris,
Jean Vorel 1578.
trad. en vers et en prose (par
Renö ie Geriziers) 12. Paris, Jean
Garausat 1638 u. öfter.
Bofece consol^ par la philosophie trad.
nouvelle (par N. F. Regmer) 12.
Paris, Pierre le Petit 1675.
12. Ibid., Loyson 1676.
Nouv. Edit. corrigöe. 12. Ibid.,
Loyson et Bruxelles, Jean de Snledt
1711.
— la consolation nhilos. Nouv. trad.
avec la vie de Vauteur et des re-
marques bist, et prit. par un frfere
Macon (Jos. Dufresne de Franche-
villl) 2 Vol. 12. Berlin, Roblau
1744. I
2 Vol. 8. La Haye, Pierre de,
Öondtl744. (WeigelinL.l^f 16^.)
ist wabrscbl. nur neuer Titel zur
vorigen Ausgabe.
Trad. nouvelle (par L^on Co-
lesse) 12. Paris, Goguö 1771.
— vijf bouken Boecy de consolatione
pbüofopbie. Fol. max Gheprendt
te Ghend by Arend deKeysere den
derden dacb in Mey 1485. goth, —
359 BU. (das Ute, 12te und letzte
weiss) in 2 Coli. — Sign, a — b, ,
a — z, Z; A — V.
Beginnt auf Bl. 1 a Col. 1
Dit es de tafele vanden
eerften bouke
Die erste Zeile der 2ten Columnc ist:
Int derde Metrum:.
Das lobaltsver^eichniss umfasst die
10 ersten Blätter. Bi. 10 b ist weiss.
fil, 11 u. 12 weiss. BI. 13 a erste Zeile
der ersten Golumne: (A) llen ende sou
— Ueber der 2tenCol. die Ueberschrift:
De Prologhe — welcher auf BI. 14 a in
der 2ien Col. endeU Bl. 14 b ist weiss.
Bl. 15 a beginnt -der Text. Schliesst auf
dem vorleteten Blatte; die letzte Zeile
der ersten Colurane: AMEN. Auf der
2ten Golumne steht die 8 zeilige Scbluss-
schrift, darunter DEO -> GRACIAS -•-
Unmittelbar darunter der Druckerstock.
Digitized by
Google
Boethius.
38
Caecilius Statius«
Es giebtExtipplare, welcbe im An-.
fange Verschiedenheiten haben. In die-
sen beginnt das erste Blatt in 2 auslau-
fenden Zeilen:
Dit es de tafele dienende defen iianol-
ghepden vijf bonken Boecij de confo'*
latione philofophie.
Das Inl^aUsverzeicfaniss scbliesst wie
in dem ersten Exemplare auf Bl. 10 a.
^1. 11 a erste Zeile der ersten Columne :
(A) )len ende son u. s. w. wie in dera
▼orhin beschriebenen Exempl. bis zuEnd^.
Dieses letztere Ex. hat jedoch nur 356
Bll. (Beide Arten Ton Exx. sind in
Göttingen).
Auct, Pr.: 12 hol). Guld. Cre-
▼enna; 12 fr. Brienoe; 40 fr. Rover (e.
sehr schön Ex.) u. I5O 11. Mcerman. —
In Longman's CataK v. 1816 ibt ein £x.
mit 5 Miitia,turen zu 24L. St. angesetzt.
vVertrOosling der Wysgeerte van Boe-
tbius in vyf Boeken vervat en
nieuwlyks vertaald door M. Gargon.
8. Amsterd. 1703.
Twede druk verändert en ver-
beterd door den Vertaalder. 8.
Amst. , Hendr. Bosch en öalom.
. Öchouten 1722.
Fabricius erwähnt eine and^e hol-
länd. Uebers, 12. Dordrecht 1654. '
— di consolatione philosophica vol-
gere (per Anselmö Tanzo) 12, Mi-
lano, Augustino de Vicomercato
^ 1520. 19 April.
Nuovamento revisto e di molti
eri;oripurgato. 8. Vinegia, per Gio-
vanantonio et fratelli da Sabio 1527.
Ö. Vinegia, Marchio Sessal631.
— de conforti philosopbici trad., per
Lud. Domenichi. 8. Fiorenza, Lo-
renz© Torrentino 1550. — 222 S.
u. 1 Bl. Errata.
— della consolatione della filosofia
trad. daCosinro Bartoli. 8. Fiorenza,
Lor. Torrentino 1551. (237 S.) —
Auch gr. Pap.
Von der Crusca citirt.
T -, trad. in volgare fiorentino da
Benedetto Varchi. 4. Firenze, Lor.
Torrentino 1551. — 117 S. (Weiffei
in L. 1 x/s 18/^.) '
8. Venet., Gionti'l562.
trad. per Lud. Domenichi. ß.
Vinegia, Giolito 156^ u. 1563,
trad, da B. Varchi. 12. Fioren-
za, G. Marescoti 1572. 1583. 1584.
--7-8. Fiorenza, FiL Giunti 1589.
— — traportati dal P. Tomaso Tam-
burino. 12. Palermo, Gius. Bisagui
1657.
Volgarizzamento di M. Alberto
Fiorentino co* motti de' fLlosofi e
con una oraz. di Tnllio volgarizz.
di Brunetto Latini. 4. Firenze, Manni
1735. Auch gr. Pap.
trad. da B. Varchi. 8. Venez.,
Franc. Piacentini 1737.
8. Vencz., Giambättista Novelli
1757.
4. Parma, Bodoni 1784.
— poln. übers. 8. Warschau 1738.
— de consolacion e vergel de con-
solacion. Fol. Sevilla por Meinai^do
Ungut e Lanzalao Polona 1497.
18 Febr.
S. Mendez T. L p. 205—6* Der
Uebers. ist Fr. Ant. Ginebrcda.
— — 4. Sevilla, pör Juan Varella
1511.
— -- (tracl. por F. Alberto de Aguayo)
4. Hispali, por Juan Varela 1530.
— — trad. por Aug. Lopez. Fol. Valla-
dolid, Joan. deBustillo 1599u. 160-t.
— Las eroticas y traducion de Boe-
cio de Don Estevan Manuel de Vil-
legas con memorias de su vida y
escritos por Don Vicente de los
Kios y consuretrato. 2 Vol. 8. Ma-
drid 1774.
— los cinpo libros del consuelo dela
filosofia de Boecio trad. en prosa
y verso. 8. Madr. 1805.
Erläiiterungsschriften.
Barberini crilico storica esposizioue della
vita di Scv. Boezio. 8. Pavia 1783.
Heynii y C, G. , censnra ingenii et ido-
rum Boelbii cum luemorabilibuA ex
ejus scripiis. Fol. Gottiug., typ. Die-
terich 1806.
Auch in eiusd. Opnsc. acad. T.VL
p* 143 sq.
{Gervaise) histoirp de Boece, senatenr
romaiu, avec Panalyse de t^u» bgs ou-
vrages. 2 Tom. 12. Paria, Mariette
' 1715.
CAECILIUS STATIUS.
Die Fragmente seiner Komödien
stehen gesammelt in fragm, vct. poet.
latiu. a Stephanis coli. 8. (Paris.) 1564
p. 63 sq., in Maittaire opp. et fragm.
vetl. poet. lat. T. II p. 1484 sq. in Bolhe's
poet, scenici lat. Vol. V. P. 2 p. 123 sq.
— üeber s, Leben schrieb Casp. Sagit-
tarius in «. vita Livii Audronici etc. fi.
Altcnb. 1672. S. 31 — 35.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 39 Caius Julius Caesar.
CAELIÜSFIRMIÄNÜS SYM-
POSIUS s. SYMPOSIÜS.
CAIUS JULIUS CAESAR.
Caesaris, C, J., opera. Fol. Romae,
in domo Petri de Maximis (Conr,-
Sweynheym et Arn. Pannartz) 1469,
. 12 mens. Mail. 166 Bll. mit B8
Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : (G) Allia efi o-
roni£ diuiFa in parte! tref : qpanim -—
BK 65 b beginne Q A. Hircii comment.
belli gallici. Bl. 75 a Ju). Caesaris com-
nieot. de bello civili'etc. fil. 165b die
Scblussschr. in 2 Zeilen. Bl. 166 a ein
Bfief des Job. Andreas Bischof von Ale-
lia, dessen erste Zeile: (D) Ictatorif
CfUr'iZ cöroentarios : iam pridem inuUa
(lili — Auf der Rückseite die Aufänge
der einzelnen Bücher,
Erste u. buchst seltne Ansg. der
lÜmmtl. Werke des Caesar, nicht bloss
der Bücher de bello Gallico, wie Er-^
nesli ia Fabricii bibl. lat. T. I. p. 259
behauptete. Den Text dieser Ausg. wie-
derhohlen ~ die folgenden bis anf Lucas
Bohia.
j4uct»,^Pr,: 605 livrcs Gaignat;
1260 livres U VallifereJ 580 hoin fl.
Crevenna; 1362 llvres Brienue) 52 L.
Sterl. 11 Sh. P^ris; 821 fr. Santander;
850 fr. d'Ourches. .
Fol. Venet. , Nie. Jenson' 1471.
148 Bll. (das erste u. letzte weiss)
mit 39 Zeilen.
Beginnt Bl. la f>rste Zeile: CAlI
IVLH CAESARIS COMMENTARIO-
RVM LIBER — Schliesst auf Bl. 147 b.
Nlcbt wenigem selten wie die Prin-
ceps u. sehr schön gedruckt. (In Göt-
tingen.)
Auctions-Treise : 360 livres Brien*
ne? läTL. 2 Sh. 6 d. Pinellij 231 fr.
RöTcr $ 426 fr. Mac - Carthy (ein sehr
schuo.Ex.), dasselbe Ex . verkauf l iuHib-
htx>!^ AuctioQ 14 L. 5 Sh. '
Fol. Romae , in domo Petri de
Maximis (Conr. Sweynheym et Arn.
Pannartz) 1*72 die 25 mens. Aug. —
167 Bll. mit 38 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a :
G. Julii Cesarif. belli gallici.
Comrneutariuf Prirauf.
Die Scblussschr. steht auf dem vorletz-
ten Blatte b nach der 20sten Zeile. .Dann
1 BL mit dem Briefe des Biscboia Joh.
Andreas I in .welchem dieser sagt, er
habe eine Recognition des Textes gege-
ben. — (lu Göltingen.)
Das Göttiuger Ex. hat übrigens nur
165 bedruckte Bll. ; ' im Catalog der
Bibl. des Königs von England II p. 5.
wird die Totalsuinme auf 166 Bll, an-
gegeben.
AucU Pr. :' 360 livres la Valli^re ;
155 holl. Ü. Crevenna; 101 fr. Mac
Carthy.
— de bello gallico. (Julii Celsi) tra-
ctatus de uita et rebus Jul. Gaesa-
ris. Fol. s. 1. et nom. typogr. 1473.
foth, 156 (wovon 3 weiss sind) mit
8 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a :
C. lulii Cefarit belli gallici.
Commentariuf Primuf.
(G) Allia eft omnif diuila in partef
i trif : quarum vöa in?
Q. schliess^ Bl. 71a
FiniuDt feliciter( libri cömentario 2(.|
Juli) celaris de hello gallico, Ixxiij.
Auf der Rückseite desselben Blattes:
. Tabula siue registrü librorif commen-
tariorü etc. — Darauf folgen 3 weisse
Blätter.
Bl. 75 a beginnt Celsus erste Zeile:
(C) ay luly cefaris dictatoris exordia.
XJt pleraqj mortaliü — Zu Ende Bl.
156a:
Explicit Liber. Deo Gracias« 2C.
Anno Dni. M.CCCC^ ][IX°.
Tercio.
So das Göttinger Exemplar. In abdern
steht Julius Caesar zul%lzt, und Celsus
voran. So das Ex. in Wolfenbüttel.
Ein drittes Ejl. ist in d. Leipz. Univers.
Bibl.
Sehr incorrecier, aber unverfälsch-
ter Abdn eines Mscr. Höchst sehen.
^Der Text weicht von den übrigen Ausg.
bedentend ab. Uebrjgens eutb. diese
Ausg. nnr die Bücher vom gallischen
Kriege^ u. vom Celsus ist sie die Prin-
ceps. S. auch Celsus,
Die Bibliographen sind in ihren
Meinungen über den Drucker dieses Bu-
ches sehr g'etheilt. Panzer T. I. p. 18.
schreibt sie Eggestein m Sirassburg zu .
u. ihm stimmt Ritter Barnard im CaUl.
der Bibl. des Königs V.England II p.5.
J>ei , Crevenna in Catal. raison. T. V p.
•152 u. Santander im Diction. bibliogr. T.
II p. 62 wollen jedoch Arnold Therhoer-
nen zu Colin für den Drucker halten.
Nach Andern dagegen wie Beloc (Anec-
doles T. IV p. 5 sq.) u. Dibdiu (bibl.
Spencer, in p. 247) wurde sie von Conr.
Fyner zu Essliiig^en gedruckt. .Die Ty-^
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 40 Caius Julius Caesar.
pen seien ganz dieselben ^ -wie in Pet«
Nigri Tractatüs ad Jndaeörum perfidiam
exatirpandam. 4. Esling., Conr. Fyoer
14T5. Nach eigner Ansicht u. genauer
' Vergleichnng beider Werke kann ich
versichern, dass die Typen bis auf ei-
•oige kleine Abweichungen z. B. im
Schluss s, ganz dieselben sind) u. so-
mit möchte Fyner als der wahre Dru-
cker angesehen werden können. Die Ty-
pen inTherhoernen n.Gggestein's Drucken
sind von jenen ganz verschieden.
Aucf. Pr, : SOI fr. Brienne. — Auch
Hr. Weigel hat e. Ex.\ aber ohne Preis
angegeben ; s. No. 10490.
Eii^e Ausg, Fol. Rom. 1476 ist s^hr
zweifelhaft.
— opera. Fol. 8. 1. (Mediolani) Ant.
Zarothus 1477. 10 m. Febr. — 167
luig. Bll. mit 41 Zeilen $ Sign, a —
8, A— C.
Bl. 1 a ist weiss. Die Rückseite
entb» e. Brief von Petr. Justin. Phileipbus
an Job. Simoneta. Bl. 2 a beginnt der
Text de hello gallico. Bl,58b Zeil. U:
A« Hircii piaefatio in octaun librum:
quem ipfe addidit libro septTo etc. Bl.
145 a die Schlussschrifu Darauf Bl. 146 a
Raymundi Marliani index comment., wel-
cher auf Bl. 167 b mit' dem Worte FI-
MIS endet. (In Göttiugen).
Auct, Pnt 72 livrcs la Valli^re,
6 L. Sterl. Pinelli.
FoL Mediolani, Ph. Lauagnia
1478. 6 idus Apriles. — 152 BIL mit
42 Zeilen.
Nachdr. der vorigen. Bl. i a beg.
der Text. Bl. 131 b die Scblussschrift.
Bl. 132 ist weiss. Bl. 133 a Marliani in-
dex, der auf Bl. 152 b schliesst: BEO
GRATIAS AMEN.
uiuct. Fr.:, 27 livres la Valliire)
27 boll. fl. Crevenna. «^
Fol. min. Tarvisii, Mich. Man-
zolinus 1480 pridie KaL Quintilis.
— 145 Bll. mit 44 Zeüen u. 22 Bll.
Index.
Der Heransgeber ist Hieron. Bono-
nius Tarvisinus. Auf Bl. 144 a steht die
Schlussschr. Darauf eiu Brief des Her-
ausgebers an Hieron. Zoianns; ein Ge-
dicht des Herausgebers u. endlich der
Index. — (In Göttiugen.)
uiuct. Pr.: 2 L. 3 Sh. Pinelli,
Fol. Venet, Octav. Scotus 1482.
12 caL Seotbr. 149 rnicht 147) be-
druckte Bll. mit 41 Zeilen.
Nachdr* der ▼or. Ansg* — (In Göt-
tingenO
FoL Venet., Theod. de Rega-
2onibii8 (sie) d« Asula 1490. ISJul.
— 133 ung. Bll. (In Göttingen.)
Fol. Venet., Phil, de Pinciis
1494. 25 Octbr. — 133 ung. Bll. ;
Sign, a — r. (In Göttingen.)
— — Fol. Venet., Benedict. Fontana
1499. 13 April. — 133 ung. BIL Sign,
a — r. (In Göttingen.)
Sämmtlich Nachdr. der Ansg. Ton
1480.
— commentarii recogniti per Phil.
Beroaldum. FoL Bono^iae, Bene-
dict. Hectorip 1504 cal. April. (Wei-
gel in L. 4 «^.)
— (ders. Titel) 8. «. L et typogr. nom»
1508. 20 Jun.
Nachdr. der vorig, n. zu Lyon Yon
Balthasar gedr. S. Renonard's AnnaL des
Aide Ed. n. T. 2. p. 304 — 5.
^ commentaria. 8. Florent., Phil.
Giunta 1503 m. Aprili. 2 ung. und
ccxxxxvin Bll. ^
Neue Recens. von Lucas Robla nach
emer guten Handachr. — Kommt nicht
häufig vor.
— commentariaseculorum iniuria ante
difficilia et valde mendosa. Nunc
primum a viro docto expolita et
optime recognita. Addit^s de nono
Apostillis, una cum figuris suis lo-
eis apte dispositis nee non regulata
tabula quae omnia loca , flumina
etc. — mirifice demonstrat. Fol.
Venet., Augustin. deZannis dePor-
tesio 1511. 17 Aug. — M. Hlzsclin.
Von Lucas Panetins Olchinensu
heransgegeben.
— commentarii recogniti per PhiL
Beroaldum. 8. s. 1. (Lugd.) 1512.
pridie nonas Novembris«
Nachdr. der Ausg. Ton 1508« —
jiuct, Pr^: 1 fl. Grevenua.
Hoc volvmine continentvr haec* Com-
mentariorum de hello Gallico libri
VIII. De hello ciuiH pompeiano«
libri IIIL De hello A|exandrino.
Über 1. De hello Africano. liberl.
De hello Hispaniensi. über 1. Pi-
ctura totius Galliae, diuisae in par-
teis treis, ^ecundum C. Caesaris
Commentarios. Nomina locorum,
urblumq^ & populorunt Galliae, ut
oUm dicebantur latine & nunc di-
oimtur gallice^ secundum ordinem
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar, 41 Caius Julius Caesai*^
alphabeti. Pictura Pontis in Rlieno,
Item Auärici. Alexiae. Vxelloduni.
Massiliae etc. 8. Yen et, in aedib.
Aldi et Andreae soceri 1513 m.
Aprili. (Weigel inL. 4^.) 20 ung;
u. 296 gez. Bll.
Von J. Jucundus verbessert. Er
, scheint eiDeo grossen Tfaeil. dies. Ter-
bess, aus der Jüntioe ▼. 1508 geschöpft
zu haben. Wo ei von dieser abweicht,
hat er minder gvte Lesarten aufgenom-
men, die viell. nur aus Goinjectur flös-
sen. Der Text dieser Ausg'. wurde die
Basis der folgenden.
Auct» Pr, : 2 fl. Crevenna,
Lord Spencer besitzt Ton dieser
Ausg. ein Ex. auf Pergament, welche»
früher dem Herzoge v. Cassano - Serra
zu Neapel gehörte.
— commentaria prius a Jocondo im-
pressioni dato posterius a nobis di-
. ligentissime reuisa et cum exempla-
ribus ejusd. collata restitutis Omni-
bus locis, quae per incuriam ab iis
qqi ea impressere uel relicta «el er-
rata fuerunt, sie ut ne quidemunum
iota earum castigationum desit in
nostris. 8. Florent., ex off. Phil, de
Giunta l5l4. m. Aug. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 6fl.) — 15' ung. Bll.
Vorst., 1 weiss u. 285 gez. Bll.
Correcter Nacbdr. der vorigen, —
Man kennt ein Ex. auf Pergameni,
jetzt im britt* Museum, welche» in
Paris Anction zu 29 L. 11 Sh. ver-
kauft wurde.
— (Titel wie Ausg. v. 1511) Fol. Ve-
net., Aug. de Zannis 1517. Id Jun,
M. Hlzschn.
— (Titel vne Ausg. 1518) 8. Venet.,
in äedd. Aldi et Andr. soceri m.
Novbr. 1519. (Weigel in L. 4 ^fi
Varrentrapp in Frkf. a. M. 9 fl.
12 kr.) — 15 unff. Bll. Vorst, 1
weiss u. 296 gez. Bll.
Nachdr. der Aldine von 151S. ' —
Ber Text scbliesst Bl. 262, das 26Sste
ist weis» , auf Bl. 264 der Anker n. die
Schlnssschr. Venetiis etc. mense Janua-
no 1518. Zu Ende des ludet von Mar-
lianus das obige Datum. — Man findet
Exx., welcbe ans den Ausg. v. 1515 n«
1519 so zusammengesetzt sind, dass die
264 ersten Bll. dieser letzten Ausg, vor-
angehen n. Marliani Ind. iTus der von
1513 folgt, in welcher sich zu Ende
keine Schluftsschr. findet. Diese Exx.
werden für Ausg« von 1518 ausgegeben.
S. Renouard'a Annale» de» Aide. Ed. IL
T.l. p. 208—9.-
~- commentaria huperrime impressa :
ab Omnibus erratis a ecurate casti-
gata: et in congniam formam re-
dacta etc. 8." Lugd., ex off. Guil.
Huyon 1519. 20 Decbr.
Wahrscheinl. erster Druck v\on 6n.
Huyon. S. Keoouard's Annales de» Aide.
NEd. ir. T. 2. p. 314.
— (Titel wie Ausg. v. 1514) 8. Flo-
rent., heredes Phil. Juntae 1520 m.
, Decbr. — 15 ung. Bll., 1 weiss.-u.
285 gez. Bll. i
— commentarior. elenchus. De bello
Gallico libri VIIL De belto civili
Pompeiano libri IIIL De bello Ale-
xandrino über I. De bello Africano
über 1. De bello Hispaniensi über
L Pictura totius Galüae. Pictura
Pontis in Rheno — secundum or-
dinem alpbabeti. 8. Basil., exe. Tho-
mas Wolff 1521. pridie cal. Jan.
— commentarii. 8. (Paris.) vaeneunt
apud Viartiuf» — imprimebat Pe-
trus Vidouaeus 1522 m. Junio.
— r^mm a se gestarum commentarii.
' 8. Basil., in aedibus Thomae Wolffi
1528.
— commentaria. 8. Paris., Jodocus
Badius 1530.— 16 ung. Bll. Vorst,
948 gez. S. u. 1 Bl. Errata.
Nachdr. der Aldine.
8. Paris., Jodoc. Badius et Joan.
Roigny 1533.
8. Lugd., Seb. Gryph. 1534.,
Ebenf. nur Nachdr. der Aldjne, wie
auch die spätem bei diesem Dn/cker er-
schienenen Ausg.
8. Basil., ap, Joan. Hervagium
— — 8. Lugd., Seb. Gryph. 1536.
8. Ibid., id. 1538.
— — Atque haec omnia ex Henr.
Glareani castigatione et scholl, eiusd.
8. Friburg., excl Joan. Faber Em-
melius 1538.
Erste Ausg. von Glareanus.
— — 8. Paris., ap. Ja. Lod.TiIetan.
1539.
8. Lugd., S. Gryph. 1540.
— commentarii. 8. Lugd., Theobal-
dus Paganus 1540.,
Nachdr, der Aldine. (In Göuingen.)
8. Lugd., Seb. Gryph. 1543.
— rerum ab se gestarum commenta-
. rii. Omnia collatis uetustis exem-
, plaribus/tamscriptis quam impres-
Digitized byCjOOQlC
Caius Julius Caesar. 42 CaiusT Julius Caesar«
sU accurate emendata. Fol. Paris.,
ex o€. Mich. Vascosan. 1543. —
12 iing. Bll. Vorst. , 128 BlI. u. 20
' ungez. Bll. Ind.
Juciindus Texr liegt zam Grunde,
ficIieiDt nher .nach Codd. Terbesscrt zu
sein. Dieser Ausg. folgen die von jetzt
erscheiuenden Gryphisclien Editt. —
(^ucf. Pr.: 2 fr. 25 cent. lileermao.)
— commentaijia quibus adjecimus suis
in locis Henr. Glareani annotatio-
nes. 8. Basil. , Nicol. Bryling 1544.
Jucundi Text.
— rerum ab se gestarum commenta-
rü. Ex uetustiss. scriptis codd.
emendatiores. 8. Lutet., ex off. Rob.
Stephani 1544. — 16 Bll. Vorst.,
623 S., 32 ung. Bll. Ind. u. 21 ung.
Bll.
Dann mit he». Titel :
Eutropii epitome belli gallici ex Suet.
monumentis cfuae desiderantur. In
Gacs. commerit; de hello gallico ac
civili Hr. Glareani annotatt. 8. Lu-
tet. ^ ex off. Rob. Steph. 1544. —
1S2 S. u. 10 Bll.
Folgt der Vascosana. Der Text Ist
äher hie n. da gebessert.
8. Lugd., S. Gryph. 1546.
Folgt ebenf. der Vascosana, sowie
die folg. Gryph. Ausg.
ex Henr. Glareani castigatione
et scholl, ejusd. 8. Friburg., Steph,
Granius excudebat 1546. f
8. Liigd., Ö. Gryph. 1547.
— (Titel wie oben 1544) 8. Basil.,
Nie. Bryling 1548.
— - rernm ab fe gestarum commenta-
rii. Ad codd. uetustiss. .fidem Iura-
ma diligentia castiga,ti. 12. Lugd.,
Seh. Gryph. 1549.
8. Ibid., id. 1551.
8. Antv. 1551.
-^ — ex Glareani castigatione et
GUth scholl. 8. Basil. 1554.
12. Lugd., S. Gryph. 1555.
8. Ibid., id. 1556.
l2. Ibid., FreUon 1557.
Nach der Vascosana.
..^""^N correctionibus Pauli Ma-
nutii. 8. Venet., Paul. Manutius
1559. - i6 ung. Bll., 318 Bll., 1 BL
Schlussschr. u. 1 mit d. Anker.
u4uct, Pr, : 1 £1. Greven na.
— rerum ah se gestarum commenta-
rii. Quibus ad ea omnia quae hac-
tenus erant cxcussa (sie) adjectus
est varr. lectt. ex vetustiss. cod. li-
bellus. 8. Lugd., hered. Seb. Gry-
phii 1560.
Erste Ausg. von Jo. Mich. Brutus,
welcher 1 cod. Carrariensis benutzte. —
Nach Schneider zog J. M. Brutus auch
die Juntine y. 1508 zu Halbe u. gab
Varr. daraus. Die spatern Herausgeber
yerglicben die Juotine gar nicht, sondern
hielten sich nur an die 'wenigen Varr.,
welche Brutus in seiner Ausg. iniige-
theilt hatte.
— (Titel wie Ausg. 1559.) 8. Venet.,
Aldus 1561.
^uct, Pr,t 5 fl. 95 cent. Mcerman.
^ (Titel wie Ausg. 1544) 8. Basil.,
Nie. Bryling 1563.
— commentariorum de hello gallico
libri VIII, civili Pompeiano lib. IUI,
Alcxandrino lib. I, Afficano lib. I,
Hispaniensi lib. I. Galliae, Hispa-
' niae locorumq^ insignium pictura.
Nomina tum uetera , tum recentia
explanata. Joannis Mich. Bruti scbo-
lia quibus loci plurimi obscuriores
explicantur. 8. Venet., Aldus 1564.
— 16 ung. Bll., 318 gez. u. 46 un-
gez. Bll. Varr. lectt.
Eitoe Aldine v. 1565 ist zweifelhaft.
— (ders. Titel) Jo. Mich. Bruti scho-
lia quibus loci plurimi obscuriores
explicantur corrigente Aldo Manu-
tio. 8. Venet, in aedib. Manutianis
1566. — 16 Bll. Vorst., 320 und
40 Bll.
8. Basil., Bryling 1566.
— (Titel wie oben 1564 ~ explanata)
Var. lect. ex uetustiss. codice ma-
nuscrip. libellus. Cum scholiis Er-
rici Glareani. 8. Venet., ex bibl. Al-
dina 1569. — 12 ung. Bll. Vorst.,
398 u. 1 Bl. mit d. Anker.
Von Hieron. Tnrrisanus besorgt. —
TJeber die Drucke der Gebr. Torresani,
aus deren Ofiiciu auch diese Aus^. her-
vorging, und welche von den Aldiuen
unterschieden werden müssen, sif^he Re-
nonard's Annale;» des Aide Edit. II. T.2.
p. 76 — 78.
— commentarii noVis emendationibus
illustrati. Eiusd. librorum qui de-
siderantur fragmenta. Ex bibl. Fulv.
Ursini. 8. Antv., ex off. Chrp. Plan-
tin. 1570 käl. Mart. — 12 ung. Bll.
Vorst., 499 S. Text, 79 S. Fragm.
• 27 S. varr. lectt. u^d 1 Bl. mit
Schlussschrift.
Vpn Werth. Der Herausgeber be-
nutzte zur Verbers. des Text«« ein altes
Mscr. Die Fragmente sind hier zuerst
gesammelt. Entfa. ausser Marliani Be*
fichrbg. von Gallien, die Scholl, von
Brutus u. Verbefs. von Octtivius PanU-
gathus u. Gabr. Faerouf.. — Der ,H«r-
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar* 43 Caius Julius Caesar.
ansgeb. Erhielt auch Noten v. Pci. Ciac-
conius, die er jedoch, ohiic den* wahren
Verf. zu oeuneD, nuter die seioigeo mit *
aufoahin. — KÖmfnt nicht häufig vor.
8. Venet., Aldus Manutius 1570.
Nachdr. der Aldine von 1566. .
— commentaria. Eiusd. fragmenta a
Fulvio Ursino collecta. Galliae, Hi-
spaniae, Ipcorunrque insigniiun pi-
ctura. Nomina tum uetera tum re-
centia explanata. Variae lectiones.
Scholia Aldi Manutii. 8. Venet., in
aedd. Manutianis 1571. — - 56 ung.
BM. Vorst. , 6'i6 S. Text u. Ind.
geogr. Marliani und 69 ung. Bll.
Varr. u. Ind., 54 RH. Scholl, (u. 2
weisse) mit bes. Titel.
emendata et recognita per Ro-
settum. Fol. Losannae 157L
Wird von . Oudendorp augegeben.
Scheint sehr selten zu sein.
c. Marliani indice. 16. Lugd. ,
Harsy 1573. (?)
~ commentarii novis emendatt. il^
lustrati. Eiusd. librorum qui desi-
derantur fragm. Ex bibl.Fulv: Ur-
sini. Scholia Aldi Manutii. Joan.
Sambuci spicilegia. 8. Antv. , ex
off. Plantin. 1574. M. -2 Kart. —
12 Bll. Vorst., 487,8. Text, 65 S. '
Ind. u. 79 S. Fragm. Dann m. bes.
Titel: Scholia Aldi M. in C. Jul.
Caesar. 8. Antv., ex off. Plantin.
1574. 32 ung. Bll.
Enth. auch Mich. Brnti scholia.
cum scholl. Franc. Hotomani,
Fulv. Ursini, Aldi Manutii. Fol.
Lugd., Barthol. Vincentiu$ 15H. —
7 ung. Bll. Vorst. u. 1 weiss., 213 S.
u. t wss. El , 173 S. Noten, 10 ung.
Bll. Index.
— (ders. Titel.) 8. Ibid., id. 1574.
— commentarii nov. emend. illustr.
Eiusd. librorum qui desiderantur
fragmenta. Ex bibl. Fulvii Ursini.
12. Paris., ex off. R. Granion 1574.
(Weigel in L. i^f 16^.)
— rerum gestarum commentarii XIV.
Omnia collatis antiquis IVIäs. exempl.
quae passim in Italia, Gallia et Ger-
mania invenire potuimus, docte, ac-
curate et cmendate restituta. Cum
doctiss. annotatt. Henr. Glareani,
Fulv. Ursini, Frc Hotomani, Aldi
Manutii. Ex musaeo et impensis
Jac. Stradae. Fol. Francof. ad M.,
Georg. Corvinus 1575. M. 30
Ulzschn. — 12 ua'g. BU. Vorst> 265 S.
Text, 12 ::r.-. Bll. Indd., 35 S.
Glareani nott., 207 S. nott. varr.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. 4 fl.
SO kr.; Waigel i^ L. 3«^ 8^.)
Der Text ist der derVascosana mit
wenigen Äenderungeu. Sehr geschätzt.
Die Holzschu. sind trefflich« Der Dra-*
cker steht auf S. 266 des Textes.
— commentarii ab Aldo Manutio
emendati et scholiis illustrati. 8.
Venet., apud Aldum 1575. Mit 2
in Holz geschnitt. Karten. (Varren-
trapp in Frkf. a. M. 5 fl.) — 62
ung. Bll. , 20 ungez. Bll. Indd. , 16
Bll. Manutii comment. de Galliae
divisione, 4 Bll. Index cont. noniina
regum, 16 Bll. Fragm., 15 Bll. Eu-
trop. epit. , 676 S. , 69 ung. Bll.
Manutii scholia, 36 Bll. Värr., 24
ung, Bll. Indd.
So das Göttinger Ex. Renouard
giebt jedoch 150 BU. Vorst., 676 S.
Text u. 112 Bll. Scholl,, Varr. u. Re-
gister au (wovon 3 weiss), bemerkt dabei
zugleich, die angegebenen Stücke seien
nicht immer iu dcrs. Ordnung gebunden.
Man kennt auch Exemplare auf
gr. Pap.
8. Ibid., id. 1576.
Ist ganz der nämliche Druck, wie
in der vorigen , u. wahrscheinlich nur
anderer Titel.
— rerum ab se gestarum commenta-
rii. 12. Lugd., Anton. Gryph. 1576»
— — 8. Lugd., Gryphius 1580.
— comtnentarii. Multo quam antehac
nunquam emendatiores editi.. Ad-
ject. Henr. Glareani annotatt. ^8.
Basil., Brylinger 1581.
8. Ibid., id. 1583.
— — Nunc primnm exquisitis in m ar-
gine lectt. illustrati tum vero do-
ctiss- annotatt. et aliquot exactis-
simi emendationibuslocupletati. Ed.
tertia. 8^ Frcf., Joan. Wechel 1584.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. 2 fl.)
I<lachdr. der Lugduneusis 1574.
— commentarii novis emendationibus
etc. 16. Lohd., apud Arnold. Hat-
field et Nin. Newtonum 1585. Mit
Hlzschn. u. Karten. (607 S.)
Mit Cursiv gedr. S. Herbert ty-
pogr. antiquit. U. p. 1211.
— ^, — Omnia nunc opera et judicio
* uiri docti emendata et edita. 16.
Antverp., ex off. Chrp. Plantini 1585 j
M. 2 Kart. —24 Bll., 530 S., 40B11.
Jndd.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 44 Caius Julius Caesar^
Der Herausgeber ist last. Lip*i<M|
welcher zur Yerbess. kein^ Handscbr»,
aber ältere Ausg. beautzte.
— (ders. Titel) 8. Antv.,Chrp. Plan-
tin 1586.
— commentarii ab Aldo Maniitio
emendati et schoU. illustrati. 8. Ve-
net., Aldus 1588. (Varrentrapp in
Frkf. a. M. Sfl.)
Nachdr. der Aldine ▼. 1575. Zu
Ende findet sich ein Verlags - Catalog ▼.
Manntnts.
-T- commentarii. 16. Lond., A, Hat-
'ficld 1590.
notis , varr. \ lectt. , annotatt.
Marliani^ Vrsini , Glareani, Hoto-
mani et alior. illustrati c. indd. 8.
Pasil., ex off. Osteniana 1591.
Sehr unsauber.
— omnia quae extant. lam pridem
opera et iudicio viri docti emen-
data et edita. 8. Lugd. Bat., ex off.
Plantin. 1593.
Wiederhohlung der Ausgat)C AntT.
1586.
12. Argent. 1596.
— omnia quae exstant. Ex bibl. olim
Fiüv. Ursini. 16. Frcf., Lazar. Zetz-
ner 1605.
— — ex nova et accnrata viri docti
recognitione. 8. Lugd. Bat., Ra-
pbelengius 1606.
'Neue Recens. von Jos. Scaliger.
quae ;extant ex nupera viri docti
accuratissima recognitione. Acce-
dit nunc vetus interpres graecus li-
brorum VII de bello gallico ex
bibl. P. ' Petauii. Praeterea notae
adnotationes , commeiatarii partim
veteres , partim novi in quibus no-
tae tum politicae, tum criticae Jo.
- Brantii. *Ad haec indd. rerum et
locorum utiles. Editio adornata
opera et studio Goibofredi Junger-
mani. 4. Frcf., ap. Claud. Marnium
et hered. Jo. Aubrii 160B. M. 3
Kart. (Weigel in L. S^f 8^.)
,\ De» Text ist nach der vorigen A^sg.
abgedr. Wegen der griech.-Uebers. der
7 Bücher vom Gallisch. Kriege, die hier
zuer&t gedr. ist, u. wegen" der Zusam-
menstellung der Noten von Rbellicanus,
Glareanus, Glandorp, Gamerarius, Bru-
tus, Manutius, Sambucus, Ursinus, Cia-
coniuSyHotoJnanus, Brantius, wekhe sich
iir keiner andern Ausg. beisammen fin-
den, sowie der Noten von Gothofredus
u. Ja^germau zu dem griecb. Meta-
pkrasten, schätzbar. Auch sind dieAb-
bandlongep Wo J. Jucundn«, Hi«ron«
Magius u. Adr. Tnrnebus über die Brü-
cke dea Cäsar u. Marliani ind. geogr.
n. e. anderer aus Ortelii thesaur. gea-
graph. entlehnter nomenclaior geogr.
beigefügt. Jungerman theilte den Text
zuerst in Capitel.
— comment. ömnia coUatis antiq.
Mss. restituta. Cum notis , annota-
tionibus et comment. doctis». viror.
8. Lugd., Ant. de Harsy 1612.
Der Herausgeber soll Gruter sein«
S. Keinesii epislolae ad Hofmanuum.
4. Lips. 1660. p. 677.
— quae extant. 24. L.B., ex off. Plan-
tin. Raphelengii 1614. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. Ifl.)
— — ex emend. Jos. Scaligeri. 24.
Amstelod. 1621. (Varrentrapp 40 kr.)
— •-• ex emendatione Jos. ScaligerL
12. Lugd. Bat., ex off. Elzevir. 1635.
.Man kennt 3 verschiedene Drucke
mit diesem Datum. 4)er eine bat im
Anfang der Dedication und des Textes
als Vignette einen Büffelkopf u. die fal»
sehe Seitenzahl 153 statt 149. Die Seite
hat 85 Zeilen. Der Index ist mit Cur«
«iv gedruckt. Diese Ausg. ist eine der
schönsten Elzevirschen Drucke , hjöchat
selten u. sehr gesucht. — Der andere
Druck ist etwas weniger schön* Im An-
fange' der Dedication steht eine andere
Vignette; auch ißt der Druckfehler in
der Paginiruiig eiiigebessert. Die Seite
bat hier S7 Zeilen. Der Index ist mit
runder Schrift gedruckt. •^- Indem drit-
ten u. v^eniger gesuchten Drucke fehlt
der Büffelkopf ganz; der Index ist mit
Cursiv gedr. Vergl, Essai bibliograpbi-
que sur les ^diiions des Elz^yira* 8.
Paris 1822. S. 67-63.
Ausg. des ersten Druckes von 4 Zoll
9 Linien Höhe (franz. Maas) sind sebr
theuer in Frankreich u. mit 60 bis 80 fr.
bezahlt. Ein s^hr schönes Ex. v. 4 Zoll
10 Linien Höhe, jetzt in der köuigl.
Bibl. zu Paris, wurde in Gouttard'a Au-
ction zu 160 fr. verkauft.
^uct. Fr,: 20 fl. Crevenna; 37 fl.
Meermau. — Hr. "Weigel fordert für c.
Ausg. des ersten Druckes 8*^ 12^, für
ein Ex. (Hes 2ten oder Steu Druckes?)
^ nf. — Hr. Varrentrapp hat ein Ex.,
wie es scheint des Isten Druckes, mit
18 fl. augesetzt. ~ In Biblioih. Pinellii 11
p. 62 wird auch eine Ausg. 12« jimsl,y
Elzevir 16^5 aufgeführt.
' — cum comtnentarüs varior. ex mu-
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 45 Caius Julius Caesar.
seo Jac. Stradae, recensente Marco
Zuerio Bexhornio. Fol. Lugd. Bat.,
Elzevirius 1635.
S. ßibliotb. Pinellii T. II. p. 62.
— — ex emendat. Jos. Scaligeri. 24.
Amst. 16S6. V
— ffuae extant ex emendat. Jos.
Scaiigeri. Ex' museo Jo. Jos. Pon-
tani. 12. Amst., Jo/ Janssen 1649.
Mit Kart. (Nestler in Hamburg
1 M^rk 8 Sh.)
— quae extant c. selectis varior. com-
mentariis, quorum plerique novi,
opera et studio Arn. Montani. Acc.
notitia Galliae et notae auctiores
ex autographo Jo. Scaiigeri 8. Lugd.
Bat., ex off. Adr. Wyngaerden 1651.
(Nestler in Hamb. 4 Mark 8 Sh.j
Altheer in Utrecht 1 fl. 16 st.)
— quae extant. Ex recens. J. Scaii-
geri. 12. Amst. 1657. (Varrentrapp
m Frkf. 1 fL 45 kr.)
— (ders. Titel wie 1651.) 8. Lugd.
Bat. 1658.
-^ — edit. Jo. Hr. 'Boeder. 8. Argen-
tor. 1658.
— (ders. Titel wie Ausg. 1651.) 8.
Amst., ex off. Elzevir. 1661. M. Kpf.
u. Kart. (Nestler in Hamb. 5 Mark.;
Varrentrapp in Frkf. a. M. S fL
S6 kr.; Weigel in L. 2«/* 16^.)
ex emendat. Jos. Scaiigeri. 12.
Amst., ex off. ELlievir. 1661. (Vor-
rentrapp in Frkf. a. M. 3fl. 36 kr.)
12. Amst., Janssen - Waesberge
1665. (Nestier in Hamb. 12 Sh.)
— quae extant c. selectis varior. com-
mentariis op. et studio Arn. Mon-
tani. Acc. notitia Galliae et notae
auctiores ex autographo Jos. Scaii-
geri. 8. Amstelod. , Elzevir 1670.
M. 1 Kart. u. Kpf. (Altheer in ü-
trecht 2 fL 10 St,)
ex emendat. Jos. Scaiigeri. 8.
Lips. 1674. /
— (ders. Titel wie Ausg. v. 1606.)
Editio olim adomata op. Gothofr.
Jungermani nimc auctior et conw
tior. 4. Frcof. , sumtihus Jo. Dav.
Zunneri 1669. (Altheer in Utrecht
2 fl. 10 St; Varrentrapp in Frkf. a.
M. 4 fL-SO ltr.5 Weigel in L. 6 ^.)
Diese 2te JuDg<>riuao8che An*g*
soll sehr iiicorrect sein. Itach Etoigen
wäre fedoch diese Ausg. unr die erste
von 1606 n. mit einem neuen Titel ver-
sehen, was ich nicht habe nntersnchen
können.
— — ex emendat. Jos. Scaiigeri. 12.
Amsi. , Elzevir. 1675. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 1 fl. 80 kr.)
— quacexstant interpretatione etno-
tis illustravit Joan. Goduinus. In
^ usum Delphini. 4. Lutet. Paris., ty-
Sis Pet. Je Petit 1678. (Nestler m
[amb. 16 Marks Weigel in L. 7«^
l2'J?{.)
Hat durchaus keinen krii. Wertb.
Mehr ist dagegen für die Erläuterung
geschehen, obgleich auch diese wenig
genügt.
— quae extant cura^ doctor. viror.
emcndait. 12. Lugd. Bat., Gaesbeck
1684. (Weigel in L. 2 xf 8^.)
c. notis select. varior. 8. Lugd.
Bat. 1686.
8. L. B. 1693. (Altheer in ü-
trecht 2 fl. 10 st.)
— quae extant interpretatione et no-
tis illustravit Jo. Goduinus in us.
Delphini. 8. Lond. 1693 u. 1697.
— quae extant, cum notis et animad-
verss. Dionysii Vossii ut et qui vo-
catur Jul. Celsus de vita et rebus
gcstis C. Julii Gaesaris. Ex musaeo
J. Georgii Graeuii. 8. Amst., ex
typographia P. et J. Blaeu 1697.
(Altheer in Utrecht 3HolL fl. lOSt.4
Nestler inHamb. 7 Mark 8Sh,5 Var-
rentrapp in Frkf. a. M. 4fl. 30 kr.)
Saubere, al)er incorrecte Ausg. Vos-
sius benutzte Mscr. An einigen Stellen
verlässt er die Vnigata. Seine Noten
betreffen meistens Sprache u. Geschichte«
geben jedoch nur über die Werke
des C. vom gallisch, u. bürgerl. Kriege.
Graevias besorgte diese Ausg. de» Cae-
sar, fügte aber selbst ^uia Schriftsteller
keine eigenen Noten beL Nur zum Cel-
sus gab er Eigenes. S. aneb Celsus,
16. Koterd., apud KeguerLoers
1700.
ex recens. et c. notis Chrp.
Cellarii* 8. Lips. 1705. M. Kart
Neue Recogn. des Textes.
/ ex edit. Jos. Scaiigeri. 8. Frcf.
et iips. 1706.
— — In u
US. Delphini. 8. Lond. 1706.
— quae extant cum indice locuple-
tissimo. Ex recens. T. P. A. M. 8.
. Lond,, J:ypis T. M. impensis Th.
Newborough etc. 1706.
— quae extant omnia. Ex recens.
Joan. DavisH cum eiusd. animadv.
ac notis Pet. Ciacconii, Fr. Hoto-
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 46 Caius Julius Cäesan
mani, Joan* Brantii, Dionys. Vossii
€t alior. Acccssere metaphrasis grae-
ca librorum de hello gallico nee
nen indd. necessarii. 4. Cantabri-
giae, typis academicis imp. J. Owe-
ni 1706. M. 1 Kpf. u. 2 Karten.
(AUheer in Utrecht 4 fl. ^ Weigel
in L. 4 *f 20^5 ders. gr. Pap,
8 ^/ 12 ?<.)
Nene Recognition des Textes. D.
benutzte 1 Handschrift ii, ältere Ausg.
wie die Roinana 1472, Venet. 1482 u.
Beröald. 1508. Die Noten der auf dem
Titel genannten Erklärer sind nur mit
Auswahl aufgenommen.
— quae extant.* Accuratissime cum
libris editis etMss. optimis .coli ata,
reoognita et correcta. Accesserunt
annotationes Samuelis Glarke. Item
Indd. locorum , rerumque et ver-
horum utilissimae. Tabulis aeneis
. ornata. Fol. Lond., sumptibus et
typis Jac. Tonsonl712. Mit 87 Kpf.
und vielen Vignetten» (Weigel in L.
130 ^f.)
Neue Recens. nach mehreren Mscr.
u. älteren Ausg, Der Cod. reg. ist jedoch
von Clarke nicht genau verglichen. —
Wahrhaft prächtige Ausgabe. Die Kpf.
sind von den besten englischen Künst-
lern auf Kosten mehrerer reicher Eng-
länder, deren Namen sich unter jedem Kpf.
finden, gestochen. Diese Kupfer sind
nhinerirt. Nicht selten fehlen aber ei-
nige derselben. Besonders geschätzt ist
Nro. 42 (ein wilder Ochse S. 135) wel-
cher häutig ganz fehlt oder doch zerri^-
\sen ist. Vollständige Exx. sind selten
u. gesucht. Die 9 letzten Kpf. , welche
d. Triumphzng Caesar's darstellen , fin-
det man zuweilen zusammengeleimt.
Man kennt 12 Exx. auf sehr gr.
Pap. Auct, Pr, einiger solchen Exem-
plare: 641 fr. Lemarfg; 512 fr. St. Ce-
ran; 700 fr. Goullardj 999livres l9sous
la Vain^re; 320 hell, Xiuld. Crevenna ;
8^0 frT LoUi^e ; 1500 fr. Mirabeau; 800
fr, Caillard^ 1021 fr. d'Ourches ; 1450 fr.
Mac-Carthy, u. 64 L. 1 Sh. Grafton.
jtuct, - Preise der Ausg. auf kl.
Pap.: 11 L. 11 Sh. Pinelli; 100 holl. fl.
Meermau u. 9 L. 19 Sh. 6 d. ÜbberU
— quae extant omni a , cum animad-
•versionibus integris Dion. Vossii, Jo.
Davisii aliorumque varr. notis ut et
qui vocatur Julius Celsns de vita
et rebus gestis C. Julii Caesaris.
Ex musaeo Jo. Ge. Graevii. 2 Vol. 8.
. Lugd. Bat. et Delphis, apud vid. C,
Eutesteyn et Sam. Luchtmans 1713,
M.Kart. u JCupf. — (Nestler in Hamb.
11 Mark; Varrentrapp in Frki a.
M. 8 fl4 54 kr. 5 Weigel in L. 5 v{
12^.) Auch gr. Pap.
Sefcrr gesucht u. selten. Ist mit Da-
visius \\. Anderer Nöten vermehrt. Die
erste Ausg. erschien 1697.
Auctiens - Preise : 6 fl. lO st. Cre-
venna ; 12 fl. Meerman.
— commentarii cum Caesaris fra-
gmentis. 12. Loud. , ex off. Jac.
Tonson et Jo. Watts 1716. (Wei-
gel in L. 2^f 12 ^{.) Auch gr. Pap.
VonMlqh. Maittairts herausgegeben,
mit Varr. aus Clarke's Ausgabe. —
Exx. auf gr. Pap. sind gesucht.
— quae extant ex emen^at. Jos. Sca-
ligeri. 16. Traj. ad Rhen. , Guil.
van de Water 1718. (Weiffei in L.
20 ^.)
mit deutschen Anmerkungen.
8. Halle 1718. 1 ^/.
•— — In US. belphini. 8. Lond. 1719.
— quae extant cum annotationibus
Sam. Clarke. 8. Lond., Jac. Ton-
son 1720. Mit Kart. u. Kpf. (Wei-
gel in L. 3^f,)
Vollständiger Abdr. von Clarle's
Ausg., mit verkleinerten Nächstichen der
grossem Ausgabe.
cum notis C. Gellarii. 8. Lins.
1722 u. 1726. 18^.
— et Auli Hi'rtii quae exstant oinnia.
Recensuit ac seleptis Petr. Ciacco-
nii, Franc. Hotomaui, Joan.. Bran-
tii, Dionys. Vossii et alior. notis
suas addidit Joan. Davisius. Acce-
dunt eiusd. curae secundae nee non
metaphrasis graeca librorum VII
de hello gallico. 4. Cantabr., typis
academicis 1727. (Weigel in L. 7 */.)
M. Karten u. Kpf. — Auch gr. Pap.
Ist eigenll. die erste Ausg. Die
Vorsr. ders. 'sind nur unjgedr. und zu
Ende 34 S. curae secundae beigefügt,
vwelche Exccrpte aus 10 Handschr. der
GuJiussischen Bib!., sowie Zusätze n.
Berichtigungen enthalten.
In US. D.elph. 8. Lond. 1731.
: rec. C.Cellarius. 12. Lips. 1736.
— commentarii. Cum Caesaris fragm.
12. Lond., ex off. J. et R. Tonson
1736.
Nachdr. von Mailtaire's Ausg.
~ de hello gallico et ciuili Pompei-
ano nee non A. Hirtii aliorumque
de bcUis Alexandriuo, Africano et
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar." 47 Caius Julius CTaesar.
Hispaniensi commentarii ad Mss.
fidefn expressi cum integris notis
Dionys. Vossii, Joan. Davisii et
Sam. Clarkii cura et studio Frc.
Oudendorpii qui suas animadver-
siones ac varias lectiones adjecit,
2 Partes. 4. Lugdi Bat. et Roterd.,
. Luchtmans et Beinan 1737. (Nest-
ler in Hamb. 55 Mark; Varren-
trapp inFrkf. a. M. 24 fl.; Weigel
in L. 14*/.) Auch gr. Pap., «ehr
selten.
Neue Recens. nach rnelireren Hand-
scliiift. u. Collationen verscful. andn M$cr.,
sowie einiger alten Ausg. Jedoch sind
die Hand&chr. nicht' g^oau vei*glicheu.
Von den Noten der frühern Erklärer
Dabm er nur die der auf dem Titel g«-
nannten Gelehrten auf u. fügte densel-
ben eigene bei, .Die Fragmente sind
besser geordnet. Die Kupfer u. Karten
sind dieselben wie in Graevius Ausg. —
Zuweilen findet sich dabei Oadeudorpii
oratio s. Erltrqsschr,
Auct, Pr, von £xx. auf gr. Pap,?
; 130 fr. F.Didot; 60 holl. fl. Meerman 5
! 9 L. Sterl. 19 Sh. 6 d. Hibbert (ein
sehr schön. Ex.)
— guae extant omnia italiöa versione
e Ms. codice ad Jiodiernum stylum
aecoDfunodata : tabulis aeneis quam
plurimis vel historiam vel geogra-
phiam exhibentibus; notis tum va-
rior. ex HoUandica Angelicaque
editionibus, tum in us. Seren. Delph.
tum suis altera TomO/ reperiendis,
auxit - Herrn olaus Albritius. 4 maj.
Decreto et aere eiusd. societatis
anno autem XII (1737) M. 6 ein-
zelnen u. vielen eingedruckten Ku-
pfernj (Fincke in Berlin S^ 16^^
Weigel in L. 6 «f.)
Der auf dem Titel genannte 2te
Theily virelcher auch Lesarten einer Hand-
sehr, des Cardinal Bessarion enthalten
sollte, ist nicht erschienen. Dieser erste
Band entb.* den Text u. d. italien. Uc-
bers, von Fr. Baldelli mit Palladio's
Aeoderungei). Die Kupfer sind denNsn
in Clarke's Ausg. nachgestochen.'
Auct. Fr, : 10 Sh. Hibbert.
Es giebr ein Ex. auf Pergament in
der bibL des Königs von England ^ auch
kennt man mehrere Exx. anf blau. Pap.
— quae extant cum^ annotationibus
Sam. Clarke. 8. Lond. 1739.
~ de hello gallico et civili commen-
tarii. 12. Edinburg. 1739.
ad uetustiss. membr. fidem de*
nuo castigati a Fr. Oudendoi^. 8.
Lugd. Bat., Luchtmans 1740. (Wei-
gel in U 1 ^f 12 ^.)
Enth. bloss den Text. Nene krit.
Hülfsnaitlel sind nicht benutzt. Der Text
weicht von dem der grossem Ausg. at,
u. ist nicht correct gedr.
— — mit Germ. 3inceri deutlichen
u. leichten Erklärfingen, worin die
Eigenschaft u. Zierlichkeit der la-
tein. Sprache auf gut deutsch er-
klärt, absonderlich aber die Histo-
rie u. Antiquitäten in zulänglichen
Noten erörtert werden. 8. Giessen
1740. ' 1 *f .
tjoit höchst nützlichen auf die
. Sprache u. Alterthümer eingerich-
teten teutschen Anmerkungen, nebst
— Registeirn wie auch einer Vor-
rede u. kurtzen Lebens Beschrei-
bung des unvergleichlichen Helden
Caesaris. 8- Halle, Rengersche Buch-
handlung 1740. M. 6 Landkarten.
l».f'4^.
Der Herausgeber nennt sich unter
der neuen Vorrede Jnstus. Israel Bej^ei;...
— commentarii notas et animadv. ad-
didit Th. Bentlejus« Aqcessere con-
jecturae et emendationes Jac. Ju-
rini. 8 maj. Lond. , Gu. Innys et
Rieh. Manby 1742. (Weigel m L.
4 */.)
Text nach Oudcndorp.
— quae extant. 2 Vol. 18. Lond., typ.
Brindleyl744. (Weigel in L. 3 ^/ 8^.)
^u klein u. nicht sauber genug.
^8. Halae 1744. 8 ^.
in US. Delph. 8. Lond. 1745.
— — c. notis et tab. geögr. c. C.
Cellarii. 8. Lips., Weidmann 1746.
lÖ ^f.
ex doctor. virorum emendatione.
24. Amst. 1746.
— et alior. de bellis gallico , civili,
alexandr., africano et hispan. com-
nient.2Vol. 8. |Jerol., Ambr. Haude.
1748. ^ 1 ^f.
Saubere Ausg. von J, Pt. Miller be-
sorgt» der d'^blancourl's frauz* Uebers.
n. dess. Noten beifügte.
— et A. Hirtii de rebus a C. Julio
' Caesare gestis commentarii. Cunl
C. Julii Caesaris fragiii. (c. Mich.
Maitraire). 12. Lond., J. etR. Ton-
son. 1749.
— ^ — Cum fragmentis. Accesserunt
indd. locorum, reruraque et verbo-
rum. Omnia ex receusione iJam.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 48 Caius Julius Caesar»
Clarke fideliter exprcssa. Fol. Glas-
guae, in aedd. acad. exe. Rob. et
Andr. Foubs 1760. (Weigel in L.
12 «^) Auch gr. Pap.
Sehr ftaaber. Die Capitel-Abtheiluog
itt •wcggclaMcn.
AucU Pr.: 14 fl. Crevcnna.
8. Ibid. 1750. (Weigel in L. 7«/».)
— (ders. Titel) S Vol. 12. Ibid. 1750.
(Weigel in L. 6 ^f.)
In dieser Aosg. »tehl die Capitel-
Abtiilg. au der ionero Seite.
-» quae extant cum annotatt. Sam*
Glarke. 8. Lond. 175S.
c. not. C. Cellarii. 8. Lips-
1765. . 20 ^.
— — in US. Delphini. 8. Lond. 1755.
cum A. Hirtii . s. ' Oppii com-
mentariis. 2Vol^ 12. Paris,, Barbou
1756. M. Karten. (Nestler in Hamb.
10 Mark.; Weigel in L. 4-/ 8/{.)
Auch Exx. auf fein Pap.
Der Herausgeber ist J. Gapperonier.
12. Lond. 1769.
Nachdr. voo Maittaire's Ansg.
— commentarii. 12. Halael761. 10^.
In US. Delph. Ed. VII. 8. Lond.
1763. (Altheer in Utrecht 2 fl. 15 st. 5
Weigel in L. S >-/.)
c. Gaesaris fragmentis. Ed. nova.
12. Lond. 1764. (Nestler in Hamb.
5 Mark.) .
Nacbdr. t. Maittaire's Ausg.
— (ders. Titel). 12. Lond. 1772.
— de hello gallico et civili commen-
tarii. 12. Edinburg. 1771.
'. 12. Lond. 1772.
Mit Sinceri deutsch. Noten. S*
Marburg, 1772. 1 *•/> 4 ^.
ad vett. codd. fidem castigat.
a Fr. Oudendorpio. Edit. alt. 8.
Lugd. Bat, Luchtmans 1773. (Alt-
heer in Utrecht 2fL 10 st. 5 Weigel
in L. 1*/ 20^.)
Uuveräoderter Abdr. der Ausg. Ton
1740.
e recens. C. Cellarii. 8. Madrit.
1776.
(c. Maittaire). 12. Lond. 1777.
— — In US. Delph. 8. Lond. 1778.
— quae extant cum annotatt. Sani.
.Clarke. Ed. 4. 8. Lond. 1778.
(Nestler. in Hamb. 4 Mark 8 Sh:)
— Opera» 2 Vol. 8. Mannh., lumt. focie-
tatis 1779. i^. Post Pap. 1«/ 12/(.
— commentaria iuxta editionem Ou-
dendorpii. 8. Oxon., e typogr. Cla-
rendoniano 1780. M. 3 Karten. —
6 Sh. , gr. Pap. 9 Sh.
Abdr. des Textes.
e recens. Franc. Oudendorpii.
Curav. editionem S. Fr. N. Morus.
8. Lips.yhered. Weidmann et Reich.
1780. 1 ^f 12^. Auch Schb. Pap.
Der Text weicht selten von Ouden-
dorp ab.
— opera ad opt. edit^. collata studiis
societatis Bipont. 2 Vol. 8. Bipont,
ex typogr. societatis 1782.
— X — In US. Scholar, cura notis ed»
Haus. 8. Mogunt. 1783. u. Offen-
bach (Brede) 1784. 22 ^.
— N— (c. Maittaire) 12. Lond. 1784. '
c. notitia Gall. J. Scaligeri et
. sect. transalp. Margini. 12maj. Ve-
net. 1785. (Varrentrapp in Frkf. a.
M. 1 fr. 24 kr.)
2 Tom. 8. Herbipol. 1786.
— — In US. Delph. 4. Bassani 1786.
— opera omnia. 2 Vol. 8. Lon^«» ty-
^ pis Jacksonianis 1790. 14 Sh.. gr.
Pap. IL. 16 Sh.
Sehr sauberebTextesabdr. nach Oa-
deqdorp von Hr. Homer herausgegebeo.
Edit. curav. J. G. Hütten. 8.
Tubing. 1797. 9 fi.
cum indice historico et, geo-
gräphico edidit J. Ch. F. Wetzel.
8. Varsov. 1797. ' 16 f{.
Editio emcndatior. 12. Halae
1798.
— — ad opt. editt. collati. Prae-
mittitur notitia literaria. Accedit
index rerum et verbor. studiis so-
cietatis Bipont. Edit^ secunda , ^-
ctior et emendatior. '2 Vol. 8 maj.
Argentorati, ex typogr. societ. 180S.
l «r 20^.
Jetzt im Buchhandel nicht mehr lu
haben. *
— commentarii. E rec. Frc^ Ouden-
dorpii. Post Cellarium et Morum
denuo curavit Jer. Jac. Oberlinus.
8 maj. Lips., Weidmann 1805. 2 ^
12^., Schb. Pap. 3*/ 6^., hoU.Pap.
6 *./.
Der Text , welchen Morus in seiner
Ausg. gegeben hatte, ist hier wenig ge-
ändert» Die Anm. von Morus sind voll-
ständig u. die von Cellarius mit Aus-
wahl aufgenommen. Oberlin's Noten be-
schränken sich meist auf histor. tt. gco-
graph. £ri(läruD|;en. Die Fragm., wel-
che Morus ganz übergangen hatte, sind
beigefügt.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 49 Caius Julius Caesan
— — interpretatione et notisillustra-
vit Jo. Goduinus. In us. Delphini.
8. Edinburg. 1806. 19 Sh. 6 d.
— — Cura Hunter. 2 Vol. 8 min» Cu-
pri 1809. 14 Sh.
(c. Maittaire) 12. Lond., Löng-
inan 1809 u. 1812. 5 Sh. 6 d.
ex i;ec. Oudendorpii. 8. Norim-
berg., Riegel 1812. 16 j^.
ad exempl. Oudendorpii recudi
curavit J. Ch. F. Wetzel. 8. Varsov,
1812. (Lips., Rein) 16 ^{.
8. Marburg. , Krieger 1813.
20 ^.
Edit. nova. 8. Halae, Orpha-
notr. 1813. 10 ^.
— de hello gallico et civili commen-
taria. 18. Paris., NicolIel813. (Ste-
reot. d'Herhan) 1 fr. 40 cent
p recogn. et ännott. alior. etsuas
addidit J» Gl Stoephasius. 8. Var-
sav. 1815.
In US. De^ph. 8. Lond., Ginger
1816. 12 Sh.
— opera ei rec. Oberh'ni. Curavit J.
Tranör. ?Vol. 8raaj. üpsal. 1816—
1820. {2^i ISyi.)
— commentarii de hello gallico et
civili. Textui ad opt. editt. fidem
cTenuo recognito accesserunt anno-
tatt. vel ex aliis selectae velrecens
additae. üsui scholar. accommo-
dare studuit Jo. Chr. Stoephasius.
Editio repetita, auct. et emendatior.
Smaj. Magdeb., Heinrichshof en 1819.
(XXIV u. 472 S.) i^ 12^.
Text nach Oudeodorp. Die Anra.
sind grosseutheils aus denen d. frübera
Ansleger excerpirt. Beigefügt siud ei-
nige eigene Not. vom Heransgebei und
von Hrn. "Wiggert,
— — Aeced. libri de hello Alexan-
drino^ Africano et Hispaniensi. E
rec. Franc. -Oudendorpii. Ad us«
Scholar. 8maj. Lips.^ Hahn 1819.
12 ?f.
Mit einer. Vorrede von Rnhkopf.
Wurde im Jahre 1814 gedruckt, aber
erst 1819 ausgegeben.
e recenf. Frc. Oudendorpii post
Cellarium et Morum denuo curav.
Jet. Jac. Oberlinus. 8. Lips., Weid-
mann 1819. 2^f 18^. Schb. Pap.
3«f 16jf(. holl. Pap. 6*/,
Unveränderter, aber nicht correcter
Abdr. der Ausg. v. 1805. Die Zusätze
dieser Aqi>g. sind hier eingeschaltet.
2tcr Theil.
— (ders. Titel) 8maj. Lond.^ Priest-
ley 1819. 16 Sh.
ex rec. Frc. Oudendorpii. Edit.
nova. 2 Partes. 8. Norimb., Riegel
et Wiessner 1819. 16 ^.
ad codd. Parisin. recensit. cum
yarietate lectt. Cum tab. geog^.
et select. eruditor. notiis, quibus
suas adjecerunt N. L. Achaintre et
N. E. Lemaire. . 4 Vol. 8 maj. Pa-
ris., exe. Firm. Didot l8l9-=-22.
Mit Karten. Subscr. Fr, : 45 fr. (ä'
Band 10 fr. u. die Karten 5 fr.)
T. 1. XXVIII U.53Ö S., T.2. XU
n. 616 S. , T. 3. Xöt u. 624 S., T, 4.
LX u. 447 S.
Der Text ist grösstentheils der Mo-
rus - Oberlinsche u. weicht nur an we-
nigen Stellen ^ab. Die Paris. Hand-
schriften sind nachlassig verglichen. Die
'SacberHiarungen sind sehr ausführlich
u. überall her zusammengestöppelt. Die
griech. Uebers. der 7 Bücher vom gall,
Kriege ist mit Jungermau's Noten bei-
gefugt. Bnth. auch das Leben des Cae-
sar vom Psi'udo-GeUiis, sowie Caesar's
Leben von Plutarch mit Noten v. Amar.
Im 4len Bande stehen die Fragroenteu.
Supplem. zu den Noten , sowie ein Ver«
zeich niss der Ausg. u* tjebersetzg. von
Barbier.
— — e nuperrima reciens. J. J. Ohcr-
lini. 2 Vol. 8 maj. August. Taurinor.,
ex typis Jos. Pomba 1819.^
15 Lire 24 cent.
Nachdr. der Oberlinsch. Ansg,
— opera omnia ex edit. Oherlini c.
notis et interpretatione in us. Dclph.,
varr. lectt., not. var., J. Celsi com-
ntentariis etc. recensu editt. et codd.
et ind. locupletissimo accurate re-
censita. 7Vol.8mHJ. Lond.,Valpy 1819.
(2095 S. Text u. CCLXXIV S. Ind.)
— opera reccnsita et illustr. cüra et
studio J. B. Giani. 8 Vol. 8 maj.
Mediolani 1820, (5>f ß^ Pränura.
Preis.)
— opera. Edit. nova. 8. Halae, Of-
phanotr! 1820, 10j?(.
cura Hütten. Ed. tl. 8. Stuttg.,
Cotta 1820. ^ 12 /f.
— — Edit. accurata. 8. Casellis et
Marburg., Krieger. 1821. 20^.
— -^ Edit.' nova emend. 8. Manh.,
Löffler 1822. 1 ^.
Edit. stereot. 12. Lips., Tauch-
nitz 1822. 14 ^. fein Pap. 20^.
— — cura et studio Frc. Oudendor-
Digitized byCjÖQQlC
Caius Julius Caesar. 50 , Caius Julius Caesar.
pii. Edit. nova auctior et emen-
datior. 2 Vol. 8maj. Sjuttgard., ex
typogr. societatis (Löflund) 182?.
(T.I. XXXII U.890 S., T. IL 982 S.)
6«/9 20^ (jetzt 5«/' 11;^.) Schb.Pap.
9 «./..(jetzt 7a/ 5:^{.)
Neuer Abdr. ,der O.'schen Ausg. r.
Hro. DiakoDÜs Bardili in Urach be-
sorgt. Aus der kleinern Aus^. O/s sind
manche Lesarten in den Text aufge-
Dommeo. Die Seitenzahlen der hol!.
Ausg. stehen am Aande.
— r— cura Dymock. 12. Edinburg.,
BeU 182?. 4Sh. 6d.
ex rec. Oudendorpii. 8. No-»
rimb. , Riegel et Wiesner 1823.
16 yf.
Edit. emendat. 8. Halae, Or-
phanotr. 1824. 10 yf.
— commentarii de hello gallico , et
civili. Accedunt libri de hello A-'
lexandtino Africano et Hispanienfi.
E recens. B'ranc. Oudendorpii. Tex-
tum pafsim refinxit annotationem
' criticam adjecit Jo. Ghrp. Daehne.
12. Efps., Teubnerl825. 18>5{. engl.
Vel. Druckpap. 1 */ 6j^.
— — ex rec. J. J. Obcrlini. - S Tom.
8 maj. Viennae , Geistinger 1825 —
/ 1826. . 3^/.
— commentarii de hello gallico et
civili. Enuperrima recens. Jer. Jac.
Oberlini. Mit gegenüberstehender .
deutscher Uebers. bearbeitet von
Frd. Strack. 4 Bände. 8- Wien und
Triest, Geistinger 1825—26.
3 ^f 9 ^.
' e rec. Frc. Oudendorpii. In us.
Scholar. 8 maj. Hanov.^ Hahn 1825.
. . 12 fi.
— -j- recens. et cmendavit F. G. Pot-
tier. 3 Vol. 8 maj. Faris., ap. Ma-
lepeyre (exe. Fr. Didot.) 1825—26.
19 fr. 50 Cent.
— commentarii de hello gallico et
civili. 2 Vol. 8. Bassano, Reniondini
1825. 6 Lire. (T. I. 446 S. t; IL
248 S.)
— - commentarii de hello gallico et
civili. Acced. libri de hello Ale-
.xandr., Afric. et Hispan. Mit geo-
graph.j histor., krit. u. grammati-
schen Anmerkungen für studirende
Jünglinge u. Freunde der röm» Li-
teratur von Ant. Möbius. 2 Bände,
gr. 8. Hannover, Hahn 1826 — SO.
M. Kpf. 4 «f. Thl. L XVI u. 560 S.
Thl.n. X u. 485 S.
Der Oudendorpsohe Text bildet die
Grundlage, ist jedoch hie u. da geän-
dert. Die Noteu erläutern ausführlich
Geschichten. Geographie, wozu die fro-
hem Ausg. mi^ Fleiss U. Umsicht be-
nutzt sind. — Recens. v. Jacob in der
Schul-Ztitung V. 182a Abthlg. IL Nro.
39 n. 40. S. 329 — 84 u. 337 — 40, u.
v. 1830 No. 116 S. 937 — 943. — Der
erste Band recens. Von Bach io Jahns
Jahrb. 1826 Bd. 2 S. 72-82.
Ex recens. Frc. Oudendorpii
passint reficta. Praefatus est et an-
notatt. critic. adjecit Jo. Theoph.
Kreyssig. Edit. steceot. 8. "Lips.,
Tauchnitz 1826. 20 ^. fein' Pap.
1 *V^ 4 /< .
— commentarii. l6. Ibid., idem 1826.
14 ^, (herabges. Pr. 10 jf^.) fein
Pap. "20^.
— ad optimas editioq^Bsrecensitus cum
commentario integro J. J. Oberlini
et selectis Oudendorpii, Achainteri
variorun^que notis curante Aug.
Baron. ^ Vol. 8 maj. Bruxellis
1827. (Fr. Fleischer in L. IB«^ 12^.)
— commentarii de hello Gallico et
civili. Accedunt libri de hello A-
lexandrino, Africano et Hispanienli.
Ad opt. librorum fidcm editi cum
variar. Icctiouum delectu curavit
Anton. Baumstark. 3 Vol. 8 min.
Stuttg.,Hoömannl828. geh. l«./3^.
Zur Grundlage diente der v. Daehne
gegebene Text. Handschriften od. ältere
Ausg. sind nicht verglichen, sondern nur
neuere Ausg. Vou den Varr. sind nur
die wichtigern aufgenommen.
Editio emendata. 8. Halae, Ör-
^ phanotr. JSiö. ' 10 ^.i
2 Vol. 24. Bonon., Nobili 1328.
— Opera c. lectiss. varior. notis qui-j
bus suas adjecit Elig. Johanneau. (
Paris., Panckoucke 183Ö. 1^ 44
ad opt. editt. fidem schoL.i
HS. cur. G. H. lünemann. 8. H^
nov. , Hahn 1830. 12 ^
Herr Prof. Schneider in Breslau bi
schäftigt sich seit mehreren Jahren iW
einer neuen krit. Ausgabe des Gae&al
— de hello gallico etc. Fol. (EIsHngf
Fyner) WS* s. oben Ausg. dd
Werke des Cäsar.
-*<- commentarori^m de hello gallicJ
lih. L Fol. Biirgis, in officina JoaJ
Burgensis 1491 ra. Aprili. J
S. Mendel tipngr. esp^n, T, 1 S.28(
— comm. de hello gallico. 4. Paris^
Vascofan 1551. \Auct, Pr.: 1 f
Mecrman.)
— commentarii de hello gallico. Mj
Wort- «. Sacherläuterungen he|
ausgegeben v. E. Th. Hohler, gr. 1
Wien 1823. 1«/» 12^
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 51 Caius Julius Caesar.
— — Mit Anmerkungen von J. C.
' Held. gr. 8. Sulzbach, S6idel 1825.
Grammatisch u. historisch er-
klärt von ehrst. Gbtll. Herzog. 8.
Leipz. , Köhler 1825. 2^f 12^.
Vorzüglichen "Werlh erhält Aiese
Ansg. darch den reichhaltigen Conunen-
Ur. Weniger befriedigt die Kritik, bei
welcher man feste GrnndsäUe vermissu
Ifeue Lrit. Uülfsmittel sind nicht benutzt,
Ad opt libror. fidem edidit et
variet. lect. maxime 'memorabilem
adjecit C. Guil. Elberling. 12maj.
Hafniae, (Gyldendal) 1827. l^f ^^.
^ Mit Wort - u. Sacherläuterun-
gen herausgegeben von E. Th, Hoh-
ler. 2te von neuem durchgesehene
Aufl. gr. 8. Wien, Volke 1828. M.
Gäsars Bildn. und 1 (.andkarte.
— de hello gallico primi quatuor li-
bri commentarior. ex opt. atque
accuratiss. Frc. Oudendorpii editione
expressi. With an engl, translation
as literal as possible and large ex-
planatory notes by John Mair. 12.
Edinburgh 1746.
Die floteu sind aus den frühern
Erklärern meistens excerpirt.
— — The fifth edition. 12. Edinb.,
J. Bell 1777.
12. Lond., WhittakerlS .. 8Sh.
— commentaria de hello gallico c.
versione anglica in us. scholar. By
Johnson Towers. 8- Lond., Hitch
1755. 4Sh.
8. Lond. 1768 u. 1786.
by Johnson Towers. Ed. IV. 8.
Oxford, Baynes 1812. 5 Sh.
— an interlinear translation of Cae-
sar's invasion of Britain (with text)
on Mr. Locke*s plan. 8. Lond., Tay-
lor 1828. 2 Sh. 6 d.
— — the first five bookes with an
interlinear^ and analitical transla-
tion by James Hamilton. 8. Lond.
1829. 7 Sh. 6 d.
— commentarii de hello civili. Mit
Anmerk. von J. C. Held. gr. 8.
Sulzbach, v. Seidel 1822. 16 >f.
2t6 sehr vermehrte u. verbess.
Aufl. 8. Das., ders. 1827. (XVI und
264 50 . 16 /{.
— oratio Vefontione >elgice ad raili-
Xes habita. 4. s. 1. et a. goth. —
8 Bll. mit 33 Zeilen.
BL 1 a: CI| Ad Cefarem. Parauf
IC versus endecasyll. u. ein Brief von
Andr. Brentius an d. Pabst Sixtus IV.
Bl. 2 9 Zeile 17 beginnt die Rede, wel-
che auf BI. 8 a Zeile 19 endet. Bl. 9 a
4 epigramiuata ad l<iudem Brentii.
Wahrscheinl. von Stephan. Plannk
zu Rom gedr. S. Audiffredi catal. bist,
crit. rom. editt. 4. Rom. 1783 p. 422
u. Frc. de Licteriis bibl. Neapolit. T. I
p. 439.
— — 4 min. s. 1, et a. röm, — 10 Bll.
mit 33 u. 34 Zeilen.
Bl. 1 b 10 versus endecasyll. ad
Caefarem. Bl. 2 a ders. Brief des Andr.
Brentius. Schliesst auf Bl. 10 a
Nam nictoribus libertas & gloria •
parta eft:
nictis autem ignominia & mors ex-
porita.
Auf der Rückseite des, lOten Blattes die-
selben Epigr., wie in der vorig. Ausg.
Vcrgl. Seerailler i*. 3 p. igO und
Frc. de Liclg-iis bibl. Ncapol. T. 1. p.
139. -^ Vielleicht von Adam de'Rotwil,
welcher bis 1480 zu Venedig dlmckte.
TJ eher Setzungen,
Julius der erst Römisch Keyser von
seinen kriegen erstmals vss dem
Latin in tütsch bracht vnd nuw
gedruckt. Fol. Strassb., Jban. Grü-
ninger 1507. 7 März. M. Hlzschn.
Der Uebersetzer war ein gewisser
Ringmannus Philesius aus dem Elsasi.
— von seinem Leben vnd Kriegen
erstmals vfs dem latein in tütsch
gebracht vnd mit anderer Ordnung
der capittel vnd vil zusetz nüw ge-
truckt. Fol. Daselbst^ ders. 1508.
M. Hlzschn.
— > Historien vom Gallier vn der Rö-
mer bürgerisdie Kriege etc. FoL
Meyntz, Joh. Schöffer 1530 im
Septbr. — M. Hlzschn.
Fol. Daselbst, ders. 1532. Mit
Hlzschn.
— wahrhaftige Beschreibung aller
Kriege etc. Sampt den Büchern
Auli Hircij etc. Jetzt aufPs newe
nach M. Ringmanni Philesii ver-
^eutsdhung aufs denä Original Ex-
, emplare gebessert. Fol. Frkf., Pe-
ter Schmidt 1565. M. Hlzschn.
Die trefft« Holzschuitte sind von
Jobst Ammoo.
4*
Digitized byVj.OOQlC
Caius Julius Caesar. 52 Caius Julias Caesar.
Fol. Daselbst » ders. 158S und
1620. , .
, 8. Amborg. 1614. (?)
— commentaria vom französischen u.
innerl. wie auch A. Hirtii Pansae
vom Alexandr. — ^"^^ ^" mili-p
tär. Erinrrerungen und Regeln ge-
fasst durch Joh, "VVilh. Newmair,
12. Jena, Steinmann 16S7.
— die kluge Tapferkeit des unver-
' gleichlichen Helden C. Jul. Caesa-
ris — aus der latein. Sprache in
' die deutsche übersetzet durch den
Verlassenen. 8. Leipzig 1692. 1705.
1722.
— — übers, von Jo. Franz Wagner. 8.
Stuttgard 1765.
2te Aufl. 8. Daselbst, Metzjer
1779. . ^'-f ^!H*
— Denkwürdigkeiten aus dem gal-
lisch, u. bürgerl. Kriege, übers v.
' Ph. L. Haus. 3 Bände. 8. Frkf. a;
M. , Hermann 1785 - 88.
Neue Aufl. 2 Bände. 8- Da-
selbst, ders. 1801 — 8. 2^^ 4^.
3 umgearbeitete Aufl. von Fr.
Strack. *2 Bde. gr. 8. Daselbst, ders.
1817. 2«^ 20^.
•— Jahrbücher übersetzt von Adolph
Wagner. 2 Bände, gr.8. Bayreuth,
Lübecks Erben 1808. 2'/ 8^.
deutsch herausgegeben von A.
Wagner. Neue Ausg. 2 Bände, gr.8.
Hof, Grau 1815. 2«; 8^.
Ist wahrachl. nur neuer Titel zur
vorig. Ausg.
— Denkwürdigkeiten aus dem gal-
lischen u. bürgerl. Kriege etc. übers.
V. Frd. Strack. 2 Bände. 8. Wien
u* Triest, Geistinger 1825. 1a^ 8^.
Ist ein Nachdrt der Sten Aufl. von
Hau« XJeberÄ., welche Sttack durchge-
sehen hatte. S. Jabii's Jahrb. f. Philolo-
gie 1827 Baod 4. S. 360.
— Werke übers, mit EinleiL u. An-
merkungen von E. Schaumann. 8
Bändchen. 16. Preozlau, Ragoczy
1827 — 29. - Subscr. Pr. t^f S^.
-—V Bücher vom Bürgerkriege übers.
V. J. D. W. Glöckner. 8. Tilsit.
(Berlin, Voss) 1828. (144 S.) 12^.
Ceasers commentaries as touching
british affairaü 4. s. 1. et a..
Die üebers. ist von Lord John
Tlpkoft, Graf von Worcester. Nach
Arne« wurc^c diesei Buch von Jo. Ra-
stell gedruckt, welcher unter der Regie«
nmg Heinrich VTir. lebte. Vergl. Her- j
hert's typogi'. antiq. Vol. l.p. 843.
— commentaries. Newly tranflatyd
owte of laten in to englyfhe as mnch
■ as coccrnyth thys realme of Eng-
land sumtyme callyd Brytayne ^tc.
Fol. s. 1. 1530.
Zu Ende: Here endyth the com-
mentarjes of Julius Gesar as towcbjoge
Brytayne now calied En^ande *.• — S.
Herbert's typogr. antiq. Vol 8. p. 1828.
— the eyght bookes of Caius Julius
Caesar conteyning his martiall ex-
ploytes in the realme of Gallia and
the countries bordering vppon the
fame translated oute of latin into
enslish by Arthur Goldinge. 8.
Lond., William Seres 1565.-27^ Bll.
ohne die Vorstücke.
4. Lond., Thomas East 1590.
128 Bll. ohne die Vorstücke.
In Hibbert's Auct. mit 1 L. 3 Sh.
bezahlt.
— comment. de hello civili three
. books trsl. by Chapman. 1604.
-^ commentaries trsl. into engl« with
excellent and judicious dbservations
thereupon by Clement Eflmonds*
Fol. Lond., Daniel 1655. M. Kpf.
— commentaries of his wars in Gal-
lia and the- civil wars betwixt him
and Pompeyi with many excellent
and judicious observations tliereu-
Son. As also the art of our mo-
ern Training by Clement Ed-
monds. To this edition is nowad-
ded atthe end of every bock those ex-
cellentremarks of the duke of R.ohan.
Also the commentaries of the Alex-
andrian and African Wars, written
by Aulus Hirtius; now first inade
english. With a geographica! no-
menclator etc. Fol. In the Savoy
1677. M. Kpf.
— (ders. Titel) Fol. In the Sa^oy,
Edmund Jones 1695. M. Kpf.
— • commentaries of his wars in Gaul
and civil war With Pompey. To
which is added a Supplement to
his commentary of his wars in
■ Gaul: as also commentaries of tHe
Alexandrian, Aftican and Spanish
Wars by Aulus Hirtfus or Oppius.
To which is prefix'd the life of
Caesar, the aucient and modern
ffeography and notes illustrating
the most difficult places etc. Made
english from the original latin by
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 53 Caius Julius Caesar.'
Martin Bladen. 8. Lond., IVicli.
Smith 1705. ' -
Erschien ai)cli eben daselbst in 8»
1712. 1715. (?) 1719. 1726. .
— — Edit. V. 8. Lond., Ward. 1732.
M. Kpf.
Die K,upfer schönen Nachstiche der
in der Graevius'schen Ausg. zu sein.
-! Ed. Vn: 8. Ldnd. 1750.
Mit Vcrbess, von "Will. Bowyer.
transl. into english» To which
is prefixed a discourse concerning
the roman art of war by Will.
Duncan. Fol. Lqnd., Dodsley 1763.
M. Kpf. 3L. SSh.
Biese Uebers. ^wird in Engl, gc-
scbaizt. Die Kupfer sind die des Clarkc-
«cheu Caesar. — In der Bibl. des Kö-
nigs Ton England e. Ex. auf gr. Pnp.
^ 8maj. Lond. 1755.
^^ trsl. by Martr Bladen. 8. Lond.
1770.
trsl. by Will. Duncan. 2 Vols.
8. Lo^d. 1779.
-- — 2 Vols. 12. Londi 1815. 12 Sh.
— — 2 Vols. 8. Lond., Cuthell I8l9.
18 $h.
— — 8. Lond., Taylor 1826. 7Sh. 6d.
Les commentaires de Jul. Caesar sur
le faict de la conqueste du 4)ay5
de Gaule, faicte et inise en fran^.
par Rob. ' Gaguin. Fol. s. I. et a.
goth. Mit Hlzschn. -^ 113 Ell. in
2 Coli., Sign, a — p2.
Zu Ende steht: raife en francoys
el prefenl^e an roy Charles huitiesme
de Fräce par frere Robert Gaguin —
Tan mil, cccc, octante cinq — wodurch
wahrscbl. das Jahr der UebersetzUn^,
nicht des Druckes angedeutet ist.
^ Fol. (Paris. , Anthoine Verard)
l'ai^ M. cccc octante, VIIL goth, M.
Hkschn. ji. P.; 10 Sh. Hibbert.
Mau kennt ein Ex. auf Pergament.
— les commentaires transl. parEsti-
enne de Laigue. Fol. Paris. 1531.
"— les' commentaires et briefues de-
scriptions de Jules Cösar — trans-
latez de latin en volgaire fran-
9ois par Rob. Gaguin. 16. Paris,
Arnoult et Charles les Angeliers
frferes 1539.
— les commentaires de Jules C^sar
translatez pär Estienne de LaigUe
ditBeauuoys, nouuelleinent reueuez
et oorrigez. 12. Paris, impr. par P.
GaultiÄr pour Jehan. Barb^ 1545,
(Waigel in L. Uf 14^.)
Eine Ausg. ' 12. Paris , impr. par
Pierre Gaultier chezOudin Petit (andre
Exx. Jo. Boigny) 1546 erwähnt Mait-
taire Ind. T. J. p. 220.
: — commentaires 'de la ^ guerre de
Gaule trad. par Rob. 'Gaguin re-
vus et vörifi^s sur les yrais exem*
plaires latins paif Antoine du Mou-
Hn. 2 Tom. 16i* Lyon, Jean de
Tournes 1555.
trad. par Estienne de Laigue.
12. Pai-is. 1555.
— — =- mis en fran^. par Blaise de^
Vigenfere. 4. Paris 1576 u. 1584. ^
— -r- de la Version de Blaise de Vi-
genfere avec des notes. Fol. Paris^
Abel* TAngdier 1589, — Auch gr.
Papier,
— — mis en frangqis par Blaise de '
Vigenfere , reueus et corriges par
lui m6me. Avec amples annotations.
16. (Genfeve) pour Jacques Chouet
1600.
, 4. Paris 1602. ^
— commentaires et les annotations
de Blaise de Vigenere. Avec les pa-
ralleles de Cesar et de Henry Uli
de nouveau illustret de Maximes
politiques par Anthoine de Bandole.
Uerniäre Edit. 4. Paris., de l'im-
primerie de Jacques Rebnffö 1625.
(Nestler in Hamb. 3 Mark.)
Auch Paris 1609 w. 1617. •
— les commentaires (de latraduction
de N. Perrot d'Ablancourt.) 4. Pa-
ris, Augustin Courhö 1650. Mit
Kart. u. Kupf.
4. >Paris , veuve Jean Camusat
et Pierre le Petit 1650. Mit Kart,
u. Kupf.
— — avec remarques. 4. Paris. 1652.
(Weigel in L. U/ 16^.)
4. Paris. 1658.
Troisifeme edit 2 Tom. 12.
Grenoble 1665.
De la traduct. de Nie. Perrot,
sieur d'Ablancourt. 12. ä Röuen e»
fe vend ä Paris, chez Louis Bil-
laine (and. Exx. Thom. Jolly 1665.
— lö Bll. Vorst. 519 S.
lüt e. Druuk von Dan. Elzevir. in
Amsierd. Wird deswegen in Frankreich
sehr ge chäLzt u. e. schön. Ex. ist schon
(im J. 1818) mit 40 fr. bezahlt. Vergl.
Ess^ii hibliogiaphique sur les ^di^. des
Elz^virs. Piris 1822. S. 167.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar* 54 Caius Julius Caesar.
• De la traduction de N. Perrot.
Edit.,jiouv., reveue et corrig'^e. 12.
Paris, Simon Benart 1670.
. 12. Paris. 1677. 1699. '
' . 12. Anist, Abr. Wolfgang 1678. #
(NesÜer in Hamb. 1 Mark) u. das.
1708. ,
. — ' — d*une traduction toute nouvelle
avec des- remarques für la carte de
Pancienne Gaule par Sanson d*Ab-
beville. 2 Tom. 12. La Haye, J.
Swart 1743. M. Kpf.
Ist d'AblaDCourt's Uebers. bie und
da schlecht geändert. /
en lat. et en franc. (de la tra-
duction de Perrot d'Ablancourt, re-
vue par l'abbö. le Mascrier) ^ Tom.
12. Paris, Barbou 1755.
— — Nouv. Edit. revue, corrig^e et
augment^e de notes histor. et göo-
graphigues. 2 T'om. '8. Amst. et
Lips., ' Arkstee et Meerkus 1763-
M. Karten (die ei^e v. d'Anville.)
' Wegea der Noten von J. Bourgi-
gnon d*AaviIle geschätzt.
, de la traduction de N. Perrot
d'Ablancourt, revue et retouchöe
avec soin par de Wailly. 2 Tom.
12. Paris, Barboul766. M. d. Texte.
- (Weigel in L. 3 -^i,)
trad. du latin par d'Ablancourt.
Avec le texte. 2 Tom. 8. Lyon
1771. ^
2 Tom. 12. Paris 1775.
— commentaires avec des notes bist,
crit et milit. parTurpin deCrissö^
8 Tom. 4. Montargis, de l'impri-
merie de Gl. Lequatre (Paris, Le-
dere) 1785. M. 2 Portr., Vign. u.
40 Kpf. — 72 fr.
^ Xu Frankreich wegen der mllitar.
Erläuterungeil gesuchr. Text u.XJeber-
setzung stehen eiiiaader geg^uuber in 2
Coli;, darunter die Anm. io auslaufen-
den Zeilen. — (In Güttingeu.)
Auct»-Fr,: 10 fl. Meerman und
1 I. 11 Sh. Hibberr.
3 Tom. 8. Amst. 1787. M. 40
Kpf. u. d'Anville's Karte v. Gallien.
r^achdr. der \ot, Ausg.
— — trad. par de Vandrecourt. Sui-
vis d'un examen de Tanalyse cri-
tique que M. Davon a faite de ses
guerres. 2 Tom. 8. Paris. 1787 und
1792.
— r — Traduct. nouv. avec le texte
par Mr. le Deist de Botidoux. 5
Tom. 8. Paris I8O9. M. Kar^ SOfir.
trad. par J. B. Varney. 2 Tom.
8. Paris 1810. , 10 fr.
— — Nouv. Edition revue et corri-
föeavec le plus grand soin. 2 Tom.
2. Lyon, Rusand 1810.
Ist d'Ablancourt*8 Uebers. von le
Mascrier und de Wailly durchgesehen.
Der neue Herausgeber ist Loriqijet, wel-
cher die Uebers. vielfach verbessert ha-
ben will.
— — trad, de N. Perrot d'Ablan-
court, revue par de Wailly. Edit
nouv. (avec le texte) 2 Tom. 12.
Lyon 1812. 6 fr.
— — trad. par Toulongeon. Avec
des cartes et notes. 2 Tom. 12. Pa-
ris, Verdifere 1813. 5 fr.
Nouv. edit, 2 Tom. 12. Paris,
Delalain 1820. 6 fr.
Gehurt zu den Classiqnes latlns*
-^ Nouv. edit. 2 Tom. 8. Toul,
Carez 1825.
Nouv. edit 2 Tom. 12. Paris,
Anselin 1825. 6 fr.
trad. par le vicomte de Tou*
longeon. Nouv. edition revue et
corrigöe par Amadöe Pommier. 5
Tom. 12. Paris, Verdiere 1826—27.
12 fr.
Gehört zur Gollectlon des auteuri
classiques. v /
— Mömoires de Jules C^sar, tradu-
ction nouvelle par M.Artaud. 3 Tom.
8. Paris, Panckoucke 1827. 21 fr.
Gehurt zur Blblloib^que 'latine fran9.
— la guerre de Jules C^sar dan« les
Gaules. 3 Tom. 8. Parme; de l'im-
prim. royale (Bodöni) 1786. M. 7
Kart (Weigel in L. 6«/».) Aucb
gross. Pap.
Uebers. Ist de Pccis , welcher eio.
miliuir. Comment^ beifügte.-^ (In Göt-
tingen.)
— la guerre des Gaules trad. avec
un grand nombre de notes geo-
graphiques, bistoriques, litteraires
etc. par Theoph. ßerlier. 8» Paris,
Parmentier 18-?5. M. 1 Karte. 7>.
— la guerre des Suisses trad. du l
livre des commentaires de Jule Ce-
sar par Louis 3fIV. Fol. maj. Paris,
de l'impr. . royale 1651. M. 4 Kpf.
- (18 S.) — Auch gr. Pap.
Nouvelle bistoire de Henri IV trad*
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 55 Caius Julius Caesar*
pour la premiöre fois du latin de
Kaoul Boutrays> suivie de la tra-
duction que fit - Hehri k Tage de
onxe aus des commentaires de Oe'sar
que l'bn croyait per'due (le ^out
publiö parSörievs) 12. Paris, Plan-
cher 1816.
holl. übers, von Jo. Fenacolius.
8. DelfL 1614.
door Abr. Bogaört. 2 Deffle.
8. Amst. 1709.
Li commentarii di Giulio Caesare
trad« da Agostina Ortica. 4» ^'ene-
zia, per Beriiardino Veneto de Vi-
tali 1512.
— — 4. Ibid., ;d. 1517 dieult. men-
sis Novbr.
8. Venez., Jacopo Penzio da
Lecho 1517. 4 Fevr.
I
4. Venezia, Girolamo Foglietta
' 1518.
— * — 4. Milaiio 15,1 8.
— commentarii tradocti della latina
in lingua fiorentina da Dante Pö-
poleschi. 4. Firenze, per Giovanni
Stefano da Pavia IJIS. SO Ottobre.
Einzige Ausgabe dieser Ucbers.
— — tradotti per Agostino Urtica
prima, et hora nuovamepte reco-
fniti : et piu adorni fatti cori la ta-
ula geographica di Francia e de
Ispagna e colla figura de altri cit-
.tati e castellimeravigliofamentean-
notate dal dottiss.Joan. Jocondoetc.
4. Milano, itnpr. per Augustino de
Vicoraercato ad instantia de miser
Joanne Jacobo et fratelli deLegnano
1520. adi ultimo de Aprile.
trad. per Augustino Urtica. 8.
Vinegia, Gregorio di Gregorii 152S.
. — commentarii con la tavoladenomi
anticlii et moderni della Gallia,
Britannia, Germania, Ttalia, Grecia,
Egitto, Aßa, Africa e Spagna ulti-
man:>ente con fomma diligenza Ve-
visto e corretuh^S. Venezia^ Franc,
di Alefsandro e Maffeb Pasini com-
pagni 1528.
— — trad. in volgar lingua per A-
gostino Ortica nuovamente revisto
et con somma diligentia cnrrettö
et historiato. 8. Vinegi^jNicol. d*A-
ristotile detto Zoppino 1530 u. 31.
3. Venetia, per Francesco di
Alessandro Bindoni et Mapheo Pa-
sini compagni 1531.
6. Ibid., Alovise de Torti lö39.
8. Ibid., Corain de Trinö 1541.
— — - nuovamente in piu luoghi al
uero sen^o dell' auttore ridotti et
con diligentia ricorretti. Con la
tavola di tutte le cose piu notabili.
8. Venetia, in casa de figliuoli di
Aldo 1547. — 256 Bll.
Mf\u keout auch e.AldiDCi welche folg.
Datudi hat; MDVIL. Wahrscheinlich
ist MDLVI zu lesen. Vergl. Renouard*«
Annal. des Aide. Edit. IL T. I. p. 336.
8. Venez., H. Calepino 1552.
— — 4. Ibid., G. Giolito 1554.
nuovamente tradotti da .Fran-
cesco Baldelli. 8. Vinegia, Gabr.
Giolito 1557. — 26 ung. BlLVorst.
773 S.
8. Ibid.,*id. 1558.
— — con Ja tavola di nomi antichi
e moderni nuovamente revisti e
corretti. 8. s. 1. et a. P. Alex. Pag.
Benacens. F. Bcna. V. V.
iz Venet. 1570.
trad. da F. Baldelli. 12. Venez.,
Gabr. Giolito 1571 u. 1572.
' 8. Venez., Enea de Alario 1573.
— i commentarj di Cesare con le fi-
ffure in rame fatte da And. Palla-
dio. 4. Venez., Pietro de* France-
fichi 1575. (zu Ende 1574.) M. Kpf.
(Weigel in L. 6^/.)
Gehört zur CoUana. Palladio hat
hier u. da die Uebers. von Baldelli ge-
ändert. — ufuct. 'Fr.: 9 fl. ^ 6 »t.
Greven na.
4. Venetia, Girolamo Foglietti
1598.
Neuer Titel isir Venet., Girolamo
Foglieiti 1618.
— — Di nuovo diligentemcnte cor*
retti e ristampati. 4. Venet., Nie.
Misserini 1619.
Ein Ex. auf gt. Pap. iu der ßitl.
des Köuigs v. England.
4. Venet., Nie. Misserini ' 1635.
Ist neuer Titel zur vor, Ausg. —
Die Ansg. vuo Albrizzi a. unter Ausg.
des Textes. Venet. 1736.
2 Vol. 12. Torino 1775.
— i comnientarii in lingua volgar re-
^cati. Edizione prima, Napoletana;
nella quäle si k affgiunto il^testo
latino ricavato dafie migliori Edi-
zioni con le note di Christoforo
Cellario, la vita di Cesare compen-
diäta da Enea Vioo e geographiche
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar. 56
tavole et indice. 3 VoL 8. Napoli
1782-
So im Catal. der Btbl. des Köoigt
TOQ England augegeben.
— commcntari di C. Giulio Cefare
recati in ital. da Cam. Ugoni. 2 Tom.
4. ßrescia 1812. (Weigel in L. 5^^)
trad. da Andrea Palladio. 2 Vol.
;12. Venezia, Rosa 1828. (296 und
882 S.) 3 Lire 75 cent.
— — Antica vcrsione riveduta da
Franc. Ambrosoli. 8* MüanOy Ant»
Fontana 1828. (693 S.)
Ist Baldelli's Uebers« von Albrizzi
ferbess.
— — recati in italiano da CamiUo
Ugoni. Seconda edizione. 16. Mi-
lano, Silvestri 1828. (603 S.)
— — recati in italiano da Franc,
,BaIdelli. Gbn carte geografiche e
con scelte note. 2 Vol. 8. Milano^
Ferrario 1829.
— los comentarios de Gayo Julio Ce-
Xar en romance por Diego Lopez
dd Toledo. Fol. Toledo, Pedro Ha-
gembach 14 Jul. 1498.
'S. Caballero p. 67.
Fol. Alcala 1529.
— libro de los comentarios^ de Gayo
Julio Oesar — traduzido en espanol
(por Diego Lopez de Toledo). 8.
Paris, Arnold Birckman 1549.
4. Madrid. 1621.
— — tradj por Pet. Gars. de Oliva.
8. Toledo 1570.
r trad. en castellano por Man.
de Valbuena. 2 Vol. 8. Madr. 1789.
M. d. latein. Texte.
— — trad. en castellapo por Jos.
Goya y Muniain. 2 Tom. 4. Madr.,
, impr. real 1798. M, '
Sehr schön gedr.
Er lau terungsschriften»
^rndudf portrait de Jules Cesar — in
Suard^A MeUüges de üi^rature. 8. Pa-
ris 1804. T. Ilf. p. 1 — 9.
Barrington ; Deines , obserTalions on
Caesars invasioo of ßrt^in and more
partjcnlarly bis passage across ^the
Thames — in jirchaeologia or mis-
/. cell* tracu relatiog to antiquity. 4«
Lond. 1773. Vol. IL p. 134 — 158.
fiechler, Jo^ Jac, big« qu;ie9tionum hi-
storicaram excommeatar. Cacsarisde-*
Caius Julius Caesar.
I
promta. 4. Wittenb., typis SchrSdlerl
1690. (8 BlI.) ^ ^
Berger, Jo, Guil,, de naturall pnlcbri-
tudine orallon'^ ad Longini discipli-
nam Julii Caesaris exemplo ^ exacta
coinmentaüo. 4 Lips. 1720. i^f 8j^.
Berlinghierif Leop, Kacca, exainen des
Operations vt des travaux de C^sar au
siige d'AIefia. 8- Lucca 1812.
Bianchihi, Franc, ^dil^erUitio de Galen-
dario et cyclo Caesaris. Fol» Aom.
1703.
Bor/amy, Pierre Nicola observätions sur
les penples Meldi des Gaules dont
parle Cefar daus se» commentaires —
in Mein, de Tacad. desinscript. T.81
p. 220 sq.
Brancatioy della nuoira disciplina etvera
arte militare libri VIII. Ne' quali ol-
tre la piena iuformatiojie di tal arte
^ con brevi rcgole per commoditk de'
soldati; secondo i precetti dt Celare
etc. Fol. Vcnet., Aldo 1585,
Braschius, Jo, Bapt,, de vevo Rubicone
quem Caesar contra Romaunm iuler-
dictum trajecii. 4. Roinae 1733.
Brown j 2hoTnas , a dilsertation about
tbe Mona of Caelar and Tacitus and
an accouut of the ancient Druids. 12.
Lond. 1702.
Bruiningy G., comroentariat perpetnus
in Jul. Caesaris, Strabonis et allor.
bistoriQor. etc. tradita de rebus belg.,
baUv. etc. 8. Lugd. Ba*t. 1818.
Ceüariiy Chrp,^ disputatio C. J. Caefa-
ris adverlus Ariovisturn regem alios-
que Germanos gesta bella explicaus.
Halac Saxoo. 1702 n, 17ia *
Champollion- Figeac, recherches für la
Tille gauloise d'Uxeilodunnm. 8. Pa-
ris, de l'imprimerie royale 1820. (1148.)
Kpf. (120 rs.) ^Chiffletius, Jo, Jac, portus Iccius Jul.
Caesaiis demonstratns« 4. Antv. 1626.
M. Kpf.
Edit. IL auct. . 4. Antv., Plantin
1627. (Weigel in L. 20^.)
Clarke, tbe life and death of ۥ Jol.
Caesar. 4. Lond. 1665.
Conjecture sur quelques difflcuU^s qui
fe trouvent dans les premiers cbapi'
tres des commentaires de Cefar (de
hello Gall.) — in Memoir. de Tre-
▼oux 1713. Jul. p. 1230 sq.
Coot^ CharleSy ihc life of Caio« Julius
Caesar: drawn froiu ihel most ao-
tbeiitic sonrces of Information. 12.
Lond.^ Loogman 1790. SSb. 6d.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar! 57 - Caius Julius Caesar^
' Davon, anälyse critiqne de» fait» mili-
taire» Ae C^sar racont^s par luim^me.
8. Gen^ve 1779» (194 S.)
Dennis^ (John), Julius G^esai acqnitted
aod bis inurders coiHleiuaed, In tt
letter to a friend, fhewing thatit was
not Gaefar who destrojed the roman
liberties bat the corrHptions of tbö
^ Bomaus tbemlelves. 12. Lond. y J«
Mack-Even 1722.
Dodu^ell, dilsert. de anctore libri YIIL
^de bello gaUico et Alexandr. African.
atq. Hispau. -r in Oudendorp*s Ansg.
dta CaeJar. £d, Stuttg. p. 869 sf{,
Doering^ obss. crit. in allqnot. J. Caes.
locos. 4. Friburg. 1821.
Duysing, ,H. O., de fide C. Julii Cac-
saris dubia atque sublesta. 4, Mar-^
bnrg. 1748.
LccardaSy Jo, Georg,, dilsert. de portii
Iccio — iBMifoell. Lips. 1718. T.VIII.
p. 255 sq»
Eckhard, J, J*., Spuren schwimmender
Batterien beim Jnl. Caesar. 4. Eisenach
1783 — 84. 2 Progr.
Edmunds , Clement , obserrations npon
the five first bookes j>f Caesars com-
mentaries. Fol, Lond., priuted bvPel.
Short 1600. Mw 1 Karte.
— observatious on the Tixtb and leventh
books of, Caesars commeataries. Fol*
Ibid. 1600.
— obss. on Caesars conitoenlaries of
the civil wars in three books. Fol.
Lond. 1609. M. 1 Portr. ul Plänen.
Mberling^ C, F., observationes criticac
ad C&eJaris cohimentarios de hello
civili. 8. HaTn.^Aeitzell828. (137 S.)
16^.
(«/• C. H,) Emendatioqes aliquot criti-
cae in j. Caef. libris de bello Gall.
-^ in Miscell. Lips. nov. T. IL P. 2
p. 304 sq. T. IIL P. 2 p:329 u. P. 4
p. 650 sq. ^
Fabriciiy Ji Sepbaldi , C* Jul. Caesar
uomisra/iticus s. difsertatio historica,
Diobis Gassii selectiora commatä , C.
J. Caesaris ortum, dignitates, conuu»
bia, interitiim, roguin et apotheosiu
compleza) nomismatum demoostraiione
itlustrans. 8* Loud., typis Beuneti
Griffio» iinpenris Jonath. Edwin 1678.
Fiedler, Franz, Geographie des transal-
pinischen Galliens nach C. Jiil. Cae*
sars Coramentarien de bello gallico
nebst einer Erklärung der übrigen
darin "vorkommenden geograph. Na-
men , zum Gebrauch in Gymnasien.
. gr. 8. Essen , B4deker 1828. M. 1
ILarie. (VIIl u. 76 S.) 8^.
Flad&j C, G,, observationes ad loca quae-.
dam Jul. Caefaris et alior. 4, Frey-
berg. 1813. Schul^Progr.
— comparatio Julii Caesaris Graeci^cnm
Latino. 4. Ibid. 1815.
du. Fresne^ CaroL, — j. Gibson.
Gale, Sam,, a diisertation on Caefaris
passage over the Thames — in. Jlr-
chaeologia. 4. Lond. 1779. T. i. p,
134—190. ,
Gibbon, Edmund^ Julii Caesaris portns
Xbcius illustratus sive GuiL Somneri
ad Chifletii librum de poriu Iccio re-
Iponfio, nunc primum ex Ms. edita.
•Caroli du Fresne dil^jertatio de portn
Iccio. Tractatum uirumque laiine Ver-
tit et nova difsertatione auxit E. G.
8. Oxon., e theatro Sheldou. 1694.
Glandorp, Jo',, liber de familia Julia. 8.
Basil. 1576 u. 4. Paris. 1634.
Auch in dess. Ooomafticon histor.
roman. FoL Frcf., Wechel 1589
^ p. 414 sq.
— notae in Caesarem. 8. Lips. 1574.
Glareantf Henr,^ in Caes. commentli*
rips de hello gallico et civili auuota-
tif)nea. 8. Friburg. Brisg., Faber 1538
' u. 1546. Lugd., S. Grjpb. 1538.
GoerlitZy J„ emendationcs Julia uae. , P. 1.
4maj. Willenb. 1827.^ SchuUFrogr.
GoltZy Hub,, C. Jul. Caesar s. bist, im-
per. et Caesar, rom, ex anliq. nurnism.
restit. üb. If. Acc. Caefaiis vitä et res
geslae. Fol. Brugift 1573-74. (Wei-
gel in L. 6*/,) ^
Grossa, Francesco^ eleganze de' com-
mentari di Giulio Ce£ire raccolte. 8.
Venct. 1588.
Grosse, annotationes ad qnosdam C. Jul.
Caesaris de bello Gallico commeou- i
riorum loco«. 4. Stendal 1827. (10 S.)
Sc/iul - Progr.
Guichardy C, m^moires militaires sur
les Grecs et les Komairis. 2 Tom. 4,
' la Haye 1758- (Weigel in L. 6xA) u.
4 Tom. 8. Lypn 1760. (Weigel Qnf.)
Dagegen erschien de Lo-Looz re-
cherches etc. s, unten, Parnuf erwi-
derte Guichard in s. Memoires crit. et
hisloriques sur plusieurs points d'auti-
quit^s militaires. 4. Berlin 1773. (auch
4 Vol. in 8.) Hierauf entgegnete aber-
mals da Lo'Looz in s. defense du Chev.
de Folard etc. s, unten.
Wegen der militärischen Erlänte-
rnngeu. schätzbar.
Digitized by
Google
Caius Julius Caesar« 58 Caius Julius Caesar«
H, «/• C emendaU* — - •• oben Emen-
datU /
Halley, Edmund, a discarse tending.to
pruve Mt what time and plac« Julins^
Caefar made bis first desceut npon
Britaln — Jd the philovopb. Irans-
actious of the royal suciety, Lond«
1693. VoL XVII p. 495 — 601. ^
Haus y P. i/. , Cäsars Krieg mit dem
Ariovist, kritiftch betracbtet 11. 'erläu-
teru 8. Mainr 1790.
Herzog, obferyation^es in nonoullos Te~^
terum fcriptorum locos. Part. P. 4.
Gera. i828. (24 S.) Schul-Progr.
Handelt über Stellen aus Caesar. ,
Hotmani, Franc,^ notae et obfervait. in
G^es. Gomment. de bello gall. et ci-
▼ili — iu ejusd. opp. Fol. Lugd.)
bered. Vignon 1599. Vol. 3.
Johanneau, £ligii, notae iu C. J.
Caesar is opera. 8. Paris.^ Panckoucke
1829.
< Nar 100 Exx. sind abgedr.
Jungharif Carol, -Aug»-, QuaeCaefare et
Tacito testibuf de rebas divinis et
bumanis censuerint Germanl? 4. Ha-
lae 1827. (?)
Köcher , phraseologia Caesariana oder
Auszug u. Erklärung dessen besten \u
•cbwersleh Redensarten. 8« Ulnx 1720
n. 1745. 10 /{.
LagerlÖf, Petrus^ de trajectu Caefaris in
Britaoniam. 8. Upsal. 1697.
hetfesque de la RapoUere ^ Pierre A-
lexandre, cclaircissement snr un pas-
tage du IV livre de. la guerre des
Gaules par C(^i>ar — in Mein, de Pa-
cad. des Inscr. T. 18. Hisi. p. 212 sq.
Lloyd, Hughy pbrases elegantlores ex.
Caesariscoramentariis, Cicerone aliis-
que iu us. schoU Winton. 8. Oxon.
1634. , ' .
Lochner, G. W* C., obsej^vate. ad Cae-
saris commeniarior. locos quosdaiu. 8.
^(orimberg. , B^uer et Rabpe 1828.
geh. 4 ^.
de Lo^Looz, rechercbes d'antiquites mi-
lit. avec la defense du Ghev. Folard ;
coulre les alHgations iuler^s dans les
m^moires milit. aur les Grecs el sur
les Romaius.' 4. Paris 1770. M. Kpf.
(Weigel in L. 2*/ 18/{.)
^-r defense du Chev. de Folard contre
les nouvelles opinions sur la ni/eiböde
des anciens eic. Avec une explication
du ju^chauisme de la tonr construile
da si^g« de Marseillo par lesRomaloi)
du blouc d'Al^sie, de la bataille de
C^sar contre Labienus etc. oppos^e
aux m^moires, crit. de M. Guichard.
' 8. Bouillou 1776.
/ S. oben Guichard,
Lundblad^ Jo,^ de stilo Caesar. LundlSOO.
Meissner, u4, 6., Leben des Ju). Cä-
sar, — fortgesetzt u. beendigt von J.
C. L. Haken. 4 Bande. 8. Berlin,
Dunker u. Humblot 1799—1812.
Moller, 2>. G,, disputatio de Jul. Cae-
sare. 4. Altdorl., lit. Meveri 1687.
(52 S.).
Oudendorpii, Franc^y oratio inaugntalis
de üteratis C. Jul. ^[^aesaris studiis. 4.
Lugd.Bat.,S. Luclitmuns 1740. — 2aDg.
BlU u. 44 S. .
Ou^eii remarks on tbe time eroplojed
in Caesars two czpeditioos iuto Bri-
tain — ■, in Archaeologia, 4. Lond.
1773. p. 159 — 168.
(Pasques) I^otice et dissertatlon' feur Pro-
yiosi est-it PAgendicum descomiuenr
taires de C^sar? Que&tion de point
de fait hiAorique, prcpos^e pour prix
parla luci^l^ libre d'^gricultuce, Iciea-
c«s et arts de province k la leauce
publique du 26 Juni 1820 par le se-
cr^taire perpetuel de la aociet^. 8.
Provins et Paris^ le Be^u et Mad. Hu-
zard 1820.
Pelloutier , Simon, difsertation für nn
pafsage des coninientaires de J,ules
C^sar do bello gallico livre VI. c. 21.
^«- in Mernoir. de Pacad. de Berlin.
1749 T. V p. 491 sq.
(de Pecis) ]e% campagoes de Joles C^
sar dans les Ganle.s. Tom. 1. conr«o.
' les dcnx premi^rs c^mpagnes. 4* Mi-
lan, Jos., Marelli 1760. Mit Vigo.,
1 Karte u. 2 rläueu.'
— Obseryations Tar la campagne de Ju-
les C^sar en Esp.ij^oe contre les lien-
tenants de Pomp^e etc. Ö. Milan et
Paris, Moutard 1782.
Petrarchae, Franc, , hjstoria Jnl. Cae-
sarls — s. d. Art. Celsus,
Posneri, Casp,, disputatio de C. J. CacH
saris politia et interilu. 4. Jenae 1655.
Praetorii, Chrp. , digre^sloues 'ad coro-
ment. Jul. Caes. de bello gallico lib.Ij
4. Stetini, typls G. GoeUch 1656.
6 ung. Ell. u. 152 S.
Rami y Petr,\ über de Ciesari» militia,
8. Paris., Andr.Wechel 1559. — 8BII
Vorst. u. 1 \ftis6 , 115 Bll.
Digitized by
Google
Caius Juliiis Caesar. 59 ^ Caius Julius Caesar*
Rami , Pefn, Hb. de C. militia. Cam
praef.Jo.Tiiom, Frejgii. 8. Frcf. 1584.
Ratten, Joh,, super C, Jul, GtelarU de
bello civil! disputationum philoloeica-
rum I. 4. Hafniae, typis Sartori 1641 •
13 BU.
Rhellicani , Jo. , annotatt. in Caefaris
cornmentaria. 8* Basil., HieroD. Ourio
15^3. 26 Bll. Vorat. u. 333 S.
Roeschy Jac, Frd*, CoinmenUir über die
Gommentarien des Cäsar ^Is eine Be-
antworlung der Remarques für C^sar
des Hrn. General M. v. W (arnery)
nebst Beitragen für röm« Taktik. 8.
Halle, Gebauer 1783. 1*^ 8^.
Sabinij Franc» plorid,, de C. Jul. Cae-
saris praestantia Hb. TU. Eiusd. suc-
cisivar. lectt. lib. 'JIL mult. ' ac var.
erudit. referti uuncque primum in
)acem editi. Cum ind. Fol. Basil. s.
a. (Weigel in L. 3>./.)
8. Basil. 1541.
Schiappalaria^ Steph^ jimhros, , irita di
G. Giul. Gaesare. 4. Anverp. 1578.
Aucb Verona 1600.
Schneider y JST. E^ Chr,, über Cäsars
Character — in Wachler's Pbiloma«
thie. 8. Frkf., Hermann 1S18. Bd. 1.
S. 171 — 200.
I^em Diem natalem Frd. Guil. III —
iodicit. Praemissum est specimeu no->
▼ae de bellis Julii Caefaris cominen^
tar. receusionls. 4iuaj. Wratislav. 1827«
(80 S.) Progr.
Schnell, J, R,, specimen obss. in Gae-
saris commentarios. 4. Basil. 1789.
Schubart, Georg,,^,C, J, Caesar dictator
perpetuus fub exemplo routatae rei«
publicae descriptus. 4» Jenae 1681«
Schurzßeischy Henr. Leonh,, disputatio
de anno romano Julio. 4* Witteberg.
1703.
Somn^r, G., — ^, Gibson,
Sölll, Gajus Jul. Caesar. Aas d«n Quel-
len bearbeitet. -6. Berlin, Riickert 1826.
{\1 u. 293 S.), 1 xf.
Syrneon, Gabr,^ C^sar reuouvelle par des
obfervations militaires. 8. Paxis 1558.
Tita , Roh, , praelectionps IV de bello
Gallico Caefaris. 4. Bonon. 1598.
'Tonkens, Jo., de iure ciuiiim contra ty-
rannos et iojiista Jul. Caesaris^ caede.
8. Groniog. 1778. (Altheer in Utrecht
Ursini; Fulpii , notae ad Sallustium,
Gaesarem et alios etc. 8. Autverp.,
^ Plantin 1595.
PF'agneTy J, F., de C. Julio Gaesare
Britauniam iterum petente. 4. Osnabr«
1770.
^alckehaery C, A,, Britanuicae Insulae
ab ann. M. ante Christ« usque ad
aun.XCVlI poft Chr. ex Avieno, Gae-
lare, Diodoro, Strabone, Mela, Plinio
et Tacito. 8. Paris. 1825.
(de Warnery) Melange de remarques
furtout für G^ar et ^utres auteurs
militaires ponr fervir de cooiinuation
aux comtneutaires de M. Turpin de
Grif»^. 8. Varsovie.1782.
Vergl. oben Rösch*
Zememann, Conr,, TtoXitevjaa s.labores
Jul. Caesaris et misc lectt. in aci«
Caesariana. 8. Ftcf. 1606.
Fiedler, Franc, Gallia antiqaa ad C. J.
Caesaris commentarios de bello Gal»
lico. Fol. Wesel (Bagel) 1827. 6 ^.
Ist e. Karte des alten 'Galliens.
Auszüge.
Auszug ans den Werken des Jul. Cae-
sar mr Auföuger in der latein. Spra-
che herausgegeben u. mit einigen er-
läuternden Anmerk. zur Erleichterung
der Uebersetzung versehen von J. D.
Heüsel, 8. Leipzig ^ Schwickert 1808.
1^6^.
Le parfait capitaine oa abregt des gner-
res des commentaires de C^sar (par
^ Henri Diic de Rohatf) 4. Pari« 1636.
, — — Jouxte la copie imprim^e aPari«.
12. (Hollande, Elzevir) 1638.
— — Troisiime ^dit. suivie d*un trait^
particulier de la guerre (avec nne pr^-
face par d€ Silhon). 4* Paris 1640.
— — Augment^e d'une trailrf de Tinte-
rÄt des prii.ces et estates de la chre-
stient^ par de Silhon. 12. Juuxte la
cepie imprim^e k Paris (Hollaude, £1-
zeviers) 1641. /
-_ — 12. Paris 1744.
S^la Haye, Scheurlecr 1745.
(revue et augmeut^e de notes par
d'Authville.) 12. Paris 1757.
Wurde noch öfter gedr. n. auch ins
Deutsche übers. 8. Leipz. 1730.
La conqii^te de la Gaule faite et ^crite
par Jules C^sar (extraite par VaUrt)
12. Parisu Barbou 1761.
Digitized by
Google
Caeslus Bassius. 60 Calpliurnius Siculus^^
Epitome floreado de los coinmeriUrlot
de Gäio Julio Gesar por Garlos Bonjers.
4. Varfaviae; in off. Petr. Eiert 1647.
S. auch Cjekus.
CAESIÜS BASSIUS.
yCaesii Bassum ars de metris — ia
Putsch graminat: veter. 4. HanoT.
1605.. p. 2663 - 2671.
. T. CAESIÜS TAÜRINÜS.
T. Caesii Taurini^ votum Fortunae
Fraenestinae — in Burmanii. autho-
logia lat. I. Epigr. 70. u. in Werns-
dorf. poet. lat. min. T. IV. P. 1
p. 49 — 51 u. p. 309 — 313.
Auch io Fonteji de prisca Caefio~
rnm gente. Fol. Bonon. 1582. p. 111 —
120.
TITÜS GAIÜS s. GAIÜS.
CALPÜRNIÜS FLACCUS.
Calpurnii^ Flaccr, excerpta X rhetorum
minorum LI. Nunc primum edita
— an Pt. Pithbei Ausg. v. Quincti-
liani declamatt. 8. Lutet., Mamert.
Patifson 1580. \
Erscheint hier zuerst auseiuem Mscr.
— — an d. Ausg. des Quinctil. c,
not. varior. 8. L. B. 1665. T. IL
Euib. auch J. Gronov's und So»
Schultiug^s Koten.
— — an Burmann's Ausg. v. Quih-
, etil. Declömat. 4. Lugd. Bat. 1720.
Mit J, V. AlmeloYeen's £<Ioteo.
CALPÜRNIÜS SICÜLUS,
Cdlphurnit, Tit., eclogae Xf. Fol. s. 1.
et a. — 16 EU. (das erste weiss)
mit 38 Zeilen.
Erste Ausg. Ist eigentl. ein Stück
des Silius Italiens. Fol. Rom., Svvejn-
heym et Pannartz 1471 y kömmt jedt^ch
ZQwI. einzeln vor,
— '—"Fol. (Venet.) 1472. — 16 ßll.
mit 36 Zeil. .
ist eigeutl. ein Theil der Ans^.
des Atisonius 1472, kömmt aber auch
so getrennt Tor z. B, bei Pinelli, wo er
mit 2 L. Sterl. 2 Sh. bezahlt wuide.
Fol. s. 1. et a. 15 BU.
Begtnut: G. .Galphurnü carme bn-
rolirü iudpit feliciier. Zu Ende: G.
Galpburnii bucolicon Carmen delinit.
— bucolicum Carmen. 4. s. 1. (Lips.)
et a. goth. Sign. A — D. Mit 20
Zeilen.
Zu Ende: Bucolica titi calpharnj
ficuli finiunt. — ( Wikhrschlich dieselbe
Ausg. , welche Hr. Weigel Nro. 6000
mit 2 ^f angesetzt hat. Derselbe . glebt
jedoch das Format als 8. an.
— bucolicon cormen. 4. Daventriae
in Platea Episcopi (Bich. Paffroet)
8. a. goth. 32 Bll.
4. Daventr. (Jac de Breda) s.
a. 23 Bn. mit 25 Zeilen.
— et l^emesiani bucolica. 4. Parmae,
Ang. ügoletus s. a. 22 BU. mit 27
Zeilen. Sign, a — c
'Beginnt Bl. 1 a :
TITI GALPHVRNI SIGVH BVCOLl
CVM GARMEN AD NEMESIANVM
KARTHAGINENSEM INGIPIT.
Omitus & Gorydön Interlocutores Aeglo-
ga. L(
Auf dem letzten Blatte a die Schluss-
schrifu Auf der Rückseite desselben
Blattes Epitaphium Romae in' lapide,
dann das Druckerzeicben mit den Buch-
staben A. V.
"Wurde wahrschl. um 1490 gedr.
Vergl. Affo p. .XGIIL, u. Frc. de Licie-
rJis>T. I. p. 140. -^ Eine Ausg. des
Galpnrnins Parmae 1478 ist sehr zwei-
felhaft. S. Aff6 p. LXL
—^ bucolicum Carmen. 4. Daventriae,
per Jac. de Breda 1491. goth^ —
20img.Bll. mit 29 Zeilen. Sign.a-d.
Weicht wenig vod der Romana ab,
Incorrect. — (In Göttiogen.).
— buccoUca canori poete Titi Cal-
phurnii SicuH vndecimae^logis iu-
cunditer decahtata. Zu Ende: Buc-
colica titi calphurnii ficuli poete
non mediocriter docti foelici nu-
inine in edibus pie memorie |Ien-
• ricri Quentell prioribus longo ca-
stius characterifata confumantur s.
L (Colon.) €* a.
S. Wernsdorf, poet. lat min. T.ll.
p. 39 li. 40.
— buccolica cum annotatibne Afcen-
fiana iam diligentius recognita. 4.
Paris., venundantur in^vico Matu-
rinorum a Durlando Oerlerio 150:-
ad quartum Calend. Decemb.'
, Ebenf. nach der Romana abgecl^r.
mit wenigen Aeuderuogen.
— et Nemefiani poetarum bucolicum
Carmen una cum Göminentarü<,lDio-
Digitized by
Google
Calpurnius Siculus. 61 Calpurnius Siculus«
media Gmdalotti Bononienßsä Fol.
Bononiae, apud Caligulam Bazale*
' rium 1504. — 97 ung.BU., Sign, f,
A — Q.
Galpurnius scbliesst auf ßl. 75 b«
Auf 76 a einig:e Verse von Jo. Bapt.
Plaiilius ti. Jac. PharanlDus u. darunter
e. Schlussschr. — Nemefiaous beginnt
Bl. 77 a u. schliessl Bl. 96 b. Auf der
Stirusehe des leuien Blattes e, Nacb-
rieht des Herausgebers an den Leser,
auf der Rückseite das L&genregister n.
d. Scblussschr. (In Göitiugen.)
•Der Text ist ganz der Vfle in der
Pariueus.
an Eclog. Virgilii etc. 8. Flor.,
Phil. Giunta 1504 s. Virgil.
— et Aurel. Ncmefiani aeglogae de-?
coro diligenter obfervato facilique
fentpntiarum übertäte amabiles le-
ctuqlie dignae. 4. Viennae Austriae,
Hieron. Vietor et Joan. Singrenius
1514. 20 BU.
Nachdr. der Tor. Jnotine.
— -^ an Joan. Jov. Pontani amohim
libb. II. etc.. 8: Venet., Aldus 1518.
(Weigel in, L. 5 «fO
Ludi Litterarii Magistri etc. — ha-
bet is hie Calphurnium atque Ne-
meüanum poetas elegantifs. nuper
a Joan. Alex.- Braüsicano pristin'a in Jani Ulitii venat. noyantiqua.
, blies lectugue dignae. 8- Tiguri,
Chrp. Froschover 15S7. — 42 bedr.
u. 2 weisse Bll. — Sign. A-F.
Ist viell. nur Nacbdr. der 'Wiener
Ausg. V. 1514. — (In Göttingeo.)
in rerum bucol. fcriptt, 8. frcL
ap. Chrp. Egenolph 1539.
inbucolicor. autpribusXXXVin.
8. Basil., Oporin. 1546.
in PithoeiAusg. Epigr. et poe-
mät. veter. 12^ Paris. 1590. und 8.
Lugd. 1596.
Die Juntlne liegt zum Grande, der
Text ist aber bie u. da verbess.
Nemesiani et Catpumii bucolfca nu-
per a situ et squallore vindicata
novisque commentariis exposita 0^)0-
ra et ftudio Rob. Titii. 4. Florent.,
ap. Phil. Junctam 1590. (Weigel
inL. 2ay? 16^.)
Ga]p. steht Ton. S. 62 bis zu Bade.
— — am Dares Phrygius. 8. Antv.,
Trognaesius I6O3 u. Duaci 1632.
in Corp. omnium poetar. lat.
4. Aurel. Allobr.1611 u. Lugd. 1616.
in d. VenaticisetBucoIicis poet.
lat c. comm. Gasp. Barthii. 8. Ha-
^ nov.'1613.
nitori restitutos. 4. impensis pro-
vidi viri Job. Knoblochii incolae
Argentineniis y formulis vero Ans-
helmianis (Hagenoae) menle Aprili
1519.
B. benutzte e. alte Hdscbr. aus d.
Kloster St, Peter im Schöubuch, mit-
telst welcher er den Text verbess. und
ergänzt haben will.
S. Panzer VII. p. f9 «. V^esen-
meyer's bibliogr. u. biograpfa. Analect.
8. Ulm. 1826. S. 73 — 75.
T. Calphurnii Siculi Bucolica. 4.
Apud Sanctam Goloniam 1522. Zu
Endex Colon., in aedib. Eucharii
Ceniicprni menfe Martio.
S. Clement. T. VI. p. 63.
— — am Gratius etc» 8» Venet, he-
red. Aldi 1534.
Folgt der Ausg. Parma s. i.
am Gratius. 8. August Vindel,,
H. Stayner 1534. u. Lugd., Seb.
Gryph. 1537.
T. Calpurnii et Aurel. Nemesiani eclo-
gae decoro diligenter observato fa-
cilique sententiarum ubertate ama-
12. L. B. , ex off. Elzevir. 1645^
— — in Mäittairii corp. poet; lat»
Fol. Land. 1713. Vol. IL p. 1274«q.
— — in Poet. lat. rei venaticae fcriptt
. 4.' Lugd. Bat 1728.
Eath. auch Gerard. ^Kempheri obH^
in tres priores Calphurnii eclogas.
— — in P. Burmann's Ausg. d. poet
lat minor. 4. Ltigd. Bat 1731. T.I.
p. 541 s%*
Auch in dem Nachdr. d«8 Textes
dieser Aus^., welcher erschien zu Glasg.
1752 p. 43 — 70.
am Nemeßanus. 8« Mitauiae
1774.
— eclo^ae XT. -=- inWernsdorf. poet.
lat. minor. 8. Altenb., Richter 1780.
T. 11. p. 1 — 214 ul p. 312 — 361
u.Addenda in T. IV. p. 805 — 812.
819 — 821.
Dass die 4 von TJgoIetus zuerst aus-
geschiedenen Eklogen nicht dem Nerae-
«fianusy aon(^rn ebenf. dem Calp. ange-
hören, u. dass also Calp. Verfasser der
sammt?. 11 Gedichte ist, hat Wernsdorf
p. 15-^26 mit überzeagenden Gründen
dargethan.
Digitized by
Google '
Calpurhius ' Siculüs.^ 62 Marcianus Capeila.
— eclogae XI recbgn. adnot. et glos-
sar. instr. Chrn. Dan. Beck. 8.
Lips., sumt. C. G. Weigel. 1803.
CVm S., 1 ungtBZ. Bll. uud 2Sa S.)
, TJehersetZMigen.
Ccdpurnius ländl. Gedichte übers, u.
erläutert von F. Adelung. 4, St.
Petersburg, gedr. in der Schnoor—
sehen Buchdrucketei 1804. (255 S.)
IVi;. Text. , S^i.
— cilf auserlesene Idyllen \ übers.,
, erklärt u. beurtheilt von C. C. G.
Wiss. gr. 8* Leipzig, Schwickert
1805. . 12 ^.
Idyllen nacV der Beckschen Re-
cens. des Textes übers. ». mit die-
sem zugleich herausgegeben von
G. E. Klausen, gi%8. Altona, Ham*-
merichl807. 20j?{.
— Lob des Cäsar von Frd. Adelung.
4. St. Petersburg, in derBreitkopt-
schen Buchdrnckerei 1802. M. Text.
(8 img. Bll.)
Les Pastorales de Nemefieji et de
Calpurnius trad. en franc. avec
des remarques et un discours sur
l'^glogue (par Mairault). 8. Bruxel-
les, Winfeld 1744.
La bucolica di Nemesiano e di Cal-
Burnio volgarizzata da Tommaso
^ Giuseppe Farfetti. 8. Venet. 1761.
Calp. steht von S. 33 an.
MARCIANUS MINEÜS FELIX
GAPELLA.
Capellae y Martiani , opus de nuptijs
Philologie l Mercurii libri duo, de
gra.mmatica^dedialectica. derheto-
rica. de geometri (sie), de arith-
metica. de ^astronomia. de. musica
libri feptem. Fol. Vicentiae, per
Henr. de jSancto Vrfo 1499. 17 Kai.
Januar. 124 Bll. mit S7 Zeilen. Sign,
ä ^ u. (Weigel in L. lö*-/.)
Auf der Stirnseite des ersten glat-
tes der obige Titel> auf der Rückseite
ein Brief von Franc, Vitalis Bodianiia an
den Bischof Joan. Chaere^alus. Auf Bl. 2 a
beginnt der Text , welcher auf ßl. 123 b
schfiesst. Das letzte Blatt enth. ein
Druckfehler- Verzeichniss u. Lagenre-
gister. — (Iq GöUiogeii.)
Der Herans^ber verbesserte den
Text- mit Hülfe v. Mscr. der von Ca-
pella citlrteu Schriftsteller.
Auct. Pr.: 2 U 15 Sh. Askew 5
10 fr. la Valli^rc; 3 L. 3 Sh. PinelU;
12 fl, Meerman.
-T Fol. Mutinae per Dionys. Ber-«
thocum 1500. 15 Maji. — 100 Bll.
mit .42 Zeilen., Sign, a — r.
WahrschL nur Machdr. der" vorig.
Ansg» (la Göttingen u. Wolfenb.)
— de nuptiis Philologiae et Mercurii
libri n. Ad haec de leptem arti-
bus liberalibus libri eiusd. singuli
etc. Accurate^ ad uetemm exem-
plar. fidem a mendis, quibus fcate-
bant; uindicati. Fol. Basil. , exe.
Henr. Petrus m. Martio 153^. (Wei-
gel in L. 3 ^/.) «r- 4 ung. Bll. Vorst.,
226 S. und 1 ung. BL Drucker-
stock. ■ ^
— de nuptiis > philol. et Septem, ärti-
bus liberalibus libri noven^ optime
castigati. 8. Lugd., her ed. Sim. Vin-
centii 1539 exe. Matth. Bonhonune.
— 8 ung. Bll. Vorst., 397 S. (Nest-
ler in Hamb. 3 Mark.)
— de nuptiis philol. et Mercurii. etc.
libri IX. — an Isidori Hispal. Ori-j
. gin. lib. XX. op, Bonav. Vulcanü«.]
Fol. Basil. I ap. F. P^ernana .15^7.
(Weigel in L. ö«f 12^.)
Nene Recens.
— de nuptiis philol. et Septem art
über, libri IX oplime* castigati» 8.
Lugd. 1592. (Weigel in L. 1*/ U^^)
Ist nur
Lugd. 1539.
neuer Titel zu der Ausg..
— satyricoa in quo de nuptiis philo-
logiae et Mercur. lib. 11. et de Se-
ptem art. liberal, libri firtgulares.
Ontnes et emendati et notis s. fe-
bruis Hug. Grotii illustrati. 8. (Lugd.
Bat.) Ex off. Plantin. apud Chrp,
Rapheleng. 1599. XVarrentrapp in
Frkf. a. M. 6 fl.) — 16 ung. BiL
Vorst., 336 S.> 39 ung. BU. notae
Grotii u, 1 wss, Bl.
. Neue Kecens. ans Mscr. n. altem
Ausg. Grotius war damals, als er di'
Schrift herausgab, 14 Jahr alt, — '- M
»chätzt V(?r2Ügl. diejenigen Exx., welch
Cond^'s u. Grotius Portr. v. de Oheyi
gestochen enthalten. Gin i^olch. Ers» wn
de in Meerin a o*» AucU mitl2ll. 75 cenll
bezahlt. — Hr. Weigel hat ebeof. eiJ
Digitized by
Google
Marciiatius Capella. 63 Julius CapitoHjuus.
Ex. zu 5 «.y* angesetzt. — Auch kennC
maoExz.) in welcheu Orot, einige lateio,
Verse an berühmte Gelehrte gerichtet
Bat. Ein solches mit Versen an Job*
Scaliger versehenes Ex. wnrde mit 71 fr.
iu Eover's'Anct. bezahlt.
— Artes liberales ad mentem Tett.
explicatae ab eruditissimo M. Ca-
peila. 8. Lugd^, Hü^etan et Ra-
vaud 1658.
Ist nnr e. neuer Titel zur Ausg.
Ingd. 1558. 5ie Gedichte aus diesem
Werke stebtsu auch in Maittaire corp.
poet. lat. T. IT. p. 1442 sq.
— de nuptiis MercUrii et Philologiae
cum adnotationibus Joan. Dubravii.
Fol. Viennae, per Hieron. Vietorem
1516. 11 MajL
Capella editus cura^ L. Waltbar di.
8. 'Bernae aere Wagneri 1763. —
92 S. ii, 1 ung. Bl.
Enth, nur de nupt. philol. et Mer-
corü libti, mit Varr. ans Berner Ms^r.
— de nuptiis Philol. et Merc. libri
n recens. ', var. lectt. et animadv.
iUnstravit Jo. Ad.'Göz. 8. Norim-
berg., Monath & Kufsler 1794. —
4 ung. Bll. Vorst. u. 152 S.
— de arte grammatica Hb er c. comr
mentariolo. 4. Erffordiae per
Wolfgangum Sclvpnck 1500. — 32
Bll.
AufBI. la einige Verse. BI. Ib
beginnt der Text, welcher auf der Rück-
seite des 27sten Blattes mit den Worten :
FINIS TEXTVS. schliesst. Auf Bl. 28
begi&Dt d. commentarlolus n. aiifBI. 32 a
Hebt die Schlassschr. — ( To Wolfen-
büuel.)
— grammatica (c. praef. Joan. Kha-
gii Äesticampani) 4. Francphordiae
per honfestos viros Nlcol. Lämper-
ter et BaltBafar Murr er 1507.
•~ rhetorica (cura Joan. Aesticam-
piani) Fol. Lips., per Martinum
Herbipolenfem 1509.
— de musica — in Mcibomii auct.
xnaC T. 11. p. 165 sq.
Uebersetzungen.
— le nozze di Mercurio e di Filolo-'
gia trad. da Alfonso Buonacciuoli.
8. Mantova^, Franc, OXanna 1578w
*^ — t/ad. da Etiret^ Misoscolo (i.
e. Fr. Pona) 24. s. U 1629.
Eine noch ungedrackte deutsche tJe-
bera. von Notker ist in der Bibl. zu St.
Gallen^
FLÄVIÜS CAPER.
Capri, Flaviij de orthographia — in
Putsch, grammat. Yet. 4. Hanov.
16Q5. p. 2239 — 46.
Aus e. Mscr. des Bongars^us. —
Auch in - den Sammig. der alt. lat.
GraDima'tiker des Diainedes und Andr.
Fol. Venet. 1476. USO. 1491 u. öfter.
Als Ergänzung sieht man au desAgroe-
tius Werk, s. oben uägroetius,
— de verbis dubiis — Ibid. p. 2247
— 2250.
* Ebenf. aus einem Mscr. des Bongar-
ßus.
FAST! CAPITOLINI s.
PASTL
JULIUS CAPITOLINUS, •
Capitolini, JulUj AntoninusPius. Eiusd,
Antoninus Philosophus. 8. Paris.,
apud coUegium Sorbonae 1530. —
44 ung. Bll. Sign. A— F. (In Göt-
tingen^) r
Gu. Musgrave Geta Britanniens. Ac-
ced. domus Severianae fynopsis chro-
nologica et de icunoula quondam
M*. Regis Alfred'i difsertatio. 8. Is-
cae Dunmoniorum, typis PhiL Bi-
Xhop sumtibus Phil. Yeo 1715. —
u^uf dem ^ten Blatte steht folgender
Titel: Julii Capitolini Antoninus
Geta c. notis integris Js. C^sau-
boni, Jani Gruteri, Claud. Salma-
fii et e_ditoris (Musgrave). Cuius
accedunt de eodem imperatore et
de icuncula quondam M. Regis Al-
fredi difsertatio. 8. Ibid. 1714. 8
ung. Bll. Vorst. , XIII u. 3 ungi S.,
138 S. (de Geta) 18 S. (mit 3 Kpf.)
6 ungez, Bll. u. 1 Bl. Errata.
Sein« Schriften stehen auch in den
scripit. histor« August.
Erläuterungsschriften,
pan CitterSf W, A, JT., specim. inrldic.
ad Julii CapitoL cap. X. M. Autonini
Philosaphi. Lugd. Bat. 1776.
Dodtpelly Hr, i praelectt. in Capitol. —
in ^usd, praelectr. academicis. Cam- -
den. 8. Oxon. 1692.
Digitized by
Google
Cascellius.
64
Cassius Parmensis«
MoUer, 2). G., diiputatio de Jiil. Capi-
. tolioo. 4. AUdorf.^ lyp. Meyeri 1689.
(8 s.y
CASCELLIUS.
Lagemans, JSp* Goth., dilserCatio de A«
Cascellio Icto. 8. Lugd. Bat. 1823.
(Weigel ia L. Ittf l4jf{.)
CASSIODORÜS.
Cassiodori, Magni Aurelii^ yariarum
libri Xn. It. de aniraa lib^r unus.
Recens inventi et in lucem dati a
Mariaogelo Accursio. Fol. Augustae
Vindel., ex äed. Henr. Silecei lu.
Mäio 1538.
Eine Ausg. Fol. Basti., ex off. Fro-
,l)en. 1533 erwähnt d. Catal. Thoit. T.l
p. 67.
— variarura lib. XU. de anima lib. I..
de linstit. divin. Script, lib. II. de
fchematib. et trop. SS. lib. 11. de
orthographia ex veteribus grammat.
• excerpt. lib. I. erc. Jordani de orig.
et act. Getar. lib.I. Edictum Theo-
dorici Reg. Ital. etc. Codi eis le-
gum Wisigoth. lib. XII. Ifidori
Hisp. Ep. bist, de Gotbor. Wandal.
et Svev. Ex bibl. P. Pithoei. Fol,
Paris. 1*579. (Weigel in L. 7 V.)
— ^vadar. libri XII et chronicon ad
Tbeod. Reg. Jordani de orig. et
actib. Getarum lib. I. cfuoXIl Cai-
$iodori libb. de ead. bist, comple-
3JUS est. Enodii panegyricus Theo-
dorico dict. G. Fornerii Antec. Au-
rel. notae in libr. varr. 4. Paris.,
S. Nivellius *1583. (Weigel in L. .
— (ders. Titel bis G. Fornerii notae
in libr. var.) Acc. Fr. Modii ar-
gum. Perpet. ad marg. notae ac
interpr. vice var, lect. P. Brofs^ei
in Cais. aniinadv. Gnomolog. Cafs,
8. Lugd., Jac. Chouet 1695. (Wei-
gel in L. 2*/ 8 ^.)
8. Aurel. Allobr. 1609 u. 1622.
Epitome orthographiae Aldi Manutii.
Magni Aur, Cassiodori de orthogra-
phia libellus ed« et emend. Lud.
Carrione. 8. AntF., Plantin. 1579.
(Weigel in L. 20^.)
Aiicli am Velius Loogus etc. 8. Ex
oS, Sauctandreana 1589.
— de orthographia über — inPutschii
grammat. lat. 4. Hanov. 1605. p.
2275 — 2322.
— de arte grammatica ad Donati
mentem fragmentum — Ibid. 2322
' — 2327. , ,
— disciplinarum liberal. orbisexCon-
sentino et Cassiodoro, It. Apuleii de
fyllogi^mo categorico et Cenforinus
de die natali. 4. Basil., Bebel 1628.
(Weigel in L. 1 *^ 16^^)
Erläiiterungsschriften^
du Buafy Leben Gassiodor's — in den Ab-
handig. der kgl. Acad. tu München.
Bd. 1. S. 79 sq.
Gretschelj C Chr, Carus , ad edictom
Atalarici regis Ostrogothorum apud
Cafsiodornrn VariaruiuIX. 18 ob?iuni
snccincta coinmentatio. 4. ,Lips. 1828.
(VI u. 40 S.)
Meibom, J, Hr,\ forraula co/nitis archia-
trorum coinrueotario illiistrata. 4*
Heimst.^ Müller 1668*
Molleri , D, G, ^ disputatio de M, A.
' Cafsiodoro. 4. Altorf,, ijpis Meyeri
1686. (24 5.)
(de Saint e-^Marthe^ F, D,) lavie de Gas -
siodore — avec un abregt de l'bist.
des priuce» qu'il a servi et des re-
marques snr ses ouvrages. 8#« Paris
1694. , •
C. CASSIüS LONGINÜS.
Steenwinhelf J, , difsert. de G. Caüsio
LoDgino. 4. Lugd. Bi^t. 1778*
CASSIÜS PARMENSIS.
Cassii Parmensis poetae intet epicos
veteres eximii Orpheus et in eum
Nathan. Chytraei commentariolum
ad informandos Itudios. juventuti^
mores utilifsimuin. 8. Frcf . , ^ Jo.
Wechel 15^6. (60 S.) AucU^Fr.X
6 fl. 25 Cent. Meerman.
Selteo. — (In Göttingeu.) — Zuerst
wurde dieses Gedicht bekauDt gemacht
yon Achilles Statins in Sueton. de cla-
ris rhet. 8. Roiiwie 1565. cap. ult. Wahr-
•chl. ist dieser auch der Verfasser. Vergl.
l^ari^ann ad ADthoI. lat.1. Epigr. .135.
Es steht auch in P. Pithoei epigr. Tet'.
lib. IV. p. lo6. u. in Wernsdorf, poeU
lat. minor. T. U. p. 261 — ^^. u. p.
310 T- 312. — Mit dergriecb. Paraphrase
▼. Matth. Bergius in 'Rittershusii notis
ad Phafcdr. 8. L. B. 1598. ad prolog.
lib. in.
Digitized by
Google
Lucius Catillna.
65
Diotiysius Cqto.
Uebersetzung.
Cafsius of Parma bis Orpheus with
Nathan Chitraeus his commentarie
abridged into short notes trsl. by
Koger KawliQS of Lyncolns Inn. 8*
Lond. 1587.
Diese I3eber8. , welche höcbst sel-
ten zu sein scheint , wurde mit folg.
aDgebuiideneD Werkeu : Nestor his Au-
tilochus by the lame. 1587. u. Certaio«
generali conolurions cojiceroing the con<-
dition of our common lawes by the
fame. 1587. — zu 4 L, Sierl. in Hib-
bert'ft Auciiotf Terkänft.
LUCIUS CATILINA.
Unter seiuem Namen ist eine oratio
respousiva in M. T. Ciceronem bekannt,
welche jedoch unacht u. ein schlechtes
Machwerk einer spätem Zeit ist. Vergl.
F. A. Wolf, praef. ad Cicer. orat. pro
Marcello p. XXX not. — Sie ist an
mehreren Ausg. des Salhist. gedr., s.
Sallust.y zuletzt in Corte's Ausg« in der
beigefügten historia coiijur. Gatilinariae
von Constantius Felicius Durantinus p.
93 T— 97. — Aus einer Handschr. de»
iSten Jahrhunderts hat sie Scbüttgen
aufgenommen in s. Analectis ex omni
melior. litter. gener e. 4. Li ps. 1725 T. IL
p. 441 — 452 u. ihre Aechtheit zu er-
weisen gesucht.
DIONYSIUS CATO.
CafoniSf Dionys», disticba demoribus.
8. s. 1. et a. goth. — 4 BU. mit 21
Zeilen«) ohne Sign., Gust. u. BllzabL
Beginnt Bl. la:
Um animadütere q plurimos
boieft' guiter errare 1> Yia moru.
Auf Bl. 1 b beginnt das Gedicht selbst
mit der ^le* Zeile:
I de' e alm' nob' nt carmla dicüt
U» schliesst auf der Rückseite des letz-
ten Blattes mit der 17teu Zeile:
Ezplicit b' cato das calligamla nato.
Man kennt bis jetzt nur ein Ex. u.
zwar auf Pergament im" Besitze des Lord
Spencer. Aus dem vönDibdin in bibl.
Spenc. T. IV p. 476. gegebenen Fac
simile schliesst Hr. Hofr. Ebert (bibl.
Ler. T. 1 p. 289), dass dieses Werk
mit Metalltjpen gedruckt , e. sehr frü-
hes Froduct einer holläod. Presse und
vielleicht der des Jo. de Westphalia sei.
Dibdiu glaubt es mit den Typen des
speculum bnmanae fal Talionis gedr« a.
2ter Theil,
hält es für alter als selbst die Gatten-
bergsche Bibl. von 1455.
— ethica s. disticha de xnoribus am»
plilsimo commentario illustratai Fol.
s. i. et a. got/i, 61 ung. u. 319
gez. Bll.
Beginnt Bl. la Q| Resirt2(. in J7eep-
to2{. nuiuero. vnä cnm titulis eornnde 2
quoto2|, in folij^ ut pj in pccfTii infrs.
Incipit felicit etc. Bl. 2a: Q| Tabula
in pcfplis vna cnm ^titulis eorundemetc.
Bl. 60 b : Finit Felicitfr. Bl. 61 ist
weiss. Bl. 62a Q\ Prologus Kathonis
de omni cecifate homls errantis fn via m92|^
& hoc in genere Incipit feliciter etc.
Zu Ende:- Q| Documta moralia catho-
nis In oirp zpiano2(. morü & erifo2(.
correctioem etq, (sie) eztirpücüem diler-
te exarata etc.
Wurde Ton Job. Zainer zu Ulm
gedruckt. \
*— Philipp! dePergamo speculum re-
giminis alias Gatho moralifatus.
Fol. s. 1. et a. goth, — 42 ung.,
124 gez. u. 176 ung. BU. in 2 Gell.
Bt. la der obige Titel. Bl. 42a:
Finit tabnia etc. — compila^ta a circii-
fpecto viro et magne fciötie religiofo
fratre philippo de pergamoetc. Bl. 43 a,:
Philippi de Pergamö etc. — Ipeculum
regiminis alias Cato moralifatus incipit
feliciter» Bl. 166 b hört der pros. Tbeil
auf. Bl. 167 a beginnt der \netr. Theil :
Si deus e animus vt carmina dicunt etc.
Zu Ende: Ex^cit catho moralizatus
Deo gratias.
Cato moralilGmus cum eTegantif-
fimo commento (Rob. de Euromo-
dio) 4. Dayentriae in platea Epi-
scopi per me IVichardum Pai&oed
s. a. goth,
Gat{io cu glofa et moralifatoe. 4 min.
s. 1. et a, goth, — 1 ungez. u. 51
gez. Bll. mit Sign» a — h.
Bl. 1 a der obige Titel. Bl. 2 a
erste Zeile: (S) ummi deus largitor
p'mij etc. ^Anf der Stirnseite des letzten
Blattes: Explicint glufule cathonis. i sie
decHnaf. explicit e^pliciunt. nö plus in-
nenitur. l est Terbüm defectiuum. — (In
Gültingen. )
Die Typen gleichen denen, mit wel-
chen Quentell in Colin seine Ausg. 1492
druckte.
4. s. 1. et a. gofh, 69 Bll. mit
Sign.
Bi. 1 a der Titel : Cathonem glofa-
tü et morallfstum. BI. 2a: (S) ▼mmi
deus largitor premi). Zu Ende: Expli-
5
Digitized byCjOOQlC
Dionysius Cato.
66
Dionysius Cato^
dfit glofnle eatlionis. l decliuktur. cx-
plicit e^^plicimit. nö plus inuenitur« I
tat Terbnm defectiaü* .
— cum commentario. 4. s. 1. et a.
röm,
Bl. la der obige TiteK Bl. 2. Pjoe-
nium (»>c) CatonU. Aufd. Bl. mit der
Sign. h,Z: Expüciunt glofule Catoais.
Das folg. Bl. ist weiss. Auf dem folg.
Bl. : Prologus in Theodoluin. Zu Ende
des Blattes, welches mit q 8 bezeichnet
ist: fanctilDma explanatio ThcodoU finit
fellciter.
— disticha. 4. s. 1. 1475. goth. —
8 Ell. mit 24 Zeilen.
Beginnt: Cum animaduerterem qua
pluri etc. Zu Ende : EzpUcit Cato Fe-
llciter Anno. LXXV. — ,
Mit denselben Typen gcdr.^, deren
flieh Mart. Flach in Strassburg im Spe-
Gulnm Rodcrici 1475 bediente.
j^ucf, Pr,: 201 livres la VaUi^re.
cum comm. ampliss. Pbili|)pi
Bergömensis. Fol. Augustae (s. nom.
'typogr. 1475. goth. — 186 Bll. mit
40 Zeilen.
ßl. 1 a beginnt : (O) Mnia quecnnqj
facittl in vcrbo aut in ope omnia m
nomine diii noftri hiefu xpi facitei gra-
tUfagentes. Bl.ö6b: Explicit Regislrum.
Bl. 57a erste Zeile» (A) D gloriam 2
lattdem domini et faluatpris. Bl. 486 a:
Ob priroe omninm rerum caufe preco-
nia t miliuntilqa • ecclefSe eruditöe^, Ga-
thonis magni auctoris moraliiri^ni ethica
pregnantiinraa, torquedo Auguste impo-
Ilta. etc. — fummi ac immortalis opifi-
cis prefidio finit felici' Incarnatöis falu-
bcrriroe anno. M. CCCC. LXXV ^ die
craftina fefti {in einigenBxx. feft) omnium
lanclorum . ^ . Laus etc.. (InWolfenb.)
Im Jahre 181S in einer Auction zu
London mit 9 L. 19 Sb. 6 d. bezahlt.
— disticba. 4. Calselis, Job. Fabri
1477. — 8 Bll.
Zu Ende steht:
Hoc opus exignUm; pcrfecit rite
iohannes
Fabri : cui fcrvat lingonis alta lar«s
Ac \oluit formis iplum fecille ca-
fellis
I4CCCCLXXVII de Menfe Mail.
Der Druckort liegt nahe bei Turin.
Moraliflimus Catbö cum elegantifli-
mo commento (Roberti de Euro-
modio). 4. AntT., Gerard de Leeu
Srim^ die Marcii 1485. goth, —
7 Bll.
— Carmen demoribus — an Donati
grammatices rudimenta. 4. Venet.,
Erhard. Ratdolt 1481 u. öfter.
4. Bafileae, 14 Jun. 1486. goth.
47 Bll. mit Sign.
Bl. 1 a der Titel. Darunter ein
Holzschn. Bl. 2a: lucipit Über de do-
ctrina Catonis ampliatus per lermones
rhetoricos l morales. per fratrem Ro-
berto de Euremodio roonachnm ClaTe~
uallis. Zu Ende: Hie finem'afpice Ca-
tonis Tiri rnoralifrtmi : l in via moriim
fane grauifrtiui. Cum commento etc. -^
Im p reff um Basileo" derimaqnarta die
lunij.« Anno domini«. M.cccclxxxvi.
4. Basil., Nicolaus Kefler 25
Aug. 1486. -goth. ~ 47 Bll.
— — 4. Antverp. , Gerardus Leeu
3 Kai. Novbr. 1487. goth.
— — 4. Argentinae, 20 Septbr. 1487.
goth, — 41 Bll.
Bl. 1 a der obige Titel. Bl. 2a:
Incipit Über de doclrin» Catonis ampli-
atus p ferniones rhetoricos l moralesper
fraire Roberiü de Euremodio monachnm
Carevallia (sie) Zu End^': Hie finera
afpice Catonis viri rooraliffimi etc. —
Iinpreffuj Argetine Tigefirno die Se-
piebris Anno domini.M.CCCC.L:^:XXVll.
— (In Göttingen.)
4. Basil., Nie. Kefler S mens.
Marcii 1488. goth. 47 Bll. (Wei-
gel in L. litf 16 ^.) — (Auch in
Göttiugen.)
— de moribus c. glosa et moralifati-
one. 4. Lugduni 1487..
— praecepta et disticha cum com-
mento, 4. Paris., perPetrumLevet
1487. 20 Jul. -
Cato moraliflimus cum elegantiffimo
comr-iento. 4. Basil., Nicol. Kcfsler
3 Marc. 1488. goth. — 47 Bll.
— liber de doctrina Catonis amplia-
tus per fermones rhetoricos et mo-
rales per fratrera Robertum deEu-
romoaio. 4. Neapel., Matth. Mora-
vus 16 Jul. 1488.
Selten. -^ Der Text ist mit runder,
der Commentar mit kleiner goth. Schrift
gedr. Ohne Blattzahl u. Cnsioden, aber
mit oignatur. — S. Giustiniani saggio
storico-crit. suUa tipografia del regno di
Napoli. 4. Napoli 179^. p. 60 u. 61. n.
Franc, de Licteriis BibL Neapol. T. 1.
p. 168.
— cum glofa ,et moralifatione. 4. Co-
lon., Henr. Qnentell 1492. goth*
48 ung. Bll., Sign, a— h. — Liber
Digitized by
Google
Dionysius Cato,
67" Dionysius Cato.
faceti docens mores hominum
cipue iuvenum in fupplementum il-
lorum qui a Cathone erant omissi
iuvenibus utiles. 4. Colon. , Hr.
Quentell s. a. goth. 17 Bll. Sign.
aa — cc» (In Göttingen.)
4. Colon., Henr. Quentell 1493.
4. Ibid., id. 1494.
Catho cum gloffa et moralifatione. 4.
Liptzk, per Conr» Kacheloffen 1494.
goth. — 48 Bll^
_-- . 4. Venet. 1495.
Catho cum glofa et moralifatione. 4.
Colon., Henr. Quentell 1496. goth.
48 Bll.
— cum elegantifs. commentoRob. de
Euromodio. 4. Daventriae, per Ja-
cob, de Breda 1496.
4. Ibid. , per Kich. Paffroed
1497.
— cum glofa et moralifatione. 4.
Impr. in imperiali civitate Augusta
per Johann em Schenfperger 1497.
goth, M*, iiign. a — h.
Catho moralizatus alias Speculum re-
giminis (c. comm. Phil, de Perga-
mo) quo ad vtriuiqj hominis refor-
mationem. Fol. Lugd.j per Johann,
de Vingle 1497. die 28 Januar.
— cum elegantiff. commento Rob. de
Euromodio. 4. Daventriae, per Ja-
cob, de Breda 1499-
•^ Carmen de moribus perAnthonium
Mancinellum correctum. 4. Impres-
sum per induftrium virum Hiero-
nymum Holtzel conciuem Nurm-
bergensem 1500. goth, 13 Bll.
Cathonfs Carmen de moribus. per An-
thonium Mancinellum correctum.
4. Nurmber.g., Hieron. Hoelczel
1503.
— cum gloffa et moralisatione. 4.
Colon., Henr. Quentel 1505.
— moralissimus cum elegantifsimo
commento (Rob. de Euromodio). 4.
Ibid., Martin, de Werdena 1506.
§oth. — 24 Bll.
4. Ibid. , id. 1511. in profesto
Lucie virginis.
— cum commento. 4. Lond., per Wy-
nandum de Worde 151i?. 23 Sept.
— pro pueris. 4. Ibid., id. 1513» 6 Bll«
— i. Ibid.j'id. 1514. 20 Decbr.
— disticha moralia titulo Catonis cum
fchoUis auctis Erasmi Roterdami.
Apophthegmata Graeciae fapientum
interpr. Erasmo. Eadem per Aufo-
nium c. fcholl. Erasmi. Mimi Pu-
bliani c. eiusd. fcholl. auctis reco«
gniti'. fnftitutum hominis Christiani
carmine per eundem Ürasmum Ro-
terdamum. Lond. , per Petr. Treue-
ris 1514.
S. Herbert'« typogr. antiq. Vol. III.
p. 1442.
Cato — in opusc. aliquot Erasmo Ro-
terd. caftigatore. 4. Colon., in ae-
dibus Martini Werdenenfis 12 cal.
Decbr. 1514.
^4. Ibid., Hr. Quentell 1515.
— instituta — an Hesiodi Opera et
dies. 4. Argent., Joan. Knoblouch
(1515.)
Catonis praecepta moralia recognita
atque interpretata ab Erasmo Ro-
terodamo. Mimi Publiani feptem fa-
pientum illustres fententiae. Insti-
tutio hominis christiani uerfibus he-
xametris per Erasm. Roterodamum.
Ifocratis paraenefis ad Demonicuui;
Rudolpho Agricola inter^rete re-
cognita per Martin. Dorpium. 4.
Argentor. (Schurer) 16 cal, Novbr.
1515.
4. Argentorati, ex aedib. Schur
rerianis m. Martio 1516.
4. Ibid., id. m. Octbr. 1516.
-; 4» Argentine 1516.
4. Argentorati, Matth. Schurer
m. Novbr. 1517.
— — 4. Lips. , in aedibus Valent..
Schumann 1517.
— -r 4. Ibid., in aed. Val, Schumann
1518. — 56 ung. Bll.
4. Argentor., Matth. Schurer 1518
m. Septbr.
Libellus elegantisaimus qui vulgo Ca-
to inscribitur complectens scissima
vitae communis praecepta Erasmo
Roterodamo casligatore et inter-
pr ete. 4. Daventriae in aedibus Jac
de Breda 1518. 8 id. Ma. goth, —
13 ung. Bll« mit Sign.
8^ Colon. 1519.
— — 4. Argentine 1519.
Catonis disticha moralia c. schol.
Erasmi Rot. Apophthegm. Graec.
feptem fapientum celebrium inter-
pr. Erasmo etc. 4* Basil. , Jo. Fro-
hen. 1520. (Weigel inL. l*/> 16^.)
— (Titel wie Ausg. Argent. 1515) 4.
Selestadii, apud Schurerium 1520.
— . praecepta. Apophthegmata Grae-
ciae fapientum interpr. Erasmo. Ea-
Digitized by VjOO^IC
Dionysius Cato.
68
,Dionysius Cato.
dem per AuTonium c. scüoll. Eras-
mi. Mimi Publiani c. ejusd. scholl,
etc. 4. Colon., Jo. Soter 1521. m.
Aug. — 51 u. 81 gez. Bll.
Eoib, auch Flanudes griecb. XJehers.
-^ libellus elegantissimus continens
praecepta ad 'componendos mores
saluberrima singulis comprehensa
distichis Erasmi Koterddami scho-
liis nuper anctis illustratiis. 4- Ha-
ganoae, apud Thom« Anshelmum
m. Septbr. 1522.
— disticli^a moralia c. scholl, auctis
Erasmi Rot. Eadem disticha graece
a Max. Planude e latlno verfa.
Apophthegmata Graeciae Sapientum
interpr. Erasmo. Isocratis paraene-
sis ad Demonicum denuo cum Grae-
eis collata per Erasmum. 8. Colon.
1523.
8. Argentor.y Joan. Knobloch
1523 m. Sept.
— disticha moralia c. scholl. D. Eras-
mi Rot. Apophthegmata Graeciae
sapientum etc. 8. Basil., J. Frohen.
1526.
— disticha c. scholl. Erasmi. 8. Ha-
ganoae 1528.
— disticha moralia cum scholl. D.
Erasmi Rot. Apophthegmata Grae-
ciae sapientum etc. 8. Tiguri apud
Frosch(over) s. a. 67 ung. Bll.
Ist Nachdr. Ton Schüret'« Ausg. n.
erschien Tlell. um 1550.
— disticha moralia cum schpliis De-
sid. Erasmi Roterod. Apophthegma-
ta Graeciae sapientum interprete
l^rasmo etc. 8* Lips., excussit Ni-
col. Faber 1532.
8. Lugd., Seb. Gryph. 1533.
— — et Publ. Syrus Mimus. 8. Pa-
ris., apud Simonem Colinaeum 1533.
S. Maiiuire lud. I. p. 240.
«- disticha cum scholiis Erasmi et
/Badii; Mimi Publiani et carmfna
de christiani hominis instituto Eras-
mica. Dicta sapientium. Isocratcs
ad Demonicum lat. interpr. Rod.
A^icola et^ Eucherii epistola de
vero sapientiae ftudio cum scholiis
Erasmi. 8. Paris. , sub prelo Ascen-
siano 1533 m. Novbr.
— disticha moralia cum fcholiis Des.
Erasmi Roterodami. Apophthegmata
Graeciae lapientum interpr. Erasmo.
8. Colon., Jo. Gymnicus 1533.
— — cum scholiis Corderii. 8. Pari«.,
ex off. Rob. Stephani 1533.
— distichai 8. Ibid., exead.off. 1534.
17 cal. Julii.
lat. et graece cum scholiis Eras-
mi Rot.. De ciuilitate morum |>er
Erasmum Roterod. et alia. 8. Basil .}
in. off. Frobeniana 1534.
— disticha de moribus cum tcholiis
Desid. Era mi et alia. 8. Lugd.,
Seb. Gryph. 1535.
cum scholl, auctis Erasmi Rot.
Apophthegmata Graecike fapientum
interpr. Erasiho etc. 8* Lips. 1536.
— — cum lat et gall. interpretatione.
Dicta sapientum. 8. Paris., ex off.
Rob. Stephani 1536. 12 cal. Maii.
— disticha moralia, Mimi Publiani
et alia. 8. Argentorati 1537.
Autores cum suis commentis seil. Ca-
tonis rom. fententiae moral. flistich.
descr. et marg. adnot. illustr. c.
schol. Erasmi Roterod. Theodulus
aegloga. Faceti lusus etc. Haec
omnia text. pro sua cuiusq. dign.
iam nunc multo quamantea emend.
etc. Fol. Lugd., per Matth. Bon^
home 1538. 8 Mart. goth^ — (Wei-
gel in L. 4«^.)
Disticha, de moribus nomine Ca-
tonis inscripta cum lat. et gall.
interpretatione. 8. Paris., ex off.
Rob. Stephani 1538. 15 cal. Atoril.
~ 141 S. (Varrentrapp in Frkf. a.
M. 3 fl.)
— — \^es, Erasmi et Levini Crudi
scholiis illustrata. Quibus ädjeci-
mus Epitomas in üngulafere disti-
pha auctor^ Maturino Corderio
" cum admomtionibus ejusd. 8. Gan-
davi, Jodocus Lambertus 1546. —
72 ung. Bll.
c. scholl. Erasmi. 8. Colon.
1547.
— disticha morum. Eadem graece
a Planude. 8- (Paris.) Mart. Juvem's
1552.
Nach e. alten Mscr. -verbessert.
— distica moralia cum castigat. D.
Erasmi una cum annotationibus et
scholiis Richardi Tauerneri anglico
idiomate conscriptis in üs. Angliae
iuventutis. 8. Lond.^ in aedib. Nie.
Montani 1553.
— — c. notis et scholiis Taverneri.
8. Lond., ex aedibus Rob. Galy
1555. 6 Novbr.
— disticha. 8. Argentor. 1559.
•^ disticha de moribus nomine Gato-
nis inscripta c. lat. et galj.ihter-
Digitized byVjOOQlC
Dionysius Catb. 69 Dionysius Cato.
preUtione et ubi opus fuit declara-
tioiie latina. Dicta sapientum Se-
ptem Graeciae. 8. Oliva Rob. Ste-
phan! 1561. 140 S. u. 2 uns, BIL
Indd. ^
Vou Maturiuus Corderias besorgt.
— — 8. Lutet.. ex off. Rob. Stepbani
— — - c. schol. Th. Pulmaujii — am
lAuson. 16. Antverp. 1568.
— — 8. Islebii, ex off. Urb. Gubisii
1570.
Eadem gr. a Max. Plannde e
lat. versa. 8. Ahiverp., ap. Henr.
Loeum 1573.
— disticha, Laberii, Syrii et alior.
sententiae. 8. £xc. Rob. Stephanus
1577.
— disticha nipralia nomine Gatonis
' infcvipta c. gall. interpretat. et ubi
opus fuit declaratione lat. Haec
edit. pf-aeter praeced. non folum
auth. Mathurini Corderii recogn.
sed et gr. Max. Planudae interpr.
habet dicta VII. sapient. gr. B. Lu-
tet, ex off. Rob. Stephan! 1580.
(Weigel in L. 18^.)
— de moribus ad filium praecepta s.
disticba c. dictis fapient. etc. 12.
Edinburg., Jo. Roisaeus 1580.
— disticha de moribus nomine Gato-
nis inscripta c. lat. et germanica
!oterpretatione etc. 8. Lips.^ Jo.
Beyer 1531.
— ' — (c. praef. Sturmii) 8. Tremo-
niae, Arn. Westbovius 159^>
— praecepta moralia et disticha c, •
expos. Erasmi. 8. Lond. 1592.
^ disticha, Laberii et Syri mim! c.
vers. graec. Plann dis et Jos. Scali-
geri ei notis ejusd. 8* Lugd. Bat.,
Raphefeng. 159^.
— disticha c. scholl. Erasmi. 8. Fra-
necquerac, Aegid. Radaeus 1604.
— carmina c. comment. Jo. Mar.
Verrati. Edit. nova recogn. et
cmcnd. 8. Florentiae, ap. Barth, et
Mart. Sermartellios 1604. (Nest-
ler in Hamb. 1 Mark 4 Sh.)
Der Coiumeutar ist werthlus.
-T- — c. schol. Erasmi adjunctis aliis
opusc. 8. Brunsvigae , her. Eberh.
Hoffmann 1609.
8. Heimst., Jac. Lucius 1611.
~ — 8. Erfurt., Mart. Spangenberg
1614. r b ö
8. Goslar., typis Joan. Vogti! •
1622.
,---,— 8. Erfurt., Mart Spanffenberff
1624. r e »
— , — c. Des. Erasmi Rot. brev! ex-
positione. Eadem gracce reddita
per Jos. Scaligerum cum e>u3d. uo-
tis. Syri iten^ Mimiambi ab eodem
fraece redditi. 8. Lugd. Bat., ap.
ndr. Cloucquium 1626.
— — c. notis Scaliger! et Barth!!. 8.
RinVlii 1638.
Cato et Mim! rptyXooTTot seu Latino-
Graeco-Germanici i. e. Dion. Ga-
tonis sen^ent. et disticha. Gum not.
et excerptis Scaligeri, Barthii et
alior. 8. Hildes., typis Joach. Gös-
sel! 1642.
— disticha c. Erasmi brev! exposit.
Ead. gr. redd. per Jos. Scaligerun»
^c. eiusd. not. Syri it. Mimiambi ab
eod. gr. redditi. Acc Marc! Zueri!
Boxhornii de distichis Gat. diss. (ed.
Scrivero) 8. Amst., Jausson. 16 tö.
(Weigel in L. 16;^.)
Der Text weicht vou aoderu Ausgr.
ab. Vogewlis ist jedoch, ob Scriver
Mfcr. benutzte.
Catonis disticha, gr. a Planude, Sca-
ligero. etc., german. a Mart. Opi-
tio expressa c. notis Gh. Daum. 8.
Gygneae 1652. — 120 S.
— (Titel wie Ausg. 1642.) 3. Hanuov.,
typis Grimmij 1655*
•— disticha ex mente Jos. Sca liger!
potissimum et Ghrp. Barthii ger-
niauicc exprefsa a Mart. Üpitio —
curanfe Chrn.Daumio. 8. Cygncae,
typ. Melch. Gopneri 1656. (176 S.)
•^ disticha, dicta VII sapientum Grae-
ciae, Mimi Publiani s. Senecae pro-
verbia anglo - latina. Gato item
grammatice interpretatus latin. et
vernac. vocibus a Gar. Hoolo. 8.
Lond. 1659. 1670.
gr. a Planude etc. german. a •
M. Opitio expressa c. excerptis ac
notis ed. a Gh.Daumio. '8. Cygneae
1662. - 242 S. (Nestler in Hamb.
1 Mark.)
— disticha moralia s. Cato. It. M.
Anton. Mureti institutio puerilis
nee non disticha senteutiosa var.
authorum. 8. Aboae, rectisa aJoan.
Winter 1669. — 24 ung. BIL Sign.
A - G.
— — griiece a Max. Planude, Jos.
Scalig(ro,Matth. Zubero etc. — ger-
man. a JViart. Opitio expressa, a Chrp«
Daumio. 8. Gygneae, impensis L.
Stumpfeldii, typis Sam. Ebel! 1672,
Digitized by
Google
Dionysius Cato* 70 Dionysius Cato.
16-UDg. BIL Vorst.,
BIL Index.
( S. u. 2 \ung.
— £sticha c. Icmmatibus Sturmii et
§raeca versione Jos. Scaligeri quae
commentar. illustrata iu acad. Up-
t«L — publice ventilanda exhibet
Ji99perus Swedberg. 8. Stockholmiae,
exe. Nie. Wankijf (1681) 4 unff.
BD. Vorst, 208 S., 8 ung. BU. Indd.
— ' — c. notis ex Scaligero et Barthio,
tat» gr. german. 8* Hildesiae 1687.
Tat et german. expressa a Mart.
Opitio. 8. Hamb., Liebegut 1688.
— — e. ^rasmi scholiis. Adjunctis
Iibellis aliis. 8* Lincii, Georg. Kest-
1er 1691.
— — Edit. Gilb. Wachii. 8. Gedani
1697.
-• — c. Des. Erasmi brevi expositione.
Eadem gr. per Jos. Saligerum. Nunc
pr^mum belgico carmine reddita.
8. Hag. Corii., ex off. Abr. Troyel
1700.
— disticlia etc. Ed. Gar, Hoolo. 8.
Lond^, printed by T. Wilroer 1704
u. 1749.
— disticha e. annotationib. Jac. Rae.
8. Edinb. 1709.
-• — c. interpretatione. 8. feerol. 1715.
— — lat., gre^ca, german. cuxyante
J. Weber o. 8. Frcf. 1719. 4-j?{.
Cato tripartitus ad formandam lin-
guam et mores pueritiae ete. di-
gestus et explicatns a J. C. Mal-
schio. 8. Frcf. i72S. 4 ^.
— disticba de moribus adf^Iium. Ad-
jectae funt piae ad lock quaedam
annotatiunculaeaccuranteJoan.Gon-
zalez de Dios. 8. Salmantica«^, ex
typogr. Frc. Garcia Onorato^ et
San Miguel 1719.
— distiches de moribus improved in
a more compleat and uscful mc-
thod. Containin^ not only a cor-
rect numerical cla^s, with a con-
struing and parsing index, but also
a literal translation of Erasmus*s
commeht on each distich after the
manner of Mr. Clarke by J. Ro-
berts. 8. Lond. 1732.
— disticha c. sclioU. Erasmi, notis
Scaligeri, Opitii , Barthii , Daumii,
Wachii et metaphrasi graeca Pia-
nudis , Scaligeri , Zuberi et 'Mylii,
Acccd. ßoxhornii dissertatio et H.
Cannegieteri rescripta Boxhornio de
Catone. Curante i), Arntzenio qui
suas annotatt. adjecit. 8 min. Traj.
ad Rhen«, Jarian a Paddenbiirg.
1735. (Altheer in Utrecht IfL 4st,
Nestler in Hamb. 2 Mark 8 Sh.)
12 ung. Bll. Vorst., 84 S., 408 S.,
2 ung. BU., 170 S., 14 ung. BIL
Indd. u. Addenda.
Neue Receus. nach 2 Leidner Hand-
sehr. u. Collatlonen roejirerer anderer
Mscr., sowie älteren Ansg. Der Text r«
Scriver. liegt zum GrnDtle.
• mit teutsch. Versen erklärt v.
Leonh. Christ. Rühlen. 8. Braun-
schweig 1736. 2 ^. u. Zelle 1754.
— disiicha c. grammatica construct
et angl. interpr. Jo. Wilson. 8.
Edinb. 17S7.
^ disticha ex mente J. Scaligeri et
C. Barthii germ. expr. a M.^Opitio
c. not. J. Sturmii* Edit. nova. 8.
Hamburg 1746.
-^ tripartitus i. e. sententiae morales
Ant. Mureti, Dion. Catonis et Publ.
Syri cditae ac Jo. Gasp» . Malschio.
8. Marb. 1749. "4 ^.
— (Titel wie Ausg. 1735 bis: H. Can-
neg. rescr. B. de Catone) Nee non
Joan. Hild. Withofii dissertatt. bi-
nae de distichorum auctore et vera
illorum Icctione. Recensuit suasq.
adnotatt. addidit Otto Arntzenius.
Edit^ altera auctior. 8maj. Amst.,
ex off. Schouteniana 1754. (Althcer
in Utrecht 2 fl. 14 st.; Nestler in
Hamb. 5 Mark 8 Sh.; Varrentrapp
in Frkf. a. M. 4 fh 30 kr. 5 Weigel
in L. 3 «/*.)
Eine Züricit. Hdschr. n. einige altere
Ausg. sind benutzt. Die Noten tod
Jos. Scallger , Casp. Barth und Chr.
Daum sind voUsiändif?, die von Eras-
nni», Opitz u. Wach aber nur im Aus-
zuge initgeiheilt« Die grch. Paraphrasen
des Planudes (zu welcher er Varr. eiuei
Mscr. V. Meibom benutzte) u. Sca1iger*i
sind aufgeuominen ; die von 2^ber und
Mjliuft nicht. Der Herausgeber hat ■•
eigenen Anm. sehr vermehrt.
— disticha. Praeter sedulam varr.
lectt. per omnia conlationem lectis-
simis adornata flosculis poeticis
ima cuminterpret-quintuplice. Ad-
jecta sunt lemniata Catoniana. 8 ma).
Amst., Franc. Houttuyn 1759. M. 5
Kpf. Dann: Historia critica Cato-
niana, cui praemittuntur Planudis
metaphr. graeca c. castigatt. Jos.
Scaligeri in eandem perpetuis. Item-
que Des. Erasmi concinna exposi-
tio. Adnexae sunt Barthii, Opitii,
Digitized by
Google
Dionysius Cato. 71 Dionysius Cato,
V Daumii, Wachii, Boshornii, Canne-
gieteri, Withofii et Arntzenioröm
fratrum animadversiones selectae.
Addita nova paraplurasis. 8 maj.
Ibid., id. J759. (Altheer in Utrecht
4 fl. 5 Varrentrapp ^n Frkf. a. M.
6 fL 45 kr. 5 Weigel in L. 4«^)
Eutb. e. griech., cDglUche, deutsche,
bollaad.- u. fraozös. Uebers. '
— disticha melius digesta (auct. Chrp.
Saxio) 8. Traj. ad Rhen. ,1778.
'" lat. u. deutsch. 8* Basel, 178a
2 ^f. — M. Kpf, 9 ^. '
—> — Recens. varr. lectt. alia ojjus-
cula iudicemque adjecit Joan. Mich,
Bernhold. 8. «. 1. ( Marcbreitae )
1784. 8 f{. Auch Schb. Pap. — 8
u. 64 5. -
Ex recens. Arntzen. edid. Gar.
Henr". Tzschucke. 12. Lips., Crusius
(Vogel) 1790. 2 /{.
an Publ. Syri sentent. Ed. Gar.
Zell. 12. Stuttgart. 1829. p. 91 — 127.
U eher Setzungen,
KdrcDvos ^Paojiiaiov yvm^qct Ttapaire-
tiHott öiötixou Gatoniö Komani
sententiae admonitoriae cingulis di-
stichis contentae quae ex lat. gr.
fecit Maximus Planudes. Graece. 4
Paris, 154S. (Weigel in L. 12 f^.)
Auch atn Theociit. Ven., Aldus
1495. u. öfter gedr.
üeber d.Hdschr. der deutsch. Uebers*
des Gato s. v. d. Hagen's u. BüschingV
lit. Grundrisszur Gesch. der deutsch.
Poesie. 8. Beri. I8l2. S. 396— S99.
Gato tnoralissJmus. (lat. u. deutsch.)
4. s. 1. et a. 16 BIL
Auf BK 1 a der ohlge Tlle?. BI. 1 b
ein Holzschoitty einen Lehrer mit «ei-
nen Schülern vorstellend. BI. 2 a be-
giont das Werk: Cnin auimadverterem.
etc. — Die dentscbc Uebers. ist gereimt
a. stimmt wörtl. mit der Ansg. y. 149^
überein. S. Papzer's Annalei^ der äl-^
lern dentsch. Lit. T. I. S. 55.
4. s. 1. et a. gßth. 16 Bll. mit
33 Zeilen.
Beginnt Bl. la:
Hier lert der wejlj» Gatbo seinen suu
Vm «nimüdverterem ^ plurimos
höies graoiter errare in Tia mo21.
Schliesst »n^ B). 16 a mit der SOsten
Zeile. — Wurde zu Ntn&iadt von ftey-
ter gedr.
K^tho. 4. Ulm, Joh. Zainer s.a. 20 Bll.
Bl. la der Titel: Kalho. Bl. 2t:
Cum animadverterem qua^ plurimos
homines etc.
S. Zapfs Buchdr. Gesch. Schwä^
bett»s S. 149.
4. s. 1. et a. goth. 18 Bll. mit
31 Zeilen*) mit Sign.
BI. 1 a der folg. Titel:
Hje Icret der weysz
Katho seinen sun.
Bl, 2a: Vm animaducltcrS (sie) qnft
plurimos etc. Schliesst auf BI. 18 a in
d. 26sien Zeile.
Catho iu (sie) latin vndTeutsch. 4. 9.
L et a. gpth. 16 Bll. mit 34 Zeilen.
Bl. 1 a der obige Titel in 2 Zeilen.
Darunter c. Holzschnitt. Bl. 1 b : (C)
Vm auimadvertere etc. Schliesst Bl* 16 a
iu der32sten Zeile. Darunter : Finis huius.
Cato in latin durch Seb. Brant ge-
tütschet. 4. 1. et a. goth.
Zu Ende steht das Druckerzeicken
Ton Michael Furter zu Basel. — Panzer
S. 56 erwähnt noch eine «rudere, blosf
deutsche Uebers. (zu Strassb. gedruckt),
welche so beginne: Es was ein mei-
stcr wol erkant , Herr kato was er ge-
nant. -^ Dies^ 'scheint mit der Antoni-
schen Hd&ch'r. zu stimmen. S. ▼. d.Hagen's
und Büsching's Grundrisa der altera
deutsch. Literatur. , S. 399.
4. ^Augsburg) Johann Schobsser
1487 an montag vor Andree. goth,
M. 24 Zeilen.
Schliesst :
QI Der vreifs Katho ein ennde hat.
der durch sein 1er vud weysen rat
Lernt das mensch in der jugent etc., ^
Cato teutonice expositus. 4. Reutlin-,
gen, Joh. Otmar 1491. circa festum
Dionysii Angelici doctoris. goth,
25 Bll. ohne Blh. u. Gust.
Bl. la der obige Titel. Darunter
ein Holzschn. einen Heiligen vorstellend.
— Zu Ende: Finem alpice Gathonis in
via morum viri gravilTimi cura»- teutoni-
cis interlinearibus ezpositioi^ibus im-
pressi etc.
S Zapf*s Buchdr. Gesch. ^chwa-
beaȀ S. 203.
— i — 4. Augfpurg, Hanns Bämler
1492. gvt/i, 23 bll. mit 24 Zeilen.
Bl. 1 a ist weiss. Bl. 1 b ein Holz-
schnitt. BU 2 a : Qi Ilie leret der wei£i
Digiti2^d by
Google
Dionysius Cato.
72 Dionysius Cato«
Katlio feiotn •«».' (C) Vm «nimÄclvcr-
unre etc. — Za Ende: Ql ^^««^ weiüi
Katbo ein enode bat etc.
Gattho teutonice expositus. 4. Reutlin-
g«i, Mich. Greyff 1494 ^ circa fe-
stam purificationis beate Marie vir-
ginis. — 14 Bll.
Bl, 1 a der obige Titel. Darunter
ein HolzscbD. BI. 1 a begi;iDt das Werk.
**• Zn Ende: Finem afpice Gathouis in
w via morum gravilGmi etc. ( wie oben
1491.) Zu Ende steht die Jahrszahl
1514, >a8 nach Panzer S. 217 ein Druck-
fehler ist für 1494.
— disticha moralia cum teutonicis
interlinear ib US expositionibus. 4*
Keutlingen , Job. Ottmar circa fe-
atunkDionysii angelici doctoris 1495.
/ Catbo Marci catbonis libri morales
«mm expositione alemanica. 4. Im-
?ressum per industrium Jobänem
russ ciuem Argentinen. 1499. 6non.
Marcij. — 18 Bll.
Unter d. obigen Titel einHolzschn.,
rfen engl. Gruss darstellend. Auf der
Rucks, de* Titelbl. Stephani Steinigung.
Bl. 2 a begiimt das Werk. Auf der Rück-
seite des letzten Blattes die Schlu^sschr.
u. daruuter die Verse: Der Wyfs Ka-
tbo ein Ende hat etc.
Cato in latin durch Sebastianum
Brant getütst. 4. Phorcae (ohne
Drucker u. Jahr.)
Auf El. 1 a der obige Titel in 2
Zeilen. Darunter einige Verse. Schliesst
auf Bl. 16 b. — Der Text ist mit run-
der, die Uebers. mit goth. Schrift gedr«
— Carmen de moribus. 4. Nurem-
berg.', Hieron. Holtzel 1500.
— — per Anton. Mancinellum cor-
, rectum. 4. Ibid., id. 1503. — 14B11.
Catho in latin: durch Sebast. Brant
geteutschet. kl. 4. Argentin., Jo.
Knoblouch 1508. goth, ~ 14 ung.
Bll. — (In Göttingen.)
— in latin durch Sehest. Branth ge-
tqutscbt. 4. Lyptzk, Jacob. Than-
ner 1512. 12 Bll.
— teutonice exr^ositus. 4. Reuttlingen,
Mich. GreifF 1514. — 14 Bll.
CatQ tzo dutsch. 8. Collen, by S. Lu-
pus 8. a.
— (ders. Titel.) \. Ibid. 1530.
PUttdeuuche Uebers. in Reimen.
S. Freytag's Appar. lit. T. 1. p, 371.
— • disticba moralia germanica ita
reddita ut pueri facile et lutinam
et germanicam linguam tina ea-
demque opera condiscant. 8. Ti-
guri, Froschover 1551.
Verf. ist Job. Friese.
übers. /v. Abr. Morter.'S. Frkf.
a O. 1584. 1590.
— disticha germanice exprossa a
Mart. Opitio c. notis. 8. Wra^islav.
1629.
— — übers, von Gilbert Wach. M.
Anm. Danzig 1697. (?)
Regulae morales oder auserlesene Le-
bens - und Tugend - Reguln , wo-
durch nach Veranlassung der Di-
stichorum Catonis der Weg zur
Weisheit vermittelst gebundener
Denksprüche gezeigt wird v. Georg
Lud. Appel. 8. Cahia, Dieten 1734.
deutsch u. latem. 8- Basel 1780.
2 r,'
Cato nach der • (kleinern) Wolfenb.
Handjchr. abgedr. in Eschenburg's
Denkmälern altdeutsch. Dichtkunst.
8. Bremen 1799. S. 283 — 294.
— Distichen metr. übers, v. Pistorius,
8. Stralsund, Löffler 1816. 6 /f.
The book called Cathon (cont^ining
Distichs or l'recepts in Latin with
a comment) trsl. out of Frensshe
into Englysshe by Williani Caxton
in thabbey of Westmynstre 23 De-
cembre U83. Fol. goth. 78 Bll. mit
Sign.
Der Herzng von Devonsbiro bat
sein Ex. mit 105 L. Sterl. bezahlt.
Cato parvus et magnus (lat. et angl.)
Fol. s. 1. et a. goth. 28 BIL mit 29
Zeilen. Mi^ Sign.
Bl. 1 ist weiss. Bl. 2a: Hie ioci-
piL paruus Cbato. Bl. 3 a scbliesbt par-
vus Cato. Auf der Rückn, dess. Blaties
beg. magnus Cato.. Jedem lateiu. Di-
stichon folgt die engl. Uebers. in 7,zf>i'
ligen Stanzen. Schliesst Bl. 28 a. Die
letzte Zeile : Explicit Cbato.
— precepts of Cato : also sage ai^d
prudent Saynges of the seuen wyse
men. 24. s. I. et a.
trsl. into engl. 8. Lond. 1557.
— — with annotations of Erasmus
of Koterdame. Sage and prudente
sayengs of the seuen wyse men.
16. Lond., John Tysdall 1560.
— the shorte sentencez of the wyz
Cato trsl. out of latin into erigl
by Will. BuUoker. — in Aesop's
fahles. 8. Lön'd , Bollifant 1585.
Digitized by
Google
Dionysius Cato.
73
Dionysiui Cato.
-7- preccpts and sententiae pueriles
tr^l. grammatically by John Brins-
ley. 8. Lond. 161'2. ^
Cato variegatus or Cato's moral dis-
tichs varied by Rieh. Baker. 4. Lond.
1636.
Scheint mehr eine Bearbeitung als
eigentl. üeberselzung zu »ein.
— moral distichs englished ip Cou-
plets with some account of the piece
Rnd conjectures concerning it's au-
thor by Berij. Franklin. 4.* Phila-
delphia, Benj. Franklin 1735. M.
Franklin's Portr*
So angegebeu in der Bibl. des Kö-
nigs V. Fingland.
— distichs by N. Bailey. 8. Lond.
177L
Caton en frangois. Fol. min. s. 1. et a.
goth, — 21 ßll. mit 23 Zeilen auf
der voll. Seite. Ohne Sign., Cust.
u. BUzahl.
Beginnt atif dem ersten Blatte:
, Si en vnieras plus lenretplus entiers
Icy coomience Cathon Ion liure
(S) i deus e animus nohis ut carluina
dicut (bic)
Hie tibi preciqne fit pura metecolendusv
Suyes certain queDieu elt etdoiscroire
Que les dittiers nous en donnent me-
moire
SdJiesst Bl. 21 a :
Cy fine Cathon fon liure de
bonnes meurs.
Die Anfangsbuchstaben der laleijo.
Distichen sind grössteulheils gemalt u.
finden sich nur gedruckt auf '1er Rück-
«eile des 9ten Blattes > auf dem lOten
Blatte u. der Stirnseite des llieti) auch
zum Theil auf der vordem Seite der
Bll. 12 u. 17. — Das Papierzeichen ist
ein Wappen, worin 3 Lilien befindlich.
— (In Göttingen.)
, Scheint iiu Aufange defect zu sein.
— Fol.
s. 1. et a. ^oth*
2 Coli, mit SO Zeilen u. Sign.
Beginnt : (e) n ce pelit liure eft
contenue brieufue
^t utille doctrine pour
toutes gCs laquelle eft prinfe
et compolee für le cathon etd.
Von dijesfr Ausg. kennt Brunet nur
ein «lefecles £x. Scheint zu Lyon ge-
gen I48Q gedruckt zu sein.
Le Cathon en fran^ois; contenant une
brieufve et utile doctrine pourles
Ximples %exi& , laquelle eft prife et
compof^e für le Cathon: auec aul-
cunes additions etauctoritez ctaulli
plufieures hiftoiresj ou le mirouer
regime et gouuernement du Corps
& de l'ame. 4. Lyon 1492* '
4. Paris, pour la veuve Trep-
perei s. a. goth,
4. Lyon, par Olivier Arnoullet
1521. gotk.
Nachdr, der vor. Ausg.
— mots dor^s en franc. et en latiu,
avecques bons et tres-utiles ensei-
gnemens, proverbes, adages, autho-
ritös et ditz moraulx des Saiges.
(trad. par P. Grosnet) 2 Tom. 8.
Paris, par Jean Longis u. Denys
Janot pour Jean Longis 1530—33. ^
Beid^ Theile finden sich selten zu-
sammen.
Les quatre livres de Caton pour la
doctrine de la jeuHesse par F. H,.
(Habert) 8. Paris, Nie. Bonfons
(15S0).
Les mots et sentenc^es dor^es du
mai^^ de sagesse Caton en franc.
et lat avec bons enseignemens, pro-
verbes et adages (par H. Mace) 8.
Lyon , Olivier Arnoullet 1533. goth^
Auet, Fr, : 7 fr. 50 c. la Valli^rc.
Eiue franz. TJebers. steht auch in
der AuRff. dei Textei.. 8. Paris., B. Ste-
phan. 1638. 1561. 1567. 1580.
Les quatre libres de Caton — trad.
de vers latins en rithme franqoise:
auecq les Epigrämes moralisez et
autres plusieurs petitz oeuures: Le
tout, par Frangois Habert. 16. Pa-
ris, dei'imprimerie d*Etienne Groul-
leau 1548. ~ m ung. Bll. ^ '
Le mir9ir ou regime et gouverne-
ment du corpa et de PAme par le
sage Caton reveu et corrig^ de
nouveau. 16. Paris, Groulleau 1550,
M. Hlzschn. ,
trad. (par Habert) 12. Lyon
155?.
12. Caen'1579.
Pr^ceptes de la vie civile attribu^s
k Caton mts en distiques latins et
trad. en vers fr an 5. avec quelques
poösies sacröes (par Pabb^ oälmon)
12. Paris, Nyon iils 1752.
Les distiques de Caton en vers la-
tins, francais etallemands avecune
traduotion interlineaire de ces der-
niers (par Boulard) 8. Pari«, an VI
(1798).
• Digitized by
Google
Dionysius Cato. 74
Traduction dfes distiques de Caton
(par Paon Saint-Simon) im Supple-
ment au recueil tir^ duportefeuille
d'uii rentier. 12. Paris an VII. (17^).
— en vers latins , grecs et frangois
suivis de quatrains de Pibrac en
prose jgrecqae par Dumoulin, le
tout aveq des traductions interline-
aires ou litt^raires du grec (par
Boulard) 8. Paris, Fuchs an XI
(1803). 2 fr.
Den Duytschen Cathoen uten latine
in duytsche berymt, 4. Te Antwer-
pen s. a.
Zedevaarzen en Zinspreuken van Di o-
nys. Cato aan zyn zoon. Overge-
xet, en op rijm gestelt uyt de La-
tynsche Taal door H, Brand. 8.
' »sGravenhage , Abr. Troyel (1700)
66 S. i
Gehört. cigentl. zur Ausg. des Tex-
tes von diesem Jahre.
Cathonis liber in vulgarßs rigmos
translatus a Catejluzio de Campa-
nia; 4. s. 1. et a. (Romae, Schure-
jier de Bopardia) röm, — 26 BlU
— disticli> de moribus (lat. et ital.)
4. Neapol. , Arnaldus de Bru^cella
s. a. röm. Ohne Sign., Cust. und
Bllzabl.
,S. Franc de Licterüs Bibl. Neapel.
T. I. p. 169.
trad. de versi lat. in volg. per
Notturno. 8. Venez., M. Pagano
1555.
— — trad. in terza rima dal P. F.
Penazzi. 4. Verona, Angelo Trano
1620.
— — trad. da Girol. Bonifaccio.' 4.
Rovigo 1629.
8. Milano , Val. e Girol. fra-
telli da Meda s. a.
— Illibro de' costumi volgari^zamento
antico Toscano — an Aristot. Ethi-
oa. 4* Firenze^ Manni 17B4*
' f
Erläuterungsschriften,
Seeniif Jac, dissertatio qua probare
«ludet disiicha et praecepta moralia,
qoae Gatoni ethhico irulgo tribunntur,
uoD ab eo profect« esse. 4. Hafn«
1702 (?)
Varr. lecit. in Dionys. Catonis dUiicIia
C Fiavü Aviani fabnlis ex edit. Ho-
deli. 8* Auiau 1787.
M. Porcias Cato*
M. PORCIÜS CATO.
Catonis, M. Porcii, de re rustica li-
ber. Fragm. quae supersunt. Au-
sonius Popnja recens. notisque il-
lustravit. 8. Lugd. Bat., Rapbeleng.
1590. , >
Der Herausgeber bat Turnebi Ad-
yei^sar. stark benutzt.
— de agricultura s. de re rustica li- "
ber post ultitnam Popmae edit. au-
ctus et correct. stud. et opera J.
Meursii. 8. (Lugd. Bat) Ex ofF.
Plantin. apud Chrp. Rapbeleng.
1598. — J65 u. 79 ö.
Benutzte zur Verbess. des Textes
einige allere Ausg.
— de re rustica liber. Fragmenta
quae supersunt^ Ausonius l'opnia
recensuit et notas addidit. Accesse-
runt Jo. Meürsii notae. Auson. Pop-
mae de instruoiento fundi liber. 8.
Franeckerae, exe. Joan. Lanarinck
1620. 10 ung. BU. u. 311 S.
— — cura Jo. Chrp. Haynisch. 8.
Scbleiz 1743. 5 ^,
Dieses Werk stebt auch in den
Sammlungen der Scrzptf, rei ruSt,
Catoniana s. M. Porcii Catonis Cen-
sorii quae supersunt operuni fra-
gmenta. Nunc primum seorsum au-
ctius edidit H. Alb. Lion. Acced.
M. Catonis Praetoris et Catonis Ne-
potis fragmenta, 8. Gotting., Van-
denboeck et Ruprecht 1826. (HOS.)
12 f{.
Entb. d. fragmenta Origin. ^, 17 —
42., de re militari p. 43 — 45, de libc-
xia educaiidis u. carin. de moribus p.
45 , de sermouum difFerenliis p. 46 , de
agricultura, praecepU ad fiHturo, Poc-
norum libr. , commenlar. iuris civil,
p. 46—48, Epistol. p. 49 — 50, Oratt.
p. 60-79, iucerta fra/™m. ex oratt.
aliiaque libri* p. 79— 96, Apophlbe-
gmata p. 96 — 108. fragm. Caton. Praet.
et Caton. Nepot. p. 109.
Ist zwar eine vollständigere, aber
oogenaue Sammlung der Fragmente.
— fragmenta libr. de originibus ro-
manis — am Varro de liu^. lat. 8.
Basil. 1536.— anHavercamp'sAusg.
des Sallust. Vol. II. p. 271 s\, —
Auch in den Sammlungen der al-
tern Historiker.
— fragm. de re militari — in den
Sammlungen der Script, rei mllif,,
ferner am Vegetius. 4. L. B., Plan-
tin» 1607.
Digitized by
Google
M. Porcius Cato.
75
Valerius Cato.^
Veberset Zungen.
— Buch von der Landwirthschaft u.
mit Anm. ans Geschichte u. Alter-
thümern versehen durch *Goltfn
Gi-ofse. 8. Halle, Gebauer 1787.
Cato concerning agriculture trsl. by
Owen. 8, Lond., White 1803. 4Sh.
— trad. par Sabourent de la Bonne-
trie 8. Uebers, d, scriptt, rei rust,
-— trad. da P^gani s. daselbst,
Erläu terungsschrijten,
Bangj Jens , Aumderkninger og Oplys-
nioger .til M. Pore, Cato de re rast.
l8de og 19de Capitcl ora vün og olie
— persehuse( med tegninger lil »am-
me — in DansLe Vidensk* Selsk.
Skr. 1803 og 18C4. Bd. S S. 179 »q.
Dess,^ Cato*« Beschreibung eine» Wein-
v. Oel- KeJterbaiises durch Anmerkg.
u. Abbildungen ins Licht gesetzt. Aus
d. IDäaisct. übers, v. J. A.Marknssen«
8. Koppeuh. u. Lpz., Schubothe l805.
M. 3 Kpf. 12 ^.
van BolhuiSy J. TJugo^ dlalribe literaria
in M* T. Catoni» Cens. qnae »uper-
»nnt scripta et fraginenta. 8» Traj. ad
Rhen., van Paddcnburg 1826. — VIII
u. 235 S.
Meister, uilb. Lud, Frd, , de torculario
C'tienis vasis quadrinis instructo Ii~
belhi» ad locnm difncillimnm de re
Tuslica c. 18 — 21 Uluslraudam di»-
sertatio matbematlca. 4. G^tting.tBos-
Bie&el 1763. M. 2 Kpf. (48 B.)
Rottböll, Christen Friisy Anmaerknin»
ger og Opiysnlnger til M. Pore. Gate
de re rustica — in Skrifter det Kiö-
henhavQske Selskav. Hjo Saml. Deel
IV P.-220 »q. —
Auch einzeln« 4. Kiöbenb., trj^kt
Thiele 1790.
Sagittariij Casp,, comment. de vita et
»cripti« M. Porcii Catoni» — iu ejusd.
comm. de viia elc, Livü Audrou. 8.
AUeub. 1672. p. 59 »q.
Ifrsini, Fulv,t notae ad C^tonem, Var-
rotiem, Columellam etc. 8. Romae
1587.
yictoriiy 'Petr,^ expUcatlo suarnm in
Catonem, Varronem et Columellnm
4»stigätt. 8. Lugd., Seb. Gryph.l54l.
Gehfirt eigentl.. zn der Auig. der
scriptt. rei rnst. ^on dies. Jahre. /
Zwingeriy Th,y methodus mstica Csto-
ni» atque Varronis praeceptis aphu-
risticis per locos commnues dige&tif*
8. Bm»il., Pt. Pema 1576.
- VALERIUS CATO.
Catonisy Valer,, dirae. Chrp.Arnaldus
ex editt. et emendationibus varior^
expressit et repraesentavit- Acced.
ejusd. ad omnia poetae commenta-
rius liber. 12. Lugd. Bat., Franc
Hack 1652. 18 ung. Bll. u. 237 S.
(Varrentrapp in Frankf. a. M. 1 fl.
30 kr.)
Der Text ist nach der Recen». von
Scaliger u. v. Dilherr abgedr. mit Benu-
tzung der Verbesserung» -Vorschlage ei-
niger Gelehrten, u. mit einem weilläuf-
tigen Commeutare begleitet.
jiuct.^Pr,: 1 fi. 20 c Meermao.
Zuerst wurde dieses Gedicht mit'
der Princep» <Ie» Virgil 'gedruckt Rom.,
Sweynh. et Fanuartz 1469 \ danu er-
schien es immer mit dem Virgil zusam-
men t bis Scaliger die Diraa unter Ca-
to'» Namen in »• Appendix Virgil. im
J. 1573 herausgab. Darauf in Pi. Pi-
thoei Epigramm, et poemat. Tel. collect.
Paris 1590. p. 61. Dann gab »ie Box-
horniu» in s. Ausg. der Script, »atiricor.
minor. 12. L. B. 1633. heran» . u. fugte
eiuen Commentar bei. Dilherr gab
blos» den Text in seiner Aus^. der
»atyr. minor. 12. Jenae 1636. Der Text
ist auch abgedr. in Maittaire corp. T. II
p.l588 u. in d. Collect. Pisaureus. T.IV.
p. 9.
— dirae in Battariim cum animad-
verss. Jos. Scaligeri et notis inedi-
tis Nie. Heinsii quibus et suas ad-
jecit Petr. Burmannus Secundut
— in eiusd. anthologia latina T.II.
p. 647 — 678.
B. benutzte den von Heinsios ge-
aammeUen krit. Apparat.
— dirae — in Weriisdorf. poet^ lat.
min. T. III. p. XLV — LVI und
LXXVII — LXXX u. p. 1 — 23.
Nach .Burinaun's Recens. mit Be-
nutzung einer HeUnstädter Handschrift
n. älterer Aubg.
— dirae. Ad unicam atque infre-
quentem Chrp. Arnoldi editioneI^
recens. Aug. Georg. Mirus. 16. Lü-
neburg., ex off. Sternia 1778. 6
ung. Bll.
Scbeiut vrenig bekanfat zu »ein.
-r- dirae cum brevi notatione critica
edidit Henr. Carol. Abr. Eichsta-
dius. 4. Jenae, prostat iu libr. Bra-
niana i826. (23 S.) 6j^.
Digitized by
Google
Valerius Calo,
76 Catull. Tib. ProperU
AMr. de« Texte» meist nach Werns-
doTf mit krit. Ani"*<rkg. Becen». von
Hrn. Dr. Sillig in Jahn*« Jahrb. f.Pbi-
. lologie 1826. Bd. 11. Heft 2 S. SS3 —
843.
— poemata recensuit et praemissa
commentatione ad^jütisque animad-
▼ersionibus iUustravit Carol. Put-
schius. 8. Jenae, sumt. Walxii 1828.
2 ung. BU. u. 124 S. — ^^ ^r
Recens. von Hro. Dr. SUlig in
Jahn'« Jahrb. 1829 Bd. IX. S. 17 — 35.
Eine neue Besyrbeitnng diese« Schrift-
stellers vom Herrn Prof, Naeke iii Bona
war schon vor einigen Jahren zum Drucke
vollendet. S. Rheinisch. Museum fid.2.
S. 113.
Erläuterun^sschriften.
Jacohsy Frd.y über die diras des Valer.
Cato — in d. Bibi. der alt. Literatur
Stück 9. S. 56 ff.
Naekii de Battaro Valerii Gatonis dis-
sertatio — im Rjieinisch. Museum.
ßd. 2. S. 113 — 124.
CATÜLLUS, TIBÜLLÜS u.
PROPERTIÜS *).
Gatulli, Tibulli et Propertii carmina
c. Statii sylvis. 4maj. s. 1. et. ty-
pogr. nom. 1572. röm. — 186 BU.
mit, 36 Zeil., gegen das Ende nur
mit 35 Zeilen.
Erste u. höchst seltene Ausg., wel-
che von Yindelin. de Spira zu Venedig
gedruckt wurde. Die Typen sind die-
selben, mit welchen dieser Drucker den
Martial druckte. — BI. 1 a ist weiss.
Bl. Ib: Aleri' Catull* fcriplor lyric«,
Veronf nafcitur etc. BI. 2 a Ilextichuiu
(sie) GuArini Veronenfis Oratoris Gla-
rilTimi lu libellnm Valerii ^ Catulli eins
couciuis. Darauf der Text, welcher Bl.
35 a schliessu BI. 35 b u. Bl. 36 weiss.
BI. 37a Albii Tibulli eq. Rob. Poet^.
Gl. Liber Primus. Bl. 65 a : TiXtkig
(sie) Bl. 65 b das Leben des TibuU und
Ovid. epi&t« in mortem Tibulli, welche
auf Bl. 66 b schliesst. Bl. S7 ist weiss.
BL 68 a : Propertii Vmbri Meuani Poetf
♦) Die Werke dieser drei Dichter in
einer Ausgabe sind der bessern Ueber-
•icht wegen zusaiuineiigestelU. Aufga-
ben aUo , welche sich hier nicht vei"
ieichnet finden, sind nuter dem Namen
ducs jeden dieser Dichter zu suclieu.
elegiographi clarifrimi Liber ^Primus.
'Bl. 126 b : Finis. Darunter 3 Verse.
Bl. 127 a ist weiss. BU 127 b (a) Vre-
lius Properljus elegif Scriptor egregius
etc. BK 128 a: P. PAPINI STATII
SVRCVLI SILVARVM LIBER PRl-
MVS PROHEMIVM A.D STELLAM.
Bl. 129 a heg. das GedichL Zu Ende
steht die Jahrzahl.
uiuct. Pn : 200 livres Gaignat, und
ein Ex. auf Perg. 2000 livres Brienne,
welches Ex. jetzt im britt. Museum ist.
Ein £x. dieser Ausg. in der kaiserl.
Bibh zu Wien und ein anderes in der
grossherz'ogl. Bibl. zu Weimar. Ein Ex.
auch in Strassburgy in derkönigl. Bibl.zu
Paris, u. in d. Laurentiana zu Florenz
mit handscbr. Bemerkungen, angeblicli
von Angel. Politianus,
Gatullus, Tib., Prop. et Stat. sylvae.
4 maj. Venetiis , Joh. de Colonia
et Joh. Manthen de Glierretien 1475.
— röm, 186 BU. mit 35 Zeilen, u.
mit Sign.
BI. 1 a ist weiss. Bl. 1 b enth. das
Leben des Gatullus. Bd. 2 a Hextichum
Guarini etc. u. darauf der Text, wel-
cher auf ^\, 35 a schliesst. Bl. 36 a ist
weiss.' Bl. 36 b das Leben des Tibul-
lus in 30 ZeHen. Bl. 37 a: Albii Ti-
bulli. eq. Ilo. Poetae. Gl. Liber Primus
quod fpretis diuitiis ^ militia Deliä
auiet & amori loruiat. Unmitlelbbr dar-
auf beginnt der Text^ welcher auf der
Rückseile des 669ten Blattes schliesst.
Bl. 67 a ist weiss, auf der Rucks, des-
selben Blattes e. Leben «des Propert. in
28 Zeilen. Bl. 63 a beginnt der Text
des P., der schliesst BK 127 b: Proper-
tii Aurelii naute poetae finis. 1475. G««-
lulli. Tibulli» Proptii & liber SiluaK
Statii papinii 1 ilto uolumine cdlineü
Et lurefli lüt opere & impenla Johau-
nis de colouia. & Johannis nianthe de
{»herlem (sie) qni una Venieciis fi(jleliter
Viuunt.,— Bl. 128«: P. PAPINt STA-
TII SVRCVLI SILVARVM LIBER PRI-
MVS. PROHOEMIVM AD STELLAM.
BI. 129a erste Zeile: In Eqaum Maxi-
mum Iiitp. Durnici. Schliesst Bl. 186
in der 27sten Zeile : P., Papinl Sutii
Siluaa Liber Vliimus.
Schöne u. ebenf. höchst seltne Ausg.
Sie ist nicht Nachdruck der Prinrcp«.
S. Huschke ad Tibull. p. XXXXVIL
-^ Die Schriftsteller sind nicht immer
in derselben Ordnung gebunden. Die
Schlussschr, zeigt jedoch die richtige
Folge.
Digitized by
Google
CatuU. Tib. Propert 77 Catull. Tib, Propert.
Auct* Pr.: 670 Virres la Valli^e;
22 L. »11 Sb. 6 d. Pinelli; 32 L. lOSh»
2 d. Paris 11. 140 Iroll. fl. Creireima
(in des», £x. Statu lylvae fehlten.)
Cat., Tib. Prop. et Statu sylvfte. Fol.
Vincenjiae; per magistrum Jouan-
nem (sie) Reneniem et Dionysiurn,
Berthochum 1481. ^ U7 'bedr. Bll.
mit 46 Zeilen auf der vollen Seite.
Sign, a — y.
Bl. 1 a ist weiss. Auf der Hücks.
desselb. Bl. e. Brief von Joan. Ckiphur-
»ins an Hermolaus. Bl.'2a beginnt der
Text des Catullus, BK 29 a Tibiillus,
Bl. 51 a Propertius, Bl. 97 b beginnen
Statu sylvae^ welche auf der Hückseite
des 144sten Blattes schlipssen. Darauf
ein )veisses Blatt u. 3 Bll. mit einem
Gedichte des Joan. Calphurnius an Joan.
loderbacbius (de laudib. ejus et de iu>
terita Beati Simonis infaniis a Judaeis
mactatl.) — (In Göttingen.) ,
Neue Recens. Der Herausgeber Joan*
Calpburnius verbesserte deu Text der
Dichter aus Mscf. , sicher aber auch
häufig aus Conjectur. '
Auctions-Preise : 5 L. 5 Sh. Pi-
nelli ; 30 fr. Brienne.
Eine Ausg. Mediol. 1480- ist sehr
zweifelhaft. S. Panzer I[. p. 40.
Catullus, Tibullus et Propertius. Fol.
Regii Lepidi, Prosper Odoardus et
Alb. Mazali 19 kl. Octo. 1^1. —
105 Bll. mit 42 Zeilen. Sign, a— p.
Der Text dieser Ausg. weicht von
d; vor. ab. -^ jiuct.'Pr.: 4 L. 6 Sh.
Pinelli.
Catullus c. .commentario, Anton. Par-
thenii, Tibullus c. comm. Bernar-
dini Veronensis, Propertius c. comm.
Doniitii Calderini. Fol. Brixiae, per
Boninum de Boninis de Kagusia
1486.
Jeder Schriftsteller hat t, besondere
Schlussschr. Der TibuU. ist vom ISten
Febr., Catull. 11 Ka). Maias, Prop. 17
Kai. Apriles datirt. — ^ NeneKecogn. des
Textes. Partheuius benutzte zum Catull*
einige Mss. — (lu der Leipz. Ralhs«
Bibl. )
TibulL ccomm. Bernardini Veronen-
lis. Catull. c. comm. Ant. Parthenii.
et Propertius cum comm. Antonii
Volsci. Fol. Venet., Andr. dePal-
tliascicbis 1487 — ö8. — 172 m\
Sign, a — m, u. A — K.
Das Datum in der Schlussftchr. des
Tibnll ist 18 kal. JaAUar. 1487> das des
Properz kl. Febr. 1486. (In Wolfen-
büttel. )
u4uct,-Pr.: Ifl. 12st.(?) Crevenna*
Tibullus Catullbs et Propertius bumt
commento. pol. Venet., Bonetus
Locatellus 1491. 6 Idus Decbr. —
157 Bll. init Sign, a— x.
Der Commcutar zum TihuU ist v.
Bernardinus Venetus, zum Catull von
Anton. Parthenius, zum Properz von
Phil. Beroaldus. . (In Götlingen). —
Auct.-Pr.: 8 fl. 6 «t. Crevenna (mit der
ersten Aldine). , "
Eine 'Ausg. von demselben Drucker
1487 ist ein Irrthum n. gewiss daraus
entstanden y dass man das Datum der
Herausgabe des Beroj^ld. Coinmeutars
für das des Druckes genommen hat. —
Die Ausfr. V. 1497 ist vielleicht auch
nur ein Irrthum. \
^ (ders. Titel) Fol. Venet., Simon.
Bivilnqua 1493. 26 Jun. 157 ung.
Bll. Sign, a — x. — (Weigel in
'L. 4*^)
Nachdr. der vorigen. (In Göttin-
gen u. Leipzig. Univ. Bibl.) — Auct,-
Pr.: 11 Sh. Pinelli.
Tibullus cum commentariis Cyllaenii
Veronensis. Catullus cum commen-
tariis Parthenii Veronensis et Pal-
ladii Patauinj. - Emendationes Ca-
tullianae per Hieronymum Auan-
cium Veronenfem et eiusdem in
Priapeias castigationes. Propertius
cum commentariis Phylippi Bero-
aldi. Annotationes in Propertium
tum per Domitium Calderinum:
tum per Joannem Cottam Veronen-
fem. Haec omnia funt ex exepla-
ribus emendatis domini Hieronymi
AuÄcii. Fol. Venet., Joan. deTri-
djn6 de Cereto alias Tacuinum 1500.
19 Maii. — 181 ungez. Bll.' und 1
weisses. ^
Grossentheils Wiederholung der frü-
hem Ausgaben. Die auf dem Titel ge*
nannten Noten von Calderinus u. Cotta
finden sich im Buche selbst nicht. —
(In' Gottingen u. Lpz* Univ. Bibl.)
CatvUvs. Tibvllvs. Propetivs. (sie) 8.
Venet., in aedibvs Aldi ra. Janua-
rio 1502. — 152 ung. Bll. Sign. A
— F,A--E, a — i. -— (Fincke in
Berlin 6 «^; Varrentrapp in Frkf.
a. M. 7 fl. 12 kr. 5 Weigel in L. 4 «/.)
^Die Heransgeber sind Aldus und
Avautius. Der letzte hatte e. alt. Mscr.,
allein grösstenlheils beruhen seine hin-
figen Aendcrungen des Textes nur aof
Digitized by
Google
Catull. Tib. Propert. 78. CatuU. Tib. Propert.
Gonfcctur, In der Vorrede zum Tibull.
fite hen Lesarten zum Luqretius. — J-Uebri-
gens ist diese Ausg. jetzt zieml. selten,
obgl. zu Ende der VorretTe fiteht : Idem
et in Tibullo etPropcxliy fecimus, ^\xoB
ad tria millia voluminum et plus co
hac minima forma excusös in manus
tuas ^t caeterorum commode assidaeqi^e
-tfna cum Catii1k> et ire et redire spera-
miis. Rehouard vermuthet ^ dasb von
einem Jedem dieser . Sehriflsteller ICXX)
Exx. abgedr. wurden. — Mau kennt
Exx., auf Vielehen der Druckfehler Pro-
petius auf dem Titel verbessert ist. "Wäh-
rend des Dniclve« wurde wahrschl. der
Irrlhum eingebessert. Eine doppelte
Aosg. ist daher nicht anzunehmen. Die
frühem Exx. haben in der Ueberschrift
der Dedication Benedict! F., die spätem
Leonardi F. — (Ein Ex. der ersten Art
in Göttingen.)
Auct. Pr.: 1 L. 15 Sh. Askew^
16 fr. d'Hangard; l8 fr. (im J. 1808) T
139 f% 95 c. Mac Carlhy (e. sehr schön.
Ex. mit Miniaturen); 24 holl. fl. 50 c.
Meerman; 2 L. 4 Sh.~ Hibbert. —Mau
kennt auch ein Ex. auf l^erg., (in As-
kew*» Auct. mit 17 L. 17 Sh. bezahlt)
welches jetzt im brit. Museum ist.
8. s. 1. et a.
Nachdr. der vorigen, welcher zu
tyon wahrschl. im j. 1502 erschien.
Auf dem Tilel steht ebenf. Propelivs,
wie in der Aldiue, u. im Tibull. I. 3,
37. priu» quam, wodurch man sie vou
dem spätem Nachdr. unterscheidet. —
Man kennt aber noch einen andern Ly«
ooner Nachdr., ebenf. ohne Jahr u. Ort,
Welcher» nach Renoiiard, un\ mehrere
Jahre «päter erschien. Auf dem Titel-
blälte «teht richtig Properlius u. in der
angeführten Stelle des Tibull: prius qua.
Beide Lyonuer Machdr. haben den Brief
des Avancius nach dem GatuU nicht.
Noch andere "Verschifdenheiten giebt
Huschke an.praef. ad Tibull. p. LXVIl
LJpC. — Brunei erwähnt auch eine
Ausg., in welcher der Name Gatullus
auf dem Tilel CATVLLLVS gedruckt
ist. Renouard will jedoch noch , kein
Ex. dieser Art gesehen haben.
8. Florent., Phil. Giunta 1503.
154 BIL Idas letzte El. des Pro-
pert. ist weiss).
Nachdr. der Aldlne, von Bened.
Philologus besorgt. Sehr selten. —
(Auct.-Pr,: 15 fr. Rover.)
Gatullus. TibuUus. Propertius. Cn.
Cornelii Galli — fragmenta. 8. i.
1. et a. 1^2 ung. Ell.
INlach Hrn. Uofr. £bert (s. bibL
Lex. T. I. Nro. 3756 b ) ein Lyonner
Nachdr., bisher unbekannt. Sie hat Avan-
cius Brief.
Gatullus, Tibullus, Propertius. 8. Ve-
net. , in aedib; Aldi et Andr. So-
. ceri m. Martio 1515. — 148 EIL u.
1 El. mit Schlussschr. u. ' 1 mit d.
Anker. — (Varrentrapp in Frkf.
7 fl. 12 kr. 5 Weigel in L. 4 *.f .)
Neue Recens. des Textes t.. Tibul-
lus. Gat. u. Prop. sind aber nur nach
der Aus^, von 1502 abgedruckt. Der
Herausgeber ist unbekannt u. ist viel-
leicht Aldus oder Avauüus. — EineAl-
diue von 1511 ist nichllg» S. Renouard's
Anual. des Able. Edit. 11. T. 1 p. 134.
Auct,^Fr,\ 3 fl. H St. Grevenni.
Gatullus. Tibullus; Propertius. ^ Cn.
Gornelii galli poetae memoratissimi
aiit ut quidam uolüt Maximiani
quae recolligi potuere fragmenta.
8. Lugd., Barthol. Trot 1518. 22 Sept.
Viell. Nachdr. ^' der leutgenanuten
Lyonner Ausgabe.
Tibulli eleg. libri IV ^una cum V.
XDatulIi epigrammatis nee non 3ext.
Propertii libri IV cum suis com-
mcntariis uldelicet Cyllaenii in Ti-
bullum, Parthenii etPalladii inCa-
tüUum et Phil. Beroaldi in Proper-
tium. Insuper emendationes in i-
psum Catullum per Hieron. Avan-
cium. Fol. Venet. , in aedd. Gu.
de Fontanetol520. 12 Jul.
• Nachdr. der Ausg. Venet. I5OO.
Gatullus, Tibullus, Propertius, 8. Pa-
ris. , Sim. Colinaeus 1529. — 167
gez. EU.
Nachdr. der ersten Aldtne. — Auct*
Fr,: S fl. Gievenna (mit der Lugd.
1537.)
Catulli Veron. lib. I, Tibulli libri IV.
Propert. lib. IV. Gn. Corn. Galli
fragmenta. 8. Basil., exe. Henr. Pe-
trus m. Martio 1530.
Wiederhohlung der ersten Aldine»
nach der 2leu. verbessert.
Gatull., Tib. Propertius. 8. Venet,
Melch. Sessa 1531. 20 Sept.
multis in locis restituti. 8. Pa-
ris., Sim. Colinaeus 1534. 168 EIL
Bloss Nachdr. der Ausg» v. lo29.
— His accesserimt Gorn. Galli
fragmenta. 8. Lugd., Seb. Grvph.
1584. - 342 S. ^
Der Text der 2ten Aldlne ist mit
einigen Aenderungen wiederhohU im
Digitized by
Google
GatuU. TU). Propert. /^ 79 Catull. TiK Propert.
Tib.. u. Prop. 5 Catull. aber nach Gna-
riDUs. Üie folg, Grjpji. Aiisg.ciDd bloss«
Nachdr.
— (ders. Titel) 8. Ibid., id. 1537. —
S42 S. u. 1 Bl. mit Druckerstock.
Praeterea quae Corn. Galli ex-
tant, 8. BasiL, Henric. Petri m. Aug.
1539. ~ 380 S.
— — His acce^serunt Corn. Galli
. fragmenta. 8. Lugd., Seb. Gryph.
1542. — 319 S.
Catull. Tibull. Propertius. 16. Paris.,-
ex off. Sim. CoHnaei 1543. — 160
Bll.
— — . His accessenint Corn. Galli
fragm» 8. Lugd., Seb. Gryph.
1544.
8. Ibid., id. 1546.
— (ders. Titel) 12. Basil., Nie. Bry-
linger 15*6. — 345 S.
V 8. Lugd., Seb. Gryph. 1548.
— — His acce^örunt Corn. Galli
fragmenta. Post omnes omnium
^ditioncs summa dcnuo uigilantia re-
cogniti. 8. Vcnet., apud Hi6ron. Sco-
tum 1549. — 143 Bll.
— * — His accesserunt Corn. Galli
fragmenta. 8.^ Lugd., Seb. Gryph.
^- — Cum Com. Galli fragm. 8.
Venet, Joan. Gryphius 1553.
GatuUus et in eum commentarius M.
Anton. Mureti ah eodem correcti et
scholl, illustrati Tib.etProp. 8. Ve-
net., Aldus 1553. — 4ung.u. 147 gez.
BU. u. 3 S. Errata»— TibuUus.M. Ant.
Mureti in eum scbolla. 8. Venet.,
Paul Manutius 1558. -- 57 gez. Bll.
und 3 S. Errata. — Sext. Proper-
tius. M. Ant. Mureti in eum
scholia* 8. Venet. , Paul. Ma-
nutius 1558. — 4 ung. u. 93 gez.
Bll., u. 3 S. Errata»— (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 5 fl.i Weigel in L.
S */.)
Catull. ist nur Nachdr. der Aasg. .
des Murifrt. t. 1554. Aocb der Text des
Tfb. n. Prop. i^ sehr verbessert. Zum
Propertius versprach Muretus einen voll-
ständigen Commeutar, der jedoch nie
erschienen ist.
uiuct* - Pr, : 7 fl. Meerman.
Gatullus et in eum commentar. M.
Ant. Mureti. Ab eodem correcti et
fcholiis illustrati Tib, et Prop. 8.
Lugd., apud Gu. Rquilliuin 1559.
Correcter Nachdr. der vor. Ausg.
Catulhis, Tibullus, Propertius, Com.
Galli fragmenta. Ömnia ex vetust.
exemp]. multo quam antea emcn.»'
datiora additis annotatt. . 16. Ant-
verp. , ex off. Chrp. Plantin 15601
— 144 Bll.
Der Text ist meistens der (\ts Mu-
ret., ^lessen^Gonjecturen zum Theil in
den Test aufgeuommen sind. Mas. sind
nicht benutzt. (In 'Gütlingen.)
Cati^llus, Tibullus, Propertius. His
accesserunt Corn. Galli fragra. 12.
Lugd., heredes Seb. Gryphii 1561.
(Nestler in Hamb. IMark &Sh.)
Mit Varr. der Ausg. Murei's am
Rande
— (Titel wie Ausg. 1658) 8. Venet^
Aldus 1562. — (Weigel in'L. 3 *^
8 yi) 302 Bll. ; wovon 152 auf Ca-
tull., 66 auf Tib. u. 93 u. 1 w5S.
Bl. auf Propert. kommep.)
Nachdr. von Mnret's Ausgabe. *-
j4ucU-Pr,: 2 ü, 10 si. Crevenna.
Catullus, Tib., Prop. et Corn. Galli
Opera Horatii Tuscanella laboribus
in indicis ordinem adducta. 8* Ba-
sil., ex off. Henric Petrina 1569. n»,
Martio. — 335 S. u. 173 S. Ind.
Catull. Tib. Prop. 16. Antv., e* off.
Chrp. Plantini 1569. — 173 S.
Dann mit bes, Titel: Propertii eleg.
libri quatuor c. scholl. Gu. Gan-
teri, 16. Antverp., ex off. Chrp.
PUntini 1569. 138 S. u. 2 Bll. Ind.
Neue Recogn. des Textes. Catnll.
«. Tib. von Vict. Giseliuus u. Theod.
Pulmann, Propert. von Thcod. Canter.
Gl(jith hinter d. Tibull. stehen die Frag-
mente desGallus,^ von Pulmann heraus-
gegeben. Properl, findet sich zuweilen
einzeln.
— — His acCess. Corn. Galli fra-
gmenta. 16. Lugd. , Seb. Gryph.
1571 u. 1573.
Cat. Tib. Prop. Noua leditio. Jos. ßca-
liger recens. Eiusd. in eosd. casti-
gatt. über. 8. Lutet., Mamert Pa-
tisson in off. Rieh. Stephani 1577.
— 174 S.
Neue Hecens. des Textes theilsnach
Mss., theils nach Conjectur. Sca). er-
laubte sich viele Umstellungen der Ge- '
dichte, bes. im Prop. u. Tibull., weni-
ger im Catull. Es ist bekannt, mit wel-
cher beispiellosen Kühnheit er dabei ver-
fuhr. J. H, Voss hat indessen nachge-
wiesen in der Vorr. zu s. grüs.«. Ausg.
des Tibull. S. IV, dass der Einfall we-
gen der Versetzungen eigentl. dem Li-
Digiti^ed
tey Google
CatuU. Tit. Propert. 80 Catull. Tib. Propert.
lins Gyraldiis angehöre. Die guten
Verbcss. der fruhero Herausgeber, oa-
luenil. Murel'a, verwarf er n. nahm da-
gegeu die «cblechtern LcsarJen der er-
sten Aldine auf. Gleicbwol verdankt
ihm der Text auch manche Veibesse-
rimg. Zu dieser Arbeit wandte Seal,
kaum einen Monat an, als er eben von
einer Krankheit genesen war n. zu nichts
EruslUalierem taugte.
— (ders. Titel.) 8. Antverp., Aegid-
Radaeus 1582. (Altheer in Utrecht
Ifl.)
Nachdr. der vor. Ausg. Der Com-
mentar von Muret. ist beigefügt, wel-
cher den Titel hat: Mureti commeot,
in Gatullum. Eiusd. scholl« in Tibull.
et Propert. Ibid. MDIICII.
Catull. Tib. Prop. serio castigati. 12.
Antv.,' ex off. Chrp. Plantini 1587«
12. Lugd. Bat., ex off. Plantin.
apud Rapheleng. 1587.
Ist vidi, mit der vorig, ein u. die-
selbe Ausg.
Catull. Tib. Prop. ab omni obscoeni-
tate expurgati — in: Poematum
▼ett. poetar. obscenitate sublata vol.
primum. 16. Colon. Agr. , in off.
Birckmannica surat. Arn. Mylii 1589.
4 Bll. Vorst. u. 183 S.
Die andern Schriftsteller in diesem
ersten Ba^ide sind Horalius u. Boethius,
weiche besondere Titel u. Seitenzahlen
haben.
Cat. Tib. Prop. et G. Galli opera.
Horatii Tuscanellae laboribus in in-
dicis ordinem addueta. 8. Besil.^
Seb. Hcnricpetri 159'^ m. Martio.
Cat. Tib. Prop. jam pridem viri do»
cti judicio castigati et nunc denuo
recogniti ac varr. lectt. et notis il-
lustrati. a Jano Dousa filio. Acces-
8it peruigilium Veneris» 16. Lugd.
Bat., ex off. Plantin. ap. Frc. Ra-
pheleng. 1592. — • 272 S. Dann mit
bes, 'litel: Jani Dousae fil. in Cat.
Tib. Prop. conjectanea et notae.
It. Jani Dousae patris in Proper-
tium paralipomena. 16. Ibid. 1592.
(Ältheer in Utrecht 1 fl.)
Die Ausg. L. B. 1587 liegt ziiqi
Gmnde. Zu Ende stehen einige griech.
TJebersetzaugeo der 8 Dichter von Jos.
Scaliger n. Henr. Stephanus.
12. Lugd. 1594.
— — Noua editio. Jos. Scaliger Jul.
Cacsarit f. recensuit. Eiusd. in
eosdem castigationum liber au-
ctus et recognitus ab ipso auctore.
8. in bibliopolio Gommeliano 1600.
(Weigel iu L. 1 »./.)
Scaliger hat in dieser dritten Ausg,
die castigatt. durchgesehen n. manches
Irrige verbessert.
serio castigati, 24. Ex off. Plan-
tin. Raphelengii 1603. — 213 S.
opera omnia qnaccxstant. Cum
varior. doctor. viror. conümentariis,
notis, observationibus, emendatt. et
paraphrasibus uniim' in corpus con-
festis. Cum ind. rerum et verbor.
Partes. Fol. ,Lutet., ex off. Marci
Orry (and, Exx. C\. "SAoreXl) 1604.
(Altheer in Utrecht 7 fl., Weigel
in L. 6 '/.) Auch gr. Pap.
Enth. die voUstäodigen Noten von
Ant. Parthenius, Palladius Fuscns, Phil.
Beroaldus, Bern. Cjllenlus, Hieron. Avan-
tius, Gonst. Landus, Franc. Robortellus,
Achilles Statius, Joan. Annius, Muretns,
Jos. Scaliger, Just. Dipsius, y. d. beiden
Dousa, Hr. Stephanus, Q. Septiinius
Florusy Frd. Morellus, Th. Marcilius.
j4. P. : 4 fl. 10 St. Creveuna.
Noua editio. Jos. Scaliger re-
censuit. 12. Exe. Jac. Stoer (andre
Exx. Ant. de Harsy) 1607. — Jos.
Scaligeri castigatt. iu Cat. Tib.
Prop. 12. Ibid. 1607.
Nachdr. der Ausg. v. 1600.
— — opera <juae exstant omnia ad
vetnstiss. cod.bihlioth. Jac. Grasseri
fideliter edita quibus acccsserunt
Com. Galli fraginenta. 16. Lugd.
1607. (Varreritrapp in Frkf. a. M.
SO kr. )
— — Opera. Cum indice Horatii
Tuscanellae. Edit. auctior insuper
pocmatibus aliquot quae vere Com.
Galli. 8. Hanoviae, typis Wechel.
apud Claud. Marnium et her. Jo.
Aiibrii 1608.
"Wahrscheinlich "Wieder hohl ung der
schlechten Ausg. Basil. 1530.
Jo. Passeratii commentarii in Gatul-
lum, Tibull. et Propert. Cum tri-
bus indd. Fol. Paris., Gl. Morell
•160^ (Altheer in Utrecht 7 fl.) Auch
gr. Pap. — 3 ungez. Bll. Vorst., 38
ung. Bll. Text (in 2 Coli.) 90 ung.
Bll. Ind., 712 S. Not. u. 33 ung.
Bll. Indd. zu den Noteii.
Scaliger*s Umstellungen »ind nicht
augenomiiien , sondern die Anordnung
der Gedichte, wie sie in den Handscbr.
sich findet, v^rgeatogen« £ntb»^ auch
.Digitized by
Google
Catull Tib. Propert. 81 Catull. Tib. Pröpert.
da» Pervigilium Venerls. — Passeratins
Noteo iimfa«sen nicht das ganze 4te
Buch* des Tiball , sondern nur die Ele-
gie ad MeÜBalam. Die Nolen zum Cat.
II. Tib. sind minder zahlreich , als die
zum Properl. S. Gommentar zeugt von
grosser Gelehrsamkeit nnd Belesenheiu
Wui-de nach P.*s Tode herausgegeben.
uiuct.^Pr,: 5 L. Sterl. 5 Sb. Hib-
bcrt (e. schön. Ex. auf gr. Pap,)
Cat. Tib. Prop* nova editio ad Jos.
Scaligeri emendationem accurate
conformata nisi quod qui in Scali-
geriaiia editione desiderabaiiturEpi-
gr. et Elegiar. tituli hie aliundei
diligentersuppletisint. 8. Brageraci,
ex typogr. Gilb. Vernoy 1611. —
• 6 ung. Bll. Vorst u. 287 S.
Cat. Tib. Prop. 24. Antv. 1613. (?)
— — quae exstant. Accesserunt ube-
riores animadv. in quibus praeter
doct. viror. conjecturas et castigatt.
accurate expensäs. nunc demumin-
finita post Beroaldum, Muretum^
Achill em Statiuinr, Guil. Canterum,
Jos. Scali|;erum9 Dousas, Passera-
tium, indicio mss. codd. illustris bibl.
Falatinae eruuntur, eorundemque
ope loca vitiosa corriguntur, dubia
constituuntur, suspeeta decidii,ntur
' aut vindicantur, denique obscura
illustrantur : inspersis perquam uti-
.libus in, alios scriptores observatio-
nibus opera et studio Jani Geh-
liardi. Editio auctior insuper poe-
matis quae Maximiniano et Com.
Gallo tribuuntur. Additus est in-
dex — labore Horatii Tuscanellae
confectus. 8. Hanov.^ sumtibus Dan.
et Dav. Aubriorum nee no& Giern.
Schleichii 1618.
Der Herausgeber zog ebenf. dl«
handschrftl. Ordnung der Gedichte den
Umstellungen Scaliger^s vor. — Die
NoUn haben folg. bes. Titel: JauiGeb-»
hardi in C^t. Tib. Prop. animadversio-
nes. Cum Jani Meleagri in Catullum
spicile^to. 8. Ibid., iid. 1618.
Cot. Tib. Prop. cum GaÜi fragmen-
tis. 24. Amst.^ Janlson 1619.
— quae exstant cum elegantissimis
Jo. Liuineii notisnunquam antehac
editis q^i et Propertium ad exem-
plarVaticanum et membranas Joan.
Sambuci contulitj nee non uberio-
ribus Jani Gebhardi animadversio*
nibus qui e libris Palat et Ms.
Commeliano multa postBeroaldum^
Muretum^ Achill. Sutium etc. eruit.
2ter Theil.
^ Editio auctior etc. 8. Frcf., in
' ofF. WecheHana 1621. (Weigel in
L. l>.y 14^.)
Grössteutheils 'Wiederhohlung der
Ausg. V. 1618. Nur Jo, Livineji Noten
sind hier beigefugt.
— — nova editio. Jos. Scaliger re-
censuit. Eiusd. in -josdem castiga-
tionum über auctus' et recognitus
ab ipso auctore. 12. Typis Jatf.
Stoer 1622.
Nachdr. der 8ten Ausg. von Scall-
gfer. Der Index aber fehlt.
— — Justi Lipsii opera iamdudum
emendati ac denuo a Jano Dousa
fil. recogniti. 24. Duaci. typis Joan.
Bogardi 1623.
Zu klein u. unsauber.
cum CGallifragmentis quae ex-
tant. 24. Amst.^ , Joan. Jansson
1630.
Sauber.
24. Amst., Jo. Janfson i640.<?)
(Nestler in Hamb. 12 Sh.) /
c. C. Galli fragm. 24. Amst.,
L. Ehevir 1651.
c. C. Galli fragmentis quae ex-
tant cum var. commentariis ex mii-
s'eo Simonis Abbes Gabbema. 8.
Traj. ad Rhen., typ. Gisberti a
Zyll et Th. Ackersdyckl659. (Nest-
ler in Hamb. 5 Mark. Weigel in
L. 2«/5 16^.)
Werthlose Ausg. Die Scaligerschen
Umstellungen sind aufgenommen. Die
Anmerkungen sind ohne Umsicht ausge-
wählt. Incorrect gedruckt.
c. C. Galli fragm. 24 Amstr.
Elzevir 1664 u. 1670.
Cat. Tib. Prop. 6 recens. J. G. Grae-
vii c. notis intfegris Jos. Scalifferi,
M. Ant. Mureti , Ach. Statu , Rob.
Titii, Hieron. Avancii, Jani Dousae
patris et filii , Theodor. Marcilii
nee non selectis aliorum. 8. Traj.
ad Rhen., ex off. Rud. a Zyll 1680.
(Weigel in L. 5 */.)
Der innere Werth dieser Au«g. ist
sehr gering. Sie verdankt ihr Dasein
einer Buchhändler- Speculation. Grae-
vius Namen diente nur dazu, Käufer an-
zulocken. Sie würde sehr nachlässig be-
sorgt. — Gleich wol wird sie, besonders
in guten Exx. , (die Ineisten haben Rost-
flecke), seht theucr bezahlt, u. ist jetzt
selten.
Auct.-oPr,', IShoU.fl. lOst. Crevenna.
Digitized byVjOOQlC
CatuU. Tib\ Prop^rt. . 82 Catull. Tib. Propert.
Catulli opera interpretatione et notis
illustravitrPliiL Silvias in iis. Delpli.,
4* Paris., Frd. Leonard 1685. - Ti-
bulli eleg. libri quatuor — in us.
Delph, 4. Ibid., i&. 1685. — Pro-
f^ertii opera ^ in us. Delpb. 4.
bid. , id. 1685. ( Varrentrapp in
Frkf. a.M. 20fl.J Weigel'inL. 9^^)
Völlig werthlos, Text nach Scali-
gfer. Die anstössigen Stellen «ind im ,
Texte selbst weggelassen, aber am Ende
zusaramengestclU. — Alle SStüfcke bil-
den 2 Bände; dtt 2te beginnt mit Pro-
pertins.
— — C.U Galli fragm. serio castig.
^4. Amst., Haring 1686. (Weigel in
L. 16 ^.)
Cat. Tib. Prop. opera ad opt. exem-
plarium fidem recensita. Accesse-
runt varr. lectt. quae in librisMss.
et eruditor. comment notatu dignio-
res occurrimt. 4. Cantabrigiae, ty-
pis acad , impensis Jac. Ton^on 1702.
(Weigel in I^. 7 «/.) — Auch gr.
Papier.
Der Herausgeber, wclcbcr Annea-
ley, nachberiger Graf von Anglesey sein
soll, (s. Wolfs Uterar. Analect. Tbl. 1.
. S. 18.) benuUte xar Verbess. des Tex-
tes Mss. (naraentl. den guten Cod. Lau-
dcnfis) u, lältere Aasgaben.
j4£,ct.'Pr.: ^ 11. 5 St. Crevenna;
9 fl. 95 c. Meerman.
Cat. Tib. Prop. ex recens. Jo. Ant.
Vulpii cum ejusd. observationibus
4. PataVii, ap. Jos. Corona 171Q.
(Weigelin L. 3«/« 8^.)
Der Herausgeber, dan^als noch im
jagendÜcbeu Alter, gab den Text nach
Scaliger's Verfälschungen mit erklar. An-
merkungen heraus.
Cat. Tib. Prop. opera. 12. Lond., ex
off. Jac. Tonson et Job. Watts 1715.
Auch gr. Pap.
Von Mich. Maittairc besorgt. Der
^ Text^ist nach der Cantabr. 1702 abge-
druckt u. eine Auswahl von Varr. ders.
, beigelügt. Auch stehen zu Ende die griech.
TJebers. einiger Gedichte von Jos. Sca-
liger p. Florens Christianus.
j^uct, - Pr. ; 2 fl. 5 st. Crevenna
(auf gr. Pap.)
«» — ad opt. exemplarium fidem re-
censiti cum Mss. codd. varr. lectt.
margini appositis. 4. Lutet. Paris.,
typis Coustelier 1723. (Weigel in
L. 5 */.) Auch gr. Pap.
Der Herausgeber Mich. Brochard
wiederhohlte nur «Scaliger's Receus.
Catull. Tibull. Propert. et in eos J.
Ant. Vulpii comment. 4 Vol. 4maj.
Patav., Jos. Cominus 1737. 1749*
1755.
Vulpius hat weder alsCritiker, noch
als Erklärer Ausgezeichnetes geleistet.
Im Texte folgt er meist, frühem Her-
ausgebern. Seine Coioimentare enthalten
e. Masse Parallelstellen aus altern und
neuern Schriftstellern.
Die Ausgaben der genannten Dichter
erschienen einzeln, indess findet man
zuweilen dieselb. zusammengelegt. Alle
4 Bände zusammen kommen sehr selten
vor. Jlucf, - Pr, : 1^ fr. d'Hangard ;
147 fr. de Cotte ; 260 fr. Naigeon ;
163 fr. Larcher. -?-' Auf gr. Pap. von
der höchsten Seltenheit; 21 L. Sterl.
Paris-, 28 L. 7 Sh.. Stanley, u. nur 8 L.
4 Sh. Hibbert. Man hat sogar daran
gezweifelt, ob Cat. u. Tib. wirklich auf
gr. Pap. vorhanden seienw Allein ein Ex.
des Cat. auf gr. Pap. kommt vor ^im
Cataloge der Bibl. des Königs v. Eng-
land u. Tib. ist auf gr. Pap. i^ der kö>
pigl. Bibl. zu Dresden.
-^ — ad fidem opt. libr. accurate re-
censiti quibus adjectuni est pervi-
gilium Veneris. 16. Gotting., in off.
acad. Vandenhoeck 174t (Weigel
in L. 16 ^.)
Ifach Graev.) "Vossius And Vulpius
ist der Text verbessert. Jeder Schrift-
steller hat bes. Seiteozahlen»
Cat. Tib. Prop. pristino nitori resti-
tuti et ad opt. exemplaria emen-
dati. Acc fragra. Com. Gallo in-
scripta. *3 Partes. 12. Lutet. Paris.,
Ant. Urb. Couatelier 1743. M. Kpf.
(Ältheer in Utrecht 3 fl. 5 Nestler
in Hamb. 5 Mark 8 Sh.; Varren-
trapp in Frkf. a. M. 3 fl. 24 kr.$
Weigel in L. 2«/? 12^.) Auch holl.
Papier.
Der Herausgeber ist Nicol. Lenglet
Dufresuoy. Text nach Scaliger. , Micht
correct, — ^ Tib. n. Prop. b&ben besoud. -
Titel. Man findet auch Exx., auf deren
Titel kein Verleger und Lugd. Bat. »e.
Paris, steht. — ^ Auch kennt mau mehrere
Exx. auf Pergament^ vfrelche aber nicht
schön sind. Auct,-Pr, einiger dieser
Exx.: 84 fr. Gaignat; 138 fr. la Val-
liirc; 170 fr. Goultard ; 240 fr. Mac
Cärlhy (dessen Ex. im Jahre 1827 ju
Hr. Drury's AiJct. zu 5 L. 5 Sh. ver-
kauft wurde) : 56 hoU. fl. Meerman ;
7L. 10 Sh- Sykes; 8L. 12 Sh. Hibbert.
Digitized-I
by Google
CatuU. Tit. Propert. 83 Catull. tib. ProperU
Opera. 16. Lond., typi&XBrind-
ley 1749. (Weigel 1 «f 18 ^.)
'Cat, Tib. Prop. pristino nitori resti-
tuti et ad opt. exemplar. emend.
Acc. fragm. Corn. Gallo inscri^ta.
12. Lut. Paris. , Barbou 1754. -M.
JCpf. (Nestler in Hamb. 7 Mark$
Weigel in L. 2 ^f 8 /f.) — Auch gr.
Pap.
fifacbdr. der Ansg. v. 1743.
ad fidem opt. libr. deniio ac-
curate recensiti. Adjectum est per-
vigilium Veneris. 12. Gotting., apud
viduam A. Vandenhöck 1762. 12 y^.
I^acb älteru ii. neuem Ausgaben ist
ist bier der Text gegeben. Catull. ist
nach der Ansg. t, Gorradin de Allio
abgedr. Scaliger's Verrenkungen de»
Tib. u. Prop, «ind nicht aufgenommen.
Von J. M, Gesner herausgegb.
12. Venet. 1764.
Catulli, Tibulli etPropertii opera. 4.
Birmingbamiae , typis Jo. Basker-
▼ille 1772. (Varrentrapp in Frkf.
a. M. 12 fl.; Weigel in L. 10 */.)
— Auch gr. Pap.
u^uct.-Fr,: 5 fl. 5 St. Crevenna. —
Im Jahre 1821 wurde in e. Auct. zu Braun-
ftcbweig ein ausgezeichnet schönes Ex.>
in Maroquin gebunden . zn S^f 20 f{.
verkauft.
8. Ibid., id. 1772. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 12 fl.!)
Sauberer Abdr. des vulgairen Tex-
tes. — Auct, - Pr, : 3 fl. 40 sL Crevenna,
,— — opera. 2 Part. 12. iLond., typis
J. Brmdley, sumt, J. Murray 1774.
S Sh.
Correcter Abdr. des Textes tou
Harwood besorgt.
12. Lond. 1776.
Catull.* Tib. et Prop. cum C. 'Galli
firagm. et pervigilio Venöris. Prae-
mittitur notitia literaria. Studiis
societatis Bipontinae. 8. Biponti, ex
typographia societatis 1783.
pristino nitori restituti et ad
opt. exemplaria emendati. Accedunt
fragmenta Cörn. Gallo inscripta. Edi-
tio noVa correctior. 1!^. Paris., Bar-
bou 1792. 5 fr.
— — ' Edit. secunda, 8. Biponti , ex
typogr. societatis 1794. 20 ^,
t/' opera. Fol. Parmae, in aed.
^jÜLPalat (typis Bodonianis) 1794,
(Weigel in L. 70 */.)
Der Text des Catull. \viirde nach
2 TÖm. Mss. n. nach 2 andern ^frii^ber
Ant. Angeliits zugehörigen Haudschr,
verbess. Der Text des TibnII. ist nach
Hejne's Ansg,, der de« Prop, nacji
Bnrmann abgedr. r— Der ursprüngliche
Preis war (nach Brunet) für e. Ex. 150
francs. Dieser Preis war schon Vor
mehreren Jahren in Frankreich bis auf
das Drittheil (40»— 60 fr.) herabgesun-
ken, u. fällt immer noch tiefer. — 'Es
wurden im Ganzen 200 Exx. Ton dieser
Prachtansgabe gedr., wovon 15 auf Vel.
Pap. (nach Renouard, nach Brunet 250
u. S auf Perg. (nach Brunet aber 4).
Das schönste Exemplar auf Perg., ^wel-
ches für den Marschall Junot ausgewählt
war, kam in Hibbert's Auct. vor und
wurde mit 15 L. 4 Sh. 6 d. bezahlt.
Catullus, TibuUus, Propertiu« cum
Galli fragmeutis e^ pervigilio Ve-
neris. 8. Vindobonae, typis J. V.
Degen 1803. 20 ^. Schb. Papier
1 ^f 4 ^. Vel. Pap. 5 A/ 3 ^.
\2. Lugd. Bat. 1805. 1 fl. gr.
Pap. 2 fl.
— — cum Galli fragm. et pervigilio
Veneris, 8. Halae, Orphanotroph.
1810. S-^.
Edit Stereo*. 12. ^ips.^ Tauch-
nitz 1812. 10 ^.
Catulli, Tib. et Prop. carmina. 8.
Patavii, typis seminar. 1813. (Wai-
gel in L. 22 ^.)
Textes Abdr. ftach Vnlpins, Heyne
u.^ Rühnoel.
— — Edit. stereot. 12. Lips., Tauteh-
nitzl8l9.^ . 10^.
(Regent's edit.) 18*Lond., Bald-
wiu 1820. 6 Sh.
— — 12.Cambrai, Hurezl822. Subscn
Pr. 3 fr. , Laden Pr^ 3 fr, ÖO c.
Gehört zur Collect, lat. poet.
— — Opera ex opt. ^ditionibus sedu-
}a recensione accurata. 12. Lond.
1822. . 6 Sh,
*^ — 32. Lond., imp. G. Pickering.,
1824. — 6Sh.— 4B11. Vorst., 61 :>.
Cat., 46 S. Tib., 93 S. Prop. u.
.1 Bl. Verl. Catal.
Auf Pergament 6 Exx.
— . — ad t)pt. libr. fidem accurate
editi. Edit. stereot. 12. _ Lips,,
Tanchnitz 1826. 10^.' (heraijges.
Pr. 6 ^,) fein Pap. 14 ^.
Ex Til)uIlo öt Propertio elegiae , ex
Catull o, Martiale, Ausonio aliisc[ue
' scriptoribus tum antiquis tum re?
centibus epigrammat» sel^cta et
commeutario brevissimo iUustrata.
16. Cadomi 1612,
6*
Digitized by
Google
Catull. Tib. Propert. 84
CatuUus»
Poemata selecta e CatuUo , Tibullo
et Propertio cum notis Vorstii. 8. '
Lips. 1675.
casta carmina. 8. Monachii 1782.
Carmina selecta Catulliy Tibulli et
Propertii. »24. Bologna, Nobilil828.
V eher Setzungen, .
Catull^ Tibull, Prop. übers, von Mayr.
2 Bände. 8. Leipz. (Wien, Mösle)
1786. 1 *y^, 8 ^.
Schlechte Üebers. in Prosa. Cat.'s
Gedicht von der Vermählung der The-
ti8 u. de» Peleus, sowie einige Properz.
Klegien sind nicht 'luit übertragen.
Po^sies de Cat. Tib. et Prop. trad. en
vers. franc. par C. L. MoUevaut. Ed.
• IL 3 Tomt 12f. Paris 1816. M. Kpf.
9 fr. Vel. Pap. 18 fr.
Cat. Tib. e Prop. trad. da RafTaele.
12. Venet. 1797.
CatuUo, Tibullo e Properzio d'espur-
gata lezione tradotti dall* abbate >
Raffaello Pastore. 2 Vol. 12. Bres-
cia^ stamperia Remondini 1824.
7 Lire,
Saggio di una nuova traduzione de
tre j3oeti CatuUo , Tibullo e Pro-
,perzio. 8. Ferrara, co' tipi di Gae-
tano Bresciani 1820. (30 S.)
Die andern Uebers, siehe unter den
vcrschd. Verf.
CATÜLLUS.
Catulli carmina cum Statu sylvi^.
4 maj. Parmae, per Steph. Coral-
lum 1473. 2 cal. Septbr. — 96 m\,
(35 Catull, 61 Statins.)
. Beginnt: NoulHiiuo huoc adusque
limpidum lacuin. — Die Schlassschr. steht
auf der Stirnseite des letzten Blattes.
Der Herausgeber ist Franc. Puteo-
lanus. Der Text der Ausg. 1472 liegt
zum Grunde, ist aber vielfach u. viel!«
nur aus Conjectnr geändert. — Höchst
selten.
jiucU-Pr.l S2L.Stcrl. 6d. Pinelli.
CatuUi carmina cum commentario An-
tonii Parthenii. Fol. Brixiae, Boni-
nus de Boninis de Ragusia 1485.
8 idus Apriles. 55 BU. mit Sign.
a — i.
— una c. commentariis Palladii Fusci.
Fol. Venet., per Joan. Tacuinum
, de Tridino 1496. 28 April. -- S6B11.
Auf Bf. 1 a der Titel. Auf der
.Rückseile dess. Blaues d. Privilegium.
Auf BT. 2 a em Brief des Herausg. an
Lantentius Bragadenus. Auf Bl. 2 b e.
■L^ben de» Catull. — Die Scblussschr.
steht auf der Stirnseite des leuten Blattei.
Der Text ist theils ans Mss., theils
aus Cönjectur verbessert. Sein Commen-
tar ist- von Werth, wurde aber lao^e
Zeit ganz vernachlässigt , bis Hr. Hofr.
Hand in s. obss. crit. p. 6 zuerst wie-
der darauf aufmerksam machte.
Alex. Guarini Ferrariensis expositio-
nes in C. V. CatuUum Veronensem
per Baptistam Patrem emendatum
(c. textu.) 4. Venet., per Georg,
de Rusconibus J.521. 11 Maji.
Der Text ist sehr iuterpolirt. G.
benutzte Mss., Dieser Text des Catull.
scheint in die Gryph. Ausgg. übergegan-
gen zu sein. — Kömmt nicht häufig vor.
jiucU - Pr, : 1 fl. Creveuna.
CatuUus et in eum commentarius M.
Anton. Mureti. 8. Venet., Paul.
Manutius 1554. <— 4ung.BU. Vorst.,
136 BU. (Bl. 95 u. 96. finden sich
doppelt) 1 Bl. Scblussschr. u. 1 Bl.
m. Anker.
Murer. hat sich grosse Verdienste
um die Herstellung des Textes erwor-
ben. Er benutzte eine gute Haudschr.
Auct, - Pr. : 2 fl. 10 st- Creveuna ;
7 Sh. Hibbert.
Ein Ex. auf gr, Pap, hatte Re-
Douard , ein anderes in der Bodlejana zu
Oxford mit handschr. Bemer&ungen von
Casaubonus. — Eine Aldine von 1564
ist sehr zweifelhaft.
CatuUus cuni commentario Achillis
Statu. 8. Venet. , in aedib. Manu-
tianis 1566. ( Weigel in L. 3 «/^ 8 9<)
— 415 S., 1 Bl. Praetermissa, 1 BL
Errata, 1 wss. Bl. u. 1 m. d. Anker.
Höchst schätzbare Ausg. St. be«
nutzte gute Mss. (2 Patav. , 3 MaiFeia-
nos u. 3 Ändere Codd.) u. theilte deren.
Varr. mit. Zu häufig gab er aber auch
Conjectnren. Sein Commentar, welchem
er auch Faeriius Noten beifügte, ist von
grossem Werthe u. von spätem Erklä-
reru stillschweigend benutzt. — In der
Bibl, St. Genevi^vc zu Paris ist ein Ex.
auf stark. Pap. mit handschrftl.Bemerkg,
von J. Corbinell).
Auct, - Pr. ; 7 fl. Meerman.
— et in eum Isaaci Vossii observa'-
tiones. 4. Prostant apud Isaacum
Littlebüry bibliopolam Londinen-
sem 1684. (Varrentrapp 6 fl.5 Wai-
gel 3 «^.) Auch pr. Pap., aber hücbstsel-
ten. 2 i'ing.Bll., 343 S. 14ung. BU. Index
n. 1 Bl. Errata.
V. benutzte mehrere Mss. (1 Com-
melin.y Gudian., Mediolan. , Palalin.,
Thuao. , Vaticao. und ein eignes.)
Digitized
by Google
Catullus.
85
CatuUus.
Seine Variantenaugabe «all jedocli un^
zurerläMig sein. Seioe Aend^rnogeo des/
Textes sind sehr gewaltsam u. anstöfsig.
- ErscbicD erst nach Vossius Tode. Es
ist ein Irrthum, -«reicher besonders durch
de Bure welter yerbreitet worden ist, '
dass diese Ausgabe Auszüge aus ßever-
land's Abhdlg, de prostibulis Teteram
eoihalte.
Juct.-Pn von Exx. auf gr, Pap;
iOO fr. Didot; 80 fr. Cäillard, 70 fr.
Larcher; 28 holl. fl. Meerman.
- (ders. Titel). 4. Lugd. Bat, Dan.
a Gaesbeeck 1684*
Ist nur anderer Titel xur vor. Ausg.
- opera ex rec. Js. Vofsii. Cuni
ejusd. notis ac obss. £dit. sccunda.
4. ültrajecti, sumt. societatis. (andr,
irr. L. B. apud Pet. van der Aa.)
1691. (Weigel inL. 4<)
Ist n>it der vorigen einerlei, nur
der Titel, die Nachricht an den Leser
o. das letzte Blatt sind umgedruckt.
- opera — in Mich. Maittaire corp.
poet. lat. Fol. Lond. 171S. VoL 1
p. 342 sg.
Catullus et in eum Jo. Ant. Vulpii
nov. comment. locupl. Garn ind.
4. Patavü, Jos. Cominus 1737. (Wei-
gel in L. 10 «f.) Auchgr. Pap. ,
Der Herausgeber hat für die Ver-
jess. des Textes nichts gethan, und fast
fflr den v, Vossius gegebenen Text wie-
lerhoblt. lo' den Anm. sucht er den
richtigea Sinn u. die Schönheiten des
jst. darzulegen. S. Commentare enth.
ine grosse Sammlung von ahnl. Stel-
en aus altern n. neuern leichtern.
- in integrum restitutus ex Mscr.
nuper Komae reperto et ex Galli-
cano, Patavino, Mediolanensi, Ro-
mano , Zanchi , Maffei , Scaligeri,
Achillis et Vossii et alior. Critice
Joan. Franc. Corradini de Allio
in interpretes veteres recentiores-
^le cum vita poetae uondum edi-
ta. Fol. Venet. (Augustin. Savioli)
1738. (Altheer in Utrecht 4 fl. \
Weigel in L. 2 *./ 46 ^^.) Auch gr,
Pap. — 4 ungez. BU. u. 182 S. —
Das röm. Mscr. ^ mit dessen Hülfe
f den Text wieder hergestellt habea
ill, ist nur erdichtet. Er erlanbte sich
ie ^illkührlicbsten Aenderungen.
- — in Collect. Pisaurensi. T. 1. p.
392 — 413.
• carmina varietate lectionis et per-
petua adnotatione, illustrata a Frid«
Guil. Ooering. Accedit index uber-
rimus. 2 VoL 8. Lipsiae, Hilscher
I7ö8 — 92. ^ 2^f 4^.
Der Herausgeber benutzte keine Mss.,
aber altere Ausg., deren Vatr. jedoch
nicht genau u. vollständig gegeben) sind.
Schätzbarer ist diese Ausg. in exege-
tischer Hinsicht, Vergl. die gnteBeciens.
des ersten» Theiles von Martini Laguna
in d. Jenaisch. Lt. Ztg. vom J. 1790
Nro. If2. 175. 180. — Diese Artsg; ist
im Buchhandel nicht mehr tu haben.
-^ carmina recens. Jo. Wilkes. 4min.
Lond., J. Nicholls 178S.
Diese Ausg. verdankt ihre Entste-
hung einer Weite, in welcher W. sich
anheischig machte ^ einen Schriftsteller
ohne Druckfehler zu liefern, — Sehr
schöner Abdr. des Textes nach VosSihs.
Die Ausg. kam ^ nicht iu den HJ*ndeI.
Wnr 100 EjLX. wurden abgedr. u. 3 auf
PergaAieot. Das eine i&t im briit. Mu-
seum, das 2te hat Lord Spencer u. das
Ste wurde in Hibberi*s . Auct.' zu 7 L. ,
12 Sh. 6 d. verkauft. — Der Gatalog
der ßibl. des Königs v. Englaüd giebt
auch ein Ex. auf gr. Pap. an.
— carmina. Accedit diatribe de me-
tris Catulli Vulpiana. 12. Oxon.,
Parker 1819. ' 4 Sh.
Varietate lectionis et apnota-»
tionibus illustrata aF.G.Doering. Ac-
ced. index uberrim'us et Handii notae
criticae. 8 maj. Lond., Priestley 1820.
14 Sh.
quae iJxtant omnia ex recens.
F. Gvu Doering. 8« August. Tau-
rin., ex tvp. Jos. Pomba ^820.
^ 8 Lire 87 c.
^ Nnr Nachdr. v. D.'s Ausg.
ex recens. Doeringii edidit J.
A. Amar. 32. Paris., Lefebre 1821.
3 fr.
— ; — ^ith notes by Forster. 12.
Lontl., Valpy 182 / 4 Sh; 6' d.
— carmina ad opt. librorum fidem
recognovit varietatem lectionis in-
dicesque adjecit Carol. Jul. Sillig.
8. Goiting., apud Henr. Dieterich
. 1823. (XLVI u. 378 S.) i^f 16 ^.
Der Heransgeber hat' den Text auf
die Lesarten der Hdschr. zurücictu führen
gesucht u. nur au einigen Stellen Conjectn-
ren in den Text aufgenommen. Die Lesar-
ten der aus frühern Ausg. bekanntenCodd.
sind sorgfältig zusammengestellt u. mi^
den Varr. einer Dresdner Hdschr. ver-
Digitized by
Google
Catullus.
86
Catullas.
mebrt. Ancb die Vnr» der Tonüg1*&l-
fern Ans^ sind aufgenommeii« Der lad.
aaa DöriDg's Ausg. ist sehr vermehrt u.
berichtigt abgedh Z^ einem 2tenThei]e^
Welcher den erkläreoden Commentar eut-
balten soll,, bat der Herausgeber Ho£^'
oung gemacht. — Die äassere Ausstat-
tung eoUpricbt dem inner n Werthe kei-
oeBweges. Druck u» Papier sind s^h^
schlecht.
Cätnllus. Recens. et emendavit F. 6.
Pottier. 8. Paris., Malepeyre. 1825.
— TibuUus. Rec. et emendavit F. G.
Pottier. 8. Ibid.; id. 1825. (X$. und
215 S.)
Doering's n. Heyne's Text ist mei-
stens nur wiederhohlt» Gehört zur Col-
l'ection des aut^urs latins publij^s par F.
G, Pottier.
Catulli carmina ex edit. F. G. Doe-
ringii, cui suas et aliorum adnota-
tioniss adjecit Jps. Naudet. 8maj.
Paris., Lemaire 1826. (XXIV und
627 S.) Subscr. Pr. 12 fr. 50 c
Vollständiger Abdr. v. D.> Ausg.
3 Paris. Codd. sind, jedoch höchst nach-
lässig u. nur an schadhafteu Stellen ver-r
glichen. Die beigefügten Anm. des Her-
ansgb. sind wenig wertli. Ders. hat
auch noch e, dissert. de Manlii et Jul*
epithal. (in 'franz. Sprache) u. e. Auszug
^aus Ugo Foscolo's Abhdlg. sopra la chioma
di Berenice beigefügt. Die Von Barbier
überarbeitete u. vermehrte noüiia Ute-
raria (der Bipont.) ist S., 439 fi. abgedr.
— liber ex reo. Caroli Lachmanni.
8 maj. Berol., Reimer 1829. 8 ^.
Die Herausgabe einer neuen 'Bear-
beitung wurde dem^Js. Verbürg wegen
der schmutzigen Noten untersagt. Gegen
1730 batle ders. eine Probe ders. drucken
lassen.— In neuerer Zeit wollte vap Santen
dies^eu Dichter in einer krit. u. exeget.
Bearbeitung herausgeben. Vergl. van
Santen^s Brief an den Hofr. Langer in
Wolfenbütlelj, welcher abgedruckt ist in
vita Dan. Wyttcnbachii auct. Mahne. Ed»
Friederaann. 8» Brunsvig» 1825 p.279»q,
A]s Vorläufer erschien d. elegia ^ad Mau-
liurn. Weiter ist nichts erschienen. Der
von ihm gesammelte Apparat ist wahr-
schJ. jetzt in der kgl. ßibl. zu Berlin.
•— Auch Fea wollte, e. Ausg. veranstal-
ten, S. praef. ad Horat. p. XVIIL Ed,
Botbe. — Die von den Herren Hofr,
Hand, Prof. Naeke u, Nobbc beabsichtig-
ten Ausgaben^ sind ebenf. bis jetzt. noch
nicht erschienen. ^
— ' casta carmina — selecta a Kaph.
Egiino Iconio. Eiusd. adv. Jos.
Scaügcrum vindiciae Ciris Catulli-
anae. 12. (Frcf.) e 4^pogr. Wolfg.
Richten 1606.
Katullus in einem Auszuge lat. imd
deutsch von Karl Wilh. Ramler. 8.
Leipzig, Kummer 1793. (N. T. Kal-
berst. 1802 u. 1810.)
— carmina minora curav. Theoph.
Sam. Fortiger. $. Lips. , ßreit-
kopf 1794. 10^.
— carmina VI priora cum commen-
tariis J. Broukhusii, 5s, Verburgii
et J. G. Huschkii — in HuSchkii
analectis liter. 8. Lips. 1827- 2 «f.
— Phaselus et ad eam qnotquot ex-
stant, parodiae cum annoiatt. vi-
ror, doctpr. edita a Sixt. Octaviano.
8. Eboraci, Jo. Marcantius 1579.
(68' S.)
12. Lugd. 1593.
— — et ad eundem parodiarüm de-
cades quinque. Quibus access. in
cum ipsum Phaselum notae philo-
logicae Andr. Senftlebi. 8. Lips.,
Ritzschens 1642*. — (83, 79 ^l. 18 S.)
— elegia ad Manlium. Lectionem
constituit Laur. Santeuius. 4. Lugd.
Bat., Honkoop 1788. (67 S.) 1 fl.
— Carmen vespertinum hexametrum
nuptiale edillion (Carra. LXII) —
an Ovid. Amor. 4. Lips. 1492.
— carnien Pelei et Thetidis nuptias j
decautans, 4. s. 1. et a. i
Von Chrp. Suchteuius Gedauensis^
besorgt n. von Thäuuer in Leipzig ge-
druckt. ^
— cartnen argonauticum Pelei et The-
tidis nuptias cantans. 4. s.L (Lips.)
et a. goth. 14 BlI. mit 17 Zeilen.
BI. la der obige Titel. Bl. 1 b:
Jac. Barynus dcLipt^k ad lectorem, da-
tirt 11 Kai. May 1493. Bl. 2 « -der
Text y v^elcher BI. 14 a schliesst : Ar-
gonauticum Carmen Catulli Ueroneo'
lis Poete hymeneos Pelei l Thetidis cä-
tans explicit.
— Nuptiae Pellei et Thetidis quibus
inter xjaetera Ariadnes amor et A-
chillis laus singulari eruditione dc-
scripta contincntur. 4. (Viennae)
Hieronym. Vietor et Joan. Singre-
nius impr. Kai. Julii 1514.
— epitlialamium de nuptiis Pelei et
Thetidos variet. lect* et perpetua
adnotatione iUustratum a Frd. Guil.
Digitized by
Google
CatuUus.
87
Catullus«
Doering. Praefatus est Pi'd. GottL
Barth, g. Nuniburg., Flittner 1778.
— (8 ung. Bü. u. 46 S.) 3 9^.
"— Carmen de nuptiis Pelei et Theti-
dis cum Yersione germanica Chrn.
Frd. Eisensclimidt^in usum tironum
illustravit C. G. Lenz. 8. Altenburg.,
ex off. Richter 1787. 12 jf(.
^ Sammlung ausgewählter- Poesien aus
den alten lateinischen Dichtern. Er-
ster Theilj welcher enth. : Catulls
Epithalamium des Peleus u. der The-
tis verbess. u. erläutert v^G.D.Kp e-
1er. 8. Lemgo, Meyersche Buchhand-
lung 1788. (LXIV U.300S. u.4unig.
Bll. Berichtigungen.) 20 ^.
Enth. einen treffl« GommeDtar. ^
c. notis Reichardi — in efusd,
sylloge opusc. yet. pöet. 8. Lips.
179S p. 1 -- 27.
cum not. Frd. Astü — in ejusd.
anthol. lat. poct. 8. Monachii 1812
p. 15 — 28 u. p. 136 — 224.
— — inj. C. Orelli eclog. poet. lat. 8»
Turici 1822. p. 89 — 110.
— elegia Callimachea coli, et illustra-
ta a L. C, Valckenaer — an ejusd,
fragm. Callimachi eleg. Ed. Luzac«
8. Lugd. Bat. 1799. p. 33 — 204.
— elegia ad Hortajum' et de coma
Berenices — in J. C Orelli eclog.
poet. lat. 8. Turici 1322. p. 111 —
176.
Fragmentum CatuUi. 8* s. 1. et a.
(Paris., Firm. Didot 1806) 4 un-
gez. Bll.
Dieses Fragment sollte lo einer Her-
kalan. Haudscbr. gefunden sein. Der
wahre Verfasser ist ein spanischer Jude,
Alarcht^iia.
Novi prorectoratus auspicia — indicit
Academia Jenensis. Inest fragm.
Gatulli ab J. Marchena nuper e
Mscpto. Herculanensi in lucem pro-
4ractum nunc coUatum cum vetusto
codice bibliothecae Jenensis ex eo^
que viginti versibus auctum. Fol.
Jenae, ex off. Goepferdtii 1807.
(6 S.)
lieber Setzungen.
Cat, Epithalamium s. carmennuptiale
a Q. Sept. Florente Christiano grae-
cis versibus expressum. 4. Lutet..
Frd. Morell. 1587. M. Text..
Gatullus übers, von Co^r. Schw^nck.
M. e. Anhange, dem 6ten Gesänge
' der Odyssee. 12. Frankf., Sauer-
lä'nder 1829 (XIIu.212S:) geh. 1^.
Schb. Pap. l^f
Gatullus in einem Auszuge. Latein.
u. deutsch v. K. W. Rammler. 8.
Leipzig, Kummer 1793. (392 S. u.
4 ßll. Register). 1 ^i 12 ^f.
8. Halberst., Gross 1802. 1 *^
8. Daselbst, Vogler 1810. %Q i{.
Die beiden letzten sind nur neue
Trtel zur Ausg. v. 1793.
Sämmtl. auserlesene kleine Gedichte
des C. metr. übersetzt von einem
preuss. Officier. 8. Köthen, Glan-
derberg 1790.
Zwölf lyrische Gedichte des CatuU
nebst der Nachtfeier der Venus
libers. von Jo. Ad. Nasser — in
dessen lyrisch. Gedichten. 8» Kiel
1795.
Zwey Brautgesänge des Katulls und
zwey Oden des Horaz metr. übers,
von Rosenfeld mit Einleitungen u.
Anmerk, von Gurlitt. Nebst einem
Anhange einiger Uebers. (v. Gur-
litt) aus dem Griech. 8. Leipzig,
, Schwickert 1785. 6 f{.
Entb. das 61ste u. 628te Gedicht
von Catull.
— Brautlied auf die Vermählung des
Manl. Torquatus u. d. Julia Au-
runculeja lat. u. deutsch nAit Anm.
von Job. Phil. Krebs. 4. Giessen,
Hey er 1813. (82 S.) 20^. (jetzt 10 ff.)
S. gelungene Uebers. mit trefHichen
Bemerkungen.
— epischer Gesang von derVermäK-
lung des Peleus u. der Thetis metr.
übers, u. mit einigen Anhängen be-
gleitet von J. G. Gurlitt. 8. Leipz.,
Mülfersche Buchhandlung 1787. 8 /{.
— Atys übers, von Werthes in dess.
Schrift: Ueber den Atys des KatuU.
8. Münster 1774.
laicht «ganz schlechte TJebertragiing
in einer Art von 8 zeiligen gereimten
Stanzen.
im Sylbenmaasse des Originals'
von Chr. Wilh. Ahlwardt. 8. Olden-
burg, gedr. bei G. Stelling 1808.
(18 S.)
Der beigefügte Text ist anders ge-
staltet. Die Uebers. hat manche Härten.
— Liebe — von Carl Zell — in dess.
Ferienschriften Iste Sammlung. 8.
Freiberg 1826. S. 125 ff.
Die Gedichte an Lesbra sind übers, n.
nach Maassgabe ihres Inhalts geordnet«
— poems trsl. in engl, verse with
the* lat. text revised and classical
»otes (by Nott) 2 Vols. 8. Lond.,
Johnson 1795. 12 Sh.
- Digitized by
Qoogle
CatuUus.
88
Catullus^
trsl. by George Lamb , with
notes. 2 Vols. 8. Lond., Murray
1821. • 12 Sh.
'— the coma Berenices trsl. from the
latin into engl, verse with notes
by H. W. Tytler — an dess. Ue-
^ bers. des Gallimachus. 4. Lond. -
1795.
Eine engl. Uebcrtragung des Epi-
tbnlamiuin von Hr. Peacham v. Jahre
1613 erwähnt Noel.
Let poösies de GätuUe en löt. et
frang. de la traduction de M« D.
M. (de Marolles). 8. Paris, Gu. de
Luyne 1653.
Noel p. XIX erwähnt auch eine
ITeBers. in Versen von demselben Verf.,
welche 1676 erschienen sein soll, wovon
abcc nur 30 Exx. abgedruckt u. von M.
miter seine Freunde vertheilt seien.
Traduction en prose de Catulle, Ti-
büUe et Gallus par l'auteur des
soir^es Helvötiennes et destablcaux.
2 Tom, 8. Amst. et Paris, Delalain
1771. M. 1 Kpf.
Als Uebers. wird gemeiniglich Mas-
sen de Pezay angegeben ; nach Barbier
Diciion. T. III. p. 329 soll jedoch der
eigen ll. Uebers. ein gewisser JDavid sein,
welcher Kriegs - Co mmissair und erster
Secretair bei d. Fürsten de Montbarre;jr,
damal. Kriegs - Minister war.
^Traduction compl^te des po^sies de
Gatulie suivie des poesies de Gal-
lus et de la veillöe des f^tes de
Venus avec des notes ^rammatica«
lesi crit. , litteraires, historiques et
.mythologiques , les pärodies des
poetes latins modernes et les meil-
Icures imitations des poetes fr an 5.
par Prang. Noe). 2 Tom. 8. Paris,
Leg^r (impr. de Crapelet) an XI
— 1803. M. 1 Kpf. — 12 fr., Vel.
Pap. 24 fr.
Die Uebers. ist in Prosa. Die An-
merkg. sind werihlos.
— poesies trad. par Mollevaut. 12.
Paris, Louis 1812. 3 fr.
Die 2le Aufl. ersch. 1816 mit Tib.
u. Prep. j. Cat, Tib. Prop.
— ■ les^ noces Ae Thetis et de Pelöe
trad. en vers avec des remarques
par M. le Gendre. 12. Lyon 1701.
•^ trad. en vers frang. par P. L.
Ginguenö. Avec le texte en rögard.
18. Paris, Michaud 1812. 2 fr. 20 c.
,— — trad. en vers frang. par Ser-
van de Sngny. 8. Paris, Blosse 1829.
M. Text.
Opere di GatuUo ' trad. da Parmindo
Ibichense (i. e, Franc. Maria Biac-
ca) — in Corpus omnium vet.poet.lat.
c. eorund. ital.» versione. 4. MedioL
1740. T. XXL p. 1-t245.
Die Gedichte sind nen geordnet.
— libro de Cattdlo trad. in versi
ital. a rincontro del testo lat. da
L. Subleyras. 8. Roni. 1791.
Ed. II. 8. Roma, Mariano de
Romani* 1812. (2 fr. 50 c.)
Ein Ex. auf Perg. in der k5nig1.
Bibl. zu Paris. v
— — trad. (in versi) da L. Lanzi. 8.
Venez. 1812.
— endecasillabi con alcune altre poe-
sie di lui e di altri, poeti lat. nuo-
vaniente messi in volgare col testo
lat.infronte. 8. Massal79l. M.Text.
Traduzione delP Epitalamio di Ca-
tuUö » Vesper adest« (LXIl) fattasi
dätre Parmigiani (Giuseppe A dorni,
Gaspare Ortalli, Tommaso Gaspa-
rotti) 8. Parma, vedova Bodoni
1827. (52 S.) '
— epitalamio trad. per Lod. Dolze
in dessen Paraphrase della sesta sa-
tira di Giuvenale. 8. Venez. 1538.
— -^ trad. da Alemanni — in Gior-
nale de letterati' dltalia. T. 33.
p. 324 sq.
trad. in oltav^ rima da Gio-
vambatista Parisotticol testo latino
e con note. 8. Padova, Giuseppe
Gomino 1731.
— — trad. in verso toscano (da Octav.
Nerucci) 8. Siena, Rossi 1751.
(47 S.) M. Text.
— poemetto di Catullo intorno alle
nozze di Peleo e di Teti ed un
epitalamio dello stesso trad. in ver-
si italiani. 8. Verona, eredi di Mar-
co Moroni 1781. (80 S.) M. Text.
Angehängt ist Inno di Cleante a
Giovc.
-7 — trad. (dal conte Saverio Bro-
glio d'Ayano) 8« Parma, Bodoni
1784.
El cgi a .sopra la chioma di Berenice
con osservazione critiche ed astro-
nomiche, — in Saver. Mattei saggio
di poesie lat. ed ital. 2 Tom. 4.
Napol. 1774.
La chioma di Berenic;e poemadiCal-
limaco trad. da Valerie Catullo vol--
garizzato ed illnstrato da Ugo Fos-
Digitized by
Google
Catullus.
89
Catullus.
colo. 8. Milano, dal Genio tipogra-
fico 1803.
yF» verglich 4Mscr. der Ambrosia na.
Scbeiot in DeuUchland selten zu sein.
Erläu teru ngsschriften,
Animadversiones in Catnlli Attin', Car-
men nuptiale, Priapum — in MiscelT.
obss. in au ct. ▼€«. Vol. II. P. 3.
p. 322 — 340.
— criticae in Cat. Carmen X — Ibid.
Vol. V. - P. 1 p. 1 — 16.
Arnaud, Franc» , memoire sur Catulle
-~ in Memoir. de Pacad. des inscr.
T. 49 p. 239 sq.
— sur Catulle ^ in ,Snard*s melangea
de lit<?rature. 8. Paris 1804. T. 2.
p. 149 — 195.
Bentle/i notae in GatuIIi comam Bere-
nices — in Spanheims Ausg. des Cal-
limacLus. 8. Ultra}. 1697.
Briiggemann , Franc, , de Cat. elegia
Callimachea (LXVI) dissertalio critica.
8. Susati, tjpis I«fassianis 1830. (VIII
n. 74 S.)
Ueber CatuU — in den Nachtragen zu
Sulzers Theorie Bd. 1. S. 158 — 171.
{de la Chapelle) amours de Cttulle. 8.
Paris 1680.
Dousaej Jani^ praecidanea pro Q. Val.
CaluUo. 16. Antv., ex off. Plantini
1582. (71 S.)
Gebhardi, Janiy animadirersiones in Ca«
tuUum, Tib. et Prop. 8. Hanov.1618.
^. Ausg, des 2 ext es, •
Band, Frd,, obss. crit. in Catnlli car-
mina. 8. Lips., Barth 1809. 8 ^.
Heinsii, Nic»^ notae ad Catull. et Pro-
per t. — in eiusd. adversar. libr. IV.
ed. Pt. Burmanno. 4. Harliog. 1742.
Buschke^ Jo» Oottl, — s, Fropert.
Jortin, John^ critical remarks on Catul-
lus (in Galliambum) — -in bis tracts
pbilol. crit. and miscell. 8* Lond.
1790. Vol. IT. p. 147 — 168.
Werthlos.
Körten, G, H,j de Catnlli carm. LXL
8. Aachen 1824. Schul-Progr,
Lehner ^ Jo, Frd, Car,y lectiones Ca-
tuUianae codicis nohdum tractati •—
in Actis pbilol. Monacens. T. III. Fase.
2. p. 211 — 234.
LenZy C, G,y epistola i^ loca qna«dam
carroinis Catulli de nnptiis Pelei et
Thetidos. 4. Gothae, Ettinger 1808,
Zjipinejif J., in Gatnll. Tib. Prop. wo-
tae nnnqnam autehac editae. 8. Frcf.y
in off. Wcchel 1621.
Michaeler, C, de stjlo et sapore Ca-
tuUiano diatribe — in coli. poet. eleg.
8. Aug. Vind. 1776. p. 143 - 230.
Mitscherlich, Chr, Guil,, emendationes
in Catulli epithalam. — in ejusd^ epist.
crit. in Apollodornm. 8* Gotiing. 1786.
p. 48 — 51. I
Eiusd, lectiones inCafuU. etPropertium.
8. Gotiing., Brose 1786. (166 S. und
S Bll. Indd.) 10^. Auch Schb. Pap.
Del cavallo alaio d'Arslonoe. Lettere
filologiche di F, Monti al cittadino
G. Paradisi. 8* Milano, dalla tipogra-
fia di Frc. Sonzogno et di Gio. Batt.
1804. {77 S.)
Mureti commentar. ip Catullnm — in
ejusd. opp. Ed. Ruhnken. 8. Lugd.
Bat. 1789 T. II.
Naeie, de CaluU. carro. LXII. 15 sq.
4. Bonn. 1823. (8 S.) Progr.
{Nicole, Claude,) Pens^es amourens«s
de Catulle, Lucr^ce, Patrone et autres«
12* ParU, de Sercy 1666.
Nobbe, C. F, A., de Catulli metris. 2
Fascic. 4. Lips. 1820—1821.
Orioliy FranCy epistolae in C. Valerinm
Catutlum. 8. Bonon., ex typogr. No-
biliano 1822.
Passeratiiy •/., commentarii — s, Ausg,
des Textes, Fol, Paris. 1608.
Paullssen^ A,, observatt. crit. in Gatul-
lum. 4. Jenae 1814.
Realini, Bernard, ^ in nuptias Pelei et
Thetidis Catullianas comment. Eiusd.
in varia scriptorum loca annotatt. 4.
Bonon. 1551. — {Auct,-Fr,\ % fl.
Meerman.)
Auch in J. Gr uteri Lamp. crit.
T. If. p. 335 — 371.
Robortelli, Frc, cxplicationes in Catnlli
epithalamium — in ejusd, opusculis.
8. Florent., Laur. Torrentinus 1548*
p. 94 B<i,
Auch in Gruteri Thesaoro crlu T.
II. P. 1. ^
*SibillatOf^ demente, tnemoria sopra nn
luogo celebre di CatuUo (carm. LXIV. "
124) e suUe fattevi annotazioni — in
Menior. di Padoua 1796. T. III. P.2
p. 255 sq.
Silligy Jul; epistola crit. de Catnlli car-
miiiibns. 8. Lips., Reelam 1822.
(74 S.y
Digitized by
Google
Catullas,
90 Aurel. Cornel. Celsus.i
Tiiiiy Roh,, praelectiooes ad CSatiilli Gal-
liarnjaiiiu. 4. Bonoo* 1599.
Auch in Graev'a u. Morcira Ausg,
anfgenommeu.
Werthesy Frd^ -^«^. Clemens^ über den
Atys des Kattil). 8. MÜDSler, bei Per-
renoa 1774. (70 S.) A j?{,
Ist eigentl. eine Aii^g. dieses Ge-
dichts V. GatuU mit Ücbers. n. Gom-
ftnentar.
Zell, Carly CatulPs Liebe — in dess,
Ferienschriften. 8» Freiburg 1826. Isle
Samml. S. 125 sq.
aüreL. cornel. CEL-
SUS *).
Celsi, Corn,y de medicina liber. Fol.
inin. Florentiae a Nicoiao Impres-
sum 1478. — ^9 feil. Vorst. u. 187
BU. Text, mit 34, auch 35 Zeilen
auf der vollen Seite. .Sign, a — z,
8c, aa — hh.
Die ersten 7 Blätter enthalten? «in
Inhaltsverzeichniss. Bl. 8 u. 9a ist weiss;
die Rucks, des 9ten Blattes enth.ein. Brief
von dem Herausgeber Barthol, Fontius an
Saxettus. BU 10 bt)g. der Text. Auf
der Rückseite des letzten Blattes die
Schlussschrtft. — Die griech. "Worte sind
mit latein. Lettern gedruckt. Die Sign,
beg. erst auf dem I5ten Blatte.
Erste n. buchst seltene Ausg. Der
Herausgeber willHandschrft. aus Frank-
reich benutzt haben. (In d. Leipz. Uni-
vers. Bibl.)
jiuct.'Pr,: 168 livr. Soubise; 233
Uvres la^Valliftre; QO hoU.fl. Grevenna)
150 fr. Mac Carthy,
Eine Ausg. von 1475 ist ein Unding
n. daraus entstanden y dass die III, in
der Jahreszahl gnt wegradirt war. Ein
fölehea Ex.. kam vor in der Bibl. du
prince de Soubise Piro, 3451.
*) In diesem Artikel verdanke ich sehr
viel der werthvollen Schrift des Hro.
Prof. Ghoulant n^i Dresden: Pro-
dromu» novae editi^is Gelsi libr. VIII.
de medicina elc. \, Lips. 1824. (*. Er*
Itgsschrft,) Nachtrage zu dem dort ge-
lieferten Ausgaben - Verzeichnisse gab
.derselbe in Jahn's Jahrb. f. PhHol. 1827
Bd. 5 S. 269—272. Vergl. aueh eben
desselben Ilandb. der Bucherkunde für
^<t allere Medicio. 8* Leipz.^ Voss 1828,
S. 106 -^ 115. *
r- — Fol. min. Mediolani^ per Leo-
» nard. Pachel et ülderichum Scin-
czenzeler 1481. — 7 Ell. Vrfrst. (In-
halts-Ven.) u. 144 BU. Text mit
39 Zeilen. Sign, a— f.
Nicht weniger selten als die vorige
Ausg. und ^achdr. derselben. Einige
griech. Worte sind hier mit griech« Ty-
pen gedr. ,
Aucti^Pr,; 2 L. 19 Sh. Piuelli
(e, schon. Ex.), 18 holL Gulden Cre- '
venna.
Fol. Venet, Joan. Kubeus Ver-
cellensis 8 m. Jul. _ 1493. — 62 Bll.
.(das erste weiss) j Sign, a — I.
Die letzten 3 Bll. euth. daslohalta-
Verzeichniss, (In Güttingen und Wol-
feubüttel.)
Cori^elius Gelsus. Fol. Venet., Phil. .
Pinzi sumt. Ben ed. Fontana 1497.
6 Mai. — 94 Bll. mit Sign. A, b —
m. (In Göttingen).
Geschätzte Ausgabe. — uiuct, - Pr, ':
5 fl. Crevenna und 6 L. 16 Shi 6 d.
Hibbcrt (e. schön. Ex. mit Miniaturen).
Celsi, Aurel, Com., medicine libri octo
nouiter emendati et impressi: cum
tabula repertoria cuiuflibet libri et
capituli. 4. Lugduni, Simon Beve-
laqua 10 m. Septbr. 1516. goth, —
111 Bll. 5 Sign.; Ä — z, A — E.
Nach d^r vorig. Ausg. Der Titel
ist roth gedr. — (In Göitingen.)
Eine Ausg. von Hrn. Stephauus. 4.
Paris 1512 ist sehr zweilelhaft.
— — Novissime post om«es impres-
siones ubique locorum decussas:
collatis quampluribus exemplaribus
manu scriptis a ecurate recogniti
cunctisque mendis et erroribus qui-
bus late scatcbant expurgati. Ad-
jecto recens alphabetico repertorio
etc. Fol. Venetiis , mandato et im-
pensis Luce Ant. Junta 1524. 10
Mart. goth,^ — 4 ung. vu 46 Bll,
Höchst seltene Ausg. Der Text ist
wetentK derselbe, wie in der vorigen.
Neue krit. Uülfsmittel sind nicht zu Rathe
gezogeo«
In hoc volumine haec continentur.
Aurelii Cornelii Celsi medicinae li-
bri VIII quam emendatissimi, grae-
cis eti^Eim otnnibus dictionibus re-
stitutis. Quinti Sereni über de me-
dicina et ipse castigatus. Accedit
index in GelsUm et Serenum sane
quam copiosus. 4 min. Venetiis, in
aedd. Aldi et Andr. Asulani m.
Mart. 1528. 8 ung. Bll. Vorst. u.
Digitized by
Google
Aürel. CorneL Celsus» 91 Aurel. Cornel. Celsus.
16) Bll. (das 148ste xWeiss) (Weigel
in L. 5«/».)
Neue Receos. nach Mss* von Jo.
Bapt. Egnatitis^ der aber wahrsc^il. «nch
~ den Text au8 Conjedtur änderte. Diese
Ausg. macht zuerst auf die Lücke im
Texte des 4ten Buches c, 20 au^merk-
sam. — Von Serenus giebt diese Ausg.
e. neue Recognit. des Textes, ebenf. von
Egnatins. (In Göttiugen.) — Ein Ex.
auf Perg^ be^itzi der' Graf M^jan* Eine
Aldiue V. 1524 existirt nicht. S. Re-
nouard's anoales de« Aldo.. Ed. IL T.l
P..236.
jiuct.^ Fr,: 5 ü, Greyenna) 1 L.
16 Sh. Uibbert.
— de re medica libri octo eruditissimi.
Q. SercniSamonicipraecepta medica
uersibushexametris. Q.Khemnij Fan-
V nii Palaemonis de ponderibus et de
mensuris liber. Hos libros Jo. Gaesa*
rius summa cura studioque ine-
narrabili sub incudem revocatos
castig^vit. Adjecto perdoctq^ 6om-
mentario etc. 8. Hagaifoae, per
Job. Seccrium 1528. m., Martio. —
288 Bll. Text u. 16 BU. Reg..S2Bn.
Serenus u. Fannius.
Der Text ist von Caesarius aus Con-
jectnr geändert. Weicht an manchen
Stellen von der Aldine ab, an audern
stimmt sie mit derselben überein. Scheint
seltner zu sein als die Aldioe. ( In
Göttingen.) '
— de re medica libri octo — ad ue-
terum et recentium exemplarium.
ßdem ncc non doctor. hominum
iudicium summa diligentia excusi.
Accessit huicthesaurus veriusquam
Über Scriboniif Largi, titulo com-
positionurfi medicamentorum: nunc
primum tineis et blattis ereptus in-
dustria Joan. Ruellii. Fol. Paris.,
^ apud Chrn. Wechel 1529. Zu Ende:
Exe. Paris., Simon. Siluius 1528 m.
Octbr. (Weigel in L. $^i> 12^.)
20 Bll. Ind., 131 Bll. Text, 10 u.
86 Bll. Scrib. Larg.
Der Text des Gelsns Ist meistens
der in der vorigen Ausg. gegebene und
nur an wenigen Stelltoi geändert« Die
Noten der vorig, fehlen aber. > Statt des
Serenus und Rhemnius steht Scribonius
Largns, welcher hier zum ersten Male
gedruckt ist. Auch Hippocratis iusiu*
randum ist in latein. üebers. hien auf-
genommen.
— (Titel wie Ausg. Haganoae 1628)
8. Salingiaci, Joan. Soter excude-
bat 15S8. 6 Bll. Vorst., 337 Bll.
Text des Celsus, 1 wss. Bl^^imd 8
Bll, Ind. u. 32 BU. Seren.
Nachdr. der Jtlagenauer Ausgabe,
Nor Melanchthoni encomium medicinae
fehlt.
— de i'e medica libri octo. Item Q.
Sereni liber de medicina. Q. Khe-
^nij Faunij Palaemoöis de ponderi-
bus et mensuris liber. Omnia ex^
diuersorum cndicum dilig^ntissima
collatione castigata. 8. Lugd., apud
Seb. Grypbium 1542. — 476 S. Text
u. 20 S. Ind.
Caesarius Text^ liegt zum Grunde,
ist aber auch mehrfach geändert. Auch
die Aldine scheint benutzt zu sein. Enth.
auch Scholien des Caesarius u. eigene *
des Herausgebers, welcher übrigens un-
bekannt istv
— de re medica libri octo — inMe-
clicis anticf. onmibus. Fol. Yenet^y
apud Aldi Hlios 1547.
— (Titel wi^ Ausg. 1542) 16. Lugd.,
apud Joan. Tornaesium et Guil.
Gazeium 1549. — 58l S. Text und
u.,25ung.S. Ind. (Weigel 3 */ 8>5(.)
riachdr. der LjonnerAusg. v.l542.
— de arte medica libri octo, multis
in locis iam emendatiores longa
quam unquam antea editi. Gulielmi
Pantini in duos quidem priores li-
bros commentarii et in reliquosan-
notationes breuiores. Accessit^ quo-
que rel[ura et uerbor. locupl. index.
Fol. ßasil. , per Joan. Oporinum
1552. — 6 ung. Bll. Vorst, .664 S»
u. 18 ung. BIL Ind.
Der Text ist nach 2 altern Ausg.
(e. Venet. (nicht d. Princeps) u. d. Sa-
li ng.) sowie nach Coojectur geändert«
Deir Conimentar, welcher zu den ersten
. beiden Bücher sehr weitläuCtig , zu deu
6 übrigen Büchern aber kürzer ist, be-
schäftigt sich vorzüglich, des Schriftstel-
l£r mit den Aussprüchen älterer Aerzte
zu vergleichen.
— (Titel wie Ausgv 1642) 16. Lugd.,
ap. Joan. Tornaesium et GuHelmum
Gazeium 1554. — (681 u. 25 S.)
(Nestler in Hamb. IMark 4Sh.)
Plachdr. der Ausg. von 1542. ~
— de xt medica libri VIII. It. Q.
Sereni über de medicina. Q. Rhe-
mnii Fannii Palaemonis de ponderi-
bus et mensuris liber. Omnia ex
diversorum codd. diligentissima col-
lation^ castigata. 8. Patavii, ap. M.
Digitized by
Google
Aurel. Comel. Celsus, ■' 92 Aurel. CörneL Celsus.
Ant. 4e Gallafsis 156S. — 12 iing.
Bll. Vorst. u. 240 BU.
Sauberer Abdr, des Textes dieser
Schrlftsieller, walirsclil. na<^h einer Ly-
onoer Ausg.
— de re medica libri octo. (^.Sereni
medicinalö poema. Rhemnii poema
de pond. et mensuris. Cum adno-
tatt. et correctionibus R. Constan-
tini. 8. Lugd., apud Gul.Rouillium
1566. — 8 Bll. Vorst., 499 S. und
15 ung. S. Ind.
Nicht unwichtige Ausg. Der Herausg. ,
hat frühere Ausg. zu Ratbe gezogen.
Auch will er Mss. benutzt haben. Die
Anmerkg.' sind nicht werthlos. Am
Rande der Ausg. stehen Varr. , theils
aus Conjectur, theils aus altern Ausg.
— (ders. Titel) 8. Venet., apud Hie-
ronymum Scotum 1566. — 400 S.
Incorrecter Nachdr. der vorig. Ausg.,
u. weniger häufig. (In Göttingen.)
— * de re medica libri octo, operis ab
eo scripti de artibns pars sexta —
in H. Stepliani medicae artis prin-
6ip. post Hippocr. etGalenum. Fol.
(Paris.) 1567.
Blosser Textes-Abdr. St. benutzte
die Hagenauer Ausg. u. die Pariser vou
1529.
— de re medica libri octo. Item Q.
Sereni liber de medicina. Q. Rbe-
mnij Fannij Pälacmonis de ponderi-
bus et mensuris liber. Vindiciani
Carmen. Omnia ex divers, codd.
diligentiflima collatione castigata
additis ad margii^em variis lectio-
nibus. 16. Lugd., apud Joan. Tor-
»aesium 1587. 16 Bll. Vorsr. und
576 S..
Der Text nach den frühem Lyonner
Ausg. mit Benutzung der v. Gonstantinns
— Im catal. Thuan. wird e. Ausg. 16.
Lugd., Tournes 1592 angegeben.
— de re medica libri octo. Acces-
sere in primum eiusd. Hiercmiae
Thriverii commentarii döctissimi.
In reliquos vero Septem Baldiuni
Konisei enarrationes. 4. Lugd. Bat.,
ex off. Flantiniana apud Frc. Ra-
phelengium 1592. — 12 Bll. Vorst.,
752 S. u. 13 S. Ind., 2 S. Errata u.
1 S. weiss. — (Altheer in Utrecht '
S fl. ; Nestler in Hamb. 5 Mark ;
Wcigel in L. 2*/ 12^.)
Gute Ausg. von Ronsseus heraus-
gegeben, welcher die Veoet. 1497, die
Hagenauer 1528, B^er 1552 uod die
Lyonner 1587 benutzte. Aus der letz-
tern stehen die sämmtl. Noten u. Varr.
am Rande. Zu dem ersten Buche gab
der Herausgeber k. eigne Noten, son-
dern Hess nur Jerem. Driv^re^s Gom-
meutar, welcher vorher einzeln erschie-
nen war, wieder abdrucken. S. Noten
zu den übrigen 7 ßüchern beschäftigen
sich vorzügl. mit der Vergleichung an-
derer alt. Aerzte.
— (Titel wie Ausg. v. 1587) 16. Apud
Joan. Tornaesium 1608.
Nachdr. der Lyonuer Ausg. V.15S7.
— (ders. Titel.) 16. Colon. Allobrog.,
. ßumptibus Joan. de Tournes 1625.
— de medicina libri octo ex recognit.
Job. Antonidae van der Linden. 12.
Lugd. Bat., apud Joan. Elscvirium
1657. 12 ung. Bll. Vorst. , 558 S.
u, 1 fel.Corrigenda. ( Weigel in L. 2«^.)
Neue Beceua, Der Text ist aus
Conjectnr mit grosser Kühnheit geändert
n. sehr entstellt. Er benutzte mehrere
Mss. u. ältere Ausg. Enlh. weder No-
ten noch Varr. — Dieser Text wurde
bis auf Krause wiederhohlt., — Saubere
u. seltne Ausg. — (Ein Ex. mit vielen
handschr. Bemerkungen in Göttingen.)
In Frankreich als Elzevirsch. Druck
sehr gesucht u. im J. 1812 schon mit
40 fn bezahle.
— — Editio secunda. 12. Lugd. Bat.,
apud Salom. Wagenaer 1665. — 12
Bll. Vorst., 592 S. Text u. 8S. Ind.
papitum. (Nestler in Hamb. 2Mart
8 Sh.5 Weigel in L. Ivf 6^.)
Wiederhohlung der vor. Ausg. mit
dem Gapitei - Verzchn. vermehrt^ und,
nicht selten.
— de medicina libri' octo, brevjori-
bus Rob. Constantini, Js. Casaubo- .
ni aliorumque scholiis ac locis pa-
rallelis illustrati. Cura et studio
Th. J. ab Almeloveen. 12. Amstel.,
apud Joan. Wolters 1687. — 24 BU.
Vorst r 57-1 S. Text u. Noten und
12 Bll. Ind. und 1 Bl. Errata. —
(Altheer in Utrecht 1 fl. ; Nestler
in Hamb. 3 Markj Weigel in L.
1«M2^.)
Der Text der vor. Ausg. von 1657
ist meistens wiederhohlt. Die Noten sind
aus~^ Caesaritis n. Gonstantinns Ausg. aus-
gewählt u. mit neuen Scholl, von Js.
Gasanbonus und dem Herausgeber ver-
mehrt.
— de medicina libri octo cuni prae-
fatione Georg. WolfFg. Wedeui et
indice locupl. 8. Jenae, apud Joan.
Felicem Bielckium 1715.
Digitized by
Google
AureL CorneL Celsus.^ 93 Aurel. Cornel. Celsus.
Text nach Almeloreen. Ein toII-
ständigerer lod. ist beigefügt. Die No*
tea der vor. Ausg. sind nicht aufge-
nommen. '
— de medicina libri octobrevioribns
Rob. Constantini , ' Js. Casauboni
aliorumque scholiis aq locis paral-
lelis illustrati. Cura et studio Th.
J. ab Almeloveen. Editio iiltima.
auctior et correctior. 8. Amst., apua
Joan. Wolters 1713. (Weigel in L.
1 uf 12j^.) — 24 BU. Vorst., 674 S.
Text u. 12 S. Ind.
Die Noten sind in dieser Ansg. Ter-
mehrt ,- übrigens utiveränderie Wieder-
■ hohluug der ersten Ausg. von Alme-
loveen.
— de medicina libri octo brevioribus
Rob. Constantini, Js. Casaul^oni
aliorumque scholiis ac locis paral-
lelis illustrati. Cura et studio Th.
J. ab Almeloveen. Editio ultima,
8. Patavii exe Jos. Cominus 1722.
— (8 Bll. u. 72 S. Vorst., 698 S.
Text, S2 S. Ind. u. Errata.) — JMnn
7/1. bes. Titel: Q. Sereni Samonici
de medicina praecepta saluberrima
ex Edit. Lugd. A. 1566. Rob. Con-
stantini cum huius notis variisque
lectionibus. 8. Ibid., id. 1722. (116 S.)
(Weigel in L. 2*/ 16;?(.)
Wiederhohinng der vorigen Ausg.
von J. B. Volpi herausgegeben. Im
Texte ist nichts geändert. Enthält $
Briefe v. Morgagni über Celsus u. des
L Serenus, Rhemoiiis n Viudic. Gedichte.
Auch ist ein Brief v. Morgagni über
Serenus beigefügt« — Ziemlich selten.
— de medicina libri octo breviori-
bus Rob. Constantmi, Jos.Casaubo-
ni aliormnque scholiis a,c locis par-
' allelis illustrati. Cura et studio Th.
J. ab Almeloveen. Accedunt Joh.
Rliodii vita C. Celsi, item contenta
capitum et index auctorum veterum.
qui parssim in hoc opere citantur,
praeterea coUatio trium vett. editt.
et Mss. ital. etc. Editio ultima prio-
ribus multo auctior et eniendatior.
2 Vol. 8. Lugd. Bat, apud Jo. Arn.
Langerak 1730. (Weigel in L. 1 */
18^.)
Folgt der letzten Almeloveenschen
Ausg. ▼. 1713 mit Benutzung der Pa-
duner Varr. au^ den Ausgaben von
1478, 1481 u. 1529 sind beigefügt. In
den Nuten sind auch Morgagni'» Briefe
excerpirt.
— — cum integris Joan. Caesarii,
Rob; Constantini^ Jos. Scaligeri, Js*
Casaüboni, Joan. Bapt. Morgagni
ac locis parallelis. Cura et studio
Th. J. ab ^Imeloveen. Accedunt
J. Rhodii vita C. Celsi, variae lectt.
ex tribus antiquis editt. itemque
loci aliquot Hippooratis et'C^Isi ab
Henr. Stephano TtapaXXTjXajg con-
cinnati. 8maj. Lugd. Bat., ap. J. A.
Langerak 1746. (Nestler in Hamb.
6 Mark; Varrentrapp in Frkf. a.
M. 811. 15 kr. 5 Weigel in L. S^.)
Alineloveen^s Text. Caesarins und
Coustantions Noten sind vollständig aufge-
nommen. Jos. Scaliger's Noten aind hier
zuerst gedr, Euth. ausserdem Alles, was
in der vorig. Ausg. stefcl«
— — Editio secunda accurate revisa.
8 maj. Basil., Thurneisen 1743.
1 ^f \6f{.
Nachdr. der vorigen.
— (ders. Titel wie 1746) 8. Roterod.,
Beman 1750. C^Veigel in L. 4 «/*.)
Ist nur neuer Titel zur Leidner
Ansg. V. 1746.
A. Corn. Celsus et Q. Serenus Samo-
nicus de medicina. Alter ut ab
Almeloveenio editus est a. 1713, al-
ter ut a Constautino ,1566. Editio
novissima in qua ad caetera omnia
quae ii^ priore nostra Epistolae sex
accedunt Jo. Bapt. Morgagni nun- ,
quam antea vulgatae. 2 Tom. 8.
Patavii , exe. Jos. Cominus 1750.
. (Weigel in L. S ^f.)
V Geschätzte Ausg. Text uach Alme-
loveen. Enth. ausser dem, was in der
ersten Ausg. v. Volpi befindlich ist, 5
neue Briefe von Margagni, ferner Vinc.
Benini's Noten. — , Serenus , Rheinnius
n. Viodician. sind beigefugt. Auch enth.
diese Ausg. e. zweiten Brief von Mor-
gagni über Serenus.
Mau^ kennt auch Exx. auf blau. Pap.
— (ders. Titel.) 2 Tom. 12, Venet.,
ex typogr. Remondiniana 1763.
(Altheer in Utrecht 1 fL 10st.j
Varrentrapp in Frkf. a. M. 1 fL)
Nicht geschätzter Nachdr. der vori-
gen Ausg..
^ de medicina libri octo ex fide ve-
tustissimorum librorum recensuit
innumeris depravationibus partin^
aliunde partim a Lindenio invectis
liberavit lectiones variantes et ani-
madversiones tum aliorum proba-
tissimorum auctorum Caesarii, Con-
stantini, Jos. Scaligeri^ Casauboni,
Alme!oveenii , Morgagni , Trilleri,
tum suas nee non indices copiosos
Digitized by
Google
Aurel. Cornel. Celsus. 94 Aurel. Cornel. Celsus.
' aliaque adjeck Car. Chrn. Krause»
8maj. Lips,, Fritsch 1766. 2 *^.
Neue Recens. nach altern Ausg.
Haodschr^t. sind nicht benutzt. Die AI-
meloveevche' Ausg.' v. 1713 liegt zum
Grunde. , Der Text ist von vau der
Ijinden's Entstellungen gereinigt. Die
Quellen, woraus die Varr. geschöpft sind,
hat er jedoch mit Ausnahme der Lin-
denschen Varr. nicht angegeben. Die
not. var. der Ausg. 1746 sind mit eige-
nen vom Herausgeber vermehrt. Tril-
ler'« Noten zu den S ersten Büchern
sind beigefügt. Nicht correct.
— medicinae Jibri octo ex recens.
Leonard] Targae. 4. Patavii, typis
seminarii apud Joan. Manfrä 1769.
(Weigel in*L. 2*./ 12^.) — Auch
gr. Pap.
Neue Recens. T» verglich Medicei-
•c]|e n. Vatican. Handschr. , sowie die
Vorzug Irchsten Ausg. u. gab ejnen rei-
nem Text. Euth. Briefe von Targa,
Cognolati 9 Torelli, Facciolati n. Mor-
gagni» in, welchen Stellen des Textes
verbess. werden. Auch sind Varr. eines
Münchener Mscr. beigefügt.
— de^re medica libri octo. Ex üde
Mscr. codd. et vetustiss. librorum
V summa diligentia summoque stu-
dio recensuit J. Valart. 12. Paris.,
apud P. Fr. Didot jun. 1772. (zu
Ende: E typogr. Fr. Amb. Didot)
Auf fein Pap. sehr selten.
Der Rransesche Text scheint znm
Grande zu liegen, nach^>an der Lin-
den n. aus Conjectur häufig geändert.
V Es ist sehr zweifelhaft, ob Valart Hand-
schriften benutzte. Dietlapitel-Einthei-«
lung ist hiep- ganz geändert. Man legt
diese Ausg. zu der Barbouscheu Samml.
— de medicina libri octo ad editio--
nemPatavinam quam anno DMCCL
(sie) Vulpius dedit et nuperiorem
Lipsiensem ntwc cura Alberti von
Haller denuo editi. hidicem au-
ctiorem reddidit P. R. Vicat. 2 Tom.
Lausannae, stunpt. Frc. Gra&set et
joc. 1772. ,2 ^.
Incorrecter Textcs-Abdr. nach Vol-
pi's Ausg. mit - einigen Verbesserungen
ans Krause. Auch enth. sie Parallel-
steilen u. e\ Index« — Bildet den 8ten
n. 9ten Band der Hallerschen Sammlung
der altern Aerzte.
— medicinae libri octo ex recens,
Leonard! Targae. Accedunt notae
Tarier. Item quae nunc primum
prodeunt, J. L. Biancooii disserta^
tio de Celsi aetate et Georgii Mat-
thiae Icxi.con Gelsianum. 4. Lugd.
Bat., ap. Sam. et Jo. LucKtmans
1785. (Altheer in Utrecht 10 fl. 5
Nestler in Hamb. 24 Mark 5 Weigel
in L. 9 *A) — Auch gr. Pap. selten.
Der Text ist nach Targa^s Ausgl
V. 1769 mit manchen Atenderungen ab-
gedruckt. Bianconi's dissert. enth. im
Auszuge -das Wichtige aus seinen Brie-
fen üfaüer Celsus. -Die Not. var.« aus der
Ausg. V. 1746 u. Krause's Noten sind
aufgenommen, die von Triller aber w'eg-
gelassen. Beigefügt ist die Collation ei-
nes noch unverglichenen . Mscr^ Mat-
thiae's Lexicon Gelsianum erscheint hier
zum ersten Male gedr. Es zeugt aber
von gi'ossem Maogel au Ueberlegung
bei der He^ausg&be, dass solches ganz
unverändert abgedr. ist. Matthiae hatte
nemlich des leichteren Nachschlagens we-
gen den Text in kleine Abschnitte ge-
theilt u. danach in dies. Ind. citirt. In
der Ausg. selbst ist aber diese Einthei-
lung nicht angegeben. — Der Heraus-
geber war Dav, Kuhnken. S. Vitae
duumviror, Tib. Hemsterhnsii et D.
Buhnkenii altera ab eod. Ruhnkenio ah.
a Dn. Wyttenbachio scripta. Curav. F»
Lindeuianu. 8. Lips. 1822. ■^. 166 not.
— In der äusseren Ausstattung steht
diese Aus^. den frühern hoUäod. nach..
— de medicina libri octo ad opt. edd.
coUati. Praemittitur notitia litera-
ria. Studiis societatis Bipont. £di-
tio accurata« 8 maj. Biponti, ex ty-
pogr. societatis 1786. 1 «./.
Der Text ist nach Kranse abgedr.
n. e. Ind. rerum et verhör, beigefügt.
— (Titel wie Ausg. Lausan. 1772.)
Edit. U. 2 Tom. 8. Lausannae 1787.
Ist viell. nnr Apuer Titel zu t. Hal-
ler*s Ausg.
— medicinae libri octo. Ex recens«
Leonardi Targae. 12. , Lugd. Bat.,
Luchtmans 1791. (5 Bll. Vorst. u.
606 S.) (Altheer in Utrecht 1 a
16 St. 5 Varrentrapp in Frkf. a. M.
2 fL 24 kr.)
Blosser Textes- Abdr. nach Targa
mit Angabe der Abtheiluug, auf welche
sich Mattbiä's Index bezieht. Allein da
M. den Almeloveenschen Text vor Au-
gen hatte, so ist auch diese Ausg. fiir
den Besitzer des Matthiäschen Index we-
nig brauchbar,
— de medicina libri octo ex recens.
et cum notis Leon. Targae. Prae-
mittitur Joan. Lud. Bianconü epi-
Digitized by
Google
Aurel. Cornel. Celsus. 95 Aarel. Cornel. Cel3us.
Stola de Celsi aetate. Acced. indd.
2 Vol. 8indj. Argentorati, ex typo-
graph. societ. Bipont. 1806. 3 */.
Correcter Abdr. der Ansg. Targa's
V. 1769. Der erste Tbeil enth. d. text
u. Ipdd.y der zweite: Bianconl's 8 Briefe^
sowie die 11 Briefe von Targa , Cogno-
lati etc. n* sämiul]. Noten 'voo Targa.
Die Kot. var. u. Matthiae's Index sind
nicht aufgenommen. — • £büslirt wirkt.
e. Bipontine ▼. 1801?
— de re medica libri octo. Editio
nova a \S. Pariset accuratissime
emendata. 2 Vol. 16. Paris.^ apud
Grochard 1808. (ex typis Feirgue-
ray).
Textcs-Abdr. nach Valart. . P. will
jedoch den Text auch aus Gonjectur
verbessert haben.
— medicinae libri octo ex recens.
Leonardi Targae. Editib altera ac-
curatior cui accedit lexicon Celsia"
num. 4. Veronae, apud heredem
Merlol810. — H BH. Vorst, 498 S.
u. 216 S» Lexic. (Weigel inL. S«./
Nene Becens« des Textes nach einer
pocb unverglichenen s. alten Vatican.
Handscbr. u. neuern Ausg. Ein neu v.
T. gearbeitetes Lexicon , kürzer als das
V. Matthiae und im Plane TOn dems.
▼erscbieden, ist beigefügt.
— de medicina libri octö quibus ac-
. cedunt indd. capitum auctorum et
rerum locupletissimi ex recens. Leon.
Targae. Cura Adami Dickmson. 8.
Edinb.y Black 1814. (typis A. Sal-
four).
Text ii4ch T.'s Ausg. t. 1769 ohne
Idolen.
e^c recens. L. Targae. 12. Lond.
1816. ' 8 Sh.
'— de re medica libri octo. Editio
nova curantibus P. Fouquier et F.
S. Katier. 12. Paris., apud J. B.
Balliere l82S. (typis Firm. Didot.)
Neue Recognit. des Textes nach
Targa , von dem er jedoch auch zuwei-
len abweicht. — 150 Exz. haben auf
dem Titel den Zusatz : Lips. , apud
Leop. Voss, (l^y 16^, Vel. Pap. S*f.)
— de medicina libri VIII, Noua edi-
tio. 8 maj. Paris., Compfere Jim.,
impr. Ad. Moissard 1826. (XII und-
5S6 S.) — Subscr.-Pr. : 6 fip.-60 c.
Lad. Pr. : 8 £r. 50 c
Der T^xt Targa's v. 1810 ist we-
nig geändert n. e. willkubrl. u. wenig
nmsicfatige Aaswahl von AnmerknnKen '
aus ders. Ausg. beigefügt. Von C. De-
lattre besorgt. Sauber. Bildet die er-
ste Lieferung der biblioth. classique
m^dicale.^
'— medicinae libri octo ex recens,
Leon. Targae. Quibus accedimt ti-
tuli marginales perpetiii, capitum
librorumque, annotationes cnticae,
medicae, physicao: tabulae chara-
" cterum , ponderum , ^ meosurarum
aliae; indd. materiae medicae Gel-
sianae, rerumque omninm locuple-
tissimi : praefixa de Celsi vita dis-
sertatione. Concinnavit Eduard Mil-
ligah. 8 maj. Edinbiirg,, exe. Bal-
four et soc, veneunt apud Maclach-,»
lan et Stewart 1826. M. 1 Titel-
kpf. (LXVIIl u. 486 S.) 16 Sh.
Der Text der ersten Ausg.- v. Targa
ist wiederhohtt. Die Noteu enth. krit.
n. erklärende Bemerknugen, zu welchen
letztem bes. die engl. Uebers. Ton Greive
benutzt ist. Die Prolegoineoen enthalten
manches Schätzbare. — > Schön n. cor-
recl, — Recens. von Ulm, Prof. Ghoa-
lant in Jahn*s Jahrb. 1827. Bd. 5 S.
274 — 283. '
— de medicina libri octo quos po-
tissimüm ad Leon. Targae recens.
in schol. usum accommodatos ad-
ditis quibusdam indd. edidii Jo.
Hr. Waldeck. 12 maj. Monasterii
Guestpbalorum, impensis libr. Theis-
singianae 18^. — {i2 uns. Ell. u.
290 S.) 18 fi.
Blosser Textes-Abdr. nach Targas
erster Ausg. Die Interpunction ist zu-
weilen -verbessert. Rubriken und gute
Indd. Bind beigefügt. — Druck n. Pa-
pier sind sehr schlecht.
— de re medica in latin and engl,
by Collier. 2 Vol. S2. Lond. 18'29.
^ 8 Sh.
Mit einer neuen Bearbeitung dieses
Schrifutetlers ist Herr Prof. Choul<int in
Dresden seit mehreren Jahren beschäf-
tigt. Ein Prodromus dieser Ausg ist
erschienen, in welcher der lirerar. Ap-
parat grö«stentheils nach eigener Ansicht
u.^ genau beschrieben wird. S, Erläu"
terungsschn — Eine neue Ausg. ist auch
▼om Hrn. Prof. Kiihu in Leipzig an-
gekündigt.
Cehi de sanitate tuen da über pluri-
mis in locis antea suspectus casti-
gatus et commentariis illustre tiis
per Hieremiam Thriuerum. 8. Ant-
V verp.y apud IMatth. Cromnuum 1539.
(64 Bll.)
Digitized by
Google
Aurel. Cornel. Celsus. 96 Aurel. Cornel. Celsus.
Jod* \Lommii, commen1;arii de sanitate
tuenda in primum librum de re
jnedica Celsi. (c. textu.) 8. Lova-
• nii, Bergagne 1558 u. öfter, s. Er-
läutergs^chr, ,
Celsi de tuenda sanitate volumen ele-
giis latinis expressum. Subjicitur
ipse Celsi contextus partim e libris
partim ex ingenio emendatus c. va-
rietate lectionis Lommianae , Lin-
denianae, Krausianae, Targanae et
"Valartianae auctore Job. Frd. Glos-
sio^ 8. Tubingae^ typis Fiiesianis
1785. (80 S.) ' 6 ^.
Entb. das ^ erste Buch in lat. Di-
•ticben $ dann aucb den Text mit krit.
Idolen. .
Celsi de re medica über octavus. Eins
- priora quatuor capita commentariis
illustrata a Pet. Paaw. 4. Lugd.
Bat. , apud Jodocum a Colster 1616.
(150 S.)
Ueher Setzungen»
Die acht Bücher des hochberümpten
Aur. Corn. Celsi von beyderley Me-
dicine: das ist von der leib vnd
wundartznei etc. — newlich ver-
deutscht durch Johansen Khüffner.
Fol. Meyntz, Joh. Schöifer 15äl.
14 MertZe
Vollständige, aber nicht immer ge-
uane Uebertraguog.
Fol. Wormbs, truckts Sebast.
Wagner 1539.
Nachdruck der vor, Ausg.
— von der Arzneiwissenschaft in acht
Büchern, aus d. Latein, übers, mit
dem Leben des Celsus nach Bian-
coni u. einigen erläuternden An-
merkungen versehen. 8. Jena, Gab-
ler 1799. (jetzt Leipzig, Cnobloch)
l'-y 16^.
Sehr nachlässig übertragen. Der
Uebers. soll der Prof. Fuchs in Jena
sein.
Kritischer Versuch einer deutschen
• Uebersetzung der echt Bücher des
Aurel. Corn. Celsus von der Arz-
neikunst von Joh. Hr. Lange, gr.8.
Lüneburg, Barth 1768.
• Enlh. die Uebers. einzelner Capitel
als Probe einer vollständigen Ueber-
iragUDg.
Grundriss der Wund - ArzneJ^kunst in
den altern Zeiten der Kt^mer pder
A« Corn. Celsus siebentes u. achtes
Buch von der Arzneykunst. Aus
d. Latein, ins Deutsche übers, und
mit Anm. versehen von J. C. Jäger.
Mit einer Vorr. von Grüner. 8.
Frkf. a. M., im Verlag der Jäger-
schen Buchhandlung 1789- 20^.
Celsus of medicinrf. In eight bookes.
Translated with notes critical and
explanatory by James Greive. gr. 8.
London, Wilson, and Durham 1756.
6Sh.
Geschätzte Uebers. mit guten Er-
läuterungen. Enth. auch in den Noten
einige Verbe^isernngen des Textet und
krit. Bemerkungen.
-^ 12. Edinburgh, prin^ed at the
university press for Dickinson 1814.
12. Lond., Burgess and Hill
1819.
— — in latin and english by Collier.
2 Vols. 32. Lond. 1829. 8 Sh.
Traduction de$ ouvrdges d'Aurelius
Cornelius Celse sur la medicine par
Ninnin. 2 Tom. 8. Paris, D esaint
et Saillant etc. 175S.
Nicht schlechte Uebertragung. Der
Uebers. verglich Pariser Hdschr. und
Morgagni's Bemerkungen.
Trait^ de la m^decine par Celse,
latin - frangais en regard, texte con-
forme ä celui de Pedition de
L4on. Targa. Traduction de Henri
Ninnin, revue et corrigee par M.
L*** {Lepa<re) 2 Tom. 12. Paris,
de l'imprimerie d* Auguste Del alain
1821. 15 fr.
Die Uebers. von^ Ninnin ist nicht
immer ßut geändert. Der Text ist der ▼.
Targa 1769. Enth. auch ßianconi*s kt.Dis-
sertation de Celsi aetate mit franz. Uebers.
trad. par Fouquier et Rattien
18. Paris, Balliere 1824. (dePimpr.
de Firm. Didot.) ,
Della medicina di Aurel, Corn. Celso
libri Otto. Portati nella lingua ital.
secondo l'esemplare latino — da
Teod. Janf. Almeloveen, fatica delP
abate Chiari. 2 Tomi. 8. Venezia,
. appresso Domenico Occhi . 1747.
Chiari hatte keine niedicin. Kennt-
nisse. Die Uebers. soll misslungen sein.
Della medicina di Aulo C. Celso li-
bri Otto yolgarizzamento di G. A.
del Chiappa. 16. Milano, Silvestei
lä23. (XU und 580 3.) 4 Lire 60c.
Digitized by
Google
Aurel. CorneL Celsus. ' 97 Aurel. Cornel. Celsiis^
Efläuterungsschriften,
Adolphij Chr, Mich,, dissert. desolreo-
do boDO corporis b^ibitu sec. Geis. Hb.
ir. c 2. 4. Ups. 1741. (52 S.)
Aacb abgedr» in ejusd» dissert, pbys.
med. select. 4, Lips. 1747.
Baieri^ Jo» Jac,^ scbediasm;« quo insti-
iutum suum de Aurel* Gora. Gelso
ad majorem pbiliatrorum nülitatem
accommodando aperit atque commen»
da^. 4. Altorf. 1720. (16 S.)
Die bierin Ton 6. versprochene Ausg.
ist nicht erschienen.
Bianconif fettere sopra A. Gorn. Celso
a1 celebre abäte (virolame Tiraboschi*
8iiiaj. Roma 1779. (8 u. 296 S.)
— Sendschreiben über den A. Corn.
Celsus an den Abt Hieron. l^iraboschi
aus dem Italien, übers. y,h**\ Nebst
einer Zuschrift von Carl Chrstn. Krause.
8. Leipzig, Glediiach 1781. 16 ^.
Brisbane, John, the anatomy of Celsna
— in . bis anatoroj of paiuting etc.
Fol. Lond. 1769.
Champej'i, Symphoriani^ symphouia Ga-
leni ad Hippocratem , Celsi ad Avi-
cenoam cum clysteriorum campis etc»
8. Lugd. 1528 u. 1531.
CharisiuSf Chrp, Lud,, de meliceria Gel-
si. 4. Regiomonti 1717.
del Chiappay Gius, ^nt,^ intorno alle
opere . e alla condizione personale di
Anlo Gorn. Gelso. Discorsi medico-
filologici. 12. Milano 1819. (153 S.)
Chifßet, Joan, Jac,^ acia Gorn. Gelsi
propriaesignificationi resiituta. Alphon*
sns Nunez regius arcbiater defensus.
4. Antverp., - ex off. Plantin. Balthas.
Moreii 1633. (22 S.) ^
Choulant, Lud,, prodromus novae edi-
tionis A". Coro. Gelsi librorum octo
^de medicina. Inest apparatus critici
Gelsiani tentamen bibliographicum. 4.
Lipsiae, apud Leop. Voss 1824. —
(2ung. BlI., 42 S. n. 1 W8s.Bl.) i^f.
Closs, Joh, Frd, , specimen obss. crili-
carum iji A. Corn. Celsum. Accedit
diatribe de salsamenti a Gelso ad vul-
nus morsn factum, commendati, signi-
ficatione contra Laur. Heisterum. 4.
Traj. ad Rhen., apud Roelandnm de
Meyere 1768. (64 S.) (Waigel in L.
12 ^.)
Closs, Carol, Frd,, disscrtalio sistens
analecta quaedam ad lilhotomiae Gel-
•ianae ra'eihoduiu. 4. Tubing. 17p2.
2ter Theil.
Eschenbach, Chr. Just,, de Gelso uob
medico pracäco. 4. Lipsiae 1772.
(16 S.) . • ^
de Figueroa, Franc, aciam de qua lo-
quitur Celsus c. 26 üb. V filum sem-
per, acum nunquam si^nificare: infi-
bulationem et suturam' utramque ex
acia molli non nimis torta sive ex
molli filo non nimis torto serico, U-
ueo, vel ex alia materia molli non
autem aereo, ferreo, argenteo aut an-
reo, secundum ejusd. Celsi nientem
semper fieri debere. 4. Hispali 1633.
Friedlaender, Hermannus, de medicina
oculorum apud Celsum coinmeutarius.
8. Halae, formis Gruneui 1817. (308.)
Grüner, Chrn^ Gothofr,, commenutio
in locum Gelsi de sectis medicorum.
4. Jenae 1803.
Heister, Laurentius, delithotomiaeCel«'
sianae praestantia et usu. 4. Heimst.
1745.
Auch in Halleri disp. chirnrg. selecU
Idem, an chirurgus adolescens sit opti-
mus occa&ione verborum Celsi in praefi
lib. VIL 4. Heimst. 1747.
A. G. Gelsi de re^ medica libros qua-
tuor posteriores emeodat CaroL Chrn,
Krause, 4. Lips. 1762. (28 S.)
Kromeyer, J, Hr., erroris confessio sa-
pienti conveniens ad ipraeclarum C.elsi
lociim qui est in octavo de medicina
libro cap. 4. 4. Jenae 1724.
Kühn, Carol, GotiL, de pbilosophis ante
Hippocratem medicinae cnltoribus ad
Celsi de'medic. praefat. Specimeu f.
4. Lips. , ex off. Sommeria 1781. —
(41 n. 3 S.)
Verbess. in Ackermanni öpusc. ad
tnedicinae bistoriam pertioeutibns. 8. No'-
riberg. 1797. p. 237 — 292 abgedruckt.
tdem : A. CorneU Celsi editio nova ex-
optaiur. 4» Lips. 1821— 22. '4 Progr.
Ejusd. coramentatio in Celsi libr. VII
4i, 26 de calculi sectione. 4. Lips.
.. 1822 — 23. 4 Progr.
Idenit de loco Gelsi in praefatione pag. 3
edit. Targ. novissimae male intellecto,
4. Lips. 1823. (24 S.) 2 Progr.
Langguth, Georg, Aug,, de paracentesl
ascitis remedio admodum probabili^ad
loc. Celsi lib.III. c. 21 breviter snni-
niatimqne comraentatus. 4. WiHen-
berg.^ 1765. (8 S.)
Lommii^ Jodoci, commentarii de aani-
fate tue^da in primnin librum de re
luedica C«lsi. 4. Lovanii^ Bergagne 1558.
7
Digitized by
Google
AureL CorneL Celsus. 98 Aurel, Cornel. Celsus.
— Auch 8. L. B., Langerak 1724 ii.
1734. u. 12. Arast., sumt. societatis
1745. — 12. Amst., fratres Delournes
1761.
— — Npvam editionem curavit et prac-
cipua Graecor. et Romanornm in diae-
teticam merita recens. Jos. Eyerel. 8,
Vindobonae, typis et impensis Alb.
Ant. Pkizewsky 1794. 1 ^i 12 J5{.
Mahudely NicoL, Tcflexions sur le Ca-
ract^re , les ouvrage» et . las ^ditions
de Celae — in Mem. de Tacad. de»
Inscr. T. VIF. Hist. p. 97 scj,
Mctvii, Valerii-, commentariiis in Gelsi
lib, VII c. 26 calcnli ve»icae manu
demendi rationem traclans. 4» Wit-*
lemb. 160a
Dissertatio medica ,de A. Coro, Celsi
niedicioa continens additiones ad D.
Clericum, J. A. Fabricium, J. H.
Schulzium, J. B. MoTgagnium et alio«)
quam-praesideG^or^io Matthiae pu-
hUce ad dispatandum proponit Sebasl.
Chrn. Korlhdlt. 4. GoUing. 1766.
(22 S.)
Der Verf. ist Mattbiae.
Meyert Jonas, semilogia mortis Gelsiana«
8. Frcf» ad Viadr. 1804. (64 S.)
Morgagni, Jo, Bapt,\ in Aur, Gorn.
^,.Celsum et Q. Scr. Samonicum episto-
lae^ in qnibus de utriusque auctoris
variis editiouibus, libris quoque ma*-
nuscriptis et conunentatoribus disseri-
tur. 8, Patavii, pprid Jos. Gominum.
1721. (Weigel in L. 12^.)
^ — 4. Hagae Gomitum, Alberts 1724.
(Weigel in L. 12 j?{.) (N. Tit. Lugd.
Bat., Joan. van Kerckhem 1735.)
Enth. nur die 3 Briefe üb. Gelsus
n. 1 über Serenus wie iu der Ausg.
Volpi's 1722.
Die 8 Briefe M.'s üb. Celsns und 2
über Serenuff stehen in Morgagni bpu-
scuHs miscell. Fol. Venet. 1763. P. I.
p. 47 — 120. und deren 2ter Ausg. 4.
NeapoU 1763. P. L p. 85 — 226.
{Morisoti, Joan,,) Hippocratis aphoris-
iDornm genuina lectio. Corundem fi-
del ii^ interpretatio, cum Galepi censu-
ra in eot omnes qui minus erant ab-
•olufu His accesserunt adnotatt. io
Gorn. Gebum. 8. Basil., Jd. Oporin.
.1547.
Oerfelius, E, JP. Ch.,^de aqua« frigidae
nsu Celsiano. Dissertatio philologi-
co-medica in qua praecipuos A. Gern.
Gelsi locoi de aqua frigida illustrare
conatür. 4 maj.. Monachii^ Fleisch-
mann 1825. 9 ?{. Schb. Pap. 12 ^{.
Paaw, Peiri, suCcenturiatus anatomicus
cont. commentaria in Hippocratem, de
capitis vulneribns, additae in aliquot
capita libri YIII» G. Gelsi explicfatio-
nes« 4. Lugd. Bat., ^pu4 Jodoc. a Gol~
ster 1616.
Rhodii f Joan,, d» acia. dissertatio ad'
Gorn. Gelsi mentem. 4. Patavii,- ty-
pis Pauli Frambotti 1639. M. 4 Kpf.
— — Secundis curis ex autographo au-
loris auciior et emeudatior cum iudi-
ciis doctor. edita a Th. ^BartUoliuo.
Acc. de pondenbus et mensurls eiusd.
auctoris dissertatio et vita Gelsi. 4.
Hafniae, typls Maltb. Godiccheuii sumt.
Pet. flauboldi 1672.
-~- Autiquitates philosophicae , mcdlcae
et cbirurgicae a Com. Gelso et Job,
Rhodio maximo cum labore erutae
dissertationibus quibusdahi de acia,
pondere et mensnris iiiclnsae ^c aeneis
figuris illustratae, multor. rogatu ab
interilu et oblivione revocatae per V.
I. B. T. 4. Loud. Scaöorura 1691.
Rorariiy Nic.^ conlradictiones, dubia el
paradoxa in libros Hippocratis , Gelsi,
Galeni etc. 8. Venet., apudBindonum
1566. Ed. ir. Ibid. 1572.
Ruheiy Hieron^ , annotationes in libros
octo Gorn. Gelsi de re medica. Nunc
primuin in lucem editae. 4. Venetiis^
apud Jo. Guerilium 1616. — (20 und
244 BIl.)
Von dess. Sohne Franc. Rubens her-
ausgegeben.
Rüdiger j Dan, Lud.^ dissertatio de prae-
Stautia cyi»totoniiae Gelsianae. 4. -Tu-
bing. 1808. (28 S.)
Schilling , Mauritii Quil, , quaestio de
Gorn. Celsi vita. Pars prior de Gelsi
aetate. 8. Lips., in libraria Vossiana
1824. ,
Schulze, Jo» Henr., exercitatio philolo-
gico - medica ' de ossibus conferventi-
bus ad illnstrationem C^lsi lib. 'Vilf.
c. 7 et 10. 4. Altorf. 1727. (2 un-
gcz. BlI. u. 28 S.)
Strupe, E, Gj, de vitae varietate insignt
'sanitatis praesidio secundnm Gelsum
lib. I. c. 1. 4. Kilon. 1737.
'Triller, Dan, Wilh,y dissertatio medica
de mörbo coeliaco singulari a Gorn.
Gelso descripto. 4. Wiltemb. 1765.
(20 S.)
2urck, Sebast, Ant,, de Fiocision pra-
tiqu^e par Gelse dans Top^ration de
Digitized by
Google
Aurel. Cornel. Celsus» 99
Jul. Celsus.
la taille ^bez les bommes. 4. Stras-
bourg ^ de l'imprimerie de Levrault
1818. (4 u. 12 S.)
Vater, w^Är., dissertatio med. qua cbor-
dapsus CeUi occasione rentris enor-xiii-
ter coDtracti in l^omiue subita morte
. exti DCio observati/ 4« Wittemberg. 1758.
(28 S.)
WeheTf Aug^ Aenothens^ speciraen no-
Tae edilionis Auli Com. Gelsi. 4. Ha-
lae, prostat io ofif. Rengeriana 1788.
(16 S.)
W« versprach eine Ausg, u. Uebers.
Beide sind nicht erscbieuen.
AUR. CORN. CELSUS.
Celsi, Aar» Corn., de arte dicpndi li-
bellus nunc primum in lucem edi-
X\ii curante Sixto a Popma. 8» Co-
lon., exe. Jo. Rotaeus 1569«
Erste Ausg. — Dass nicht Oelsns,
sondern Jul. Severiauus der Verfasücr
dieses Werkes sei,^ hat gezeigt Petr.
Bondam. io varr. lectt. 8* Zutphan. 1759.
p. B63 sq.
JuL Seiferianij syntomata s. praecepta
artis rhetoricae — in Pithoei antic[.
rhetor. collect. 4. Paris. 1599. p.
802 — 312.
Auch schon vorher unter S. Nnmen
ex rccogn. Luc Fruterii in ejusd. Vi-
bror. qui recuperari potnerunt reliquiae.
Ed. Jano Donsa. 8* Antv., Plantln 1584*
CeUi de arte dicendi libellus emend.
et iiotis illustratus a Chrp. Aug.
Heumann — in ejusd, poecile. 8.
Halae 1722. T. I p. 378 sq.
Der Text nach Popnia's Ausg. ab-
gedr. steht in Fabricii bibl. lat. 8. Ham-
burg. 1722. T. nr. p. 759—773.
Celsi rhetoris de arte dicendi libellus.
12. Lunaeburg.. typis Sternianis
1745. (14 S.)
JUL. CELSÜS.
Jul, Celsi tractatus de^ vita et r6bu8
JuL Caesaris — an Gaesaris com-
ixient. de bello gallico. Fol. s. 1.
1473. *• oben Caesar,
Erste Ausgabe, nach welcher die
folgende besorgt iat.
«— de vita Caesaris. 8. Lond. 1697. '
Gehört eigentl. zur Ausg. des Cae-
sar von Graevius. 8» Amst. 1697, zu
welcher dieses Leben einen Anhang bil-
det. Dann unverändert in der Ansg.
des Caesar. 8. Lugd. Bat. 1713 ab-
gedr. $ wjllkiihrlich geändert aber in
Lemaire's Ausg. des Caesar. 8. Paris'
1819. T. 3.
Frc. Petrarcbae historia Jül. Caesaris.
Auetori vindicavit secundum codi-
cem HaSnburgensem correxit cum
Interpretation e italica contulit C. E.
Chrn. Schneider. 8. Lips., Gerli.
Fleischer 1827. (cxxini u. 338 S.)
Der Text dieser LebensbeschreiBung
ist ans einer Hamburg. Handitchrift sehr
berichtigt. Die Anmerkungen von Grae-
;rius (aus dess. Ausg.) und von Ouden-
dorp, welche dieser an den' Rand einer
Ausg. V. Graevius beigefügt hatte^ stehen
unter dem Texte.
Der Verfasser dieser Lebensbeschrei-
bung iit der Gegenstand v iel faltig er ün-
tersuchnngeq gewesen. Man legte sie
gewöhnlich' einem gewissen Jul. Celsus
ans Constantinopel bei, welcher im 7ten
Jahrb. lebte. Allein theils wird dieser
Qelsus selbst als Gewährsmann darin an-
gegebnen , theils zeigen Namen, fiemer-
kungen u. Ausdrücke^, dass der Verf.
Italien u. einer spätem Zeit angehört.
Schon tler Cod« Petauinus schreibt, nach
JiiDgerman , diese Lebensbeschreibung
dem Petrarca zu. Hr. Prof. Schneider
in Breslau hat nuh mittelst der Verglei-» .
chnng anderer Werke des Petrarca, aus
der Art u. Weise ,der Behandlung und
der Darstellung, der Eigenthümhchkeit
der Schreibart nachgewiesen, dass kein
anderer als P. der Verf. sei. X\i dies.
Innern Gründen gesellt sich noch ein
äasserer. In der Khedigerschen Bibl.
zn Breslau ist eine Handschr« einer ital.
XJebers. von P.'s Lebensbeschreibungen,
in welchen auch dieses Leben sich fin-
det. Es machte einen. Theil aus von
P.'s Werke de viris illustribns u. wurde
aus Cjiesar und andern röm. Geschieht^
Schreibern zusammengetragen. — Cae-
sarea Commentarien wurden von dem
genannten Jul. Celans abgekürzt n. ver-
ändert, wodurch es gekommen ist, dass
dieser früherhin als deren Verfasser an-
gesehen wurde. Was daher Vincenz v.
Beauvai's , Walter Burleigh n. Andere
citireuy gehört dem Caesar an. «
Erläuterungssc/iriften.
Dodwelly Henr,, diss^rtatio de Jul. Cae-
saris vita per Jul. Celsnm nnper edita
a Graevio — in ejusd. append. ad
Annal. Velleianos etc« 8. Oxon. 1698.
Sect. XL
7*
Digitized by
Google
Publ. JuVentius Celsus. 100
Censorinus.
Petrarca, Ginlio Gelso e ?occapcio. II-
lufrtraziooe bibliologica delle vite de-
gli aoxnini'illustri del priraO) di Gaio
Ginlio Cesare attribnU al secondo e
del Petrarca scritta dal terzo del dot-
iere Domenico Rosetti. 8. Triöste,
G. Marenigh 1828. (399 S.)
>. ' ^ . -
PUBL. JUVENTIUS CELSUS.
Heineccii de Publ. Juvent, Celso Icto
dissert. — in ejusd. opusc aylloge. 4.
Halae 1735 p. 503 sq.
CENSORINUS.
Index librorum: qui in hoc uolümine
continehtur. Cenforinus de die na-
tali ad A. Cerellium. Tabula Cebe-
tis per Llidov. Odaxium e graeco con-
verfa. Plutarchus de iniiidia et odio.
Balilii oratio de iuuidia per Nicolaum
Perottum tradiicta. Balilii epistola
de vita folitaria^ad Gre^oriumNa-
zanzenum p^ Franc. Filelphum e
graeco traducta. 4. s. J. et a. röm,
— 42B11. mit SO Zeilen. Sign, a — k.
Auf der Rückseite des ersten Blattes
ein Brief von Phil. Beroaldus an Bar-
tbol. Blancbinus.
Index librorum: qui in hoc uolümine
continentqrw' Cenforinus de die na-
tali. Tabula Cebetis. Dialog^us Lu-
ciani. Enchiridion Epicteti. Basi-
lius. Plutarchus de inuidia et odio.
Fol. Bonon., Benedict. Hectoris 1497i
4 idus Maii. — 38 BU. mit 40 Zeil.
Ist wabrschl. erste Ausg. des Cen-
sorinus , u. d. vorige nur Nachdruck.
Gebes wurde übers, von Lud. Odaxius
«US Padua, d. Lucian« dial. de virtüte
von Car. Aretinus^ Epictet Ton Angel.
Politianus, Basilins Yon Leon. Ar. (eti-
nns) u. Nicol. Perottns; der Uebers. d.
Plntarcfaischeu Schrift hat sich nicht ge-
nannt.
jiuct.-'Pr.: 9 fl. Crevenna; 4 L.
17 Sh. Pinelli \ 35 fl. 50 c. Meerman.
Censorinus de die natali. Nervae,
Traiani et Adriani Cacsarum vitae
«ex Dione in latinum versae a Geor-
gio Merula« Vesaeui conflagratio
ex eodem Merula interprete; Ce-
betis tabula. Plutarch. de differen-
tia inter odittm et invidiam. Basi-
lii oratio de invidia et epistola de
^ Tita solitaria latine, Pomp. Laeti
, compendium, rom. historiae ab in-
teritu Gordiani usque ad Justinum
-ilT. 4. Vetoetiis, Bemarclin. Venetus
de Vitalibus 1500. 12 Decbr.
Index operum quae in hoc volumine
continenturi Censorini de die na-
tali libpr aureus , olim mutilatus^
nunc adiectis quatuor integris ca-
pitibus innumeris paene clausulis
antiquae lectionis restitutus. Nervcte
Trajanique et Adriani Caes. uitae
ex Dione in lat. versae a Georg.
Merula. Item Vesaeui montis con-
flagratio ex eod. Merula interpr.
Cebetis tabula. Plutarchi lib'ellus
de differentia inter odium et inui-
diam. Basilii oratio de inuidia. Basi-
Hi epistola de uita solitaria. 4. s. 1.
et a. (Weigel in L. 3 ^.)
Der Brief des Herausgebers Tristan.
Chalcus ist datirt Mailand Kai. Aug.
1503. — In dem Druckerzeicheu steht:
Jo. Jacoino r. frat. de^Legnano.
Censorinus de die natali. Cebetis ta-
bula lat. interprete Ludov. Odaxio
— in Plutarchi opusculis. Fol. (Lit-
tet.) in aedibus Ascensiants ad 6
Kai. Martias 1514.
Censorinus de die natali — am Ma-
crobius. Fol. Paris., Badius 1519.
Censorinus 4^ die natali additis ex
uetusto exemplari nonnullis quae
' desiderabantur — am Macrobius.
8. Venet, Aldus 1528. m. Aprili.
Eine Aldine. von 1517 ist e. Unding.
in disciplinarum orbe ex Con-
sentino et Cassiodoro. 4. Basil., exe.
Jo. B^bel m. Aug. 1528. (Weigel
in L. l^i 16^.)
— — ex emendatione Eliae Vineti.
4. Pictavis 1568. {Auct. Fr, : 3 fl.
50 c. Meerman).
— de die natali. 8. Rostoch. 1579.
Wird von Liudenbrog. angegebieo.
— de die nat. liber ad Q. Caerellium
ab Aldo Mannuccio emeudatus et
notis ilhisteatus. 8. Venet., ap. Al-
diim 1581. — (Weigel inL. 1 -/ 16^.)
. 8 ung. BIL Vorst., 84 S., 19 unget.
BU. Noten, H BU. Ind., 7 ungez.
BU. ' de Metonis anno u. 2 weisse
Blätter.
Auct. - Pr* : S fl, 10 c. Meerman.
Noua editio Lud. Carrione re-
eensente, angente et pristino ordini
suo restituente. Eiusd. argumenti
fragmentum incerti scriptoris an-
tea cum eodem Censorini de die
natali libro continente^r impressum
Digitized by
Google
Censorinus.
101
Chaicidius.
nunc vero ab eodem Lud.Carrione
separatum correctiusque et capiti-
bui aliquot ex veteri libro additiv
auctius editum. 8, Lutet.,\ Aegidius
Beysius 1583. — 8 uns. BU. Vorst,
55 S. , 10 ung. BU. Ind. , 27 S. u.
4 unff. Bll. Ind. (Nestler in Qamb.
1 Mark.)
Neue Recension.
— (ders. Titel.) 8* Lugd., Frc. le
Preiix 1593. (Weigel in L. 16^.) —
8 ung. Bll. Vorst., (das letzte weiss)
44 S., 5ung. BIL Ind., 19 5., S ung.
Bll. Ind.
— de die natali — : an Mt, de Roa
singularium locor. libriV. 8. Lugd.
1604.
Hr. Lindenbrogius recensuit et
notis illustravit. 4. Hamburg. , in
bibliopolio Heringiano 1614. (Wei-
gel in L. 18 ^,) — 6 ung. Bll.
Vorst., 174 S., 8 ung. Bll. Ind.
Fqlgt Carrio's Text. Zur Verbess.
dettelbeo beomzie er die Aldioe n. die
Bostock. Ansg.
• Erycio Puteano curante. 4.
Lovanii 1628.
Scheint selben zn sein.
Hr. Lindenbrogius recens.^ et ^
notis iterata hac editione passim
adauctus illustravit. 8. Lugd. Bat.,
ex off. Joan. Maire 1642. — 8 img.
Bll. Vorst., 250 S-, 19 ung. Bll. Ind.
— (Altbeer in Utrecht 18 st. 5 Nest-
ler in Hamb. 2 Mark 4 Sh.j Wei-
gel in L. l*/5 4i^.)
Henr. Lindenbrogius recens. et
notis illustravit. . Quibus etiam ac-
ced. Nubnesii infragmentumnotae» •
, Cum spicilegio annotatt. doct. viror.
Salmasii, Scaligeri. Opus bactenus
diu 'desideratiim ex opt. exempL
collatione jam denuo recognitum
atque auetum^ 8. Cantabrigiae, ex
off. Jo. Hayes 1695. — 8 ungez. Blli
Vorst., 212 S., 22 ung. Bll. Ind.
Nach der vor. Ausg. mit den auf
dem Titel angegebenen Beigaben.
Ex recens. Andr. Goetzii. 8.
Altorph. 1742. (Nestler in Hamb.
8Sh.)
cumperpetuo commentario Henr.
Lind^nbrosii, nee non notarum spi*
cilegio colTccto ex Scaligeri, Meur •
sii, Salmasii, Bartbii aliorumque
spriptis. Ut et Lucilii satyrarum
quae supersunt reliquiae cum notis
et rnimadversionibus Franc. Jan«
Fil. Douzae, ex rec. Sigeberti Ha-
vercampi cum indd. locupletissimis.
8, Lugd. Bat., Gerard Potvliet 1743.
— 18 ung. Bll. Vorst., 448 S., 16
ung. Bll. Ind. — (Alth«er in ütr.
2 fl. ; Neötler in Hamb. 5 Mark
ii Sh.; Varrentrapp in Frkf. a. M.
4fl. 30kr.; Weigel in L. 1«/» 16 j^.)
Neue Recens, Dach einer Leidner
Handschrift. Der Text der vorigen liegt
znm Grunde. — Diese Ausg. wurde von
den beiden , Sühnen Haverkamp's nach
dessen Tode herausgegeben.
— — ex recens. Andr. Goetzii. Ed. H.
8. Altorpbii, ex Scbupfelii off. libr.
1744.
Hdndschr. sind nicht benutzt.
— (ders. Titel wie Ausg. 1743) 8.
Lugd. Bat, 1767. (Altheer in Utr.
2 fl. i Varrentrapp in Frkf. a. M.
4 fL 30kr.5 Weigel inL. 2^f S^-)
Ist nur neuer Titel zur Ausg. von
1743.
— de die natali ex recens. et cum'
animadversionibus Jo. Sigism. Gru-
ber. 8, Norimberg., apud Lechneif
. 1805. 20 ^.
Editio altera, 8. Ibid. 1810. 8>f(«
Schb. Pap. 12 ^.
Nur neuer Titel zur vorigen Ausg.
JE r lau teru ngsschrijten.
Boipi/ij les diffi^rentes mani^res de dater la
ni^me ann^e suivant Gensorin — inMem.
de Tacad. des inscr. T. I. ]> 187 6q.
— resiitution chronologique d'on eu-
droit de Gensorin — daselbst T. IL
p. 385 sq,
Nageliiy Jo» j^fid. Mich, , progr. loca
quaedam Ceasorini emendani. 4. Alt-
dorf. 1729.
CHALCIDIÜS.
Chdlcidii luculenta Timaei Platv tra-
ductio et ej. argut. explan. Ausp.
longo rev. dorn. Joan. Lotharingi
Card, per (Augustin. Justinianum)
Nebiens. Episc in lucem edit. Fol.
(Paris.) venund« in ofL Jod. Badii
Ascensii 1520. (Weigel in L. 2 «^
16^.)
Erste Ausg. — jiuct.-Pr,: 831 fr.
Mac Garthy. (das Dedicat. £x. auf Per-
gament.) \
— Timaeus . de Piatonis translatus.
Item ejusd. in eund. commentarius
Joan* Meursius recensuit denuo edi-
Digitized by
Google
Charisius.
102 Ciceron. Opera.
^dit et notas addidit» 4. Lugd. Bat,
ex off. Justi Colsteri 1617. (Weigel
in L. 1 *f 8 ?(.) 4 ung. BIK Vorst.,
465 S., 42 S. Meursii not., 7 ung.
Bll. Ind.
— — in eund. commentarius adjun-
ctia Piatonis graecis et latina Gice-^
ronis interpretatione. ^ Eraendatus
ex veteribus libris et animadv. il-
' lustratus a Jo. Alb. Fabricio. Notae
Jo. Meursii integrae ad vol. calc'em
subjunctae — in Hippolyti Episc.
et mart. Opp. Ed. Fabricio. Fol.
Hamb. 1718. T. U. p. 225 sq.
Der Text ist bier aus 1 Bodlejan«
Mscr. u. der Prioceps yerbess.
CHARISIUS.
Charisiiy FL Sosipatri, institutionum
'grammaticarum libri qulnque ab
. A. Jano Parrhasio olim inventi ac
nunc primum a Jo. Pierio Gymi-
nib — in gratiam adulesccntium
Cosentinorum editi. Fol. Neapoli,
apud Joan. Sulsbaccbium 15S2. 11
Kai. Febr.
£rste Ausg., die jedoch nicbt sorg-
fältig besorgt ist.
— artis grammaticae libri quinque^
8. Basil., Proben 1551. (Weigel in
, L. l«f 14^0 '
in Putschii grammat. vett. 4.
Hanov. 1605. p. 1 — 2f70.
Aus e. Cod. des Jao.Donza verbes-
sert u. vermehrt.
Der verst. geh. Staatsrath Niebahr
hat dem Hrn. Director Lindemann sein,
ganzen zo dies. Grammatiker gesammel«
ten Apparat abgetreten. 'N. hatte den
einzig noch vorhandenen Neapolitan. God.
verglichen, aus dem der Text sehr ver-
bessert "O. ergänzt werden kann. 'Gharis.
wird in der Sammlung der lat. Gram-
matiker, welche Hr. L. herauszugeben
beabsichtigt u. auch schon seit langer
2^it augekündigt hai, einen der ersten
Bände füllen.
AÜREL. ARCADIÜS CHA-
RISIUS.
Rau, CA., diis, de Aurel. Are, Chariüo.
4. Lip». 1773.
CHIRIUS s. FORTUNATIA-
NÜS.
M. TÜLLIÜS CICERO «).
diceronis^ M, Tullii^ opera,' 4 Vol. Fol.
Mcdiolatii, impr. Alex. Minutianus'
redemptura Guilelmorum fratrum
{le Signerre) 1498. .
Vol. L 12 nng. Ell. Vorst. u. 177
Bll. Text* — Die Rucks, des ersten Blat-
tes enth. die Dedication von Minucia-
nus an fo. Jac. Ti'ivultius. Dann, folgt
das Leben Gicero*s von Plutarch , übers,
von Leonard. Aretinus, welches auf der
Kücks. des 9ten Blattes ebdet. Unmit-
telbar darauf e. Inhalts- Verz.) u. das
Werk de petitione consulatns. — Dann
beginnt der Text der rhetor. Schriften.
VonBl. 116 b — 137 a folgt Aeschinis ora-
tio contra Gtesipb. n. Demosth. defensio
übers, yoh Leon. Aretinus; von Bl. lS7b
— 177 b Victorini comment. in rhetor.
Gic. de inventione. ZfuEnde der Schluss-
schrift steht das Jahr 1498.
Vol. IL 250 gez. Bll. Enth. die
Reden des G. — Zu Ende: Impressit
Alexander Minutianus nono Kalendas
Decembres 1498 in loclyta ciuitare {sie)
Mediolani etc. — In einigen Exx. ^teht
zu End^: Mediolani 1499 idib. Octobr.
Vol. IIL 176 Bll., die bilden letz-'
ten sind mit 175 bezeichnet.— Enth. die
Briefe des G», u. Gorn. Nepos Leben d.
Atticus.
Vol. IV. 144 Bll., die Philosoph.
Schriften G.*s enthaltend u. C.'s Uebers.
von Aratus Phaenomena. — • In den bei*
den letzten Bänden ist kein Oit u. Jahr
angegeben. — (In Göttiugen e. vollst. £x;}
S. auch Notice sur T^dition princeps du
recneil des oeuvres de Ciceron et sur Aiex-
andreMinutianus Auteurde cette Edition par
Tabb^ Atm^ Guillon — in derBibliogr.
de la France 1820. S.^S17--320. 331—
336. 348 —352. Vergl. aber den Auf-
satz von Petit Radel ebendaselbst S. 406
— 407.
Erste Ausg. der Gesaramtwerke.
Schön u. sehr selten. Mss. hat derHeraus-
geber nicht t>enutzt, sondern es sind nur
frühere Ansg. wieder abgedruckt. —
'*') In der Aufzählung der Ausg. der
Giceron: Schriften ist die in den Ansg.
gewöhnliche Ordnung beibehalten. Auf
die Ausg. der Qesamintwerke folgen
die der rhetor. Schriften, dann die Re>
deuy die Briefe u. endlich di< philos.
"Werke.
Digitized by
Google
Ciceron. Opera,
103
Ciceron. Opera.
Die Breite de« Randes hat VeranlassuDg
gegeben , Exemplnre auf gr. Pap. anzu-
nehmeo, welche jedoch nicht existiren.
JlucU - Pr, : 394 Hvres 1 «ol Gai-
giiat ; 150 holl. Guid. Grevenua.
— opera rhetorica, oratoria et foren-
sia. Fol. Paris., in aedibus Ascen-
sianis (kaL Dec. 1511). 4Bll.Vorst.
u. 1^3 Bll. — Orationes et de pe- ^
titione con^ulatus. Fol. Ibid. lOkal.
Dec. 1511. 6 Bll. Vorst. u. 262B11.
— Opera epistolica. Fol. Ibid. 6 kal.
Dec. 1511. 11 Bll. Vorst. u. 181 Bll.
— Opera philosophica. Fol. Ibid.
kal. üec 1511. 8 BIL Vorst. und
172 Bll.
Nacbdr. der Yor. mit einigen Varr.
am Baude.
— opera rhetorica, oratoria etforen-
sia. Fol. Paris. ^ apud Jod. Badium
Asccnsium ad idus Jan. 15'22. —
Orationes. Fol. Ibid., eid. Jan. 1522.
(12 Bll. Vorst, u. 265 Bll.)— Opera,
epistolica. Fol. Ibid. m. Jan. 1522^
(11 ßll. Vorst. u. 181 Bll.) — Ope-
ra philosophica. Fol. Ibid. 14 cal.
Oct. 1521. (6 Bll. Vorst. u. 176BU.)
Der Text der einzelnen Aldin. Ausg.
ist hier wi^derliohlt u. die Varr. der
vorig. Asc^nsiana am Rande beigefügt.
— omnia opera in tres secta tomos
et ad variorum vetustissimörumque
codd. üdem diligentissime recognita.
Fol. Basil.y per Andr. Cratandriun
1528.
Von Mi^h. Bentinns herausgegeben,
welcher Codd. (Palalin.) benutzte. Am
Rande stehen treffliche Lesarten. ZuwI.
sind auch Cunjectur^n beigefügt.
— opera omnia ad diversor. et ve-
tustissimor. codd. collationem in-
genti cura recognita multisque lo>
eis ultra siiperiores aeditiones re-
stitutis. Ad liaec index cum varr.
lectt. 4VoL Fol. Basil., ex off. Her-
vag. 15S4. " (Varrentrapp in Frkf.
a.M. 9 fl.)
Der Text der vorig, liegt zum Grun-
de, i ist aber aus Mss. verbessert. Die
Rede, pro Seslio ist aus einem guten
Mscr. GAbrielis Floreotii Sälen ti, vei bes-
sert n. bedeutend vermehrt. Zu Ende
des 4ten Bandes atehen 5 BIL Varr.
— opera omnium quae hacteniis ex-
c^sa sunt castigatissima nunc pri-
mum in luccm edita. 4 Vol. Fol.
Venet., in officina Luc. Änt. Juntae
15S4— 1637. (Weigel in L. 66«/.)
T. I. 1587. (»u Ende : 1536) 4 Bll.
Vorst. , 366 S. , 1 Bl. (Lilie), 80 ßll.
VictoVii explicatt. suar, castlgat. u. 46
Bll. Reg. ■ ■ '
T. IL 1534. 8 BU. Vorst., 840 S.
u. 2 Bll.
T. Iir. 1535. 2 BU. Vorst., 554 S.
U, 5 Bll. Sex epistolae ad Brdtum nunc
primum a Germanis inventae quae num
Cicerouis siut| eleganiinm judlcio viden-
dum reliuquitur.
T. IV. 1536. 2 Bll. VorsLj 550 S.
u. 1 ßl.
Neue, Ireffl. Recens. von Petr, Vi-
ctorias nach Handschriften ,nnd älteren
Ausg. Besonders von deu Briefen gab
er eine wahre krit. Bearbeitung, fjur
ist zu bedauern, dass er seine Quellen
nicht gehörig unterschied. — ^ In Deutsch'-»
land kömmt diese Ausg. selten vor. In
Frankreich werden nur Exx. gesucht^
welche vollkommen wohl erhalten sind,,
u. mit 150 — 250 fr. bezahlt. — Gro-
lier'a Exemplar wurde im J. 1804 mit
1485 fr. u. wieder im J. 1812 mie 902
franes verkauft. — Ein vollständiges Ex.
auf gr. Pap. besitzt Lord Jersey. S. Dib-
di<s voyage T. III. p. 349 not. — Den
2ten ThI. auf gr. Pap, besitzt die königl.
Bibl. zu Paris.
In einem Ex. der königL Bibl. zu
Paris ist im J. 1810 ein Supplement
entdeckt wurden, welches auf 8 Seiten
(in 3 Coli.) mit Cursiv gedruckt euth. :
Varize Icctiones collectae hoc anno 1538
ex anliquis exemplaribus in orationibus
M. T. Ciceronis, quae leguntur in se>
cundo toino editionis Luc. Ant. Jitntae.
'— Mnn ' kennt bis jetzt nur dieses ein-
zige Exemplar des Supplements. Diese .
Varr.sind vollständig mUgetheiltinOreUi's
Ausg. Vol. U. P. 2. p. 612 — 634.
jiuct.'Pr.: 6 L. 8 Sh., Pinellij
62 ü, Grevenua ; 72 fl. ftfeerman«
— rhetorica. Fol. Paris., Rob. Stephan.
153i 288 S. — Orationes. FoL Ibid.
1539. 340 S. u. 3 ung. Bll. Varr.
, — Epistolae. FoL Ibid. 1538. 416 S.
— Philosophica. Fol. Ibid. 1538,
450 S. u. 1 ung. Bl. — PetriVicto-
rii explicationes suarum in Cic.
castigationum. Fol. Ibid. 1538. - —
158-6. u. 50 ung. Bll. Index.
Diese 5 Theile bilden Cic. Werke.
Schöuer Nachdr. der vorigen Ausgabe.
Die Fragmente der Bücher . de republ.
finden sich hier zuerst gesammelt.
Auct.'Prr. 5 fl. 5 it. Grevenua;
IL. 16 Sb. Pinelli) 4L. 18 Sh. Hibbert.
Digitized by
Google
Ciceron, Opera. 104 Ciceron. Opera.
— Opera quotquot ab interitu vindi-
cari potuerunt cum täeterum ex-
emplarium tum recentiorum coUa-
tione restituta et recognitione Joach.
Cam^rarii elaborata. Accesserunt
, castigationes Petr. Victorii , rerum
et verborum index copiosus, anno-
tationes qu&quc varior. codd. ad
eum biodum tractatae. 4 Vol. FoL
Basil., ex ofip. Hervagiana 1540.
Victoriiis Tez^ liegt znm Grunde^
ist aber aus Mss. u. altern Ausg« ver-
betserjt. — Za Ende des 2ten Theiles
ateben Joacb. Gamerarii in Giceronem
annotatt. (t4 nug. B^.^ Petr. Victorii
ei(p1icatt. suarura in Ciceron. castigatt.
Basil. , in off. Heryag. 15^. (124 S.)
Aonotatr. vair. lectt. in Gic. opera. (12
nng. ßl).) Dann e. Index vou 52 Bil.
— Zn Ende des 3ten Theiles siebt anch
daä /Leben des Atticus von Coro. Nepos.
— opera ex Petr. Victorii castigatio-
nibus. His accesserunt castigatio-
' num ejusd. Victori; explicationes
ac Joach. Gamerarii annotationes.
9 Vol. 8. Lugd., Seb. Gryph. 1540.
' Nacbdr. der vorigen.
— (kopera corrigente P. Manutio.)
9 Vol. 8. Venet., apud Aldi iilios
1540 — 46.
Wird aus folgenden einzelnen Aus-
gaben zusammengelegt: Gic. Rbetorica.
Venet.,^ ap. Aldi filios 1546. — Oratio-
nes. S Vol. Ibid. 1540. -7 Epist. fami-
liäres. Ibid. 1540. — Epistol. ad Atti-
cum, Brut, et Quint. 1540., — De phi-
losopbiä Partes 11. Ibid. 1541. — Offic.
libri, Cato, Laelius etc. Ibid. 1541. —
Bildet die erste vollständige Ausg. des
C. von P. ManuiiuSy welche eiue .neue
Recens. dieser Werke nacb Mss. u. frü-
heren Ausg. enthält. — Durch die ver-
schiedenen Aldinen ist grosse Verwir-
rung in die Critik des Cic. gekommen,
indem deV eine Bearbeiter diese, der an-
dere jene benutzte. Gemeiniglich ist,
weoa der Mannt. Text erwähnt wird,
an die späteren Ausg. 1582 za denken.
jfuct, ^Pr,: 20 fl. Grevenna.
— opera. 9 Toi. 8L Paris., Rob. Ste-
' pbanu8 1543 — 44.
Ans dent. Stücken, wie die vorige,
zusammengelegt« Sie hat keinen Col'-
lecttvtitel. — Gtösstentheils Nacfadr. der
vor. Ausg. Nur die Reden sind nach
Uandschr. verbessert. Entb. auch P.
Manulins Scholieo. Etienne bediente
sich hier zuerst der Gorsivschrift , mit
welcher so viel nadiher Von ihm ge-
druckt wnrde.
Auct.-Fr,'. 14 fl. Meerman;
— opera. 10 Vol. 8. Paris., Sim. Go-
linaeus 1543—47.
Sauberer Nachdr. der vorigen.
— -t- 10 Vol. 12. Lugd., Seb. Gryph.'
1546 — 48. (Weigel in L. 10 *f.)
Ebenf. Nachdr, der vorigen.
"9 Vol 8. Venet. , apud Aldi
filios 1546 — 48.
Ist ans denselben Stü<^ken zusam-
mengelegt, wie die Aldine von 1540.
Als lOien Band fügt man hinzu: Pauli
Manutii commentarius in epistolas Gi-
ceronis ad Atticum. 8. Ibid. 1547.
— opera. 4 Vol, FoL Paris., Garol. ^
Stephanus 1555.
Er folgte der Ausg. des Victorins,
änderte auch Mauches im T«xte. Seine
Arbeit ist keineswegs so noverdienstlich,
wie Manche wollen. Sie war eine Haupt-
quelle Lambiu's. Jeder Theil enthält zu
Ende Variauten. Sehr schön g^dr«
(, Auct, ^Pr,: 6 fl» Meerman.
— opera. Ö Vol. Lugd«, S. Grypb.
1655 u. 1559. .
— opera c. not. P. Victor., Mannt., Ga-
merar., Hr. Ferrarii emendat. stu-
dio Boulieri. 10 Vol. 12. Lugd.,
Gryph. 1560.
— quae exstant a Dionys. Lambino
ex codd. Mss. emendata et aucta.
Eiusd. Dionys. Lambini annptatt s«
emendationum rationes singulis to-
inis distinctae. Index rerum^ et uer
borum et fragmenta omnia quae
exstant a uiris doctis non ita pri-
dem undiquc collecta. 4 Vol. Fol.
Lutet, Bernard. Turrisanus sub Al-
dina bibliotheca 1565 u. 1566. (Wei-
gel in L. 27,*/'t) Auch gr. Pap., sehr
selten.
Neue treffl. Recens. Lambin brach
in der Critik des Gic« eine neue Bahn,
verfuhr aber mit zu grosser Kühnheit.
Sein grosses Verdienst um Cic. ist lange
verkaunt. Man hat mit unrecht daran
gezweifelt, dass L. wirklich Handschrif-
ten gehabt habe. Er selbst sagt in der
Vorrede zn seiner 2ten Ausg. des. Ho-
ratius, er habe Codd. Memmianos, Hu-
raltinos, Clericauds, Cuiatianos, sowie
frühere Ausg. benutzt. Er verbesserte
aber auch den Text an fielen Stellen
ans Gonjectnr. 'Die Scholl, geben theils
die Gründe seiner Aenderungen an,
theils erläutern si6 einzelne Stelleo. An
Gruier fand er einen icharfen Gegner. —
Digitized by
Google
Ciceron. Opera.
105 Ciceron. Opera.
Diese Ansg. ist die einzige , welclie L/s
Recension uoeotstelU giebl. Schon ge-
druckt.
Andere Exx. haben auf dem Titel
als VerlegeT Jac Dnpuis. Zu Ende de»
4ten Theiles steht: Lutetiae excudebat
Floricuii Praeuötius 1566 mense Februa-
' rio, sumtibns Jac. a Puteo, Bern. Tnnri-
sani, Ph. Qalt. Bouillij. Viell. findet
man auch Exx. mit dem N«meu des
letztern auf dem Titel.
— Opera (c. Hieron. Turrisano) 9 Vol.
8. ' Venet., ex bibl. Aldina 1569 --
1570.
Wird ans einzelnen Ausg. znsaib-
mengelegt. Von den Zweibrück.' Herans-
geb. als volUtdg. Ausg. der Werke C.'s
angegeben. Renouard (Ana. II.. S.' 75)
will jedoch die opera philosopfaica dieser
Ausg. noch nicht gesehen haben.
— opera (c. Jo. Mich. Bruto.) 9 Vol.
8. Lugd., S. Gryph. 1570.
— opera quaeexstant a Dionys.Lam-,
bino ex cod. Ms. emendata et aucl^a.
Eiusd. Lambini annotationes s. emen-
dationum rationes. Fragmenta o-
mnia. 9 Vol. 8. Lutet. Paris., Joan.
Benenatus 1572 — 73.
Jst keinesweges Wiederhohlung der
Torigeii Ausgabe L.'s. An die Stelle
dieses Textes hat der unbekannte Her-
ausgeber (vidi. L.'s Sohn?) den völlig
unkritischen einer frühern Ausg. gesetzt.
Lambin's Lesarten sind an den Rand
▼erwiesen , dabei ist aber mit grosser
Nachlässigkeit verfahren; manche Lesart
ist ganz übergangen « manche aber auch
ans dem handschriftl. N^hlasse Lam- ^
bin's ohne nähere Angabe anfgenom-.
men. Vergl. Orelli Praef. ad Cic* Opp.
t. I. Praef. p. X.
— Opera. 9 VoL. 16. Lugd., Ant.
Gryph. 1579.
Ohne Gollectivtitel. "Wird aus den
einzelnen Ausg. zusammengelegt.
9 Vol. 8. Apud Pet. Sanctan-
drcanum 1580.
9 VoL 8. Argent. 1581.'
Beide letztern Ausg. sind Nachdr.
der von 1572.
" €icero , Manucciorum commentariit
illustratus antiquae lectioni restitu-
tus. 10 Vol. Fol. Venet., Aldus
1583. (Weigel in L. 50 «f.)
Der Text ist grösstentheils ders.,
den P. Manuiins gegeben haue. Die
Commentare desselben über die Reden,
Bri^e n. d. Bücher ▼. d. Pflichten er-
scheinen hier zuerst vollständig. M. ist
auch jetzt noch als der beste Erklärer
anzusehen. — Incorrect gedruckt. —
Diese Ausg. ist' eigentl. nur neuer Titel
zu den von 1578 — 83 erschien«uea
einzelnen Werken des Cic. Vergl. He-
nouard annales des Aide. Ed. If. T. 2
p. 1S6 — 137.
AucU-PrA .70 fl. Meerman.
— opera omnia quae exstant a* Dio-
nys. Lambino ex codd. xt\%B. emend»
Eiusd. annotatt. s. emendatt. ratio*
nps postr. Fulv, Ursini notac. Fragm.
omnia Cic. a Lamb. et aliis coli.
Gonsul. Cic. a nonnuU. adscr.indd.
copios. Postremo cet. fac. et cotnm.
hacc edit. ad Nizol. thes. referri
possit , margini appositi sunt nu-
meci, quibus huiiis edit. c. vet. AI-
din. consens. hac in parte reper.
4 Vol. Fol. (Genev.) ex off. Saii-
ctandreana 1584. (WeigelinL.20«/'.)
Nachdr. einer spätern Ausg. Lam-
bin's niit Beifügung der Noten von Fulv.
Ursinus.
— opera omnia quae extant a Dio-
nys. Lambino ex codd. Mss. emeur
data et aucta. Eiusd. Lambini an-
notatt. s.^ emendationum rationes
singulis tomis distinctae. Fragmenta
omnia quae extant etc. 9 Vol. 8.
Lond., per Joh. J. et Edm. G. (John
Jackson et Edm. Carpenter) 1585.
4 Vol. Fol. Lugd. 1585.
— opera omnia praeter hactenus
vuTgatam Dion. Lambini editionem.
Access, üionys. Gothofredi notae.
4 Vol. 4. Lugd., sumtibus Sybillae
a Porta 1588. (Varrentrapp in Frkf.
a. M. 10 fl.)
— — variis Dionys. Lambini et alio-
rum doctiss. quorumque virorum
lectionibus opera Alexandri Scot ad
marginem illustrata et in sectiones
apparatui lat. locutioiiis responden-
tia. Acc. D. Lambini et F. Ursini
emendationum rationes singulis to-
mis distinctae. 9 Vol. 12. Lugd., stuilt. '
Jo. Pillehotte 1588.
Text nach Stephan. Die Lesarten
Ton Victorius , Muret, Lambin n. An-
deren stehen nebst den Eigenen Bemer-
kungen des Öerausgebers am Rande, so
wie die Noten von Lambin zu Ende ei»
nes jeden Bandes.
-> opera cum annotationibu^ etcasti-
§att. 10 Vol. 8. Frcf., apUd here-
es Wechel. ISgO.
Digitized by
Google
Gieeron. Opera.
106
Ciceron. Opera.
Text nach Manulms n. Brutus Ausg.
Zu Ende eines 'jeden Bandes stehen An-
merkg. V. Victorius, Manutius , Lambi-
nus, Bi-utos, u. Anderen. Herausgeber ist
Frd. Sylburg,
— opera omnia, praeter liactpnus
vulgatam Dionys. Lambini editio-
nem accesserunt D. Gothofredi
hotae. 4 Partes. 4. Apud Gu. Lae-
mariuin 1596.
Unsaubere Ausg. Der Text in 2
Coli. Die Anm. stehen- an den Seiten.
— i(ders. Titel) 4 Tom.. 4. Apudhae-
redes Eust. Vigqon 1606.
10 Vol. 8. Hanov., Wechel
1606.
Abdr. der Ausg. v, 1590.
— — 10 Vol. 8. Ibid. 1609.
-^ 4 Part. '4. Colon. Allobrog.
1617.
-!— Opera omnia «quae exstant ex
sola fere Godd. Mss. fide emendata
' studio atque industria Jan. Gulielmi
et Jani Gruteri. Additis notis et
indd. accurat. oonfectis. 4Vol. Fol.
Hamb., ex bibliop. Frobe^iano 1618.
— Dazu: Penu TuUianum — col-
lectore Georg. Lud. Frobenio. Fol.
Ibid. 1619. (Nestler in Hamburg
25 Mark.)
Victorius Text liegt zum Gmude^
ist .ab/er aus ' Mss. (bes. Heidelberg.) ver-
bessert. Gulielmus wollte eine Audg.
veranstalten ^ starb aber darübei; hin.
Sein gesammelter Apparat kam iu Gru-
ter's Hände, welcher d^ns^lbeu bei die-
ser Ausg. benutzte. In der Herai^sgabe
der Briefe unterstützten ihn Janus Geb-
' hardus u. David Ciericus. — Gruter
theilte den Text iu Gapitel. Das penu
TuIl. enth. Indd« , Sehr schlecht gedr.'
auf grau. Pap.
— Opera ex edit. Lambini. 2 Vol. 8.
Genev. 1624..
— opera omnia. E<1. Lambino. Ac-
cessere Gothofredi notae. 4 Partes*
4. Colon. Allobrog. 1626. Auch 1632.
(Altheer in Utr. 2fl. 10 st)
— opera cum opt, exemplaribus ac-
curate collata. 10 \ ol. 12. Lugd.
Bat, ex off. Elzevir. 1642. (Fincke
in Berlin 28 «/^. ; Varrentrapp in
Frkf. a. M. 65 fl. ; Weigel in L.
24 *v .) '
Sehr schöner Abdr. des Textes nach
Gruter ohne G'ipitelabtheilung. Sehr
gesucht. — Man hat früher viel von ei-
nem doppelten Drucke de* 9ten Bandes,
welcher die Officia Enthält, gesprochen \
allein dies ist ein Irrthum. Bis S. 238
sind die '!Exx. gleich. , Die Seitenzahl in
einigen Exx. beginnt danU wieder mit
229 u. geht bi^ 237. Diese enthalten
das Somuium Gicerouis. In den andern
Exx. beginnt die Seitenzahl ebenf. mit
229^ geht aber bis 301. -Diese enth. d.
consplatio Giceroui ascripta. Diese letz-
tem zieht man vor, y^eW das somnium
Cic, noch einmal unter den Fragmen-
ten T. X p. 56 vorkomtnt S..Renou-
ard's Catal. T. IL p. 72.
Auct, - Pr. ;VOn schönen Exx. : 244
livres la Valli^rc $ 300 fr. Gouttard ;
200 fl. Creveiiua; 201 fr. de Böissy,
177 fr. de Co.tte5,26l fr. Caillard 5
277 fr. Mac Carthy ; 100 fl. Meerraauv;
4 L. 4 Sh. Hibbert. — , Ein ebenf. als
exempl. nitid. augegeb. Ex. wurde in
PineUi's Auct nur mit 2L. 12 Sh. 6 d.
bezahlt.
10 Vol. 12.' Amst, Blaeu 1659.
(Weigel in L. 13 *y^.)
Abdr. der vorigen ^ .weniger schön
u. nicht gesucht.
-*-, — ex edit. D. Lambini c. not
edid. Gothofredus. 4. Genev. 1659»
— opera omnia cum Gruteri et se-
lectis varr. notis et indd. locupleiiss.
accurahte Corn.Schrevelio. 2 Vol. 4.
Amstelod., apud L. et D. Elzevirios
et Lugd. Bat, apud Hackiüml661.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. 18 fl. \
Weigel in L. 6«/=.)
Sauber, aber von geringem innern
Werthe. -r uiuct.-Pr.: 5 fl. 10 st
Greven na.
-r- opera omnia quae exstant ex sola
fere Codd. Mss. fide emendata stu-
dio atque industria Jan. Gulielmü
et Jani Gruteri, Additis notis et
indd. accurate confeptis. Adjungi-
tur it Frobenii penu Tulliannm.
Juxta ex6mplarHamburgense. 4 Vol.
Fol. Lond., Dünmore 1681. (Nest-
ler in Hamb. 15 Markj Weigel in
L. 7 */.) Auch gr. Pap.
Schönerer I^. ichdruck von Grut^r^s
Ausg., aber ^incorre(!l. Die Abtheiluug
in Capitel fehlt. GruleiS Noten stehen
gleich unter dem Texte. Der* Herauf-
geber ist Adam Littleton.
jiuct,-Pr, : 3. fl. Crevenna.
— (Titel wie 1661 ) 4. ' Basil. 1687.
Xiachdr. von Schrevers Ausg.
— opera omnia c. not varior. cur.
Digitized byCjOOQlC
Cicerün. Opera. 107 Ciceron. Opera.
Graevii. 11 Vol. 8. Amst.,- Elzevir.
et Blaeu 1684 — 99.
Gra«viii8 wollte eine vollständige
Ausg. c. not. var. veranstalten , wurde
aber durch den Tod an der Vollendung
gebindert. Der Grutersclie Text ist ans
Hdscbr. u. frühern Ausg. zuweilen gut
geändrrt. Er gab nur 11 Bände her-
aus: 1) Cic. Ora*:ones. 6 Vol. Amst.,
Blaeu 1699. — 2) Epistol. ad famil.
2 Vol. Ibid., El7.evicl677 (n. auch 1693)
— S) Epist. ad .aiicum. 2 Vol. Ibid.,
Blaen 1684. — 4) Officia etc. Ibid., id,
.1688 (auch 1691 u. 1710). Zur Ver-
voUständiguog legt man noch folg, Ansg.
hinzu: 5) C. Rhetorica ad Hereon. c.
Burroanno. Lugd. Bat. 1761. — 6)
De Oratore. Ed. Pearce. Ed. IV. Lond.
1771. — - 7) De clar.Orator. Ed. Proust.
Oxon. 1716. — 8) Sex Oratt. parte«.
Ed. Ang. Maji altera. Mediol. 1817. —
9) Epist. ad Quin(« frntr. et Brntum.^
Hagae Com. 1725. — 10) Academica.
Ed. Davisii. Canlabr. 1736. — 11) De
Fiuibus bonor. et malor. Ed. Davis. Ibid.
1741. _ 12) Tuscul. Ed. Davis. Ibid.
1788. — 13) De Divinal. et de Falo.
Ed. Davis. Ibid. 1730. — 14) De Nat.
Deor.'Ed.' Davis. Ibid. 1744. — 15) De
N. D. liber IV. Ed. Seraphino. Oxon.
1813. — 16) De Legibus. Ed. Davis.
Ibid. 1745. Ferner fügt man hmzu:
17) Tuoslalli epistola. Cautabr. 1741. —
18) Wopkeus lectt. Tullian. Amst. 1730.
— 19) Ernesii clavis. Halac 1777. —
20) Cicero ni an. lexicon. Aug. Taurin.
1743. u. 21) J. A. Ernesti praef. et uot.
2 Vol. Halae 1806.
Indessen ist die Zusammenstellung
sehr willkübrlich n. es wenden diesen
Ansg. auch noch andere beigefügt. Sel-
ten findet man auch diese Sammlung
voDstäiidig. In Meerman's Anct. wur-
den Nro. 1 — 6 und die Oflficia. Ed.
Pearce .1745 zusammen mit 79 fl. be-
zahlt.
Fincke in Berlin hat 21 Bande die-
ser Sanunlg. , welche Nro. 1 — 6^ 7. 9
— 14. 16. enthalten, in 8. Cataloge mit
80 ttf angesetzt.
— r opera quae exstant omnia ex Mss.
Godd. emcndata studio at(jue indu-
stria Jani Gulielmi er Jam Gruteri
additis . eorum notis integris iipnc
denuo recognita ab Jac. Gronovio.
Cuius ubique adjectae sunt emen-
dationes , petitae partim ex libris
Mss. partim ex animadv. yiror. doc-
»tor. ; etiam oraiionibus illustratis
accessione Asconii Pediani et vete-
ris scholiastae nunquam antea cditi.
4 Vol. 4. Lugd, Bat., Petr. van der *^
Aa 1692. M Kpf. (Nestler inHamb.
22 Mark} Weigel in L. 9'./0
Text nach Gruter , nur- an weni-
gen Stellen verbessert. 'Die »Iten Scholl,
zu einigen Reden v. einem unbekannten
Verf. machte Grouov. , welcher sie von
Isaac Vossius erhalten hatte, zuerst be«
kannt. — Sauber gedr*
j4uct, Pr.x 10 fl. 60 c. Meerman.
11 Vol. 12. Ibid., id. 1692. (Wei-
gel in L. 14*/.)
Abdr. der vor, Ausg. ^ *
— opera quae supersunt omnia '
cum Ascouio et scholiaste vcteri;
ac notis integris P. Victorii, J. Ca-
merarii, F. Ursini et selectis P. Ma-
nutii, J3. Lambini, J. Gulielmii , J.
Gruteri, J. F. et J. Gronoviorura,
J. G. Graevii et alior. quampluri-
morum qui aliquam Ciceronis ope-
rum partem animadversionibus il-
, lustraverunt. Jsaacus Verburgius
collegit, disposuit, recensuit, varr.
lectt. ubicjue apposuit. Paginas Al-
dinae Editionis quas Nizolius et
alii sunt secuti, una cum Alex. Scot
sectionibus apparatui lat. locutionis
respondentibus ad utentis commo-
dum ubique diligenter notavit. Cum
indd. accuratissimis insigniter au-
ctis. 2 Vol. Fol. Amst, apud Wet-
stenios 1724. (Weigel in L, 25''/.)
Der Te^t Gronov^s oder eigentl^^er
T. Gruter gegebene liegt zum gründe,
n. ist selten geändert. «Die Auszüge aus
den Noten früherer Herausgeber sind
nicht mit Umsicht gemacht. Der eige-
nen Noten V. V. sind wenig und deren
Werth sehr gering.^ — Im ersten Theile
ist auch Frc. Fabricii bist. Ciceronis n.
Andr. Schottus Abhandlung Cicero a
calumniis viudicatus aufgenommep. —
Saubere Ausg. u. in guten Exx. nicht
häufig.
jiuct.-Pr.: 20 fl. Crevenna.
4 Vol. 4. Ibid., lid. 1724. (Nest^
1er in Hamb. 64 Mark; V^eigel in
L. 27 «f.)
11 Vol. (od. 16 Part.) 8. Ibid.,
iid. 1724. (Nestler in Hamb. 45 Mark;
Weigel in L. 24 */.)
Die letztern Ausg. aind geanchter,
als die in Folio.
12 Vol. 8. Venet. 1731.
Nacbdr. der vorigen.
— opera omnia ex rec Jac. Grdnovii.
Digitized by
Google
Ciceron. Opera* \ 108 Ciceron. Opera*
Accedit varietas, lectionis Pearcia-
nae, Graevianae, Davisianae cum
sineulor. librorum argumentis et
indice rerum historico verborum-
que philologico - critico. Curav. Jo.
Aug. Ernesti. 6 Vol. Ö. Lips. 1737-
1739. ' 5 ^.
Erste Aasg. tod Eroesti.
— Opera cum delectu commentario-
rum* 9 Vol. 4. Paris., Coignard,
Guerin, Desaitot et Guerin 17^0 —
1742. (Damaliger Ladenpreis 108 fr.,
auf gr. Pap. in Fbl. 300 fr.)
Herausgeber dieser schön gedr. u«
correcteo Ausg. ist der Abb^ Jos. d'O-
livet, welcher aus dem Texte der Ausgg.
V. Victorius, Manutius, Lambin u. Gru-
ter ^elnen neuen zusammfeiirührle. Hand~
scbrft. sind gar nicht benutzt. Orelli
praef. p. V. not, urtheilt : Oliveti re-
celnsio — est arbitraria, negligcus, o-
mnis generis erroribns reffrta, exiguo
deniqne cum iudicio suscepta. — Grn^
ler's Abtbe.Inng'derSchrft. C.-s iftt bei-
behalten, zu Eode sind aber auch die
Abweichungen von Nizolius aogegeben.
Die Anmerkg. sind aus frühem Erklä-
rern ausgewählt u. stehen, zu Ende ei-
nes jeden Bandes. Nur in den letzten
Tbeilen , welche die Briefe enthalten,
sind sie unter dep Text gesetzt. Zu-
weilen hat auch O« eigene Noten bei-
gefügt. Ders. gab hier zuerst Mureti
Notas ad C Rhetorica, welche dieser ei-
ne^ Ausg. beigeschrifben hatte, ferner
DioDjs. Petavius Anm. zum 3ten Küche
de oratore. — .Die Ordnung in dieser
Aosg. islfotgende : T. 1. Rhetorica. T. 2
u.^. Philosophica. T. 4 — 6. Orationes.
T. 7—9. Epistolae.
Diese Ausg. wurde sowohl vom
Herausgeber als von den Verlegern mit
seltner XJneigenoützigkeit veranstaltet.
Olivet nahm kein* Honorar u. die Ver-
leger stellten ihrer Seits einen sehr mas-
sigen Preis., Gleich wol hatte das Un-
ternthmea nur geringen Erfolg u. die
Auflage, welche nur zu 650 Exx. ge-
ma.cht war, wovon 60 auf gr. Pap. in
kl. Fol., vergriflf sich erst nach 37 Jah-
nen , obgleich der Buchhändler A'aillaot
in London die Hälfte der Auflage au
sich gekauft hatte. U serait difficile,
meint Brunet, de rencoutrer aujourd'hui
^es imprimeurs aussi desiLteress^s que
r^taient ceux que uoüs veuons de nom-
mcr; mais peut-^tre des^ gcns de let-
ircs aussi g^n^raux que l'abbe d'Olivet
se trouveraieat - ils plus difficilement
eucore.
Auct^Fr* von Exx. auf gr, Pap,l
15 Guineas Mead; 36L. 15 Sb. Askew;
1180 livres la Vallifere; 1302 fr. Gout-
tard; 680 fl. Crevenna; 1500 fr. Bar-
thelemyi 1900 fr. Caillard; 1985 fr. F.
Didot; 1805 fr. (im S. 1816); 90 L.
aSb; Grafton; 105 L. Talleyrand ; 73 L
10 Sb. Hibbert.
In Deuuchland sind selbst Exx. auf
LU Pap. jetzt selten.
— opera omnia in XI tomos distrib.
(C. argumm. sectt, capit. et sei
var. lectt. Ed. J. Facciolati) 8. Pa-
tav. 1742. (Weigel in L. U^f.)
— opera omnia cum delectu com-
mentariorum in us. Delph. stud.
Jos. Oliveti. Edit. altera. 9 Vol.
4. Genevae, Gramer et Philibert
1743 — 46. (Weigel in L. .27 ».^.)
Soll Zusätze von Olivet haben. Die
Anm. stehen hier gleich unter dem Texte.
— quae supersunt omnia. Ad fidem
optimar. editt. diligenter eirpressa.
20 Vol. 16. Glasguae, in aedibus
acad. exe. Rob. et Andr. Foulis
1749. (damal. Preis 2 L. 10 8h.)
(Weigel in L. 25 ^.) Auf stark
Pap. selten.
N iedlicher u. correct. Abdr. des Text. v.
Olivet. Die Bucher de oratore sind vom
Prof. Georg Rosse zu Glasgow aus ei-
nem Mscr. u. aus Conjectur verbessert.
— opera ex edit. Jos. Olivieti adje-
ctis ad 'oratorias partitiones nunc
primum annotatt. Jac- Facciolati.
9 Vol. 4. Paf av. , typis seminarii
1753.
— (ders. Titel wie Ausg. v. 1737)
Cur. Jo. Aug. Ernesti. Ed. II. emend.
4 Vol. in 6 Part. 8. Halae 1757.
7«M2^-
Wiederhohlung der ersten Ausgabe.
Die Clavis ist verheuert. Unsauberer
als die erste Ausg.
— — cum delectu commentariorum
in US. D^ph. ed. Olivet. Ed. HL
9 Vol. 4.. Genevae, Gramer 1758*
(Früberer Lad. Pr.i 34 ^^)
— opera. Recensuit J. N. Lallemand.
14 Vol. 12. Paris., Saillant, Desaint,
Barboul768. (Fincke in Berlin 20--^^
Nestler in Hamb. 54 Mark.) Auch
fein Pap.
Wahrscheinlich folgte L. dem voo
Olivet, gegebenen Texte. Zu einigeo
Schriften benutzte er auch Hand^hriheo
u. verbess. danach den Text. Zu Ende
eines jeden Bandes stehen Noten , wel-
Digitized by
Google
Ciceron. Opera. 109 Ciceron* Opera.
clie die anfgenommeuea Lesarten recbt-
fertigeD sollen. t)er letzte Band ent-
hält e. Index latiu. — Die ersten Theile
haben in einigen Exx. das Jahr 1766.
Auct^-Pr,: 40 fl. Meerman.
— opera ex edit. Oliveti (c J. Fac-
cialati) 9 Vol. 4. Venet. 1772.
16 Vol. 8. Patav. 1773;
— opera omniä ex rec. Jo. Aug. Er-
nesti cum ejusd. notis et clave Ci-
ceron. 5 Tom. in 8 Part. 8. Hai.
Saxon., Orphanotroph. 1774 — 77.
10 */. — Auch ScHb. Pap.^ selten.
(Weigelin L. 20>.y.)
Pleue Receus. Eruesti zog Hand-
schriften, bes. aber ältere Ausg. zu
Rathe. Indessen hat er die erstem un-
genau verglichen, ii. den letztern, welche
oft nur aus den schlechtesten Handschr«
geflossen sind , zu vielen Glauben ge-
schenkt. Man hat dem Herausgeber be-
sonders auch vorgeworfen, dass er nach
einer einseitig gebildeten Gramm^itik dem
Cicero e. gewisse regelrechte Norm anf*
gedrückt habe. — Receus. von Wytten-
bach in d. Btbl. crit. Vol. I. F. 1 — 5.
— Der errfte Theil hat nach der,Dedi-
cation noch einen andern HaUpttitel mit
d. Jahre 1772. — Nicht schön, aber cor-
rect gedruckt. — Im Buchhandel ist
diese Ausg. schon längst nicht mehr zu
.haben und steht jetzt in Auctioneu in
zieml. Preise. — {jiucU^Pr*: 4L.
4 Sh. Hibbert.)
— ex rec. J. A. Ernesti cum var.
lection. Grüterian. et clave Cic,
5 Vol. 8 maj. (Halae^ Orphanotr.
1776--77 SufVlf^.
— opera. 8 V0I..8. IVirceburg. 1776.
Incorrecter Textes - Abdruck nach
Olivet.
— Opera ex rec. J. G. Gr^evii cnot.
varior. Editio novissima post Grae- ,
vianam locupletior. 17 Vol. 8. Nea-
poli, typis et sumtibus Jos. Mariae
Porcelli 1777 — 88. (Weigel in L.
40 *y.)
Iteuer, vermehrter Abdr. der Ausg.
c. not. varior. Garatoni übernahm vom
Sten Bande an die Heransgabe. Die
Ao8g> war auf 36 Bäqde angelegt, von
denen 33 die Werke des Cic. selbkt, 2
die Clavi^ von Ernesti u. 1 Fabricii vita
Giceronis u. andere erläuternde Schrif-
ten enthalten soUtf. Sie wurde aber
nicht vollendet. Ein Theil des' Mscr.
(zum 9ten Bande der Reden) ging ver-
loren. Nach der Vollendung des 17teD
Bandes machte der Verleger Concurs u.
das TJuteroehmen gerteih ins Stocken.
Erschienen sind: T. 1, und 2. Officia,
Catö, Laelius u. Paradoxa. T. 3 — 11.
die Reden enth. T. 14 — 17. Epist.
ad Famil. T. 23. Khetorica ad Heren-
niurn. T. 24. De inventione et de
opt. gen. orat., — Die Notae var. sind
nicht vollständig abgedruckt. . Die. Her>
ausgäbe ist etwas eilfertig besorgt. In-
correct u. nicht schön gedr. — Den
Comiuentar Garatoni's zu dea Philipp,
benutzte Hr. D<rector Wernsdorf. —
— opera omnia .ad opt. editt. collata,
firaem. vita, es Plutarcho graeco-
at. reddita, cum notitia litteria.
Acced. indd. 13 Vol. 8. Bipont», ex
. typogr. socictatis 1780 — 87. Frü-
herer Ladenpreis ^ttf 8^., jetziger:
13^/ Zfi.
Text nach frühem Ausg. verbess.
von F. Ch. Exter. Das Leben desfPln-
tarch ist hi einer bessern Uebers. von
Croll beigefügt. Der letate Band enth.
^die etwas verbess. Ernestische clavis.
— Opera. CuVn indd. et varr/lectt.
10 Vol. 4 maj. Oxon., ö typogr.
Clarendoniano 1783. 5 L. 6 Sh. —
(Weigel in L. 60 '.y^.)
Text nach Olivet's Ausg. Zu Ende
eines jeden Theiles stehen Varr«, theils
die, welche Thon). Hearne aus 29Hand-
schr. gesammelt hatte, theils die, welche
der nn bekannte Herausgeber aus 24 Ot-
forder u. 2 Yorker M&s. niittheilte. Diese
Handscbr. sind von sehr geringem Werthe.
Der lOte Band ^th. Ernesti's Clavis«-»
Olivet's Noten waren nicht mit abge-
druckt. Diesem Mangel abzuhelfen,
fügte man in neuerer Zeit einen Sup-
plementband hinzu: Jo^ Oliveti delee-
tus commeotariorum in M. T. Cicero-
nis opera omnia. 4maj^ Oxen., Talboys
1824.
»- opera secundum opt. novissimas- ,
que editt. 20 Vol. 8. Mannh., samt,
tociet. (Löffler) 1783 — 87.
Po«t-Pap. 12 ä/,
— opera ad opt. libros 'recens., ani^
madvevs. crit. instruxit , indd. et
leipcon Ciceron. addidit Chm.Dan.
Beck. 4 Vol. 8. Lips., Seh Wickert
1795 — 1807. 6«/* 8^. (herabget.
Pr. 4-^ 6^.) Auch Schb. Pap. -
Von dieser mit Umsicht veranstal-
teten Ausgabe sind nur diese 4 Bände
erschienen , welche den gvdssten Theil
der Reden enthalten. Der Text ifit ge-
Digitized by
Google ^
Ciceron. Opera. 110 Ciceron. Opera-
reinigt. Unter demselben steheh krit.
Bemerkungeu n. Varr. — Die äussere
Ausstattung ist sehr schlecht. — Aueine
Fortsetzung dieser Ausg. ist wohl nicht
mehr zu denken.
— opera omnia.- 14vVol. 4. Madrid,
ex r?gia..typogr. 1797. M: 24 Portr.
500 rs.
Enth. Cicero'» Leben^ • Ernesti's Gla^-
TIS u. Commeutare»
— opera. Mit deutscher üebersetzung.
^ 16 Vol. 8. Viennae 1802.
— opera omnia e rec. J. A. Ernesti
cum ejusd* notis et clave. 8 Vol.
8. Oxon. , Gollingwood 1810. 6 L.
Schöner u. correcter Nachdr. der
Sten Ausg. v. Ernesti.
— opera omnia, deperditorumque li-
brorum fragmenta. Textur^ accu-
rate recognovit, potiorem lectionis
diversitatem adnotavit , indices re-
rum etverbornm qopiosissimos ad^
iecit Gh^. Godofr. Schütz. 20 Vol.
(28 Part.) ' 8* Lips.,, G. Fleischer
1814 — 23. 23^/12^.
Die Aenderungen des Textes sind
gewaltsam und voreilig. Die Auswahl
der Varr. ist mit Willkühr gemacht. Die
Noten sind nur krit. Inhalts. Als er-
klärender Gommentar kann der Index
dienen» worin der ganze Sprachschatz
des Cicero niedergelegt ist. — Die ein-
zelneu Schrillen werden mit bes. Titel
verkauft. * \
— opera ad opt. libror. fidem accu-
^ate edita. Edit. stereot. 12 Vol.
12. Lips., Tauchnitz 1815 sq.
,6 ^f 18 ^'
— Oeuvres complätes trad« en fran^.
avec des notes crit. et litteraires
et la clavis Giceroniana d'Ernesti.
29 Tom. 8. Paris, Fournier ldl6—
18. ä Band 6 fr. Vel. Pap. 12 fr.
. ^ Herausgeber ist der Buchhändler
Fournier.
. — opera omnia ex rec. J. A. Ernesti
cuih ejusd. notis et clave. 23 Vol.
12. Boston (.1818.?)
Schöner u. Correcter Nachdr.' der
y letzten Ernestischen Ausg.; u. erste in
Amerika er^ohienene dieses Schriftstel-
lers.
— opera omnia ex rec. J. A. Ernesti
cum ejusd. notis et clave CicA-o-
niana. Ed. nova. 8 Vol. 8. Lo^d.,
Priestley 1819. 6 L. gr. Pap. 9 L.
Dazu fügt man: Annotationes in
<^iceronem ex edit. Jos. Oliveti. S Vol«
8. Ibid., id. 1819. 2 L. 2 Sb. gr.
. Pap. 3 L. 3 Sil. — Nizolii lexicon
CiceronianümcuraFacciolati. 3 Vol.
8. Ibid., id. 1819. — 2 L. 12 Sh.
6 d. , gr. Pap. 3 L. 13 S^i. 6 d.
Diese 14 Bände bilden e. vollstän-
diges Ganzes.
— opera ex edilt. Oliveti et Er-
nesti sedula recens. accurata Job.
Carey. (Regent's edition) 12 Vol.
18. Lond.,BaIdwinl820. 3 L. 12 Sh.
— Oeuvres compl. publikes p^r J. V.
Leclerc. (Avec le texte) 80 Tom.
8. Paris, Lefävre 1821. k Bd. 7fr.,
gr. Vel. Pap. 18 fr.
— — Ed. II. 36 Vol. 18 mai Ibid.,
id. 1823. ä Band 3 fr. 75 c.
— opera ex rec. Leclerc edid. J. A.
Amar. 18 Vol. 12. Paris., Lefävre
(impr, Didot iun.) 1823—25. 80 fr.
Gehört zu der Sarami. der Script,
latin. princip. — Sehr sauber.
— Opera ex reo. C. G. Schützii, ad-
ditis commentariis. Bmaj. August.
Tatarin., typis Pomba 1823 sq.
Bis 1828 waren 11 Bände erschienen.
— opöt-a quae supersunt omnia ac
deperditor. fragmenfa. Recognovit
et singulis libb. ad optim. quamque
recensionem castigatis cum varie-
tate Lambiniana 1566, Graevio-Ga-
ratoniana , . Ernestiana , Beckiana,
/Schütziana ac praestantissimarum
cuiusqiie libri editionum integra
reliquae vero accurato delectu bre-
vique adnotatione critica edidit Jo.
Casp. Orellius. 4 Vol. in 7 Part.
8max. Turici, , typis Orelli^ Fuess-
lini et sociorum 1826 sq. — (Erster
Subscr.Pr. war 6«/?^ 16^, fein Post-
pap. 12 A/. 5 Zweiter Subscr. Pr.
8*y5l2/f. Post-Pap. 14*^) Jetzi-
ger Ladenpreis- 13 *^ 8^, Postpa-
pier 20*/.
Neue, höchst werthvolle , krit. Be-
arbeitung. Bei den einzelnen Schriften
sind jedesmal die besten Ansgg. zum
Grunde gelegt, denen aber der Heraus-
geber immer mit eigenem, selbsiständi-
gen Urtheile folgt. Bei einigen Schrif-
ten sind auch peue handschriftl. Hülfs-
miltel benutzt , sowie durchgängig
die wiebtigern ' altern Ausg. zu Ratfae
gezogen u. deren Varr. angegeben. Sehr
correct. Die äussere Ausstattung ist an-
ständig. — O, hat noch zu e. histor. n.
geograph. Index, dem Asconius u. Aus-
zügen aus den alten Scholiasten Hoff-
nung gemacht«
Digitized by
Google
Ciceron. Opera. 111 Ciceron. Rhelorica.
— Opera quae supersunt omnia. Ap-
paratur indicibus, varietate lectio-
num, notisy tabulisque aeneis il-
lustrata cur. Fr. Bentivoglio. 20
Vol. 8 maj. Mediolani, Bettoni
1826 sq. Subscr. Pr. k Band- 8 Lire.
(Fr. Fleischer in L. 2^ t6yi.)
Neue Recugn. des Textes nach
HdscbrfL der Ambrosiana «.älteren nod
ueaern Ausgg. Die Anmerkungen ent'
hallen Angaben der wiehtigem Varr. n.
e. Auswahl Von Wort- w. Sacherklärun-
gen aus ffübern Conimenlatoren.^ Diese
n. die folg. Ansg. mit itni. Ucbers. sind
noch unvollendet. Ersch. sind: Cpistohf.
Tempor. ordine dispositae ad o£t. editt.
et M&s.Godd. praeaertim Ambros. collata.
Varietate lectt. et select. interpr. notis
novisque auctae. Vol. 1 und 2. — Der
erste Band» welchef die PiWegomena u.
das Leben des C. enthalten soll , er«^
scheint zuletzt. Schön gedr. — Zu glei-
cher Zeit erschien e. Ausg. mit ital«
üebersetznng :
Opere di M. T. Cicerone recate in
volgare con notes prolegomeni cd.
indici e col testo latino a riscon-
tro. 40 Vol. 8 maj. Milano, Bettoni
presso A. F. Stella e figli 1826.
Subscr. Pr. ä Band ^ Lire.
Die Ueberselzungen sind dem grÖss-
ten Theile nach neu, welche ausgezeich-
neten Gelehrten anvertraut sind, theils
wevflen auch ältere TJebers. z. B, von
Ronfacio, Facciolati, CantOva n. Andern
aufgenommen.
Von diesen Ausgg. sind auch Abdr«
in Quart veranstaltet.
— opera una volumine comprehensa.
Ex rec. Jo, Aug. Ernesti studiose
recognita edidit Carol. Frd. Aug.
Nobbe. 4 maj. Lips. , Tauchnitz
1828. M. 1 Kpf. (1 BJ. Vorrede u.
1220 S. in 2 Coli.) carton. 7 f-f 12^.
Der Eruestische Text ist nach alt,
n. neuem Ausg. viel lach berichtigt. Re-
cens. vom Prof. C. Beier in d. Schul-
Zeitung ISSÖ'Abthlg. U, Nro. 18 — 20.
— Sehr sauber. — Aus demselben Satze
ist gebildet die kleinere Ausgabe :
10 Vol. (33 Part.) 16. Ibid., id.
1828. 6 ^f i6 9i.
^ opera ad Codd. opt et edit. Le
Giere recensita cum selectis veter«.
et reccnt. notis, curante et emen-
dante N. E. Lemaire et N. Bouillet.
8 maj. Paris., Lemaire 1827 sq.
Erscheint in 4 Abiheilungen , von
denen die erste die rhetor. Schriften
eotbalieo^ soll. Von dieser ersten Ab-
theilang ist bis jetzt noch nichts erschie-
nen. Die 2te Abthlg. enth. die Reden;
die 3te die philos. Werke v. ßouillet
herausgegeben, die 4te die. Briefe. S,
die einzelnen Abthlg,
■ — opera omnia ad opt. edd. collata '
notisqiie brevibusillustrata. 12maj. •
Bruxellis (Lips., Barth) 1829. (ä Bd.
1 *r.)
— opera omnia ex red OrelU. Edi-,
tio superba. Fol. Hildburgh. &Neu
York, bibliograph. Institut 1830. —
10 Lieferungen k 16 yf. (Ister Sub- •
scr.-Pr.), 20i?< (2ter Subscr. Pr.),
1 */ Ladenpreis. ^
Auch ist ebendaselbst eine Ansg.
in 12mo. angekündigt. — Hr. Prof. von
Oretli hat sich nachdrücklich gegen die>
sen N^^chdr. des Textes erklärt^ u. eine
■neue Ausg. angekündigt, in welcher der
Text nach neuen krit. Hülfsiaitleln be-*
richtigt erscheinen solle.
XJra die Mitte des vorig. Jahrhun-
derts sah man mit der gespanntesten
Erwartung einer neueu krit. Bearbei-
tung der sämmtl. Werke des Cicero von
Lagomarsini entgegen. Er verglich alle
in Italien befindlichen llandschrtfteu und
älteren Ausgaben u. stellte deren Vari-
anten selbst bis auf die kleinsten Ab-
weichungen zusammen. Er hatte schon
einen nicht unbedeutenden Theil dieser
Arbeit vollendet, als er Ungenauigkeiten
wahrnahm und die Arbeit vou neuem
begann. Das Werk enthält 30 sehr starke
Foliobände, von denen aber jetzt 2 ver-
loren gegangen sind , welche die Les-
arten zu den Reden pro Gnelio, de pro-
vinc. conr«, pro Balbo u. in Plson. und
das Verzeichniss der Handschr. enthält,
die in der Sammlung durch Zahlen be-
zeichnet sind. Dem verstorbnen geh.
SuaUrathe Niebnhr gelang es, die Be-.
dei^tung dieser Zahlen grüsstenUieils zu
ermitteln. — Die nähere Einrichtung
dieses Werke« beschrieb L. selbst in ei-
nem zu Florenz 1741 ersch. specimen.
Die Herausgabe unterblieb aber, da sich
kein Verleger finden wollte. Die noch
vorhandenen 28 Bände sind jetzt im
GoUegio romano.
Rhetorica.
Ciceronis rhetorica s. de oratore cxxm
conimentario Oinniboni. Leoniceni
De perfecto oratore. Topica. Par-
titiones oratoriae. De claris ora-
toribus^. De petitione consulatus.
De optimo 'genere oratorum.. Ae-
schinis et Demosthenis orationcs
contrariae per Leonardum Areti-
Digitized by
Google
Cicexon. Rhetorica. 112 Ciceron. Rhetorica.
num in lat. contersa. Fol. Venetiis,
per Barthol. Alexandrinum etAndr,
Asulanirai 1485. 3 nonas Mart. —
211 Bll. (Nestler in Hamb. 15 Mark.)
Auct.-PK: 9 fl. 5 81. Cr<?venua. ^
Fol. Venet., Thomas de Blauis
1488. 16 Mai.
— — Fol. Venet., Anton, de Strata
^149^. 15 Jul. — 186 ung. BU. Sign.
b — F. ^
Pie Scbluf5scbr. mit Angabe des
Druckers steht unter der Rede desAe-
schines. ' Unter der Rede des De-
iDOsthenes stebt: Universi operis finis*
Anno ab incarnatione domini 1495 die
15 3nl. — Wahrschi, ist aus dieser letz-
tem Schlussschr, eine Ausg. s. 1. 1495
Entstanden, welche ausser frübern Bi-
bliographen auch, wieder von FranCf
de Licteriis'bibl. Neapel. T. 1 p. 186
erwähnt wird,
— de^oratore cum commento et alia
opera. Fol.' (Norimberg.,) Anth.
Koberger 1497. 26 Marcii. — 185
gez. BU.
Enth. dieselben Schriften,
Fol. Venet. , Alb. Vercellensis
1501. — 181 ßll.
Rbetoricorum ad C. Herenriium libri
IUI. Ciceronis de inuentione lib, II.
Eiusd. de O^atore ad Quintum fra-
tremdib. III. Eiusd. de claris öra-
toribus qui dicitur Brutus: lib. I«.
Eiusd. orator ad Brutura lib. I.
Eiusd. Topica ad Trebatium lib. I.
Eiusd. oratoriae partitiones lib. I.
Eiusd. de optimo genere orator um
praefatio quaedam. 4. Venet., in
aedibus Aldi et Andr. Soceri m.
Martio 1514. 6 ung. Bll. Vorst.,
245 gez. Bll., 2 Bll. Errata u. 1 Bl.
mit dem Anker.
Der Text ist vou Andr. Naugerius
ans' Mss, verbessert. — In dem Gatal.
der Bibl. des Königs v.. Engl, ist ein
Ei. auf gr. Pap. angegeben, u. ein Ex.
auf Perg. wurde iia Haag 172l2 ver-
kauft. S. Gatal. d'un ßibl. exqnise
Wro. 1362. —
Auct.-Pr,: S fl. 10 St. Grevenna.
8. Florent., Phil. Giunta 1514.
m. Octbr.
Auct^^Pr,: 1 fl. Grevenna.
\ I^acbdr. der vorig, von Lucas Ro-
bia besorgt. — Scheint nicht häufig
TorznkoraineD. Ein Ex. auf Perg. be-
' ftiut Loid Spertcer, welcher solches für
455 (r. aus Mac. Carthy's Auction Cr-
sund.
— — 4. Venet., in aedib. Aldi et
Andiv soceri 1521 m. Octbr. —
(Varrentrapp in Frkt. a. NL 6£k)
, 16 ung. BIL Vorst. , ( das letzte
weiss) 245 Bll. u. 1 Bl, mit d«m
Anker.
Wiederbohlung ^^r ersten Aldine
V. 1514.
8. Florent., ex off. Phil. Juntae.
{zw Ende: per haeredes Phil. Jun-
tae 15*26 m. Aug.) — 8 img. Bll.
Vorst. u. 248 gez. Bll.
Abdr. der vorig. Juutine.
— (ders. Titel bis oratorum praefa-
tio quaedam) Index rerum notabi-
lium quae toto opere contineutur
per ordinem alphabeti. Vari«tas
V lectionum quam ex diversorum ex-
emplariiim collatione coUeglmus.
4. Venetiis, in aedibus haeredum
Aldi Manutii et Andif. Asulani so-
ceri m. Martio 1533. — 16 ung.
Bll. Vorst., 245 gez. u. 1 ung. Bl.,
auf dessen Kücl^eite der Anker.
Wur Wiederhohlung der Ausg. von
1521. — Auct.-Pr.i 2fl. 50c. Meer-
man.
— Rhetorica. Variae lectiones ad cal-
cem rejectae. 8- Paris., ex off. Rob. '
Stephani 1544. (Varrentrapp in*Frkf.
a. M. 5 fl.)
2 Vol. 16. Lugd., Seb. Gryph.
1546.
Rbetoricorum ad G. Herennium libri
IIII incerto auctore. Giceronis de
inventione libri II. De Oratorö ad
Q. fratrem libri III. Brutus s. de
jclaris oratoribus Über I. Orator
ad Brutum. Topica ad Trebatium.
Oratoriae partitiones. Initium libri
de optimo genere oratorum. Corri-
gente Paulo Manutio, Aldi filio. 8.
Venetiis , apud Aldi filios 1546.
I^t in 4 Theile getheilt. Die erste
funfasst die Bucher ad llerenuiuiu , de
inventione, topica, oratoriae partitiones.
(179 Bit. u. 1 mit Anker) Der zweite :
de oratore (137 ßll. u. 1 mit Anker);
der dritterde claris oratoribus (56 81].);
der vierte: Orator u. de optimo genere
oratorum (45 BU., 1 Bl* mit der Scbluss»
■ sehr. 1 W68. u. 1 Bi. mit Anker.)
Neue Recens.
— — Post Naugerianam et Victoria-
nam . correctionem emehdati ä Joan.
Sturmio. 8. Argentorati, Wendelin
Rihel 1548. — 12 ung. Bll. Vorst.,
(das letzte weiss), 382 gez. Bll. und
16 ung. Bll. indd.
^— (Titel wie Aldine v. 1546) 8. Ve-
net, apud Aldi filios 1550.
Stimlut ganz mit der Aldine t. 1546)
^uch selbst lu den Seitenxablen übereiiu
Digitized by
yGoogle
Cic. Rhetorica.
113
Cic. Rhetorica.
— (ders. Titel) 2 Partes. 8. Venetiis,
apud Paulum Manütium Aldi filiutn
1554. (184U.248B11., d. letzte Tlieil
unrichtig nur bis 240 bezeichnet^
Ebenf. nur Wiederhohliftig der AI-
dine v. 1546. — Ejiu Ex. auf gr. Pap.
tat Graf M^an ; ein Ex. auf Perg. d.
Bbetoric. ad Her'cun. u. de oratore war
in der Gudius'scheu ßibl. S. Cata]. 4.
Kilon. 1706. S. 240 Nro. 51 u.52. Die
Behauptung Aenouard's iir Annal. des
Aide T. 1 p. 386, dass. diese Ausgaben
jetzt in der herzogl. Bibl. 2U Wolfen-
biittel seien, is( irrig.
2 Vol. 8. Venetiis, apud Pau-
lum Manütium 1559.
Wiederhohlung der vor. Ausg.
— (Titel wie Ausg. v. 1548) 8. Ar-
gentor., Josia Kihel 1564. ^
— Rhetorica etc. 2 Vol. 8. Venet.^ Al-
dus 1564. — 198 BIL, 272 Ell.,
25 Bll. Scholl, u. 1 mit Schluss-
schrift u. Anker.
-—2 Vol. 8. Ibid., id^l569. (400 S.,
543 S. u. 24 Bll. Scholl.)
Rhetoricorum ad C4 Herennium li-
bri IUI incerto auctore. Ciceronis
de inventione libri II. Topica ad
Trebatium, oratoriae partitiones.
Cum annotationibus Dionys. Lam-
bini. 8. Venet, ex bibl. Aldina 1569.
(24 ung. Bll. Vorst., 184 u. 38 Bll.
Not, ^ 1 mit Anker u. 1 weiss.)
-- Cic. de oratore libri III. Ora-
tor. De claris oratoribus. Cum an-
notatt. Dionys. Lambini.. 8. Ibid.,
ex bibl. Aldina 1569. (240 gez. BIL
u. 48 Bll. Noten.)
— libri rhetorici. Editio ad Manu-
tianam et Brutinam • conformata.
(op, Frd. Sylburg.) 8: Hanov., We*
chel I59O. (Weigel in L. 1«/» ^9/,)
u. 1609. ^
— omnes qui ad artem orator, per-
tiuent libri interjJretatione ac no-
tis illustravit Jac Proust. 2 Part,
4. Paris., vidua Cfaudii Thibpust
1687. (Weigel in L. 9^12;^.)
— de oratore cum interpr. ac notis
quas inus.Delph. edidit Jac. Proust.
8. Oxon., etypogr. Clarendon. 1714.
— Cic. über de claris oratoribus,
orator ad Brutum, topica^ oratoriae
partitiones, liber de opt. genere
oratorum c' interpr. ac notis ed.
J. Proust, 8. Ibid., 1716. -- Incerti
auctoris s. ut doctis cjuibusd. vide-
tur, Cornifici Rhetor. ad Herenn.
libri IV. Rhetorica s. de inven-
2ter Theil,
tione rhet, libri n. c. interpr. ac
notis ^d. J. Proust 8. Ibid. 171&
— Auch gr. Pap., seV selten.
Nachdr. der vorig. Ausg.
— opera rhetorica et orationes quae
supersunt omnes ad exemplar Lon-
^ dinense edita. (c. J. P. Millero) 8.
Berol., Haude 1748. 2 */.
Sehr sauber.
c. adnotatt select juxta edit.
Oliveti. 8maj. Viennae, Tendier
1761. ^ i^^
— opera rhetorica s. institutiones ar-
tis eloquentiae forensis opera et
sumtu Jos. Qreyssing. 8maj No-
rimb. 1782 u. Ibid., Stein 1807.
1¥ 8x^.
— opera rhetorica recens. et illustra-
vit Chr. Godofr. Schütz. 3 Vol. in
6 Part. 8. Lips., apud Goeschen
1804 — 8. 4«/? 12^, VeL Pap. 24^.
^ S. benutzte Wolfenb. Mss. Die
altern Ausgg. sind nicht genau benutzt,
u. die Varianten ohne strenge Auswahl
excerpirt. Die äussere Ausstattung i*t
gut • .
— opera rhetonca minora, recognita,
argumentis et iridice illustrata ab
Jo. Chr. Frd. Wetzel. 2 Vol. 8maj.
Liegnit., Siegert 1807. 4'V» 16;^f.
Jn dieaer Auag. fehlen die Bneher
de oratore , ßrulus u. orator ad Brutum.
Ed, n. 8. Lips»j Hinrichs 1823.
1 *^ 16^.
Ist viell. nur neuer Titel «ur vor-
hergehenden Ausg.
Rhetorica ad Herennium
et de inventione.
Cic. rhetorica nova et vetus. 4*maj.
Venet, Nicol. Jenson l470. 138 Bll..
mit 30 Zeilen.
Beginnt ßl. la: (E) TSl Negociis
familiaribus iinpediti uix falis ocium
fiudio fuppeditare poffumus etc. Auf
Bl. 63 b scfdi essen Uhrtorica ad He-
rennium', u. auf dem folg. Bl. a begin-
nen die Bücher de inventione. Auf
Bl. 138 a 4 Verse, deren erster: Ernen-
data iniinu sunt exemplaria docta etc.
Darauf die Schlussschr.
' Auct, Fr.: 79 livres 19 sols Gal-
guat; lOÖ fl. Crevennaj 18 L. 18 Sh.
Willet.
Auch «kennt man mehrere Exx. auf
Perg.: in der königl. Bibl. zu Paris,
Digitized byCjOOQlC-
Gic. Rhetorica.
114
Cic. Rhetorica.
St. Cenevl^ve daselbst, Bibl. zu PÄrma,
Rilter Bartpllm zu, Udioe , kaiserl. Bibl.
zu Wien, Bjbl. zu JJpsala, Herzog v.
Devonsbirc. Das letztere Ex. wurde
bei Gaigiiat mit 415 livres u. später bei
]a Valü^re mit 1100 livres bezahlt.
Fol. Neapoli, per /Irnaldum de
Bruxella 1472.
S. Denis Supplem. p. 12. Uro. 58.
Belo«*» Anecd.IV p. 295^
r- 4. ' s. 1. et a. 134 Bll., ohne
Sign«, Cust. u. 31Izabl.
Die letzte Zeile des ersten Blat-
tes: quae res . . et legibus. — Ein Ex.
dieser Ausg. auf F'erg. in der Bibl. zu
Upsala. Das letzte Bl. fehlte.
^ Fol. s. 1. (Venet., Condam Pe-
tri) 1475. röm. — 57 u. 5^ Bll. mit
32 Zeilen. Sign, a— g, und a — g.
Bl. la: .M. T. Ciceronis Oratoris
Clarifflmi Rhetoricae uetcris. Libcr
Primus foeliciter incipit. Schlies^t auf
Bl. 57 a; Emendata maou funt exeni-
plaria docla Omniboni etc. Darunter
das Jühr 1475. Bi: 57 b ist weiss. Bl.
58 a beginnen Rhrtoiicä acTHerennium,
welche auf der Rückä». des llltenBlatr
tc» schliessen. Die Typeo siflNl von
denen des ersten "Werkes etwas ver-
schieden, (lu d. Leipz. Univers. 'Bibl.)
Ein Kx. auf Pe^g^ in der köuigl.
Bibl. zu Paris. -
Fol. s. 1. et typogr. nom. 1476.
— 68 ung. Bll. (das erste weiss)
mit 45 Zeilen. Sign, a ■— 1.
Beginnt Bl, 2a :
M. T. C. ORATORIS CLARISSIMI
ADHERENNIÜM RHETORICORVM
ISO VOR VM ÜBER PRIMVS.
Schliesit Bb 68 a :
Emendata manu funt exemplaria docta
Omniboni: quem dat utraqj lingua^
patrem.
Marci Tullii ' Ciceronis Oratoris Clarif-
Timi Rhetoricorum
Veterum Über Vltimus
M. CCCC. LXXV!.
Üic Papierzeichen sind die bei
Santander Nro. 128 — 130 angegebe-
nen. — (Ir» Götlingen.)
Fol. Mediol., per Phil. Lava-
gnam 1477. ,
— — Fol. Venet., Phil. Condam Pe-
. tri 1479 die iilt. Febr. 94 ung. Bll.
mit 36 Zeilen. Sign. A—F u. a— g.
Das obiffe Datum steht unter d.
Bücbern d. rbetor. ad Herean. Bl. 47b
unter d, Bticbem de inventinue s^bl
nur die' Jahrzabl. (In Göttingen),
AucL-Pr,: IL. llSb. ß^, PinellJ.
— ^ — cum c(^mentario M. Fabii
Victorim. Fol. Venet., Bapt. de
Tortis 1481. 24 Januar. (Weigel
in L. \Ovf,) — 187 ung. Bll. (das
93ste ist weiss)i
I Sehr saubere Ausg. (In Göttingen.)
cum commentario Victorini. Fol.
Venet., Bapt. de Tortis 1483 die
ult.. Octobris. — 130 ung. 'ßU. Sign,
a — y. (In Göttingen.)
— — Fol. Venet. , Joan. de Porliuio
et Jac. Britannicus 1483. die 17 Jul.
151 Bll. (Nro. 13151. Weigel in
Fol. Venet, , per Marimim Sa-
racenum 1487. die 18 Septbr. —
130 ung. Bll. (In Göttingen.)
Fol. Venet., per T. Z. P. &
Petrum Jo. P. Perga. 1493. 15 April.
ISO Bll.
Zu Ende des Textes steht: FINIS.
Darauf dasDruckerzeichen mitd. Buch-
sUb. T. Z.
p c. commentariis Hieron. Capi-
duri et M. Fabii Victorini. Fol.
Venet., Gulielmus Tridinensis co-
gnomento Anima mia 1490 pridie
cal. Septbr. —'161 Bll. Sign. A— P,
a — m.
*- B-betoricorum libri ( ad Hereiin.
— et de Inverjt.) cum tribus commen-
tis (Maturantii, Mancinelli et Victo-
rini.) Fol. Venet., Phil. Pinzius
1496. 8 Jul. — 165 Bll.
Eine Ause, mit dies. 3 Comraen-
taren Fol. Venet. i486 ist sel-r zwei-
felhaft.
Fol. (Lugd. od. Taurini) per
Jacobinum Suigum et Nicol. de
Benedicts 1497.
— Rhetoricorum libri cum tribus
commentariis vidölicet Mario Fa-
bio Victbrino, Franc. Maturantio'
Perusino, Anton. Mancinello. Fol.
Venet., Pbil.Pinciusl500. 12 Septbr.
165 Bll. (In WdfenbÜtteL) ,
Fol. Ibid., id. 1504. 10 Decbr.
— Rbetorica (ad Herennium et de
inventione). 8» Venet., Joan. et Gre-
gor, de Gregoriis 1502. 6 mens, Aprilis.
Auf der Rückseite des Isten Blat-
tes ein Brief von Raphael Regius an
Anton. Lauredanus y in welchem, er
Digitized by
by Google
•Cic. Rhelorica.
115 Cic. Rhelorica.
«agt, er habe diese Schriften veibes-
•ertj ob ans Mss. oder Goujectur ist
ODgewiss. (Iq Gültingen.)
— 'rhetoricoijum ad Herennium libri.
Eiusd. de inventione Jibri duo , in-
terpretibus Francino Maturantio,
Ant. Mancinello, Jod. Badio As-
censio et M. F. Victorino. Marini
Becichemi in utraque rhetoriea ca-
stigationes. Fol, Paris., Äscensius
1508. ad Idus Junias. — 8 uiig. BU.
Vorst. u. 166 ßll. (In Göttingen.)
— rhetoricorum commentarii in H^r-
magorara et ad Herennium. 8. Flo-
>rent., Phil. Giunta 1508. 6 idus
Martias. (72 u. 76 ßll.)
Von Laureotiiis Roinnleus besorgt,
libw recenter castigati (c. com-
ment. Maturantii, Mancinelli et Vi-
ctorini.) Fol. Venet., Phil. Pincius
1509. 12 Febr.
S. Frcjug. appar. lilter. T. III p.
0* - 69. .
— — Fol. Mediol., Leonard. Pachel
1511. 9 Novbr.
S. Panzer T.XI p. 462. ,Nio. 100b.
Fol. Venet. 1511 die 8 Maii.
Rhetoriea Tullii. M. T. Ciceronis
oratoris clarissirai Ijnguae latinae
^ facile principis Rhetorices libri
quattuor ad C. Herenniü. Ac eiusd.
M. T. Ciceronis de^ Inventione li-
bri duo ob omni m«"da terse etni-
tide castigati. 8. (Lugd. geg. 1510)
147 ung. ßll.
Unter dem Titel steht die roih-
gedr. Lilie. Die Typen sind denen
ähnlich, mit welchen die Lyonner Ausg.
der Hist. Nat. des Plinius 1510 gedr.
ist. — S. Herrn Diakonus Bardili in
Jabn's Jahrb. 1829. Bd. 1 S., 13. *
— rhetor. ad Herennium libri IV et
libri duo de inventione. Fol. min.
Lugd., pro Jodoco Badio Ascensio
per Stephanum Baland 1513. (?)
ütrague Ciceronis rhetoriea. 8» Floi*.,
PhiL Junta 1515, m. Mart. -— 11 T
ung. Bll. Verst., 135 u. 1 Bl. mit
d. Lilie.
Neue Recogn. de« Texte* von Ni-
col. AngeMus. — (In Göttingen.)
4. Argentorati, ex aed. Schure-
rianis 1518.
S. Maittaire II p. 318.
4. Colon. , apud Heronem Alo-
pecium m. Aug* 1522,
S. Maittaire IL p. 629.
" "T^.^^^" > Sim. Colinaeus 1521.
pndie nonas Mart.
et haec quam emendatissime.
8. Argentorati, exe. Jo. Knoblouch n
m, lunio 1527.
~~ ~ 8. Paris., äim, Colinaeuf 1529.
3 idus Mart.
8. Ibid, id. 1534. cal. Maii.
— rhet. ad Herennium, de inven-
tione, topica, partitiones oratoriae.
8. Basil., Joan. Hervag. 1534.—'
363 S. u. 9 Bll. Ind.
— rhetoricor. ad Herennium libri «juos
alii non esse Ciceronis asseveraHt.
Eiusd. de inventione libri 11. Inter-
pretibus Fr. Maturantio, Ant Man-
cinello, Jod. Badio Ascensio, Max.
Fab. Victorino. Mar. Becichemi in
utraque rhetoriea ex epistolar. que-
stion. centuria prima castigationes.
Fol. s.l. 1534. (NesUerinH. 5 Mark.)
-^- ad Herennium libri IV. In eorum
obscura et difficilia loca annotatt.
a Gyberto Longolio conscriptae.
De inventione libri duo c. Fabii
Victorini comntentariis per Longo-
lium reuisis et castigatis. 8. Colon.,
Joan. Gymnicus 1535.
— rhet. ad Herenn., de inventione,
Topica et de partit. orator. 12. Pa-
ris., ex off. Roh. Stephani 1537.
8 Paris , ex off. Sim. Colinaei
1539. 8 non. Mart.
8. Paris., Frc. Gryph. 1540.
8. Ibid., Sim. Colinaeus 1541.
— (Titel wie Ausg. 1535).* 8. Colon.,
hered. Gymnici 1544 u. 1550:
— Rhetor. ad Herenn., de inventione,
topica, orator. partitiones. Varr.
lectt. 12. Paris., Simon. Colinaeus
1545.
— — 12. Paris., Hieron. et Dionvs.
de Marnef 1547. ''
12. Ib., Oudin Petit 1547.
- rhetor. ad Herenn. c. Hieron. Ca-
piduri, Gisb. Longolii, GL Pontani,
Pet. Victorii et Marini Becichemi
commentariis. Rhetoriea de inven-
tione cum Marii Fabii Victorini et
Mar. Be{ ichemi comm. Fol. Venet.
Hier.'Scotus 1546. '
- — Fol. Ibid.,' id. 1554.
- rhetor. ad Herennium et de in
ventione. Ex Pt. Victorii ac P.
Manutii castigatt. 2 Tom. 16. Lued \
S. Gryph. 1548.
' DigitiEedbyLjOOQlC
Cic. Rhetorica.
116
Cic. Rhetorica.
^ 2 Tom. 16. Ibid. , id. 1561.
(Nestler in Hamb. 2 Mark 8 Sh.)
— rhetoricorum libri ad Herennium
et deinventione. 8. In RhemorXini
academia, exe. Claud. Galderius 1553.
— rhetor. ad Herennium lib. IV,
rhet. de invelitione lib. duo. In
rhet. ad Herenn. Hieron. Capidauri
et^Jodoci Badii Asicensii commen-
tariis, Gib. tongolii annotatt,, Claud.
Pontani scholia. Pt. Victorii ca-
stigatio , Marini Becicbemi casti-
gationes, in rhetorica deinventione
^ Victorini commer^t. et Marini Be-
cichemi in libros de inventione et
in ipsos Victorini commentarios ca-
stigationes. Impressum ad exem-
plum postremae edit. Aldinae. Fol.
Venet., J. M. Bonellus 1557.
— rhetor. ad I^erennium et de in-
ventione. 16. Lugd., Joan. Gryph.
1565.
Incerti auctoris seu ut doctis quibus-
, dam vidoptur , Cornijici Rhetoricor.
ad Herenn. libri IV' Rhetorica s.
"de inventione rhet. libri H cum in-
terpretatione ac notis quas in us.
Delph. edidit J. Proust. 8. Oxort.,
e typogr. Clarendon. 1718. (Wei-
gel in L. 2 vf 16 /<.) — Auch gr.
Pap., aber s selten.
Cio. rhet. ad Herenn. libri IV et« de
inventione libri duo. Cum integris
, Dionys. Lambini, Fulv. Ursini, Jani
Qruteri, Jac. Gronovii et excerptis
alior. notis, variantibus codd. Mss.
lectt. et ineditis animadv. Jo. Georg.
Graevii. Additissub finemJo. Mich.
■ Bruti et ineditis notis Frc. Ouden-
dorp. Gurante Pet. Burmanno sec.
qui in limine operis de auctore
Rhetoricorum ad Herennium disse-
ruit. Bm'a]. Lugd. Bat., apud Sam.
et Joh. Luchtmans 1761. (Altheer
in Utrecht 3 fl. 5 st.; Nestler in
Hamb. 6 Mark? Weigel in L. 3 «f.)
Graev. beabsichtigte e. Aosg. dieser
Schriften nach Art seiner früher ersch.
Ausg. des Cic; zu veranaalten , wurde
aber darcb den Tod ao der VolIeuduDg
gehiudert. ßurraann kaufte deo h-tod-
«cbriftltchen ^Nachlass G.'s an sich. Gr.
legte deo Text voa Victorius zum Grunde,
verbesserte ihn aber aus 6 Handscitr. n.
filtern Ausgg. Graev. Noten geb«a nur
über die Bücher der Rhet. ad Hereno.
a. bis zum ^sten G^p. des Isteii Bu-
ches de Inventione. Burraanu fügte aus
der Lugd. 1570 die Noten von Mich.
Brutus und nnedirte von Frc. Ouden^
dorp bei.
— — Editionem Gtaevio - Bumlaii-
nianam in Germania repetendam
curavit suasque notas ad)ecit Frd»
Lindemannus. 8maj. Lips., Hinrich$
, 1828. (Vmu.704S.)3>f 20^., hoU.
Pap. S^i 8^.
— ut ferunt rhetoricorum ad He-
rennium libri quatuor. Eiusd. de
inventione rhetorica libri duo.' Ex
recens. Graeviana in us. schol. editi
(a Frd. Lindemanno). 8maj. Lips..
Hinrichs 1829. (IV u. 193 S.) 12^.
~ rhet. ad Herennium. 4. s. 1. et a.^oM.
— 60 Bll., ohne Sign., Cust. u. Bllzahl.
Heg. B1. la:
(E) Tfi DCgolijsfamiliaribus Ipedltiuix
fatis ocium ftitdio fuppeditare pofnnius
Schliesst Bl. 60 a: MARGI. T. C. Ora-
toris Ciarifrimi ^ ad Herennium Rhe-
tico2(. uouo2|. Liiber ullimus fclicit.
Expliclt.
"Sehr seltne Ausg.
— — et de partitionibus oratoriis.
4tnin. s. 1. et a. ^oth. 82B11., ohne
Sign., Cust. u. Bllz.
Beginnt:
M. T. C. Oratoris Clarirnmi Ad
Hereäuiiim RheioricoruJ nouoru
Liber Primus.
Schliesst : i
Marci Tnllii CtceronTs Rhetori
cor um Nouopim ad H erenniom
Libri Quarli l VItimi Finis
Darauf: M. T. Cicero {sie) de parütio-
Dibus Oratoriis Liber incipit foeliciter.
Zh Eude e. Regst.
Die Typen aind dieselben , mit de-
nen Steph. PlauDck zu Rom druckte. —
.'n Frc. de Licteriis bibl. Neapol. T. L
p, 182.
— ^ Rhetorica ad Herennium. Fol. s.
1. et a. Sixtus Riessinger.
Zu Ende: Marci Tulli Ciceronis
Rethoricnm {sie) über ad Herennium. fe-^
liciter explicit. Sixtus RielHnger.
Vergl. Giustiniani saggio p* 37. n.
Frc de Licteriis bibl. Neapol. T, I,
p. 182.
— Rhetorica ad Herennium. Fol. s.
L et a. gotä. — 61B11. mit S4 Zei-
len. Sign, a — g*
Beginnt Bl. 1 a : Marci Tullij Ci-
ceroni« oratoris clarifrimi ad Herennium
Rhetoricorum nouorum liber primus fc-
liciter incipit/ Schliesst auf der Ruck-
geite des letzten Blattes: Marci Tulij
Digitized by
Google
Cic. Rhetorica.
117
Cic. Rhetorica.
CiceroU Oratoris clarilTimi Jid Heren^
nium Rbetoricoriiin Nouotum liber viti-
mna Felic'tter expliciu Auf den 2 leU>
ten BD. 2 Briefe ad Gregor. Heimbar-
geusem et Henricain Gomttem de Lapf-
icn, — (lo Göttingen.)
Wurde TieHeicht ▼on Job. Koelhoff
zu Colin geJr. — ./^«c^ Pr. : 5L. 10 Sb.
Pinelli. (scböo. Ex.) '
— — Fol. min. Neapoli, Math. Mo-
ravus s. a. — 69 BU. Sign* A — H.
Bl.Ma beginnt: MARCI. TVLLII.
CICERONIS. BETHORICA {sie) NOVA
IWaPIT. PROHEMIVM. — Scbliewt
auf der Rückseite des letzteu Blattes.
Nach Giustiniani p. 63 sind die
Typen dieselben, mit denen M. im J.
1477 den Dante druckte.
Fol. s. 1. et a. 56 Bll. m. 32
Zeil. Sign. A — G.
Die Iste Zeile des Isten Blattes:
M. T. C. ORATORIS CLARISSIMI
AD HEREN. Wurde riell. von Vinde-
Uny de Spira gedruckt.
, Fol, 8. 1. et a.
Vorauf gebt c. Brief v. Joh# Gurt.
de Eber»pacb ad Leonardum Vlmeurem
presbyteruiu» datirt Friburg., pridie Kai.
Jul. 1493.
— rhetoricorum nouörum ad Heren-
nium libri. Fol. Komae, per Vuen-
delliuum de Vuila 1474. — 51 Bll.
mit 34 Zeilen.
Beg. 31. 1 a :
M. T. CICERONIS. ARTIS. RHE-
TORICAB. (sie.) AD HERENNIUM
LIBER. PRIMVS.
Sehr »elten. — Auct.^Pr.X 96 fr.
Lanraguais ; 151 livres la Valli&re ;
6 L. 6 Sb. PincUi.
Fol. min. Mediolani, per An-
ton. Zarotum 1474« 12 m. Aug. —
61 Bll. (nach Brunet 62.)
Mtct.'Pr.: SU 5Sb. Pinelli,
4 min. Andegaui, per Jo. de
,Turre atque Motelli 6 Febr. 1476.
Ohne Sign., Cust. u. Bllzahl.
Beginnt Bl. 1 a : INCIPIT RHETORICA
NOVA MARCI TVLLII CiqERONIS.
Erstes zu Angers gedr. Bucb.
Fol. Papiae, per Jacobum de
. Sancto Petro 1477. 12 Novembris.
Fol. Parisii impr. in vico San-
cti Jacobi \\xtl9i domum praedica-
-torum 1477. 4 Kai. Nov.
VonPet. Caesarls u.Job. Siol gedr.-
Pol.'Paris., impr. in vico Sancti
Jacobi in intersignio follis viridis
1478. 4 Kai. Jan.
Von Pet. Caesarls a. Job. Stol gedr.
— Rhetoricorum opus per Henricnm
de Cataneis dili^cnter emendatum.
Fol. Mediolani, impr. per Leonar-
>dum Pachel. et L'Idericum Scinzen-
zeler 1479 die primo Septemhris.
— Rhetorica nova s. ad Herennium
c. commentarjo M. Fabii Victorini.
I^ol. Mediolani per Anton. Zarotum
1485. {Jucf.-Pr.: 16 Sb. PiotUi.)
4. Ibid., per Uldericimi Scin-
«enzeler 1489. 10. Febr.
" Fol. s. 1. 1499.
■^ — (c* praef. Raph. Regii) 4. Cra-
coviae 1500.
Viell. von Job. Hallcr gedr.
— rhetorices ad C. Herennium libri
quatuor. (c. praef. AnoU*. Fabani)
Fol. Lips., Jac. Thanner- 1504 ad
nonum Kai. Februarias. ffoth» —
58 ung. ßU. , Sign. A — K.
— r — Fol. Liptzck, per Wolfgangum
Molitoris de Monaco 1505. 7 Apr.
— commentariorum rhetoricorum ad
C. Herennium libri IV. 8. Craco-
viae, ex o£F. Vngleriana, impensis
Marci Scharffenberger 1507.
Fol. Lips., per Wolfgangum
Monacensem 1514.
— rhetdricoruni libri quatuor ad He-
rennium. Index praeterea hie est
additus in ipsius operis fronte, quo
dicto citius quaerenti quodvis oc-
curat. 4. Argentorati, ex typogr.
M. Schurrerim. Novbr.1515. 60 Bll.
— rhetoricorum libri IV, 4. Cr&cov.,
per Jo. Haller I5l7.
-: ad vetustiss. codd. fidem resti-
tuti. 4. Paris., apud Mich. Vasco-
Sanum 1536.
— — cum annotationibus Gyberti
LongoHi. 8. Antverp., ap. JoSteel-
sium 1536. m. Novbr. (typis Jo.
Graphei.)
4. Pai^is., Jo. Lod. Tiletanus
1543.
— — c. comment. Mich. Toxitae.
Smaj. Basil., Oporin 1556.
ex rec. Burmanni. 8maj. Nea-
poli, Porcelli 1777, ■
Ist eigenlL der 23ste Band der Ausg.
v. Garätoni.
— — ex reo. Pt. Burmanni. 8. Au-
Digitized by
Google
Cic. Rhetorica*
118
Cic. Rhetorica.
gust. Taiirin., ,ex typis viduaePom-
ba et filior. 1823.
Ist vieJI. nur Nachdr. der vorher-
gebendeo. ^
— de inventione libri II. 4. Paris.,
Mich. Vascosan 1536. cal. Aug.
— r- 4. Ibid., Mich. Vascosan. 1543.
— rhetorici s. de inventione libri duo
c. M. Fabii Victorini commentariis.
4-. Paris., ex off. Rob. Stephani
t)e^ oratore. .
Ciceronis de oratore ad Q. Fratrera
lib. III. 4 maj. s. 1. et a. rö/n. —
108 bedr. Bll. m. SO Zeilen.
ßegiimt Bl. 1 a : ;
(C) OGITANTI MIHr SEPENVME
To & memoria uetera repeteuti perbea
ti fuiffe. Q. fraier Uli nideri folent
qui in etc.
Scbliesst auf der Rückseite des letzten
Blattes mit der 28sten Zeile:
tionis animos noftros curäq, laxemus.
ET SIC FJNIS
Das 2te Buch beginnt auf der Stirn-
seite des 33sien Blattes. Die Rucks, des
79ftten BI. ist weiss. Auf Bl. 80 a be-
ginnt'das Ste Buch.
Erste Ausg., sebr schön w. unge-
mein selten, von welcher sich ein Exem-
plar auch in der Univers. Bibl. zu Göl-
tingen befindet. Wurde im Kloster Sub-
. biaco bei Rom von Sweyobemi n. Pan-
nartz um 1465 — 67 gedruckt. Die Ty-
pen sind dieselben , wie im Lactantius
T* 1465.
Auct.^Pr,: 116 livres Gaignat;
60S livres la Valli^rc; 320fl. Crevenna;
114 fr. Rover (e. schlecht. Ex.)
Fol. s. 1. et a. r'öm, — 108 Bll.
mit 32 Zeilen* Ohne Sien. , Gust*
u. BUzahl.
Beginnt Bl. 1 a :
M. T. Gicerouis Ad Qnintam Fra-
trem In Libros De Ora
tore Pi^fMcio Iiiciplt Foeliciter
(C) OGiTANTI MIHr SAE
pennmero & memoria uetera repete
Di© letzte Zeile de» Werkes ist:
animos noftros curamqg laxemus.
Ueber den Drucker dieser Ausg.
herrschen sehr verschiedene IVIeinungen.
Der Gaul. Pinclli T.IU Wro.57SS(a.Rii-
ter Barnard im Gstal. der Bibl. des Kö-
nigs von England) finden die Typen de-
nen des Job. deSpira ähnlich , mit wel-
chen dieser Gic. Epist, ad famil. 1469
druckte, nach Dibdin bibl. Spencer. T. I
p. 336 ähneln sie mehr denen von Vin-
del. de Spira z>i Gic. Officia gebrauch-
ten. Frc. de Licterüs T. I p. 184 da-
gegen versichert^, diese Ausg. sei aus
Johannis de Golonia Presse hervorge-
gangen , denn die Typen seien von de-
nen nicht verschieden, mit welchen die-
ser d. Ausg. de fiuibus mal, et hon. im
J. 1471 druckte.
AucL-Pr,i 9 L, 10 Sh. PinelliJ
50 fl. Meerman.
4. (Mediolani) Alex. Minutianus
(um 1498)^
S. Guillon in der Bibliogr. de la
France V* 1820. S. 333.
4 maj. Romae, per Ulricum
Han de Wienna 5 m. Decbr. 1468.
goth, — 92 Bll., (das letzte weiss)
mit Sß Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : (C) ogitanti mihi
fepenu. Zu pude: Finiti et cJtinuati
fuüt fupradicti libri M. T, C. Romo per
me Ulricum. Hau. De. wieua. Anno
domini. Millcfimo quadiingentefimofexa-
gefimo octauo Die. Quinta. Menlis.' De-
cembris.
Varianten (des Islen Buches) dieser
Aiisg. bat Hr. Director Klein mitge-
tbeilt in Frieden) auni et Seebodii Mi-
scell. Grit, T. I. P. 2. p. 344 — 353.
P. 3. p. 489-607.
Höchst selten. — Auct,-Pr,: lOl
livres 4 sola Gaignat ( e. andres Ex.
ebendaselbst 94 iivres 1 sol. )
— de oratore, Bruftus s. de clarisora-
toribus. Ad M. ßrutum orator s.
de optimo genere dicendi. 4 maj.
Romae, in domo Petri de Maximo
(Sweynheim et Pannartz) 1469. —
188 BII. (nachFossi), 186 (nach Bru-
net u. Dibdin) mit 32 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a: (C) Ogitanti mihi
fepenuinero & memori.». Das dritte
Buch der Schrift de oratore scbliesst auf
Bl. 109. Die letzte Zeile ist : animos
Dollrol curamque laxemuf. Schliesat auf
dem letzten Blatte : M. T. Ciceronif in
Brutum {.sie) explicit liber. Anno xjTi
.M. cccc. Ixix. die uero xii. meufifJa-
nuarii Borne in domo magnifici uiri
Petii de Maximo.
Ebenfalls «ehr seltne Ausg., von
welcher 550 Exx. abgedruckt wurden.
Brutus ist hier zum ersten Male gedr.
Digitized J3y
Google
Cic. Rhetorica. ^
119
Cic. Rhetorica.
Juct.-Pr,: 9S Hvre« 1 sol Gai-
gnat; 730 livres Brienn«.
~ de oratore. Fol. (Venet.,) Chrp.
Valdarfer 1470. — 7t Bll. mit 40
Zeilen, ohne Sign., Cust. u. BUzahl.
Die erste «, zweite Zeile des Islea
Blaues ist: (C) OGITANTI. Ä^IHI. SAE-
PENVmero : & memoria uetera repeieti :
perbeati fuiffe. Schliesst BI. 72 b : AN-
NO. DO. M. CCCG. LXX., D irunter
6 Verse, deren erster: Si quem or;<torit
perfecli audire iuuabit etc. (In Güttin-
gen.)
, Ist nur Nacbdr. der vorigeo) aber
als erster Druck von Cbrp. Valdarfer
merkwürdig.
uiuct,~Pr,: 116 livres Brienne.
r Fol. Mediolani) impensis Phil.
Lauaniae 1477. 6 idiis Novbr. 91
Bll. mit 36 Zeilen. M. Sign.
Beginnt: M. Tnl. Ciceronit ad
Qaiiitif fratrem in libros de Oratore
Praefalio. Schliesst auf BI. 91a: X.^ .
X. X: X. FINIS. X: X.X. X ßX. Im-
prffnm {sie) Mediolani impenfis Phi-
lipp! Lauauiae anno domini milellimo qua-
tri ceuieliino leptuagerimo leptimo fexto
idus uouembris. Auf der Bücks. desselben
Blattes : Cicero Icribeos ad Leptam de
oratore Zwo Tic ait: Oratorem etc. Letzte
Zeile: DEO GRATIAS AMEN.
Fol. Venet, Andr. Catharensis
1478. 20 Aug.
Fol. Ibid., per Barthol. de Za-
nis de Portesio 1499.
— tres de oratore libri. Fol.Lips., Jac.
Thanner 1515. m. Aprili. 69 gez.
Bll.
Scheint der Asoensiana gefolgt za
sein. — (In Göttingen.)
(c. praef. Jb. Rhagii Aesticam-
, piani ad Vit um Werfer um). Fol.
Ibid., Melch. Lotter 1515. m. Aprili.
Vereil. Paozer T. VII p. 187. Nro.
491 u. Harles praef, p. XXL
a Phil. Melanchthone nova ac
locupletiore quam antea locor. in-
signium enarratione illustrati. 8.
Frcf., Petr. Brubach m. Mart. 1514.
— 16 ung.BU.ScholL des Mola nch-
thon u. 165 Bll.
— ad Quin tum fratrem dialogi de
oratore. Eiusd. orator ad Bnitum.
8. Argentorati, Joh Knoblauch ex-
cudit 1524. m. Septbr. — 175 Bll.
— de oratore cum soholiis Phil. Me-
lanchthonis. 8. Paris.^ exe. S^lvius
aere et impendio Chr. Wecheli
1526. cal. Decbr.
"— — a Phil. Melanchthone soholiis.
' ac notulis quibusdam illustrati. 8*
Paris. ,Sim. Colinaeusm. Decbr.
1529. (zu Ender Paris,', ex off. Lud.
Blaubomii impensis S. Colinaei 1529.}
8 ung. u. 152 gez. Bll.
— (ders. Titel) 8. Lugd., Seb. Gryph.
— de oratore dial. tres a Phil. Me-
lanchthone illustrati, de perfecto
oratore, Rhetorica ad Herennium.
8. Haganoae, Pet. Brubach 1535 m.
Junio.
— de oratore dialogi tres. 12. Paris.,
V ex off. Kob. Stephan! 15 cal. Mail
1537.
Jac. Lod. Strebaei copiosis et
nunquam antea cxcusis conimenta
riis illustrati. Fol. Paris., ex off.
Mich. Vascosani 1540.
Strebaeus erläuterte den Text dofch
einen treffl. Commentar. Die Critik des
Textes war aber s. Sache nicht.
4. l>aris., Tiletanus 1542.
c. schol. Phil. Melanchthonis.
8. Paris.« ex off. Sim. Colinaei 1543.
— — 8. Venet., Comin. de Tridino.
1544.
— de oratore dialogi tres. 4. Paris.,
ex off. Mich. Vascosani (and. Exx.
apud Jo. Lodoic. Tiletanum) 1544
u. 1550.
a Phil. Melanchthone nova ac
locupletiore quam antea unquam
locorum insignium enarratione il-
lustrati. 4. Paris., Franc. Gryph.
1544.
— — Audamari Talaei explicationi-
bus illustrati. 3 Partes. 4. Paris.,
Carol. Stephanus 1553.
Auch in Talaei opp. 4* Basil., ex
oflF. Pernae 1576 p. 171 — 544. ^
— de oratore libri III post omnes
omnium editionos summa denuo
vigilantia recogniti. 8. Venetiis,
apud Hieron. Scotum 1549.
— — Jac. L. Strebaei , Leodeg. a
Quercu et cuiusd. incerti authoris
commentariis et schol iis Ph. Me-
lanchthonis illustrati. 4. Pans., Th.
Richardus 1556.
— de oratore libri III. Eiusd. de
perfecto oratore ad M. Brutum li-
ber. Cum absolut, uiri Phil. Me-
lanchthonis castigatt. et scholii^. 8.
Colon., exe. Petr. Horst 1564'
pigitized by
Google
Cic. Rhe^orica.
120
Cic. Rhetorica.
— ie oratore dialogitres scholüsPH,
Melanchthonis illustrati. 4. Paris.,
ex typogr. Th. Richard! 1561. (121
BU.)
-; Jacob. Lodoici Strebaci, Leode-
garii a Qi^ercu et cuiusdam incerti
authoris commentarüa itemq. scholl.
Phil. Melanchthonis quam erudi-
tissimis illustrati. 4. Paris. , ex off.
Th. Brumennii 1564. , ( Zu Ende l
exc. Th. Richardus 1552). S04 BU.
— ^— a Phil. Melanchthone npva ac
locnpletiore quam antea unquam
locorum insignium enarratione il-
lustrati. 8. Paris., Sim» Colinaeus
1572.
— de oratore. 8. . Loi^d^,, per Joh.
Kingston 1573.
— de oratore ad Quintum fratrem
libri tres. 8. (und 4.) Cantabrigiae^
ex off. Joh; Legat 1589.
— de oratore libri tres. 4. Paris., ex
typogr. Joan. Libert 1612.
^ Brutus et ad Brutum orator.
8. Dillingae 1693.
— de oratore. Ex Mss. recensuit Th.
Cockinan. 8. Oxon., e theatro Shel-
don. 1696. (Weigel in L. 2 a^ 8^.)
— Auch gr. Pap., aber selten.
Ist keine neue Recens. Gronov*8
Text ist meistens wiederhohlt. C. gab
^aber Varr. ans 6 Oxforder Mss.
Edit. secunda. 8. Ibid., 1706.
(Altheer in Utrecht Ifl. 16st.$ Wei-
gel in L. S '•/•)
Unveränderter, aber binsichtl« der
Sntsern Ausstal tiing der ersten Aasgabe
nachstehender Abdruck.
— de oratore cum interpretatione ac
notis quas in us. Delph. edidit Jac.
Proust. 8. Oxon., e typogr. Cla-
rendon. 1714. (Altheer in Utrecht
2 fl. 10 st.) - Auch gr. Pap. (Fincke
/ in Berlin 3«;^.)
— — Ex Mss. emendavit notisque il-
lustravit Zachar. Pearce. 8. Canta-
^"g., typis acad.apudCorn. Crown-
field 1716.
I^eue Recens. P. benutzte 3 Mss.
u, ältere Ausg. (s. 1. et a. , Veuet. 1478
u. Mail. 1498). Gronov'a Text liegt zum
Grunde.
— — cum interpretatione ac notis
quas in us. Delph. edidit Jac. Proust«
o. Patavii, e typogr. seminar^i 1722.
M. Cic. Poftr.
8. Oxon., typis Clarendon. 1723.
(Nestler in Hamb, 2 Mark«)
— — Ex Mis. emendaTit notisque
illustravit Zachar. Pearce. Edit.
secunda. 8. Cantabr., ^ypis acad.
1732.
In dieser Ausg. benutzte P. noch 2
andere Mss., sowie die von Cockman
mitgetheilten Lesarten.
Edit. tertia notis et emendatt
multo auctior. 8. Lond. , ex offl
Tonson et Watts 1746. — Auch gr«
Pap.»
Ist in den Noten 'sehr -vermebit.
Sehr saubere u. correcce Ausg.
— ad Quintum fratrem dialogi tres
de oratore. 12. Glasg. 1749.
c. ital. versione Jac. Garigli.
2 Vol. 8. Vercellis 1769.
— i tre libri del? oratore di M. T.
Cicerone recati in lingua toscana
a riscontro del testo latino illustrati
con note e con osservazioni. 3 Par-
tes. 8. Milane, Giuseppe Galeazzi
1771.
Ex Mss. emendavit notisque il-
lustravit Zachar. Pearce. y Edit. IV.
8. Lond., ßowyer et J. Nichols 1771.
Auch gr. Pap.
Unveränderter Abdr. der 3tcn Ausg.
— — animadversiones interpretum
excerpsit suasque adjecit Theoph.
Chrp. Harles. 8. Norimberg., Fels-
ecker 1776. ,1 «^.
Ernesti's Text liegt zum Grunde. .
H. verglich von neuem den Erlanger
Codex. Die Lesarten u. Noten sind aus
den früheren Ausg. von Strebaeus, Pearce,
Verbürg u. Ernesti ausgewählt.
— de oratore libri tres. 8» Basil.,
' Schweighaeuser 1794. 18^.
zum Gebrauch auf Schulen von
neuem durchgesehen u. herausge-
geben (mit Anm.) von Wetzel. 2
Theile. 8. Braunschweig, Schul*
buchhandlung 1794. 1«/ 10^.
— — edidit ac notis alior. et suis
instruxit Esaias Budai. 8. Debre-
cini , impr. Mich. Szigethy 1795.
12 9i'
— — Ex Mss. emendavit notisque
illustravit Zach. Pearce. Edit. V.
8. Lond., typ. etimpensis J. Nichols
1795.
— r de oratore. 12. Norimb., Riegel et
W. 1803. 8 fi.
Ex rec. Jo. Aug. Ernesti. 12.
Roterod. 1804. (Weigel in L. 1 */
4 ^.) u. in 8. (Ders. 1 ^i 20^f.)
. r recens. C. G. Schüti. 12 ma j.
Lips., Göschen 1805. 14 f^.
Digitized by
Google
Cic. Rhetorica.
121
Cic. Rhetorica.
— de oratore dialogi III. qui swper-
sunt omnes secundum optinias no-
vissimasque editiones. 8* Manhein.9
Löffler I8O9. 12 ^.
— — ex edit. Ernesti c. notis varior.
8. Oxon., typ. Clarendon. 1'809.
10 Sh. ^ Auch gr. Pap»
— — Ed. C. G. Schütz. 8. Lips., G.
Fleischer 1814. 2Q ^.
Ist der 2te Tbeil der sämmtlichen
Werke von Schütz herausgegebeo«
' Cnm integris notis Zach, Pearce
edidit et ftliorum interpretum ani-
madversioncs excerpsit suasque ad-
jecit Gottl. Ghrp. Harless. 8 maj.
Lips., in ]ibr. Weidmann. 1816.
2«/* 12^. Schrb. Pap. S ^f. Vel.
Pap. 7^i ^n-
Der Erlaoger Cod. ist hier, noch-
mals u. geoauer verglichen.
•^ T-Recens., illustravitaliorum suas-
que animadverss. adiecit Otto Maur.
Müller. 8niaj. Lips. et Züllichav.,
Darnmann I8I9. (XII u. 604 S.)
8«f' 8^. (Jetzt Darmsl., Leske im
herabges. Preise: l^f 16/^.)
ReccgDit. de« Texte«.' M. verglich
einige ältere Atisgg. Die Noten find
theils kritisch, theiis Wort- u. Sacher-
läuternd.
— de oratore ad Quintum fratrem
libri tres rec Harless. 8inaj. Upsa-
liae 18 . . (1*/ b^,)
— — Ex rec. Ernesti. 8. Halae, Ör-
phanotr. 1823. 8 /f.
ad opt. libror. fidem editi cum
brevi notatione critica a Gu. Ols-
hausen. 8* Slesvici, typis et sumt.
surdorum. (Lips., Cnobloch.) 1825.
12 ^.
Nar neuere Ausgg. y. Ernesti, Schütz
n. Müller sind benutzt. Die Lesarten
sind aus MüUer's Ausg. ungenau und
ohne strenge Auswahl excerpitC. Die
DterpanctioQ ist vereinfacht. •— Recens.
V. Hrn. Director Müller iu Jahn^s Jahrb.
1826. Bd. 2. S. 82-92 n. (vom Prof.
Beier) in Schulztg. 1827. Abthlg. IL
Lit. Bl. Nro. 10. .
— de oratore libri tres ex edit. J. A.
Ernesti c. notis varior. In usum
studiosae juvcntutis. Accessit ap-
pendix' et notae Harlesii, Pearcii,
ochützii et alior. excerpta a J.
Greenwood. ä. Lond. , Whittaker
1824. 12 Sh. (Fr. Fleischer in L.
— — Zum Gebrauch für Schulen
neu durchgesehen u. mit den noth-
wendigsten Wort- u.S ach- Erläu-
tefubgen ausgestattet von Lud. Jul. ,
Billerbeck. 8. Hannover, Hahn 1828.
(IV u. 411 S.) 21 fi.
— — "Schol. in usum editi studio et
, cur^ Jul. Billerbeckii. , Accedit
index verbor. historicor. et geo-
graph. explicatorum^ 8. Hannov.,
Hahn 1828. (IV u. 220 S.) 9 ^.
12. Paris., Aug. Delalain 1828.
2 fr. 50 c.
M. Ant. Maioragii commentarius in
dialoguni s. librum primum de ora-
tore (c. textu) 4. Venet,, Franciscius
1587. _ • ■ '
— de oratore Über primus. 4. Paris.,
ap. Cl. Morel 1608.
— — Über secundus. 4. Ibid.. id.
1607.
Brutus s. (ie claris ora-
toribus.
Cicero de claris oratoribus et Leo-
nardi Aretini in libros morales Ari-
stoteÜs ysagogicum. Fol. Lovahii,'
per Joan. de Westphaüa 1475.
Die Princeps • dieser Schrift ist an
der Ausg. de oratore. 4. Rom. 1469.
— de claris oratoribus über qui di-
citur Brutus. 8. Lips., Nie. Fabeif
1524. m. Jun.
Juxta Aldi exemplar. 4. Craco>
viae, in oif. Hieron. Vietoris 1528.
8. Paris., Sim. Colinaeus 1535.
cum comment. Strebaei, Vi-
etoris Pisani, Melanchthonis, Rivii
, ctVictorii. 4. Paris., ap. Jo.Roigny;
exe. Jo. Lodoicus Tiletanus 15^5.
— — 4. Paris., Vascosan. 1550.
Seb« Corradi commentarius in quo
Cic. de claris oratoribus über qui
dicitur Brutus et loci pene innu-
merabiles explicantur. (c. textu). Fol.
Floren t., Laurent. Torrentinus 1552.
— de claris oratoribus et in eum
Coelii Secuadi Curionis commen-
tarii. Accessit Taciti dialogus. 8.
Basil., Isingrin 1564*
— de claris oratoribus. 4. Paris., e
typogr. Joan. Libert 161S.
— — Alexandri Scoi Scoti studio
dissectus. 8. Colon. Agrippinae, ex
off. Birkmann. 1652. (108 S.)
— de claris oratoribus über, ad BV-u-
tum orator, topica, oratoi;. partitt-,
de opt. ^cnere orat. über c. mterpK
ac notis J. Proust in us. Delph. S*
Digitized by
Google
Cic. Rhetorica.
122
Cic. Rhetorica.
Oxoft. e typogr. Clarendon. ITlö.
^uch gr. Pap,
— Brutus et Orator. 18. Glasg. 1748.
— de clari» oratoribus ad Trebat.,
Topica , de partit. orat. , ex rec. J.
A, ErnestL 8. Halae, Orphanotr.
1783. 6 /{.
— — perpetua annotat. illustr. a J.
Ch. F. Wetzd. Fraemittitur J. G.
Schneiden cpist. crit. ad E. T.
Langerum. 8. Halae, in libr. Or-
phanotr. 1793. 14 7<.
— Brutus 8. de claris oratoribus mit
Anni. von J. Chr. Frd. Wetzel. 8.
Braunschweig, Öchulbuchhdig. 1795.
— Brntus Perpetua annotatione illu-
stratus a Jo. Chr. Frd. Wetzel. Ver-
borum locupletissimum indicem ad-
aecil A. O. Linsdorf. &♦ Hafn., apud
Bonnier 1804. 20 /f
— — In US. juventutis editus notis-
qne iUustratus. 8. Ibid , id. löl'i.
— de claris oratoribus dialogus qui
dicitur Brutus rec. et illustr, C. G.
Schütz. 12maj.. Lips. , Gaeschen
1808. 16 ^.
— de claris oratoribus, oratoriae par-
titiones et topica curante Stewart.,
8. Edinburg. 1812. 12 Sh. gr. Pap.
1 L. 1 Sh.
— Brutus, Orator, Topica, Oratoriae
partitiones et de opt. genere ora-
torum. Ed. Schütz. 8. Lips , G.
Fleischet- l8ll 16 ^.
Ittt der Sie Band der Ausg. der
Werke C» von Schütz.
— de claris oratoribus liber qui di-
citur Brutus. Cum notis J. A. Er-
nesti aliorumque' interpretum se-
lectis edidit suasque adjecit Fried.
Ellen dt. Praefixa est succincta elo-
quentiae romanae usque ad Caesa-
res historia. 8. Regiomontii Prus-
sorum sumti\ fratrum Horntraeger
1825. (X u. CXLll u. 261 S.) 2 ^f, fein
Druckpap. 2 */ 18^., Vel. Pap.
S^P 18^.
£. beoutzte keine HdscTir., aber ei-
nige ältere u. neuere Aui>gg. Ernesti'a Text
ist nicht geändert. Die Noten von Kr~
nesti sind zum grü&.>len Thejie» die yon
"Wetzel, Schütz und Schneider mit Aus-
wahl gegeben u. mit eigenen , werth-
voUeu Auinerkg. de» Herausgeber« ver-
mehrt.
— de claris oratoribus, orator, topicai
dtf partit orat. ex rec. J. A. Emesti.
Edit. nova. 8. Halae, Orphanotr.
1827. '^ 6^.
— de claris oratoribus liber qui dici-
. tur Brutus. Scholar, in usum ec'it
st. et cura L. J. Billerbeckii. Ac-
cedit index verhör, histor. et geo^r.
explicatorum. 8. Hannover., Hahn
18*^0. (109 S.) 4 fi-
-1 Zum Gebrauche in Schulen neu
dtirchgesehen u. mit den. nothwen-
digsten Wort- u. Sacherklärnngen
. ausgestattet v. L. J. Bülerbeck. 8.
Hannover, Hahn 1828. (IV u. 152S)
10 ;(.
" — et de optimo genere oratonim.
12. Paris., Maire-Nyon 1829.
12. Paris., Aug. Delalain 1829.
1fr.
— de oratore libri tres. Edid. et il-
lustrav. R. J. F. Henrichsen. 8.
Hafn., Gyldendal 1831.
Orator s. de optimo ge-
nere dicendi.
In hoc uolumine infrafcripta. M. Tul-
lii Ciceronis opera continentur una
cum commentariis Alis uidelicet
Orator. de £ato. Topica & de uni-
verfitate. Fol. Venetiis, per Bone-
tum Locatellum l7 kaL Augusti
1492. 72 BIl.
Der ComroeiUar zu der ersten
Schrift ist von Victor Pisa uns , zn dea
übrigen Schrillen von Georg. Valla.
— orator ad Brutum. (ed. Herrin.
Tulichio) Fol. Lips., Melc^. Lotter
1515.
Papyrotheca. Prologus epistolicus Phi-
lomusi ad Leonard, de Eck. Ora-
tor Ciceronis ad Brutum. Oratio
Philomusi de passione dominica ac
elegia eiusd. Orationes tres Tho-,
mae Rosenbusch. 4. Aug. VindeL;
exe. in ^if. Millörana 1517. 6 Noi
Mart.
Ciceronis ad Marcum Brutum oratd
seorsum imprcssus atque ex Aldiil
excmplari aliisque libris correctifl
ribus diligenter emendatus. 4. Vien
nae Austriae, per Joh. Singreniul
m. Januario 1525.
ex Aldino exemplari recusul
4. (Jracov., apud Matth. ScharJ
fenberg 1528.
— ad M. Brutum orator. 4. Paris
ex off. Kob. Stephani 1530.
Digitized by
Google
. Cic. Rhetorica.
123
Cic. Rhetorica.
cum explicationibus Phil. Me-
lanchthonis. ,8. Paris., ex ojF. Kob.
Stephani 15B4. 4 non. Jul.
8. Ibid., Franc. Gryph. 15S6.
— orator ad Brutum cum »choliis
Jac. Lodoici Strebaei Rhemi. 4. Pa-
ris., Mich. Vascosan 1536.
-— — cum Victoris Pisani ^comraen-
tario. 4. Lugd., Seb. Gryph. 15S6.
— — cum adnotationibus Phil. Me-
lanchthonis. 8. Paris., Franc. Ste-
phanus 1538.
— — Jac. Lod. Strebaei commenta-
riis ab authore ipso rccognitis ih-
lustratus. 4. Ibid., ex off. Mich.
' Vascosan. 1540.
— — J.L. Strebaei et Victoris Pisani
commentariis, Ph. Melanchthonis
scholiis, Joan. Riuij et Pet. Victoria
castigationibus illustratus. 4. Paris.,
Joan. Roigny (andre Exx. J. L. Ti-
letanus) 1543.
— oratör ad Brutum. 4. Paris. , ex
typographia Math. Davidis 1549.
4. Paris., Joan. Libertl613.
ex edit. Rob. Frein4. 8. Lond.,
typis Gu. Bowyer 1724.
ex recens. Ernesti cum emen-
dationibus et animadversionibus
Gottl. Beued.' Schiifach, 8. Halae,
Orphanotr. 1766. u. Edit. nova. 8.
— Ib. 1820. ^ 8 y%
— — ad exemplar Bipontinum in
usum Scholar, diligenter expressus.
8. Vilnae 1809.
— ex recV J. A. Ernesti in usum
Scholar. 8. Lips. , apud editorem
1809. 6?<. (N. Tit.: J.ips., Hin-
richs 1816. 6 ^.)
Edit. tertia. 8. Lips., Hinrichs
1825. 6 f^.
In der vor. Ausg. hatte sich J. G.
H. Richter als Herau8geher genaoot.
Der- Text ist meist der Gruter - Gro-
Dovscbe.
Ex tribus codd. recens. Henr.
Meyerus. Addita est integra et
codd. et editt. varietas. Accedit
epistola critica Car. Hr. Frotschcri.
8. Lips., Hartmann 1827. (XXH u.
161 S.) 18 ^.
Der Herausgeber hat ausser den 5
Hdschr. (die "Witteaberger legte er dem
Texte zum Grunde) noch 26 Ausgg.
»orgfallig verglichen. Die 'Erläuterutig
des Textes l^g nicht in des Herausge-
bers Plane. Conect gedr. — Recens.
von Hrn. Prof. v. Orelli in Jabn'a Jabrb.
1827. Heft 4. S. 84 — 91.
Zum Gebrauch für Schulen neu
durchgesehen u. mit den nothwen-
digsten Wort- u. Sach - Erklärun- -
gen ausgestattet V9n Ludw. JuU
Bill erbeck. gr. 8. Hannover, Hahn"
1829 (Vni u. 149 S.) 8 9{.
Topica ad Trebatium.
Ciceronis topica. 4* s. U et a* röm,
20 BII. mit 24 u. 25 Zeilen.
Wurde vielleicht zu Venedig um
1472 gedr. Die Typen sind denen in
der Ausg. der Parlitt. orator. recogn.
G. Fontana s. 1. 1472 ähnlich. Man
findet beide Ausgg. luweilen zusammen-
gebundeu. S. Panzer T. IV. p. 7.
— — cum commentar. G. Vallae.
Fol'. 8. U et a» (Venet., Ant. de
Strata, um 1485).
S. Hr. Hofr. Ebert's bibl. Lex. T. 1.
Nro. 4323.
Georgii Valtae in topicis Ciceronis
commen^rium (c. textu) Fol. s. !•
(Venet.) Anton, de Strata s. a. —
27 ung. Ell. Sign, c — f .
So in Güttingeu. Die Sign.' zeigt
deutlich , dass noch ein anderes Werk
vorherging, ^
— topica. Item Martiani Capellae
dialectica. 4. Liptzk, per Melch.
Lotter 1518.
— topica. Item de pactitione .oratc^-
ria dialogus , it. de opt. genere
oratoTum. 8. Argentorati, per Joan,
Knobloch. 1527.
— Topica cum Anicii Manlii Seve-
rini Boetii comn>entari'o. 8. Paris.,
ex off. Rob. Stephani 1528 cal. Sept.
D. Comiuentar desB. ist ans einem
allen Mscr. verbessert.
— ad C, Trebatium topica (cumChrp.
Hegen dorphini scholiis) Editio se-
cunda. 8. Paris., ex off. Rob. Ste-»
phani 1530. (52 S. u. 2 ung. Bll.
Regist.)
-^ — c. Boetii commentariis. 8. Pa-
ris., ex off. Rob. Stephani 1552.
4 cal. Sept.
— — a Phil. Melanchthone atque
Boetio diligentissime emendata. 8.
Haganoae, ex off. Sece,(riano) 1533.
— rders. Titel) 8. Paris. , ap. Sim. ^
Colinaeum 1535. .
— Topica c. Boetii commcntatio. Ter-
tia editio. 8. l*aris. , ex off. Rob.
. Stephani 1535. 13 cal. »Jul.
Digitized by
Google
Cic. Rhetorica.
124
Cic. Rhetoricsu
— — c. «cbol. Melanchthoiiis. 4." Pa-
ris., Frc. Gryph. 1536.
cum Toan. Visorii commenta-
riis. 4. Paris., apud Mich. Vasco-
sanum 1586.
— - c. notis Phil. Melanchthonis. 8-
Paris., Franc. Gryph. 1537.
c. schol. Melanchthonis et He-
gendorphini. 8. Paps., apud Ludo-
vicum Cyaneum 1537.
— — cum Joan. Visorii commenta-
riis nunc primüm natis et excusis.
4. Paris., ap. Petr. Regnault 1538r
< — — cum enarrationibus Latomi. 4*
Paris., Franc. Gryph. 1539.
^ — c. enarrationibus Barthol. La-
tomil 8. 'Argent., apud Cratonem
Mylium 1539. ^ ,
— > — cum Boctii commentario. 8.
Paris., ex ofP, Kob. Stephani. 16 cal.
Sept. 1540.
— — 8. Paris., ex off. Roh. Stephani
1542.
cum commcntar. Boetii et Joh.
Visorii. 4* Paris., sub signo floris
lilii via Jacobaea 1542.
• — , — cum enarrationibus Barthol.
Latomi et Phil. Melanchthonis ac
Chrp. Hegendorphini scholiis. A,
Paris., exe. Jo.'Lodoicus Tiletanus
1543.
et Sev. Boethii de difffercntiis
topicis libri quatuor. 4. Paris., ex
off. Mich. Vascosani 1543.
cum Ant. Goveani commenta.
rio et ejusd. Goveani ad L. Impe-
'rium de juris om. judicum. 8. Pa-
ris., impr. Simon. Colinaeus Ke*
ginaldo Calderio 1545.
c. schol, Latomi , Melanchtho-
nis, Hegend orph. et Ant. Govean.
4. Paris., Tiletanus 1546. ,
— — Audomari Talaei praelectioni-
bus explicata. 4. Paris., apud M.
Davidem 1550.
Aucli io Talaei opp. 4« Basil., ex
oE Pernae 1576 p. 545 — 605.
^ ^ cum comment. Coel. See. Cu-
rionis. 8. Basil., Oporin. (1553).
^ topica c. not. Ach. Statii. 8. Lo-
vdh. 1552. Appendix. 8. Antv. 1553.
— — cum enarrationibus Barth. La-
tomi et Phil. Melanchthonis ac Chr.
Hegendorph. scholiis. 4. Paris., apud
Mich. Vascosanum 1554.
— — Li eadcm Severini Büetii com-
ment., Jo. Visorii comment., Barth.
Latomi enarr^tiones , Chr. Hegen-
dorphini scholia , Ant. Goueani
commentaria. 4. Paris. , Th. Bi-
' chardus 1557. (131 gez. Bll.)
— — Scholiis doctiss. singulis ttiar-
ginibus adjectis illustrata. 4. Paris.,
Th. Brumenius 1559. 16 Bll. -
— — c. annotationibusBo^tij, Hegen-
dorphini, Latomi, Goueani, Amer-
bacnii. Visorii commentarii. 4.
Paris., Tli. Bichard 1561. (23 und
1 wss. Bl.)
— topica. 8* Witeberg. (ohne Drucker)
1562.
-T Petr. Vellci Gueuarae notis ex-
pHcafae. 4. Hispali, Alfons Escri-
banus 1573 (107 Bll.)
Seilen. (In GöuingeD.)
— topica. 4. Paris., apud Petr.
Pautonnier 1607.
De -partitione oratoria s.
Partitiones oraioriae.
Ciceronis de partitionibus oratoriis
über. Fol. s. I. et a. röm, Sign,
a - b.
jiuct, - Pr, : 3 fl. Crcveuna.
Fol. min. s. 1. et a. röm, M.
Sign. — 17 Bll. mit 30 Zeilen.
Beginnt: M. T. Cicero de partitio-t
nibuä oratoriis Über incipit focliciler —
Bl. 17 die .278te Zeile: niultisqj ex tuis
preclaririls {sie) muneribus nuUum ma-
ios expecto, FINIS.
Wurde zu Neapel von Matlb. Mo-
rivüs gedr.
Gabr. Fontana recognovit, 4»
s. 1. (Venet.?) 1472. — 27 Bll. mit
26 Zeilen.
— de partitione oratoria dialogus. Cic. .
de optima genex^e oratorum de Cte-
siphontis et Aeschinis caussa Lbel-
lus. Fol. Lips., ex aedibus Lotthe-
rianis 1517. -^ 20 ung. Bll. mit
Sign. A — D.
— de partitione oratoria dialogus.
Ex Aldino exemplari quam emen-
datissimc seors am impressus. Mar-
tialis in Marc. Antonium Ciceronis
interfectorem epigramma.i 4» Vien-
nae Pannoniae-, in aedibus Joan.
Singrpnii 15^5.
— oratoriae partitiones et de optimo
genere oratorum. 8. Paris. , ex off.
Rob. , Stephani 1527. 7 cal. Martii.
« 8. Ibid., id. 1528 ^iridie Id.
Oetobr.
— de partitione oratoria dialogus una
cum scholl. Chrp. Hegendorphini«
8. Haganoae, Jo. Secer 1528.
->-. oratoriae partitiones. Secundaedi-
Digitized by
Google
Cic. • Rhetorica.
125
Cic. Rhetorfca.
tio. 8. Paris., ex off. Rob. Stephan!
-1530. 8 Id. S6pt.
8. Ibid. 1531. 8 Id. Jun. (?)
— de partitione oratoria dialogus at-
quo adeo compendium quo rheto-
rices praecepta düucJde docet : ad-
jectis scholiis a Gerardo BucoWiano.
Oratio M. T. Ciceronis pro rege
Dejotaro rfd f aesarem. Oratio Q.
Fabii Maximi ad Livium de Pu,
Scipionis in Africam traiectione. 8.
Colone Joan. Gymnicus 1531.
cum G^org. Vallae commentar-
riis et de optirno genere cratorum»
8. Paris., ex off. Rob. Stephan! 1533.
3 cal. Aug.
— partitiones oratoriae. 4. Paris., Sim.
Colin aeus 1535.
~ de partitione orat. dialogus Jac.
Strebaei ac G. Vallae comment. il-
lustratus. 4. Lugd. , Seb. Gryph.
1536.
— ^ Jac. Strebaei ac Georg. Vallae
commentariis illustratus' et de opt.
genere oratorum. A. Paris., apud
Frc. Gryphium 1538.
— — cum J. Strebaei commentariis.
4. Paris., Vascosan. 1536 u. 1539.
i Jac. Lod. Strebaei commenta-
riis , ab authore ipso recognitis il-
liistratus. 4. Paris., apud Mich.
Vascosanum 1540 u. 1543.
Jac. Lod. Strabaci aq Georg.
Vallae commentariis illustratus- et
Barthol. Latomii in eundem enar-
rationes. 8. Lugd., Seb. Gryph.
1541 u. 1645.
cum Jac. Lod. Strebaei com-
ment. et Barpt. Latonii narrationi-
bus et duobus «eorsim excusis Jo.
Sturmii in easd. Partition. dialogis.
4. Paris., apud Jo. Lod. Tfletanum
(andr. Exx. ex off. Mich. Vascosan.)
1543.
c. comment. Georg. Vallae.
Cic. de optimo genere oratorum.
8. Lutet., ex offl, Rob. Stephan! 16
cal. Jun. 1546.
— — c. comment. Jac. Lod. Stre-
baei. 4. Paris. , apud Mathufi-
nmn du Puys 1547.
Barthol. Latomii enarrationi-
bus illustratus. S^ Colon., Gymni-
cus 1547.
— -- Edid« Jo. Camerariua. 8* Lips.
1549.
Incasd. anno^iationes ex Äudo«
mari Talae! praelectt. coliectae. 4.
Lutet., ex typogr. Matth. Davidis
1551.
Auch in Talaei opp. 4. Basil., Perna
1584. p. 300 — 329.
' — de partitionibus oratoriis dialogus
Jac. Strebaei commentariis ultimo
ab ipso recognitis et enarrationi-
bus Barthol. Latomi. itemqU escholl.
Chrp.Hegendorphini illustratus. Ad-
jccti fiuit in easdem partitiones
Joan. Sturmii dijalogi quatuor. 4.
Paris., Th. Richardus 1555. (108 BU.)
AucU Ibid. 1549.
— — Bart. Latomi enarrationibus
illustratus, 8« Colon. , Gymnicus
1558.
— (ders. Titel wie Ausg. 1555.) 4. Pa-
ris 1558.
Joan. Sturmif in partitiones orat.. Cic.
dialogi ijuatuor. (c. textu). 8. Ar-
gentor., Theod. Rihel 1565..
Auch schon vorher 4. Lutet., Vas-
cosan. 1545, 1551. u. 8. Ar^nior.,, ap.
Cratonem Mylium ni. Septbr, 1549.
Caelii Secundi Curiönis in Cic. ora-
torias partitiones explicationum li-
biri tres. (c. textu). His access. Cic.
trium do oratore labror. summa
absol. 8. Frcf., Pet Fabricius 1567.
Auch Torber. 8. Ba»il. 1556.
Ciceronis de orat partitione dialogus
Jac. Lod. Strebaei aliorum(|ue com-
mentariis illustratus. 4.' Paris. 1568.
— — c- tabulis Claudii Minois. 4.
Paris. 1582.
per Ci. Minoem. Edit. quarta»
8. Frcf., Wechel 1584.
— *— cum explicatione locor. diffi-'
cilium. 4. Paris., apud St. Prevo-
steau 1585.
M. Ant. 'Maioragi! commentarlus in
dialo^um de partitione oratoria Ci-
ceronis (c. textu). Opera et studio
Marcellini. 4. Venet., Franciscius
1587.
— oratoriae partitiones. 4. Paris., ex
off. Steph. Prevosteau. apud Joan.
Libert 1610.
— . — Adjectum est Ant. Riccoboni
compendium rhetorices ex Aristo-
tele in Cicerone et Georg. Cassan-
dri tabulae rhetorica e. 8. Heimst.,
typis hered. Jac. Lucii 1624.
— — cura Hauptmanni. 8. Lips.^
Gleditsch 1741. 2^.
Digitized by
Google
Cic. Oraliones.
De
optimo
torum
genere
I
ora-
126-
Cic. Orationes.
Giceronis de optimo genere oratorum
über cum Achillis Statu commen-
tariis. 4. Lutet, apud Vascosanum
1551.
c. comment. Achill. Statii. 8.
. Lovan. 1552.
Scheint seltea zu seio.
— de opt. gen. orat. praefatio in con-^
trarias Aesch. et Demosth. oratio-
nes. P. Rami praelectt. illustrata.
4. Paris., Andr. Wechel 1557. 20
BU. (Weigel in L. 12 y^.)
— de opt. genere orat. über. 4. Pa-
ris., e typogr. Steph. Prevosteau
1598.
— de opt. genere orator., ad Treba-
batium topica, orator. partitt. cum
commentario edid. G, H. Saalfrank.
Vol. 1. 8. Ratisbonae (Heyder) 1823.
Orationes.
Giceronis orationes XXVIII. Fol. s. 1.
et a. röm. — 276 Bll. mit 36 Zei-
len. Ohne Sign., Cust. u. Bllzahl. ,
Beginnt": (M) Arct tnllii Giceronis ora-
tio p Gu. Pomj)eio iucipit*
Zu Ende:
Fiuiüt Orationes ThIü lumpte de exem
plan ueturiilfimo diligentiiXiineqj
iani emendate «.c conecte per do
miuü guarinu ueronelem.
Bas letzte BI. entb. e. Inbaltsverz« in 5
Golumneu. '
Wurde wahrschl. um 1472 gedr.
Die Typen sind etwas uufürinlicb. Dib-
dio zählt nur 274 ßll. , Laire aber im
iudex libr. etc. Senonisl79l T. 1. p.S6
275 u. Fossi (T. 1 p. 534) giebt 277
Bll. an.
— — Fol. max. s. 1. et a. roh, —
312 (nach andern 310) Ell. mit 50
Zeilen. Sign, a — u und A — S.
Ohne Cust. u. Bikahl.
Biginnt BK la: M. T. Gl. PRO
LEGR MANILIA. SIVE DE IMPE-
RATORE DELIGENDO ORATIO. —
Scblieftst auf der Stirnseite des Iftzten
Blattes mit der letzten Rede in Anton.
Ohne Schlusssckrift.
Mull glaubt gewöhnlich diese Ausg.
um 1472 — 80 zu Veneciig gedruckt.
F.iauc. Je Liclerii« T, 1 p. 187 behaup«
Ut aber, die T)peu seiep ganz diesel*
ben , mit welchen Ant. Zarotus im J.
1480 zu Mailand druckte.
Santander hat diese Ansg» znerit
imDictiOn. bibl. T. II[ p. 526 beschrie-
ben u. dann Oibdiu in Bibl« Spencer.
•T. I. p. 359.
Auct. - Pr, : 27 fl. Meerman.
Fol. Romae, Gonr. Suueynheym
et Arnoldus Pannartz 1471. — 356
Bll. mit 46 Zeilen.
Beginnt mit dem Briefe des Bischofs
Job. Andreas yon. Aleria an Sen Pabst
Paul II, Welcher Brief die ersten 5
Blätter einnimmt. Darauf 1 BI, mit
dem Verzeichuisi»e der Reden. Auf der
Stirnseite des 7ten ßUttes beginnt der
Text : M. Tullii Giceronis pro lege Ma-
nilia. Schliefst auf der Stiruseile des
letzten glattes mir 8 Versen, deren er-
ster: -Arpicir illuftrir lector ^uicunque
libellos etc.
Wahrscheinlich erste Ausg. Einige
wollen aber die folgende als Priuceps
angesehen wissen, geben jedoch die
Gründe , worauf sie sich stützen , nicht
weiter an. "• Ungemein selten. E»
wurden nur 275 Exx. abgedr. Eotb.
alle Redeu.
Auct. ~ Fr» \ 221 fl. Meerman (ein
nicht ganz wohl erhdltiies I£s.)
— (orationes XXX. Invectiva C. Sal-
lustii in <^viceron6m. Gic. responsio
in Sallustium. Gic. IV libri inve-
ctivarum in',Catilinam.) Fol. Venet,
Ghrp. Valdaj-fer* 1*71. — %n Bll.
mit 40 Zeilen.
BI. 1 entb. e. Inbalts-Verz. BI. 2a:
(q) VANQVAM. MIHI. SEMPER.
FREQVEINS. COWSPEGTVS. etc.
Schliesst auf der Rtickseiie dith 275sten
Blattes Miit 14 Versen:
Germani ingenii quis iion miietur
acuuien etc.
Unter diesen Versen steht: M. GCCC
LXXI. LODO. CARßO.
Ebenfalls buchst seltne Ausg., wel-
che jedoch die Reden in Verrem , Pbi-
lipp., pro Foutejo, pro Ruscio Conioedo,
' agrariain terliam u. ad equites nicht eol-
hält. Der Text weicbt von dem tler vori-
gen häufig ab, indem d. Ansg.aus einem an-
dern, guten Mscr. abgedruckt wurde.—
Schön gedruckt. — (In Gottingeu.)
Auct, Pr, : 164 livres 19 sols Gai-
gnatj 700 livresMa Valli^rc; 215 0.
Crevenna) 210 livres Brienue.
Man kennt S E^kX. auf Perg^meoi.
Das eine wurde ia iirleuttc's Auct. för
. Digitized by
Google
,Cic. Orationes.
127
Cic. Orationes.
3555 livrcs verkauft, u, ist jetzt in der
köoigl. Bibl. zu Paf is 5 das zweite be-
sass fienonard^ das dri^e de Angells in
Paris.
FoL 8. 1. (Venet) Adam Am-
bergau natus 1472. 296 BU. miti
37 Zeilen»
Begiout auf der Stiruseite des ersten
Blattes:
M. T. C. pro magno Poinpeio/ Lucu-
leutiriima ad
Quirltes Oratio foeliciter incipit
Schlicsst auf der Kückseite des letzten
Biaties :
Hoc ingens Giceronis opus: caufaf^j
fotenfes
Qnas ibter patres dixit & in popnlo
Tu quicuuqj lege». Ai in bergan natus
al'cnls
Imprefrit formis. Kcce iiia^irrer Adam
• M. CCCC. LXXII.
ScböuerNachdr. der vorigen Ausg.,
ju correcler. ^(la der Nürnberg. Stadt«
bibÜotbek.) .
Auct.-Pr,: 199 Uvres'ig sols la
VaUi^re; 80 fl. Crevenna; 193 Uvres
Brienne; 4 L. 10 Sb. Hrbbevt. ,
Fol. Vcnetiis, Nico!. G. (Girar-
dengus) 1480. 10 Mart. — 286' RH.
mit 38 Zeilen. (Weigel in L. 25'^/.)
ßl, la ist weiss. Von BI. Ib bis
61. 2 b e. Inbaltsverz. ßl. 3 a beginnt
ihr Text: M. T. C. PRO LEGE MA-
NILIA: SIVE DE LAVDIBVS. CN.
POMPEII. SIVE DE IMPERATORE
DELIGEN DO ORATIO, ^u Ende:
H.xplicint ofones Tulli. ~G. Diligeoter
emeudatae. Et p Nicolan. G. uenetiis
impraele {^sic^ AnnO domiui. M.CCGG.
LXXX. die. X. Marti«.
Wa<ibdr. der vorig. (In Leipz. Uni-
^ers. Bibl.) — Auct.-Pr. : 1 L. 2 Sb.
Piüclli.
Fol. Venet., per Joan. Foroliüi-
ensem et Jac. Brixiensem • socios
1483. 8 Novbr. - 252 BU.. mit 55
Zeilen. (Weigel in L. S^,)
Nach Orelli stimmt der Text mit
dem der vorigen n^eistens überein.
Fol. Venet., per Phil. Pinzium
1493. — 2 ung. BU. Vorst. und 1^5
gez. BU.
.2 Vol. Fol. Venetiis, Barthol.
de Zanis 1495 — 96. — 124 und
50 BU.
Der erste Theil , welcber 5 Jan.
1495 datirt ist, eath. die sämmtl* Reden
mit Ansnabme der Philipp., der 2le die
Verriueu. Dieser letzlere Bd. iüt datirt
26 Jan. 1496. (In GöUingeu.)
2 Vol. FoL Ibid., id. 1499. —
124 u. 49 BU.
Nacbdr. der vorigen Ausp. Das
•Datum des ersten Bandes ist: 13 Apr.,
des 2ten 14 M^i 1499. (In Göitiugen.)
— orationes per Phil. Beroaldum re-
cognitae ac diligenter correctae.
Addita in calce oratione adversus
Valerium quae hactenus, incognita
fuil. Fol. Bonon., Benedict. Hecto-
ris idibus Aprilis 1499. — 272 ßU.
mit 40 Zeilen.
Schöne Ausg., in welcher alle Re-
den befindlich. Die Rede adv, Valer.
ist Wiihrbchl. das Erzeuguiss eines Ita-
lieners oder Franzosen aus dem 15ten
Jahrhunderte. S. Orelli praef. ad orat.
pro Piaijcio p. VIII.
-~ (ders. Titel) Fol. Venet., Ghrp. de
Pensis 20 JDecbr. 1505. ^
Nachdr. der vorigen.
— orationes. 8« L"gd., (ohne faru-
cker)l508. die uero ultima octobris.
412 «. 1 ung. BU.
Enth. alle Reden mit Ansnabme
der Vcrrioen (ti. Philippiken?) Viell.
existirt ein 2ter Theil, in welchem diese
sich finden. S, Renouard'a Aunales des
Aide. Ed. IL,T. 2. p. 304.
— orationes a Nie. Angelio nuperina- '
xima diligentia recognitao et excu-
sae. 8. Flor., Ph. Junta 1515. —
451' BU., 5 BU. Reg. u. 2 Bll. Er-
rata.
Enth. 32 Reden (nicht 29, wie Re-
nouard annales des AMe T. 3 p. 372
sagt) u. zw»r alle, mit Ausnahme der
Verrio., Philipp, n. Gatilim IVr Text
ist nach Mss. u. Coujectur zuweilen gut
geändert. — (In Güllingea.)
Man. kennt auch Exx. auf Perga-
ment. Das eine, in 4 Bänden, ist in
der kuuigl. Bibl. zu Paris u. wurde aus
MacCarthy's Auction iüf 200 fr. er-
standen. Ein 2tes schönes (Ix. war im
äe&itze des Buchhändlers Evaos in Lon-
don. — Der 2ie Band auf Perg. 'ist in
der Bibliothek der Benedictiner zu San
Martino bei Paleriho.
Zur Vervollständigung dieser Ausg.
legt man hinzu :
Giceronis orationes Verrinae. 8. Flor.^
Ph. Junta 1515 m. Jun. 216 BU.
— oratt. Philippicae. 8. Ibid., id. 1515.
' m. Septbr. 108 BU.
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
128
Cic. Orationes.
— orationes adjecta alia oratione
ejusd. in Valeriixm in aliis non im-
pres^a cum Parenesi quae an Tullii
an Quintiir fratris sit, iacertum est/
8. Lugd., siiint. Barthbl. Trotl5l5.
18 Octbr. — 430 gez. BU.
Nacbdr. der TorhergeheDden Ansg.,
aber mit d. Schrift de petitione consu-
latus ti. orat. ad Valerium Tef mehrt. Die
Verrinae^ Philippicae uad'd'te in Catili-
nam fehlcD. Auf dem Titel die rothe
Lilie der Giuoti.
— Orationes. 3 Partes. 8. Venetiis,
in aed. Aldi et Andr. soceri 1519.
. — P. I. 12 BU. Vorst. (das letzte
weiss) 305 gez. BIL u. 1 mit Schli;ss-
Schrift 'u. 2 weisse. — P, IL 7 ung<
BU. Vorst. (1 ist weiss) 281 BU. (das
Iste BL ist mit 4 bezeichnet) 1 hl.
mit SchlQssschr. und 2 weisse zu
Ende. — P. IlL 6 BU. (1 weiss)
275 BU. (das erste hat die Zahl 3)
1 Bl, mit Schlussschr. u. Inhalts-
verx., 2 weisse; u. 1 rnit Anker. In
ds. letzten Theile ist das.l52ste BL
weiss u? un gezeichnet, die RU. 266
u. 267 sind weiss, aber gez. u« mit"
Signatur. ( Fincke in Berlin 5 ^'f
^ 12 ^; Weigel in L. S^f.)
Neue Recens. voo Audr. Naugerius,
Er benutzte ältere Ausg., besonders die
Juotiue u. die bei Valdarfer erschieneire.
Die Rede« siod nach der Zeilfolge
georduet. Diese Ausg. wurdis die Basis
aller folgeodeo. 7^ Schon und selten,
u4uct, 'Pr,: 2 fl.. 14 St. Greveuua;
1 L. 5 Sh. Pinelli (schöü. Ex.)
« Eiu Ex. auf Pergament ist in der
Bibl. St. Geuevi^ve zu Paris^ ein 2ter
Theil auf Perg. in der^künigl. Bib). zu
.Paris, ein Bter Theil iu der Bibl. des
Königs V. England.
— orationum post Venetam edit ite-
rum recognitarujn vol. tria. 8. Flo-
f ent., .heredes Phil.Juntae 1521. —
P. L 8 ung. BU. Vorst. u. 301 BU. 5
P. IL. 250 BIL P. IIL 275 BU.
Machdr. der vorhergehenden Aldine,
^orationes diligentius recognitae et
aptiori serie repositae LVII cum
invectiva C, Crispi Sallustii' in Cic.
et Cic. responsione (emendatore Guil.
Budaeo) Fol. Lutet. Paris. , apud
Jodooum Badium 1522. Eid. Jan.
— -^ 3 VoL 8. Argent., Jo. Knobloch
1524.
— orationes. ^ Partes. 8. Paris., Sim.
Golinaeus 1525.
S Partes. 8. Ibid., id. 1532.
— — ex öpt. ez^empl. coUatione ac-
curatissime castigatae. 2 Vol. 8«
Lugd., Seb. Gryph 1536.
— orationes cum doctor. omnium qui
in eis in hunc usque diem elabora-
verunt commentariis in unum Vo-
lumen coUatis quibus acpessere non
. pauca , nunc' primum nata et edita.
(Hae sunt orationes cum earum in-
terpretibus: Pro P. Quintio, S. Ro-
scio Amerino, M. Fonteio; A: Clu-
' entio, C. Rabirio, in CatiHn. IIII,
pro L. Murena, L. Flacco, L. Sylla,
G. Balbo , Q. Ligario , Deiotaro 5
Sallust. in Ciceron. et Cic. in Sal-
lust. cum commentariis F. Sylv'ii :
pro A. Caecina cum Joan, Tislini
* novo commentario nunc primum
edito: pro M. Gaelio eödem Tis-
lino interprete: pro lege Manilia
cum F. Sylvii et Jac. Omphalii com-
mentariis : pro Cn. .Planco, F. Syl-
vio et Barpt. Latomo interpretibus :
pro A. Licin. Archia, M. Marcello
c. not. F. Sylvii , Phil, Melanch-
thonis et Barpt. Latomi : pro T.
Ann.Milone c. not. Q. Asconii Pae-
^iani, F. Sylvii et Latomi : Adii-
ciimtur Q. AscOn. Paediani in^ Ver-
rinas et aUquot alias commentarii«)
Fol. Paris., apud Joan. Roigny exe.
Joan. Lodoicus (Tiletanus) 1536. m.
Aug. (In Göttingen.)
Auct,~ Pr,: 3 fl. Meer man.
— orationes in quo multa quae in
aliarum editionum libris corrupte
legebantur, ex diligenti vetustorum
exemplarium coUatione sunt emen-
datä. 3 VoL 8. Venet., apud Aldi
filios /1540 -41. — P. L m.' Octbr.
1540. 4 ung. BU. Vorst.. 304 BU. u.
1 mit Schlussschr. u. Anker. P. II.
m. Febr. 15 il. 281 BU. und 1 zu
Ende. P. IIL 271 BU. 5 auf dem
letzten die Schlussschr. u. Anker.
Folgt im Texte meistens der Nau-
geriana. — In der köuigl. Bibl. zu Pa-
ris ein schönes u. vollständiges Ex. die-
ser Ausg. auf^ gr. Pap. — Auct,-Fr,;
2 ü. 5 fit. Grevenna«
— orationes. 3 Vol. 8. Lugd,, Seb.
Oryphius 1541.
uäuct^-Pn: 2 fl. Crevenna.
— orationum Vol. IIL in quo multa,
quae in aliar. edit. Ubb. corrupte
legebantur ex dilig. vetust. exempl.
collat. sunt emend. Acc. Tom, ter-
tio Hi^r. Ferrarii ad Paul. Mann-
tium emendat. et Phipp. Giö. 8*
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
liJ9
Cid Orationes.
Paris., ex oiH Eob. StcpHäni 15iS.
(Weigel in L. 4*^ Sfi.)
jiucUr-Pr.i IL. 15 Sh. Hibbert.
— orationes. 8 Vol. 12. Paris., Simon.
Coünaeüs 154S — 44.
2 Vol. 8. ArgQntor., Wendelin.
Rihel 1543—44.
— orationes. Corrigente Paulo Ma-
nutio. 3 Vol. 8. Venet. . apud Aldi
filios 1546.
P. I. 4 ung. Bll. Vorsl., SOS BlI.
. u. 1 mit Schlussschr. u. Anker. P« II.
ID. Mail. 281 Bll. u. 1 mit Schlussscbr.
n. Anker. P. IIL m. Junio. 271 BlU
n. 1 mit Anker.
Abdr. der vorigen Aldine. — Graf
M^jan besitzt von dem Isten n. Steii
Theile ein Ex. auf gr.Pap. Dcn2leii(?)
hat Lord Spencer.
— orationesl 3 Vol. 12. Lugd., Seb.
Gryph. 1546.
— orationes. Corrigente Paulo Ma-
nutio. 3 Vol. '8. Venet., apud Aldi
filios 1550.
Wiederboblung der vorig. Aldine,
deren Collation auch auf diese passt.
— orationes denuo ex coUatione opt.
codd. accuräte castigatae. 2 Vol.
8. Lugd., Seb. Gryph. 1551.
Ciceronis orAtiones cum lucubratio-
nibus doctiss. viror. 2 Vol. Fol. Ba-
sil., Oporin. 1553.
— orationum partes . tres cum cor<-
rectionibus Pauli Manutii. 3 Vol.
8. Venetüs, apud Paulum Manutium
1554.
P. L 4 nng. Bll. Vorst., 323 Bll.
nnd 1 mit Anker. .P. II. 3 ung. Bll.
Vorst,, 296 Bll. (das 5te ist doppelt gez.)
3 ung. Bil. Vorsu, 291 Bll., 1 mit An-
ker n. 1 vireiss.
Frc. Hotomani commentar. in oratt.
Ciceronis (c.textu) 2Vol. FoL Oliva
Hob. Stephani 1554.
Der Herausgeber benutzte ausser
mehreren andern einen sehr alten Com-
dex, nach welchem der Text veibess.
ist. "Wegen der Erläuterungen sehr ge-
schätzt. (In Göltingen.)
— (Titel wie Aldine v. 1554.) 3 Vol.
8. Venet, Aldus 1559.
— orationes cum correctionibus Pauli
Manutii. 3 Vol. 8. Venet. , apud
Paulum Manutium 1562.
P. L 348 Bll. P. iL S12 BU.
P. m. 296 Bll.
2ter Theil.
— orationes. 2 VoK 8. . A^gentor.,*
Wendelin. Rihel 1563.
— orationes cum correctiopibus Pauli
Manutii. 3 Vol. 8. Venet., Aldüs
1565.
Incorrecter Abdr. der Aldine yon
1562.
— orationum partes III. Cum cor-
rectionibus Paulli Manutii. 8. Ve-
net^ Aldus Manutius 1569.
B. L 703 S. P. IL 629 S. und 1
wss. Bl. P. IIL 621 S. (auf der Rucks,
des letzten Blattes das Datum 1568.) n.
ein weiss. Bl.
— orationum partes III. Cum cor-
rectionibus P. «Manutii et annota-
tionibus^D. Lambini. 3 Vol. 8. Ve-
net., ex bibliotheca Aldina 1570. —
T. L 348 Bll. T. II. 315 Bll. u. 1
mit Anker. T. XU. 302 Bll. und 1
mit. Anker.
— oirationes — ex emendatione L
Mich. Bruti. S Vol. 8. Lugd., A.
Gryph. 1570.
— — : Ejc castigatione Joan. Boulierii.
2 VoL 8. Lugd., Barth. Vincentius
— ^- ex ;emcndat. Jo. Mich. Brut]^
cum brevibus animadv. ex doctiss.
homin. commentariis. 3 Vol. 12.
Lugd., apud Ant. Gryph. 1576.
(Nestler in Hamb. 7 Mark 8 Sh.)
— Orationes^ 8. Lond., typis Th. Vau-
troUeri 1579.
P. Manutii in Cic. orationes com-
mentarii. (c. textu.) 2 Vol. 8. Co-
lon. Agripp., hered^s Arn. Birk-
mann 1579 — 81.
8. Ibid., iidem 1582.
Ciceronis orationes omnes perpetuia
notis logicis» arithmet^cis Aethioi4
politicis, historicis , antiquitatis il-
lustratae per Jo. Th. Freigium.
3 Vol. 8. Ba«il., her. Pet. Pernae
1583.
— orationes cum animadv. ex com-
mentariis doctiss. ex emendat. J.
Mich. Bruti. 3 Vol. 8. Antverp.,
Plantin 1584.
Ex emendat. Dionys. Lambini.
Omnia et recta figurarum serie et
jnviolati^ annotationum puritate
cum opt. editt. ad amussim conve-
niunt. 2 Vol. 8. Lond. , per Job.
Jacksanum et £dm. Bollifantum
1585.
orationes. 3 Vol. 8. Lugd., Ant.
Gryph. 4586. ^
9
Digitized by
Google
Cic. Orationes»
130
Cic. Orationes«
— — Ex correct. P. Mamitii. S Par-
tes. 8. VeneU,apuaAndr.Muschium
1586.
,aJo. Mich. Bruto emendat. 16.
Lond., typis Th. Vautrolleri 1587»
-^ — Editio ad Manut. et Brutin.
conform. Acc. annot. et cast. ex
var. doctor. ^iror. scriptis selectae«
S Vol. 8. Frcf., Wechell590. (Wei-
gel iü L. 2^f 12 «/:<.)
perpetuis notis — illustratae
?er Jo. Th. Freigjum. 3 VTol. Frcf.
592.
a Joan. Mich. Bruto emendat.
3 Vol. 8. Lond., exe. Rieh. Field
1596.
Ex emendatione Dionys. Lam-
bini. 3 Vol. 16. Lugd., exe. Petr.
"Roverianus 1601.
— -^ notis illustr. ab Jo. Th. Freigio.
3 Vol. 8. Hanov., Wechel 1602 — 3.
3 Vol. 8. Ibid,, id. 1614.
3 Vol.^ 8. Frcf. 1624.
— — Cum selectis var. commentarüs
curante Andr. Schotto. 3 Vol. 8.
Colon. 1621.
Edit. ad Manutianam etBrutinam
conformata c. annotatt. et castiga-
tibnibus" selectis 3 Vol. 8. Hanov.^
typis Wechel 1630.
^ orationes cum opt. ac postr. exempl.
accurate collatae. 3 Vol. 12. Amst.,
Blaeu 1649. (Nestler in Hamburg
7 Mark 8Sh.J Weigel in L. 2 ^
16^.)
— orationes per J. T. Freigium. 3 Vol.
8. Frcf. 1653 — 1654. (Nestler in
Hamb. 6 Mark.)
— — interpretatione et notis. illustra-
vit P. Carol. de Merouville. Ad
usum Delphini. 3 Vol. 4. Paris.,
Thierry et Benard 1684. (Weigel
.iij L. 15^.)
— orationes omnes accurante J. G.
Arnoldo. 8. Frcf. 1698.
*- orationes. Ex rec. Jo- Georg.
Graevii c. ejusd. animadversioni-
bus et notis integris Fr. Hotomani,
Dionys. Lambini et alior. ut et Q.
Asconio Pediano et anonymo scho-
Haste. 3 Vol. in 6 Part. 8. Amst,
P. et J. Blaeu 1695—1699. (Fincke
in Berlin 9 «^; Nestler in Hamb.
48 Markj Weigel in L. 24 »«r.)
Neue Recenf. nach Hdscbr. n. Site-
ren Ausgg. Gruter't Tex-t liegt zum
Grunde. Die Commeniare Ton Lambi-
Dus, Hotomanus u. Manntins sind voll*
ständig , die der übrigen Erklärer mit
guter Auswahl mitgetheilu Unedirte
Noten von Jac, Meoardus u. Jo. Pas9e-
rirtius zu einigen Reden sind beigefügt.
Auch die Noten des Herausgebers sind
von Werth. ^ Diese Ausgabe ist in gu»
teu Exx. selten ; die meisten haben
Rostflecke.
— — Interpretatione et notis illustra-
vit C. de Merouille. In us. Delph.
3 Vol. 4. Venet. 1724.
— orationes cum argumentis, ani-
madv. et analysi M. Ant. Ferra tii.
4 Tom. 8. Patav., ex typogr. semi-
narii apud Jo.Manfrö. ,1729. (Nest-
ler in Hamb. 16 Mark.)
— orationes notis et dissertationibus
illustravit Nie. Üesjardins. Tom.
primus. 4. Paris., Giifart 1738.
(XXXII u. 748 S. u. l.Bl. m. Privil.)
Ungemein sieltene Ausg., welche
auf 4 Bände angelegt war. Allein i^ur
dieser erste Band ist erbchieneo. Graev.
Text Hegt zum Grunde. Die Noten sind
erklärend. — Enth. die Reden proQuio-
ctioy Sext. Roscio Amer., Roscio comoe-
do, divinatio in Gaecilium prooemium in
Verrem etUbri V. in Vcrrem. — (In Gol-
tiugeu.)
c. arffumentis, sectionibus ca-
pit. et sei. var. lectt. 3 Vol. 8. Pa-
tavii 1755. ; (Varren trapp in FrfcF.
a. M. 2 fl. 30 kr.)
— — cum commentarüs patrum S.
J. perpetuis. 3 Vol. 8. Aug. Vindel.
1762.
— — ex rec. J.'.A, Ernesti. 3 Vol. 8.
Halae 1780. 1 xf 12 f{.
3 Vol, 12 maj. Venet. 1790.
(Varren trapp 2fl. 6 kr.)
— orationes cum delectu commenta-
riorum in us^m Delph. et analysi
M. Ant. Feri'atii in IV partes di-
stributae. 8. Hatavii, ex typogr. se-
minarli apud Th. Bettinelli 1794.
(Weigel in L. 4 ä^.)
In dieser Ausg. steht nur die ana~,
lysis des Ferratiiis; seine Noten fehlen,
dagegen sind die ans Olivet's Ausg. auf*
genommen.
— orationes quae supersunt. 7 VoL
8. Mannhem., Löffler1808* i^«f 8^.
Postpap. 3V 12^.
-~ orationes omnes ad opt. edit. rec.
a^^curate coli, recusae. Epit. nova.
3 VoL 8. Halae, Orphanotr. 1815.
2 -f.
*— orationes cum delectu commenta-
riorum in us. Delph. et analysi M.
Ant. Ferratii in IV Partes distribu-
lae. 8. Venet.' 1819. (Weigel in L. 4 -/.)
Digitized by
Google
Cic. Oratiönes.
131
Cic* Orationes.
— orationes ex edit. J. A. Ern^ti.
2 Vol. 8, Lond. , Priestley 18*:^0.
IL. 16Sh.
Cic. operum Pars 11. s. orationes ad
, opt. codd. et ediL Ledere recensi-
tae cum selectis veterum et* recent.
notis curante et ernemlante N. E.
Lemaire. 8. Paris., Lemaire 1827 s(j.
Subscr. Pr. : Vol. L (1827) XL und
614 S. 15 fr. Vol. IL 672 S. 15 fr.
Vol.ilf. (1828) 644 S. 15 fr. Vol. IV.
XII u. 648 S. 15 fr. Vol. V. (1829)
668 S. 15 fr.
Ist noch niche Tolieodet«
Eioen neuen Tollständigen Abdruck
der Graev.-Garatoriischen Ausg. v. Cic,
Reden mit Zusätzen u. Berichtigungen
will der Würtemberg. Verlags - Verein
fiir alt« Classiker vecaustjilten.
Orationes selectae.
Ciceronis orationes tres (de provinciis
consul. , pro rege Dejotaro , pro
M.Marcello.) Fol. (Romae, Suueyn-
heym et Pannartz um 1470) lOBlI.
m. 46 Zeilen. Ohne Sign.> Cust. u.
BllzahL
So angegeben y. Santander Catal.
T. n. p.248. — Ist aber wahrschl. nur
ein Theil der Ausg. sänimtl. Reden 1471
*♦ oben,
— orationes (selectae a Juniano Ma jo)
Fol. Neapoli, Mathias Moravus 1480.
17 Novbr. — 107 Ell. mit 35 Zeil.
Des ersten Blattes Stirnseite ist
weiss. Auf der Rückseite e. \'orrede des
Herausgebers. Bh 2 a beginnt die Rede
pro lege Manilia.
— orationes tres pro rege Dejotaro,
ad popul. et equites Roman., ad
Quirites q. annotatt. Bart. Latomi.
8. Colon., Gymnicus 154S.
"*- orationes tres ante exilium, ad po-
pulum et equites cum notis Mylian-
dri Tigurini; post reditum in se-
natu cum schol. Jac. Bugelii. lt.
altera ad Quirites cum schol. Barth.
Latomi, additis Xiphonis Polen toni
et Joan. Sturmi argumentis. 4. Pa-
ris., e% off. Mich. Vascosan. 1540.
Ft. Rami praelectt. in Cic. oratioues
octo consulares (c. textu) 4. Basil.,
Pet. Perna 1575 u. 1580.
Enth. die Reden proRabirio^ de lege
agraria IIL u. inCatUinam IUI.
— orationes tres pro Marcello, Q. Li-
gario et rege Dejotaro logice reso-
lutae aWoßg.Hegio. 8. Altorf.1579.
— orationes tres pro S. jRosc. Amer.y
de harusp. responsis, piro rege De-
jotaro. De Dionys. Lambinf edito
exemplo. Stud. Rud. Hildebrandi.
, 12. (Brunsvig."^ 1580
Ciccronis ^rat. qmnque (pro lege Ma-
nilia, Archia, "Marcello, Ligario,
rege Dejotaro) pro schola Argenti-
nensi selectae. 8., (Argentin.) 1585.
— orat. octo pro Roscio Amen, Coelio,
Milone, Ligario, Catil. IV. Additis
ubique praelectt. Matth. Dresseri. 8.
Lips., ex off. Abr. Lambergi 1591.
— orationes novem (pro* Roscio Ame-
rino, Caelio, Milone, Ligario, Cati-
linar. IUI, pro A. Caecina) additis
ubique praelectt. MÄth. Dresseri.
8. Lips., Jac. Apel 1602 lu Ib., Voigt
Nie. Abrami common tarius intertium
Volumen orationum Ciceronis. (c»
textu) 2 Vol. Fol. Lutet. Paris., Seb.
Cramoisy 1631.
Entb. die Reden pro Sestio, in Va-
tinium, pro Coelio, de proYiuc consul»,
pro Com. Balbo, in Pitonem , pro Mi-
lone, pro Rabirio, pro Marcello, pro Li-'
'gario, pro rege Dejotaro, Oratt, Phil.
1 et 2. mit A.'s Commentare.
— orationes selectae. 12. Lugd. Bat.,
Elzevir 1639.
^ — c. dispositt« Jo. Gezelii. 'S. Aboae
1669.
— orationum selectarum liber editus
inus.schol. 8. Lond. 1675,1079.1686.
— orationes selectae (XIII) probatiss.
codd. expressae cum Christ. Cella-
rii argumentis, rhetorico artificio,
verhör., rerum ac rituum interpre-
tationibus. 8. Cizae 1677. Auch Je-
nae 1699.
•— ^ orationes quaedam selectae cum
interpretatione et notis quas in us.
Delph. edidit P. Carol. de Merou-
ville. Quibus praefigitur vita Ci-
ceronis per annos consulares digesta.
Adiiciuntur in tres orationes notae
Suaedam ex Asconio, P. Manutio etc.
ecerptae. 8. Gantabrig., ex off. Jo;
Hayes 1692. auch 1699.
8. Lond. 1706. 1714. 1722.
— oration selectarum liber. Notas ad-
didit E(J. a Zurck. 8. Rotterod., ty-
pis Regneri Leers 1694* 4 ung. ßll.
Vorst., 226 S., 5 unff. Ell. Ind.
— orationes aliquot selectae sec. tria
caussarum genera illustratae a J.
Fr. Köber. 12. Lips. 1709. 6^.
selectae XII c. notis ad mocL
Minelli. 12. Lips. 1711.
— orationum selectarum XIV liber •
. mit teutschen Anmerkungen. 12.
Halle 1719. 12 ^.
-^ orationes selectae c. notis C. Gel-
larü. 8. Jenae 1722. 10 ^.
Digitized byCjOOQlC
. Cic. Orationes.
132-
Cic. Orationes.
Cicer. XU' orat. selectae iuxta tecens»
opt. emendatae — c. notis ad mo-
dum Minelli. Ed. VI. 12. Lips.,
Weidmann 1726.
ex rec. Jo. Georg. Graevii. 8,
Glasg. 1733.^
— orationes pro Archia, in Catilin.,
post reditum,pro lege Manilia^pro
Milone emendatae et illustratae a
Qhr* Aug. Heumann. 8. Isenaci 1733.
12 ^.
-^ — selectae adexenlpl. prob, codd.^
exprcss. c. notis Chr. Cellarii cura
Arn. Henr.^Westerhovii. 8. Amst.
^ 1735. (Altheer in Utr. 1 fl. 16 st. 5
Weigel in L. 2 ^f.)
— oratt. Xll. selectae c. notis ad mo-
dum Jo. Minelli. Edit. VIII. 12. Lips.,
Weidmann 1735.
-^ oratt. XIV sei, mit teutsch. An-
merkg. 12. Nürnberg, Krauss 1736.
ed. C. Gellario. 8. Jenae 1737.
— (Titel wie Ausg. 1692.) Una cum
varr^ aliquot per singulas orationes
le6tionibus. Huic editioni acccssc-
runt dialogi de senectute et de
amicitia. Editio sexta, auctior et
emendatior. 8. Lond., impensis D.
Midwinter 1739.
— XIV selectarum orationum liber.
12. Halae 1745.. 6^.
— orationes quae in universitate Pa-
ri siensi >ulgo explicantur cumno«
tis ex Manutio, Hotomano, Graevio
etc selectis et novis ali(^uot addl-
tis (ciirä et studio Caroli le Beau)
^ 3 VoL 12. Paris. 1748 --51.
— orationes tres (pro Marcello, Li-
gärio et rege Dejotaro) emendatae
et illustratae a Chr. Aug. Heumann.
Duae pro Sext. Roscio Amerinb et
PhiUppica secunda recognitae et
explanatae a. Jo. Mich. Heusinger.
8. Isenaci, Griesbach 1749. 9^.
Heusinger fugte Noten von Celia-
rillte u. zur 2teo Philipp. Vartr. ' eiuei
Jenaisclien Co.dex hei.
— orationes quaedam selectae cum
interpretatione et-^notis quas in usum
Delph. edidit P. Carol. de Merou-
ville. Accessere dialogi de sene-
' ctute et de amicitia. 8. Lond. 1750
.^ u. 1751 u. Dublin. 1768.
-*- oratt. XIV selectae c. not. german.
12. Halle, Renger 1751. 12 ^.
— ^ — c. Gellarii argumentis.. 8. Lips.
1752. Auch Jenae 1764. 10 /r-
— orationes IS( sei. c. not. ad mod.
Mineliii. |fi. Lips., Weidmann 1761.
— selecta«^ orationes mit teutschen
Anmerkungen erläutert von Justus
Conr.Mensching. 8. Lemgo, Meyer
1766. 10 fi.
— oratt. select. c not. E. ä Zurck.
8. Traj. ad Rhen. 1773. (Altheer
in Utr. 1 fl. 4 st)
^ oratt. selectas ex recens. J. G.
. Graeuii cum notis Hotomani, Abra-
mi, Muretr, Manutii, Graevii ac
aliorum seleotiss. recens ait atque
edidit Jo. Andr. Otto. 2 Partes. 8.
Magdeb. , apud auctorem 1777. "
— orationes selectae. 12. Edinburg.
1778.
— orationes quaedam selectae c. in-
terpr. ac ^notis quas in us. Delph.
edidit P. <'. de Merouille. His ad-
jiciuntur in tres oratt. notae ex As-
^ conio, P. Manutio decerptae. Huic
editioni accesserunt dialogi "de se-
nectute et de amicitia. Ed. X.
8 maj. Lond., exe Brown 1780. -^
Der Text der beiden Schriften de
seneciute and de amicitia ist der von
Graevins gegebene.
— orationes selectae IX scholiis ador-
nauit J. K. Müller. 8. Moguntiae
(Kupferberg) 1787. 6 ?<.
— (ders. Titel wie Ausg. v. 1780.) Ed.XI.
8maj. Lond.1789. (Altheer in Utr. 4 fl.,
Weigel in L. 3 ä^.)
— orationes selectae c. notis Ed. a
Zurck edid. J.Ad. Nodell. 8. Lugd.
Bat. 1792.
— auserlesene Reden herausgegeben
von Frd. Wilh. Döring. Erklärende
Anmerkungen zu diesen Reden. 2
Thle, 8. Braunschweig, Schulbuch-
handlung 1796—97. 1 ^.
Der Text einzelo 6 f{,, die An-
merknn^pn 18 ^. ,
— (Titel wie oben Ausg. 1777^ recens.
atque edidit J. A.Otto. Edit. nova.
3 Partes. 8. Magdeb., Heinrichshofen
180Ö-180I. 2nf i6f{.
Ber Text ist zuweilen geändert v.
die An merk, vermebrl.
— orationes XIV selectae. Mit histor.
Einleitungen und den 'wichtigsten
Anmerk. berühmter Ausleger, /Text
u. Erläuteruiig betreffend, v. Benj.
Friedr. Schmieder. 8« Halle, Hem-
merde 1801: 2t ^.
— orationes selectae XTV. Argumen-
tis praemissis , notis substratis et
indice illustrarit J. Chrn. Frd. We-
tze!. 8. Halae, Hendel 180t.
— quae vulgo feruntur otationes
miatuor. I. Post reditum in senatu.
n. Ad Quirites post reditum. lU.
Pro domo sua ad Poirtifices. IV.
De haruspicnm responsis. Recoj^o-
Vit animadversiones integras J.Mark-
Digitized by V^jOOQi
Gic. Orati(Hies.
133
Cic. Oratione^«
landi et J. M. Gesneri suascpie ad-
iecit Frd. Aug. Wolfius. Smaj. Be-
rol., impensis £• T. Lagardii 1801.
1 ^ Ö^, engL Pap. 2«^ 12^, Vel*
Pap. 4*^, gr. Vel. Pap. 5 ä^. -
Marklaad suchte zuerst dieTJaäcbt^
heit dieser Redeo darzulhnn. Gesoer
>na|iiii jedoch deren Aechtheit in Schutz
u. TersQchte M.'s Einwürfe zu enikraf-
teo. F. A« Wolf oahm in neuerer Zeit
diese Sache wieder auf^ erwies die XJn-
achlheit dieser 4 Reden aus innern Grün-
den^ aus der mit Gicere*s Sljle nicht
iibereinsiiiDmenden Schreibart- etc. und
erklärte sie für Declamationen einer spä*
tern Zeit. Beck (Oop. Gic T. iV. Ex-
curs, p. 612 — 627.) u. Schütz (Oj)p.
Cic. T. VIII. P. 3 p.Vsq.) haben diese
Sache abermab einer Prüfung unter-
worfen , Woli's Ansiclit beigesiimmt n.
zu bestätigen versucht. Neuerdiugs bat'
jedoch Savels in seiner dispa^atio da
Tindicandis Ciceroni quinqae orationibus.
4. Aachen 1828 (s. Erltrgsschr,) die
Aechtheijt dieser Keden wieder in Schutz
genoipmen. Vergl. auch Savels Ausg.
der Rede post reditum in Senatu.
— XiV selectarum orationum liber
ex rec. Jo. Aug. Ernesti. Edit. nova«
8. Halae, in libr. Orphanotr. I8O4.
6 9{.
— oratt. Xn selectae c. Bellermann.
8. Erfurt., Keyser 1806. 14 ^.
— orationesYIlI selectae pro Gaecina,
Gluentio, de lege agraria orat. II,
pro- Plancio, Coelio , Balbo, Rabi-
rio, Philippica I , animadv. in us.
schol. illustratae a Bcnj. Weiske.
8. Lips., Schwickert 1806» 1 itf ^fi'
Incorrect n. unsauber.
— orationes XIII selectae pro Roscio
Anierino, pro lege Maniiia, in Ga-
tilinam, pro Arcnia, post reditum
in Senatu, ad Quiritesp^ost reditum,
pro Milone, pro Marcello, pro Li-
gario, pro regeDejotaro novis ani-
madversionibus in us. scholar. il-
lustratae a Benj. Weiske. 8 Ihaj.
Lips., Schwickert 1807. 1*/ nf{.
"Wegen der trefQ. Erläuternugen ge-
schätzt.
*- orationes seleotae animadv. illu-
stratae a S. N. J. Bloch. 8. Hafn»
1811. V
— orationes iselectae. Universitatis
Cracoviensis auctoritate curavit Ghp.
Kommel. 8mfij. Gracov., typ. aca-
dem. 1811. (LXXX u. 435 S. , und
Xl^m S. Noten.)
T7nter dem Texte stehen kritische
Noten, za Ende die erliaternden An-
merkungen.
— XIV selectarum orationum liber
ex rec. Jo. Aug. Ernesti. Edit.
nova. 8. Halae, Orphanotr. 1812.
-^ orationes quaedam selectae cum
notis in us. Dclph. edid. G. deMe-
rouille. 8. Lond. 1813. lOSh. 6d.
— orationes XII selectae. Mit histor.
krit. u. erklärenden Anmerkungen
▼on Ant. Möbius. 2 Thie. 8. Han-
nover, Hahn 1816 — 22. (T.I.XIV u.
272 Sv T.n. 8 ung. Bll. Vorst. und
509 S.) 1«/»16^.
Ernesti's Text ist meist wieder ab-
gedruckt. Die Anroerkg. erläutern die
Sachen u. vorzügl. die Sprache. — Sehr
iocorreet u. unsauber»
-^ oratt. selectae ex edit. Gracvii. 8.
Norimb., Riegel & W. 1818. 8 ^.
— orationes Septem pro Roscio, lege
Maniiia, in Gatilinam et pro Mu-
rena. In us. scholar. edid. et illu-
stravit A. Matthiae. 8. Lips., Vogel
1818. (Vm u. 236 S.) 21 ^.
Der Text ist inehrfach berichtigt
n. mit trefB. Anmerkg., bes. in sprach-
licher Hinsicht, erläutert.
— oratt. XIV select^ argumentis prae-
missis notis ^ubstratis et ind. nom.
adjeoto illustr. Jo. G. F. Wetze!.,
Smaj. Halae, Hendel 1820. 1 ^/^
— orat. select. c. notis Ho^omani,
Abrami, Mureti, Manutii, Graevii,
Heumanni ac sei actis alior. recen-
suit atque edid. Jo. Andr. Otto. Eas-
dem denuo recensuit atque pdidit«
^ Gar. Frd. Otto. Editio III auctior
et emendatior. 3 Partes. 8. Magde-
burg. , Heinrichshofen 1821 -r 22.
2^/16j^.
Auch in dieser 3ten Ausg., welche
von dem Prediger Otlo in Brandenburg,
dem Sohne des Herausgebers, besorgt
wurde, ist der Text von Graevius yfie-
derboblt. Die Anmerkg. haben manche
Zusätze erhalten.
— orationes XIV select. Mit histor.
Einleitungen u. den wichtigst^ An-
merk, berühmter Ausleger, Text u.
Erklärung betreffend, von B. F.
Schmieder. 8. Halle 1 Hemmerde
1821. 1 «/?.
— orationes selectae. (Regent's Edit.)
18. Lond., Baldwin 1822. 6 Sh.
— — c. notis in us, Delph. edidit G.
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
134
Cic. Orationes*
de Merouille. Smaj. LoncL, Whitt-
aker 1822- - , 10 Sh. 6 d.
— orationes selectaetcuxn analysi rhe- ,
torica, commentario et adi^otatio-
nibus. 6 Vol. Smaj. Viennae, Gei-
stinger 1824 — 27. 6 *f.
Eid elendes Machwerk* Der Text
ist sehr incorrect Dach Schütz abgedr.
Mit deutscher Uebcrsetziing v.
^ F. C. WolfF. 12 Thle. 8. Daselbst,
ders. 1834 — 27. 12 */•
-> zwölf auserlesene Reden mit histor.,
kritischen u. erklärenden Anmer-
kungen von A. MÖbius. 2te sehr
vermehrte u. beiicht« Aufl. 2 Bände.
8. Hannoven Hahn 1825— 28. Bd. I.
XVI u. 296 S. Bd. IL X u. 480 S.)
i^t 16^.
Sehr verbest. Aufl. , aber wie djle
erste, von vieIeD Druckfehlern entstellt.
"^ orationes XIV selectae, ex recens.
J. A. Ernesti. 8. Halae, Orphanotr.
1825. 6 ^.
— orationes VII pro S. Koscio, pro
lege Manilia, in Catilin. IV et pro
Murena. In us. schol. edid. et il-
lustr. Aug. Matthiae. Ed. II aucta
et emendata. Smaj. Lips., Vogel
1826. (VIII u. 250 S.) 22^.
Recens. Tom Prof. Beier in der
Schul -Zeitnug 1827. Abthlg. II. S. 201
-210.
— XrV selectarum orationum liber e%
recens. Ernesti. Edit. XVI. 8. Ha-
lae, Orphanotr» 1828. 6 ^.
— orationes selcctae. Textum reco-
gnovit et perpetua eademque tiro-»
num usibus prapsertim accommo-
data, annotatione illustravit, S. NI
Bloch. Accedunt excursus critici.
y Vol. I. cont. orationes pro S. Roscio
Am., pro lege Manilia et quatuor
in Gatilinam. 8. Hafh., Schubothe
1828. (Vin u» 453 S.) I «^ 16 ^.
fiecognition des Textes ohne neue
krit. Hülfsmittel. Die Erklärung er-
streckt sich oft über sehr bekannte Dinge.
^ — Recens. vom Hrn. Dr. Jacob in GöUn
in Jaho's, Jahrb. 18S0. Bd. I. Heft 1
S. 91 - 102.
— orationes pro Plancio, pro Milone,
pro Ligario et pro rege Dejotaro.
Textum recens. et subiecta lectt.
varietate, notis criticis inatruxit
Gregor. GottL Wemsdorf* 8maj«
Jenae, Frommann 1828« 1«^ 6^.
Der Text weicht wenig tod dem
OrelUschen ab. Die krit. Noten iiod
ohne sonderl. Werth. — Scharf getadelt
vom Hrn. Prof. Wunder in Jahn's Jahrb.
1828 Bd. 2 Hft, 2 S. 275 — 293.
— * orationes qnae in universitate Pa-
ris, yulgo explicantur' cum notis ex
optiinis quibusque commentatoribus
selectis. Juxta accuratissimam D.
Lallemand editionem. 2 Vol. 12.
Paris., Delalain 1829. 7 fr.
— orationes pro S. Roscio Amerino,
pro lege Manilia, IV in L. Catili-
nam> pro L. Murena ^ A. Lic. Ar-
chia poeta, T. Ann. Milone, M.
Marcello, Q. Ligario et pro rege
Dejotaro. Ad fidem optim. editt.
recognitas in us. schol. edidit Ant.
Moebius. 8maj. Hannoverae, Hahn
1829. (II u. 182 S.) 8^.
— orationes sex pro SuU i, pro Sextio,
pro Milone, pro Archia P., pro li-
gario et pro rege Dejotaro. In us.
schol. edid. Aug. Matthiae. 8 maj.
Lips., W. Vogel 1830. 1-^6^.
— oratjiones selectae XH. Recogno-
vit et emendavit J. N. Madvig. 8.
Havniae, Brummer 1831.
Cieeronis trium orationum pro Scau-
ro, pro TuUio, pro Flacco partes
ineditae cum antiquo scholiaste item
inedito ad orat» pro Scauro. In-
venit, recens., notis illustravit A'n-
fel. Maius. 8. Mediolant, typis Jo.
irotae 1814. M. 1 Kpftafel. (XIV
u. 35 S.)
Aus einem Palirnpsest der Ambro-
siana, früher dem Kloster Bobio zuge-
hörig. Mai hält den- Asconius für den
Verfasser der Schol ien.
— (ders. Titel) Ad exemplar Medio-
lanense. Additum est specimen cha-
racteris. 8 maj. FrcoL ad M., Her-
mann 1815. 10 ^.
Fehlerhafter Naehdr. der Torigen.
Cieeronis trium orationum in Glo-
- dium et Curionem de aere alieno
Mifonis de rege Alexen drin o fra-
ementa inedita. Item ad tres prae-
dictas oratt. et ad alias Tullianas
quatuor editas commentarius anti-
?uus ineditus qui videtur Asconii
ediani schol. insuper antiqua et
inedita quae videntur excerpta &
commentario deperdito cjusdem A-
tconii Pediani ad alias rursus qua-
tuor Cieeronis editas orationes. O-
mnia ex antiquiss. Mss. cum erit.
notis edebat Angelus Majus. 8 maj.
Mediolani, typis Joan. Pirotael8l4.
Mit 1 Kpftafel. (XXXIV u. 144 S.)
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
135
Cic. Orationes.
Ebenfalls aus einem Palimpsest der
Ambrosiana , welcher Cod. früher dem
Kloster, Bob'io gehörte. ,Die Commen**
tare^ gcheu über ^ die Reden pro Archia»
Sylla, Plancio n.,in Vatininm.
•^ oratioiu pro Scauro, pro Tullio,
pro Flacco partis ineditae c. scholl,
ad orat. pro Scauro it. ineditis. In-
venit, rec^ns., notis ill ustra vi t An-
gel. IM a jus. Cum emendatt. et
comment. denuo sediderunt A. G.
Gramer et C. F. Heinrich. 4. Ki-
liae, Hesse 1816. 1 »^f 8 jlt(.
— ' sex orationum fragmenta inedita
cum commentariis antiquis it. in-
editis. 1 n venit, recens., notis illu-
stravit A. Majus. Denuo Impressum'
{sie) 8. Lond., Maw^man 1816. 9 Sh.
Verein gang der beiden Ausgg. von
Mai.
— sex orationum partes ante nostram
aetatcm ineditae cum aliquo inter-
prete ante nostram aetatem inedito
?ui videtur Asconius Pedianus ad
'ullianas Septem oratt. Acced. schol.
minora vetera. Editio altera quam
ad Codd. Ambros. recens. emenda-
vit et auxit ac descriptione codd.
CXLIX, vita Giceronis aliisqne ad-
ditamentis instruxit An^elus Majus.
gmaj. Mediolani, regiis typis 1817.
M. 1 Portr. u. 2Kpftafeln. (XVI S.,
2 ung. BU., 47 S., S08 S., 1 ung.
BL u. ZI S.) (Weigel in L. 7 ^f .)
Die beiden Ansgg. vom Jahre 1814
sind hier vereinigt. Abbate Mai ver~
glich die Codd. noch einmal. Die No-
ten sind Hingearbeitet u. der Text iu
Gapitel gelheilt. Ei^eU Anhang bilden
die CommeniVtiones de editionibus prin-
cipibus Mtd'volanensibus fragmentor. Gi-
ceronis atqtie opernm Frontonis, Avelche
gegen Niebuhr's Beliauptungen gerichtet
sind>.> dass Mai^s Zusammenstellung der
Fragm. unrichtig seien. Zum Theil ist
aber N.'s Ansicht durch die Orclimngi
in welcher die Fragm. der Rede |)ro
Scauro in der Turiuer Hdschr. sich fin-
den, bestäligt worden.
— orationum pro M. Fontejo et pro
C. Rabirio fragmenta. T. Livii libv
yXCI frhgm. pleniu^ et emendatius.
li. Senecae. fragmenta ex membra-'
nis bihl. Vaticanae edita a B. G.
Niebuhrio. 8ma]. Komae» extypogr.
de Romanis 1820. (Berol., Reimer)
(114 S.) 18 ^.
— orationum pro Scauro, pro TulHo
et in Clodium fragmenta inedita :
pro Cluentio , pro Caelio , pro Gae-
cina etc. (pro lege Manilia , in Pi-
sonem, pro Quintio, iu Verrem Act.
n. Lib. I.) varr. lectiones: oratio-
Xiem pro Milone a lacunis resütu-
tarn ex membranis palimpsestis bi-
büothecae R. Taurindnsis Athenaei
edidit et cum Ambrosianis pari um
orationum fragmentis composuitA-
mad. Peyron. Idem* praef. est de bi-
blioth. Bobiensi,* cuius inventarium
anno mccccxli confectum edit. atque
illustravit. 4. Stuttg. et Tubing.,
Cotta 1824. M.l<.pfufel. (XXXVII,
228 u. 340 S.) 4 *y.
' Aus einem P^Iimpsest der Tn#in^r
Bibliothek , welcher früher dem Kloster
Bobio gehörte. Voran geht eine Ab-
handlung über die Bibliothek dieses Klo-
sters, in welcher die Geschichte dieser
Bibl. von ihrer Gründung bis zu ihrer
Zerstreuung unter der franzüs. Herrschaft
erzählt ist. Darauf d. Ver^hn. der Eidnchr.
mit vielen Bemerkg. des Herausgebers.
Die llede pro Milone ist im Texte aus
einer alten Handschr. ergänzt und mit
ausfuhr!. Aninerkg. begleitet. Auch La-
gomarsini*s Varianteusammlnug ist hie-
bet benutzt. Zu derselben^ Rede sind
noch 2 Turiner Hdschr. n. altere Ausgg.
verglichen. — Unsauber u. nicht cor-
rect. — Heceus. von Bake in Bibl. crit.
nova Vol. H. p. 195— 2S0.
— in P. Clodium et Curionem bra~
tionis fragmenta concinnavit Carol.
Bcier. 8maj. Lips., impr. B. G.
Teubner 1825. (VI u. 48 S.) Progr.
-T- orationum pro TulUo, in Clodium,
pro Scauro, pro Flacco fragmenta
inedita, membranis palimpsestis bi-
bliothecae Ri,'Taurinensis Athenaei
eruia et cum Ambrosianis, earun-
dem orationum fragmentis conjun-
cta ab Amedeo Peyrone. Cum hu-
ius integris, cum superiorum edito-
rum selectis et cum suis annotatt^'
tum emendatiora, tum auctiorase-
paratim edidit C.Beier. Cum spe-
ciminibus codd. et Ambrosianor. et
Taurinensis lithographis. B maj.
Lips.^ Teubner 1825. (LXXVI und
295 S.) 2«/?, engl. Druckpap. 3*/.
Recens. von Bake in Bibl. criu nova.
Vol. II. p. 195—230. — Ein beinahe
Vollendeter Index dazu von Beier ist im
Mscr. vorhanden u. ' wird nächstens er-
scheinen. ^
Orationes singulße ^"}.
*) Die Ausgg. der einzelneu Reden
sind nicht nach chronologischer Folge^
sondern des leichtern Auffindens wegen,
nach dem Alphabete geordnet.
Digitized byVjOOQlC
Cic. Örationes.
136
Cic, Örationes.
Örationes de lege agraria con^
tra P. Servil. Rullum.
Ciceroni^ de lege agraria örationes
tres cum scholiis Jac. Bugelii et
Leode|;arii a Quercu in primain et
Eubuh Dynateri (i. e. Rodolphi
Gualtheri) in secundam et tertiam.
4. Paris., ex off. Mich. Vasco-
sani 1540.
— de lege agraria örationes tres Pet.
Rami praelectionibus illustratae. 4.
Lutet. , apud Ludov. Grandinum
1653. (zu Ende: £xc. Ludoy. Gran-
di&us pridie Gal. Novemb. 1552.;
Bern, Lauredani in Ciceronis öratio-
nes de lege agraria contra P. Ser-
▼üium Rullum commentarius. 4.
Venet., Paul. Manutius 1558. m.
Junio. — 297 S. und 3 S. Errata.
(Wcigel in L. \^i 18^.)
Der wahre Verf. de« Commentars
ist Carol. Sigonius, nicht Bern. Lore-
daoo. — (Iq Cöuingen.)
Ciceronis Örationes tres de legeagra*
ria. 4. Lugd., Paganus 1560.
— de leg* agraria contra G. Servil,
Rullum örationes tres Pt. Rami
praelectionibus illustratae. 4. Paris.,
Andr. Wechel 1561. — 9 ung. Bll.
Vorst. u. 131 S.
Adr. TuVnebi connnentarii in Cic.
örationes tres de lege agraria (c.
textu) 4. (Paris.,) apud Joan. Bene-
natum 1576.
Ciceronis de lege afiraria örationes
tres Pt. Rami praeiectt illustratae«
4. BasiL 1580.
r 8. Frcf. 1582.
Örationes in M. jintoniwn
' ' s. Oratt. Philippicae.
Oratio pro A. Licinio
Archiä.
Ciceronis oratio pro Licinio Ar-
chia poeta contra Gracchum ora-
tio. 4. s. 1. et a. goth. — 8 Bll. mit
22 Zeilen.
ßl.' 1 a der obige Titel. Schliesst
auf der Rucks, des letzten Blattes mit;
der 21sten Zeile: exercet certe fcio.
— örationes pro Aulo Licinio ( Arcbia)
et Marcello de laudibus Caesaris
Julii cum argumentis Jac. Locher.
4. XmpressumReutlinge, ordinatione
magistri Johannis Otmar 1494. gotk
M. Sign.
Auf Bl. 2 die Dedication toh Jac.^
Locher an Chrp. de KnoeriogeD«
EloquentilXimi Ciceronia pro Aulo Li-
cinio Arcbia Poeta inßgnis oratio
in qua mirabilis et divina p^ne lit-
terarum commendatio continetur
et poeticum nomen extollit. 4. s. 1.
et a. (Lipsiae, Thanner.)
S. Panzer T.Xl p. 441 Nro. 955 e.
— War dieses Exemplar ▼icU. cid de-
fectes Ez. der folgenden?
— <ders. Titel) 4. Liptzk, per Jaco-
bum Thoner {sie) Herbip olensem
1509. — 9 ung. Bll. (In Göttingen.)
— (ders. Titel) 4. Ibid., per Bacca-
lareumWolfgang.Monacensem 1514.
— (ders. Titel) 4. Ibid., id. 1515.
— pro Aulo Licinio Arcbia poeta
contra Graecum oratio omnes pene
Orationis Rhetoricae partes com-
plectens. 4* Cracouiae, per Hiero-
nymum Vietorem 1518. m. Junii.
— oratio pro Arcbia poeta. Fol (?)
Lips., Wolfgang. Monaceosis 1518.
— oratio luculentissima quam pro
Aulo Licinio poöta habuit, ainde et
magna Poeticae laus in hac ipsa
continetur coloribus Rhetoricis in
margin» sno loco eleganter a^po-
sitis. 4. Viennae Pannoniae, imp.
per Joan. Singrenium 1518.
Von Udalricus Faber besorgt. S.
Denis Bachdracker Gesch. 'Wiens. S.
190.
— oratio pro Aulo Licinio Arcbia
poeta. 4. Lips., Melch. Lottber 1521.
8. August. Vindel., per Alex.
Weyssenborn 1530.
— — cum Phil. Melanchtbonis dis-
positione. 8. Hagenoae, ez o£E. Se-
ceriana 1533. m. Febr.
— ^ cum annotationibus Barth. La-
to m addito artificio et dispo-
titione et integra paraphrasi PbiL
Melaircbtbonis. 4. Paris., apud Franc.
Grypbium 1534. 1536 u. 1538.
cum dispositione et paraphrasi
P. Melanchtbonis. 8. Antverp., apud
Jo. Steelsium, typis Jo. Graphei
1537. ,
— — cum notis Sylvii, Latomi, Mart
Boleri et Melanchtbonis. 4. Paris.,
ex off« Mich. Vascosan. 15^ (auch
1541.)
^ pro Arcbia , Fontejo et anteqnam
Digitized'by
Google
Cic. Orationes,
137
Cic. Orationes.
iret in exilium. 8. Paris* y apud
Rob. Stephanom 1539. .
— pro Archia cum Frana Sylvii com«
mcnt* et Barthol. Latomi soholiis
et Mart. Boleri notis et Phil. JMe-
lanchthonis paraphrasi. 4. Ibid., ex
off. Mich. Vascos^i 1543.
cum Frd. Sylvii commontariisy
Barth. Latomi aitificio rhetorico et
Mart Boleri scholiis addita dispo-
sitione et Phil. Melanchthonis pa-
raphrasi. 4. . Paris, , exe. Thomas
Richaifdus 1547. '
— pro A. Licinio Archia poeta ora-
tro. 8. Antv.) ex o£F. Joan. Loei
1550.
GommentaTii notationis artificii rhe-
torici ac dialectici in orat. Cicero-'
nis quam habuit pro A. L. Archia
poeta, autore Valentino Erythraeo,
Eiusd. Erythraei commentariolus in
orat. Cic. pro M. Marcello (c. tex-
tu) 8. Argentor., Wendel. Rihel 1550.
— orationes pro Archia et pro lege
Manilia cum notis N. Agricolae. 8.
Norimberg. 1550.
— orat. pro Archia cum dispositione
Phil. Melanchthonis. 4* Pans., Andr»
Wechel. 1556.
'J. Laezii de poeticor. studior. utili-
tate.^ In orat. pro Archia (c. textu)
8. Antv., ex off. Chrp. Plantini 1560.
Sung.BlLVorst., 62B1L u.Sung.S.
Giceronis orationes duae pro Archia
poeta et pro Marcello. 8. Argentor.. ^
Wendel. Rihel 1563,
8. Coloji. Agripp. , Jo. Gymni-
cus 1579.
— oratio pro A. Licinio Archia poeta
logice resoluta et proposita per Jo.
Erasmunu 4. Havniae, apud^Laur.
Benedictum 1590.
Mach einer Bemerkang von Jo.
Grammini («. Calal. bibl. TbotU IV
^ 109) wurde dietei Bach io Däne-
mark yerboten und ist deabalb höchst
leiten.
— oratio pro Archia poeta. 4. Paris.,
apud Jo. Libert 1646.
Jac. Tollius emendavit notis-
que et expositione rhetor. illustra-
Tit 16. Lugd. Bat., Dan. Gaesbeck
1677. (Weigel in L. 7 ^.)
Pt Francii specimen eloquentiae ex-
texioris ad orat. Cic. pro Archia
accommodatnm (c. textu) 8. Amst.,
apudHerir. Wetsteniiun 1697. 24unfi:.
BU. Vorst. u. 192 S.
— Reden zur Vertheidigung des Dich-
ters A. L. Archias, T. Ami. Milo
u. Q. Ligarius übers, nebst beige-
drucktem , verbessert, latcin. Text,
krit. Anmerkg., erklär. Commen-
tar, erläuternden u. beurtheilenden
Sachbemerkungen y. Karl Gottlob
Schelle. 3 Bde. gr.8. Leipzig, Mar-
tini 1797 — 1803. 4«f 4?^.
— oratio pro Archia poeta cum car-
minibus Archiae, gr. et lat. Nouis
curis emendatior ad opt. editt. fe-
censita. Acced. varieias lectionis
et interpretationis commcntarius
perpetuus — studio Henr.« Chrp.
Frd. Hülsemann. 8. Lemgöv., in o£EL
Meyeriana 1800. (270 S.) 18 f{.
Druck u. Papier dieser Ausg. ist
•ehr schlecht.
— — Iat.u.deutsclimitAnmer)Lg. von
C. Chr. G. Wiss. 8. Leipz.j Engel-
mann 1814. 14 f{.
Cicoronis quae vulgo fertur oratio
pro Aulo Licinio Archia poeta. Re-
censuit, suas observationes adjecit
M. C. B. 8maj. Lips. , Weygand
1818. (XVI u. 80 S.) 12 f{.
Die Aechtheit dieser Rede ist vom
Herausgeber angefochten. ludessen ha^
diese Atisictit keinen Beifall u. von dem
Subrector Platz io Cöthen eine ausführ-
liche Widerlegung erfahren. S. dessen
Tindiciae orat. pro Archia P. in Seebo-
de'f neu. krit. Schnibibl. 1820. S. 774
--776. 1821. S. 220-224. S. 783 — 788
1822. S. 155— 163. S. 335— 348. S. 656—
661. S. 1089—1 105. Vergl. auch Hr. Prof.
Frotscher*s krit.Beraerkg« zur RHe pro Ar-
chia. Schneeberg 1820. — lUan könnte
durch die auf dem Titel stehenden An-
fangsbuchstaben des Herausgebers leicht
auf dieVermuthung geführt werden, als
sei der datnal. Magister Carl Beier in
Leipzig der Herausgeber. Allein dieser
^at öffentl. dagegen protestirt und sich
über die dreiste Annahme seiner Nä-
meoschiffier bitler beklagt. Der Psendo-
nymus ist vielmehr der Griminalrath
Schröter in Dorpat.
— oratio pro A. Licinio Archia poeta.
Ad formam voluminis romani
e recens* Schützii. Fol. maj^
Chemnit., Kretschmar 1820. 6^.
Blosser Tcx^s-Abdr.
Cui accomodavit praecepta et
specimen eloqueätiae exterions Petr.
■Francius. Acced. eiusd. viri oratio
pro eloquentia. In usum Studios«
]uventutis denuo edidit C.Levezow.
8 maj. Berol. , Nauck 1823. 16 f{y
engl. Pap. 1 a^, VeL Pap. \f^ 4^.
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
138
Cic. ^Orationes.
Oratio pro Com. Balbo* y
Giceronis oratio pro Coim. Balbo. 4«
Paris.| ap. Badium 1535.
Divinatio in Caecilium.
Giceronis accusationis in Verrem 11-
ber primus qui divinatio dicitur.
Oratio quarta cum Interpretation«
hispana ac scholiis Pet. Sim. Apri*
lei (Abril) 4. Caesar augustae» exe.
Petr. Sanchez Ezpeleta 1574.
Ist io 2 Coli, gedruckt, vroYon die
eine den Text, die andere die Uebers.
entbätt.
— (dcrs. Titel) 8» Valentiae ', exe.
Lucas 1761. (8 ung. BlI. Vorst. und
195 S.)
Ebenf. in 2 Colamaeo.
Oratio pro Caecina.
Giceronis oratio pro Gecinna (c Ja-
cob. Omphalii prolegomcnis et
scholiis.) 8. Paris., apud Golinaeum
1535.
cum enarrat. Barth. Latomi
nunc primum editis. 8. Argentor.,
apud Gratonem Mylium 1539*
— oratio pro Gecinna diducta in suas
partes atque explicata Petro Pelli-
tario Ambasiano. 4» Paris., ex off.
Skn. Golinaei 1540. 8 ung. 'und
166 gel. Bll.
— oratio pro Cecina. 4. Paris., Vas-
cosan. 1544.
cum comment. A. Turjiebi et
argumentis B. Latomi. 4. Paris.,
Kicbardus 1563.
Orationes in L. Catiliiiam.
Giceronis in Gatilinam inuectivarum
libri, 4. s. 1. et a. goth, 42 Bll. mit
26 Zeilen.
Die StiruBeite des ersten Blattes beginnt:
Ifarci TuUi j Ciberonis i n Catilinam Inne
ctiaarum Liber Primus Incipit. Oratio ha
bita in Senatu) Gapitulum Primum.
Auf der Stirnseite des lOten Blat-
tes achliesst das erste und beginnt das
zweite Buch. Das 4te Buch achliesst
auf der Rückseite des 358ten Blattes:
Marc! Tullij Giceronis liber Quartus. lo-
ctiuaarum (sie) explicit In Catilinam.
Bl. 36 a: Grifpi Salulti] in Tiilliü
Oracio incipit dicta in Seiiatn. C.Priroura.
Bltf^a: M. Tallij Giceronis Inue-
ctioa in eunde Saluftium. incipit. Ca-
• pitahira Primii. Schliesst auf der Rnck-
seite des letzten Blattes mit der 17ten
Zeile: Marci Tallij Giceronis In Sala-
Itiam Oracio explicit«
Die Typen sind d^nen des Ulr. Zell
sehr ähnlich. (In Wolfcnbuuel.)
— orationes V Giceronis contra Ca-
tilinam. Oratio invectiva contra
Gatilinam. Oratio invectiva contra
Ciceronem. Oratio Cirifpi Salluftii
contra Ciceronem. M. 'T. Giceronis
oratio refponforia contra Sallultii
invectivam edente Philippe Beroaldo.
4. 8. 1. et a.
Wurde wahrschl. von Ulr. Gering
in Paris gedr.
— in Catilinam Inuectiuae. Sallultii
in Ciceronem. 4. s. 1. 1472. (?)
— - Catilinariae cum commentariis F.
Sylvii. 4. Paris. , sub prelo Ascen-
siano 1528.
•— Orationes tres in Catilinam; 8. Pa-
ris., ex off. Rob. Stephan! 1536,
— in Catilinam orationes IV. F. Syl-
vii comment. illustratae, it» Q. As-
' conii Pediani comment. in Gic
orat. in toga candid. contra G. An-
tonium et L. Gatilinam. 4. P,aris.y
ex off. Mich. Vascosani 1540.
— in L. Catilinam oratio Invectiva.
It. L. Sergii Gatilinae in Ciceronem
responsivae invectivae duae. 4. Pa-
ris., Prig. Galvarin. 1544. (?)
— in Gatilinam orationes quatuor
Pet. Bami praelectionibus illustra-
tae. 4* Lutet., apud Ludov. Gran-
dinum 1555.
— — 4. Lutet.> Garol. Stephanus
1553.
— orationes in Gatilinam invectivae
IV cum annotationibus Sylvii, Cu-
rionis, Rami, incertique cuiusd.
auctoris. 8. Colon. ^ Maternus Cha-
linus 1565.
<— — cum argumentis Fr. Sylvii. 4.
Paris. , apud Frd. Morellum 1579.
^- orationes quatuor contra Gatili-
nam cum annotat. J. Schosseri. 8.
Frcof. ad Viadr. 1601.
— in Catilinam orationes IV. 18. Pa-
ris., Ant« Aug. Renouard 1795. Vel.
Pap. 4 fr« — Auch fein hoU. Pap.
g Exz. auf Pergament , das eine in
der königl. Bibl. zu Paris.
— — et Porcii Latronis in Gatilinam
declamatio. 18. Ibid., id. 1795.
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
139
Cic. Orationes.
GoiT«ctere 'Wiederhobloiig Atr to-
rigen. Es giebt 1 Et. auf gr. VeUPap«
ti. 2 auf Perg«
— orationes IV in L. Gatilinam col-
latio editionibus optimis edidit L*
Möller. 8. Hafn. 1803. 6 ^.
— — cum notis in usum scholar.
edidit Ernest. Anton. 8. Lips., Hin-
richs 1827. (78 S.) 6 jiff.
Vou geringem Werthe. VergU Hei-
delberg. Jahrb. 1827. S. 809 — 14.
-»- — Mit erläuternden und krit« An-
merkungen von L. Renecke, gr. 8.
Leipzig, Klein 1828. (VHl u. 317 S.)
W8^.
Sacblicn u. spracblich gut erläutert.
Waf ältere und neuere Erklärer über
diese Reden an Erläuterung beigebracht
haben , ist hier zusammengestellt. Die
histor. Einleitungen sind nicht befriedi-
gend. — Recens. vom Hrn. Dr. Jacob
io Colin in Jahn*s Jahrb. 1830 Bd. 1
Heft 1 S. 79 —9t. — n. in der Jenai-
sehen Lit. Ztg. 1830 Nro. 173 u. 174
S. 419-482.
— - orationes IV in L. Gatilinam. 12.
Paris.« M^ire-Nyon 1828.
12. Ibid., Aug. Delalain 1828.
Cicero's Catilinarian Orations from
the text of Ernesti; with .some
Notes by the editor E. H. Barker
and many sclected from Ernesti's
Edition of Cicero's Works, from his
Cialis Ciceroniana, from Schell er
and Ernestus Antonius and with
Extracts from Andr. Schottus dis-
sertation entitled: Cicero a calu-
mniis vindicatus. H. Tacitus dialo-
gus de oratoribus — from the text
of Schulze 1788. III. Several beau-
tiful extracts from English authors.
8. Lond.^ Longman 1828 (XLIV u.'
ise S.) 5 Sh. 6 d.
X Der Dialogns von Tacitus ist blos-
ser Abdr. des Textes.
— orationes in L. Catilinam IV et
pro F. Sulla. Ex recens. Orelliana
cum selecta lectionis diversitateedi-
tionum maximerecentiorum et prae-
missis argumentis Pauli Manutii.
Tu usum scholar. curavit J. Phil.
Krebsius. 12maj. Giessae , Heyer
1829 (XXIV u. 139 S.) lOj^f.
— orationes in Catilinam IV, pro
Murena, pro Arehia poeta. Ad opt.
libror. fidem in us. schol. editae.
12. Lips., Teubi^er 1830. 5 ^ engl.
Dru(?kpap. 8^.
— über primo * Inuectiuarum in Ca-
theliniim. 4. i. 1. et a. gtah^ 8 ung»
Bll. mit 34 Zeilen» Sign, a.
Auf der Stirnseite des 2ten Blattes :
Pauli Niavis ad Nie Neuoubel in pla-
wen epiftola. — Der Text schliesst auf
dem leuten- Blatte mit der idten Zeile:
niuos mortuofi^j macubis. — (In Wol-
fenbiittel.)
— in L. Catilinam oratio prima. Des
M. T. Cicero erste Recle wider L.
Gatilina. In einem hin u. wieder
Ter besserten. Texte und einer neuen
Uebersetzung nebst kritisch. Anmer-^
kimg. und einem erklärenden Com-
mentare. 8. Halle, Ruf 1796. 10^.
Der Verf. der Uebers. u. des Com-
mentars ist Hr. Pro^ G. Morgeustern
in Dorpat.
— ^ erste Rede wider Luc. Serg. Ga-
tilina. Fti.r den zweckmässigem
Schul - Gebr. herausgegeben ▼. Karl
Funk. Fol. Magdeb. , Heinrichsho-
\ fen 1813. 4 ^.
— ^ Catilinaria secunda. 4* Paris., apud
Jo. Libert 1644.
— zweite Catilinarische Rede, lat. u.
deutsch mit Anmerk. u. einem Com-
mentar v. J. T, G. Holzapfel. 8.
Oldenburg, Schulze 1807. 12 fi.
— in Catilinam oratio quarta. 4. Pa-
ris. , apüd Mauricium de Porta
1542.
Orationis in Clodium fra^
gmenta.
Die Bruchstücke dieser Tom Ab«
bate Mai aufgefundenen n. zuerst^ be-
kannt gemachten- Rede s. oben S, 134
u. 135.
Oratio pro A. Cluentio
Avito.
Giceronis oratio pro A, Cluentio Ayito
cum comnient. F. Sylvii. 4. Paris.,
Ascensius 1530. ad nonas Maias.
4. Ibid., id» 1535 ad nonas
Novbr.
12. Paris., Maire - Nyon 1828.
Ad fidem codd. Florent. et Mo-
na cens. nunc primum coUatorum,
addita alior. Mss. aliunde notorum
fet veter. edit. varietate recens. et
crit. adnotatione instruxit Jo. Clas-
sen. 8maJ. Bonnae, Weber 1831.
Oratio pro M. Coelio Rufo*
Ciceronis oratio pro M. Gaelio cum
comment. Joan. Tislini. 8* Paris.,
Sim. Golinaeus 1534.
Digitized by
C^oogle
Cic. Orationcs.
140
CiCk Orationes.
-u oratio 'pro M. Coelio. 4. Paris.>
apud Mich* Vascosanum 15Bd.
— — cran argument. etadnotat. marg.
Bart. Latomi. 4. Paris., Franc. Gry-
phiu» 1538.
r^ 4. Paris., Tiletanus 1541.
— — Joan. Tislini, BarthoL Latomi
et PHil. Mclanchthonis et L. ,a
Quercu commentariis ^luttrata. ,4*
Paris. , ex oä. Mich* Vascosan.
{anär. £xx, äpud J. RoigiLy) 1544*
Orationis in Curionem
fragm.
t)ie Bracbstücke sindf von Mai and
Bder berausgcgebeo. Siehe oben S.ISS.
Oratio pro Dejotaro.^
Giceronis pro re^e Deiotaro oratio
(ed. Herrn. Tulicbio) Fol. Lips.,
in aedibus Lotherianis 1515. (?)
-T — Fol. Ibid., in aedibus Lothe-
, rianis 1518. S ungez; BU. , Sign.
A — B. (In Göttingea.)
— — cum artificio rhetorico Franc.
Jammetii Textoris, 8. Paris., apud
Hieron. GArmontiitm 1536. • '
. cum «rgumentis et annotatio-
nibus nlarginalibus Barthol. La*
tomi. 4- Paris,, apud Franc. Gry-
phium 1536.
— ' — T c comment. Sylvii, Latomi et
Luschi. 4. Paris., Vascosanus 1539.
Frc. Sylvii, B. Latomi, J. Bu-
Kelii , G. Bucoldiani et A. Luschi
lucubratt explicata. 4. Paris., Vas-
cosan. 1547.
-^ — * Matth. Gardeni commentariis
illustrata. 8« Golon., Maternus Cha-
linus 1563.
explicat. aB Alb. Lenicero, 8.
Witeb., Zach. Lehmann 1582.
et ad populum et equites rom.~
antequam iret in exilium, ad Quiri-
tes post reditum. Cum annotatt.
et argumentis Barthol« Latomi et
aliorum. 8. Golon. s. a.
Oratio pro doma sua. ^
Giceronis oratio pro domo sua. 4.
Paris., Tiletanus 1543.
Die Aechiheit dieser Rede ist, von
MarKland u. t. A. Wolf m Zweifel ge-
Eogen worden, neuerdiogs aber bat Sa-
Tfti« dieselbe dem Gcero wieder «u vio*
dloiren geaocht.
Oratio pro L. P^al. tlacco.
Giceronis pro L. Flacco oratiio. (ed.
Herm. Tulichio) Fol. Lips., ex oE
Melch« Lottheri 1616.
— ' — cum cömmentar. -Frc. Sylvii.
4. Paris., Ascehsius 1535. sab idus
Janias.
4. Paris.,' apud Joan. ' .Roigny
(exe. Jo. Lod. Tiletanus) 1543.
Auch an G. FaeThus Aatg. der
Philipp, 8* Romae 1563.
Eine Lücke dieiter Ausgabe ist von
Mai aus e. F^ilimpsest der Ambrosiaaa
zu .Mailand ergänzt. S« MaFa Ausg. der
Fragm. Ciceron. Heden.
Oratio pro M. Fontejo.
Giceronis orati<^ pro M.Fonteio cum
Fr. Sylvii comment. 4. Paris., in
o£ Ascea^iana 1^30. nonis Januar.
— — 4. Ibid., id. 1633. m. Noybr.
^4. Ibid., Tiletanus 1546.
Aucb au Faernus Ausg. der Oralt.
Philipp. 8. Rom. 1563.
Einige Fragmente dieser Rede sind
von Niebuhr in einem Vatican. Palim-
psest aufgefunden. S. oben S.135 Nlebuhr'i
Ausg. der Bruchst. ^ von Heden des Gic.
pro Fonieio et Rabirio.
Oratio de haruspicwn re-
sponsis,
Giceronis de aruspicum responsis c.
'notis. 4* Paris., Mich. Vascosanus
1538.
S. Maiitaire T. Ilt p. ^89. ^
— — 4. Paris*, Prig. Galvarinus 1541.
— — Jo. Sturmii annotationibus il-
^lustrata. 4. ' Paris. , Jo. Lodoicus
Tiletanus 1545.
ex ppstrema edit. P. Mamitina.
Gum argnmento et annotationibus
Frc. Fabricij* 8, Dusseldorp., exe.
Jprf Orydrius et Alb. Buysius 1565.
piese Rede ist von Markland dem
Glcet.o ' abget(pro|clien ^worden ^ welebt
Metoaug F. A. Wolf weiter :^n bestätigen
gesucht bat* Neuerdings ist «ie jedoch
von Savels dem Cicero wieder luge-
sprocheu. , ^
Digitized by
Google
Cic. Oradones.
141
Gic Oraticmes.
Oratio pro Q. Ligario.
Cicero&is oratio pro Q. Ligario. 4»
8. I. et a. (Cracoviac |egen 1500).
Auf dem Tltelblalte «tehen folgende
Verse Yon Mich. Wraociut : ,
I&Uc ut Cicero «ctione vium
Quioti Ligarii Gharoote ab ipio
Divioi eloquii tuba evocavit
^ Sic V08, o iuueue«, labore raalto
Saevam barbariem iugo premeotes
Hoc Marci auiilio evocemus orco
Mufaque eloqaiumqae TuHianam,
— pro Q. Ligario oratio. Fol. Lips.^
ex off. Melch. Lotheri 1516.
— — (editore Gregor. Goellio) 4.
Lip8.i in aedibus Nie* Fabri 15S2.
— — cum argumento et annotatt.
Bart. Latomi. 4. Paris., Frc. Grvph. .
15S6. ^^
cum comment. Sylv. Latomi
etLuschi. 4. Paris., ^ascosan. 1539.
— - G. Merulae, Fr. Sylvii, B. La-
tomi, A. Luschii lucubrationibus il-
lustrata. 4. Paris. , ex off. Mich.
Yascosau 1542.
Franc. Sylvii adnotationibus de-
clar<tta. 8. Paris., apud Ant. Du-
maeum 1542.
— orationes duae pro Ligario et lege
Manilia. 8. Colon., Gymnictis 1544.
— oratio pro Ligario F. Sylvii com-
mentariis et B. Latomi artificioex-
plicata. 4. Paris., Prig. Calvarinus
1550.
c. artificio ex longis annotatio-
nibus Jac. Omphalii et Barthol.
Latomi. 8. Colon. Agripp.,Jo.Gym-
nicus 1555 u. 1579.
— (ders. Titel) 8. Frcf. March.,
Hartmann 1591.
-^ orationes 11 pro Ligario et lege
Manilia c. annotatt. J. Schosseri. ö«
Frcf. ad V. 159».
— discours pour Ligarius deyantC^.
sar expliquö en fran^ais suivant la
m^thode des Colleges par delUx tra-
ductionS) pr^c^d^es du text pur et
accompagnöes de notes explicati*
▼es par Frd. Prieur. 12. Paris, De-
Ulain 1829.
Oratio pro lege Manilia s.
de imperio Cn. Pompeii.
Ciceronis pro l^e Manilia sive de
laudibuft Pompeii sive de impertf-
tore eligendo. 4. s. 1. et a. Sign,
a — d.
^— oratio pro Cn. Pompeio (editore
M. Andrea Epistata Delitschensi)
Fol. s. 1. et ä.
— — Fol. s. 1. et a. (Lips., Thanner)
goth. 12 BU. (In Göttingen.)
•^ oratio pro Cfri. Pompeio magno
seu pro lese Manilia sive de l§u-
dibus Cn. Pompeii sive de impera-
tore dcligendo. Fol. s. 1, et a. (t^*
pis Martin. Herbipolens.)
*— oratio pro Cn. Pompeio magno in
duobus 'cause generibus constituta
deliberativo sctlicet et demonstratio
vo.. omnibusque partibu^ orationis
Khetorice constans. In qua duo
persuadere nititur P, R. seu Quiri-
tibus. Primum ut suscipiat bellum
contra Mithridatcm et Tigranem
re^es. Secundum ut Cn. Pompeius
iUi hello cum sum.mo imperio pre-
ficiatur contra sententiam Q. Ca*
tuli et Q. Hortensii. 4. s.'l. 1507.
Zu Ende: LAVS DEO. 1507. —
Wurde voo Job. H^ilier in Cracau gedr.
— — Fol. Lipsick, per Wolfganguin
Monacensem 151S.
— pro lege Manilia sive de laudjbus
Cn. Pompeii sive de impcratore de-
ligendo oratio. 4. Lips.pipud Melch.
Lott^erum 1621.
— pro lege Manilia sive de imperio '
Cn. Pompeii oratio Compendü gra-
tia seorsum impressa accurateque
emehdata. 4. Viennae, in aedibus
Joan. Singrenii 1522.
— oratio pro lege Manilia cum com-
ment. Frc. Sylvii. 4. Paris., suh
prflo Ascensiano 1529. ad Idus Oecbr.
— pro lege Manilia. 8. Paris., Rob;
Stephan. 15SS. 6 cal. Maii.
-^ cum argumentis et annotatio-
nibus Barthol. Latomi. 4. Paris.,
apud Frc. Gryphium 1536, auch
1539.
— — cum notis Frc. Sylvii etc. 4.
Paris., ex off. MicU. Vaacosani 1537.
— -^ Agricolae scholiis, Fr. Sylvii
et Jac. Omphalii commentariis,
Bart. Latomi annotationibus et Ant.
Luschi artificio illustraia. 4. Paris«,
ex off. Mich* Vascosan. 1541.
-- ^A. Paris., Tiletanus 1541.
— — 4. Ibid., Vascosan. 1543. (?)
— -^ cum argument. et ^mnotationi*
btis B. LatomL 4. Paris., Prig. Cal-
varinut 1550.
Digitized
k/y Google
Cic. Orationes.
142
Cic. Orationes;
— pro lejge' Manilia oratio nunc de-
nuo scholiis illiistrata, (ed, u4ndr»
Semperio) 8. Valentiae^ apud Jo. M^y
Flandrum 1552.
Oratio pro M. Marcello.
Elocjuentjülimi viri eruditiflimicfj phi-
losophi Marci Tullij Ciceronis pro
Marco Marcello dd patres cöfcri-
ptos et Caium Gefarem oratio. 4* s*
I. et a. goth. 8 Bll. mit 21 Zeilen.
Ohne Sign, u» Cust.
Br.' la der obige Titel. Auf der
Kücks. : Arguxncntnra or^tioais de laa~
dibus cefaris occaXlone Marci inarcelli
per Gefarem reftituti. Auf der Stiro-
leite des 2ten Blattes begioDt die. Rede,
schliesst Bll. 8b mit dem Worte: Fiuis.
4. «. 1. et a. goth. 8 BIL mit
S4 Zeilen. Mit Sign.
Auf dem Bl. mit d. Sign. »2: Pauli
Niauis ad Joan. Bruog aller reciorem
fcelarem iu plaweu epiftola.
4* Wittemberg. s. a.
S. Panzer T. IX p. 101 Nro. 331
u. 339.
4. (Lips.) ex off. Melch. Lot-
tberi 1516.
— pro M. -Marcello, (^uintoque Li-
gario ad Patres Gonscnptos et Caium
Cesarem orationes. 4. Cracor., apud
Mathiam SchArffienberg 1528.
— pro M. Marcello distributis Omni-
bus membris ac locis c. paraphrasi
Ph. Melancbthonis. 8* Witeberg.
1533.
— — cum artificio et paraphrasi
Phil. Melancbthonis et annotationi-
bus Barthol. Latomi. 4. Paris., apud
Frc. Gryphium 15S6. .
— -* cum dispositione et paraphrasi
Phil. Melancbthonis et tribus epi-
stolis Giceronis ad Marcellum. 8.
Antv.^ apud Joan. Steelsium, typis
Joan» Graphei 1537.
— - orationes pro Marcello, Ligario et
Deiotaro c. comment. F. Sylvii. 4.
Paris., ex oü. Mich. Vascpsani 6 cal.
Febr. 1537.
«- oratio pro Marcello cum lucubra-
tionibus Sylvii, Latomi, Melancbtho-
nis et Luschi. 4. Paris., Vascosan.
1539.
— — cum not. Sylvii et Latomi et
?araphrasi Melancbthonis. 4.Paris.y
'iletanus 1539.
— — 8. Paris., ex off. Prig. Galvarini
— — cum notis Georg. Merulae, Fr.
Sylvii, Barth. Latomi, Ph. Melanch-
thonis, Jac. Bugeli, Ger.äucoldiani
et Ant. Luschi. 4- jParis., Vascosan.
1547.
— — F. Sylvii comment., argumen-
tis et annotationibus, B. Latomi ar-
tificio et paraphrasi P. Melancb-
thonis illustre ta. 4. Paris. , Prig.
Calvarinus 1550.
— — cum comment. . Claudii Minoia
nunc primum edito — s. orat. pro
Sylla. 8. Frcf. 1584.
-* oratio pro M. Marcello. Additae
sunt quinque praefationes in ean-
dem orationem auctore Vincentio
Blasio Garda. 8. Valentiae, apud
Petr. Patricium 1589.
— — explicatä ab Alb. Lenicero. 8.
Witeberg., ex off. Cratoniana
1591.
— oratio pro |^. Marcello. 4. Paris.,
apud viduam Joan. Libert 1650.
4. Ibid., apud Seb. et Gabr.
Oramoisy 1655.
— oratio quae vulgo fertur pro M.
Marcello. Rccognouit, animadv.
selectas superiorum interpretum
suasque adjecit Frd. Aug. Wolf. 8.
BeroL, Lagarde 1802. (XL u. 72 S.)
8 J5(., Vel. Pap. 16 ^.^ gr. Vel. Pap.
20 ^.
Wolf bat diese Rede für des Ci-
cero unwürdig und als ein rbetor. Ue-
bnngsstück einer , spätem Zeit erklärt ;
anch habe Gie. wedereine solche gehal-
ten, noch auch überlvaupt niedergeschrie-
ben. Diese Ansicht bat mehrere Ver-
theidiger gefunden: Spalding (in Wolf«
Museum der Alierth. Wissenschaft Tbl. 1.,
Wernsdorf (in Nov. act. Sociei. Ist. Je-
nens. Vol. I. p. 234.) Schelle (zur Rede
pro Ligario S. 295 etc.) u. Schütz (in
Gic. Opp. VIIL T. 3 p. XXX sq.) In-
dessen haben Worm, Kalau (s. Erlirgs-
schrft,) u. Weiske die Unhalibarkeit der
Wolfseben Behauptungen zu zeigen ge-
sucht (s. deren Ausgg.) u. in neuerer
Zeit ist die ganze Sache einer hochma«
ligeu Prüfung von Jacob, Hug a. Sa-
vels (j. Erläuterungsschr,) unterworfen
worden. — Abbate Mai bat einige alte
Scholl, zu dieser Rede entdeckt. S. dess.
Ausg. der Bruchst. Cieeroo. Reden. 2te
Ausg. p. 190.
Digitized by
Google
Cia Oratione«.
143
Cic. Orationes*
— oratio pro M.Ma reelle yo^c/agsu-
spicione a Frd. Aug. Wolfio nuper
injecta liberare conatus est Olaus
Wormius. 8. Havniae, lit. bchultzii
Enth. auch eiiie dänische liehen,
der Rede.
Commentarius perpetuus et plenus
in orationem Cic. pro Marcello.
Cum appendice de oratione qtiae
vulgo fertur Cic. pro Ligario auct.
Benj. Weiske. Bma)* Lips., in bibl«
Sommer 1805. l«5f» 8^^
Zusätze zu d. Noten stehen in Weis-
W» Ausg. ausgewählter Reden. Lips«
1807. , ,
— oration. pro M. Marcello edidit J.
D. 6. Seebode. 8maj. Rrunsvigae,
Vieweg 1815. ^ H-
Entfa. dur den Text. Die Anmer-
kungen find nicht erschienen.
— oratt. pro Marcello et I^igario c.
not. gallicis. 12. Paris., Mairc-Nyon
18^8;
-^ discours pour Marcellus expliqu^
en frang. suivant la möthode des
Colleges par deux traductioxis —
pr^^d^es du texte et accompagnöes
de notes explicatiyes. Par un an-r
cien Professur. 8. Paris., Delalain
1829.
Oratio pro 71 ^nnio Mi-^
lone.
Ciceronis oiratio pro T. Annio Mi*
lone. 4. s. 1. et a. goth. 26 ^ll. mit
25 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 s : Inter orationes.
M. TulU) n qua e quae olm aliaruin
priceps 2 qiiali regtna dici pofrtt: haec
e: qnae Miloniana dieit etc. Anf der
Stirnseite des 2ten Blattes beginnt der
Text, — Wurde yiell. ^on Joan« de
^estphal^a zu Löwen gedr.
Hoc in volumine infrascripta opus-
cula contine^tur M. T. Ciöeronis
oratio pro Milone omnibus nume-
ris absoluta. Compendium rheto-
rices ex Tulliano thesauro dedü-
ctuni ac concinnatum per Jac Lo-
cher etc. 4. Augustae impr. a Syl-^
yanoOtiüar impensisErhardi Sam-
pachii 17 m. Novbr. 1517.
Ciceronis oratio pro Milone. Fol,
Lips.. per Wolfgang. Monacensem
1517.
4. Lips., Melch. Lotther 1521.
— pro Tito Annio Milone oratio longo
elegantissinia diligenter emendata.
4. Viennae Austriae, per Joan. Sin-
grenium 1522,
c. Fr. Sylvii commentario et
de arte dicendi in genere iudiciali.
4. Paris., sub praelo AScensiano
1526. ad Eidus Decbr.
— -- c, comment. F. SylviL 4. Ibid.
1029 ad Idus Decbr.
— -— illusträta scholiis per Barth«
f-atomum. 4. Ibid., apud Pro. Gry-
phium 1535. ' ^
— — cum dispositione Phil. Melan-
chthonis. 8. Antverp. , apud Joan.
Steelsium typis Joan. Graphei 1536.
m. Novbr.
8. palae Suev^ 1536.
— pro T. Annio Milone cum com-
ment. Ascon. et Sylvii et adnotat.
Melanchthonis , Latomi et BuspHi
et compendium de arte dicendi. 4.
Paril, Vascosan. 1537.
— T- scholiis Barthol. Latomi illu-
sträta. 4. Paris , Frc. Grvphium
1537. ^^
— 77 Q» Asconii Pediani et Fr. Syl-
vii commentariis, Bart, Latomi
scholiis et Ph. Melanchthonis dis-.
positione illusträta. 4. W^id., ex off.
Mich. Vascosani 1539 % 1541.
'- additis argumento, partitione
et scholiis Barth. Latomi. 4. Paris.,
apud Frc. Gry phium 1539*
Q. Asconii, Sylvii , Th. Melan-
chthonis et B. Latomi commenta-
riis illusträta. 4. Paris., Tiletanus
1539.
— — Ph. Melanchthonis et B. Lato-
mi annotatt. iliustrata. 8. Colon.,
her. Gymnici 15*4.
— oratioi^es pro T. Annio Milone et,
pro L. Murena cum notis Phil. Me- *
lanchthonis et Barth.. Latomi. 8.
Colon. 1545.
— — Asconii, Fr. Sylvii, Ph. Me-
lanchthonis et Bm. «Latq;ni com-
mentariis illusträta. 4. Paris. 1548.
-^ — 4.. Viennae Austr.,*excud. Mich.
Zimmermann 1557.
— — c. notis Frc. Fabricü. 8. Dus-
seldorp. 1569. <
cum enarratione Jac. Crucquii.
4. Antv., Chrp. Plantin. 1582. (119 S.)
edid. Jo. Pellicolius. 4. Ber-
gomi 1595.
Digitized
by Google
Cic. Orationes.
144
Ci&. Orationes.
— oratio pro vT. Annio Milone. 4.
Paris., vidua Joan. Libert 1651.
emendata 6t illustrata a Chr^
Aug. Heumann. 8. Hamb. et Lips.^
Langenhem. 1733.
— — cum analysi R. P. Martini du'
Cygne. Accedunt notae ex opt.
comment. seletae. \ 18. Avignon, Au-
bane 1815. 15 cent.
— — cum annot^tionibus etvers. ital.
' Gasp. Garatonii. Smaj. Bononiae,
ex typogr. Franceschia 1817. (310 S.)
(Weigel in L. 2«/5 16^.) 4
Der Text ist vielfach verbessert u.
mit guteu Sach- und Sprachbeinerkun-
gei^ Tersfiheo. Indessen steht die Bear-
beitung dieser Rede der pro Flancio
nach«
-* orationem pro Milone^ a lacunis
restitutam ex membranis palim-
psestis bibl. R. Taurinensis Atnenaei
edidit Amad. Peyron ~ an dessen
Ausg. der Bruchst. der Reden pro
Scauro, Tullio etc. 4. Stuttg. 1824.
^ p. 246 — 281 u. Noten p. 2a2 — 340.
Zur Verbesserung des Textes be-
nutzte P. Turiner Hdschr. und allere
Ausgg.y sowie Lagomarsini's Varianten-
samin^lung) welche vollständig mitge-
tbeilt isu 2 Lücken dieser Rede siud
aus den au%fundenen Bruchstücken er-
gänzt, lieber diese Lücken findet sieb
eine Abhandlung S. 2l8 fl«
— ^ — redintegrata et ad optimor.
codd. fidem emendata. Cum inte-
, gro commentario G. Garatonii se-
.' lectisque Ferratii, Peyronii et alior.
adnotationjbus, quibus suas addidit
Jp. Casp. Orellius. 8maj. Lips«, G.
Fleischer 1826. (VI u. 340 S.) 2«^.
Neue Recens. Die von Peyron mit-
geUieiUen krit. Hülfsmittel sind dabei
zu Rathe gezogen. . Graeviut» Verbesse-
rungen sind im Auszuge gegeben. Ga-
ratooi's Anmerkungen sind geschieden
von denen des Herausgebers u. hiotenan
gestellt. — Recens. von Göreuz in Jahn's
Jahrb. 1826 Bd. 1. S. 327 — 337., vou
C. Beier in der Schul - Zeitung 1826.
AbtbIg. ir. Lt. Blatt Nro. 49.
— discour« jjour Milon , expliqu^ en
fran^ais suivant la m^thode des Col-
leges par deux traductions'etc. pro-
cöd^ es du texte pur etaccompagn^es
de notes explicatives par £. L.Fr^-
mont. 12. Paris., Delalam 1829.
2 fr.
Texte en regard avec deux tra-
dactionf> Pune interliu^aire etPaii-
tre correcte par E. Boutmy. 8. 'Pa-
ris, Ponce 1829. 3 fr. 60 c.
Oratio pro L. Murena.
Cicerbnis oratio pro L. Murena cum
commentar. Fr. Sylvii. 4. Paris.,
apud J5adium 1532. m. Septbr,
— — unii cum annotaft. Ph. Me-
lancbthonis ac Barthol. Latomi^. 8.
Colon, (apud Cratonem Mylium) s«
a. 39 ung. Bli.-
— (ders. Titel) 8. Colon», Gymnicus
1640. .
0. notis B. Latomi. 4." Paris«^
Tiletanus 1545.
annotationibus Bart. Latomi il-
lustrata. 4. Paris., apüd Franc.
Gryph. 1538.
•^ — annotationibus Barth. Latomi
illustrata. 4. Paris., Th. Brumenius
1679. 24 Bll.
cum commentario Joach. Ca-
merarii. Ö. BasiU 1542.
Thnanut Ex« dieser Ausgabe wurde
in Hibbert's AuCtion mit 2 L. ^ Sb.
verkauft.
— orationes IT pro Murena et Rabi-
rio ^mendatae cum scholiis J. Schös-
sen. 8. Frcf. ad Viadr. 159%.
Orationesi Philippicae in M.
Antoniam.
Giceronis Philippicae in M. Antonium
ex recognitione J. Ant.' Campani*
4 maj. s. 1. (Romae) Udalricus Gal-
lus (um 1470) 112 Bll. mit 32 Zeil.
Ohne Sign., Cust. u. BlUahl.
Beginnt auf der Rückseite des er-
sten Blattes (nit einem Briefe des Her-
ausgebers: Campanus Senenfi meo Ik*
lutem. M. TuUium etc. BI. 2 a be-
ginnt der Text: (A) NTEQVAM DB
REPV— Schliesst auf der Rückseile des
vorletzten Blattes mit 6 Versen :
Anfer Tarpeii cuftos louis: unde, q^'
aus
Conftreperes Gallusdecidit: ultor adest
Udalricus Gallus: ue quem polcanf
in ufum
Edocnit pennis nil opus ^Hk tuis.
Imprimit ille die quantü noa feribit
anno
Ingenio band noceas : omnia nicit homo«
Das letzte Bl. enth. ein Regst. —
Die eben erwähnten 6 Schlustverse
finden aich in allen von Campanoi ge-
Digitized by
Google
Cic.' Orationes.
145
Cic. Orationes.
leiteten Drucken. Campanus begann nm
die Mitte des Jahrs 1469 der Druckerei
des I71r. Han vorzustehen, bis. zu seiner
Abreise nach Deutschland, welche im
April I47I von Rom erfolgte. In die-
sem Zeiträume muss also dieses Werk
erschienen sein. Nach seiner Ab-
reise findet sich in Han's Drucken eine
andere Schlussschrift. — ^ S. AudifTredi
im cataK rom. edit. p. 55.
AucU'Fr, : 455 livre» la Valli^re ;
180 holl. il. Greven na.
— facundilfimi rhetoris orationum.
que demofthenis imitatione phiiip-
pice dicnntur. Fol. s. 1. et a.
, Auf der Hückseiie desselben filat*
tes: Petrus Folicus leclori S. P. D. —
Ist wahrschl. dieselbe Ausg., welche auf
der folg. Seite aufgeführt ist u. nur die
erste Philippica enthalt.
Im CalAloff der Bibl. Harlejana T.l
p. 246 u. T. Iir. p. 68 findet sich eine
Ausgabe der Philipp. Heden erwähnt:
Fol. Romae, Coor. Suuej'nheym et Arn,
Pannartz 1472. Allein ihr Dasein ist
durchaus unerwiesen.
— in M. Antonium orationes quae
Philippicae nuncupantur. 4niaj. Ve-
net., Joh. de Colonia necnon Job.
Mantben de Gherretshem 1474. —
84 BU. mit 34 Zeilen. Sign. a-1.
jiuct,^Fr.: 14 L. Askew 5 6 L.
Pinelli (ein schon. Ex.; u. 4 L. 12 Sh.
6 d. ebendaselbst e. weniger schön. Ex,
mit handschr^ Bemerkungen) ; 300 livres
Brienne.
— orationesPbilippicaecenarrationi-
bus Franc. Maturantii. Fol. Vicen-
tiae, per Henricum de Sancto Ursio
1488. 9 m. Junii. — 102 Bll.
Die StirnseUe des ersten Blattes ist
weiss $ auf der Rückseite dess. Blattes e.
Brief des Herausgebers an Joau. Maria
Anreolus. Auf Bi. 2 a beginnen Franc.
Maturantii enarrationes in Cic. Philip-
pica^. Auf der Stirnseite des StenBlHt-
tes beginnt der Text. — (In Wolfenb.)
— Philippicae. Francisci Maturantii
enarrationes in Philippicas. Fol.
Venet., Joan. ^de Tridino 1494. 22
Mart. — 78ung. Bll. Sign, a — m.
,^achdr. der vorigen. (In Göttingen.)
— — Fol, Venet., Barthol. de Zanis
1499.
cl|m annotationibus Fr. Matu-
rantii et Phil. Beroaldi. Fol. Paris.,
per Nie. de Pratis 1509.
— Philippicae. 8. Florent., Phil. Junta
1515. — 108 Bll.
Recoguition des , Textes Ton ^ Nie
Angelius.
2ter Theil.
— oration^ Antonianae s. Phi-
lippicae. .4. Colon., apud Heron.
Alopecium 1522. (In Göttingen.)
Commentarii Philippicarum cum an-
nötatt. G. Trapezuntii, Phil. Bero-
aldi et Maturantii Yecogniti (ctex-
tu). 4. Paris., Jo. Parvus s. a.
— Philippicae cum comment. Matu-
rantii, Beroaldi, Georg, Trapezun-
tii et Ascensii. 4. Paris., Jodocus
Badius 1529 pridie Nonas Octbr.
— — diligentissime ad exemplar iide-
lius repositae et quincjue commen-
tar. Maturantii , Beroaldi , Trap6-
zuntii , Hegen dorphini, Sturmii et
scholiis Ascensii et ind. illustratae.
4. Paris., Mich. Vascosan. 1537.
— — summa diligentia emendatae
ac restitutae et commentariis Frc.
Maturantii, G. Trapez^untii, Ph. Be-
roaldi, Jo. Sturmii, Barth. Latomi,
Chrp. Heg^dorphini et quibusd.
etiam maxime insignibus Hieron.
Ferrarii observatt. illustrÄtae. 4. ,
Ibid., id. 1544.
Einige Exx. : Impfimebat Michael
Yascosanus sibi et Joaoni Roigny.
— Philippicae Oratt. 4.- Paris., Frc.
Gryph. 1543.
4. Ibid., Vascosan 1550. (?)
a Caelio Secundo,Curione post
omniura ' castigationes diligeutius
emendatae et novis üsque perpetuis .
explicationibus illustratae. His ac-
cess. orationes quatuor ex Dione
eodem Caelio Secundo Curione in-
terprete et explicatore.. Fol. Basil.,
'Hieron. Frobenius et Nie. Episco-
• pius 1551. ' (Weigel in L. 3 ä^)
ä M.' Ant. Mureto emendat. et
illustr. 4. Paris., Gabr. Buon. 1562.
Der Herausgeber hat die voriügl.
Vatican. Hdschr. Terglichea u* den Text
sehr verbessert. 7- Selten.
— Philippicae et orationes pro Fpn-
te}o, pro Flacco, inPisonem. Omnes
ex autiqui^imo a Gabr. Paerno
emendatae una cum ejusd. annota->
tionibus. 8. Komae, Vincent. Lu-
chinus 1563. — 7 img. Bll. Verst.,
1 weiss, 178 Bll., ,2 weisse, 61 BU.
u. 16 img. Bll. j^mendatt. Faerni.
Derselbe Vatican. Codex , welchen
Muret. benutzte, ist hier abermals ver- ^
glichen. Die Collation stimmt jedoch nicht
überein. Die verschiedenen Angaben
der Lesarten erklärt Garatoni dadurch,
10
Digitized by
Google
Cic^ Orationes.
146
Cic. Orationes.
d«8S Maretna das der Handschr. Ton
einer 2ten Hand Beigeschriebene beach-
tete, Faernuti aber nur der Lesart der
Han^acbnft folgte.
Auct, - Pr, : 4 fl. Meerman.
— in M. Ant. Philippicae orationes
XIV cum Pauli Manutii argumen-
tiset cpmmentariis, recensuit, prae-
fatus e«t et indices locupletissimos
adjecit J. Friedl. Stubelius. 8. Lips.
1738. 12?{. Auch Sclib. Pap. (Wei-
gel in L. l«f 16/{.)
Textum ad Cod.'Vaticani alio-
rumque librorum opt. fidem casti-
gavit, notis varior. edilionis Grae-
vianae aliorumque interpretum, in-
tegro Gasp Garatonii commentario
nondum edito et suis annnadver-
sionibus instruxit, denique Manutii
commcntarium et indd. adjecit Gre-
gor. Gottl. Werns^orf. 2 Vol. 8.
Lips., G. Fleischer 1821—22. (XXIV
U.652S., X u. 825 S.) 7«/» 20^.
Der fiir die Verbes». des Textes
höchst wichtige VatIcHO. Cod. ist hier
von Gavatoai nochmals verglichen, so-
wie 2 Barberin, Mss. u, die wichtigern
altern Ausg. Ausserdem erhielt der Her*
ausgeber> eiue Gollaiioa der Jenaer Hand-
schrift, eider Tegeruseer u. eioer Gu-
diänischen. Indessen ist hier die Lesart
des Vatican. Codex noch nicht genug
berücksichtigt. W. erhielt von Garatoni
die handschrfll. Bemerkungen , welche
Yon diesem für den Uten und 12ten
Band der Neapolitan. Ausg. bestimmt
war^u. Sie sind unverändert abgedruckt
und zu ihrem Verständnisse die frühern
Commeotare aus Graevius Ausgabe bei-
gefügt. Manntius Gommentar ist voll-
ständig abgedruckt. Garatoni*s Ver-
dienst um Aufhellung schwieriger Stel-
len ^der Gesch. und Alterthümer ist an-
erkannt. Seine Sprachforschungen sind
gründlich, sein krit. Urtheil ruhig und
umsichtig. — Recens. in d. Leipz. Lit.
Ztg. 1822. Nro. 55 u. SS n. in d. Jenaisch.-
Lit. Ztg. 1821. Nro. 288 und 1822 Er-
gänzungsbl. Nro. 120«
-<- — textum ad fldem cod. Vaticani
castigavit et potiore Icctioo. varie-
tate subnotata in usum scholar. edi-
dit Gregor. Gottl. Wernsdorf. 8 maj.
Lips., Hartmann 1825. 1^.
Der Text ist hier nach dem Vati-
can. Codex mehr gereinigt, doch ist
dL9t%» auch hier noch nicht genügend za
kathe gezogen.
— — Accurate emendatas e cod.Va-
ticano cum integra varietate edit»
Mureti, Faemii, Lambini, Gra«vii,
Ernesti, ^chützii et Wernsdorfii r«-
liquaque selecta edidit Jo. Casp.
Orellius. Accedunt epistolae post
Gaesaris interitum scdptae cum
varr. lectt. 8 maj. Turici, typis
Orelü 1827. (X u. 306 S.) 1 ^ S^.
Ist. mit Ausnahme der Vorstücke
ein blosser Abdr. aus des Herausgebera
Ausg. der Gesammtwerke des Cic.
Marci Tullii Cicerdnis facüdillimi
rethoris orationü. que demosthenis
imitative philippice dicuntur. Phi-
lippica prima. Fol. s. 1. et ä. (Li-
psiae) ^oM. — 8 BIL mit 24 Zeilen.
Auf der Stirnseite des Isten Blat-
tes der obige Titel. Auf der Rückseite
ein Brief von Petr. Folicus an den Le-
ser. Auf ßl. 2 a beginnt d^r Text.
" — Philippica prima et secunda. 4.
Paris., apud Joan. Libert 1646.
— oratio Philippiöa secunda übers,
u. mit einem nach Handschr. be-
richtigten Texte begleitet von G.
G. Wernsdorf. gr. ö. Leipzig, G.
Fleischer 1815. 20 ^,
annotationibus in us. scholar.
illustrata ab H. A. G. Winckler. 8.
Casscl. et Marb., Krieger 1829. (X
u.'l66S.) 8 ^.
— Philippica tertia* 4. Paris«, Joan.
Libert 1643.
quarta. 4. Ibid., id. 1640.
quinta. 4. Ibid., id. 1627.
sexta. 4. Ibid., id. 1626.
septima. 4. Ibid., id. 1640.
octava. 4. Ibid., ex typogr. Joan.
Libert 1612:
— — nona. 4. Ibid., Libert 1628.
decima et undecima. 4. Ibid.«
id. 1623.
diiodecima. 4. Ibid., ex typogr^
Jo. Libert 1619.
— — decima tertia. 4. Ibid., J(\pn,
Libert 1630.
decima quarta. 4. Ibid., e ty-
pogr. Jo. Libert 1618.
— Philippica quarta, scptinta et pro
lege Manilia. 8. Magdeb., typis he-
redum Job. Mülleri 1669.
-' Philippica decirna quarta cum ar- .
gumento notisque latinis ad usum
scholar. 12. Paris., Aug, Delalain
1828. 1 fr.
Oratio in L. Pisonenu
Giceronis in L. Pisonem oratio. Fol.
Lips., ex aedibus LottHerianis 15J6.
Digitized by
Google*
Cic. Orationes.
147 Cic. Orationes.
20 ung. BU. Sign. A~D. (In Göt-
tingen.)
4 Paris., Franc. Gryph. 1537.
' Q. Asconii P.iediani conimen-
tariis illiistrata. 4. Ibid., Mich. Vas-
cosan. 1538.
Q. Asconii Paediani et Jnc.
Omphalii* comment^riis illustrata,
4. Ibid.. ex off. Mich. Vascosan.
1544.
Oratio pro Cn. Plancio.
Ciceronis oratio pro Cn. Plancio cuni
F. Sylvii commentariis. 4. Paris.,
snb prelo Ascensiano 3 cal. Decbt.
1531.
cum comment. Sylvii et Latomi.
4. Ibid. , ex off^ Mich. Vascosani
1539;
4. Lugd. 156a.
Gasp. Garatonii ad Cic.'orat. pro Cn.
Plancio ex opt. cod. Bavarico curae
secundae. 4. Bononiae, ex typogr.
Franceschia 1815. (XII u. 150 S7)
Diese neu über<irbeitete Ausg. der
Rede ist Garatoni's voUeDdeUtes Werk«
Sein krit. Unheil ist sehr besonnen. —
Die erste Bearbeitung dieser Rede^steht
in Garatoni's Ausg. der Werke Cicero's.
— oratio pro Plancio ex opt codd.
fide emendata. Cum integro com-
ment rio Gasp.Garttoiii selectisque
scholiastae Ambrosi ini reliquoriim-
que interpretum adnotationibus qui-
DU8 suas addidit Jo. Casp. Orelli.
8maj. Ups., G.Fleischer 1825. 2*f.
Der Text von Schütz liegt zum
Grunde. Orelli benutzte die Juntioe,
welche manche gute Lesarten darbeut.
— Heceus. von Görenz ih Jahn's Jahrb.
1826. S; 317— 327; und von Bake in
d. Bibl. crit. nova. T. III p. 67 — 88/
wo Lesarten zweier Leidner Ha odschrif-
tCQ mitgetheilt -werden.
latin-frangais en regard, avec
sommaires et notes en fran9ais par
M. Kornmann, 12. Paris., Aug. De-
lalain 1829. 1 fr. 80 c.
Oratio de provincHs con^
sularibus.
Ciceronis oratio de provinciis consu-
laribus. 4. Paris., apud Mich. Vas-
cosan. 1539.
— — c. notis Franc. FAbricii. 8. Du«-
seldorp. 1569.
Oratio pro P. Quintio.
Ciceronis oratio pro P, Quintio cum
comment. F. Sylvii. 4. Paris., Ba-
dius 1535.
4. Pariö., Fre. Gryphius 1537.
— ; — Frc. Sylvii argumento et Bar-
th ol. Latomi scholiis illustra-
ta. 4. Pwris., apud M. Vascosa-
num {andere Exx, Jo. Lod. Tileta-
num) 1543.
4. Paris., Vascbsan. 1544.
'— — cum Sylvii argumento. . 4. Pa-
ris., apud viduam Mauricii a Porta
1548.
4. Lugd. 1560.
— orationes pro Quintio et Kabirio
cum scholiis J. Schossen. 8. Frcf.
a. O. 1601.
^ orationes duae pro Quintio et S.
Roscip Anier. cum exercitationibus
Jac. Facciolati. 8. Patavii 1723. —
Auch gr. Pap.
Ediw II. 8. Ibid. 1731.
Oratio pro C. Räbirio. .
Ciceronis oratio pro Rabirio cum
comm. Sylvii. 4. Paris., sub prelo
Ascensiano 1532.
— oratio pro C. Rabirio perdu^llio-
nis reo cum Franc. 'Sylvii commen-
tariis et artificio. 4. Paris., ex off.
Midi. Vascosani 1538 u. 1545.
Pet. Rami praelectionibus il-
lustr. 4. Paris., ex typogr. Math,
Davidis 1551.
— pro Rabirio perduellionis reo ad
Quirites oratio {ed,Andr, Semperid)
8. Valentiae, Jo. Mey 1551.
— — cum Adr. Turnebi commenta-
rio. 4. Paris., apud Adr. Turnebum
1553. ,
'. Petri Biami praelectionibus il-
lustrata. 4. Paris., apud Tbomam
Richardum 1556. ,
— oratio pro C. Rabirio. 8. Co-
lon., Maternus Chilinus 1562,
8. Rostoch., St Mylia^der 1563.
— — c. not. Turnebi. 8. Genev.
1596 (?)
Qratio pr^o C^ Rabirio
Postumo.
Ciceronis oratio pro C. JElabirio Po-
sthumo cum commentarioJoan«Ti«-
10*
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
148
Cic* Orationes.
lini. 4. Paris., in aedibus Joan.Lo-
doici 1536. m. Octbr.
4. Paris., ex oif. Mich. Vasco-
san. 1537 (zu Ende : 1538.)
c. notis Andr. Pairicii. 4. Cra-
coV. 1582.
.— c. not. Frd. Ceruti. 8. Veronae
1Ö§9,
Orationes post reditum in
Senatu et ad Quirites.
Ciceronis oratio ante exilium, post
reditum ad Quirites cuni argumen-
tis singulis Joan. Sturmii. 4. Paris.,
Frc. Gry^h. 1538-
,— orationes tres ante exilium ad po-
Sulum et equites, cum notis My-
andri Tigurini; post reditum m
Sftiatu cum schol. Jac. Bugelii i it.
altera ad Quirites cum schol. Barth.
Latomi ndditis Xichonis Polentoni
et Joan. Sturmii argumentis. 4- Pa-
ris., ex off. Mich Vascosani 1540.
— orationes tres ante exilium , pOst
reditum in Senatu et altera ad Qui-
rites cum argumentis singulis Joan.
Sturmii. 4. Paris., impr. per Sim.
Colinaeum impcnsis Nie. Billequo
1541.
*— oratio ante exilium et post redi-
tum cum argumentis Joan.oturmii. 4.
Paris , Tiletanus 1547.
— (Titel wie Ausg. 1540) 4. Paris.,
apud Th. Richardum 1549.
— orationes tres ante exilium, post
reditum in Senatu et ad Quirites
cum argumentis Jo. Sturmii. 4. Pa-
ris., Prig. Calvarinus 1550.
Benedicti Herbesti Ne^polit. orat. Cic.
quam ad (Juirites post suum ab
Exilio reditum habuit explicatio.
(c. textu) 8. s 1. et typogr. nom.
(Frei, Egenol]f»h.) 1560. 248 S. u.
iS.ung. Bll. Ind.
Ciceronis oratio ad Quirites post re-
ditum ab exilio explicata ab Alb;
Lenicero. 12. Witöberg., Schwertel
^ 1572.
— parallele Dankreden an das Volk
u. an d. Senat nach e. genau be-
richtigten lat. Text, in das Deutsche
übers, u. mit e. Commentar von
Ben). Wciske. (M. d. lat. Texte.)
«r. 8. Leipzig, Fr. Fleischer 1800.
^ 14 ^, holl. Pap. 20 ^.
— Rede an den Senat nach seiner
Zurückkehr mit einem Commentar
versehe^n von Franz Chrph. Fren^
zel. 8. Soest 1801. Progr.
Enth. die ersten SCapilel.— Wolfs
Ausg. dieser beiden Reden s. oben S.lä2.
— oratio post reditum in Senatu.
Cum notis J. Marklandi, J. M. Ges-
neri, F. A. Wolfii, P. Manutii, Ga-
ratonii, alior. edidit et ab iniectis
suspicionibus defendit Jo. Aug. Sa-
vilius. 8maj. Colon, ad Rheu., ty-
pis- et sumt. Petr. Schmitz 1830.
(III u. 174 S.) Druckvel.-Pap. 18^.
Der Herausgeber bestreite! die Wolf-
sche Ansicht, als sei die^e Rede unäcbt.
— Die äussere Ausstaltang ist vor-
trefflich.
Oratio pro S. Roscio
AmerinQ.
Ciceronis oratio pro Sext. Roscio
Amerino cum comment. Frc. Syl-
vii. 4. Paris., sub prelo Jodoci Ba-
dii Ascensii, ad cal. Sept. 1530.
4. Ibid., sub prelo Jodoci Ba-
dii Ascensii 1532 m. Octbr.
— — 4. Ibid., apud Badium 1534 ad
cal. Maii.
— — annotatt. Bart. Latomi illustrata*
4. Paris., apud Franc. Gryph. 1535
u. 1537.
— -<- Guarini Veronensis, Frc. Syl-
vii commentariis , Phil. Melan-
chthonis et Barthol. Latomi scho-
liis et artificio rhetoricp illustrata.
4. Paris., ex o£E. Mich. Vascosan«
1541.
4. Ibid. 1544.
cum schol. Barth. Latomi. 4.
Paris., Prig. Calvarinus 1550.
8. Colon, s. a.
12. Paris., Maire-Nyon 1828.
Oratio pro Roscio Comoedo.
Ciceronis pro Q. Roscio .Comoedo
fragmentum cum Frc. Sylvii Am- '
biani commentariis. 4. Paris., As-
censius 1532.
4. Ibid. 1644.
— — 4. Ibid., Tiletanus 1545.
Oratio pro Scauro.
Brnchstückc dieser Rede nebst alten
Scholien fand Mai auf und machte sie
mit Fragp. anderer Reden des G. bei
Digitized by
Google
Cic. Or.itiones.
149 ^ Cic. Orationes.
kaont. S.voben S. 134 n. 155. Späier-
jh'm entdeckte Perron noch andere Bruch-
stücke dieser» Rede.
Oratio pro P. Sestio%
Ciceronis oratio pro P.Sestio. 4, Pa-
ris., Vascosan. 15S8.
-4. Ibid., Franc. Gryph. 15S8.
ciimschol. Jac. Bugelii. 4. Ibid«,
Tiletanus 1546.
— oratio pro P. Sexßo. In usum
schol. cum commentariis edita ab
Ottone Maur. Müllero. Addita est
M. T. Ciceronis oratio pro Milone
ex rec Orelli cum Asconii' Pediani
commcntationibus. 8. Coeslini, Hen-
dess 1827. (X u. 260 S.) 20 ^.
Kicht Vorzug]. Schul- Ausgabe. Der
Text ist nach den Torhandenen HülCs*
nitteln nicht', wie er sollte, gereinigt.
BieAnmerkgg. äUerer u. neuerer Erklä-
Tfr sind in e.. zweckmässigen Auszuge
mitgelheilt. — S. die treffl. ß^cens. vom
Hrn. Prof. Wunder in Jahn's Jahrb.
1827. Bd. m. Hft. S S. 123—175.
— orationes pro P. Sextib et pro
le^e Manilia. Für Schulen bear-
beitet von J. K. W. Lotzbeck. 8.
Baireuth, Grau 1829 (IV u. 183 S.)
12^.
Oratio pro C. Com, Sflla.
Ciceronis oratio pro Sylla cum Frc.
Sylvii commentariis. 4. Pari«., sub
prelo Ascensiano 1531. ad nonas
Martias.
8. Pari«., venundantur JToan.
Roigny 1535.
— oratt. pro Sylla et Com. Balbo. 8.
Paris., Rob. Stephanns 1537.
— orat. pro Sylla, cum argumento.
4. Paris., apud Frc. Gryph. 1539.
4. Ibid., Tiletan. 1541.
4. Ibid., Vascosan. 1544.
Commcntarius in orat. Cic. pro P.
Sylla per Claud. Minoem. Eiusd.
commcnt. in orat. proM. Marcello
nunc primum in lucem editus. (c.
textu.) 8. Frcf., Wechel 1584.
Oratio pro M. Tullio.
Fragmente dieser Red<i wurden in
einem I^rtlimpsest der Ambros. Bibl. zu
Mailand von. Mai und später in einem
andern Palimpsest der Turiner Bibl.
noch andere Bruchstücke von Peyron
aufgefunden uiid in den Ton diesen Ge-
lehrten erscb. Ausgg. der Bruchstücke
mehrerer Reden Cicero's bekannt ge-
macht. S. oben S. 134 U. 135.
Ciceronis oration. pro M. Tullio quae
exstant cum comment. et excurss.
E, Huschke -r- in ejusd, an^lectis
literar. 8. Ltps. , Hartmaun 1826.
p. 77 s<j.
Oratio in Vatinium.
Ciceronis oratio in Vatinium. 4.
Paris., Vascosan. 1538 u. 1543.
j4nt, Goveani in M. Tullii Cicerones
orationem in Vatinium commenta-
rius. (c. textu.) 4. Patis., Tiletanus
1542.
— — cum argumento Xiconis Poleh-
toni et scholiis Barth. Latomi. 4.
Paris., ex oiF. Mich. Vascosan. 1553.
— oratio in Vatinium. 4. Paris., Th.
Brumennius 1587.
Orationes in Verrem.
Ciceronis orationes in C. Verrem.
Fol. Bononiae; per Bazalerium de
Bazalefis 1490. 67 Bll.
Fol. Venet., Barthol. de Zanis
1496. 26 m. Jan. 50 Bll. '
Fol. Ibid., id. 1499. 13 m. Apr.
Die beiden lelzteru gehören eigentl.
zur Ausg. der sammtl. Heden.
— — Fol. Venet. , Chrp. de Pensis
1506. 15 m. Zenarii.
— Verrinae. 8. Florent., PhiL Jimta
1515. m. Jan. — 216 Bll.
Neue Recens. Ton Nicol. Angeliu«
nach mehreren Mss.
— actionum^ in Verrem libri' Septem
praepositis argumentis Asconii et
Latomi in singulns partitionibus. 8.
(Paris.) apud Petr. Gaudoul 1532»
S. Maittairc T. II. p. 774.
— actionum in Verrem libri septem
additis argumentis Asconii et par-
titionibus Bart. Latomi. 4. Paris^
Franc. Gryph. 1535, auch 1538.
cum argumentis Asconii Pe-
diani in quatuor priores et partitio-
nibus Barth. Latomi in singulas
actiones. 4. Paris,, apud Jo. Lod.
Tiletanum 1545,
^ Verrinae ex rec. et cum animadv.
J. Chrp» Harles. Acced. Aaconii
Digitized by
Google
Cic. Orationes.
150
cotnment. 2 Vol. 8. Erlang., Palm
1784-85. 2 ^^
ex rec. Jo. Aug. Ernesti. 8.
Haf;iiae, Schubolhe 1804. l«if 4ff.
— Verrinar.'libri septexn. Ad fidem
Cod. manu scriptorum recens. G.
T. Zumptius. Adjecta est diversi-
tat lectionis Ernestianae. 8. Berol.,
Dümmler 1830. 1 «f.
— actionum in Verrem libri ^uatuor
priores cum jcomment. Asconii, Syl-
vii, Hegen dorphini et Latomi. 4.
, Paris./ apud Mich. Vascosanum
1539.
— Accusationum in C. Verrem über*
primus (quidivinatio dicitur) ora-
tio quarta cum interpretatione his-
fiana et scholl. Petr. Simonis Apri-
ei. 8. Caesaraugustae excudebat
Petr. Sanchez Ezpeleta 1574.
Die Uebers. soll treu sein. Text
n. Uebers. steht «inander gegenüber.
— — 8. Valentiae, exe. Lucas 1761.'
8 ung. BU. Vorst u. 195 S.
■^ — liber tertius. 4. Paris., Vasco-
san. 1544.
• — liber quartus. 4. Ibid. 1544.
— accusatio in Verrem (Hb. IV et V)
cum Pt. Nanni scholiis et castiga-
tionibus- 4. Lo van. 1546.
'— Verrina sexta. Joan. Sturmii in ean-
dem KlietoricaeTtapatTjpTJdetg, 8. Ar-
-gentor.y excud. Jos. Rihelius s. a.
8 ung. EU. Vorst. u 76 gez. Ell.
Di^' Vorr. i!>t datirt Cal. Jun. 1565.
'— — liber quartus de signis 6um se-
lecta diversar. Icctt. notatione in
US. schol. curav. Nie. Godofr. Eich-
hoff. 8. Giessae, ex o£E^ Heyeri 182$«
(80 S.) • 6 ^.
Der Text ist grössteDtbeils nach
Schütz incorrebt abgedruckt u. die wich-
tigeru Liisarten angegeben.
Edit. stereot. 18. Paris., Belin-
Mandar 1827.
— discours contre Verrfes surles sta-
tues expliqu^ en frangais suivant '
la m^thode des coUöges pnr deux
traductions — preced^e du texte
pur et nccompagn^e des notes ex-
plicatives etc. Traduction de M.
de Wailly ,- revue par E. L. Fr^-
mont. 12, Paris," Delalain 1829.
4 fr. 50 Cent.
— — liber quintus. 4. Paris., Vasco-
san. 1544.
— accusationis in C. Verrem liber
quintus de suppliciis — expliquö en
frang. stiivant la m^thode des Col-
leges par deux traductions — prece-
Cic. E^pistolae.
d^e dn teScte pur et accompagn^e
des notes expticätiyes par R^d^
Fugin. 12. Paris, Delalain 1829.
4 fr. 50 Cent
— accusationis in C. Verrem liber
?[uintus de suppliciis. E novis col-
at. Codd. Kegii et Leidensis it e
palimpsesto Vaticano et cod. San-
gallensi denuo emcndavit atque in
schol. usum edidit Jo. Casp. Orel-
lius. 8maj. Lips., Weidmann 1831.
15 H'
Epistolae.
Ciceronis opcra epistolica. Fol. Paris,,
in aedib. Ascensianis 6 cal. Decbr.
1511. —11 EU. Vorst. u. 181 BIL
— — Fol. Ibid., venundanturJo. Par-
vns et Jodoc. Eadius {Zu Ende: In
aed. Ascensianis ineunte Jan. 1522.)
— 11 EU. Vorst. u. 181 Bll.
Enth. a088«>r iämmtl. Briefeo dtf
Cic. auch Plutarcb's Leben des G- i»
lat. Uebers., Corn. Nepos Leben des Ai-
ticus n. F. Petrarchae Epist. duae ad
Ciceronem.
— — Fol. Ibid., in aedibus Ascensia-
nis 1527. (?)
"Wird angegeben von Audiffred! inJ
Catal. Kibl. Gasauat. T. IL P. 1. p.28l.
— epistolae quotquot supersunt ad
exemplar I^ondinense editae. 3 Par*
tes. 8. Berol., Haude 1747. iff H
Sauberer Textesabdrnck, von J* P]
Miller besorgt.
— epistolae quae extant omnes ei
rec. Gronovii cura J. A, Ernesti. ^
Halae, Orphanotr. 1757. l «/j
-— epistolae, quae supersunt, omnd
secundum optimas novissimasqui
editiones. 5 Vol. 8* Manhem.» apd
Loeffler 1808 — 11. 1 V 20Ä
— epistolae quae extant, orones a^
Ätticum, ad Quintuin fratrem a
quae vulgo ad familiäres dicuntur,
ordine chronologico dispositae. Re^
censuit, sclectisque superiorum in
terpretum et suis animadversioni
bus illustravit Gh. God. Schüti
6 Vol. 8 maj. Halae , apud Henfr
merde 1809 — 12. 8«/^ 8^, Schxb.-
Pap. 12 Af , engl. Druck-Pap* \H
VeL-Pap. 18 *r-
Die Eruesti'ache Receos. liegt m
Grunde. ~Znr Verbess. des Textes «■<
die besteo Aasgg«, doch keioe haad
schriftl. Hülfamittel benaUt. Die Brie!
sind nach der Zeitfolge geordnet o. ii
Digitized by
Google
Cic. Epistolae.
151 Cic. Epistplae.
15 nach gewissen Epocben bestiihintö
Abtheilungen gebracht« Zum leichtern
Auffinden der Briefe ist T. VI p. 381 fl.
eine Tabelle beigefugt. Die Briefe sind
mit kurzen Einleitungen n. lohaltsan-
faben versehen u.'init erklär« Anmer-
ungen begleitet. Die Briefe ad Brn-
toin sind als unächt nicht aufgenommen.
— epdstolae ad Atticum, Quintum
fratrem, ad Familiäres temporis or-
. dine dispositae a G, H. Lünemann.
4 Vol. ö. Gotting. , Deuerlich 1820
— 1822. l«f 22j^.
Der Text ist hie n< da geändert ii,
die Abweichungen von dem Texte der
vorig. Ausg. angegebeii.
temporis ordine dispositae cura
F. X. Schönberger. 4 Vol. 8. Vien-
. nae, Geistinger 1813 — 14. 4'f IS^.
— epistolae (omnes) 3 Vol. 18. Lond.>
Baldwin 1823, (RegenVs Edit.)
1 L. 1 Sh.
— epistolae ad familiäres, ad Atti-
cum, adQ. fratrem, item quaevul-
go Ciceronis et M. Bruti invicem
feruntur. Temporum ordine di-
spositae. ad opt. editt. et Mss. Codd.
praesertim Ambrosianos collatae.
Varietate lectionum et selectis in-
terpretum notis novi8<jue aucta a
Fr. Bentiyoglio. Vol. 8maj. Me-
diolani, Bettoni 1826 sq. äBd. 8Lire.
(Fr. Fleischer in L. 2 a/ 16^»^)
Bildet' e. Abililg« der sämmtl. Werke,
des Cic. von B« herausgegeben o. ist noch
unvollendet«
Ciceronis operum pars quarta sive
Epistolarum otnnium libri ad o-
. ptimos codd. et editionem J. Viot«
Leclerc recensiti cum selectis ve-
terum ac recentiorum notis, curante
et emendante N. E.Lemaire. Smaj.
Paris., Lemaire 1827« Subscr. Pr.:
Vol. I. (XX U.651S.) 15 fr., Vol. IL
(706 S.) 15 fr. Vol. UI. 1828. (739
S.) 15 fr.
Epistolae ad Familiäres.
Ciceronis epistolae ad familiäres. Fol»
min. Fulginei, Emilianus de Orfi-
nis et J. Numeister s. a. (um 1470).
— 243 BU. (nach Dibdiir 242) mit
29 Zeilen.
Beginnt auf der Stirnseite des er-
sten BUttes: M. TVL. CICEROMiSAD.
P. LENTV etc. Zu Ende 6. Verse;
Emiliabus auctor fälginaa: & Ifratrei
una
Iguenio (jiV) - preltante nirt. Nuroiei-
fter ßc auctor
Johannes almanns recte qni plura per-
egit
Tulli diicenta nnper preflere Volumi-
na recte
Qn^ uiferat probns epifcopus alerieufis
Fulginei acta uides & lari^us Emiliani.
Höchst seltne Ausgabe, aber nnr^
Nachdr. der Romana von 1469.
* Jluct, Pr.: 135 holl. fl. Crevenna;
12 L. 12 Sh. Pinelli; 50 holl. fl. Meer*
man (e. nicht ganz gut erhaltnes Ex.)
Fol. s. 1. et a. — 125 BU. mi^^
42 Zeilen auf d. voll. Seite.
Beginnt Bl. 1 a erste Zeile: (e) Go
omni officio ac potius pietäte erga te cae-
teris satiffacio. Die letzte Zeile dera.
Seite schlie&st: et Gauiuii Tribuni. Die
letzte Zeile des 124sten Blattes schliesst:
effoeminätiffimi auimi. Das I25ste Blatt
dieser Ausg. fehlte in dem Ex., welche
Hr. Prof. V. Orelli beschrieben hat in
Jahn's Jahrb. 1826 Bd. If. S. 235 not.
Derselbe seut diese Ausg. vor 1475^
— . — Fol. s. 1. et a. — M; 38 Zeilen.
Ohne Sign., Gust. u. BUzahl.
Begi Bl. 1 a : M. Tollij CICERONIS,
Eplftularum {sie) f amiliarium Liber pri-
mus Incipit ad lentulü pro cüfule : M.
T. C. P. Lent. Pro cöfuli Salute di-
cit. Schliesst auf der Rückseite des leu-
teu Blattes:
Tullius iugenua prefnlgent mente fo-
lebat
Has Cicero claris mitlere patricijs
Marco refpondent mulu qnos arteno-
Urat
Eloquium prifcis fummo in honorefnit. '
Wurde von J. Veldcner zu Löwen
gedruckt. Die Typen sind dieselben wie
in: Formnlae quaedam epistolares pue>
rorum captui nou abrimiles. Fol. Lova-
nii, Joh. Veldeuer 1476.
*- epistolae familiäres. Fol. ^e^
diofani s. a. rö'/n. Ohne Sign., Custl
. u. BUzabl.
llie Typen gleichen depen des^n-
ton. Zarotiis. ' — S. Catal. bibl. reg«'
Loud. T. II. p. 167.
4mej. Komae, 'Conr. Snueyn-
heym et Arn. Pannnrtz 1467. —
246 Ell. mit 31 Zailen. ,
Erste Zeile des Isten Blattes:
(e) Go' omni offitö ac potiuf pietate. Za
Eode des Werkes ;
Hoc Conraduf opnf fnueynheym or-
* dine miro
Digitized by
Google
Cic. Epistolae.
152 Cic. Epistolae.
Arn^ldufqne Timal pann^rtl uha aede
colendi
Geate theotonica : roinae expediere
fodalef.
In domo petri de Maxime. M.CGCC.
LXVIL
Erste und ungemeia seltne Ausg.
dieser Briefe u. 4*8 erste von"S. und P.
io Rom gedrackte Buch. Die ganze
Auflage dieser u. der folgenden Aus^.
war zusammen nur 650 Exemplare. Fiir
die griech. Worte ist Raum gelassen. —
Nach Dibdiu ist die Totalsumme der
Bliälter nur 244.
Au(ft,~Pr,i 430 liv'res Gaignal ;
931 livres la Vallifere ; 325 holl. fl.^
Creveona.
— — Jo. Andreas episc. Aleriens. re~
cognovit. Fol. Romae, Conr. Suueyn-
heym et Arn. Pannartz prid. non.
, Nouembr. 1469. — ^60 (nachDib-
din 161) BU. mit 38 Zeilen.
Erste Zeile der Stirnseite des ersten
Blattes : M. Tul. Ciceronis ad P. Len-
tulü Imperatore. Po. Ro. Epiftola 2{.. Zu
Ende des Werkes die bekannten 8 Verse:
ArpicifilluAririector quicunqs libellof etc.
Efa^nf» sehr seltne Ausg. , deren
Text Tou dem der vor. Ausg. bedeutend
abweicht.
AucU"Pr,i 310 livres la Valli^rc ;
230 holl. fl. Crevdnna.
— — Fol. Venet., Joh. deSpiral469.
125 BU. mit 40 und 41 Zeilen.
Die erste Zeile der Stirnseite des
ersten Blattes ist : (E) Go omni officio
ac potius pietate erga te c^teris latilfacio.
Die letzte Zeile derselben Seite scbliesst:
propterea q dies magna. Das Werk
schliesst auf der Rucks, des letzten filat-
.tes mit 4 Versen:
Primus in Adriaca ' formis impreltit
•enis
Vrbe Libros Spira genitus de ftirpe
Johannes
In reliqais £it quanta ifides fpes lector
habenda
Quom Labor hie primus calami In-
perauerit artem.
M.CGCC. LXVIin.
Die griech. Worte fehlen.
Erstes zu Venedig gedr. Buch und
erster Druck Ton Joh. de Spirs. (Ein
(defectes) Ex. in Götlingen.)
jiuct.'Prr. 601 livres la Valliire;
225 hoU. ü. Crevep,«>a; 28 L. 7 Sb.
Piuellj. ^
Man kennt auch mehrere Exx. auf
Pergament. Eins besitzt die kÖnigU
Bibl. zu l'aris, das zweite die Maglia-
becbiana zuFlorenz» das dritte in d.Bibl.
des Königs, v. Engl., ein viertes zu Bleu-,
beim , eip füoiies Lord Spencer (vorher
verkauft in Brienne's Auct. 2000 livres,
dann bei Mac-Carthy 1320 fr.), ein
sechbtes Herzog v. Rutland ; ein sieben-
tes Hibbert (verkauft 80 L.)
Fol. Venet. , Joannes de Spira
1469. — 135 RH. mit 41 Zeilen.
Die letzte Zeile der ersten Seite
schliesst: clam exnlceratis: delde. Das
Werk schliesst auf der Stirnseite des
letzten Bbttes mit 6 Versen :
Hefperi^ quondajn Germanus qnifqg
libellos
Abftulit: En plures iplordaturus adeft.
Mamq3 uir ingeuiö mirandus & arte
Joannes
Exfcribi docuit clarins ^re libros.
Spira fauet Venetis : quarto uam meufe
peregit
lloc tercentuni bis Ciceroni^ opus
M. CCCC.1.XVIIH.
Ist ein schönerer u. noch weit selt-
ner Abdruck der vorigen i^usgabe.
FoL (s. 1. kt nom. typogr.) 1470,
135 Bll. mit 41 Zeilen.
Erste Zeile der Stirnseite des ersten
Blattes : M. TVLIl CICERONIS EPI-
STOLARVM FA. Zu Ende nach 6 Zei-
len die Jahreszahl : M, CCCG. {iXX.
Die Typen, mit welchen Bl. 1—42.
u.''72 — 103 gedr. sind, sind von denen
zu Bl. 43 — 71 u: 103 — 135 benutzten
verschieden. — Brunei scfireibt diesen
Druck dem Chrp. Valdarfer zu Venedig
zu 5 nach de *Bure aj)er war Vindelin.
de Spira der Drucker, ^ach Vanpraet
catal. des livr. impr. sur v^ün de la bibl. da
roi T. IV. p.305 sind die Typen diesel- ,
ben , mit welchen Vindel. de Spira des
Augustinus civitas De& 1470 druckte. '
Höchst seltne Ausg. Man kennt 6
oder 7 Exx. auf Papier, u. 1 auf Per-
gament, welches in der königl. Bibl. zu
Paris befindlich ist.
Auct,- Fr,: 145 livres Brienne $
11 L. 11 Sh. Pinelli.
— — Fol. s. 1. et nom. typogr. 1471.
135 Bll. mit 41 Zeilen.
Beginnt auf der Stirnseite des ersten
Blattes :
M. TVLlI CICERONIS EPISTOLA-
RVM FA
MILIARVM LIBER PRIMVS INGl-
PIT AD
Digitized by
Google
Cic. Epistolae. 153 / Cic. Epistolae.
LENTVLVM PROCONSVLEM.
Das Werk schliesst anf der RGcks.
des iSSsten Blattes. Die letzte Zeile ist:
nidero: diffiiauiabor, Me ama. Vale.
Damiiter die Jahrszafal. — Die griecli.
Worte fehlen nicht, -^ (In Göltingen.)
Die Typen gleichen denen desVin-
del. de Spira. Santander Dict. IL p,
317 vergleicht sie mit den Typen, de-
ren sich Vmdel. zu Plutarch. Apophthe-
gmat. 1471 bediente.
—'—4. (Venet.) Nicol. Jenfon 1471.
— 202 Bll. mit 33 Zeilen.
Erste Zeile des ersten Bl. a :
(C) Ertiorem te per litteras scribis cJie
factum nie. Schliesst auf der Sürnieite
des letzten Blattes:
Opus praeclarirTimum M. T. Cicero-
nis Epiftolarnm
familiarium a Nicoiao Jenson Gallico
■viventi ^
Bus nee non pofieris impreirum feli-
citer fiuit.
Die griech. Worte finden sich gedruckt.
Sehr schöne n. nicht häufig Tor-
kommende Ausg. — (In Göttingen,)
Auct,-Pr.: 11 L. IS Sh. Askew
(welcher dieses Ex. zu 3 Guinei«s erkauft
hatte); 201 Tivres Brienne ; 95 fl. Gre-
venna-, 151fr. Mac-Garthy ; 81 fl. Meer-
man. — Ein Ex. auf Perg. in derUni-
Ters. Bibl. zu Cambridge. S.Hartshorng
p. 43.
Fol. s. 1. et typogr, nom. (Ve-
• net., Adam ?) 1471. röm. — 146 Bll.
mit 40 Zeilen,
Erste Zeile des ersten 61. a : M.
TVLLH CIGERONIS : EPISTVLA-
RVM. FAMI. Das Werk schliesst auf
dem letzten Bl. b mit 4 Versen :
Nullius ingeuua praefnlgens meptefo-
lebat \
Has .Cicero claris mittere patricüft
Marco refpondent, multa quos arife
uotarat
Eloquinm prifcis fummo > in honore
fuit.
M. CCCG. LXXL
Die griech. Worte sind gedruckt. ~- (In
Göttingen.)
Auct.-Tr,: 150 fr. Santander.
Fol. s. 1. et typogr. nom. 1472.
Beginnt : Ego omni officio etc. Zu
Ende : EXPLICIT.LIBER.XV1IL(?)EPI-
STOLARVM. FAMILIARIVM.MARCI.
TVLII. CICERONIS. Darunter:
M. CCCG. LXXII.
Schöne Ausg. — AucU - "Pr. : 10 L.
10 Sh. Pinelli.
1*01. Mediolani, Phil. Lauagna
8 Kai. April. 1472. — 216 Bll. mit
32 Zeilen.
Beginnt Bl. la: (M) ARCI TVLLII
CIGEROINJS EPtSTO.
Das Werk schliesst auf der Rucks,
des letzten Blattes mit der 18 zeiligen
Sehlussschr. Darunter 4 Verse tlud die
Jahrszahl.
Höchst seltne Ausg. , deren Aufl.
nur 300 Exx. war. Jetzt kennt man
nur etwa S Exx. auf Pap., und 1 auf
Perg., welches in der königl. Bibl. zu
Paris sich befindet.
Auct.-Pr,: 18 L. 18 Sh. Pinelli
(auf Papier.)
Fol. mcg. Romae, Conr. Suuejn-
heym et Arnold. Pannartz 1472. die
5 Septbr. — 162 Bll. (das erste
weiss) mit 38 Zeilen.
Erste Zeile der ersten Seite: M. ^
Tuir Ciceronif ad. P, Leiulü Impatore.
Po. Ro. Episiola2|.. Schliesst ^uf dem
letzten Blatte a:
Jo. An. Epifcopuf Alerien
recognouit. Rome.
Darunter die 6 Verse: Afpicif illuXtrif
lector quicuuq. libellof etc. Darauf das
Datum. — Die griech. Worte sind ge-
druckt. Dritte Ausg. von S. u. P. u. ziemL
selten, -r— (In Göltingen.) — Eine Ausg.
Fol. Rom., S. & P. 1470 ist wahrschl.
nur Verwechselung mit der Ausg. der
Briefe ad Atticum.
Fol. Neapoli , per Arnald. de
Bruxella 1474. 7 men?. Aug.
Beginnt: MARGf. TÜLLIL CICE-
RONIS. EPISTOLARUM FAMILIA-
RIUM. LiBER. PRIMUS. INCIPIT. AD
LENTÜLUM. LEGE. FELICITER. M., '
T. CICERO LENTTJLO PRQGONSU-
LL SALUTEM DICIT. — Auf der
Rückseite des legten Blattes ein Lagen-
register.
S. Franc» de Licteriis bibl» Neapol.
T. I p. 189.
Sehr seltene Aut^. Hr. Prof« von >
Orelli hat sie in s. Ausg. der Werke
C.'s benutzt.
— — 4. (Venet.) Nicol. Jenson 1475.
196 Bll. mit 34 Zeilen.
Erste Zeile der ersten Seite: M.
TVLLH CIGERONIS EPISTOLARVM.
Digitized by
Google
Cic. Epistolae*
154
Cic. Epistolae*
Scb^D« Aosg. t von welcher man
mehrere Exx. auf Perg. kennt. Das
eine, >acböti erhalten, in der königl.
Bibl. 7LM Paris (früher in Mainz. S. Ger-
ken's Reisen Tbl. S. S. 47), da» zweile
iitl'briu. Musen m (erkauft aus Brien--
ne«8 Anct. zn 1801 livres), ein drittes
(in welchem jedoch 2 Blätter handschrft),
ergänzt waren) but im Jahre l8l8 der
Buchhändler Lougmau zu London für
63 L. aus. Ein anderes Ex», als in der^
Unlvers. Bibl.' zn Cambridge beÜndlich,
giebt Beloe Anecd. T. IV p. 213 an.
Hartshorne erwähnt jedoch desselben
nicht. Es ist Tiell. nur Verwechslung
mit der Ausg. v. 1471.
— — Fol. s. 1. et typogr. nom. (Ve-
net.) 1475. '— 176 ßll. mit 34 Zei-
len. Sign, a — y*.
Beg. Bl. la: (B) Go omni officio
ac potius pietate erga te. Schlie6!>t auf
dem letzten Blatte b:
.M.CCCC.LXXV.
Opus Praeclariffimwm. M. T. Ciccro-
' nis. Epistularnm Familiariü
ImprelTum Foeliciter Finit.
' FINIS.
D'arunter ein Brief C. Fabricii & ae-
milii Gonlulum RomanoR luper prodi-
jtione fcripta ad Rege Pirrhum etc. —
So das Ex. in Götlingen. In aut-
deru Exx. beginnt das Werk:
Marci Tullii Giceronis Epistolarum
« f'tniiliarium ad Leo
tnlnm Procoufulem Liber Primus Foe-
liciter Jacipit.
Marens TuIIius Cicero Lentulo Pro-
, Gonfuli Salutem dicit.
Die griech. Worte fehlen nicht. Die
Sign* steht tief unten und i^t zuweilen
/ YOBi Buchbinder weggeschnitten.
-^ i— Fol. 8. 1. et typogr. nom. 1476.
117B11. mit 45 teilen. Sign, a— r.
Beginnt: Marci Tullii Giceronis Epifto-
lamm Familiarinm ad Lentulum
ProGonfulem Liber Primus.
Marens Tüll ins Cicero Lentulo Pro-
conluli Salutem dicit.
Zu Ende ders. Brief wie in der vorig.
Ansg. u. darunter die Jahrszahl.
-— — Fol. Mediolani, Anton. Zaro-
thus 1476. 8 kl. Decembres.
^ Fol. ( Zu Ende:) Opus M. T.
Giceronis Epistolarum familiarium
a Siximundo a Li bris Bononiensi
▼iventibus et posteris impressum
foeliciter finit 1477.
Fol. Mediolani , per Phil. La-
uagnium 1477. 14 Kai. Aprilis.
— — Fol. Paris, (per Petr. Caesar U
et jQh, Stoll) 1477. halbgoth. —
198 ung. Bll. mit 34 Zeilen.
, Erste Zeile d«s ersten Blattes a:
Marcii (sie) Tullii Giceronis Epistolarü
Familiariü at Len — Die Scblnssschr.
steht auf der Stirnseite Aes letzten. Blat-
tes a : Opus preclarirfimü. M. T, Gi-
ceronis Epistolarü Familiariü feliciter
finit. Impreffam Parisius (sie) in vico
Saudi Jacobt in iter^ignio FoUis viribis.
M.GGCG.Lxxvn. Darauf das "Register.
— (In Götljngen.)
•— —Fol. Venetiis, per Jacobum de
Fivizano Lunenfem 1477.
Fol. Mediolani, Phil. Lauagnia
1478. — 136 Bll. mit 42 Zeilen.
Beginnt: MARCI TVL. CIGERONIS
EPISTOLARVM FAMILIARIVM
LIBER PRIMVS.
Zu End^: FINIS. Darunter die Schluss-
schrift.
— — Fol. (zu Ende:) M. T. Cicero-
nis epiltolarum familiarium opus
praeclarirfimum finit Anno M.CGCC.
LXXIX. die IX. menfis Julii. — Mit
Gusto den.
cum c^mraent. Hubertini Cle-
rici Grescentinatis.^ Fol. Venetiis
(Phil. Gondam Pctri) 1480. 295 Bll.
Sign, a — zu. A -^- O.
Des eisten Blattes Stirns. ist weiss.
Auf der Rucks, ein Brief von Bonus
Accursius an Joan. Franciscus Turria-
nus. BI. 2 a beginnt der Gommentar«
DieKücks. des 3ieu Bl. ist weiss. Bl. 4 a
beg. der Text, welcher auf Bl. 293a
endet. Bl. 295 a e. Regist.
Fol. Venet. , Phil, cüdä petri
1480. 5 Agusti (sie,)
Auf der Rucks, des ersten Bl. ein
Reg&t. Auf dem 2ieo Bl. beginnt das
Werk gelbst. — S, Frc. de Licierüs
bibl. Neapol. T. I p. 190.
— epistolae ad familiäres. Fol. Me-
diolani, Rachel et Scinczenzeler.
' 10 kal.Maii 1480. 132;B11. M.Sign.«
a — q 4. Ohne Cust. u. Bllzahl.
(Nestler in Hamb. 20 Mark.)
~ epistolae familiäres accuratissime
impressacf Mediolani opera et imp.
Benini et Joan. Antonii &atr. de
Honate. 6 idus Febr. J480.
S. Bibl. italiana 1826 T. 43 p. 136.
(curante Petro Justine Philel-
pho) Fol. Mediol mi, per Ant. Za-
rotum 1482. 2 Idus Febr.
— -r- cum commentario Hubertini .
Glerici Crescentinatis. Fol. Venetiis
(ohne Drucker) 1481. -- 295 £U.
Digitized by.
Google
Cic. Epistolae. 155 Cic. Epistolae.
Die Stirnseite det ersten B!»tte» ist
weiss, die Rucks, enth. den Brief de« Bonns
Accnrsins. Sh 2 a beginnt der Com-
montar des Hubertinus. BI. S b ist
weiss, Bl. 4a beg^innt der Text u. s.w.
wie in der Ausg, Venet, (Gondam Peiri)
1480.
Fol. Venet. , per Baptistam de
Tortis 1482. die 24 Man — 295 Bll.
DieCollation derForigeo passt auch
auf diese Ausg. Diese u. die folg. siüd
nur Nachdr. der vorigen»
Fol. Venet., impensis Andr. de
Asula Bartholomeique Alexandrini
focioruml483.pridie calendasfebrua-
rias. — !265 un^. Bll. Sign, a — z,
(die Si^n. m Hndet sich doppelt)
u. A— H.' (In Göttingen.)
Eine ebendort erschienen sein sol-
lende Ansg. Ton 1484 ist wahrschh nur
Inrtbnm.
» Fol. Modiolani, per Leonard.
Pacliel et Oldericum Scinzenzeller
1485 TKal.Septembris. — 295 ung.
Bll. Sign, a — z, A — O. (In
Göttingen.)
Folr Veneliis, per Baptistam
de Tortis 1485. 24 Maji. — 240 ung.
Bll. — Sign, a — z, &, o, R. A-
D. — (in Göttingen U. Wolfenb.)
— — FoL Venet'., per xnagiatrup:i An-
dream Gatbarensem 1487. 18 m.
Junii.
— — Fol. Venet, Andr. de Paltasci-
chis 1488 pridie Idus md. (Weigel
111 L. 6 Äjf.)
(sie) commentarii Georgii Merulae
Alei^andrini in epistolam ad Len- 1
lulum Spintherem accurata iriter-
praetatio. Addita sunt etiam non-
' nulla' alia loca in libro miscela-
neaR. per Angelum Politianum in-
terpraetata. Fol. Venet., Barthol.
de Zanis de Portefio 1492. die 19
Octobris. — 4 ung. u. 228 gez. Bll.
— (ders. Titel) Fol. Venet.,^ per Ber-
nardinum Benalium 1498* die 2t
Mail. — 4 ung. u. 284 gez. Bll.
— (ders. Titel.) Fol. Venet., Octa-
viani Scoti impensis 1494. die 22
Septembris. — 4 ung. BIL n. 230
gez» u. 1 ung. Bll.
— — Fol. Lugd.j per Johannem
Vingle 1496.
Fol. Mediolani, Leonardus Pa-
chel 1497.
— Epistel, familiär, libri scxdecim.
Vbertini Glerici Crescen^inatis in Gic.
' epist. commentarii. Martini Phile-
tici in quasdam epistolas electas
commentarii. Georg. Merulae in
epist. ad Lentuluiii Spintherem ac-
curata interpretatio. Addita sunt
etiam nonnulla alia loca in libro
mis'celaneorum per Angel. Politia-
num interpretata. Fol. Venet., Si-
mon. Bevilacqua 1497. — 231 ung.
Bll.
Fol. Venetiis 1498.
(Tit. wie Venet. 1497) Fol.(Lugd.)
per Jac. Zachon. 1499. die 10 m.
Junii. 6 ung. Bll. VorstU 236 gez. Bll.
(In Wolfenbüttel.)
Fol. Venet, , per Bernardinum — (Titel wie Ausg. Venet 1497.) Fol.
de Goris 1488 die 5 Decembris. —
219 Bll.
— — Fol. Vicentiae, per Henricum
de Sancto Vrso 1488.
— — Fol. Mediolani, Uldericus Sein-
zenzcler 1489. (nonis Junii) 220 Bll.
-1 — 4. Venetiis 1492. (?)
— Epistolae familiäres cum, tribus
commentis. (Ubertini Glerici, Phi-
letici et Merulae. Acced. Politiani
aimotationes) Fol. Venet., s.typogr,
nom, 149'. die 20 Septembris. —
4 ung. u. 239 gez» Bll. u. 1 weiss
Bl. Sign. AA, a — z, 8c, A~F.
Hoc in uolumine haec contineittur.
'M. Tulfi Ciceronis Epistolarum fa-
xniliarium libri sexdecim Vbertiiii
Mediolani, per Leonardum Pachel
1499 die 15 Januarii. ^
Fol. Venet., Barthol. de Zanis
1600 die 16 Decbr. -^ 4 ung. Bll.
. Vorst. u. 228 gez. BU.
— Epistolae familiäres. 8. Venetiis,
per Joan. et Gregorium de Grego-
riis fratres 1501. die 2men8isMar--
* tii. — 299 ung. BIL Sign, a— z, k,
A — Q.
Von Rspb. Regius herausgegebea.
^In GüliiogeD.)
— (Titel wie Ausg. Venet. 1497.) Fol.
Venetiis, per^Albertinum de Lisona
1502 die 4 Mail.
— — Fol. Venet. , Lazarus de Sflar-
dis 1502. 4 Jun. — 220 gez. Bll.
Glerici Crescentinatis in Giceronis — Epistolae familiäres. 8. Venet., in
epistolas coonmentarii Martini Phi- aedibus Aldi mense Aprili 1502. -^
letici in quasdam epistolas ellectas 267 -ung. Bll. u. 1 weiss.
Digitized by
Google
Cic. Eßistolae.
156 'Cic. Epistolae.
Neae Recens. n. eine der seltensteii
Aldmen. Dieses "Werk war ungleich das
erste des Cic. , welches Aldus druckte.
jiuct»"Pr,^; 53 holl. fl. IVfeerman.
Man keoiit anch ein Ex. auf Per-
gament > WKlcbes Renonard besas*«. Das
Ex. von PAris war der folg. Nachdr.
Eine AUlioevou 1503 existirt nicht. S.
Renonard's Annales des Aide. Edit. II.
T. I. p. 70. '
— — 8. s. 1. et a. — 267 BU.
Nacbdr. der vorhergehenden AMine
u. wahrscbl. nicht viel später erschienen.
Vanpraet calal. des livres impr. sur v^-
liu^ etc. T» IV. p. S07 sq. nennt diese
Ansg. e. Judtine v. 1508. Scheint nicht
weniger selten zu smd , als die ächte
Ausg. — In der ßibl. Magliabecch. zu
Florenz ist e. Ex. auf Pcrg., ein ande-
res wurde in Paris Aucl. (1791) von
M^c-Garthy mit 21 L. 3 d. erstanden
u. in des Letztern Auct. wieder für 150 fr.
in die kgl. Bibl. zu Paris gekauft) ein
drittes sah Renouard in Paris, welciies
jetzt wahrschl. in England sich befinde.
Nach Mac-Carlh/s Gatal. war Paris
Ex. auf Perg. vou dieser Ausg., nicht
die ächte Aldine.
Fol. Mediolani , per Joaii. An-
gelum Scinzenzeler 1504.
cum commentariis Hubertini
Clerici , Mart. Philetici et G. Me-
rulae. Fol. Venet, Albertin. de Lis-
sona 1504.
Jodoci Badii'Ascensii de epistolanim
compositione oompendium viginti
centinens capitulä. ^ M. Tullii
Ciceronis epistol. famil. libri XVI
cum Hubertini Glerici et Martini
Philetici explanationibus diligcnter
ab Ascensio recognitae^ Georg. Val-
lae in epist. ad Lentulum interpre-
tatio. Angel. Politiani argutissima
in' quasd. annotamenta. Fol. Lugd.,
Jac. Huguetanus {zu Bride \ Impr.
Lugd. , per magistrum Jacobum Za-
chon 1505. 12 m. Aug. — 14 ung.
u. 236 gez. Bll. — (In Göttingen
U. Wolfenbüttel.)
— — cum Badii expositione margi-
. nalibusque annotationibus et quot-
tis (?) 4. Paris. 1507. 20 Oct.
S. MaiUaire Ind. T. I. p. 286.
• cum commcnt. Hubertini, Mart.
Philetici et G. Merulae. Fol. Au-
gust. Vind. , per Erhardum Oglin
et Georg. Nadler 1508.
Fol. Venet, Georg, de Rusco-
nibus 1508.
— — cum comm. Jol Bapt. Egnatii,
Hubertini, Philetici etc. Fol. l^Ie-
diolani, apud Leo. Vegium 1509.
— epistolae familiäres. 8* Florent.,
Phil. Junta 1510.
"Wird von Maitlaire T. 1 p. 286
angesehen u. scheint höchst selten zusein.
— (Titel wie Ausg. Venet 1497) Fol.
Paris., Nicol. de PratislSlO m. Jun.
14 ung; Bll. Vorst. und 256 gez.
ßll. —'(In Göttingen.)
— — cum comni. Hubertini Clerici
et Martin. Philetici et Georg. Me-
rülao. Addit. Angel. Politiani an-
notamenta« Fol. Venet., Georg, de
Rusconibus 1511. 27 Maji. — Mit
Hlzschn. — 1 Bl. (Titel) 223 gez. u.
1 ung. Bll. (In Göttingen.)
cum Ascensianis commentariis.,
FoL Paris., ex off. Asccnsianal511.
4 cal. Jul.
H cum Jo. Bapt Fgnatii selectisy
HuhertiniClericiCrescentinatiscom-
mentario et Mart. Philetici super
epistolis electis et G. Merulae com-
mentario. Fol. Mediolani, Leonard.
Vogius 1512. 20m.0ctbr. — 6 ung.
Bll. Vorst und 240 gez. Bll. (In
Göttingen.)
— epistolae familiäres accuratius re-
cognitae. 8. Venet, apud Aldum et
Andream socerum 1512. — 267 gez.
Bll. u. 4 ung. Bll. Ind.
Nicht weniger Gelten als die Aldine
V. 1502. Der Text ist viell. onr Wieder-
hohlnng derselben. — (In Göttinaen.) —
IinCaia1.de U Valliirc T. 11. p. 51
Nro. 2317 kam ein Ex. auf Pergament
vor, Titelbl. u. das letzte Blatt fehlten.
Es wprde mit 167 livres 19 sols bezahlt,
— Ungewiss ist feiloch , ob es die Al-
dine V. 1502 oder) 1512 oder gar der
Lyonuer Nachdr. war. — Dibdin er-
wähnt im biMiogr.decamer. T. II. p. 371
ein' Ex. auf Perg. einer Aldine v. 1519
als in der Bib). des Königs v. England
befindlich. — Eine Ausg. ds. Briefe voA
diesen;i jAhre existirt nicht. Der Catal.
dieser Bibl. giebt auch keine an. Es
ist sicher eine Verwechslung mit der
Aldine der Oralt. 1519; von welcher
dort der SteB^nd anf Pergament sich findet.
— epistole familiäres cum Ascensia-
nis irrtroductiunculis recognitis et
auctis et argumentis illustratis addi-
tis regillis vcnusti sermonis. adfinem.
operis. 4. Argentor., in aedibusMatth.
Schur erij m. Martio 1512. 203 Bll
u. 8 ung. BU.
— epistolae familiäres diligenteremen-
datac ad ezemplar Aldi Manntii
Digitized by
Google
Cic. Epistolae.
157 Cic. Epistolae.
Romani. 4. Daventriae. in off. Al-
berti Pafraet 15 IS. 8 »dus Julii,
— epistolarum (ut inscribitur) fami-
lia'rium libri XVI cum Jodoci Ba-
dii Ascensii familiarissimis inter-
pretationibus compendio Isagogico
ac rerum et verbor. ind. Fol, Thau-
rini, Nico!, de Benedictis 1513.
7 Idus Febr.
Pol. Mediol. 1514. (?)
' — Epistolarum familiarium libri XVI
cum Jod. Badii Ascensii interpre-
tationibus et compendio isagogico.
4« Lugd. , in chalcogjraphia Job.
Thomae impensis Steph. Hueinard
1514. .
— (Titel wie Ausg. Venet. 1511) Fol.
Venet., Georg, de Rusconibus 1514.
27 Aug. M. Hlzschn. — 1 ung. u.
224 gez. Bll. (In Göttingen.)
^ (Weigel in L. 4 ^A)
' — Epistole familiäres cum Ascen-
sianis introdn'ctiunculis et com-
mentariis familiarissimis, 4. Venun-
dantur (Paris.) in acdibus Joan.
Parui rimpr. per Nie. de Pratis
1515. 4 Kai. Julias). — 4 ung. u.
314 gez. Bll.
— epistolae familiäres cum Ascen-
sianis introductiunculis. 4. Argen-
torati , in aedibus Matth. Schurer
m. Januario 1515.
accuratius recoguitae. 12. Bo-
noniae, per Franciscum deBononia
1516 die 20 Decembris.
— — cum Ascensianis introductiun*
culis recognitis et auctis .et argu-
mentis illustratis. Ex tertia reco-
gnitione.v 4. Argentorati, in aed.
Matth. Schurer ij m. Ang. 1519. —
216 gez. Bll. (In Göttingen.)
— — cum Badii interpretationibus.
Fol. Paris., Job. Petit 1519. 12Maii.
— (Titel wie Ausg. 1511). Fol. Ve-
net., per Georg, de Rusconibus
1519. die 20 Martii.
— Epistolae familiäres accuratius re-
coguitae. Index quo sigillatim o-
innes epistolae et a quibus scriban*
tur, inueniri possunt. T^ralatio di-
ctionum gra^carum in latinum non
ante impressa. g. Venet.', Aldus
1522. m. Junio, — 267 gez. und 5
ung. Bll.
Abdr. der vorig. Aldine v. 1512 u.
ebenf. sehr selten.
— epistolae familiäres aCcuratissime
rccognitae. Index etiam ad repe-
Hendum quota nam chartia- habe-
antur'singulae epistolae. 8. Florent.,
£er heredesPhil. Juntae 1526 mense
laio. — 256 Bll.
"— epistolae ad familiäres. 8. Paris.,
ex o^. Rob. Stephani 1526. 7 Gal.
AI artii.
,— epistolarum ut inscribitur, fami-
liarium libri 'XVI cuiri Jodoci JBa-
dii interpretationibus. Eiusd. Jo-
' doci Badii isago^icum compendium
in Cic. Epist. 4. Paris., venundan-
tur apud Poncetum le Preux 1527.
~ — ex antiquis recentioribusque ex-
emplaribus invicem collatis qiligen-
tiss. recognitae. Annotatt. in ali-
quot epist ol,locaobscuriora. 8. Mo-
gunt., - ex aedibus Joan. »Schoeifer
1528. 3 Id. S^pt. (6i9 S.) (In
Göttingen,.)
— epistol. famil. libri XVI. Secunda
cditio. 8. Paris. , ex ,oif. Rob. Ste-
phan. 15S0.
— epistolae familiäres scholiis Chrp.
Hegendorphini illustratae et iam
receps aeditae. 8. Hagenoae, ex ofE
Job. See. (eri) 15S1.
cum Chrph. Hegendorphini an-
notationibus margin alibus. 8. Go-
loniae, per Joan. Gymnicum 1533.
m. aVIärtio.
— epistolae- familiäres nuper accura-
tius et recognitae et emendatae.
Verba graeca latina expressa. Va-
rietasflocorum. Index quo sigilla-
tim omnes epistolas & a quibus^aut
ad quos scribantur invenire facile
licet. 8. Venet., in aedibus haere-
dum Aldi Manutij et Andreae so«-
ceri m. Octbr. 15i)3. (Weigel in L.
2t.f \2y^,) — 4 ung. Bll. Vorst.,
te? gez. Bll. u. 18 ung. Bll.
Von dieser ebeuf. nicht häufig vor-
koromeaden Aosg. , welche vrahrschl.
nur Abdr. einer frühem Aldioe ist, wurde
ein Ex« auf gross. Pa{>« bei Pinelli yer-
kauft.
Editio tertia. 8. Paris. , Rob.
Stephanus 1531.
— epistolae familiäres cum commen-
tariis Hnbertini Crescentinatis,Mart.
Philetici, Jo. Bapt. Aegnatii et Ba-
dii Ascensii. Item Georg. Merulae
et Angel. Politiani observationes
scitu dignissirhae. His adjectaesunt
annotationes M. Becichemi, Jo. B.
Aegnatii, N. Scoelsii cumindiceco-
piosissimo etc. Omnia accuratius
et diligentius quam unquam ante
Digitized by
Google
(Jic. Epistolae.
158
Cic. Epistolae.
hac impres^a. FoL Vaeneiii^t Pari-
siis apud Mich. Vffscosanum 1534*
18 Bll. Vorst. u. 355 Bll. — {Auct.^
Fr. ; 4 fl. Meerman.)
Einige Eax. dieaer Aiisg. habe/i auf
dem Tkel: Vaeueuot Paris.« ipud Jo.
Paruum , ander-e : apud Fetruiu Gau-
doul und zu Eade haben diese beideu
letztem: Imprimebat Parisiis Michael
Vascosauus — sibi, Joanni Paruo et
P^Uo Gaudoul.
— — cum argumentis, scholiis etc.
Chrp.Hegendorphini. 8. Lugd.^Seb.
Gryph. 1537. x
' — """ quartum a nobis editae. 8. Pa-
ris., ex off. Rob. Stephani 1537. 15
cal. Decbr.
cum Pet. Vftjtorii explicationi-
bus et Paul. Manutii scholiis. 8.
Paris. , ex off. RobV Stephani 1540;
cal. April*
— — ex Chrp. Longolii castigatio-
nibus recogniti et annotat). Access.
Phil. Melanchthonis in eosdem ar-
gumenta et $cholia. 8. Colon., Joan.
Gymnicus 15^.
— epistolae familiaresidiligentius quam
quae hactenus exierunt emendatae«
Pauli M.mutii scholia quibus & loci
familiarium epistolarum obscurio
res explanantur et castigationum
quae in iisdem epistolis factae simt,
ratio redditur. 8. Venet., apud Ald^
£Iios 1540 mense Julio. ^ 26S BU.
u. 10 ung. Bll.; 40 ung. Bll. Scholl.
Man kennt von dieser Ausg. meh-
rere Exx. auf gross. Pap. Das eine be-
sass Pinelli (verkauft 2 L,- 5 Sb.), ein an-
deres in der^kgl. Bibl. zu Paris, eins ia
d. Bibl. Brera zu Mailand u. ein 4te8
besass Hr. Staudish, welches früher dem
Grafen MeUl geborte. S. Renouard's
Annal. des Aide. ^iuIL T. 1 p. 286.
— (ders. Titel) 8. Venet, apud Aldi
filioä 1545.; mense Mai o. — 267 gez.
u. 10 ung. Bll. u. 42 611. Schollen.
Der Text ist hier verbessett. Auch
4ie Scholl, sind vermehrt.
— (ders. Titel) 8. Paris., ex off* Rob.
~ Stephani 1543.
^achdr. der Aldine.
— — ^ cum argumentis , scholiis et
graecor, interpretatione. 8» Paris.,
apud Franc. Gryph. 1541.
— — c. comm. Hubertini, M. Philetici,
J. B. Egnatii, Jod. Badii, G. Mer iilae,
An^el. Politiani. Add. annotatt. Ma-
riui Bccichemi, Nie. Scoelsii etc. O-
mnia multo quam antca emendatiora
ac restituta non pauca. Fol. Venet.,
ap. Brandinum et Octar. Scoti iratres
1541. (zu Ende : Veriet., in aedd.Ven-
turini^Roffinelli 1544 m. Deobr. (?)
— epistol. famil. libri XVX cum sin-
fulis earum argumentis varietati-
us lectionum aunotationibus scho-
liis atque observationibus doct. vi-
ror. Addid. Lucii Jonn. Scoppae
et Frc. Robortelli in loca quaedam
lucubrationes. Ascensii familiaris
item cxpositio. Fol. Venet, Hieron.
Scotus 1544. M. Hlzschn. — 4 ung.
Bil. u. 597 S.
c. comment. Hubertini Cres-
cent, Mar^. Philetici, Jo. Bapt. Ae-
gnatii et Badii Ascensii. It. Georg.
Merulae et Ang. Politiani observ.
Acc. annot. M. Becichemi, Joan.
Bapt. Äegnatii, N. Scoelsii. Hisacc.
P^t. Victorini castigatt. Fbl. Paris.,
apud Ambros. Giraült 1545. (Wei-
gel in L. 5.^/.)
— epistolae familiäres. Pauli Manutii
scholia quibus harum epistolarum
locos complures ab aliis propter
obscuritatcm aut omissos^aut minus
recte explanatos partim interpreta-
tur, partim corrigit. 8. V'enet., apud
Aldi filios 1546. m. Augusto. — 267
gez. u. 5 ung. BU. u. 40 BU. SchoL
mit bes. Titel.
Aldiuen von 1546 u. 1548 sind viel-
leicht nur Irrthdmer. Reuouard hat noch,
kein Ex. derselb.' gesehen. S. dens. in An~
nale» des Aide. Edit. 11. T. I. p. 311 u. 340. .
— (Titel wie Ausg. Venet. 1544) Fol.
Paris., Hieron. et Dionys. de Mar-
nef fratres 1549 (zu Ende: Excude-
bat Lut. Paris. , Benedict Preuost)
— 4 ung- u. 308 gez. BU.
— — Joach. Gamerarii recognitio ela-
borata. Th. Melanchthonis argu-
menta. Eiusd. scholia. Chrp. Lon-
golii castigatt. Aldi Manutii, Seb.
Corradi, Pet. Victorii, Bn. Rütilii
annotatt. castigationesque. 8. Basil.,
Westhemerus 1546.
~ cum arffumentis Giberti Lon-
golii editae de sententia JOach. Ca-'
merarii. 8. Lips., in off. Valent. Papae
1548. .
cum var. commentariis. Fol.
Paris., apud Audoenum Parvum
exe. Benedict. Prevost 1549.
ex eloq. orat castigationibos
recognitae multo etiam quam an-
tehac a mendis curiosius repurga-
tae. 8. Mogunt., exe. J. Schoeffer
1550. » ' ^
— — ^ih'gentiuf emendatae. P. Ma-
nutii scholia. 8. .Paris., Rob. Ste-
phanusl550. nonis Decbr. — 510 S.,
Digitized by
Google
Cic« Epistolae.
159 Cic. Epistolae.
9 Bll. Vorr. u. Interpr. u. 36 ung.
BII. Scholl.
— (Titel wie Ausg. Venet. 1546) 8.
Venet., apud Aldi filios 1552. — 267
gez.u. 5ung.Bll., 40 ung. Bll. Sthol.
Blosse Wieder big. «lerAldine t. 1546.
— (ders. Titel) 8. Venet., apud Pau-
lum Manutium 1554. — 267 gez.
Bll. u. 3 weisse, u. 46 ung. BIL
cum commentariis Jodoci ßa-
dii et alior. docti$s. viror. annotatt»
Adjectis praeter^argumentis Ghrp.
Hegendorphini et lemmatibus Gi-
berti Longolii. Fol. Venet., Hieron.
Scotus 1554. — 4 ung. u. 236 Bll.
— — PraeHxis in sing, fere epistol.
argumentis scholHsque nna cum
varr. lectt» in collat. veter. exempl.
deprehensa. 8. Antv. , eic. Hart.
} Nutius 1556.
-* — Pauli Manutii scholia etc. In-
dex additus, aubta scholia, ortho-
graphia veterem ad consuetudincm
restituta. 8. Venet., apud P. Manu-
tium 1556. — 3 weisse u. 267 Bll.
ü. 53 Bll. Schol.
Wiederbohlougr emet vorhergehen-
dea Aldine« Die Scholl, sind vermehrt.
— Im britt. Museum (Bibl. des Küuigs
T. Ebgl.) ein Ex. auf gross. Pap,
— epistolarunri familiarium libri XVL
Cumsingulis carum argunientis,varr.
lectt., annotatt. scholüs atque obss.
doctiss. amplius quatuor et viginti
viror* His Lucii Jotfn. Scoppae etFrc
Robortelli in loca ^uaedam diffici-
liora lucubratt. addidimus. Ascensii
it. familiaris accessit expositio etc. ,
Fol. Paris., apud Jac. duPuys 1557. —
22 ung. Bll. Vorst., 803 S. , 6 ung.
Blh Reg. u. 1 Bll. Privileg.-
Voo Joao. Tbeod.' Bellovacos her-
aQsgegeben. — Auct.~Pr,\ 2 fl. Meerman.
8. (Paris.) exe. Henr. Steph. 1557.
cum Hubertini Cresccntinatis,
Mart. JPhiletici, Jod. Badii Ascensii,
Jo. Bapt. Egnatii et P. Manutii
comnientariis et alior. viror. do-
ctor. anhotationibus. Cum Hi^ron.
Kagazooii commentatio. Fol. Venet.,
J. Maria Ponellus 1557. (In Götting.)
— (Titel wie Ausg. Paris. 1534) FoL
Paris., Vascosaa. 1557. ^
— epistolae vocata^e familiäres. Scho-
lia quibus quidquid in ipsis maio-
ris momenti modo variatum est,
sedulo confirmatun 8. Flor^nt.,
exe. Laur. Torrentinus 1558. — 7
ung. Bll. Vorst., 510 S, und 53 S.
Schol. mit bes. Titel.
Nene Recension von Petr« Victorias.
Der Texl iu oaeh der FloreoUoer. Ur-
handschrift hergestellt y n. nor an eini-
gen Stellen «na CuDJeciur gebessert.
"VVahrschl. legte Victor, eine Aldioe zum
Grunde, woher es deou kommeu mag,
dass auch einige IrrlLümer des |VIaoatius
sich darin finden. — Seltne Ansg«
— Epist. famil. niuic orimum opti-
mis quibusque exempiaribus coUa-
tis ^mendatae adiectis singularum
epistol. argumentis, scholüs, grae-
cor. interpr^tatione ex castigat.
Joan. Bouli^ni. 12. Lugd.«'apud
Anton. Vincent. 1560.
— (Titel wie Ausg. Venet. 1557) Fol.
Venet., Bonellus I56O.
— Epistolae 'familiäres. Pauli Manu-
tii adnotationes breuissimae in mar-'
^ine adscriptae ^uae oommentarii
loco esse possint & ad eloquentiam
artemcjj soribendi multum afFerant.
Eiusdem Manutii scholia. 8. Venet.,
Aldus 1560. — 320 Bll. und 48 BIL
Scholl.
Wiederhohlung der vorigen Aldine.
IVf Tulii ('Sic) Ciceronis Epistolae
familiäres. Pauli Manutii annotatio-
nes breuissimae in marginc adscri-
ptae. Eiusd. Manutii scholia. Verba
graeca latinis expressa. 8. Ibid., id.
1561. — 8 ung. Bll. Vorst., 315 gez.
u. 49 ung. Bll.
Fehlt bei Renouard o. wurde. zuerst
beschrieben von Hrn. HnfV. Ebert in d.
Leipz. Lit. Zeitung I8l8. Bd. I. Nro. 150
S. 1194.
— (ders. Titel wie 1560) ^. Venet.,
Aldus 1562.
— (Titel wie Ausg. Venet. 1557.) Fol.
Venet., Bonellus 1563.
— Epist. fam. ex recogn. C. Longo-
lii. 8. Tiguri 1563. (-0
-^ Epistolae familiäres. Pauli Manu-
tii notationes brevissimäe in mar-
^gine adscriptae. Eiusd. MaUutii scho-
lia etc. 8. Komae 1564. ^
Der Aldinische Auker steht auf dem
Titel u. zu Ende des Werkes hinter dem
fiegist.: Romae MDLXVL Eine dieser
Jahrzahlen ist WahrschL nur Irrthum.
— — cum comment. Hubertini^ Phi-
letici, Badii, Egnatii et P. Manutii
et Hieron. Ragazonii commentario.
Fol. Venet., J. Gryph. 1565.
— epistol. famil. libri XVI denuo cot-
latis non paucis ycnerandae fidei
exemplar. quam accuratissime ca-
stigati. 12. Lugd., apud Ant. Gryph.
— (Titel wie Ausg. Venet, 1561.) 8.
Venet., Aldus 1567 {zuEnda: 1566)
8 ung. BU. Vorst., 315 BU. u. 49
Bll. Schol.
Digitized by
Google
Cic. Epistolae. 160 ' Cic/ Epistolae.
— epistolne famil. Paulli Manutü
annotHtiones breuissimae in mar-l
gino adscriptae. Eiusd. scholia.
Verba graeca latinis expressa. 12.
Antverp., ex off. Chrp. Plantini
1567.
Scböner u. seltner Nachdr. der Al-
dine v. 1554.
— (Titel wie Ausg. Venet. 1557.) Fol.
Venet., Bonellus 1568.
P. Manutü annotationes breres
in margine adscriptae. Eiusd.«chol.
Dionys. Lambini emendatt. et ea-
rum rationes. Qu. Canteri locorum
aliquot explicatt. et emendatt. nunc
^rinium editae. 8. Antverp., ex off.
Chrp. Plantini 1668.
— Epistol. famil. P.I. 8. Colon. Agr.,
in off. Birkmannica s. a. (1568?)
Ich kenne nur diesen ersten Theil.
— — cum praefatione Jo. Sturmii et
argumentisG. Lonojolii. 8^ Magdeb.,
exe. M. Giseke 1570.
— — cum correctionibus P. Manutij
et annotationibus D. Lambini. 8*
Venet., ex bibl. Aldina 1570. —
S65 Bll.
— epistolae, familiäres dictae. Scho-
lia Pauli Manutij nuper aucta. 8.
Vepet., in aedibus Manutianis 1571.
— 6 ung. Bll. Vorst. , 604 S. und
48 Bll. Ind., S Bll. Interpr. und 1
weiss BL. 219 S. Scholl, u. 2 weisse
Bll.
Der Titel der Schol. hat das Da-
tum 1572. — Die Ausg. von 1572 ist
weiter nichu als diese Ausg., deren
Jabrszabl auf dem Titel man eine I hin-
zugefügt, hat.
— epistolae, familiäres dictae, cum
Pauli Manutü interpretationibus et^
similitudinibus locorum in margin e,
expressionibu^ dictionum graeca-
rum, indice rerum & verborum lo-
cupletissimo. 8. Venetiis, Aldus 1575.
- 6 ung. Bll. Vorst, 604 S. u. 3
311. Ind. u. 1 weiss. — Dazu: P.
Manutü scholia in Ciceronis Epi-
stolas familiäres. 8. Venet., Aldus
1574. — 223 S.
In der Bodlejana zu Oxford ist ein
sehr schönes Ex. auf Pergament.
— epistolae familiäres. 8. Venet.,
(Aldus junior) 1576.
oehr schlecht gedr. Auf dem Ti-
U} der. Anker u. die Worte Aldvs Ja-
iiior.
— epistolatum vx>lumen earnm quae
famil. oUm dictae nunc rectius ad
. famil. apocllantur libror. XVI. Ot-
tavus Coelii epp. hab. Gommenta-
tiones divers, in has epist. partim
antea, partim nunc primum editae
seorsum prodeunt. 2 Vol. 8. Exe
Henr. Stephanus 1577. (Weigel in
L. 3 */.)
Der 2te Theil enih. die Scholl, v.
P. Manutius, D. Lambini emendatt. ra-
tiones, Adr. Turuebi emendatt., H. Ste-
ph^oi de variis generibus epist. com-
roentariolus ,u. Hieron. Hagazonii com-
meutarius.
— epist. familiäres nunc primum col-
latis aliquot exemplanbus emenda-
tae. 12. Lutetiae, apud Maniertuni
Patissonium in oif. Rob. Stepbani
1578-
ex rec. Joach. - Camerarii. 8.
Lips, 1578.
— ; epistolae familiäres dictae et in
'' eas Paulli Manutü commentarius.
Fol. Venet. , apud Aldum 1579. —
3 ung. Bll. Vorsfc, 614 ä. , 1 weiss
lill. u. 31 ung. Bll. ind. {Fincke
in Berlin 1 «f 16 ^.)
In dieser Ausg. erscheint Manulius
Commeutar voll&ländig,
cum scholiis. 8. Vienet. , Aldus
1579. (?)
cum Pauli Manutü notationi-
bus in hiargine adscriptis. Eiusd.
Manutü scholiä, verba graeca lat.
expressa. 8. Komae, in aedib. po-
' puli romani 1579.
Wn-d so angegeben in deoi Catal.
der Bibl. des Königs v. England. T. iL
p. 167.
— epist. famil. libriXVL Franc. Pri-
scianensis explanationes grammati-
cae ac rhetoric. italice conscriptae. 4.
Venet., ex off. Bertani et fratr. 1579.
— epistolae ad familiäres cum com-
ment. varior. Nunc Angeli Rocchae
August, a Gamerino diligentia ex-
pnrgati. Fol. Venet, Hieron. Pe-
ius 1580.
8. Prof., Wechel 1580.
Nachdr. der Aldine.
optimis quibusque exemplari*
bus collatis emendatae : varia le-
ctione pagellarum marginibus ^ad-
scripta: nee praetermissis interim
Singular um argumentis. ' Nunc po>
stremo P. Manutü et M. Ant. Mu-
reti diligentia ab innumeris error!-
Digitized by
Google
Cic. Epistolae. 161
bu8 vindicatae. 12. Lugduni , apud
Ant. GrypWuni 1581*
a D. Lambino. 8. ^Lond.y typü
Tbo. Vautrolleri (l58l).
— epistolae familiäres et in eas P.
Manutii commentarius etc. Fol*
Venetj apud Aldum 1682.
Ist nur neuer Titel zar Ausg« toq
1579.
— epistolae ad familiäres a D. Lam-
bino ex codd. Mss. emendatae etc.
Item P.' Manutii annotationes bre»
uiss. in margine adscriptae. 16.
Lond., exe. Job. Jacsonus et £dm«
Bollifantus 1585.
— epistolae famil. optimis quibuscfue
exemplaribuscollatis emenaatae: va-
ria lectione pagellarum marginibus
adscriptis nee praetermissis interim
singularum Epist. argumentis. Po-
stremo hac nostra editione multis
quibus scatebant erroribus vindi-
. catae. 16. Bergomi, typis Comini
Venturae et socior. 1586. — (702 S.)
— — Pbil. Melanclithonis argumenta
et scholl. Joach. Camerarii et Eras-
miRoterod. locor. obscur. recogni-
tio. 8. Frcf.^ heredes Chrn.'Ege-
nolphi 1586.
— f amiliar ium epistolarum libri XVI
cum Hubei-tini Crescentinatis, Mart.
Philetici, Jod. Badii Ascensii, J. B,
Egnatii et Paul. Manutii commen-
tar. Acc. annot. Aul. Gellii, Alex,
ab Alex., Pbil. Beroaldi, Geo. Me-
rulae, Ang. PoHtiani, Fr. Robor-
tellii, G. Budaei, L. I. Scopae etc«
Nunc denua in lucem edit. corr.
Borgarutio a Borgarutiis. Fol. Ve-^-
net., at>ud M. A. Zalterium 1589.
(Weigel in L. 5 «f.)
Ragazonius Commöntar feblt in die*
•er Ausg.
a D. Lambino. 8. Lond., Ro-
binson 1590.
^ epistolarum ad familiäres libri XVI.
Editio ad Mannt, et ßrutin. con-
formata. Acced. annotatt. et casti-
gatt. ex var. doct. viror. scriptis
selectae. 8. Frcf., ap. Wechel 1590.
(Weigel in L. 1 «/» 4/{.)
— epist. ad famil. libri XVI. 12.
Lugd. Bat. , Plantin 1591. (Ncatler
in H&mb. 1 Mark.)
In epistolas M. Tullii Ciceronis quae
familiäres vocantnr PauIU Manutii
commentarius. Fol. Venet., apud
Aldum 159i. — S4 B 1. Verst. und
Ind. u. 614 S. u. 1 ßl. Verl. Catal.
2ter'TheiL
Cic. Epistolae.
Wiederbobluog der Ausgabe too
1579.
Ciceronis epistolae familiaresi 8. Ve-
net, Aldus 1592. (?)
/Glebt Aenouard an in Annales IL
p. 177.
— epistolae (quae ftfmiliares vocan-
tur) Paulli Mantitii perpetuO atque
absolutissimo comnicntario expla-
natae. 8. ,Lugd., excudebat (Gabriel
Carterius sumtibus Petri G. G. 1596.
— epist. ad familiär, libri XVI. Octa-
Yus Coelij epistolas habet diver-
so typorum. genere excusas. Po-
strema haec editio praeter Manutij
scbolia quae ad libri calcem ex-
tant habet eiusd. aliorumque doctiss.
viror. notas ad marainem descri-
ptas et praefixa singuhs epistolis ar-
gumenta. 16. Excudebat Jac. Stoer
1596. — 8 ung. Bll. Vorst. , 652 S.
Bloaaer Nachdr. der Atdinf.
J2, (Lugd. Bat.) Ex off. Plan-
tin. Chr. Raphelengii 1599. (?)
i — — cum Pauli Manutii scholüs.
2 Vol. 8. Frcf., Wechel 1600.
— epistolarum ad familiäres libriXVL
Editio ad iVlanutianam et Brutinam
conformata etc. 8. Hanov., We-
chel 1610.
— epistolarum ad familiäres libri XVT.
Ad opt. editiones collatae. 12. Lugd.
fi'at., ex off. Elzevir. 1642.
G«>Lürt «igeutl, zu der Ausg. der
flämmtl. Werke.
— epistolne familiäres. Nova edi*
tio. Adamus Theodorus Siberus
recensuit. Epistolas plerasque o-
mnes confusas ordini, mendosas ope
correctior. codd. nitori, singulas
argumentis brevibus sed quae com-
mentarij virem esse ^possint Inci
reddidit. In fine adjectae sunt huic
editioni epistolae illae quae in priore
Siberiana praetermissae erant. 8.
Goslar. , sumt. Nicol. Dunckeri et
Chrp. Frd. Zilligeri 1649. — 6 ung.
Bll. Vorst., 512 S. und 8 ung. Bll.
Index.
Die Briefe sind nach der Zeitfolg^e
geordnet. Zur Verbess. des Textes sind
einige ältere Ausgg. benutzt. — Soll
zuerst 161 19 dann 1636 erscbieueo sein.
-— epistolae ad familiäres ,ad opt.
edi^t. collatae«' 12. AAist.| Jansson
— 1657. '
12. IbitL, Blaeu 1659. (Nestler
in Hamb. 8 Sto) , '^ '
• Nova editio. Ad. Theod. Si'bq»
rus recensuit etc. (wie Ausg. Goslaf.
Digitized b'y VjOOQIC
Cic. Epistolae. 162 Cifc. Epistolae.
1649.) 8. Brunsvigae, Haiienstein
typis Joh. Hr. Duncker 1661. • ^
— epistolarum familiariiim libri XVI
summor« viror. industria, exqmplar*
veter. ac recentior. coUat. restituti
nee non annotationibus ac castiga-
tionibus referti. 8. Norimberg. 1669.
(Nestler in Hamb. 1 Mark.)
— epistolarum libri XVI ad familiä-
res ut vulgo vocantur ex recens.
Jo. Georgii Graevii cup eiusd. ani-
madversionibus et notis integris Pe-
tri Victorii , P. Manutii , Hieron.
Ragazonii, D. Lambini, F. ürsini
nee non seleetis Jo. Fr. Gronovii
et aliorum. 2 Vol. 8maj. Arast. et
L^gd. Bat., apudDan. Elzevirium
et Hackios 1677. - T. I. Kpftitel,
10 mig. Bll. Vorst. , 506 S., 434 S.
Mftnut. Comment., 78 S. varr. lectt.
T. II. 463 S., 416 S. Mannt, u. Ra-
gazonius Comment., u. J. F. Gro-
nov's Noten, varr. lectt. etc. u. 52
img. Bll. Indd. (Fincke in Berlin
4 'v 12^ ; Nestler in Hamb. 15 Mark;
Weigel in L. 6^f 12 y^.)
Victorlus Text liegt zum Grunde,
ist aber nach Mss. (2 eignen , 1 Am-
flterd.~ii. 1 Menlelian., sowie Collat. von
Pfälzer M«8.) n. alleren Ansg. gebessert.
Der Commentar vonManatius soll sehr
fchlervoll abgedr. sein. ^- Sauber Und
gesucht.
— familiäres epistolae. 12. Venet.,
apud Nicol. Pezzana 1683. 1 Kpf.-
titel, 6 img. Bll. Vorst. u. 516 S.
Text nach Manulius.
— ad familiäres epistolae interpr. et
notis illustr. Phil. Quartier. In ns.
" Delpb. 4. Paris., Dionys. Thierry
et vidua Sim. Benard 1685. (Wei-
gel in L. 5 «^ I2y<0
Obue Werih.
— epistol. libri XVI ad familiäre» ut
vulgo vocantur ex recens. Jo. Georg.
Graevii cum e}usd. animadversio-.
nibus. 8. Amstelod. , apud Hetir.
V\retstenium 1689. — 1 Kpftitel , 6
ung. Bll. Vorst., 638 S., 6 ung.Bll.
Ind., 2 ung. Bll. Addenda. (Altheer
in ütr. 1 fl. 4 st. ; Nestler in Hamb.
2 Marks WeigeUin:L. 1^ ^^.)
Aufeser^B iD-d^J vorigen Ausg; v.
1677 seLon benuizten Hülfsiuitteln hatte
Gr. hier noch. 2 altere Aukgg. (s. 1. 1475
n. BoDoo. t Siximund. a Libris 1477,
-welche« letzUreu Farr. sweier Codd. bel-
geschrieben waren. ^
— — ex rec. Jac. Gronovii cum
ejusd. notis- 8. Lugd. Bat. , Pet.
van der Aa I69I. (Altheer in Utr.
1 fl.i Weigel in L. 20 ^.)
Kurze ^ Noten , grösstenthexls krit.
Inhalts , sind angehängt.
— ( Titel wie Ausgabe Amst. 1677. )
2 Vol. 8. Amst. , ex typogr. P. et J,
Biaeu prost, apud W. Janssonio-
Waesbergios 1693. (Nestler in Hamb.
12 Mark 5 Weigel in L. 6«/^.)
Incorrecte u. weniger schöne Wie-
derhoblung der Ausg. von 1677. Grac:-
vius Noten sind Termehrt.
— — Editiö auctior et limatior ex-
hibens ordinem Siberianum et no-
tas pereruditas et selectas impri-
mis P. Manutii et Graevii. Ex re»
cens. Justi a Dransfeld. 8.% Lips.,
König 1697.
Unsauber.
-^ epirtolarum ad diversosf (fämilia-.
res vnlgo vocant) libri XVI. Chrp.
Gcllarius recensuit et adnotatiopi-
bus illustravit indicesque plures ad<^
jecit. 8. Lips., sumt. Frd. Gleditsch
1698. - 10 ung. Bll , 855 S. und
18 ung. Bll. Indd.
Im Texte folgte er- Victor, u. Grae*
vtus, Bie Noten sind theils krit., theils^
Wort - u. Sacherklärend.
— -^ ex rec. Siberi. 8. Brunsvigae
1698.
Jac. Fr, Beimmannus chrono-
logia illustr., disposit. rhetor. instr.,
et notis german. expl. 8. Lips. 1703.
(auch Goslar. 1715).
' cum annotationibus Jo. Min-
ellii. 8. Roterod. 1704. (Altheer in
Utrecht 1 fl. 4 st. ; Nestler in Hamb.
2 Mark,)
M.*s Noten gehen über 11 Bücher.
Ein unbekannter hat sie fortgeführt.
— — Chrp. Cellarius recens. etc. 8.
Lips., Gleditsch 1708. 18^.
cum notis Chr. Juncker!. 8.
Coburg. 1718. 12 f{.
cum iiotis ad modum Minellii.
12. Lips. 1713. 14 ^.
recognitae et iis instr uctae re-
bus quae ad interpretktionem imi-
tationemque pertinent Jo. Alb. Ben-
gel. 8* Stuttg., Mezler 1719. 1 ^,
Der Herausgeber hl einer der be^
•ten Critiker. Er legte Victorins Te*t
(Vener. 1537) 2um Grunde, besserte
aber aus eignem Gefühle u. all. Ausgg.
Die Anmerkgg. sind erklärend.)
Digitized by
Google
Cic. Epislolae; 163 Cic. Epistolae.
— — * M. tentsch. Note» (v. Leonh.
Ghrph.Rühl), 8. Halle, Renger 1720.
*— epistolarum ad diversos (familia*
res vulgo vocant) libri XVL' Chrp,
Cellarius recensuit et adnotatt. il-
lustravit indicesque pli^res adjecit.
Quae omniä hac tertia editione au-
cta sunt multum et emendata stUr
d'io Gottl. Cortii. 8. Lips., Gle-
ditsch 1722. — 10 nng. Bll. Vorst.,
855 S. u. 26 ung. Bll. Indd.
Schätzbare Ausg. tn'it werlhvolltm
Aomerkgg.y. Corte vermehrt. D^r Her-
ausgeber "Wtir damals erst 24 Jahr alt.
c. notis ad modum Minelli.
Ed. III. 12. Lips. 1723.
ex rec. J. G. Graevii. Nova
editio. 12maj. Amst. 17:39. (Altheer
in ütr. 2 fl.; Varrentrapp in Frkf.
a. M. 1 fl. 54 kr.)
notis perpetuis ad modum J.
Minelli illustr. Edit. IV. 12. Lips.
1732.
Chrp. Cellarius recens. etc.
Quae oipnia — aucta sunt etc. studf
Gpttl. Cortii. 8.; Lips., Gleditsch
1735., (Weigel in L, IS/f.)
— epistolae ad familiäres oder Cice-
ronis Briefe die er an unte];|chie-
dene gute Freimde geschriebeii, zu
mehr er n Nutzen der studir enden
Jugend jmit teutschen Anmerkun-
f:^i erläutert. 8. Nürnberg, Krauss
736.
— — recensuit , novis arffumentis
suisque observationibus iUustravit
Jo. Nie. Funccius. 8. Marburg. Cdt-
torum, Müller 1739. (Nestler in
Hamb. 1 Mark 8 Sh. 5 Varrentrdpp
in Frkf. 1 fl.; Weigel in L. 20>f<.)
— - ex rec. Graevii' cum ejusd. no-
tis.^ Edit. nova indicibus aliisque
accessionibus locupletata. Cum prae-
fatione Abr. Wielingii. 8. Groning.
1740.
— epistolae ad diversos. 12. Halae
1745. ' ' 8 /{.
— — Chrp. Cellarius recens. etc. —
studio Gottl. Cortii. 8. Lips., Gle-
ditsch 1749. (Varrentrapp m Frkf.
a. M. 1 fl.)
-*- epistolarum ad familiäres libri XVL
Edidit et commentario anglico il-
lustravit Joan. Boss. 2 Vol. 8^aj.
Cantabrig;., impensis Guil. Thurl-
bourn 1749. (Auch gr, Pap. in 4.
uiuct, - Pr. : 3 L. 16 Sb. Hibbert).
Saubere n. nicht häufige Ausg. Die
Noten siiid theils kiit., theiU erklärend
u» nicht werthlos. fi. benutzte 1 M^r.
— — notis perpetois ad modnm J.
Minelli illustratae. Ed. VI. 12. Lips.,
Weidmann 1756. 12 ^.
— — cun^ delectu oommentario in
— US. Delphini. 2 Vol. 8. Patav. 1765.
— — ad codd. accuratissime emen-
datae. 12. Halae, Orphanotr. 1771.
Chrp. Cellarius recens. — stu-
dio G. Cortii. 8 maj. Lips., Gleditsch
1771. 16 ^. .
ad fidem, codd. Mssi emenda-
tae. 2 Vol. 8. BasiJ. , apud Jo.
Schweighaeuser 1781. 1 xf,
— epistolae ad familiäres libri XVI. '
12 maj. Venet. 1787. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 1 fl.) ^
— — cum notis criticis Traug. Frd.
Benedict. 2 Vol. 8. Lips., in libr.
Weidmannia 1790 — 95. 2«/^ 12«^.
Schb. Pap. S«/'12^. ^^\
B. benutzte 1 Torganer, 1 Leipz.
n. 5 Dresdner Codd., Velche jedoch
höchst ungenau verglichen sind. — Sehr
Uli SA über. Heceus. in d. Jenaer Lt. Ztg.
1793 Aug. Nro. 24 und 179^ Septbr.
Wro. 253. '^
— epist. ad diversos. Recensuit, vita
Cic. praemissa, praefationc singü-
lis Kbris praeposita, argumentis, fa-
bula epistoL chronologica et indd,
historicis in usum scholar. iUustra-
vit Jo. rhrn. Frd. Wetzel. 8*. Li-
gnitii, Siegert 1794. 1^/* 16 s^. (Jetzt
im Verlage von Weigel in I* her
abges. Pr. : 9 ^.)
— epistolae ad diversos et ad Bru-
tum. Nach der Zeitfolge geordnet
u. mit Einleitungen u. Anmerkgg.
zum Schulgebrauch erläutert von
Aug. Chr. Borheck. 2 Thle. 8.
I^mgo, Meyer 1794—96. 2«/ 20^.
M. T. Ciceronis et claroram virorum
epistolae decem et sex libris com-
prehensae. Adhibita multorum lo-
,corum correctione scriptorum pa-
riter atque editorum librorum prae-
sidio castigatius edidit Jo. Aloysius
Martyni - Laguna. Vol. I. P. l'& .>.
4. Lips., apud Goeschen 1794. Mit
1 Kpf. (XXXIV, 195 u. 163 S.)
Mehrere Handschr. u. ältere Ausgg,
sind vergUchen. Indesseu hat der Her-
ausgeber einen'' zu grossen Werth auf
di<^se1beu gelegt u. nicht selten den Text
mehr verderbt als gebessert. — E« ist
bekannt, dass des Herausgebers Papiere
durch einen lÖrand verxiichret wurden,
Wur wenige Bogen der Aiunerkgg.(n^ch
Hr. Hofr. Eben 7) wurden gedruckt,-
l^*tizedByGOOgk
Cic. Epistolae.
164 Cic. Epistolae.
tind.aber Hiebt ausgegcbea. Ein Ex.
dieser letztem ist in der Leipziger Uni-
Ter». Bibl. Hr. Prof. v. Orelli scheint
dieses Ex. benutzt ^ zu baben. Die No-
ten gehen nur über die 9 ersten Briefe
u. füilea 26 Seiten.
— epistolae ad familiäres quae super-
sunt omnes secundum optimas no-
vissimasque editiönes. 2 Vol. 8.
Manhem., apud LoefflerlSll. 18^.
„^ — ex req. J. A. Ernesti in usum
Scholar. Edit. nova. 8. Halae, in
libr. Orphanotr. 1814. '8>{.
— epistolae ad diversos ex edit. J. A.
Etnesti. 8. Lond. , Priestley 1820.
U Sh.
Epistolae ad ^tticurrij adM.
Brutum, ad Q. Fratrem.
Hoc in vblumine haec cöntinentur.
Epistola ad Augustinum Mapheum
per ßartholomeiim falicetii Bono-
nienfem ; & Lu Jovicü Regiü Gor-
• neUenfem. M. T. G. epiftola2l. ad
brutü über unus. M. T. C. epifto-
la2|. ad Q. C fratrem libri tres. M.
T. C. ad Octaviü epiftola. M. T.
C. epiftola2|. ad. T. Pö. Atticum
libri XVI. T.P. Attici vita per Cor-
nelium nepotem. Pomponii laeti
epigramma ad Auguftinum Maffeum
per Ludovicum regium Cornelien-
fem. Fol. s. 1. et a. röm. M. 45
Zeilen. Sign, a — x. Ohne BUzahl
u. Custod.
Auf der Stirnseite des ersten Blat-
tes der obige Titel. Auf der Rückseite
der Brief des Barth. Salicetus. Auf dem
2ten Bl.a beginnen die Briefe an Brn-
tns. — ,Die griecb. Stellen finden sich
gedruckt.
S. Fossi T. I. p. 522.
— ad M. Brutum et ceteros (ad Q.
Fratremj ad Octavium et ad Atti-
cum) epistole. Fol. Komae, Conr.
Suueynneym et Arn. PannartzHTQ.
— 198 Bll. (u. 1 WS». BU.) mit 38
Zeilen.
' Die Stirnseite des ersten Blattes ist
^Prelis. Auf der Ruckseite ein Brief des
Bisch. Joh. Andreas «n Pabst Paul III,
dessen erste Zeile: (K) Arthagineiifef ad
— Amnanoriegati aliqnado pater beatilTime.
Auf fil. 2a beginnt der Text: M. TuK
Gicetonif. ad. M. Brutum & eeteroX
epiftöle. M. Tul. Cicero. Itf. Brnto. Sal.
pi. dicit. — Zu pnde des Werkes: Im.
p#^da Roma opttf In domo f ttri &
Fracisci de Maxtt luxta eampü flore.
pridentibuf Magiftrif Corado Suueyn-
beym & Arnoldo pauartz. Anno do-
minici natalil. M. cccc. Lxx. S. d. n.
6i"i Pauli ii Veneti Pont. Max. anno VI.
Vrbe & ecclefia florete. — (InGötting.)
Ob diese oder* ^ie folgende Ausg.
die Princeps ist, lässt sich nicht be-
stimmen 9 da beide eines nähern Da-
tums ermangeln. — Höchst selten, da die
ganze Aufl. nur zu 275 Exx. war.
Juct, ' Pr,X 111 livres Gaignat;
9 L. 19 Sh. 6 d. Hibbert.
— epistolae ad Atticum , Brutum et
Quintum fratrem cum ipsius Attici
uita. Fol. Venet. , Nicolaus Jenson
1470. — l8l Bll. mit S9 Zeilen.
Begannt Bl. 1 a r (c) LQDIVS TRI-
BV. PLE. DESIGN ATVS. Zu Ende
der Briefe Petrachae epistola ad Ciccro*-
nero. Darauf folgt das Leben des At-
ticü» von Gorn. Nepos. Darunter FI-
NIS. u. 8 Verse., deren erster : Altice
nunc tolns ueneta diiTuderis urbe : etc.
— Dibdin zählt nur 180 BU. 5 allein
Fo&siy Vanpraet u. der. C^tal. der Bibl.'
des Königs v. Engl, geben l8l an.
Ist ans einem andern Cod. abgedr*
— Selten.
jiuct.-Pr.: 90 livres Gaignat; 540
livres la Valliire. ,
Man kennt aucb mehrere Exx. auf
Perg. Ein schön erhaltnes ist in der
köuigl. Bihl. zu Paris, ein anderes be-
sitzt Lord Spencer (welcher dasselbe aus
Mac-Garihy's Auct. für 1350 fr. er-
stand; letzterer hatte es für 1707 livres
aus Brieune's Auct. an sich gebracht)
u. ein drittes im Domcapitel zu Padua.
— — Fol. Mediolani, Anth. Zarot-
tbus 1475. 12 Kai. Octobres. —
196 BU: mit 41 Zeilen.
FoU Romae , per Eucbar. Sil-
ber alias Franck 1490. 16 Kai. Aug.
— 198 BU. mit 38 u. 39 Zeilen.
Beginnt mit einem Briefe von Bartb.
S^licetns u. Lud. Regins an Augustinus
Maffens. Bl. 2 a beginnt der Text, wel-
cher Bl. 191 b scbliesst. Dann das Le-
ben des Atticus.
Nach der Jensonschen AusgJ mit
einigen Aendernngen. Die Aufl. war
zu 800 Exx. — Ein Ex. auf Perg. in '
der Bibl. des Königs v. England. '
— (T^tel wie oben Ausg. s. 1. et a.)
Fol. Venet. (s. 'typogr. nom.) 1499
die 12Junii. 132 Bll« mit 45 Zeilen.
— ad M. Brutum liber unus; ad Q.
Digitized by
Google
Cic. Epistolae, 165 Cic. Epistolae.
Fratrem liber unus. Ad Tit. Pomp.
Atticum Libri sedecim, a Barthol.
Salicetp et Ludov. Regio. Il^ttici^
vita per Cornel. Nepotem. Fol. Ve-
\ net. 1499 die 15 Jul.
S, Panzer T. lU p. 467 Nro. 2556.
— epistolarum ad Atticum, ad Bru-
tum, Quintum fratrem libri XX. La-
tina interpretatio eorum guae in
ijs ipsis epistolis ^raece scripta
sunt etc. 8. Venetiis , in aedibus
Aldi et Andreae «Soceri Mense Ju-
nio 1513. — 16 ung. Bll. Vorst.,
S51 gez. 611. u. 1 ung. mit d. Anker.
(Varrentrapp in Frkf. 6 fl. > Weigel
in L» Sxf 12 j^.)
Der Text iat ans Conjectur geän-
dert. — Selten , doch weniger alf die
4 ersten Aldinen der Epist. fainil. —
Ein Ex. aof Perg. beiiizt Lord Spen-
cer (weiches früher dem Herzoge von
Gassano-Serra gehörte) ein anderes ist
im Gataloge der Bibl. von Wlassoff,
Moseau 1821 p. 100 erwähnt, welches
dem Grafen Golowkjn gehört hatte uüd
aus der Btbl. zu Augsburg stammt.
— — nuper recogniti et maxima di-
ligentia impressi. 8. Florent., exoiF.
Ph. Giuntae 15l4. m. Novbr, —
12 ung. EIL Vorst., S35 Bll.. u. 1
ung. Bl. mit d. Lilie.' — (In Göt-
tingen.)
Von Marianus Tuccius herausgege-
ben* der den Text geändert haben will,
ungewi&s ob ans Mss. oder aus Conjec-
tur. — Ein Ex. auf Perg. in 2 Bänd^en
ist in der kaiserl. Btbl. zu Wien.
— (ders. Titel wie d. Aldine v. 151S.)
8. Venet., in aedibus Aldi et Andr.
soceri mense Januario 1521. — 16
ung. piLVorst^ 331 gez. Bll. u. 1
weiss, m. dem Anker. ( Weigel S'-y^ 8^.)
Wiederhobhiog der vorigen Aldine.
j4uct, - Pr. ; 1 L. 1 Sh. Hibbert. — Al-
dinen V. 1518 u. 1519 exisvtren liicht,
— epistolae ad^ Atticum cum notis
Job. Bapt. Pii quas heotinas quia
mane elucubratas inscripsit. Fol.
Bonon. 1527.
S. Maillaire T. U. p. 690.
— epistolae ad T. Pomp, Atticum et
ad M. Brutum cum commentariis
Jo. Bapt. pii per quem ab infinitis
detersue sunt mendis curtique Jo-
doci Badii Ascensii' in casdem an-
notationibus. Fol. Paris., venund.
ipsi Ascensio et loan. Roigi^y {Zu
£ndet ,Suh prelo Ascensiano ad 10
cal. Octbr. 1531. — 8 ung. Bll. u.
243 gez.- Bll. (lü GöttingenJ)
— epistolae ad Atticum , ad Brutum
et ad Quintum fratrem diligentis-
sime recogniti. 8* Paris. , Simon.
Colinaeus 1532. m. Maio.
Nachdr. der Aldme.
— epist ol. ad Atticum et ad Brutum
libri XVn nuper recogniti et ma-
xima diligentia impressi. 8. Pari«.,
Jod. Badius et Jo; Roigny 1532. —
10 Bll. Vorst. u. 338 Bll.
— epistolae ad Atticum, ad M. Bru-
tum, ad Quintum fratrem summa
diligentia castigatae ut in iis men-
da quae plurima erant. paucissima
♦iam supersint. Pauli Manutii in
easdem Epistolas scholia quibus ab-
diti locorum sensus ostenduntur
cum explicatione castigationum quae
in his epistolis pene innumerabiles
factae sunt. 8. Venet. , apud Aldi
iiliosl540 mense Augustö. — 2 ung.
Bll. Vorst., 331 Bll.. 11 ung. Bll. n.
U Bll. Scholl.
IVfan kennt 2 Exx. auf Perg., wel-
che beide der engl. Consul Smith in
Venedig beaass. Das eine kam in die
Bjbl. des Königs v. Engl. u. ist jetzt im
brit. Museum , das 24e erhielt Grevenna,
in dessen Auct. es mit 65- fl. bezahlt
wurde.
— epistolae ad Atticum, ad M. ßru- ,
tum , ad Quintum fratrem summa
diligentia castigatae. P. Manutii
in easd. epistolas~ scholia. 8. Paris.,
Rob. Stephanus 1543 {zußnde: 1544..
4 Non. Jan.)
— epistolae ad T. Pomp. Atticum.
Sebastiani Corradi brevissimis in-
terpretationibus illustratae. Fol. Ve-
net., apud Hieron. Scotum 1544. m*
Octbr. (zu Ende : 1545) — 197 gel. .
^11. u. 1 weiss BI. (In Göttingen
11. Wolfenbüttel.) (Weigel in L. 4'./.)
Gorradi gehurt zu den besten Erklärera
dieser Briefe. — ( Auct, - Pr, ; 4 fl.
Meerman. )
— epistolae ad Atticum, ad M. Bru-
tum, ad Quintum fralrem multo-
rum locorum correctione illustra-
tae ut post omneis omnium editio-
nes exeant emendatissimae. In quas
omneis epistolas cbmmentarij sepa-
* ratim impressi prope diem edentur^
auctore Paulo Manutio Aldi filio.
8. Venet., Paulus Manutius (zu.
Ende : apud Aldi filios 1544« Mense
Novembri. — 2 ung. Bll., 333 BIL,
11 ung. Bll. Interpr. graeca, 1 BL
mit Schlussschr. u. 1 mit d. Anker.
Digi
itizqdby Google
Cic. Epistolae.
166
Cic. Epistolae«
Die auf dem Titel erwähnten Coro-
menUre erschienen znerst im J. 1547.
-* Schüu gedruckt« Keacuard erstand
aus de* Cotte'ft Auct. ein £x. anf sehr
gross. Pap. für 661 fr. — •' Eine Aldine
V. 1542 ist ein Irrthuin.
^ ex diversor. exemplarium prae-
cipüeVictorii ac Manutii collatione
castigatae. 8. Lugd.^ Seh, Grypli.
1545.
Mit Varr. am Rande.
(Titel wie Ausg. Paris. 1543.)
12. Lutet., ex off. Hob. Stephani
1647.
— epistolae ad Atticum, ad M. Bru-
, tum, ad Quintum fratrem multo-
rum locorum icorrectione illustra-
tae. Cum suis comrnentarijs sepa-
ratim impressis auotore Paulo Ma-
nutio Aldi filio. 8. Venet., apud
Aldi filios 1548. ^ ~ 2 ung. BU.,
333 BIL, 11 BU. Interpr. graeca u.
2 Bll. Schlussschr. ü. Anker.
lu der königl. Bibl. zu Paris ein Ex.
auf gr. Pap., welches d'Oqrclies gehörte,
der es ausRöver*s Aucr. erstanden hatte.
— , Einige Exx, huben zu . Ende das
Jahr 1549. — DleCommentare erschie-
nen 1547 u. bilden einenlBand für sich.
— (Titel wiö Aldine v. 1548.) 8- Ve-
net., apud Aldi filios 155 L. mense
Octobri. "
WiederhohluDg der vorigen Aldine,
deien CoUation auch auf diese passt.
— (Titel wie Lugd. 1545.) 8. Lugd.,
S. Gryph. 1551. (Varrentrapp 1 fl.)
u. 1555.
— epistolae ad Atticum, ad M. Bru-
tum, ad Quintum fratrem. Cum
correctionibus Pauli Manutij. S* Ve-
net.y apud Paulum Manutium 1554
(zu Ende 1555). — 2 Bll. Vorst.,
383 gez.u. 13ung.Bll..(Weigel2^r.)
Ein Ex. auf gr. Pap. in der Bod-
leiana zu Oxford. — Eine Aldine Yon
1553 ist ein Irrtbnm.
, — (ders. Titel) 8. Venet, apud Pau-
lum Manutium 1558 (zu Ende : 1559.)
4 ung. BU. Verst., 332 BU. und 16
ung. BU.
Wiederhohlong des Textes der vorig.
— (ders. Titel) 8. Venet., Aldus 1561.
887 BU. u. 21 Bll. Interpr. graeca.
— • — Ex diversor. exemplarium prae-
cipue Victorii et Manutii collatione
diligentissime castigatae. Ex casti-
gat. Joan. BouUerij. 8. Lugd., Ant.
Vincentius 1562. — 610 S.
Auch Ibid., id. 1560. (Weigel 1^12^.)
— (Titel wie Aldine 1554.) 8. Venet,
Aldus 1563. — 387 BU. u. 21 BIL
Interpr. graeca.
8. Ibid., Aldus 1564. (Weigel
2Af 8^.)
Die CoUation der vor. Ausg. passt
auch auf diese u. die folg. Ausg.
8. Ibid., id. 1567. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 6fl.)
-T — cum scholiis Mich. Bruti. 12.
Lugd.^ Ant Gryph. 1567.
cum correctionibus Manutii. In
easd. Dionys. Lambini annotatt 16.
Antv., ex off. Chrp. Plantini 1567.
cum , correctionibus P. Manutij
et annotationibus D. Lambini. >8.
Venet., ex bibliotheca Aldina 1570.
399 FU. u. 1 Bl. mit Anker.
castigatae. Jo. Mich. Bruti in
easd. scholia. 16. Lugd., Ant Gryph.
1571.
— — e bibliotheca Pet Victorii. Ex-
cusum in fine libri est vetustissi-
mum S. C. Romae inventum. 8.
Florent.,apud Junta« 1571. — 8 ung.
Bll. Vorst, 1 M. m. d. Senat Cons-,
656 S. (die Pagin. beginnt mit 9)
18 Bll. Interpr. graeca u. 1 Bl. mit
Schlussschr. u Lilie. (In Göttingen.)
Neue, treffl. Recens. nach einer FIo-
rent. Handschr. , dem Apographnm des
von Frc. Petrarca entdeckten Cod. Der
Text ist danach ergänzt n. verbessert $
an manchen verderbten Stellen derHand^
Schrift ist das Richtige durch scharfsin-
nige Conjectur ermittelt u. an unheilba-
ren Stellen die Lesart der Handscbr.
gegeben. — Sehr seltne und gesuchte
Ausgabe.
c. praef. Jo. Sturmii et Pauli
Manutii annotatt. 8. Argentor. 1582.
** epistolae ad Atticum. Ex fide
vetustissimorum codd. emendatae
studio et opera Simeonis Bosii cum
ejusd. animadverss. 8. Ratiasti Le-
movicum apud Hugonem Barboam
1580.
Der Text ist ans interpolirtea Msf .
(1 Tornaesian., e. 2ten, welches schon
Lambin. benutzt hatte , e* 3ten v. Eri*
cos Memmius, sowie einer Ausg., wel-
cher Lesarten aus einem Codex Novio*
dun. beigeschrieben waren ,) geändert.
Seine Aenderungen sind grösstentheils
höchst ungliickllcb. — Scheint nicht
häufig vorzukommen.
Ex fidp vetustiss. codd. emen-
datae studio et opera Sim. Bosii.
. Digitized by
Google
Gic. Epistolae, 167 Cic. Epistolae.
Eiusd. «mmadverss. seorsum im-
pressae. 8. Antverp. » Chrp. Plan-
tin 1582. — 4 ung. BlI. Vorst., 486
S. u. 1 WS8. Bl. — Dann: Animadv.
Sim. Bosii in Epist. Cic. ad Atti-
cum. Editio ab emendatione i-
psius auctoris vltima. 8. Ibid., id.
. 1585. — 4 ung. Ell. Vorst. , 208 S.
(Nestler in Hamb. 3 Mark ; Weigel
in L. li^ 18>5(.)
— epistolae ad P. Atticum libri
'XVI. Variis doct. viror. lectt.
opera Alex. Scot illustrati. Adjt>-
ctae sunt Dionys. Lambini et Fulv.
Ursini emen da tt. rationes. 12.Lugd.,
Jo. Pillehotte 1589.
^ epistolae ad Atticum, ad M. Bru-
tum et ad Quint. fratrem. Edit.
ad Mannt, et - Brutin. conformat^.
8. Frcf., Wechel lö9a (Weigel in
L. l^f^jii.)
12. Exe. Jac. Stoer 1600.
7 ^^ recogn. Ausonii Popmae.
Eiusd. in eos commentarius et ca-
stigationes. 8.- Franckarae, ex off*
Jo. Lamrinck 1618. 4 ung. Bll.
Vorst. , 487 S. — Auson. Popmae
comment. 8. Ibid. 1617. 280 6.
Unsauber. — Zuerst: 12. Antr.
1607. (?)
— epistolae ad Atticum, ad T'rutum
et ad Quintum fratrem. Editio ad
Manutianam et Brutinam confor-
mata. 8. Frcf. 1625.
-— epistolae ad Atticum, Brutum et
Quintnm fratrem. 24. Amst., G,
Bbeuw 1632. (Altheer in ütr. 1 11.
16 si.\
— epistolae ad Atticum aliosque. Ad
opt; editiönes collatae, 12. Lugd.
Bat, ex off. Elzevir 1642. (Weigel
. in L. 1a/ 4^.)
— epistolarum libri XVI ad T. Pom-
ponium Atticum ex rec. J. G. Grae-
'uii cum ejusd. animadversionibus
et notis intefifris S. Victorii, Pauli
Manutii , Leonh. Malhespinae , D.
Lambini, F. Ursini, Sim. Fosii, Fr.
Junii, Aus. Popmae nee non selectis
Seb. Corradi, Js. Casauboni , Jo.
. Frd. Gronouii et aliorum. 2 Vol.
8. Amst., sumpt. Blauiorum et H.
Wetstenii 1684. (Nestler in Hamb.
26 Mark ; Weigel in L. 8 */.)
Neue Receos« Graev. benutzte Ex-
cerpta eines eugliscbeu u. eioe« Belai-
stedt. M«cr. loedirte Noten too Muret
n. Bosiuft 41 ud beigefügt.
— > epistolae ad Atticum cum notis in-
tegris Victorii, Camerarii, Vrsini et
selectis P. Manutii , Lambini , Gu-
lielmi, Gruteri, J. F. et J. Grono-
u^oruih , J. G. Graevii et aliorum.
Isaac. V6rburgius collegit, dispo-
suit, recensuit, varr. Ic^tt. ubi^e
adposuit etc. 2 Vol. 8. Amstelaed.
1727. ^
Neuer u. vermehrter Abdr. der vo-
rig. Ausg. n. selieu. — In einer zn
Brauuschweig im vor. Jahre stattgehab-
ten Auction wurde e, Ex. dieser Ausg.
mit \f'f 18^. bezablu
— epistolae ad Atticum libri XVI.
2 Vol. 8. Basil. , Schweighaeuser
1780. 1 V.
et ad Quintum fratrem et ad
M. Brutum, ex rec. Ernesti. 3. Ha-
lae, Orphanotr. 1783. 14^.
secundum opt. novissimasque
editiönes. 2 Vol. 8. Manh. 1784 —
1785.
^- ad Atticum , M. Brutum et Quin-
tum fratrem epistolae ex edit. Er-
nestu 8. Lond. , Priesüey 1820.
14 Sh.
Epistolae ad Brutum et ad
Quintum ^fratrem.
Ciceronis epistolae ad Brutum et ad
Quintum fratrem cum commenta*
rio Pauli Manutii. 8. Frcf. 1580.
— ' epistolar. ad Quintum fratrem li-
br> tres et ad Brutum. Cum notis
integris Pet. Victorii, F. Manutii,
Leon. Malespinae, D. Lambini , F.
Ursini, Fr. Junii, J. Gruteri et JaC.
Gronovii nee non Frc. Hotomani
commentario in epist. priinam de
provincia administranda. Adjectus
est ad M. Tullium fratrem de pe-
titione consiilatus libctr cum inte-
gro commentario Valerii Palermi.
8. Hagae Comit^ Js. VaiUant 1725.
(Weigel in L. 2*/ 16^.)
Der Herausgeber ist unbekannt ; mit
Unrecht wird sie Rieh. Bentley zuge-
schrieben.
— the epistlcs of Cic. to Brutus and
of Prutus to Cic. with the latin
text on the opposite page and eng-
lish notes to each cpistle. Together
with a prefatory dissertation in
which the authority of the said
epist les is vindioated and all the
ODJections' of the rev. Mr. Tunstall
particularly are confuted by Conyers
Middleton. 8. London, Ricn.ManbY
1745.
Digitized by
Google
Cic. Epistolae.
168 Cic. Epistolae.
Tunstall hall/? in einem Briefe (*.
Erlauf erungsschr,) die TJnachlheit dieser
Briefe zu «eigen gesucht, Middleton je-
doch stichle dfssen Meinung in dieser
Aus^. txL widerlegen. Gegen diese er-
örterte nun T. in eine*- 2ieu Schrift «eine
Ansicht ausführlicher u. Markland führte
dessen Gründe noch weiter aus. s. Er-
läuteruiif^sschrft,
•- epistolae ad Quintum fratrem cum
collectaneis J. Tissini. 8. Lugd.
1645 u. 1565.
Epistolae selectae.
M. T. Ciceronis Elomienlie fontis
Epiftole magis familiäres, (c. epi-
stol. aliorum scriptorum) Fol. s. 1.
et a. 40 Fll. m. 21 Zeilen.
Beginnt Bl. la wie obeuangegebeo.
Bl. 8h: Gloriofi dootoris Hieroniiui E-
piftole familiäres. Bl. IIb: Simachi pa-
tritii fenatoris rhoinani Epiftole familiä-
res. Bl. 164: Epiftole quinque Leo-
nardi Aretini. Bl. 16 a: Gx Phalaridis
epifjLolis epiftoläe digniores. Bl. 22 :
Magui oratoris GoUucii Veueti epiftoläe
Variaedeftndio Uberaliumartium. B1.29a :
diferfe epiftole ex diverFis hinc iude
auetoribus fiimma cum diligentia col-
lecte, welche auf Bl. 40 a schliesscn.
Von Joh. Koüelhof zu Gülln gedr.
Ciceronis epistolae (6^) selectae ad
Lentiilum etalios. 8maj.. s. 1. et a.
43 Bll. mit 26 Zeilen.
Beginnt: M. T. C. Epiftol.irnro.
Liber primas Incipit. Zu Ende: M. T.
C. Familiäres' Epiftole fehciter ExpU-
ciuttt.
Wurde yqu Barth. Guldtnbeck zu
Rom gedr.
4 min. s. 1. et a. goth. 32 Bll.
Beginnt: M. T. Gicerouis Epiftola-
mm Liber primus incipit. Zu Ende:
M, T. G. Familiäres Epiftole feliciter
Expliciunt.
Wurde vielleicht zu Rom gedruckt.
4. s. 1. et a. röm, 52 Bll. mit
26 Zeilen.
Voran ein Brief v. Pet. Bartolacins
an Alvares deGosma datirt Neapel 1471.
Schliesst auf der Stirnseite des letz-
ten Blattes: Marci. T. G. familiäres E-
piflol^ feliciter Expliciunt. —
Von Sixtns Riessinger zu Neapel
gedruckt.
4. 8. 1. et a. röm. 40 Bll. mit
25 Zeilen.
Die Stirnseite des ersten Blattes ist
weiss. Die Rückseite beginnt: Beuedt«*
eins Maffeua maiorif praefidentiae Ab-
breuiator apticus Johani Schoemberger
d^ Ruitlinge Cöftan. diocefis libroR im-
pffori I urbe cömoranti Salutem dicit.
Dieser Brief ist daiirt Rome Id. Nov.
1433. Bl. 2a: Mr T. G. Epiftolarum
liber primus incipit. M. T.'C. Epifto-
larum liber primus incipit. M. T. C.
S. D. Publio Lentulo Proconfuli. Schliesst
auf der Stirnseite des letzten Blattes:
M. T. C. Familiäres Epiftole. feliciter
expliciunt.
cum expositionibus Martini Phi-
letici. '4. s. 1. et a. röni, — 175 Bll.
mit 33 Zeilen.
Bl. la: PHILETICVS DIVOPRIN-
CIPI SVO. JOANNI. COLÜMNAE Gar-
dinali. S. P. D.
Von Euchar. Silber zu Rom» gedr.
— epiftol^ elegant! ores ex libro Epi-
ftolarum Familiarium excerpt^. 4.
Komae, Euchar. Silber s. a. — 29
Bll. mit 33 Zeilen.
Bl. la der obige Titel. Zu Ende:
.•. Eucbarius Silber impreffit Roin^/,
Si quifquam leclas Giceronis uoffe u-
bellas
Exoplat: prefens ufq, reuoluat opus.
— (ders. Titel) 4. Rom., Stephan.
Planck 1492. die nona mensis Ja-
nuarii. — 35 Bll. mit 31 Zeilen.^
Zu Ende: Si quifquam lectas Giceronis
uoffe tabellas
Exoptat: prefens ufqj reuoluat opus
Impreffum Rom^ per StepbanumPlanck
Anno düi. M. GGCG.XGU inefis Ja-
nuarii
die nona, Sedente Innocentio octauo
Pötilicc
maximo Anno octauo.
Quedam elegantiffime et breviores
epistole. M. Tullii Giceronis et C^
Plinii. 4. Daventrie per Jacob, de
Breda s. a. ^oth.
"Wurde in der Auct. des Hofr. Vo-^
ckels zu Brauuscbw. (1825) mit 1 nf
bezahlt.
4. s. 1. 1499.
4. Daventriae per Kicfa. Pafraet
1500.
4. Ibid., id. 1503.
4. Ibid., Jac. de Breda 1506.
— epistolarum familiarum liBer se-
ptimus. 4. 8. I. et a. — 24 ung. BU.
Sign. A — F. ^
Duo electissimi Cic. epistolarum 11-
bri: decimusquar^ns ad Therentiain
uxorem et decimusseztui ad Tiro-
Digitized by
Google
Gic. Epistolae«. 169 Cic. Epistolae«.
nem libertum suum. FoL Lipzk,
per Wolfgangum Monacensem 1504.
7- ~ 4. Ibid., id. 1507.
— epistole familiäres atque breviores
— a ecurate coUecte ac denuo vi-
gili cura elimate. 4. Ibid., id. 1510
u. 1612. goth. — 52 ung.Bll. Sign.
A — L
VoD HieroD. Cingalalorioat Aari-
politanus besorgt.
— epistolae breviores. 4. Viennae
Pannoniae, per Hieronymum Phi-
lo vallem et Joan. Singrenium ex-
pensis vero Leonhardi Alan tse 1511.
pridie Kai. Junii.
4. Ibid., Job. Singrenius ex-
pensis vero Leonardi Alant^e 4 Kai.
Februar. 1515.
— duo electissimiCic.epistolar.libride»
citnus quartus ad Therentiam uxo-
rem: et decimus sextus ad Tironem li-
bertum suum. 4. Liptzk, Val, Schu-
mann 1515. — 19 ung. Bll.
— (ders. Titel.) 4. Ibid., id. 1518.
— (ders. Titel.) 4. Ibid., id. 1519.
— epistole familiäres atque breuio-
res — ex toto Epistolarum eins vo-
lumine collecte ac denuo vigili
cura elimate. 4. Lips., in aed. Va-
lent. Öchuman 1517.
Libellus prim. epist. M. Tüll. Cicer.
4. s. 1. et a.
Nach Herberl's typogr. anliq. Vol,
in. p. 1S98 gegen d. J4ir 1519 zu Ox-
ford von Charles Kyrfeth gedruckt.
— epistolae breviores. Jodoci Badii
Ascensii eonficiendarum epistolarum.
compendium. 4. Viennae Pannon.,
per Joan. Singrenium 1523.
Qieeronis'epistolar. a doctis viris ad
US. Studios, juventutis select. libri
IV. 8. Monasteri Westphaliae, typis
Bern. Reusteld 1529.
— epistolae aliquot in studiosorum,
^ adolescentium usum coltectae. 8.
Paris., apud Guil. Morelium 1549.
— epistol. famil. über sccundus. Ali-
quot item epistolae ex caeteris li-
bris tum ad Atticum, tum ad alios
et duae ex Seneca selectae in gra-
tiam juventutis c. lat. et gall. in-
terpretatione , Maturino Corderio
authore. 8. Paris., ex off. Garol.
Stephan! 1555.
— selectarum epistolarum libri tres.
4. Lutet., Mich. Vascosan. 1556.
— epistol. aliquot breves. 8. Exe. Hr.
Stephan. 1577.
— epistolar. selectar. libri tres quae
ob perspicuitatem, sententiarum et
rerum varietatenl literariis ludis
congestae sunt et distinctae. 8. Me-
diolani 1581.
— libri IV epist. Jo. Sturmio puerili
educatione confecti. Cum doct. viror.
argumentis et annotatt. quibusd. ,8.
Frcf., hered. Egenolph 1585. 64 Bll.
Analysis selectar. aliquot Cic'. epistol.
dialectica et rhctorica ad methodum
P. Kami conformata — in gratiam ju-
nior, a Marco Beumlero exarata. (c.
textu) 8. (SpiraeNemet.) typis Bern.
Albini 1588. 4 ung. Bll. u. 240 S.
— ' selectar. ex Cic. Epist. 'voluminÄ
III a Melch. Junio. 8. Lubec. 1650.
— epistolarum selectarum libri tres.
8. Arast;, Elievir 1657. (Nestler iu
Hamb. 1 Mark 4 Sh.)
— Epistolar. libri tres a Jo. Sturmio
puerili educatione confecti. 8. Lips.
s. a.
— selectar. epistolar. decag prima
auctore Chrn. Papenio. 8. Bruns*
vigae, Zilliger 1678. — decas se-
cunda et tertia auctore Chrn. Pa-
penio. 8. Ibid., id. 1680.
— epist. select. ex rec. M. Juuii. 12.
Hamb. 1683.
— epistolar. libri quatuor a Jo. St;ur-
mio sei. Edit. nova. 8. Goslar.,
Dunker 1683.
Qx recens. C. Daumii. 8. Silu-
siae 1686.
— epistolae sölectae in tres libros
descriptac et notis quibusdam il-
lustratac. Praeii^issa est disputatio
de vera ratione informandae ' pue-
ritiae ad castitatem atque elegan-
tiam lat, sermonis auctore Js. Val-
ckenaer. 8. Leovardiae , ex off. H.
Nautae 1709, auch 1716.
— - epistolae selectae ex rec. J.
Sturmii. 8. Coburg. 1715.
Mit teutschen Anmerkg. 12.
Halle 1716.
— epist. select. cum Plinianis ipfra
subjunctis nova arte enucleatae cura
Jo. Joach. Ungnad. 8. Lips. 1728.
5 fi.
— epistol. selectae quas denuo recen-
suit et notis äuxit J. C. Schröderus.
Acced. ejusd. animadv. in emen-
datt. Rieh. Bentleji ad Ci^. dispu-
tatt. Tusculanas. 8. Traj. adBlien.,
Jac. a Poolsum 1739.
Auch vorher. 8- Delpb. 1724.
— epistol. select. libr:i III ed. J. Sturm»
Quibus accessit quartus a^J. Bitt-
ner, ex recens. Chr. Daum. 8* Lips»
174f^ 2 9i.
— epistolarum libri IV a Jo. Stur-
mio olim coUecti nunc Ion geeraeri-
Digitized by
Google
Cic. Epistolae. 170 Cic. Epistola^.
datius ac auctins editi a C Jun-
ckero. 8. Coburg. 1743, auch 1754.
- epist. selectae quaedam acciirante
Andr. Goetzio. b. Altorf. 174S. 1^.
- epistoL select libri IV cum com-
ment. Bened. Herbesti. 8. Nesvisii
1761.
ex rec. Graevii. Nebst einigen
Hülfsmitteln die Briefe des Cic. zu
▼erstehen von M. F. Sörgel. 12.
Lemgo, Meyer 1770. 12 ^.
- epistolae selectae. Mit teutschen
. Noten. 8. Halle, Renger 1772. 6 y^,
- ^- a J. Sturmio cum select. qui-
basd. epistol. Plin. (cur. Harles) 8.
Coburg. 1779. 8 f{.
lu US. stud. juvftntutis adorna-
tae. £d. IV. 12. Halae 1781.
- epistol. select. libri VI' animadv.
in US. schol. illustr. Frd. Andr.
Stroth. 8. BeroL, Nicolai 1784. l^f.
- epist. select. ex rec Graevii. 12.
Norimb. 1784.1790. 1800. 1808. 3f<.
- epistolarum selectarum ybri IV»
Nach der Zeitfolge geordnet u. mit
kurzen Einleitungen , erklärenden
Anmerkp;g. u. einem zweckmässigen
Sachregister versehen. 8. Berlin
1790.
- Auswahl der besten Briefe Ciee-
ro's von Benj. Weiske. Erklärende
Anmerkg. 8. Braunschweig, Schul-
buchhandlung 1796. — Neue Aufl.
8. Daselbst 1813— Text 18 y{. und
Anmerkg. 1 «if.
- epist. selectae. 8. Halae, Orpha-
notr. 1802. 2 y(.
- epistolarum selectar. libri IV. Nach
dep Zeitfolge geordnet u. mit kur-
zen Einleitungen, erklärenden An-
merkg. und einem zweckmässigen
Sachregister versehen vonJoh. Frd.
Poppe. Zweite verb. u. vermehrte
AufL 8. Berlin, Academ. Buchhdl.
(Nauck) 1804. 10 y{.
- epistolae in us. schol. sislectae. ab
J. A. Valpy. See. Edit. 8. Lond.
181 . 2 Sh.
" epistolae selectae ac temporum
ordine dispositae in usum scholar.
edidit Aug. Matthiae. 8 maj. Lips.,
Vogel 1816. l«f 6yf.
- epistolae selectae tcmporis ordine
dispositae cura S. N. J. Bloch. 8.
Havniae, Schubothe 1818. 1*/ 6'/^.
- epistolarum selectarum libri IV.
12. Bassano, Remondini 1823. 40 cent
— epistolae selectae ad temporum or-
dinem dispositae. In usum scholar.
edidit Aug. Matthiae. Editio se-
cundä et aucta. 8 maj. Lips., V^gel
1825. 1 *f 8^.
— — Editio m. aucta et emcnd.
8 maj. ibid., id. 1829. l«f 8^.
— epistola prima ad Lentulum cum
graeca Theodori versionc. 4. Paris.,^
Thom. Richard. 1548.
— epistola nona ad P. Lentulum dia-
lecticis rerum summis breviter il-
lustrata. 4. Paris., Vascosan 1560.
— selectae ad Atticum epistolae ca-
pitibus ^allicis illustratae brev;bus-
gue notis enucleatae (cura et stu^
dio P. A. >Älletz) 12. Paris 1762.
— epistolarum ad Atticum über pri-
mus et secundus. 4. Paris., Vasco-
san. 1546.
S. Maituire lodex T. 1. p. 26$.
— epistolarum ad Atticum liber se-
cundus. 4. Paris., e typographia
Matth. Davidis 1548.
— epistola ad Quin tum Ciceronem
fratrem quo boni principis institu-
tio continetur, quae antehac pau-
cis visa et lecta est. 8. Cracoviae,
per Matth. Scharffenberg 1528. 18
die Aug.
— epistola prima Cic. ad Quintum
fratrem. Cum ecphrasi a Chrp.
Cornero conscripta. 8. Basil., J.
Oporin. 1553.
— epistolae duae,. una Q. Ciceronis
ad M. Tullium de petitione consu-
latus ; altera M. T. Ciceronis ad Q.
Fratrem de ratione bene gerendae
provinciae R. Petreji comment. il-
lustratae. 4. Paris., Wechel 1564.
— epistola ad Q. Fratrem et in eam
Franc. Hotomani commentarius. 4.
Lugd. ad Salamandrae, tipud Lu-
dov. et Carol. Penot fratres 1564.
79 S.^ .
\'oa A«gidius Gamareus heransgc-
geben.
8. Basil. 1578.
Auch iu Hotoma Dl opp. T. HL
p. 1417.
cum commentario M. Beumleri.
8. Tiguri 1587. (V)
— epistola prima ad (^uintom fra-
trem de boni )prö,viiieiae praesidis
Digitized by
Google
Cic. opp. philos. 171 Cic. opp. philos.
officio cum notis Nath. Chytraei. 8.
Hanov. , Wechel 1608.
Z. Schaf eri comment. in Cic. epist.
de administran'da pjrovincia ad Q.
fratrem. (ctextu) 24. Tubing.1628..
-^ — cum annotätionibus et ital. in-
terpretatione Jac. Facciolati — in
ejusd. Exercitatt. in diias priitfres
Cic. oratt. 8- Patauii 1731.
in Jo. Matth. Gesneri 6nchiri-
dio. 8. Gotting. 1745. p. 58 sq»
— epistola prima libri primi ad Quin-
tum fratrem et de Nat. Deorum
lib. II. c. 39—67 in usum schol.
cum animadv. nonnullis GarpliLud.
Baueri. 8.. Laubani, Wirth gen 1765.
8. Vratis^v., Korn 1782.
Clarorum virorum epistolae quae in-^
ter Ciceronis epistolas servatae ex-
stant in unnm volumen redactae et
duplici commentario illustratae a
Benjam. Weiske. 8. Lips., Crusius
1792. 1 «^.
W. benutzte Excerpta codd. Goer-
licens. u. Magdeburg, u. ältere Ausg.,
nach welchen der Text hie n. da ver-
bessert ist.
Opera philosophiccu
Ciceronis opera philosophica. 2 Vol.
Fol. Romae, Conr. Suueynheym et
Arnold. Pannartz 1471. — Mit 36-
38 Zeilen.
Tbl. I entb. 164 BU. und beginot
Bl. 1 a: M. Tut. Cicerooir iu diaiogü
de natura deorum ad Brutam Prefatio,
welches Werk ßl. 48 b kchliessU Bl. 49 a:
M. TuU. Ciceronil in libram de diui-
natione Prefatio, welche Schrift Bl. 87 a
mit d. 22sten Zeile schliesst: Inrrexi-
mnL FINIS. Bl. 88 a beginnen die,
Officia. Bl. 133 a Paradoxa. . Bl. 139 a
Laelins. Bl. 151 a Gato Major. Auf
Bl. 162 a die Scidussschrift, mit d. Da-
tum Rom. 1471. 27 April. Bl. 162 b:
Verfur duodecim f^tpientum etc. Schliesst
ßl. 164 a mit dem Worte FINIS und
darunter noch elf Zeilen ^ deren letzte:
omtfif^s celeftium cetul candidifrtraur
faxit.
TM. JL 205 Bll. Beg. Bl. la:
M. Tuliii Ciceronil in Queftiober Thu-
IculaDalad M. ßrutum prefatio, — wel-
che schliesseu Bl. 65b. Bl. 66 ist weiss.
Bl. 67a beginnen die Bücher de finibus
bonorum et maloruin, welche ^I. 131 a
•chliosaea» letzte Zeile: ad Pomponium
nerreximnf Ofnne|^ Bl. 131 b ist weis^
Bl. 132 a beginnt de f ato über u. schliesst
Bl. 138a. Bl. 138b: Q. Cicero.de pe-
titione coofulainf ad M. TuUium fratrem.
Bl. 144 b: Pari libelli Ciceronil de philo-
fophia, Bl, 150 a : M. Tulii Ciceronil
de effenlia /rauudi Tme in Tiinco Pla-^
tooifLiber Incipit. Bl. 156a beg. Aca-
demicae Queldones. Bl. 179 b Cic. dia-
logi de legibus. Schliesst Bl. 205 a«,
Die Schlnssschr. entb. da« Datum 20
Sept. 1471.
Nach Andern enth. der erste Theil 77 Bl. »
Officia , Paradoxa , de amicitia u« da
senectnte, der 2te Theil 293 BU. u. die
übrigen Schriften.
Erste Ausg. der säranitl. philos.
Schriften des Cic, in Tollständigen Exx.
von der grössten Seltenheit. Gemeiuig-
lieh kommen nur einzelne Theile vor.
— So bei Crevenna, wo der 2te Theil
mit 340 holl. Gulden bezahlt wurde-, u»
bei Brienne derselbe Bandy unvollstän-
dig, 100 livres.
— officia , de amicitia , de senectute,
somnium Scipionis, paradoxa, Tu-
scul. Quaestiones. 2 Vol. Fol. s. 1.
et a. — Zusammen J212 Bll. mit
31 Zeilen.
"Wurde von Ülr. Gering, Crantz u.
Fribnrger in Paris gegen 1471 gedruckt
Die nähere Beschreibung dieser Ausg.
siehe unter Ausgg, d, Officia u. Quaest^
TuscuU
Auct,-Pr,: 452 livres Brienne (ein
Tollstdg. Ex.)
-^ de natura deorum, de divinatione,
de fato, de legibus, Über ad Hor-
tensium, {irJodestus) de disciplina
militari. 4maj. Venet., V!ndel. de
Spira U71. — 187 ung. Bll. (das
I50ste u. 151ste, sowie das letzte
weiss; nach Fossil. p.531. 188 BU.)
mit 34 Zeilen.
Bl. 1 a beginnt : Marti Tullii Cice-
ronis uita ex dictis plularcht breniter
excerpta, welche 3 Bll. einnehmen, d^nu
1 Bl. mit 25 Versen (des Sevems Cor-
nelius), darunter A. D. M.CCCC.LXXI.
Die Rückt, dieses 4ten Blattes ist weiss. ^
Bl. 5 a beginnt de natura deoium, wel-
ches Bl. 65 b schliesst : ^iog xpocr^y
(^ic), BL 66 a beg. de diuinatione, schliesst
Bl. 111 b. B). U2 a beg. de fato. Bl. 119 b
beg. nach der 23sten Zeile de legibus
libri, welche Bl. 149 b schliesseo. Bl 150
u. 151 sind weiss. Bl. 152 a beg. liber
ad Hortensinra. Bl. iBlb: De disciplina
militari. Schliesst Bl. 186 b:
Rapbael Jouenzouius Ister. P. Alnisio
Donato Fatric Yen. D. D.
Digitized by
Google
Cic. opp. phllos. 172 Cic, opp- philos.
Spyra tuiim nomen toto celebrabitur
orbe :
Qti^ VindelliDi diceris eiXe Pareos. etc.
In Göttingen sind 2 £xx. dieser
bdchst seltnen Ausg. , in dem einen
fehlt aber der über ad Hortensium und
Modestus.
jiuct.-Pr.: 176 livrcs Gaignat;
599 livres 19 sols la Valliire; U L.
S Sh. 6d. Pinelli; 15 L, 15 Sh. Paris}
201 fr. Mac Carthy; 14 L. Hibbert (e.
•sehr schön. Ex.)
— officia, paradoxa, de amicitia , de
senectute, somnium Scipionis, de
legibus. Fol. s. 1. et a. röm, —
144 Bll. mit 36 Zeilen.
Der Text beginnt BI. 1 a nach der
7 zeiligen UeberschrWt in Capitälcbcn.
Officia schliessen B1. ß7 a mit d. Ver-
sen : Tullius hefperiös etc. Auf der
Rückseite desselben Blattes beg. die Pa--
radoxa, BI. 74 b: de amicitia, Bl. 98 b:
Cator Major, BI. 107 b: Somnium Sei*
piottis, dann die Tersus XTI saptentum.
Bl. 113 ist weiss. Bl. 114 a beg. de
legibus. Schliesst Bl. 144a mit dem
tVorte : FINIS.
Mit df'nselben Typen zu Venedig
gedr. wief der Auson. u. Virgil (Venet.)
1472. — Die Schrift de legibus, von
welcher diese Ausg. die Priuceps sein
soll, kö<umk auch einzeln vor.
— de legibus, academicae quaestio-
nes^ de divinatione,' de natura deo-
xlim, de finibus bonorum et male
rum, de petitione consulatus, de
fato, de universitate, somnium Sei-
pionis. Fol. Venet., per Chrp. de
Fensis 1494. 15 cal. April. — I40
Bll. mit 45 Zeilen.
— de natura deorum, de finibus bo-
norum et .malorum, de legibus. Fol.
fiononiae , Benedict. Hectons 1494.
4 idus Decembris.
IN HOC Volumine Continentur haec.
Marci. T. C. De Finibus Bonorum
& MaloR Libri Quinqj. De Natura
Deorum. Libri Tres. De Divina-
tione. Libri Du^. De Legibus.. Li-
bri duor Fragmente ex Academi-
eis. In duobus diyiTa libris. De
Fato. Libellus Vnus. De Mundo
Libellus Vnus. De Somno (.v/c)
Scipionis, Libellus: ^ui ex. v}. De
re. p. cxceptus oft. Fol. Venetiis,
per Symonem Papienlem dictum
Biuilncjua 1486. die 18 menfis Se-
ptembris. — 144 Bll. mit 43 bis 45
Zeilen.
Ciceroiiis opera philosophica. Fol. Pa«
ris.y in aedibus, Ascensianis kal.
Decbr. 1511. — 8 ung. Bll. Verst.
ü. 172 Bll.
— — Fol. Ibid., apud Jodocum Ba-
diiim Ascensium 14 cal. Oct. 1521.
6 ung. Bll. Vorst. u. 176 gez. Bll.
Die letztgenannten beiden Ausgg.
«ind ohne sonderl, Wertli.
— de nat. deor., de divinat., de fato,
de legibus, acad. quaest. , de fin.
bon. et malor.Q. Cic. de petit. con-
sul., de univers., de sonin. Scip., de
re milit. Omnia a NicoI.Bucin. di-
lig. cagtig. 8. Flor., Ph. Junta 1516.
— 351 Bll. (Weigel in L. Svf 8^(.)
M. T. Ciccronis de philosophia volu-
mcn primum in quo haec conti-
nentur. AcademicaAimquaestionum
Editionis prim-^e Über secundus,
Editionis secundae Über primus. Da
finibus bonorum & malornm libri V.
TuscuLinarum quaestionum libri V.
— Secundo volumine haec conti-
nentur. M. T. C. de natura Deo-
rum libri Ifl. De • Diuinatione li-
bri II. De Fato über I. Scipionis
somnium quod e sex de rep. libris
superest. De Legibus libri III. De
Vniversitate über I. Q. Ciceronis
de petitione consulatus ad Marcum
fratrem über L 2 Vol. 8. Venet.,
in aedibus AldietAndr. soceri 1523.
mense Maio et Augusto. — T. I.
8 ung. Bü. Verst., 251 Bll., 3 weisse
u. 1 mit d. Schlussscbr. und 1 mit
d. Anker. T. II. 214 Bll. u. 2 Bll.
mit Schlussschr. u. Anker.
Mit einer Vorrede von Franc. d'A-^
sola. — Ein Ex. ' auf sehr cross. Pap.
in der königl. Bibl. zu Dresdfn.
— philosophica. Ex Pet. Victorii ca-
stigatione. 2 Vol. 8. Lugd., S. Gryph.
1540.
— * — Post Naugerianam et Victoria-
nam correctionem emendata a Jo.
Sturmio. 2 Vol. 8. Argentor., Wen-
del. Rihel. 1541.
— de philosophia prima pars id est
Ac:«demicarum questionum etc. (wie
oben Aldine 1523 bis Tusculanarum
quaestionupi libri V.) Quibus in li-
bris qune in aüis editionibus dcpra.
vata legebantur multa sunt restituta.
— ■ Volumen secundum id est De
natura deorum ctd Qu^e s;int o-
mni.i collntjs libris manuscriptis et
adbibito iudicio locis non paucis
emendata. 2 Vol. 8. Venet, apud
Aldi filios 1641. — T. ,1. 4 Bll.
^orst., 251 BU. u. 1 m. Schlussschr.
u. Ankwr. T. IL 4 Bll. Vorst. (dal
Digitized by
Google
Cic. opp. philos. ,17.^ Cic opp. philos.
4te weiss) u. £t4Bll. u. 32 ung.Bll.
Scholle^. — (In Göttingen.)
Neue Recens. voo P. Manatius* — -
Ein voIistänHiges Ex. auf gr. Pap. in
der könig)., Bibl. zu Paris $ den ersten
TheiJ auf gr. Pap. besitzt Lord Spencer.
2 Partes. 8. Paris., Rob. Ste-
phanus 1543.
— o^era philosophica. 2 Vol. 12.
Paris., Sim. Colinaeus 1645.
— — ex castigat. Victorii et Manu-
tii. 2 Vol. 11 Lugd., S. Gryph.
1546.
— — Cum scholiis et conjecturis
Pauli Manutii. 2 Vol. 8. Venet.,
apud Aldi filios 1546.
Der erste Baud eoth. 2 Abtbeihin-
gen , von deinen die erste 4 Bll. Vorst,,
147 Bll. n. 9 ßll. zu Ende füllt, die
zweite beg. mit der Seiteuzahl 148 uud
gellt l>is 251, dauD 7 Bll. (wovon 1
weiss) u. 1 Bl. mit d. Anker i der 2te
Band enth. 3 Bll. Vorsl., 213 gez. Bll.
(die Bllzah). beg. mit 2) und 16 Bll.
Scboll. — (In Göttiogeji.)
Wiederhohluug der vorigen Aldioe,
wie die folgeude;
— (ders. Titel) 2 Vol. 8. Ibid., apud
Aldi filios 1552.
' — ~ 2 Vol. 12. Lugd., Seb. Öryph.
1552, auch 1557.
— (Titel wie Aldine v. 1546) 2 Vol.
8. Venet., apud Paulura Manutium
1555 — 56. — T. I. 4 Bll. Vorst.,
251 Bin, 12 Bll. SchoL, 12 Bll. Ind.
u. 1 weiss. T. II. 3 Bll. Vorst.,
227 Bll., 19 Bll. SchoL, l5 Bll.Ind,
u. 1 weiss. — (In GÖttingen.)
Wiederbohlung der Ausg. v, 1546
n)it Beifügung eines Ind. — JDen ersten
Band auf gross. Pap. besass H. Stan-
dish, welcher früher dem Grafen Meizi
gehörte.
— (ders. Titel) 2 Vol. 8. Venet., AI-
dus 1560. — T. L 286 Bll., 38 ung.
Bll. Stiholl., 7 Bll. Ind. u. 1 weiss.
. T. U. 258 BIL, 25 Bll. Scholl, und
9 BIL Ind.
Die Scholl, sind hier vermehrt n.
der Ind. verbessert.
-7- — ex castigatt. Jo. Boulierij. 2 Vol.
8. Lügd., Frellon 1560.
— (ders. Titel) 2 Vol. 16. Lugd.,Ant.
Vincentius 1562.
Im. Textp folgte er Victorins i^nd
Manntius.
— (Titel wie Aldine 1560) 2 Vol. B.
Venet., Aldus 1562.
Wieder hohlung der vorig. Aldine.
2 Vol. -8. Ibid.; id. 1565. (Wei-
gel in L. 4«f0 — T. I. 286 Bll.,
83 S. SchoL und 17 S. Ind. T. 11.
258 Bll, 17 BIL SchoL, 12 BIL Ind.
u. 1 mit d. Anker.
— T — emendata a Jo. Sturmio. 2 Vol.
8. Argentor., Jos. Rihel 1569.
2 Vol. 8. Ibid., id. 1574. *
2 VoL 16. Lugd,, Ant. Gryph.
1579.
Aldi Manutii Junioris in M. T. Cice-
ronis de philosophia volumen pri-
mum et secundum Commentarius.
2 VoL FoL Venet., apud Aldum
1583. (Weigel in L. 10'-/'.) — T. L
4 Bll. Vorst., 270 S. u. 31 Bll. Ind.
T. II. 4 Bll, Vorst. , 238 S. und
.30 BIL Ind.
Ciceronis pjiilosophica. Editio ad
Manutianaiii et Brutinam confor-
mata. Adjectae sunt ad marginera
annotatt. et castigatt. ex variis do-
ctor. viror. scriptis selectae, 2 VoU
16. Hanov., typis Wechelianis 1606.
Auch schon Frcf., Wechel 1590.
— opera philosophica cum interpre-
tatione et notis Fr. THonor^ ad
usum Delphini. Tomus pirimus. 4r
Paris. 1689.
17 BIL Vorst., 86 S. acad. quaest.,
172 S. de finibua hon. et malor., 196$.
Tuscul. Quaest., 160 S. de Nat. Deor.,
55 S. de üfficiis lib. L XU 32 S. lib. IL
Sehr seltne Auig. der Coli, in ns.Dclph.
j4uct,-Pr,: 330 livres Gaignat; 630 fr.
PAri» de Mejzieu; 461 Ir. (im Jahre
1806 erkauft.)
Man .kennt von dieser Ausg» einen
neuen Abdr. In diesem geht die Sei-
tenzahl fort bi» 614» während in der
Original -Ausg. die Stücke besondere
Sevtenzahlen haben. In diesem Umdrucke
fehlen auch die OfEci«. , — j4ucf, Pr.
des Umdruckes : 6 L.lOSh. 6d. Pindli.
Dem inneirn Werthe nach ist diese
Ausg. eine der schlechtesten in ns. Delph.
n. es ist kein Verlust für die WUsen-
schaft, dass sie unvollendet geblieben.
Der Herzog von Moatausier, welcher
die Kosten au dem Drucke hergegeben, ^
starb, als der er*tc Band u. vom zwei-
ten der Anfang (die beiden ersten Bü-
cher de officiis) vollendet waren.
— opera philosophica ex recens. et
cijm notis Jo. Davisii. 6 Vol. 8.
Digitized by
Google
Cic. opp. philos. 174 Gic. opp. philos.
Cantabr., Crownfield 1736 sq. (Wei-
gel in L. SO*/.)
Davis beabsichtigte sammtl. philos.
Werke des Gic. herauszugeben» starb
aber Vor der Vollendung. Bearbeitet
sind von ihm: Gic. Acadern., de finibus
boii. et malor. , Tusciil. Quaest., de le-
gibus, de »at. deor.y de divinatione et
de falo. Es fehlten noch die Bücher de
officiis, deren Bearbeitung beinahe vol-
blendet war, als ihn der Tod übereilte.
Seine Anmerkungen gingen bis zur Mitte
des Sten Buches d. Offic. u. Davis letz*
teui Willen zufolgft, solUe sein Freund
Hich. Mead die Ausg. beendigen. Die-
ser wap aber durch Mangel an Zeit be-
hindert u. vertranete die Handschr. D.'s
einem andern Gelehrten. Unglücklicher--
weise, wurden aber bei diesem D^s.
handschr. Nachlass über Cic. durch eine
FenersbruBst vernichtet.
Aucti-Fr.: 50 fl. Meerman $ 61/.
12 Sh. 6 d. Hibber».
— opera philosophica. Ad exemplar
. Londinense edita. (c. J. Pt. Millero)
4Part. 8. Berol.,Haude 1745. 1«/? lO^.
Sauberer, aber nicht correcter Ab-
druck des Grntersch. Textes.
Edit. n. 8. Ibid. , id. 1772.
1 xi 12 ^.
— opera pliilosopbica cum comment.
in usum D^lphini. 2 Vol. 8. Patavii,
* . typis seminarii 1775.
— philosophicöruin librorum Pars I.
cont. Laelium ex rec. J. G. Grae-
vii — c. notis var. curauit indi-
cemque adjecit Jo. Georg. Lenz. 8-
Hildburgh. 1778. 8 ^.
Ist nicht weiter fortgesetzt.
— Qaaest. acad. , Tuscul. , de Finib.
bon. et mal. et de feto, cum lectt.
varV. cödd. Vindobon. edidit F. C.
Alter. 8. Vindobon. 1786.
— opera philosophica in us. juvent.
academ. 2 Vol. 8. Vindobonae, ex
cJBf. Wappleri 1790.
Oorrccter Abdr. nach der Zweibr.
Ausgabe. -
— opera philosophica. Vol. I. Tuscul.
disput. libri V. Ad opt. editt. re-
cudi curavit et selectam Icctionis
varietatem adjecit A. M. Köl. 8.
Wirceburg. 1798. -(N. Tit: Hanno-
ver., Hahn 1808.) 9 ^.
Nur dieser erste B^^nd ist meines
Wissens erschienen.
— opera moralia. Fol. Mediolani.
Mussi 1803. (i5f 16 /{.)
Pracht -Aussaljf.
— ' opera philosophica ex rec. Jo»
Aug. Ernesti. 5 Vol. 12. Koter o- ^
damil804. (Weigel in L. 2»^ 12^.)
Gr: Pap. (ders. 4^/.)
— opera philosophica ex recens. Jo.
Davisii et cum ejus commentario
edidit Rud. Godoh. Rath. 6 Vol.
8 maj. Halae, Äpud Kümmel 1804-
1819. iU/ Vof{: Schb. Pap. 15 *f
6f<. Vel. Pap. %%-nf 8^.
JMlcht saubrer Abdr. der Ausgg. v,
Davis. — Neue kriu Hülfsmittel sind
nicht benutzt u. die eigenen 'Verbess.
des Herausgebers sind meistens unglück-
lich. Der 6te u. letzte Band ist Tom
Hr. Hofr. Schütz besorgt. -~ Ein sehr
vermehrter und bereichei'ter Abdr. der
Davis'schen Ausgg. , deren Text nach
mehrern Hdschr. berichtigt, ist von den
Herren geh. Hofrath Greuzer und Prof«
Moser begonnen.
Ciceronis philosophica omnia. Ex scri-
ptis recens collatis editisque libris
castigatius et explicatius edidit Jo.
Aug. Goerenz. 3 Vol. 8 maj. Lips.,
in libraria Weidmannia (Lond.,
apud Mackinlay et Lunn) 1809 —
1813. 6«^ 18 y^, Schb. Pap. 7*.f,
Vel. Pap. Vd%i 16i?<.
Neue Kecens. nach Mss. und altern
Ansgg.y mit treffl. Erläuterungen über ^
Sprache u. Sachen. Es ist sehr zu be-
dauern, dass diese Ausg. nicht weiter
fortgeaetzt ist. Die reichen Indd. sind
Ton (dem nachh/erigen Prof.) C. Beier
in Leipzig angefertigt. — Der erste Band
euth. die Bücher de legibus, der zweite
Academica, der dritte de finibiis bonor.
et malor. S* w^eiter unten die einzel-
neu Ausgg.
— — secundum optimas novissimas-
que editiones. 5 Vol. 8. Manhem.,
Loeffler 1823. 2 v/' 12y<.
— opera philosophica. Vol. I. Gato
Major, Laelius , Paradoxa et so-
mnium Scipionis. Vol. II. De offi-
ciis libri III. i Cum notis philologi-
cis historicis, geogr^ph. atque an-
tiquitat. spectantibus adnexaqueGer-i
manico - Lat. phrdseol. ex bis cfpe-
ribus coUecta in usum schol. edita
ab Ign. Seiht. 8 maj Prag., Kron-
berger 1825 -27. ' 2 *f 5 f{,
Durchans -werlhlos. Die Worter-
klarnogen • wimmeln vou Fehlern und
Nachlässigkeiten.
— pars tertia s. Ö£era philosophica
aa opt. codd. et editionem J. V. Le-
dere reccnsita c. selectis veterum ac
recentiorum notis curante et ernenn
dante M. N. Bouillet 8 maj* Paris.,
Lemaire 1828 sq. Vol. t IWr. Vol. IL
15 fr.
Digitized by
Google
Cic. Acad^ica.
175
Cic. Academica.
— opera pliilosopli. selecta c. notis.
8. Paris;, Barbou 1786. (Altheer in
Utrecht 1 fl. 4 st,)
— opera selecta philosophica. Ad*
usum Scholar, notis illustrata« 8*
Havniae 1801, ^ 16 jf{.
jdcademica.
Ciceronis quaestiones academicae. 8«
Paris., S. Cohnaeus 1535.
* S.^Maillnire lodi T. I. p. 272* —
Die PriDceps dieser Schrift ist in der
Ausg. der philos. Sehr. Fol. Rom.,
Saueynheym et PaDnartz 1471.^
Audomari Talaei academia. Cic6ronis
academicarum Quaestionum libri
duo cum Audom. Talaei commen-
tariis. 4. Paris., ex typogrj, Matth.
Davidis J550. 4 Idib. Maii.
Auch in Talaei opp. 4. fiasil., %L
oC Peraae 1576 p. 1 — 170.
Ciceronis academica. Recensuit, va-
rior. notis süss immiscuit et Hadr.
Turnebi Petrique Fabri commen-
tarios adiunxit Joan. Davisius, 8.
Cantabrigiae , typis academicis,
sumptibus Corn. Crownfield 1725.
(Nestler in Hamb. 6 Mark ^ Sh.)
Auch gr. Pap.
Edit. secunda, emendata, notis
auctior et indice rerum locuple*
tiori. 8. Ibid., id. 1736. (Weigel in
L. 6 ^.)
INeae Recens. nach mehreren Mss*
Zn dem ersten Buche lienutzte D. 3, zu
dem zweiten 9 Handschriften. Die No-
ten von Vactornis, Joach. GamerariiTs,
P. Mauntius, Dlonys. Lambinus u. Fulv.
Ur&inus sind vollständig mitgtlheilt, so-
wfe e. Auszug aus Tic Guyet's inedirten
Anroerkgg. •Tnrnebns Gommentar zum
ersten Buc.he u. Pt. Faby obts. sind bei-
tefügt. D*8. Anmerkgg. sind besonders
rit.v Inhalts , weniger ist für die Elrläu-
terung geschehen.
-» acadömiques de Cic^ron avec le
text.e latin'de l'edit. de Cambridge
et des remarques nouv. outre les
conjectures de Davis, de Bentley et
le commentaire philosophique de
P. Valentia. Par un des membres
de la 8. R. (Dav. Durand.) 8. Lon-
dres, Paul Vuillant 1740. — 2 ung.
BlI., XXVm u. S64 S. (Weigel in
L. 6 «/».)
In Frankreich sehr gesuclit. S» Be«
nonard Catal. T. IL p. 98.
«- academica. Ex codd. Mss. Bessa-
rionis et Recaneti caeterommque
Mss. quös vidit Lambinus, Turne-
bus, Manutius, Gruterus et alii. Ad
veram lectionem, restituta argu-
, mentis et notis criticis illustrata ab
Jo. Conrad, de Allio. Cum com-
ment. omnium Cicer. interpretum.
Contra vitiosas, quot sunt fuerunt,
editiones. 8. Venet., Fentius cudit
s. a. (1743) 3 ung. Bll. Vorst.,
194 S. (Weigel in L. 1^ 16^.)
^ Höchst selten, aber werthlos. VergL ,
Acu Erudii, 1745 p. 623 sq.
— academica ad iidem codd. mss.
emendata (ed. J. W. Huber) 8.
Colon. 1748.
Diese Ausg. kam nicht in den Han-
del n. ist jetzt höchst selten. - Hand-
schriften sind nicht benutzt. %
— — et de fato ex rec. J. A. Ernesti«
8. Halae, Orphanotr. 1783. 3 ^.
— quaestiones academicae, tuscula-
nae, de finibus bonorum et malo-
rum et de fato. Ad editionem Gro-
uovii. Accedit varietas lectionis^e
codd. Vindobonens. (ed. Altpr)- 8»
Vindobonae, Tendier 1786. 16 f{.
— les acad^miqncs de Cic^ron, avec
le texte de l'^dition de Cambridge
et des remarques nouvelles, outre
les conjectures de Davies et de
Bentley; suivies du commentaire
latin ae P. Valence par D. Durand,
avec la traduction fran^. du com-
mentaire de Valence par de Castil-
Ion. 2 Vol. 12. Paris, Barbou an b.
(1796) 5 fr. 60 cent.
Von J. A. GapperOnier besorgt. Die
tJebers. des Cojnmeutars ibt aus Castil-
lon's Uebers. der Acad. Berl. 1779 ent-
nommen u. steht hier iiu 2leu Theile.
— Eis giebt 2 Exx. auf Pierg. , das eine
wurde im J. 1824 für 36 fr. in die kö-
nigl. Bibl. zu Paris gekauft.
— akademische Untersuchungen in
zwei Büchern. Zum Gebrauch auf
Schulen von neuem durchgesehen
u. herausgegeben von Joh. Chrst.
Frd. Wetzel. 8. Brauusehweig, Schul-
buchhandlung 1799. 5 ^. — Er-
klärende Anmerkungen. 8. Daselbst
1799. 9 fi. (14 jf<.)
Die Erklärungen früherer Com rüen-
tatoien sind hier benutzt, '
— academica ex rec. Jo.Davisii cum
eju5;d. animadversionibus et notis
v:)riornm edidit Rud. Godoh. Rath.
hccedunt J. Gruteri et editorisno-
Digitized by
Google
Cic. Cato jnajor, j 176 Cic* ^to major.
taeyS. Hala^, Kümmel 1806. 1 «f 10^.
Schb.Pap.Ur20j?(, Vel.Pap.E|'-/ J6>!(.
Wiedcrhohlung der Ansg. v. Davis
mit dea auf dem Titel angegebenen
Vermehrnngen.
— academica s. acadcmicoriiin ^etc-
rum disputationes de natura et im-
perio cognitionis humanae emen-
data ad opt. et exemplarium et
criticor. fidem nexusq^e orationis
• auctoritatem ac rerum imprimis ra-
tione habita jUustrata studio Frd.
Hülsemanni. 8maj. Magdeb., inbi-
bliopolio Keiliano. 1806. (XX und
651 S.) 2*^ 8^. Schb. Pap. 2 */
16^.
Mit auffubr]. Einleitungen u. Er-
ISuterungeo.
— academica. Ex scriptis recens
collatis editisque libris castigr^tius
et explicatiiis edidit Jd. Aug. Goe^
venz. 2 Partes. 8. Lips^, in libraria
Wefdmannia 1810. (XLVI u. 82 S.
u. XXX u. 286 S., 1 ung. BlI. Er-
^ rata.)
Nene Recens. Zun} ersten Buche
sind 4, znm zweiten 5 Handschr. (e.
iul., Dresd., üffenbach., Gudian., Er-
lang., Rebdiger.y ßasil.) vergÜcbeu^ so-
wie ältere u. neuere Ausgg. — Mit tref-
lichen Einleitungen u. Erläuterungen.
— academicorum libri duo et de fi-
nibus bonorum et malorum Ubri
quinquft« . Cum integra varietate
Victoriana, Lambiniana, Davisiana,
L>allemandi»na, Ernestiana, Bremia-
na, Görenziana et Schütziana , re-
liquacque accurato delectu edidit
Jo. Casp. Orcllius« Accedimt Au-
relii .Augustini adversus Academi-
cos libri tres. Pet. Valcntiae aca^
demica. Durandi curae posterio-
res ineditae. Morellii adnotationes
criticae in libros de finibns. 8mai.
Turici, Orell 1827. (S54 S.)
— academicarum quaest. über I. In
""eundem commentarius Adriano Tur-
nebo auctore. 4. Pads., apud Adr.
Turnebum 1555. cal. Aug. (2 «ng.
Bll. U.44S., die 3 letzten sind un ge-
zeichnet.)
Cato major s. de senectute.
Ciceronis Cato major alias de sene-
ctute. 4. s. 1. et a. gotlu — 16 Bll.
mit 26 Zeilen.
Beginnt BL 1 a:
M. TuUij Ciceronis ad Tiin Actiod
(«fc)'.Cdtho
Maior. Attas de Senectnte Indpit;
( ) Tite n quid ego adiuto. ci^raoi
VC levaf
Scbliesst «nf der Stirns. des letzten
Blattes mit der 7ten Zeile : Explicit Tul-
lius de lepectute.
Wurde von Ulr. Zell zu Colin gedr.
4. s. 1. et a. goth. — 24 Bll.
mit 27 Zeilen.
Beginnt BI. 1 a i
Incipit tulins de fenectute.
Tite fi quid ego adiuto curä ye leTaffo*
Schliesst fil. 24b mit der lOten Zeile:
Explicit tulius de lenectute,
Wunle ebenfall« von ülr. Zell za
Colin gedr. — (In Wolfenbültel.)
4. s 1. et a. goth. — 24 Bll.
mit 26 Zeilen.
Bl. la: Incipit Tullius de fenectute
Tite fi quid ego adiuto curä Te
Schliesst Bl. 24a mit der 8ten Zeile:
Explicit Tullius de fenectute.
Von tJln Zell gedr. — Auct. - IPr, :
86 fr. Rövfr; 126 fr. de Servais ; 120 fr.
d'Ourches.
4. s. I. et a. goth, — 22 Bll.
mit 27 Zeilen.
Viell. zu Colin von C. "Winter de
Homborcb gedr. — Auct, - Pr. ; 72 fr.
d'Ourches. — Eine Ausg., deren Colla-
tion anf diese zu passen scheint, giebt
der Caul. der Bibl. 'des Königs von
England II. p. 166 als zu Deveuter von
Rieh. PafTroed gedruckt an , Maugerard
nennt Jac. de Breda. S.Panzer IX p. 227.
Nro. 397. ' *
4. s. 1. et a.
mit 27 Zeilen.
Beginnt: Tullius defenectnte. Zu Ende:
Explicit Tulius de fenectute.
Zu Colin von Arnold Therhoernen
gedruckt.
— .— 4. Daventriae (ohne Drucker)
1489. 16 Jul. goth. — 18 Bll. mit
34 Zeilen. /
— libelli de senectute et amicitia, de
somno Scipionis et Paradoxa cum
quibusdam versibus , duodeeim sa-
pientum. 4. Coloniao (obne Ciruk-
ker) 1490. 8 Maii. — 40 Bll. mit
35 Zeilen. Mit Sign.
Unter d^r Schrift de senectute steht
das Datom.
— de senectute Liber acri cnra et
diligentia magistri Joan. Cubitensis
goth. — 14 Bll.
Digitized by
Google
Cic. Cato major* 177 Cic. Cato majon
emendattis. Fol: Liptzgk, per Bac-
calarium Martinum Herbipolensem
1500. goth. — 17 Bll. mit .24 Zeil.
— - Fol. Ibid., id. 1503.
In vCiceronis dialogum de senectute —
Joan. Murmellii Rur^mondens. com-
mentarius (c. textu) 4. Colon., in
aedd. Queutell 1505. pridie Nonas
, Octobris. B8 Bll.
Giceronis de senectute liber acri cura
et diligentia Magisti^i Joannis Cu-
bitensis emendatus. Fol. Liptzk^
Jac. Thanner 1507.
Fol. Ibid.; per Martinum Her- '
bipolensem 1507.
— de senectute dialogus. Fol. Ibid.^
id. 1509^
— Cato Maior vel de Senectute ad
Titum' Pomponium Atticum pulchre
admodum atque emendate impres-
sus. 4. Viennae Pannoniae, per gie-
ren. Vietorem et Joa'n. Singrenium
1511, 4 Nonas Decemb.
— - 4. Ibid., iid. 1514. '— 18 Bll.
Sign, a — c. (In Göttingen.)
— c[e Senectute liber acri cura et
diligentia Job. Gubitensis emenda-
tus. Fol. Lips. , per Wolfgangum
Monacensem. 1514.
— de senectute. 4. Lips», per Valen-
tin. Schuxnan 1514.
■^ Cato Maior vel de senectute ad
Titum Pomp. Atticum pulcbre ad-
modum ^tque emendate impressus.
4. Viennae Pannon., per Joan Sin-
grenium 1518.
4. Paris., in typographia Ascen-
«ii'1530.
— liber elegantissimus de senectute
conscriptus. Matthiae Franconii
cura'. 4. Cracoviae, Matth. Scharf-
fenbergius impressit 1534.
— Cato Major seu de senectute —
F. Sylvii comftient. et D. Erasmi
anuotatt. illustratus« 4. Paris., Micb.
Vascosan. 1535. 8 ung. Bll. und
94 gez. ßU.
Aus 2 Mss. und der Priuceps ver-
i^essert
— Cato Major cum F. Sylvii com-
ment. et Erasmi annotatt. 8. Paris.,
apud Mich. Vascosanuna in aedibus
Asccnsianis 1536.
— liber de senectute. Cum annotatt«
Erasmi Koterodami. 8. Ex off. Nie.
Fabri 1539. 32 ung. Bll. Sign. A— D»
cum annotatt. Erasmi. 4., Paris.,
Roigny 1543.
4. Ibid., apud Mich.Vascosan.1549.
-* de senectute, de amicitia, paradoxa
et somnium Scipionis cuni com-
'iter Theil.
mentariis cumque annotatt. Erasmi
et Barth. Latomi. Studio et opera
Pet. Balduini. 4.. Paris., apud Th.
Kichardum 1550.
— Cato Major dialogus partim com-
mentariis Xysti ßetuleji partim
Erasmi Rotelrodami et Pt. Balduini
anuotationibus illustratus. 4 Paris.,
Sebast. Nivellius 1556. '541^11. (Wei-
gel in L. mit der Aus^. des Lae-
lius, Paradoxa u. Somnium Scipio-«
nis. Ibid. 1556. S^f 8^.)
— Cato major — Hieron. Wolfii'
scholiis explicfitus. Fol. Basil., ex
off. Hervagiana 1569. — 6 ung. Bll.
Vorst., 262 Coli., 7 Bll. Ind. u. 1
weiss. Bl. ' ^
— Cato Major s. de senectute libel-
lus: cum disputatione argumento-
rum et annotatt. per Jo. Alburgen-
sem exceptis ex praelectionibus Dav.
Chytraei. 8. Rostoch., exe. per Ja-
cobum Trnnsylvanum 1572. — llO
ung. Bll. Sign. A — O.
— Cato Major s. de senectute. 4. Pa-
ris., Dionys. du Val 1579.
^- Cato major c. graeca trslat. Th.
Gazae. lt. Laelius , Paradoxa , So^
mnium Scipionis gr. lat. 8. Ingoist.
1596.
— Gato major. 4. Paris., e typogr.
Jo. Libert 1613.
Cicero Cygnus s. dialogus Ciceronis
de senectute qui di^itur alias Cy-
gnei Ciceronis cautio inscribiturgue
Cato Major — explicatus et appli-
catus a Dan. Ottone Kegelio. 8.
Witteberg., lit. Job. Wilckii 1690.
-^ Cato major, 12. Glasguae, Foulis
17-48.
— Gato major ad T. Pomponium At-^
tic. 3?. Lutet., typis J. Barbou 1758.
(Weigel in L. 1 a/ 20y(.)
Der Herausgeber ii;t ValarU — Eine
scharfe Ci ilik : Grande lettre sur la pe-
ilte Edition du Cato Mftjor (par A. M.
Lottin.) 12. Avignon 1758. (48 S.)
— opuscula h. e. Cato major, Lae-
lius, Paradoxa, Somnium Scipipnis.
Praefigitur cjusd. Cic. vita literaria.
8. Etonae 1768.
Edit. altera, 8. Ibid., exe. J,
Pote 1778.
— Cato major, Laelius, Paradoxa et
somnium Scipionis. Edit. IL 8.
Norimb. 1787.
— Cato Major et Laelius et Paradoxa
perpetua aunotat. et 'excursu illu-
12
Digitized by VjQOQJC
Cic. Cato major. 178 Cic. Cato major.
stravit Jo. Chr. Frd. Wetxel. 8.
LigniUi, Dav, Sigert 1792. (XXVIII
ti.^2S. u. 1 üng.Bl. Errate.) I6jp{.
, Eroesti*« Text liegt zum Grunde,
iit aber zuweilen geändert* Die Noten
•iud theiU kritisch, theils erklärend. —
Sehr unsauber.
— Cato major et de amicitia. 8. Wir-
' ceburg., (Stahel) 1792. 3 ^.
— Cato major s. de senectute , so-
mnium Scipionis, Laelius s. de ami-
citia, Paradoxa. 2 Vol. 18. Paris.,
Aug. Renouard 1796» Mit Portr.
5, fr.
Auch auf holl. Pap. u. 20 Exx. auf
gr. Vel. Pap.
— Cato major s. de senectute. ,Mit
erklärenden Anmerkungen für Schu-
len u. Gymnasien bearbeitet v. J.
Dav. Buchung. 8. Leipzig, Schwi-
ckert 1797. 7 i{.
— — Laelius, Paradoxa. Ad fidem
opt. editt in usum iuventutis denuo
edidit Mich. Feder. 8. Noriberg.
1798. 8 f{^
— Cato major et Somnium Scipionis.
'Epßffyeia &£o8(ü)pov. In einem hie
u. da berichtigten Texte u. durch
Parallelstellen erläutert von Joh.
A4am Göz. 8. Nürnberg, Raspe
1801. (XL u. 812 S.) 1 «/.
Der vou Ecnesti gegebene Text
iiegt zum Grunde, ist abefT n»ch altern
u. .nenern Ausgg. geändert. Die griecb.
Uebers. ateht dem lateiu. Originale ge-
genüber.
— Cato major, somnium Scipionis et
de petitione consulatus. 12. Norimb. ,
Riegel 1807. 4 >^.
— Cato major et Laelius seu de se-
nectute et «micitia dialogi et Pa-
radoxa. Perpetua annotatione, ex-
Gursu et incld. illustravit Jo. Chr.
Frd. Wetzeh vEditio altera cor-
recta et aucta. 8m^j. Lignitii, sum-
tibus Dav. Siegert 1808. (XXII S.,
1 ung. Bl. , 846 S. und 1 ung. Bl.)
20 ^.
( Sehr unsauber. — Nur neuer Titel
ist: Lips. 1817.
— Cato major in us. schol. 8. 'Haf-
niae, Schubothe 1810. 6 ^.
Laelius, Paradoxa et Somnium
Scipionis in usum scholar. 8. Lu-
bec, apud Niemann 1810. 8 ^.
— Cato major, Laelius, Paradoxa et
Somnium Scipionis in usum scho-
lar. 8* Lips., Hinrichs 1812. (auch
1816). - a ^,
^- Cato major, Laelius, Paradoxa. Ad
üdem optimar. editionum in usum
juventutis edidit D. Mich. Feder.
Edit. secünda. 8. Hannover, Hahn
1818. 6 y<.
— Cato major s. de senectute et Pa-
radoxa recens. et scholiis Jac. Fac-
ciolati suisque animadv. instruxit
Aug. Gotth. Gernhard. 8. Lips.,
G. Fleischer 1819. 1*/ 16^. Schb.
Pap. 2 * .
Neue Recens. nach mehreren Mas.
(Collation SerZeizer) u. älteren n. neueren
Ausgg. , mit trefft. Erläuterungen, bes.
über die Sprache. — Nicht sanber.
— Cato major s. dialogus de sene-
ctute. In US. scholar. — edid. E. F.
C. Oertel. 8. Onoldi, Gassert 1820.
8 y^.
Der Text ist nach Wetzel abgedr.
-r- — M. deutsch. Uebers. von dems.
8. Daselbst, ders. 1820. 8 ?{.
— Cato major. Ed. II. 8» Manh.,
Lölfler 1822. 3 /f.
8. Trevir., Lintz 1822. 3 ^.
— Cato major, Laelius, Paradoxa,
Somnium Scipionis. In us. schol.
(ed. Richter) Ed. IL 8. Lips., Hin-
richs 1823. S 9{.
Abdr, des Ernestisch. Textes,
— — Für Schulen neu durchgesehen
u. mit deutsch. Wort - u. Sacher-
läutcrungen versehen von J. Biller-
beck, gr. 8. Leipzig, Hahn 1826.
— Cato major with a double trans-
lation^ 8. Lond., Hunt et Clarke
1827. 5 Sh.
— djB senectute ad usum Studios, ju-
ventutis. Edit. st^r^ot. 18. Paris.,
Bölin-Mandar 1828.
— Cato major, Laelius et paradoxa.
Scholar, in usum edidit L. L Bil-
lerbeck, Accedit index verhör, hi-
storicor. etgeograph. exphcatorum.
8. Hannov., Hahn 1829. (IVu. 37S.)
4 ^.
•»Cato major seu de senectute dialo-
logus. Ad todd. mss. magn. par-
tem nunc primum collatorum et
editionum consultar. fidem recen-
suit, varr. lectiones omnes enota-
vit et selectis Gernhardi aliorum«
que annotationibus addidit sua^ Frd.
Vilelm. Otto. 8. Lips., Nauck 183a
(LH u. 247 S.) 1*^8^.
— Cato major, Laelius et Paradoxe
Editio ad opt. libr. fidem in us.
schol. curata. 12 maj. Lips., Teub-
ner 1830. 4jr^. engl. Pap. 6^.
Edid. Reinh. Klotz. 8. Lips.,
Schwickert 1831. - ^0 j^.
Digitized by
Google
Cic. de Nat. Öeorum.' 179 Cic. de Nnf. Deorum-
Andere Ansgg. dieser Schrift s. an
d. Aasgg. Officior. '
De natura deorum,
Cicero de natura deorum. Fol. Regii,
per Bazalerium deBazaleriis 1495. (?)
Die Prioceps dieser Schrift steht io
der Ausg. der philosoph. Werke des
Cicero. Fol. Roiu., Suueynh. & P.
147t ; dann Venet., Viodel. Spir. 1471 $
auch Bonon., Benedict. Ilectoris 1494.
siehe oben S. 171 u. 172.
Fol. Regii,. per Bazalerium de
Bazaleriis 1498. — Sl BJl. mit 48
u. 49 Zeilen.
Ulustria monirtienta M. T* C. de di-
uina natura et diuinatione a Petro
Marso reconcinnata castigata et
enarrata. An. Sa. 1507. Fol. Venet.,
Lazar. Soardus die penult. Novbr,
1508. 116 ßll. .
Gate Ausg. (In Wolfenb.)
- de natura deoriim libri elegantis-
simi qui ai^e inscitia Calcographo-
nira depravati: iam severiori ad
imguem lima expoliti a plusculisque
mendis vindicati : in lucem pro<-
deunt. Acc. Cic. oratoris clarissimi
de div^inatione libri duo. Fol. Ly-
psik per baccalaureum Wolfgangum
Monacensem 1514» — (In d. Leipz.
Rathsbibl.)
- de iiat. deoruni etc. yne in d. vor.
bis: prodeunt. Fol. (Lips.) Jac.
Thanner 1520.
* de natura deorum libri tres. 8.
Paris., apud Sim. Cqlinacum 1533,
4. Paris., Franc. Gryph. 1542.
4. Paris., apud Jo. Lod. Tile-
tanum 1544.
' 4. Paris., Prig. Calvariur 1550.
4. Paris., Th. Richard 1556.
- libri tres de natura deorum re-
cens editi cum argumentis , occo*
nomia et rerum verborumque ac-
curata et artifipiosa enodatione stu-
dio Mrtthei Dresseri. Additae sunt
ad finem cuiusg^ie libri disputatio-
nes, praecipuas eius 'materins com-
plectentes et illustrantes. 8. Lipsiae,
imprimebat Andr.. Schneid«: typis
Voegelianis 1572.
- de natura deorum libri III cum
enaendfttt. D. Lambini et F. Ursini
ex edit. Alex. Scot. g. Luffd.
1606. ^
?ctri lescaloperi humahitas theplo-
gica in t[ua M. T. Cicero de nat.
deor. argumentis, expositionibus, il-
lustrationibu^ nunc primum insignis
prodit. (c. textu) Fol. Paris., Seb.
Cramoisy 1660. — 14 ung. BU.
Vorst., 738 S u. 9 Bll. Ind.
— de natura deorum libri tres cum
notis integris P. Manutii, Pt. Victo-
rii, Jo. Camerarii, Dionys. Lambini,
Fulv. ürsini. Recensuit suisque
animadv. illüstravit et emaculavit
Jo. Davisius. Accedunt emendatt.
Joan. Walkeri. Smaj. Cantabrig.,
typis acadcm. apud Crownüeld 1718.
(VVeigel in L. 4 'i,)
Nene ReccDS. nach 6 Mm. (Varr.
zweier Haudschr., ferner ein. Mscr. dew
königl. Bibl. zo London, ein, andern
von Rieh. Mead^ 'ein. Oxforder u. ein.
Cambridger Cod.) sowie alleren Ausgg.
(Bonon. 1494, Ascensian. und Victor.)
Ausser den auf dem Titel genannten
Erklarera sind Anm. von Jo. Glericui
beigefügt.
Editio secunda emendat. et
auctior. 8. Ibid., typis acad. 1723.
. (Varrentrapp in Frkf; a. M. 4 fl.)
Auch gi^. Pap.
unveränderter Abdruck der vorig.
— — Editio tertia emendatior et
auctior. 8. Ibid., typis acad. 1733.
Von Rieh. Davisius herausgegeben,
Edit quarta. 8. Ibid. , typis
acad, 1744. (WeigelinL. 5 a/ 12^.)
— ^^ nacura deorum. Acc. Bouherii,
Davisii et alior. insigniores lectt. va-
riantes et conjecturae. 12. Gl4»sg.,
exe. Rob. Foulis 1741. (Weigel in
L. 1*/ 6^.) Auch gr. Pap.
'— de natura deorum libri tres ed.
J. Wippelius. 12. Berol. 1744. 7f{,
ex rec. J. A. Ernesti. 8. Halae,
Orphanotr. 1757 u. 1776. 4 ^.
— Ex rec. Ernestiana et cum no-
tis perpetuis Chr. Vict. Kindervater.
8. Lips., Fritsch 1796. 1 xy^
Mit brauchbaren Noten zur Erläu-
terung der Geschichte n. der alten Pbi^
losophie, Ist jetzt nicht mehr im Jtjan-
del zu haben* — Man kann dazn legen
dessen Anmerkgg, u. Abhdlgg. philos.
u, philol. Inhalts über Cicero's Bücher
von der Natur d. Götter. !^ Bände. 8.
Leipz., Friuch 1790 — 92. 2 «^,
•— — herausgegeben u. mit Anmer-
kungenversehen V. J. C. F. Wetzel.
2 Thle. 8. ßraunschweig, Schul-
buchhandlung 1799. 21 s^. (Text 7y^,
Anm. X'kfi,) ^ ^'
cum notia integris Paulii Ma-
12*
Digitized byCjOOQlC
Cic. de Nat. Deorum, 180 Cic. de divinatione.
iiutii, Pet. Vict^rii, Joach. Camera--
rii, Dionys. Lambini, Fulv. Ursini
et Joan. Walker i. Recens. suisque
animadv. illustravit ac emaculavit
Jo. Davisius. Edit. ndva. 8. Oxon.,
e typögr. Clarendon. 1807. (XVI u.
403 S.) 7 Sh. gr. Pap. 12 Sh.
— de natura deorum. 12. Norimb.,
Riegel 1807. 5 ^.
— — ex jrecens. Ernestiana in usum
Scholar, editi a Frd. Aug. Wide-
burg. 8. Helmstad., apud Fleckeisen
1811. ' 18 ^.
' Mit kurzen krit. (Angabe der wich-
tigem Lesarten von Davis u. Ernesti) n.
erklärenden Noten. Seine eigenen Aen-
derungen sind nicht glücklieb.
— — ad codd. Mss. partim nunc pri-
mum adbibitorum fidem recensuit
et emendavit Lud. Frd. Heindorf.
■ Smaj. Weigell8l5. U^ 16;^. Scbb.
Pap. 1^. Vel. Pap. 4«/».
Neue, oft kühne Recens. nach eiiftm
Glogauer u. 1 Rhedingerschen Mscr., u.
altern Ausg. ,v. Pt. Marsus u. Ascensius.
Der Index ist Von (dem nachherigen
Prof.) C. Beier in Leipzig ausgearbeitet.
. — libri tres ^e natura deorum ex rec.
Jo, »Aug. Ernesti et •cum omnium
eruditorum notis quas Joan. Davi-
sii editio ultima habet. Accedit ap-
paratus criticusexXX ampliuscodd.
Mss. nondum collatis digestus a
Georg; Henr. Mosero , qui idem
siiam annotationem interposuit. Co-
pi*s criticas congessit Dan. Wyt-
tenbachii selecta scbolarum suas-
que animadvcrsiones adjecit Frd.
Creuzer. 8maj. Lips., Hahn 1818.
, (XXXII u. 848 S.) 3*f. 12^.
Der Text ist hier nicht verbessert,
aber die handschr. Lesarten sind voll-
ständig mUgeiheilt. Der Werth der aus
W.'s CoUegien-Hefieu gezogenen Bemer-
kungen ist unerheblich. •— ReconF. vom
Pfof. C. Beier in Leipzig in Seebode's
krk. SchiilbibL 1823. S. 15—32.
— de natura deorum libri tres ex rec«
Joan. Davisii cum notis integris P.
Manutii etc. Editio nova. Curavit
et recentiorum editorum observa-
tionibus auxit CG. Schütz. 8. Ha-
lae, Kümmel iS^a 2«/» VifU
Schb.Pap.3x/8>5f. VeLPap.4«^12^.
Bildet den Gten Band des neuen
von Rath unternommenen Abdruckes der
Dsvift'sch^n AilMg. der' philos. Schrif-
ten G*s. £inc Aiswahl von Beraerkan*
gen aus der grössern Ausg. des Herans«
gebers ist beigefügt. "
ad fidem codd. Mss. correctos
cum variar. lectt. delectu et Tiotis
ex Creuzeri suaque editione maiore
selectis in usum^ literarumstudioso-
rum edidit Georg. Henr. Moser.
8maj. Lips., Hahn 1821. (VIII und
237 S.) 18 ?^-
Sehr brauchbare Schulausgabe. Der
Text ist mehrfach berichtigt u. mit, das
Verständniss der Schrift erläuternden,
Anmerkgg. versehen. Recens. vom. Prof.
C. Beier in Seebode's krit. Schulbtbl.
1823. S. 289 — 299.
— de divinät. lib. U. et de fato. 8.
Manhem., Löffler \%'l%. 8 %.
-Ex nova recens. Ernestiana ad-
junctis lectionibus Gruterianis. 8.
, Halae, Orphanotr. 1827. 6 ^.
— — liber I et II (usque ad c 41)
Ad optimor. libror. fidem recogni-
tos in US. lectiön. edidit Frd. Ast.
-8maj. Monac, Weber 1829. (VI u.
93 S.) _ ^ %f{.
Textesabdr. nach EIrnesti mit dess.
Argumenten« Von neuern krit. Hülft-
mittein ist keins benutzt. Unter dem
Texte stehen willkührlich ausgewählte
Varr.', Welche mit einigen eigenen Con-,
jt'Cturen des Herausgebers vermehrt sind.
— de natura deorum liber quartus.
E pervetusto cod. Mßcr. membra-
naceo nunc primum edidit P. Se-
. raphinus. 8 maj. Bononiae 1811.
(ßeroL, Dümmler) (VIII u. 100 S.)
Weder lPro£. Marheineke noch da
Wette sind die Verf. dieser erdichteten
Schrift. Der wahre Autor scheint noch
nicht mit Gewissheit ausgemittelt zu
sein. Nach Einigen ist es Hr, Cludius
zu Hildesheim ^ nach andern Hr. Frd.
Buchholtz zu Berlin. Diese letztere
Stadt soll auch der Druckort sein. —
Ueber diese Täuschung siehe J. Fr. von
Meyer in den Heidelberg. Jahrb* 1811
Nro. 74. S. 1169—84.
— (ders. Titel) 8. Bonon. 1811, 5Sh.
Von dieser Ausg., welche ein Nach-
druck der vorigen ist, zu London bei
Lunn 1813 herauskam u. ganz .gleich-
fSrmig mit den damals ersch^eoea
Werken; des C. gedruckt isi^ sind nur
!^0 Exx« abgezogen. '
> f . ^
De Divinatione.
Ciceronis de divinatione libri. PoL
Venet. 1487.
Digitized by
Google
Cic de divjnatione. • 181
Cic. de Fßto.
Cic. de divmatione. Fol. Regii,Bazale-
rius deBazaleriis 1499. Scal.Martias.
22 Bll. mit 50' u, 51 Zeilen.
Fol. Lips.y Wolfgang. Mona-
censi» 1514.
'8. Paris., ex off. Prigentini Cal-
varini 1539 (?)
S. Maiiuire lad. L p. 292.
— de divinatione iibri duo. Pt,
Marsi commentariis illustrati. 4.
Paris., ex off. Mich. Vascosan. 1542.
89 u. 1 ung^BU.
Von \VeTtb. — Angehängt itt, doch
nicht anf dem Tiul bemerkt : Jal. Ob>
Bequens de prodigiis. (6 Bll.)
4. Paris., Th. Richard 155S.
— de divinatione et de fato. Recens.
et suis animadv. illustravit ac emen-
davit Jo. Davisius. Acced. integrae
notae P. Manutii, Pet. Victorii,
Joach. Gamerarii, Dion^s. Lambini
et Pulv. Ursini. Una cum Hadr.
Turnebi commeutario in libriim de
fato. 8maj. Cantabrig., typis aca-
deni.1721. (Nestler in Hamb. 6 Mark
8 Sh.j Weigel in L. 4*fl6^.)
Nene Recent. nach S Mscr. (ein. des
GoUeg. Balliolens. snOxfötd^ dem der kgl.
engl. Bibl., u. einem Gambridg.) sowie
der Ausg. Venet, 1471«
Edit. secunda* 8maj. Ibid., ty-
pis aead. 1730. (Nestler in Hamb.
9 Mark ; Weigel in L. 6 «f.)
In dieser 2ten Ansg. benutzte DaT. noch
8 andere Godd. (Parisin., M^rtonens. u.
Meadian.) zu der Schrift de divinatione.
•— de divinatione ex recens. J. A.
Ernesti'. 8. Halae, Orphanotr» 1761
u. 1776. ^ 6 >5{.
^ recens. et cum notis J. J.
Hottingeri. 8 ma j. Lips. , Crusius
(Uogel) 1793. (XXXIl und 332 S.)
Schb. Pap. l«f 4^, Vel. Pap. 1>^
16 /<.
Der von Davis gegebene Text liegt
zum Grunde. Zur Verbesserung des-'
selben ist Eroesti's Ausg. n. die Gra-
ta'ndrina, sowie die Collat. der Hdschr.
io der Oxforder Ausgabe benutzt. Die
Anmerkgg. sind theils krit. lohalu, this.
n. besonders Sacherläuternd. Recens. in
d. allgem. deutsch. Bibl. Berl. 1794.
Bd. 8. Thl. 1. S. 458 flg.
— de divinatione et de fato ex rec
J. Davisii cum ejusd. animadver-
sionibus et notis varior. una cum
Hadr. Turnebi commentario in libn
de fato edid. Kud. Godoh. Rath.
Accedimt Jani Gruteri 6t editoris
notae. 8ma). Halae^ Kümmel 1807.
4*yJ 12^, Schb. Pap. l*/22^, VeL
Pap. 2 ».r 20 s^.
— de divinatione et de fato Iibri
cum omnium eruditorum änhota-
tionibus quas Jo. DavisH editio ul-
tima habet. Textum denuo ad fi •
dem complurium codd. Mss., editt.
veterum aliorumque adiumentorum
recogn. , Fr. Greuzeri et G. Ph.
Kayseri suasque animadv. addidit
Georg. Henr. Moser. 8maj.^ Frcf.,
sumt. et typis H. L. Brönneri 1828.
(XXVI u. 769 S.) 6Mf 18^. VeL
Pap. 7*/. ,
Mit grossem Fleisse veranstaltete
Ansg. ' Der Text ist hie und da verbes-
sert nach Mss., \%'elche jedoch nicht von-
grossem Wertbe sind. M. benutzte zu
d. Werke de divinatione 14 Hdschr. (cod.
Creuzeriau. sonst üffenbach., Fragm« ein.
JHdschr., die Prof. Warokoenig xu Lüttich
'aufgefunden, cod. Ulmens., GoUat.e. cod»
Pitboei, cod. Rehdiger., cod. Monacens.,
4 codd. Leidens., cod. Salisburg. , ex-
cerpt. codd. Victor., Collat. f codd.
Guelpherbyt. ) u. zu de fato 15 (Cod.
Greuzeri, Wyttenbach., 2 codd. Leidens.,
cod. Rehdiger., Paris., Ülmens.^ 3 codd.
Monac, copiae Victor., u. 3 codd. Guel-
pherbyt.) sowie altere Ausg. Der Tur-
nebns'sche Gommentar zu ' de fato ist
S. 657—685 abgedruckt. Der Druck
gereicht der Brönnerschen Ofßcin nicht
zum Ruhme* — Recens. vom Hrn. Oberr
schulrath Görenz io J^ibn's Jahrb. 1830.
Bd. 1 Hft. 2. S. 147 — 161.
— de divinatione Iibri H. Ad lihr.
Mss. partim nondum adhibitorum
fideni emcndavit, aliorum suisque
animadversionibus illustravit Aug.
Otto Ludov. Giese. 8 maj. Lips.,
Lehnhold 1829. (XÜ u. 372 S.)
, 1 /^ 16 ^.
Die Wolfenbüttler Haudschr. sind
genauer n. die Dresdner zuerst hier her
nutzt, sowie ältere Ausgg. , und unter
ihnen e. Pariser , an deren , Rand Lon-
golius Anmerkgg.. b^igeschrieben haue.
Die Anmerkgg. sind grössteu theils krit.
Inhalts. Hottingers Wort- u. Sacher-
klgg. sind mit Auswahl aufgenommen u.
mit einigen eigenen des Herausgebers
vermehrt. — Recens. in Schul-Ztg. 1830.
IL Nro. 77 — 78. S. 617 flg.
De Fato.
Cicero de fato, topica et de univer-
sitate cum commento Georgi Val-
lae. Pol. Venetiis, Anton, de Strata
>L485 die 15 Julii« 62 Bll.
Digitized
by Google
Cic. de fato.
182 Cic. de finib. bon. et mal.
Bfginiit BI. la mit einem Briefe
von G. Villa au Joh. Jac. Trivultiu8.
Bl. 1 b bcjEf. der Coinmeutar des G.
Valla. ßl. 3a heg. der Text, welcher
auf ßl. 16a schliessl: De fato opufculi
finis. Bl. 16 b u. 17 a sind weiss. Bl.l7b
ein Brief de« Georg. Valla an Bern.
Salvaticus. Daran/ Cie* topica^ der Text
«chliesst ßl. 44 b. BI. 45 a ist ^ei^s.
ßl. 45 b e. Brief des G. Valla au Her-
niolaus Barbarus , worai^f der Text des
Cic. de universitate folgt, ßl, 62a die
Scbhissscbr. (In Wolfeub.) -^ Man findet
ZQWeileu diese Schriften einzeln.
— de fato, de legibus, über ad Hor-
tensium, de disciplina müitari, de
finibus bonor. et raalorum, de
Petition e consulatus et somnium
Scipionis. Fol. (zu ßnde : Quattuor
opuscula s. de Finibus bonOR et
,inaIoR: Et de petitione osulatus ac
de Vniversitate : Et de forano Sci-
pionis Irnpffit Bononiae diligentif-
Xime Caligula Baaalerius: Regii
autem alia (eptem opufcula implfa
fuere nö minore folerlii» etc. 1499
duodecimo Caleüdas Julias. — 80 ßll.
mit 50 Zeilen.
Uuter den Büchern de legibus steht
e. Schlussschr. 1499. 5 idus Mart. dar
Urt, unter d. Buchern ad Hortensinm
«t de disciplina militari 1499. 4 idu»
Aprilis. Die Signatur geht fort.
Cicero de fato cum explanationibus
Georgii Vallae. 4. Paris., ex aedi-
bus Ascensianis impensis Joan. Con-
fluentini CJehan.deGoYviance)1509.
pridie Idib. Sept.
Der Text weicht von dem der Ascen«
»wna 1511 (Opp. philos.) zuweilen.ab.
— de fato: 4. Lipsiae, apud Melch.
Lottherum 1518.
""»!?®/**° ^^^^'^- ^- Paris,, ex off.
Mich. Vascosani 1541. 12 ^ez. BlI.
4. Ibid., Franc. Gryph. 1542.
4. Ibid., Tiletanus 1544.
Georg. Vallae in eundem com-
mentarii. 4. Ibid., Mich. Vascosan.
1547.
G. Valla's Commentar nimmt 18
ang. BII, ein.
"" — ^ Petri Kami praelectionibus
explicatus. 4. Paris., Vascosan. 1550.
Erste Ausg. vou P, Ramus.
In eundem commentarius- Adr.
Turnebo auctore. 4. Paris., Adr.
Turnebus 1552. — 63S# u. 3 S Ind.
Pt. Rami' praelectionibus ex-
plicatus. Edit. secimda. 4. Lutet.,
apud Vascosanum 1554. — 27 ung.
Ell. ^ ^
fiamns ta'delte in s. Noten häufig
Turnebus, verfehlte , aber selbst nicht
selten den wahren Sinn, wodurch denn
T. sich bewogen fand d. disputalio ad-
versus quendam , qui non solum logi-
cus esse sed etiam dialecticns haberi vult
(j. Erläuterungsschrft,) zu schreiben,
auf welche Ramus unter dem angenom-
menen Namen ^Audom. Talaeus hef'ig
entgegnete. Turuebiis antwortete dar-
auf unter dem angenommenen Nameo:
Leodeg. a Queren, s, Erltrgsschr.
Der Commentar steht vermehrt in
Pt. Rami praelectionibus in Cic. oratt.
4. Basil. 1575.
— Cders. Titel) 4. Ibid., Andr. We-
chel 1565. 28 ßll.
— liber de falo. Commentatione logica
ita explicatus ut et logicae Aristo-
teleae genuinus usus dilucide mon-
slretur etc.scriptus aSalomoneGes-
nero. Adjecta est' ad calc. librilocor.
quorundam Aristotelis de prouidentia
Dei explicatio. 8. Witeberg., exe.
typis Sim. Gronenbergii 1594. 18
ung. ßll. Vorst., 394 S. u. 9 ung.
ßll. Indd. ^
«
— liber de fato ex Vec. J. H. Bremi.
8maj. Lips., Crusius 1795. 8 f{,
Recens. in der Jenaer Lit. Zehe.
1795 Nro. 258 S. 164 ff.
De Finibus bonorum et
malorum.
Cicero de finibus bonorum et malo-
rum. 4. 8. 1. et a. goth, — 120 811.
(das letzte weiss) mit 27 Zeilen.
Ohne Sign., ßllzahl u. Custod.
Beginnt Bl. 1 a :
M. T. Cyceronis de finibus Bonoru
Z Malorü. L. prim' Incipit feliciier
(N) On eram nefcius Brüte cum quo
fum
Bl. I9 a beg. das zweite Buch , Bl. 51 a
das dritte. Bl. 70 b ist weiss, ßl. 71 a
beg. das vierieBucb, Bl. 92 a das fünfte
Buch, welches ßl. llQa schliesst:
M. Tulij Giceronis de finibus bonorü Z
malorum liber quintus delinit.
Von Ulrich Zell zu Colin gegen
1467 gedr. — (Iii Wolfenbüttel)
Juct.'Pr.: 600 livre» la Valli^re;
163 fr. de Servais (e. schlecht erbaltnes
£x.) u. 250 fr. d'Oarckea.
Digitized by
Google
ic. de finib. bon. et mal. 183 Cid de finib. bon. et mal.
3 iiuibus bonorum et maloruni.
laj. Venet., Joan. ex Coloniat47l.
93 Bll. (das Iste, 40ste und die
den letzten Bll. weiss) mit 32
iien.
Bl. 2 a iriit e, Briefe des Hernus-
s G, Morula: Georgias Alcxädri-
ludoaico Fuscareno Giuills etc. Dia
ieite des 3teii BK ist weiss. Das
beginnt Bl. 4a: ,
T. Giceronis de finibns
ior2). & mald2|.4 L. primns.
ON EEAM NESCIVS.
)as zweite Buch beginnt Bl. 17 a,
ritte Bl. 41a, das Tierle Bl. 66 a
iinfte Bl. 71 d.
:hliesst auf der Stirnseite des 9lsten
58: ^
,t£AOd,
Tulii Giceronis De finibns bono-
rum & malorü
;r qniotus dermit.
letiis, M. GCCC. LXXJ. Ghrifto-
plioro Maoro
ce. Joanne ex Colonia AgrippinenFi
lumptü mini
lute ImpVerfuro.
i( 2 weisse BII. — (In Göttingen
:ipz. Univers. Bibl.)
u4uct.-Pr,: 119 livres 19 »eis
i«t5 260 livres la Valli^re; 250 li-
Brienne; 6 L. 15 Sh. Pinelli ; 12 L.
3. Grafton.
- Fol. s. 1. et a. '— Ohne Sign.
Bllzahl., aber mit Custoden. Mit
Zeilen.
Sach Debure catal. des livres de
uat T. 1 p. 389 von Petr. Gesaris
Ii. Stol gegen 1477 gedr.; Frc. de
liis bibl. NeapoUl. T. I p. 197
aber eine grössere Aebnlicbkeit mit
Typen Günlber Zeyner*8 zu Augs-
gefnnden haben.
e finibus bonorum et malorum
ri quinque. Fol. Venet , per Phil,
ndam Petri 1480 die 6 Nouenbris
c.) — 78 Bll. (das Iste wss.) Sign.
— kS. (In Göttingen u.Wolfenb.)
Bl. 2 a :
T. Giceronis de finibus bonorum &
malorum ad Bru
n. L. primus
) ON ERAM NESCrVS BRVTE:
GVM.
esst ahf Bl. 78 a mit 17 Zeilen Text.
inter die l^zeWn^t SchlusRscbr.
Wicht obne Wprtli. — Mau findet
ein^ Ausg. Fol. Ibid., id. s. a* er-
at, die loit dieser übereinstimmen
- de petitione consulatus, de uni-
versitate, de somnio Scipionis. Fol.
Boßon., Galigijla Bazalerius 1499.
Ist eigeutl. e.Tbeil derauf der vor. Seite
erwähnten Ausg. , welche*, de faio, de
legibus u. andere philos. Werke enthält»
— de finibus bonorum et malorum
ad Brutum libri quinque. 8. Mö-
guni iae, ex aedibus Jo. ScbciFer
1520. m. Mart.
Von Nie. Carbaccbius herausgegeben.
— -» cum brevibus annotationibus
Petri Joan. Olivarii. 8« Paris., Si-
mon. Colinaeus- 1537. 8 cal. April.
— - 4. Paris., apud Franc. Gryphiun»
(exe. J. L. Tiletanus) 1542.
4. Paris., Vascosan. 1544.
Observationum Gulielmi Morelii Til-
liani in M. T. Giceronis libros
quinque de finibus bonorum et ma-
lorum commentirium ad Jac. Spi-
famium (c. textu). 4. Pari«., apud
Jo. Lodoic, Tiletanum 1546.
Der Herausgeber, welcher nadi
Einigeiji Adr. TuruebuS sein soll , be>
nutzte einen allen und guten God. , des-
sen Lesarten mitgetheilt und beurtheilt
werden.
— de finibus bonorum et malor. libri
quinque et paradox(»n liber unus.
Emendavit notisquc illustrauit Th,
^entley. 8. Cantabrigiae, typis'ac^d.
1718. (Altheer in ütr, 2 fl. IQ st. 5
Weigel in L. 4 ""'•)
Der Gruier-Gronovschc Text ist
nur nach Gonjcct^ir geändert.
— de finibus bonorum et ^malorum
libri V ex recens. Joan. Davisii dum
ejusd. animadversionibus et notis
integris Pet. Victorii, P. Manucii,
Joach, Gamerarii , D. Lambini ac
Fulv. Ursini. 8. Cantabr., typisaca-
demicis sumt. Gern. Crownfield
1728. (Weigel in L. 5*/.)
Neue Recens. nach 8 Mss. u. altern
Ausgg.
— (ders. Titel) Editio secunda, 8.
Ibid., id. 1741.
— de finibus bonorum et malorum
libri quinque et academicarum
quaestionum , quae sup ersunt cura
Jani Guilielmi et Jani Gruteri. 8.
Berol. 1746. 9 ^(.
— de finibus bonorum et malorum
libri V. 12. Glasguae, typis Foulis
1748.
ex recens. Ernesti. 12. Halae,^
OrpUanotr. 1758 u. 1775. 4 ^.
12. Glasg., Foulis 1783.
— — ex recens. et cum notis Jo.
Henr. Bremii. Tom. I. 8. Turici,
Gessner 1798. Uf VlH*
Ist unvollendet geblieben u. enth.
Digitized by
Google
Cic. de fiaib. bon. et mal. ^84
Cic. Laelius.
nur die S ersten' Bücher. S. Anmerjigg«
zu den 2 übrigen Büchern beuntzt)e Hr.
Oberschuirath Goerenz in a. Anftg. —
Recens. in der Allgem* deutsch. Bibl.
1^99 Bd. 47. Tbl. 1 S. 176 flg. nnd in
Erfurt, gelehrt. Zeitg. 1799. Wo. 71.
— de finibus bonor. et malor. libros
quinque ex recens. Jo. Davisii cum
ejusd- animadv. et notis integris
P. Victorii, Paul. Manucii, Joach.
Camerarii, Dionyö. Lambini ac Fulv.
Ufsini edidit Rud. Godoh. Kath.
Accedunt Gruteiri notae ex sex Pa-
* latinis codd. et editoris emendatio-
nes ad libros priores duos. 8maj.
HolisSaxon.,Kümmell804. 1 f^f 18y<.
^ Schb. Pap. 2«f 8^, Vel. Pap. 3^f.
Receps. in der Jenaer Lit. Zekg.
1805 S. 497 flg. . Der Verf. dieser Re-
cens. war F. A. Wolf. S. dess. Huerar.
Analekten Heft 2 S. 277 not.
— * de §nibns bonorum et malor. E
recens. J. Davisii cum eiusd. ani-
madv. et notis integris varior. Edit.
III. 8. Oxon., typ. Clarendon. 1809.
7 Sh., gr. Pap. 12 Sh.
Schöner Nachdr. der 2ien Ausg.
des Davis.
— " •— Ex scriptis recens collatis edi-
tjsque libris castigatius et explica-
tius edidit Jo. Aug. Goerenz. 8maj.
Lips. , in libr. Weidmann. 1813.
(XXXVin u. 711 S. u. 16 S. Vprl,
' Catal.) 2 «f 18 ^. Schb, Pap. 5^^S^.
VeL Pap. 5 ^yJ,
iNeue Recens. nach 6 Mss. n. älteren
n. neueren Ansgg. A nch benutzte er An-
inerkungen von Reiz u. Bremi's Noten
zu den 2 letzten Büchern. Enth. ireffl,
Einleittwgen n. Erläuterungen , sowohl
^ übep Sprache, als über Sachen. Es ist
•ehr za bedauren» dass die versproche-
nen 4 Excurse^ veelche der Verleger
gratis nachzuliefern sich anheischig mach-'
te, nicht erschienen sind. Der Ind. ist
V. (dem nacbherigen Prof.) C. Beier in^
Leipzig angefertigt. — Recens. in den
Heidelberger Jahrb. 1815. S. QS flg.
Herausgegeben u. mit deutsch.
Wort - und Sach - Erläuterungen
versahen von Ludwig JuU ßiller-
- beck.gr. 8. Hannover, Hahn 1827.
(VI u. 361 S.> ' 18 ^.
Die Noten geben den Ideengang
an nnd erläntem Worte nnd Sachen.
— de finibus bonor et malor. libri
V. cum sei. Goerenzii annotatt. qui-
bus suas subjunxit Fr. Vil.. Otto.
Additi sunt excurstu XU de Tarüi
rebus grammaticis. 8 ma}. Lips.,
Lehnhold 1831. 1 *^ 16 ^.
Laelius s, de amicitia,
Cicero de amicitia. 4. s. 1. et a. goth,
— 26 BU. mit 26 Zeilen. Ohne
Sign., Cust. u. Blhahl.
Beg. BI. 1 a : M. T. C: De amici-
cia. SchÜesst auf El. 26 a mit der lOten
Zeile. — Von J,oh. Guldcuschaff in
Colin gedr.
— de amicitia et paradoxa. 4. s. 1.
et a. got&. — 41 Bll. mit 25 Zeilen.
Beginnt Bl. la ohne besondern Titel.
Scblicsst Bl. 25b mit der Uten Zeile:
Finit liber ciceronis de amicicia. Auf
Bl. 96 — 27 d. versus XII sapieotnm u.
Horal. Ode: Diffugere uivesetc. Bl.28b
n. Bl. 29 sind weiss. Bl. 30 a:
Marci TulliJ Ciceronis
paradöia Incipit
Schliesst auf dem letzten Blatte B:
inopes ; ac pauperes efti *. -
mandi funt. '
Marci Tulij Ciceronis
paradoxa explicil.
Wurde von Ölr. Zell in Colin ge-
druckt. Das letzte Werk findet man
^uCh dnzeln. —
— de amicitia, de senectute, somniiim
Scipionis. Fol. s. 1. et a, — 33 Bll.
mit 32 Zeilen, (die erste Seite hat
nur SO Zeilen.)
Beginnt: (q) VintUsMntius angnr— n«
schliesst BL 33 a: M. T. C. de somno
Scipionis liber feliciter explicit. —
Nach Dibdiu Bibl. Spencer* T. I.
p. 375 von TJIr. Zell gedr.
— de' amicitia, de senectute et para-
doxa cum commentis Ommboni
Leoniceni, Mart. Phiietici. Fol. s.
1. et a. — 61 Bjll. m. Sign.
Beg. Bl. la: Omnihoni Leoniceni
Vicentini U. M. T. Ciceronis De Ami-
citia Opufcnlufn Interpretatio. Sehliesst
Bl. 21 b: FINIS. Bl. 22 a: Martini
philehiri in Ciceronem de fenectute cö-
mentaria. Schliesst Bl. 49 b : FINIS*
Bl. 50 a: Trtulns huins opnlcnli elt. M:
T. C. paradoxorum liber. Schliesst Bl.
61a mit der 25sten Zeile : jTi ac diuitea:
fed etiam inopes : ac pauperea aeltimandi
Tunt. ^
— libellusde amicitia correctissimut.
4. Heidelbergae s. typogr. nom. et
anno. ^oth. — 21 Bll. mit 26 Zei-
len. Mit Si^. '
, Digitized by
Google
Cic. Laelius.
.185
Cic. Laelius»
Bl. 1 1 der Titel, ßl. 1 b 8 Epigr.
von Joan. Gallinarlus « Valentio, Gelido
a. (iiil. Pursten bergiaa, Bl. 2 a beg.
der Text. BJ. 21 a die Schlnsaschr.
— de ^p:iicicia. 4. Daventriae (ohne
Drucker) 14Ö9. 24 Jul. — 17 Bll.
mit ^4 Zeilen.
AnfßK la der Titel: M. T. C. De
amicicia« Bl. 2a beginnt der Text«
M. T. C. De amicicia
( ) Uintus Mutius Augur Sceuola»
Schliesst auf Bj. 17 b.
4. Lips. 1494.
— Lelius siue de amicicia dialogus
candidilGmus et omi auro canor
ad. T. Pomponiü Atticü. Fol. Lips.,
{Mar f. Herbipolens.) 1500. — 18ung.
BU. Sign. A — C.
" Laelius seu de amicitia dialogiis».
Fol. ,Lips. , per Martin. Herbipo-
lensem 1503. •
Die Ausg. T. 1504 ist Tielleicbt nur
Imhura.
4. Qolon., in off. Quentel 1505.
4. Erphordiae, per Wolfgang.
Schenck 1506.
— dialogus de amicitia rnaviliirao
pariter et fecu/ido incedens eloquio
4. Colon., apud aede^ Quentel 1 1507.
— JLS ung. Bll. Sign. A — D. ^
(In Göttingen)*
— de amicitia. Fol. Lips., Jac. Than-
ner 1508.
— r Laelius sive de amicitia dialos[us.
FoL Ibid., id. 1511.
4. Lyptzigk per Mart. Herbi-
polensem ISU.
— de amicitia, de senectute, para-
doxa , tuscnlanarum quaestionum
libri V. 4. Argentorati. per Matth.
Schurer 1513. (?)
— de amicitia dialogus. 4. Lips., per
Valent. Schuman 1514 u. 1515.
— Laelius s. de amicitia dialogus ad
T. Pomponium Atticum quam emen- ,
datifUme imprelTus. 4. Viennae
Pannoniae, per Hieron/ Vietorem.
m, Decbr. 1515.
— de amicitia , de senectute , parar
doxai 4. Argentorati, ex aedibus
Schurerianis 1515. (Varrentrapp
in Frkf. a. M* 2 tl)
— de amicitia, de senectute, paradoxa. •
4. Argentorati, ex aeoibus Schure-
rianis m. Aug. 1516. — 39^ gez. BU.
n, 5 ung. Bll. Regst.
Vott £licoL Gerbellins besorgt.
— dialogus de amicitia., 4. Lips., per
Valent. Schuman I5I6. (?)
4. Lips., per Melch. Lotthcrum
I5I8.
4. Ibid. , ex aedibus Valent.
Schuman 1518. ^ ,
— Laelius s. de amicitia dialogus
quam emendatissime impressus. 4.
Viennae Austriae per Jo. Singrenium •
1518.
^- de amicitia, de senectute, para-
doxa. 4. Argentor., ex aedibus Schu-
rer. 15! 9. m. Maio.
— — 4. Argentihae, communi aere
Joaru Knoblouchi et Pauli Getz m.
Novbr. 1520.
— '^4. Argentorati communi aere
Knoblouchi et Pauli Goetz 1522.-
m. Septbr.
— de amicitia dialogus. 4. Lips., ex
aedibus Nie. Fabri 1529.
— über de amicitia cum annotatio-
nibus Des. Erasmi Roter od. 8. Co-
lon., Gymnicus 1532. "^^
-^ Laelius sive de amicitia dialogus
ad Titum Pomp. Atticum. 4. Cra-
coviae, per Matth. Scharffenber-
gium 1535.
— liber de amicitia. Cum annotatt.
D. , Erasmi Roterodami et , Phil. ,
Melanchthonis. 8. Ex officina ty-
pogr. NicM. Fabri 1539. 32 ung.
1511. Sign. A - D.
— — cum annotationibus Erasmi, P.
Victorii et P. Balduini. 4. Paris., /
Vascosan. 1540.
cum annotatt. Erasmi. 4. Paris.,
Roigny 1543.
S. Maittuire Ind. T. I p. 275.
— Laelius de amicitia summn dili-
gentia multis in locis restitutis tic
castigatus collatione fere 20 opti-
morum exemplarium opera et in-
dustria Martialis Rogerii Lemovi-
cis una cum ejusd. commentariis ex
200 fere «criptoribus graecis et la-
tinis. 4. Paris. , Jo. Roigny {andere
Exx, apud Mathurin, du Puys) 1547.
— 10 ung. Bll. Vorst., 2 BIL, 71 Bll.
u.'l ung. Bl.
Benatzte Mss. u. ältere Ausgg. Der
Text ist aber nur aus d. Victoriau. und
Mannt, gemischt.
— Laelius. 4. Paris., Vascosan. 1552.
^ cum Xysti Botuleji commenta-
riis adjectis Desid. Erasmi, P. Vir
ctorii 6t Petr. Balduini adnotatt. 4.
Paris., Seb. Nivellius 1556.— 46 Bll.
— Laelius — H. Wolfii scholl, ex-
plicatus. Fol. Basil., ex off. Herva-
ciana 1569. 2 ung. BU. Vorst.» 134
Coli., 5 Bll. indd. u. 1 weiss Bl.
Digitized b'y
Google
Cic. Laelius.
186
Gic. de Legibus.
— Laelius. 4; Paris., apud Joan. Li-
bert 1611.
^ — s. de amicitia edidit et praefa-
tus est J. G. Hauptmann. 8. Lips.
^740. . S^.
— de amicitia dialogus. 82. Paris.,
Coustelier 1749. Auch holl. Pap.
ex recens. J. G. Graevii. 24»
Paris., Eaume 1750. M. 1 Kpf. .
Man kennt auch einige rolh ge-
druckte £xx.
82. Paris., Barbou 1771.
— pbilosophicorum librorum pars I.
Y:ont. lyaelium s. de amicitia dialo-
gum. Ex recens. J. G. Graevir c.
not. v^rior. selectis. Curauit indi-
cemcfue adiecit J. G. Lenz. 8 maj.
Hildburgh. (Lips., G, Fleischer)
1778. * 8 ^.
Eutb. Lesarten des Erfurter Cod.
n. älterer Ausgg.
— Laelius s. de amicitia, Cato major
s.' de senectute ad fidem codd. Mss.
— emendati. 8. Basil. 1779.
— Laelius s. de amicitia dialogus ad
T. Pomponium Atticum, mit er-
klärenden •^nmerkgg. für Schulen
u. Gymnasien bearbeitet von J. D.
Buchung. 8. Leipzig, Schwickert
1797. 7 ^.
et Cajo major s. de amicitia
et de senectute. 8. Basil., Schweig-
haeuser ^1804. 5 ^.
— de amicitia, de senectute et de of-
ficiis nee non paradoxa etsomnium
Scipionis edidit atcfue illustravit
Ghrp. Rommel. 8 maj. Gracov., ty-
pis imiversit. 1813.
— Laelius s. de amicitia. Mit erklä-
renden Anmerkgg. für Schulen u.
Gymnasien bearbeitet. ' 2te sehr
verb. u. vermehrte Ausg. 8. Leipz.,
Schwickert 1822. '^ 8 ^.
— Laelius s. de amicitia. Recens. et
scholiis Jacobi Facciolati suisque
animadversionibus instruxit Aug.
Gotth. Gernhard. 8maj.Lips.,Gerh.
Fleischer 1825. (LVI u. 280 S.)
1*/ U^.
Neue Recens. nach 8 Mss. (3 Zei-
txer, 2 Dresdner, 1 Weimar, u. 2 Go-
tbaer) u. allem Ausgg. Der Inhalt ist
tre(fl. erläutert, besond. binsichtl. der
Sprache. Weniger genügt der^hlsior.
Theil der Erklärung. — Recens. in der
Schul-Zcitg. 1826 Nro. 9? (von Moser),
io d. Heidelberg. Jahrb. 1826. S. 973 flf. |
in der Hallescb. Liu Ztg. von 1826 Nro.
196 n. 197; in Seebode's krit. Bibl. \
1826 St. 6 S. 592.%., und bes. vwl
Hrn. Oberscbulrath Goerenz in Jahn's
Jahrb. 1826. Bd. 1. S, 291—317.
Für Schulen neu besorgt und
mit deutsch. Wort- u. Sacherklä-
'rungen versehen von J. Billerbeck.
gr. 8. Hannover, Hahn 1826. (118 S.)
6 yf.
Der Text der vorigen liegt zum
Grunde. Die Anm. Gernhard^s sind im
Auszuge übers, hier wiedergegeben.
— de amicitia et de senectute vvith
notes by E. H. ßarker. Second
edit. 8. Lond., Valpy 1827.
4Sh. 6d.
Text nach Ernesti.
r- Laelius. With a double transla-
tion. 8. Lond., Hunt 1827. 4 Sh.
— Laelius sive de amicitia dialogus.
In usum Scholar, brevi annotatione
critica instruxit C. Beier. 12 maj.
Lips., Teubner 182:*. (XIV u. 45 S.)
5 y{, öngl. Druckvel. Pap. 8 ^.
— Laelius s. de amicitia dialogus.
Recer)suit et i>nnotatione perpetua
instruxit C. Beier. 12 maj. Lips.,
Teubnerl828. (XIV u. 238S.) 18^^,
engl. Druckvelinpapier 1 «;f Sf^,
Neue, sehr kühne Recens. Benutzte
mehrere Mss. (2 Leipzg. , 1 Berner,
mehrere Dresdner , 3 Berliner, 1 Er-
furter und mehrere Wolfeohülller). S,
krit. Verfahren ist sehr gewaltsam, in-
dem er viele Worte als nuächt entwe-
der aus dem Texte warf oder doch mit
Klammern einschlosit. Die Inlerpunction
ist «ehr verbessert. — Der Herausgeber
starb noch vor df-r Beendigung des
Druckes dieses Werkes, welches als Vor-
läufer einer krit. Ausg. der Gesammt-
werke des Gic. dienen sollte. Den hand-
schrftl. Nacblass darüber bat Hr. Prof.
von Orelli zur Benutzung eihalten. —
Recens. in der Schul-Zlg. 1829 Abtblg.
IL S. 377 flg.
Mit erklärenden Anmerkgen. für
Schulen u. Gymnasien bearbeitet.
Dritte nach .den vorhandenen Hülfs-
mittein durchgängig verbess. Aufl.
8. Leipzig, Schwickert 1829- (XXII
n. 130 S.) 8 fH.
De Legibus.
Cicero de legibus Hbri. Fol. s. 1. et a.
röm, :•! BIL mit Sß Zeilen. Ohne
Sign., Cust. u» BUzahl.
Digitized by
Google
Cic. de Legibus. ^ 187 Cic. de Legibus.
Gebort eigeQiI. xur Ansg. der Of-
fie. etc., welche oben S. 172 aufgeführt
ist, kömmt aber auch zuweilen einzeln
vor, z. B^ bei Askew, wo sie mit 12 L,
12 Sh. Terkanft wurde. — Beg. Bl. 1 a
M.TVLLII CICERÖNIS DELßGIBVS
DIALOGVS LIBRI PRIMI: PERSO-
NAE INÜVGTAE. Q. FRATEÄ
TVLLIVß.
Scblie&st auf dem letzten B). a : FINIS.
— Papierzeicheo ist ein Anker in einem
Kreise. — (Einzeln in Güttiugen.)
Die Tri nceps dieses Werkes ist in der
Ausg. dfer philos. Werke. Rom., Suueyn-
heym et Pannartz 1471. s. obeu S. l/l.
— de fato et de legibus libri. Fol.
Regii, Baz.)ierius de Bazaleriis 1499*
ö idus Martias. 18 BU.
— de legibus libri III. Fol. Lips.
1509.
S. Leich p. 88.
— tres libri de legibus gratae anti-
qiiitatis et reconditae eruditionis
plenissimi. Fol. Lips., Melch. Lot-
ther 1513.
S. deoselben p. 93«
— tres libros de legibus grate anti-
quitatis etrecondite eruditioiiis ple-
nissimos Melchiar Lottherus dili-
genter impressit 1514. Lipsiae. Fol.
— 24 uijg. BU. Sign. A - D. (In
Wolfenbüttel.)
— de legibus libri tres. 8. Paris*, ex
off. Gerhardi Morhii 1530.
— de legibus libri tres. In Cic. de
legibus libri III. scholia et casti-
gationes. 4. Paris., apud Jo. Lod.
Tiletanum 1538.
Erste Ansg. von Adr. Tnrnebus.
— de legibus libri tres adjectis scho-
liis in eosdem viri eruditissimi
( Adr, Turnebi ) Edit. secunda, 4.
Ibid., apud eundem 1541*
— (ders. Titel) 4. Paris., apud Jo,
Roigny exe. Tiletanus 1543.
— de legibus libri tres in gratiam
studiosoriun ex aliis ejus operibus
sep:<rati. Castigationes aliquot lo-
corum Petri Victorii ad calcem. 8.
Colon., ex&. Joan. Gymnicus 1542.
— 65 ung. BU. u. 1 weiss.
— de legibus libri tres. In eosdem
commentarii Adriano Turnebo au-
ctore. 4. Paris., ex off. Adr. Tur-
nebi 1552. cal. Jul. — % itng. BU.,
180 S. , 4 BIL Ind.
— de legibus libri tres. 4. Paris.,
apud Lud. Grandinum 1553.
4. Paris., apud viduamMauricii
a Porta 1565.
— — In eosdem commentarii Adr.
Turnebo auctore. 4. Paris., ex offL
Gu. Morell 1557. -^ 2 ung. Bll. "
Vorst., 2.46 S. u. 1 Bl. Errata.
8. Apud Hieron. Commelin.
1596. .
Nachdr. der vorigen. .
— de legibus libri tres. Recensuit
ac Petri Victorii, Pauli Manucii^
Joacb. Camerarii, Dionys. Lambini
et Fulv. IJrfini notis suas adjecit
Jo. Davisius. Acccdit Hadr. Tur-
nebi commentarius. 8maj. Canta-
brig., typis acad. sümt. Cor4.
Crownfield 1727. (Weigel in L. 4 <) ,
Neue Recens« nach 7 Mss. (2 Har-
lejan., 1 Paris. , 1 der kgl. Bibl. Lond.»
Meadian., Balliolens. u. Varr. aus Codd.»
einer Stephau. beigeschrieben.)
— — Edit. secunda. 8maj. Canta-
brig. , typis acad. 1745. (Weigel
in Li 5 vf 12^.)
— de legibus iibri III. ex recens. I.
A. Ernesti. 8* Halae, Orphanotr.
1793. 2 f{.
recensuit J. A. Goerenz, adjun-
cta est diversitas lectionis Ernestia-
nae. 8. Lips., Schwickert 1796. 6/<,
— *— ad optimorum, exemplariiun
fidem receusiti atque prooemio ar-
gumentis et indice rerum instructi
a Jo. Frd. Wagner, 8maj. Gottiug.,
apud Dietrich 1Ö04. 5 j^. Schb. Pap.
8 ^. Vel. Pap. 12 ^. Dazu : Qom-
mentarius perpetuus in M. T. Ci-
ceronis de legibus libros tres con-
scriptus a Jo. Frd. Wagner. 8 maj.
Ibid., id. 1804. 14^. Schb. Pap.
18 ^, Vel. Pap. 1«/? 12;^.
Der Text von Davis liegt zum
Grunde , ist aber hie und da geändert.
Mit guten Erläuterungen.
ex recens. Jo. Davisii et cuni
ejusd. conimentario edidit B.ud.
, Godoh. Rath. 8 maj. Halae, apud
Kümmel 1809. 2*/5 8y{, Schb. Pap.
S'.r, Vel. Pap. 4 a/.
•^ de legibus libri tres ex scriptis
recens collatis editisquo libris ca-
stigatius et explicatius edidit Jo.
Aug. Goerenz. 8 maj. Lips., in libr.
Weidmannia 1809. (XXXVI u. 319 S.)
i^i S^, Schb. Pap. Uf 16 ^„ .Vel.
Pap. 2 ^i 16 ^.
Digitized by
Google
Cic. de Legibus. 188 Cic. de Officiis.
De Officiis etq.
Neue Recens. nacb 8 Handicbr. (1
Bnixiab., Viennens., 2 Gndtan., 2 Dresd.,
1 Casselan«, UfTeDbacheDS.) nnd älterea
Ausgg. Die Erläuterungen aindinaacb-
lieber u^ spracbl. Hiosicbc aebr acbätz-
. bar. Recens. iu d. Lpz. Ll Ztg. 1809.
Nro. 58.
— de legibus. 8* Manhem., Löffler
1822. ' 6 fi.
— de legibus libri tres cum Adriani
Turnebi comrrientario ejusdemque
apologia «t omuium eruditorum
notis quas Joan. Davisii editio ul-
tima habet. Textum denuo recen-
8uit suasque animadversiones ad-
' jecit G. H. Moser. Accedunt co-
piae criticae ex codd. Mss. nondum
antea collatis itemque annotationes
inedjtae P. Victorii, J. G. Graeuii,
D. Wyttenbachii aliorum. Appara-
tum codicüm et ineditorum con-
V sessit suasque notas addidit Frd.
Greuzer. 8maj. Frcf. ad Moenum,
e typogr. Broenneriano 1824. (XXXII
u. 797 S.) 3 «/^ 8?f, VeL Pap. 5 ^f.
Neue Receua. nach mehrere o Maa.
(Cod. Creuzer^ Wytlenbacb., Monaceu».,
Varr. zweier (Jodd., welcbe J. A. Fa-
briciua u. Victoriaa. zweien Aniag* bei*
geacbrieben hatten , Varr. dreier Paria.
u. dreier anderer Godd.) Ausserdem
aind benutzt Noun (mit Varr.) von
Graev., dem Rande einer Gommeliana
beigeachrieben , Noten von Wyttenbach,
aowie ältere Ansgg. Entb. reiche Sach-
erlanterungen von Grenzer, Dirksen, Sa-
vigny u. Anderen. Abgedr. iat auch v.
S, 745 — 780. Adr. Turnebi apologia
adveraua quorundam calumniaa ad li«
brum primum Cic de legibua , welche
geg^n Ramus u. Andere gerichtet iat.
— de legibus liber primus Pet. Rami
praelectionibus illustratus. 4* Lutet.,
ex ofF. Mich. VascoÄani 1554. 43
gez. Bll.
Dazu legt man : Adr. Turnebi apo-
logia adveraua quorundam calumniaa ad
librum primum Cic. de legibua. 4. Pa-
ria. 9 apud Adr. Turoebum 1554.
— de legibus liber primus. 4. Paris.,
apud Petr. Pautonnier 1602. ^
— de lege liber s. de legibus liber
primus. Recensuit et annotatt. au-
xit Jo. Frd. Waffner. 8. Hanoverae,
sumt. fratr. Hahn 1795. 10 f{.
Recena. in der Jenaer Lt. Ztg. von
1795 Nro, 283 S. 4S0 flg.
— de legibus liber secundus. 4. Pa-
ris., apud Jo. Libert 1611.
— de legibus liber tertius. 4. Ibid«y
ez typogr. Jo. Libert 1612«
Giceronis de officiis libri tres. 4. s. I.
et a. gqth. 60 Bll. mit 34 Zeilen J
' ohne Sign., Cust. u. Bilzahl.
Beginnt Bl. la: ( ) Uarnq, te marc«
fili araninm (sie) iam audieie etc.
Zu -Ende :
Explicit liber'tullij de ofdciia
L^ua deo optimo ceterifqg celitib'.
Höchat seltne Ausg., von Ulr. Zell
in Colin gegen 1465 gedr., deren inne-
rer Werth jedoch nicht grosa iat, da sie
aua einem fehlerhaften Mscr« abgedr*
wurde. (In d. Leipzg. Rathsbibl.)
u4ucf, - jPr. ; 163 fr, de Gervais )
121 fr. d'Onrchea.
— officia, paradoxa, de amicitia,
de senectute, somnium Scipionis.
4maj. s. 1. et a. röm. 97 BÜ. mit
32 Zeilen.
Beg. Bl. la:
( ) Danqj te marce fili Anü
iam andieutem. Gratippum 'idq^ atbenia
Bl. 38 ist weiaa. Die Bücher de o(H<-
ctia achlieaaen auf Ol. ^6 b. Bl. 67 a
beg. d. Paradoxa: ( ) Nimadnerti brüte
fepe ^ ichlieast auf Bl. 63 b. Bl. 64
iat weiaa. Bl. 651i beg. lib. de amici-
tia : ( ) Uintua mntiua augur etc. und
echlieaat Bl. 79 a. Bl. 80 iat weiaa.
Bl. 81 a beg. lib. de aenectute : ( ) tite
Ti quid ego te adiuto — schlieaat
Bl. 93 b. ül. 94 heg. aomu. Scip.: ( ) ,
Um in Affricam iieuif — achlie&at Bl. 97a
mit der 298ten Zeile: M. T. G. de
Samno (sie) Scipionis Liber feliciter
Explicit .:.
Von Ulr. Han zu Rom gegen 1470
gedr. — Eine Ausg. d. Offic, Paradoxa,
Somo. Scip., Laef«, et Cato Major. 4.
Romae, per Ulr. Hau de Wien na 1469
1 April, iat vielleicht nur ein Irrthum,
der wahracheiiilich daraus entstanden ist,
daaa man die Schlussschrift derTuscnl.,
welche zu d<*r obigen Ausg. den zwei->
ten Theil bilde, dieser Auag. beigelegr
bat. Allein die Zeilenzahl in 4en Tos-
cnl. ist 35 , hier nur 32, woraua her»
vorgeht, daaa aie nicht zu einander ge-^
hören. Vergl. Foati J. p. 543 n. Sain
repertor. bibliogr. P. II. p. 139 — 140.
— officia, de amicitia, de senectute,
somnium Scipionis, paradoxa. Fol.
8. 1. et e. röm, 125 Bll. (das 116te
und 117te sind weiss) mit 31 Zeilen.
Beg. Bl. 1 a mit einem Brirfe von
GuiUermua Ficfaaetna an Joannes Lapt-
Digitizefl.by
Google
Cic. de Ofjßciis. 189
Cic. de OfBciis.
dänns, wrfcber datht ist: Apd Tarone
^dibu« hofpitis mei Radulfi tonftani ci-
nis longe hamanirnmi Anoo uno et
feptuagefimo qdriugenterirnoqj fopr«
Millefimü Noni« Marlü citifrime fcri-
ptnin. Bl. 2 b ein Brief von Jo. da La-
pjde an G. Ficlj^tiis, Unter diei. Brie-
fe Bl. 3a: Jo. Lapidani TetrafUcbon.
Bl. 3 — 7a: e. üb. Officiorum. Darun-.
ter 16 Verse von Jo. de Lapide. Bl. 71^
ist weiss. Bl. 8 a beg. der Text d. Oflf.^
welcher Bl. 73 a schtiesst. Bl. 74 tab.
in libr. de amicitia. Bl. 75 a beg. der
Text von deamiisitia — scbliesst Bl.92a
Bl. 93 tab. in libr. de senect. Bl. 94 a
beg. der Text üb*, de fenect.» tcbliesst
Bl. 109 b. Bl. 110 tab. in somu. Scip.
Bl. 111 a beg. der Text somn. Sc., wel-
. eher scbliesst Bl. 115 b. Bl. 116 u. 117
-weiss. Bl. 118 beg. die paradoxa^ wei-
che Bl. 125 a mit der 30frteu Zeile scblie-
•en : ac diiiites! Sed eiiä inopes etpau-.
peres eftimfidi funt; Finis. Darunter
M. Tnilii Ciceronis paradoxa feliciter
finiunl.
Von tfdalr. Gering, Mart. Crantz
n. Micb. Friburger zu Paris gegen 1471
gedruckt. ^
AucU'Vr, : 450 livres la Valliire ;
452 livres Brienne (mit der Ausg. der
Tuscul. aus ders. Druckerei.)
— Officia, Paradoxa, de Amicitia, 'de
Senectute , Somnium Scipionis, de
Legibus. Fol. s. 1. et a. röm, —
144 Bll. mit 36 Zeilen.
Der Text beg. Bl. 1 a nach 7 mit
Gapitälchen gedr. Zeilen , n. scbliesst
Bl. 67 a mit den Versen : Tullins he-
fperios etc. Darauf der Text der Parad.^
Bl. 74 beg. der Text de amicitia , Bl. 98b*
de seneciute, Bj. 107b soran. Scipionis
n. darauf versus XII sapieotnm. Bl, 113
ist weiss. Bl. 114 a beg. der Text de
legibus. Scbliesst Bl. l^a: FINIS.
Gegen 1472 mit den Typen der
Venetian. Ausg. des Viigil und Auson.
von demselben Jahre gedruckt. Die
Form des e zeichnet sich besonders aus
and kann als Erkennungszeichen dienen.
— D. Bücher de legibus kommen ein-
zeln vor, s. oben S. 186.
uiuct^Pr.: 201 fr. la Valli^rc.
— OfHcia, Paradoxa, de Amicitia^
de Senectute, somnium Scipionis et
versns XII Sapientu«i. 4. s. 1. et a.
f^oth, 162 Bll. mit 27 Zeilen und
Signatur.
Beg. ^Bl. 1 a : Marci Tullij Cicero-
nis Arpinatis ofulisetc. Scbliesst Bl. 96 *
mit 6 Versen;
Talliurhefperioseupies^pone jnorttetc
Darunter:
MARGi Tullij Ciceronis De olfidjs
Lib*
Tercius 2 vitimas foeJiciter finit.
Darauf Gato niajor, welcher 22 BH.
einnimmt, de 'amicitia 20 Bll., somn.
Sc, parad. etc. enth. 20 Bll.
Nach Maugerard von Jac. de Breda
zu Deventer gedr. — Jn Göttingen sind
nur die Officia. Ich habe eine Verglei-
chung mit mehreren Drucken des Jac
de Breda angestellt, konnte jedoch eine
Aehnlichkeit in den T^pen nicht auf-
finden. Sie ahnein vielm« denen des
Rieh. Paffroed.
— de Officiis libri trcs. 4* s* L et al
Nach dem Catal. blbl. reg. Loudin.
T. II. p. 166 mit den T^pen dtB Bich.
Paffroed zu Deventer gedruckt. Eine
nähere Beschreibung ist dort nicht ge*
geben. Viell. die vorige Ausg.?
— de officiis libri III cumcommento
Petri Marsi, de senectute cum no-
tis Philetici , de amicitia et para-
doxa cum notis Omniboni Leoni-
ceni. Fol. s. 1. et a. röm, 208 BIL
Bl. la: Raphael Regina ^ikonio
Moreto Salutem. p. dicit. Bl. 1 b Cum
in hoc opere de officiis etc. Bl. 2a:
Omniboni Leoniceni Vioentini Rhetoris
praeftätirOmi In. M. T. Ciceronis Of-^
ficio2t. Llbros exaininata loterpretatlo^
nach der 3teo Zelle beg. der Text, wel-
cher nebsd dem Commeotare auf Bl. 146 b
scbliesst. Bl. 147 ist weiss. Bl. 148 a:
Martini phileltici in Ciceronem de le-
nectute cümeuUria. Bl. l4Hb beg. der
Text, welcher Bl. 175 b fcchliesst : FI-
NIS. Bl. 176 a: Marci Tiillli Cicero-
nis paradoxa, welche Bl. 187 a schlies-
sen. Bl. 138 a Omniboui Leoniceni Vi-
centini Jo. M: T. Ciceronis De Amici-
tia Opufculum Interpretatio , nach 3
Zeilen beg. der Text. Scbliesst auf Bl.
2Ö8b ohne weitere Schlussschrifi. Zlo
Ende des CommenUrs steht: FINIS.
Von Anton. Moretus zu Venedig
(gegen das Ende des l5cen Jahrhnn-
derts tbatig) gedr.
Tullius de officiis cum commentariis
petri Marsi eiusgue recognitione.
Cuiusepistolas queso perlegas l in
principip et in calce ojieris editas.
Jnsunt preterea paradoxa, de amici-
tia, de senectute cum interpretibus
suis. 4> 8. 1. et a. goth, 212 gez. bll.
Auf der Rucks, d«*» Titel» <*• gios^er
Hlzschu., Lehrer ii. Schüler darsiMleud.
(In Wolfeubütiel.y
Digitized by
Google
Cic. de Öfficiis.
190
Cic. de Öfficiis.
— -^ Fol. Venct., Bernarcl. Benalius
s. a. — 18P ung. Bll. Sign, a — z. '
Beginnt auf der Rück»eiie des er-
sten Blattes mit einem Briefe d^s Petr,
Marfus BD den Gardioal D. F. Gonzaga.
— o Der Drucker steht hinter d. libr. de
afoicitia und zu Ende auf dem letzten
Blatte unter dem ßegisler. — (Jn Gör-
tingen.)
— Officia. Fol. s. 1. et a. goth. —
67 Bll. mit 24 Zeilen. Sign. A— L.
Bl. 1«:
Marci Tullij Ciceronis Cofulis ro-
mani ac oratorü maximi. ad Mar-
cum Ciceronem filium lunm. Offi-«
— ciorum Liber incipit.
Bl. 2 a beg. der Text: Ma'ci Tullij Ci-
ceronis Offitiorum {sie) Liber primut
Ad Marcura Filium. Schliesst auf dem
letzten Blatte mit der 6ten Zeile: men-
tis preceptiXqg letabere. Zu Ende: Fi-
nis. Darunter der Druckeratock des
Martin. Herbipolensis. — (In Göltingen
u. Leipzg. Uuivers. Bibl.)
— officia cura Herasmi Roterdami
ex multis exemplaribns exactissime
castigata. 8. (Paris.) in off. M. Jo-
hannis Philippi s. a. — 184 ung. BIL
Sign, a — z , &.
£nth. auch de amicitia, de senectute
ci^paradoxa. — (In Göttingen.)
Ciceronis officia et paradoxa« Fol.
min. Mogunt., Joan« ,Fust et Pet.
Schöffer 1465. goth. — 88 Bll. niit
28 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : Marci Tulij Cicero-
nis Arpinatis confulisque romani ac Orato-
rum maximi. ad M. Tuliü Cicerooem filiü
fuü. Officio2(. liber incipit. Sohliesst
Bl. 76 a : TuliiM hefperios cnpiens com-
ponere mores et^c. Bl. 76 b : Marci Tn^
lii Ciceronis paradoxa incipiiiotj welche
AI. 85 b schliessen. ßl. 86 a; Verfus
XII. Sapientum fciiicet Basilii etc. Die
Scblussschrift steht Bl. 87 b in 4ZeiIeu:
Prefens Marci t'ilij clariirimü opus lo-
haunes fust Mogütious ciuis. uö atra-
meto, plumali cäna neqj aerea. Sed arte
qnadaiii perpulcra. Petri manu pueri
mei feliciter effeci finiium. Anno
.M.CCCG.LXV. BI.88 a: Manlio tor^
qnato. Flaccus. de vite humane brevi*
täte« ,per comparationeiu temporis bec.
Diffugere uiues etc.
Erste , höchst seltne Ausg. Die
Exx. sind selten einander ganz gleich.
Die 4 ersten Zeilen de» Werkes, sowie
die Schlussschr. io 5 Zeilen auf dem
▼orletzten Blatte ist roth gedruckt. Unt-
ier der Ode des Horatius; DiiTugere ni-
yes auf dem letzten Blatte stehen in ei-
nigen t)xx. die iroth gedr. Wappenschil-
der der Drucker; welche Exx. gesuch-
ter sind als die , in welchen dieselben
fehlen* — (In der Bibl. zu Schulpforte
u. Lübeck auf Pap.)
Nach Vanpraet catal. ,des livres im-
prim^s sur v^lin de la bibl. du roi
T. IL p. 52 sq. sind Besitzer von Exx.
auf Pergament: 1) köuigl. Bibl. zu
Dresden. 2) königl. Bibl. zu Hannover.
5) Ceutral-Bibl. zu München. 4) kaiserl.
Bibl. zu Wien. 5) fürst Lichtenstein
daselbst. 6) Meernian in Amsterdam
(fand sich nicht zur Zeit der Versteige-
rung). 7) Bibl. des K(iuigs ▼. England.
8) Lord Spencer. 9) Hr. Sykes (jetzt
Lord Viscount Clive). 10) Hr. Dent.
11) Hr.Th.Grenville. 12) Hr. Dr.Drury
zu Lond. 13) Bibl. zu Blenheim. 14)
Herzog t. Ruiland. 15) Bodlejan. BibK
zu Oxford. 16) Corpus Christi College
daselbst. 17) St. Jobn's College daselbsu
18) Magdal. College daselbst. 19) Pe-
tershouse College zu Cambridge. 20) E-
manueFs College zu Cambridge, 2L ein
Ex, im Catal. von J. Sa ms zu London
(ist mit 52 L. 10 Sh, angesetzt.) 22) kö-
nigl. Bibl. zu Paris. 23) Mac Garthy
(wer ist der jetzige Besitzer?) 24) Uni-
vcrs. Bibl. zu Strassbmg. 25) Bibl. zu
Genf. 26) Graf d'Elzi (jetzt Mag Habeccb.
Bibl. zu Florenz.)
Ausserdem sind zu meiner Kennt-
niss gekommen: 27) e. schön. Ex. mit
Miniaturen in der herzogl. BibL zu
Wolfenbüttel. 28) e. Ex, im Catal. der
Bibl. V. Seidel; ßerUu, p. 18^ I^o. 489.
29) Hr. Wilkes in London (e. sehr schön.
Ex, aus Hibbert's Auct. , w.elches Ex.
vielleicht einem der vorher Geoannteo
gehörte.)^
Auct.-Pr, : (auf Papier) 275 holl.
Gulden Crevenna; (auf Perg.) 425 li-
vres Gai^nat, dasselbe Ex. bei la Val-
Ukte 1450 livres ; 801 fr. Mac Carthy
(die 8 letzten Blätter, waren beschädigt);
43 L. 1 Sh, Sykes; 82 L. iQ Sh.
Hibbert.
— officia et paradoxa. Fol. min. Mo-
gunt., J. Fust et Pet. de Gernshem
1466 quarta die rtiensis Februarii.
goth. — 88 ^I. mit 28 Zeilen.
Seltner Nachdr. der vorigen. Dast
diese Ausg. aber ein völlig neuer Druck
,u. nicht bloss in der Jahreszahl vej-
schieden ist, hat überzeugend dargethao
Steigenberger in d. Abhdig. über d. zwo
Digitized by
Google
Cic. de OfBciis.
191
Cic. de Officiis.
alleraltetten gedr. (deutschen Bibel d. 4.
München, Zangl 1787. S. 33 Not. 9. —
Auch in dieser Ausg. sind die 4 ersten
Zeilen , sowie die 5 zeilige Schlu§8scbr.
rolh gedrucl^t. Anf dem letzten Bialte
die Ode de» Horatiiis, aber die Schild-
chen fehlen hier,
Nach Vanpraet 1. c. kennt man
apcb van dieser Ausg. mehrere Exx. auf
Pergament. 1) herzogl. Bibl. zn Gotha.
2) küoigl. ßibl. zu Stultgard. 3) kai-
«erl. ßibl. zu Wien. 4) Bibl. zu Zwi-
ckau. 5) königl. Bibl. zu Coppeuhagen.
6) Bibl. de« Königs v. England. 7) brit.
Museum (aus la Valli^re's Auction). 8)
Lord Spencer. 9) Herzog von Devon-
ahire. 10) zu ßlenbeiin, II) Lord Jer-
sev. 12) Bibl. de«. Schlosses zu Lambeih.
13) Hr. Sykes. 14) Hr. Th. GrenviUe.
16) Hr. Watsou Taylor. 16) Bodlejan.
Bibl. zu Oxford. 17) Hr. ür. Hunter.
18) Hr. Longman (e. Ex. iu dess. Gatal.i
1817 No. 9243 mit 21 L. angesetzt).
19) Hr. Payne & Fow ( «. Calal. 1822.
Suppl. p. 76.) 20) Hr. Payne (aus Hib-
bei t's Aucu) 21) königl. Bibl. zu Pari».
22) Mr. David , Secrelair der Ad-
roinistr. d." Douan. 23) Minister Gor-
biire. 24) Bibl. zu Genf. 25) königl.
Bibl. zu Neap«4, 26) köuigl. Bibl. zu
Stockholm. !27) kaiserl. Academ. der
Wiss.zu St. Pelerbburg (wurde im J.1784
zn Colin um 2500 livres verkauft). 28)
Hr. Wlassoff (früherer Besiuer Graf
j^.lexis Golowkin; «lammt au» der
Stadtbibl. zu Augsburg.)
Ferner sind mir noch folgende Exx,
nnf Pergament bekannt geworden: 1) in
d. herzogl. Bibl. zu Wolfenbüttel (frü-
her in der ünivers. Bibl. zu Helmsiädl,
welche e» im J. 1640 von dem Prof.
Joau. Brenneccius dat.. geschenkt erhielt.
*i) e. Ex. wurde 1316 iu Leipzig zu
183 */ verkauft. Dieses Ex. h«lte Jo,
Nath. Petzold um 180*/ erkauft. S.
Beier in ». Ausg. der OfEc. T. IL p.446
S) ein Ex. hat Hr. Weigel Ni-o. 10489
jedoch ohne Preis angegeben. (Ij»t e»
-viell. das lÄtztgenannte Ex.?)
AucU-Pr.: 182 livres 1 sol Gai-
gnat (e. Ex. auf Pap.) - auf Pergr.
408 livres Gaignat; 774 livres la Val-
li^re ; 250 fl. Schwarz j 45 L. (in einer
Londner Auct. 1804); 651 fr. d'Our-
ches (das letzte BI. fehlte); 73 L. 10 Sh.
Willett (im J. 1813) J 1190 fr. Mac Car-
ihy, dasselbe Ex. (1829) in Hibbert'»
Auct. 59 L. 5 36 L, 16 Sh. Wauoo
Taylor (im J. 1823) 5 42 L. Syke«.
— officia, paradoxa, de amkitia, de
senectute, versus duodecim sapien-
tum. 4. Romae, Conr. Suueyn-
hevm Arnoldufque Pannartz 1469.
24 m. Jan. — 105 BU.,' nicht 103 BlL
(das letzte ist weiss) mit 32* Zeilen.
Beginnt Bl. la: (Q) Vanq te Mar-
ce'fili: an^nü iam audiente etc. Das
2te Buch beg^ Bl. 27 a, das 3tc Buch
Bl. 43 a. Bl. 62 1| beginnen die Para-
doxa. Bl, 71a de amicitia, BI. 87 b de
senectute^ Schliesst Bl* 102 b :
Hoc Conraduf opuf funeynheym or-
dine miro
Arnoldufqs fimul pannartf una aede
colendi
Genta theotonica: romae expediere
lodalef.
Anno xpi M, cccc.lxix. die uero xxiiii
nienfif Jann /
arii. Rome in domo magnifici uiri
Petri de Maxime,
Darauf 2 bedr. Bll. mit d, versibas XII
sapientum ö. 1 weiss Bl. Die griech.
Worte sind gedr. — (In Göttingeu.)
Selten, da nur 275 Exx. gedr. wur- ^
den. — j4uct, - Pr. : 178 livres 4 *ol»
Gaignat; 701 livres la ValH^re,
— officia, paradoxa, de amicitia, de
senectute, somnium Scipionis. 4.
Venet. , Vindel. de Spira 1470. 13
Aug. — 132 Bll. ipit 30 Zeilen.
Beginnt Bl. la: ■
^MARGI TVLII CICERONIS AR
pinatis. confulifqs romani. ac orato-
rum maximi
Ad. M. Tulium Giceronem filiü fuinD.
Ofacio21.
über incipit.
Schliesst Bl. 130. Darauf 2 BU. mit d.
versib. XII sapientum. — (In der Leipz.
Univers. Bibl.; in Götlingen sind nUr
die beiden^ fetzten Stücke de senect. u.
somu. Scip»)
Seltne Ausg. — AucU-Pr. : 108 li-
vres Gaignat; 92 livres la Valli6rc
(schlecht erhaltnes Ex.); HI'. H Sh.
Pinelli (schön. Ex.); 10 L. 5 Sh. PAris.
— officia et paradoxa. 4 min. Argen-
tin., Henr, Eggestein 1472, goth,
— 93 bedr. Bll. mit 27 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a mit den Zeilen (beide
roth gedruckt.)
Marci Tuli)\Ciceroni8. Arpinatis ofu
lifq3 romani «coralorura maximi. Ad
Die Officia schliessen BI. 79 b. Bl. 80 a
beginnen d. Paradoxa, welche auf Bl. 90b
schliessen. Bl. 91 u. 92 versus XII »a-
Digitized by
Google
Cic, de Officiis.
192
Cic. de Officiis.
pientttm. Darauf die roth gedrackte
Scblusiachrift •
f>ttO marci Tulij clarifTimü opus arte
quadam ppnlcra. Per venprabileplile ^
inagiftrü ac etiä inclUe Argentin ciul-
Utia ciq6 dnm Heinricu Eggesteyo.. fü
ma cü diligentia implluiu 6 Anno
dfil
M. cccc. Ixxij.
Auf dem letzten Blatte die Horazische
Ode Diffugere ntves ^etc. Die griech.
Worte fehlen. *
Sehr incorrecter Nachdr. der Mo*
gunt. 1466. — (In Göttingcu.)
Auct.-J^r.: 89 fr. d'Ourches; 105 fr.
Jourdan (im J. 1813).
— de officiis, de amjcitia, de sene-
ctute, somnium Scipionis. Fol. Ve-
net., Vindelin. de i>piral472. 4JuU
131 Bll.
Schöne n. seltne Ausg., u. vielleicht
nnr Wiederabdruck der von 1470. —
Auct.-Fr.: 6 L. 15 Sh. Piuelli.
— Officia, Paradoxa, de amicitia, de
senectute, a^jcctis versibus XII sa-
fientum. 4maj. s.l. ettypogr. nom.
472. TÖnu — 102 Bll. mit 53 Zeil.
Wird im Catal. der Bibl. des Kö-
nigs V. Engl. T. II. p. 165 angegebeul
— officior. Ijbri tres, über de sene-
ctute, über de amicitia et paradoxa
Fol. min. Mediol. , Anton. Zarotus
1474. — 87 Bll. mit 33 Zeilen.
— de officiis, de senectute, de ami-
citia, paradöxa, de somnio Scipio-
nis nee non de essen^tia mundi. Fol.
Venet.^ Joh. de Colonia ac Job.
Mantbep lie Gherresthem 1474. —
1 weiss u. 11,9 Bll. Die Zahl der
Zeilen ist ungleich, gewöhnl. 32.
, Auf Bl. 39 b linden sich ^8 Zeilen.
Mit Gustoden auf der Rucks, der
Blättelf.
Pas 2te 'Bach heg. BI. 28 b^ daa
3te auf Bl. 44 a und schliesfit Bl. 65 b
mit 6 Versen,. deren erster: Tuliius he-
Xperios cnpiens componere mores. Ajuf
dems.BI.65b. heg. die Paradoxa j BI.74a
beg. de amicitia, Bl. Ql b de senectute,
Bl. 106 b somn. Scip, (ohne üeberschr.)
BL 110 b versus XII sapientum.
Bl. 111 b die Schlussschr. Dann liber
de effentia muiidi , 8 BU. Auf dem letz-
ten Bl. a : LAVS DEO. — (In Göt-
tingeo.) . "^
— (dieselben Stücke wie in der vo-
rigen.) Fol. Neapel, s. typogr. nom.
1474. ^4 Decbr. röm. Mit S4 Zei-
len. Ohne Gast., Blh. u. Sign.
Nach Franc, de Licteriis bibl. Nea-
pel. T. I. p. 193, welcher ein defectes
Ex. vor sich hatte , ist das Papier das-
selbe, dessen sich Matth. Moravus be-
diente; auch aeien die Typen denen
dieses Druckers sehr ähnlich.
— libri tres de officiis, liber de se-
nectute, liber de amicitia et para-
doxa. Fol. Mediol., Anton. Zarotus
1476. 13 kal. J^ovbr.
Auct.-^Pn: 2 L. 5 Sh. Piuelli.
^ de officiis , pnradoxa, de amicitia,
^de senectute, de somnio Scipionis
nee non de essentia mundi ac XU
sapientum epitaphia. Fol. Venetiis,
ductu et expensis Jac. Lunensis di
Fiuizano in domo magistri Marci
de Gomitibus 1477. 89 Bll. mit 36
Zeilen.
Begiunt Bl. la: MARCI TVLLII
CIGERONIS ARPINATIS CONSV-
LlSqj. D. Off. schllessen BI. 49 b. Bl. 50 a
beg. die Paradoxa.- BI. 56 a Laelius.
BI. 68 b Gato major. BI. 79 b. somn.
Scip, BI. 82 b de essentia mundi. Bl. 89 a"
nach d. vers. XII sapient« steht die,
Schlusssbhr. ^ •
j4uct,'Pr. : 100 livres la Valli&re.
— de officiis libri tres , de amicitia,
somn. Scipionis, versus XII sapien
tum. 4. Parmae s. typogr. nom.
1477. 11 Januar. — 96 Bll. (das
erste u. letzte weiss), ohne BUzahl
u. Gust. , m. Sign, h (?) — m.
S. Affo saggio p. 62 u. Frc. de Lic-
teriis bibl. Neap. T. I. p. 193. Im Ca-
tal. T. Molini iu Florenz 1807 war ein
£x« mit 137 fi. angesetzt.
— officia, paradoxa, de amicitia, de
senectute, somn. Scip. et versus XD
sapientum. Fol. {Zu Ende.) Im-
pressum Parisius in vico Sancti Ja-
cobi sub intersignio viridis foUis
prope praedicatores {per Petr, Cae-
sari^ et Joh, ütol) 1477 m. August.
— officia, paradoxa, de amicitia, epi-
stolae ad Atticum, Brutum et'Qmn-
lum fratrem. Fol. Neapol. , s. ty-
pogr. nom. 1478. röm.
Beginnt mit Plutarch's Leben des .
Cicero. Zu Ende -der Bücher de offic.
Tuliius Hefperioa cnpiens componere
mores etc. Zu Ende der. Briefe ist* die
Schlussschrifl der A\i^, v. Jenson 1470,
von welcher die Briefe ein blosser Nach-
druck siud, gan*^ unverändert abgedr.
— S. Giustiniani S. 93-94.
Digitized by
Google
Ci€. de Officiis.
193
Cic« de OlEciis.
«- offida, de senectute, de amiöitia,
paradoxa. Fol. Mediolanii Phil. La-
vagnius 1478-
— ofEciaj, paradoxa, ie amicitia,
fiomnium ScipioniS , versus duode«
cim sapientum. Fol.^Neapoli (Fran-
ciscus de Dino) U79. 103 BIL
Vorauf da» Leben* de« Cic ▼. Plu-
tarcli (3 ßll.), daou d. Officia (59 811.),
Paiad. (7 Bll.), de amlcitia (28 BlU),
aomo. Scip. (4 Bll.), dauo die Yers. XII
tapientnxn.
— de officiis, paradoxa, de amicitia,
de senectute» de somnio Scipionis
nee non de esseutia mundi ac XII
sapientum epitaphia. Fol. Venetiis,
per Phil. Quondam Petri 1480. die
8 Mali. ^ 89 Bll. mit 35 — 37 Zei-
len. (Weigel in L, ß xf mit den
Tusc. u. de fin. von dems. Drucker).
Scheint Nachdr. der Ausg. Venet.
1477 zusein. (In der Leipz. Rathsbibl.)
— de officiis, de senectute, de ami-
citia et paradoxa libri. Fol. Medio-
lani, Leon Pachel et Udalr. Scin-
zenzeler 1480. 7 id. Aug.v 74 ßll.
mit der .Sign, a — i. (I^ der Leipz*
Kathsbibl.)
— de officiis, paradoxa, de amicitia,
de senectute , somniuni Scipionis :
nee »on de essentia mundi ac XII
sapientum epitaphia. 4. Romae, £u-
charion Archirion (Silber ) 148L
20 Jun.
S. Franc, de Licleriis T. L p. 193.
— de officiis cum Pet. Marsi inter-
pret^tione. Fol» Venet., per Bapt.
de Tortis 1481. die 12 Octobris. —
176 Bll.
— de officiis cum Petr. Marsi inter-
pretatione, de amicitia cum interpr.
Omniboni Leoniceni, de senectute
c. commentario Mart. Philetici,
paradoxa c. comm. (Philetici.) Fol.
Venet., »Bapt. de Tortis 1482. die
26 Septbr.. WS Bll.
— — Fol. Covanii, per Joan. de West-
phalia 1483. die 17 Maii. goth, ,
Man fiibrt auch eine Ausg. von die-
sem Drncker ohne Jahr an. 'S. Panzer
T. Ip. 521 Nro. 80.
— '—Fol. Venet., Bapt de Tortis
1484. 18 Mart. — 182 ung. Bll.
Sign, a — z, &, o. (In Gottmgen.)
— Officia, Paradoxa, de amicitia , de
senectute et somnium Scipionis.
Fol. Neapoli s. typogr. nora. 1483.
^ — Fol, Venet., per Fewiard. de
Nouaria et Bernard. Gellerium de
Luere 1484. die 12 Octbr. — 182 BU.
(Weigel in L. 5 //.)
2ter TheiL
-^ -^ FoL Venet., per Bapt. d^ Tö#-
• tia i486, die primb Junii. (In der
Leipz, Univers. Bibl.)
— — Fol. Venet., per Marinum Sa-
raceniun 1487. die 20 Decbr.
— de officiis libri tres cum commeuto
Petri Marsi. Fol. s. 1. 1488. (?)
TTuUius de officiis cum commentariis
Petri Marsi eiosque recognitione.Gu-
ius epistolas qttaeso perlegas et in
principio et in calce operis editas. In-
sunt preterea paradoxa , de amici-
tia, ae senectute. Cum interpreti-
bus suis. Fol. Venetiis, per Jaco-
bum de Paganinis 1491. die ISMar-
tii. — 175 Bll. Sign, a— q u. A— F.
— ^- Fol. Venetiis, per Bernardin.
de Choris 1492. die 24 mensis Martii.
— 169 Bll. Sign, a - x. — (In d.
Leipz. ünivers. Bibl.) '
FoL Venet., per T. Z. P. et
Petrum Jo. Q. Perga. 1493. die
15 ApriL
— (Titel wie Ausg. 1491) Fol. Venet.,^
Phil. Pinzius 1493. die 16 mensis
Jolii» 168 u. 1 ungez. Bll.
Fol. Venet., per Bo^etum Lo-
catellum 1494.
— de officiis cum commentariis Petri
Marsi eiusque recognitione. Cuius
epistolas quaeso perlegas et in princi-
pio et in calce operis editas. Insunt
preterea paradoxa, de amicitia^ de se -
nectute cum interpr etibus suis. FoL
(Venet.) s. typogr. nom. I496. die S
Martii. — 157 gez. u, 1 yrss. Bll.
Sign, a — u. (In Göttingen, Leipz.
ünivers. Bibl. u. Wolfenb.)
— — Fol. Venet. , Barthol. de Zani?
1496. die 20 mensis Decembris.
r- Fol. Ibid., id. 1498. die23men-^
sis Januarii. 158 Bll. (das letzte
weiss). (In Lpzg. Univ. Bibl. und
Wolfenb.)
Fol. Ibid., id. 1500.
— de officiis libri HC. cnmcomment.
Pet. Marsi. Insunt praeterea para-
doxa , de amicitia , de senectute
cum interpretibus suis ex recens.
Pauli Malleoli. Fbl. Paris., Georg.
Wolff et Thilm. Kerver 1499 (zu
Ende : 1498. 18 KaL Decbr.) ^ -
— ^ Fol. Venet. , s. typogr. nom,
1500. 10 Decbr. — 157 gez. BIL
(In Göttingen.)
~- de officiis, senectute et amicitia.
FoL Lips. 1500.
13
■ Digitized by VjOOQ IC
Cic. de Officiis.
194
Cic. de Ufficiis.
Gicercmis. de ofSeüs libri tres. Fol»
Lipi,, Mart. Herbipoleiis. 1502.
Opera M. T. Cicero nis de officiis, de
aniicitia , de senectute , . de sonnH)
{sie) Scipionis, Paradoxa (et RKe-
torica i. e. ad Herennium Hb. IV.
et de invent. 4ibri IL) 8. Ve-
net., Joan. et Gregor, de Grego-
riis 1502. die 6 m. Apr. Ohne Sei-
tenz. u. Custoden. '
Zu ' Ende der Paradoxa steht «ine
Scblussschr. obn'e Datum. Dann folgt
auf der Bten Seite der neue Tkel: M.
T. Ciceronia Rbetoricorum. Zu Ende
das obige Datum. Für die Kritik nicht
unwichrige Ausg. , da sie unmittelbar
aus -einer gutep flandscbr. abgedruckt
scheint^
Ciceronis de Officiis libri tres , de
amicitia , de . senectute, paradoxa
cum commentariis Marsi et Badii.
4. s. 1. 1502. die penultima April es.
S. Maittaire \o(\, T. I. p. 289»
Tullius de officiis, de amicitia, de
senectute et paradoxis. Hec omnia
Benedictu,s Brugnolus diligentissime
castigauit. Insuper et greca verba :
que piultadeerantaccuratissime ad-
didit. Fol. Venet., in edibus Jacobi
Pencii de Leuco 1502 pridie nonas
Julii. - 157 ßll.
Enth. den Commeniar des Pci.
Marsus zu d. Offic, des Omnibonus
Leonicenus zum Laelius, des Martiu.
Philelticus zu Gate major u. Parad. —
(In G5ttingen u. Leipz. Raihsbibl.)
Ciceronis officiorum ', libri tres. Fol.
Lips., Jac. Thanner 1504.
Fol. Lips., Mfirtin. Herbipo-
lensis 1604.
Gemina explanatio officiorum Cice-
ronis Petri videlicet Marsi et Jo-
doci Badii Ascensii. Item ejusd.
Ascensii in libros de amicitia, se-
nectute et paradoxis Fonge diligen-
tissima interpretatio iam, primum
edita. Fol. min. Lugd., Steph. Ba-
, land 1504 ad 12 Kai. Septembris.
•» 4. Liigd., venundantur a Steph.
Güeynard (impr. per Nicol. Wom)
1506.
•^ de officiis libri tres, de senectute,
de amicitia, paradoxa. Opus Bene-
dict! Brugnoli studio emaculatum
^ additis graecis quae deerant cum-
recognit. commentar. Petri Marsi
et Franc. Maturantii. Fol. Venet.,
Jo. de. Tridino al. Tacuinus 1506.
die 20 Febr. (In der Ltipt. Raths-
u. ünir. BibL)
r^ de officiis» aniicitia et sene^stute.
Paradoxa ejusd; Opus Bened. Bni-
gnoli' ftudio emaculatum additis
graecis ^que deerant cum recogni-
tione commentarior^m Pet. Marsi
et Omniboui Vincentini. Nunc pri-
mum habitorum. Adjunctis prae-
terea commentariis in ultimum pa-
radoxorum iii libros de lenectute
et Martini Philetici. Fol. Venet.,
Barthol. de Zanis de Portesio 1506.
20 mensis Decbr. — 4 ung. ßlL u.
215 gez. Bll. (In Göttingen.)
— officiorum Hbri tres — punc opti-
me emendati. Fol. Lips. , Märt.
Herbipolensis 1507. go//i. 64 Bll.
— Officia, Cato , Laelius, Paradoxa
ab Erasmo adnotata. 8. Paris., ve-
nund. a Egidio de Gourmont, impr.
a Joan. de Prato et Jac. le Mes-
sier 1507 die penultima mensis
Martii,
S. Maittairc lud. T. T. p. 289.
— de officiis, de amicitia, de sene-'
ctiite, paradoxa cum suis comment.
una cumfamiliariexplanatione'ipsi-
' US Jod. Badii Ascensii, adjuncta
eiuSsd. Badii Ascensii in' Paradoxa
nova exposit. nuperrime absoluta
nee alias aut antehac impressa^ Pa-
ris., Sim. Vincentin» 1507. 6 Kai.
. April. (Varrentrapp in Frkf. a. M.
12 fL ?)
Opera. M. T. C. De Officiis Libri
tres. De Aniicitia X,iber unus. De
Senectute Liber unus» Item Parado-
xia (sie) eivsdem. 8. s. 1. et a. 125 BIf.,
2 ung. Bll. mit Capitel-Verzeich-
niss und 1 vfss. BI.
Es ist dies wahrschl. dieselbe Ausg.,
welche aU von Phil. Giunta za Florenz
um 1508 getlruckt angegebe^ wird. Es
ist aber ein Lyonner Druck «nd höchst
selten. Renonard Auoal. Ed. II. T. 2.
p. 304 hat nur 3 Exx. diertr Ausg. ge-
sehen und zwar auf Pergament. Das
eine gehört der königl. ßihJ» zu Paris
an, das andere (in 2 Bänden) besitzt
Lord Spencer, das dritte hatte Mac
Carthy (in dess. Auct. dasselbe zu 40 fr.
verkauft wurde, da der Bo^en N fehlte)
Dieser erstand es aus Creveooa's Anef.
für Hfl.— Ein 4le» Ex. auf Pcrg.
giebt Vnnpraet an als in der Bibl. der^
Dominikaner zu Venedig befindlich.
Ebenderselbe halt diese Ausg. für eine
ichte Juntiiie. '
*— Opera de officiis, de amicitia, tfe
senectute^ eiusd. paradoxa. Gemina
Digitized by
Google
Cic^ de Officiis*
195
Cic, de Officiis*
latuor librorutn explanatfo Petr.
iarsi videlicet et Jodoci Badii As-
jhsii, Nova eiusd. expositione in
»radpxa nuperrime adiuncta qiiae
im aut antehac minus impressa
it. Fol Venundantur Lugduni, a
eph. Gueynard (zu Ende e. Brief
tirtrex edibus r.4)stris apud Par-
isios sexto Kai. Aprilis (1508?)
S. Pauzer T. VII p. 286 No. 87.
e ofHciis, amicitia et senectute.
radoxa eiusd. Opus Benedicti
ugnoli studio emaculatum — cum
30gnitione cüiiimcntariorum Petri
arsi et Franc Maturantii. Fol.
3diolani, Leonard. Pachel 1608
; 6 April.
lers.^Titel) Fol. Venet., Joan. de
idino alias Tacuinus 1508.
bri de off^ciis ex recens. Badii.
1. Paris., ex oif. Ascensiana 1509.
bri ni de officiis, paradoxa, de
icitia et de senectute cum Desid.
ismi annotationibus. 4. Colon.
i officiis, amicitia , senectute et
*adoxis cum Jodoci Badii Ascen-
textus explanatione. Nee non
;. Marsi commentariis. Praeterea
;. Maturantii in ejusd. Cic. pa-
oxis commentarii. Fol. Paris.,
Lund. apud Poncetum le Preux.
Ende: Honesti Antonii Bonne-
re — industria ac nitidiss. ex-
sum characteribus 1509 ad 10
. Martias.) — 6 ung. BU. VorsU
l$2 BU.
ficiorum libri tres satis laboriose
;ndati. 4. Lipt., Jac. Thanner
0.
officiis , amicitia , senect. , et
adoxis illustria monumenta cum
im» Badii Ascensii, Pet. Marsi
Frc. Maturantii. 4. Lugd. 1610.
stud. Nie. Cappusoti. 4. ,s. 1^
gd.) apud Jac. de la Place 1511.
1 der Lpzg. Rathsbibl. S. Beier'*
T. IL p. 449.
officiis libri tres, dein Laelius
;Jato maior et somnium Scipio-
cum Paradoxis c^tigate im-
5si, adjecto indice copiosissimo
Viennae, Piannoniae, in aedibus
ronymi Vietoris et Joan^ Sin-
iiii expensis vero" Leonardi et
;aeAlantseae fratrum 1512. 4no-
Januar.
Von Job» Caiäers herausgegeben,
der auch des Index angefertigt hat. .
— officia^ de amicitia, senectute,
paradoxa cum Erasmi Roterodami
annotamentis. 8 Lugd., per Jacob.
Mareschal aPs Rolant 1512 Kai. .
April.
*— de officiis, amicitia , senectute et,
paradoxis. Illustria monimenta. Cum
diligentissima Jodoci Badii Ascen«
sii textus cxplanatione nec^nbnPt.
Marci commentar. Acc Franc. Ma-
turantii in lib. off. et in parad.
commentarii etc. Fol. Lugd., im- .
pensis Mart. Bolion, industria Joh.
de la place 151?. die 12 m. Maii.
(Weigel in L. 4«/.)
— de officiis libri tres cum indice
auctorü adagiorücfj suo ioco cita-
torü, 4. Argentor., Scburer 1512.
b Id. Jul. ~ 62 Ell. u. 6 ung. Bll.
Ind. (In Göttingen.) (Nestler in
Hamb. 2 Mark, mit einigen andern
Werken.)
— de officiis libri tres, de amicitia
Über unus , de amicitia Über Unus,
de senectute über unus. Item pa-
radoxa eiusd. 4. (Argentor.) ex ae-
dib. Schur erianis 1512. mense Julio.
Von Sebast. Murrho besorgt.
— — Fol. Lips. , Jac. Thanner 1513.
— de officiis, de amicitia, de sene--
ctute, de paradoxis, de somnio Spi-
' pionis. 8. Florent. , Phil. Giunta
1513. m. April. — 2 ung. u. 116 BIL ,
You Lncas Robia herauagegebeo.
— de officiis, de amicitia, de sene-
ctute nee non paradoxa. Fol. Venet.,
Joan. de Tridino alias Tacuinus
1514.
Cicero cum commentoMarsi Maturantij
et Ascensii.Petri Marsi, Francisci Ma-
turantii et Jodoci Badii Ascensii in
Cic. de officiis, amicitia, senectute
et paradoxa libros perquam fami-
liaris explan atio ad amussi^i vete-
ribüs adhibitis excmplaribus per
Eneam Pium emendata et castigata
etc. Deinde ultra tabulam per Ni-
colaum Cappusotum auctani et
V emendatam addite sunt historie in
cuiusque libri capite etc. Lugd.,
impensis Symeonis Vincent ac in-
c(ustria Jacobi Myt 1514. die uero
29 mensis ApriL gof/i, 6 ung. Bll.
Vorst. u. 236 gez. Bll.
^ Der Titel ist reib u. schwarz gedr.
In der Eiofüssuii^ auf dem Titel 6teh(
Digitized byCjOOQlC
Cic. de Officiis.
196
Cia de Officiis*
unten die In den Jantio. N«clidr. so oft,
erseheioende roth gcdr« Lilie. (In Wol^
fenbüuel.)
— • officia et alia quaedam eiusd.
opuscula fcx dö amicicia^ de se-
nectute etjpostremo auod paradoxa
appellitant ab/ Desiderio Erasmo
Roterodamo exactissime adnotata.
Jam vero Ortwino Gratio — iter«m
iterum^ue recognita et in paragra-
phis aliter intercisa. 4. Colon., in
domo Quentell 1515, 82 ung. Ell.
Sign, a — p. (In Wolfenb.)
— officiprum libri tres. Fol. Lips ,
Jac. Thanner 1515. (Vairrentrapp
in Frkf. a. M. mit Val. Max. Me-
diol. 1513. 5fl.)
^ oäiciorum libri III. Laelius seu
de amicitia über L Cato^ major
seu de senectute über I. Paradoxa
Liber I. Somnium Scipionis Ex.
Vi de Re, P. 24. Venet, in aedibiis
Alexahdri Paganini 1515. Kai. SepU
Uugenicio' selioe Ausgabe.
— tres officiorum libri. 4. Lips., Va-
lent. Schumann 1516.
4 Ibid., Jac. Thanner 1516.
— — 4. Argentojrati 1516.
— de officiis libri tres, paradoxa, Lae-
lius, Gato maior ex recens. Badii.
Fol. Lugduni, per Petr. Ealetnm
1516.
— tres de officiis ad M. Ciceron. fil.
libri etc. Fol. Lips., Melch. Lotther
1517.
— officiorum lib. III. Cato major,
sive de senectute. Laelius siv,e de
amicitia. Somnium Scipionis ex VI
de Rep. excerptvm. Tlapddo^a.
OeoöaSpov nepl yrtpaas kpjurfyeia,
"Qyetpos SHucicoyos, 8. Venet., in
aedibus Aldi et Andr. soceri 1517
m. Juni — 7 ung. BU. Vorst. , 1
weiss. Bl., 158 gez. Ell. u. 1 w^iss.
u. 1 m. d. Anker. {Auct.^Pn: 2L.
15 Sh. Hibbert.)
Höchst seltne Ausg. von Egnatins
, herausgegeben« (In Göuingen u. Lpz.
Uuivers. Bibl.) — Ein sehr schön. £Jx.
auf Perg. besitzt Lord Spencer, welches
in Paris Anct. mit 17 L, l7 Sh. be-
zahlt wurde. Ein anderes schlecht er-
baltn^t und ktsrk beschnittnes Ex. s'nf
Perg. liam in einer Londner Auct. im
J. 1792 vor. Ein drittes besitzt der
Abb^ de Lucs zu Csdore. S. Henonard
kumt^* Ed. n. T. 1 p.192. — Eine AI-
dine t. 1514 ist ein Unding.
— officia etc. 8. Flerent , Phil. Giunta
1517. — 4 EU. Vorst, u. 157 ßU.
•^ de officiis » de amicitia , de sene-
ctute et paradoxa eiusdem. Opue
Benedicti Brugnoli studio emacuU
additis graecis quae deerant cum
interpr. super officia Petri Marsi,
Fr. Maturantii et Jod. Badii in se-
nect. etc. Fol. Venet., per Joan.
Tacuinum 15^7. die 30 Januar.
— tres officiorum libri ad Marcum
filium. 4. Lips., in aedibus Valen-
tmi Schumann 1618. — 72 Ell. (das
letzte weiss) Si^. A — N. (In Göt-
tingen e. Ex. mit handschr. Bemer-
kungen von einer alten Hand.)
— officiorum libri tres. Cato major
sive de sehectute. Laelius s. de
amicitia. Somnium Scip. ex VI de
Rep. excerptum. Paradoxa Ex Ar-
chetypo Aldinonuper emendatissime
impressa adjecto indicecopiosissimo.
4. Viennae Pannoniae per Joan.
^ Singrenium impensis ' vero Lucae
Alantse 1518.
Die StücKe haben jedes eine be-
sondeie Schl^usschr.
— de officiis, amicitia et senectute.
Paradoxa eiusd. Opus Bened. Bru-
gnoli studio emaculatum cum in-
terpretatione super officiis Pt. Marsi,
Franö. Maturantii nee non Jodoci
Badii Ascensii. In amicitia vero
Omniboni eiusdemque Ascensii,
Mart. Philetici et Ascensii in sene-
ctute« Adjnuctis praeterea com-
mentariis ejusd. Franc. Omniboni
Aspensiique in ultimum paradoxen.
Fol. Venet. , Georg, de Rusconibus
1518. 23 Maji. M. Hlzschn. — 8
ung. ^11. Vorst. u. 238 ßll. "
— officiorum libri III. Cato. major
s. de senectute. Laelius s. de ami-
citia. Somnium Scipionis ex VI de
Rep. excerptum. "Ovetpog '^Htnifo-
yog, 8. Venet., in aedib. Aldi et
Andr. soceri 1519. m. Febr. —
8 ung. BIL Vorst, (davon 1 wss.)
158 gez« BIL 9 1 wss. u. 1 BL mit
d. Anker.
Auct.'Vr,: 19 fL 95«. Meerman.
Beinahe eben so seltne Wiederhoh-
Inng der ersten Aldine» (In der Leipz.
XJnivers. BibL)
•*- de officiis libri m, paradoi^a, Lae^
lius, Cato major ex rec. Badii« FoL
Lugd. 152a
— officia rursus aecuratissihie re-
cognita per Erasmum Rot Cui
accessit somnium Scipionis et graeca
traductio Th. Gazad in senectutem
et somnium, (Acc. liber de ami-
Digitized by
Google
Cic/de OfBciis.
197
Cic. de Of&ciis^
ia, de senectute, über paradoxo-
Ti, somnium Scipionis) 4. Basil.,/
aedibus Jo. Frobenii 1520. m.
g. (S47 S.)
Jas GöttiDg. Ei. enth. viele hand-
il. Beinerkgg. Auf dem Titel »leht :
ioius Coarado Goclenio dono de*
hie vero nolis philosophico — criü-
»piosiftsimis illiistravit.
; ofüciis libri tres cum indice
:horum adagiorumgue suo loco
ArgeDtinae, m aedibus Knoblou-
anis aere pari Joan. Knob. et
ali Goetz 1521., mens© Januario.
; ofiiciis, Cato* major, Laelius
. adjectis adnotatt. Des, Era«mi.
Lnlet. , opera Vidoaei sumpt.
:r. Viartii 1522.
j officiis libri III, de amicitia,
lectute, paradoxa cum commen-
iis diversorum. 4. Lugd., Sim.
icent 1523. 26 m. Januarii.
eitel wie Ausg. Venet. 1618.) 4.
sculani, apud Benacum in aedib.
;x. Pagamni 1623. m. HaiL
ficiorum libri tres. De amicitia
senectute dialogi singuli. Para-
te et somn. Scip. Theod* Gaiae
ductio graeca Senect. et somnii.
m annotatt. • Erasmi Röterdami.
Basil., 1523 (sie) m. Febr. (zu
de : 1524 m. Febr.)
•ficia cum scbol. Phil. Melan-
tbonis. Quae possint esse vice
►lixi commentarii. Nam plerique
i qiios hactenus ne;no attigit,
enarrantur. 8. Haganoae, exe.
I. Secer 1525.
ficia, Cato major, Laelius, so-
lium Scijjiionis. Paradoxa. Item
to et somnium Scip. graece ex
s. Th. (razae cum annot -tt. E-
mi. 8. Paris., Joan. Petit 1525.
Titel wie Ausg. Ijagan. 1525) 8.
gauoae, apud JoHan. Sece. (rium)
»6.
ficior. libri III. Liber de ami-
ia, liber de senectute, lib^r pa-^
1. Opus Ben ed. Brugnoli studio •
laculatum cum Petri Marsi, Fre.
iturantii et per quam famil. Jod.
dii explanät. In amicit. Omni-
ni ejusque Ascensii. In Senect.
irt. Philetici et Ascensii. Adjun-
8 praeter ea comment. ejusd. Frc.
nniboni et Ascensii in u^t. para-
xon etc. Fol, min. Lugduni, opera
-. Myt 1527. 15 mens. Jul. —
i gez. BU. (In Wolfenb.)
e ofßciis libri tres cum annotatt.
jsid. Eraiitil Roterbd., de amici-
tia, de aenectute, paradoxa,.<Qmmtifki
Scipionis. Senectus et somn. Scip.
fraece. per Gnzam. 4. Basil., in on.
robeniana 1528 ' apud Jo. Herva« .
gium et Hieron. Frobeaium.
— officia, 'de amicitia et senect., pa-
radoxa et somn. Scip. cum anno-
tatt. Erasmi.^ 8. Paris., apud Sim.
Golinaeum 1528. mense Augusto.
— of ficia, de amicitia , de senectute,
paradoxa. Omnia denuo recognita
per D, Erasm. Rot. et Conrad. Go-
clenium. Additis et^am schol. Ph.
Melanchthonis. 8* Colon., Jo. Gymni^
cus 1530; auch 1533.
— — cum annotationibus Erasmi et
Phil. Melanchthonis. 8. Paris., ex-^
cudebat Simoni Colinaeo Ludovicus
Cyanius 1530. m. Aug.
— officia, Cato m^jor, Laelius, para-
doxa, somnium Scipionis* Acc» in-
terprfttatio graeca Th. Gazae libri
de senectute et somnio Scipionis«
8. Venet., Victor, a Rabanis 1532.
— - officia, de amicitia, de senectute,
paradoxa et somnium Scipionis cum
annotationibus Erasmi Roterodami
et Phil. Melanchthonis. 8. Paris.,
apud Sim. Colinaeum 1533.
— officia, de" amicitia, senect.,
parad. , de somnio Scipionis cum
Ernsmi, Ph. Melanchthonis ac Barth.
Latomi annotatt. Quibus accessit
graeca Th. Gazae in libr. de se-
nect. et Somn. Scip. tradiictio. 8*
Lugd., Gryph. 1535. — 36 \ing. Bll.,
264 S. 30 ung. Bll. Gazae intcrpr.
— (ders. Titel.) 8. Ibid., id. 1536.
-^ officia cum commentar. P. M' rsi.
Eiusd. dialogus de amicitia, de se-
nectute, et paradoxa cum commen-
tar. eiusd., Fol, Veiiet., per Joan.
— Patavinum et Ventur. de Roffinel-
lis 1536.
— offic. libri tres. Opera et dili-
gentia Vuol^. Ancmoecii ex uetu-
stissimo codice plus quam in cen-
tum locis castigati atque restituti,
adjectis etiam de amicitia , de se-
nectute atque paradoxis una. cum
dialogo Anemoecij. 8. Colon., Jo,
Gymnicus 1537. (In Göttingen,)
Der Herausgeber Wolfg. Wiadheim
benutzte e. sehr guten u. alten Cod. des
Stiftes St. Ulrich zu Augsburg, wel-
cher jetzt nicht mehr vorhanden ist*
Er wurde wahrscheiul. bei e.' Feuers-
bninst vernichtet. S. Heusinger praef.
p. XXXVI.
-^ officia, Cato major, Laelius, pa-
radoxa — c. comment. Erasmi,
Digitized by
Google
Oic. de Officiis.
198
Cic. de Offibüs.
Marri, Omniboni, Philetici , Matu-
ranti, Ascensii. 4. Paris., exe. Petr.
Vidoeus 15S7.
. S. MaittHirc Ind. T. I p. 290.^
p- officia dili genter rcstituta. Einsd.
d'e amicitia et senectute dialogi. It.
paradoxact somnium Scipionis cum
annotatt. Erasmi Roterodami et
Pbil. Melanchthonis. It. annotattl
Barth. Latomi in paradox^, 8. Pa-
^ris. , Simon. Colinaeus 1538. —
S ung. u. 180 gez. Bll.
— officiorum libri tres. Cato major
vel descnectute. Laelius vel de ami-
citia. Paradoxa Stoicornm.sex.Somni-
nm Scipionis ex dialogis derepublica.
Cato item- et somn. graece. 8. Ye-
net., apud Bartbol. Zanetum Ca-
Sterzagensem 1533.
t)er Heransg. Paul. Magndlus will
<fcn Text aus Mss. (?) u. Conjectur ver-
bess* haben ; er giebt aber gröstteulbls. den
Äldin.Tcxt. ZuEnde stelif'üVarr.— Selten.
— offic. libri llf opera et diligentia
Vuolfgangi Anemoecij ex vetustis-
simo codice plusquam in ccntum
locis castigati atque restituti adje^
ctis ctiam de amicitia^ de senectute
atque paradoxis una cum dialogo
Anemoecij in quo reddit rationem
cur illos locos mutaverit. Omnia vi-
gilanti cura recognita per Deside-
rium Gocienium pa^sim etiam Pbil.
Melanchthonis schoHis appositis. 8.
Ex oif. Nie. Fabri 1539. vfi2 S. u.
16 ung. Bll. — Dann mit bes. Ti-
tel : (Jic. über de senectute. Cum
annotatt. Erasmi Roterodami. Ibid.
1539. 31 ung. Ell. ^ Paradoxa Cic.
cum annot. D. Erasmi R. Additis
in in argine scholiis artificii Barth.
Latomo Arlunensi autore. Ib. 1539.
16 ung. Bll. — Cic. liber de ami-
citia. Cum annotatt. D. Erasmi
Rot. ßt Phil. Melanchthonis. Ib.
1539. 32 ung. Bll. Zu Ende: Ex
officina typographica Nicol. Fabri
I 1530. — (In Wolfenbüttel.)
—. officia, Laelius, Cato major, pa-
radoxa, somn. Scip. cum notis. 4.
Paris., opud Jo. Roigny exe. Jo.
Lodoic. Tilctanus 1539.
— - offiö. Jibrj III, paradoxa ^ de ami-
citia, de senectute, somn. Scip. ex
rec. Desiderii Erasmi, De senectute
et somn Srip. graece ex vers. Th.
Gazae. 8. Lugd., apud StepK Do-
letum 1540.
— ~ cum Mrsi, Maturantii, Ascen-
s^ et Philetici no^is , ex rec. Julü
Feretti. Fol. Venet. 15.10.
— (Titel Wie Colon. 1537) 8. Colon«,
Joan. Gymnicus 154Q.
Ist eio völlig neiier Druck.
— de offiqiis libri. 4. Paris., Fratic.
- Gryph. 1540.
— (ders. Titel wje Ausg. ex off. Fa-
bri 1539) 8. Basil. , ex off. Balth,
'Lasii 1541.
— officia, de amicitta et sönectute
dialogi, paradoxa et somnitim Scip,
, cum annotatt. Erasmi et Melanchtho-
nis. It. annotatt. Latoriii in pa-
radoxa. 8. Paris. jSini. Colinaeus 1541.
— officiorum libri tres. Catq major
vel de senectute. Laelius vel de
amicitia. Paradoxa §toicorum sex.
Somnium Scipionis ex libro sexto
de Republica. — Additae sunt in
extremo opere uariae lectiones e .
libris tmhuscriptis et ex ingcnio.
8. Venet., apud Aldi filios 1541.-
menseMaio.— 2B11. Vorst.^ 131 Bll.
u. 3 Bll. Varr. (In Göttingen.)
.^Id Ex. auf Perg. ist im btit. Mu-
seum^ gehörte früher Cracberode.
— ' — Cum varr. lectt. 8. Paris., ex
off. Rob. Stephani 1543. (Varren-
trapp in Frkf. a. M. 4 fl.)
-:- (Titel wie Ausg. Col.1537.) 8. Ba-
«iL, Brylinger 1544.
-^ officia, Laelius, Cato, paradoxa,
somnium Scip. cum Erasmi Me-
. lanchthonis et Latpmi anhotationi-
bus. ' 12. Paris., ex off. Franc.
Gryphii 1545.
12. Lugd., Seb. Gryph. .1545.
— de officiis cum commentar. - Viti
Amerbachij. 8. Argentor. , apud
Cratohem Mylium 1545 m, Mart.
— (Titel wie Aldine 1541) 8, Venet.,
apud Aldi filios 1545 mense Mar-
tio. 2 Bll. Vorst. , 125 u. 3 Bll.
WiedeiliublUDg der Aldiiie v. 1541.
— Eiu Kx. «uf gr. Pap. besitzt Lord
Spem;er, vielL das&elhe Ex., welches in
Bibl. Hariej. Nro. 5198 angegeben ist.
— de officiis, de amicitia, senectute,
paradoxa et somnium Scipionis cum
qiiörundam doct. viror. annotatt.
et prolegomenis Joach. Camerarii.
8. Lips., in oi?. Val. Papae 1546.
c. varr. lectt. et Erasmi anno-
tatt. et notis Phil. Melanchthonis
in offic. et Barth. Latomi in Pa-
radoxa. 12. Paris^, tex ofiP. Rob.
* Stephan. 1546. . , .'
— ofl5.ciorum libri III. (Aco. de se-
nect., amicit., pa^^d.) op.^ et indu-
stria Vuolfg. Anemoecij- el;.Jo. Stur-
li;^iT^8.,Colon., Gymnicus 1546. _^^
Digitized by
Google
Cic/ de OfBciis.
199
Cic. de Officiis.
— (Titel me'Lips:l546.) 8. lÄps., in
off. Val. Papae 1548.
-^ Hbrorum de officiis enarrationes
Viti AmBrbacliii correctae ac mul-
tis in locis auctae ycura textti). 8.
Basil., Jo. Oporin. s. a. (1548?).
— officiorum libri III cum conamen-
tariis Pt. Marsi et Aseensii. Dialo-
gus de amicitia cum comm. Pt.
Marsi et Aseensii. Dialogus de
senectute cum comm. Pt. Marsi,
Mart. Filetici et Aseensii. Para-
doxa interprete Ascensio. Acces-
serunt praeterea D. Erasmi et Phil,
Melanchthonis scholia quaedam Iti-
culentissima. Fol. Venet., (Aldus)
J548. (Zu Ende: 1549) 4 ung. Bll.
Vorst, 163 Bll. (in gespaltn. CoH,)
und 1 ung. Bl. mit d. Anker.
Kommt uichl häufig TOr. — (In
6öUiDg<>n.)
— de officiis« de senectute, de ami-
citia, paradoxa, somnium Scipionis«
Additae sunt in extreme operc va-
riae lectt. e libris manu scriptis
et ex ingenio. 8. Lutet, inoff.Rob.
Stephani 1549. 12 cal. Decbr. 149 S.
u. 3 ung. Bll.
"■^ de officiis libri III cum commen-
tariis viri cloct. Viti Amerbachii, E-
rasmi, Ph. Melanchthonis et dis-
cfuisit. Coelii Calcagnini. Acced.
de Senectute, de amicitia, parad.
et sonin« Scipionis cum commenta-
riis cnmque annotatt. Erasmi et
Barth. Latomi. Stud. §t opera Pet.
Balduini Sampolini. 4. Paris.^ apud
Th. Richardum 1550.
Aiifc Mss. irerhessert.
— — 8. Lips., in ofF, Valent. Papae
155?. (365: ^)
Omnia denuo optimis qnibus-
que coll^tis exemplaribus tüHgen-
tissime castigata. lö. Lugd. , Seb.
Gr^ph. 1552.
- (Titel wie Aldine v. 1545) 8. Ve-
ttet. , apud Aldi filios 1552 mense
Februario. 2 Ell. Vorst., 125 gez.
Bll. u. 3 Bll. mitVarr., ScHlussscbr.
u. Anker.
Ebeof. nnr Wiederhohlung der Al-
dine von 1545. ^
"7 offic. libri tres summa cura nuper
emendati commentantibus Pt.Marso,
Frc. Maturantios et Ascensio. Dia-
logus de amicitia cum comm. "Pt.
Marsi, Omniboni et Aseensii. Dia-
logus de senectute commentHntibns
eodem Pt. Marso . Mart. Philetico
et Ascensio. Paradoxa omnia cum
commentariis Omniboni, Frc. Ma-
turantii et Aseensii. Annotatt. ali«
qüot ' doetus. Kominum in o'mnia
Cic. suprascripta opera. Marii Ni-.
zolii defensiones looor. aliquot Cic.
contra disquisitiones Calcagnini in
quibus mu'ta Cic Ibca difHcillima
exi^lanantur. Fol. Venet., Francis-
cus Bindonus 1554, — * 4 img. Bll.
Vorst., u. 222 Bll. (in gespalt Coli.)
Entli. auch Erasmi Rpterod. u. Phil.
Mel»ncbi^>. Anmerkgp.
— de qfficiis libri III, de amicitia^
de senectute, paradoxa, somn. Sci-
pion. cum annotatt quorund. viror.
doct. et prolegomenis Joach. Ca-
mdrarii. 8. Lips. 1554. — (In der
Leipzg. I^athsbibl.) "^
8. Basil, Brylinger 1555.
— de officiis libri tres : Cato major
vel de senectute: Laeliu^ vel de
amicitia: Paradoxa Stoicorum sex:
Somnium Scipionis ex lihro sexto
de Republica. Index rerum et ver-
hör, quaecunque praecipue scitn
digna sunt accur »te f actus. 8. Ve-
net., apud Paulum Mauutium 1555.
— 127 u. 21 Bll. Ind. (Weigel in
L. 1*^^^16^.)
Wiederhonluug des Textes eioer
irühera Aldine mit Beifügung eines Ind.
— de officiis libri III cum copiosis-^
simis viri longe doctissimi com-
mentariis et cum ^ iti Amerbachij^
commentariolis, annotatt. Erasmi
Roterod. et disquisitionibus aliquot
Gaelii Calcagnini. Eiusd. de se-
nectute, de amicitia, dialogi singuli
, cum commentariis. Paradoxa cum
triplici commentario et somnium
Scipionis cum annotatt. Erasmi,
Barth. Latomi et praelectt. Pt.
Rami. Haec omnia summa fide.ac
diligentia ex collatione vetust. cod.
sunt a Pet. ßalduino intcgritati re-
stituta. 4. Paris. , Seb. Nivellius
{andre Exx,: apud Odoänum Par-
uum) 1556. (Weigel in L. 4*/.)
Balduiu. benutzte ;tusser iiiebrercB
Handschr, e. guten, alten Cod. — ,
— de officiis libri IlT. Commentariis
Erasmi Roterodami, Phil. Melan-
chthonis , Viti Anierbach. et Frpi
Maturantii , tum disquisitt. Caelis
Calcagnini illustrati. Eiusd. de se-
nectute etc. Omnia iam recen-
sedulo castigata et copiosissimi>x re-
rum atque verhör, indice locuple,
tata. 4* Lu^duni, apud Thcobald«
Paganum 1556.
Zu Ende «tehen Pu Balduiui not.
10 Cic. OflF,
— de officiis libri tres Erasmi Rote-'
Digitized by
Google
Cic. de Officiis.
200
Cic. de Officüs.
rodami arcumentis et annotatt. ac
Xysti BetuTeji, Viti Amerbachii et
Flrc Maturantii itemque incerti cu-
iusd. authoris conltnent. illustrati.
Accessemnt Caelii Calcagnini dis-
quisitiones. 4. Paris., ex typogr.
Thom. Richardi 1558.
— de officiis, de amicitia , de sene*
ctute, paradoxa et somnium Scip.
cum quoriind. doct. viror. annotatt.
et prolegomenis Joach. Camerarii.
8. Lips., in off. Val. Papae 1558.
— de off. etc. cuni Erasmi aliorum-
cue annotatt. Aec. graeca Theo-
dor. Gazae in libr. de senect. et
somn. traductio. 8. Lugd. , Scb.
Gryph. 1558.
— '. officiorum libri ITI op. et indii-
stria Vuolfg. Anemoecii et Joan.
>Sturniii. 8, Colon., Gymnicus 1558.
-;— de officiis libri tres. Cato major,
Laelius, somn. Scipionis, parado^a,-
sylloge lib. de republ. QeoBoopov
Tzept jrrjpQoq hpjjLTjveia jcat oi^sipog
^HiniQoyog. Post postremam Nau-
gerianam et Victorianam correctio-
iiem emendata a Jo. Sturmio. Ad-
ditae sunt Erasmi Roterodami et
' Phil. Melanchthonis et Barth. La-
tomi annotatt. in eosdem libros. 8.
' 8. 1. (Argentorati) et typogr. nom.
1559.
— de officiis libri HI. Catö major
uel de seö^tute: Laelius uel de
Amicitia : P^^adoxa Stoicorum sex :
Somnium Scipionis ex libro sexto
de republica. Cum annotationibus
'Pauli Manutii in margine adscri-
ptis. Index reruni et verborum. 8.
Venet., apud Paulum Manutium
1559. — 133 ßU. und 10 ung. Bll.
lad^
— de officiis etc. 8. Turici, Frosche-
ver 1560.
— de officiis libri III etc. ex casti-
gat. Jo. Boulierii. 8. Lugd. 1560.
— (ders.x Titel wie Aldine 1559) 8.
Venet., Aldus 1561. — 151 Bll, 11 Bll.
Ind., 1 BL mit Schlussschr. ü. An-
ker u. 1 weiss.
— (Titel wie .Ausg. Paris. 1558.) 4.
Paris., ex typogr. Th. Richardi
156?. - 4 ung Bll. , 264 Bll. und
9 Bll. Indd.
— de officiis , de amicitia , de sene-
ctute, paradoxa et somn. Scip. pura
quorundam doct. viror. annotatt.
et prolegomenis Joach. Camerarii.
8. Lips., in off« hered. Vaknt. J?a-
pa« 1562.
— de officiis libri tres cum aiinotatt.
Erasmi, Xysti Betuleji, Viti Araer-
bachii, Fr. Maturantii et discruisitt.
Coelii Calcagnini nee non collectio-
nibus ex diversis authoribus per
Leodegar. ä Quercu (/. e,A. Turne-
bum) 4. Paris., apud Th. Richard
1562.
— de officiis etc. cum viror. doct.
annotatt. Acced. graeca Th. Gazae
in libr. de senectute et somn. Scip.
traductio. 8. Lugd. 1562*
— libri tres de bfficiis una cumHie^
ron. Wolfii commentariis etö. Acc.
locuples rerum et verbor. in his
memorabil. index. 4. BasiL, per Jo.
Oporinum 1563. m. Augusto. —
!^2 ung. Bll. Vorst, 676 S. und 24
Bll. Indd.
— Cfitel wie Venet. 1554.) Fol. Ve-
net., Bonellus 1565.
— de officiis, de senectute, de ami-
citia, paradoxa, somnium Scipionis
ex emendat. et cum annotatt. CaroL
Langii. 8. Antverp. 156B.
Der Text ist nach guten Mss. be-
richtigt. ^ (In Leipzg. Rathsbibl.)
— (Titel wie Aldine 1561) 8. Venet,
Aldus 1564. — 151 Bll. u. 17 Bll. Ind.
Abdr. der vorig. Aldine ▼• 1561.
— de officiis etc. cum annotatt. P,
Manutii. 24. Antv., ex off. Chrp.
Plantin. 1565.
Seltne Ausgabe.
— (Titel wie Lips. 1554.) / 8. Lips.
1567.
'— (Titel wie Antv. 1563) 8. Antr.,
Sylvius 1567.
— de officiis libri III etc. Cum an-
notatt. VdL\3^i Manutii in marsine
adscriptis. Index rerum et verbor.
8. Venet., Aldus 1567. — 151 BIL,
16 Bll. Ind. u. 1 BI. m, dem Anker.
— de officiis etc. 8, Antv.» Plantin.
1568.
r Fol. Venet. 1568 (?)
— de officiis etc. cum annotat. Suf«
fridi Petri. 8. Easil. 1568.
Benutzte mehrere Mss.
— libri tres ' de officiis «na cum
Hieron. Wolfii commentariis hac
I secunda' editione et correctis et
nonnihil auctis. /*dditB sunt et
scholia breuia eiusd. in Catonem^
Digitized by
Google
Cic. de OiSicüs.
201
Cie; de^ Officiis.
XreeUam, Paradoxa e^ soninium Sci-
pionis (c. textu) Fol. BasiL, ex oiF.
Hervagiana per Cuseb» Episcopium
1569. 6 ung. Bll. Vorst, (das letzte
weiss) 750 CoL» 19 ung. Bll. Ind.
u. 1 weiss.
Gato major etc. baben eignen Titel
n. besondere $eiCenzahlen. S« die ein*
zelnen Werke.
— officiorum libri tres. Cato major,
' Laelius, Paradoxa Stoicorum sex,
Somnium Scipionis ex libro VI de
Kep. Additae sunt in extremo opere
uariae lectiones e libris manuscr.
et ex ingenio. Cum annotatt. Dio-
nys. Lambini. 8« Venet., ex bibl,
Al^ina 1570. — 152 Bll., 8 ung. Bll.
Varr. und 1 Bl. mit d. Anker. (In
Göttingen.)
— de officiis etc.— emendata a Jo.
Starmio. 8. Argentorati, Jos* Bibel
1570 u. 1574.
12. Paris. 1576.
cum notis Joacb. Camerarii. 8.
Lips. 1577.
— de oiF. libri III etc. ex castigatione
Jo. Boulierii. Fragraenta poematuni
in quibus contineniur Aratea. Quinti
fratris de petitione consulatus lib.
ex Dionys. Lambini emendatione.
8. Lond. 1577.
— de- officiis libri cum comment.
EVasmi Koterod., Pbil. Mola neb tbo-
nis et varior. Acc. de senect. etc.
c.not;Yar. 8. Lugd., L.Cloquemin.
1578.
— de off. etc. 8. Lugd. 1578.
— de ofL libri III. Cato major^ Lae-
lius, paradoxa^ somnium Scipionis
etc. Omnia ex postrema doctiss.
viror. recognitione quam emen'da«
tissima. Notata in margine lectt.
varietate atque adscriptis doct. Pau-
li Manutii annotatt. Quibus acces-
serunt Fulvii Vrsini in eosdem li-
bros scbolia 8. Antv., ex off. Chrp.
Plantini 1579. — 2S0 S. u. 5 ung.
BIL ScboU.
TTrsinns benutzte eine Handscbr. —
(In Wolfenbüttel.)
— de officiis libri III. Cato majot,
Laelius, Paradoxa Stoicor. sex. Cum
Pet. Marsi, Frc. Maturantii, Omni-
boni, Mart. Philetici et Ascensii
comment. Marii Nizolii defensiones
locor. aliquot Cic. contra disquisit.
Calcagnini. G.ind. Fol. Venet., apud
3o. Grypbium 1579. (Weigel in L.
4 ^.)
— de oifidi» etc. — cum annotatt.
Victorini Strigelii. 8. Witteb'erg.
1579. ^ *
— de officiis, de senectute, de ami-
cltia, paradoxa et somnium Scip.
Cum quorundam doct. viror. anno-
tatt. et prolegomenis Joach. Came-
rarii. 8. Lips., impr. Jo. Steinmann
1580. ^
c. annotatt. Lambini. 8« Apud
Petr. Santandrean. 1581.
-^ — cum notis Fjtc. Pabritii. 8. Co-
lon., Matern. Cbolinus 1581.
Nach Ms», verbessert.
In M. TuUi Ciceronis de Officiis li-
bros tres Aldi Manuccij commen-
tarius. Item in dialogos de Sene-
ctute« de Amicitia, Paradoxa, So-
mnium Scipionis ex VI de Kepu^
blica. Fol. Venet. (Aldus) 1581.
8 Bll. Vorst., 260 S. Text u. Comm.
(die Seitenz. beg. mit 9) 27 BIL
Regist. u; 1 wss. Bl.
Aldns benutzte 13 Handscfcr* und
^nsserdein 1 sehr gut. de» Albertus Ter-
'tins. Die Erläuterungen sind grössten-
theils ans d. Comraentar von Betuleiofl
n. H. Wolf entlehnt.
Nach S. 56 muss sich finden ein
grosses Blatt mit der topie einer la-
sch ri(t, nach S. 158 ein wss. El, n. 2
andere mit e. Vörr. v. Aldus u. einigen
Versen von J. Grighton ; nach S. 200
2 BU. mit Aldus Vorr., nach S. 232. 2 Bll.
vor d. Parad. e. Vorr. v. denis. enthaltend.
Dibse Blätter sind sämrntl. in der Pa-
ginirung nicht mitgezählt. S. 260 die
Schlnssschr« : Venetiis ex tjpographia
Georg ii Angelerii sumptibus Mag. D.
Aldi Mannuccij 1581.
— de officiis libri tres commentariis
iUustrati a Mart. Henrico Saganensi.
8, Vitaebergae, in off. Sim. Gro-
nenbergii 1582. — 32 ung. Bll. u.
975 S. .
Selten. Der innere, Werth des Com-
ment. scheint nicht erheblich zu sein.
(In Göttingen.)
cum analysi dialectica per Jo.
Fiscatorem. 8. Spirae Ni^met.» 3*
Albinus 1582.
Werthlos.
— de officiis libri tf es. 16. Lond.,
exe. Henr. Middleton 1583.
-— de officiis, de senectute, de ami-
citia, paradoxa et somnium Scipio-
nis* Cum quorundam doct. viror,.
Aunotatti. et prolegomenis Joacb.
Digitized by
Google
€ic. de, Officiis;
202
€ic. de Officiis.
CameKarii. B. Lips., impr. Jo. Stfein-
mann 1684. (auch 1585?)
Hieron. Wolfii in Cic. Officia, Ca-
toneifiy Laelium, Paradoxa et Scip,
somnium commentatii atque scho-
lia '(c* textu) «Fol. Basil. , ex off.
Hervag. per Ettseb« Episcopium
. 1684.
Abdr. der Ausg. v, 1569. (In Wol-
feikVuttel.) ^
-^ de officiis, Cato major, Laelius,
l^riidoxa» Somn. Scip. et in bis
animadv. quaedam post Diouys.
^ Lambini editionem ab Jo. Caucbio,
Com. Valerio et Gu. Cantero. An-
notatt. P. Manutii in margine ad-
seriptac. Accesserunt quoque D.
Laiübini in eosd. libros breves an-
notationes» 8. Colon.^ Petr. Horst
1583.
■^ — cum notis Matth. Dresseri. 8.
Frcf. 1587.
— de officiis libri HI. Item Laelius,
Cato major, Paradoxa, Somn. Sci-
pionis D. Erasmi et Phil. Melan-
cbthonis aliorumque doctiss. viror.
annotatt. et varietate lectionis ex
veterum exemplarium collationedB'
prehensa illustrati supraque omnes
omnium hactenus editiones quam
castigatissime editi. Quibus acces-
sit graeca Theod. Gazae in libr. de'
^ senectüte et sotnn. Scip. longe o-
mnium emehdatiss. traductio. 8*
Frcf., ex off. haeredum fchr. Ege-
nolphi 1688.
— de officiis, de scnectute, de ami-
citia, paradoxa et somnium Scip.
Cum annotatt. Victorini Strigelii.
8. Witeberg., heredes Joan. Cratoni
1588.
cum' annotatt. quorund. viror.
* doct. et prolegomenis Joach. Ca-
merärii. 8. Lißs. 15^9.
— de officiis libri tres etc. 8. Venet.,
Aldus I69'2. (zu Ende: Venet., apud
DominicumdeFarris 1592.) 144 BU.
Sehr Unsauber.
— — Editio ad Manutianam et Bru-
tinam conformata. Adjectae sunt
annotationes et castigationes ex va-
riis doct. viror. scriptis selectae. 8.
Lips., 8, nom. typögr. 1593.
•M. de officiis libror. lil. analysis dia-
lectica ad praeceptiones r. Rami
potiss. acconimodA\a per Joan. Pi-
scatorem (c textu). Tertia editio.
8. Spirac ISfemet., Eernard. Albinus
1596. ' •
- dö officiis 6tc. — c* annbtatt'Vlct.
Stri^lii. 8. Vitpberg. 1597. \
cum quorund. doct. viror. an-
notatt. et prolegomenis Joach. Ca-
meifärii. 8. Lips. 1597.
- de off. libri Jlf. Cato major vel
de senectüte, Laelius vel de ami-
citia. Paradoxa Stoicor. sex. So-
mnium Scipionis ex libr. VI de
Repbl. 8. Ingoist., ex typogr. Adami
Sartorii 160 >. (268 S.)
- (Titel wie Antv. 1579.) 8. (Lugd.
Bat.) Ex off. Plantin. apud Fr. Ra-
pheleng, 1605.
- de officiis etc. Cum annotatt. Vi-
ctorini Strigelii. Nunc primum in
gratiam studiosorüm publicata. 8.
Witebergae, typis Laur. Seuber-
lichs 1605.
- — cum annotatt. select. 8. Lips.
1611.
- de officiis libri tres. 4. Paris., ex
typogr. Joan. Libert 1612.
8. Colon. 1617.
- de officiis etc. studio et opera
Andr. Oameri. 8. Magdeb., typis
Andr. ßezelii 1618.
- — 24» Amst. 1625.
- de officiis libri tres. 4. Antv., Nu-
tius 1625.
T de of^. lib. III. Cato major, Lae-
lius, Paradoxa, Somnium Scipionis.
12.' Apud Joan. Janssonium 1638.
257 S.
Sauber.
^ de officiis Jibri tres. It. Cato ma-
jor vel de senectüte, Laelius vel
de amicitia, Paradoxa, Somn. Scip.
12. Lubecae, imo. Mich. Volck
s. a.
- — 12. Lugd. Bat> ex off. Elzcvir.
1642.
-12. Amst., Elzevir. 1636. (Var-
rentrapp in Frkf. a.M. 1 fl. SO kr.)
12. Amstelod. , Janssoh 1659*
Cum opt. ac postr. exempl. ac-
curat. coUat. 12. Amst. 1659. (Wei-
gel in L. 18 ^.)
- de officiis libri tres. 8. Cantabri-
giae 1660.
- de off. libri tres, de senectüte, de
amicitia, paradoxa, somnium Sci-
pionis. 8. Lond. 1664.
- de officiis libri tres ab innumeris
vulgarium edit'. mei^is crassissi-
mis liberati et in ' gratiam et com-
Digitized by
Google
Cic* de Officii^.
203
CiCt de Officiis»
zgoditatem studiosae juTenUitis in-
terpretatione germanica perspicua
et lideli expositione a Job, Rhenio.
(Acc. Cato" major et Läelius) 8.
Lips., in bibliopolio Schürero-Gö-
tziano lit. Hahnii 1664.
— de officiis libri tres et in illo»
Sam. RQcbelii commentariüs, quo
oqinia ad Juris Natura e principia
cum primis revocantur, cuna alio-
rum philo9ophor. y praecipue Peri-
pateticorum placitis conferuntur,
lUustrantur , et partim emendantur
etc. Fra^missa sunt ejusd. TipoXe-
yofiEya ^uibus natura Honesti alia-
que ad ius Naturae spectantia ex-
plicantur. 8. Frcf. et Kil. 1668.
(Weigel in L. 18 H*)
Nicht ohne Wertb.
— de offieiis libri tres notis quibusd.
aucti atque illustrati. Quibus ac-
cess. Cato , Laelius, Paradoxa. O-
mnia cum opt. exemplaribus colla«
ta et emendrtta cura operaque Frd.
Hildebrandi. 12. Lips., sumt. From-
mann litteris Coleri 1669. (auch
1579?) , " V
-* de offieiis libri tres et in illos
Sam. Kachelii commentariüs philo-
sophico - juridicus. Praemissa sunt
ejusd. prolegomena quibus natura
Honesti alia^vie ad jus Naturae spc-
ctantia explicantur. 8. Amst., Henr.
Wetstenius 1686. — 563 S. u. 11 ung.
S. Ind. (Nestler in Hamb. 2 Mark
8 Sb.5 Weigel in L. 1*^ 8?f.)
Scböncr u. etwa« vermebTter Abdr.
dfcr AiMg. ▼oo 1668.
— de offieiis libri tres « Cato major,
Laelius, Paradoxa, Somnium Sci-
pionis. Ex receiis. " Joan. Georg.
Graevii cum ejusd. notis ut et in-
tegris animadversionibus Dionys.
Lambini, Fulv. Ursini, CaroU Län-
gii, Frc. Fabritii,-- Aldi Man utü nee
'Don selectis aliorum. Accessit Fa-y
vonii Eulogii rhetoris Cartbag. in
Cic. Somnium Scip. disputatio nee
hon Caelii < alcagnini disquisitiones
in de offieiis libros. M. Anton. Ma-
joragii decisiones contra Galcagni-
num. Jacobi Griffioli defensiodes
Ciceronis contra eundem. 2 Part.
8maj. Amst., ex typogr\P. & J.
Blaev etc. 1688. — IKpftitel, 7 ung.
Bll. Vorst., 688 S., 32 ung. BU.
Ind. P.IL 45i2S. not. var. u. 8 üng.
Bll. Ind. (Nestler in Hamb.. 7 Mark
8 Sh. 5^ Weigel in L, 3*^ \2f^.)
B«tinute mehrere Mss. (womater
2 alt« q. ^nte Hdschr.) mit deren Qülfe
manche 'Verderbuisse de« Textes verbe«*»
sert sind.
— de officii« etc. '-^ a Jö. Georg.
Graevio. 8. Amst. 1689.
S. Pinelli T. I. No. 1461.
— libri tres de offieiis CCato major, \
Laelius, Paradoxa). Praemissis ar-
gümentis iiotis quibusdam aucti at-
q6e illustrati cura operaque Frd.
Hildebrandi. 12. Lips., sumt. From-
>xnann 1690.
— (ders. Titel wie Amst. 1688) ex
rec. J. G. Graevii cum not. var,
8 maj^ Amst. I69I.
In d. Univers. Bibt. zu Leipzii?. S.
Beier's Ausg. d. Ofüc. T. IL p.^^S
Wro. 59.
— — ex rec. J. G. Graevii cum ejusd*
animadv. 12. Amst. 1691."
Kleinere Haodaujsg. , welche nur
die überarbeiteten u* vermebrten Noten
des Herausgebers ai^ der grösseren
Ausg. enthalt.
— de offieiis libri tres cum notis Albr.
Chr. Roth. 8- Lips. 1692.
— libri tres de officifs. Cato Maior,
Laelius, Paradoxa, Somn. Scip. lt.
Q. Tullii Ciceronis comment. de
petitione consulatus. Ex rec. Jac.
Gronovii, Cum ind. 8. Lugd. Bat.
1692. (Altbeer in Utr. 1 fl. 10 st,
Weigel in L.' 16 >^.)
— de offieiis libri tres. Ex Mss. *re-
eeusuit Tho. Cockmj\n. 8. Oxon., e
.theatro Sheldon. 1695. (Altheer in
ütr. Ifl. 16 st. 5 Weigel in Lv 1 %i
16^.) .. _
Der Text der kleinen Ausg. von
Graevius ist wiederhohlt. Unter ^d•m
Texte stehen d. Lesarten v. lOwerthlosen
Oxforder HÜschr. , sowie die von Lam*
bin. n. Gruter gesammelten Varr. und
Graev« Conjecturen.
— — ex rec. J. G. Graeuii cum
eiusd. animadv. 12. Amst. 1699.
— de offieiis etc. cum notis ad mod.
Jo. Minellii. 12. Lips. 1699.
— (ders. Titel.) 12. Amst. 1701.
12. Lips. 1712 u. 1716. 8 ^.
— de offieiis (etc. wie in d. Ausg. 1688)
ex rec. J. G. Graevii. Edit. nova.
2 Partes* 8maj. Lugd. Bat., Vivie
et Severinus 1710. (Finckein 6erl.
2 «/t 12^ t, Nestler in Hamb. 1 0 Mark 5
Varrentrapp in Frkf. a, M. 7 fl.
54 kr.j Weigel in L. 5^ 12^.;
Digitized by
Google
Cic. de OfBciis.
204
Gic. de Officiis.
Weniger ichoike WiederlioiilaDg (?)
der grösiern Aofg» Ton I69I9 aber ebea
so vollstanrtig.
-*• de ofHciis libri tres. Mit teut-
schen Noten. 12. Halle 1716. 10^.
— — Ex Ms8, receos. Tho, Cockman.
Edit. secunda. 8. Oxon., e th.Shel-
don. 1716.
— de officiis libri tret. Cato major,
Laeliiis, Paradoxa, Somnlum Sei-
pionis. Ex opt exetnplaribus re-
cens. selectis^e var. notis nonnul-
las etiam suas adjecit Tho. Tooly.
8. OxQQ., e thcatro Sheldon. 1717.
— Auch gr. Pap., aber selten. —
{Auct.-Pr. auf gr. Pap.: IL. 1 Sh.
IJibbert,)
— de officiis. Eiusd. Laelius et Cato
major notis tarn philologicis quam
phuosophicis illustrati. Aajeeta
sunt Paradoxa et somnium Scipio-
tiis. In fine accesserunt doctrina
de Officiis ex recentiori philoso-
phia in tabulis ac mdices locupld-
tissimi curante Jo. Mich. Weinri-
chio. 8. Coburgi, Pfotenhauer 1720.
— de officiis libri tres. It. de ami-
citia, de senectnte, paradoxa et de
8on\nio Scipionis. Adjecta est mar-
gini Sectio Transalpina et breves
ad calcem annotationes. 8. Patavii,
typis seminarii apud Jo. Manfr^
1720. (Weigel in L. i^f 16^.)
Ente Ausg. Ton Jac. Facciolatu
— libri tres de Officiis cum Catone ma-
jore, Laelio, Paradoxis et Somnio
Scipionis. Notis historico - philoL
germanicis illustrauit; Jasonis De-
noris institutionem in M. T. Cice-
ronis philosophiam de vita et mo-
ribus instar prolegomenorum nee
non integres Sam. Rachelii in of-
ficia commefitarios et Ulr. Obrechti
schediasma in Somn. Scip. addidit
Joach. Meier. 8. Lips. & Goslar.,
König 1721. 16 ^-
— de officiis libri tres cum notis Jo.
Minellii. 12. Lond. 1722.
ex rec. Gracvii c notis J« Mi-
nelli. Ed. V. 12. Lips. 1723.
•— de oHiciis libri tres. Cato major,
Laelius, paradoxa, somnium Sei-
?ioni8. Rccensuit et notis adjecit
•h. Tooly. 8. Oxon., e theatro
Sheldon. 1729. (Atheer in Utrecht
1 £1. 16 st)
— de officiis libri tres, addito Gatone
majore, Laelio, Paradoxis et somno
Scipionis juxta recens. Graevianam
cum actis ad modum Minellii. IZ
Lips. 1789.
— de officiis libri tres. 12. Lond
1740.
^ -> 12. Halie 1745. 4 ^.
— de offieiis libri tres. Notis illu-
stravit et tum Mscr. ope tum con-
jectura emcndavit Zach. Pearce.
Smaj. Lond., ex off. Tonson et
Watts 1745. XVI u. 884 S., 4 ung.
BIL Addenda u. Varr. lectt. und
26 ung. Bll. Indd. (Weigel in L.
S " 16^.) Auch gr, Pap., doch
selten.
Mette Receos. nacti 10 engl. Msf.
n. Sit. Aiisgg. (MogUDt. 1465 u. Rom.
1469). Der Text ist scliftrfsinnig Ter-
bessert. Beigefügt sind Noten v. Jo. Gbap-
man, -Jo. Walker, und Fr. Ssyus.
— de officiis c. notis german. 12.
Halae, Renger 1747. ' 10 ^.
— de officiis libri tres, de senectute,
de amicitia, de somnio Scipionis
et Paradoxa. Accedit Q. fratris
commentariolum petitionis. Ex rec.
Jac. Facciolati. 8. Venet., extypogr.
Jo., Bapt. Albritii 1747. M. Faccio-
läti's Pörtr. — 584 S.
Der Text ist mit Hülfe eines alten
Mscr. u. früherer Ausgg. , sowie aus
Coujectur verbesaert. Eutb. kurze, deo
Sino, sojivie die Gesck. und Pbilos. er-
läuternde Molen.
— de officiis libri tres ad fidem Godd.
Mscr. emcndati. {curante J, ff^.
Huber) 8. Coloniae (BasiL)^ apud
Petr. Martellum 1748. 188 S.
Saubere u. höchst seltne Ausgabe,
welche nicht in den Handel kam. Der
Text ist ein blosser Abdr. der grössern
Ausg. des Graevius, die Erwähnung ▼•
Mss. e. Täuschung. — (In Göttingen.)
— de officiis cum notis perpetuis.
12. Lips. 1751. 4 y(.
— de officiis. 2 VoL 4. Nancej« 1752.
— de officiis libri tres, Cato inajor
et Laeliuf. 12. Lond. 1754.
•^ de officiis libri tres. 12. Glasguae,
apud Foulis 1757.
— de officiis libri tres ex edit. Jos.
Oliveti. 8. Edinburg. 1758.
— de officHs libri tres ex rec. J. (x
Graevii aliorumque. 12.Norimberg.>
ex off. libr. Riegelian. 1759. 4 f(»
»— (Titel wie oben) emendavit Zach*
Pearce. Editio secunda. -6. Lond.t
Digiti-zed by
Google
Gic. de Oflficiis.
205
Cic. de Oi£cji9.
Tenennt ^apud Ben). Dodd 1761*
(Weigel in L. S *f 16 ff^.)
^ de officiis, de amieitia, de sene-
ctute, paradoxa, de petitione con-
sulatus et fragmenta. 12. Patavii
1765.
— de ofGciis. S2. Lutet. Paris« » typis
J. ßarbou 1775. (Weigel in L. 2^.)
— -^ Mit deutsQheu Anmerkgg. 8.
Augsburg, Rieger 1774. 12 ^.
— ' « — et de senect. , de amicitia , pa-
radoxa et somn. Scip* M. deutsch.
Noten. 12. Wien 1774. 14 ^.
— — cum notis ad mod. Minclli. 12.
Lips., Weidmann 1776. 6^.
— de offieiis libri tres, de senectute,
de amicitia, paradoxa. Q. Fratris
commentariolum de petitione et
fragmenta cum sectionibus capi-
tum et selecUs, yarr. lectt. 12. Par-
mae, ex regio typographeo s. a.
(1776) 810 S. (Varrentrapp in Frkf.
a. M. 1 fl.)
Schön u. selten. (In' Göttiugen.)
— de Offieiis Jibri tres. Cato major,
laelius et Paradoxa. Edit. nova
post Graevianam locupletior. 2 Vol.
omaj. Neapoli^ typis Jos. Mar.Por-
celli 1777.
Entb* ausser den vollständigen No-
ten der grossem Ausg. von Grävins,
fon Rachel ins u. Pearce die Anmerkgg«
f. Je. Bentley in Paradoxa und ansge-
Wäblte Noten von Xac. Facciolati.
-^ de offieiis et Brutus. Cum x^otis
edid. S. JMtonrad. 8. Havn. 1777.
— (Titel wie Ausg. 1745) Edit. HI.
8. Cantabrig. , typis acad. 1777.
(Weigel in L. S-^ 12>!<.)
— (ders. Titel) emend. Zach. Peärce. ,
8. Lond. 1778. (Altheer in ütr. 2fl.
10 St.) Auch gr. Pap.
-- de offieiis libri. Acc. libri deami«
cit. et de senect. ad fidem codd,
Mss. emend. 8. Basil./ Schweig-
haeuser 1779. 12 jf{.
— de offieiis libri tres ad solam pri-
scorum exempl. fidem recensuit
adiectisque Jo. Mich. Heusingeri et
suis adnotationibus explicatiores edi-
turus erat Frd. Heusinger. 8niaj,
Brunsvigae, in orphanotr. ducal. bi-
bliop. 1783. LXX S. Vorst. t 1 ung.
BL, 812 S. u. 22 ung. Bl. Indd. 2 »f.
Nene schätzbare ^ecens. f. M. Hen-
•iDger verglich nochmals genauer den
Oothaer n. Weimar. Cod., u. bennUte
d. ServinSy Laetantios, Ambrosiarnnd
VineeaU^v* Beauvais; Frd* Hensingcr
xog 5 Wolfeob. fldschr. ^ sowie frühere
Grammatiker u. ältere n. neuere Ansgg.
zu Rathe. Der erstere beschäftigte sich
Vorzug], mit der Erläuterung» J. Frd«
H. mehr mit der Gritik. Entb* einen
Schatz sprachUcber Bemerkungen. Beide,
Heus« starben vor Beendigung der Ar-
beit, J. F. H.'a Sohn, der damaLCon-
rector Gonr. Heutinger zu Wolfenb«,
gab die&e Ansg, heraus , u. fugte eint
Vorrede u. die lodd. bei. ^e<Jbns. Ton
Wyttenbach m deas. Bibl. crit. Vol. IL
P. 8. p. 52—84. W. benutzte dazu 3
Godd. (den Duisburg., Groning. vu Huy-
dekopperian.) -^ lat schon seit langer
Zeit nicht mehr im Buchhandel zu ba~
beo. Ein Ex. anf Schrb« Pap., Ge-
schenk des Herausgebers 9 ist in . der
herzogl, Bibl, zu WolfenbütUl« — (Für
£xx. auf Druck- Pap. fordern Nestler in
Hamb. 10 Mark; Weigel in L. 5^/.)
— de offieiis libri tres ex rec. Jo.
Mich.'' et Jae. Frd. Heusingerorum.
Patrui ma}oris et patris sui ani-
madv. schol. usibus accomodavit
Conr, Heusinger. 8. Wolfenb., Or-
phanotr. 1784. — 2 ung. BU., 67^ S.
h BU. u. 1 Bl. Addenda. 16^.
Kleinere Schul - Ausg. mit einer
Auswahl der exeget. Anmerkgg« ans der
vorigen.
^- de offieiis libri tres. 12. Glase..
Foulis 1784.
ex rec. J. G. GraeviL Edit. II.
8- Norimb., Riegel 1786.
r 8. Manhem., (Löffler) 1787.
— > de offieiis libri tres cum delectu
commentariorum in juventutis gra-
tiam. 8* Lips. , apud .GräfiP 1790.
1 ftf.
Die Noten sind zum grSssten Theile
ans der kleinem Hensiugerschen Ansg«
entlehnt. , '
— de offieiis libri III. 8. Wirceburg.,
Stahel 1790. 5 ^
— de offieiis libri III. ex edit. Oli-
veti. 12. Lond», apud T. Payne
1791.
Sehr schön gedruckte und correcte
Ausg. von Hr. Homer besorgt.
— de offieiis libri ex rec. Heusinge-
rorum. Cato major, Paradoxa, Lae-
lius, Somn. Scipionis ex rec. J. A.
Ernesti. 12. Traj. ad Ehen., Altheer
1794« 18 8t., fein Pap. 1 fl. 10 st.
Di^itized by
Google
Cic. de Officiis.
^06
Cic. de Officiis.
-^'dig' officiis , de eraicitia et de se*
• nectute Hbrr accüratissim e emendati.
(Acc* Paradoxa et somn. Scip.) 4.
i*ari^., Retiouard (typis Didot jun.)
1796. Mit Cic. Portr. gestoch. von
Saint -Aubin. — 2 ung. u. 328 gez.
. Bll. 42 fr.
Die ganze Aufl. war nur zu 163
Bxx. auf Vel, Pap., von denen 4 nuf
gr; Vel, Pap. u. 4 auf Pergament. Dai
eine wurde im J. 18^6 von Hrn. Jul.
Renronard zu 800 fr. ausgeboten. ~- Ein
Ex. auf kl. Pap. wurde in Hibbert's
Auci. mit 1 L. 1 Sh. bezahlt.
— ^ de officiis librj ad fidem opt.
editt. in nsum germanica jnventu-
tis sapienti^e operam dnntis denuo
^didit D. Mich. Feder. 8. Wirce-
burg. et Bamberg. 1796. 9 ^.
Die gewöhul. Abthlg. der Bücher
ist hier Terla'ssen. Der Text ist hie und
d4 geändert u. die nach des Herausge-
bers Gefühl wahrschlchst. Lesart aufge-
nommen * u. mit graminat. Erläuterun-
gen verüehen.
— de officiis libri III. 12. Wirceb. et
Viennae, Heubner 1797. 24 kr.
— de. officiis libri tres. Notiüis at-
que indicibus ornavit Frd. Gottl.
Born. 8. iLips., apud Böhme (Cnob-
loch.) 1799. . 1^ 8^.
Mit kurzen Aomerkgg. n. brauch-
barem Wort- H. Sach-Register. Der
Text ist- nach fleusinger abgedr.
— — Mit einem deutschen Kommen-
tar bes. für Schulen^ Bearbeitet V.
• Joh. Frd. Degen. 8. Berlin, Ver-
lag der academ. Kunst- u. Buch-
handlg. 1800. XXII u. 370 S. l^f.
Die Heusingersche Kecens. liegt dem
Texte zum Grunde, ist aher au einigen
Stellen geändert. Der Gommentar entb.
manche Irrthiiraer, welche vom Prof.
Beier (in s. Ausg.) oft mit grosser Bit-
terkeit gerügt Sind.
— de officiis libri tres. 12. Norimb.,
Riegel 1803. 4 ^.
12. Halae, Orphanotr. 1804 u.
1811.
— de officiis libri III. Illustravit et
emendavit Zachar. Pearee. 12, Oxon.,
e typogr. Clarendon. 18 H« 4Sh.
— de officiis libri III recens. et scho-
lüs Jo. Facciolati suisque animad-
versionibus instruxit Aug. Gotth.
Gernhard. 8 maj. Lips., apud G.
Fleischer jun. 1811. tt^-f 4^. (Schb.
Pap. 2«f 12^?)
Sehr schätzbare Ausgabe. Benutzte
altere u. neuere Ausgg. U«r Text i»t
nur au ircoigeii Stellen nach Cunjectur
geändert«' Cnth, trefQ. Erläuterungen.
— In dem Verlags- Catal. v. G. Flei-
seher ist keine Ausg. auf Schb. Pap.
angegeben*
•^ de officiis libri III in usum ju-
ventutis editi notisquQ illustrati. 8.
Hafniae, apud Bohnier 1812. 7 :^.
•— de amicitia^ de senectute et de of-
ficiis nee non )}aradQxa et somuium
Scipionis edidit atc^ue illusuauit
Chrp. Rommel. -Smai. Cracov., ty-
pis universitatis I8l3. (VIII und
298 S.)'
^— de officiis libri HI ex recens. Jo.
Mich, et Jac. Frd. Heusinger orurn,
Patrui majoris ^t Vatris sui ani-
madversiones snhol. nsibus acco-
modavit Conr. Heusinger. Acc. in-
dex. 12. Lond. , Mawman 1815.
5 Sh. 6 d.
Acc. de Legibus libri , Gato
major, Laelius, Paradoxa, de pe-
titione consul. et somn. Scip. 8.
Halae, Orphanotr. 1819. 6 ^.
— de officiis libri tres. (Regent's edit.)
18..Lond., Baldwjn 1819. SSh. 6 d.
— de .officiis libri tres. Mit einem
deutschen Kommentar - bes. für
Schulen. «Bearbeitet von Joh. Frd.
Degen. Zweite sehr vermelirte u.
verbess. Ausgabe. 8. Leipzig, in
Comm. bei Liebeskind 1820. (XXXH
u. 415 S.)
In dieser Ausg. sind viele Irrlhü-
mer wiederhohlt, wie Prof. Beier in ••
Ausg. mehrfach nachgewiesen hat.
— — ex rec J. M. et J. F. Heusin-
gerorum patrui majoris et patris
sui animadv. schol. usibus acco-
mod. Conr. Heusinger. 8. Brunsvi-
fie sumtu Keichard 1820. ( Lips.,
r. Fleischer). ixf 12^.
Diese neue in den Noten berei-
cherte und vermehrte Ausg. war schon
10 Jahre vor ihrem eigeutl. Erscheinen
vollendet , weshalb denn auch keine
Kücksieht genommen werden konnte
auf die nnterdess erschienenen neuen
HülfsroiUel.
— de officiis libri tres. Ad proha-
tissimorum quorumque cxempla-
rium fidem emendati et cum com-
mentariis editi a Carolo Beiero.
2 Tom. 8 maj. Lips. , sumtibus
Steinackeri et Wagneri 18<iO— 21.
(XXIV u. 355 S., VIII n. 461 S.) ^>^f Sff.
Treffliche Bearbeitung. B. benutzte
mit grosser Üiusicht die vorhandenen
krit. Hülfsmittei u. reinigte vielfach den
XexU Zu Ende de» 2tea Bandes ist die
Digitized by
Google
Cic de OfBciis.
207
Cic, Paradoxa.
lat^on ««alten BernerHaiidtclir.mitge-
It« Besouilers scliätzbar ist 4er Com-
itar; -ftrelcher Ton dei* allseitigeo Ge-
samkeit des Herantgebers e. gläii-
le» ZeugTjUs al)jgelegt. Als inerk-
dlg mag dabei angeführt werden,
alle damal. Lehrer der UniTersi-
Leipzig darin citirt werdeo. Sehr
)edauren ist die oft grosse Bitterkäit,
welcher er die Leistungen einiger
er- Vorgänger beurtheilt hat. Einen
B. selbst angefertigten Ind. giebt
Bector Hertel in Zwickau heraus,
ces rerum et verbor. quae in Carol.
ri comtnentdriis in Cic. libr. de of-
■> et in fragmenta oratt. pro Tnllio
Modium etc. explicantur. 8. Lips.,
ck 1881.
le officiis, de senectute, de ami-
tia et somnium Scipionis. Ex
lit. J.A.Ernesti. 8. Lond., Priost-
y 1820. J t Sh.
le officiis libri III ex reo. J. Mich.
J. Frd. Heusingerprum quorum
limadversioncs scholanim usibus
commodavit Conr. Heusinger. Ac-
duntnotulae J. Totipii. 12. Oxon.,
typogr. Clarendon. 1Ö21. 4Sh. 6d.
e officiis, de senectute et de anii>
tia'. 48. Lond., Pickering 18^1.
Ell. Vorst. u. 155 S. 6 Sh.
Es giebt 6 Exx. auf Pergament.
- ex reo. Ernesti adj. lect. Cru-
r. 8. Ifalae, Orphanotr. 1822. 8 ^.
- Ed. IF. 8. Manh., Löffler 1822.
6 ^,
- In US. Scholar. 12. Lond., Whitt-
er 1822. 2Sh. 6d.
le officiis libri III ex rec. Jo.
ich. et Jac. Frd. Heusingerorum.
itrui majoris et patris sui ani-
idversiones schol. usibus accom-
Ddavit Gonr. Heusinger. Acced.
dex. 12. Lond., Whittaker 1824.
5 Sh.
iTith engl, notes, crit. and expla-
tory. 8. Lond!, Valpy 1826. 6 Sh.
e officiis libri III. Zum Gebrauch
r Schulen neu durchgesehen und
t den noth wendigsten Wort- u.
eher lauter ung^n ausgestattet yon
id. Jul. Bill erbeck. 8. Hannover^
hn 1827. 271 S. 14 ^.
- In US. schol. edid. Lud. Jul.
Jerbeck. 8. Hannover, Hahn 1827.
SS. 4 >^.
Eficia, lat. and engl, by John«oil.
3aj. Lond. 182B. 9 Sh.
9 officiis libri tres. ' 24* Bonon.,
bili 1828.
Ad optim. Ubror. fidem emen«
dati et in usum 8cht>1ar. edtti.
12maj. Lips., Teubner l8Sa g0h.5f(;
- engl. Drucfcvel. Pap. 8 ^. • ,
Paradoxa.
Ciceronis paradoxa. 4. s. 1. et a.
Die Typen sollen denen' des Arnold
Therhoernen zu Colin ähneln.
-— paradoxa, de amicitia, de senectute«
somnium Scipionis. Fol. s. I. et a.
röm. M. 34 Zeilen. (Weigel in L.
, 25 Vf.)
Bcg.: »i. TwIIii Ciceronis Ad D.
Bratnni Paradoxa incipiunt.. Schlieist:
Laus deo atque Tirgioi gloriose Marl«.
Auct.-Pr.: 1 L. 16 Sh.» Pinelli.
— ^ 4. s. 1. et a. goth. — 10 EU.
mit 26 Zeilen.
ßl.»la der Titel. Auf der Rnck^
Seite d^s ersten Blattes b«g. der Text
mit der Ueberschrift : M. T, Cieel'onis
Paradoxa. Die 2te Zisile: (a) Ntma-
duerti Brüte, fepe Catone auunculü tunm.
cü. Schlie&st auf der Stirnseite des
letzten Blattes nach der 16ten Zeile. Die
16te ist: piofi ac dinttes. Ted e.tiä inopes,
ac paupes eliimandi funt. Darunter?
qFinit über Tullij. Paradoxa. — • (In
WolAnbüitel.)
— ^4. Paris., Anthon. Denidel ». a.
goth. 12 BU. mit S4 Zeilen.
B1. 1 a der Tiiel : Paradoxa cicero«
BIS. Bl. 2a: M. Tullü ciceronis ad
M. Brutum über. Schliesst auf der
Stirnseite At$ letzten Blattes :
M. T. Ciceronis. Ad. M. Bratum Pa
radoxa pariliosimpreffa pelr antbonium
denidel etc.
— Paradoxa (c. comraent.) Pol.' s. 1.
et a. goth, — t9 ung. BU. Sign,
a — c. Die Zeilentahl, wo der
Commentar den Text umgiebt, ist 41.
Sauber. (In Gtilliujien.)
— Paradoxa. 4. Erphordiae in aedi-
bus M tthaei Pictoris s. a. -^ 12
ung. BU. Sign. A — B. (In Göt-
tingen.)
4, 8. 1. et a. (Lips. , Vatent.
Schumann.) '
*— Paradoxa cum nouis commentanu.
4. Lipsiae 1492. goth, — 48 BU»
Mit Sign.
Bl. la der obige Titel. Bl. 2 a
erste, Zeile: () Hilofophi« homlbusdonu
maius nnl. Schliesst Bl. 42 b mit der
dOaten Zeile. B). 43 a: Qi Hoc prefens
fammi oratorii. Mar. Tul. Ci, opasete.
"^ Piefatoin- itaq^ ^libram FrideHeas de
Kitzfc^her — tnterpretari Consta» est
Hoftqae conuucnlarioa a preceptoH ttto
Digitized by
Google
Cic. Paradoxa.
208
Cic. F^araddJta^
Jtmrae Gabrieli Seoeoli oiäe iloc^ICmo
mago« cQ^a eoUectoa. textni 'mgere fta-
duU etc. — nee totum ex Itia officioa
exiXTe fAtetiir Lipsi Amio domi. 1492.
— Paradoxa scitu iucwndiffima (per
Arnold. Woestefeldes emendata). Fol.
N^ Lips., Mart. Herbipolensis 1500. —
lÖ Bp. mit 24 Zeilen.
— — 4. Lips.9 Martin. Herbipolensis
1507.
— — Fol. Ibid., Jac. Thanner 1608.
Pol. Ibid., id. 1511.
— Paradoxa grafecis cum accentibus
ubique suis inductis quam emenda-
tissime impressa. 4. Yiennae Austriae
per Hieron. Vietorem et loan. Sin-
grenium 6 nonas Jan. 1512. 18 S.
(In Göttingen.) v
4. ibid., iid. Kai. April. 1514.
4. Lyptzk, per Valentin« Schu-
mann 1514.
~ Paradoxa scitu dignissima. (per
Arnold. Woestefeldes emend.) Fol.
. (Lips.) Jac. Thanner 1514. -e- 8ung.
BlI. Sign. A — B.
— Paradoxa. 4. Lips.» ex off. Melch.
Lottheri 1516.
-« — 4. Lip8.> ex off. Melch. Lot-
theri 1518.
— ' paradoxa graecis cum accennbus
quam emendatissime impressa. 4.
Yiennae Pannoniae per Jo. Singre-
nium 1518.
— — cum annotationibus Erasmi Ro-
terod. Additis in margine scholL
Barth. Latomo autore. 8. Colon.»
Jo. Gymnicus 1532.
-fT, •— ,cum commentar. Frc Sylvii.
4. Pbris.t sub prelo Ascensiauo 1532*
ad nonas Martias.
— r T- 4, Paris., ex off. Mich. Vasco-
sani 1536.
cum aimotatt. D. Erasmi Roter od.
Additis in margine scholl, artificii
Barth. Latomo autore. 8. Kxtypogr.
-" " - " ^ Bll.
Sign.^ A — B.
Nicol. Fabrr 1539. 16 ung. bl
cum annotationibus Bart. La-
tomi.r 4. Paris., apud Jo.Koi^ny 1541«
-.* — cum adnotatt. Bapt. Latomi. 4.
Paris.» apud G. Richardum 1543.
(Wtigel in L. 1 *./ 16 K.)
— — cum notis Frc. Sylvii , B. La-
tomi et innominati. 4. Paris., Vas-
cosan. 1545.
triplici commentario illustrata.
4. Paris.,apud Jo.Lod.Tiletanuml546*
— — cum Joan. Morjsoti notis et
Tersione graeca et E. Latomi an-
notatt 8. Basil., apud Jo. Opori-
njom 1547.^
-J
— Paradoxa. 4< Paris., apud Vasco-
sanum 1548.
— — 4. loid., apud eund. 1551. {Zu
Ende: 1545.)
Audomari Talaei commenta-
tionibus explicata. 4. Lutet., Garol.
Stephanus 1551. 15 cal. Januar.
Auch in Talaei opp. 4. Basil., ex
oft Peroae 1576. p. 606 — 646.
— — Franc. Sylvii, Xysti ^etulcji
cuiusdam etiam incerti authoris
commentariis et annotatt. B. Lato-
mii locis item aliquot multum quam
antea emendatis per Lebdesarium
a Queren illustrata. 4. Paris., Ni-
vellius 1556. — 34 Bll.
— Paradoxa cum H. Wolfii annotatt.
Fol. Basil., ex off. Hervag. 1569.
3 ung. Bll, Yorst. u. 60 Coli.
— Paradoxa. 4. Paris., eX typogr.
Joan. Libert 1610.
latino- germanica et cum ex
alior. doctor. lucubrationibus tum
' vero ex Job. Friderici dictatis illu-
strata. Edita a Joh. Rhenio. 8;
Lips., exc'Lankisch 1630.
Jiovvöiov tov Ueraßlov Ttdpepya
atta. tovtidTi xcor tov .Ktxipcovog
Hapadö^oov xai Tcor dvrov TtvcSy
hipcor iJiexdq>pa(5tg, Dionys. Peta-
vii parer^a quaedam h. e. Cicero-
nis Paradoxa et ejusd. alia grae^e
reddita, 8. Paris. , Seb. Cramoisy
1649. — 8 ung. Bll., 125 S. und S
ung. S. Emendanda u. Privileg*
Ciceronis Paradoxa ad fidlem codd*
mnnuscriptorum emendata. 8. Co-
lon., {DasiL) apud Petr. Martellum
1748. 24 S.
Sehen , aber ohne idnern Wertb,
da keine Codd. verglicben sind u. nur
ein Texteaabdr. einer früliern Anfrg. ge-
geben ist. Von J, W. Haber besorgt
(In GüUingeo.)
— Paradoxa, Platonici Timaei reli-
qua, de legibus et de petitione con-
sulatiis. 8* Basil., Schiveighaeuser
1783. 9 f{.
— Paradoxa ad Brutum. Mit histor.
u. Philosoph. Anmerkungen von Jo.
Dav. Büchling. 8. Berlin (Reimer)
1797. 14 9{.
— Paradoxa. Edit. II. 8. Manhem.,
Löffler 1824. S ^.
•^ — Recens. et animadv. instruxit
H. I. Borgers. 8maj. Lugd. Bat.,
Luchtmans 1826. 79 S. (Leipz.,
Weigel n. 1 */f.)
Benotzte 2 Codd. Voaaian« und die
Princeps. Die Hdschr. acheiaea ung^
aaa verglichen za aein*
Digitized by
Google
Cic. de Republica. *209 Cic. de Bepublica.
De Republica.
De lä r^publique ouvrage trad. de
Cicöron et retabli d*aprhs les frag-»
mens et ses outres ecrits et trad.
en fran^ais (par Bernardi) avec des
' notes historiques et critiques etune
dissertation sur l'origine et les pro-
wcks des Sciences, des arts et du
luxe chez les' Romains. 8. Paris.
1798. (Weigel in L. 1 */ 4^/.)
Nouv. Edit. revue et corrig^e
par M. Bernardi. S Tomes. 8. Pa-
ris., Delance 1807. 7 fr.
B. sammelte aus C's sämroU. AVer-
ken die mit dem Inhalte dieser Bücher
¥erwandten Stellen u. versuchte daraus
6 Bücbei; herzustellen. — Der Bte Theil
der Bernardlschen^ Sammlung hat folg.Ti-
tel: Gicerouls de republica seu de optimo
genere Status Hbri sex qnos fragmento^
rnm et alior. auctoris Script, re&tituen-
dum curavit J. £• D. Bernardi.' 12.
Paris. 1807. — Zuerst suheu die
Fragmente dieser Bücher Yon R. Sle-
phanus gesammelt in dessen Gesammt-
' ausgäbe der Werke G's.
Ciceronis de re publica ^uae super-
sunt edente Angele Maio. 4* Ko-
mae in collegio urbano apud Bur«
liaeum 1822, Mit 1 Portr., 1 Kpf.
Q. 1 Abbildg. der Schrift des Cod.
— LVI S. Verst. u. S56 S.
Abbate Ilitai entdeckte diese Bruch-
stücke in döT Vatican. Bibliothek in ei-
nem ans dem Kloster des heiligen Co-
lambanus bei Bobbio stammenden Cod.
retcriptns, welcher Augustinus Commen-
Ur über die Psalmen enthält. Der Sino
des Fehlenden ist von Mai an vielen
Stellen sehr scharfsiunig errathen n. die
Fragra. sind aus entfernten Andeutun-
gen geordnet u. glücklich ergäuzt. Die
firnchstücke sind nicht buchstäblich auf
der Haudschr. abgedr. , aber unter dem,
Texte ist jede 'Aenderung angegeben.
Die Anmerkgg. geben Sinn u. Zusam-
menhang an u. erläutern histor. Dunkel-*
heiten. — Uuwahrschl. scheint das Ge-
rücht» dass Abbate Mai mehrere Stellen
dieser Schrift, als der papstl. Regierung
anstössig« unterdrückt habe. -~ Em Ex.
auf gr. Pap. in Fol. wurde in Hibberl^s
Auct. zu 3 L. 3 Sh.*verkanfi.
— (ders. Titel) 4niax. Komae, in col-
legio urbano apud Burliaeum 18'22.
M. 1 Kpf. u. 1 Schriftprobe. XLIUI
u. 127 S.
Abdr. des blossen Textes, welcher
nur SD wenigen Stellen von dem der
▼origen abweicht. Enth. auch die Vorrede,
Inda. Q.^ I^pf. der vorig. Ausg.
2tpr TheiK
— (ders. Titel.) 8. ^bid. 1822. (Wei-
gelin L. 5*^ 12^.)
— (ders. Titel.) 8maj. Stuttg. et Tu-
bing., in libr. Cottae 1822. M. 1
Kpf. LVI u. 860 S. r- 2^f, Schb.
Pap. 2 */ 16^
Vollständiger Abdr. der grossem
Ausg., welche mit Einwilligung M.'s
gleich nach dem Erscheinen der ein-
zelnen Bogen gemacht wurde.
— (ders. Titel.) 8. Lond., impensis
J. Mawman 1823. 12 Sh.
— (ders. Titel.) 8maj. Halae^ Orpha-
notr. 1823. 2>^ 87V..
— - fragmcnta librorum de republica
e cod. Vaticano ab Ang. Majo edita
cum nonnullis orationum partibus
et in eas commentariis nunc pri-
mutn-^b eodem editis^ Reco^no-
, vit Chrn. Godofr. Schütz. 8. Lips.,
Gerb. Fleischer 1823. (VI U.280S.)
20^.
Ist eigentl. die 8te Abtnlg. des 16len
Bandes von Cic. opp. Ed. Schulz.
- - de re publica quae siipersunt. Ad
editionem romanam praelectionum
in usum accurate expressa. 12. Hei-
delberg, et Ups., Groos 1823. 1303.
geh. 10 ^.
Blosser Abdr. des Textes.
— quae supersunt. Ex emendatione
Gar. Frd. Heinrich. Editio com-
Sehdiaria in usum praelectt. aca-
em. et gymnas. 8. Bonnae ad Rhen.,
Marcus 1823. ceh. 12 ^.
Enth. einige Verbesserungen im
Texte. Unsauber. ^- Becens. von Bake
in Bibl. crit. nova. T. I. p. 134—158.
— .4»S^^^ndigt wurde damals eine gros-,
sere Ausg. mit'krit. n. rechtfertigenden
Anmerkungen. « Sie war schon, der An-
kündigung nach, bis auf wenige Bogen
vollendet. Indessen ist, soviel ich weiss,
nichts davon erschienen. Es wird wahr«-
scheinlich, wie bei so vielen projectir-
ten Ausgg. des Hrn. Prof. Heinrich,
auch hier bei der blossen Ankündigung
verbleiben. '
— quae supersuiit de republica ex
primaria editione Ahgeli Mai. 8.
Paris., apud Rcnouatd^typis Crapelet
1823. M. 1 Kpf. u. Schrfttaf. 7 fr.
geglätt. Vel. Pap. 12 fr.
— de republica quae in codice Va-
ticano supersimt. ' Cum Ang. Maii
praefatione integra, scholiis et ad-
notationibus selectis^ it. specimiue
palimpsest» Vatican. Recens. et
compluribuf in locis emendavit Fri^.
Steinacker. Accedit epist. Godofr.
Hermamii. 8. Lip8.^H£Ü:tknochl823.
■ 1^
Digitized byVjOOQlC
Cic. de Republicä. 210 Cic. Somnium Scip.
- M. 1 Kp£. (XV, LXIV u.
166 S. u. 2 BlI. Addenda u. Gorri-
genda.)' 1«/» 4jf{, Schb.Pap. l«f 8^.
D^r Herausgeber wurde in ^ciaen
gelehrten Stretl mit dem geh. Staats-
rathe Niebabr verwickelt. Der Streit
handelt über c. 22. lib. II, Yon der Ver-
fassnug der Centurien. S. BrUrgsschr»,
QBter Niebuhr,
La r^publique de Cic^ron d'aptfes le
texte inedit, r^cemment d^couvert
et commentö par M. Mai. Av«c
• une traduction francaise, un dis-
cours pr^liminaire et des djsscrta-
tions historiqucs par M. ViUemain.
2 Tom. er. 8. Paris, Michaiid 1823.
M. 1 Kpf. — 80 fr. — LXIV und
895 und 386 S. —
Text, Noten n» Vorrede sind aus
Mai's Ausg. abgedr. , auch dessen An-
ordnung4st b^behalten. Die Uebersetznng
ist frei. Di»f eigenen Noten des Her-
ausgebers sind yon unbedeutendem
VTerthe} das Meiste wird im Allgemei-
nen Q. oberflächlich besprochen.
— de r^publica quaesupersunt. Edit.
stereot. 16. Lips., Tauchnitz 182 .
^ fii engl» Druckpap. 7 f{>
Varietatem lect. ex edit. prima
sumptam subjecit notulas Maji alio-
rumque selectas nee non suas cum
indice nominum propiorum addi-
dit, emendare aliquot locä tenta-
vit Jo. Prd. Carol. Lehner. Acced.
varr. lectt. in somnium Scipionis
nondum vulgatae. 8« Solisbaci, Sei-
del 1824. Xn u. 164 S. 8>^.
Branchbare A uf g. Die ViTrr. zu
somn. Scip. sind aus einer Münchner
Hdschr.
— de republica libri ab Angelo Maio
>nuper reperti et editi cum ejusd.
praefitione et commentariis. Tex-
tum denuo recognovit, fragm. pri-'
dem cognita et somnium Scipionis
ad[ codd. Mss. et edit. veter. fidem,
correxit versionem Somnii Graecam
emendatius edidit et indd. auxit
Georg. Henr. Moser. Accedit Frd.
Creuzeri annotatio. 8 maj. Frcf. ad
Moen., e typogr. Broenneriano 1826.
LXXVill u. 624 S. 4 *f 18 ^, Vel.
Pap. 6«/*.
Neue Receus. Mai's Ausg. ist hier
ganz wiederhohlt. Der Commentar ist
durch Noten Creuier's, des Herausge-
bers u. Anderer beträchtlich erweiterP.
Mai's Vorrede ist oh berichtigt und
mit Znsätzen erweitert, der Ind. »ver-
yoUständigt« Zum Somn. Scip. bemitzte
er 2 Handschr. n. ältere Ausgg. — Re-
cens. Tom Prof. G. Beier in Jahn's Jahrb.
1827. Bd. I Heft 8 S. 1 — 39.
— de re publica quaesupersunt. Ac-
cedit variarum lectionum delectus
cum singulorum librorum argu-
mentis. Guravit Carol. Zell. 8.
Stuttgardiae , Hoffmann 1827. LXX
u. 13* S.
Text nach Heinrich's Ausg. mit ei-
^ nigen A'^nderungen abgedr. Mai's Vorr.
ist beigefügt.
— de re publica quae supersunt cu-
rante Angelo Maio — in ejusd, clas-
sicorum auctorum e Vatican. codd.
editor. (Rom. 1828.) T. I p^ 1—^86.
Somnium Scipionis.
M. T. Cm. liber de Somno {sie) Sci-
pionis et Paradoxa. 4* Dauentriae
1489. 18 Julij. goth. — 14 Bll.
mit 33 Zeilen.
Bl. 1 a der obige Titel. BL 2 a beg.
der Text. BI. 12 b scbliessen die Para-
doxa. Bl. 13 a beginnen die yersos XU
sapientum. Auf der Rückseite des letz-
ten Blattes die Schlussschrift,
^- somnium Scipionis. Fol. Liptzk
per Jacobum Thanner 1509.
— de R. P. sextus yel ut aliis placet
de somnio Scipionis libellus philo-
sophica gravi täte Platonicaque fide
affabre choruscans. 4. ViennaePan-
noniae per Hieron. Philovallen. et
Joannem Singrenium 1511. 13 cal.
Julii.
— Scipionis somnium ejus operis quod
de R. P. coscripfit reliquiae. 4.
Viennae per Hieron. Vietorem et
Joan. Singreniü 5 Decbr. 1511.
6 ungez. Ell.
4. Ibid., p^r Hieronymum (Vie-
torem) die 8 Novbr. 1515.
Jo. Lod. Viuis somnium quae est
praefatio ad somn. Scip. Emsd. yi-
filia. Quae est enarratio somn. .
cip. Cicer. et alia nonnulla. 4. Ba-
sil., ex aed. Jo. Proben. 1521. (Wei-
gel in L. l«f 16^.)
— de somnio Scipionis exlibro de rep.
sexto. 4. Angelostadii 3 uön. Jan. 1521.
— somnium Scipionis cum scholii«.
Petri Joannis Oliverii. 4. Paris.,
exe. Joan. et Enguilb. Marnef fra-
trcs 1535.
^- "^ 4. Ibid., in aedibus Jo. Lod.
Tiletani 1336. m. Junio.
— iomnittm Scipionis cum fcholl.
Digitized by
Google
Cic.Somnium Scip. 211 Cic.Tuscul. disputat.
Pet Joan. Olivarii et Olivarii dis-
quisitiones in Ciceronis philoso-
phiam et Gael. Calcagnini disqui-
sitiones in Cic. officia et Leon,
^apt. de causis> senatoriis et Phil.,
Melanchthonis de lectione libror.
de Officiis commentatiuncula. 4.
Paris., in off. Rob. Winter 1538
m. Martio»
■— somnium Scipionis. 4. Paris., apud
Jo. Lod. Tiletan. 1541 u. 42.
Pet. Kami praelectt. explica-
tum. 4. Paris. 1546.
4. Ibid., Vascosati. 1547.
4. Ibid. , apud Matth. David.
1548.
— somnium Scip. ex M. Tullii Cice-
ronis libro sexto de republica. 4.
Paris., exe. Gu. Morelius 1549.
ex libro de repub. sexto adno-
tationibus Erasmi Roterod. scholiis
Petri Oliuarii praelectionibus Petri
'Rami et dpctissimi cuiusd. viri
commentariis cxplicatum. 4. Paris.,
apud Th. Richard 15S0. 35 BU.
f Andere Exx. habei»: ex tjpogr. M.
Darid 1350.
cum annotatt. Erasmi. 4. Paris.,
Vascosan. 1553.
cum adnotatt. Erasmi, scholiis
Pt Oliuarii, praelectt. Petri Rami
et doct. cuiusdam viri commehta-
rio explicalum. 4. Paris., Nivellius
{andere £xx : ex off. Sim. Galua-
rini) 1556. 33 Bll.
illustrav. Joan. Sambucus. 8.
Antv. 1573.
edid. Gerard. Vossius. 8« Rom*
1575. (?)
cum annotatt. viror. doct. mar-
gini adiunctis ac suis numeris de-
signatis. 4. Paris., ex typogr. Dioiiys.
a Prato 1577.
— ex libro II. Ciceronis de Republica
Somnium Scipionis cum notisEliae
Vineti. 4. Burdigalae , Millangius
1579.
— ex sexto libro de republ. Somnium
Scip. latino-germanicum et e Ma-
crobii, Ludöv. Vivis et Hieron. Wol-
fii commentariis et imprimis ex
Joan. Friderici dictatis publicis il-
lustratum. Editum opera et stu-
dio Job. Rhenii. 8. Lips., heredes
. Zach. Schureri, Math. Götxii et
Frd. Lankisch 1630.
edid. ülric. Obrecht. 12. Ar-
gentorati 1666.
Auch in desa» aeademic 4. Ibid.
1704. p. 561 sq.
r- somnium Scipionis — mit Notesa
von J. J. Hottinger in Ciceron. e-
clogis gesammelt vom Abt d'Olivet.
^. Zürich 1783. S. 155 - 180.
Auch in den spätern Ausgg. dieses
Baches wiedferhohlt.
Mit einer histor. Einleitung u.
erläuternden Anmerkgaj. zum Ge-
brauch für Schulen von J. D,
Buchung. 8. Leipzig, Schwickert
1800. , 7 %.
lu dieser Ansg. ateht der fürSach-
erkläiuug wichtige jCommentar von Tril*
1er als Anhang.
Tusculanae disputationes^
Ciceronis tusculanarum quaestionum
libri V. Fol. s. 1. et a. röm, 87B11.
BegJ Bl. 1 a : '
M. T. G. oratoB. Homeri prologoa in
TuIculaDairuni
quaeltionam (in quibua de maximis
quaertionibns co '
• pioXe, ornateqj dielt) librum pmum
foeliciter incipit
Der Text schliesst mit der 28sten Zeile
auf Bl. 85a. Darunter:
M. T. Ciceronis TufculanaR qneltionü
Liber
Quintus & nltlmns finem habet foe-
\ llcem.
BL 85 b : Erhardns Gicerouiaoae lectio-
nis amatoribus S. P. D. Darauf folgen
einige Verse, u. dann e. Regst. Schliesst
Bl. 87 a: Vale Lector ^tudiofe \
Von tJlr. Gering, Mart. Crantz u.
Mich. Friburg. zu Paris wahrschl. um
dieselbe Zeit gedr. , in welcher d. Of* ^
ficia etc. («. oben S. 189) herauskamen.
Einige sehen dieses Werk als 2ten Theit
der Off. etc. an.
S. Catal. de la Vallifere T. IL p.36
Nro, 2265 und Renouard CataU T. IL
p. 96. ^
— ^^ Fol. s. 1. et a« röm. '66 BlI.
mit 38 Zeilen.
Die letzte Zeile ist: inuenire leua-
lSo.Finir. Zu Ende des defecteu Göttinger
Ex. (weswegen ich dieses Buch nicht
näher beschrb. kann) steht diehandscbr«
Bemerkung: Romae 1473. Mir scheint
es jedoch sehr wahrschl., dass sie eine
für sich existirende einzelne Ausg. nicht
bildet, sondern der Ausg. der philoso-
pbischeU Werke des Cic. Rom., Saneyn-
hcym & Pannarlz 1471 angehört,
— ^ Tuscnlänae . quaestiones. 4maj.
14'
Digitized byCjOOQlC
Cic. Tuscul'. disputat* 212 Cic. Tuscul. disputat.
Eomae, per ülric. Hatn de Wienna
1469. die vero prima menfis Apri-
lis. — 69 BIL mit 85 Zeilen.
ßeg. BI. 1 B : (c) Vm defenriooaiu
labo. -^ Sehr seltne erste Ausg.
jiact.-Pr.X 177 Iwre» GaignaM
230 liyres U YalliSre; 180 fl. Crcvenoa.
— — 4maj. Venet., Nicol. Jenson
1472i — 87 Bll. (die beiden letz-
ten weiss) mit 33 Zeilen»
Beginnt El. la:
MARCITVLLU CICERONIS TV-
SCVLA-
NARVM QVAESTIONVM LIBEA
PRIMVS.
Das erste Buch sehliesst auf Bl. 23 a^
•das zw^eite auf Bl. 35 b, das dritte auf
Bl. 51 a, das vierte auf Bl. 65 b, das
fünfte auf Bl. 85 b. Darunter die Schluss-
schrift. — Die griecb. Worte sind ge-
druckt.
Schöne u. 'seltne Ausg. — (In Göt-
lingen.)— w^tfc/.-Pr. • 65 livres Gaignat }
174 livres la Valll^rej 75 fl. Grevenna;
6 L. 10 Sb. Pinelli.
Ein Ex« auf Pergament iu der
Magliabeccb. Bibl. zu Florenz, ein an-
deres in der Bibl. des- Königs von
England.
Fol. Venet., Phil, quondam pe-
, tri 1480. die 16 fetembris (sie)
74- ung. Bll. mit 36 Zeilen. Sign,
a — i.
Das erste Bl. ist weiss. BI. 2 a heg. 2
MARCI TVjim CICERONIS TV-
SCVLANARVM
QVAESTIONVM LtBER PRIMVS
(ü)'Vb& deCensionü laboribus Tenatö-
riilq, ma
Letzte Zeile auf ders« Seite:
Gatonis : in qna obiecitut probrnm.Msrcd
nobiliori: qj is
Das Werk sehliesst Bl. 73 b mit der
29*ten Zeile: potuit inueniri leaatio.
Darunter die 3 zeilige Scblussschr. Auf
der Stirnseite des letzten Blattes e. La-
genregister. — (In AVolfenbüttel.)
Vorzügl. Ausg.
— — Fol. Venet. , (s. typogr. nom.)
1480. Töm. — 66 Bll. mit 36 ZeiU
Bi^ £1. la:
MARCI TVLUI aCERONIS TV-
SCVLANARVM QuAE-
STIONVM LlBER PRIMVS
Schh^sst auf Bl. 66 a:
. MARa TVLÜ CICERONIS TVSCV^
LAMARVM QuAE-
STIOMVM FINIS: IMPRESSARVM
VENETIIS.
M.CGCCLXXX.
cum commentario. Fol. Venet.,
Joaii. de Foroliuio sociique 1482.
9 Aug. — 70 ung. BU. Sign. a-^m.
(In Göttingen,)
Der Verf. des Commentars isl un-
bekannt.
Fol. Venet., s. typogr» nom.
1491 die 5 Dccbr. ~ 67 bedr, Bll.
Sign, a — k.
Naehdr. der vorigen. (In Göttingen.)
Fol. Venet. , Joan. de Tridino
die 3 Febr. 1494. — 56 Bll.
Ebenfalls Nachdr. derselben.
— Tuscul. quaestiones. Fol. Mediol.»
per Leonard.Pacliel 1494. die 13 Febr.
— Commentarii Questionum Tuscu-
lanaruiii editi a Philippo ßeroaldo.
Fol. Bonon. , Benedictus Hectoris
1496. 6 Kai. August. — 2 ung. u.
129 gez. Bll.
Bk 1 a der genannte Titel. Bl. 2 a
ein Brief des Pb. Beronldus an Phil.
Cyulanus. BI. 3 a heg. der Commentar,
des Pb. Beroaldus mit e. Ueberschrift
in Capitälcheo. — Man inuss sich wun-
deru über die Schnelligkeit« mit wel*
eher frühere Gelehrte ihre Werke zu
Stande brachten. B. gesteht, er habe
an dieses Werk nur die Mussestunden
in einem Zeiträume von 5 Monaten ge-
>vendec.
-^ (ders. "titel) Fol. Venetiis , per
Barthol. de Zannid 1499 die «17
mensis Julii. — 114 BU.
Nachdr. der vorigen.
— •—4. Venet. I5OO.
c. commentar. Phil. Beroaldi.
Fol. Venet, Simon. Bevilaqua 1502
^e 10 Septbr.
— TusGulanae Quaestiones. 4. Zu
Ende: C^racouie in die sancte Pra-
xedis vireinis Anno domini 1507.
goth. — 84 ung. Bll. Sign. A — O.
— Tusculanae. 8. Florent., PhiL
Giunta 1508. m. Sept. •— 2 ung. BIL
Vorst. u* 93 gez. Bll.
Von Luc Robia heraasgegebeiK —
(In Göttiagen.)
— Commentarii questiondm Tuscul.
editi a Phil. Beroaldo. 4. Impr.
Paris., pro Joan. Petit 1509. m, Ja-
nuar. — 263 gel. u. 1 weiss Bll.
, (In WoHenbüttel.) ,
Digitized by
Google
Cia Tuscul. disputat. 213 Gib. Tuscul. disputat.
— — cnm cotmnento Phil.' Beroaldi.
Fol. Venet. , Phil. Pinzius 1510»
27 Septbr. — HS gez. Bll. (In
Götdngen.)
— Tusculanae Quaestiones. Fol. Wit-
tenburgi per Joan.Gronenbergl5iO.
9 cal. Mar. — 51 Bll.
— Tuscul. questionUm Libri quinque.
4. Argentorati in aedibus Mathiae
Schurerij 1511. 102 gez. Bll.
VoD Wolfgang. Aagst heransgegeben,
— Quaest. ^uscnlan. libri quinque
nuper recoeniti et typis diligeoter
excusi. 8. Florent., sumptibus PhiL
Junta e 1514 m. Octbr.
— Tuscul anar um Quaestionum libri V.
Fol. Lipsiae, Wolfgangus Monacens.
1514.
(ed.Vnlphgango Angst.) 4. Ar-
gentorati in aedibus Matth. Schu-
rerii m. Novbr. 1514.
4. Ibid., in^ aedibus Matth.
Schurerij m. Junio 1516. 83 Bll.
u. 5 Bll. Indd.
*— Tusciilane questiones novissime
post omnes impressiones ubique lo-
corum excussas: ad amussim re->
cognitae: cunctis erroribus expur-
gatae. Addito öleganti alphabctico
mdicio nunc piimum exco^tato:
3uod omnia scitu digna mirifice
emonstrat. Zu Ende: — Tuscul.
quaestiones — cnm luc.ulentissimis
cominentariis Philippi Beroaldi nee
non Omniboni Yicentini novissime
per Lucam Olchinensein — accu-
ratissime recognitae. Fol. (Venet.)
Ser Augustiuum de Zannis 151&
ie 15 Febr.
— Tusculan. Ouaestionum libri quin-
que (ed. Wolfg. Angst) 4. Argen-
torati, in aedibus MatÜi. Schurerii
m. Junio 1519.
— Quaestionum Tnsculanarum com-
mentarii editi a Phij. Beroaldo. 4*
Paris., Joan. Petit 1519.
— Tusculanarum quaestionum Kbri V.
4. Selestadii, m aedibus Lazari
Schurerii 1521.
— — 4. Argentorati, ex aedibus
Huld. Morhardi 1522 m. Martio.
6 ung. u. 86 gez. Bll.
— — per D.Erasmum Kot. emenda*
tae. 4. Basil. , apud Jo. Frobenium
1523; m. Novbr.
8. Basil., in aedib. Val. Curio-
nis 1525. cal. Jan.
-« Tusculanae Quaestiones cum com-
mentariis Omniboni Vicentici per .
Lucam Olchinensem recognitae.
Fbl. Venet. , per Benedictum Au-
gustinumque Bindonos 1525. die
10 Novbr. V
per Des. Erasmum Rot. emen-
datae et scholiis illustratae. 8. Pa-
ris., ex off. Kob. Stephani 1528.
16 cal. Septbr.
— Questionum Tusculanarum^ li^ri
crumque n,uper recogniti et typis
aili genter excusi. 8. /Florent., hered.
Phil. Juntae 1532. 103 ßU.
— — cum Ph. Beroaldi et Georg.
Vallae commentariis. Fol. Paris.,
apud Mich. Vasqosan 1533.
— Tusculanae Quaestiones per Eras-
mum emendatac. 3. Paris., apud
Kob» Stephanum 1534.- 13 cal.
Martii.
— Tusculanae Quaestiones cum no-
tis Des. Erasmi Rot. 8. Lugd., Seb.
Gryph. 1535.
— Tusculanarum Quaestionum Libri
quinque. 4. Basileire, in off. Frobe-
niana 1536 per Hieronymnm Fro-
benium et Nicol. Episcopium.
— — per Erasmum emendatae et
scholiis. illustratae. 8. Paris., ex off.
Rob. Stephani 1537. 8 cal. Febr.
Gommentariorum in Cic. Tuscul. pri-
mam s. de morte ad Jul. Pflugum
libri duo Joach. Camerario autore
(c. textu). Eiusd. Joach. Gamerarii
super ApoUonii Tyanei de Imita-
tion e ad Scopelianum epistola. 4.
Basil., Kob. Winter 153ö m. Mart.
8 ung, Bll. Vorst., 277 S., 1 wss.Bl.
23 ung. Bll. Indd. und 1 Bl. Dru-
ckerzch. — Eiusd. commentarii ex-
plicationum in reliquos IV Gic. Tusc.
quaest. libros. Adjectus est re-
rum et verbox. locupletiss. index.
4. Basil., Joan. Oporin. 1543 m.
Martio. 12 ung. BU. Vorst. (das letzte
weiss) 89 S. und 2 ung. BIK
Gamerar. Gommentar ist gesebatzt.
DieAnsg. derersteuSchriftv. 1548 scheint
aar in e. neneo Titelblatte zu besteheo.
Giceronis Tuscul. Quaest. libri V post
Erasmi emendat. a Petro Bauduino
restituti cuius castigationes et scho*
lia seorsim excudentur. 8* 'Paris.,
apud Joan. Koigny exe. Joan. Lo-
doicus 1538.
B. will Mss. Terglicheo haben«.
— Tuscul. quaestiones. 4. Paris., exe
Jo. Lodoicus Tiletanus 1541*
— Quaestiones Tuscul. per I). Eras^
mu^m Roterod. restitutae, emenda-
tae et scholiis illustratae. 8* Colon«,
Joan. Gymnicus 1541.
Digitized by
Google
Cic. TuscuL disputat* ' 214 Cic. Tuscul. disputaU
— Quaestionum Tusculanar. libri
quinque. 8. Paris., ex off. Rob.
Stephan. 1642. 17 cal. Decbr.
JucU -Fr.: IS fr. Mac Carlhy,
ein Ex. an! ▼iolet, Pap. '
— (Titel wie Colon. 1541*) 8. Colon.,
heredes Gymnici 1545.
— — ^ ad uetustiss. exemplar manu-
• scriptum correcti et emendati ac
commentariis Georg. Vallaey Phil.
Beroaldi et'Joach. Camerarii: dc-
inde Erasmi Roterodami , Jani Pa-
gnini et Pauli Manutii varr. lectt.
et scholl, illustrati. 4. Paris. , Jo.
Roigny {andre JSxx,: apud Vasco-
sanum) 1549. — 369 Bll. u. 20 Bll.
Indd.
Enth. nicbt den Tollstandigeii Com-
mcntar Ton Camerarias.
— — 4. Paris., id. 1558.
— — per D. Erasmum Roteröd. re-
stitutae, emendatae et scholiis 11-
lustratae. 8« Colop. 1556.
ad uetustiss. exemplaria manu
scripta correcti et emendati ac
commentariis clariss. viror. Ph. Be-
roaldi et Joach. Camerarii, deinde
Erasmi Roterodami, P. Manutii et
Pet. Victorii varr. lectt. et anno-
tatt. illustrati quibus nunc primum
accessit doctiss. cuiusdam viri com-
nientarius cum annotatt. Leodega-
rii a Quercu. 4. Paris.» ex typogr.
Th. Richard! 1562.
Der Text ist interpolirt.
— — per D. Erasmum Roterod. re-
stitutae, emendatae et scholl, illustra-
Ue^ 8. Colon., exe. Pt. Horst 1563.
* puaest. s. disput. libri quinque^
a Dionys. Lambino ex auctoritate
codd. mss. emendati. Cum anno-
tatt. Franc. Fabricii. 8. Colon., he-
redes Arnold. Birckmann 8, a.
(1568).
F. beontzte eine Cöllner Hdscbr. n.
theilte deren Lesurten mit. Im Texte
folgt er der Lambin. 1566. — DieVorr.
ist t. 1568.
— (ders. Titel) 8. Dussel dorpii, apud
Jo. Oridryum et Alb. Busium sum-
ptibus haeredum Arnoldi Birck«
manni f. a.
Ist vielleicht nur anderer Titel zur
vorigen Ausg.
— Tuscuh Quaest. per Erasmum (il-
lustr.) 8. Lond., ex off. Jo. King-
ston 1577.
— Tuscul. Quaestiomim ephorismi
hoc est «^paratae selectaeque sen-
tentiae cunt explicatlone Hiero-
nymi Wolfii in qua non tam gram-
matica et historica tractantur :
quam qua ratione . philosophica
scripta legenda sint illustribus ex-
emplis propositis indicatur. 5 Par-
tes. 8. Basil., ex ofF. Hervagiana
per Eusebium Episcopiu'm 1580.
Tbl. I. 7 Bll. Vortt., 647 S., 20 Bll.
lodd. — Tbl. IL 258 S. ond 10 Bll.
Indd. — Tbl. irr. 109 S. 9. 4 Bll. Indd.
— Tbl. IV. 86 S. und 4 Bllr Indd. —
Tbl. V. HO S. u. 8 Bll. Indd.
— (Titel wie Ausg. v, 1568) 8. Co-
lon. , apud Matemum Cholinum
1583.
Blosse Wiederhoblung der Ausg.
des Fabricius.
Ex recens. Jo. Davisii. Cum
, ejusd. commcntario. Acced. emen-
datt. Rieh. Bentleji. 8. Cantabrigiae,
typis academ. 1709. (Weigel in
Nene Recens. nach 4 Mss, und al-
tern Ausgg. Seltner als die beiden fol-
gendeu.
-^ — Edit. n. auctior et emendat.
8. Ibid., typ. acad. 17:23. (Weigel
in L. 5 «f.) Auch gr. Pap.
Diese 2te Ausg. ist durcbweg im
Texte aus Beutley's Handexemplare, nur
allzu übereilt, verändert worden. Es
ist die, Ivelche Eroesti als die best«
Davtsiscbe gebrancbt und beständig aik-
lübrt. Es fehlen hier Bentleji emendatt.
Da nemlich Jac. Gronov., ßeutley's er-
ster Feind in Holland, di^ Cmendatt.
über den Cic. in einer Schrift über den
Blinucius auf seine Weise angegriffen
hatte, so nahm B. sich vor, den Brief
mit Hülfe vieler Cullatiooeo umzuarbei-
ten n. zu bereichern. Die Collationen
kamen ihm aber nachher abhanden. S.
F. A. Wolf in deo Uterar. AnaUct.
Hft. L S. 23. Not. 29.
Cum comment. Joan« Davisii.
Edit. III auct. et emendat. 8. Can-
tabrigiae, typis acad. 1730. (NesÜer
in Hamb. 7 Mark 8 Sh.$ Weigel
in L. 5«f 12j^.)
Auch hier fehlen B.'s emendatt. — •
10 H'lschr« sind verglichen.
— — Acc Reh. Bentleji emendatt.
Ed. IV. 8. Ibid., typis acad. 173S.
Kam nach D.'ft Tode lieraaa. Wie-
derbeigeiügt sind B.'s Emendatt.
Digitized by
Google
Cic. Tuscul. disputat. 215 Cic. TuscuL disputat.
^ Tusetd. Quaestiones. Acced. le-
ctioaes var, et doctor. praecipue
cl. Bouherii conjecturaef. 12. Glas-
re» in aed. acad« exe. Rob. Fou-
1744» VIII, XII u. 205 S. — (In
GöttingenO (Althe^r in' Utr. 1 fl.
10 stj
— TuscuL Quaest. libri V cura at-
que industria I. G. et I. Gruteri
emehd. , recbgn. a Jac. Gronovio.
.12. Berol. 1746. 9 ^.
— Tusculanarum disputationum li-
bri V. 8. Loud.y typis Gu. Bow-
jfer 1758»
ex rec. Emesti. 12. Halae, Or-
phanotr. 1759. 5^.
Accedit libellus varr. lectt 12.
Lips., prostat apud Loeperum
1759. 358 S. (In Göttingen.)
Höchst seltne Ausg. fon Jo. Jac
fieiske besorgt. Er fügte in eiDeiii Au-
bange einige Anmerkgg. bei, welche
Varr. aas alteru Ansgg. a. Coujectnrea
über die 2 ersten Bücher «ntbalteo. —
Reiake hatte viel zum Cicero gesaroineU.
Seine Sammlnngeo sind wahrschU jetzt
in der köoigl. Bxbl. zu Goppenhagen.
— Tusculanarum disputationum li*
bri V. ex r^c Frd. Aug. Wolfii.
Acc. dirersitas lectionis Ernestianae.
8. Lips., Crusius 1792.
Neue, höchst schätzbare Recens. —
W. Terapracb auch eine grössere Ausg.
mit e. Commentar> welche jedoch nie
crachienen ist«
Secundum textum Wolfianum
• edidit conimentario perpetno illu-
stravit I. G. C. Neide« 8maj. Lips.
et Jenae, Fromm ann 1798. 14 ^.
Der Coinmentar beschrankt sich
ciarauf, den Inhalt im Allgemeinen an-
zugeben. Die nähere Eotwickelnng des
Gedankeuganges, Aufhellung schwieri-
ger Stellen fehlen; sprachliche n. gram-
mat. Erläuterungea sind ganz ausge-
Khlosaen.
— — Ad opt. editt. rccudi curavit
^ selectam lectionis varietatem ad-
jecit A. M. Köl. 8. Wirceburg.
1798. 9 ^.
*- — lat. et gerraan. auctore Xav.
Weinzi«rl. 8 maj. Monac. , Lentner
1805. 2 *f.
— ' — Cum commentario Jo. Davisii
edidit Kud. Godoh.Kath. Accedunt
Kicbardi Bentleii emendationes et
editoris praefatib .critica. Ö maj.
Hala«, apud Kümmel 1805« 2 ^ 4^,
Scbb. Pap. 2^ iOjfi, Vd.Fap. 4«^.
In der Vorr« werden einige schwie-»
rige Stellen kric« behandelt. — Der Her-
ausgeber wollte auch die Anmerkgg. des
Victorius, Manutius, Gamerarins, Lam-
binus u. Fulv. tJrsinus abdrucken las-
sen n. dieser Ausg. beiiiigen, starb aber
zu früh«
— Tusculan. disputatt. üb. V cum
commentario Jo. Davis et Rieh.
Bentleji emendatt. Editionova. Ac-
cedunt Rieh. Bentleji emendationes
hactenus ineditae. 8 maj. Oxon., e
typogr. Clarendon. 1805. V S. , 1
ung. El., 497 S., 11 ung. BIL Ind.,
S7 6. Bentl. ineditae notae. — 9 Sh.,
gr. Pap. 12 Sh.
Bentley wollte, wie oben gezeigt
ist, s. Emendatt. umarbeiten. Aus den
nnvollendeteo Entwürfen dieser Umar-
beitung hat Gaisford diese neue Ausg.
vermehru S. F. A« Wolfs literar. Ana«
lect. Hft. I. S. 23. Not, 29. Diese neuen
Zusaue hat Hr« Diakonns Bardili wie-
der abdrucken lassen in Seebede's Ar-
chiv, Jahrg. IL Heft 2 S. IQQ — 228.
— — Ad opt. editiones recudi cura-
vit et selectam lectionis varietatem
adjebit A. M. Köl. 8 maj. Hannover,
Hahn 1808. (N. Tit. 1826.) 9^.
Ist viell, nur neuer Titel zur Ausg.
V. 1798.
— — Ex nova recens. Ernestiana.
Edit. cmendatior. 8. Halae, Or-
phanotr. 1811. 6 H-
— — ex recens. F. A. Wolfii, secuii-
dis curis emend. Acccdit div. lectt.
Ernestianae. 8. Lips., Crusius 1807.
16^, Schb. Pap. l«f 4/^. Auch
VcL Pap.
Der Text ist vielfach verbessert«
cura F. X. Schönberger. 8 maj.
Vindobon., Geistinger I8l5. 21 /{.
, lat. u. deutsch von demselben.
8. Daselbst, ders. 1815. 1 ».f 8^.
— — ex rcc. Ernesti. 8. Halafe, Or-
phanotr. 1820. 6 ^.
• 8. Manhem., Löffler 1823. 9^.
«— — ex recens. Fr. A. Wolfii tertiis
curis emendatiore. Accedit diver-,
sit. lectionis Ernestianae« 8 maj« ,
Lips., Vogel 1825. 18 /^ Schb. Pap.
1 */ 6 i?{.
UnY,eränderte Wiederhohlung der
2ten Ausg. v. Wolf.
— — 2um GÄrauch für Schulen neu
durchgesehen u. mit den nothwen-
digsten Wort- u. Sacherkläruugen
Digitized by
Google
Cic. "TuscuL disputat. 216 Cic. Timaeus s. de univ.
ausgestattet von L. L Billerb eck.
gr. 8. Hannover, Halm 1828. S22 S.
21 %.
Die Coll^tioQ einer Duiaborger
Hdsehr. y welche jedoch nur über die
20 CapiCiBl de« ersten Baches geht, ist"
benntzt.
— — Scholarum in usum editi et
cara C. I. Billerbeckii. Accedit in-
dex Terbor. bistor. et geograpb*
explicatorum. 8 ms j« Hannoverae,
Habn 1828. 6 ^.
— Tuscul. disp.utat. libri V. E Wol-
fii recens. edidit et illustravit Ra-
pbael Kübner. 8ma). Jenae; j^rom-
mann 1829. (XVI u. 404 S.) 1 ^ 12 ^.
Der Wolfsche Text ist uo?erandert
u. mit Aninerkgg. über Sprache und
Sachen gut erläutert, auch mit e. Ein-
leitung versehen. Beigefügt sind 2 sorg-
fältig gearbeitete lodd. — Beeens. vom
Hrn. Dr. Rritz in Erfurt in der Schul-
Zeiiung V. 1880. Abthlg: II. S. 889 —
903 u. 905 — 910.
— Tuscul. disputatt. libri V. Ad fi-
dem potiss. cod. Kegii denuo col-
lati, Gryphiani et Hernensis , cum
integra varietate Victoriana, Manu-
tiana, Lambiniana, Davisiana, Lal*
lemandiana, Ernestiana, Wolfiana
et Scbütziana reliquaecpe accurato
delectu recognovit Jo. Casp. Orel-
lius. Accedunt Paradoxa, Fr. Fa-
bricii adnotationes, Ric. Bentleji
emendationes cura scc. auctae^ J.
J. Reiske libellus varr. lectt., J.
Jac. Hottingeri spicilegium | Fr. A.
Wolfii scholarum excerpta, cum
. additam. editoris et selecta variet.
. codd. Duisburg., GujJ. sec.,Rehdig.,
Vindob, utriusque. 8 maj. Turici,
Orell 1829. - 2 «^..
— Tusculanae , disputationes. Ad
optim.libror. fidem emendatae et in
usum Scholar, editae. 12maj. Lips.,
Teubner 1830. 7 f{y engl. Pap. 10^.
— Tusculanatum disputationum li-
bri V et paradoxa VI. Illas cum
comment. J. Davisii, Rieh. Bent-
leji emendationibus integris reli-
quorum interpretum selectis; Jiaec
cum annotatt. Wyttenbachii et va-
. rior. selecta ) utrumque opus ad
Cod. IV^ss. recens. coliatorun:\ edi-
tiomimque vet. fidem denuo reco-
gnovit alior. ineditam suamque an-
not. et indd. ;>djecit Georg. Henr.
Moser. 8 maj. Darmstadii.^ Leske
183 .
Ist angekündlgl.
Mit einer neaen \x\U Bearbeitong
der Tuscul. ist Herr Assessor Dr. Bode
in Göttingen beschäftigt.
- Timaeus s. de unwerso.
Ciceronis libellus de iiniversitate cum
commentario a Georgio Valla com-
posito. Fol. Venet., Anton, de Strata
1485 die 11 Julii. — 18 BU. Sign.
A.— C
Gehört eigentl. mit zu • der Ausg.
d. Topicsy wie das Lagenregister zu
£ode zeigt. (In Wolfenb.) — Zuerst
gedr. steht diese Schrift in der Ausg.
der philos. Werke. Fol. Romae, Sauejn-
heym et Pannartz 1471.
'Ex nXccTGovog Ttmxiov tfJLijßa* Ex
Piatonis Timaeo particula. Cice-
ronis de universitate libro respon-
dens. Qui duo libri inter se con-
juncti et respondentesnuncprimum.
Op. Jo. Perionii proferuutur in lu-
cem. 4. Paris.^ Tiletanus 1540.
, Perionins änderte den Text aa§
Gonjeclur.
^8. Basil.s. a; (1542).
Ciceronis de universitate libri ex Ti-
maeo Piatonis cum Georg. Vallae
commentariis. 4. ParisT^ ex ofL
Mich. Vascosani 1543.
— — Ex diligenti collatione multis in
locis emehdatus. 4. Lutet, 1556.
Aach in H. Stephani Giceron. Le«
xico. 8* Paris. 1557. n« von J. A« Fa-
bricius in s. Ausg. der Werke S. fl^p-
polyti. Fol. ^ flamb. 1718. T. II. fin.
Marci Tullii Ciceronis PlatoniciTimaei
reliquä. 8* s. 1. et a. 52 S.
WahrschU v. J. W. Huber besorgt.
Die Typen gleichen deoeu, mit welchen
dessen Ausgaben der Academ. u* Offic.
veranstaltet wurden. Sie erschien wabr-
scheinl. vor 17^9. Der Text ist gross-
tentheiis der von Stephaous gegebene,
die wenigen Aenderungen sind wertblos«
S. 25 — 52 eothält einen mit dem uiüh-
seeligsten Fleisse zusamipeugetragenen In-
dex. S. Orelli in s. Ausg. der Opp.
Gc. Vol. IV. T. 2. p. 495.
Diese Uebers. des Cic. steht auch
in mehreren Ausgg. des Timaeot ^on
Piaton«
Cic Aratea rece^ns. et illustravit Jo.
Cochanovi[us., 4. Cracoy. 1579. und
Ibid. 1612^
Digitized by
Google
Cic. fragmenta. 217 Scripta Cic. eupposita.
•Arati .phaenomena a Cic. in lätinum
conrersa cum supplementts Grotii
et Jo. Gonr. Schaubachii cotnmai-
tario nunc, primum edito '— " in O-
relli's Ausg. der Werke des Cic
Vol. IV. T. 2. p. 516 sq.
2 Specifniua eioer neuen Ansg« d.
Ar^teor. Cic, Gerinao. u.Avieoi von J.
G. Schatiback erscliieoen ah'Progr. Mei-
niogeo 1813—21. 4. Die Fragmente »le-
ben anch in mebreren Anagg. dea Aratus.
Fragmenta.
Fra^enta Ciceronis variis in locis
disoersa Cnroli Sigonii diligentia
couecta et scboliis illiistrata. 8. Ve-
netiis, ex oif. Stellae Jordani ZiU
leti 1559. — 189 BIL, 2 ung. Bll.
Errata u. ,1 weiss. Bl.
Brste Q. bocbst aeltne Ausg. — (In
Wolfe^b.)
Auct. - Fr. : 4 L. ^ Sh. Hibbcrt
(e. Ex. anf «tark. Pap.)
Editio n. 8. Venet., Zilleti 1560.
rWeigel in L. IV 18^.)
Fi-agmentorum Cic. Tomi UlT. Cum
Andr. Patricii adnotationibus. 8«
Venet.,' apud Jordanum Zilettum
1561. — 7 unff. Bll. Vorst, 19S BlU
u. 1 Bl. mit d. Druckerzeichen.
P. hat Manches za kühn geäadert*
— Kömmt nicht häufig Tor.
Ciceronis fragmentorum tomi im
cum Andr. Patricii adnotationibus.
Omnia ex eiusd. secunda editione.
4. Venet. , ex off. Stellae Jordani
Zileti 1565. 8 ung. Bll. Vorst, 18,
Cdas letzte weiss) 12, 32 u. 19 Bll.
1 weiss, u. 6 ung. Bll. Ind.—» Andr«
Patricii ad tomos IUI fragmento-
rum Cic. adnotationes editionis se-
cundae. 4. Ibid. 1565. S ung. ßlU
18, 32, 8, 48 u. 44 Bll., 12 ung. Bll.
Ind. und Errata (das letzte weiss.)
(In Göttingen u. Wolfenb.)
4. Ibid. 1578.
12. Lugd. 1570.
12. Hanov. 1606.
Ciceronis fragmenta ab Andr. Patri-
cio et Gar. Sigonio coli, et in IV
Tomos digest. 8. Hanov.^ Wechel
1610. (Weigel in L. 16^0
— fragmenta a Kob* Stephano^ Sigo-»
nio* etc. collecta. Acc Fabricii hi-
storia Ciceroniana. 12. Amst., Elze-
vir. 1642 u. 1659.
— fragmenta passim dispersa. Garol.
Sigonii diligentia colfecta et scbo-
liis illustcata. Phil» Argelatiu re*
censuit et scholia suis locis appo-
suit — in Sigonii opp. Ed. Argelati.
Fol. Mediolani 1732. T. VI p. 662
— 818.
In neuem Zeiten haben sich beson-
ders um die Samminng u. Berichtigung
der Fragmente verdient gemacht die
Hrn. Proff. Nobbe in Leipzig u. ▼. Qrelli
in Zürich. S. deren Ausgg.
Scripta Chceroni supposita.
Ciceronis libri IV Bhetoricorujn ad
HereTmium,
Die Ausgg, dieser dem Cic. be-
kanntl. abgesprochnen Schrift sind oben
S. 113 flg. augegebeu.
— declamatio in Sallustium — zuerst
in d. Ausg. von Cic Catilin. orat.
s. 1. eta. (Colon, Ulr. Zell) S« oben
S. 138.
Anch in mehreren Anigg. der Werke
des Cic. z.B.Erne8ti T. 11.2. p. 1633 sq.
11. Orelli T. 1. p. 690—95. Dann auch in
den Ausgg. des Sallustins von Harerkamp.
T.Up.gllsq. Froticher T. I p. 251 aq.
C. Crisp. Sallustii in Ciceron. oratio
invectiva et Cic. in eund, responsio .
cum Frc. Sylvii commentariis« 4.
Paris., ex off. Mich. Vascosani 1541.
— oratio ad populum ei equites ante-
quam iret m exilium (et post redi-
tum) cum argumentis singulis Joan. .
Sturmii. 4. Paris., Frc. Gryph 15S8« '
— orationes tres : ante exilium ad po-
pulum et equites cum notis Mylian-
dri Tigurini ; post reditum in So-
nata cum schol. Jac. Bngelii; iU
altera ad Quirites cum schol. Barth.
Latomi. Additis Xichonis Palen-
toni et Joan. Sturmii argumentis.
4. Paris. , ex off. Mich. Vascosani
154P.
— oratio antequam iret in exilium. 4.
Paris«, ex off. Prigantii Cal?arini
1541. . ^
— orationes tres ante exilium , post
reditum in Senatu et altera ad
Quirites cum argumentis singulis
Joan. Sturmii. 4. Paris., impr. apud
Sim.. Golinaieum impensis vero Nie.
Billequo 1541 m. Augusto.
— — 4. Paris., Vascosan. 1544.
4. Ibid., Jo. Roigny 1647.
— (Titel wie Ausg. 1540). 4. Paris.,
Tb. Richard 1549.
— — 4. Paris., Prig. Calvarinus 1550.
Digitized by
Google
Scripta Cio. supposita. 218 Scripta Cic. supposita
— oratio ad populum et equitts ronu
antequam iret in exilium mna " cum
Oth, VnerdmüUeri comment. nunc
demum rccogn. Ö. Tiguri, apud C.
Froschover 1551. (Wcigel inL. I4i?(.)
Etoe Ausg. Ton Alberf. Leoni^erus.
8. Wiltebcrg. 1572, welche' J. A. Fa-
bricius in der Bibl lat. T. III p. 212.
£d. Eriiesti anfuhrt, ist tielkicbt nnr
Verwechselang mit dess. Ausg. der Rede
post redttum ab eztllo^ S. oben S. 148*
— oratio de pace — edid. Henr.
Leonard. Scnurtzfleiscb. 4* Vite-
, berg. 1712.
Die tJnächtbeit der RelJe ist nacb-
gewiesen« Scheint selten zu sein. —
Die Rede steht auch in MeroutlIe*s Ausg.
der Oralt. Cic. S. oben S. 130.
— oratio adver sus Taler tum • — in
Cic. oratt. ed. Beroaldo. Fol. Bonon.
1499. U.S. Lugd., Barth. Trotl515.
— S. oben S. 127 u. 128.
Gehört whrschl. einem Italiener oder
Franzosen aus dem 15teD Jahrhunderte an.
S. Orelli praef. ad Cic. orat. pro Plan-
cio p. VIII.
— epistola ad Octavium Jacobi Lo-
doici Khemi commentariis illustrata.
4. Paris., apud Mich. Vascosanum
1536; 7 idus Octbn »
4. Ibid., apud eund. 1541, 1543
u. 1549.
— consolatio, über quo se ipsum de
filiae morte consolatus est, nunc
primum repertus et in luceni edi-
tus. 8. Venet, apud Hieron. Polum
1583.
Erste tu seltne Ansg. won Frc. Via-
uellns herausgegeben , welcher auch als
deren Verfasser angesehen wird; nach
Andern ist es jedoch Car. Sigonius. Die
Unichtheit dieser Schrift sachten nach-
zuweisen jint, Riccobonus n. Jan* Gui-
lelinus (j. Erltgschr.) wahrend Car^ Si-
fonius iß 2 Reden (*. /b/^. u4usg,) n.
ann in einer dritten Rede («. Erltgs^
sehr,) deren Aechibeit zu schützen un-
ternahm.
— (ders. Titel) 8. Placentiae , ad in-
stantiam Pet. Bozzolae , apud Jo.
Bazzachium et Antheum Comitem
socios 1583. '
Zweite, nicht weniger seltne Ausg.
— consolatio vel de luctu minuendo,
Fragm^nta ejus a Carol. Sigonio et
Andr. Patritio exposita. Ant. 'Ric-
coboni Judicium quo illam Cicero-
nis non esse ostendit. Gar. Sigoaii
5iro eiadem orationea II. 8. Bonon.,
oan. Rossius 1583. — 4 ung. BlI.,
252 S. (die Seitenzahl beg. mit 5)
u. 2 ung. Bll.
Weniger seltniB Ausg. — (Ip Göt-
tingen.)
— consolatio» Liber quo SQ ipsum de
filiae morte consolatus est. Nunc
primum repertus et in lucem edi-
tus. 8. Lond., exG. ,Henr. Middle-
tonus pro Gul. Ponsonbio 1583.
S. Herbert's lypogr. antiq. Vol. II.
p. 1061 u. 1273.
16. Paris., Chesneau 1583.
S. PioelU T. I p. 256 Nro. 1474.
— consolatio, Fragmcnta Cic. a Car.
Sigonio et A. Patritio exposita. 12. ,
Lügd., apud Ant. Gryph. 1584. «
Liber ouo » se ipsum de filiae
morte* consolatus est. Nunc primum
repertus et in lucem editus. De
quo iudicium Justi Lipsii subjun-
ctum. 16. Lugd. Bat., ex oif. Chrp.
Plantin. 1584* 223 S. (In Göttingen.)
— consolatio vel de luctu minuendo^
8. Norimb., in ofL Gerlach. 1584.
8. Frcf. 1584.
. 8. Erfurt. 1585. (?)
— consolatio cum Justi Lipsii censura
et genuinae quae intercidit conso-
lationis TuUianae fragmentis — in
J. Lipsii operibus. Fol. Antverp.,
1637 T. I p. 381 sq.
— • consolatio vel de luctu minuendo
cui nunc praefijzitur Anton. Ricco-
boni Judicium de eadem. Godofr.
Balthasarii Scharfii de veroauctore
consolationis Ciccronianae disscrt^-
tio — in Sigonii opp. Fol. Medio -
lan. 1732. Vol. VI. p. 822 — 878.
Dieses Werk wurde auch in meh-
rere Aasgg. des Cicero z. B. von Gru-
ter, Gothofredus o. zuletzt Toii Ernesti
T. IV. P. 2 p. 1143 — 1200 aufge-
nommen.
— ' Orpheus s, de adolescente studioso
ad Mar cum filium nuper invcntus
et in lucem editus. 8, Venet., apud
Jo. Bapt. Ciottium 1594.
Der Heransgeber dieser lioterge-
scbobeoen Schrift ist Jol. Caesar Glu-
cianns Sqnareia. Ans' e. Hdschr. der
St. Marens Bibl. zu Venedig edirt.
Höchst selten«^ Auct.>-Pr,: IL. 12 Sb.
Pin^i.
(ed. Ffd. Monavio) S-Elbing.
BoruMor. 1648» >
Digitized by
Google
Scripta Cic. supposita. 219 Scripta Cic. supposita.
S. Bibl. Thott. T. IV p. 800. —
Nach Fabricl» bibJ. lat. T. I. p. 215
aoch za KÖDig»berg rrscbieDeo. (?)
4. Venetiis 1793. kal. Sept.
Blokser Nachdr. der ersteo Ausg.
TOD Jo. Andr. Folien ni besorgt. Zu
Ende des Werkes steht di« Nachricht,
dass nnr 100 Exx. abgezogen -wurden..
Alle sind duf gr. Pap.
— Synonyma s, de proprietatibus ter^'
minorum. 4* s. 1. et a. goth, S2 BU.
mit 27 Zeilen.
Beg. Bl. la:
Liber de pprietatibut termino2(. Cyve
ronis inxta oHtoe Alphabet! campen
diole editus Incipit Feltciter. -
(I) Nter poUiceri : pmittere hoc inter
eÄ. qd' pmittjmus rogatt pollice.
Die letzte (26ste) Zeile der ersten
Seite: rege IdI' amente et demente. a~
mens I totuih. Schliesst BI. 32 a mit
der 23sten Zeile. Die vier letzten tind:
mininü pme declinaconis Vefpam
neutri ge
neris fecude declinaconis «sr«. 42* i?«
Liber de pprietatibus terminoSf.
Ciceronis Fiuit feliciter.
Die Bi^ckseite des letzten Blattes ist
weiss.
Von Ulr. Zell in Colin gedr. Höchst
selten. (In WoUenb.)
— de proprietatibus terminorum. 4*
s. L eta. Ohne Sign.^ Gust. und
BIlz. goth. 30 ßll.
Beg. BI. 1 a mit obigem Titel. Za
Ende : Liber de proprietatibus termino-
rum Gicerouis finit * feliciter. — Von
Beruh. Richel zu Basel Tiell. gedr.
4. s. 1. et a. Ohne Sign., Cust.
u. BllzabL goth. 31 Bll. mit 34
Zeilen.
BI. la der Titel. Bl. 2a: Cicero
de ppfietatib' termlu2|^ Et primo dfife-
retia (^ic). Schliesst BI. 31b:
Liber de pprietatib' traIo2(.
Gicerouis fiuit feliciter.
4. s. 1. et a. Mit Sign, goth^
SS Bll. mit 32 Zeilen.
Bl. la der Tit|el. BL 2a: Cicero
d pprietatib' urrolo2|. Et prlo diffetS-
tia« Zu Ende:
Liber de pprietatib' terminoSf.
Ciceronis 'finit fdicitar.
4. 8. 1. et a. goih. St Bit.
(da« letzte weiss) mit 84 Zedlen u.
Sign. A— D.
Bl. la der Titel. BL 2a :
'Cicero de pprietatibo termino2(.. Et
primo differetia
PoUiceri (I) Nter jj^oUicer; l promit-
tere hoc inter
Die letzte Zeile der ersten Seite: De~
monltrare re. Inter demonlirare l mon-
Itrare MJ ^ — Schliesst auf des Tor-
leuten Blattes Ruckseite:
cunde declinatöis
Liber de pprietatibus termiuornni
Ciceronis finit feliciter.
(In Wolfcobuttel.)
4. 8. L et a. röm, 36 Bll. mit
35 Zeilen in 3 Coli. M. Sign.
Beg. Bl. la (mit Sign. A.)« Gl Ci-
cero Veturio luo Salutem. Bl. 26 b:
Ql Finis. BI. 27 a (mit Sign. D iii)
QI De differentiis Ciperonis in rebus '
dubiis. BL 29b: Finis. Bl. 30a: Ql
Bartholomeus Fabins Joanni Jacobo.
Schliesst Bl. 36b mit der SSsteu Zeile:
li deo debetnr. Darunter: Finis.
-» Synonyma Ciceronis. 4. Padaa^
per Matth. Cerdonis 1482. die 4
Decchibris.
» libellus de dictionum prpprietati-
bus iuxta alpbabeti ordmem. 41 s.
1. (Patavii, Matth. Cerdo) 1483.
22 Bll.
^ de proprietatibus terminorum. 4.
Aiigustae per Anthon. Sorg. 1488*
got/i. 35 Bll. mit 30 Zeilen.
AucU-Pr* : 6 L. 6 Sb. Roscoe.
— de verhör um copia (i. e. Synony-
ma) et de elegant ia libri IL 4 min.
Komae, Euchar. Silber alias Franck
1488. 5 Idus Julii. 48 Bll.
— — 4 min. Ibid., Stephan. Planck
1491 die 21 Martü. 46 Bll.
4. Ibid., id. 1496. die 18 men-
sis Januarii. — 48 BIL mit 28 Zeil.
— — 4. Venet. , impensis Manfredi
de Sustreuo et Georg, de Kusconi-
bus socii 1500 die 12 Decembris.
>- 24 Bll. mit 42 u. 48 Zeilen»
— Synonima ad Lutium Veturium et
Steph. Flisci — artificiosa eloquen-
tia -^ cum additionibus multis in
aliis exemplaribus^ olim pretermis-'
sis. 4. Lyps. , Valent. Schumanii
1515. 8 ydus mensis Januarii.
Auf dem Titel steht das Jahr 1514^
(In Wolfenb.)
4. Ibid. 1517.
•^ (ders. Titel) 4. Hagenau per H^r,
Gran (impensis Joan. Rymman de
Oringaw) 1518. 13 die Decembris»
^ — 8. Venet., J. B. Bottfaditis 1587.
Digitized by
Google
Cic, Chrestom.
220
Cic. Chrestom.
In FaWcii bibl. lat. T. I p. 214
wird auch eine Au»g. 8. Pari»., »pn4
Ascensium s. a. erwäbot. '
— de re militari -^ zuerst in der
Ausg. einiger philos. Werke. 4«
Venet, Vindel. de Spira 1471. —
S. oben S, 171. Dann in der Jun-
tine. 8. Florent. ^516 S. ob. S.172.
u. öfter, auch an mehreren Ausg.
des Vegetius.
Ali Verf. wird Modcstui angesehen.
— über de re militari vulgo Ciceroni
adscriptus. 4. Paris., ex off. Prig.
Calvarini 1541.
S. Maiuaire Ind. T. I. p. 292.
Chrestomathien.
6electa e Cicerone praecepta (cura
et studio P. ^. Alletz) 18. Paris.
1751 u. 1762.
Ciceronis eclagae vom Abt Olivet zu-
wmmengetragen u. mit Anmerkgg.
' erläutert von Joh, Georg Altmann.
8. Zürich 1758. 8 H^
Ciceronis potiora quaedam alibi'non-
dum excerpta — in usum scholar.
separatim edita et notulis separa-
tim illüstrata a Car. Lud, Bauer o.
8. Vratislav. , Korn 1783. 52 und
29 S.
Cicero medicus h. e. «electi e Cice-
ronis operibiis loci vel omnino me-
dici, vel facillime ad res discipli-
nasque medicas transferendi in li-
terar. medic. cultorum usum con-
gessit , indicera locuplet. instruxit
et praefatus est J, M, Birkholz.
8m^j. Ups., apud Kleefeld 1806.
2«^.— N.Titel: Ibid. (Andraö) 1813.
l./8^.
Elogia Ciceronianfi Komanorum domi
militiacque illustrium. a J. Brantio.
4. Antverp. 1612.
Dialectica Ciceronis quae disperse in
scriptis reliquit maxime ex Stoico-
rum sententia cum commentariis
quibus ea partim supplentur par-
tim illustrantur. Opus non solum
ad intelligenda Ciceronis scripta
SQjd etiam multorum ueterum au-
ctorum etc. imprimis utile. Ada-
mus Bursius composuit. 4. Samosci,
Martin. Lenscius excudebat 1604. —
12 ung. ßll. Verst. , 470 S. , 2 ubg.
BU. Addenda und 6 ung. BlU Ind.
(In Wolfenb.)
Sehr aelMo. S. la VafliWa GataK
T. U. p. S4.
Ciceroni ana ou Recueil de bont mots
«t apophtbegmes de Cic^ron. (par
Breghot et Pericaud^ 8. Lyon, Bal-
lanche 1812. 240 S.
Wur 100 Exx. wurden abgelegen
für die Herausgeber u. ihre Freunde.
Hortulus elegantiarum Laurentii Cor-
uini partim ex Cic. surculis'^ par-
tim ex suo germine consitus. ^4.
Lips. , Wolfg. Monacensis 1503.
SO ßll.
Moralische Chrestomathie aus dem
Cicero hiit Anmerkgg. von Frd.
J^ilh, Joh, Ddlenius, Nebst einer
Vorrede von Scheller« 8, Leipxig,
Fritsch 1781. ^ 6 jf<.
Chrestomathia Ciceroniana sivö loca
ex Cic. epistolis et oratt. excerpta
et commentario in usum tironum
instruxit a Fr* Guih Döring. 8. Je-
nae, Frommann 1827. 10^.
Ciceronische Chrestomathie für mitt-
lere Oymnasialclassen von Frd.
Traugott Friedeiuann, 8. Braun-
schwöig, Meyer 1826. 9 f{.
Chrestomathia Ciceroniana. Neue Aufl.
verbess. von Jo, Matth. Gessner. 8-
Jena, üielke 1734.
Zuerst das. 1717.
8. Leipzig 1775. a,14 f{.
Discours choisis de Cic^rontraoTnouv.
avec le texte en regard par C. B,
Gueroult. 2 Tom. 8. Baris, Kenouard
1819.
Entwurf zu einer Chrestomathie des
alten röm. Rechts aus den Schrif-
ten des Cicero von A, H, L. Hee-
ren, 8* Göttingen, Kosenbu8chl791.
^14 S.)
Cicero in compendio seu definitiones
et sententiae de Deo ac religione,
de rerum natura et mundo etc. ex
univeVsis, Ciceronis operibus^ coile-
ctae ac in systema redactae sib E.
Th. Hohler. 8. Viennae, Volke 1825.
20 5^.
— eclogae gesammelt v. d'Olivet u. mit
Anmerkgg. erläutert (von ./. J. Hot^
tinger) 8. Zürich 1783, 15 ^. und
daselbst 1789. . 12 j^f. .
— eclogae. 12. Berol. 1749. 3 ^.
— — von neuem mit Anmerkgg. er-
läutert von Joh. Jac. Uottinger,
' Zweite hin und wieder verb. Aufl.
Mit Zusätzen ^es Herausgebers« 8.
Zürich, Orell 1820. XIV u. 359^ S.
Der Heranageber ist Prof. Ochaoer.
-^ eclogae quas ab Jos. Oliveto de-
«criptas in usum schobr. secundis
ouirja interpretanda« ab Jo. Jac,
Digitized by
Google
Cic. Chrestom. 221 Cic. Uebersetzungen,
WotHngero snsccpit, recognovit suis-
que juventuti erudiend^e commen-
tariis et indice instruxit Jo^ Jac,
Ochsner, Edit. altera multis par-
tibus aucta et emendata. 8. Turici,
Orell 1828. XVI u. 496 S. 1«^ 8^.
£Dtli« viele Verbesseraogen«
kteinisches Elementarbuch. Eine
Sammlung zweckmässiger Stellen
aus den Schriften des Cicero von
Ä. B. Jachmann. 8. Berlin 181S.
12 J^.
3ci aliquot communes ex Cic. oratt.
selecti a Melch, Junio, 8. Argento^
rati 1594.
hrestomnthia Ciceron. oder ausge*
-wählte Stücke aus Cicero's Schrif-
ten mit grammatisch« u. erklär. An-
merkungen u. einem vollständigen
Register von Fr. K.Kraft. 8. Ham-
burg, Herold 1830. 18 y^.
iceronis sententiae illustriores , Apo-
phthejgmata item et parabolae
sive 'similia aliquot practerea ejusd.
piac sententiae authore Petro La-
gnerio, - 8. Lutet. , ex oit Kob. Ste-
phani 1546^. 48.
16. Lugd. , Jo. Tornaesius et
Gu. G^azeius 1547.
12. Lutet., apud CaroL Perier
exe. Bened. Pr^vot 1550.
8. Lugd.t Tornaesius 1552.
(Weigel in L. 18^.) ,
lortulus romanus ex Cic. collectut
a Mich. Meisnerd. 12« Curiao Var.
1623 u. öfter.
Vollständige nach einer natürl. Folge
der Materien geordnete Ciceron.
Chrestomathie von J. Henr, Vinc^
l^öUing, 2 Bänd^. S.Hamburg, Bohn
1780. 1 '^ ^9<'
Pens^es de Ciceron trad. par l'abb^
dOlivet (Avecle texte.) 8. Am^terd.,
chpz Rey 1746, auch Paris, Piget
1747 ü. öfter.
OmeLsii, M. D., hortus Ciceronianus
s. flores apophthf gmatuiu et histo-
darum e Cicerone. 12. Altorf. 1699.
Cicero's Princer The reasons and
counsels for settlement and good
government of a Kingdom collected
out of Cicero's works by R. T. 12.
Lond. , Mearn 1668.
Analyse et extraits des dfscours de
Ciceron — par F. Ra^on. . Nouv.
Edit. 2 Tom. 12. Paris, Hachette
1828. - 4 fr.
Sielecta Cic. opera notis illustrata in
quatuor partes distiibuta« 18. Lugd.,
Rusand 1828.
Eclogae ex Cic. libello de senectute
colieg. «/. S. Semler. 4. Halae 1789.
.. * /(v
Ciceronis sententiae duae de iis ho-
nore aug.^ aui pericul. vitae adie-
runt reipubl.' causa. 8« Oxon. 1746.
(Weigel in L. 10^.)
Ciceron. Anthologie oder Sammlung
interessanter Stellen aus dfen Schrif-
ten des Cipero* Für uiie mittlem
Classen in den Oelehrtenschulea
bearbeitet von Carl Heinr. Sintenh,
3 Bde. 8. Züllicbau,Darnmannl808
— 1812. tvf iSyi.
Philosoph. Lesebuch aus Cicero*s
Schriften zusammengetragen mit
erklär^den Anmerkgg. u. einigen
kleinen Abhandlungen — begleitet
von Chrstn. fP'ilh. SnelL 8. Frkf.
a. M. 1792.
Erzählungen des Cicero mit Einlei-
tungen von Martin Frd. Sörgel. 8«
Lemgo 1768. — Neue Aufl. 8. Da-
selbst, Meyer 1780^ J9 fi-
Chrestomatliia Ciceron. — edid. Stoud,
8. Hafn. 1799.
Turner^ T., clavis eloqucntiae Cic s.
rhetorica ex Cic. opp. excerpta
suamque ip^ius artem oratoriam
exhibens. 8. Lbnd. 1735.
M. T. Cicero's Geist u. Kunst. Eine
Sammlung der geistreichsten, voll-
endetsten u. gemeinnützigsten Stü^
cke aus den Ciceron. Schriften
übers, u. herausgegeben von J. C.
G.Emesti. 2Thle. 8. Leipz., Fritsch
1799-1802. ' 4 «f.
Thoughts of Cic. published in latin» ,
and french by the abbö d'OHvet,
to which is now added an english
transl^tion. 8. Glasgow 1754.
Pensöes morales de Cic. recueillies et
trad. par Levesque. 8. Paris 1782.
Peus^es de Cicöron. Traduction nou-
velle. (par Louis le Rojr) 18. Paris,
Laniy an X — 1802.
Locutioni dell' epistole di Cicerone,
(scielte da Aldo Manutio) 8. Venet,
Aldus 1570. 73. 75. 82. 87. 94.
V eher Set Zungen.
Ciceronis de senectute et somnium
Scipionis graece Th. Gaza inter-
prete. 8. Basil., apud Jo. Bebelium
1624. m. Febr.
Digitized by
Google
Cic. deutsche Uebers. 222 Cic. deutsche Uebers.
8. Ibid. 1526 m. Octbr.
8. Paris., apud Jac. Bogardam
1544.
.^ — 4. Paris. 9 apud viduam Gu.
Morelii 1566.
— — et paradoxa, gr. et lait. 8. In-
goist. 1596.
*— somnium Scipionis graece per
Theod. Gazam. 4. Paris., Gu. Mo-
rel. 1552.
Specimen novae editionis Somnii Sci-
pionis e lib. VI. Cic. de republ. in
graecum conversi a Maxim oPl an ude.
{ed. Hess.) 4. Heimst. 18S0. Progr."
M. TvXXtov Ktniparyos napdSo^a
J. ^EßpiTfreia 'ASptdvovTovpvißov
in Mr. Turnebi opp. Fol. Argentor.»
Zetzner 1600. T. II. fin.
Di<e griech. Uebers. t. 7. Morisot
Q. Toii Dionys. Petav. s. oben S. 20o.
Cicero's Werke übers, von Kern, Me-
bold, PabI, Moser u. Andern. 16.
Stuttgart, Metzler 1826 flg. äBdch.
8 ^. Subscr. Pr.
Bi* jetzt «ind 15 Bandcbeo erschie-
nen, welche enthalteD : Tusculauen üb^rs.
T. Kern. S Bdch. — Brutus übers» fon
Mebold. — Gate der Aeltere von Pahl.
— Redner über», v. Mebold. — Von
d. Weissagniig n. v. Schicksal übers, v.
Moser. 2 Bdch. — Vom Staate übers«
V. Moser. 2 Bdch. — Gesetze übers, v.
SeegcT. — Wesen der Gottheit übers, v.
Moser. 2 Bdch. — Vom Redner übers*
von Dilthej. 2 Bdch.
Die genaueren Titel siehe unter den
einzelnen Werken. Der Werth dieser
Uebers. ist sehr ungleich.
— Werke übers, von Mehreren. 16.
Prenzlau, Ragoczy 1826 flg. äBdch.
4 ^ Subscr. Pr.
' Erschienen sind : Gic. ßriefsamm*
lang übers, von Thospann und Xcker~
mann. 4 Bdchen« — Natur der Götter
übers. V. Cckermaon. — Ueber d. höchste
Gut u. TJebel übers, von demselben. 2Bdch.
— Ueber d. Divination n. das Schick-
sal übers, v. dems. 2 Bdch. -* Gato
V. Lälius übers, v.' dems. — Tnscul.
übers, von Eckermann. 2 Bdch*
Spiegel der wahren Rhetorik. Vs«
M. TuUio'C. vnd undem getütscht
mit Iren glidern cluger reden Sand-
briefen vnd foi;men etc. Fol. Fri-
burg in Brissgaw, Frd. Biedrer
1403. — Auch Strassburg, Prüss
1505. 1509. 1517.
Nnr einzelne Thetle der Rhetorik
sollen hier übertragen sein.
Drei Gespräche vom Redner übers,
von J. M. Heinze. 8^ Helmstedt,
Wejrgand 1762. 16 ^. Auch Schb.
' Papier.
— — drei Gespräche übers, und er-
läutert von Frd. Carl Wolff. gr. 8.
Altolia, Han;imerich 1801. l^f 20^.
Vorzügl. Ueberseizang.
— drei Bücher vom Redner übers,
von J. F. K, Dilthey. 2 Bänd-
chen. 16. . Stuttg. , Metzler 1829.
k Bdch. S ^ Subscr. Pr.
— — übers, u, erläutert von Frd.
Carl Wolff. Zweite ganz von neuem
gearbeitete Aufl. gr. 3« Altena,
Hammerich 18S0. (VIII u. 550 S.)
1 ^ 20^.
— Brutus oder Characteristik der
griech. n. röm. Redner übers, von
J. L. H. Woller. 8. Hamburg (Hoff-
mann) 1787. 12^
-^ — übers, von C. A. Mebold. 16.
Stuttg., Metzler 1827. (3 >^ Subscr.Pr.)
— der Redner übers, von J. H. L.
Woller. 8. Hamburg 1787. 9 j^.
übers, von C. V. Hauff. 8. Ulm,
Wohlersche Buchhdlg. 1^6. 12 ^.
Die 28 ersten Capitel dieser Schrift
in e. gelungenen Uebers. in J. C. G.
Eruesti's Geist u. Kunst. 8. Leipz. 1802.
Bd. S..S. 1—83.
— — Aus d. Latein, übers, und mit
einigen Anmerkgg. versehen von
Job. Paul Brewer. gr. 8» Düssel-
dorf u. Elberf., Schaub 1825. 16^.
übers, von C. A. Mebold. 16.
Stuttg.,Metzler 1827. (8 j?^ Subscr.Pr.)
— von der besten Gattung der Red-
ner übers, von W. B. A. v. Stein-
wehr. 8. Leipzig 1734.
— Reden übers, u, mit Anmerkgg.
-versehen von J. B.Schmitt. 8 Thle.
gr. 8. Würzburg , Stahel 1788—94.
"Werthlos.
Neu übers, u. mit Anmerkgg.
erläutert. Erstes Bändchen. 8. Halle
u. Leipz., Ruff 1796. 12 ^.
Entb. die Reden für Sextus Ros- ^
cin8U.Qruint.Ligarius.— Ist nicht weiter
fortgeseut.
— — übers, von Joh. Ghrttph. Bre-
mer. 2 Thle. 8. MAffdeb.u.K.öthei],
1775—76.
Digitized by
Google
Cic deutsche üebers* 223 Cic. deutsche Ueber$*
— auserlesene Kcden übert. u. erläu-
tert von F. G. Wolf . 5 Bde. gr.8. Al-
tena, Hammerich 1805— 19* 3«/* 4^.
— 2te sehr v^rb. Aufl. Ister Band
gr.8. Daselbst, ders.1829. 1«/» 16^.
Gehört zu den besten Uebersetxun-
geo. Eoth. treffl. CinlettUDgeo n. wertb^
volle Anmerkungen zu Jeder Rede. S.
Hdlesche Lit. Z^g. 1814. Erg, Bll.
Wro. 127.
— neue Sammlung auserlesener Re-
den übers, u. erläutert von F. C.
Wolf. 2 Bände, gr, 8. Daselbst,
ders. 1823-24. S^ 16^.
Euih. die Reden für P.Qntnt.,Qoiut.
Rote., M. Fontejus, A. Caecina ii. d. S
Red. üb. d. Ackergesetze. Tbl. II. Red.
f. Rabirius, L. Flaccus u. P. Sextius.
— vierzehh auserlesene Keden nebst
einer Zugabe Livianischer Reden
u. einem Anhange dreier Eriefe —
von Job. Mich. Heinze. 8. Lemgo,
Meyer 1767. 1^^ 4^.
Uebersetiung einiger der grossen Re-
den des Cicero mit Einleitungen^
Inhalt u. Anmerkffg. von Job. Lu-
dolph Heinr. WoUer. 8. Hamburg,
(HofEmann) 1786. 1 *A
Entb. die Reden für Mureoa, Sulla»
Co. PUncius u. die 2te Pbillppische.
Gicer. sechs Reden verteutscht von
Chrph. Aug. Heumann. 8. Eisenach,
Griessbach 1735. 6 ^.
Eutb. die Reden für ArcLiat, geg.
Catilina, nach s. Rückkanft, für daa
inanil. Gesetz.
Joach. Frd. G^ldorfs Uebers. einiger
Keden des römischen Consuls Ci-
cero herausgegeben von Alex. Joach.
Job. Schröder. 8. Hamburg, Phil.
Hertel 1741. 4 j^.
Entb. die Rede für das Manil. Ge-
•euu. die Catil, Reden. Der TJeber-
setzer war damals erst. 15 Jahr alt.
Cicer. Reden fiu* den Dichter Ar-
chias, für Scxtus Roscius von Ame-
rieu u. die s. g. Catilinar. <— in der
Sammlimg einiger merkwürdigen
Stücke aus den Römern. 8. Danzig
1761.
Teutsche Uebers. folg. Reden des Ci-
cero : für den Marcellus, für denMilo,
für den Poet Archias, für den Liga-
rius, für das Manilische Gesetz v. Job,
Jacob V. Knauer. 8. Laybach 1779.
Reden für den Dichter Archias', für
Marcellas Zurückberufung, für die
Erhaltung des Manil. Gesetzes nebst
der zweiten 'Philippischen Red&.
Uebers. u. mit erklärenden Anmer-
kungen begleitet (vi Mcrtzj. 8. Leip-
zig, Schwickert 1794. 12^.
— Reden zur Vertheidignng des A.
Licin. Archias, Milo und Ligarius.
Uebers. nebst bei^edrucktem ver-
bess. latein. Text, krit. Anmerkgg.,
erklärendem Kommentar, erläutern-
den u. beurtheilenden Sachbemer-
kungen von Carl Gottl. Schelle«
2 Bände. 8. Leipzig, Martini 1797—
1803. 4«/» 4^.
Gebort zu den bessern Ueber-
Setzungen.
— Reden für den Archins, Milo und
gegen den Catil ina übers, mit An-
merkgg. von G. P. W. Grosse,
gr. 8. Halle, Hendel 1820. 1 ^.
— Reden für den S. Roscius v. Ame-
ria, für d. Manil. Bill, für den
Dichter Archias u. nach der Rück-
kehr an die Quirlten. Uebers. von
E. C F. Kraus. 8. Stuttgard, Löff-
lund 1827. VI u. 164 S. 10 fi^.
— Vertheidigungsrede für den Poe-
ten Archias und für den Ligarius
übers, von J. G. Gottsched — im
Anhange zu der vernunftmässigen
Redekunst. 8. Hannover 1729. S. 205
— 256.
— Rede vor den Poeten A. Lidn.
Archiam übers, v. Job. 'Andr. Fabri-
cius — in dessen philos. Redekunst.
8. Leipz. 1739. Bd. 2 S. 122 — 135.
— Rede zur Vertbeidigung des A.
Licin. Archias übers, von Job. Da-
niel Overbeck. Fol. Lübeck 1766.
— Rede für den Dichter Archias mit
Anmerkgg. 8. Frkf. a. M. 178a
lat. u. deutsch, mit Anm. von
C. C. G. Wiss. 8. Leipzig, Engel-
mann 1814. 14 ^.
— — übers, v. D. G. Herzog. 8.
Bernbiurg, gedr. bei Gröning 1825.
(28 S.) Progr.
— Catilinar. Reden übers, u- mit hi-
stor. Einleitungen u. erklär. An-
merkg. begleitet von Jo. Dav. Buch-
ling. Ö. Stendal 1794. ^N. Tit. das.,
Franz u. Grosse 1806.) 12 ^.
— — übers, v. Carl Heinr. Jördens.
8. Görlitz, Anton 1815. 16 ^.
— vier Staatsreden gegen Catilina
den Hochverräther neu übers, von
Frd. Reuscher. 8. Leipzig, Fr. Flei-
scher 1821. Xn u. 82 S. 12 ^.
— Reden gegen Catilina übers, von
J. C. W. Froböso. 8. Göttingen,
Vandenhök u. Ruprecht 1824. ö ^.
-r erste Rede geeeh Catilina übers.,
von Job. Dan. Overbeck. Fol. Lü-
beck 1769.
Digitized by
Google
Cifc. deutsche üebers. 224 Cic. deutsche Uebers.
— — Ein VersiKili einer Uebers. der
^ sämmtl. Reden des Cicero von Ja,
Chrst. Bremer. 8. Magdeb. 1773. 2^.
-^ In e, hin und wieder verbess.
, Texte u. einer neuen Uebersetzung
nebst krit« Anmerkgg. u. e. erklä-
renden Commentar (v. C. Morgen^
Stern) 8. Halle u. Leipz«, Ru£ri796.
10 j^.
— zwote Rede gegen Catilina von
Job. Dan. Overbeck. Fol. Lübeck
1770.
— parallele Dänkreden an das Volk
u. an den Senat nach einem ganz'
berichtigten lateinischei;i Texte ins
Deutsche übers, und mit e. Com-
mentar zur Bildung des Kritikers,
Auslegers und Redners versehen v.
M. Benj. Weiske. gr. 8. Leipzig,
Fr. Fleischer 1800. 14 ^, hoUänd.
Pap. 20 ^.
— Rede für den Dejotarus übers, v.
May — in dess, Redner. 8. Leipz.
1748. S. 126 — 166.
— Rede für die Manil. Bill ' u. den
Dichter A. Licin. Archias. Uebers.
von J. G. W. Froböse. gr. 8. Han-
nover, Helwing 1Ö25. 6 ^.
Einetreffenliche schöne Oration M. T,
Ciceronis für M. Marcellum —
verteutscht durch Ghristophorum
Brunonem — an Joan. Eoccatii die
gantz Romisch histori etc. Fol.
Augspurg, Hr. Stayner 1542 — von
Bl. 19 an.
S. Vee«enmeyet'« bibliogr. Analek-
len S. 94.
— Rede für den Markus Marcellus
übers, von Job. Dan. Overbeck.
Fol. Lübeck 176S.
— Reden des Cic. als Vertheidiger
des Marcellus u. Ligarius. (übers.
vonBrömsen?) 4. Lübeck, Niemann
1795. 8 9i.
— Rede für den Milo mit krit. und
philolog. Anmerkgg. von C. A.
Heu mann. 8. Hamb. und Leipzig
1733.
— *- übers, u. erläutert (v.Motz) 8.
, HaUe, Hendel 1794. 8 ^.
— — übers* von' Fr. Wilh. Bosing.
2te Aufl. gr. 8^. Cassel, Leuckhart
1829. XII 41. 72 S. 8 ^.
— zweite Philipp. Rede übers, von
G. G. Wernsdorf. M. d. Texte. 8.
Leipzig, G, Fleischer 1815. 20 7>{,
— — übers, von H. A. W. Wiukl^r.
8. Marburg, Krieger 1828. XVHI
u. 82 S. 6 9i.
— neunte u. eilfte Philipp. Rede ins
Deutsche übers, von Franz Non. 8.
Prag 1773.
— Rede tor den Quinctius übers, v.
Philippi — in dessen: Cicero ein
grosser Windbeutel etc. 8. Halle
1735.
— . Rede fü» Seffus Roscius übers,
von Chrst. Tob. Damm. 8. Berlin,
Haude 1731. (nicht 1734.)
— zwey Reden des G. für Roscius u.
Ligarius. Uebers. und mit einigen
Anmerkgg. erläutert durch Chrst.
Tobias Damm. 8. Berli^n, Haude u.
Spenersche Buchhdlg. 1758. 4j^.
— Rede zur Verthei^igung des Sex-
tus Roscius aus Ameria übers, und
mit Anmerkgg. begleitet von H. R.
Matthäi. .Nebst vorgedr. Original«
8. Schlesswig 1798.
— Rede, welche er nach seiner Rück-
kehr aus seinem Elende vor der
versammelten Bürgerschaft gehal-
ten hat von J. D. Overbeck. Fol.
Lübeck 1777.
— erste Rede gegen den Prätor Ver-
res neu übers, von J. A. v. h, 8.
Jena, (Hennings) 1788. ' 3j^.
— zweite Anklage des C. Verres cap.
1 — 9 als Probe einer Uebers. der
Ciceron. Reden mit krit. u. erklär
renden Anmerkgg. von L. Bischoff.
4. Wesel 1828. 26 S. Progr.
— sämmtliche Briefe übers, und er-
läutert V. C. M. Wieland u. fortge-
setzt von F. D. Gräter. 7 Bände.
, gr. 8. Zürich, Gessner 18Q8 — 21.
15 Mf.
Höcbst schätzbare üebertraßung»
welche indess auf gewisseuhafte Tf-eue
keioeo Anspruch wachen kann, mit ge-
haltvollen Eioleitöngea und Anmerkun-
gen erläutert. Die Briefe sind chrono-
logisch geordnet. W. starb vor der Be-
endigung de« Werkes. Prof. Gräter
hat dasselbe vom 6ten Bande an fortge-
führt u. vollendet. Dazu: Bemerkun-
gen zu C M. Wielands Uebersetzung u.
Erläuterung sämmtl. Briefe Cicero's,
theils rein philologischen a. literarischen,
theils besonders juridischen lohaltf von
C. Fr. Dav. Moser. Nach des Verf.
Tode herausgegeben von Fr. Leber,
Maru. 8. Ulm, Wohler 1828*
■— sämmtl. Briefe übers, fu. erläutert
. von C. M. Wieland. 5 Bände, gr.8.
Stuttgart, MaclUot 1814. M« 5 Kpf.
10 £1.
Digitized by
Google;
Cic. deutsche üebers. 225 Cict deutsche üebers.
Nicht ffeblechter Nacbdr* der 5 | er-
sten Bände der vorigen Ausg. Ob die-
ser literar. Freybeuter anch die beiden
folgenden Bände nachgedruckt hat, habe
ich nicht ausnfitteln können.
Des röm. Consulare? (sie) M. T. Ci-
cero vollständige Briefsammlung
* übers u. .mit An merk gg. versehen
von J. Andr. Thospann und E. W.
Eckermann. 4 Bände» 16, Prenzlau,
Ragoczy 1827 flg. a Bdch. 4 ^
Subscr. Pr.
Mehr treue TJebers. Nach chronol.
Folge geordnet. Ist noch unvollendet.
Cic. epistolae ad famil. oder Briefe,
die er an unterschiedene gute Freun-
de abgeschicket — in die reine
teutsche Sprache übersetzt (von
Leonh. Chrph. Rühl) 8. Halle 17^2.
1724. 1729.
— gesammelte Briefe an unterschie-
dene Staats - und vertraute Perso-
nen übers, und mit Anmerkg. er-
läutert von ehrst. Tobias Damm.
4 Bäride. 8. Berlin 17S7 - 47. — N.
Tit. (?) Daselbst, Haude 1770. 2^.f 4;^:
Wurde von Gotuched in den krit.
Beiträgen St. XXI S. 129 %. recensirt.
Dagegen ersch.: Damm's Beantwortung
der ungegründeleu ßeuinJjeihing seiner
über«. Ciceron. Briefe. 8. Berlin 17S9.
— vermischte Bri^e. Neu übers,
nach der Zeitfolge geordnet u er-
läutert von Aug. ehrst. Borheck.
5 Bände. 8. Frkf. a. M., Herrmann
1781—89. S^ U^.
Der erste Band ist in e^ neuen und
verbess. Auflag« 1801 erschienen. Die
übrigen Bände legt man von de\ alten
Ausgabe dazu.
— vermischte Briefe übers, v, Ignaz
Feiner. 8 Bändchen. 8. Freyburg
(Wagneri 1782. S ^^ 12 i^.
— Briefe an Attikus. Üebers. u. mit
Anmerkungen erläutert, von Elias
Kaspar Reichard. 4 Thle. 8. Halle,
Waisenh. Bchh. 1783-85. 3^/ 16^.
— die kleineren Briefe übersetzt von
Dan. Hartnaccius. 8.»Hamb. 1706.
— auserlesene Staats - und freund-
schaftliche Briefe. 8. Halle 1760.
5 }{.
— auserlesene (19) 'Briefe, üebers.
u. mit philos. und rhetor. J^nmer-
kungett begleitet von J. L. G. Er-
nesti; 8. Leipzig, Weidmann 1789-
; 14 ^.
Üebersetzung der kleincrn Briefe des
Cic. mit erklärenden Anmerkungen
2ter Theil.
erläutert. 2 Bändchen. 8.* i-eipziff,
Schvvibkert 1792. , 16 ^,
— Cic. epistol. libri tres a Jo. Stur-
mio germanide redditi. 8". tslebii,
Urb. Gubisius 1532 u. 1583.
Zuerst vsrahrschl. 1569 erschienen.
S. Veesenmeyer's bibliogr. Analekt. 8.
üljn 1826. S. 95. ,
Nunc primum redditi per St.
Riccii^m.. 8. Islebii, Gubis 1583 u.
Lips., Apel I6I4.
— ^ -- libri quatuor priores. Germa-
nice redditi in usum schol. juven-
tutis per St. Riccium. 8. Lips.,
Apel 1602.
— epist. famil. lib. V ~ VIIL Ger-
manice redditi in us. schol. iuven-
tutis per St. Riccium. 8. Ups. 1569.
Isleb. 1580. Erford. 1597. Lips. 1605.
Stettin 1662 u. öfter.
Der teutsch Cicero (enth. ain Büchle
vom Alter, ain Büchle das der tod
nitzu fürchten (l.Tusctil.), ain Büch-
le von d. Freundschafft übers, von
Schwartzenbergj.Fol.Augspg.,Heinr.
Stayuer. 7Decbr.l531. M. Hlzschn.
8 ung. BU. Vorst., 91 Bll.
Ist eigentl. Jer 2te Theil der von
Schwartzenbergschen Schriften u. enth.
ausser den obenangeführten Werken auch
einige eigene Werke des IJebersetzers. —
(In WoUenbüttel.)
Fol. Daselbst, ders. 20 Jan.
1534. 4 ung. Bll., 159 gez. Bll. u.
S ung. Bll. .(In Wolfenbüttel.)
Fol. Daselbst, ders. 18 Ji'ebr.
1536. (Zu Ende : d. 4 tagMartii 1535.)
(In Wolfenb.)
Fol. Daselbst , ders. 2 Januar
1540. 4 ung., 159 u. 2 ung. Bll.
(In Wolfenb.)
Fol. Daselbst, ders. 13 Decbr.
1540. 8 ung. Bll. Vorst., 91 BU:
<In Wolfenb.)
Fol. Daselbst, defs. 3 Novbr.
1545. 8 ung. Bll. und 91 gez. Bll.
(In Wolfenb.)
— academische Untersuchungen mit
einigen Fragnjejiten übers, mit An-
merkgg. u. Abhdlgg. von F.B*. Boost^
8. Manheim, Schwan I8l6. 1^/4^]
Das 4te Buch der Akademika übers,
von J. Chr. Zwanziger — in dass,
' Theorie der Stoiker und Akademi-
ker von Perception u. Probabilismu^
nach Anleitung des Cicero. 8. Leip-
zig, Beer 1789.
Dig^edby Google
Cic, deutsche üebers. 226 Cic. deutsclie Uebers.
— LuküUtis oder über das menschl.
Erkenntnissvermögen nebst e. Frag-
ment übers, v. C, F. Boo8t..8. Frkf.
a. M. , Eicbenberg 180Ö. 16 fi.
Des hochberümpten Marci Tullii Ci-
ceronis büchlein von dem Altet
durch Johann Neuber vss dem la-
tein inn Teutscb gebracht. Fol.
Augspurg, Sigismmid Grymm 1522.
Mit 6 Hlzschn. ^2 Bll.
S«hr selteo. Die Uebers. ist von
üir. Hatten lum Sleckelberg verbessert.
— Die Schwartienbergsche Uebers. siehe
aaf vorig. Seite.
Cic. Cato major oder da» Büchlein
Cic. vom Allter beschriben auss dem
Lateinischen — durch Chilianum
Piscatorem. 4. Augspurg, Mattheus
, Francke 1664.
In Reime übertragen.
Von dem hohen Alter — beschriben
von Marco Tullio Cicerone vnd
jetituliret Cato Major vel de se-
nectute — durch Hieronymum
Baiern von Augspurg. 8. Augspurg,
Sebast., Miller 1626. (In Göttingen.)
— Cato Major s. dialogus de sene-
ctute lätino-germanicus editus a
Job. Rhenio. 8. Lips. 1628.
— älterer Cato' odet Gespräche von
dem hohen Alter von Job. Hr.
Winkler. 8. X^eipzig 1736.
Auch rm Stea Tble. der Schriften
der deuuchen Gesellschaft zu Leipzig
S. 417, flg.
aus dem Latein, mit Anmerk.
übers. 8. Berlin u. Potsdam, Voss
1755. 2 f^.
— — übers, von Job. Fr. Wagner.
^ 8. Ulm 1770. (Leipzig, Breitkopf)
6 ^.
— . — übers, u. mit Anmerkg. verse-
hen von J. B. Schmitt. Neue Aufl. 8.
Würzburg, Stahel 1791. S f{.
Zuerst 1786.
— vom Alter und der Freundschaft
neu übers, u. mit Anmerkgg. er«
läutert, (von O. H. Hildebrand)
gr. 8. Leipzig, Schwickert 1791.
— vom Alter übers, u. erläutert, (v.
J. F. G. Motz) 8. Halle, Gebauer
179S. 9 ^.
% neu übers, u. mit'Anm, beglei-
tet von J. G. A. K. 8. Leipzig
1798: (?) *^^
, — — übers, mit Anmerkgg. von C.
G. A. Schreiber, gr. 8. Hall«.
Hendel 1799. 10 ^.
— — Läliufl u. Paradoxien ttbers. u.
erläutert von P. C. Wolff. 8. Al-
tona, Hammerich 1805. 20 f{.
Treffliche Uebersetzung*
— vom Alter übers, mit Anm. von
F. S. G. Sack. 8. Berlin, Mittler
1808. 8 J5(.
Neue unveränderte Aufl. 8. Daselbst
1825. XIV u. 105 S. lO/(.
— Cato frei bearbeitet von J. G. i^on
Wehren. 8. Göttingen 1819.
übers, von E. F. C. Oertel. 8.
Ansbach, Gassert 1820. 4 ^.
— Dialog über das höhere Alter u.
von den besten Gesetzen übers, v.
J. M. HÄinze. gr. 8. Wien 1828.
M. Kpf. .
Nacbdr. vdn ^lernAusgg.
— Cato der ältere übers, von Wilh.
Matthäus Pahl. 16. Stuttg., Metzler
1828. S fi Subscr. Pr. ,
— Cato der ältere u. Lälius übers,
u. mit Anmerkgg. vori E. W. Ecker-
mann. 16. Prenzlau, Ragoczy 1829.
I Ä f^ Subscr. Pr.
— zwey^ Bücher von der Vorherse-
hung in einer teutschen üebers. 8.
i , Leipzig, Schwickert 1784. 12 f{. .
•— Bücher von der Divination übers,
von Job. Jatob Hottinger. 8. Zü-
rich, Orell 1789. 12 f{.
— von der Weissagung u. vom Schick-
sal übers, u. mit Anmerkgg. von
J. F. V. Meyer. 8. Frkf. a. M.,
Herrmann 1807. 18 ^.
■^ zwei Bücher von der Weissagung
u. vom Schicksal ein Buch übers,
von Georg Hei nr. Moser. 2 Bände.
16. Stuttgart, Metzler 1828. & Bdch.
8 ^ Subsci^. Pr. *
— Bücher über die Divination u. das
Schicksal übers, mit Anmerkgs. v.
£. W. Eckermann. 2 Bändcnen.
16. Prenzlau, Ragoczy 1828. äBdch.
4 ^ Subscr. Pr.
— Gespräch von der Freundschaft
übers, von Job. Georg Küster.^ 8.
Büzow und Wismar, Bödner 1774.
(82 S.) Sfi.
— — übers* von v. W. mit Anmerkgg.
Sr Altona 1780. 4 f{.
— — übers, mit Anm. von J. B.
Schmitt. gr.'S. Würzburg, Stahel
1792. 3 f(.
— — übers, u. erläutert (von Afo/£)
8! Halle, Gebauer 1795. 6 f{.
übers, u. mit Anmerkgg., Ein-
leitungen u. Inhaltsanzeigen verse-
' hen von J. A. Ehring. 8. Dortmund,
Blothe (Schulz, u. Wundermann)
^ 1797. 10^.
Digitized by
Google
Cic. deutsche üebers. 227 Cic. deutsche Uebers.
frey übers, u. mit einigen An-
merkungen begleitet von Romanns
Adolph Hedwig. 8. Leipzig (Barth)
1798. 16 ^.
— — übers, mit Einleitungen u, er-
klärenden Anmcrkgg. von C. A«
G. Schreiber, gr. 8. Halle, Hendel
1799. .10^.
übers, von Fr. Sara. Gottfr.
Sack. 8. Berlin, DunckerlSÜ* 9 9i»
— — übers, von Oertel. 8. Ansbach,
Gassert 1821. . 4^.
Versuch einer neuen Uebers. des Ci-
cero von der Freundschaft mit hi-
storisch-philolog. Erläuterungen v.
P. C. G. Andrea. 2te Aufl. 8. Jena,
Schreiber 1826.
Entb. die Uebers. des 7ien Gapitels.
Des M. T. Cic. Abhandlung von der
Freundsfchaft U. vom Alter, Para-
doxijpn der Stoiker u. Traum des Sci-
pio üb^rs. V. Fr. Karl v. Strombeck.
8. Braunschweig, Vjeweg 1827. XVI
u. 229 S. . '1 »-A
Receus. in der Hallescb, Lit. Ztg.
1827. Nro. 292 S. 673—78.
übersetzt» eingeleitet u. erklärt
von C. A. G. Schreiber. 2te durch-
aus umgearbeitete Aufl. von G. F.
W. Grosse, gr. S. Halle, Hendel
1827. (XVIII u. 105 S.) 10 ^.
— drey Bücher von den besten Ge-
setzen übers, und mit einigen An-
merkungen, auch einer Abhandlung
-von den Fetialen des alten Roms
herausgegeben von J. Mich. Heinze.
8. Dessau und Leipzig, Buchhand-
lung der Gelehrten 1783. 12 ^<. —
N. 'titelt Götting., Vandenhöck
1788.
— über die Principien und den Geist
der Gesetze im nächsten Be«ug
auf die alten Gesetze der KÖmer.
Aus ^em Latein, nach einem be-
zichtigten Texte übers, nebst einer
kritisdien Einleitung u. histor. phi*
losoph. Anmerkgg. von F. Hülse-
xnann. 8. Leipzig, Schwickert 1802*
— drei Bücher über die Gesetze
übers, von K. Aug. Fr. Seeger. Istes
Bändeben. 16. Stuttgart, Metzler
1828. ä Bdch. S ^. 6ubscr. Pr.
Anfang einer üebersetzung der Ge-
spräche des Cicero, von den besten
öesetzen von Job. Mich. Heinze.
4. Weimar 1782. Progr.
— drey Bücher von dem Wesen und
den Eigenschaften der Götter übers.
(von Winkler) — in dessen ^ver-
nünftige Gedanken über d. wich-
tigsten Sachen etc. in der natürl.
Gottesgelahrtheit. 8« Leipzig, Breit-
kopf 17S9.
— Gespräch über das Wesen der
Götter. Aus dem Latein, übers,
(von Chr. Vict, Kindervater) 8. Zü-
rich, Grell 1787. 14 f[.
— von der Natur der Götter übers,
mit Anmerkgg. von J. F. von Meyer.
8. Frkf. a. M., Herrmann 1806.
20^.
— Bücher über die Natur der Göt-
ter übers, mit Anmerkgg. von £.
W. Eckermann. 16. .Prenzlau, Ka-
goczy 1827. 4^ Subscr. Pr.
— drei Bücher über das Wesen der
Gottheit übers, von . Georg Heinr.
Moser.' 2 Bändchen. 16. Stuttg^t,
Metzler 1829. ä Bdcb. Sf{ Subscr.
Preis.
* — von dem Wesen der Götter, üe-
bers. u. mit Aumerkg. von Chr. Fr,
Michaelis, gr. 12. München, Fleisch-
mann 1829. geh. 14 ^
Cic. fines bonor. et malor. M. T. G.
von der alten Philosophen Selig-
keit. Paradoxa sechs, sanimt ihrer
Probierung' u. Schlussreden von d.
Seligkeit (von J. v. Schwarzenberg)
4. Strassb., Cammerlander o. J.
(1536?)
Ist nicht Uebers., sondern eigne
ZusammeostelluDg der Meioangen der
alten Philosophen. S. Hr. Hofr. Ebert's
bibliogr. Lexicou T. I Nro. 4682.
— an Brutus über das höchste Gut
' u. über \ das höchste Uebel nebsten
dessen Paradoxen aus dem Latein,
übers, und mit einigen Anujierkgg.
begleitet von M. C. G. Tiiling. 8.
Breslau, Korn 1789, 1 itf 4 /f.
Untreae TJebers.
— über das höchste Gut u. Üebel in
5 Briefen übers, von C. V. Haiiff.
gr. 8* Tübingen, Oslander 1822.
1 */.
— — eine philos. Abhandlung in 5
Büchern. Uebers. u. mit den noth-
wendig. Anmerkgg. erläutert vonr
E* W. Eckermann. 2 bändchen.
16. Prenzlau, Ragoczy 1828. äßänd-
chen 4 f{ Subscr. Pr.
— Paradoxa. ^ Das seind wunderbar^
liehe vnd in dem gemeinen wone
oder verstand vnglaubliche sprüch
— jetzd in teu*sche sprach transs-
lö*
Di^izedby Google
Cic, deutsche üebers. 228 Cic. deutsche üebers.
ferirt etc. Augsptirg, Alex. Weis-
senhÄTii. 1538. 2 ung. und 12 Bll^
(In; Göttingen u, Wolfenb.)
übers, von Joh. Rhenius 1630.
^ s. Ausg. des Textes S. 208.
— teutsche üebers. der Paradoxa des
Cic. von J. D. Overbeck. Fol Lü-
beck 1760. — 2te Probe, ^ol. Eben-
daselbst 1761.
, übers, von M. — , in J Ordens
Sammlung der besten zerstreuten
Üebers. ans Griechen u. Römern.
8. Berlin 1783. ßd. 1. S. 50 — 83.
— paradoxe Sätze u. Scipio's Traum
aus dem Latein, übers, u. mit An-
merkgg. versehen von J. B. Schmitt.
8. Würzburg, Rienner 1787. 3 ^.
— Paradoxa u. Traum des Scipio
aus dem Latein, übers, u. mit Än-
merkgg- erläutert (von C H, Jör^
dens) 8. Berlin 1791. (Hahn) 12;?{.
übers, u. mit erklärenden Anm.
begleitet. 8. Leipzig, Schwickert
1793. 5 ^.
— Paradoxen übers, mit erläutern-
den Inh Altsanzeigen u. erklärenden
Anmerkgg. von Chrph. A. Gottl,
Schreiber. 8. Halle, Hendel 1799.
8 f{.
— Paradoxen oder auffallende Be-
hauptungen nebst dem Traum des
Scipio übers, und mit Anmerkgg.
begleitet von Jac. Gaupp. 8. Glo-
gan, (Neue Güntherscheßuchhdlg.)
1811. 6 /<.
Tulius von allen ampten vnd stände
der weit als er geschribe hat zu
seiin ^sun marco gen Athenis: ^
Fol. Augspurg, Hans Schobser 1488
am montag nach sant Pauls beke-
rung. — f(oth, 64B1I. mitSign. a— i,
die beiden ersten Bll. sind nicht
signirt, das letzte weiss.
Sehr seltne üebers., deren Verfas-
§er uobekaoot ist. — (In Göuiugen.)
Officia M. T. C. Ein Buch so M. T.
Cicero der Römer zu seynem Sune
Marco Von den tugentsamen ämp-
tern vnd zugehörungen *- in La-
tein geschriben Welchs auffbegern
Herren Johansen von Schwartzen-
b'ergs verteutschet vnd volgcnds
Durch jne inzyerlicherHochteutsch
gebracht etc. Fol. Augspurg. Heinr,
Stayner 153i. 16 Febr. M. schönen
Hlzschn. 8 Bll. Vbrst. u. 91 gez. Bll.
£r»te u. höchst seltu« Ausg. dieser
von Neuber> dem, C^plane Schwarzeo-
berg»y verfertigten üiberlragUDg , wel-
che von S. im Style verbessert ist. Die
Holzschnitte sind nach Albr. Dürer
.von Hans Burgmaitr u. andern.- Vcrgl.
Heinecken's neue Nachricht. 8> Leipzig
1786. Thl. 1. S. 164.
FoL Daselbst, ders. 1531. 29 Apr.
M. Hlzschn. 8 Bll. u. 91 Bll.
Fol. Daselbst, der^s. 1531. 7 Decbr.
M. Hlzschn. 8 ung. u. 91 gez. BIL
u. 1 wss. (In Göttingen.)
Diese 3 Ausgg. sind wirklich von
einairder verschiedene Drucke.
Fol. Daselbst, ders. 3 Aug. 1532.
M. Hlzschn.— 8 ung. u. 9lgez.ßll.
, (In Göttingen.)
Fol. Daselbst, ders. 1 Octbr.
1533. M. Hlzschn.
• Fol. Daselbst, ders. 13. Novbr.
1535. »IVr:^ Hlzschn. 9 ung. und 91
gez. Bll. (In Göttingen.)
Fol. Daselbst, ders. 22 (nicht
27.) Novbr. 1537. M. Hlzschn. 8 ung.
u. 91 gez. Bll. (In Göttingen.)
Fol. Das., ders. 13. Decbr. 1540.
M. Hlzschn.
Fol. Das., ders. S. Novbr. 1545.
M. Hlzschn. *
Diese apälern Ausgg. sind' im Texte
etwas verändert u. weniger schön als die
^rste Ausg.
Pol.' Frkf. a. M., Chrstn. Ege-
•Molff 1550 im Jenner. — 4 ung. u.
91 Bll. (In Göttingen.)
Unsaubrer noch u. im Texte noch
mehr verändert.
— officia Cic. teutsch. Des fiir-
treffl. — Ciceronis drey Bücher —
von gebührlichen Werken, Ehrli-
chen ämptern vnd zugehörungen —
auss dem Latein in Teutsch ver-
wandelt. Fol. Das., Chr. Egenalffs
Erben 1565. 4 ung. Bll. u. 182 S.
{In Göttingen u. Wolfenbüttel.)
— — 8. Das., (ohne Drucker) 1565.
Vonn Gebür u. Billicheyt. 8. Worms,
Köpfel 1562.
Nachdr. der vorigen Ausg.
Drey Bücher von dem allgemeinen
menschlichen Leben und' Wandel
übers, von Job. Khenio. 8. Leipziff
1628. 1644. 1664.
lo der Manier von Riccius ver-
deuUcht. Auf einige Worte des Origi-
nals folgt immer die Uebersetzang.
Cic. de qfficiis^ Cato major, LacliuSf
Digitized by
Google
Cic. deutsche üebers. 229 Cic. deutsche Uebers.
Ihis, Paradoxa, Somniüin Scipionis,
welche in die reine teutsche Spra-
che übers, von Caspar Gottschling.
12. Halle, Renger 1719. IQ ^. und
1724. 8 yi.
— drey Bücher von der menschlichen
Pflicht aus d. Latein, übers, mit
umständlichen Anmerkgg., wie auch
des Cicero Leben erläutert durch
Job. Adolf Hoffmann. 2 Theile* 8.
Hamburg, Felginer 1727.
Der 2ie Theil enth. Gtc. Leben.
8. Hamburg, Bohn 1742 u. 1758.
1 xf.
Von Gottsched im Style verbessert.
— drey Bücher von den • Pflichten
aus dem Latein, ühers. u. mit An-
merkgg. erläutert von J. M.Heinie.
8. Lemgo, Meyer 1770. 10 ^.
— Abhandhing über die menschli-
chen Pflichten in drei Büchern aus
dem Lateinischen des M. T.Cicero
übers, von Christian Garve. 4 Bde.
8. Breslau, Korn 1785.
Diese geschätzte Uebersetzudg, welche
auf König Friedrich des Grossen Ge-
hei&s veraostaltet wurde, ist nicht wort-
treu, soudern nähert sich mehr der Um-
Schreibung. Die Anmerkgg. sind keine
eigeiiilichen Erläalerungeo, sondern, wie
der Yeif* selbst sagt, eine Reihe vou
Gedanken durch die Ideen des C. ver-
anlasisl, welche bald nänery bald eot-
feroter mit ihnen verbunden, b«ld zur
Erläuterung^ bald zurEntwickehmgders.
bestimmi seien. — Gut recens. in der
BiBl. der neuesten theol. , philos. und
schönen Literatur. Zürich. Bd. 2<'St. 2
S. 134 üg. und in der allgem. Lt. Zig.
1789 Nro. 20 — 21.
Neue Ausg. 4 Thle. 8. Daselbst,
ders. 1784.
Neue verbess. Ausg. 4 Thle. 8.
Daselbst, ders. 1787.
Vierte vollständige Ausg. 4 Thle.
8. Daselbst, ders, 1792.
Diese Ausg. wurde von G. noch
einmal sorgfähig überarbeitet. Die bei-
den folgeüdco V. 1801 u. 1819 sind
blosse Abdr. dieser Ausgabe.
— von den Pflichten aus der Urschrift
übers, piit philolog. ^rit. Anmerkgg.
von Joh. Jac. Hottinger. 2 Bände.
8. Zürich, Ziegler 1800. l*f 16^.
Worttreaer als die von Garve, und
mit irefiä. Anmerkgg. erläutert.
— Abhandlung über die menschli-
chen Pflichten in drei Büchern aus
dem Latein, übers, von Chrstn.
Garve. Fünfte vollständige Ausg.
4 Bände. 8. Breslau , Korn 1801.
(N.T. 1806.) 2*^,
4 Thefle. 8. Wien 1802.
Itachdr. der vorigen Ausg.
— *- Sechste vollständige Ausg. 8.
Breslau, Korn 1819. XXVIII und
250 S. — Philosoph. Anmerkgg. u.
Abhandlungen zu Cicero*s Büchern
von den Pflichten von Chrstn.
Garve. 3 Bände. 'S. Daselbst, ders.
1819. 2 ung. BU., 244 S., 184 S. u.
223 S. 2 *r.
Beigefügt ist eine Abhandlang über
die Verbindung der Moral mit der Po-
litik. (112 S.)
— von den Pflichten aus der Ur-
schrift überiSr mit philologisch kri-
tischen A)Hnerkunge;i von Joh. Jac.
Hottinger,,«, Zweite Ausg. durchge-
sehen von H. Bremi. Nebst einer
Denkrede auf den Uetiersetzer. 8.
Zürich, Ziegler u. Sohn 1820. '
' ; * 1*/ 12^^.
Die Uebers. ist von dem Herausge-
ber an einigen Stelleu geändert.
, übers, u. eijläutert von K. L.
Ch. HaufF. 8. München, Fleisch-
mann 1822. ' ^ 1 'T 4/{.
— Abha'nd^ung von der Grossmuth
u. Erhabenheit der Seelen aus dem
ersten Ruche von den Pflichten Cap.
18 — 26 übers, von J. D. Overbeck.
Fol. Lübeck 1763. Progr.
— die 6 . ersten Capitel des ersten
Buches übers, von J. M. Schröder.
8. Coburg, Ahl 1780. S ^.
— Gedanken von d^r Kunst, der-
Menschen Gemiither zu gewinnen
aus dem 2ten Bliche von den Pflich-
ten Cap. 5 — io, übers, von J. D.
Overbeck. Fol. Lübeck 1764. Progr.
— Republik des G. nach einem un-
gedruckten Texte , welcher neuerl.
entdeckt u. erläutert wurzle von
Hrn. Mai. Mit einer histor. Ab-
handlung des Hrn. Villemain über-
tragen von J. M. Pierre. 2 Bände.
8. Fulda, Müller 1824 — 25. 2 ttf.
Ist erst ans dem Französischen ge-
dollmeischt, weil Monsieur Pierre iiein
Latein verstand* S. Beier in Jahn'f
Jahrb. 1827 Heft 3. S. 1.
— der Staat übers, u. mit Anmerkg.
versehen von Frd. von Kobbe. 8.
Göttingen, Vandenhöckl824. XXXÜ
ü- 134 S. ' 16 ^. '
Digitized by
Google
Cic; deutsche Uebers. 230 - Cic. engl, üebers.
— «echt Bücher vom Staat übers, v.
G. H. Moser. 2 Bändchen. 16.
Stuttff., Metzler 1828. (6 ^ Suhscr-
Preis.)
— Buch von der Welt aus dem Ti-
xnaeus des Plato übers, von Joh.
Hr. Winkler — in den Schriften
der deutschen Gesellschaft. Leipz.
1754. ThL 2. S. 431 flg.
Ein neues Traumbüchlein etc. Eyn
Summarium des l^amnes Scipionis
etc. 4* Strassburg, Jacob« Cammer-
lander s. a,
— Traum des^ Scipio in deutsche
Verse nebst' beigefügtem latein.
Text u. philolog. Anmerkgg. von
'Dan. Wilh. Triller — in den poet.
Betrachtung, von J. L. Hecker. 8.
Hamburg 1725. S. 369 — 462. —
. 2te Aufl. Das. 1739. S. 385 flg.
— — übers, von Joh. Heinr, Ldebers
in den Schriftt. der deutschen Ge-
sellschaft zu Leipzig. 8rLpz. 1731.
Bd. 1. S. 495 flg. 2te Aufll Daselbst
1742 S. 530 flg. ^ ^
— — übersetzt mit Anmerkgg. von
Georg Wilh. Maier. 8. Nürnberg,
Schneider u. Weigel 1790. 8 J?f.
— tusculan. Untersuchungen in füiif
Büchern. Mit kurzen Anmerkgg.
herausgegeben von J. J. v. H. {Uü-
her) 8. Heilbronn^ Class 1794. 1 «/».
übersetzt und mit erklärenden
Anmerkgg. begleitet von Joh. Dav.
Büchling. 8. Halle, HendeJ 1799.
l*fÖj^.
— — ^ deutsch imd latein. von Xaver
\Veinzierl. 8. München, L entner
1806. 2 Y.
lat. u. deutsch von F. X. Schön-
berger. 8. Wien, Geistinger 1815.
l^V^S^.
— — übers, von H. D. A. Sonne,
gr. 8. Altona, Hammerich 1824.
IV 12 J5{.
— tusculan. Unterredungen übersetzt
von Fr. Heinr. Kern. 3 Bändchen.
16. Stuttgart , Metzler 1826 flg.
(9 ^ Subscr. Fr.)
— tusculan. Disputationen oder die
Bedingungen menschlicher Glück-
seeligKeit übers, von E. W. Ecker-
mann. 2 Blich. 16. Prenzlau, Ra-
foczy 1830. ä Bdch. 4 f{ Subscr,
reis.
— erstes ßuch Tüsculanischer Unter-
suchungen von Verachtung des To-
des übers, von Heinr. Frd. Diezen.
8. Magdeburg 1780. 8 f{.
— — übers, von Drück — in Conz
Museum für d. griech. ijnd rÖm.
Literatur. 8. Zürich 1794. Thl. 1.
S. 28 -69 u.'Thl. 2 S. 31—82.
— Abhandlung von der Gleichgültig-
keit gegen den Tod und von der
Pflicht, den Schmerz zu ertragen.
(Tusc. 1 u. 2 Buch) 8. Leipzig,
Linke 180L , 12 ^.
— von der Verachtung^ des Todes»
erstes tuscul. Gcspräwi übers, von
Aug. Ludw. Gottl. Krehl. 8. Han-
nov. u. Leipz., Hahn 1819. (XII u.
91 S.) 9 %.
— 5te tuscuL Abhandig., dass ein
tugendhafter Mann zum glücksee-
ligen Leben in sich selbst alle»
finde. 8. München, Strobl 1781.
12 f(.
übers, mit Anmerkgg. eines
krit. Philosophen — in Kossmann^s
Magazin für krit. u. populäre Phi-
losophie. 8. Breslau 1792. Bd. 1
Thl. 5.
— . - über die Zulänglichkeit der
Tugend zur Glückseeligkeit — ver-
deutscht u. mit Anmerkungen und
Vorerinnerungen begleitet von Ghrst.
Frd. Böhme. 8. Altenburg 1797. 8 >f{.
4c
M. T. C. de oratore trsl. intoenglish
by G. P. {Parry) 8i Lond. 1723.
— _ — trsl. into english. With suotes
Jiistorical and explanatory and an
introductory preface by Will. Gu-
thrie. 8. ]Lond., T. Waller 1742.
— — The second edition» carefully
revised and corrected 8. Lond., T.
Waller 1755. ^ 5 Sh.
Cicero on the complcat orator in
three books or dialogues inscribed
to bis brother Quintus. Translated
into english with notes^and illustra-
tions by George Barnes. 8. Lond.,
Rivingtori 1762. 6 sh.
-* de oratore trsl. into english with
notes by W. Guthrie. 8. Lond.
1808.
— — or his three dialogues npon
the characters and qualincations o£
an orator trsU into engl, by WilL
Guthrie. 12. Oxford, $latter 1829.
7Sh.
— Brutus or the history o£ the fa-
moits orators: also his orator or
accomplisKed Speaker. Now first
Digitized
b^Google
Cic. engl, üebers. 231 Cic. engl Uebers.
translated into englisH by £. Jones.
8. Lond., White 1776. 6 Sh.
— on oratory and oratort ynth notes
historical and explanatory trsl. by
Will. Guthrie and E. Jones. 2 Vols.
S. Lond., Lakington 181 . 18 Sh.
— thc chatacter of an orator by Will.
Guthrie. 12. Lond., Payne 18 . .
7Sh.
-• the orations of M. ^. Cicero trsl.
into english with notes historical
and critical and arguments to eaeh
by Will. Guthrie. 8 Vols. 8. Lond.,
T. Waller 1741 — 43.
— — The sccond edition, in which
4he text has been carefully revised
and corrected. With additional no-
tes. 8 Vols. 8. Lond., T. Waller
1746. 6 Sh.
■ The third edition. 3 Vols. 8.
Lond. (1758?)
— ^ The fourth edition. 8 Vols. 8.
Lond. 1778.
trsl. by Will. Guthrie, with no-
tes historical and critical. 2 Vols.
8. Lond., Lakington 1806. 18 Sh.
3 Vols. 8. Ibid., id. 1820. 20 Sh.
— select orations trsl. inio english
with the original latin from the
best editions in the opposite page
and notes historical , critical and
explanatory (by Duncan) 8. Lond.,
Keith 1755. 6 Sh.
8. Ibid. 1771.
— r select orations of M, T. Cicero
trsl. by Duncan and interspersed
with a variety of notes explanatory
of the persons , manners and cu-
stoms of the Romans adapted to
the english reader by Charles Whit-
worth. 2 Vols. 8. Lond., Keith 1777.
10 Sh.
The principal orations of Cicero trsl.
with notes classical and original by
John Kutherford. 4. Lond., GadeU
1781. Mit Cic. Portt. gest. von
Bartolözzi. Auf gr. Pap. IL. 4Sh.
— select orations trsl. by Will. Dun-
can. With the original Latin and
notes , historical , critical and ex-
planatory. 8. Lond., Longmanl8l6.
11 Sh.
The chosen eloquent oration of M.
T. Cicero^ for the poet Archias.
Lond., Th. Drant 1571.
S. W^rtoii'« hisiory of eoglish poe-
try. Yol.III. Secu XL. p. 431, welcher
sie jedoch nicht selbst geteben haben will.
Cicero against Catiline in four invec«
tiue orations — by Chrp. Wase.
8. Lond., Samuel Lowndes 1671.
, — — transl. by T* Gordon — in des-
sen Uebers. der Werke des Sallust.
4. Lond., Woodw^rd 1744. p. 68—
146.
— a new transl ation of Cicero's four
orations against Catiline by WilL
Rose — in dess. Uebers. des Sal-
lust. 8. Lond. 1751 u. 57.
— — transl. by Georff. Frd. Sydney
*- in dess, Uebers. des Sallust. 8«
Lond. 1795.
A treatise of the figures of grammer
and rhetorike etc. Whereunto is
ioygned the oration which Cicero
made to ^ Cesar , geuing thankes
vnto him for pardonyng and re-
storing again of that noble mft
Marcus Marcellus: sette foorth by
Richarde Sherrye. 8. Lond., in ae-
dtbus Rieh. Totteli 1555. 3 Mai.
75 £11.
The oration of Cic. for M. Marcellus
done into english with an appen-
dix relating to the Princeof Orange.
4. Lond., W. Kettilby 1689.
: done into english. (With the
latin text). 8. Lond., Dodsley 1745.
1 Sh.
The orations of M. T. C. affainst G.
Corn. Verres trsl. from the origi-
nal by James White, with annota-
tions. 4. Lond., Cadell 1787. 18 Sh.
— the two la^t pleadings against Ver-
res trsl. and illustrated with notes
by Ch. KelsaU. 8. Lond. , White
181X M. Kpf. 15 Sh.
The familiär epistles englished and
conferred with the french , italian
and other translations (by J, fFebbe,) ,
12. Lond. printed by Edward Grif-
fin s. a. 12 ung. BlLVorst. u.9l9S.
(In Wolfenb.)
The lettres of M. T. Cicero to seve-
ral of bis friends : with r^marks by
Will. Melmoth. 3 Vols, 8. Lond.,
R. Dodsley 1753. 15 Sh.
Die Uebeili. ist frei. E» war ihm
mehr nm die Sachen uud den wirklicbeo
oder verineiDteD Sinn der Worte , als
um Treue zu thun. Die Briere »ind
nach der Zeiifülgc geordnet.
3 Vols. 8. Ibid. 1778.
8 Vols. 8. Ibid. 1789.
— — 3 Vols. 8. Lond., Lakington
1805. IL. ISh.
5 Vols. 12. Lond., W. Suttaby
1808. IL. 10 Sh.
Digitized by
Google
Cic. epgl. Üebers. 232 Cic. engl, üebers.
8 Vols. 8. ' Lond. , Lakington
1814. -lL.4Sh.
Certaine selected epistles out of M.
T. Cicero — trsl. out of Latine
into cnglish by Abr. Flemming —
in bis Fanoplie of Epistles. 4. Lond.,
Ralph Newberie 1576. p. 1 — 153.
— epistles to Atticus witb notes hi-
storical, explanatory and critical
trsl. into english by Will. Guthrie.
2 Vols. 8. Lond., T. Waller 1752.
12 Sh.
trsl. by W. Guthrie, with no-
te«. Newly revised by J. Jones.
S Vols. 8. Lond., Lakington 1806.
1 L. 1 Sh.
' trsl. into english with notes by
f Will. Hebei'den. 2 Vols. 8. Lond.,
Payne 1826. 1 L. 6 Sh.
An epistle or letter of exhortation
written in Latyne by M. T. Cicero
to his brothfer Quintus — trsl. into
englyshe by G. G. 16. Lond., Row-
land Hall 1561.
The epistles of M.T.,Cicero^toM.Brutu8
and of Brutus to Cicero 5 with the La-
tin Texton the opposite pageand en-
glish notes to each epistle. To-
gether with a prefatory disserta«
tion in which the authority of the
Said epistles is vindicated and all
the objections of Mr. Tunstall par-
ticularly considered and confuted
by Conyefs MiddJeton. 8. Lond.,
R. Manby 174ä.
S. die Anmerkg. oben S. 168«
-7- five books de Finibus or concer-
ning the last object of desire and
aversion trsl. into engl, by Samuel
Parker. With a recommetidatory
preface by Jeremy Collier and an
apology of Gic. philosophical works
by Henry Dodwell. 8. Lond. 1702'.
ihe Morals of Cicero. Containing
1. his Conferences de Finij^us or
concerning the ends of Things good
and evil. 2. his Academics or Con-
ferences concerniilg the criterion
of truth and the fallibility of hu-
man judgment. Trsl. into english
by William Guthrie. 8. Lond., T.
Waller 1744. 6 Sh.
— (Titel wie Ausg. v. 1702.) trsl. by
S. Parker. 8. Oxford iHl'i.
10 Sh. 6 d.
— (ders. Titel.) 8. Lond., Lakington
1812. . 10 Sh.
tliree boaks töuching the )iature
df the God» done into english.^ 12.
Lond. 168S.
— of the Natur e of the Gods in three
books. With critical , philosophi-
cal and explanatory notes. To
which is added an Inquiry into the
Astron omy and Anatomy of the
Ancients with a chronological' table
and remarks on the Theology of
the greek philosophers (by Tho-
mas Franklin)» 8. liOnd., Franklin
1741, auch 1758.
-^ A new edition. 8. Lond. 1775.
— — 8. Lond. 182Ö. 8 Sh.
The thre bookes of TuUys offyces
bothe in latyne tonge and in en-
glyffhe lately- translated by Ro-
berte Whytintbn. 8. Lond., Wyn-
ken de Worde 1534. the SO day of
September, goth,
The thre bokes of Tullius offyceboth
. in Latin tongue dnd English late
translated and dylligently corrected
byR. Whytington. 12. Lond., prin-
ted by John ßyddell 1540.
— thte bookes of duties to Marcus
his Sonne turned out of Latine in-
to English by Nicholas Grimalde.
Whereunto the Latin is adioined.
8. Lond., by Rieh. Tottel 1553. 55.
56. 58. 68. 74.
16. Lond.? Th. East 1590 und
1596.
trsl. by R. Whyttington. 12.
" Lond., R. Tottel 1582.
12. Ibid., Thom. Orwin 1591.*
— Offices in three books trsl. ^nto
engl, bv Roger L^estrange. 8. Lond.
1680. 81. 84. 88. Lond., Tonson
1699. 1720.
trsl. with notes by Th. Cock-
man. 12. Lond. 1706. 14. 15. 20.
22. 23. SO. 32. 39. 53. 56.
12. Dublin 1732.
12. Cambridge 1776.
— his Offices or his treatise concer-*
ning the moral duties of mankind.
His Cato Major concerning the
means of making old age happy.
His Laelius concerning friendship«
His moral paradoxes. The vision
of Söipio, concerning a future State.
His letter concerning the duties of
a Magistrate. With notes histori-
cal önd explanatory. Tr.>nslated
into cncjl. by Will. Guthrie, p. Lond.,
T. Waller 1755. 8 Sh. (WeigelS^.)
Digitized by
Google
Cic. engl., Uebers. ' 233 Cic. engl. Uebers.
The treatise of Cicero de. officiis or
his essay on Moral Duty. Trans-
, lated and accompanied witli Notes
and Observations by Will. M'Cart-
ney. 8. Edinbui'gh, Robinson^ 1798.
S65 S. 5 Sh.
Nicht geschätzr.
— — trsl. by Th. Cockman. 12.
Lond., Wittaker 18 . . 5 Sh.
— — trsl. by W. Guthrie. With no-
tes. 8. Lond., Lakington 1820,
7 Sh.
— the first book of TuUy's offices
trsl. into english by Mr. ßrinsley.
8. Lond. 1616.
Tullii^s of old age or de senectute
trsl. out of Latyn into Frenshe by
Laurence de priöao facto (and into
English by JViUiam de fVyrcestre
alias BotanerV De Amicitia trsl.
by John Lord Tiptoft Erle of Wor-
cestre and the two declarations
niadfe by Publius Cornelius Scipio
aud Gayus Flimyneus for the love
of Lucresse, the daughter of Ful-
gius and Claudia, showingwherein
Honoure sholde rest (written by
Bauatusius Magnomentanus) trsl.
also by the Erle of Worcestre. Fol.
Lorfd., Will. Caxton 1481. 12 Aug.
goth. no BU.
So angegeben in dem Gatal. der
Bibl. des Königs t. England. Schön
ge'drackt. Kömmt häufiger vor als son-
stige Gaxton*sche Drucke.
Tulhus de senectute Bothe in latyn
and Englysshe tonge tranflated by
Robert Whitington. 8. Lond., John
, Byddell s. a.
Der Text auf der einen Seite ist
mit CursiF, die üebers. auf der andern
mit gotb. Lettern gedruckt.
The worthy booke of oldage, other-
— wise entituled the eider Cato, con-
tüining a learned defence and praise
of age and age'd men, witteh by
M. T. Cicero and now Englished
(by 7h. Newton) 8. Lond., Th.
' Marsh e 156i9.
Cato major of old age. a poem in
four parts by John Denham. 12.
Lond. 1648.
Uebertragung' in Versen.
— of old age trsl. by Austin. 8« Lond:
1671 u. 84,
— 'discourse on old age trsl. by Wil-
son. 8. Lond. 1710.
— essays on old age and friendship, Pa-
radoxes and Scipio's dream trsl.
into english, by Samuel Parker. 12.
Lond. 1704. — 8. Oxford 1720. 27.
1731.
— Cato Major^ or his discourse 'on
old age. With explanatory Notes.
{^i^ Log an) 4. Philadelphia, printed
"and sold by B. Franklin. 1744.
1 Sh. 6 d.
8. Lond.' 1750.
— — 12. Glasgow, Urie 1751.
— coinpendious treatise on old age
entitled Cato major trsl. with no-
tes by W. Massey. 8. Lond. 1753.
— Cato or an essay on old age. With
remarks (by ff^ilL Melmoth), 8.
Lond., Dodsley 1773.
Treffliche Ueberhetzung.
— — Th6 second edition revised
and corrected by W. Melmoth. 8.
Lond., Dodsley 1777 u. 1785.
— • Cato major or discourse on old
age. With explanatory Notes (by
Logan,) 8. Lond., Fiel ding and Wal- <
ker 1778. 2 Sh.
— Essays on old §ge and friendship
trsl. by W. Melmoth. 8. Lo^d.,
Lakington 1807. 9 Sh.
— Cato with double trauslation» 8.
Lond. 1827. 5 Sh.
T- the booke of freendeship trsl. (by
John HarryngtonJ) 16. Lond., Th.
Berthelette 1550.
— — 16. Lond., Th. -Powell 1562.
65 Bll.
Fovre seuerall Treatises of M. T.
Cicero: conteyninge his — discöur-
ses of frendshippe : old age: Para-
doxes and Scipio his dreame. All
tourned out of Latyne into English
by Th. Newton. 8. London, Th.
Marshe 1577.
A- Paraphrase on C.'s Laelius — by
Edward Howard — in his poems
and essays. 8. Lond-, Cox 1673. '
Cicero's Laelius a discourse of friend-
ship trsl. into english with a dia-
logüe preferring Friendship above
Love written by the translator. 8.'
Lond., W. Crook 1691.
— Laelius or a discourse on friend-
ship. 12. Glasgow 1759.
— Laelius or an essay on friendship. '
With remarks by W. Melmoth. 8»
Load., Dodsley 1777. 6 Sh.
~ — 8. Lond, 1785.
. Sehr ge^chätzi)
Digitized by
Google
Cic. engl, üebers. 234 ' Cic. franz. üebers.
A translaticm of Cicero*« dialogue on.
friendship by Will. ElKf. 8. Lond.,
Robinsoh 1782. 6 d.
"Worllrener als die Ton BleliDotb>
aber nicht geschätzt.
The paradox of M. T. C. lately trsl.
out of tbe Latin ton^ue into En-
flifhe by ' Rob. Whittinton.' J6.
rjnted in Southwarke by Job. Red-
man for Rob. Redman s. a. (vor
154O0
The paradoxes and Scipio's dream trsl.
by Tb. Newton. 8. Lond., Tb.
Marshe 1569.
Tbose fyue qucstions wbich M. T. C.
disputed in bis Manor of Tuscula-
num. Written afterwards by bim,
in as niany bookes -to bis frende
and familiär Brutus in tbe Latine
tonnce. And nowe out of tbe fame
trnnsiated and enelisbed by Jobn
Dolman. 8. Lond., Tb. Marshe
1?61.
Cicero's Tusculan Questions or {[ye
davs debate ät bis house in Tus«
culum done into English. 8. Lond.
1685.
— five books of Tusculan disputa-
tions — done into english by a
fentleman of Cbrist-^hurch College.
. Oxford 1714.
— tbe Tusculan disputations in five
books. A new ^translation by a
Gentleman. 8. Lond«, Whiston and
White 1758. ^ 5 Sh.
trsl. into english. 8. Lond.,
Pickering 18 . ^ ^ ^^*
Paraclesis or consolations deduced
from natural and revcaled religion
in two dlssertations. The first sup-
posed to have been composed by
Cicero; non rendered into english:
The last originallv written by Tho-
mas Blacklock. 8. Edinburgh, Dick-
son 1767. 5 Sh.
Der tJebersetier sacht die Aecht-
he^ der Consolaiio zu erweisen.
Oeuvres de Clodron, de latraduction
de Pierre du Ry er. 12 Tom. 8* Paris
1670. (Auch Lyon 1689?)
Wenig geschätzte üebersetznog.
— Oeuvres^ Traduction nouvelle. 8
Tom. 8. Paris, Moutard 1783 — 89.
Euth. nnr die rhetor. Werke des
Cicero. Die vier ersten Baude sind von
DemeuDier, die drei folgenden von C^4y
mtnt n. der achte von den Gebrüdern
Gneroult übersetzt. Ist nicht wei-*
ter iortgesetzt. — Auch wurde eine
Qüartaasgabe to B Banden veraaiultec,
von welcher n^an £xx. auf sehr gr.Pap.
(18 livres) kennt.
— Oeuvres compl^tes avec la tradu-
ction en regard et accompagnöes
de notes critiques et litt^rairs, pr^-
cöd^s de la vie de cet or«teur
(trad. de Tanglais de Middleton)
et terminöes par le clavis Cicero-
niana d'Emesti. 27 Tom. 8. Paris»
Foumier editeur-libraire l8l6~19.
Subscr. Pr.: 6 fr. 50 c., Laden Pr.:
7 fr. 50 c. k Band.
Die XJebersetzuugen sind früher er-
schienene u. die besten ders. sind ausr
gewählt. — War auf 22 Bände angelegt.
Allein l8l9 waren 27 Bände heraus n.
der Preis eines jeden Bandes auf 6 fr. ^
angegeben in der Blbliogr.de la France.
Ob die Ausg. vollendet i»t oder ob noch
mehrere Bände hinzugekommen sind,
habe ich nicht ermitteln können.
Oeuvres compl^tes de Cicöron trad. .
par Mongault, Pr^vost, d'Olivet,
Reni-Binet, Ath. Auger, Gueroult,
Burnouf, de Wailly, Naudet et pu-
bliöes par J, V. Leclerc SO Tom.
8. Paris, Leffevre 1821 flg. ä Band
7 fr. , gr. Vel. Pap. 18 fr.
Oeuvres compl^tes de Cicöron, pu-
blikes en frang. avec le texte en
rcgard par J. V. Leclerc. Secoivde
Edition. 86 Tom. gr. 18. Paris,
Werdet et Lequien fils 1827. & Bd.
8 fr. 75 c.
Der erste Babdi^ soll auclr eine bl-
bliogr;(pb. Nacbweisung der franz. Üe-
bers. von Breghot-du-Lut u. Pe'ricaud
verfasfit enthalten. Ich habe sie nicht
benutzen können.
— Oeuvres. Traduction nouvelle sous
la direction de Champollion ain^
et de Golböry par Andrieux^ Gue-
roult , Delcasso, Pierrot, Matter,
Stievenart, Vemy etc. 8. Paris,
Panckoucke 1829. ä Bd. 7 fr.
Es sind bis jetzt einige Bände der
Beden übers, von Gueroolt , an welche
Uebersetzung dieser sein ganzes Leben
gewandt, erschienen. Sehr sauber.
— de la composition oratoire trad.
par S. Abel-Lonqueue. 12. Paris,
Testu 181S^
La rh^torique de Cic ou les trois li>
vres du dialogtie de l'orateur trad.
' Digitized by
Google
Cic. franz. üebers. 235 Cic. franz. üebers*.
eil frang. (par Caisange) 12. Paris,
Barbin 1675.
— «— Avec le texte en regard, 12.
Lyon, Molin 1692.
Traduction du trait^ de l'orateur do
Gfc. avec des remarques par l'abb^
Collin. Avec le texte en regard.
IZ Paris, de Bure 1737. 1751. 1768.
trad. par ColUn. i Avec le texte.'
12. Paris. 1805. . 3 fr. 50 c.
Nouvelle traduction des dialogues de
Cicöron snr Torateur par M. P***
(Pannelier) Avec le texte. 2 Tom.
j 11 Paris, Delalain 1818-
-^ — trad. par un ancien professeur.
2Tom. It Paris, Deldain 1820. 6fr.
Gehört a^u den Clastiques latins.
trad. par Collin. Nouv. Edit.
12. Paris, Delalain 1821. 3 fir.
Die Uebers. von Burnouf s. unten
Hebers, der CatiltnAr. Reden.
Des orateurs illustres, dialogiie deCi*
c^ron intitulö Brutus trad. du la-
tin en franc. {par Louis Giry) 18.
Paris 1652.
-12. Paris, Benard 1670.
Entretiens de Cicöron sur les ora-
teurs illustres. Avec des notes par
Jos. Fr. Bourgoing de Villefore.
12. Paris, Jacq. Estienne 17^6.
trad. par un ancien professeur.
12. Paris, Delalain 1820. 3 fr.
— Toräteur de Cic. lat. etfran^. Tra-
duction nouvelle (par Daru eXNou^*
garide). 12. Amsterd. 1787.
Traduction des partitions oratoires
de Cic. accompagnöe de notes et
de remarques suivies d'exemples
sur toutes les parties de la rhöto-
rique. Avec la harangue de Cic.
de la divination contre Q.Cecilius.
(par CAarbuis), 8; Paris, de Bure
l'aine 1756.
Les oraisons de Cic. trad. en frang.
sur la nouv. ^dit. d'Hollande 172*.
Avec des remarques par Mr. de
Villefore. 8 Tömes. 8. Paris, frferes
Barbou 1732.
Auf dem Titel des Sten, 4ten, 6ten
und 8ten Theiles steht das Jahr 1722.
(In Wolfcnb.)
— les discours de Cic. trad» par Au-
ger in dess, Oeuvres postb. Paris 1792«
Trois oraisoiis dp Cic. pour Marcc;!-
lus, pour eslire Pompöe, pour Li-
garius trad. par Estiepne le Blanc.
8. Paris, Simpn de Colinez 1544«
Six uraisons de Cie. avec une sommaire
exposition du suject de chacune d'i-
cellesparFrang. Joulet. 8. Paris, de
Vimprimerie de Kob. Estienncl609.
Huit oraisons de Cic trad. en franc.
savoir pour , Quintus , pour la loi
Manilia , pour Ligarius et |>our
Marcellus (par Perrot d^ Ablancourt)
la quatri^me Catilinaire (par Louis
Giry) l'oraison pour le poete Ar-
chias (par Olivier Pdtrn) les baran-
gucs pour la paix et pour Dejota- •
rus (par du Bf er) 4. Paris 1638. —
Quatriäme edition. 4. Paris 1644.
Oraisons choisies de Cic. trad. en
franq. (par Philippe et Dinouart)
8 Tom. 12. Paris, Barbou 1723 und
1725.
'Oraisons cboisies de Cic. lat. etfrang.
Traduction nouvelle. 2 Tom. 12.
Xyon, Jacq, Guerrier 1723 — 26.
Die Catilinar. Reden sind von d'O-
livet, einige andere Reden Ton Philippe,
die vonügl. Stellen der Verrhien vo«
de Mauer oix n. die 2te Philippische
von Frd. Pr. Gill*t übertragen.
- Discours cboisis de Cic^ron (trad. en
fran9. par Philippe et par l'abb^*
Dinouart) 3 Tom. 12. Paris, Bar-
bou 1763.
Ist unr neuer Titel.
Oraisons cboisies de Cic. traduction
(de Villefore) revues par Noel Fr.
de Wailly , avec le latin ä c6t^ et
des notes. 3 Tom. 12. Paris, Bar-
bou 1772.
— — revues par de Wailly. Avec
le latin & c6tc^ sur l*^dition deLal-
lemant et avec des notes. 3 Tom.
12. Paris, Barbou 1786.
3 Tom. 12. Paris 1801.
— — revues par de Wailly. Avec
le texte. 3 Tom. 12. Lyon, Leroy
1812.
par le m^me. 4 Tom. 12. Pa-
ris, Delalain 1821. " 12 fr.
Discours cboisis de Cic. Traduction
nouvelle par C. B, Gueroult. Avec
le texte en regard. 2 Tom. 8. Pa-
ris, Renouard 1819.
Discours cboisis trad. et analysls par
M. Henry. 4 Tom. 12. Paris, Nyon
1820.
— discours Pp«r le po&te Arcliias
imitö par Pison Moutet. 12. Bor-
deaux 18247
— — trad. par Wailly. Avec le
texte. 12. Paris, Delalain 1827. .
1 fr. 60 c.
— discours sur la loi agrnirc trad.
par Auger. Avec des notes par
Allais. Avec le texte. 12. Paris,
Delalain 1825. . , 2 fr.
-^ les Catilinaires trad. par d'Olivet,
' aveo des remarques par Boubier
Digitized by
Google
Cic. franz. Üebers. i{36 Cic. franz. Uebers.
, — in blivet's Ueliers. der Philippi-
ken des Demostheues. 12. Paris 1736.
1744 u. 71.
f— les Catilinaires de Cic. (trad. par
Isaac Bellet) an dessen üebers, des
Sallust. 12. Paris, Guerin 1752.
— ' harangues contre Gatilina trad.
avecdesnotes.l2.Nismes,Guiberl825.
' Eath. nur 3 Reden.
— /— et le dia>ogue sur les ox'ateurs
avec des notes par J. J. Burnouf.
8; Paris, Bredif 1826. 6 fr., pap.
sa,tin. 6 fr. 50 c.
— Catilinaires expliqu^es en frang.
suivant la m^thode des Colleges
par deux traductions, Tune littörale
et interlin^aire, Pautre conforme
au g^nie de la langue frang. Tra-
duction de Pabbö d'Olivet revue
par Kornmann, (3 Partes) 12. Paris,
Aug. Delalain 1829. ä 1 fr. 50 c.
Oraisons de Cic^ron devant son exil
et depuis S(^n rappel trad. par
Claude de Cuzzi. 8. Paris, Simon
de Colinez io4l.
— discours pour A.Cluentius Avitus,
lat. franc. en regard avec sommai-
res et notes en franc. parDaubree.
12. Paris, Delalain 1829. 2fr 50c.
— discours pour Ligarius expliqu^
en franc. par deuxtraductions prö-
c^d^es dii texte — par Fred. Prieur.
12i Paris, Delalain 1829.
— oraison pour sa maison .trad. par
de Wailly. 12. Paris, Delalain 1827.
2 fr. 50 c.
— oraison pour Ife loi de Manilius.
Traduction nouvelle avec de« re-,
marques (par Geneste) 8. Paris, le
Mercier 1699.
— oraison pour la loi Manilia trad.
par de Wailly. 12. Pafis, Del lain
1827. . 2 fr.
— Toraison pour le rappel de M.
Marcellus translatde de Latin" en
francois par Anthoine Macault. 8.
(Paus.) Ant. Augerau 1534. 29 Bll.
Ein Cx. auf Pergament in der kgi;
Bibl. zn Paria , ein anderes in der Bib).
des Königs ▼. England.
8. Paris, Sim. de Colinez 1541.
— oraison pour Marcellus, extrait
d'un recueil de divers discours,
trad. de Qcöron par G. B*** ayo-
cat de Bordeaux 8. Paris 1802.
— discours pour Marcellus expliqu^
cn frang. par deux traductions prö-
c^d^es du texte par Masselin. 12.
Paris, Delalain 1829. 1 fr. 50 c.
— discours pour Milon eitpliqu^ en
£ran9. par deiix traductions pröoer
d^es du texte pur -par E, L. Fr^-
mont. 12. Paris, Delalain 1829. 3 fr.
Texte en regard avec deux tra -
ductions, Pune interlinöaire' et l'au-
tre correcte par E. Boutmy. 8. Pa-
ris, Ponce 18'.i9. 3 fr. 60 c«
— discours pour Murena trad. par
de Wailly. 12.Paris,Delalain 1827. 2 fr.
-— les Philippiques trsl. par Macault.
Fol. Poictier 1549.
— oraison contre Pison trad. par de
Wailly. 12. Paris, Delalain 1827.
2 fr. 50 c.
— discours pour Cn. Plancius, lat.
franc. en regard avec sommaires et
• notes en frang. par Kornmann. 12.
Paris, Delalain 1829. l fr. 80 c
— discoui's pour C. Rabirius Posihu-
mus trad. par Auger et Allais. Avec
le texte, 12. Paris, Delalain 1825.
1 fr. öOc.
— discours pour P. Sextius lat. franc.
— par Kornmann. 12. Paris, Dela-
lain 1829. 2 fr. 50 c,
— discours pour Sylla trad. par Au»
fer et Allais. Avec le texte. 12.
aris, Delalain 18^. 2 fr.
— les oraisons contre Verres trad. par
les Fargues. 4. Paris 1640.
— harangues contre Verrfes trad. par
Trnffer. Avec le texte. 2 Tom. 12.
Paris 1803 u. Paris, Delalain 1825.
Die erste Verr. franz. übers, v. J;tc.
Davy du Perron iu des», oeuvres. Paris
1622. S. 722 sq.
— discours contre Verräs sur les sup-
plices. Traduction de Mr. de Wailly,
revue et corrig^e par Renö Pugin.
12. Paris, Aug. Delalain 1829. 5 fr.
— discours contre Verres sur les sta-
tues expliqu6 en frang. par deux
traductions — pröc^dees du texte
^ur. Traduction de M. de Wailly
revue par E. L. Frömont 12. Pa-
ris, Delalain 1829. 4 fr. 50 c
— lettrcs de Ciceron, lat. et franc,
trad. par Prövost et Mongauft.
Avec des notes. Edit. revue par
Goujon. 12 Tom. 8. Paris an 9=
1801. 60 fr., fein Pap. 72 fr.
La premiere partie des epistrcs fami-
liaires de M. T. Cicero , Pfere de
eloquence Latine. En laquellesont
contenuez les huyt prcmiers Ji-
vres traduictz de latm en franc.
(par Gull. Michel) et nouvellement
imprimez. 8. Paris, Denys Janot
15S7. — 4 ung. Bll. Vorst., 171 gez.
Bll. u. 1 Bl. mit Druckerzch. —
La seconde partie des epistres fa-
miliaires de Cic. en laquelle sont
coienuez les huyt derniers liutes
Digitized by
Google
Cic. franz. Üebers* i^7 Cic. franz. Uebcrsr*
nonvellement traduictz de Latin en,
iranc. auec les^ arguments et sotn-
iftairessur chasqune epistre. 8. Ibid.,
id. 1539. 234 gez. BU. u. 2 ung. (In
Göttingen 5 der erste Theil auch in
Wolfenb.)
Les epistres jFamil. de Cic. Nouvelle-
ment trad. de latin en frang. par
Estienne Dolet. 8. Lyon, chez E-
stiexine Dolet, 154?. — 207 BlI. und
1 ung. Bl. mit Drucker^ch.
Sehr selten. — (lu WolfeDb.)
— (ders, Titel) 16. Paris, Estienne
Groulleau 1547. S07 gez. BU.
EbenfaHs selteo. -r (In Wolfenb.)
— (ders. Titel.) 16. Lyon , Jean de
Tournes et Guil. Galeau 1549.
696 S. u. 2 ung. Bll.
Selteo. — (In Wolfenb.)
— (ders. Titel.) 12. Lyon, Gu. Rouille
1549. (Tn Göttingen.)
16. Paris, Menier 1559.
— les epistres familiaires lat. fraug*
par E, Dolet et F. de Belieferest.
Avec argurnens sur chacune epistre
etc. 12. Par Estienne Anastasel569.
trad. partie par Est. Dolet et
le reste par F. de Belleforest. 16.
Lugduni, apud Ant. Gryphium
1585.
^ (ders. Titel.) Cette demiöre ^di-^
tion a est^ reveue et repurg^e de
plusieurs notables fautes. 16. Impr.
par Jacob Stoer*l592.
Les epistres famil. de Cic. Traduct.
xiouv. par le S. J. B. 12. Paris,
Guil. Benard 1656.
Seize livres des Epistres familieres de
Cic^ron nouvellement trad. en frang.
(par Jean, Goduuin), Avec le texte.
2 Tom. 12. Paris, Sommäville
1663.
Les epistres familiaires. Nouv. trad.
de latin en franc. par J. Godovin.
2 Tom. Smaj. Parisy par la com-
pagnie des libraires du Palais 1666.
In SCoIumnen, von denen die eine
den Text, die andere die Uebersetznag
enthält.
Les epistres familiäres de Gic^ron
trad. en frang. par L B. {Jean Bo"
chou)* 12. Paris « Guill. Benard
1666.
Lettres familiäres trad. en frang. par
C. C. {Charles Chaumer). Avec le
texte. 2 Tom. 12. Paris 1668.
nouv. traduites^ p^r J. G. {Jean
Godouin), 8. Paris, veuve Gl. Thi-
boust 1679.
Les lettres . de Cicöron k tßs amis
trad. en frang. avec le latin ä c6tö
des avertisset9«n8 et des^notes; .'4
Tom, 12. Paris, Goignafd 1704;
Der V«rf. ^dieser Ul-bef«*-* ist, il«cb
Houhignant der «bb^ Maumen^c, iMch
dem catal* de JafbißL du roi aber €ro-
lefep. S. ^rbier« diction. de§ a^teurp
anonym. T. JI. p. 270.
Les epistres- farmiliferes de Cic^rtm (de
la traduction pröteUdue de du Ryer
imprim^e ä Lyon en 1689 et de
Celle de Paris 1704, aVec des notes
critiques.) 2T,om. 12. Bruxelles, G.,
de Backer s. a. (1709).
So voo Barbier im Diction. des
onyrages anonymes angegeben.
Les lettres de Cic. ä ses amis trad.
en fran5. le latin k c6tö suivant
V^dition de Gr'.evius. Avec des
avertissemens sur chaque livre, des
sommaires et des notes sur chaqüe
lettre. 4 Tom. 8. la Haye, chei
Pierre Husson 1709.
In den zwei Exx. dieser Ansj?.,
welcbe die herzogl. Bibl. za Wolfenb.
besitzt, finden »rcb einige Verscbieden-
helten in der Bezifierung der Seiten dea
3ten Bandes. In dem einen Ex. ist
S. 482, 486 beziffert, dann folgt S. 487
(diese Seite liat aucji die Sign. R 2
statt X 2), dann folgt S. 484 und 485
(mit Sign. X, S) darauf S. 490 u. 491.
In dem andern Ex. sind diese Irrthü-
mcr eingebessert.
— (ders. Titel) 4 Tom. 8. Paris, Coi-
gnard 1714.
Nachdr. der vorigen.
Lettres de Cic. qu'on nomme vul-
gairement familiaires trad. sur les
^dit. de Graevius et d*01ivet
avec des notes continuelles par
Tabb^ Pr^vost. (Avec le texte.)
5 Tom. 12. Paris, Didot 1745—47.
Auch gr. Pap.
Saubere und seltne Ausg. — ?, (In
Göttingeo.) In Frankreich sehr gesucht
n. dort mit 36 — 42 fr. früherhin be-
zahlt; auf gr. Pap. mit 70 fr.
Nouvelle Edit. , revue et aug-
mentöe de remarques historiques,
de notes par Goujon. 5 Tom. §.
Paris 1801.
Bildet den 1 — 5ten Band von
Goujou's Ausg. der sämmtlichen Briefe
des Cicero.
5 Tom. 12. Lyon 18lO.
— epist. famil. Über secundus. Ali- .
quot it. epistolae ex caeteris libris
— c. 1-t. et gall. interpretatione
Maturino Corderio authore. 8- Pa-
ris.,'ex off. Gar. otephani 1555.
Digitized by
Google '
Cic. franz* Uebers. 238 Cic. franz. Uebers.
Qiiatre li^res des ^itres famili^es
de Gicöron trad. . en frang« (par
Jean Godouin) 12. Paris, Sonuna-
ville 1661.
£r6t« Ausg. dieser Ucber».
NoUT.. traduction d'un recueil des^
plus J)elles lettres que Gic^ron ^crit
k ses atxris par le Bachelier (Tä.
Guyot). 12. Paris, Gl. Thiböust 1666.
Billets que Cicöron a öcrits tant ä
ses amis communs qu^ä Attique
son ami particulier. (trad. par le
Bachelier «'. e, Th, Guyot) 12. Pa-
ris) Glaude- Thiböust 1667. 148 S.
12. Limoges, «Barbou 1747.
tettres de Gic. k Atticus. (trad. en
franc. par Päbb^ de Saint-B^al).
2 Tom. 12. Paris, Barbin 1691.
Dazu: Lettre de Mr. C*** [Louis
Jos. Carrel) ä Mr. Amelot de la Hous-
saje suv nue noie de Mr. l'abb^ de
Saint-R^al toucbaot Vusur« en aa nott-
Teile ' Uaduct. des leltres de Cic^ron a
Atticus. 12. Paris, veuvcBouillerot 1691.
2 f om. 12. Paris, David 1701.
3 Tom. 12. Paris, par la com-
pagnie des libraires 1702^
Les lettres de Gic. k Atticus. Avec
des remarques (tradi par Pabbö de
Saint' Real et V&hhe Mongault) 3
Tom. 12. la Hayc, Pierre Husson
. 1709.
Lettres de Cic* & Atticus. Avec des
remarques et le texte latin de V^-
dition de Graevius par M. L. Mon-
gault. 6 Tom. 12. Paris, Floren-
tin Delaulne 1714.
Treffliche üebera. mit gehaltreichen
Erlanterungeo. Die Briefe sind chrono-
logisch geordnet.
— — 6 Tora. 8. Paris 1738.
Wegen der Sauberkeit des Druckes
bt diese Ausg. am gesnchtesteo.
— — 6 Tom. 8. Amst. 1741.
— — 4 Tom. Nouv. ödit. revue et
corrigöe. 12. Liöge, Plomteuz 1773.
(Weigel in L. 4*/ 12 f{,)
4 Tom. 12. Leips. (Vogel) 1773.
2^ 12^.
4 Tom. 12. Paris 1775.
— — 4 Tom. 12. Paris, Barbou 1787.
13 fr.
Di« leUttrn Aosgg. sind wenig
geflieht.
NouT. ^dit, revue siir le texte
de l'abb^ d'Olivet et aogment^e de
notet coorantety de ramarques* lii*
storiques et db plusieurs tables par
Gou)on. 6 Tom. 8. Paris 1802. .
{Auct.^Pr.: 1 L. Hibbert.)
— — trad. par Nie. Hubert de Mont- ,
gaulL 4 Tom. 12. Paris, Delalain
1820. 12 fr.
Lettres morales et politi€[ues de Ci-
cöron ä son ami Attique sur le
parti qu*il devoit prendre ei^tre
G^sar et Pompöe (trad. en frang.
par Thom, Guyot,) 12. Paris, Glaude
Thiböust 1665.
Lettres de Brutus k Gic. et de Gic^-
ron ä Brutus .trad. en frang. et ac-
compagnöes d*argumcns et de no-
tes historiques par Anjtoine Soreau.
12. Paris, Thomas Jelly '1663.
Erste französ. uebers. dieser . Briefe.
Nouvelle traduction du • livre unique
des lettres de Gicöron k M. J.
Brutus avec des remarques bist, et
crit. par M, de Laval. Avec le
texte origin. , des remarques ^ in-
dex. 2 Tom. 8. Paris 1730 —,S1.
(Weigel in L. 1*/ 16?{.)
Lettres k M« Brutus et de Brutus k
Gic^ron avec une pröface critique
( en röponse k Tunstall ) ^es notes
(trad. de Panglais de Middleton) et
divers pi^es choisies (trad. par
Tabbö Prövost). 12. Paris , Didot
1744. Auch gr. P^p.
Saubere und nicht häufig vorkom-
mende Ansg. (In Giittiogen.)
Lettres de Gicöron ä M. Brutus et de
Brutus k Clodron par Pr^vost ; pour
servir de suppUment ä Thistoire
et au cäractere de Ciceron. 12. Pa-
ris, Barbou 1796. 3 fr. 25 c
Lettres k Brutus trad. par l'abb^
Prövost , la vie de Brutus et tout
ce qui y a rapport. Nouv« Edition,
revue, corrigöe et augment^e de
remarques, de notes curantes etc.
par Goujon. 8. Paris 1801.
Bildet fcnch den 6ten Band von Gon«
joii's Ausg. der sammtL Briefe des Gio.
Lettre de Gic. k Brutus et de Bru-
tus k Cic. avec le texte en regard
des notes par M. 1q Deist de Bo-
tidoux. 12. Paris, NicollelSl^. 3 fr.
— — Nouvelle Edition. "12. Lyon,
Mistrac 1813. i fx.
Lettre de Brutus k Gic^ron (trad. en
fran9. par l'abb^ jindr. Mcrellet^
avec le texte latin.) 32« Paris, a. a«
(Barbou 1783.)
Digitized by
Google
Cic^ franz. Uebers. 239 Cic. franz. üebers.
Hoclitft ifUen« Es solleii nur 32
c. g;edr. sein.
ttres de Cio^ron k Qumlus. > T^a-
in et franc. trad. par le Deist de
^otidoux. l2. Paris, Nicolle 1813.
4 fr.
ttre politique de Gic. k son fr^re
[^uintus et le songe de Scip. da
iiSnie autheur (trad. en frang.)
ävec divers avis touchant la cbn-
duitä des enfans en forme de pro-,
face {p9v T, G. L. B. i. e. Thomas
Guyot dit le Bachelier,) 12. Paris,
veuve de Claude Thiboust 1670.
134 S.
jttre politique de Cic' ä son frfere
Quintus trad. en frang. (par le
Comte.) 12. Paris, veuve Thiboust
1697.
pistres choisies de Cic^ron (trad. en
franc. par Fr, Renault). 12. Paris,
J. Henavdt 1664.
- QU les plus belles lettres 4e Cic.
trad. en fran^. par M. D. L. B. de
l'academie franc. 12. Wesel, Jacques
de Wesel 1703.
Nach Barbier Dict. T. I. p. 400
ur Wiederbobhing einer frübern Ue-
lersetzuDg: Paris, Siiuou Benard 1675,
nit Hinztifügung einer Dedicatiou an
len Sobn des Ministers Lonvais.
Lpitres choisies divisdes en quatre
livres. Nouv. traduction (par Pa/i-
nelier). Avec le texte en regard.
18. Daris, Delalain 1806.
Oeuvres philosophiques de Cic^ron.
10 Tom. 16. Paris , Didot jeune
1796. 12 fr. Auch Vel. Pap. SO fr.
Entb. eine Sammlung ddr besten
frübern Uebersetzungen , wird aber nnr
auf VeL Pap. geaocbt , da die gcw5biif.
Ausg. schlecht gedruckt ist. Entb. T. L
Les acad^iniques trad. par Durand. T. IL
Des vräis bieos et des vrais inaux trad.
par Regnier Desmarais« T. IIL Les
Tutcul. trad. par d'Olivet et Bonbier.
T. IV. Eniretiens sur la natnre des
dienx trade par d'Olivet. T. V. De la
divioation trad. par Regnier Desmarais.
T. VL Trait^ des lois par Morabiu.
T. VII. ' Let Offices trad. par Barrett.
T. Villa. IX. Let livres de la vieilleiss^
et de Famiti^, avec les paradoxes et le
sooge deScipi'on trad. par Barrett. T. X«
Traittf de la vconsolatioa trad« par Mo*
rabin.
Eine nene Ausg. der Uebers. der
philoi. .Schriften wollte Durand verao*
ttaiien. Es erschien: ^lojet d*ane-^-
tion eompUte des onvrages phttosopfai-^
ques de Cic^ron (par Dapid Durand)
4. Londres, VaiUant 1740 ; auch ijn 15un
Bande der bibliotb^qae britanniqne.
Les acadömiques de Cic^ron avec le
texte latin de l'^dition de Cam-
bridge et des remarques nouvelles
outre les coujectures de D^vis', de
Bentley et le commentaire pbiloso-
pliique de Pt. Valentia. Par un
des membres de S. R. {David Du-
rand), 8.. Londres , Paul Vaillaut
1740. — 2ung.Bll., XXVIU und
364 S. (Weigel in L. 6 */.)
Siehr geschätzt in Frankreich > ziem-
lich selten u. gesucht. Zu Ende steht
der Text. — jiuct.-Pr, : 46 fr. d'Han-
gard ; 7S fr. F. Didot.
Les livres acadömiqnes de Gic. trad.
et ^claircis.pardeCastillon. 2 Tom.
gr. 8. Berlin , Decker 1779. (Wei-
gel 5 *f .)
Les Äcad^miques de Cic^ron avec le
texte de Pödit. de Cambridge et
des remarques nouvelles outre les
conjectures de Davies et de ,Bent-
leyj suivies du commentaire latin
de P. Valence,- par J3. Durand,
avec la traduction du commentaire
de Valence par de Castillon. 2 Tom.
12. Paris, Barbou an 5 (1796) 6 £r.
50 c. Auch fjbin Pap^
Von dieser -Ausgabe, i welche von 3^.
A* Capperonier besorgt wprde y kennt
man 2 Exx. auf Pergament, wovon das
eine imJ. 1824 um S6 fr. in die königL
Bibl. zu Paris gekauft wurde.
Le livre d'amitiö trad. 12. Paris, De-
nys Janot 1539. 44 B11.
Auch von Blaise de Vigen^re über-
tragen in dessen üebers. des Piaton.
Dialogs Lysis. 4. Paris 1579 und 1600.
— Laelius trad. en frang« par le kar-
dinal A\x Perron. 8. Paris, chez
Antoine Estienne 1618.
— Laelius ou de Pamitiö trad. par
Maucroix — in dessen Nouvelles
Oeuvres. B. Paris, • Cailleau 1726.
Traduction du trait^ de l'amitiö de
Cicöron, par le sjeur L*** {Lang-
lade). 12. Paris, Debure 1764.
Traitö. de Pamiti^ trad. de Cic^ron
gar M. le bailli^* {d9 Rssseguier)
. Avignon 1776.
Trait^ de Cic. sur l'amiti^ et la uiel-
Fesse (trad. en fran^. par l'abb^
Mignot). 12. Paris 9 Didot l*ala^
1780.
Höchst selten; nnr 50 Exx. wur-
den gedr., welche nicht in den Handel
Digitized by
Google
Cic. franz. Üebers* 240 de. franz.» Üeber^.
geliommen sind. AiicTi kennt rnam "Etx.
auf fein Pap. Auct,-Fr, eines Ex. die-
ser letztern Art 8 fr. Laroy. — Andere
Ausgg. siehe an den lieber^, d. OfHc
tl* de la vielleiMe.
Sur ramiti^ et la Tieillesse trad. par
le bailli de R. {de Resseguier). 8.
Marseille, Mossy 1780.
Entretiens de Cic^ron sur les vrais
biensNCt siit les vrais mauxt Trad.
par feu l'abbö Regnier Des Marais.
». Paris, Jean Musier 1721. (Weigel
in L. 1 >.*/' I2y^.)
Entb. auch eine tJebers. der Rede
gegen Mnreua.
12. Paris, Barbou 1794.
3 fr. 25 c.
\ — — trad. en frang. par Regnier
Desnrwrais, avec le texte latin en
regard, Tanalyse de chaque chapi-
tre et des notes. 2 Tom. 12. Pa-
ris, Aug. Delalain 1828. s 10 fr.
— trait^ du destin trad. pour la pre-
mifere fois, avec des notes par Gi-
raud. 12. Lyon, Aynö freres 1816.
De la nature des dieux de Marc. Tüll.
Cicöron — trad. en frang. par
Guy le Fevre de 1j Boderie. 4. Pa-
ris, chez Abel PAngelier 1581. 8
ung. BlI. Vorst. u. 108 BU.
trad. par P. du Ryer. 8. Paris
1658.
Entretiens (Je Cic. sur la nature de
Dieux (trad. d'Olivet^ avec des re-
marques de J» Bouhier) 3 Tom. 12.
Paris, Jacques Estienne 1721.
Aecene. von du Cerceau in den Me«
moires de Trevoux 1721 Movbr. Da>
gegen erschien: Apologie de M. Tabb^
d'Olivet en forme de commentaire sur
rfeux articles des Memoire« de Trevoux.
12. Paris 1726. 44 S.
Entretiens sur la nature des dieux
trad. par d'Olivet. Avec des re-
marques de Mr. le President Bou-
. hier. (Avec le texte.) 2 Tom. Se-
conde Edition. 12. Paris, Gaudouin
1732.
Vergl. Observatious adress^es k
Taateur des remarques snr les livres de
Cic^ron de la nature des dieux, Tuscii-
lanes et autres eü Ton examine parti-
culi^rement la r^ligion de Q\c^.rxm, avec
quelques points de la doclrine acad^-
miqne (par Fromageot) 12. Dijon 1738»
— Bouhier antwortete darauf: Lettre
de maitre***, bedeau en Tunivcrsit^ de
♦♦♦ ä Mr. ♦♦♦ docteur-regent en la
mdme auivertit^. 4. s. I. et a. (Dijon
1788.) 8 S.
Entretiens de Cic. sur la nature des
dieux trad. par d'Olivet avec des
remarques de J. Bouhier. S T6m.
12. Paris 1749. Auch 1752*
2 Tom.
1766.
12. Paris ( Barbou)
trad. pi-ar d'Olivet. 2 Tom. 12.
Paris, Barbou 1793. 5 fr. 50 c.
trad. par d'Olivet; 2 Tom. 12.
Paris, Delalain 1821. • 6 fr.
Les deux livres de la divirfktion trad.
par Rögnicr-Desmarais. 12. Paris
1710.
Ttaitö de la divination trad. du la-
tin de Cic. par Regnier- Oesmarais.
Nouv. Edition augmentöe d'un dis-
cours d'Isocrate (k Demonique)
trad. du grec par le niSine. 12.
Amst., Isaac Trojel 1711.
Les deux livres de la divination de
Cic^on par Regnier - Desmarais ;
suivi du traitö de la consolation
par Morabin. Nouv. Edition r^vue
et corrigöe, 12. Paris, Barbou an
III (1796). 3 fr. 25 c. (Weigel in
L. 2 *.A)
12. Paris 1810.
Les trois livres d/es loix de Ciceron
tradulctz de latin en franc. par Je-
han Collin. 8. Paris, Gautherot et
Jehan Fouchö 154'. Lc songe de
Scipion extraict du sixiöme liure
de la Republique de M. T. Cice-
ron. 8. (Paris) 1541. 8 BlI. Vorst.,
72 u. 19 Bll. — Les ännotations
cdtcnantz Pexpositiu de plusicurs
lieux des dictz liures et la declara-
tid de plusieurs dictios, histoires &
fables. Avec deux tables pour trou-
ver promptement tout ce qui est
not^ et marqu^. 8. (Paris) 1541.
136 Bll. (In Göttingen.)
Traitö des loix de Cicöron trad. par
Morabin. Avec le textejatin et des
remarques. 8. Paris 1719. (Weigel
in L. Inf l'Z^,,)
Schöner als/die folgende Ausgabe.
trad, par Morabin (revue par
Baudin) 12. Paris 1772.
— N— trad. jiar 'Morabin , avec des
notes.' Nouv. Edition. 12. Paris,
Barbou 1777. 3 fr. 25 c.
^- — trad. par Morabin« 12. Paris, '
Delalain l821. ^ S»fr.
Les ofiices de Ciceron en Francois;
intitulö trois volnmes parlant de
justice & injustice & des quastre
Digitized by
Google
Cic. franz. üebers. :24X Cic. franz. üebers.
vertuz Cardinales. Fol« Lyon t493.
6 Febbrier. goth.
Nach d. abbe de St. I^^ger wäre Lau-
rei^t de Premier- faict der Uebersetzer.
L^s offic€s de Ciceron traduit en
frangvis. Fol. Lyon, Jean Cleyne
1496. ^oth.
— translat. par D. Miffaut. 4. Paris,
Mich, le Noir 1502. goth,
4. Ibid., id. 1509. ffoth,
Les Oeuvres de M. T. Cicero. Les
Offices liures III, le Hure d'amiti^,
le liure de viöillesse, les paradoxes,
le songe de Scipio. Le tout dili-
geminent reyeu, corrig^ et ainend^
Selon le latin et de nouveau im-
?rimö ä Paris, par Denys Janot
539. 139 u. 6 ung. BIl.
Les Oeuvres de Cicero pere d'^lo-
quence latine: les offi'ces liures HL
Le liure d'amitiii. Le liure de
vieillesse. Les paradoxes. Le sbnge.
de Scipion. L'invectiue contre Ca-
tiline. Le tout mieux reveu que
- parcydevant 16. Lyon, Guillaume
Roville 15 . ^
Les Offices 4e Cic. c'est ä dire les
liures elquels Ciceron traite deuoir
des Homnies* Auec le liure d'ami-
tiö. Le liure de l'estat de vieil-
lesse. Les Paradoxes. Le fonge de
Scipion. Le tout latin etfiran^. 12.
Ppur Frangois Pomar l'aisnö, li-
braire de Chambery 1569. 4 ung.
Bll. , 574 S. iA 2 ColL
liCs Offices de Cic. avec les traitez
de Pamitiö, de vieillesse, des para-
doxes , du songe de Scipion plus
adjoust^ de nouveau la demande
du consulat de Qu. Cicero, avec le
livre d'universitö. Le tout latin &
fran^. respondant l'un ä Pauti'e
mieux reueu & corrig^ que pafcy-
devant. 16. Paris, Jean de Bordeaux
1583.
Les Offices trad, par Pt. du Ryer.
(Avec le texte.) 12. Paris 1663 und
1684.
Auch schon Paris 1641 in 4.
Les Offices trad. en frang. sur T^dit.
de Graevius, avec des notes et des
sommaires des chapitres (par Fhi-
lippe Goisbaudf sieur du Bois), 8«
Paris, veuve de J. B. Coignard 1691.
12.1aHaye/Henry vanBuldorisn
1692.
12. Paris 1704. n
,12. Paris, Barbou 1725 u. 29.
Les Offices de Cic trad. en frang. sur
la nouvelle ^dit. lat. de Graevius.
Avec des notes par du Bois. Der-*
2ter Theil.
nifere ^dit. revue et corrig^e avec
le latin ä c6t^. 8. Paris,, de Timpr.
d*Herissant 1748.
Les Offices de Cicöron. Trbduction
nouvelle , avec le latin revu sur
les öditions modernes les plus cor-
rects (par de ßaivell.) 12. Paris, -
Barbou 1752. VUI u. 376 S. 1 ßl.
Errata u. 4 BU. Calal.
Ersch. auch 1758 u. 59.
— T- Seconde ödition retouch^e avec
soin par de Barrett, i2. Paris, Barbou
1768. 2^fr. 75 c.
12. Paris, Barbou 1776.
Des devoires, ouvrage traduit de Cic.
avec le texte ä c6te , la vie de Ci-
cöron, des notes et une table des
matiferes per E. Brosselard. 12. Pa-
ris cbez Pauteur et Du Pont Tan IV.
(1796) 2 ung.Bll., Ixvnj u. 331 S.— '
4 Livres.
Seconde Edition. 2 Tom. 12.
Paris 1801. 3 fr. Auch Vel. Pap.
— ~ ^rad. par Gallon la- Bastide.
Avec le texte. 2 Tom. Paris ls06.
Auch Velin Pap.
— — trad. par de Barrett. Nouv.
ödit. soign^e par Adry. ]12. Paris,
Delalain 1821. 3 fr.
M. T. Cicöron k Marcus son fils sur
Jes devoirs trad. par Emm. Brosse^
lard. Troisifeme ^dit. revue. 12.
Paris, Bossange 1829.
Les paradoxes de G. trad. en fran^.
kl. 4. PaVis , Gmll. JEustace 1512.
64 BU. m. 28 Zeilen.
Ein 'Ex. auf Perg. in der königU
Bibl. zu Paris.
Traduction des paradoxes de Cic.
' avec des notes (par du Clouset i. e.
P. Coustel) 12. Paris, Savreu^t 1666.
I^ouvelle traduction Aes paradoxes
deCicöron, avec une glosse latine.
12. Avignon 1681.
12. Lyon, A. Molin 1685.
De la jröpublique ou du meilleur gou-
vernement. . Ouvrage, trad. de Ci-
cöron (par Bernqrdi) 8. Paris, Fuchs
an VI (1798) LXI u. 504 S. (Wei-
gel in L. 1 «/? 4^.)
De la r^publique ou des mei^eurs
gouvernemens. Ouvrage de Cicö-
ron rötabli d'aprfes les fragmens et
ze% autres ecrites et trad. en frang.
avec des notes historiques et criti- '
ques et une dissertation sur l'ori-
gine et \q% progr^s des sciences, &^9
arts et du luxe chez les Romains.
Nouv. öditioii, revue et corrigöe ä
laquelle on a joinl le texte latin
16
Digitiz^dby Google
Cic. franz. Uebers. 242 Cic. franz. Uebers.
, avec deux dissertations nouvclles
par M. Bernardi. 2 Tora. 12. Paris,
Delance 1807. 7 fr.
La republique de Cic. d'aprfes le texte
inedit, recemment 'd^couvert et
cpinmentö p.r M. Mai. Auec une
traduction franc., un discours pre-
liminaire et des dissertations histo-
riques par M. Villemain. 3 Tom.
a. Paris) Michaud 1823. 80 fr.
Le sönge |de Scipion extraict du si-
xifeme liure de lä Republique de
M. T. Ciceron. 8. (Paris; 154:1.
19 BU. / .
S. auch oben Lettre de Cic* a son
frftre Quinlns. 12. Paris 1670.
Les eiöbellissemens de la capitale etö.
Suivi du songe de Scipion par Ci-
cöron trad. en vers J. B. N. Ca***
{Cannety et fils. 12. Paris 1809.
45 S.
Les questions tusculanes trad. de la-
tin en fran^. par Est. Dolet. 8.
Lyon 1543.
Seheo. Die Dedicätion an Franz L
darf nicht fehlen.
16. Paris, Jean Ruelle 1544.
Les questions fusculanes de Marc
TuUe Ciceron. Nouuellemet tra-
duictes de Latin en Francoys par
Estiene Dolet. 16. Paris , ßenolt
Preuost 1545. 136 S. u. 8 ung. BU.
Tusculanes de Cic. trad. par Bouhier
et d'Olivet. Avec des remarxcrues.
, 3 Tom. 12. Paris, Gandouin 1737.
M. Text.
Erste u. schöne Ausg., welche auch
den Traum des Scipio enthält , welcher
in den folgg. fehlt.
3 Tom. 12. Amsterd. , aux d^r
pens de la compagnie 1739. Mit
Text. (Weigel in L. 2«/» 12^.)
2 Tom. Troisiöme Edition. 12.
. Paris 1747.
/Die Uebers. ist hie u» da verbessert.
— — 2 Tom. 12. Paris, Barbou 1766.
2 Tom. 12. Paris, Barbou 1796.
5 fr. 50 c.
2 Vol. 12. Nismes, Gaude 1812.
2 Vol. 12. Paris, Öelalain 1821.
5 fr.
La premiöre Tusculane de Cic. trad.
par Pabb^ de Maucroix — in des^
sen Nouvelles oeuvres. 8. Paris.
Cailleau 1726. -
TusculanQ *de Cic. sur le m^pris de
la mort trad. par l*abb^ d*01ivet.
> Avec des remarques de M. le Pre-
sident BouHiir sur le texte de Ci*
c^ron. On y a Joint le songe de
Scipion, 12. Paris, Gandouin 1732-
M. Text. 401 S. u. 2 ung. Bll.
Les Tusculanes de Cic. k Brutus li-
vre 5me que la vertu suffit. pour
^tre heureux. (trad. par de Lastre
Doby) 4. (Paris) 1727.
Dialogues de la vieillesse et de Ta-
mitiö trad. du latin de Ciceron
(par de daueret) 12. Paris, veuve
Camusat 1640.
trad. du latin dß Ciceron par
le siöur de Claveret. 18. Paris 1651.
Les l^vres de la vieillesse et de Ta-
initiö avec les Paradoxes trad. en
frang. sur l*ödit. de Graevius avec
des notes (par Phil. Goibaudy sieur
du Bois) 8. Paris, Coignard 1691.
Les livres de Cic. de la vieillesse et
de Tamitiö avec les paradoxes du
m^me aiitheur trad. en frar.g. sur
l'^dit. latine de Graevius. Avec des
notes et dessommaires par Du Bois.
Derniär e ^ditiori. A vec le latin ä.c6tö.
8. Paris, Coignard 1703, auch 1714.
Caton Pancien oude la vieillesse trad..
par de Maucroix — in dessen nou-
velles oeuvres. 8. Paris, Cailleau
1726.
Les livres de Ciceron de la vieillesse,
de Pamitie. Traduction nouvelle
(par de Barrett) les paradoxes , le
songe de Scipion et la lettre poli-
tique k Quintus \de la traduction
de Pabbe Geoffroy), Avec des re-
marques'et le latin ä cötö. 12. Pa-
ris, Barbou 1754. (Neue Ausgabe
1760?)
2 Tom.J2. Paris, Barbou 1776.
2 fr. 75 c.
Trait^s de Cic. sur Ja vieillesse et
Pamitiö (trad. en frang. par Pabb^
'• Mignot) 12. Paris, Didot Paln^ 1780.
Nur 50 Bxx. existiren. Einige da-
von auf Pap. d*Annonay.
De la vieillesse ou Caton Pancien, de
Pamitiö, ou Lölius. Ouvrages trad.
de Cic. par le bailli de R. {Ressc"
guter). 8. Marseille, Mossy 1780.
Traduction nouvelle des tpait^s de la
vieillesse et de Pamiti^ et des pa-
radoxes de Ciceron par Gallon La-
bastide. Avec le texte latin de Pd-
dition de d'Olivet. 12. Paris 1804.
3 fr.
— de la vieillesse , de Pamiti^ , des
paradoxes, du songe de Scipion
trad. par Barrett. Nouv. ödit. 12.
Avignon, Chambean Igll.
Digitized by
Google
Cic, italien. üebers^ 243 Cic. italien. üebers^
Cic. de la vieillc«seetdel»aiiiiti^ trad.
par Barrett, avec le texte latin. 12.
St. Brieue, Pradhomme 1812.
1 fr. 25 c.
Caton l'ancien ou dialogue sur la
vieillesse trad. de Ciceron, suivi
de quatre lettres sur la vieillesse
des ferames par Mme deM....n
(Maussin) 18. Paris 1822.
Epistre de Cic. ä Octavius nouvelle-
ment mise de Latin enlangäge fran-
cois. 4. Paris, de rimprimerie de
Conr. Badius 1546.
La eonsolation ou moyen de dimi-
nuer le deuil trad. par Nicolas de
Malfilastre sieur du Mesnil Mar-
timbos. 12. Rouen 1596.
Le iraitö de la eonsolation trad» par
Benoist duTroney. 12. Lyon, chez
^ Rigaud 1584.
Traite de la consolation> trad. par J.
Morabin. 12. Paris 1753.
Dieselbe Uebers. ist auch der Ausg.
Ton Reguicr Desmarais tJebers. der Bü-
cher V. d. DivinatiOD. 12. Pari«, Barbou
179S beigefugt.
♦ ♦ *
Eine hollätid. Uebers. der Offic. von
DIedr. Goorohart soll in 8. zu Leyden
1590 erschienen seio.
Opere di M. T. Cicerone recate in
volgare con note, prolegomeni eej
indici e col testo latino a riscontro.
40 Tomi, gr. 8. Milano, Bettoni
1826 flg. Subscr. Pr. 8 Lire k Band.
Vergl. die Anmerkg. oben S. 111.
La elfegantissima doctrina de lo ex-
celentissimo Marco tulio cicerone
chiamata rethorica noua traslatata
di latino in uunlgare {sie) : per lo
eximio maestro Galeoto da bologna.
4. s. 1. et a. röm. 56 fill. .mit ?4
Zeilen, ohne Sign., Cust. u. Bllzahl.
lat nicht Uebers. , sondern e. Aus-
zug n. ohne Wcrth. In der Vorrede
wird der UeberS. Guidetto genannt. —
Von Jenson zu Venedig uro 1472 gedr.(?)
— Vergl. Paitoni I p. 116 u. 117 und
Frc. de Licieriis T. I p. 184.
RJietorica nova träslatato di Latino
' in vulgare per Galeoto Giudotti
di Bologna 5 con un frontispicio. 4.
s, 1. et a.
So angegeben in dem Catal. der
Bibl. des Königs von England T. II
p. 162.
1 4. s. 1. 1478.
^ — 4. Bologna, per li fratelli de
Campii 1490.
Rhetorica Nova de Marco Tullio Ci-
cerone. Vulgarizzata üovamfeiite.
8. Venet., Jacob, di Penci da Leu-
cho 1509 adi 24 Septembrio.
Rhetorica a Herennio trad. per Ant
Brucioli. 8. Venet.„ Zanetti 1538.
-^ 8. Ibid. ^ Gabr. Giolito. 1542.
La rbetorica (cio fe una^ parte del
primo libro delP invenzione) tra-
dotta e commentata in volgdre Fio-
rentino per Ser Brunetto Latini. 4.
Roma 1546.
^o angegeben in dem Cataloge der
Bibl. des Königs Ton England T. II
p. 162.
I^a retoricft di Cic. a Gajo Herennio
ridotta in alberi da Oratio Tos ca-
ll ella. 4. Vineg. 1566.
di nuovo ristampata e aggion-
tovi tre tavole — con altri miglio-
ramenti. 4. Vinegia 1566.
— — r 4, Lione, Giov. di Tornes
1568. ^
— '— 12. Bologna, per gli H. H. del
Dozza 165a.
— — an der U6bers. der Aristotel.
Ethik. 4. Firenze, Maiini 1734.
,11 dialogo der oratore di Cic. trad.
per Lod. Dolce. 8. Vinegia, Gabr.^
Giolito 1547. 16 ung. Bll. Vorst.,
176 gez. Bll.
12. Ibid., id. 1554 u. 55.
aggiuntovi il dialogo ^ell' ^lo-
qu€?nza di Dn. Bar bar o. 3 Vol'. 4.
Venet., Bossaglia 1745.
S Vol. 8. Venet. 1794.
I tre libri del oratore di Cic. recati
in lingua toscana a riscontro del
testo latino (da P, Cantova,) 3 Vol.
8. Milano, Galeazzi 1771.
La topica di Cic. trad. coli comento
(di Pompeio della Barba) trad. ed
abbreuiate da Sim. de la Barba).
8. Venetia, Gabr. Giolito 1556.
— il dialogo d'intoriio alle -partitioni
oratorie con la sposizione di Rocco
Cataneo. 8. Venet,, Rofinelli 1545.
— dialogo della partitione oiratoria
tirato in tavole da Oratio Tosca-
nella. 4. Venet. 1564.
— ^ Ibid., Gabr. Giolito 1568.
.— orationi di Cic. del genere giudi-
ciale, accusatorio e del demonstra^
tiuo di latine fatte italiane (da
Fausto da Longianöj Ottavixiho Za-
fo, Sebast, Capallo e Pietro Renusson)
16'
Digitized by
Google
Cic. ilalien. Ufebers, 244 Cic. italien. üebers.
con gli argomenti, rartificio.edan-
notazioni. 3 T/om. 8. Vinegia,
(ohne Drucker) 1556.
. trad. da Lodov. Doke. S Parti.
4. Vinegia, Gabr. Giolito 1562.
Ei« Ex. auf gr. Pap. in der' Bibl.
des Königs yod England.
— — trad. da Lad. Dolze. 3 Tom.
4. Venezia, presso Francesco Störti
1735.-
3 Tom. 4. Napoli 1734.
— — in voligar toscano recate ed il-
lustrate con note a riscontro' del
testo lat. da Aless. Bandicra. 3 Part,
in 7 Tom. 8.Venez.,BettinelIil750—
1751. (Auch 1768.)
(trad, da Üeon, Giannelli) 3 Tom.
8. Lucca 1789 — 90.
Enth. e. gute Uebers. der Beden
pro Rose. Anier. , pra lege Manil. und
in Catil. mit ausfuhr!. Erläut^ruugeu.
Orazioni di M. T. Cicerone. Ver-
sione ital. di Spiridone Securo.
Vol. 1. d. Bologna, Turchi 1828.
(509 S.)
Vielieicbt ist seitdem noeh mehr
erschienen.
— orazioni scelte trad. da L. Dolze.
8. Venez., Sim. Occhi 1740.
Dodici fra le piü eloquenti orazioni
di Tullio trad. in lingua italiana
da Pietro Schedoni. gr.8. Modena,
eredi Soliani 1820.
Orazioni scelte di M. T. Cicerone in
volgar toscano recate ed illustrate
con note a riscontro del testo la-
tino dal P. Alessandro Maria Ban-
diera. 3 Toni. 8. Venezia, Molinari
1823./ 5 Lire.
— orazioni scelte recate in lingua
itai. a riscontro del testo da .Gius.
Ant. Gantova. 16. Milano, -Silvestri
1827. 3 Lire.
— gli aringhi contra Catilina tras-
portati. nell* idioma italiano daKo<
sario Gubernatis di Girgenti. 8.
Palermo, Valenza 1762.
Le Filippich^ di Marco T. Cicerone
contra^ Marco Antonio, fatte vol-
• gari per Girolamo Kagazzoni. 4.
Vinegia, appresso Paolo Manutio
1556. 4 ung. Bll. Vorst., 165 Bll.,
2 Bll. Errata u. 1 weiss.
— — fattfe italiani (da Tausto da
Longiano) con gli argomenti. 8.
Venez. 1556.
Le Filippiche di Cicerone. Tradu-'
duzionean idioma vplgare di Pietra
Giorgio Bianchi col testo latino.
^ 2 Tomi. 8. Milanö, presse Pogliani
— la seconda Filippica trad. in vol-
gare da Giovanni Giustiniano. 8.
Venez., Rofinelli 1538.
La orazione XIII di M. T. C. havuta
a favore delle legge Manilia. 8.
Venez. 1538.
— orazione a Ce&are per la quäle lo
ringratia de I'havere perdonato a
M. Marcello (trad. per Jac.Nardi,)
8. Vineggia, per Giovanni Antonio
di Nicolini da» Sabio 1536.
8. s. 1. e stampatore 1537 (?)
Orazione di Cicerone in difesa di
Milone trad. di latino in üolgare
4a Giacomo ßonfadio. 8. Vinegia,
in casa de* figliuoli di Aldo 1554.
38 Bll. u. 2 weisse.
Wiedergcdr. in B.'s Werken. 8. Bo-
logna 1744 od. ßrescia 1746.
Orazione di M. Tullio Ciceroi^e in
difesa di T. Annio Milone, con la
versione ital. di A. Cesari. 8. Ve-
rona, Libanti 1828. (84 S.) 2 Lire.
— i sette Hbri contra Gajo Verre,
trad. da Gius. Tmmezzino. 8. Ve-
nez., Mich. Traraezzino 1554.
— la divinatione contra Verre trad.
per Gioseffa Giustiniano. 4. Padoya
1549.
Le letterjB di Cicerone disposte per
ordine dei tempi trad. e corredate
di note dal cav. Luigi Mahil
col testo a fronte. 10 Tom. 8. Pa-
dova, tip. della Minerva 1819—20.
(15 */.)
Letter e di M. T. Cicerone disposte
secondo l'ordine de* tempi.
Traduzione di Ant. Cesari con
note. 6 Vol. 8. Milano, Stella
1827 - 29. 48 Lire.
Gebort zu der Ausg. von Beuti-
▼oglio.
— Epistole 4ette le famigliari fatte
italiani (da Fausto), 8. Vinegia,
Vinc. Vaugris 1544^ auch 1555.
— le epistole famigliari di Cicerone,
tradotte secondo i veri sensi dell'
auttore e con figure proprio delU
Jingva volgare. 8. Vinegia, nelle
case de figliuoli di Aldo 1545. 3 ung.
Bll. Vorst, 1 wss. Bl., 333 ffez, u.
1 W. mit d. Anker. ^
Digitized by
Google
Cic. Italien. Uebers. 245 Cic, Italien, üebers.
Der Verf. dieser Üebers. ist Gniclo
Loglio. Selieo. — (In Gotlingeo.)
Bistampate et con molto stu-
dio riv^edute & corrette. 8. Vinegia,
in casa di figl. di Aldo 1&45. S05
gez. u. 1 uüg. Bl. mit d. Anker.
Schöner, aber weniger seltner Wie-
derabdruck der vorigen. (In Wolfenb.)
Epistole famigliari di Cicerone. Tra«
dotte (da Guido Loglio) secondo i
ueri sensi dell' auttore & con figure
proprio della lingua uolgare. Ri-
starn pate di nuovo & con molto
studio ricorretle. 8. Vinegia, in
casa de* figlivöli di Aldo 1548. —
805 gez. Bli. u. 1 mit d. Anker.
Wiederabdr. der 2ten Aldine von
1545. — Man kennt ebenf. TOin Jahre
1548 zw^i versehiedene Ausgg. In der
einen steht die Jahreszahl anf d«m Ti-
telbl. u. znEndc so J M. D.XXXXVIU,
in der andern , welche mit mehr abge-
stumpftem Lettern gedr.ist : M.D.XLVIII.
8. Vinegia, Aldo 1549.
Ist nur neuer Titel zur Torigen,
letzt erwähnten Ausg.
8. Vinegia, Aldo 1551< 805 u.
X ung. Bl. mit d. Anker.
Unsauber.
8. Vinegia , Aldo 1552. 305 u.
1 ung. Bl. mit d. Anker.
8. Vinegia, Aldo 1554- 819 BU.
u. 1 Bl. mit d. Anker.
Zn Ende steht da» Jahr 1555, auf
dem Titel aber 1554. Indessen in dem
Ex. der Bibl. zu Parma ist das 520ste
BU. weiss, und zu Ende wie im Anfang
steht 1554. S. Renouard Annales d[ts
Aide. Edit. II. T. 1. p. 888.
Le epistole . famigliari di Cicerone
tradotte di nuovo e quasi in in^i-
niti luogbi corrette da Aldo Ma-
nutio. 8. Vinegia, Aldo 1559. 367 ßll.
(welche irrig bis 379 bezeichnet
sind) 11. 1 wss. Bl.x
Nicht blosse Wiederbohlung einer
frühem Ausg. der TJebeis. von Guido
Loglio , sondern mit Verbesserungen,
welche man irrthüml. dem Aldus Ma-
uutius beigelegt hat. Dieser kann aber
wohl ihr Verfasser nicht gewesen sein,
da er damals eist 12 Jahr alt war und
sicher nicht die Kenntnisse besass , um
diese Uebersetzung verbessern zu kön-
nen. Die Verbess. geboren wabrscb),
seinem Vater Paullns M. an. Siehe
Renouard Annales des Aide. Edit. IL
T. 1 p. 319.
Eine Aldine von 1560 ist viell. nur
ein Irrtbum.
— lottere famigliari comentate in
lingua volgare Toscana da G. Fa-
brini. Fol. Venet., Sessa 1561.
— (Titel wie Aldine 1559.) 8. Vcne-
tia, Aldus 1563.
Treuer Abdr. der Aid. von 1559
selbst mit dei^ Fehlern in dei; Beziffe-
rung.
— (ders. Titel). 8. Venet, Aldus
1566.
Ganz übereinstimmend .mit der
Ausg. von 1559. ^ ^
— lettere famigliari comentate in lin-
gua volgare Toscana da G. Fabrini.
Fol. Venezia, Sessa 1568.
Le epistole famigliari ^ di Cicerone,
giä tradotte & hora in iiiolti luoghi
corrette da Aldo Manutio : Aggiun-
tiui gli argomenti a pinscuna epi-
stola, le Esplicationi de' luoghi
difficili & Jk Tavola de' Concetti
sparsi nel Libro. 8. Venetia, Aldo
1573. 30 Bll. Ind., 2 weiss , 749 S.
u. 1 .weiss .fil. zu Ende.
Ist nur Wiederbohlung der Ausg.
v. 1559. —■ (In Göttingen.)
8. Venet. , Altabello SalicatQ
1573.
8. Venet., Ugolini 1584.
trad. da G. Fabrini. Fol. Ve-
net, her. di Sessa 1576.
— — trad. da G. Fabrini , ricorrette
da Borgarucci. Fol. Venet., hered.
di Sessa 1582. (auch 1583?)
— — (trad. da Guido Loglio) 8. Ve-
net., hered. di Pietro Deiuihino
1587.
Le epistole famigliari di Cic. trad.
da Aldo Manutio con gli argomenti
etc. Di nuovo ristampate et con
somma diligentia ricorrette. 8. Ve-
netia, appresso i Guerra 1598.
24 ung. ßll. ( das letzte weiss)
749 S.
— (Titel wie Ausg. 1582). Fol. Venet.,
/ Sessa 1604.
(trad. da Guido Loglio) corrette
da Aldo Manutio. 8. Venet, GiroL
Polo 1607.
Digitized by
Google
Cic. italien. üebers. 246 Clc, italien^ üebers.
trad. da G. Fabrini. Fol, Ve-
net. 1611. (?) u. 1620.
— lettere famigliari commentate in
■ lingua Vulgare Toscana da Gio-
vanni Fabrini. Di nuovo ristam-
pate et ricorrette. Fol. Venet. 1629.
— lettere famigliari commentate in
lingua volgare toscana da G. Fa-
brini con annotazioni. Fol. VeneL,
apresso Ogniben Classeri 1648. '
Fol. Venet. , P. Baglioni 1683,
— .— trad. (da G. Loglio) e corrette
d'Aldo Manuzio con gli argomenti.
2 Tom. 8. Venez., Francesco Pia-
centini 1736.
Sehr geschätzt. Enth. ancb Apo-
§lolo Zeno's notizie de' Manazi »lam-
patori.
B. Venezv, Simone Occbi 1745.
— pistole famigliari volgarizzate *se-
corido la maniera di scrivere de'
tempi correnti. Fatiche di Fr. La-
nier Chiari 8. Venez. 1740.
— l'epistole a' familiari in volgar
Toscario recate a riscontro del testo
latino ed illustrate con hote per
Aless. ßandiera. 3 Tom." 8. Venez.,
Bettinelli 1773. *
— lettere di Cic. a suoi amici ripor-
täte nell* idioma volgare da Fr.
Pagliai. Tomo II 4. Palermo, Va-
lenza 1767.
Le epistole famigliari di M. T. Ci-
cerone gia tradotte da Guido di
Reggio ed in molti luogbi corrette
da Aldo Manuzio con gli argomenti
a cjascuna epistola, le spiegazioni
de' luoghi difficili, ed un indice-
, copioso delle persone e delle ma-
terie. Nuova edizione ricorretta sul
testo latino, aumentata di note, e
di un compendio cronologico della
vita di Cicerone disteso anno per
anno. % Tom. 8. Milano, Giusti
1827—28. 10 Lire.
Le Pistole di Cicerone ad Attico fatte
volgari da M. Matteo Senarega. 8.
Vinegia, in casa de* figliuoli di
Aldo 1555. 399 gez. Ell. u. 1 mit
Anker.
Erste n. nicht hanfige Ausg. dieser
üebersetznng. — (In Wolfe nb.) Ein Ex.
anf gross. Pap. besass H'ibbei t, aus dess.
Anrtion es Hr. Thor{>e in London für
13 X.. 13 Sh. erstand. - ,
— (derselbe Titel). 8. Vinegia, Aldo
ohne Jahr. — 399 Ell. u. 1 mit dem
Anker.
Schlechter Nachdr« der vorigen und
mit derselben Zeile für Zeile überein-
stimmend; keine Aldine, sondern aus
einer andern gleichzeitigen Officin za
Venedig atammend. S. Renonard An-
nale* des Aide. Edit. II, T. 1 p. 395.
u. T. IL p. 209. — Ein Ex. dieser Ansg.,
in welcher jedoch das letzte Elatt mit
dem Anker fehlt, Ut in Göttingen.
— (ders. Titel). 8. Vineg., Aldo
1557.
Renonard , (siebe Anna), des Aide,
Edlt. IL T.l p. 414) hat noch kein Ex.
dieser Ausgabe gesehen.
— (ders. Titel). 8. Venet., Aldo 1669.
— epistole ad Attico trad. antica-
mente da Math. Senarega .ed ora
ridotte alla maniera di scrivere de*
tempi correnti col ritratto del ab-
bate Francesco Reinerio Chiari.
2 Tom. 8. Venet., Recardi 1741.
L'epistole di M. Tullio Cicerone scritte
a Marco Bruto nuovamente fatte
volgari da Ottaviano Maggi. 8. V6-
net., Aldo 1556. 55 S.
Erste Ausg. dieser UeberseUnng»
welche 18 Briefe enthält, 11 von Cic.
u. 7 von Brutus.
Lettere scelte volgarizzate da F. CHiari.
12. Venezia, presso Giuseppe Co-
rona 1731. — Ed. IL 12. Ibid. 1740.
Lettere scelte di M. T. Cicerone,
trad. in ital. da II' abb. Antonio Am-
brogi. 18. Bassano, Remondini 1828.
394 S. 1 Lira 25 ^.
Epistula di Cicerone a Q. suofratello
• in volg. recata con note per Ban-
diera» 8. Venez., Bettinelli 1744.
col testo lat. e con annotaz.
dalla lingua iuglese dal Middleton.
8. Venez., Pasquali 1744.
Locutioni dell' epistole di Cicerone,
scielte da Aldo Manutio. 8. Venet.,
, Aldo 1570. 73. 75. 82. 87. 94.
Saggio di locuzioni delle epistole di
Cicerone sceltp da Aldo Manuzio.
Aggiuntivi pareccbi epigrammi
iatini da l^^c. Barbieri. 8. Pavia,
Fusi 1826.. .
— il dialogo delP amicitia trad. in
lingua toscana per M. Oratio Car-
daneto. 8. Firenze, Lorenzo Tor-
rentino 1559 (Ztf jB«cfe: 1560) 76 S.
— — tr^d. dal P. Paitoni. 8. Vene».
1763.
in colleziöne d'opusc. , scienti-
fici. 8. Firenze 1809. T. 9 u. 10.
Digitized by
Google
Cic. italien* üebers. 247 Cic. italien, üebers.
la natura degli dei. Libri tre
i M. T. Cicerone volgar. da Tcresa
'arniani - Malvezzi. 8. Bologna,
lasi 1828. 4 PaoU.
ammenti dei sei libri della repu-
lica di Marco Tullio Cicerone
olgarizz. dal «principe Pietro Ödes-
alchi. 8. Koma, Salviuzzi 18^6.
16 S.
Frammenti della republica -di Cic.
olgarizzatti da Teresa Carniani
lalvezzi, 8* Bologna 1826.
il sogno di Scipione voltato in
reco per Massimo Planude e fatto
olgare per M. Zanobi da Strata
aronato poeta Florentino. 8. Pisa,
r^sso Kanicri Prospqri 1816. —
in u. 56 S. , 1 ung. Bl. u. 7 S.
Jehers. des Sallust,)
Eolb. die griech. üebers. des PU-
es, sowie die Uebenragong eines
cbstückes des Sallust. Von Seb.
mpi herausgegeben. Die Aufl. war
30 Exx. — (Id. Götlingen.)
il sogno di Scipione di M. T. Ci-
erone trad. e corredato di note
al cavaliere Luigi Mabil. 8. Mi-
3no, presso Anton. Fortunato Stella
815. 62 S.
Zu Ende steht die Beraerkung^ dass
12 Exx. u. 1 auf Pergamcrit »bge-
en warden. Dieses Ex. auf Perg.
in der küuigl. Bibl. zu Paris. >
le Tusculane Vecate in italiano,
;. Venez., Vaiigris 1544.
— trad. da G. Fr. Napione. 2Tomi.
I. Firenze 1805. Auch gr. Pap,
degli uffici, della amicitia, della
recchiezza, le paradosse trad. per
m nobile Vinitiano {Frd, Vendra-
ndrio) 4. Vinegia, Bernardino di Vi-
ele 1528. il mese di Marzo.
— 4» Venezia, per Gio. Antonio
li Nicolini da Sabio 1536. u. 1539.
— 8. s. 1. 1540.
— ed il sogno di Scipione (trad.
jer Antqn, Brucioli) 8. Venez., ad
nstantia ■ di Giovanni de la cbiesa
?avese 1544.
— 8. Venet., Dem. Cavalcalovo
1563.
»ere morali di Cic. ciofe tre libri
le gli uffici, due dialoghi l'uno
3 eil' amicitia e Paltro della vec-
chiezza , sei paradossi secondo l'o-
penione de gli Stoici. Trad. da
M. Federico Vendramino.! Nuovar
mente riveduti e corretti da Lud.
Dolze. 8. Vinegia, appresso Gabr.
Giolito 1564. 14 ung. B!l. Vorst.
u. 381 S.
8. Venez., Sim. Occbi 1739.
— — nuovara'ente volgarizzati con
qualcbe annotazione {da CZeviani)
8. Verotaa , Kamanzini ' 1737 und
1739.
— — 12. Venet.. Bartoli 1750.
volgarizzati da M. Facciolati.
32. Venet. 1750,
trad, di Domenico Anton. Bor-
gbesi. 8. Lncca, Marescandoli '
1753.
trad. dei P. Aless. M« Bandiera.
2 Vol. 8. Venet., Bettinelli 1754.
Gli uffici di M. Tullio Cicerone e
sopra di essi comment »rj di giuris-
prudenza d'etica filosofica di poli-
tica e di filologia — dal marchese
Andrea Luigi di Silva. Fol. Fi-
renze, appresso Andrea Bonducci
1756. Mit 1 Kpf. X und 348 S.
(In Göttingen.)
Nichts weniger als schön gedruckt.
Vielleicht hat auch die Grösse des Pa-
pierraudes Veranlassung gegeben , £xx.
auf gr. Pap. anzunehmen.
ö. Venez. 1765. (?)
— gli uffici e gli opuscoli sulla vec-
chiezza e suU' amicizia , il sogno
di Scip. ed i paradossi : coli* istru-
zione pel consolare concorso di
Quinto fratello. In toscan linguag-
gio recati a riscontro dei testo la-
tino ed illustrati con note per
Aless. Bandiera. 2 Tom. 8. V«nez.
1780.
— i tre libri degli officj tradotti da
Matteo Faccioiati sopra Pedizione
dei 1747. 2 Vol. 16. Milano, Fe-
iice Kusconi 1824.
Trattati di Cicerone della veccbiezza,
dell* amicizia, il sogno di Scipione,
epistola a Quinto fratello volgariz-
zati nel bupn secolo della lingua
italiana. 8. Koma, Cipicchia 1819.
Nur die erste Abhandlung ist hier
zuerst ans einer Handschr, der Barberin.
Bibl. herausgegeben. Die andern sind
Abdr. früher erschienener Uebers.
Oratione di Cic. contra Valerio di
latino in volgare trad. per M. Marc'
Digitized by
Google
Cic. spanische üebers, 248 Cic. spanische üebers.
Antonio Tortora. 12. Vinegia, Ni-
col. d»Aristoti1e detto ZoppinojlSS?.
del me»e di Settembre. — 20 ung.
Bll. Sign. A-E. (In Wolfenb.)
La consolatione di M. Tullio Cice-
rone fatta volgare da Fortuniano
Sanvitali. 12. Parma, Viotto (1593.)
M. T. Cycerona o powinnos'ciach
wszech stanowludzi, Ksi^gi 3 y te-
goz Cycerona Ksiggi o staros'ci. 4.
w Wilnie 1766. * 6 poln. Gulden.
— tegoj Mowjr za Markiem Marcel-
lem y przeciwko KatyJinie przekt.
przez Ä. Nagurczewskiego. 8. w
Warszaw. 1766. $ poln. fl.
Tratados da amizade, paradoxes e
sonho de Scipiao de Cicero tradu-
zidos por Duärte de Rezende. 4 min.
Lisb., Galharde. 1531.
a^ra reimpressos por L. Ant.
de Azevedo. 8. Lisb. 179p. SOOrees.
Libro deM.Tulio Cicero chamadoCa-
tao mayor ou da velhice traduzido
por Damiad de Goes. 8. Veneza,
por Stevao Sabio 1534.
Werdeo ▼on der Lissaboner Acadi^-
mie citirt.
Oraciones escogidas de Ciceron en
^ latin y castellano por Rodrigo de
Oviedo. . 2 Vol. 8. Madrid, Sancha
1785. 12 rs.
2 Vol. 8. Ibid. 1805.
— oraciones escogidas trad. del latin
al castellano por Rodrigo de Oviedo.
Nueva Edic. 2 VoL 12. Paris, Rosa
1827.
Quatro or^piones de. Cic. contra Ca-
til. Trad. en lengua espanola por
Andr. de Laguna. 8. En Madrid,
Pro. Martinez 1532. 2 mxff. und
55 gez. BIL ^
Die erste Verrine spanisch übers«
▼OD Pei. Sim. Avril. S. oben Ausge.
des Textes S. 150.
Los libros de las epistolas o cartas
de Cic. vulgarmente llamadas fa-
miliäres : traducidas en la castellana
por Pedro Simon Abril. Con una
chri)nologia de viente i un consu-
lados, las cos^s mas *graves queen.
ellos sucedieron en cuyo tiempo
se escrivieron estas cartas. 4. Va-
lencia , en la inlprenta de Vicente
Gabrera 1578.
4. Pamplona 1678. ^
4 Vol. 8. VaFenzia 1797.
Los dos libros de las epistolas selec-
tas en que se pone ei uso de car-
tas narratorias i de favor, llama-
das, comendaticias , puestas con-
traduccion i declaraciones en len-
fua castellana hechas por Pedro
imon AbriL 8. Zaragoza, Juan
Soler 1583.
8. Barcelona 160Ö.
— cartas (selectas) de Ciceron en la-
tin y castellano. 8. Eurgos 1758.
Los dios libros de las epistolas sele-
ctas de Cic. con traduccion i de-
claracion en lengua Castellana he-
chas por Pedro Simon Avril. 8.
Valentiae , cxc. J. Th. Lucas 1760.
Mit Text.
— — 8. Ibid. 1777.
Libros de Qicerone^ en que tracta de
los oficios , de la amicicia y de
la senectud , con la economica de
yXenophon trad. de latin en ro-
mance castellano (por Fr, TAamara)
anadionse los paradoxes y el sueno
de Scipion traduzidos por Juan
Jarava. 8. Amber es 1546.
— (ders. Titel). 16. Anvers, en casa
de Juan Steelsio 1549. 24 ung. Bll.
Verst., 400 gez. Bll.
8. Alcala, Brocar 1549. goth.
8. Salamanca, en casa de Pedro
Lasso 1582.
— -^ 4. Valencia 1746. Auch 1774,
— los oficios con los dialogos trad.
por de Valbuena. 2 Vol. 12. Ma-
drid, Ibarra 1788. (10 frcs.) (?)
Libro llamado arte de amistad con
maravillosos exemplos, traduc. en
Castellano por Miguel Cornejo. 4,
Medina del Gampo, Pt. de Castro
1548. goth.
Enth. Cicero's n. Lncian's Dialo-
gen von der Freuadschait u. ht höchst
selten. S. Sanlander Caul, T.ü p.250.
Cicero von den Pflichten ungr. übers,
von Alex. Koväsznay, herdusgege-
ben von Engel. Presburg 1795,
Digitized by
Google
Cicero Eiitgsschr. 249 ' Cicero Erltgsschr.
— Lölius va^y M. T. Cicerdnak Bes-
zcllget^se ^ BarAtsägröl magya*rÄzta
Viräg Benedek. gr. 8» Pesth 180^
36 kr.
Ist e. uDgr. Uebers. des Laelias von
Bened. Virag,.
ErläuternngsschriftßTi^
Abrami y Nicol.^ commeutaritis in ter-
tiam i^oluinen orAlioDum Gieeronis«
2 Vol. Fol. Lutet. Pari». , Seb. Cra-
moisy 163 1«
jicanthius y Georg* — s. Kelhaimann.
Aescharti, Jo, , anatome libri L Offic»
Cicer. 12. Halae 1612.
Agricolüy Nicol.y annotatt. in dnas oratt.
Cic. pro lege Manilia et pro Archia
(c. textu) 8. Noriberg., exe Jo, Mon*
tanus et Neuber 1550.
Alberiij Leon, Bapt,^ in Cic. locnm de
Officiis brenis et accnrata interpreta-
tio. 4. Basilo Rob. "Winter 1538.
Alsariiy Vinc, , ephemeriduin libri duo
priores in quibus Cic. epist. ad Luc-
cejuin aliique vet« loci explicantur* 4.
Bonon. 1598.
Amar , J, A^^ les rbc^tenrs latins oa
. anal^se raisonuee des onvrages de Ci-
ce'rooy de Quintilien et de Tacite siir
. Tart oratoire a l'usage des classes de
secoiide et de rb^torique. 12. Paris,
Gosselin 1829. XX u. 366 $.--5 fr.
Amerhachiif Kiti, comraentarii in Cic.
tres libros de officiis. 8« Argeutorati,
apud Cratonem A^jliam 1538. in.
Sept. 148 S. n. 2 ung.'BIl.
— — et J. Olivarii in Somn. Scipionis y
Coelit Galcagnioi in libros de officiis
etc. 8. Paris., Gryph. 1541.
Eiusd, antiparadoxa cum'duabus oratio-
nibns, altera de laudibus patriae, al-
tera de ratione studioruiD. 8. Argcn-
torati 1541.
Eiusd, expositiones part. orat. et prae-
fatioiiis de optimo genere diceudi. 8*
Basil. 1548.
Eiüsd. enarrationes epistolar. familiär«
Cic 8. Basil. 1553.
AngeluSf Jacy — siehe de Scarparia»
Annotationes doctiss, -viror. in omnes
Cic. epistolas ijuas vocaot familiäres.
S.Lwgdo S. Grypli. 1542.
Annotationes viror. doctiss. in aliquot
philosophicos Cic. libros« 4. Basil.,
Oporio 1544.
Annotationes in Ciceronem ^z edit* Jos.
Oliveti.3Vol. 8. Lond.,Priestleyl819.
2L. 2S1|., gr. Pap. 5L. 8Sh. — Auch
4maj. Oxon., Talboys 1824. 3 L. 10 Sh.
Anton, Car^ Theoph,^ quaedam de va-
ria lectione qnae in Cicer. epist. ad
divers. XV 1. 26. reperitur. 4. Gorlit.,
in off. Schirach. 1809. Progr.
Antonius^ Aelius — s. Nebriaaensis,
Aretinus y Leon,, Cicero novns — an
mehreren Ausgg. vit. paral. <fe8 Flu-
tarch ; zuletzt herausgegeben von Mai
nach 3 Hdschr. der Ambrosiana in s.
Ausg. d. Fragm. orat. Cic Medio].
1817 p. 254—301.
Vita di Cicerone scritta da niesser Li-
nardo Bruni Aretino, 8. Parma, co'
tipi Bodouiani 1804.
Arlotini , lUer^ , notae io librnm pri-
mum Cic. Epist. ad famil. 8. Venet«
J1549.
van Assen, Com, Jacob,, clispot. ja-
ridico - literaria de Cic. oratione pro
Aulo Clueutio Avito. 8* Franekerae
1809. 8 Bll. , 164 S. u. 6 ung. Bll.
Aperaniy Bened*, dissert. in quibus Ci-
cero alliqne explicantur — in ejusd*
opcribus. Fol. Florenu 1717. T. 11.
p. 203 sq.
Ayrmanni, Chrp, Frd,, comparatio Ca-
tonis et Cicerouis s. de charactere
summae graviutis et humanitatis dis-
sertatio. 4. Wilteberg. s. a.
Baden, J,, de cou&taniia Cic in iudiciis
de bominibus rebusque. Hafoiae 1788.
Progr,
Eiusd. de poeiica facultate Cic. proluslo.
Ibid, 179 .
Beide AbhaiidlungPii wieder abgedr.
in Badeni opusculis laiin. 8. Havo. 1793.
Baduellif Cl. , notae in Cic. oral, pro ,
l^ilone et Marcello c. qoibusd. ejusd,
oratt. 8. Lugd., S. Gryph. 1552. *
, Brevissimae in somuium Scipionis ex-
planatioues per Barrientum couciona-
tae. 8. Salmanticae, exe. Matth. Ma-
rcs 153a
Bartels^ jfug, Chr,, Cicero oralor apte
dicens. 4. Heimst. 1771'.
Bauer, Carol, Ludop,^ Ciceronem de N.
D. II. 28. 72 contra Lactantii Insti-
tutt« divin. IV. 28. 3 sq. defendit.
Lauban. 1764. '
Baumeister , Frd. Chr,y prograitima de
graecis quae Cicero sqriptis suis in-
n^scuit — in ejusd, exercitatt. acad.
etscholasticis. 4. Lips. 1742. p. 205 sq.
Baumhauef^ Guil, Theod, , spec. jurid;
inaug. de lege VIlL C. Si certuia
petatur. Accednnt tria capita observa*
tionum in Cic. librnm II. Acadera.
' Qnaest. 4. Lugd. ßaU, apud Haakium
et soc; 1811. 162 S« — 1 fl. 10 st.
Bayer, J, D., Cicero tbeologus« 4. Je«
^ae 1700. (40 S.)
Digitized by
Googk
Cicero Erltgsschr. 250 Cicero Erltgsschr.
Becher f Chrstn» Fiirchtegott y Ciccro*s
Prolog zur ersteu Tusknlao. Disputa-
tion, krit. philol. ^erläuiert. gr« g.v
Liegniiz» Dünch 1817u. l820. 48 u.
68 S. 2 Progr.
"Bedrotus^ Jac, — «. LucubratiODes elc.
Beger, Laur,, examen dubior. qiiornnd.
an Cicero Prpcoosul Asiae appellarV
possit. Fol. Golou. Marcb. 1704.
Beier , Carol, , jurisprudeutia in Cic,
oratione pro Tnllio accnratius expo-
nitur — in Jahn's Jabrb. f. Pbilol,
1826. Bd. 1. S. 214 — 220.
Eiu^d, annolationes in Cic. Brutnm —
Edid. J. Ca^p. OrelUus. 8» Zürich
1830. 55 S. Progr.
Bellendem, GuiL, de tribus Itiminaribtis
rom. libri XVI. s» elogia varia ex ope-
ribns Ciceronis. Fol. Paris, du Bray
1633. (N. Titel: Ibid. 1634.) .
Eiusd, , Ciceronis princeps, - ra»
tiones et cou^lüa bene gerendi fir-
maQdique iihperii. 8. Paris 1608'
Eiusd. Ciceronis consnl,- Senator, sena-
tnsque romanusu 8* Paris » J. Corbon
1612.
Eiusd* de statu prisci orbis libri tres.
1. Ciceronis priuceps. 2. Ciceronis
consul. 3. Senator sen^tusqiie roma-
uns. 8. Paris., du Mesoil 1615.
Diese Werke -von Bellendenus kom-
' raen nicht häufig vor.
(Ed. Parr) 8. Lond. 1787. Mit
8 Portr. (von Burke , florth u. Fox.)
B^edict^ TVaug, Frd, , conjecturae ad
Verrinas Ciceroais orationes. 4. Tor-
gav,, apud Kurz 1809.
Vergl. d. Recens. in d. Leipziger
Ltt. Ztg. 1809. Aug. S. 1656 — 1660.
{Bentley) Cicero vindicated against ihe
misrepresentations of Mr. Collins ~
in bis remarks npoo a late disconrse
of frecthinkiug. 8. Cambridge 1725.
P. 2. p. 68 — 82.
Bentleji y Bch.y emendationes bactenns
inediuc. 8. Oxon. 1805. 37 S. Auch
abgedruckt in Seebode's Archiv für
Philologie 1825. Hfu 2 S. 199—228.
Erotemata in Cic. libros III de officiis
itemque de senectute, et de amicitia
dialogos > etc. autore Joan, Bentzio,
12k Argentorati, exe. Anton* Bertram
1590.
Berg, Fr, E,, disput. de iuris consulto
e sententia Ciceronis. 4. Aiustelod.
1822. ,
6erger y Jo, Sam» , dissertatt« Ires de
Cicerone inedico. 4. Wilteb. 1711 u.
1712.
Bernardi\ Dauid,^ diifertalio de «ucto-
ramento funebri M. T. Ciceronis- (ad
Vell. IL es,) 4. Wiiteberg. 1720.
Beroaldif, Phil., comment. in Cic. Tu-
sculanas. Fol. Buoon. 1496. u. öfter
— siehe Ausgg. des Textes S. 212.
Bersmanni, Georg,, scholia et anuotalio-
D^s in Cic. orationes XIV Philippicas.
Collect, et opera G. ßeismanui. 8*
Servest. 1611.
Eiusd, in Cic. orationes XVII ex do-
ctis/i. viror. notis et anuotatt. commen-
tarii. Stud. et opera G. Bersmann.
8. Ibid., Zachar. Dörffer 16U.
Betuleji, Xysti, in Cic. libros de offi-
ciis, de amicitia, de seueciute com-
xnentariä. 4. Basil., Jo. Oporin 1544.
m. Marr.
Eiusd, annotalt. in Cic. Laelinm s. de
amicitia. 4. Paris., Mich. Vascosan.
1545.
Eiusd. in Cic. de officiis, de amicitia,
de seuectute libros chronologia. 4.
Paris., Tb. Richard 1550. 18 ung.
BlI.
4. Ibid., Tb. Paganus 1556.
Eiusd, in Cic. libros tres de natura deo» '
rum et paradoxa commentarii — nunc
primum io lucem editi. 8* Basi!., J.
Oporipus 1550. 14 ung. Bll. Vorst.,
361 S. u. 3 ung. Bil. Chrono), und
1 wss. Bll. (Weigcl iuL. l^^f 16jf{.)
Eiusd, in Cic Paradoxa comirientarii
nuDC primum in lucem editi. 8* Ba-
sil., J. Oporiu. s. a. (1550.) (55 S.)
Beumlerij Märci, analysis selectar. ali-
quot Cic. epist. dialec^ca et rhetorica
ad methodum P. Rami conformata.
8. (Spirae r^emetum) typis Bern. Al-
bini 1588. 4 uug. Bll. u. 240 S.
Eiusd, analysis epistolarum Ciceronis
ad Quini. fr. et orat. pro Q. Ligario.
8. Spirae Nemel. 1589.
Eiusd, analysis dialeclica et rhetorica
oralioqis Cic. pro S. Roscio Araerino,
ad praecf>ptiones Pt. Rami et Audo-
inari Tabci accommodata. Ed. IL 8.
Spirae Nemet. 1595.
Bibliolhcca commentarior* ^narrationnm,
expositionum in Cic. oratt. Edid. Jo.
Beatus Helius. Fol« Basil. » tjpifi
Episcopianis 1694.
Bidermann, Jo, Gotd,^ commentatio de
artibus indotatis ad Cic. lUb. I de
orat. c. 55. — in Script, societatis
lat. Halensis, Semester I p. 36 sq.
Bmkes , Fr,, respousio ad qaaestionein
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 251 Cicero Erltgsschr.
de analysi et constltut. doctrinae in
Cic. libris de officiis. 4. Lugd. Bat.
1819. 1 fl.
Birkhohj A. M., Cicero inedicus b. e.
selecti e Ciceronis operibus loci Tel
facillirne ad res disciplinasque inedi-
cas transferendi. 8* Lips«, apud K1ee~
feld 1806. %^, (N. Tit. Ibid. 1813.)
l'-^ 8?f.
Bisciolae^ Laelii , disqiiisitio, quo tem-
pore secunda Cic. Pbilippica in M.
Antonium fuerlt habita — in ejasd.
Horarum subsecivar. libr. XVII c. 7.
lugoUt. 1611.
Blair , Hugh on ihe eloquencc /of Ci-
cero — in hi« lecUires on rhetoric
and belle» leltres. 4. Lond. 1783.
T. II p. 26 — 34.
Eiusd, analysis of Gicero's oraiion for
Ciueutius — daselbst p. 86-100.
Bloch, Sep, Nie, Jo,, obss. in oratio«
Dem Ciceronis pro S. Roscio Ame-
rino. 4. Hafn. 1814.
Eiusd, anctarium animadv. in orationem
Ciceronis pro S. Roscio Amerino»^ 4.
Hafn., apud Scbubotbe 1816.
Idem , Spuria nonnuUa in o^dooibns
Ciceronis ex indicii& interni^Trguua-
tur. Accedit «corollarium de lacuna
in oratione pro S. Roscio Amer. c. 45.
— 4. (Progr. der Rothschilder Ca-
thedralscbule) 1827. 19 S.
Idem, S^shützii Indicem latinitatis Ci-
ceronianae spicilegio ex orationibnt
praesertim pro Rose Amer., pro lege
Manil. et ,in Catil. locupletavit. 4.
Ibidem 1828. 17 S.
BlumenthaU Frd,, de Ciceronis et Pia-
tonis aliquot locis commeutatio critica.
4. .Stendal 1829. (19 S.) Progr.
Böttiger , C, A, , de interpretalione
epislolarum Ciceronis ad diversos. 4*
' Lip». 1785. (27 S.) Progr.
Eiusd, prolusio ad locum Ciceronis in
Catilin.lII. 8. 9. — 4. Budissae 1791.
(20 S.y Progr.
de BonOy Hierpn.j diss. de medica fa-
cnltate in M. T. Cic. comperta — in
Nuova raccoltia d'opusc, scieutif. T. ILI..
p. 129 sq.
Bosii , Simeon»f animadv. in epist. Cic.
ad Allicum. 8. Frcf., Andr. Wechel
1580. 4 «"g. Bll. Vorst. , 218 S. u.
4 uDg. Bll. Ind. (Weigel inL.l */ 4y^.)
Bott, Thomas, a review of the passage
in Tully's first Tusculan disputation
concerning Pherecjdes' notion ol a
fiiture State a^ainst Mr. Warburton.
8. Lond., Mauby 1744. 1 Sb. 6 d.
Bouchaud , Matth. Ant, , memoire sur
la morale de Cic^ron — in Mera. de
de rinsliliit. nat. de Paris. Science,
moral et polit. T. IV. Mera. p. 382 sq.
Remarques sur les Tusculaoes de Gic^-
ron, avec une dissertation sur Sarda-
napale (par Bouhier) 12. Paris, Gau-
douin 1737»
Enthält Lesarten dreier Leidner
Handschr. Auch benutztet, den treffl.
Pariser Codex.
Bouhier remarques sur Gic^ron. Nouv.
Edition. 8. Paris, veuve Gaudonin
1746. 548 S. u. 2 ung. ßll.
Enth. Bemerkungen über die Bü-
cher de Nat. Deor. , Tnscul. , Somn«
Scipionis u. zu den 4 Catilin. Reden. •
Nouv. Edit. 8. Paris , Barboa
1766. (Weigel in L. 2«/« 8^.)
Brantii, Jo, , elogta Ciceron. Romanor. ,
domi militiaeque illustrium. 4. Aot-
verp. , apud Hieron. Verdnssen 1612.
Brashridge , Thomae , quaestiones in
officia Ciceronis compendiariam totius
opuscnli epitomen continentes. 8.
Oxon. 1615.
Brsdow , Gahr. Godofr, , cril. obser-
vatt. in aliquot locos Cic. (or. c. Rul-
Iura II. 12.) Soph. et Plutarch. — in
Novis actis societ. lat. Jenens. Lips.
^ 1806. T. 1 p. 139 sq.
Breitinger , J, J,, disputatio in Cic.
orat. I in Catiünam "— in Museo
Helvetico T. IV. P. 15 p. 424 sq.
Bremi , J^ H, , obss. in Cic — in d.
Philolog. Beiträgen. Zürich 1819.
S. 181 sq.
Briegleb y J, Ch,^ de philosophia Cice-
ronis. 4. Coburg. 1784. Progr.
ten Brinky speciraen tit. inauguralitf
cont. disputatiunculam de Lupo, La-
miis ctMarmone, addilia obss. ad loca ^
tionnulla ex M. T. Ciceronis libro I
de Legibus. 8 maj. Groningae , van
ßoekeren 1828. geh. 6 f{.
Brokes , Henr, , dissertatt. de Cicerone
juris civilis teste ac inlerprete. 4.
Witteberg. 1738 —41. 3 Progr.
Bruni, Leon, — siehe Aretinus,
Bucotdiani , Gerhardt , de inventione
et amplificatione oratoria. Epitome
in rhetor. Cic. utramque antoreConr.
Gelte. 8. Argentor., J. Albertus 1533.
Digitized by
Google
Cicöro Erjtgsschr. 252 Cicero Erltgsschr.
Busch,' Hr» Aug., de fato qnaedam ex
' philotfopbia pariter ac theologla vete-
mm romaoornm explicatinni loci ca-*
insdam in Cic. Phil. I inscrvienlia.
4. Harburg. 1763, (SO SO
Bugge y Sep, B., observatt. nonDuIlae
in prlmufti Gic. disputatt. Tusculan.
libr. 4. ChristiaD. 1825. (27 S.)
Burchardi > H, A,, anrmadversioues ad
M. T. Ciceronis oratorem. 8* Berol«
1815.
Burchardi, G, Co Bcmerkgg, über den
Gensiis der Römer mit bes, Rücksicht
^ «uf Cic. de repiibl. II. 22. — gr. 8.
Kiel, Hesse 1824- "9 H*
de Burigny sar 1^ quereile qni sMleva
dans le XV'Irne aiecle au^ sdjet de
l'estime qui ^toit düe k Gic^ron —
in Memoir. de Tacad. des loser. Hist..
T. -27 p. 195 — 205.
(Burmann, P„) animadverfs. crit. ad
Gic« Tuscul. disputatt. — in Miscell.
obss. Vol. I. T. 3 p. 399 — 412*
Dialectiok Giceronia quae disperse in
ficriptis reliquit maxime ex Stoicorum
sententia cum commentariis quibus ea
partim supplentur partim illustrantnr.
Opus Dou aolum ad inte^ligeoda Cic«
acripta sed etiam mullorum ueterum.
auctomm impiimis utile. Adamus
Bursius composuit. 4. Samosci, Mar-
tin. Lenscius excudebat 1604. 12uQg,
Bll. Vorst., 470 S., 2 ung, Bll. Ad-
denda, 6 ung. ßU. lud^
Höchst selten. — (In Wolfenbüttel.)
Buscher y Ant,^ elhicae Giceron. libri
duo s. doctrina de honeste vivendi
ratione ex Gic. libris collecta eiusque
Terbis et sententiis ezpressa et Ramea
methodo digesta. 3. Hamburg. 1610.
130 S.
Buttmann, Phil,, criticae annotatt. in
locos quosdam Giccrouis -^ in Novi«
actis SOG. Jeneus. 8* Lipt. 1806. Vol. L
p. 139 sq.
Calcagnini^ Coelii , disquisitiones in li-
brot denfSciis — in ejusd, opp. Fol*
Basil. 1544 p. 253 sq. —
Auch in Graefius Ausg. tod Gic.
olEcS. Amsu 1688.
Camerariij Joach,, commentariornm
in Cic. Tnacnlanam primam s. de
morte ad Jul. Pflugum libri dno^
Einsd. Joach. Caraerarii super Apol-.^
lonii Tyanei de imiutione ad Scope-»
liaoum epistola. 4» Basil«, Rob. Win-
ter 1538« m. Martin, 8 ung. Bll.
Vorst., 277 S., 1 was. Bl., 23 ung.
Bll. Indd. n. 1 BI. mit Druckerzch,
, (Weigel in L. 1«^ Qf^.)
Geschätzt. Die Ausg. Basil. 1548
ist wahrschl. nur neuer Titel.
JEiusd» commentarii explicationnm in
reliquos quatuor Cic Tuscul. Qnaest*
libros. Adjectus est quoqne rernm et
Terbor. in hisce meokorabil. locnple-
tiss. iudex. ' 4. Basil. , ex ofL Joan.
Oporioi 1543. m. Martio. — 12 uäg.
Bll. Vorst. (das letzte weiss) 89 S. u.
2 ung. Wl. (Weigel in L. 16^.)
Biusd. in Giceronem annotationes. 8*
Lugd., Seb. Grjph. 1540. 114 S.
Sanber gedruckt.
Eiusd, comment. in orationem Gicer,
pro L. Murcna. 8. Basil. 1542.
de Thoti*s Exemplar wurde im J.
1829 in Hibbert*« Auct. mit 2 L. 3 Sb.
bezahlt.
Eiusd, comm. in Gic. rhetorica ac phi~
lippica. 8. Liigd. 1552. (Altheer in U-
trectit 1 fl. 16 St.)
Eiusd, in Giceronem annotationes. 8*
Lugd., Jo. Frellouius 1560. 112 3.
Elocutiqjfc^ atque clausulae e tingulis
M. TT Cic. epistolis famil. selectae
vernaculaque lingua expositae una
cum claubulis ejusH. ex oratt. pro lege
Manilia , pro Archia atque e Septem
libris accusationum in . G. Verrem.
Dialogus de ratione iuterpretaudi. De
puro et einenriato sermone. Rhetori-
ces epitome. Auetore HieronymoCa-
pharo, 8. Venet., apud Andr. Mu-
schium 1584. — 4 uug. Bll. Vorst.,
159 611. u. 1 wss. BL
Capelli, Rud,, Protheoria Gicer^niana.
Fol. Hamburg. 1683.
Cardoni f Basilii , de TnscuUno Cice-
ronis nunc Grjpta - Fcrrata ad?. Jo.
Lucam Znzzeri disceptatio apologetica.
4, Romae 1757.
Cßstellani , ■/. , di^utatio ady. acad.
qiiaest. Citeronis. 8. Bouon. 1558«
Castilhon, L,, essai sur cette question:
Giceron fut-il plus eloquent qu'am-
bitieux» plus utile quc dangereux k sa
patrie? — in d. Recueil 2 de la ao-
ciel^ (jpogr. de Bouillon p, 52 sq.
Csllarii , Jac. , epitheta Ciperonis sec.
literarum ordi|iem di^zesta« 8. Baai|.y
Riueb. Episcopius 1589.
rCellarii , Chrp, , historia explicandia
epistolis accommodata nunc primnm
edita -«-'^au Heusinger's Ausg. ron
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. . 253 Cicero Erltgsschr.
- Fabricii vita Ciceroiiis. 8. Btt<ling.
1727.
Celtes , Conr, — s. Epitome in ntramq.
rbet. Gic.
Cerutiy Federici, commeotarius in orä-
tionein M. T. CiceroDis pro Milone.
4. Veronae 1610.
de Chamhors explication de passaget
des letlres de Cic^rou a Atticus (X.
12.) — JQ Meni. de Tacad. des loser.
T. XII p. 203 sq.
Chapman , Joan, , dissert. chroool.v de
aetate Ciceronis libr. de legibus —
an Tanstall epi&tola ad Middleloj». 8*
Cantabrig. 174t.
Chytraei, Dav. , tabula chronologica —
an de Scarjparia IIb. de Tita Cicer. 8*
Berol. 1587.
Cibber, Colley , tbe cbaracter and con-
duct of Cicero considered froiu tbe
history of bis Ilfe by Middleton, "wilh
occaiiooal essays and observations
upon tbe most inemorable facts aud
^ persons duriog tbat period. ,4. Lon-
don, printed for J. Watts 1747«
10 Sb. 6 d. Aücb gr. Pap.
Cicero relegatus — siehe Landus,
Ciceronianuin lexicon — siebe Lexicon.
Clerici ^ Hubertin,, in episiolas Cicero-
nis ad familiäres commentum a Bono
Accursio editum. Fol. s. 1. et a. (Me-
diol. um 1476) M. 37 Zeilen.
Beginnt mit einem Briefe des Her-
aasg^bers ,ao Jo. Frc. Turriauus. Dar-
auf e. Bri^f 4^8 Hnbertinus Cl. an den
Herausgeber. BI. 3 beginnt der Com-
mentar. Zu Ende e. Brief an Bonnft
Accursius , 23 Disticben von' demsell^en
u. endl. e. Epigramm des Anton» Fla-
tiuns an Octavian« Yicomercatus.
— — Fol. Vicentiae, Hermannus Lich-
tenstein 1479. 3 kl. Martias. röm,
1297 Bll. — jiucU-Pr.: 11 Sh. 6 d.
Pinelli. ; 12 £. Crevenna.
' Fol. TafVisii , Mich. Manzolina
1480. penuUima die Martii. — Auct,--
Pf.: 16 Sb. Pinelli.
Cludius y H, G, J,t commentatio de
authentia' secundae orationis Catili-
nariae. 4> Gumbinnen , gedr. bei
Melzer 1826. (48 S.) Progr.
Sucht die Unäcbtheit der 2ten Ca-
tilinar. Rede zu erweisen. Die Schrift
ist wieder abgedr. in Seebode's neuem
Archiv von 1827. S. 47—85.
Cochemiif Matth, Cardeni^ in M. Cic.
paradoxa commentarius. 8. Colon.,
Maternns Cholinus 1562. 100 gez. Bll.
In- omnes d« arte rbetorica Ciceronis
' libros doctiss. viror. commentaria -—
in unum veluti corpus redacta ac se~
partim a Ciceronis cootexiu partim
nunc primum partim non paulo etiam
quam anlea emendatius in lucem edi-.
ta. Fol. Basil., ex off. Hob. Winter
et Tbora. Platter 1541. mense Martio..
In omnes de arte rbetorica M. Tullii
Ciceronis libros, item in eos ad C.
H«!reouium scriptos doctiss. viror^m
commentaria in unum veluti corpus
redacta ac separatim a Ciceronis cou-
textu quem a di?er&is impressum nunc
jam in sua biblioiheca non habet , ne
quis ioani sumptu gravaretur, edita,
Accessit in omnes libros rerum ac
uerborum roemorabilium plenissimiis
index. 2 Partes. Fol. Venet. , apud
Aldi filios 1546. — 10 uog. Bll., 312 .
u. 421 S. (Auct,-Pr.: Hfl. 25 c.
Meermaa.) ■"
Fol. Ibid.; apud Aldi filios 1551.
(Nestler in Harab. 25 Mark.) Auch 1561.
Weniger schöner Nachdr. der vo-
rigen.
In omnea M. T. Cicerouia. orafiones se-
lecta commentaria, iiotae, scholia et
annotatl. viror. doct. Italiae , Gall. et
Germ, cura cooscripr, 3 Partes. 8.
Colon. Agripp. 1621. (Weigel in L.
Ciceironis oralionum commentaria selecta
viror. Germaniae, Italiae et Galliae
doctissimorum notis , scholiis et an-
notatt. exqoisitis , Romanorom etiam
legibus, moribus aliaruinque gentium
' historiis illustrata elc. 3 Tum. 8*
- Colon. Agripp., Friess 1685,
Coramentationes diver<ior. partim antea
partim nunc primum edtlae in epist.
Cic. quae olim familiäres dictae nunc
rectius ad famil. »ppellanliir. 8* Elxc.
Henr. Stephanus 1577. 8 U. 231 S.
Ciceronis off. libri tres metbodice et suc-
cincte repetiti a Bern, Copio, Acc»
tabula C^betis. 8. Frcf., Job. Wecbel
1590.
Corradif Seh,y Egnatius s. quaestilra ia
qua M. T. Ciceronis vita refertur. 8*
Venet. 1537". — 8. Basil., Oporin 1556.
8. Bonon. 1558. — 12. Lugd. Bat.
1667. (Altheer in TJtr. 1 fl., Nesiler
in fiamb. 1 Mark.)
Eiusd, questurae partes duae quarum
altera de Cic. vita et 'libri». It. de
ceteris Ciceronibus agit altera Cic.
l)bros permultis loci« emendat nun-
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschn 254 Cicero Elrltgsschr.
' qnim: antea , extra Italiam edita. 8.
Lipa. , Wend^er 175*. 6 nng. Bll.
\ Vorst. , SS8 S., 6 ung. Bll. Ind. uod
1 BI. Errata. 12 ^.
Von J. A. Ernesti herausgegeben.
Eiusd, in epistblas ad Atticiim dxo^ict,
^uper correct,a et aucta. 8* VeneU,
Hieron. Scotus 1549. (319 S.)
Benutzte Mas. Kommt nicht häu-
fig vor. ^
^ Eiusd, cpmmentarius in quo Cic* de
. oratoribus über qui dicitur Brutus et
loci pene innumerabijes explicantur.
(c. texlu) Fol. Florent., apud Laur.
Torrenlinum 1552. (Weigelin L. 4«^
12^.) (^ttc/.-Pr.: 5 fl. 15 8t. Crc-
veuna.)
Cortreji, Ernst, Lud, , (praes. Ant,
Günther. Heshusio) juris naturae ac
gentium suiuma capita in officiis hu^
mauis ad Cic. Oflf, lib. I c. 16. —
/4. Lips., lypis Cbrn. Goezii 1691.
Eiusd, dissertatio de praecipuis pruden-
«tiae civilis capitibus ad Cic. Epist.
famil. lib. I. — 4. Lips.) lit.. Goezii
1692. 52 ODg. Bll.
Cramer, J, Chrph. y de M. T, Cic.
Tusculanö. 4. Jenae 1752.
Cras f Hr, Consfans, dissertatio juri-
dica iuauguri^lis qua specimeu juris-
prudentiae Ciceronianae exhibetur s.
Ciceronem justam pro A. Caecina
caussam dixisse ostendilur. 4* Lugd.'
Bat., Lnzacl769. 51 Bll. (Ifl. lOst.)
Scintillae Tullianae h. e. elrgaotiarum
latinan promptuariUm ex Cicerone —
opera et studia Georg. Crauseri. 8.
Rudolphbtadii, lit. Casp. Fre^schmid
1664.
Creuzer, Frd., philosophorum vcterum
loci de Providentia divina itei^ique de
fato emendanlur et explicantur. 4*
Heidelberg. 1806. SS S.
Curionis, Caelii Secundi^ in Gc. orato-
rias partitioues expjicalionum libri tres.
His acces«. Cic. trium de oratore libro-
rum summa absolut, (c. textu) 8*
Basil. 1556. — Frcf. ad M., Pet. Fa-
biicius 1567.
Eiusd, in Cic topica explicaliones ad
, iuris ciuilis rationem quod volüit Ci-
cero, accommodata. 8. Basil. (1553.)
du Cygne , Mart, y' explanatio rbetorica
et aualjrsis oratt. Cic 8. Colon.
1670.
If. T. Ciceronis oratioonm analysis hist.
perp. Adj* iud. orat. locupl. auct.
Mart. du Cigne. 8. Paris. 1704^
(Weigel in L. IV 6?^.)
,van Daniy Didericus , specimeu litera-
rium ioaugnrale in Cic. orationem
pro F.. Sextio. 8. Lug.d. Bat. , Haak
' et socii 1824. 66 S.
Denores, Jasonis, in philosophiam Cic*
' de vitäet moribusinstitutio. 12. Patav.
1572, auch Amberg. 1597.
Eiusd, institutio in Cic philosophiam
de vita et moribus cum integris Sa-
muel. Rachelii in Officia Cic. com-
mentarius et XJIr. Obrecbti schedias-
male in somnium Scipionis quae li-
bris Cic. de ofi. supplementi loco ad-
dere voluit Joacb. Meier. 8* Lips.,
König (Vogel) 1721. 12 ^.
Sepulchri facies Cic. paucis ante annis in
Zacyntho iusula reperti a E, Deside-
rio Lignamineo,lE'oU Venel., J. Grjpb.
exe 1557. .
A dissertation in which the defence of
P. Sulla ascribed to Cic. is clearly
proved to be spurious, aftcr the man—
ner of Mr. Markland, with some iu-
troductory remarks on olher writings
of the ancients neverbefore suspected.
8. Lond., Beecroft s. a. (1746.) 82 S.
Der Bischof Rosa ist der Verfasser.
Dagegen erschien :
A dissertation in which the obfections
of a late pamphlet to the writings of
the ancients^ after the manuer of Mr.
Markland are clarely answered : those
passages in Tully corrected« on which
soriie of the objections are fouuded*
With amendements of a few ^ieces
of critism in Mr. Markland's epistola
critica. 8. Lond., Cooper 1746. 60 S.
(Daraal. Pr. 1 Sh.)
Der berühmte Buchdrucker "Will.
Bowyer ist entweder selbst der Verfas-
ser, oder hatte wenigstens grossen An-
theil an dieser Schrift. Auch wurde das
Buch' von ihm gedruckt. S. Nichol's
anecdotes of Bowyer. 4« Lond. 1782*
S. 189.
Vocen , B, L»t einige Lesarten zu Cic
Laelius — in Jahu's Jahrb. £p Philol.
T. 1828. Bd. n. Heft 1. S.IU— 114»
Dodwell , Henr,f apologie, des ouvrages^
philosophiques de Cic^ron. 8. Londres
1702.
Voleti , St,y dialogus de imitatione Ci-
cerouiana adversus Des. Erasmum Ro-
terod. pro Chrp. Longolio. 4. Lngd.^
Seb. Gryph 1535. 195 S.
Eiusd. liber de imitalione Ciceroniaoa
adversus Floiidum Sabinum eonfuta-
tio maiedictorum 'et varia epigraut-
mata. 4. Lugd., apud Doletum 15^.
Digitized by
Google
Cicero JErltgsschr. 255
Cicero Erltg^sschr.
Doleto y Steph, , osseryazioni sa le cpi-
stole di M. Tnllio Cicerone a' faini-
gliari ad uso di buono iodiriztEo, per
bcn comprendere Telegaoce del testo
latino. Ediz. 2. 8. Veüez. 1764. (?)
Dornmeieri , j4ndr» Jul. , dissertatio d*
vitiosoCiceroiiiä irnilatore — an (Hör-
fensii Landi) dial, de Gic. relegato.
8. Lips. 1534.
Durantini,^ C, F, , comm. de c;x8lIlo
Gicerouis et ejus glorioso reditu, 8.
Lips. 1535.
Eccii, J. G. , dUsert.. ad locnm Oic.
OfF. II. 13* de inodeBtia. 4* Lips«
1796.
Eckhard, Jo, Frd, , progr. de memoria
Ictornra ad iociim Ciceronis Epist.
libr. VII. 5., de Oralorc üb. I. c.28.
— 4. Isenaci 1777, .
Ideniy Cicero jurisprudeniiae dou ex
auimi sententia comemlor, ad locnm
orat. pro Murena c. 10 sq. (?)
Eckhardi , Tob,, dissertaiio hist. pbiloT.
de teinplo Cappadociae Comauo ad
locuin Cic. in orat, pro lege Manil.
c.9iUnstrata. 4. Quedlinburg., Strunz
1721. 4 uDg. BIl. u. 56 S.
Eichstädty H, C, A,^ progr. duo de
Servitute luminum et ne luminibns
officiatur ad explic. Gic Orat. I. 59.
Fol. Jenae 1820.
Elout , Petr, Jac, , ad Cic. oration. pro
L. Coro. Balbo. Lugd. Bat. 1828.
Elvenichy P. J„ loci aliquot tum emen-
dati tum accuratius illu^trati in Gic.
orat. pro Arcbia — im rbein. Mu-
seum 1827.
In omnes Gic. orationes, qnot quide/n
extanl, dociiss. viror. «narrationes \tk
uuum velut corpus collectae ac par-
tim etiam antea , partim nunc
primum in hicem editae. 2 Vol. Fol.
Basil., Jo. Oporin. 1553.
In omnes- Gic. orationes doctiss. Tiror.
enarrationes. Access, buic postremae
edit. Claud. Baduelti in Milonem et
pro Marcello oratt. annoiationes. Item
Gu^ionis in omnes Philippicas com-
mentarius. Fol.- Lugd. , Jo. Tornae-
sius et Gtt. Gazeius 1554. 24 ung.
Bll. Vorst. u. 2896 Gull.
Encbiridion Giceronianum cont. elegan-
tiarnm latini sermonis praeceptiones
aliquot Georg. Vogelraanni, J. Lipsii
et Joan. Voelli de conscribendis epi-
stolis praeceptä utilissinip. Epitheta
Antitketa et adiancu Gicerottiana. 8«
Magdeburg. , impr. Andr* Seydnems
impeosis Ambros. Kirchneri 1604.
^Engetbronner , E, C, disputatfo juris
de loco Gic. qui est de legibus (quam
praeside Qi>as ad publifam discepta-
tionem proponit) 4 maj. Amst. y Pt.
van den Hengst 1802. — VIU und
93 S. u. S ung. Bll.
Epitheta Gic. — siehe Nunnesius,
Epitome in nlramque Giceronis rheto-
ricam cum arte meinorativa noTa et
luodo epistolaudi ulilissimo. 4* s. 1.
et a. goth. 23 Bll. Sign, a — c.
Auf der Rikkseite e, Brief von Cour.
Geltes an den Kaiser Maximilian d«tirt
IngüUtadt 5 Kai. Aprilis 1492. (InGöt-
tingeu.)
Epitome librorum Ciceronis de oratore
per Gabrielen! Sneurum. . 4. Paris«,
Tb. Rich^rdus 1561. 27 Bll.
Epitome partitionum orator. Giceronis
et Joan. Sturmii recognita et perspi*
cuis exemplis illustrata a Joan. Ben^
tzio. 8. Argentorati, Jos. Bibel 1597.
Erasmi y Desiderii Roterod,, dialogus
cui tiiulus Ciceronianus sive de opt.
genere orator. 4. s. I. et a. — 101 S.
(In Wolfenbüttel.)
Auch an Erasmi' de recta latini
graecique sermonis pronuniiatione dia-
legus etc. ^. fiasil., Frühen 1528
und 1530, 1558. (Nestler 1 Mark 8 Sh.)
Paris., 'Colinaeus 1528. Colon., Soter
1629. Lugd., Seh. Gryph 1531.
— dialogns cui tiiulus Giceronianns f.
de optimo dicendi genere per autorem
et recognilus et auctus. 8. Basil., ex
off. Frobeo. 1529.
— — cui adjectus P, Ramus Joaoh.
Camerarius et Jo.Sturmius de imitat.
Edid. et nolis illustr. Meicb. Adamus.
8. Neapoli Nemet. I6l7.
— dialogus Ciceronianus. 12. Lugd.
Bat., Maire 1643.
Ernesti , Jo» Aug, , de praestantia li-
bror. Gicer. de oratore prolusio. 4t
Lips., lit. Breitkopf 1736. 16 S.
Eiusd, cla?is Giceroniana s. indices rerum
et verborum pbiloiogico critici in
Opera Ciceronis. Accedunt graeca
Ciceronis necessariis observationibus
illustrata. 8. Lips., Martini 1739.
Edit. secunda. 8. Ibid. 1757.
— — Editio lertia longe auciior. 3 maj«
Halae , Orphanotroph. 1769.
— — Editio qnärta anctior et emenda-
tior. 8 maj. Ibid., id. 1777.
Digitized by
; Google
Cicero Erltgsschr. 256» Cicero Erltgsschr.
^— — Edit, quinta, 8 maj. Ibid. y id.
1818. 2 */.
— Editio sexta. 8 maj. Ibid. , id«
1831. 2 «f.
— clav'is Giceroniana. Accediint graeca
Gic. necessariis ohss. lilifslrata. 2 Vol.
8. Paris., Fouruier 1818. 6fr. 50c.
8. Lond., Priestley 1819. 14 Sb.
Eiusd, praefationes et aotae in M^ T,
GIceronis opera omuia. 2 Vol. 8.-
' Halae, Orphanotr. 1807., 3«^ 12^
Erythraeiy' Valent»y commentarii nota-
tianis arlificii rbetorici ac djalectici
in orat. Gic. quam habnit pro Ar-
cbia poeta. Eiusd. Erythraei com-
mentariolus in orat. Gic pro M. Mar-
^ cello. 8. A^geator. , Weudeliu. Bibel
1550.
Miusd, tabnläe partitionum oratoriarnm
Ciceronis et quatuor dialogor. Joan.
Slufmii in easdem recogiiitae et ali~
cabi auctae. Intei;positQs est ipse dia-
.logus cui addita sunt scKolia oeceuo-
mica ejusd. Erjtbraei. Hia adjecimns
— commentarioa duos alternm Phil.
Melanchthonis, alterum Joach. Garne-
rarii. Fol. Argentorati 9 apud Ghrn»
Mylium 1560. 18 ung. BII. Vorst.,^
u. 99 S.
Auch schon vorher. Fol. Ibid. , in
off. Grato - M jliana 1547.
Fahrt j Bas, , loci obseryatt. atquQ ex-
positiones in Gic epist. famil. omnes.
8. Lips. Iä54 und Lips«. Steinmann
1576.
Fabricii, Frc.y in Gic. orat. pro Liga-
rio. 8. Colon., Maternus Gbolmus
1562. .
Eiusd, historia Ciceronis per consnles
descripta et in annos LXIV distincta.
8. Colon., Maternus Cholinus 1564.
Edit. secunda. 8. Ibid., id. 1570,
auch 1587.
— — Studio Ghrp. Heidmanni. 12.
Heimst., Jerem. Rixner 1640.
-^ -T- cuiti adnotationibus Gronovii.
Acc. Chrp. Gellatii historia explican-
dis epistolis accommodata nunc pri-
itiuin edita libfumqne recens. indd.
ac praefat. adjecit Jo. Mich. Heusin-
ger. 8. Budingae, typis Rege lein 1727.
8 ung. Bll. Vorst. , 264 S., 28 nug.
BII. Indd.
Eiusd, animadversiones in Cic. oratio-
nes ad~ Quirites post reditum et post
reditum iu senatu ex Mas. nunc pri-
muio edidii P. J. Elvenicb — im
rbeio. Museam 1828 Hell 3 S. 405 —
448.
Fabricii, Georg,, elegantiarampneril. ex
Cic epistolis U^ri tres. 8. Lips., Voe-
gelin. 1613.
Fabri, Jo,, in Gic. orationum pro lege
Manilia commentarins. 4. Paris., Th.
Richard 1560. 15 ung. Bll.
Fabri, Fet,, in libros academicos edi-
tionis primae commeotarius. Eiusd.
P. Fabri et in orat. pro Gaecina alius
commeutar. 8. Lugd. Bat., apud Andr.
Gloucquium 1601. 147 S. und 2
ung. BII.
8. Paris., Gl. Morell 1611.
Facciolati , Jac,, exercitationes in M.
T. GIceronis orationes II pro P. Quin-
tio et pro Sex. Rose. Aiuerino. Cum
ind. 8. Pat^v. , typis seminarii 1723.
(Weigel in L. 20 ^.) Auch gr. Pap.
— Edit. altera. Acc. epiätoU Cic. ad
Quint. fratrem Asiae praetor, de rat.
reg. proy. 8. Patav. 1731. (Weigcl
in L. 1 ^ 16 i?^.)
Eiusd, tagionameufo ad an amico so-
pra il dialogo di Cicerone intitolato
Cato Mafor vel de seuectute, 8. Pa-
dova 1724. Auch gr. Pap.
(Eiusd,) vita M. T. Ciceronis litteraria.
8. Patav. 1760. (Selten.)
Farnesii, Hr,, de imitatione Gic. libel-
1ns. 8« Antverp. 1571.
Fenel , Jean Bapt, Paschal, essa! pour
> retabNr nn passage du III livre de
Gic. c. 35". snr la natnre des Dienx
— in Mern, de Tacad. des inscr. T. 18.
Hisi. p. 176 A^,
Ferrari , Hieron,, ad Paulum Manutium
emendaliunes in Philippicas Ciceronis.
8. Venet., apud Aldi filios 1542. m,
Martio. — 126 nng. ßll.
8« Paris., Rob. Stephanus 1543.
188 S. , 2 ung. 811.
8. Lugd. , Seb. Gryph. i652.
8. Lugd., J. Frellonius l56a
Ferratii , M, Ant,^ epistolarum Hbri
sex in quibus omnia fere quae in
orationibus M. Tullii dubia occurrunt
polemice illustrantur.' 4. Venet., Al-
britius 1738. r-' {Auct,^ Fr,: 5 fl.
Meerman.)
Eiusd, epistola de Ciceronis j«ctaDtla
daselbst S. 359 ^q,
Ferrerii y J,, academica de animor.
immortalitate ex sexto Cic. de republ.
libio enarratio. 4. Paris. ,' Vascosan.
1539.
Cicero poeta etiam el^ans necdum in-
eptns fuisse contra vulgatam gram-
xnatistarum opiniunem asseritur Joan.
Ferrerio Mihore, 4. Paris.. Mich.
V«icos«ii.^l54a 20 BlU*
Digitized by
Google
Cicero |lrltgsschr. 257 Cicero Erlljgsschr.
Piffuli , Sebast,^ epithetorum ocatorU-
rum farrago. 8* Frcf. 1588.
Flade ^ Chr, GottL , observationum ad
loca quaedam Giceronis de Officiit
duMae lectionia et interpretalioDis. 4*
Frib«rgae, t/pis Gerlachii I8O3. Progr*
Formey j Jean Hr, Samuel y coDsidera-
-tions philosophiqaes sur les Tuscula-
nea — in Mem. de l'acad. de Berlin
1785 p. S43 tq.
Eiiisd» coDsiderations snr la premi^re
Tnsculane de la inort — daselbst
1784 p. S55 sq.
Eiusd, coDSiderations snr la seconde Tus^
Gulane de Gic. de la douleur — in
Nonv.Mem. de Tacad. de Berlin 1785.
p. 221 sq.
JSiusd, considerations snr la troisi^me
Tasculane des afflictions ~* daselbst
1786 T. I. Mem. p. 251 sq.
Fraguier , Claude Frang,, snr un pas-
aage de Cic. (Tnsc. lib. V.) ou il est
parl^ du tombeau d'Archim^de et de
sa personne — in Memoir. de Facad.
des Inscr. T. II p. S2l sq.
Siusd» rechercbes snr la vie de Q. Ros-
cius le coinedien — daselbst T. IV*
Mem. p, 437 »q»
Francii , Fetri , specimen eloquentiae
exterioris ad orationem Cic. pro A.
liicin. Archia accommodatura. 8* Amst.y
apnd Hr. WeUteniüm 1697« 24 ung.
BU. n. 192 S.
Eiusd. spec. secnndum eloquentiae ex-
terioris ad orat. Cic. pro Marcello ac^
commodatum. 8. Ibid. 1699*
Franke über den Gehalt des ersten
Tuskulan. Dialogs — im Neuen Ma-
gazin für Scfaullehrer Bd. 2 S. 587 flg.
Derselbe, über den 2ten Tuscul. Dialog.
8. Leipzig , Köhler 1795. 3 9{.
{JFranhe, G, S,) Versuch einen Streit
zwischen Middleton u. Ernesti über
denphilos. Gbaracter der Giceron. Bü-
cher von der Natur d. Götterzu enUchei-
den. 8. Altona, Hammerich 1799. 14 ^.
Auch Qttter dem neuen Titel : Geist
und Gehalt der Ciceron. Bücher tob
der Natur der Götter. 8* Altona 1806*
16 K.
Franchii, G. C» Th. , proleg. in Cic.
oratt. Vcrrinas (de provinciarum Ro-
manar. forma atque administratione).
8. Witteberg. 1823. Auch in Friede-
manni et Seefoodii Miscell. ^rit» Vol. II.
P. 2 p. 293—353.
Frantzen , Fr. M. , de Gicerone poeta«
Abo 1800.
2ter Theil.
Freigii, Joan, Thom,y Gieeroniapus in
quo ex Gic, monumeutis ratio insti-
tuendi locos comnfünes demoostrata
'et eloqueujtla cum philosophia con-
juncta descripta est libris decem. Ad-
jecimus Des. Jäcotii et philosopho-
rum doctrina libellum ex Cicerone.
8. Basi)., per Seb. Heoricpetri 1579
in. Augusto. — 12 un^. Bll. Vorst.
(das letzte weiss) 622 S. n. IBI. in. d.
Druckerrxh.
-8. Ibid., Seb. Henricpetri 1596
in. Martio. — 12 ung. Bll. Vörst,,
622 S. u. 1 ung. BL mit Drucker-
zeichen«
Fremling, philosophia M. T. Ciceronif.
4.'Lünd. 1795.
Frenzel, Franz Chrph, ^ Gicero's Rede
an den Senat nach seiner Zurück-
kehr mit e. Gommentar Tersehen. 8«
Soest 1801. Progr.
Eiusd* specimen notarum criticamm in
Script, romanos. 4« Isenaci 1828. 19 §.
lieber Stellen aus Gic. de Diyinat.
n. Horatius.
{de FrevaT) histoire raisonn^e des dis-
cours de Gic^ron avec des notes cri-
tiques, historiques etc. publice par
Goulin. 12. Paris 1765.
Frotscher, K, £f., kritische n. erklä-
rende Bemerkungen über einige Stel-
len aus Gicero's Hede für den Ar-
chias u. etwas über die Goostr. von
Memini. 8. Schneeberg. (Neu. Tit. :
Leipz., Vogel) 1821. (61 S.^ 8 ^.
Fugmann, Jo, Chrp,, dissertationes I(
de Cic. philosophia morali. 4* Witte-
berg. 1676.
-Gabriel, Joh, , Ciceronit epistolarum
clausiüarum liber. 4. Senis,^per Hen-
ricum Harlem et Job. Vallbeck sofios
1489. gotk. 42 Bll. mit 29 Zeilen.
Gallutiiy Torq.f orationes in Philippi-
cas Giceronis s. de Cic. obitu — in
Gallutii oratt. 12. Romae 1617 T. I.
Garatonii , Gasp,, diatribe de G. Ma-
rii monumento ad Ciceronem pro
Seztio c. 54 e( pro Plancio c 32. —
in ejusd» curia secundis ad oration.
proPlanoio. Bonon.1815 p. 101— 114.
Eiusd, excnrsus in Cic. orationes Ver-
rinas '— in Friedemanni et Seebodii
Miscell. crit. Vol. II. P. 1 p. 69 Bq.
Eiusd, notae in Cic. orationea ex edit.
Neapolit. seorsum editae per quinque
juvenes Havnienses; P. I. 8maj. Haf-
niae, Schubothe 1826. 2 a/ 16^.
Ist Jiicht weiter fortgesetzt.
17
Digitized by
Google
Cicero Erltgssohr. 260 Cicero Erltgsschr.
Hefbesti, Bened,, Tita e scriptis et ver-
bis Cic. descripta. 4. Frcf. f apud
Itic. Basse 1568.
Herelf Jo, Frd, , conjectnraie crit. in
Cic oratt, Verrinas et annotatt. ad
Gic. de dWinatione — hi Rupei ti u.
•Schlich thorst's Magazia für Philol.
\ Bremen 1796. Bd. 1. S. 129 — 145.
HSrmanson , J, , dissertatio de exilio M.
T. Ciccronis. 8« Upsal. 1725.
Hertelnf de duobos codd. libi. GIc de
officiis biblioth. Zwiccav* 4. Zwiccav*
1826. ^^'
Heshusius y A» 6, — 's. Cortrejus,
" ' Bessy specimen novae editiouis Somnil
Scipioois e li^r* VI Cic. de Repbl,
in Graecnm conversi a Maximo Pia-
nnde. 4. Heimst. 1830. Progr.
Heumann, Chrp, Aug,, hebdomasTul-
liana — in ejusd, parergis criu 8.
Jenae 1712; p. 59—70.
Eiusd, emendatio locor. singiilarium
Ciceroois — in Miscell. Lips. T. VIII:
p. 82 sq.
Eiusd, emendatt. aliquot locor. Gic.
pro Milone — • in ejusd, poecile T. I
lib. 2. p. 273 sq.
Heusinger, Jo, Mich, , noTae editionis
Gicerou. operis de officiis specimen«
4* Isenaci 1749. Progr.
Hildeniiy Guii. , nova et tarn utilis ac
necessaria ' quam nova Paradoxoram
Gic. resolntio grammatica logica. Gum
duplici analysi. Addita est refiitatio.
4. Lips. 1587. 8 nng. Bil. Vorst.,
478 S. , 9 nngp ]?11. Ind. , 1 Bl. Er-
rata.
Hinckelmann ^ Ahr, , progr. ad Epistol.
Gic. 4.'Lub€c. 1684.
Hoffmann \ J* C , de Cicerone faris
civ. teste ac interprete. 4. . . 1739.
Hornemann^ Jo* Gotthilf, (praes.Hau-
bold) dissertatio de iure civili a Gi-
cerone in artem redacto. 4k Lips.
1797.
V, Horstig auf der Mildenhurg, die Gott-
heit. Was sagt Gicero in seiner
Schrift darüber als Heide n. Philo-
soph? gr. 8. Leipzig, Industr. Goinpt.
1823. 8J5{.
Hotomaniy Frc, commentar. in oratio-
nes Gic. Vol. primum (c. textu). Fol.
Oliya Rob. Siepbadi 1554. (Weigel
in L. tif 8j5{.)
^ur dieser eine Tbeil ist erschie-.
nen. i^uch inH. opp. Fol. Lugd., her.
Vignon 1600. T. 3.
,Eiusd^ in Cic. Epistolam ad Quintam
fratrem commentaa^lns — in ejuad*
opp. Fol. Lugd;1600. T.3 p. 1417 sq.
Hülsemann , H, Öhr, Frd, , de indole
philosophica Gtceronis. 4« Lunaebnrg.,
1799. 4 f[.
Hug , «/• £f. , Incnbratio de orationeGi-
ceroois pro M, Marcello. 4. Friburg.,
Herder 1817. (22 S.) 6 ^.
Nimmt diese Rede in Schutz. Die
Untersuchung geht aber nur- bis zum
5ten Capitel. ^
Huldrici^ Frd, Salom,, obss. in Gic
oral, pro Flacco. Turici 1812.
Huschte , PhiL Eduard , de causa Si-
liana ad Gic. epist. ad Divers. VIL
21. — 4. Rostocb., lit. Adler 1824.
24 S.
{Hutchinson y Ihom,) observatiobes in
Gic. de Legibus — in Miscell. ob-
serv. Vol. IH. p. 67—70, p. 224 —
228, p. 334—339.
• Jahoh , Aug, Lud» Gu,^ de oratione
quae ioscribitur pro IVf. Marcello (fi^
ceroni Tel abjudicanda vel adjndicanda
quaestio novaque coiijectura. 8 maj.
Beröl. et Halis, in libr. Orphanotr.
1813. mV u. 111 S. 12 f{.
Jacob y C. Georg, , brevis dispntatio de
tribus locis librorum Ciceronis de of-
ficiis. 4. Colon, ad Khen., ex off.
Bachemii 1828* 26 S. Progr.
Jenisch, Dan,, ästhetisch - kritische Pa-
rallele der' beiden grössten Redner
des Alterthums, Demosthenes u. Gi-
cero. Nebst vier. Mnsterreden dersel-
ben aus dem griecb. n. lateioischen.
8. Berlin 1801. 1 sif,
Jentzen, F, G. , über des Cicero vierte
Philipp. Rede, nebst einem Anbange
krit. Bemerkungen^ 8. Lübeck, v. Bon-
den 1820. 2 ^.
Eiusd, censnra insigniornm locor* qui
in Cic. libro I de natura deorum le-
, gnntnr. 8< Jenae, typis Schreiber!
et soc. 1825. es S. 10 f{.
Recens. von Hrn. Prof. Moser in
den Heidelberger Jahrb« 1827 Heft 5.
S. 621— 525.
Ilgen, C, D., animadr. bist, et criti-
cae in Cic. orat. pro Archia — in
ejusd, opusc varr. philol. 8. Erfurt.
1797. Vol. n. p. 1 p. 1 sq.
Ir misch, Theophil, Guil, , de sncpecto
Giceronis loco ex I de officiis c. 13.
— 4. Lips.y ex off. Langenhemlana
1755. SOS.
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 261 Cicero Erltgssehr«
Jortirii John, critical remarks on Ci-
cero -— in hisTractfi philol. crit. and
miscell. 8. Lond. 1790. T. II. p. 169
— 177.
Juffler, Jo, Frd,, de poesi Qceronis.
4. ^ Lips., ex off. Langeahemia 1744.
16 S.
Resoliitio brevis orationum G'iceronis se-
cnndum caiisarum genera oratloäum
partes, iriaterias in eloquentiae stu-
. diosor. gratiam ea potiss. de causa io-
'stitiita nt dilatandae atque arnplian-
dae oralionis ratio ex ipsins Cic. ex--
emplis appareat auctore Melch»Junio»
Triplice indice addito. 8. Argentora^^
exe. Josias Rihelius 1594.
Junii, Melch, , in oratorem M. T. Ci-
ceronis ad M. Bmtnm schol., 8«, Ar-
gent, 1585. (Weigel ia L. 18^.)
Ex Cic. orationibus loci aliquot com-
inanes authore Melch» Junio* 8. Ar-
gentor., Lazar. Zetzoer 1594«
Kahh} , Godofr.y animadverss. crit. ia
nonnulloslocos Tullianofi. 4^Zeitzl829«
22 S. Progr.
Kalau , P. y commentatio exbibens noo-
Dulla ad Wolfianaa orationis pro M. ,
Marcello castigationes. 4. Frcf. 1804.
Kayser^ C, Ph,, Bemerknngea über ei-
nige Stelleu des Cicero. 8. Heidel-
berg 1827. (26 S.) Progr.
Kechermdnn , BarthoL y introductio ad
leciionem Ciceronis et aliorum orato-
Tum fructnosiorem et dexteriorem per-
tinens ad specialem parteiti systema-
tis rhetorici. 8* Hanoviae, Gu. Anto-
nios 1610. 80 S.
Kelch, Theod,j com mentationis de le-
gibus noonuliis quae M. T* Cicero-
nis lib. II de legibus cootioentur«
Pars II. 4. Elbing. 1826. 23 S. Progr,
Kelhaimanni y Georgii Acanthii ^ par-
titiones in Cic. de rhetorica libros
qulituor ad C. Herenniüm uni^rersam
fere bnius rei artem complectentes
nunc primum et scriptae et in lucem
editae. 8. Basil. , ex off. Joan. Opo-
trni 1549 m. Junio. 7 ung. BII. und
1 W88., 160 S. u. 12 ung. BU. Index.
Kerri in locos Cic. quosdam. 4. Got-
ting. 1756.
Kinderpater , C ^. , pbilotppb. u, pbi-
lolog. Abhandlungen über Cicero von
der üatur der Götter. ,2 Tbeile. 8.
Leipzig , Göschen 1790. ^ 2 «./.
KleeditZy Dau. Henr. et trodofr.
/ Ufi, der L. Gomelii SuUae -moaar-
ehieo imperlo ad locum Cie. pro Sext.
Rose. Amerino c. 43 disputatio. 4.
Litern berg. . exe. Schlomach 1744.
16 S.
Klein , Fr. Nie, , aevi medii scripto*
mm inprimis Vincentii Bellovacensis,
indicantnr et examinantur loci e Ci-
ceronis libello de senectute excerpti*
4. Confluent. 1813.
Derselbe^ Lesarten zum ersten Buche ,
der Ciceron. Schrift de oratore aus
d. Hahnschen Drucke vom J. 1468"
— iu Friedemann. u. Seebodii Miai-
cell. crit. Vol. L P. 2. p. 844 — 353
ö. P. 3 p. 489 — 507.
Klotz, Jo, Chr,9 tres dissertatipnes de
virtutibus inXirone, Cic. liberto, no-
tatis; de vitiis et vitiis falso in iUo
notatis. 4. Witteberg. 1727.
Eiusd* pro M. T. Cicerone adversn«
Dionem Gassium et Plutarchum dif-
sertatio. 4. Gorlit. 1758.
Klotz, Reinhold y quaestiones Tallianae.
Liber primus. 8. Lips.^ Schwickert
1830. IV n. 140 S. 9^.
Becens. yon Hm. Profi Moser in
d. Schul-Zig. 1830. Ablhlg. 11. Nro. 153
S. 1233 — 1239.
Koch, Conr, Dietr,y conclusiones ex li-i
bris V Disput.Tusculan.4. Helm8t.l703.
KoelUy Hr» Chrn, Em,, praedes peri-
culi maritim! apud Romanos, Com-
mentatio ad illustrandüm locum Cic.
ad Divers. II. 27.-8. Halae. Kümmel
1795. 3 nug. BU. u. 63 S.
König , G. Lud. y librl III Ciceronis
de Finibns bonor. H malor. cap. 5
et 6 explicare conatus est* 4. Eutin.,
Struve 1828 (Hannover., Hahn) 28 S.
g«l». 8 ^.
Krarup, NicoL Bygom^ observationum
crit. in libros Cicer, de re publ. Spec.
1 et 2. 8. Hafniae , tvpis Leidelin
1826-27. .30 S.
Kühner, Raphael, M. T. Ciceronis in
pbilosophiam efusque partes merita.
8. Hamburg., Perthes 1825. 1^8^.
(Göttinger Preisschr.)
Recens. in der Leipz. Lit; Ztg.
1826 S. 1881 — 86. u. bes. vom Prof.
C. Beier in Jahn's Jahrb. 1826 Bd. 1
S. 338 — 348.
Kuhnhardt , de somnio Scipionis ant
subiecto aut Cicer. indigno — in See-
bode*8 krit. Scjiulbibl. 1820 Hfl. 6.
S. 474-82. Hft. 7. S. 558-565.
Hft. «. S. 649—653. Hft. 12. S.IOOO
— 1007.
Jjaezii , ' Jo. » de poeticor. studiorum
ulUiute. In orationein Cic. pro A.
Digitized by
Google
Cicero Eiltgsschr. 262 Cicero Erltgsschr.
Lic. Archia poeta. 8. Antverp., ex off.
Chrp. Plaotini 1560. 8 ung. BlI.
Vorst., 62 ßll. u. 1 uug., Bl.
Cicer. seoleDiiae insignior/es, apophtbeg-
mata, parabolae «. «imilia -^ ornnia
, collecta a P et,, Lagner io, 8. Lul.
Paris.) ex off. Rob. Stephaui 1546 u.
1548. —• 16. (Lugd.) Apwd Jo. Tor-
naesium et GUt Gazeium 1547. —
12.' Luiet. , apud Carol. Parier exe.
, Bened. Prevot 1550. — 8. Lugd.,
* Tornaesius.1552. — 12. Colon., G.
FabricluA & Jo. Gymuicus 1571. — ^
Argeutor. , Zetzner 1606. — Studio
Mart. Hdfueccii. 8. Lips. , Gross
1597.
Lagomarsini , Hieron, y epistola adJac«
Facciolatum qua quid in M. T. Gi-
ceronis contra L. Pisonein oralione
iDterbiderit , demoostratur — in Rac-
coU« d*Opusc. scientif. e filolog. T. X
p. 435 — 456. — Wiederabgedruckt
in Frieden), et Seebodü Mise. crit.
' Vol. I. P. 2, p. 329-838.
De ejusd, in edendis Cic. opp. consilio
et ratione Jos. Mar. Parlhenii com-
mentario de vita et studiis Lagomar-
sini. 8. Veuet. 180t. J. 82 — 98.
Hr. Diakonus Bardiii bat diesen
Theil der Abhandlung wieder abdruk-
keu lassen in Seebode's Archiv J825
S. 428-439.
Lambiniy Diohys,^ TuIIianae emenda-
tiones. Ex ediu Ciceronis operuin
Lambiniana principe repetitas accura-
Vit Frc. Micol. Klein. Accessit pictu-
ralithograpbica, manum Bionys. Lam-
bini repraesentans. 8 n3aj. Confluent.,
Hölscbep 1830, LXXXIV u. 608 S.
3 */.
Vollstäadiger n. Qorrecier Abdr. d.
Noten L.'s aus der Parisin. 1565. Lain-
bin's curae secuudäe aus der Wieder-
boblung 8. Ausg. von 1573 sind nicht
aufgenommen.
{LanduSy Hortens,) Cicero rölegatoa et
Cicero revocatus , dialogi festivissimi.
8. Lips., exe. apud Mich. Blum 1534.
-8. Lugd., Seb. Gryph. 1534.
Langii , Carol. y annotationes in Cice-
Tonem. Antv., typis Gu. Silva 15 : •
' Wiedctabgedr. in Andr; Schotti
obss. human. 4. Antv., Belier 1615.
Histoire de TuUie, fiUe de Qic^ron, par
une dame illustre, [la marquise de
Lassay). 12* Paris 1726.
Latiniiy Latini ^ consideratio in BOfan,
Scipionis. ^, Antverp. 1631.
Laiomi, £ar/^/., an notatt« m Cic. Pa-
radoka. 8* Colon., apud Jo. Pracl
1534»
Eiusd,< enarrationes in partit. orator.
Cicerouis. 4. Paris., Frc. Grypb. 1539.
Eiusd, enarrationes in topica Ciceronis.
4. Ibid., id. 1539.
Ijauredani , Bern. , in M. T. Ciceronis
orationes de lege agraria contra P.
Servilium Rullum commentarius. 4.
Venet. > apud Paullum Mänupum
1558. m. Juoio. 4 BlI. Vorst., 297 S.
u. 3 S. Errata. {Auct.-Pr.X 4 fl.
25 c. Meerraan.) ' '
Der wahre Verf. ist Car. Sigonius.
Variae lectiones ex M. T. Ciceronis cdi-
tionibus Oxouiensi et Neapolitana de-
scriptae. Editionis Ernestianae mino-
ris supplenieutum (curav. Regis)S Vol.
8 niaj. Hitlae, in libr. Orphanotr.
1825-30. 9^/ 12^^. ,
DieHandschr. d. Oxfd.Ausg. sisdbe-
kanntl. m.d. Olivet'sch. Texte verglicbeo,
die Abweichungen vom Ernestischen Texte
aber hier nicht mit angegeben. Ebenso
wenig ist die Graevius'sche Ausg. , de-
ren Varr; hier mitgetheilt sind, mit Er-
uesti's Text verglichen. Diesem Man-
gel, der besonders in den Recens. von
Beier in der Schul-iitg. IL 1826. Lit.-
ßlatt S. 154 flg. u. da». 1828 S. 246 flg.
u. auch von Andern gerügt ist, einiger-'
maassen abzuhelfen , hat man die Er-
uesti'tfche u. Olivet'sche Ausg. verglichen
n. die Abweichungen vomErnestisch.Texte
zu Ende des Werkes angegeben.
Lehmanni y J, C, explanatio loci e Ci>
ceronis de Natura Deorum libro I£
c. 30. — 4. Lips. 1802.
Leniceriy Alb.y explicatio orationis Cic.
pro Archia. 8. Witteberg. 1570. —
Auch Ibid. exe. Seuberlicb 1605.
Eiusd, explicatio, orat. Cic. anteqaam
iret in exilium. 8. Ibid. 1572.
Eiusd, expUcatio orat. Cic pto'lege
Manilia. 8. Witeberg. 1573.
Eiusd, explicatio epistolae primae Cic.
ad Quintum fratrem de Asia prüden-
ter administranda. 8* Ulysseae. (i. e.
Uelzen) 1578.
Eiusd, explicatio orat. Cic. pro M. Mar- -
cello. Z, Ibid. 1591 o. Ibid., G. Kei-
ner .1615^ . .
pan Lennep , de, libris CiiQ. .de finibus
bonor. et malor. 4. AmÄt. 1793.
Leoniceni , Otnniboni^ ora^ia de Uiiili>
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 263 Cicero Erltgssclir/
bnt eloquemiae. .Pmefatlo einsci. in
in M. Tullii oratorem ad Q. fratrem,
Commentarins einsd. in eaudem
oratorem ad Q. fratrem. Fol. Vi-
cenüae« (Leon, de Basilea) 11 cal.
Jan. 1476. röm. — Mit* 44 Zeilen.
Sign, a -- M. {AttcK^Pr,: 39 livrc*
la Valli^re; 15 fl. Grevenna.) ^
Leicaloperii f Pet, , humanitas theolo-
gica in ([uu M. T. Cicero de nat.
deor. arguraentifl, expoHiiionibuf » il-
luitrationibus nunc primum insigois
I prodit. Fol. Paris., Gramoisy 1660.
Ist eigentl. e. Ausg. dieser Schrift
mit e. weiüäuftigeu Cbmmentare.
Ciceroniannm lexicon graeco - laiinnm
i. e. lexicon ex variis graecor. scri«
pCoT* locisa Cicerone interprctatio. It.
joci graec. anctor. cnm Cic. interpr.
et castigat. in quam plurim. loc. Cic,
8. Aug. Tauriuor. 1743. (Weigd in
L. 1 xyJ 16^.)
Lignamineus , Desyder, , sepnlchrj fa-
cies M. T. CIcerouis pauris ante an-
«ifl in Zacyntho intula reperti. Fol.
Venet. , Joan. Gryphius exe. 1557.
Lilie , Ernst, Gothofr, , commentatt.
de Stoicor. phllosophia morali ad Cic.
libros de Officiis. Gommeoiatio I. 8.
Altona, Haminericli 1800. (60 S.) 7^.
Lindemani^ , Frd, , , de clade Romano-
rum in iiylva Litana. Ad ilhistr. Cic
locnm in Tuscn). disput. L 36. — 4.
Zittau. 1826. 8 S. Progr.
Lindner, ad Cici de Nat. Deor. I. c.2S
prolusio. 4. Arnsudii 1773.
Lloyd, Hughj phrases elegantiores ex
Gaesaris commentariis, Cicerone aliia-
que..8. Oxon. 1654.
Locher , Jacob, , coinpendinm rlietori-
ces ex Tulliano Thesauro coocinna-
tum. 4. Argentorati » exe. per Rena-
tum Beck 1518.
Longolii y Giherti, anuotatt. in Cicer.
rbetor. ad Hereunium etc. 8. Colon.»
Jo. Gymnicns 1535.
Lotzbecky /. Cnr, Guil,y animadverss.
in aliquot locos Ciceronis orationes
pro P. Sextio. 4maj« Barutb. 1829.
16 S. Progr.
LorichiuSy Reinhard» ^ rbetorioa Cic.
ad Herenn. jam receos In snccinctam
coffopendJi form am redacta et in ta-
bulas djgesta. 8. Frcf. , bered. Chrn.
Egenolpbi 1584.
Imcubrationum in Cic orationea aliquot
Frc SjItü, Phil. Melancbtboni«, Barth.-
Latomi et alior. ParsJ et IL 4* Ba-
aU., Tb. Platter et Baltb. Laain% 1536
— 1537. (Weigel in L. 1«/^ 16^.)
Von Jac. Bedrotns herausgegeben.
In omnes Cic. orationes doct. viror. lu-
cnbraliones. Fol. fiitsil. , ex off. Rob.
Winter 1539.
In omuea M. T. Cic. orationes doctiss.
viror. Incubrationes accurate< in uoum
Volumen collectae locisque hou paucis
ad ueritatem emendatae. Adjectis Q.
Asconii Pediani commentariis cum*
. correQtionlbus Pauli Maoutii prope in-
uumerabilibns. Rerum ac ueiborum
in iisdem lucubratiouibus memorabi-
llum plenissimus index. Fol.s Venet.»
apud Aldi filios 1547. 1 ung. BI.,
706 S. u. 14 BlI.
Fol. Ibid. , opud eosd. 1552. —
1406 Coli., 12 BlI. lud. u. 2 BlI. mit
Scblussüclir. u. Anker.
— — FoL BaaU. 1553. u. Lugd. 1554.
Ludwige J, P. , dissert. de Cicerone
Rbet. ad Herenn. auctore vindtcato.
4. Witteberg. 1691. — Auch in dess.
Opp. orat. abgedr.
Luzac y Joan,f observätt. apologeticae
pro Jureconsultis romanis ad Cic. prp
Murena c 11 — 13. — 4. Lugd. Bat.
1768.
Luzacy Lud» Casp»^ speciroeQ bist, ju-
rJdicum de Hortensio , Ciceronis ae-
mulo. 4* Lugd. Bat. .1310. 10. 4st.
pan Lynden^ Frc, Godardi , speclmen
joridicnm inangurale exbibens inter-
pretationem jurisprudentiae TuIIianae
io Topicis expositae. 8maf. Lugd.
Bat., apud Haak et aoc. 1805. XVI
u. 164 S. , 10 ung. BD. — 1 fl. 4 st.
Auch fein Papier.
{Lyftleton, C .) obss.' on tbe llfe of
Cicero. 8. Lond. , GilliTer 1733 und
See, Edit. 8. Ibid. 1741.
{Mace) Histoire des quatre Gicerons. 8.
la Haye 1715.
Macejowski , W* A, , obss. in Cicer.
Topica — in ^/Wtfc?. Opusc, p. 63 — 84.
Jdadvigy Joh, NicoL, emendatt. iu Cic.
libros philos. P. 1 quae amplect. emen-
datt. in libros de Legibus et Academ.
8. Hafniae^ Reitzel 1826. 205 S.
1 ^i.
JSii/^d. ad vimm cel. J. d Orellinm ^
episiola critica de oratt. Verrinar. li*
l>ris II. extremis emendandis. 8 maj.
Ibid., sumt. Reitzelii 1828. l89 S.
Apgehängt sind : Varr. lectt. codd.
Digitizad by
Google
Cicero Erltgsschr. 264 Cicero Erltgsschr.
reg. ParisiD. in diiobns extremis Kbrit
öratt. Verrin^r. — Recens. von Bake
in Bibl. crit. nov» VoU V. P. 1 p. 1
-^56.
JSiusd, de locö Ciceronis in libro IV de
Republ. ad ordinia equestria institiUa
apectante. 4. Havn. , Reitzel 1830;
Mahsede, P. C,, ad Gic. oralt. inVer-
rem. 4. Lugd. Bat. 1824.
Maioragii y M. Ant,^ deciaiones XXV
qnibna M. Tullinm Giceronem ab
oinuibus Gaelii Galcagnini criininatio-
nibus liberal. 8« Lugd., Seb. Grypb.
1544. 124 S. n. 1 ung. Bl.
Eiusd, antiparadoxon libri sex. In qui-
bus Cic. omnia paradoxa refelinntur»
8. Ibid., id. 1646. 2S8 S. u. 1 ung.
Blau.
Eiusd, in' oratorem M. T. Giceronis ad
M. Brutum commentarius. Nuper
adeo in eloquentiae atudiosorum gra-
tiam eonscriptoa nuncque primum in
lucem editus. Fol, Basil., per Joan,
Oporiuuin 1552 m. Marüo, — 4 ui»g.
ßll. Voirat., 271 S. u. 10 ung, BlI,
. Ind.
Eiusd, comment. in Gic, dialog. de par-
tiüone orator. Opera et studio J. P.
' Ayroldi Marcelliui. 4. Venet., apud
Franciscinm Senensem 1587,
Eiusd, comment. in librum I de ora-
tore, Ed, J. P. Ajroldo MarcelUno.
4. Ibid., id. 1587.
Malflespinae , Leonardi , in epiatolas
' ' Cic, ad Auicum , Brutum et Quint«
fratrem emendatt. ac suapiciones. 8*
Venet. , J* Bapt, Somascua 1564.
24ung*BH., 294 gez.,BIl., 1 BU
Errata n. 1 Bl. in, Schlussschr,
Von Werth. M, benutzte mebrere
Mes. n. besserte den Text. Gonjecturen
find sorgfältig von den bandschr. Les-
arten geschieden.
de Man , G, , de Gic, orat. pro Plancio.
4, Traj. ad Rbeu. 1809.
Mancinellij Ant,, disi, rbetoricen ad
Herenuium esse Ciceronis — in ejusd,
variis opnsc Fol. Lugd. , Jo, de
Vingle 1500,
Eiusd, commentariolas in rbetoriceii
Gc — Ibid.
^Eiusd, commentarius in.somninm Sei*
.pionis Cic, — Ibid.
Locnzioni dell' epistole de Cic, scielte
da Aldo Manuiio, 8, Venet. , Aldo
157a 73, 75. 82. 87. 94w
Aldi Mahutii junior i^ in M. T. Gice«
nwU de betonet vblumen primitm
et secnndam coromeutarins. 2. VoU
Fol. Venet., apud Aldum 1585.
Eiusd, in M. T, Giceronis de Pbiloso-
phia volnmen primtim et secundam
commentarius, 2 Vol. Fol. Ibid., apud
eund. 1583. — 4 Bll. Vorst., 270 S,
«. 31 Bll, Ind., T. ir. 4 ßll. Vorst.,
288 S, u. 3Ö Bll. Ind.
Eifisd, in Gic. de officüs libros trea
commentarius. Item in dialo^oa de
aenectute , amicitia , in paradoxa,
somnium Scipionis. 8* Lugd., Garol.
Pesnot 1582. 709 S. u, 68 ung. Bll.
Ind.
Manutii , Pauli , in epislolas Cic. ad
^ Atticum cammentarhis. 8, Venet.,
apud Aldi filios 1547. 6 Bll. Vorst.,
469 Bll, u, 1 Bl. m. d, Anker,
Renouard besasa ein Ex, auf sehr
gr, Pap.
— — 8. Venet,, apud Paulnm Mann-
tium 1553. — 4 Bll. Vorst. , 414 Bll.
' (Weigel in L. S^f 8^.)
8. Venet., Aldus 1557, 4 Bll,
Vorst. und 432 Bll. (Weigel in L,
S<8^.)
Eine Ausg. von 1558 existirt nicht.
Das Ex., welches in Rövcr*s Auction
vorkam, war von dieser Ausg. Der Jah-
reszahl war eine I mit der Feder hin-
zugefügt. S. Renouard Annales des
Aide. Edit. n. T, 1 p. 413.
-8. Ibid,, id, 1561. — 427 Bll,
(welche irrig bis 429 bezeichne^ sind)
1 wss., 7 Bll, lud, und 1 was, Bl.
(Weigel in L. 2 ^f 16 >^.)
8. Ibid. , Aldns Manutius 1568. '
— 752 S., 18 S. Schol. in Auici vi-
tam u. 35 UQg. Bll, Ind. (In Wolfenb.)
8. Ibid., Aldus 1570, — 429 Bll.,
1 wüs. u. 7 Bll. Ind.
— — 8. Ibidn «, typogr, nom. 1572, —
808 S, , 31 Bll. lud, u. 1 wss. Br.
Eiusd, comment, in epist, Cic, ad Atti-
cum, Adjunctae sunt Sim. Boaii ani-
madv, in easd. epistolas. 8. Frcf,,
Andr. Wechell580. 8 ung, Bll. Vortt.,
634 S., 27 ung. Bll. Ind.
Eiusd» in M. T. Giceronis epistolas ad T.
Pomp. Atticum , M. Junium Bmtnm
et Q. Fratrem commentarius. Fol.
Venef., apud Aldnm 1582. 4 Bll.
Vorst., 550 S., 53 Bll. griech. Stellen
. II. Ind. (Weigel in L. 5«/'.)
Eiusd* in oralionem Giceroüta^ pro P.
Sextio commeutarins, 8, Venet., apnd
Paulnm Manatinm 1556. — 146 BIK
n. 2 ßU.
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 265 Cicero Erltgsschr.
Manutii , Pauli 9 in oratioaem Cicero-
Dit pfo P. Sexlio comraetaUrius. 3*
Ibid.^ apud eundem 1559. 166 BU«,
1 wst. ^. 1 Bl. mit d« Aaker^
Eiusd, commenuri'uft iu epistolat M.
Tullii Giceronis ad M. Jantum Brn-
tum et ad Q. Giceronem fratrem. 8*
Venet. , Aldus 1557. 10 Qug. BU.
Vorst. und 144 Bil. (Weigel in L.
W16;^.) j
Saaber« (In Göttingen a. Wolfeob.)
— - 8. Ibid., id. 1562. 8 BD. Vorat.
u. 160 BlI. (irrthümlich bis 168 be-
zeichnet) (Weigel in h» Ixf 16^.)
Eiusd, acholia in Gic. epUt. famil. 8*
Venet. , in aed. MamitianiA 1571«
219 S. n. 2 weisse BlI.
Ist eigentl. ein Theil der Ausg. je«
ner Briefe von dems. Jahre«
8. Ibid., Aldus 1574. 223 S.
— — 8« Lugd., Carol. Peinot 1580.
Eius(Lin epistoIasM.TuIUi Giceronis qnae
familiäres Tocantur commeotarins. FoK
Venet., apud Aldum 1592. 34 BIL
Vorst. , 614 S. u. 1 Bl. Gata).
Eiusd, in epist. famil. comment« Cai
additus alter ejusd. commentar. in
epistolas ad M. Brntum et Quinct«
fratrem. 2 Vol. 8. Frcf., WechellöOO.^
(Nestler in Hamb. 4 Mark.)
Eiusd» comment. in Gic. epist. ad Di-
Tersos« Acc« ejusd, scholia et H« Ra-
gazonii in easd. Giceronis epistolas
commentarius. Gurav« C. G. Richter.
2 Vol. 8maj. Lips«, apud Grusium
(Vogel) 1779 — 80. 2 >•/ 20^.
£iusd, in Giceronis orationem pro Ar-
cbia poeta commentarius*. 4. Romae^
apud Josephum de Angelif 1572«
2 ung. BlI. Vorsr. u. 36 S.
Eiusd, in M. Tnllii Giceronis orationes
commentarius. (Vol. I«) "Fol, Venet.,
apud Aldum 1578. 4 Bll. Vorst.,
319 S. und 36 Bll. Ind.— In M. Tul-
lii Giceronis voluuien secundum et
tertium Panlli Manutii commenUrins«
Fol. Ibid., apud ennd. 1579.— 4 Bll«
Vorst«, 312 S. n. 25 Bll. Ind. nnd
1 wss«, u. 4 Bll. Vorst., 382 S«, 1 wss.
Bl. n.34Bll.Ind« (Weigel in L. 15 a/.)
Eiusd, in Giceronis orationes commen-'
tarius. 2 Vol. 8« Colon. Agripp., he-
red. Birkmann 1579« (zn Ebde des
Isten Bandes: Apud inclytam Colon«
exe. Godefrid. Kempensis 1579« m«
Aprili.)
8. Ibid.,iid, 1582*
— — Cnrav. G. G. Ricbteriifl« '8niJi)«
Lips. , Weidmann 1783. S ^ S 9<'
Schb. Pap. ^rf 12^.
Marcardi, Jac, Hejtr,^ epistola ad Jo.
iMart. Lud. Evers de eo qüod niminm
est circa Giceronis lectionem et imi-
utionem. 4. Gellis 1731.
Markland , Jer. , remarks on the eplst-
les of Cic. to Brutus «nd of Brutus
to Gic. in a letter to a friend. Wlth
a dissertation npon four orations as--
cribed to Cic. 1. ad Qnirites post re-
ditum. 2. pro reditn in Senatum. 3«
pro domo sna. 4. de haruspicum re-
spoosis« 8 maj. Lond. , Cooper f745.
XVi u. 392 S. n« 3Bll.Index«-Aucli
gr. Pap.
Gc. libri tres de officiis, ad pnbl« Stu-
dios, nsum in tabulas accaratam illo*
rum analysin monstrantes relati ae
editi studio et opera Joh, Martini»
Qnibus praefixa est Frd. Beurhnsii
epistola lectorem de tabularum nsa
admonens. Fol. Rostocbii, 9tepb. Mj-
liander exe« 1599. 16 BU.
Mariini 9 Georg. Ilenr,, comment. cri^
tica super loco Giceronis de Offic I
c. 11 extr« 4. Ratisbonle 1770..
Miusd. Tindiciae commentationis crlt/
super loco Cic. de Off. I. 11 extr.
4. Ibid. 1772.
Maser, P, C, disput. liter« jurtd. de
Cic oratt« in Verrem de Jurisdiction«
Siciliae. 4« Lngd. Bat« ^}824.
Massoni , Jo* Papyr»^ elogia ciTiam
romSD« ex' M. TuUio Cicerone col«
lecu. 8. Paris. 1603.
S. Gatal. bibl« Thnau« I. p, 491«
— Auch in dess. Werke: Elogia« 8«
Paris. 1638« P. 1. p« 3 — 92«
Matthias, Aug, , animadversiones In
Cic« libr. de Finibns bon» et malor«
4. Alteuburg« 1803 — 5. 8 Progr.
Idem de quibusd« Ciceron« locis. 4. Ibid«
1807. Progr«
Idem-i Loca ootintilla « prlmo libro Tn-
scul« disptf cum locis Aeschiois et Pln^
tarchi comparantur. 4« Ibid« 1808«
10 S« Progr«
Idem^ de loco qnodam Citi« CatiL HI«
1« -^ 4. Ibid« 1812« Progr«
Eiusd» obserratt« de nonnullis locis 1i«
bri I« de Nat. Deor« 4« Ibid« 1816«
7 S. Progr.
Eiusd, obss« 4le loeSs nonnullis libr« Cic«
de oratore -^ in Friedemanni et See-
bodä MiscelL crit« Vol« I« P« 4.
p« 675 — 683.
^ 17**
Digitized by
Google
Cidero Erltgsschr/ 266 Cicero Erltgsschr.
Matihiaet C. F., Bemcrkaogen m drei
Stilen im Hevodot. Cicero a. Li-
Tius. 4; Frkf, a. M. 1810. Progr.
Desselben Prolegomenen 2U ' Cicero'»
Gesprächen toiii Redner, 4* Daselbst
1812. Progr.
Meierotto, J, H*. X., Ciceronif Tita €X
ip^ios scripti» excerpta et ad Cost.
seriem digesta. 8* Bero]., Unger 1783.
l*f 4^, Schb. Pap. l«/5 12^.
MeinerSf Chrp,^ de pbilosopbia Ciceroni»
— in dessen vermiscbten Sckriften
Tbl. 1. S. 274 flg.
Meisnerif Mich», bortolus romanus s.
germulae et corollae historiolar. ri-
tonmqne collecta ex Cicerone* 12« Gu-
riae Variseorom, Grnner' 1626.
Eiusd» bortulas romanus cont. Septem
Plantaria Homanae eloquentiae ceoti-
fol'fis referta. Cum praemissis Cl. y\-
ror. ^pistolis ac notis pbllologico-po-
liticis e M. T. Cicerone exbibeutnr
} adjuncto indice rerum ac verbor. rao-
deratore editns qniutum et reparaUis.
12. Frcf., Chr. a Saber, typis Maitb.
Kempfferi J663.
Melanchthonis , Phil, , dispositfo orat.
Cic. pro Archia. 8* Haganoae 1553.
Eiusd, in orationem Glc. pro Milone
dispositio iam recens scripta. 8> Ha-
ganoae y Jo. Secer 15S5.
Eiusd, explicatio Idcor. qnorundam dif*
ficilium in perfect. orator. Cic. — an
ejusd, annotatiuncnlis in Virg. Opp.
8. Haganoae 1534.
Eiusd, annotationes in Officia Cic. 8>
"Witteberg. 1562.
Eiusd. argumenta in Cic. epist. famil.
Acc. And. Miseui aunotatt. collectae
per Stepb. Riccium. 3 Vol. 'Lips. 1565.
— Auch Goerlii. 1577.
Mencleniiy Frd. OttOy emendationes et
explicationes aliquot locor. Cicer. Grae-
▼ianae sub modestum iudiciuin Toca-
tae — in Miscell. Lips. uovis. Vol, I«
t. 3. p. 509 — 546.
Merulaey Georg,^ annotatt. in orationem
Ciceronis pro Q. Ligario -— in ejusd*
comraent. aid Juvenal. Fol. Venel.
1478.
Middleton , Conyers , the bistory of the
riß of Marcus Tullius Cicero. 2 Vols.
4. London, printed for the «utbor
1741. Aucb gr. Pap.
Ist keine unpartbeiiscbe Darstellung
Q, Würdigung Ton Cicero's Leben und
Wirken, sondem eine bis zum Ueber-
iQaasse getriebene Lobeserhebung des-
selben. Mangel «n Critik ist häufig
sichtbar. Histor. Imhüroer haben Toa-
stall n. Cibber nachgewiesen. Warbur-
ton u. Andere aber baben darauf aufr
merksam gemach t, dass Middleton Vie-^
les einem seltnen Buche : Bellendeni de
tribus lumiuar. rom. Üb. XVI. Fol. Pa-
ris 1634 zu verdanken bajbe, ohne in-
dess diese Quelle zu nennen.
2 Vols. 8. Dublin, John Smith
1741.
3 Vol«. 8. Lond. ^ Inny« 1741.
Auch 1742. 1750. 1753. 1755. 1759-
2 Vols. 4. Lond. 1757.
4 Vols. 8» Basil. , Toumeysen
and le Grand 1789 -90. * 4 «f 16^.
3 Vols. 8. Lond. 1^1. 1 L. 7Sb.
Auch gr. Pap. , ^
2 Vol«. 8. Lond., Cuthell 1819,
18 Sb.
2 Vols, 8. Ibid., Whittakecl824.
16 Sb.
T- Leben' des Cicero. Ans dem Engl.
ühers. (von Matern, ponCiiano,) 3 Thle.
8. Altena, Iversen 1757. 2 ^f 6 ^.
— römische Geschichte, Cicero's Zeit-
alter umfassend. Uebers. von G. C. F.
Seidel. 4 Bände. 8. Danzig 1791-93.
-— histoire de Cic^ron trad. (par Pr^-
vost) 4 Tom. 12. Paris, Didot 1743
u. 1749.
— histoire de Gic^ron tir^e de tet
icTilA et des monumens de son siicie
?ar Öonyers Middleton, irad. par Pierre
r^vosl. 2 t'om. 8. Paris, Fonrnier
1818. M. Cicero^s Portr. 13 fr. —
Auch Vel. Pap.
vertaald door W. L Zillesen. 3
Vol. 8. Utrecht 1802—1806. 9 fl.
Dazu: Bladwizer dp de geschiede-
nis van bet leven van M. T. Cicero door
Middleton. 8* üarlem, Loosjes 1812.
— istoria delia vita di Cicero. 5 Tom.
4. Napoli 1748 — 50.
— Historia de la vida de M. T. Cice-
ron, escriu en Ingles por Middleton
trad, por Jos. Nie. de Azara. 4 'Vol.
4* Madrid, imprenta real 1790. Mit
Kpf. 180 rs.
Mit schätzbaren Apmerkgg. des^Ue-
bersetzers. Sehr schön gedruckf. — £§
giebt auch eine Prachtausg., welche 24
Portr. nach Originalbüsten enth. Diese
leUteie kostet 190 ra.
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 267 Cicero Erltgsschr.
— oonipeiidio de U Tida d« Giccroo.
2 Vor. 8* Madrid 1796.
Commeatarias ip orat. Cic. pro Sylla
per ClaucU Minoem, Eiusd, commeDt«
io orat* pro M« Marcello nanc pri-
mnm in lucem- ediUii . 8. Frcf.» We«
chel 1584.
Möller y ErasmuSy de eo qaod intereat
inter dicendi genug epislolare Gc. et
Plinii aecandi. 8. Hafo. 1790. 67 S.
Mongitore, j4nt, , disaertazione aopra
un paaao di Cic. dell aale di Gramw
goa (Verr, lib, IV.) — in raccoUa
d'opuacacieniif. T.XXII p. 141-166.
Mongaultf NicoL, remarquea aur lefa-
noin de Tullia , fille de Cic^ron —
io Mem. de Tacad. dea Intcr. X. IL
p. 475. Ed. Amaterd.
Morahin , histoire de Texil de Gic^rpn.
8. Paria 1726, (Weigelin L. 1«/512^.)
— tranfl. from tbe french laogaage
into engliah. 8. Lond. 1736» ,
*- biatoire de Gic^ron a?ec dea remar-
quea hiaUeterit. pArlememe, 2 Tom.
4. Paria 1745. (Weigel in L. Ö*/^!)
Nomenclator Ciceronianaa auctore J. M.
(J. Morabin.) 12. Paria. 1757.
Morelii , GuiL , obaervationnm in M.
T. Ciceronie libroa qnipque de fini-
bua bon. et nialor. commentarina. 4.
Paria> apud Io, Lod« TUeUunin 1546«
(Weigel in L. 20>{.)
Der wabre Verfasaer iat Adr. Tar-
nebus.
Locomm in Cic partitio^ibna oratoriia
difficilioram ex^lieatio exacriptore Gu^
lielmo Morelio» 4. Paria.^ apud Gai].
Morelium 1549*
Morgenstern^ C, ayrabolae crit. ad Gi-
cer. oratt. in Galilinam. Fol. DorpaU
I3O6. Progr.
JEiusd.9 Prolegoroena inCiceronia Para-
doxa. FoL Dorp. 1819. Progr. —
Auch abgedr. in Friedemanni et See-
bodii Mibcell. crU. Vol. I. P. 2 p. 386
— 594.
Eiusd. aymbolar, crlticar. ad Cic. Di-
apntatt. Tusculan. llbrum I. Particula
I. Fol. Dorpat. 1819. (XS.)
Mosche,^Chr7u^JuL GuiL, de Ciceronia
in acribenda orat. pro Delotaro coo-
ailio ejuademque de eadem jndicio
non negligeado. 4. Lubec, tjpia Boem-
bUd 1813. (10 S.) Progr.
Abgedr. in Friedemann, et Seebode
Miac. criu Vol. I. P, 2. p. 218 — 229.
Moser t Georg, H^nr., aymboJae oriii-
cae ad aliqaot Cicerooia d« £nibaa
bonor. et malorum et Tqacol. dlap.
loca. 4. THm. 1825* (20 S.) Progr.
Eiusd, aymbolarnm critjcamm ad ali-
' qnot GiceroDia locoa apecimen altemm.
.4. Ibid. 1828. (28 S.) Progr. (geb. 4^.)
Moser , C Fr, Dav, , BemerLnngen zu
Cbrpb. Mart. Wieland'a tJeWraetzang
u. Erläuterung aSmmtt« Briefe Cice-
ro'a, tbeila rein pbilolog. u. lUerari-
acbeU) tbeila beaondera juridiacben In-
balta. Nacb dea Verfaasera Tode ber^
auagegeben Ton Fr. Leber. MarU/^ 8.
Ulm, Wohlcr 1829.
Mühlich, Andr,y Geacbicbtlicbe Eiulei<r
tung nebst Plan zu Cicero'a Rede, für
den Mauillacben Geaetzvorscblag aua
Yerachiednen Autoren zuaamroenge-
•tellt. 4« Bamberg 1826. (^11 S.)
Progr.
Müller^ J, A,y quaedam de baereditate
cupiditatnm ad Cic. de OEII. 8. —4.
Mianiae 1790.
Müller^ Otto Maurit.y diaaert. de Cic.
llbria III de pratore etiam post Gri-
ticor. curaa nondnm aatia caaligatla.
8 maj. Lips.» apud Tautbnijtz 1811.
4 n^
Idem de locia nonnuUia librorum Oice-
ronia de oratore — • in Friedemann.
et Seebode MUcell. crit. Vol. II. F. 5
p. 505 sq.
Eiusd, obaenrationea de ti et usu Ter-
bor. qnorundam Latinorum. 4. Cöa-
lin. 1829. (28 S.) Progr.
Handelt über den Spracbgebr« dea
Cicero.
München y Nie, y J^. Tullii Gicer. pro
Q. Roscio eomoedo oratio juridice ex*
poslta. 8 maj. Colon., du-Mont-Scban-
bcrg 1829. (61 S.) 10>{.
Männich , Guil, , M. Tnllii Giceronia
Itbri de repoblica notitia codicia Sar-
matici facta illu&trati quantnmque fieri
potuit reatituti. 8ma). Gotting., Bo-
senbuach 1825. XIV u. 245 S. 1«^ 8^.
Ist keineawegea eine Ausg. der Ci-
ceron. Scbrift, aoudern eine Abhandlung
über eine Termelotllcb in der Moldao
befindliche Handachr. , welche ein ge-
lehrter Pole, L. Goalicki in s. Werke:
de perfecto aenatore libriduo. 8. Venet.,
Jordan. Ziletti 1568 atillschweigend be-
nutzt habe. Indeasen rergl, Prof. G.
Beier'a trefil. Recena. in Jfahn's Jahrb.
1826. Bd. l S. 79— 96; auch Biblioth.
italiana Bd. 44 S. 24-57 n. Bd. 45
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. ' 268 Cicero Erltgsschr.
S. 23— 81, Id wclcW leutern beide
Werke Terglicben werden.
Mureti y M, Ant,^ oratiomim Clc. in
Catilio. explicatio* S* Venet. , Jo.
Grypb. 1657. (Waigel in L. 1 */.)
Abgedr. In Mnretiopp. Ed. Bnh'nken.
8. Lugd. B«i. 1789. T. IL p. 521—648.
$» Parts., Rob. Coulombel in.Al-
dina bibl. 1581. (Weigel in L. 18^.)
Eiusd, in Ciceroois Pbilippicat scbolia
— i inMnretiOpp. Ed,Rabnken. T. II
p. 978 — 1010.
Siiud, tcholia in primam Cic. Tuscn-
Unam — Ibid. T. III. p. 779 — 799.
Eiusd, scbolia in Cic. Officia. — Ibid.
p. 800—828.
Eiusd. in Gtc. libros V de Finibns bo-
nor. et malor. scbolia — Ibid. p. 824
-857. .
Eiusd, Qotae in Cic. orat. pro rege De-
jotaro — Ibid. p. 858—860.
Diese Gommentare sind ancb ab-
gedr. in Miireti coipment. et adnotatt,
in Aristot. Rbetor. 8. Ingoist. 1602.
Eiusd, Dotae in GIc. Rbetorica — .in
Oliveii Edit. opemm Cic. 4. Paria*
174a T. 1.
Murmellii , Joaru^ in Cic. dialogum de
senectnte coramentarins. 4* Golon.^
Sn aedibus Qnentell 1505. pridie Mo-
nas Octobr^ — 88 BlI.
Nagel, CaroL Ferd, , obseryationes in
Ciceronem — in Actis literar. societ.
Kheno*Traject. T. IV p. 265-279.
Nahmmacher f Conr,, tbeologia Cicero-
niana. Accedit ontologiae Giceronis
specimen. 8. FrancoBnsae, Jo. Aug.
Coeler 1767. 160 S. n. 4 nng. Bll.
Indd.
Nascimbaenii f NascimBeni, In Cic. de
inrentione libros commentarius. 4«
Yeneu, Zalterios 1564.
Nässau, ff, J,, annotationnm nonnnl-
laram in librum Giceronis de sene-
ctnte Fase. I. — 8maj. Groning..
Römelingb 1829. 81 S.
Nehrissensis f Aelius Antonius y Gice-
'ronis topica ad jus civile accommo-
data ^^ Inejusd» aeniginat. iuris civi-
lis, Fol. Salmantjcae 1506.
Netscher, dispnt, jnrid. liter. de Gic
orat« pro Licinio Arcbia poeta. 4.
Lugd, Bat. 1808.
Neumann y J* Fr,t de nrbanitate in Cic.
e|»istol«t coospicna. 4. Gotlit. 1776«
Niehuhr , B, C> über die Nacbrichten
von den Comitien der Genturien im.
2ten Bucbe de repnbl. (c. 22.) S.
Bonn, Marcos 18^^. (SO S.) 4 ^.
Siehe Steinsckers Gegeuscbrift. Da-
wider erschien von Niebubr:
— Doplik gegen Herrn Sleinacker. 8*
Daselbst 1828. -(27 S.)
Vergl. anch Hrn. Prof. 's Goettling
Abhandlung über die Volks-Versamm-
lungen der röm, Republik im 26sten
Bande des Hermes y. 1826 Hft, 1.
S. 84— 128.
Nissen, B, F., in Cic. de finibns bo-
nor. etmalbr. aniinadversion^. 8. La-
becae, Sohn 1791. 5 ^.
Eiusd, curae novissimae in Gic. Ta-
scul.qiiaestiones. 8. AUonae, Hamme-
ricb 1792. (XVI n. 120 S.) 8 ^.
Nizolii ', Marii , observationnm in M,
T. Gtcerouem Pars pfima et secuuda.
Fol. Kx prato Albuini (Brixiae)
1535. {Zu Ende: Ad Pratnm AI-
buini in aedibus illnstris viri Joanois
Francisci Gainbara comitis ponlificii
anno ab ortu Christi 1535 meuse Ja-
nuario) T. 1. 2 nng. SIL Vorst., 818
gez. Bll. T.K. 282 Bll., 8 Bll. Indd.
Höchst, seltne erste Ausg. — (In
Göttingen.) *
Observationnm in Giceronem über —
per Marium NizoUum diligentiss. cu-
ra ac maximis laboribns vigilüsque
collectos. Fol. Basil. , per Baltb. La-
aium et Thom. Plaiternm 1536 m.
Aagusto« (la Wolf^ib.)
Latinae linguae dictiodarium /. de lati-
Dor. verbor. omnium scientia Jiber
cnm Synonymorum contrariornmque
explicatione qu^e sie inscribuotur :
Marii Nizolii obscrvatt. latinor. ver-
bor. in opera Gic. quae ex^taot o-
inuia. Eiusd. Nizolii libellus in quo
vocabnia barbara vfel latina traduntor.
Fol. Basil., Rob. Winter 1044. 14
ung. BD. , 1880 Call. n. 6 ung. Bll.
Ind. — (In Göttingen.)
Nizolii, Marii y observationes omni4
Gic. verba nniversamque dictiouem
complectentes. Gaelii Secnndi Cnrio-
nis opera, vigiliis, labore et industria*
Eiusd. MizoUi libellus , in quo vnl-
garia quaed. verba et pamm latina
ad pnrissimam Cic. consnetndinem
emendantnr ab eodem Goelio limatof
«t «uctus. Fol. B/fstl«, Jo. Herva«
gius 1548. (In Wolfenb.)
FoU Basil. 1557. ?
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. ^69 Cicero Erligsschr.
NizoUus sive Thefannis GiceronU o-
mnia Giceronis verba oqitoemqiie 1o-
quendt atqne eloquendi/ varietatem
complexu« nuoc iterum eruditi hoiui-
BIS hefculeo labore atque induslri«
qiuina parte auctior. Fol» Venet., ex
off. AIdioal570. — Sang. BU. Vorsu,
427 gez. BlI. in 2 Golamnen und 1
lyetsa BI. mit d. Anker.
— — Nhuc iternm dimidia fere parle
auctior. 2 Partes. Fol. Ibid. 1576.
12. BIl. Vorst., 585 S. u. 472 S. Dana
e. Index.
Sehr vermehrt, — Renouard besass
ein Ex. auf gross. Pap. , welches jedoch
nipht gut erhalten war. — Auch auf kl«
Pap. in guten Exx. gesucht u. selten.
— thesaurus Glceronianus post Mar.
I^izolii, Basil. Zanchi et alior. operas
per Marc. Squarcialupum digestus et
illustratus. Fol. Lugd,, Aut. de Harsy
1580.
Nizolius s. thesanrns Giceronianns Gae-
lii Secundi Cnrionis labore iam olim
auctus, Marcelli snblnde Squarcialupi^
studio mactus digestusque nunc de-
mum a Jac. Gellärio lofeupletatus«
Cnm lodice Giceron« vocuro barbaris
substitntarum auctiore ex diversarum
Cic. ed^itionnm fideli colla^one. Fol.
Basil, y ex off. Hervag. per Euseb.
Episcopinm 1588. m. Septbr. 10 ung.
BU. Voi«t.> 15S8 Coll.^ 4 ung. Bll.
Indd.
Fol. liugd., Harsy 1584.
JSiuscL thesaurus Giceronianus. Fol. Ve-
net., apud Dominicnm r^icolinum
1591. 8 ung. Bll. Vörsi., 1.860 Coli,,
3 Bll. Ind. u. 1 weiss. Bll.
Marius Nizolius s. thesaurus Gieero-
nianus. Post nunquam satis laudatas
operas Basil. Zanchi > Caelii Secnndl
Gurionis , Marcelli Squarcialupi ma-
gno labore et studio olim mactas,
nunc demum per Jac. Gellarium lo-
cupletatns. Fol. Basil., Sebast. Henric-
pelri 1595. — 10 ung.Bll», 1626 gez.
Golamnen , 9 ung. Bll. Ind. u. 1 Bl.
Schlnssschr. (Altheer in Utrecht d £1.
10 St.)
Fol. Frcf. 1613. (NesllerinHamb.
9 Mark.)
Geschätzte Ausg.
— thjesanrns Cicerouianuf. Fol. yenet.y
apod Oeorg. Valeniinum 1630.
Au( deoi Titel steht der Anker ^e%
Aldus.
— apparatns latin.. loeution. olim per
Nizol. ex Gic. libris colleetns nnne
denuo auctior factus ■ — auctore Alex.
Scot. Edit. postrema. 4*'^ Genevae,
apud Jac. Stoer 1642.
JStiusd, lexicon Ciceronianum ex recens,
Alex. Scoti nunccrebris locis refectuoK
et inculcatum. Accedunt phrases et
formulae lioguae latinae ex comroen*
tariis Steph. Doleti (cnrante /, Fac»
ciolati), Fol. Patavii , tjpis seminarii
1734. (Weigel in t. 12*.ys.) Auch
gr. Pap.
Sehr geschätzte u. bereicherte Ausg.
Die Stellen sind hier nach Paragraphen
citirt, während in den frühern nach
der Aldine citirt ist,
— — Gura J. Facciolati. 3 Vol. 8.
Lond., Priestley 1820. 2 L. 12 Sh. ^
6 d., gr. Pap. 3 L. 13 Sh, 6 d.
Saubrer Nachdr. der vorigeD.
Eiusd, lexicon Giceronianum ex kc
Alex. Scoti. 4. Paris., Delalain 1821.
Subscr.Pr,: 25 fr., Laden Pr.: 50 fr.
Nobbe, C, F, ^, , lectiones Giceronia-
nae. 2 Part. 4. Lipsiae, litteris Sta-
Titii 1826. 18 u. 8 S. Progr. '
Tdem de frngmentis librorum Giceronis
incertoruro. 4. Ibid., ex off. Garoli '
Tauchnitii 1827, 16 S, Progr,
Eiusd, analecta ad Cic' fragmenta. 4.
Lips. 1830. Progr. .
Nodell, Jo, Adaniy notae crit. in Gice-
ronem , Justin, et Horat. — in Actis
«oc Rheno-Traject. T. I p. 150— 163.
Nomcnclator Cic. — siehe Morabin.
Nunciatae , Barth, , comraent. in orat.
pro domo sua. 8. Venet. 1553.
Epitheta Giceronis collecta a Pefr» Jo,
Nunnesio, 8. Valentiae, exe. vidaa
Joan. Mea 1556.
— — Editio altera multo correctior et
auctior c^teris. 8. Barcinone« ex typogr.
Jac. Cendrat 1588.
— — collecta a P. Jo. Nunnesio. 8.
Venet., Aldus Manntius 1570. 8ung.BlI.
Vorst., 627 S, u. 2 ung. Bll. m. Rgst.
Schlussschr. (Weigel in L. ivf 16^.)
•—• — 16. Colon., Gnalth. Fabricius et
Joan. Gymnicus 1571.
Obrechti, Ülr,, schediasma in somninm
Scipionis — in ejutd, dissertatt. acad. ^
4. Argentor. 1704 p. 562 sq.
Auch in Denores institnto in Cio.
philosophiam. 8. Lips. 1721.
Observationes in Gic. de divinatione —
lü Obss. miscell. Vol. HI, P. 1 p, 5
— 18.
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 270 Cicero Erltgsschr,
Obts. in Gic, de Nat. Deor* — Ibid» p«
15S — 176. '■
Oederi^ Georg, GuiL, epistola crit. le-
ctioDum Tnllianarum fatcicalumcom-
plexa. 4. Gotting. 1742.
Oertel, F. C, graromat. Erkläningt-
. buch über Cic. Gato major, gr. 8*
Ultiocbeuy Fleiscbmann 1821. 12 ^.
Olearius^ Georg. Phil, ^ de malUioia
juris iuterpretallone ad Gic. Off, I.
' , la — 4. Lipa. 1720,
Olipariif Petr, Joan,y scbolia in Cic,
de «omnio Scipionts fragin. et in
eJQsd. philoaopbiam moralem capita«
4. Baail. 15B8.
Olipeti , Jos,y delectus annotationom
in Gicopera. 3 Vol. 8. Lond., Prieat-
Uy 1819. 2 L. 2 Sb., gr. Pap. 3 L. 3 Sh.
4maj. Oxon., Talbojs 1824.
3 L. 10 Sb.
Omei^ii, Dan.y disa. controveraa Sloi-
cor. jara ad Cic. Omc. lib. III. c^ 23.
— 4. Altorf. 1691. Aucb 1702. (?)
^ Biusd, bortus Gicerooianui. 8* Norim-
berg. 1699.
Omphaliiy Jac,^ prolegomena in nob.
illam M. T. Glferonis pro A. Ge-
ciqna orationem de ^ioterdicto recnp.
und« ▼!. 8. Paris«, ex off. S. Coliuaei
1535. (Weigcl in L. 1 ^i 12>:{.)
Orator Gic. forenais e. de am eloque^-
tlae Giceronianae in cauais forensibus
bodiernis encbiridion. 8* Roterodami^
typia Regueri Leer« 1705.
Varietaa Lecttouii cod. regii yiiMDCCiy(?)
et Caroli Beieri aunotalionea in M.
T. Giceronia Bmtum. Quibua editia
■nlsque obaerTationibna adjunctia gy-
mnaaat Tiuiceuaiam Carolioi novam
cursuni — indicit "J» Ca^p» Orellius,
. 8. Turic. 1830. 55 S.
Orioli , Franc, , notae eztemporales in
Gicer. de republica — ; in Effemeridi
di Roma. Faac. 27. n. Addenda dat.
Faic. 28.
'Orsi , Gio* Gius,^ ragionomento aopra
U dialogo di Gicerone iotitolato Gato
major vel de seneciute — in Raccolta
d'opoaculi scientifici e filolog. T. XXXI
p. 73 aq.
Oaann^ Fr,^ dispntatio de loco Gic'
orat. pro Flacco 31. 75. Fol. Gieaaae
1830. 11 S.
OiiOf E, G, ui.y de auapecto loco Gi-
cer. de Ofßciia I. 13. — 4. Lipa.
1755. (28 S.)
Paraschii ^ Jo, Cyrenii (i. e. Quirini
Reuteri) ad orationem Cicerouis pro
S* Roacio Amerino anootatioDes« 8»
Spira« Kemetum' 1597.
Parkeri , Sam, , in Gc. de Qneatt. aca-
demicia libros — in ejued. Diaputatt.
de Deo et Providentia divina. 4. Oxoil.
1703 p. 489—572.
Parrhasii, A. Jani^ clautalae Gicero-
nia ex Epiatolia famil. exeerptae. 4.
Vincentiae 1508*
Eiued. aonotatt. in orat. Cie. pro
Milone — in Gmteri ibeaaaro ccit.
T. L p. 827 aq.
Paaseratii , Jo» , praefatinncnla in di-
aputationem de ridiculia quae eat apnd
Giceronem in libro aecuiido de ora-
tore. 8. Lulet., Mamertna Patiaaoa
in off*. Bob. Stepbani 1594. 14 S.
(In Göttingen.)
4, Lugd. Bat. , ex oE Jo. Paet-
aii et Lud. Ckeviri 1594. 15 S. (In
GöltiDgen.)
8. Frcf. 1595.
Passow , Frc, , variae Icctt. ex duobn»
codd. oraliooia Marcellianae. 4. Wra-
tialav. 1828. 19 S. Progr.
Perionii , Joach, , oratio pro Giceronia
oratore contra Petrum Ramum. 8.
Paris., N. Dives 1547.
Perizonii , Jac. , oratio de Giceronia
ernditione et indoatria. 4. Franequerae
1'682.
Aucb in Perizonii orationibus. Gara
Weathouii. 8. Lugd. Bat. 1740.
Petreji^, Rolandi^ in Gic. orationem
pro P.Sextio commentarnia. 4* Paria«,
Mich. Vascosanua 1555.
Pezeliua y idea ae mietbodos trium Tere
aureorum librorum Giceron. de offi-
ciia. 8. Bremaey exe. Bemb. Pctri
1592.
Philetici , ' Marini , exposilionea Tariar«
Cic. epistolarom. 4. s. 1. et a« (Ro-
mae , Euch. Silber) 176 BlI.
Philippi, Joh, Ernst y Gicero ein groa-
aer Wimlbeutel , Rabulist u« Gharla-
tan zur Probe aaa deaaen übera. Schutz-
rede , die er vor den Quintiua gehal-
ten, klar erwieaen. 8. Uallb 1735. 10 f{.
The Freetbinker'a Griteria ezemplified
in a viudication of tbe charactera of
M. Tulliua Gicero — againat tbe cen-
aiire o( the late Lord Bolingbroke (in
bia lettrea on ihe atucW and uaeofHi-
atory. 8. Lond. 17d2 letter 2.) by
Philologua Cantabrigiensis, 8. I^on«
don, Owen 1755. ISb. 6d«
Piscatorisy Joan., 'in Cic. orationem
Sro Milone commentarioa« 8* Spirae
femet. 1587.
Eiusd, aualyaia dialectica Gic de Offi-
ciia HbroTom III. ad praecepta P.Ra-
Digitized by
GoosJe
Cicero Erltgsschn 271 Cicero Erlt^sschr.
mi aecommodata. 8. Spirae Nemelnm«
Bern. Albin ut 1596.
JSiusd, aualysjs dUlectica Gic parado*
xorum. 8. Ibid., id. 1597, l84 S.
Samma et dispositib triuin M. T. Ci-
ceronis ad Q. Fratrem de oratore
dialogörtim notata et conacripta a Lam^
berto Ludolfo Bithopaeo, Gumpraef.
Joan. Sturmil« 16. Neapoli Nemetaniy
tjpis Matib. Harnisch 1582. 78 S.
plattier, diaaertatio de iia partibus li-
J>rorum Cicerouis tbetoricorum qiiae
ad jus spectaot. 4. Marburg. 1829.
87 S. Progr.
Platz , Fr, f vindiciae orationii Gic. pro
Arcbia poeta — in Seebode*a neuer krit.
Scbulbibl. V. J. 1820 S. 774—776.
1821. S. 220-224. S.783— 788. 1822.
S. 155 — 163. S. 335-348. S. 656
. —661. ,S. 1089 — 1105» .
Lezicon philoaophicum aive i'ndex lati«
Dor. Terborum deacriptionamque ad
pbiloaopbos et dialecticoa inaxiineper-
tinentiuni in duas partes distributuf«
In prima parte maleria philosopbica
ut a Cicerone tractata est servato re-
rum ordine continetur. lo altera ve-
ro quae Tocabula a scholasticis ut
ajunt novala sunt aut barbare et bor-
ride usurpata — auctore Plexiaco,
4. Hagae Gomit., Henr. du Sauzet
1716. 2 ung. BU., 322 S. (Weigel iu
L. l>.f.)
JPogicyii , JuLf epistola de Cic. idiitaii-
do modo. 8. Slolberg. 1709.
Posseuinif jinton,^ Cfcero collatns cum
Etbnicis et sacris scriptoribus. 4. Pa>
tatii, apud Paulum Meretnm 1593.
Eloge bistorique de M. T. Gic^ron (par
Pierre Potier). 8. Lisieux 1776. 76 S.
M. T. Giceronis Tita et studiorum re-
rumque gestarum bistoria ex eins i-
psius Hbris testimooiisquc potissimum
observata atque conscrlpta per Chrp»
Preyss, It. oratio de i«i\itatione Gi-
ceroniana eodem autore. 8. .Basil.^
1555. .
Prhcianensis j Francisci y argumento-
rum ODservationes ia omneis Cieero-
V iiis epistolas. 8.- Venet.« apud Aldi fi-
lios 1549. m. Septbr. 63 BlI. u, 1 Bl.
mit d. Anker. ^
Ziemlich selten.
PriecianensiSy Franc, dictionarinm Ci*'
ceroniaoum in quo xunnia vocabula
Cic'leguntur atque italice explican-
tur. 8. Venet. 1645*
per Sylv, Ferrarinm emeodatam.
8. Venet. 1650. .
. Püttmann , Jos» Ludi Ernst», diss. de
moderatione iocnlpatae tutelae ad ora-
tion. Giceronis Milonianaiu. 4. Ltps.
1783.
Eiusd» diatribe de jnrisprudentia Gice-«
ronis -^ in ejusd, Miscell. libro. 8.
Lips. 1793. p. 143 — 163,
Purgold, L,, observatt. er it. in Sopboci.»
Eurip. , Aothol. gr. et Giceroneia etc.
8* Jenae et Lips., apud Goepfert.
1802. i^i Zfi.
a Quercu , Leodegariiy aniruadv. in
Bullianos Ft. Rami commeutarius. 4.
Lutet., ex ofF. Mich. Vascosaoi 1555.
'Der Verf. ist Adr. Tarnebus. Die
Schrift ist auch in ejusd, opp. Argent.
1600. T, I. abgedr.
Eiusdem reponsio ad Audomari Talaei
(i. e. Petri Rami) admonitionern. 4.
Lutet.j ex off. Mich. Vascosani 1556.
17 u. 1 wss. Bl,
Auch iu Turnebi opp. Ibid. ^T. J.
abgedruckt.
Ragazonii, Hieron, , in epistolas Gice-
ronis familiäres commentarius in quo
brevissime quo quaeque earniu or-
dine scripta sint ex ipsa potis-
simum. bistoria demonstratur. 8. Ve-
net., apud Paulum Maimtium 1555.
12 £11. Vorst., 86 BlI. u. 2 uug. BU.,
das eine mit d. Anker, das letzte
weiss.
Der Verfasser ist eigentlich Cr
Sigonius, nach dess. Vorlesungen dieser
Gommentar toq Ragazonius ausgearbeitet
vurde.
8. Exe Hr. Stephauas 1577.
205 S. ' .
Ramshorn ,_ L, , viodicatur locor. quo-
rund. Gicer., Gaesaris, Taciti iotfgri-
taSy DODQuIla Gicer. atque Herodoti
illustrantur. 4. Altenburg. 1826. 12 S.
Progr.
Rami, Pt,, Brutiuae quaestiones in'
oratorem Giceronis. Acc. ejusd. Ram;
oratio de studiis philos. ^et eloquenliae
cooiungendis. 4. Paris. , J. Bogardui
1547. Auch 8. Paris. 1549.
Eiusd, praelectiones in Somuium Sci-
pionis e sexto M. T. Giceroais de
Repbl. libro. 4. Paris. 1550.
Eiusd, pradectiooes in Gic. orationes
octo consnlares. 4. Paris. 1553.
— — Una cum ipsius Tita per Jo. Th.^
Freigium collecta. 4. Basil., Pt. Perna
1575. (Altheer in Utrecht 1 fl. 10 st.,
Weigel in L. 1 «/? 16^.)
4. Ibid., Pt. Perna 1580. (Altbeer
. itt XJtr. 1 fl. 10 St.)
Ejusd^ tu Cicero&is orationes. et scripta
nonoulia omues quae hactenus ha1>eri
' Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr, 272 Cicero Erltgsschr.
potuernnt praeUctiones, Recent in
UDum Tolamen ordiue coogesue et
accurate emeudatae« (Cd. Joan» Ob-^
. sopoeo) 8. Frcf,, liered. Aadr. We-
' cbel 1582. 3 UDg. fill., 1 was., 709
S., 21 S. Ind. n. 1 Bl. Errata.
Enth. ejjtsd, commeot. in orat« pro
Rabirio p. 1 — 40, iu orat. agrar. III
p. 41 sq. , in Catilin. IV p. 221 sq^
iu orat. pro Marcello p. S63 sq. , ia
Epistel. Qonam ad Leatutum, p. 593 sq.,
ip IJbrum de fato p. 423sq., io Somn.
Scip. p. 497 sq., in Ilbr. I de Legibus
. p. 583 sq. , in libr« de opt. genere ora-
tor. p. 670 sq,
Eiusd, Ciceronianus. 8* Paris., apnd
Andr. Wechclum 1557.
<-^ — Editio postreraa. 8. Frcf., apnd
Audt. Wechelum 1580. 4 ung, BlU
n. 263 S.
Ranitz \ A, C, commentntto de llbris
, Cic Academicis adjnncta disput. crit«
de L. II. c. 1. Cic. Acad. spnrio. 4. Lips.,
apud Solbrig , (Fr. Fleiscbcr) 1809.
Discours snr la comparaison de TEIo-
quence de D^mosihine et Glc^ron par
R. J. (i. e. Rene Rapin, Jesuite) 12.
Paris. 1670.
Auch in Rapin oeuvres. 12. la Haye
1725 T. 1 p. 1 sq.
Cornparaison between the eloquence of
Deiuostheues aud Cicero written in
French by 6apin trsl. into english. 8.
Oxford. 1672.
M. T. Ciceronis de officKs librornm III
descriptionem ad faciliorein eorum in-
telligentiam in brevi couspectu. posnit
Rnd. Godoh. Ratb. 4. Halae, Küm-
niel 1803. l2 f{.
• Rau , S, J, Eu, , diss. jurid. ad Cicer.
orat. pro Quintio. Lugd. Bat.- 1825.
a Reberteria, Joan,, topicon juris li<-
bri IV in qoibus plerosque locos cor^
rnptos iu Topicis Cic. suae iutegritali
rebtitutos inveniet. 8. Paris 1575.
(Aucb Witlcmberg. 1590?)
Regiit Raph», qnaestio utrum ars rhe-
torica Ciceroni recte tribuatur — in
ejusd, problem. in Quiuctil. InstituU.
orator. 4* Venet. 1491.
Cicero relegatus et revocatus — siebe
Landus,
^ Reuter , Quirin» •— s. Paraschiue,
Reyher y Oth* Anton, y fascicul. elegan-
aar. Tuliianarum s. phraseologia ex
Cic epititolis. 8. Lips. 1720.
Reuschii > Erhardi, disqoisitiö de Cic«
partilionibus oratorils. Adjuncta est
oratio qua Teterum eloqueutia bnius-
qne addisceudae ratio ab iisdem di~
cendi magistris tradita commendatur.
4* Helmaestad.y ex off. Schnorrii 1725.
4 ung.Bll. Vorst., 62 S. u. lung.BL
Riccii , Steph,, in selectiores oratt. Cic.
Phil. Melanchthonis, Jo. Vfel Curio-
nis aliorumque doct. Tiror. enarratio-
nes, 2 Vol. 8. Lips., Rhamba 1568 —
1573.
— — 2 Vol. 8. Ibid., Jac, BerTaldns
1573.
Riccoboni , Anthonii , ' de consolationia.
libro edito sub Ciceronis nomine Ju-
dicium. 16. Paris., Marcus Locque-
neuli 1583. 32 BIJ.
S. oben S. 218.
Eiusd, commentarius in tmiversam do.
ctrinam oratorlam Ciceronis. 8. Frcf.
1596. (Altbeer in Utr. 2fl. 10 st.)
Richter y Georg, GottL, disputatio pby-
sica qua somnium Arcadis de amico
canponis Megarico iosidiis interfecto
ex Cic. Diviuat. lib. I et Valer. Max.
lib. I cap. ult. etc. — dispntationi
submittit. 4. Kiloni, Knetber 171^.
(36 S.)
Richter , Guil, , de laudandis et vitu-
perandis in libro Ciceronis de seue-
ctute. 8. Guben. 1805. (32 S.) Progr.
Ripiiy Joan,, castigationes locor. quo~
ruodam ex Bruto Cic. et ex oratore
et Epistolis familiaribus ejusd. adjecta
.nonnullor. explicatioue. 4.' Salingiaci,
Joan. Soter. 1537.
2xi7ßOC.tidjLiot. Tabulae Ciceronis li-
bror. de officiia — autore ' Joan, Ä/-
pio, Fol. Basil., per Joan. Oporin. (zu
Ende: Basil., per Jacob. Parci^ui
sumpt. Joan. Oporini 1561 mense Ja-
nuärio.) 163 S.
Robort ein, Fr,y de artlficio dicendi.
Eiusd. tabiflae oratoriae in Orat. Ci>
cerouis post redilum ^ pro Milone et
pro Cn. Piancio. '4. Bonon. 1567.
(Roesser) disput. de gloriae finibus a
Cicerone niinium prolatis« 4. Wirceburg.
1768.
Roos, J, J'r. , symbolae exegetico ^ crit.
ad Cic. de Oivinatiooe libros ab Hot«
tingero edilos. 4. Giessae 1799. 20 S.
Rosae , Joh, , in reliquias acad. quaest.
Cic. et ejusd. quinque libros de fini-
bus commentarias. 8 maj. Frcf» ad
M., impr. apud Coruinnm im^n«U
hered. Tb. Rhebart 1571. 382 BIL
' (Weigel in L. 2 */.)
Digitized-by
Google
Cicero Erltgsschr. 273 Cicero Erltgsschr.
Ross -^ B, BissertatioD in which the
defence ofP. Sullat -^ is clearly pro-
▼ed to be iparloui. 8. Lond.' (1746).
Rost, Frd, GuiL Bhrenfn^ obwrvatio-
nes ad' GiceroBii epift. ad familiäres
majorem partem criticae» Specim. I —
IV. 4. Lip«. 1801 — 4.
Eiusd, explicatio quorundam locoram
Ciceronii de fioibus bonorum et ma-
lorum Lib. 1. c. 8. — 4. Lips., in
off. Klaubarlhii 1809.
Rumpf, Frd, Car, , spicileginm obser-
vationam in Cic. pro L. Com. Balbo
orationem. 4. Giessae 1810. Progr.
Eiusd» observationes in Cic. oratiouis
pro Gaecina loca qnaedam dif£oiIiora.
4. Ibid. 1810. Progr.
Sachse, Jo, Frd*^ qnae9tio de librortim
Cic. qui sunt de officiis, indole atqne
proposito. 4« Quedlinburg. 1825. 16 S.
Progr.
Sagittariiy Casp., comment. delecticue
et imitatione Gicero^is. 8. Altenburg,
i. a. (1671?) (Weigel in L. 10?5{.) —
§,Plautus, Erltgsschr.
Eiusd, historia vitiie er mortis TuUiae,
M. T. C. filiae. Accedunt a^notatt.
tu Seruti Sulpicii epistolam consola-
tortam inter Ciceronianas famil. IV.
.5.-4. Jenae 1679.
Salliery Claude , Ohserv9%ion8 surle li-
Tre de Glc^ron intitule Luculluft qui
quelquefois est nomm^ le second,
quelquefois le qnatri&me des academi-
ques — in Mem. de Tacad. des in-
script. T. V, Histoire p. 213 sq.
^ Sur nn passage de Cic^ron (Off.
. lib. 1.) par le me'me •— daselbst T. V
p. 217 sq.
— Cörrecliou d'un passage de Gic^ron
par le me'me — daselbst T. VII p. 173 stj.
Sarnbucus , Jo.f de imiutione Cicero-
nis et in somn. Scipionis paraphrasis
et scholia. 8» Antverp. 1563.
Sanctii , Frc, , topica Ciceronis «»em-
plis et definitionibus illustrata -- an
ejusd. Paradoxa. 8. Antn, ex off.
Plautio. 1582.
Saturrtii , Jo, , scholia in librum pri-
mum Tuscul. 8. Argenl. 1575.
Saueis, Jo, Aug, , dispntatio de vindi-
cacidis Gic. quinque tiratiooibus , post
reditum in Senatu, ad Quirites post
redilumvpro domo sua ad pontifices,
de baruspicuiD responsis, pro M. Mar-
cello. 4 inaj. Aachen, Du Monl^Schau-
bcrg 1828. ' XXXVI S.
2ter Theil.
Saxonii, Jo„ commentar. ad Orat. Cic
pro Sexto RoScio. 8. Basil. 1546.
V, Sapigny, ub^r den Zinswucher des
M. Brutus (Gic. Episr. ad Aliic. V.
Epist. 21 u. VI. £p. 1 - 3.) -- in
den Abhandigg. der kgl. Academie
der Wissenschaften zu Berlin Tond.J,
1818 — 19. S. 180 — 188.
Scal/geriy Jul, Caes,, oratio prima pro
Cicerone contra Erasmura. 8. Paris.,
Pt. Vidouaeus 1531. m. Sept.
— ^ — 4. Tolosae, apud Dominicnm
Bosc et Petr. Bosc 1620. 69 S. und
1 wss. BU
Eiusd, oratio secuada pro Gic. 8« Ibid.
1537.
— — 4. Tolosae, apud Dominicnm
Bosc et Pt. Bosc 1620. 47 S.
Eiusd. oratio pro M. Tnllio Cicerone
contra Cicerontlinum Erasmi. Eiusd«
hymni sacri. 12. Colon. , Bern. Gual-
therus 1600. 4 un^. BII. u! Ul S. /
•*- — notis edit. nuperae GIceroniani
respondeutibus ilJustrata a Melch.
Adatno. Accessit Justi Lipsii oiatio
pro defendendo Cicerone in crimini-'
bus ipsi objectis. It. Tita Julii Cae<-
saris Scaligeri. v 8. Heidelberg. , typi»
Job. Lancelloti 1623. 8 uuä Bll.,
166 S. u. 9 ung. BJJ. ludd.
de Scarparia, Jac, Angel,^ historia M.
T. Ciceronis. 8. Wiucberg. 1564.
De Tita rebusque gestis M. T. Cicero-
nis etc. hist. narratio a Jac, uintr,
de Scarparia scripta sed 'non typis
euulg. Wolfg. Peristerus Komae in
obscura et pervetusu quad. bibi, an-
.ti<J. exarat. stylp anno 53 reperit etc.
8. ßerol. 1581. (Weigel In L^14^.)
Schaarschmidt y Jo, Frd, , de proposito
libri Ciceroniani de oratore quae&tio.
8. Schncebcrg. , impr. apud Schill
1804.
Schaejeriy Z,, comm. in Cic. epist, de
admlnisiranda provincia ad Q. Fra-
trem. 24. Tübing. 1628.
Schauer, J,, exercitationes i^ Cic.
libros de Diyinatione. 4. Argentorati
1664. . 50 S.
Schefferi, Ja,, in Cic. de Legibus li-
bros notae — in ejusd, lectt. acad. 8.
Hamburg. 1675 p. 195 sq.
Scheving , H. J,, observationes criticae
in quaedam Brnti Ciceronii loca. 8.
Hafniae 1817. i2 ^. ^
Schilling, Jo, Joe,, Cato Major apud
. Giceronem. 4. Hamburg. , ex off,
Piscatoris 1741. 16 S,
18 .
Digitized by VjOOQIC
Cicero Erltgsschr. 274 Cicero Erltgsschr.
a Schirachy G. B.| de colore orMionis
Ciceronis. 4. Helrasi. 1770.
SchmausSf J. J, , Nachricht von Cice-
ronis ßäcbern de Republica n. Ovidii
Grabstatte — in den Hannoverscbeo
Gelehrten Anzeigen 1750 Wro. 19
S. 73 flg.
Schmidt, Jo,, exercitatio in Cic. lib.'JI
de Divinatione.' 4. Argentora^i, typi»
Pastorianis 1663« 50 S.
Schmieder f Benj, Frd. , historiscb-plii-
lologische Bemerkungen zur Erläute-
rung der Briefe Gicero's ad Diverso».
8. Halle, Hemmerde 1799. 20 ^.
Schneider^ K. E. Qhr., Beitrag zur
Schilderung des Cicero aus seinen
Briefen — in "Wachler's Philomathie.
8. Frkf. , Herrmann 1818. Bd. 2.
S. 190 — 183.
Schölten — siehe pan kessele- Schöl-
ten,
Schori, Anton. 1 tbesaurus verbor. liu-^
guae latinae Ciceronianus. 4. Argen*^
torati, Jos. Rihel 1570.
8. Ibid. 1680. (?)
•i. lu usum stnd. juventutis iam
ölim coUeciw per jint, Schorum —
nunc ex cmeüdatione Sturmii etLam-
bini. 8. Argeblorati, typis Jos. Rihel
1597. (Weuer Titel: Ibid. 1607.)
12. Lugd. 1614.>
— pbrases lat. ling. s. lexicon Cice-
renianum laU germ. £dit.lll. 8- Tu-
biDg. 1770. 16^.
Schot ti , jindr», Tullianarum quaestio-
nnm de instatiranda Cic. imitatione
libri IUI. 8. Antverp. , ex off. plan-
tin, apud Jo. Moretum 1610. 8 ung.
BlI. , 383 S. , 13 ung. Bll. Indd.- n.
1 Bl. mit Schlussschr. n. Druckerzcb.
(Weigel in L. l^lP 14?5{.)
^iusd, de nodis Cicerbuianis varioruin-
que libri IUI. Cicero a calumniis
Tindicatus. Eulogii Favanii in Cic
somnium Scipiouis disputatio. Edit*
altera. 8. Antv.; G. Bellehts 1613.
JEiusd, obss. human, libri V. Eiusd.
nodi Ciceron. variorumque libri IV.
tt. Car. Langi in Cicer. annotAtt. etc.
4. Aatv. 1615. (Altheer in ütr. 2 fl. 5
, Weigel in L. ,2*/» 16^)
Schott, Senr. uiug,, disputatio s. com-
^ mentatio philologico «^ aestl^etica qua
Ciceronis de fine eloquentiae seutentia
examinatur et cnm Arislotelis, Quin-
tiliani et recentiorum quorundam scri-
ptorum decretis comparatur. 4.^Lips)
1801.
Eiusd. commentatio qaa tres de Ora-
tore dialogi exaroinantnr. 4» I^id.^
1806. Progr.
Schütz , Chr, God» , auimadv. in qnae-
dam locä e Ciceronis de Orarore li-
bris. Fol. Jenac 1780. Progr.
Eiusd, specimen emendationnm libro-
rnm incerti auctoris Rheroricorum ad
Herenninm ex comparatione cum li-
bris Ciceronis de iuventione subnata-
rum. Fol. Jenae 1802. Progr.
Eiusdem animadv« in Cic Tusc. Qoaest.
P. I. II. Fol, Ibid. 1783. Progr.
Eiusd, in Cic. de 0ratore fibrös animad-
versiones. P. 2 et 3. Fol. Jenae 1787
et 1801. Progr.
Eiusd,^ observationes in Cic de Nat, Deo-
rnm. P. I. II. Fol. Ibid. 1788 et 1799.
Progr.
Eiuad^ in Cic de Divinatione libros ani-
madv. criticae. Fol. Ibid. 1800. Progr.
Eiusd, delect. aliquot locoram in Cic»
Orat. pro Qnintio commentatio. Fol«
Ibid. 1801. Progr.
Stehen sämmtl. abgedr. in Chr. G.
Schüteii Opuscul. philol. et philos« 8*
Halae, Orphanotr. 1830.
Schultzii, Jo, , anatome Offic. Cic. c.
Fausti ^ndrelini epislolis. 12. Hamb.
1700.
Eiusd» in Paradoxa disqüisitiones. 12.
Hamburg. 1700.
Schulting, Ant,y oratio de jurisprn-
deutia M. T. Ciceronis — in ejusd.
dissertatt. A, Frauecquerae 1708. —r
Auch an ejusd, dissertatt. de recusa-
tione judicis. 4. Ibid. 1714 > od. an
Cujacii aliorumqiie notis ad Pompo>
nium de Origine Juris. 4. Halael735
p. 309 sq.
Eiusd, oratio de jurisprudentia M. T.
Ciceronis notis illustrata ^ per Rob«
Eden. 4. Lond., Sandby 1761.
2 Sh. 6 d.
Schurerii y Ambros^y notae in Ciceronis
dialogum de Senectute. 8. Basil. 1544.
Eiusd, annotatt. in Cic. dialogum de
amicitia. 8. Lips., Nie Wnoirab 1544.
Schurzfleisch > C, 5. , de aootoriute
Rhetoricor. ad Herenninm. 4. Vitem-
berg., prelo Cbrn. Scbröduri 1703L
10 ung. Bll.
Schwarzii, <r. C| Ciceronis de. amici-
tia dialogi cum libello quodam IIa.
öollati Tariae lectt. 4. Altdorf. ;1772.
Progr.
Schwarzidf Chrn. Aug., Progr. in quo
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 275
Cicero Erltgsschr.
Inquiritar an Cicero ob Milonem de-
fensum sit reprehendendiu. 4« Gorlit.
1789.
SchwarZy Chr. GuiL^ commentatio pfci-
lol. crit. in Cic. Off. lib. I. Ipcos
quosdam, 4. Ulm. (Stettin) 1820. 8^.
Scioppiiy Casp, ^ elementa phllotophiae
Stoioae moralis quae in Senecam, Ci^
ceronem^ Plutarehnm aliotque acript.
commentarii'loco essepbsaint. 8* Mo-
gunt. 1606.
Secousse , la vie de Glc^ron — in Mein,
de Tacad. des Inscr. T. VII p. 148 sq.
Serra^ Giannangelo , opera analiiica
sopra le oraziooi dl M. T. Giceroney
data alla ftampa da Carolo Serra«
Terza edizloue« 3 Vol. 4« Faenza
1751 — 53.
de Sibertf Gaufier, la philosopbie de
Cic^ron — • in den Mem. de Tacad.
des Inscr. T.XLIp. 466 sq., T.XLIII.
p. 61 sq. und p. 101 sq., T. XL VI
p. 100 sq. u. p. 131 sq.
Si^onii y C, postrema oratio pro con-
solatiooe Giceronis nanc primum
edita. 8. Bonon. 1599.
Höchst selten. Die beiden frübern
Oratt; siehe oben S. 2l8 an der Ausg.
von Cic. consolatio. Ven^t. 1583. und
Anmeirkg. daselbst. Diese Keden wur-
den wieder abgedr. in ejusd, Operibus»
T. VI p. ^ 882 — 960 unter d. Titel :
Car, Sigonii orationes II, nee non ae-
cusator pro Giceronis llbro de cooso-
latione.
Snett , F. TF", D, , einige Bemerkungen
ube^ eifie Stelle in Gic Tnscul, 4*
Giessen 1790. Progr.
Eiusd. annotatt. quaedam ad Cic. Nat.
Deor. II c. 31. — 4. Ibid. 1792.
Progr.
Jßiusd, annotatt. in Gic. Fin. V. c. 15^
— 4. Ibid. 1796. Progr.
Souchay , Jean Bapt, , examen d'nn
passage de Gic^rooi »abiit, excessit.
evasit, erupit« (Orat. II in Gatilin*)
— in Memoires de l'acad. dea In-
«cript. T. XII. Hist. p. 210 sq.
Spdlding, Georg» Lud.f disput. de ora-
tione MsrcelUana — in Wolfii et
Buttm. Museo 'antiq. studior. Vol. I.
Fase. 1.
Spanhemii , PFigandi ^ commentar. in
orätionem anteqnam iret in exilinm.
8. Lips. 1591.
Stadelmann y Chr. Frd,^ inimadv. cri-
tico-exegeticae in nonnulla lo6a de
Cic. lib. I. de Oratore. 4. Dessau
1822. 16 S. Progr.
Siatii , Achillisy commentar« in librum
de optimo genere oratorum. 8. Lo-
van. 1552.
Eiusd, appendicula ezplanationum in
libros tres Cic. de optimo genere
orator.y in Topica, de fato etc. 8.
Antverp. , impensis M art. üutü 1553".
Steinacker, Wilh. Ferd^ Beplik fiir
Hm, Staatsrath Niebuhr die Ciceroo.
Fragmente de republica anlangend.
8. Leipzig, Hartknocb 1824. 16 S.
Steinbrecher ,' Godofr, , nuclens libri If,
Cic. de Officjis. 4. Vitemberg. 1707.
Stephani, CaroL, thesaurüs Giceronis^
Fol. Paris., apud Carol. Stephanum
1556. {Auct.-Pr.i 2fl. »|eerman.)
Lexicon Cicerobianum Graeco-laLinnm,
ex variis Graecorum scriptorum locis
a Cicerone interpretatis collectuix^ ab
Ilenrico Stephano, Loci Graecorum^
authorum cum Giceronis iuterpreta-
tionibus. 8. (Paris.) Ex off. Henrici
Stephani 1557. 8 ung. BII. u. 200 S. ,
(Altbeer in Utr. 3 fl. J Varrentrapp
in Frkf. 3 fl. 36 kr.; Weigcl in L.
2^f 12^ für dieses |exicon und die
eastigatt. 1557.) '
Ein verbess. Abdr. dieses Werkes
ist Lexicon Ciceronian. graeco-lat. 8*
Aug. Taurio. 1743. s, ob. Lexicon,
Stephani f Henr,, in qnamplurimoS Gi-
ceronis locos castigationes partim ez
ejus ingenio, partim ex ▼etu.stissimo
quodam et emendatissimo exemplari« <
8. Exoff. Henr. Stephani 1557. 3'iing.
Bll. u. 114 S. (WeigelinL. l,/.yJ 6^.)
Eiusd. dialogus Pseudocicero. In hoc
non solum de multis ad Gicex'ouis
sermonein pertiuentibas sed etiam
quem delectam editionum eius ha-
bere et quam cantionem in eo legendo
debeat adhibere lector mooetnr. 8i
Exe. Henr. Stephan us 1577. 2 ung,
BU. u. 228 S. (Altheer in Utr. Sfl.;
Varrentrapp in Frkf. a. M. 1 fi. 48 kr.)
Eiusd, dialogus Pseudo-Cicero. Eiusd,
disserUtio de Plauti latinitate epistola^
de statu t^pographiae et artis typogr.
querim. Praemittitur Hr. Stephani
vita auciore Th. Janssonio ab Alm«-
loveen. Gotlegtt et editionem curavit
Frd. Gn. Rololfius. 8. Halae, suint.
Orpbanolrophii 1737.
18*
.Digitized by VjOO^IC
Cicero Erltgssclir. 276 . Cicero Erltgsschr.
Eiusd, Nizoliodidascalns t. monitor, Ci-
ceron. Nizolianor. diaiogui. 8. Exe.
He«r. Stephaoa» 1578. 4 ung. Bll.
200 S. (Varrenlrapp io Frkf. a. M.
1 £1. 36 kr.; Weigel m L. l'-f 4?^.)
Stinner, Cice.oois de Cn. Pompeio Ma-
cuo iudUia ab illo epistolis praecipue
cominisaa. 8. WratiaUv. 1830. (68 S.)
Strigelii, Victorini ^ scholae ia orat.
pro Milpne. 4. Gorlicü 1589.
Eiusd. in librum I Cic. Tascolan. 8.^
Lipt. 1590,
Stuhniiy Jo. , in PÄTlitionej orator. Ci-
ceronis dialogi duo. 4. Paris., apud
' Mich. Vaaöosanum 15.89.
,:— Acc. ejusd, Sturmii libri
de amissa et »ecuperanda diccndi
ratione. 8. Argen tor. , exe. Theodos.
. Rihel 1539.
Eiusd, in partitionei oralorias Cic. dia-
logi duo. 4. Paris. , ex off. Mich. Va^
»cosaui 1542, auch ibid. 1543, 1545
„, 1551, _ Ibid., Tilelanus 1543.
^ 8. Argentor. , . apud Cratoncm
Milium 1549 m. Septbr.
— .— 8. Ibid., Theodos. Rihel 1565.
Commentarii in Cic. Tuscul. primam
confecti ex scboliis Jo. Sturmii in
eandem. Nunc primum ^diii opera
et studio Jo. Lobarti. 8. Argentor.,
Bern. Jobius 1575.
bueuTus, Gabr., epitomt Cic librorum
de oratore. 4. Parta., Tb. Richard
1561. 27 Bll.
Dlctionarium Ciceronianum authoreH«-
berto Sussannaeo, 8. Paris., Simon.
Colioaeus 1536. 4 ung. Bll. und 80
gez. Bll.
Sylviif Frc.y in orationem M. T. Ci-
ceronis pro Milone commentarii re-
cogir. €t auct. 8. Paris. , in clauso
Bruuello 1530. (Wcigel in L. 1 ■**(
6^.)
lalaei, Audomarij annotationes in Cic.
partitiones oratorias. 4. Paris., M. Da-
vid 1551.
Eiiisd. admönitio ad Adr. Turnebum.
8. Pari«. , apud Andr. Wcchel 1556.
24 8.
Der wahre Verf^v }&t Petr.Ramus
fa. die Schrift gegen A. Turnebi dispu-
tatio. Paris. 1556 gerichtet. "
Biusd. «ommenlar. in Cic.^ libros de
oratore, in Cic. Topica, in Cic. dia-
logk de" partilione oratoria,' in Cic.
Qusest. acad.,.in Cici paradoxa — in
Ätttli^^Uei operibus« 4. Basi). 1576.
The Theology and Phifosophy in Cicc-
xo'b Somninm Scipionis explained or
a brief attempt to demonstrate that
the Newtouian System is perfectly
agreable ti the Notious of the wisest
Aucienu and ihat Matbemalical Prin-
ciples are the only sure ones. 8*
Lond., printed for E. Withertf 1751.
1 Sh.
Thorbeche, Joh, Rud. y responsio ad
Quaestionem philosophicam , de prin-
cipio philosophiae in Cic. operibua
philosophicis. 4 maj. Lugd. Bat.^
Luchtman» 1819. 65 S. Preissjihr.
Auch im 3ten Bande d. AnnaU
aead. Lugd. Bat;
Biusd^' diss. uura quid inier Academi-
cos (Bt Sceptipos interfueril. 4. Lugd.
Bat. 1821.
ThorlaciUs , Birger. , de Ciceronit re-
pubiica. Fol. Hafn. 182 . ( 8 S. )
Progr.
Thürmeyer , Ca. Fr. , CoramcnUr über
Cicero's Buch vom alfgem. und bes.
mefischlichen Ansläodigen. 8. Leipzr,
Schwickert 1793. l*/ 6^.
Tillianiy G, MorelL , observationea in
Cic de finibus. 4. Paris., apud J. L«
Tiletanum 1546.
Tislijii , Joh,y collectanek in epistol.
Cicer. ad Quintum fratrem. 8. Lu-
' gduni, apud Micb. Parmenterium
1549.
Toerneri, Fabiani , dissert. de forlita-
dine CicercFuis togata. 8* Upsal. 1712.
Cicero illustratus, dissertatio philologico.
critica: sive cousilium de toto edendo
Cicerone alia plane raethodo quam
hactenus unquam factum, Aiictore
Joanne lolando, 8. Lond., typisJoau.
Humfreys 1712.
War Vorläufer einer Ausg. , welche
jedoch nicht erschienen ist. Wiederab'»
gedr. in des Verf. Collection of severaL
piece. 8. Lond.x 1721. T. I p. 229—296.
i^an der Ton, P. /. , commei^t. ad
quäest. de Ciceronis Catone — in An-
nal. acad. Lovaniens. 1822.
Toscanella, Oratio, discorsi cinqne
per Studiare, una epiatoU di Cicerone
etc 4. Venet. 1575. ,
— modo di Stadiare le pistoTe famigliari
di Cicerone. 4. Vinegia 1566 u. 1568.
^— . i modi pin commnoi con die ha
•critto Cicerone le «aue epistole «c-
condo i generi. di quelle. 4. Vinegia
- 1559. ,
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 277 Cicero Erltgsschr.
Toxitacy Mich,, comment. in orat. pro
Planco. 8. Argentov. 1551.
Eiusd» comment. iu oiat. pro Rabirio.
8. Ibid. 1551.
Eiusd, -commentar. in orationem pro
Quinlio. 8. Ibid. 1551.
JEiusd, comment, in orat. I. contra
Verrem. 8. Ibid. 1551.
Eiusd, comm. in orat. 1\. contra Ver-
rem. 8. Baail. s. a.
Siusd, coromentarii in libroa qu^tnor
rhetoricQrum ad G. Herennmm« Kk
acholiis Jo. Sturmii. 8. Basil., ex off.
Oporiniana 1568. 607 S. und 2B S.
Ind.^
Trapezuntius y Georgias — s. oben
Georgius,
Treuner , Jo, PhiL^ Cicero Tbeologuii.
4. Jenae"l700.
Epistola ad virom eruditum Conyera
MiddletoDy vitae M. T. Giceronis scri-
plorem in qua ex locis operis quam
plnrimit recepsionem Giceronis epi-
slolarum ad Atticum et Qnintnra Fra-
trem desiderari osteuditnr ; de illa-
rnm vero quae Giceronis ad Marcura
Brntum,, Brutique ad Giceronem vul-
go feruntnr epislolarum av^sytiot
nonnulla disseruntur. Auetore Jacobo
TunstalL Accedit Joan, Chapman
dissertatio chronologica de aetate Gi-
(ceronis librorum de Legibus. 8. Gau-
tabrigia«, typis acad. exe. J. Bentbam
1741. — Auch in 4. Lond. 1742.
TunsUfl! , James j obserYations on ibe
present collection of Cpistlet between
Cicero and M* Brutus, represeuting
aeveral evident Marks of Forgery in
ihose Episties; and the true State of
mauj important Partipulaia in the
life and wrilings of Cicero: in ans-
wcr lo ihc lale Pretences of tbe re-
verend Gooyers Middleton. To wbicb
is added a leller from^the reverend
Dr. Chapman on the äncient name-
räl characters of the roman Legion«.
8. London , prinled for Kuapton by
Vim: Bowycr 1744. XXX, 435 S;
n. 5 BIl. Ind.
Turnebif Adr, , commeotar« in orat.
Cic. pro C. fiabirio perduelliouis reo
— tu e/^^cf. Operibus. Fol. Argento-
rati, Zetzner 1600. T^ L p. 1 — 12.
Dieser Commentar crscb, zuerst in
T.'a Ausg. 4lieser Rede. Paris. 155S.
Eiusd, in Cic« oraiiunes tres de lege
agraria contra P. ServiUatn RuUum
trib. plebia. 4. Paris., Jo. Benenatas
1576. Auch in T. opp. T. L p. iS
— 7i.
Eiusd, animadv. iu Rnllianos Pt. Rami
commentarios Leodegari a Qnercu ^
nomine editae — Ibid. p. 72—82.
S. oben Leodeg, a Quercu,
Eiusd, lucubratioues in Cic. Quaest. acad.
- . 4» Paris., Vascosan. 1555.
.Eiusd, commentar. in Gic. Acad.
Quaest.librum primnm — in T. Opp.
T. I. p. 82 - 95;
Eiusd, comment. in Gic libros tres de
Legibns cum subjuncta Apologia ad
librnm primum — Ibid. p. 96 — 202.
Eiusdem apologia adv, quorundam
calumnias ad libr. I. Cic. de Legibus.
4. Paris., A. Turuebus 1554. Auch
8. (Heidelb.) ex off. Gommelin. 1596.
Locus Giceronis in quo tractantur foci
libr, 11. de oratore ab ./^c?r. Turnebo
explicatus. 4. Pari«., Gu. Moreliu«
1555. 2 ung. BlI. u. 68 BlI. (das
letzte weiss.) . ^
Editio secunda, 4. Lutet., Feder.
Moralins 1594. Auch in T. opp. T. I
p. 202 --218. '
Turnehi , Adr, , Commentarius in li^
brum Cic, de fato — in T. opp.
T. I p. 218-236v
Eiusd, xUsputalio ad librum Gic. de fato
adversus queodam qui uon solum lo-
gicus esse, sed etiam dialecticns ha-
beri vult. 4. Lutet., Mich. Vascosa-
nus 1556. 52 BlI.
. Auch in T. Opp. T. L p. 236—261.
Eiusd, responsio ad Audom^iri Talaei
admonitionem Leodeg. a Quercu no-
mine edita — Ibid. 262 — 269.
S. oben Leodeg, a Quercu,
Turner yTh^i clavis eloquentiae Giccro-
nianae s. rb^torica ex operibus Gice-
ronis excerpta. 8. Loud. 1735.
Giceronis conjunnilones quae in epist. -
(ut Tocant) famil. elucescunt secun-
dum singulas period^s et cola et com-
mata ab HoraU Tuscanetta collectae.
8. Venet., apud Lud.' Avancium 1560.'
65 u. 1 ung. Bl. Errata.
Unterholzner , über die Rede des Cicero
für den' Schauspieler Q. Roscius —
in Savign^f's Zeitschr. fiir geschieht^
^Rechlswissensch. ThI. 1. S. 248-269.
Ursini , Fuhii , in omnia opera Gice-
ronis notae. 8. Aot;«rerp., ex off. Ghrp.
Plantiü. 1581. (293 S.) (AUheer in
Ulr. 1 £1. 4 si.)
Falcienaer, Js, ^ lormulae Tallianae ejt
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 278 Cicera Erltgsschr.
•elect. Cic epist. libro prtroo,, leciindo
et tertio. 3 Vol. 8. Leonardiae^ exoif:
Herobif Nantae 1716.
Talent la , Pet. , academle« «• de iadi-
cio erga venim« 8* Ex off* Plantin.
1596.
K5ofasl feiten. Erliatert Cic Aca-
demica.
•^ academica s« de iodicio erga vemm.
Ex ipsis primis fontibaa. Opera .Pet*
Valentiae, Editio nova emeadatior.
' 8* Lood. , typis Bowyeriaais 1740.
Diese neue Ausg. ist ans OliTet'f
Aaag. der Werke des Cic. abgedmcki.
Vallaey Georg,, commeotatloDes in Cic.
Partitioneis ^t Tusc. Quae8tk>ae8 — ia
ejusd, commenu iu Ptolemei Qnadri-
partitam. Fol. Veoet. , Bevilaqoa 1502.
(Weigel io L. 4 «A)
Eiusd, comm. io Cic. orator. partition.
8. Paris., ex off. Rob. Stephani 1528.
— Ibid. 1533 u. 1535 (?)
Historia de vita et rebus gestis M. T.
Ctceronts M. F. Simone Vallamberto
autore. 8. Paris., Sim. Colioaeas 1545.
Giceronis Tita cODtinens rernm tnm ab
aliis tum ab ipso domi forisque pri^e-
clare gestarum bistoria Simqne Val-
lamberto autore. 8. Paris^, apud Bar-
thol. Macaeom 1587.
—7 — Aocessit jindr, Schotti Cicero
p<iter a calumnäti Tiiidicatns. Gam
prattfatioae Jo. Alb. FabricVi. 8. Harn-
burg.y König ic Richter 1730. 4^.
Variae'lectiones — •• oben Lectiones,
Verietas lectlonis cod. Ms. Ciceronis de
senectute qui servator in bibl. publ.
Trevirensi — in Seebode*8 Archiv f.
PhUol. 1826. HfL 7 u. 8 S. 82—88.
Veesenmeyer , G., comro. crit. qua Ar-
cadis Guiusdam s'omninm (Divin. I.
27) ezpendit. 4. Ulm 1821. 11 S.
Fenuti, Fil, 9 dissertazione sopra il ga-
luoetto di Cicerone — in.Mem* della
SOG. Colombaria FiorenU Vol. II
p. 17 »q.
' Versuch eiutfo Streit zwischen Middle-
ton n. Ernesti etc. zu entscheiden. 8.
A Itona, Kaven 1799 — s. oben Franke,
Victoris^ Pisani, in Cic, oratoremcom-
m^ntarius. 4« Paris., ex oS, Rob.
-Stephani 1533.
Victorii , Petr,^ ezplicationes suarnm
in Cic. castigationum. 8. I'Qgd., S.
Gryph. 1540. 553 S. n. $ Bil. Indd.
8. Ibid., id. 155Z 701 S. (AU-
beer in ütr. 2 fl.)
-^ — 8. Lngdaoi , Ant.' Vineentios
1560 {zu Ende", Lugduni, excndebac
Sjmphorianus Bjrbleras) 700 S. und
1 uog. BU
JEiusd, cattigationes in -Cic Epistolaa ad
Pomp. Atticnm,,M. Brutom et Q.
fratr. 8. Basil. 1549.
Eiusd, CRStigatiooes posteriores in cpi-
stolas Cic familiäres. 8. Basil. 1541.
F'ila, Anton,, de inexhaustis Cic, ora-
tionis divitiis. 8. Ferrar. 1795.
Viper ani, Jo, Ant., in Cic, de optimo
genere oratorum. commentarius. 8.
AntvCrp. , ex off. Chru. Plantin. 1581.
Vivis^ Jo, Lud,, soraninm qnae est
praefatio ad Cic. somnlum Scipionis.
Ejusdem vigilia. Quae est eoarratio
aomn. ^Scip. et alia nonnulla. 4.
Basil. , ex aedib. Jo. Frohen. 1521.
(Weigel in L. 1 hi 16 f{,)
Eiusd, praelectio' iu libr. Cic. de fe-
nectute — in ejusd, opp. Fol. Basil.
155^. T. U p. 15 sq.
Vladeracciy Chrph,, polvonjma Ciccro-
niana. 12. Antverp. 1620. ^
Vogel, observationes ad aliquot Cicero-
nis locos. 4. Bippnt. 1830. Progr.
Xhesium controversarum juxta seriem
digestorum decades octo et vigioti a
tit. ult. libri XXII usque ad finem
lib. XXVII autore Bauio Voordai
Accedit ejusd, dissertatio et interpre-
tationnm Tnllianarum über singula-
ris. 8. Lngd. Bat. , Lujchtmans 1796.
IVagnery Jo, Frd,, commentarins per-
petuus in M. T. Ciceronis de legibus
iibros tres. 8 maj. Gottiog., Dietrich
. 1804. 14^. (herabires. Pr. 8 ^.) Schb.
Pap. 18^. (ietzt 12^.) VeLPap. 1 »^
2 fi, (jetet 18 M
Gehört eigentl. zu W.'s Ausg. der
Bucher de Legibus von dems. Jahre.
Wagner de locis aliquot Ciceronis. 4.
Marburg. 1812. Progr.
TValch^ Alb, Georg,, psychologiae Ci-
ceronianae speciimeo.- 4. Schleusingae
1776. Progr.
TValchy Jo, Georg, ^ de amoenit'atibua
historicis ex Ciceron. peregrinatione
collectis. 4. Lips. 1715. ~ Auch ia
ejusd, parergis acad. p. 162 sq.
Walch , Jo, Ernest, Immanuel, Ciceio
H<*rculanensis — in Actis fociet. -lat.
Jenens. Vol. I. p. 115 sq.
Digitized by
Google
Cicero Erltgsschr. 279 Cicero Erltgsschr,
Wandln y Jo. Gottl,^ de M. T. Cic«TO-
018 philosophia Platonica. 4« Jenae
1753.
van Walwyhy exercttat. jurid. philo],
ad Ciceronis orationem pro Aredia»
4. Lugd. Bat. 1776.
Lessona and exerdiea ont of Cic. ad
Attic. after tbe meütod of Dr. ff^ehb.
4. Lond. 1627.
PFeiskcj Benj, , commentarina perpetnaa
et pleons in orationem M. T. Cice-
ronis pro M. Marcello. Cum appen-
dice de oratione, quae vulgo ferlor,
M. T. Ciceronis pro Q. Ligario. 8 maj.
Lips«, in libr. Sommer. 1805« 1 ^ 8^.
Neue Aufg. Ibid. 1819. 1*^ 10)f(.
Zusätze stehen in W.'s Ausg. tob
Cic. oratu selecC. 8. Lipa. 1807.
Weissgerber, Franz , Veraoch einer
Ehrenrettung des, Cicero als Burger
u. Staatsmann — in d* Schriften der
Gesellschaft für GeschichtaiLande. Frei-
burg 1828. Bd. 1.
Wendel^ Proben Giceronian. Termino-
logie aus der Theorie des Voratel-
lungsyermögens u. der academiscben
Skepsis. 4. Coburg 1824* 19 S. Progr.
Desselben Proben Ciceron. Terminolo-
gie in Rucksicht auf allgemeine prak-
tische Philosophie. 4« Coburg, gedr.
bei Dietz 1830. 16 S. Progr.
fFernsdorf y Gregor, GoitL, animad-
Tersiooes in Cic. Orationea pro Li-
gario et rege Oeiotaro. 4. Leucopetr.
18Ö2. 14 S.
Eiusd, animadv. criticae in Cic. Grat,
pro lege Manili«. 4. Noinbarg. 1803.
16 S. Progr.
Diese beiden Schriften wieder ab-
gedr. in d. Novis actis aociet. lat. Je-
nens. 8. Lips. 1806. T. 1 p. '231 aq.
Eiusd, notae criticae et philol. ii^ Cic.
Grat, pro Corn. Balbo. 4. Kunborg.
1804. 16 S. Progr.
Eiusd, notarnm philologicamm et cri-
ticarufn in M. T. Ciceronis Acad.
Qiiaest. Spec. L II. 4. Gotting. 1807
— 1808.
Eiusd, noue in Cic Grat, pro Archia
et varr. lectl. cod. Vratislav. 4. Num-
burg 1812. 14 S. Progr.
Jdem de codicis Vatic. in Cic. Oration.
Philipp* textu restitnendo auctoritate.
4. Ibid., apnd Klaffenbach 1814.
Progr.
Eiusd, apecimen novae edit. Cic. Grat,
Philipp, adorqandae. 8. Lipa.., Tauch-
nitz 1816.
Eiusd, quaestionea crit. in Cic Grat.
pro Ligario, pro rege Dejotaro et
Roscio Amerioo. 4 n^aj. Numburg.,
Borger 1823. (31 S.)
Wesenberg , j4, F,, annotatt. in Cic. •
Tose Disp, Spec. I, — 4. Viburg.
1830. Prögr.
^1/an Wessele-Schohen, B, P,, disaer-
tatio philosophico - critica de philoso-
^ phiae Ciceronianäe loco qni est de
divina natara. 4 maj. Amstelod., Petr.
den fleugst, 17S3.. 2 nug. Bll., 80 S.
n. 2 nug», Bll.
Wiedeburgy annotatt. in Cic. de Kat.
Deorum lib. I. — in dessen pfailolog*
pädagog. Magazin. 8. Heimat. 1797.
Bd. 3 Tbl. 1 u. 2 Nro. 6.
TPilhens^ Joh» George Einleitung in
Gicero'a drey Bücher de Gfficiia. 8.
Leipzig 1696.
Winkler , Jo, Henr, , progr. de studio
Ciceronis in graecia. 4. Lips. 1742.
' Wirth^ Mich,y annotatt. orit* in Cice-
ronis libroa de Nat. Deoi^ Para prior.
— in Actia philol. Monaceus. P. II
p. 305— ^12.
Quaestionea maxime necesaaria triuro li-
brorum Ciceronis de Officiis praecepta
complectentea Hieron, Wolßo auctore.
8. Basil., ex off. He;-vag. 1579. 8 ung.
BU., 103 S. n. 7 ung. ^. ludd.
8. Ibid., ex olT. He^ag. per Eu-
seb. Epiacopinm 1580.
Wolfii, Hieron,f Tusculanar. Quaeation.
aphoriami h. e. aeparatae aelectaeque
aententiae cum explicatione. 5 Partes.
8. Basil., ex off. Hervagiana per £u-
seb. Epifcopiam 1580.
Eiusd, in Cic. Gfficia, Catonem, Lae-
lium, Paradoxa et Somn. Scipionia
commentarli atque acholia. Fol. Ibid., '
1584.
Wolf, Frd, jiug, , annotationes in lo-
coa quosdam Cic., Horat. et Platonia
in ' Comment. soqiet, philol. Lips.
Vol. IL P. 1. p. 40 sq.
Ex ejusd, familiari interpretatione Ci-
ceronis de Nat. Deorum ad lib. L
c. 1 — tO. — in dessen literar. Ana-
lecien Hft. 2 S. 277 — 320.
Excerpte daraus stehen in Creuzer'a
u. Moser's Ausg. der Cic. Bücher de
Natura Deorum. 8. Lips. 1818. p. 805
-814.
Wolff , F, C^9 kritische Bemerkungen
zur Erläuterung einiger schwierigen
« Stellen in Cicero'a Reden -7- in See-
Digitized by VjOOQIC
Cicero Erltgsschr. . 280 Claudius Claudianus.
bode^s krit. Bibl. ▼. J. 1822. S. 890
—395. S. 652 — 659 u. ▼. J. 1823
S. 189-193.
Eiusd, obss, crir. io Cic. Oratt. pro
ScAuro et pro TuUio et libr. de Repbl.
fragm. 4. Flensburg. 1824» (43 S.)
'^ophens, Thomae , lectionum Tullia-
tiaram s. in opera quaedam Cic. phi-
losopbica* aniraadversionutn criticar.
libri tres. 8. Amst. , Baltb. Lake-
man 1730. 10 ung. Bll. Vorat., 314
S. n. 6 Qug. Bll. lodd.
Verbteiict sich über d. Disp. Tu-
•enl., de Nat, Deor., de DiTinat. et de
F*to o. behandelt den Ciceron. Sprach-
gebrauch y welcher darin gründlich und
ioit graiuuiat. Genauigkeit erforscht ist.
^— -— Cum suis adnotatt. indd.qae edi-
dit Garol. Henr. Frotscher. 8 maj,
Lips,, Kühn 1B28. XII u. 179 S.
Bildet auch den ersten Band 'der
vom Hrn. Prof. Frotscher herausgegb.
Advers«iriä critica Th. V^opkensii.
Corpus scriptionnm criticarum vel ra-
riarum vel non ante editarum, Edi-
tioneiu c^avit aique aunotationea et
^indice« aBjecit Ferd. Handiua. Tnm f.
Thomae Wopkensii lectioues TuT-
liana«'. , 6niaf. Jenae, Walz 1829.
(XVIII ,1. 423 S.) \%i 13^.
Von Hrn. Prof. Hand vielfach be-
richtigt u. mit Noten meistens gracnmat.
Art sehr bereichert. Auch ist ein neuer
Index Terbor. et rernm beigefügt.
M. T. Ciceronis oratiouem pro M. Mar-
cello vo^eigL^ snspicione quam nuper
injiciebat Fr. Ang^. Wolfius, librare
Gonatua est Olaus fFormius, 8. Haf-
Biac, lib. Sthultz. 1803. 12 f{.
Tariae lectiones librorum aliquot M, T.
Ciceronis ex cod. Erfurtensi enoutae
ab Eduardo TFundero* Accessit prac-
fatio diligeotem codicis des<iriptionem
multasque Cic. scriptornm interpreta-
tiones et emendationes continens. 8*
liipsiae, Hartmann 1827. CLXXVI
u. 158 S. — 2 »./ (hcrabges. Pr. 1 ^i
8^.)
Für die Berichtigung des Textet
mehrerer Werke des Cic. ist dieser Cod.
▼on hohem Werthe. Es sind nicht nur
hi«r die Varianten mit grosser Genauig-
keit angegeben , sondern auch manche
Stellen höchst scharfsinnig erläutert. —
Recens. .vom Prof. C. Beier in Tahn's
Jahrb. 1827 Bd. 2 S. 17—34. — S.
auch d. Recens. in Seebode's krit. Schul-
bibl. 1830. Nro. 146 — 147.
Wunderlich y C, J,, Cicero de anima
platonizaus. 4. Witteb. 1714.
Zachariä ,^ Karl Salomorij staatswiffen-
schaUl. Betrachtungen über Cicero's
wiedergefundenes Werk vom Staate.
8. Heidelberg^ Osswald 1823. 284 S.
Zierlein , Jo, Georg,\ commentatio de
Shilosophia Ciceronis« 4. Halae» lic*
layerianis 1770. -
Nicht ohne Wertb»
Zimmermann, J. J0, dissertatio de theo-
logia Giceronia -» in Museo Helvetico«
8. Tigurii746. VoUI. P.IU p.374fq.
Aeltere Commentatoren des
Cicero*.
S, jlscon^us , Boethitis, Idacrobius,
Fzctorinus,
QÜINTÜS CICERO.
Ciceronis, Q. , commentarioluTn de
^ petitione consulatus ad M. T. fra-
trem. Accedunt aliae quaedam
Quincti scriptorum reliquiae. ^e-
censuit Christianus Gottl. Schwär-
zius. 8. (Altorf.,) typis J. G. Kohle-
sii 1719. (18 ung. Bll.) , ^^'.
Die Princeps dieser Schrift ist in der
ersten Ausg. der philos. Werke des Ci-
cero. Fol. Rom., Sweynheym et Pan- '
natlz 1471. Dann öfter an den Ausg.
der pbilos. Werke des Cic», sowie in
mehreren Gesamiiu«^ Ausgaben des Cic. -
— ad M. TuUium fratrem de peti-
' tione consulatus über cum integro
commehtario VaUrii Palernii — an
d. Ausg. der Epist. ad Quint. fra-
trem. 8. Hagae Comit. 17'25.
Zuerst erscb. dieser Commentar ia
Aldus Manutius Ausg. der Werke des
Cicero. Fol. Venet. 1583. T. IX.
— commentariolum petitionis adMar-
cum fratrem cum adnotatt. et ital.
interpr. Jac. Facciolati. 8. Patavii,
typis scminarii 1732. 2 ung. Bll.
u. LXXV S.
— de petitione consulatus — in J.
M. X^esneri encbiridio. 8. Gotting.
1745. p. 25 sq.
— reliquiae cum anima dversionibus
Chr. G. Schwarzii suisque nonuul-
lis edidit Beruh. Frd. Hummel. S*
Norimberg., ex off. Raviana 1791.
88 S. — S ^.
CLAUDIUS CLAÜDIANÜS.
Claudiani* CL, operä. Fol. Vicen-
tiae^ impr. Jacobus Dusensis 1482«
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 281 Claudius Claudianus.
fi cal. Jon. — röm, — - 102 ung. Bll.
(das erste weiss) mit 43 Zeilen.
Sign. A — B u. a — 1.
Beginnt Bl. 2«: Barnabas CeUa-
nüs Bartholoinaeo paiello Equiti Vicen-
tiDO S. P. D. — Bl. Sa erste Zeile :
C^audii Glaudiani praefatio in rapcum
Pro.-. Die Gedichte acblieasen auf der
Stlruseile des letzten Blattes. Scblnss-
sehr. u. Lagenregister auf der Rückseite*
— (lo Goitingen u. AVolfenb.)
lo dieser von Barn. Ceisaous be«
sorgten Ausg., welche aus einem Mscr*
treu abgedr. ist, fehlen die klein^ra
Gedichte.
j4uct. - Pr.: 7L, 15 Sji. AskewJ
240 Livres la Valliire $ 120 ü. GreTenna $
9 L. 9Sb. PiueUi.
Die von Tb.' Dempster in den No-
ten zum Corippus angeführten Ausg. ▼.
1470 ist nichtig; ebenso die von Mait-
taire Vol. I P. 2 p. 630 und ßßii er-
wähuten Ausgg. Fol. Viceut. 1496 and
1498.
— opera (diligenter emendatn per
Thadaeum Ugoletum). 4. Parmae,
iinpr, per Ängelum Ugoletum 9 Kai*
Maias 1493. 141 Bll. mit 36Zeilen.,
Sign, a — t*'.
^ Der Text iftt nach 3 Mss. , beson-
ders aber nach eiueiii Codex verbessert,
welchen der Herausgeber aus Deutsch-
land erbaiten baUe. An neuen Gedieh*
teu sind hinzugekommen: die Ejpigram-
mata, d. Epithalamium Pailadii et Se-'
renae,. d. Epistolas ad S^renuin et Ha-
drianum, Balnea Aponi und d. Gigan-
tomacbia.
uäuct. - JPr.; IL. 3 Sb. Pinelli.
4. Venet. , Joan. de Tridino
alias Tacuiniis 1495, die 6 Junii.
— Sign, a — q.
fiacbdr. der vorigen Ausg.
4 min. Venet. , Chrp. de Pensis.
1500. die 23 Maias. 128 ung. Bll.,
Sign. Ä — q.
Ebenf. nur Nacbdr. der vorig. —
(In Gdl^ingep.)
— Opera novissime per Jo. Camer-
tem accuratissime recognita.^ 4.
Viennae Austriae , Hieron. Vietoris
et Joan. Singrenii sociorum soler-
tia expensis vero Lebnharti Alantse
1610 pridie Nonas Octobris. ^- 197
ung. öU. Sign, a — : z, A — r G.
Nene Reccnsion nach Mss« An neu
bhizugekommenea Gedicbteu enthält die~
•e Aäsg. t Claiid. Uns Gkristi , miracaU
Christi, laud'es Herculis, in Sitönas.
Der iu der Vorrede versprochne Com-
mentar islr nicht erscliieuen. — Tiijeht
häufig vorkommende Ausg. — (In Göt-
tingen.) ^
Hoc uoluniine haec continentur. Clau-
dii Glaudiani in Kuff^num libri II.
De bello Gildonico lib. I. Epitha-
lamium in nuptiis Honorii et Ma*.
riae, Eiusdem panegyrici VIL In
Entropium lib. II. De bello «Ge-
tico lib. I. Eiusd. epigrammata
quaedam. De raptu Pröserpinae
-lib. III. Omnia nuper diligentissinie
recognita. 8. Florent., heredes Phil«'
Junfae 1519. 175 gez. Bll. und 1
ung. mit Lilie.
Von Anton. Francinus Varchiensis -
besorgt u. nach Mss. verbesserL Die
4 Gedichte, welche iu die vorige
Ausg. aufgenommen sind y fehlen ^ier,
woraus hervorgeht , dass der H^ansge-
ber diese Ausg. niebt benutzte. — Selten.
— opera quam diligentissime casti-
gata. 8. Venetiis, in aedib. Aldi et
Andreae soceri 1523 m. Martio.
176 Bll. (Weigel in L. 3*/ 8^.)
Von Franc. Asulanas besorgt. Die
Gedichte in laudem Herculis u. in Si*
renas, welche der Herausgeber als hier
zuerst erscheinend .nennt, ste^teu aber
schon in der Ausg. des Camers. Viennae
1510. f- (In Güttiugeu.)
AacU-Fr.: 10 fl. Meerman ; 5 Sb,
Bibbert.
— quotquot nostra hac tempestate
extant opuscula. Oninia haec di-
ligentissime recognita ad veterum
exemplarium fidem. 8. Paris.) Sim«
Colinaeus 1530. 185 Bll.
Der Hersusgeber will mehrere Codd.
verglichen haben. Sauber. (In Göt-
tiugen.)
— omnia quae quidem exstant, ope-
ra ad uetcrum exemplariorum
{idem quam fieri potuit emei^da-
tissime excusa, versibus etiam ali-'
quot , eorundem beneficio, super ^
omnes hactenus aeditiones sparsim
locupletata. 8. Basil. , Jo. Bebel
1534. 8 ung. Bll. Vorst., 200 gez»
Bll. (das letzte irrig 190 bezeichnet.)
Schätzbare Ausg. , welcher die AI*
dine zum Grunde' liegt. 'Mich, Benti-
nus n. Jo. Honteras verbesserten den
Text aus Mss. — Das Ex., Velehea
J. M..Gessn€r besass und Bemerkungen
von Jac Cnjacius u« von J. M. Gessjner
enthält, ist in Gottingeu.
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 382 Claudius Claudiauus,
— onera. 8. Lugd., apud Seb. Gryph
1535. 367 S.
t) er Text der Yorigcn Aasg. liegl
zum Grunde, ist aber verbessert* (In
WolfeDbüttel.)
— opera c. notis M. Ant. Delrio, 8.
Ibid. 15S8.(?)
— opera. 16. Lugd., S. Grypb 1548.
— ' — c. not. Delrio. 8. Ibid. , apud
ßferingos fratres 1551.
— Opera. 8. Ibid., haeredes Seb.Gryph
1561.
Gl. Glaudianus Theod. Pulmanni di-
ligentia et üde €umma e vetu^tis
codd. restitutus. 16. Antverp., eX
off. Cbrp. Plantini 1571. 353 S. u.
3 ung» BU. — Dann: Ad Claudiani
Opera Mart. Ant. Del-rio ijiotae.
16. Ibid. 1572. 80 S. u. 2 ung. BIL
Die Gedichte liad neu geordnet,
(lo GöttingeD.)
— (ders. Titel) la Ibid. 1585. 351 S.
— Ad Claud. opera Mart. A.nt. Del-
rio notae. Ibid. 1585. 80 S. und 2
ung. BU. (Nestlet in Hamb. 1 Mark
; 8sTi.)
Wiederbobluo^ der Torigen Aas^,
(In Göttingen «. WoUenb.)
— Opera. 12. Lugd., Ant. Gryph 1589*
— ' — 8. Paris. , Sim. Golinaeus
1590. (?)
Cl. Glaudianus Theod. Pulmanni di-
ligentia et fide summa e vetustis
codd. restitutus. üna cum M. Ant.
Döl-rio notis. 16. A^tv., ex ofF.
Plantin. apud viduam et Jo.'More-
tum 1596. — 351 .S. , 90 S. und 2
ling. Bll. Ind. imd 1 wss. Bl, (In
Göttingen.)
— opera. 12. Lugd», Ant. Gryph
1598.
— (ders. Titel wie Ausg. von 1596).
16. Antv., ex o£E^ Plantin apud Mo-
retum 1602.
— ^ opera serid emendata necpie non
aucta ex fide vet. codi cum qui olim
in bibliotheca Cujacfana. Cum an-
notationibus perpeluis St. Claverii.
Adjecta est coroni? miscella, J. Par-
rhasii selecta et M. Anton. Delrii
notae. 4. Paris., apud Nie. Buon
{andre JSrr.: Foüet) 1602. 3 ung.
BIL, 271 Bll. u. 1 ung. BI. Privi-
W. Dann die Noten mit bes. Ti-'
tei: 75 Bll. , 1 wss. u. 8 ung. Bll.
Ind. (Altheer in Utr. 2 fl. 16 «t.5
Weigel in L. 2^ 8^.)
Benützte 2 Msa. des Cujas, sowie
d« Cod. Grjphianus u. ältere Ausgg.
Der Goinmentar entb. nebfen manchem
Gnten yiei Werthloses» — Seltne Ausg.
(In Götlingen.) ^
— (ders. Titel) 4. Paris., apud vid.
GuiL Chaudi^re 1603.
Soll nnr Wiederbohlung der vor.
Ausg. sein.
— opera ex emendat. viror, doctor.
24. (Lugd. Bat.) Rapheleng. 1603.
Der Herausgeber ,' (ur welchen man
gewöhnlich Jos. Scaliger haU, hat zu
voreilig Conjectnren in den Text aofge-
uommen.
— - Opera. 12. Lugd», Ant; Gryph
^ 1603. (?)
im Corpus omnium veter. poet.
4. Lugd.^ a Porta 1603.
— opera. Nunc serio multis mendis
repurgata neque non ex fide vete-
rum codd. castigata. 16. Lugd»,
sumt. Jac. Roussin 1606. 367 S.
Von Bened. Coccius besorgt.
— * Tb. Pulmanni diligentia restitutus
et fid. s^mma et vetust. codd. re-
stit. et Marc. Ant. Delrio notae.
8. Aurel. Allobr. 1606. (Weigel in
L. 1^4^.) ' .
— ex emcndatione viror. doctor. 16.
{Lugd. Bat, ) Raphelfcng. 1607.
— opera c. notis Th. Dempsteri. 8.
. Flexiae 1607.
Höch^ seltne Ausgabe. Die Noten
sollen viel Ungehöriges enthalten. Der
von D. versrrochn^ ausfiihrl. Gommea- ~
tar^ist nicht erschienen.
— (Titel wie Ausg. 160Q. 12. Ant-
verp. 1611. (?)
— — in Corp. poet.1at. 4. Genevae
1611. T. II p. 512—612.
— quae extant. Casp. Bartliius recen-
suit et animadversionum librum ad-
jecit. 8. Hanoviae, in bibliopolio
-Willierianol612. 12 ung. Bll. Vorst.,
351 S. Dann: Casp. Barthii ad
Claudiani ijuae extant animadver-
siones itisti commentarii praeme-
tium. 8. (IbidO 1612, 10 ung. J?ll.'
Vorst., 10 ung. BU. Regst., 492 S.
und 8 ung. Bll. Ind. (Nestler in
Hamb* 2 Mark 8 sh.) Varrentrapp
inFrkf. 2tL 40 kr.)
Der Puhnao'sdie Text v. 1596 ist
UnverÜndert abgedr. Mss« atttd nicht be-
nutzt. In ;den' Moten gi^t. er manche
gute Verbesscrongea. Nor >?euige. die-
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 283 Claudius Claudianus.
«er Anmerknngen cind in Bartb'i spä-
terer Ausg. aufgenommen. — Bloss neuer
Titel ist die, Ausg. 8. Brenkae, «pud
Heusmaon 1612;
— Th.' Pulmanni diligentia et üd,e
summa e vetust. codd. restitutus
et Mart. Ajit. Del-rio notis illu-
stratus. 16. Colon. AUobr. , exe.
Petr. de la Roviere 1612. 412 S.
(Nestler in Hamb. IMark 12 sh.)
Unsauben
— -^16. Colon., apud Casp. Belle-
rum 1613.
— ex emendatione virorum doctorum«
24* Paris., Sanlecque 1616.
Wird imCatologe der Blbl. Thnan.
angegeben.
— Th. Pulmanni diligentia restitutus
et Marc. Ant Del-rio notis 'illustra-
tus. 8. Antverp. , apud Hieron.
Verdussen et Plantin 1617. -
— opera. 8. Duaci 1618. (?)
— opera quae exstant omnia. Jul.
Caes. Scaligeri, Adr. Tnrnebi et
Mart. Ant. Del-Kio observationi-
bus illustrata. 16. Augustae Muda-
tianae (ohne Drucker) 1620. 608 S.
Der Herausgeber ist J. Grasser. (In
Göttingeo.) Andere Cxx. sollen auf dem
Titel als Verleger Ludov. Koenig haben.
Claudianus. Ex optimor. codd. fide.
24. Amst., Gu. Jansson 1620. 240
S. (Varrentrapp in Frkf, 20 kr.)
— ooera. 12. Genev., Sam. Cr espin.
1622.
— (Titel wie Ausg. von 1617.) 12.
Antv. 1622.
'— Ex opt. codd; fide. 24. Amst., Jo.
Jansson 1628. (Nestler in Hamb.
1 Mark; Waigel in t. l8}?(.)
— (ders. Titel) 16. Amst., apudGuil.
Caesium (Blaeuw) 1630.
— opera c. notis Del-Rio. 8. Antv.
16B2. •
— Ex opt. codd. fide. 24. Amst., Jo.
Jansson 1639. 240 S.
. — opera — im Corpus poet. lat. 4.
Aurel. Allobr. 1640.
— Ex emendatione viror. doctor. 24.
Amst., typis Lud. Ehcvir. 1650.
(Altheer in Utr. Ifl.)
— quae exstant. Nie. Heinsius recens.
ac notas addidit. Acced. quaedam
hactenus non Edita. 12* Lugd. B^t.,
ex off. Elseviriana 1650. 1 Kpftitel,
.12 img. BU. Vorst. u. 270 S. Dann:
Nie. Heinsii in Claudian. notae. 12.
Ibid. 1650. 276 S., 1 BI. Errata
II. 2 weisse Bll. — (Weigel in L.
l«/5 14 ^{.)
I^ene vorzügl. Receos. nach 28Msf, v
(2 Leidn., 2 Oxford., 2 dem Bnchdr.
Moretns gehörige, 2 Lovaniens. , B P«*'
tav. , 3 Putean., 1 Mazario«, 7 Florent.»
8 Ambros. , 1 Bodod. , u. 2 Padaatt.)
n. älteren Ausgg.-^Von Jo. Frd. Gro-
nov besorgt* — Selten u. gesucht. (In
Göttiogeu u. Wolfenbüttel.)
jäuct.^Pr.: 15fl.Meerman; 17 Sh.
Hibbert.
Auch kennt man Exx. auf fein
Pap. voDi 5 Zoll 1 Linie Höhe (franz*
Maäa«)^ welche «ehr geaiicl^t sind u. in
hohem Preise stehen. — Eine Ausg. 12.
L. B. 1641 existirt nicht.
— quae exstant Caspar Barthius ope
septemdecim Mscr. exemplarium
restituit : Commentario multo lo-
cupletiore, grammatico , critico,
philologo , historico , philosophico,
politicoque ita illustravit ut auctor
pretiosissimns omni aetati schola-
sticae, academicae , aulicae politi-
caeque esse debeat ex commertdato
tommendatissimus. 4. Trcf. , apud ,
Jo. Naumannum. (Auch Hamburg.)
1650. (Neuer Titel: Ibid. 1654.)
1 Titelkpf., 1 gedr. Titel , 17 ung.
BU. Vorst., 111 S. u. 1371 S. No-
ten 11. 16 ung. BU. Sphalmata (wel-
^che zuwl. fehlen). — (Altheer in
Utr. 2 fl. 10 St.; Nestler in Hamb.
6 Mark 8 sh. 5 Varrentrapp in Frk£,
8 fl. 9 kr. 5 Weigel in L. 2*/» 8^.)
Die Basis des Textes ist die Raphe-
leng. V. 1603. Der Commentar ist über-
laden, u. die Erklärungen siud oft ganz
verfehlt. Sehr iacorrect. Der Mangel
eines Registers ist bei der Fälle der in ,
den Noten besprochnen Gegenstände
sehr unangenehm. Daum woUte ein ;
solches anfertigen (siehe JSiuseL Epist,
XX ad Reinesiam), die Ausführung
•cheint aber unterblieben zu sfin.
— «• opera optimor. codd. fide restittita.
16. Mediolani, apud Jo. Pet. Car-
dum 1653.
— quae exstant. N. Heinsius recens.
^ ao notas addidit, post primam edit.\
altera fere parte nOhc auctiores.
Acc. selecta varior. commentaria
accurante C. S. {Corn, ^ehrevelio)
M. D. 8. Amst., ex off, Elxevir.
1665. 1 Kpftitei; 13 ung. BU.
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 284 Claudius (Claudiaaus.
Vorst., 917 S., 7 ung. BU. Ind.
(Nestler in Haihb. 11 Mark; Wei-
gel in^L. S^-fl)
10 noch unverglichene Ms», iiiid
hier benatzt u. der Text verbeatjerl. Dfe
Auswahl der Noten i»l ohne Umsicht
gemacht. Ein grosser Theil der Noten
TOn Barth ist aufgenommen. Nicht /jor-
rect. — Eine frühere Aiisg; ?. Schre-
yel. 8. Arast., Ehevir 1659 giebt def
EUevir!sche Catalog fui eine spätere
V. 1668 ist viell. nur durch Druckfeh-
ler entstanden. '
'^ ex recens. N. Heinsii. 12. Venet.
1674.
— quae extant N. Heinsius recensuit.
24. Amst., Elzevir 1677.
— opera quae extant interpretatione
et annotatt. illu»tr. Gu. Pirrho. In
usum Delpb^ni. 4. Paris., Frd. Leo-
nard 1677. (Nestler in Hamburg
20 Marki Varrentrapp in Frkf. 20 fl. 5
Weigel in h. 9 *^.)
Ohne sonderl. Werlh; aber zieml.
«eilen. (In Göttiogen.)
— opera. 8. Frcf. 1678.
— ^— ex emendat. Nie. Heinsii. 24.
. Amst., sumt. societatis 1688. 260 S.
' (l^estler in Hamb. 1 Mark 8 sh.;
Weigel in L. 18 j^.)
— - — Claverii, Dempsteri et Barthii
scriptis , maximam vero partem
notis Dan. Hartnaccii illustrata. 8.
Lubecae 1691. (Nestler in Hamb.
12 Sh.)
12. Lubecae, apud Jo. Wiede-
mey^rum 1701.
ex emend. Nie. Heinsii. 12.
Florent. 1702.
in Maittaire Opei:a et fragm.
veteirum poetar. lat. Fol. Lond.
171S. T. JI p. 1343 sq.
12. Venet. 1713.
— opera quae supersunt. Jo. Georg.
Walehius inlustravit obss. et crit.
et aliis ad inodum Jo. Minelli. Ac-
cess, selecti eomment. Claverii,
Dempsteri , Barthii, Heinsii, Pyr-
rhonis alioruqique et index vocabur
lor. eopiosior. 12. Lips., Gleditsch
1715. - 10 '/i,
— Opera ex opt. codd. fide. 12. Pa-
tav. 1729.
-^ quae extant. Nie. Heinsius recen-
suit ac notas addiditquibusacce-
dmit varior. commentarii. Addita
sunt ad calcem poemata incerti
auctoris. 2 Vol. 8. Patavii 1734.
(AUheer in Utr. 1 fl. 4 st.)
VolUtdg. Nachdr. der Schrevclscbcn
Ausg. V. 1665.
^— qüae exstant variatate lectionis et
. Perpetua adnotatione illustrata a
Jo. Matt^ia Gesuero. Accedit in-
dex uberrimus. 2 Partes. 8 maj.
Lips., in off. Fritschia 1759.' 2 itf
16 7<. Auch Exx. auf Schb. Pap.,
welche höchst selteii sind.
Im wesentlichen ist der Text der
Ausg. von Heinsius (1650) wiederhohlt,
aber auch dessen spätere Emendationen
(in der Ausg. v. 1665) u. ältere Ausgg. zu
ilathe gezogeo. Die kurzen Anmerkgg.
eriäulern trefüich den Sinn, die Sprache •
u. die Sachen. Der Index ist vom Rec-
tor Niclas in Lüneburg angefertigt.
— opera quae exstant omnia admem-
bran. fidem castigata. pum notis
inte^ris M. A. Delrii, St. Claverii
et Th. Dempsteri auctioribus Nie.
Heinsii et inedit. Pet. ßurmanni.
Acc. sylloge varr. lectt. ex ingenti
^ numero Mss. a Nie. Heinsio colla-
torum digesta: siubjungitur La-
ctantii elegia de- Phoenice vulgo
Claud. adscriptum eunv curis se-
cundis Nie. Heinsii et annotationi-
bus Pet. ßurmanni See. Cum indd.
4. Amstc, ex officina Schouteh.
1760. XWeig^el in L. 9 «/.) Auch
gr. Pap. _ .
Netfe Hecens. Heinsius gesammel-
ter Apparat zu einer dritten Ausg. ist
hier benutz^. P^'* Bunnaun der ältere
'wollte^ diese Ausg. veranstalten , starb
aber darüber, hin. Sein Neffe, P. Bnr-
mann der jüngere, übernahm die H-er-
ausgabe u. hat viele u. wertbvolle eigne
Noten hinzugefügt.
Nur 25 Exx. auf gross. Pap. wur-
den abgezogen, welche jetzt in hohem
Preise stehen. {Auci,-Pr, : 36 fl. 75 c.
Meerman.)
— opera quae extant ad opt. edit.
coUata. Praemittitur notitia lite^
raria studiis ^ societatis Bipontinae.
8. Bipoot., ex typogr.societatisl784.
XXXIl u. 4^0 S. 16^.
TexteSabdr. nach Heinsius. . Die
Notit. Iit(e;rar. ist schlechte
— opera. 2 Yoh 8. Lond. , Bulmer
1793 --06.
Blosser TexCesabdr. Zar Ergän-
zaifg der Barbouschen Sammlung «bger
druckt. -— Es giebt ein -^ Ex» auf Per*
gament.
Digitized by
Google
Claudius Glaudianus/ 285 Claudius Claudianus.
— Oeuvres, lat. et ffänc. trad. par
Latour. — s. unt. franz. Uebers.
— quae exstml; recensuit perpetua-
que adriotatione illustravit G. L.
Koertjg. Tomüs primus. 8 maj.
Götting., apud Dietrich 1808. t^
6 7<, (herabges. Pr. 1 >^ 12 j?{.)
Schb.Pap. S'v 16y^ (jetzt 2*f 12^.)
Vel. Pap. 4«/5 16>5( (jetzt 3*/ 3^.)
Ist nnToUeDdet geblieben.
— opera ex edit. P. Burmanni See.
sedula recens.' accurata. {Regent s
Edition). 18. Lond., Bal(^in 1819.
5 Sh. 6 d. (Fr. Fleischer in L.
— opeta omnia ex edit. P. Burman-
^ni See. cum notis et interpreta-
tione in usum Delpbini , varr. le-
ctionibus, notis varior. , recensu
editionum et codd. et indice locu-
plelissimo accurate rccensita cu-
rante A. J. Valpy. 3 Vol. 8 maj.
Lond., Valpy 1821.
ÜDversläadigc CompUalion.
opera omnia ex^ opt. Codd* et
edit. cum varr. lectt. select. omnium
notis et indd. univers. Recensuit
R L. Artaud. ,2 Vol.. (V. II in 2
Part.) 8. Paris., Lemaire 1824.
^ Subscr. Pr.; 80 fr.
Im Sten Bande S. 329 ,flg. »tebt
d. lioiitia literarU der Bipont. von Bar-
bier überarbeitet.
Gl. Claudiani ex editione Bipdntina I
ad optimas lectiones ut ad exem-
plar ßurmannianum nova editio ex-
act.i5 cum notitia litteraria et
chronologico - historica nee non in-
dice adnotationes explente. 8 maj.
Paris., apud editores Treuttel et
,Würtz 1829. 2 ung. BIL, 3 u. 48 S.
Vorst. u. 484 S. Text u. Index. —
4 fr. 20 c. iX-^ lOj^O, fein Pap.
5 fr. (l«/' 16?^.)>
Sebr sauber von Herban zu Paris
«edrackt. Mit kurzea krii. «. erklären-
den Anmerkgg. Die Notit. liltcrar. ist
hier sehr verbessert. ~
Selecta Claudiani. Ad usum lectio-
' num acad. edita. 8. Havniaej Schu-
bbthe 1834. ^0 ^•
Claudiani de raptu Proserpmae tra-
ffoediae duae. Fol. s. 1. et a. g^h.
16 Bll. mit 31 Zeilen. Ohne Sign.,
Qist. u. Bllzahl. ^
Beginnt BI. la:
C|audiani Ticuli viri Iprimis doctilTi-
mi de rapta
proserpine Tragedta 4prima heroica i-
cipjt felicit".
Scbliesst auf der Rückseite des letzten
Blattes mit e. Epitaphium des Köuigs
Ladislaus von Bonmen.' Letzte Zeile :
Mors nifi turbaffet luide cöiugiü Ex-.
! plicit.
Höchst ttllne Ausg. dieses Gedichu,
von N. Xetelaer u. Ger. de Leempt za
Utrecht gedruckt. Die Typen sind ganz
dieselben, mit welchen Pet. Comestoris
scholastica historia 1473 u. Eusebii hi-
itoria eeclesiaslica 1474 von diesen
Druckern gedruckt wurde. Ein Fac si-
mile der Typen (die 2 ersten Zeilen
des Werkes) findet sich in Singer*s Re-
searchesinto the history of Playing Cards.
4. Lond. I8l6. S. 138. — ^ Maittaire
bSlt mit Unrecht Joan. de Westphalia
für den Drucker. — (Ein Ex. in Göt-
^ngen.) ^
— ' de raptu Proserpinae libri duo,
de fontibus Aponi. 4. s. 1. et a.
Töm, 28 Bll. mit 24 Zeilen auf der
, vollen Seite. Ohne Sign., Cust. u.
Bllzahl.
Beginnt BI. 1 a: PROEMIVM PRIMI
LIBRI. Schliesst auf der Stirnseite def
letzten Blattes:
Nostra gemat nilus numeros is fn-
nera ripis.
Finis :
Auf dem BI. 4 steht die Sign, a 4. Alle
übrigen Bll. sind nnbezeicbnet.
Ist zuerst von Hrn. Hofr. Ebcrt im
bibliogr.' Lexicon T. I. Nro. 4764 be-
schrieben , welcher sie an Alter der vo-
rigen gleichsetzt.
— de raptu Proserpinae. 4. s. 1. et a.
röm. Mit 26 Zeilen. .
Beginnt ohne Ueberschrift :
Nnenta lecuit primus qui nave pfn-
dum 4^
Et rudibus remis sollicitavit aquas +
Schliesst : j_ ' , <v
Pars fiupefacta filet 1^ parsnudatef-
rita latrat +
FINIS +4: J+
Die drei Bücher sind darcb etwa»
grossem Raum ven einander geschieden.
Die Papterzeichen sind eine Waage in
einem Kreise und ^n Oebseakopf. —
Digitized by
Google
öäudius Claudianus. 286 Claudius Claudianus.
Vielleicht Von Tb. Ferraados zu BresciÄ
um 1474 gedruckt? — Vergl. Abbate
MoreUi in, d« Briefe an den Grafen An-
ton, Bartoiiui an ^deasen Saggio epiat,
aopra la tipografia del Friuli. 4. Udine
1798 p. IX — XII.
de raptu Proserpinae. 4. Perusiae
s. a. ^oth. — 20 BU. mit S2 Zeilen.
Sign, a — d.
BeglDDi Bl. la: CLAVDIl Claudiani
Alexandrini poeuc de raptu proferpinae
Iiiber primus incipit. — Zn Ende:
, Claudii Claudiani de rapta
proaerpine über ezplicit,
Peruaie.
Claudii Claudiani opufculiim de ra-
ptu Proserpine legentibus multum
vtile at(j3 locundui. 4. s. 1. et a.
• ^oth. — SO BU. mit 20 Zeilen,
Sign, a — c.
f Bl. 1 a der angegebene Titel. Bl. Ib:
Claudii Claudiani pfatio in raptum pler-
pine. Zu Ende : Fini» Claudii Claudiani
de raptu pferpine: eins quod iouenitur.
"ÜMta vltiinn) (sie) volnmen apud noa
non exUU — Zu Leipzig, wahrschl. ge-
gen daa Ende dea 15tea JabrhunderU
gedruckt«
_ — 4, Romae, Eucliarius Argen-
. teus 1493 die 14 Aprilis. (?)
•^ de raptu Proserpinae libri tres
cum comm. J. Parrhasii. Fol. s. 1.
et a. {Mediolani f ex off^ Jac, Pon^
tii de Leuco),
Mit einem Briefe des Janus Par-
rbasius datirt 7 cal. Januar. 1500.
— — Fol. Mediolani, 'in aedibus Lu-
, eil Cottae pridie KaL Sextiles 1501
dexteritate Guillermorum le Signere
fratrum. 60 ßlL
In der kSnigl. Bibl. . zu Paris ist
ein Ex. auf Perg. (früher im Besitze
' von la Valli&re 130 livres ; dann in Mac
Cartli/s Auct. Yerk. zo 185 fr.)
— Proserpinae raptus cum Jani Par-
rhasii comnientariis ab eo castiga-
tis et anctis etc. Fol. Mediolani^
impr. per Jo. Angelum Sciuzenze-
1er impensis Jo. Jacobi et frätrum
de Ligoano 1505. die l8 Aug. —
70 ung. Bll. Sign, aa, a — k. (In
Göttingen). (WeigelinL. 4*^12^.)
cum Jani Parrhasii commen-
tariis ab eo castigatis et auctitf ac-
cessione multarum xerum cognitu
dignarum. Fol. Paris., Anton. Bon-
'Hemerd impensis Pontii le Preux
1511. 18 Decbr. — 5 ung. und 68
gez. BIL ,(In Göttingen.)
— de raptu Proserpinae. 4. Erphur-
diae , in off. Joan. Cnappii 1514.
— (Titel wie Au^g. 1511). Paris.,
Gourmont 1517.
— libri de raptu Proserpinae tres
emendatissimeimpressi. Cum ejus d.
Poetae vita in calce apposita. 4.
Viennae Pannoniae^ per Joau. Sin-
grenilim 1517.
— de raptu Proserpinae omni cura
ac diligentia ex Jo. Camertis re-
cognitione impressus. 4. Lips. , ex
aedibus Valent. Schumann 1518.
Hoc in volunu infra scrijjta cont. E-
pistola dedic. Philomusi. Catal. ill.
auditor. ejusd. Philomusi Opus au-
reum. CL Claudiani de raptu Pro-
serpinae cum quibusdam declara-
toriis glossematibus in mnrginepa-
ginarum locatis etc. 4. Nurenberg.y
Frd. Peypus 1518. Idibus Novem-
bris. (Weigel in L. 1*^ 12 yf)
Der Herausgeber Phtlomasus iat
Jac Locher.
— de raptu Proserpinae.' 4. Buscidu-
eis 1536. (?)
— — cum commentario Jani Par-
rhasii. 4. Basil., in off. Rob. Win-
ter 1539 mense Martio.
In Cl. Claudiani libros de raptu Pro-
serpinae commcntaria, italicis tez-
V tum musis explicantibus auctore N.
Biffio. Fol. Mediolani, ex typogr.
Lud. Montiae 1684. 6 ung. Bll.
Vorst., 655 S.
Ohne Werth. — (In Göttingen.)
— opus de raptu Proserpinae, per-
petuo commentario etital. versione
trad. illiistratum a Nie. Biffio. Edit.
IL FoL Lucae 1751. (Weigel in L.
4 */.)
- — fanegyricus in tertium Consula-
tum Honorii Augusti Cum notis
• Vorstii. 8. Lips. 1675.
Khunii , Jo, Casp, , dissertatio acad.
ad Panegyr. Claudiani in IV Hono-
rii Cons. 4. Argentorati, litteris
Joh. Pastorii 1705. 1 Bl. m. Titel
u. Sä S.
Ist eine Ansg, des Textes mit No-
ten. Dasselbe Werk mit einem neuen
Titel ist :
Claudiani de IV Consulatu Honorii
Aug. Panegyricus cum notis brevi-
bus, rhetoricis et politicfs Joh.
Casp. Kuhnii. 4. Argentorati, sum-
tibus Joh. Reinh. Dulsseckeri 1706.
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 287 Claudius Claudianus.
Claudiani in Rüffinum libri duo. 4«
Viennae Austriae, . Jo. Singrenias
I 1518. 4 Sept. — 18 ung. BIJ. Sign.
A — D. (In Göttingen.)
Blosser Abdr«. au« der Ausg. des
Jo. Camers von Phil. Guadelius besorgt.
— Phoenix, de Phaleris equiHonofii,
de Mulabus gallicis, Hystrix, de
Crystallo , Torpedo et Magnes —
in C. Dornavii Amphitr. sapientiae
Socrat. Fol. Hanov. 16 19.
— Epigrammata selecta cum notis
Jo. Casp. Khunii. 4. Argentor. 1706.
— Senex Veronensis cum notis Eliae
Majoris. 8. Olsnae Siles,, typis Seyf-
fertianis 1652. 8 ung. &11.
£oth. auch eine deutsche tJehers.
— Gigantomachiae, carminis e:raeci
GL fragmentum edid. notisque in-
struxit J. Iriarte — in ejusd, regiae
bibl. Matritensis codd. graec. Mss.
Fol. Matriti 1769 p. 215—222.
— carmina de fontibus Apponi — in
ScriptoHbiis deBalneis. Fol. Venet.
1553 p. 19.
— de Phoenice — siehe Lactantius.
— Carmen de salvatore Christo — in:
Laus Musarum. 4. Erphordiae^ pe^r
Enricum Sertorium 1501.
TJ eher Setzungen.
Gl. Claudiani de Amphinonii et Arta-
pii piorum fratrum statuis, et in
Sphaerara Archimedis Epigramma-
ta ».metaphrasi metrica graeca Fed. ,
Morelli reddita. 4. Paris., ex typo-
graphia Jo. Libert 1619. (Weigel
in L. 8 n-)
Claudianus Gedicht wider \an Rufi-
nus mit einiger Freiheit in deutsche
Verse übersetzt u. nebst verschie-
denen eigenen Sinngedichten ans
Licht gcstellet von Myriander. 8.
Nürnberg 1756. — 2te verb. AtifL
8. Daselbst, Enders 1760. 5 ^.
Der tJebersetzer ist der damalige
baierische Regierungsadvokat und Uof-
richter Jo. Carl Niedcrmejer.
— Gedicht wider den Rufinus übers,
von Carl Frd. Kretschmann -■■ in
dessen litterar. Briefwechsel an e.
Freundinn. 8. Zittau 1797. (N. Tit.
Zittau, Schöps laU.)
— Gedicht wider den Rufinus. üe-
b ersetzt und, erläu^rt von J. F.
Ratschky, ,nebst dem latdn. Tcit.
8. Wien, Schaumburg 1801. 14^.
— Raub der Proserpina. Gedicht in '
S Gesängen (übfers. v,on Chrstn,
Heinr, Schütze), 8, Hamburg, Bohn
1784. (72 S.) ^ S ^.
Der erste Gesang ist atich Von
Walch übertrageu — in dess«nUberi6-
ris commeotationis de Glaud. carmine
de raptu Proserpinae inseripto speclmen.
4. GouJDg. 1770.
übers, von Messerschmidt —
in der Monatsschrift^ für Peutsche.
1800. Jan. u. Febr. ' '
— Raub der Proserpina, erster Ge-
sang metr. übers, mit einigen An-
merkungen von Joh. Daniel von
Bordelius aus Curland. 8* Hamb.
1811.
— Kaiser Yheodosius des Grossen
Regierun^s - Unterricht . für seinen
Sohn Honorius nach dem Latein,
des Klaudian übers, von Ratschky
— f in Wieland's neuem teutschen«
Merkur v. 1800 Bd. 2 S. 81 flg.
The whole works o£ Claudian transl.
by A. Hawkins. 2 Vols. 8. Lond.,
Porter 1817. IL. 11 Sh. ßd.
Translations from Claudian by H.
Howard. 8. Lond., Mürray 1823.
10 Sh. 6d.
The rape of Proserpine in three
books, written by Claudian, Irans-
lated into engUshverse by Leonard
Digges. 4. Lond. 1617 u. 1628.
The rape of Proserpine . from Clau-
dian and the story of Sextus and
Erictho from Lu'^an's Pharsalia
book VI trsl. into English by Ja-
bez Hughes. 8. Lond. 1714. u. 12.
Ibid. 1723.
Two Books of the Rape of Proser-
pine written by Claudian trsl. into
engl, verse by. Rieh. Polwhelö —
in : Poems by Gentlemen of Devon-
shire. 8. Lond. 1792.
The rape of Proserpine with other
poems from Claudian trsl. into engl.
verse with occasional notes by J[ac.
G. StrAitt. 8. London, Conder 1814.
8 Sh. 6 d.
An essay upon the third Punik war i
. Theodosius his advice to bis son
and the Phoenix out oi Claudian,
all in verse. 8. London 1671.
The history of Rufinus and Eutro-
pius translated into english from
Claudian by Will. King. 8. Lond.
1730.
Digitized by
Google
Claudius Claudianus. 288 Claudius Claudianus.
CUudian's two books against Rufi-
nus tr&I. into English verae by Ja-
bez HugKes — ita his Miscellanies.
8. Lond., Watt3 1737.
— Panegyrik oii the third Conaulate
of Honorius trsl. by Will. Warbur-
ton — in }^\s Miscell. Translations.
8.- Lond. J724. — Auch in hid
Tracts. 8. Lond. 1789 p. 47 — 56.
Oeuvres complettes deClaudien trad.
'enfrang. pour la premifere fois.
Avec <ies notes mythol^giques , hi-
-' storiques et le texte latin (par La-
^ tour) 2 Tom. 8. Paris, chez A. J,
Ducour et Durand an VI (1798).
XXXIX u. 533 S. T.ll. 403 u. 70 S.
u. 1 ung. Fl. 9 fr.
4 Erste vollständige franz. Uebcrset-
mng iu Prosa. In Frankreich geschätzt.
Der Text steht der Uebers. gegenüber,
Oeuvres diverses trad. pour la pre-
mifere fois en vers frang. avec le
texte l:»t. par A. M. Delteil. 8. Pa-
ris, Scherff 1818. 5 fr.
Le ravisseraent de Proserpine pris du
lat. de Claudien — in d. Lettres
missives de Mesdames Des -Roclies.
X . 4. Paris, Abel PAngelier 1686.
.. — trad. en prose par A. G. (G.
Jldibert), 12. Toulouse, Bosc 1621.
Der Uebersetz^r fügte e. 4te8 Buch
bei.
Proserpine, -Poeme deClaudien. Tra-
duit en vers heroiques et aohev^
par le President Nicole. 12. Paris,
Charles de Sercy 1658, M. Kpf. —
10 ung. BU. u. 86 S.
Auch abgedr. in N.'s rccucil des
poesie». 2 Vol. 12. Paris. 1681.
Le ravisscment de Proserpine, poeme
Ijurlesque de Charles (jCoypeau) d'As-
soucy. 12. Paris 166*.*
L'enlövement de Proserpine trad. en
prose fran^.. avec un discours sur
ce poete et des remarques par Jean
Bh. Merian. 8. Berlin 1767. (jetzt
Berl., Reimer) 18 jr(.
L'enl^vement de Proserpine, poeme
iipit^ de Claudien par J. Michaud
— an dessen Printemps d*un Pro-
«crit. 18. Paris 1803 od. 1808 oder
1811.
La chüte de Rufin, poeme en 2
chants trad, librement deClaudien.
8. Bouillon 1780.
— — trad. du latin en ver« frang.
avec le texte latin et des notes par .
le mafquis de Sy. 8. Londres 1811.
Auch gr. Pap.
Deuxiörae Edition (ä la suite
de la trad. de Tart po^tique d*Ho-
race.) 8. Londres l8l6. Vel. Pap.
8 fr, , gross. Vel. Pap. 6 fr,
Epithalame d*Hon,oriu5 et de Marie,
poeme trad. de Claudien par le
Marquis de Sy. Avec le texte la-
tin. 8. Paris, Debure 1816.
Opere diClaudiano. Tradotte in verse
scioltc ed arricchite di annotazioni
da Niecola Berengani. 2 Toms 8.
Venezia, Ertz 1716.
Auch im Mailänder Corpus omniurn
▼et. poet, lat. 4. Mediolani 1736. T. XI
— XIII.
— — trad. in verso sciolto da Livio
Sanuto. 8. Vinegia 1551 und s. 1.
1553. .
Libri tre del ratto di Proserpina trad.
in verse sciolto da Annibale Noz-
zolini. 4. Lucca 1560.
— * — trad. in ottava rima da Nie.
Biffi. Fbl. Milano 1584. u. Lucca
' 1751. s. oben Ausg. des Textes.
— — trad. in ottava rima da Gio.
Domenico Bevilacqua con gli ar-
goment^ e le allegorie di Ant Cin-
gale. 4. Palermo, per Gio. Franc.
Carrara 1585 od. 1586.
n rapimento di Proserpina ^trad. in
voignr toscano da Marc Antonio
Cinuzzi. 12. Venezia, Franccschi
1603.
^8. Venet. e Siena , per il Bp-
netti 1714.
n ratto di Proserpina trad. in verso
sciolto da Gio. ßattista Barbo. 4.
Padova, Lor. Pasquati s. a.
Klaudyusza Kleudyana o poruraniu
prozerpiny (wiersz weselny, fenixie
etc.) przektadania Andrzzeta Win-
"centejft z Unichowa Ustrzyckiego.
Edycya trzecia. 8. Warszawie, Mich.
Grölla 1772. 161 S.
Die erste Ausg. erbcb. zn Warschau
1689, die zweite zu Krakau 1700.
— el robo de Proserpina traduc, en
verso castellano por Fr. de Faria.
8. Mac^-id 1628.
8. Ibid. 1806. ,
Erläutehingsschriften.
Baden f Torhill, ^ Specimen lectionäm
variantium ad*Claudianam de rapta
Proserpin ae e daobas eodd. ItaL 4.
Kilon. 1796.
Digitized by
Google
Cledonius.
289 Codex Theodosianus.
Barth, Casp,^ ad Cland. qnae exstaot
animadv. iuUi commentarä pra^me-
tiani* 8. (Hanov.) 1612. 6; oben Aasg.
des Textes.
Delrio, Mart* Ant,<i ad Claudiani Ope-
ra notae. 16. AntVt> ex off, Ghrp.
PUdUd. 1572. 80 S. u. 2 ung. BU.—
Auch Ibid. 1585. 1596.
Heinsii ^ Nie. y,m Claud. notae. 12«
Lugd. Bat. 9 ex off. Elzevii, 1650. «.
pben Ausg. des Tpxtes.
Jortirif Johriy Grit, reioarkk on Claiid.
— in bis Tracts. 8. Lond. 1790. T. 2.
p. 178 - 182.
Khunilf Joh, Casp, , diss. acad. ad Pa-
neg. in IV Honor. Consulatum. 4.
Argeutoratiy litteris Job. Pästorii 1705.
1 ung. Bl. u. 38 S.
Mazza, Tomaso, vita di Clandiano .poe-
Ca con Tapc^ogia per il di lui Gbri*
atiauesino* 12. Vicenza 1668. - *
Meriän, Jean Bfirnard, disconrs aar
le poete Glaudleo ~* in d. Mem. de
l'acad. de Berlin. 1764. P* 457 sq.
JParrfiasii, Jani, in Gl. Claudiani de
raptu Proserpi uae libros com inentarius.
4. ßasil., in off. Rob. Winter 1539.
29 uug. BU. Vorst., 270 S. u. l^ntfg. BI.
De sylva Hercynia ad illustrandum lo-
cum Glandiaui In c&rmine panegyrico
de quarto Honorii oonsnlatn v. 45l8q.
praes. Frd, Strunzio disseret Melcb.
GoUl. Glaios. '4. Vitemberg.^ ex off.
Crensigiana 1717. 24 S.
Walchy Bn» G., uberioris commenta-
tionia de Glaudiani carmine de rapta
Profferpinae inscripto apecimen. ^•^
Gouing. 177a 80 S.
CLEDONIUS.
Cledonii ars — in Puischii grammat.
vett. 4. Hanov. 1605. p. 1856-1939.
CODEX THEODOSIANUS.
Codex Theodosianus nunc primum ex
vetust. archetypo editus stud. P.
Aegidii. 4. Antv. 1517. {Auct.-Fr. :
23 tl. Meerraan.)
Godicis Theodosiani libri XVI qiubus
{sie) sunt ipsor. principum auto-
rit. adjectae Novellae Theodosii,
Valentiniani etc. Acc. L. Volusü
Metiani Hb. de asse, Jul. Frontini
lib« de| controv. liniit. cum Aygeni
Urbici comment. (ed. Jo.Sichardo)
] Fol. Basil., exe. H. Petrus 1528. m.
Mart. (Weigel in L. 4*f'.)
^acb 3 M&n. (t Sirasburget, Mayn-
ziicb« n. Monbacb.)
•2ter Theil.
E libris consütutionum Theodosii li-
bri priores octo longo meliores
quam adhuc circumferebantur. Po-
steriores octo integri nunc primum
— in lucem revocati a Jo. Tiiio.
8. Paris., apud C. Guillard 1550.
{Juct.-^Pr.: 3 fl. Meerman.)
Die ersten Biicber sind aus Hand-
sehr, verbessert«
Codicis Theodosiani lib. XVI quam
emendatissimi adjectis quas certis
locis f ecerat Aniani interpretationi-
bus. Ex bis libris nunc primum
integri prodeunt VI. VII. VIII. XVI.
Geteri aucti sunt innumcris con-
stitutionibus. Novellarum Theodo-
sii, Valentiniani — cuiti Aniani ia-
terpreutipnibus. Tituli ex corpore
Godicis Gregoriani et Hermoge-
niani et muTto plures quam pno-
ribus editionibus haberentur. Ex
Gaii institutionibus über. Julii
Pauli Keceptarum sententiarum ad
filium lib. V cum Aniani interpre-
tationibus et auctiores et castiga-
tiores. Tituli ex Corpore Ulpiani.
Volusü Maeciani de partibus assis
libeV; Papiani Liber Responsorum
qui etiam nondum fuerat editus.
Item Notae iuris a Magnone col-
lectae. Haec omnia curante Jacobo
Guiacio. Fol. Lugd., Gu. Rouillius
1566.
Die beiden vor hergebenden Ansgg.
Hegen dieser zum Gruode. Stepb. Gar-
pin fand das 6 — 8 Buch auf> u. theilte
sie dem Herausgeber mit.
4. Aurel. Allobrog., exe. J. Ar-
* noldus 1586. (Weigel in L. 3 «^ 8 35^.)
— (Auch Ibid. 15y3 ?)
Codicis Theodosiani libri XVI. Impp.
Theodosii Novellae Constitutiones.
Tituli ex corpore Godicis Grego-
riani. Tituli ex corpore Codicis
Hermogeniani. Adjectae sunt suis
locis Aniani interpretationes. Xtl
Tabularum fragm. Fragmenta ex
libris Instit. Gaii. Eiusd. Gaii In-
stitut epitome. Vohisii Metiani de
asse liber singularis. Fragmentum
ex Papiniani Tibro I Responsor. Ju-
lii Pauli Sententiarum receptariim
libri V cum Aniani interpretationi-
bus. Eiusd. Pauli fragmentum ex,
lib. II. Institutionum. Domitii Ul-
piani Regiilarum liber singularis.
Lex Dei s. Mosaicar. et Rpmanar.
legum vetus collatio etc. Omnia
ex veteribiis libri^auctiora etemen-
datiora. Fol. Paris., apud^ Seb. Ni-
velliijin 1586w — (Auch ibid. 1607.)
19
Digitized byVjOOQlC
Codex Theodosianus, 290 Codex Theodosiaaus.
Codex Theodosianus c.perpetuis com-
mentariis Jac. Gothofredi et chro-
nologia accuratiore. Opus posthu-
mum recognitum et ordinatum ad
usum codicis Justinianei opera et
studio^Ant. Marvillii. 6 Vol. Fol.
Lugd.,Aiit.Huguetan et M. A.Rabaud
1665 — 1668.
Ist nicht mit Umsiebt veraniultet.
Wenig gesucht u. nicht theuer.
Codex Theodosianus cum perpetuis
commentariis Jac. Gothofredi. Prae-
iriittuntur Chronologia accuratior,
chronicpn historicum et prolego-
mena /etc. Opu5 posthumum diu
in foro desideratum , recognitum
et ordinatum ad usum Codicis Jii-
^ stinianei opera et studio Ant. Mar-
villii. -Editid nova in VI Tomos
digestn collata cum Godd. Mss. et
libris editis iterum recognita, emen-
data, varr. obss. aiicta quibus'ad-
jecit suasJo. Dan. Ritter. Fol. Lips.,
Weidmann 1736. Dazu Tom. VI.
P. 2. cont. Notitiam dignitatum —
glossarium nomicum et Novellas
Constitution um Aug. Theodosii etc.
— in unum corpus collectas , col-
latas cum Codd. MssT librisque
editis et perpetuo commentario il-
lustratas a Jo. Dan. Rittero. Acc.
appendix Cod. Theodosiani — con-
festa a Jac Sirmondo. Fol. Ibid.
745. — 21«^ 16^<. — Auch auf
gr. Pap. (Weig^l in L. 60 '»rO
Die Fehler der Torig. Ausg. sind
'•org fällig eingebessert ; die Chronologie
ist berichtigt. Das Glossarium nomi-
com ist g»uz umgearbeitet. — D. Appen-
dix cod. Theodos. ersch. zuerst 8* Paris.
'1631. (Weigel in L. 1'^ 4^.)
-.7 Vol. Fol. Mantuae 1740.
— ,-6 Vol. Fol. Venet. 1750.
Beide Ausgg. sind nur Nachdr. der
Torigen.
Theodosiani codicis ^enuini fra-
gmenta ex membr. bibl. Ambros.
Mediolan. nunc primum edidit
Walther Frd. Clossius. 8maj. Tu-
hing., Oslander 1824. M. 1 Stein-
druck. XL u. 174 S. 1 'f 6 ^.
Der ganze erste Bogen, sowie die
twei< ersteo Blatter des zweiten sind um-
gedrackt. Vom ersten Drucke sollen
sich indess mehrere £xx. erhalten ha-
ben. Vergl. Hr. geh. Justizr^th Hngo
ib d.G{itting. gel. Anzeigen 1825 S.720.
Durch des Heraasgebers und Pej-
Itkii'ft Entdeckungen sind die ersten fünf
Bücher u. der Anfang des techstea sehr
bereichert. ,
Codicis Theodosiatu fragmenta in-
edita e cod. palimpse^to hibl. |V.eg.
Taurinensis Athens ei in lucem pro-
tulit atque illustr'avit Am^dcus
Peyron. 4. (Taurin. , typis regiis
1824) 194 S'. (2«./ 16^.)
Bildet eigeutl. e. Abtheilung d. Me-
morie delP acad. real detle scienze. Tu-
rin 1824. Class. stör, e filoU
Codicis Theodosiani libri V priores,
, recognovit, additamentis insignibus
a Walthero Frd. Clossio et Ama-
deo Peyron rcpertiS) aliisque auxit,
notis subitaneis tum criticis tum
exegetici$ nee non quadruplici ap-
pendice instruxit Carol. Frd Chrn.
Wenck. 8. Lips., Barth 1825. XXVIII
u. 416 S. >*/20^.
Neue Recens. n^ch den tok. beiden
Ausgg. Im Auhange steht das vonPey-^
ron entdeckte Fragment des 6ten Bi|-
cheS) sowie die Sammlung von Varian-
ten zu den übrigen 11 Büchern, welche
Mai u. PeyVon aus ihren Hdschr. zogen^
crit* revidirt u. mit eigenen Conjectu-
ren bereichert. Auch entb. dies. Anhang
des Kaisers Qonorius Verordnung de
conventibus annuis in urbe Argelatensi
habendis n. ein vom Hrn. Dr. Stieber
angefertigtes chronol. Verzchn. sämmtl.
in den 5 ersten Büchern befindlichen
Constitutionen. — Kanu als Ergänzungs-
band der Berliner Ausg. des Jua Ante-
justinianeum angesehen werden.
Theodosiai^i Codicis g^nuina fragmen-
ta cum ex Godiee palimpsesto bi-
bliothecae R. Taurinensis Athenaei
editH, tum. ex Membranis bibl.
Ambrosianae Med.olanensis in lu-
cem prolata. Inter se disposuit at-
que edidit Eduardus Pugffaeus. Ac-
cedunt Theodosiani Codicis yariae
lectiones, 8. Bonn.^ Marcus 1825.
VIII u. 128 S. 16 f(.
PassendeZusammenstelluog der von
Clossius und Peyron entdeckten Bruch-
stücke. Nene Recognition des Textet.
*lmpp. Theodosii, Valentiniani, Maio-
raniy Anthemii Novellae constitu-
tiones XLIl nunc primum in lucem
edit. (a P. Piihoeo) 4.» Lutet, Rob.
Stephannt 1571. (Weigel in L. S »f.)
Impp. Novellae constitutione». Gr.
lat. cum notis a Car. Labbaeo il-
lustr. 8. Paris. 1606.
Digitized by
Google
Collatio leg. Mosaic. etc* 291
— — Ex nova rec. einend. Conr»'
^Kittershusius. 8. Hanov. 1609 oder
Frkf. 1615.
Impp. Theodosii jun, et Valentiniani
III Novellae leges. ^E cod. Otto-
boniano edidit Ant. Zirardinus. 8«
Faventiae 1766.
Le^es anecdotae V Impp. Theodo-
siani Jun. et Valentiniani III cum
ceterar. etiam novellarum editarum
titulis — studio J. Ghrp. Amaduzzi.
Pol. Romae 1767. (Weigel in L.
\. Erlauf erungsschriften^
Brunquell, J» S^y de Cod. Thecwloc.
ejnsque in Cod. Juttio. usu. 4. Jenae
1719. — Auch in ejusd, Opuic. 8.
Halac 1774. T. I. p. 24 sq.
Fahrotiy HannihaL Car^, ad t,it. Cod.^
Tbeodos. de pAganis, «»crificiis et tem-
plis notae. 4. Lutet. Paris., Gramoisy
1618.
TFolf ^ J, j4».y de latinitate ecclesiast.
X in Cod. Theodos. dispntatio. 4* Lips.
1774.
COLLATIO LEGÜM MOSAI-
CARÜM et ROMANARÜM
s. Pariator legum M. et Rötd.
Fk'agmenta quaedam Papiniani, Pauli,
Ulpiani, Gaji, Modestini aliorunir
que veterum juris auctorum ex in-
tegris ipsorum libris ante f ustinia^i
Imp. tempora collecta etcumMoy«
sis legibus coli ata. Eiusd. Imp.
Justiniani novellae constitutiones
tres, Juliani antecessoris C. P. di-
ctatum de consiliariis. Eiusd. Ju«
liani collectio de contutoribus. O«,
xnnia nunc primum in lucem edita
ex bibl. P* Pithoei, cujus etiam
notae adjectae sunt. 4. Lutet., ex
oif. Rob. Steph^ni 1573.
4. Basü. 1574. (Weigel in L.
1 *«
(Ed. Th. Beza Vezelio; 8. In
bibl. Commelin« 1603.
8* Heidelberg. 1616. (Weigel in
L. 16^.)
— — cum notis Pt. Pithoei et Ant.
Schultingii — in Schulting. Juris-
prud. Ante - Justinianea. 4. Lugd.
Bat. 1717 u. Lips. 1737 p. 719— 800.
n. p. 940 sq. •
Auch in Ulpiani fragrj. Ed. Caa-
negieter. 4« Traj. ad abea. 1768.
Columella.
COLÜMELLA.
S. auch Sammigg. id. tcript.
de re
i^iatica.
Columellaey Luc, Jun. Moderat i , de
re rustica libri. 8. Lugd., Seb.
Gryph 1535 u. 1541.
-^ de re rustica libri XU. Eiusd. de
arboribus über separatus ab aliis.
8. Lugd. , Seb. Gryph 1548. 491 S.
8 ung. Bll. Ind., 1 wss. Bl. u. 1 Bt
• mit Druck er zch.
—• de re rustica libri. 8. Dublin
1732. (?)
— de ife rustica libri Xlf cur. J. Mth.
Gesnero cui et suas aspersit notas
J. H. Ress. T. I. — 3. Flensburg.,
sumtibus Korteanis 1795. 3unff. Blh
Vorst. u. 537 S. 1 */.
Nur dieser erste Theil lit erschie-
nen. Die Anmerkgg. sind 'Sacher-
läuternd u. in deutsch. Sprache. Receba.
in der Allg. Lit. Ztg. 1795 Nro. 271
S. 54 flg.
— hortuli commentarium. 4 min. s.
1. et a, rd/7i. 14 Bll. mit SO Zeilen.
fieginnt: .1. MODER ATI. COLVMEL-«
LAE
hortuli. Commeatarinm.
. lucipit Yoeliciter. \
Zu Eude: Gömentarium. J« M. Cola-
mellae finit.
Höchst seltne Ausg., ironAdam Rot
zu Rom um 1472 gedr.
'— ortuli commentarii. 4. s. 1. et a.
geth.
Von Job. de Westphalla zu Löwen
gedruckt.
— hortuli commentarium. 4. s. I. et
a. goih.' lO'BU. mit 33 Zeilen.
Beginnt auf der Stirnseite des ersten
Blattes:
Ql Jo. Moderati Columelle ortnii co-
mentaria
incipir feliciter
(o) Rti hefperides memorahiles ha-
bent • In quihos no po
Schliesst mit der 4ten Zeile auf der
Rucks, des toten Bl.: ms aulernm. Dar-
unter: QFFinia. — Wahrschi, von Steph.
Plannck tu Rom gedruckt.
— de cultu hortorum libri XL 4 min.
8. 1. et a. röm. 10 Bll. mit 24 u.
25 Zeilen. Das 2 — 5t6 Bl. hat
die Sign, b, c, d, e.
Nach einer fiei&erkang miI dem
.Bande d#a Göttioger Eou wäre dies ein
19*
Digitized byVjOOQlC
Colamella,,
29a
Columella.
Drack Ton Aot. Zarottos zu Mailand.
Ich habe indeisea mehrere Werke die-
sies Drackert verglichen , iedoch keine
Aehülichkeit in den Typen gefunden,
▼eriuag ancb nicht, den Druck näher
zu bestiiDmen, Jedenfalls aber gehört
er Italien an.
— HortuU commentanum. 4. s. 1. et
a, goth. 10 ßll. mit 35 Zeilen.
Beg. auf Bl. 1 ♦ ! f. Moderati Go-
iomelle ortuli coinmentariü incipil feli-
citer etc. Schliessl auf der Stirnseite
des letzten ßlalies mit der d2»ten Zeile :
Cömentarium. J. M. Columelle finit:. —
"Wurde viell. von Euch. Silber zu Rom
gedruckt. — S. Audiffredi catal. edilt.
roro. 4. Rom. 1783 p. 302. u. Renouard
Cat. T, I p. 252.
— de cultu hortorum liber XI. 4. s.
1. et a. rdVn. — 10 BIL mit 24 Zei-
; len. M. Sign.
Beginn^ Bl. la:
Lücii lunii Moderati Columelle de'
Cultu
hortorum Liber. XI. Quem. Pub.
Virgilius
' '«M. I Georgicis Pofteris ecfendum
diraisit
Ad eiuld^ Carmen Prefatio
Schliesst auf der Rückseite des letzten
i^lattes :
.D. .FINIS. .S.
Columella de cultura ortorum. 4*
8. 1. et a. goth. — 10 BU. mit 29
Zeilen.
Auf der Stirnseite des ersten Blat-
tes der genannte Titel in 2 Zeilen» Auf
der Rückseite :
Cufpioianus ad lectorem
Ortos hefperidü: qnos eü mirata ve-
tultas
Bl. 2 a beginnt der Text; schliesst
BU iOa mit der 3ten Zeile : Deo gratis«.
Luoii Junii Moderati Columelle de
' cultu hortorum Liber XI quempu*
blius Virgilius Maro in Georgicis
polieris edendum reli^uit, 4. 8. 1,
et a. goth, 12 Bll. mit Sign.
Zu Ende: DEO GRATIAS.
— de cultu hortorum liber Xl. 4. s.
1. et a. gotff, — 12 ung. Bll. mit
20, auch 21 Zeilen. Sign. AA— BB.
Aiif der ersten Seite der Titel. Anf
d«r Rucks, desselben Blattes beg. der
Text, welcher au/ Bl. 12a schliesst:
Deo gratias. ^. Wahrschelnl. tou Jac.
Thanner-m Leipzig gedr. «^-«^a» 6^.
tinger Ex. enlb. Bemerkungen t. einer
alten Hand.)
— — cum Julii Eomponii Fortunati
commento. Fol. min. s. 1. et a. rönu
12 Bll. mit 53 Zeilen. Mit Sign,
a ^ — b.
Beginnt auf der Rückseite des er-
sten Blattes: Lucii Jnuii Moderati Co'-
lumellae de Cultu bortorü Liber. XI etc.
Bl. 2a: JVLll pOMpONII l?ORTVN A-
TI INTERpRETATIO IN CARMINI-
BVS COLVMFLLAE. {sie) — Zu Ende :
.D. FINIS. S.
Anf der Stirnseite des letzten Blat-
tes ein Gedicht von Marcus Antonius
Alterius ad Romulnm Quirinura.
Hortulus Columellae, Aldino impres-
sus Archetypo. Accedit de cultu
hortorum Nicolai Barthoiomei Car-
men. 4. 8. 1. et a. (Frcf. 1543?)
S. Thott catal. T. VII. p. 177.
Columellae de Cultu Hortorum Car-
men. 4. Erphordiae expressum- a
Sehaldo Striblita 1510 Kai. Maii.
cuni comment. Jo. Bapt^ Pii.
Fol. Bononiae 1520.
— do cultura hortorum. 4* Paris.,
apüd Franc. Gryph. 1538.
Hort US Columelle cum interpreta-
tione Julü Pomp. Fortunati cui ac-
cess. annotatt. ßt. Pii , Phil. Be-
roaldi et preterea cuiusdam viri
doptiss. quas hoc signo * notatas
.invcnies. 4. Paris., apud Mich, de
' la Guierche 1543. %% gez. Bll. (In
Göttingen.)
4. Paris., apud Gull. Morel
1549.
-^ — - cum varr. ad marginem lectio-
nihns. 4. Paris., apud Federicnm
Morellum 1595.
— de arboribus liber. 8. Paris., Rob.
Stephanus 1543.
Ueher Setzungen.
Das Acker werk tiucii Columellae u.
Palladii zweyer hocherfarner Rö-
mer verteutscht durch Mich. Her-
ren. Fol. Strassburg 1538. Mit
Hlzschn.
New Feld- u. Ackerbau verteutscht
durch einen hochgelahrten des Feld-
baw^woli erfahrnen Herrn, der Artz-
ney Ooctorn. Fol. Frkf. am M.,
Sigm. Feyerabendt 1683 (?)
Agricultur oder Ackerbau der weit
berümbten Römer L. Columellae
Digitized by
Google
Columella.
293 Flav. Crescon. Corippus.
und Rut. Aemil. Palladii auSs. new
Verteutscht und mit newen Addi-
tionen vnd einem nützlich Tra etat
von der Hausarzney vermehrt —r
durch Theodor. Maium, Fol. Mag*
deburg 1612. (Auch 1621 u. 1631.)
— zwölf Bücher von der Landwirth-
. Schaft ins Deutsche übersetzt und^
mit nöthigen Anmerkgg. versehen«
VOM Mich. Conr. Curtius. 2,Theile.
8. Hamljurg u. Bremen, I.Hr. Gra-
mer 1769. l^fS^> Auch Sciib. Pap.
— Abhandlung von Bäumen. A. dr.
, Latein, übers, mit Anmerkgg. von
L Kiem. 8. Dresden» Gerlach 1791.
Columella of Husbandfy in twelve
books an4 his book concernihg
trees trsl. intp english with seve-
ral iUustrations from Pliny, Cato,
Varroy Palladius and other ancient
and modern authors. 4maj. Lond.,
Miliar 1745. XIV 6., 7 ung. BU,,'
600 S. und 4 ung. Bll. Indd.
— Les douze livres , des choses ru-
stiques trad. par Gl. Gotereau, il-
lustres de doctes annotatipns par
Jean Thierry. 4. Paris,Kerver 1551.
(Neu. Tit : 1552.)
4. Ibid., id. 1555. (Neu. Ti-
tel: 1556.)
Columella dell* agricoltura trad. da
Pietro Lauro. 8. Venezia, Tramez»
zino 1554. Auch 1557.
— de i'agricoltura libriXII. Trattato-
de gli alberi del medesimo trad.
nuovamentc di latino in lin^ua itaL
per PietrQ Lauro. 8. Ibid., , Giro-
nimo Gaualcalouo 1559. 8 üng. (das
letzte weiss) 263 u. 1 wss. fei.
Versione ital. del decimb libro di
Columella. 8. Firenze , Nie. Bevi-
lac(jua 156'4.
L.*agricoltura di Columella volgarizz.
da Bened. del Bene. 2 Tom. 4.
Verona 1808. M. Kpf.
Erlän terurigsschriften,
Aoimadverfs. in Goliimellam — in Miic«
Ob»«. Vol. VII p.'274 -286.
£uarratioDe« vocuoi prlscariLi^i ip librif
de re rubiica pei G. AlexAndrinum.
Phil. Beroaldi h\ libros Columellae
•nuolAlioDes. 8* Lugd. 1549.
Ursiniy Fulvii , nolae ad M. Gaiouem,
M. Varronein, L. Varronem de rera-
^ftlica etc. 8. Romae 1587.
Victorii^ Petr,^ explicatio suaTiiin in
Catonein, Varrouvm et GoIuineUam
eaaiigatt. 8. Lugd., Seb. Grypb. 1541
und öfter.
P. CONSENTIÜS.
Ars P. Consentii V. C. de duabus ora-
tionis partibus nomine et verbo ~
in Putschii .grammat. vctt* 4. Ha-
nov. 1605 p. 2018 — 2075.
Verheb schon in Sichardus disclpti- ,
narum liberalinm orbe. 4. Basil. 1528$
hier jedoch voo Putsch aiis Mfs. Bon-
garsii um mehr als die Hälfte V^-
mehrl. "^ *
— ars- de barbarismis et metaplasifiis
nunc primum e vet. cod. in l'ucem
protracta. 8maj. Berol., Dümmler
1817. XVI u. 38 S. u.,1 wss. Bl.
Wurde Toni Hrn. Staatsrathe Gra-
mer in einer Reg(>niburger Haudschr.
(jetzt in MüncheD) entdeckt und vom
Prof. Phil. Btlttmann herausgegeb^.
FLAVIÜ5 ÖRESCONIÜS
CORIPPUS- /
Corippi^ CL Cresconiiy de laudibus
Justini Augusti minoris heroico car-
mine libri IV. Nunc primum e,te-
nebris in lucem asserti, scholiis
etiam et observationibus illustrati
per Mich. Ruizium Assagrium. 8.
Antverp., ex: bff. Chrp. Plantln f581.
93 S. und 1 wss. BI. (Althfeer in,
Utr. 1 fl.r WeigelinL. 16^.)
Erste Ansg. — ^ (In Göitiogeu .und
Wolfeiibüitel.)
— — Th. Üehipsterus recens., lacu-
nas supplevit, mendis expurgavit
commentar. adjecit. His acc. Con-
stant. Manassis Carmen politicum^
in Justiuum minorem quod nunc
primum prodit cum versioile me-
trica Frd. Morelli. 8. Paris. , f etr.
Rez^llSlO. 8 ung. Bll. Vorst, 274 S.,
12 ung. Bll. Ind. und 1 weiss. Bl.
(Weigel in L. \^f 6^.)
Ohne grossen Werth. (In GöUingen
«• Wolfenbiitlel.)
— de 'laudibus Justini et eiusd.-pro-
trepticum ad Anastasiuiti. £«ms.
Mich. Kuizi Ass<)grii post tot alior.
summor. viror. laudationes, repe-
titioni et enarrationi publicae pro-
* positi a J. Andr. Rivino. 8. Lips^^,
sumptibus editoris (typis Jo. Witi-
gau) 1653. 62 S.
Sehr unsauber, aber buchst selten.
(In GötliDgen.)
— fragmentura panegyrici inlaudem
Justini Aug. minoris, panegyricus
in laudem Anastasii quaestoris et
magistri et de laudibus Justini min.
libri iV multis in locis emendatio-
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 294 . Cornelius Nepos.
TB» Opera et studio N. Rittershusii
cpii et parentis sui Cunradi et Mich,
Ruizii Ässagrii notas adjecit 4.
Altdorf., ex off. Goebeliana 1664.
4 ung. BIl. Vorst., 101 S. u. 1 ung.
B1. (Weigel in L. 1 x^ 4 ^.) (In
Göttingen.)
— (ders. Titel) Andr. Goetzius rer
cxens. atgue omnium vocßbulor. ii^-
dicem addidit. 8. Altdorf. , fex off^
Schnpfeliana 1743. XXniE u. 165 S.
n. 42BlLln4.-- 8^. (Weigel in L.
20 ^.)
— de 1 udibus Justini Aug. Min. Ex
rec. P. F. F. (Foggini\ Cum not.
var. et ind. Götz. 4. Romae 1777.
(Weigel in L. 70
Auch Jn CorporU Iii8t.-B7zant. no-
, VA append. Fol. Ibid. 1777. (p. 401 sq.)
— 1^ in Panegyr. veter. Ed. Jaeger.
8. Norimb. 1779 .T. II p. 379 sq.
— ' Johannidos seu de . bellis libycis
libri VII editi ex codicß Mediolanensi
Musei Trivultii opera et studio Pet.
Mazzuchelli. 4. Mediolani, e typogr.
reg. 1820. LXXH u. 440 S.
Etile Ausgabe dieses Werkes aus
der einzig bekannten Handscbr. des Mar-
quis Trivulziozu Mailand. (Zwei an-
dre HandWir.y die eine im Kloster Mon-
te Cassino u, die andere in der Ofener
ßlbl., welche Jo. Gaspiuianus sah, sind
jetzt spurlos verschwunden») Die Varr.
^r Handschr. sind , nach Angabe des
^ Herausgebers f vollständig roitgetheilt,
iofem der voni Herausgeber verbesserte
Teit von derselben abweicht. Die Or-
thographie der Handschr. ist beibehal-
ten. Die Anmerkgg. enlh. histor. Er-
klärungen u. Parallelstellen aus den Ge-
ichichuschrb. der Zeil des'Corippus.
Wird auch alt zweiter Band zu
Foggini's Ausg. gelegt. — . Auch sind
Exx, in Fojio abgezogen, als Anhhng
zu d. Appendix Corp. Bjzant. hist*
CORNELIUS NEPOS.
Aemilii Probi de vita excellentium
liber. 4. Venet, Nie. Jenson 8 id.
Mart. 1471. 51 bedr. BIL mit 32
Zeilen.
Beginnt £1. 1 a :
AEMILU PROBI VIR! CLARISSIMI
DE VITA
EXGELLENTIVM LIRER INCIPIT
FELICITER
(N) ON DVBITO FORE PLerofqne
Zu Ende die Schlnssacbrw in 5 Zeilen
mit Capitalcben.
^ Erste n. seltne Ausg. , welche ans
einem guten Mscr. treu abgedruckt ist.
Das Leben des Gato u. Atticus fehlt.
Der Text dieser Ausg. wurde die BasÜ
der folgenden. — (In Göitiogen.)
u4uct.fPr^: 11 Guineas Askew;
7i livre« 19 sola Gaignut; 213 livres la
TaUi^re$ 172 livres Brienne; 100 fl.'
Creveuna^ 11 L. Pinelli; 49 fl. 95 c«
Meerman; 4 L. 10 Sb. Hibbert.
Die Aiisgg. Venet. 1473 und 1476
existiren wahrschl. nicht , so wenig wie
d. Parm. 14R0.
Aemilii Probi Historici Excellentium
Imperatorum vitae. 4. Venet., Bern.
Venetus. s.*a. röm. M. Sign.
B«^ginnt auf der Stirnseite des er-
sten Blattes, wie als Titel angegeben
ist. Bl. 1 b heg. das Prooemium. Zn
Ende: Aemilii Probi De Virorum Illu—
s'trlum Vita. Fiuis. Darauf e. Index^
^ann : Impressum Venetiis per Bernar-
dinum Venetum.
Stimmt ganz mit der folgenden
AuAg. überein, selbst in oüenbaren Feh-
lern ; ist aber nicht so vollständig , wie
diese» indem sie mit Gato's Leben scnliesst.
Es ist daher nicht nnw»hrschl. , dasa
diese Ausgabe der des Cornerius zum
Grunde liegt , mithin früher erschien.
Vergl. Btrdili in der Vorn zu s. Ausg.
V. 1820 p. XXII not.
Acmilius Probus de viris illustribus.
4. s. 1. et a. röm, 58 ung. BU. mit
37 Zeilen. Sign, a — h.
Das erste Blatt ist weiss. Begiilut
auf der Stirnseite des 2ten Blattes: Pe-
tius Cornerus magnlfico &.: praeftan-
iissimo legü enucleatori dno Theodor«
plalo ducali cösilario. Der Text fangt
auf der Stirnseite des 3ten Blattes an.
u. scbliesst' auf d. 56sten BI. b. mit d.
19ten Zeile. Auf der Rückseite des letzten
Bl. e. lohallsverzeichniss. — (In Lpzg*
Uiiiv. Bibl. u. Wolfenb.)
Die Princeps liegt zum Grunde, d,
Text ist aber verbessert. Auch ist das
Leben des G^to u. Atticus dabei. •*
Wurde zu Mailand gedruckt. Dass sie
spätestens 1496 erschien > geht darans
hervor y weil in diesem Jahre Theodo-
rus Phitns, welchem die Ausg. dedicirt
ist, starb. —
Aemilii Probi Vitae excetlentium im-
peratorum. FoL Brixiae, Jac. Bri- '
tannicus 1498. 15 cal. Octbr. —
26 Bll. (das erste weiss) mit 44
Zeilen. Sign, a — d. — (In Göt-
tingen.)
Fol. Venet. 1499. (?)
Cornelius Nepos accuratius examina-
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 295' Cornelius Nepos,
s ac cutn Dominici Machanei
mmentariis insignitus. 4* 3*1' eta.
th. Sign, a -' g.
Vird von Panzer T. IV p. 165 No. 48 n.
ain Repertoir. bibliogr. T. II No. 57S3
geben. Ist wahrschl. eine Austg.
Aurel, Victor de viris illustribus.
ilii Probi vitae excellentium im-
ratorum. T. Pomp. Attici vita
r Corn. Nepotem descripta. Plu-
rchi über de illustriummulierum
rtutibus. Eiusdem paralelia (sie)
Argentorati in aedibus Sdiure-
inis 12 Kai. Apr. 1506. — 100
lg. BU. Sign. A— O.
WerihvoUe Ansg. y nacb der Prin-
, aber mit vielen u. guten Aende-^
en des Textes. Gnth. alje Lebens-
breibuugen. — (In, Göttingeo.)
Hr. Prof. Veescnracyer in Ulm hat^
st in d. specinien obss. mlsc. in
1. Nep. 4. Ulm. 1796 p. 4. u. dann
>. bibliogr. n. biograpb. Analecten.
Im 1826 S. 79 — 82, mit überzeu-
len Qriinden dargethan , data daa
im dieser Ausg. falsch u. statt 1506
SU zu lesen sei. Denn erstens führe
fg. Angst in d. Vorrede zu des Hie-
es comni. in aurea Pjtbag. carmraa
4. Argent., in aedd. Schuren 1511>
;he 8 Kai. Mart. datirt ist, den
in Nepos als* unter der Presse be-
lieb, an. Feroer sage Schurer zu
e von Magni Atbanasii in psalmos
5c. etc.' welches 1508 erschien , die-
Werk sei veluti primitias aus sei-
Of&ciu (ex sua olficina impressoria)
/orgegangen. -r- Der Re';en8, des
sen meyerseben Specimen im Allgem.
•an Anzeiger von 1799 Nro. 179 hat
r dagegen exionert , veluti primitias
eute. Schurer 's Officio, habe noch
it lange bestanden ; allein wie konnte
. ein Werk seiner Druckerei, welcl»e,
in der Coro. Nepos wirklich 1506 <
ihien , schon volle 2 Jahre thätig
', noch veluti primitias nennen? Da-
kommt nocby dass am Cornelius
)0s im J. 15t 1 erst gedruckt wurde,
Werk also nicht schon 1506 er-
ienen sein kann. Es scheint daher
, Prof. Veesenmeyer's Vermuthung,
MDVI sei MDXl zn lesen, ganz
rründet. — Hr. Prof. Veesenmeyer
\ seine Meinung noch durch e. Aens-
ung S<;hnrer's (in der Anrede an den
ser , zn s. Ausg. v. Erasmi adagia
D9 , welche 13 caU Jul. (18 Jun.) da-
t sei) zu unlerstützen gesucht : er
>Ue künftigbin auch Ausgaben v. klas-
sischen Schrifutellern veranstalten. tJn-
ter diesen seien aber vorzügl. Lateinische
Klassiker zu verstehen. —
-^ de excellentibus Imperatoribiis. 4.
Mediolani, Gotajrdus de Pontö 1511.
" 8 mens. lyCäii.
Scheint höchst .leiten zu sein. Ein
Ex. in der Nürnberger StadtbibI«, wel-
ches Hr. Dia könnt» Bardili in s. Ansg.
l^euutzt hat.
Die Ausg. 4. Tauriniy in aedibus
I^i^. de Benedictis 1515. 17 MarU,
welche Panzer Vill p. 301 Nr. 7 an-
giebt, ist sicher nur e. Aurel. Victor,
Ebenso die von Panzer Vit p^ 218
Nro. 803 erwähnte : Lips., Val. Schu*
mann 1521. 4.
-^ vita*e excellentium imperätorumr-
c. Plutarchi vitis parall. Fol« P^-
ris.> Ascensius 1514*
Der Text ist. vielfach verbessert,
wahrschl« aus Mss. Enth. das Leben
des Gato nicht.
Plutarchi Gberonei et Aemvlü Probi
illustrium Virorum vite cum suo
indice dili genter reco^niti. «Fol. Pa-
ris., in chaVcographia Nicolai de
Pratis Idibus Junii 1521.
Weicht von dem Texte der vorig,
Ansg. bedeutend ab. Von Gerai-d Ver7
celleusis herausgegeben.
Externorum imperatorum uitae au-
thore Aemylio Probo — am Justi-
nus. 8* Venet., in aedibus Aldi
1522.. m. Jan,
Nach Bardili ist diese Ausg. ein
treuer Abdr. der Ascensiana von 1514,
selbst mit den FehlerU derselben. —
Nachdr. ders. ist die Ausg. 8. s. 1. et a.
(Venel., Gregor, de Gregoriis) S. Re-
nouard AnnaleS des Aide. Edit.II. T.2«
p. 321. Nro* 6.
am Justin. 8. Plorent., haered.
Phil. Juntae 1525.
Ebenfalls nur Abdr* der Aldine mit
wenigen Aenderhngen.
Aemylii Probi excellentium impera-
torum liber. 8. Ultrajecti, Harman-^
nus (sie) Borculous excudebat 1542.
{Zu, Ende: Ultrajecti, in aedibus
Harminij Borculoi 1542 mense Au-
gusti) 8 ung. Bll. Vorst. (das letzte
weiss) 166 S. u. 5 ung. BlL'Regst.
Werthvolle u. höchst seltne Ausg.
Der unbekannte Herausgeber, welcher
viell. Jo. Gaucbius war (siehe Burmann'
ad Vaies. Emendatt. p. 117 u. Saxii
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 296 Cornelius Nepos.
Oaomysticon T. KI p. 242)» l^enulzte
wai)r«cbl. Mss. opd ältere Ausgg. Sie
enth, vortreffl. LeMrten. Variaiiten u«
kurze Aomerkgg. des I^erausgebers «te«
hen am Räude. Andr. Schott hat diese
Ausg. Tielfach benutzt, ohne seine
Quelle zu nennen«
Mit Cursiv nicht saaber gedr.— In"
der künigl. Universitats - Bibl. zu Göi-
tingen sind zwei £xz. Das zweite Ex«
ist mit dem Florns. .8. Paris., Wechel
1542 zasammeogebunden n* enth. werlh-
▼olle handschr« Bemerkungen, welche
▼ieil. von Aodr* Schott herrühren. Auf
dem Titelbl. des Floms steht nämlich ;
Cbrnelius Valeries And. Schotlo di&ci-
pnlo carihS. D. D.
Viciosissimum exemplar ex Ms«
Cod. quam emcndatissimum reddi-
tum est per^Gybert. Longo lium,
cuius etiam scholia sunt, quae pas-
sixn inseruntur. 8* Colon., exe. Jo«
Gymnicus 1545. mense Januar. Sign.
A — Q. 128 ung. BU. '
f Die Arge^ntorat« 1506 liegt zum
Grunde, ist aber tbeils aus einem Mscr.,
theiis nach Conjectur geändert. S* Bar-
dili praef. p. XXIX not. Die kurzen
Noten sind meist krit. n. histor. In-
balts u. hören im Lebeo des Timo-*
leon auf.
Vitae virorum illustrium. G outinen-
tur Aemilius Probus de vitis excell.
imperatorum cum annotatt. Hieron.
Magii et ejusd. Magii epist. de ae-
täte Probi. — Plinii See. de viris
illustr. über c. ajipendice G. Cas-
sandri 5 C. Suetonii de claris gram-
maticis liber^ — Fl. Philostrati He-
roicHs f. dialogus de viris illustr.
et de vitis sophistar. c. vers. Steph.
J)figri et Caesarum vitae ex Suida.
Fol ßasil., Hr. Petri 1663.
D. Lebensbeschrbgg. des Coro. Ne«
pos stehen v. p. 1 — 172.
Benutzte mehrere Mss.^ und ältere
•Aasgg. (Jenson., Aldin., Colon.) Der
Text weicht indessen wenig von den
vorig, ab. Die histor« n. ktit. Noten
sind sehr ansführlich, aber von gerin-
gem ionern Werthe u. gehen nur bis
^ftom Leb^n des Cato.
— vitae ex veterum atque alior. pro-
batae fidei codicum collatione a
mendis quibus scatebant, repurgatae
et scholiis ad margincm appositis
illustrat» a Caelio Secundo Curione
— (an Plutarchi vitae interpr. Cru-
serio). Pol. Basil.^ Th. Guarinus
1564.
Der Herausgeber hatte wahrsc^l.
dieselben Mss., welche Magias benutzte«
Aemilii Probi seu CornvNepotis über
de uita excell ent. imperatorum a
Dioilys. Lambino compluribus lo-f
eis emendatus et commentariis ex-
plicatus. 4. Paris., Ben cnatus (andr,
Exxi Oüva Pet. THuiUler) 1569. 18
ung. Bll. Vorst. , 700 S. u. 6 ung.
Bll. (Nestler in Hamb. 6, Mark;
Weigel in L. 3«/.)
Neue Recens. . L. benutzte sicher
Mss. (wie Hr. Diakon« Bardili gezeigt
hat) sowie ältere Auseg. Der Text ist
aber oft durch Aufnahme von Conjec-
turen, durch Eioschieibsel U. Umstellun-
gen gegen alle Handschr. entstellt. Die-
ser so gewaltsam geänderte Text ist ia
viele der folgenden Ausg« übergegangen«
L*s. Anmerkgg. werden sehr geschätzt,
liambin war der erste, welcher diese
Lebensbescbreibungen dem Cornelius
Nepos zuschrieb. -^ Ein. Ex. mit hand-
schriftl. ^emerkgg.voQ Hr« ^tephanus ist
in der Bibl. zu Leyden. *
— De vita exe Imp. über «. Aemi-
lii Probi vel Com. Nepotis ex emen-
datione Lambini; item de viris il-
lustribus libellus vulgo attributus
CPlinio See. In usum juventutis et
scbol. üno volumine comprehensi
opera Nath.Chytraei. 4. Frcf., apud J«
Feyerabendt impensis Sigism. Fey-
erabendts 1577. 4 ung. ßll. Vorst.,
246 S. u. 1 ung. Bl.
Blosser Abdr. des Textes ohne all«
Noten. (In Wolfenbnttel.)
Aemylii Probi de vita excellentium
imperatorum über — an Stepha-
nus Ausg.' des Plutarch. 8. Exe Hr.
Stephanus 1572.
Text nach Lambin u.^Curio.
<r- de uita excellentium imperatorum«
Sextus Aurel. Victor. Opera Nath,
Chytraei; 8. Bardi Pomeraniae, in
off. Principis 1590. 8 ung, Bll«
Vorst., 404 S. u. 5 Bll. Ind.
Text nach Lambin's Ausgabe mit
Verbesserung der Druckfehler. Au^el.
Victor ist Abdr. der Plaotiniana. Enth«
auch das Leben des Agricola von Tfeci-
tns. Sehedl — (In Götiing.u. WoUenb,)
8. Ingoist. 1593.
•— de vita imperatorum et T« P. At-
tici cum'notis J. Savaronis. 24« Pa-
ris., Perier 1602.
Der Herausjgeber benutzte einen ei-
genen u. 1^ Cud. Bonou. , ancb Gifanii
scbedas u. alte Au«gg« Selten.
Corn. Nepotis viügo Aemilii Probi
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 297 Cornelius Nepos*
de vita excellentium imperatorum
graecorum et romanorum cum
commentariis Dionys. Lambini au-
ctis nuper atque emendatis. Acces-
serunt commcntarii , adnotationes
et notae Gyberti Longolii, Hiero-
nymi Magii et Joan.Sauaronis cum
excerptis e vetusto cod. Mi^ P. Da*
nielis. Praefixa Chronologia impp.
Oraeciae apud Probum per Olym-
piadas* Cum indicibus. Fol. Frcf.,
apud Cl. Marnium et hcred. Jo. Au-
brii 1608. — 12 ung. Bll. u. 471 S,
Corn. Nepotis opera quae quidem
exstanty historica vücjorum domi
militiaeque illustrium Graecorum
Romanorum explicata pridem stu-
dio Andr. Schotti. Nunc denuo
doctorUm hominum accessionibus
aueta. Fol. Ibid., apud eosdem 1609.
212 S. u. 1 weiss BL, 22 S. Schotti
notae u. 5 S. Regst. — (Altheer in
Ctr. S fl. lOst. ; Nestler in Hamb.
5 Marki Weisel in L. 1 ^ 16 ^
für den 2ten Theil.)
Text oacbLanibin. Andr. Schott, der
Herausgeber, war in der Aendernng
des5. sehr vorsichtig. Der CommeDlar
ist mit den bis dahin ersch. Noten über
Corn. vermehrL Der ,2le Band eaib.
die dem Aurel. Victor zugehörigen Bü-
cher de origine gentis Rom. u. de viris
lllustr. , die Fragmente des Cum. Ne-
pos mit Noten von Schott; P. Nanuins
de claris Corneliis et L, Sigonias de vita
et rebus gestis Scipionis Aeroiliani.
— — c. schol. G. Longolii 12. Lugd.
Bat. 1612 u. 1628. (?)
Liber Aemilii Probi s. Com» Nepotis
\ de vita exe. impp. Cum ind. reihum
memorab. locupl. Ad US. Studios, ju-
ventutis. 24» Lugduni, ex typogr.
Jac. Roussini 1616. &ung. Bll. Vorst.
2«3 S. u. 19 S. Ind. (In Wolfbt.)
Aemilius Probus s. Corn. Nepos. 12.
Paris., S. Craraoisy 1627, (Zu Ende:
BjL typogr. Joan. tibert 1627.)
c. notis J. Savaronis. 12. Lu-
bec. 1628.
•r- de vitis impp. gfaecor. 24.
Lugd. Bat, 1634.
— — Edid. Jo. Raven. 8, Jenael635.
Text nach 'Lambin vohue Noten.
Enth. e. weitlänftige Dissertatio de emeu-
datlone viti'osiss. per Germaniam elo-
quentiae et de recta dictione^ aowie 3 I ndd.
cum Jo. Loccenii notii politi-
cis et indiee philologico. 12. Hol-
iniae 1638.
Liber Aemilii Probi s. Corn. Nepotis
de vita excellentium imperatovum
c. iiidice rerum memorabilium lo-
cupletissimo. 24. Basil. , impensis
Ludov. Regis 164P.
— de exceÜ. viris quae extant. Edita
cura Jo. Hr. BoecJeri. 8. Argenton,
imp. Frd. Spori 1640.
Text nacii Lambin. ^Zherst in Ga^
pitel ^etheilt. ^
Corn. Nepotis vulgo Aemilii Probi quae
extant. 16. Lugd. Bat., ex off. Jo.'
Maire 1642. 447 S. n. 9iing. S. Ind.
Nawhdr. von Savaron's Ansg. ver-
mehrt mit Longolins Commentare.
Edid. Jo. Hr. Boeder. 8. Ar-
gentor. 1644.
— vitae excell. impp. et in eas Jani
Gcbhardi spicilegmm. 12. Amst,
ex off. Janssoniana 1644. (Varren-
trapp in Frkf. a. M. 40 kr.)
^ Benatzte gute ältere Ansg. Bes-
serte auch den Text aus Goojectar.
Snchte den durch Lambin's Kühnheit
sehr ioterpolirt. Text wieder (herzustellen.
— — Edid. Jo. Raven. 12. Hamb.
1645 (?) u. 1648.
— — c. notis Jo. Loccenii. 8. Amst^
1647.
t Editio tertia cura Jo. Hr. Boe-
cleri. 8. Argentor., imp. Frd. Spo-
rii 16i8.
Neue Recens. B. beuntzte 2 I^ss.
(das eine erhielt er v. Scheflfer, das an-
«dere aus d. fiibl. zu ticyden). Der
Text ist danach verbessert. Freinsheim's
Conjecluren sind zuweilen aufgeoora-
men. Zuerst in Capitel getheilt. Auch
ist e. Index hinzugefügt.
— de excell. viris quae extant cum
notis atque indd. Jo. Hr. Boecjeri,
Jan. Gebhardi et in Pomp. Attieum
Hr. Ernstii nunc primum junctim
editus. 8* Lips., Kirchner 1653.
Vereinigung von ßoecler*s u. Geh-
liard*s Au^gg. B.'s Text ist wenig ge-
ändert. Von Jac. Mylius herai|sgegeben. '
— — c. Jo. Loccenii notis jpoliticis
et ind. pliilol. 8. Holmiae 1654.
(Altheer in Utr. 1 fl.)
— — Edit. sexta Boecleri. 3. Argen-
tor., Spoor 1656.
— quae extant cum notis Boecleri, J.
Gebhardi, Hr. Ernstii aliorumque. .
Edit. nova. E musaeo Jo. Andr. ßo-
sii. 8. Lips., sumtu Chr. Kirchneri
1657.
— vitae excell. imperatorum , obser-
vatt. et notis varior. illustr. accu-
rante R. Keuchenio. 8. Lugd. Bat., ^
Hack 165Ö. (Nestler in Hamburg
2 Märkj Weigel in L. 1«/» 4^.)
Folgt gsnz der (^ebhard^schen Ausg.
D. not. var. sind selir versiümmelu
Digitiz'ed by
Google
Cornelius Jfepos* 298 Cornelius Nepos.
Conielii Nepotis vulgo Aefftilii ^robi
excell. impp. vitae editione cot- 1
recti'ssima et exemplari Argentorat.
cur. 36. Hn Boeder. 8. Goslar , ty-
pis Nicol. Dunckeri 1658.
?j4cb. der 6ten Böclerschcn Ausg.
— de excell. viror. Vita commentatio
cum indiöe' dupl. Cui accessit de
viris illu^tribiis cfui vulgo Plinio
sec. attribuitur . libellujS edito.re M.
Andr. ReyKero. 8. Gothae, exscri-
bente Job. Mich. Schallio 1659.
~ — curä J. H. Boecleri. 8. Lips.
1662. .
Heransgegebeo von Vorstius, der d,-
Ind. yernielirtfi. ,
cumuotis germanicis Abr. Schul-
tet!. K>..p>Jorib^rg, 1662.
— exe. iihppv vitae. 18« Aug. Munat.
1664. V -
— ! quae exstiant. Editio povissima,
; quafm äV irifinitis naevis repurga-
vit atquc selectissimo Boecleri in-
dice auxit et accur:ivit Rutg. Her-
mannides. 12. Amst. , Jo. Ravestein
1665. ■
— de viris excellentibus per notas
'historicas, criticas et politicas at-
que additis insuper tabellis an^ly-
ticis illustriftus a. Georg. Casp.
Kirchmajero. Edit, nova. 8. Wit-
teberg., impensis Andr. Hartmanni
1665.
Nach Bosius Ausg.
— quae extant cum notis et indice
J. H. Boecleri. 12. Traj. ad Rhen.
1665. (Weigel in L. 18^.)
-7 vitae excell. impp. notis quibusd.
et sententiis moralibus illustratae
adjunctis ärgumentis singulor. ca-
pituM. — Op. et studio Frd. HiHe-
hrandi. 12. Lips. 1666. ,
— vitae exQ. impp. obss. et notis
comment. quotquot hactenus inno-
tuere illustratae (Ed. keuchenio\
8. Lugd. Bat, Hack 1667. (Altheer
in Utr. 1 fl. ; Nestler in Hamburg
SMark; Varrentrapp inFrkf. a. M.
2 fl. 30 kr.)
— vitae excell. impp. notis quibusd.
et sententiis moralibus ^illustratae
adjunctis ai;gunientis singul. capi-
tum. Una cum indice vocabulor.
geogr. breviter expositor. opera
studioque Frd. Hildebrandi. 8. Lips.»
impensis G. Hr. Frommann 1671.
— -^ €♦ notis J.Loccenii. 12. Hamb.
, 167S.
-* — *cum tiömmentario Aug. Büch-
ner!. Ö. Hamb. 1674.
' Interpretatione et notis illustrav.
N. Courtin. In usum Delph. 4.
Paris. , Frd. Leonard 1675. (Wei-
gel in, L, Sitf.)
\» Ohn« innero. Werth a. kommt sehr
oft vor., *
— * qiiae. exstant emendata etillustrata
• annotatt. ac lucubratt. secundis Jo.
Andr. Bösii. Acc. seorsim notae
Hr. Emstii et liber commcntarius
Jo. Hr. Coeclöri. 8. Jenae, Ghrn.
Kirchner exe. Jo. Nisius 1675. (Alt-
heer in jCJtr. 1 fl. 5 st. ; Weigel in
L. 1 *f .)
Vorzügl. Ausg. Der Text ist um-
sichtig verbessert. D. Noten sind be-
richtigt n. vermehrt B. benutzte die
frühern, Couiiuentare} wähhe d^s Zweck-
dienliche auSy und brachte es in die
Form eines fortlaufenden Coiniiientars,
Nach B.'s Tode von Hetzer herausgege-
ben, der besonders auch den Index ver-
bevserte. ' ' ,
— vitae exe, impp. obss. ac notis
commeritator. quotquot hactenus
innotuere, illustratae. 8. Lugd. Bat.,
ex off. Hackiana 1675.
Nach Keucbenius Tode herausgege-
ben, welcher 2 Mss. (Cod. Dan. und
Mscr. Everh. Sluisken) u< die Ausg. v»
Schott 1608 benutzte.
— excell entium impp. vitae. Acces-
sit Aristomenis Messenii vita (graece
et lat.) ex Pausania. 12. Oxoh., e
typogi'. Sheldon 1675.
Zu Ende stehen Varr. aus 4 Mss.
u. früliern A'usgg.
Ed. J. Raven. 8. Hamb. 1677.
— de viris excellentibus per notas
histor., crit. et politicas atque ad-
ditis insuper tabellis analyticis il-
lustratus a Georg. Casp. Kirch-
maiero. Edit. nova. 8. Lips. 1680.
— (Titel wie Ausg. v. 1671). Ed» Frd,
Hildebrand. 12. Lips. 1680.
^ cum tiömmentario A. BuchnerL
8. Hamb. 1681.
— — ex rec. Kutgeri Hermannidae.
— 12. Amst. 1685.
— vitae exe. impp. notis quibusd. et
sententiis^ moralibus illustratae op.
et studio Frd. Hildebrandi. 12, Si-
Insiae, öx calcogranheo Göbeli
1636.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 299 Corndiüs Nepos*
— vitae exe. impp. obss. äc ndtir
commentatomm quotquot adhuc iii-
. notuere illustratae. Accesser »ht haic
editioni praecipuorum Graeciae
Impp. icones ae^e incisae utet-in--
dex rerum et verbor. praecedenti
xnnlto auctior .et emendatior. ,8*
Amstelod. , ex typographia P. et J.
Blaeu 1687. (Altheer in Utr. 1 fl.
5 St.)
Nur Abdruck der Ausgabe. L. B.
1675.
-^ •— . Acc. Aristomenis Messenii vita
(gi*. et lat.) exPausania. 12. Öxon.,
e th. Sheldon. 1687.
— vitae. excell. impp. ex editione
Rutgeri Hermannidae. 12.' Lond.,
S. Smith 1688.'
>- vitae excell. irhpp. cum commeh-
tario Aug. Buchneri eoque aittehac
duplici iam in unum bono Studios,
juventutis commodum redacto. No-
vae huic editioni accessit singula-
ris in Nepotem clavis eademque
triplex. Annex! sunt praeterea indd.
duo locupletissimi. Cum praef. Ad.
Rechenbergii. 8. Lips. et Frcf.,
samt. Mart. Gabr. Hübner expri-
mebat Jo. Hr. Richter 1688.
-r- — novis commentariis , indd. ,et
tabulis chronolog. ac geograph. il-
lustravit Ghrp. Cellarius. 12. Lips.
1689.
— de vita exe impp. Interpretatione
et notis illustrav. Nie. Courtin. In
US. Delph. 8. Lond. 1691. (Nest-
ler in Hamburg 2 Mark 8 sh.)
c. notis sei. Dav. Hoogstratani«
12. Amst. 1691.
— exe. impp. vitae cum Hermanni
Essenii animadv. 12. Traj. ad Rhen.
1691.
— *- c. not. R. He^rmannidae. 12.
Amst. 1692.
cum Chr. Grunbergii notis phi-»
lol.^ histor^ et geographicis , phra-
siumque elegantiorum annotatione
et variatione. 8. Frcf. 1692 , auch
1697.
— — :. e rec. Joach. Henningii ad-
junctoindice Hermannidis hinc inde
locup^tato. 8. Hamburg. 1693.
Aucb Frct 1697.
-— — c. comm. A. Buchneri. 8* Lips.
1693.
— — c. notis Chrph. Cellarii. 12.
Lips. 1694.
- — e cnra 'J. H. fioecleri «d. «G.
Wegnferol 8^ Frcf. 1695.
- excell. imperatorum vitae^ Acces-
sit Aristomenis Messenii vita (gr.
et l£(t.) ex Pausania. S'« Oxon., e th.
Sheldon. 1697. M. Portr. , ,
Auf gr. Pafi'ier höchst selten.
- — curante J. H. Ernesti^ 12, Lips.
1698 u. 17p7. ' • . ■
- — c. notis Chrp. Cellarii. 12^
Lips. 1699.
- vitae exe. impp. cum quorunidam
iconibus et notis variör. 8« Amste-
lod. 1704. ' - - -
- — ex rec. J. A. Bosii. 24. Amst.
1704. /
- — ex edit. Jo. Andr. Bosii (c.
?racf. 'Ad. Rechenberg) 18. Bern.
704. , '
c. comm. A. Buchneri. 8. Frcf.
et Lips. 1705.
- — c. not. varior. 8. Amst. 1705 (?)
(Althecr in Utr. 1 fl. 16 st.)
- — c. Herrn. Essenii animadv. 12.
Traj. ad Rhen. 1705.
- — c. not. auct. D. Hoogstratani.
12. Amst. 1706.
~ vitae exe. impp, öbss. et notis
^cornmentator.omnium quotquot hac-
tenus innotuere illustr. Acced.
praecip. Graee. impp. icones et
Index. 8. Amst., Wetsten. 1707.
(Altheer in Utr. 1 fl. 16 st; Weigel i
in L. 2 ^f,)
j4uct,-Pr,: 1 fl. 60 c. Meerman. ^
- vitae exe. impp. 16. Lugd., apnd
Lud. de Claustre 1707.
- — cum Chr. Grunbergii notis
philol.y histor. et geograph. 8. Frcf.
1708.
notis ad modum J. Minelli il-
lustratus ab A. Stubelio. 12. Lips. .
1708.
- excell. impp. vitae.- Accessit Ari-
stomenis Messenii vita exPausania.
Editio novissima nunc denuo reco-
gnita. 8. ^ Oxon. , e th. Sheld. im-
pensis Ant. Peisley 1708. (Nestler'
in Hamb. 2 Mark.)
12. Lond. 1710.
12. Amst. 1711.
- de vita exe. Impp. novis commen-
tarüs y indd. et tabulis chronolog.
ac geographicis illustravit Chrp«
Cellarius. Notulas in nsum tiro*
num adjecit Chrn« Schoettgenius.
12. Lips., apujd Th. Fritsch 1711. -
Digitized by
Google
Cornelius Nepo$; 300 Cornelius Nepos.
— QKCiftll. hii|»p» vitae. 13*- Lond.» ex.
off. Jac. Tonson et Ja. Watts 1715.
Auch gr. Pap. ,
Von MiclH^aiUaire herauf gegeben.
Eanife, Vorreden ans fräberu Autgg.
find beigeCögU (Auct.-rPr, eine« icb^Jp.
Ex. auf gr. Pap. 9 Sh. Hibbert; e. we-
niger g«t erbaUnef Ex. daselbst 6 Sli.)
— de vita exe. impp. notis s|rfectiss.
varior. illustr. (cura et stud. "Nie,
Latlemant) 12. Rothomagi; apud
Rieh, et Nie. Alemannum 1718.
Soll ^fter ndcb heraosg^eben sein.
— ~ Interpretation e et notis illustra-
-uitvNicpl. Cour^in* In us. Delph.
8. Lond. 1720. ♦
-:— . — (ex reo. . F'ülpJorum) 8. Patavii»
.Comings 1720. (Nesüer in Hamb.
* 2 Mark.)
. . Mit Varr. der Pünceps n. d« AI-
dine 1521.
— — 8. Ibid., id. 1721.
— — c. ^otis Chr. M. Fis,chbeck. 8.
, pothae 172 j.
— -^ Mit Eman. Sinceri teutschen
Noten u. Erklärungen. 8. Augspur g
1721. n^.
^ Acc. fragm. Cum comm. A.
Buchneri. Cur.« A. Reichenberg et
Stübel. 8. Dresdae 1721. 16 y<.
— — lat. et germ. M. teutsch. No-
ten V. J. C. Maisch. 8. Frkf. 1722.
— vitae exe. impp. 12. Lond. 1724.
^ a Chrp.'Cellario illustr. In hac
edit. uberiores notas et obss. con-
tulit M. A. S. i^ndr, Stubelius) 12.
Lips., ex off. Fritsch 1725.
Succus et sanguis Gornelianus i. e*
^ Com. Nepos de vita excellentium
imperatorum vulgo Aemilius Pro-
bus at perperam dictus, nova arte,
nativa tarnen mültoque comm"o-
diore' enucleatus a Jo. Joach. ün-
gnad. 8. Wratislar., apud Mich.
Hubert 1726.
Avec des notes frang. et de
reflexions tant politiques que mo-
rales (par de Pre/ontaine) 12. Paris,
Brocas 1726.
Cornelius Nepos de vita excell, impp.
Interpr. et notis illustr. Nie. Cour-
tin. In usum Delphini. 4. Paris.,
Barboü 1726. (Weigel in L. 2 ^
16 7'f.)
(ex rec. Vulpiorum), 8. Fatav.,
Cominus 1727.
-^ ii% y^B, excell. impp. Mit nöthi-
j;eii u. deutlichen Erklärungen M.
Abrah. Kriegeis. 12. Leipzig 1728.
' 6 ^.
— — ^ Obss. et notif comnaentatorum
omnium quotquot hactenus inno-
• tuere, illustratae. Acc huic edi--
tioni praecipuor. Graeciae impp.
iconer aeri incisae. 8maj. Luj^d*
Bat. 1723. (Varrentrapp in Frkf.
1 fl. 48 kr.)
Interpr etatiüne et notis illustrav.
^ Nie. Courtin. In usum Delphini.^
' 8. Lond. 1729. (Nestler in Hamb.
8 Mark.)
c. cömment. Chrp. Ceüarü. 12.
' Ljp^., Fritsch 1730.
— quae extant omnia (ex, rec. Vid'^
piorum), S. Patav. 17S1. —
£a giebt auch Exx. aul bUa. Pap.
— — Mit Eman. .Sinceri teutsch.
Noten. 8. Hamburg 17S1. 12 ^.
— — G» indice löcuplet. phras. et
vocabul. Edid. F. Muzelius. ' 12.
Berol. 1732. 6 jr^.
Cum-notis perpetuis admodutn
J. Minelli illustr. a M. A. Stube-
lio. Edit. nova. 12. Lips. 1733.
6 ff.
^ quae extant omnia. (Ex rec. Fm/-
piorum.) 8. Patav. 1733. (Weigel
in L. 16/f.)
In diesem Jahre wurde diese Ans^.
zwei(nal aufgelegt. — Man kennt Exx.
auf blau. Pap.
— vitae excell. impp. Cum integris
notis Jani Gebhardi, Henr, Ernstii,
et Jo. Andr. Bosii, et selectis Andr.
Schotti, Dionys. LaVnbini, Gilberti
Longolii , Hieron. Magii , Jo. Sa-
varonis aliorumque doctorum nee
non excerptis P. Danielis. Hisce
accedit locupletissimus omnium vo-
cabulor. index, studio et opera Jo.
Andr. Bosii confefctus. Cur ante Au-
gustino van Staveren, qui et suas
I notas addidit. 8maj. Lugd. Bat.,
apud Sam. LuclUmans 173.1. IKpf,-
titel , 15 ung. ßll. Vorst. , 765 S>
2 ung. S. Addenda , u. 92 ung. BIL
Ind. (Nestler in Hamburg 8 Mark
8 sh. ; Varrentrapp in Frkf. a. M.
6 fl.; Weigel in L. S^-f 8^,)
Vermehrte Wiederbobtung der Anig.
vott Boaida. Slaveren gab . die Varian*
tein von 4 Leidner Mss.,. sowie die Ex-
cerpta cod. P. Danielis (aus d« Ausg.
Frcf. 1608) u. v. 2 Godd, ^deren Varr,
DJgitized by
Google'
Cornelius Nepos. 301 Ck)rnelius Nepos*
der Oxford. Ansc ▼. 170$ sielten)
Gebhards cril. Anroerkgg. ti. Em-
us Noten sleheu unter dem Texte. Die
nea find zowl. unrichtigen Verfat-
rti zngefchrlebcu , einige Anm. auch
)1 gani übergangen. — ' Dieie Ausg.
iirde ton Heu8iu.j>er getadelt in Spe-
eg. einend, et obss. «d^ Corn. Nepot.
Uenaci 1744. Staveren erwiderte
rauf in Mise. obj.s. 1*. VI p. 513 —
3. Heusinger*« Antwort in Bider-
»nn. selectis scholast. Vol. ll. Fase. 2.
655 sq. Dawider crsch. Obss, von
averen in Mise. obss. T.VHI p.SlSsq.
Hein erbaltne £xx. u. ohne Stock-
cke sind sehr gesucht u. iheuer.
Giebt es auch Exx. auf gr. Pap.
er auf bess. Pap.?
de vitis excell. imp. cum ind. lat.
germanico vocAbtilor. et pbrasiuin
locupletissimo (Ed. F. Muzel) 12.
Berol. 17S6. 2 7<'
— c. motis Chrp. Cellarii. 12. Lips.
1737. 10 ^.
— cum notis A. H. Westerbovü.
8. Amst.1737. (Altheer in Utr. Ifl.)
de vita exc. impp. recte tandera
captui puerorum accommodatus od.
deutl. u. nach dejn Begriff der Ju-
gend endl. recht eingerichtete Er-
klärung des Corn. Nepos. Siebende
Aufl. — durch Emanuel Sincer. 8.
Augspurg, Martz u. Meyer 1738.
vitae exc. impp. 12. Lond. 1741.
— c. CHn>. Cellarii notis. 12. Re-
giomonti 1742. 6^.
— 12. Venet. 1742.
(Titel wie Ausg. 1738) -—durch
Eman. Sincer. 8. Berlin u. Potsdam,
Rüdiger 1743.
excell. imperatorum vitae. 16.
Lond., typis Jo. Brindley 1744.
(Weigel in L. l«f U^.)
de vitis exc. impp. c. ind. lat.
serm. vocab. et phrasium loeupl.
Ed. MuzeL 12. Berol. 1744. 6 J^.
exc. impp. vitae ex edit. emenda-
tißsima Aug. van Staveren emen-
datae. Accedunt fragmenta olim
Schotti studio collecta , postea
amen data et subinde aucta aVAndt.
Bosio. 12: Glasguae, in aeda. aca-
demicis exc. Rob. Foulis 1744. —
Auch fein Pap. in 8.
vitae exc. impp. Editio nova
emendatior. 24. 'Amst., Wetsten.
1745. (Varrentrapp in Frkf. SO kr.)
~-^«. Ibfd., id. 1745.
Sehr sauber.
— - - ex recogn. St. And. Philippe.
12. Paris. , sum'tibus Mich. Steph.
David 1745. M. Kpf. (WeigeVin
L. 2*./ 12^.) — Auch Exx. auf
holl. Pap.
— vitae exc. impp. 12. Hälae, Or-
phanotr. 1745. 3 ^.
Les vies -des grands capitaines grecs
et romains de Corn. Nepos. Trad.
par M. le Gras. 4vec le texte, (cu-
rante J. P. Millero), 8. Berlin,
Haude 1746. 10 j^.
Sauber.
— vitae exc. impp. cum notis Her-
manni Essenü edente Hr. Wester-
hovio. 8. Anistelod. 1746.
— de vita exc. impp. über cum amis-
sorum operum fragmentis sola ve-
tustiss. exemplarium fide recensi-
tus porpetuusque adnptationibus cri-^
ticis emendatus a Jo. Mich. Heu-
singero. Acc. chronologia omnium
imperator. omniumque vocabulor.
' ac rerum- index' Bosianuö rnulto
quam antea plenior et auctior. 8.
Isenaci^ sumt. et typis Jo./ Chrp.
Krugii 1747. (Neu. Tit.: Isenaci,
Griesbach 1755)
Werihvolle Ausg. Der Boaensche
Text ist nach Hdschr. (Cod. Axeniau«)
u. älteren Aqsgg. verbessert. Der Ind.
Vermehrt. — (In Güttingen ein Ex.^
auf fein S.chb. Pap.)
. (c. Mich. Maittaire.) 12. Lond., -
Tonson 1748. (Weigel in L. 1 «^
6j^.)
— de vita exc. impp. — enucleatus
a Jo. Joach. Ungnad. 8. Wratislav.
1748. 6 >sf.
— excelL impp. vitae ex edit. Oxo-*
niepsi fideliter expressae. 12. Glas-
guae, in aed. acad. exb. Rob. et
Andr. Foulis 1749. (Altheer in Utr.
1 fl. 4 St.) ^
— — Mit Noten v. E. Sincer. 8.
Frkf. 1749.
— — c. notis Chrp. Cellarii. 12. Lips.
1750. 6 >5^
— vitae exc. impp« o^era et studio
Car. Chrp. Eberhardi. 8. Soraviae,
Impensis Amadei Heboldi 1751.
Die Princeps ist hier» jedoch nnr
oberflächlich, benutzt.
— de vita excell. impp. Ex recogn.
Steph. Andr. Philippe. 8. Pte-xs.,
Digitized by
Google
. Cornelius Nepos. 3(fö Cornelius Nepos.
Barbou 1754. (Weiff6l in L. 2*V
— — quonjnilam iconibus ornatae
et nonnullis auimadvv. partim cri-
ticis partim historicis inlustratae
ab Aug. van Staveren» 12. Lugd.
Fat«, Sam. Luchtmans ßt fiU 1755.
(Weigel in L. 1«^ 6^)
Der Texl ift verbessert. Entfa. nnr
Stavereos Noten , die ihls. krlu , theib
histoir* Inhalts sind.
emendatus ab J. M. Heusinger.
8. Isenaci et Ups.» Griesbach 1755
u. 1756. . . 14 ^.
Ist blosf Deaer Titel znr Ansg. v«
1749. Diese frühere Ausg. ist aber des-
wegen voriuziebeo, weil in d. Ausgg.
V* 1755 od. 66 2 Blätter mit Heusin-,
ger*8 Addendis fehlen. — (Hr. Weißel
fordert für e. Ex. der Ausg. v. 1755.
W 14^0
•^ Acc versio gallica cur. J. P.
Millero. 8. Berol. , Haude 1756.
— — Mit Job. Dav. Engellschraids
teutschen Noten. ' 8. Königsberg
1756. 8 f{.
— — e recens. atque cum animadv.
JOk Andr. Bosii. Libellum varr.
lectt. et praefationem addidit Jo.
Frd. Fischer. 8. Lips., inlibr. Veid-
mannia 1759. 14 f{.
Ist e. Abdr. der Boseschen Ausg.
mit dessen Noten* Beigefügt sind Varr.
ans Codd. (soweit diese durch die vor-
handenen Ausgg, bekannt w^ren) u. aU
len Ansgg.y sowie Heusingers Abbdtg.y
in Velcber dieser die von ihm in d.
Wolfenb. Bibl. entdeckten Fragin. be-
kannt machte. — Eine Ausg. v. Fischer
vom J. 1768 ist sicher e. Irrthum.
— — Mit philol., moral. n. bistor.
Anmerkgg. von Caspar Gottschling
herausgegeben. 8* Brandenburg
1761. .. 10^.
Ex edit Oxoniensi. 8. Glas-
gnae, in aedd. acad« exe. Bob. et
Andr. Foulis 1761. *
Sauber.
— — Moscau 1762.
Wird als erstp Ansg. eines Clasti-
kers in Russland von Harwood citirt.
-^ — Mit Emanuel Sinceri teutschen
Noten. 8. Frkf: 1762. 14 f{.
— vitae exQ. impp. 18. Lond. 1763.
— > «d exempliun opt. editt. expreoae
arbtu<ftie maxime geographicit et
historicis illustratae a Just. Conr.
Mensc^ing. 8» Lemgov.. Meyer
. 1764. 6 ^.
— vitae exe. impp. 12. Lond. 1764.
— — Editio novissima prioribus
emen datier cui accessit index Böe-
cleri- locupletissimus. 8. Lond. ^ J.
RiviAgton 1765.
— vitae exe. impp. notis 'illustratae
ab Hermanno Essei^io. Acc. index
Boecleri. Auctius -et emendatius
edi curavit Arn. Henr. Westerho-
vius. Editio Sexta. 8. Traj. ad
Khcnf, vidua van Foolsnm 1765.
Ohne Werth.
— — cum notis ad modum J.- Mi-
nelli. 12. Lips., Weidmann 1766.
6 H'
— * — cum' notis Chrp. Cellarii* 12.
Regiomont. 1766. 6 f{.
— vitae exe. impp. Editio nova
emend^t. 24. Antverp. 1767. <Var-
rentrapp in Frkf. 20 kr.)
— de vita exe. impp. 12. Paris., Bar-
bou 1767. 5 fr. (Weigel in L. 2«/^
12^)
Weniger gesucht als die Ausip. von
1745.
Mit deutsch. Noten v. Eman.
. Sincer. 8. Frkf. 1768.
— — cum not. et obss. Cellarii et
notis novuHs Stübelii. 12. Regiom.,
Härtung 1772. 7 ^.
— de vitis exe. impp. Interpretatione
et notis illustravit Nie Gourtin.
In US. Delph. ' Editio X. 8maj.
Lond. ♦ ex typogr. C. Say 1773.
— — cum notis selectis varior. nee
non excerptis P. Danielis. Suas
notas addidit Aug. van Staveren.
A.CC. locupl. vocab. index stud. f.
A. Bosii. Editio altera. 8 maj.
Lugd.Bat., Luchtmans 1773. (Weigel
iu L. 5 */^.)
^ Diese vielfach verbesserte u. berei-
cherte Ausg. ist nach St.'s Tode von C.
Ant. Wetstein vollendet u. herausgege-
ben. -T- Eine neue, sehr verbesserte
Ausg. ist vom Hrn. ÖiakonusBardili im
J. 1820 veranstaltet. S. unten.
— — c animadv V. partim crit. par-
tim bist. Aujgustin. van Stavefen
cura Theoph. Chrp. Hartes qui et
suas et Joao. Kappii notas adiecit.
8. Erlangae, ex off. Walther 1774*
WiederbtthJung. tier Staverenschea
Digitized by
Google
Cornelius Nepoa 303 Cornelius N^pa^-
Aasfr. von 1755. mit einigen Noten von
Halles n. Kapp vermehrt. Die ansführU
krit. Noten Kapp's' konnten bierin nicht
aufgenommen werden. H. gab sie det-
balb in 8. opusc. varii argumenti« 8.
Halae 1773 p. 458 — 469 heraus.
— vitale exc.impp. una cumfragmen-
tis e recens. Jo. Andr. Bosii cum
animadv. integris Chrp. Cellarii,
indicibus hjstorico ac latinitatis. 8.
Lips. , Seh wiqkert 1774. 10 ^.
Von Chr. Aug. Krigel herausgege-
ben, der den Text mehr auf Bosios^
Receus. zurückführte u. dem Commeu-
tare des Cellarius seine eigenen Noten
beifügte.
— t'— Acc versio gallica cur ante J.
P. Millero. 8. Berol., Haude 1776. (?)
.— vitae exe. impp. 12. Halae 1775.
12. Norimb. 1776.
Ad exemplar Keuchenianum in
US. schol. Daniae et Norvegiae.
(Gurante Barth. Chrn, ' Sanäwig^
8. Hafniae 1776. (Varrentrapp in
Frkf. 1 fl. 86 kr.)
Nach der Ausg. L. B. 1667 mit ei-
Digeu Aenderungeo. Entb. e. Auswahl
ans Longolius u. Lambins Noten , wel-
che mit denen des Herausgebers ver-
mehrt sind.
— excell. impp. vitae. Editio tertia.
12. Glasguae exe. Andr.Föulis1777.
(Altheer in ütr. 1 fl. 15 st. 5 Wei-
gel in L. 2*7'.) Auch fein Papier.
(Altheer in Utr. 2fl. 15 st.)
Noti« et loc. parallel, illustr.
studio Dav. Hoogstratani. Cum
indd. 8. Traj. ad Rhen. 1777. (Alt-
heer in Utr. Ifl. 5st.5 Waigel in
L. W 4?<.)
8. Manhem. 1778.
— — Textui ad opt. editt. fidenri re-
censito accesserunt illustrationes
brevissimae* vel ex aliis selectae
vel recens additae. Curavit J. S.
Ith. 8. Bern, et Lausannae» apud
«ocietatemtypographicam 1779. 20^.
Text nach Bosius, Suveren u. Heu-
aineer gemischt. — Auch eine kleinere
Auig. l^ Ibid. 1779. ^ f{.
ad usum juventutis editus. 8.
Venet. 1782. (Varrentrapp in Frkf.
SO kr.)
ad opt. editt. collatae. 8. Bi-
ponti, ex typogr. societatis 1782.
^ . ^2 ^.
Text meist, nach Hensinger $ zuwl«
nach Bote q. Staveren geanderU
— — c* not. varior. S. Hafniae 1782.
1 ^f 4ff.
— — Mit deutsch. Noten von Emau.
Sincer« 8. Ingolstadt 1784«
captui discipulorum accommo- .
datus oder deutliche Erklärung d.
Corn. Nepos nach Sinceri Anmer-
kungen. 8. Würzburg, Stahel 1784.
10 9i.
— vitae exe. impp. 12. Paris , Bar-
bou 1784.
— vitae exe. impp. In usum regii
principis Siciliarum. 8. Neapoli es
regia typogrdphia 1785. IM. Kpf. —
Auch gr. Pap.
— opera quae supersunt. In usum
schol. edid. *P. L. Haus. 8., Mogunt.
1785. 12 ^.
-^ vitae exe. impp. Interpretatione
et notis illustr. Nie. Courtin. In
usum Delph. 4. Bassani 1786.
— ? vitae exe. impp. 8. Colon. 1787.
— -- Ad opt. editt. collatae. Prae-
mittuntur vita a G. J. Vessio scri-
pta et notitia literaria. Accedunt
indices. Studiis societatis Bipon-
tinae. Editio aecurata. 8. Bipont.,
ex typogr. societatis 1788. 12^.
— — ex ree. J. A. Boaii. 8. Lip».
1788.
8. Würzburg, StaheI1791, S^.
— — In US. schol. additis notis (<irit.
et bist.) ex rec. Aug. van Staverea.
12. Lips. y Crusius 1791.
Herausgegeben von Tzschncke«
— vitae exe. impp./ cum annotatt.
grammaticis in usum iuventulis
praesertim seholasticae edidit Sim.
Fre. Wurster. 8. Ulm., in off. libr.
Stettiniana 1791. 6 ung. BIL Vorst
u. 379 S. -^
Text nach Fischer's Ausg. mit Be-
nutzung Y. Heusingers u. Harles Ausgg.
Die Noten sind für Anfänger.
— Zum Gebrauch der ersten Apfän-
^er mit kurzen grammatischen u.
histor. Anmerkgg. , wie auch mit
einem Wörterbuche versehen von
A. Chr. Meinecke. 8. Lemgo, Meyer
1792. 16^.
Ohne Werth. S. Allgem. Lt. Ztg.
1793 Nro. 348.
*-> — Mit phiIoL u. histor. Anmerkgg.
8. Kötheu 1796*
— vitae exe. impp. mit Anmerkgg.
ron J. H. ßremi. 8. Zürich, Ziegler
17^6. 20 /(.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 304 Cornelius Nepos.
Text ntch Starreren, docb mit mm-
cben A«ndcruogeD. Die Noico erläu-
tern die. Sacken u. bes. die Sprache«
— vitae excell. impp. Aristomenis
vita lat. ex Pausania. 2 Vol. 18.
Paris., (Renouard) typis Didot iun.
1796. Vel. Pap. 6 fr. (Weigel in
L. 2«/?.) Gr. VcL Pap. ia 12. 15 fr.
Niedlicher Teaieftabdruck. — SExx.
aiif Pergament.
8. Viennae 179*3. (?)
Soll Wiederhohlnng der Bipont.
^eiq.
Curav. J. G. Hütten. 8. Tu-
bing. , Cotta 1798. 4 f{.
Correcter Abdr. de» Texte».
— vitae exe. impp. 4maj. Parmae
in aedd. Palatinis typis Bodonianis
1799. (46 fr.)
Anch wurden Exx. auf Vel. Pap.
in Foii^ abgezogen, n. 1 Ex. auf Per-
gainent.
— vita excell. impp. Editio stereoty-
pe. 18. Paris, Didot an. reipbl.VII.
(1799) 50 c, fein Pap. 85 c, Vel.
Pap. ,2 fl. 10 c, Gr. Vel. Pap.
S fr. 10 c.
— -7- Editio accur^ta. 8. Marburg.,
sumt. Kriegeri'1799. 8 ^*
Der Text soll vielfach verbessert
•ein. Der Heransgeber ist unbekannt.
— exe. impp. vitae. Editio novissi-
ma prioribus longe emen datier.«
Cui accessit index Boecleri locu-
' pletissimus. 8.Lond.l799. 1 Sh. 6d.
^ ^~ A Pusage de la jeunesse mili-
taire par de Chäteau - neuf. 8. Pa-
ris 1800. (?)
— — -CoUatis optimis editionibns cu-
ravit M. Kathje. 12. Hafniae, apud
Kartier 1800. 10 ^.
Cum animadvv. partim criticis
partim historicis A. van Staveren
curis Th. Gk. Harles qui et suas
et J. Kappii notas adjecit. Editio
altera auctior et correctior. 8* Er-
langae 1800. litf S^.
Recognition des Textea nach frü-
hmrä Ausgg. Kapp u. Harles verqiehrr
fen ihre Anmerkgg.
— — Ad opt. editt. coUatae una cum
vita Nepotis a G. J. Vossio scripta.
8. Idps., Fleischer 1801. ^ 8 jfi.
— — Editio nova schol. usui acco-
modata .cum brevi annotatione cu-
ravit C. F. Heinrich. 8. Vratislav.,
apud Meyer 1801. 16 ^f.
Die Staverenscbe Antg. liegt zum
Grunde. In den Noten werden einige
Stellen krit. behandelt.
— — Mit Einleitungen u. teutschen
Anmerkungen, von B. F. Schmie-
der. 8. Berlin, neue acad. Buch-
handlung 1801. 16 y^,
' T^xt nach Hensinger mit einigen
Terbess. Die Noten eotb'. eine Ausr
Wahl des Besten aus frühem Commeo-
tajen.
— vitae exe. impp. 8. Frcf. ad M.
1801.
— — Ad exemplar Bosii excudendas
curavit argumentis, notis, indici-
bus, vita auctoris, tabula chrono-
logica et historica illustravit Jo.
Chr. Frd. Wetzel. 2 Vol. 8. Lieg-
nitii, Siegert 1801. T. I. VI. 36 u.
283 S. T. II. 141 S. l*/'4j^<.
Brauchbare Handausgabe. Sehrnn-
sauber. — Die Ausg. v. 1822 ist mit
dieser einerlei, u. hat nur e. neues ^i-
tielbl.' erhalten.
— — Zum Gebrauch für Schulen m.
Anmerkgg. u. Wortregister verse-
hen von F. R. Ricklefs. 8. Hanno-
ver u. Oldenburg, Helwing 1802.
(auch 1825?) 16 :^.
— — Cura J. J. Bellefhiann. 8. Er-
ford., apud Müller 1802. (Neu.
Titel (?) 1806). 6 ^.
ad optimas editiones castigatae.
12. Glasguae 1804.
— exe. impp. vitae. Editio noviss.
' ad edit. Buddimanni diligenter re-
f>ur^ata. 12. Edinburg. 1804. (Nest-
er in Hamb. 1 Mark.)
— vitae exe. impp. Mit grammatisch,
u. erklärenden Anmerkungen von
Chrstn. Heinr. Paufllr. 8« Lieipziff,
Rfein 1804. ' 2 x/.
Der anaführl« Commentar beschäf-
tigt sich vorzügl. mit Erläuterung der
Sprache u. Sachen.
— exe. impp. vitae ad opt. exempla-
rium fidcm rccensitae atquc pro-
oemio, chronologia et indicererum
instructad et Car. Henr. Tzschucke.
8. Gotting., apud Dietrich 1804*
12 9i. (herabges. Pr. 8 j^.) Schb..
Pap. 18^ (jetzt 12 ^.) — VeL Pap.
Ivf i^ (jetzt 19^.) Commen-
tarius perpetuus in Coraelii
Nepptii ezcelL impp. ^/itas, con-
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 305 Cornelius Nepos.
scriptus a Car. Hr. Tzschucke» Sj
Ibid. 1804. 16j?<. (jetzt 10^.) Schb.
Pap..22i?<. (jetzt 15;^.) Vel. Pap.
1 *V' 8 ^. (jetzt 21 ^.) — Das voll-
ständige Werk i4 ^^' (jetzt 18^.)
Schb. Pap. Uy^ie^. (jetzt 1*^ 3^.)
Vel. Pap. 2vf lij^. (jetzt t^ 16^.)
Der Text der 2tcn Stavcrentchen
Ausg. ▼. 1773 liegt zum Grunde; mit
einigen Verbesi erungeo. . Der Gommen-
tar ist schätzbar y man vermisse indes-
sen eine genügende histor. Erläaterung.
— vitae exe. impp. 8. Vindobon.,Pich-
1er 1805. U^» Schb. Pap. 20^.
Vel. Pap. l*f 8^.
— — Mit deutscher Uebers. von M.
Feder. 2 Bde. 8. Daselbst, ders.
1805. IVf Schb. Pap.^*^' 8^ Vel.
Pap. 2«/'. ^
— vitae exe. impp. Cum animadver-
sionibus I. A. ßosii 9 varias lectt«
iiotas et praefationem addidit Jo«
Frd. Fischerus. Editio nova multo
auctior et emendatior. {curante
TheopJu Chrph, Hades) 8 maj. Lips.,
in libr. Weidmann. 1806. 2 *f, franz.
Schb.Pap. 2^ 18;^, hell. Pap. 5 >^.
Wiederhohlung von Fibchers Ausg.
Ser Text ist nach den vorhandenen
Hülfsmitteln hie u. da verbessert, aber
nicht sorgfältig revidirt. Fischer hat
die Varianten kiyineswegs genau ange-
geben; -welcher Uehelstand von Haries
nicht verbessert wordea ist« Aber sehr
-wenig Umsicht verrälb es, dass diej.
^oten von frühern Erklärern, auf wel-
che sich Bose's Anmerkgg. beziehen,
nicht abgedruckt worden find, sodass
nun diese nicht verstanden werden
können.
— quae exstant omnia. Fol. maj. Me-
diolani, per Aloys. Massium 1807.
(10 xf 8j^.)
Von dieser Pracht Ausg. wurden
nur<95 (bezifferte) Exx. abgezogen. Hr.
Varrentrapp in Frkf. a. M. hat e. Ex.
auf Vel. Pap, mit 28 A- 30 kr. ange-
setzt.
— ' vitae öxc. impp. 8. Manhem., apud
Löffler 1808. S%^
Mit Wortregister für Schulen.
8. Köthen, Aue 1808. 12 ^.
-^ vitae exe. mpp. 12. Hannover.,
Hahn 1809. 3 ^.
— — Mit deutsch. Anmerkgg. v.E.Sin-
cer zur Erläuterung dieses Schrift-
stellers für Schulen herausggb. von
J. Brand. 8. Frkf. a. M., brönner
1809. 1*>^.
2ter Theil.
^— vitae exe. impp. in usum scholar.
8. Hafniae, Schubothe 1810. S fj{.
Editio accurata. 8. Marburg.^ '
apud Krieger 1810. 8^.
— vitae exe. impp. et fragmenta.
Textnm ad opt. eaitionum fidem
constituit et lectionum varifetatem
adjecit B. Thorlacius. 8. Hafniae,
apud Bonnier 1811. 10 f{.
— — üsui Scholar, accommodata. 8.
Darmst., Heyer et Leske 1812. 8j5{.
— vitae exe. impp. Mit Anmerkgg.
von Joh. Heinr. Bremi. 2te ver-
mehrte und verbess. Ausg. gr. 8.
Zürich, Ziegler 1812. * 1 */.
Enth. trcffl, Bemerkgg. über die
Sprache u. Sacheo. — Bemerkgg. über
den Text dieser Ausg. u. über d. No-
ten gab Hr. Kector Müller in Torgau:
Paucula aonotata ad ediüonem Corn. /
Nepotis Bremianam. 8* Wittenberg.
1820.
cum Hbro singulari de vita T.
Pomponii Attici. In commodum
studiosae iuventutis recognovit, vi-
tarum ordinem verum reducere in-
stituit, introductionem de auctoris
vita, scriptis et usu agentem prae- '
misit, notas criticas ad calcem ad-
jecit Fre. Nie. Titze. 8. Pragae,
apudCasp .Widtmann 1813. 1*^8^.
Folgt vornäml. der Recension des
Longolius, doch mit Berücksichtigung
der Staverenschen Ausg. v. 1773 und
der von Heusinger. Zum Leben des
Atticus benutzte er 2 alte Ansgg. (an Flu« * '
tarchi vit. Fol. Rom. 1478 und Venet.,
Jenson 1478). Die Aufeinanderfolge der
Lebensbeschrbgg. ist in dieser Ausgabe
verändert.
— vitae exe. imperatorum. Mit An-
. merkungen für die Schuljugend v.
J. C. Friedrich. 8. Breslau, Kayser
1813. 18^^.
Edit. stereot. d'Herhan. 12. Pa-
ris^., Nicolle 1813. 1 fr.
— vitae exe. impp. Universitatis cae-
sareae Charcoviensis auctoritate
euravit Chrp. Rommel. 8 maj. Ghar-
coviae, typis universitatis I8I4. XH
u. 216 S.
. ElosB^ Abdr. des Textes mit einem
Index. ' '
^ Inlerpretatione et notis illustrav^
Nie. Courtin. Ri usum Delph. 8'
Lohd., Longmnn 1814. 6Sh. SjSl^
. — exe. impp vitab. (c, Maittaire).
18. Lond., Longmanld. . ISh. 6d.
20
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 306 Cornelius Nepos.
Cum fragm. et varr. lectt. Acc.
index. 12. Oxon. 1815. 4 Sh., gr.
Pap. ö Sh.
— vitae exe. impp. 8. Wirceburg.,
Stahel 1815. 4 ^.
Mk Einleitung u. deutsch. An-
merkgg. von B. F. Schmieder. 2tft
Aufl. verbess. u. vermehrt von Fr.
Schmieder. 8. Berlin, akad. Buch-«
handig. (Nauck) 1815. Mit 1 Karte.
12 $f(.
Ad opt. editt. collatae. Prae-
mittitur vita a G. J. Vossio scripta
et fiotitia literaria , studio societa-
tis Bipontinae. „Editio accurata. 8«
Biponti 1815. 12 %.
Ist c.^ Wiener Nacbdr. der Bipoot«
— vitae ^xc. impp. 8. Halae, Orpha-
'notr.'l816. 2 ^.
8. Trevir., Linz 1816. 6 ^.
•^ — Nebst einem Wörterbuche ge-
arbeitet für Schulen von Chr. F.
. Lüttmann. .gr. 8. Leipzig, Andrea
1816. ' 20 ^.
c.notis edid/Bradley. 12. Lorid.,
Valpy 18 . . , 3 Sil. 6 d.
Ad fidep opt. exemplorum de-
nno castigatae. Edit. XVII. 12.
Lond. , in aedd. Valpianis 1817.
2Sh. 6d.
Mit grammat. n. erklär. An-
merkgg. von Chr. Heinr. Paufler.'
Zweite verbess. u. vermehrte ^Aufl.
8. Leipzig, Refn 1817. (XXXII und
532 S.) 2*^12^. (Herabges. Pi-.:-
^H 12^.)
Mit erläuternden Anmerkungen
von J. C. Frie4rich. 8. Breslau,
Meyer 1817. 12 ^:
lat vielL nur n^uer Titel zur Ausg.
von 1813.
Cum ännotationibus gramma-
. ticis in usum iuuentutis praesertim
scholasticae edidit Sim. Frd. Wur-
ster. 8. Ulm, Stettin 1817. 20^.
c. commentario edid. J. Tra-
ner. Acc. chronolbgia et indox. 8.
Upsal., Zeipel et Palmblat 1817.
' ,. ^ ' - (2^8i?{.)
-^ vitae excell. impp. 8. Halae, Or-
• phanotr. 1818. 2 y{^
12. Norimberg., Riegel I8l8.
4 ^
— — Ad bpt. libb. fidem editae. 8.
Marburg. , Krieger 1818. (155 S.)
6 ^.
Textcs-Abdr: nach Bremi.
, — — Cum notis sei. Bosii , Lambini,
van Staveren, Cellarii, Fischer!
aliorumque, quibus su:»s addiditC.
G. Haenle. 8 maj. Hadamar.y societ.
lit. 1819. 232 S. 15 ^.
— excell. impp. vitae cum fragmen-
tis , varr. lectionibus et ind. locu-
pletissimo. 12. Oxon. , e typogr.
Clarendon. 1819 4Sh., gr.Pap.6Sh.
Ex edit. van Staveren. 18. Oxon%
1819. ^4Sh. 6d.
— et Pomp. Mela. {Regent's edition)
^18. Lond., Baidwin 1819. SSh. 6d.
— — Zum Gebrauch der ersten An-
fänger mit kurzen grammat. und
. histor. Anmerkgg. wie auch einem
Wörterbuche versehen von A. Chr.
Meinecke. 2te Aufl. 8, Lemgo,,
Meyer 1820. 284 S. 8 f{' Wörter-
bucji über d. G. N. Zum Nutzen
^ der Anfänger herausgegeben von
A. Chr. Meinecke. 2teAufl. 8. Da-
selbst, ders. 1819. 156 S. 8^.
Diese anverändertti Ausg. entspricht
den Anforderungen der jetzigen Zelt
nicht mehr.
— » — M. Anm. v. Jac. Brand. Dritte
verb. Aufl. 8. Frkf. a. M., Andrea
1819. <. 12 ^.
With marginal notes, a chro-
nology, a roman calendar, a voca-
bul.;ry and an index of proper na-'
mes by Alex. Stewart. 18. Edin-
burgh, Oliver & Boyd 1820. 3 Sh.
Der Text ist mit Accenten zur ricb-
tigen Aussprache der Wörter Tertehea.
Diese für Aufänger eingerichtete Ausg.
hat iu Eni^Und vielen Beifall erhalten.
Cornelius Nepos. Mit Anmerkungen
von Joh. Heinr. Bremi. 3te ver-
mehrte u. berichtigte Ausg. gr. 8.
Zürich, Ziegler und Söhne 1820.
XXIV u. 428 S. \ «f.
Höchst schätzbare Ausg. bes. hin-
sieht!, der trefflichen Spracitbemerkno-
gen. Der Text ist rcvidirt. — Hecens.
in Seebode's krit. Schulbibl. 1821 Hft. 7
u. 8. S. 603 — i613 ü. Hft. 9 S. 733 —
746. .
Cornelii Nepotis quae exstant cum
selectis superiorum interpretum
suisgue animadversionibus edidit
Augustinus van Staveren. EdiJ. nova
auctior cur ante Gull. Henr. Bar-
dili, Accedunt Corn. Nepotis fra-
gmenta Guelpherbyt. cum Jac: Frd.
Heusingßri defensionibus omnium-
<[ue vocabulorum ac rerum index
Bosianus multo quam antea plenior
etemehdatior. 2Tom. 8 maj. Stutt-
gart., ex typogr. societatis Wur-
temberg. (Stuttg. , Löflund) 1820.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. v307 Cprnditis N^pos.
CXTII u. 5ß2 S. T. n. 704 S. — 4*/»
12/^, (herabges. Pr. 3*/15)?f.) Schb.
Pap, Suf 20^ (jetzt Siif 11^.)
Neue Rece^ns. Der. Text ist nach
de« Mss. wieder hergestellt. Die Con-
jecturei) Lainbio'» u. Anderer siud nus
dem Texte geworfen. Eine geoau^ Col-
talion de» guten Wolfeob. Mscr., d. Cod. ^
Axeuian.j sowie die besten Ausgg. sind
benutzt u. deren Varr. sorgfältig ange-
geben. Grossen Fleiss bat Hr. B. auf
den Abdr. der not. var. gewendet, in-
dem er hie niclit aus ^taveren's Ausg ,
wo sie oft yerstümraelt sind, sondern
aus den einzelnen Ausgaben abdrucken
liess. Boseii's Index ist sehr bereichert
u. verbessert, — Die äussere Ausslat-
(UDg aber ist nur mitlelitiässig.
^— de vita exe. impp. Te^stu recognito
selectis aüorum suisque jiotis ma-
ximam partem gra'mniaticis illustra-
vit G. Fr. G. Guentber. 8. Halae,
Schwetschke UtO. 11 u. 358 S. 1 '•/.
Zweckmässige Schu]ausg.ibe. Der
Tejit ist berichtigt , ebenso die Inler-
puuction. Die Noten enth. tre/fl« Be- ^
jiierkuugen aus der niedern u. böhereo
Giamiaatik.
— vitae exe. imppi ad opt* librorum
fidem aceurate editae. Editio ste-
reotypa. 16. Lips., Tauchuitz 1820.
4 ^- fein Pap. 6^.
Treuer Abdr. mach Bremi selbst mit
den Fehlern.
-8. Tilsit., 1820, ,4^.
Cornelius Nepos ex libris^ scriptis edi-
tisque recensitus selectis interpre-
.tuni commentariis novisque auctus,
curante J. H. F. Descur^et. Aliquot
notas addidit et exeursus varior.
concinnavit J. V. Le CJerc Suiaj.
Paris., Lemaire- 1820. LXIII und
456 S. -r- Subscr. Pr. 10 fr. ,
Der Text de^ Biponi. liegt zum
Grunde, ist aber nach Tschucfee'» Ausg.
. einigemal geändert. pArii»er Hdschr. siud^
Dur an S Stellen verglichen. Die Moleu
enth. e. Auszug aus altern und neuern
Goinmeutareu, auch eigene vom Heraus«
g^eber. Die uotit. liter^är. von Barbier
(p. 4S9 — 452) befriedigt nicbi.
— vil^e exe. impp. ad opt. editt. col-
lat^e. Studio et cura J. J. ßeller-
manni. Edit. IL 8. Erford., Kay-
126 S. 4 ^.
partim criticis,
van Stave-
ren cura T. . u. uaries qui et suas
ser 1820. Vlll u.,
Cum aniniadv.
partim historicis Aue.
ren cura T. G. Harfes
et J. Kappii notas adjecit. 8. Er-
lang , HeVder 132Ö. 1*^ 8?<. Schb.
Pap. 2 «/^.
— _^— Cura J. Seibt. 8 maj. Prag.,
Buchler 1820. 22 ^<.
— ~ Ad opt. editt. edidit F. X.
Schönberger. 8maj. Vindobon. 1820.
(Lips^. , Vogel) ; 14 cfj^,
Mit Anmerkgg. nach der Me-
thode des Eman. Sincerus neu be-
arbeitet. Mit 4 Karten, gr. 8.
"Wien 1821. (Lpz., Vogel), l«/' ilf^,
— vitae exe. impp, 8. Wirceburff.,
Stabe] 1821. 433 S. 4 ^.
Ex rec. Aug. van Staveren et
T. C. Harlesii alio'rumque. ^2. l^o-
rimberg., Riegel et Wiessner 18^1.
— de vita exe. impp. Mit Anmerkgg.
von Jacob Brand. Vierte verbess.
I^wü. 8. Frkf. a. M., Andrea 1821.
VIII u. ä23 S. 12 '/i.
Ist eine Umarbeitung von E. Sin-
cer*s Ausg.
— vitae exe. impp. ex edit. I. Fr.
Fischeri cum notis et interpretat.
in US. Delph., varr. lectt. , notis
varior., recensu codd. et editionum
et indice locupletissiiijo aceurate
recensitae. 2 Tom. "8 niaj. Lond.,
curante et imprimente J. A. Valpy
1822. VII u. 744 ij. u. CL S. Ind.
1 L. 1 ,Sh. , gr, Pap. 2 L. 2 Sh.
Elende Gom^pilation, Text nach d.
Ausg. 1806 abgedr., selbst mit den
Druckfehlern. Courtin's Anmerkgg. ste-:
hen unter dem Texte. Dann folgen die
Noten der Ausg. c. n. var. A inst. 1687,
darauf die not., litler. der Bipönt. von
1788. Bosens Index ist ohne Heusin-
ger's Zusätze abgedr.
— vitae exe. impp. Ad exemplar
Bosii recudendas curavit^ argumen-
tis, notis^ indd., vita auctoris , ta-
bula, chronologict et historia illu-
stravit lo. Ohm. Frd. Wetzel. 2 Vol.
8. Lids., Weigel 1822. 1*^ 6^{.
(herabges^ Pr. : 9 ^.)
Ist die alte Ausg. von 1801 , von
Hrn. W. mit einem neuen Titel ver-
seil eu.
^ Edit. stereot. (curante Hartwig)
8. Br uns vig., Reich ar dl 822. (Lips.,
Frd. Fleischer). ^ ^^,
'- Cur« J. A. Amar. 12. Paris.,
Leffevre 1822. 3 fr.
" Interpr. et notis illustrav. N.
Digitized by VjOOQIC
Cornelius Nepos^ 308 Cornelius Nepos^
Gourtin. In us. Delphin. 8. Lond..
Longman 1822. 6 Sh. 6 d.
Ed. XV. 8. Halae, Orphanotr.
1822. 2 ^.
With marginal notes etc. by
Alex. Stewart. Edxt.IL 18. Edinb.,
Oliver 1822. 8 Sh.
— — Zum Gebrauch der ersten An-
fänger mit kurzen grammat. und
histor. Anmerkgg., wie auch mit
einem Wörterbuche versehen von
A. Chr. Meinecke. Ste Aufl. 8.
Lemgo, Meyer 1823. 16 ^.
Soll von der 2ie^ Aufl. 1819 gar
nicht verschieden sein.
— vitae exe. impp. 8. Stuttg., Metz-
ler 182B. 4 ^.
8. Heilbronn., Class 1824. 4 ^.
— — 8. Monasterii, Goppenrath 1824.
4 f^.
— — 8^ Mannhem*, Löffler 1824.
I 6 ^.
— — Scholar, in usum edidit G. Bil-
lerbeck. 8. Hannover., Hahn 1824.
4 ^. Das Wörterbuch dazu. 6 ^.
-^ — Ad opt. libror. fidem recogn^
G. H. Bardili. 8. Tubing., Qsiander
1824. 8 jj5{.
Der Text ist berichtigt. '
Ad opt. edit.colIatae.EditXVI.
8. Halae; Orphanotr. 1825. 2^.
— — Cum fragmentis. Ad opt. libr.
iidem curav. C. H. Weise. Editio
stereot. 16. Lips., Tauchnitz 1825.
4^. (Herabges. Pr. 2^.), fein. Pap.
6 J^.
— ^ — With marginal note^ etc. by '
Alex. Stewart. Edit. III. 18. Edin-
bürg., Oliver 1825. 5 Sh.
,-. (Titel wie Ausg. 1823.) von A.Chr.
Meinecke. 4te Aufl. 8. Len;^o,
Meyer 1825. 16 ^.
Soll' sich vou der 2teo a. SienAnfl.
onr dorch nenea Titel unterst^heideu.
— vitae exe, ^ impp. Kec;ensuit et
c ind. geogrl instruxit Duplessis.
8. Paris. , Nyon 1826.
-^ Ex opt. editt. recens, et cum
selectis varior. interpretum notis
curante P. F. de Calonne. 12. Pa-
ris., Gosselin 1826. XX u. 376 S,
6 fr. (1^ 10^.)
Ganz plaolose Ausgabe. Die krit«
Hilfsmiite] sind sehr Dachlätsiff benntzt*
In den krit. Bemerkungen ist das Wich«
tige vom Unwichtigen nicht geschieden.
Die -el'kl. Aamer^gg. sind 'ohne Sich-
tung von andern entlehnt > bes. Tschacke
ist oft ganz wörtlich y 'oft verstümmelt,
ausgeschrieben',
— quae- exstant. Ad opt. librorum
fiaem accurate edidit, annotatio-
nem criticam atque exeseticam ad-
jecit I. C. Daehne. 12. Lips., Teub-
ner 1827. 10^, engL DruckveL
Pap. 16^.
Text nach ßardili. Varr. aus altern,
n. neuern Ausgg. sind angegeben.
— de vita exe impp. Ex rec. Stave-
renii, Bremii ahorumque. 12. No-
riihberg. , Riegel et Wiessner 1827.
168 S. 4 f^.
— de vita exe. impp. Mit Anmer-
kungen von J. H. Bremi. 4te be-
richtigte Ausg. für Schulen. 8. Zii
rieh, Ziegler 18^7. XXVHI und
428 S. 1 /f.
Der Text ist mit wenigen Aende-
ruiigen nach ^ardili*s kleinerer Ausg.
T. Iä24 abgedruckt. Die Ai^m. sind ^
berichtigt u. vermehrt.
Corn. Nepos. In usum scholar. edi-
dit J. D. W. Glöckner. 8. Tilsit.
(Berol., Voss) 1828. 100 S. — 4^.
— vitae. Mit erklärenden Anmer-
kungen herausgegeben u. mit ge-
schichtlichen Einleitungen, welche
auch zum Uebersetzen aus dem
Deutschen in's Latein, benutzt wer-
den können. Herausgegeben von
F. S. Feldbausch. 2 Bändchen. gr.8.
Heidelberg, Winter 182«. XVf,
185 u. 240 S. iff 6^.
Der Texl; von- Bardili's klein. Ausg.
(1824) liegt zum Grunde. Die Erläu- .
terungeu früherer Interpreten sind kurz
'zusammengedrängt. Ausführ!, histor.
Einleitungen stehen vor den Lebensbe«
Schreibungen, welche letztere nicJht in der
gewöbnl. Ordnung, sondern ihrem hi-
stor. Zusammenbange nach, zusaininen-
gestellt sind. ^TuEnde eines jeden Thei*
les stehen die krit. Noten.
— quae exstant. Ad opt. libror. fi-
dem cum variarum lectionum de-
lectu edidit Felix Seb. Feldbausch.
8. Stuttgart., sumt. Gar. Hoffmann
1828. 168 S. Subscr.Pr. 6^. Lad.
Pr. 12 ^i.
.Textes - Abdr. nach Bardili mit An-
gabe der wichtigern Varianten.
— de vita exe. impp. 18. Perpignan.
impr./d*Alzine 1828. i
Cornelii Nepotis exe. impp. vitae ad
opt. lectiones collatae : praemittun-
tur notitia de vita et'scriptis Corn.
Nepotis et notitia litteraria. Ac-
cedunt indd. historicus etgramma-
ticus. Editio post 3ipontinam JI '
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 309 Cornelius Nepps.
accurate revisabrevibusque adnotatt.
aucta. 8. Paris., apud editores Treut*
tel et Würtz 1828. 329 S. 21 ^.
Von L. Snell n. 1. B. M. Geoce
besorgt. — Die notitia llterar. ist sehr
mapgelbaft. Yoa Herhan saaber gedr'.
— vit.ae.' Notas selegit et concinna-
vit Franc. Ambrosoli. 16. Medirt-
lani, typis Fontana 1828. 215 S.
1 Lira 50 c.
— • Opera quae supersunt. Ad opt.
edd. fidem recensuit, gallkasque
notas subjunxit L. Quicnerat. Ad
^usum Scholar. 12. Paris., Kachelte
1829.
— de vita excell. impp. et viror. il-
liistriimi Opera quae supers^nt.
Mit Anmerkgg. zur Berichtigung
und Erläuterung dieses Schriftstel-
lers für Schulen von J. Brand.
5te verbess Aufl. 8. Frkf., Andrea
1829- ^ 12 ^.
•— de vita exe. impp. Accedunt notae
anglitae ätque index histor. et geo-
graphicus. 12. Boston, Hilliard 1829.
. — vitae exe. impp. Grammatisch u.
histor. erklärt von A. Jaumann.
gr. 8. München, Weber 1830. - XI
u. 318 S. 20^.
Hat keinen Beifall gefunden'. Vergl.
Becens. in d. Heidelberg. Jahrb. 1830 S.
309 flg. u. in der Schul-Ztg. II. 1830
S. 289 flg.
V Zum Gebrauch für Schulen mit
den nöthigen Anmerkungen verse-
hen von J. Billerbeck. gr. 8. Han-
nover, Hahn 1830. 10 ^. — Voll-
ständiges Wijrterbuch zu den Le-
bensbeschreibungen des Com, Nepos
von J. Billerbeck. 2te verbess. Aufl.
gr. 8. Daselbst , ders. 1830. 6 ^.
— quae exstant vitae, grammatisch
u. sprachlich erklärt von J. Chr.
Dähne. gr. 8. Helmstedt, Fleckeisen
1830. 1 *^
^ecens. in d. Schnl-Ztg. von 1830
Abtblg. II. No.119 flg.
— opera cum ^notis Elig. Johanneau»
Smai. Paris., Panckoucke 1830.
V-'' *^-
—vitae exc.impp. Editio nova ad exem-
plar ^ardilianmn expressa. Prae-
missa est.brevis de Ccpnelii Nepo-
tis vita et scriptis oonimentatio. 8.
Halae, libr. Orphanotr. 1831. 2 ?{.
Corn. Nep Otts sei ectae vitae exe. impp.
Subjectis interpretum animadv. suas-
que ad' usum schol. adjecit Hr.
Brauti. 8. . . . 1780.
Cornelius Nepos im Auszug. Für un-
tefre Klassen der Gymnasien u. so-
genannte Trivialschulen bearbeitet
von C. H. Haenle. gr. 8. Frkf. am
M., Andrea 1803. 12^.
— Agesilaus princeps, pace belloque
>bonus, cum breui eippsitione J. H.
Boecleri. 4. Argentor. 1644.
-;- vita T. Pomp. Attici. Fol. s. 1., et a.
Wird in Denis Snpplera. p. 624
n. V. Panzer T. iV p, 165 Wo. 849 er-
wähnt. Auch an der Ausgabe von
Cic. Epist. ad Atticum. Fol. Venet.
1470, an d. Lebensbeschrbgg. d^s Pin-
tarch io lat. Ueb^s. s. 1. et a. (Rom.,
Clr. Han gegen 1470 und Strassb., Jo.
Mentelin s. a.) n. Venet., Jenson 1478.
Der Text dieser Ausgg. weicht sehr loft
von einander ab.' Dann auch an den
Ausgg. ,der Briefe des Cic. an Atticus.
Ed. Bosiik 8. Ratiasti LemoTicnm 1581
od. AntT. 1582; ferner an den Ansgg,
ders. Briefe V.Mann ti US n. von Graevius.
— vita Attici seorsim in usum acad.
luven tutis edita (a Chrph, Heidmann)
8* Heimst. , typis Jac. Lucii , 1613.
16 ung. Bll. /•
Vita T. Pomponii Attici ex Corn.
Nepote. Adnotatt., emendatt, varr.
lectt. , obss. denique illustrata a
Hrn. Ernstio. 12. Hafniae 15^9.
Ist nach des Verfassers eigner Aeus-
serung von fremden Zusätzen ganz ent-
stellt. • Er veranstaltete daher die folg.
Ausgabe :
Spekulum prudentiae h. e. vita T.
Pomp. Attici scriptore Corn. Ne-
pote. Cumnotis, chronologia, glos-
sario et nomenclatore Hr. ^rnstii.
Adjectae sunt certo consilio anno-
tatt. Chrph. Heidmann. 8. Amst.,
typis Jo.\ Janssen. 1637. 79 S.
Bosius nahm E.'s Noten zum Corn,
Nepos auf in s.Ansg. Allein in der zu
Leipzig 1653 erschieoenen ist die erste
Aasg. wlederah^edr.
— T.iPomp. Attici vita a Com. Ne^
pote descripta — in J. M. Gesneri
enchiridion. 8. Gotting. 1745*
Entb. eine Auswahl von Varr. al-
terer Ausgg. u. einige Verbesserungtvor-
schlage von Gesner.
— de vita Catonis senioris. Sextus
Aurelius de vitis Caesarum. Benve-
nutus de eadem rtit etc. 8. Fani>
Hieron. Soncinits 1504.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 310 Cornelius Nepos.
Von Laur, Abstemins besorge nod*
batE^igeiUbümliches.— S. Panzer T. IX
p. 46J Nro. 8.
Hie subnotati continentiir. Vita M.
Gatonjs. Sextus Aurelius de vitis
Caesar um. ßenevenutus de eadcin
re etc. 4» ArgentinÄe, Joh. Prüs ia
>Bedibus Thiergarten imprimebat,
Mathias Schurer recognovit 1505.
5 Idus Martii.
'Wiederliohliing der vorigen Aasg.
Das Leben des Q^to gab PigbiiiB aus e.
God« verbessert in s. Aonal. Roman.
— vita M. Porcii Catonis ad opt.
libr. fidem edidit atque annotatt.,
instruxit A. F< R. Sixma vän Heem-
' stra. 8. Lugd. Bat., apud viduam
M. Cyfveer 1825.
— Miltiades h. e. speculum viri in
republica principis bene meriti
male multati. 4. Sorap, typis Hr.
Crusii (1641). 12 ung. Bll. Vorst.,
99 S. u. 8 ung. Bll. Regstr.
Von Jo. Ravius herausgegeben. Die
. Noten sind von Wertb und in Bosius
Ausg. wiederhoblt. ^
Casp. Lilii in Corn. Nepqtis Themi-
stoclem Imp. II commentarius cum
praefatione de seria et severa hi-
storiarum lectione (c. textu). 4.
Lips., sumtibus Dan. Reichelii 1652
exe. Timotheus Ritzseh. 8 ung,
Bll. Vorst. , , 94 S. Text u. Com-
mentar u. 3 ung. Bll. Ind.
Die Fragmente des Com« Nepos
sammelte zuerst Ant. RIccobonus. Sie
stehen am Ende s. Buches de bisroria.
8. Veiietp 1568 u. Basil. 1569. — Dann
sammelte sie auch Savaron in s. Ausg.
Paris. 1602 ; darauf gab sie Andr. Schot-
tns' in s. Ausg. Frcf, 1609.
VebersetzungeJi,
Cornel. Nepos paa Dansk äff Hans J.
Daberg. 8., Kiöbenhavn 1669.
Deutsclj redender Cornelius Nepos
' mit schönen Anmerkungssprüchen
, aus den Lebensbeschreibungen von
den Hochberühmten Kriegsgenera-
len sammt einem nützlichen Re-
gister hervorgegeben von David
Rardern. 8. Greifswalde 1658.
Das "Werk: Gorn. Nepos. Von Ur-
sprung des Römischen Reiches, den Sie-
ben Künigen etc. Fol. Strassburg/ Jac,
Gammerlaoder (1535) ist eine Uebers.
des Aurel. Victor.
Cornel. Nepos oder Aemil. Probus
von dem Leben u; "rhaten vortreffl.
^Helden gedoUmetscht durch d. Voll-
ziehenden {Joh,' Dietr, Freiherrn
tH)h Kunowitz) 12. Cassel, gedr. bei
Salomon Schadewitz, in Verlegung
Johann Schützen 1658. (Auch 1661?)
lat.. u. deutsch durch Abr. Scul-
teturn. 8. *Jürnberg 1662.
• gedoUmetscht durch den Voll-
ziehenden. 12. Cassel, gedr. bei
Salotnon SchadewitZi in Verlegung
Johann Schützen 1665.
12. Casscll, Joh. Ingebrand
1638. , ,
Dan. Hartnaccii Uebers, Corn. Nepo-
tis nebst ausgezeichneten zierlichen
Latein. Redensarten Cornel ii und
beigefügten dreyfaehen Exempeln
< zur Nachahmung. 8. Hamburg 1695.
Auch das. 1698. 1715 u. öfter.
Com. Nepos in die reine- teutsche
Sprache übersetzet und mit latein.
Phrasibus versehen (von Casp, Gott-
schling), 12. Halle, Renger 1717.
3 ^. (Auch das. 1754 ?)
Casp. Malschii verdeutschter Corn.
Nepos mit latein. am Rand gedruck-
ten Phrasibus. 8. Frkf. 1722.
'^ in die teutsche Sprache überse-
tzet u. mit lat. Phrasibus versehen
. von Caspar Gottschling. 12. Nürn-
berg 1761. 6 ^
— Leben u. Thaten Terschdn. be-
rühmter Feldherrn übers. 8. Frkf.
u. Leipzig 1766.
Vovk der Tochter des Tnstlzrathes
A. U. V, Erath zu Dillenburg übersetzt.
übers, u. mit einigen Anmer-
kungen erläutert (von •/. Jt. Otto),
8. Magdeburg 1776.
8. Magdeburg u. Cöthen 1782.
. 10^.
üb^rs. von J. A. Bergsträsser.
8. Frkf. 1782. — 2te verb. Ausg.^
von D. L. Seybold. 8. Daselbst
1789. .; . .
^ teutsch mit eineY Abhandlung
über s. Person, Sprache etc. vor-
zügl. über die Methode ihn zu le-
^en, herausgegeben von Albert
Xaver Weinzierl. 8. München, Lent-
ner 1792. Mit 10 Kpf. 16 ^.
— — Aus dem Latein, übers, mit
Anmerk^gg. 8. Frkf. u. Leipzig 1793.
8 ^.
Ist ein Nachdruck der Uebers« von
Otto u« eracbr eigentl. zu Bamberg.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 311 Cornelius Nepos»
— *— Neu übers, u. mit Anmerkgg.
erläutert von J. D. Buchung. 8.
Leipzig, Schwickert 1796. 16 %,
neu übers, mit Anmerkgg*. Für
Lehrer u. Lernende. 8. Stuttgard,
Steinkopf 1799. . 12 ^.
übers, von Mich. Peder. gr. 8.
Nürnberg, Stein 1800. 18^.
übers, von Frd. Fröhlich, gr.8.
Wien, Doli löOi. 16 ^. Schreib-
Pap. 1 ?.f.
— vitae exe. impp. Cornelius Nepos
Biographien berühmter Feldherrn.
Uebers. von Mich Feder. 2 Theile.
8. Wien, Pichler 1805.' 1 ^^^ Schb.
Pap. 1 «.y 8y^ VeL,Paj>..2 xf.
Die Uehers. soll blosa Maclidr. der
Ansg. v. 1300 sein. /
— "Leben berühmter Feldherrn. Neu
übersetzt (von K. Pratzel), ö. Ham-
burg, Nestler 1813.' ' 12 J5^.
übers, von J. A« B. Bergsträs-
ser. Dritte Ausg. durchaus umge-
arbeitet von N. G. EichkofF. 8.
Frankfurt, Hetrmannl815. l'-f 8y^.
— Leben ausgezeichneter Feldherren,
nebst den wichtigsten noch vor-
handenen Fragmenten aus andern
Schriften des Com. Nepos u. einer
Chronologie der Begebenheiten von
J. Dehlinger 2 Bdchen. 16. Stutt-
gard, Metzger -1827. (Subscr. Pr.
6 7(.) Laden -Preis 8 fi*
Des Korn. Nepos Lebensbeschreibun-
gen ausgezeichneter Feld)ierrn, ver-
deutscht u. erläutert von K. Roth.
8. Kempten, Kösel 183 L 8 f{.
The lives of illustrious men written
in Latin by. Cornelius Nepos and
done into engüsh by several gent-
lemen in the university of Oxford.
12. Oxford 1684. —Auch 12. Lond.
4685. 1712. (1713?) 4th. Edition. 12.
Lond. 1723. 1726.
Der Uebersetzer waren 12: Th,
Crecch , Andr* Allam , Kich, Peers,
George TuUy^ Hngh Todd, Sain. Jeuefary
Hr. Gilmsn, Charl«»8 Atfeslrye, 'Mattb.
Morgan» Th. Hoy, Whi|e Kennet, Leo-
pold Will. Finch. Der letzte schrieb
»ach die DedicatioD an James Earl of
Abiugdon.
Corn. Nepotis vitae exe. impp. With
arr english translntion as literal.as
possible, Notes and Index by John
Clarke. 8. London 1722. Auch das.
1726. 1730.' 1732. 1734. 1738. 1742.'
1748. 1754. 1761. 1771. 1773. 1784.
-^ — With an engl, translation by
, Arrol. 8. Edinburgh 1744.
— — or lives of the excellent Com-
manders — by John Stirling. 8.
Lond., Baldwin 1767. 3Sh.^ 6 d.
— the life and death of T. Pompo-
nius Atticus written by Corn. Ne-
pos trsl. into english,. with obser-
vations political and moral there-
upon by Matthew Haie. 8. London,
printed for Will. Shrewsbury 1677.
.— the life bf T. P, Atticus with re-
mairks by Kichardson Pack. 8.
Lond. 1719.
— the lives of T. Pomp. Atticus,
Milliades and Cimon trsl. from
Com. Nepos by Kichardson Pack.
8. Lond. 1735.
The lives of Marc Valerius Messala
Corvinus and. Titus Pomppnius At-
ticus, the latter from Jthe latin of
Corn. Nepos with notes and illu-
strations by Edward Berwick. 8.
Edinburgh 1813. 7 Sh.
Las vies des grands capitaines de Corn.
Nepos trad, par ß. deGirard, sei-
gheur de Haillan. 4. Paris 1568.
Erste franz. Uebersetznog.
Les vies des grands capitaines de la
Grfece de Corn. Nepos trad. en frang.
(par Vignancour) avec le^ latin ä
c6t^. 12. Paris, Lambert 1654. *
Höchst selten. Enth. nur die eine
Hälfte der Lebeosbeschrbgg. des Com. .
Nepos. Die zweite Abthlg, erschien :
Ibid., apud eundem 1655.
trad. par lepöre J.V. {Vignan-
cour)^ Seconde Edition. 8. Paris''
1656.
Euth. die Vereinigung beider Theile.
— — trad. par le pfere J. Vignan-
cour., 12. Paris 1656.
tr^d. par Ant. leGras. 12. Pa-
ris, Simart 1729. ^ S
Com.* Nepos en latin et en frang.
avec des notes geographiques et
historiques. 12. Paris, ßarbou 1743.
Nach Einigen war Valarl der XJe-
hersetzer. Nach Barbier Dictionn. des
ouvrages anonymes T. I; p. 232 — 233 \bt -
de Prefontaine der ^erf., welcher auch
die Ausg. des Corn. Nepos 8* Paris,
Bro&iS 1726 besorgte.
Les vies des grands capitaines grecs
et romains de Corn. Nepos. Trad.
par M. le Gras. 8. Berlin, Haude
1746.
Les vies . des grands capitains greo^
et römains de Corn. Nepos. Nouv.
Edit. revue et corrigöe par D. E.
Choifin. 12. Halle, aux depeus de
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 312 Cornelius Nepos.
la maison des Qrphelins 1748.
166 S. ,
— — en latin et en franc. Tra-
duction nouvelle avec des notes
g^ograph. et historiques. 12. Paris^
Barbou 1757.
12. Paris, Brocas 1771.
12. Lifege 1778.
Trad. avec des notes p^r Tabbö
Paul. 12. Paris, Barbou 1781.
trad. par Tabb^ de Rndonvil-
liers et M. Noel. 8. Paris 1807 (?)
^^ trad. par l'abbö Paul. Seconde
Edition. 8. Lyon 1807.
— — Troisi^me ^dit. 12. Paris, De-
feUin 1813. .
trad. par Bruyset. 12. Lyoi\,
Rusand 1812. 2 fr. 50 c.
-r- — trad. par Vidal. Seconde Edi-
tion. 12. Lyon, Perisse 1814.
trad. par Paul. Quatrifeme ^dit.
12. Paris 1820. 3 fr.
— — Cinquiöme Edition. i2.Avignon,
Fischer 1825.
Trad. pkt Paul. Nouv. ^dit.
revue et corrigöe. 12. Paris, Dela-
' lain 1827. 3 fr.
Trad. par P. F. deCalonne. 8.
:paris, Panckoücke 1827. 7 fr.
Bildet die 7te Lieferung d. Biblio-
th^que latine - francaise.
— vies des grands capitaines trad.
litt^ralement en franc. avec des
notes et une table g^ographique.
Nouv. Edition augment^e de la vie
de Jules Agricola par Tacite. Tra-
duction nouvelle. 12. Avignon,
Caiambeau fils 1828.
— la vie d'Atticus trad. par Jo. Fr.
Sarrasin — Jn dess. Opuscules. 8.
Paris. 1656. , •
— de levens van doörluchtige Man-
nen op nieuvsr vertaald en met ee-
nige Aanmerkingenuitgegeven door
E. M. Engelberts, gr. 8. Amst.,
AUart 1797. 2 fl. 8 st.
.Eine hell. Uebers. von Jo. Hillari-
des erschien oachFäbric. bibl. lal. T. 1
p.107. Ed.Ern. — in 12. 2uRoterd.l688.
Emilio Probo de gli huomini illustri
di Grecia trad. da Remigio (ZVa/z-
nini) Fiorentino. 8» V6nez., Gabv.
Giolito 1550.
trad. per Remigio Fiorentino
e con somnia diligenza corretto e
riätampato. Aggiunta la traduzione
delle vite di M. Pprzio Catone e
di T. Poraponio Attico. 4. Verona,
Raman^ini 1732. .
Ö. Milano 1745. (?) ;
trad. 8. Venezia, Bartoli 1740
u. 1750. -
— — in volgar toscano recatp a rin-
conti^ del testo Latino e illustrato
con note di ;varie maniere per A-
lessandro Bandiera. 8. Venez. 1743.
r- Edizione prima Napolitana cor-
retta e migliorata dall' autore. 8.
Napoli 1736.
12. Nappli 1770.
Traduzione italiana del signor
Mazzarella Farao. 8. Napoli, presso
Rafaele Miranda 1819.
— le vite degli excfell. commandanti
recate in ling. ital. da Pier. Do-
menico Soresi, col testo latino a
fronte. 16. Milano, Silyestri 1829.
2 Lire SO cent.
Die Uebers. allein kostet 1 Lira
74 cent.
Le prime sei vite di Corn. Nppote
trad. da Tommjso Azzocchi. 8.
Roma, Crisp. Puccinelli 1826.
Le cinque Vite che seguono alle pri-
me sei di Corn. Nepote trad. dal
medesimo. 8. Roma, Giuseppe Sal-
viucci 1826.
V Kornelija Nepota shitija flawnäch
Generale w. 8. St. .Petersburg 1818.
— paa Suensk äff J. BäckstrÖm. 8.
Stockholm 1730-
— Vidas de los^ exe. imp» tradu-
cidafs por Rodrigo de Oviedo. 8.
Madrid 1795.
— Vidas de Amilcar, Anibal, Caton,
Pomp. Attico illustradas con notas
casiellanas por Alfonso Gomäz Za»
pata. Edic. VL 12. Paris, Brunot-
Labbe 1827.
Erläuterungsschriften.
Anchersen, Severin., vindiciae loci Coro,
de nsn scenae apud Laconas. 4. Haf-
niae, cbaract. Wieland. 1720. 16 S.
Becht^ JacEberh., Arisiides s. vir
justuf. 4. Argentor., e typoer. Frd.
Spoor 1652. 32 S.
Billerbeck y Julius y. volIstSndiges Wör-
terbuch zn den Lebensbeschreibungen
des Cornelins Mepos. g. Hannover,
Hahn 1825. 190 ,S. 8 ^. — 2te
verb.Aafl.gr. 8. Das., der». 183a 6^.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 313 Cornelius Nepos.
"" von Blumen feldt ^ Petri Larson', anno-
tatt. historico -politicae io Corn. Ne-
poiem ex Tariis historicis, pollticis^
antiquariis, jure publico et privato in-
signi commodo aucciucle erutae. 4.
Colbergae, tumtibna auctoris 1663.
Bossehker, Jo, Arholdy Tit. Pomp. At-
ticua -^ a mendif repuVgatusy notia
illu&tratua. 4. Jenae, Bauhofer 166d*
. 64 S.
Bückling y 3o, "Dav.y Erklärende und
grarnmatiftche Anmerkungen znm Coro«
äepos. Zum Scbulgebrauch u. Seiost*
Unterricht. 8. Leipzig, Schwickert
1804. 1 *y.
Clausus Chrp.y ethica, politica et occo-
»omica Gorneliana Tel Corn. Nepof
nonnullis definitionibus et quaestioni-
bus etbicis, poUticis et oeconomicis
in snccum et sanguinem conrersus.
12. Lips., Fick 1668.
Cornelii clavis, welcher alle iu diesem
autore ▼orkommeiide Redensarten n.
Worte nach alphabetischer Ordnung
aufschleasst. 8. Nürilberg 1709. 12 ^.
Daehne, J, Chrph» , disputatio de yi-
tis excell. impp. Gornelio Neppti non
Aeniilio Probo attribuendis. 4. Zitzae
1827. 18 S.
Vergl. auch die krit. Anzeige io
der Schul-Ztg. 1827 Abthlg. IL Liußl.
S. 301 — 4.
Ernesti , Joach, Henri , commentationes
in Gorn« ^epotem, Justin. , Terent.,
Plaututn, Gurtium et poSsin barbari-
cam. 9. Lipa. 1707. 14 ^.
Feldbausch, K S. , obserTalt. criticae
in Gomelinm Nepolem. 4. Rastad.^
^ impr. Birks 1827. 15 S.
Recens. vom Hrn. Prorectqr Daehne
In lahn's Jahrb. 1829. Bd. S. Heft 4
S. 105 — 112.
Gibbon , remarques snr les ouTrages et
snr ]e caraci^re de Salluste, Jules C^-
•ar/ Com. Nepos et Tite Live — in
dessen Miscell. Works T. 3 p. 353—
H7e.
. Gottschalh , Jo»^ Progr. de uno Com«
Nepotis loco (Attic. 2) et Velleii Pa-
terculi tribus. 4f Aalbnrg. 1770.
Grosse, Georg Frd, fFilh,, vollstän-
diges u. eriilärendes Wörterbuch zu
des Corn. Nepoa Lebensläufen be-
rühmter Männer. Zum Schnlgebri^iche
verfasst. gr. 8. Halle > Hendel 1825.
VI u. 278 S. 18 ^
Hartmann, Henr. Lud,^ animadversio-
nnm in Gomelinm Nepotem Parti-
cula I et' IL) 4. Guben 1805— 1808.
Eeldy JuL, prolegoroena ad vitam At--
tici quae vnigo Gornelio Nepoti ad-
scribitur. "8. Vrntialav. , typi# K.a-
pferianis 1826^ 51 S.
Heusinger f Jo, Mich,, emendationes
aliquot |ocor. in Corn. Nepotis vitif
excell. impp. 4. Isenaci 1739. Auch
in Hallbaueri exerciit. societ. lat. ^ Je-
nensis. 8. Lips. 1748. T. 2 p. 173 —
180.
Eiusd, specilegium emendationnm ,ad
Com. Nepot; vitaa XVIII priorea, qna-
rnm plura menda Aug. van Staveren
nova opera nondum snblata corrigun-
tur, loca obi^uriora ezplicantnr, alia
a sinrstris interpretationibua vindican-
tnr. 4* Isenaciy Griesbach .1744. 43
nng. BlI.
Staveren antwortete heftig darauf
in den Miscell. obts. novia Vol. VI
p. 513 — 538. — Hensinger'a Antwort
steht io Bidermänni select. acholasticis.
Vol. 11. Fase. 2 p. 655 ^<l.
Heusinger, Jac» Frd., de Nepote Gor-
nelio beue metendi aliquot aabsidia
bibliothecae Guelpherbyt. 4* Gnel-
pherbyti, typis Bindseil. 1759. 20 S.
Recens. von Klotz in d. novis actis
Emdit. Lips. 1759. Febr. p. 53 — 96,
welcher die in Wolfeub. entdeckte und
in.ds. Progr. bekannt gemachten Frag-
mente für unächt hielt. Dagegen schrieb
Heusinger:
— fragmenta Gorn. Nepotis Giielpher-
bytana a cenaoria Lipsiensis virgnla
vindicantur. 4i Guelpherbyti» Bind-
•eil 1760.
Klotz antwortete in Miscell. cric.^ 8.
Traj. ad Rhen. 1763 cap.XI. p.44-r5S.
— fragmenta Com. N^otis Guelpher-
byt. cum defensiboibus, suis an Heu-,
singer's Ausg. des Mallius Theodc||:as.
8. L. B. 1766 p. 103 — 166.
Iteusinger suchte hier s. Meinung
weiter zu begründen. Aber Klotz ent-
gegnete heftig in den Actis literar. Je-
nens. Vol. HL P.3 p. 345-348.- Heu-
singer*8 Progr. aind vollständig abgedr«
in Bardili's Aus^. des G. N. 8. Stnttg.
1820. T. 2 p. 379 — 395. /
Hisely, J, J*, disquisiliq critica de fon-
tibus et auctoritate Gorn. Nepotis. 8*
Delphis Batav.. vidaa Allart 1827.
VI u. 205 S.
Hoepfner, Georg», Cornelii über me-
moriaüs oder latein. deutsches Lexi-
Digitized by
Google
Cornelius N^pos. 314 Cornelius Nepos.
con ctymologico - plira«eologicüm in
Cornel. Ncpptem. 8. Soraul751. 12 :j^.
Börstet, Ludwig, grammatisches Lexi-
kon über den Coi^n. Nepo», Worin .man
bei jedem Kapitel auf ßrdeutung und
Quantität der Wörter, mit Nacliwei-
§uiig der «yntact. Regeln nacb der,
grössern Giammatik von Bröder und
auf Geschieht«, o. G^ographi« Rück-
aicbt genommen findet, 8. Bratin-
scEw^ig, Reichard 1805. (Leipzig,
Fr. F4eiicher). 21 ^.
Hofmann, Joh., tb^atrnm exe virori a
Com. Nepot« delineatum nunc vero
anagram matiee etc. adornatum, 8.
Esalingae, tjpit Gabr. Pelickii 1690.
32 S.
J ortin y J., crit, reraarka On Com, Nc-
' pos — in bis Tracts. 8. Lond. 1790.
T. 2 p. 183 iq.
Kapp, Jo,y in Com. Nep. obsepatt.
crit. — in Halle» opusc. Tarii argn-
menti. 8. Halae 1773 p. 458—469.
Kirchmaier, Georg, Chrp» , in scripto-
rcm cxc. impp. disputatio deMiltiade.
4. Witteraberg., lil, HcnkeUi 1662.
12 ang. BU.
Eiusd, dissertatio de Aristide et Pausa-
nia. 4, Ibid., id. 1664. 11 Bll.
Knollj 7"., lexicon Com. Nepotis tripar-
titnm. 8. Lipf., Gleditsch 1784. 6 ^.
Kohen, Joely conaidcrazioni aul ««ggio
di un eaame critico del Sign. G. F.
Rinck per restituire ad Emilio Probo
il libro de vita exe. Imperator. 8.
Milano 1819. 70 S.
Kragelimdf Pet, Frd. , dissfertatio bist,
pbilol. de scytala apnd Corn. Nepo-
tem in Pausania. 4. Hafniae^' typit
Bombeinrich 1697. 16 S.
LentiliuSy Wilh, Frd,, consilinm Mil-
tiadls a Corn. Nepote laudatum dis-^
fertatio moralis. 4. Tubing., Keisius
1706. les.
Jjilii, Casp,f in Corn, Nepotis Thcmi-
fitoclem Imp. I£ commentariiis cum
praefatione de seri« et severa historia-
rum lectione. 4. Lips., sumtibus Dan.
Reicbelii 1652 exe Timotbens Ritzscb.
. 8 ung. Bll. Vorau, 94 S. u. 3 nng.
BU. Ind.
Locher, C. Fr,, Comeliana Pbrateologia.
^ 8. Ulm 1724. 6,^.
Ludwig , J. J. , Cornelius If ep9s ' p«r
ex«rcitia still propoaitos. 8« Nürnberg
1702. 5 ^.
Luttjnann, Chr, Frd,, vollstg. Wörter-
buch über den Corn« Nepos, in wel-
chem Sprachen u. Sachen vollständig
erklärt werden. Zum Gebranch fiir
Schulen bearbeitet, gr. 8. Leipzig,
Bauer 1816.
Meineche , A, Chr, , Wörterbuch über
den Coro,. Nepos. Zum Nutzen der
Anfänger herausgegeben. 8. Lemgo,
Meyer 1792. 8 ^. — 2te Ausg. 8.
Daselbst 1819. — 3te Ausg. 8, Das.
1823. — 4te Ausg. 8. Das.1826. 8/{.
Menz, Fr, , progr, de Corn. Nepote. 4.
Lips. 1748.
MickdiiyJ* Fr, y imitatiooes über den
Cornelium Nep. aus geisll. u. weltli-
chen Geschichten. 8. Rostock 1745.
Molleri, Dan, Guil.y disputatio de Gor-
nelio Nepote. 4. Altdorf., Meyer 1683.
82 S.
Masche, Chr, Jul, Wilh, , über Cor-
nel. Nepos. Zugleich als Ankündigung
einer hibtor. krit. Behandluug seiner
Biographien. Iste Abthlg. (üeber
Coro. Nepos als Schriftsteller) — im
allgem. Jahrbuche der Ualversitäten^
Gymnasien etc. Isten Bandes 3tes
Hefu 8. Erfuit 1798. S. 221 — 245.—
Wicder^^hgedr. in Seebode's Archiv f.
Philol. 1825. Heft 4 S. 571—583.
Dsssen zweite. Abthlg. lieber Corn.
Nepos als Schulbuch. Daselbst 1799
Isten Bandes 5tes Heft. S., 407— 432.
— Wied^rabgedr. io Seebode*s Ar-
chiv f. Philol. 1825 S. 583 — 595.
Idem de eo quod in Corn» Nep. vitis
faciendum restat , additit coiumenta-
tione super iis, quae de pace inter
Persas vieles et Graecos,^ Cimone dnce,
viclores composita varie narrantur.
4 maj. Frcf. ad M., exo. Schnacken-
burg 1802. 39 S.
Idem, Corn. Nepotis liber qui iuscribi-
tur impp. exe. vitae , utrum, opus
integrum an vero operis majoris par§.
quaedam sit babendus. 4. Lubecae^
typis Röinhild. 1807. 16 S'.
£iusd, Symbol ae ad crisin textus Corn.
Nepotis. P. L I^est descriptio.Codi-
cis Axeniani. 4. Lubecac, typis Rom-
hildianis 1808. 16, S. — P. IL In-
est censura cod. Axeniani in vitis Se-
ptem prioribus occurrentinm. 4. Ibid.
1809. 18 S. — P. HL Inest censnra
lect. cod. Axen. in vitis quae septem
priores excipinnt, reliquis. 4. Ibid.
1810. 16 S> '
Dieser Cod. ist hier genauer als ▼•
Heuiiuger verglichen.
Digitized by
Google
Cornelius Nepos. 315 Cornelius Nepos.
Müller f G, W,, pancnla annotau ad edt^
tioaein Coroelii NepotU Bremianam.
8. Wittenberg.,' ex off, Ruebeneri 1820.
36 S. (Ltps., iVienbrack. 4 ^{.)
Enth. BemerkuDgean. Verbesserun-
gen zur 2ien bremischen Ausgabe,
Pacht f Joh, Ludw» , Historicns Gorne-
Jianut^ d. i. ^achahmuog über den
/Cprnelius nach AnUituDg des voca-
biilarii Kno11i»ni entworfen. 8* Gop-
, penliagen 1755. 8y{.
Ptiiifler, Chr. Ilr,^ de rebus quibusdam
dubtis in Corn. Nepotie obviis quaestio
hUiorico- grainmatica. 4* Dresdae^
apud Meinhold 1815.
Steht auch deutsch in des Verf.
2icr Ausg. 1817.
Phraseologie Corneliana oder teutscb ^r^-
klarte Redensarten^ welche in dem
Goruelio Nppote enthalten sind. 8.
Marburg 1759. 6 f[.
Piccarti y Mch^^ einendaU. in Com«
Nep. — in ejusd, pisriculia crit. 8.
Altorf. 1608. u. cur. J. JSauberto. 4.
Hehnst. 1663.
Ranckiii Car, Ferd^ ,\ de Corn. Nepotis
Tita et scriptis coinroentatio. 4. Que-
dlinburg. 18^. 54 S. Progr.
Reinmanriy Jererh, Lud, , vir euergeti-
cus quem Artst. Üb. I. .Rhet. c. 5 \
§ 24 describit) accommodalur Gimoni
a Nepote laudato. 4. Jeuae, Uiteris
Werther 1662. 16 ßll.
Rinck, Gugliehno Frd,^ Saggio dl ua
esame critico per restituire ad Emilio
Probo'il Itbro de -vita exe. imperato-
lum creduto communemente di Cor-
nelio Nepote. 8. Venezia, dalla tipo-
grafia di AlvisopoU 1818. 843. (Göt-
ting., Dietrich 6 ^.)
S. dagegen Koben.
— Versuch einer krit. Prüfung um dem
Aemilius Probus das allgem. für ein
Werk des Corn. Nepos gehaltne Buch
de vita exe» irnpp. wieder zuzustellen
von F. W. Rinck. Aus d. Ital. übers.
V. Dietr. Hermann. 8. Wien, in Com-
mission bei Bauer 1819. 79 S. 8 ^.
Schalter^ Jac,, T. Pomp. Atticus^s. ci-
iiis tran^quillus in republica turbafa
ex Cprn. Nep. XXV. — 4. Argentor.,
Spoor 1651. 20 S.
Schatz, Joh, Jacob ^ vollständig voca-
bularium Gorneliannm. 8. Eisenach
u. Naumburg, Griessbach 1754.
Scheffer^ , Jö, , lectiones Gornelianae s.
noiae ad Gorn. vitam Miltiadis — in
eiusd, lectt. acad. libro. 8.' Hamburg.,
G. SchuUe 1675 p* 1 sq. — Auch
8. üp*al. 1697 p. 1— 58.
£iasd, lectt. in Corn. Nepot. — in Mi-
scell. Obss. T. Vm p. 432— 438»
T. IX. p. 196-212.
Schilter, Jo,, analysis vitae T. Pomp.
Attici in Gorn. Nepote dcscriptae. 4.
liips,, lit. Lanckisianis 1654. 26 S.
Schlegel, Jo, Hr,, obss. ^riu et histor.
in Com.. Nepotem cum chronologia
rerum, Graecar. etPersaruro, Cartha-
ginieiis. et Romanarum ad eundem
auctorem illustrandum« 4maj. Hav-
niae> GlaucL Philibert 1778. 135 S.
u. 1 Bi. Corrigenda.^
Schmieder , B. Fr, , Lexikon über den
Gorn. Nepos , das Sprache vu. Sachen
vollständig erklärt iu viele Stellen in
besondern Anmerkungen erläutert. 8.
Halle 1798. — Neue Ausg. verbesi.
Von Fr. Schmieder. 8. Daselbst, Hem-
mcrde 1816. 18^.
Die erste 4^i8g, recens. vom Rector
Müller in Zeitz in d. Erfurt. Lt. Zte.
1798. S. 410-414.
Schmidtf Jo, Jac, spicileginm obss. ad
Corn. Nepotis vitam T. Pomp. Attici.
4. Basil. 1789.
Schwabey Periculnm ' ad Corn. Epami-
nondam c; 8. — 4. Vinar. 1780.
Scioppii, C, lectt. in Corn. Nep. ex cod.
Bavarico — in ejusd, Verisimilibns.
8. Norimberg. 1596. od.Norimb. 1662.
Seifferhdld, G, Fr^ Corneliana phraseo-
logia. 8. Tübingen 1703. . 4 ^,
Cornelius epistolicus d. i. kni^e u. iii
lauter Briefen bestehende imitätiones
über denselben autgefertiget von Spe^
• randro, 8. Budistin 1719. 6 ^.
Steg er , Georg Theodor , zo Cornelius
Nepos -^ in Seebode's Archiv für
Philol. 1824. Heft 1.
Struchtmeyer animadv. in Corn. Nep,
— in ejusd, animadv* lib. I. c. 10.
8. Harderovici 1755.
Tschucke^f Car, Henr,, commentarius
perpetuus in Corn. Nepotis exe. impp.
vitas. 8. GotlingoDietrichl804. 16^.
(Herabgej. Pr. 10 ^.) Schrb. Pap.
22 ^, O'et^t 15 ^.) Vel. Pap. 1 ^
8 ^ Qetzt 21 9{.)
Veesenmeyen^ Georg,^ specimen obsi«
miscell. in Corn. Nepotem. 4. Ulm.
1796.
Weber, Gott fr., Miltiades ex Corn. Ne.
Digitized by
Google
Q. Curtius.
316
Q« Curtius«
pote per liistorica ^t pblitica proposi-
tns. 8. Colon, eis Spream 1666.
Weg euer , G,y elegantiae still Come-
liaui, 8. Cüttrio. 1705. 6 f{.
/Frantzdtitch - teQtach Lateioiicher Coro.
Nepo« von Wort zu Wort nach Ord-
ono^ der naturl. Conatructioii ^— er-
klähn' durch Joh, Faul von Westhoff,
8* Hamburg, bei Gottfr* Liebzeilen
1703.
Wichers , JR* H.' Eij^sonio , disquisilio
critica de fonübus er auctoritate Cor-
', nelii M^potis. Smaj. Groning., Tan
Boekeren 1828. 1 fl. (Lipa., ßarth
16 ^.)
Winter y Georg^y dissertatt. xnorali^ P« 1.
paradig foa politici a. Tiri sive pru«
dentis in T. Pomp. Attico. 4. Halae,
lit. üeakel. a. a.
CORPUS IURIS CIVILIS
s. JUSTINlANÜS.
CRESCONIUS s. CORIPPUS.
Q. CURTIUS RUFÜS.
Q, Curtius Bufus de rebus gestis A-
lexandri Magni. 4maj. ä. 1. (Ro>
mae) Georg. Lauer s. a. (segen
1470) 149 Bll. mit 32 Zeilen.
Beginnt ailf der Stirnaeite dea ersten
Blaitea ;
(I)NT£R hec Alexander ad condncen/
Schliesat auf der Rückaeite dea 149sten
Blattea nach der 20tften Zeile:
Finia geltomm Alexandri magni que.
Q. Curtius
Bafaa uir Komanaa Htteris mädauie.
Et Pöponi?
uro tipore correxit. Ae Georgiua
Lauer impressiu
£a ist unentac^iedeo, ob diese oder
die folgende Ausg. zuerst erschien. Nach
dem Vorganee der Torzüglichsten Bi-
bliographen habe ich diese Auag. vor-
angestellt. -^ Schön gedruckt. — (In
Göttingen).
j4uct,^Pr.: 122 livres la Valliftre
(defecies Ex. , das erste Blatt fehlte) ;
380 fl. Greven na (welches letztere Ex.
vor einigen Jahren Payne & Foss in
London zu 21 L. ausboten.) ^
"— — Fol. Venet., Vindelinus Spiren-
sis s, a. (um 1470—71) 154 ung.
BU. (das letzte weiss) mit 32 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a
(I) NT^K h^c Alexander ad cdda-
cedü
ex peloponefo militem Cleadro cum pe
Die erste. Seite schliesst : nihil in de
pr^sidii mittebatur ad pr^ftitutara diein.
Scblieast auf des letzten Blattea Rücka.:
Quinti Curcij rufii hifioriarum Ale-
xandri magni
Begis Macedonum Über nonus explicit
Loquitur lector adVindelinum Spi-
renfem
Artificum qni. Q. C. ^eddit in lucem.
Vindeline mee {sie ! andre Exx, : meo)
prius hie reddituius in auraa
Spiritus: & corpus linquetinane menm.
Q" tua nobilitas uirtns : a^qginclita fama.:
Pectore labatur caiidtde aiuice meo.
Soll aus einem andern, aber schlech-
ten Mscr. abgedruckt sein. Bildet die
Grundlage d. folg. Ausgg. — (Beide Ar-
ten dieser Ausg. sind in Wolfenbüllel.)
Jtuct,-Pr,: 240 livres 9 «ols Gai-
gnat; 619 livres 19 sola la Valliire
(schön. Bx.) ; 630 livres Camus de Li-
mare; 260 fl. Crevenna } 25 L. 10 Sh.
Pinelli.
Die Ausg. Fol. a. 1. 1474 existirt
wahrschl. nicht ^ ebfuso wenig wie die
Ausg. 8. Mediol., (Chi'. Valdarfer) 1475.
— libri de rebus gestis Alexandri
Magni accuratissinie recogniti. 4.
Mediol ani, Anton. Zarotus opera et
impendip Johannis Legnani 1481
die 26 Martii. -- 124 bedr. Bll.
mit 34 Zeilen. Sign, a — q.
Beginnt auf der Stirnseite dea eraten
Blattea :
Q. CVRTn DE REBVS GESTIS
ALE!XANDRI MA >
'Schliesst auf der Rückaeite dea 1248ten
Blattes nach der 20sten Zeile mit der
5 zeiligen Schlussschrifu — (In Götting.)
jiuct.'Pr.: 51 livrca la ValÜ^re.
Eine Ansg. desselben Druckers von
1480 ist WAhrschl. t>ur ans e. Irrthume
in der Jahreszahl entstanden.
Quintus Curtius.* Fol. Veronae, s. ty-
pogr. nomine 1491. 18 Aug. —
69 Bll. mit 44 Zeilen. Sign, a— i.
(In Göttingen.)
— — (c. commentario Barth. Merulae)
Fol. Venet:, Joan. d^ Tridino 1494.
die 17 Julii. — 68 Bll, mit 46 Zei-
len. Sign, a -— 1.
Erste Ausgabe von Merola. Nach
Zampt (praef. p. XII) ist der Text too
Digitized by
Google -
Q. Curtius.
317
Q. Gurtius.
Memla weder bericlitigi noch verichlecb-
terU Nnr einige Irrthüjner der Veuet:
sind eingebesserU — (In Göttingeo.)
Eine Ansg. von Merula. Veoet. 1490,
welche Panzer T. XI p. 840 aogfebt, ist
Dichtig, u. e. Verwechslung mit der
fülg. Ausg. S. Hrn. Plofr. £bert's bibk
JLexicon T. I Nr<y. 6528 not..
— — Fol. Ibid., id. 4 nonas Decem-
bris 1496. — 68 ßll. mit 45 Zeilen.
Quintüs Curtius. — Quinti Curtii epi-
stolarum über I. Q-.C. de aucto-
ritate ^data Hannibali über fecun-
dus. Q. C. epiftol'rum über ter-
tius. Q. C. oratio contra afenta-
tores l detractores über quartus.
Q. C. epiftolarum über quintus.
Fol. Venet., Joan. de Cereto de
Tridino alias Tacuinus 1502 die
ult. Januarii. 68 gez. Bll, mit 44
Zeilen, Sign. A — L u. 14 ung. ßll.
Sign, a — b.
Der Text der Geschichte des C.
ist fiachdr. der vorig. Die Briefe er- ^
Schienen 1500 zu Reggio, nach welcher
Ausg. diese abgedr. wurde., Die Epist. '
haben ebenfalls e. besondere Schluss-
schrift. (In Wolfenbüttel.)
Quintus Curtius. 8. Florent., Phil.
JiXnta 1507. m. Decbr. — 2 weisse
u. 6 ung. ßll. , 158 bedr. Bll. mit
-Sign, a-^t, u. 1 weiss ßl.
Höchst seltne Ausg^ von Lucas Ro-
'bia besorgt, der den Text w'ahrschl.
nur aus Conjectur änderte. (In Güt~
tingeo.)
Auct.^Pr,: i fl. Meerman.
— de gestis Alexandri magni diÜgen-
tiore examine nuper cästigatus cum
nonnnUis Qnnotamentis in margine
chartim positis. 4. Paris., Poncet
le Preux 1508.
— de rebus gestis Alexandri Magni
Regis Macedonum. Fol. Tpbingae,
apud Thocnam Anshelmum 15 »3.
mense Julio. 68 Bll. mit 46 ZeiL
Sign. A — L.
Schlechter Nachdr. der Ausg. Me-
rula's V. 1494. (lu Göttiog. und Wol-
fen bültel.)
Quintus Curtius. 8. Florent. , Phil.
Junta 1517. ^^0 Junii. 8 JBÜ. Vorst.
u. 158 Bll.
Von Anton. Francluiis herausge-
geben. , ,
— de rebus gestis Alexandri Magni
Regis Macedonum cum annotatio-*
, nibus Des. Erasmi Roterodami.
Fol. Argentorati ex aedibus Schu-
reri 1518 mense- Junio. 4 Bll. Vorst.
u. 89 Bll. (Varrentrapp in Frkf.
a. M. 8 fl.)
Mit Verbesserungen des Textes^ Die
kurzen, erläuternden JNoten sieben am
Rande.
Quintus Gurtius. 8- Venetiis, Aldus
1520. mense Juliq. 8 Bll. (das eine
weiss) 170 gez. Ell., 1 BI. mit der
Schlussschr. und 1 mit d. Aiiker..
(Weigel in L. 4 *A)
Sehr seltne Ausg. von Frc. Asula-
nus besorgt. Der Text ist (nach Zumpt)
an mehreren Stellen rerbessert. Varian-
ten eines Mscr. stehen zu Ende des Tex-
tes Bl. 169 u. 170.
Man kennt Exx.« in welchen auf
dem Titel Cutius st. Curlias steht. Wei-
tere Verschiedenheiten hat m4n bis fetzt
noch nicht entdeckt.' (Cxx. dieser letz-
tern Ausg. in Dresden u. Göttlngeu.)
Harles bat zwar eine doppelte Aldine
von diesem Jahre ingenommeu, weil
die Varianten, welche Snackenbarg in
seiner Ausg. anführe, nleht immer mit
seinem £x. zuträfen. Hr. Hofr. Ebert
bibl. Lexik. T. 1 Ifro. 5555 verniuthet
daher, Harles möge manches im Coo-
texte gesucht haben, was Snakenburg
aus den der Aldine angehängten Vdriau-
ten anführte.
Auct,-Pr,: S7 fr. Askew; 6 fl.
10 sols Crevenua} 24 fr. F. Didot; 7 fl.
75 c Meerman. '
— de rebus gestis Alexandri M. li-
bri X. 8. Antverp., per Joan. Gra-
pheum 1531.
— cum annotationibus Desid. Eras«
mi. 8. Paris. , apud Simon. Coli-
naeum 1533. 6 ung. Bll* Vorst. u.
354 S. (W Göltingen.)
Auct,~Pr» : 9 fl. 10 sols Crevennfl.
— de rebus gestis Alexandri, Magni
Regis Macedonum libri accuratius
quam antehap iam recens editi.
Adjecimus praeter Erasmi literarum
Phoenicis nunc^uäm satispraedican-
dam operam Hulderici quoqueHut-
teni in eodem autore observatos
flores. 8. ' Basil. , in aedibus Th.
Vuolffii 1534.
— (ders. Titel). 8. Colon., Jo. Gy-
mnicus 1538.
— cum annotatt.D« Erasmi. 8. Lugd.,
Seb. Gryph. 1541. — 317 S. u. 1 ßl.
*u Ende.
— (ders. Titel wie d. feasil. 1534.) 8-
Colon., Jo. Gymnicus 1542.
— cum annotatt. D. Erasmi. 8. Pa-
ris., Sim. Colinaeus 1543. 6 ung.
Digitized
by Google
Q. Curtius.
318
Q. Curtius.
Bn. Vorst. unfl 854 S. (In Gö'ttin-
gen.) (Nestler in Hamb. 2 Mark
8 Seil.)
^ 8. Ibid., id. 1645 (?)
— de rebus g^stis Alexandri Magni
ita demum emendatum atqiie illu-
stratum ut postbac vix .c[uicquani
in eo desiderari possit. Accesse-
rnnt duorum in principio librorum
' qui desiderantuf supplem'entum com-
pendiosum, Finis in quinto libro
^tque fragraentor. in decimo resti-
tutio. Rerum mcmorabiliuin index.
Omnia summa fide atque diligen-
tia ~ congesta per Chrp. Bruno-
nem. Fol. Basil«, in oif. Frobeniana
1545 {zu Ende: Basil. , apud Hie-
ron. Frobenium et Nicol. Episco-
pium m. Martha 1545). 4 ung. BU.
Vorst. , 171 S. j 5 wng. Bll. Index
u. 1 Bl. mit Druckerzch.
D. Text ist oft geäiulert. Entb. zuerst
die kurzen Ergänzungen der 2er8teuBu-
cber von Chrp. Bruni». — Sauber. Auf
der Rückseite det Titelblattes und der
Stiro^eUt des Vierten Blattes steben
HlzscHn. (In Göllingen.)
— raulto majore quam ba'ctenus un-
quam vigilantia emcndata et locu-
pletata. 8. Lugd., Seb. Grypbl545,
S29 S. u. 10 ung. Bll.
Mit Aeudetungen des Textes.
— cur. Adr» Junio. 8. Antverp.^ ex
off. Jo. Loei 1546.
Neue, gute Receus. Benutzte den alten
n. treffl.^iCod. Schouliovisn. Selten.
1?. Lugd. 1546. (?)
— de rebus gestis Alexandri Magni
Macedonum regis bistoria aucta
,• nunc et locupletata a Chrp. Bru-
none. 12. Lugd., Seb. Gryph. 1547.
(Auch 1548 u. 1551?)
— de rebus 'gestis Alex. Magni libri
X quoram qui temporis iniuria in-
• terciderant duo pridles veterum
exemplarium praesidio restituti sunt«
Praemi^sa est Alex. M. vita a Jo,
Monacho breviter scripta. 12. Lugd.^
apitd Anton. Viucentium 1555.
— librj XII restituti: lacunae hinc
inde repetitae. Praeterea adjeci-
mus Alexandri ad Aristotelem epi-
stola. It. Krasmi^ Roterodami an-
notatt Elcgantiar. tlores Huld. Hut-
teni. Fostremo Hr. Glareani anno-
tatt. 8. liasil., Henr. Petri ^556.
Obp«. grö»6ea Werth. Der Text
ist hier znertt io 12 Bücher abgetheill.
12. Lug*. 1556. (,?)
Praemissa est Alex. M. vita a
Jo. Monacho breviter scripta. 12.
Antverp. 1568.
— de rebus gestis Alex. Magni histo-
ria; *" Aucta nunc et locupletata. 16.
Lugd., Ant. Gryph. 1569.
— — libri Xfl restituti: lacunae hinc
inde repetitae. Adjecimus praeter-
ea Alcx'ndri epistolam. It. Erasini
Rot, annotatt. Elegantiar. flores
Huld. Hutteni. Hr. Glaireani an-
notatt. Postremo accessft iam pri-r
dem ,Gnoraologia ex^ XII libris Gur-
tii cura et studio Nicol. Hönigeri
collecta. 8. Basil. , ex off. Henr.
Petri. 1575 m. Martio.
— historiarum Magni Alexandri Ma-
cedonis libri octo. Nove editi et
recogniti a Frc. Modio. 8. Colon.,
apud Maternum Cholinum 1579.
Neue Receus. bes., uach treflk.Cüll*
ner Bdschr. Auch henuizte er 2 Mscr.
abbatiae Thoganae u. Siji^ebergensis.
— de rebus gestis Alex. M. historia.
Aucta nunc ac locupletata. 16.
Lugd. , Ant. Gryph. 1584.
Eotb, Lesarten aus einer Handscbr.
des Beued. TLeocreuius. Geschätzt und
selten.
12. Ibid. 1588.
— de rebus gestis Alex. M. Macedo-
num regis libri decem. 12. Romae
1590. .
— historiarum Magni Alexandri li-
bri VIII. Postrema editio rccognita.
8. Lugd. 1591. (VarrentrappinFrkf.
am M. 1 fl. 12 kr.)
— historiarum Magni Alex. Macedo-
nis libri octo. Nove editi et re-
cogniti a Frc. Modio. 8. Colon.,
exe. Petr.Horst 1391.7 ung.Bll.Vor6t>,
n. 1 wss. Bl. 343 S. u. 16 ung. S. Ind.
Dann: Frc. Modii in Curtii Histo-
riarum Magni A. libros octo nove
a se editos et recognitos notae.
181 "S. u. 1 ung. Bl. Errata.
Beste Ausg. von Modius.
— de rebus gestis Alex. Magni Ma-
. donum regis historia aucta nunc
ac locupletata. 1;^. Lugduni, apud
Paullum Frellon et Abr. Cloquenim
1597. 495 S. u. 16 uiig. BU. Ind.
Nacbdr. der Ausg. von 1584. —
Sauger. (In Göttingen.)
Nove editi et recogniti a Frc.
Modio. 8. Colon. 1598. (?) .
8. Antverp. 1601, ^ '
Digitized by
Google
Q, Curtius.
319
Q. Curtius.
12. Lugd.; Ant. de Harsy löÖl.
Nachdr. der Lwgd. 1597.
8. Apud'Jac, Stoer 1602.
— de rebus gestis Alex. -M. liferi de-
cem ex Frc. Modü recognitione. 8.
Colon. Agripp., apud Gosviniim
Cholinum 160 4-.
— de rebus gestis Alex. M. libri qui
exstant. 16. Ex off. Plantiniana Ra-
phelengii 1606. 287 S.
Abdr. defr Tes^tes, aber zu kleio u.
nicbt sauber.
— historiarum Magni AlexandriMa-
cedonum regis libri octo. Acced.
breviaria et perpetuae ad margi-
nemnotae. 12. Lugd. 1611.
synopsibus et argumentis illu-
stratus a M^tth. Radero. 12. Mo-
nachii 1615.
— historiae. ,12. Lugd., apud Pau-
lum Frellon, 1615:
Entb, ansser deu Sapplem. von
Gliip. Bruno noch audere, welche Joan.
Mabsou Dacb einem Mscr. der Bibl. von
St. Victor gab. Nach Scali§er sind
diese Ergänzungen von Frc Petrarca. —
S. nibliotb^que cboisie de M. Colomies.
See. ^dit. 8. Amst., Gallet 1699 p. 192.
— dö rebus gestis Alex. M. libri octb.
Access, vita €urtii et elögia, bre-
viarium vitae Alexaiidri per annos
et olympiadas digestae. Alexander
»h antiquis et varr. Script. 'compo-
situs per Matth. Raderurn. 12. Mo-
nachii, ex formis Bergianis 1617.
12. Colon, Allobr. 1618.
— — Ex Franc, Modix recognitione,
8, Cöloniae, apud Petrum Choli-
nuni 1620.
24« Amst., Guil. Janssen 1621.
— rerum Alex. M. libri Vllf super-
stites.^ Accedünt Tili Popmae nor
tae. \6. Lugd. Bat., ex off., Else-
viriana 1622. 1 Kpftitel , 13 ung.
Bll. Vorst, S53 S., 4 ung. Bll.,
S6 S. und 12 ung. Bll. Register.
(Varreutrapp in Frjtf, a. M. 3 fl.)
— — Acced. T. t'opmae et Jo. Loc-
cenii notae (cur, Pt, Scrit^en)., 12.
Lugd. Bat. , ex off. Elzevir. 1625.^
Ex musaeo Jo. Jos. Pontani,
16. Arast., apud Jo. Janssen. 1628.
Matth. Raderi ad CnrtÜRufx de Alex.
M, historiam prolusiones, librorum
synopseSy capitum argumenta, cora-
mentarii (c textu). Cum indice
duplici. Fol. Colon. Agripp.., apud
- Jo. Kinckium 1628. M. Hlzschn,
44 Bll., Vorst., 683 S. u.^ 6 Bll. Re-
gister. (Altheer in ütr. S fl.)
R. benutzte 3 Mss. (1 Constanzer
U. 2 Baierische). Der weitläuftige Com-
mentar behandelt Yiel Ungehöriges. —
In den Vor^tücken miisseo sich 4 Kup-
fer u. 1 Karte finden. (
Curtii de rebus gestis Alex. M, libri
octo in capita di$tincti. synopsibus
argumentis que et fig. variis addita
tabula geographica illustrati aMatth.
Radero. Editio ultima recognita,
8. Colon. Agr. , Jo. Kinckius 163(>.
Textesäbdr. der vorigen ohne Noten.
— historiarum libri äccuratissimb
editi. 12. Lugd. Bat., ex off. Elze-
vir. 1633. M. 1 Karte. — 6 HU.
Vorst. (mit d. Kpftitel.) 364 S. und
12 ßU. Regst.
Hiüter dem Texte stehen die Ver-
besserungen von Janus Rutgersius. Wur-
de von Dan, Heinsius herausgegeben.
, Man kennt 3 verschiedene Ansgg.
nvit diesem t)atuiu. Auf die ertöte und
echte, welche zugleich die schönste u.
ge&uchte ist , passt die angegebene Coi-
latioa. tJnterscbeiduogszeicheu von den
unacbten sind: Ueber der Dedication
u. zu Anfange des Textes sieht ein Biif-
felkopf als Vignette u. Auf der nicht
paginirten Seite 8l der Tempel d^s Ju-
piter Ammon. Ferner hat die ächte
Ausg. 35 Zeilen, auf der vollen Seite»
während in den beiden andern Au»gg.
eine grössere Zellenzahl sich findet. Exx.
der ersten u. ächten Ausg. sind sehr
gesucht u, theneiv — Auct.-Fr,: 18 fr.
Gouttard j 6 ^fl. Crevenna 5 9 fl. Meer-
mau, — In deu beiden andern Ausgg.
ist die Z .hr der Seiten nur 338 u. 865,
auch findet »ich in ihnen auf S. 81 der
Tempel des Jup. Anitiwn. nicht. —
Vergl. Mad C^rlhy Catal. ??. IL p. 70
XL. Renouatd Catal. T. IV p. ßß u. Es-
sai bibliographique snr les ^ditions des
EU^virs etc. 8. Paris 1822 p. 163 und
16*^ — Hr. Weig*.! hat 2609 ein Ex.
dieser Ausg. so angezeigt : Q. Curtii
Rufi histor. libri. 12. Lugd. B «t., Elze-
vir. 1633. 1 Jff, Wahrscbl. ist dies ^iue
Ausg. des 2ten oder 3ten Druckes. —
Altheer in Utr. c. Ex. des 2ten Druk-
kes zu 1 fl. 16 St.
opera Matth. Raderi. 12. Lugd.
1634. (?)
12. Veuet. 1635.
Atexandelr Magnus duobus tomis re-
Digitized
ed6y Google
Q. Curtius.
320
Q. Curtius.
praesentatus quorum Hie bistoriam
Q. Ciirtii Rufi cum supplementis
et indice copiosissimo complecti-
tur, alter commentario« in Curtii
libros superstites exhibet. Edebat
Jo. Freinshemius. 8. Argentorati,
apud heredes Lax. Zejtneri 1640.
M. Kpf. — Dazu: So. Freinshemii
commentarii in libros superstites
Curtii. 8. Ibid. 1639. (Nestler in
Hämb. 1 Mark 12 Seh. ;' Varrentrapp
in Frfef. 64 kr.)
Neue Recens. nach Mss. (Varr. e. Cod.,
y.BoDgariius einer Aldioe beigescbriebeiy ;
Varr. 3 PfälzerHdacbr. u.des God.Faucbeti)
u. älterea Aasgg. S. Commentar ist böcfast
schätzbar. Ans Rader's Noten ist das
Gute aufgenonimen. Die 2 ersten Bü-
cher sind nea n. trefflieb ergänzt. — In
WoUeabüitel ist ein Exemplar auf fein
Papier.
.^ » 12. Amst., Jansson 1644.
— de rebus gesti» Alex. M. historia-
rum quotquod {sie) supersunt libri.
Joli. Loccenii indice philologico et
notis poUticis illustrati* 12- Amst.,
apud Jodocym Jansonium 1648. 8
ung. Bll. Vorst. (mit d. KpftiteL)
840 S., 10 ung. Bll. Index u. 175 S.
Index u. Noten von Loccenius.
— hist. Alex, libri superstiteS ex ac-
' cnrata recognit. Nie. Blancardi. Ac-
ced. eiusd. cur^ lectissimi com-
mentarii. 8. Lugd. Bat., apud Dav.
Lopez et Fre. Moiardum 1649.
1 KpftiteL, 13 ung. Bll. Vorst,
108S S. (Altbeer in Utr. 1 fl. 10 st. ;
Fineke in Berlin 2 ^fh Nestler in
Hamb. 2 Mark , e. bess.Ex. 3Mark;
Varrentrapp in Frkf. 3 flO
Werthlos. Die Auswahl der Notei^
ist sehr schlecht. '
^- de rebus ab Alex. M. gestis libri
oetoin capitadistincti etsynopsibus
argumentisque illustrati a Matth.
Radero. 12. Monacbii 1650.
— hisloriaruni libri aeeuratissime
editi. 16. Amst. , typis Ludov. El-
zeviri 1650 sumtibus societatis. 274
S. u. 9 un^. Bll. Ind.
Nicht sauberer Abdruck der Ans^.
von 1633.
12. Amst., Jansson 1652.
— de rebus gestis Alex. M. historiar.
quotquot supersunt libri, Jo. Loc-
cenii ind. philol. et notis politicis
illustr. 12. Amst., apud viduam et
haeredes Jodoci Janssonii 1656.
(Nestler in Hamb. 1 Mark 4 Seh.)
-*- — cum notis selectiss. varior. Edi-
/ . tio accuratissima aecurante C. S.
(Corn, Schrev^lio) M. D. 8. Lugd.
Bat. y apud Jo. Elzevirium 1658. •
(Altheer in ,Utr. 1 fl. 16 st. ; Nest-
ler in Hamb. 3 Mark; Varrentrapp
in Frkf. 3 fl.)
Hat keinen Werth. Die Aaswahl
der Noten ist ohne Umsicht gemacht.
cum notis et indice Jo, Locce-
nii. 12. Frcf. 1658. (Nestler in Hamb.
8 Seh.)
* Edid. Andr. Reyher. 8. Gothae
1658.
— historiamm quotquot supersunt
• libri Jo. Loccenii indice philolo-
gico^t nötis illustrati. 12. Jenae,
iiteris G. Sengenwaldi sumt. Casp.
Mullei-i 1658.
— (ders. Titel). Editio novissima cor-
rectior et auetior. 12. Amst.^ apud
Joan. Jans^onium 1659.
— — 12. Amst., Elzevir 1660 und
16^5. (?)
— (Titel wie Ausg. Amst. 1659.) 12.
Amst., apud Jo. Jansson. 1663.
— ^ de rebus ab Alex. M. gestis libri
octo in capita distincti et synopsi-
bus argumentisque illustrati a Matth. .
Kader o. 12. Monaehii 1664.
— historia Alex. M. cum notis se-
lect. varior. Kaderi , Freinshemii,
Loccenii, Blancardi &e. Editio ac-
curatissima aecurante C. S.^ (Com,
Schreuetio) M. D. 8. Amst., ex off^
Elzevir. 1664. M. 1 Karte. — 1
Kpftitel, 1 ung. Bl. Vorst. , 751 S.
u. 93 S. Freinsheims Suppl. u. 23
üng. Bll. Ind. (Altheer in- Utr. 1 fl.
16 St.; Nestler in Hamb. 4 Mark;
Weigel in L. 2*f 16^.)
— -^ 12. Traj. ad Rhen. 1666.
— — Cum notis select. varior. Edit.
aceurata a G. Schrevelio, 8 Frcf.
1668. (Nestler in Hamb. 2 Mark;
Varrentrapp in Frkf. 2 fl.)
eura Andr. Reyher. 8. Gothae
1668.
— historiarum libri aecurntissime
editi. 12. Amst, Elzevir 1670. (Var-
rentrapp in Frkf. 1 fl. 5 Weiset in
. L..l8/(.)
— de rebus Alex, regis Maced. cum
supplementis , commentariis et in-
dice locupletissimo Jo. Freinshemii.
Editio nova et aceurata ab ipso
auetore paulo ante beatum suum
Digitized by
Google
Q. Curtius.
351
Q. Curtius.
obitum a dorn ata et in comnienta-
riis ac indice dimidia amplius parte
aucta. Subnexa est indicis in di-
ctos comment. appendix. Opera
et studio Ig. Henr. Rapp. 4. Ar-
gentorati , sumptibus G. A. Dolho-
pfii et I E. Zetzneri 1670. Mit 2
Kpff.— 12 Bll.Vorst., 35Bll.Suppl ,
Ul Bll. Text, 5BlI.Suppl., 43 Bll.
varr. lectt. libell., 282 Bll Jo. Freins-
hemii comm., 135 Bll. Ind. in Gurt,
u. 1 Bl. Errata , 31 Bll. ind. in
Freinsh. comm. u. 1 ßl.
Nach dem Haodexemplare Freins-
Jbei/uSy "welchem er Manches beigeschrie-
ben hatte, vermehrt n, verbessert. Der
Iudex ist sehr vermehrt; auch von dem
Besorger ds. Ausg., Jo. Hr. Rapp, ein
Register zu Fr.'s Note^ beigefügt. Das
ganze Werk ist unpaginirt. — Die un-
sere Ansstattung' dieser Ausg^ ist nicht
sonderlich, weshalb sie auch wahrschl.
in sehr niedrigem Preise steht. (Altbeer
in ütr. 1 fl. 16 St. 5 Nestler in Hamb.
S Mark; Varrentrapp in Frkf. 2 fl.
SO kr.$ Wejgel in L. 1 *f^ 16 yf.)
— historiarum libri. Editio postrema.
16. Roterodami ,- apud Arnoldum
Leers 1671. 271 S. u. -8 ung. Bll.
Index.
Zu kleine Typen n. sehr unsauber
gedruckt.
— *• — Jo. Loccenii ind, pbilol. et no-
tis polit. illustrati. 12. Amst.^ Jo.
Jansson. 1671.
24. Arast. 1671.
— de rebus gestis Alex. Magni libri.
8. Lond. 1672.
cum notisselect. varior.Raderi,
Freinshemii, Loccenii, Blancardi&Lc.
cur ante CS. (Corn. Schrevelio) M.
D. B. Amst., ex off. Elzevir. 1673.
(Fincke in Berlin Inf 12^,' Weigel
in L. 3 «f.)
— -^ Editio postrema. 24. Roterod.
V 1673. (Varrentrapp in Frkf. 24 kr.)
— de rebus gestis Alex. M. historia-
- rum quotquot supersunt libri cura
Jo. Loccenii. Editio postrema. 12.
Frcf. et Lips., apud Fickios 1673.
' -12. Salmurii 1674.
ex Jo. Freinshemii editione c.
indice necessario cura Jo. Gezelii.
12. Aboae 1675.
12. Amst., Elzevir. 1677. (?)
— de rebus gestis Alex. M.^ cum ^up-
plementis Freinslfemii, Interpret;»-'
tione et notis illustravit Mich, le
Tellier. In us. DtjJph, 4. Paris.,
2ter Theil.
Fr., Leonard 1678. (Weigel in L.
7 xf.) .
Huet soll Autbeil an <lieser Ausg.
haben. Enth. eine voh den vor. Ausgg.
verschiedene Abtheilung in Gapitel. —
Gehört zu den bessern Ausgg. der Samm-
lung^ in US. Delph.
— •— Jq. Loccenii ind. philol. et no-
tis pcditicis illustrati. 12. An>^t.y
Waasberg. 1678.
12. Lips. 1681 u. 1685.
— historia Alex. M. cum notis sele-
ctiss. varior. Raderi , Freinshemii,
Loccenii, Blancairdi &c. Editio no-
vissima cui accessit locorum diiH-
ciliornm interpretatio. 8. Amst«,
ex typogr. Blaviana sumtihus socie-
tatis 16ö4. (Altheer in ütr. 1 fl*
10 St. ; , Nestler in Hamb. ' 4 Mark
8 Seh. 5 Weigel in L. 2rf 16 s^,)
— de rebus Alex. J^. cum commeu'»
tario perpetuo et indice absolutis-
simo Sam. Pitisqi. Quibus acce-
dpnt Mottevayeri de Curtio disser-
tatio, Jo. Freinshemii supplementa ;
fLgürae ex veterum monunientis ad
historiam ^\ex, illustrandam de-
promtie et illarum exegesis; Ale-
xandri gencalogia et Synopsis chro-
nologica. 81 Ultrajecti , apud Franc.
Halma 1685. (Altbeer in ütr. 2 fl,
4 St. ; t^estler in Hamb. 7 Mark ;
Varrentrapp in Frkf. 6 fl.j Weigel
in L. S^-f 8^0
Ohne allen krit. Werth. S. Cotn-
mentar beschäftig! sich mit Erläuterung
der Sachen u. der Wörter. — * jiucU"
Pr,: 4 fl. Crevennia.
. Curtius. Cum indice philol. et notia
politicis Jo. Loccenii. 12. Amst.,
apud Janssonio - Waesbergios 1686.
M. l Karte. (Weigel in L. 1 ^ ^^.)
Cum supplementis Jo. Freins-
hemii et indice rerumcopiosissimo.
a Amst., Hr. Wetstein 16^7. M. 1
Titelkpf. , 1 Portr. Alex. u. 1 Karte.
(Weigel in L. 1 *f 14 ?f.)
cum supplementis Jo. Freins-
hemii, Jani Rutgersii emendationi-
bus nee non Jo. Loccenii ind. phi-
lelogico. 12. Frcf. 1687.
— rerum Alex. M. libri superstites'
Recens. supplementis, commenta-
riis et tab. geogr. illustravit Chrph.
Cellarius. 12. Lips., apud Thon).
Fritsch 1668.
Erste Ausg. von Cclbrlrt«. Die
Ergänzungen von Brni^o schienen ihni
> o«
, ^ Digitizedby VjOOQIC
Q. Curtius.
322
Q. Curtius»
SU kur» u, dütfiig, die von Freinshciin
aber zu weitläuftig ; er fertigte daher
SupplemeDte, welche die Mitte zwischen
beiden halten sollten. S. Noten sind
nicht oiine Werth.
— de rebus gestis Alex. M, 12. Amst.,
sumpt. societatis 1689. (Weigel in
L. 18 ^.)
— -7- Editio prioribiis correctipr.
16. Amst., iuxta exemplar Elzevi-
rior. 1690.
Zu klein n. ansauber.
— ^ illustravit Chrp. Cellarius. 12.
Lips., Fritsch-1691*
— Alexj Magnus et in illum com-
mentarius Samuelis Pitisci. Huic
accedunt index auctorum et rerum
absolutissimus, Mottevayeri de Cur-
,tio dissertatio, Freinshemii supple««
X menta, figuraeex veterum monu-
xnentis ad historiam Alexandri il-
lustrandam depromptae, illarum^
qua exegesis ; Alexandri. genealo-
gia et Synopsis chronologica. Edi-
tio secunda priori ornatior et com-
ptior. 8. Traj. ad Rheb., apud Frc.
Halraam 1693. M. 1 Karte und
llKpf.— 24ung.Bll. Vorst. (mit d.
Kpftitel) 76 S., 2 ung. Bll., 785 S,
4 ung. ßll., 77 ung. Bll. Indd. u. 1
Bl. Errata.— (Altheer inUir. 3fi.r
Varrentrapp in Frkf. 9 fl. ; Weigel
in X-. 4 «f.) Auch gr. Pap. ,
Vermehrte u. Yerb. Ansg., aber so
ineorrect, dass ganze Zeilen fehlen. — ■
Hinter der Vorrede darf Pitiscus Portr.
nicht fehlen.
— — illustrav. Chrp. Cellarius. 12.
Lips., Fritsch 1696.
cum commentar. Raderi, Bon-
garsii, Popmae, Salmasii, Grono-
vii, Loccenii et Freinshemii huius-
que et vetust. supplementis. Acc.
fig. aen. Cum idd. 8. Lugd. Bat.,
Pet. van der Aa 1696. (Altheer in
Ütr. S fl. 5 Finckein Berlin 2 '^ 20 J5{. ;
Varrentrapp in Frkf. 6 fl. J Weigel
in L. S «./.)
— — ex rec. J. Loccenii. 12» Haf-
niae 1698.
*— — cum notis Rutgersii et Locce-
nii. 12. Hamburg. 1698.
— histor. libri accuratissime editi.
24 Amst 17CXX (Varrentrapp in Frk&
40 kr.) ^
— > -» c. notis C. Junckeri. 12« Dx:esd«
>1700.
— — cum notis perpetuif adxnodam
J. Minelli cura Andr. Stubelii. 12.
Lips. 1701.
— — c. suppl. et not. in modumJp.
Minellii illustrati. 12. Amst. 1702.
(Nestler in Hamb. 1 Mark 12 Seh.)
c. supplementis et indice tri-
plici. Acced. Plutarchi de vita et
fortuna Alexandri lib.'lV. 12. Aug.
Munat. {Basil.) 1704. 5 ^.
— — ' Cum supplem. Freinshemii. In-
terpretatione et notis illustravit
Mich, le Tellier. In us. Delphini.
4. Lond«, impensis A. et J. Chur-
chill 1705. (Nestler in Hamburg
'4 Mark 8 Seh. $ Weigel in L. 2 «f
12 ^.)
cum not. Jo. Junckeri. 12. Lips.
et Coburg. 1708.
— Alex. M. et in illum conimenta-
rins 6am. Petisci etc. Edit. tertia
ornatior "et comptior. 2 Tom. 8.
Hagae Comit., P. van Thol 1708.
(Nestler in Hamb. 9 Mark, e. andr.
schön.Ex. 10 Mark 5 Weigel in L. 4 '^
18^.)— Auch gr. Pap.
Unterscheidet sich von der 2ten
Ausg. nur duich e. nenen Titel*
12. Paris. 171Q. (?)
illustr. Chrp. Cellarius. Cui
edit. suas in tironum usus notas
adjunxit Chr. Schöttgenius, 12« Lips.
1711. . .
* 8. Rothomagi 1711. (?)
\ c. notis Jo. Loccenii. 12. Hil-
desiae et Brunsv., Schröder 1712.
6%
— «^ c. notis ad modum lo. Minel-
lii. 12. Lips. 1714. 12 ^.
Cura et studio Chr. Juncker.
Editio tertia. 12. Coburg. 1715.
14 9i'
— de rebus gestjs Alex. M. libri. 12.
Lond. , ex off. Jac. Tonson et Jo.
Watts 1716. (Altheer in Utr. 2 fl.;
Weigel in L. Inf 12;^.) Auch gr.
Pap.
Von Maittaire heransgegeben^ wel-
cher Viirr. der Ausg. Veronae 1491 bei-
gefugt hat.
Mit deutsch. IJoten von Ema-
nuel Sincer. 8. Augsburg 1718 und
1720. 21 SK.
— de rebus gestis Alex. M. libri de-
cem ad usum schol. Paris, (cum
notis J. Heuzet) 12. Paris. 1720.
— > de rebus gestis Alex. M- historia
iuperstes. Chrp. Cellarius recensuit
Digitized by
Google
Q. Curtius.
323
Q. Curtius.
novit suppl., comlnentariis y indici-
bus et tabulis geogr. illustrayit. No-
tulas in usum tironum adjecit Chr.
Schöttgenius. 12, Lips., apud Th.
Fritsch 1721.
16. Amst. 1721.
Acc. T. Popmae notae. 8. Lucd.
Bat. 1722. (?)
cum notiis ad modum Jo. Mi-
nelli. 12. Lips. 17?2.
— de rebus gestis Alex. M, libri su-
perstites. Cum omnibus supple-
mentis, varr. lectt. , commontariis
ac notis perpetuis Fr. Modii, V.
AcidaKi, T. Popmae, Job. Freins-
hemii Job. Scbefferi , Cbrp. Cel-
larii, Nie. Heinsii selectis etexcer«
ptis Pb. Riibejiii, J, Rutgersii, G.
Bartbii, Job. Löccenü, M. Raderi,
Cl. Salmasii, J. Fr. Gronovii, M.
TelIierii,Cbrp.Aug.Heumanni, item-
que Jac. Perizonii vindiciis et alior.
obss. auctioribuscfue indieibus* Cu-
ravit et digessit Henr. Snakenburg,
2 Partes. 4. Delpbis et Lugd, Bat.,
apud Adrian. Bcman et Sam.
Lucbtmans 1724. Mit 17 Kpf. u. 1
Karte. — 1 Kpftitel, S7 ung. Bll.
Vorst., 824 S., 111 ung. Bll. Indd.
u. 1 img. Bl. Addenda ad notas.
(Nestler in Hamb. 22 Mark ; Var-
rentrapp in Frkf. 18 fl. 5 Weigel
in L,. 10 nf,) Auch gr. Pap. (Wei-
gel in L. 24 ^.)
FreinsbelmV Text liegt tnm Grunde
Q. ist nur selten geändert. S. benutzte
3 Leidner Hdscbf. (von denen die eine
alt u. gut) e. Venet. Ausg. , mit Varr.
2er Cod. (Florent.) welche Nie. Hein-
aius bei geschrieben hatte, sowie Gra-
ter's Noten, und einige altef-e Ansgg.
Von den Erklärungen der frühern Her-
ansgeber nahm S. das Wichtigere auf,
des Eigenen hat er wenig beigefügt.
Die Herausgabe wurde mehr auf Zu-
ratken der Buchhändler, als aus eigenem
Antriebe veranstaltet. {Auct,-Pr, c. Ex.
auf gr, Pap, 54 livres Gaignat; 15 fl.
10 sols Crevenna; 120 fr. Saini-C^ran;
92. it. de Cotte; 100 fr. Gaille.)
— — Interpretati one et notis illustr.
Mich, le Tellier. In usum Del-
pLini. 8« L.ond. 1725.
— ^ — (cur. Mäittaire.) 12. Basil. 1726.
6 ^.
— Alex. IVI* bistoria, snppl. Freins-
Bemii aucta, commentariisque 0.
Cellarii c. indd. et üg. aen. illustr.
S Tool. 8* Hagae Com.^ Alberto
& van der Kloot 1727. M* Kpf.
(Altheer in Utr. 1 fl. 16 st. 5 Wei-
gel in L. 2«^ 8^.)
Dazu legt man die franz. Uebers.
▼. Vaugelas von demselben Jahre.
c, notis perpet. ad modum Jo.
Minelli. 12. Lips. 1730.
— de rebus Alex. M. reete tandem
captui juventutis accommodatua
oder deutliche und nach dem Be-
griffe der Jugend endlich'recbt ein-
gerichtete Erklärung des Curtii.
Neue Aufl. — übersehen durch
' Emanuel Sincerum. 8. Berlin, Rü-
diger 17S0.
8. Augsburg 1734.
— historiarum libri. 12. Edinburff.
1732.
— •;— Chrp. Cellarius recensuit, no-
vis supplementis , indd. et tabulis
geogr. illustravit. 1%, Regiomonti
1737.
Notulas in usum tironum ad-
jecit Chr. Schöttgenius. 12. Lips.,
Fritsch 1737 u. 1745. (?)
Cum notis ad modum Jo. Mi-
nellii. 12. Lips., Weidmann 1740.
12 f{.
12. Amst. 1740.
— — Mit deutsch. Noteri von Eman.
Sincfr. 8. Augsburg 1745.
— bistoria Alexandri magni. 12. Ha-
lae, Orphanotr. 1745. 5 ^.
— de rebus gestis Alex. M. libri su-
Eerstites cum supplementis Freins-
emii (et versione gallica Vauge-
lasii) {Cur. J. P, MUUro.) 2 Tom.
8. Berolin., Ambr. Haudel746. 1«^/*.
Sehr sauber. Hr. Weigel hat No. 845 j
e. Ex. mit der Aneignung , an König
Friedrich H. u. m. dem meisterhaften u.
seltnen Portrait des Königs nach A.
Pesae von G. F. Schmidt gestochen zu
5 ^i angesetzU
Q. Curtius Rufus. 2 Vol. 16. Lond.,
-typif J. Brindley 1746. (Weigel in
L. S*/8^.) /
Nicht sauber Textesabdr. Die Ty-
pen sind zu klein.
Mit deutschen Noten von Eman.
Sincer. 8« Augsburg 1747^ und das.
1750.
— de rebus gestis Alex. Magni libri
(c. Mich.' Mittair e) 12. Lond. 1751
oder 1752.
— — Ad usum Scholar. Paris. (Cum
not. J.yHewut.) 12. Parisi 1754»
21*
Digitized byVjOOQlC
"Q. Curtius.
324
Q. Curtius.
^ _ de rebus gestis Alex. M. libri de-
cem (c. supplementis Freinshemii).
12. Paris., typis J. Barbou 1757.
(Nestler in Hainb. 6 Mark 4 Seh. ;
Weige.l in X.. 2^f 12^.)
Saubrer, Abdr, des Textes nach
Soakeuburg» Der Herausgeber Jo, Cap-
perouier will Pariser Mss. vergli-
chen haWn.
Mit deutschen Noten von Eman.
Sincer. 8. Augsburg 1757. 20 ^. u.
1776. 16^.
' — — ex recens. Valart. 12. Paris.,
a>u(jl Barbou 1764.
— — phrp. Cellarius recens. et il-
lustr. 12. Lips. 1765.
(c. Mich.' Maittaire) 12. Lond.
1769.
selectiss. notis varior. illustrati
(a Jos. Falart) l8. Rothomagi 1770.
Nach Valarl's Ausg. 1764 abgedr.
mit Bruno's Supplem.
— de rebus gestis Alex. Magni libri
Buperstites cum supplementis J.
Freinshemii. 12. BeroL,Haudel770.
' , ^ *f •
«-T^— Ad opt. editt. recusa, g. Herbi-
pol. et Fulda 1778. , 8 /<<.
-^ de rebus gestis Alexandri M. libri
cum supplementis J. Freinshemii.
Praemittitur notitia litter aria. Acce-
dit index studiis societ. Bipontinae.
Editio accurata. 8. Biponti , ex ty-
pogr. societatis 1782*
Nach der Ausg. Freinshelnis von
1670.
— — Selectiss. no^s varior. illustrati.
12. Rothomagi 1787, (Nestler in
Hamb. 8 Seh.) ' . .
Secündum optimas novissimas-
^ que editiones. 8. Manhem. 1790,
" 14 ^. Postp^p. 21 n-
s 12. Halie, Orphanotr. 1794j
— opera cum supplementis ^et ex re-
cens. Freinshemii. 12. Norimberg.
1801.
— . de rebus gestis Alexandri Magtri
libri cum supplementis J. Freins-
hemii. Praemittitur notitia litera-
ria. Accedit index. Studiis socie-
tatis Bipontinae. Ecjitio altera emen-
datior et auctior. 2 Vol. 8. Argen-
tor. , ex typogr. societ. Bipont.
1801. ^ . 1 »;/'8^.
*^ de rebus gestis Alex. M. libri su-
perstites. E recens. et cum supple-
mentis Jo. Freinshemii. Varietate
Jectiqnis at«[ue j>erpetua aänota-
tione' illustrati ^ a Dit. Joach, Theod.
Cunze. Vol. I. 8. Heimst., apud
Pleckeisen 1802. 8 ang. BIL. Vor«t.,
LXXVf S. Vorst. u. 389 S. u. 1 Bl.
Errata. • 1 «f 6 j^.
Nach Freiusheim*8 Recens. Nene
krit. Hülfsmittel sind niciu benutzt. Der
Coinmeutar erläutert die Worte u. Sa-
chen. — Uayolleudety eolb. nur Freins-
helul's Suppl. zuoi ersten n. zweite a
Buche, u, das 3te — öle Buch, un-
sauber u. nicht correcl, Recens. in d.
Jenaer Lt. Ztg. 1807 Nro. 264. — Jm
Jahre 1795 wurde von dieser Ausg. die
erste Abthlg. mit Jaesonderm Titel aus-
gegeben. '
— . de rebus gestis Alexandri M. Ji-
bri superstites ad optimorUm ex-
emplarium fidem recensiti atque
prooennio et indice rerum instructi
a Frd. Schmieder. 8maj. Götting.,
apud Dietrich 1803. 20 ^ (herab-
ges. Pr. 14j?f.) Schrb. Pap. 1^^ 6^
. (jetzt 20 ^.) Vel. Pap. 2^f (jetzt
1 ^f 8 ^.) — Commentarius perpe-
tuus in Q. Curtii Rufi de rebus
gestis Alex. M. libros — conscri-
ptus al Frd. Schmieder. 8maj. Ibid.,
id. 1804. 20 </i (herabges. Pr., iS^.)
Schb. Pap. i^f 6^ (jetzt 20 ^f.)
Vel. Pap. 2 ^'/5 (jetzt 1^/8 ^.) —
Beide Theile zus. kosteten sonst
l^f 16jf{ (jetzt l«f 2i?^.) Schb.Pap.
2*^ 12^ (jetzt l*y 16^.) Vel. Pap.
4«/* (jetzt 2uf 16;?{.)
Der Text der Ausg. von Snaken-
bnrg liegt zum Grunde, ist aber aa
manchen gellen gut geändert. Der
Coininentar beschäffiigt sich vorziigl.
mit Verglelchung u. Ergänzung des G«
ans griech. Schriftstellern u. der Erltrg.
der geschicinl. u. geograph. Puucte.
— de rebus gestis Alex. M. libri. Zum
Behuf der studirenden Jugend mit
Anmerkgg. u. einem Wortregister
herausgegeben von Alb. Christ.
Meinecke. 2 Bände. 8. Lemgo,
Meyer 1805. 2 «/.
Werihlos.
Curtius. Juxta edit. in usum Delph.
recens. Valart. (Stereot. d*Hcrhan).
,18. Paris, NicoUe 1811 u. 1816. 2 fr.
— de rebus Alex, M. libri X. Textu
recognito, insighiori.lect. varietate,
notis indicibusque histor. atque phi-
lol. adject. edidit J. C. Koken.
8maj. ,Lips., Hahn I8l7. 20 f{,
r^ — 12. Norimb., Riegel 1818. 10^.
— — 8. Halae, Orphanotr. 1818. 6^,
-^ — 8. Ibi4., id. 1821. • 6 ^.
.^**- opera. quae snpersunt in capita
Digitized by
Google
Q. Curtius.
3^5
Q. Curtius.
dist. et synops. argumentisque il-
lustr. 8. Campid. (Landshut, JCrüll)
1821. . 1. «A
— — Ad codd. Parisin. recensitus
cum varr. lectt. et Freinshemii
supplementis 'et selectis Schmieden
variorumque commentarüs, notis,
mappis et indicibns edidit N. E.
Lemaire. 3 Vol. 8niaj. Paris., Le-
mairet82?. Subscr. Pr. 85 fr. (Vol.I.
10 fr. II. 10 fr. III. 15 fr.)
— de rebus gestis Alex. M. qui su-
persunt libri. Emeudatius edidit
et animadv. ^djecit Frd. Hr. Bothe.
. 8. Manhem., Löffler 1823. 316 S.
Der Text ist uacb den besten Aiisgff,
abgedr. Unter deius. 8iebe\i kril. Wo-
tcn von Both<*.
Edit. stereot. 16. Lips., Tauch-
nitz 1823. 12 f{.
— — libri octo qui supersunt ad o-
ptimas editt. collati cum supple-
mentis J. Freinshemii. Mit deutsch,
Inhalts-Anzeigen, erläuternden An-
merkungen und den vorzügUchern
Varr. zum Gebrauche der Schulen
von Ignaz Seibt. 8. Prag, Enders
1826. 1'/«^.
Text nach Freinsbeim , mit einigea
Verbess. nach Schmieder. Die An-
merkgg. siod seicht u. geben oft nur e.
(zuweilen ganz unrichtige) Uebefs. von
Wörtern u. Phrasen. Frein«Heinifi Suppl.
lind beigefügt. — CorrecU
de rebus geslis Alex. M. libri VIIl
qui supersunt, ad fidem codd. Mss,
recens. G. T. Zumpt.. Adjecta sunt
nova libror. argumenta et diversi-
tas Icct. Freinshemian. 8maj. Be-
rol. sumtibus Ferd. Dümmleri
. 1826. XXX ü. 378 S. 1 a/> 4 /<.
Neue Recens. nach 2 Leidner, 2
Florent. Godd. u. Modius Ausg. Aus-
serdem benutzte Z. 7 andere, aber we-.
uiger werlhvolleCodd. Die Abweichnu-
gen von Freinsheini's Texte sind ange-
geben ; das volUländige Varianlenver-
zeichniss n. rechtfertigende Noten sind
einer grössern Ausgabe j ,von welcher
diese nur e. Vorläufer ist, aufbehalten.
Der Text ist in kleinere Abschnitte ab-
getbeilt u. den einulnen Büchern neue
lobaltsanzrigen vorgesetzt. — Receu*'.
in der Hallescli. Lt.-Ztg. 1829. Nro. U
— 1^-
— libri superstites cum Freinshemii
supplementis recensuit et accuravit
J. Carey. {ßegenVs Edii,) 18. Lond.,
Baldwin 1826. 7 Sh. (Fr. Fleischer
in L. 2«/5 8^.)
— historia Alex. Magni. 16* LipSr,
Tauchnitz 1826. 12 fi (herabges.
Pr. 8 ^f.) fein Pap. 16 ^.
— de rebus gestis Alexandri Magni
libri superstites. Ad opt. editt. fi-
dem schol. in u'sum adornavit G.
H. Lünemann. 8. Hanno ver.^ Hahn
1827. VIII u. 248 3. 9 f{.
Schmieder's Recension liegt zum
Grunde ; der Text ist aber an vielen
Stelleu verltessert.
— de rebus gestfis Alex. Magni libri
decem. 18. Paris*, Belin-Mandar
1828.
— de rebus gestis Alexandri Magni
libri superstites cum Freinshemii
supplementis. 2 Vol. 8. Paris , ctlc.
G. L. F. Panckoucke 1829. 2«/« 8/{.
Sehr sauberer Abdr. des Textes.
Bildet auch den 3ten u. 4ten Band von
^auckoucke's bibl. nova' scriptt. latin.
— de gestis Alex. M. regis Maced.
libri qui supersunt octo. Appositis
Jo. Freinshemii supplementis et ad- ,
iecta varietate lectionis maxime
memorabili edidit Anton. Baum-
stark. 3 Vol. 8. Stuttgart, sumt.
Garoli Hoffmann 1829. LVI u. 117,
, 212 u. 198 S. 1*/ Sjr^.
D. Text ist nach Zumpt abgedr.
Die wichtigeren Varr. stehen unter dem
Texte. Enth^ e. Etuleitung über das
Zeitalter u. die Schriften des Gurtms, *
in welcher das in neuem Zeiten dar-
über Verhandelle kurt besprochen wird.
— de rebus gestis Alex. M. lilTri X.
Recensuit selectissimis notis varior.
illustravit, p.rosodiae signis voca«
bula distinxit, ind. geogr. instruxit
G. M. E***. 18. Paris*, Maire-
Nyon 1829.
— orationes a Valentino Thilone
brevi analysi et locor. communium
evolutione illustratae. 12. Lips.,
apud J. S. Frickium et J. B. Seü-
boldum 1567.
12. Amst. 1655.
— Morceaux choisis avec une Version
interlin^aire p^r Briöre etFr^mont.
12. Paris, Delalain 1820.
Q. Curtii Rufi historiar. Alex. M. Ma-
cedonis duo priores libri hactenus
desiderati. 8. Vehet. , Bordoniua
1655,
Untergeschoben n. durchaus Woh-
les , aber von der grössten SelienSeit.
Q. Gurtii epistolarum libri V. 4* B.e-
gii, Ugo de Rugeriis 1600 ult.Aug.
Digitized by
Google
Q. Curtius.
326
Q. Curtius.
26 BlI. mit 29 Zeilen und Sign.
a — c.
jiucU-Pr.: 8 St. Pinelli, mit Pli-
iiii Episc. 4. Venet. 1502.
— — Fol. Venet. , Jo. de Cereto de
Tridino alias Tacuinus 1502. 14 ung.
BlI. Sign, a — b.
Nachdraek der vorigen. (In Wol-
fenbütiel.)
Q. Gurtii elegantiriime orationes &
epiltole. 8. Venundantur Parrhifiis
in vico fancti Jacobilub ligno trium
coronarum. Zu Ende: Impreff. pa-
rilius {sie) in edibus Job. Barbier
1507. 24 Novbr. Sß ung BU. 'Sign,
a — e, (In Göttingen.) — (Altheer
in Utr. 1 fl. 10 st.)
Diese Briefe ^ind nach der ersten
Aiisg. (Reggio 1500) abgedr. in Fabri-
cii bibl. lat. 8. Hamb. 1721 T. II
^p. 796-- 861.
' TlebersetzjingeTi.
Quintus Curtius —- paa Dansk äff Win-
gaärd. 8. Kiöbenh. 1704.
— Alex. Magni Königs in MaCedo-
nien Historia. 8. Frkf, amM. 1575.
Die Existenz dieser Aasg. ist uo-
verbürgt.
— von den Tahten Alexanders des
Grossen der Macedonier Königs
aus dem Latein, verdeutscht voif
Hans Frd. von Lehsten. 8« Rostock,
gedr. bei Walter» 1653.
Erste Aus^» dieser Uebersetiaiig.
L.'s Gattinn soll grossen Aatheil daran
gehabt haben.
8. Frankfurt, auf Joach. Wil-
dens Buchhändlers in Rostock Ko-
" ^sten 1658.
8. Daselbst, ders. 1666.
8. Daselbst, bei Joach, Wilden
Wittwe u. Erben 1676.
8. Frkf, u. Leipzig, in Verle-
gung Joach. Wildens u. Job. Adam
Pleners 1684.
^ 8. Frkf. u.Xpz., Wilden 1705,
— gegebene Nachricht von dem Le-
ben u. von denen Thaten Alex, des
Grossen, ivelche in die reine teut-
. sehe Sprache übersetzet, wie auch
mit latcin. Phrasibus u. vielfältigen
Anmerkgg. u. ausführl. Supplemen-
tis versehen worden ist, nebst ei-
ner Vorrede etc, (von Leonh. €hrph,
RuhUn.) 8. Halle, Renger 1720.
übfers. vo;i Chr. Wilh. Kritzin-
ge;r. 8, Bautzen 1748.
— von dem Leben und den Thaten
Alexanders des Grossen mit Job.
Freinsheims Ergänzungen ins Deut-
sche übers, von Job. Franz Wagner,
2 Thle. ö. Lemgo, Meyer 1768.
Inf 12^.
D, Uebers. ist breit«
— von dem Leben und den Thaten
Alexanders des Grossen mit Job.
Freinsheims Ergänzungen, Uebers«
u. mit erläuternden Anm. begleitet
von J. P. Ostertag. 2 Thle. 8.
'Frankfurt a, M., Hermann 1783 —
, 1785. 1»^ 14^.
Nicht unTerdienttlich y aber jetzt
ungenügend.
Zweyte, verbesserte Auflage.
2 Bände. 8. Daselbst , ders. 1799.
1a/ 14^.
Ist nur die vorige Ansg. mit einem
seilen Titel.
— (dtrs. Titel) 2 Bände. 8. • Wien
1799. M. 2 Kpf. 2 fl. 45 kr.
Mftcbdr. der vorigen.
— — übers, von A. von Rainer. /2
. Bände. 8. Wien, Ant. Doli 1806.
M. 1 Kpf. 1 AyJ 85f^ Schb. Pap. 2^/.
The historie of Quintus Curti.us con-
teyning the Actes of the greate
Alexander translated out of Latin
into- Englishe by John Brende, 4,
London, printed by Richard Tot-
tell 1553 auch 1561 u. 1584.
Erste engl. Uebers.
•^ 8. Lond., printed by BicH.
Tottel 1570.
— — 4. Lond., by Abel Jejfes 1592.
The life and death of Alexander the
Great, king öf Macedon , in ten
books, written by Q. Curtius Ru-
fus and translated into English by
Robert Codrington. 4. Lond, 1652.
Auch 1661.
12. Lond. 1670 u, 1673.
The life ctf Alexander the Greät
written in Latin by Quintus Cur-
tius and translated into English by
several hands, ^ith an epistle to
,the Queen Mary by Nah um Täte,
being a comparaison of some of
the actions of King William With
those of Alexander the Great. 8.
London, printed far Francis Saun-
^ers 1690.
The histoify of the wars of Alexan-
der the Great/ trsL from Quintus
Digitized by
Google
Q* Curtius.
327
Q. Curtiüs*
Curtius b'y John Digby. 2 Vols. 8.
London 9 printed for Bernard Lin-'
tot 1714 u. 1726.
Revised by Young. 2 Vols. 12.
Lond. 1747. M. Karten.
The history of the life and reign of
Alexander the Great from the la-
tin. A nfew translation. 2 Vols. 8.
London, Harding 1809. 1 L. 6 Sh.
Quinte Curse de la vie et gestes
d*Al exandre le Grand (t^rad. en
fran^. par Vasquez de Luceney Por«
tugais) Fol. Paris, Anthoine Verard
8. a. (um 1499) goth.
Erste, fronzöd. Ueber«. und hocbst
seUeo. (Eio schönes *Cx. \n der köoigl.
Bibl. zu Paris.)
4. Paris, Michel le Noir 150S.
Quinte Curce historiographe ancien
— coi^enant les belliqfieux faictz
d'armes cbnduictes et astuces de
guerre du preiix ot victorieux roy
Alexandre le Grant? translat^ du
latin cn francöys ' (par Vasquez de
Lucfsne) et puis nagu^res reveu et
concordö avec Plutarque, Justin -^t
aultres. F'ol. Paris, Jacques le Mes-
sier 1530 u. 15S4.
Nacli Tlioit X. Vn p. 210 crscb.
ancb e. Ausp. pAris, par Ant. Gousteaii
ponr Galliot dn Prrf 15S0, welche viell,
Dur e. anderer Titel ist.
— — 18. Paris (par Jehan Bignon)L
pour Ch. P Angelier 1540.
— — 18. Paris, veuve Regnault 1555.
\ Viell. mit der folgenden ein aod
dieselbe.
Quinte Curse. Historiographe ancien
et moult renommä contenant les
helli^neux faitz d^armes du preux
et victorieux roy Alexandre le grand.
Translatö nouvellement de latin en
francois & Concor d^ avec Plutarque,
Justin & autres autheurs.' P-ßueu
et corrigöoutre les precedentes Im-
pressions. 16. Paris, par Estienne
Groulleau 1555. 16 ung. Bll. Vorst.
u. 351 gez. Bll.
Abdr. von einer der vorhergehen-
den Attsgg. — (In Wolfenbültel.)
—7 — tourn^ en fran^. par Nie, Se-
guier. 8. Paris 1613. — (Auch Ge
növe, Petr. de la Roviöre 1614 ?)
— — Seconde Edition enrichie d'ob-
servations. 8' Paris 16^3.
Histoire d'Alexandre le Grand escrite
par Q* Curse ChevL', Rom. Tra-
duction nonvelle dedi^e & Monsieur
le Premier Presidi« 8. Paris, chex
Toussaint Quinet 1646. 1 Kpftitel,
5 ung. Bll Vorst., 772 S.
Ist wirklich eine neue Uebertragang,
der Verf. jedoch his jetzt noch unbe-
kannt. Auch Barbier vermochte nicht,
ihn auszu mittein. In der Vorrede des
Verlegers wird er un dfes roeillenrs c»-
pris du siicle genannt.,— (In Wolfen-
bütlel.)
Quinte Curce. De la traduction de
M. deVaugelas. S.Paris, A. Courb^
1647. • '
Ist nach Barbier verdächtig.
— de la vie et des actions d'Alex. le
Grand. De la traduction de Vau-
gelasi avec les supplemens trad.
par du Ryer. 4. Paris 1653.
Vaugehs wandte 30 Jahre an diese
Arbeit. Das Ansehn dieser Uebersetzung
hat sich bis auf die neuere Zeit behaup-
tet. •— Diese Ausg. wurde von Chape*
lain n. Courart besorgt.
— (ders. Titel) 4. Paris, Augustin
Courb^ 1655. M. 1-Karte. — 1 Kpf-
titel, 19 ung. Bll., 773 S., 22 ung.
Bll. Ind. u. 1 ßl. mit Privileg. (In
Wolfenb.)
4. Ibid., id. 1657.
— — Troisifeme Edition sur une nouv.
copie de Pautheur qui ä est^ trou-
vöe depuis la preraiöre et la se-
sonde impression". Avec les supple-
mens de Jenn Freinshemius trad.
par feuMr. du Ryer. 4. Paris, Au-
gustin Courb^ 1659. (In Götting^i.)
Von dieser Ausg. kennt man eio
Ex. auf gr. Pap., welches bei la Val-
li^re zu 49 livres verkauft wurde. /
2 Tom. 8. Paris 1662 u. 1664.
Nouvelle Edition sur une iiöu-
velle copie de l'autheur qni a estö
trouu^e depuis les pyemiert im-
?ressions. Avec les Supplemens de
ean Freinshemius sur Quinte Gurce
trad. par feu Mons. du Ryer. 4.
Rouen et se vend ä Paris cnezTh.
Jolly 1664. M. 1 Karte. — 1 Kpfti-
tel , 19 ung. Bll. Vorst. , 609 S.,
16 ung. Bll. Regst. (In Wolfenb.)
Derniöre Edition. 8. Amst*, chez
Jean de Ravestein 1665.
-T De la traduction de M. de
Vaugelas. Troisiöme Edition sur
une nouv. co'pie de l'auteur , avec
les supplemens de Jean Freinshe-
mius trad. par feu Mr. du Ryer.
8. Paris, chez Levis Billaiue 1668.
Digitized by
Google
Q. Curtius.
328
Q. Curtius.
8. Amst. 1673.
^ 2 Tom. 12. Paris. 1680. (Nest-
let in Hamb.. 1 Mark.)
Edition nouvelle enrichie de
'figures avec les supplemens de J.
Freinshemius^ trad. par feu Mr. du
Ryer. 8. Amst., Henryk Wetstein
1684. M. Kpf. ^ .
— — De la traduction de Mr. de
Vaugelaf. Avec le latin k c6tö
Dernifere Edition divisöe en deux
volumes. Sur une nouvelle copie
de Tauteur etc. Avec les supple-
mens de Jean Freinshemius sur
Quinte' Curce. 2 Tom. 12. Paris,
chez Louis Billaine 1692.
— — Edition nouvelle enrichie de
ügures. Avec les supplemens de
J. Freinshemius. Trad, ^ par feu
M. du Ryer. 8. Amst., chez Henri
Wetstein 1696. M. Kpf.
8. Amst. 1699 u.,t700.
— — De la traduction de Vaugelas,
avec le latin ä cötö et les Supple-
ments de J. Freinshemius trad. par
du Ryer. 2 Tom. 8. Paris 1716.
(Nestler in H imb. 1 Mark 8 Seh.)
De la traduction de Mr. ^de
Vaugelas. Avec les Supplements
de Freinshemius trad. par Mr. Du
Rier, 2 Tom. Lat. et fpan9. 12. la
Haye, chez >lberts et van der Kloot
1727. M. (schlechten) Kpf.
Wird auch zu der Ausg. von dem-
AelEen Jahre gelegt.
Avec le~ texte latin. 8. Berlin,
Ambros., Haude 1746 u. 1770. 1 a/'.
-7-, Histoire, d'Al exandre le Grand
trad. par Beauzöe. 2 Tora. 12. Pa-
ris, ßarbou 1781. y
— — Nouv. Edition. 2 Tom. 12. Pa-
ri« 1789,
^-^ — Avec le Supplement de Freins-
' hemius, en lat. et en fran5. par
IS^gnot. 2 Tom. 8. Paris, Didot
jeune 1781.
Trad. par Beauz^e, Quatrifeme
. Edition. 2 Tom, 8. Avignon, Gui-
chard 181?. ^ 6 fr.
— — Nouv. Edit. 2 Tora. 12. Pari»,
Delalain 18'iO. 6 fr.
Nouv. Edition. 2 Tom. 12.^
Ayignon, Guichard 1826. 6 fr.,
Histoire d'Alexandre le Grand par
Quinte - Curce. Traduction nou-
velle par- Aug. et Alph. Trognon.
3 Tom. 8. Paris, Panckoucke 1828
— 18^9. Subscr.-Pr. 21 fr.
Ge;hürt ' zur Biblioth^qae latioe^
frang. par Paockuucke, liVralaon 11. 14.
w. 18.
Curtii historie van *t leven ende de
daden Alexandri de Groot overge-
set door A. Snell. 8. Amst. 1639.
— — 8. Rotterd. 1648.
— historie van 't leven en bedriif
van Alexander de Groot met de
VervuUing van 't eerste en twede
^ Boek en van andere plaatsen door
J. Freinshemius. Alles door J. H.
Glazemaker uit het Latyn vertaalt.
8. Amst., by Gerrit van Goedes^
berg 1663, auch daselbst 1683.
— historie van Alexander de groot
8. Antwerp.' 1694.
— — 8. Amst. 1728.
La historia d*Alexandro magno —
scripta da Q. Curtio Ruffo, tra-
docta in vulgare da P. fcandido.
(La comparatione di Caio Julio
Cesare imperadore et d'Alexandro
magno da P. Candido ordinata)
Fol. min. Impressum Florentiae,
apud Sanctum Jacobum de' Ripoli
U78, rdm. - 166 Bll. mit 32 Zei^
len, ohne^ ßllzahl. und Custoden,
aber mit Sign, a — z, 9, R, A — D.
Erste ital. üebersetzong , welche
im Jahre US8 verfertigt wurde.
AucU-Pr.: 81 livres la Valli^re: 3 L.
11 Sh. 6 d. P4ris. — Ein Ex. aufPcrg.
besass der Herzog von Cassano-Serra.
Es soll mehrere Exx. .auf Perg. geben.
, Die Aasg; Fol, Milane 1488 ist
sehr verdächtig.
Historia d'Alexandro Magno scripU
di Q. Curtio Ruffo histoMco elo-
quentissimo et tradotta in vulgare
da P. Candido. 8. Florent., heredi
di Phil, di Giunta 1519. 222 Bll.,
1 wss. Bl. u. 1 mit der Lilie.
Quinto Curtio. 8. Vinegia, Gregorio
^ de Gregorii 1524 del mese de
, Aprile.
-.- (Titel wie Ausg. 1519). Florentia,
per li -heredi di Phil, di' Giunta
153Q. di Novembrio. 223 ßU.
— da P. G^ndido di latino in vol-
gare tradotto, et novamente cor-
retto. 8. Vinegia, per Vettor. et
PieroRavano dölla Serena et com-
pagni 1531 del 'mese di Agosto.
196 gez. Bll. ^
Nachdr. der vorhergehenden Jun-
tine, (In Wolfenb.)
Digitized by
Google
Q. Curtius,
32Ö
Q. Curtius.
-— (ders, Titel) Aggiuntovi una com-
paratione di Giulio Cesare e di
Alessandro composta per esso Can-
dido. Nuovamente con gran dili-
genza stampato. 8. Vinegia, per
Vettorq. Piero Havano et compagni
1535 del mese di Settembrio. —
. (In Wolfenb.)
— — trad. per Tomaso Porcacchi
cpn alüüne annotazioni, dichiara-
zioiv et avvertimenti e con una
lettera di Alessandro ad Arislotele
del sito deir.India. 4. Vinegia, ap-
presso Gabr. Giolito 1558. (Neu.
^ Titel: 1559.)
Gebölt zur Collana latina,
12. Venet. 1565.
— — trad. per Tomaso Porcacchi.
Con alcune annotationi , dichiara-
tioni ic avvertimenti. 8. Venet.,
prcsso Gio. Pietrd Brigonci 1661,
54 ung. BU. Vorst., 622 S.
12. Ibid., id. 1665. 1668. 1673.
12. Venet. 1676.
trad. da Nie. Castelli. 8. Lips,
1698. (?)
— — trad. per Tomaso Porcacchi,
12. Venez., Remondini 1736.
trad. . tla Giuseppe Feiice Gio-
vanni. 8. Milano 1829. 469 S.
'• Ins Polnische übers. Fol. Kra-
kau 1624.
— ~ Ins Russisch^ übers, von Elias
Kopyewitz. 4. Moscau 1710.
russ. übers. 4. St. Petersburg
1724. (WeigelinL. Wo. 12725. 3*^)
russ. von St. Krascheninnikow.
. 2 Thle. 8. St. Petersburflr 1750.
Curtius historike skrifFter och sann-
färdige Berättelser om Konunges
äff Maced. Alex, then Stores verte-
rade pa swenske Sparket af Joh.
Sylvio. 8. Stockholm, Hr. Keyser
1695. 8 ung. BU. und 616 S. (In
Göttingen.)
Erschieu zaer&t in Stockholm 1682.
La historia de Alexandre scritta de
Q. Curtio Ruffo (per Luis Fenollet
en lengua Valenciana transferida).
Fol. Barcellona, per Pere Posa e
Fere Bru companyos 6 del mes de
-Julol 1481. froth.
S: Mendez T. I. p. 27 udd Gabal«
lero p. 13.
Fol. Sevilla, per Meinardum
Ungut et Stanislaum Pölonum 1496.
Quinto Curcio de . las hechos del
magno Alexandre rey de Macedo-
nia nuevamcnte traduzido (por Gahr,
äe Castaneda) Fol. Sevilla, Crom-
berger 1534.
— de la vida y acciones- de Alexan-
dro el Grande, trad. de la lengua
latina en la Espanola por Math.
Ybanez de SegoviayOrellana. Fol.
Madrid 1699.
4. Madrid 1781.
Geschätzte Uebertragnng« x
— — Ungarische Uebers. von Pdl
Forrd. 8. Debreczin 1619.
Erlauf er ungsschrifteni
jicidalii, VaL, iu Q, Curtium aoimad*
versiones. 8. Frcf. ad Moen., Fejer-
abendt 1594.
Rühae AenderuDgen des Textes
nach CoDJectiir.
Delle geote Curzia e deir eiä di Q.
Curlio rhistorico ragioosmento. Del
eoDte Giovan Francesco Giuseppe
Bagnolo. 8. Bologna 1741. 259 S.
BeUermontiiy Nie, disaertatio iu Q. Cur-
tium , Suetoo.^ Tacitum. 8. Basil.
1626.
Boeder, 'Jo, Hr. , excerpta Curtiana —
ia ejusd» dissert. acad. Argentor.1701*
T. 2. p. 653 sq.
Bothe, F, H., krit. Bemerkungen zu
Curtius — ^ in Friedemann u. Seehode
Miscell. etil. Vol. I. P. 2 p. 376—
381. P. 3 p. 547 — 553. P. 4. p. 683
— 690.
Boxhorniiy "M, Zuerii , epistola ad Nie.
ßlancardum de Persicis Curtio me-
nioratis vocabulis eorumque cum Ger- .
manicis cognatlone. Praefatione, notis
et addilameutis instructa a X H. von
Seelen i— an: Gu, Burtoni Xeitpava
veteri^ linguae persicae quae- apud
priscos scriptores grecos et latinos re-
periri potuerunt. 8. Lubccae^ Pt.
Boeckmann 1720.
{Brisson , Barn,) de regio Persarum
principatu libri III. 8. Paris 1591.
(Weigel in L. 1 '•M ^0
!Edilio altera c. bot. Sylburgij. 8»
Ex lypogr. H. Commeliui 1595. (Wei-
gel in L. 12^.) ^ .
Post Sjiburgi edit. praeter com^
plur. sublat, error, testim. Graec. vers«
iat. auct. — op. Jo, Hr. Lederlini. 8,
Argenton 17lO. (Altheer iu Utr. Ifl»,
Weigel ia L. 20^.)
Burgess , Th. , variae lecit. et supple«
meuta Curtii e Godd, Mscr« QÖrp«
Digitized by
Google
Q. Curtius.
330
Q. Curtius.
Christi et Bodlej. — in Mnsei Oxoo.
Literat, conspectu. 8. Oxoo. 1792.
p. 1 — 50.
Buttmann f Phil,, üb^r das Leben de»
GeschicUtschreiber^ Q. Curtiit» Rufus.
In Beziehung auf A. Uirts Abhandlung
« über denselben Gegenstand. 8* Ber-
lin, Nauck 1820. S2 S. 4 ^.
Carolin Phil.y animadv. bistoncae, poli-
ticae, philolog|cffe in Q. Guriil Rufi
de rebns gesti« Ajez. M. libros X qui-
bus diaserutio nova praemittitur. 8.
Noriberg. 1663.
Eiusd. anim^dv. in Curtiam — a. Gel-
lius Ei-Itgsciir.
Clerici, Jo. , judicinm de Curtio — in
ejt^sd, Ars critica. 8. Amst., Gallet 1697
T. II p. 535 — 716.
Vcrgl, Perizoniu^,
Le eiere's criticism npon Q. Cnrtins
and some reinarks «pon Perizonius'
vindication of tbat author by Jobn
Rook — an des«, engl, üebersetzung
Ton Arrian^s Feldzng Alexanders« 8.
Lond. 1729.
G. C, B, {Goftl, Corte, Bescouiensis)
epistola crilica ad G. A«, Heumann de
emendatt. Gnriianis. 8* Lips., Weid-
mann (1719). 32 S.
Ist eigentl. e. Stuck ans d. Actis
Erudit. Lips. Suppl. T. VII. Sect. 2.
Vergl. Heumann,
Cunze, D, J, T. , animadversionfs cri-
ticae in locos quosdam Curtii. 8.
Heimst. 1789.
Ernesti, Jo, Henr,^ officla Cnrtii sen-
tentiosa cum translat. trochaica de~
promptisqne ex phtlosopliia practica
anuotatt« 4. Lips., litteris Zeidieri
1712. 68 S.
üsurpata a Curtio in particalis latinitas
tarn in se spectata quam cum Gorne-
liana dictione cpllata in specimen con-
scribendi in unum autorem lexici ediia
a Jo, Hr, Ernesti, fi, Lips., sumti-
bus Lanckisl719. 418 S. u. 13 ung.
Ell. Indd.
Fett er iy Mich,, snccus Gnrtianus s. bi-
storico poHticae obss. ex Curtio. 8.
Witteberg. 1668.
Freinshemiiy Jo,, supplementnm in bi»
storfam Q* Curtii Rufi ad virum am-
plissimlim Frid. Reichardum Moc4ie-
lium«' 8. Edebatur Arf^entoraii (s. tjr
pogr. nom.) 1639. 88 ung. BU. -
Eiusd. comnientarii io libros supeisti-
tes Cnitii. 8. Arirentor., apud berede«
Las. Zexaeril6S9. (WeigeliaL. 1«^.)
Cartii pbraseoTbgia studio H, Goehelii,
8. Frcf. 1715. 8 f{.
Heumann, Chrp, Aug.^ bebdomas Cur-
tiana — in ejusd, parergis. 8. Jeoae
1712 p. 9i — 106.
Hirt, A„ über das Leben des Gescblcbt-
Schreibers Q« Curtius Kufus. 8. Ber-
lin, bei Nauck 1320. 58 S. 8 %
Hostrupii , H, , syllabus emefndatiouum
in Gurtium. 4* Hafniae 1745. .
{Juncker, Jo, Lud,) Poenae proditoris
Bessi a Curtio lib. III c 11. $ 17
descriptae succincta expositio. 4. (Je-
nae 1720) 4 Bll.
Kirchmajer y Georg, Casp,, disserutio
acad. de factis iilnsirioribus a Curtio
commemoratis. 4. Wittemberg.« litt.
Wilckii 1682. 4 ung. Bll. Vorst.,
60 S.
Curtii phraseologia oder Erklärung der
Tornehrasteu Redensarten des Curtii
▼er fertigt von C, F, Kochern, 8. Ulm
1721. 8 /f.
Lauterbach, Chrp, Ilenr,, de Q, C6rtio
Rnfo. 4. Hamburg. 1685.
Curtii nucleus s. pbraseoloj^ia studio J,
C, Losii, 12. Hildesiie 1711, 6 ^,
Moller, Dan. Guil, , disputatio de Q.
Curtio. 4. Altorf., lypis Meyer 1683.
16 S.
»
Niebuhr, Barth,, zwei classiscbe latei-
niscbe Sclnirtsteller (Curtius u. P<^lro-
nius) des dritten Jahrbunderts n. Cbrsr.
— in den Abbandlungen der berliner
Academie der Wiasenscb. von d. J.
1822 u. 1823. 4. Berlin 1825. Ab-
tbeUnng IL Nro. 5 S. 231—251.
Wiederabgedr. in dess, klein, bi-
stör. u. pbilol. Scbriften. 8. Bonn 1823.
Tbl. 1.
Omeisii, M, D,, dissertatio de Q. Car-
tii Kufi aetate. 4. Altorf. 1683*
Perizonius, Jac, , Curtius restitutus in
integrum et vindicatus per modum,
speciminis a variis accusationibus et
iinuiodica atque acerba nimis crisi V.
Gel. Job. Clerici. 8. Lugd. in Batavisy
apud Hr. Teering 1703. 7 ung. Bll.
u. 193 S. (Allbeer in ütr. 1 fl.,
Weigel in L. 12 ^.)
Le Clefc unlwortete darauf iq t.
Bibl. cboisie. T. lü S. 171—250.
Pinzger, Gustav, über das Zeiulter des
Qu. Curtius Rufiis. Mit Berücksich«
tignng von A. Hirt't u. Phil. Butt-
m«BQ't Unlcrsuob|ingen desaelben Ge-
Digitized by
Google
Dares et Dktys.
331
Dares et Dictys.
gfostaudes — in Seeborif's ArcÜiv für
Philologie 1824 Heft 1 S. 91 — 104.
Raderi, Matf/i., ad Q. Curtii ^de Alex,
M. hisloriam prolasiones, libror. sjn^
opses, capitum argumenta, commen-
tarii. Fol. Colon. Agripp,, Jo. Kinck
162& (Weigel in L. 4 «f.)
Pbraseologia Curtiana cum Junckeri ana-
^lysi oralionum Gartü studio Eherh,
Rud. Rothii. 8. «Ulm. 1711. und das.
1724. 6 ^.
Samte-'Croix , G, E, J., examen criti-
que des anciens historiens d' Alexandre
le Grand. 4. Paris 1774.
— — 2mc Edic« consid^rablement ang-
inentee. 4. Pari«, Delance et Lesuer
1804. (N. Tit.: Paris, ßachelier 1810.)
M. Karten. 30 fr., Vel. Pap. 50 fr.
*— — trsl. into engl, vtith uotes and
observations by Rieb. Glajton. 4.
, Lond. 1793. M. 1 Karte.
Sartoriiy J« Jac,, Gurtins Ruf na a qno-
rundam reprebensionibus defensus,
Progr. I. II. - 4, Erlang. 1773-74.
Schefferiy Jo,, notae in Q. Gurlinm —
in ejusd» l<sctt. acad. libro. 8. Hamb.
1675 pV 109 aq.
Schmieder, Frd,^ commentarins pcrpe-
tuus io Q. Gnrtii Ruft de rebus gestls
Alex. M. Kbros. 8. Golting., Dietrich
1804. 20 ^ (herabges. Pr. 13 ^.)
Scbb. PaTp. \^i ^f{ (jetzt 20^.) Vel.
Pap. 2 ^ i^^lix 1 »/s 8 ^(.)
Walchy Georg Lud. meletetnatnm cri-
ticor. speciinen* 4* Jenae» Goepfert
1809. cap. 3.
TP'inckelii, Jo, Marq,^ oratio inaugura-
lis de munere professoris eloquentiae
cum illud in Academia I^ass^uica
ausciperet publice dicta in auditorio
pbilosophico (de stilo Curtii) 4. Her*^
boruae, lilteris Regfcliani^ 1755. 80 S.
DARES PHRYGIÜS et DI-
CTYS CRETENSIS.
Dictys Cretcnsis et Dares Phrygius.
4. Mediolani 14Z7 die 19 me^sis
Mali, röm, 54 BU. '
Erste datirte Ausg. u. bÖcbst selten.
Beginiit mit eiuem Briefe von Masellus
Beneveotanus jid Bartbol. Calcbus. Die
Scblussschr. stebt zu Ende des Dictya.
Die Typen gleichen denen deaCbr. Val-
darfer %n Mailand.
Jesus Maria. Dictys Cretensis de bi-
storia l^elli Trejani et Dares Pbry-
gius di eadem bistoria Trojana. 4.
Messanae, per Guil. Scbonberger
de Franckfordia 1498. ' 13 cal. Ju-
nii. röml — 80BJI. (das letzte weiss)
mit 28 Zeilen. Sign, a — k.
El. 1 a der angegebene Titel mit
Capitälcbeu. Bl. 2 ä ein Brief des Her-
ausgebers Franciscus Faragonius an Bern. ^
Rictius. Bl. ßa beg. der Text u. scbliesst"
auf der Rückseite des vorletzten Blattes,
jiuct,-Pr,: 32 fl. Meerman.
^ (ders. Titel) 4. Venet. , Chrph.
Mandellus de Pensis kal. Martii
1499. röm. •— 74 Ell. mit SOZeüen.
Sign, a — i.
Maclidr. der vorigen Ausg.
Dictys Cretensis de hello Trojane li- ,
bri VI. Q. Septimio Romano inter-
prete. Daretis Pbrygii de ^xcidio
Troiae liber interprete Cornelio
Nepote. Declamationeö tres eius-
, dem fere argumenti, prima Lihanii
Sopbistae reliquae incerti autoris
ab Eräsmo Roterodamo Latio do-
natae. 8. Basileae 1529. 106ung. Ell.
Dictys u. DareH siod Nachdr. der vorig.
Auf der Rück», des letzten Blattes stebt
das Druckerzeichen des Cratander.
Dictys Cretensis et Daretis Phrygii
de belle Trojano bistoria. Decla-
.mationes, tres Libanii sopbistae ejus-
dem fere argumenti. 16. Lugd.,
Seb. Grypb 1552.
am Diodorus Sicul. ex Poggii
versione. Fol. Basil. 1559 u. Ibid., Pt.
Perna 1578 p. 164-223.
— (Titel wie Ausg. 1551) 12. Lugd.,
Ant. Gryph. 1569.
Belli Trojani scriptores praecipui Öi-
ctys Cr et. , Dares Phrygius et Ho-
merus, omnes jam pridem Latio
jure donati , nunc vero a mendis
expurgati et in ununi volumen di-
festi. 8. Basil., Pt. Perna 1573.
Ell. u. 1042 .S.
Entb. ausser dem Dictys n. Daret
in Prosa die poct. Bearbeitung des Is-
canus u. den Höroer in metr. lat. tTe-
bersetzung. — Heransgeber dieser Ausg.
ist Georg Heniscb.
Dictys Cretensis et Dares Phrygius
ex vett. libris emendati {a Josia
Wlercero.) 12. Ex ofF. Rob. Stephan!
1618. 6 Bll. u. 207 S.
Neue Recens. nach 2 Als«. (Pet. Da-
nielis u. Pauli Petavii).
Auct.-Pr,: Ifl. ^c. Meerman.
Dictys Gret. de belle Trojano et Da-
res Phryg. de excidio Trojae cum
Digitized by
Google
Dares et Dictys. 332 ' Dares et-Dictys.
notis ad Dictym. 16. Amst., Gu.
. Blaeuw 1630. (Nestler in Hamburg
IMark 4 Seh.; Weigelin L. 16^.)
Saubrer Naclidr. der vorigen. •
16.Ibid.,J. Janssen 1631. IKpf.-
titel, 6 ung. Bll. Vorst 199 S. (Nest-
ler in Hamb. 1 Mark 12 Seh. mit
einigen andern Werken.) ,
Ebenf. Nachdr. der Ausg:. v. 1613,
äter weniger sauber als die vorige.
'Dictys Cret. et Dares Phryg. de hello
Trojano. Interpretatione et notis
illustravlt Anna, Tanaquilli Fabri
■ filia. In iisiim Delphini. 4. Paris.,
Roulland 1680.* 1 Kpftitel, 12 ung.
Bll. Vorst.', 177 S., 54 Bll. Ind. u.
1 Bl. Errata.
Gehört zu den bessern Ansgg. die-
ser Sammlung u. ist sehr selten. Diese
A.nsg., obgleich weniger vollständig als
die von 1702, wird dennoch der letz-
tem ia^ Frankreich vorgezogen, S. Re-
^nonards Catal. T. IV p. 49. — Auct,-
Pr.: 80 livres Ja Valliere.
Dictys Cretensis de hello Trojano
seu L. ^eptimii ephemerides belli
Trojani libri' Vi cum notis Josiae
Merceri, Gasp. Barthii, ülr. Obrechti
et Pauli Vindingii et indice Samue-
lis Artopo^i. Accessit D'aretis Phry-
gii historia Troiana. 8. Argento-
rati 1691. (Nestler in Hamb. IMark
Ig^Sch.j Weigel in L. 20^.)
Obrecht verglich den Dictys mit
einem Strassburger Mscr. .
Dictys Cret. et Dares Phrygius de
hello et excidio Trojae in usum
Delphini cum ipterpretatione An-
nae Daceriae. Acc. in hac nova
editione notae varior. integrae nee
non Jos. Iscanus, cum notis Sam.
Dresemii. Numismatihus et gem-
mis exornavit Lud. Smids , disser-
tationem de Dictye Gretensi prae-
fixit Jac. Perizonius. 4. Amstelod.,
Gallet 1702. M. 8 Kpf. incK des
Titelkoi' (Nestler in Hamb. 9 Mark;
Weigel in L. 4 v'- 8y^.) 41 ung. Bll.
Vorst., 177, S., 34 ung. Bll. Indd.,
8 ung. Bll. u. 54 S. Noten, 11 ung.
Bll., 168 S. Iscanius, 3 Bll. Ind.
u. 1 ung. BI. Errata.
Nachdr. der Ausg. von 1680 ^mit
den sämrotl. Noten der .vorbergebendeii
Strassburger Ausg. Iscanus ist nach der
Ausg. des Dresemins. 4. Frcf. 1623
nbgedriickt. Id Frankreich ist gleich-
wol die Pariser Ausg. , v. 1680 gesucbr-
ler.
— (ders; Titel) 8. Amst. 1702. Mit
denselben Kpf. (Nestler in Hamb.
9 Mark; Weigel in L. 3*/ 16^.)
Bloss Abdr. der vorigen.
Vebersetzungen,
Wahrhafftige Histori vnd Beschrey-
hung von dem Troiän. krieg vnd
Zerstörung der Stad Troia durch
die hochgeachten Geschichtschrei-
her Diciyn Gretens. viTDarem Phry-
gium Erstlich in Griechischer sprach
beschribe, darnach Latein vn jetz-
uncf newlich durch Marcum Ta-
tium •T' ms Teutsch verwandelt etc.
Fol. Augspurg, Steyner 26 Juni
1536. Mit Hlzschi). 12 ung. Bll.
Vorst. u. 82 gez. Bll. (InWolfenb.)
. Fol. Daselbst, ders. 1540. 24
April. — 12 ung. Bll. Vorst. u. 82 gez.
Bll. (In Wolfenbüttd.)
The hystory se^e and dytruccyon
of Troye ^ translated by John
Lydgate monke of the monastery
of Bury. Fol. Lond. , Rieh. Pynson
1513 u. Lond., Th. Märshe 1555.
Ist eine UeberseUuug der pro», Be-
arbeitung des Dares von Guido d^
Golumna.
Histoire de la guerre de Troie attri-
buöe ä Dictys de €rfete trad. du
latin par N. L. Achaintre avec no-
tes: suivie de Thistoire de la ruine
de Troie attribuöe ä Darös de
Phrygie trad. par Ant. Gaillot. Avec
ies textes. 2 Tom. 12. Paris ^ Bru-.
not-Labbe 1813. 6 fr.
Ditto Candiano della guerraTrojana.
Darete ,Frigio della rovino Tro-
jana. 8. Venezia, Vaugris 1543. 8u.
132 Bll.
Der Verf. dieser Uebers. ist unl^e-
kanut, der Herausgeber u. Verbesserer
ders. war G. B. Roscio. Entb. auch
«ine Uebers. der von Jo. Aunius von
Vilerbo bekannt gemachten, UDächten «
Bruchst. älterer Schriftsteller.
Ditte Gandiotto e Darete Frigio della
guerra Trojana trad. da Tommaso
Porcacchi. 4. Venez., Gabr. Giolito
1570.
Gehört zur CoUana greca und ist
«ehr sehen* .
trad. da Frd. Baldelli — "an
dess. Uebersetzung des Diodor. 4.
Venez. 1575.
trad. da Tommaso Porcacchi.
4. Verona, Bamanzini 1734. -r- Auch
gr. Pap.
Digitized by
Google
Dares.
333
Dares.
Ditte Cretcse e Dfirete storici dellk
guerratrojanatrad. da Compagnqni.
8. Milano, dalla tipogr. de* fratelli
Sonzogno l8t9. 6 Lire 15 c. ^ (In
4. 10 Lire SO cent.)
Bildet den erstea Band der neuen
Collana ^reca.
Im J. 1712 soll aucK eine rassische
Uebers. zu Mosc^ erschienen sein.
DARES PHRYGIÜS. '
Daretis t Phrygiiy historia trojana. 4.
s. 1. et a. ^oth, — 22 BU. mit 26
Zeilen. Ohne Sign.> Gust. und
Bllzahl.
-Begiout BK 1 a: .
Incipit hystoria troiana daretis frigij
( ) Rigo Irojaorü {sie) dardanns fuit.
qni ex
Schliesst anf der Rückseite des 228ten
Bl. mit der 2islen Zeile : Tempore labs
don indicis troia capit a grecis :.
Wurde von Ulr. Zell zn Colin nm
1470 gedr. Erste Ausg. (Weigel in L.
4«f nn^
4. 8. 1. et a. goth. — 22 Bll.
Ohne Sign. , Gust. u. Bllzahl. '
Beginnt mit e. Briefe des Goroel.
Nepos ad Salluslium. BI. 2 a heg. der
Text. Vergl. Braun Noiitia hist. Vit, de
libris eic. in bibl. monast. ad S, Udal-
ric. et Afrain Augustae extantibus. 4.
Ang. Viudel. 1788. , T. 1 p. 62.
Der Gatal. d'Ourcfaes Nro. 1225
legt sie Tfaerhoerneu bei. Vergl. aber
Renouard Catal. T. IV p. 48, nach wel-
chem die Typen mehr denen des TJlr«
Zell gleichen.
— historia de origine Trojanorum.
4. s. 1. et a. röm, — 27 BU. mit
25 Zeilen. Ohne Sign., Gust. und
Bllzahl.
Beginnt BL 1 a:
HISTORIA DE ORIGINE
TROIANORVM : FOELICITERLEGE
Schliesst auf der Rückseite de« 27sten
Blattes:
De hello troiano liber explicit.
TELOS •••
' "Wurde zu Venedig vor 1472 gedr.
4. s. 1. et a. ß[oth. 14 Bll. mit
83 Zeilen. Mit Sign, (das Ste Bl.
hat die Sign, aij, das 9te b^ das
Ute bij.)
Die Stirnseite des ersten Blattes ist weiss.
BI. Ib:
Hiltoria de origine Troiano 2|.: feli-
^ eiler lege
( ) Rigo Troiano % Dardanus futl : qui
• ex loue 2 Ele /
Schliesst anf der Rückseite des 14(ett
BI. mit der SOsten Zelle: teuere Or-
coineneu Palamooe ' Epiftropü Scedio.
Darunter: Q\ Finis.
Wurde wahrschl. von Steph. Plannck
zu Rom um 1492 'gedruckt. Frc. de
Licteriis I p. 236 vergleicht irrig die
Typen mit denen des Joan. Geusberg
in Rom. — (In Wolfenbüttel.)
4. 8. 1. et a. rötn. — 11 Bll.
mit 38 Zeilen.
Beginnt BI. Ib: Hiftori^ de ori-
gine Troianorum. Foelictter lege BI. 2 a :
Incipit Hiftoria Daretis Frigii de exci-
dio Troie. Schliesst auf der Rucks, des
Uten Blattes: De hello Troiauo Liber
Explicit.
— Historia Troiana secundü Dare-
tem phrigium. 4 s. 1. et a. goth»
,— 28 Bll. mit SO — 33 Zeilen. Sign.
A - E.
BI. 1 a der angegebene Titel. Auf
der Rückseite desselbeu Blattes e. Brief
des Herausgebers Johauues Malus Bora-
biltensis an ^art. Polichtus , datirt
Ltiptzk 1498 in profesto diuae Mi.rga-
rethae virgiois. Bl. 3.a beginnt das
Werk selbst. Darauf folgen Aurelii Pru-
deotii carmina de psase populi israeli-
tici per deserlum, de iniraculis salvalo-
ris nostri et de quiete et somiio. Das
Werk schliesst auf der Rückseite des
letzten Blattes.
Wurde lu Leipzig 1498 gedruckt.
Historia Daretis Phrygii de excidio ^
Trojae. 4. Wittenburgi, per Joan.
Viridimontanum 1612. apud Au~
gustinianos.
Von Maitlaire T. II p. 233 an-
gegeben.
Daretis Phrygii de Troiano Excidio
historia per Corn. Nepotem e graeco
in lat. translata et huper accuratis-
sime emendata. 4- Vuittenburgi, in
aedibus Joan. Grunenbergi 1516
apud Augustinianos. rÖm, — 22 BU.
(In der Leip2g. Raths-Bibl.)
4. Lips., Melch. Lotther 1517.
22 BU.
Nachdr. «der vorigen,
"^ — 4mi^. Vuittenburgii in ^dibus
Joannis Grunenbergii 1518. (Wei-
gel in L. 20 y/.) 6 ung. Bll. (mit
Hlzschn.) u. 22 gez. Bll. Sign. A — F.
Auf der ersten* Seite der Titel: hi-
storia Daretis Phrygii de Excidio Troie.
Dann auf dem 7ten Blatte e. zweiler
Titel: Daretis Phrygii de Troiauo Exr
Digitized by
Google
Dictys.
334
Digesta*
cidiQ HiftorU: Per Corwelium Nepotem
c (sie) Gt^co ia lalioum trälUta: &
nuper accuraiifrinie emendata« — (Ia
WpUenbüttel.)
'Dares Phrygius de excidio Troie. 4.
Paris., in off. Nicolai dePratis pro
Petro Goudoul 1520. 7 ydus Au-
giisti.
TJehersetzungen.
Des plirygisch. Dares Geschiohte von
der Zerstörung der Stadt Troja^
ein Fragment mit Anmerkgg. er-
läuterj;, aus dem Latein, übersetzt
von J. Adolf Her ms tädt. 8. Hers-
feld u. Lpz. 1774. 4 fi'
trsl. by T)i. Paynell. 8. Lond.
1553. "^
trad. par Dupuy — in dessen
Mythologie. 8. Paris 1731. S. 237 flg.
Die UebertraguDg ist sehr f ehlerblift.
Erläu fern ngsschriften*
de Brincken, J, Jac, progr. de Darete
Phryg. 4. Lunaeb. 1736.
Eccii , J, G,, dlsserCatio dd Darete
Phryg io. 4. Lips. 1768.
. Vergl. auch ISCANÜS.
DICTYS CRETENSIS.
Dictys Cret. historia troiana. 4. s< 1.
et a. goth. — 68 Bll. mit 27 Zeilen.
Ohne Sign., Cust. u, ßllzahl.
Beginnt BI. 1 a: Incipit prologns ia tro-
iänani' historiam. Schifesst auf dem
68sten ^I. a: ExpUcit hlftoria troiani
(sie) dyclys creteosis.
Vielleicht erste Ansg. Wnrde von
Ulr. Zell 2u Colin zwischen 1470—75
gedruckt. Sie isi^mil Unrecht« Schöffer
in Mainz u. auch Therboernen in Colin
beigelegt worden. Selbst Ritter Barnard
ira Ciftal. der Bibl. des Königs v. Engl«
11 p. 326 schreibt sie dem letzlern zu
n. setzt die Zeit der Erscheinung nm
1470.
4. s. I. et a.
mit 28 Zeilen.
röm. — 58 Bll.
Beginnt BI. 1 ai (S) EPTIMINVS
QVINTO. ARADip. Schlicsst mit der
iSien Zeile auf der Rucks, des letzten
Blauet: aetatia oeque ^men inualida»
uiriam. -- Nach Hr. Hofr.-^bert, wel-
cher diese Ausg. zuerst beschrieben hat
im bibliogr. Lexicon I. Nro. 5780, ge-
hört sie Italien an u. ist mit der vori-
gen von gleichem Alter.
Dictys Cretensis de hello Troiano a
reditu Graecorum opus. 4. Lugd,,
impr. per Joan. Marion sumptibus
et expensis Komtini Morin 1520.
42 Bll.
Incorrecter Abdr. des Dictys ans
der Ausg. des Faragoni^s. 4. Messanae
149Ö.
Von dem geh, Staatsratbe Niebuhr
in Bonn^war im J. 1827 für die Studi-
renden daselbst als Preisaufgabe eine
Bearbeitung des Dictys aufgestellt. S.
Jahn's Jahrb. 1827 Bd. 5., S. HO. Ist
eine Beantwortung eingegangen und ist
'sie gedruckt?
U eher Setzungen.
Dictys des Candioten wharhafFte Be-
schreibung vö Troianisbhe krieg
\n dem dan der selbig ein Veld-
herr gwesen über veil (sie) volcks
den handel eigentlich verzeichnet
— übers, von J. Herold in dessen
Heydenweldt, Fol. Basel, Hr. Petri
1554. (83 S.)
Schon vorher im Theatrum divum
dearumve. Fol. Basel, Hr. Peiri 1528.
(83 S.)
Les histoires de Dictys Cretensien
traitQnt des guerres de Troye et
d\i retour des Grecz en leurs pais
apr^ Ilion ruin^: Interpr^töes en
frang. par Jan de Ia Lande. 8. Pa-
ris, Estienne GrouUeau 1556.
Erläiiterungsschriften.
Nesseln y Jo, Israel, dissertatio de Di-
ctye. 8. Upsal. 17i28.
Perizonii , Jac, , diss. de historia' belli
Trdjani quae Dictys Cretensis nomea
praefert graeca et ejus interprete Ia-
tino Septiinio huiu^qne aetate poti&si-
mum ac stylo — in Sniida Ausg. des
Dictys u. Dares. 4. Amst, 1702.
0^opkens y pTÄ., adversaria critica »
Dictyn — in Miscell. obss. novis. T. U
p. 1 — 104.
DIGESTA s. JÜSTmiANUS.
Digitized. by
Google
Dioraedes.
335* Aelius Donatus.
DIOMEDES.
' S* aach Sammlungen der Grammat.
veter. lau
Diotnedes de arte grammatioa. 4.
Paris. y in aedibus Radulphi Läliscau
impr. opera Joh. Gaultier 1511. die
19 Septbr.
S. Maittaire Ind. T. 1 p, 341. —
Zuerst iu der Sainrnlj?. der lat. Gram'
mat. Veoet., ^c. Jenson (um 1476).
Diomedis grammaticae opus triparti-
tum etc. Quae — nunc omnia haec
einen datiora quam ante nemo fa-
eile nisi exemplarium collatios'e
disjudicarit. Nam quod ad graeca
spectat ea non restituta sunt modo
scd et sie restituta ut non cuius
rursum deprauare in promptu sit
nempe locis unde Diqmedes ea
siimpsit in mar^ine additis. Latina
vero (quae et ipsa mirum in mo-
4um deprauata emnt) cum varior-
rum exemplarium collatione tum
a doctissimis etiap.! viris, suae inte-
gritati sunt reddita, 4. Colon., apud
Eucharium Cervicornnm 1518 mense
Augusto. 106 Bll. Sign, a— z.
Von Hermann Buschius besorgt.
Antheil 4in dieser Ausgabe hatte auch
Arnoldus Vesaliensis, welcher das Grie-
chische berichtigte. — (In Wolfenb.)
— (ders. Titel) 4. Coloniae, impen-
sis honestissimi civis Tetri Quen-
tel 152S mense Aprili. 74 gez. Bll.
(Weigel in L. 1 -f 16^.)
Abdr. der vorigen. (In Wolfenb.)
^- opus a Caesario emendatum scho-
liisque illustratum. Acc. Aelii Do-
nati de octo orationis partibus li-
bcllus ab eodem< recognitus. 8* Ha-
ganoae, J. Secer 15Ä
Der Text ist interpolirt.
— — '8. Coloniae , apud Joan. Soter
1533.
8. Colon. , per Joan. Soterem
1536. Cal. Aprilis. (Weigel in L.
1 «f 4 ^.)
— — 8. Lips» 1541. (andre JExx.:
1542.)
— de oratione, partibus orationis et
vario rhetorum genere libri III —
in Putsch, grammat, vet. lat. p. 270
— 529.
Aus ^ Mss, (Cod. Fuldan. u. Clao-
dii Puteaoi) verbessert.
Erläu terungsschr ift.
Reut^ens , Casp, Jac, Cbrn, , conjecta-
rae in Diomedem -r".*n ejusd, col-
lectaueis litterariis« 8, Lugd. BaL
1815 p. 8 — 14.
pOMITIüS MARSÜS.
Weichert , Aug, , commentatio de Do-
rn itio Marso poeta. 4* Grimma 1828.'
23 S. Progr.
Auch in ejusd* poetar. lat, Titae et
carminum reliq. 8, Lipa.» Teubuer 1830.
AELIUS DONATÜS.
Donati, Aelii ärs s. xoditio prima de
litteris syllabisque pedibus ettonis;
editio secunda de octo partibus
orationis ; in Putschii grammat. vet,
lat. p. 1735 — 1767 — de barbaris-
mo, soloecismo , schemaUbus et
tropis — Ibid. p. 1767 — 1779. —
Servii Marii Honorati in,'secundam
Donati editionem interpretatio —
Ibid. p. 1779-1799. -- Sergii in
primam et secundam Donati edi-
tionem commentarium — Ibid. p.l826
, — 1856.
Aus Msa. des Bougarsiua verbessert.
Donatus de octo partibus orationis»
4« s. 1. et a, goth.
Ein Fragment dieser Ansg.» ^ welche
Lorenz Jansoen beigelegt wird, ist auf
dem Stadthause in Harlem. 8. Meer^
man Origines typogr. 4. flagae Coiii,
'1765, Ind. p, 257 u, taf. 2.
4 min. s. L et a. goth» Mit 27
Zeilen. '
Die Typen ähneln denen im JSpe-
culum humanae salvatipnis. In der kgl.
Bibl. zu Paris sind 8 BU. auf Perg. S. ~
Vanpract catal. des livres imprim^a aur
v^Iio de la bibliotb^que duRoi. 8. Paria.
1822 T. 4 p. 6,
4 min, s. 1. et a. goth. Mit 30
Zeilen. ^
Mit denselben Typen gedr. S. Meer-
man T. I p. 129 ; ' ein Facsimile der
Typen s, das. T. IK Taf, 4.' — 2 Bll,
sind iä der königl. Btbl, zu Paria. S,
Vanpraet. T. 4 p. 6,
— 7- 4 min. s. 1. et a. goth. Mit 28
Zeilen,
Aehnlich den Typen de» Specal.
hum. salvat. Ein Facsimile bei Meer*
man T. U p. 218 u, J. Visser üitvin-
ding der BoekdruckliLunst. 4* Amst,
1767. p, 54» — 5 Bll. in der königl,
Bibl. zu Patis. S, Vanpraet T. 4 p. 7.
Digitized by
Google
Aelius Donatus.
336
Aelius Donatus.
4 min. s. 1. et a. goth. Mit 27
Zeilen.
In den Niederlanden gedruckt. 4B11.
in der kgl. Bibl. zu P«ri», S. Van-
praet T, 4 p. 7.
4 min. s. 1. et a. goth. Mit 27
Zeilen.
Mit beweglichen hölzernen Typen
gedruckt. 2 BIl. in der kgl. Bib). za
Paris. S. Vanpra'et T. 4 p. 7.
4 min. s. \. et a. goth. Mit 24
Zeilen.
Mit Holziafelu gedr. in den Nied^r-
landen. 4 BU. in rVer kgl. Bibl. zu Pa-
,ri8. S. Vanpraet T. 4 p. 8. .
— — 4. s. 1. et a. goth.
Mit Holztafeln v. Guttenberg gedr. 2 Bll.
'sind vorhanden. . S. Fischer essai aur les
inonnmens de Gulenberg. 4. Mayence
Tan 10 p. 65—67 u. G^talogne des li-
Tre» de la bibl. du duc de la Valliire T. II
p. 8. Planche. — Dort wurden die bei-
den Bli. mii 230 Livres bezahlt.
Fol. min. s. 1. et a. goth» Mit
27 auslaufenden Zeilen.
'Wahrschi, mit beweglichen hölzer-
nen Typen \on Joh. Gutenberg gedr.
Fac&iimie in Gotth. , Fischer ßeschrei-
^bung einiger typogr. Seltenheiten. Erste
Lieferung. 8. Mainz 1800 S. 55 n. des-
sen Essai p. 68 Taf. Nro. 1. — In der
königl. Bib). zu Paris • 2 Bll. auf Perg.
S. Vanpraet T. 4 p. 4.
— — Fol. min. goth. Mit 33 auslau-
fenden Zeilen.
Die Typen sind die der Gutten-
bergschen Bibel von 1455. 2 Bll. auf
Perg. in der königl. Bibl. zn Paris. S.
Vanpraet T. 4 p. 4. Ein Facsiniile in
Fischer's Essai p. 68 Taf. 2. Tergl. da-
selbst S. 70 flg.
— — Fol. Moguntiae, Petr. de
Gemsheim s. a. goth. Mit 35 ZeiL
Auf dem letzten Bl. steht die roth
gedr. Scblussschr. in '3 Zeilen. Mit
denselben Typen wie die vorige gedr.
Das Werk besteht wahrschl. aus 10 Bll.
Die kgl. Bibl. zu Paris besitzt 6 Bll.
- »nf Pergament. 3. Vanpraet T. 4 p. 5.
— . — Rom., Suueynheym et Pannartz
s« a.
^ach dem Cataloge dieser Drucker
in N. de Lyra Poslillis 1472 das erst^
Werk ihrer Officin, zu 500 Exx. veran-
ataltet. In einer Privalbibliolhek in Ita«
lien soll ein defectes Ex. dieser Ausg.
befindlich sein.
4. s. 1. et a. goth. 12 Bll.
Beginnt; Partes orationis quot funt.
Schliesst: Explicit douauis eihimolo^i-
latus. — Von Peter Schöffer zu Mayuz
gedr. Die Typen gleichen denen der
Bibel V. 1462.
Fol. s. 1. et a. goth. 22 Bll.
mit 25 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a :
Artes orationis qupt füt! Octo
que! Nomen, prcvnome. nerbü
aduerbiü. pticipiü. coniüctio. p .
Schliesst mit der 15len Zeile auf der
Stirnseile des 22sten Blattes: eft dolens.
Die Typen ähneln denen des Alb.
Pfister zu Bamberg.
-. 4. (Norimberg.) Frd. Kreusner
s. 1. {um 1472) 22 Bll. mit 24
Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : (P) Artes oronis
quot fnt. Schliesst Bl. 22 b : Impreffum
p Fridericum Kreufuer. — Mit Missal-
buchstaben. — £in Ex. auf Perg. in
der Stadibibl. zu Nürnberg.
-^ Fol. Ibid. id. s. a. X6 Bll. mit
28 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : .
(P) Arte! oracionis quot funt. Octo
Que Nomen, pnomen verbu'
Schliesst mit der 26sten Zeile auf der
Biickaeite des 16ten Blattes: nis caret.
Vnü participiü habet quod eft Volens.
Darauf die Sphlussschr. : Explicit dona-
tus irnpffus p. Fridericü Crewfner. —
Mit Missalbnchstaben.
Die oft angegebene Ausg. Mailand,
Zarotus 1473 ist einTheil der Sainmig.
der daselbst ersch. latfeiu. Grammatiker.
-^ — 4. s. 1. et a. röm. 9 BU. mit
30 Zeilen. Ohne Sign. , Cust. mid
Bllzahl.
Beginnt: Partes oracionis quot sunt
Octo que Gognicio substancie. Gogni-
cio qnalitatis etc. — Zu Ende: Expli-
cit Donatus Ethiinoloyzatus.
So in Weigels Apparaius No. 10690
aber ohne Preis angegeben. Eine Aui>g.,
welche mit der eben bemerkten ganz
gleich zn sein sclieint, ist ebendaselbst
Nro. 7846 augegeben. -
4. s. 1. et a. 36 Bll. mit 20
Zeilen. Sign, a — e;
Der Iiiitialbuchstab P (3 Zoll 6 Li-
Bien hoch u. 3 Zoll breit, franz. Maass)
•teilt dar die aulrechutehende Maria mit
Digitized by
Google
Aeliuis Donatus.
337
Aelius Donatus.
dem Jesnsbnabwn auf dem Arme, ge-
krönt Ton 2 Engeln. Das letzte Bl. hat
11 Zeilen, die letzte: Finit feliclter, so-
xvie die Initialen sind roth gedruckt« S.
Vanpraet T. 6 p. 373. '
Donatus minor. Fol. s. 1. et a. ffoth,
— . 18 BU. (das letzte weiss) mit 31
Zeilen. Ohne Sign., Cust. und
Bllzahl.
S. Renouard Calal. T, 2 p. 29.
s. 1. et a, goth,
, 2 B11. vop dieser noch unbekanti-
ten Ausg. besass Renoaard« S. de&sen
Catal. T. 2 p. 28.
— '— • Fol. s. 1. et a. goihi Mit 28
Zeilen.
Einige sich durch ihre besondere
F(>rm auszeichnende Initialen haben
Aehnlichkeit mit den jedoch kleinern
Initialen in der Jensonschen lat. Bibel
v.v 1479. In der Igl. Bibl. zu Dresden
3 Bll. S. Hrn. Hofr. Ebert*s bibl. Le-
xicon Thl. 1 Nro. 6332. Nro. 12.
Donaths. 4. s. 1. et a. goth. 32 BU.
mit 21 Zeilen. Ohne Sign. , Cust.
und Bllzahl.
Auf Bl. 1 a der angegebene Titel,
darunter ein Hizschn. Bl. 2 a heg. der
Text. Der Initialbuchstabe P stellt die
sufrechtslehende Maria dar mit dem Je-
suskinde. Zwei darüber schwebende
Engel halten eine Krone über das Haupt
der Maria. Der Text schliesst auf der
Stirnseite des letzten Blattes: Finit
feliciter. (In Gipttiugen.)
-4 min., s. L et a. goth. Mit
SO Zeilen u. Sign.
Beg. Bl. 1 a^: Artes oronis qnot fut :
octoque Nomen p — Um 1480 gedruckt.
In der königl. Bibl. zu PÄri» ist ein Bl.>
roth gedr. S. Vanpraet T. 4 P- 8.
Donatus minor optime correctus. 4.
s. 1. et a.^ 14 BU. .
Bl. 2 a beg. der Text. Schliesst
. Bl. 14 a : Explicit Donatus.
Editio donati minoris. 4. s. 1. et a.
gotk. 16 ßU. mit 33 Zeilen,
Beg. auf der Rückseite des ersten
Bl. : Artef orationis quot fantXDcto Que.
Auf der Stirnseite dess. Bl. der angege-
bene Titel in 2 Zeilen. Schliesst Bl. 16a
mit der 30*ien Zeile: et Volcns. Dar-
unter: Fiuit Editio minor donati.
-^ — 4 min. s. 1. et a. 32 Bll. mit
20 Zeilen. Sign. A — D.
2ter Theil.
Beginnt: (P) artes ora
tionis quot
^ sunt
Der Anfangsbuchstabe ist ein HIz.-
schn. , Lehrer und Schüler d^rstelleud.
Schliesst Bl. 32 a nach der 12len Zeile:
Finit Feliciter.
4. s. 1. et a. goih. .32 Bll. mit
20 Zeilen. Sign, a — f .
4. s. 1. et a. goth.— 24 BU. mit
25 Zeilen. Sign. A — D.
_ Auf der Stirnseite des ersten Blat-
tes ein Ulzschu. , ' e. Lehrer vorstellend
mit d. Inschrift: Donati editio prima.
Auf der Rückseite beginnt der Text, u.
schliesst auf dem letzten Blatte mit der
dritten Zeile : Finis.
Editio prima Donati grammatioi. 4.
(Aug. Vindel.) per L Schäffler. s. a.
got/i, 15 ßlL (u. 1 weiss) mit 33
Zeilen. Sign. A — B.
4. s. L et a. goth. 13 Bll. mit
33 Zeilen.
Beg. Bl. 1 a : <P) Arte! oratönis quot
lunt octo que No
Schliesst Bl. 13 b mit der 29steft
Zeile: pium habet quod eft volens. Dar-
unter die Schlussschr.: Et Tic eft finis.-
Laus deo. v
4. s. 1. et a. goth, 14 Bll. mit
^ . 34 Zeilen.
Beg. Bl. 1 a : (P) Arlef orationis
Quot funt octo etc.
Schliesst Bl. 14b mit der 13ten Zeiler
bet quod eft dolens. Darunter : Finis.
Donatus minor. 4. s. L et a. 35' BU.
mit 19 Zeilen.
Bl. 1 a der angegebene Tifel. Dar-
'Unter e. Hizschn. den Lehrer mit 3
Schülern vorstellend. Bl. 2 a beginnt
der Text. Der Anfangsbuchstabe P ist
e. Hizschn., welcher d. Maria darstellt. —
Der Text schliesst auf der Rückseite des
35steu Bl. mit der 15ten Zeile: eft vo-
lens. Darunter: Finit feliciter. — Mit
Missalbuchstaben.
Donatus minor. 4. s. 1. et a. goth,
16 Bll. ^it 35, geg. das Ende mit
42 Zeilen. Sign. A — D.
ßl. 1 a der angegebene Titel. Bl. Ib
(e. Hizschn. einen Apostel , welcher
schreibt , u. einen Engel vorstellend.)
Partes orationis eft funt? Octo. Que?
Schliesst Bl. 12b mit der S3sten Zeile:
um habet: quod eft volens. Darunter:
<f Finis Donati. Bl. 13 a^ Verba Je-
fectiua. Schliesst Bl. 16 a mit der4U(eii
"^ • ' w
Zeile f hoc tbom meraini fuppoXitii 2<t
Digitized byVjOOQlC
Aelius Donatus.
338
Aelius Donatus.
4. s. 1. et a. Mit Missaltjuch-
staben. 24 BU. mit 25 Zeilen,
BL 1 a ein Holzschnitt, einen Leh-
rer' mit 4 Schülern darstellend. In dem-
selben steht ; Donatus minor* ßl. Ib:
(P) Artes orationis quot funt? Schliesst
El. 24a mit der 19ten Zeile*, partici-
pium habet qd eft voleos. Darunter:
Fiuis. — .
4. s. 1. et a^ 24 BU. mit 25
Zeilen.
BU 1 a ' mit demselben Holzschn.
Darin die Worte: Donali Editio prima,
BI. 1 b bcg. der Text. Schliesst Bl. 24 «
mit der 5ten Zeile: nie caret Unü pti-
cipiü habet qd elt voleu«. Darunter-;
Pinig, '— Die Typen «lud dieselben wie
in der Torigen Ausg.
4. s. 1. et a. goth. 18. BU. mit
26 Zeilen.
Beginnt BI. la:
( ) Artes orationis quot funt? Oclo
Qua? nomen. puomen. verbum,
3chliesst auf dem Igten Bl. a mit der
26sten Zeile:
bet : quod e uoles : : Explicit Donatus.
4. s. 1. et a. halbgoth. 17 BU.
mit 31 Zeilen.
— — 4. s. 1. et a. •
Schliesst: pium habet quod eft vo-
lens. Explicit donatus. laus Tit deo pfi
Arno.
Donatus de octo partibus orationis.
4. Hafnye per Gotfridum de Ghe-
mch s. a. goth»
— — 4. Lip'tzick, per Gonradum
Kachelouen s. ä. Mit Missalbuch-
staben. 34 BIL mit 18 Zeilen,
Beginut BI. 1 a :
Artef orationis quot
füt Octo que nomen
Schliesst auf* der Rückseite des d4sten
Blattes mit -der 6ten Zeile : eJ^t Toleo^
Darunter die Schlussschr.
— — 4. Liptzk, per Melch. Lotthe-
rum 8. a. Mit Missalbuchst. 34 BIL
mit 20 Zeilen«
Beginnt BI. 1 • (die erste Zeile ist roth
gedruckt.)
(P) Arufo
rationia. quot
funt octo. que
Schliesst auf der Rückseite des Slsten
Blattes mit der Uten Zeile : Unü parti«
cipiü habet qiiod eft Tolös. Darunter
die Schlussschr.
Donatus pro puerulis five prima la-
tine Gramm. Rudimenta. 4. s, 1. et
a. rÖm,
Von Steph. Plannck zu Rom gedr.
Donatus pro puerulis. 4. s. L et a.
xoth. 36 BU. mit 20 Zeilen. Mit
Sil
>ign.
Roth n. schwarz gedr. ,
Donatus pro pueris. 4. Prynted at
Weltmynftre in Caxtons houfe by
Wynkyn de Worde. s. a.
I(ach Hartshorne p. 243 kennt man
bur e. Ex., welches in d. Pepysian li-
brary zu Oxford ist«
Donatus ad AngUcan. scholar. usum.
4. s. I. et a.
Donatus minor. 4. Augustae (Vindel.)
inipr. per Joh. Schönfperger s. a.
S. Augsburgs Buchdrucker Gesch.
vou Zapf. ThI. 1 S. 144.
Donatus minor octo partium oratio-
nis. Fol. Nuremberg.» Frd. Kreusz-
ner s. a. Mit Missalb uöhstaben.
Donatus minor cum vulgari exposi-
tione. 4. s. 1. et a. goth. 30 BU. mit
36 Zeilen« Mit Sign.
Bl. la^der angegebene Titel« Bl. 2a
beginnt der Text :
Die te^l der red wienil sind
(P) Artef. oratiöis quot funt
Schliesst auf der Stirnseite des letzten
Blattes mit der 36sten Zeile: habet quod
eft volens«
4. s. 1. goth.
Zu Ende: Donati minorit editio
fiüit.per G. Hift. de S. cxm (?)
Donatus minor cum Remigio ad usum
Scholarüm anglicanarum pusillo-
rum. 4. In domo Caxton; in West-
monasterio s. a. goth, 14 BU.
M. Sign.
Donati editio minor cum Remigii
grammatici optimi et vetustilfimi
expofitione luciüa et fertili dudu3
edita fed perpaucis cognita. Jam
in florentiffimo Colonienfi ftudio
denuo reperta. 4.Liptzk, per Melch.
Lotter s. a. goth. 39 BU. mit 34
Zeilen.
Donatus moralisatus s» perallegoriam
traductus. Fol. s. 1. et a. goth.
7 Bll. mit 35 Zeüen.
Beginnt Bl. la:
Donatus arte graromaticua bomini in
fui ipfiut
' Digitized by
Google
Aelius Donatus.
339
Aelius Donatus.
ojnicöeS per allegorlam tradoctus in-
^ cipit feliciter
Schliesst auf der Rückseite des letzten
Blaues mit der 7ten Zeile : nunc fixa
«int corda noftra vbi vera JT gaudia
amen.
Von ^ Günther Zainef zu Augsburg
um 1472 gedr.
Donatus Johannis Gerson. Fol. s. 1.
et a. goth. 7 BU. mit 32 Zeilen.
Begipnt Bl. 1 a :
locipit donatus VencraBilis Magiltri
Johannis Gerson CäcellarijParifienfi»
(P) Arteforatioiiis quot Xüt. octo. que
cognilio fub
ScLliesst auf der Rückseite des 7ten Bl.
mit der 29sten n. SOslen Zeile;
' Explicit donatus egregij doctoris Ma-
giftri
lohannis Gerlon Cancellarij ParifienJis.
Von Fr. Crenssner zu Nürnberg,
gedr. (In Wolfenb.)
4. s. L et a. goth. 14 BU. mit
24 Zeilen.
Beginnt Bl. la: Incipit donatus Vene-
rabilis ma — - u. schliesst Bl. 14 b Ex-
plicit donat^ egregij doctoris mgfi jo-
hannis. Gerson Cacellarij (sie) Pari-
lieofis.
Von TVfart. Flach zu Strassburg
gedr. ' — Es wird auch e. Ausg. Von
dems. Drucker v, J. 1477 erwähnt. S.
Panzer T. I p. 21. Nro. 23.
4. s. I. et ä, goth, 6 Bll. mit
S6 u. 37 Zeilen« Mit Sign.
Beginnt £I. la:
Incipit Donatus moraliza
tus Egregii ac criftiaoirrimi Doctoris
Magiltri lohänls
Schliesst Bl. 6 a mit der 288ten Zeile:
QI Donatus moralizatus Fiuit.
Darunter e. Epitaphium Job. Gerson»
Donatus ethimoloyzatus. 4. s, 1. et a.
röm. 9 BU. mit SO Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a :
( ) Artef Oracionis quot funt Octo que
Schliesst Bl* 9 b mir der 5ten Zeile:
Vera funt 'gaudia Amen.
Darunter die Schlussschr. : Explicit Do-
i^atus Ethimoloyzatus.
"Von Pct. Drach zu Speier gedr.
4. s. 1. et a. goth. 8 Bll. niit
32 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a : .
lucipit donai^ Venerabil magiltri lo«
' häui^
Gerfon Canüelari) Pariüenfis.
Schliesst auf der Stirnseite des letzten
Blattes.
4. Memming., per Alb.,Kune
s. a. goth. 6 Bll. mit 36 Zeilen.
M. Sign.
Beginnt Bl. 1 a :
(p) Artes örationes (sie) quot
funt octo que Cognitio lubftantle Co
Schliesst auf Bl. 6 b mit der 33sten Zelle.
Darunter die Scblussschr.
4. Imprelfum in Stendal per
Joachim WeftuaJ s. a. goth. 8 BIL
mit 31 Zeilen. Sign. A«.
Beginnt Bl. 1 a :
(P) Artes orationis quot funt octo
que cog
nitio fiubstantie cognilio qualitatis cog
Schliesst auf der Rucks, des letzten Bl.:
Explicit donatus egregii doctoris ma-
giltri Johannis GerXon' cancellarü pari-
rienlis. IniprelTum etc. — - (In "Wol-
fen bültel.)
Donatus minor. 4. Nürnberg., lodo-
cus Gutknecht s. a. goth. 28 BU.
mit 23 Zeilen. (Weigel in L. 5 ^^)
Interpretatio Donati Minöris rcola-
stice exponens diffinitiones octo par-
tium orationis cü accntibus earun-
dem in ftudio Et-phurdienii p M.
Bartholom: de vfingem coUetta et
revifa. 4. s. 1. et a. goth. 38 ung..
Bll. Sign. A — H. — (In Göttingen.)
Donatus cum interpretatione gallica.
ubi omnia verba ad verbum. gal-
lice interpretantur. pueris vtiliffi-
mus. 16. s. 1. et a. 48 ung. Bll.
Sign. A — F. (In Göttingen.)
Donatus pro pueril. 4.^ Reutlingen
per magistrum Johannem Otmar
1485. goth.
Expositio Donati secundnm viam do-
^ctoris Sancti perutilis Baccalarian-
dis. 4. Lips. , Conr. Kachelouen
1490. 44 ung. Bll. Sign. A — F.
(In Göttingen.;
4. Ibid., Marl. Landsberg 1492.
— : — 4. Nurmberg., per Frd. Kreuss-
ner. 1495. goth. 16 Bll. mit 29
Zeilen. * ^
Beginnt BL 1 a : ( ) Artef oratÖis quot
füt. Octo. Que. No i— Schliesst auf der
Rückseite des letzten Blattes.
Expositio Donati cü quibusdä nouis
ac pulcerrimis notatis Icdm via3^
doctoris SActi perutiiis Baccalariä-
dis. 4. Liptzck, pec Melchiar Lot-
DigitizedbyLjOOQlC _
Aelius Donatus.
340
Aelius Donatus.
ter 1496. goth. —44 ung.Bll. (das letzte
weiss) Sign. A — G. (In Wolfenb.)
Donatus cum vulgari cxpositione. 4.
(Miff. Vindel.) per I. $. {lolu Schaff-
ler.f 1497. g^oth. SO BU. mit 32
Zeilen.
Bl. la der angegebene Titel, Bl. 2a 3
Die tajl der red wienil sind
(P) Ariel oralionis quot funt
Schliesst auf Bl. SOa: Donali miörif
ediüo finit p I. S. An. m. cccc.xcvij.
Donatus de^ octo partibus orationis
cum Magni (Hundt) expositione se-
cundum viam doctoris Sancti. 4.
Lips., Conr. Kachelofen 1498.
Donatus lat. et ital. 4. Venetiis, im-
pensis Jo. Bapt. de Sessa 1499 die
20 Julii. '
Doiiati editio minor. 4. , Nnrmberg.,
per Hieronvmum Hölczel de Traun-
Ttain 1500. goth.. 34 BU. mit 40
Zeilen.
c. comm. Remigii. 4. Colon.
1500.
Expositio donati cü quibusdä nouis
ac pulcherrimis notatis^ secundü
viam doctoris fancti putilis Bacca-
lariädis. 4. Liptzck, per Jac. Than-
ner 1501. goth. 54 img. ßll. mit
34 Zeilen. Sign, a — i. (In Wol-
fenbüttet.)
Expofitio Donati fecundum yiam do-
ctoris Sancti _perutilis ßaccalnrian-
dis etiam quibuscunque aliis fcola-
ribus donatum fcire uolentibus. 4.
Lips., Melch. Lotter 1503. goth.
29 ung. u. 1 weiss. Bl. Sign. A— E,
(hl Göttingen.)
^ (ders. Titel) 4. Ibid., id. 1505.
soth. 30 ung. BH. (das letzte weiss)
lign. A-E. - (In Wolfenb.)
Donati minoris de octo partibus ora-
tionis egregia utilisque declaratio
cum pulcherrimis quaestionibus per
lohannem Glogoviensei^i edita. 4.
Lips., Wolfg. Molitor 1505. 20 Apr.
Donatus Ethimoloysatus et moralisa-
tus. 4. Nurmberg., per Joan. Wes-
senberger 1507. 6 Bll. ( In Wol-
fenbüttel.)
— (Titel wie Ausg. 1503.) 4. Colon.,
in aedibus Quentel 1507.
Donati de octo partibus orationis
editio secunda. 4. Lips., per Wolf-
gang. Monacensem 1508.
Expositio Donati secunduift viam do-
ctoris sancti. 4. Lips., Conr. Kacheln-
offen 1509.
HeriTianni Buschii Pasiphili in artem
Donati de octo partibus orationis
commentarius ex Prisciano etc. col-
lectus. 4.' Colon. , ex ofF. filior.
Quentell 1509. 15 Kai. Decbr. —
37 ung. Bll. Sign. A ^ G.
Auch. 4. Lips. 151L ? —
Diffinitiones editionis Donati raioris
viri clariffimi et auctoris, modofü
fignificädi cü expöibus earunde j'
notatis pulcerrimis. 4. Liptzik, per
Jac. Thanner 1510. gotht^ 28 ung.
Bll. Sign. A — E.
Donatus minor. 4. Lips., Conr. Ka-
chelofen 1512.
Herrn. Buschii in artem Donati de
octo partibus orationis commenta-
rius ex Prisciano collectus et iam
denuo emen4atus. 4. Colon., in off.
liberor. Quentel 1513.
4. Lips.., Melch. Lotter' 1514..
Interpretatio Donati Minoris fcola-
stijce exponens diffinitiones octo
partium orationis cum accentibus
ear,underh in studio Erphurdienöi
per M. Bartholom. de Usingen col-
lecta et reuisa ad deilaudem et rei
publice literarie pfectü. 4. Venun-
datur in off. Melch. Lottheri 1515.
goth, 32 ung. ßll. (das letzte weiss)
Sign. A — F.
Donatus de octo partibus orationis.
4. Daventriae in off. Alb. Pafraet
1615.
-4. Lips., per Valent. Schumann
'1616.
Minoris Donati de octo partibus ora-
tionis compendiosa interpretatio per
m tgistrum Johannem Glogavien-*
sera. 4. Cracov., imp. Joh. Haller
1516. 116 ung. BH. Sign, a - r.
(Li Göttingen.)
Donatus minor cum Catone et Snl-
pit. Verulani institutis moralibus.
s 4. Viennae Pannoniae per Hieron.
Vietorem 1516. m. Novbr.
Donatus de octo partibus orationis.
4. Hagenoae, apud Th. Anshel-
' mum 1517,
Herm. Buschii in artem Donati de
octo partibus orationis commenta-
rius ex Prisciano eliisque colle-
ctus. , 4. Colon. , in aedibus^ Eu-
charii Cervicorni 1517 m. Märtio.
Donatus de octc^ orationis. partibus
eti^arbarismo libellus — am Dio-
me^dcs. 8. Haganoae, per Joan. Se-
cer i52tf.
Digitized by
Google
Aelius Doiiatus*
341
Aelius Donatus^
— de octo partibus orationis editio
secunda.^ In eaiidem Servil Hono-
rati item et Sergii Grammatici In-
terpretation es. Ö. Paris. , ex off.
Rob. Stephani 1526. 15 cal, D'ecbr.
— methodus (e recogn. Glareani.) 8.
Noririib., Petreius 1528. SS ßH.
— methodus cum scholiis utilissi-
mis Henr. Glareani - auctis et
recognitis. Eiusd. Glareani de no-
minum generibus et Heteroclitis
epitome etc. 4. Colon., apud Job.
Gymnicum 1529.
— methodus scholiis utiüss. illustrata
opera Henr. Glareani ac Jo. Fabri
Emmei. 8, Lips., apud Nie. Fabrum
153 1. 76 BIL
Donatus. 4. Moguntiae 1531.
— de octo partibus orationis editio
secunda c. Sergii et Servil inter-
pretatione. Eiusd. Donati de bar-
barismo et soloecismo liber. 8. Pa-
ris., ex off. Rob. Stephani 1531.
7 cal. Nov.
— — et 'de barbarismo libellus a Joh.
Caesario recoghitus — am Diotne-
des. 8. Colon., Jo. Soter 1533 und
1336.'
Methodus Aelii Donati accuratissime
recognita. Cui adjectum est quic-
quid häctenus in eo defiderfttum
fuit per Jac. H-aecconium. 4. Basil.,
exe. Hr. Petrus 1533. m. Novbr.
42 ung. BIL
c. schol. Hr. Glareani ete. 8.
• Basil. , ex aedd. Th. Wolffii 1534.
8. Tiguri, Froschover 1534.
— de octo partibus orationis editio
secunda c. Servii et Sergii interpr.
8. Paris. , ex off. Rob. Stephani
1534. {Auct.'Pr. : 6 fl. 75 c. Meer-
man.)
— de octo partibus orationis metho-
dus illpstr. per Leonard. Culmann.
8. Frcf., apud Jo. Eichorn 1534
— — 8. Norimberg. , apud Jo.» Pe-
treium 1536.
Aelii Donnti de octö partibus or tio-
nis editio secunda cum Sergii et
Servii interpretatione. Eiusd. de
barl^rismo et soloecismo, exsetun-
da editione. 8. Pari«., ex off, Rob.
Stephani 1535. 2 Non. Febr.
8. Ibid., id. 1543.
— de octo partibus orationis, 8. Pa-
ris., J^ob. Stephanus 1537. 11 Cal.
Jul,
— de octo partibus orationis prima edi-
tio. 8. Paris., apud Sim. Colinaeum
1539,
»- de octo partibus orationis libellus.
8. Paris.., apud Frc. Stephanum
1047.
— de octo partibus orationis libellus
in dialogi formam latinam et gal-
licam redactus. 8. Paris., Frc. öte-
phanus 1549. 19 ßll. Sign, a — c.
— de octo partibus orationis libel-
lus. 8. Lutet., ex off. Rob. Stephani
1550. 24 img. Ell,
— — 8. Ibid., Carol. Stephanus 1560.
in dialogi formam lat. et gall.
redactus in gratiam puerorum. 8.
Ibid., Rob. Stephanus 1561.
— de octo partibus orationis libellus.
8. Lutet. 1570.
Aelii Donati de octo partibus oratio-
nis methodus qua'estiunculis pueri-
libus collectisiilustrata,per Leonard
Culmannum. 8. Argentinae, apud
Chrn. Mylium 1576,
•;- de octo orationis partibus libellus. 8.
Paris., es off. Rob. Stephani 1582 u,
1585.
in dialogi formam latinam et
gallicam redactus, in gratiam pue-
rorum. 8. Lutet., ex off. Rob. Ste-
phani 1585,
— ars grammatica — in F. Linden^ann,
Corpus grammat. latin. 4. Lips, 1831.
T. l p. ^ sq.
14 ach einer behr guten Hdschr. voo
Santen.
Ael. Donatus de figuris cum com-
mentario loh. Rhagii — in Gram- '
matica Martiani Capellae. 4. Frcf.,
Wie. Lamperter et Balth. Murrer
1507,
— de figuris opüsculum. — an d,
Grammatica Sulpitiana, 4. Basjl,
1509.
— de barb'arismo, |5edibus, tonis ^
am Rhcmnius Palaemou. 8. Basil.,
apud Ad. Petri 1527.
Aelii Donati commentarius in Teren-
tii comoedias. Fol. s. 1. et a. röm,
250 ung. ßll, (und l wss. Bl.) mit
35 Zeilen, Ohne Sign., Cust, und
Bllzahl.
Begiiiiii BT. 1 a :
(f>) VBLIVS TERENTIVS AFER
Carlhaglne natuü: fcruinit Iloine Te
Bl. 39 b ist weiss, Schliesst auf der
SürnM'iie doi 250&tea BJaltes nach der
27bteD Zeile:
Qui cupit ohrtrufam frugem gufufre
Terenti
Digitized by
Google
Aelius Donatus. 342 Edictum perpetuum.
Erläuterungsschriften.
Donatam qneriit oofcere graromaticnni.
Für die griech. Worte ist Kaum
gelaaaeu.
Tielleicbt erste Ausg. .diese« Com-
mentars n. ohne Text. Aus der uobe-
'kannten Coliner Officio mit dem son«
derbaren R, um 1470 — 72 gedruckt.
(In "Wolfcnbüteel.)
Auct.'Pr,: 117 fr* Rover.
Fol. (Venet.) Vindelinus Spi-
rensis (um 1472) röm. 161 Bll. (die
2 letzten weiss) mit 41 Zeilen. Ohne
Sign., Cust. u. Bllzahl.
Beginnt BI. la:
( ) VBLIVS TERENTIVS Afcr Car-
thagine
Scbliesst auf dem 159sten Bl. b:
Vir bonust et claro preditus ingenio
Baphael zouenzooins tergeftinus poeta
Vindelino Spircnfi fuo fal^.
Qui cupit obrirofam frngem gurtalTf
Tereutl etc.
Sehr schone u. seltne Ausg. (In
E«r1angen u. Göttingen.)
Auct,-Pr,: 106 livres Gaignat;
5 L. 5 Sh. Pinfclli; Sl fl. Meermaa
(daa £x. war schlecht erhallen u. einige ßll.
nandschrftl. ergänzt.)
— — Fol. Romae, Conr. Suueyn-
heym Arnoldusque P.mnartz 1472.
die 10 Decembris. 188 Bll. mit
38 Zeilen. ^
Beginnt BI. la:'
(P) Vbliuf TerenUnf Afer Carthagine
natuf:
feruiuit Rome Tereniio Lncano fc-
natori: a
Schliesst BI, l88b:
Afpicts inuftrir lector quicnnq, libellof etc.
Höchst seltne Ausg.
'-^ — Fol. Mediolani, Anton. Zarotus
1476. pridie Nonas lulias. 176 BIL
mit 41 Zeilen.
Beginnt BI. 1 a: .
DONATI. GRAMMATICI. IN. P.
TERENTIl. AFRI. CO
MOEDIAS. EXAMINATA. INTER-
PRET ATIO.
Die Schlnssschrift steht auf der
Stirnseite des letzten Blattes. — Für
die griech. Worte ist Raum gelassen.
S. Frc. de Licteriis T. I p. 254.
. Dieser Commentar erschien dann
noch öfter mit dem Tereuz xusammeD«
Schopeut Lud,, de Terentio et Donato
ei US interprete. 8* Bonnae 1321.
Eiusdem specimen emendatioois in
Ael. Donati commentarlos Teren«
tianos ad novam^ totius operis editio-
nem ediceodam propositum. 4. Bonn.
1826. 10 'S. Progr.
CL. TIB. DONATÜS.
Donati in libros duodecim Aeneidos
quae antea^desiderabantur absoluta
interpretatio. Fol. Neapoli, Joan.
SuUbacchius et Math. Cancer 4 idus
Nov, 1535.
Erste vollständige Ausg. dieses Com-
' meutars. S. Giuslioiani.Saggio p. 138.
Die diesem Donatus beigelegte abbrevia-
tio fabularum Ovidii siebe Lactantius
Flacidius»
DOSITHEUS.
Fragmentum- vet. iurisconsulti de iu-
ris speciebiis et maniimissionibus
quod serv. Dqsitheus Magister in
exercit. gr. lat. nondum editum ex
codd. Mss. Bibl. Batav. edidit no-
tas et emendatt. adjecit.Mattb. Ro-
ver. 8. LAgd. Bat. 1739. (Weigel in
L. 1«/.)
Zuerst heransgegb. in: Fragmenta
ouaed. Papiniani etc. ex bibl. P. Pi-
tnoei. 4. Lut. Paris. 1573.« auch in
Scbulting's Ausg. d. Jurisprudentia ire-
tus Antejustin. 4. L. ß. 1717 p. 803 sq.
Dositbei Magistri liber HI cont. D.
Adriani Imp. ^ententias et episto-
las Goldasto autore. 8. Frcf. 1601.
(Altheer in Utr. 1 fl. 10 st.)
Abgedr. in Schulting. Jurispr. An-
tejustin. p. 855 sq.
Erläuterungsschrift,
Schilling, diss. crit. d6 fragm. jar. Rom.
Dosithean. 4. Lips. 1819.
DREPANIÜS s, PACATÜS.
EDICTUM PERPETUUM.
Edicta praetoria perpetua ex libris
Pandectarum in ordinem e^kcerpta.
Ed. St. Perraeus. 4. Paris. 1564.
Edict. perflet. restit. a Guil. B.an-
cbino — an ejusd, Varr. lectt. 8»
Paris. 1597. Auch abgedr. in J. H.
Schminckiisyntagm. crit. 4* Marb.
Cattor. 1717..
Digitized by
Google
EJmporius.
343
Ennius.
Edicti perpetui ut et Sabinian. libf or.
ordo et eeries auctore Jac. Gotho-
fredo — in ejusd, Font, quatuor
^ jür. civ. 4. Genev« 1655. (Weigel
in L. 2 ^/.)
Edicti perpetui fragmenta. In usum
lectt. publ. cura Abr. Wielingii. 4»
Franecquerae 1733.
Edictiim perpetuum Adriatieum Gu.
Kanchiniioperarestitutum (c. praef.
Jtiyac, Gandinii), 8. Parmae, ex re-^
gio typographeo {Bodoni) 1782.
Erläti terungsschriften .
Heineccii j J, G, , opnscula posth. 4.
Ha|ac 1744. p. 275 »q.
Reddie , Joan,, de ediciis praelorum.
Specimeu primnin. 4. Gotting. , typif
Bieterichianis 1825. 37 S.
Libri tres edicti s.lib. de origiite fatisque fu*
risprudentiae Romanae pmeserUm Edi-
ctorum Praetoris ac de forma edicti
perpetni. Qiios «cripsit Cor. Gu. Lud,
de Weyhe, 4. Gellae, impr, Schwei--
ger et Pick 1821. XXJflX u. 298 S.
• Besonders ist zu vergl. «C G. Hau-
hold in Hiigo's civitist. Magazin Bd. 2*
Heft 3 S. 285 — 326.
EMPORIUS.
Emporii Bhetoris de Etbopoeia ac
loco communi Über. Eiusd. prae-
cepta demonstrativae materiae et
•de ^pecie deliberativa — in Anti-
quor. rhetor. collect, e bibl. Frc.
Pithoei. 4. Paris. 1599. p. 278-289.
Auch schon in B.Khenanus Samm-
lung d. dit. Rhetor. 4. Basil. 1521 und
Faris.^ Rob. Stephan. 1528«
ENNIÜS.^
Ennity Q, , quae supersunt fragmenta
a Hieron. Golumna conquisita, dis-
posita et explicata. 4. Neapoli, ex
typogr. Horat. Saluiani 1590. 4uDg.
Bll. XVJ u. 505 S. u. 20 ung. BIL
Indd.
Erste, einzelne Ausg. Der Heransg.
bat sich bes. um die Erläuterung, we-
niger um die kritische Berichtigung des
Textes Terdient gemacht. Sehr schätz-
bar ist auch das Leben des E. von Co-
lonna. Die Anordnung der Fragmente
ist mikritisch» — oellen. (In Göltingen
O. Wolfeub.)
^tfc/. -Pr.r 6 fl. Meerman.
Erste aber anToIIstandi'ge SammTung
TOD Ennii Fragm. in Rob. Stephant
fra^m. poetar. lat. veter. 8. (Paris.)
1564 p. 77 — 136, dann nach Stcpb.
im Gorp. omn. veler. poel. lat. 4. Au-
rcl. AUobr. 1611. P. 2 p. 3 sq., ferner
in M. Maittaire Opp. et fragm. veter.
poet. lat. Fol. Lond.1713 T. 11 p.l458
^- 1470. (die An'nal. sind nach Merula,
die ührigen Fragm. nach Goloun» ab- ^
gedr.) u. in d. CoUectio Pisaureusis. 4.
Pisauri 1766 T. IV p.264-287. (Ab^r.
nach Maittaire.)
— annaliuni lib. XIIX fragmenta,
conlecta-, composita , inlustrata a
P. Me ula. 4. Lugd. BÄt., ex off.
Jo. Paetsii et Lud. Ehevir. 1595.
Zu Ende : L. R. typis Joannis Bal-
duini 1695. 28 Bll. Vorst. lüCXXXH
S. u. 12 ung. BU. Indd.
^ene Receus. der Annalen. Die
Bruchst. sind sorgfältiger gesammelt n. '
nach der Zeitfolge geordnet. M.'s Erläu-
terungen sind gehaltreich. Es ist zu
bedauern, dass e. Index fehlt. (lo Göt-
tiogen u. Wolfeub.)
u4uct,-Pr,: 3 fl. Meerman.
— fragmenta ab -Hieron. Columna
conquisita , disposita et expjicata.
Nunc ad edit. Neapol. 1590 recusa
accurante Fr. Hesselio. Accedunt
praeter eruditor. viror. emendatio-
nes Mart. Andr. Delrii opinationes,
nee non Ger. J. Vossii castigatt.
et notae in fragmenta tragoedia-
rum Ennii ut et index omnium ver-
borum Ennianorum. 4. Amstelod.,
ex off. Wetsteniana 1707. (Altbeer
in Utr. 2 fl. 4 st. , Nestler in Hamb.
7* Mark, Weigel in L. 5^^ 4^.)
^uch gr. Pap, (Altbeer in Utr. 3fl.
10 St.)
Enlh. wenig Neues. Nach Colonna
find Merula abgedruckt. Des erstem
Gommentar ist vollständig abgedr», des
letztern Noten find nicht mit aufgenom-
men. Hessel. fügte einen guten Index
bei. '
j^uct, - Pr. eines Ex. auf gr, Pap»
6 fl. 75 c. Meerman. i
— annalium libr. 18 fragmenta. Post
P. Merulae curas iterum recensita
liuctiora, reconcinnata et illustrata.
Acc. Gn. Naevii librorum de hello
punico fragm. coUecta, composita
et illustrata. Opera et studio E. S.
{Ernst Spang enteret,) 8maj. Lips.,
Habn 1825. XL VI S. Vorst. und
216* S. ' 1 ^.
Digitized by
Google
Ennius.
344
Eucheria.
Merula'6 Aüsg. liegt zum Grnnde.
D. Text ist selteu geändert. Einzelne
Bruchstdcke sind amgestellt n. die seit
Morula anfgefundenen Fragmente einge-
schaltet. M.'s Noten sind vollständig ab-
.gedr., von denen anderer Erkläret -aber
n«r eine Auswahl, Die Bewebslellen
in den Noten sind oft unrichtig u. un-
gf>naii citirt. Nicbt correct. — Recens.
vom Hrn. Prof. Jacob in Posen in Jabn's
J^ihrb. 1S27 Heft 4 S. 76 — 84; vergl.
auch die Recens. in der Schul -Leitung
1826. At)lhlg. II. Lit. BK Nro. 7.
— Medea commentario perpetuo il-
lustrata cum fragmentis quae in
Hesselii, Merulae aliisque huius
poetae editionibus desiderantur.
Accedit disputatio de origine atque
' indole veteris tragoediae apud Ro-
manos quam pälam — defendet
Hr. Planck. .4. Gotting., J. C. Baier
1807. (134 S.) 20^^.
Die Fragraeute sind tre/flich geord-
net. Der Commeutar ist critisch nnd
•prachlicb« — Recens. in d.Leipz, Lit. Ztg.
1807 Wro. 97, in d. Jenaer Lti. Ztg.
1807 Nro.llÖ u.in d. Heidelberg. Jahrb.
1808 Heft S S. 372 flg.
— fragmenta Medea e et Hecubae
tragoed. iterum coUecta atque emen-
data tum cum Euripi'deis compa-
rata — in Frd. Osann. analect. crit.
poesis Romanor. scaenicae reliquias
illustrantibus. 8. Berol. 1816 p. 106
— 140.
— fragmenta tragoediarum — in M.
A. Delrii syntagma trag. lat. 4.
Antverp. 1594. P. 1 p. 97sq. u. Pa-
ris 1620. P. 1 p. 96 — 107.
, Fleissige Sammlung der Fragmente.
— — in P. Scriveri collect, vet. tra-
gicor. 8. Lugd. Bat. 1620.
— — in Bothe poet. lat, scenic. 8.
Halberst. 1825. Vol. V. P. 1 p. 22
-78. ^
— fragmenta comoediarum — Ibid.
Vol. V P. 2 p. 6—9.
— epigrammata et pliagetica — in
P. Pithoei epigr. veter. collectione.
12. Paris. 1590 u. Genev. 1596. —
Auch am Virgil. 8. Lugd., Gu.Ro-
villusl572. 1575. 1595. 1617. u. Fol.
Amv., Plantin 1575.
in P. Burmann. Antliol. lat. T. 1
^ p. 583.
— pliagetica — in B. Wcrnsdorf,
'poet. lat. minor. 8. Altenburg, 1780.
T. 1 p. 187 sq.
— fragmenta quaedam ab aliis prae-
terita vel minus emendate edita —
in Fr. ab Almeloveen opusc. 8.
Amst. , Janssen - Waesberg. 1685.
p. 170 - 174.
Eine ital. üebers. der Annalen nach
Merula^s Recens. steht in dem höchst
seltnen Buche : ' Bern. Philippini opusc«
8. Rom. 1659. p. 724— 757.
Erläu teruTigsschriften,
d^AngeliSf Domenich,, dissertazione della
patria d'£nnio. 8. Roma 1701, Auch
Fireuze 1712. (VVeigel in L. 10^.)
Auch in.Raccolta d'opusc. seien tif.
elaiol. T.5, Vergl. Ibid. T. 4 p. 329 sq.
ü. T. U p. 432 sq. ,
Cramer, Chr,, dissert. sisteos Horatii de
Eunio efiaiam. 4. Jenae 1755.
Foreliiy Henning ii ^ diatribe de Ennio.
8. TJpsal. 1707.
de 'FranchenaUf Georg: Frciy disserta-
tio de moi4)o Q. Enuü s. podagra ex
vino. 4. Witteb. 1694.
Kreidemann, Frd, Guil,^ oratio de Q,
Ennio. 4. Jenae 1754.
Kästner ij C/irn, PFilh., chrestomathia
juris Enniaaa s. loci jus romauum il-
lustrantes in Ennio c. uotis adjectis.
8. Lips. , apud Jo, Wendler 1762.
16 ung. BU. u. 80 S. 6 f{.
Sagiitarii, Casp, , commentatio de vita
et scriptis Livii Andronici, Naevii.
• Ennii etc. 8. Altenburg. 1672 (HO S.)
ENNODIÜS.
Ennodii, Magni Felicis, Panegyricum
regi Östrogpthorum Theodorico
dictum edidit G. Fr. Manso. 4.
Wfatislav. 1822.
Auch schon früher in d. Werkeii
Aes Eonodius , anch an der Ausg. von
Gassiodori varr. lectt. Fol. Paris. 1589,
u. in d. Sammlungen d. P^negjr. ve-
ter. — Aach in Jo, Cochlei vita Theo-
dorici regia illustr. a Jo. Periogskiold.
4. Holmiae 1699 p. 201 sq.
EUCHERIA.
Eucheriae indignatio vel Carmen ih-
vectivum — in Burmann. Anthol.
lat. T. 2 p. 407. u. in Wernsdorf.
poet. lat. min. T. lU p. LXV sq.
Digitized by
Google
Eumenius.
345
'Eutropius.
EÜMENIÜS.
Eumenii rhetoris oratio habita ad V.
P. Praesidem Galliae pro Menianis
Flaviensium s. Augustodunensium
scholis instaürandis. 4. Paris., Steph.
Prevosteau 1605,
S. vier Reden stehen in den Samm-
Inngen der I^uegjric. veler.
EÜTROPIÜS.
Eutropius historiographus et post eum
Paulus Diaconus dehistoriis italice
provincie ac Romanorum: 4 maj.
Komae {Georo-, Lauer) 1471 dielune
20 Mensis Mai. — 104 BIK mit
32 Zeilen.
Bl. la ist weiss. Bl. Ib beginnt
das Inhaltsverzeichniss: . () Abula hoi'
libri i qua pmo p ordine repiütur re-
ges-— s^hliesst auf der Rucks, des Stea-
Bialles. Bl. 9a:
Incipit Emropi^ historio^raphus : &
poft enin Paulus diacon^; de hisliörii^
italice prouincie ac Konxanorum
Die Schlussschr. in 5 Zeilen auf der
Bucks. des letzten Blattes.
Eri>te, höchst seltne und gesachte
Ausg. Der Text ist "treu nach der
Haod^chr. abgedruckt.
Auct,-Pr,: 104 livres Gaignatj
12 L. 15 Sh. Askew5 901 livres 2 sols
la Valli^rei 12 L. 12 Sh. Pinelli (ein
schön. Ex.)
Dann erschien der Eutropint mit
tl. Scrlptt. bist. August. Fol. Mediol«
1475. Venet. 1489 u. 1490.
Eutropii dece libri hiftoriarü ita can-
dide ofcripti ut quifqj rudimenta
hiftorie Romane nancifci volens
ät<j3 feriem multarü geftarü rerü
apud exteras gentes cognofcere bre-
. ui* ex volumine cupiens id ex opere
buius autoris fe confecuturü ftu-
diofa lectione perpendet. 4. Regia
' in civitate Cracov. , , expensis Job.
Haller 1510. 20 die Aprilis. goth.
66 ung. BU. Sign, a — k.
Mit einer Vorr. von Mich. Cocci-
tjius. (In Wolfenb.)
^ Eutropii Paulique Diaconi de incly-
tis totius Italicae provinciae ac
Romanor, eestis libri XVIIl cum
qujbusd. marginis appendicum an-
notationibus.Fol. Paris., Aeg. Gour-
mont 15 cal. Apr. 1512. 12 BU.
Vorst, u. 65 BU.
Von N. Maillard heransgegeben,
welcher den Text der Princeps zum
Grunde legte , aber mit einer Venetian.
Ausg. verglich.
— ^ am Sueton. ( c. »7. J3. Egnatid)
8. Venet., Aldus 1516.
amHerodian. 8. Plorent., Giun-
ta 1517.
am Sueton. 8. Venet., Aldus '
1521. ■
^ Der Text dieser 2len Aldine weicht
von der ersten ab.
— de gestis Romanorum libri^decem.
8. Paris., Sim. Colinaeus 15SI. 68 ,
BU. — Pauli Diaconi de gestis Ro-
manor. libri octo ad Eutropii hi-
storiam additi. 8. Ibid. 15SI. 48 BU.
— *■ Historia de vita ^t moribus im-
perator. Romanor. 8. Ibid. 1531.
Nach der ersten Aldine.
•— Insigne volumen quo Romana Hi-
storia universa de&cribitur ex diver- -
sor. auctorum monumentis collecta
— Sext. Anrel. Victoris libellus,
epitome Eutropii. Additae sunt
Graecor. impp. vitae de rebus in
Oriente etc. gestis, P. Diaconi de
gestis Longobardorum libri VI. Fol^
Basil., in off. Proben. 1532.
Ist nur des PauIIus Diaconus htstoria
miscella, v. Sim. Geleuius herausgegeben«
Eutropii de gestis Romanorum libri
" decem. 8. Paris.^ Sim. Golijiaeiis
1539.
8. Ibid., id. 1542.- 60 gez. BU.
{Auct,'Fr. : 5 fl. Meerman.)
— bistor. rom. libri decem nunc de-
mum integritäti suae post tot co-
ruptiss. editt. restituti per Anton.
Sconbouium. 8. Basil.. ex off. Jö. "
Oporin. 1546. Kai. Maji. — 2 ung.
BU., 199 S. u. 23 ung. BU. Ind. '
S. benutzte d. Cod. Gandensis und
reinigte den Text von fremden Interpo-
polatloi;ieu. Er fügte auch det^ libell«
vetust, löcor« urbis et prdvinciar. aevo
Theodosiano icripC. hinzu. — (In Göt-
tingen.)
Eutropii J)reviarium« bistoriae Roma-
nae cum Eliäe Vineti commentario
8. Pictavis, apud Enguilbertum Mar-
nefium 1554 (zu Ende; 29 mensis
Augusti 1553.)
Der Text ist ans e.,Cod. Burdiga^-
lensis verbessert. — Scheint selten zu
«ein. ' ^
— bistoriae- romaaaebreviQrium cum
Digitized by
Google '
Eutropius.
346
Elitropius.
notis Aht. Sconovil, l^liae Vineti et
Henr. Glareani. 8. Friburg. 1558.
Glareanus No^ca sind meUt ge-
«cliicbtl« Inhalts.
c. El. Vineti commentario. 12.
' Paris. 1560.
Treuer AMr. der Ausg. V. Vinelus.
— histor. roman. breviarium nunc
demum antiquor. exemplarium col-
latione atque Ant.- Sconhovii , El.
Vineti et H. Glareani opera ac fide
integritati suae restitutum. Acc.
annotatt. Hr. Glareani et Eliae Vi-
neti. 8. Basil., Oporin. 1561 {zu
£nde: Basil., Oporin. m.Febr. 1559.)
4 Bll. Vorst., 180 S , 22 BU. Index
u. Schlussschi;., 327S.notae, 10 Bll.
Index.
Die /abreszabl zu Ende M.TJLIX iit
wabrsclil. nur *^. Druckfehler für M.DLXI.
cum Eliae Vineti commentario.
4. Pictavis 1Ö64«
— breviarium historiae romanae c.
notis Frd. Sylburgü — in ejusd,
Scriptt. bist. rom. Fol. Frcf. 1588.
T. I p. 555 sq.
Text nach Vinetus. Schonhoven's Ü.
Froben's Ausgg, sind verglichen.
— — Ibid.' T. III p. 63 sq.
Der Text, ist nach einer Fuldaer
Hdschr. virbessert , n. Paeanius griecli.
Metaphrase hier zuerst aus e. IVIscr. des
Frc. Pithoeos beigefügt.
— histor. roman. libri decem. His
additi Pauli Diaconi libri IIX. 8.
Lugd. Bat., Ludov. Elzevir 1592.
Folgt im Texte der Ausg. v. Schon-
Boven. Von ]?aul Merula besorgt, wel-
cher einen guten Codex von Frc. Nan-
sius benutzte. Merkwürdig ist dieses
Buch auch deswegen, weil es erster
Elzevirscher Druck oder Verlag isu .
... —p Accesserunt doctiss. virorum in
Eutropinm annotationes. 8. Ibid.,
Frc. Ilaber 1594.
Wiederhoblg. der vorigen und mit
H. Glareanus Noten vermehrt. Andere
Noten enth. diese Ausg. nicht.
in Scriptt. bist. rom. lat. veter.
Fol. AUrel.'sAllobrog. 1609. Vol. I
p. 642 s^.
— breviariunl liist.rom. separatira ad
meliora exemplaria editum. 8.
Heimst, ex off. hered. Jac. Lucii
1621.
Sylburgs Text. Von Chr. Heid-
, Oiann besorgt.
— — Editio secnnda. 8* Ibid., typis
f Henning «Müller 162Ö. .:..
' Editio tertia. 8. Ibid. 16S7.
Editio IV. 8. Wolferbyti, Jo.
et Hr. Sternii 1649.
ex reo. E. Vineti. 16. Petro-
clioriae 1649.
— breviarium hi$t. rom. separatim
ad meliora exemplaria editum.
Editio IV. 8. Heimst., Henning
Müller 165S.
— breviarium cum metaphrasi greca
Paeanii. Cbrp. Cellarius recens. no-
tis atque indd. locupletavit. 8. Ci-
zae, sumtu Jo. Bielkiil678. 24ung.
Bll., 104 S., 42 S. u. 11 ung. Bll.
, Ind. v
Neue Recens. Handschriften jsind
nicht benutzt, aber ältere Ausgg., de-
ren Varr. zu Ende angegeben sind.
— breviarium histor. romanae. Notis
et emendationibus illustravit Anna
Tanaq. Fabri filia. In usum Del-
phini. 4. Paris., vidua Ant. Cellier
1683. (Nestler iif Hamb. 5 Mark;
Weigel in L. S «/.)
"Weder Hdschr. noch ältere Airsgg.
sind hier benutzt. Die Noten bescbaiF-
tigen sich meistens mit der histor. Er-
läutern i\g. Der Text ist hier zuerst in
Capitcl getheiU. ^nth. auch Noten von
Tanaq. Faber. — (In Göttingen.)
— — 8. Oxon. , e theatro Sheldon.
1696. (Weigel in L. 1*/ 6^.) und
1698.
Nachdr. der vorigen.
-: — ex edit. El. Vineti. 24. Paris.
1692 od. 98. (?)
-^ cum ntfetaphrasi gr. Paeanii.
Chrp. Cellarius recens. iterum et
comment. ubique auct, et indd. lo-
cupletavit. 8. Jenae, Jo. Bieicke
1698. (Ncstler in Hamb. 12 Seh.)
— breviarium historiae Rodiauae c.
Paeanii metaphrasi graeca. Messala
Corvinus de Augusti progenie. Ju-
lius Obse(juens de prodigiis. Ano-
nymi oratio funebr. gr. Tat. in im-
per. Constantinum. Cum varr. lectt.
et annotatt. 8. Oxon., e theatro
Sheldon. \70?>j (Nestler in Hamb.
5 Mark 5 Varrentrapp inFrkf. 4fl.j
Weigel in L. l^f 16^.) AxxcYi gr.
Pap., aber selten. 10 Bll. Vorst., 163 S.
6 Bll. Ind., 19 u. S2 S. , 6 Bll. m
13 S.
Werihvolle Ausgabe, von Tb.
Hearne herausgegeben , welcher Syl-
burg's Text zum Grunde legte , aber
7 Hdschr. u. ältere Ausgg. zum Eaitrop.
Digitized by
Google
Eutropius,
347
Eutropius.
benutzte. Zam MeasaU, hatte, er eine
Handschrift*. .
Auct,^Fr,: 2 fl. M^eerman.
— breviariura historiae romanae et
Aurel. Victor de viris illustribus.
12. Lond. 1705. 212 S.
— breviarium historiae romanae, 8.
Oxon. 1710. .
— breviarium bist. rom. integritati
suae non i;estitutum modo sed et
notis" göllicis illustratum in tyro^
num gratiam (a ü. A. de Prefon-
taine) 18. Paris., Brocas 1712.
Mit deutschen No tön 'erläutert.
12. Halle 1715. 4 fi.
Notis et emendationibus illu-
stravit Anna, Tanaquilli Fabrifilia.
In usum Delphini. Editio priore
correctior et emendatior. 8. Lond.,
impensis J, Churchill 1716.
— — In US. Delph. Cum ind. 8. Pa-
ris. 1716. (Weigel in L. ^^i 8j^.)
Cum metaphrasi graeoa Paea-
nii. Chrph. Cellarius recensuit ite-
rum et commentariis ubique auctis
ac reformatis nee non rerum et
verhör, indd. plenioribus locuple-
tauit. Editio tertia. 8. Jenae, Jo.
Felix Bielcke 1716. 24 ung. Bll.,
331 S., 13 ung. ßU. Ind. u. 1 Bl.
Corrigen'da.
Edit. nova notis gallicis illustr,
24maj. Paris., apud J. Barbou 1718.
(Varrentrapp in Frkf. 1 fl. 20 kr.)
— breviarium historiae romasae in-
tegritati suae non restitutum modo
sed et notis gallicis illustratum in
tyronum gratiam (a L, A, de Pre-
fontaine), 18. Paris., Brocas 1721.
Wiederhohlnng der Ausg. v. 1712.
In Frankreich geschätzt. Noch öfter gedr.
— historiae rom. breviarium c.vers.
angl. in qua verbum de verbo quan-
tum^ fieri licuit exprimitur, notis
quoque et indice — ed. John Clarke.
8. York , Charles ßourne 1722.
— — cum notulis Tanaq. Fabri. Acc.
Sext. Aur. Victoris de -viris illustri-
bus urbis Romae libeV. 12. Edin-
burg. 1725.
— — Chrp. Cellarius röcens. etc.
Editio quarta. 8. Jenae 1726.
. bist. rom. breviarium. With an
engl, index and a vocabulary by
John Stirling. 8. Lond. 1726. 1736.
1765. 1774.
— breviarium bist. rom. Notis et
eraendatt. illustravit Anna, Tanaq.
Fabri filia. In us. Delph. 4. Paris.,
fratres Barbou 1726. (Altheer in
Utr. 6 fl.)
der Ausg. t. 1685.
Wicderhohlung
(In Göttiiigen.)
Cum metaphrasi graeca Paea-
nii et notis integris El. Vineti, H.
Glareani aliorumque it. selectis Fr.
Sylburgii et Chr. Cellarii. Acc.
SfcXti Rufi breviarium c. notis in-
tegris Cht. Cellarii et Messala Cor-
vinus de progenie Augusti , ut et
Anon. orat. funebr. in Conftantin.
jun. Ex Mss. bibl. Lugd. B. Re-
cens. Sigeb. Havercampus , qui et
suas et Chr. Aug. Heumanni notas
adjecit. Cum indd. copios. 8ma5.
Lugc(. Bat., Jo. Arn. Langerak 1729.
42 ung. Bll. Vor5t. , 77^ S. u. 32
ung.. RH. Indd. (Nestler in Hamb.
7 Mark 5 Varrentrapp in Frkf. 6 fl.
•45 kr.) '
Folgt im Texte der Aufgabe von
Hearne. 4 Leidn^r Hdscbr. sind upge-
nan verglichen« Hat dea Eignen wenig
hiüzugefügt.
— breviarium bist, romanae. Ex re-
cens. Laurent. Reinhardi. 8. Ham-
burg. 1729. ^ S ^.
Grössienthcils Cellarius Text.
— breviarium bist, roman. ab urbe '
cond. ad annum eiusd* urbis MCXfX.
(Cum notis Tanaq. Fabri. Acc.
Aurel. Victor de viris illustr. urbis
Romae liber). 12. Lond. 1734. (Alt-
heer in Utr. 11 St.; Weigel in L.
14^.)
— breviarium bist. rom. — in «sum
stud. juventutis plane et perspicue
explicatum d. i. eine der studiren-
den Jugend zum Bestem deutl. und
leicht verfasste Erklärung des Eu-
tropii — durch G^rinanicum Sin-
cerum. 8. Frkf. und Leipzig, bei
Möllern 1734. 8 ^.
— brevinrium hist. rom. observatio-
nibus illustrkvit Laur. Reinhardus.
8. Hafniae 1738. 4 ^.
-; In usum auditorii recens. et
ind. latinitatis adjecit J. D. v. H»
(van Hoven). 8. Amstelod. 1738-
Folgte im Texte Cellarius «. Ha-t
vcrcamp, doch ist Manches ans Con-
jectur verbessert. Handschr. benutzte er
nicht. Der von H. , versprochene crit,
Gommentar ist nicht erschienen. Sau-
ber u. selten. '
Cum metaphrasi graeca Paea-
nii. Chrp. Cellarius tecens« eto«
Editio V emendatior. 8. Jenae 1740,
8«.
Digitized by
Google
Eutropius.
?48
Eutropius*
— breviarium hist. rom. ex rec. Andr.
Goetzii. 12. Altorf. 1740. 2 ü^.
— ■ — Mit' deutsch. Noten von Hieron.
Sattler. 8. ^Be^n 1742.
obss. illustr. LaUr. Reinhard.
8. Hafniae 1743. 4 J^.
8. Va^sav. 1744.
— breviarium hist. rom» 12. H^ae
1744. 2 ^^.
— (Titel wiö Ausg. 1734) — durch
G. Sincer. 8. Frkf. u. Lpz. 1745.
— breviarium hist. rom. Acced. se-
lectae lectt. dilucidando auctori ap-
positae (curante de Line) 12. Pa-
ris. , apud Prd. Gabr. Merigot (ty-
pk Delatour) 1746. XXVUI u. 221 S.
(AlfheeB in Utr. 1 fl. 16 st. 5 Wei-
gel in L. 1 ?.f 12^.)
Schüuer Abdr. des Textes nach
Hearne.
-^ historiae romanae breviarium. Se-
cundum editiones probatissimas.
Cum versione anglica in qua ver-
. buni de verbo guantum fieri po-
, tuit redditur, notis quoque angli-
' eis , indic.e geigraphico et vocabu-
lario locupletissimo. 12. Edinburg.,
apud Guil. Cheyne 1747.
— breviarium histor. rom. exrecens.
et cum notis J. Fr. Gruneri. 8.
Coburg., Georg Otto 1752. 7 ^^.
Geschätzte Ausj^. Die kurzen und
gut^n Noten sind theils krit., iheils er-
klärend. Zu Ende stehen Heumanns
Noten.
— breviarium. histor. romanae. (Acc.
Aurel. Victor.) 12. Lond. 1753.
— — Acc. select. leptt. dilucidando
aftctori appositae. 12. Paris., Bar-
. boul754. (NestlprinHamb.4Mark;
Wcigel in L. 2 ^C)
Ist nnr neuer Titel znr Ansg. von
174^. Doch sollen in manchen Exx.
die Vignetten verschieden sein. (?)
Cum metaphrasi graeca Paea-
nii. (Jhr. ^ellarius recensuit et
comment. ubique auct. ac reform.
Edit. VI emendatior. Cum indice.
8. Jenae 1755. 10 ^.
— — Mit deutsch. Noten von Germ.
' Sincer. 8. Frkf. u. Lpz. 1758.
^4- hist. rom. breviarium. With an
engU translation^ notes and index
by Thomas. 8. London, Paldwin
1760. . 2 Sh. 6 d.
ex rec. Cellarii edid. Adelung.
8. Erford. 176U 8 «^.'
— - illustrav. L. Reinhardus, 8. Hafn,
1761.
-* breviarium rom. hist. spec. emend.
et ind. crit. adjecit J. D. v. Hoveif.
8. Amst. 1261. (Weigel in L. 16 j^.)
— hist. rom. breviarium in usumiu-
ventiitis scholast. adornatum a I.
E. Bertrand. 8. Novi-Castri 1762.
— — Cum metaphrasi graeca piaea-
nii et notis integris El. Vineti,^H.
Gbreani, C. Cellarii, S. Haver-
campi e^c. Acc. Rufus Festus c.
notis F. Sylbiirgii, C. Cellarii et S.
Havercampi. Recens. suasque an^
notat. cum indd. cop. add. Henr.
• Verheyk. 8. Lugd. Bat., Sam. et
Jo. Luchtmans 1762. (Nestler in
Hamb. 9 Mark ; Varrenttapp in Frkf.
6 fl.5 Weigel in L. 4«/».)
Die von Haverkamp schon vergli-
chenen Leiduer Uandschr. sind noch-
mals u. sorgfältiger und dann noch e*
5ler Leidner Cod. Terglicben. Auch
mehrere ältere Ausgg. sind zu Ilathe
gezo'gen. In dieser Ausg. fehlen jedoch
Messala n. d. orat. funehris Auouynii.
— breviarium histor. r^m. denuo re-
cens. et curis seciindis illustravit
Jo. Frd. Grüner. 8. Coburg., apud
Findeisen, 1768. 8 ung. BU. Vdrst.,
176 S., 1 ung. Bl. u. 45 ung. BU.
Indd., 1 Bl. Errata. 8 7^.
Der Text ist nach Verheyk gfebes-
sert. Incorrect. \
c, vers. angl. notis etind. fdid.
Clarke. Edit.. X. 8. Lond. 1769.
illustr. L. Reinhardus. 8. Frcf.
et Lips. 1769.
— — 12. Lugd. Bat. 1769. (Altheer
in Utr. 11 st.)
■^ breviarium hist. rom. cum notis,
öbss. et indice edid. L. Reinhar-
dus. 8. Norimb. ; Felsecker 1770.
— breviarium bist. rom. 12. Halae
1774 u. 1776.
16. Norimb, 1774, auch 1778.
— breviarium hist. rom. ad fidem
opt., editt. recensit. (ab uibr, Kall)
8. Havniae 1776. (Nestler in Hamb.
8 Seh.)
8. Wirceburg., Stahel 1778. Sff.
12. Norimb. 1779.
Mit deutsch. Noten. 8. Frkf. u.
Lpz. 1780.
— breviarium. Acc. Aurel. Victor
de viris illustr. über ad usuni ju-
ventutis'accommod. 8* f^onae cxc«
J. Pote 1780. ,
In usum Scholar, recens. obss.
illustravit, lat. ind. iustruxit et
diss. de stylo Eutrop. exornavit L.
Reinhardus. 8. Hamb. 1780.
Digitized by
Google
Eutropius.
349
Eutropius.
— breviarium hist rom. 12. Halae
. 1781. 1785. 1789v
8. Upsal. 1782.
12. Glasguae, Foulis 1783.
— - scholiis adornav. Jo. Casp. Mül-
ler. 8. Mogunt. 1784. 4 ^.
ex rec. Verheyk. 12. Norimb.
178i.
Sehr iQCorre'ct.
— ^ — Ad usum tiron. accommod. 8.
Curiae Regnit., Grau 1786. 4 ^.
ex rec. Verheyk. 12. Norimb.,
Stiebner 1788. SH'
12. Halae, Orpbanotr. 1789.
— breviarium bist. rom. — in d.
Scriptt. bist. rom. lat. vett. 8. Bi-
pont. 1789. ' 16 ^.
Graners Text.
Acc. S. Aur. Victoris de Roma-
nis illustribus Über ad usum juven-
tutis. 8. Etonae, exe. J. Pote 1790.
— breviarium bist. rom. 8. üpsaL
1790.
Mit Anmerk gg. u. einem voll-
ständigen Wortregister für Schu-
len {i'on J Ordens), 8. Berlin 1791-
(Hannov., Hahn) 8 ^.,
Text nach Gruuer*» j2ter Ausgabe.
-r — ex rec. Verheyk. 8^ Basil.,
Schweigbaeuser 1793.
— (Titel wie Ausg. von 1762.) Re-
cen«. suasque adnotatt. cum indd.
adjecit H. Verheyk. Editio altera
, accuratior et emendatior, 8 maj.
Lugd. Bat., Luchtmans 1793. (Nest-
ler in Hamb. 9 Mark 8 Seh. j Var-
rentr.'pp in Frkf. 6 fl.)
Unveränderter Abdr. der Ausg. v»
1762. Micbt bloss neuer Tite], sondern
wirklich neuer Druck.
Eutropii, Sext. Aur. Victoris nee non
Sexti Rufihistoriae romanae brevia-
rium ad codd. Mss, et opt. editiones
recognituui et correctum. Eutropii
fraginenta ad calcem. 12. Pans.,
Barbou 1793. . 5 fr.
Von J. Aug. Capperonier besorgt.
Eutropii bist, roman. epitome. Sexti
Run breviarium. 12. Paris., (/?«?-
nouard) typis Crapelet 1796. holl.
Pap. 5 fr. (Weigel in L. 1 >.y^^l2^.)
Es wurde 1 Ex, auf Pergament ab-
gezogen.
^ — breviarium historiae romanae ad
libros scriptos editosque recensitum
et viror. doctor. HOtis vel integris
yel eelectis inlustratum adjectis siiis
edidit Carol. Henr. Tzschucke. 8.
Lips. , Crusius 1796. 5 ung. BIL,
CXVI u. 812 S., 1 Bl. Varr. und
7 ung. BIL Tnd. u. 2 Bll Verlags-
Catalog. — 2*/ 8^, Schb. Pap.
2 ^^f 20 </i;
Neue Recognition des Texte» mit
guten krit. u. erklärenden Noten.
— breviariijm historiae romanae. Edi-
tio correcta. 12 maj. Leucopetfae,
apud Seyerin et soc. 1798. 2 ^.
{cur. J. G. Hütten). 8, Tubing.,
Cotta 1798. 2 n^
Mit kurzen, ,theils grammat.,
theils geschichtl. Anmerkungen ;für
die Anfänger versehen u. mit e. er-
klärenden vVortregister begleitetVon
Alb. ehrst. Meinecke. 8* Lemgo,
Meyer 1798. ' 12^.
Werlhlos.
— breviarium historiae rQmanae..Ad
libros scriptos editosque iterum re-
censuit et notis ad constituendum
textum scnsumque regen dum com-
paratis instruxit Gar. Henr. Tzschu-
cke. 8. Lips., apud Goeschen 1804*
12 ^., Vel. Pap. 2*/ 12^.
Neue Recens. T. benutzte die trcffl;
Gothaer Hdschr. Die Erläuterungen
sind grösfttenthls. historisch. Angebäugt
ist eine clavis.
— — Ad libros scriptos editosque
iterum recensuit Car. Hr. Tzschucke.
8. Ibid., id. 1804. 6 f{.
Blosser Abdr. de» Textes der vori-
gen Ausg.
ex rec. Verheyk, 8. Norimb.,
Rieg'^ 1804. ' 3 ^.
Eutropii breviarium historiae roma-
nae cum Sexti Ruft de victoribus
et provinciis populi romani^ recen-
suit Franc. Xav. Schönberger. 8-
Vindob., Pichler i805. 8 ^, Schb.
Pap. 14 j{y Vel. Pap. 1 */,
— — IVlitdeutsch.Uebeirs. 8. Daselbst,
ders. 1805. l^.^, Schb. Pap. l^yJ 8^.
Vel. Paj). 2 *v.
— brevi rium bist. rom. 8. Aug. Vin-
del., Lotter 1805. 4 ?<.
— — Li usum Scholar, cura van El-
len. 12. Amstelod. 1806. (5 f{.)
Accedit vita Ciceronis a Ba-
deno conscripta. 8. Darmst. et Q\qs
sae, apud Hey er 1807. 8:^.
— breviarium bist, romanae ad Va-
lentem Augustum ^ab u^be condita
, ad illius usque et fratris Valenti-
niani tempora deductum. 8 maj.
Hannover., apud fratres^ahn 1809.
Digitized by
Google
Eutropius.
350
Eatropius.
— breviarium hist. ronianae. Mit
deutschen Anmerkungen. 8. Han-
nover, Gebrüder Hahn l8lO. 6 ^.
— breviarium hist. röm. Mit hin u.
wieder verbessertem Texte u. zum
Gebrauch der Schulen 'mit einem
vollständigen u. erklärenden Wör-
terbuch versehen von Georg Frd.
Wilh. Grosse. 8. Stendal, Franz u.
Grosse 1811. 16 >{.
Tzscliucke'g Text liegt zum Grande,
ist aber doch mehrfach geändert. Das
^WÖrterbach ist besser als alle frühem.
— ^breviarium historiae romanae ad
.opt.' lihros castigatius editum. 8.
Stendal, apud Franzen et Grosse
1811. ^ :.^y<'
— breviarium hist, roni. Editio X.
8. Halae , in libr. Orphanolr. 1812.
— breviarium hist. rom. Editio cor-
recta et ad opt. codd. revisa. 12.
Jenae, apud Voigt 1812. 4 jjf.
— breviariuih hist. rom. Mit Erläu-
V ' terungen von Georg Frd. Wilhelm
drosse. gr. 8. Halle, Hendel 1813.
l^f 12^.
Der Text ist im wesentl. der der
vorig. Ausg. von Grosse. Mit ausfuhr!.
Noten krit. u. erklärenden Inhalts.
— breviarium hist. rom. Ad optimas
novissimasque editiones recusum.
8. Manbem. , apud LÖffler 1815.
— ^ — Diligentissime recognovit et- in
usum scnolar. edidit Carol. Poppo
Froebel. 8. Rudolst, in libr. aul.
commiss. 1816. 2 ^. , Post^ap. 3 jff.
— — Recognovit potiorem lectionis
diversitatem annotavit indd. rerum
ac verborum copiosissimos adjecit
Georg. Frd. Wilh. Grosse. 8. Han-
nover., fratres Hahn 1816. XXIV
u. 1 ung. Bl., 236 S. 12^.
Bildet anch den 13len Tbl, yqa
Rabkopfs u. Seebode's Corpus hist. lat.
•^ — Mit Anmerkungen und einem
Wörterbuche von Gottfr. See-
bode. 8. Hannover, Hahn 1817. 8 /^.
— — Mit Anmerkgg. u. Wortregister
von A. C. Meinecke. 8. Lemgo,
Meyer iS\7, 12 ^.
Mit kritisch geprüftem Texte
u. eiüer Mantissa obss. crit. von
F. Hermann. 8. Lübeck, v.Kohden
1818. - 20 ^.
18. Londi, Longman 1818. 2Sh.
— — Ad opt. libror. fidem editum.
8, Marburg., Krieger 1819. 4 ^.
Cum scholiis et notat. in usum
stud. juventutis ed. E. Th. Hohler.
8 maj. Viennae, (Liebeskind) 1820.
20 ^.
j Ad opt. libror. fidem editum;
Edit. ster^eot. 16. Lips., Tauchnitz
1820. 3 f^, fein Pap. 4 /(.
Editio stereot. 8. Brunsvig.,
^Reichard 1821. Schb. Pap. 3 ^,
-*- -- Mit grammaticaliscb - geogra-
phisch - u. histor. Anmerkgg. erläu-
' tert. Als ein Versuch die Geographie
u. ^jeschichte der Alten durch Erklä-
rung der Autoren zu erlernen. Her-
ausgegeben von Xa Ver Fiericht. gr. 8.
Wien, Geistinger 1821. M.'e. topogr.
Karte Ronis. 1 xf.
Meistens sehr triviale Noten. '
— breviarium hist. rom. ex editione
Henr. Verheyk cum notis et inter-
pretatione in usum Delphini, variis
lectt., notis varior. , recensu codd.
et editt. et indice locupletissinio
accurate recensitum. 8 maj. Lond.,
Valpy 1821. ?46 u. LXVIf S.
Ed. BradlöY. 12. Ibid., Valpy
182. 2Sh., 6 d.
' 8. ^alae, in libr. Orphanotr.
1823. ^ 2 ^f.
— breviarium hist. rom. Editionem
curavit Detl. C. G. Baumgarten-
Crusius. 12. Lips., Teubner 1824.
3 ^ j engl. Druckvel. Pap. 6 ^.
Ad opt. editt. recusum. 8. Man-
bem., Löffler 1825. 6 ^.
Nach Tzschucke*s letzter* Tex-
tes-Recension u. mit einem voil-
» -ständigen Wörterbuche zumSchul-
gebrauch herausgegeben von Gottfr.
Seebode. 2te verb. Aufl. 8. Hanno-
ver, Hahn- 1825. v 8 ^.
— — Recognovit potiss. lect. diver-
sitat. , annotatt. et ind. rerum ac
verbor. adjecit G. F. W. Grosse.
Edit. secunda. 8 maj. Lips., Hahn
1825. 8 n.
Ad fidem cod. bibl. Reg. Mo-
nac. textum constituit Fr. Hoeger.
12. Monachii, Fleischmann 1826.
* ■ 3 ^.
— breviarium hist. rom. 8. Lond.,
Hunt & Clarke 1828. 10 Sh.
Mit einem Wörterbuche und
beständig. Hinweisungen auf Zumpts
Grammatik von Fr. Ad. Beck. gr. 8.
Frkf . a. M., Andreä'sche Buchhand-
lung 1828. 132 S. 10^.
Iijcorrccter Ab'dr.. des Texl#»s nach
Seebode. Die Erklärung ist ungfojgend,
das Wörlerb. grössteuthls. Auszug aus
dem von Seebode..
Digitized by
Google
Eutropius.
351
Eutropius,
— — Nach Tzschucke's Textesre-
cens. u. mit einem vollständigen
"Wörterbuche zum Schul-Gebrauche
herausgegeben von Gottfr. Seebode.
Ste verbess. Aufl. gr.. 8. Hannover,
Hahn 1828. 8 ^. (Text u. Wörterb.
jedes 4 ^.)
— breviarium historiae romanae. Ad
♦ opt. librorum fidem cuni variarum.
lectionum delectu edidit Card. Zell.
8. Stuttgart«, sumt. C. Hoffmann
1829. Xu. 116 S. — Subscr. Pr.
6 ^f , Laden Pr. 9 ^f.
Text nach Gros&e's Ausg. ▼• 1825.
MU deu wichtfgtrq Varr. aus alt. Ansgg*
Ad opt. editt. recogn. Editio
stereot. 8. ßrunsvigae, Reiohard
1829. i% %, Vel. Pap. S^.
Edit. stereot. 16. Lips., Tauch-
nitz 1829. S ^, (herabges. Pr. 2 ^)
fein Pap. 4 %.
edid. Jos. Hamilton, 12. Lond.
1830. f Sh.
Ueher Setzungen.
Die Atisgg. T.Paeaoius griech. Metaphrase
siehe Thl. 1 S. 221 dieses Handbuchs.
Eutropius röm. Historie u. Chronik.
4k s. 1. et a. (?)
Uebers. auch am Florus etc. deutsch
Ton Eppendorf. Fol. Strassburg 1556.
Römische Histori oder Cronik darin-
nen alles dasjenig was von anfäng-
licher Erbawung der Statt Rom biss
ip eilffhundert vnd neunzehen Jahr
hernach — sich vornembs zu ge-
tragen vnd begeben, begriffen; So
durch Flavium Eutropium zusam-
mengetragen vnd Lateinisch be-
schrieben , jetzt aber auss Franzö-
sischer- inn vnser Teutsche Sprach
transferiert vnd versetzt durch —
Hans Beaten Grass genannt Vay. 4.
Freyburg im Breyssgaw bei Johann
Strasser 1617. 6 ung. Bll. Vorst.,
125 S. und 7 ung. bll. Regst. (In
Wolfenb.)
— kurzer Begriff der röm. Historie
in die deutsche Sprache übers, u.
mit latein. Phrasibus versehen {pon
X. C. RühL) 12. Halle, Renger
1724. 4 H'
übers, mit Anmerkgg. 8. Nürn-
berg, Sti ebner 1788. ^8 f{t
Existirt diese üebersetzun^ ?
— Auszug der römischen Ge-
schichte übers, u. mit Anmerkgg.
' erläutert von Phil. Ludwig Haus.
8. Frkf a. M., Hermannsche Buch-
handlung 1790. 10 ^.
Sehr unbeholfen im Ausdruck.
— Auszug aus der römischen Ge-
schichte übers, u. berichtigt von J.
D. Buchung. 8. Leipzigs Schwickert
1794. 12 ^:
— kurzer Abriss der römischen Ge-
schichte. Uebers. und mit Anmer-
kungen erläutert von Ph. Ludw.
Haus. Zweite, nach dem Tode des
Uebersetzers stark veränderte Auyg.
8. Frkfka.M., Hermannische Buch-
handlung 1821. X u. 243 S. 16 i^.
Ist überarbeitet.
— Abriss der röm. Geschichte übers,
von Fr. Hoffmann. 16. Stuttgart,
Metzler 18:^9.' 132 S. Subscr. Pr.
3 ^U Laden Pr. 4^.
A briefe chronicle wherein are de-
scrihed shortlye the originall of
the romain wele publique — col-
lected and gathered by Eutropius
and englished byNicholasHawarde.
8. Lond., printed b y Thomas Marshe
1564. '
Eutropiuss' breviary o£ the roman"^hi-
§tory trsL into english. 8. Lond.
1684.
— " compendious history ^f Rome to-
gether with an english translation
as litteral as possible Notes and
an Index by Jonn Clarke. 8. York,
printed by Charles Bournc 1722 u.
öfter,
— - — trsl. by J6hn Stirling. 8. Lond.
1726. 1736. 1765. 1774.
— Epitome of the roman history
with an engl, trsl., notes and in-
dex by Thomas. 8. London, Bald-
win 1760. 2 Sh. 6 d.
with an engl, translation, no-
tes and an index by John Clarke.
8. Lond. 1769.
— history of Rome^ trsl. 8, Lond.
1827 (?) 10 Sh.
L'histoire d*Eutropius trad. de Latin
en Francois par Berard de Girard.
. 8. Paris , de l'imprimerie de Fre-
deric Morel 1560.
S. Maittaire T. HL P. 2 p. 717.
— Abrögö de l'histoire r omaine. Tra-
duction nouvelle avec des remar-
ques historiques par M. de P***
(Prefontaine) 12. Paris, ßrocas 1710.
Abr^gö de Phistoire romaine parEu-
trope. Traduction nouvelle avec
des notes critiques, historiques et
chronologiques, precedecs d*une
dissertation qui donne une idöe gö-
Digjtized by
Google
Eutropius.
352
Fannius.
n^rale dtt genie des Romains et de
lear empire depuis la fondation
par Romulus jusqu'ä ^ s» division
par le Grand Thöodose par. Tabb^
Lözeau. (Avec le texte.) 8. Paris,
chez les frferes Berbou 1717.
— (Trad. par Lözeau). Nouv. Edit.
revue et corrigöe (par de Pf^aillyy
Avec le texte ä c6t^ de la tradu-
ction. .12. Paris 1783.
. 12. Paris, Barbou l804.
Ist lieiwe neue Uebers. , sondern
L)oss Abdr. der Vorigen.
Le histoire d*Eutropio de le vite e
fatti de tiitti gPimperatori Romani
tradotte in lengua italia'na. 8» Ve-
netia, Michele Tramezzino 1544.
Libro della historia de* Romani d'Eu-
tropio tradotto da Gio. Vincentio
Belprato — con TAssiochb di Pia-
tone trad. dal niedesimo. 8. Fio-
renza, Bern. Giunti 1560.
La historia de Eutropio de la vida
de los emperadorcs trad. de latin
en ciastellano por Juan Martin Cor-
dero. 12. Anvei-s, en casa de la
biiida de Martin* Nu cio 1561. 8 uug.
u. 144 gez. Ell. (In Göttingen.)
Erläu teru ngsschriften^ /
Grosse, Georg Frd» fPilh,, vollständi-
ges u. erklärendes Wörterbuch zu En-
trops kurzem AbrUs der röm. Ge-
«cbichte iu 2 Abtbeiiungen fiir An-
fänger und Geübte. 8. Stendal^ bei
Franzen u. Grosse 1811. 12^. — 2to
durchaus verbess. Aufl. 8. Stendal,
bei dens. 1819. XIV u. 266 S. 12^.
Meinecke, Jllb, Christ, y erklärendes
Wortregister zum Eutroplns. 8. Lemgo,
Meyer 1798. 4 ^. — Daselbst, ders.
1817. 4 fi.
Molleriy Dan, Gu,y dispntalio de Eu-
tropio. 4. Altdorf., typis Mejeri 1685.
24 S.
Seebode, Gott fr, y vollständiges Wörter-
buch zu Eutropius kurzem Abrisse
der röm. Geschichte in zehn Büchern.
Zum Schnfgebrauch angefertigt. 8.
Hannover, Hahn 1818. 99 S. 5 y{. —
2ie Aufl. 8. Daselbst, der». 1825. 4^.
Ste Aufl. 8. Daselbst 1828. 4 ^{,
Vollständiges Wörterbuch zu Eutropü
Breviarinm bist. rom. für Schulen. 8*
Berlin, bei Matzdorf 1806. 6 %
Gehört eigeutU zo Jördens Ausg.
T. 1791.
EUTYCHES.
Eutychis Grammatici , discipuli Pri-
sciani, de discernendis conjugationi-
bus libri II — in Putschii gram^^
mat. veter. 4. Hanov. 1605 p. 2143
— 2191.
Aus e. Mscr, voirWower vermehrt
U. verbessert. — Auclr an Marius Viclo-
rinus de Orthographia et.rätione car-
niionm -etc. (c. praef. Joach. Gamerarü)
4. Tubing. 1537. Im Cataloge der Bibl.
Thuan. wird letztere Ausg. als eine
einzelue angegeben.
— de discernendis * conjugationibus
libri duo — in Fr. Lindemann, cor-
pus grammatic. lat. 4. Lips.*l831.
T. L
Nach ^inem in Wien beflndllchen
(jjod. Bobiensis.
EXSUPERANTIÜS.
Exsuperantii, Julii\ opusculum de Ma-
rii, Lepidi ac Sertorii bellis civili-
bus — in„Wasse's Ausg. des Sal-
lust. 4. Cantabrig. 1710. T.II'p. 145
'• — 1495 in Corte's Ausgabe. 4. Lips.
1724 — in Havercamp's Ausg. T. II
p. 221 S(j. , in Frotscber*6 Wieder-
abdr^ der beiden letzten Ausg. T. I
p. 251 sq.
Erläuterungsschrift.
Molleriy Dan. Guil,, dispulatiö de I.
Exuperanlio. 4. Allorf., lit. Meyeri
1690. 4 Bll.
FABIÜS PICTOR.
Die wenigen Fragmente seiner An-
nalen stehen in den Sam^mlungea der
Bruchstücke alter Historiker von Ant.
Biccobonus n. Auson. Popma, von Ant.
Augustinus II. Fulv. Ursinus.
• Erläuterungssclirift.
Molleriy Dan, GuiL , disputatio de Q.
Fabio Pictore.4. Altdorf'., litteris Mey-
eri 1690. 16 S.
^ FANNIUS. *
Die Bruchstücke seiner Annalen sind
gesammelt von Ant. Biccobouns iu s. li-
ber de hrstoria. 8. Bnsil., ex olF. P.
Pemae 1579 p. 426—431, dann «u«h
von Ant. Augustinus u. Fniv. Ursinus«
8. Antv. 1595 und von Auson. Popma*
8. Amst. 1620. In d. Fpgm. d. alten
Hittortker«
D^itized byCjOOQlC
Fasti Capitolini. 353 Fasti CapitoHni.
ErLäiiteriingsschrift.
Mollerijt Dan, Gull., disputatio de C.
Fannio. 4. AUdorf., lileris Mej^eri
1693, 16 S.
FAST! CAPITOLINI.
Consulum, Dictatorum, Censorumque
Roman, series una cum ipsorum
triumphis quöe marmoribus sculpta
in foro reperta est et in Capito-
Üum translata (c* Barth. Marliano)
8. Romae 1549.
Erste Ausgabe.
[ Edid. Fr, Robortellus. 4i Ve-
net.*1565.
Regum, Consulum, Dictatorum ac
Censorum Romanorum Fasti una
. cum Triumphis actis a Romulo
Rege usque ad Ti. Caesar em, Ca-
rolo Sigonio auctore. Eiusd. de
nominibus Rbmanorum über. Ka-
lendarium uetus Komanum e mar-
more descriptum & Pauli Manutii
de neterum dierum ordine opinio
ciusdemque interpretatio literarum
quae in Kilendario non ita faciles
ad intellig'endum uidebantur. Fol,
Venetiis, apud Paulum Manutium
1555. 34 ung. Bll.
Erste, sehr seltne Ausg. vo^ Si-
gODlUS.
Caroli Sigonii Fasti consulares ac
triumphi acti a p.omulö rege us-
que ad Ti. Caesarem. Eiusd. in
-fastos et triumphos id est in uni-
versam Romanam historiam Com-
mentarius. Eiusdem de nominibus
Romanorum liber. Fol. Venet.,
apud Partium Manutium 1556. 16 Bll.,
165 (welche irrig bis 169 bezeich-
net und) u. 1 ung. bl. Errata.
Man kennt Exx. dieser Ausg., wel-
che auf dem Titel statt Paul. Manulius
— ex, off. Stellae Giordani^s Zilettl ha-
ben. Ein Ex- mit bandscbr. Bemerkun-
gen von Sigonius besass Renouard.
c. Scriptt. histor. rom. Fol.
Basil., Episcopius 1559.
anOnuphrii Panviniifastor.libris.
Fol. Venet., Vajgr'is 1558. und FoK
Ex off. 'Sanctandreana 1588. '
Barthol. Marliani Annales Consulum,
Dictatorum, Censorumque Roma-
nomm a condita urbe usque ad
Ti. Caesarem. Eiusd in eosdem
ac Triumphos commentarius. Fol,
Romae, Ant. Bladus 1560.
2tei: Theil.
Hub. Goltz fasti magistratuum et
triumphor. Romanor; Fol, Brugis
15.66, Auch Antv. 1614.
Gar. Öigonii fasti Consulares ac tri-
umphi acti a Romulo rege usque
ad Tib. Caesarem. Eiusd, com-
, ' mentarius. 8. Genev., Hr. Stephan.
1568,
S. Bibl. Tbuan, T. I p, 287.
Eiusd. in fast, et triumphos i.
e. in univers. rom. bist, commen-
tarius. It. de nominibus liber. Fol,
Hanov, , Wechel 1609, (Weigel in
L, 2a^ 85^,)
, Aach in J. Gr uteri Inscriplt. an-
tiq* Fol. Ex off, Con^melin, 1602
p. CCLXXXIX sq.
Fasti Capitolini a Pighio suppletl —
}n ejusd, Annal. Romanor. * Fol,
Antv,, Plantin. 1615- T. II.
Auch in Graevii Thesauro antiq.
roman. T. XI p. 176 sq.
— — an M. Boxhorn-Zuerius Ausg.
des Florus etc. 12. Lugd, Bat.,
Maire 1632.
Th. Lydiat Canones chronol. nee non
$eries magistratuum et triumph,
Rom. OpuspostK. 8. Oxon., etheä-
tro Sheldon. 1675. (Weigel in L\
i^f 16}^.)
Th. 1, ab Almeloveen fastoi*. Roman,
consul. libri II. Acc* Praefecti ur-
bis Rom. et Constantinüp. 8. Amst.
1705. (Weigel in L. 18^.) — Edit.
JI. auctior, (c. Jo, Lud, Uhlio). 8.
Amst., Jansson 1740« (Weigel in
,L. 2.M
Petri Relandi Fasti consulares ad il-
lustr. cod. Justin, ac Theodos. se-
ctmdum rat. temporis digesti et
auct. Script, et lap. ant. confirm."
Ad quos app. add. Hadr. Relandi.
•8. Traj. Bat. 1715. (Weigel in L.
1:^'^ 14}?f.)
Fasti consulares et in eos G. Sigonii
commentarius et continuatio — in
Sigonii Opp. Fol. Mediokni, in \e-
dibus Palatinis 1732. . Vol. I. P. 2
p. 1 — 766.
J, B, Piranesi Lapides Capitolini s.
Fasti Consulares triumphalesque
Romanor. ab urbe cond. usque ad
Tiber. Caesar. C. tab. aen, Fol,
Romae 1762,
Caroli Sigonii Fasti Consiilares ac
Triumphi acti a Romulo Rege us-
que ad Ti. Caesarem. • Ein^d. in
Fastös etTriuiftphos commentarius.
Digitized by
Google
Fenestella*
354
Festus.
17. Oxon-, e typogr. Clarendon,
1801. 6 Sh. , gr. Pap. 8 Sh.
Nuovi Frammenti dei Fasti Conso-
lari Capitolini, illustrati da Bart#
Borghesi/P. I. II. 4. Milano 1813
, —1820. (Weigel in L. 5 *rO
Voa bisher unbekannteu Bruch-
•täckea der Fasii conftulares siehe Gra-
meres Ausg. der alten Scboliea zum
Javenal. 8. Hamburg 1825. S. 573.
Erläuterungsschrift.
van Vaassen^ Jac,^ animadv» bist, crit*
ad fustos Rom. sac. fragmenta cum
resid. qulbuttd. ad ips. lib. supplem.
etc. SttKÜo Chr. Shxü. 4. Traj. ad
Rhen. 1785. (Wcigel in L. 4 /.^)
FASTI PRAENESTINI s.
VERRIÜS FLACCÜS.
FENESTELLA.
L, Fciestellae fragmenta annalium
cum^notis var. — , in Havercamp's
Ausg. des Sallust. T. II p. 385 sq.
Die Ausgg. dei Bücher de sacerdo-
tiis et magistratibus Rniuauor. übergehe
ich, da dieses Werk bekanntl. dem Flo-
reuiiuer Audr. Domin. Fiocchi, der im
Anfange des I4ten Jahrh. lebte ^ an-
gehört.
FESTUS.
Festus, Sextus 'Pomp, , de verborum
signifioationibus. 4 maj. s. I. et ^
röni. — 83 BU. mit 32 Zeilen, Ohne
-Sign.^ Cust. u. BUzahL
Beginnt Bl. la:
POMPEI. FESTI. DE INTERPRET^.
Schliesst ; Finis Pompei Fefti que Pom-
ponius correxit: Vale qui legeris , •
H. G.
Die Typen sind ganz denen gleich,
mit welchen G. Lauer zn Rom den Cur-
tius u. Eptropiiis um 1470 u. 1471 druckte.
uiuct,-Pr,: 40 fl. Meerman.
— — 4niaj* Mediolani {Anf, Zarotus)
3 Nonas Augustas. 79 ßll. mit 31
Zeilen.
Beginnt Bl. la: ( ) VGVSTVS
LOCVS SANCTVS ab aui — Schliesst
auf der Rückseite des 79sten Blattes. —
Die griech. Worte fehleu.<
Auct. - Fr.: 195 livrei Gaignat}
254 livre» la Valli^re.
— liberoptimeemendatus. 4. (Vcnet.)
lo. de Golonid et I. Manthem de
Gerretzem 1474. 24 Decbr. 92 ung.
BU. mit 29 Zeilen. Sign, a — k.
Sehr selten n. gehört eigentl. zum .
Varro. (In Göttingen.)— AucU~Pr, : 24 £1.
Grevenna; 10 L. 10 Sh. Pinelli (m.
Varro) > 40 fl. Meermaa.
— collectanea priscorum verborum.
Fol. min. Komae, I. Reynard de
Eningen 1475 Cal. Octbr.
Von Manilius Romanns herausge-
ge)>eQ, Sehr selten. ^ Auct,-Pr,: 86
livres la Valli^re ; 65 fl. Crevenna ) 9 fl.
95 b. Meerman (e. schlecht erhaltnes Ex.)
Fol. s. 1. die ult. Decbr. 1477.
goth. 49 Ell. mit 40 Zeilen. Ohne
Sign., Cust. u. £]]zahl.
Nach Denis u. AudiiFredi zu RoraT
gedr. Dibdin jedoch in Bibl. Spencer.
T, IV p. 103 bezweifelt dieses.
Fol. s. I. et a. 54 gez. Bll. in
2 Col. mit 37 Zeilen Sign, a — h.
Gehört zum Noiiius Marcellus. Fol«
Parmae 1480. — Festus auch an: Pc-
rolti coruu copiae. Fol. Venet., Aldos
1513. 1517. 1526 u. öfter.
— de verborum significationelibri XX
— am Verrius Flaccus. Ex bibl.
Ant. Augustini. 8. Venet., Bonellus
1559.
— — In eos Jos. Scaligeri castigatt.
nunc primum publicatae. 8. Apud
Petr. Sanctandreanum 1575.
— — Jos. Scaligeri in eösd. libros
castigationes recognitae et auctäe
— am Verrius Flaccus. 8. Lutet.^
Patisson 1576.
— de verborum significatione fra-
gmentum ex vetustiss. exemplari
bibi. Farnesianae descriptum. 8.
Romae , apud Georg. Ferrarium
1581.' (Zm Ende: Romae, apud Vin-
cent. Accoltum 1582.) (Weieel in L.
1-^16^.)
AucU^Pr, : 2 fl. 10 c. Meerman.
;— de verborum significatione fra-
gmentum ex y-etustiss. exemplari
bibl. Farnesianae descriptum. Sche-
de e quae Festi fragmento detractae
apud Pompon. Laetum extabant.
Ex bibl. Fulv. Ursini. Notae in
Festi ^fragmentum, «chedas et epi-
tomam. 8. Apud Petr. Santandrea-
num 1533. 196 S.. 9 ung. Bll. Reg.
, u. ^% S. Not. (Altheer in Utr. 1 ü.
4 St.-, W^gel in L. 1*^ 4^.)
Digitized by
Google
Firmicus.
355
Florus.
^— de verborum significatione libri
XXi Cum vetusto bibl. Farnesia-
nae exemplari Romae nuper edito
collati ex quo lacunae pene omnes
sunt suppletae. Jos. Scaligeri ca-
stigationes recognitae. Fulvii Ürsini
notae. — am Verrius Flaccus, 8.
Paris 1584. u. 8. Apud Petr. San^*
ctandreanum 1593.
— — cum notis Dionys. Gothofredi
— in ejuftd. Auetor. Hng. lat. 4.
Genev. 1595, 1602 u, 1622^
5. Pomp. Festi et Marii Verrii Flacci
de verbör. significatione libri XX
notis et emendationibus illustravit
Andr. Daci'erius. In usum Delphini.
4. Lutet. Paris. , apud Lambert.
Rouland 1681. 1 Kpftitel, 17 ung.
BlI. u. 663 S. (Weigel in L. 5 *f .)
Neue Receos.
— (ders. Titel.) Accedunt in hac
riova editione notae integrae Jos«
Scaligeri , Fulv. Ursini et Ant. Au-
gustiui cum fragm. et schedis at-
que indice novo. 4. Ai^^., sumti-
' Bits Huguetanorum 1699. 1 Kjiftitel,
15 ung. ßU. Vorst., 596 S., 2>ung,
BU., 96 S. u. 12 ung. BU. Ind.
Einige Exx. haben d. Jahr 1700
stau 1699. (Weigel in L. 5 ^i.)
Von e. nochuDbenntztenHdscbr. in
'Wien, welche eine von deu übrig. Codd,
onabhäDgjge Bearbeitung zu sein scheint.
6. Grameres Hauftchronik/ 8* H^inb. 1822
S. 196 %. ^
Erläuterungsschrift.
de la Barre, Louis Franc. Jos^, explica-
tioD et correctioD de deux passaget
de Fesluf — in Mem. de l*acad. de»
Inscript. T. Xir. Hist. p. 224 «q.
S. auch Nonius Marcellus
U. Verrius Flaceus.
Erste Ansg. von Peseennina Fran-
ciscns Niger herausgegeben. — Auct,'
Fr.: 1 L. 4 Sh. Pinelli.
— ■ astronomicorum Jibri octo integri
et emendatl ex Scythicis oris ad
- nos nuper allati — in d. Astron,
vett. Fol. Venet., Aldus 1499.
Aus etnem Mscr. verbessert u. ver-
mehrt, lieber da» Wolfenbüiiler mit
handschr. Beinerkgg. versehene E;fc. die-
ser Ausg. s. Lessing in den Beiträgen
znr Gesch. n. Litteratar. 8. Brschwg.
1774. Beiir. S. S. 227 flg.
— ^ Fol. Rbegii Lingobardiae ex-
pensis' et labore Franc. Mazalis
1503. Gal. Augusti. ^
Ist e. blosser Nachdr. der Aldia.
Astrou. vett«
Julii Firmici'Materni Astronomietön li-
bri VIII per Nicolaum Pruckncrum
nuper ab innumeris meudis vindi-
cati. His access. Claud4i Ptolemaei
dTtoreXedjiidtGDy libri Uli. De iner-
rantium stellarum significationibus
« lib. I. Centiloquium ejusdem. Her-
metis centum Aphoris, üb. I. etc.
Mrtrci Manilii AstronomiccJn lib. V.
Fol. ßasil., ex off. Joan. Hervagii m.
Mart. 1533. ( Weigel in L. S^r 16^.)
Auch das. 1551. (Weigel in L.
4 a/ 8^.)
Erläuterungsschrijten,
Le Clerc note» aar Firmicus — in des-
sen Bibl. choisie. T. 2 p. 224 flg.
HertZy diss. de JuHo Firmico Materno
ejusq. de errore proiau« relig. libello.
8. Hafniae 1817.
Lessing, ErganzuDgen des Jul. Firmicus
— in dessen Beiträgen zur Geschichte
o. Litteratur. 8. Braunschweig 1/74.
Beitrag 3. S. 227—259.
FIGÜLUS s. NIGIDIÜS. LUCIUS ANNAEUS FLORUS.
FIRMIANUS s. SYMPOSIUS.
FIRMICUS.
>
Julias Firmicus (Mat'ernus) de nativi-
tatibus. Fol. Venetüs , per Symo-
nem Papiensem dictum Bivilacgua
1497. die 13 Junii. 4 img. und 115
gez. Bll. (Weigel in L. S^O
^ BI. 1 a der Titel. Bl. 2 u. 3 ein
Begst. Bl. 4 a Job. Pompeji Corniani
^pigram. ad lect. Bl. 5 a der Text,
welcher schliesst suf Bl. il9 •• Auf
dems. Bi. b d^e Schlussschr.
Lucii Annaei Flori de tota hyftoria
Titi Liuii E^ithomk. 4. s, 1. et a.
rönu 89 Bll. mit 23 Zeilen.
Beginnt Bl.^lb:
In L. Annei Flori Epithoma de hy-
ftoria
Titi Liuii Argumenta foeliciter iucipit
Anf dem folg. BI. a beginnt der Text :
Lucü Annei Flori de tota hyftoria
Tui
Liuii Epithoma foeliciter incipit
(P) Opulus Romanus a rege Romnlb
Schliesst auf der Stirnseite des 89sten
Digitized byKjOOOlC
Florus.
356'
Florus.
Blattes mit 4 J^eilen de» Textes. Dar-
unter:
L. Annei Flori epitoma de
TIlo LiuiQ finit über qnartas ;
In^eiuigen ExempUren finden sfch noch^
8 Verse von Hobert Gaguinus»
Kobertus Gaguinus, Lucei Annei
Flori lectoribus lalutem optat
Quos' nulla in terris coDcluIerat ora
quiriles etc.
Von Gering, Friburger n.- Crantz
zu Paris zwischen 1470 — 72 gedruckt.
Die Typen sirid ganz dieselben wie iu
Faucbtti rhetorica. 4. in Parisiorunx
Sorbona (1471).
Höchst seilen, u. wabrscbl. erste
Ausgabe. — Auct.-Pr,: 801 livres (im
J. 1786.) k rhotel de Bouillon.
— epitomatum in Titum Liuium li-
bri. Fol. s. l.et a.'rÖm. — 58 311.
mit S3 Zeilen. Ohne Sign. , Cust,
u. BUzahl.
Begannt BI. 1 a:
LVCII ANNEI FLORI EPItOMA-
TVM
IN TITVMLIVIVM LIBERPRIMVS.
PROOEMIVM
(P) OPVLVS aOMANVS a rege
Schliesst auf der Rückseite des letzten
Blattes.*
fcUicet lam dudum dum colit terras
ipfe nomine
& Titulo confecrarelur '/ FINIS .*.•
Darunter 8 Verse, deren erster :
Florus habet paruo : niimerofa uolu-
mina Liui
Nach Panier T. IV 'p. ISO. ist die-
ses die erste Ausg. , nach Dibdin BibJ.
Spencer. T. II p. 30-r-S2 aber die zweite.
Die Typen ähneln denen des Ausouins
1472. Mit Unrecht ist Nie. Jenson zu
Venedig als Drucker angesehen, nach
Dibdin ist solches vielmehr Hailbruu
daselbst.
AucU'Pr,: 22 L.' 1 Sb, Pin eil i i
ISO livres Brienne.
— epitoma i. e. abbreviatio de cursu
ac statu Romanorum» Fol. s. l.et a.
^ot/i. — 29 Bll. in 2 Coli, mit 46
Zeilen. Ohne Sign. , Gi;st. und
BUzahl.
Beginnt in der ersten Gel. der ersten
Seite (die 4^ ersten Zeilen sind roth
gedruckt)*
' Luci^ ^nei flori 'epitoma idelt abbrs
uiatio de curla ac itatu romau'oSi.: acte.
Schliesst auf Bl. 24 1> in der 2ten Gol.
mit der d4sten Zeile:
Explicit lucij annei flori liber quartus
Laus jcpo detur hie vtile Ti quid ha-
betur
Bl. 25 a beg. (Jordanus) de commenda-
tione iinperii romani. Erste Zeile:
De cömend^cöe romani imperij
Schliesst Bl. 29 b in der ersten Golumne
nach der 4Uten Zeile:
Explicit libell^ de ^medacde impii r öni
Von'Arn. Therhoernen zu Gölln ge-
druckt. Die Zeit der Erscheinung setzt
Santauder Gatal. T. 111 p.l08 um 1471,
Dibdin jedoch in Bibl. Spenc. T. 'IL
p. 81. nicht vor 1473. — (In Göttiugeu,
auch in Stuttgart.)
Auct, - Pr, : 63 fl. 60 c. Meerman,
dessen Ex. Fasciculus temporum. Fol.
Golon. , ther Huernen 1474 angebunden
war.
— gestorum romanorum epithoma.
4. s. 1. et a. röm, — 80 Bll. mit
27 Zeilen. Ohne Sign. u. BUzahl,
aber mit Gustod.
Beginnt mit einem Briefe von Phil.
Blroaldus an d. Grafen Peter Mari«
Rubens, in welcheuk er sagt, er habe
auf Bitten des Druckers Steph. Oorallu
(in Parma) den Florus verbessert. Bl. 3 a
beg. der Text: LVTII FLORI GESTO-
RVM ROMANORVM EPITHOMA IN-
CIPIT. Zu Ende :
«L. Flori epiihomatis Liber ultimns.
Darunter: .-. FINIS .•. '
Der Brief des Beroaldus steht bald
vorn, bald hiulen, zuweilen fehlt er
auch ganz. — Die Typen sind ganz die-
selben, wie im Catull. v. 1473. von St.
Gorallus.
jiuct, " Pr,i 95 livres Brienne;
2 L. 5 Sh. Pinelli^ 16 fl. 25 c. Meer-
mau (dem Ex. waren Plutarchi apo-
phlhegmata s. l. et a. angebunden).
Frc. de Licterüs T, I p. 309 be-
schreibt eine Ausg. in 4. s. 1. et a.
mit 27 Zeilen u. hält sie für einen
Druck des Sixtus fiiesinger zu Neapel,
denn die Typen^ glichen denen, mit
welchen Antonii Pauonnitae epistolae n*
Ciceronis Rhetoricor. über von demsel-
beii gedruckt seien.
-^ romanae historiao libri. Fol. s.l.
jet a. röm. — 48 Bll. mit 36 Zeilen»
Ohne Sign.^ GusL u. BUzahl.
Digitizqd by VjOOQIC
Florus.
357
Florus.
Beg. ßl. la:
Lotii Amnei flori nomaoe
hiftorie über prünüs*
Schliesst auf der Rückseite dei letzten
Blattes
Finif eft.
Lucii Amnei ilori. Über qaartui. De
Romane
hiftorie nniverfe Coinpetidio finit.
Laus Deo.
Die Initialen der C^pitel sind meist
golbisch. — Beschrieben, In Dibdin
bib). Spencer. T. IL p. 34»
— epithomata. 4. Liptzrk,'Conr. Gal-
Ileus ( i. e. C. Kac/ieLoffen. ) 1487.
IV Cal. Junii. goth, — 56 Bll. mit
30 Zeilen. Sign, a — g.
Der Text ist aus eiuer Hilberstad-
ter Hdschr. verbessert T(hi Frldia^us
Pigfainutius.
Auch erschien Florus öfter mit Ju-
stin, zuerst 8. J. et a. (um 1490) denn
■die Angabe, das» Florus auch am Ju-
stinus von Suueynheym u, Pannarlz von
1472 befindlich sei, beruht auf einem
Irrthume. — Vergl. Justinus, Auch
an mehreren Ausgg. des Livius.
— epi^omata quaiuor. Fol. • Lip8«>
lac. Thanner 1511.
S. Panzer T. VH p. 173 Nro. 354.
— libri liistoriarum quatuor a, Cu-
spiniano castigati. 4. Viennae, foan-
nes Winter {fFinterburger) 1511.
12 Kai. Aug.
Der Text dieser Ausg. sürhmt mit
dem der folg, Ausg. vielfach überein,
hat aber auch manches Eigenlhüiitliche.
Der Herausgeber beruft sich zwar auf
keine Handschr« , allein wahrschl. be-
nutzte er denselben Codex, welchen der
,. a ' o« • j -o . HerauÄeber der folgenden halte. Man-
T^\^^'''^> per Sigismund^um Rot ^^es mag auch aus Canjectur geändert
sein. S. Titze p. 253. — (In Prag.)
mit
de ßitz.'s. a. goth, — 56 Bll.
30 Zeilen. Sign, a — g.
Beginnt ßl. la (die Stirnseite Ati
ersten Bl. ist weiss) mit demselben
Briefe des Beroaldus, wie in der Ausg.,
Ton St. Corallus zu Parma gedr., von
welcher diese Ausg. wahrschl. ein Nach-
druck ist« Der Text beginnt auf der
Stirnseite Met 2ten Blattes nach der
13ten Zeile. Schliesst auf Bl. 56 a. Die
Zeit der Erscheinung des Werkes wird
um 1490 gesetzt. Sigm. Rot dtmck^e
näml. 1488 zu Pescia, 1490 ersch. Werke
aus seiner Ofücin zu Siena. (In Wol-
fenbüttel.)
L. Ann ei Flori Illuftris historiogra-
phi Epitornala quatuor quib* {in
' einig, Exx. : qb') feite collegit que
bella Populus Roman ^ dortii forifq3
geffit: quib* viris et artibus impe-
xiü peperit: et partü auxit: et au-
ctfi ad furamü fastigiü : fuis viri-
bus euertit: et euerfum tandem
per Qefarem Auguftü üiblimius
erexit. Fol. Lips., per lacob. Than-
ner s. a. goth, — 38 Bll. mit 36
Zeilen.
Bl. 2a beg. der Text, welcher anf
der Rückseile des 378ten Bl. schliesst.
Erschien zwischen 1487 — 1494.
Clarirfimj hyftorici Lucii Flori Ge-
ftorumRomanorum epithomata. Fol.
Lips., Martin. Herbipolensis 1494.
Eridie ad .no^ias Apriles. goth, —
2 Bll. ^ ,
Auf der Rückseite des ersten Blat-
tes e. Brief von Jac. Barynus an Job.
Wilden.
7— bellorum romanorum libri quat-
tuor ex vetustissimo exemplari no-
vissime ac diligenter recogniti. 4.
Viennae Austriae, Hieron. Vifetor
et lo. Singrenius sumtibus Leon, et
Lucae Alantsee fratrum 1511. 10
, cal. Aug.
Der unbekannte Herausgeher hc-
DUlzte ein gutes Mscn — (In Prag.)
— cpitomäta qualtnor. Fol.
lac. Thanner 1512. 44 Bll.
Lips. ,
Derselbe Text wie in den frühern
Thannerschen Aus^g. Vom Hrn. Prof.
Titze aus der Bibl. des Fürsten von
Fürsteuberg zu Prag benutzt.
— bellorum romanorum libri qua-
tuor ex vetustissimo exemplari nö-
vissime ac diligenter recogniti per
Valent. Eckium. 4. Cracov. , lo.
Haller 1515. 4 Kai. Jun.
Wiederhohlung der Ausg. v. 1511.
— epitomata quattuor. Fol. Lips., per
lacob. Thanner IBIö.
— — FoL Ibid., id. 1518.
loannis Gamertis in '^quatuor gestorum
Ro. Lucii Flori über. (c. textu) In-
dex copiosissimus. Sextiis Rufus
de regia consulari ac imperiali di-
gnitate , deque Romani Imperii ac-
cessione per eundern Camertem suo
tandem, nitori quam optime resti-
tutus. 4. Viennae Pannouiae per
loan. Singrenium 15l8. 144 BU.
S. Noten sind besondert historisch.^
Inhalts.
Digitized by
Google
Florus.
358
Florus.
— Livii decadutn epitome. 8, Venet.,
Aldus (1521) 56 ßll. (Nestler in
Hamb. 7 Mark 8 Seh.)
Der Text ist willkührl. geändert.
— Gehört eigentl. zum Livtus^ kombit
aber auch einzeln vor,
L. Flori gestorum Romanorum libri
IV a mendis accuratissime reco-
gniti in eundem annotatt. lo. Car
mertis. 8. Argentorati, apud lo.
Hervagiura m. Martio 1528.
Nnchdr. der vorigen , von Jacob.
Bedrotus besorgt 9 welcher den Text
wenig änderte.
— de gestis Romano^, libri IV . a men-
dis accuratissinle repuygati nna
cum - adnotatt. lo. Camertis. Ad
haec Sexti Ruffi de bist. rom. epi-
tome. It. Messalae Corvini de pro-
genie Aug. Caes. libellus nunc pri-
mum excusus. Fol. Basil., lo. Her-
vagius 1532. 10 ung. ßll. Voi#t., 126
S. u. 1 Bl. mit Druckerzch. (Wei-
gel in L. 2 *f 12 y^.)
— (ders. Titel.) 8. Colon. , . exe. lo.
Gymnicus 1537. 3 ung. BIL Vorst.,
13 ung. BU. Ind. u. 269 S. (N^stler
in Hamb. 2 Mark 8 Seh., mit d.
Curtius. 8. Ibid. 1538.),
•7- de gestis romanorum libri qna-
tuor ad fidem veterum codicum
recogniti una cum adnotationibus
lo. Camertis, Sexti Rufi de histo-
ria rom. epitome. Messalae Cor-
vini de progenie Augusti libellus.
4. Paris,, ex off. Mich. Vas>cosan.
1589.
— (Titel wie Ausg. Basil. 1532). 8.
Mogunt., ex off. J. Schoeffer, 1540.
*- — 8. Colon., lo. Gymnicus 1540.
— de |s:estis Rdm:^nor. libri IV a men-
dis accuratissime recogniti in eun-
dem annotatt. lo. Camertis. 8. i?a-
ris., Chrn. Wechel 1542.
— de gestis Romanorum. Se^t. Ruffi
Epitome de historia romana; Mes-
sala Coruinus de progenie Augusti.
4. Paris., ex offi Mich. Vascosani
1544.
'— de gestis Romanomm libri IIII.
4. Paris., apud Odinum Parvüm
1545 (zu Ende- Paris., exe. Joan.
Lodoicus Tiletanus 1545.)
cum notis lo. Camertis. 8. Mo-
guntiae 1547.
— ^ de gestis Romanorum libri IIII.
Sext. Rufus de "histor. Roman, epi-
tome. Messal&Corvinus de progenie
Aiigusti. 4. Paris,, apud Vascosanum
' 1550.
Tlorus una cum adnotatiönibüs loan.
Camertis. Ad haec Sexti Ruffi de
bist. rom. epitome. It. Messala de
progenie Aug. Caesaris libellus. 8.
Moguntiae (luo Schöffer) 1551.
c. adnotattl lo. Camertis — in
Hist. rom. auct. varr. 12. Lugd.,
Seb. Gryph. 1552.
— — ex rec. El. Vineti — am Soli-
nus. 4. Pictavii, apud Enguilbert.
Marnef 1554.
Neue Recens. nach M&t. nnd ans
Conjectur rail guten E^rläuterungeb.
— — cum notis Jo. Camertis — am
Solmus. Fol. Basil., Hr. Petri 1557.
— (ders. Titel wie Basil. 1532.) 8. Co-
lon. Agrippinae exp. Gualthero Fa-
bricio 1557. 16 ung. ßll. Vorst. u.
317 S.
— de gestis Romanor. libri IV cum
annotatt. lo. Camertis. Acc. Vel-
leji hist. rom. libri IE, Sexti Ruffi
de historia rom. epitome, Messalae
Corvini de Augusti progenie libel-
lus. 12. t>aris., apud Hieron. Mar-
nef 1560.
Der Text des Florus ist »uwl. Je-
doch schlecht geändert.
— de gestis Roman, libri IV Ona cum
annotatt. lo. Camertis. Ad haec
Sexti Ruffi de hist. rom. epitoine.
It. .Messala de progenie Aug. Cae-
saris libellus. Om'nia cum Aldino
exemplari coUata ex eoque casti-
gatd. 8. Colon. Agripp., exe. Gualth.
Fabricius 1562.
Florus — ex rec. Eliae Vineti. 4.
Pictavii 1563.
— de gestis Romanorun» historiar.
libri IV et seorsum in eos com-
mentarius I. Stada. 8'. Antverp
ex off. Chrp. Pläntini 1567, I49 ul
2 ung. S. u. 222 S.
Der von Ca iners gegebene Text ist
willkuhrJ. geändert. S. heoulzte Mta«
S. Gominentar erl. d. Geschichte nnd
Alterthiimer u. m von Wertb.
— una cum adnotatt. loan. Camer-
tis. Ad haec Sexti Ruffi de hist,
rom. epitome. It. Messala de pro-
genie Aug. Caesaris libellus. 8. Co-
lon., Gualth. Fabricius & loh. Gy-
-mnicus 1571.
Flori vel potius Luc. Ann, Senecae re-
rum romanar. ex Livio epitoma in
quatuor libros distincta ab EiiaVi-
neto iam tertium emendata. Cum du-
pliceindice. 4. Parifc., Hieron. deMar-
nefetGu. Cauellat 1576. 8 ung. BU.
92 ßll. u. 4 ung. ßll. Regst.
Selten. — (lo Göttinnen.)
— (ders. Titel wie Ausg. Antv. 1567.)
Digitized by
Google
Florus.
359
Florus.
8. Colon. Agripp., apud lo. Gymni-
cum 1579» (In Strassburg.)
— ~ cum notis lo. Camertis etc. 8.
CQlon., Gyninicus 1583. (?)
— de gestis roman. histor. libri Uli
a lo. Stadio emendati. Altera edi-
tio aucta & correcta. Seorsum ex-
cursus foan. Stadiiin Florum com-
mentarius altera editione auctus et
'^ emendatus. 8. Lugd. Bat., ex off.
Chrp. Plantini 15d4. 136 S., 230 S.,
1 wss. Bll., 7 Bll. Ind. u. 1 weiss.
Bl.
Die "Nolen sind ▼ermehrt, der Text
aber wenig geändert, (lo Güttingen.)
ex recens. F. Sytburgii — in
ejusdem rom. bist, scriptt. Fol,
Frcf. 1588. T. I, ,
— de gestis roman. bist, libri IIII et
seorsum in eos commentarius lo.
StadH. 8. Colon. Agr., lo. Gyrani-
cus'1592.
' 8. Antverp. , Plantin. 1595.
— rerum a Komanis gestar. libri IUI
a Jo. Stadio emendati et argumen-
tis ad singula capita auctiores red-
diti. Access, eiusd. autboris in eos-
dem libros pommentarii doctissimi,
8. Apud lab. Chouet 1594. 182 S.
u. 8 ung. Bll. Ind. u. 262 S.
16. Lugd. Bat., apud Plantin
1596.
politicis notis, sola scripturae
difTerentia insigniti. Ex rec. prima
Jani Gruteri. 8. In bibliopolio Gom-
meüni 1597.
\ Aus alten Ausgg, geändert. Wicht
Tolle drei Tage wandte Gr., seinem eig-
nen Geständnisse nach am Eude a. No-
ten, auf diese Arbeit.
-^ bist, roman. libri IV (curante Jo,,
Lasronycho) 8. Casellis, impressi a
Wilh. Wesselio 1598. 8 ung. u. 92
gez. Bll.
unsaubrer Abdruck des Textet. (In
Wolfeubüttel.)
— de gestis rom. bist, libri IIII et
seorsum in eos commentarius Jo.
Stadii. 8. Colon, 1600.
— (ders. Titel.) 8. Colon. Agripp.,
Anton. Hierat 1605.
— de gestis roman. bist, libri IV
cum notis et scholiis Eliae Vineti,
Joan. Camertis, Justi Lipsii et Jani
Gruteri. Accessit epitorae deca-
dum XIV Titi Liuii cum notis Car.
Sigonii et Mart. Delrii. 8. Lugd.
{andre Exx,: S. Gervasii) Joan. Vi-
fon 1605. 11 ung. Bll. Vorst.,
weiss. Bl. u. 652 S.
Text nach El. Viuetn«. Mtl ^iner
Vorri Ton Aot. Miraens v. J. 1002. (D.
Lugdun. ist in Göttingen.)
— — e. cömm. J. Stadii. 8. Antv.,
Plantin 1607.
— rerum Romanar. libri IV cum no-
tis Jani Gruteri. Nunc primum ac-
cesserunt riotae et castigatt. Ci.
Salmasii. 8. In bibliopolio Comme-
lin. 1609. 121 u. 172 S.
Grutcr benutzte ältere Ausgg. (die
V., Vinelu» u. Lipsius, u. bes. die Ther-
hoernensche). S. Noten entli. nur Ver-
bess. verderbter Stellen. Salraasius be»
nutzte aber 3 Pfälzer Codd. (besonder«
d. treffl. Nazarianus). Der Letzte war,
als er diese Arbeit unternahm, kaum
15 Jahr «lt. Späle;^hin genügte ihm
dieselbe selbst nicht. Sehr incorr.ect ge«
drucke Selten. — In Öukers Vorr. (S. 7) .
wird Salmasiua Angabe , n«r 7 Tage
auf diesen Schriftsteller gewendet zu
haben , bezweifelt.
Lucii Annei sive Flori sive Senecae
epitome rerum romanarum — in
Gruter's Ausg. der Scriptt. Hist.
Aug. Fol. Hanov. 1611. p. 1—47.
u., Noten p. 1 — 28.
Benutzte dieselben 3 Pfälzer Hand-
ftchriften , welche schou Sxlmasius in
der vor. Ausg. zu Rathe gezogen hatte.
c. comment. Jo. Camertis. 8.
Colon. 1612.
— rerum Romanarum libri quattuor.
Ex recens. Jani Gruteri cum iudice
et seorsim RufLFesti breviarium
ex recens. Petri^itboei. 12. P-ris.,
apud Nicol. Buon {andre Exx* : Joan.
Libert) 1615.
S. Maittairc T. HI. P. 2 p. 867. '
8. Ursellis 1619.
— — an Hist. rom. epitom. 12. Amst.,
Caesius 1625.
12. Colon. Agripp. läM. (?)
— rerum roman. libri IV. Ex mu-
seo 2s. Pontani. Acc. breves eius-
dem notae et observata politica.
16. Amst., Hondl626. (Auch 1627?)
Text nach der 'Ausg. y. 1609." S.
Noten sind unbedeutend.
16. Ibid. 1628.
— — Ex rec. Jani Gruteri. Cum
ind. copios. 16. Lubecae, typis
Mart. Janovii 1631.
'EiX museo ' Jo. Isaaci Pontani.
Accedunt breues eiusd. notae atque
observata ptaesertim politica. 16.
' Amst., Gu. Blaeuw 1632.
Digitized by
Google
Floriis.
360
Florus.
—, renim roroanar. editio nova. Accu-
rante J. Freinshemio. 8. Argentor.
in bibliopolio Eberh. Zetzneri 1632.
20'ung. Bll. Vorst, 436 S., 11 ung. BU.
varr.lectt., 66 ung.Bll. Indd.u.l wss.bl.
Gruters Text Jiegt zum. Grunde,
ist aber meist aus Goujectur geäudert.
Er benutzte keine OMschr. , und uur e.
äilere Auag. D«n Text tbeilte er zu-
erst in Gapite]. Die Noten sind zum Tbeil
aus früheren ErklSrern ausgewählt. S. ei-
genen Noten erläutern bes. d. Gescbichte«
p Acced. obss. maxime politic. Jac
Zevecotii. 12. Harderovici, t^pis Nie.
a Wieringen 16S3. 503 S..
Gruter» Text von 1597.
Ex museo Jo. Isaaci Pontani.
, Acc. breves eiusd. notae atque obss.
praesertim politica. 24. Arast., Jo.
Janssen 1635.
— rerum romanarum libri IV. Edi-
tio noua. Accnrante Jo. Freinshe-
mio. 8. Argentor. , hered. Lazar.
Zetzner 1636.
Accedunt Jac. Zevecotii obss.
maxime > politioae. 12. Amst. , Jo.
Janssen 1638. 413 S.
L. Annaens Florus. Cl. Salmasius a'd-
didit Lucium Ampölium e cod.
Mscr. nunquam antehaceditum. 12.
Lugd. Bat., apud Elzevirios 163vS. —
4 BU. Vorsl., 536S. u.8ung. BU.Re-
gister. — ( Varrentrapp in Frf. a. M.
' SJ fl. j Weigel in L. l8 ?{.)
Ü. Text ist ders. wie in der Ausg.
V. 1609, oqr corMcter gedr. In den
Noten hat Salmasnfs zwar Manches ge^
ändert y aber doch auch sehr Vieles aus
diesen Aninerkgg._ wörtlich wieder auf-
genommen. (In Wolfenb.)
Man kennt 2 verschiedene Ansgg.
mit diesem Datum. Als die erste wird
diejenige angesehen, welche in d. Vi-
gnette S. 293 keine Maske hat. Nach
dem C^hL bibliogr. snr les ^ditions des
ElzeVirlWS. Paris, iDidot 1822. p. 73
unterscheidet man die Aus?« so, da^s
in der einen die beiden Vignetten vor
der Dedication u. dem Texte ähnlich,
in der andern aber , u. diese sind die
gesuchleren > verschieden sind. — TJe-
brigens sind beide Ausgg. gleich gut u.
schön u. stehen im l^reise nicht hoch.
AacL-Pr,: 12 fr. deBoissy; 6 fl.
Meer man«
L. Annaei Flori epitome Remm Ro-
manarum cum notis Jo. ^Ötadii et
chronologicis excerptionibus Glaud.
Salmasii. Acc. Lucius Ampelius*
12. Oxon. 1638.
— ex recens. N. Blancardi. Acc. ejusd.
ex omnium observationibus editis
ac ineditis Salmasii commentarjus.
8majr Lugd. Bat., ex off. Adr. Wyn-
gaerden 1648. (zu Ende: L. ß., ty-
pus {sie) Phil. deCroy 1647. 1 Kpf-
titel,. 15 ung Bll. Vorst., 595 S.
85 ung. BU. Indd> u. 1 weiss. Bl.
(Altbeer in Ttr. 1 fl. 4 st.i Nestler
in Hnmb. 2 Mark 8 Seh.)
— . — an Hist. rom. epitom. Ex mu-
saeo N- Blanckardi. 12. Lugd. Bat.,
Vogel 1648 u. Ibid., Wyngaerden
1649 p. 3— 1J7.
— rcrum rom. libri IV. Acc, T. Li-
uii arpumenta. 12. Lugd. Bat., El-
zevir 1648. (Veirrentrapp in Frcf.
Ifl. Skr.; Weigel in L. 18 /<.)
Florus cum notis integris Cl. Salma-
sii et selectiss. varior, accurante C.
S. (Cor/z. Schrevelid) M. D. Addi-
tus etiam L. Ampelius ex bibl. CL
Salmasii. 8. Amst.. 1654.
Text nach Freinsheim. Auch des-
sen vollsiaadiger hiijex ifit aufgeiiommf^o.
—i. rerum romnn. libri IV. Ex museo
Jo. Js. Pontani. . Acc, ejusd. breves
notae et observata politica. 16.
Amst. 1654.
— - hi&t. roman. libri IV cum notis
integris Cl. Salmasii. Ädditus etiam
L. Ampelius ex ejusd. bibliotheca.
8. Lugd. Bat., Elsevir 1655. (Alt-
heer in TJtr. 1 fl. 4 st. 5 Nestler in
Hamb. 2 Mark 8 Sch.j Weigel in
L. \^f ^n-)
Wiederliohlung der Ausg. v. 1638.
— — Editio noviss. accurante J.
Freinshemio. 8. Argentorati, sum-
tibus Jo. Joach. Bockenhoffer 1655.
Florus. Cl. Salmasius addidit Luc.
Ampelium e Cod» Ms. nunquam
antehac editum. 12. Lugd., apud .
Jo. Elzevir 1657.
Der Text ist verbessert. Varianten
ans frühern Aungg. von Vineta», Grater
u. Salmasius sind beigefügt.
Florus. Cum notis integris Gl, Sal"
masii et selectiss. varior. accurante
C. S. {C.orn, Sclirevelio) M. D. Äd-
ditus etiam L. Ampelius ex bibl.
Cl. Salmasii. 8. Amst., ex off. Elzeviri-
analöSO. (Nestler in Hamb. 4Mark
8 Seh. ; Varrentrapp in Frkf. 4 fl.)
Der Gruiersche 'Text t. 1609 ist
anfgenoqimen.
— (Titel wie Ausg. Oxon. 1638.) 8.
Oxon. 1661.
Florus cum integris Cl. Salmasii et
varior. notis. Qiias omnes multis
in Jtocis «uxit Kii(g« Herjnaimides.
Digitized by
Google
Florus.
361
Florus.
Acced. et L. Ampelius. 8. Neomagi
1662. (Nestler in Hamb. 4 Mark.)
Florus. Cl. Salmasiiis addidit L. Am-
peliiim e cpd.Ms. nunquam antehac
editum. 12. Amst., apudDan. Elzevir
1664. 4 img. BU. Vorst, S36 S. «.
8 img. Bll. Indd. (Altheer in Utr.
1 fl. \0 St.)
— rerum romaharum libri quatuor
annotatt. instar conimentarii illu-
strati ^uctore Jo. Min-ellio. Quibus
acc. Excerpt. chrouol. adFlori bist,
accomodataeadditus deniqne L.Am-
pelius ex bibl. Salrnasii. 12. Roterod.,
ex oft. Arn. Leers 1664.
: 24. Amst. 1664.
— rerum roman. libri IV, Curante
Jac. Zevecotio. 12. Halae, e biblio-
polio Fickiano 1665.
— Acc. Li Ampelius. 12.Lips. 1668.
— — Editio novissima accurnnte
Joan. Freinshemio. 8. Argentor.,
apud Georg. Andr, Dolboofiiim et
Jo.Eberh.Zetzneruml669. 1 Kpftit.,
15 Bll. Vorst., 452 S., 11 ung. Bll.
Varr. u. 67 Bll. Indd.
— epitome rerum romanar. cum no-
tis Jo./ Stadii et, chronologi is ex-
cerptionibus Cl. Salrnasii. Acc. L,
* Ampelius. 12. Oxon. 1669.
— ^ — annotatt. instar commentarii
illustrati auctore Jo. Min-elliq. 12.
Roterod. 1670,
Ex museo lo. Js. Pontani. 12.
Amst. 1672.
ex rec.'Tanaq. Fabri. 12. Sal-
murii 1672.
Aus Mss. u. alten Aasg. Terb^ssert.
Cum notis integris Cl. Salmasii
et selectiss. varior. accurante S.'M.
D. C. {Corn. Schreuelio) Additus est
L. Ampelius. 8. Amst, Elzevir,
1674. (Altheer in ütr. 1 fl. 16 st. 5
Nestler in Hamb. 4 Mark 8 Seh.;
Weigel in L. 2?./ S^f.)
Nachdr. der Ausg. von 1660.
— rejrum romanar. epitome, interpre-
tatione et ^ notis illustravit, Anna,
Tanaquilli Fabri filia. In usum
Delphini. 4. Paris., Leonard 1674.
(Weigel in L. 4 «^.)
Der Text ist ineist^der der vorigen
Ausg. Die Noten eath. manches Gute,
aberancb viel Triviales, auch zuvvl. Irriges,
-j- — CumindiceFreinshemiano con-
tracto curante Jo. Gezelio. 12.
Aboae 1675.
^— rerum roman. libri IV. Cum no-
tis et obss. J. J. Pontani. Acc. varr«
lectt. J. Freinshemii. 12. Hagae Co-
miUl675. (VarrentrappiaFrkf.24kr.)
FloruÄ. Recensitus et illustratus a Jo,
Georg. Graevio. 8- Traj. Batav;,
apud^Jo.Ribbium 1680. 1 Kpftit^l,
. 17 nng^till. Vorst, 210S., l79S.not.,Ä
ung.BIl.Corrigenda u.59 ung.BlLJnd.
(Altheer iu Utr. 1 fl. 16 st. ; Nestler in
Hamb. 3 Mark 8 Seh. 5 Weigel in L.
1 x^ 16 n-)
G. li^u** 1 Cod. Rjckian., Excerpte
3er Pariser Codd. u. e. CoIUtion einer
alten v. N. Heiiiüius verglichenen Hdiichr.
Aucb benulzie er Lipslus u. N.Heinsius
Conjectureii u. Verb. D. Text ist vielfach
verbesi. G.'s Noten sind meist crit. Inhalts.
— [n Göctiiig. ist ein Ex4 dieser Ausg.
mit e. Collatiou v. Hdschr. am Kande.
Annotationibüs in us. juventu-
tis studiosae instar commentarii il-
lustrati auctore Jo. Minellio. 12.
Rotterodami, ex ofF. Arnold! Leers
1680.
12. Lofid. 1683.
Cum notis philologicis et hi-
stoi^icis Dav. Constantii. 12. Gene-
vae, Sam, de Tournes 1684. (?)
-i Acc. L. Ampelius. 12. Amst.^
Elzevir IßS-i.
— rerum rem. libri IV a Jo. Stadio
emend. 8. Antv. 1684.
— rerum roman. libri IV. Cum notis ,
et obss. Jo. Jos. Pontani« Acc. var.
lect. Jo. Freinshemii. 12. Hagae
Com. 1686, (Altheer in Utr, 11 st.?
Varrentrapp in Frkf. 54 kr. 5 Wei-
gel in L. 16 '/(,)
— hlstoria romana ex recens. N. B.
(Blancardi) Acc. Cl, Salmasii alio-
rumcfue notae. (Acc. Titi Liuii Pat.
Deca^um XIV epitome cum scho-
liis Car. Sigonii, Mart. Delrii alio-
rumque.) 4* Franecquerae, ex off.
Hansonii Hagenaar 1690. (Altheer
in Utr. Ifl. 10 St.; Nestler in Hamb.
S Mark 12 Seh. 5 Varrentrapp in
Frkf. 3fl.5 Weigel in L. Inf 14^.)
Der Text ist nnr Wiederhohl ung
kns der Ausj^. von 1648. Aufgenom-
men sind alle bis 1690 über Florus er«
fichienene Notej^.
— epitome rerum romanarum cum
notis integris Cl. Salmasii et sele-
ctis varior. Acc« J. G. Graevii an-
notatt. longe auctioreset correctio-
res nee non numismat^ et antiqua
monumfenta cum variant. lectt. et
ind. Additus est Ampelius. Sniaj.
Amst., Hr. Wetstein 1692. M. Kpf.
(Altheer in Utr. Ifl. 16 St.; Weigel
in L. 2 *f 16 ';{,) .
Ist eigentl, nur die Ausg. von 1674,
welche der Buchhändler an ticb ge-
Digitized by
Google
FloruiJ.
362
Florus.
kauft Iiatte. Er 1«gte Gracvius, Tor-
rede n. N6t«n, welche nur wenig ver-
mehrt sind , sowie die Kpf. der Gräv,
Ausg. hinzu lu versah nun diese Ausg.
mit e, neuen Titel. /
— rerum romanarum epitome. Inter-i
pretationp et notis illustravit Anna,
Tanaquilli Fabri filia. In usum
Delphini. ß. Lond, , impensis R.
Glauell 1692. (Nestler in Hanxb.
2 Mark 8 Seh.)
Cum notis Jo. Js. Pön^iani; 12.
Venet. 1695.,
— rerum romnn. libri IV curante
Jac. Zevecotio. 12. Frkf. et Lips.,
sumt. Jo. Casp. Meyer 1696.
annotatt, illustrati a J. Minellio,
12. Rolerod. 1698.
Florus. Ol. Salmasius addidit Lucium
Ampelium e cod. Ms. nunquam an-
tehac editum. 12. Hamburg., Hr.
, Volckerius (1697 ?)
— hist. rem. libri IV. Cum notis J.
Minellii. 8. Hafniae 1700. (Nestler
in Hamb. 1 Mark.)
— epitome rerum romanarum ex re-
cens. Jo.' Georg. Graevii cumeiusd.
annotatt. longe auctioribus. ■ Ac-
cesScre notae integrae Cl. Salmasii,
Jo. Freinshemii et variorum. Nee
, non numismata et antiqua monu-
menta in hac nova editiorie suo
cuique löco inserta. Cum variän-
tibus lectionibus et indice. In fine
additus est L. Ampelius ex bibl,
GL' Salmasii. 2 Vol. 8. Amst., ap.
Georg. Gallet.1702. M.Kpf. 1 Kpf-
' tit./ll ung. ßll. Vorst., 533 S. T.II.
1 Kpftit., 242 8., 60 ung. BU. Indd.
u. 46 S. Ampelius. (Altheer in Utr.
3 fl, 10 St. ; Nestler in Hamb. 5 Mark ;
Varrentrapp in Frkf. 5fl.'j Weigel
inL. %^f 16^.)
D. Burgundische Hdschr., welche
OräTins benutzt haben soll «ach der
Vorn, ist wabrschl. nur erdichtet. Der
Text ist schlecht geändert , u. Salma-"
sius, Heinsius n. Grävius Conjecturen
geradezu in. den Text anfgenommeD.
Grävius Noten sind unbedeuiend ver-
mehrt. Freinsheims Noten sind unvoll-
ständig abgedr. D. Varianteu fehlen
ganz% '
— -^ c, notis C. Juncker!. 12. Lips.
1704. % f{.
— rerum Romanarum libri duo prio-
res ex criticorum observationibus
correcti cum textus ratione , notis«
gue variorutn historicis, politicis et
antiquariis : iussu et impensis Au-
gustissimi regis Borussiae et ele-
ctori^ Brandenburgiciin usum prin-
cipis regni electoratus haeredis
adornati et editi a Laurentio Be-
gero,. Fol. Cplon. Marchicae, typis
Ulr, Liebperti 1704. M. 9 Kpf. u.
6 Karten. — 1 Titelkpf. , 13 ung.
BIL, 395-3.', 1 Bl. Errata. (Nestler
in Hamb. 9 Mark; Varrentrapp in
Frkf. 9 fl.)
Benuizte e. Berliner Handschr. und
alt« Ausgg. Der Text ist jedoch sehr
' willkührlich geändert. Die Noten sind
aus den fiiihern Erkläreru zum Theil
excerpirt , beigefügt sind viele eigen«
Bemerkungen* welche den Schriftstel-
ler aus Münzen u. »Üen. Denkmälern
erläutern. Von Pt. Burnian!|i ist diese
Ausg. sehr getadelt. — Blieb wegen B.*s
Tode uüvolleudet. uiuct,-Pr,: 30 fr.
Louise.
— — cum notis Jo. Minellii. 1?.
Lond. 1706.
Idterpretatione et notis illustra-
vit Anna , Tanaquilli Fabri filia.
In lisum Delphini. Editio secunda
priori eraendatior. 8. Lond., im-
pensis H. et G. Mortlock 1714.
4. Venet. , apud Car. Bonarri-
gum 1715. / (Varrentrapb in Frkf.
3 fl.)
— , epitome rerum romanarum cui
subjungitur Luc. Ampelii über me-
morii.lis (cur. Mich, Maittaire,) 12.
Lond., ex oif. Jac. Tonson et Jo.
' Watts 1715. (Altheer in ütr. 1 fl.
> 4 St.)
— — Cum notis Js. Pontani. 8. Lond.,
apud Bowyer 1715.
— — Cum notis Chr. Junckeri ad
modum Jo. Minellii.' 12. Lips. 1718.
Mit deutschen Noten. 12. ^alle,
Renger 1720. 3 ^. (Varrentrapp
in Frkf. a. M. 24 kr.)
*- epitome rerum Romanarum. Cum
integris Salmasii, Freinshemii, Grae-
vii et selectis aliorum animadver-
sionibus. Recensuit , suasque ad-
notationes addidit Carol. Andr. Dü-
ker. 8. Lugd. Bat., apud Joh. van
der Linden 1722. M. Kpf. und 1
Karte. (Altheer jn Utr. 3 fL; Nest-
ler in Hamb. 9 Mark 8 Seh. 5 Wei-
. gel in L. 5 ''•/5 8 ^.)
Neue Recens. nach Mss. (1 Cod.
Ryckian. , DuisMirg. , Franequer., CoUat.
2 Pariser ,' 1 Berlin., 1 Florent., 1 Ma-
gliabech. u. 3 Pfälzer Hdscbr.) u. alten
Ausgg. ^darunter die von Therhöroen).
Auch benutzte er handschr. Bemerkun-
gen a. Verbesse^rungsvorschläge von Lip«
sius, Rvckius, Perizonius, Gerard Isaae
u. Dion^s. Vossius und Nie Heinsius.
Digitized by
Google
Florus.
363
Florus.
Der Text der Ansgg. von Frcinslieim
n. Grävius liegt zum Grunde , doch ist
ders. mit Ausscheidung der Conjectur^a
auf die Handschr. zurückgeführt. Bei*
gefügt ist L* Ampelius mit einigen Ver-
besserungeu) ausgeschlossen aber d. Epi-
tome Liviaua.
— rerum romanar. libri IV. 12. Ve-
net. 1724.
Cum notis Js. Pontani. 24. Pa-
iris. 1725.
— rerum romanar. epitome. Interpr. *
et not. illustr. Anna Tanaq. Fabri
filia. In usum Delph. 4. Paris.,
Barbou 1726. (Altheer in Utr. 4 fl.,
■ Weigel in L. 3^f)
— (ders. Titel.) Editio tertia priori-
bus multo emendatior. 8. Lond., im-
pensis R. Wilkin etc. 1727.
— epitome de rebus gestis Romano-
rum recens. observatt. illustravit
et indicibus auxit X^aun Reinhar-
dus. 8. Erfurti 1730. 4 ^.
— — Mit deutsch. Noten von Ger-
manicus Sincer. 8. Giessen 17B2.
-*— rerum roman. libri IV quos edi-
tione hac noviss. ad opt. Codd. re-
censuit et notis instar J. Minellii
illustr av. Chr. Juncker. 12. Lips.,
Weidmann 1734.
— — Ex museo Jo. Js. Pontani. 8,
Patavii 1734.
— rerum romanarum libri IV. Cum
notis et observatt. Jo. Js. Pontani.
Accedunt varr. lectt. Jo. Freinshe-
mii nee non chronologia et index
locujrtetissimus. 16. Amst., apud
Waesberge, Wetstein & Smith 1736.
1 Kpftitel , 1 ung. Bl. , 224 S. und
64 uns:. Bll. Ind. (Varrentrapp in
Frkf. Ifl. 3 kr.', Weigel in L. 14^.)
— epitome rerum romanarum et L.
Ampelii über memorialis ex bibl.
Gl. Salmasii. 12. Lond.> Guil. Bow-
yer 1735.
Mit deutsch. Noten von Germ.
Sincer. 8. Giessen 1741.
— epitome rerum romanarum. Cum
integris Salmasii, Freinshemii, Grae-
vii et selcctis aliorajn animadver-
sionibus. Recensuit, suasque ad-
xiotationes addidit Carol. Andr.Du-
kerus. Editio altera auctior et
emendatior. 8. Lugd. Bat.^ apud
Samuel. Luchtmans 1744. Mit 1
Karte. — 1 Kpftitel , 29 ung. Bll.
Vorst. , 858 S. > 61 ung. BU. indd.
u. 89 S. Ampelius. (Nestler in
Hamb. 15 Mark; Varrentrapp in
Frkf. 8fl. 5 Weigel in L. 4^/12^.)
Der Tfext ist iu dieser neuen Ausg.
wenig geändert. • D. benutzte hier noch
Varianten^ Ser Codd. V^sian. u. e. alte
Ausg. Die Noten sind vielfach' berich-
tigt u. vermehrt.
u^uct, - Pr. : 5 fl. 75 c, Meerman.
— epitome rerum romanarum. Ac-
ced. L. Ampelii über memorialis.
(cur ante J, F. Miller 6) 8. Berol., ^
sumt. Haude et Spener 1750. 16 ^.
— .epitome rerum romanarum ex reo.
J. G. Graevii cum animadv. ejusd. *
Access, praeter Ampeliuin libellum-
que varr. lectt. praefatio J. F. Fi-
schen, 8. Lips., Fritsch 1760. 20^.
Gräviufi Text nach der Ausg. von
1680 mit den vermehrten Anmerkungen
aus der Au»g. ton 1702. « Beigefügt i&t
eine Varianteusainnilung aus alten Ausgg.,
Freiusheims chronolog. Tjifela n. desa.
Index. Ampelius ist Abdr.aus Duckers
Ausgabe.
— rerum romanar. libri IV. 12. Ha-
lae, Orphanotr. 1762. , 5 }?(,
— epitome rerum romanar. cui «üb-
iungitnr Luc. Ampelii über me-
jnorialis. {Cura Mich* Maittaire)» 12.
Lond. 1765.
— — Mit deutsch. Anmerkgg. von
Germ. Sincer. 8. Marburg, Krieger
1768. . 12 n.
am Sallustius. 4. Birmingham.,
typis Jos. Baskerville 1773. — 12.
Ibid. 1774 od, 76.
— epitome rerum romanarum libri
IV. am' Velleius Paterculus (cwr.J*
JV. Lallemand,) 12. Paris., apud Jo.
Barbou 1776.
Acc. L. Ampelii liber memo-
rialis. 12. Halae, Orphanotr. 1776.
4 J^.
— epitome rerum romanarum. 8.
Manhem., sumt. societatis 1779. 5 f{.
Gravius Text. '
— epitome rerum rom. L. Ampelii
liber memorialis. Praemittitur no-
titia literaria. Ö. Bipont., ex typogr,
SOG. 1783. 12 f^.
Abdr. Aes Textes der 2len Düker-
sehen Ausg. mit e. nicht souderl. Molit« ' «
nterar.
12. Norimberg., Riegel 1787.
— rerum romanar. epitonne interpre-
Digitized by
Google
Florus.
364
Florus.
tatione et notis illustravit Anna Ta-
iiaquilli Fabri filia. In iis. Del-
phini 4. Bassani 1787. {Altheer in
Utr. 2 fl. 10 St.) ^ ^
Plorus et Ampelius. Cum excerptio-
nibus chronol» Freinshemii, 8« Ba-
sil., Schweighaeuser 1795. 10 ^.
— epitome rcrura romanarum cum
excerptionibus chronologicis et in-
dice juxta editionem C. A. Dukeri
1722. Editio nova. 12. Oxon., e
typ. Clarendon. 1807. 4 Sh. , gr.
> Pap. 9 Sh.
— rerum romanarum epitome «d
opt. editt. collata. Lucii Ampelii
Über memori ilis. Praemittitur no-
titia literaria. Accedit iudex rerum
et verbor. Editio secunda emen-
datior et auetior. 8. Argentorati,
extypogr. societatis Bipontinae 1810.
20 ji^.
Wenig geändert. '
— epitome rerum roman. ad opt.
editt. collata. Mit gegenüberste-
hender deutscher Uebersetzung. gr.
8. Wien, Geistinger 1816. 16^.
Acc. L. Ampelii lib. memoria-
lis. 12. Norimb. , Riegel et Wiess-
ner 1816. 6 ^.
— epitome rerum romanar, ex edit,
J. F. Fischeri. 12. Lond.'l3l8. (Fr*
Fleischer in L. i^f 8^.)
— et Vellejiis {Regenfs Edit,) 8.
Lond., Baldtvin 18 . . 4 Sh.
— epitomae rer.um romanarum. Opus
elegantissimiim ac utilissimum aevo
Augusteo vin dien tum et primitivae
' forma e suae redditum recensuit
subdititia et intefpolata a textu dis-
clUsit, prolegomena, conspectum
operis , >ationera subsidiorum , no-
tas criticas, syllogen priscarum edi-
tionum et variantium tabellam cum
Freinshemii excerptionibus chrono-
logicis addidit Frc. Nie. Titze.
8 maj. Pragae, Jos. Krauss 1819.
Vin u. 6S5 S. ' 2«/5 6j^.
T. benatzte 1 (werihlose) Wiener
Handschr. u, frühere Ausgg. Dükers
Text Hegt zum Grunde. Die guien
Handschr. aind aber nicht nach ihrem
Werthe benutzt u. den Jüngern, inier-
polirten Codd. ii. altern Ausgg« ist ^a
viel Werth beigelegt. Die Prolegome-
uen sind Auszug s. im J. 1804 erschie-
nenen Abhandlung. Recens. io den Wie-.
Der Jahrb. 1824 ßd. 28 S. 169—201.
— epitome rerum romaharnm. Ad
libros Mss. Bambergens., N&zarian.,
duos Parislens., Palatin., duos Mo-
nacens, , Cracoviens. , Gryphiswal-
dens., duos Wratislav., Dresdens.,
Guelpherbytan., Stutgar dien8.,Duis-
burgens., BeroHnens. al. recensuit
Godofr. Seebode. Accedit diversi-
tas lectionis Dukerianae. 8 maj.
Lips., Hahn 1821. 187 S. 10^.
Neue Recen». Die auf dem Titel
genannten Hdschr. sind nochmals ver-*
glichen. Gnlh. ab'er nur e. Abdr. des
verbess, Textes mit uiitergeselzten Vavr.
des D^kersclloo Textes. E. Einleituug
und rechtfertigende JSoten fehlen ganz.
Der Conimen4ar , welcher diese nöthige
Einleitung, die genaue Angabe säninitl.
Le.^arten aus den lldsclir. u. alten Ausgg.
mit Berücksichtigung des Jemandes, Jal.
Celsus tind'A. u. Rechtfertigungen des
krit. Verfahrens enthalten sollte (s, kril.
ßibl. für das Schul- n. Unterrichtswe-
seo 1821 Hft. 7 u. 8.' S. 6^) ist noch
immer nicht erschienen.
— rerum romanarum epitome. Ex
edit. principe nonnullis in locis re-
stituit Je. Aug. Amar, 32. Paris.,
Leffevre 1822. 352 S.. 3 fr.
Sauber u. correcu Entb. auch den
Ampelius.
Cum notis et indice E. P. Al-
lais. 18. Paris., Delalain 1826. 2 fr.
— ^ epitome rerum romanarum. Ad
opt. libror. fidem emcndationesque
recentissjmas di!igenter expressa.
Editio stereot. 16. Lips., Tauchnitz
1827. 116 S. 4 ?/. (herabges. Pr.
2 ^.) fein Pap. 6 /{.
Textes Abdr. nach Seebode.
— — It. Luc. Ampelius c. not. va.-
rior, et indice Freinshemiano et
nov. interpretationes subjunxit N.
^. Lemaire. 8 maj. Paris., Lemaire
1827. Subscr. Pr. 12 fr. 50 c.
Ein neuer Abdr. der Dukerschea
Ausg. V. 1744 ist von dem Buchhänd-
ler Kdbler in Leipzig Angekündigt.
- Bisher unbekannte Bruchstücke de^
Florus iollen von einem Italiener Mich.
Pagnini in einem Kloster zu Verona
entdeckt worden sein.
V eher Setzungen.
L. Florus paa Dansk af Mogens
Wingard. 8« Kiöbenhavn 1699.
Römischer Historien Bekürtzung —
uss den sichersten Geschichfochrei-
bern Lucio Floro, Sexte Kuffo etc*
Digitized by
Google
Flonis,
365
Florus.
verdollmetsclit u. gezogen durch
Heinrich v. Eppendorf. Fol. Strass-
burg, Hans Schott 1536. (Auch
Strassburg 1605 ?)
Freie UeliertraguDpr des Fl. , wel-
che nur bis z. llieii C<pil«l des 4ten
Buches geht. Die aogebl. Uehers. von
Zachar. MiinUer in dess. Uehers. des
Livim. Fol. Frkf. 1568 ist nur d. Ue-
Lcrtragung der lohaltsaugaben der ver-
lornen Bücher des Livius.
Der teutsch redende Florus d.' i. des
Luc. Ann. Florus Ausszug röm.
Geschichte — in die hochteutsche
Sprache übersetzet. 8. Gotha, Sa-
lom. Reiher 1679. (Nestler in Hamb-
12 Seh.)
Die ersten beiden Bücher sollen von
clem Herzoge Albrecht von Sachsen, die
beiden andern aber von dessen Hofmei-
ster Hieroh. Brückner, übertragen wor-
den sein.
8. Leipzig u. Qotha, Kiesen
1698.
Ist bloss neuer Titel zur vorigen
Ausgabe.
kurzer Begriff der römischen Ge-
schichte von Gründung der Stadt
j^i„ — übers, u. mit erläuternden
Anmerkgg. begleitet von Job. Adam
Sella. 8. Hersfeld u. Lpz., Herm-
städt 1781. (Gleditsch) 12 j^.
Der Uebfers. ist der damal. Buch-
händler Job. Adolf Heruistädt zu Hers-
feld.
kurzer Begriff der röm. Geschichte.
2te neuübers. Aufl. 8. Rothenburg
an d. Fulda 1781. (?)
— Abbildung der Begebenheiten des
römischen Volks von Erbauung der
Stadt Rom bis auf den Cä&ar Au-
gustus, übers, von Gottfr. Conrad
Böttger. 8. Leipzig (Hahn) 1782.
übers, von C F. Kretschmann.
8. Leipzig, Dyck 1785. 16 ^, Schb.
Pap. 20 jf{.
Gehört zu den . bessern TJebcrse-
tznngeu.
— Skyzzen d^r röm. Geschichte. Ue-
hers. u. mit Anmerkgg. begleitet
von B. {Frd. Ant, Franz Bertrand)
S. Frkf. a. M., Hermann 1789. 14^
(jetzt 6 ^)
Exislirt auch c, Nachdr. 8» Wien
1801.?
Eatwu^ röm. Begebenheiten übers.
u* mit Anmerkungen von J. Schall-
fuber. 8. Wien, A. Doli 1805. M.
Kpf. 16 ?{.
The roman history written by L. An-
naeus Florus and translated into
english by E. M. B. 12. Oxford
1636.
Die Uehers. von Philemon Holland
an dess. Uebers. des Livius. Fol. Lond.
1600 ist wahrschl. nur Uebertragung der
Inhaltsangaben der verlornen Bücher
des Livius.
The History of the romans by L.
Annaeus Florus trsl. into english
with notes by Meric Casaubon. 8.
Lond. 1658 u. 1659.
The roman Histoj-y written by L.
Annaeus Florus and translated in-
to engl, by John Davies. 8. Lond.
. 1667 u. öfter.
trsl. into- englisch. 12. Ldnd.
1725. Mit Kpf.
A compendious history of Rome by
L. A. Florus, vrith an english trans-
lation as litteral as'possible ,by John
Clarke. 8. York, printed by Char-
les Bourne 1727. Sth. Edition. 8.
Lond., Bettesworth 1739. 1746.
1749. 1763. 1774.
— rerum romanarum, epitome being
an abridgement of the roman hi-
story by John Stirling. 8. Londpn,'
printed for Tv Astley 1738. 3 Sh.
Histoire romaine de Florus trad. par
J. Constantin. Avec les X livres
d'Etitropius et epitome ' de Sext.
Rufus. 8. Genfeve, Jacques Berion
1580.
L'epitome- de Florus depuis la fonda-
tion de Rome jusqu'k la fin de
Tempire d' Auguste trad. du latin
par Nicolas Üoeffeteau — an dess.
histoire romaine. Fol. Paris 1621.
Auch Ibid. 1628. 1631. 1646. 1663.
^ u. 3 Tom. 12. Ibid. 1664.
Auch einzeln. 8. Paris 1615. Lyon.
1543 u. Paris 1670. (?)
Epitome de l'histoire rom. fait en
quatre livres par Luc. Florus et
mis en fran^. sur les tra^uctions
de Monsieur (Philippe^ duc d: Orleans)
fröre unique du Roy {jpar de la
Mothe le Vayer le fils.) 8. Paris,
chez August;in Courbe 1656. 8 ung.
Bll. Vorst., 1032 S., 4 img. Blk
Mit dem Texte zur Seite, (In
WolfenbüUel.) , /
ß, Paris , Joly 167a
Digitized by
Google
Florus.
366
Florus.
12. Paris, Sim. Benard 1676.
Abr^gö de Thistoire romaine de Flo-
, . rus mis en francois. Par M. de la
Mothe le Vayer le fils. Avec le
latin ä cot^. 12. Paris, chez Augu-
stin Coürbö 1679. 4 ung. BIL Vorst.
u. 433 S.
trad. par D. Gaullyer, avec
des notes. 2 Tom. 12. Paris, veuve
Brocas 1733. (?)
abr^g^ de Thistoire romaine.
Trad. nouvelle avec des notes p^r
Pabb^ (Amand Lr.) Paul. (Avec le
texte latin) 12. Paris, Barbou 1774.
Nouv. Edition. 12. Paris, Der
lalain 1822. 3 fr.
.^ — trad. avec des notes par Ca-
mino PaganeL Avec le texte latin.
8. Paris, Verdiöre 1823. 6 fr.
— abr^g^ de Phistoire romaine de L.
Annaeus Florus trad. par F. Ragon
avec une notice par Villemain. 8.
Paris, Panckoucke 1826. 7 fr. 50 c
Gehört zur Biblioth^que latine-
francaU«.
— histoire romaine de Florus. Tra-
duction nouvelle accompagn^e d'un
^ commentaire et de notes histori-
ques et critiques par Gh. du Ro-
zoir. (Avec le texte en regard) 8.
/ Paris, Belin 1829.
^oomscbe bistorie van L.IuT. Florus
mitsgaders de tien bockskens van
Eutropius, in de nedertuytsche tale
gebragt door A. de Decker en
oversien door J. de Decker. 12.
Amsterd. 1664.
Es fioll auch nocb e. altere üebers.
4. Amst. 1593 gebeo.
— de' f atti di Romani trad. par Giov.
^ Dom. Tharsia. 8. Venezia , per gli
eredi di Pietro de Ravani 1546.
(zu Ende : 1547 nel mese di Gen-
naio).
— — 8. Venezia (s. stampatore) 1548.
' X*bistoria romana ,di Lucio Giulio
Floro distinta in quattro libri di
latino in italiano trad. da Santi
Conti coli' aggiunta alle margini
de ndmeri cronolosici cavati da
Giov. Stadio e Piudice de Capi di
dascun libro. 12. Roma, appresso
Pietro Ant. Facciotti 1634.
L'bistorie romane di Lucio Giulio
Floro e le notizie del mondo di
Lucio Ampelio volgarizzat^ da Santi
Conti. 12. Roma, Vitale Mascardi
1639.
Lucio Ann. Sen. Floro delle historie
romane libri quattro. Celle noti-
tie di Lucio Ampelio. Tradotte
gia da Santi Conti da Rocca Con-
trada. Aggiuntovi in questa ultima
correttissima impressione ilristretto
delle imprese de Romani di Festo
Ruto. Con una chronologia delle
cose succedente nel mondo — di
Domenico Bencdetti. 12. Roma, a
spese di Gregorio e Gio. Andreoli
1672 (zu Ende : Roma, per Fran-
cesco Tizzoni 1672.) 1 Kpftitel., 5
ung. Bll., 392 S. u. 26 ung. BIL
Chronologia.
8. Venez. 1676.
— per Mich. Aug.Barbonum. 12. Ro-
ma 1673.
L'histoire romane di L. Giulio Floro
trad. da Santi Conti. Con Tag-
giunta alli margini de^nnnreri cro-
nologici cavati da Giov. Stadio. 8.
Venezia, presse Andr. Polen ti 1724.
La storia romana di Floro trad. da
Carlo di Ligni e le guerre catili-
naria e giugurtina diSallustio trad.
da Vittorio Alfieri. 8. Milano, Bet-
tonj 1823. 384 S. 4 Lire 14 c
— delle gesta de* Romani libri IV
trad. da Celest. Massucco. Ediz. IL
16. Milano, Silvestri 1828.
2 Lire 61 c.
Gebort znr Biblloiheca seelta di
opere Greche e Laune trad. in Ung.
ital.
— polnische üebers. von Chrp. Grot
Falissowski. 4. Krakau 1646.
-— compendio de las catorce decadas
de Tito Livio por Luc. Floro trad.
en castellano. 8. Moguncia 1540.
I
Erläuterungsschriften,
jihreschf Frd, Lud,^ animadv. de qui-
busdam locis Flori ifcixpiöts *- in
Mise. obw. novis. T. VI p. 621—631.
"Berneggerif Matth.t roiscell. qnaestioii.
ex Flori rerum roman. epitome in
earaque doüs excerptarum ceutüria«
Vtl. 4. Argentorati, typis Eberb.
Welperi 1633.
Boecleri commeDt, in Flori libruin IV
— .io ejusd, difiert. aciid. p. 564 sq.
Camerfis, Joaru, annotatiouam in Flo*
ruin libellus. 4. Vienoae Austriae, in
«edibtii Uieroo. Vietoria et Joao. Sin.
Digitized by
Google
Fortunatianus.
367
Frontinus.
greoii dnctü Leon» et Lncae AlanUe
fratnim 1511 u. 1518.
Hausotter, Chrn, Hr., d« Huspecla Flor!
fide. 4. Lips., ex off. Brckkopf. 1747.
24 S. .
Heintze , de Floro noa bistorico »cd
rhetore. 4. Viraar. 1787. u. ia ejusd.
syntagm. opusc, p. 260 sq.
Belli et pacis schola Floriana s« com'*
mentariiis brevis et^uccinclas in Flori
libros IV — conscriplus ab Arnoldo
Mauricio Holt ermann^ 8. Marburg.
Cattor. , Küraaeri heredcs 1673.
Molleri , Dan, GuiL , de L. Annaeö
Floro. 4. AUdorf., Meyer 1684. 32 S*
J'erizomi, Jac, dissertatio bistorica de'
duobus maxirae ibsignibua Flori loeis.
4. Franeccjueräe 1684.
Bjiperti , Chrp, Adam, , observalione*
polilicae^ morales, bistoricae, pbilol«,
crit. ad Flori libi-os IV juxta editio-
nera Freiiishemianam sedulo dislinclae»
Accedunt Viri cl. observatt. tantum
politicae, 8. Noriraberg., «umt, Job.
Tauber 1659. 6 ung. Bll., 698 S. u.
125 S. (Nestler ia Hamb. 1 Mark
8 Scb.; Varrentrapp in Frkf. 1 fl,
40 kr. 5 Weigel in L. 1 ^i 6>^.)
Sladiiy Joan,, in Florum cominentarius.
8. Antv., Plaaiiu..l567, u. 1584 und
Apnd Jac. Cbouet 1594. 26%S. Auch
8. ColoD. 1605,
Titze, Frc, Nicol. , de epitome» rernm
Toinanar. quae snb nomine Lucii An*
nei 8. Flori «. Öenecae fertur aetaie
probabilifrs. vero aulore operi» antiqtia
forma quaestionum novar. libri IIL
8. Lincii, in bibliopol. caefi. reg. Frd.
Euricb 1Ö04. 138 S. 16 ^.
Vineti, Bliae, casligationes in Flori li^
bro« quatuor de biiU romana, 4. Lu-
tet. Paris., Qu. Mordius 1550. 24 S.
FORTUNATIANÜS.
Hoc in uolumine aurea haec opufcu-
la continentur. Chirii consulti For-
tunatiäni Rhetoricorum libri tres.
Dialectica Chirii consulti Fortuna-
tiani Gomputus Fortunatiani Fran-
cifci Puteolani Epiftola ad Jacobuni
Antiquarium Dionyfii Halicarnafei
praecepta de crratione nuptiali per
Theodorum gazen e graeco in la-
tinum traducta. Dionyfii Halycar-
nafei praecepta de oratione nkta-
litia per Theodorum gazen e graeco
in Jatinum traducta. Dionyfii Ha-
•lycarnafei praecepta de comppnen-
dis epithalamiis per Theodoruril
gaeen e greco • traducta. Oratio
nuptialis etc. 4. s. 1. et a, röm.
Mit 28 Zeilen. Ohne BUzahl und
Custoden, aber mit Sign.
Höchst seltne Ausg. von Frc. Pute-
olanns herausgegeben. Wurde zu Mai-
land gegen daa Ende des 15ten Jahr-
hunderts gedruckt.
— rhetoricorum libri III et de offi-
cio oratoris. 4. s. I. et a. röm. Mit
Sign, a — . h. u. 26 Zeilen.
Beginnt Bl. 1 a mit dems. Briefe
des Frc. Futeolanus. BI. 2 a beginnt
der Text. Zu Ende: FINIS.
S. Panzer T. IX p. 324 No. 532 b.
^ rhetoricorum libri III — an G.
Trapezuntii rhetorica. Fol. Venet.,'
Aldus 1523. .
Chfrii Fortunatiani Rhetoricorum li-
bri III. Paraphrasis Rhetoricae Herr
mogenis. Priscianus de Rhetoricae
praeexercitamentis exHermogene. 8.
Basil., apud Andr. Cratandi^um
1526. m. Junio.
— rhetoricorum libri III. Edid.Val,
Erythraeus. 8. Argentor. 1568.
Chrii vel Curii Fortunatiani Consulti
artis rhetoricae scholicae libri III
per quaestiones et responsiones —
m Frc. Pithoeus Ausg. d. Antiq.
' rhetor. 4. Paris. 1599 p. 38 — 78.
FRONTINUS.
Frontini, Sext, JuL, quae extant Roh.
Keuchenius post Medium, Stewe-
chium , Scriv^rium notis et emeh-
dationibus illustravit. 8. Amst.,
ex off. Joh. a Waesberge 1661.- 1
Kpftitel, 15 ung. Bll. Vorst,, 416 S.
u. 8 ung. Bll. Regst. (Altheer in
Utr. l fl. 16 St.; Nestler in Hamb.
2 Mark 8 Seh.; Weigel in L. 1 */
6 ^.)
Erste, einzelne Anig. der sammtl.
Werke des F. Zuerst wurden F.*s Schrif-
ten herausgegeben von Pt, Scriverius
am Vegetius. 4. Ex off. Plantio. .1607.
Er benutzte Hdschr, — Keuchen, folgte
durchaus dieser Ausg., benutzte jedoch
1 Cod. Arcerian. u. eine alle Pariser
Ausg. S. Noten sind Cäsaubonus, Scri-
Teriu« u. Saluiasius entwendet.
— opera ad opt. edit. collata. Smaj.
/ Biponti , ex typogr. «ocietatis 1788.
Digitized by
Google
Frontinus.
368
Frontinus.
— de aquis -quae in utbem influunt
libellus mirabilis (exrecogn. Pomp.
Laeti et Jö. Sulpitii) et Cleonidae
harmonicum introductorium inter-
pr. G. Valla. Fol. min. s. T. et a.
röjn, 16 ßll.
Von Georg. Herolt zu Rqm gedr.
— (!a StuUgarl). Auch an tleonidae
harinoo. introd. Fol. Vwiel. 1497; am
VUruvius. Florent. 1496> u. aus einem
Mscr. verbessert in der Ausg. de» Vi-
truvius vou Jocundus. 8^ Florent., Phil.
' Jnnla 1513. n. nslch ds. Texte in meh-
reren A.usgg. des Vitrnviu«.
— de aqnaeductibus über — anOnu-
pbrii Panvinii reipubl. rom. comm.
.; Übr is. 8. Paris., apud Gillios 1588.
Von Joan. Obsopoeus berausgegebea
mit dessen r<oten.
-^ de aquaeductibus urbis Roraae
commentarius — in Graevii The-
saur. antiq. tom. Fol. Lugd. Bat.,
Petr. v.d.Aa 1697 T. IV p. 1625 sq.
Nach Keuchen's Ausg. abgedr.
— de aquaeductibus urbis Romac
commentarius antiquae fidei resti-
tulus atque explicatus opera et stu-
dio J. Poleni. 4. Patavii, apud Jo.
Manfvfe 1722. (zu Ende: Impr. ty-
pis seminarii Patavini). M. 15 Kpf.
— 4 ung. Bll. Vorst, , 32 S. und
296 S. u. 2 ung. Ell. (Altheer in
ütr. 10 fl.; Nestler in Hamb. 12 M.
8 Seh. ; Weigel in L. 7 «/.)
Neue Recenf. nach 3 Hdschr. (1 aus
der Klosterbibliothek zu Cassioo n. 2
Vaticao.) Mit treffl. Erläuterungen des
Herau&geber's. Zu Ende stehe u die No-
ten von Obsop»eus, Scrlverius, Keuche-
nius n. einige Lesarten von Jos. Scali-
ger , sowie die Leges s. Constitutiones-^
imperiales de aquaeductibus taoi Ro-
mae Teteris qaam novae. (In Göttingea
n, Wolfenb.) Dazu legi maa als Er-
gänzung : FroQtini de aquaeductibus ur-
bis Rornne loca desperatissima ope Mss.
ad verani lectiooem restituta a J.^ Fr.
Gorradioo de Aliio. 4 niaj. Venetiis exe.
Fentms 1742. 2 ung. Bll. u. 28 S. —
(In Göllingeo.) Dieses Supplement ist
auch in der Zweibrücker Ausg. S. 211
— 234 abgedruckt.
— . de aquaeductibus Komae com-
mentarius adspersis J. Poleni alio-
rumquc notis una cum suis ^itus
a Georg. Chrn. Adler. 8maj. Al-
tonae, typis Eckstorffii sumtibus
Kaven 17y:sJ, Mit |Cpf. 16 f{.
Frontini strategematic&jn libri IV.
4. Romae, Euch. Silbe» 1487. IJun.
\48 Bll. (das erste weiss.) "
Gehört eigeutl. zum Vegelhis, Ae-
lian u. Modestus , welche dort in dem-
selben Jahre erschienen. Dann öfter in
d. Scriptt. rei milit.
— — 4. Bonon., Plato de Benedictis
1495 u. 1505.
Bildet ebenf. e. Tbeil der Ausg.
der Scriptt. rei milit. Ton diesem Jahre,
hat aber eifte eigene Schlussschrifl. Man
findet sie zuwi. einzeln angegeben.
.'— strategemüticGjn s. de solerHbus
- ducum factis et clictis libri quatuor.
. 12. Paris., Seb. Cramoisy et Gabr,
Cramo>y 1650. 216 S.
Nur Textesabdr. Wurde wahrschl.
von einem Jesuiten besorgt. Dasx Ge-
sellschciftszeichen •leht auf dem TileL
(In Göuingeu n. Wolfenb.)
— (ders. Titel) 12. Paris., Sebast.
Mahre Cramoisy 1674. l80 S.
Ebenf. nur Textesabdr. (In Göt-
tingen.)
— strategematum libri IV. Sim. Ten-
nulius variisMss. contulit, emenda-
vit, notis illustravit et copiosissimo
indice rerum ac verborum orna-
vit. 12. Lugd^Bat. et Amst., ex
off. Abr. et Adriani a Gaesbeck
1675. 1 Kpftitel, 12 üng. Bll. Vorst.,
348 S., 11 ung. BlL^Ind. • (Varren-
trapp in Frkf. 40 kr. ; Weigel in
L. Id ^.)
Neue Rec(>Ds. nach Msj. (4 Paris.,
3 Hillensberg. , 1 Rottendorf. u. Varr.
elues römischen u. Leidner Mscr.)
— strategematum libri quatuor. Ad
usum coUegii PP. societatis Jesu.
16. Paris. , vidua Simonis Benard
1690. 197 S. u. 3 ung. S. Privileg,
etc. (In Göttingen.)
— libri IV Strategematicon. Cum
integris notis Fr. Modil, Gödesc.
Stewechii , Pt. Scriverii et Sani.
TennuHi. Acced. Pet. Scriverii et
alior. ineditae obss. Curante Fr.
Oudendorpio qui et suas adnotatt.
variasque Mss. lectiones adjer.it.
8 maj. Lugd. Bat., Sam. Lucht-
mans 1731. M. 1 Kpf. — 37 ung.
Bll. Vorst, 512 S. u. 64 ung. m.
Index. (Altheer in ütr. 2fl. JOst.;
Varrentrapp in Frkf. 5 fl. j VV^ei-
gel in L. 2 ^f 4j?{.)
Der Text ist nach Handschr. hi-
richtigt. O. benutzte 5 Leidner, Ev* .
Digitized by
Google
Frontinus.
369
Frontinus.
cerpte Ser Oxforder, Varn 2cr Florent.,
1 Vaticatfi. , 1 Wolfeöb. u. 1 Mscr. Hil-
leiisberg. ; danu hatte 'er auch d. GoUa*
tion eiuer Pfälzcr , eiuer Leidner (Vos-
Bian.) u. Excerpte Pariser Hdscbr., so-
-wie haudachr. Beiner kgg. von Lipains
n. Gronov. Der Index ist fon Älich.
Benedict angefertigt.
<— strategematicon libri tres , strate-
gicGon über unus. Emen^abat ad
fidem Mss. regiorum XI eorumque
lectiones varias textui subjiciebat
Jos. Valart. 12. Lutetiae , Guill.
Debure 1763 (e typogr. Fr. Ambr.
Didot) XVII u.:212 S. ii. 2 ung.
BU. — 3 livres. (Weigel in L. 1 ^f
Sehr sauber. Man kennt auch
Exemplare auf holl. Pap.
— libri IV strategematicon cum se-
lectis Oudendorpii, Scriverii, Ten-
nullii aüorumque notis. Acced. J.
F. Herelii animadveraiones criticae
curante N. Schwebelio qui et suas
adnotatt. adjecit. 8maj. Lips., Seh Wi-
ckert 1772. 1 */. Auch Schb. Pap.
(Weigel in L. 2 */?.)
Text nach Oudendorp, mit brftuch-
baren erklärenden Noten.
— (Titel wie Ausg. 1731.) Curante
Frc, Oudendorpio qui et suas an •
notatt. et var. Mss. lect. adjecit.
Editio altera multo auctior et emen-
datior. 8maj. Lugd. Fat., Lucht-
mans 1779. (Altheer in Utr. 3 fl. ;
Nestler in Hamh. 6 Mark Xt Seh. ;
Weigel in L. 3«/ 16 ji^.)
Mit Beteicherungi^n in den Noten ;
roll Conr. Oudendorp herausgegeben.
Man kennt auch Exx. auf stark. Papier.
— strategematicon libri IV. Chro-
nologica et historica annotatt. in-
dicibusque in usum lectt. in-
structi a Ge. Frd. Wiegmann.
8. Gotting. , Vandenhoeck et Ru-
precht 1798- 12^.'
Recens. in der Allg. Lit. Ztg« Ton
1799 Jan. No. 26.
— liber de controv. liraitum cum
Aygenii Ürbici cpmment. — am
Codex Theodosianus. Fol.' Basil.,
V Hr. Petrus 1528.
Auch ftn der Ausg. der Sorippt. de
"agtorum oondilionibus et constitmioni-
bua limitani. 4. Paris., Turnebu« 1554.
. 2ter Theil.
— de agrorum qualitate et de limi-
tibus cumAggenii Urbici commen-
tario. Nie. Kigaltii et W. Goe^ii
notis — an W. Goesius Ausg. d.
Auct. rei agrar. 4. Amst. 1674.
p. 28 sq. u. p. 142 sq.
— de coloniis libellus 5 Legis Mami-
liae, Kosciae, i^lenae Peducae ca«
pita quaedam ; de agris assignatis
et constitutionibüs limitum etc. 8.
Paris., apud Gillios 1588.
Bildet e. Anhang zuOnnphrii Pan«
Tiuii reipbl. Rom. comment. 8. Paris.
15Ö8.
— de coloniis libellus cum notis Nie.
Rigaltii et Wilh. Goesii — an W.
Goesius Ausg. d. Auetor. i'ei agra-
riae. 4. Amst^ 1674. p. 102 sq. imd
p. 156 sq.
Uehersetzungen.
Frontini vier Bücher von den guten
Käthen vnd ritterlichen anschlegen
der guten hauptleut. Onexander von
den Kriegshandlungen vnd Rätheti
der guten hauptleut. Die lere so
K. Maximilianus in seiner ersten
.jugent gemacht u. durch eyn treff-
lichen erfarn man seiner kriegss^
räth jm zugestelt ist. Fol. Meyntz,
Jvo Schöffer 1532. 16 März. Mit
Hlzschu. 51« gez. 11. 1 ung. 61. ,
Der TJeberfi. ist unbekannt. Die
Hlzschn. sind* ohne Werth. Hr. Weigel
hat Nro. 9747 e. Ausg. von 1537 mit
dems. Datum angegeben (3 ttf,)
— die vier Bücher von den guten
redten u. Ritterlichen Anschlegen
der guten Hauptleut ausgezogen
vnd auff das kürtzst in Deudsch
Reim gefast durch Georgen Mot-
schidler. 8. Wittemberg durch
Hans Frischmut 1540. 66 ung. BU.
(In Göttingen.')
Frontini Kriegsanschlege. Auch von
. der Kriegshandlung Kais. Rechten
ein ^itel u. Fl. Vegetii von dev
Kriegshandlung geniaine Regel.
Durch M. Tacius transferirt. Fol.
Ingolstadt, Alex. Weissenhorn 1542.
M. Hlzschn. — 4 ßll. Vorst., 58'
gez. u. 1 ung. Bl.
Auch in JFronsperger's Kriegsbuch
THi. S.^ Fol. FrkC 1575. •
— Kriegspractica — erstl. durch S.
Jul. Frontinum latein. beschrieben.
Nachmals durch — Marcuni 'Ta-
cium in die hochdeutsche Sprach
24 ^
Digitized by
Google
Frontinus,
370
FrontQ*
transferirt. Fol* Frkf. a. M., Feyer-
abend 1578. M, Hlzschn.
Wiederhohlun^ der "vorigen.
•*- Kriegsränke übers, von Joh. Chrph.
Kind — in dessen Uebers. des Po-
lyaen. 8. Leipzig 1750. S. 511 —
V 768.
KrijBgslisten und krieffWissenschaftl.
Anetdoten von berühmten Feldher-
- ren. Ister Theil, enth. Frontinus
Kriegslisten übers. 8. Gotha 1792«
The strategemß , sleyghtcs and poli-
cies of warre gathered toffyther
by S. Jul. Frontinus and trsl. intö
englyshe by Rycharde Morysine.
8. Lond., Th. Berthelet 1539.
The strategems of war — written by
3. Jul. Frontinus now englished
and enlarged with a new colTection
of the most noted strategems and
brave exploits of modern generals
and with a short account of the
Weapons offensive an.d defensive
and Engines commonly usedinwar
by M. D. A. B. D. 12. Lond., prin*
ted for S. Heyrick 1686.
Frontinus* stratagems of war trsl. by
K. B. Scott. 8. London» Goddard
1816. 9 Sh.
Les ruses et cautelles de guerre ex-
cerpees de Frontin par Emery de
S. Rose divulgees par Remy Rous-
seau. 8. s. 1. et a. (Paris 1514?)
S. Thou. calal. T. VII p. 251.
-» des stratagemes/trad. (par N, fF'ol-
kit) — am Vegece etc. FoL. Paris.,
Gh. Wechel 1536*
— les stratagesmes de Frontin. De la
.traduction de Nie. Perrot, Sieur-
d'Ablancourt — an dessen Apoph-
tegmes des Anciens. 4. Paris 1664.
(Weigel in L. 2 >./ 16^.) Auch 12.
Paris 1695. /
— \es stratagems ou ruses de guerre,
recueillis par Frontin trad. enfran-
5ois. 8. Paris, Didot alnö 1772.
— sur les aqueducs de Rome trad.
avec le texte en regard par J.Ron-
delet.' Avec des notcs et planches.
4. Paris, Didot 1820 — 1821.
Astutie niilitari di Sesto Julio Fron-
«tino huomo consolare di tutti li
fatnosi et eccellenti Gapitani Ro-
m^ni, Greci, Barbari et Hesterni.
{trad^ da Fr, Lucio Durantino) 8.
Vinegia , per Giovan. ^Antonio di
iMicoIini da Sabio ad instantia di
Mä Andr. Arrivabeni 1537 (zu Ende
1536.)
8. Vinegia 1538.
— •— 8. Venetia, per Gomin» de Trino
1541. 72 Bll.
8. Venet.; Alovise de Tortis
1543.
— stratagemi militari trad. da M.
Ant. Gandino. 4. Venet., Bolognino
Zaltiero 1574#
Commentario di S. Giulio Frontino
degli acquedotti della Oitta di Roma.
Gon note e figure illustr. da Bald.
Orsini. Ital. etLat. 8. Pe^rugiji 1805.
(Weigel in L. 2«/' 20^.)
Triumphes de locura por Hernan
Lopez de Yanguas a saver c^xie
cosa es locura y prudencia. Los
quatro Libros de Frontino sobre
los exemplos y avisqs de laguerra.
{por Didac» Guillen, dß Avila) 4.
Salamanca, por Lor. de Lioln 1516.
Erläutern ngsschrijten^
Frontini de aquaediict. iirbis Römae lo-
ca desperatisfiina ope Mss. ad veram
lect. restitut» a J, Fr, Corradino de
jillio. 4 maj. Venet. , exe. Feali us
1742. 2 uog. Ell. u. 28 S. (Weigel
inL. 16^.)
Fermatj JP., emeiidatti — in Camusat
bist, des jouroaux. T. I p. 191 »q.
Moller iy D, G,, duputatio de S. Jul.
Frontino. 4. Altdorf., ht. Meyerll690.
16 S. ^
Rubeniiy PhiLy inJul. Frontinumei^en-
' datt. — in ejusd, Elector. libria IL
A Antv. 1608 p* 77 «q. 81. 85.
M. CORN. FRONTO.
Frontonis , M. Com, , opera inedita
cum epistulis item ineditis Antonini
Pii M. Aurelii L. Veri et Appiani
nee non aliorum yetierum fragmen-
tis inveuit et commentario praevio
notisque illustravit AngelUs . Malus.
2 Partes. 8 maj. Mediolani , regiis
typis 1815. M. 4 Portr. u. 8 ein-
gedr. Münzabbildrngen u. 1 Fac-
simile der Hdschr. — 4 ung. Bll,,
CXIl S., 1 ung. Bl., 566 S. (9 */.)
Erste Ansg. dieses Fundes aua e.
Palimpsest der Ambrosiaa. Bibl. zu
Malland. Abbate Mai ordoete u. bes-
serte willkübrlich u* gab über s* Ver-
fahren dabei keine Aechenscbafc. —
Vergl. Recens. in d. Lpzg. Lit. Zeiig.
1816 Nro. 96 u. 97.
— (ders. Titel) Ad exemplarMediola-
uense Regiis typis 181 5* 2 Partes.
8 maj. Frcf. ad Moen. , in libraria
Hermanniana 1816. 2 «f 12 >^ (her-
abges. Pr. Inf 6^.),holl. Schb.
Pap. S^ 12^.
Digitized by
Google
Fronto.
371\
Fulg^ntius.
Vollstdgi Nachdr. der Torigen Ansg.^
welche derselben Zeihe für Zeile, Seite
auf Seite eat«pricht. Der vom Director
Kabkopf hierzu versprochene Gommen-
tair ist oicht erscbienco.
— reliquiae ab Ang. Maio primum
editae. Meliorem in ordinem di-
gestas suisque et Ph. Buttmanni,
L. F. Heindorfii ac select\s ,Ang*
Mali animadversionibus instructas
iterui^ edidit B. G. Niebuhr. Ac-
ced. liber de difFerentiis vocabulo-
rum et ab eodem Ang. Maio pri-
mum edita Q. Aurelii Symmachi
octo orationum fr^gmenta. 8 maj. ,
Berol., imperisis G. Reimeri 1816.
XXXVm , 295 u. 64 S. 1 xf 16^.
Die Schriften sind besser geordnet.
Die Seitenzahlen der Maischen Ausg.
fiind aber nicht beigefügt. Gegen Nie-
bahr sind gerichtet Maii Comroentatio*
lies de editionibus principibut Mediola-
oensibus fragmeotorum Giceronis atqud
Operum Frontonis. (II u. 37 S.) — an
Mai^s 2ter Ausg. von Cicero nis sex orat.
partt. ineditis. 8. Mediol. 1817. Vergl.
auch HcMues 1824. IV. S. 362 flg.
M. Com. Frontonis et M. Aurelii
Imp. epistolae. L. Veri et Antonini
Pii et Appiani epistolarum rjeliquiae :
fragnienta Frontonis et scripta gram-
tnatica. Editio prima Romana plus
centum epistolis aucta ex codice
rescripto ßiblioth. Vatican. curante
An gel o Maio. 8 maj. Romae, in
coUegio urbano apud Burliaeum
1823. M. Kpf. u. e. Facsimile der
Hdscln% XXXVI u. 424 S. (Wei-
jgel in li. 7 ^f»)
Sorgfältiaer bearbeitet als die Pnn-
Ceps. Die Schriften des Fronto sind aus
e. Vatican. Palimpsest, welcher ursprgl.
gewiss zu dem Mailänder Cod. gehörte,
vermehrt. — Hr. Weigcl in L. hat eis
Ex. dieser Ausg. in 4. n, auf Vel. Pap.
mit 16 ^i angesetzt (Nro. 12738).
— de vocabulorum differentiis. Ha-
driani Gardin. modi latine lo(]fuendi.
Erasmi epitome in libros elegan-
tiar. Laur. Vallae. E Com. Croci
farragine fprmulae latine loquendi.
Omnia breviter selecta et in quae-
stiones redacta et jam recens edita
autore Luca Lossio. 8. Frcf. adM.,
heredes Chr. Egenolphi 1566. 211
gez. u. 1 ung. Bl.
Aach schon früher aa d. Sammig.
der alt. lat. Grammat. S. diest^ —
Auch an Isidort Originum s. Etymolog.
)ibris XX. «dit. a Bonav« Volcanio. Fol.
Basil. 1577.
— de differentiis vocabulorum *- in
aifctoribus lat. linguae a Dionys.
Gothofredo editis. 4. Genev. 1595.
1602. u. 1622 p. 1327 — 1335.
in Putsch, grammat. velt. 4.
Hanov. 1605. p. 2191 — 2203.
Veberseizuno-,
o
Lettres in^dites de Marc- Aurt^?, et
de Fronton retrouvöes sur les pa-
limpsestes de Milan et de Rome
tradüits avec le texte latin en re-
gard et des notes par Armand
Cassan. 2 Tomes. 8- Paris, Le-
vasseur 183a
ErläfiteruagsschrifteTi,
{Eichstaedty H, C, ^.,^ Corn. Fronl«-
nis operum nuper in lucem protracto-
mm notitia et specimen. Fol. Jenae,
ex oE Schreiberi 1816. X S.
Jacobs, Frd., notae criticae in M. Com.
Froiitonis epistolas graecas — in
Wolfs literar. Analekten Bd. I S. 1Q8
— :127 u. Appendix S. 246 — 250.
Kessler, C, Chr, G. , De locjs qui in
M. Frontonis epistolis ad Antoniuni
Pium ad M. Caesarem et' ad Vernm
imperat. Aurel. Caesarem ab A.Maio
inscriptis litura corrupti^leprehendun-
tur» prot)abiIi conjectura sarciendis
adjectis de loco Virgiliano, Ovidiano
et Lucianeo commentariis. 4 maj.
Lips., Redam 1829. 34 S. 10 ^.
Orioli , T, , epistola de nova qnadam
voce in Frontonianis libris — in Ef-
femeridi litt, dl Roma. Fase. 28.
Both, F*, Bemerkungen über die Schrif-
ten des M. Corn. Fronto q* über da«
Zeitalt«r der Automne. 4. Pfürnberg»
Fclflfecker 1817. , 4 ^
FABIÜS PLANCIADES FÜL--
GENTIÜS.
Fulgentii, Fab\ Planczadis, opefa o-
mnia ex Mss. emendata et anno-
tatt. illustrata a Th. Munckero et
Aug. van Staveren — in des Letz-
tern Ausg. Auct. mythogr. lat. 4.'
Lugd. Bat. 1742 p. 593 s^.
Enafrationes allegoricae fabularum
Fulgeiitii Placiadis. Fol. Mediolani,
per Uldericum Scinzenieler 1498
die 23 meuais Aprilis. 48 Bll. mit
der Sign» a — g ,3.
^ Digitized by VjOOQ^P
Fulgentius.
372
Gajus.
Von lo, Bapt. Pius herausgegeben»
welcher einen Commenlar beifügte. —
uiuct.-Pr,: 1 L. 5 Sh. Pinelli.
Fulgentii Placiadis enarrationes ajler
goi^icae fabularum. 4. Venet., Ber-
nard. Venetus de Vitalibus s. a.*
WahrtcbJ. g<'gen das Ende des fSten
^ Jahrhunderts gedruckt. YergU Frc. de
Lictetiis T. I. p. 318.
Fulg^itius Placiades in mythologiis.
Hoc in volumine infra scripta, con-
tinentur t Fabii Fulgentii Mytho-
logiarum libri 'tres. Scholia para-
phrastica a Philomuso addita sunt.
Epistola dedicatoria cum aliis ap-
pendicibus. Fol. Äug. Vindel. , ex-
pensis Joan. Grünen in off. Sigis-
mundi Grym atque Marci Vuirfüng
1521, die 15 Octbr. — 52 ung. EU.
Sign. A— N. (Weigel in L. 2 */
Von Jac. Locher herausgegeben.
(In Wolfenb.) — Auch öfter' am Hy-
ginns. BasU. 1535. 1549. 1570. 8. Lugd.
1608.
F. P. Fulgentii Mythologiarunl libri
tres etc. His adjunximus — Pa-
laephatum de fabulis supra fidem
conficti«. Phil. Phasiano interprete.
8. Basil., exe. Henr. Petrus m. Mar-
tio 1536. 7 ung. Bll. Vorst., 142 S.
u. 1 Bl. Schlussschr.
Acc. Albrici Phil, de deorum
imaginibus liber^ Phornuti de nat.
deorum liber. Jod. Velareo transl.
8. Basil., per Henr. Petrum 1543.
^ (Weigel in L. 1 */ 12^.)
F. ]pianc. Fulgentii liber de' exp^osi-
tione Virgilianae continentiae Ju-
ni; Philargyri in Buc. et Georg.
Virgilii commentariolus. Fulvii Ur-
sini notae ad Servium. Velius Lon-
' gus de orthographia. Cassiodori
de orthographia liber. Ex his, Ful-
' gentius nunc primum editus est.
8. (Heidelberg.) ex off. Sanctandr.
1589. 1® S. (Weigel in L. 1 */
8 ^.)
Fulgentius ist ans % Hdschr. her-
ausgegb. An der Verbess. des Veliui
L9ogus hat D. Fr.Juuius ADthell.-^ (In
.■-^«.öttingen.) — Fnigeotius auch am Vir-
gil. 8. Ex off. Commelin. 1599 u. FoL
Paus.9 Mvelle 1600.
Fulgentii Planciadae libellus deprisco
sermone ^ ab Hadr. Junio repurga-
tus — am Nonius Marcellus. 8.
Anty.y Plantin. 1565.
Auch 4im Nonins Mareellns. 8. Pa-
ris. 1583.
— *- cum notis Dionys. Gothofredi
— an dess. Ausg. des Nonius Mar-
cellus. 8. Paris., Chevillot 1586.
Auch an D. Gothofredi Auct. ling.
lat. 4. Genev. 1595. 1602. 1622.
— — c. not. Jo. Mercerii — am No-
' nius Marcellus. 8. Sedan. 1614.
M. FÜRIÜS BIBACÜLÜS.
Weicherty Aug,^ de Turgido Alpino s.
Marco Furio Bibaculo dissertatio. 4«
Grimmaey Göschen 1822« Progr.
GAIÜS.
Tit. Caii institutionum Julii^e Pauli
sententiarum cum titulorum omnium
indice in , easdemque praefatione
recens opus. 4. Lutet. , Pet. Vi-
douaeus exe. impensis Oonr. Ke»>
schii 1525. Cal. Martias.
Erste Ausg. und höchst selten. ^-
Auct, -Pr. : 17 fl. 70 c. Meerman.
4. Paris., apud Conr. Keschum
1529. (?)
— institutionum fragmenta et epito-
me cum Hieronymi Aleandri com-
mentario. fe. Venet., apud Franc.
Bolzetam 1600. '
Höchstzeiten. (In d* Stadtbihl. zu
Hamburg).
— institutionum libri IL 8. Mogun-
tiae, per Juonem Schöffer 1529 m.
'Martio. *
— e libris quatuor institutt. guae su-
persunt. Collegit, digessit et notis
perpetuis illustravit Jac. Oiselius.
8. Lugd. Bat., P. Leffen 1658.
— institutiones o. Dionys. Gotho&edi
et J. Oyselii selectis notis — in L.
Leujvii auctt. de origine et pro-
gressu iuris civilis Rom. 8» L. B.
1671 p. 557 sq.
— Ex Caii Institutt. Hbr. IV quae
supersunt. Adjectis genuinis Gaii
fragm. undique collectis c. com-
mentario Hieron. Aleandri et Jac.
Öiselii notis quibus suas addidit
Ant. Schulting — in : Schulting. Ju-
risprud. Antejust. 4. Lugd« Bat.
1717. p. l.sq.
— institutt. s. potius epitomes Institt.
libri II kdjectis genuinis Caii fragm*
^ ex rec. A. Schulting! cumanimadv.
crit. G. Meermanni — in us. prae-
lect. acad. seorsum editi (a C G,
Haubold.) 8. Lips. 1792. . 6 f{.
Digitized by
Google
Gajus.
373
Gajus.
-^ Institutiohum commentarii IV e
cod. rescripto bibliothecae capitu-
laris Vetonensis aiispiciis regiae
scientiarum acad* Borussicae nunc
primum editi. Aocedit fragmentum
vetens ICti de jure fisci ex aliis
ej US d. bibliothecae membranis trans-
scriptum. 8. Beroi., Reimer 1820.
M. 3 Kpf. — CLVI S., 4 ung. S.
U.370S. 1*/ 18^.
Erste Ausg. dieses Werkes, welches
▼on d. geh. Siaatsrathe Niebuhr im J.
1816 eotdeckt u. dann im Auftrage der
kÖDigl. Academie der Wissensch. zu
fierlio von d^m jetzigen Hofratbe Gö-t
sehen zu Gcjitingen herausgegeben wurde.
Die Aufl. war gleich nach ihrem Er-
scheinen vergriffen«
— ' institutionum commentarii IV. E
codice rescripto biblioth. cäpitula-
ris Veronensis a Frd. Blubmio ite-
rum coUato secundum edidit Jo.
Frdr Lud. Goeschen. Accedit fra-
gmentum veteris iurisconsulti de
iure fisci ex aliis ejusd. bibliotbe-
caemembranis transscriptum. 8maJ.
Berol., Reimer 1824. LXXX, 4 ung.
11. 524 S. 1 «/J 18j5<, bess. Pap.' 1*/
20 ^(. u. mk 3 Kpftafeln 2«f 4;^,
Vel. Pap. 8«/.
Die Hau()scbr. ist hier^ nocbmals
von dem Prof. Öluhme verglichen« Auch
sind XtiU Bemerkgg, anderer Gelehrten
benu^izt. — Die Kpltafeln der ersten
Ansg. sind den Exx. auf besserni Pap.
beigefügt. In der Ausg. auf gewöhul.
Papier fehlen diese Schriftproben.
— institutionum commentarii IV.
8 maj. * Lips. , Hartmann 1825.
• geb. 1&^.
— institutionum cömmentarius IV s.
de actionibus. Recens. , restituere
conatus est, adnotat. p^rpet. li-
brumque obss. adjecit A. Guil.
Heffter. 4 maj. Berol., Reimer 1827.
^ la*/. Scbb. Pap. 2ä^ 8^.
Gaii et Justiniani Institutionea juris
romani. Recognoverunt, annota-
tionem adjecerunt, conjunctasque
ediderunt Clem. Aug. Gar. Klenze
et Ed. Boecking. 4. Berol., Reimer
1829. XVI u. 292 S. 2^f 8i^.
Gaji institutionum commentarii quat-
tuor cura Aug. Quil. Heffter! 16.
Bomiae, Marcus 1830. geb. 16 f{.
U eher Setzungen,
Die Institutionen - Commcntare des
Gajus. Aus d. Latein, übers, imd
mit Anmerkgg. begleitet von C. ,TT.
H. Freiberm von Brockdorff. Ister
Theil. gr. 8. Schleswig, Taubstum-
men Institut 1825. 2«^ 18 ?f.
Institutes de Gajus r^cemment dö-
couvertes dans un palimpseste de
la bibliotb^cfue du Cbapitre de Vö-
rone et traduitcs pour la premiäre
fois cn fran5 , texte en regard par
J. B. E. Beulet. Avec des öotes
destinöes ä faciliter Pintelligence
du text«. 8. Paris., Mansut"l827.
vm u. 4ä2 S. . 7 fr. 5a c.
Erläuterungsschriften.
van ji&seuy C, J.^ adnotJtio ad institu-
tionum GaJi commentarios Über ~I.
8 maj. Lugd. Bat. 1826. (Lips., Weid-
mann 1 a/.)
Boulety t/. JB, E,i commentairff snr Ga-
jus. 4 Tom. 8. Paris 1827.
Clißord, G, G, , specimen critico->juri*
/ oicum exbibens variet. lectt. et ani-
znadv. ad jurisprudentiae Antejustinia-
neae fragm. qnae supersunt.ex Güii
institutt. 8. Lugd. Bau 1802.
Conradi^ Frc, Car,, obss. de aetate Gäit
ICii — in Actis Erudit. Lips. 1727
p. 59 sq.
Eiusd, viudiciae obss, — In eiusd, pa-
rergis p. 279 «q.
Dfttmar, G. A, H, , . d isser tatio de no-
mine, aetate et studiis ac scriplis Gaii,
Icii rom. Spec. L 4. Lips* l82Q.
148 S. •
Vuponty disquisitiones in commentar« IV
Institut. Gaji. 8. Paris. 1823.
GanSy Schölien zum Gains. 8. Berlin,
Dümmler 1820. Xu.445S. 1«^ 18^,
Hugo, über Ca jus — im: civilisl, Ma-
gazin. 8. Berlin 1796; Bd. 2 Hft. 3
Wo. 16,
Kopp, i'iber das Alter iderVeronesischen
Handschr. des Gnjus — in der Zeit-
schrift für geschichtl. Rechtswissen-
schaft 1821. Bd. 4 Hft. 3. ,
Meermani , (?., specimen animadversio-
nnra crit. in Gaii Institutiones. Acc
Caii Institutt. suinroarium a P. Aegi-
dio priaium editnm. Ö. Paris 1748.
Auct.-Pr^ : 5 fl. 50 c, Meerman (e.
Ex. auf gr. Pap.) n. 30 fl. in ders. Anct.
c. Ex. anf Pergament, -r Abgedr. auch
in G. Meermani Thei. Jur. T. YII.
p. 669 »q»
— — 8. Maot^ae Garpeuinonim 1743*
Von dieser Ausg. sollen iiiir50Ezz.
Digitized by
Google,
Gallfis.
374
Gargilius.
abgtidr. sein. Das Datam dieser Ausg.
ist erdichtet n. selbige nur Naclidr. der
vorigen. Sie wurde iu Deutscbland ver-
• anstalter. ^ Ahct.-Pr.: 4 fl. 60 c.
Meerman. s
8. Lips. 1802.
Existirt dieser abermalige Abdr.?
Schradery Ed,^ Was gewinnt die Hechts
Geschichte durch Cajus lastitntioneu«
8. Heidelberg, Oswald 1823. 56 S.
Abdr. aus den Heidelberg. Jahrb.
1823 No. 60 — 64.
CORNELIUS s. LONGINÜS
MAXIMIANÜS GALLUS.
Maximiaiii philosophi atque. oratoris
ethica. Fol. s. 1. et a. goth^ 12 ung.
BlI. mit 31 Zeilen. Ohne Sign.,
Gast u. BllzahL
Beginnt Bl. 1 aj
Haximjaui philoffophi atq^ oratoris
da rifTimi
ethica JViaTis et periocunda Incipil'
feliciler
(•) Mula qiud {sie) ceffas fiirepro-
perare fenccl^
Cur e^ inferTo corpore tarda venis
Schliesst auf der Stirpseite des letzten
Blattes :
Iieonem caqpo. Ted cauponem pa«
rafita
fÖuni feoipedes. fymia fenipedes.
Explicit
Erste , höchste seltne Ausg. , mit
denselben Typen, wie Claudiani de
raptu Proserpinae tragoediae von Nie.
Ketelaer n. Gerard de Leempt zu Ut-
recht um 1473 gedruckt. — (In Wol-
fenb. ; das Ex. war früher in der Helm-
stedter Uuiversitäts-Bibl.)
Corn. Galli fragmenta. Cum Gratia
. Et Privilegio (edid. Pompon. Gau-
ricus) 4. Venet, Bernardin. Vene-
tiis de Vitalibus 12 Jan. 1501. \S%
Bogen).
^ Ist nicht weniger selten als die vo-
rige Ausg.
4. Parrhis. 1503. (?)
Corn. Galli elegiariim fragmenta —
an Greg. Tipherni opusc. etc. 4.
Argentor., Schurer 1509.
Cn. Corn. Galli elegiarum fragmen-
ta — am CajtuU. Tib» ,et Prop. 8.
s. 1. et a. u. Lugd., Barthol. Trot
1518 u. dann öfter.
Asinii Cornelii Galli Elegia nunc pri-
mnm e tenebris eruta ab Aldo'Ma-
nuccio : Eiusdem Epigrammata ^ria.
8. Floren tiae, ex typog^raphia Geor-
gii Marescotti 1588. 8 ßll.
Erste Ausg. dieser Elegie n. sicher
dieselbe, Mirelche fabricins in Bibl. lat.
T. I p^ 429.' Ern. mit d. Jahre 1590
erwähnt.
— elegiae — in P. Pithoei Epigr.
vett. 8. Lugd. 1596 p. 550 s^.
— elegia et epigrammata tria. Cum
animadv. los. Just. Scaligeri — in
ejusd, Opusc'ulis variis. 4. Paris.
1610 p. 335.
Cornel. Gallus et Maximianus — in
Maittaire corpus. T. II ft Endk
— elegiae — in Wernsdorf. poet, lat.
mih. T. ni p. 125 sq., p. 183 sq.,
p. 510 scf, T. IV p.8S2. T. V P. 3.
p. 1461. T. VI P. 1 p. 369 sq.
TJeb er aet Zungen.
Corn. Gallus Gedichte übers, v. F.
X. Mayr* — an dess. Uebers. des
CatuU, Tib. u. Prop. 8. Leipzig
1786»
The impotent Lover accurately de-
scribed in six Elegies upon old
age with the old doting Letchers
Resentments on the päst Pleasures
and vigorous Performances jofYouth.
Made English from the latin of
Cn. Corn. Gallus by Hovenden
Walker, 8. London, printfed for
B. Crayle 16S9.
8. London, printed for R.Wel-
lington 1693.
Erläutern ngs Schriften»
Souchayy sur Jes poetes clegi^ques — m
Meraoir. de l'acad» des Inscr. 1751.
X. XVI p. 39Ö »q.
PFithofii, Jo, HildebK^ Maximianus
primaevae inlegritati restitutus — in
efusd* encaenüs criticis. 8. Vesal.
1741.
GARGILIUS MARTIALTS.
Gargilii Martlalis de arboribus po-
miferis fragmentum — in Classi-
corum auctorum e Vatic. codd. edi-
tor. (9maj.Romael828). T.Ip.S87
— 413.
Zuerst hier aus e. Palimpsest der
NeapoUtau. BIbf. von Aog* Mai herans-
gegeben. — In Seebode^s Archiv 1830
Nro. 35 wieder abgedrucku
Digitized by
Google
Gellius.
, 375
Gellius.
AÜLÜS GELLIUS.
Gelliiy jiuliy npctes atticae. Fol. Ro-
mae in domo Petri de Maximis.
1460 die 11 mensis Aprilis. 200 BU.
(das letzte weiss) mit 38 Zeilen.
Ohne Sign., Cust. u. Bllzahl.
ßegtDUt mit e* Brief« «les Dischofis
Jofi. Andrejs v. A?«fri« an d. Pabsl Paul If,
-W-elcher Brief BI. 5 a 'mit der Besten
Zeile echliesst. Dann 14 ßH* Gapitel-
Verzeichnisse welche iu maocbea Exx.
zu Ende des ^^«rkes stehen. D«nu be-
ginnt de^r Text, ^w elcher mit 28 Versen
scliliessc> deren erster: Aulia mi quon.
dsni predigna Tolumina claufa. Dar-
unter die 2zeiHge Schhissschr. — Die
griecb. Worte sind gedruckt.
Erste , ungemein seltne Ausg. von
Suuevnheyrn und Pannartz in Rom zu
275 Exx. gedruckt Aus e, nicht Vor-
zug]. Handschr. veraostaltet, (Ein Ex.
in GöttLji;;en) iu welchem jedoch die
Inilialea herausgeschuilteo u. die da-
durch entstaudeuea Lücken im Texte
faandschriftl. ergänzt sind. — Ein Ex.
auch in derTJniversitäts Bibl. in Leipzig.)
Auct,^Pr.: 400 livres Gaignat;
1130 livres la Valli^re; 1760 Hvres
Brienne^ 58 L. 16 Sh. Pinellij 525 fr.
de Servais (e. stark beschnittnes Ex.)
Fpl. Koniae,,in domo Pt. de
Maximis 1472. die 6 Aug. 198 BU.
das erste u. letzte weiss, mit 38 Zei-
len. Ohne Sign«, Cust. u. Bllzahl.
Beginnt ßl. 2aj
Quali propprlioe : quibufqs colIectionibuT
Plutarchul ratiocinatum eft Pythagoram
Letzte Zeile ders. Seite : in nilU cni no-'
' men eft Ceph^riat & cfiu aiini dc li*
dere autumni ,
Schliesst El. 182 a mit den bekannten 6
Versen :
Alpicil illuftrif lector quicnn^g libellof
Darunter d. Schhissschr. in S Zeilen n^
dann 16 BU. Inhaltsverzcho. (das letzte
Bl. weiss.)
Zweite, nicht minder seltne Ansg.,
' von denselben Druckern veranstaltet.
Sie ist übrigens nnr'Wiederbohlung der
vorigen, doch hat sie den Brief des Bisch.
Jo. Andreas nicht. — (In Wolfenbültel).
Auct,-Pr.i 601 livres la VaUi^re,
200 fl. Mcerman (e. schön. Ex.)
Fol, Venet. , Nie. Jenson 1472.
172 BIL mit 40 Zeilen. Ohne Sign.,
Cust. u. Bllzahl.
' Beginnt BI. 1 a mit dem Gapitel-
verzchn., welches l4 BU. einnimmt.
Erste Zeile:
AVU GELU NOCTIVM ATTICÄ-
AVAl GOMMEMTARII
BI. 15 a beg. der Text mit derselben *
Zeile.
Sehr schöne n. ebeuf. höchst seltne
Ausg., doch aber auch nur AViederhoh-
luug der Princeps. Die Druckfehler
sind eiugebessert. — (Iu Göttingen.)
Auct.^Pr^: 100 livres GaignatJ 11 L.
10 Sh. A«kew.
— — Fol. Venet., per Andr. lac. Ca-
tharensem 1477. 197 BU. m^t %%
Zeijen. Ohile Custoden u. Bllzahl.
Mit Sign.: A — B u. a — *.
Bf. 1 a ist weiss. Auf der Bücks.
beg. dasGapiteNerzchn., welches 16 Bll.
einnimmt. Auf BI. 17 a beg, der Text;
die erste Zeile ist:
AVLI GELII NOCTIVM ATTICA-
RVM GOMMENTARII
Scbliesst auf der Stirnseite des letzten
Blattes mit der 4zeiligen Schlnssstjhr.,
welche sichtlich fler der Jenaonschen
Ausg. nachgebildet ist. ,
Treue Wiederhohlung der vorigen,
und stimmt selbst iu den Druckfehlern
mit ihr überein. (In Göttingen.)
AucU-Fr,: 6 L. 16 Sh. ^ d. Pi-
nein ) 55 fr. Rover S 30 fl. 50 c. Meer-
mau,
— — Fol. Brixiae; Boninus de Bo-
ninis 1485. die 3 Martii (nicht Maii)
192 Bll. mit 37 Zeilen, Sign. AA—
BB, a — 2, &, o, R, A — B.
Der Text dieser Ausg. weicht nur
an einigen Stellen von dem del^ vorig,
ab. Zo Ende des Registers nennt sich
Marcus Scaramuzinus de Palatiolo als
Gorrector. — (In Güttingen.),
Aiict.rPr.: 2 L. 3 Sh. PikiclK.
Aulus Gelius. Fol. Venet. , per Ber-
nardin, de 'Choris de Cremona et
Simon, de Lnero 1489. die 13 Aug.
— 10 ung. Bll. Vorst. u. 121 gez.
BIL Sign, a — r.
Nicht sauberer Nachdr. Ton einer
der vorig. Ausgg. ^ — (In Göttingen.)
Eine Venet. 1486 ist viell. nur aus e.
Druckfehler entstanden.
Fol. Venet. 1491.
— noctium atticarum libri. Fol. Ve-
net., per Chrph. de Quaietis de
Antegnano et Martinum ^de Laza^
ronibiis de Kouado socios 1493. die -
17 lulii. 9 ung. u. 117 gez. Bll. mit
43 Zeilen. (Weigel in L. 6*./ Vlf^.)
— t" noctium atticarum libri perquam^
diligenti§sime castigati ac nuper-
rime impressi. Fol. Venet., sumti-
Digitized by
Google
Gellius.
376
Gellius.
• bns — Octauiani Sdbü 1494, Idi-
bus Novembr. per Bonetum Loca-
telliim. — 72 BlI, mit 62 Zeilen.
Aulus Gelius. Fol. Venet., per Joan.
de Tridino alias Tacuinum 1496
die 6 Aprilis. 10 ung. Bll. u. 11«
gez.Bll. (In Mannheim).
Eine Venet. 14Ö7 ist sehr verdäcluig,
Fol. Venet, Phil. Pinzius 1500.
15 mensis Julii.
Soll auch die Argumente des 8ten
Boches enthalten.
— noctium atticarum commentarii.
Pol. Bononiae, per Benedict. He-
etoris 1503. die primo Febr. —
114 ung. Bll. Vorst., 145 bedr. und
1 wss. Bl. Sign, a*— 2, &, ?, R.
Nene Recens. Ton Phil. Beroaldus.
((q Gdttingeu).
4.1 (Paris.) Joh. Petit 1508 die
22 mensis Martii. 6, 166 u. i Bl,
Textes Abdr. ohne Noten. Mit e,
Gedicht Ton Aegid. Maseriensis.
Accipite Studiosi omnes A. Gellii no-
•tes micantissimas — guae nun-
quam antehac fuerint accuratius
emendata. Hinc rerum ^t dictio-
■um speciosarurn indicem locuple-
tissimum habetote. Et libri VlIX quem
desideramus capita quae antehac
Bunquam inlucem prodierunt. Fol.
Venet., Joan. de Tridino alias Ta-
cuinus 1509. die 20 Aprilis. 1« ung.
Bll. Verst., 1S5 und 1 weiss. Bll
(Weisel in L. 6 ^/.)
Nachdruck der Beroaldine von Jo.
Pet. Feretrius besorgt. Dei* Titel Ist
loth gedruckt > das Drnckerzch. darun-
ter schwarz. (In G^ittingen).
— noctium atticarum libri XX sum-
ma accuratione Jöannis Conneli ad
recognitionem Beroaldinam repo-
siti: cum alphabetico indice. 4.
(Paris.) in aedibus Ascensianis im-
pensis Joan. Parvi 1511 adldus
Novemb.
— noctium atticarum libri XX sum-
ma accusatione (sie) Joan. Connelli
ad recognitionen"!- Beroaldinam re-
positi: alphabetico cum indice. ^4.
!%^^«,,^* ^' ^ ""g- ^11- Vorst,'
167 Bll. u. 1 ung. iil. *
unter dem Titel steht da« Dmk-
kerzeicheu des Jehan Frellon. Das letzte
Bl. entb. die Verse des Acgid. Mase-
riensis. (Iq Göttingco). Sind die bei-
den folgenden An^gg^ von dieser aar
durch neuen Titel unterschieden?
-T (ders. Titel) 4. Paris., Marnef
8. a.
4. Ibid., Regnauh s. a.
'Auli Gellii noctes atticae: cura lo-
annis Connelli. — Impressas rursum
{Lugduni) ad exemplarBerbaldinaö
reoognitionis impösis Bartholomei
Trot 1512. 8.
-Eine Ausg. Paris., Barth. Trot
1512, welche Panzer T. VII p. 570
Nro. 593 angiebt, ist blosse Verwechs-
lung mit der angegebenen. Eine an-
dere in 8. Impensis Barth. Trot 1512
Bononiae per Beaedictum Hectoris, wel-
che Panzer Tb. VI p. S27 Nro. 62 an-
führt, ist sehr terdäcbiig,
— noctes atticae redditae nuper
omni discussa caligine micantissi-
mae. 8. Florent., Phil, de Giunta
m. Jan. 1513. 16 ung. Bll. Vorst.,
330 gez. Bll. u^ 1 ung. Bl. mit der
Lilie. ^ (Weigel in L. 4*^/ 8 ff.)
Der Herausgeber Garol. Aldobran-
das benutzte Mss. , bes. eine Florenti-
ner Hdscbr. (In Gdttingen). — Auf Pergw
in den Bibl. Magli|becb. n. dellaCrusca
zu Florenz.
Auct, -Pr, : 9 fl, Meerman.
— noctium atticarum libri^ undevi-
ginti (c. praef. Nie, Gerbelif), Fol.
Argen tor., Matth, Schurer. 1514.
accuratione Joan. Connelli ad
recognitionem Beroaldinam repo-
Situs. 4. Paris. , in aiedibus Nicol.
de Pratis 1515.
— noctium atticarum Jibri undevi-
ginti. 8. Venet., in aedibus Aldi et
Andreae soceri m. Sept 1515. 32
ung. Bll. (das letzte weiss) 289 gez,
U. 51 ung. Bll. (Nestler in Hamb.
8 Mark; Varrentrapp in Frkf. lOfL}
Weigel in L. 3 ^y 8 ^.)
Recogoition des Textes von Jo*
Bapt. Egnatius, welcher e. zwiefachen
Index n. die Erklg. der griech, Wort»
beifügte. (In Göttiugen).
Man kennt 2 versebd. Ansgg. mij
diesem ^atum. In' der einen steht auf
dem letzten Blatte duerniorem, in dem
andern ist der ^Druckfehler in duernio-
nera berichtigt. TJebrigens macht man
keinen Unterschied unter beiden,
Auct. ^ Fr. t 24 livres Soubisej
19 livi:es d'Haogard ; 42 fr. salle Sil-
vesire (1808) \ 10 Sh. Bibbert,
— noctium .atticarum libri undevi-
jginti. Fol. Argentinae, in aed.
Joan. Knobloach. m. Martlp 1517
Digitized by
Google
Gellius.
377
Gelliüs.
ductn MalÖiiae Shiirerij (sie) '—
10 Bll. Vorst, t05 gez. BIL, 13B1L
(ihd. capp. u. mit d. Schlusssehr.)
und t4 Bll. (interpr. graec. G^Uü)
(Nestler inHamb, 5 Mark ^ Weigel
in L. 3 %f,)
Mit e, Vorrede von Nie. Gerbelias.
Der Abdr. des Textes jedoch ist alleia
von Schurer besorgt^ (In Göltingen n.
"Wolfenb.)
— noctium atticarum commentaria
per ]ßoniinein Asculanum recognita
ac pristinae serenitati candorique
restituta etc. Fol. Venet., per Job«
de Tridino alias Tacuinum 1517.
die 1 Decbr.
— noctium atticarum libri XIX. Fol.
Basil., apud Andr. Cratandrum ra,
Sept. sumtu Lud. Hornk^n 1519.
1 u. 106 u. 21 ijng. Bll., l ung. El.
mit Scblussscbr. u. IS ung. Bll,
Index. ^ (Altbeer in Utr. 2fl.'5 Var-
Ten trapp 2 fl.5 Weigel in L. 3«^.)
Grata nder will den Text aus Gon-
jectur beiricbtigt, dabei aber Beatus Ahe-
naous u. Fabric, Gapito zu Rathe gezo-
geu haben. Allein der Text weicht sei-
len von dem der Aldine ab. — (In Göt-
tiugea u. Wolfenb.)
' — noctium atticarum libri üiidevi-
ginti. Nam octaviis desideratur
praeter capita. Gum indicio dili-
gentissime collecto et graecorum
explicatione suis lopis inserta. Cum-
que scholiis Ascensianis — colle>
ctis fere ex annotatis Aegidii Mase-
ru. Fol. Paris., in aedibüs Jodoci
Badii m. Octbr. 1519. 6, 112 und
6 ung. Bll.
Fol. Paris., Nip. de Pratis 8» a«
10, 114 u. 8 Bll.
— noctium atticarum libri undevi-
ginti. In easdem encomium car-
mine Luscinii ad' Hnttenum* Jo.
Alex. Brassicani distichon. 8. Ar-
gentinae in aedibus Knoblocbiis
impensis PauliGoetz et Joan. Rnob.
1521. m. Martio. 23 ung. u. 1 wss.
BI. , iSS gez. u. 44 ungez. Bll*
— . (Titel wie Paris. 1^19) Fol. Paris.,
Jod. Badius 1524.
r— noctes atticae. Gastigatae sunt
emaculataeque diverser, codd. col-
iatione nee id tarnen sine doctioris
cui.usdam iudicio a quo et graeca
— genuinae puritati restituta. r*ol.
Golon., in aedd. £ucharii Cervi-
corni sumtu et aere Godefr. Hit-
tor pi^ nonis Martii 1526» 12 ung.
BIL Vorst., 202 S., 13 ung. Bll. dict^
graec. interpr. (Nestl^r in Hamb.
. 4 Mark 5 Weigel in L. 2 «/?.)
Von Gbdefr. Hitlorp herausgegeben,
welcher bei Berichtigung des Griecb«
Arnold. Vesaliens. zu Rathe zog. (In
GuUingen n. Wolfenb.)
— noctes atticae. 8. Colon. , Joan.
Soter 1526. m. Junio. (Altheer in
Utr. 1 fl. 10 St.)
— noctes atticae c. notis Badii et
Maseru. 4. Paris. , in aedd. Petri
Gromorsi 1526 mense Martio.
S. Maiilaire T. II p. 678»
— (Titel wie Paris. 1519) Fol. Paris.,
Ascensius 1530 m. Martio.
Cum Ascensii scholiis collectis
' ex annotatis Aegidii Maseru et Pet.
(Schadii) MoseUELiii, Fol. Paris., Jod.
Badius Ascensius 1532 m. Septbr.
— noctes atticae. Acc. Pt. Mosellani
in eosdem perdoctae ani\otationfs.
It. in loca obscuriora ex optimis
autoribus annotationes. 8. Colon.^
opera et impensis Joan. Soteris m.
Septbr. 1533.
— noctes atticae. 8. Lugd., Seb.
Gryph. 1534.
— noctium • atticarum libri XIX plu-
ribus locis quam antehac integrio-
res. Gum A'scensii scholiis colle-
ctis fere ex annotatis sane doctor.
.hominum Aegidii Maseru et Pet.
Mosellani. Fol. Paris., in oif.Mich.
Vascosani {andr, Exx.^ in off. Joan.
Parvi oder Joan. Roigny) exe. Joan.
Lud. Tiletanus 1535. m. Septbr.
— noctes atticae. Acc. Pet. Mosel-
lani annotationes. 8.' A'pudJo. Gy-
mnicum 1537. (In Göttingen.)
— — Cum comment. et diction. grae-
car. interpretatione. 8. Lugd., Seb.
Gryph. 1537.
— — 8. Ibid., id. 1539.
— noct. attic. opus qua fieri potuit
recognitiöne ad opt. exemplaria no-
vissime bona fide redditum c. ge-
mino indice et graecarum dictio-
num versione. 8. Lugd., heredes
&\m. Vincentii 1539 {Z14 Ende: exe.
Matth. Bonbomme). 32 ung. Bll.
Vorst. u. 575 S. ^
Der Text weicht von dem der vo-
rigen AuSgrg. wenig ab. (In Götttngeu.)
— noctes atticae. 8. Colon., Jo. Gy-
mnicus 154t.
Acc Pt. Mosellani annotationes.
Digitized by
Google
Gellius.
,378
Gellius.
8. Lugd., Seb. GrypH. 1542. (Alt-
hce^ in Utr» 1 fl.)
8. Venet., apud haeredes Petri
Ravani et socios 1544 m. Maio.
12. Lugd., S. Gryph. 1546. (Alt-
heer in Utr. 1 tl.)
Acc. Pet. Mosellani anndtatt.
8. Colon., exe. Mart. Gymnkus
1549. (Weigel in L. 1 */.)
— — 8. Lugd., S. Grypli. 1550 (?)
8. Venet, Anton. Gryph. 1550
u. 1556.
'- 8. Lugd., Seb. Gryph. 1559.
' — — 8i Lugd., apud haeredes S,
Gryphii 1560.
— noctes atticae, Acc. Pet. Mosel-
lani annotatt. 8. Colon. Agripp.,
exe. GuaHh. Fabricio 1563. {in.
Göttingen).
r- 12. Paris. 1554. (?)
~ — Praeterea Pet. Mosellani in
easdem aunotatt 8. Basil., Hr. Pe-
. tri (1565) 47 S. Vorst., 850 S. und
22 ung. ßU. Regst. (Weigel in L.
U/^12^0
12. Lugd;, Ant. Gryph. 1566.
— . nox^tes atticae cum Petri Mosellani
adnot.itt. Accedunt in loca quae-
dam obscuriora ex optimis aucto-*
riiaus adnotationes. 8. Colon. Agr.,
exe. Gualth, Fabricio 1566.
12. Lugd., Barth. Vincentius
1571.
— noctes Ätticae cum indice locu-
pletissimo. Paris., apud Hieron. de
Marnef et viduam Guil. Cavellat
1584.
Von Jac, Gronov. nugegeben.
-r- — 12. Lugd., Barth. Vincentius
1585.
— noctes atticae quas nunc primum
a magno mendorum numero ma-
,gnus veter. .exemplarium numerus
repurgavit. Hr. Stephani noctes ,
aliquot Parisinae, Atticis Gcllii no-
ctibus invigilatae. Eiusd. Hr. Ste-
phani annotatt. in 6lios Gellii lo-
cos prodibunt cum notis L. Garrio-
nis prelo jam träditis. . 8. Paris.„s.
nom. typogr. {Hr, Stephan,) 1585.
8 ung. bll. Vorst., 23 S., 1 wss. Bl.,
587 S., 37 ung. Bll. Ind., 16 S., 2
tmg. Bll., 205 S. (zwisch. S. 16 u. 17— '
2 ung. Ell.) (Altheer in Utr. 2fl.)
Rucui^nitiou des Textet iiach altern
Ausgg« L. Carrio war dein H<irj«u$ge«
ber Hr* Siephauat iu der Besorgung
dies. Ausg. behulflich. lerder Vorr. p.
19 erklärt Hr. Stephaous , äii einigea
Stellen sei gegen sei neu Willen von d.
altern Aii^gg. abgewichen. Ziemlich
selten u. gesucht. Sehr selten aber fin-
den sich au jden Exx. Carrionis nolae.
(120 S.), welche spälc^r n»chgelief«rt
wurdeu. Die Dresdner , Götiinger und
Wolfenbütil. Exx. haben diesen Anhang
nicht.
— noctes attican. 16. Lugd., Ant.
Gryph. 1591. (In Göttingen),
— noctes atticae lucidiores reddjtae
tum collatione ueter. exempl. tum
innumeris ernten datt. ac conjectu-
ris insigniorum aetatis nostrae cri-
^ ticorum. 16. Apud Jo. Toruaesium
1592.
8. Colon. 1594.
— noctes atticae, quas nunc primum
a magno mendor. numero magnus
veter. exemplarium numerus re-
purgavit, Hr. Stephani noctes ali-
quot Parisinae. Adjectae sunt. Ste-
phani in Gelliura conjecturae et
emendationes posteriores. 8. Frcf.,
ex oif. Zacharro-Paltheniana 1603.
(Altheer iu Utr. 1 fl. 10 st.)
12. Aurel. Allobr. 1609.
Stcphauus Text mit kurz(*Q aus
Carrio, Turuebus, Casaiibonns, Lipsius
u. Anderen ali!>gewähUen Noten«
— (ders. Titel wie d. Ausg. v. 1592.)
12. Apud Jo. Tornaesiutn 1621.
— (Titel wie Ausg. \. 1603.) 8. Frcf.,
typis Hartmanni Palthenü 1624.
(Nestler in Hamb. 2 Mark.)
— noctes atticae. 12. Lugd. Öat., apud
Hieron. de Vogel 1644. (Altheer
in Utr. Ifl. 10 st.)
— noctes ' atticae. Editio nova et
prioribus omnibus' docti hominis
cura multo castigatior. 12. Amste-
lod., apud /Ludovicum Elzeririum
1651. 1 Kpftitel, 2S mg. Bll. Vorst.,
, 498 S., 41 ung. Bll. Ind., 18 ung.
Bll. graec. dict. index, 2 ung. Bll.
Doct. viror. conject. u. 2 weisse Bll,
Keue, werthvolle Becens. nach Haud-
schr. Ton Jo. Frd. Gronov. Sauber o.
in guten Exx, nicht häufig. (In Göttin-
gen). — Unter dems. Datumi kennt man
e. Elzevir. Ausg., welche indess e. blos-
ser Nachdr. der obigen und niobt ge-
schätzt ist. Sie ist daran, kenntlich, dass
auf dem Titel castigtior steht. — Hr.
Weigel bat Nio. 1720 ein £z. dieser
Ausg. mit 20 ^ angesetzt. Viell. di«
letztgenannte Ausg.? , i
Digitized by
Google
Gellius*
379
Gellius.
Auct.^Vr, : 18 livres Gonttard ; 25 it.
de Beynaud; 10 Sb. Hibhert.
^ 1*2. Aqist. , Dan. Elzevir. 1665.
(Altheei^ in Utr. 1 fl. 10 st.)
— (dera. Titel wie Amst. 1651) 12.
Amst., Ja. Jansson. a Waesberge et
Elizaeus Weyerstraet 1666«
Die Gollation der Ausg. yon 1651
passt auch auf diese*
— noctes atticae cum selectis novis-
que coramentariis et accurata re-
censione Arit. Thysii et Jac. Oiselii.
8. Lugd. Bat., Pet. Leffen 1666.
(Weigel in L. S *f.)
Oiseliuft beendigte die Ansg. nach
Tb.'s Tode. Der Text von Qronov*»
Ausgv 1651 liegt zum Grunde. Hdscbr.
n. alte Ausgg. sind benutzt. Die Aus*
wähl der Noten ist schlecht. — In dem
Catal. der Bibl. des Königs y. Eogl^^nd
ist e. Ex. auf gr. Pap. angegeben.
— noctes atticae. Cum interpreta-
tione et notis Jac Proiist. Ad usum
Delphini. 4. Paris., j^enard 1681.
(Weigel in L. 10«/.)
Nach J. Gronov. ist diese Ausg.
völlig Wertbios. Hdscbr. sind gar nicht
verglichen. Die Noten entb. manches
Irrtbümliche.
— noctes atticae cum notis et emen- '
datt J. F. Gronovii. 8. Lugd. 'Bat.,
Jo. de Vivie 1687. 1 Kpftitel , 33
ung. Bll. Vorst, 499 S., 16 ung. Bll.
interpr. graec. , 37 ung. Bll. Ind.,
142 S. notae Gronov., 4 ung. Bll.
Ind. (Nestljer in Hamb. 7 Mark 5
Weigel in L. 3 >/ 12 j^.)
Neue Recens, nach Hdscbr. (2 Pa-
ris. , 2 Vossian. , 1 Schefferi ) ü. alten
Ausgg. Des altern Gronov's Noten rei-
chen nur bis zum l^ten Capitel des
9ten Buches. Correct, aber weniger
schön gedruckt als die Ansg, L. B.*
1666.
— noctium atticarum libri XX prout
super sunt quos a'd libros Msstos
novo et multo lafbore exegerunt,
perpetuis notis et emendationibus
illustraverunt Job. Frd. et Jac. Gro-
novii. Acc6dit Gasp. Scioppii in*
tegrä Msstorum duorumcodd. col-
latio, Petri Lambecii lucubmtiones
Gelliai^ae et ex Lud. Carrionis ca-
' stigationibus utilia excerpta ut et
selecta variaque commentaria ab
Ant. Thysio et Jac. Oiselio conge-
8ta. 4. Lugd. Bat., apud Com. Bou-
testeyn et J. du Vivic 1706. 1 Kpf-
titel, 17 ung. Bll. Verst., 903 S.,
31 ung. Bll. Indd. (Nestler in Hamb.
24 Mark 5 Weigel in L. 8 ^.f .)
Noch immer sehr gesuchte Ausg.
ö. durch die neueste Bearbeitung niebt
CDtbehrlicb gemacht. — Auct.-^r, : 9 fl.
Meerman.
— noct. attic. libri XX accuratissime
recensiti distinctb quoque capitc ex
hodiemo more nomir^atis, graecis
quani potuit fieri ad verbum latine
redditis ad marginem adsöriptis
aliis veterum idem tractantium,
praemissa dissertat, de auctore et
opere cum indice locupletissimo a
Paul. Dan. Longolk). 8. CuriaeRe-
gnitianae 1741. 20 ^. (Altheer in
Utr. 3 fl. 10 st. j Weigel in L. 1 */
16 J^.)
Er folgt im Texte oft za «ehr den
schlechtem Hdscbr. Mit einem gaten
Indei.
— noctium attic. libri XX sicut su*.
persunt. Editio Gronovianä. Prae-*
fatus est et cxcursus operi adjecit
Jo. Lod. Conradi. 2 Partes. 8maj.
Lips. , impensis Gotth. Theoph.
Georgi 1762. Mit l Titelkpf. —
XL VI u. 682 S. r. II. 1 Bl. Titel;
632 S., 35 ung. Bll. fndd. — 4 */».
(Altheer in Utr. 6 fl.;, Weigel in
L. 6 >Y.) Aucb einige Exx. auf
Schb, Papl , welche jetzt selten
sind, (Weigel in L. 7 */.)
Wiederhohlung der Ausg. v. 1706*
Die Excurse v. Conradi sind jurhtischi
Inhalts D. von nicht grossem Wertbe. .
Beigefügt sind auch einige krit. Bemer-
kungfin von dem Corrector des Werkes,
Enoch Gh. A. Otho. — Di« ausser«
Ausstattung ist sehr sebl«cht. — Ist jetzt
im Buchhandel nicht mehr za erhalten.
— jioctium atticarum libri XX ad
opt. editt., collati. Praemittitur no-
titia literaria. Accedunt indices.
2 Vol. 8maj. Biponti, ex typogr«
societatis 1784. 1 «^, Schb, Pap»
l*/'6/{.
Textes-Abdr. der vorig. Ansg. Ist
im Buchhandel nicht mehr zu haben.
— noctes^ atticae. Collatis Mss. Guel-
ferbyt. et editt. veter. recensuit,
annotationibus criticis etc. illustra-
vit indicibus'que copiosissimis in-
struxit Alb. Lion. 2 Vol. 8. Öotting.,
. Va^denhoeck et Ruprecht 1824-25.
XXXV u. 641 S. u. T. IL 714 S.—
4*^12^, Schb. Pap. 6 */*
Der Herausgeber benntate 1 jedoch
anwichtige Wolfenb. Hdcchr. «ad die
Digitized by
Google
Gellius.
380
Gellius.
meitteo att. Au«pg. OfieoBare Glossem«
sind Dicht selten an die Stelle guter
Lesarten aufgenommen. Der krit. Ap-
parat ist nicht genau gesammelt. Viele
Noten von Grouov giebt d. Hsgb. unter
seinem elguen Namen. Die Ausg. ist
überhaupt sehr nachlässig besorgt, aucb
incorrect gedr. Vcrgl. die lesenswerlho
Beceiis. vom Hrn. Dr. Sillig in Jahn*s
Jahrb. 1825. Bd. 1 S. 129—138. und
Hrn. Prof. Osann in d. Hallescb. Lit.-
Zlg. 1827 Ergz.-BI. Nro. 49.
— noctesatticae. Ilecensuit in usum
Scholar et indicibus copiosissimis
instruxit Alb. Lion, 8maj. Ibid., id.
1825. XII u. 755 S. l^f.
Blosser Abdr. des Textes der Tori-
geo Ausp:. , ans dem Satze ders. gebür-
det. Mit ausfuhrl, Indd.
tabula de Gassita^ de coronis milita-
ribus etc. ex Gellio. 12. Olsnae,
Jo. Seyffertus 1663. 12 Bll.' ^
Uebersefmngen.
Fragmente der alten Geschiclit« und
Philosophie aus den attischen Näch-
ten dys^ Aulus Gellius gesammelt
u. übers, mit beigefügten Anmer-
kungen von A. H, W. V. W. (/Fa/-
terstern), 8. Lemgo, Meyer 1785.
22 ^.
Jst fiicht vollständige üebertragung
d^t Gellius. Alles, was sich auf latein.
Sprachen. Grammatik bezieht, ist über-
gangen.
The attic nights of Aulus Gellius
trsl. into english }>y ' W. Beloe.
S Vols. 8. . Lond. , printed f or J.
Johnson 1795. 1 Guinea.
Le^ nuits attiques • d'Aulu- Gelle tra-
düites accompagnöes d'un cornmen-
taire et distribu^es dans un nouvel
ordre par, Pabbö de V . . , {Jos,
Douze de VerteuiT) 3 Tom. 12. Pa-
ris et Bruxelles, Dorez 1776-1777.
— (ders. Titel.) S Tonv 8. Paris,
^ Visse 1789.
— les nuits attiques trad. en frang.
Avec le texte en regard et accom-
pagn^es de remarques par Victor
Verger. S Tom. 8. Paris, Fournjer
1820.. 18 fr.
— (ders. Titel) Nouy^IIe Edition aug-
mentöe d*une t^ble de m:>ti^res.
S Tomet. 8* Paris> Brunot - Labbe
1830. 18 fr.
A^la Gellija Aphinskich notschei sa-
piski. 8. St. Petersburg 1818*
Er lau fem nffssc/iriflen^
j4cker, Jo, Hr, s. unten Melissanden
Animadverss. in Gelliuro — in Miscell^
obs«. T. IV p. 431—441.
Caroli, Phtl,, aoimadv, historicae, phi-
lol. et crit. in noctes atticas A. Gel-
lii et Q. Gurtii historiam« Elusd, dis«
sertatio decriticid. 8. Noriberg«, snmt.
Endterorum 1663^ 34 S,, 1 ung. Bl..
656 S. tt. 2i ung. Bll. Ind.
Carrionis, L., notae in A. Gellium. 8.
Paris., Hr. Stephan. 1585. 120 S»
' Höchst selten.
Cramer, A, /^., ad Gellium excursiiani
. irias. 4. Kiliae 1827. 38 S. Progr.
Falsteri^ Chrn,^ vigilia prima noctium
Ripensium s. specimen anuotationuin
in A. GelliuiiT. 8. Hafniae, typisWie-
landianis 1721. 10 uug. ßll. Vorst.
u. 120 S.
Eiusd, obss. et emendatt. in A. Gellium
— in ejusd, amoetiit. philol. 8. Amst.
1729. T. Ifl p. 211 sq.
GatU s. Tardiola,
Kreyssig^ J, Tkeoph,^ dfe Gellii NocL
att. VI. 1 et Lactant. Epit. instit. di-
vin. 29. — 4. Misniae 1827.
Lackmann^ Ad, Hr,^ de Ghro. Falsteri
speciintne emendatt. iu Gell. noct. att.
libros. 4. Utbin. y op. Reuaseoianis
1722. 4 Bll.
Lambeciif Pef, , prodromufl lucubratt.
crit. in Gellii noctes atticas. Eiusd.
Lambecii dissertatiode vita et nomine
A. Gellii. 8. Paris., S. Gram oisy 1647.
121 S. u. 3 ung. Bll. Index.
Melissander, alias Acker, Jo, Hr,^ dis-
sertatio bist« moralis ad A. Gellii
^ Üb. XVII, c. 19 de philosophis avev
rov Ttpdtteiv ßixpt tov XiyBiv* 4,
Jcnaq, exe. Hr. Bajeras 1704. 2 nog«
Bll. n. 16 S.
MentZy Jo, Frd., cogitaiiones in Gellii
lib. II c. 12. de Solonis legibus. 4.
Lips. , typis Chrn, Gözii .1701. 12
ung, Bll.
Mosellani, Pet,^ aonotatt. io Aul! Gel*
lii noctes atticas. 8. BasiL» apuH Job.
Bebelium m. Aug. 1526.
Erste Ausg. Der Verf. belsst ei-
gentl. Pt. Schade.
8, Colon. , Job. Sotor 1553« m*
Jnl. 96 ung. Bll.
Auch an n^ehreren Ausgg. des Gel- '
lioi l>efiudlicli«
Digitized by
Google
Germanicus Caesar. 381 Gratius Faliscus.
Gelliabi problematis exp1ic«tio s. dd
contioenti« Alex. M. et.Publ. Sciplo-
oU Africani dialogiis« 12. Paris. 1668* -
.6 img.BII. Vor«, u. 105 S.
Rappolti, Frd.y logica Genidna. 4-
Lips., typis Wittigau 1654. 28 Bll.
Froblema Gellianain an paucis philosö-
phaodum moderaute L, Adamo Re^
chenberg , pubL propooU Gotbof^.
Schmidius. 4. Lips. , typis Gbi'pb.
Fleischen 1587. 14 nog. Bll.
Scaliger, JuU Caesar,, probleniata
Gelliaoa. 12. Amat. 1651.
Schilter, fo,^ ad caput 9 lib. I noct.
att. A. Gellä diatriba de disciplina
pythagorica. 4. Lips*, literis Frd.Lat]-
ckifeii exscr. Ghrp. Geliariua 1655.
18 UDg. Ell.
Schilter , Jo^ Benj,, exercitatio «d Gel-
lä c. Ö lib. XVir öoct. alt. de peti-
tlooe principii an Cicero ia loco qao-
dam Laelii eandem commiserit. 4^
Ibid., lit. Frd. Lanckisii 1655. 10 Ell.
Stephani, Br,, noctes aliquot Parisioae
Aiticia Gellii noctibua iovigilatae. 8.
(Paris., Hr. S^tephadus 1585). 16 S.,
2 nng. BD. u. 205 S.
Gehört eigentl. zur Ausg. von die-
aem Jahre.
Tardiolae, Polydori sive jint, Gatti,
Agell iua vindicatus. 8. Mediol. 1702.
S.Fabt, BibLlat. T.III p. 12. Ero.
GERMANICUS CAESAR.
Caimina et fragm. carra. tamil. Cae-
sar, h. e. Caesaris Germanici quae
extant opera omnia cum latina tum
graeca nunc primum conjunct. ed.
cum conimentariis inte^risHug.Gro-
tii et notis Guil. Morelii, Adr. Tur-
nebi, Jos. Scaligeri, Claud. Salma-
sii, Casp. Barthii , Jan. Ulitii , Jani
Broeckbusii et aliarum. It. epigram-
-mata et versus G. Julü Caesaris, C.
Jul. Caesaris Octaviani. Augusti , et
Neronis Claudü Caesaris. Omnia -
rec§nsuit, notisque suis et duplice
indice auxit, Amuleti denique Ba-
silidiani, gemmaeque ac nummp-
rum -quorundam veterum explica-
tionem subjecit Jo. Conr. Schwarz.
8. Coburg., aere Maurit. Hugenii
1715. (Weigel in L. 1«^ 12 >^.)
Zuerst steht die Uebers. des Aratn»
▼OQ Germaiiicus am Manilius. Fol. Bo-
ooo. , Uga Rugerius 1474 , dann in d;
Astronom.jvett. Fol. Venet., Aldus 1499;
am Aratus. 4. Paris., Tiletanus 1540 u.
Ibrd«, Gu. MorelitH 1559. o. aus einer
Hdscbr. verbessert und mit Anmerkgg.
von Hugo Groiiua in dessen Syiit^guia
Arateprum. 4. Ex off. Plantin. 1600. In
dieser letzten Ausg. wurden auch die
Sternbilder des Germanicus aus e. Hd-
scbr. beigefügt» Abgedr. ist auch der
Text in Mich« Maittaire Corpus poet.
lat. T. II p. 1563 s(t. u. in Collect. Pi-
•aurensi T. IV p.62 — 67.
— opera omnia. Aratea Phaenomena
prpgnostica epigrammata et fra-
fifihenta. Ced. Chr. Frd. Schmid) 8.
Lunaeburg., typis Ortmannianis
17'^8. 16 üng. Bll.
Er lau teru rigsschrijten,
Cäsar Gerihanicns, ein bistor. Gemälde.
8. Stendal 1796.
CeUariiy Chr,^ dispntatio de Germanico
Gaesare — in ejusd. Acad. diaaertatt.
p. 645.
Schauhach, J, C, , de Arati interpretl-
bua. 4. Meining. 1818. Progr.
Eiusdm obss. quaedam in scbolia ad
Germanici prognofttica. 4. Ibid. 1821.
Progr»
GRATlüS FALISCUS.
Poetae tres egregij nunc primum in
lucem editi Gratij q Augusto Prin-
cipe floruit , de uenntione Lib. 1.
P. Ouidij Nasonis Halieuticön lifcer
acephalus. M". Aurelij. Olymplj Ne-
mesiani Cynegelicön Lib. 1. Eius-
dem Carmen bucoüciun. T. Cal-
phurnij Siculi Bucolica. Adriani
Cardinalis uenatio. ^, Venetiis, in
aedibus haeredum Aldi Manutij. &
Ändreae soceri 1534 menseFebrua-
rio, 6 ung. Bll. Vorst. u. 47 Bll.
(das Ute ist in der ßezifieVung
übersprungen.) '
Erste u. seltne Ausg. des Gratjus,
Ovid n. Nemesian. Herausgegeben von
Georg. Logua aus e. sehr alten Mscr. —
(In Wolfeub.) Man . kennt von dieser
Ausg. £xx. auf Perg. Eins kara vor in
e. Auct. im Haag 1723 (Bibl. exquisi-
tiss. Nro. 4460), e. anderes besitzt ge-
genwärtig Lord Spencer (früher Pirtelli
gehörig, in dess. Auct. es mit 16 L.
5 Sh, 6 d. bezahlt wurde.)
8. ,Exc. Aug. Viadel., in off.
Hr. Steyner 20 die mens. JuL 1534.
^ (Weigel in L. 4 «A)
Itachdr. der vorigeo. ,
Digitized by
Google
Gratius Faliscus. 382 Histor. Ai^g. Scriptt.
8. Lngd., Seh, Grypli. 1537.
Auch ia Bucolicor. AoCtor. 8* Ba-
«i1. 154^. tt. IQ den Sammlgg. der Ge-
orgic ScHptt.
— cynegetica ^— in Pithoei poet. ve-
ter, n, Paris. 1590.
Auch am ^arcs Phrygius. 8. AnU.,
^oach. Trognaesius 1608,,
— — cum comm. Casp. Barthii — in
ejusd, Venet. et bucolic. poetis. 8.
Hanov. 1613. p. l — 155.
— '— c. notis Jani Ulitii — in ejusd,
Venatione novai^tiqua. 16* Lugd.
Bat. 1645 (u. N. T. 1653) p. 1— Sl
u. p. 73 — • 312.
. Gratii Falls ci cynegeticon cun^ poe-
matio cognomine M. A. Olympii
Nemesiani notis perpetuis, variisque
lectionibus adornavit Thomasr John-
son. Accedunt Hier. Fracastorii
Aloon , Carmen pastoritium : Jo.
* Caii de canibus libellus : ut et opu-
sciiluni vetus 'Hvvodotpiov dict. seu
Aß cura canum incerto auctore
(Demetrii Bepa^omeni) 8. JLond.^
impensis Gar. Harper 1699.
J. benutzte alte Ausgg., aber keine
Hd^hr. — Kömmt nicht häufig yor.
. — cynegeticon c. not. integriis Casp.
Barthii , Jani Ulitii , Th. Johnson,
Ed. Brucei — in Poet. lat. rei ve-
nat. Scriptt. 4. Lugd. Bat. 1728.
T. I. p. 1 sq.
— — Cum notis Pt. Burmanni — in
efusd,^(yet. lat. ininoribus. 4. |liUgd.
Bat. 1731. T. I. p. 1—317.
Enih. auch die ^oten» welche in
der vorigen stehen.
— *— in Poetis lat. min. ex edit. Biu:-
mani. 12. Glasg. 1752 p. 1 sq.
••— et Nemesiani cynegeticon cum no-
tis selectis C. Barthii, J. Ulitii, Th.
Joltfisonii et Pet. ßurmanni inte-
gris. 8. Mitaviae, Hinz 1775. 22^.
Auch Schb. Pap.
Blosser Abdr. aus Burmann's Ausg.
der Poet. lat. min.
Gratii Falisci cynegeticokv^ — in
Wernsdorf. poet. lat. min» T. I.
p. 1 — 82 u, p. 236 - 253. T. IV.
P. 2 p. 7S0~793 u. 799 sq. T. V.
P. S. p. 1445 sq.
Uebersetzunge7L
Gratius Cynegetikon oder Jagdgesang,
lat. u. deutsch herausgegeben von
S. E. G. Perlet. 4. ' Leipzig, HÄhn
1826. VI u, 41 S. 12 f{.
" Erstö deutsehe ÜC!l>ers. u. metrisch.
Die UebersetzuBg ist indessen sehr un-
Tersländlich u. überhaupt ganz misslun-
geu.« Recens« vom Hrn. Prof. Jacob in
Posen in Jahn's Jahrb. 1826: Bd. II
S. 128 — 135. Vcrgl. auch dieRecens.
. in d. Halleschen Lit. Ztg. 1827 S. 567 flg.
The poem of hunting written by
Gratius Faliscus transl. into engl,
verse with notes by Chrp. Wase.*
(With the latia text). 12. Lond.
1654.
Uebersetznng u. Gotumentar wer-
det geschätzt.
, Erläuterungsschriften.
Jacoh, Frd, , Variar. lectt. Spcc, 1. (In
Propcrt. et Grat. Faliaeum.) 4. Posen
1827. '51 S.
Lagii, Mattl^.^y vindiciae nominis Bar-
' thiani et poetarum venaticorum Gra-
tii et Nemesiani adv. Ulitinm. 4. Lips.,
typis et sumtibus Jo. Wittigau. 1659.
2Ö ung. ßll.
C. HELVIUS ,CINNA.
TPeicherty A..^ deC. Helvio Cinna
poeta commentatio I et 11. 4. Grim-
mae, Göschen 1822 u. 1823. Progr.
Auch in dessen. Poetar. lat. vitae
et carminum reliqaiae. 8 maj* Lips..
Tcnbner 1830.
HISTORIAE AUGUSTAE
SCRIPTORES.
In hoc codice continentur Cajus Sue-
tonius Tranquillus de XII Caesari-
bus", Aelius.Spa'rtianus, Julius Ca-
pitolinus, Aelius Lampridius, Tre-
vellius {sie) PolliQ, Flavius Vopi-
scus, Eutropius et Paulus Diaconus
^e regum ac imper^torum Roma-
norum vita. 3 Partes. Fol, Medio-
lani, per Phil, de Lavagna 1475
undecimo Kai. Januarias. 248 Bll.
mit 40 Zeilen. Mit Sign. A — S u.
A — F.
Beginnt mit e. Briefe des Bonns
Aceursius ^n Gicchns Simooeta, 'dann
einige Verse des Ausonius auf Saeton
u. Calderinus u. Slcon. Poletonus Leben
des Siielon. Diese Stücke nehmen 4
Bll. ein. Dann beginnt der Text des
Sueton, an dessen Ende e, Schlussschr.
daiirt 20 Jul. 1475 sich findet. Der
2te Theil euth. Sparfianus bis ^uf Vo-,
^scus$ der Hie ThI. den Eutropius n.
Paul. Diaconus 5 zu Ende ' die augcg«->
bene Schlussschr. — Die Sign, siebt
Digitized by
Google
Histor. Aug. Scriptt. 383 Histor. Aug. Scriptt.
tief n fiten aad ist gemein t^lich wtgge-
fichnltten.
Erste, hockst sehne Ausg.,^ nach
Saljuasius ans einem treffl. Cod<tx abge-
drnökt. (Ein Ex» war in d^^r üfianth
Bibl.'zn Hegensburgf.) Hr. Weigel bat
Nro. 12571 e. Ex. dieser Ausg. ^ aber
obne Preis ) angegeben.
Auct, - Pr.; 440 livrea la Val-
li&re; 20 L. Pinelli (u. ein' audr. scbö-
nerea Ex. %% L. ders.) 220/]. Meermao.
Eine Ausg. von 1465 existirt nicht.
Vergl. Meerman. Origg, lypogr. T. II
p. 242 u. Petit Kadel in ßibliogr. de la
France 1820 p. 407.
Fol. Venet., Bernardin. Noya-
riensis cal. Oct. 1489. Mit Sign,
a — k. u. A— R.
Wabrscbl. nach der vorigen. Eutb.
dieselben Scbriftsteller ; zuwl. fehlt aber
Sueton. (In d. Leipz. Uuivers. Bibl.) -
Fol. Venet., Jüan. Kubeus de
Vercellis 1490 die 15 Julii.
Abdr. der vorigen. (In Göttingen.)
Jo. Bapt. Egnatii de Caesar ibus libri
III a Dictatore Gaesare ad Con-
stantiiuim Palaeologum hinc a Ca-
rolo M^gno adMaximilianum Cae-
sarem* Eiusdem inSp^rtiani, Lam-
pridijq3 uitas & reliquornm anno-
tationes. Neruae & Tr jani atcf^
Adriani prinoipum uitae ex Dione,
Georgio Merula interprete. Aelius
Spartianus Julius' Gapitoliniis Lam-
pridius Flauius Vopiscus Trebellkis
Pollio Vulcatius Gallicanus ab eo-
dem Egnatio castigati. Addita in
calce Heliogabali principis ad me-
retrices elegantiÄ^sinia non ante im-
pressa. 8. Venet. , in aedd. Aldi et
Andr. soceri m. Julio . 1516. 108
ung. BIl. (das 7te, 8te u. 72ste ist
weiss) 'u. 295 gez. Ur 1 ung. BL mit
Schlussschr. u. Anker.
Von Egnaüus im Texte verbessert.
Höchst selten) bes. in guten Exx. Man
iiiuss darauf sehen , dass die 5 letzten
Blätter y welche Leon. Aretino's oratio
Heliogabali ad meretricea enthalten, nicht
fehlen. — (In Göttingen.)
AucL-^Pr,: 3 L. 10 Sh. Pinelli.
— (ders. Titel). Insuper oratio Ari-
stidis de urbe Roma a Scip. Car-
teromaclio latinitatedonata. 8. Flo-
rent,, hered. Ph. Jüntae 1519 m.
Januar. 6 Bll. Verst., 88 und 301
gez. u. 3 ung. Bll.
Nachdr. der vorigen. (In Götlin-
gcn.) Auct. - Pa •• 4 fl. 60 c Meer-
man.
Ex recognitione Des. Erasmi Rotero-
dami. C. Suetoniu« TranquiJlus, Dio
Cassius, Aelius Spartianus etc. Qui-
busadjunctisunt Sext. AureU Victor,
Eutropius, Paulus Diaconus, Am-
mianus Marceil., Pornpon. Laetus.
Fol. Basil.^ Jo. Frobenius ra. Junio
1518.
Von Erasmua Roterodamus heraus*
gegeben. D<^r Text ist verbess. Nach
Beendig^ung des Druckes erhielt Frohen«
1 Hdsciii*. aus dei^ Kloster Morb^ch u.
den zweiten Tbl. der Aldine. Die V*rr.
daraus sind beigefügt.
Nervae & Traiani atq; Adriani Cae-
sarum nitae ex Dione, Georgio Me-
rula interprete. Aelius Spartianus.
Julius Gapitolinus. Lampridius. Fla-
uius Vopiscus. Trebellius Pollio.
Vulcatius Gallicanus. Ab Joanne
Baptista Egnatio diligentissime ca-
stigati. Heliogabali pricipis ad me-
retices elegätissima oratio. Eiusd«
•' Jo. Bapt. Egnatij de Caesaribus li-
bri tres a Dictatore Gaesare ad
Constantinum Palaeologum hinc a
Garolo Magno et Maximilianuni
Gaesarem. Eiusdem in Spartiani
Lampridiique uitas et reliquorum
annotationes. Aristidis Smyrnaei
oratio de laudibus urbis Romae a
Scipione Carteromacho in latmum
versa. In extrema operis parte ad-
dita Gonflagratio Veseui montis ex
Dione Georgio Merula interprete.
8. V^enet., in aedd. Aldi et Andr.
soceri m. Augusto 1519. 8 ung. Bll.
Vorst.y 422 gez. u. 2 ung. Bll. mit
Schlussschr, u. Anker.
Ebenfalls selten, bes. in guten Exz.
(In Göttiogen u. Wolfenb.) Im Cata-
loge'der Bibl. des Königs von Englan^
wird e. Aldine von 1509 angegeben,
was sicher e. Druckfehler ist. Ebenso
wenig existirt e. Aldine von 1511# S.
Reoouard Gatxl. T. IV p. 103.
\ Aucfm-Pr,: 6 iL 75 c. Meerman. ^
E. Aldine von 152t d. Scriptt. hist.
Ang. existirt nicht. Es ist e. Verwechs-
lung mit der Ausg. des Sueton.
^ (ders. Titel wie Ausg. 1518) Fol.
Colon., in aedibus Eucharii Gervin
corni 1527.
Wiederhühlung von Erasnius Ausg.
Omnia quam antehac emendatior^.
Annotatt. Des. Erasmi et Egnatiif
cognitu dignaei G. Sueton. Tran-
quillus, Dion Cassius , Aelius Spar-
Digitized by
Google
His^or. Aug. Scriptt. 384 Histor. Aug. Scriptt.
tianus, Julius Capitolinus, Aelius
Lampridius, Vulcatius Gallicamis,
. Trebetaus Pollio, Flavius Vopiscus,
Herodianus 'Politiano interpr/ Sex.
Aur. Victor, Pomp. Laetus, Jo. Bapt.
Egnatius , Ainmianus Marcellinus
quattuor libris auctus. Cum indd.
copiosis. Fol.Basil., in off. Froben.
1533.
Die Hist. Aug. scrjplt. siqd Wie-
der^oliluQg det ErasmUcheo Ansg.
8. Lugd. 1534.
8. Lugd., St. Doletus 1541.
Dion Cassius Nicaeus. Aelius Spar-
tianus. Julius Capitolinus. Aelius
Lampridius. Vulcatius Gallicanus.
Job. Fapt. Egnatii in eosdemanno-
tationps. 8. Paris., ex off. Rob.Ste-
phani 1544. ^'^S. u. 26 ung. Bll.—
Trebellius Pollio. Fl. Vopiscus. Jo.
Bapt. Egnatii in , eosdem annota-
tiones. 6. Aur. Victor. Ponipon.
Laetus. Jo, Bapt. Egnatius de prin-
cipibus Romanor. 8. Paris., ex off.
'Rob. Stephani 1544. 394 S. und
' 7 ung. Bll. — '
Vollstäfidig sehr selten. Uebrigen^
nnr Ifachdr. aus der Aldine. (In Göt-
tiogen.)
Vitae Caesarum qTiarum scriptores
hi : G. Suetonius Tranquillus , Ae-
lius Spartinnus etc. Annotationes
D. Erasmi Rot. et Bapt. Egnatii in
vitas Caesarum. Accesserunt in hac
editione Velleji Paterculi libri II
ab innumeris denuo vendicati er-
roribus. Fol. Basil., Proben. 1546.
Von einem nubekanoteu^ aber sehr
scharfsichtigen u. gelehrten Herausgebeir
besorgt. Veüejus iat neue Rectnsion. ^
Caesarum vitae post Suetonium Tran-
quillunr conscriptae. ^ Quarum au-
ctores sunt hi: Dion Cassius. Ae-
lius Spartianus, Jul. Capitolinus,
Aelius Lampridius. Vulcatius Gal-
lioanus. Trebellius Pollio. Flavius
Vopiscus. Sext. Aur. Victor. Poin-
pon. Laetus. Jo. Bapt. Egnatii in
eosdem annotatt. 2 Vol. 12. Lugd.,
apud Scb. Gryphium 1551.
Qui Romanorum impp. vitas scripse-
rint authores praecipui ad seriem
rerum et temporum coUocati ac «in
^tres partes distincti. Cum annota-
tionibus Erasmi Roterodami Ba-
ptistaequeEgnatij. 3 Vol. 16. Lugd.,
apud Jo. Frei Ion 1559. (zu Ende:
Li^gd. , exe. Sympliorianu| Barbi-
erus.) T. L 505 S., 18 .ung. BU. Ind.
u. 1 B1. Drucke^zeichen. T.ll» {tn.
d. Jahre 1560.) 539 S. T. HI. 640 3.
u. i ung. Bl.
Der erste Band enth. Suetonius, der
zweite Dion Cassini, Ael. Spartianus,
Jul. CapitolioinSy Ael. Lampridius, Vnl-
catius GäUicanus, der dritte Trebellius
Pollio, Flavius Vopiacus,.S. Aure). Vi-
ctor, Pomp. Laetus u. Bapt. Egnaliua
de princip. romanis.
Auch in Hr. Stephani var/ histor;
romanae Scriptt. 8. Paris. 1568. u. in
Fr. Sjlburg. Hist. rom. scriptt. Iat. mi-
nor. Fol. Frcf. 15Ö8. T. n.
Historiae Augustae T.I— VI. 8« Lugd.,
^Frc. le Preux 1593 —95.
Dazu legt man: Justiniani Angusti
historla. 8. Ibid., id. 1595 u. Imperii
oriental. et occideot. hiatoria. 8- Apud
J^c. Stoer 1609. Diese 8 Bande enth.
die Lehensbeschrbg. aller röin. u. deut-
schen Kaiser von Caesar bis 1606 nach
ehrst. Geb.
Historiae Augustae scriptores VI. Ael.
jSpartianus etc. Js. Gasaubouus ex
veter. libror. recensiiit idemque li-
brum adjeci't emendationum acno-
tarum. 4. Paris. , Drouart 1603.
> (Nestler inHamb. 3 Mark, «. andj:.
Ex. 5 Mark 5 WeigelinL. 2«^ 8)^.)
Neue Recens. nach 1 Paris. Hdschr.
(deren Werth indess Qaaanb. selbst nicht
hoch anschlägt). Auch benutzte er die
von Pnteanns verabataltete Gollatron ei-
ner Venetian. n. Vatican. Hdschr. lo
den Noten verbesserte er auch Vieles
aus Conjectur. S. Noten sind theils
crit. , theils Sach - u. Sinn-erklärend.
Historiae Augustae scriptores latini
minores a Julio fere Caesare ad
CarolumM.— Florus, Vellejus, Sue-
ton. , Spartianus etc. Ammianos
Marcellinus , Aurel. Victor, Paul.
Diaconus , Landulphus , Jornandes
etc. Priores quidem ex optima cu-
iusque edit. comparati confirmati-
quo ad codd. Mss. bibl. Palat.,
posteriores vero mille locis emcn-
dati, suppleti opera Jani Gruteri
cuius etiam additae notae. Fol.
Hanov., impensis Claud. Marnii he--
redum, Joh. 8c Andr. Marnii Sc con*
sort. 1611. 6 ung. Bll. Vorst.,
1202 S., 1 wss. Bl., 127 u. 177 S.,
1 wss. Bl. u. 97 ung. BIL Ind. und
1 ung. BL Lagenregister. (Altheer
in ütr. 7 fl. ; Weigel in L. 4 */.)
Wertbvolle Ausg. Der Text der
meisten Schriftsteller ist nach ffalzer
Hdschr. veriit'Sert. S« Nöten üud mst.
cntisch.
Digitized by
Google
Histor. Aug. Scriptt* 385 Histor. Aug. Scriptt.
Historiae Aug. scriptores VI. Ael.
Spartianus etc. Claud: Salmasius ex
veteribus libris recensuit et librum
adjecit notarum ac ^mendationum.
Quibus adjonctaesuntnotae ac emen-
dationes Isaaci Ca'säuboni iam an-
tea editae. Fol. Paris. (Drouart)
1620. 6 ung. Bll. VorsU, 256 S.,
20 ung.BU.Ind., 519S. ncit., Söung.
Bll. Ind., 4 ung. Bll., 258 S. Casau-
boni not. u. 11 ung, ßll. lud. (Alt-
heer, in Utr. 9 fl. ; Weigel in L.
6 *f 12 9i.) -
Neue, treffliche Recens. nach dem ,
iFOTZügl. PfälzerCod. (ausdemSten Jah)r-
banden), welcher aich gegenwärtig, in
Bamberg befindet. S. Gramer's Haus-
chronik. 8. Hamb. 1822. S. 128. Sal-
masius 'Anroerkgg. sind höchst scliptz-
bar u. erläutern die Sprache, bes. aber
die Sachen. Vorzüglichste Ausg. die-
8er SchriflsteUer, von welcher man auch
£xx. auf gross. Pap. kennt.
Historiae Augustae scriptores VI ad
postremas Casaiiboni, Gruteri, Sal-
masii editt. exeusi. 12. Lugd. Bat.,
ßx off. Jac. Marci 1621.
Auch in d. Scriptt. bist, romau.
Pol. Ebroduui 1621 u. Genev.^ hered.
Vi. de la Rovi^re 1623. T. II.
— — Ael. Spartianus, Jul. Capitoli-
nus , Ael. Larnpridius , Vulcatius
Gallicanus, Trebellius Pollio , fla-
vius Vcpiscus. M. Boxhorn Zuerius
recensuit, animadverss. illustravit.
12. Lugd. Bat., ex off. Jo. Malre
1632. 1 Kpftitcl, 16 ung. Bll. Verst.
u. 816 S.
Der Text weicht von Salmasius bis-
-weilen ab. Bildet den Stcn B'«ud von
Wt Ausg. der Histor. Aug. Script, mi-
nor, lat. %
— (Titel wie Ausg. 1620). Fol. Lond.,
Rieh. Twisden 1652.
Nachdr. von Salmasius Ausgabe.
Historiae Augustae scriptores. Ael.
Spartianus etc. Cum notis selectis
Is. Gasauboni, Gl. Salmagii et Jani
Gruteri. Cum indice locupl&tiss.
rerum ac verborum. Accurante
Com. Schrevelio. 8 maj. Lugd. Batr,
ex off.Frc. Hackii 1661. 1 Kpf-
titel, 3 ung. BU. Vorst., 997 S. u.
17 ung. Bli. Ind. (Altheer in Utr.
3 fl. 10 st. 5 Nestler in Hamburg
6 Mark 8 Seh.; Weigel in L. 3 -♦■/'.)
Salmasius Text mit einer nicht son-
derlichen Auswahl der Noteü.
Cum integris notis Is. Casau-
boni, Gl. Salmdsii et Jani Gruteri^
Cum iiTdd. locijt^letiss. rerum ac
2ter TheiL
verhör. 2 Vol. 8 maj. Lugd. Bat,
ex off. Hackiana 1671. T. I. 1 Kpf-
titel, 7 ung. Bll. Vorst., i049 S.,
39 ung. Bll. Ind. 1^. IL 1 Kpftitel,
866 S. u. 37 ung. Bll. Indd. (Nest-
1er in Hamb. 22 Markj Weigel in
L. 10 ^i.)
Text nach Salmasius. Gasaubonns,
Gruter's u. Salmasius Noten sind voll-
ständig abgedruckt, die Vorreden dersel-
ben aber nicht mit aufgenommen. Eine
der seltneren Ausg. c. not. varior. (In
Götting. u. Wolfenbüttel.)
Historiae Augtistae scriptores sexcutn
notis Ulr. übrechti. 8. Argentorati,
impensis Job. Frd. Spoor etReinb.
Waechtler 1677. 5 ung. Bll. Vorst,
677 S. u. 71 S. not
in Scriptt. bist. Rom. Ed. Casp.
Haurisio. Fol. Heidelberg. 1743.
T. II p. 275—427.
Scriptores VI historiae Augustae. Ael.
Spartianus etc. {cur, J. Pet, Schmid) ,
8 maj. Lips. , apud Siegfr. Lebr.
Grusium 1774. 2-*/».
Iricorrecter Textesabdruck aus der
Ausg. 1671. Mit e. Vorrede von Job.
Lndw. Ernst Püttmann. Beigefügt ist
e. Glossarium.
Historiae August scriptores sex. Ael.
Spartianus etc. Ad opt editt. col-
lati. Praemittitur notitia litteraria.
Accedit index studiis societatis Bi-
pontinae. Editio accurata. 8* Bi-
ponti , ex typogr. societatis 1787.
T. L XXXVI u. 308 S. T. IL 264 S.
u. 51 ung. Bll. Ind. 1.^ 4 f{*
Uebersetzungen. ,
Die^sechs kleinen Geschichtschr eiber
der Historia Augusta übers, von
J. P. Ostertag. 2 Bäiide. 8* FrkL
a. M., Hermanl790~93. 2'f 127{.
(herabges. Pr. l«f 6^.)
DieKäisergeschichte der sechs Schrift-
steller AelJus Spartianus etc. übers.
u. mit Anmerkungen von Lndw.
Storch. Istes Bänd^hen. 16. Prenz-
lau, Ragoczy 18'29. Subscr. Pr.
k bdch. 4 fiy Laden-Pr. 6 ^.
Mehr ist noch nicht erscbienem
L*hisJoire Auguste des six autheurs
anciens avec des remarques {par
Mich, de'MatoHes), 8. Paris, Jean
Couterot 1667.
Les ^crivains de Phistoire Auguste
trad. en frang. (par Gu, de Mou-
lines)* 3 Tom. 8. Berlin, chez George
Digitized byVjOOQlC
Histor. Aug. Scriptt. 386
Horatius.
Jacques Decker 1785. T. I. XXXH,
36Ö S. u. 1 ung. ßl. T. II. 365 S.
u. 1 ung. Bl. Errata. T. III. 375 S.
u. 2 ung.. Ell. Regst. 2 ^f
Bessere üebertragung als die vorige.
Nouv. ödit. revue et corrigee
*avec une notice sur la vie du tra-
ducteur ipar Ant, Alex» Barbier,)
3 Tom. 12. Paris, de Pimprimerie
bibliographique 1806., 9 fr.
Erläuterung sschriften .
{DodweU, H.) praelecttones academlcae
iD schola «historices Caindeniana. Cum
appendice. 8. Oxon., e theatro Sliel-
doD. 1692. 16 ung. Ell. Vorst., 782
S. u. 1 ung» Bl. Errata. (Weigel m
L.l*^16^{.)
iEntb. Eiusd, praelectio iuauguralis
de hestor. Graec. antiqult. p. 1 — 31;
praellctt. de VI bist. Aug. scripU. p. 32
— 161 ; praelectt. XTX ad Sparliani Ha-
drianum p. 153 — 649; Appendix p. 651
— 782. — (lu Götling. u. WoUenb.)
Donati, Marcelli, scholia s. dihicidatio-
nes in bist. Ang. scripiores — inter
ejusd, scbolia in plerosque hist. rora.
scriptt. 4. Veronae 1656. Abgedruckt
auch in Gruteri thesaur» crit. 8. Frcf.
1612. T. VI.
Heyne, Chr, Gottl,^ ceasura sex scriptt.
bist. J^ugustae, Fol. Goiting. '1803.
u. wiederäbgedr. in s. Opusc «cadem.
T. VI p. 52 sq.
'Lupani\ Vincent,, annotatt. in Spar-
üau., Gapitolin. etc. 8. Paris., Weehel
1560. (Weigel in L..18}^-(.)
Mascoi^iiy Godofr,j oratio de usii et prae-
slantiä bist. Aug, in jure civili. 4.
Harderovici 1731. Wiederabgedr. in
ejusd. J^^u&c. inrid, et pbilol. Cura
Puttniauüi. 8. Lips. 1776. p. 327 sq.
Molleri, D. C, dispntatt. de Ael. Spar-
tiano, Ael. Lamprtdio, de Jul. G'^pi-
toliuo, de Trebellio Pollioue, de Flav.
Vopisco , de Volcatio Gallico. 4. Alt-
dorf., lit. Meyeri 1687 — 90. 6 Progr.
de Moulines, Gu», Memoires sur les
^crivatns de Thistoire Angusie — in
Mein, de Tacad. de Berlin 1750
p. 554 sq.
Müller, Ch^ jP., programmata II de ve-
stjgiis linguae bebr. in scriptt. bist.
Aug. 4. Gerae 1774 — 75.
Musgrapcy GuiL , Geta Britanniens. 8.
Iscae Duuinonior. 1716. s, oben J,
Capitolinas,
Observationes in bistor. Aag. scriptores
VI — in Obss. rai^c. T. IV P. 2.
p. 220 — 251.
HOMERISTAE LATINI.
Homeristae latini eorumqne fragmen-
ta — in W^ernsdorf. poet. lat. mi-
nor. T. IV p. 567 — 597 und T. V.
P. 3. p.* 1484 s«i.
JÜL. HONORIUS*
Jul, Honorii Oratorii excerpta cos-
■ mograpbiae — an Gronov's Ausg.
des Pomp. Mela. 8. Lugd. Bat.
1722. p. 685 — 702.
Q. HORATIUS FLACCÜS *).
Q. Horatii Flacci opera« Fol. min. s.
1. et a. röm. — 147 BIl. mit 26
Zeilen. Ohne Sign., Cust. und
BUzahl. ^
Beginnt Bl. 1 a :
QVINTl ORATII FLACCI GAR
MINVM LIBER PRIMVS.
EGOENAS ATAVIS EDITE
REGIBVS
Zu Ende des Carmen secnl. Bl. 74 b
steben diese 5 Zeilen :
F I N I S
Hoc quicunqj dedit Venufini Carmen
Horatii :
Et ftndio formis correctnm effiuxtt
in ifiis
Viuat & aeterno Tic nomine faecnla
uincat
Omnia : ceu nunquam nameris abole-
bitur auctor.
Dann folgen die Episiolae, welcbe
auf Bl. 104 a scUliesaen: FINIS. Bl. I05a
♦) Von den Ai^sgg. des H. sind meh-
rere Verzeicbnisse erscbienen : Catalogus
Editt. Q. Hör. Fl. ab anno 1476 ad ann.
1739 quae in bibl. Jac. Dougbs asser-
vantur. 4* Lond. 1739. — Bibliotbeca
Horatiana s. Syllabus edd. Q. Hör, Fl.,
interpretationum, versionum ab anno 1470
ad ann. 1770. 8. Lips. 1775. Der Verf.
ds. letztern Verz. ist J. W. Nenbans,
welcber ausser s. eignen Sammlaug t.
Ausgg. des H., die in die Leipz. Ratbs-
Bibl. zu 270 */ gekauft wurden, aucb
das Verzcbn. der Horaziscben Bibl. des
Grafen von Solms benutzte. In vielen
.Ausgg. stehen Verzchn, z. B. von Jaui,
Pretssy Mitscberlich^ der Bipontina (bes.
in d. heuesteu Ausg. 1828). Sie eutbal-
ten viele Irrtliüiuer. Keins derselben ist
bier zum Grunde gelegt.
Digitized by
Google
Horatius.
387
Horatius.
heg, d. Ars poetica, auf 10 ßll. Darauf
die Satiren auf 42 Bll./ die auf Bl.l47a
scblleäsen : ,
Vc nihil omnino gustaremus, uelot illia
Ganidia alJOLalfeU peior lerpciDtibus aphri».
FllNIS.
Die Typen siud römisch u. etwas
unförmlich, u. bes. kenotlich an der
Forijn des e^and am Semikolon. Der
wahre Drucker ist noch nicht ausgemit-
teh; nach Maiitaire wäre es ,Aut. Zaro«
tus zu Mailand, nach Gesuer haJben diö
Typen Aehnlichkeit mit denen Jenson's«
AHein Saqtander Diciion. T. III p« 38
vergleicht siö mit denen des vpn Hail-
Brunn zu Venedig gedruckten . Floius.
Die Ausg. des Horat. erschien ^zyirischen
1470-73.
Vielleicht erste Ausgabe, ^höchst sel-
ten u. aus e. vprzügU Hdschr. abgedr.
— JtucL'Fr. : 17 L, 6 Sh. 6 d. As-
kew; 31 L. 10 Sh. Pinelli (zu Ende
war e. Bl. bandschrfil. ergänzt) u. wahr-
schein], dasselbe £x. in Hibbert's Auct.
38 L. 10 Sh.
Horatii opera. Fbl. s. 1. et a. ' röm,
124 BIL (das 100«te weiss) mit 33
(nach Dibdin mit 35) auslaufenden
Zeilen auf der vollen Seite. Ohne
Sign.> Cust. u. Bllzahl.
Beginnt Bl. 1 a :
Quinti Horatii Flacci Venufini Gar*
minum Über
primns ad Mecoenatem.
Schhesst Bl. 123 b unter den Episteln
mit 7 Versen, deren erster:
X fatales grate mimeras. ignoicis ami*
eis etc.
Darunter-: FINIS.
Nach Fea Proleg. p. XL. (p. XLIX
sq. Ed. Bothe) wurde diese Atisg. von
Lignamine gedruckt u. ist d. Princeps.
Dibdin setzt, sie jedoch weit später uiid
nach der Ausg. Ferrara 1474-. JNacij
Haulhal s. Jahu»s Jahrb. 1830. Bd. '5
Heft 4 S.-462 not. sind die Typen von
denen des Lignamine verschieden, . Sie
sind vielmehr denen zu Mailand n^A
1472 ^75 gebrauchten ähnlich. ^VifeU.
von Ant. Zarotus gedruckt. "
Aucti-Pr,: 758 ii* F. DidotJ tu
37 L.'ie Sh. wiiiei. ' ; ' ;: '^
Horatii opuscula. Fol. s. I. et a. (Ro^
mae, J. rt. cle Lignamine.) ; o '
Von dieser Ansg» keä^t man noctt*
i^ Exemplar 1 Dass sie a2>er wiWtUeb
von L» gedruckt wuvaet gellt aus ^o4m
Briefe dessel^eii vor Ga^aUa^A . pOBgie
liagua 1472^ bervor, in welchei^^ eri^gty
ausser QuintiliftD^ Sneton u. A* acko
Hoiatü opo&cala^gedriicLt.
— opera. 4maj. Mediolani, Änt. Za-
rotus 1474. 16 Mart. — Acronis in
Horatii opera > expositio. 4 mai;
Ibid., id. 1474 idi. Sextilibus. T. L
124 BIL (das 59ste ist weiss) mit
34 Zeilen u. T. IL 148 BIL (das er-
ste weiss) mit 33 Zeilen.
Der erste Theil beg. Bi. la:
QuINTI Horatii Flacci Veuusini Carrai
num {sie) Über primus ad Mecoeniiiem
Der zweite Theil beginnt Bl. 2a:.
Acronis Commeniatoris .EgregH la
Quinti Horatii
Flacci Venufmi Opera Expofhio, la-
cipit
Schliesst auf der Rückseite des vorletz-
ten Blattes; letzte Zeilen : . 1
in cunctis partibus : quas non attulit
FIINIS.
Auf der Stirnseite des letzten Blattes
die 3zeilige Schlussscbrift.
Erste datirteAusg. n, höchst selten.
Stimmt im Texte mit der Princeps über-
eiu. Einige Irrthümer sind eingebes»ert.
D, comm^. des A. in H. Epist. ist hier zuerst
fedruckt. Zuweilen findet man den 2ten
'heil einzeln. XlfaWoIfenb. ist nur dieser
2te Theil.)
Adct.-Fr,: 880 livre* Brienjie?
12 L. 12 Sh. Pinelli (d. erste Theil)
u. IL. 18 Sh. (Acro besonders) daselbst >
u. 18 L. 18 Sh. VVillet.
— opera. 4. Neappli , Amaldus 46
Bruxella 1474. 15 Noybr. ^ '
Beginnt: Qninti Oratii f'lacci über pri-
mns icipit metrato Afclefriadzs pragraa«
tice monocolos. Zu Ende der Oden die
Schluss&chr. : Finis. Completum eft Opas
Oratii in odis per Ainaldum de ßri|-
xella Neapoli etc. Dann beginnen di«
Briefe: Quindi {sie) Oratii flacci >Epla-
TU liber primus» Dann folgt d, arspoe-^
tica: Quinti Oratii Flacci poelria } dar-
auf die Sefmonps,
Eine weitere Schlusssclir. als unter
den Oden findet sich nicht. S. Giosti-
niani p. 4^ sq. — Aieuss<'rsl selten.
— opera. FoL Mediolani, apiid PhiL
de Lavagffltia 14^6. die 16 Febr.
124 Bll. !mit 34 Zeilen. M. Sign.^
welche aber tief unten steht.
l^^^i^ut Bl. 1 a X
, QVINTI HQRATII FLACCI
• VfiNVSINl CARMINVM LIBEß '
PfilMVS AD MEpOENATEM.
»chiiesst BL 124 a mit der 42eiligeB
SchluÄSSchr»! '^ , •
Schöner Rachdr., der Ausg. M^^diöL'
1474 u. ist sollen. ^w<?/»-Pr.:l!26Hvre»
13 solsöaignat^ f 50 livrea la ValU^reJ
6 L. 7Sh.-6d».HibbcrU
jitizedby Google
Horatius.
388 ' '
Horatius.
— opera. Fol. Mediolani, Phü. de
Lauagnia 1477. S cal. Maji. 118
ung. Bll. mit 35 Zeilen* Sign. A—I,
k; L— O.
Beginnr BI. 1 a:
OVINTI HORATII FLACCI VENV-
SINI /
CARMINVlVI LIBER PRIMVS AD
ME-
COENATEM
Schllesst anf der Rückseite des letzten
^ Blattes.
Sehr incorreqt «. wahrschl. Abdr.,
der vorigen. (In Göttinnen.)
-— opera. Fol. *rarvisii, Herrn. Levi-
lapis (LichtensteinX 4477.
Paözer T. III p. 35 No. 19. be-
zweifelte diese Ausgabe, nahm aber T.
N XI p. 388 Wtö. 19 «eine Meiiiung zu-
rück, üebrigens^ icennt man noch' kein
Exemplar.
-^ opera. Fol. min. Venet., Condam
Petri;1478. 15 Sept.— 118 ung.
Bll. mit B6 Zeilen. Sign. A — P.
' Beginnt Bl. 2 a ( das erste ist weiss)
mit Sigu.^ A z :
QVINTI HORATH FLACCI
Letzte Zdlc derselben Seite :
Permixtos fonitus : bellaqj mafribas
jSchliessIv auf der Stirnseite des letzten
. 5Ö/. mit '9 Zeilen Text. Letzte Zeile :
Rideai: & pulfet lafciua decentins aetas
FINIS.
Darnnter die Schlussscbr. in 3 Zeilen
n. drturt das Lagen register. Die Rucks,
des letzten Bl. ist weiss.
Der Text weicht " häufig von dem
der fi-ühern ab. Wahrschl. aus e. Mscr.*
verbessert. Schön u.. seilen, aber sehr
Tncörrect, — (In Göttingen u. Wolfeub.)
,j4uct,'Pr,: 120 livres la Valli^re;
i L. Pinellij 75 fl. Meerman; 10 L.
Hibbert (e. s. schön. Ex.)
Man findet auch e. Ausg« Fol. Ibid.,
id. 1477. 15 Sept. mit Sign. Az — P3.
angeg4:ben. So Bninet li. der Hibbert-
sehe Ca^alog.
— ■— Fol. Ibid., id. 1479. l8,Sej^6
118 ung. Bll. (das erste weiss). Sign.
A — p. ;
Abdr. der vorigen , aber wirllic^^
e. neuer Druck. Manctie Druckfehler^
8Hid eingebessert , . dagegen andere neue
hinzugekommen. ZnwI. weicht sijs abeir
auch im Texte von der vorigen ab«
uiuct, - P/-.4 27 fir. fiui^er.
— opera cum commentariis Acronis
per Lodov. de Strazarolis röco-
gnitis, praecedente Porphyrionis in
Horatii opera commeatario por
Kaph. Rektum castigato. Fol. s. I.
et a.
Auf der Rückseite des ersten Blat-
tei* e. Brief von Rnpli. Regins an Aloy-
sius Maurocenus Patrilius Venetus- da-
tirt Patavii idib. Aug. 1481. Auf d^em
2ten Bl. heg. Porpbyrio's Commentar,
w'elcher auf der Rucks, des SOsten ßl.
schliesst. Auf Bl. 61 e'. Brief Lodov. de
StrazaroTis air den Bischof Angel. Pha-
scolus. BI. 52 beg. Acronis expnüitto n.
auf dem 53sten die Oden des Hör. Um
den Text des H. steht A^*'<^°i^ com in.
Zu Ende des Werkes: TeXoQ* Quinti
Hoatii (^/c) Flacci omnium operum cum
Acronis Differtirrtmi commtfntatoris ex-
pofiiione. Dann das Lagenregrster.
Maillaire T. I, p. 419 hat ans dem
Datum pnter Regius Briefe geschlossen,
diese Ausg. sei zu Padua gedruckt. Al-
lein nach Mor'lti ist es e. Veneli;in.
Druck. S. Catal. Pinelli T. II p. 325
Nro. 4570. Vergl. auch Gemeineres
ISachrichten von d. in d. Regensburg.
Bibl.'befindl. Büchern S. 222. — Diese
Ausg. euth. zuerst die beiden Comn\en-
tatoren vollständtg. Proph^rio ist aus
1 Göd. V. R. Regius verbess., Acro aber
von Lud. de Strazarolis aus mehreren
Hdschr.
Aüct^Pr. : t'L. 4 SH. 6 d. Pinelli.
-« Opiera ^t in ea ' Chrp. Landini in-
terpretationes. Fol. Florent. , per
Ant. Miscominum 1482 Monis Au-
^usti. 6 Bll. Vorst., 265 gez. Bll.
u. 1 Öl. Druckfehlerverzch. mit 46
Zeilen.
Neue, werthvbtle Recens. Der Com-
menlar, welcher hier zuerst erscheint,
ist schätzbar. — Vor dem Werke steht
die berühmte" Ode des Ange'us Polilia-
nus an Horatius^. Vatcs threicioblandior
Orpheo etc.
Auct,-Pr^, : 19 livres 13sol8 Gaig-
nft; 60-Jiyres 1 sol la.Valli^re; 12 li-
vres Brieune ; 6 L. 10 S^, Pinelli (sehr
schgn* Ex.) -jT- Ein Ex. auf Perg. ist
z'W'Bfetfheim. S. Beloe's Anecdotes T.III
l>,^333. ■ ■ - ^ . ■ ^'\ , V
T*: '^ Fol. Veaet.t per Joan. de For-
< livio «t socios 1433^ die 17 Maii. .
i ' Nachdr. der vorig. Ansg^ (In- Wol-
£Bnb<^)<- Eine Venet; 1482, welche Oa-
mont IKct. bfbl. p. 3$8 <)» Hirsthio^
Bescfarbg. vonBibU ThK S S« 316 an«
Digitized by
Google
Horatius.
389
Horatius.
geben, ist wahrscbl. nur Verweehsluog
mit dieser.
-y — Fol. Ibid. , per Reynal^'um de
Novimagio 1483. die 6 Septbr.
, 159 ßU.
Ebenf. Nachdr. der Ausg. von 1482.—
j4uct.~Pn: iL. 1 Sb. Pioelli. — Eine
Ausgabe c. not. varior. (!) Fol. Ven^t.,
Jo. Grjph 1484, welche Douglas u, der
Catal. bibl. Hutsian. erwähnen , ist 'si-
cher nicht vorbandea und um ein
Jahrb. später zu setzen.
— opera cum commentariis Acronis
et Por'phyrionis. Fol. Mediolani,
per Anthonium Zarothum 1485.
Vergl. die Note zur folgenden
Ausg., sowie Guillon in d. £ibliogr.
de la France 1820 p. 349.
Fol. Mediolani , in off. Antonii
Zarotti impendio Alexandri Minu-
tiani i486 quinto Idiis Martias;
]S«ue Rf>cognitiou des Textes nach
einer alten Hdschr. von Alex. Minutia-
ims. In dem Briefe an Barth. Ghalcus
sagt M. , als das Werk vollendet gewe-
6ßn, sei ihm eine alte Hdschr. des Por-
phyrio zu Händen gekommen. Er habe
nun das Werk von neuem bearbeitet u.
auf seine Kosten Umdrucken lassen. Die
vorige Ausg. könnte daher dicrgenannte
sein, von welcher sich wahrscbl. wenige
Exx. erhalten haben werden. — In die-
aer schälzbaren Ausg., welche 'manches
gute Eigenlbumliclie bat, ist auch Acro-
uis coinm. aus e. Hdschr. verbessert. —
(In (»öltingen). — Eine Ausg. MedioK,
A. Zarotus 1487 ist sehr verdächtig.
— Opera cum comment. Chr. Lan*
dinj. Fol. Venet. , per Bernardin.
de Tridino ex Monteferrato i486
pridie idus Martias.
lucorrecter Nachdruck der Floreot»
1482. . ^
Fol. Venet., per Jo. de Foro-
liuio et socios 1490.
Ebenf. Nachdr, von Landin's Ausg.
— O^era cum commentariis Acronis,
Porphyrionis et Landini. Fol. Ve-
net., Georg. Arjrivabene 4490 pri-
die Non. Februa. — 4 ung. Bll.
Vorst. {das erste wss.) und 253 Bll.
u. 1 wss.
Neue Recens. des Textes n. d. a1t.Coni-
mentare von Jo. Frc. Philoruusus aus
Pesaro. (In Wolfenbüttel.)
— opera cum commentario Ghrp.
Landini. Fol Verlöt. , per Bernar-
diuum de Tridino 1491.
- opera cum comm. Ant. Manci-
nelli, Acronis, Porphyrionis et Chrp.
Landini. Fol. Venet., Phil. Pinziiis
1492 pridie cal. Mart. 6 ung. Bll.
Vorst. u. 291 Bll.
Der Text hat Eigenthümlicbes. IVlan*
cinellus Commeotar zeugt von grosser
Beleseoheit. ' Er hat die alten Scholia-
sten u. Landinus benutzt, u. manches kür-
zer u. besser wiedergegeben. . '
Fol. Venet., per Petrum Joan,
de Qiiarengis 1492.
Nachdr. der vorigen.
— opera. 4. Ups., per Martin. Her-
bipolenseni 1492,
S. Leicli Annal. ty'pogr. Lips. p. 65
u. Panzer T. 1 p.477. Erste in Deutsch-
land erschienene Ausg. , welche noch
'von keinem Critiker benutzt ist. Scy-
bold . hat von ders. in 2 Progr. Nacji-
rieht gegeben. Die Bücher ersch. wahr-
scbl. einzeln , jedes • bat e. besondere
Aufschrift. In der Lpzger Univers, Bibl,
sind die Oden u. Epoden , in Wolfen-
büttel das Carmen seculare u. die Briefe, I
beide letztere ohne Ort u. Jahr, Der
Herausgeber war Joan. Gubitensis.
— opera cum quattuor commentariis.
Fol. Venet., Bonetus Locatellus 1494.
pridie Idus Martias. 2 ung. u. 258
Bll. u. 4 ung. Bll. Ind.
Incorr. !Nachdr. der Ausg. von 14921.
(In Göttiogen.)
— — Fol. Venet., per Pinzium 1495.'
die 5 Febr. 266 gez. u. 3 ung. Bll. '
». -Sign, a — z,-&, ?, R, A — G.
In der Jahreszahl ist XG ausgelas-
seo. (In Göltingen.)
Fol. Venet. , s. typogr. nom.
1495. die 16 Febr. 2 ung. ßlL,
^ 258 gez. u. 4 ung. Bll.
Auf dem letzten Bl. steht das Druk-
kerzeicben des Benedi eins Fontana. (In
Göttingen). — Eine Venet. 1497 ist
nicht hinlänglich verbürgt.
Horatii Flacci Uenufini. Poete lirici
opera cü quibusdam Annotatiöib'
imaginibusq, pulcherrimis aptisqj
■ ad Odarü concetus i sentetias. Fol.
In urbe Argentina , opera et im-
pensis Jöh. Reinhard! cognomento
Gürninger 1498. 4 idus Marcii.
M. Holzschn. 6 ung. Bll. Vorst.,
207 gez. Bll. u. 1 wss., u. 6img.Bll.
Regst. ( Weigel in L. .15 */.)
Die Ausg. von Landinus liegt zum
Grande ; der Text ist jedoch ans (wahr-
fcbl. deutsch.) Hdscbr. zuwl. gut ge-
Digitized by
Google
Horatius.
390
Horatius,
ändert , Hat aber anch manche Vcrd^b-
nisse. per Herausgeber dieser sebr in-
correct .gedr. Ausg. ist Jac. Locher. In
Deutschland körnmt diese Ausg. häufig
vor, in England ist sie bes. der Holz-
scbo. wegen geschätzt u. gesucht. (In
Göttingen u. ^yolfenb.)
Auct,-Fr[: 20 livres la Valliferc;
3 L. 10 Sh. Hibbert.
— opera cum comm. Acronis , Por- .
phyrionis, Ant. Mancinelli_ et Ghrp.
Landini. Fol. Venet., per Simonem
Ticinensem cognomento Bibilacqua
1498.
Horatius cum quatuor commentariis.
Fol. Venet. , s. typogr. nom. 1498.
die IS Julii.
Horatius t;um quatuor commentariis
(Anton. Mancm. et insuper Acronis
Porphyvionis et Landini.) Fol. Ve-
net. per Job. Aluysium de Varisio
1498 die 23 Julii. 2 ung. Bll.,
•258 gex. u. 3 ung. Bll. (Weigel in
L. 7*-f.)
— libri IV Carminum. 4. Lips., per
Jacl Thanner die 7 Jul. 149«. —
Carmen Epodon. 4. Ibid., id. 1498.
— Carmen seculare. 4. Ibid., id.
X 1498. 3 Aug. — Epistolarum Li-
ber. 4. Ibid., id. (1498.) — Sermo-
num s. satyrarum opus. 4. Ibid., id.
s. a. — Poetica ad Pis^nes. 4.
Ibid., id. s. a. —
Der Herausgeber ist J. Honorius
Crlspns Cabiteosis. (In Güttingen sind,
die Epist. u. d. Poetica , in Wolfcnbüi-
tel die Cpidtoiae.)
— opera c. quatuor commentariis
(Acronis , Porphyrionis, Landini' et
Mancinelli) *Fol. Venetiis, sftmtu
,Jo. de Tridino die 4 Novbr. 1499.
Horatius. 8. Venet. , apud Aldum
Romanum mense Maio 1501. 143
ung. Bll. u. 1 wss. Bl.
fieue Recens. nach Handschriften.
Enth. manches Eigeuthümliche u. Gute.
Uebrigens eoth. diese Ausg. nur den
Text 5 Aldus Abhdig. über d. metra des
Horatius findet sich hier noch nicht«
• Höchst sehne Ausgabe. Auct»^Pr, :
2 L. 6 Sh. Askew; 4 L. 6 Sh. 6 d.
Piuelli; 7 L. 12 Sh. *6 d. Heath ;
20 fl. 50 c. Meerinan; 8 I^. 8 Sh. Hib-
bert (p. sehr schön. Ex.)
Man kennt mehrere Exx. anf Per-'
gament : in d. Bibl. zu Oeru u. in M*ün-
chen ; in d. B'ibl. des Königs v. Engld.
(brilt. Museum), Lord Spencer $ in der
königl. Bibl. zu Parts (1 Ex., nicht 2,
wie Renouard Annal. T. I p. 66 be-
hauptete, 8. Vanpraet T. VI p* 85 und
Reuouard T. U p. 429)5 Herzog von
Gassauo, in der MagltabeccH. zu Florenz,
in d. Bibl. zu Modena , Hr. Riccardi n.
Marquis Trivu^^io in Mailand. — Lord
Spencer hat s. Ex. mit 1200 fr. zu Pa-
ris gekauft.
Horatius. s. 1. et a.
Nachdr. der vorig. Aldine von Gre-
gor, de Gregoriis zu Venedig 1501 od.
1502 gedruckt. Man kennt sie au zwei -
Druckfehlern in Aldus Briefe. In der
2ten Zeile näml. steht Imprissis st. Im.-
pressis , in der Bleu aggrssi st. ag^ressi.
In einigen Exx. finden' sich jedoch die
Fehler f'ingebessert. S. Renouard An-
nal. T. II p. 298. Ed. II.
Horatius ita emendatus : ut eius in-
terpretes non multum desideres
Lector candidifrimc (j/c) Fol. {Zu
Ende) Mediolani , apud Alex. Mi-
nutianum 1502 pri die caLDecembr^
102 ung. Bll. Sign, a — i u. A— H.
(In Göttingen.)
c. comm. Ant. Mancinelli et
Ascensii. 2 Vol. Jn nobilissimo parr-
hisiorü gymnasio 1503. 102 Bll.
(das letzte weiss) u. 136 Bll.
Def erste Theil ist 15 C^l. Jul.»
der zweite ad 5 Caleodas Septbr. datirt.
Erste Ausg. von Ascebsius. Im Texte
folgt aie frühern Ausgg. (In Wolfenb.)
Horatius. 8. Florent, impensa Phi-
lippi (Juntae) 1503. 5 nonas Octo-
bris. 153 Bll.
Höchst seitue erste Juutine von Bc-
nedictus Philologus besorgt. Giebtgtöss-
tentheils den Text der Aldine wieder.
Gorrect gedr. Auct^-Vr, : 36 fr. im J.iStl*
Eine Ausg. : cum notis Tib. Gl.
Donati. Fol. Argeulorati 1503 ist sehr
verdäcbtig.
— opera. 8. Paris., in aedibus Ascen-
siani^ ad tertium Idus Januar. 1505.
S. Panzer VII. p. 512 Nro. 105.
cum notis Ascensii. 4. Paris,
1506.
cum quatuor comraent. Por-
phyrionis, Acronis, Landini, Manci-
nelli. Fol. Mediolani permagistrum
Leonardum Pachel 1508 die .^3 Aug.
5 ung. Bll. Vorst. u. 1 weiss und
258 Bll. Sign, aa, a — z, &, o, R,
A — P. ^
Q. Horatii Flacci poettiata in qiiibus
mult » correctä sifnt k, institutiones
suis locis positae comment «riorum
quodammodo uice funs^untur. Vn-
deuiginti metrorum gencra et quae
Digitized by
Google
Horatius.
391
Horatius.
nam sint 8c e quibu^ codstent pe-
dibus et ante uolumen simul ha-
bentur et intus in uolumine suis
locis. Adnotationes nonnuUae in
toto opere, in qnibus uel aliquid
mutandum ostenditur vel cur mu-
tatum sit ratio redditur. 8. Vene-
tiis, «pud Aldum mense Martio
1509. 23 ung. u. 1 wss. Bl., SlO S.
u. 1 wss. Bl.
Der Text hat eiuige Verbesserun-
gen erballen, im we«eull. aber ist sie
Nacbdr. der vorigeo Aldine ▼. 150t ii.
beinahe eben so selten. — Aldus Ab-
handlung über die Metra des H. er-
scheint hrcr zuerst. — u4uct,^Pr,: 1 L.
5 Sh. Pinelli; 17 fr. Crevenna; 2 L.
■4 Sh. Hibbert.
Ein schönes Ex. auf Perg. besitzt
Lord Spencer.
— opera cum quatuor commentariis
et figuris nuper additis. Fol. Vene-
tiis, per l'hilippum Pinziam 1509
die 16 Maii.
— ! (derselbe ,TiteV wie Aldine- 1509,
nur dass in der zweiten Zeile vor
correcta-nuperrime st^ht) 8. s. 1.
et typogr. nom. 1511 die 26 Fe^
bruar. 24 ung. Bll. Vorst (die 2
letztön weiss) u. 310 S. u. 1 wss. Bl.
•Bl. 1 a' der Titel, darunter die roth
gedr. Lilie. Dhuu folgt die^ Vorr. etc.
des Aldus, darauf der Text. In der
Bezifferung der Seiten finden sich viele
Irrthümer. Zu Ende auf der Rucks.
des letzten Blattes nach der 15ten Zeile
»teht: FINIS. Darunter:
Exactum Anno do miui milelimo
quingente
fimo uudeciino. Die jiero. XXVI,
Febroarij.
Hüchsjt sehner , aber sehr inoorrec-
ter Nachdr. der Aldine. Man legt ge-
wöhnlich ihre Besorgung Sim. Garpen-
tarius bei. Dass der Text aber aus
Hdschr.vTcrbessert sei,' ist e. Irrthum.
— opera cum Mancinelli et Jod. Ba-
dii Ascensii commentariis. Fol«
Venundantur Parrhisiis — ab Joan.
Parvo, Dionysio Roce et ipso A-
^scensio 1511. ad 5 Idus Octbr.
Zu Ende der Oden steht das Da-
tum ad nonas Septbr.; zn Ende der Ars
poetica ad Kai. Octbr., u. ganz am Ende
das beim Titel angegebene Datum,
Horatius cum quattuoi; coipmentariis
videlicet Porfirio, Acrone, Landino,
Mancinello. Fol. Mediolani per
Ludov. de Bebulco 1512 die 26
Augusti.
S. iocorrect gedruckt.
— poemata nuper quam accuratissime
c^stigata etc. 8. Florentiae , im-
pensa Philippi Jutttae 1514 mense
^ Februario. 20 Bll. Vorst. , die 12
ersten sind unbezeichnet, die 8
andern mit 1 ~ 8 , dann der Text
von 9 — 165 bezeichnet. Darauf 1
Bl. mit d. Lilie.
Zweite Juutiue , ebenf. von Bene-
dictus Philologus Flor, besorgt u. uach
der' Aldine verbessert.
' — opera cum quatuor commentariis.
Fol. Venet. , Augustin. de Zannis
1514'. die, 15 m6nsis Octobris.
— opera cum commentariis. Fd.
Parrhis., Ascensiusl516.
D litte An&g. von Ascensius. ^
Eine Ausg. c. not, Petr. Pagani.
Fol. Venet. 1516 scheint verdächtig.
— poeixiata nuperq*, accuratissime
castigata & in quibus multa sunt
addita ad eorum declarationem spe-
ctantia. Eiusdem omniä inetrorum
genera quae sint etc. — ante et in-
tus suis in locis adposita etc. Ad-
notationes aliquot Matthaei Bonü-
nis. 8. Lugd. , sumptibus Bartholo-
mei Trot 1518 mense Augusto. >
Nach der Ausg. von 1511 und der
Juntine v. 1514. S. Henouard Aanales
des Aide T. U p. 313. Ed. II, ^
— poemata nuper quam diligentis-
sime röcognita. 8. Florenliac, per
haeredes Phil. Juntae 1519- 176 Bll.
Man kennt zwei Ausgg. mit diesem
Datum. Man macht jedoch keinen Un-
terschied unter ihnen. S. Baudini Annale«
T. IL p. 149.— AacU-Pr.: 18 Sh. Pi-
nelli $ 10 fl. 50 c. Meerman,
— opera cum quatuor commentariis
Acronis, Porphyrionis,^ Ant. Manci-
nelli, Jod. Badii Ascensii accurate
repositis. Cumque adnotationibus
Matthaei Bonfinis : et Aldi Manutii
Komani a (Benedicto) Philologo re-
cognitis : suisque locis insertis et
ad finem ex integro restitutis. Fol.Pa-
ris.y Ascensius 1519* ad 4 Cal. Octbr.
6 ung. u. 2ö8 gez. Bll.
Vierte u. beste Ausg, von Ascen-
sius. Sie hat Eigenthümliches und ist
aus Aldus u. Boufinis Ausgg. geändert»
(In Güttingen.)
Q. Horatii Flacci Poemata omäia.
Centimetrum Marij Seruij. Anno-
tation es Aldi Manutij Komani in
Horatiüm. Ratio mensuum, quibus
Odae eiusdem Poetae tenentur eo-
dem AldQ authore. Nicolai Peroti
DiQitized byCjOOQlC •
Horatius.
39:2
Horatius.
libellus eiusdem argumenti. 8. Ve-
net., in aedibus Aldi et Ändreae
soceri 1519 mense Novbr. 7 ung.
u. 1 wss. Bl. , 189 Bll. , 1 Bl. mit
Schlussschr., 1 wss. u. 1 Bl. mit
dem Anker.
Der Text Ist tod FrcAsnlauns ans
Hdscbr. geändert. Andr. Naugerlns .war
ihm dabei bebülfUch. Gorrect, aber doch
sind die 2 ersten Verse der 6teii Ode
des, 2tea Buches ansgelassen. Diese
Ausg; wurde yon vielen späteru Heraus-
gebern zum Grunde gelegt. Auct.-Pr, X
15 fr. Crevenoa; 43 fr. Larcher) 72 fr.
•alle Silvestre im J. l8tl.
Mau kennt Exz. auif gr. Pap., eins
ist IQ der kqnigl. Bibl. zn Paris , ein
anderes, im brit. Museum. Ein Ex. auf
Perg. besitzt Lord Spencer.
Horatius cum commentariis. Fol. Ve-
net. , per Gull, de Fontaneto de
Monteferrato 1520. 7 April.
— (derselbe Titel wie Aldine 1519)
F. Basil.yvin a6dd. Andn Gratandri
mense Decbr. 1520*
— opera. . 24. Venetiis, per Paganinum
de Pagan. 1521.
Eüchst seltne Ausg. mit ganz ei-
genihl. Typen gedruckt u. deshalb ge-
sucht. S. Eenouard Catal. T. JI. p.255.
■^ poemata omnin, studio ac diligen-
tia Henr. Glareani recognita, eius-
dem Annotationibus illustrata : qui-
bus et permulta authoris loca hac-
tenus depravata et commentario-
rum infiniti error es vel injuria
temporis, vel librariorumindiligen-
tia aut sciolorum impostura admissi
aut etiam comm^ntatorum oscitan-
tia non animadversi exacto restitu-
untur iudixiio. Adjecta sunt prae-
terea ubique argumenta et carmi-
num rationes. Ad haec alia non-
nulla ipsi authori non parum lucis
adferentia. 8. ' Friburgi Brisgoiae
. 1523.
Text nach der Aldine ▼• 1519 mit
einigen kühnen Aeuderungen.
Horatius, Juvenalis et Persius. 8. Ba-
sil. , in aedibus Valentini Curionis
1524. 10 Cal. Aug. , Sign, a — z u.
A - K.
Die Juntine liegt zum Grunde. Der
Heransgeber Mich. Bentinns benutzte e.
alteHdschr. v. To. Sicbardus, aus welcher
das Leben des Horatius abgedruckt ist.
Sehr correct. ,
Eine Ausg. 8i Flor., haer. Philr
Jantae 1526 existirt nicht.
— opera cum, commentariis Acronis
grammatici haudquaqnam vulgaris
nuper quam accuratis^ime castigati
Äeditique ac amplissimo indice il-
lustrati. 8. Basil., apud Valent. Cu-
rionem Galen ais Aprilibus 1527.
751 S., 9 ßll. Ind. und 1 Bl. mit
Schlussschr.
" Der Text der vor. Ausg. ist hier
wiederhohlt, aber der Gommeniar des
Acro ist verbessert.
— poemata omniä. Gentimetrum Ma-
rl) Servij. Annotationes Aldi Ma-
nutij Komani in Horatium. Ratio
mensuum, qiiibus Odae eiusdem
Poötae tenentur eodem Aldo au-
thore. Nicolai Peröti libellus eius-^
dem argumenti. 8. Venetiis, Aldus
et Andr. soc. m. Sept. 1527. 8 ung.
Bll. Vorst. (das letzte weiss) u. 192
Bll. (das drittletzte Bl. entb. die
Schlussschr.^ das vorletzte ist weiss
u. das letzte d. Anker.)
So treu abgedr. nach der vorigen
Aldine 1519) dass sogar die dort fehlet^-
den Verse auch hier übergangen sind.
(In Geöltingen.)
— opera cum quatuor commentariis
• Acronis, Porphyrionis, Anton. Man-
cinelli. Jodoci Badii Ascensii ac-
curate repositis cumque adnotatio-
nibus Matth. Bonfinis et Aldi Ma-
nutii a Philologo recognitis: suis-
que locis insertis et ad finem ex
integro restitutis. Praemisso am-
plissimo in Universum opus indice.
Fol. Venundantur Parrisiis apud
Joannem Parvum, Ambrosium Gy-
rault et Petrum Gaudoul (zu Ende:
Petrus Gromorsus exe. 1528) 6 ung.
u. ^60 gez. ßll.^
Nach der Ascens. 1519.'
-r- opera cum annotatiunbulis in mar-
gine adjectis et Nie Perotti deme-
tris Odarum Horatii libello. 8. Pa-
ris., Sim. Golinaeus 1528 m. Octbr.
WahrschU nach der Aldine» Cor-
rect u. in Frankreich gesucht.
— Opera cum quatuor commentariis
Acronis, Porphyrionis, Ant. Manci-
nelli, Jod. Badii. Gumque adnotatt.
Matth. Bonßnis et Aldi Manutii a
Philologo recognitis sftisque locis
insertis -et ad finem ex integro re-
stitutis. Fol. Paris., sub prelo A-
scensiano ad 5 Gal. Sept. 1529.
(Weigel in L. 4*^.)
— ' opera. 8. Lugd., Seb% Grypli.
15S0.
— opera. Gum Nie. Perotti de'me-
Digitized by
Google
Horatius«
393
Horatius.
tris Horatianis libello. 16. Paris., Sim.
Colinaeus 1531 m. Martia.
Q. Horatii Flacci, A. Persii, J. Juve-
, nalis, anioenissimoruiH exactissimo-
rumqüe inter satyricos poetarum
Opera. 8. Basileae, apud Valent. Cu-
^rionem Idibus Martias 1631. (Var-
rentrapp in Frkf. 1 fl.) .
Homtii opera omnia quae. quidem
extare novimns. 8. Paris., ejtc. Petr.
Vidouaeus 1531.
S. Panzer T. X p. 17 Nro. 2056b.
— poemata omnia studio et diligen-
tia Henr. Glareani. 8. Friburg.
^Brisgoiae Kai. Mart. 1533.
— opera. 8. Lugd,, per Seb. Gry-
phium 1533.
— (Titel wie Ausg. v.l528) 8. Paris.,
Sim. Colinaeus 1533. (?)
— opera cum annotatt. Hr. Glareani.
8. Friburgi, apud Joannem Fa-
brinri Emmeum 1535.
8. Lugd. , Seb. Grypb. 1535.
^Nestler in Harab. 1 Mark 8 Seh.)
-r opera. Cum adnotationibus Era-
smi, Rbodogini, Politiani, Sabellici,
Jo. Bapt. Pii et Jacobi Bononiensis
collectis a Ge.Pictorio, 8« Antverp.
1535.
Die iu mehreren Werken* zerstreu-
ten Aumerkgg. der geuaunten Gelehr-
ten sind hier gesammelt. In Wolfenb.
sind mir diese Noten, deren vollstdg.
Titel in d. Erltgsschr. nnter Pictorius
aii{;ci;eben ist. Ich fürchte, dass e. Ausg.
des Textes iSicht Torbanden sei.
— opera cum quincjue commentariis
Anton. Mancinelli, Acronis» Por-
phyrionis, Job. ßritannici et Jod.
li »dii Ascensii et annotationibus Aldi
Manutii et Matth. Bonfinisi Fol.
Venet., Joän. Tacuinus de Tridino
1535.
— opera. 8» Lugd., Seb. Grypb.
1536.
Douglas p. 4 giebt e, Lugdun. ' an
per' Phil. Romanum.
Cum annotatt. Hr. Glareani. 8.
Friburgi, apud Joan. Fabrum 1536.
— Opera cum annotatt. JErasmi , Po-
litiani, Sabellici etc. 8» Colon., apud
Job. Gymnicuni 1537.
— opera. '8« Paris., apud Pro. Gry-
pb ium 1537.
S. Maittaire Ind. T. I. p. 602.
-^ poemata omnia ad castigatissimi
CKiiusque cxemplaris fidem quam
aocuratissime restituta, scboliisque
, doctissiniis illustrata. 8. Lugd., apud
Seb. Grypb. 1538.
— opera. 2 Part. 8. Paris., Sim. Co-
linaeus 1539.
8. Paris«, ex off. Rob. Stephan!
1539.
— poemata omnia cum quinque com-
mentantibus,Ant.Mancinello,Acrone,
Porpbyrione, Jo. ßritannico nee
non Jod. Badio Ascensio Centinie-
trum l^arii Servii. Annotationes
Aldi Manutii. Ratio mensuum qui-
bus Odae eodem Aldo authore te-
nentur. Nie. Perotti libellus de me-
tris Odarum. Annotationes Matth.
Bonfinis, Asculani suis locis inser-
tae et ad finera ex integro restitii-
tae. Index copiosissimus , oihnium
vocabulorum. Fol. Venetiis, per ^
'Venturinum Rofinellum m. Martio
1540.
— poema^ta ömnia studio ac diligen-
tia Hr. Glareani recognita. 8. Fri-
burg. Bri^goiae IS4O.
Horatius. 12. Paris., apudS. Colinaeum
1540. (Weigel in L. 3 4,)
8. Lugd., Seb. Grypb. 1540.
— poemata omnia, doctissimis scho-
liis illustrata. 8. Antverp,, Ant. Du- ,
maeuS 1540.
Führt*Dougla8 p. 4 an.
— operä. 8. Venet., per Ventur. Rof-
finellum 1540. (?)
— poemata omnia cum Nie Perotti^
libello de Horat. Od. metris. 12.
Venetiis, ex off. Erasmiana 1541.
S. Maittaire T. III p. 330.
— poemata omnia doctiss. scboliis il-
lustrata. 8. Antverp., apu'd Jo. Hil-
lenium 1541.
•— opera metrica carminum ratione
et argumentis ubique tum etiam
doctiss. uiror. annotatt. in illius
. poemata adjectis. 8. Colon., loan.
Gymnicus 1541.
— poemata omnia cum scboliis do-
ctiss. 8. Lugd., Seb. Grypb. 1542.
— opera- cum quatuor commentariis
Acronis, Porphyrionis, Artt. Man-
cinelli, Jod. Badii anno 1543 repo-
sitis tumque adnotatt. Matth. Bon-
finis et Aldi Manutii a Pbilologo
recognitis suisque locis insertis et
ad finem ex integro restitütis. Prae- J
raissoque et aucto indice adjectäe
in calce libri eundem in autborem *
Hr. Glareani annotatt. Fol. ^aris.,
in acdibus Joh. Roigny {andr,Exx^:
Oudini Petit) 1543. 6 img. Bll.
Digitized by
Google
Horatius.
394
Horatius.
Vorst. , 288 gez. und 20 ung. Bll.
(In Wolfenb.)
-^ poematft scholiis iisque brevissi-
mis illustrata. 4. Paris., apud Joan.
Roigny exe, Jo. Lud. Tiletanus
1543.
Horatius. Nie. Perotti libellus >non
infrugifer de metris Odar. Horat.
VI, Paris, y apud Sita, Colhiaeum
154S. .
— 6mnia poemata cum rationc car-
niinum et argumentis ubique inser>
tis. Interpretibus Acrone, Porpby-
rione, A. Jano ParrhrfSio,, Antpn.
Mancinello nee non Jod. Badio A-
scensio. öchplüsque D. Erasmi Ro-
ter., Angeli Politiani , M. Ant. Sa-
bellici, Lud« Cael.Rhodigini, Bapt.
Pii , Petr. Criniti , Aldi Manütii.
"Matth. BQ^ifinis et Jac. Bonon. n'u-
per adjunctis. His nos praeter ca
annotatt. doctiss., Ant. Thylesii, Fr.
Robortelli atque Henr. ' Glareani
' apprirue ntiles addidimus, Nie. Pe-
' rotti libellus. 'Auctoris vita ex P.
Crinito : quae omnia longe politius
ac diligentius quam hactenus ex-
cusa in lucem, prodeunt. Fol. Ve-
net. , apud Hieron. Scotum 1544.
2 u. 245 ßll. (In Götting#n.)
— poemata. Ratio mensuum quibu$
Odae eiusd. poetae tenentur, Cen^
timetrum Marii Servii. Variae lectt.
ex vetustiss. codd. 8. Paris., ex off.
Rob. Sephani 1544. 7 Idus Maii.
. 174 S. u. 14 ung. Bll.
Die Varr. siud wabrschl. ans iulien.
Hdsclir. (la <jöuingen.)
r- ppera. 8. Antv* '1544. (?)
— ~ doct. viror. diligentia recogüita,
8. Friburg. 1544.
— poemata omnia ad castigatissin;ii
cuiusqiie exemplaris fidcm quam
diligentissime restituta. 16. Paris.,
• apud Audoenum Parvum 1545.
168 S.
Correctcr, aber nicbt scböperAbdr.
der Qolineana 1545. (In Güttiogen«)
— Opera. Omnium commentaria —
iam denuo castigata, addidimus,
nempe Acronis et Porphyrionis.
It. annotatt. Hr. Glareani , Erasmi
Rot., Mattb. Bonfinis, Aldi Manu-
tii, L. Coelii, A- Politiani, M. Ant.
Cocci Sabellici, Jo. Bapt. Pü, Jac,
a Cruce, Servii Grammatici , Petri
Criniti. Fol. BasiK, per Henr. Pe-
trum m. Martio 1545. 6 ung. Bll.
Vorst. u. 543 S. (Altbper in ütr.
5 fL; Weigel in L. 7*^»)
D. Text ist ders. wie in den Bas-
ler Ausg. V. Val. Gurio. (In GöttiDgea
B. Wolfenb.)
— poemata. $ Part. 4. Paris., ex off.
Mich. Vascosani 1545 — 53. Auct,-r
Pr. : 9 fl. 95 c. Meer man.
12. Paris., px off. Franc. Gryphii
1545.
S. Maittaire T. III p. 383.
— opera. 12. Lugd. , Seb. Gryph.
1546. .
— poemata scholiis brevibus illustrata.
4. Paris., apud Jo. Roigny 1546.
S. Maiitaire lud. T. I p. 502.
— poemata omnia. 8. Lugd. , Seb.
Gryph. 1547. 294 S. u. 1 wss. Bl.
8. Antv., ex off. Jo. Loei 1547.
— poemata omnia. Schol. doct. il-
lustr. eoque accur. emend. apt.
quibusq. coli, exempl. quo recent.
cxcusa. 8. Venet., ex off. Elrasmi-
ana Vincentii Valgrisii 1549. (Wei-
gej in L. 20 y^.) '
— opera ad castigatissimi cuinsque
exemplaris fidem quam aceuratis-
sime castigata. 16. Lugd. , Seb.
Gryph. 1549.
— opera cum notis varior. F*l. Ve-
net., apud haeredes Petri Ravani
- 1549.
— opera annotatt. Hr. Glareani il-
lustf. 8. Friburg. Brisg., exe. Steph.
Gravius 1549.
— opera. 12. Lugd. , Seb. Gryph.
1549.
c. annotatt. Erasmi, Sabcllici,
Pii, Aldi etc. 8. Colon. 1549.
— poemata cum scholiis et argumen-
tis ab Henr. Stephane illustrata. 8.
Lutet., ex off. Rob. Stephani 1549.
S. Mahuiie T. JII p. 681.
— opera, 12. Lugd., per Anton. Vin-
centiunl 1551.
— poemata omnia scholiis illustrata.
8. Lugd.^ apud Sebast. Gryph. 1551.
(Altheer in Utr. Ifl. 4 st.)
— opera. 12. Ibid. , apud Beringos
1551.
— opera* 8. Antverp., Job. Locius
1552.
— (der«. Titel wie Venet. 1544). Fol.
Venet., apud Petr. de Nicolinis de
Sabio 1^55. (Weigel in L. 5 «f.)
— opera. 8^ Lugd., Seb. Gryph. 1554.
— Opera gram,maticor. antiquiss. He-
lenii Aci*onis ^t Porphyrionis cora-
Digitized by
Google
Horatius.
395
Horaüus*
mentariis illustrata admixtis inter-
dum C. Aemilii, Julii Modesti et
Terentii Scauri annotatiunculis :
edit^ auctius et emeodatius quam
unquam antea per Georgium Fa-
bricium.. Ex Diomedis etiam ob-
servationibus iudicata in Odis car-
minum genera sunt et menda in
iisdem sublata. Huc quoque acce-
dunt Joan» Hartungi in omnia Ho-
ratii Opera breyes observationes.
Fol. Basil., apud Henr. Petri 1555
mense Septbr. 36 ung. BlI. Vorst.
u. Uti S. (Nestler in Hamburg
16 Mark; Weigel in L. 10 *f.)
Schätzbare Ausgabe. G. Fabricius
besserle besoodefs die alten Scholien
nach einigen Hdscbr. Ber 2te Theil
eoth. die Noten von Landinus, J. Gri-
iolus , Jason, de Nores, Aldus Manut.y
Erasrans Rot., A. Politianus u. A. —
Diese Ansg. ist übrigens in Deutschland
nicht selten* (In Göltingen.) Auct,-'
Pr,: 2 L. 4 Sh. Hibbert. Ein Ex.
mit Verbess. von Fabricins eigner H^ud
soll iu Dresden befindlich sein. S. Gö-
tzen's Merkwürdigkt. der kgl. Bibl. zu
Dresden Tbl. 1 S. 527.
Horatius. M. Ant. JVTureti in eun-
dem annotationes. Aldi Manutii de
metris Horatianis: Eiusdem anno-
tationes in Horatium. 8.. Venet.,
apud Paulum Manutium Aldi fil.
1555. 8 ung. BU. Vorst., 144 gez.
u. 36 ung« Bll.
Neue RecpDS. u. erste Ausg. v. Mu-
ret. nach Handschr. , bes. nach 1 alt.
aus Flandern ihm^ zugesandten. (In
Gutlingen.) — Aldiuen v. d. Jahren 1551
oder 1552 u. 1557 exisüreu sicher nicht,
wie Kenouard in d. Annales des Aide
Ed. II. T. I p. 398 n. 899 gezeigt bat.
— .pocmata scboliis brevibus üsque
doctissimis illustrata. 4. Paris., apud
Tbomam Richard 1556.
S,. Mai^täire T. III p. 685.-
— opera cum metrica ratione et ar-
gumentis ubiqne illustrata etc. 8«
Colon. Agripp. 1556.
— opera cum annotatt. Tbeod. Pul-
manni. 8. Antv., exe. Martinus Nu-
tius 1557.
Aldus Text liegt zum Grunde, ist
aber nach Hdscbr. verbessert.
— opera (cur. Boulieri) 12. Lugd.,
apud Jo. Frellon 1557.
— poemöta omnia. Post omnes o-
mnium editt. summa denuo invigi-
lantia recognita et scbol. ^ doctiss.
illustrata. 8. Venet.
1558. 160 Bll.
Joaij. Grypb.
— (ders. Titel wie Venet. 1544.) Fol.
Venet., apud Jo. Mariam Bonellum
1559." . •
Nachdr. Her Ausg. Venet. 1544.
— poemata omnia doctissimis ' scbo-
liis illustrata. 8. Antverp», ex off.
Jo. Loei 1559.
-^ opera. 12. Lugd., per Jo. Frello-
niuui 1559.
— opera. Ad castigatiss. cuiusque
(Cxemplaris fidem quam acciiratis-
sime restituta. 8. Lugd., bered^s
Seb. Grypb. 1559. S12 S.
— (ders. Tit. wie Aldin. 1555) 8. Ve-
net., apud Paulum Manutium 1559.
{Auct,~Pr,i 15 fl. Meerman.)
Wiederhohlung von MuretV 'Ausg.,
welche Seite f. Seite mit ders. iiberein-
fitimmt. Ma!n findet auch e. 'Wieder'-
hohlg. ders. Ausg. erwähnt: Lugd^ apud
Guil. Rovillinm 1559.
— poemata omnia, recognita variis-
que adnotatt. aucl^a (a Jo,BouIierzo)
12. Lugd., apud Vincentium 1559>.
— poemata omnia. 8. Basil. 1560 (?)
Horatius ex fide atque auctoritate X
libror. Mss. opera Dion. Lambini
emendatus ab eodemque commen-
tariisillnstratus. 2 Partes. 4. Lugd.,
Jo. T^rnaesius 1561. T. I. 8 ung.
Bll. Vorst., 493 S. ii- 7 Bll. (das
letzte weiss). T.IL 543 S. ui 10 ßU.
(das letzte weiss.)
Neue Recens. nach 10 ital. Mss.
(worunter 5 sehr alte Vatican.) Lambih.
ist einer der vorzüglichsten Erklärer des
H. Er suchte den richtigen Sinn za
erforschen, erläuterte die Geschichte n.
Mythen, sowie die Sprache. Schon frü-
her wollte Lambin den lloraz drucken
lassen« was aus einem Briefe des Gil-
bert Gognatus pn Simler, datirt Padua
Idib. Decbr. 1558, hervorgeht. Dieser
Brief steht \u Orelli's Ausg. von Cic.
Grat. p. Plaucio p 268 »q.
Ein Ex. auf gr. Pap. besitzt Baro-
oet "Will. Hamilton zu Edinbiirg , wel-
ches von W. Ganter eigenhändig ge-
schriebene kurze Erklärungeu u. Varr.
aus 2 Hdschr. und aus e. Hdscbr. des
Acro n. Porphyrio enthält.
Horatius. M. Ant. Mureti in eum
scbolia. Aldi Manutii ' de metris
Horatianis. 'Eiusdem annotationes
in Horatium. 8. Venetiis, Aldus 1561.
Digitized by
Google
Horatius. .
396
Horatius.
8 Bll. Vorst. und 183 u. 1 wss. BI.
(Weigel in L. ,1^ 20^.)
WieiierhohluDg der Ausg. v. 1559.
~ (Titel wie Venet. 1544) Fol. Ve-
net, apud Jo. Mar. Bonellum 1562.
— Opera annotatt. atque notis quibus
syllabarum modus versuumque ra-
tio indicatur ad singulas odas ap-
positis illustrata. 8. Venet., Joan.
Gryph. 1563.
cum, annotatt. doctiss. virorura.
8. Libs. , ex off. Ernest. Voegelini
1563.
Horatius. In quo quidem praeter
M. Antonij Mureti scholia, Jo. Mich.
Bruti animadversiones habentur,
quibus obscuriorcs plericjue, loci il-
lustrantiir. Aldi -Manuti) de m^tris
Horatianis libellus. Eiusdem in
eundem aunotationes. Odafuni^Epi-
' Stolarum "Sc Satyrarum Index. 8.
Venet., Aldus 156*. 16 311. Vorst,
183 Bll. u. 1 wss. -
Die Noteö von Brutus, welche v\eT
Udgehöriges eDthalien, stehen am Rande,
die von Aldus u. Müiet. za Ende. Die
7 letzteu Bll. siud irrig so bezeichnet:
170. 170. 172. 172. 174. 174. 176.
— opera cum annc^tatt. XIV. viror.
^ doctor. 8, Colon., exe. Petrus Horst
1564.
— opera. 8. Lugd. , apud haeredes
Seb. Gryph. 1565.
' 8." AntVerp. , per viduam Loei
1566.
— opera ex castigatione Theod. Pul-
maniti ad Mureti, Lambini alio-
rumque editionem atque vetercs
aliquot libros collatus et scholiis
I e scriptis doctissii^orum viror. col-
lectis illustratns. 12. Antverp., ex
off. Ptantin. 1566.
ISeue Recens. uach mehreren Hand-
schriften. P. benutzte 2 Codd. colleg.
Geinblacens. , 2 ihm eigen gehörende,
Fragm. e. Cod. T. Ant. Diestheroius> ^
za den Satiren: Fragm. e. Hdschr. des
Cotja. Gnalther. ^ zur ars poet. 1 eignen,
1 Cod. Plantin. a. 1 desVict. Giselinus u.
Fragra. e. Hdsclir. y« Gar. ClnsiuA, Die
Hdschr. sind mit grosser Sorgfalt ver-
glichen n. deren Varr. genau angegeben.
Opere d'Ora;zio commentatc da G.
Fabrini. 4. Venez., Sessa 1566.
Uu'«erst^mmelte u. beste Ausg. dieses
Comroentars.
— (ders. Titel wie Aldin. 1564.) 8.
Venet., apud. Paulum Manutium
.1566.
Q. Horatius Flaccus , ex üde atque
auctoritate decem librorum manu-
scriptorum opera Dionys\i Lambini
emendatus: ab eodemq. commen-
tariis copiosiss. illustratus. His ad-
jecimus Jo. Mich, firuti in quatuor
libros Carminum atque in librum
Epodon explicationes. Index rerum
& verborum memorabilium. 2 Par-
tes. 4. Venetiis, apud Paulum Ma-
nutium 1566. T. I. 8 Bll. Vorst,
242 Bll., 12 Bll. Ind. T. II. 4 Bll.
Vorst., 210 Bll., 9 Bll. Regstr. und
1 wss. Bl. (Weigel in L. 4 */ 8 ^.)
Blosser Nachdr. t. L«mbiu's Ausg.
1561. Beigefügt sind Brutus Noten. Es
ist iudess diese Ausg. keineswegs ^ die ,
einzige , welche Brutus Noten enthält.
Man kenut £xz., welche statt Paul. Ma-
nu tius auf dem Tiiel haben: Ex officiua
Doniinici Guerrei et Joan. Bap. fratrum
1566. Diese Exx. unterscheiden sich
iudess nur durch den veränderten. Titel.
^uct. - Pr. : 10 fl. Meerman ) 4 L.
Hibben.
Q. Horatius Flaccus sex abhinc annis
— Opera Dionys. Lambini emenda-
tus — nunc ab eodenr recognitus •
et cum aliquot alüs exemplaribus
antiquis comparatus, multis locis
purgatus, iisd^mque commentariis
plus tertia p »rte amplificatis illu-
stratus. Fol. Paris., apud Jo. Ma-
caeum 1;567. T. I. 6 Bll. Vorst.,
336 S. u. 10 Bil. T. U. 386 S. u.
13 iiU.
Zweite Recens. v. Lamhin., bei wel-
cher er 6 Pariser u. 1 Lyonner Hdschr.
zu Rathe zog. Die Varr. der benutzten
Hdschr. sind genau angegeben und die
Noten ▼. L. vermehrt.
— (ders» Titel wie Venet. 1544) Fol.
Venet., apud Jo. Mar. Bonellum
1567. 4 ung. Bll. Vorst. u. 223 BIL
(rn Wolfenb.)
— poemata quae extant ottmia a
mendis fterum summa diligentia
repurgata ac doctiss. Franc. Ire-
nici in artem poeticam et libros
epistolarum annotatt. in gratiam
stu(jiosae juventutis illustrata. 8.
Frcf. ad Moen., impr. apud Georg.
Coruinum, Sigism. Feyrabendt et
haeredes Wigandi Galli 1567. 187
u. 1 img. Bl. — Franc. Irenici in '
artetn poeticam et libros epist. Ho-
ratii annotatt. doctiss. per Paul.
Irenicum sui^ma diligentia coUe-
ctae ac in gratiam studips. nimc
primlim in lucem editae. B, Ibid.,
Digitized by
Google
Horatius.
397
Horatios.
iid. 1567/ B9 Bll. u. 1 ung. (In
Wolfenbüttel.)
— ' opera,^ 8. Colon. Agripp. 1568.
-8. Basil., per liaeredes Nie. Bry-
ling 1568.
— operacum commentariis Acronis,
Erasmi , Sabellici dliorumque. 8.
Frcf., apud heredes Egenolt 1569.
— (Titel wie Basil. 1555.) Fol. Ba-
sil., apud Henri cpetri 1570.
Nur WlederhohluDg von Fabrlcius
Ausg. 1555.
Horatius. M. Antonii Mureti in eüm.
Scholia AldiManutii de metris Ho-
ratianis. Eiusdem annotationes in
Hok'atiuni. Editio Pauli! Manutij.
8. Venetiis 1570. 8 Bll. Vorst., 196
gez. S. , 35 ung. Bll. Notßn und
1 wss. Bl.
Öoratius. In cjuo quidem, praeter M.
Antonii Mureti scholia,' Jo. Mich,
Bruti animadversiones habentur,
quibus obscuriores plerique loci il-
lustrantur. Aldi Manuti] de metris
Horatianis libellus. Eiusdem in
eundem annotationes. 8..' Venetiis,
ex bibliothcca Aldina 1570. 187 Bll.
(das 8te weiss) u. 1 mit d. Anker..
— Auctoritate multor. Codd. Mss.
emendatus opera D. Lambini. .8.
Antv., ex off. Gu. Silvii 1570.
Q. Horatii Flmcci poemata. Illustrata
argumentis & caftigationibus Geor-
gii Fabricii Chemnicensis. Cum
indice adagiorum. 8. Lipsiae s. ty-
pogr. nom. et anno. 13 ung. Bll,
Vorst. , 655 S. i^ 1 wss. Bl. — In
Q. Horatium Flaccuni Georgii Fa-
bricii argumenta et caftigationes.,
. Anno 1571 (zu Ende: Lipsiae im*
prfmebat Johannes Steinman typis
Voegelianis 1571). 4 «ng. Bll.
Vorst., 154 S. u. S ung. Bll. Ind.
Lambin's Text liegt zum Grund«,
ist aber an einigen Stellen uaeh Hdscbr.
verbessert. Fabric. selbst nennt in s.
Noten den Cod. Tbnringic, Saxonic. "u.
besonders e. Anbälliu. Auch* beuutfcte
er ältere Ansgg. Die Noten sind 'ffals.
krit., this. erklärend u. enth, 'manches
Gate, — Die Vorr. des ersten' Thlsi ist
6 idusOctbr. 1570 daiirt, woraus wahr-
scbeinU eine Ausg. v. 1570 entstanden
ist. Auf dem Titel , steht YoegeliA's
Drnckerzeirh^u.
— (ders. Titel wie Venet 1544).. Fol..
Venet,,/apud J. M. Bonellum 1573.
7- poemata notis schoHis et argu»
mentis illustrata. 8. VenetHs, apud
Dom. de Farris 1573.
Wird von den Heransgb. der Bi-
pont. angeführt.
— poemata omnia doctissimis scho-
liis illustrata. 8! Lond.^ exe, Gu.
Norton 1574.
Aldi Manutü et M. Ant. Mu- .
reti annotatt..! Eiusdi Manutü de "^
metris Horat, 12. Lugd., apud Ant.
Gryph. 1574.
— poemata secundum />ptimas quas-
que editiones accuratissime casti-
gata. Editio haec argumentis sin-
gulor. poematum certis tum anno^ ,
tatt. copiosis ac fidelibus locöcjue
justi commentarii — instruGta a
Guil. Xylandro. 8. Heidelberg.," apud
Jo. Maier 1575.
Text naeh Glareanus. Hdschr. sind
nicht benutxt. — . Oden u. Satiren etc.
haben besondere Seitenzahlen. D. ars
poelica hat bes. Titel mit d. Jahre 1576.
— (In Göttingen.)
— poemata illustrata argumentis et
castigationibus Georg. Fabricii. 8.
Lips., typis Voegelin, 1575.
Exisiirc diese Wiederhoblung der
Ausg. V. 1571? '
opera pion. Lambini emendbt.
8. Florent., Junta 1575. Auct,-
— Pr. : 4 fl. 75 c» Meerman.
— (Titel wie Venet. 1544). Fol. Ve- '
net., apud J. M. Bonellum 1576.
— poemata omnia. Quibus respon-
det index Th. Treteri -nuper excu-
sus^8. Antverp., ex off. Chrp. Plan-
tin, 1576. 294 S. u. 1 wss. Bl. —
In Horatii poemata omnia rerum
ac verbor. index studio et labore
Th.' Treter. 8, Ibid , id. 1575. (zu
Ende: 1576 idib. Martii) 2S0 S. u.
1 ßl. Errata. (Weigel in L» 1 *f
Erste Ausg. dieses Ind. ^ welchen
Th. Treter mit Hülfe des Polen Stanis-
laus Drozinins anfertigte. (In Göttingen
u. Wolfen b.)
— poemati novis scholiis et argu-
mentis ab Henr. Stephane illustrata.
Einsdem Henr. Stephani diatribae
de hac sua editione Horatii et va-
TÜs in eum observationibi^s. Ö.
'Apud Henr. Stephanum s.a. (1577.)
8 ung. Bll. Vorst. , 135 u. 134 'S.,
112 i>> u. 11 Bll. Ind. (Nestler in
Hamb. 2 Mark 8 Seh.)
Erste Aasg. von Hr. Steplianiis utnl
neue, gute fieceus. d. Textes nach Hdschr.
Digitized by
Google
>Horatius.
398
Horatius.
Dionys. Lambini in Q. Hör. Flacc.
ex fide atque auctoritate complu-'
riwm libi^oi;. Mss. a se eme^datum
et aliquoties recoghitum et cum
diversis exemplaribus antiquis corn-
paratum multisgue locis purgatum
commentarii copiosissimi et ab aA-
ctore plus tertia parte postprimam
' editionem amplificati. EcÜtio po-
strema. Fol, Frcf. ad Moen., ex off,
typogr. Andr. Wecheli 1577. 6 was,
Bll. Vorst., 313 S. u. 18 S. Ind. —
Horaf. Sermonum s. Satyrarum s.
eclogarum libri duo- epistolaruni
libri totidem a Dionys. Lambino
ex fide novera. libr. Mss. emendati
ab eodemque commentariis copio-
siss. declarati etc. Pars altera. Fol.
Ibid. 1577. SSS S. u. 12 ung. Bll.
Indd.
.Wiederhohlung: der 2ten Ausg. von
Lambfo. Paris. 1567. (In Götüngeu u,
Wolfenbüuel.)
Q. Horatius Flaccus ex rec. Th. Pul-
manni. 16. Antverp. , ex off. Chrp.
Plantin. 1577. — Theod. Pulmanni
annotatt. in Q. Horat. Flacc, Aldi
Manutii Scholia et de metris Ho-
ratianis, M. Ant. Mureti scholia,
J6, Hartungi annotationes. 16. Ibid.,
ex off. Chr. Plantin. 1577.
Id Leiden soll e. Ex. mit faandscbr,
Bemerkungen Ton Ja, Casaubouus be-
find!, sein. — In Göuingeu sind nur
P»'« Noten.
Q. Horatii Flacci poemata, Illustrata
argumehti«; et castigationibus Ge-
orgi Fabricii. 8« Lips. , inipr. Jo.
Steinmann 1578.
— poemata omnia doctissimis soho-
liis et novis aliquot annotatiunculis
illustrata. 8. Londini, apud Guil.
Norton et Jo. Harison 1578.
Q. Horatius Flaccus ex antiquissimis
undecim Lib. M. S. et schedis ali-
quot enäendatus et plurirhis locis
cum commentariis antiquis expur-'
gatus et editus opera Jac. Cruquü-
Eiusd« in eundem enarrationes, ob-
servationes et varr. lectiones cum
aliis quibusdam et indice locuple-
tissimo. 4. Antverp., ex off* Chrp.
Plantini 1578. 8 ung. 1311. Vorst,
648 S., 12 ung. BIL Ind. u-Schluss-
Schrift.
Neue Recens« nach Hdschr«, von
deneD einige böchsi wertbvoll waren.
S. Erlaateruugen «ind oft fcf hr breit u.
•pitzfindlg, zeugen aber auch luweilea
v. tiefer GeleÜrsamkeit n. e* gesundem
Urtbeil.
— (ders. Titel.) 4. Ibid. , id. 1579.
(Weigel in L. 2 *^.)
Ist bloss neuer Titel zur vorigen
Ausg. (Iq Göltingen u. Wolfenb.)
Hpratius ex fide atqüe auctoritate
complurium libror. Mss. opera Dio-
nys. Lambini emendptus et cum
diversis exemplaribus antiquis com-
paratus con^mentarilsque explicatus
et ab eodem recognitus dilucidius-
que illustratus. Edit. tertia. 2 Vol.
FoL Lutet., apud Jo; Macaeum
1579. T. I. 6 ßll. Vorst., 348 S.
T. ir. 22 Bll., 412 S. u. 38 Bll.
Ist bisher, als die vollständigste u.
beste Ausg. von Lambin. angeseljeu. Sie
euthätt allerdings einige Zusätze von L.
mehr, aber es sind auch Aniuerkggi
von Hr.' Stepbanus beigefügt. — Der
zweite Band hat das Jahr 1587.
— — Cum scholiis et argumentis. 8,
Venet. 1579. (?)
— opera grammaticor. XL tarn anti-
quiss. quam neotericor. partim ju-
stis commentariis partim succin-
. ctis commentariis — in unum cor-
I pus collectis illustrata variisque ac
i yetustiss, exempl. coUata et menda
[ in iisdem sublata etc. Fol. ßasil.,
I per Seb. Henricpetri 1680. m. Mar-
j tio. SO ung. Bll. Vor^., 2380 Coli.,
\ 6 ung. Bll. Ind. (Nestler in Hamb.
\ 14 Mari. ; Weigel in L. 10 y^f,)
Wiederhohlung der Basil. 1555 von
Nie. Höniger herausgegeben. (In Göt-
tingen u. Wolfenb.) — Auct.-Pr, : 14 fl.
Meerrnan; 5 L. 5 Sh. Hibbert (e. aus-
gezeichnet schön. Ex.)
ex castig. Th. Pulmanni. 12.
Antv., ex off. Plantin. 1580. — Jani
Dousae commentar. 12. Ibid. 1580.
Q. Horatius Flaccus. Th. Pulmanni
annotJtiones ex variis autoribus
collectae. Adjecta sunt praeterea
carminum genera, Georg. Fabricii
argumenta TtapajuLoiaxa in singula
carmina, index et quaedam alia.
8. Äasil., ex ofL Brylinger. 1581.
(In Wolfenb.)
— bperh omnia , ex emendatione et
* cum commentariis Petri Gualth.
Chabothii. 8- Paris., per Aegidium
, Beys 1582. . ^
Pt. Gualths <Ihabotii expositio analy-
tica et brevis ex ipsius couimenta-
riis brcviter exscripta. (c* tes'.ii) 8.
Digitized by
Google
Horatius.
399
H^oratius.
Paris., Mart. Juvenis 15&2. 18 ung.
Bil. Vorst., 560 S. (In Göttingen.)
Eine Aldine v. 1582 ist höchst ver-
dächtig.
Horatii Opera, c. notis Th. Pulmanni
et Jani Dousae. 8. Antv., Plantin
1582.
— omnia poeniata cum commenta-
riis et scholiis variorjum. Fol. Ve-
net., Joan. 'Gryphius 1584.
S. Crevenna Catal. T. IH p. 139
Nro. 3886. — Es ist dieses sicher die-
selbe /Ausgabe, welche Douglas um ein
ganzes Jahrbtindert früher setzt. Rich-
tig wird sie jedoch von ihm p. 12 an*
gegeben.
Bern. Parthenii Spilimbergii in Ho-
ratii carminä atque epodos com-
mentarii. Quibns poetae artificium
et uia ad imitationem atque ad
poetice scribendum aperitur. 4-
Venet., apud Dom. NicQlinuml584.
14 ung. EU. Vorst. , 5 S. Ind. und
3 wss. S., 178 S. — Q. Hör, Fl.
Sermonum libri quatuor seu Saty-
rarum libri duo. Epistolarum li-
bri duo. Cum argumentis ad le-
ctoris majorem facilitatera. 4. Ibid.
1584. 61 Bll. (Cn Wolfenb.)
-^ 4. Venet. 1585.
Auf dem fitel steht der Anker des
Aldus. — Ist nur n^ucr Titel zur vorig.
Ausg. S. Renouard Catal. T. IL p. 257
n. dpss. Annal^s des Aide T. II. p. 144
— 145.
— poema*":a cum argumentis et casti-
gatiopibus Georg. Fabricii. 8. Lips.,
impr. Jo. Steinmann 1585.
— poemata omnia. Quibus adinnxi-
mus J. Javenalis et A. Persii opera :
doctissima etiam in unumquemque
scliolia et annotatt. quam maxime
idoneas conjecimus. 16. Lond., apud
Nin. Newton imponsis Guil. Nor-
ton et loan. Harison. 1585. 476 S.
H. schliesst S. 316. Dann folgt
juv. et Pers, mit bes, Titel : Apud Nin.
Newton, et Arn. Hatfildura. Die Sei-
tenzahl geht aber fort.
' c. comment. Franc. Irenici. 8.
Dilling. 1585. (?)
Frd. Ceruti in Q. Horatii Fl. carmina,
epodos, satyras atque epistolas pa-
irapljrasis. 4. Veronae, apud Hiero-
nymutyi Discipulum et :ß:£^tres 1585.
6 ung. BIL, ^44 S. - In Q. Hör.
Fl. seraskont^m s. satyrarum librnm
primum paraphrasis. 4. Ibid.^^ iid%
1585.- 4 ung. Bit Vorst , 265 S. u.
1 wss. Bl.
Enth. auch den Text. (In GÖttin-
gen n. Wolfenb.)
Horatii opera c. comment. Parrhasii,
Acronis et Porphyr, hotisque Gla-
reani. 8. Lugd. 1586.
Praelectiones Pet. Qualtb. Chabotii
quibus Horatii poemata omnia tri-
plici artificio, dialectico , gramma-
tico et rhetorico explicantur (c.
textu) 2 Vol. Fol. Basil. , ex ofP.
Leonh. Ostenii 1587. (Nestler in
Hamb. 6 Mark.)
Der Commentar, auf welchen der
Verf. über ein halbes Jahrhundert ' ver-
wendete , ist nnerträglich weilläuftig u.
wenig ergiebig» Die Erklärung ist dia-
lect., grammatisch u. rhetor. Zuwl. hat
er auch einiges Brauchbare; M^iuches
ist aucli von Andern , ohne diese zu
nennen, entlehnt. (In Gdttingen.)
— ' poemata omnia. Cum Aldi Ma-
nnt, et Mureti annotatt. Eiusd*
Manutii de metris Horatihn. 12.
Bergomi, typis Comini Ventüri
1587.
S. BibL Hüls. T. lil p. 439.
— — 8. Antv. 1587.
L'opere d'Orazio commentate da G. .
Fabrini. 4. Venet., Se'ssa 1587.
Der Commentar soll in dieser Ausg.
von der Inquisition verstümmelt a«in.
Q. Hör. Fl. poemata novis scholiis et
argumentis ab Henr. Stephano il-
lustrata. Eiusdem Hr. Stephani
. diatribae de hac sua editione Ho-
ratii et variis in eum observationi-
bus. Editio secunda quae praeter
scholiorum locupletationem aliquot
insuper diatribas et quasdam in
veri Porphyrionis commentariis . /
emendatt. nee non quasdam ad eos
accessiones habet. 8. Exe. Henr.
Stephauus 1538. 8 ung. Bll., 135 u.
134 S. , 1 wss. BL, 168 S., 11 EIL .
Ind. u. 1 wss. Bl. (Altheer in Ütr.
3 fl, ; Weigel in L. 2 */.)
Der Text ist hier geändert u. die
Scholien sind verqiebrt. (lu Götling^n.)
— poemata c. argum. et castigatt.
Georg. Fabricii. ö. Lips. 1588. (?)
Horatius ab omni obscenitate Romae
expurgatus. 16. Colon. Agripp., in
öiL Birkmannica sumt. Am, Mylii
1589. 301 St.-
Von ein e4ii ' Jesuiten besorgt. (In
Göttinnen.) , '
Digitized by
Google
Horatius.
400
Horatius.
lasil. , per
(In Wol-
— 6perB^ 12. Lugd., per Anton. Tar-
diff/1589.
P. Gualth* Chabotii in Hör. poemata
exppsitio analytica px ipsius.com-
mentariis majoribus triplicis . arti-
ficii exscripta (c. textu). Editiö se-
cunda castigatior. 8. Basil. , per
Lepnh. Ostenium 1589.
fenbüttel.)
Praelectiones Pt. Gualth, Chabotii
quibus Horatii poemata omnia tri- ,
plici artificio, dialectico, gramma-
tico et rhetorico explicantur. (c.
textu). Fol. Basil., Leonh. Osteriius
1589. 18 BIL Vorst. , 989 S. und
9 Bll.
WiederhohluDg der Au«g. v. 1587
oder Tiell. gar nur neuer Titel zu der-r
selben, lütn. Titel aber lÄi d. Ausg.
T.>1591.
Q. Hör. Fl. poemata accuratissime
castigata — a Gu. Xylandro. 8.
Neostad., per Matth. Harnisch 1590.
— (Titel wie Venet. 1576) Föl.-Ve-
net», apud Laur. Bertellum 1590.
— opera argumentis ubicfue ac do-
ctiss.viror. annotatt. adjectis. 8. Co-
lon. 1591.
12. Apud Jac. Stoer 1592.
— poemata — paraphrasi a Frd. Ce-
ruto illustrata. Acc. liber de re
jpoet. incerti auct. 4. Veronae, Hie-
ron. Discipulus 1593. (Weigel in
L. 3 *f)
Iq Göttingön ist nur der erste Tbl.
^ — c. argum. et castig. Georg,
Fabricii. 8. Lips. 1593. (?)
Horatius cum scholiis. 8. Venet. (Al-
dus) 1593.
Prajeleett. Pt. Qualth. Chabotii in Ho-
^ ratii poemata etc. Fol. Basil/, Leonh«
Östenius 1593. (In Göttirigen).
— (ders. Titel.) 2 Vol. Fol. Basil.,
per Leonh. Ostenium 1594. 18 ung.
Ell., 469 S.. 1 wss. BI. , 22 ung. Bit
Ind. (das letzte weiss) T. II. lung.
Bll., S. 470-989, 9 ung. Bll. Ind.
"VVeicbt von der vorigen mir m der
Jalirszahl ab. — (In Göttingen ii. Wol-
fenbütter.)
— poemata omnia. 8. tiugd. Bat.,'
apud Fra. Rapheleng. 1594.
Dion. Lambini an Q. Horatium ex
fide atque. auctoritate complurium
librör. fVIss; a se emendatum et all-
quoties Tecognitum •-* illustratum
commentarii. Quae huit; quärtae
ac postremae ad tertiam confor-
matae editioni sint addita epistola
ad lectorem ordine tertia fusissime
docebit. 4. Frcf., apud^Andr. We-
cheli heredes, Claud. Marnium et
Joan. Aubrium 1596. 8 ung. Bll. ■
Vorst., 464 S. T. II. 550 S. (Var-
rentrapp in Frkf. 4 fl. 30 kr.)
"Wiederabtir. der Ausg. von l'iTP.
D, Herausgb. ist, unbekannt. (In Göt-
tingen u. Wolfenb. ; in der letztern BiW.
e. Kx. mit vielen handschr. Bemerkun-
gen von Elias Ehingen) i
Horatius cum comrnentariis et enar-
rationibus commentatoris veteris et
. Jac. Cruquii. Acc. Jani Dousae in
eundem commentariolus. Item au-
ctarium commentatoris veteris a
,Cruquio editi. 4. (Lugd. Bat.) ex
off. Plantin Raphelengii 1597. 8 ung.
Bll. Vorst. , 695 S. u. 8 Bll. (Wei-
' gel in L. 1 */i 16 ^.)
-In dieser Ausg. erscheinen zuerst
die alten Scbolien, welche Cruguins ans
den von ihm benutzten Hd&chr. (Godd.
Blandin.) der Abtei St. Peter zu Geot
sammelte. Sie gehören verschieduen Zei-
ten und Verfassern an. Die Ausg. ist
sehr .wichtig , da das Kloster u. jiamit
zugl. die Bibliothek in dem Religions-
Kriege in Flandern 1568 völlig vernich-
tet wi»tden.
— ex fide voterum cod,d. '8. Vitem-
berg., typis Job. Cratonis 1598.
Euth. nur Lambin's Text.
— '— c. Georg. Fabricii. 8. Lips.
1598. - ^
Höratio Flacco poeta lyrico latino
sus obras con la declaracion ma-
gistral en- lengua castellano. Fol.
Granada, por Sebastian de Mena
. 1599. 10 ung. Bll. Vorst., 330 BU.
u. 8 vn^. Bll. Ind.
Enth. den Text mit Commentar, u,
is,t keine Uebersetzung. (In Göttinnen
n. Wolfenb.)
L'opere d'Oratio commentate da Giov.
Fabrini in lingua volgare toscana.
Di nuovo in questa ultima editione
da molti ^errori emendato. 4. Vene-
tia, heredi di Marchio Sessa 1599.
{zu Ende: appresso Valerio Bonelli)
4 ung. ßll., 776 S.^ u. 67 ung. Bll.
.Zu Ende Stehen Phil. Venulii Ob*s.
in Horatium. (In Wolfenb.)
Q. Hör. Fl. poemata omnia ad casti«
gatissimi quiusque exemplaris gdem
•quam accuratissime. re&titut^: ad-
diti sunt indiecs duo i najus docti
cuiusdam viri per Hr. Ötepbanum
Digitized by
Google
Horatius.
401
Horatius«
recognitusy alter Th. Treteri. 8*
Frcf., apud Ändr. Wechcl per Claud.
Marnium et 1. Aubrium 1600. (Alt-
heer in Utr. 1 ü. 16 st.; Weigel in
— poemata schoL et argumentis ab
y^ Hr. Stepbano illustr. Eiusd. dia-
tribae de bac sua edit. Hör. et
var. in eum observatt. Editio tertia.
8. Exe. Paul. Stephanus 1600. 8 ung.
Bll. Vorst., IS5 S., 134 S. , 1 wss.
Bl., 168 S. u. 22 S. Ind. (Weigel
in L. i*f 16^.)
Weicht von der Sten Ausg. des
Stephan, nicht ab. (In Göttingen.)
— poemata omnia argumentis et scho-
liis viror. doct. illustrata cum in-
dicatione diversarum lectionum par-
tim e sex Codd. veteribus Mss. par-
tim ex opt. notae librjs aliquot im-
pressis studio et opera Greg. Bers-
mann. 8* Lips., impr. sumt. Grosii
et Voegelini 1602.
Der Text der Aldine v. 1519 scheint
znm Grande zu liegen , ist aber nach
den verglichenen Hdschr. und Aosgg.
glBändert.
— obscoenitate Romae expurgatus. 12.
Colon. Agripp. 1603.
— poemata illustrata argumentis et
«astigationibus Georg. Fabricii. 8.
Lips., -typis Voegelianis 1604.
12. Lond. 1604.
Q, Hör. Fl. ex fide atqüe auctoritate
complurium libror. Mss. opera
Dionys. Lambini emendatus et com-
mentariis illustratus. Access. Adria-
ni Turnebi in eundem Horatium
commentarii. Insuper et Theod.
Marcilii quotidiana & emendatae
lectiones. Fol. Paris., ß arthol. Ma-
caeus 160i. 6 ung. ßll. Vorst., 380
u. 462 S., 24 Bll. Ind. n. 4 ung.
Bll. , 163 S. Th. Marcilii lectt.
' Die Ausg. von 1605 unlerscbeidet
sich nur durch: neuen Titel, auf wel-
chem die Angabe von Marcilius Noten
fehlt. Indessen befinden diese eich mit
einem neuen Titel t. 1605 dabei. In
dem Gütiinger Ex. von 1604 haben Mar-
cilins Noten das Jahr 1605.
Auct,-Pr.: 7 £1. 10 c. Mecrman,
In Q. Horat. Fl. Bionys. Lambini
comment. locupletiss. Sexta et po-
strema editio emendatiss. atque ad
ijam cxjnformata quae ab auctore
pauIo ante obituiji fiüt recognita.
Additae sunt Henr. Stephan! dia-
tribae. 2 Partes. 4. AureL Allobr,,
apud Sam. Crispinum 1605. 8 ung.
> Bll. Vorst., 255 S., 9 ung. Bll
2ter Theil.
Ind. u. i ung. BL u. 351 S. (Alt-
heer in Utr. 2 fl.)
Das Wolfenbüttlei^ Ex. hat im 2ten
ThcÜc auf dem Titel : Aurelianae, apud
Pelr. de la Reviere 1604. ^
— ab obscoenitate purgatus. 12. Pa-
ris., apud Sonnium 1605.
— opera cum notis Jo. Bond. 8.
Lond. 1606.
B. benutzte keine Hdschr., folgte
aber den bessern Ausgg. S. Noten sind
für Anfänger n» enthalten, manches Ab-
geschmackte.
— (ders. Titel) 8. Brunsvig. 1606.
Sehr unsauber. (In Göttingen.)
— — ab obscoenitate expurffata. 8.
Antv. 1607. (?) r ö .
Q. Hör. Fl. cum erudito Laevini Tor-
. rentii commentario nunc priraum
in lucem edito. Item Petri Nan-
nii Alcmariani in Artem poeticam.
4. Antverp,, ex off. Plantin. apud
Jo. Moretum 1608. lO uug. Bll.
Vorst., 839 S. u. 23 ung. Bll. Ind.
und Schlussschr. (Altheer in ütr*
4 fl. 10 St. 5 Weigel in U S^f.)
Nene Recens. nach Hdschr. Zu
Satyr. 1. 6 giebt er deren 9 an. Aus-
ser dem God. Laurentianua fährt er
keinen namentl. auf. Er besserte auch
den Text nach Gonjectnren. S. Com-
inentar zeichnet sich durch Kenntniss
der Grammatik u, des alten Rechts aus,
»Hein ihm mangelt Gefühl für Dichter-
Schönheit u. znwl. e. gesundes Urtheil.
S. Noten reichen nicht über die ars
poetica. (In Göttingen.)
uiuct, - Pr. : 8 fl. 25 C. Meermao.
ex fide vett. codd. 8. Witeb.,
apud Laurent. Seuberlich 1608.
— opera c. not. Jo. Bond. 8. Lond«,
Jo. Norton 1608.
— opera. 12. Antv., ex of£ Plantin.
160S. (?)
— — cum notis Dan. Heinsii. Ac-
cedit Horatii ad Pisones epistola et
Aristotelis de Poetica libellus or-
dine suo nunc demum ab eodem
Heinsio restitutus. 8. Ex off. Plan-
tiniana 1610.
S. Piuelli T. 11 p. S28 Nro. 4596.
— — cum notis M. A. Mureti et Aldi
Manutii. 8« Lugd., haeredea Rovil-
lii 1610.
Ex edit. Th. Pulmanni. 16.
Antv. 1610.
— poemata scholüs s. annotatt. quae
Digitized byVjOOQlC
Horatius.
402
Horatius.
breiiis commentarii vice esse pos-
surit a Joh. Bond illustrata* Se-
cunäa editio recognita et a multis
nieniiis repurgata. Nunc vero pri-
mum in Germania in lucem edita.
8. Hanoviae, apud Guil. Antonium
1610. 378 S. und 1 ung. ßl. ijn
Wolfenb.)
Q. Hör. Fl. curn commentariis et
enarrationibus eommentatoris vete-
ris et Jac. Cru^uii. Acced. Jani
Dousae in eundem commentariolus
una cum succidanea appendice ad
superjorem coramentariolum. Item
auctarium eommentatoris ceterisf a
Cruquio editi. 4. Ex offic. Plantin.
Rapheleng. 1611. 8 ung. Bll. Vorst.,
695 S. u. 8 Bll. (Nestler in Hamb.
5 Mark 5 Weigel in L. 1 ^ i^H')
Wird mit unrecht der Ausg. von
1597 vorgezogen, voo welclier diese nur
ein unsaubrer Nachdr. ist. (In GöUin-
geu u. Wolfenb.) Auct.-Pr.: 6 fr.
Larcher; 4 fl. Meerman.
— poemata — ^m Corpus poet. lat.
4. Aurel. AUobr., apud Sam. Cri-
spin. 1611. p. 748sq.
— • opera cum notis Jo. Bond. 8,
Lond., Jo. Norton 1611.
— Opera c. not. Jac. Gruauii. 8. Lond.,
per Jo. Norton 1611. (?) ^
Horatius accuratissime dhiendatus et
explicatus paraphrasi nova schola-
stica Eilhar/ii Lubini. Jam' de in-*
tegro edita et multis in locis cor-
recta, 4. Frcf., exe. Job. Bringerus
inipensis Petri Musculi et Rap.
Pistorij 1612. 3 ung. Bll. , 1 wss.
BL u. 624 S. (Nestler in Hamb.
SMark; Weigel in L. l«f 12^,
e. andr. Ex. 2^ 8i?(.)
.— opera. Cum animadv. et notis Dan.
Heinsii longo auctioribus. Idem
s librum de satyra praefixit , in quo
tota autoris eruditio explicatur. 8,
Lugd. Bat., apud J^ud. Ehevir 1612.
16 ung. Bll. Vorst, 317 S. u. 1 ung.
BL, 120 S. Dan. Heinsii notae,
174 S. Eiusd. de sat. H. über.
(Altbeer inütr. 2fl. 10 st. 5 Varren
trapp in Frkfc 3 f]^ 36 kr.$ Weigel
in L. 2 «^.)
Neue Recent. ])er Text Lambin'i
liegt zum Grunde. H.'s gebaltvolie Ab*
handlnng de satira H. ist hier zuerst
beigefügt. Auf grau. Pap. unsanber ge-
dracki.. (In Wolfenb.)
L'opere d'Oratio pommentate da G*
Fabrini. 4. Venez., S»»a 1613.
Q; Horatius Flaccus. 12. Lutetiae, ex
typograpbia Rob. Stephan! • 1613.
4 ung. Bll. Vorst., tl7 S. Dann:
Jhni Rutgersii notae in Horatium«
69 S. u. 3 ung. S.
Text nach Heinsiiis, — (In Göttingen.)
Man findet zuweilen augebusden : Per-
sius. Ibi^l., id. 1614 u. Juvenalis. Ibid.
id. 1616. Auch kennt man Exx. auf
gross. Pap., welche sehr selten sind«
— opera cumi notis Jo. Bondii. 8.
Londinf, impensis Tb. Adams I6I4*
— opera omnia a Pet. Gualtb. Cha-
botio — triplici artificio explicata.
Nunc vero a J. Jac. Grassero ex
ipsiiis Chabotii lucubratt. manuscri-
ptis tantopere aucta , emendata et
illustrata ut nihil .commentarii am-
plius a quoquam desiderari possit.
Acccssit index rerum et verbor.
3 Vol. Fol. Colon. Munatianae, apud
Ludov. Regem 1615. 1 Kpftitel,
14 ung. blL Vorst., 454, 231 S.
und 1 wss. Bl. , 274 S. und 24
mig. Bll. Ind. (Varrentrapp in
Frkf. 7 fl.j Weigel in L. 4^.)
Ist von dem Herausgeber ^vermehrt.
Aber die von AuderOs entlehnten Ad-
merkgg. sind denen Cbaboi's ohne Un-
terscheidnng beigefügt.- — Unsauber ge-
druckt. (In Wolfeob.)
Horatius expurgatus c. comment. 8.
Colon., apud Conr. Buetgenium
1616.
— poemata argumentis et scholiis vi-
ror. doctiss. iUustrata cum indica-
tione diversarum lectionum studio
et opera Georg. Bersmanni. Se-
cunda editio locupletior ab eodem
recognita. 8. Lips., typis Grossia-
nis 1616.
— opera. 8. Aifnst«, a^ud Henr. Lau-
rentium 1616.
Q. Hör. Fl. ab omni obscoenitate pur-
g'atus ad usum Gymnasiorum So-
cietatis Jesu : Aldi Manutii de me-
tris Horatianis et Odae aliquot a
Fed. Morellio eodem genere vers.
lyric. graece redditae. 12. Paris.,
apud Jo. Libert 1617.
•— ab omni obscoenitate Romae ex-
purgatus. 12. Monack., ex typogr.
^ergiana 1618.
— opera ^ omnia denuo emendata. 24.
Amst., apud Guil. Janssen 1619.
12. Apud Jac. Stoer 1619.
— expurgatus. 12. Luxemb., typis Hu-
berti Reulant 162a
Digitized by
Google
Horatius.
403
Horatius.
— opera cum notis Jo. Bondii. 8. Lond.
1620.
— — scholiis a 'Jo. Bond illustrata.
Edit. IV. 8. Lips. 1623.
— opera denuo emendata* 12. Amst.,
Guil, Caesius 1623.
commentate da G. FabrinL 4»
Venet., per G. B. Brigna 1623.
-^ — 8. Basil. 1624. (?)
12. Amst., per Jod. Hondl625.
— — c. not. Jo, Eendii, 12. Paris.
1625 u. 1640.
Eiue Basil. von 1627 int sicher nnr
Verwechslung mit der v. 1527..
— opera omnia cum novis argumen-
tis. 32. Sedani, ex typogr. Joan.
Jannoni 1627.
Mit sehr kleinen Tjrpen (S^danovse-
oder Parisienne genannt) sauber ge->
drucky in Frankreich sehr gesucht nnd
thfeuer bezahlt. — jiuct, - Pr, von gu-
ten £xx.: 24 livres la Valli^re; 34 fr.
Mac-Carthy ; 64 fr. de Goue (e. noch
unbeschnittnes Ex.) 9 l5>fl. 25 c Meer«
man. — (Ein Ex. auch in Gö'ttingen.)
Q. Horatius Flaccus. Daniel Hein-
sius ex emendatissimis editionibus
expressitet repraesentavit. 12. Lugd,
Bat., ex off. Elsevir. 1628. 239 S.
Blosser Abdr. dca Textes o. eigentl.
e. Theil der folgenden Ausg.
Q. Horatius Flaccus. Acccd. nunc
JDan. Heinsii de satyra Horatiana
libri duo — cum ejusd. in omnia
poetae animadversionibus longeau-
ctoribus. 3 Partes. 12. Lugd. Bat.,
ex off. Elzevir. 1629. (Altheer in
Utr. 2 fl. ; Varrentrapp in Frkf. a.
M. 12 fl»5 .Weigel in L. 5»^^ Sj^f.)
Ein volIstSndiges Ex. muss enthaN
ten t 1 Kpftltel , 15 ung. BU. Vorst. (6
B11. Dedication, 3 ßll. Ode von Heiu-
sius u. Veternm judicia , 3 Bll. vitaHo-
ratiiy 3 BlI. Vorbericht, der beginnt:
amice lectoretc.) dann 239 S,. Text mit
e. bes. gedr. Titel n. d. Jahre 1628 (s.
vorige Ausg.) , welcher keineswegs feh-
let/ k^nn , indem dieser Titel als S. 1
u> 2 beim Paginiren mitgezählt ist. Dar-
auf mit gedr. Titel: Dan. Heinsii ani-
madv. et notael L.B. , ex off. Ehevir.
1629« 250 S. u. endl. mit e. Schmnz»
titel : de satira Horat. librir duo. 286 S.
(die letzt«. Seite ibt irrig mit 296 be*
zeichnet) u. 1 wss. Bl.
B«ste Ausgi von Heinsini* .Sehr sau-
ber, in vollständigen Exx.^ höchst selten
ö. in Frankreich gesucht u, theuer. (Ein
vollstdig. Ex. in Wolfenb.)
Auct,-''Pr. von schön. Exx. : .81 fr.
Gouttardj 60 fr. Caillard; 40 fr. Din-
cpuri d'Hangard? 67 fr. Jourdan ; 82 fr.
Mac-Carthy; 30 fl. Meermau } 1 L.
Hibbert.
— opera ab obscoenitate expurgata.
24. Antv., apud Jo. Cnobharum
1630.
— opera. Cum notis Jo. Bond. 8.
Lond. 1630 u. 1637.
— — cum commentar. Jod. IMaresii.
8. Duaci 1636 u. 1638.
•— poemata. Scholiis s. Ännotatt. in-
star commentarii illustrata a Jban.
Bond. 16. Amst., apud Guil. J.
Blaeuw 1636. 285 S, u. 1 ung. Bl.
-* — 8. Goslar., typis JNic. Dimckeri
1640.
— opera. 12. Paris., ber Jo. Libert
1641.
— opera. Fol. Paris., e typogr. rema
' 1642. 1 Kpftit. u. 321 S. (Weile!
in L. 7 */.) ^
Nicht schöner Abdr. 4ea Textes, n
(In Göttingen u. Wolfenb.) Auet,^Pr, .*
7 fl. Meerman.— Eine Paris. 1624 in Fol.
ist e. Unding. ^
— poemata comment. illustr. a Jo.
Bond. 12. Auist., Jansson 1643.
(Weigel in L. ^0 ^.)
— opera expurgata cum notis Jod»
Maresii. Ib. Colon. Agr., per Wilh.
Friessem 1647.
' 12. Brunsvig., typis Casp. Wein-
gaertner 1648.
Horatius. Scboliis 8. ännotatt. instar
commentarii illustratus a Joan. Bond.
12. Amst., typis Joan. Blaeu sumt.
societatis 1650. 285 S. u, 1 unä;.
Blatt.
— opera omnia. Cum interpr. gatl.
Mich, de Marolles. 2VoL 8. Paris.,
Toussaint Quinet 1652.
Q. Horatius Flaccus. Cum commen-
tariis selectissimis variör. et scho-
liis integris Job. Bond. Accedunt
indiccs locupletissimi , tum aucto-
rum, tum rerum. Accurante Corn.
Scbrevejio. 8. Lugd. Bat, apud Frc.
Hackium 1653. (Altheer in Utr.
2£l. IGst. } Weigel in L. 2*/ 18^.)
Erste Ausgabe von Schrevel. Die
Aaswahl der Noten ist nicht immer
filiickltch.
26* ■
Digitized byVjOOQlC
HoratiuS.
404
Horatius.
— E* rec. Dan. Heinsii. 12. Liigd.
Bat, Elzevir 1653.
Bloss nener Tiiel zur Ausg. v. 1628.
— opera. 12. Ämst., per J. Janssen
1653.
schol. illustr. a Jo. Bond. 1^.
Brunsv., typis Zilligeri 1655. (Alt-
heer in ütr. 18 st.)
— (ders. Titel wie Schrevers Ausg.
V. 1653.) 8. Lugd. Bat. , apud Frc.
Hackium 1658. (Weigel in L. 2^
18 ^.) ' > .
— opera. Cum interpr. gall. Mich,
de MaroUes. Edit. altera. 2 Vol.
8. Lutet. Paris., apud Guil. de
Luyne löBO. (Weigel in L. 1 */
16^.)
/ Cum UQlis Jo. Bond. 8. Lond.
"^ 1660.
per Gid. Lithgow. 12. Edinb.
1662.
— (ders. Titel wie Ausg. 1658). 8.
Lugd. Bat. , apud Frc. Hack 1663.
. (Weigel in L. S >if.)
Scholiis s. annotatt. instar com-
mentarii illus^rata a Jo. Bond. 12.
Amst., typis Joan. Blaeu sumtibus
societatis 1664. 285 S. u. 1 ung.Bl.
i— opera. 8. Rothomagi, Lallemand
1667.
poemata cum comment. Jo. Mi-
nellii, praemisso Aldi Manutii de
metris Horat. tractatu, 12. Roterod.,
apud Arn. Leers 1668.
— poemata annotatt. illustrata a Jo.
Bond., Access, parodi^e Dav.Hop-
pii. 12. Bruiisvig. , typis Zilligeri
1668.
scholiis instar commentarii il-
lustr. ä Jo. Bond. 12. Amst., apud
Jansson-Waesbergy 1670. (Varren-
trapp in Frkf. 1 fl.)
— Cum commentariis selectiss. va-
rior. et scholiis integris J. i^ond.
Ac«» indd. Curante Gorn. Schre-
velio. 8. Lugd. Bat., Hack 1670.
Beste n. gesuchteste Ausg-. c. not.
Tar. , IQ welcher auch Rutgersii iectt.
VeDUSiD., weno gleich verstümmeU, ab-
gedruckt sind. In gut«>n Exx. selten.
u4ucf.-Fr. 48 fr. Gaillard; 42 fr. Di-
dor. — la dem Gatal. der BiVl. des Kö-
nigs von cUigl. ist e. Ex. auf gr. Pap;
augegebeu.
— opera ad sereniss. Delphin, dili-
' genter recensuit Tanacj. Faber et
notulas ac monita ad odas edidit
cum specimine novae interpretatio-
nis ad lectorem. 12. Salmurii, apud
Renatum Pcan 1671. 7 ung. BlI.
Vorst. u. S39 S.
Neue, willkübrl. Recens. nach God-
jectur u.^ohae irffcod e. Hdscbr. In s.
Notim greift er Heiusius heftig an, —
(In Götliogen.)
cum comment. Jo. Minellii. 12.
Roterod. 1673.
— poemata. Scholiis s. annotatt. in-
star commentarii illustrata a Jo.
Bond. Editio nova. 12. Amst., Da».
Elzevir 1676.
Sehr saubere u. correcte Ausg. die-
ses Commeotars. In Frankreich sehr
gesucht u. theuerb — Auct,-Pr,i 47 li-
vres la V»lH^re ; 48 fr. de Cotte ; 70 fr.
CaiHard ; 200 fr. Fl Didot (e. unbescbuiU-
nes Ex.)
Horatius. Dan. Heinsius ex emenda-
tissimis öditionibus expressit et re-
praesentavit. 16. Amst./ Dan. Elze^
vir. 167a
Enlh. nur den Text. Sehr sanber
gedr. Seilen. AucL^Pr. : 12 fr. To-
Ibsan.
-r- poemata cum commentario Jo.. Mi-
nellii. 12. Lond., typis societatis
1676.
12. Roterodami 1677.
c. comm. Th. Pulmanni. 16.
Antverp. 1677.
— opera. 12. Rothomagi 1680.
Les Oeuvres d'Horace trad. en frang.
avec des notes et des remarques '
critiques par Andr. Dacier. lOVol»
12. Paris, Denys Thierry. 1681.
Erste Ausg. von Bacier. Text nach
le Fevre. Der Commentar zeigt von
Gelehrsamkeit and Belesenheit i aber
den Geist des Schrifutellers wasste D.
nicht zu erfassen.
Q. Horatius Fl accus cum interpr eta»
tione et notis Pet. Rodellii ad Ser
Galliar. Delphinum. 8. Tolqsae, per
Guil. Lud. Colomerium 168S.
Erste Ausg. von Rodeille, Er ud~
ternahm die Ausarbeitung dieser Ans^.
für den Dauphin ohne Auftrag. S. No-
ten sind kurz» aber mitunter recht geist*
voll. Auch hat er einige recht gluck*
liehe Conjecturen« Die anstössigen Stel-
len , des Textes sind ausgelassen. ,
Ptf Rodellii Horatius ad Sereniss. Gal-
Digitized by
Google
Horatius.
405
Horatius.
liarum Delptiinum« 2 Part. 16. Pa-
ris;, apud viduani Claud. Thiboust
et Petr. Esclassan 1686. T. L U
ung. Bll. Vor^t, 296 S., 3 ung.Bll.
Ind. T. II. 2 ung. Bll. Vorst., 154
u. 172 S., 2 ung. ßll. Ind.
WiederhohliiDg der Vorigco.
Horatii opera cum notis Jod. Mare-
sii* 8. Duaci 1686.
— opera. 12. Venet. 1688.
— (Titel wie Ausg. 1681.) Seconde
^dit. 10 Vol. 1*2. Paris 1689 u. 1691.
— poemata interpretatione et notis
illustravit Petrus Kodellius ad us.
Delph. Huic editioni accesserunt
Odae aliquot et satyrae üna cum
interpretatione continua quao in
priori desiderabantur nee non in-
dex rcrum , phrasium et v^rbor.
memorabilium. ,8. Lond. » in^pensis
Abelis S walle 1690.
— poemata. Scholiis s. annotatt. in-
star comment. illustr. a Jo. Bond.
12. Brunsvig., typis Zilligeri 1690.
— opera. Ex rec. Dan. Heinsii. 24.
Amst. 1690. ^
— opera. Interpretatione et notis il-
lustravit Lud. Desprez. In usum
Delph. 4. Paris., apud Frd. Leonard
1691. V (Weigel in L. 8 */.)
Glue der seltnem, aber nicht der
hesBern Ausgg. in us. Delph. Text vor-^
zügl. nach Torrentius. In den Anmer-
kungen ,h«t er w^nig Eigenes. Sie sind
frössteuthls aus d. Noten der vorigen
Irklärer aosgezogeo. Auct.-Pr, : 49 fr.
Bertrand.
8. Lönd. 1694.
riachdr. der vorig. Ausg.
— opertf cum notis et animadv. crit.
Andr. Dacierii et Annae conjugis.
8. Lond. 1694.
— — Cum notis Jo. Rutgersii. 12.
Ultraject. 1694. (?)
— — Interpretatione et notis illu-
stravit Lud. Desprez. In usumDel-
phini. Accedit Horatii vita et Al-
dus Manutius de metris Horatian,
8. Amst. 1695. (Nestler in Hamb.
10 Mark; Var rentrapp in Frkf.
10 fl. 80 kr.j Weigel in L. 2 */
16'^.)
.-^j- — Cum. comment Jo. Minellii. 8.
.,Frc£. et Herb., typis Jo. Phil. An-
dreae 1695.
^^.,— Cum interpr. et notis Pet. Ro-
,^ellü,8. Lepdii 169ö. <?> .
— opera. QuibusnotasaddiditEduar-
dus a Zurck. 2 Part. 8. Harlemi,
ex typogr. Nicol. Braau 1696. (Alt-
heer in ütr. 1 fl. 4 st.j Weigel in
L. 1*^ 4/f.) .
Die Noten sind für Anfänger. Gor-
rect. (In Göttiugen n. Woifenb.)
— carmina expurgata', perpetua in-
terpretatione illustravit Jos. deJou-
vency. 2 Vol. 12. Paris., per Sim.
^ Benard et Kich. Lallemand 1696.
Der Text ist aas frühero Ausgg.
gemischt.
— opera denuo emendata. 24. Amst.
1697. (Varrentrapp in Frkf. 36 kr.)
— — Interpretatione et notis illustra-
vit Ludov. Desprez. In usum Delph.
8. Lond. 1699.
Horatius. Accedunt Jani Rutgersii
lectiones Venusinae. 12. Traj. ad
Rhen., apud Frc. Halmam et Guil.
van de Water 1699. 12 ung. Bll.
Vorst., 488 S., S Bll. Ind. (Altheer
. in Utr. 1 fl. 4 St. \ Weigel in L.
1 */ 8^^.)
Text meist nach Heinsius, Mit e.
Vorr. von Petr. Burmann. Rutgersiui
lectl. Venus, sind vollständig abgedr.
Sauber gedr. (In Göttingen.) Ein £z.
auf /ein Pap. wurde in F. Didors Auct.
mit 12 fr. bezahlt.
— opera ad opt. exemplar. fidem re-
censita. Access, variae lectt. quae
in libris Mss. et eruditor. coramen-
tariis notntu digniores occurrunt.
4. Gantabrig. , typis acad. impensis
Jac. Tonson 1699.
NeueReceus. T. benutzte tehrnach-
lässiff mehrere engl. Hdschr., dieselben,
ivelcne späterhin Bentley ebenso nn^
genau verglieh. ' Auct, - Pr. : 11 ft*
Meerman.«
— — Qum'comm. Jof Minellii. 12.
Roterod. 1700.
— poemata omnia. 12. Florent. , ty-
pis regiae Gelsitudinis 1700.
— (ders. Titel wie Cantabr. 1699.)
Editio altera. 12. Cantabrigiae, ty-
pis acad. impensis Jac. Tonson 1701.
§ ung. lill. Vorst. u. 833 S.
Wiederabdr. von Talbot's Ausg.
— Edogae una cum scholiis perpetuis, .
tam veteribus quam novis; praeci-
pue vero antiquorum grammatico-
rum Helenii Acronis, Pomponiique
Porphyrionis ; quorum quae extant
* reliquiae foedis interpolationibüs
.: pturgatae nunc primum f^e inte-
Digitized by
Google
Horatius.
406
Horatius.
grae reponuntur. Adjecit etiam,
ubi Visum est et sua textumcjue
ipsum t>lunmis löcis vel cdrruptum
vel turbatum restituit Will. Baxter.
8. Lond., Churchill 1701. (Nestler
in Hamb. 3 Mark 12 Seh. ; Altheer
in Utr. 2 fl. 10 st.)
Der vulgaire Text liegt xnro Gmode,
ist aber zuwi. nach Goiijectar geäadert.
Baxter ift nuttreitig der jämmerlicbsie
Erklarer de^ Horat. lo s. Noten zeigt
sich nicht eio Funken von Geist und
Dichter - Gefühl f sie edth. Yielmehr un-
gereimte Spitzfindigkeiten und abge-
acbmackte, Erörterungen. Ueberatl ist
•in Haschen ^nach Allegorien u. Etymo-
logien sichtbar. Die Auswahl aus den
alten Scholl, i^t nicht sonderlich u. seine
Aendernngen mehr ruhmredig als wahr.
— opera cum notis selectiss. Andr.
Dacierii e gallico in lat. versis:
quibus suas adjecit Eduardus Zurck.
8. Lond. 1702.
— opera ex libris Mss. iuxta edit.
Rutgersianam et Cantabrig. 12.
Lond. 1702.
— opera cum notis Dan. Heinsii. 8.
Edinburg. 1704.
— opera. Interpretatione et notis il-
lustravit Lud. Desprez. 8. Lond.
1704. 1705. 1705.
Cum comment. Jo. Minellii. 8.
Frcf., typis Jo. Nie. Andreae 1704.
8. Hafniae 1704. 16^.
Cum notis Jo. Minellii. 8. Lond.
170S.
— expurgata cum annotatt. Jo. Ju-
vencii. 12. Rothomagi, per JacJos.
le Boullenger 1706.
r- opera. Cum varr. lectt. 12. Can-
tabrig. 1707.
— — Cum notis Jo. Minellii (c. praef .
Chr. Junckeri) S, «Lips. 1708.
Interpretatione notis. et indice
illustravit Lud. Desprez. In us.
Delph. Acc. Horatii uita. 8. Ha-
gae Comi,t. , Petr. van Thol 1708.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. Hfl.)
— — Cum notis Jos. Juvencii. Edi-
tjo prioribus auctior et emenda-
tior. 8. Rothomagi, per Rieh. Lal-
Icmant 1708.
^^ 8. Paris., per Jos. Musier 1708.
Cum notis ad nlodum Jo. Mi-
nellii studio Chr. Junckeri. 12.
Lips. 1709: 10 f^.
— carmina ab omni obscoenitate ex-
purgata cum annotatt. Editio no-
vissima. 8. Paris., Jac. Rollin 1709.
— opera ex recens. cum nötis atqu*
emendationibus Rieh. Bentleji. 4.
Cantabrig. 1711. 1 Kpftitel, 15 ting.
Bll. Vorst., 810 S. — Dann: In
Horat. notae et emendätiones Rieh.
Bentleji. 4. (bid, 1711. 2 ung. Bll.
460 S.
Erste Ausg. von fienlley, welcher
viele n. gute Hdschr. benutzte, jedoch
deren Lesarten sehr nachlässig angab,
indem er d. M^s. nur an einzelnen Stel-
len verglich. Der Text ist an 800 Stel-
len nach diesen Hdschr. n. nach. Coo-
jectur sehr scharfsinnig verbessert; S. T4o-
ten en(hk keinen eig'entl. Gommentar,
sondern sind nur Rechtfertigungen sei-
ner angenommenen Aendernngen des
Te^xtes. Dieses Meislerwerk wurde viel
bekrittelt. AU Gegenschriften erschienen :
AHstarchns ampullans. 8. Lond. 1712. —
{J.Ker) qualernae ^pistolae. 8. Lond.l7l3.
— Le Giere fudgment and censare of B.'f
Horacc. 8. Lond. 1713. — Job. Johnson
aristarchus Anti-Bentlej. 8. Nottinghamiae
1717. — (»/<?r. Marklajidi) epistola crit. ad
Frc. flare. 8. Cantäbr. 1723. u.Lamb. Boa
in animadv. ad Script, quosd. gr. et lat. 8.
rranecq.1715 p. 26— 76. Hieber gehört
auch d. Ausg. d. Oden, Epod. u. C'irm. se-
cul. 8. Lond. 1713 u. besonders Ciining^
hams Ausg. 8. Hag. Com. 1721.— Die aus-
füfarl.Titel der angeführten Schriften siehe
in Erltrgsschr. — fientleji curae novissi-
mae ad Horat. stehen im Museum örit.
Cantabrig. T. I p. 194 sq. '
jiucL-Pr. : 9 fl. Meerman.
— opera. Interpretatione et notis il-
lustrav. Petr. Rodellius. 8. Lond.
1711.
Interpretatione et notis illustra-
vit Ludov. Desprez. 8. Lond. 1711.
— — Cum notis Jo. Bondii. 12.
Amst, apud Jansson - Waesbers
1712. ^
Horatius ex recens. cum noCis atque
emendatt.Rich.Bentleji.Editio altera.
4. Amst., Wetstenii 1713. 1 Kpfti-
tel, 11 ung. Bll. Vors^, 717 S. und
239 S. Index. (Nestler in Hamb.
24 Mark; Weigel in L. 8 «/J.)
Die Noten stehen hier gleich unter
dem Texte. Auch ist e. nach Treter's
u. Avemann's Arbeiten von Verbürg ver-
mehrter Iudex beigefügt. Wegen dieser
Vermehrungen wird diese Ausg. dem
Originale von 1711 vorgezogen. — Man
kennt auch Exx. auf gr. Pap., welche
selten sind.
AucU - Pr, T. Bxx. auf gr. P^p. :
30 fr. Saint- C^raa^ 100 fr. de Limare:
6 L. 16 Sh. 6 d. Heath.
Hxjratius. -Ad iiuperam Rieh» Bent-
leji edittöneiki accurate ezpresMis.
Digitized by
Google
Horatius.
407
Horatkis.
Notas add5ditTh.Bentleju8. 8. Can-
tabrig., typis academ., impensis
Com. Crownfield 1713 8 ung. All.
275 S. (Weigel in L. 3 «/.)
Text der Torig. Ausg. mit etoigen
tieuen Verbesserungen u. Zusätzen von
iVicb. Beotfey. Sauber gedr. n. selten.
(In Göttingen.) AucL-Pr, : 45 fr. Che-
uierj 54 fr. Mac-CariKy.
— opera ad fidem codd. Msö. emen-
data {pcT Pet, Burmannum). 12,
Traj. Batav. apud Guil. van de
Water 1713. (Altheer in ütr. 1 fl.
10 St.)
Bentley'ft Text liegt »nm Grunde,
Ifl aber nach HUscbr. geaudeit.
— r opera cura Jac. Wataon. 12. Edin-
burg. 1713.
in Mich. Maittaire Corpus. Fol.
Lond. 1713. Vol. T. p. 443 s^i»
Cum notis Jos. Juvencii. 8.
Rothomagi 1714.
— ' — Cum notis Jo. Minellii. 8. B.0-
terod., typis Fritsch et Bohn 1714.
^— opera (cur. Mich, Maittaire) 12.
Lond., ex off. Jac. Tonson et Jo.
Watts 1715. (Altheer in X3tr. 2 fl.
10 St.) Auch gr. Pap,
{Zti Ende sind Varr» einiger Hdscbr,
beigefügt. — Auct,~Pr, von Exx. anf
gr. Pap,: 24fr. t. Didot; 1 L. 11 Sb.
6 d. Hibbert.
— opera lat. et pall. cum notis Pel-
Jegrini. 8. Paris.i apud Pet. Witte
1715.
— — Interpretati one et notis illustra-^
vit Lud. Desprez. 8. Lond. 1717.
— — Cum notis Jos. Juvencii. 12.
Venet. 1717. u. Paris. 1719.
— — Dan, Heinsius ex emendatt.
edit. expressit et repraesentavit. 12.
Amst. , apud Janssen- Waesbergios
1718. (Weigel in L. 16^.)
The works of Horace in lat. et en^l.
Two Vols. The engl, version by
Creech. 5th. Edition. 12. Lond.,
Mears 1718,
Horatii opera ex recens. Heinsii et
Fäbri ac cum varüs lectionibus R.
Bentleii. 24. Amst., apud R. et G.
Wetsteniojs 1719.
-^ opera expurgata. Interpretation^
ad verbum , varr. lectionibus ac
notis illustravit Jo. du Hamel. 2 Vol.
8. Paris., apud fratres Barboul720.
Der Text ist oft sehr willküKrlich
tt, kühn geändert, du H. benutzte Edscbr.
— opera. Ac^ edit index variantium
lectionum insignioris notae quae
Sassim in Mss. occurrunt. 12« I)u
lini, ex off» Georg, Grierson 1721.
— poemata. Ex anticjuis Codd. et
certis observationibus emendavit
variasque scriptorum et impresso-
rum löctiones adjecit Alex. Cunin-
gamius. 8. Högae Comit., apud Th.
Jonsonium 1721. 1 Kpftitel, 4 ung.
Bll. Vorst., 309 S. Alex. Cuninga-
mii animadversiones in Rieh, ßent-
leii notas et emendationes ad Q.
Hör. Flaccum. 8. Ibid. , id. i721. .
S ung. Bll. Yorst. , 393 S. und 3
ung. S. (Altheer in Utr. 4fl. ; Nest-
ler in Hamb. 3 Mark 8 Sh.; Wei-
gel in L. 2 *^.)
Des Herausgebers Streben ist ein-
zig darauf gerichtet, B^utley's Verdienste
um Horat. zu schmälern. Allein er
»tebt diesem an Geist u. Kenntniss weit
nach. Seine Aeudernngen sind oft ganz
unnötfaig u. betreffen zuwl. kleinliche
Diuge, Den von Cruquius benutzten al- ,
tenCod.Blaiulian. legte er zum Grunde
u. zog auch frühere Ausgg. zu Ralhe. .
Neue krit. Hülfsmittel scheint er nicht
gehabt zu haben. In der Angäbe der
Varr. war er sehr nachlässig. In s.
Coniectnren ist er sehr kühn. — Vergl,
G. Goilii additam. ad Recens, in Actis
Erudit, Lips. 1722. Aug. p. 381—384.
Die Ausg; Lond., apud Vaillant et
Prevost 1721. ist nur neuer Titel.
Auct.-Pr,: 14 fr. F. Didof, 36 fr.
Renouard; 4 fl. 40 c« Meerroan..
Nut von dem ersten Theile , wel-
cher den Text enthält, kennt tnan Exx. ^
auf gr.Pap. Auct.-Pr,: 18 fl. Gail-
lard 5 33 fr, Mac-Garthy. Hr. Weigel
bat e. Ex, mit 4 ^ff augesetzt.
Cum notis Jos. Juvencii. 2 Part.
8. Paris. 1722. (?)
— -^ Cum notis Junckeri ad modum
Jo. Minellii. 12. Lips. 1723.
— Poemata. Mit Heinsii , Rappolti,
Dacierii, Massonii , Tarteroni , P. ,
Coste auserlesenen, , wie auch seinen
eigenen philosophischen u, histor,
Anmerkungen von Caspar Gott-
schling. 8. Halle, Renger 1724,
— eclogae una cum scholiis perpe-
tuis tam veteribus quamnovis. Ad-
jecit etiam ubi visum est et sua
textumque ips4Jm plurimis locis vel
corruptum vel turbatum resiituit
Will. B'xterus. Acced. hovae no-
tae, animadversiones quam pluri-
Digitized by
Google
Horatius.
408
Uorafius.
mae in Benüemm et Ctiningamium
etc. 8. Lond.y typis Gull. Bowyer
impensis Jo. Batley 1725. 6 Sh. —
(Altheer in Utr. 4 £L 5 Varrenträpp
in Frkf. 3 fL 15 kr.)
Die nen hinzugekommenen Noten
sind Torzügl, gegen Bentley gerichtet.
Sehr fauber gedr. — >
Es giebt «nch Exx. anf gr. Pap.
mit dem Portr. Baxter's von Vertnc. Sie
sind jetzt höchst selten. (Gin Ex. anf
gr. Pap. in Göttingen). Auct,»Fr. sol-
cher Exx. auf gr. Pap.: 80fr. F.Didot$
125 fr. Mac-GaHhy,
— poemata cum notis Jo. Minellii.
li Lond. 1726.
— opera. Interpi;etatione et notis il-
lustravit Lud. Desprez. In us.
Delph. 8. Lond., Knapton 1727..
(Weigel in 1.. 3 ^i.)
\— (ders. Titel.) 2 Tom. 4. Venet.,
ap^id Jo. Malachinum 1727. (Var-
renträpp in Frkf. 9 fL$ Weigel in
• L. 3*f.)
Oeuvres d'Horace en latin et en franj.
Avec des remarques critiques ethi-
storiques par M. Dacier. Qua-
trifeme ^dit revue^ corrig^e a'un
nombre considerable de fautes et .
augmentöe de notes critiques, hi^
storiques, et göographiques et des
diiferents lecons de Mr. Benjtlei et
Cuningham et du P. Sanadon. 10
Tom. /12. Amst., Wetstein 1727.
(Weigel in L. 7 iff 12^.)
Q. Horatius Flaccus. Ex recens. et
cum notis et emendat. Rieh. Bent-
leii. Edit. tertia. Cum indice«. 4.
Amst, Wetstein 1728. (Weigel in
L. 12 *^.) Auch gr. Pap.
Beste u. gesuchteste Ausg. von Bent-
ley. — Exx, auf gr. Pap, sind sehr sel-
ten u. iheuer. Auct.-Pr, ; 80 fr. Cail-
lard^ 150 fr. Bertranc); 5 L. 10 Sh.
Hibbert.
— poösies, disposöes suivant l'ordre
clironolique et trad. enfrang. avec
des remarques et des dissertations
crit. par Nöel Et. Sanadon. 2 Tom.
gr. 4, Paris. , chez Pierre - Michel
Huart 1728. T. I. 1 Kpftitel, 6 ung.
BIL, LXXX u. 690 S., 1 ung. Bl.
Errata. T. II. 8^2 S. h. 1 ung. BL
Errata.
Im Texte folgt er meist Cuning-
ham, dessen Gonieciuren er zu bereit-
willig aufnahm. Doch benutzte er auch
&Uere' Ausgg., wie Crnquius, Lambin
n. A* S. eigenen Verbefseraogen sind
meistens noglucklich. Die gewöhnliche
Ordnung der Gedichte ist hier verwor-
fen. S. suchte die Zeit ihrer Abfaisnng^
zu bestimmen u. ordnete sie danach.
In s. Commentaren weiset er den Haupt-
gedanken n. den Ideengang nach. S.
Anmerkgg. sind theils krit.* theils Sinn->-
n. Sacherklarend. S. (^mmentar hat
viele Bewunderer, ,aber auch Tad.ler ge-
funden. Sonrthcilt d^Orville in d. Not.
ad;Chariton.p. QQ: Sanado, <{\i\ nuper Ho-
ratium temerario ausu Absjrti iustar cou-
ddit tmncavitqne et triviaU oommeutario
obruit*
— carmina ad suum ordinem ac ni-
torem revocata studio et opera N.
S. Sanadonis. 12. Lut. Paris.,' dela
Roche 1728. 848 S. u. 5 ung. Bll.
(Altheer in Utr. 1 fl. 4 st.)
Abdr. des Textes der vorig. Ansg.
— opera c. comment. Jo. Minellii. 8.
Amst. 1728.
— — expurgata cum notis Mich«
Brochard. 12. Paris. 1728.
— carmina expurgata not. nov. il-
lustr. Jos. Juvencius. Cum appen-
dice de diis et heroibus poct. ad
omn. poet. intellig. necess. Edit.
nova auct. et emendat. 8. Paris.,
Barbou 1728. (Waigel in L. l ^
8. Colon. 1729j
— tfpera expurgata interpretatione ad
verbum varr. lectt. ac notis illu-
strav. J. du Hamel. 8. Paris. 1730.
— opera. 32. Edinburg., apud R.ob.
Freebarnium 1731.
Cum notis ad modüm Jo. Mi-
nellii stud. Junckeri. 12. Lips.
1731.
— opera. 2 Vol. 8 maj. Lond. , ae-
neis tabulis incidit Jo. Pine 1733 —
1737. Subscr.-Pr. war 2 Guineen.
Der Text der Talbotschen Auag. ▼.
170 r ist in Kupfer gestochen^ Sanber.
In England u. Frankreich sind nur die
ersten Abdr. gesucht, welche man dar-
an kennt, dass in der Münze des Au-
gusius T. II. p. 108. Post Est statt Po-
lest stehet. In den 2 spätem Abdr. ist
der Fehler eingebessert. — Exx. der er-
sten Abdr. sind schon in Frankreich mit
150 fr. bezahlt; und 46 fl. Meerm4n;
3 L. 4 Sh. Hibbert. Im Jahre 1829
wurde in e. Auct. zu Braunschweig e.
sehr schon. Ex. des ersten Abdr. zu 7^
4 '/i verkauft. Hr. Weigel hat e. Ex.
des ersten Abdr. mit 36 «/ angesetzt. —
Die spätem Abdr. steh#tn selbst in Eng-
land und Frankreich sehr niedrig im
Preise.
Digitized by
Google
Horatius.
409
Horatius.
Oeuvres d'Horaee en lätin et en fran^.
Avec des remarques critiques et hi- , ,
storiques par Mr. Dacier. Cin-
qui^me Edition revue etc. wie Ausg.
1727. 4 Tom. 4. Hambourff , de Hm-
prim. d'A. Vandenhoeck, libraire k
Londres 1733. (Weigel in L. 10 «f.)
10 Tom. 8. Ibid., id. 1733. 6*/.
Horatius. Ex castigationibus Bentleji,
Cuninghami et Sanadonis emend.
12. Hamburg., typis A. Vandenboeck
1733.
Blosser Abdr. des Textes.
— Opera. 16. Paris., e typogr, regia
1783. (Weigel in L. S *f ).
Wegen der Niedlichkeit u. Sauber-
keit gesucht. jiuct.^Pr.: 4 fl. 20 c.
Meerman. lo Hibberts Cutal. ist e. Ex.
aui stark Pap. angegeben u« mit 7 Sb.
bezahlt. Auch kennt man Exx. auf gr.
Pap. — Man findet zuweilen den Pbaedrus
▼, 1729 aus ders. Officin angebunden.
Oeuvres d*Horace en latin, trad. en
frang. par Mr. Dacier et le P.
Sanadon. Avec les remarques cri-
tiques, bistoriques et geographiques
de Tun et de Tautre. 8 Tom. 8.
Amst, cbez J. Wetstein etXJ. Smith
1735. (Weigel in L. 8 v/.)
Geschaut. (lu Wolfenb.)
Horatii carmina. Cum annot.' et per-
pet interpr. Jos. Juvencii. Editio
nova ab auct. emend. 3 Vol. 8.
Paris., Barbou 1736. (Weigel in L.
8 H.\
Keratins. 8. Lond. » Brotberton et
Nourse 1736. 4 ung. Bll., 124 S.,
Vm S. — S. 126—248., 38 S. not.
u. 1 El. Addenda. (Weigel in L.
2*/ 16^1^.)
Der Heransgeber Joan. Jones will
Hd&chr. benutzt haben. Der Text ist
indess aach oft nach kühnen Gonjectn-
ren geändert. — (In Göttingen). AucU-^
Fr, eines Ex. auf gr. Pap. 7 fl. Mccr-
•man.
— opera exptirgata notis illustravit
Jos. Juvencius. Editio nova juxta
exemplar Roman. 12. Kotbomagi,
per Nie. Lallemant 4737.
— opera. Mit pbilosopb. u. histor.
Anmerkungen herausgegeben von
Caspar Gottschling. 2te und ver-
mehrte Aufläse. 8. Halle, Renger
1733. 15 ^.
— poemata. Cum commentariis Joh*
Minellü. 8« Lipi. et Hafniae 1739.
16^.
— poemata ex castigatt. et obss. Bent-
leji, Cuninghami et Sanadonis emen-
data. 12.Loud., impensis Jo. Nourse
1740. IX u. 289 S. (Weigel in L.
^1x^16^.)
— Opera ad fidem editionis alterius
Cantabrigiensis castig^ta. 12, Lond.,
apud J. Watson 1740,
— opera omnia c. notis Jo. Minellü.
12. Lips. 1741.
The Ödes, Epodes and Qarmen Se-
culare of Horace trsl. into engl,
prose — with the latin text in the
opposite page and crkical, histori-
cal, geographica! and classical no«
tes in english from the best com-*
mentators both ancient and mo- *
dem espefcially M. Dacier and P.
Sanadon. ^ And a preface to each
ode illustrating its difficulties and
shewi^ig its sever^l Ornaments and
design. etc. Together with the la-
tin text put into order of construc-
tion. 2 Vols. 8maj. Lond., printed
for Jos. Davidson 1741. T.^ xvn S.,
3 ung. Bll., 384 S. T. IL 1 ung. Bll.,
108 S., U ung. Bll. Ind., 223 S. —
The Satires , Epistles and Art of
poetry of Horace trsl. into engl,
prose etc. 8maj. Ibid., id. 1743.
2 ung. Bll., XVIIIS., 632 S., 8unÄ
Bll. Ind.
Der zweite Band hat nooh den Ne-
beutitel: Q. Horatii Fl. carmina ordine
constructionis dispos'ita, ?iz. Od^r^m li-
bri IV. Epodon liber I et Carmen te-
cnlare» Editio secunda. Lond., impen-
sis Jo. Davidson 1742.
Brüggemann erwähnt auch e. Ausg.
mit ahnl. Titel bv David WaUon. 2 Vol.
8. Lond., printed for J. 'Oswald. 1741.
Ebenso der Catalog des Königs von
England.
— Works trsl. into engl, verse.
With the original text and critical
notes collected frpm bis best latin
and french commentotores byPhil.
Francis. 4 Vols. \% Lond., printed
for A. Miliar 1743—46.
Tekt nach Guninghdm n. Sanadon. '
Hat nichts Eigenthümitches. — Erschien
auch 1?47. 1750. 1758. 1756. 1765. 1778
n. zuletzt 1807. s, Uebersetzungen,
— opera ex recens. Dan. Heinsii et
T. Fabri ac varr. lectt. Bentleii
et Sanadonis. 12. Amst., Wetsten.
1743.
— — Cum comment. Jo. Minellü»
12. Lugd. Bat, iapud Sajn. Lucht- .
maus 1744.
Digitized by
Google
Horatius.
410
Horatius.
— Opera. 18, Lond.. typis J. Brindley
1744. (Weigel lA h. 2^ 8/{.)
Dia Typen find za klein. Nicht
ssnber gedr.
Horatiiis-ad lectiones probatiores di-
li^ehter emendatus et interpun-
ctione nova saepius illustratus. 12«
^ Glasguae, in aedd. academicis exe.
Rob. Foulis 1744.
Wegen der grossen Gorrectlieit sehr
geschätzt u. selten. Es giebt Exx. auf
* gr. Psp. Auct.'Pr,: 36 fr. d'Hangard;
26 fr. Bailly $ 39 fr. JoUrdan— u. in 8.
auf fein. Pap.
— Opera. Ad exetaiplar Londinense a
Job. Pinc tab. aen. inQ. edita. 8* ße-
rol., Hau de 1745. 8 ^.
— opera. 12. Dublini, e typogr. acad.
1745.
Von Job. Hawkey besorgt. Beigefügt
fttnd die wiebtigern Varr. aus äh. Ausgg.
Sehr correct n. gesucht. — Auch kennt
man Exx. auf gr. Pap. in "8.
— carmina nitorlsuo restituta, accu-
rante Steph. Andr, Philippe. 12. Lu-
tet. Paris., sumt. Ant. ürb, Couste-
lier 1746. (Weigel in L. 2 ^f.) ,
Saubrer und correcter Abdr. des
Textes nach Sanadon. — In dem Catal.
der Bibl. des Königs von Engl, ist ein
Ex. auf gr. Pap. augegeben. (?) Auct,^
Fr, e. Ex. auf holl.Pap. tSfr. F. Didot.
The works of Horace trsl. into engl.
prose etc. — ' by David Watson.
The §econd edition. 2 Vols. 8.
Lond. , printed for J. Oswald 1747.
Horatii opera. 2 Vol. 8n>aj. Lond.,
apudi Guil. Sandby 1749. M. 35
Kpf. (Nestler in Hamb. 18 Mark }
Weigel in L. 14*/.)
Sehr schöne u. höchst seltne Aas-
gabe. Zu Ende des 2ten Bandes stehen
Varianten u. Coniecturen aus trübern
Ausgg. Die Kpf. sind nach Antiken.
(In Gütttngea).
— opera. £Vol. Smin. Ibid., id. 1749.
M.i95Kpf. (Weigel in L. 7«/' 12^.)
Ist von der vorigen vertcbieden.
Die Typen sind kleiner n. die Kpf. nur
die letzten u. schlechten Abdr. Wird we-
nig gesqcbt. S. Renouard CaUk T. II.
p. 262.
— (Titel wie Glasg. 1744). Editio al-
tera. 8. Glasguae, exe. Rob. et
Andr. Foulis 1750, (Altheer in ütr.
lil. 168t.j Weigel in L. S*f 8^0
, ^ Auch auf gr. Pap. in 4.
The work» of Horatius trsl. into engl.
prose ^ be^un by Dav. Watson,
revised^ carried on and published
by S. Patrik* 2 Vols. The tiiird
editioii. 8. Lond., printed for J. Os-
wald 1750. T, I. XXXVI u. 463 S.,
6 ung. EU. Ind. T.U. LU u. 14058.
u. 9 ung. BU. Ind.
Horatii eciogae una cum scholiis per-
petuis tarn veteribus quam novis —
adjecit ubi visum est, et sua, tex-
tumque festituit Guil. Baxter, ad
cmus secundam editionem reeudi
curavit et varietatc lectionis suis-
que obss. auxit Jo. Matth. Gessne-
rus. 8. Lips., vidua Gasp. Fritsch
1752. l«/*8^-
Umarbeitung der Bsxterschen Ausg.
Gesner gebrauchte 1 Göttinger nnd 2*
Haonov. Codd.^ e. Varianteosammlnog
von Saxe, u. Collation eines Cod. Bro-
daei. Die Varr. sind sehr ungenau an-
gegeben. Baxter*s Text ist aber häufig
geändert. . Auch die Noten sind sehr
veriiiehrC.
— opera. Interpretat. et notis illu-
strav. Lud. Desprez. 8. Lond. 1752.
— opera. Mit philos. u. histor. Arf-
merkungen herausgegeben von Gas-
p tr Gottschling. 8. Nürnberg 1753.
— carmina nitori suo restituta. Ac-
curante St. And. Philippe. 8. Lu-
tet. Paris. , Barbou 1754. (Weigel
in L. 2a^ 8:^.)
— carmina expurgata. Cum adnota«
tionibus ac peroetua interpretatione
Jos. Juvenci. Nova editio accura-
tissima. 3 Tom. 8. Paris., typis Jos.
Barbou 1754.
— opera omnia. 12. Halae, Orpha-
notr. 1756. ^ 5 f{.
Les poösies d'Horace trad. en franc.
avec des remarques et des disser-
tat. crit. par Sanadon. Nouv. Edi-
tion revue et augment^e. 8 Tom. 8.
Amst. 1756. (Weigel in L. 8 «/J.)
Auch gr. Pap;
Der J3esorger dieser zweiten Ausg.
des H. hat sich nicht genannt. Der
Text ist nach d. Vulgata abgedr. Vieles
ist nach dem handschr. Machlasse Sana- .
dou*s geändert. — In den Exx«, welche
statt Arost. — Paris auf dem Titel ha-
ben^ sind viela fr^ie Stellen ansgelssseD.
AucU-Pr. auf gr. Pap.: 160 fr.
Delcros 105 fr. CaiUard.
— opera ad lectiones probatiores di-
ligenter emendata etinterpunctione
nova saepius illustrata. Editio ter-^
tia. 8. GInsguae, exe Bob. et Andr«
Foulis 1756.
— opera c. comm. Jo. ^Minellii. 8.
Lips. 1759. 20 f{.
— opera. 8. Edinburgh lf69. (Alt-
heer in Utr. % IL)
Digitized b^
Google
Horatius.
411
Horatius.
— (Titel wie Glasg. 1756.) Editlo
äuarta. 8. Glasguae, in aedibus aca-
emicis exe. Rob. et Andr. Fouli3
1760. XU u. 807 S. — Auch gr.
Pap. in 4. (Weigel in L. 7 */,)
' Auct, - Fr, eine» Ex. in 4. J 26 fr.
M«ic^Garthy.
— (ders. Titel wie Watson's Ausg. v.
1750.) The fourth edition. 2 Vols.
8. London 1760»
— Opera curante Joan. Petro Millero.
8. Berol., sumtibus A» Haude et J.
C. Speneri 1761. 11 ung. BU, Vorst.,
260 S., 27 ung. BU. Ind.
Saubrer Abdr. de» Texte» nach
Talbot.
Interpretatione et notis illustra-
vjt Lud. Desprez. 4. Venet., ex ty-
pogr. Remondiniana 1762.
8. Lond. 1762.
Q. Horatius Flaccus. 12. Birmingha-
miae, typis J. Baskerville 1762.
(Weigel in L. 5«^.)
Sehr »anbre u. correcte Ausg. von
Jo. Livie besorgt. Selten.
— carmina nitori suo restituta. 12.
Paris., Barbou 1763. M. Kpf. (Alt-
beer in ütr. 2fl. 10 st.)
Mit sehr willküfarl. Aeodernngen
yon dem Herausgeber Jos. Valart.
— opera expurgata interpretatione
ad verbum variis lectt. ac notis il-
lustravit Jos. du Hamel. 8. Paris.,
Barbou 1764.
^ — Mit Anmerkgg. von Caspar
Gottsehling. 8. Halle, Renger 1764.
14^.
Horatius ex recens. et * cum notis at-
Bond. Editio nora. 12. Aurelianis,
typis Couret de Villeneuve 1767.
Mit •• meinen Typen »ebr »»über
nach d. Amst. 1676 abgedr., aber böehflt
incorrect.
— opera. Interpretatione et notis il-
lustravit Lud. Desprez. Inus.Delph«
8. Dublin. 1767.
Q. Horatius Flaccus. 4. Birmingha-
miae , typis Jo. Baskerville 1770,
M.lKpf. 2 ung. u. 344 S. IL. ISh.
Sehr »anbtr u. höchst sehen. (In
Göitiogen). Auct.^Pr.: Sl fl. Meer-
man (auf pap, glac^. Man findet zu-
weilen 5 Kpf. von Gravelpt beigefü^.
Grevenna besas» e. Ex. mit diesen Kpf,
u. den Original-Zeichnungen. Es wurde
zu 132 fr. verkauft.
^- Opera ad fidem LXXVI Codd. Ac-
ceaunt: I. Synopsis chronologica
, rerum romanarum vivente Horatio.
II. Tractatulus de metriS Horatia-
nis. IIL Variae LXXVI Codd. le-
ctiones. IUI. Phrasium difficilium
enucleatio. V. Lexicon mythologi-
cum, historicum et geographicum,
VI. Dictionarium latino - gallicum
vocum Horatianarum quae lecto^
rem morari possunt. Curante Jos.
Valart. 8. Paris,, typis Mich. Lam-
bert 1770. 2 ung. Bll., XL und
628 S., 2 ung. Bll, Errata u. Privi-
leg. (Weigel in L. 2^ 12 j^.)
Bentley's Text liegt xum Grunde,
ist aber nach Hdachr. n. nach Gonjectur
^o(t geändert. Dass Valart 7&H(lschr.
^Ple, kann wohl be^tweifelt werden,
das» er aber wirkl. einige benatzte, läast
, , »ich nicht verkennen» wenn man nur
que emendatt. Rieh. Bentleji. i Vol. ^^^ j,^jj Apparat genauer betrachtet.
8maj. Lips., Weidmann 1764. 4 *f. j^^ ij^j^^ aie»eHd»chr. gewöhnl. nur der
^ ,^-_ xr-.uj- B^ntley« ^ahi nach an «, naroentl. führt er nur 3
an. Hr. Director Kirchner in Stralsund
hat diese Ausg. zuerst wieder zu Ehren
gebracht. Indessen, erscheint »ein tJr-
ünsaubrer Nachdr. von
Ausg. mit e. Vorrede von J. Fr. Fischer.
Ih im Buchhandel nicht mehr zu ha-
ben. Die neue vom Hrn. Prof* D^ndorf
besorgte Ausg. erschien 1826.
— (ders. Titel) 2Vol.8.'Lond. 1765.(?)
— carmina c. aanotatt. J. Bond ad
US. scholar. {curante Berardier de
Bataut), 12. Paris. 1765.
— opera. Interpret, et notis illustrav.
Lud. Desprez. 8. Lond. 1766.
The Works of Horace trsl. into verse
with a prose interpretation for the
•help of students and occasional no-
tesby Chrp. Smart. 4 Vol. 8. Lond.,
printed for W. Flexney 1767.
Horatii ^oettizt^ scholiis s. annö^att.
instar commeiitarii illustrata a Jo.
theil über Valart zu günstig. Es wirft
immer e. schlechte» Licht auf V. » da»»
er in »• Vorrede eine Menge Verbesse-
rungs-Vorschläge zum Besten giebt, die
doch eigentl. nur Markland angehören.
— In Deutschland ist diese Ausg« nicht
häufig. (In Göttingen).
— opera. Interpretat. et notis illu-
stravit Lud. Desprez. 8. Lond. 1770.
— (ders* Titel). 2 VoL 4. Neapoli
1771. ^
^ (Titel wie Gesner'« Ausg. 1752.)
. Editio secunda. 8. Lips., Fritsch.
1772. I«f8^.
Digitized by
Google
Horatius.
412
/ Horatius.
Q* HoratiasFlacous a Frc, Dorighello
illustratus. Edilpio prima: 3 Tom.
8. Patavii, typis seminarii 1774.
Text nach Saoadon. Die Noten sind
ebenf. Auszüge aus dessr Gommentar.
(In GöttiDgen).
— opera. 12; Noriipberg. 1774.
— opera omnia ad exemplar Bentlcji
excusa. 2 Vol. Queer 8. s* 1. et a.
Von Carl Egon, Fürst, von Für-
•tenberg zu Prag veranstaltet , welcher
nur wenige Exx. abdrucken liess u. sel-
bige verschenkte. Entb. nur den Text
Q. ist nicht achon. Sie erschien zu Prag
gegen 1775. Als späterhin die Von Pal-
laviciiii entdeckten 2 angebl. Oden des
Hör. erschienen, wurden diese im Jahre
1780 nachgedr. n. der Ausg. Tbl. 1
zwischen S. 83 — 85 eingeschaltet. Der
erste Theil erhielt nun folg. Titel: H.
opera omnia prias ad exemplar Beut-
leji excQsa liunc insertis duobua odia ,
Ein 's. achOn Ex. dieser Aasg« wurde
in e. Auction in Braanschweig im. J.
1829 mit l^f U^ bezahlt.
— opera recens. varietate lectionis
et perpetua annotatione illustra^t
Ch. D. Jani. 2 Vol. 8. i.ips. , sumt.
S. L. Crusii 1778—82. 3 «f. Auch
Schb. Pap.
J. benutzte mehrere Hdscbr. ' ( 2
Oessauer, .4 Leipziger, 2 Altdorf., Varr»
e» God« Mentelianus, des Cod. Franec-
quer. u. der Helm stedter Hdschr.) Die
Vulgata liegt zum Grande, ist aber nach
d. genannt. Hülfsmitteln u. alt. Ausgg.
verbessert. Er brachte die s. g. ästhe-
tische Erkläniug auf, welche aich Vor-
zug], in hohlen Phrasen u. Ausrufungen
erging. Vergl. Wytteabach Bibl. crit.
T. I. P. 4 p. 84 sq. Indessen hat er
für richtige Erklärung Manches ge-
leistet. — Die Ausg. blieb iiobeendet )
die 2 Bande umfassen nur die Oden.
Hr. Hofr. Mitscherlich wollte sie iort-
novissime repertis. Hier fandet sich j aetzen, änderte jedoch s. Plan, u. gab
ebenf. kein Ort und Jahr angegeben.! e. neue Ausgabe, die aber leider ebenf.
1 Bl, mit e. Notiz über die Auffindung yunheeudet geblieben ist.
dieser Oden ist vorgesetzt. — Sehr seitue
lOTL
Ausg. Vergl. Hrn^ Hofr. Ebert bibl.
Lexicon. T. I Nro. 10222.
— carmina, detersis recentibus ple-
rumque maculis nitori siiO resti-
tuta. 12. Paris., Barbou 1775. 5 fr.
Von J. N. Lallemand herausgege-
ben. Valart*a willkührl. Aenderuugen
in der Auag. 1763 sind hier wieder
aus dem Texte verwiesen.
— , opera. Intei^retatione et notis
lustravit Lud. Desprez. 8. Lo:
1776.
'— poemata cum comm. J. Minellii.
8. Matriti 1776.
— carmina cum annotatt. galliciä
Lud. Poinsinet de Sivry. 2 Vol. 8.
Paris. , e typogr. Frc. Ambros. Di-
dot sumt. Jacob Lacombe 1777.
(Altheer in ütn 3 fl. ; Weiffei in
L. Suf 127(.) ^
Nene handschr. Hülfsmittel sind
nicht zu Rathe gezogen. Der Text ist
durch eigene u* fremde Conjectnren ent-
stellt. Mehrere Gedichte sind ohne al-
len Grund auseinander gerissen. S. No-
ten entb. viele Träumereien.
— (Titel wie Glasg. 1760) 8. Glas-
fuae, Foulis 1777. (Altheer in Utr.
n. 10 St.)
Q^Horatms Flaccus. 12. Birmingham.,
typi» Jo. Baskerville 1777. (Weicel
in L.2^ 8^.) ^
opera ex recens. J. M. Gesncri.
12. Ndrimberg. 1779.
— opera. 2 Vol. 8. Manhemii 1779.
— poemata selectis fere omnium in-
terpretum notis illustrata opera F.
Dorighelli. Editio secuiida auctior
et accuratior. 3 Tom. 8. Patavii,
' typis seminarii 1780. T. I. Ixix u.
321 S. T. II. XX u. 265 S. T. HL
259 S. (Altheer in Utr. 5Ü.5 Wei-
gel in L. S^f 12^.)
— poemata ab omni obscbenitate ex-
p^rg. et notis illustr. Nie. Piat. 12.
Paris. 1782. (Waigel in L. 16^.) '
— — cum ^ notis Chr. Juncker! ad
modum Minellii. 12. Lips. 1782.
— opera ad optimas editt. collata.
Praemittitur notitia litteraria. Stu-
diis societatis Bipontinae. Editio
accurata. 8maj. Biponti, ex typogr.
societatis 1783. 16 ^.
Die Noiit. liter* jst schlecht. Daa-
»elbe gilt von der 2ten Ausg. 1792.
— opera c. notis selectis. 2 VoL 8.
Venet., Bettinelli 1783. ^
— carmina expurgata in us. scholar.
Gum notis anonymis et Jos. Juven-
tii. 8. Lond.. impensis Gar. Dillv
1784. 6Sh.
Herausgeber ist U. Knox.
^ opera. ^4. Avenione 1785. N(Altheer
in .Utr. Ifl.) . , j
■ Sehr saaber.
Digitized by
Google
Horatius.
413
Horatius.
— carmina curavit Jer. Jac. Oberlin.
4maj. Argentorati, typis et sumtu
Rollandi et Jacobi 1788. 42 fr.
Wiederbohlt mir Geiner's Text.
Zu Ende stehen VarianC«>B ▼. 4 StraM-
burger Hdscbr. Sauber, aber für eine
Prachtansgabe nicht schön genug. Die
Exz. sfnd auf Vel. Pap. gedr. 1 Ex.
auoh auf Pergament.
•*r- eclbgae^cum scboliis veteribus ca-
stigavit et notis illustravit 'Guil.
Baxter US. Var. lectt. et obss. ad-
didit Matth. Gesnerus quibus et
suas adspersit Jo. Gar. Zeunius. 8.
Lips., apud Fritsch 1788. l^f 8^.
— opera. Interpretat. et notis illu-
stravit Lud. Desprez. In usum
Delpbini. 8. Lond. 1788.
T- opera (cur, jindr, Hr. Stamberg,)
8. Westeras 1791.
— opera. Fol. Parmae, in aedibus
Palatinis typis Bodonianis 1791«
2 ung. Bll., XIV S., 1 ung. ßl. u. S71 S.
(Fincke in Berlin BSitff Weigel in
L. 90*^')
Es sind zwar Hdscbr. der Bibl.
Cbigian. gebraucht^ aUein der Text fril*
berer Ausgg. ist mit wenigen Aenderun-
gen wiederhohlt. Die in den Text auf-
geuomraeoen Lesarten sind nach blos«
tem Gefühle ausgewählt. Der Herans-
geber war Jos. Nie. de Azara $ Antheil
hätten jedoch Enn. Quirin. Visconti, Car.
Fea u. e« span. Jesuit St. Arteag». —
Gegen Vanetti's scharfe Gritik in s. Os-
servaz. intorno ad Orazio (s, ErltgsschrJ)
erschien: Lettera di St. Arteaga a Gi.
Bapt. Bodoni, intorno alla censura pnb-
blic. da GlementiuoVanetticontro l'ediz«
Parmense deir Orazfio del 1791. 4 min.
Crisopoli (Bodoni) 1793.
Einer der schönsten Drucke Bodo-
ni's. Die ganze Aufl. war nur 800 Exx.,
wovon 50 auf fein Pap., 50 auf Vel.
Pap., ^ auf Vel. Pap. d'Annonay und
S auf Pergament. — Bei ihrem Er-,
scheinen wurden Exx. auf Vel. P^p. mit
50 Zechiuen u. theurer bezahlt. Die
Preise fielen aber immer mehr u. Exx.
stehen gegenwärtig im Preise niedrig.
-*- (Ein Ex. in Göttingen.)
Auct.-Pr.: 82 fr. GaiUard; auf
Vel. Pap. 137 fr. im J. 1801; 110 fr.
im J. 1805. — Hr. Varrentrapp in Frkf.
bat e. unbescbnittnes Ex. auf Vel. Pap.
zu 360 fl. angesetzt!
Im J. 1851 wurde e. schön erhalt-^
nflt Ex. ^f gewhnl. Pap. in Frzbd. in
e. hieeigen Auction mit 6 '^ 12/{ bezahlt.
— opera omnia ad optim. exenipl.
fidentrecensita. 12. Edinb.1792. 4 Sh.
— opera cum varr. lectt., not. varior.
et indice locupletissimo.. ? Tom. 4.
I^nd. , exe. Gu. Browne et Job.
Warren et prostant venal. apud T.
Payne et J. Edwards 1792 — 93.
2 L. 12 Sh. 6 d. '
Text nacb Gesner abgedr. Beige-
fügt sind Lesarten v. 7 Hdschr. des britt.
Museum n. der Princeps. Die Noten
sind aus den vorzüglichsten Comipenta-
ren ausgewählt,' doch ohne Umaicht.
Die Herausgeber waren Hr. Homer und
Car. Combe. Wenig gesuchte Ausg.
(In Göttingen) AucU-Pr. : 150 fr. im
J. 1812; 141 fr. Jourdan. — Auf gr.
Pap. in 4 Thie. wurden 30 Exx. abge-
zogen. Auct.-Fr.: 930 fr. Caillard •,
900 fr. P. Didoi$ 18 L. 15 Sh. Hibbert.
— opera ad optimas editiones col-
lata. Praemittitur notitia litteraria.
Editio secunda. 8. Biponti> ex ty^
pogr. societatis 1792. 18 ^.
— opera. 8. Würzburg, Stahel 1793.
16^.
— opera. 4maj, Parmae, in aedibus
Palatinis typis Bodpnianis 1793.
Nicht correcter Nachdr. der Ausg.
Y. 1791. Die Auflage war zu 150> Exx.
AucU'Pr,', ^2 fr. Beuouard; Hfl.
Meerman. Es giebt auch Exx. auf fein
Paj>. — (In Göttingen.)
— opera. 8. Ibid. (typis Bodonianis)
ex regio typograpbeo 1793. (Weigel
in L. 10 «/.)
Von dieser Ausg. > angehl, zu 200
Exx.y giebt es Exx. auf Vel. Pap. (In
Göttingeu).
— opera. Interpretati one et notis il-
lustrav. Lud, Dosprez. 8* Lond.
1793. .
— quae supersunt recens. et notulis
instruxit Gilb. Wakefield. 2 Vol. 8.
Lond., impensis Kearsley 1794. M.
2 Titelkpf. -10 Sh. 6 d.; gr. Pap.
18 Sh.
Nene Recognition^ aber ohne Hand-
schriften. Der Text ist nach W.'s eignen
u.Bentley's u.Markland's Gonjecturen häu-
fig geändert. Die Interpuoctioo ist sehr
verbessert. Die beigefügten kurzen No-
ten sind meist krit. (In Göltingen.) —
Sehr saubere Ausg. , hes. auf gr. Pap.,
welche letztere Exx. fetzt sehr selten u.
theuer sind z. B. : 120 fr. ,F. Didot u.
deis. Preis in e. Auct. das. im J. 1817.
-^ Opera omnia ex optimis recens. itf
usum Scholar, curavit Jac. Baden.
Acc. varr. lectt. ex II Godd. Mss.
Digitized by
Google
Horatius.
414
Horatius«.
r«giis, quorum recensufti dedit Tor-
kill. Baden. B. Hafniae, Schubothe
1795. 18^.
Gesner*« Text. Beigefugt iind Let-
arten 2er Coppenhagoer Hdschr.
— opera cum scholiis veteribus ca-
stigavit et notis illustravit Gu. Bax-
terus: varr. lectt« et observatt. ad-
' didit Jo. Matth. Gesner, quibus et
suas adspersit Jo. Gar. Zeunius.
Editio nova priore emendatior, 8maj.
Glasguae, Jac. Mundell, in aedi-
bu« academicis 1796. 12 Sh.
Scböoer Hacbdruck der Leipziger
Ausg. V. 1788. — jiact.^Pr,: ^ lt.
Didot ra!u^5 17 fr. Bertrand.
— (ders. Titel) 4. Ibid., in aedi-
bus academ; 1796. U Sh. Auch
gr. Pap.
JucU-Pr.: 54 fr. im J. 1813.
— opera. Cum notis et emepdationi-
bus Jo. Hunter. 8. Andreaepoli {St,
Andrews in Schottland) apudMori-
'•son 1797.
— ' opera ad exemplar Bentieji recu-
— denda curavit, argumentis prae-
missis, notis criticis vita auctoris
' enarrata adjectis, indicibusque et
verborum et rerum illustravit J.
Ch. F. Wetzel. 2 Part. 8. Liegnitii,
sumt. Dav. Siegert 1799* (Lips.,
Barth). 2 ^i.
Bentley's Text ist grösstenlhls. wie«
derhöblt) au einigen Stellen ist jedoch
die Vulgata beibehalttu. Der Index eath,
Erklärungen über Geschichte , Geogra-
phie o. Mythologie« S. unsauber.
— opera. Editio nt)va a Jo. Livi*
recognita. 8. Lond. 1799,
— opeta. Fol. max. Parisiis, excud.
Petr. Didot natu major 1799. Mit
12 Vign. — Subscr.'Fr. : 240 fr., u.
mit d. Kpf. avant la lettre 360 fr.
Meisteiwerk der Typographie. Die
Vignetten sind von Percier gezeichnet«
Der innere Werth kommt wenig in Be-
tracht» da Didot meist nur Öberlin's
Text wicdfrgab. Die ganze Aufl. war
250 Exx., von denen 100 mit d. ersten
Abdr. der Kpf. — Ausserdem veranstal-
tete Didot 3£xx. iufPerg.^, seine schön-
«t«a Pergamentdrncke« Das eine, mit
Abdr. avant ). f. u. den Origiual-Zeich-
nnngen besass Marschall Janot 5 aus des-
aen Auct. es üibbert im S, 18 16 iiir
140 L. St. ersuud. Im J. 1829 wurde
dasselbe in H.'s Auct. von dem Buch-
bandler Pickering In London für 87 I^
3 6k. gekauft
— opera illustravit Christ. Guil. Mit-
scherlicb. 2 Vol. 8n3aj. Lipsiae,
sumt. Siegfr. Lebr. Crusii 1800. M.
Vign. nacn Fiorillo. — 6 *.f, Sclib.
Pap. 8*^, VeL Pap» 13^/ 8^.
Dem Texte. liegt die Vnigate zum
Grande und ist nur selten geändert.
Hauptsache dieser Ausg. ist die Erläu-
terung , . für welche auch Hr. Hofr. M.
Treffliches geleistet hat. Er legt« dea
Grundgedanken n. Zusammenbang dar,
erläuterte den Text sachlich u. sprach-
lich n. suchte bes. die griecb. Muster
des H. nachzuweisen. Es ist sehr zo
bedauern^ dass diese Ausg. nicht been—
digt worden ist. Die 2 erschienenea
Bände enth. die Oden, Epoden n. das
Carmen saeculare. 2 andere Bände soll-
ten noch erscheinen^ von denen der ein«
die Sermonen u. Episteln, der ander«
die ars poetica u. e. ausführl. Index um-
fassen sollten. Ausserdem sollte noch e,
6ter Band den kri't. Apparat geben* —
Die schwächste Parthie * des Werkes ist
unstreitig die notitia literaria.
•» opera, 12. Paris., Didot 1800. gr.
Vel. Pap. 4 fr. 50 c.
Ohne Noten n. nicht stereotypirt.
Q. Horatius Flaccus. Editio stereo-
type. 18. Paris., ex off. stereotypa
P. Didot natu majoris et F. Didot
anno VHl (1800) 2 ung. Bll. und
288 S. — 75 Cent., fein Pap. 1 fr.
25 c, Vel. Pap. 3 fr.
^ Ist von der vorigen verschieden.
Enth. e. Auszug aus Bond*s Gommen-
tar. Der Text ist jedoch castrirt.
— opera. Mit erklärenden Anmer-
kungen für Studirende von Job.
Heinr. Mart. Ernesli. ,2 Bände. 8.
Berlin, akadem. Buchhandlung 1800
— 1801. 1 *f 12 ?^. (Herabges. Pr.
1 «/*, Berlin, Nauck.)
Hat wenig Beifall gefpnden.
Q. Horatius Flaccus collatione scri-
ptorum graecorum perpetua et no-
tis yarior. illustratus auctore Steph.
Weston. 8. Lond. 1801.
'— opera, 8. Vindobon. , typis Degen
1802. 14 ^, Schb. Pap. 22 ^, Vel.
Vap. 4^8^.
— eclogae. Cum scholiis veteribus.
Castigavit et notis iUustravit Gii.
Baxter. Varias lectt. et observatt.
addidit J. M. Gesner, quibus et
suas adspersit Jo. CaroL Zeune. Edi-
tio repetita auctior et emendatior.
8maj. Lips.; Fritsch 1802. i%i 8^.
Mit einigen VermekrangAi in den
Ifoten.
Digitized by
Google
Horatins.
415
Horatius*
-^ opera recensuit et illustravit Frd.
Gu. Dörihg. 2 Vol. 8. Lips^Ffitsch
et Hahn 1803 — 24. S^f S^
Hatte keioe neue handichrifil. Hülfs-
mittel y sondero benutzte nur einige
Ausgg* Der Text ibt nach blossem Ge-
fühl gemischt ^ au einigea Stellen auch
iiac]i eigner Conjectur geättdert. Die
Abhandlung über die meira des Hora-
tins im ersten fiaode ist von Sparr.
Entb. auch e. sehr iiusfuhrl. Index»
— opera ad lectiones prob, dilig.
emendata. 8« Monter. 1803.
— Werke, metr. übers, u. ausführl,
erklärt von C, F. Preiss. 4 Bände.
?r. 8. Leipzig, Compt. f. Literatur
805 — 1807. 9 */, fein. Pap. 12 */.
Vel. Pap. 15 ^f.
D. Text ist meist die Vulgata. Die
Koten sollten e« Auszug alles dessen ent-
halten , was zur Erltrg. über H. ge-
fichriehen sei. War auf 10 Bände an*
legt, die Ausg. ist 4ber unvollendet ge-
blieben.
Q. Horatius Flaccus collatione scri->
ptorum graecorum perpetua et no-
tis varior. illustratus.. Praemittun-
tur Odae qtiaedam e latino in
graeeum conversae auctore Stepli.
Weston. 8.'Lond.,PaynelS06. 9Sh.
— opera cuni scholiis veteribus. Ca-
stigavit et notis illustravit Guil.
Baxter. Varias lectt. et obss. ad-
didit J. Mafth. Gesner quibus et
$uas adspersit Jo. CaroL Zeunius.
8 maj. Edinburg., ex prelo academ.
1806, H Sh. — Auch fein Pap. in
4. 1 L. 8 Sh.
Q. Horatius Flaccus, Cum scholiis
perpetuis J- Bond. 8 maj. Paris./
apud Nie. Lud. Achaintre (ex ty-
pogr. Richomme) 1806. M. 1 Kpf.
XXXVI, 484 u, 82 8. u. 8S.— 7 fr.,
gr. Pap. 12 fr., gr. Vel. Pap. 24 fr.
Der Text ist von dem Herausgeber
Achaiulre sehr willkübrl. gestaltet. D«r
Commentar von J. Bond ist volUtdg,
abgedr. u. Aldus Abbdlg« über die mV
tra des Horat. beigefügt. Auf den 8
letzten Seiten steht e. Abhdig. von Re-
nonard sur nne Edition de Massillon u.
e. Verlags - Catal. von demselben. —
Nicht schöne Ausg., von welcher man
auch 2 Exx. auf Perg. kennt.
— opera qualia restituit suisque
ipsius sumtibus adjuncta textus in
carminibusquidem Mitscherlichiani,
in Sermonibus.verö atque epistolis
Bentlejifcii dlversitate typis exscri-
benda, curavit Jo. Chr. Godofr.
Praedicow. 8 maj. Viteherg.^ apud
auctoKem 1806.
Der Text ist auf dhe kühnste Weise
umgestaltet. tJ^ber 900 Stellen sind
geändert > ohne fedoch diese Aenderun-
gen zu begründet^. Mehrere Oden sind
zu einer verbunden und überh. die alte
Ordnung der Gedichte ganz zer-
•tört.
— carmina. Edit. stereot d^Herhan.
12. Paris., NicoUe 1808. 1 fr. 25 c,
fein Pap. 3 fr., Vel. Pap. 6 fr.
-^ (Titel wie Edinb. 1806.) 8. Lond.
1809. Auch gr. Pap.
— opera ex reo. Gesneri. 12. No-
rimb. , Riegel 1809. 8 ^.
— carmina varietate lectionis et per-
petua adnotatione illustravit Chr.
Dav. Jani, Editio secunda emen-
data. 2 VoU 8 maj. Lips., Crusius'
1809. S ^i, Schb. Pap. 4 *^.
Nur der erste Theil ist e. unverSn-
derler neuer Abdr. der Ausg. v. 1778.
Der 2t6 Band hat nui^ e. neuen Titel
erhalten.
— opera. In usum fcholar. 8. Am*
stelod., Hesse 1810. ( 1 «f. )
— opera ad Mss. Codd. VaticMios,
Ghisianos > Augelicos , Barberinos»
Gre^orianos, Vallicellanos aliosque >
plunmis in locis emendavit notis-
que illustravit praesertim in iis
quae Romanas antiquitates speißtant
Carol. Fea. 2 Part. 8. Romae, apud
Franc, ßourli^ 1811 prostant apud
heredes Raggi. T. L LXXXUI und
274 S. T. II. S57 S. (3 ^i.) (Wei-
gel in L. 4*^ 12^.) ;
NeneRecens. nach 18 röm. Hdschr.»
die er jedoch nicht genaner beschreibt,
u. alt. Ausgg. Interpunction u. Ortho-
graphie ^ind häufig geändert. Die Varr.
der verglichenen Hdschr. stehen unter
dem Texte. Die ihm passend scheinende
nahm ' er in denselben auf, Erklärun-
gen sitid nur gelegentC beigebracht u.
beziehen sich meist nur auf Antiquitä-
ten. Sehr sauber u./ correcr.
— ^ opera. Ad optimor, librorum fi-
dem accurate edita. 16. Lips.,
Tauchnitz 1312« 10 ^. Auch fein.
Papier.
— opera ad lectt. probatiores diligen-
ter emendata et interpunctione nova
saepius illustrata. Cura Joan. Hun-
ter. 2Vol> 8. Cupri Fifanorum exe.
K. Tullis^ veneunt Edinburg.» apud
Digitized by
y Google
Horatius.
416
Horatius.
Anderson 1813. 1 L. 1 Sh. Auch
gr. Pap.
H.^ verbesserte den Text nicht sei-*
€en durch veränderte Inler^unction. Sehr
Mnbre Ausgabe. ""
^— eclogae cum scholiis vett. Casti-
gavit et notis illustravit Gu. Bax- ,
ter: varr. lectt. et obss* addidit
Jo. Matth. Gesnerus, quibus et suas
adspersit J. C. Zeunius. Editio au-
ctior et emendetior.^ Cum ind.
verbor. copiosissimo. 8^ Lond. 1813.
12 Sh. , gr. Pap. 1 L. 1 Sh. '
— opera. Edit. stereot. Herhan. 18.
Paris., Nicolle 1813. 1 fr. 40 c.
■— carmma expurgata c. notis J. Ju-
vencii. 8. Rothomagi 1814.
— opera. Mit Einleitungen, Anmer-
kungen u. einem mythologisch -hi-
storisch - geographischen Wörter-
buche. Zum Schulgebrauch von
Aug. Chrstn. Borheck. 2 Tlieile in
4 Abtheilungen. ,8. Lemgo, im Ver-
lage der Meyerschen Hofbuchhand-
• lung 1814 — 17. 4 */ 16 ^.
Die Anmerkungen sind ans den
vorzügl. Erklärero des H. ausgewählt.
Des Eigenen findet sich wenig. — Die
äussere Ausstattung ist abscheulich.
— opera illustravit Öhrist. GuiU
Mitscherlich, 2 Vol. 8maj. Reutjing.,
Macklot 1815— 16. 7fl. = 3*^21^.
Nicht correcter N^cbdr. von M.'a
Ausg. 1800. <
— eclogae. Cum scholiis veteribus.
Castigavit et notis illustravit Guil«
Baxter. Varias lectt. et observatt.
addidit J. M. Gesner quibus et
— suas, aspersit Jo. Gar. Zeune. Edi-
tio repetita auctior et emendatior.
Smaj. Lips., Hahn 1815. 1 *f 16 >^,
holl. Pap. 2 */.
— opera recens. et illustravit F. G.
Döring. Edit. > II. auct. et emendat.
Smaj. Lips., Hahn 1815 — 24.
3^8^.
D. 2te Aufl. ist nur von dem, er-
sten Theile zu verstehen. Der 2te er-
schien erst 1824.
-*- opera. Ex recens. Gesneri et Zeu-
nii. Cum praecipua lectionis va-
rietate« 12 min. Lugd. Bat., Lucht-
mans 1815. 2 fl.
— opera. 8. Halae, Orphanotr. 1816.
5 ^.
— — Interpretatione et notis ilhi-
strav. Lud. Desprez, In xxSm Delph.
8. Lond. 1815. 12 6h.
— Opera. 8. Hildes., Gerstenberg 1817.
8 9i.
— Opera ad exeriiplar recensionis
Bentlejanae plerumque emendata et
brevibus notis instructa. Edidit
Th()masKidd. 18mai. Cantabrigiae,
Deighton 1817 (auch 1822 ?) 7 Sh. 6 d*
^ Gr. Pap. in 12maj. 15 Sh.
Ad opt. editt« in usumscholar.
G. H. Lünemann. 8. Gotting., Diet-
rich 1818^ 8 ^i
Zum Grunde liegt Gesoer'a Text«
Mit einigien Verbesserungen.
' With notes crit. and explana-
tory by John Hunter. 18. Edinb.,
Oliver 1820. 3 Sh. 6 d.
— opera. Curavit F. H. Bothe. Edi-
tio altera emendatior. 2 Tom. 8.
Manhem. , Löffler 1820. XII und
144 S. T. n. 133 u. 25 S. — 10 ^,
Schb. Pap. 14 i?{.
Bentley's Text liegt zum Grimme,
ist aber an einigen Stelleu geändert. Un-
ter d. Texte stehen Varianten. Einige
eigene Aeuderungen n. Coajecturen von
B. stehen im Index.
— — Ad opt. libror. fidem accurate
edita. 16. Lips., Tauchnitz 1820.
10 f{. Fein Pap. 16 jff.
— opera. Interpretatione et notis il-
lustravit Lud. D^sprez. In usum
Delphini. Huic editioni accessere
vita Horatii c. Dacierii notis, eiusd.
chronologia Horatiana et praefatio
de satira romanal Ed. XXII. 8.
Lond., Rivington 1820. 12 Sh.
— Opera collatis' editt. opt. edidit J.
A. Amar. 32, Paris., typis P. Didot
natu maj. apud Lefevre 1821.
The works of Hör. trsl. into engl, prose
with latin text and ordre of con-
struction, with critical notes. A
new Edition. 2 Vols. 8.* Lond., Ri-
vington 1821. IL. ISh.
Horatii opera. Ad Mss. Codd. Vati*
canos, Chisianos, Angelicos, öar-
berinos , Gregorianos, Valliceilanos
aliosque plurimis in locis era'enda-
vit notisque illustravit, prapsertim
in iis quae ronianas antiquitates
spectant, Garol. Fea. Denuo re-
censuit, adhibitisquenovissimis sub-
sidiis curavit Frd. Henr. ßothe.
Editio post Principem etRomanam
tertia. 'Z Partes, b. Heidelbergae et
Spirae 1821 sumt. Aug. Oswald. Tl.
LXIV u. S02 S. T. It 4J3 S. —
Pränumerat. Pr. : 3 »j^ 18 ?^, Ladcn-
, Pie. 5 Ay' 8 /f. #
^icht schöner und sehr incorrecter
Digitized by
Google
HGratjius.
417
Horatius.
Nachclr. von Te&'s Ausg. l8ll. Dazu
gehört: F. H. Botbit annotationes ad
Horatiuin a C. Fea editum Romae. 2
Part. 8. Heidelberg. 1820.
— opera ad fidem> sex Codd. Mss.
coli, cum optimis editt. praecipue
illa C. Fea, auct. lecU varietate
perpetuaque adnotatione et schola-
rum in usum edita a J. H. Jaeck.
Acced. specimina scripturaruUi. 8*
Viiuariae, Industrie Gompt. 1821,
18 y-i, Schb. Pap. 1 ^f.
— Opera. 8. Halae, Orphanotr» 1821.
5 ^.
— eclogae cum selectis scholiastarum
veterum et Gu. Baxteri, Jo.Matth.
Gesneri et Jo. Gar. Zeunii anno-
tatt. recognovit Frd. Hr. Bothe.
Editio repetita emendatior. 8. Lips.,
-^ahn 1822. XLII u. 677 S. — 2*-f.
Manches TJonülze in den Aumerkgg,
ifit hier weggelassen.
— opera. 48. Lond., Pickering 1822.
* 6 Sh.
— opera cum select. scholiis et ob-
servationibus Baxteri , Gesneri et
Zeunii. Editio nova. 8. Lond., Ri-
vington 1822. > 12 Sh.
— opera. Nova edit. accurata. S.^ips,,
Weigel 18^3. 12 j^<, (herabges. Pr.
6 ^.) ScHb. Pap. 10 ^.
Cur. Aug. Pauly. 8. Tubin g.,
Osiander 1823. 261 S. 14 ^.
— — Rec^ns. et emendavit F. G. Pot-
tier. 8. Paris. , exe. Firmin Didot
1823. 7 fr., gr. Pap. 16 fr."
Fea*s Text liegt zum Grunde , ift
aber oft geändert. Varr. v, 23 Paris. Mm.
stehen zu Ende. Die Oollationen find aber
sehr nacblassi? veranstaltet.
— opera edidit N. V. Dorph. 8. Haf-
niae, Gyldendal 1823. XXIV und
a4o S. ' " 1 */.
Die Erltgg. sind sehr unbefriedi-
gend. Recens. in d. Dansk Latteratnr-
Tidende 1824. Nro. 40-41. Gegen
diese Recens. erseh. : Bemärknioger oa
en Recension over en Udgave af Ho-
rat. af N. V. Dorph. 8. Wiborg 1825.
— opera, Interpretatione et notis il-
lustrav. Lud. Desprez. 'In us. Delph.
2 Vol. 4. Bassano, Remondini 1823.
10 Lire.
Die Aufl. war zu 1240 Exx.
— (ders. Titel) 8. Lond., Whittaker
1824. 12 Sh.
— opera omnia. Ad optim. libror.
fidem recensuit et annotationibus
instruxit J* C. Jahn. l2. Lips.,Teub-
ner 1824% IV u. 267 S. — 10 ^, engl,
Druckvel. Pap. 16 ^.
2ter Theü. ^
' Angezeigt von Ohbariüs in Seebo-
de's krit. Bibl. 1825 S. 970— 975i
— — €x recens. - Doeringü ad us.
scKol. accommod. cur. H. L. J.
Billerbeck. 8. Hannover , Hahn
1824. 218 S. , - 8 ^.
— op^ra recens. et illustrav. F. G.
liöring. Edit. tertia auct. et emen-
datior. 2 Vol. 8mai. Lips., Halm
1824, 3«fl2^.
Der 2te Band recens. v. Obbarius
in Seebode*« krit. Bibl. 1825. S. 283—
302.
— opera ad fidem editionis J, M.
Gessneri. 8. Lond. 1824. (Fr. Flei-
scher in L. 2Mf 20^.)
— opera omissis iis odis ac satiris
quae aetati iuvenili minus condu-
cunt, in usum scholar. edidit, in-
diceraque nomina historica, my-
thologica et geographica illustran-
temadjecit H. L. Nadermann. 8.
Monast., Coppenrath 1824. 12 y{.
Der Text ist nach blossem Gefühle
gemischt. Correct.
— opera omnia poetica. Editio nova*
8. Halae, Orphanotroph. 1825. &^.
— opera ad opt. editt. colläta et
Scholar, in usum edita. 8. Heil,
bronn., Class 1825. 8 ^.
— opera. Expurgata et accuratis notis
illustr. in usum studiosae juventutis
edita a Bern.Schwindl. 2 Vol. S.Vien-
nae,sumt. Fr. Volke 1825. 2xf 12^.
Enth. nichts Eigentbümliches. Der
Text ist nach Döring abgedruckt. Die
Noten sind aus altern n. ueuern Erklärern
abgeschrieben u. sehr'häufig verballhornt.
— opera. Curis secundis emendavit
J. A. Amar. 32. Paris., Lefevre
1825. . , 5 fiv^
^ ex recens. et cum notis Petri
Duviquet. 2 Vol. 12. Paris., Gosse-
lin 182^. 10 fh, auf fein Pap. 24fr.w
gr. Vel. Pap. in 8. 60 fr.
Enth. die Oden, Epoden und dig
erste Buch der Satiren. Teit nach Pot-
ticr. Neue crit. Hilfsmittel sind nicht
zu Raibe gezogen.
— opera ex rec. et cum notis Beut-*
leii. Editio nova. 2 Vbl. 8 maj.
Lips., Weidmann 1826. 3 »y^, bess.
Pap. 4^^/, Schb. Pap. 5 */, VeL
Pap. 6 ^f 18 /f.
Von Hrn. Prof. Dindotf besorgt.
Beigefügt sindBentlefi cnrae novisA, aus
dem Museum crit. Cantabr. — Die Ansg.
auf gewöhn!. Psp. ist unsauber.
27.
Digitized by
Google
Horatius.
418
Horatius.
— opera c. schol. veter. Castigävit
et notis illustrav. Gu. Baxter. Va-
rias lectt. et obss. addidit J. M.
Gesner quibus et suas aspersit Jo.
Car. Zeune. Editio nova. 8. Lond.,
Whittaker 1826. 15 Sh., gr. Pap.
I L. ^ Sh.
Dieselbe Aüsg. abridged for tbe
use of tbe charter hoose. 8« Ibid.» id.
1826. 10 Sb. 6 d.
— opera recens. et illustravit F. G.
Döring. Cum indd. 2 Vol. 8. Lond.,
Priestley 1826. 18 Sh., gr. Pap.' 1 L.
II Sh. 6 d.
Schöner, aber uicbt correcter Abdr.
von D.'s Ausg.
— bpera. Ad Mss. Codd. — emend.
C. Fea. Denuo recensuit adh^bitis-
que novissimis subsidiis curavit Fr.
Hr. Bothe. Edit. nova. 2 Tom. 8.
Heidelberg., Oswald 1827. ^^f 8fi.
Ist nichts welter als die vorige
Ausg. von 1821. Der erste Bogen rst
umgedruckt. — Recens. von Hofmann-
Peerlkamp in d. Bibl. crit. nova* Vol. 1.
S. 97 — 134.
— opera. Interpretatione et notis il-
lustravit Lud. Desprez. Edit. XXIV.
8. Lond., Rivington 1827. 12 Sh.
— opera omnia- 2 Tom. 32. Medio-
laiji, Bettoni 1827. (14 y^.)
— opera. Nova editio stereotype itq-
ratis curis casVig. et expolita. 1?;
Lips., Tauchnitz 1828. 10 ^, (her-
abges. Pr. 5 y^), fein Pap. 16 ^.
Q. Horatii Flacci, ex ed. Bipontina
II, ad optimas lectiones Mss. et
Edd. nova editio recensita , brevi-
, bus notis critic. et interpr. sub-
junctis, necnon Horatiano indice;
cum adnotata Horatii vita et noti-
tia, litteraria de hujus edd. com-
ment. et vers. amplissima. 8 maj.
Parisiis, apud edit or es Treuttel, et
Würtz l8'28l (Impr. curis L. S.
•Herhan, Lutetiae.) cxvj u. 438 S.
■- 4 fr. 20 c. (1 ^f lO/{.) fein. Pap.
5 fr. (Ix/ 16^.)
Heransgeber, dieser s^hön nnd cor-
reck gedr. Ausg. ist J. B, M. Gence.
tJnter dem Textd stehen krit. u. erklä-
rende Anmerkgg. Die erlern sind ohne
Umsicht ausgewählt y u. letztere behan-
deln meist die trivialsten Dinge, "Wäh-
rend schwierige Puncte gar nicht er-
läutert sind. Die notit. literar* ist sehr
fehlerhaft.
— Opera recens. et illustravit P. G.
Döring, Cum indd. Edit. IV emen*
dat. 2 Tom. 8 maj. Lips. , Hahn
1828—29. , 3ä/5 12^{.
Unr der erste Theil erschien in d,
4teu sehr verb^ss. Aufl., der 2le ist zum
andern Male aufgelegt.
— — ad opt. libror. fidemedita cum
variet, lect. delectu.' Curav. C.
Zell. 2 Tom. 8. , Stuttgart. , Hoff-
mann 1828. Subscr. Pr. 12 ^ 5 La-
den Pr. 18 ^.
Der Text ist nicht krit. gestaltet.
Die Varr. sind wtllkübrl. ansgewähtt.
Recens. vom Hru.Dr.Jahn in dSsssen J^ihrb.
f. Philol. Bd. 2 Hft. 4 S. 417 — 434,
— carmina accuratis notis ac appen-
dice de diis et heroibus. poeticis
illustravit Jos. Juvencius. Editio
ndvissima juxta exemplar Konia-
num. 12. Paris., Aug. Delalain 1828.
— opera ad opt. codd. et editt. fidern
recensuit et varior. suisque notis
illustravit L. Quicherat ad usum.
Scholar. 12/ Paris. , L. Hachette
1828.
Oeuvres d'Horace. Texte original
suivant la construction naturelle
des mpts et en rfegard la traduc-
tion Utterale, enrichie de notes
— par B^nolt. 12. Paris., Lacointe
et Durcy 1S28.
— opera omnia. 16. Mediolani, Fon-
tana 1828. 278 S. — 1 Lire 50 c.
— bpera omnia cum literarum typis
ab Henr. Didot sculptis et propria
arte polyamatypa fusis. 12. Pari«.,
Mesnier 1828.
Horatii Opera omnia recensuit Pilon.
64. Paris., Sautelet 1828. impr. Di-
dot jun. (iVs Bogen.)
Mit sehr kleiner Schrift höchst saa-
ber gedruckt. ~
Q. Horatius Flaccus. Ad usum Scho-
lar. I8w Lyon, ?örisse 1829.
The works of Horace trsl. literally
into engl, prose by C. Smart. (With
the latin text) 2 Vols. 12. Oxford^
Slatter 1829. 7 Sh.
Zeuoe^ Text. Verglichen sind die
Ansgg. von Fea n. Bothe^
— opera omnia recens« et illustr. Fr.
Guil. Döring. Editio minor. 8 maj.
Lips., librar. Hahn. 1830. i ^f.
Horatius et Phaedrus. 8 maj. Paris.,>
Paul Renouard J.8S0. S fr.
— The latin text from Gesner with
a literal translation into engl, prose
by G. Smart. A new edition criti-
Digitized by
Google
Horatiiis.
419.
Horatius.
cal revised with explanatory notes
from Lambinus, Cruguius, Torren-
tius, Sanadon, Dacier , Francis,
Hurd etc. 12. Lond., Wiiittaker
• 1830. 6 3h. 6 d.
— opera. With an engl, translatiön
verbal and interlineal JjyJohnStir-
ling. A new edition by P. A. Nut-
tali. 4 Vols. ISw Lond., Th. Ward
1830. 16 Sh.
— opera recens. et illustravitFr. Gu,
" Döring. Cum indd. 2 Vol. 8. Ox-
ford. 183a
— opera omnia. Textum denuo re-
censuit, varietate lectionis integra
instruxit, optimor. interpretum com-
ihentarios subjecit, suas adnotatt.
cum criticas, tum exegelicas ad-
spersit, scholiastarum veterum Acro-
nis et Porphyrionis scholia* typis*
excudenda curavit etc. Giiilielrtius
Braunhardus. 8 maj. Lipsiae, pro-
stat in libraria Guil. Nauckii 1831.
Subscr. Pr. S */. , Latten Pr, 5 «)f.
Wird in 3 Abibeilungeu erscbeineD.
Die ersle isi gegenwärtig da u. entb. 2
nng. BlU, 323 S. u. 1 Bl. Errata.
Der Text scbeint nach den bessern
Hdscbr. bergestellt zu sein« Die vor-
2iigl. Varianten i tehen unter dem Texte,
sowie die erklärenden , ans den besten
Interpreten ausgewählten Molen, denen
der Herausgeber manche eigne beige-
fügt bat.
Q.Horatius Flaccus recensitus ad Godd.
Mss. duodecim antiquissimos ac-
curatissime descriptos atque summa
qua par erat cura coli a tos additis
P. Pithoei, varr. lectionibus et iu-
diciis una cum expositionibus Acro-
nis et Porphyrionis c^uantum in-
vestigando ex libris scire licet in-
tegris, quas cum vetere a Crnquio
edito commentatore nonnuUisque
cum scholiis ineditis nunc primum
contulit atque ex Godd. Mss. P.
Danielis et melioribus Helvctiae,
Francogalliae, Italiae, Germaniae
nee non e tribus editt. principibus
aliisquc exempüs impressis emen*
davit Ferdin. Hauthal. Editio mi-
nor. 2 Vol. 8 maj. Lips., Baum-
guertner 183.«
Ist angekündigt n. lässt Ausgezeich-
netes erwarten. ^
Hr. Dr. J«bn bescbäfiligt sich mit
einer neujeu Bearbeitung seiner Ausg.
des -Horat. für die Teubnerscbe Samm-
lung. *- Eine' yoo der Rsgoczyschen
Bachbdig. zn Prenzlaa angekündigte
Ausg. mit den Scholl, des Acre u. Por-
pbyrio wird nicht erscheinen.
Horatii odae et ars poetica cum co?n-
mentariisAcronisetPorphyrionis.FoL
s. h et a. röm, 224 Bll. (das letzte
weiss) mit 34 Zeilen. Ohne Sign.,
Custod. u. BUzahl.
Beginnt BI. 1 b mit einem Briefe
YOQ J. Aloysins an Fr. Helins , dann
des letztern Autwort darauf und 3 Le-
bensbescbrbg. des Horat., welche. 5 Bll.
einnehmen. Dann der Text mit d. Gom«
mentare , welcher auf der Rückseite
des 224sten Blattet scbliesst:
Explanatlp Porphirionis » In
arte poetica felictter Explicit*
Von Galdinbeck zu Rom gedruckt.
Die Typen sind dieselben , wie in den
Werkeo: De infantulo in civitate Tri- '
dentina per Judaeos rapto. Romae, Gul-
diubeck 1475| 24 Jul. u. Summa S.-
Thomae de articulis fidei. Ibid. 1476.
Nach Dibdin in Bibl. Spencer. T. II.
69 — 71 erschien sie vor 1474. Crevenna,
Santander u. Andre seUen sie jedocli
erst 1475.
Auct.-Pr.i 1401ivreB la Valü^rej
81 fl. Crevenna.
— odae et ars poetica cum commen-
tariis Acronis et Porphyrionis. Fol.
min. s; 1. et a. röm, 217 Bll. Ohne
Sign. ^ Gust. u, BllzahL
Beginnt BK 1 a mit den Leben 4cs
Horat. Erste Zeile:
ORATIVS. QVINTVS. FLACCVS.
Das erste Buch der Oden begingt:
QVINTI. HORATII. FLACCI. O,
DARVM. AD. JdOECENATEM,
LIBER. PRIMVS.
Nach den Oden: Q. F. Oratii Poetria
Inciplt. Scbliesst auf der Rückseite des
letzten Blattes: Explanatio Porphyrio-
nis In arte poetica feliciter Explicit«
Hr^ Hofr. Ebert vermutbete, e«
möchte dieses e. defectes Ex. der vorig,
sein. Allein Hr* Dr. Hautbai behaup-
tet, es seien wirklich 2 verschiedene
Ansgg. , deren Text jedoch genau über-
einstimme. In der kgl. Bibl. zu Paris
sei c. Ex. der vorig. Ausg., in der St.
öenevi&ve daselbst» eins dieser letzteren.
In diesem letztern fehlen die Lebönsbe-
scbrbg. des Hör. von Acro u. Pprpiiy-
rio.' Als Kennzeichen zur Unterschei-
dung giebt Hr. H. au : In dem- Ex« der
Digitized byCjOOQlC
Horatius»
420
Horatias.
SL Generihve stehe Bl. I67a in d. Auf-
schrift des Buches der Epodea nach je-
dem WoTlQ ein Piiukl , welche io dem
£x» der kgl. Bibl. feUUen> ebeudort
stehe iu dem letztem Ex. ad Mecenatem,
in dem der St. Genevi^ve aber : ad Mocce-
natem; feruer schliesse in diesem das Car-
men seculare so :' Carmen FinU Seca-
lare, in dem Ex. der köuigl. Bibl. stehe:
, Carmen fiuit Seculare. In dem Ex. der
köoigl. Bibl. sei das Papier etwas besser
II« weicher, auch die Buchstaben schöner.
Eatb. , wie die vorige Ausg. , nicht
d. Commentare des A. und P. über
sämmtl. Werke des Hurat., sondern nur
zu den Odeu u. zur Ars poetica.
— epistolae et odae. 4 min. Ferra-
riae, August. Carnerius 1474.
Die nähere Beschreibung dieser Aus-
gabe siebe weiter unten bei Horat. Epistol.
— carminum libri quatiioi*.' 4. s» 1.
et a» got/i, 101 EU. (das 20ste und
- 50st© EL ist weiss) M. Sign. A— C,
A-G, A — C. Ohne Cust. und
Bllzahl.
Jedes Buch hat bes. Titel u. Sign.
Zu Ende eines jeden Buches sieht das
Druckerzeichen des Martinas Herbipo-
leosis zu Leipzig. Aof dem Titel : Di-
colon distropüon M. AndreeepistatisDe-
litiäni. (Iu Göttingeu.)
^ — 4. Lips., Jac. THanner 1498 die
7 Jul.
Von J. Honorins Grispus Gubiten-
sis besorgt. ^
— Odae cum argumentis et tabula
legum carminis. 4. Paris. 1498.
S. Maittaire T. 1 p, 662.
—r Odarum siue lyricorum carminum
libri. 4:. Swollis, impensis Petri Os
impress s. a. ^oth, 66 ung, Bll.
mit 30 Zeilen. Sign. A— M. ^
Auf Bl. 1 a der Titel :
Quiuti Horatij Flacci Odarum fiue ly
ricorum carminum libri.
Darunter e. Hbschn. Der Text beginnt
Bl. 2 a :
Qf Quinti Horatij Flacci Ode incipiunt '
(M) Oecenas atauis edite regibus
Sehliesst: Finis lyrico2|. carmioü Quinti
Ho. Flacci
Impefis Petri Os Swollis im-
(Ein Ex. ist in WoHenb.)
Horatii Ode, Carmen Epodon et Se-
culare cum exactissima AntoniiMan^
cinelli et cum familiari Jodoci Ba-
du Ascensii explanatione. 4. Ve-
nundantur Parrhisiis in ''vicö divi
Jacobi a Dionysio Roce sub divO
Martine et in mbnto Sancti Hilarii
sub leunculis auris. Zu Ende : Ha-
bes lector Horatii Odas : Epodon
& seculare carmen cum duplici
commentario diligenter accuratoe
afcenfrana ad 15 Cal, Jul. 1503.
" S. oben Ausgabe der Werke 'des
Horat. S. S90.
Ode Horatii fideliter emendate cum
breuiusculis argumentis et tabula
perfacili qua lex carminis cuiusli-
bet Ödes clarissima reddit'ur. 4.
Par^s., sumpt. Job. Pdrvi 1503. Kai.'
Februar.
Zu Ende e. Brief von Job. Cbap-
puis Bitorgicetis. ad Jectorem. S, Pan-
zer T. yil p. ^05. Nro. 47.
— (ders. Titel) 4. Ibid., Dionys..Roce
1507. Kai. Mäyii {.sie).
Giebt Panzer T. X p. 3 an aus d.
Obert. A Ig. Llt. Ztg. 1799. LXXXI St.
S. 70.
— Odarum sive carminum libri IV.
4. Argentorati, apud Matth. Schu-
rerium mense Febr. 1516.
Odae Horatii fideliter cmendatae cum
breviusculis argumentis et tabula
perfacili qua > lex carminis cuiusli-
bet Ödes clarissima redditur. 4.
Paris., Nicol. Savetier 1526.
— Odarum sive Carminum libri qua-
tuor et Epodon liber cum ^nnota-
tiunculis quam antea aurtioribus
. in margine adjectis. ' Accessit Nie.
Perotti libellus de metris Odarum
Hofratianarum. 8. Paris., apud Si-
monem Golinaeum 1533.
— (ders. Titel). 8. Ibid., apud eun-
dem 1539.
— Odae et Epodi. 4. Paris., ex off.
Mich. Vascosani 1545.
— opera lyrica per* Herrn. Figulum.
8. Frcf., apud Chr. Egenolphum
1546. .
• — carminum Hbri quatuor. 4. Paris.,
Thöm. Richardus 1548. '
4. Ibid., ex off. Vascosani 1653.
— Carminum libri quatuor, Cpodon
liber et Carmen seculare. 4. Paris.,
Thom. Richard 1553 u, 1563. (?)
Bern. Parthenii Spilimbergü in Ho-
ratii carmina atque epodos com-
mentarii (c. textu) 4. Venet, Dom.
Nicolinus 1584. l<Kp£(itel, 13 EIL
Digitized by
Google
Horatius.
421
Horatius.
Vorst, 5S, S wss. S., 17a Bll. (In
Göttingen u. Wolfenb.)
Frd. Ceruti in Q. Hör. Fl. carmina,
epodos — paraphrasis. (c. textu) 4.
Veronae, apud Hieronymum Disci-
pulum et fratres 1585» 6 ung. Bll.
u. 244 S.
Horatii lyrica ab omni obscoenitate
purgata atque in eadem sex tarn
veterum quam recentiorum com-
mentarii Acronis , Porphyrionis,
Gualth. Chd-botii, DionysTLambini,
Laevini Torrentii, Federici Ceruti
paraphrasis a quodam.patre socie-
tatisJesu correcti ac superiorum iussu
et,permissu editi, Fol. l'olon. Agripp.,
ex off. birckmannica sumptibus
Herrn Mylii1632. 6unglBll. Vorst.,
lOi^O S., y ung. Bll. Ind. u. Er^rata.
(In Wolfenb.)
— lyrica s. odae cum argumentis
Odarum et ideis Horatianis Je.
Bapt. Masculi. 1*2. Duaci 1635.
The Ödes , Epodes and Carmen se-
culare of Horace in latin and eng-
lish, with a translation of ßent-
ley's notes. To which are added
notes upon notes. In '24 Parts com-
plete. By several hands. 2 Vols.
8. Lond.,*^ priuted for ßcrnardLin-
tott 1713.
Horatius compedibus metricor. nu-
nierorum solutus, yiz. Odar. libri
IV et Epod. liber I. Ipsaemet Ho-
ratii voces ex metrico inprosaicum
ordinem dispositae ad faciliorem
et expeditiorem expx)sitionem fa-
cientes. In usum tyronum. Opera
et studio N. Bailey. 12. Lond. , ty-
pis H. P. impensis Lawton Gilliver
1729. 4 ung. Bll.u. 1S6 S.
— carminum libri quinque. Recen-
suit et ex vetustis exemplaribus,
editi onibus et commentariis adcer-
tissimas criticae artis regulas quam
plurimis in locis emendavit George
"Wade. 4. Lond'., typis Guil. Bow-
yer veneunt autem apud N. Prevost
et ,G. Straban 1731. (Waigel in L.
6 ftf.) Auch gr. Pap.
Sebr sehen.
— carmina expur^ta interpretatio-
nem, notas ac brevem tyronum in-
stitutionem de metris addidit Henr.
Braun. 8. Aug. Vindel. 1763. 12 j^.
Horaz latein. u. deutsch mit Anmer-
kungen für junge Leute von Jacob
Frd. Schmidt. 3 Thle.8. Gotha, Et-
tinger 1776 — 1777. — 2te verb. Aufl.
8. Daselbst 1780. S «f. — 8te ver-
bess. Aufl. S Bände. 8. Daselbst,
Ettinger 1795— 96. 3 vf 8^(.
Enth, nur die Oden.
Horatii carmina recens., var. lect. et
perpet. annotat. illustrav. G. D. i/^
Jani. 2 Vol. 8. Lips. 1778 — 82 u.
1809. S. oben S. 412 u. 415.
Horatii carmina s. eclogas una cum
obss. ad philologiam » rhetoricam,
grammaticam speCtantibus in Lu-
sitanum sermonem convertebat et
Äd opt. exemplaria denuo recudi
reponique curabat Joach. Jos. Co-
stius Sadius. 3 Vol. 8. OHsipone,
typis reg. officinae I78l» 1440 rees.
(In Göttingen).
— carminum libri V edid. J. F.Roos.
8. Marburg. 1791. 8 y^:
Ausgewählte Oden u. Lieder von Ho-
raz, herausgegeben von Job. Hr.
Just Koppen. 8. Braunschweig, SchuU
buchhandlung 1791. 8 /f» — Er-
klärende Anmerkungen dazu von
demselben ,iu v. Carl Aug. Böttiger.
8. Daselbst, dies. 1793. 1^/8^.
— carminum libri V ad fidem XVIII
Mss. Paris, reccnsuit, notis illustra-
vit et gallicis versibus reddidit Ch.
Vfinderbourg. 2 VoL 8. Paris., Frd.
Schoelll8l2. T. 1.4 ung. Bll. Vorst.,
Ixiv u. 430 S. , 1 ung. Bl. T. II»
xvi, 674 S. u. 1 ung.BL— 20 fr., Vel.
Pap. 40 fr.
Neue Receos. V, Icgt^ die Vulgata
zum Gruude. Die Handscbr. snid sebr
UDgenat] verglicheo. Die Motea bind
thls. .krit,, tbls. erklärend. '
— the ödes, of H. from the text of
Mitscherlich and the various rea-
dings by Bentley etc. — by W. J. -
Aislabie. 12. Lond., Lougman 1826.
- 6 Sh.
Jo. Paul. Caesarii comment. in tri-,
ginta duas Horatii Odas. (c. textu)
8. Romae, in off. Vinc. Lucchini
1566. 4 ung. Bll., 169 gez. und 3
ung. Bll,
Eoth. das emie ^Buch der Odeo.
(In Göttiog. 11. Wolfenb.)
Horatii carminum liber quartus ex
antiquissimis Mss. Codd. curn com-
mentariis falso adhuc Porphyrioni
et Acroni adscriptis opera Jac. Cru-
quii editus. Eiusdeni in eundem
annotationes. 8. ßrugisFlandr.,apud
Hubert. Goltzium 1665.
— odae qu ledam satyrae et epistolae
selectae et liber de arte poetica. 8.
Lugd. Bat, perBonavent. et Abrah.
Elzevir 1626.
Digitized by
Google
Horatius.
422
Horatius«
— carminum liber primus et tertiiis.
4. Paris*! apud vicluam "Joan* Libert
1648.
— Odae selectae scholiis adornavit 7.
C. Müller. 8maj. Mogunt. 1784. 8^.
— Ödes livres I et II, Traduction
interlin^aire avec la cönstructioa
des mots latins, pröc^döe du texte
pur et accompag;n^e de notes fran9.
cXplicatives par un ancien profes-
seur. 12. Paris, Delalain 1828.
Facundissimi poete Guarini de amore
Aide virginis Carmen elegiacum.
Garden Horatii ad Manlium fTor-
quatum de vite humane brevitate
p. temporis conaparationem. 4. Lips.,
Jac. Thanner s. a, goth.
— libri primi Carmen quartum ad-
notatione perpetua et obss. crit.in-
structum., Edendorum ejusd, ope-
rum specimin. loco proposuit Chr.
Gu. Mitscherlich. 8. Lips., Crusius
1792. S4 S. u. 2 ung. Bll. — 2 ^.
— Zueignungs^esang , der ersten
Sammlung seiner lyrischen Werke
vorgesetzt h Probe e. neu. Ausg. aller
röm. Lyriker (v. Mr, Jac, Fenzel),
gr.\8. Helmstädt, Fleckeisejti. 1818.
xxn u. fio s. 6 ^.
* * *
Quinti Horacii Flacci epodi. 4.
Liptzgk, per baccalarium Martinum
IJer^>ipölensem 1492. goth. 21 ßU.
Za Ende Michaelis TarchaDioUe Ma-
niUi epigramma n. Joaunis GubitensU
distichoD.
S. Panzer T. IV. p. 842 Nro. 41 b,
Horatii Garmen epodon. 4.^ Lips.,
Thanner 1498.
Von' J. Honorias 'Grispas GabUen-
sis besorgt.
— epodon liber, eiusdem de arte poe-
tica. It. Epistolarum libri duo. 4.
Argentorati, ex aedibus Schurerii
men^e Januario 1515 u. 1520 (?)
• 4. Ibid., id. 1516. m. Decbr.
— epodon liber unus. Ad Aldini ex-
emplaris fidem recognitus seculari
carmine adiuncto. 4. Gradoviae,
per Matth. Scharffenberg 1527. die
10 Novbr.
— epodon liber. 4. Paris. , Thom.
Richard 1562.
— epodon liber ex antiquiss. Septem
Godd. Mss. cum commentariis an-
tiquis emendatus et editus opera
Jac. Cruquii. Eiusd. in eundem
annotationes. 8. Antverp., ex off.
Chrp. Plantini 1567. — 172 S.,
1 ßl. m. Privileg. i^. 1 Bl. m. Schluss-
schrift. (In Göttingen.)
— epod. selectae cum argumentis et
brevibus quibusdam annotatt. viz.
Od. II. III. IV. VII et Carm. sae-
cul. Paris., apud Dionvs. a Prato
1575. ^ ^
Ä. Maittairc Ind. T. I. p. 503.
— epodon liber cum carmine saecii-
lari ad opt. exemplarium üdem
emendatus. 4. Lutetiae, apud Frd.
Morell 1584.
S. Maittaire T. III p. 790.
De laudibus vitae rusticae Ode Ho-
ratii Epodon secunda- ab Aldo Ma-
nuccio explicata. 4. Bononiae 1586.
4 ung. Bll. Vorst. u. 48 S. '
Hdchst sehen.
Quinti Horatii Flacci Carmen fecu-
lare. 4. s. 1. et a. gof/t. 6 ßJl.
BI. 1 a der Titel. Bl. 2 a:
Quinti Horatii Flacci Carmen fecnlare.
Scbliesst BI. 4 a Gl Garminis SaecuU-
TIS finis. ßl. 4b: Jacobi Sentini rici-
lienris de quibufdam liricis carminibas
Tractatulus, welcher auf der StirnBeite
des 6lea ßl, scbliesst.
Von Martin. Herbipolensis in Leip-
zig gedruckt. — (In Wolfenb.)
4. s. I. et a. goth. 6 Bll. Mit
Sign. a.
Beg. BI. 1 a mit dem Titel :
8. Horaci] Flacci Venormi
armen feculare
Bl. 2a beg. der Text: (P) Hebe filaa-
rnmq3 poteus Diana. ScbÜAASt BI. S b :
Garininis Secularis finis. Bl. 4a beg.
Ciaudii Glaudiaui Carme bexainetrü de
Foenice. Scbliesitt auf Bl. 6 b mit der
12teri Zeile. Darunter: Finis.
Von Jac. Tbanner zu Leipzig gedr.
(In Göttiugen u. Wolfenb.)
-r — 4. Lips.^ J. Thanner die S Auff.
1498.
Carmina secularia digesta nunc pri-
mum sua Serie ordinata ^et edita —
a J. P. Anchersen. 4. Hafniae, ty-
pis Hoepfneri 1749—60. 642 S.
Vergl. Gesner's Recens. in d. Got-
ling. 6el. Anzeige*t753 Nro. 17 S. 154 «q.
u. Nro. 62 S. 570. Dagegen: Relatio
J. M. Gesueri — animadf. castigata prae-
side Jo. Pet. Ancberseu — publice exa~
mini subjicitur. 4. Hnfnlae, typis Höpf-
ncri 1753. 64 S. — Vergl. auch Ki5-
benbavuske Nje Tidender om tacrde og
cariense Sagar 1750. S. 49 — 64.
Digitized by
Google
Horatius*
423
Horatiu^.
Pars sexta operum Horatii ipsi et Si-
donio Apollinari laudes Phoebi et
Dianae dicta ex antiquiss. recensio-
ne Sidonii nunc primum edita, ar-
gumentis et nova paraphrasi collu-
strata auctore Jo. Petro Anchersen.
8. Hafniae, typis vidiiae Glasingü
1752. 160 S. (In Göttingen.)
Sermones Oratii. Fol. s. 1. 1470. goth.
Askew'd Ex. fieser Ausg. , welches
mit 8 L. IQ Sil. bezahlt wurde, soll io
der Bibl. de» Königs v. Engl. seio. Al-
lein der Catalog dieser Bibl. giebt zwar
e. alle Ausg., aber ohne Ort u. Jahr u.
mit Signatur an. Die Existenz einer
Ausg. V. 1470 scheint daher sehr zwei-
j^lhaft, wenn auch Beloe'io d. Anec-
dotcs T. lU p. SS6' noch e. anderes Ex.
als in der Bibl. zu Blenhelm befiodlich
erwähnt.
Q, Horatii Flacci Sermones et Epi-
stolae. 4. s. 1. et a. goth.
Zu Ende das Druckerzeicben des
Martin Landsperg zu Leipzig. S. De-
nis Suppl. p. 588«
— Sermonum s. Satyrarum opus. 4.
s. 1. et a.
Von Jao. Tbauner zn Leipzig gedr.
Q. Horatii Fl. fatyricorum .omnium
principis Sermones exactirGme iam
pridem exarati. Zu Ende: Hie fi-
niunt libri Sermonum Horatii Im-
preffi Colonie in officina literaria
ingenuorum filiorum Quentell ad
Maium. mendis etiam plulculis terli.
s. a. goth. 42 ung. Bll.
Der Text hat Eigentfaümliches. — >
Das Göttinger Ex. hat viele bandschr.
Bemerkungen von einer alten Hand.
— Sermonum et Epistolarum fami-
liäre commentum cum Acronis sub-
tilissima interpretatione. Fol. min.
Zu Ende: Impressum est hoc et ser-
monum opus per Nicolaum Wolf
Lutriensem 1499 ad idus Martias.
S. Denis Suppl. p, 466.
-— satyrae et epistolae c. comm. A cro-
nis et Badii Ascensii. 4. Paris. 1500.
S. Maittaire T. I p. 74l.
Sermones et Epistolae Q. Horatii
Flacci familiari et dilucida expla-
natione Jodoci Badii Ascensii ab
eodem diligentiiis recognita et in
epistolas praesertim et aucta et re-
posita. Fol« Yettuhdantur Parrhis.
in regio'ne divi Jacobi» Zu Ende:
accuratione ipHus Ascensii ad quin-
tum Calendas Septemb. 1503. 101 Bll.
u. 1 wss.
Unter dem Titer steht Jchan Pe-
tit's Druckerstock. (In Wolfenb.)
— sermones ed. Gregorio X.atice-
phalo. 4. Lips. 1504. (?)
— sermones et epistolae Q. FJ. Hör.
cum familiari et dilucida explana^
tione Jodoci Badii Ascensii ab eo-
dem diligcntius recognita. Fol. min.
Paris., impr. per Job, Philippe ex-
pensis Joh. Granion 1506 die 20
Mart.
S. Panzer T. XI p. 477 Nr^. 181.
— sermones. 4. Fr ancbphordiae 1508.(?)
— sermonum seu sätirarum libri duo.
Adnotationes nonnullae in calce
adjunguntur in quibus aliquid mutan-
dum ostenditur vel cur mutatum
sit ratio ostenditur. 4. Argentorati,
ex aedibus Matth. Schurerii mense
Novbr. 1514,
Q. Horatii Flacci Venufini poete ua-
ferrimi Sermonum f. Satyrarum
opus Spectatiffimum et vitiorum
feditatem acerrime damnans. 4.
Liptzk, per Jacobum Thanner 1515.
Unter dem Titel : Decaslichon Mag.
Grcgorii Bredekophs de Koniz ad le-
Ctorem.
— Sermonum libri duo non minöri
sapientia quam eloquentia instru-
ctissimi. 4. Viennae, Hieronymus
Vietor ii^pr. 1515 mense Julio.
— (ders. Titel wie Argentor. 1514).
4. Argentorati, ex aedd. Matth.
Schureri 1517 mense Januario.
— sermonum libri duo cum annotatt.
jionnullis in cajce adjectis. 4. Ant-
Terp. 1525. (?)
— sermonum seu sätirarum libri duo.
4. Paris., ex off. Vascosani 155 i.
— sermonum libri duo. 4. Ibid., Tho-
mas Richard 1551 u. 1557. (?)
— satyrarum s. potius eclogarum li-
hri duo. Ex antiquiss. un'decim
Godd. Mss. cum antiquis commen-
tariis — purgati et clarius expli-
cati opera Jac Cruquii. Eiusd. in
eosdem commentarius. 8. Antverp.,
ex off. Chr. Plantini 1573. 462 S.
u. 1 ung. BL
Das Qülilogcr Ex. ist als Geschenk
Ton Gruqujus an Joan. Gastelio merk-
würdig. Später hatte es Petr. Burmann
im Besitz. — Eioe Ausg. der Sermon.
Digitized by
Google
Horatius.
424
Horatius.
n. Epist. e. Jod. Badii Ascensii explana-
tiooe. 4. Paric, Jo. Granion 1584 tcbeint
▼erdacbtig,
— sermonum libri quatuor s. Satvra-
rum libri duo. Epistolar. libri duo.
4. VcnetC, Do/ninius Nicolinus 1584,
61 Bll.
Mit «. Vorrede Ton Partbenius.
(In Göttiogen.)
Frd. Ceruti in Hör. sermonum s. sa-
tyrar. librum primum paraphrasis.
(c. textu) 4. Veronae, apud Hiero-
nymum Discipulum et &atres 1585,
4 ung. Bll. u. 265 S.
Des Q. Horatius Satyren erklärt von
L^ F. Heindorf. gr. 8. Breslau , bei
J. F. Korn 1815. XIV und 476 S.,
1 ung. Bl. Druckfehler. 2 «/* 12^.
Der Go'temeotar ist von ansgezeich-
netem Wertbe, Entb. auch Beiträge v,
* pur et accompagn^e de notes frang.
explicatives par un ancien profes*
seur. 12. Paris., Delalain 1828. 3 frl
— sermoi\um s. satyrarum liber pri-J
mus. ' Satyra prima. 4. Paris., ex|
typogr. Dionys. a Prato 1587, 4 lEiJJ.
<In Göttin gen.)
— erste Satire lat. u. deutscli nut
einigen Scholien. 4. Berhn, Hitzig
181S. IV u. 28 S. . 10/{,
Der Verfasser dieser treffl. Bearbei-
tung ist bekanotl. Frd. Aug. V^olf.
— dritte Satire , lat. u. deutsch mit
Rechtfertigungen von C. Passow.
4. Berlin, Biemann 1827.^ 22 ö. —
geh. S ^.
— vierte Satyre, lat u. deutsch mit
B.echtfertigungen von C. Passow.
4. Daselbst, Reimer 1828. 23 S. —
geh. 8 ^.
Hrn. Prof. Ünterbolzner über manche»/— satyrarum libri I satyra 5. Fol.
bisher ' dunkle oder falsch gedeutete^il^te.omae , excudebat. de Romanis
* "^ 1816. M. 17 Kpf. (16 S.) VeLPap.
Euth. d. Text u. e» iial* Ueberse-
tznng in 5 fnssigen J;«inbea. Diese Pracht-
Ausg. wurde auf Kosteu der Kerzogino
V« Devoosbira veranstaltet. Die treffl.»
von den vorzüglichsten /KÜDfitlern zu
Bpm ausgeführten Kupfer stelleo tbls.
Punkte aus dem Gerichtswesen der Bö-
mer. Receus« in d. Jenaer Lt. Ztg. 1817.
»CO. 19.
— (ders. Titel.) gr. 8. Reutlingen,
Macklot 1818. 3 fl.
Nachdr. der Heindorfsf^ben Aus^. .
Des Q. Horatius Flaccus Satyren.
Kritisch berichtigt, übersetzt u. er-
läutert von C. Kirchner. Erster
Theil. kl. 4. Stralsund, in der Löff-
lerschen Buchhandlung 1829. CXVI
und 202 S. — fein. Pap. 2 */ j5^,
Vel. Pap. Svf 6/^.
Höchst wichtige Ausg. , in welcher
der Text nach krit. Hülfsrnitteln berich-
tigt ist. 9 Hdschr. (2 Berliuer, Lesar-
ten 2 guter d^Orvilleschen^ eines Cor-
veyschen, des Meutelian«, u. 3 Leipziger)
sowie die vorzüglichsten Ausgaben sind
benutzt n. die Varr. , jedoch nicht ganz
sorgfältig, angegeben. Die Erltrg. sind
sehr schätzbar, gehen aber in diesem
Tbeile nur über die erste Satire. Die
TJebers. ist treu n. fliessend. In der
Vorr. handelt der Hsgber. von den
Grundregeln der deutsch. Zeitnlesaung,
sqwie über den Horazischen Versbau in
den Satyren u. Episteln. — Hecens. vom
Hrn. Prof. Obbarius in Jahn*s Jahrb.
1830. Bd. II. Hit. 4. S. 393-430. u.
vom Hrn. Dr. Schmid in Halberst, in
Seebode'i krit. Bibl. 1830. Nro. 81—83
S. 821—330.
— Satires livre premier, Traduction
interlineaire avec la construction
des mots latins pr^c^^e du texte
Geg^ndeu^ thls. Beg^^benbeiten aus dem
Gedichte, tbls. Ueberbleibsel der Kunst
mit Bezug auf das Gedicht dar* (In
Göttingen.)
— sermonum libri secundi satira prima
lat et angL Fol. Lond. 1733.
*- Ofellus,'2ten Buches 2te Satyre,
latein. u. .deutsch mit krit. u. er-
läuternden Anmerkungen von C
.Kirchner. 4- Stralsund, Löffler 1817.
6 fi. (Progr.)
— Dsmasippus 2ten Buches Ste Sa-
tyre , latein. und deutsch mit An-
f merkgg. von C. Kirchner. 4. Da-
selbst, ders. 1818. , 8 f{. (Progr.)
Q. Horatii Fl. epistolae et odae. 4 min.
Ferrariae , Augustinus Carnerius
1474. 106 Bll. mit 26 Zeilen. Ohne
Sign., Cust. u. Blhähl.
Beg. Bl. la:
QVINTI ORATII FLACCI EPI
STOLARVM ÜBER PRIMVS-
R ima dicte mihi süma dicede ca-
moena.
Die Briefe endigen auf der Stirnfetu
Digitized by
Google
Horatius.
425
Horalius*
des SOsren Blattes. Bl. 31 a beginneo
die Odeo :
QVINTI ORAXn FLACCI CAR/
MINVM LIBER PRIMVS.
EGOENAS ATAVIS EDI/
* TE REGIBVS.
Schliesst auf der Rackseite des lOGten
Blattes:
FINIS.
F errarie impressit regDäte sab h^r-
cule diao
H egia <^uo gaudet huuc liaoora uiro :
C arnerius paer August! itus: cui de-
dit almä
B eroardus liicem blbliopola bonos,
M. CCCC. LXXmi:
Höcbst seltne Ausg., aber sebr id-
correct.^ Euth. auch die Epoden u. das
Cjirmeu saeculare. Das Format dieser
Aosgübe hat man früberhin irrig in Oc-
tav augegeben.
— epistolae. 4nÄn. Imprerfiim Ca-
domi, per mngistros Jkc. Durandas
et Egi'diü qui ioue die 6 Jun. 1480.
goth, 40 BU. mit 20 Zeilen. Sign,
a — e.
Erster ti. einziger Druck zu Caen*
im 15ten Jahrliuudert. Sehr selten.
Auct,-Pr.: 14 L, 14 Sh. Hibbert. —
Ein Ex. auf PergAmeat(?) zn Bieubeim.
S. Beloe anecdotes T. III p. 333.
— Epistolae. 4* s. 1. et a. goth*-
Sign, a — g.
^Beginut: Quinti Horatii Flacci Epi-
stolarum Liber Primus. Zu Ende: Fi-
nit foeliciter. — Heransgeber war Job.
Honorius Crispus Cubltea^is. — Von
Martin Herbip olensis zu Leipzig um
1492 gedruckt.
Epistole Horatii noviter emendate.
4 min. Paris., Anton. Denidel 1498«
26 Octbr. halbgoth. 34 ßll.
Hat viel Eigentbümliches, doch, wie
es scheint r nicht aus Hdscbr., sondern
aus frühern Ausgg. u. nach Confectnr«
Mach Fea ist e. Ex. in der Bibl. Ange-
lica zu Rom ; e. anderes ist in der Bibl.
St. Genevi^ve zu JParis. Sehr selten.-^
Ist viell. mit der von Panzer T. XI
p. 335 No. 752 d . angegebenen ein. und
dieselbe.
Quinti Horatij Flacci Epiftolarum li-
ber. 4. Liptzk, impressum a Jacobe
Tann er s. a. goth. 46 ung. BIL mit
17 Zeilen. Sign. A— H. (In Göt-
tingen u. Wolfenb.)
— — 4. Liptzk, Jac. thanne? 1502.
Inltitutio moralis pbilosophie metrica.
Continentur in hoc codice Horatij
Flacci niorales epiltole cum argu-
mentis breuiter ad vnius cuiiiflibet
Caput adjectis. 4. Daventriae, per
Rieh. Pafraet 1504. in profelto Si-
monis et iude. goth,
4. Lips., Jac. Tbanner 1507.
— — 4. Ibid., per Wolfgang. Mona-
censem 1508.
— (ders. Titel wie Daventr.) 4. Da-
ventriae, per Rieh. "Pafraet 1509 in
profesto Thome apoftoIi.^oM. 20 Bll.
Sign. A — E. ^
Mit e. Briefe von Joan. Cesarius
Jaliaceoris au Leonard Piicardus. ((n
Wolfenb.)
— epistolarum liber. 4. Lips., Wolf-
gang. Monacensis 1510.
— epistolae. 4. Francofurti 1512 od.
* 1513. (?)
4. Lips., Jac. Thanner 1512.
'4. Ibid., Melchior Lotter 1512.
4. Ibid., id. 1514.
— liber epistolarum. Eiusdem de
arte poetica. Multa ptaeterea hie
sunt correcta vel mutata ad excm-
plar Aldi. 4. (Argentorati) ex aedi-
bus Schurerii 1514 mense Februario.
Auf BL 2 e. Brief von Hieron.
Gebwiler au Matth. Schurer.
4. Lips., Wolf gang. Monac/ensis
1515.
Auf d. Titelbl. e. Epigramm« Viti
Werleri.
— epistolarum libri duo ad archety-
pon Aldi Manutii quam accuratis-
sime rmpressi. 4. Viennae Austriae,
per Hieron^mum Vietorem 1515
mense Martio.
— epistolae noviter emendatae. Eiusd.
ars poetica. 4. Liptzk, per Jac.
Thanner 1516.
— epistolarum libri duo. 4* Lips.,
Melchior Lotter 1516.
Horatij Flacci morales epiltole cü
argumentis breuiter ad vnius cuiuf-
libet Caput adjectis. 4. Impreffe in
officina literaria ingcnuo2(. libero2|.
Quentell Colonie 1516. m. Decem-
bri. goth. 32 BU.
Auf dem Titelbl. Prtwini GrÄlij —
ad lectorem epigram ma. (In Wolfeub.)
— epistolarum libri duo. * 4. Lips.»
Jacob. Thanner 1517.
— morales epistolae. 4. 'Daventriae,
ex off. litteraria Alberti Pafraet 1518.
Digitized by
Google
Horatius.
426
Horatius.
— epistolarum libri duo dili genter
recogniti. 4. Lips., Melchior Lother
1519.
— liber epistolarum, Eiusd. de arte
poetica. 8. Argentorati, imp. Joan.*
Knoblouch et Pauli Getz 1520 m.
Septbr. N
^^ epistolarum libri duo. 4. Viennae
, Panhon., Jo. Singrenius 1522.
^ Von Phil. Gundel besorgt.
-7- epistolarum libri duo diligenter
recogniti. 4. Lips., in aedibus Nie.
Fabri 1522. 28 ung. Bll. (In Göt-
tingen),
— epistolarum libri duo. Ex anti-
quissimo exemplari studiosissime re-
cogniti per Valentinum Ecchium
Philyropol. 4. Cracov. , arte et ex-
lilensis Jo^n. Haller 1522 pridie No-
nas Augusti«
— epistolae editorq Joanne Ca^sario
in gratiam illustr. di«cipulorum
Antonii et Valen^ini Comitum Isen-
burgicorum. 8. Colon.» typis Joan.
Soteris 1523.
— epistolae. 8. Colon» , Eucharius
Cervicornus excudebat 1527.
— duo epistolarum libri cura Chrp.
Landini (?) 8. Antverp., per Joan,
Grapheum 1528 mense Julio.
— epistolarum libri duo cum scho-
liis Wolfgangi Anemoecii. Item
Phöcylidis poema ver© philosophi-
• cum cum aureis, ut vocant carmi-
xiibus eodecn Anemoecio interprete.
8. August. Vindelic, in ofF. Henr.
Steyner 1533.
Nach Panzer (T, IX p. 384 No. 257 c)
iu der Raths-filbi. zu Leipzig,
— epistolae, sermones et ars poetica
c. annotatiunculis marginalibus. 8.
Paris^i apud Sim. Colinaeum 1533.
S. Maiitaire T. II p, 790.
^- epistolarum. libri duo. 8. Paris.,
Sim. Colinaeus 1539, 96 u. 75 Bll.
8. Paris., ex oif. Rob. Stephani
1541.
-r — 4. Ibid., apud Jo. Lud, Tileta-
num 1546.
4. Ibid., apud Vascosanum 1549,
— 7-4. Paris., apud Tbom. Richard
1550 oder 1554, auch 1562 (?)
-. Cum brevibussed eruditis scho-
liis. 4. Paris,, apud Thomam Ri-
chard 1555.
S. Maituire Index T. I p, 502.
,_ — Epistolae, sermones et ars poetica.
8. Antverp., exofT. Jo. Loci 1560. (?)
— Epistolarum libri duo. 8. Paris.,
per Gabr. Buon 1566.
— Epistolae et in eas praelectiones
methodicae Claudii Minois' quibus
artis logicae .analysis et moralis
doctrinae ratio illustratur. 4. Paris.,
api\d Dion. a Prato 1575.
— (ders. Titel) 4. Paris., Dionys.
Duvallius {andr, Exx.x Aegid. Beys)
1584. 4 ung. Bll., 172 jS. u. 4 Bll.
Ind. (Weigel in L. 1-:^ 12 ^.)
— epistolarum libri duo. 4. Ande-
gavi, per Petrum Elis 1591. (?)
— Episteln erklärt von Fr. E. T.
Schmid. Ister u. 2ter Band. gr. 8«
Halberstadt, Brüggemann 1828—30.
T. I. XVI u. 467 S. T. II. VIII u.
365 S. — .3^/ 16 ^{.
Ein würdiges Seitenstück zu Hein»
dorfs BearbeituQg der Salireu, Der
2le Band enih. Varr. von 4WoIfenb. tj.-
1 Berliner Hdschr. Ein 3ter Theil
wird die Epist. ad Pisones enthallen»
I^e^ens. vom Hrn. Dr. Jacob iu Cöllu
in Seebode*» kril. Bibl. 1829 Nro. 104
n. 105, u. 1830 Nro. 128 n, 129. Vcrgl.
auch die Recens. in d. Jenner Lit. Ztg.
1829 Nro. 110. n. 1831 Nro. 38 — 40.
Des Q. Horatius FI. Episteln, für
Gymnasien vom Rector Frz. von
Paula Hocheder. Ister Theil, das
erste Buch der Episteln enthaltende
gr. 12, Regensburg, Pustet 1830,
' geh.. 12^.
— epistolarum liber t. Ex antiquiss.
Jib. Mss. et schedis aliquot emen-
datis et plurimis locis cum com-
mentariis antiquis expurgatus et
editus argumentis quoque et Ächo-
liis doct. viror. illustratus. 4. Pa-
ris., ex typogr. Dionys. a Prato
1586. 22 Bll.
Am Rande stehen Argnmente und
larze ScboKen. (In Qöitii^gen.)
— Epltres, livre premier, expliirn^es
en francais, suivant la methode
des Colleges par deux traductions ;
pröcedces. du texte pur et accom-
pagn^es de notes explicatives —
par un ancien professeur. 12. Pk-
ris, Delalain 1829.
— erster Brief des ersten Buches, er-
klärt von L. S. Obbarius. ^r. 8.
Rudolstadt, Hofbuchhandlunff 1822.
IV u. 94 S. ^10 j?f.
S. die Anzeige von Hrn. Dr. Jacob
Digitized by
Google
Horatius.
427
Horatius.
in Pfona in Seebode's k^it. Bibl. 1822.
S. 10.80 flg.
erklärt von Th. Schniid« gr. 8.
Halberstadt , Brüggemann 1825.
38 S. ' ^ . 6 ^,
— epistola libri primi secundä. fn
quam commentatus est L. S. Ob-
barius. Inest conspectus variantium
lectionum ex VII codd. Mss. Ber-
nensihushaustarum. 8maj. Halberst.^
Brüggemann 1828. IV u. 105 S. -
— zehnter Brief des ersten »Buches
oder das Lob des Landlebens er-
klärt von L. S. Obbarius. gr. 8.
Helmstedt^ Fleckeisen 1824. IV u.
85 S. 12 7f,
— erster Brief des zweiten Buches
erklärt von C. Zell. 8« Heidelberg,
Oswald 1819. 8 ^.
S. die Anzeige vom Hrn. Dr. Ja-
cob in Pforta iu Seebode^s krit. Scbul-
bibl. 1821 S. 615 flg.
Horatii poetica adPisones.4. s. I. eta.
^oM. 16B11. mit 17 Zeil. Sign.A— B.*
BL 1 a der Titel : -
Ho2acy flacci vennfioi 4 poe
te cefory poetica ad pifones
Auf der Rückseite desselben BI. :
M/tgifter liinricna Nozthe
menris ad HoZacinm
Arrainü cen£or fidicen fuavis
Der Text heg. BL 2 a : Vmano capiti
ceruicein pictoZ eqninam — n* schliesst
auf BI. 15 b mit der 16ten Zeile. Dar-
unter: Finii.
BI. 16 a:
Ad lecto2em Ho2aciannm. M. H. N.
Quem fratrero pocias cballiope foror etc.
Von Jac. Thaoner zu Leipzig gedr.
(In Göttiagen u. Wolfenb.)
Quinti Horatii Flacci de Afte poe-
tica ad Pisones. 4* s. 1. et a. goth^
16 ßll. mit 17 Zeilen. Sign. A— B.
Beginnt auf BI. la mit d. obigen
Tilel in 2 Zeilen. Auf der Rück«. Di-
colon distrophon M. Andree Prepofiti
Delitzfc^enlis. BI. 2 beg. obne weitere
Ueberscbr. der Text, welcher auf der
Rücls. des 15ten Bl. acblietst. BI. 16 a :
Garrue. M. Andree PrepGiti Delitzfcheii.
in Autipoetas. Die Rückseite ist weiss.
Von Jac. Tlianner zu Leipzig gedr. (In
Wolfenb. 2 Exx. , das eine mit band-
schriftl. Bemerkungen.)
4. s. 1. et a. goth. 16 Bll. mit
17 Zeilen. Sign. A — a
Bl, la <^er Tilel:
^Qniti Horaiij Flacci Ve
imfioi Infututiöes poe-
tar ad Pifones
Darunter das Gedicht M. Andree ^ wie
in der vorigen Ausg. Bl. 2 a ht^^ der
Text:
Q. Horätij F. arf poetica
(h) Vmano cdpiti cervicem pictor
equinam. •
Der Text schliesst Bl. 15 b. BI. 16 a
dasselbe Gedicht wie in der vorigen zu
Ende. — Viell. von Martin« Laudsberg
zu Leipzig gedr. (In Göttingeu u. Wol-
lenbültel.) *
4» s. 1. et a. (Daventriae^ Jac.
de Breda.; goth. 10 Bll. mit 29
Zeilen.
PK 1 ■ der Ti^el:
Hor.itii ars poetica qui
bufdam in locis
emendat« .|.
Darunter e. Holzschnitt, worin auch der
Mamen des Druckers : Jacob ^ ^e Breda. ^
Der Texr beg. BI. 2a:
De 'arte poetica
Ol Qtiin. Horatif flacci de arte poetica
Ql Ad Pifones Liber tuicus incipit '
Schliesst auf der Stirnseite des letzten
Blattes mit dem Worte: Finis. — (In
Wolfenb.)
Quinti Horatii Flacti (sie) de^ arte
poetica ad pifones; cum sex disti-
cbis M. Jacobi Xlluminatoris (?) 4.
s.l, eta. (L/>A-.) gotk^ Mit 17 Zeilen.
S. Panzer T. L p. 605 Nro. 343.
— de divina sacratissimaque poeta-
rum arte compendiosura et multi-
pliqi eruditione refertum opus. 4.
Impress. Vienne per Jo. W. (Win-
terburger) s. a.
S. Wien'« BncbdrucLergescb« v. De-
nis. S. 313.
— de arte poetica libellus. Fol. Pa»
ris., Ascensius ad idus Septbr. 1503.
24 Bll.
— institutiones ad Pisones s. ars poe-
tica una cum duobus carminibus
• eiusdem de fragilitate vite humane
ad Torquatum et ad Posthumum
4. Lips. 1508.
S. Panzer T. VII p. 163 Nro. 249.
Horatius de arte poetica. 4. Basil.,
impensis Nicolai Lamparter 1508.
S. Panzer T. XI p. 373 No. 68 b.
4. (Daventriae) Rieh. Paffiraet
Digitized by
Google
Horatius.
428
Horatius.
1509. gojtJi, 14 ung. Bll. mit 18
Zeilen. Sign, A — C. .
Beginnt ßl. 1 a : .
Ql Qu. HoMlij Flacci ie arte poetica
Ad Pifones Liber vnicus incipit.
Schllesst auf Bl. 16 a nach 4 Zeilen
Text: Horalij Artis poetice Fini« Im-
pcnfis. Ricbardi paffraet Anno dni.
M» CCCCG. IX in proferto pafchc, (In
Wplfenb.)
— poetarum institutiones ad Pisones.
4. Lips., lÄartin. Herbipolensis 1512.
16 ung. Bll. Sign. A — C. (In Göt-
tingen.)
— ars poetica. 4. Liptzk, per Jaco-
hum fhanner 1516. 11 BU. Sign.
A — B.
Aaf dem letzten Blatte a : Ad ulr-
tntes adhortatio Joan. Geildorfini. (In
. Güttingen.)
— de arte' poetica über. 4. Colon.,
in aedibus Quentell 1518. (?)
Ex vetusto Exemplari summa
recognitus cura et diligentia per
Valent. Ecchium Philyropolit. 4.
Cracov., ex off. litteraria Joan. Hal-
ler 1521. 13 Kai. Novbr.
- — de divina poetarum arte non mi-
nus elegans quam omni eruditione
refertum opus ad Pisones cunctis
adprime necessarium. Eiusdem Car-
men seculare perquam iucundum.
4. Viennae Austriae per Joan. Sin-
grenium 1522.
-^ de arte poetica. 8. Antverpiae,
apud Joan. Grapheum 1528 mense
Julio.
A. Jani ParrKasii Cosentini in Hora-
tii artfem poeticam commentaria
cura et studio Bernardini Martyrani
in lucem assörta (c. textu) 4. Nea-
^pol., opera et diligentia Joan. Siütz-
bachii 15S1. 6 idus Julias.
-^ ars poetica. Fol. Paris., in claus'o
i Brunello sub insigni geminarum cyp-
parum {apud Prigehtium Caluari"
num) 1533.
— ars poetica commentariis A. Jani
Parrhasii, Acronis Porphyrionis.
Adjectae sunt ad cäicem Glarean^i
annotatt 4. Paris., ex off. Rob. Ste-
phani 1533. Ul u. 3 ung. Bll. Ind.
(In Wolf enb.) Auct, - Pr. ; 1 fl. 10 c,
Meerman.
— nrs ppetica cum A. Jani Parrha-
sii , Acronis et Porpliyrionis com-'
mentariis. 8. Lugduni, apud Philip-
pum Khomanum 1536.
— de arte poetica liber. 4« Paris.,
ex off. Vascosan. 1540.
S. Maitt/ire T. in p. 318.
Pomponius Gauricus super arte poe-
tica Horatii j eiusdem legis poeticae
epilogus. (c textu). 4. Romae, im-
pressit Valerius Doricus et Aloysius
f rater 1641 mense Octbr.
Horatii epistola de arte poetica cum
Jasonis de Nores Cyprii ex tjuoti-
dianis Tryphonis Gabrielii sermo-
nibusinterpretatione. 3. Paris., apud
Matth. David 1544.
Frc. Phil.Pedimontii ecphrasis in Ho-
ratii Flacci artem poeticam. (c. tex-
tu). 4. Venetiis, apud Aldi filjos
1546. mense Augusto. 65 Bll. und
1 wss.
Die vier eriten Bll. sind mitgezählt,
aber unbezeichuet. (In Götliogen und
Wolfenb.)
Frc. Robortelli paraphrasis in libr.
de arte poetica (c. textu). Fol.Flo-
rent., Torrentinus 1548.
Auct,~Pr, e. Ex. auf Pergament:
284 fr. Mac-G-irthy. ^
Horatii ars poetica. 4. Paris., apud
Guil. Morelium Tillianum 1549 id.
Maii.
— liber de arte poetica Jac. Grifoli
interpretationa explicatus (c. textu)
Rhetoricoß libros ad M. TuU. Ci-
ceronem nihil- omnino pertinere
per eundem decl .ratur. 4. Floren-
tiae (Laur. Torrentinys;i550. 149 S.,
8 img. S. Regst. «. 1 S. Errata. (In
Göttingen u, Wolfoub.)
'— ars poetica. 4. Paris. , Vascosan.
1551.
S. Maittaire T. Ilf p. 605.
— ars -poetica. 4. Paris., per Thoni.
Richard 1552.
— liber de arte poetica, Jac. Grifolii
interpretatione explicatus. Nunc
primum post Florentinam editionem
impresöus. 4. Lutet. , ex typogr.
Matth. Davidis 1552.
In Epistolam (^. Horatii Fl. de* arte
poetica Jasonis de- Noreg ex quoti-
dianis Tryphonis Cabrielij sermo-
nibus interpretatio. (c. textu). Eius-
dem brevis et distincta s^imma prae-
ceptorum de arte dicendi ex tribus
Ciceronis libris de oratore collecta.
8. Venetiis, apud Aldi filios 1553.
_ 175 Bll. u. 1 wss.
Nur neaer Titel ist die Ausgabe:
apud Audreara Arrivabenuih 4-555. -^
DigjtizedbyLjOOQlC *
Horatius.
429
Horatiiis.
Die letzten 10 BI1. haben in der 6e-
zifTeruDg Irrthümer. (In Gö'ttingcu sinH
beide Ansgg.)
Achillis Statu in Q. Horatii FL poe-
ticam commentarii. (q. textu.) 4.
Antverp., apud M^rtinum • Nütium
1553. 77 u. 1 ung. ßU. (In Wol-
fenbüttcl).
Frc. Luisini in librum Q. Horatii
Flacci de arte po^tica commenta-
rius (c. textu). 4. Venet., apud Aldi
filios 1554. 86 u. 2 BIL
Heuouard besass e^ Ex. auf gr. Pap.
S. de&s. Aonalei dea Aide T. I p. 390
Edit. n. , ^
Jasonis de Nores in epistolam Hora-
tii de arte poetica interpretatio (c.
textu) 8. Paris., ex typogr. Matth.
Davidis (andr, Exx,x apud viduam
Mauricii a Porta,) 1554. 269 S.
Frr. Robortelli paraphrasis in librum
Horatii qui vulgo de arte poetica
ad Pisones inscribitur (c. textu) Fol.
fiasil.^ Jo. Hervag. 1555. .
Horatii ars poetica. 4. Paris., ex off.
Gabr. Buon 1562.
— liber de arte poetica Jac. Grifoli
interpretatione explicatus et nuper
xecognitus defensis locis omnibusi
quos temere Jason de Nores impro-
baverat. Rhetoricorum Ijbros ad
Herennium, ad M. T. Giceronem
nihil omnino pertinere per eundem
Heclaratur. 8. Veiiet., apud Joan.
Y>riscum et socios 1562. 243 S. u.
8 S. Ind.
— de arte poetica. 4. Jenae, exc.Do-
nat. Ritzenbayn 1563. (?)
— ars poetica et in eam parapbrasis
et TtapexßaXat s. commentariolum
Jo. Sambuci. 8. Antverp., ex off.
Chrp. Plantini 1564. 188 S. und
1 Bl. Errata, (In Göttingen.)
^ Cum brevibus scholiis. 4., Pa-
ris., Gabr. Buon 11569.
— ars poetica cum comment. Guil.
Xylandri' adjecto in totum Hora-
tium indice. 8. Heidelberg., excu-
debat Jo. Mayer 1576.
Commentarii in artem poet. Hör.
confecti ex scholiis Jo. Sturmii,
Nunc primum editi opera et studio
Jo. Lobarti. (c. textu) 8, Argent.«
exe. Nicol. Vvyriot 1576- 76 ung.
Ell. (In Wolfenb.)
In Q. Horatii Flacci librum de arteL
poetica Aldi Manutii PauUi F.Aldi
N. commentarius. 4. Venet., apud
Aldum 1576. 8 Bll. Vorst., 99 S.,
13 Bll. Ind. u. 1 wsff.
Renooard hatte e. Ex. auf gr. Pap.,
e. anderes der Graf M^jan. S. Re-
nouard'a Annales der Aide T, II p.ll5.
Ed. II.
Horatii ars poetica ad P. Rami dia-
lecticam et rhetoricam resoluta'
studio Andr. Kragii. (c. textu) 4.
Basil. , per Sebast. Henricpetri s, a.
(1583) 4 ung. Bll. u. 72 S.
Die Vorrede ist Kai, Ffibr. 1583
datirt. Die letzte Seite ist irrig 38 be-
zeichnet. (In Gölltngen u. Wolfenb.)
Thom. Corraeae in librum de arte
poetica Hör. explicationes (c. textu)
8. Venet., Frc. de Franciscis 1587. '
6 ung. Bll. u. 128 S;
Paraphrasis Frd. Ceruti in Hör. li-
brum de arte rhetorica. (c. textu)
4. Veronae, Hieron. Discipulus 1588»
7 ung. Bll. u. 35 S.
Frc. Sanctii in artem poeticam Hora-
tii annotatt. (c textu) P. Salmanti-
cae, apud Jo. et Andr. Renaut fra-
tres 1591.
Horatii de arte poetica ad Pisones
'Epistola ex rec. Dan. Heinsii seor-
sim edita.' Addita et dissertatiun-
cula, eiusdem super Plauto et Te-
rentio. 4. Witeberg., typis Jo. (jor^
manni 1619.
^— ad Pisones epistola ad artis poet.
formani redaüta cum pariphrasi
scholastica Horat. versuum (c Lud»
Desprez) 12. Paris. 1674.
— de arte poetica liber. Together
with notes crit., histor. and poeti-
cal by the earl of Roscommon.
Ed. II. 8. Dublin, Pt. Wilson 1743.
147 S.
— ars poetica. Epistola ad Pisones.
With an english commentary and
notes {by Bich, liurd) 8» Lond.,
V Will. Bowyer 1749.
Ente Ausg. dieses treffl. Gemmen- •
tars von B. Hurd.
— (ders. Titel) To wbich are added
two dissertations, the one on the
provinces of the several pieces of
dramatic poetry, the other on poe-
tical imit< tion and a lett^r to l^r.
Moson. Second edition. 2 Vols. 12.
Lond.^ printed for R. Dodsley 1753.
s— Epistolae ad Pisones et Augustum
With an engl, commentary and
notes {by Rieh, liurd), To which are
actded two dissertations, the on^ on
Digitized by
Google
Horatius.
430
Horatius.
the provinces of the dVama: the
other pn poetical imitation and a
letter to Mr. Mason. Two Volu-
mes. The tliird edition correcte^
nnd enlarged, 8. Cambridge, prin-
ted for W. Thurlbourn et J. Woo-
dyer 1757. T. L 2 ung. BIL, XVI
u. 508 S. T.II. XV u. 207 S. Dann:
A letter to Mr; Mason on the
marks of imitation. 8» Cambridge
1757. 76 S. u. 10 ung. ßll. Ind.
(Weigel in L. 3 */.)
— ars poetica ad omne genus elo-
• quentiae accommodata et exemplis
illustratal 4. August. Vindelic. 1757.
— epistola ad Pisones et ad Augustum.
With an engl, commentary and no-
tes by Rieh. Hurd. JTo which are
addea two dissertations etc. The
fourth edition enlarged. 3 Vols. 8»
Lond., Miliar 1766.
' — Episteln an die Pisonen u, an den
Augustus , mit Commentarien und
Anmerkgg., nebst einigen kritischen
Abhandlungen von R. Kurd. Aus
dem Engl, übersetzt u. mit eigenen
Anmerkungen begleitet von J. J,
Eschenburg. 2 Bände, gr. 8. Leipzig,
Schwickert 1772. 418 u. 321 S.— 2^r.
— (ders. Titel wie Hurd V Ausg. 1766)
The fifth 'edition corrected and
enlarged. 3 Vols. 8. Lond., printed
by W. Bowyer and J. Nichols for
T. Cadell ll76.
— la poetica di Q. Orazio Flacco re-
stituita all* ordine suo e tradotta
, in terzine. Con prefazioiie critica
e, note {da Pietro Ant^ Petrini) 8.
Roma, nella ftamperia Zempelliana
1777. (91 S.) (Weigel in L. 2Ö ^.)
P. glaubte, der Text sei durch
Unkunde der Abschreiber in Verwirruog
gebracht. Demgemäis ordueu er d.
Gedicht auf seioe Weise' u* zerschnitt
es in 3 grössere Theile.
^* de arte poetica« Access, alia quae-
dam Horatii. carmina et clavis lo-
cor. difficilioruih interpretationem
adiuvans. 12. Halae 1776.
^- ars poetica. 8. Aboae 1789.
— Epistel an die Pisonen. Mit einem
durchgängigen Commentar u. An-«
merkgg. herausgegeben von Mich.
Engel. 8. Mainz, Universitäts-Buch-
handlung 1791. 18 fi»'
Text nach Cuiiiogham. E. suchte
Sanadoii's und Hnrd^s Ansicht über
den Plan dieses Gedichts zu vereiDigeo.
Sk Bemerkgg. enthalteo viel Treffendes
n. "Wahres.
— Dichtkunst in neu entdeckter Ord-
nung. Lateinisch nach einer 8O0
jährigen Handschr. üebers. in eben
dieselbe Versart , mit Commentar,
Anmerkungen, Lesarten u. einem
Auszuge aus Aristoteles Dichtkunst
von Jo. Chrph. Regelsperffer. 8.
Wien 1797. 18 j?{.
Der Herausgeber wollte in d. Ar«
poet. e. vollständiges System der Dicht-
kunst entdeckt haben.
— de arte poetica ad Pisones epistola
cum continua exegesi, selectisque
notis. Adjiuictus est Aristotelis de
poetica liber graece, cum notis
criticis lat. cum notis exegeticis a
L. Q. Sahl. 8 maj. Hafniae 1802.
20 ^.
— poet. Kunst für Gymnasien erläu-
tert. 8. Leipzig, Wienbrack 1805. 4 >ff.
— de arte poetica liber praemissa
disputatione de consilio, quod Ho-
ratius in condendo poem^te suo
secutus, sit, edidit notisque criticis
et exegeticis iilustravitCar. Gottlob
Schelle. 8 maj, L^ps., apud Martini
(Cnobloch) 1806. ViU und 198 S.
21 ^.
, Geschätzt.
— epistola ad Pisones. Mit kriti-
schen, historischen u. erläuternden
Anmerkungen von J. S. G. Holz-
apfel. 8. Lemgo, Meyersche Hof-
buchhandlung 1317. 136 S. 8 i{.
Eigentl. e. Theil der Borheckschen
Ausg. Die Noten sind grösstenthls. ans
früheren' Commentaren entlehnt.. Der
Hafaerfeldtsche Commentar ist bes. stark
Ben atzt a. oft wenig verändert wieder-
hohlt.
— de arte poetica liber 6um notis
Jo. Bapt. Vici. Ant. Can. Giordano
nunc primum edidit. 8. Neapöli,
typis bibl. analiticae 1820.^ 46 S.
erklärt von F. v. Paula -Hoch-
eder.' gr. 8. Passau, Pustet 1824.
1 */.
Der Commentar ist von Werth, lei-
det aber oft an grosser Dunkelheit.
'-:- -r- Mit^usführl. Wort- u. Sach-
erklärunff u. Comment. des Por-
phyrie, herausgegeben von E. Th.
Hohler, gr. 8. Wien, Volke 1824.
Hat wenig Eigenes.
— de arte poetica liber quem.inter-
pretatione atque notis criticis et
acÄtheticis illustravit et veruaculo
Digitized
by Google
Horatius.
431 Horatius deutsche Uebers.
Gerraanorurti versu reddidit Simeon
Carolus .Maehdcek. 8. Pragae, Kro-
nenberger & Weber 1827» XII und
132 S. 12^.
Bietet in krit. Hiqsicht wenie Neues
dar. M» benntile 2 Prager Kdschr., die
jedoch geringe Ausbeute liefern. In den
Noten zeigt sich e. yerstäadige Benu-
tzung s, Vorgänger«
-— Tart poötique avec commentaire
et variantes, Interpretation latine,
Version interlineaire enricbi de dis-
sertations philologiques et de la dö-
couverte de nouveaux sens. Tra-
duction nouvelle par Ant. Dufeu
et Eugene Mesnard. 8. Marseille,
impr. de Ricard 1828'.
— Part poetique. Traduction inter-
lineaire avec la construction des
mots latins , pröc^dee du texte pur
et accompagnde denotes franc. ex-
plicatives par un ancien professeur,
12. Paris., Delalain 1828. 2 fr. 50 c.
Specimen editionis artis poeticae Ho-
rat. versus XXIII eiusd. epistolae
varr. lectt. et perpetuo commenta-
rio instructos aequo eruditor. exa-
mini subjecit Jo. Georg. Henr.
Klindwortb. 8* Gotting., Dietrich
1816. XIV u. 33 S. - 4 ^.
Benutzte 1 Göuinger u. 2 Wiener
Oodd. Die volUläudige Ausg. ist nicht
«rschienen.
Delectus carmiuum Horatii a Jac.
Gottl. Höre. 8. Misen., typis Just.
Godofr. Löwii 1741.
Electa Horat. cur. Henr. Jonath.
Clodii. 12. s. 1. (Dresd.) 1749.
Encyclopaedia pbilantbropeia Jlorat.
selectis ex omni gener e lectu Vel
utilioribus vel innocenter jucundis
collectisque sub tilulos eiusd. gene-
ris rebus {aBasedoip) 8. Lips., Cru-.
sius 1775. 3 ung. BU. Vorst. und
90 S. 3 ^.
Florilegium Horatii oufragmens trad.
d'Horace par R. Poisson. 12. Paris,
Delaunay 1821. 4 fr.
Uebersetznngen.
Q. Horatii Fl. carmen seculare et
hymnus in Apollinem ac Dianam
graecis sapphicis a Frd. Morello
reddita. 4. Lutet., apud Fed. Morel
1600. (Auch 1607?)
-^ Carmen seculare a Fed. Morello
graece eddem genere vers. lyric.
redditae — am Horatius ab omni
obscoenitate purgatus ad usum gy-
mnas. soc. Jesu. 12. Ibid., apud Jo.
Libert 1617.
Jicitpißrf' nept xr\v ttVGOv (ßdcov^Opa-
riov ^\axKOV ßeraqypaöiv eig ttfv
hXXr/rixTfV g^oorr/v. 8. 'Er TLEXpo-
tcoXei In tr^g rvTCoypacpiag 'AXe^.
nXvxcxptov Hai tGDV avtoij xoivoD-
rcDv Am (1810) M. 1 Kpf. (69 S.)
VellJ^ap. {y4uct.Pr,li21Pr. Ciavier.)
Der Ucberseljtcr ist der General
Pardo de Figueroa, damals spanischer
Gesandter am Hussischen Hofe. Entb,
11 Oden. Das Göttinger Ex. iat ein
Geschenk des Verf. an Heyne.
Horat*s Oder, Satires og Ars |)6etica
oversatt afD.Biering. 12. KiöbenK,
1791.
— Oder, Secularsang og Epoder
oversatt af J. H. Smidth. 8. Ibid.
1827.
— . Satires af J. H. Smidtli. 8. Ibid.
1816.
-— Epistolae af D. Biering. 8. Ibid.
1777.
af J, H. Smidtli. 8. Ibid. 1818.'
— om Digtekunsten paa Danske vers
af L. Sahl. 8. Ibid. 1778»
. r
Horatii opera in ungebundener Rede
übertragen von Jac. Rothen. 8. Ba-
sel lß7l!
Erste» Tollständige Uebers. des H.
Horatius enucleatus das ist Q. Horat.
FL verdeutschet also dass erst der
Text von Wort zu Wort eirklart,
hierauff diet daHnn enthaltene Ph^a-
ses u. poet. Redensarten latein. u.
teutsch herausgezogen — von Joach.
Rulffen. 8. Leipzig, König 1698.
In Prosa übertragen.
2te Aufl. 8. Leipzig 1707.
Soll auch die Satiren , welche io <
der ersten ^usg. fehlenj, enthalten. -^
Exl&tirt auch eine Ste" Auflage von 1741 ?
Ungebundene Uebersetzung der Ge-
dichte des Horat. nebst den nöthi-
gen Anmerkgg. u. vorgängiger Le-
bensbeschreibung dieses Schrift-
stellers. 2 Thle. 8. Cassel 1749.
20 ^^.
Der Uebers. ist der damal. Ju»tiz-
rath ]^rd, Groschuif zu Schlei?«
Digitized by
Google
Horat« deutsche üebers. 432 Horat. deutsche üebers.
— sämmtliche Werke deutsch von
K. F. A, Scheller. ^r« 8. Braun-
schweig, Plüchart 1826. VIII u.
400 S. Frän.-Pr. Ivf 16^., Laden-
Pr. : 2 */ 4 ^. Auch Vel. Pap.
Diese lieber«, ist Terstäodlicher a.
lieset sich leichter als die Vossische , al-
lein sie steht derselben hiusiclitl. ^der
Treue und Richtigkeit \veit nach. Von
den bessern neUern krit. und exeget.
Hülfsniitteln ist kein Gebrauch gemacht;
viele Stellen sind nach laugst "verworf-
nen Lesarten übersetzt , andere ganz
missverstanden. S. die Recens. des Hrn.
Dr. Schmid in J^hn's Jahrb. IgSl.
Bd. I Hft. 3 S, 817— 326.V
— sämmtl. Werke. (Bd. 1 u. 2 enth.
Episteln u. Satiren in deutsche Jam-
ben übers, von J. Nürnberger. Bd.
S u. 4. Oden u. Epoder^ übers, und
mit Anmerkgg. begleitet v. L. k.)
4 Bändchen. 12, Prenzlau, Ra-
goczy 1827 — Sl. 1 xf.
Der Dichter ist ganz xnisshandelt
von Nürnberger. Ganze Gedanken sind
beliebig eingeschoben otler auch wegge-
lassen. S. Receos. von Hr. Dr. Scbmid
ind.AIIgem.Schul-Zig. 1827. Abiblg. II
S. 297—301. u. in Jahn'» Jahrb. 1831
Bd. L Hfu 3 S. 326 — 330.
Die Werke des Horat. Aus dem La-
tein, übersetzt. 2. Thle. 8. Anspach
1773-75. ^ ' ■
Epth. die Oden n, Satjren übers.
in Prosa von Uz, Hirsch u. Jnnckheim.
^ Neue verbess. Aufl. 8. Daselbst,
Haueisens Hofbuchhandlung 1785.
— Werke metrisch übers, von Carl
Lang, tstes Bändchen. 8. Erlan-
gen u. Nürnberg 1786.
Ist nicht, weiter fortgesetzt.
Die Gedichte des Horaz aus dem La-
tein, übers, von J. Z. L. Junckheim,
J. P. Uz u. G.' L. Hirsch. Neue,
' sehr v.eränderte u. mit Anmerkgg.
vermehrte Ausg^ 2 Thle. 8. Ans-
bach 1797. 1 ^'ß 20^.
^ Von G, L. Hirsch beraasgegeben
m fuih. sümmtl. Werke.
— Werke metrisch übers, u. ausführl,
erklärt von C. F. Preiss. 4 Bände,
gr. 8. Leipzig, Comptoir für Lite-
ratur 1805. S ^f, fein Pap. 12 aA
Vel. Pap. 15 ^^.
— Werke übers, von Joh. Heinr.
Voss. 2 Bände. 8. Heidelberg, Mohr
u. Zimmer 1806. 2 */, fein Pap.
8 ^r, holl. Pap. 4 ^f.
— — 2 Bände. 8. Wien 1806. M. Kpf.
"Nachdr. der vorigen.
— Werke in gereimten üebersetzun-
gen und Nachahmungen von ver-
schiedncn deutsch. Dichtern aus
älterer u. neuerer Zeit. Herausge-
geben durch J. Sam. Rosenheyn.
2 Bände. 12. Königsberg, Unzer
1818. 2iif 16^/.
— Werke übers, von Joh. Heinr. Voss.
2te verb. Aufl. 2 Bde. 8. Braunschw.,
Vieweg 1820. T.L 352 S. T.II. 390S.
u. 1 ung. Bl. — Sf.f 8^, Vel. P. 5 uf 6^.
Die Uebersetzuog schliesstsich trea
an die Urform an. Sie steht bei Ken-
nern in gerechter Achtung und wird
gewiss darin bleiben', wenn auch Hr,
WoUgang Menzel meint, Voss habe mit
täppischen Händen die allen Dichter
frisch n. gesund in seinen Hexenkessel
getaucht, aus welchem sie als Weclisel-
bälg^ wieder zum Vorschein gekommen
wären.
— (ders. Titel) 2 Thle. 8. Colin,
.{Stuttg., Macklott) 1822. 3 fl. 30 kr.
Weniger schön. Machdr. der vorigen.
— sämmtL Werke übers, u. ausführ- *
lieh erläutert von Joh. Heinrich
Martin Ernesti. 2 Bände. 8., Mün-
chen, Fleischmann 182^—27. 3'/ 4^.
Die IJebers. ist möglichst wontrea
In Prosa, aber nicht gelungen. Die An-^,
merkgg. sind ästhetisch, histor. a. philo«.
— sämmtl. Werke deutsch von K. F.
A. Scheller. Zweite verbess. Aufl.
8. Halberstadt, H. Vogler's Ver«
lagshandlung 1830. XVI u. 400 S.
1 ^ 1 *^f 12 ^.
Ist im Grunde nur die erste Ausg.
Einige Blätter sind umgedruckt u. e,
neue Vorrede ist beigegeben, welche auch
die beiden unachten Oden im Originale
u. metr. üeber». enthält.
Des Q, Horat. Flaccus sämmtliche
Werke übersetzt von Ernst Gün-
ther. 8. Leipzig, Barth 1830. VIU
u. 554 S. li.^ 1^^^
Schon früher waren die Oden u*. Epi-
stelneinzeln erschienen. Hier sindganze^
Parthien umgearbeitet oder doci) verbeas.
Möglichst treu n. geschmackvoll über-
tragen.
Des Hochberühraten Lateinischen Poe-
tens Q. Horat. Flacci Vier Bücher
Odarum oder Gesänge in Teutsche
Poesie übersetzet. 8. Dressden in
Verlegung Andreas Löfflers .druckls
Melchior Bergen 1656.
Ist Von 31 Jünglingen nnter Leitung
ihres Lehrers, Job, Bohemua, übertra-
gen. — Jedes Buch h^t besondr. Titel,
die ersten beiden erschienen 1656, 4ie
beiden ietzieo schon 1655.
Digitized by
Google
Horat. deutsche üebers. 433 Horat. deutsche üebers.
— Lieder in hochteutsche Reimen
übersetzt <^rch Gotthilf Flamin
Weidnern. 8. Leipzig , Jo. Casp.
Meyer 1690.
Sam. Gotth. Langens . Horatzische
Oden nebst Georg Fr d. Meiers Yor-
rede vom Werthe der Reime. 8.
Halle, verlegts Carl Herrmann
Hemmerde 1747. 22 u. 174 S.
Horazen*s Oden fünf Bücher u. von
der Dichtkunst ein Buch. Poetisch
übers, von Sam. Gotthold Langen.
8. Halle 1752.
L. wandte 9 Jahre an diese Arbeit,
aber dennoch Ist sie wertblos. Wurde
Ton Lessing scharf beartheilt. Dagegen
erscbieu : S. G. Lnngen's Schreiben wc-
^en der Lessing ischen Beartheiluog der
XJebers. des Horaz. 8. Halle 1754. u.
desselben Schreiben an Hrn. Pr. N. in
£r.y welches die Streitigkeit mit dem
Herrn Leasing wegen der Uebersetzung
des Hoksz betrifft. 8. Daselbst 1754.
XJebersetzung der Oden des Horaz.
Erstes Buch. (Mit dem latein.
Texte.) 8. Braunschweig, Waisen-
haus-Buchhandlung 1756. Zweite»
u. drittes Buch. 8. Daselbst 1757.
Viertes Buch. 8. Daselbst 1758.
Fünfte« Buch. 8- Daselbst 1760.
Mit Vignetten. 2^ 8>J{.
Der Verfasser dieser höchst mittel«
massigen XJebersetzung ist der Graf v.
Solms - Wildenfels.
— Lieder in hochteutsche Keimen
übers, durch Gotthilf Flamin Weid-
nern. Nebst einer Vorrede Job.
Wendel. Neuhausens. 8. Leipzigs
Schönermark 1764. 10 f^.
—'Oden des Horaz in deutschen Ver-
sen mit Anmerkgg. (ühers. von v.
Breitenbauch u, Andn) 8. Leipzig
1759. — 2te Aufl. 8. Jena 1775.
Horaz latein. u. deutsch mit Anmer*
kungen für junge Leute von Jakob
Frd. Schmid. S Thle. 8. Gotha,
Ettinger 1776—77. — 2te verbess.
Aufl. Daselbst 1780. S «.^. — Dritte
Aufl. Daselbst 1793-95. S */ 8 >f{.
Enth. die Oden in metrisch, üeber*
seuuDg.
Oden aufs neue verdeutscht (in
Prosa]^ von Karl Heinr. Jördens.
Erstes u. 2tes Buch. 8. Berlin (Rei-
mer) 1781. Btes und 4tef Buch. 8.
Daselbst 1787. 1 *^ 12 j^.
•^ Oden. Uebersetzt (in Prosa) mid
mit Anmerkgg. begleitet vonCUirsin.
2ter Theil.
Frd. Carl Herzlieb. 5 Thle. 8* Sten-
dal, Franz u. Grosse 1787 — 91.
1 ^i 12 j^.
— Oden fünf Bücher übers, (in Prosa)
u. mit einigen Anmerkgg. begleitet
von Joh. Frd. ^oos. 8. Leipzig 1791.
i«Myf.
— lyrische Gedichte übers, u. erläu-
tert von F. A. Eschen. 2 Bände. 8.
Zürich, Orell 1800. 3 ^. Vel. Pap.
3*/ 16^.
— Oden übers, u. mit Anmerkgg. er-
läutert von Karl Wilh. Rammler.
2 Bände. '8. Berlin » Sand^ 1800.
l^/J 20^, VeL Pap. 5 «/?.
in poetische Prosa übert. mit
einer kurzen Verthaidigung unge-
bundener Uebersetzunff en alter Dich-
terwerke von Hr. Kuhnhärdt. Ister
Band. 8. Lübeck, Bohn 1802. 12^.
— — dem Versbau der Ursprache
nachgebildet von Frz. v. Günther.
3 Bändchen. 8. Laudshot. Attenko-
fer 1805-1807. - 1 «f.
Enth. nnr 3 Bacher in e. schlechten
TTebersetzung.
— Oden u. Epoden übers, (von K. H.
Jördeni) 8. Görlitz , Anton 1815.
— Oden übers, von K. W. Rammler.
8. Berlin, Sander 1818. 1 «^ 4 ^i
— — In gereimter Uebersetzung nebst
Erklärung für Nichtgelehrte vönK.
L. Kannegiesser. gr. 8* Prenzlau,
Ragoczy 1820. M. 1 Kpf. 1*/ 22^,
holl. Schb. Pap. 2 «/» 22 ^. '
^— sämmtl. lyrische Dichtungen, im
Versmaasse des Originals übers, v.
Klamer Schmidt, gr. 8. Halberstadt,
Vogler 1820. l«f 8^, Schb. Pap.
2 «f, VcLPap. tvf 16^.
— Oden u. Epoden deutsch von Vi:
F. A. Scheller. 8. Helmstedt, Fleck-
eisensche Buchhandlung l82l. 20^.
Der Gorietior, Prof. Wern«dorf zu
Helmstedt, hat sich eigenmächtige Aen-
dernngen erlaubt. Sifhr incorrect.
— vier Bücher det Oden u. Gesang
zur Sekularfeyer übers, von Ernst
Günther. 8. Leipzig, Baumgärt-
nersche Buchhandlung 1822. Mit
Horat. Portr. X u. 202 S. 1 ^f
S. geistvoll, aber nicht trea über-
tragen.
— Oden in deutschen Reimversen v.
J. Nürnberger. (M. latein. Text)
2 Thle. 16. Stuttgard, Cotta 1823.
2 «^.
— Oden deutsch mit Anmerkg.-vom
Verf. des deutsch. Versbaues, gr. 8.
Berlin, Reimer 1830. Vel. Papier
28 '""''■
' Digitizedby VjOOQIC
Horat. deutsche üebers. 434 Horat. deutsche üebers.
Andr. Hcinr. Buchholtx erstes ver-
deutschtes u. mit kurtzen Nothen
erklärtes Odenbuch des vortreffl.
röm. Poeten Horatius. 8« Rinteln,
Petr. Lucius 1639. 121 S. und 3
uog. BU.
Horatzens erstes Odenbuch von Joh.
Bohemus. 8. Dressden, Gimol Ber-
bers Erben 1645.
C. F. Hinübers üebers. einiger Oden
aus dem Horatz , Trauerlieder aus
dem, O vidi US nebst einem Anbange
von allerhand Gedichten. 8. Bre-
^ men 1739.
Teutsche poet. Üebers. der Horaz»
Oden, die in dem ersten Buche
seiner Lieder enthalten sind, nebst
derselben latein. Parodien durch
die Feder Joh. Paul Köders ent-
worfen. 8. Nürnberg, Endlers'Cons.
u.* Engelbrechts seel. Wittib 1741. '
E. Sammlung, vod verücliiedoen
Verfatsero übertragen.
Die Oden des Horaz. Das erste Buch.
8. Lüneburg , in der Sternischen
Buchdruckerei 174ß. 24 S.
üebers. ist der damal. Coorector Je.
Gbr« Bröatedt in Lünebarg.
Ueberset^ung hör azis eher Oden von
Joh. Jos Eberlan — an dess. iko-
misch. Heldengedicht: der verlorne
, Hut. 4. Prag 1761.
Karl Wilh. Rammlers Oden aus dem
Horaz. 8, Berlin, Voss 1769. 2
nng. ßll. u. 76 S.
Nur 15 Oden sind übertrageD«
Versuch einer üebersetzung derer 12
ersten Oden vom Horaz. 8. Leip-
zig u. Lübeck 1771.
Drey Gesänge Horatzens in teutsche
Reime übersetzet u. mit Anmerkgg.
erklärt durch Ignaz Klein. 8. Würz-
burg 1771.
— Oden erstes Buch von Karl Augj.»
Küttner. 8. Leipzig. Schwickert
1772. 6 fi,
— Zwölf Oden in denselben Vers-
jnaassen von Fr. Dan.Behn. 8. Lü-
beck 1773.
Sechszehn Oden aus dem Horaz. 8.
Leipzig 1774. 6 ^.
Verf. war der damal. Prof, Schmid
in 'Wittenberg.
Dreisig Oden aus dem Horaz u. drey
Eclogen aus dem Virgil übers. 8.
Leipzig, Kummer 1779. X u. 174 S.
6«.
Der Verf. dieser metr. üebers. ist
wahrtcbl. Wobeser. ^
Noch dreissig Oden aus dem Hor^z
übers. 8. Daselbst, ders. 178a
Vlil u. 72 S. 6 ^.
Auserlesene Oden aus dem Horaz
metr. übers. 8. Frkf. a. M., Her-
mann 1780, ö ^.
I«t e. Sammig. von früher erscb,
üebers. verscbdn. Verfasser.
— Oden in Prosa. Erstes u. zweites
Buch. 12. Leipzig, Schwickert
1781. 4: f{'
üebers. von dem damal. Prorector
Job. Gbrpb. Bremer zu Quedlinburg.
— Zwölf Oden übers, von N. T. Rös-
1er. 8. Brunn u. Wien 1785. 4;^.
Sechszig Oden aus dem Horaz im
Versmaass des Originals von Wobe-
ser. 8. Görlitz, Anton 1795. 10 ^,
— Oden. Erstes Buch in Prosa von
Suck. 8. Leipzig, Baumgärtner 1809.
6 fi. Dazu d. Erklärung. 12 jr^.
— alle Satyren in launigte Reime
übersetzt. 8. Frkf, u. Leipzig,
Weygand 1782. 9 ^.
\^ Satyreif. Aus dem Latein, übers,
u. mit Einleitungen u. erläuternden
Anmerkungen von C. M. Wieland.
2 Thle. 8. Leipzig 1786. 1 */ 12 ^.
Neue Aufl. 8- Daselbst, Weid-
mann 1794. 1 >'t 12 f{,
— Satyren. In deutschen Versen übers,
u. mit kurzen erkl. Anmerkgg. von
Joh. Jac. Harmsen. gr. 8. Halle,
Gebauer 1800. VIU u. 236 S. 18 f{,
— — Aus dem Latein, übers, u. mit
' Einleitungen u. erläuternden An-
merkgg. versehen von C. M. Wie-
land. M. d. lat. Texte, t Thle.
gr. a» Leipzig , Weidmann 1804.
1 *^ 16 j^f, holl. Pap. 8 */.
— •— Neue verbess. AufL 2 Thle.
gr. 8. Daselbst, ders.' 1819. 1 «f
16j?<, Schb.Pap. 2 »-r, VeLPap.3>f.
— Satiren verdeutscht mit berichtig-
tem Texte, Einleitg., krit. Apparat
u. erl&ut Commentar v. C. Kirch-
ner. Ister Band. 4. Stralsund, Löff-
ler 1828. 2^f & fi, Vel. Pap. 3 *y»6f{.
— Satiren (Is^e u. 9te des erstep, u.
iste u. 6te des zweiten Buches),
übers, von Joh. Adolph Nasser —
in dessen satirisch. Anthologie ans
röm. Dichtern übersetzt. 8« Kiel
1810. S. 1 — ÄL
— erste Satire. . Latein, u. deutsch
Digitized by
Google
Horat. deutsche üebers. 435 Horat. deutsche üebers.
mit einigen Scholien (von Frd. Aug.
Wolf.) 4. Birlin, Hitzig. 1813. 10^.
— erste Satire, neu übers, nehst dem
Originaltext, mit der Uebersetzung
von J. H. Voss, F. A. Wolf und tl.
Kirchner , herausgegeben von J. J.
Hof!mann. gr. 8. Frkf. , Andrea
1830. 6 </{.
— dritte Satyr e, lat. u. deutsch mit
Rechtfertigungen von C. Passow.
4. Berlin, Riemann 1827. 8 ^.
— vierte Satyr e , lat. n. deutsch mit
Rechtfertigungen von C. Passow.
4. Daselbst, Reimer 1828. 8 ^.
— der Schwätzer: ein Schimpfge-
dichte des H.. übers, von Just Frd.
Bussmann. 8. Zelle, Danzische
Buchhandlung 1748. 14 S.
— Damasippus , e. Schimpfgedicht
des H.t welches im andern Buche
der Satyrcn die dritte ist. 8« O.
Out u. Jahr. 16 S.
— Briefe übers, u. mit histor. Ein-
leitungen u. andern ^öthigen Er-
läuterungen versehen von C. M.
Wieland. 2 Thle. 8. Dessau, auf
Kosten der Verlagskassc in der
Buchhandlung der Gelehrten 1782.
Laden -Pr. 1 ^f 11 ^<. (Bloss neuer
Titel ist : Leipzig 1786.)
— — Neue vcrbess. Aufl. (M. d. Tex-
te.) 2 Thle. .8. Leipzig, Weid-
mannsche Buchhandlung 1790.
. 2 Thle. 8. Daselbst, dies. 1801.
1 ^ 16 ^.
— — Der neuen verbess. mit d^m
Originale begleiteten Ausg. dritte '
Auflage. 2 Thle. gr. 8. Leipzig,
Weidmann 18T6. 1 *^ 16 ^,^ Schb,
Pap. 2 */, Vel. Pap. S */.
— Briefe u.anserwählteEpoden übers.,
von Ernst Günther, gr. 8. Leipzig,
Hartmaun 1824. IV u. 179 S. 2pi^(.
And]^. Heinr. Buchholtz verteutschte
u. mit kurzen Noten erklärte Poe-
tereikunst des rbm. Poeten Hora-
tius. 8. Rinteln, Lucius 1639.
•— von der Dichtkunst in teutsche
Verse übers, v. Jo. Georg v. Eckard,
8. Braunschweig 1707. Auch das.
1721 u. Frkf. u. Leipzig 1743.
— Gedanken von der Dichtkunst in
deutsche Verse übers, von Carl
Heiiir. Langen. 8. Lübeck, Schmidts
Wittwe 1730.
Ungebundene Uebersetzung der Dich t-
( kiuist des Horat. von Karl Wilh.
Rammler. 8. Freybnrff 1777 u,
Koblenz 1778.
Aus Batteux Einleitg. in die schö-
nen Wissenschaft, etc, 8. Leipzig. 1757
abgcdr.
8. Würzburg, Stahel 1780. 4 y^.
— Dichtkunst übers., erläutert u. als
ein vortreffl. Ganze dargestellt von
Job. Andr. Chr. Michelsen. 8. Halle,
Waisenhaus 1784. 8 ^.
übers, u. erklärt in l^rosa von
K. W. Rammler, in Versen von G. M.
Wieland. Zweite mit dem Entwurf
einer Dichtkunst nach Horaz ver-
mehrte AufL a. Basel, bei Joh. Jao. '
Flick 1789. 808 S. u. 2 ung. Bll.
Von Heinr. Sautier io Frejburg
herausgegeben. Die erste Aufl. ersobien
1787 daselbst.
— — metrisch über», von G. W. L.
Starke. 8. Bernburg (Halle, Hern-
merdc) 1791. $ ^,
über«, u, erläutert von J, Q*
Regelsberger. gr. 8. Wien 1797. 18/{.
Di« Dichtkunst des Hora?. Neu übers.,
vermehrt u. ans Licht gestellt von
einem Jünger des Handwerks. S,
Schweinfurt,' im Verlagsjjureau 1802,
— Sendschreiben an die Pisonen von
derDichtkunst nochmals verdeutscht
durch Fr. Erdmann Petri,,2teverb.
. Ausg. 4. Fulda, Roos 1815. 4 ^,
— Brief an die Pisonen übers, von
, Karl Frd. Aug. Brohm. 4. Tborn
.(Halle, Hemmerde u. Schwetschke)
1825. 21 S. 4^,
Treue, aber ungelenke Üebers^
— Epistel an die Pisonen über die
Dichtkunst übers, von Jo. Adolph
Nasser. 8. Kiel, Ünivers.-Buchhand-
lung 1826. 52 S. 7 ^.
Frei übertragfn.
Die Uebers. von S. C. Machdcek steht
in dess. Ausg. der Ars poet. 8.
Prag 1827.
Die Themis der Dichtkunst. Ein
Lehrgedicht in 8 Gesängen. Und
des Horatius Fl. Brief über die Dicht-
kunst, deutsch. Mit Anmerkungen,
gr. 8. Berlin, Reimer 1828. VIH
u. 342 S. 1 *yJ 12 ^.
Poetisches Taschenbuch nach Horaz
zum lehrreichen Unterricht für Öa-
men u. Freunde der Satire u. des
Scheifzes. Herausgegeben von J.
Digitized byCjpOQlC
Horat. engl. Uebers. 436 * Horat, engl. -Hebers»
E. L. Paulmann. 12. Berlin, Schö-
ne 1802. M. Paulmann*s Portr.
Euih. e. Auswahl ▼. Oden, Sauren
n» Epistel o.
The Odcs and ,Epodes, select Satyres
and Epistles of* Horace in engl,
verse by J. Smith. 8. South w. 1649.
— Ödes, Satyres and Epistles rendred
in engl, verse by several persons
?ublished by Alex. Browne. S» Lond.
666. M. 1 Portr.
Wird so im Catatoge der Blbl. des
Königs V. Engh angegeben. Es scheint
danach y dass die von' Briiggemann p.
690 angegebenen beiden Au^gg. der
Werke de» H. u. der Oden u. Epoden
▼, 1666 nicht verschieden sind. Nach
Brüg<;cmann erscb. diese Ausg. auch 1671
u. 1680.
The Ödes, Satyres and Epistles Ol
Horace done into english by Tho-
mas Creech. 8. Lond., Jac. Tonson
1684. — 12. Lond. 1688. 1711. 1715.
1720. 1726.^ 1730; 1737. 1751.--
With the latin text. 12. Lond. 1718.
1724.
Die Ausg. Lonfl. 1711 auf stJ^rk Pap.
1 L. 13 Sh. in Hibberls Auct.
The works of Horace in english prose
with Dacier's nötes by Leonard
Welsted. 6 Vols. 8. Lond. 1726.
— trsl. into english prose — by
David Watson. 2 Vols. Lond. 1741.
The second edition. 2 Vols. 8- Lond.
1747. — Begun by Dav. Watson.
Revised , c»rried on and published
by S. Patrick. 2 Vols. Lond., Os-
wald 1750 11. 1760.
The Works of Horace trsl. into eng-
lish prose etc. with crit., histor.,
geograph. and> classical notes in
english from the best commenta-
tors. 3« Vols» 8. Lond., Davidson
1741-43. u. 1747 — 43. u. 1760.
A poetical translation of the works
of Horace with the original text
and critical notes collected from
his best latin and french commen-
tators by Philip Francis. 4 Vols.
12. Lond., printed för A. Miliar
1743 — 46. — The second edition.
12. Ibid. 1747. Auch gr. Pap. .
The third edition. 2 Vols. 4.
Hond., printed foi^ A. Miliar 1749.
M. 2 Kpf. T. L 2 ung. BIL 609
S. T. II. 1 ung. Bl. u. 485 S. (In
Wolfenb.)
The fourth editioif. 4 Vols. 12.
Lond. 1750. — The fifth edition.
4 Vols. 12. Ibid. 1753. — Thesixth
edit. 8. Lond. 1756. (Weigel in L.
4 */.) • Auch daselbst i76§ u. 1778.
The works of Horace , with the ori-
ginal text — and'a close and truly
fiteral english translation {by John
Sliriing)2Yols, 12. Lond. 1751— 53.
The works of Horace trsl. literally
into english prose — by Chrp.
Smart. 2 Vols. 12. Lond. 1756. 1762.
^1780. Edinburgh 17^3.
' trsl, into engl, verse by several
hands. Collected and published by
Dun comb e. With notes historical
and critical. 2 Vols. 8. Lond.,
Dodsley 1757 — 59. 10 Sh.
— works in engl, verse by William
Duncombe and Jiohn buncombe
and other hands. With notes hi
storical and critical. The' second
edition. 4 Vols. 8. Lond. , White
1767.
— — trsl. into verse with a prose
Interpretation and occasional notes
by Chrp. Smart. 4 Vols. 8. Lond.,
W. Flexney 1767. u. 1770.
A poetical translation of the works
of Horace with notes collected from
his best latin and french commen-
tators by Phil. Francis. 2 Vols. i%
Edinburgh 1779.
A poetical translation of the works
of Horace with the original text
hnd critical notes collected from
the best latin and french commen-
tators by Phil. Francis. 4 Vols.
The ninth .edition. 8. Londoni
printed for T. Payne and son etc.
1791.
The works of Horace trsl. into engl,
prose — by Dav. Watson. Revised
^y S. Patrik. A new edition revised
and carefully corrected thrdaghout
by W. Craxelt. 2 Vols. 8. Lond.,
Charles DiUy 1792. 12 Sh.
A poetical translation of the 'works
of Horace — by Phil. Francis. With
additional notes by Dubois. 4 Vols.
12. Lond., Pote 1807. 1 L
The works of Horace trsl. by Phil.
Francis and revised by H. L. Pye.
18. Lond., W.Suttabyl806 u. 1809.
M.Kpf. 4S]l
Sehr sauber.. ""
— works trsl. in prose by D. Wat-
son. With notes and the' original
' • text. 2 Vols. 8. Lond. 181L 1 L. 1 Sh.
— works trsl. literally into engl
prose by Chrp. Smart. 2 Vols; 18.
Lond. 1813. ^ 7 Sh,
Digitized by
Google
Horatrf engl, üebers.
437 Horat. engl, üebers.
2 Vols. 18. Lond. , Mawman
1818. 7 Sh..
18. Lond., Whittakcr 18 . .
. 8 Sh. 6 d.
18. Oxford, Slatler 1830. 7Sh.
The Ödes and Epodes of Horace in
engl, verse by Thomas Hawkins.
4. Lond. 1625.— 12. Lond., John
Haviland 1635. 1638. — 8. London
1684.
trsL into engl, verse by Henry
Rider. 12. Lond. , printed by John
Haviland. 1638.
Ödes of Horace trsl. into engl, verse
by Barten Holyday. 8. Lond., prin-
ted by W. Webb 166'Ü
The Ödes, Epodes and Carmen se-
culare of Horace in 1 tin and eng-
lish. Wi;h a translation' of Bent-
ley's notes. To wbich are addcd
notes upon notes. In 24 Parts com-
plete. By several hands. 2 Vols.
ö. %ond. , printed for Bernard
Lintott 1713. '
VoD e. Gesellschaft witziger üebers»
übertFAgea n. gegen Beniley gerichtet*
Die 24 H^'fte erscbieneu eiuzeln. — (Id
Göttiogen.)
A new edition of the Ödes, Epodes
and Carmen seculare of Horace in
lat-andei^gl. 2 Vols. 12. Lond. 1714.
The Ödes and Satires of Horace trsl.
into engl, by the earl of Rochester.
8* lond. 1715.
— • — done into engl, verse by the
xxiost eminent hands with bis art
of poetry by the earl of Roscora-
mon. 8. Lond. 1715. 12. Ibid. 1721.
Lond., Jac. Tonson 1730» 1733. u.
•8. Dublin 1730.
The Ödes of Horace trsl. into engU
verse by -Henry Coxwell. 4. Oxford
1718. ^ '
The Ödes, Epodes and Cannen se-
culare of Horace in lat. and en^l.
verse with notes by Will. Oldis-
worth. 8. Lond. 1719. 1734. 1737,
A translation of the ödes and epodes
of Horace into engl, verse attempted
by T. Hare. gr. 8. London, piin-
ted for the author 1737. XVI u.
31 1 S. u. 8 ung. BU. ^bscr. Verzchn.
The Ödes of Horace — trsl. in poe-
tic prose by Matth, Towers. 2 Vols.
12. London, Cooper 1744.
— Ödes, Epodes and Carmen secu-
lare. With three engl« translations
by Bromwich, Francis and Creech,
with the latin text and notes criti-
cal and expl natory. 4. Patingham
1753. Auct.-^Pr.: lL.3Sh. Hibbert.
A new poetical translation of all the
Ödes of Horace by William Green.
8. Liverpool 1777. 6 Sh.
A new poetical translation of the
Ödes and Carmen seculare or Ju-
bilee Hymn of Horace in an easy
and-intelligible Style. The second
Edition revised and improved bv
the author W. Green« 8. Liverpool,
Wood 1783.
The lyric works of Horace trsl. into
engl, verse: to which are added
a number of original Poems. By
a native of America. 2 Vols. 8.
Philadelphia and sold by Dilly in
London 1786. 5 Sh.
The Ödes, Epodes and Carmen Se-
culare of Horace trsl. into engl,
verse by William ßoscawen. 8.
Lond., Stockdale 1793. 7 Sh. 6 d.
Auch gr. Pap^ Auch 2 Vols. 8.
Lond., Stockdale 18 . . 16 Sh.
— Lyrics comprising his ödes , epo-
des and secular ode in engl, verse.
With the latin \ext revised. 2 Vols.
1^. Lond., White 1803. 15 Sh.
~ Lyrics — trsl. by Wrangham. 8.
Lond., Longman 1821. 10 Sh. 6d.
£nih«.ille 4 Bacher der Oden.
— Ödes trsl. in engl, prose by a gra-
duate of the university of Oxford.
8. Oxford, Talboys 1825. 7 *Sh.
Selected parts of Horace's OdeSj Sa-
tires and Epistles. Ausonius's Ro-
ses and Virgil's Bull out of the
third' book of Georgiks trsl. into
english verse with tue latin text
by Rieb. Fanshaw. 8« Lond., prin-
ted by Gabr. Bedell 1652.
Translations of several Ödes, Satires
and Epistles of Horace by Hanway.
8. Lond., printed by W. Burton
1730.
Lyric versions from Horace with ob-
servations on His life and writiugs
by E. B. Greene — an dessen Üe-
bers. des Anacrcon. 12. Lond. 1768«
- p. 255— 287.
Translations of some Ödes and Epistles
of Horace. The answer of Proteus
to Aristaeus in Virgil*s fourth Ge-
orgic. Pharaoh's Overthrow — : nd
two original poenis by John Gray.
8. Dundee printed 1778. 1 Sh. 6d.
Select Ödes bf Pindar and Horace
Digitized by
Google
Horat. engl üebers. 438 Hoi'at. engl Uebers^
tr«l. by Will. Tasker. 8. Exeter
printed for the author . and sold
by Dodsley 1780 u. 1790.
Ödes of Horace trsl. into engl, verse
by Gilbert Wakefield — in bis
Poetical translations from tbe An-
cients. *8. Lond. 1795.
The first and fourth books of the
Ödes of Horace trsl. into engl, verse.
8. Lond., Hatchard 1799. 'iSh-öd.
— Ödes paraphrased from Horace by
Anna Seward — in deren: Origi-
nal Sonnets on various subjects. 4*
Lond. 1799. 6 Sh. 6 d.
The first Ode of the first book of
Horace by John Earl of Orrery.
Fol. London, sold by Bathurst and
Hawkins 1741.
A new translation of Horace's „Mae-
eenas atavis edite regibus** afjreably
to the genuine pointing of the be-
ginning of that ode now first ^in-
troduced. Together with large phi-
lological annotations. To whichis
annexed a poetical version of eight
more selcct ödes accompanied with
notes by John Theobald. 8. Lon-
don, Cooper. 1756. 60 S.
— first Ode of the second book of
H. paraphrased. 4. Lond. 1714.
— first Ode of the third bootof Ho-
race. 8. Lond. 1745. 6 d.
The Carmen seculare of Horace trsl.
into engl, verse by W. Tasker. 4.
Lond., Dodsley 1779. 1 Sh. —
The second edition corrected in se-
veral places and illustrated with
notes. 4. Ibid. 1779. .1 Sh.
A medicinäble Morall that is the two
hookes of Horace bis Satyres eng-
lyshed (in verse\ The waylings of
the prophet Hieremiah done into
Englyshe verse. Also Epigrammes
by Th. Drant. etc. 4. Lond., Tho-
mas Marshe 1566. goth,
The Satires and Epistles of Horace
done into english prose with notes
by S. Dunster. 8. Lond., printed
for D. Browne 1709. — The second
edition corrected; to which is ad-
ded the art of poetry. 8. Lond.
1712. — The third edition. 8. Lond.
1719. — The fourth edition. 8. Lond.
172S. — The fifth edition revised
and corrected with considerable
improvements and additional notes.
8. London , printed for ,W. Mears
17S9.
The Satirös, Epistles. and Art of Poe-
try of Horace translated into engl,
verse by WiHiain Boscawen. 8.
London, Stockdale 1797. 580 S.
5 Sh.
Select Satires of Horace translated
into english verse and for the most
part adapted to the present times
and manners by Alex. Geddes. 4.
Lond. , Cadell 1779. 5 Sh.
Six Satires of Horace in a style bet-
ween fre^ imitation and literal ver-
sion by Will. Clubbe. 4. Lond.,
Rolvnson 1795. 136 S. 6 Sh.
Sober Advice from Horace. To the
young Gentlemen about Town as
delivercd in bis second Sermon.
With the» latin text. 8. Lond.,
Brindley 1734.
The first Satyr of the second book
of Horace vindicated in a dialogue
between Alex. Pope and bis lear-
ned Council. To which is bddcd
the second Satyr of the same Book
by the same Hand. . 8. London,
printed for L. Gilliver 1734.
The second book of Horaces Epistles
with notes by Gh. Gartby. 4. Dublin
1731.
The Miser's Feast; being the eighth
Satire of the second book of Ho-
race translated — by George Ogle.
8* Lond. , printed for R. Dodsley
1757. ^ ^
Tales from Fontaine; the first Satire
and first Epistle of Horace and a
letter to a friend on bis Tepining
on old age. 12. London « Nourse
1762. 2 Sh. 6 d.
Epistles of Horace imitated and il-
lustrated with gems and medals by
George Ogle. 4. London, prin^d
by W.Wilckinsl735. 32 S. ISh. 6d.
Moral Hints to the rising generation,
an Epistle of Horace by Duncan.
8. Lond. 1788. 1 Sh.
Horace bis arte of poetrie, pistles
and Satyrs cnglished by Thomas
Drant. 4. Lond. , Thomas Marshe
1567. goth.
Höchst selten. Auct.-Pr,i 4L. 6 Sh.
Hibberl.
— art of poetry made english by Ben
Johnson. 8. Lond. 1640. 1695.
Aurh iu dc8s. Werken. 2 VoU.
Lond. 1640 n. öfter.
— — made english with remarks bv
the earl of Kosöommon. 4. Lond.
1680. T- 8. Lond.y Francis Saun-
der« 1695,
Digitized by
Google
Horat* igngl. üebers. 439 Horat. franz. Uebcrs.
Together with notes crjt., lii-
storical and poetical by the earl
of Roscommoni The second edit.,
8. Dublin, Pt. Wilson 1743. 147 S.
Auch in dessen Poems., 8. Lond.
Tonson 1717, p. 153 — 296 u. in dess.
Werken. 12. Glasgow , FoülU 1753.
p. 63—218.
— art of poetry in english numbers,
by Henry Arnes. 8. L^ond. 1728.
u. 1735.
— — trsl. by William Popple. 4.
London , Miliar 1753. 2 Sh. 6 d.
— Epistola ad Pisones, de arte poe-
tica. The art of poetry and epistle
to the Pisos. Translated from Ho-
race. With notes by George Col*
man. 4. London, printed for T.
Cadell 1783. IX u. 40 u. LIII S.
— 3 half-Crowns. ( Weigelin L. 3 «f.)
TJebersetzuug , wie AomerkungeQ
sind gleich »ehr geschätzt. — (In Göt-
tingen.) lu' verbess. Gestalt ei;schien
diese Uebers. in Colman's Prosa on se-
veral occasions. 8. Lond. > Cadell 1788. ■
T. n. p. 1 — 151.
— epistle to the Pisos on the Art
of* Poetry trsl. into engl, verse.
With Observations and Notes cri-
tical and explanatory. 8. Edin-
burgh , printed for John Bell and
Geo. Robinson 1784. -192 S. 2Sh.6d.
Auch diese üebers. ist gescbätzt.
The epistle of Horace to thei Pisos
on the art of Poetry. . Translated
into english verse bj^Will. Clubbe.
4. Ipswich, Jermyn 1797. 42 S.
2 Sh* 6 d.
Imitations of Horace by Thomas Ne-
vile. 8. London, Thurlbourn 1758.
2 Sh.
Les Oeuvres de Q. Horace Flacce mi-
ses en vers frang. (avec le texte la-
' tin) partie traduictes partie veues
et corrigees de nouveau par Luc.
de la Porte. 2 Tom. 12. Paris,
Claude Micard 1584. N
Nur die Oden , Epoden u. Sctular-
Gesang sind von Luc. de la Porte über-
tragen , die Satyren von Fr. Haberr.
Der" Üebers. der Briefe ist nnbekaont ;
die ars poet. ist von Jac. Pelletier du
Mang übers. ,
Les Oeuvres d'Horace trad. en vers
par Rob. et Anj;. le Chevalier
d'Agneaux. (Attcc le texte latin.)
8. Paris, Auvray 1588.
en laCin et en frang. De la ver- '
sion de Mich, de Marolles. 2 Tom.
12. Paris, Toussaint Quinet 1652.
. — Seconde ödit. 2 Tom. 12. Paris,
Guill. de Luyne 1660. — Troisi^me
^dit. reveue et corrigöe. 2 Tom.
12. Ibid. , id. 1678.
Horace. De la traduction de Mr.
Etienne Algey sieur de Martignac.
. Avec des remarques. 2 Tom. 12.
Paris. Coignard et^ Pralard 1670.
— 2 Tom. 12. Paris, J.' ü&^t.
Coignard 1678. — Troisifeme edit.
augmentöe. 2 i'om. 12. Paris 1696.
(Weigel in L. 1 ^f 16 f^.)
Auch Paris 1684 u. Lyon 1687.
Les Oeuvres d'Horace trad. en frang.
avec des notes et des remarques
critiqües par Andr. Dacier. 10 Tom. ,
12. Paris, Denis Thierry 1681 —
1689. — Dernifere edit. avec Pori-
. ginal latin revpe, corrigöe et en-
richie de figures. lÖ Tom. 12.
Paris, chez Denys Thierry et Claude
Barbin 1691. — Troisifeme ödition
10 Tom. 12. Paris, chez J. B.
Christ. Baiard 1709.
Diese 3te Ausg. ist in Frankreich
voiziigl. nur auf gr. Pap, gesucht, jiuct^-^
Fr. 63 fr. Saint-C^rän ; 99fr^ F. Didot.
Die 2le Ausg. v. 1691 ist eigentl. ein
zu Ainslerdam erschienener Nachdr.
Auch gicbt es e. Nachdr. 10 Torn. 8.
Lyon 1691. — Massou griff den Com-
mentar Dacier's in s. Vita lloratii scharf
BD; wogegen D. herausgab: Nouveaux
eclaircissemens sur les Oeuvres d' Horace
avec la reponse ä la Critiqne de M.
Massen. 12. Paris, P. de Coup 1708.
Dawider erschien : Lettre de Jean Mas»
son ä M. de Valinconrt tonchauC les
nouveaux eclaircissemens de M. Dacier
etc. 12. Paris 1710. Beide Schriften
erschienen zusammen 1768. Paris, chez
Pierre Cot. in 12.
Les Oeuvres d'Horace. Traduction
nouvelle par le P. Tarteron. 12.
Paris, Andr. Pralard 1700. — Nouv.
Edit. 12. Ibid., id. 1708.
Les Oeuvres d'Horace trad. par le P.
Tarteron. Quatri^me edition, avec
des remarques criliques sur la tra-
duction par Pierre Coste. 2 Tom.
12.^ Amsterd., chez Pierre de Coup
1710.
— — trad. par leP. Tarteron. Nouv.
Edition. 2 Tom.. 12. Paris, J.
Mariette 1713. u. Amst. 1729 u.
1742. Paris 1736.
Digitized by
Google
Horat. franz. Üebers. 440 Horat. franz. Uebers.
-< trad. en vers ^claircies par,
des notes avec un discours sur ce
pofete et un abrögö de 8a vie par
Pabb^ Pellegrin. 2 Tom. 12. Paris,
chez Pierre Witte I715u
Enth. nur die Oden u. eigne Werke
des Üebers.
Essai d*une nouvelle traduction d'Ho-
race en vers frangois par difförens
auteurs {public par ßruzen de la
Martiniere). 12. Amsterd., Wyt-
werf 1727.
Oeuvres d'Horace en latin et en frang.
Ayec des remarques critiques et
historiques par M, Dacier. Qua-
triäme ödit. revue et augment^e.
10 Tom. 12. Amst. , Wetstein 1727.
(Weigelin L. 7 «/» 12^.) Cinquifeme
ödition. 4 Tom. 4. Harab., de
rimprimerie d'A. Vandenhoeck 1733.
(Weigel in L. 10 >./.) 10 Tom. 12.
Ibid. 1733. 6 */.
— poösies, dispos^e^ suiyant Tordro
chronologique et trad, en frang.
avec des remarques et des disser-
tations crit. par Noel Et. Sanadon.
2. Tom. gr. 4. Paris, chez Pierre-
Michel Huärt 1728. s. S. 408.
Auch gr. Pap. jiuct,-Pr, : ^ fr.
Firm, pidot.
— Oeuvres trad. en frang* par Mr.
Dacier et le P. Sanadon. Avec les
remarques critiques, historiques et
geographiques de l'un et de I'autre.
8 Tom. 8. Amst., chez J. Wet-
stein et G. Smith 1735. (Weigel
in L. 8 «f.)
VereiDigang der beiden Ansgg, von
Dacier n. Sanadon. GeschSuu AucU-
Pr. ; 250 fr. F. Didot.
Oeuvres d'Horace de la traduction
da P. Sanadon. Restitutis omissis.
Edition royale 1747. 12. (Nestler
in Hamburg 3 Mark.)
Friedrich d. Zweite, RSoig von
Freassen , soll der Heraasgeber u. die
Auflage nur 24 Ezx. sein. S. den Ga-
talog des Grafen v. Cobeuzl von Jos.
Ermeos. 8. Brüssel 1771. Nr. 768.
Les po^sies d'Horace tcad. en frang.
par Charles Batteux. 2 Tom. 1:^.
Paris 1750 u^ Paris, chez Desaint
et Saillant 1753.
Traduction des oeuvres d'Horace en
vers frang. ayec des extraits des
auteurs qui oAt travaillö sur eette
matifere et des notes pour Tecliür-
"cissement du texte {publice par
. l*abbe* ikUmon). 5 Tom. 12» Paris,
Nyon fils 175Z ' (Altheer in Utr.
4 fl. 10 St., Weigel inL. 6 ^ 16^.)
Les po^sies d*Horace trad. en franc.
avec des remarques et des dissertat
crit. par Sanadod. Nouv. Hdit.
revue et augment^e. 8 Tom. 8.
Amst. 1756. (Weigel in L. 8 ftf.)
Auch gr. Pap. — ' Fergl, oben S, ^10»
Les po^sies d'Horace. -Traduction du
P. Sanadon. Nouvelle ödition, en-
richie des notes tiröes de tous les
meilleurs interprätes d'Horace, avec
im dictionnaire alphab^tique— di-
vis^ en trois tables pour intelli-
scnce de la fable, de ThistoiTe et
ae la g^ographie [par tabb^ JF/eu^
riau), 3 Tom. 12. Paris , com-
pagnie des libraires 1756.
— — trad. en fran^. Avec des re-
marques et des dissertations criti-
ques par Sanadon. Nouv. Bdit.
. 2 Tom. 12. Paris,- Davidtz 1756.
Les poesies d'äorace trad. en frang.
(par CA, Batleux), Nouv. Edition.
2 Tom. 12. Amsterd., Jena etllips.,
Fischer 1762. —Nouv. Edit. 2 Tom.
12. Paris, Desaint 1768.
Auch 2 Tom. 12. Paris, NyonPalo«
1777.
Les Oeuvres d'Horace trad. en frang.
par Renö Binet. 2 Tom. 12.' Paris,
chez Colas 1783.
Traduction litt^rale dies oeuvres d'Ho-
race par M*** {Adam), 2 Tom.
8. Paris, Morin 1787.
— Oeuvres d'Horace trad. en frang.
Nouv''. Edit. revue et retouclr^^e avec
sein. 2 Tom. 12. Paris 1801.
Les oeuvres d'Horace trad. en frang.
par Rena Binet. 2 Tom. 12. Paris
1^02. •
Les po^ies d'Horace trad. par Bat-
teux et Peyrard. Avec le texte en
rcgard. 2 ^om. 12. Paris, Louis
1803. 5 fr.
— — trad. en vers par Pierre Daru.
Nouvelle Edition corrig^e. 4 Parties.
8. Paris, Levrault, Schoell et Co.
anXn C 1804. T. L xlij u. 241 S.
2 ung. BU. T. n. 285 S. T. III
250 S. T. IV. 263 S. — 15 fr.,
VeL Pap. SO fr.
Sehr geachaute Uehersetzang. -
— — trad. par. Charles Batteux. 2
Tom. 8. Avignon 1813. 2 fr. 50 c
— — trad. en vers par P. Daru.
Nouvelle ^dit. 2 Tom. 8. Paris,
Janet 1816. U fr., VeL ^ap. 28 &.
Digitized by
Google
HoraU franz. üebers, 441 Horat. franz. üebers.
trad. en franc. par Ren^ Bin et.
2 Tom. 8. Paris, Detrez 1816.
6 fr. 50 c.
' trad. par P. Darü. Cinquifeme
^dit. avec le texte. 4 Tom. 8. Paris,
Janet 1820. 10 fr., fejn Pap. 13fr.
— Oeuvres trad. par Campenon et
Desprös accompagnöes du com-
mentaire de Pabbö Gagliani. Avec
le texte. 2 Tom. 8. Paris, Bou-
cher 1821. 10 fr.
— — trad. par Renö Binet. Nouv.
ödit. 2 Tom. 8. Paris, Detrey
1822. 6 fr. 50 c.
trad. 5par P. Daru. Sixiöme
ödit. avec^e texte. 2 Tom. 18.
— Paris, Janet 1823.
— oeuvrös trad. par Charles Batteux,
avec des notes par Achaintre. S Tom.
8. Paris, Dalibon 182S.
trad. par Ren^ Binet. Sixifeme
^dit. revue par Noel. 2 Tom. 8.
^ Paris, Detrez 1827. ^ 6 fr.
— Oeuvres. Traduction • nouv. par
Andrieux, Daru, Amar, du Rozoir,
Leon Halevy, de Pongerville. 8.
Paris, Panckoneke 183..
Ist angekündigt.
— oeuvrey choisies. Trad. en frang.
Nouv. Traduction en prose par
Goubaux. 2 Tom. 8. Paris, De-
lalain 1827. 12 fr.
Les cinq Hvres des Ödes trad.' du
latin en vers fran9. par J.(acques)
Mondot. (Aveo le texte latin.) 8.
Paris, chez Nicolas Poncelet 1579.
— — trad. en prose par Bienvenu. 8.
Paris, Ro^in ßaragnes 1633.
— odes^^t epodes trad. en vers par
Pierre de Marcassus. 8.' Paris 1664.
Der üebers, ierligte diese Uebertra-
guDg in 2 Monaten in seinem 80sten
Lebensjahre.
trad. par l'abbö de Bellegarde.
8. Paris 1704.
trad. par le P. Jer. Tarteron.
8. Paris 1704.
Les ödes d'Horace trad. en vers. 8.
Paris 1715.
— ödes trad. par feu Mr. l'abbö des
Fontaines. 12. Berlin 1754.
Enib. dte 2 ersten Bücher n« 23
Oden des 3ten Buches. Dazu:
Les ödes d*Horace mises en frang.
pour servir de suite ä la traduction
" de l'abb^ Desfontaines {parMasson).
12. Berlin et Paris 1757.
— ödes, epodes et poeme s^culaire
trad. par Mad. de Montegut — in
deren Oeuvres meines« 2 Tom. 8.
Paris 1768.
— ödes trad. en vers frang. avec des
notes par de Chabanon de Mau-
gris. li. Paris 1773.
Traduction des Ödes d*Horace avec
des observations critiques par Mr.
de Reganhac. 2 Tom. 8. Paris,
chez Laporte 1781.
Traduction libre des Ödes d'Horace
en vers /franc. suivies de notes hi-
storiques et critiques '{par Deloyne
c^Autroche). 2 Tom. 8. Orleans,
Jacob 1789.
Oeuvres lyriques d'Horace trad. en
vers avec des notes crit. et interpr.
du texte latin mis ert regard. Qu-
vrage destinö aux ölfeves par P. F.
Lavau. 12. Versailles 1810.
Ödes d'Horace trad. en vers fr an 9.
{par Bevisme), 8, Paris, le Nor-
mant 1811.
Traductions des Ödes et de Part po^- ^
tique d'Horace en vers, avfic le
texte, par M. de *♦* {Ballain^
pilliers). 12. Paris , Migneret 1812.
Ödes d'Horace trad. en vers avec des
arguments et des notes *et revues
pour le texte sur XVIII manuscrits
de la bibl. imperiale par Ck. Van-
derbourg. 2 Tom. 8. Paris, SchöU
1812. 20 fr., Vel. Pap. 40 fr.
Sehr geschätzt.
— — trad. par E. A. de Wailly. Avec
des notes. 18. Paris, Didot 1817.
8 fr. — Seconde ödit. 18. Ibid.
1818. 3 fr.
Enlb. nur die beiden ersten l^ücher.
— — Troisi^me Edition. 8. Paris,
Didot 1818. , 8 fr.
Ist mit dem dritten Buche ver-
mehrt, welches auch für die Besitzer
der vorig. Ausg. zu 1 fr. 60 c, abgege-
ben wird.
— — trad. en vers par le Texier.
Avec le texte. 12. Paris, Verdiere^
. 1818.
— Ödes trad. en vers par L^on Ha-
levy. Avec le texte. 5 Tom. 12.
Paris, Bob^el821. Subscr.-Pr. 10 fr.
' Laden -Pr, 12 fr. 50 c.
— — trad. avec des notes par Felicie
d'Ayzaz, 8. Paris, Egron 1822. 5 fr.
— Ödes, epodes et poeme s^colaire
Digitized by
Google
Horat franz, Uebers^ 442 Horat. franz. üebers.
d'Harace {trad, en pers /ranp. par
M. Goupil). 8. Paris 182S.
— Ödes trad. en vers par B. Granet.
8. Paris , Delaunay 1823. 6 fr.
Enlb. nur die S ersten Bücbcr.
_* — trad. par L^on Halevy. Avec le
texte. Seconde ödit. 8. Paris, Mö-
quignon-Marvis 1824. 8 fr. 50 c.
— — trad. en prose par Emanuel
Worms de Romilly. Avec le texte.
8. Paris, Bossangesfrferes iS'^ö. 3 fr.
— — trad. par Devisme. Seconde
Edit. 18. Paris, Deutu 1826.
— poösies lyriques. Nouvelle tra-
duction par J. F. Stifevenart. 8.
Patis, Hachette 1827.
— Ödes, epodes, chant s^culaire.
Nouv. traduction en vers fran9.
avec le texte en regard par M.
Cournand. 8. Paris, Delalain 1829.
— Ödes. Traduction nouvelle par
Louis Stanislas Xavier de France
döc^dö Louis XVIIL 2 Tom. 18.
Paris ^ Baudouin 1829.
— Ödes (choisies) trad. en vers par
de Brie. 8., Paris 169S.
, trad; par le marquis de la,Fare
— f in dess. poösies. 12. Paris, Ber-
nard 1757.
Traduction du premier livre des Ödes
d'Horäce. {trad, par Valet de Re-
gagnac.) 12. Toulouse, Crosat 1754.
Essai de traduction» de quelques Ödes
' ' et de l'art poötique d'Horace {par
Vabbe Le Febre de 2a Roche), 8-
Paris , impr. de Didot Palnö 1788.
Vel. Pap. '
Nur 50 Exx* wurden abgezogen, 8
davon mit dem JNameo des Ueberselzers.
Kam nicbt in den Handel.
— Ödes (choisies) trad. en vers par
la Chabeaussiöre — in s. Oeuvres
diverses. 8« Paris 1801.
Traduction du premier livre des Ödes
d*Horace cn vers fran§. par P. Di-
dot aine. 8. Paris, üidot 1806.
Essai d'une nouvelle traduction com-
plfete des Ödes d'Horace {par Jac-
ques Jos, Rouuiere), 12. Paris, De-
beausseaux 1807.
Traduction de SO Ödes d'H. en vers
par du Rouve. 8. Paris 1811.
. Le premier livre des Ödes d'Hor.
trad. en vers par Andrö de Nan-
teuil. 8. Paris, Ponthieu 1821. 6 fr.
Loisirs d*un militaire francais. Tra-
ductit}^ en vers d'pne partie des
'Ödes d'Horace par le vicomte
Lenoir. Avec le texte; 12. Paris
1822.
ödes choisies d*Horace trad. en fraiig.
par y. de Lachausse. 18.' Paris^
Malaquais 1829.
Les Sermons satiriques d*Horace en
rime frangoise par Franc. Habert.
Avec aucunes epitres duditHorace.
8. Paris, Mich. Fezendat 1551.
Satyres d'Horace et Part poötique
d^H. en vers. frang. par F. H. D.
B. {Franc, Hab er t d^Xssoudain en
Berry,) 12. Paris 158S.
Traduction nouvelle des Satyres, des
Epistres et de TArt poetique d'Ho-
race (en prose par le P. Jer. Tar-
teron. Avec le latin.) 12. Paris,
Andr. Baiard 1685 u. 1694. (Var-
rentrapp in Frkf. 36 kr.)
In Wolfenb. ist e. Ex., auf dessen
Titel steht: Suivant la copie imprim^e
ä Paris 169^. 8 ung. Bll. u. 511 S.
Les satires, epitres et PArt poetique
d'Horace trad. par Pabbö de Mau-
croix — in dessen Nouvelles Oeuvres
(posthumes). 1;^. Paris, Cailleau
1726 p. 258 - 468. .
Disco urs moraux ou Satires d'Horace.
Traduction nouvelle mise en vers
par du V*** {du rernet). 18. Ver.
sailles 1792. (150 S.)
— satires trad. en vers par P. Dara.
8. Paris 1801.
Satyres d'Horace trad. en vers franc.
pai^ J. L. D* B. (Le Deist de BotU
doux), 8. Moulins et Parjs, Lebour
an XII (1804).
Le premier livre des Sermons d'Ho-
race trad. en prose par Bonaven-
ture des Peries. 8. Lyon 1544.
Le premier livre des Sermons d'Ho-
race trad. en rime frangois^ par
Franc. Hab er t. 8. Paris, de l'im-
' primerie de Mich. Fezandat 1549.
Satire d'Horace ou discours sui* l'envie
. trad. en franc. par C. Nego. 4*
Paris 1618. "
Traduction de quelques satyres d'Ho-
race en vers franc. {par le D^iat
de ßotidoux,) 8. Paris 1795. 87 S.
Principes de la s^gesse ou les epitres
d'Horace trad. en vers par du V***
{du Kernet), 12. Versailles 1788.
Nur 50 Exx. wurden gedr. Der
Uebers. war premier v;tlet de chambre
de garde'-robe chez Monsienr.
Digitized by
Google
Horat. franz» Uebers. 443 Horat. franz. Uebers.
L'art poötique d'Horace translat^ de
latin en rime frangois {par Jac.
Felletier du Mans). 8. Paris, J.
Grandichan 1541.
Erste Ausg. dieser Uebert. Auctr'
Pr. : 9 fr. la Vallifere.
L'art pqetigue de Quint. HqraceFlacce
mis en frang. par J. P. D. M. {Jac-r
ques Felletier du Mans) recognu /
par l'aiiteur depuis la premiere im'-
pression. 12. Paris , Mich, de Vas-
cosan 1545.
8. Lyon 1555.
Paraphrase de l'art po^tique d'Ho-
race par Brueys. 12. Paris , veuve
Mauger 1684. .
Auch in dessen Oeiivres. 8. Paris
1735. p. 863 sq.
Traduction en vers francois de l'Art
poötique d'Horace, des Satyres IV
et X de «on premier livre, de la
premifere Epltre de son livre second
et de quelques autres endroits qui
regardent aussi les pofetes et les
auteurs anciens. Avec un traitö de
la versification frang. {par Alex,
Prep et it de Grammont,) 12. Paris,
Guil. Nie. Aubert 1711.
Les quatrepoötiques d'Aristote, d'Ho-
race, de Vida, de Despröaux. Avec
la traduction et des remarques par
l'abbö Batteux. 2 Tom. 8. Paris,
Desaint 1771. Auch gr. Pap.
Essai de traduction de quelques Ödes
et de l'art poetique d'Horace {trad,
en vers par Vahhe he Feure de la
Roche), 8. Paris, imprim. de Didot
rainö 1788. Vel. Pap.
Die Aufl. war sehr gering (50 Exx«,
davon 8 mit dem Namen des üeber-
setzers) und kam nicht in den Handel.
Auct.'Pr.: 7 fr. 60 c. Didol.
L'art poetique: Epitre d'Hor. aux Pi-
sons trad. par le cjtoyen le Febvre
La Roche. 16. Paris, chez Didot
Talne an VI. (1798).
L*art poetique d'Horace trad. en vers
frang. divisö en six chapitres arec
des notes historiquesgöographiques
et mythologiques ; les imitations
de Boileau et de divers auteurs par
F. M. Cornette. 8. Paris 1802.
— — Trad. nouv. en vers frang. par
A. Dadaoust. 8. Paris, apud Nyon
1803.
— — trad. et analys^ grammaticale-
ment, logiquement et po^tiquemeht
— par Jean Verdier. 12. Paris 1804.
■ — ' — trad^ en vers. frang. par Jos.
Chenier, avec le te^tte en regard,
pröcöd^ de la poetique d'Aristöte,
trad. par le m6me avec le texte
en regard. 8. Paris 1815.
Les deux, po^tiques d'Horace et de
Boileau. 12. Brest, Michel I8l5.
E« giebt 6 Exx. auf Pergament.
Les deux arts poötiques d'Horace et
de Boileau Despr^aux collationn^s
sur les meilleurs öditions de ces
deux poems. Fol. Brest, de l'im-
primerie de G. M. F. Michel 1819.
Ein Ex. auf Perg. in der königl.
Bibl. zu Pari». >
— L'art poetique d'Horace trad. par
H. Terasson. 8. Paris, Durey 1819.
trad.par M***. 12. Paris, Du-
fey 1822. 1 fr. 50 c.
— L'art poötique d'Horace trad. en
vers franc. par le marquis de Sy
suivie de la seconde ödition de la
chüte de Kufin, poeme en deux
chants trad, de Claudien. Avec' le
texte. 8. Londres 1816. Vel. Pap.
8 fr.; gr. Vel. Pap. 6 fr.
Trad. en vers par J. B. Poupar.
8. Lyon, Rivoire 1828.
' Ist grösstentKls. nur de Sy's Ueber-
•etzung. S. Bibliogr. de )a France 1828
S. 765. S. auch; Nouvelle petite guerre
QU leUres sur une traduction en veis
de Tart poetique d'Horace. 8; Lyon 1828.
— Les deux Arts poötique's d'Horace
et de Boileau. • Nouvelle Edition
revue et cal^ationnöe sur les textes
les plus purs. 12. Paris, Delalain
1829. 1 fr.
Les- deux Arts po^tiques d'Horace et
de Boileau Despr^aux coUationnes
sur les meilleurs ^ditions. $%, Paris,
Levy 1829.
— L'art poetique d'Horace. Tra-
duction mterlinöaire et mot ä mot,
avec la Version f ran gaise par Vidal.
Nouvelle ^dit. revue et corrig^e par
A. B. 12. Lyon, Pörisse frferes 1829.
Fragment de l'art poetique d'Horace
trad. en vers frang. {par le Deist de
Botidoux,) 8. s. 1. et a. (Paris um
1812.) 14 S.
Recueil de divers pi^ces choisies
d'Horace, d'Ovide, CatuUe, Mar-
tial et Anacr^on. Aussi la tra-
duction du premier chant de l'A-
donis da chevalier Marin. Par le
President Nicole. 12. Paris, Gh.Lo-
rey {Elzeuir) 1666. 144 S.
Digitized by
Google
Horat, hoUänd. üebers. 444 Horat itaL Uebers.
Horatius Lierzangen en dichtkunst
in het rymeloos vertaelt door Joost
van den Vondel. 12. Amsterd., by
Luidewijck Spillebout 1654(ztf Ende X
Amst., impr. Chrp. i[^unradus 1654)
7 ung. bll. Vorst. u. 257 S.
Aach daselbst 1656 o*d. 1657.
Edit. IV. 4. iimst., Jan Lams-
fcld 1703.
— — 4. Amsterd. 1735..
— Lierzangen in NederduitscHe Dicht-
maat gevolgt met Aanmerkingen
' door P. van Winter, gr. 8. Amst.
1805. 4 fl.
Dieselbe Ausg. in gr. 4. 6 fl.
De Si'.tyrae van Horatius in duytscher
, talen rhetoryckelyk overghesedu 4.
Antwerp. , Tavernier 1569. Auct,'
Prr, 3 fl. 10 c. Meerman.
— Hekeldichten en Brieven in neder-
duitsche ondicht overgebracht door
B. Huydecoper. 4. Amst. 1726.
Auct. - Pr, : 1 fl, Meerman.
Der Meermanscbe Catalog giebt das
Jahr 1776 an. £s ist aber wahrschl.
1726 zu leseo.
'^ Hekeldichten , Brieven en Dicht-
kunst in nederdiiitsche Vaarsen over-
gebracht do^r Balth. Huydecoper.
4. Amst. 1737.
— Dichtkunst uit latynsch Dicht en
' nederdui^sch vaarsen overgebracht
door A. Pels. 8. Amst. 1677. 1681.
1694. 1707.
Orazio i miattro libri dl versi lirici
ridotti dall' abbate Girolamo del
Buono, PEpode ed il carme seco-
lare dal medesimo tradotti e la
poetica trasportata in versi vol^ari
aa Bcniedetto Pasqualigo. — Li dne.
libri deile pistole trad. in terzetti
da Franc Borgiarielli e de sermoni
o siano satire trad. da Lod. Dolze
-^ in Raccolta di tutte gli antichi
poeti latini. 4. Milano (1735). Tom.
8 et 9.
Le opere di Q. Orazio Flacco tra-
dQtte in rima da Franc. Borgianelli.
t 2 Tom.^ 8. Venet.,1736.
Enth. nur die "Öden n. Epoden.
Dazn legt maa : I sermoni trad. dal
niedesitno. 8» Venct. 1737. — Le pistole
trad. da niedes. 8. Ibid. 1734. —
L*Mrte poet« trad. dal medes. 8. Ibid,
1738.
Le opcre di Q. Oratio Flacco tra-
dotte in . rima dal Franc. Borgia-
nelli» 8. Venet., Ant. Bortoli 176^
— — nuovamente trad. da Fre. Cor-
setti. (Gol testo lat.) t Tom. 8.
Siehe 1778 — 82.
T— — trad. da FandellL 4» Livorno
1786.
— — trad. in prosa. 2 Tom. f. To-
rino 1790.
«— opere trad. in rime dal Dr. Bor-
gianelli. 12. Venezia 1800. 4 Lire 50 c.
— — volgarizz. col testo latin. ed
annotazioni dall' abbate . Vennini*
2 Tom. 12. Venez. 1802.
Opere di Q. Orazio Fl. trad. in ling.
ital. e corred. di osservaz. da- Ge-
«lestino Massucco. (Gol testo lat.
volg*.) 10 Tom. 8. Genova, Bonaudo
1806 — 1812.
Le poesie di Q. Orazio FI. recate in
altrettanti versi da Giuseppe Solari.
(Col. testo lat.) 2 Tom. 8. Genova,
Bonaudo iBll. 8 Lire.
Opere di Q. Orazio Fl. recate in versi
ital. da Tommaso Gargallo. 4 Tom.
8. Napoli, dalla stamperia reale
1820. T. I. ccxii u. 160 S. T. II.
512 S. T. III. 2S0 S. T. IV. 276 S.
Sßhr geluugeue Uebers.
Opere di Orazio volgarizz. col testo
lat. a fronte. 2 Tom. 12. Venez.,
Seb. Valle 1826.
Die Odeo sind von Venini) die Sa«
tiren u. Episteln voo Soave übertragen.
recate in versi ital. da Tom-
maso Gargallo ridotte ad uso della
Gioventu. 2 Tom. 16. Como, Osti-
nelli 1827— 182S. 4 Lire 35 c
— (ders. Titel) 2 Tom. 12. Cremona,
. ßellini 1828. 289 u. 214 S. 2Lire 62 c
— 1 cinque libri vdell' odi. Dctti in
canzoni y sestine , ballate e madri-
fali da Gi.Giorgini. 12. Jesi, Farri
595.
Höchst selten.
— I quattro libri delle poesie li riebe
^ d'Orazio, parafrasi di Federigo No-
' mi. 12. Firenze 1672.
— Metamor fosi Urica d^Orazio para-
frasato e moralizzato da Loreto
Mattei. 8. Bieti 1679 u. Bologna
1681 u. 1682. .
L*Ode d'Orazio con simil ordine di
mctro e egual numero di sillabe e
sovenite minore da Paolo Abriani
puramente tradotte, con la ristampa
della poetica. Gol testo lat. ed an-
notazioni. 12.^ Venezia, Valvasense
1680.
Digitized
ed.by Google
Horat. ital. Uebers, 445 Horat. itaL ü^ebers.
— operc (odi , epodi ed il canto se-
culare) trad. in rima da Franc,
Borgianelli. 8. Vinegia 1736 u. .
Ibid., Bortoli 1746.
II canzoniere d'Orazio ridotto in versi
' toscani {da Sie f. Bened,.Pallauicini),
gr. 8. Stamp to in Lipsia , per Gi-
orgio Saalbacl^ 1736. 8 ung. Bll.
Vorst. u. 264 S. — Auch Schb. Pap.
— — Seconda Edizione (Col. testo
lat.) 8, Venezia, Aug. Pasinello 1743.
Auch gr. Pap.
Auch in P'«. Werken. 8. Venez.,
Pasquali 1744.
Le Ode di Orazio espresse in versr
di vario metro dal Conte Ottavio
■ dalla Riva. 8. Verona, Jac. Vallarsi
1746. •
ridotta in versi toscani da Stef.
Bened. Palbvicini. 8. Vinegia, Gi-
amb. Pasquali 1765.
. Le Odi di Orazio trad. in rime tos-
cane di vario metro dal Dot. Giu-
seppe Maffei. (Col testo lat.) 2Tonu
gr. 8. Livomo, Gio. Vinc. Falorni
^777. (Auch 1783?)
Ode di Orazio volgarizzate, 8. Reg-
gid, nella stamperia di Giuseppe
Davolio 1786.
trad. da Frc. Venini. 8. Milano
1786.
Le Odi di Orazio trad. daGiov.Pei-
zoli. 8. Bergamo 1798,
•^ — messe in rime toscane da Ant«
Cesari. 8. Verona 1817. 8 Lire.
^. — recati in versi italiani da Do-
menico Maria Gavazzeni. Tom. L
8. Bergamo, dalla stamperia Mai-
Äoleni 1822. (359 S.)
ich keone nur die«, ersten Theil.
Odi diverse d'Or&zio vulgarizate
da alcuni nobilissimi ingegni rac-
colte per Giovanni Nardncci. 4.
Venezia, per Gerolanio rolo 1605,
4 ung. Bll. Vorst., 8 u. 68 S., 1 Bl.
Regst. .
— Alcune Ode di Orazio tradotte in
rima da Giannagostino Zeviani con
pocchi Sonetti dello stesso. 8. Ve-
rona, nella stamperia di Moroni 1767.
— — trad. da Ant. Cesar. 8. Verona
1788 u. Bassano 1789.
n primo libro delle Ode di Orazio.
Siggio di traduzione ^oetica. 8.
Milano, classici ital. 1826.
Odi XXXIV di Orazio scelte le piu
indicanti il di lui statö, indole e
carattere. Versione di Jacopo Lan-
doni con note. 12. Pesaro, dalla
tipogr» di Annesio Nobili 1827.
(150 S.) 1 Lire 10 c.
II libro, degli Epodi di Orazio tras-
portato in toscana fivella da Fe-
derigo Nomi. 12. Firenze 1675.
I dilettevoli Sermoni, altrimenti Sa-
tire e le morati epistole di Orat^ia
insieme con la poetica. Ridotte
da Lod. Dolce dal poema latino
in versi sciolti volgari. 8. Vinegia,
appresso Gabr. Giolito 1559.
Selten.
-4. Ferrara 1698. (?)
— — 8. Siena 1715.
I sermoni di Orazio trad. (in terza
rima) da Franc. Borgianelli. (Col
testo lat.) 8. Ascoli 1730. — Auch
. Venez. 1737* Venez.^ Bortoli 1746.
Auch in P*s. Werken. Venez. 1744.
Le Satire di Orazio trad. in verso '
italiano da Oresbio Agieo Pastore '
Arcade, con varie annotazioni se-
coiido l'edizione Bentleyana. 8. Sie-,
na 1759.
Der Ueber», war der Abbate Franc
Goraetti zn Siena.
— Le Satire e Tepistole trad. in verso
ital. {da Gius. Mar. Pagnini,) 8«
Pisa , Prosperi 1814.
— Satire, Epistole ed Arte poetica
trad. itt versi da F. Soave. gr. 12.
Milano 1815. 4 Lire 50 c.
Scelta di 12 Sermoni trad. in versi
drucciol. da Arcang. Isaia. 8« Ro-
ma 1800.
— f atira V di Orazio Flacco. 4.
Parma 1818. M. Kpfc
Giebt Hr. Hofr. Ehert an im bibliogr«
Lexik. T. I. p. 10269. Ich keune nnr
die AnsgaÜe Roma 1816. 5. oben S. 424.
— Le piÄtole di Orazio trad. in rima
d^ Franc» Borgianelli. 8» Venez. '
1734. Ibid., Bortoli 1739 u. 1750.
— Le pistole di Orazio trad. in verso
ital. da Oresbio Agieo Pastor Ar-,
cade {Franc, Corsetti) con varie an- *
notazioni secondo Tedizione Bent-
leiana. (Col testo lat.) 8. Siena,
nella stamperia di Luigi e Bene- <
detto Bindi 1764.
La poejica d'Orazio trad. da L. Dolze.
8. Venez., Frc. Bindoni 1535.
— (ders, Titel.) 8. (Senza riome di
luofio e stampatore) 1536.
S. Piuelli T. IV p. 807 Nr. 2U8.
Digitized by
Google
Horat. itaU Uebers. 446 Hor.poln.u. port.Uebers.
. L*arte poetica cTOrazio in ottava ri-
ma trad. da Scip. Ponze e la spo-
si^tione de luoghi piu oscuri. Col
testo latdn. 4. Napoli, per Gio. Jac.
Carlino 1610. ,
La poetica d*Orazio trad. da Leporeo
in verso sciolto. 8, Roma, per Franc.
Corbelleti 1630.
— — trad. puramente in verso sciolto
da P. Abriani. 12. Venoz. 1663.
trad. e parafrasata da Loreto
Mattei. 8. Bologna, Recaldini 1686.
Della poetica d'Orazio parafrasi ^ ri-
dotta in versi italiani per Giulio
Cesare Grazzini. 4. Ferrara, per
Bernard. Pomatelli 1698.
-i trad. in verso sciolto da Gio.
Batist'a Vacondi. 12. Venez., nella
jtamp. di S. Benedetto di Polli-
rone 1698.
Parafrasi toscane dell^ Poetica ' d'O-
razio da Sertorio Quatromanni« Tra-
duzione della medesima in verso
toscano, alcune annotazioni sopra
di essa. 8« Napoli 1714.
L'arte poetica volgarizzata (in versi
sciolti) da Pandolfo Spannocchi con
— la giunta del rapimento di Proser-
pina- di Claudiano trad. da M. Ant.
Cinuzzi. 8. Siena s. stamp. et anno
(1715).
Volgarizzamento delP arte poetica di
Orazio ai Pisoni, padre e figliuoli,
con ispiegazione ed aggiunta didi-
ceria opera del Goute Giampolo
delle Torre di Rezzonico. 8. Mi»
lano , Marelli 1726.
— — trasportata in versi sciolti da ,
Benedetto Pasqualio. 8. Venezia>
Pavino 1726.
L'arte poetica di Orazio trad. in ri*
— ina da Frc. Borgianelli. 8. Venez.,
Ant. BortoH 1738.
-^ — volgarizzata da Pandolfo Span*
nocclii.^ 8. Siena, nella stampcria
del Publico 1738.
— — trad. da Bened. Menzini. 12.
Roma 1750.
-^ — trad. in ottaye rime da G.
Rota. 8. Bergamo, Rossi 1752,
— Epistola al Pisoni trad, in uso
della studiosa gioventu. 8* Milano,
eredi Agnelli 1754.
La poetica d*Orazio restituta all' or-
dme suo e tradotta in terzine. {da
Pietrq Ant. Petriiu,) Con prefa«.
zione critica e note. 8. Roma, nella
stamperia Zempelliana 1777. (91 S.)
(Weigel in L* 20 y^.)
Traduzione di Marchesini. 8-
Napoli, Orsini 1794.
La poetica di Orazio nuovamente tra-
dotta verso per verso ; Lettera dis-
corsiva sulla letteratura e sermpni
di Pietro Marocco. 8. ^^ilano, Rus-
coni 1828. (72 S.) 1 Lire 50 c
' * * *
Horatius Flaccus przekladania Jana
Libickiego. 4* Krakowie 1647.
Piesni wszystkie Horac^fusza przekla-
dania roznych. 2 Vol. 8. Warszawie,
MichalaGröUal773. T.f. 1 Kpftitöl,
8 ung. BIl. 316 S. u. 2 Bll. Reg.
T. II. l Kpftit., 370 S. u. 3 ung.
Bll. Register.
Eoib. die Oden u. EpodeD. Her-
ausgegeben TOD Adam Naruszcwicz. In
der Vorrede »ind die Namen der Uebers.
aogegebeo » imter denen sich auch der
des Herausgebers befindet. — (la Göt-
tingen.)
ListoW xiegi dwie przekladania Fr,
Dmochowskiego i o sztuco rjtmot-
worczey do Pizonow xiega iedna
przekladania O. Korytynskiogo. 8«
Warszawie 1814. 3 poln. Gulden.
Ody wybrane z kiag roznych rymo-
wym i nierimowym wierszem przez
Kantorb. Tymowskiego. 8« Wars-
zawie 1816. 2 tl. 15 gr.
Entendimento literal e construie am
portugueza de todas as obras de
Horacio — a Jorge Gomez do Ale-
mo. 4. Lisboa, Manoel da Sylva
1639. 4 ung. ßll. u. 249 Bll.
Bloss neuer Titel ist : Lisboa, Franc.
da Costa 1639. ( Beide Ausg. io Göuingen.)
— — Segunda impressad. 4. Ibid.
1657.
' 4. Coimbra, Antunes 1718.
— Ödes 'expurgadas e traduzid s em
portuguez com o texto latino a
margem e com potas por Joaquim
Josö da Costa e Sä. 3 Vol. 8.
Lisbo», etypogr.regia 1781. 1440 rees.
(In Göttingen.)
— Ödes do poeta latino Horacio trad.
literalmente na lingua portugueza)
illustradaö com copiosissimas notas
que evidentemente aclarao'^ e raa-
nifestaniente dissipad ei escin-iHade
das.suas translacoes por Joze 'An-
ton da Matha. Z Tom. 8. Lisboa,
Digitized by
Google
Horat. spaa. .Uebers. 447 Horat. ungv. üebers.
na ofEc. patr. de Franc. Luiz Ameno
17öS*- 86. Mit d. Texte zur Seite.
(In Göttingen.)
- Arte poetica traduz. e illustrada
poi* . Candido Lusitano (Fr, JosS
Freire). 4. Lisboa 1758.
Terzia Ediz. 8. Ibid. 17841
600 rees,
- Arte poetica vertida em portuguez
e illustr. com notas por Pt. Jos^
da Fonseca. 4. Lisboa 1790. 600 rees.
-- Arte poetica vertida e ornada no
idioma vufgar com illustragoes e
notas pbr Joaquim Jos^ da Costa
e Sä , com o texto lat. 8. Lisboa
1794. 600 rees.
- Arte poetica restituida k süa or-
dern, com a interpretagao para-
frastica em portuguez e o texto lat.
as notas de Pt. Metastasio e outras
e hum dialogo sobre a poesia epica
do Fr. Cascales. Por Tb. Josö de
Aquino. 4. Lisboa 1796. 800 rees.
- Satiren übers, ins Russisclie.
St. Petersburg 1763.
- XIII öden i 2 boken öfversatt pa
Svensk vers. 8. Stockholm 1760.
Obras de Q. Horatio Flacco traduci-
das en prosa espanola con argu-
mentos , ^phomes, y notas en il
mismo idioma por Urb. Campos.
8. Leon 1682. s
Orazio espanol 6 poesias liricas de
Q. Oracio traducidas por Urbano
Campos ilustradas y aumentadas
por Luis Minguez. 8. Madrid, San-
cha 1783. 9 rs.
Poesias de Horacio trad. in versos
castellanos con notas y observa-
ciones criticas por Javier de Bur-
gos. Dos Tomos. 8. Madrid, en
las librerias de Paz y de Sojo 1821»
Sehr gescbäut*
— Arte poetica trad. por Vicente
Espinel. 8. Madrid > Lud. Sanchez
1591.
Auen im Parnaso espanol T. I
p. 1 — 29.
El Arte poetica de Horatio traduzida
de Latin en Espanol por Luis Za-
pata. 4. Lisboa, Alex, de Sygueira
1592.
EI Arte poetica de Hör. traduc en
verso castellano por Thomas de
Yriarte. Con texto lat. 8. Ma-
drid 1777 u. 1787.
Hor^tzius Levelei Wielandnak ma-
gyarÄzd jegyz^ seivel. Forditotta
Kis Jänos. 8. Sopronyban (Oeden-
burg) 1811.
Ist e. uogr. Uebers. der Briefe mit
den ADmerkgg. Wielauds ins Ungr.
übers, von J. Kis.
— Briefe ungr, übers, von Bened.
Virag. 8* Ofen 1815.
Horätzius Pöetikdja, Viräg Benedek
ältal. gr. 8. Pesth 1801. 30 kr.
Der XJebers. ist ßeued. Virag.
Erläuterungsschriften^
Aeltere Commentatoren.
Die Schollen des ,Acro u. Porpby*
rio erscbieuen vielleicht zuerst mit der
Ausg. der Oden n. der Ars poetica.
Fol. (Romae, Guidinbeck 1474?) S.
oben S. 419. Doch gehen ia dieser
Ausg. die Commentare uur über di«
Oden u. d. Ars poetica. — Mild. Scho-
lien zu H/s Briefen ▼ermehrt erschi(?n
d. Acre in der Ausg. vou Zaroius 1474.
Den Commentar fiudet man zowj. ein-
zelo. S, oben Acro p. 1 u. vergl. p.
387. Vollständig kamen diese alten
Scholieo zuerst heraus iu der Ausg.*
Veoet. 1481. Acro . wurde hier aus
mehreren Mscr., Porph^rio aus einer
Hdschr. n. Guldiubeck's Ausg. verbes-
sert. Danu machte sich um diese alten
Commeutatoren G. Fabricius in 8.Au8g.
Basil. 1555 u. 1580 verdient. Stephaous
besserte nur wenig u« Baxtei'« Aendte-
rnngen sind kaum der Beachtung werth
Eine neue Kecens. derselben u»ch Ber-
ner, Pariser, Mailänder u. Münchner
Hdschr. u. alten Ausgg. wird Hr. Dr.
Hauthal iu •• neuen Ausg. des Horatius
geben. Hr. Dr. Dübner halt demselben
dazu s. bandschr. Sammlungen über-
lassen. Die von dem letztern angekün-
digte Ausg. , sowie der von der Ra-
goc'zyschen fiuchhdlg. zu Prenzlau beab-
sichtigte Nachdr. iron Fabricius Aeceus.
dieser alten Scholien untei bleibt. •
Crncquius sammelte aus den Godd.
Blandin. alte Scholien u. machte sie in
seiner Ausg. des Horat« 1597 u. 1611
bekannt. *
Digitized by
Google
Horal. Erltgsschrft. 448 Horat. Erltgsschrfu
jihegf^y Jom Frd,, •nnolationnm ii| Ho-
raliuin et Lnclanum ipecimeu. 4*
Heidelberg. 1794.
Alberti ^ JFilh. Iheod, Car. , Obswva-
tiooes philologico-criticae in Hora-
tiuiQ sortis suae laudes celebrantein,
Carm. lib; III Od. 16. y. 29 — 32. 4.
Heimst. , foroiulis Leuckart 1771.'
(XX S.)
jilherti , Benr. y de Horalii Odarum
CHni paeris tractaDdarnm raiione. 8*
Lips., Reclain 1821. (23 S.)
Horatiana Prosodia sive de raetris Ho-^
TAtianis Tractatns Mdi Manutii ex-
positio. Ad quem facilem redden-
dnra omnes vocabulorum eiasdem dif*
fi^ilium radices ratiouesqne exhiben-
tun Studio ThoiÄae Horsley, 8.
Lond., J. Wilford 1736.
De undevigioti geoeribus metrornm Ho-
ratii tractatus Aldi Manutii et ad-
denda de metris Horatianis — in:
Tractatus var, lat. a Crevier — aliis-
qne conscripti. 8. Lond. 1788* P* 2
p. 66-82.
. In Q. Horatii Flacci librnm de arte
poetica jildi Manutii Pauli F. Aldi
rf. Gommentarius. 4* Veuetiis^ apud
Aldum 1576. 8 Bll. Vorsi., 99 S^
13 BU. n. 1 weist. ^
Man kennt auch Exx. auf gr. Pap.
S. Renoaard Annalet des Aide Ed. U.
T. 2 p. 115.
De laudibus vitae rnsticae Ode Horatii
Epodoa secuoda ab jildo Manuccio
explicata. 4* Bononiae 1586. 4 BU.
Verst. n. 48 S.
Sehr Belteoy a. deswegen . tcbon Ton
Rob. Gaudentius in Miscell. erad. lul.
*£» 3.« aufgeuommen.
Algarottiy Frc.^ laggio sopra la Tita
di Orazio. 8. Venezia 1760.
AlmelopeeUj Anmerkgg. zn Horaz —
in Seebode's Archiv 1826. Heft I u. II.
S. 139— 146.
. Amaritonis , Jo, , commentariorum in
epist. Ilorat. über primus. 8« Paris.,
Gu. Juliaous 1553 (zu Ende: exe«
Bened. Prenost Idib. Julii 1553.) 43
gez. u. 2 uug. BW,
Amerbachi, Vitij comnaentaria in ar-
tem poetica m Horat. 8« Argentor.,
Crato Mylius 1543. — 82 n. 3 aog.
BU. n. 1547. 197 n. 9 S.
{Ancilion) teat<imen in Psalmo LXYUI
4^nao Tertendo cum diss. faistorica
quam daudit carmeii Horatii saeca-
lare cum eodem Psalmo collatum «ab»
junctis animadverss. philologlfco • cri*
licis. 8. BeroHn. 1797. 18 ^f.
Aristarchns ampullans — s. Philargjyrius,
Arndt y Cm Fr. Lud,, analecta Horatiaua,
de Sermonum locis aliquot. 4. Ln-
naeburg., Herold et Wablsub 1829.
(22 S.) 6 9^.
Gommentarius in primam et aecnodam
Hör. Satjram anctore Juliano Aurelio
Lessiguieusi. Parapbrasis in eaadem
eodem aulore. 8. Antverp., typis An-
ton. Gojni 1541. 39 gez. u. 1 wss. Bl«
AuriviUius , CaroL, varrrlectt. in Art.
poet. Hör. ex cod. Upsal» — in No>
vis actis regiae societ. scient. Upsal.
4. Upsal.. 1773. T. 1 p. 195 — 208.
Hodegeta Horatianus s. index omDium
verbor. in Horat. poematIbus opera et
studio Dan» Aueman, 12 ob). Brona-
\'ig. , lypis Zilligerianis 1667. 5 ung.
.BU. u. 690 S.
Ballanstedt y Jid, Bernhard y über zwo
^neuerlich eoideckte) dem Horaz zn-
geschriebene Oden. 4. Hannover, gedr*
bei Scblüter 1781. (16 S.)
Batteux, d^veloppement de la moral^
d'Aristippe pour servir d'explicatioa
ä un passage d'Horace (Cpisu I. 1.
16) — in Mem. de Pacad. des inscr.
T. XXVI p. 1 sq.
Bauer y Car. Lud,, de Horatii nonnnl-
lis locis epistola. 4. Lanban. 1776.
JBiusdi Observatioues Horatianae ad edit.
Jani. Pericalum L II. 4. Hirschberg.
1781.
Eiusd, Horatianae subnotationes ad edit.
cel. Jani. 4. Ibid. 1785.
Baumann, E, Ohr. Er,, aniraadv. in
Horatium — in d. Auswabl aus* dem
schrifil. Nachlasse B's. 8. Tübingen
1823.
Becher , Chrn. F'drchteg, , suspiciooes
qnaedam Horatianae. 8. Cbemnit. 1828.
(30 S.)
Eiusd* obss. in aliquot Horatii locoa
maximam partem criticir. specimen.
4. Liegnit., impr. Doencb 1830. 12 S.
Benner y disput. de poenitentia Horatii
philosophica ab insoliio tooitrn pro-
Tocata. Od. lib. L 34. — 4. Giessae
1734.
Bentlejiy Rieh., notae iitque emenda«
tiones in Horatium integrae. Curante
Jo. Frd. Sachse. 8* <?ne<lIioburg. et
Lips., Baise 1825. XVI u. 815 S. \
1 ^f 20 fiy WS«. Drackpap; 2 »^ 2 ff.,
Vel. Pap. 2 ^ 12 ^. ,
Sehriaoorrecter Abdr. t« B's. Noten
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft. 449 Horat. Erltgsschrft.
Berber ^ J. G. , de pliilosoph« Horat.
V diatrihe. 4. Viteberg. 1704.
De laudibnft vitae rusticae commenta^
rins in secundani Hör. öden e libro
epodon auctore Blasio Bernardo, 4* ,
Floreutlae^ Jp. pooatu« 161B«
Bernard, Dau,^ de Horat. Ode I. 11.
8. ~ 4. Gizae 1738.
Besenbeck, Casp, Jac, Darstellang des
Plans der dritteo' Ode des Horaz im
Steu Bach — in Harles fortges. krit.
Nachricfatefi von kleitiern Schriflen.
8. Halle 1786. 8^.2. TIil. 2. S. 145 flg.
JBiusd, Pvogr. oiii praemissa est explica-
tio carininis Horatiani III, 12. — 4.
Erlang. 1791.
Bidermann^ Jo» GottLy quid Velit et
possit verum concordia discors ex Hör.
lib. 1. Epist. XII.' 19. — 4. Freibcrg.y
litieris Cbrpb. Mailhaei 1749. 4 Bll.
JEiusd, prolns. super tbeologia Horat. 4»
Ibid. 1760.
Birrii, u^nton., animadv. Horat. spepi-
men , sistens Hör. carminum libri ll
odeu 2 illustratam et emendatam. 4.
Basil. 1743.
Blondel'y Dat/,, comparaison de Piudare
et d'Horace. .8. Paris 1673 u. 1^3.
Amst. 1685. Auch in Rapin Oeuvres,
12. la Haye 1725 p. 433 sq. — trsl.
into engl, by John Oavies. 8. Lood.
1680. 1696.
— comparatio Pindari et Horatii — in
J^c. Palmer i apologia pro Lucano.
- 8. Lugd. Bat. 1704. p. 239 — 361.
Auch in Dissertatt. sei. cril. de poetis.
8. Lugd. Bat. 17C7.
Blühdorn, J. E,, progr. de natura epo-
dorum Horatii. 4. Brandenburg. 1795.
Boetf^erj i., de iurisprudentia Horatii.
4. "^Herborn. -1801.
£xplication franc. et latine des disconrs
ou salyres d'Horace livre second {par
Henri Boillpt) 12. Lyon 1710.
^BonfiniSi Matthaei, in Horat. opp. an-
uotatt. 4. (Bomae) per Siepbanum
Guillereli de Lothar, et Herculem de
üanis de Booouia socios 1511.
Boost y P,,F,, iiber eine Anklage des
Q. Horatius Flaccus. liine philolo-
gisch - moralische Untersuchung. 8.
Frkf. a. M. , Andrea IgOZ. 20 ^.
Vergl. auch Heidelberg. Jafcrb.* 1809.
Heft 10. S. 69 flg.
Borck, itfar/zTz, dissertat. crit: de Ho-
ratii Od. 1 libr. 1 V. 1—12. — in
Exercilatt« societ. lat. Jenens. 8. Lips.
1743. T. 2 p. 217 sq.
2ter TheiL
Bo3, Lamherf,,^ auiraadw. ad Horatium
— in ejusd, Animadv. ad Script,
quosd. lat. specim. — an dessen Ani-
madv. ad Script, quosd. ^raec. 8.
Franckerae 17;15. p. 26 — 76.
de Bosch y Hieron* ^ de oonsilio et ra-
tione artis poet. Hör. — \rx ejusd,
Anuotatt. ad Anthol. eraec, T. I
p. 139-154.
Eiusd. curac secundae in Horatii episto-
lam ad Pisones d« arte poetica e
schedis b. auctoris nunc primum/editae
aH, C.A.Eichstaedt. Fol. Jeuael812.
Bqthiiy Fr, Hr,y annotationetf ad Horj^t.
a Gar. Fea editum Romae. Acc. Jo.
Georg. Graevii acholia in Hör. Odar.
libros duo priores nunc primum edita.
2 Partes. 8. Heidelberg., Oswald 1821.
112 u. 224 S., 1*^5 16^.
Remarques in^dites du pre'sident Bouhier,
de Breitinger et du fr^re Oudin sur
quelques passages d'Horace. Avec uue
lettre sur Tan po^tique et sur la sa-
tyre 4 lib. II /publikes par ' G. Pru-
nelle. 8. Paris, Deiance 1807. LI u.
107 ^.
Braunhardus, Guil,,^ annotalionnm de
Q. Horatio Flacco criticarum et exe-'
geticarum Specim. L 8maj. Lips«
Nauck 1829. 19 S. *^
Briegleb, Jo, Chrn^y disserUt. in Ho-
rat. Od. I. 34. — 4. Coburg. 1770.
l>e*tfeM. Vorlesungen über Horaz. 2 Tblc.
8. Altenburg, RichterSche Buchhand-
, ^ lung 1770 — 50. 8 un^. BU., 323 S.
• T. ir. 6 ung. Bll., 308 S. u. 1 Bl.
Verbess. 1 *^ 8 ^.
Ueber die beiden Bücher d<?r Oden
(bis z. I7ten Ode des 2ten Buches);
Eiusd, epistola ip qua Epistol. Üb. I, 6.
Horatii illustrator. 8. Coburg. 1805.
' ^ 3 ^*
Eiusd./ de philosophia Horat, diss. 4.
Coburg. 1777.
Brocchiy descrizioue del monte Sorj»tta
— in ßibliot. iul. T.'25 p. 74—80.
Budde, Franc, commentatio de Horaiii
carmine 14 üb. L — 4. Coesfeld.
1828. 10 S. Progr.
Buttmann, Phil,, über das Geschicht-
liche^ u. die Anspielungen im Horaz
— in d. Abbandlgg. der kgl. Akad.
der Wissensch. 8. Berl. l8ll.
Abgedr. auch in Buttmann's Mytho-
logus. 8. Berlin 1828, Bd. 1. No. XUL
Derselbe y über Horazons 12te Ode des
29 ' '
Digitized by
Google
^Horat. Erltgsschrft. 450 HoraU Erltgsschrft.
ersten Baches '— in dess, MytboIoguA,
8. Berl. 1828. Bd. 1. S. 26 flg.
Cadesreuier, Georg, Chr., dissert. philo).
- super epistolam Hör. 16. Üb. 1. 4.
Cizae 1664. *
Caesar ii , Jo, Pauli, comment. iu Iri^
girita dual^ Hör. Odas. 8. Romae,
in off. ViDc. LucchiDi 1566. 4 nng*
u. 169 Ell. n, 3 ung. Ell. (In Göt-
tingen u. Wolfenb.)
Untersuchungen über das Landhaus des
Horaz u. über die verschdu. Land-
^itze^ die iu seinen Gedichte^n erwähnt
werden. A. d. Frauz, des Hrn. Cam^
penon. gr. 8. Leipzig, Dycksche
Buchhandlung 1826. M. 1 Karte.^
8 u. 45 S. 10 ^.
Das Original steht vor der Uebers.
von Gampenon lu Desprez. 8. Paris
1821 u. ist e. Auszug des folgenden
Werkes.
Capmartin de Chaupy ^ d^couverte de
la maison de campagne d'Horace. 3
Tom. 8. Rome, Zempel 1767--69.
M. Kpf. (Weigel in L. 3 */.)
Auf diese Untersuchung , die an
Ort u. Stelle nnternomnien wurde,
wandte der Verf. 10 Jahre u. fast sein
ganzes Vermögen.
CasauhonuSy Ts., de satytica Graecor.
poesi et Romanpr. sätira. 8. Halae^
Gebauer 1774. p. 212 sq. u. p.226 sq.
de Cascales , Franc, , Horatii ars noe-
tica in inpthodunr reducta. 8. Valent.
1659.
Cerutiy Fr.y iii Horatii carmina, epo-
dos, satyras atque epistolas paraphra-
sis. 4. Veronae, apud Hierou. Disci-
pnlnm et fratres 1585 u. 1593.
— IQ Horat. arteiii poeticani paraphia-
Sis. 4. Ibid., ild. 1538.
'Chabotiiy Petri Gualt/i., praelectt. in
. Horatium. Fol. ßasil. 1587. 158». 1593.
1594. 1615. S, oben ytusgg, des H„
Chfludruc , C, A, , d'Horace consid^rd
cornme poete satyrique et de la ma-
ni^re de l'imiter en vers franc. — in
Millio magazin encyclop. 1809. T. L
p. 79 sqp
Chishull , Edmund, notae/in Höiatium
— in Museo crit. Gantabr. 1813 Ni*
IL p. 150 — 176 u. 1814 Nr. IIL p.
314 — 318.
Christ, J. F. <, aqnilae juventas secun-
du^ verba hb. IV. Od. 4. Horatii contra
interpretnm errores restitnta. 4. Lips.,
ex off. Langenhemia 1746. 30 S.
Ciceri , Lorenzo, ragionarneuti intol*no
ad Orazio Flacco ed iscrizioni latine.
8. Milano^ Maniui e Rivolta 1821.
(XXXI ti. 12a S>)
Clavis Horatiana. 12. Land., Whittalier
1823. 7 Sh.
le Clerc, Jeany iudgment and cenaiire
of Dr. Beutley's' Horace. and of ihe
, Amsterdaru Kdition compared with
that of Gambridge trsl. from the
french. 8. Lond, 1713.
Clerici, Jo., notae crit. in Hör.* Opera.
Ed. Saloroonsen in Seebode 11.. Frie-
dem. Mise. crit. T. I. P. 2, p. 855 — 363.
n.P. 3. p. 539 — 547.
Horatii metbodns de arte poetica per
Nicol, Colonium esposita. 4. Bergomi,
lypis Gbmini^Venturae et socior. 4587.
3 ung. Ell., 56 S. u. ,8 nug. Ell.
Wurde von Ant. Riccobonus ange-
griffen. Dagegen erschien: Nie, Colonii
responsio ad versus absurdam senteiitiam
Ant. Riccobpui de Hör. libello ad Piso-
nes de poetic;». 4. Bergomi , typis Co-
roiui Venlurae 1591. ^ Darauf : AnL
Riccoboni defensor s. pro eins opiuione
de Hör. Epist. ad Pisboes. 4. Ferra-
riae, per Bened. Mammarelluni 1591. —
Couciliatio Aiit. Riccoboni cum Nie. Co-
lonio. 4* Patav.^ apud.Laur. Pasquatam
1591.
Conrad! f Jo, Lud., omne tulit pauctam
Horatii poetae, simul omne genus legis
apud Romanos tabellariAC explic. jus.
4. Lips. 1756.
Conz, C, Phil,, de nounullis Horatii
locis, Fol. Tubiog. 1817 n. 1820.
(4 u. 4 S.) 2 Pro^r.
Eiusd, obss. ad. Hör. — in Seebode's
Archiv 1825. S. 704 flg.
Corraeae , Thom,^ iu librum de arte
poetica Hnr. explicationes. 8. VeneC,
Franc, de Fraocisci» 1587. 6 ung.
Bll. Vor»t. u. 128 S.
Couture , Jean Bapt. , nonvelle expli-
cation d'uu passage d'Horace lib. L
Od. 10. — m Mem. de l'acad« des
Inscr. T. 2. Mein. p. 333 sq.
Crameriy Andr,, praxis Horatiana qua
verns artium logicarum usas in uo-
biliss. lyrico per analysin et genesin
clarissime demonstratur etc. Ex scho-
lastica Horat. praelection^ breviter ex-
cerpta et in usum scbol. Magdeburg,
publica ta. Argumenta super singulas
Horat. fOdas siogulis partim distichts
partim tetrastichis inclusa adjecit Vafen-
tious Cremcovius. 8. Magdeburg., ex
ofl^ ^jpogr* Andr. Bezelii impensif
AfÄbros. Kirchneri 1616.
Hat wahrschl. zu einer Aosg. des
Hör. Veranlassung^ gegeben*
Horace eclairci par la ponctation par le
Chevalier Cr oft, 8. Paris, Renonard
1810. 4 QDg. BD.y 204 S. II. e. Tabelle.
Digitized
t>y Google
Horat. Erltgsschrft. 451 HoraR Erltgsschrft.
Crome j ttud, Gotth, colloqoinm Ho-
ratii cum Klotzio in inferDis. 4. Lu*^
naeburgM typis Siernianis 1784.18 S*
Cunze f Dietf, Joach, 7%eorfor, ■ Woch
eiwRS über die Stelle iu Hoirazenft
Epistel an die Pisonen v. 42 — 45 —
im ßrauDschwg. Journal 1789. 3t. 4.
S. 426 — 431.
Cuningami , Alex, y aniroadv. in Bent-
leji Dotas et emendationes. 8* Hagae
Comit. (u. Loud.) 1721.
Gehört eigenil. aur Ausg. von die-
sem Jahre.
JDaciery.8, Dissertation critique,
Z)egen, J. F., specim. nrbanitatis Horatii.
4. "Erlang. 1775.
I>esmarez^ Jod,y Horatius In usu s.
Iloraiianae pbraseos puritas, copia,
elegaütia. 12. Colon. 1648.
A short diftsertaiion iipou Uorace witb
the fifth ode. 8. Lond. 1708. .
A dissertation concerning two ödes of
Horacc wbich Lave h^^%k discovered in
in the Palatine library at Roroe» 4.
Loud. , Robinson 1790. 2 Sb,. 6 d.
Dissertation critique sur I'art po^iique
d'Horace. 12. Paris, Barthol. Girin
1618 (st. 1698). 3 ung. Bll. u. 122 S.
Marquis de Sevign^ fils u. Andr.
Dacier sind die Verlasser. Vergl. Bar-
bier Dictioun. T. I p. 322. Abgedr. in
d. Lettre» de Mad. de S^vign^. 8. Pa-
ris , ßossauge 1806. T. 8.
Döderlein^ Lud,, jectionum Horatiana-
rum decas. 4. Erlang., Junge 1828.
(16 S.)
Miusd, lectionura Horatian. heptat. 4*
Ibid. 1830. 10 S.
Döring, Frd, Gu,y qnaedam de Horatii
octo versnum integritate praeter rem
iu suspicionem vocata. 4. Got^ae^
Rejher 1822. 12 S.
Dohrn, H. , einige Beinerk;ungep über
den Brief des Horaz an die Pisonen.
4. Itzehoe, gedr. bei Schönfeldt 1824.
16 S.
Dousae , Jani y in novaro Horat. edi-
tionem commentariolus. 16. Antverp.y
ex off. Ghrp. Piantini 1580. 84 3.
n. 2 ung. Bll. I>aui: J^iusd. ad su-
perio^em commentariolum succidanea.
8. Ibid. 1582.
Dunker , Joh, Andr, , Proben , wie die
Werke de» H. wiederhergestellt oder
besser als es bis jetzt geschehen ist,
ergänzt werden können, ihrer Erbau-
lichkeit wegen ins Deutsche übersetzt,
er. 4. Königsberg, Nikoloviua 1811.
3 ^.
Eccius , Jo. Georg, , commentatio »im-
pliciUtia ad Hör. de arte poet. t. 23.
particnia prior. 4. Lips., ex off". Klau-
barthia 1798. XIV S.
Leiermann j Nie, Godofr, C/ir,, obss.
crit. 'in obscuriores quosdam Horatii
et Sophoclis locos. 4* Berolin.y Mau-
rer 1813. - 9 ^.
Eckhardt, J, E,, progr. ad Hör. Od.
11. 18 ... . 1768.
Eckhard, Jo*, Frd. , progr, Horatiana
artium liberalium commeudatio lib«
IL Epist. 2. 7.8. — 4. Isenaci 1789.
Eichfit aedt , Hr, Car, Abr,, censura
Dovissimar. obss. in Horat. Epist. ad
Pisoaes. Progr. I. II. Fol. Jenae
1810-1811.
Idem, Horatii ad Pisones epistola quo
tempore et ad quos scripta sit. Fol.
Jenae 1811.
Idem, de Horat. Od. L 1. 29. Fol.
Jenae 1817. Abgedr. in Seebode's
krit. Bibl. 1822. Hft. 11 S. 1130—33.
Ideniy de Hör. Öd. IU. 11. 17—20.
Fol. Jenae 1819. Vergl. Stenber in
Seebode's krit. Bibl. 1820 S. 59 flg.
Eirenaei , J. , apologia pro Horatio —
in Mise. Obss. 1778. T. II p. 179
—200,
Elberling y obss. in aliquot locos Hora-
tiauos — in Seebode*a Archiv f. Philo!.
1830. No. 34.
Eng er y Ja* Frd,, comm. in selecta Ho-
ratii loca. 8. Vraiislav. 1777. Addenda.
2 Part. 8. Ibid. 1779 - 85.
Eiusd, obss. in Horatii poemata. 4.
Vratislav. 1782.
lieber das Wesen der Horaz. Epiatel— >
in den Nachträgen za Sulzer*s Xbeorie
Bd. 6. S.^ 395 — 450.
Ernesti , J, H, M, , clavis Horatiana.
3 Vol. 8. Berol., Acad. Buchhdig.
1802 — 4. 3 ^f 12 JJ<. (N. T.: Lips.,
Liebesk'^nd 1823. 2 «/' 8 ^.)
Eiusd, Clavis Horatiana brevior optisc.
ooTum rei scbolast. accomrood. 8 maj.
Halae, Hemmerde et Scbwetscbke
1818. 1 :ff n ^,.
Eiusd, onomasticum poetamm illostrat.
iitipr. ^oratii sive interpres rerum ad
Mjthologiam, Geographiaro, Historiam
pertioentium. 8 maj. Ibid. , iid« 1818.
14 ^f.
Eiusd, , parerga Horatiana quibus cont«
vita Horatii diligentius exposita, 8maj.
Ibrd., id. 1818. 12 yi,
Eschenburg, Joh, Joach, ,^ über einige'
Stelleo des Horaz — im BraunschWg.
Journ. 1789 St. 4. S. 409—425. u.
t791 St. 9 S. sa— 87.
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft. 452 Horat. Erltgfeschrft.
Sstor, Jo, Georg, i deriarispmdeiitia
Q, Horaiii FL — an Hamberger opasc.
Md. eleg. inrispr. pertinent. 8. Jeaae
ec Lips. 1740.
ExpUcatioa da commencement de I Ode
da livTe I d'Horace avec aae critiqae
da aeDtiincDt de Mr. Dacier et de U
correctioo de M. Beutley — in HisU
' crit. de la repiiblique dea lettres. T«
Vp. 203 — 242.
Fabricii, Georg. ^ in Horatinm argu-
menta et castigait. 8. Lips. , Stein- /
mann 1571 u. öfter. — 8. Lips., exe.
Micb. Lantzenberger 1598. 4 ung.
Bll. Vorst., 154 S. n. S BIl. lud.
{Fea, C) leltera söpra varj loogbi d*0-
razio Flacco e di altrl antichi autort
— in Antologia romana 1796 T. 22
p. 238 aq.
VergL Rispos^ dalV abbate Vinc-
enzo Fuga alla leltera dal Sign. Carlo
Fea etc. 4. Roma 1796.
Fischer y J, Conr, Burch»^ de codd.
Mas. H6ratii atqne Virgilii Barthiania *
et aiümadv. in Hör. specimen. 4«
Heimst. 1785.
Dictionnaire -alphab^tique de toua lei
■oma proprea qui se troavent dnna
Horace (pär Bertr» Gabr, Fleuriau),
12. Paria 1756.
^Forbergt Ed, , de Hör. Sat. L 10. 27.
disserta^io. 4. Coburg., Abi 1826.
11 S. Progr.
Foreliiy Hehningii, de pbilosopbia Ho-
rat. dias. 8. Upaal. 1706.
de Fourmontf de quelle maniere on
doit entendre nne atrophe d'une ode
d'Horaoe (Hb. I. Od. 32) — in Mem.
de i*acad. Hiat. T. V p. 219 sq.
Commentarii Horatiani pra^netinm in
1 et 3 librl I Odaa adnotamenta ex*«
bibena cum illiua imitatione istina
graeca versione auctore Paullo Franco,
4. (Frcf. ad Viadr.) typia Hartman-
nianis 1620. 44 ung. Bll« '
Franck, Hr, uiug,, commeDt. de trice-
aimo Judaeorum Sabbatho quo loco
ex Hör. Sat. I. 9. .67 sq. Incem ac-
cendere atiidet. 4. Erford. 1765.
Eiusd* progr. ad locum Hör. Epod. V«
91 r- 96. de spectrorum yanitate ex
veterum testimoniis, eorum orfgine^
iana ratione et Sacra scriptura evin-
cenda. 4. Erford. 1789.
Eiusd, progr. de Horat. educatione iu-
aigni educatioois exemplo. 4* Ibid. 1790.
Eiusd, progr. de Romanoram in Prin-
cipem Auguaturo^ Roma absentem ibi«
que deaideratum , pietate, cecuodam
Hör. Od. 5 lib. IV. etc. 4. Ibid. 1793.
Freigii, J, T^., comment. iiv lyrici
Hör. 8. Bisil. 1580. (?)
Friderici , Jo, GottL ^ de vitio medica
ad illustraudca bmoa'Hor. Jbcos. 4.
Lipa., ex oiE Langenbemiana 1739*
XVI S.
Frischliniy Nicod.y parapbraais ip Horat.
Epiat. libros duos. 8. Frcf.» apud Jo.
^ Spiea 1587. 81 gez. Bll.
Eiusd, cum in Hör. Episr. libros dnoa»
tom A. Persii Flacci aatjras VI pa*
rapbrasea qnae vice commentarii eas«
^ posaunt. Ädjecta eiusd. oratione dt
exercitationibus. 8»^Frcf<, ad M.^ typii
Job. Spies 1596. 414 S.^u. Ibid., typii
Nie. Hofmann 1609. (Weigel in L. 20/^.)
Commeotatio in Horatii lib. I. Ep. 6»
51 qua enarranlur omnes fere huiui
loci interpretationes scripta et edita
a Maurit» Aag, Fritzsche, 8 maj.
Bresd., impr. Gärtner I8l2. 31 S.
V. Fröhlich^ J, G, , Verbeaseruugavor-
acblage zu einigen Stellen aua Hora-
' tius , Tacitus n. Theocritos, 4* Müu'
eben 1827. 16 S. Progr.
Funccii^ Chr.^ Aurora aeativa nova facie
.surgeus et consecrata illustrameoto
carmiuia aecularis Horatiani. 8. Frei-
berg., typia Georg. Beutfaeri 1659.
Funccii, Chrn» Dap»y commeotatio phi<
loaopbica ad Hör. Od. lib. III. 6. 4«
Iiipi., typis Andr. Ziedler 1693. 12
UDg. BU.
Gaillardy Gabr, "Henri, Horace consi-
d^r^ comrae poete fabuliste -r- ia
Mem. de l'acad. des luscr. T. 49
p. 262 »^^
Galianif commentaires in^dits« sur Icf
Oeuvres d' Horace — in Suard Me-
langes de litt^rature. 8. Paris 1803.
T; V p. 189—279.
Galland, Ant,^ examen d'an passage
d' Horace (Epist. 5 lib. I) „Si potef
ArchaicU convira recumbere lectls^
' — in Mem. de Tacad. des Inscr. T.
m p. 140 'sq.
Gaudiiy Vincentiiy disaertatio ad Horati
in qua vexatissi/ui loci ex arte poetica
V. 128 — 130 nova traditur inlerpre-
tat'io et iura^ illuslrantur. 8. Laubaci
in Wetteravia,^ lyp«a Hildebrandi 1760.
6 ung. Bll. ,333 S. u. 7 S. Addenda.
Gauricus f Pompon,, super arte poetica
HoraiU i eius4« I^gi> poeiioae epilogos.
Digitized by
Google
Horat. Erllgsschrft.
453 Horat. Erltgsschrft.
4. Romae, impr. Val, Doricus et Aloy-
eias frater 1541.
Gedoyn , NicoL , entreliea sur Horace
— in Mern. de Tacad. de« loser.
T, XII p. 213 «q.
Gersteuer, Dan* GottL , commentalio
ad Horat^ Gajm. 111. Od. 22. — . 4.
Dresd. 1743.
Glareaniy Ilr, , aanotatt. in Horatium.
8. Friburg. Brisg., Jo. Fabr. Eram/eua
15S3. 4 ung. BIL, 165 S., 1 Bl. mit
13rackerst.
— i- 8. Ibid., id. 1535. 4 nng. Bll. u.
153 S.
-^ — tertio iaiQ anctae atque recogniue.
8. Ibid. , id. 1539.
Göiler, F. J, — «. jinthol, graeca,
/£rltgschr.
Gogapini , Ant, Herrn,, eleocbns omis-
aurum in Horatium poetam. 8* Na-
tion. 1567.
GraevU, J, Georg, ^ scholia ad Horat.
Odarum libros duo priores. Ex an- '
tograpbo scriptoris primnni edidit Frd.
Heur. Boche. 8. Heidelberg. > apud -
Aug. Oswald 1820. 69 S. 14 ^f
Difse Noten hatte Gn einer Ausg.
des Cruqnius beigeschrieben.
Graser y F, G., diss. de Hör. Sat. I.
I, 108. "^ in ejusd» Spec. advers. in
sermon. Piatonis. 8. Lips.1828. 10^.
Enlendimento literal e coustmic am
porlugueza de todas as obras de Ho-
racio — a Jorge Gomez do j4lemo,
4. itisboa , Mauoel da Sylva (andr,
Exx,: Franc, da Costa) 1639 u. 1652.
Coimbr* 1713. S. oben.
Horatii liber de arte poe^ica Jac, Grifoli
interpretatione explicatus. Rbetoricos
' libros ad Giceronem nihil pertinero
per eundem declaratur. 4. Fjorentiae
165Q. - Paris., David 1552. - 8.
Veoet. , Variscns 1562« Ä oben 5.
428 u. 429.
Gröbely C. E, A», obss. in nonnnlla
Ic^a Horatii. Xll Progr. 4* Dresdae,
typis Gaeriner*1819 — 30.
Grossmann, de Hoi'. Sat. II. 3. 53. et
II. 2. 29. — in eiusd, epistola ad A.
Matthiaenm et L. Ramshotn. 8* AI-
lenburg. 1827.
Grothe, J, Hr,, de. Bentleji adnotalt.
ad Hör. .Odam 35 libr. I dissertatio.
8. Jenae 1826,
Gundling y Nik, Hieron, ^ ^erbessernng
der Stelle des Horat. Sat. li. ,7, —
in Gundlingian. P. 4^ S. 358 — 368.
Gurlitt y Lesarten e. alten Ansg.« der ^
Oden des Hör, — in Ruperti u» Schlicht-
horsl's neuem Ma^gazin f. Schul, 8*
Bremtn 1795, Bd. 3 S. 55 flg.,
Haherland, Gott fr» Chrn, , de consilio
Hör. Od. III. 3. confed^ura cum spe-
cimine animad. in Virgilii Bucolica.»
4. Jeaae, typis Felicia Flckelscherri
1777. XVIII S.
Halling, Magn,, disserl. moralis ge-
jiium percoutatoris garrulum ex Hör.
Epist. I. 18. 4. Hafuiac, c typogr.
Rotmeri 1733. 20 S.
Essai sur quelques ode» d'Horace {pur
Jean du Uamel), 12. Paris, J, De- /
' Saint 1734. 76 S.
Hamann, Mich,, tiber Horaz (Sat. I.
1. 27. IX, 22 u. 36 u. Epist. ^d Pi-
son. 32) — in dessen klemen Schul«
srhriftcn. 8. Königsberg, JHikoIovius
1^14.
Eiusd, comm. in Hör. Garm. HI. 2 —
daselbst.
HappacJi, Lor, Phil, Gott fr, ^ Versoch ,
über die 22ste Ode \m Isten Buche
des Horaz. 8. Zerbst 1774.
V, d, Hardt , Herrn,, Circe Horatii hi-
storia urbis Girrhae et Oeanlheorum
Phocensium ad jllustrand. Epist. 1
lib. I. — in ejusd, aenigro, prisci
orbis. Fol. Heimst. 1723 p. 212 sq.
Harduini, animndv. criu in Hör. Opera
— in ejusd, Opp. variis, Fol. Amst,
1733 p. 328 sq.
Harles ^ GottL Chrp,, Tectionnm Vena-
sinarum Specimina XIV. Fol. Erlange
1778—1792.
Haurech, JuU AureL^-^ s, Aurelius,Jül,
HawkinSf Jöhn Sidney, an inqifiry into
tbe nature and history of greek an4
latin poelry, 8- Lond., Williams 1817. -
14 Sh.
Haymann, Chrp, Joach, Godojr,, vin-
diciae Horatii aduersus Perrault. 4.
' Dresdae 1771. '
Heinrich^ C, F,, prooemium explanatio-*^
num Horatianarum. 4. Kilon. 1808.
Heinsii, Dan,, de sat. Horat. libri duo
«t in Horat, animadv. et notae» 12.
Lngd. Bat., Elzevir 1629.-
Gehört eigentl. zur Ausg. ▼• dies«
Jahre. Man findet dio Stücke aber
znwl. auch einzeln.
Hencke, tlr, PhiU Conr,, varietas lectio-
nis in Horatii arte poetica e cod.
Heimst, excerpta cum- animadversio-
uibus crit. 4. Heimst. ^ exe. vidua
ScUnoir 1777. 2 uug. Bit. u. XVI S.
Digitized by
Google
Horat. ErltgsschrfU
454 Horat. Erltgsschrft.
Henrici,, Paul, Chrn^y Ärli» poelicae
Horat. d«scriptio. 4. Altonae, ex off.
Burmesteriana 1762. XXI[I S.
Henrici, Jo, Chrn,, progr. I — III, d«
graecn dictione poeseos Horatii lyricae
omatrice. 4. Vitemberg. 1791.
Herbst, Jo,^ in selecla Hör. aliquot
loca. * 4. "Wetzlar 1826. (?) ,
Idem^ de Hör. EpUt. 1. %, 27 — 31. 4.
Ibi.l. 1827. (18 S.)
Heumann^ Chrp, Ahg,, emendait. Hör.
— in Mls^ell. Lips. T. IV p. 137 sq.
S, aiicl^ ejusd, parerga crit. p. 139 «q.
Heusinger , Jo, Frd,^ de versibuS Ho-
ralianift qiiibus eques importunus Lii-
cilii defeiisor facele reprelicnaitnr causa
Wolfs literar. Analektcn Hft. 2 S.
357—373.*
Eiusd», lectiones Venusioae — im rfaeia.
Museum 1827 Heft 4. S. 297—312.
Janiy Cht, Dav,^ de morij^ns Horacii
prolusio. 4. Hälae, litteris Frd. Wilb.
. Hundlii 1774. 10 'S. u. 1 ung. Bl.
Eiusdem de ingenio Horati iprolusio. 4.
Ibid. 1775. 12 S.
Eiusd, specimen novae editiouis Horalii.
4. Halae , typis Jo, Ghru. Hendelü
1775. 16 S.
Idem (et Aug. Gottl. Weber) dispiitatio
crit. super Horal. carm. IV, 4. 19 —
' 21. 4. Halae ad Salam, litteris Hen-
del. 1778. 8 S.
parum manifesta ab Horalio abjadi- j^„- ^^^^ j^^^^ irklarende Aömer-
<;ali§. 4* Ouelpberb., ex ofT. Bindseil.
1759. 16 S.
Hojfmann, Car. Gottl, , metbodus s.
ratio interpretandi Horat. poernata, 8.
I,ips. 1729. ^ ,
Hoffmann y */o., Proteus Horatiaous. 8»
Basik 1584. .
Hohei.el, Dan. Frd,, prolusio crit.
sistens expHcatioueni loci vexatissiini
in Hör. lib. It sat. 7 „ut vitale putet.*'
4. Halae, lileris Heiidelianis 1731. 8 S.
Holzapfel, J, S. G,, Historisch mytho-
logi&cb - geogri^phiscbes Wörlerbucli
über den Horaz. 8. Lemgo, Meyersche
Hofbucbhandlung 1819. 8 yf.
Horsley , Th, — 8. Aldus Manut,
Hoss^ Petr,ß loci aliquot Horalii illu-
strati. 4. Colon;, du Monl-Schauberg
' 1827. 10 S. Progr.
,Hottinger, Jo, Jac, acbolia gramma-
tica de argumento atque cooftilio car-
minis Horatiani quod est 28 üb. I.
Progr. l. II. 4. Turici 1788 — 89.
Hers, über Horaz. Satire — in d. SchrilTt.
der MannbeHn. Ge»elUc;baft Bd. 5
5. 281 fig.
Huch, E, Z». H„ dissert. d^ Q. Horatii
Fl. Od.*22, lib, I. 8. Zetvest. 1761.
S, auch Virgil,
Derselbe, Versuch über die Verdienste
des Archilochns um die Satire , mit
einer Nachlese wtder den Harduiu. 8.
Z'erbst 1767.
Hupeden , Lud. Phil, , de Horat. car-
mine UI. 23 prolusio. ,4. Gellis, ex
off. Schulz. 1829. 27 S. 4 ^>
Jacobs , Frd, , über ein dem Philode-
inus bisher beigelegtes Epigrainm (zn
HaraU Scrm. L 2. 221) — in Fr. A.
kungen zu Horazens Satyren u. £pi>
stein. Au« dessen Vorlesungen. 8.
Leipzig, Baumgärtner 1795'. XVI n.
268 S. — Dessen erkl. Aumei kgg. zu
Horazens Oden u, Epoden. Aus de&-
, sen Vorlesungen. 2 Thle. 8. Das^Lsl,
ders. 1796 — 98. VHl u. 280 S. n.
278 S. 2 *y5 6 ffi.
Aus e. nachgeschrljiä. Schulhefte von
Friedr. .£ra»mus Vogel herausgegeben.
Werthlos.
Indices in Q. Horalii Fl. carmina locu*
pletissiini. 8maj. Lips. , Hahn 1829.
IV u. 348 S, 1 ^ 12, ^.
Gehöreb eigentl. ^ura 2ten Theile
von Dörings Ausg. des Horaz. Die Verf.
sifid 3 ehemal. Schüler D's: CM. Bam-
berg» Ed. Keibstein u. Jul. Franck.
AristarchuB Aoti - Beivtleianus quadra-
ßifiiA sex Benlieji errores super Horat.
odarum libro spissos nonnullos et
erubescendos it. per notas universas
in latinilate lapsus foedissimos nona—
gittta ostendens Buciore Rieh, Johnson»
2 Partes. 8. Nottinghamiae, typis Gu.
Ayscough 1717. 112 u, 116 S.
J ortin, John, tirilical remarks qh äo-r
' race — in bis Tract^ philol., crit;
and miscell. 8, Lond. 1790. T. IL
p. 195 — 236..
Irenici , Franc, in altem poeiicam et
libros epist. Horatii annotatt. doctiss«
^ per Paul. Irenicum summa diligentia
coilectae ac in gratiara 8tu()ios. nunc
primniD in lucem editae. 8. -Frcf.
ad M. , impr. apud Georg. GorTiaum
1567. 89 gez. u. 1 png. Bl.
(Jstrich?) commentatio dö Her, Sal. L
t — 4. felebiae 1791.
Digitized by
y Google
Horat. Erllgsschrft.
455
Horat. Erltgsschrft.
Junghans, Jo, Frd. (praes. A". F. Schott)
de iudicio Horaiiano elusque in jure
«SU. 4. LipB. 1777.
iKer) quRternae epistolne« «Prima et se-
cuoda ad Rieh, ßenlleium , tertia ad
iliust. Yirum Ezech.' Spanbeaiium :
quarta ad Lud. Frd. Bouetum. 8*
Lood. , impeo&is J. Churchill 171B.
Keysler ^ commentatio quaodo Horatius
Odam 2 üb. L acripierit. 4. Erlang.
1764.
Kieslingy TAeophiL^de primo Horalii
cariniue corntnentatio philologica. 8.
Cizap, irnpr. Webel 18*23. 27 S. Progr.
Eiusd, lectt. Horatian. specimen I. IL
8. Gizae 1822—24. Progr.
Klotz / Chr, Adolph, , dissertatio de f<i-
lici Horalii audacia. 4. Jenae, exe.
Fei. Fickelscherr. 1762. 40 S. —
Auch in eiusd, Opusc. varii argu-
ineoü. 8. Aitenburg. 1766.
Eiusd, vindiciae Horat. Accedit com-
inentartüs iu earmina poetae. 8. Bre«
inae 1764. 8 ^.J
Vergl. (Herdet*s) kritische "Wälder.
2te8 Stück. 8. Riga 1769. u. Schiräck
in d» Literar. Briefen an das Publikum.
Istes Paket. Brief 9 u. 10.
Eiusd, lectiones Veousinae. 8. Lips.,
SU int. societatis librarior. 1770. XX
u. 430 S. 18^{.
Ist e. vermehrte Aufl. der vorigen
Schrift.
Knefel , Conr. Ern, , commeutatio de
Hör. Epod. 2.-4. Herford. 1828.
8 S. Progr.
Koenig, Georg f Lud», de satira romanA
eiusque auctoribus praecipuis. 8. Ol-
, denburg. , Stalliog 1796.
Idem , de Horatii epibtola lihri primi
sexta. 4. Utini, Struve 1826. 23 S.
Progr.
Kfaft^ Fr» Cur», duorum locorum Ho-
ratian. explicatio. 4. Hamburg. 1828.
17 S» — Abgedr. auch in des Verf.
kleinen Schnischrifteu. gr. 8« Leipziir»
Dycksche Buchhandlung 1830. S. 75
— 93.
Horatir ars poetica ad P. Rami dialecti-
cam et rhetoricam re&olula studio
Andr, Kragii, 4. Basil. , Henricpetri
1583. 4 oug. Bll. u. 72 S.
Lambini, Dionys, , in Q. Horatium
Flaccnm ex fide atque anctoritate coroj
plurinm libror. Mss, a se emendatum
> et aliquoties recoguiium et cum di-
versis exemplaribus antiquis compara-
tum mnltisque loci« purgatnm Gom-
nientarii copiosi«simi et ab auctore
plus tertia parle amplificati. Edit.
nova. 2 Part. 8 maj. Coufluenlibns»
impensis Hoelscher 1829. T. I. XXX
u. 564 S. T. II. 641 S. - Subsc-
Fr. 4 ^f 16 ^, Laden-Pr. 6 «/« 8 ^.
Abdr. der Noten aus Lambins Ansg,
Frcf. 1577. . Die Gitate sind genauer
angegeben. Von Hrn. Dr. Dronke in
Goblenz u. Litzinger in Essen heraus-
gegeben. Einige Nachträge in der Schul-
Ztg. von 1830. Abth(g. II. Nro. 135.
Landen ot i y Philibert y commeutariua in \
lib. I. epistpl. Horat. 4. ' Paris. , ex
oflf. Gabr. Buon 1562.
Lang, Chrph., comment. I. II de Horatio
ab Henr. Home saltnum iaiso adca-
sato. 4. Erlang. 1767.
/Eiusd. prolusiones de pictnra Horatii*
Progr. JII. Fol.Baruth. 1768—1770.
Horatii Odae in locoscoromunesdigestae
studio Jos, Langii, 8» Hanov. , ly-
pis Wechelianis 1604.
Langiiy Gull, y commentatio de diilicili
loco in Satiris I. '4. 87—88» in Progr.
<Gjmn&8. Haleus. ^ 8. Halis Saxou.,
tjpis Orphanotr, 1826. p. 1 — 18.
VergL Seebode*« Archiv 1826 Heft 5
u. 6 S. 101 — 104. ^
Eiusd, commentatio de sententiarum
nexu locisque difficiliorihus Horatii
Sat. I. 1. — 8.- Ibid. 1828* (24 S.)
Progr.
Essai sur 1a satyre par le C, Laya, 8.
Paris, de F^mpr. de Demooville an 8*
Horatii Od. lib. Il.carm. 10 patrio ser-
mone eoque ligaio redditum perpe-
tuaqne annotatioue illuslratum. Acce-
duut quaedam e scriptoribus classicis,
veteris Graeciae et Lbtii nee uon re-
centioris German. quae explicando huic
carmini praeprimis inservire videutnr
loca auctore Chrn, Godofr» GaiULeh-y
mann» 4. Halberst., typis Frd. De-
lius expr. 1806. 38 S« ,
Lehmann, J, Theoph, , lucubrationum
aacrarttm et profanarnm Part L 4.
Lübben 1828. (12 S.)
Leiste y uint, Frd» fFilh»^ disputatio d«-
Horau Od. I. 1. 29 sq. 4. Wolfenb.,
typis Bindseilianis 1823. 28 S.
Recens. vom Prof. Beier in d. Lpzg.
Lit. Ztg. 1826 S. 1234 flg. n. von Hm.
Dr; Jahn in «. Jahrb. 1827 Bd. 4. S.
283 — 294.
Lesarten e. Wolfenb. Hdsch. des Horat. ,
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft. 456 Horat. Erltgsschrft.
— in Secbode'» ArchW 1824. S. 128
flg. U.S. 244 u. V. 1825 S. ISO— 133,
Lessing j Gotfh. Ephraim, Ehreurel-
tung des Iloraz — in dessen ver-
mischten Scbriften Bd. B S. 196 flg.
XL, S. 239 flg.
Biusd» obss. cril. in Horatium — iu
eiusd. Obss. crit. in Tar. Script, gr.'
et lat. Colleg. et lat. verlit J. F. J.
Beicheubacb. 8. Berol. 1794 p. 152
— 190.
Lettre ä un jenne Seigucur snr les Oeu-
vres d'Horace avec une criliqne de la
premi^re Ode. Par un professeur de
Rb^iorique. 12. Paris 1711. 68 S.
Disiertatio epistolica Jo» Chrn» Leusch^
' neri super peicontatdre fugiendo gar-
rulo ad Hör. Epist. lib. I. 18. 69. —
4. Lips. , ex oiT. Stopffeliana 1737«
16 S.
Tbc li/e of Horace with Benllcy's pre-
face lat. and engl. 8. Loud.^ Mor-
yhew s. a. (1712). 85 S. 6 d.
Lindemann y Frd», de biatu in versibus
Horae. lyricis. 4. Zitlav., typis Seyf-
. feriianis 1825. 6 S. Progr.
Angezeigt in Jabns Jahrb. 1827
Bd. 4. S. 295-302.
Lindnery »/, Gotth»^ advcrsaria quaedaiu
iu Horatii Art. poel. 4. Arnst. 1768. (?)
Lmge, C, de Plauto properante ad
exemplar Epicbai>mi. Gonunentatio ad
Horat. Epist. U. 1. 58. — 4. Katibor
1827. 9 ». ProgT.
Loreye, J,, Gommenlar über die Ocjen
des Horaz, für Schulen. 8. Kastadt,
Spriu^iug 1814. * 1 *A
Lubiniy Eilhardi, in Horat. poemata
quae cxstant oninia paraphrasis scho-
lastica nova. 4. Rostocb. , ex tjpogr.
Cbrp. Keusneri 1599.
Jedes Buch hat bes. Titel id.' d.
Jahre 1598.
Eiusd» in Horat. duos Satyrarnm toti-
dem epist. et epistölam s^atyricam de
arte p'uetica libroa parapbrasis scho-
lastica nova. 4. Ibid. 1600.
Luisini f Frc, in librum Hör. de arte
poet. comnientarins. 4. Venet., apnd
Aldi filios 1554. & oben S. 429.
Jäadii, Vincent,, ioterpretatio iu Hotat.
librum de Arte poec. addita et eins
et Barth. Lombardi in Arislotelis Arte
poet. comiu. explauat. Fol. Yenet. 1550.
Mang, Anton,, Horatii satiram^libri I
Ddoam interpretatus est. 4. Nenburg.
1880. 15 S.
Manso, J, €• J>.,"über Horaz — in
den Nachträgen zu Sulzer's allgem.
Theorie der sr^höneo Künste Bei. 3
S. 409—496 u. Bd.5.S. 301 — 334.
(Derselbe?) über das Wesen der Horaz.
Epistel— daselbst Bd. 6. S: 395—450.
Derselbe, über Horazens B^urlbeilung
der altern Dichter der Römer. 4* Bres-
lau 1817. Progr. — Abgedr. aucb in
des Verf. vermischt. Abhandlungen u.
Aufsätzen. 8. Breslau, K.orn 1820.
I^ Hör. de arte poet« libruiu Hercules
Manzonius — qui aperle demonstrat,
expressum ab Aristotelis poetica Horat.
poetices ordiuem. 4. Bergomi, typii
Comini Venturi 1604. •
MarcilHy Theod,y ad äorat. quotidianae
el emendatae lectioues. FoK Paris.,
apud Biirthol. Mazaeum 1604« .
{Markland, Jerem,) Epistola critica ad
Frc. Hare iu qua Hör. loca aliquot et
alior. veterum einendaniur^ 8 maj.
Gantabrig. , lypis academ. 1723. 172
S., 1 Bl. Ind. u.' ^ BI. Errata.
Eiusd, uotae aliquot in (loraiiura — im
Classical Journal 1818 Nr. 35 S. 126
— 135. Abgedr. auch in Seebode's
krit. Schulbibl. 1820 S. 472 — 474.
681 u. 582. u. von 1823 S. 792 — 795.
Marquis^ reflexionft sur le mot d'Horace:
ut pictura poesis« 8. Rouen 1822.
Martelli, HugoL, comraent. in odam
secuudam libri IV. carm. Hör. 4.
FlorenC. / ex off. Juntarum 1579.
Auct.-Fr,: 1 fl. 95 c. Meerman.
ilfar//nß' commentaire li^terarre sur Tart
po^t, d'Hprace. 12. Paris , Brunot-
Labbe 1815, ' 1 fr. 50 c
J^ascou, , Jo, - Jac, , in Horatii satirai
exercitatio prior. 4. Lips., lileria Juo.
Titii 1714. 24 S. — exercitatio poste-
rior. 4. Ibid. 1716. 24 S.
Masselin, la g^ographie d'Horace —
s. Virgil Erltgsschr,: Helliez,
Horatii uita ordine chronologico sie de-
lineata ut vice sit commentarii hislo-
rico-critici in plurima et praecipaa
poetae carmina — studio Joan, Masson*
. 8. Lugd. Bat., Andiy;Dyckhau!»en 1708.
13 uug. Bll., 374 S. u. 11 BlI. Ind.
Auct, - Pr. auf gr. Pap^. :• 2 fl,
Meerman.
Matthiae, Aug,, de loqis nonnuUis Ho-
ralii. 4. AUeuburg. 18 18. ö S. Progr.
Receiis. vom Ilru. Prof. G, ^ier-
mauu in d. Lpzg. Lit. Ztg. 1819. Nr.41.
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft. 457 Horat. Erltgsschrft.
M'Caul, John, a Synopsis of ihe va-
rious kinds of yerse used in the Ödes
of llorace. 8. Lood., ^oogmau 1828»
1 Sh.
Meineice ^ J, Ä K, leictlfassliche Ent^
"Wicklung der wahren Rbyttimen in den
griechischen Versarten deb Horaz. 8.
Qiiedlinjjurg, Basse 1823. 10^.
Messerschmidt, de geuio Horatii. 8,
Witicberg. 1769.
• Mitscherlichy Chr, Gu,, racematiouum
Vennsianffrum Fase. I — IV. 4. Got-
ling. 1827 — 30. Progr.
Idem: Illastratur Versus Her. : Solventur
risutabulacetc. Fol. Ibid. 1826. Progr,
Mitiermayer, Jos,, über den Brief des
Horat. an die Pisonen. gr. 4. Aschaf-
ienburg 1827. 16 S.
Mofyneux, Thom., lettre sur un passage
obscur d'Horace Hb., IV Od, 3 oü il
en explique le veritable sens avec des
remarques sur la lyre anclentie — in:
KouvelJes de la repbl. des leltres 1703
Sept. p. 244—266.
Morgenstern , CaroL , de satirae atque
epistolae Horatianae discrimine. 4.
Lips. et Gedan^i , apud Dyktam et
Troschel 1801. VIII u. lOOS. 20^.
Nur 150 Exx. "wurdei» abgedruckt.
Derselbe^ über Horaz ein n. zwanzigste
Ode des ersten Buches — in d. Neuen
Bibl. der schöoeu Wissensch, 1796.
S, 51 — 58,
^iusd, symbolae crit, in quaed. looa
Flatouis et Horatii. P. % «. 2, Fol.
Dorpai. 1820 — 23. Abgedruckt auch
in Friedemann. u. Seebode Mise, crit«
T. 1. P. 1 p. 89-96.
Müller, Dan, Traug, , ad locum Horat,
lib. III. Od. 23 V. 13—16 explicatio
de Diis victimis magnis nop teatandis,
4. Schueeberg. 1748.
Muretiy M, u4nt, , scbolia in 'Horatium
in ejusd,. opp. Ed. Ruhnken. 8, L.B,
1789. T. II. p. 935-972,
Murrqy, Jo, Phil., dissertatio in Hora-
tianum: Sapere aude, 4* Cotting,
1754.
Nadermanni, dissert. exeget. et crit. de
Hör. Od. III. 14. — 4. Münster 1825.
45 S. Progr.
Naeke, de Hör. carm. III, U,- — 4,
Bonn. 1821. 6 S. Progr.
Nagelii, Jo. Mich. , commeiit. de cod.
Mscr. membranacwo Horatii bibl. acad,
Altorf. cum speciuine yarietatis le-
ctionnm, Part. I— III. 4. Altorf. 1766
—1774^ Progr.
Nanniiy Petr,^ comm. in artem poeii-
cam — an Torren tius Ausg. 4. AutT.>
/ex oft Planlin. 1603.
Behel, Hr. Chrp.^ diairibe de miliiia
romana monumentis Horatii illu^trata.
4. Giessae 1750.
Nitsch, Paul Frdr. Achat, Vorlesungen
über die klassischen Dichter der Rö-
mer, (überlioraz) Fortgesetzt von J. F,
Haberfeldt. 4 Baude. 8. Leipzig, Gle^ <
ditsch 1792-1802. 8*/ 8^.
Enth. auch den Text u. tJeberse-
tzung. Haberfeldt setzte das Werk vom
3ten Theile au fort*
In epistolam Horatii de arte poelica
Jasonis de Nores ix quotidiaois Try-
phonis Gabrielii sermouibus interpre^
tatio etc. 8, Venet., apud Aldi filios
{andr, Exx. : apud Andr. Arrivabe-
»um) 1553. .165 BII.
8, Paris., ex typogr, Matth. Da*
vidis 1654. 2ß9i S.
Obss, in Horatium — in Mise. obss.
T. r. P. 2 p. 88 — 92. T. IV. P. 3.
p. 381 B(\. ' .
Olivier, Petri, dissertatio: Bomantii cur
bistoriae peccare docentes in illud Ho-
rat. I. Od. VII — in ejusd. diss.
acad, 8* Cantabr. 1674 p. 15 sq.
Q. Horatius Fl. door Tiich* pan Om-.
mern. 8. Amst. 1789.
— Horaz als Mensch und Bürger von
Bora , dargestellt in 2 Vorlesungen v'
YQu Rieh, van Ommern. Aus dem
Holland, von Lud. Walch, gr. 8«
Leipzig, Junius 1802. 20^. — Auch^
im 4ten Theile von JNfitsch/ Vorlesun-
gen.
Ouivens, Rutger., obss, in Horat. — in
ejusd,lioct\buBji»gan. 4. Franecquer,
, 1780. lib. III. c 1-9.
Pagahi, Petri, argumenta in Horatium, ,
8. Frcf. 1567. (?)
Pagnonij Angeli, in Q, Hör. Fl. Sa"
tjras atque Epistolaa praefatio et in
primam Satyram commentarius, 4*
Bönoniae, apad Jo, Boasium 1591«
44 S.
Palmer,ii, Jac, quaestio geograph. quae-
nam fueriut et ubi Thebae Ecbioniae
ad Hör. Od. IV. 4. 64. — in Mise
Obss. T. IX. P. 3 p. 447 ik^i.
Part'hasii, A. Jani j in Q. Horatii FI
artem poeticam cominentaria cura'et
Digitized byVjOOQlC
Horat. Erltgsschrft. 458 Horat. Erltgsschrft.
studio Beroardini Martyrani in lacem
asserU. 4« Neapoli, Joao. Saltzbach'
1531. 6 idus Julias.
Parthenii, Bern,, in Horatii carmina
alque epodos et sermones commcnla-
fii. 4. Veact, apud Dom. Micolinum
1584.
Paufler, Chr» Hr„ de Horatio incrednip
osore ad v. 188 Epist. ad Pisones'.
Bmäj. Dresdae> sumt. Waliheri 1812.
(50 S.) . . GH-
^on Paula-^Hopheder , Frc, ^ Horazena
Brief an den Vinius Asella. 4- Mün-
chen 1827. Progr.'
P^arce, Zach,^ conjeclurae in Horat.
Epistolas — im GUssipal Journal 1812
Nrö. XI p. 145 — 147. Auch abge-
' druckt in Seebode's kcit. Schulbibl.
1820 S. 861 V- 864.-
Pedimontii , Frc Phil., ecphrasis in
Horatii Fl. artem poeticam. 4. Venet.,
apud Aldi filios 1546. 65 Bll. und
• 1 W88.
Pflugradi f D, C, de phflosophia Ho-
ratii stpica. 4. Jenac 1764.
Aristarchus ampnUans in curis Horatia-
uis sive quaerimonia epistolaris ad
Bentleium de cohibenda intern pestiva
corrigendi optimos autores llbidine
auGtore Philargyrio Cantabr» (i, e.
Jos. Barnes) 8. Lond. 1712.
In Q. Hör. Fl. annotatt. probat. cuUio-
. ris literaturae authorum Yidelicet: D.
Erasmi Roterod., Lud. Goelii Rhodo-
gini, Ang. Politiaui, M. Aut. Sabel-
lici, Bapl. Pii, Jac. Boooniensis. Col-
legit autem eas Georg, Pictorius, 8.
Aotverp., apud Mich. Hitleuium 1535.
m. Aprill. 48 gez. BU.
Pignae , Je» Bapt, , poetica Horatiana.
Fol. Venet., apud Vinc. Valgrisium
1561. 14 ung. Bll., 90 S.'p. 28 S.
n. .1 Bl. Schlussschr.
Analysis logicar omnium epistölarum Hoik
' artis poeticae et aelectarum aliquot
odarum autbore Jo, Piscatore, 8»
Spirae Nemetum^ per Bernard. Albi-
num 1595.
Plthopoei, Lambert Ludolßy paraphra-
sis Horat. satyrar. I et iil libri prio-
ris. 8- Heidelberg., Mylius 1580.
(Auch Ibid. 1595.) ,
Prescot, Hr., letters concerning Homer
tbe sleeper in Horace; witb additio-
nal clasaiGalamusementfi. 4> Cambridge
1773.
Pulmannip 1%,, atmotationea in Horat.,
Aldi Manntii scholla et de metric
Ant. Mureli scholia, Joi»n. Hartnngi
annotatt. 16. Anlv., ex ofF. Ghrp. Plan-
tin. 1577. 270 S. , 14 Bll. Ind. und
1 BL Schlus&schr.
a Quercu, Leodegarii, praefatio in libr.
II. S.tyrar. Hör. 8. Paris., Diooys. a
Prato 1568.
Rammlers auserlesene Annierligg. za
Horaz. 8. Frkf. u. Lpz. 1807.
Rappolti, Frd., commentarius la Horat.
satyras et epistolas omnes, artetn item
poeticam , quinque carmina peculiaria
et libros duos priores carmiuum. 8>
Iiips., Gross et socii 1675. 8 un^.
Bll., 1357 S. u. 19 Bll. Ind. (Weigel
, in L. 1 «^ 12 ^.)
pan Reeneriy Jac, Henr,^ - diasertvtio
pbilol. crit. de Horatii epistola ad Pi-
sones. 4. Arost. 1806.
Remarques critiques sür quelques endroits
des Ödes d'Horace — im Journal
litleraire T. XXIII p. 412—431.
Reuter, C. , obss. in carmina nonnnlla
Horatiana. 4. Minden 1826. (14 S.)
Richter,' E, J., in Q. Hör. Fl. vi tarn a
C. Sutstonio Tranq. conscriptain notas
varior. collegit suasque et comraenta-
/ rium perpetuum nee non synopsin
chronologicam adjeciL 4. Zwickau,
Richter 1831. . 1 «/? 8^.
Ricklefs , Frd, Reinhard, über zwey
Stellen des Horaz den Plautus belrfd.
— in Wiedebnrg's phllol. pädagog.
Magazin 1791. Bd. 1 St. 1. S. 40 flg.
Robortelli, Frc, , parapbrasis in librum
Horatii qui vulgo de arte poetica ad
Pisoues inscribitur. Eiusd. explicalio-
nes de satyra, de epigrammate, de co-
rooedia y~ de salibus , de elegia. Fol.
Florenr., exe» Lau r. Torrentinas 1548.
— Auch Fol. Basil., Jo. HerTaeios
1555. . ^
Roos, Jo, Frd.^ excursut ad Horat
Carra. I. 1. 7 — 15. — 4. Giessae
1783. Auch in dessen Versuchen über
Classiker. 8. Gi essen, Krieger der Jün-
gere 1790 S. 1 -38,
de Rosel-Baumann, remarques sur quel^
' qne» endroits d^Horace oü Ton refiite
enlre autres Mr. Dacier, le Dr. Bent-
ley et Ic ß. Tarterou — diina Thi-
•toire crit. de la republique des let-
tre« T. VI p. 253 %fi, TrVn p.90sq.
T. Vlir p. 118 tq. T. IX 1,. 64 sq.
u, p. 269 sq.
Ruhkopf, über Horazens Satir. 1:6. 116L
— in Biester'« Nener Berlin« Monats-
acbr. 1807.
Digiti-zed by
Google
Horat. Erltgsschrft. 459 Horat., Erltgsschrft.
I Rümmler , J, , einig« Gedauk^n über
FlaccQs Oicbtergeisr. 8. Frcib. 1808.
Rumpfii, F, C, , obss. in Horat. Epist.
4. Gicsgap 1809. Progr.
Rutgersii, Janiy lectlones Vennsinac —
an Burmanu's Ausg. 12. Traf. Bat.
1699.
Salperte, Eusebi j Horace et rempercur
Augusle, on Observation« qui peuvent
servir de coinpleroent aux commen-
taires sur Horace. 8. Paris, Dondey-
Diipr^ 1823.
Sambuci, Jo., in artem poet« paraplira-
sis etcominentariolas. 8. Antv.» Plan«
tiu 1564. S, oben S. 429. -
Sanctiiy Frc, in artem poelicara Hora-
tii paiaphrasis et breuis elucidatio —
in ejusd, libro de arte dicendi. 8«
Salfuanticae, exe. Pelr. Lassus 1575.
Eiusd, in arlem poeticam Höratii anno-
tationes. 8* Solmantlcae, apud Jo. et
Andr. Renaut fratres 1591.
•
de Sanctisy DomenicOy d isser tazione «o-
pra U Villa di Orazio Flacco. 4* Ro-
ma 1761. Seconda edizione. 4. Ibid.
1768.
Dissertazioni «opra 1. la villa d'Orazio
Flacco. ?. il mausoleo de' Plauzi in
Tivoli. 3. Aulino Citta municipio ne'
Marsi - dell' avvocato D. Dom, de
Sanctis, 4. Ravenna 1784. (Wcigel
in L. S«/5 S^,)
du Saulxj sur Horace — * in Mem. de
Tacad. des Inscr. T. 43. p. 157 sq^
Schäfer, Jo, uid,, observait. ad aliqnot
Plinii, faciti et Horatii locos. 4.
Anabaci, ex off. ijpogr. Bruecel. 1826.
(14 S.)
Scheffler, G. J, C, über Horazent
37sie Ode des ersten ßucbes — in
Wiedeburg's pbilol. pädagog. Magazin
1791 St. 3.
Schirachf B, C, clavis poetar. classicojb
P. I. 8. Index philol. crit. in Hora-
tinm, Törenlium et Fhaedrum. 8*
Halae 1768.
Schmid, Ernst, Rud, Hern, , polemicae
Horatianae specimi na XXXIII. 4. Gies-
aae, ex off. Branniana 1776 — 99.
Progr.
Schmidt Chr^, Kr., Kommentar über
Horäz Oden. Erster Theil. 8. Leip-
zig, Crusiu« 1789. 8 ung. BII., 576 S.
1^ 12^.
Desselben Apologie de» Horalins gegen
einige neuere Schriftsteller^ — in von
Arcbenholz neuer Literatur n. Völ-
kerkunde 1789 Bd. 1. S. 33-55.
Desselben Verzeicbniss der verschi^dn.
teutscben Ueberselzungen u. Nacbah-
luiiugeu der Horaz. Oden — im Jour-
nal von u. für Deutschlai^d 17S2 St. 6
S. 491—507.
Schmid, F. E. Theod., des Prof. Mor-
genstern Ausicbt über IloraU Episi. T.
11. 7—11 beleuchtet — im Progr.
der Halberatädter Schule von 1826.
S. 23-31.
Eiusd. epist., observatt. in Horalii locos
quosdam contineus^ ad L. S. Obba- '
riura. 4. Halberst. 1828. 20 S. Progr.
Schmidt, Rud, Chrn, — s. Tlencke,
Schmieder , Benj. Frd, , progr. in quo
Horat. Carm. lib.I. Od. let 2. gram-
matice plerumque illustranlur. 8. Ha-
lae 1801.
Dieselben Gedichte liatte S. schon
früher m. c. in deutsch. Sprache gc-
scbrb. Comroentare erläutert in s. An-
leitung zur feinem Latiuität. 8. Halle,
Hemmerde 1797. Bd. 1 S. 125-138.
Schnaar, Frd, Hr, Aemil,, erster Bei-
trag zur Erläuterung der Horaz. Sa-
tyren — in Ruperii's u. Schlichihörst*^
neuem Magazin 1794 ßd. 2. St. 2.
Desselben neue Erklärung des hodie
tritesiina sftbbata in Horat. Satyr. I.
9. ~ in Hennings Genius der Zeit
1794. S. 284 flg. '
Schomberg, Ralph, a critical disserta-
tiou on the character and writiugs of
Piüdar and Horace. 8. Land., Becket
1769. 2 Sh.
Schreiter, Car, Gothofr,^ de Horalio
Piatonis aemulo eiusque epiatolae ad
Pisones cum huius Phaedro compara-^
tione; 4» Lips. 1789.
Schuetz, C. G,y in Horat. Epist. II. 1.
V. 94. 101. 105. 108. aniraadv. cnt.
Fol. Jeoac 1798. Auch in dess. Opusc.
philol. 8. Halae, Orphanotr. 1830.
Eiusd, de versibus aliquot in Horalii
. epistola ad Alb. Tibullum in praece-
denlem ad Jul. Fforum transpouen-
dis coiijectura -^ in ejusd^ Opusc.
philoI. 8. Halae 1830.
Schulzii ^ Ernesti Aug,, de Hebraeor.
antiquitatum vestigiis in Horalii eclo-
gia comment. I — in 'ejusd, Exerci-
tati. philolog. Fase. I. 8. Hagae Com.
1774.
Schulze, Jo, Dan,, Q. Horatii Fl. pae-
dagogica. 4. Laben. 1807.
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft- 460 Horat. Erltgsschrft.
Schuppiusy Eztminanturvariae iDterpre-
Uiion^» carminis Hbratiani ad C. Asi-
ninm Pollionem qnod primnm in »e-
cwnclo libro obtiaet locum. 4. Hanov.
1828. 18 S. Progr.
Seidem^ückery Joh. Br, Phil, über Ho-
' rax 37»te Ode dea ersten Bachea —
In Wiedebnrg's bamani8t.Magazin 1791
Bd. S Th». 3- S. 193 flg. 11. in dessen
pbilolog. pädagog» Magazin Bd. 3
TJ»I. 3 S. 203 flg.
Derselbe, Auch .etwas über die dankele
Stelle in Horaz Satiren L 3. v. 111
, —118. — Daselbst Bd. 3.'
Desselben Erklärung verschiedener Stel-
len in Horaz Oden — in Wiedeburg's
phiW. pädagog. Magazin Bd. 2 Tbl. 1.
S. 63 flg.
Seiz^ Georg Frei. , Q. Horaiins Flaccus
nach seinem Leben n. Dichtungen. 8.
Wumbcrg, Riegel 1815. 8 '/i*
Seyhold, Dap. Chrp., über die 3te Ode
des 3ten Buches des Horaz. 4. Grün-
•Udt 1778. Progr.
Derselbe über eine höchst seltne Aus-
gabe des Horaz. 4. Daselbst 1779.
Shaw, Samuel, observationa upon somc
passage^ in Horace, which are irnita-
ted froin Homer and explanations upon
others, ihat have been inost nou>riou8lv
mistaken or shainefuliy overlook'd by
the grcatest scholiasis upon ihat glo-
rious poel— in his Grammaiical Dic-
tionary. 8. tond., Jnnya 1726.
Sickler, F, C. X., aoiinadversionum in
Horaiii aliquot carmina. Spec. L 4.
Hildburgb., ex off. Hanischiana l8l3.
J! f' "^o ^P**'- I^* ^* '^«<J- 1814.
12 S.~ Spec. III. 4. Ibid. 1815. 15 S.
Progr.
Snell, Chrn. Wilh.^ de verbis Horatü :
Noh miraril magnopere in rebus
«cholasticis tuendisProlusioscfaolasiica.
fiö J^*«*^»<^«n» Schellenj>erg 1824.
Stange^ Theod. Frd., prolnsio super
Donnullis ex Horatü arte poetica aen-
tentiis. 4. Hammouäc 1784.
Siatiz, AchilUs, in Q. Horat. FL poeti-
, cani cominentarii. 4. Antverp., apud
^ Mart. Nutium 1553. 77 u. 1 ung. Bi.
Sieger^ Georg Theodor, über Hora«
Satire I. 6. 116. — in Bjester's Ber-
lin. Monatifichr. 1807. Januar.
Steinhaaer , Joh. Peter , Methode eine
Horazische Ode, zu erklären. 4. Gies-
sen 1776, Progr.
Strupe, über YeranlasKung und Absicht
von Horaz Od. II( B. — in den hi-
stor. u. literar. Abhandlgen der,kgl.
deutsch. Gesellscb. zu Königsberg. 8.
Königsberg, Bornträger l830. Iste
Sammlung S. 157—205.
Slucleley , fFill,, a comment. on an
Ode of Horace (lib. II. Ode 19) she-
wiug th^e Bacchus of the Heathen to
be tbe Jehovah of the Jews — in
Pala^graphia sacra. 4. Loi^d. 1736.
Nro 1.
Auch in the present State of the
republic of leiters 1736 p. 203— 209.
Commentarli in artem poeticam Hör.
confecti ex scholiis Jo. Sturmiu Nunc
primum editi opera et studio Jo. Lo-
barii. 8. Argentorati, exe. Nie. VvrViot
1576.. 76 BII. ^
lEdit. ab J. H. Ackero. 8. Rn-
4olst. 1715. r
Deutsche Erklärung über das erste Buch
der Oden des Horaz, zum Gebraoch
der Schuljugend, nach Koppescher
Methode bearbeitet, mit histor., geo-
,graph. , niyibolog. u. philosoph. An-
merkgg, Tersehen von Suck.S. Leip-
zig, Baumgärtner 1809. 9. y^,
lo Q. Hör. FI. poemata omnia rerum
ac verborum iudex duplex studio Jo.
Petr, Tanii collectus et nunc primum
editus. 8. Mediol,, apud hered. Paci-
fici Poutii 1610.
Tentamen etc. — s. Ancillon,
Theillj Jo,y epidorpidum post aliquot
odas Trpoyevdtg. 4. Lips.. impensif
Ghrn. Forborgeri 1636. 36 S.
Ihylesii, Anton, , in Odas anspicia. 4
s. I. 1540. (?) ^
Toepffer, Henr, , de IToratii consiliia in
scribenda satira lib. H. 6. — 4. Arn-
stadt, impr. Miru» 1829. 4 S.'
Tollii, Jac, , comparatio Pindari et Ho-
ratü — in Jac, Palmerii apologia pro
Lucano. 8. L. B. 1704. p. 365—376.
Turnehi, liadr, , comment. in libr. I
' carm. Horatü. Einsd. comm. in lo-
cos varios obscnriores Horatü ex eios
adversarior. libri« excerptus. Äf. Aot.
Mureti et Aldi in eund. annotatt. 8.
Paris., exe. Marr. Juvenil 1577. —
Auch in Turncbi Opp. Fol. Argentor.
1600. T. I p. 306-371. *
In Horatü poemata omnia rerum ac ver^
bor. index studio et labore Tä. Tre-
teri collectus et — nimc /f rimom edi-
tus. 8, Aulv., ex off, Qirp. Plantta.
Digitized by
Google
^orät.
Erltgsschrft.
461 HoraU Erltgsschrft,
1575. {zu Ende: 1576) 230 S. und
1 BI. Errata.
Ullrich, Franc, de «atiris Horatianis
cominentalio. 4. Vralislav. 1827. 19 S.
Progr.
Vanetti , Clement, ^ ojservazioni intörno
ad Orazio. 3 Tom. 8. Roveredo, Mar-
chesani 1792.-
Vcrgl. Jenaer Allg. Lit. Ztg. 1793
Nro. 269.
3 Tom. 8. - Lugano, Veladihi e
comp. 1825. T.I. IX «. 300 S. T.H.
4t)4 S. T. III. 243 S.
Schöne Ausg. — Ein 4ter u. 5ter
Theil aolfte noch erscheinen.
Varianten zum Carmen aecul. aus einem
Krakauer Ms. — in Murr*« Journal
JNro. X p. 259 flg.
Varianten eines Wolfenb. Meer. ,(Oden,
Eporieri u. Carmen aecu).) verglichen
▼on G. Seebode — ^ in dessen krit«
Schulbibl. 1820 S. 158-162.
Lettre a Mss. les auteurs du Journal
des Scavaus sur Horace i^ht Vaupil-
liers, 8. Arast, et Paris, veuve Pier-
res et fils 1768. 84 S.
Fenuti, P/iil, , obss. in Horatium. 8*
Venet. 1599.
de Vertoty Rene ^Auher ^ dissertation
on the cbaracters of Augustus, Horace
and Agrippa with a comparaison bet-
weeu bis two minislers Agrippa and
Maeceoas. To wbicb ia added sotoe
reflections on the cbaracters of Au-
gustüs, Maecenas and Horace and on
tlie works of Horace h^ the earl of
SUaftehbury. 4. London 1740.
Vetterlein, annotationes plerumque crit.
jn siugula aucior. veter. Joca. Sylloge
L IL 8. Cotlienis 1795—97.
de Villeneuve , Jean ßoipin^ explica-
tiou de cet endroit d'Horace (lll. 19.
13). >>Qü* inusas amat impares" —
in Mem. de F^cad. des Inscr. T. I. .
Hist. p» 136 sq.
Voigtlaender , Äug, , dispulalio brevi»
de loco Horalii Ud. lll.^ 3. 49 — 52.
8. Schneeberg, 1828. (18 S.) Progr.
Voss, uäbraham, über einige Stellen
des Horaz. 4. Kreuznach, gedr. bei
Haoss 1827. (13 5.) Progr.
Vulpiii Jo, Ant,, über de satjrrae lat.
natura et rationeeiiiSque scriptoribus.
8. Patav, 1744* (Weigel in L. 1 ^i
Wachsmuth, W^, Erklärung einiger
Stellen aus Horatius Satyren — in
dessen u. Günthers Athenäum Bd. 1
Heft 2 S. 305 — 32^'
Waddelii, Qeorg,, animadversiones cri-
ticae in loca qnaedam Virgilii, Hora~
tii , Ovidii et Lncani. 8. Edinburgi,
apud Hob. Freebaininm 1734. (Wei-
gel in L. l^i 6?{) auch 8. Traf, ad
Rhen. 1738. (Weigel in L. 1 */.)
Wagner y Henr,y Horatii carmina col-
latione scriptornm graecor. illnstrata.
Praeffltus est Chr. Adolph. Kloizius.
8. Halae^ impensis Orphanotrophei
1770. 4 nng. 1511. Vorsi., XXXII u.
136 S. ^- AdditamentaadHorat.carm.
collat. Script, graec. illustrata. 8. Ibid.
1771. 72 S. 12 ^.
Wagner, Jo, Prd,, Bemerkungen zu
Horaz Oden u. Epoden ' — in Seebo-
de's krit. Schul-Bibl. 1820. S..57 u.
68«. S. 145 r- 148.
TFakefield, G. , observationes crit. In
Horatinm — iri ejusd, poemat. latio.
partim Script, partim ifeddit. 4. Oxon.
1776 p. 76-85.
Walchy J, Em, Imman,y de philoao-
phia Horatii stoica. 4. Jenae 1764.
Wascy Christ,, metra Horatian. or a
scheme of all the lyrik verses in Ho-
race. 8. London, H. Bonwick 1690.
Watson, Math, Frd,, commentatio
aesthetica I et H in Horatii Odam 2
et 3 libri U. 4. Frcf. 1753.
Weheri, Gott fr,, .Hermanthea h, e. »pe-
cimen analyseos philologicae et philo-
sophicae per universam encyclopaediam
super Od« 16 lib. II carmiu. 8« ht^
rol. 1675.
Weber , Aug» Gottl,, (praes. CD.
Jani) diss. super loco Horatii carm.
lib. IV Od. 4. — 4. Halae 1778.
Weicher ty Aug,y dissertatio de Q. ho-
ratii Fl. obtrectatoribus. 4. Grimmae
•1821. (18 S.) Progr. — Abgedr. in
Friederaann et Seebode Miscell. crit.
Vol. IL P. 4. p. QSß — 676y und neu
bearbeitet in ejusd, Poetar. laiin. vitis
et carm. reliquüs. 8. Lips. 1830.
Eiusd, de Jarbita Timagenis aemulatore
ad locum Hör. Epist. L 19. 15. —
4. Ibid. 1821. Progr.
Eiusd* comroent. de M. Fnrio Bibaculo.
4. Ibid. 1822. Progr.
Eiusd, de Tltio Septimio poeta com-
mentatio (Epist. 1. 3. 9 sq.) 4. Ibid.
1824. (17 S.) Progr. n
Digitized by
Google
Horat. Erltgsschrft. 462 Horat. Kplfwerke.
Eiusd, prolnsio I de Q. Horar. Fl. epi-
stolis. 4. Ibid. 1826. (35 S.) Progr^
JVeiskey B. G., über die SSste Ode
im Isten Bliche des Horaz — iu J«hn's
Jahrb. 1830 Bd. I. Hft. 3 S. 349 —
362.
fFeitenauer y Ignaf., Horat. ars poet,
ad oinue genus eloqiieutiae accommo-
data et exeniplis illnstrata. 8. Aug.
Vindel. 1757,
fFeitZy Jo*y comraentarius de landibus
vitae rtiaticae in secuodam , Horatii
Odam e libro epodon. 8. Frcf., Dan.
et Dat. Aubrii et Gleiti. Schleich
1625. 240 S. *
Wendel y J, A*<, Vorlesungen über die
HorazUchen Oden u. Epoden, ästheti-
; sdieo, krltiächeu und erklärenden In-
halts als forltanfender Coromentar.
2 Thie. gr. 8. Coburg, Mcusel 1822
— 1825. 2Ay5 8^.
WenschiuSy Gu. Ferd*y de Horatii Grac-
cos imitandi studio ac ratione brevis
exposilioy cum appendicula critica. 4.
Willeberg. 1829. (!7 S.)
JVeston y Steph,^ Horatius collalione
scriptor. gräecor. illuslralus. 8* Lond.^
1801. — Lond. , Pajne 1806. 9 Sh,'
Whitfield , ' Jokn<f conjeclures on the
* Tyudaris of Horace and soroe other
of his pieces wilh a postscript. 4.
Exeler printed soW in London by
Bichardson and Urquhart 1777. 2 Sh.
Whyttyntony Rob, y de origine meiro-
rum qno usus e^t Horatius lyricus —
in ejusd, secunda grammaticae parte
de s}IIibarnmquantitaieetc. 4. Lond.,
Wynand. de Worde 1613.
Wiedehurg^ Frd, Aag,^ Horaiius fabu-
laruui scenicarnm praeceplor. Sectio L
4. Jeo;ie X774..
Eiuxd» diss. de nexu in odis Horatii. 4.
Ibid. 1777,
Derselbe^ über Horazen*s Buch 1 Ode 37
— in Wiedeburg's buihan. Magazin
Bd. 3 Sr. 3 n. Bd. 4 St. 3.
Willichiiy Jodoci y comn)eDtaria in ar-
. tem poet. Horat. 8. Argentor. 1539.
ü. jbid. , Gralo Mylius 1545. 197 u.
9 S. lud. u. 1 Bl. Scbhissschr.
Wiss^ Quaeslionuin Horatiaoaruni lib«»l-
lus secundus. 4. Rinteln 1830. (34 S.)
Withofi J. Ilildt-br,, kritische Anmer-
kungen über Huraz u« andere Schrift-
^ steller. Nebst einer Beschreibung der
lateiii. Hmdbchiiflen in der Duibhur-
ger Uiiiversilats - Bibliothek von D.
Griiui'n. 6 Siürkp. .8.^ Dukseldorf,
Däozer 1791 — 1801. 3 ^.
Wolf, Frd, -^ug-i Noch etwas über
Horazens 28st6 Ode des ersten Baches
— iu Heinzelmann a. Voss Zeitschr« :
Philosoph. Blicke auf Wissensch. und
Menschenleben. 8. Hrflle , Heramerde
1789 Bd. I. St. 1. S. 120 — 127.
Derselbe, Zur Erklärung von Horat«
Sermon. I. 4. 11. „Cum flueret luca-
lentus — in dessen litcrar. Analekl«
Bd. I. S. 185 — 204.
Eiusd, commentatio ad Horat. Carin.I.
1. 29. — daselbst Hft. H S. 261—276.
Wüllner, Franz , über die Eingänge
der episch. Gedichte. Als Erklärung
Ton Horat. A. Poet. y. 136 sq. — ^ Iq
der Schul-Ztg. fon 1830. Abihlg. II
S. 1225—1231.
Kiipferwerhe*
, Horatiana Emblemata iroagioibus aere
iocisis notisque illuslrata studio Otlio>
uis Vaenii. 4. Antierp. , ex off. Hie-
xon. Vterdysson 1607.
"Wird den spätem Ausgg. vorgezo>
geU} da sie die ersten Abdr. der Plat-
ten enlhälu (Iu Götling. u\ Wolfb.) Ein
Ex. mit coluririen Kpf. wurde 1813 in
einer Pariser Anct. mit 28 fr. bezahlt.
— — 4. Ibid., prostant apud Phil.Li-
saert 1612. (In Wolfenb.)
Wenig geschätzt. AucU *■ Pr, : 13 fr.
M^oo.
— — Ediiio nova correctior. 4. Bruxel-
lis, Frc. Foppeus 1683. (In Götlingen)
Aucf,-Pr, ' 36*fl. Crevenna mit schön
colorirt. u. mit Gold ausgelegten Kpf.
— emblemata Horatiana lalino ger*
manico gallico belgico carmine illu-
slrata. 8. Amst., apud Henr. Wetste-
nium 1684. (In G.ütting. u. Wolfb.)
Auct,-Pr,: 12 frj Detienne anf gr.
•— emblemata 'Horat. imaginibns aere
incisis notisque illustrata studio Oiho-
nis Vaenii. Nunc cura et opcra, Steph.
M^linari iterum in lucem edita. 4.
Floreotiae 1777. (In Göttiug.) Aach
gr. Pap.
Le theätre moral de la Tie humaine re»
pr^sent^ eo plus de* Cent tahleauz di-
vers tirez du Poete Horace par le
Sipur Oiho Venius et expliqnez es
autant de discours morijaz par le Sienr
de Gomberville. Avec la table du
philosophe G^b^s. Fol. Bruxelles, cbez
Frc. Foppens 1675, auch 1678. (In
Wolfb.)
Tbeatro moral de toda la {^hUosophia
Digitized by
Google
Horat. Musik. 463 Horat Parodijen.
de los antignos y moderoos coo el
euchiridion de Epicleto. Fol. Brasse-
las , por Frc. Foppens 1669. ( lo
"WoJfeub.)
Fol. Ibid. 1672. jiucU'Pr.: SO fr.
Baron d'Heiss.
r Pol. Ambcres 1701, auch 17S8.
Moralia Horatiana das ist die Horatzi«
sehe Sitlen- Lehre — in reiner Hoch-
deutscher spreche za lichte gebracl^t
durch Filip von Zesen. 4. Arasterdain,
auf kosten Kornelis Bankers durch
Koruelis de Bruyn 1656. (In Wol-
fenb.)
Horatii satyrarnm lihri ^ I salyra 5. Fol.
Homae, excndebat de Romauis 1816.
Mit 17 Kpf. — VergL oben S. 424,
So Bilder zu Horazeoa Werken. (Von
ihm beschriebene Gegenden u. Monu-
mente darstellend, wie sie jetzt noch
vorhanden sind.) Gestochen unter der
Leitung von C^ f^rommel nach Zeich-
* Dungen von Catel , Frommel &c.
3 Hefte. 8. u. 4^ Carlsruhe, im Kunst-
verlai< (18'29). Dazu: Erklärung der
dreissig Bilder zu Horazens Werkten.
Von Consistorialrath Dr. Sickler. 8.
Daselbst 1829. 66 S. M. 1 Kpfiitel
Stereotyp - Ausgabe^ S «/', OctaT-
Ansir. 3 «/» 18 ^^ ; Qnart - Ausg. 5 '^f
3 j/'f ; Ausg. auf gr. chines. J?apier
10 f^P 6 ^.
Sehr sauber auf Stahl gestochen T.
Schülern des Prof. Frommel zu Carlf-
Tuhe«
Musik.
Melodiae in Odas Horat. et quaedam alia
carminum genera. Earundem argu-
menta, genus ac ratio. Una cum in-
signioribus et odis et senteuliis. Te-
nor. Discant. Bassus. Altus. 8« Frcf.,
Christ. Egenolph. m. Jaunar. 1532.
Paul. Hofheimeri Harmoniac poeticae s.
Horatii alibrumque poetarum Odae
musicis metris expressae. 8. Norim-
be^g. 1539. .
Matth. CoUinii harmoniae nnivocae in
Odas Horatianas. 8. Argent. 1568.
04ac 1. 2. 3 lihri I Horatii numeris
musicis dispositae — in J, Tb. Frei-
gii paedagagd. 8. Basil,, Hr. Petri
1582. p. 215 sq. „. . . ,
Odae VI selectae qua« fidihua vocaliqüe
musicae post saecula resütuit Joseph.
Anton. Pag<inelli. Fol. s. 1. apud
Montouley 1769.
Horatii Carmen ad Aelium Lamiam
musicis nnmeris expressnm a Jo. Ad.
Hiller. Fol. Lips., ex off. Breitkopfii
1779., . 12%^.
Po^me i^culaire d'Horace mis en mu-
sique par A. D, Philidor. 4. Paris
1780. .
Horazens Dichtkunst nach Ramlers üe-
bersetznng mit Bemerkungen für Ton-
Hetzer und Tonküns'tler von F. A.
Weber — in der musikal. Korrespon-
denz der Teütschen filarmonischen
Gesellschaft. Speyer 1793.
Horatii odae IV et alia ode in laudein
musicae descriptae modis musicis vocis et
insirnmenti dicti Pianoforte a G. F.
Ruppe. 4. Lugd. Bat. 1816.
Parodien,
Parodiae Horatlauae a Jo» Marellio, Ö.
Paris. 1608i
S. Fabricii Bibl. lat. T. I p. 423.
Horatius Christi an uSb Q, Horat. Fl,
carm., libri IV. Epodon liber uuns
et Carmen seculare plerisque ab im-
pudica libertate et geutilinm vanitate,
honestati et velut orlhodoxae pietati
vindicatis et ad nostram aetatem quo-
dararnodo applicatis per Joh,Othonem
Maianum, 8. Aug. Viudel.jiypisChrp.
Mangi 1609. 8 ung. Bll., 226 S. u.
1 ung. Bl.
Georg, Mundil wSetoy h, e. parodiae
ad librum I. Horatii scriblae {sie)
cui auclarii vicem sunt adjecti ^insd.
amores et alia poemata. 8. Noriberg..
typis Abr. Wagenmanni 1616. 8 uuc.
Bll. u. 111 S, ®
Sagittariij Thom, , Horatius prophanus
^ primus s. parodiae ad res propbanas
alias pro Horatii ductu noviter accora-
modatae. 12. Jenae, sumt. Salom.
Gruneri typis Job. Weidncri 1617.
Parodiae in libros Odarum et Epodon
Q. Horatii rebus saoris maximam par>
tem acoommodatae. Adjecta est in
Üne Satura ad primae Juveualis imi-
talionem in jnveututis scholasticae im-
probitalem cbnscripta a M, ^Dau,
Hoppio, 16. Stettim , tf pis et. im-
pensis Behtianis 1634. Auch Bmnsv.
1668 u. öftere
Digitized by
Google
Hyginus.
464
Hyginus,
Andere Paroctlen gaben heran« Gasp.
Cunradus, Melch. Ada/aus, H. Meibom,
Joacb. HeuDiDgitts und Justin. Berlu-
chius. S. Fabric* bibl. lat. T. I p. 423.
Paraphrasift beroica aliquot odarum Ho-
ratii — in Jac, Wallii poemat. 8*
Atttverp. 1656.
Odae Horatü selecUe — in Jo, Joe,
Hofmanni Poiemal. 12. ßasil. 1684.
Hardevyst , Aloysii, paraphrasis beroica
odarum XXIV libri primi Horatü. 8.
Aniv, 1711.
Harlequin, Horacet or tbe art öf mo-
dern poetry. 8. London, Lawton Gil-
liver 1731. (5 ung. BiU und 59 S.)
1 Sb.
Epiitles of Horace imitated and illustra^
ted . wilh geras and tnedals by (^orge
Ogle. 4. Lond. , printed by W. Wil-
lins 1735. (32 S.) — 1 Sb. 6 d.
Le» Ödes d'Horace en vers burlesques
{par H, Picou), 12. Leyde, Jean
Sambix 1653. 69 S. (In Götlingen)
\Auct, - Pr. : S6 1fr. Lcduc J 46 fr.
Haillet de Couronne.
Les Ödes d*Horace en Vers burlesques
(par le comedien CharU de Beys^ 4.
P^ris, T. Quinet 1652.
Nach Andern wäre Cbarl, Cope-
yau d'Assoucy der Verf. — Bai hier je-
doch verneint dieses.
Melamorfofti urica d'Oratio parafrasato
e moraüzato 4^ Loreto Matlei. 8«
HieÜ 1679. — 12» Bologna 1681.
HORTENSIÜS.
Specimen bi&torico-juridicum inanga-
rate de Q. Hortensio oratote Gicero-
nis aemulo quodpubl. ac soleiiini ex-
amini »ubmiltit Lad, Casp.Luzac*
8. Lugd. Bat., Haak 1810. Ifl. 4sU
Sallier , rechercbes sur la vie de Q»
Horteosius — in den Mcmoires de
Pacad. des Inscr. T. VI p. 50a flg.
HYGINÜS.
G. Jul. Hygini fabular. über. Eiusd.
poet.. astron. libri IV quibus acc.
Pala^ph, de fäb. narrat. Über I. F.
Fulgentii Placiadis mytholog. libri
III. Eiusd. de voc. antiq. interpr.
" üb. I. Arati Pbaenom. fragm. Ger*
manico Gacsare interpr.. Eiusd.
pbaenom. gr. cum interpr. ktt«
Prodi de spbaera üb. gr. lat. Fol.
Basil., Jo. Hervagius 1535. (Wai-
gel in L. 6' «f.)
Erste Ausg. der Fabeln des H.,
von Jac. Micyllus herausgegeben ans e,
alten Hdschr., u. Aach Goujectur verb. —
Auct.-Pr,i 18 fr. la Serna.
Fol. Ibid., id. 1549. (Weigel
inL..4/.f.)
^- — Fol. Ibid. , ex off. Hervagiana
per Euseb. Episcopium 1570.
— fabularum über. Eiusd. poeticon
astronomicon übri quatuor. Qnibus
accesserunt Palaephatus , Ful gen-
tius, Arätus, Germani'cus Caesar,
Proclus , ApollodoruSi^ I^ilii Gy-
raldi de mus;s syntagma. 8. Paris.,
Jo. Parant {andr^ \Exx.i Julianus)
1578. 8 ung. BIL Vorst., Sl7 Bll.
ti. 58 ung. Bll. Indd.
Nach der vorigen Ausg. abgedr.
n Göttingen.) ,
— (ders. Titel) Nunc primum vero
ex Macrobio , Ficino in Plotinura,
Ne^taü de Comitibus et aliis excer-
pta Jectu dignissima etc. 8. Lugd.,
Jo. Degabiano 1608. 12 ung. ßll.
Vorst., 317 Bü., 54 ung. BU. Indd.
u. 61 S. Excerpta. (Weigel in L.
2.^12^.)
Ebenf. in Gottiugen.
— quae hodie extant adcurante Joan.
Scheffero. Qui simul adjecit notas
l^ic admodum necessafias, cum in-
dice verborum locutionumque ra-
riorum et dissertatione de vero bu-
ius operis auctore. Accedunt et
Thomae Munckeri in fabulas Hy-
gini annotationes. 8. Hamburgi, ex
off. Gothofr. Schnitzen, prost. Am-
stcl., apud Jo. Janssonium a Waes-
berge 1674. 1 Kpftitel , 19 ung.
Bll. Vorst., 338 S., 47 ung. Bll.
Ind. — Thom. Munckeri notac et
emendatt. in Hygini fabulas. 8.
Ibid. 1674. 16 ung. BU. u. 6^ S.
(Nestler in Hamb, 4 Mark, Weigel
in L. 1«^ 16^.)
Text der Ausg. von Jac MlcyUos.
AucU-Pr. : 18 fr. d'Ourches.
— opera recens. Th. Muncker — in
ejusd, mythogr.latin. 8. Amst.1681.
Neue Recens. nach 5 Hdschr.
7 Gum inlegris commentariis Jac.
Midylli , Joan. 5chefferi, Th. Mim-
ekeri ^t Th. Wopkensii emeudatio-
nibus et conjecturis et Augustini
van Öt^veren anitaadTersiouit^us —
Digitized by
Google
Hyginus.
465
Hyginus.
in Aug. van Staveren Mytliogr,
lat. 4. Lugd. Bat. et Amst. 1742.
Nach fidschr. verbessert.
— fabularum liber ad omnium poe-
tarum lectionem miro necessarius.
12. Lugd. Bat. & Amst., apud Gaas-
bekios 1670. 1 Kpftitel , 288 S.,
42 ung. Bll. Ind. (Weigel in L.
Eutb. Noten aus Bartb's AJveraar.
gesammeh.
— poeticon astronomicon. 4. (Ferra- ■
riae)' Augustinus (Carnerius) 1475.
röm, 60 Bll. mit 27 Zeilen, ohne
~ Sign. ii. Seitenz. , aber mit Cust.
Bl. 1 isl weiss. Bl. 2 a begioDtt
HYGINVS. M. FABIO. PLVRIMAM—
Zu Eude des Werkes 6 Verse: Sidera
cum causis etc. io welchen aqch der
Drucker geuaDot.ist. TJuter diesen Ver-
sen ist auch das Jahr 1475 '(uicht 1474)
angegebeu. Für die Figuren ist Toin
Drucker Raum gelasse^. ^
Erste Ausg. dieser Schrift u« höcbst,
selten.
4. Venet., Erhardus Ratdolt
1482. pridie Idus Octobris. goth,
M. Hhschn. — 58 Bll. mit Sl Zei-
len. Sign, a — g.
Bl. 1 ist weiss. Bl. 2 a' heg. das
Werk. Zu Eode 10 Verse von Joan^
Santritler: Hoc AuguftCDfis ratdolt ger-
manus Erbardus etc. Darunter das Da-
tum mit dem Druckorte.
Sehr schöne , aber öfter vorkom-
mende Ausgabe. (In Göuiugen u. Leip-
zig. Uuiv. Bibl.) Juct.'Pr,: 12 livrea
la Valli^re.
— poeticon astronomicon. 4. Venet.,
Erhard. Radtolt 1485. 22 Januar.
röm, M. Hlzschn. 53 bedr. bll.
mit 32 Zeilen. Sign, a — g.
Beg. Bl. 1 a : Scemus spharecina
{sie) secnndum Hygini descriptionem.
Zu Ende e. Gedicht Jacobi Sentini,
darunter das Datum. Incorrect. (In
Göttipgeu^.) —
4. Venet, Thom. de Blavis
1485.
4. yenet./ Th.de Blavis 7 mens.
Juni 1488. M. Hlzschn. 56 Bll. Sign.
a--g,. (In Göttingen u. Wolfenb.)
Eiue Ausg, 4. Venet. 1489 ist
wahrschl. unr e. Irrtham,
2ter Theil.
— de mundi , sphaerae ac utriusque
partium declaratione cum planetis
et variis signis historicis. 4. • Venet.,"
Bapt. Sessa 1502. die 25 Aug.
4. Ibid., MeJch. Sessa 1512 die
15 Sept.
' 4. Paris. 1512. (?)
S. Panzer T. VII p. 572 No. 606.
Hyginius de stellis. 4. Papiae, Jac.
Paucidrapensis 12 Jan. 1513. goth,
M. Hlzschn. 51 Bll.
— • aureum opus historias adamussim
pertractans una cum multis. astro-
nomice rationis ambagibus et signis.
4. Paris. , Jehan Lambert pridie
Kai. Aprilis 1514» 40 Bll. (In Gott.)
Von Job. Lud. Vives herausgegeben.
Hyginii astronomi de mundi etsphae-
rae ac utriusque partium declara-
tforie cum planetis et virus signis
historiatis. 4. Venet., Melch. Sessa
et Petr. de Ravanis 1517. V.f Mart.
M. Kpf. Sign. A — M. — 47 ung.
Bll. u, 1 wss. (Weigel in L. 3 a^.)
Hyginii libri quatuor non solum poe-
ticas et hystoricas verum et astro-
nomicas permultas varietates —
enodantes etc. 4. Paris., Pasquier
Lambert pridie Kai.- Septbr. 1517.
M. Hlzschn. 40 ung. Bll. Sign.
A — K.
Nachdr. der Alisg. von 1514*
— poeticon astronomicon ad veter.
exempl. eorumque Mss. fidem di-
ligentissime recognitum et ab in-
numeris vitiis repurgatum. Fol.
Colon., J. Soter 1534. m. Martio.
M. Hlzschn. 50 ung. Bll.
Nach 2 Mss. u. altern Ausgg. ver-
bessert. (In Göttiugen.)
' Fol. Salingiaci, opera et im-
pe^sa Joan. Spteris 1539. m. Mar-
tio. IM. dens. Hlzschti.
Kachdr. der vorigen Ausg.
— astronomicon — am Aratus. 4. Pa-
ris. , Gu. Morel 1559.
Von G. Morell. aus 2 Hdschr. ver-
bessert. ^
am Aratus. Fdi. Colon. Agr.,
Birckman 1569.
Der Schluss des Poetic. astrouom.
ist zuerst ans einem Freyberger Mscr.
bekannt gemachtem Weiteres Altes aus
allen Theileo der Gesch. 8. Chemnitz
1764. Thl. 8. S. 230 flg. — Wieder-
hohlt in Novis Actis £rudit> Lips, 1769*
Jan. p. 284 sq.
30
Digitized byCjOOQlC
Hyginus Gromalicus. ' 466 Jos. Isciinius.
Ueher Setzungen.
Hyginius von den m Zaychen vn
fpfi pildern des Hymels mit ye-
des Stern. 4. Augspurg, Erhard
Ratdolt 1491. M. Hlzschn. 41 BIL
— -* 4. Daselbst, Joh. Syttich 1512
u. 1518.
Erläuterungsschriften,
pan Stäveren^ Aug,^ de Hyglni geoe?!-
loeiae partic. graece versa Dosithei —
in MisQ. Obss. T. IX p. 413-424.
ValcVenaer, L, C, , de Hygiui ffagm.
- Ibid. T. X p. 108^123.
HYGINUS GROMATICÜS.
Hygini Gromatici et Polybii d^ ca-
stris Romanis quae exstant cum no-
' tis et animadvtrsionibus item dis-
serlatt. de re militari R. H. S.
{Ratbodl Uermanni Schein) 4. Amst.,
Judocus Pluymer 1660. M. Kpf.
Auxjh ia Graevii Thesaur. autiq.
roro. T. X p. 994 sq. abgedr. ~ Zu-
erst erschien die^se Schrift in Scriverin»
Ausg. de re^mililari. 4. Ex off. Raphe-
Icng.^ 1607. ' , .
Hygini de limitibus constitucndis,
eiusd. liber de limitibus et de con-
ditionibus agrorirtn , fragm. agra-
. rium de limitibns — in Gu. Goen-
sii Ausg. der Scriptt. rei agrariae.
^ 8. Amst. 1674 p. 150 sq.
TJ eher Setzung,
Versuch einer Uebersetzung^der Ca-
strametation des Jul. Hyginus. 8«
' Breslau 1778.
' JAVOLENUS PRISCUS. '
pon Alphen^ Hieron, ^ . d'ns, conL spi-
cilegia de Javolen^ et specimen ob-
servat. ad qu»edam ejus fragineota —
in Oelrichs Thesaur. nov. diss. Bel-
gic Vol. III. T, 1 p. 1 — 94.
Jenicheriy G. A., Über «ingul. de Prir
SCO Javoleno. 4. Lips. 1734.
Lindner, ÖottLy prohisiu de Javoleno
Prisco. 4 Amst. 1770.
JORNANDES s. JORDANÜS.
Jornandis quem nonnulli Jordanum
vocant, liber de origine rebusque
Gothorum, Eiusdem de regnorum
ac temporura successione liber nunc
primum in lucem editus — an ßea-
tu§ Rhenanus Ausg. des Procopius.
Fol. BasiJ, »1531 p. 593 sq.
Das letztere' Werk nach einer Hand-
schrift Coor. Peutioger*8*
— de Getarum s. Gothorum origine
et rebus gestis. Isidt^ri chronicon
Gothorum etc. Procopii fragmen-
tum de priscis sedibus et migratio-
nibus Gothorum , gr. et lat. Ac-
cessit et Jornandes de regnorum et
temporum successione. Oninia ex
recognitione et c. notis Bon. Vul-
canii. 8. Lugd. Bat., ex off. Flan-
tin. apud Frc. Rapheleng, 1597. j
(Weigel in L. 1 «f 4y<.) ]
V. hatte keine Hdschr. — Nachgedr. ,
in Gothic, et Longobardic. rerum acrlplt.
aliquot veter. 8. Lugd. Bat., Jo. Maire
1617. — Die Histor. Gothor, nach die«.
Au»g. in Hug. Grotii hisior. Gothor. 8.
Amfct., Elzevir. 1655 u. 1676.
— -V in Gruter's Ausg. d. Hist. Au^.
Script, lat.. min. Fol. Hanov- 1611
p. 10*9 — 1121 u. Not. p. 133—161.
N^ch 2 Pfalzer Hdschr. verbessert.
— ^ de regnorum ac temporum suc-
cessionibus. Eiusd. historia de ori-
. gine Gothorum. Frd. Lindenbro-
gius recensuit et obss. illustravit —
in Divcrsar. gentium histor. antiq.
scriptt I»I. 4. Hamburg, löll*
(Weigel in L, 1*'^ 16jr(.)
Auch in der Bibliotb. max. P.P.
FoU Lugd. 1677 T. XI p. 1074 sq.
— historia de Getarum 's. Gothorum
origine et rebus gestis a P. Joh.
Garetio edi^J et notis illustrata,
nunc vero iterum ad tidem anti-
quissimi cod. Mss. Bibl. Ambros.
accuratissime collata atque eraen-
data cura et studio Jos. Anton. Sa-
xii. Eiusd. de regnorum et tem-
porum successione iuxta exemplar
editum ex musaeo 'Nie. Blancardi
— in Muratorii Scriptt. rerum italt
Fol. Mediol, 1723. T. I p. 187—222.
Uel) er Setzungen,
— Histoire g^n^rale des Goths, trad.
du latin {par J, Bapt, Drouet de
Maupertuy.) 12. Paris, Barbin 1703.
Doctor Jordans Beskrifning onrioGö-
thernas Ursprung — öfversat p* J.
1\ Peringskiöld. 4. Stockholm 17ia
Erlä u terungsschrift.
MoUeri , D, G. , de Jornande dispata-
tio. 4. Altdorf., literis Mejeri 1690.
28 S
JOS. ISCANIÜS.
Daretis Phrygii poetarum et histo
Digitized by
Google
Jos. . Iscanius. 467 , Isidorus Hispalensis.
xicorum omnium primi de bel^o
Trojano in quo ipse militauit, li-
. bri quibus multis seculis carnimus,
sex a Com. Nepote latino carmine
heroico donati et Grispo Sallustio
dedicati nunc primum in lucem
aediti. Item Pindari Thebani ho-
tnericae Iliados Epitome suavissi- ,
xnis nunieris exarata. AdhaeoHo-
' ineri Ilias quatenus a Nie. Valla et
V. Obsopoeo carmine reddita. 8.
Basil. (s. nom. typogr.) menseMar-
tio 154t. '8 ung. Bll. Verst., 612 S..
u. 1 ung. Bl, m. Schlnssschr.
Erste Ausg. dieser poetisch. Bear-
bettiiDg det D;)re5 von Jos» Iscaoiiis aus
X)evon (um 1200 p. Chr.^. Heraus», war
Albaous Toripus.(lQ Wolf e'nb.)^ Auch an
Heimisch Ausg. des Dares u. Dictys. 8*
Basil. ^ Perna 1573. und au Spopdanus
Ausg. des Hom«tr. Fol. H^sil. 1585 u*
1603 u. 1606 p. 444— 499.
Daretis Phrygii de belle Troj. libri
VI a Corii. Nepote lat. carmine
donati. 8. Antverp., J. Trognaesius
1608. 8 Bll. u» 256 S.
Von Alex. C. Trognaesius heraus-
gegeben. Als Anhang findet sich dabei:
Lncaui ad Pison. pauegyr. , Gratii cy«
ii.eget.y Avieni descript. orbis terrae, Ne-
mesianl cyneget* et bucol.y Calpuruii
bucol.
; 8. Duaci, Beller. 1632.
Ist nur die vorige Ausgabe, Die
ersten 8 Blätter sind umgedruckt.
Jos. Iscanii de bello Trojano libri VI
hactenus Cornelii Nepotis nomine
aliquoties editi nunc auctori resti-
tuti et notis explicati quibu^ alii
plurimi SUustrantur a Sam. Dre-
semio. 4. Frcf^ , J. Thymius 1620.
3 ung. Bll., 111 3- Text, 110 S.
Woteri , 2 ung. Bll. Indd. u. 2 ung.
Bll. Errata. (Weigel in L. 20 ^.)
Der Herausgeber benutzte keine
Hdschr. , aber einige ältere Ausgg. (die
▼. Henisch., Spondanu» u. Trpgnaesius)
Seine Idioten aind erössteutbeils erklä-
rend. — Selten« (In Göttingeo).
Daretis Phrygii de bello Trojano lir
bri VI lat. carmine a Josephe Exo-
niensi redditi , recogiliti ac emen-
dati cura et studio J. Mori qui
eosd. argumentis illustravit totum«
que opus vero auctO)i restituit. 8»
Lond. 1675.
Beste Ausgabe n. sehr selten.
T- — ciun notis Sam. Dresemii,—
am Dictys u. Dares. 4. (u. 8.) Amst.,
Gallet 1702.
Nach »der ^ Ausg. Frcfi 1620.
ISIDORUS HISPALENSIS.
Isidori opera omnia partim nunc -pri-
mum» exscripti et castigata studio
Margarini de la Bigne. Fol. Pa-
ris., Mich. Sonnius 1580.
Erste Ausg. der Werke.
— opera evetustis eXemplaribus emen-
data. 2 Vol. Fol. Madriti, ex ty-
pogr. regia 1599. Auct^-Fn : 12 fl.
50 c. Meerman.
Die Bücher Etyraologidrum sind
nach Hdschr. von Alvarus Goinez ver-
bessert. Euth. Noten von Jo. Bapt. Pe-
rez n. von dem Herausgeber Toh. Grial.
— 'opera omnia quae extant : partim
aliquando viror. doctiss. laboribus
edita, partim nunc primum ex-
scripta et ad chirographa exempla-
ria accuratius quam antea emen-
data per Jac. du Breul. Fol. Paris.,
apud Seb. Nivellium 1601.
Die vorige Ausg. ist benutzt; die
Noten V. Perez u. Grial sind beigefügt«
Fol. Colon. 1617.
Nachdruck der vorigen.
y— opera ex vetustis exemplaribus
emendata (a J» Grial) nunc denuo
correcta atque aucta. 2 Vol. Fol.
Matriti , Ulloa 1778.
— opera omnia denuo correcta et
aucta recensente Faustino Arevalo
qui Isidoriana praemisit, varior.
, praefationes, , notas , collat. colle-
git veter. editt. et codd. Mss. Rom. .
contulit. 7 Vol. 4maj. Romae 1797
— 1803. 12 Scudi. — (Weigel in
L. 38 ^i.)
Vorzüglichste Ausgabe.
— etymologiarum libri XX. Fol. 5.
I. et a. goth. 123 BU. in 2 Coli.
Nach Dibdin erste Ausg. und von
Dir. Zell zu CöUn gedr. Viell. e. de^
fectes Ex. der folgenden Ausg. ?
Fol. s. 1. et a. goth, 126 ung.
Bll. (das erste weiss) in 2 Coli.
mit 55 Zeilen ai^f der vollen Co-
lumne.
B|. 2 a beginnt die erste Colom^ne: '
Incipit epiftcda ylidori mnioris (sie)
bi^alen —
Schliesst auf dem letzten Blatte a in
der 2ten Golumne mit der 53steD Zeile:
Ezplicit über e(hia:iologia2t.yridonbirpa-
leolis epilcopi* ~ t .
3Ö*
Digitüzedby VjOOQIC !
Isjdorus Hispalensis. 468 Isidorus Hispalensis.
Die Rückseite &H letzten Blattes ist
-weiss. — Dre Typen siod dieselben, de-
ren sich Ulrich. Zell zu Colin in: Se-
necae opus'c. quaed. um 147Ö bediente.
(In Güuii^em)
Fol. max. s. 1. et a^ halbgoth.
141 BU. in 2 Coli, mit 51 Zeilen.
Ohne Sign.^, Custod. u. Blltahl.
Die erste 'Cohimiie heg. : INCIPIT
EPISTOLA ISIDORI IV— Scbliesst auf
der Stirnseite des letzten Blattes :
ExPLlCIT LIDER ETHIMO
, LOGIARVM ISIDORI ISPA
LENSIS EPISCOPL
"Wahrschl. ist der Drucker Mentelia zu
Strassbarg. (In Göttiogen.) Auct,-Pr, :
69 livres 19 sous Brienne.
Fol. s. .1. et a. goth» 10 1 gez.
Bll. in 2 Coli, mit 5Ö Zeilen. Sign.
& ''^ k
'S. Hrn. Hofr. Ehert's bibliogr.'
Lexik. T. 1 No. 10562 h.
— — Fol. s. 1. et a. halbgoth. Mit
65 Zueilen.
Nach Frc. de Licteriis T. 1 p. 422
zu Venedig . gegeii das Epde des
15>en Ja^hrbunderts gedruckt.
Fol.. (Aug. Vindel.) Ginth.
Zainer 1472 die 19 Novbr. röm,
265 Bll. mit 38 auslaufenden Zeilen.
Die ersten 4 Blätter enth. ein In-
haUsverzeichuiss. ZuwI. sind diese auch
hinten angebunden. (In Göuingeu nnd
"Wplfenb.) Li das erste mit röm. Schrift
in Deutschland gedruckte Buch.
Auct,-Pr, : 42 fl. Crevenna ; SO fr.
la Serna (defect. Ex.)
Man kennt 4 Exx. auf Pergament:
in der St.idtbibl. zu Nürnberg, Lord
• Spencer u. Hr. S^kes in England, und
So d. königl. Blb). zu Paris.
Eine Au>g. : Lidori opera sc. Ety-
molog iae et de summo bono. Fol. ßa-
»il.- 1477, welche Maittaire p. 332 an-
hiebt« i%t- nicht hinlänglieh Terbürgt.
— liber etymologiarum. Fol. Venet.,
Pet. Löslein de Langencenn 1483.
goth. 2 ung. Bll., 1 wss., 28 Bll.,
.4 ung. Bll. Reg. u. 1 weisg. u. 101
. gez. Bll. In 2 Coli. '
Sehr saubere Ausg. (In Göttingen.)
— — Fol» Basileae (s. nom. typogr.)
*4489. 6 ydus Aug. goth, 4 ung;
u. 104 Bll. in 2 Coli. (In Göttingen).
— '—Fol. Venet., Bonetus Locatel-
lus 1493. 3 idus Decbr. goth, 7S
BIL u. 1 Bl. Regst. -
AngehÜnjgt ist di« S^rift t de sum-
mo bono, 22 Bll. — (In Ööitingeok)
Die Ausg. : Tenet. , Bönet. Locatenos
1494 ist höchst verdächtig.
— -^ Fol. min. Paris., Georg. AVolff
et Thielman Kerver 1499. 25 Maij.
■— lOS gez. u. 2 ung. BU. (In Göt-
tingen).
Eine Paris. 1500 in 4. ist Ter-
dächtig.
— etymologiae et de summo bono.
Fol. Paris., opera Job. Barbier
1509.
— originura* libri XX ex anticjuitate
eruti. Accedunt et Mart. Capellae
de nuptiis Philologiae et Mercurii
libri IX. Uterque praeter Fulgen-
tium et yeteres Grammaticos va-
riis lectionibus et scboliisiilustra-
tus opera atgue industria Bonaven-
turae Vulcanii. Fol. Basil., per Pet.
Pernam s. a. (1577.) 6 ung. Bll.
Vorst., 550 Columnen, 16 ung. BU.
Indd. , 240 Coli. Mart. Capella,
1 Bl. Varr. u. 1 ung. ^l. (Nestler
in Hamb. '9 Mark 5 Weigel in L.
5^.^ 12/<.)
Die Vorrede ist 4 cal. Septbr. 1577
datirt. (In Göttiogen).
in Gothofredi Auctor. lat. lin-
guae. 4. Genev. 1622 p. 811 sq.
*— liber glossarum — Ibid. in ' ap-
pendic6.
cum annotationibus Jo. Lud.
de la Ceida — in ejusd, Adversa-
riis sacr. Lugd. 1626 p. 317 sq.
cum observationibus Jo. Ge.
Graevii et auc);ario glossarum et
coUectaneis^ Theod. janss. ab Al-
meloveen — in Martinii Lexic. pbi-
lol. Fol. Traj. ad Rhen, 1698-
-=^ historia s. chronieon Gothorum,
Vandalorum, Suevorum —* in Jlndr,
Schotti Hisp. illustr. script. varr.
Fol. Frcf., JVIarnius 1603. T. III
p* 847 sq.
Auch in Pet. Pithoei Legg-. Wisi-
goth. Fol. Pari». 1579. u. am Joroan-
de» , sowie in : Divers, gent. bist, ao-
tiq. Script, tres — F. Lindenb^rg* re-
cens. 4. Hamb. 1611, u. Gothic et
Longohard. rerum scriptt. ex bibl. Boo.
Vulcanii. 8. L. B. 1617. u. in H. Gro-
tii bist. Gothorum, 8. Amst., Elzevir.
1655. '
Cum prologo de laude $panlae '
ad edit. Madrit. collatam c. editt
Grotii et Labbei — in Ä Florez
Bsp an a sagrada. 4. Madrid 1747.
T. VI p. 469 sq.
C. F. RÖsleri diss. Isiidori historia
Gotborura, Vandal., Suevorum. 4.
Digitized by
Google
Itiqeraria.
469
Itiaeraria.
Das CbroDicÖD regam Wisigotho-
mm steht it» d<:ii«beDangefnhrten Samm-
lungen de« ^Vulcanius u. Lkideobrog.
Erläu teru ngsschriften .
JiöslerU Chr. if^. , diss. obss. ad Isidori
bist. Vaudal. 4. TubiDg. l804.
Semmler y */• «Sa/, , specinien einendatt.
glossaril [sidoriaoi — iu l^ovis Mise.
Ups. T. VII p. 717 sq,
fWalch, J, E, Imman,, notac et emcn-
da»t. ad Isidori glossas — in Acti»
soo. Tat. Jenens. T. III p» 252 «q.
ITINERARIA.
Itinerarium provinciarum omm'um An-
tonini Augusti cum fragmento eiusd.
nee non ind. haiid quaq, asper-
nendo. 16. Paris., in domo H. Ste-
phan! (1512) 8 Bll. Verst., 92 gez.
u. 60 ung. Bll. (Weigel in L. 4'/.)
£i»le ) einzelne Auäg. und höchst
«eilen. Von Oodof.Tcriris aus der H^nd-
fcrhrift des Gbrp. Longulius herausge-
geben. Mnr der Titel ist foth und
schwärz gedr., nicht das ganze "Werk.
Auct^-Pr*: 11 fl. 5 sous Crevenna und
11 11. 25 c. Meerman. — Man kennt
ein (nicht schön erbaltues) Ex. auf Per-
gament > welches im J. 1808 zu Pari»
für 224 fr. verkauft wurde. Ist jetzt in
. der köüigl. ßibl. zu Paris.
* Zuerst wurde da« Vt'erk. gedr. in
Annii Viterbieus. comnvent. snper opera
diverser, auctor. de antiqnit. loquentium.
Foli Rüinae, Euchar. Silber 1498 und
öder in. ds. "Werken. /
am Pomp. Mela. 8. Venet., Al-
dus 1518. — Florent., Junta 1519.
u. 1526.
Nach der Torigen Ausgabe abgedr.
Itinerarium pVovinciarum Antonini
Augusti. Vibius Sequester de flu-
minum etc. nominibus. P. Victor
de rc^gionibus urbis Romae. Dionys,
Afer de situ orliis Prisciano inter-
prete. Opuscula — ad exemplar
Aldintim diligenter emendata fuere.
8. Lugduni, exe. Nathias {sie) Bon-
- homme s.a. 206 S. (In Göttingen).
am Pomp. Mela. 12, (Venet.)
Alex. Paganinus 1521.
— — 2^ Aetljici Cosmographia ex
bibl. P. Pithoei. 12. Basil. 1575.
Nach 2 Hdschr. ^(des Pixhoeus und
Aegid. Scudius) verbessert mit scliätz-
baren Noteu^ ^on Josias Siiuler heran«*
-ppgeben.
Itinerarium Augusti et Burdigalense.
' Quorum hoc mjnc primnm est edi-
tuni, illud ad diuersos Mss. Codd.
et impressos comparatum, emenda-
tum et Hieron. Suritae commenta-
rio explicatum. 8. Colon, ^gr., in
ofE. Bircmann. 1600. 8 una:. Bll.
Vorst. , 671 S. u. 22 Bll. Indd.
Neu^ Recens. von Andr. Schott. —
Abgedr, iu Pu Bertii theair. geogr. ve-
teris. Fol. Arnst. 16l8. T. II. ,
— — in Em, 'a Schelstrate ai^tiquit.
ecelesiae. Fol, Romae 1692 T. U
p. 569 sq.
Hier ist e. Vatican. Mscr. benutzt«
Vetera Romanorum itineraria sive
Antonini Augusti itinerarium cum
integris Jos. Simleri, Hieron. Su-
ritae et And. Schotti notis. Itincr
rarium Hierosolymitanum 5 et Hie-
roclis grammatici synecdemus. Cur
rante Petro Wesselingio', qui et
suas addidit adnotationeS| 4- *Am-
stelodarai , apud J. Wetstenium et
G. Smith 1735. M. 1 KpftiteL 12
nng. Bll. Vorst. , 762 S. , 28 unff.
ßtl. fndd. (Weigel in L. 10 /f.) Auch
gr. Pap.. (Weigel in L. 20 >.f ) '
Zum Ilinerar. Anlouioi Aug. zog
W. Hdschr. zu Ratbe (Cod. Vossi«n.,
excerpta ex N. Cusani schedis, Varr.y
zweier Paris. Hdschr, von Js. Vossius,
der Ans^'^ des Schottu« beigeschrieben,
Varr. der Edit. Lngdun. beigefügt, die
er von K A. Tabricius erhielt.) Da«
Itinerar. Hierosolymil. ist nach Schot-
tu« Ausgabe wiederhohlt u, mit No-
ten vom Herausgeber vermehrt, Hiero-
clis synecdemus war mit Varr. u. Hol-
stenii lat. Uebers. in Emman. ScheU
stratenus Antiq. ecclesiast. T, II p, 689
aufgenommen, dann von Anselm. Ban-
durius in fmper, Orient. Paris 1711 T, 1
p. 31 sq. Nach dies. Ausgg. hier wie-
der abgedr. , doch ohne Holstenius la-
tein. Uebersetzung.^
AucU-Fr. : 14 fl. McerroJm j 1 L^
13 Sh. Hibbert.
Antoni^i itcr Pritannidrum ^ coni-
mentarüs illustratupi Thomae Ga-
le. Opus posthumum revisit, äuxit,
edidit R. G. Accessit Anonymi
Ravennatis Britannirfe chorographia ,
cum autographo regis GalliaeMsto'
et cod. Vaticano collata, Adjici-
untur conjecturae plurirhae cuiix
nominibus locorum anglicis quot-
quot iis assignari potnerint, 4.
Lond. , impensis M. Atkins 1709.
M. Kpf. (Weigel in L. S^^)
Auct.-'Pr^'. 6 fl. 25 c. Meerman
u. 4 Sb. Hibbert.
Digitized by
Google
Itineraria.
470
Julianus.
cum var. lectt. Accedunt Rob.
Talboti annotatt. e cod. Msc. in
Bibl. Bodleiana — in John Leland's
Itine'rary publish'd by Th. Hearne.
8. Oxford 1710. T. HI und Ed. HI
Oxford 1769 p. 143—192.
Ahtonini itinerariuxn so far as it re-
lates to Britain willi observations
by John* Horsley — in his Britan-
nia romana. Fol. London 1732.
Book in Chap. 2.
Iter Britanniarum or that part of
the itinerary of Antonii^us which
relates to Britain with a new com-
ment by Thomas Reynolds. 4. Lon-
don, Cadell juh. and Davies 1799.'
M. 2 Kart. (500 S.) 18 Sh.
•U eher Setzungen,
AntOninus's Itinerary through Britain
trsl. into engllsh with large addi-
tions and improvemen^ published
by Edmund Gibson — in Camden's
Britannia. FoL Lond. 1695.
The itinerary of Antoninus of Britain
trsl. by Rob. Henry, with notes —
in his History, of Great Britain.
Ed. U. 8. Lond. 1788 p. 416 — 438.
Erläuteningsschriften,
Burton, William, a commenlary on An-
tbuinus' Itiuerary as far as it coo-
cerns Britaiu with a chorographical
map of tbe several statlous, eograved
by HoIIar, coins^on wood and three
indexca. Fol, London 1658. AucU-Fr. :
13 Sh. Hibbfert.
de la Nauze , Louis, dcnx differentes
routes itioeraire d^Antooin qui de Pe-
.luse cooduisolept ä Heliopolb — ifi
Mem. de Tacad. des Insor. T. 36
Hist. p. 99 sq.
Roman Stations in Biitain according to
the imperial Itinerary (hyiV. Salmon)
S. Lond. 1726.
Itinerarium a Burdigala Hierusalem
usque et ab Heraclea perAulonam
et per urbem Romam, Mediola-
num usque. Ante annos mille et
trecentos simplici sermone scri-
ptum e^ antiquissimo P. Pithoei ex-
emplari editum cum P. Wesselin-
gii animadversionibus — in Wes-
seh'n^'s Ausg. der Veter. Romanor.
llinerar.i 4. Amst. 1735 p. 535—6:17.
Nach^Schottus Ausg. 1600 am Iii-
oerar« Antontni Aug. — > Steht auch io
geogr. veteris. Fol.
Pt. Berti! the^iir.
Amst. 1618 T. II.
Itinerarium Alexandri ad Gonstantiunx
Augustum Constantini M. fil., edente
nunc primnm cum notis Ang. Majo.
8. (auch 4.) Mediolani, Ht. regiis
1817. XVIII u. 82 S. Auct,^ Ft.
auf gr. Pap.: 1 L. 6 8h. Hibbert.
Der Verf. dieses Werke» ist ganz
unbekannt. ^ Die Abfassung dieses htoe-
rar. , welches von Mai aus e. Hdschr.
der Ambrosiana herausgegeben wurde,
fallt wahrschl. ins J^hr345 p. Chr. Das
Ende des Werkes, fehlu — Die ersten
32 Capitel wurden schon früher aus e«
andern Ambrosiao. Hdschr. herausgege-
ben von MurHtori in Antiq. ital. T. lU
dissert. XLIV. Cal. 957 ^<\»
Dazu legt man: Juh Valerii res
gestae'AIex. Maced.elc. 8, MedioJ. 1817.
& Valerius,
Alexandri itinerarium ad Constanti-
num Augustp.m, Constalitini M. fi-
lium , edente nunc primum cum
notis A. Maio; acced. JuL Valerii
res ^estae Alexandri Maced. tr sns-
latae ex Aesopo gräeco, prodeunt
nunc primum ed. potisque iliiistr.
A. Majo. Ad exemplar Mediolan.
8maj.'Frcf., Hermann 1818. 2 */.
JÜLIANÜS,
Leges longobardorum seu capitnTare
divi' ac sacratissimi Caroli magni
impatoris et francie regis ac no-
velle constitutönes dni Justinia. cä
ffaciücuW et Snotationib' in ipsas.
11. et cdsVitutiones novellas p. —
Nicolaun^-' boherii. 4. s. 1. et a.
(Lugd., Simon. Vincent. 1512.)
Ertite Ausg. dieses Novellenaasza-
ges. — Nach einer guten Handschr. «ehr
▼ermehrt im Gorpns jnr. glossat» Fol.
Lugd. ad Salamandrae, apud Sennetoii.
fratres 1550.
— Novell arum constitut. libri II epi-
tomes, praeter veter. exemplar. et
collationem et emendatiouem nove
illustrati. 8. Lugd. 1558.
— ' — Acc. scholia s, notae incerti
auctoris in aliquot constitutiones
etc. Ed. L. Miraeus. Fol. Lugd.
1561. — 4. Brugis, Hub. Goltz
1565.
— Novellarum epitome et Graecar,
constitutionum quae desunt in Co-
dice Justiniaueo collectio et inter-
pretatio Ant. Augustini. 8. llerdae
1567.
Digitized by
Google
Salvius Julianus. 471 Justinianus. Corp, iur. civ-
Ex bibl. Petri Pithoei studio
Francisci fratris. Fol. iasil. 1576.
' Am besten in eorundem obas. ad
Cod. et Novell. Fol. Pari». 1689.
SALVIUS JÜLIANUS.
Cujacii, Jacy r«»citalione8 ad Salvii Ju-
lian! libros XG Digestornm eic. 4.
Frcf. 1600. Auch in eju.'id. Opp.
Edit. FabroM. Fol. Paris. 1658. T. M
P. I p. 1 - 644.
Heinecciiy J. IL, progr. de Salvio Ju -
liaoo..4. Habe 1733. Anch in Opnsc.
var. »yll. 4. H.I«el735. p. 787- 840.,
n. in ejusch Opnsc. posth. 4» ibid.
1744. T. m p. 562 — 587.
JULIUS OBSEQUENS §. OB-
SEQUENS.
JUSTINIANUS. -)
Corpus iuriß civilis.
Corpus iuriö civilis. Fol. Venet., Jac.
Rubcus 1476-78.
Ersie yQlIstandige Ausg., welche
♦) Um dieses Werk nicht zu sehr aus-
zudehnen, habe ich mich daranf ge-
schränkt, in diesem Artikel nur die
wiichiigern Ausgaben n. Uebersetzungeu
anzugeben. Erlauternngsschriften blei-
ben ganz ausgeschlossen. Vollständigere .
^achweisungen geben folgende Werke,
die hier benutzt sind: Notitia literar.
Corp. iuris — in Seidensiücker Corp.
iuris in chrestomath. contract. 8. Got-
ting. 17Ö8. p.l— 74. — E. Span^euberg's
Einleitung in da& römisch -. Jnstiuianei-
sche Rechtsbucfa. 8. Hannover, Hahn 1817.
Bibliogr. Th^l. S. 645 flg. — Indicis
codicnm et edilionum furis Justinianei
prodromns cura Joh. Lud. Gu. Beck. 8>
L.ips., Reimer 1823. 111 S. (Für den
Bibliographen unbrauchbar. Nachträge
in d. Recens. in d. Hallescb. Lt. Ztg.
1823 Wo. 251.) — Institutiones. Recens«
et indicem editt. adjecit Frd, Aug. Bie-
aer. 8. Berol. 1812. (Enth. e. Notit. li-
t^rar. nach Art der Zweibrücker Ausgg.
Unvollständig u. ungenau.) — EineBe-
fichreibimg u. "Würdigung v. ^81 Ausgg.
der Instilutl. in Schrader, Clossius und
Taf6l*s prodromus corp. iuris civil.— Hßtf-
fco/rf Institult. iuris rom.hisl.dogro.llneam.
Ed. Otto. 8. Lip8.1826. Appmd. p. 476 sq.
— EinVerzchn. der Novellen - Ausgg. in
F. ji, Bienefs Geschichte der Novel-
len. 8. BerliD 1824. S. 317 flg.
man aus folgenden Theilen zusammen-
legen kann. Inslituliones. Venet», exofi;
Jac. Galici Rubeomm familia 1476. —
Digeslum vetus. Ibid., id. 1477. — Infor-
tiatum. Ibid,, id. 1477. — Dif>e8Uim
novum. Ibid., id. 1477. — Codex.
Ibid., id. 1*78. ■— Volumen. Ibid., id.
1477.
'— — edit. per Gregor. Hgloandtuni.
4. m 8 u. Fol. Norimberg., Jo.Pctreius
1529—31. (Weigel in L. 60 /.f.).
Neue krltl Beatb^tang des' Corp.
iuris nach Hdscbr. Sie wird aus folg.
Theilen zusammengelegt: Instituliones.
8. IMd. 1529.-^ D'.gesta. 4. Ibid. 1529.
— Codex. Fol. It/iil. 1530. — No-
vellae. . Fol. Ibid. 1531. — Die volU
ständigern Titel s. weiter unteo. ^
— — Ex edit. Greg. Haloandri et
Andr. AlcTati. 5 Vol. Fol." Basil.,
Jo. Hervagius. 15il. Au.ct,-Pr.:
47 fl. 40 c. Meermaii.
Die Theile erscb. einzeln und mit
besonderni TiteL Abdr. der voiiften
Recens.* mit seltnen Abweichungen. Am
Rande des Codex stehen Varianten, am
Rande der Novellen Anmerkgg. v. Ran-
conet, Peter Faber u. Cujas., Ausser
Haloander's Uebers. ist auch die Vul-
gata aufgenommen. Von Alcial. sind
hier zuerst die griecjh. Fragmente des
Modeslinus bekannt gemacht.
: 11 Part. -8. Paris., apud Gar.
Guillard , viduam Claud. ChevaU
lonii et Guil. Desboys 1548—50*
Auct.-'Pr.: 24 fl. Meerman.
Von Jac. Vintemille besorgt. Ha-
loander's Ausg. liegt zum Grunde, ist
aber hin u. wieder geändert.
6 Vol. 4. Paris., apud Carol.
Guillard 1548-50.
Diese Ausg. mit der Glosse wurde
von Lud, le Mire besorgt und wird so
zusammengelegt: Dlgestorum s.' Pan-
dectatum T. I- III. Ibid., id. 1548 —
1550. — X^odicis libri XII. Ibid. 1^50.
— Authenlicorum Über. Ibid. 1550. —
Institutiones. Ibid. 1550.
Neue Recens. nach Ant. Augustinus^
(welcher die Florentiner Pand*^Hdschr.
verglichen hatte) Verbess. u..Conjecturen,
weshalb diese Ausg. auch gewöhnl. Cor-
pus Augustini genannt wird. Die In*-
scriptionen in den Pandekten fluden sich
Ui^r zuerst vollständig.
5 Vol. Fol. Lugd. ad Salaman-
drae, apud Sennetouios £ratres 154^
— 1550.
Digitized by
.y Google
Justiuianus. Corp. iur. civ. 472 Justinianus, Corp. iur. civ.
Diese ^loMirte Ansg, wnrde viell.
Von Parrdulphas Pratejas besorgt. Sie hat
Eigentbüinlicbes, Der Bracbjflogns ist
bier zum ersten Male abgedr. n. Jnli&ni
epitome Novell arum nach e. guten Hatid-
schrift. — Die Theile ersch. einzeln
mit hes. Titel.
5 Vol. 4. Lugd. , apud Hugo-
nem a Porta et Anton. Vincentium
1551. Auct.^Pr,: 10 fl. Meerman.
Von dem Herausgeber Hugo a Port4
sind Väjrr. derFlorenl. Pand. Hdschr. be-
noizt. Von crif. Werihe wegen d. sorg-
föltig gesamnAelteu Vflrianten.
— — 8 Vol. 8. Paris. , apud Carol.
Guillard, viduam Glaud. Chevallo-
nii et Gu. Desboys 1552.
Zweite Ausg. von Lud. le Mire u.
enth. e. andern Text.
— — 6 Vol. 8. Paris. , apud Guil.
Merlin , Guil. Desboys ac Seb. Ni-
vellium 1559.
In dieser Ausg. findet sich die erste
glossirte Aus^. des Codex u. der Novel-
len ^on Le Goote.
11 Tom. 8. Ibid., apud Guil.
Merlin, Guil. Desboys ac Sebast,
Nivellium 1560 — 62.
Le Gaule besorgte' in dieser Aus^.
nur deu Codex u. die Institutionen, nicht
die Pandekten u. Novellen. Ohne Glosse.
— * Enth. Dige&torum s, Paudectarum
libri. 7 Tom. Ibid. 1562. — Codex.
Ibid. 1562. — Novellae. Ibid. 1562. —
Inatitutt. Ibid. 1560. — Index rerum
et verhör, Renato Anberto collectore.
Ibid. 1562. — Euchiridion titulorum
ali^ot iuris. Ibid. 1560.
}us oivile Mss. libror. ope summa di«
■ ligentia et integerrima fide infini-
tis locis emeudatum et perpetuis
notis iliustratum L. Ki:tssardo au-
ctore. Consilio tarnen et auctori-
tate Frc. Duareni , qui summaria
in Pandectas praescripsit, Novellas-
que constitutiones ad optici um
Graecum exemplar collatas antiqua
integritate restituit. 2 Vol. Fol.
Lugd., apud G. RoviUium 1561.
Den lijstitntt. lie^t Halo^nder's fte-
ccns. zum Grunde, jedoch sind 7 Hdschr.
▼ergUchen u. dei'en Varr. angegeben.
B. gab e. ileue Recens. des Codex nach
15 Hdschr. Die Pandekten sind genau
Da>:h TorelU mit allen Fehlern abgedr.
Am Ratde etehen Varr. aus Hdschr. u.
alten Ausgg. ^- Nachgedr. : 10 Vol. 8«
Antv, , ex off. Chrp. Plantin. 1567.
— — Fol: Antverp. , ex ofF. Chrp
- Plantin. 1575. . ^'
. Von li. Charondas 1« Caron licr-
ansgegb. Ohne Glosse.- Hat k. illgern.
Titel, sondern enth. folg. Theile : Di-
gestor. 8. Pandectarom libri. Op. et
diligentia L. Gbarondae. — Codicis li->
bri XII — op. et dilig. L. Gbarondae
Access, cbronici canones, fast! regii et
coosnlarea — A. Contio auctore. — Au-
thenticae. Cum Vet. tralatione, Oraecls
nunc primum A. Conti! opera apposit».
Acc. G« Haloandri versio. — Justiniani
Institutt. librl IV. Die Pandekten sind
nach der Torigeo Ausg. abgedr. , doch
ist Torelli's Ausg. verglichen. Auch
will der Heransgb. Hdschr. verglicfaeo
haben.
6 Vol. Fol. Paris., apud Seb.
Nivellium 1576. (WeJgelinL. 40*^.)
Schöner Nachdr. von Le Coute's
•Ausgabe.
— — studio ac diligentia Jul. Pacii.
9 VoL 8. E:^cudebat Eustatb. Vi-
gnon 1580. Auct,-Pr.: SO fl. 15 c.
Meerman.
Folgt früheren Ausgg. Am Rande
stehen Conjectureo u. Varr. Ohne Glosse.
Corpus juris civilis in IUI partes
distinctum — Praeter Institution um
novam epitomen accessit et .^lia
Növellarum Justiniani ad ordinem
edicti perpetui accommodata. Au-
thore Dio^ys. Gothofredo, Prae-
ter veteres titulorum ac legum in-
dices accessit vice lexici et reper-
torii_ duplex verbornm et rerum
commentarius, authore P. C. P. 4*
Genevae, exe. Jao. Stoer {andr,
Exx, : Lugd., Vincentius) 1583.
Erste Ausg. von Godefroy, n. nene Re-
cens. Der Text d.Pand. ist nachd. Floreot.
Hdschr., Haloander's Ausg. u. der Vul-
gate gemischt. Enth. Varr. einer Gol-
ladouschen Handschr. Im Codex n.
d. Novellen' folgte ev der Ausgabe
des Charondas — Man unterschei-
det 3 Ausgg,. V. G.,.die eine enth. seine
Noten , die zweite die' verbess. Glosse
und die dritte giebt den blossen Text
ohne Noten. Diese G.'schen Ausgg. sind
sehr oft wiederhohl t, sie weichen aber von
einander ab im Texte. Die 2le Sehte Ausg.
G.'s (mit s. Noten) erschien 1 Fol. Lugd.,
apud baeredes Barthol. Honorati (oder:
heredes Custathii Vignon) 1590. (Wei-
gel io^ L. 8 */.) — Die 3te Ausg. Fol.
S. Gervasii, ex off. Vignoniana 1602. — Die
4u Ausg. Fol. S. Gervasii (andr, Exx.:
Lugduni,) apud Joail. Vignon 1607.— Die
5te u. letzte achte Ausg. G.'s erach. : 2 Vol.
Fol. Colon., Allobr., apud haered. Joao.
Vignon 1624,
Digitized by
Google
Justinianus» Corp. iur. civ, 473 Jüstinianus. Corp. iur* civ.
JDigestum vetuSsS. Pandectarura juris
civilis T. I. Ex Pandectis Floren-
tinis in lucem emissis — reprae-
sentatae. Öommentariis Accursii,
scholiis Contii, paratitlis Cuj 'cii
et quorundam alior. observatt. no-
vae access. notae ad Accursium
Dionys. Gothofrcdi etc. Additus
est liuic editioni novus et sextus
tomus, in quo thesnu;rus glossarum .
Accursii, remissiones singularium
intellecluum ad singularia juris ca-
pita authore Petro Brosseo 5 Nota-
rum ad Accursium libri authore
Joan/Hennequino contincntur. Fol.
Lugd. (s. nom. typogr.) 1589. —
Infortiatum. Ibid. 1589. — Dige-
stum novum. 1589. — Codicis libri
XII. 15'89. — Volumen. 1589. —
Institutiones. — Thesaurus Accur-
sianus y Remissiones etc. 1589.
6 Vol.
Ersie Ausg. G.'« mit der irerbe^s«
Glosse« Wegen des Druckcrzeicheus lion
moucheU (eiues mit Fliegen iiingebe-
neu Löwen) so benanot. — Die 2te
ächte Aasg. erscb. Lugd., Jo. Vignon et
Aut. Hierat 1604-s die Ste: Lii^d., sumt.
typogr. ^societ. 1612 u. neu, Tit.: Exe.
Stepb. Gamonatiis. (1612) Nur diese
siad die ächten Ausgg. Nach G/s Tode
erschienen Ausgg. , deren Herausgeber
G.'s Arbeilen interpolirten. Dahin ge-
hört auch Jo. Fehe*« Ausg. 6 Vol. Lusd.,
iuint. Jac. G^rdoo et P. C8veUat"1627.
Corpus juris civilis a D. Gothofredo
recognitu/n. 8. Lugd. 1589.
Erste ^nsg. ohne Noten. Die 2te :
Exe. G. Laeinarius iinp. hered. Eüsta^
thii Vignon 'et J.c. Cliouet 1598. Die
Sie: S. Gervasii imp. haered. Eust. Vi-
goon (andr, Exx.: Lugd., Jac. Chouel)
1606. Die 4te: Genev,, Jac. Stoerl625,
Uniyersi juris civilis in quatuor tomos
distributi corpus. Cna cum vete-
rum et neotericorum Jurisc. glossis»
facti speciebus s. casibus, additio-
nibus, observationibus,t argumen^tis,
variis leclt. alüsque nötis etljocupl.
indd. Novissime recognitum et il-
lustratum. Opera .et studio Petri
ab Area de Baudoz^. 4 Vol. 4.
Lugd., exe. Gabr. Cart6riu8 sumt,
Jo. Furnerianae viduae Gabr. Ba-
lexerdi 1593.
Unkritische Arbeit. Der Text ist
willkührüch gemischt. Am Rande ste-
hen ohne Umsicht ausgewählte Varianten*
locorrect.
Corpus iuris civilis Justinianei cum
cqmmentariis Accursii, scholiis Con-
tii et D. Gothofredi lucubrationi-
bus ad Accursium: accesserunt Jac. .
Cujacii paratitla inPandectas et Co-
dicem ejusdemque notae, obss. et
emendatt. Sextum Volumen efficit
index a Steph. Daoys compilatus
etc. Editio ex JFfugonis a Porta et
veterum exemplarium < coUatione
repurgata et perpetuis notis illu-
strata studio et opera Job. Fehii.
6 Vol. Fol. Lugd., sumtibus Jac.
Cardon et Petri Cavellat 1627.
Gehört zu den interpolirten Au8»g,
Go<^efroy's. Beste Ausg. der Glosse.
Der 6te Band fehlt zuweilen.
Corpus iuris civilis — pandectis ad
' Flor, archetyp. expressis. Codice
cum opt. quibiiÄjue editionibus col- '
lato. Cum notis repetitae qu^ntum
praelectionisDion. Gothofredi. Add.
et instit. novell. Just. Leonis et fcud.
epitomae, edict. perpet. Graecae
leges et constit. in pand. et cod,.
Acc. nov. const. gr. Item Canönes
,Apost. gr. lat. 2 Vol. Fol. Lutet.
Paris., Ant. Vitray 1628. (Weigel
^ in L. 15 <»•/.) Auch gr, Pap,
Schöner Nacbdr. vou G's. fünfter
Ausg. mit «. Noten. — Auct,~Pr, : 6 fl.
Meermaa auf gr. Pap.
Corpus iuris civilis, Pandectis ad
Florcritinum archetypum expressisy,
Instit iitionibus, Codicis et Novellis,
addito textu graeco ut et in Di-
gestis et Codice legibus et consti-
tutionibus graecis cum optimis qui-
busque editionibus collatis. Cum
notis integris repetitae quintum
praelectionis Dion.GDthofrcdi. Prae-
ter Justiniani edicta, Leonis et alio-
rum imperatorum novellaar ac ca-
nönes Apostolorum graece et la-
tine , Feudorum libros, laeges XII
tabularum et alios ad jus pertinen-
tes tractatus, Fastos consulares, in-
dicesque titulorum ac legum —
huic editioni növe accesserunt Pauli-
receptae sententiae c. sei. noti$ Jac.
Cujacii et sparsim ad Universum
corpus Antonii Anselmo obss, —
denique lectt. variae et notae se-
lectac Augustini, Bellonii, Goveani,
Cujacii, Duareni , Kussardi , Hoto-
mani , Contii , Roberti , Kaevar$li,
Charondae, Grotii, Salmasii etalio-
rum. Opera et studio Simonis van
Leeuwen. Fol. Amst. , apud Jo,
Blaeu, Ludov. et Dan. Elzevirios
1663» (Weigel in L. 15 ^f.)
Der Text Ut nicht krit. berichtigt,
Digitized by
Google
Justlnianus» Corp. iur.civ. 474 Justinianus. Corp» iur. civ.
•ond«rn nur Dacb Godefroy abgedr. Des
Herausgebers Noten sind völlig wertblof«
Schön u. gesucht, aber incorrect.
u4uct.-Pr,: lOSfr. de Cotte ; 14t fr.
Mäc Cartby; 23 fl. Crevcnnaj' SO fl.
Mecrman,
— — Acc Fr. Modii notae. Cura
Jo. Beyeri. 4-. Frcf. adMoen., sumt.
societatis impr. Hierqn. Palychius
.1663 u. 1688.
Die griecb. Texte sind weggelassen^
sonst Nachdr. der vorigen. Bekannt un-
ter dem Namen der Ausg. mit den ge-
•chlu'iigenen Händen, welches Zeichen
anf dem Titel steht. Nicht schön. -
, Corpus iuris civilis. Editio nova prio-
ribus correctior. 2 Vol. 8. Amst.,
Dan. Ehevir. 1664. T. L 12 ung.
Bll. Vorst. u. 1037 $• T. II. 820 S.
u. 1 ßl.
Sehr saubere , aber ^ nicbt correcte
Ausg. Der Druckfehler pars secandus
anf S. 150, wodurch «diese Ausg. so be-
rühmt geworden ist , ist keineswegs der
einzige , sondern es fehlen ganze Stelleu.
Uebrigeus ist diese Ausg. nur e, Nachdr.
der Godefroyscheu ohne Noten, mit ei-
nigen Aeoderungen. — u4ucK~Pr, von
schönen Exx. : 103 livres ^la Valli^re $
122 (t. 50 c. Gaillard; 181 fr. de GotleJ
20 fl. Crevenna ; 4 L. 5 Sh. Htbbert. — »
In Deutschbnd steht sie jniedriger.
— (ders. Titel) 2 Vol. 8. Amstelo-
dami, sunat. societatis 1681.
"Weniger schöner N;<chdr. der vori-
gen mit allen ihren Fehlern. Anf dem
andern Titel steht: Amst., apnd viduam
Dan. Elseviriiy Janssonio - Waesbergios
etc. — j4uct. ' Pr, eines Ex. auf
grün. Pap.: 21 fl« Crevenna, und 63 fr.
6 c. Mac C«rihy.
— (ders. Titel) 2 Vol. 8. Amstelod.,
sumptibus societatis, typis P. et J.
Blaeu 1700. (Waigel in L. 5 ^/.)
Schlechter Nachdr. der vorigen mit
densellißn Fehlern.
Corpus .iuris civilis Komani in IV
Partes distinctum, Dion. Gothofredo
auctore cum appendice seu aucta-
rio eoi^um quae prioribus huius
formae editionibus defuerunt atque
indicibus singulari cura revisis ac
locupletatis. Editio omnium no*
vissima* 4. Lips., sumt. J. F. Gle-
ditschii 1705.
Nachdruck der vkn LöeuWenschen
Ausg.
Corpus iuris civilis ^academicum in
«uas partes distributum — auctore
Chrp, Henr. Freyesleben. 4 min.
. Altenburg. et Lips. , apud J. L.
Kichterum ^t heredes Lankisianos
1721.
Folgt dem Godefroyscheu Texte, ist
aber zum Aufschlagen sehr bequem. F.
hat nämlich ein nach dem Alpbabel? ge-
ordnetes Register der Rubriken durch
das 'VV^crk dergestalt vertheilt, dass er
einzelne Blätter , worin die Rubriken
unter A. B. C. etc. gestellt sind , einge-
schaltet u. durch aus dem Schnitt her-
ausspriogende PergamentblätlcheD be-
merkiich gemacht bat. S^ Spaugenber?
S. 911.
Wurde sebr oft wiederb oblt.
Corpus iuris civilis c. praef. J. G.
Heineccii. 4. Halae 1735. S».*/* 8yi-
u. mit breitem Rande 4*f 16^.
S. incorrecter Nachdr. des Gode-
froyschen Textes.
Corpus iuris civilis cum notis D. Go-
tbofredi, 4. Lips., apud Gleditsch
1740. (Weigel ia L- H^.)
Sauberer Nachdr. der van Leeuwen-
schen Ausg. Der grch. Text aber fehlt.
Corpus iuris civilis Codicibus veteri-
bus manuscriptis et optimis qui-
busque editionibus collatis recen-
suit Geo. Chrn. öebauer et post
eius obitura editionem curavitGeorg.
Aug. Spangenberp:. 4maj. Gottin-
gae, apud J. C. Dietricb 1776-97.
16 f,'f (herabges. Pr.: 12 ^,)
Neue Becension, Gebauer benutzte
den von Hr. Brencmann zu e. iieaen
Ausg. der Pandekten gesammelten krit.
Apparat u. verglich einige ältere Ausgg.,
jedoch ungenau. Brencman's Noten gab
er nur in einer Auswahl. Nach G,*»
Tode übernahm Prof. Spangenberg in
Göltingen vom 8ten Buche der Pandek-
ten au die weitere Besorgung desDruk-
kes , verglich Haloander's Ausg. sorg-
fältiger u. revidirle die von G. ausge-
wählten Anmerkungen Brencman^s. Die
Institutt. sind v. Prof. Köhler besorgt
nach Gujas Receus. Dem Codex liegt
Godefroy'sText zum Grunde. Verglichen
sind dabei 1 Göttinger Hdschr. u. altere
Ausgg. Von den Novellen gab Sp. e. neue
Recens. nach 3 Meermanschen u. 1 Hdschr.
des Viglins, sowie den bess. Ausgaben.
— Das Werk bat manchen nicbt unge-
gründeten Tadel erfahren.
Corpus iuris civilis c. not. integris
Dion. Gothofredi — Dp. et st. Sim.
van Leeuwen. 4 Vol. FoL Neapoli
.1790.
In Dentschländ zieml. seltner Nach-
druck der Ausg. L.'s von 1663«
Digitized by
Google
Justipiauus. Institutt. 475 Justinianus. lostitutt.
Corpus iuris civilis cum notis Dioti,
Gothofredi. Acc. fragmenta juTis-
?rud. Antejustinianeae. 4. Venet,
819. II. 4 Vol. 4. Neapel. 1828.
Corpus iuris civilis cura J» L. (r.
Beckii. 2 Vol. 8maj. Lips., Cnob-
loch 1825 sq. Pr^n. Pr. : 6*^ 16^.
Vol. 11. P. 2 fehlt noch. ,
Corpus iuris civilis quo ius Univer-
sum Justinianeum comprehenditur.
Editio tertia Taurinensis {cur. Gi(w.
Calza) 2 Vol. 4. Aug. Taurin., edi-
derunt heredesBottael8i29. 45 Lire.
Corpus iuris civilis. Recognoverunt
brt'vibusque adnotatt. crit. instru-
ctum ediderunt C. J. Albertus et
Mauritius fratres Krigelii. Editio
^tereotypa. Opus uno voluuiihe
absoiutum. Smax. Lips. , Bauni-
gärtner 1829. 3«/ 12 j^ , Vel. Pap.
4 */* 6 7< , Schb. Pap. mit breitem
Rande 4*/ 12^.
4 Hefte sind ersch., welche his zum
S6lcn Buche d. Pandeklen reichen.
Corpus iuris civilis. Editio stereotypa
ex off. Gar. Tauchnitii cura J. Lud.
Guil. reckii. 8max. Lips./ Cnobloch
1829.^ Prän. Pr. 4 */.
Noch rnivolle-ndet.
Corpus iuris civilis edid. Schrader^
Clossius et Tafel. Tom. L 4 maj.
Berol., Reimer 1831. 6 ^.
Vorher ei'schien l
Prodromus corporis iuris civilis a
Scbradero, Clossio, Tafelio edendi.
Inest totius operis conspectus sub-
sidiorum ad institutionum criticam
recensionem et interpretationem
spectantium enumeratio editionis
ipsius specimen. 8 maj. Ber/)1., Rei-
mer 1823. Mit 2 litbogr. Schrift-
proben. XII, 336 u. LXXIII S.
l*f 20^, Schb. Pap. 2^P 4j^,
Corpus iuris civilis in chrestomathiam
contractum in usum academiarum
pariter ac gymnasiorum. Curavit
et notitiam corporis iuris civilis li-
terariam praemisit Jo. Aut. Seiden-
sticker. 8. Gotting., Dieterich 1798.
1*./ 16^.
' Institutiones.
Institutionum opus cum glossa. Fol.
Mögunt., Petr. SchoyfTer de Gerns -
heym 1468. 24 .m. Maji. goth,
103 Bll. in 2 Coli.
Erste Zeile der ersten Col. : In nolo
dni nf i ihestf crifti. Die ganze ersle
Col. ist rotb ^edr. Schlicsst Bl. 103b
in der 2teu 'Col, mit der rolbgedruck-
ten Sohlussschr. in 18 Z^ileu) darauf
^ 24 schwai-z gedr. Verse: Scema taber-
nacTi etc. Darunter die roth gedr. Schilde
des 4)rncker8, welche jedocb in einigen
Exx. fehlen.
Crste Ausg. aus einer nicht vorzü^l.
Hdschr. Der Text wt von der Glosie
umgehen. Die Type des Texle« ist die
der Bibel v. 1462, die der Glosse des
Cic. de Offic. von 1465. S. Santander
Dict. T. III p. 61.
Mao kennt folgende Exx. anf Per-'
gameni: 2 Exx. (das eine mit, das an-
dere ohue Schilde) in der kgl. Bibl. zu
Paris, 1 Ex. in d. Bibl. des KöoiA« v.
England, Lörd Spencer y 'in Blenheiin,
Renouard , Rilter d'Elzi , ferner in d.
Bibl. zu Kasfl, Gotha, Ingolstadt, Uni-
vers. Bibl. zu Leipzig , Donibibl, zu
Magdeburg , fürst). Palm. Bibl. -in Re-
geosburg, SluUgard, Wien, Wolfenbut-
tel, Univers. Bibl. zu Leiden, n. in Tu-
rin. Prof. Schwarz besass eins; e. andr«
bat Hr. v. Savigny iu Berlin. — Im J,
1816 wurde iu Frkf. a. M. e. solches
für 60 L'd'or. a^isgeboten u, im J. 1826
von dem Buchhändler Longmao ein an-
deres für 55 L. Sierl.
Jtuct.^Pr, e.Ex. auf Pcrg.: 1879 li-
vrc» 19 sou« Brienne ; 85 L. 1 Sh. Pi-
nelli ; Mac Carthy's Ex. wurde für 1200 fr.
zurückerstaudeu u, für 1800 fr. wieder
ausgebor^jn.
— Institutiones cum glossa et Feu-
dorum libri. Fol. Ai;gentin., Henr.
Eg^esteyn 1472. . 17 Kai. Optbr.
• goth. 148 BU. in 2 Col .
Abdr. der vorigen. Afict,- Pr,:
229 livres 19 sous la Valli^rej 69 fr.
d'Onrches.
— Institutiones cum glossa, Fol. Mö-
gunt., Pet. ScböfFer 1472 die 29
niensis Octbr. goth. 103 Bll. in
2 Coli.
Ganz der ersten Schdfferschen Ansg.
ahnlich. Zu Ende dieselbe Schlussschr.
mit Auauahme des Datums.
Exx. auf Pergament: in der^^iserl,
Bibl. zu Wien , Herzogt v. Deyonshire,
Dr. Huntcr zu Glasgow, Hr. Syke» n,
Mac Carlhy. Der gegenwärtige Beskzer
des Heriejan. Ex. ist nicht bekannt«
Auct,' Pr, e. Ex. anf Pergament: .
340 livres Gaignat; 315 livres 1 sol de
Boisset ; 650 livres la Vallij^re ; das Mac
Garthjscbe Ex. wurde i\a 700 fr. hvA"
geboten.
Institutiones cum glossa. Fol. Romae,
per Leonardum Pflugl et Georg.
Lauer 1473 die 26 mens. Januar.
Der Text ist mit goth. Sehr., die
Glosse mit TÖm. gedr. (In der kaiserl,
Bibl. zu Wien.)
Digitized by
; Google
Justinianus. Institutt. 476 Justinianus. Institutt.
Institutorum opus Tariis ex libris
scriptis et impressis jurisperitorum
industria< peracte emendatum ac per
partes titulorum et paragraphorum
jiixta Joan. de Platea aliorumque
Jegum doctorum praecepta limpi-
dissinie distinctum. ' Fol. Lovan.,
Jo. de Paderborne in Westralia
1475 mens. Novbr. die 21.
D«r Text ist u)it 1 Lüuicher Hdschr.
II. frähera Aiisgg. vergUcbeu.
Institutiones cum glossa. Fol. (Ve-
net.) Nie. Jenson s. a. (1477) ^oth,
81 Bll. in 2 Coli. Sign, a — k.
Nach e. gnieii Hdschr. — i Vielleicht
Nachdr. Vencl. , Bapt. de Tonis 1484.
22 Decbr. u. öfter.
Institutiones cum glossa. 4. Parisins,
per Udalr. Gering et Berchtoldum
Rembolt 1503 die 14,Martii.
Der Text ist nach cioer Hdschr.
▼oo Job. Ch^ppuia sehr verbessert, und
die griech. SteilcD wiederhergestellt. —
Wurde öfter wiederhohlt.
— Institutiones. 16. Paris., expensis
Gaufridi de Marnef 1511 die 2
Octbr. goth, 116 ßU.
Erste uiiglossirte Ausg. der Insti-
tutt. Selten. .
— Institutiönum libri quatuor. 12.
Paris., fcl. Ghevallon 1525 m. Novbr.
Aus Hdschr. a. alt. Ausgg. verbes-
sert.
— Institutiönum juris civ. libri IV.
8. Paris., ex off. Rob. Stephan!
1528. 4 Novbr. Auct.-Pr.: 2 £1.
50 c. Meerman.
Die vorige Ausg. lie^t zum Grunde,
hat aber Eigenthümliches. Erscb. eben»
daselbst 1534*
— Institutiönum s. elementorum ~ Ju-
stiniani libri quatuor. 8. Norim-
berj. , apud Jo. Petreium 15*29.
8 Bll. Vorst. (das 8te v^reiss) und
281 S. — Auct.'Pr.: iS fl. Meer-
manl
. "Neue krit, Bearbeitung von Greg.
Haloander. Die Ausg. v. Cbevallon liegt
zum Grunde. H. benutue Hdschr., aber
nicht vorzügliche. Die Vergleichung
in'it Tariillelstelleo der Pandekten u. des
Codex scheint nicht geschehen zu Sein,
obgleich H. solches ausdrücklich versi-
chert. — Selten. Oft wiederhohlt.
— Institutiones — cum Accursiana .
interpretatione aliorumque jurispe-
ritorum annotationibus accuratius
.quam unquam antehac ad xnulto-
rum exemplarium tum impressorum
tum Mss. fidem recogniti. Justi<
niani vita, uberrimo et materia-
rum repertorio s. indice nunc'pri-
mum aucti. His addidimus Cgidii
Perriniadditiones. Fol. Lugd., Franc.
Fradin 1532 m. Novbr.
— institutiönum libri IV. E regione ,
latinis Theophili graecam tralatio-
nem opposuinlus. 8. Basil. , Hr.
Petri 1544.
Von Jod. Peir. Neidbart besorgt.
Theophil, ist verstümmelt.
— Institutiones. 8. Genevae, exe, G.
Symon. a ßosco et Guil. Gueroult
1555.
Der Heransgeber will d* Colladon-
sche Hdschr. benutzt haben. , Wieder-
bohlt Lngd. 156B. 1570,
— ^ — .ab Accnrsio opt. commentariis
illustrataenunc multo diligentius —
emendatae labore et opera Hieron.
Messagii. Accesserunt Aldrobran-
dini, Ferreti, Barouis et alior. an-
notatt. Lectionum denique varie-
tates ac multor. locor. castigatio-
ues quas ipsc Hieron. Messagius
observavit. 8. Venet., abud Gomin.
de Tridino 1557.
Nach Hdschr. berichtigt. Zuerst
Venet. 1555. .
~ Institutiönum libri IV ante.i ab
Haloandro contra vetustatis fidem
castigati nunc vero ex antiquiss.
cxemplaribus repracsentati per An-
ton. Gentium. 8. Paris., Merlin 1560.
Neue Recens. nach Hdschr.
— Institutiönum libri IV ex Mss. li-
brorum et Digestorum coUatione
castigati et novis summariis illu-
strati L. Russardo auctore. Fol.
Lugd., Roville 1560.
Haloauder's Text liegt zum Grunde,
ist aber nach 7 Hdschr. verbessert. — Ist
eigeoll. e. Theil des von Russard besorg-
ten Corpus iuris.
— institutiones cum comment. Frc.
Hotoma ni. Fol. Basil., Jo, Herva-
gius 1^60.
Nach 2 Hdschr. (e. Strassburg. o.
€• Züricher) verbessert; maacheb ist Auch
nach Conjectur geändert. Die zweite
Ausg. erscb. 1567. Dann öfter wieder-
hohlt. — Die 5te Ausg. erschien in
Fol. Lugd., apud Auloo. - Caodiduia
1588.
Digitized by
Google
Jusdnianus, Institute 477 Jnstinianus. Pandectae.
— — c. notis Wesenl^ecii. 8. Basil.,
Euseb. Episcopius löfjy.
Der Text ht uacli Haloander, Con-
tius u. Holoinan gemischt.
— Ins^itutionum sive elementorum
per TriUuniaiium et Theopbilum
et Dorotheum libri IUI ernenda-
tissirni. In eosdern libros Jac. Cu-
jacii posteriores notae. 8 min. Paris.,
apud Sebast. Nivellium 1^85.
Nene Recens. von Cujas , welcher
Holom.in's Text zum Grunde legte, aber
nach Hdscbr, Terbesserte. Euth. auch
die Antbentiken. Eiste u. einzig achte .
Ausg. V« Cujas.
— Institutionum s, elementor. libri IV
emendatis«imi. In eosd. libros Jac.
Cujacii notae et ad eas ex ipsius
scriptis observatt. plurcs. Accedunt
legum capita a Cujacio praeter-
missa — opera et studio Car. An-
^ibalis Fabroti. 12. Paris., apud Jo.
Jost 1643.
Enth. nicht den achten Text des
Cujas.
— Institutiones notis perpetuis multo
quam hucusque diligentius illustrati
cura et studio Arnoldi Vinnii. 8.
Lugd. Bfft. et Amst., apud Frc.
Hack et Lud. Elzevirium 1646.
Diesen, die jfolg. Elzevir'scheo Ausgg,
sind besonders wegen ihres.schönen Aeus-
sern' gPschäAzt. n. in Frankreich, bes. in
guten Exx., sehr ge&nchl.
, Editio secur^da ab auctore re-
cognita. 12. Amst., apud Lud. El-
zevir. 1652.
12. Ibid. , ex off. Elzevir. 1663.
Acc. ex dig^stis tituli' de ver-
hör, signif. et regulis iuris. 12.
Amst., Dan. EUevir 1664 u. 1676.
Ist Toih n. schwärz g*^dr. Die rolh
gedr. Stellen enth. das Merkwürdigste
des Textes. Auct.-Fr, e. schön. Ex,
21 fr. im J. 1808. Aach kennt man
ganz schwarz gedr. Exx., welche noch
gesuchter sjnd. AucU-Pr,: 81 fr. F.
Didot.
notis perpetui« illustrati cura
et studio Arn. Vinnii. 12. Amst.,
Elzevir 1669. Auct.-Pr.: 18 fr. F.
Didot.
— Institutiones. 24. Lugd. Bat., Gaes-
- beek 1678. Juct.Pr. auf gr. Pap.:
104 fr. de Cottei 110 fi:, Mac
Carthy.
' notis perpetuis multo «jüam hu-
cusque ciiligentius' illustrati cura et
studio Arnoldi Vinnii. Editio no-
vissima prioribus longe auctior et
emendatior. 12. Lugd. Bat'., apud
Peter van der Aa 1709.
Sauber.
— Institutiones. Justus Henningius
Boehmer recensuit ex Cod. Msto.
optimae notae emendavit, adnota-,
tionibus illustravit atque Theophili
paraphrasin subjunxit. Cum du-
plice indice. 4. Halae Magdeb.,
Orphanotn 1728. 1 'f ^^.
Neue Recens. nach einem tJffen-
hacher Mscr. — Im J. 1719 erschien
von ihm e« Ausg., deren Text aqs dea
hessern Ansg. berichtigt wurde,
Edmundi Merillii in IV libros insti-
tutionum commentarii (c. textu)
Adjecta est earund. institutt. Syno-
psis ex mente et Mss. Edmundi Me-
rillii, opera et studio ClaudüMon-
gin concinnata. Cum praefatione
C.H.Trotz. 4. Traj. ad Rh'en. 1739.
— Institutiones cum notis Ev. Otto-
nis studio Jo. Rud. Iselin. 4.' Basil.^
apud Thurneisen 1760.
Nach» Cujas Recension. Iselin ver-
glicb eine Pariser Mdschr.
-r Ex recens. Cujacii. Editionem ,
curavit et animadverss. nonnullas
adjecit Jo. Bern. Kpehler. '8. Got-.
ting., Dieterich 1772. 12^.
— Institutiones. 12. Paris., ex off.
stercot. Herhan 1805. 2 fr. 50 c.
Dieselbe Ausg. roth und schwarz
gedr.' 6 fr. , Vel. Pap. lO fr.
— — Cum notis Arn. Vinnii. Editio
nova. 2 Vol. 12. Paris. 1808. 8 fr.
— Institutiones. Recensuit et indi-
cem editionum adj'ecit ^rd. Aug.
Biener. 8. Berolini, samt. J. C. Hi-
tzig 1812. l-'f ^K'
— Institutionum libri IV texlu ad
codicem olim Heilbronnen?em nunc
Erlangensem recognito a Carol.
Becher. 8maj. Erlang., Palm 1826.
XVI u. 288 S. l'^i ^H-
Vergl. Recens. in d. Jenaer Lit. Ztg.
1827 No. 2-^4 S. 9 — 32.
Pandectae,
Digesti veteris XXIV cum glossis.
Fol, Henricus Clayn — in urbe
Perusia iinpr. 1476.
Digestum infortiatum cum glossis.
Fol. Romae Vitus Puecher impr.
1475. 358 Bll.
Digitized by
Google
Justinianus. Pandectae. 478 Jastinianus. Pandectae*
Dige&tum hovum cum glossa. Fol.
s. 1. et a. {Basti,, Sertlwld vor
1470) 409 Bll.
Erste Ausgaben. .
Digestum vetus summa cura castiga-
tum et in textu et iu glossis. Fol.
Lugd., Frc. Fradin 1510 die 19
Julii. — Infortiatum. Ibid. 1511. —
Digestum novum cum casibus s.'
summariis Bartol. de Saxoferrato
et Pauli de Castro , Baldi et alio-
rum. Ibi^. 1511. 20 Novbr.
Bei dieser Ausg. ist zuerst die be-
rühmte Florentio. Hdschr. der Paudek-
ten nach Lud. Bolognini's Vergleichuog
ders, , oder vielmthr nach dessen Kx-
cer]plen au» der Vergleichung des Poli-
tiaons zu Rathe gesogen. Auch sind
'hier>zum ersteomale die Leges ir.it Zah-
len bezeichnet. S. Spangenbecg S. 722
u. vergl. S. 432 flg.
Digestum vetu« — in vctustorum ex-
emplarium cum impressorum tum
scriptorum fidem, probatissimorum
authorum citationem ac demum
doctor. virorum annotationes ma-
V xima diligentia castigata. Fol. Lu-
tet. Paris., Claud. Chevallonius
1523 m. Novbr. — Infortiatum.
Ibid. 1524 (?) — Digestorum s. Pan-
dectarum imp. Justiniani tomus ter-
tius quod Digestum novum appel-
lant non minore c[uam duo priores
diligentia^ castigatus. Ibid. 1524 m.
Dccbr.
Von Ludw. Blaubomm herausgege-
ben, Tvelcher 4^n Text nach Hdschr.
berichtigte. Er benutzte eiue von Laf.
, zar. Bayif aus Politianus Papieren gezo-
gene Vergleichung d«r Floreut. Hdschr.
^ (des Digestum vetus) ferner 2 Hdschr.
des Kloster St. Victor zu Paris und e.
Vergleichung mehrer-er Hdschr. zu Or-i
leans, sowie die krit. Bemerkungen
eitriger Gelehrten.
Digestorum seu Pandectarum juris
civilis libri quinquaginta in quin-
que tomos secti et veterum exem-
plarium collatione rcstituti. 5 Vol.
8. Paris., ex off. Rob. Stephani
1527 — 28.
Entb. Eigeuthiimliches. Ohne Glosse.
— Auct^-Fr.r 21 fl. Meer«#an.* #
Digestorum seu Pandectarum libri
quinquaginta. Editi per Gregor.
Haloandrum. 3 Part. 4. Norimberg.
(impr! Jo. Petreius) 1529 Cal. ApriL
24 fill. Vorst. (das letzte weiss)
2401 S. u. ?B11.
H. benutzte Bolognini*s Papiert
(Ver^T. An in. zu Ausg. 1510.) u. meh-
rere jedoch nicht näher bekannte Hand-
schriften u. gab einen sehr verbessertea
Text.
uiuct^Vr»: 29 fl. Meer man.
Pandectarum seu Digestorum libri L
non solum ad editionem Gregor,
Haloandri diligenter coUati sed et
Audr. AIciati consilio iudicioque
in quam plurimis locis feliciterre-
cogniti; adiectis Modestini respon-
sis graecis in titulo de excusationi-
bus tutorum hactenus desider<tis
nee unquam antea editis. Fol. Ba-
siL, apud Jo. Hervagium 1541.
Haloander's Beceiis. liegt zum Grun-
de; der Text ist jedoch hin u. wieder
nach einer ital. Hdschr. geändert. —
I»t eigen t1. e. Theil des Corpus juris t.
diesem Jdhre.
Digöstörum libri L nunc primum ad
fidem Pandectarum Florentinarura
sexcentis locis emendati supra Gre-
gorü Haloandri editionem. 7 Part
8. Paris., apud Carolam Guillard,
viduam Claudii Cbevallonii et Guil.
Desboys 1548.
Von Jac. Vintemille besorgt , wel-
cher Halodnder's Text zum Grunde
legte, aber nach der Florentiner Und
Ranconet's Hdschr. berichtigte. ,Anch
benutzte er Ant. Augustini über emen-
datt.
Digestorum seu Pandectarum Tomi
tres. Multa sunt restituta cum do-
ctorum virorum opera tum vero
maxime Antonii Augustini emenda-
tiqnibus. 4* Ibid.. apud eosd. 1548
— 1550.
Der Text weicht von dem Haloan-
der*s häufig ab. Angustini's Verbess.)
]a Gonjecturen sind aufgenommen. Die
Inscriptionen sind hier zum ersten Male
vollständig gedruckt.
— — ad Florentinarum prototypon
et ad Avenion. »rchion emendatus
Accursii glossa quam emendatissi-
ma circumscriptus annotationumque
omnium symbolis. Ad haec varia
lectione — locupletatus > in siiigu-
lis item libris emblemate rerum
praecipuariim per imagines deco-
ratus. 3 Vol. Fol. Lugd. , apud
Sennetonios fratres 1549 — 1550,
Digestorum ^. Pandectarum juris ena-
cleati -ex omni jure veteri in librof
quinqua^nta collecti — Tomus
: primus in imiversum ex Pandecds
Digitized by
Google
;Juslinianus. Pandectae. 4/79 Justinianus. Codex.
Florentinis recognitus, eraendatus
etc. Adjecimus pluribiis locis an-
notationes ex doctissdniorura viro-
rum commentariis. 4. Lugd., apud
Hugmi. a Porta et Ant. Vincentium
1551. — Infortiötum. Pandectarnm
Tomiis secundus. Ibid. 1551. — Di-
gestum novuin. Pandect, Tora,
tertius. Ibid. 1551.
V Der Herausgeber Hugo a Porta er-
hielt Varr, der Florent. Hdschr. u. be-
richtigte danach den Text.
— : — Ad exemplar Florenlinum et
Haloandriniim nee non vulgf^tas
passim editiones quam diligentis-
sinie colL.ti passimque emendati
additis Omnibus inscriptionibus,
7 Part. 8. Paris. , apud Carolam
Guillard, viduam Claudii Cheval- '
ionii et Gti. Desboys 1552.
Neue Brecens. I^eoutzte Lesarten
der Florent. Hdschr. und vetglich die
Vulgate u. Haloander*8 Ausg. und gab
deren Varr.
Digestorum seu Pandectarum libri
quiiiquaginta ex Florentinis Pbn-
dectis repraesentati. 3 Partes, Fol.
l^lorentiae, inoff. Laur. Torren-
tini 1553. 28 ung. ßll. Vorst,,
16ß6 S. u, 8 ung. Bll. fWeigel in
. L. 50 x/!)
Erster u. höchst schatzbarer Abdr.
des Textes nach der Floreotioer Hd&cbr.,
jedoch nicht ganz diplomatisch geuau,
▼on Lejio Torelli unter d. Beistande
seines Sohneis Francesco, \i'elcher auch
die Vorre<le zu dem Werke schrieb, u.
des Pel. Viclorius besorgt. ^ Sehr schön
gedr. Die 8 letzten Bli. ,mlt d. Sign,
eeee u. ffff., entb. expl. regist. n. errata^
feblen zuweilen.
^ucL - Pr. : 60 fr. St. C<?ran ; 40 fr.
deColte.— Man kenntauchExx. aufgr.Pap.
uiucU-Prr. 9p livres Gaignat; 96 üvr.
la Vallifere; 21 fr. Meermau.
Als Anhang legt man dazu : Ant*
Angn&tiui de nominibus propriis tov
TtavSsTitov Floreutini. Fol. Tarracone
ex off. Fb. Meli 1579. {Neu. Titelt
Barcinone, Basseron 1592) 4 BIL Vorst.,
566 u. 72 S. u. SO Bll. Regst. (Weigel
in L. 18 ^i.)
Digestorum seu Pandectarum libri L
ex Florentinis hac manuali forma
fidelissime representati. Cum lo-
corum aliquot in archetypo Pisano
mancorum et vacuorun^ repletione
miütisque aliis ab ante in lucem
editis. 7 Partes. 12. Lugd., apud
Guil. Rovillium' 1571.
Von Le CöDte herausgegeben. Text
nach Torelli. Bildet eigewtl. e. Theil
von Le Qonte's Ausg. des Corpus juris.
Digestorum seu Pandectarum libri L.
Cum brevissimis doctissimoruraquo-
rundam JGtorum annotationibus in
margine adscriptis, quibus pleri-
que loci vel restituuntur vel dili-
gentius explicantur. Opera «t di-
ligentia L. Charondae; Fol. Ant-
verp. , ex off. Cljrp. Plantini 1575.
Nach Hiissard's Ausg. abgedr., doch
ist Torelli verglichen. Antsserdem will
er noch andere Hdschr. verglichen haben.
Digestorum seu Pandectarum libri L.
Graecarum legum interpretatione.
ärgumentis , summis , notis aucti
et locupletati studio et opera Jul.
Pacii. Fol. (Genev.) exe Eustath.
Vignon 1580.
Text nach Torelli, Am Rande ste-
hen Conjecturen.
Pandectae Jtistinianeae in novum or-
dinem digestae a Rob. J. Pothie^.
3 Vol. Fol. Paris. 1748 — 1752.—
u^uct. - Pn : 43 fl. Meerman.
In Frankreich gesctiüizt.
3 Vol. Fol. Lugd. 1782.
Von dem Parlameuls - Advokaten
Gnienne zu Paris besorg , welcher eine
Vorrede, Noten u. e. Index beifügte.
5 Vol. '4. Versailles et Paris.
1818—20. 90 fr.
SeKr incorrecl,
3 Vol. FoL Pari?., Belin 1818—
1820. 120 f;:.
Codex»
Justiniani Codex. Fol. Mo guntiae, Pelr.
Schoyffer de G/Irnssheim 1475 ^ad 7
Kalendas Febr. goih. — 324 Bll,
u. 2 ßll. Inhalts -Verzchn.
Erste 'Ausg. , welche jedoch nur die
9 ersten Bücher enthält. Die 3 letzten
Bücher erschienen zuerst mit den INo-
Teilen. Fol. Romae, apud Sancturn Mar-
cum 1476 ni.Jnl. Dann mit den«. Bü-
chern. Fol. Mogunt., Schöffer 1477. —
u^uct. - Pr. : 102 livres la Vallifere (lUs-
sen Ex. irrig a|s 6. Ausg. , der Institut,
angegeben war)> 89 livres 19 »ou*
Brienne.
Exx* auf Pergament: in der ehe-
mal. Bibh zu Anspaoh^ in Ga$se|, JVlüu»
Digitized by
Google
Justinianus. Codex. 480 Justinianus. Codex.
chen, 2 Exx. in Wolfenb. (das eine frü-
her in der Bibl. zu Helmstedt), e'ia Ex.
in der königl. Bibl. »u Paris u. London.
Fol. Norimberg. , Andr. Fris-
ner et Joan. Sensenschmid H75.
24 Jun. ffoth. 405 BU. in 2 Coli.
Entb. cbenf. nur die 9 ^ersten Bü-
cher u. ist nach andern H'lschr. abge-
druckt. Mit^der ' Giossi«; von Andr.
Ruinel besorgt. — uduct. - Pr. : 240 li-
yres la ValliÄre.
Exx. auf Perg. siud in der Stadt-
- bibl. zuNürnberg, inStultgard u. iu der
kaiserl. Brbl. zu Wien (früher in Paris.)
— — c. glossa. Fol. Venet. , Nie.
Jenson s. a. (1477). goth. Sign, a
— z, u. A — .R.
— — c. glossa. Fol. (Lugd.) perma-
gistrum Joan. Syber 1482. die 23
xnensjs Novembiis.
Aus e. andern Hdscbr. abgedruckt.
I^acbdr. dieser Ausg. soll sein die.Ve-
net., artetet impensis Joan. Furlivien. et
Jacobi Britannici 1484. die 18 Aug.
Fol. Basil., Michael. Wcnssler
non. Jiiliis 1487.
Weicht ebeuf. im Texte von den
- Torigen Ausgg. yielfach ab.
Codicis Juslinianei ex repetita prae-
lectione libri XII ex fide antiquo-
rum exemplärium quoad ejus fieri
potuit a Gregorio Haloandro diu-
gentissime purgati recognitique.
Adjecta sunt in iine op^ris haec:
Catalogiis Coss. eodem authore.
Summuläe quaedam Novellarum
constitutionum Justiniani quas au-
thenticas vulgus appellat sparsim
* per IX Codicis libros a posteris in-
^ sertae. Excerpta constitutionum
Friderici imperatoris. Notae lite-
rarurn. Variantes subinde lectiones
et notae recogniti open's. Fol. No-
remberg., per Jo. Petreium 1530.
12 Bll. Verst. , 593 S. u. 27 BIL
Neue, kühne Recens. u. erste Ausg.,
welche dh 12 Bücher des Codex zu-
sammen Enthält. H. Terglich 15 Bdschr.,
n. unter diesen eine sehr alte des J. B.
Egnatius, o.. reinigte den Text. Er gab
zuerst die Tollstandi^en Inschriften und
Unt^rschrifteo. Als Anhang fügte er
•iuige irüher fehlende Constitutionen n.
die dem Werke sonst eiogeschalteten
Amhentiken bei.
— CoJex ad vetustior. ezemplar. fi-
dem r^cognitus cum glossa. 2 Vol.
4» Paris.| Frc. Kegnault 153:2. gotA,
Ein Ex. auf Pergament in der ko-
nrgl. Bibl. zu Paris, vorher verkauft
81 livres la Valli^re , dann 60 fr. Mac
Carthy. ^
— Codicis libri XII ex fide anti quer, ex-
emplarium scxcentis locis restituti.
. Additi sunt etiam multis constitu-
tionibus consules — Quin et in
glossematis haud pauca restituta
sunt quae perperam prius citaban-
tur. Catalogus item Consulum. etc.
4. Paris. , apud Carol. Guillard
1550.
Nach Hdschr. des Tilins verbessert.
— — Ad vetustissimorum exempla-
riiim atque ipsiiis eticim Noricae
editionis fidem recogniti et emen-
dati. Adjectae sunt in initio ope-
ris leges aliquot graecae, praeterea
etiam pluribus löcis adnotationes
ex doctiss. viror. commentariis nus-
quam antehac £vulgatae etc; 4.
Lugd., apud Hupjonem a PoVta et
Anton. Vincentium 1551.
Neue Aecens.^ von Hugo a Porta
besorgt. <
Ex codice Theodos. et vetcrum
exemplar. collatione innumeris men-
dis repurgati et perpetuis notis il-
lustrati L.' Rtissardo auctore. Fol.
Lugd., Roville 1561.
Der Text ist nach Hdtchr. berich-
tigt u. durch, sorgfältige Vergleichnng
mit dem Tbeodosian. Codex verbessert.
Ant. Contii emendationibus re-
purgati et annotationibus illustrati.
8. Paris., Guil. Merlin 1559 und
1562.
Neue, aber nicht TorzUgliche Ke-
cension. C. verwarf die bessern Lesar-
ten u. pahm dagegen schlechtere auf.
Die Unterschriften sind von ihm ver-
bessert u. mehrere Constitutionen auf-
genommen, t
— — Aecursii commentarius etmul-
torum veterum aq recentiorum IC-
torunri maxime Contii annotationi-
bus tam ad textum, quam ad glos-
sas recens illustrati mendisque quam
pluriinis repurgati, additis et fe-
stitutis plus septuaginta graecis
constitutionibas vel earum argu-
mentis et epitomis. Accesserunt bis
chronici canones, fasti regii et con-
sulares usque ad Justiniani mortem
ex optimis et authenticis tabuIiS|
libris et-monumentis collect! et di-
gesti Antonio Contio auctore. Omnia
Digitized by
Google
Justinianus. NoTellae. 481 . Justinianus. N^ovelläe.
fideliter et accurate recognita et
emendata. Fol. Paris., Merlin
1566.
Vermehrt u. verbeÄÄ«?rt. — Auch
Lngd., Roville 1571 und rariii., Nivelle
1576.
— — perraultis graecis latinisgue
constitutionibus, inscriptionibus, le-
gum contrariarum et obscurarum*
interpretationibus, argumenti^ siye
summariis, ut vocant, praeter alias
editiones aucti et locupletati opera
et diligentia L. Charondae. Acces-
• serunt chronici canones, fasti regii
et consulares — A. Contio auctore.
Fol. Antverp., Clirp. Plantin. 1575.
Le CoDie*8 Text liegt zum Grunde.
Die Vergleichung einer Auredaoischen
Handschr. liefert wenig Auabeule. Der
Herausgeber hat mehrere uuächte Con-
stitutionen eingeschaltet.
-7- — pcrmultis graecis constitutio-
nibus, Graecarum constitutionüm
interpretationibus, argumentis, no-
tis, aucti et locupletati studi'o ac
diligentia Julii Pacü. Ac9ess. chro-
nici canones A. Contio auctore.
Fol. (Genev.) exe. Eustath. Vignon.
1580.
P. gab von einigen Constitutionen
bessere üebersetzungen. Die -in deu
Codex eingeschalteten Authentiken "wnr-
den, um sie besser vom Texte dcss.
unterscheiden zn können , mit anderer
Schrift abgedr. — E. neue, gute Recens.
der $ letzten I^ücher des Codex gab
Cnjas. Sie steht auch in f. Werken.
Novellae.
Volumen. Novellae, codicis libri tres
posteriores et feudorum über, Fol.
Romae, apud Sanctum Marcum
1476. m. Jul.
Wthrschl. erste Ausg. n. von Vitui
Paecher g^drueku •
Cum glossis. Fol. Venet., Jac.
Rubeus 1477. 16 Jan. goth. Sign.
a- b.
, Fol.max^ Mogunt., Petr. Schoif-
fer 1477. 12 cal. Septbr.^oM. 169
u. 95 mi. — uiuct. - Pr.: 64 fl.
Meer man.
F/m Ex. auf Pcrg. in der Univer».
Bibl. zu Halle und 2 £xx. ebenf. auf
Perg. in "Wolfen bütlel.
Fol. Venet., Georg. Arrivabene
1491. 20 Mart.
In dieser Ausg. ei Schemen zum er*
2ter Theil.
sten Male die ans den Gonimeiitar. det
Bartohis u. Angelus excerpirten Snia-
marieuy u. die Unterschriften.
^ cum extravag. et glossis Fol.
Lugd., Frc. Fradia 1512. ISDecbr.
goth.
NsapcüV 'lovdttvtarov BaötXeoog rcor
iv TGJ vvv evptdxo/nivcDV xal cog
evßidxovrai ßißXiov. JIpogre^Eiv-
rai ö^ Ticä ol xav, tcov dyicav
'Anodr, Sid KXrifj,. d^poiö^evreg.
Novellarum'Constitutionum Justini-
ani quae exstant et ut exstant vo-
iumen. Appositi sunt item Canon.
Sanct. Apostol. per dementem in
unum congesti Gregorio Haloan-
dro interprete. Fol. Noremberg.,
apud Jo. Petrejum 15SI. 12 Ell. .
Vorst., 224 u. 263 S. und i Bl.
(Weigel in L. 7'^^/'.)
^ Erste, aber sehr unvollständige
Ausgabe der Sammlung der griech«
Novellen. Er benutzte wahrschl. e. Ab-
schrift der in Slorenz befiudl. Handschr.
der- Novellen. Auch gab H. eine neue
latein. Hebers.
Auct.'Fr,: SO fl. 25 c. Meerman. .
Novellarum constitutionüm Justiniani
quae extant et ut exstant volumen
Gregorio Haloandro enarratore. No-
vellarum constitutionüm lectio ve-
tus. Canones sanctorum Apostolo-
rum per dementem in unum con-
gesti LXXXV. Accesserunt — de-
fectus et varia lectio graecarum
constitutionüm. Andr. Alciati de
novellis Justiniani et cur Authen-
tica hodie vocentur, ratio. Feudo--
rum libri II. Constitutiones Lo-
tharii 0tc. Fol, Basil., in off. Her-
vagiana 1641« (Weigel in L. 8 ^^
Der Text weicht von der vorigen
ab) wahrschl. ist er nur nach Conjec-
tur geändert. Die vulgaire Jatein. Ue-
bers. steht der von Haloander 0egea-^
über.
NeäpQov 'lovdrtytavov BadiMaog t(^v
iv tq5 vvy evptdxof.uyGov xoä cog
evpidxovtxxi ßißXiov tov FpTjyopiov
^JXodvdpov i^T/yjjtov etc. 8. Paris.,
ex off. Car. Guillard 1542. (Wei-
gel in L. 5,^/.)
Abdr. des griecb. Textes »ach Ha-
loander, doch init einigen Aenderungen.
Avioxpatopciyy 'lovdtiviavov^ 'lov^
Cxivoü, Aiovtog viapai ö^acdBsig,
' lovdtiviavov idixra, Impo. Justi-
niani, Justini, Leonis novellae con-
stitutiones. Justiniani edicta. £x
31
Digiti?ed.by VjOOQ|,C
Justinianus. Novellaci 482 Justinianus. üebers.
bibl. Hulderici Fugg^ri, Ju^tiniani
quidem opus antea editum, sed
nunc priirium ex vptustis exempla-
ribus studio et diligentia Henr.
Scrimgeri restitutum atque eraen-
datum et yiginti tribus constitutio-
nibus, quae desiderabantur, auctum.
Cui et edicta eius^d. imper. non
prius edita tanquam corollarium
accesserunt. Justini autem et Leo-
nis constitutiones nunquam editae
in lucem prolatäe. Fol. Excudebat
{Paris.) Henr. Stepbanus 1558. 10
Bll. Vorst., 529 S. und 3 Bll. —
uiuct.-Pr.: 10 fl. 90 c. Meerman.
Der Text ist nach einer Venetian.
Hdschr. vervollstäDdlgt ü. von fremden
£in8cha1tuiigea gereinigt. Auch wur-
den d. 13 Edicte dea Juslinian.^ sowie
die Novellen Jusrin's, Zeno's u. des Ti-
beriua zuerst hier abgcdr. Dieser verbess«
u. vervollständigte Text wurde von Hr.
Agylaeus übers. : Imperat. Leonis Con-
slitutt. Novellae ~ latiuae nunc primum
ab Henr. Agylaeo factae. Imp. Justi-
niani edicta , Ixnp. Jnstini constitt. ali-
quot) Imp. Tiberii constilutio una, Imp.
Zeuonis constitulio una eodem iuter-
prete. 8. £xc« {Paris,) Henr. Stepbanus
1560. '
Volumen legum parvum quodvocant:
in quo baec insunt: Tres posterio-
res libri cod. Justin, ead. cura qua
priores novehi emendati. Autben-
ticae etc. Onlnia commentariis il-
lustrata et sedulo recognita. (a
Contio) Fol. Paris., Gull. Merlin
1559.
Nach Hdscbr. n. Ausgg. berichtigt;
mit crit. u. exeget. Noten. Die vcfn Ha*
loander u. Scrin^ger neu aufgefundenen
Novellen brachte er in eiue s. g. zehnte
ColIatioU u. hängte sie der Vulgate an.
Authen ticae s. Novellae -r cum ve-
teri tralatione graecis nunc pri-
mum apposita. Additis quae häc-
tenus desiderabantur pluribus con-
stitutionibus. Omnia notis ac ar-
gumentis illustrata et sedulo reco-
e:nita Ant. Contio auctore. 12. Lugd.,
Gu. Rovillius 157U .
In dieser Aasg. schnitete C. die
neuen Novellen den früher anger-
Bommenen neun Collationen ein. Dem
griech. Texte steht die vulgaire latein.
Üebers. gegenüber ; von den neu aufge-
fundenen Novellen gab G. eine neue Ue-
bersetzung. — Nach dieser Ausg. Hess
Chafondas 1e Caron in s. Ausg. des
Corpus iuris. Fol. Antv. , Flantin 1575
den Text abdrneken , fugte aber, noch 3 ^
▼on Pithou aufgefundene Novellen hin-
zu , und di» "voUstdge. lät. Üebers. tod
Haloander. Dieser Text liegt den sämmtl
Ausgg. zum Grunde.
Novellae constitutiones Justiniani ex
graeco in latinum conversae et no-
tis illustratae a Job. Frd. Hom-
bergk zu Vach. Accedit P. Pitboei
glossarium obscurior. verbor.^ Ju-
liani antecess. , it. Ant. Augustini
quorundam verborum Julian! inter-
pretatio. Eiüsdem paratitla seu
scbolia nee non Gujacii et Agylaei
observationes de dierum annota-
tione. 4. Marburg. Cattor., typis et
impensis Phil. Casimir. MüMer 1717.
linth. zwar den griecb. Text nicht,
aber sie ist wichtig für die krit» Be-
richtigung des Textes. H. bennute
uäml. Collationen einer Florentiner n.
einer* jetzt unbekannten, Vaticao. Hdschr.
u, ausserdem Varr. aus 11 wieder auf-
gefundenen Novellen, u. theilte diese
Lesarten in den Noten roiu Aus Agj-
laeus u. Conti US Noten gab er Aaszüge,
er selbst aber zahlreiche eigne Bemer-
kungen«
Zieh ers et Zungen.
Das Corpus iuris civilis ins Deutsche
übers, von einem Vereine Reclits-
gelehrter, von Carl Eduard Otto,
Bruno Schilling u. Carl F/d. Ferd.
Sintenis als Redacloren. Erster
Band. gr. 8. Leipzig, Pocke 1830.
XXX u. 906 S. -
Der Text von Kriegeis Ausg. liegt
zum Grunde. Dieser erste Band enth.
die Institutionen u. d. 11 ersten Biicber
der Pandekten. Die Institutionen sind
von Hr. lir, Sintenis in Zerbst über-
tragen, sowie von den Pandekten das
erste und fünfte bis eilfte Buch. Hr.
Prof, Otto übers, das 4te Buch« Hr.
Prof. Heimbach das 2te, Hr. Dr. Scbnei-
dei das 3te Buch. — Der Plan zu die-
ser ^ITebers. soll von Hrn. 'Or. Sintenis
ausgegangen sein. — Das Werk erscheint
in Lieferungen k 12 ^. Jetzt ist auch
der 2le Band erschienen, welcher Buch
12 — 27 der Pandekten enthält. Jeder
Band umf;iS8t 8 H^fte odi Lieferp^,
I3ie Institutionen des Kaisers. Justinian
in 4 Büchern. In's Deutsche übers,
von W. M. Rossberger, (M. dem
Texte). ' gr. 8.-' Berlin, Voss 18'29.
XII u. 550 S. i^ 16^.
Justiniani institutionum libri IV. The
IV bopk^ of 3|nstinian, Institutions
trsl. into engU with notes by *
Digitized by
Google
Justinianus* üebers. ,483
Justinus.
George Harris. 4. London ^^755.
Auch gr. Pap. — Thesecond edij^ion.
4. Lond. 1761. — Auch Oxford
1811. 1 L. 11 Sh. 6 d.
Corps de droit civil rot^ain en lat.
et en fran9. 14 Tom. 4. Metz, chei
Behmer et Lamort 1803—10. 140fr.,
fein Pap. 168 fr.,' Vel. Pap. 252 fr.
Emhält :
1. Les Instituts, trad. par Halot. 4«
Metz 1807.
2. Les cinqaante livVes du Bi^este oa
des Pandecies de l'emperear JusVmleD
trad. eo franc. par feu Mr. Hulot
ponr les 44 premiers livres et pour,
les 6derDierspar M. Berthelot. 7 Tom.
4. Ilud. 1803-1805.
B. Les donze livres de Code de Vemp.
Juscinieu de la seconde ^dition, trad.
en franc. par P. A. Tissot. 4 Tom.
4. Metz" 1807 — 10.
4« Les Novelles de Tempr. Justniien
trad. en fran^. par Berenger. 2 Tom.
4. Metz 1811.
Diese Ueber8.^er6cliien anch in 12.
Jeder Quartband in 5 Duodezbäuden mit
Ausnahme des Code, wo die 4 Bände
in 18 Ouodezbände verth^ilt sind. . Zur
Ausg. in 4> fügt man noch:
5. Le tre'sor de Vancienne furisprudence
Romaine ou collectiou des fragmeos
qui uous restent du dro}t Romain
anterieur ä Jostinien cont^ les frag mens
de douze tables, les fragmens de
Ga'ins trad. en franc. par P. A. Tissot,
suivis des Codes ®orien et Hermo«
g^nien , des fragmeos ' d'UIpien , des
sentences de Paul. ^ Aussi trad. en
frang. par A. G. Daubantoo. 4. Metz,
chez Lamort 1811.
Wird den Institutionen angebunden.
6* NouT. Constitution de Pempr. L^on
trad. par Dunoyer de Segouzac 4»
Metz 1811.
Wird den Novellen angehängt.
y. La def des loix Rom. ou diction-
uaire analyt. du Corps de droit par
Fieffrf - Lacroix. 2 Tom. 4. Metz
1809. 26 fr., fein Pap. S6 ir., Vcl.
Pap. 48 fr.
Le linre des inftitutions des droit
appelle InXtitute tranflate de latim
' (sie) en francois l corrige en dili-
gence p plufieurs docteurs et sou-
uerains legiftes. Fol. s. 1. et a.
gotk, 108 BIl. (das erste weiss) in
2 Col. mit 49 Zeilen. Sign. A— F.
TJebersetzun^ in Verden. Nicht sel-
ten. — Jluct,-Pr.: 15 livres Gaignat^
18 livres la Vallifere; 16 fl. Meerraan.
Les Institutes de Justinien nouyelle-
ment expliquees parA. M. Ducaur- ,
roy. 3 Tom. 8. Paris, Gobelet 1829.
16 fr,
Le Digeste ou Pandectes de l'empe-
reur Justinien trad. en frang« par
G. D. F. {Goujis de Favrit) revus
par une socidt^ de jurisconsultes.
b Tom. 8. Paris, Moreau 1804.
I Von dieser ^ehr schlechten Uebers.
sind 8 Bände erschienen. Sie sollte 10-
umfassei/. , ,
Les Pandectes de Justinien mises dans
un nouvel ordre avec les lois du
Code et les nouvelles qui confir-
ment, expliquent ou abrogent celle«
des Pandectes par R. J. Pothier,
trad. par M. de Br^ard Neuville.
28 Tom. 8. Paris 1807 — 1811.
Unvollendet. War auf 60 Bände
angelegt.
— — Revues et corrig^es pour le ■
texte et la traduction par Moreau
de Montalin. 21 Tom. 8. Paris
1817. ä Bd. 7 fr. 50 c.
Corpo del diritto civile Romano in
cui si contengono le istituzioni, il
codice e le novelle etc. Versione
italiana. 4. Milano 18 15 flg.
Le instituzioni trad. in ling. toscana
da Fil. Attilio Mori-Ubaldini. Se-
conda edizione. 2 Tom. 4. Firenze,
nella stamperia Allegrini 1780.
Le Pandette de Giustinianö disposte
in nuovo ordine da R. G. Pothier.
Versione italiana coltesto a fronte.
4. Venezia, Santini e figlio 1824 sq.
Jedes Heft zu 80 S. 2 Lire 10 c.
Las Instituciones imperiales traduzi-
« da^ Bernardino Daza. 8. Tblosa^
per Guion Bodavila 1551.
Digesto teoretico - practico — Traducr
cion literal al Castellano de todas
las leycs y paragrafos del Digesto,
expresion de siis concordantes y
^iscordantes con las del Cödigo,
Derecho Real de Eßpana e Indias
y capitulos canonicos per el orden
de SU antiguedad etc. — Su autor
el Licensiado D. Bartolom^ Augu-
stin Rodriguez de Fonseca. 14 Tom.
Fol. Madrid, en la imprenta real
1787 — 1790.
JÜSTINÜS. ^
Justini historici clarissimi • in Trogi
Google
31'
^ Digitizedby^
Justinus.
484
Justi
nus.
Pompeii historiaslibri XLlIir. 4inaj.
Venet, NicoU Jenson 1470. — 140
BII. mit SO Zeilen, ohne Sign.,
Cust. u., Bllzahl.
Bp. BU la: (C) VM MVLTI EX RO-
**■' nÄNIS — Scüliesst auf der Stirnseite
'^es letzten Blattei mit 4 Verse d ^ deren
erster : Hiftorias yetere» p^regrinaqs ge-
lUi rea^>lao etc., dann dw Schlussscbr»
Erste , schöue u. sehr seitue Aosg.
jiuct,-]?r,: 155 livres 10 sous Gaiguat;
13 L. Askew (der s. Ex. für S Guineen
• erkauft hatte) ; 680 livres la Valli^re 5
18 L. 7 Sb. 6 d. Pinelli; 220 fl. Crc-
venna; 31 L. 10 Sb., Paris-/ 452 fr.
Scherer; 33 il« 50 c. Meerman.
Ein Ex. auf Pergament in der Bibl.
des Königs von England. .
Justini historici politissimi epitoma
in Trogi Pompei historias. Fol.
(Romae) Udalricus Gallus s. a.
(1470 — 1471) 138 BU. mit 32 Zei-
len. Ohne Sign., Custoden und
Bllzahl.
' Beginnt B). 1 a : Jaftini hiriorici poli-^
tiriimi Epitoma in Trogi Pompei hifto-
riat prooemium incipit. Zu Ende 6
Verse; der erster: Anler Tarpei 'cuftos
Jouis: unde: q^ aus etc.
Zweite, weniget schöue, docl| seltne
Ansg., aus einem guten Codex abgedr.
(In Strassbnrg.)
. uiuct.-Pn: 184jivre* la Vallifere^
e. andres Ex. daseljist 179 livres $ 102 «
livres Lauraguais.
^- — Fol. Romae, Gonr. Suueynheym
, et Arn. Pannartz 1472, die26Septbr.
— 92 Bll. mit 38 Zeilen. Ohne
Sign. , Cust. u. Bllzahl.
ßeg. Bl. 1 a : Julciui hiltorici poliliirmii
Epitoma in Trogi popei hiftorias phe- .
miü incipit. Zu Ende des Werkes 8
Verse: Afpicis illaltris lector quicunque
übellos etc.
Noch seither, als die vorigen Aus-
gaben lind ans einer ander« Handschr.
abgedr. — Durch de Bure (Bibl. iustr.
No. 4331) besonders ist der Irrthum
verbreitet worden, als sei an dieser
Ausg. Florus befindlich. Vergl. San-
lander Dictionn. T, IIl. p. 72.
uiuct. - Fr, : 44 livres 19 sous Gai-
gnat ; 100 livres B^ienne. , .
, Fol. (Mediol.) Ant. Zarothus
1474. idib. Jun. 124 ßH. (das erste
weiss) mit 32 Zeilen.
Beginnt: ^
Jultiiii Hiftorlci clariTfim! in Trogi
Pompeii
Hirtorias-Exordium
zn Eude stehen dieselben Verse wie ia
der Princeps. Darunter die Schliisschr.
in 8 Zeilen. — Wahrschi. Nachdr« der
Princeps. (In Wolfb.)
Auct.-Pr,i 90 livres la Valli^re;
22 fi. Crevenna ; 4 L. 10 Sb. Pinelli.
Fol. Mediolani, per, Chrp. Val-
darfer 1476. kl. Junii. 103 Bll. mit
34 Zeilen. Ohne Sign., Cust. u.
Bllzahl.
Beginnt Bl. 1 a :
IVSTINI HISTORICI CLARIS
SIMI IN TROGI POMPEII HI
STORIAS EXOHDIVM.
{G) VM MVLTI EX ROMANIS
Schliesst auf der Rückseite des lelxtea
Blattes nach der 12ten Zeile mit der
2:£ei|igen Schlussschrift«
Aus e. sehr guten Hdschr. abgedr.
(In Göttingen.)
Auct, -Pr.: 72 livres 1 sol Brienoe.
' Fol. min. Venet, Phil, condam
Petri 1479. 12 Decbr. 103 Bll. mit
36 Zeilen. Sign. ä~n. (Weigel 12»^.)
Auf dem letzteii Bialte die Schiu&s-
schrift Vk das LageOregtster. Dibdia
erwähnt in Bibl. Spencer. T. II p. 113
eine Ausg. s. I. et a. in Fol. 102 Bll.
mit 36 Zeilen u. Sign, a — ^n, Hr.
Hofr. Ebert vermuibet, es möge das
wol ein des le\zlen Blattes ermaogelo-
des Ex. dieser Ausg. u. dasselbe sein,
welche» in der Bipontina (1802. p. XV
Q. XVI) gar zu einer Princeps gemacht
werde.
j4nct,-Pr^X 21 liVres Gaiguat; 81
livres la Valli^rej 1 L. 1 Sh. PineUij
10 fl. lOsols Greveuna.
Justini et Flori e'pilhomae. Fol. s. I.
et a. rÖin. — 67 BU. (u. 1 weiss?)
mit 65 Zeilen u. Sign, ä — 1. Ohne ■
Gastod, u. Bllzalil.
Justinus schliesst auf Bl. 45b (i^2).
Bl. 46 a ein Brief des Phil. Beroaldoi
an den Graf Pet. Maria Rubeus zu
Parma, worin folgende Stelle sich fin-
det : Qnum , ego nuper rogatn Henrici
Coloniensis, Senis impressoris solertis^
simi , L. Florum cnriose diligenter-
((iie eraendassem, tuo euin nomiui di-
care constitui, ut in mille exemplaria
transcriptus testimonium exhibeat meae
erga te observantiae.Rewiczkj Bibl. p.l20
u, Panzer T, XI p. 338 haben deshalb
diese Ausg. dem getiannten Drucker an-
geschrieben. Allein Hr. Äofr. Eben
(bibl. Lexik. No. 11119) vergleicht die
Typen vielmehr ^mit denen de« Beruar-
Digi
iti^edby Google
Justinus.
485
Justinus.
dinos NovariensU zu Venedig (im Sue-'
ton. 14S9)> um Wf^lcbe Zeit auch diese
Ao8g. lalle. Der Namen dea Drnckei^s
in Beroaldus Briefe beweise uicbts, da
dieser Brief ja unverändert auch in an-
dern Ausgg, abgedruckt sei. — ^ Indessen
B.'s Hiief erscheint zuerst in der Ausg.
des Fiorus. Parinae 1473. Dort wird
der Drnckf^r Coralhis genannt) hierHen-
ricus Coloniensis zu^Sieoa. Wie sollte
man zu dieser Aenderung gekommen
sein , wenn nicht wirklich Henr. de
Colonia der Drucker war? Ein^ andere
Ausg. aber, welche man diesem Druk-
ker zuschreiben könnte, ist nicht vor-
banden. Die Besorger späterer Ausgg.
batten die letztere von Henr. de Colonia
vor Augen u. Hessen danach B.'s Brief
ohne Aenderune abdrucken. Aehulich
verfuhren spatere Drucker mit Sabelli-
cus Briefe z. Iu*tin. , Vergl.^ Note zur
Ausg. 1507. — Ueber die Aehnlichkeit
der Typen mit denen des Bernardin.
Novariensis k^inn ich meine Meinung
.jetzt nicht abgeben , da irh unglückli-
cher weise das Götlinger Ex. übersehen
habe. Der Güte des Hrn. Assessors Dr.
Bode daselbst verdanke ich die nähere
Beschreibung dieser u. einiger (olgendeu
Ausgg.
Justin! et L. Flori epithome. Fol. s.
1. et a. röm, 08 ßU. mit 59 Zeilen.
Auf Bi. 1 a der angegebene Titel
mit C^pitälche'n, die Rücki>eite ist weiss.
Auf 31. 2a beginnt der Text, der auf
der Rucks, des 39sten Blatie» schliesst.
Auf dem lolg. Blatte steht Beroaldus
Brieff unmitlelbar darauf folgt der Text
des Fiorus. Schliesst auf der Rucks,
des 57sten Bl. mit 8 Versen , deren «cr-
ster : Aurea Juftini Luciq; epiihomata
flori. Auf der Vorderseite e, Brief des
Marcus Anton. Sabeliicus an Jo. Matih.
Contarenus. In diesem Briefe wird als
Drucker ein gewisser Bernardin us Räsi^
nius Novocoinensis genannt. Nach San-
tander Dict. T. III p. 75 wurde sie zu
Venedig um 1475 gedr. Hr. Hofrath
Ebert will sie jedoch erst um 1490 se-
tzen. ~ Nach Moss T. 11 p. 130 fehlt
in dieser Ausg. in den Ueberschr. der
Bücher 9 u. 10 der Buchstabe u im
Kamen Justin, beim 16teu Buche ist
der Namen so gedr.: JVTSTINI. —
' Erste Ausg\ des Sabeliicus u. neue
Receos. des Justin nach Hd&chr. u. al-
tern Ausgg. « . '
Justinus hisloricuÄ (et Floi*us) Fol.
, Venet. , Ant. Moretus 8 Nov. 1497. *
frof/i, — 54 gez. BIL mit 61 Zeilen.
Sign, a— i.
Bloss Nachdr, der vorigen. Fiorus
beginnt Bl. 38.' Voran geht Beroaldus
'Brief. la Sabeliicus Briefe wird der
Drucker Anton. Morettus genannt. Zu-
weilen wird diese Ausg. als undalirt
an;>egeben, allein das wirkliche Datuiti
steht unter dem Lage nregisler. -^ (In
Göttingen.)
Ausgg. in Fol. Venet. 1484. 1487.
1491. Venet., Phil. Pincius 1493 die 20
Decbr. u. Venef. 1494 existiren nicht.
Die von Panzer T. IV. p. 405 No.
2335 beschriebene Ausg., welche mit der
vor. ganz übereinstimmt, scheint Hrn.
Pro(^. Tiize(io s. Ausg. des Fiorus p. 480)
von Tacuinus de Tridino um 1500 ge-
druckt zu sein. Sie enth. ebenf. 54B1U
mit 61 Zeilen. — (Inder Fiirsteubergscb.
Bibl. zu Prag.)
Justinus et Fiorus. Fol. (zu Ende:)
Mediolani apud Minutianum im-
pressio finita 1502 id. Jan. — 120
Bll. mit 38 Zeilen. Sign, a— t.
Sabeliicus Brief findet sich in die-
ser AuAg, nicht, wohl aber der des Be-
roaldus vor dem Fiorus* Schöne und
sehr seltne Ansg. Der abb^ Guillun in
der Bibliographie de la France 1820
p. 351 setzt diese Ausg. irrig in's Jahr
1517 u. lügt ihr, ebenf; irrig, den Sex-
tns ßufus bei.
Fol. Venet., Bartbol. de Zaäis
1503 die 3 Febr.
Wahrschi. Wachdr. der Ausg. 1497.
Justinus historicus una cum L. Floro
a Ph. Beroaldo correctus. Fol. Bo'-
non., Benedict. Hectoris 1505 cha-
leiid. Junii. — lOOBll. mit 40 Zeilen.
(Weigel in L. 3.«/' 8 jzf)
Justin schliesst Bi. 69 b. Auf der
Stirnseite des folg. Blattes .beg. Fiorus,
welcher BI. lOO a Ichfiesst. Darauf ein^
Begist. — (In d. königl. Bibl. zu Prag.)
Justini ex Trogo Pompeio Historiae
cum multis memorabilibus in rnar-
gine. Addito insuper^ indice : ^o
facilius notatu clariora reperiri pos-
sint: nuper emendatae. Fol. Venet.,
per Joan. Tacuinum de Tridino
1507 die 17 Maii. 53 Bll. (Weigel 6^^)
Nachdr. der Venet. 1497, so dass
selbst in Sabeliicus Briefe der Drucker
Ant. Moretus nicht geändert ist.
Trogi Pompeii historia per Justinum
^ in compendium redacta proxime
quam emendaiissime edita. (Acc.
Fiorus et SextiBufi cpitömae) Fol.
Mediolani, impr. apud Leonard.
Vegium 1510 nonis Maias. ♦—
125 blL .
Digitized by
Google
Justinus.
486
Justinus.
Justini Historia ex Trogo Pompeio
quatuor &triginta epithbmatis coU
lecta. Lucij Flori Epithomata <Tua-
tuor q; cultissima in decem Titi
Liuii decadas. Scxti Ruffi Consu-
laris uiri ad Valentinianü AuG;ustuin
de Historia Romatia opus dignissi-
murn« Nerva cocceius ex dione
Graeco per Georgium Merulam
Alexandrinum. Traianus NeruÄ ex
dione -per eundem Merulam. Adria-
nus ex dione graeco. Gonflagratio
Vesaeui, montis ex dione per su-
pradictum Merulam. P. Victoris de
regionibus , urbis Romae libellus
imicus. — Zu Ende', Impressum
fuit hoc opus Anno dni.M;cccc. de>
cimo. Nono Kaien. Augusti. —^ in
,8. — 24S ung. Bll. mit SO Zeilen.
Sign, a — t u. A — G.
VoD Augtiüt. Becharins besorgt. Anf
der Bück«^ dek Titels e. Brief desselbeu,
worio er sagt^ Justin, u. Floras seieo
nach Sabellicus Ausg. abgedruckt. Bl. l4t
findet sich Beroaldus Brief u. vor Sex-
tus Kufas steht e. Brief des Aog. Ti-
phernas.- — Unter dem Titel findet sich
e. roth gedr. Lilie. Die Ausg. ist aber des-
wegen noch keine Jnutiue, sondern viel-
mehr ein Xijonner Druck. — Die SchlusS'
sehr, hat häufig zu einer Unrichtigkeit
Veranlassung gegeben. Selbst noch der
Catal. der Bibl. des Königs v. England
T. 3 p. 4SI führt sie unterm 19 Kai.
Aug. 1500 auf, obgleich schon Crevenna
Catal. rais. T. V p. 44 mit den schla-
gendsten Gründen den Irrthum erwiesen
batte.
Sehr seltne Ausg. — (In Göttiugen)
Auct.'Pr,: 5 fl. 10 sols Grevenua.
Justinus una cum L. Floro nuper ca-
stigatuß (cnrante Mariqno Tuccio)
8. Florent,, opera atque impensa
Filippi de Giunta 1510 tertio Ga-
leodas Februatii. XI u. 204 S.
Erschien spater als die vorige Ausg.
Der Februar war nämlich damals der
12te Monat des Jahrs. S. üeuouard Ca-
tal. T. IV p. 28.
Auct,~Pr, : 5fl. Crevenna ; 8 fl. Meerman.
Justini historia ex Trogo pöpeio quat-
tuor & triginta epithomatis col-
lecta. Lucii Flori Epithomata quat-
ti;or q cultiffima in dece Titi Li-
uii decadas. 6exti Ruffi cöfularis
viri ad Valentianum Auguftuin de
Historia Romana opus digniirimum.
' ^ 4. Venales reperiütur In vico fan-
cti Jacobi Sub Leoile Argenteo.
izu Endet Impreffa in vico diui
Joannis bellouacen. in ftedibus än-
thoni bonemere $. a. (nm 1510|
röm, 18 ung. BU. u. 140 gez. Bl
Wahrschi, nnr nach der Ausg. de
Becharius "von 1510 abgedr. locorrect
(In Wolfenb.) Die folg. Aasisi;. %i4
▼oo dieser nur durch neuen Titel iu4
andr. Scblussschr. verschiedeo.
— (derselbe Titel) 4. Paris. , DioB,
Roce 8. a.
^- — 4» Ibid., Fr. Regnault s. J|
{/4uf dem Titel: Venales reperiun-
tur in Vico sancti Jacobi sub sign!
Divii Claudii. (In Göttin gen.)
— -^4. Venales reperiuntur in viö
Sancti Jacobi ad intersignium Li|
aurei. (Paris., Jo. Petit.) s. a. Öl
Göttingen.)
In Göttingen }&% noch eine andeii
Ausg. Paris., Jo. Petit s. a.^ welche voi
der letztgenannten im Drucke ▼ersGhi^
den ist, im übrigen aber mit derselbei
übereinstimmt. (Nach einer Mitthei*
lung des Hrn. Assess. Sode.)
4. Venales reperiuntur in vics
sancti Jacobi sub Leone argenteo.
s. a. {^u Ende: — • in Canipo Gail-
lardo impressa quae venalia reppe*
ries apud Job. Petit etc.)
Stimmt mit der erstgenannten Aosf.
Seite f. Seite überein, ist aber e. ver^
schiedn. Druck. (In Wolfb.)
■— (ders. Titel) 4. Paris., Jelian Bar- ,
hier s. a. (Nestler in Hamb. S Mark {
8 Seh.)
Scheint ebenf. nnr e. anderer Titel
zn sein.
Jystini ex trogo pompeio histonae
cum multis memorabilibus in mar-
gin e. Addito insuper indice quo
facilius notatu clariora, reperiri
possint: nuper emendate. Fol. Ve-
net. , Jo. Tacuinus de Tridinol512
die 23 Septbr.
Nach Fischer bat diese Ausg. viel«
gute Lesarten. Entb. auch den Flora».
— (ders. Titel) PoL Lips», Jac.Than*
ner 1614. 86 Bll.
Justini nobiliffimi Hiftorici in Trogum
Pompeium libri cjuadraginta qua-
tuor. Additus est insuper per Joan.
Camertem Index copiosissimus. 4»
Viennae Austr., per Joan. Sin^e-
nium expensi* vero Leonhardi et
Luce Alantse fratrum 1517. 14 ung.
Bll. Vorst. u. 139 Bll.
Von Ulrich Faber besorgt, feolh.
nichts Eigene». (In Wolfb.)
Justini epitome in Trogi Pompeii
histörias. L. Flori de rebus fToma-
nis -Epitome; Sexti iR.uffi V. "C. li-
bellus. Haec omnia ad Tetus ex-
Digitized by
Google
Justinus.
487
Justinus.
emplar reposuit Pet. Danesius. Fol.
Paris., imp. Ant. Aussiirdus irapen-
sis Joan. Parvi 1519 adIdusMaias.
Nach einer Hd^chr. de» 12tenJalirb.
n.äUeren Ausgg.verb. Zu Ende des Justio.
steht die obige Schlussschr. , zu Ende
desFloFUS e. andere: 8 Cal. Julia» 1519
vaeneunt in aedibus Joan« Parvi. —
Selten.
Justinus , Fiorus et Sext. Ruffus. 4.
Paris., Jacob, le Messier 1519|
11 Novbr.C?)
Eine MedioK, ex ofl. Miwutiana
1520., welche Panzer T. Vll p. S99
ani^iebt, ist wahrachl. nur aus e. Druck-
fehler für 1502 entstanden.
Trogi Poinpei extemae Historiae in
compendium ab Justino redactae.
Externorum imperatorum uitaeau-
thore Aemylio Probo. 8. Venet.,
Aldus et Andr. Asulanus 1522 m.
Jan. — 204 Bll. (die 4 ersten sind
unbqziffertO (Weigel in L. 3 ^f.)
Sehr seltne Ausg. von Frc. Asula-
nus besorgt, der den Text nach Hdschr.
«. älteren Ausgg., aber auch nach Gon-
jectur, änderte. Auct.-Pr.: 6fl. Crevenna.
— (ders. Titel) 8. s. 1. et a-
Nachdr. der vorigen Aldine von
GreR. de Gregoriia zu Venedig um
1523 gedr.
Tragi Pompei extemae Historiae in
compendium ab Justino redactae.
Externorum imperatorum uitae. Ae-
mylio probo authore. P. Vellei Pa-
terculi historiae Ro duo uolumina
nuper reperta diligentissimeque ex-
cusa cum indice omninm quae di-
gna Äunt notatu copiosissimo. 8.
Florent., perhaeredes Phil. Juntae
1625. 16 u. 268 Bll. ^ ' ^
Die Aldine liegt zum Grunde. Der
Text ist hiu u. wieder geändert.
Juslini Historici clarissimi in Trogi
Pompei historias libri quadragmta
•quatuor a Joan. hichardo summa
diligentia recogniti ,et illustrati.
Quibus adiecimus S. Aurel. Victo-
rem qui Caesarum vitas a D. Au-
gusto ad Theodosium usque histo-
ria prosecutus est. Cum indice. 8.
Basil. , fipud Andr. Cratandrum
1526 m.J.tnuario. 4ung.Bli. Vorst.,
871 S. , 20 ung. Bll. Ind. etc. (In
Göttingen.)
Justini ex .Trogo Pompeio historia
diligfentissime j-eco^nita et ab Omni-
bus quibus scatebatmendis, coUatis
ad authorem Gxutecis et Latinis
Historicis repurgata. Cui praeterea
non parum lucis ex iisdem tran-
scriptis, sententiis et indicato histo-
riae ordine accessit. Adiecta est
Monarchisrum'quoquö ratio. 4. Ha-
cenoae, apud Jo. Secerl526. 10 ung.
in. Vorst., 162 u. 2 Bll. /
Der Text ist von Georg. Major
nach altern Ausgg. (u. 1 Mscr.?) geän-
dert. Am Rande stehen Varr. u. Con-
jeclureu. Enth. auch Noten ^o» ^»
Maior und e. Vorrede von Phil. Mc-
lanchthon. (In Götlingeo.) ^
— (ders. Vitel wie Sichard's Ausg.
V. 1526.) 8. ßasil., Andr. Cratander
Justini historiae et Sext. Aurel. Vir
ctör. 8. Paris. , Simon. Colmaeus
15^0. 1 ^ . ^. ' •
Justini ex Trogo Pompeio histoti^
diligentissime^recognita et ab Omni-
bus quibus scatebat mendis, colla-
tis ad authorem Graecis et Latmis
Historicis repurgata. H^s denuotac-
cesscre spholia Georg. Majoris. 4.
Haganoae, Jo. Secer 1533. 10 ung.
BU; Vorst., 152 Bll. u.2ung. Bll.
Unveränaerler Nachdr. dei; Ausg.
von 1526. d" Gott. u. Wolfb.)
-^ (derfe. Titel wie Hagen^ 1526) 8.
Colon., Jo. Gymnicus 1537-
Justini historia ia'm denuo diligenter
reco^nit^ et plurimis oucta schoHis.
Adiecta est brevis legendae histo-
riae ratio per Georg. Maioriem. 8.
Magdeburg., Mich. Lotther 1537.
9 uSg. BU.'' Vorst., 416 5. "• 16 «"S-
Bll. Regst. (In Gott. u. Wolfb.)
Justini ex Trogi Pompeii historiis
externis libri XLIV. His apcessit
ex Sex. Aurelio Victore de uita et
moribi4s Romanorum imperatorum
epitome. Omnia ex varior. exem-
plar. collatione castigata. 8. Lugd.,
Seb. Gryph. 1538.
— historia nunc quidcm supra omnis
omnium hactenus aedit. reco^mta
et ab innumeris mendis vetusti ex-
emplaris beneficio repurgata. Huic
accessit commentariolus. \* ^^!.\,'*
Mich. Iffihgrin 1539. 16 img. l^U.
Vorst. u. 319 S.
Vau 3mi. Grynaeus herausgegeben.
(In Gott. M. Wolfi^nb.)
— ex Trogi Pomp, historiis externis
libri 44 veteris exempl^ris beneftcio
repurgati. 8. Paris-, ex off. Rob.
Stephani 1643. 267 S. u. 14 ung.
Bll. Ind.^ (In Göttingen,)
— (Titel wie Lugd. 1538). 6. Lugd.,
Seb. Gryph. 1543.
Digitized by
Google
Jushnus.
488
JuStlQUS.
^— e* Trogi Pomp, historiis exterttis
libri XLlIirdiligentiJTime ex varior.
tarn Graecor. qutim Latinorum ex-
emplariun), collatione castigati ac
beneficio quorundam a mendis qui-
' bus scatebant repurgati. Praeterea
Jo. Sichardi castigationes ctQeorg.
Maioris aunotatt. accesserunt. It.
ex Sexto Aurel. Victore de uita et
' moribus Komanorum Imperator,
epitome. Cum indice copiosissimo.
' 8. Basil., apud Barthol. Westheme-
rum 1543.
— ex Trogi Pomp, historiis externis
libri 44. Ö. Paris., Jo. Lud. Tileta-
' nus 1543.
— (Titel wie Lugd. 1538). 16. Lugd.,
Seb. ' Gry ph 1546 u. Ibid. 1548.
'8. Colon. 1549.
— (Titel wie Lugd. 4588.) 8. Lugd.,
Seb. Gryph. 1551. 1553. 1555. 1557.
— (ders. Titel) Omnia quam diligen-
tissime ex varior. exemplar. colla-
tione castigata. 12. Paris. , apud
Hieronyrn. Mamef 1558. •
— (ders. Titel) 16. Lugd., Ant. Vin-
centius 1559. 410 S. u. SOBU. Ind.
(In Göjtingen.)
Justini ex Trogi Pomp, historiis ex-
. ternis libri 44. His acc. ex S. Aur.
Vi ct. de yita et mori])us Romanor.
impp. epitome. Omnia quam di-
ligentissime ex varier. exein planum
collatione nunc denuo castigata. 8,
Venet. , Joan. Gryphius excudebat
1559. 338 iS. u. 15 uug. ßli. ind.
(In Gott.)
Der Catal. der Bibl. des König« ▼.
Engl. T. 3 p. 431 erwähot diese Ausg.
ebne Jahr.
* 12. Paris., Hieron. de Marjief
1560.
8., Colon.. Gualth. Fahricius
1560. ^
Acc. Henr. Glareani annotatt.^
8. Basil. 1562.
— ex Trogi Pomp, liistoriis externis
libri XLiy. His acc. ex S. Aurel.
Vict, de vita^et moribus impp. ro-
man. compendium. 8. Lugd., he-
redes Seb. Gryph. 1562.
*" — Acc. de vita et moribus o-
mnium impp. S. Aurelio Vict. ad-
dita epitome ex variis iisque pro-
batiss. auctoribus coHecta. 8. Ant-
verp., in aedd. viduae et haeredum
Jo. Stelsii 1565.
*— — 12. Lugd., apud Jo.Frellönium
- * 1568. ^
— historia fidelissima recognitione
nunc^postremo coUatis ad autorem
et gfaecis et latinis historicis pri-
stinae veritati restituta* 8- Colon.
Agr., apud Gualth. Fabricium et
Jo. Gymnicum 1570.
— ex Trogi Pomp, historia libri 44
supra plurimor. editiones doct. ho-
minum opera castigatissimi. Cum
eruditissimis soholiolis et argumen-
tis iam primum apte su^ loco dis-
positis et insertis. Adjecimus mo-
narchiarum omnium tabulam ex fl- *
deliss. historiographis diligenter col-
lectam. 8* Lond., Henr. Bynneman -i
1572. \
— <Titel wie Lugd. 1538) 16. Lugd.,
Ant, Gryph. 1573.
— ex Trogi Pomp. Historiis externis
libri XLIV. Gui adjecimus mo- I
narch. omnium tabulam exfideliss.
historiis collectam et epitomen S.
Aurelii Victoris de vita et moribus
omnium impp. ,Omnia cum scho-
liis, argumentis et ind. rerum et
verbor, locirpletissimo» 8. Colon.
Agr. , apud haeredes 'Arn. Birck-
manni 1576.
8. 'Lond. 1577.
Justinus. Trogi Pompeji histor. Phi-
lippicac« epitoma ex Mss. Codd.
emendatior et prologis auctior. In
eandem notae. Excerptiones chro-
nologicae et varr. lectt. libellus. 8.
Paris. , apud Dionys. du Val 1581.
8 ung. Bll. Vorst., 337 S. u. 9 ung.
Bll. Ind.; 162 S. u. 1 ßl. Notae.
Auct^-Pr,: 3 fl. 50 c. Meerman.
Neue, gute Recens. von Jac. Bon-
garsius nach 10 Hdschr. (1 Cod. Olt-
▼arii Aligretii , 2 Petri Danielis , 2 Fr.
Pilhoei, 2 Jac. Cuiacii, 1 (opt. notae)
Puteaui u.SPt.Pithoel) u. 3 mit Hdachr.
Terglicheuen Ausgg., die er geoan rer-
glich u. den Text auf die Leaarteu der
Mas. zurückführte. , Die Hdschr« tiater«
schied er aber nicht. I^^ den Anmerkeg.
giebt er glückliche Conjectareu u. hr&t.
Crltgg.^ Die -Prologe der einzelnen Bü-
cher erscheinen hier zum ersten Male. —
Sehr aelien. (In Göttiogen). Aenooard
besaas e. Ex. auf gr. Pap.
In Götiingen ist noch e. anderes
Ex., auf dessen Titel: Paris., apud Ja-
cobum du Pays 158Lsleht. Iia übrig.
stimmt es jnil der Tor. Ausg.
' 12. Lugd., Gryph. 1585.
-> 12» Paris., Marnef 1585.
Justin, et Aurel* Victoris historia. 8.
Lond. 9 typis Georg. Robinson 1586.
Digitized by
Google
Justinus.
489
Justinus.
libri 44 a Frc. Modio ex MS.
Codd. diligcnter emendati. 8. Co-
V Ion» Agripp., m off. Birckmannia
1586. (In Gott.) '
Justinus. Trogi Pompeii historiarum
Philippicarum Epitoma nuper ex
Mss. Codd. emendata et prologis a
Bongarjsio aucta nunc vero secunda
recognita et ad Mss. item Hbrorum
Fuldensium maxime fidem ex in-
tegro emaculata ,a Fr. Modio. In
eand^m notae. ßxcerptiones chro-
nologicae et varr. lectt. libellus
Bongarsii cum eiusdem Modii tam^
in Justinum quam prologos spicilc'
gio. 12. Frcf. , apnd Jo. Wechel
1587. Uung.'BII., 2Vss. Ell., 271 S^
S ung. Bll. , 146 S. u. 10^ S. (die
letzte Seite irrig 120 bezeichnet.)
BongArsias Text liegt zum Grunde.
Bf, verglich jin einigen Stellen' 2 Ful-
daer Hdscbr, ti. änderte hin n. wieder
den Tex^. — In der Vorr.-^sagt M., er
habe 5 Jahre zuvor den Justia. hie und
da verbessert herausgegeben. (Co Wifh.)
Justini ex Trogi Pompeii historiis ex-
ternis libri XLIV. Sex. Aur. Vi-
ctoris epitoma de vita et moribus
Impp. Eliae Vinetae in eam epito-
jnen notae et castigntiones. 1?.
Lugd. , Ant. Gryph. 1590.
— (Titel wie Ausg. 1587) 12. Frcf.,«
apud Jo. Wechel. 1591. 14 ung.
, Bll. Vorst., 2 wsse. Bll., 271 S.
S ung. Bll., 146 S., 102 S. Varr.
'u. Ind.
Scheint nur neuer Titel zu der Ausg.
▼OD 1587 zu sein. (In Gott.)
— Trogi Pomp, bist» phil. epitomi.
In eandem notae, excerptiones chro-/
noiogicae, varr. lectt. libellus, bre-
viaria, marginales annOtnlt. et gno-
mologia. 8. Lugd., exe. G'abr. Car-
terius 1594^
^ach der Ausg. 1587. (In Gült.)
Justinus. Trogi Pompeii Historiarum
Phil. Epitoma e Mss. Codd. summo
studio correcta multisque scholiis.
illustrata. Accessit Victorini Stri-
. gelii commentarius nunquam ante-
hac editus. 8^ Vrsellis., exoff. Gorn.
Sutorii , sumpt. , Lazari Zetzneri
1602. 8 Bll Vorst., 322 S. , 7 Bll.,
171 S., 18 Bll., S72 S.u. 8 Bll.
Nachdr. derAusg. des Bougars. Bei-
gefügt sind dess. Noien u^ Theoph. Gau-
giser's Schölten zu den erHteu 10 Bü-
chern. Des L'^tzteren n. Striegel« Noten
aiud erkl. Lihalts. (In Gült.)
— — — libri 44. S. Aurel. Vict.^epitome.
In hanc Eliae Vineti notae et ca-
stigatt. 12. Lugd. 1605.
Ex Mss. Godd. emendati et ar-
gumentis aucti. Acc. de vita et
moribus omnium Impp. epifome ex
variis iisque probatissimis autoribus
collecta. 8. Antv. , apud viduam
et haeredes Petri Belleri 1609.
Justini histor. Phil, ex historia Trogi
Pomp, libri — in Scriptt. bist. irom.
Fol. Aurel. ,Allobr. 1609 T. II
p. 6t5 sq.
c. notis Jani Gruteri. 8. Mar-
purg. 1612. (?)
— (ders. Titel wiö Ausg. 1602) 8. Ar-
gentorati, sümpt. Laz. Zetzneri 1613.
24. Amst. , kpud Caesium 1621.
— Tragi Pomp* bist, Phil, epitoma.
E Cuiacii , C\. Puteani, utriusque
Pitboei aliisque ^t^x iVJss. döctiss.
viror. opt. codd* correcta multis-
que stboliis illustr^tta. Access. Vi-
ttorini Strigeln commentarius nun-
qi^aju atitfihac editus. ^. Argentor.,
haeredes Laz. Zotzueri 1627.
Sa^H^'cbtftr Nac^tinick der Ausgabe
von 1602.
— Histor, ex Pomp. Trogo libri XLIV.
Ex rausaeo J. J.Pontani. 32. Amst.,
Jansson 1628.
Justini in historias Trogi Pomp, epi-
toma. Editio nova accuranteMath.
Berneggero. 8. Argentor. , sumpt.
hered. Xaz. Zetzneri 1631. 8 ung.
»11., 572 S., 6 ung. Bll., 53 ung.
Bll. (Freinsh. Ind.) u. 51 ui!g. Bll.
Text nach ßongarsius hie und da
verändert. Enth, zuerät- e. AbUilg. in
Cnpiiel n. Freinsheifus Index.
Justini historiarum ex Trogo Pomp,
libri XLIV. Ex museo Jo. Js. Pon-
tani. 16. Amst., apud Jo. Jansson
1635.
M. Zuerius Boxhornius recen-
suit. 12. Amst., Jo. Jansson 1638.
B. benutzte eine Leidner H<lscbr.
— - bist, ex Trogo Pomp, libri XLIV. .
Cum notis Isaaci -Vossii. 16. Amst,,
ex off. Elze vif. 1640. 8 Bll. Vorst.,
278 S. Text, 39 S. Noten u. 27 Bll.
Iudex.
Text nach Bongarsias, mit schätz-
baren Erläuterungen von V. — jluct,-
Pr. : U livrcs la ValU&re; 24 fr. im>
J. 1803 5 20 fr. Jourdan.
Man kennt noch eine andere Ausg.
mit dies. Datum. Sie steht »her der
obigen an Schuuheit Dacii^ enlh. die
Digitized by
Google
Justinus.
490
Justinus.
r)6i1ic«t. an Th|iro Bielke nlobt n. haX
294 S. Text. — Weun diese« gegründet
ist, so würde noch e. dritte Ausg. Vor-
banden «ein. la Göliingen findet «ich
uäinl. e. Ausg. mit dems. Datum. Si^
ninfasst: 6 un?. Bll. Vorst. (den Titel
iobfegriffen) SlO S. Text. 36. S. Noten,
II. 25 nng. BIL Ind. Sie enth, ebenf.
die Dedication nicht. — Nestler in H.
hat ein Ex. die«. Ausg. von 1640 mit
2 Mark 4 Seh. angesetzt; AUheer in
XJtr, zu 1 fl. 10 al.; Varrenlrapp in
Frkf. 5 fl.
Ex Marci Zuerii Boxliornii nova
recens. 12. Ämsl., Jo. Jansson 1644.
6 ung. Bll. Vorst, S16 S. u. 4 ung.
Bll. Boxb. not.
— p — Ex recens. Isaaci Vossii. 16.
Amst., Lud. Elzevir 1650. 1 Kpftit.
und 260 S. (VaVrentrapp in Frkf.
Justinus» Cum selectiss. varior«^ obss.
et accurata recens. Ant. Thysii.
8 maj. , Lugd. Bat. , ex off. Adr.
"Wyngaerden 1650. (Varrentrapp in
Frkfi a. M. 1 fl. SO kr.) 1 Kpftit.
8 un^. Bll. Vorst., 531 S. u. 17 ung.
Bll. Rgst. '
Text nach Bougars. abgcdr. Die
Answabl der Noten ist schlecht.
Justini in historias Trogi Pomp. Epi-
tomarum editio novissima accu-
rante Matth. Berneggero. 8. Ar-
gentorati, sumptibus Jo. Joach. Bo-
ckenbofPeri 16^3. ,
— Ex M. Z. Boxhornii nova rec, 12.
Amst., Jo. Jansson 1653. *
— histor. ox Trogo Pomp, libri 44.
Cum notis Isaaci Vossii. 12. Amst.>
ex ofF. Elzevir. 1656. 6 ung. ßU.,
^ ^ S30 S. u. 19 ung. Bll. Ind.
Unsauber.
Justinus. Cum notis selectiss. varior.
Berneggeri, Bongarsii, Vossii, Thy-
sii. Editio accuratissima. Accu-
rante S. D. M. C, (/. «?. Com, Schre-
pelio , Med. Docf.) 8. Amst , apud
Lud. et Dan. Elzevirios 1659. (Alt-
heer in Utr. 1 fl. 8 st; Nestler in
Hamb. 4 Mark 5 Varrentrapp in F.
S fl.)
Snuber , aber ohne Innern Werlh.
Justinus.i Cum selectiss. varior. obss.
et accurata recens. Ant. 'Thysii. 8.
Vratislav. , sumpt. Esai. FeJlgibelii
1660. (Nestler in Hamb. 1 Mark.)
— Ex Marci Zuerii Boxhornii nova
recens. 12. Amst., apud Jo. Jans-
son 1660. (Nestler in Hamb. 12 Seh.)
— — Edit. noviss. accurante Matth.
Berneggero. 8. Argent, imp. 8inL
Paulli 166^. (In Wolfb.)
Justini historiarum libri XLIV notis
compendiosis in usum studioeae iu-
ventutis dilucidati opeia et indu-
stria Titi Livii. 12. Hagae Comit,
ex oif. Jo.Wolpherdi van Bulderen
1663. (In Gott)
— Cum notis selectiss. var. a^ctorum.
Edit accuratiss. accurante S. D.
M. C. In fine Jo. Freinshemii in-
dex adjectus. 8* Jenae,Felgiebell668.
Unsaubrer Nacbdr. von Schrevel't
Ausgabe.
ex rec. Jo. Georg, (^raevii cum
.eiusd: notis et animadvv. 12. Traj.
ad' Rhen. 1668. ^
ßoiigarsius Text liegt zum Grunde,
ist aber nach der Jnntine geändert.
— historia ex Trogo Pomp. Recen-
suit et emendatt addidit Tanaq.
Faber. 8. Salmurii 1668.
— historiarum ex Trogo Pomp, libri
XLIV. . Editio novissima. 16. Am-
stelod., apud Jo. Janssen, a Waes-
"berge et viduam Elizaei Weyerstraet
166:^. 260 S.
In Wulfeub.' ibt e. Ex. mit band-
fchrl£tl. Beinerkgg.
— Cum notis selectiss. var. auctorum,
• accurante C. S. M. D, 8. Amste-
lod. , apud Lud. et Dan. Elzevirios
1669. (Nestler in Hamb. 4 Markj
"Weigel in L. 1 hf 12 ^.)
— historiae Philippicae. Cum notis
Js. Vossii. 12. Oxon. 1669.
•^ — Cum not. sei. var. 2 Tom. 12.
Lugd. , ex off. Bourgeatiana 1670.
(Varrentrapp in Frkf. a. M. 4 fl.)
Ex rec. Js. Vossii., Edit. ultima
prioribuslonge correctior. l8«Lugd.
1670. (Varrentrapp in Frkf. 1 fl.)
Cum notis Js. Vossii. 12. Amst,
Elzevir. 1671. . >
— historia ex Trogo Pomp, diligen-
tissimc recensuit et emendationes
addidit T. Faber. Edit nova. 8.
Salmurii, apud Renatum Pean 1671.
11 S. Vorst, 4 ung. Bll., 395 S. u,
150 S. not
-Text nach Bongarsius. S. Verbess.
sind oft sehr kühn.
Cum notis Js. VossiL 12. Amst,
, Elzevir. 1673.
Justini in historias Phil. Trogi Pom-
peii epitomar. libri 44 ex rec. et
cum notis Jo. Vorstii cumque ind.
J. Freinshemii pleniore reddito. &
Lips., imp. Ernst. Gohlii 1673.
Der Text ist von V. nach Coujeo-
tnr geändert.
Digitized by
Google
Justinus.
491
Justinus*
— ex Trogi Pomp, histotiis externis
libri XLIV. 12. Lond. 1674.
^ — e Mss. Codd. coUatione reco-
^[niti. 8. Oxon., e theatro Sheldori.
1674.
— — 12. Amst., Elzevir. 1675.
Justinus de historiis Philippicis et to-
tius mundi originibus. Interpreta-
tione et notis illustravit Petr. Jos.
Gantel. In usum Delph. 4. Paris.,
apud Frd. Leonard 1677. (Nestler
in Hamb. 7 Mark 8 Seh. 5 Varren-
' trapp in Frkf. 5 fl. 48 kr. J Weigel
inL. 4^^) .
Werthfos.
Justini historiarum Phil. Trogi Pomp, j
epitome. Recens. novisque nolis
illustravit Jo. SchefFerus. 8. Hamb.
et Amst. 1678. (AltheerinUtr. l fl.)
Mach kühnen CoujeclureD geändert*
Freinsheim's Index ist yermehrt.
— — Ex M. Zuerii Boxhornii nova
recens. 12. Amst. 1680.
— hisforiae Philippicae. Ex rec. Jo.
Georg. Graevii, cum eiusd. casti-
gatt. His accedunt integrae notae
Jac. Bongarsii,. FranQ. Modii, Matth.
Berneggeri, Js. V.ossii, Tanacf. Fa-
bri, Jo. Vorstii et Jo. Schefferi et
aliorüm. 8. Lugd. Bat., ex oif . Ha-
ckiana 1683. (Nestler in Hamb.'
7Mark5 Varrentrapp in Frkf. 4fl.)
— (Titel wie Oxon. 1674) 8. Oxon.
1684. (?)
— historiarum ex Trogo Pomp, librr
XLIV ex recens. Js. Vossii. 16. Ro-
tomagi, typis Rieh. Lallemant 1686.
— ex Trogi Pomp, historiis externis
libri XLIV omnia quam diligentis-
sime ex varior. exemplar. collatione
recensita et castigata inusurascho-
lasticae iuventutis accommodata. 8.
Lond., ex* E. Horton 1686.
Ain Rande stehen Varianten. Die
Noten lind an$ f^bern Erklärern aus- ,
gewählt. Die Vorrede ist mit R* H*
untüfzeichnet.
— (Titel wie Ausg. 1683) 8. Wratis-
lav. Siles., apud Jesaiam Fellgibeln
1688. (Varrentrapp in Frkf. 1 fl.
SO kr.)
Ex rec. Js. Vossii. 12, Lugd.,
sumt. Matth, Liberal. 1690.
— — Ex rec. Jo. Georg. Graevii
cum eiusd. notis et animadv. 8.
Amst., Hr. Wetstein. 1691 u. 1694.
• (Altheer in Utr. 1 fl.)
— — Ex Mss. Codd. correctus et
cum J. Bongarsii not. et varr. lectt*
libello, item 'Theoph* Cangiseri in
' X libros prior, sclmliis nee no'n
Vict. Strigelii commentario, Edit.
secunda. 8. Argentor. 1698. (Nestler
in Hamb. 1 Mark 8 Seh.)
Interpretatione et notis illustra-
vit Petr. Jos. Cantel. ,In usum"
Delph. Huic editioni accessere Jac.
Bongarsii excerptiones chronologi-
cae ad Justini historias accommo-
datae. 8. Lond., imp. R. Clavel
1701. (Altheer in Utr. 1 fl. 16 st.)
— historiae Philippicae. Ex nOva
recens. Jo. Georg. Graevii cum.
eiusd. castigatt. His acced. inte-
frae notae Jac. Bongarsii, Fr. Mo-
ii, TMatth. Berneggeri, Jos. Vossii,
Tanaq. Fabri , J. Vorstii et J.
Schefferi. Ed. quarta priorinus au-
ctior et cmendatior. 8. Lugd, Bat.,
apud C. Boutesteyn 1701. (Altheer '
in Utr. 2 fl. 10 st.; Weigel in L.
Ex rec. Jo. Georg. Graevii cum
ejusd. castigatt. et notis varior. 8*
Traj. ad Rhen. 1701. (?> (NesÜeir ,
in Hamb. 3 Mark 12 Seh.)
— -^ Cum notis ad modumMinellü*
12. Lips. 1701.
— ex Trogi Pomp, historiis externis
libri XLIV. 8. Lond. 1704.
Justini historiarum ex Trogo Pomp^ '
libri XLIV. Mss. Codd.. collatione
recogniti, annotntionibusque illu-
strati. 8. Oxon., e theatro Sheldon.
1705. 4 ung. Bll. Vorst., 300 S.
u. 5 ung. Bll. Index. — Auch gr*
Pap., aber selten.
Von'Tbom. Hearoe herausgegeben,
der 4 Oxforder Hdschr. genau verglich
u. deren Varianten angab. Am Rande
ist die Zeilfolge bemerkt. Zu den
Prologen gab er Bemerkgg* S. Noten'
erläutern die Geschichte u. Autiquität.
— (In Göttingen ein Ex. auf gr. Pap.)
jiuct.-Pr. auf gr. Pap.: 2L. SSh.
Hibbert.
-^ — Editio ceteris emendatior et
varr. lectt. auctior. 16. Amst., apud
Jailssonio-Waesbergios 1706.
— histor. libri XLIV. 24. Amst. 1706.
(Varrentrapp in Frkf. 24 kr.)
— Historiae Phil. Ex rec. Jo. Georg.
Graeuii cum eiusd. castigatt. et
ind. 8. Traj. ad Rhen. 1708. (Alt-
heer in Utr. 1 fl. 10 st. 5 Weigel in
L. U/12^.)
Acc. notae abbatis de Longue-
rue. 12. Paris. 1709.
Digitized by
Google
Justinus.
492
Justinus.
Cum n6ti» Juncker! ad mod.
Minellii. 12. Lips. 1709. .
— historiaePhil. exrecens.Jo. Georg.
Graevii cum eiusd. castigjtt. 8.
Traj. ad Rhen., typis Guil. van de
Water et Gu. Broedelet 1710.
— historiarum exTrogo Pomp, libri
XLIV. {cur ante Mich. Maittaire) 12.
Lond. , ex ofF. Jac. Tonson et Jo.
Watts 171S. (Altheer in Utr. 2 fl.
10 St. ; Weigel in L. 1 */ 8 M ~-
Auch gr. Pap.
— — c. not. ad mod. Minellii. 12.
Lips., GleditscK 1715. 12 ^.
Mit Em. Sinceri deutsch. No-
ten. 8. Angspurg 1717.
— hist. Phil, cum integris qommen-
tariis Jac. liongarsii , Frc. Modii,
Matth. Berneggeri, M. Z. Boxhor-
nii, Js. Vossii, Jo. Fr. .Gronovii , J.
G. Graevii, F. Fabri, Jo. Vorstii,
Jo. Schefferi et excerptis alior. Cu-
rante Abr. Gronovio. 8. Lugd. Bat.,
apud Theod. Haak 1719. (Altheer
in Utr. 3 fl. ; Nestler in Hamb.
6 Mark 8 Seh. ; Varreiptrapp in
4 fl. 48 kr. ; Weigel in L. 2 ^f
' Text nach Graeir|iis Ansg. Mssw
u. alt, Ausgg. siud^t|ngeuau verglichen.
— historiarum ex Trogo Pomp, li-
bri XLIV cum prologis emendatis
notisqueillustratis. 16. l'aris., apud
Jo. Hapt. Brocas 1720.
— .'"— Interpretatione et notis illustra*
vit Petr. Jos. Cantel. In us, Delph.
8. L«nd., Sayes 1721.
— — Editio ccteris emendatior et
varr. lectt. auctioi*. 16. Amst., apud
Janssonio-Waesbergios 1722. (Var-
rentrapp in Frkf. 1 fl. ; ' Weigel in
L. 'lOf^.)
Justini historiae Philippicae. Tarian-
tes- lectiones adjecit P. Rurmanni^s.
12. Lugd. Bat., apud Sam. Lucht-
mans 1722. 1 Kpftitel, 12 ung. Bll.
Vorst., 443 S., SO ung. Bll. Ind.
(Altheer in Utr. 1 fl.j Nestler in
Hamb. 1 Mark 8 Seh. ; Varrentrapp
in Frkf. 1 fl. 15 kr. ; Weigel in L.
Text nach Grapvins. Die Varr,
sind aos frübero Ansgg. (Aldio., Junt.
BoDgars., Modius, Graevius, Ueaiue u.
Andr.) B.'« Vorn ist <iuch jetzt noch
•ehr ieseDswerth. Die Ausg. ist nicht
eorrect.
— — Ex recens. Jo. Georg. Graevii.
Cum indice rerum locupletissimo.
16. Amst, apud R. & G. Wetste-
nios 172^. (Weigel in L. 18^.)
— — 12. BasiL 1723.
Machdr. voo Maittaire'« Aasg.
— — Acc. Jac. Bongarsii excerptio-
nes chronologicae ad Justin, histo^
rias accomrnodatae. 12. Dublin.
1727.
' {cur. Mich» Maittaire) 1^. Lond.
1729.
• 8. Ptotomagi 1730,
Interpretatione et notis illustr.
Petr. Jos. Cantel. In us. Delph.
Editio nova ab innumeris erroribus
emendata. 8. Lond., impensis W.
Innys 1730.
Justinus explicatus s. Historiae Phil.
cy Trogo Pomp, libri . XLIV recte
tandem captui iuventutis accom.
modatae oder deutliche u. nach
dem Begriff' der Jugend endlich
recht eingerichtete Erklärung des
Justin.— nach Art des durchEmanuel
Sincerum edirten Gornelii Nepotis
II. Q. Gurtii. 8. Berlin, bey Joh.
Andr. Rüdiger 1731. 20 ^.
'- — Cum notis perpetuis ad -mo-
dum J. Minellii. Edit. V rev. et
emend. 12. Lips. 1732.
— histor. ex Trogo Pomp, libri XLIIII.
Cum var. lectt. 18. Edinburg. 1732.
(Varrentrapp in Frkf. SSkr.j Wei-
gel m L. 8/(.)
-T- ex Trogi Pomp, historiis externis
libri XLIV quäm diligentissime ex
varior. exempl;«rior. collatione re-
censiti et castigati. To which is
added the words of Justin dispo-
sed in a grammatical or naturale
Order etc. With chronological ta-
bles accommodated ■ to Justins hi-
story. And also an Index of Words,
Phrases andmostremarkablethings.
For the use of schools by NicoL
Bailey. 8. Lond. 1732.
-^ — With a literal english transla-
tion by John Clarke. 8. Lond. 1732.
. 1742. 1772.
— ex Trogi Pomp, historiis externis
libri XLIV quam diligentissime ex
varior. exemplarium^oUationp re-
censiti et castigati et^notis opt. in-
terpretum illustrati. Quibus adii-
citur CHronologia ad historiamac-
cömmodati cum indice rerum et
verhör, praecipue mcmorabilium.
In US. scholae Mercatorum Scisso-
rum. Editio secunda accurate re-
Digitized by
Google
Justinus.
493
Justinus.
cognitrf. {cur. Thom, Parsell.') 12.
Lond., itnpensis J. Sc J. Bonwicke
& J. Walthoe 1735.
— — Cum notis ad modum Minellii.
12. Lips. 1739.
— ex Trogi Pomp. hist. extern. Ji-
bri XLIV. Acc. ex Sex. Aurel. Vipt.
de vit. et morib. Impp. roni. epi-
tome. Cum md. 8. Aug. Taurin.
17^0. (Weigel in L. l^.f^ 4y^.)
— (Titel wie Ausg. 1731). '8. Berlin,
bei J. A. Rüdiger 1740.
— historiarum ex Trogo Pomp, li-
bri XLIV accuratissime editi. 16.
Rotomagi, apud Nicol. Lallemaiit
1741.
Interpretatione et notis illustrer.
Petr. Jos. Cantel. In usum Delph.
8. Lond. 1742.
— hist. Phil, libri XLIV. 12. Halae,
imp. Orphanotr. 1747. 5 y^.
— .— (cun J. P. Millero) 8. Berol.,
Ambr. Haude & Spener 1748. 16^.
24. Am^t. 1752.
— -- {cur. Mich. Maittaire) 12. Lolid.
1756.
— historiae Philippicae ex rec. Jo.
Georg. -Graevii cum eiusd. et Jo.
Frd. Gronovii animadversionibus.
^Additus est praeter prölogos histor.
Philippicärum Trogi et excerptio-
nes chronologicas Jac. ßongarsii li-
bellus varr. lectt. cum epistola Se-
ßim. Frd. Drcsigii super locis qui-
busdam Justineis. Curante Jo. Frd.
Fischero. 8. tips., apud Weidmann
1757. 1 Kpftit. LXII u. 708 S. und
90 ung. BIl. Ind. 20 ^^.
F. verglich 'mehrere ältere Ausgg.
n« lügle deren Variauteu bei. E. neue
Ausg. ist aogeküudigt) bis jetzt aber
noch nicht erschienen.
Interpr. et notis illustr. Petr.
Jos. Gantel. In us. Oelph. 8. Lond.
1757.
— • — Mit Em\ Sinceri deutsch. No-
ten. 8. Augspurg 1758^. 20 ^<.
Ad optimor^ exemplar. fidem
recensiti. 12. Lond. 1758.
— historiad Philippicae. Cum inte-
gris commentariis Jac. Bongarsii,
Frc. Modii, Matth. Berneggeri, M.
Z. Boxhornii , Js. Vossii, Jo. Fr.
Gronovii, J. G. Graevii , T. Fabri,
J. Vorstii, J. Schefferi, et excerptis
' H. Loriti Glareani atque editoris
Oxoniensis. Curante Abr. Grono-
vio. Editio secuniia. 8. Lugd. Bat.,
apud Samuelem et Jban. Luchtmans
1760. (Nestler in H. 12 Mark 5
Varrentrapp in Frkf. 7 fl. 18 kr.j
Weigel in L. 4^/.)
Vermphrie Ausg. Gr. yerglicb 6
Leidper Hdschr. u. ältere Ausgg, In
dieser Ansg. erscb. des Herausgebers
Noten zuerst. Der Index ist vermehrt.
j4uct,'Pr.: S9 fr. F. Didot (schön.
Ex.) 5 10 fr. 2 c. ßartbelemy, ui*d 5 fl.
Meerman.
— historiarum ex Trogo Pomp, libri
XLIV. Cum prologis ab eruditis-
simo abbate de Longuerue emen-
datis notisque illu§tratis. Editio
novJssima ab omni obscoenitate ex-
purgata a D. G. 16. Paris., apud
Paul. Dionys. Brocas 1760.
— — Ex recens. Jo. Georg. Graevii.
Editio ultima prioribus correctior.
12. Edinburg. 176J.
— historiarum ex Trogo Pomp, libri
XLIV. 12. Paris., e typogr. Jos.
Barbou 1770. . M. 1 Kpf. VIII und
441 S. u. 5 ung. S. (Altheer in
Utr. 3 fl. ; Nestler in Hamb. 6 M. 5
Weigel in L. 2 «^ 12 f{.)
Text nach Fischer's Ausg. , doch
nach Pariser Hdschr. u. alten Ausgg.
verbessert von J, Äugst. Capperonier.
Zu Ende steht ' e. Verlags- Caialog von
Baibou.
12. Halae, impensis Orphano-
trophei 1770.
{cur. Mich. lHaittaire) 12. Lond.
1770.
In usum Delph. Editio qnarta
ex nova recens. Dav. Durandi. Ac-
cess. Jac. Bongarsii excerptiones
chronologicae ad Justini historias
accominadatae. 8. Lond.i Rivington
1774.
— — 8. Norinaberg., ex off. Riegel.
.1775; .
— historiarum libri XLIV scholis ac-
commodati. 8. Moguntiae, sumpti-
bus Gymnasii Electoralis 1778. ^
In usum stud. iuvent. denuo
recogniti. Editio III. 12. Halae
Magdeb., impensis Orphanotr. 1780.
— histor. Philipp. 8. Herbipol. , Sta-
hel. 1780. 6 ^
8. f uldae 1781.
,^— historiae Philippicae. Cum notisf
et phras. german. 8. Frkf. 1782. .
1 ^./.
— — Ad opt. editt. collatae sfr.diis
societatis Bipontinae. 8. ijipont ,
ex typogr. societatis 1784. 18 y(.
— historiae Phil, et totius mundi se-
Digitized by
Google
Justinus.
494
Justinus.
cundum optimas novissimasque edi-
tiones. 12. Manhemii 1790.
- Zum Gebrauch der ersten Anfän-
ger mit kurzen historischen und
grammatischen Anmerkungen wie
auch mit einem Wörterbuch verse-
hen von Albert Christ. Meinecke.
8. Lemgo, im Verlage der Meier-
schen Buchhandlung 1793. l«f 4/{.
— historiae Philippicae ad opt. edi-
tiones collatae. Praemittitur noti-
tia literaria. Accedit index. Editio
secunda emendatior et auctior.
Smaj. Argentorati, ex typogr. so-
cietatis Bipontinae anno X (1802)
XLV u. 409 S. u. 24 ung. 1:11. Ind.
1 ^ 4i^{.
— — libri XLIV. Nova editio cum
sententia D. la Harpe. Acoess. no-
• tae abbatis de Lohguerue et aliae
tum' litterariae tum historicae a
Studiorum censore (Serieys), Ad
usum lycaeor. 12. Paris. 1806. y
— — Textum 'Graevianum passim
refinxit, argumentis et tabula chro-
jiol. praemissis |emporibus admar-
ginem notatis, notis crit. et histor.
subjectis indicibusque rerum et ver-
hör, illustravit Jo. Christ. Frd. We-
tzel. 8. Lignit. , apud Dav. Siegert
1806. i^f 20i^., Vel. Pap. 2^f 20>t{.
Grävius Text,- hie n* da geändert.
. Die .Noten sind braucHbar.
— hist. Phil. Curav. F. X. Schoen-
bergcr. 8. Viennae, Pichler 1806.
l*/5, Schb. Pap. 1*^2^, hüll.
Pap. 2 *f.
vCum vers. germ.) 4 Tom. 8.
Ibid., id. 1806. 2 ^ 16 ^'y Schb.
Pap. 3*f 8^, hoU. Pap. 4^ 16 7^.
— — In usum Scholar. 8. Darm st.,
apud H^er IStS. 16 ^.
Ed. VL 8. Halae, Orphanotr.
1815. ' 6 ^.
— — ex recens. Gronovii. 12. No-
rimb., Riegel & Wiesner 1817. 8j^,
— (Titel wie Wetzeiß Ausg. 1806)
8maj, Lips., Barth 1817. 1*/ 20^.
Ist nur neuer Titel zu Wetzeis
. Ausg. V. 1806., ,
* In us..«chol. Edit. VII. 8. Ha-
lae , Orphanotr. 1819. 6 ^. *
— — Ad opt. novissimasque editt«
Editio nova emendatior.. 8« Man-
^ hem., Löffler iö22. XII u. 28d S.
H']^, Postpapier 18 jf^.
— histor. Phil, ex Trogo Pompeio
libri XLIV. Textum Wetxelianum»
tab. chronol.; argumenta^ notas,
indices novis additamentis illustra-
vit N. E. Lcmaire. 8 maj. Paris.,
typis Crapelet 1823. XXXU und
626 S. ' 15 fr.
Blosser Abdr.der Wetzeischen Ausg.
mit einigeu Noten von L. vermehrt.
Hdfichr. siud oicht verglichen.
8. Marburg., Krieger 1823.
5 ^.
Edit. stereot. 12. Lips., Tauch-
nitz 182 . 8 >^, fein Pap. 10 ^.
— *- In usum stud. juvent. denuo
singula'ri cur'a recogniti. Edit. nova.
.8. Halae, Orphanotr. 1826. 6 ^.
— — Avec la traduction en regard.
8. Paris, Panckoucke 1826 sq.
— historiae Philippicae. Ad opt.
editt. fidern scholar. in usum ad-
ornavit G. H. Lünemann. 8. Lips.,
Hahn 1827. Vi u. 126 S. 8 jf{.
•Textes,- Abdr. nach Abr. Groaovy
aber zuwi. nach Gräv. u. Wetzel ge-
ändert.
— Historiarum Philipp, ex Trogi
Pomp, excerpt. libri XLIV. Ad o-
ptim. edit. et Prägens, codd. collati.
Mit deutsch. Inhaltsanzeigen , er-
läuternden Anmerkungen und den
Varianten der Prager Hdschr. zum
, Gebrauch der Schulen von fgnaz
Seibt. gr. 8. Prag, Enders 1827.
II u. 410 S. — l7.f S^, V«L Pap.
1 *f* 20/{.
Für den Kritiker ist diese Ausg.
wegen der Varr. der zwar jungen^ aber
nicht unwichtigen Prager 'Hdsehr. von
Werth. Die Erklärungen ^ind sehr tri-
Tial. Die Erklärungsweise erinaerl oft
an Em. Siucer,
f
— historiae Philippicae ex recen^.
Abr. Gronovii et cum diversitate
lectionis Graevianae accurate edi-
dit , doctor. hominum commenta-
rios, varr. lectt. Jibror. nondum
adhibitorum suasque annotationes
atque indices adjecit Carol. Henr.
Frotscher (Praemittitur notitia li-
teraria et A. H. L. Heerenii com-
mentatio de Trogi^ Pompeji fonti-
hus et auctoritate.5 3 Vol. 8 maj.
Lips. , Ki^hn 1827—28. T. L CIV
u. mi S. T. n. VIII , 88 u. 592 S.
T.III, 543 S. — Der erste Band ko-
stet 1 >f 8^ , Schb. Pap. 2 -if VeL
Pap. 2 a/ 16^.
^ Abdr« der Gronov^schen Ao«g. voo
1760. Beigefiigt sind ^Heeren's AUiand-
Digitized by
Google
Justinus.
495
Justinus.
lang, die Nolit. lit. der Bipont. (be-
richtigt und vermehrt) u. der Ind* der
BipooU Der 2te n. Bte Tbl. entb. die
JNot.'var. BoDgarsius werihvolle Varr.
sind nicht mitabgedr. Die Gttate in
d, var. Mol. sind vom Hm. Prof. Frot-
scher 'nicht genau angegeben u. berich-
tigt. Beurtheilt von Hrn. Dr. J)übner
in Secbode's krit. Bibl. 1828 S. 437—
440.
Edk. stereot. 16. Lips., Tauch-
nitz 1829. 6^, fein Pap. 10 ^f
— histor. ex Trogo Pomp, libri XLIV.
18. Paris, Maire Nyon 1830.
-^ histor. Philipp! carütn ex Trogo
^ Pomp, libros XLIV notis et indice
illustravit Elig. Johanneau. 2 Vol.
8 maj. Paris. , Paftckoucke 1830.
CLips., Barth 2^f 8y<.)
— — Mit erläuternden Anmerkgg.
2um Gebrauch für Schulen her-
' ausgegeben von C. Eenecke. gr. 8.
Leipzig, Hartmann 1830. i^-f i6^,
Schb. Pap. 2*^,8^.
— Historiae Philippicae. Secundum
vetustissimo^ codd. prius neglectos
recognovit, brevi annotatione cri-
tica et historica instruxitFrd.Düb-
ner. Accessit index rerum Jocu-
pletissimns. 8 maj. Lips., Teubner
1831. XXV u. 439 S. — 1 4 16 ^,
engl. DruckveU-Pap. 2«/« 12^.
Nene Recoguit. des Textes, auf die
Hdschr.. des Bongars. gegründet. Be-*
nutzt sind noch eine Gothuer, die Kra^-
kauer (nach Rzesinski) n. die Prager
Hdschr. (nach Seiht), sowie altere Au»gg.
u. deren Varr. angegeben. Geschichtl.
u. chrono]. Angaben sind in den Noten
erlötttert.
^hrestomathia Justiniana in usum
stud. juventutis. 8. Wirceburg.,
Rienner 1790. 9 ^.
Justinus Trogi epitomator, Christia-
*nae juventutis usibus accommoda-
tus a Th. Chr. Zembsch. 8. Lips.,
apud Kummer 1803. 12^.
VeBersetzungen,
'Eftttoßtf rcov ^tXtitnixQov rov IJoß-
Ttrfiob Tpoyovy rvir Ttpcorov ix rov
XartviHov elg tijv odoXodoopiHtjv
hXkrfviHrjv SiaXsxrov /ietayXosm'
ö^etöa xai ixöo^etöa napa rov
aTtoTnipoypatpoiM rtjg ^Povpiovyiag,
8 maj» Er Jetipta, Tavxnr^ 1817.
Der Verf. dieser Ücb«rs. in neu^
^riecb. Sprache ist Demetr. Philippides.
Eine frühere zu Venedig 1686 in 4. er-
schienene, besass Villoison y dessen Ex.
mit 20 fr. hezahlt wurde.
Des Hochberühmptesten Geschicht-
schreibers Justini wahrhafftige Hi-
storien — die Hieron. Boner auss
dem Latein inn dass volgend
Teutsch vertolmetscht hat. Fol.
Augspur g, Heinr. Steyner 1531. M.
Hlzsfhn. 4 ung. Bit. Vors^. und
CXIX Ell. (Weigel 4 «^0 (In Göt-
ting. u. Wolfb,)
Fol. Daselbst, derselbe 1532.
4 ung. Bll. u. CXIX \i. 1 wss. Bl.
M. Hlzschn. (In Gott. u. Wolfb.)
Ist c. neuer Druck. jiuct,-Fr,:
20 ^ Langer.
Der verteutschte Justinus oder vier-
zig vier fiücher derer Geschieht
Beschreibungen des Justin auss dem
PompejusTrogus — in das Deutsche
übergebracht von Joh. Frd. Schwe-
seren. 8. Hoff Geissmar gedr. bei
Salomon Schadewitz in Verlegung
Joh. Schätzen in Cassel 1649. (In
Gott, u: Wlfb.) ' '
Itzo aufs neue überseheri von
seinen vorigen Druckfehlern gesäu-
bert und fleissig corrigiret. 8. Cas-
sel, gedr. bei Salom. Schadewitz
1656.
8. Daselbst, ders. 1660.
— — Die dritte Ausfertigungf. 8.
Cassel , in Verlegung Joh. Inge-
brandts 1675. ,
— — Vierte verbess. Ausgabe. 8.
Cassel, bey Salomon Kürssner 1697.
— Weltgeschichte übers, u. mit er-
läuternden Anmerkgg. begleitet v.
J^ P. Ostertag. 2 Thle. 8. Frank-
furt am M., bei Joh. Chrstn. Her-
mann 1781. 1 ^f 4^.
— Geschichte aus dem Latein, übers,
von Chrstn. Frd. Schmidt. 8. Lemgo,
Meyer 1786. 16 ^.
Schlechte Uebersetzdog. ^
— Weltgeschichte übers, u. mit er*
läuternden Anmerkungen begleitet
von J. P. Ostertag. 2te Verb. Aufl.
2 Thle. 8. Frkf. a. M., Hermann.
1792. , 1*^4/^.
Latein, u. dfntsch von F.^X.
Schönberger. 4 Thle. 8. Wien,
Pichler 1806. 2 '-f 16^, Schb. Pap.
3*f 8^, hell. Pap. 4*^ 16^.
Digitized by
Google
Justinus.
4^6
Justinus.
— philipp. GescKicht^, übers, u. er-
läutert von K. F. L. Kolbe. 2 Bdc»
8. München, Fleisclimann 1324 —
. 1838. XXIV u. 430 S* T. II. 350 3.
Oule UebertragiiDg.
in 21. Büchern übers. ^ und mit
" AnTnerk«;g, versehen von E.Schau-
mann. Istes bis Stes Bändchen. 12,
Prenzlau, Ragoczy 1830. ä Bdch.
4^( Prän. Pr. ; S^i Ladenpr.
The abridgement of the historyes of
Trogns Poinpejus collected and
wrytteii in the lateQ tonge by Ju-
stine and trsl. into engl, by Arthur
Goldyug. 4. Lond., Tho. Marshe
1564.
4, Ibid., id. 1570.
4. Ibid., id. 1578. 8 Bll. Vorst.
u. 200 Bll.
trsJ. jnto engl, by Phil. Hol-
land. Fol. Lond. 1606.
trsl. by G. W. with an epitome
of the lives of the romaine enlpe-
rors from Aurel. Victo;:. Fol. Lond.
1606.
The history of Justin taken out of
t'he forty four books of Trogus
. Pomp. With an account tff Justin
and the time when he flowrished
from G. J. Vossius and a list oj
the kings and enlperours of the^ se-
veral monarchies. Translated into
engl, by Rob. Codrington. 1'2, Lon-
don 1654. 1664., 1672. 1682. The
fif^h edition. 12. London, printed
for W. Whitwood 1689.
— history of the warld trsl. into eng^. .
with remarks by Thomas Brown.
12. Lond. 1712. - The second edi-
tion revised by O. Dykes. 12.
Lond., printed fof Will, and John
Jnnys 1719. — 12. Lond. 1^41.
— — 'trsl. word for word,by Nie.
Bailey. 8., Lond. 1732.
— — Witfi a literal english transla-
tion by John Clarke. 8. Lond. 1732.
1742. 1772.
*— history of the world trsl. into eng-
' üsh by Turnbull. 12. Lond. 1746.
Les Oeuvres de Justin sur les f aicts et
, gestes de Troge PompeeContenant.
xliiii. liures tiaduictz de Latin en
Fracoys (par Güil. Michel de Tours.)
Nouuellement impritnez ä Paris.
On les veud — eu la boutique de
Denys Jani3t 1538. ^wt/i. Mit
Hlzschn. — 8 ung.* Bll. Vorst. , 126
gez. u. 1 -ung. Bl. (In Wolfe;ib.)
La Croix da Maine erwähnt einer
Ausg. voQ 1525.
8. Paris, Denys Janot 1540. M.
Hlzschn. 16 BH. Vorst. u. 271 Bll.
Les histoires universelles de Trogne
Pompee abregees par Justin trans-
latees de Lati^ en Franc, par Claude
de Seyssel. Fol. Paris, de rirnpri-
morie de Vascosan 155^ u. 1559.
L*histoire universeHe de T. Pompee
reduite en abregt par Justin et
traduitte 6n franc. par le sieur de
Collomby de Chauvigny. 8. Paris
1627.
8» Rtiuen, chez Jean Berthelin
1650. 10 ung. Bll., 576 S. und 16
ung. Bll. Regist.
8* Paris 1654.
8. Ronen 1666.
-— — Nouv. edition revue et corri-
göe. 8. Lyon, chez JeSn Girrn et
Barthelemy Rivi^re 1669.
— — Nouv. ^dit. revue et corrig^e
par M. le Fevre^ 8. Saumur 1672.
(Weigel in L. 20^{.)
— — trad. en fraii^. par le sieur de
Colomby. Reviie et corrig^e en
cette derniere Edition. 8. Reuen,
chez Pierre Amiot lö75.
Histoire universelle de Trogue Pom-
pee reduite en abregö par Justin.
Traduction nouvelle .avec des re-
marques par M. D. L. IVf. (Louis
Ferner de la Mur liniere)» 1^ Pa-
ris, Guillain- 1693.
— (ders. Titel) 2 Tom. 12. Suivant
la copie imprimöc k Paris 1694.
(In Wolfenb.)
,— — Nouv. Edition par M. l'abbe
A. de Port royal {Louis Ferrier de
la Martiniere). 2 Tom. 12. Paris,
Ribou 1698 u-. Ibid. 1708.
Nouvelle traduction de l'abreg^ hi-
storique de Justin. Avec deux car-
tes göographiques des pa'is dont
parle cet auteur, ensembfe un pe-
tit dictionnaire de ces mdnies pais
suivant Pancienne et la moderne
' göographieparTabböFavier. 2Tom.
12. Paris, le Mercier 1737.
Avec des explications alleman-
des. 12. Liegnitz 1755.
Histoire universelle de Justin oztraite
de Trogue Pompee i trad. sur les
textes latins les plus corrects. Avec
de courtes notes critiques, histori-
ques et un dictjonjtiaire g^ographi-
que de tous Ids pays dont parle Ju-
Digiti'zed by
Google
Justinus*
497
Justinus.
stin par Tabb^ Paul. 2 Tom. 12.
Paris, chez Jt Barbou 1774.— Auch
fein Pap., doch selten. I '
2 Tom. 12. Paris 1805.
Avec le texte. 2 Tom. 12. Pa-
ris, Delalain 1817. 6 fr.
2 Tom. 12. Ibid., id. 1822.
6 fr.
— — 2 Tom. 12. Lyon, Mystral 1822.
Nouv. Edition. 2 Tom. 12. Pa-
ris, Delalain 1826. 6 fr.
Traduction nouvelle par Juleff
Pierrot et Boitard. Avefc le texte.
8. Paris, Panckoucke 1827. 7 fr.
^ Gehört zur Biblioth^que lat. franc.
De historien Justini uyt Trogo Pomp,
vergadert, translatert uyt bet La-
tyne door Florens van Weetot. 8.
Arnhem. 1610.
De historien van Justinus uyt Tra-
gus Pompeius uit het Latyn ver-
taelt door F. V. H. 12. Dordrecht,
Frc van Hoogstraeten 1682, 1 Kpf-
titel, S ung. Bil. Vorst., 472 S.
Existirt auch e. boU. Uebers. 12.
Boiterd. 1692. (?)
Justino uulgarizato iustissimamente.
Pol. Venet. , Job. da Colonia et J.
Gheretzem 1477. 10 Sept. — 124
Bll. (das erste weiss) mit 35 Zeil.
Sign, a — p.
Mit einem Briefe von Hieron. Squar-
zafico an Micol. di Caiupo Ba^so. Der
erstere isl wahrach). der Uebersetzer.
S. Pailoni T. II. p. 151 u. 152.
Justino historico clarissimo neue hi-
storie di Trogo Pompeio novamente
in lingua toscana tradottol 8c con
summa diligentia &cura stampato.
8. Venetia , per Nicolo Zopino e
Vicentio compagno 1524 adi 10 de
Novembrio.
Ist die vorige Uebers. 9 nur wenig
ist geändert.
— (ders. Titel) 8. Vinegia, per Gre-
gorio~ de Gregori 1526. del mese
di Aprile.
8. Vinegia, per Pietro de Ni-
colini da Sabib 1535 del mese
d*Ottobrio.
— — 8. Vinegia, per Bernardino de
Bindoni J$42.
Ginstino historico nelle histörie di
Trogo Pompeo tradotto per Tho-
mdso Porcacchi. 4* VinegiA, ap-
presäo Gabr. Giolito de* Ferrari
1561. 8 ßll. u. 239 S. ;
Gehört zur GoUaoa' litioi.
2ter Theil. '
Giustino historico -illustre ne le hi-
störie esterne di Trogo Pompeo
trad. da Bartoloipeo Zucchi. Coli»
aggiunta de gli argomenti a cias-
cuno libro con le postille in mar-
gine de le cose che vi si trattano
e con due copiosissime tavole. 4.
Venetia , presse il Muschio (zu
Ende: Andr. Muschio) 1590. 8 ung.
Bll., 404 S. u. 28 ung. ßll. Regst.
— (Titel wie Ausg. 1561.) per Th.
Porcacchi. 8. Vinegia, appresso
Christoforo Zane 1730.
Le Istorie di Trogo Pompeo compen-
diate da Giustino. 8. Milano, Fon-
tana 1829. XIV u. 396 S.
Justynusa historyka ksiag 44 ktore
on z slawney bistoryey swiata
wszystkiego , przez Troga Pompe-
iusza opisaney, krotko zebral. A And.
Wargocki na Polski jezyk przelo-
zyK 4. Krakowie, Sim. Kempini
16Ö7. 18 Bll. Vorst;. u. 416 S.
Justino Lusitano ou traducjao de
Justino em Portuguez pbr Troilo
' de Vasconcellos da Cunha. Fol.
Lisboa, Manescal 1726.
Justino historiador y abreviador de
la historia general del Trogo Pom-
peio trad. nuovamente en lengua
castelhna (por Jorge Bustamente)
Fol. Alcala de Henares 1540.
8. Amberes 1542.
8. Amberes, Nucio 1586.
8. Anvers, en casa de Gaspar
Bellero 1609. 8 ung. ßll. Vorst. u*
203 gez. BIL
Erläuterungsschriften.
De erroribns Jnstini circa res Judaeor.
lib. XXXVI dis». acad. quam {praes.
Laur. Arrhenio) exainini aisüt Pe-
tras Strokierk. 8. Upsaliae, ^iterif
WeröetiaoJs 1728. 4 ung. Bll., 23 §.
u. 2 uog. Bll.
Elenchna erromm a Jastioo epitomatore
Trogi circa res iudaicas lib. 36. c 2
adu^istorum; praea. Jo, Georg, Ar*
topoeus et resp. Jo. Heur. Boecleraa.
4. Argentor., lit. Joao. Paatorii 1695.
2 QDg. Bll. u. 24 S.
Dresigii, SigUm, Frd.^ epiatola ad
Boroiuin qua Justinum quibnsd. lo-
eis emeiidat. 4. Lips. , ex oS,' Lao-
genbein. 1738. XVI S.
Gatterer, Joh, Chrpk,, von dem Plane
des Trogui u. seines Abkürzen de« .
32
Digitized byCjOOQlC
Justinus.
498
Javenalis.
JastiD — io dessen bUtor. Biblio-
thek. 8. Halle 1767. Bd. 8. S. ISflgr.
Graes^e, Jo, GottL , (praea. Jo. Mattb.
Scbroeckhio) Disput. I rudlmenta Sta-
da bistoriae orbis cathoUcae in JnAtiDp
— uliliter poneoda. 4. Vitcberg, 1800,
Eiusd, (r߻p. Jo. Aug. Zcunc) Diap. IJ.
Qaomodo Justinua iu acholia legen-
dua air, ut ia eo rudimeuta studii
biatoriae universae utiliter pooanlur.
4. Ibid. 1800.
Heeren^ A, B, L,, commeut* de Trogi
Pompeji eiusque epitoiuatoria Juatini
fontibaa, et auctoritate — ia Com-
meot. aoc Gotling. T. XV. Claas.
pbil. et bist. p. 185—245.
'Wiederabgedr. in Hrn. Prof. Frol-
acber*a Ansg.
Meineckcy Albert Chrstn», Wörterbuch
zum Justin. 8. Lemgo 1794*
Möller^ Dan» GuiL, diaputatio de Ja-
atino. 4. Altorf., Meyer 1684. 16 S.
Montfaucon., lectt. var. codd. animadv.
'et coniecturae — io Diario ital. 4.
Paria. 1702. p. 452— 466.
Nagel, Car, Ferd,, obas. in Justinum —
in Actia liter. aoc. Rheno - Trajctet.
T. IV p. 283 — 291.
Rossaly Mich,, tentamentum criticnm a.
epistola ad Tirum cel. Petr. de Toul-
lieu io qua una proponitur ratio
emendandi scripta \eteruui ex rerum
cognitione eiusque experimentuin du-
plex exbibetur^ alterum in Justino
biatorico, alterum iu Tersione LXX.
8. Groningae,' ex oiT. Jo.' a Vilsen
1720. 16 S.
Rzesinsky, J» IL St., de^ Justino Trogi
Pompeji epitoraatore. Accessit descri-
ptio codicis Gracoviensis cum integra
et accurata lectionnm varietate inde
Qxcerpta. 8. Cracov., typis univeraita-
tia 1826. 76 S. (9 ^.)
Wegen der Varr, einca Krakauer
Cod. zu den Prologen -wichtig. Für den
Justin, selbst ht die Hdscbr. wertbios. ^
Die Abbdlg, ist fast nur «. magerer
Auszug aaa der des Hrn. Hofrath Hee-
ren. — S. Scbnl-Zeitg. 1827. 1I.*S.425
— 427. Bibl. criu no?a T. IV p. 407
— 409 u. 3eebode's Archiv 1829 Üo. 44
S. 174.
Sagittarius, Casp,, (praea. Herrn. Con-
ring) in Justin, historici praefationem
et libri piimi cap. I exercitatr. duae.
.. 4. Heimst., typis Henning. Müller
1665. 42 S.
Idem (praea. eodem) in JastiD. liiator.
libri I c. 2 et sq. aaque ad finem ex-
ercitatt. IX. — 4. Ibid., typia H.
Müller 1666. 174 S« (die SeitenzaU
beg. mit 43.)
Der Verf. dieser beideo Diaaerti-
tionen ist Casp. Sagittarius. S. Conrio-
gii ope^a. Ed. Goebel. Fol. Brunsr.
1730. T. V. Praef. p. 2 — Wiederab-
gedr. Ibid. T. V. p. 139-198.
Exercitartio in Just. Hist. I[. 1. qnara
Casp. Sagittarius et Casp. W«ncke-
bach publ. dhsquisitiont sistant. 4>
Jen'aCy typis Grolnerianis 1675» 24 S-
Antiquitates scythicaa exercltatione ad
Justin. . Hist. If. c, 5, --' publ. disq.
aistunt Casp, Sagittarius et Georg.
Klosa. 4. Jenae, typia Golneiianii
1682. 10 ung. Bll.
Hialoriam bellor. scythicor. exercitattll*
ad JusjLiu. bist. lib. IL c. 3&5 pnb!.
disq. aistunt Casp^ Sagittarius et Jo.
Georg. Künhageo. 4. Jenae, ^7P>* ^i*
aiania 1685. 13 S. n. 2 uug. Bll.
Schaller, Jacy laudabilia policica e Jo'
atino coüecta. 4. Arg£ntor. 1649.
Schlichthorst y Hermann, über eine Stelle
im Justin Bd. VIII c. 4 — in dessen
n. Ruperti's Magazin f. öffenll. Spha-
len. 8. Breinen 1791. Bd. 2. St. 1
S. 409 — 412.
In Justin, epitoiqatoria Trogi libr. bist
I exercitatio a Joan, Schmidelio et
Frc. Romano Brunone. 4. Lips., praelo
Wittigaviano^ 1656. 13 ang« Bll.
Schöttgen, Chr, , apicileginm obss. cric.
ad Justin. — in Misccll. Lips. T. 5
p. 286 — 288.
Stieber, G. F, 5., Obss. in Plaatam et
Juatinum. 4. Onotdi 1800. Progr.
Wophensii, Th» , in Justinum aoimad-
veraionea — in Na?is MiscelL obss.
T^ Xp. 1-348.
JÜVENALIS y
Juvenalis satirae. 4. s. I. Udalriciis
Gallus s. a. röm, — 80 Bll. (das \
erste weiss) mit 25 Zeilen. Ohne 1
Sign., Cust. u. Bllzahl. .
Beginnt Bl. 2a:
Emper ergo auditor lätam: uüq
ne reponam?
Vexatua totiens rauci tbeseide
codri.
*) Für die Aaagabeu, welche auch dea
Persina enthalten» iat ein beaonderer Ab-
schnitt beatimmt. Siehe S. 505 %•
Digitized by
Google ,
Juvenalls.
499
Juvenalis.
Dtr Text schliesst «uf BI. 79 a mit
der 6teQ Zeile. Darauter das Wort :
FINIS. Daou 6 Vers«?^, «leren . erster :
Anfer Tarpei cuftos luuis : uode q alii
Auf der Sürnseite des 80<itea Blattes das
Lagenregister in 5 Coli,
Man kennt Exx. , wo in der ersten
Zeile der Druckfehler ergo in ego ein«
gebessert ist^ statt nüq steht nunq^,
.ebenso in der 12ten Zeile hier agant^
in dem obig. Ex. a^ä/. Vielleicht wurde
nar dieses erste Blatt umgedr.
Von Ulrich Han zn Rom nm 1470
gedruckt., jiuct,-Pr.! 13 L, 13 Sh.'
Askew.
Nach Maittaire, de Bare, Bninet u.
Andr. soll Persius (14 EM. mit 25 Zei-,
len) zu dieser Ausg. . gehören. Allein
da Juveual e. besondere Schlussschr. n.
e. besonderes Lagenregister bat, n. Per-
sius darin nicht erwähnt wird, auch
der letztere den meisten Exx. nicht bei-
gefügt ist, so darf man wol annehmen,
dass Juvenal. u. Persius einzeln erschie-«
neu. S« Santander Diction. T.lll p. 76.
Juvenalis satirae. 4. s. !• Jac. de Fi-
vizano s. a. -- 72 BIl. mit %7 Zei-
len. Ohne Sign. • Gustod. und
Bllzahl.
Bl. la erste Zeile: IVNII IVVE-
KALIS AQyilNATIS~Zu Ende 6 Verse,
deren erster: Octo bis Satjras luueoalii
perlege aquiui etc..
In der köuigl. Bibl. zu P'ris ist ein
Exemplar, auf welches ein früherer Be-
sitzer geschrieben hat: MGI Barth. 2^ffi
^.GCCC.LXXIil. Danach müsste diese
Ausg. wenigstcus 1473 gedruckt sein.
Gleichwol komm&u erst 4 Jahr später
Drucke von Jacob, de F. vor mit dem
Drnckorte Venedig. Mau hat dalier an^
genommen , dass der Drucker zuerst zu
Luui oder zu Fivizano , seiner Heimath,
dann später in Venedig seine Kunst aus-
üble. S. Panzer T. IV p. 297. 2. und
Santander Dict. T. III p. 77.
yiucU'Pr,: 150 livres la Valli^re.
Juuenalis satirae. 4 min. s. 1. et a.
halbgot/u 78 BlU mit 25 Zeilen
auf der vollen Seite. Ohne Sign.,
Cust. u. Bllzahl.
Beginut BI. 1 a : Emper ego audi-
tor taulum. Die erste Seite enthält 24,
die letzte 26 Zeilen. Für die griech^
"Worte ist Raum gelassen. — I»t ein
Druck von Sixt. BteS»inger zu Neapel
u. mit den Tjpen des Üorat. v. 1474
gedruckt. Vergl. Giusiiniani Saggio p.39
Q. Frc deLicteriis T. I p. 4d8> welche
das Format unrichtig als OUtav ange-
ben. Fossi T. III p. 91 hält ülr. Haa
zu Rom irrig für den Drucker u. setzt
sie eben so irrig um 1468 •— 1469.
Juvenalis satirae. 4. s. 1. et a. röm.
Mit S5 Zeilen. Sign, a — g.
Beginnt au'f dem ersten Blatte mit
einem Lagenregister: Principia Gartarum
Primi Quaternioois. Darauf der Text.
Erste Zeile: D. IVJNII IVVENALIS
AQVINATIS SATYRA. Zu Ende : D.
lunii luuenalis Aquinatis Satirarum ad
limam non indiligeuter redactarum.
FINiS.
Gegen 1476 gedruckt. Die Typen
ähneln denen in der Ausg. d. Oration»
Ciceronis. Venet., Valdarfer 1471. S.
Catalogoe des livres (^ feu le dnc de
la Valli^re. Paris 1783. T. II p. 104—
105.
Juvenalis satyrae. Fol. s. 1. et a. röm,
68 Bll. mit 32 Zeüen. Ohne Sign.,
Cust. u. Bllzahl.
Im Catal. der Bibl. des Königs v.
Engl, angegeben. Sollte dies viell. die
Ausg. Brixiae s. a. sein , welche auch
den Persius euthält?
— satyrae. 4. ZwolHs s. a. ?
S. Panzer T. III p. 670.
Juvenalis satirarum über. 4ma]. s. I.
et nom. typogr. 1470, — röm, 71
Bll. mit 30 Zeilen. Ohne Sign.,
Cust. u. Bllzahl.
Beginnt Bl. 1 a :
EMPER EGO AVDITOR TAN
tum nunquam ne reponam?
Vexatns totiens rauci thefeide codri?
Scl^liesst auf der Stirnseite des 71sten
Blattes uach der 25dten Zeile : / '
luuenalis Aquinatis Sathirarum
Liber ultimus foelicii^r expKcit.
M. CCCC. LXX.
Wurde von Viodelin. de Spira gedruckt»
— Brunei u. der Catal. des Königs von
Engl, geben nur 68 Bll* an.
Höchst seUne Ausg. und v^rahrschl.
die Princeps des Juvenal. — AucU-Frr,
184 livres 4 sous Gaignat.
Juvenalis satirae^ Liber 'Ovidii epi-
stolaruni (Heroidum). 4. Montete-
gali per Antonium M«tthi «e quon-
dam Andreae de Antuerpia* et Bal-
disalem Corderiumque socium 1473
4ie 18 mensis Februärii. ro//». 136 Bll.
mit 27 Zeilen. Ohne Sign., Cust.
u. Bllzahl.
32*
Digitized by
Google
Juvenalis.
500
Juvenalis.
Beginnt Bl. la: lunii Innenalis «qm-
Ditis fatyra. Jafenal. acUliesst Bl. 72 b :
luueualis Foeliciter ExpUcit
Deo. Gralias. Ameo.
Auf der Stiraseile des 7Sslen Bl. bcg.
die Heroid. dea Ovid. 5 auf der Slira-
seite des letzten Blattes die Schlussschr.
Sehr aelleu. Auct, - jPr. : 95 fl.
V Greveuna. .
Juvenalis satyrae cum commentariis
Domitii Calderini. 4inaj. Venetiis,
Jac. de Rubels 8 kl.' Maias 1475.
TQITU 95 Bll.
Beginnt Bl. 1 a mit einem Briefe
. des Doraitius Galderinus ad JuliaDUin
Mediceu Petri Gosrai filiam , welcher
jBuf der Stirnseite des 2ten Bl. schliesst.
Auf der Rucks* dfesse;lbea Bl. Juueualis
uita ex antirmornm monumentis. Bl. Sa
\ie%» Domitii G'ilderiui coinmenl. in Ju-
vftnal. Auf Bl. S b beg. der Text, wel-
Veher auf Bl; 85 b mit der 16ten Zeile
scbliesst. Darunter die Schlussschr. in
5 Ze l'o. — Eiae 2»e Schlussschr. : editi
Romae k. Septebris 1474 beziehe
sich' nicht auf den Drucke sondern auf
den Gommentar. Darauf 10 BH. mit
Dom. Galderiui defeni>io commentarior.
Martialis et Recriminatio ad?ersus Bro-
t^eum Grammaticum ebenf. Romae k,
Septebris 1474 c^atirt. Scbliesst auf der
' Stirnseite des 95sten Blattes, (lu Göt-
tiogen.)
Erste Ansg. mit dem Gommentar
des Q. Er benutzt^ w,ahrsch]. Hdschr.
S. Gommentar enlh. manches Gute.
AucU-Tr,'. 99 livres 19 «oiis la
Valli^re; 42 fl. Crevenna ; 62 fr. San-
tander) 50 fl. Meerman.
Juvenalis satyrae. Fol. Pinerolii, Jäc.
de Rubels 8 cal. Nov. 1479. Sign.
a — g. Ohne Custoden und B)I-
zahl.
jiucf.-Pr,: 51 fl. 15 8, Crevenna.
Juvenalis satirae cum comm. Dom.
Galderini. Fol. Vincentiae, per
magistrum Henri cum liberarium
1480. röm, 95 ung. Bll. Sign, a— m
u. 1 -^ Iv.
Soll im Texte von der Ausg. 1475
abweichen. — Die zu der angehängten
defeosio benutzten Typen sind von de-
nen en den Goibmeutaren gebrauchten
Verachieden. Doch gehört die defensio
zu dies. Ausg. , denn Bl. 2 b wird aus-
drücklich darauf hingewiesen. — (In
Göltingen.)
FoL Venet., , Bapf. de Tortis
1481 die ult. Octbr.
— — Fol. Venet. , Bapt. de Tortis
1482. 3 Auff. — 78 ung. Bll. (das
letzte weiss) Sign, a — ii. (In
Göttingen.)
Fol. Venet., Thom. de Alexan-
dria 1483.- 19 Jul.'— Sign, a — 1.
Fol. Venet., Bapt. de Tortis
1483 die 22 Julii. eß ung. Bll. (das
erste weiss) Sign, a — 1. (In Wol-
fenbüttel.)
— ' — Fol. Ibid., id. 1485. SO Mart.
62 ßU. (das^ erste u. letzte weiss.)
c. comm. Doniit. Calderini. 4.
Mediolani, per Ant. Zirotbum 1485
die 27 Junii (?)
. Juvenalis satirae cum comment. Georg.
Vallae. Fol. Venet., Ant. de Strata
8 Novbr. i486. 86 ung. BU. (das
erste u. letzte weiss) Sign, a — m.
Erste Ausg. von G. Valla , der
Hdschr. zu Raihe zog. Aus einer Hand-
schrift machte er einige alte Scholien
bekanur. Bei der Herausgabe dieser al-
ten Scholl, nahm sieb indessen V. grosse
Freiheit, änderte vieles u.' Hess mit der-
selben Willkübr anderes we^. Man-
ches eignete fer sich auch seihst zu. Die
benutzte Hdschr. ist jetzt nicht mehr vor-
handen. — (In Güttingen.) ,
Juvenalis satyrae c. comm. Dom. Cal-
derini. Fol. Venet. , Bartholoni. de
Zanis 1487. 3 Octbr. 62 ung. ßU.
Sign. a~k. (In Gott.)
— — Fol. Venet., per Andream Ca-
tharensem de Pantheis {sie prol
Palthasclchis) 1488 die 24 Martii.
4. Mediolani , per" üldericuin
Scinzenzeler 1488 die SO Jul. (?)
— snyrae cunt commentariis Domi-
tii Calderini et Georgi^ Vallae. Fol.
Venet., per Theodor, de Ragazo-
nibus de Asula U91. die 16 Junii.
120 ßll. (das erste u. letzte weiss)
Sign, a— u. (In Wolfenb.)
— (ders. Titel) Fol. (Venet.) per Bo-
netum Locatellupi 8 Idus Martii
1492.
— (ders. Titel) Fol. min. Mediolani,
per Uldericum 'Scinzenteler 1492
die 5 Julii. Sign, a — u.
Juvenalis .satyrae cum tribus com-
mentariis videlicet Ant. Mancinelli,
Calderini, ValUe. FoL Venet., Jo.
de Cereto de Tridino 1492 die se-
cundo Decbr. 8 ung. EIL, f83 gez.
ßll. u. 4 (nicht 3) ung. BIL fWei-
gel in L. 12 xyj.) ° "^
Auf dem letzten Blatte a steht d^s
Digitized by
Google
Juvenalis.
501
Juvenalis.
Lagenregister und das jDrnGkerzeicbeoi
IVlaucinellas CoiDnientar, welcher iibrgs.
vou uicfat grossem Werthe ist, erscbeiat
hier zuerst. (la Oöit.)
EiueVenet. 1493 c. quatnor comm.
ist sehr verdächtig.
— ' — cum tribus commentis (Man-
cinelli, Domit. Calderfni, et Georg.
Vallae.) Fol. Venot., Joah. de Ge-,
reta de Tridino 1*91 die 28 Ja-
nuar. Sign..A, B^ a— z, &. — 8 ung.
Bll. Vorst, cLXxxm gez. u. 4 ung.
Bli; (In Gott. u.Wolfenb.) (Weigel
in L. 12 A^.)
— — cum comment. Dom. Galderini
et Georg. Vallae. Fol. Taurini, per
Nicöl. de ßencdictis et Jacobinum
Suigum impressores 1494. 8 Idus
Octobres.
Eine Ausg. c. comm. Mancinelli et
Badii. 4. Paris. 1494, welche Mnittaire
T. I. p. 789 angieUt, ist unverbürgt.
Habentur in hoc volnmine luuenalis
hec. Domitii Calderini Ueron. com-
mentarium. Georgii Ualle placent.
commentariiim in quo Ex probo
Bi^thio antiquiffirho grammatico -
multa comperies. Additafunt etiam
nonnulla alia: et multe additiones
in fuis locis appofite in copimen-
tariis Domitii Calderini. Defenfio-
nem Domitii Galderini aduersus
brotheum Epigramm:» Bo»ifacii Bu-
gellani de uita iuuenalis. Item epir
Xtola (^e falyra et modo punctandi
oratione§. Fol. Lugd., per Joan. de
Vingle 1495. die 18 Maii. gotli,
164 ßll. '
tiib'er satyrarura Junii Juvenalis poe-
tae lepidissimi ac inter omnes sa-
tyricos utilissimi. Fol. Lips. 1497.
Der Text weicht selten von dem
der Veuet. 1481 ab.
Juvenalis. Anto. Manci. , Domicius.
Geor. Val. Argumenta Satyrarum.
Juvenalis per Anton. Mancinellum.
Fol. Nurnbergae, per Anton. Ko-
berger 1497. die 6 Decbr. — Sign.
A, a— z, &. — 8 ung. u. 190 gez. Bll.
(In Gott. u. Wolf b.) {Altheer in Utr.
7 fl. 5 Nestler in Ha^mb. 15 Mark.)
Juvenalis satirae. 4. Paris., G. Wolff
et Thielmanu Keruer 3 id. Febr.
1498. 84 ßll. mit 23 Zeilen. Sign.
a2 - I.
— sntyrae cum quatuor cotnmenta-
riis Anton. Mancinelli, Domit. Gal-
derini, Merulae, Ge. Vallae. Fol.
A enet. , per Joan. de Ccreto alias
Tacuinum de Tridino 1498 die 24
Julii. 12 ung. Bll. Vorst. und
206 Bll.
Neue Hecens. des Textes. Entb.
znerst t)en Gommeutar des Mernla.
uäuct.-Pr^: tnf 23 7( Langer. Angebd.
war Horat. Venet.rl498.
Juvenalis familiarecommentuna cum
Ant. Mancinelli explanatione. 4 min,
Impressum (Lugd.) — pro biblio-
pola Stephane Qaynardo arte et in-
dustriaNicoLW^olff vitiorum expun-
ctore 1498. 14 cal. Decbr. goth,
6 u. 198 Bll.
D.Text weicht wenig von dem der
Venet. 1492 ab. Diese Ausg. entb* zu-
erst den werthlosen Gommeutar des
Jod. Badius Ascen&ios.
— (ders. Titel) 4. Lugd., impr. prb
bibliopola Steph. Gaynardo — arte^
et industria Johannis de Vingle
1501. 5 idus Maii. gotk, 6 ung«. u.
198 gez. IlL^
Wiederhöhlung der vorigen Ausg.
(lü Gott.)
— cum quatuor commentariis (Ge.
Vallae, Merulae, Mancinelli, Do-
mit. Galderini) Fol. Venet., Joan.
de Cereto 1501. die 10 Decbr. 10
ung. ßll. Vorst., 205 gez. u. 1 ung.
B1. (In Gott.) (Altheer in Utr. 7 fl.;
Nestler in Hamb. 11 Mark: Wei-
gel in L. 5-/' 12 >^.)
Commentarii Joan. Britannici in Ju-
venalem. ( c. textu) Fol. Impr.
Brixiae — ab Angelo et Jac. Bri-
tannicis fratribus 1501.
Erste Ausg. dieses Gommentars*
Liber satyrarum Junii Juvenalis. FöL
Lips., Martin. Herbipolensis 1502.
5 Kai. mensis Augusti.
Juvenalis huper impressus cun» com-
mentariis J. Britannici ad amussim ,
castigatus nee nou alior. interpre-
tum sententiis additis. Fol. Mediol.,
impressum a Petromartire d^Man*
tegatiis 1503. 6 und 138 Bll.
— satyrae. Fol. Lips., Martin. Herbi-
polensis 1504. 7 ydus mensis Au-
gusti finitum.
Juvenalis familiäre commentum cum
Antonii Mancinelli explanatione.
Argumenta SatirarUm Juvenalis per
Anton. Mancinellum. 4. Impressum
est hoc opus rursus in edibUs Aä-
censianis apud Parrhisios impensis
Joannis Megant, Jo«n. Waterloose '
et Jodoci Horeweghe. Flandrorum
1505 ad ^ona$ Martias. goth.
Digitized by
Google
Juyenalis.
502
Jüvenalis.
6 ung. Bll. Vorst., 253 n. 1 wss. Bl;
(In Gott. u. Wlfb.)
Liber satyrarum Junii Jüvenalis poe-
te lepidissimi ac inter omnes sa-
— tyricos utilissimi. Fol. Lips., Jac.
Thanner 1507.
Juveidalis familiäre commentum cum
Antonii Mancinelli explanatione. 4.
Venundatiir Lugduni ab Stephano
Gueynard {zu Ende: Impress. pro
Steph. Gueynard arte et industria
Steph. Balandl507 ad 7Kal.Novbr.
— 6 ung. u. 184 gez. Bll.
— sfttyrae cum Jo. Britannici com-
mentar. Fol. Brixiae, per Angel, et
-'Jap. Britannicos 1507.
Jüvenalis opTus praeclarum. 4. Colo-
nie, in domo Quentell 1508. froih,
76 ung. ßll. (das letzte weis^) Sign.
A — P. (In Gött.)-
— cum commentariis Joan. Britan-
nici. Fol. Venet., Joan. Tacuinus
de Tridino 1509.
Fol. s. 1. 1509 die 5 Decbr.
M. Hlzschn. 6 u. 137 Bll.
— satirae. 4. Colon. 1510.
Jüvenalis nuperrime editus cum com-
mentariis Joan. Britannici adämus-
sim castigatus <iec non aliorum in-
terpretum sententiis diligentissime
additis. Fol. Mediolani, per Leonard.
Vegium 1511 idlb. Martiis. 6 ung.
u. 138 gez. Bll. (Nestler in Hamb.
•' 7 Mark.)
— (Titel wie Ausg. 1507.) 4. (Lugd.)
im^r. pro Steph. Gueynard 1511.
arte et industria Jacobi Sa. (i. e.
Sacon) 21 Kai. Octbr.
—^ — ^ 4. Lügd., industria Bernardi
Kosier et Jo. Thome 1512.
— satirae XVI diligentissime ab As-
' cesio cum marginalibus adnota-
mentis et argumentis mancinellicis
coimpressae. 8. Paris., exaratü 19
[ cal. April. 1512 p. Guillelmü ru-
• beum pro Dionisio roce. — Sign, a
— 1.
Selten.
— satyrae ab Jo. Badio Ascensio
cum marginalibus adnotamentis et
argumentis Mancinellianis. 8. Paris.,
in aedib. Ascensianis ad 10 Cal.
Aug. 1512.
S. Maitiaire T. II ^. 239. , '
Jun. Jüvenalis. Opus quidem divi-
num antea impressorum vitio te-
trum mancum et mutile nunc au-
tem a viro bene docto rccognitum
scribente Joanne Britannico. Fol.
Venet., Joan. Tacuinus de Tridino
1512 die 18 Aug. M. Hlzscfan.
(Weigel in L. 3«^ 8^.)
— (Titel Wie Venet. 1512.) Fol. Me-
diol. , impr. per Joan. Angelum
Scinzenzeler impcnsis Jo. Jacobi et
fratrum de Lignano 1514. die 13
' Juniii
— satyrae cum comment. Mancinelli
et Badii Ascensii. Fol. Lug4*> e
chalcogr. Joan. Clein 1515 kÄ. Au-
gusti.
— (Titel wie Venet. 1512.) Fol
Venet., Georg, de Rusconibus 1515
10 Decbr. M. Hlzschn. 6 ung. u.
126 BIL (In Gott.)
— satirae cum comm. Joan. Britan-
nici. Fol. Venet., ex aedibus Ale-
-\xandri Paganini 1516 die 16 Octbr.
— cum Mancinelli explicatione. 4.
Colon. 1517.
— satirae emaculatius impressae. 4.
Argentinae, Jo. KnobloucV exe. no-
nis Januariis 1518- Sign. A — 0.
(Nestler in Hamb, 3 Mark 12 Sek)
Währscbl. nur Nacbdr. der ersteo
Atdine. Buperli hält diese Ansg. fdr
eine neue Hecensioa nach Hdschr. i
— cum Ang. Politiani, Phil. Beroaldi j
et Bapt. Egnatii, Badii item As-
censii annotatt. Fol. Paris., in ae-
dibus Ascensianis 1519. (?)
— satyrae cum commentar. Manci-
nelli et Badii explanatione maxima
diligentia castigatum opus. Fol
Lugd., exe. Simonis Vinceutii sum-
ptu 1523. die 3 Octbr.
— satirae interprete Jo. Britannico
cum Ascensii explanationibus. Fol.
Venet. , e* aedibus Jo . Francisci et
Jo. Antonii fratris eins de Kusco-
nibus 1523 m. Junio.
— satyrae cum annotatiunculis in
margine adiectis quae brevis com-
mentarii vice esse possint. 8. Paris.,
apud Simonem Colinaeum 1528.
— satyrae XVI ad imitationem AI-
dini exemplaris emendatae. Prae-
teVea non multo pridem Curionis
scholiis margini adposittsnunc vero
satyrae cuilibet subnexis illustratae
qUae vice breuis commeutarii esse
possuiit. 8. Cracov., exe per Mattb.
Scharffenbergk ^xpensis Mard
Scharffenbergk 1529. 26 Maii. -
90 gez. Bll. (In Gott.)
Digitized.by
Google
Juveualis.
503
Juvenalis.
— satyrae ad exemplar Aldinum. 8«
Basil., exe. Henr. Petri 1530.
— (Titel wie Paris. 1528) 8. Paris.,
Sim. Colinaeus 1535.
— opus interprete Jo. Britannico. Una
cum Jodoci*ßadii Ascensii familia-
ribus explanationibus. Fol. Venet.,
Bernard. de Bindonis 1539. Mit
Hlzschn. (Weigel in L. 4*^^.)
— - satyrae XVI. Cum annotatiuncu-
lis in margine adiectis. 8. Antv.,
Anton. Dumaeus 1540. 64 cez. BlI.
(In Gott.)
— satirae. 12. Paris., Sim. Colinaeus
,1542.
— satirae iam recens cognitae atque
emendatae. 16. Paris., ex off. Frc.
Gryphii 1545. 68 gez. Bll. (In
Oöttingtn.)
— satirae XVL Cum annotaliuncu.
lis brevis commentarii viceinmaj*-
ginibus adjectis. 8. Antv., Joan.
Lgeus 1545. (In Gott.) .
Juvenalis opus nunc demum ab o-
mnibus mendis purgatum et pluri-
bus collatis exemplaribus suo can-
fiori restitutum. Interprete Jo. Bri-
tannico una cum Jod. Badii Ascen-
sii familiaribus explanationibus. In-
est praeterea Index. Fol. Venet.,
Franc. Rindonus et Mapheus Pasi-
nus 1548. M. Hlzschn. 6 ung. Bll.
Vor st/ u. U3 Bll. (In Gott.)
— satirae. 4. Paris., Mich. Vascosan
1557.
— satyrae sexdecim. 4. Lutet., ex off.
• Frd. Mor'elli 1579.
S. Maiuaire T. III. T. 2 p. 777.
— salirarum libri V et in eas Phily-
rae Bertrandi Autumni. 4* Basil.,
Ant, Ravissa 1596.
rfacb Achaiotre T. II p. 59 in der
königl. Bibl. zu Paris. (?)
— satyrar. libri quinque locupletis-
sima nee minus utjli paraphrasi
illustrati a Frd. Ceruto. 4. Aug.
Vindel^ ex off. typogr. Joh'. Prae-
torii 1599. 8 ung. Bll. Vorst. und
354 S. (Weigel in L, 5*^ 12^.)
Auch scbou Yorher 4. Veronae
1597.;
— satyrae. sexdecim. Cum veteris
scholiastae et Joan.'Britannici com-
mentariis quibus accesserunt P.
Pithoei , Caelii Secundi Curionis et
Theod. Pubiianni notae et vam
lectt. Additus est index. 4. Lutct.^
apud Claud. Morellum {andr^Exx.:
apud Marc. Orry) 1602. 8 ung.
Bll. Vorst., 724 S. u. 1 ung. Bl. Er-
rata, Dann: Index omrl'ium' voca-
bulorum quae in omnibus Juvena-
lis satyris reperiunttir i\na cum re-
rum, epithetorum ac phrasium sin-
gularium annotatiohe. 4- Ibid., id.
1602. 48 ung. Bll. (In Gott, und
Wolfb.) (Weigel in.L. t^i 8^.)
Auch scheint es Ezx. mit d. Jahrsz.
1603 zu, geben. '
— satirae cum paraphr. Frd. Ceruti.
4. Aug. Vindel. 1603.
-- satirae in usum collegii S. J,
Brunsbergensis. 8. Colon. 1610.
— (Titel wie Paris. 1602) 4. Lutet.,
Claud. Morellus {andr. Exx. ; Orry)
I6t3. 8 ung. Bll., 724 S. und 48
ung. ,B11. Index mit bes. Titel,
Juvenalis satirae XVI et in eas com- ^
mentarii Js. Grangaei, Bertr. Au-
tumni, Domit. Calderirri. Additus
est index. 4. Paris., sumtibus Roh.
Fönet 1614. (Nestler in H. 8 Mark;
Varrentrapp in F. 4 fl.V Weigel in
L. 4- *r.)
Dies.ifit der Haiipttitel. Die Ausg.
besteht aus folg. Theileu, jeder mit
bes. Titel:
1. Js. Grangei commentarii ii| Jave-
naiis satyras sexdecini. 4« Paris., Bob.
Fouet 1614. 8 UDg, BIL u. 531 S.
2. Juvenalis satyrae ex Mss. restitutae
et in e»s co\nment. obss. et paralipo-
nifna Bernardi Aulumui. 4. Ibid., id.
1614. 4 UDg. Bll. u. 273 S.
3. Juvenalis satyrae comment. Domltü
Calderioi illustratae. Cum ejusd.suo-
rurn in Martialem commeotarior. de-
fensione et recriminatione. Omnia
recognita. 4. Ibid., id. 1614. 4 uxig.
Bll. u. 290 S.
4. Index omoium fere vocabulornm quae
in omnibus Juvenalis satyris reperiun- \
tur una cum rerum epithetorum ac
phrasium ^sia^ularium aunotatione. 4.
Ibid., id. 1614. 24 UDg. BU. und ^
1 weiss.
Die Noten des Graugaeus sind meist
erklärenden Inhalts , u. erläutern bes.
Worte u« Phrasen. — Aulumnus plün-
derte seine Vorgänger. Des eigenen gab
er sehr wenig. — (lu Götlingeu.)
Juvenalis satirar. libri V. Sulpiciae
satira. Noua editio cuta Nicol.
Rigaltii. 12. lautet/, ex off. Roh.
Digitized by
Google
Juvenalis.
504
Juvenalis.
Stephan! 1616. 20 ung. BU. Vorst.,
126 S. u. 1 wss. Bl.
Neue Recens. nach Hdsiibr. Die
Idolen sind kurz u. Ton Werlh. Sauber
Q. nicht häufig. (In Göuing.)
— satirae ab omni obscoenitate ex«
?urgatae» 12. Päris.^ apud Masson
6SS.
— gatirae scboliis veter um et pfeife
omniumeruditor. commentariis par-
tim integris partim selectis illu-
stratae. Acc. eorund. viror. claror.
ad scholia veterum notae quibus
fiubjicitur index. Recens., concinna-
vit et sua illis spicilegia subjecit
Hr. Chrn. Henninius. 4. Ultra ject.,
apud Rud. a Zyll 1685. 1 Kpftit,
15 ung. ^11. Vorst., 980 S. und 34
ung. bll. Ind. — (Nestler in Hamb.
}8 Mark; Weigel in L. 8 «^.)
Der Text ist der von Schrevel ge-
gebene u. nur an weuigen Stellen ge-
äuderr. H. verglich 8 Hdschr. u. ältere
Aiiagg. Nur wenig verbesserte er die
alteu Scbolien, die er ans Pithou'sAusg.
abdr. lies«. Die Noten älterer u. neuerer
Erklärer gab er this. ganz, thls. in ei-
nem nicht' guten Auszuge.
Ezx. auf gr. Pap. sind sehr sehen
n. theuer z. B. 420 fr. de Gotte; 408 fr.
Gaillard; 6 L. 11 Sb. Heath.
— satirae omni obscoenitate expnr-
gatae,. i% Turonis, apud Phil«
Masson 1685.
— satyrae — in Maittaire's Corpus
Fol. Lond. 1713. T. II p. 1142—
^ 1166.
— satirae. 12. Paris., Jo. Barboa
1724 oder 1725. (?)
S, Achaintre T. II. p. 65.
— satirae XVI ad opt. exemplar. fi-
dem recensitae, varietatelectionum,
perpetüoque commentario illustra-
tae et indice uberrimo instructae
a Georg. Alex. Rupert!. 8. Lips.,
. «umpt. Casp. Fritsch 1801. T. I.
CCLXIV und 661 S. T. II. 804 S.
6 ^.
Nene Recens. nach Hdschr. n. al-
tern Ausgaben. Der Text der Bipont.
liegt zum Grunde. Unter dem Te^ie
stehen diegesaaimelten Varr. Der zweite
Band entb. den reictbaltigen Gomraen-
xtar. — Mit leidenschaftl. Helligkeit ist
diese u. (lie folgende Ausgabe Ruperti'a
angegriffen von J. R, Aug, Ileinecke
iu «• Animadv. in Juvenalis satiras a.
censnra rditionum Rupertianar, 8. Halft
Sex., ex libr. Orphanotr. 1804. (S ung.
Bll. n. 108 S.)
Efr giebt auch Eix. auf Vel. Pap.
Ein solches wurde in Gaillard's Auct.
mit 180 fr. bezahlt.
— satirae XVI ad opt. exempl. fidem
recensitae atque prooemiis, argu-
mentis et indice rerum instructae
a Georg. Alex. Ruperti, 8; Got-
ting., sumt. Hr. Dieterich 1803. —
Gommentarius perpetuus in Juv.
satiras XVI. 8. Ibid., id. 1803. 2*f
2^ (herabges. Pr. inf) Schb. Pap.
S*/ 4^ (jetzt* 1 fif 12^). Vel. Pap.
^ttf 20^ (jetzt 2*f.)
Entb, den hie und dt berichtigten
Text, n. den Gominentar der gröttern
Ausgabe in einem Auszuge.
— (ders. Titel) Secundum edit. Got-
tingcnsem. 8. Oxon. 1808. lOSh. 6d.
Nachdr. der vorigen.
— satirae ad codd. Parisinos recen-
sitae lectionum varietate et com-
mentario perpetuo illustratae a Nie.
, Lud. Achaintre. Accedunt Hadr.
et G. Valesiorum notae adhuc in-
editae. 2 Part. 8maj. Paris., sum«
V ptibus et typis Firmini Didot 1810.
M. 1 Kpf. T. I. xvj S., 1 ung, BL,
567 S. u. 3 ung. Ell., T. II. 2 ung.
Bll. Tit., 367 S., 132 S. lad.— 18 fr.,
. Vel. Pap. 56 fr.
' Der krit. Werth dieser Ausg. ist
nicht hoch anzuschlagen. Denn die 36
Pariser Hdschr. , unter denen sich alte
u. gute befanden , sind nur an eiiiigen
Stellen verglichen u. die Hdschr. nicbc
immer unterschieden. Die Noten ver-
breiten sich oft über d. trivialsten Dinge
mit grosser Breite. Die gelehrten An-
merkgg. seiner Vorgänger, besonders
Ruperli's, sind zum Gebrauch der Fran-
zosen zugestutzt. Vergl. Prof. C. F,
Heinrich* s Progr.: Exponitur Judicium
literarium de nupera Juvenalis editione
Pari&iense. 4. Kilon. 1811. (16 S.) Schätz-
bar sind die im 2tea Theile entb. An-
metkgg. derValesier mit folg. bes. Ti-
tel t Hadr. A'alesii in D. Jun. Juvenalis
satiras notae labore et studio Caroli Va-
lesii Hadriani F. qui suas etiam in Jn-
venxlein notas adjecit. Luteciae Pari-
sior. 1699. Die alten Scholl, stehen mit
Vcrbess. des Pithou u. Achaintre'* ebenf.
im 2ten Theile. Sie haben einen eig-
nen Titel : In D. Jun^ Juvenalis satiras
velcres commetitarii a P. Pilboeo IClo
priinum editi Lutetiae an. 1535. Nova
edilio. Parifiiis sumptibus et typis Fir-
mini Didot 1810: Die Seitenzahl Uuft
Digitized by
Google
Juvenalis.
505 Juvenalis et Persius.
fort. Der Index ist wenig brincbbtr.
Er geht nur über die einzelnen Worte.
Auf gr. V^» Pap. , wurden nur S
Exx. abgezogen ä 72 fr. In Hibberl'»
Auct. wurde ein solches (mit dem Per-
•ins) mit S L. \i Sb. bezahlt.
— satirae ex reo. Rnpertiana editae
in usum scholar. acad. 8. Hafniae,
apud Schubothe 1816. 12>f.
— satirae XVI ad aptimor, exempla-
rium fidem recensitae , perpetuo
commentario illustratae atque pro-
ocmio et argumentis instructae a
Geor^. Alex. Ruperti. Secunduna
edit. Gottingensem. Actedit index
copiosissimus. 8. Oxon. 1817 und
1822. 10 Sl^. 6 d.
—7 satirae XVI ad optimorui^ exem-
plarium fidem recensitae varietate
lectionum perpetuoque commenta-
rio illustratae et indice uberrimo
instructae a Ge. Alex. Ruperti.
Editio altera et emendatior. 2 Vol.
8 maj, Lipsiae, sumtibns Hahnii
1819-20. M.lKpf. T.I. CLXXXIV
u. 587 8. Tl II. 790 S. 7 ^A
'Vielfach berichtigt n. vermehrt. Die
neueren Hülfämittel sind benutzt.
— satirae ex edit. Rupertiana cum
notis et interpretatione in usum
Delphini, varr. lectt., notis varior,'
et veteris scholiastae, recens. editt.
et codd. et indice locuplet. accur.
recensit. 3 Part. 8 maj. Lond,,
curante et imprimente A. J. Valpy
1820. 1276 u. CLXIX S.
— • — With engl, notes by Owen. 12.
Lond. , Whittaker 1822 u. ^ 1826.
5 Sh. 6 d.
— • sexdecim satirae ad codd. Parisi-
nos recensitae cum interpretatione
latina, lection. varietate, notis, Ru-
perti excursibus et indice absoluto
quibus plurima subjunxit addita-
menta W. E. Lemaire. 2 Vol. 8 mai.
Paris., Lemaire 1823 —25.
Subscr. Pr. 30 fr.
— satiiae. With tbe original text
reduced to tbe natural order of
constrnction, an eilglisb' translation
literal and interlineal and an index
historical, aeo?:raphickl and poeti-
cal by Stirling. A new edition re-
vlsed, corrected and improvcd by
P. A. NuttalU 8.. LoDd. 1825.
10 Sh. 6 d.
•^ satirae XVI. Recensuit et anno-
tationibus instruxit Ernest. Guil.
W^ber. 8 maj. Winiariae, in novo
. bibliopoliQ , vulgo Landes— Indu*
stri6-Comptoir 1825. X u, 380 S,
u. 1 un^. Bl. Druckfehler. 1 itf.
Neue Recognit. des Textes. Ru-
perti's Text liegt zum Grunde. Die In-
terpunktion ist vereinfacht. Die schwie-
rigen Stellen sind trefflich erläutert.
Recens. in Heidelberg. Jahrb. 1826.
Hft. 4. . , ^
— satiras expurgatas et illustratas in
, u5tim schol. edi,dit J. R. Pears. 8.
Buthoniae, apud E. CoUings 1828.
6>Sh.
— selcct satires with explanatory
notes. 12. Lond., printed^by Valpy
1828. 5 Sh. 6 d.
Enth. sämratl. Satiren mit Aus-
nahme der 2ten, 6ten u. 9teii.
T-. satires (cur. Hawkesworth) 12.
Lond. 1830. 4 Sh»
Juvenalis satyra prima. 4* Paris.yapud
Joan. Libert 164^.
— satyra secunda. 4. Ibid., apud eiin-
dem 1621.
— satyra tertia. 4. Ibid., apud eun-
d;em 1644.
— satyra quarta. 4. Ibid., id. s. a.
— satyra quinta, 4. Ibid., id. s. a.
— satyra septima» 4. Ibid., id. s. a. -
— satira VII ad fidem codicis Scbwar-
zii recusa (cur, G, And, Will,) 8»
Altorfii 1760.
— satira octava. 4. Paris., Jo. Libert
s. a.
— satira duodecima. 4. Ibid., apud
viduam Jo. Libert 1652.
— satira decinia tertia. . 4, Paris.,
apud Jo. Libert 1624.
-r- satyra XIV quam cum interpreta-
tione, annotatiunculis et versione
danica ligata edidit Chrn. Palsterus.
4. Hafniae, typis Höpffneri 1731.
21 u. 28 S. •
— satyram XIV cum brevibus scbo-
liis tironum usui accommodatis
edidit C. Fr. L. Arndt. 4. Hamb.,
Nestler 1825. (26 S.)
Juvenalis et Persii satyrae. Fol. s. 1.
et a. röm, 72 Ell. mit 32 Zeilen.
Ohne Sign., Custod. u* BUzahl.
Beginnt Bl. 1 a :
lunii luuenalts aquinftlis liher primus.
EMPER EGO AVniTOR
tautnm? nunquam ne reponam?
Digitized by
by Google
Juyenalis et Persius. 506 Juvenalis et Persius.
Javeoal scbllesst auf der Stirnseite des
6 taten Blattes mit der 16ien Zeilen Die
Bückseite desselben Blattes ist weiss«
BI. 62a beg. Persius:
Auli Flacci Perfii latyra prima
£C foule labra prolui caballino.
Schliesst auf der Stirnseite des 72sten
Blattes mit der SBsten Zeile :
lonentus crifyppe tui finitor acefui.
Ueber den Drucker 'hat lange Ter-
schiedeue Meinung geherrscht, de Bnre
in la Vallifere»s Catal. T. II. p. 102 ver-
gleicht die Typen mit denen Jenson's
im Decür pnellarum, Grevenna Gatal.
1789. T. III p. 160 mit deneu des Viu-
delio. de Spira im Virgil 1470. Dibdin
Bibl. Spencer. T. II p. 123 findet bei-
des unrichtig u. erklärt die Typen auch
denen des Valdarfer u. Jo. de Golonia
nnähnlich. — Grevenna hat jedoch das
Bichtige gesehen. Die Typen sind gan£
dieselben y mit welchen Vindelin. den
Cic. de Nat. Deorum 1471 druckte.
(Ein Es. in Göttingen.)
Selten u. geschätzt. Sie stammt ans
einem guten Godex. — Auct,-Pr,:
184 livres 4 sons Gaignat; 1761ivre8 la
Valli^re; 198 fl« Grevenna.
— — Fol. s. 1. et a.
Nachdr. der vorigen, von demsel-
ben Drucker u. mit denselben Typen.
Die Wörter sind hier weniger abge-
kürzt ; im übrigen stimmt sie auf das
genaueste^ mit der vorigen überein. Lord
Spencer besitzt diese Aus^. S. Dibdin
Bibl. Spencer. T. II. p. 124.
Juvefaalis et Persii satyrae. Fol. s. 1.
et a. rö/w. 72 Bll. mit 32 Zeilen.
Ohne Sign. , Gustod. u. Bll zahl.
Beg. Bl. lä:
Decimi Innii lunenalis SatyraR. li-
ber primuL
JuT. schliesst auf der Rückseite des61sten
Blattes :
Decimi lunii InaenaTis Aquinatis
Satyrarum Über finit Feliciter;
Erhardus D. I. lunenaV eultori. F.
optat \
Ecce parens satyR princeps eliconis 6c
auctor !
In prauos mittens tela leuera notae;
Bl. 62 a beg. Persius :
Auli perfii üacci in latyraR libmm
prolo *
gus conftans metro iambico trimetro
Schliesst auf der Vorderseite des letzten
Blatte« mit 4 Versen > weiche die Ue-
berschr. haben : Erhardi tetralticbon ad
germanos librarios ingenuos.
Höchst seltene Ausg. vo« Gering,
Crantz u* Fri burger zu Paris um 1472
gedrucl^t.
Juvenalis et Persii satyrae. Fol. Bri-
xiac s. typogr\ nom. et a. rönu
68 BlÜ Ohne Sign., Cust. und
Bllzahl.
Beg. Bl. 1 a:
EMPER ego auditor Untngi?
nunquam ne reponanv
Vexatus totiens ranci Thesei-
Schliesst Bl. 58 h mit dem Worte : FI-
ms. — Jiivenal hat 32 Zeilen auf der
vollen Seite. Die Satyr, sind oboe tJe-
Kerschr. n.\ nur d^nrch grössern Raum
getrennt. Bl. 59a beg. Persius:
Auli Flacci PerPii fatjra piima
u. schliesst Bl. 68 b :
( ) : . FINIS : . ( ) . BRIXIE.
Persius enth. anf der Seite 34 Zeilen.
Die Satyr, haben Ueberschriften.
Die Typen sind dieselben , deren
sich Ferra udus zum Luderet. 1473 be-
diente, nur noch neuer. — Der Text
des Jnveual stimiht meistens mit dein
der Princeps 1470.
Juvenalis et Persii satyrae. Fol. s. 1.
et a. röm, 60 Bll. mit 38 Zeilen*
Ohne Sign., Gust. u. Bllzahl.
Juvenal. beg. Bl. 1 a :
lunii luuenalis aquinatis über primus.
Schliesst Bl. 51 b :
Vt leti phaleris omnes: & torquibus
omnes
Bl. 52 a beg. Persius :
Auli Flacci Perfii Satyra prima
Schliesst Bl. 60 b :
Inuentus crifyppe tui finitor acerni
Es finden sich viele gotb. Gapital-
buchst. Die Typen sind etwas unförm-
lich, das'Papier dünn n. schlecht. Mau
setzt diese Ausg. um 1475.- Die Typen
ähneln nach de Bure, Santander uud
Brunet denen iii\ Rationale von G.
Lauer 1477 benutzten.
Aact.-Pr.t 119 livres la Valli^re.
Juvenalis et Persii satirae. Fol. s. 1.
et a. (um 1481) rönu 71 Bll. mit
82 Zeilen. Mit d. Sign, a — h und
^ - b. ^ ,
Beg. Bl. la:
Innii luuenalis Aquinatis Satyra Prima.
, EMPER EGO AVDITOR
Digitized by
Googk
Javenalis et Persiüs^ 507 Juvenalis et Persius.
ScbUesst BI. 60:
EXPLICIT. IVVENALIS. A
QVINATIS. FELICITER. E
MENDATVM. PER M. M.
A. S. M.
BI. 61 • bcg. Persius :
Auli Flacci Perfii faiyra prima
Scbliesst BI. 71a: FINIS» Auf BI. 71b
e'iD Lagenregister.
Die zu Ende des Jnvenal steb^den
Bacbstaben A. S..M. dealet man: Marc.
Ant. Sabellican). S. Beloe T« III
p. 345.
Juvenalis et Persii satirae. Fol. Bri-
xiae jubente presbytero Petro Villa
13 kal. Aug. 1473. 60 ßll. mit 38
Zeilen. Ohne Sign., Cust. und
Bllzahl.
Juvenal. scbliesst auf der Slirnseite
des Slsten Blattes mit: Finis. Auf der
Stirnseite des folgenden Blattes beg.
Persius. Anf der Rucks, des letzten
die Scblussscbr. Die Ueberscbr. der
einzelnen Satjren fehlen nur im Juvenal.
AucU^Pr.: 110 fl. Grevenna; 11 L.
1 Sh. Pinelli,
— — 4. Ferrariae, Andr. Gallus
1474.
Zu Ende des Juvenal. : Expliflt Jn*
▼enalis. Deo gracias. M . CCGC. LXXIIII
n. zu Ende des Persius 4 Verse, deren
erster: Impressi Andreas hoc opus cui
Francia uornen. — Auct-Pr, : 3 L. 13 Sh.
'6d. Pinelli (e. Blatt war bandscbriill.
ergänzt.)
— — Fol. Mediolani, Ant. Zarotus
1474.
Juvenali» et Persii satirarum opus.
'Fol. min. Lovanii, Jo. de West-
pbalia. 20. Sept. 1475. goth. 86 Bll.
Auct. - Pr. ; 57 livrcs 1 sol Gai-
gnat} 80 Jr. Pdris'de Meyzieu.
Juvenalis et Persii satirae. Fol. Me-
diol.y Ant. Zarotus 1476.
Nacbdr. der Aosg, v. 1474* Auct.-
Fr.: 60 fl. Meer man.
— — 4. Mediol., Phil. Lavanius (sie)
10 kal. Nov. 1476.
Fol.^ Ibid., id. 6 cal. Jun. 1478.
' — — Fol. Mediol., Ant. Zarotus
1479. 9 Oct,
Aucti-Pr,: %1 livrcs la Valli^re.
Juvenalis et Persii satirae quam di-
ligentissime castigatae per Pet. Au-
gustin. Pliilelphum. Fol. Mediol.,
Ant. Zarotus U Jul. 1481.
Juvenalis et Persii satirae. Fol* Me-
diol., Alex. Minutianus s. a. röm*
M. 38 ZeiU auf der vollen Seite u.
mit Sigil. , aber ohne Gustod. und
Bllzahl.
' Sehr seltne und wenig bekannte
Ausg. Eine ungenügende Beschreibung
giebt / Frc. de Licteriis T. I p. 439. —
Auct.-Pr. : IL. 11 Sh. 6 d. in der
Auct. des Herzogs von Marlborough im
J. 1819.
Juvenalis. Persius. 8« Venet., in ae-
dibus Aldi m. Augusto 1501. 78
ung. Bll. Sign. A — H u. a — b.
Erste, ächte Aldine. welche e. neue
Recens. des Textes eutnalt aus Hdschr.
u. altern Ausgg. — Sie hat den Auker
des A. nicht, die Schlussschr. ist mit
Gursiv gedr. (In Götlingen.)
Auct.'Pr,: 28 fr. Rover $ 36 fr.
Jourdan u. 73 fr, LoUi^ (e. s. schön.
Ex.); 12 fl. Meerman; 15 Sh. Hibbert.
Man kennt 3 Ex. auf Perg.: in der
Bibl. des Königs v. Engl» , in der kai-
serl. Bibl. zu Wien, Lord Spencer.
Juvenalis. Persius. 8. Venet;, in ae-
dibus Aldi et Andreae soceri. Mense '
Augusto 1501. 78 gez. Bll. (die
Blattzahl geht nur bis 7Qy indem
BI. 73 vu. 74 doppelt gezählt sind.)
Diese zweite Aldine ist um meh-
rere Jahre später erschienen, denn die
Bläuer sind beziffert, auf dem Titel steht
der Anker, u. die Schlussschr. in Capi-
tal chen erwähnt der Verbindung des
Aldus u. Andreas, von welcher sich yot
1508 keine Spur findet. S. Renonard
Annal, des Aide T. I p. 70. — Der
Text weicht übrigens von dem der vo-
rigen ab.
Juvenalis; Persius. 8. 8.1. eta. (Lugd,
1501 — 3.) 78 ung. BU.^
Man kennt von diesem säubern
Nacbdr. der ersten Aldine 3 verschiedne
Ausgaben. Die erste wiederhohlt die
Aldine mit neuen Fehlern ; in der fvroi-
ten sind die Fehler, welche Aldus in
s. Monitum v, 1503 (s, RenouarcTs An-
nah des Aide T. II p. 327) angab,
verbessert. Diese sind : in der 3ten
Zeile von Aldus Briefe puhilcamus statt
publiaamus ; daselbst letzte Zeile: un-
gues quae tuos st« unguesq ; tux)S ; anf
der ersten Seite : rupfae rectore statt
lectore,- dasrlbst: ndmittitis : eadem
St. adm. edam, Sat. L 22 : cuni tenet
uxorem st. ^tener, Sat. 1, 23 : eigat a-
prum: st. figat. In beiden Ansgg. sind
in der 6ien n. 9teu Satire u. auf dem
Digitized by
Google
Juvenalis et Persius. 508 Juvenalis et Persius.
letzten Blatte die griecb. Worte nicht
niitgedruckt. Sie stehen aber in der dritten
Ausj^. Renouard macht dabei noch die
Bemerkung, es mügten sich wol auch
Exx. finden , deren Bogen aus diesen
dxe'i Ausgg. gemischt seien. — Moss
T. II p, 153 — 155 giebt eine sehr um-
ständliche ßescbreibung dieser Naph-
drücke,
umlief, - Pr. : 11 fr. d*Hangtrd ; 6 fl.
15 s. Crevenna.
Ein Ex. auf Pergament (der zwei-
ten Ausg.) besitzt Lord Speucer. Nach
Renouard T, II p. 296 ist dieses nicht
dasselbe Ex.« welches in Mac Carthy's
Auction für 350fr. verkauft wurde (vor-
her 75 livres Gaignat; u. 240 livres la
Valli^re.) Ein andr. Ex. ist in der Bod-
lejan. Bib). zu Oxford.
Juvenalis satyrae, it. Aalus Persius»
4. Argentinae, industria Joan. Knob-
louchi 1513.
S^ Panzer T. IX. p. 351 No. 282 b.
Ju» Juvenalis una cum Aij. Persio nif-
per recogniti. 8. Florent., Phil, dß
Giunta m. Oct. 1513. 80 ung. BIl.
Von Marianns Tuccius besorgt, der
den J. u. P. verbessert haben will. Sie
scheint indessen nur Nachdr. der AI-
diue zu sein. (In Göttingen). Eine frü-
here Juntine v. 1507 ist unverbürgt.
Juvenalis. Persius. 8. Impressum {Lug-
duni) impensis Barthol. Trot 1515.
ultimo die mensis Junij.
Nachdr. der Aldine.
luuenalis satyre emaculatiusimpresse.
it. Aul. Persius satyrus non ignobi-
lis. 4. Lips., industria Jac. Than-
neri 1517. (?)
S. Panzer T. IX p. 494 No. 607 b.
Ju. Juvenalis unä cum Au. Persio
nuper recogniti. 8. Flor., hered.
Ph. Juntae m. Maio 1519. 80 Bll.
AitcU-^Pr,: 4 fl. 26 c. Meerman ;
8 Sh. 6 d. Hihbert.
Juuenalis Persiique Satyrae feliciöri
lima quam prius imp:^essae sunt. 8.
In inclyta urbe Lugd. opera Guil-
lelmi huyon impressoris mense
Junio 1521.
Nachdr. der Aldine v. I50l. Der
Titel ist roth u. schwarz gedr. Die Bläi*
ter sind beziffert.
Juvenalis et Persius. Ad exemplar
Aldinum. 8. Basil., in aedib. Tho-
mae Vuplf kal. Septbr. 1522.
S. Maiitaire T. U. F. 2 p. 631.
Juvenalis et Persius — am Horatius.
8. Basil., in aedd. Valentini Curio-
nis 1524. 10 cal. Augustas.
Juuenalis. Persius. 8 min. Excusum
( Lugduni ) imjiensis ßartholomei
Trot 1525 die 19 me'sis Maii.
Ebenf. Nachdr. der Aldine mit e.
Leben des Juveaal u. Ant.-M^ncineHi's
Argumenten. Die Blätter sind bezeich-
net. Auf dem Titel die rbthe Lilie.
Juvenalis satirae XVI. Persii satirae
VI. Cum annotatiunculis in mar-
gine adjectis. 8. Paris., Sim. Coli-
naeus 1528. 68 Bll.
Aldus Text liegt zum Grunde, ist
aber vei bessert. Die Noten sind von
Curio. (In Götlin;;en). In Engl, und
Frankr. sehr gesucht. Auch -Fr, eines
schon. Ex. ; 15 Sh. Croft.
Persius cum Juvenali. 12. Venet.,
apud Bernard. Stagninum 1530. (?)
Juvenalis et Persius poetae satyrici
recogniti et adnotatiunculi« illu-
strati. 8. Lugd. , Seb. Gryph. 1532.
159 S.
8. Ibid., id. 1533. (?)
8. Ibid., id. 1534.
8. Ibid., id. 1535.
Persilis cum Juvenali. 12,' Venet,
Bernard. Stagninus 1535."" (?)
— (fitel wie Paris. 1528) 8. Paris.,
Simon. Cölinaeus 1535.
Juvenalis. Persius. 8. Venet., in ae-
dibus heredum Aldi et Andreae so-
ceri m. Martio 1535. 78 Bll. (Alt-
heer in ütr. 6fl., Weig;elinL. 3«/=.)
Correct u. selten. Der Text hat
nichts Eigenes. ~ AucU-Pr.: 15 li-
vres d'Haogard; 15 fr. Renouard.
Juvenalis et Persii satyrae iam re*
cens Vecognitae simul ac adnota-
tiunculis illustratae. 8. Luffd., Seb.
Gryph. 1538. 159 S.
16: Paris., Sim. Cölinaeus i542.
Juvenalis satyrae XVI. Persii satyrae
VI. Ad uetustiss. scripU exempla-
ria emendatae quarum varias le-
ctiones ad calcem rejecimus. 8. Lu-
tet. , ex off. Hob. Stephan. 1544 (stf
Ende-. 15^5. 3 non. Jan.) 150 S. u.
1 Bl. Varr.
Die Varrw sind aus e. alten n. gu-
ten Codex. Gesdiäizt. (In Göttingen.)
Juvenalis et Persii Satyrae iam re-
cens recognitae atque emendatae.
12. Paris., ex ofE Franc. Gryphii
Digitized by
Google ,
Juvenalis et Persius. 509 Juvenalis et Persius.
Juvenalis et Persii 'satyrae, 12. Basil.,
apud Nicol. Brylinger, 1546. (Nest-
ler in Hamb. 12 Sh.)
— — annotatt. illustr. (c. /scholiis
antiquis). 8. Paris., Kob. Stephanus
• 1649.
In dieser zweiten Ausg. des St.
sollen andere Hdschr. benutzt sein.
Juvenalis et IJersii satyrae cum do-
ctiss. viror. comnlcntariis atque an-
notatt. omnium qi^orum in liunc
diem aliquid editum extat. His
acoessere Caelii Secundi Curionis
noua scholia quibus tum praeterita
ab aliis explicantur tum male in-
tellecta corrrguntur : quinetiam
graeca quibus Britanniens in Juve-
nalis commentariis usus est; lati-
norumque autorum loci quae omnia
miris« modis corrupta fuerant , re-
stituuntur. Additus est index co-
piosissimus. Fol. Basil. , Hienon.
Frobenius et Nie. Episcopius 1551.
4 ung.Bll. Vorst., 645 S. u. llung.
Bll. Regst. {Nestler in Hamb. 6 M.)
Von Curio herausgegeben. Sehr
incorreci. (In GölU u. Wolfb.)
Juvenalis et Persii satyrae. 8. Lugd.,
Seb. Gryph. 1551.
Juvenalis et Persii satyrae annotatiun-
culis (C//rzo72/.s) illustratae, 12. Lugd.,
apud Ant. Vincentium {andr, Exx.:
Jo. Frellon) 1556.
Juvenalis et Persii satyrae cum ve-
tilBtiss. iisque manu scriptis codd.
nunc denuo cöllatae summaque di-
ligentia parique fide emendatae.
16. Lugd., heredes Seb. Gryph.
1560. 159 S.
Der TezC ist wenig geändert,
Juvenalis et Persii satyrae iara re-
cens recognitae simul ac annota-
tiunculis {Curionis) illustr ata e. 12.
Paris., apud Hieron. de Marnef
1561.
Juvenalis et Persii satyrae adnotatiun-
culis (Curionis) illustratae. 16. Lugd.,
apud Jo. Frellonium 1564 {zu Endet
Lugd., exe. Symphorianus Barbier)
134 S. u. 1 ung. Bl. mit Schluss-
schrift. (In Gott.)
Juvenalis satyrarum libri V. Persii
satyr. Über I. Theod. Pnlmanni in
eosdem annotationes» 8. Antverp.,
ex ofF. Chrp. Plantin. 1565. 160 S.
(Weigel in L. \.%fU)
Neue fieceos. nach 4 Hdschr. (Cod.
Noviowagensis, Pulmanui, Afliggrodii n.
Junii) , die jedoch sehr ungenau Tergli-
chen siod. Am Rande steheiy Scholieo
von Hadrian. Junius.
— (ders. Titel) f2. Ibid., id. 1566.
^ttc/.-Pr.; 9 fr. d»Hangard.
Juvenalis et Persii satyra^ vett. Mss.
denuo cöllatae et annotatt. locu-
pletatae. 8* Lugd., Anton. Gryph.
1567.
s 8. Lond., Norton 1574.
— (Titel wie Antv. 1565.) 12. Antv.,
Plantin. 1585.
A. Persii satyrarum über I. D. Jun.
Juvenalis Satyrarum libri V. Sul-
piciae satyra I cum veteribus com-
mentariis nunc primum editis. Ex
bibliotheca P. Pithoei cuius etiam
notae quaedam adiectae sunt. 8.
Lutet. , apud Mamertum Patisson.
ex off. Rob. Stephani 1585. 5 ung.
Bll. u. 1 wss., 302 S. u. 5 ung.Bll.
Ind.
Neue, gute Receos. nach Hdschr.
'Ans einer allen Ofener Hdschr. de«
'Matih. Corvinns, die jetzt spurlos ver-
schwunden scheint , machte P. die al-
ten SchoHen bekannt, die hier um vie-
les vermehrter erscheinen aU bei Valla.
Dass aber Pithou Erklärungen u. Gloi>
sen aus verschdn. Hdschr. gesammelt
u. zu einem Ganzen vereinigt habe, ist
ein Irrthura. (In Gött^ /
Auct»-Pr<^\ 10fr. Gouttard.
Juvenalis et Persii satyrae. Annota-
tiunculis quae breuis commentarii '
vice esse possint, illustratae — am
Horatius. 8. Lond., apud Nin. New-
tonum et Arnold. Hatfildum 1585.
— (Titel wie Paris. 1535). Ex bibL
P. Pithoei cui notae qua ed. adje-
ctae sunt. 8. In off. Sanctandreana
1590. 5 ung. Bll. u. 1 wss., 146 S.
u. 1 Bl. Errata und^ 273 S. Noten.
(Weigel in L. 1 «^ 8^0
Wtc;4^>'^o^'lQi>S ^®r vorigen , aber
von Commelinus verbessert. (In Hei-
delberg ist e. Ex. mit handschr. Be-
merkgg. von Dan. Eremita) in der
Leipziger Univ. Bibl. e. Ex., dem Pro^
Christ . Noten von Liudenbrog. beige-
schrieben hatte. Letzteres ist von Ru~
perti benutzt.)
Juvenalis satyrarum libri V ex duo-
bus Mss. exemplaribus et vetustiss.
Ms. commentario plus quam du-
centis locis correcti. Praeterea A.
Flacci Persii Satyrarum liber unus.
Cun;i analysi et doctissimis com-
mentariis , partim nunc primum,
partim de integro editis, Eilhardi
Lubini. In fine accessit rerum et
verborum index utilissimus. 4. Ha-
noviae, typis Wechelianis apud
ClaudiumMarnium et heredes Joan*
Digitized by
Google
Juvenalis et Persius. 510 Juvenalis et Persius.
Aubrii 1603. 12 ung. Bll. Vorst.,
756 S. u. 45 ung. S. Index. (VVei-
gel in L. 2«/ 4 ^^0
L. gab keine neue Recen»., son-
dern folgte dem Texte einiger früheren
Herauigeber, 'bea. dem Stepbanns, Gryph.
ü. Pulinann. Varr. seiner Hdschr. sind
selten angegeben. S. Anmerkgg. sind
sehr wortreich, aber arm an Gehalt.
Juveiialis et Persii satir&e. 16. Ant-
verp., ex off. Plantin. Rapheleng.
1605.
Juvenalis et Persii satyrae ex Mss.
yestitutae et in eascommentationes,
observationes et paralipomena Ber-
nardi Autumni. 8. Paris., Rob.
, Eoüet 1607. 4 ung. Bll. Vorst. u.
440 S. Dann mit bes, Titel: Index
omnium fere vocabulorum quae in
Omnibus luv. satyris reperiuntnr.
8. Ibid., id. 1607. 28 ung. Bll. —
Persii satyrae et in eas commen-
tatt. observatt. et paralipomena
BernardiAutiumni. 8. Ibid., id. 1607.
199 S. u. 21 S.Index.— Notae Ber-
nardi Autumni quibus loca obscu-
riora Persü non satis explorata a
Casaubono illustrantur, 22 S. (In
Göttingen).
Juvenalis et Persii satyrae omnes.
Cum ind. absolutissimo omnium
vocabulor. et phrasium praecipuar.
studio et cura Jos. Langii. 4. Fri-
burg. Brisg. , apud Jo. Max. Helm-
lin ftoS. 10 ung. 1^11. Vorst., 128 S.,
4 ung. BIL Vorst., 23 S. Persius,
272 S. Index in JuvenaL und 54 S.
Ind. in Pers.
Der Iudex, durch welchen allein
diese Ausg. sich auszeichnet, ist wenig
-werth , da er nur, die einzelnen Wörter
nachweiset. (In Gott. u. WoUb.)
Juvenalis et Persii satirae. 12. Paris.,
apud Jo. Libert 1612.
Gum^ annotatt. marginalibus
Thomae Farnabii. 12. Lond. 1612.
Erste Ausg. F.*« Noten sind . sehr
kurz u. aus früheren £rklärern ausge-
wählt. Ohne Werth.
Juvenalis et Persii satirae iam recens
recognitae simul ac adnotatiuucu-
lis illustratae. 12. Coloiv Agripp.,
Petr. de la Rovifere IfrlS. 10 ung.
Bll. u. 138 S. (In Gott.)
— — Cum annotatt. marginalibus Th.
Farnabii. 12. Lond. -1615.
. •— — 24. Amst., Jo. Jansson. 1619.
— (Titel wie Hanov. 1603.) 8 maj.
Hanov., *typis Wechelianis apud
Claudium Marnium et heredes Joan.
Aubrii 1619. 860 S. , 24 ung. Bll.
Ind. u. 1 Bl. Druckerzch. (Altheer
in Utr. 1 fl. 4 st. j Varrentra pp in
Frkf. 2fl.5 Weigel in L. l^f 8;(.)
»— — Cura annotatt. \Th. Farnabii)
ad marginem. £dit« III emenda-
tior et auclior. 8. Lond., exe Tho.
Snodham impensis Jo. Pyper 1620.
Juvenalis et Persii satyrae. Cum an-
notatt. ad marginem quae ojjscu-
rissima quaeque dilucidare possint
Quarta editjo prioribusmulto emen-
datior et auctior. 8. Frcfr , prostat
in bibliopolio .Joan. Stockelii 1625.
4 ung. ßU., 180 S. 1 ung. Bl. und
1 wei^s. ^
Nachdr. von Farnabius Ausg. (In
Wolfb.)
Juvenalis et Persii satyrae c. anno-
tatt. Th. Farnabii. 12. Arast. 1624.
Juvenalis et Persii satyra cum adno-
tatt. Th. Farnabii. Editio noviss.
. diligenter recognita et aucta studio
G. V. C. C. A. 8. Paris., apud Jo.
Libert 1628. (Nestler in Hamb.
2 Mark.)
S. Maittaire T. IIL P. 2 p. 891.
c. annotatt. Th. Farnabii. 12.
Amst. 1631 u. 1633.
-T — 12. Lond. 1633.
Juvenalis et Persii satyrae. Ex do-
ctor. viror. emendatione. 24. Atnst,
apud Jo. Janssonium 1634. 116 S.
— — Cum annotatt. Th. Farnabii.
12. Amst., apud Jo. Janssonium 1642.
189 S. -
Diego Lopez declaracion magistral
sobre las satiras de Juvenal y Per-
sio. 4. Madr., Ca^rrera 1642.
Enth. Text va Comment. Ist nicht
häufig.
Juvenalis satirae. Fol. Paris., e ty-
pogr. regia 1644. 179 S. (Weigel
in L. Q^f 16^.)
Enth. auch den Persius. Nicht schö-
ner Abdr. des Textes t|. kömuit häufig
vor. (In Gott. u. Wlfb.) A. P.x 3 fl.
Meermau.
Juvenalis et Persii satirae cum anno-
notatt. Th. Farnabii. 8. Paris. 16*4.(?)
12. Amst, Jo. Jansson 1648.
Juvenalis et I^ersJi satyrae cum vete-
ris scholiastae et varior. commen-
tariis, accurantß Corn. Schrevelio.
8. Lugd., Frc. Hackius 1648. (Alt-
heer in Ütr. Ifl. 16st.$ JNestler ia
Digitlzed by
Google
Juvenalis et Persius. 511 Juvenalis et Persius.
Hamb. 5 Mark ; Varrentrapp in F.
1 ^ fl.5 Weigel in L. 2«/?.)
-S. folgte im Jav. dem Texte des
Bigaltias. Er benutzte 4 Hdsclir* (des
Gudiiis u. Salmasiu») u« älter« Ansgg.
Die Noieu sind nrtheilslos an«gewätilttf
t 'Die Scholien änderte S. willkührl. und
i oft gewaluam, bes. nach Salmasius Vor-
r schlagen.
r Cum annotatt. Th. Famabii.
; 12. Amst, typis Joan. ßlaeu'sumpt.
; societatis 1650. 189 S. (Weigel in
,^ L. 16 j^.).
: Juvenalis et Persius ex doctor. viror.'
emendatione* 24. Amst., Lud. El-
^evir 1651. (Wetgel in L. 16 y{.)
lAuct.-Pr.: 7 fr. Delatour»
Juvenalis et Persü satirae in usum
• scholae Westmonasteriensis. Editore
Richarde Busby. 12. Lond. 1656.
' accurante Corn. Schrevelio. 8.
i Lugd, Bat., Hackiiis 1658. (Altheer
i in Utr. ?fl.5 Weigel in L. 2^^f.)
t Cum notis varior. 8. Lond.
t; 16158.
Cum annotatt. Th. Famabii.
^ 12. Amst. 1662.
I. Juvenalis (et Sulpitiae) et A. Persii
Flacci Sat. cum veteris scholiastae
' et "varior. commentariis accurante
Com. SchreveHo. 8. Lugd. Bat. et
Roterodami, ex oif. Hackiana 1664.
(^theer in Utr. 3 fl.; Varrentrapp
in Frkf. Sfl. 36 kr. h Weigel in L.
2^f 16^.) '
Juvenalis et Persii satirae cum notis
^ Th. Farnabii. 12. Amst., typis Jo.,
Blaeu sumptitus societatis 1668.
(Nestler in H. 2 Mark 8 Seh.)
• Juvenalis et Persii satirae, 12. Paris.,
, apud Simon. Bernard 1669.
.«. — Cum, notis Th. Farnabii. 12.
Amst., apud Boomios 1670. (Var-
rentrapp in F. 2 fl.)
. — — Ex doctor. viror. emendatione.
18. Amst., typis Dan. Elzevirii„
^ sumpt. societatis 1671.
• — (Titel wie L. B. 1664.) 8. Lugd.
Bat., Hackius 1671. (Altheer in Utr.
4 fl.; Nestler in Hamb. 6 Mark;
Weigel in L. 2«^ 16^.)
y^uct. - Fr. : 25 livres la Valll^re
(schön. Ex.)
. — Cum not. varior. 8* Lond.
'. 1671.'
' Juvenalis et Persii satirae cum notis
f Fr. Guyeti , J. Peyraredi et alior.
' arecurante Mich, de Marollcs. Cum
ejusd. Version e et intefpretatione
gallica. 8. Paris., de Luyne 1671.
Juvenalis et Persius. 12. Roterodami
1680.
Cum notis Th. Farnabii. 12.
Hagae Comit. et Rojerodami, apud
Leers 1683. (Weigel in L. 20 ^.)
— — Cum veteris scholiastae et va-
rior. comment. Editio nova. Acc.
N. Rigaltii de satira Jutenalis dis-
sertalio. 8maj. Amst., apud Henr.
Wetstenium 1684. 1 Kpftitel , 23
ung. ßll. Vorst, 525 S., 46ung.BlL
Ind., 112 S., 9 ung. BU. Index,
(Weigel in L. 4*/ S^-)
Ist uichis weiter als Wlederhohlnng
der Ausg, von Schrevel. Varr. eines'
Basler Mscr.> u. 'Noten Graev's sind bei-
gefügt. Nicht häufig. (In Wolfb.)
Juvenalis et Persii satirae. Interpre-
tatione ac notis illustravit Lud.
Prateus. In usum Delphiui. 4. Pa-
ris., Frd. Leonard 1684. (Weigel
in L. 6'./.)
Folgt im Texte den Ansgg. des
Bigaltius n. Pithou. ''Die Noten sind aus
frühern Erklärern ausgewählt, u. ent-
lialten viel Triviales ii. Irriges. Die
schmuizige% Stellen fehlen im Texte,
sind aber am Ende zusammengestellt.
(In Gott.)
Juvenalis et Persiy satirae in usum
scholae Westmonasteriensis. Editore
Richardo Busby. 12. Lond. 1686.
Juvenalis et Persii satirae. Interpre-
tatione et notis illustravit Lud.
Prateus. In usum Delph. 8. Lond..
T. Dring 1691. — Ibid. 1699. 1707.
(Nestler in H. 4 Mark 8 Seh.) 1708.
1715. 17^. 1728. 1736. 1750.
Juvenalis et Persii satirae. Cum an-
notationibus marginalibus Th. Far-
nabii. 12. Londini 1691.
Juvenalis satirae cum scholiis vete-
rum et commentariis integris , se-
lectis et conquisitis fere omnium
eruditorum ut Js. Grangaei , Jo.
Britannici, Calderini etc. Cum ind.
Accedit A.' Persii Flacci satirarum
über. Js. Casaubonus recensuit et
commentario libero illustr. Edit.
noviss. auct. et emend. ex ipsius
auct. codice. Cura et opera M.
Casauboni Js. F. Acc. et graecor.
interpretatio^ 2 Part. 4. Lugd. I^at.,
*apud Petrum van der Aa 1695. ,M.
Kpf. (Varrentrapp in Frkf. 15 fl. 5
Weigel in L. 11 *f.^)
Digitized by
Google
JtiY^nalis et Persius. 512 Juvenalis et Persius.
Zu Heoiiio's Ausg. des Javenal. v.
1685 ist hier d. Persius binzagelegt u«
einige Kpf. Das Gaoze erhielt den obi-
gen Titel. ' — jiuct, - Pr, : 48 livres
d'Hangard. In einer bies. Auct. 1822
e. sehr schönes Pap. 5 «;f 1 ^.
Juvenalis et Persius cum interpreta-
tione ac notis Jos. Juvencii. 12.
Rothomagi 1697.
Enth. ^beiif. die anslössigen Stellea
nicht. Seine Noten sind erklärend.
Juvenalis et Persii satyrae ex doctor.
viror. emendatione. 12. Amst.^apud
Henr. Wetstenium 1699.
, Eine Ausg. mit derus. Titel, aber
oline Jahr ist von Weigel No. 13893 mit
10 ^ angesetzt.
Cum interpretatione ac notis
Jos. Juvencii. 12. Paris;, apud vi-
duam Sim. Jiernard 1700.
Juvenalis et' Persii satyrae cum an-
notatt. Th. Farnabii. 12. Rotero-
dami 1702. (Varrentrapp in Frkf.
20 kr.)
— — 8. Pictav. 1705.
Juvenalis et Persii satyrae. Interpre-
tatione ac notis illustravit Jos. Ju-
vencius. Cum appendice de Diis
et Heroibus poeücis. Editio nova.
12. Kothomagi , apud» Lallemant
1709.
12. Paris. 1715.
Juvenalis et Persii satirae. 12. Lond.,
ex off Jac. Tonson et Jo. Watts
1716. (Altheer in ütr. 2fl. 10 st.;
Varrentrapp in F. 2 fL> Weigel in
L. W18^.)
Von Mich. Maittatre besorgt , wel-
cher einige ältere Ausgg. verglich und
deren Varr. angab. Nicht selten sind
im Texte an die Stelle guter Lesarten
schlechte gesetzt. Der Index ist besser^
als die früheren ^ über nicht vollständig,
— Man kennt auch £zx. auf gr. Pap.
u4uct,~Pr, von Exx. dieser letztern Art:
25 fr. Delatour j 29 fr. Mac Carthy.
— — Cum annotatt. marginalibus
Th. Farnabii. 8. Lond. 1720,
Juvenalis et Persii satyrae. Interpr.
ac notis illustrav. Jos. Javencius.
Edit. nova pluribus notis auctior.
et emendatior. Juxta exeraplar Ver
netiarum. 8. Kotomagi, apud R^"*
chard & Nicol. Lallemant 1721.
Juvenalis et Persii satyrae ex opt.
' eodd. recensuit) notisque selectissi-
mis illustravit ^Thomas Marshall.
lEditio nova caeteris 'emendatior
cui accesscrimt nova argumenta
nee non dissertatio de origine, pro-
gressu etregulis satyrae. 12. Lond.,
apud Jo. Hooke 17i3: 9 ung. BlI.
Vorst, 391 S. u. 15 S. Index. (Nest-
1er in H. 4 Mark; Varrentrapp in
Frkf. 2 fl. 15 kr.)
Der Text iit aus den irübern Ausgg.
(Schrevel. Lubin. etc.) gemischt; die
Noten sind ebeuf. aus Andern entlehnt.
M. hat jedoch auch manches Eigene
hinzugefügt. (In Gütl.)
Juvenalis et Persii satirae ad opt. ex-
emplar. fidem recensitae. Access,
varr. lectt. notabiliores. 12. Dubli-
nii 1728.
Cum notis noviss. ac pcrpet
interpr. Jos. Juvencii. Cum appen-
dice de Diis et heroibus poeticis
ad poetar. intelligent, necess. 8.
Paris., Barbou 1729.
Juvenalis et Persii satyrae. Ex opt.
Codd. recens. notisque select. il-
lustr. Tho. lÄarshall. Editio ter-
tia caeteris emendatior. Acc. nova
argum. nee non diss. de orig. progr.
et regul. satyrae. Cum ind, 8.
Lond., Nourse 1731. 3 Sh. (Wei-
gel in L. 1^/ 16^.)
Juvenalis et Persii satyrae ex doctor.
viror. emendatione. 16. Amst., apud
Waesberge, Wetstenium et Smith
1735. 119 S. (Weigel in L. 12 f{,)
Interpr. et notis illustravit Lud.
Praeteüs. In usum Delph. 4. x)u-
blini 1737. Auch gr. Pap.
Juvenalis et Persii satyrae. Notis
nov. ac perpet. interpretat. lat. il-
lustr. J. Juvoncius. Edit. nova auct
et emendat. 8. Paris. 1739. (Varren-
trapp in F. 2 fl. 40 kr.)
Juvenalis et Persius ad fidem opti-
mor. libr. accurate recensiti. 12.
Gotting., ex off. acad. vandenHoeck.
1742. 148 S. 6 ^. (Weigel in L.
8^.)
Correct. Von Hamberger besorgt.
Juvenalis et Persii satirae ex recens.
H. C. Henninii et Js. Casauboni cum
varr. lectt. 12. Glasguae, Foulis
1742. (Weigel in L. 2 ^/'.)
Juvenalis et Persii satirae. IS.Lond., ty-
pis J. Brindiey 1744. (Weigel in L.
I*yi2 5^.)
— — Cum Jo. Hawkey. 4. Dublini,
e typogr. academiae 1746.
Schön u. correct. Auf gr. Pap.
selten vu s. tbeuer z. fi. 150 fr. Mao-
Carthy,
Digitized by
Google
Juvenalis et Persius. 513 Juvenalis et Persius.
— (dcrs. Titel) 8. Ibid., id. 1746.
Juvenalis et Persius. 12. Paris., Cou-
Steuer 1746.
, Auf boll. Pap. selteo. Ein solch.
Ex. wurde in F. Didoi*8 Aaction mit
11 fr. bezahlt. ,
Juvenalis et Persii satyrar. libri V.
£x recognitione St. And. Philippe.
12. Lut. Paris., Grang^l747. (Wei-
gel in L. 2^ ^f{.) . ^
Juvenalis et Persii satirae. Argumenta
et chrestomathias addidit Jo. Pet.
Miller. 8. Berolini| HaudeetSpener
• 1749. 10 ^.
Sauber. >■
Juvenalis satirae ex rec. Hr. Chrn,
Henninii fidelitcr expressae. 8. Glas-
guaci^ in aedd. acad. exe. Rob. k,
Andr. Foulis 1750. Persii sat. liber
ex rec. Jo. Casauboni fideliter ex-
pressus. 8. Tbid. 1750. 2 ung. BU.,
134 S. u. 1 ung.Bl. Verlagscatalog.
(Varrentrappf» in Frkf. 2 fl. 42 kr. ;
Weigel in L. 2*f.)
Juvenalis et Persius. 8. Paris. , typis
Jo. Barbou 1754.
Bloss neaer Titel znr Ausg. Paris.
1746. Auct.-Frr. 7 fr. 13 c. Barib^-
Icmy.
■ Juvenalis et Persii satyrae. 4 max.
BirmingbamUc, typis Job. Basker-
vi^el761. (Nestler in Hamb. 15 M.
(auf gr.Pap.?); Weigel in L. 8*/.)
jiuct.^Pr,: 19 fr. B^rlhe'Iemy;
19 fl. 95 c. Meerman. .lu e(n«r hiesi-
geu Auct. wurde 1820 e. sehr schön.
Ex. in MAroquiii gebnndeu mit 3^ 17^
bezahlt.
Juvenalis -et Persii satirae. Tabulis
aeneis illustravit et notas varior.
selectas suasque addidit G. S. (Gu.
Sandby) 8mai. Cantabrigiaeprostant
Londini apud Gu. Sandby 1763.
M. 15 Kpf. (Weigel in L. 7^.
Saubere Ausg. Eotb. auch Varian-
ten einer Hdscbr. — Auct,-Fr^\ 15 fr.
Beno'uard. ^
— (ders. Titel) 8 min. Ibid.^ id. 1763.
M. 15 Kpf. (Nestler in H. 6 Mark 5
Weigel in L. 4«^.)
Ist von der vorigen Ausg. verschie-
den a. steht ders. weit nach. (In Gült.)
Juvenalis et Persii satyrae ad opt.
libr. fidem accurate recensitae, 12.
Gotting.y vidua Vapdenböck 1769.
.. ^ 8^-
Juvenalis et Persii satirae cum anno»
2ter Theil. ,
tationibus Tb, Farnabii quibus non-
liullas addidit Roderic, ab Oviedo.
8. Matriti 1775.
Juvenalis, Persii et Sulpitiae satirae
ex xeco^n. St. Andr. Philippe.
Nova editio diligenter recognita.
12.; Paris., apud Jo. Barbou 1776.
(Altheer in ütr. 2 fl. 10 st.)
Juvenalis satirae ex recens. Henninii
et Persii satirae ex recens. Gasau >
boni. 12. Norimberg,, ex off. Rie-
gel. 1780.
Juvenalis satirae ex recens. Hr. Chr.
Henninii. A. Persii satirae ex rec.
Js. Casauboni fideliter express-e. 8.
Manhemii, sumpt. societatis litera-
riae 1781. 6 ^^
Juvenalis et Persii satirae. Interpre-
tatione ac nolis illustravit X.ud.
Prateus. In usum Delph. Editio
decima prioribus multo correctior,
8. Lond. , ex off. J. Nichols 1783.
(Weigel in L. 3^"f.)
Juvenalis et Persii satirae expurga-
tae< in usum scholar. Adduntur
Jiivenali annotatiunculae Lud. Pra-
tei et Jos. Juventii. Subjicitur Per-
sio interpretationis loco versio
Brewster^ cum notis. 8. Lond., im-
pensis Caroli Dilly 1784. ö Sh.
Voa KoDX herausgegeben,
Persii et Juvenalis satirae ad opt.
editt. collataf. Acc. Sulpiciae sa-
tira. C. Lucilii frägmenta. Editio
accurata. 8maj. Biponti, extypögr.
societatis 17ö5. '^^ f{*
Der Text ist nach den vorhande-
nen Hülfttinitteln verbessert.
Persii, Juvenalis et Sulpiciae satyra-
rum norva editio diligenter reco-
gnita. 12^ Paris. , barbou 1801.
5 fr.
Persii et Juvenalis satirae una cum
Lucilii fragmentis. 8. Vindob., De-
gen 1804. 51 kr., Schh. Pap. 1 fl,
20 kr., Vel. Pap. 6 fl.
Juvenalis et Persii satirae ad lectt.
probatiores diligenter emendataeet
interpunctione nova saepius illu-
stratae cura J. Hunter. 12. Edinb.,
ConstabLe & Comp. 1806. 2 Sb.,
fein Pap. 6 Sh.
JüVenalis et Persii satirae. Fol. Me-
diolani, Mussi 1807.
Von dieter Pracbtansgabe wurden
nur 70 £xx. abgezogen. Brunei giebt
den Prei« auf 48 fr* an.
r- 12. Norimberg., Riegel et W.
1807. 5 »f.
33 , ^ !"
Digitizecj by VjOOQIC
Juvenal. Uebers, 514 ' Juvenal. üebers.
Jtwenalis et Persii satyrae. Interpre-
tatione ac notis illustravit Lud.
Prateus. in usupi Delph. 8. Lond.
1817. 9 SL
Juvenalis, Persius et Sulpitia. (Ä^-
fenfs edition) 18. Lond., Baldwin
8 1^ r^^w.^- \%i^* 2 Sh. 6 d.
Juvenalis satiraeXVI. Kecensuit, ya-
rietate lectionum perpetuoqi^e com-
mentario illustravit et indice uber-
rimo' instruxit G^. Alex. Ruperti.
Accedunt Persii satirae VI recensi-
tae, prooemio , commentario per-
petuo fet indice reriim instructae a
G. L. König. 2 Vol. 8. Lond.,
Priestley 1820. IL. X6Sh., Gr. Phd.
in 8 max. 3 L. 12 Sh-
Schöoer Nachdr. der kleiuen Au»g.
Raperti's u. der des Persius voo König.
Juvcnali^ et Persii satirae. In usum
Scholar. 8. Halae, Orphanotr. 18^1.
6 yr.
Juvenalis <et Persii satirae expur^atae
j^ Knox. 8. Lond., Whittaker 18'2?.
10 Sh. 6 d.
VidU Nachdr. der Ausg. v. 1784?
Juvenalis et Persii satirae. Interpre-
' tatione et notis illustravit Lud.
Pratöus; In usum Delph. 8. Lond.,
V^lpy 1822. 8 Sh.
Juvenalis et Persii satirae, Sulpitiae
satira et Lucilii fragmenta. 1'2.
Cambrai, Hurez 1823.
— (Titel wie Londin. 1820) 2 Vol.
8. Lond.,PriestIey 1825. 1 L. 16 Sh.,
gr. Pap. 3 L. 12 Sh.
VIell. nur neuer Titel zur Ausg«
V. 1820?
Juvenalis et Persii satyrae notis no-
viss. ac perpetua interpretatione
illustravit Jos. Juvencius. Nova
Edit. 12. Paris., Delalain 1826. 4 fr.
Juvenalis et Persii satirae. Editio ad
Scholar, usum accommodata atqiie
praecipuarum lectt. varietate ornata
curan'te H. L. Jul. ßillerheck. 8.
Hannover., Hahn 1827. VIII und
180 S. 6 /(.
Juvenalis et Persii satirae. 8 maj. Pa-
risiis exe. C. F. Panckoucke 1828.
XXXVIl und 209 S. — cauton. 1 «^
4 >f<. (Lips* , Barth.)
Sehr sauberer u. corr^icter Abdr.
des Textes na<!h Ruperti (aus Lemaire's
Ausg.) u. Üach König« Bildet dm ersten
Baod der Nova bibliotb. acriptor, latin,
üeßersetzu ngen.
Juvenalis fiortende satyra af det la-* w
tinske i det danske Sprog oversat
af Chrn. Falster. 4. Kiöbenh., trykt
Hopffner (1731) 28 S.
Juvenal og Persius cm Menneskenes
Onsker. To satirer oversatte af
det Latinske og oplyste med An-
maerkn.' af F. Plum. 8. Kiöbenh.,
Gyldendal 1790.
Eine dänische üebers. in 5 fünffüssi-
gen Jamben von Oluf Worm. 8.
Koppenhagen 1801.
* ♦ *.
Die Satiren des Dec. Jun, Juvenalis
in einer, erklärenden Uebersetzung
{^von Frd, Gotthard Findeisen) 8.
Berlin u. Leipzig, bey Georg Jacob
Decker 1777. Ö9l S. - 1*^ ßf,,
Wertbios. Auch die Sat. d. Sulpilit ,
ist übertrageu, rbeuf. in Prosa. T)er 1*1. I
Text stellt derUeber«. gegenüber. !
Juvenal übers, u. mit Anmerk gg. für
Un'gel ehrte versehen von D. C. F.
Bahrdt. '8. Halle u. Dessau 1781.
(N. Titel: Berlin, bei Fr. Vieweg
' d. altern 1787). 16 ^.
Die üebers. ist ' frei , doch nicht
übel, lu Nestler's Kitalo^ nt, auch t.
Aus^. vou B.*« üebers. 8. Leipzig 181(X
M. Kpf. zu 2 Mark 8 Scb. aogeaeizu
8. Frkf. u. Leipzig 1783. 4 ung.
Bll. Vorst , 283 S. u. LXXIl S.
Naclidr. der vorigen,
Juvenals u. Sulpizia's sämmtl. Sati-
ren. Nebst beider Leben u. Suni-
marien nach dem' beigefügten Hen-
ninsch. Grundtext in Verse übers,
u. mit Anmcrkgg. begleitet von
Frd. Gottfr. Abel. 8. Lemgo, Mever
1785. *=* ' iV
Scblecbte üebers. Fünf Satirn
sind in Hexanieirrn, die übrigen io
gereimten Alexaodriuero.
Des Dec. Jun. Juvenalis Satyren in
Versmaasse des Originals und mit
erklärenden Anmerkungen von Otto
Grüf V. Haugwitz. 8. Leipzig, bei
Fleischer d. Jung. 1818. 446 sT 2^.
Erste und schätzbare Uebersetzoo£
im Versmaasse de« Origioals.
J^es Dec. Jun. Juvenalis Satiren ii
der Versart der Urschrift vendeutschft
von J. J. L. Donner, kl. 8. Tübin-,
gen, bei Osiander 1821. 289 S
21 ;^
Nicht misslnngeu. Eine Probe dar-
aus (die 6te Satire) ist abgedr. io See*
bode's krit. Bibl. 1820 S. 831 — f
S. lOld - 1015.
jitized by
Google
Jutenal. üebers.
515
Juvenal. Uebers.
Juvenal. Uebers. u. mit Anmerkgg,
für Ungelehi-te versehen von Carl
Frd. Bahr dt. Zweite unveränderte
Aufl. 8. Nürnberg u. Altoff, bei
Monath u. Kussler 1821. IX und
202 S.' ^ 1 *f 4^.
Die 16te Satire, welclie Babrdc
übergangen hatte, Ut hier hlozagefugt.
Probe einer metrischen Uebersetzung
der sämmttichen Satyren des Juve-
nal. von C. W. Ahjwardt. 4. Ol-
denburg 1800. Progr. — Auch in
Wieland's teutsch. Merkur 1800.'
Juni S. 93—114,
Juvenal's erste Satire übers, von A.
H. Eckermann. 4. Kiel u. Hamb*
1807. ^ 4 y<.
Probe einer TTebers. von JuvenaPs
Satiren, die erste Satire enthaltend
von J. H. Chr. Lünemann. 8. Gum-
binnen, gedr» bei Krauseneck 1821.
16 S.
TuvenaPs Satyren oder Zuchtschrift
der Ordnur^g nach die andere wie-
der die so andere tadein etc. —
iibers. u. nach Opitzisch. Poesie
gebunden durcl;i Job. Chrph. Geb-
liard. 4. Nürnberg, Simon Halb-
meyer 1630. 10 S. (In Gott.)
fuvenaPs Satire 3. 4. 5 u. 7 metrisch
iibers. von Job. Adolph Nasser —
in dessen : Satirisch. Anthologie. 8.
Kiel 1810 S. 55- 146.
V^ieite Satire des J. übers, von Otto
— an dessen Uebers. des Persius.
S. Leipz. 1828.
fuvenars fünfte Satyre übers, v. O.
Oraf von Haugwjtz — in d. Berli-
ner Monatsschr. Iö05. Novbr. S. 350
— 368.
Probe einer treuen hexametr. Ver-
teutschung des Juvenal oder die
siebente isatire mit beygedrucktem
Lateinischen Textö u. untergesetZ7
Xen kurzen Anmerkgg. von F. W.
E. R-ost. 4. Leipzig 1805. Progr.
ru.venars siebente Satire übers, von
C» P. Conz — in dess. Museum für
d. griech. und röm. Literatur* 8.
Zürich u. Lpz. 1795. St 3.
fiivenal von dem wahren Adel, {übers,
1/0/1 Denis) Mit den nöthigsten Er-
läuterungen. 4. Wien!, Alberti's
■Wittwe 1796. (36 S.) il ^.
Audi abge'U. in der Zeitachrift :
;>eatschlaud. 8. Berlhi, Uuger 1796*
jH. 1 St. -3.
;>er Adel, Juven Is achte Satyre,
übers, von O. Graf v. Haugwitz —
in der Berliner Monatsschr. Itt06.
S. 321—346.
Versuch fjin er üebers. der lOtcn Satyre
des Juvenal. von Felix Nüscheler. 8*
Zürich 1768.
♦ * *
Juvenals sixteen satyrs or a survey of
the manners and actions of man-
kind. With arguments , niar^inall
notes and annotations Clearing the
obscure places out of the history,
lawes and ceremonies of the Ro-
mans. By Robert Stapylton. 8.
London, printed for Humphery
Moseley 1617.
Mores hominum. The manners of
Men described in sixteen satyres
by Juvenal — Whereunto is added
the invention of seventeen designs
in Picture with arguments to the
Satyrs as also e|pIan^tions to tho
designs in english and latin toge-
ther with a large comment Clea-
ring the author \n every place
wherein he seemed obscure out of
the laws and customs of the Ro-
mans and the Latin and greek hi-
stories by Robert Stapylton. Fol.
London, printed by R. Hodgkin-
sonne 1660. M. 1 Portr; von Lom-
bart u. 17 Kpf. von Hollar. (In
Götting.)
Mau kennt anch Exx. auf gr. Pap.
Ein solches mit der erstea Abdr. der
Kpf. wurde von Bobii in London zu
18 Sb. ausgeboteo.
12.- Ibid. 1673.
Juvenalis and Persans traiislated and
iliustrated as well with sculptures
as notes by Barten Holyday. Fol,
Oxford 1673.
Die Uebers. ist treu, der Commen-
tar gesciratzt. Von dea Verfassers Stief->
Sühn William Dewey ibt diese Auag«
beran«gegebeii. Sie erschien in dems*
Jahre ebendaselbst in 8vo.
The satires of Juv. trsl. into english
verse by Dryden and several other
eminent hands, together with the
satires of Persius made english by
' Dryden with explanatory notes at
the end of eacli satire. To which
is prefixed a discourse concerning
the original and progress of satire.
Fol. Lond., printed for Jac. Ton-
son 1693.
Die Ueberss. sind sehr frei. Sa*
tire 1. 3. 6. 10 a. 16des Jnvenal wurde
Ton Dryden übers., die 2te u. 15te von
Täte, die 4te von Kich. Duke, die 5le
von \Vill. Bewies ^ die 7ie von Gbarles
, Digjtized by LjOOQ IC
Juvenal. Üebers,
516
Juvenal. Üebers.
Drycleii, die 8te ▼on George Stepiaey,
die 9ie von Steph. Harvey, die Ute voa
Will. CoDgreve, die 12te von Th. Po-
wer, die Idle von Thomas Creeeb, die
15te vpn John Druden iun. — (Ein Ex.
in Gott.)
Wiederhohlt in 8 min. Ibid., id,
1697. 1702. 1711. 1713. 1718. 1726.
17S5. 1755. 1754.
The satires of Juvenal transl. into
english with explanatory and clas-
sical notes {by Thomas Sheridan,)
(With the latin text) 8. Lond.,
printed for D- Bi^ownel759. (Wei-
gel in I>. '2^^ 12 i^.)
Prosaische Uehers^tzung.
8..Lond. 1745.
The satires of Juvenal, in latin with
a literal translaiion by John Stir-
ling. 8. Lond. 1760 u. 1763.
The satires of Juvenal translated into
english verse with a correct< copy
of the original latin on the oppo-
site page cle^red of all the, most
exceptionable p ssnges endillustra-
ted ^vith jnarginal notes from the
best commentators. Also Brew-
ster's Persius with ther original on
the opposite page and notes from
Casaubon to illustrate the design
and method as well as the scope
of the several satires by E. Owen.
2 Vols. 12. London, Lowndesl785.
7 Sh.
A new and literal translation of Ju-
venal and Persius^ with copjous ex-
planatory notes by Madan.. 2 Vols.'
8. London, printed for the editor
1789. 12 Sh.
Treue Üebers. io ungereimten Jam-
ben. Schätzbar auch wegen des Com-
meblar's. (lu Götling.)
Juvenal's Satyi*s trsL into engl, verse
by Will. Gifford , with notes and
illustrations. 4. London , Bulmer
1802. IL. USh. 6d, Auchgr. f>ap.
Sehr ^ftohäiz'e TJebprs.
The satires of Juv. translated into
engl, verse by W. Heath Marsh. ??•
" Lond., Westley I80i. ^ 7 Sh.
The satires of Juven»l trsl. into engl.
verse hy W. Gifford. 8. Lond. 1806.
^ 14 Sh.
The satires of Juvenal trsl. into
english vcrse with notes by Fr.
liodgson. 4nlaj. Lond., Mackinlay
1807. 2 L 2 Sh.
S. Monthly Review T. LV p. 246
— 262.
Juvenal änd Persius with . a literal
translation and copious explanatory
notes by Madan. 2 Vols. 8. Oxford
1807. 18 Sh.
The satires of Juvenal with those of
A. Eersids Flaccus trsl. into' engl,
verse with notes and illustrations
- by Will. Gifford. The third edi-
tion enlarged. 2 Vols. 8. London,
Bulmer 1807.
Juvenal and Persius in the original
and a translation with copious ex-
planatory notes by Madan. 2 Vols.
8. Oxford 1813. IL. 1 Sh
Juvenals satires trsl. into engl, verse
with notes and illustrations bj
Charles Badham. 8. London , Long-
man ISH. 14 Sh.
The satires of Juvenalislitterally trsl.
into english prose by Sinclair,. 12.
Lond. 1815. 4 Sh. 6 d.
The ' satires of Juvenalis trsl. into
engl, verse by-W. Gifford, with
notes and illustrations. 2 Vols. 8.
Lond., Gadell 1817. 1 L. 1 Sh.
The satires of Juvenalis trsl. into
engl, verse by Rhodos. 12. Lond.,
Rivington 18 . . 5 Sh.
The satires of Juvenalis trsl. by Stir-
ling edited by Nuttali. 8. Lond.,
Rivington 1825. 10 Sh. 6d.
A literal translation of Juvenal and
Persius with copious explanatory
notes by Madan. A new edition,
2 Vols. 8. Oxford, Tegg 1829.
14 Sh.
Juvenal and Persius litterally trsl. by
Will. Smart.* 12. Lond., Whittaker
1829. 6 Sh.
The first six satyrs of Juvenal trsl
from latin into english with anno-
tations by Rob. Stapylton. 8. Ox-
ford 1644.
Select translations of Juvenal by Den-
nis ~ in his Miscellany Poems. 8.
Lond. 1697.
Translations from Juvenal by Rogers
— in his Poems. 2 Volsi 12. Lond.
1782v
The two first satyrs of Juvenal trsl.
into engl, verse by John Biddle ~
an seiner Uebers. der Bucolica des
Virgil. 8. Lond. 1634.
Juvenalis rediuiuus or the first 'Satyr
of ^^ Juvenal taught to speak plaia
English a poetm by J« Wood. 8*
Lond. 1683.
The third satire of Juvenal trsl. into
english verse by Samuel Derrick.
4. London, Dodsley 1755. 1 Sh.
Digitized by
Google
Juvenal. üebers.
517 Juvenal. Uebers,
The fourth satire of Juvenal trsL into
engl, verse with explanatory notes
by Richard Duke — in his Poems
annexed to the poems by the Earl
of Roscommon. 8. Lond., Tonson
1717. p. 463—498.
The fourth and fourteenth satire of
Juvenal trsl. into engl, by Th. Mor-
ris — in his Miscellanies. 8. Lond.
1791 p. 145 sq.
The Wish being the tenth satyr of
Juvenal paraplirastically rendered in
pindaric verse published by Ed-
ward Wetenhall. 4. Dublin 1675.
The tenth satyr of luvenal english
and latin. The english by Th.
Shadwell, with illustration§ upon
it. 4. Lond., printed for G. CoUins
1687.
The tenth satire of Juvenal trsl. by
Wakefield — in bis Poetical trsl.
from the Ancients. 8- Lond., Whites
1795.
* * *
Les satyres de Juvenal d'Aquin, tra-
duites en fran^ois avec sommaires,
apostilles et annotations plus nö-
cessaires par Andrö du Chesne» 8«
Paris 1607.
Les satircs de Juvenal en vers fran-
cois avec un discours de la satire
et guelqu'autre poesie par Denys
Challine. 12. Paris 1653."
Les satires de Juvenal et de Perse
en Latin et en Frangois (avec des
remarques) de la tradnction de Mi-
chel de MaroUes. 8. Paris 1653.
-Nouv. ödit. 8. Ibid. 1659.
Les datires de Juvenal et de Perse
avec Celle d*une satir« de Sulpitia,
en latin et en fran^ois (avec des
remarques) de la tradnction de
Mich, de Marollcs. 12. Paris 1671.
Les satires de Juvenal et de Perse,
Tradnction nouvelle {pardela VaU
tefie) 2 Tom. 12. Paris 1680.
— (ders. Titel) Avec letexte. 2Tom.
12. Paris, Claude Barbin 1681.
— (ders. Titel) 2 Tom. \% Lyon,
Thomas Amaulry 1682.
Les satires de Juvenal et de Perse.
De la tradnction de (Estienne AI-
gay) srevit. de .Martignac. Avec des
remarques. 8. Paris, Guil. de Luyne
1683. 5 ung. BU. Vorst. u. 531 S.
A ödere Exx. haben anf dem Titel
als Verleger Goignard.
Traduction nouvelle des Satyres de
Perse (et de Juvenal) par Jer6me
. Tarteron. 8. Paris, Claude ßarbin
1689.
Traduction nouvelle des Satyres de
Juvenal en vers frangoi? avec des
remarques' sur les, passages les plus
difficiles (et le texte latin) par
Constant de Silvecane. 2 Tom. 12.
Paris, Robert Pepie 1690 u. 1691.
Les satyres de Perse et de Juvenal
trad. par Jer6me Tarteron. Nou-
velle Edition. 12. Paris 1706.
In dieser Ausg. ist der Brief des
TJebers. «ehr. abgekürzt, v
— (ders. Titel) 12. Paris 17U u. in
8. Ibid. 1729, auch 1752.
Les satires de Juvönal trad, par J.
Dusauix. 8. Paris, Lambert 1770.
Die Uebers. ist iu Prosa u. nicht
geschätzt. Die folgeodeo Ausgg. dieser
Uebers. sind verbessert, aber auch diese
werdeu in Frankreich weoig geschälat.
Diese Ausg. ist nur auf holl. Pap. ge-
sucht.
Les satyres de Juvenal trad. en frang.
par M. M. {Maupefit). (Avec le texte,
des notcs et un index.) - 4. Paris,
de l'imprimerie de Alonsieur 1779.
Les satires de Juvönal trad. par Du-
sauix. Seconde Edition (Avec le
texte) 2 Parties.. 8maj. Paris, M,
Lambert & F. J. Baudouin 1762.
£xx. dieser Ausg. auf fein Pap.
sind gesucht u. selieo ; 11 fr. Barth^lemy.
lucs satires de Juvt^iial trad. par J.
Dusauix. Nouv. Edition, g^nörale-
ment corrig^e et enrichie de notes.
(Avec le texte) 2 Togi. gr. 4. Pa-
V ris , de Pimpr. de Didot jeune an
V (1796). M. Kpf. 50 fr.
Sehr schöne Ausg. auf Vel. Pap.
gedr.. — Es giebt fexx. auf gr. Pap. in
Fol. jiiict, - Pr, von Ex. dieser letztern
Art: 115 fr. Delcro^ 150 fr. Caillard;
201 fr. F. Didot. — An einigen Exx.
dieser Ausg. in Fol. findet sich IVIoge
de Dnsaulx parM.de Vitleterque. — Mao
kennt auch 2 Exx. auf Perg. , das eine
mit 2 Gemäldeu-von Marchais.
Les satires de Juvenal trad. par A.
Grenzt. 18. Paris, Didot 1796.
Da» einzige Kn. auf Perg. wurde
zu Paris 1798 für 75 fr. verkauft.
Les satyres de Juvenile et de Perse
trad. en vers. frang. avec des ho-
tes par F. Duboys - Lamolignifere.
8. Paris 1801. 3 fr. (Weigel in L.
1 ^i 8 n*)
Digitized by
Goö'gle
Juvenal. üebers;
518
Juvenal. üebers.
Leg satires de Juvenal trad. par J.
Dusaulx. (avec le texte latin et des
notes). Quatrifeme Edition, revue,
cortigöe et augmentöe de l'^loge
historique de Dusaulx par Mr. de
Villeterque. 2 Tora. 8. Paris, chez
Merlin, de l'imprimerie de Crape-
ret an XlltzlbOS. 15 fr,, Vel. Pap.
SO fr. Auch gr. Vel. Pap.
Les s'^tyres de Juvönal trad. en vers
franc. par L* V. Raoul. 8. IV^eaux
1811:
— — Seconde Edition. ( Avec. le texte)
8. Amiens 1815. 6 fr.
Les satyres de JuVönal trad. par Du-
saulx. Cinquifeme Edition. (Avec le
texte latin) 2 Tom. 12. Paris, De-
lalain 1816.
Les satires de Juvenal trad. en vers
frang. par Mecbain (Ävec le texte
laiin) 8. Paris, Didot 1817. 6 fr.
Les satires de Juvenal trad. en vers
fraii^. par L. V. Raoul. Troisifeme
edition. 2 Tom. 8. Tournay 1818.
12 fr.
— — - trad. par Dusaulx. Nouvelle
— Edition a;igmentöe de notes. 2 Toni.
Paris, Delalain 1820. 8 fr.
^ trad. par Dusaulx. Nouvelle
Edition augroent^e de notes par N.
L. Achaintre. 2 Tom. 8. Paris, Da-
libön 1820. 14 fr., Vel. Pap. 28 fr.
trad. par P^***(ßaiIlo/) av^c
des notes. 8. Paris, Cellot 18:5.
6fr. 50 c., Vel. Pap. 12 fr.,
— — trad. par V. Fabre (de Nar-
bonne) 3 Tom. 8. Paris, ßerquet
' 1825. lö fr.'
— — trad. par Dusaulx. Nouv. ^dit.
revue et corrigee par Jules Pierrot.
S Tom. 8. Jt'aris, Panckoucke 18^5
— 1827. 21 fr.
Les satifes de Juvenale trad. en vers
frang. p ir L V. Raoul. (Avec le
texte latin) Quatriäme ödition. 8.
Bruges 1826.
trad. par Dusaulx. Nöuv. ^dit.
augmentee de notes par N. L,
Ach.intre. 2 Tom. 8. Paris, Dali-
bon 1826.
Quatre satyres (la 8me, lOme, llme,
V6me) de Juvenal translatees de
latm en (vers) franqois par Michel
d'Amboise. 8. Paris, Vincent Ser-
tenas (andr* JSxx,i Jehau Loneis)
1544. ' ^ '
uiuct,'Pr,i 5 livre« 10 aous la
Valli^re.
La premi^re des Instructions mura-
les du poete Juvenal en francoii
avec le Jtexte latin et les notes ne-
cessaires. Traduction de (Hercule)
Grisel. 4. Paris 1643.
Les satires I. II. XV. de Juvenal trad.
en vers fran^. par M. Taillade
d'Hervilliers — an s. Uebers. des
Persius. 8. Paris, Nyon 1776.
La quatri^me et la sixieme satyre de
Juvenal en vers fran^ois par Jean
Nipole — an s. Uebers. der Satir.
des Horatius. 8. Paris 1669. Auch
in s. Werken.
Le turbot , satyre de Juvönal , trad.
en vers frang. par A. de la Ch**'
{da la Chataigneraye) 8. Paris, Fir-
min^idot 1812. 46 S.
Satyre sixieme de Juvenal en ven
frangois avec le luin ä cöte et
quelques notes par Monsieur T. D.
M. — in dessen: Essay de la lan-
gue latine et fran^oise. 12. Tou-
louse 1677.
La huitifeme, dixifeme et qiiatorzi^rac
satyre de Juvenal trad. en vers par
Bouzique. 8. Paris, Laroche 1825.
2 fr.
La dixi ferne satire de Juvenal trad.
par Mich. d'Amboise. 12. Poitiers
15 . .
Vergl. Goiifet T. VT p. 150.
Les voeux, satire de Juvenal. Tra-
duction nouvelle (en vers) par M.
A. L. {IVI, Ainedee havalezerie\ 8.
Paris, Egron 1821.
Pensöes extraites des satires de Ju-
vönol trad. parP. JN;. G*** {Piem
I^icoLa6 Guerin), Nouvelle Edition,
augmentee des pcns^es de Perse.
12. Paris, Duponcet l8Ö3.
. * * *
De Schimpdichten van. Juvenaüs en
Persius vertaald door Abr. Valen-
tyn. 12. Leyden 1682; auch das.
1703.
Alle/le Schimpdichten van D. J. Ju-
uenalis en ,A. Persius Flaccus door
verscheide dichtem in nederduitse
vaarzen over gebracht. 8. Harlem,
by Wilhelmus van Kessel 1709.
^ 1 Kpftit, 19ung.Bll. Vorst, 330S.,
10 ung. Bll. u. ßß S.
* ♦ *
Juvenale trad. in terza rima per G.
Summaripa. 4. Tarvisii, Mich. Man-
zoÜnu^ 1480.
Auct. - Pr. ; 79 livres 19 sdU h
Valliere. T
Digitized by
Gfoogle
Javenal. Üebers. 519 JuvenaL Erltrgsschr.
«Juvenal di lutino trad. in volgar lin-
gua per Georgio SummÄripa. 8. s,
1. et a. (Venet., Alex. Paganino
um 1530). 126 ung Bll. Sign, a— q.
(In Göt;tingen.)
Auf der fiücks. des letzten ßlaltes:
P. Alex. Pag.
Beuaceoles.
'. F .
Bena.
. V . . V .
Giuvenale e Persio spiegati in versi
volgari ed illustrati con annotazioni
dal conte Camillo Silvestri da Ro-
vigo. (Col testo lat.) 4. Padova
1711. M. Kpf. Auch gr. Pap.
Die Uebers. wie die Erläutergg.
»ind geschätzt. Auct, - Fr. : 12 fr. Flon-
cel. Wied^rboblt im Mailänder Carpus
omniurn vet. poet. lat. 4. MeJiol. 1759.
T. 18.
Giuvenale e Persio spiegati in versi
volgari ed illustrati con varie an*
notazioni dal conte Gamillo Silvestri
da Rovigo. (Col testo lat.) 3 Parte.
8 tnaj, Venezia , neila stamperia di
Girolamo Dorigoni 175S. 543 S.
T. II. nella stamperia Remondini
175«. SOI S. T. III. neila stamp.
di Girol. Dorigoni 1758. 214 S. —
(In Göttingen u. Wolfenb.)
Le Satire di Giuvenale trad. in versi
sciolti con note da Teodoro Accio,
2 Tom. 8. Torino 1804.'
— — rivedute, corrette e rischiarate
cpn note da Teodoro Accio. Edic.
seconda. 8. Lugano 18*28.
.Parafrasi (di Ludov. Dolze) nella
sesta satira di Giuvenale. L'epita-
lamio di Catullo nelle nozze di
Peleo e di Teti trad. in verso
sciolto dal medcsimo. 8. Venez.
15381
Saggio di traduzione su Tottava sa-
tira di Giuvenale e su la seconda
di Persio alla toscana favella re-
cate in versi liberi e con noteil-
lustrate (da GiuL Civeti) 8. Parma,
dalla stamperia reale (Bodoni) 1784.
Satire di Giuvenale scelte ridotte in
versi ital. ed illustrate da JVIelch.
Cesarotti. 8. Parigi (Pisa, Rosini)
1805. (Weigel in L. 1 ^r 18 jf^.)
Die.ie Uebertragaug, welche die er-
sten 8 Satiren enthält , . ist dem Verf.
besser gt*1ut>gen * als seine Uebers. der
Ilias. — Man kennt einige, wenige £zx.
auf Vel. Pap.
Eine Uebers. der lOten Satire in'a
Spanische von Geronirao de Villegas
steht an Pt. Fern, de Villegas span. Ue-
bers. des Dante. Fol. ßurgos 1515.
Erläuterungsschriften ,
Scholien,
In D. Jan. Juvenalis satiras veteres com*
' mentarii a P. Pithoeo ICto primnm
editi Lutetiae an. 1585. Mova editio.
8> Paris. , snmptibus et typis Firmini
Didot 1810 — in Achaintre's Ausg.
des Juvenal. T. II p. 229—367.
Enth. ancb die Verbessg. des Pi-
thoens n. Achaintre. — Zuerst wurden
einige Scholl, bekannt gemacht von G.
Valla in seiner Ausg. des Juvenal. i486.
{s, oben 5.500) Vermehrter gab sie Pi-
thoeus 1585 (^. oben S, 609). Schrevel,
änderte sie willkührlicb u. gewaltsam ;
manche Spur dieser Filulslelluugen ist in .
Uenniu's Aitsg. zufückgeblieben.
In D. Tun. Juvenalis satiras comroenta-
rii velusti. Post P. Piihoei curas au-,
xit viroruiu doctorum suisque uolis
Itistruxit A. G. Gramer. 8- Hamb.,
Perthes et Besser 1823 (zu Ende: Ki-
liae» e regio typographeo scholarum)
2 ung. Bll. u. 656 S. — S^f 18^.
P.'s Ausg. liegt zum Grunde. Hr.
Staatsraih Gramer ergänzte uud berich«
ligte indess vieles aus einer Hdschr. der
Bibl. zu $t. Gallen. Anmerkgg. von
Ileonin. u. J. A. Fabricius bind hier
zuerst abgedruckt. Die eignen Benfter-
kuDgen des Hrn. Herausgebers sind sehr
zahl- u. gehaltreich u. thls. krit. , thls»
erklärenden luhalts; Die beigefügte man-
tissa enthält e. Sammlung von Randbe-
merkgg. aus Hdschr. des Juvenal, dann
Auszüge aus den Scholien eines Wiener
u. eines Münchener Mscr. , die von den
Pitfaousch. Scholl, abweichen u. an meh-
reren Stelleu wichtig sind. Becens. in
d. Lpzg. Lt. Ztg. 1830. S. 2190 flg.
Die interessante Vorrede nebst d. Schol.
zu den beiden ersten Satiren erschien
schon früher, aber weniger vollständig:
Specimen novae edilionis schoHastae Ju-
venalis auctore A. G. Gramer. 8*
Kiliae, e regio typogr. scholar. 1820.
72 S.
Barth, Casp., obserVationes- ad D. Jan.
Juvenalis scholia vetera et ad aliquot
Catulli , Tibulli , Ovidii , Galpurnii,
Plaut! , Terentii aliorumque locos
ex ejusd. adversariis commentariis a
b« Spohnio reperti» nuncprimum edi-
dit Frauc. Fiedler. 8. Vesaliae^ aam-
Digitized by
Google
Juvenal. Erltgsschrft 520 JüvenaL Erltgsschrft,
tibus Klöane et Mauoberger 1827r
{zu Ende ; Ez. off. Beckeriaua) XIX u.
235 S. ■ ^ 1>^4^.
Eoth. den ComiDentar B/s zum
Scholiasten des J« (vou Sit, 1. 104 an
bis an*» Ende.) Nur weuiges ist jetzt
noch brauchbar. '— Obss, iu J. schol, u.
die Anm, V. Schurzfleisch s. weiter unten.
Cassely Jo. PhiU, tentamen de voce
Uoce et Citura ad Scholiasten Juve-
nal. XI. 140. - 4. Magdeb. 1736.
Ad JuTenalis sat. XIV pericopen de Ju-
daeis ageutem animadv. historico-
philologicae^ quas {praes, Jo, Georg,
uirtopoeo) publ. disq. sistit Jo. Petr.
' Fraock« 4« Argentor., lit. Jo. Welperi
1699. 19 «.
Observationes philologicae in satyrasJu-
veualis duas priores quas {praes* Ulr,
Seb, Bechio) publice disquireodas pro-
pouit Jo. J<tc. Haas. 4. Altorfi I^ori-
. cpr., exe. Me^er 1732. (40 S.)
Calderini, Domit,, commeutarii In Ju-'
> venaleni. Fol. Brixiae, "Heni. de Co-
loui« 1475 die 15 Sepibr. röm. 102 BIU
mit 33 Zeilen. Ohne Sign., Gu^t.
u. BlUahl.
-^ Cum epistola Joan. Calphirrnii.
, Fol. sj I. et a. (Venec, Ao^t. Moretus)
rSm,
du Chesne f A*, notes sur ' les satires
de Juvenal et de Perse. 8. Paris
1617.
Juveoalis periphrases prope aenigmaiicae
a St» Claverio euodatae. Quibos ad-
dita est Jos. Scaligeri ac Jnsti Lipsii
et aliorum in queodam locuin ad-
versa explicalio. 8. Paris., Rob. Foüet
1607. 26 S.
Conz, C» P. , über die Satyre der Rö-
mer u. über Juveual •— in seinem
Museum für d. grcb. u. röra. Litera#-
tur. 8. Zürich 1795 St. 3 S. 31—49.
Dispulatio acad. praegnanlia Juvenalis
loca ex antiquitate itlustrans praes,
J, Benj. Dragheim ; (resp. Nath.
Frd. Tu«he1.) 4* Rostoch., typisAdleri
1727. 22 S. u. 1 nng. Bl.
Jßichstaedt, H. C. A,, Progr. I — III
de imaginlbus Romanoruin ad Juye-«-
nal. saiir. VIII. 1 — 20. Fol. Jeoae
■ 1805.
Diese 3 Progr. wurden wieder ab-
gedr. in des Ver^ "Werke: J)e' iiuagiui«
bus Roraanor. dissertatt. dnae. Edttio
altera locupletior. Accessit oratio de
bonis Aead. Jeneosis et O. Gabr. Henryt
versio utriosque scriptionia gaÜica. 4.
Pclropoli 1806.
Ernesti , Jo, Hr,, considerationes poe-
ticae ad declarandam ex satyra XIV
' Juveoalis doct^ioam moralemf 4. Lips.,
ex off. Titiana 1722. 8 ung. BlI.
Feldmann, anootatt. in Juvenal* sat. 4.
Havniae 173^
Franchey J, Val,^ über ein Einschiebt
sei Tribonians beim Ulpian)*die Ver-
bannung nach der grosseii Oase betr.
8. Kiel 1820. 11 ^.
Eiusd, exaraen crlticum D. Jun. Juve-
ualis vitae. 8. Altonae etLips., Ham-
merich 1820. 14 y{.
Eiusd, de vita D. Jun. Juvenalis quae-
stio altera. Fol. Dorpai. 1827. (27 S.)
Progr.
Friedrichsen , varr. lectt. in Juvenalis
Satiras. 4. Husum 1830. 19 S. Progr.
Grangaei, Js, , commentarii in Juvena-
lis satyras s^xdecim. 4. Paris., Rob.
Fouet 1614. 4 ung. BlI. 531 S.
Gurlitfy J.> ^animadversioues in auct. ve-
ter. Spec. II s. descriptio apparatns
crit. ad Juveoalem. 4. Magdeb. 1801.
Heinecke , J, R,^ Aug, -, animadv. in
Juv. satiras s. censura editionum Ru-
pertianarura. 8. Halis Sax. , ex libr«
Orphaootrophei 1804. 2 ung. BlI. u.
108 S. 8 :K-
Heinrich, Car, Frd,, commentatio I in
Jtivenal. satiras. 4. K-iliae^ Mohr 1806*
Eiusd, Novum specimen c6mmentatio-
nis in Juvenalis satiras. 4. Ibid., in
libr. acad. 1810. Progr.
J^iusd, Judicium literarium de nupera
Juvenalis edit. Parisiensi. 4. ibid.
1811.
Jacobsy Frd, , emendationes in Juveoa-
lis satiras — in A. Matlhiae Mise,
philo!. 8. Altenburg. 1803. T. L
p. 80-92.
Herein y J, JP. , animadv. crit. in Juv.
XIU. 213 — IQ KJoUii actis liier.
T. II p. 113 sq.
Jahuy J. C. , nonnullae variae Juvena-
lis lectt. Sat. I. Spec. I. 4. Culmbaci
1780.- Spec. U. Ibid. i783.— Spec MX.
Ibid. 1784. . . . ^
Index schol. in univ. lit, Gryphiswal-
densi per sem. hlb. a. 18|^ habenda-
rum'. (De Juveu. Sat. III. 116 — 118)
4: Gryphisw. 1827. (4 S.)
Jortin^ Johny critical/remarks on Juve-
nal — in bis Tracti philological, eri-
Digitized by
Google
Juvenal. Erltgsschrft. 521 JuvenaL Erltgsschrft.
tical and miscellaneous. 8. Lond. 1790.
T. II p. 240 --252.'
Madpig, Jo, Nie, de l'ocis aliquot Ju-
venafU infcerpretaodis. 4. HafoiaelSSO«
32 S.
Manso, J, C, F., über Juvenal — in
den Nachträgen zu Sulzer Bd. 6«
S. 294 — 342. ^
Eiusd, Observatlones in loca aliquot
difficiliora D. Jun. Juvenalis. 4. Wra-
tislaviae 1812. 16 S. Pjrogr.
Eiusd» Obss. in Juv. satiras. 4. Ibid.
1814. Progr.
Die beiden letztern Progr. auch in
Mansö's^ Termischl. Abhandlgg. und
Aufsätzen. 8* Breslau^ Korn 1820. S.
217 flg.
Enarrationes satyrarum Juveualis per G.
M. (Merulam) (Idem) adveraus Do-
inicii commentarios in Martialem.
(Eiusd,) aniiotationes^ in Ligarianam
Giceronis. (Eiusd,) arguipentum epi-
fitolarurn Gic. ad Xientulum de vi et
ordine suffra^iorum in centuriatis et
curiatis comitiis : Quid praerogatiua
suffragiorum et quomodo legis pro-
mulgatio. Fol. Tarvisii per Barth olo-
ineuEn de Gonfoloneris 1478. 120 ung.
u. 1 W88. ßl. Sigo. A, a — p» (In
Wolfenb.) ,
^ujct.-Pr, : 30 livrc« , la Valli^re.
— (der«. Titel) Fol. Venet., per Gabr.
V Petri 1478. ,147 ung. Bll. Sign. A,
a — r. (In Göttiogen.)
_^ Beide Ausg. enth. den Text des
Juvenal nicht.
Muller , Corn, , commentatt. de locis
aliquot Juvenalis (XIII. 192 — 235 u.
VI. 161 — 183) Specl. 4. Hamburg.,
apud Herold 1831. 32 S.
JSobbe, observationes in Juvenalis sati'
ram I. 8. Lips. 1828. 20 S. Progr.
Observatt. in Juven. ejusq. scholiaslen
— in Obss. misc T. V P. 1 p. 263
— 272. u. T. X. p. 403-417.
JPinzger , Gustav, , de versibus spuriis
et male suspectis in Juv. saiiras dis-
sertatio. 4. Vratislav., tjpis Kupffer
1827. 22 S. ' - S n-
Rigaltii, Nie, dissertatio 'de satyra Ju-
venalis — zuerst in Rigallius Ausg.
des J. 16. Paris. 1616. u. öfter. Auch
in Tb. Burgess: Tractatus varii latiui
8. Lond. 1788. T. II. p. 19—42.
Sabini, Angel,, paradoxa in Jnvenalem.
Fol. Romae, Georg. Sachsel de Rei-
chenhal el Barth, Golscb de Hohen-
hart 1474. die 9 mensis Augastic
röm, 125 Bll. mit 39 Zeilein Ohne
Sign., Cust. u. Bllzah).
Ist gegen Dom. Galderinus Ausle-
gung des Ju renal, gerichtet. *
Auct.^Pr.: 99 livres la Vallürc.,
Schurzfleisch, Conr, Samuel, , spicile-
gium animadv. in Jnveoalis satyras
XVI s. Satyrar. omniuiii ad fidem
Membr. Scburzfleiscbianae castigatio
in easque et schoüastem «arum vete-
^em C. Baribii et G, S. Schurzilei-,
schii emendalionum et animadversio-
uum sjlloge spis^ior. Cura Hr, Leon.
.Schurzfiei»ch. Accessit eiusd. praefa-
tio cum adjecto indice. 8. Virnariae,
formis -Miimbachianis 1717. 8 ung.
Bll. , 208 S. u. 2 Bll. Ind. (In Gott«
u. Wülffa.)
Schwabe , Joh, Gottl, Sam, , Progr, de
apparatu critico qui prodest JuvenaU
vel emeudando vel iiiierpretando. 4«
Vimar. 1791. Progr.
Sterhii , obss. in aliquot Juvenalis loca
— in Actis soc. liier. Rheno-Traj. 8.
Lugd. Bat. 1793. T.' I p, 173 sq.
Tweddellii » proIusion|;s Juvenalis. g.
Lond., Mawman 1& . . ' 7 Sh.
de Valois j explication du soixante-sep-
ti^roe vers de la saiyre de Juv^al —
in Mem. de Tacad. des Inscr. T. I.
p. 140 sq.
Valesii, Hadr,, in D. Jun. Juvenalis sa-
tiras notae labore et studio Garolt
Valesii Hadriani . filii (jni suas '
etiam in Jnvenalem notas adjecit. Lu-
feciae Parisiorum 1699'" — in Acbain-
tre's Ausg. des Juvenal. T. II p, 113
— 228.
Veesenmeyeri , commentatio bistorico-
criiica de cod. Mscr. Juvenalis sati-
ras complectente. 4. Ulm. 1793.
Vulpiiy Jos» AnU, libet de 'satyrae lat«
natura et ratione eiosque scriptoribus
qui supersuiit Horatio, Persio , Juve-
nal«. Item eiusd, Vulpii pa^aphrasia
et commeutarius ia X satiram Juve-
^ nalis. 8.-Patavii, Jos. Cominus 1744.
Auch gr. Pap.
Wachsmuth, W,, Nodi ein Wort über
die röm. Satire — -Xnsein, u. Günther' s
Athenäum. 8« Halle 1817. Tbl, l'
Heft 2 S. 209—222.
TV agner , animadv. in Tib. et Juvenal.
(». 30. IL 149. m. 30 sq.) 4. Mar-
burg. 1813 — 15. Progr.
Weber, E, G,, aoimadversiones in Ju-
veualis satiras. Pars I. 8. Jenae 1820.
88 S.
Digitized by
Google
Decim^s Laberius. 522 Lactantius Placidus.
Juv^nal barlesqne par Golletet 1« fils.
12. Paris, David 1656.
12. Anver» 1657.
Le Juvenal travesiy Irad. cd rers bur-
lesqü«s par le aieur CoUetet. 12. Pa-
ris, chez la veuve Pierre Da\rid 1662*
11 ung. ßll. u. 45 S. (In Wolfb.)
DECIMÜS LABERIUS.
Laberii Mimi prologus. Praecedit
historia poeseos mimicae apud Ro-
manos. Edid. F. L. Becher. 8.
Lips. 1787. ' 5 ^.
Zuerst siod die Fragiti. gesammelt
▼on Stepbanns iD s, Fragm.vet. poet.1564.
p. 138— 144, ". io Maiitaire Corpus. T. U.
p. 1517 — 19. Die voUstäudige Sammig, der
Fragm. iu Ziegler diss. de mimis Ro-
manor. 8. Gotting. 1788.
Laberii prologus et fragm. moralia
— in Orelli sentent. carm. T. I.
p. 67 sq.
Entb. aacb Sca^iger's griecb. und
Wieland's deutsche Üebers.
TITÜS LABIENÜS.
Guillaunte de la Boissiere de Ckant"
bort , dissertation de Titus Labienus
— io Mein, de l'acad, des luscr. T. X
p. 98 flg. u. T, XIII p, 62 flg.
LACTANTIUS.
Eleyacum Carmen Lactantii magni
poete de situ paradisi, ortu obitu-
guefenicis. 4. s. 1. et a. goth, 6B11.
(In München.)
T)a8 Gedicht ist den meisten Ausg.
der Werke des Lactantius beigefügt 9
zuerst Romae 1468. ^ /
Gl. C. Lactantii Firmiani poetae ac
oratoris facundissimi de phoenice
unica ave Arabiae Carmen. 4. s. !•
et a. 4 ßll.
Dem Göttingrr Ex. ist beigeschrie-
beu: Swollis apud Petr. Osseusem im-
pressum.
Elegiacum carmcn Lactancy magni
poete de siUi paradisi ortu obitii-
que fenicis. 4. s. 1. et a. goth, 6 Bll.
mit 17 Zeilen. Sign. a.
l«t viell. mit der^zuersi genannten
Ausg. einerlei, (In Wolfh.)
Lactantii Firmiani poete catholici de
situ paradisi terresttis ac ortu na-
tura et obitu unici phoenicis cat-
taen elegyacumw 4. Liplzk, Jac.
Tanner lö04.
Von Jodocos Wjmarides besorgt
(In Mimchen.) ^
^actantii Carmen de phenice — in
P. Pithoei Epigramm, et poemat
• Vet. 8. Paris 1596 p. 251.
in Ale«. Ficheti choro poeta-
rum lustrato et illiistrato. 4. Lugd.
1616.
Phoenix poetarura carminibus cele-
bratus et commentariolo celebratus
ab Joan. Grvphiandro. 4. Jenae
1618. . '
Enth. auch das Gedicht de3 L.,
"Welches ebeuf. den Ausgg. des Glaudiaa
▼on 3arth 1650 u. von Heinsins 1665
beigefügt ist. Dasselbe steht auch iu:
Petr. Tezelii Phoenix visus et audilas.
4. Roterodami 17p3 p. 142 sq.
Lactantii Phoenix ' — in Maittaire
Gorpus. Fol. Lond. 1713. Vol. II
p. 1599.
Lactantii elegia de Phoenice vulgo
Glaudiano adscriptä cum curis se-
cundis Nie. Heinsii, et adnotatt.
Petri Purmanni, ^- am Claudian
von Burmann.. 4. Amst. 1760.
p. 1033 sq.
Lactantii Carmen de Phoenice cum
notis crit. Cellarii ac Bünemanni
suisque edidit Jo. Chr. Wernsdorf
— in Poet. lat.min. T. Ill p. 281 —
322 u. 543. Addenda. T. IV.42 p. 838
u. 839.^ ,T. V. 2. p. 1464.
— Carmen de Phoenice — in C. G.
Lenz Auserlesene Stücke d. eleg.
Dichter u. Lyriker. 8. Braunschw.
1794. 211—224 u. Noten S. 491-510.
Lactantii Carmen de Phoenice ad
codd. quosdam Mss. antea nondum
collatos veteresque editiones re-
censuit et cum lectionis varietate
edidit Adolphus Martini. 8 maj.
Lunaebqrgi , apud HerolHum et
Wahlstabium 1825. (Brunswigae,
ex off. Viewegiaua)' 109 S. und 1
ung. ßl. > 12 fi.
M. benutzte 7 noch unverglicheoe
Hdschr. (1 Lüneburger, 1 Münchner,
2 Wolfenbüttler, 1 Leipziger, 1 Witten-
berger u. 1 Dresdner), 13 nler dem Texte
stehen die Lesarten dieser Hdschr. , so-
wie die früherer Ausgg. Der verspro-
chene erklärende Gommentar ist noch
nicht erschienen.
LACTANTIUS P.LACIDÜS.
Donati gramm. peritissimi in Ovi-
dium fabulae. Fol. Mediolani, Ant
Bigitized by
Google
I^aevius.
523
Leges,
Zarotus pridie Nonas Jul. 1476*
S. Frc. de Licteriis T. I p. 254.
Donati grammatici peritissimi in Ovi-
dium fabulae. 4. s. 1. et a. goth,
S3 BU.
Nach Dibdin (bibl. Spencer. II.
|>. 218) von Jo. de Westpbralia u. nicht
Tor 1478 gedruckt.
Donati fäbularum breviatio Ovidii
Nasonis clegans et succincta. 4 min.
(Patavii) Pet. Mauf^r (vor 1479)
40 ßll. mit 24 Zeilen u. der Sign.
a — dl ohne Cust. u. Bllzahl.
LAEVIÜS.
Weicherty Aug,^ de Laevlo poeta ejas-
que carmiuuni reliquils coinmentatio
I. IL 4. Griinmae, ex off. Goescben.
1826. 31 u. 28 S.
Becens. ▼ora Hrn. Prof. Obbarios
in Jahu'a Jahrb. 1829 Bd. II Heft 4
B. 420 — 427. Die beiden Abhandigg.
sind wieder abgedr. in : Poetarum lati-
nor. vitae et carminum reliquiae. Coli,
et edid. A. Weichert. 8 mai. Lips.,
Teubuer 18S0 .
Wüllnery Fr,^ deliaevio poeia. 4. Beck-
lingshäuser Schul-Progr. v. 1830.
Etwas verändert abgedruckt in der
All?. Schul-Zeiig. 1830. II. S. 1253 —
1261.
LAMPRIDIÜS.
Molleri y D, Gu.y disputatio de Ael.
L-tinpridio. 4. Alidorf.^ lypi« Meyeri
, 1688. 12 S.
S. auch Scriplt. bist. Aagnstae.
I,EGES.
1. Leges regia^,
Augmtinij Ant,y de Legibus et Sena-
tusconsultis Liber, adjunctis legum
antiquaruin et Senatus consnitorum
fragmeutis cum Jiotis Fnivi Ursini. 4.'
Boraae, Dom. Basa 1583.
— (ders« Titel) Adjectus est Jnsti Lipsii
libellus de legibus regiis et decemvi-
ralibus. Fol. Paris., Beys 1584 li. öf-
ter j auch in Graevii Thesauro T. IL
ßalduiniy Frc, , libri dno ad leges Bo-
niuli et Itges XII Tabnlarum. Fol.'
Lugd., Seb. Gryph 1550. u. öfter.
jyirksen^ Uebersicht der bisherigen Ver-
suche zur Kritik u. HerKtellung des
Textes der Ueberbleibsel von den Ge-
setien der römisöhen , Könige — ia
dessen Versuchen zur Kritik u» Aus-
legung d. Quellen des röm. Bechts.
H. 6. &. 234 — 358.
Lipsii^ Justif libellus de legibus regiis
et deceraviralibns — s. Augustinus ;
auch an Beiske's Ausg. des Dionys.
Halicarn. T. IV. p. 2366 sq.
Prateius, Pardulph, , leges Bomult et
XII Tabular. — in J^Jusd. Jurispru-
deulia vetus. 8. Lugd., apud Bouil-
lium 1559. Alich in Otto*8 Thesaur.
Ed. Basil. T. IV. p. 440 sq.
Syhü , Ant, Clari , commeutarius ad
leges tarn regias, quam XII tabularum
eic. 4. Paris. 1603. Auct.-Pn: 2fl.
25 c. Meer man.
2. Leges XII Tabularum.
Leges XII tabularum restitutae et an-
notatt. illustr. a Jac. Gothofredo.
4. Heidelb. 1616.
Fontes quatuor iuris civ. in unum
collecti. Legis XII tabular. fragm.
quae supersunt ordini suo restituta
iina cum ejusd. bist, probat, not.
et gloss. Legis Jüliae et P^piae
itidem fragmenta suo ' ordini red-
dita et not. illustr. Edicti perpet.
ut et Sabinian. libr. ord. et Series.
Auetore Jac. Gothofredo. 4. Ge-
.nev. 1653. (Weigel in L. 2 »••/.) .
G. zeichnet sich unter den frühe-
ren Bearbeitern besonders aus. . Wie-
derabgedr. in Eberh. Otto ThesaQn
T. IIL
Leges XII Tabularum suis quot re-
periri potuerunt fragmentis resti-
tutae ^t obss. critico - antiquariis
illustr. a Jo. Nie. Funccio. 4. Rin-
tel. 1744. (Weigel in L. 1 a/ 12 ^.)
tommentaire sur la loi des douze
Tables par M. Bouchaud. (Avec le
texte). 4. Paris, de Pimprimerie de
Moutard 1787. ,
Leggi deile XII Tavole esamiilate se»
condo i principi del diritto pu-
blico e lo st»to della Republica
Romana dell abbate Lod. Valeriani.
4. Rom. 1796.
Legum XII Tabularum fragmenta
cum var. lectt. delectu, paraphrasi
et indicatis singulor. -fragm. fonti-
bus. Praelectionum in usum edid.
Car. ZeU. 4. Friburgi, Wagner
1825. 69 S. 15 '/i.
Vergl. hesm Dirksen: XJcbersirhl der
bisherigen Versuche zur Kritik u. Her-
Digitized by
Google
Licinius.
524
T* Livius,
stellaog de» Textet der xwölf Tafel-
Fragmente, gr. 8* Leipzig» Hiirnchs
1824. 3^ 18^, Poaipap. 5*f.
LICINIUS.
Liciuii Carmen ad Augustum Prae-
ceptorem — in Wernsdorf. Poet,
lat. minor. T. IV p. 604 sq.
C. LICINIUS CALVUS.
de Burigny ^ memoire sur C. Liciq.
Ca1vus> poete et qratenr . — in Mem.
de Tacad. des Inscr. T. XXXI p. 122 aq.
'Weichert, Aug^ , commentalio "de C.
Licinio Calvo oratore et poeia.^ 4.
Grlmraae» ex off. Göacbeo. 1823.
42 S.
Auch in WeiclieH: Poelar. lat. vi-
tae et carm, reliq. 8. Lips. 1830.
LIVIÜS ANDRONICÜS.
Livii Andronici fragmenta — in Ste-
pHani fragm. vet. poet. lat. 8. Paris.
1564« — in Delrionis Syntagm. trag,
lat. 4. Antv. 1594. p. 91 sq. oder*
' Paris. 1620 p. 93 — 95. — in Scri-
verii fragm. vet. trag. lat. c. notis
Js. Vossii. Lugd. Bat. 1620 p. 1—7.
Auch in Maittaire Opp. et fragm.
,vet. poet. lat. T. IL p. 1456. und
in Bothe Poet. scen. lat.« Vol. V.
P. 1 p. 1 sq.
Erläu teru ngsschrijten,
Osdnn, Fr,, de Livii Andronici vila —
in ejusd, Analect. « crit. 8. Berolin.
1816. Cap. 1.
Sagittarius, de vila et scriptis Livii
Andronici, Naevii aliorumqae. 8* Al-
tenburg. 1672 p. 8 sq.
TITÜS LIVIÜS PATAVINÜS.
ZrV//, 2itU historia romaniv FoL max.
Romae, Suueynheym et Pannartz
s. a. 411 Bll. mit 46 Zeilen, ohne
Sign., Gust, u. BUzahl.
Beginnt Bl. 1 a mit einem Briefe dea
Bi»chofs Job. Andreas v. Aieria. Erste
Zciie: (F) aufto ac felici folo luä Vr-
bei« Paler Beaiiirime — ßl. 3 — 22
folg. die Epitome decadum, dan^ von
Bl. 23 — 165 die er^te Decadc , Bl. 16S
— 303 die dritte Dec. u. von Bl. 304 —
411 die vierte Decade. ^
Ist kein treuer Abdr. einer Hdscbr«,
•ondera vielmehr eine Reoognitioa 4es
• «
Textes. Die Verbesserung des Textes
schreibt der Heransgeber seinem Lehrer
Victorinns Feltrensis zn. — Die Ausg.
erschien 1469, nicht 1470. S. Audiffredi
Ca toi*, rdin. edilt. p. 25 — 27. — Erste
u. höchst seltne Ausg. , von "welcher
nur 275 £xx. gedr. wurden.
Aact, -p- Pr, : 750 livres Briennc ;
780 fr. Rover u. 400 fr. d'Ourches (mit
mehreren handschr.' ergänzten Blättern).
Man kennt ein Ex. auf Perg., wel-
ches Hr. Sykes aus James Edward's
Aucti 1815 für 903 L. Sterl. erstand.
Fol. s. 1. (Romae) üdalr. Gal-
lus s. a. 447 ßU. nnt 45 ZTeilen ;
ohne Sign., Cust. u* BUzahl.
Beginnt Bl. 1 a mit einem Briefe von
Cainpanus; G»mpauus Ctrdinali Pa>
pieufi meo latutem. Dann 22 Bll.
Epitome decadum u. I,ws8. Bl. Darauf
die erste Decade von Bl. 25 — 179, n.
Bl. 180—329 die drille u. Bl^ 330 —
447 die vierte Decade. DieScblussschr.:
Anfer Tarpei cuftos lovis elc. findet sich
Bl. 23b, dann noch zweimal, hinter
der ersten, u. vjerten Decade. — Nach
Fossi T. II p, 82 ist Bl. 96. 181. 182
u. das .letzte weiss.
Zweite Ausg. , welche wahrschT.
wenig später als die vorige erschien.
Denn da Campanus in der Vorrede zu
s. Ausg. des Quintiliau , wetche vom
Anglist 1470 datirtist, des Livhis schon
gedenkt, so muss sie uoth wendig vor
dieser Zeil erschienen sein. Vergl. auch
Audiffredi p. 32— '37. In dem Briefe
sagt Campanus: muUis exemplaribus
frelus Livium corrigere aggressus sum.
Schone u. sehr scUn^ Ausg. AtxcL-
Fr.: 416 livres la Valli^re; 250 fl.
Crevenna; 800 livres Brienoe; 62 fl.
Meermau (m. haudschr. Bemerkgg.)
Fol. mäx. (Venet.) Vindelinus
(de Spira) 1470. 419 Bll. mit 49,
auch 50 Zeilen. Ohne Sign., Gust.
u. Blhahl.
Beginnt Bl. 1 a mit demselben^ Briefe
wie in. der Princeps. Erste Zeile: (F) Au-
fio ac felici lolo tuam Vrhem Pater
Beatissime Paule .II, Veuete — svel-
eher Brief auf der 'Vorderseile des Steo
Bl. mit der ]3len^ Zeile schllesst. Dana
folgt: Epitome decadum bis Bl. 23 b*
Bl, 24a beÄ. der Text: (F> ACfVBVS
NE SIM OPERAE PHEcm: — Die
erste Decade schliesst Bl. 169b; das
170»te Bl, ist weiss. Bl. 171 — 309 die
dritte Decade. Bl. 509 b ist weiss.
Bl. 310—418 die vierte Decade. Auf
Digitized by
Google
T. Livius*
525
T, Li vi US.
Bl. 418 b nnier dem Texte die Jahrzabl ,
B. darauf 46 Verse , deren 7ter n. 8ter
deo Drucker nennen :
Et Vindelino debebis tn quoque formis
^ Egregie imprefrit has modo qui decadas :
Dritte u. schöne ' Ausg. , aber nur
Nacbdr. der Princep«. Selten. (In der
Ratbsf- und d.'Univ. Bibl. zu Leipzig-,
auch in Wolfenbültel).
uiuct. - Fr» : 450 livre« Brienne ;
484 liVref Gaignat; 54 L. 12 Sh. Pi-
nelli (schön. Ex.)} SOO fr. Fr. Didot.
Man kennt zwei Exx. auf Perga-
ment. Das ei«e Ev »n 2 Bünden ge-
hörte früher der Bibl. zu Liou. Der
erste Band wurde bei Lions Belagerung
1793 durch eine Kanonenkugel vernich-
tet, die üeberreste u. der zweite Band
"werden jetzt in der königl. -Bibl. zu Pa-
ris airfbewabrt. Das zweite u. vollstän-
dige Ex., früher dem Grafen' Melzi zu
Mailand gehörig, besitzt jelzt Ilr. Slau-
dtsh in England. S. Dibdiu's voyage
T. III. p. 280—281.
— — Fol. Romae, Suueynheym et
Pannartz 1472. 16 Jul. Mit 46
- Zeilen; ohne Sign., Cust. und
Bllzahj.
Beg. BU la: Epitoma decadu quaituor-
decim. T. Liuii Patauini. Bl. 21a be-
ginnt dier Text: T. Liuii Patauini Hi-
ftoria ab Vrbe.
Ist wahrschl. nur Nacbdr. der Prin-
ceps, aber der Brief des Job. Andreas
fehlt. Die Worte sind in dieser Ausg.
mehr abbrevirt. Scheint höchst selten
zu sein.
Pol. max. Mediolani, Phil. La-
vagnia 1478. 417 Bll. mit 49 Zei-
len u. Sign. A — R, AA - OO und
PP^OO.
Die ersten 23 Ell. entb. die Vorst.
Bl. 24 — 169 die erste Decade/ Bl. 170
— 309 die dritte, Bl. 310 — 417 die
"vierte Decade.
Nachdr. der Ausg. des Carapanus,
doch soll der Text zuweilen Reändert
gein. — .4uct.-Pr.: 13 L. 13 Sh. Pi-
' nelli? 220 fr. BöverJ 240 fr. d'Ourches.
— decades recogn. Petr. Justin. Phi-
lelfus. Fol. Mediolani, Ant. Zaro-
thus opera et impcnsis Johanni»
Legnani 10 Kai. Novbr. 1480.
394 Bll. (das lste/16Iste u. letzte
weiss) mit 50 Zeilen u. m. Sign. A
— R, a— o, T — AA.
Die 23 ersten Blätter enlh. den
Brief ▼. Job. Andrea« u. die Epitome»
Der Text schliefst Bl. 393 b. Daranter
die 5 zeitige Schlnssschr. (In Wolfb.)
AucU-Tr,: 400 livres la Vfliliftre
(schön. Et.) 9 153 livres Lauraguais ;
7 L. 10 Sh. Pinellij 142 fr. Mac-
Carthy.
— decades. Fol. (Tarvisii) Mich.
Manzolinus 1480 ptidie Calendas
Novembres. 383 Bll. mit 51 Zei-
len. Sign, a — z, &, o, R, A— Y.
Beginnt mit dem Briefe Von Job.
Andreas auf 2 Bll.« dann 19 Bll. Epi-
tome. .BI.>22a beg. der Text des Li-
vins. Hinter dem Werke e. Brief ^t%
Barjthol. Parthenius au Frc. Thronus.
Zu Ende e. Lagenregist. (In Göttingen.)
— decades a Luca'Porro recognitae.
Fol. Tarvisii, J. Vercellius 1482.
328 ung. Eil. (Bl. 135 ist weiss) mit
55 Zeilep. Sign* a — r, aa — oo,
A-L.
Enth. ebenf. zu Anfang deo Brief
des Joh. Andreas , dann die Epitomr»
Darauf der Text. — (In Göttingen).
Von dieser sehr säubern Ausgabe
kennt m»n e. Ex. auf Pergament in der
königl. Bibl. zu Paiis.
Fol. Ibid. , id. 1485. 256 BlU
mit 59 Zeilen, u. mit Sign. (Birett
in Augsburg 6 fl.)
Ausgg. : Parmae, Melch. Sessa (!)
1480, Paris. 1481 u. 1485, Tarvisii,
Manzolinus 1483 sind Undinge.
— decades cum M. Ant. SabeUici an-
notatt. Fol. Venet. , (Bernard. He-
rasmius Novocomensis) l49l die 5
Novbr. 22 ung. u. 232 gez. Bll.
mit 59 Zeil. u. mit Sign.
S; benutzte eine alte Hdscfar. des
Benedict. Gornarius zu Venedig. — Nicht
häufig.
Eine Ausg. Veuei. 1492, n. e. Venet,
Mattb. Gapcasa 1493 giebt Maittaire
aus Orlandi p. 4l8 - •» > sie exisliren
wahrschl. nicht»
— decades. Fol. Mediolani impres-
^it U. Sinzenzeler {sie) impensis
Alex. Minutani 1495 die 25 Maji.
332 Bll. (das erste weiss) mit 52
Zeilen u. mit Sign. (Weigel in L.
40 *^.)
Beg. mit dem Briefe des Job. An-
dreas , dann d. Epitoroe decad. In dem
Briefe. airBarth. Gbalcns'sagt Mioutianns,
^ Job. Andreas Recens. liege zum Grunde,
doch sei der Text ex vetustiss. exem-
plaribns verbessert a. z« Ende des 6(ea
Bucheä eine Lücke ergänzt.- VergUauch
^Digitized by
Google
T* Livius.
526
T. Livius*
Bibllogr. de la France 1820 p. 340. —
In alten Torigen Au»gg. war das Slste
Buch in 2 Bücher getheilt, hier Ut es
zuerst vereinigt. — Schöne u. sellne
Ausg., TOD Longman in London mit
8 Gnioeeu augesetzt.
— decades. Fol. Venet., Phil. Pin-
zius 1495. 3 non. Novhr. M. Hlz-
schn. 20, u. 253 Ell. mit 60 Zeileu.
Eolh. den Brief des Joh. Andreas
n. SabellicttS Noten. Zu Ende steht
die rothe Lilie des Lac. Ant. Giunta»
(lo Wolfenb.)
— decades cum M. Ant. Sabellici a«-
MOtatt. Fol. Venet., Barth, de Za-
nis 1498 die 20 Jun. 20 u. 229 BIL
mit 62 Zeilen.
Nachdr. der Ausg. v. 1491.
Fol. Venet., Georg, de Rusco-
nibus 1501 die 4 Decbr. 20 und
229 Ell.
-^ historiae. Fol. Mediolani, apud
Alexatidrum Minutianum 1505 no-
nis quintilibus mensis Julii.
Der Text ist verbessert, doch nicht
von dem Herausgeber Alex. Mionliduuft.
Parrhasius iu d. Briefe an Jaffredns Ca-
rolas vor seiner Ausg. von Claudia ni
üb. de raptu Proserpioae nimmt diese
Verbesserungen als sein Eigenlbam in
Anspruch. — u4uct»-Pr, : 34 livres la
Valli^re (wurmstichig. Ex.)
— decades noviter impressac. Fol.
Venet., Jo. et Bernardin. fratres
Vercellenses 1506. 27 nonas Ja-
nuarii.M.Hlzscbn. 20u.GCLIIIßn.
Naclidr. der Ausg. Venet. 1495.
Auf Bl. 17 — 20 stehen SabeUicus iirit.
Iloten. Der angegb. Titel ist roth ge- ,
druckt, unter demselben steht die eben-
falls roth gedr. LUie L« A« Giunta's. —
(In Göttingen).
Titi Livii .Patavini historici decha-
des. 8. s. 1. et a. 46 ungez. BU.
d. Epitome decad. enth., 310 gez.
Bll. erste Decode, 296 gez. Ell.
dritte Dec. , 231 gez. ßll. vierte
I>ecade ii. 1 wss. Bl.
Auf , der Rückseite des Titels^ ein
Brief von Augustinas Becharius, wel-
cher eine neue Hecognit. des Textes
gab. Höchst seltne Ausg., welche zu
Ljoo 'um 1510 erschien. (Ein voll-
•tandiges Ex. in Göttingen).
T. Livii quae extant decades cum
, epitome L. Flori in omnes librbs.
Cum annottt. M. Ant. Snbejlici.
Cum indice — ab Ascensio collecto
et c. explanatione praefationis et
praenotamentis ejusdem. Ascensii in
lectioneni Livianam. Fol. (Paris.)
veriundantur ab Joan. Parvo et A-
scensio 1510 ad Idus Martias. 25
ung. Bll. Vorst. und 280 gez. Bll.
(In Göttingen\
— decades cum fisuris noviter ex-
pressae. Fol. Venetiis, Phil. Pincius
1511 die 27 Septbr. M. Holzschn.
20 u. 253 EIL
Machdr. der Ausg. Venet. 1495.
u4uct.-Pr.: 39 fr. Höver.
— quae extant decades ad decem di-
versa exempla acri judicio repo-
sitae. Cum L. Flbri epitbme re-
cognita', annotatt. Sabellici et fa-
miliär! Ascensii explanatione. Fol.
Paris., Jo. Parvus ad non; Dec.
1513. 40 BU. Vorst. u. 280 Bll.
Der Herausgeber , Gerardus Ver-
cellanus , verglich 10 Mscr. veueraodae
vetustatis.
— quae extant decades ad decem di-
versa exempla acri judicio reposi-
tae. Cum indice litteraria seriö —
ab Ascensio collecto. Tum praeno*
tamentis, r'-gulisetc. Cum L. Flori
in omnes libros epitome recognita
— ab eodem Ascensio distincta.-
Cum annotatt. M. Aht. Sabellici
diligenter recognitis. Cumque pri-
mae praefationis famili^ri Ascensii
explanatione. Fol. ' Paris. , venun-
dantur ab Jodoco Badio 1516 ad
nonas Junias. 40 ung. und 230 BlU
Nachdr. der Paris. 1513. (In Göit.)
T. Livius Patavinus historicus duo-
bus libris auctus cum L. Flori
epitome, indice copioso et annota-
tis in libros VII belli Macedon.
Fol. Moguntiad , in aedibus Joan.
6cheffer mense Novembri 1518.
<Nestler in Hamb. SO Mark; Var-
rentrapp in F. SO fl. s Weigel in
L. 15 *f .)
56 Bll. Vorst. (enrh. d. Titel, Vor-
rede von Hütten u. Erasmus u. Index)
4 EU. (ein zweiter gleichlautender Ti-
tel, Uuttens u. Erasmus Vorrede,, Wulf-
gang. Augustus Vorrede, Eraendatio er-
rorutn u. Coss. series, 22 Bll. Epitome,
1 üng. Bl. mit d. Titel: T. Livius
Patavinus historicus . duobus voluiniui-
bus recens ex veiusto codice Moguot.
bibliothecae äuclus u. 1 ung. Bl. mit
Livius Vorrede , 730 S. u. 1 Bl. mit
d. Schlüssschr. Oorauf 12 Bll. : An-
notata ex vetusto Codice cum praeia-
tioae I^icolai Carh^chii.
Digitized by
Google
T. Liyius.
527
T. Livius.
Sehr wichtige Ausg. , io -weldier
zuerst Cap. 17 ♦ u. die folg. de« SSsteo
Buches u. Buch 40. c. S7 bis zu £nde
aus einem «ehr alten und, nicht mehr
vorbkindoeD Maiuzer Cod. ergänzt siud«
Der Text der Sten Decade wich bedeu-
tend von fiem andrer HIscHr. u, frühe-
rer Ansgg. ab. Nicol. 'Girb»ch. colla-
tionirte * deshalb sorgfältig' die Hdschr.
und theille deren Varr. miN Diese sind
V. Jahre 1519 dalirt u. fehlen deshalb
häufig in den Exemplaren. Vergl. Hum-
mels IHeue Bibl. Bd. 2 S. 131. (In Gott.
n. Wolfb.)
Juct.-Fr,: 36 livres la Valliirej
6 fl. Crevenna; 5*^^ 2f{ Lauger.
[n der Universitäts-Bibl. zu Cam>
Bridge ist ein sehr schönes Ex. auf Per-
gament. S. Hartshorne p. 41 n. 47.
Ex XIUL T.' Livii Decadibus Prima,
Tertia , Quarta , in <jua praeter
fragmehta III & X Jibri, quam in
Germania nuper reperta, liic etiäm
continentur, multa adulterina ex-
punximus, multa uera recepimus,
quae in alijs non habcntur. Epito>
me sJngulorum librorum XIIIl De-
cadum. Historia omnium Xlllf.
Decadum in compendium redacta
ab L. Floro. Polibij lih. V de re-
bus Romanis latinitate donati a
Nicolao Perotto. Index copiosissi-
mus rerum'omnium memorabilium.
8. Venet.^ in aedibus Aldi et An-
dreae soceri 1518 — 21 u. 1533.
T. I. Decas prima, Ven,, in aedd. Aldi
ei Andrcae soc. meuse Decbr. 15 IS«
19 ung. ßll. (das eine weiss) 365 gez.
Bll. (eigentl. nur 363, da BI. I9l u.
l^t fehlen) 3 ung. S. , 5 ung. BIL
Errata u. 56 nug. Bll. ludd.
T. II. Livii dccas tertia. Venet. etc.
mense Febr. 1519. 47 ung. ßll. Ind.
u. 1 wss. Bl. , 8 ung. Bll. Epitome,
350 gez. Bll. , 5 ung. Bll. Errau u.
1 Bl. m. Schlussschr. a. Anker.
X. ^ir. Livii deca« quarta. Venet. etc.
m. Novbr. 1520. 43 ung. Bll. Ind.
u. 1 wss. Bl., 12 ung. Bll. (das 6le
n. 12te weiss) u. 296 gez. Bll.
T. IV. Epitomae. L. Florus. Venet. etc.
m. Martin 1521. 56 Bll. Epist., dann
m. bes. Tit. Lucius Florus, der bis
BI. 68 geht (welches letztere BL wss.
ist) dann Pol^bius bis Bl. 310, 1 Bl.
in. Schlussschr. und 1 Bl. mit dem
Anket.
T. V. Livii decadis quiotae libri quio-
que. VeneliiSy ia aedibus haerednm
Aldi MaoQtii et Andreae .^sulani 8(H
ceri mense Main 1533. 131 Bll. n.
£) nng. Regst.
Der Herausgeber dieser in vollstän-
digen Exk. höchst seltnen Ausg. istFrc.
Asnlanus. Er will alle Godd. benutzt
und damit den Text verbessert haben.
Vorzügl. aber zog er die Mainzer Ausg.
zu Rathe. (Ein ToUstdg. Ex. ist ii| ,
Göttingen.) "^
Auct,'Pr.: IL. 2 Sh. Pinelli;
9 fl. Grevenna (ohne d. 4ten Band);
80 fr. Bosqnillon.
Reoouard besass ein Ex. der 4 er-
sten Bände anf gr. Pap., welches im J.
1828 von Lord Spencer für 95 Guineea
erstanden wurde. Im britt. Museum ist
ebenf. e. Ex. des Florus u. Polybins iu
2 Bänden auf gr. Pap. — Vom 5teu ßde.
giebt es kein gr. Pap.
T. Ijiuius Patauinus historicus duo-
bus libris auctus cum L. Flori epi-
tome. Addito indrce copioso : et
Leonardi Aretino de prinio hello*
punico ac imagviibus red gestas
cxprimentibus. Fol. Venet., Melch.
Sessa et Petr. de Rauanis 1520. die
3 Maii. M. Hlzschn. 52 Bll. Epi't.
(18 ung. Bll.) u. 295 gez. Bll. Text
des L. u. Aretino libri III de hel-
lo pun.
Mit einer Vorrede von Lucas , ca-
nonic. Olchhiens. Darauf Hutten's und'
Erasraus Vorrede, Ind. Gns5.etc. Scheint
Maclidr. der Mainzer Ausg. zu sein. (In
Göttinnen.)
Ex Xllir. T. Livii Döcadibus Prima
Tertia Qvarta, cuius tertio libro
.prima pars quae desyderabatur et
decimo quicquid fere in calce non
habebamus, additum est. uerum^
, praeter haec uelutifragmenta quar-
tae decadi adiuncta. Sciant omnes
qui haec lecturi sunt, aliarum quo- ,
que decadum libros castigatiores
nunc emitti, quam unquam alias,
nam & multa adulterina cxppnxi-
xnus et multa uera recepimus, be-
neßcio ucterum exemplarium ad*
iuti. Duplex epitome t[uarum al-
tera per singulos XUIC Decadum
libros summatim explicantur quae
in illis continebantur etc. alteram
' ab L. Floro etc. Polybii libri V
de rebus Romanis in latinum tra-
ducti a Nie. Petotto quos in lo-
cum'secundae Decadis substituimus
etc. Index copiosissimus rerum
magis memorabilium. Fol. Venet.,
in aedd. Aldi et Andreae soceri xn*
Februario 1521.
Beaieht aus mehreren bes. beziffer-
Digitized by
Google
T* Livius.
528
T. Livius.
tin TbeileD. Die erste Becad^ datirt
21 Jan. t521. eiith. 1 Bl, Titel /IS uog.
^ Bjll. To.l. u. 106 gel. Bll. ; d. Ste D«c.
dalirt V. Oct. 1520. 10 Bll. Tit. u. Ind.
n. 102 Bn.; d. 4te Dec. dat. , vom
Novbr. 1520. 10 Bll. Tit. u. Ind. uud
88 gez. Bll.; dann mit ' fortlaufender
Bllzahl bis 127 die Bipit. uud Florus,
dalirt V. Uecbr. 1520 n, 1 61. mit d.
Anker. Dann Polybius dalirt vom Febr.
1521 , auf 71 gez. Blh u. 1 Bl. mit d.
Anker.
Hücbst seltne) aber nicbt scböne
Ausg. , n. nur Nacbdr. der vorig. Al-
dine; D^r Index ist von Joan. Mala-
testa ans MatituA. (In GöuingeD). ^ucf,-
Pr.: IL. 5 Sh. Pinelli; 16 fl. Meer-
man.
Ex XIIII Livii decadibus prima, ter-
tia, quarta. Epitome singiilor. li-
bror. XIIII decadum. Historia o-
mnium XIIII decadum in comp,
redacta a L. Floro. Polybii libri
V. de rebus Romanis latinitate do-
nati a N. Perotto. Index copiosiss.
4 Vol. 8. Florent., hered. PhiJ. Jim-
tae 1522. T. I. 8 ung. Bll. Vorst.,
S39 BU. u. 67 Bll. Ind. T. II. 8
ung. Bll. Epit. 321 Bll. u. 48 t^H.
■ Ind. T.. Iir. 43 Bll. u. 6 Bll. Epif.
Tl. 276 Bll. — Decadis Y libri V
nunc primum excusi. 8. Florent.,
Bern. Junta 12 cal. Maii 1532.
132 Bll.
Ist nnr ein Nachdruck der Aldine,
feber überaus selten. Von Angelina Bu-
cinensis besorgt. - u4uct.'-Fr, der 4 er-
sten Bande: 20 fl. 50 c. Meermau. In
Greveooa's Auct. wurden 5 Bände mit
S fl. bezahlt.
Livii libri XXX qui soll supersünt ca-
stigatiores quam antehac unquam vi-
si autoreJacoboSobio. L.Flori epito-
me in librosCXL. Index rerum memo-
■rabil. quaeinLiuiocontinentur. Fol.
Colon., apud Jo. Soterem impensis
Petri Quentel m. Septbr. 1525. {zu
Ende : m. Aug. 1525) 4 ung. Bll. Vorst.,
26ung.Bll.Indd., XXXV S. Epit. u.
657 S. (Varrentrapp in F. 4 fl.)
Der Herausgeber verbesserie zuwl.
den Text sehr gut- nach Gonfeclur. Rhe-
nanus u. Gruler rühiuteü dies« Ausg!
Correct. — (In Göttingen.)
Titi Livii decades. Fol. Paris., ve-
nundantur ab Joanne Parvo impr.
Petrus Vidouaeus m. Aprili 1527.
— libri eThaculatius excusi. L. Flori
epitome. Index in utrumque co*
piosissimus. Fol. (Golon.) Euchar.
Ceirvicornus excudebat 1528. Sl BIL
Vorst., 17 Bll. Epit.^ 702 S. Test ,
Scheint^ nicht bloss Nachdr. der
Ausg. von Sobius zu sein. (la Gölt.)
— Irerum gestarum libri triginta. L.
Flori epitome. Index quoque in
primam, tertiam et quartam deca-
dis T. Livii. Fol. Paris., veneunt
in edibus Frc. Regnault {zu li'nde:
impjimebat Nicol. Sauetier- m. Apr.
1529.) 31 ung. Bll. Vorst. u. 1 wss.
Bl. Dann neuer Titel: T. Livii li-
bri triginta castigatiores quam an-
tea unquam v?si. L. Flori eoitome.
Adjectis praeterea~ praenotamentis
etc. Cmn annotatt. M. Ant. Sabel-
lici diligenter recognitis. Paris., in
aedd. Fra. Regnault. 30 ung. Bll.
(vocabul. Livianor. explanat. und
Florus) u. 288 Bll. Text.
Von Andr. Levescotins besorgt,
welcher der ^scensiana von 1513 oder
1516 folgte. Die Ausg. hat wenig Ei-
genes, du Gotting.) — Einige Exx. ha-
ben auf dem Titel : Veueunt io aedi-
buS' Ambrosii Girault, andre dagegen:
Vaeneunt apud Nicolaum Crespin.
Livii quae manifesto "extant librorum
decades cum nuper in Germania
mventis qüibusdam fragmentis rur-
sus diligenter repositae' cum epito-
me L. Flori in omnes etiam non
xetantes libros cum M. Mitonii Sa-
bellici ad Livianae historia verio-
rem lectionem adnot :tis cumque
Jodoci Badii Ascensii de liistorico
decoro regulis et voc<«bulorum non
Omnibus notorum interpretatione
et in primam praeJ'ationem fäcili
^ expositione. Fol. Paris. , apud Jod.
Badium Ascensium 1530. {ziu Ende
des ^Ssten Buches: Sub prelo As-
censiano 1531 mcnse JulitJ.)
Die erste, dritte n. vierte Decade
wurden im J. 15S0 gedruckt. A,ls nnn
GryDän» im J.. 1531 ^die von ihm auf-
gefundenen 5 letzten Bücher bekannt
gemacht hatte , druckte Ascensius diese
5 Bücher u. Glareanus Chronologie nach.
Letzlere hat die vSchlussschr. : Sub prae-
lo Ascensiano ad Idus Julias 1531.
Livii quicquid hactenus fuit aeditum,
sed aliquante quam antea tiim
ma^nificentius , tum emaculatins.
Accr quintae decadis libri V nun-
quam antehac aediti. Addita est
chronglo^ia H. Glareani et index
copiosiss. Fol. max. Basil.^ in off.
Frobeniana m. Martio 1531, 4img.
BIL Verst., 244, 243, 210 u. 1 wss.
Digitized by VjO'OQIC
T. Livius.
529
T. Livius.
Bh Dann e. hes. Titelt Liuii hi-
•tor. decadis guintae libri quinqiio
' nunc primum excusi. Basil., in off.
Proben. 1531. 91 S., 20 ung. ßU.
E{iitome , dann Glareani chronol.
m. e. bes. Titel , 1 ung. hl, und
45 S., 15 ung. Bll. Ind. und 1 Bl.
n^it d. Druck erzeichen.
Sehr wichlige Ausg., welche zaerst
die Ton Grynaeus eutdeckten 5 Bücher
•US der damal. Bibl. des Klosters Lorscl|
bei Worms enthält. (Dieser Codex ist
gegenwartig io Wien.) Grynaens bat
die vielen Lücken der Hdschr« oft.glück-
lich ergänzt n. einen im Ganzen ziem-
lich lesbaren Text geliefert. An meh-
reren Stellen jedoch hat G. , wie Hr.
Prof. Kreyssig in d» Jenaer Lt« Ztg.
1831. Aug. Wo. 153 S. 264 behauptet,
ganz lein u. unverfälscht erhaltne Les-
arten der Hdschr. theils nicht vollstän-
dig in den Text aufgenommen , theiU
ohne zureichenden Grund verändtrl,
anderwärts aber nicht immer vermit-
telst der Coojectoralkriiik dat Wahrt
gefunden. ^ (In Göttiugen.)
Livii quicquid hactenus editum fuit
sed aliquanto quam antea emacu-
latius. Accesserunt autem decadis
quintae libri quinque nunquam an-
tehac editi cum chronologia Henr.
Glareani etc. Adjunctus est insu-
per index omnium quae notatu
digna uisa sunt copiosissimus. Fol.
Venetiis mense Februario 1532 (zu
JEndet Venet., in aedibus Lucae-
antonii Juntae 1532 die decima Ja-
nuar.) 4 ung. Bll. Vorst., 312 Bll.,
16 Bll. , 24 ung. BIL Chroiiol. tind
16 ung. Bll. Ind.
Nachdr. der vorige« Ansg. — (In
Wolfenbüiul.)
T. Livii Patav. hist. dar. opus, 1u-
cul. elimatiusq. editum quam an-
tehac nunquam V libr. dec. V et
fragm. nuper in German. inventis
locupletatum figuris praeterea hac-
tenus non excus. et chronol. s.
tempp. supput. illustratum. Cuni
indice ampl. Cum epit. L. Flori
in omnes etiam non exlantes libr.
Cum Marc. Anth. Sabellici ad Liv.
liist, verior. lect. adnot. etc. FoL
(Paris.) Venund. a Joan. Parvo,
Pet. Gaudoul et P. VidouaeO/ 1533.
(Weigel in L. 6 *^)
— qnae manifesto extant librorum
decades. Cum epitome L. Flori- in
omnes etiam non extantes libros
cum M. Anton. Sabellici adnotatis
2ter TheiL
cumque Jodoci Badii 'Ascensii de
Listorico decoro regulis et vocabu«
lorum interpretatione etinproinani
praefationem facili expositione. Fol.
(Paris.) Venumdantur ipsi Ascensii
et Jo. Roigny 1533. (zu Ende des
Livius: Sub prelo Asc^nsiano 1533
mense Julio) 12 ung. Bll. Titel und
Lid. , 12 Bll. Sabellici annotatt.,
16 gez. Bll. Epitome, 383 Bll., 1
wss. ßl., XL Bll. u. 16 ung. BU.
Chronologia.
Von Jodocua Badins besorgt« Die
5 letzten Bücher der Basler Ausg. sind
beigefügt. Xncorrect gedr. — (lo Göt-p
tingen.)
— decades tres cum dimidia longe
tamen quam nuper emaculatiores
quod nunc demum ad uetera con-
tulerimus exemplaria ubi quantum
sit deprehensum mendorurri facile
indicabunt doctissimae in hunc.au-
torem Beati Rhenani & Sigismundi
Gelcnii adjunctae annotatt. Addita
est chronologia Hr. Glareani ab
ipso recognita et aucta c. ind. co-
pioso. Fol. maj. basil., in off. Fro-
beniana.^ 1535. 69 S. , 3 m\g. BIL,
244 S., 243 S., 211 S. Bmui mä
hes, Tittll Liuii historiarum ab
urbe condita ^decadis quinlae libri
quinque. In off. Fröbcii. 1534. (*"
Ende-. Basil.» in off. tVobeniina per
Hieron. Frobenium et Nicol. Epi-
8Copiuml534) 91 S. Dnnn '^0 img.
BIL Epitome, 19 ung. BIL Lid, (iu
Ende: BasiL etc. ni. Decbr, 1554.)
u. 1 BL Errata. Gkireatii chrouoL
(zu Ende; 1535) *28 ung. ßiL
Nachdr. der Basier Amg, v, 1531,
Terroehrt mit den Noten ¥on Hbenauua
n. 'Gelenius, welche den Text dtrin
verbesserten. Rbenanus hatte e. gemi-
num cxtmplar omnium librorum. Gls- -
reAnus Chronol. ist v«rbesse)rt u. ver-
mehrt. — (In Gott. «. Wolfb.)
Livii decas prima cum Epit. L. Flori
antroTsum appositjs. Accuravimus
doctor. quorumcUnque viror. an-
notatt. : subinde indicem adnectere
placuit etc. 8. Lugduni, apud hae«
redes Simonis Vincentii 1537. (zu
^nde: Excudebant Lugd. Melchior
et Gaspar Trecbsel f|ratreä 1536.)
Livii decas tertia. 8. Ibid., iid.
1537. — Livii decas quärta. 8.
Ibid., iid. 1537. — Livii decadis
quintae libri quinque. 8. Ibid., iid.
1537. — Livii decadum XIV epi-
tome. 8. Ibid., iid. 1537. - Chro-
nologia — per Henr. Glareanum.
34
Digitized by
Google
T. Livius.
530
T. Livius^
8. Ibid., iid. 1537. — Annotatt.
ßeati jElhenani et Sigism. Gelonii
in exstantes T. Livii libros. 8* ibid.,
iid. 1537. Zusammen 4 Bände.
Nacbdr. der vorigen Aasg.
— (der§. Titel wie Basil. 1535). Fol.
. maj. Basil., ex off. Hcrvagiana 1539;
63 S. annotatt., 5 S. Epit., 244, 243
u. 211 S., 91 S., 20 ung. Bll.'Epi-
tome, 28 ungr. Bll. Chronol., 20
ung. Bll. Index.
Ebenf* Nachdr. der Basler Ausg.
▼DU 1535, mit eiuem Verycbn. der Re*
,dcn im Livius ▼cnnehrl. (In Gött.)
— (ders. Titel wie Basil. 1535) - Fol.
Venet., apud haeredes Lucae An-
tonii Juntae 1541 mense Januario.
38 Bll., 312 Bll., 16 ung. Bll. Epit.,
SO ung. Bll. Chronol., 21 Bll. Ind.
u. Schlussschr. , 1 wss. 131»
. Auch nur Nachdr. der Basler Ausg.
T., 1535. (la GöUin§eo.)
— decades quae cupersunt cum epi-
tome dccadum, Khenani , Gelenii
et Laur. Vallae annotatt , et Gla-
reani annotatt. et cbronologia.
4 Vol. 8. Lugd., Seb. Grypb. 1542.
Nach Drakenborch eoih, die 3 er-
sten Bände dieser Ausg. den Text^ der
yierte Glareanns Noten, welche 1540
zuerst einzeln erschienen waren , Laur.
Vallae disputalt. u. emendatt. , Glareani
chronolog. per Jod. Badium Ascens. in
seriem literar. redacta u. Glareani chro-
no], ancta, die Noten von Hbenanus u.
Geleuius aber waren nicht in dem von
ihm benutzten Ex. Fehlen diese in «l*
len Exx.? ,
Fol. Paris., impr. Mich. Vasco-
sanus sibi et Ödoino Parvo 1543.
Schöner Nachdr. der vorigen rail
Sabellicus Noten vermehrt.
— (ders. Titel wie Basil. 1535) Ad-
dita est chronologia Hr. Glareani
ab fpso recognita et aucta. Cum
geminp indice. Fol. maj. Basil.,
Jo. Hervagius 1543. 65 S. , 3 ung.
Bll., 244^243, 211 u.9l S.', 20 ung.
Bll. Epit. , 28 ung. Bll. Chronol.,
20 ung. Bll. Ind.
Nachdr. der Basler Ausg. von 1539.
(In Gött.)
^ 4 VoL 8. Lugd., Seb. Gryph.
1548. ^ .^
^ decades tres cum dimidia longe
quam hactenus emendatiores com*
pluribus locis partim Coel. See.
.Curionis industria, partim colla->
tione melier, cbdd. suae integritati '
restitutis. Ad haec Flori epitomae,
Kheuani et Gelenii annotatt.» Gla-
reani chronologia, index. Fol. Ba-
sil., Hervag. 1549. 6 ung. BIL
' Vorst. , 829 S. u. 67 ung. Bll. aü-
notatt. u. chronolog., 23 ung. BlU
Ind. u. 1 Bl. mit Druckerzeicben.
(Nestler in Hamb. $ Mark.)
Von Curio herausgegeben , welcher
d« Text com veteribna et novis aliquot
ezemplaribus verglichen n. aa 200 Stel-
len verbessert haben will. (In Gött.)
-*- decades tres cum dimidia s, libri
XXXV ex Xllll decadibus relicti
lon^e quam hactenus ex collatione
melior. codd. et doctiss^ hominum
judicio correctiores et emendatio-
re9. Cum multis' annotatt. Fol
Lutet. Paris., apud Audoenum Par-
vum 1552. 18 ung. Bll. Vorst,
388 gez. Bll. Text, 18 gez. Bll.
Florus, 114 Bll. Annotatt., 32 BH
Glareani chronol. , 42 Bll. Ind. u.
Coclius de iqcnsuris.
Sehr sapbrer u. correcter Nachdr.
der vorig. Ausg« Beigefügt sind Mes-
•ala Gorvinus, Sextus Aufo« n. Andr.
(In Giiuingen.)
— decades <juae sölae exstant cum
marginalibus aliquot annotatiuncu-
lis. Adjectae viror. doctor. in Li-
vium lucubrationes, FoL 'Lugd.,
apud Anton. Vincent, {andr. Mxx,
apud Jo. Frellonium) 1553. (::«
Ende: Lugduni, excudebat Job.
Frellonius 1553.)
Den Noten des Gelenius «ind ei-
nige Verbesserongen aus d. Cod. des
Theodoricus Morellqs beigefügt. Nicht
häufig. -^ In einer Auct. zu Götting. 1850
wurde e. Ex. dieser Ausg. mit 20 f{
bezahlt. ,
Livii decades tres cum dimidia longo
. , quam hactenus emendatiores com-
pluribus locis partim CoeL See
/Curionis industria partim collatione
melior. codd. suae integritati re-
stitutis. Adjecimus L. Flori in onmes
T. Livii libros epitomes, chronolo-
giam Hr. Glareani ab eodcm re-
cognitum et auctum. ' 2 VoL 8.
Basil., Jo. Hervag. s. a. (1554).
Der Text ist von Carlo verbess. o.
die Anmerkgg. vermehrt. Enth. auch
Haloandri chronologia. Cnrio*f Vorr.
Ifft ▼. Jahre 1554 daürt. (Iir Gött.)
4 Vol. 8. Lugd., Seb. Grypb.
1554-1555.
Nachdr. der Ausg. Parlf. 1545.
Digitized by
Google
T. Livius.
531
T* Livius.
([n Götüngen Ut di« erite qud dritte
Decade.)
4 Vol. 8. Basil., apud Nicol.
Episcopium jun, 1554. (?)\
Ein 5t«r Band y Sigonius Scholl«
entb.y soll 1556 das. erschienen sein. '
— (Titel wie d. Paris. 1552) Fol. Ba-
sil.y Her vag. m. Sept. 1555.
Nachdr. der Pariser Aaig. ▼• 1552.
— historiarum ab urbe condita libri
qui extant XXXV. Cum iiniversae
historiae epitomis a GaTolo Sigonio
emendati, cuiiis etiam scholia .si-
mul eduntut, quibus iidem libri
atque epitomae partim emendantur,
partim etiam explanantur. Fol. Ve,-
net., apud Paulum M 'nutium 1555.
4 ung. bll. Vorst., 478 BlI., 98 Bll.
SchoK des Sigonius mit bes. Titel
u. 40 ung. Bll. Ind.
S. verbesserte den Text nachHand-
icbr.^ alten Ansgg.j Steininschriften, den
fastis Capitolinis etc. Nicht weniger
liess er sich die Verbesserung der Epi-
tome n. der 5 letzten Bücher angele-
gen sein. Enth. auch Sigonii Glirono-
logia. — Schaue Ausg. in gotea - Exx.
»ebr gesucht u. nicht häufig. (In GötU
a. Wolfb.)
AacU - Pr. : 39 fl. 95 c. Meerman«
Man kennt auch Exx. auf gr. Pap.
flenouard hesass e. solches mit band-
ichriftl. flöten toü de Tbou«
Livii bistoriarum ab urbe condita li-
bri qui extant XXXV. Cum uni-
versae bistoriae epitomis. Adjun-
ctis Scboliis Garoli Sigönii, qnibus
iidem libri atque epitomae partim
emendantur, partim etiam expla-
nantuf . Secunda editio. Fol. Venet.,
apud Paulum Mänutium 1566. 52
ung. Bll. "Vorst. (das 6te ist weiss)
399 ßlb, 1 Bl. La genregst, u. An-
ker. 107 Bll. ScboU. m. bes. Tit.
u. 1 wss. Bl. '
Der Text der vorig. Ausg. ist wie-
derbohlt. Die Schol. aber sind von S.
verändert u« verbessert. «— Nicht so
scbön gedr. als die vorige Aldine.*
— libri quotquot ad nostram aeta*
tem pervenerunt: una cum doctiss.
viror. in eos lucubrationibus post
omnes aliorum editt. summa fide
ac diligentia et veterum et recen-
tiorum collatione recogni.ti et arti-
ßciosis picturis ex{)rnati, 2 Vol. Fol.
^x/cöi. .ad Moenum , impensis et
opera Georg. Corvini, Sigism. Fei^
erabeuti etbaeredum Wigandi Galli
1568. T. I. 17 ung. BIL Vorst,
1 wss. Bl. , 988 S., 10 Bll. Index,
^S S. Chronol. T. II. entb. die.
Noten. 6 ung. Bll.- Vorst., 119 S.
annot. varior., 82 S. Sigonii scho-
lia, 112 S. Vallae annotatt., 93 S. *
Godelevaei not. (Weigel in L. 6^
Mit e. Vorr. der Drucker , Gorvi-
niH u. Feierabent, nach welcher der
Text mit frühem Ansgg. ^verglijchen u.
diejenige Lesart, welche die beste achieo,
in den Text aufgenommen ist.; Von
Joach. Grellius ikt e. Ghronologia nov»
— accommodata ad tabulas Gapitolioar
Verrii FUcci beigefügt. Der Herausge-
ber ast nicht genannt. Die Zweibru-
ckener Herausgb. äussern schon diaVer-
mulhung, es könne woM Joach. Grel-
lius sein. (In Göit. u. Wolfenb.)
— historiarum ab urbe condita libri
qui exstant XXXV cum universae
bistoriae epitomis Caroli Sigonii
scholia,- quibus iidem libri atque
epitoniae partim' emendantur par-
tim etiam explanantur ab auctore
multis in partibus aucta. Fol. Ve-
* net. , in aedibus Manutianis 1572.
' 6 ung. Bll. Vorst., 48 ung. Bll. Ind.,
S99 gez". BIL u. 1 wss. BL, 109 gez.
Bll. Scholia u. 1 wss. Bl. ,-dann/
52 S. , Caroli Sigonji Livianorum
Scholiorum aliquot defensiones ad-
versus Glareanum et Robortellum.
Auch in dieser dritten Ausg. sind
die Scholl, \ermebrt u. ausserdem sind
Sigdnius defeusjone» hinzugekommen.
Diese Ausg. Uu ebenso unsauber , wei^n
nicht noch schlechter, aU die Aldine v.
1592 gedr. (In Gott.)
— historiae romanae ab urbe con-
dita libri XL V quotquot ad nostram
ftetatem pjervenerunt , cum com-
mentanis omnium interpretum ad
explicationem locorum difficilium
e regione insertis. Hie adjecimiis
ultima brevem Livii L. etiam Flori
epitomen-: Sigonii chronologiam,
Pomponii Laeti de antiquitatibus
I Komanorum et pleraque alia ad
Komanam historiam pertinentia. Fol.
Lutet, Paris«, apud Mich. Sonnium
1572 {zu Ende : Lutet. , cudebat
typisque mandabat Joan." Charron
1573. 4 Idus Jun^i) 21 ung. BIL
Vorst., 31 S. i 3 ßlL, 850 u. 534 S.
u. 22 ut^g. Ell.
Von Jac. Gohorins herausgegeben,
welcher den exeget. Apparat der frü*
hern Ausgg. sammelte. £r fügte <• No-
ten zu S Biich. des IjiviilB bei.
34 '^^
jDigitized by
Google
T. Livius.
532
T. Livius^
— libri oRines una cum doctiss. vi-
ror. in eos lucubrationibus post
omnes alior. editt. summa fide ac ,
diligentia et veter. et recent.exem-
plarium coUatione nunc denuore-
cogniti plurimisque in locis casti-
gati. 2 Vol. Fol. Frcf. ad Mocn.,
apud Jo. et Sigism. Feyerab^ndt
1678. (2" Ende : Impr. Frcf. ad
' Moen., apud Georg. Corvinum im-
pensis Sigismnndi et Jo. Feyer-
abendtl578). (Varrentrapp in Frkf,
4 fl.)
WiederbohluDg der Au5g. Frcf« 1568.
(lo Wlfb.)
— libri omncs post varias doctor. vi-
ror. emendationes et veterum et.
recentium exemplarium coUatione
summa fide ac diligentia recogniti
et denud editi, quibus adjuncta est
chronologia nova, annotatt. utilis-
simis illustrata. 3 Vol. 8. Frcf. ad
Moen. , apud Georg. Corvinum
imp. S. et J. Feyerabendii 1578. (In
Göttingen.)
— libri omries nove editi et recogniti
et ad vetustiss. manu exaralor. codd.
Fuldensium, Moguntinensium et Go-
loniensium fidem emendati a Frc.
Modio. In eundem Livium dbss.,
emendattt, animadv., annotatt. de-
nique variae varior. atque in eis
Hr. Loriti Glai eani , B. Rbenani,
M. Ant. Sabellici, Wilh. Godele-
vaei, Frc. Robortelli, Caroli Sigo-
' nii ,' Sigism. Gelenii, Laur. Vallae,
Jo. Velcurionis, Jo. Saxoriii, ipsius
demum Modii in Livium prope
Universum notae partim ab eo
scriptae , partim ex Brissonii , JL,i-
psii, Cuiacii aliorumque exscriptae.
Acc. chronologia nova Carol. Si-
gonii et eiusd. in eand. obss. Fol.
maj. Frcf., impensis Sigism. Feyer-
abendii et sociorum 1588* 4 ung.
BU. Vorst., 52 u. 682 S. — Chro-
nologia in L. historiam accommor
data ad tabulas Gapitolinas. Frcf.,
apud Jo. Wechel. imp. Sigism.
Feyerabendi, fienr. Thack et Petri
Vischeri socior. 1588. 59 S. •;- In
L. obss. var. Ibid., iid. 1588. 4 ung*
Bll. Vorst. u. 613 S. (Weigel in
L. 4^f.)>
Wiederbohlang der Frkf. ^nsg, v.
1568. Beigefügt sind Modius Noten , in
welcbeo er den Text nach Hdscbr. und
alten Ansgg. verbesserte« Diese Hilfs-
mittel sind jedoch §p\xT ungenau benutzt«
(In Wolfenb.) ^
— — S Vol. 8. ibid., iid. 1588. (?)
— libri omnes quo t quo t ad nostram
aetatem pervenerunt post varias
doct. viror. emendatiohes et vete-
rum et recentium exemplarium col-
latione summa fide ac diligentia
recogniti et — denuo editi. Qui-
bus adiuncta est chronologia nova
accommodata ad tabulas Gapitoli-
nas Verrii Flacci annotatt. utilissi-
mis -^ illustrata. Cum indice. 8.
Impressum Londinl, per £dm. Bol-
lifantum 1589 {zu Ende: impensis
R. Watkins).
— libri qui extaut XXXV cum uni-
versae historiae epitomis. Addiüj
Caroli Sigonii sckoliis — ab au-
ctore multis in partibus postremo
auctis et emendatis. Cum indice
Fol., min. Venet., apud Aldum 1591
4 ung. Bll. Vorst. , S98 S. Text ii
Epit. , 70 ung. Bll, Sigonii schoE
et defensiones, 27 ung. Bll. Indd
u. 2 Bll. m. e. Verlagscatal. u. d
Portr. des altern Aldus u. Schlnss-
Schrift.
Sehr scM echt gedr. (In Gott.)
— libri omnes superstites recogniti
et emendati ad Mss. codd. Fulden-
sium, Mogunt. et Colon, fidem (i
Frc. Modio) nunc vero etiam ad
membranas bibl. Palat, a Jano
Grutero., Acced, obss., emendatt,
annotatt. variae varior. Fol. Frcf.
ad Moenum, ex typogr. Jban.San-
rii ^impensis heredum Petr. Fischen
1608. 3 ung. tu. u. 1 wss., 600 S.
30 ung. ßll. Ind. u. 5ll S.
G. zog bei d. Verbess.. des Texlö
Heidelberger Hdschr. zu Halbe; G.
tbeiUe auch zuerst den Text In Capital
u. fügte ihr die Noteu früherer ErÜi-
rer bei mit Ausnahme der des Veknrto
u. Saxouiiis, Dagegen nahm er Fol-
viu» ürsiuiis n. Marcell. Donatuft K©-
len auf. Der 2ie Theil hat zu Eode;
Frcf., ex off. Saurii sumptibun Jod«
Hhodü 1607. — Diese Ausg. konm*
nicht <rft vor.
— libri omnes — in" Corp. scripta
lat. veter. hist.rom. FoH (Aur. AUobr.
Petr. de la Reviere 1609 p. 1—55.
— (ders. Titel wie .Frcf. 1608) FoL
Frcf. ad Moen., ex off. typagr. Jo.
Saurii, impensis Jac. Fischeri 161i
lat nur neuer Titel zur Frkf. AnK>
1608.
<— libri omnes superstites : post^ abV
. rum omnium emendationes nunc
praetetea castigati ad fidem veto-
Digitized by
Google
T. Livius.
533
T. Liviu^.
stiss. manu «xaratorum codd. bibl.
Palatinae a Jano Grutero. A^ces-
^it index rerutn et verborum co-
{>iosissimus« Editio secunda et me-
ior. 2 Part, in 1 Vol. 8 nia)< Prof.,
e typographeo Nie» Hoffmanni,
sumptibus haeredum Jac. Fischeri
1^19. 10 ung. Pll. Vorst. u.' 1275 S.
— In Livii historiarum ab urbe
condita libros, qui quidem exstant
omnes, observationes ex variis au-
ctorum lucubrationibus collectae per
• Wilh. Godelevaeum. Ibid., iid. 1619.
223 S. (falsch 203 bezeichnet) 80
ung. BIL Regst.
Nene Recognilion des Textes. (Im
Wolfenb.)
— (ders. Titel wie Gruter*s Ausg. v.
1608) 2 Part. Fol. P.iris., apud so-
sietatem minimam 1625. T. I. S
ung. Bll. Vorst. u. 1 wss., 600 S.
(Text in 2 Coli.) 30 ung. Bll. Ind.
T. II. 511 S. in 2 Coli., not. var.
(Weigel in L. 6«/ 12 y^.)
Oruter proteuirt ia der Vorrede
seiner dritten Ausg. gegeu diesen fehler,
vollen u. wider s. Wissen und Willen
veranstalteten Nacbdrack seiner ersten
An'sg. V. 1608. Als neue Zngabe sind
beigefügt : Excerpta ex Ltvü decadibas
inoralia, politica et historica — collecta
a Frd. Morellio. (Is Gott.)
— libri omnes superstites recogniti
et emendati ad Mss. Codd.Fulden-
sium, lyioguntinensium etColonien-
sium fidem a Frc. Modio. ,Nunc
etiam eomparati cum membranis
bibl. Palatinae melioresque facti
cura tertia Jani Gruteri. Cuius ac-
cedunt notae criticae et politicae
nee non quinquaginta aliquot in
Co^n.' Tacitum discursus aut auctio-
res longe prioribus aut nove vul-»
gati. Fol. Frcf. ad M„ excusi typis
Guolphgangi Hofmanni impensis
baeredum Jac. Fischeri 1628. 10
ung. Bll. Vorst., 39 S., 4 ung. Bll.,
656 S., 29 ung. Bll. Ind. u. 1 wss.
BI. — In Li vi um obss. ex var. au-
ctor. lucul^ratt. collectae per Wilh."
Godelevaeum 1627. 175 S. — Gru-
teri notae niaxima parte polit.
69 S. n. 1 wss. Bl. — Jani Grute-
ri in Tacit. discurs;is aliquot —
editiotfe secunda auctiores. Frcf.,
excusi typis Guolph. Hofmanni
1027. 167 Bll. — (Nestler in Hamb.
7 Mark 8 Seh. 5 Varrentrapp in
F. 5 fL)
G. will den Text von Anfang bis
Bu Ende verbess. htihen ^ jedoch immer
nur nach d. Vorgänge der Hdscbr. oder
der beiden ältesten Ausgg. von Joan.
Andreas ti. Joan. Garapanns. Anch
fügte er dieser ^Ansg. zuerst seine No-
ten bei^ die nbrgs. ohne erheblicbeii
Werth sind. Beste u. letzte Ausg. von
Gruter, der bald nach deren Erscheinen
starb. — (Ia Gott. u. .Wolfb. Das Ex.
der letztern hat auf de<n Titel d. Jahrs-
zahl 1027.)
— historiarum libri. 12. Amst., apud
Guil. Blaeu 1633. (Altheer in ütr.
3 fl. 10 St.; Nestler in Hamb. SM.
12 Seh.-, Weigel in L. 3>r.)
— historiarum libri ex rec'ens. Hein-
siana. 3 Tom. 12. Lugd. Bat., ex
ofF.Elzevir. 1634. T. I. 12 ung. Bll.
Vorst. , 726 S. u. 8 ung. Bll. Reg.
T. II. 848 S. (mit d. Titel) und 8
• ung. Bll. Reg. T. III. 796 S. (mit
dem Titel) u. 7 ung. Bll. Rgst.
Sehr schöner, aber incorrecter Flach-
druck des Textet der vorig. Ausgabe.
Gute Exx. von 4 franz. Zoll a. 10—11
Linien Höhe, werden sehr gesucht« —
Hr. Weigel hat e. Ex. dieser Ausg. n.
mit Gronovii not. 12. Lugd. Bat. 1645
o. Frcinshemii Suppl. Livian. 12. Holm.
1649 zu 12 a/ angesetzt.
u4uct.'Pr.: 80 fr. Caillard.
^ (Titel wie Ausg. 1619.) 3 Vol. 8.
Frcf. 1634.
{ — historiarum libri ex recens. J. F.
Gronovii. 3 Tom. 12. Lugd. Bat., ex
off. Elzevir. 1645. T. I: 1 Kpftit,
11 ung. Bll. Vorst., "675 S. und 8
ung. BIL Ind. , 2 wss. BIL T. IL
751 S., 7 ung. Ell. Ind. u. 1 wss.
T. IIL 774 S., 7 ung. Bll. Ind. und
2 wss. Bll. — Dazu: J. Fr. Grono-
vii ad Livii libros superstites no-
tae. Accessit Ismaelis BuUialdi
epistola de solis defectu, cuius Li-
vius lib.XXXVIlmeminit. 12. Lugd.
Bat., ^x off. Elzeviriorum 1645.
14 ung. Bll., 808 S. u. 2 ung. Bll. '
Errata. — (Weigel in L. 8 a/)
Nene Recens. nach H'Ischr. n. al-
tern Ausgg. Die Noten G.'s enlh. Man-
ches, was in den spatem Au6gg. von
1665 n. 1679 fehlt. Auf dem Tit.. de»
2teQ n. 3ten Bandes steht das Jahr 1644.
(In Göti. u» Wolfb.) — Renouard be-
sass e. Ex. mit Tanaq. Faber*» bandscbr.
Noten.
In Frankreich sind gute Exx. schon
mit '40 fr. bezahlt. ^uct.-Pn: 12 fr.
1 c. Barth^lemy; 15 fl. 25 c Meerman.
— historiarum libri ex rcc. Jo. Fr.
Digitized by
Google
T. Livius.
534
T. Livius.
Gronovii. 5 Tom. 12. Lugd. Bat.,
ex off. Ehetir. 1654. T. I. 1 Kpf-
titel, 11 unff. Bü. Vorst., 578 S. u.
7 ung. Bll. Ind. T. II. 651 S. und
6 ung. Bll. Ind. T. HI. 676 S. und
6 ung. Bll. Ind. {Auct,^Pr, dies. 3
Bände: 2^i 2f{ Langer.)
Nicht iMiberer N«chclr. der vorigen.
Aosg. Der 2te nod 5te Thl. haben an£
dem Titel das Jahr ,1653. — - (In Wol-
feob.) — GroDOv'a Noten legt man von
der vorigen Aasg. hinzu, u. zu beiden
Ausgg.t J. Freiosbemii aopplementor.
Lifianor. decas. 12. Holm., Jo.Jansson.
1649. — (Ein Ex. der 3 Bde. de» Tex-
tet 12 Mark Nestler nod mit G.'a Noten
18 Mark; 9fl. 40 kr., die 3 Bde. Text,
VarrentrappO
Ad fidem vetust. manu exarat.
codd. ~bibl. Palatinae a Jane Gru-
. tero. Editio quafta. 3 Vol. 8. Frcf.,
^apud Jo. Beycrüm 1659. (Nestler
in Hamb. 4 Mark B Seh.)
— historiarum libri. 12. Amstelod.,
Jo. Janssen. 1661.
So -angegeben von Barbier Bibl. du
cont. dVtat* No» 7185 angegeben.
— historiarum qubd^ extat cum per-
petuis Gronovii et varior. notis,
5 Vol. 8maj. Amst., apud Lud. &
Dan. Ehevir. 1665. T. I. 1 Kpftit.,
23 ung. Bll. Vorst., 820 S., 6 ung. Bll.
Addenda u. 32 ung. Bll. Ind. T.II.
842 S., 8 ung. Bll. Addenda^ 27 ung,
Bll. Ind. T. in. 997 S., 6 uhg. Bll.
Add., 7 Bll. Bullialdi Epist. u. 32
ung. Bll. Indd. (Nestler in Hamb.
25 Mark ; Weigel in L. 10 */=.)
^ene Recogn. dea Textes. Gronov.
benutzte (auch schon in der vorig. Ausg.
▼OQ 1645) die treffkcheq Codd. Puteanua,
Petavianus 1. 2^» 2 Voaaiani, Excerpte
der FlVirentiner Hdschr. , dann 1 Rot-
tendorf«, 2 Gudiao., 1 Thoan., 1 Oxfor-
der, 3 Pfälzer, IBuslidianos, 1 Chifletia-
ous n. 1 Barberin. Die Hdschr. sind
aber \nach der^ Sitte jener Zeit sehr
oberflächlich verglichen. Anch. benutzte
er d. schedas GL Poteani, in -welchen
aus d. von Folv. Ursiuus u. Jac. Guia-
cius benutzten Hdschr. einiges bemerkt
war. Einige uogedruckte Noten von
Muret. u. Tanaquill Faher fiigte er dem
Werke bei. Auch die Epitom. sind aus
d. Codd. Barberin. , Vossiao. u. 2 Gu-
dian. verbessert. — (In Götr.'u. Wlfb.)
In Frankreich steht diese Ausg. zwischen
20 — SO fr.
— historiarum libri. Cum hotis se-
lectissimis Sigonii, Glareani , Gru-
teri, Godelevaei , T. Fabri , Gro-
novii et variorum accuronte Jöaiv
Tillemonio. 3 Vol. 12. Paris. 1672.
1675. 1679.
Nach Barbier Dict. T. IIT. p. 645
ist wahrschl. Nico!, de Trallage der
Herausgeber. /
— ' historiarum quod exstat e rec. J.
P. Gronovii. 12. Amst., Dan. Ehe-
vir. .1678. 1 Kpftitel und 788 S.
(Löwenthal in Braunschweig 2 *V;
Varrentrapp in F. 7fl. 12 kr.; Wei-
gel in L. 6«/».)
Blosse^ Abdruck ^es Textes. 2 Co-
lumnen auf der Seite. Die Typen sioc
sehr klein. Der Druck ist zwar sauber,
aber wegen der grossen Kleinheit der
Buchstaben und des geringen Raun«
zwischen den Zeilen füf die Augn
höchst angreifend. — In Frankr. wirl \
diese Ausg. in guten Exx. sehr gesnck
n. theuer bezahlt. Auct, - Pr. : 37 fr.
M^oo; 47 fr. Mac Carthy u. e. Ex. ^oi
5 Zoll 6 Linien Höhe (franz. Maasi)
48 fr. F. Didot. In Deutschland siebt
sie weit niedriger iiu Preise. la der \
Zimmermann'sdien Auct. in Brscbwg.
1823 wurde c. gutea Ex.^ mit 1 «f 16?{
bezahlt.
f historiarum quod extat juxta edi-
tionem Gronovianam. 2 YoJ. &
Cantjbrig. 1679.
'— historiarum quod exstat cum per-
petuis Garoli Sigonii et Jo. Frd.
Gronovii notis. Jac. Gronovius pro-
bavit suasque et aliorum notas ad-
jecit. 3 Vol. 8 maj. Amst., apud
Dan. Elsevirium 1679. (Nestler ia
Hamb. 45 Mark; Varrentrapp ii
Frkf. 36 fl.$ Weigel in L. 14 tf.)
Schone Wiederhoblung der Aosf*
V. 1665 , mit manchen Zusätzen. Ja
Grouov. verglich dea 'guten Cod. Cair
tabrig. u. 1 Thu«n. , auch benaUte e
Varr. e. Cod. S. Victoria. Die Not«
von Slgoniuf theilte er vollständig m'A
auch fügte er ungedr. Anmerkgg. tu
Vale^ins u. Noten aus seines Vaters H-
lerar. Nachlass bei. — Der 2ie u. S»
&and ist von 1678 datirt. Dia Ausf
kömmt nicht häufig vor.
Auct, - Pr, : SO fr. Barth^enj
98 fr. Saint- Martin (Ex. ii\ 6 Bdei)
98 fr. Caillard | ^ 100 fr. F. Didot. 1
Wiedeburgs Auct. in Heimst. 1B21 es
gutea Ex. Zitf.
— libri qui exstant, interpretätio*
et notis illustravit Jo. I>ou)atiiS
In usum Delphini. Accessere &
brorum omniumdeperditoxromsoF
Digitized by
Google
T. Liyius.
535
T. Li vi US.
plementa per Jo. Freinshemiuniy
quae magna ex parte nunc primum
prodeunt in lucem. 6 Vol. 4. Pa-
ris. , apud Frd. Leonardum 1679 —
1682. ( Varrentrapp in F. 40 fl.
SO kr^5 Weigel in L. 25«/.)
D. er^äuzte höchst Qogluckllch ei-
nige Lücken der 5 letzten Bücher» und
fügte znertt Frelosheims ErgäDzungeo,
-welche dessen Erben abgekauft wnrden,
Tollsiändig binzo. D.'s Anmerkgg. sind
grssthls. erläuternd^ vorzügl. die Geo<
grapbiey n. entb. 'manche Irrthümer.
Dje neu angffertigten Iiidd. sind wenig
Mvertb. ' — Ziemlich selten. (In Gott.
u. Wolfb.)
AucU-Pr.x 85 fr. d*Hangard.
— histor. libri. 5 Vol. 12. Patavii
1694. M. Karten.
Ton Jac. Giacometto besorgt, velcber
ATgunuenta^ capittim , M. Ant. Feracii
analysis rhetor. concionnm n. Indd. le-
gum, magistratnum u. sacerdotlcr. ro-
man. binznfugte.
— libri omnes snperstites — tertia
Jani Gruteri cura recogniti et emen-
dati nunc vero recusi — accurante
Jo. Gerh. Arnoldo. 8. Frcf., Frd.
Knoch 1696. — In Liuium qui ex-
ttent omnes obss. ex var. auctor.
lucubratt. collectae per Gu. Gode-
levaeum. 8. Ibid. 1696.
Unsauber.
-J- liistoriar. quod extat ex rec. Gro-
novii. 2 Vol. 8. Lond. 1702.
5 Vol. 12. Patav. 1707.
— bistoriarum libri qui sup er suntMss.
Codd. coUatione recogniti annota-
tionibusque illustrati. 6 Vol. 8.
Oxon., e tbeatro Sheldon. 1708.
(Weigel in L. 10 a/.) Auch gr. Pap.
Der Heransgb. Thoro. Heame Hess
Grpnov's Text abdrucken o. setzte dar-
unter die Lesarten von 6 Oxforder Hd-
sehr. n. einigep guten Ansgg. Aucb
fügte er abkürzte Noten Ton Sigonius,
GrouoT. ti. Andern bei n. DodwelPs
diss. de fragmento Liviano. Aucb gab
er Douiat's Suppl. der 5 letzten Bücher.
Die Indd. sind neu abgefertigt, genü-
gen aber nicht. Die Epitom. sind nach
2 Mscr. u. PitKou's bandschrift). Bemer-
kungen Yerbessert. (In G^iuingen.)
jiuct.-Ft^ e. Ex. auf gr. Pa% 74fr.
^e Gotte.
— ^ historiarum quod ejcstat cum inte-
gris Jo, Freinshemii supplementis
emendatioribus et suis locis collo-
catis, tabulis geographicjs et co-
pioso indice. Kecensuit et notulis
/ auxit Jp. Clericus. 10 Vol. 8.. Amst.
etTraj.' ad Rhen., apud Henr. Wet-
stenium et Gu. de Water 1710.
Mit 14 Karten. ( Altiieer in Utr.
18 fl. 5 Löwienthal in Braunsghw. ß^i >
Nestler in Hamb. 30 Mark, e. andr.
Ex. 25 Mark; Weigel in L. 12 «f.)
D.^Text ist nach Gronov. abgedr.
C.'s Noten sind sehr spärlich u. betrff.
this. die Verbesserung einzelner Sielleo,
tbls. die Erltrg. des Textes. Des Her-
ausgebers Leistungen sind sehr unbe-
friedigend. Die Freinftheiinschen Sup-
plemente sind Tollstäodig, aber nicnt
▼erbessert beigefügt. Ein gutes Ex.
wurde 10 Wiedebnrg's Auct. in Helm-
stedt 1823 mit 6 «./ 21 ^ bezahlt.
— historiar. libri qui extant cum in-
terpretat. et notis Jac. Doujatii. In
US. JDelpli. Acc. libror. deperditor.
fragm. per J. Freinsheraium. 6 Vol.
4.Venet., apud Gar.Bonarrigum 1714- /
— 1715. (Fincke in Berlin 10 «/.)
Correcler, aber nicht' schöner Nach-
druck der Paris. Ausg. v. 1679; von C.
Bonarrigo herausgegb. Zu Ende stehen
Glericus Noten , dann der Index' dersel-
ben Ausg. Der Tersprochene 7te Band,
-welcher ein neues u. reiches Wortre-
gister enthalten sollte, ist nie erschie-
nen. Auch kennt man Exx« auf gr.
Papier.
— historiar. rom. libri qui supersunt
periochis, varr. lectt. , chronologia
et rhetoricis exercitatt. illustrati.
6 Vol. 12. Patav. 1718.
S Vol. 12.^ Venet , J. 3ortoH
1722.
Unsaubrer Abdruck Ton Gronoyfs
Text.
— liistoriar. libri qui supersunt. 6 Vol.
12. Lond;, ex off. Jac. Tonson &
Jo. Watts 1722. ; (Altheer in Utr.
14 fl.)
GronoY*s Text nach der Oxforder
Ausg. abgedr. Der lud; ist sehr man-
gelhaft. Herausgeber war nicht Ma^t*
taire. & ^ Nicholtf Biogr. anecdotes oC
Bowyer. 4. Lond. 1782 p. 168. — (In
Gott.) Man kennt Exx. auf gr. Pap.,
welche sehr selten sind.
— histor. rom. libri qui supersunt
duplici divisiohe in capita tlistin-.
; cti periochis Insupcr , varr. lecttf
chronologia et rhetoriis exercitatt.
illustrati. 4 VoL 8* Patavii, ez ty-
Digitized by
Google
T. Livius.
536
T. Livius«
Ml
ogr. seminani
"anfr^.
Gronof'i T«xt. Antbeil «n diefer
(nosaober gedr.) Ansg. bitten Jac. J«co-
bettus tu M. Act. ^erractus.
— Iristoriarum «piod* exstat. Nova
edit. argum. et notis illustr. Joan.
• Clericus. 6 Tom. 8. Paris., Barbou
1730. M. Karten. (Weigel in L.
6 */ .)
— (ders. Titel wie Ausg. von 1727)
4 A^ol- 8» August Täurinor., ex ty-
, pogr. Fontana 17S1— 34.
Nachdr. der Padaaer Ausg. ▼. 1727«
2 Goliimuen auf der Seite. (Cu Gott.)
— historiarum libri qm supersunt ex
editione et cuih notis Jo. Clerici.
Adjccta est diversitas lectionis Gro-
novianae. GumpraefationeJo.Matth.
Gesneri.. $ Tom. 8. Lips., in off.
Weidmann. 1735. 2^8^.
fncorrecter Nacbdr. Yon le Glerc'a
Ausg., obotf Frei Dfiheim'a Supplemente.
Gesoer baodelt in der Vorrede über das
Cursor, u. statariscbe Lesen der lateio.
Glassiker.
— historiarum libri qui supersunt
XXXV. Gum suppleihentis libror.
( amissor. a J. Freinshemio concin-
natis. Recensuif et notis illustra-
vit J. B. L. Crevier. 6 Vol. 4. Pa-
ris., si^mtibus et impensis Gabr.
Franc. Quillau et Job. Desaint 1735
— 1741. (Weigel in L. SS^-f u. auf
gr. Pap. 48 ^f.)
Gronov's Text liegt zum Grunde,
ist aber nach 6 Pariser Hdschr. u. deo
beiden ältesten u. andern frubern Ausgg.,
zuwl. ancb nach Goojectar verbessert.
S. Noten sind von Wörth. Freinsheims
Supplemente gwb er verbessert.
Indd. von le Glerc's Ausg. sind
▼ollständigt.
Es giebt auch Ex>c. auf gr. Pap.:
96 fr. ßarthrflemyj 15 L. 10 Sh. Heatt$
185 fr. Laccber.
— historiarum ab iirbe condita libri,
qui supersunt, omnes , cum notis
, integris Laur. Vallae, M. Ant. Sa-
bellici, Beati Rbenani, Sigism. Ge-
• lenii , H6nr. Loriti Glareani , Gar.
Sigonii, Fulv. Ursini, Franc. San-
ctii, J. Fr. Gronovii, Tan. Fabri,
Henr. Valesii, Jac. Perizbnii , Jac.
Gronovii; excerptis Petr. Nannii,
Justi Lipsii, Fr. Modii, Jani Gru-
teri: nee non ineditis Jani Geb-
hardi, Gär. And. Dukeri, et alio-
rum: curante Arn. Drakenborch,
1727 ipud Jo. ffui et suaa adnotatt, adjecit. Acce-
dunt supplementa deperditorum T.
Livii librotum a Job. Freinshemio
coi^cinnata. 7 Tomi. 4. Lngd..Bat.,
apudSam. Luchtmans; Amst., apud
J. Wetsteniiun et A. Schoonenburg
1738 — 46. (Brandenburg in Berlin
50?.^ 5 Lövfenthal in Brauuschweig
50*^ (gutes Ex.) 5 Nestler in Hamb.
180 Mark; Weigel in L. 56*/.)
Neue Recens. D. benutzte über SO
Hdschr., unter diesen die trefft. 2.Flo-
rentiii., 2 Leido., 1 Haverkamp., 1 Har-
lejan., 2 Lovelian. n. 2 Vosaian. AocH
verglich er die besten Ausgg« GroaoVi
Text legte er znm Grunde, besserte aber
vielfach. Unter den Noten zeichnen sich
bes. die von Düker u. prakenb. am;
eratere betreffen besonders die Sachen,
letztere d. Kritiken. Sprache. Eb ist
diese Ausg. noch immer die vorzäglick-
ste. Vor. ungefähr 50 Jahren botet
noch holl. Buchhändler Exx. zu 25 —
30 fl. aus. Bald, nachdem die Ani.
Tergriffen war, hob aich der Preis uad
stieg vor einem Tabrzehnd in Deutsch-
land selbst an 80^ in Auctiquen. Aber
dieser hohe Preis hielt sich nicht lange,
sank mehr und inehr n. wird immer
noch niedriger , /wozu wol' der StuUgar-
ter Nachdr. viel beitragen mag.
^AacU-Pr.x 220 fn Clavier: 55 «f
Wernsdorf 1823.
Die Exx. auf gr.Pap. sind aeh^ sel-
ten u. gesucht. Auct.-Pr,'. 556 fr. Mi-
rabeau5 611 fr. Gaillard; eG7 fr. Ft.
Didot ; 500 fr. Jourdan ; 32 L. 12 Sk
Ileaih; S3 L. 12 Sh. Graftoni 150 fl.
Meerxnan.
Bjuoet bemerkt: On troave det
exemplaires de cette Edition, tires sv
^^ papier bnlle, mäis comme ils sont tr^
'* vilains, ils.n'on qu'une m^diocre valeor.
— T opera periochis, varr. lectt., chro-
>nologia et rhetoricis exercitatt. ü-
lustrata. Editio postrema Vatavina,
cui acc. capitaXVII (libri XXXIII),
quae hactenus desiderabantur. Ad-
notatt. varior. excerptae ex edit
Oxon. an. 1708. 5 Vol. 12. Patavü,
Manfrfe 1740. M. Kart.
— historiarum quod exstat cum pcr-
pietuis Gar. Sigonii et Jo. Frd. Gro^
novii notis. Jac. Gronovius proba-
vit suasque et, alior. notas adjedt
3 Vol. 8 maj. Basil., apüd E & J.
R. Thurnisios fratres 17^0. 5«/ 8f.
Nachdr. von Gronov's Ans|^. 1679.
— historiar. libri ex edit. et c. notis Jo.
Clerici. 3 Toin. 3. .Lips. 1743. (?)
Digitized by
Google
T. Livius.
537
T. Livius.
iiiter Scriptt, vet. lat. -hist rom.
cur. B. C. Haurisio. Fol. Heidelb.
1743. T. I p. 1-770.
— histor. libri qui supersunt XXXV,
Kecensuit et notis ad usum Scho-
lar, accommodatis illustravit J. B.
L. Crevier. 3 Vol. in 6 Part. 12.
Paris., Desaint et Saillant 1747— 48.
(Weigel in L. 10 >f .)
Der Text der grossem .A|T8?. ist
Lie u. da verbess. abgedr. Der Com-
mentar ist this. nen , ihlt. ans dem der
gross. Aasgf. abgeHürzt. Die Noteo beste-
hen oft nur ia Umscbreibgg. u. Erkig.
. eiDzelner Worte. Ziiwl. werden auch
Conjecturen angegeben. S. Walch«
Emendatt. Liv. p, 274 u. v^rgl. p. 243.
— (In Göttingeo.)
6 Vol. 12. Amsk 1749.
» 6 Vol. 12, Lond., Nourso 1750.
liachdrücke der vorigen.
— historiarum ab urbd condita lilnri
quiextant) cum supplementis sum-
ptis ex, s Freinsbemio , Crevierio,
Sigonio et aliis. 7 Tom. 16* Lond.^
Tonson et Watts 1749.
— opera obscuriorum locorum inter-
pr^tationibus et selectis adnotatt^
illustrata cum supplementis in
)]k)stremos libros ex req. Arn. Dra-
kenborchii. 6 Vol. 8. Patavii, t^is
semin arii 1751.
•^ historiarum libri qui supersunt
omnes cur. Jo. Petr. Millero. 3 Tom^
8. ßerolini, Hau de & Spener 1751.
2«/^ 8>^. (Weigel in L. 8 «f.)
Correct u. tauber.
— historiarum libri ^ui supersunt
cum omnium epitomis ac^deperdi-
torum fragmentis: ad opt. editt.
castigati , accuranttt Tho. Ruddi-
manno. 4 Tom. 12. Edinburgi, in
aedibus T. et W. Kuddimanni, ve-
neunt apud Q. Hamilton, A. Ki-
neaid et Brown lt51. (Altheer in
Utr. 9 fl. 10 St.)
Sauberer, aber , nicht i^anz correcter
Abdr. des Drakenborcb. Textes mit ei-
nigen Aenderangen von Kenneih Ma-
ckenzie.
Die Exx. auf fein. Pap. §iud in kl.
8«) in einig<in der», findet sich der Ti-
tel rolh u. scbwafz gedr. Auct,~Pr*
von Exx. auf fein. Pap.: 200fr. d'Han-
gard ; 60 fr. F. Didot.
— (ders. Titel) 4 Vol. 12. Amst.^
apud Jac. a Wetstein 1752.
Nachdr. der vorigen.
— historiarum libri ex editione e^
cum notis Jo. Clerici. Adjecta est
diversitas lectionis Gronov. Cum
praef. J. M. Gesneri. 3 Tom. 8.
Lips., Weidmann 1755. 2*/ ^f{.
— historiar. libri, 3 Tom. 8. Halae,
Orphanotr. 1759—67. 2 «f 2 ^. ^
— opera quae supersunt. Recens. et «
notis ad 'US. scholar. accommod. il-
lustrav. J. B. L. Crevier. 6 Vol. 8-
Patavii 1759.
Ad opt. editt. castigati accu-
rante Tho, Ruddimanno. 4 VoK
12. Edinburg. 1764.
Incorrect n. nicht sauber.'
— historiar. libri qui supersunt XXXV.
Recensuit et notis ad usum scho-
lar. accommodatis illustravit J.B. L.
Crevier. 3 Tom. in 6 Part. 8. Pa-
ris., apud P. D. Brocas ex typogr.
Barbou 1768—69.
— historiar. libri qiii supersunt omnes
ex rec. Arn. Drakenborchii c. ind.
rerum. Acc. praeter variet. lect.
Gronov. et Crevier, glossarium Li-
vian^m curante A. Gu. Ernesti.
S Vol. 8maj. Lips.» Weidmann
1769. (Weigel in L, 9-*/ auf Schb.
Papier.)
• Ad opt. editt. caötigati accu-
rante Tho, Ruddimanno. 4 Tom. ,
12. Edinburgi 1772.
Incorrect.
— historiarum libri qui supersunt
X:p:V. {Recens. J. N. Lallemand)
7 Tom, 12. Paris., typis Jo. Barbou
1775. (35 fr.) (Nestler in Hamb.
35 Mark, auf blau. Pap,?)
Drakenborch's Text liegt zum Grun-
de. L. nahm aber an vielen Stellien
Creviers u. Anderer Conjecturen auf«
Zn Ende eines jeden Bandes glebt L. .
über •• Aendernngen dei Textet Re-
chenschaft. — Auct.-Pr.: 35 fr. 10 c,
ßaTtheiemy. — Man kennt Exx. auf fein.
Pap'.; ein solch. Ex. vrurde in St. Ge-
ran'f Auct. zu 70 fr. verkauft. \
.— historiarum qui supersunt onines
ex rec. A. Drakenborchii. Acc. —
gloss. Livian. curante A. Gu. iflr-
nesti. 4 Tom. 8, Frcf. et BamL
berg. 1778. 2 */,
Nacbdr. von Ernesti's Ausg.
— opera ex rec. Drakenborchii. C.
suppl. Freinshemii. 12 Vol. 8. Man-
hem. 9 cura et sumtibus societatis
literatae 1779 — 83. 3 *^ 22 j?f.
Enthalt Freiniheim'i Soppl. ganz»
Digiteed byCjOOQlC
T. Livius*
538
T. Livius.
Letiiten det <5ronoT*ichen «• Cretier-
«cbenAatg. au« Ernesü'» Aii«g. «ntoom-
meo u. kurze aus Drakenborch'n Coin-
mentar eutlehnie Noten. — Anzeige der
Manttlieimcr merkwürdigen Aufl. dei
Tii. Liviua Ton K. t. Häffclin — m dea
Rbeiniichen Beylrägen 1780 S. 183 flg.
••— operum pentas priVna. Scholar.
in usum animadv. illuslravit Frd.
Andr. Stroth. 8- Lips., sumpt. Wie-
gandinis 1780. 6 ung*.ßll. u. 671 S.
— Opprum omnium Vol. II. ani-
madv. illustravit F. A. Stroth. 8.
Gothae, Ettinger 1783. 2 ung. BU.
u. 452 S. — -Vol. III. Ibid. 1784.
2 ung. Bll. II. 610 S.
Eath. 15 Bücherw Ist ▼on Düriog
weiter fortgesetzt n« beendet. S. Ansg.
von 1796.
— historiarum libri qui supersunt
omnes cum integris Jo. Freinshe-
miisupplementis. Praemittitur vita
, a Jac. Phil. Tomasinö tonscripta
cum notitia literaria. Accedit in-
dex studiis societatis Bipontinae.
E(litio accurata. 13 Tom. 8 maj.
Biponti, ex typogr. societatis 1784
. — 1786. S'-M^S Schb.Pap. lO^^f 15;^.
Text nach Drakeuborch. Verglichen
find d. Basler Ausg. von 1535, Sigo-
nius, Crruier*s, Gronov*a u. Grevier^s
Ansgg. Freinühelm's Supplemenle sind
nach Doujals Ansg. Veuel. 1714 abge-
druckt. Im -I2ien Bande stehen die
Fasti consularos, im ISten e. Ind. — Ist
im Buchhandel längst Tergriffen.
— histor. libri qui supersunt XXXV.
Recensuit et notis ad usum Scho-
lar, accommodatis illustravit J. ß.
L. Crevier. 6 Tom. 8. Paris.', ex J.
Barbou officina 1785. T. U.^ 1780.
T. III. 1774. T. IV. 1781. T. V.
1789; T. VI. 1769.
Nach Kreyssig (Vorrede zu s. Ansg.
Lips., Weidmann 1823 p. XIV u. XV)
ist, der Text dieser Ausg. nach Lalle-
mand abgedruckt^ Crevier's Noten sind
zum Theii ganz übergangen, this.geaudert
•üi abgekürzt.
— hfstoriarum libri qui supersunt
omnes ex reo. Arn. Drakenborchii.
Cum indice rerum locupletissimo.
Accessit praeter varietatem lectt.
Gronov. et Crevierian. glossarium
Livianum curante Aug. Gu. Er-
nestS. 6 Vol. 8 maj. Lips., Weid-
mann 1785. 4*/.
Zweite Ausg. mit Verbesserungen
am Glossar.
— opera quae supersunt ohscuriorum
locoruin interpretationibus et se-
lectis adiiDtationibu9 illustrata ab
J. B. L. Crevierio cum eiusd. sup-
plementis in postremos libros ex
recens. Arn. Drakenborchii. Editio
postrema cui nunc primum acce-
dit fragmentum libri XCI nuper
inventum in bibliotheca Vaticana
et scholl, illustratum a V. M. Gio-
venazzio. 6 Tom. 8. Venet. , R6-
mondini 1791.
Schlechter Druck auf - schlechtem
Papiere.
— opera quae supersunt ex reo. Dra-
kenborchii. Cum notis Jo. Clerici
et Crevierii. 4 Tom. 8. Bassani
1794. (2*/ 16?^.) j
— historiar. libri qui supersunt omnes ]
ex rec. Arn. Drakenborchii. 8 Vol.
8. Lond. , stimtibus editoris excu-
debant M. Bichie et J. Sanunels
, 1794.
Schöner u. correcter Abdr. des Tex-
tes nach Drak«nborch> mfit e. gnieo
Index. Der Heransgb. -war Heorj Ho-
mer , der indess . vor Beendigung des
Druckes starb. Dessen Bruder vollen-
dete da» Werk, — Eix. auf gr. Pap. sind
selten 9 Ladenpreis ders. war 6 L. 6 Sh.,
Bach feohte'ft GataL »jedoch nur 5 L.
5 Sb.
— opera omnia animadverss. illustra-
vit Fr. A. Stroth , recensuit et suas
obss. adspersit Fr. Gu. Doering.
Accedit index historicus. 7 Vol. 8.
Gothae, Ettinger 1796 — 1819.
10 %f 20 %
' DrakenborcVs Text liegt zum Grun-
de, ist aber hin u. wieder geändert.
Die Noten betreffen vorzügl. Wort- u.
Sinn Erklg. euih. aber ^manches Irrige.
S. d. scharfe Becens. in d. Jenaer Ltt.-
Ztg. 1811 No.l9— 22 u. vergl. Krey^i-
gii Vauous crltica in inanes Doeringü
paleaa — in Seebode's n. J»bn's Archif
f. Pliilol. 1831. Bd. I. S. 60 — 65. -
Die beiden ersten Bände et schienen
1805 in einer neuen Aufl.
— historiarum quae supersunt ex reo.
Arn. Drakenborchii. Cum indice
rerum. Acced. gentes et femil. ro-
man. auctore R. Streinnio, nee non
Ernesti glossarium Livian, auctius
nonnihil et in locis quam plurimis
emendatum. 6 Tom. 8. Öxon., e
typogr. Clarendon. 1800. 2 L. 2Sh.
( Weigel in L. 1^ '•f) , ^r. Pap. 3 L.
3 Sh. (Weigel 22 *:f.> — Dazu:
C. Sigoriii fasti consulares ac tri-
umphi. Eiusd. in fastos et trium-
phos commentarius. 12. Oxon«
180L 6 Sh.,
— historiarum
ir. Pap. S Sh.
libri qui superstmt
Digitized by
Google
T. Li vi US.
539
T. Li vi US.
omnes ex recens. Draketib. cumihd* consniares bq trinmpbi. Etosd. in la-
rerumlocupletiss. Acc.praeter värie- «tos et iriumpho» commentarins. 12.
tatem lectt. Gronovianae et Creve- Oxon. 1801. 6 Sh.
rianae Glossarium Livianum cu- _ historiarum libri qui supersunt
^ ranteAug. Gu. Ernesti. ^diiio nova
emendatior. 5 Vol. 8maj. Lips., in
libr. Weidmann. 1801 — 1804. 6^/
8 ^ , Schb. Pap. 10 «/ 20 f{ , lioU.
Pap. 12*^ 4?^.
Der 5i^ ßpnd entb. das aas den
liioteriasseDen Papieren EruesU'a vom
Prof. Schäfer Yerroehrle Glossarium» der
•«ch mehrere eigene Zusätze n. Ver-
besserungen hinzufügte. — Sehr sctilecht
gedruckt. ^
— bJstoriar. libri qui supersunt omnes. ^en not. posteriores
Editio nova emendatior. S Vol. 8.
Halae, in libr. Orphanotr, 1802.
1*/16^.
— historiarum libri qui 'supersunt
omnes_cum integris J. Freinshemii
supplementis. 13 Vol. 8. ßiponti
1806. 14 */ (?)
leb kenne diese Ausg. nur ans ei-
nigen Bücherverzeicbnissen.
, — historjarum libri qui supersunt
cum deperditorum fragmenlis et
epitomis omnjum. Ad optimorum
XXXV recensuit et notis ad usum
Scholar. accommodati:s illustravit
J. ß. L. Crevier. 6 Tom. 12. Oxon.
1813. 2 L. 2 Sh. , gr. Pap. 3 L.
3 Sh.
—'—ex rec. Drakenborch. cum no-
tis integris J. B. L. Crevierii et ind.
locupl. 4 Vol. 8. Oxon. , Parker
18U.. 3 L. 3 Sh.
Eotb. säramtt. Noten der grössern
n. kleinern Ausg. Grevier'sy nebst des-
histor. libri qui supersunt on^nesj
Edit. nova emendatior. 3 Vol. 8.
'Halae, in libr. Orphanotr. I8l 5.
1«/ 16^.
^ opera omnia. Animadv. illustra-
vit Frd. Andr. Stroth. Recensuit
et suas obss. adspersit Frd. Guil.
Doering. Accedit index historicus.
Editio auctior et emendatior. 7 Vol.
8. Gotbae, sumpt. librariae Ettin-
gerianae 1816 sq. 11 */f
Kur der erste u. dritte Theil er-
exemplarium fidem recogniti atque scbien in einer neuen Aufl. Die übrig,
prooemio Breviariis librorum in- Bände werden "von^ der vorigen hinzu-
dice rerum locupletissimo tabulis gelegt.
chrono! ogicis historicisqne et com-
mentario perpetuo / seorsum edito
instructi aGe. Alex. Ruperti. 6 Vol.
8.^ Gottingae, surtitibus Gar.' Frd.
Ruprecht 1807 — 1809. 9 ^f 20 ;?{,
' Schb. Pap. 12 ^f,
D. Text Drakenborcbs liegt zum
Grunde. Der Commentar, welcher die
historiarum libri qui .supersunt
XXXV. Recensuit et notis ad usum
^ Scholar, accommodatis illustravit J.
ß. L. Crevier. 6 Tom. 12» Paris.,
Delalain 1817 -1820. ' ^
— (ders. Titel wie Oxon. 1814) 4 Vol.
8. Oxon. J818. 3 L. 3 Sh.
beiden .letzten Bände nmfaast, isisehr — historiarum libri superstites 'cum
unbefriedigend. Die Varr. sind ohne
Umsicht u. nach blossem Gefühl aus«
gewählt. R.'a eigne Conjectnren sind
meist/nicht glücklich. Die Noten erläu-
tern oft sehr bekannte Sachen, während
deperditorum voluminum compen-
diis ab antiquo scriptore cohfectis.
Ex edit. Drakenborch. sedulo re-
censita. {Rej^ent's Edition») 5 Vol.
18. Lond.,Baldwinl8l9. IL. 10 Sh.
man bei schwierigen Stellen vergelwn» — historiar. libri qui supersunt. Edi-
Hülfe sucht. Vercl. d. .Recens. in der
Jenaer Lt.-Ztg. 1811 No. 19 flg.
— historiar. libri qui supersunt omnes.
Editio nova emendatior. 3 Vol. 8.^
Halae, in libr. Orphanotr. 1811.'
Uf 16^.
— historiar, quae supersuüt ex rec,
Arn. Drakenborchii. Acceduntgen
tio nova emendatior. 3 Vol. 8.
Halae, in libr. Orphanotr. 1819.
2 */>.
— historiarum libri qui supersunt
XXXV. ■ Recensuit et notis ad usum
Scholar, accommodatis illustravit J*
B.-L. Crevier. 6 Vol. 12. Porto,
Costa ^Paiva et fratres 1820.
tes et familiae Romanor. auctore — historiarum libri qui supersunt
K. StreinniO) nee non Ernesti glos
sarium auctum et emendatitm. 6
Toih. ' 12. Oxon. , e typogr. Cia-
ren donian. 1813. 2L. 2Sh.
Dazu legt man: G. Sigouü fasti
omnes cum notis integris Laur, Val-
lae, Sabellici> Gronovii aliorumque
.cur. A» Drakenborch. Acc. sup-
plemenfa deperditor. Livii libro-
rum a Freinshemio concinnata.
Digitized by
Google
T. LiviuSi
540
T; Livius.
Editio , nova aucta et emeb^at*
,15 Vol. 8raaj. Stuttgart., extypogr.
societat. (Löflund) 1820-28. 47«/»
8^ (herabges. Pr. 37'-/. 21^) Schb.
Pap. 68«/? 22 ^ (jetzt 55 «f< S^).
' Nachdr. von D.'s Ausg. mit eioigea
Noten von Drakenb. ans dessen Hand-
exemplar, welcBes beim Abdrucke zun^
Crnnde gelegt "Wurde, u. den Lesarien
8 Hdscbr. (des Cod. Veiihian. ans Strotb's
Ansg. n. 2 Helmstedt. Mss., deren Varr.
in den Actis spc. lat. Jenens. mitgetheilt
waren) vermehrt, . Die Her ausgäbe ist
indess «icbt mit jener Sorgfalt veran«-
staltet , welche man wohl hätte erwar-
ten dürfen. So sind namentl. nicht ein-
mal die in Drakenb. index errator, ver-
zeichneten Druckfehler eingebes§ert. Als
Herausgeber nennt »ich unter d* Vor-
rede Prof. Klaiber sen. in Stuttgart.
- — bistor. libri qui supersunt omnes.
Editio nova emendatior. 3 VoL 8.
Halae, in libr. Orphanotr. 18^1.
2*A
— oper^. -Ad opt. libror. fidem ac-
curate edita. Editio stereo^. 5 Vol.
12. Lips., Tauchnitz 1821. 2^f 12^,
, fein Pap. S^ ^^.
— historiar. libri qui supersunt onfnes*
Editio IL 12 Vol. 8. Mannhem.,
Löffler 1821.
Nor der erste Band scheint in ei-
ner iieaen Aufl. erschienen zu sein.
— --ex rec. Arn. Drakenborchii.
Accedunt notae integrae ex edit.
J. B. L. Crevierii. Cum indice re-
rum locupletissimo. 4 Vol. 8. Oxon.
(Lond, Whittaker) 1822. 2U 8Sh.
— — Ad codd. Patisin. recens. cum
varietate lectt. et select. comraen-
tar., supplemcntis Freinshemii, cu-
rante N. E. Lemaire. 12 Vol. 8maj.
Paris., Treuttel Sc Würtz , Bos-
sange etc. 1822 sq. ^ Subscr. Pr.
155 fr. i
Die Paris. Hdschr. aind sehr nach-
lässig u. ungenau verglichen. Ruperti's
Commentar ist abgedruckt, sowie aus
andern Commentaren entlehnte Noten.
Sauber gedr.. Die von Birbier überar-
beitete Notilia literar. der Zwei brückener
Ausg., «lebt Bd. 12 S, 279 flg.
— bistoriarumi libri qui supersunt
omnes et deperditorum fragmenta
ex recens. Arn. Drakenborchii pas-
sim reficta cum indice rerum lo-
^ cupletissimo. Accessit praeter va-'
rietatem lectionum Gj-onovianao
et Crevierianae glossariüm Livia-
num curante Aug. Guil. Emestl
Editio quarta recognita et in Hbb.
XXXI — XXXVm atque XLI - XLV
ad cod|i. BambergensiS et Vindo-
bonensis fidem emendata ab Joan.
TheophiloKreyssigio. 5 Tom. 8maj.
Lips., in libr. Weidmannia G. Rei-
mer 1823 —27. 10 ^f, Scbb. Pap.
12 *f 20^, holl. Pap. 20 */.
Drakenborch's Text ist nach der
Bamberger u. Wiener Hdschr. verbess.
Mehrere Lücken des S3sten Bachea' sind
•US dem erstem ergänzt. Ansserdem
verglich K. den Leipziger Codex n, ei-
nige ältere Ausgg. Der Ind. rerum n.
das Glossarium sind verbessert n. be-
reichert. — Die äussere Ausstattung ist
in der gewöhnl. Ausg. sehr schleolt.
Die Correctur aber ist so unverantwort-
lich liederlich besorgt, daas ganze Stel-
len fehlen.
ad opt. edit. emendavit , sei.
lect. var. textui subjecit L. Tafel.
3 Tom. 8. Stuttgart., Metzler 1824.
l^f 20^, Schb, Pap. 2^f 18^.
Nicht correct.
— historiarum libri qui supersunt
et deperditorum epitomae cumfra-
gmentis et indice historico. Cura-
vit G. F. Böhmert. Editio stereo-
• typa. 4 Tom. 8. Lips., Tauchnita
1824. 2«/? 12^, fein Pap. 4«^.
Der 4te Band entb. die Fragmente
Q. den Ind. histor. — Sehr iocorrect.
— (ders. Titel) Nova editio emenda-
tissima ex altera tabularum stereo-
typarum impressione. 4 Tom. 8.
Ibid., id. 1824. 2^^ 12 >^, fein Pap.
4^A ■ _
— opera quae supersunt ex rec. Er-
nesti. Cur. J. Tranör. STom. Srnaj.
Upsaliae (Lips., Gräff) 1825. broch.
— historiarum ' libri qui supersunt
omnes et deperditorum fragmenta.
Editionem curavit, brevenj annota-
tionem criticam adjecit Detl. C.
G. Baumgarten -Crusi US. 3 Tom.
12. Lips., Teubner 1825 — 26. 2 «/,
engl. Druckvel. Pap. 3 »./.
— historiarum libri qui supersunt
omnes ex rec. Arn. Drakenborchii.
Accedit notae integrae ex editt. J.
B. L. Crevierii. Cum indice rerum
locupletissimo. 4 Vol. 8. Lond. 1825.
. IL. 16 Sh.
— opera quae exstant omnia ex rec.
G. Alex. Ruperti cum supplemen-
tis Freinshemii. 14 Tom, 8. August
Digitized by
Google
T. Livius.
541
T* Livius.
•taurin., ex typis Jos. Pomba 1825
— 1826. , ^ '
— histor. libri qui sü^ersunt omnes.
' Editio hova emendatior. 3 Tom. 8.
Halae in libr. Orphanotr. 1826.
' Iä/'-IS;^.
— , historiarum libri qui supersunt
omnes ex rec. Arn. Drakenborcbii.
Acc. ndtae integrae J. ß. L. Cre-
vierii. Cum indice rerum locuple-
tissimo. Accedit praeter varieta-
jf tem lectionis Gronovianae, Creve-
rianae , Doeringianae et Rupertia-
nae glossarium Livianum ex sche-
^ dis Aug. Gull. Ernesti emendat.
plurimisque accessionibus locuple-
tat. a G. H. Schäfer. 4 Vol. 8.
Lond., Priestley exe* A. Valpy 1826.
2L. 2Sh.
— historiar. libri qui supersunt omnes
ex- rec. Arn. Drakenborchii. 3 Vol.
8. Ibid., id. 1826. 1 L. 8 Sh.
— historiarum libri qui supersunt
cum deperdito^um fragmentis et
epitomis omnium. Ad opt. editt.
iidein schol. in usum adornavit G.
H. Lüneraann. 3 Vol. 8. Hannover.,
Hahn 1828-29. 1'./ 18/<.
— historiarum libri qui supersunt
XXJV. Recensuit et notis ad usum
Scholar, accommodatis illustravit
J. P. L. Crevier. 6 Tom. 12. Paris.,
Aug. Delalain 1828. ' 21- fr.
— historiarum libri qui supersunt
omnes et deperditorum fragmenta
ex recens. Arn. Drakenborchii ad
codd. Bamberg. etVindobon. fidem
passim reficta ddidit J. Theoph.
Kreyssig. Editio st^reotypa in uno
volumine comprehensa. 4 maj. Lips.,
Tauchnitz 1828. M. Livius Portr.
Vm u. 582 S. — carton. 4^/.
(ders. Titel) Editio stereotypa.
5 Vol. 16. Lips., Tauchnitz 1829.
g«/' \"l% (herabges. Pr. 1^/ 12^),
fein Pap. 3*^ 8?(.
— histor., ab urbe condita libri. Re-
- cognovit Immanuel Bekkerus. Se-
lectas viror. doctor. notas in usum
Scholar, addidit J. E. Raschig. Edi-
tio stereotypa. 3 Vol. 8. Beralini,
G. Reimer 1829-30. T. I, 709 S.
T. II. 793 S. T. III. 675 S. 3 «A
Der Text, welchem der von Kreys-
iig»8 gross. Au»g. zum Grtiodc liegt,
ist nach den besten Hdschr. berichtigt,
selten »her bemerkt, aufweiche Aucto-
rität hiu geändert isU Die Noteu, ¥011
Hrn. Rasciiig u. F. Obst, «ind magere
Auszüge au« früheren Commentatorea
in bnnter Mischnngr u. stellen sogar zn*
weil, in geradem Widerspruche mit den
Lesarten des Textes/ S. die ReceoM.
TOD Orelli in Jahn'« Jahrb. 1831. Bd. X
Heft 4 S. 395-401 w. bes. v. Kreyssig
in d. Jenaer Lit^Zlg. 1831 Wo. 153—'
156 S. 257 — 287.
Livii histor. decas prima. 8. LUgd.,
Seb. Gryph. 1542$ auch 1554.
— hist. libri I--X. Ad fidem opt.
editt., Strothii praecipue ac Doe-
ringii textum exhibuit, horum alio-
rumque animadvv. excerpsit suasque
adjecit Erasm. Möller. 2 Tom. 8.'
Hafniae, in libr. Gyldendal 1815— >
1819. , 2*^16^.
— (ders. Titel) Editionem alteram.
curavit Chrn. Frd. Ingersljev. Vol. I
libro^ l — 5 cont. 8. Ibid., Gylden-
dal 1831. ^ l^v^ 8^.
— historiar. libri quintjue priores. 12.
Edinburg. 1761 od. 1783.
— historiar. libri I — VII ex edit. Er-
nesti. 8. üpsal. 1795.
— historiar. libri . quin que priores, ed.
J. Hunter. 12. Cupri Fifanor. 1809.
über I — VI. Ed. J. Hunter.
12. Lond., Whittaker 18 . . 5 Sh.
Primae decadis Livianae Über I so-
lam eandemque plenam originis
regumque romanorum complectens
historiam. 4. Lips., Jac. Thamier
1517.
iPrime decadis Liviane über primus
et secundus. 4. Und., in off. Jac.
Thanner 1518.
Livii historiar. decadis primae Über
primus. 4. Paris. , fex off. Mich.
Vascosan. 1538. 38 Bll.
^ Cum Henr. Glareani annota-
tionibus. 4. Paris., apud Vascosanum.
1549.
— historiar. ab urbe condita über
primus. Kecensuit J. Lipsius. 8.
Antverp., ex off. Chrp. Plantin.
1579. 79 S.
L. will den Text aus Hdschr. y%9^
bessert haben. Zu Ende stehen V«ri«n-<^
ten. — Die volUtändige Ausg.' des L.^
welche er ih der Vorrede verspricht, ist
nicht erschienen. — (In Göttiugen.) ^
— historiar. über primus et selecta
quaedam capita scholis Mognntift.
adornavit Jo. Casp. Müller. 4: Mo-
gunt. (Kupferberg) 1780. 14 %
— singularum quae supersunt deca-
dum iiber prior ex edit. Draken-
borchii cum uotis ejusd. selectis
^Digitized by
Google
T. Livius.
542
T» Livius.
Acc. dissertatt. pauculae Crevierü
atqiie aüorum c. clironologia C.
Sigonii. 8. Lond. 1787. 7 Sh. 6 d.
— historiar. liber primus et selecta
quaedam capita. Curavit notulis-
que instruxit Carol. Folsom. 12.
Cantabrig., sumtibiis Hiliiard et
Brown 1829. 296 S,
ÜeurthelU im North American Re-
view 1830 No. 66. S. 259 — 274.
^- historiarurrt liber secundus. "^ 4.
Lips. , ex off. Jae. Thanner 1521.
— historiar. decadis primae über se-
cundus. 4. Paris. , ex off. Mich.
Vascosan. 1538. 38 Bll. /
— — liber tertius. 4. Lips. Jac.
Thanner 1518.
— — ~ 4. Paris., ex off. Mich.i Vasco-
san. 1538. 44 Bll
— histor. decadis primae liber quar-
' tus. 4. Ibid., id. 1538. 37 Bll.
— — liber quintus. 4. Ibid., id. 1538.
36 BU.
Fragmentum ex Livii lib. XVI do
primo Kello punico a Matthaeo
Klockio repertum in Mpnasterio
Salernitano — in Hist. de l*acad.
des Inscr. T. V. p. 106 sq* Ed.
Amst.
— hhtor. decas tertia» 8. Lugd., Seb.
Gryph. 1548 od. 1554.
•i- histor. libri decem bellum puni-
cum secundum complexi ex edit.
A. Drakenborch. Cura Jos. Benson.
8. Lond., Rivington 1824. 7 Sh.
— decadis tertiae libri cjuinque prio-
res. 8. Colon. Agr., m off. Birck-
mannica sumptibus Hermanni Mylii
Birckmanni 1605. 373 S.
— the first live books of Livy*s hi-
story of the second punic war.
Edited and illustrated by John
Hunter. , With notes crit. and ex-
'tolanatory. 12. Edinburg. , Oliver
1821.^ 4 Sh. 6 d.
#— decadis tertiae libri quinque j>o-
steriores. In usum studier, seorsim
. excusi. 8. Xiolon. Agr., in off. Birck-
znannica sumpt. Herrn. Myliil607.
— tertiae decadis s. secundi belli Pu-
nici liber primus accurate impres-
6US. 4. Viennae> ex aedibus Joan.
Singr/enii 1523.
— — liber primus. 4. Paris., apud
Frc. Gryphium 1534 u. 1635.
— decadis tertiae liber primus. 4.
Paris., Mich. Vascosan. 1538. 34 BU.
Livii historiar. liber XX( c. annotatt.
Hr. Glareani. 4» Parier, Vascosan
. 1543. Auct.'Br.: 1 fl. SO c. Meerman.
— historfar. decadis tertiae quae est
de secundo belle punico Jiber pri-
mus uni^etsae vero historiae vice-
simus primus. 8. Lu^d. Bat., ex off.
Plantiniana apud Frc. Kaphelen-
gjum 1588. 62 Bll.
lo Wolfenb. ist ein Exemplar , deo.
Bande Ant. Persioins Lesarten vou Hand-
ftchr. bei^eschrieben bat.
A literal translation of Drakenborcbs
text of the twenty-first bookbf Livy,
with the text, ordo, notes and varr.
lectt. 8. Cambridge, Grant 1824. M.
1 Karte. 8 Sh. 6d.
— decadis tertiae liber secundus. 4.
Paris., Frc. Gryph. 1534 u. 1535.
— — 4. Paris., ex off. Mich. Vasco-
sani 1538. 37 Bll.
' — decadis tertiae liber tQrtius. 4.
Ibid., Frc. Gryph. 1534 n. 1536.
— -- 4. Paris., ex off. Mich. Vasco-
sani 1538. 32 Bll.
*- decadis tertiae liber quartus. 4.
Paris. , Frc. Gryph. 1534.
4. Paris., Mich. Vascosan. 15S8.
31 Bll.
/— decadis tertiae liber quintus. "4.
Paris., Frc. Gryph. 1534.
— -^ liber sextus. 4. Ibid., id. 1534.
— histor. decas quarta et quinta. 8.
Lugd., Seb. Gryph. 1548 u. 1554.
Livii liber XXXIII praecipua parte
quae desiderabatur expletiis ex cod.
ms. Edid. CasJ). Lusignanus. 8*
Romae , apud Barth. Zannettum
1616. 79 S.
Erste, aber feblervolle Aosg. Her
17 ersten Gapitdi des 33«teii BU9I18 aas
der Bamberger Hdschr. Beigefügt sind
Frc. BarthoHni u. Ant. Qaaereugi casti-
gatt. -« la einigen Exx. steht unriebtig
liber XLllI durch das ganze Bach hin-
durcb. In andern findet sich der Irr-
thnm verbessert , indem der ' erste Bo-
gen nmgedmckt wurde.
— — 8. Venet., apud Jo. Bapt
Ciotti 1616.
8. Paris. 1616.
Nacodr. der vorigen.
&um notis. 8. Paderborn. 1617.
Scheint Jm höchsten Grade selten
zn sein. Der Herausgeber war der Je-
suit Joan. HorrioQ y der sich jedoch
nicht genannt hat. S. Noten sind Ton
Gronov. in s. Autig. aufgenommen»
— historiar. liber tertius trigesimus
auctius atque emendatius a- Frd.
' Jacobs suisque notis ex cod. Bam-
' bergensi edidit Frc. Goeller. Ac-
cessit epistola J. T^ Kreyssigii ad
editorem et varietas lectt. ia libris
XXXI — XXXVIlI ex eodem codice
Digitized by
Google
T/Livius.
543
T* Livius.
excerplta cum specimino «cripturae
lithographico. 8. Frcf. ad Moen.,
' ^ in libr. Hermann. 1822. 2 ung. Bll.
u. 500 S. 2 *V5 (herabges. Pr. 1 *f.)
Die Bam berger Hdscbr. ist (nach
Kreysßig) nachlässig u. ungenau vergli-
chen« -Angegeben sind auch die Lesar-
ten der Mainzer Ausg. 1518 u. der von
Ernesii. Gronov's u. Drakenborcbs No-
ten sind mit tbgedr.
Fragmerjtnm ex lib. XCI historiarum
T. Livii Patavini nunc^ primum
eruit ex cod. Ms. Vaticano quon-
dam Palatino inter latinos signato
Nb. 24 et celeb. Benj. Kennifcott
inscripsit Paul. Jac. Bruns. Fol.
Hamb., impensis Bode 1773. 8 uüg.
BIL (Weigel in L. 10^.)
Prste Ausg» u. giebl den Text rei-
ner und vollständiger als die folgende
Roinana. — Ueber die Ausgg, dieses
Fragments vergl. Kreyssig in s. gröst.
Ausg. Lip8j823. T. 1 p. LXVI-LXXV.
Livii historiar. libri XCI fragmentum
dveHÖotov descriptum» et recogni-
tum a Vito M. Giovenazzio, Paullo
Jacobo Bruns ex schedis vetustissi-
mis bibl.* Vaticanae. Eiusd. Giove-
nazzi in idem fragmentum sclioHa.
'4. Romae, ex off. Archmgeli Ca-
saletti 1773. M. 2 Kpftaf. 8 und
LXVm S. u. 1 ung. ßl. (Althäer
in Utr. 2 fl. lOst.)
Schön gedr. Von Cancellerius an«
Gioven«zzi^s Papieren herausgegeben. G/s
Schollen sind von Werlb. Der T«xl
desFragm. ist aber weniger vollsländig,
als in der vorigen. Sehen. (In Wolfb.)
— Kistoriarum liber XCI. Fragmen-
tum 'drixdotov descriptum. et re-
cognitum a V. M. Giovenazzio, P,
J, Bruns ex schedis vetustissimis
bibl. Vaticanae. Eiusd. Giovenazii
in idem fragmentum scbolia novis
acce^sionibus in altera hac editione
' locupletata. Accedit Caiet. Migliore
^de nonnuUis Giceronis,^ ut viden-^
tur, fragmentis ex eodem Vaticano
codice excerptis^ epistola. 8. Nea-
poli, apud Dommicum Terres et
filios 1773. XCIX S.
Nach einem von Giovenazzi selbst
verbesserten u, mit Aumeikgg. vermehr-
ten Ex. der aoiuana 1773. Enth. Gan-
celjerius Vorrede u, Epilog nicht voll-
ständig, auoh giebt sie die Schriftproben
nicht. Dagegen enth. sie ein Fragin.
des Cic« 1^* 3 des . SftUusI aus einem Vn*
ticsn. Cod. — Selten. (Tu Wolfb.) -^
Nach dieser Ausg. ist , das Fragm. von
Ernesti in s. Ausg. T. 4 p. 297 sq«,
hera'nsgegeben. Letzterem folgt« der 0fr*
forder Herausgeber ,u» fiuperti*
— historiarum libri XCI. Fragmen-
tum dvexSotov descriptum et re-
cognitum a V.^ M. Giovenazzio, P.
3. Bruns ex schedis vetustissimis
bibliothecae Vaticanae. Eiusdem
Giovenazzii in idem fragmentum
scholia. Cum praefatione Jo. Aug.
Ernesti. 8. Romae et Lips. i Gle-
ditsch 1773. Mit 2 Kpf. 16 und
LXXXVl S. 6 ^.
Gorrectere Wiedcrhohtung der Rö-
misch. Ausg. In d. Vorrede hat E, «i-
nige Verderbnisse des Textes zu ver-
bessern gesTicht. Auf den Tafeln ist ▼•
dem Kupferstecher der Text des Livius
übergaugen. — Nach dieser Ausg. ist
das Fragment in der Bipont. T« 12
p. 300 sq.^ aufgenommen.
8. Paris. 1773.
Nach der Hamb. Ausg. 1773 abge-
druckt. Sehr selten.
Nach Giovenazzi's Ausg. wurde das
Fragment abgedr. in Mercurio historico
ypolitico. 12. Madrid 1773 Jnu. p. 124 sq.
Lettre de M. Pabb^ Roubaud contq-
nant un fragment de> Tite-Live
nouvellement döcouvert ä Rome — -
im Mercure de FranCe. 8. Paris
1773. Octbr. p. 115 sq.
Das Fragm. ist hier ebeof. n^rth
Giovenazzi abgedrückt. Incorrect.
Fragmentum ex T. Livii historia Ro-
- mae nuper detectum notisque cri-*
ticis iilustratum exhibet Jo, Ihre;
resp. Andr. Oerbom» 4. üpsaliae
1774. ,
Ihr« verbesserte u. erläuterte' treff-
lich mehrera Stelleo des Fragm. — Das
Fragment wurde auch abgedr. in G/ö>-
well Thesaur. Suso-Gothic. 8. Holmiaa
1781. T. 1 p. 92 sq. - Lallemaud g;ib,
in s. Ausg. des Livias T. I p. XLVIil
sq. den nach Bruns und Giovenazzi's
Ausgg. gestalteten Text n* setzte «eine
eigenen und G.'s Verbesserungen dar«
unter.
Fragmentum lib. XCI Historiarum
T. Livii Pat. supplemento et adno-
tationibus illustravit Gabr. Brotier
— am Tacitus. Edit. Brotier. 8.
Paris. 1776 T. IV p; 649 sq. -
Nach Braus Aoig'. imx du Fragm.
in ds B'rosse: SaUnst. bist. ir»gm, 4.
Dijon 1780 p« 15 sq. aufj^ettomman» docik
Digitized by
Google
T* Liyius.
544
T. Livins.
dmä einig« Zvtits« Mt der rSmUditB
Ao«g. bä^efoft. — !■ der ÜMiobeiiDer
Aa*^. de« L. 178S T. It p. 177 tq. Ut
der T«xl iKcb der Hamburger Antg.
mit VerKl'iebaog dcrRofnUcb. n. Leip-
xfger Aueg. v. mit Brotiei'f Erginznn-
geo ahge'irocWt.
— historiarum lib. XCL Fragmen-
tum drinöoTor descriptum et re-
cognitum a V. M. GioYenazzio ^ P.
J. Briins ex schedis vetastissimis
bibliothecae Vaticanae. Eiusdem
GioYenazzii in idem Fragmentum
fcholia novis accessionibus in hac
novissima editione locapletata. Ac-
cedit idera fragmentum cum sup-
plementis ad ca quae in eodetn de-
sunt et cum peculiaribns notis Gabr.
Brotier. 8. Bassani 1791. (Weigel
in L. 12^.)
— historiarum libriXCI fragmentum
re^ensuit Jo. Theoplril. Kreyssig.
8. Chemnit, apudKretscbmar 1307.
29 S,
Nach der too Brnos genommeoea
Abicbrift. firotier's Soppl. u. Verbesi.,
sowie des Herausgebers Gonjecturen »iad
beigefufil.
T. Livii lib. XCI' fragmentum ple-
nius et emendatius edit. a B. G.
Niebubrlo — in Ciceronis oration*
fragm. 8. Romae 1820 p. 85 sq.
Beste Ausg.
Auszüge,
Ires T. Livii orationes lactei elo-
Suentie fluminis luculentissime. 4.
yptzigky per Biiccalarium Marti-
num Herbipolensem 1509.
Livii concione^ -cum Joach. Perionii
argumentis etannotationibus. 8. Pa~
ris. , apud Sim. Colinaeum 1552
mense Ja^uario. — Auct.-Fr.l Ifl.
Meernian.
— conciones per Joacli. Perionium
collectae. 8. Autverp. , in aedibus
Joan. Steelsii 1555. typis Graphci.
,— Auch 8. Basil. 1545.
— orationes ex libris de secundo bello
Punico sclioliis Keinhardi Lotichii
Hadamarii illustratae. 8. Frcf,, ex-
cudebat Clirn. Hegenolphus 1557
m. Martio.
M. Furii Camilli oratio ad versus tri-
bunos plebis qua suadet non de-
serendam esse Romam ul; Yeios
. migretur ex Tito Livio, 4. Paris.,
apud Jo. Libert 1629.
Orationes et conciones ex historicis
lat excerptae. 12. Lugd. Bat., £1-
zevir. 1649. 1652. 167^.
Livii historiamm corpus conciiiiiiDi
(a Je Jensio) 8. Ex gymnasio Dor-
draceno typis Bramiis 1711. (^t-
beer in Ltr. 1 fL 10 st.)
T. Livius üTnuce oder Kern u. Aus-
zug der vortrefflichen- Hanpt - and
Grundregeln dieses berühmten Au-
ctoris. 8. Nürnberg 1730. 12 t
Orationes ex historicis lat. excer-
pUe cvers: galLF« X.MiUot. 2VoL
12. Lugd. 1764.
Ezcerpta Liviana. Cum notis edid
C. L* Bauer. 8. Laubani 1766. -
lu 5 Partes. 8. Lips. et Laubac
1770—1774.
Livius pro prima classe gymnasior.
schohurumque lat. edid. M. F. Soer-
gel. 8. Lemgo V. , Meyer 1771. 10 f,
Excerpta ex Livio, Satlnstio et Cic^
rone. 8. Aug. VindeL 1781.
Livius excerptns, a M. F. Soerg4
2 Tom. 8. Lemgov., Meyer 1784. 1 .
Liviana excerpta vel chrestomatliii
Liviana, castigatius repetita a Car.
Lud. Bauero. 5 Partes. 8. Lip>
1785. Edit. altera. ^. Ibid. I80a l*f
Excerpta historica ex C. Jul. Caesare,
T. Liuio et C Tacito. In usuci
Scholar. 12. Lond. , Dilly 1790.
Historisches Lesebuch aus des XiViiis
Werken gesammelt für die obera
Classen der Gymnasien von Chr.
Wilh. Snell. 8. Giessen 1795. U.
Neue verbess. Aufl. 8. Giessen , G.
Fr. Heyer 1825. IV u. S14 S. iSf
Interessante Erzählungen aus den ro-
mischen Annalen des Livius, eis
2um Verstehen ganzer Werke der
röm. Klassiker zweckmässig vorbe-
reitendes Uebungsbuch für Anfän-
ger von K. P. Keyser. 8- Erlangen^
Palm 1805. 1 ^f 14 j^. — Zweit«
verbesserte AufL 8., Erlangen, in
der Palmschen Verlagsbuchhand-
lung 1824. XXIV u. 632 S. u. 1 tl
1 *••/* Hfr
Histoires choisies tiröes de Tite Livt
Traduction nouvelle avec le lato
en regard parM. P*** {Pcumelier.
, 2 Tom. 12. Paris 1809.
Liviana excerpta vel chrestomatbia
Liviana in usum scholar. castiga-
tius repetita a Gar. Lud. Bauero.
Editio tertia emendatior. 3 Partes
8. Lips., in bibliopolio H^hniaiid
1813. VI, 272, 160, \B2 u. LXXXS,
1 -f. — Denuo edidit et anoota-
tioues adjecit Frd. Büttner. Ediiio
quarta emendatior. 5 Pcurt. 8. üpsj
Digitized by
Google
T. Livius.
545 T. Livius. üebers.
in bibliopolio Hahniano 1824.LXIV>
VI, 230, 136, 108 S. u. 2 ung. Bll.
Addenda u. ErraU. 1 «^.
E;icerpta ex Livio cum Crevierii no-
tis integris alior.umgue selectissi-
mis. In itsnm scholar. 12. Lond.,
Whittaker 1821. 6 Sh.
Eclogae Liviarlaehistoriam Romanant
»h urbe condita ad belli Macedo-
nici finem continentes. Ad opti-
mas Livii editjones coUatasin usum
scbol. tarn suis quam alior. notis
adiectis composuit S. W. Schippers.
8. Groning. 1826. ' .
Discours de Tile - Live. Avec le
texte, latin et deux traductions l'une
interiinöaire et l'autre correcte par
E.Boutmy. 8. Paris, Ponce 1829. 5 fr.
* * *
Sententiose a Livio dicta coUegit Nie.
- Cragius. 12. Hafniae 1682»
Les anciens histpriens latips röduits
en maximes {par Corbinelli) Pre-
mier Volume, Tite-Live. 12. Pa-
ris, cbezi George & Loüis Josse
1694. 8 ung.'ßll. Vorst. u. 464 S.
Supplementa Preinshemiü
Supplementorum Livianorum ad Chri-
stinam reginam depas auctore J.
Freinshemio. 12. Holmiae, Jo. Jans-
son 1649. 12 ung. Bll., 512 S. und
1 BI. (Altheer in ütr. 1 fl. 4 st.)
, Supplementorum Livianorum Tom.
prior libros sex^ginta continen^ au-
ctore Joh.Freinshemio. 4r Argento-
rati, typis Bernegg erianis 1654.
Supplementa Liviana auctore Joh.
Freinshemio. 4. Argeütorati et Frcf.,
Simon Pauli 1662.
Vetus römana historia s. Supplemen-
tor'um Livianor. libri LX auct. Joh.
Freinshemio. 4. Argent.1674. (Wei-
gel in L. 1 ^i 12y>f.)
VoUftläDdiger in Doujat'i Auig.
Supplementa Liviana auctore Jo.
Freinshemio. 2 Vol. 8. Paris., Mi-
chaudl8M. 12 fr., Vel. Pap. 20 fr.
V eher Setzungen,
Livius in's Dänischeübers. vonEras-
musMöUer. 8. Koppenhagen 1801 flg.
Romische Historie uss Tito Livio ge-
' zogen. 3 Thle. Fol Mentz , Joh.
Schöffer 1605 am 6 tag des Mon.
Marcij. M. Hlzschn. Auct.^Prr,
1 »if 23 ^. Langer.
Der «rate u. zweite Thei)> die erftU
2ter Theil.
Dekade u. Supplemente enth.» ist von
Herab. Schöflerün übera. Vom 31stea
fiucbe an setzte Juo Willig, Caoooikus
lu Mainz, da S. starb^ die üeberselznug
fort. (In Götling.) — Exx. auf Pergaraeot
sind: in der St^dt-ßibl. zu Nürnberg Up
Univ. Bibl. zu Jena S ein drittes wkr
lU der Hatleyischen Bibl. — Die von
Würdtweia S. 185 angegebene Au6g;<
von 1500 ist ein Unding.
— — FoL Strassburg, Joan. Grünin-
ger 1507 den sübenden tag des
Mertzen. M. Hlzschn. (In Wlfb.)
FoL. Strassburg, Joh. Grünin-
■ ger 23 März 1507, Mit Hlzschn.
346 ßlL (In Gott.)
■ Eine Ausg. Augsburg 1507, welche
Zapf in Augsburgs Bucbdr. Gesch.
TbL 2 S. 32 angiebt, existirt wahrscbL
nicht. ^
Römische Historie Titi Livii mem'g-
lich kurzweilig u. dienstlich zu le-
sen. FoL Mentz, Jo. Schöffer 1514.
12 ung. Bll. und CGCCX BIL
AucU - Pr, : 2 ^ 13^. Langer.
, Nachdr. der Ausg. ^. 1505. — (In-
Gölt.u. Wolfb.)
Römische Historien Titi Livii mit et-
lichen newen translationen, so kurtz-
verschienen jähren im hohen thumb-
stifft zu Mentz erfunden. Fol. Mentz,
Joh. Schöffer 1523. M. Hlzschn.
In dieser Ausg. ist von Nik. Gar-
btch das 33ste Buch nebst dem letzr
teren Tbeile des 40sten Buches über-,
setzt hinzugefugt. (Itf Wlfb.)
»— — Fol. Meyntz, Joh. Schöffer im
September des jars 1530. M. Hlzschn.
(In Wlfb.)
Titi Livii — -Rpmische historien mit
etlichen neuwen tra,nslationen; sampt
dem vierdten theil der Römischen
historien aus fünff latein. biichern
Livii jetzt newlich im closter Lorss
genant erfunden — verteittscht zwey
durch Nikolaum Carbachium, die
ander drei durch Jacobum Micyl-
lum. FöL Mentz, Juo Schöffer 1533.
28 März. M. Hlzschn.
Carbach u. Micyll, überarbeiteten die
Torige Üebertragnng; Sie wurde die
Basis der fpl^. Au»gg. (In Gott.)
Fol. Daselbst, derselbe 1538,
8 Januar. M. Hlzschn. (In Gott,
u. Wlfb.)
_ Fol. Daselbst, derselbe 1541 am
dritten- tag des Herbsimonadts. (in
Göttingen.)
Fol. Daselbst, ders. 1546; Mit
Hlzsclm. (Nestler in H. 8 Mark.)
35
Diöitized by
/Google
T. Mvius. üebera. 546 T. Livius. Uebers.
Titi Livii Römische Historien jetzundt
mit gantzem fleiss besichtigt, ge-
bessert il. geinehret. Fol. Meyntz,
3uo Schöffer 1551 am neundten tag
des Winthermonats. Mit Hlzschn.
(Weigel in L. 6 ^f,) (In Gott.)
— — Fol. Dascltrst,' durch Juonis
Schöffers seligen Erben 1557 am
neundten tag des Merzen. M. Holz-
schnitt. 12 iJing. BU. Voi:st„ 402 Bll.,
1 wss.; 93 u. 1 Bl. (tn Wlfb.)
— — Fol. Meyntz , Georg. Wagner
1559. M. Hlzschn. (Weigel in L.
T. Livius röm. Historien. Fol. Strass-
burg, Josia Rihel u. Samuel Em-
mel 1562. M. Hlzschn. (In Gott.)
Erste Aasg. der Uebers. yon Z*
Müouer.
— (Titel wie die Mainzer Ausg. von
1557). Fol. Meyntz, Schöffer 1568. (?)
Titus Livius vnd Lucius Flörus. Von
Ankunfft u. Ursprung des Rörhischen
— Reichs — jetzund auffs neuw' auss
dem Latein verteutscht durch Za-
char. Müntzer. Fol. Frkf. am M.,
Georjg Raben , Sigmund Feyrabend
u. Weygand Hanen Erben 1568.
M. Hlzschn. ' (In- Gott.)
— — P^l. Daselbst, dies. 1571. Mit
Hlzschn. (tn Gott.)
Fol. Strassburg, ^heodos. Ri-
hel 1574.
Fol. Daselbst; ders. 1575.
Fol. Daselbst, ders, 1581. (In
Wolfenb.)
Fol. Daselbst, ders. 1587.
Diese Sirassburger Aasgaben sind
nicbts anderes als die Ausg. von 1568^
deren erste u. letzte Bogen uingedruckt
«ind.
— — Fol. Strassburg, Theodos. Rihel
1590. (Nestler 6M.) 1594. 1596. 1598.
1603. 1605. 1613. 1619. M. Hlzschn.
Fol. Frkf. am M. 1600. 1610.
— — Fol. Augsburg 1616.
^ — Fol. Strassburg, Dietiel 1637.
M. Hlzschn.
— römische Geschichte — aus dem
Lateih. ins Deutsche übers, von
Job. Franz Wagner, fortgesetzt v,
O. Gh. Ehrh. Westphal. ß Bände.
8. Lemgo, Meyer 1776— 1785.
— — •■ übers, von G. Chrstn. Ma-
ternus von Cilanp, zum Druck be-
fördert u. mit einigen Anmei:kun-
gen begleitet von Georg Chrstn.
Adler. STheile. 8. Haraburff, Bohn
1777-79. • ßlfi6$f(.
. Die beiden ersten Bande erschie-
nen in ein6r zwoten Anfl, Hamburg,
Bohu 1778. Altona, gedr. bei Chni
Jnl. Bülow.
übersetzt und mit Anmerlgg.
versehen von Gottfr. Grosse. 7 Bde.
8. Halle , Gebauer 1789 — 95.
13 */ 4^.
Trener als die folgende TJeben^
aber hart u. scbleppend.
^bers. u. mit erläuternden An-
merkgg. begleitet von J. P. Oster-
tag. 10 Bände. 8. Frkf. am M.,
Hermann 1790 — 98. 11«^ 8^,
(herabges. Pr. Gif,)
Flüchtig übertragen. ' /
— römische Geschichte, was davon
auf unsere Zeiten gekommen ist,
^ aus dem Latein, in's Deutsche
übers. voi;a X. Frz. Wagner. ^2te Aufl.
6 Bände, gr. 8. Lemgo, Meyer
1815 flg. 5 >^ 4/{.
Nn» die 2 ersten Bände erscfaleoen
IQ einer zweiten Aufl. 1815 n. 1825; der
S — öle Bd. wird von der ersten Aufl.
dazu gelegt.
— römische Geschichte übersetzt mit
krit, u. erklärenden Anmerkungen
von Konrad Heusinger. 5 Bände,
gr. 8. Braunschweig, gedr. u. ver-
, legt bei Frd. Vieweg 1821. 8 «./,
geglätt. Schb. Pap. 12 ^fy Vel. Pap,
16 */.
Sehr gelungene Uebersetzong ; dai
Werk eines mehr als dreissigjahrigeD
Fleisses. Die voa Grevier ergänzten Lük-
ken des Teiites sind übers, beigefügt.
Die hinzugefügten, werth vollen Aonier-
kungen sind theils erläuternd, thcils
kritisch.
— römische Geschichte übers, u. er-
läutert von Euch. Ferd. Ch. Qertel.
9 Bände, gr. 12, München, Fleisch-
mann 1822 — 31. 8«^ 18^.
Geschätzt. Die Uebers. ist zuweil,
treuer als die von Heusinger.
— römische . Geschichte, übers, von
von C.'F. Klaiber. 25 Bdchen. 16.
Stuttgart, Metzler 1826—31. ä Bdch.
Subscr. Pr. 3 ^f , Laden Pr. 4^.
Noch nobeendet; bis^ jetzt sind ewt
19 BJcb. heraus.
The romane historie written by T.
Livius of Padua. Also the brevia-
ries of L. Florus: with a clirono-
logie to the whole historie: and
the topographie of Korne in old
tim^ trdnsl. of latine* üito english
Digitizeciby
Google
T. Livius. üebers. 547 T. Xivius. üebers.
by ' Pkil. Holland. Fol. London
printed by Ad. Islip 1600. (Weigel
in L. 12 >f.) -
— — Fol. London 1659.
With the Supplement^ of the
leamed John Freinshemius and John
Dujatius — faithfully done into
english. Fol. London, printed for
A, Churchill 1686.
A new and accurate translation of
the roman history of T. Livius
with the entire Supplement of John
Fteinsheim made by several hands
and illustrated with "geographica!
and chronoloffical notes from the
tnost esteemed authors. Published
— by John Hayes. 6 Vols. 8. Lond,,
Osborne 1744 — 45. Mit Kupf.
1 L. 10 Sh.
— (ders. Titel) 8 Vols. 12. Edinbui'gh
1761.
Livy's roman history translated into
english with notes by Gordon. 2
Vols. 12. Glasgow 1783. '
The history of Rome by T. Livius.
Translated from the original with
notes and illustrations by George
BaTter. 6 Vols. 8. London , Ca(*eU
jun. and Davies 1797. 2L. 2 Sh.
— (ders. Titel) 6 Vols. 8. Lond., Ca-
dell 1812 oder 1814. 5 L. 8 Sh.
A new translation of Livy's roman
history by W. Bellenden. 4. Lond.,
Longman 18 . .. 2 L. 2 Sh.
History of Rome by Titus Livius
trsl. 2 Vols. 8. Lond. 1829. iU 4Sh.
The historie of tvvo the moste noble
captaines of the worlde Anniball
and Spipio, of their dyuers battai-
les and victories — gathered and
trsl. into englishe out of T. Liuius
and other authores by Antonye
Gope. 1544. Zu Ende: Londini in
aedd. Th. ßertheleti — typis excu-
sum 1544. 4to. 144 Bll. ohne die
Vorstiicke.
4. Lond., Th. Berthelet 1548.
8. Lond., Will. Howe 1590.
A fragment from the XCI book of
the history of T.,Livy trsl. intov
english — in the Gentleman's Ma-
gazine-1773. July p. 314 sq.
Los decades de Tite-Live transl. e«
frang. (pa> Pet, Bercheure ou Ber-.
choire) 3 Tom. Fol. Paris, en la
grant rue Saint -Jacques 1486 — 87.
goth. 2 Coli, auf d. Seite.
J)ie UeberseUttug wurde auf Befehl
des KSoigs Johann von Frankreich^ um
die Mitte des l4ten Jahrbuoderts ver-
austaUet. Vergl. «Michault m^Iau-
%es. T. I p. 167 u. M^angea tir^ea
d'unj graude bibl. 8. Paris 1779 T. IVr
p. 174 flg. — VolUiäodigc Exx. siod
selten. Der dritte iat undMirt n. schliesst
mit Leou. Aretinua Werke vom puoiacb.
Kriege übers, von J. le Vesgue.
Le premier völume des grans deca-
des de tit^ liuius tranflatees de la-
tin en francois nouuellement cor-
rigees et amendees Et en fuyant
les faictz du dit Titus liuius au-
cunes addicions de plufieurs grans
hiftoriographes ficomme Orofe, Sa-
lufte, Suetone et Lucain. Zu Endet
Imprime a Paris pour francois ro-
gnault etc. 8 ung. hll. Vorst. 234
gez. Bll. — Le second livre. Zu
Ende: Impr. a Paris pour Guil-
laume euftace, 6 ung. Blf. Vorst.
175 gez. Bll. u. 1 wss. — Le tiers
volume. Zu Ende: Imprime a pa-
ris l'an mil ciuq cens et quinze le
quatorziesme iour floctobre pour
francois regnault. 8 ung. Ell. Vorst.
u. 239 gez. Bll. Fol. iVI. Hlzschn.
goth.
Wiederhohlaog der vo^i^eo Ausg.
Uuter d^ui Titel al2er drei Tiieile siebt
Frc. Hegnault*« Druckerzcb» (Iq Wlfb.)
— lo ^er königl. ß^bl, zu Paria ist efu
scLadliafies Ex. auf Pergameot , vorher
verkauft 160 livres Gaigoat , 400 livres
la Valli^ro M. 585 Jr. Mac Carthy.
Histoir« romaine de Tite Live , nou-
vellement trad. de latin en fran-
50XS par Ant. de laFaye. Fol. Ge-
neve, Jäc. Stoer 1582.
Les decades de Tite -Live. De la
traduction d'Antoine de la Faye.
3 Tom. 8. De Pimpr. de Jac Stoer
1582.
Les decades de Tite Live trad. en
franc. par J. Hamelin, et par Blaise
de Vigenere. 2 Tom. Fol. Paris
1583. (?)
Histoire r omaine de Tite -Live — cy-
devant trad. de latin en fi'ang« par
Antoine de la Faye et nouvelle-
ment en ceste derniere edition re- .
ueus et corrigez par iceluy. Fol.
Pour les heritiers de Jacques Ghouet
1607. 14 ung. Bll. Vorst., 3079 S»
u. 17 ung. Bll. Ind.
trad. en frang. avec des anno-
tations par Blaise de Vigenöre.
2 Tom. Fol. Paris, veuve PAnge-
Her 1617.
36*
Digitized by
Google
T. Livius. üebers.
548
T. Livius. üebers.
Les decades de «Tite Live. Avec les
supplemens de J. Freinshemius sur
le meme autlievir. De la traduction
de P. du Ryer. 2 Tom. Fol. Paris,
. cliez Antoine de Sommaville 1653.
Auch gr. Pap.
.14 Tom. 12. Lyon 1653. (?)
— — Avec les supplemens de J.
' Freinshemius nouveUementaugmen-
töes d'un abrege chronologique mi-
ses en frau^ois par P. du Ryer,
8 Tom. ' 12. Amsterd., chez Jean
Rips 1696.
— (ders. Titel) 8 Tom. 12. Amsterd.,
chez Andre de Hoogenhuysen 1700.
-— — De la traduction du P, du Ryer.
Nouv. Edit. revue et corrig^e.
8 Tom. 12. Amst., chez Andre de
Hoogenhuysen 17:22.
— (ders. Titel) 8 Tom. 8. Rouen
1722. (Weigel in L.. 8^:f 16^.)
. — histoire romaine trad. par M.
, Guörin. 10 Tom. 12. Paris 1739—
1740.
• trad. en frang. avec les supple-
mens de Freinshemius pnr l'abbö
Brunet. 3 Tom. 12. Paris 1742.
Eiith. uur die 10 ersteu Bücher.
— histoire romaine trad. en frang.
avec les suppl. de Freinshemius
par Guerin. Nouv. Edit. revue et
corrigöe par Gössen. 10 Tom. 8.
Paris, Barbou 1770 — 72. (Weigel
in L. 15 */.)
— histoire romaine. Traduction non-
velle par Dureavi de la Malle, re-
vue par Fr. Jos. Noel. Avec le
texte latin. 15 Tom- 8. Paris, Mi-
chaud 1810 — 13. 84 fr., Vel. Pap.
168 fr.
D«D Preis giebt so die Bibliogr^ dd
la France ao. la eioem Verlagscitalog
voa Micbaud fiode ich jedoch das Werk
mit 100 fr. u. auf Vel. Pap» mit 180 fr.
angesetzt.
— — Nouv. Edition. Avec les sup-
plemens de Freinshemius« 17 "tom.
8. Paris, Michaud 1824. 112 fr.
Nouv. ödition par Liez, Verger
etDubois. 8maj. Paris, Panckoucke
183 .
Ist angeliündigt.
Le premier liure de la premierQ de-
cade de Tite Line ^e Padoue des
histoires depuis la ville fondöe tra-
duit de latin en frangpis'par Ja-
ques Gohori. 8. Paris, ArnoutrAu-
"gelier 1548. M., Hlzschn. 4ung. Ell.
Vorst., es BU. u. 4 ung. Bll. Regst,
Le premier et second livre de la
troisieme deci^de de T. Live
par J. d9 AmeJin. 2 Tom. 8. Paris,
de Pimprimerie de Michel de Yas*
cosan 1556.
Troisieme decade de Tite - Live cont
/la seconde guerre punique d'Anni-
hal trad. en frang. par J. Hamelin,
depuis par .B. D. V. (Blaise de Vi-
genere) 2 Tom. 8. Paris, Nie. Ghes-
neau 1583.
Traduction du XXXHI livre de Tite
Live par Frang. de Malherbe— in
dess. Oeuvres. 12. Paris 1723. T.i
f'ragment du livre XCI ,de Tite Li?e
trad. par Sivry . — im 'Mercure de
France. 8. Paris 1773. Octhr. p.l21flg.
*^ — trad. par de Brosse — in Hi-
stoire de la repiubl. rom. par Sal-
luste. 4. Dijon 1777. T.I p. 576 flg.
— — trad. par Harduin. 12. Paris
1794.
Les harenges de Tite -Live nQUvel-
lement traduictes en francois par
J. de Amelin. 8. Paris, impr. par
Vascos^n 1567.
Quatre harangues tiröcs de Tite Live
avec des notes par M. de Crousaz.
12. Groning. 1725. ;
H-^rangues choisies des historiens la-
tins par Vahh4 Millot. 2 Tom. 12.
Lyon, 1764.
Morceaux choisis de Tite -Live trad.
en frang. par l'abb^ Paul. 2 Tom.
12. Paris 1784.
Histoires choisies tir^es de Tite-Live.
Traduction nouvelle par 1VI. P.*'*
{I*annelier): Avec le latin eü re-
gard. 2 Tom. 12. Paris 1809.
De roorasche historie oft gesten door
Titum Liuium beschreven. Van
nieus hierby ghevbecht 4e jaer-
ghetalen ende de denvoijsinghen in
margine, mitsgaders de Lucii Flo-
res. Nu eerst wt den Hoochduyt-
sche overghe^et in onse Nederlant-
sche Sprake ende alles oversien
ende verbetert door M. E. Fol.
Tot Leyden by Jan Paedts Jacobf-
«oon ende Jan Bouwenfzoon 1597.
12 ung. Bll. Vorst. u. 314 ßll.
— romainsche historien. Fol. Amst.
1614 u. 1635.
r- romainsche "historien. Ten mee-
stendeel ,van nieus vertaalt. Fol.
Amst. 1646. M. Jllzschn. — Auch
Ibid. 1650.
Historie di Tito Livio fedfelmente in-
terpretate et con somma diligentia
di' latino in matema lingua tra-
ducte. 3 Part. Fol. Roma, appresso
al Palatio di S. Marco 30. Maggio
Digitized by
Google
T. Livius. Uebers. . 549
T. Livius. Uebers.
1476. 2 Coli, auf der Seite mit 5$
Zeilen; ohne Sign., Cust. u. ßU-
zahl. — T. J. 8 Bll. Verst. (das
erste weiss) u. 166B1I. T.If. 175 Bll.
(das erste weiss) T. III. 152 Bll.
Ersle Aubg. dieser Ucber§. , deieu
Verfasser nubek^niQl ist, denn Ruggeri
de' Feirari da Trezzo war nur d. Co-
pist. Einige legen sie dein Jo. Boccaccio
Bei. -- Der Drucker war Simon, de
LucA oder Viins Pücher. S. AudifTredl
p. 210. Nach Laire p. 231 war es viel}.
Ulr. 'H^n, — In dem ers(en Tlieile' ist
die Vorderseite des S^en Blalles weiss,
^ auf der Rückseile ein Brief -von Luca
di Gioveoi Bonacorsi. Briinet jedocli
sab e. Ex. ^ in welchem dai 8te Blatt
-weiss war.
jiuct,-Pr.', 108 livres Bnenne.
Eine Handscbr. einer ital. Uebers. des
Livius aus dem Anfange des 15tenJa}ir>
bunderts, jetzt im Besitze des Grafen
Guildfurd , erwähnt H^rishorne p* 188.
Fol. Venet., Ant. de Bologna
It Apr. 1478. yiuct,-Pr,: 26livres
Gaignu; 1 L. 8Sh. Pinellij 20 li-
-vres Brienne.
Fol. Venet., Octav. Scoto 28
Giugno 1481. Juct.'Pr,' 531ivres
la Valliferef 4S fr. Mac Carthy.
— — Fol. Venet, Barth, de Alexan-
dria et And. de Asula 13 Aug. 1485.
FoL Venet., Barth, de Zanis
1490-
— — Fol. Venet., Zovane Vercellese
11 Febr* 1493. M. Hlzschn. goth.
Auct. - Pr^ : 3 fl. 10 «ols Crevenna.
I>eche di Tito Livio vlugare {sie) hi-
storiate. Fol. Venet., Barth, de Za-
nis 1502. 16 Sept.
— . — Fol. Ibid., id. 1511. 16 Apr.
Le deche di Tito Livio volgari delle
storie romane con somma diligen-
za Gorrett? et d'infinitierrori emen-
date et nuoyamente etiando in multi
luoghi ritradotte. 4. Vinegia, per
Vettor di Ravani e compagni 1535.
Le deche delle historie romane trad.
nuovamente nella lingua Toscana
•da Jac. Nardi. Fol. Venet., heredi
di Luc' Ant. Giunti m, Magaio
1540. 4 BU. Vorst. , 484 gez. BIL
u. 1 Bl. Errata.
Erste Ansg. dieser Uebers.
Fol. Ibid., iid. 1547.
— — Fol. Ibid. , nella (stamperia di
Giunti 1554 (auch 1559?)
.— — Fol. Ibid., nella stamperia de-
gli heredi di Luc* Anton* Giunti
156^. 4 ung. BIL, 54 Bll. u. 485 Bll.
(In Gott.)
— — di nuovd tradotte da Fr. San-
sovino. 2 Tom. 4. Venez. 1667.
— — trad.^da Jac. Nardi. 2 Tom. 4.
. Vinegia, al segnö dcl seminante
1574. '
Le Deche di Tito Livio trad. daJ&c.
Nardi — rivedutie, corrette accres-
ciute de' sommarii a ciascun libro
et del supplemento della. seconda
deca da Frc. Turchi. Fol. Venetia,
appresso i Giunti 1575. (zu Endel
Venetia nella stamperia degli he-
redi di Tomaso Giunti 1575. 4 ung.
Bll. ,^ 18 u. 537 Bll. (In Wlf3).)
•^ 4. Venez. 1581. -^
4. Vinegia 1635.
Fol. Venezia, Baglioni 1734.
— , — 6 Tom. 8. NapoU 1774.
10 Tom. 8. Milano 1799—1800»
' SO Lire.
— storia romana trad. da Luigi Ma-
bil. 33 Tom. 16. ßrescia 1804 -
1816.
— — 14 Tom. 12. Roma 1829. 28 Lire.
Franc, Antolini's Kritik der vor.
Uebers. ist: Tito Lrvio veudicato o sia
ragionamento e rivista critica sulle due
bettoniane edizioni della storia romana .
di T. Livio tradotta dal cav. Xuigi Ma-
hil e Jacopo I^Iardi. 12. Milano,^ Ras-
coni 1827.
-~ historia romana com os supple« '
ipentos de Freinshemio trad. en
portuguez por J. V. Barreto -Feio.
Com o texto ao lado. 8. Paris, Rey
& Gravier 18 . . ä Band 1600 reis,
pap. satinö 1680 reis.
Der Uebers. ist portug. Oberst und
lebt jetzt (?) in Altona. Die Uebers. ,
wurde 1825 angekündigt, die Zahl der
Bände war nicht bestimmt. Ob u. wie
viel Bände erschienen' sind, habe ich
nicht ausfindig machen können.
T. Livii historia om Romerske Rijk-
sensförsta Vrsprung etc. Vthsatt och
« tolckat pa wart Swenska Tungomal
fenom Ericum Schroderum. Fol.
tockholm, Meurer 1626.
Lns decades de Tito Livio romanza*
das o traduc. en lengua Castellana
por Pedro Lopez de Ayala. Fol.
Salamanca 15 Aug, 1497.
Las quatorze" decadas de Tito Liuio
trasladadas agora nueuamente de
latin en nuestra lengua ca^ellana
{jibr Pedro de Vega)» Fol. Caragoga
por industria y espensas del ex-
Digitized by
Google
T. Livius. Erltgsschrjft.. 550 T. Livius. Erltgsschrft.
pertb varon George Coci 24 Mayo
1520. -M. Hlzschn. — goth; (Wei-
gel in L. 36«^.)
Todas las decadas de Tito Liuio que
hasta al presente se hallaron y
fueran impressos en latin traduci-
das en ^omange castellano ago^a
nuevamente reconosgidas y enien*
dadas y anadidas flemas hbros'so-
bre la vieja translagion. Fol. An-
vers, en casa de Arnoldo Byrcman
1553. DCVIl u. cm Bll. u. 1 ung.
Bl. mit Schlussschr. — (In Walfb.)
Erläuterungsschriften,
SeiMitasconsiilti de BaccbaDalibns s. ae-
oeae vetustae TabiiUe Muaei CaeMrei
Tiodubooensia explicatlo auctore Mat^
thaeo Jegyptio — in Dra kenbor ch*»
. ^ Ausg. des Livius T. VII p. 197—218:
jimatiy Pasg,, dias. sopra il passagio
dcir AppeiiniDo fatto da Aobibale. 8.
Bologna 1776.
jindrieux, Frc, GuiL Jean Stanisl
le proces du Senate de Cipoue — io
Mem. de Finstit. nation. (Lliterat, et
beaiix Arts) T. I p. 227 s(j.
^AnvilUy Jean. Bapt, , memoire snr
les norn» de peuples et de villes, dont
le frngmeDt du XGI livrc de Tile-
Live, trouvf dans un niannscrit du
Vatican, 4e l'anciepue bibliolh^ue
Palatine fait meotion — in d. M^inoi-
res de Litierat. tir^s des registres de
l'acad. roy. des loser. Paris. 1780
T. 41 p. 761 sq.
Appendix Liviana cont. selectas Codd.
'Msf. et editt. anliquar. leclt. praeci-
puas, varior. emen,d««tt. et supple-^
menla läcnnarum in iis T. Livii qui
, «npersuüt libris. J. Freinshemii snp-
plcmenlorum libros X in locum de-
cadis secuadae Liviaoae deperditae.
In US. iuventutis acad. 12. Oxon. 1746
od. 1768. ' . '•^
Averanii^ Bened, , in T. Livium dis-
sertalioues XXI — in ejusd: Opp, Fol.
Floreot. 1717. T. II. p. 1 sq.
Bachy Em. Can Chrstn., in loca quae-*
.dam T. Livii et C. Velleji Fat. a^i-
madversiones. 4. Scapbus. 1827. lOS.
Baden, TorL^ Emend^it. Livianae —
, in Set-bode^Ä kril. «ibl. 1823. S. 172
-- 175.
Becker, U, J, H. , über Livius XXX.
c. 25 u^ 29' oder Entwicklung der
Begebenheiten, welche zwischen Hau-
. nibals Rückkehr aach Afrika n. der
Schlacht bei Z«nia liegen* 4. Ratu-
bürg 1822. Progr. ......
Desselben Vorarbeiten zur Gescbicbte
des zweiten punischen Krieges — M
Dablmanu's Forschungen. 8. Altona
1823. Bd. 2 Heft 2.
Belliy Nic.y dissertatt. in optimos vete-
ris «c novae hisioriae scnptores^ im-
primis Onrlium y Sueton. , Tacitum,
Xivium. 8. Frcf. 1626.
Benedict^ 2. F, , Ad quaedam Livii
loca observationes. Progr, I — IV. 4.
Torgav. 1799— 1804.
Bernhardiy sur T; Live et Tacite — io
Archives litteraires. 8. Paris 1806.
' T. IX.
Beroaldiy PhiLy oratio de Livio — in
. ejusd, opusculis. Fol. Basil. 1513.
Boeder, Jo, Henr,, de Poljfbii Liviiqoe
diversa scribeodi ralione et bainsimi-
tattone — in Drakenborch's Anscabe
T. yn. p. 81,
Boettiger , Carol, Aug. , de somoio
Annibaüs apiid Livium XXI. 12. 4.
Vinariae 1792. Progr.
BoSf Lambert,^ animadversiones ad Li-
Vi um — in ejusd, anirnadv. in ScriptU
graec. 8. Franecqiicrae,1715. p.3— 11.
Bosii, Chrn, Gu,, schediasroa; quo T. Li-
vium snperstitiosae autiquitati difii-
dentem sistit. 4. Lips. 1739.
Eiusd^ dissertatio de reis atnpliatis circa
illustranda Livii loca. 4. Ibid. 1743.
Bothey F, H,, anirnadv. quaedam criti-
eae in Livii priores quinque libros et
alia loca r* io Beckü Coinroent. soc
philol. Lips. 1802 Vol. III. P. 1
p. 29— 35.
Bfedenkampii^ obss. crit* in Lin. IX
18. X. 6. 7. XXIL 10. — in Ruper-
ti*s Magazin für offen tl. Schulen. Bd.l.
Tbl. 2 S. 444 üg. u. Bd. 2 Tbl. 1
S. 189 folg. I
Brendeln, George Chrn.j Obss. in qaae-
dam Livii loca. Progr. I — IV,. 4.
Eisenberg." 1787 — 1790.
Briegleb, Jo. Chrp.;, diss. de liiuio
eiusque virtulibus. 4. Coburg. 1778.
Observationes Livian. Scripslt Frd,
Büttner. I. 8. i'riinislaviae, iu libra-
ria R^goczyaua 1819. 4 nog. Blh,
121 S. u. 1 ung. ßl. Addenda et Cor-
rigenda. lg ^.
Becens. in Seebode's krit. Bibl. 1820.
11.783-792.
BuUialdi, Isinaelis , epistola de defecta
soüsy cuius meiuinit Livius lib.XXXVlL
cap. 4 ad Jo. Frd. Gronovinm — ia
J. F. Gronovii notis ad Livium. 12.
Lugd. Bat. 1645 p. 785 — 808. Auch
in Grbnov's Ausg. 1665 n. 1679 T. 3
«. bei Orakenborcb T. VII. p. 191—
197. .
Digitizedby
Google
T. Livius. Erltgssclirff. 551 T. Livius. Erltgsschrft.
Carnova, der zweite pnuische Krteg
Buch Livius. 8. Prag 1798.
Ciampi f Sebast.j tiovnm examen loci
Liiviaoi de legatis Romanor. Alhenai
missif nt exscriberent lege» Soloois.
8. Viloae, iyp'is dioecesanis coogr. *
miAsionis 1821.
Ci'carellt\ Ant. ^ discorsi «opra T, Litio,
4. Roma , ad iiistanzia dl Gio. Ang.
ftuffinelli 1598. 10 ung. BII. Vorst.
(das letzte weiss) a. 808 S.
. Auf dem Titel steht Aldus Auker.
Crellii, H, C. ," de T. Livii dictione
progr. 4. Frcf. 1729.
J5iusd,pTogt,Ae T.Liuio aptissimo stllicol-
tioris luagistro. 4. Ibid. 1732.
{Cramer and Wickham) Dissertation on
tbe passage of'Hannibal over theAIps.
8. Oxford 1820. M. 1 Kpf. und S
Karten.
de la Cume de Saint e Palaye^ Jean
Bapt,, observations sar (Quelques cha-'
Eitres da secood livre de la premi^re
lecade de T. Live — in d. M^moir,
de Vacad. des Inscr, T.'VIII p. 363 sq.
Ed. Pari«, oder T. XI p. 562 sq. Ed.
Amst,
JDanneilf J, Fr. , Haben die Römer auf
ihren Kriegszügen die AUmark be- '
rührt. 4. SaUwedel 1826. Progrr
A dissertiön on the passage of Hannibal
OYcr t)ie Alps by a member oi tbe
universityoi Oxford. 8. Oxford (Lond,,
\Vbitiaker) 1820. 12 Sh. — (in 12o.
IDIsseitazione in difesa di Tito Livio
cbe narra yari prodigi nella sna sto«
ria — in Memor. della socieu Co-
lombariaFioreutina 1747 T.l p. 97«q.
J^odwell, Uenr,, dissertatio adfragmen-
tum Livii e membrano Landino me-
moratum — in Tb. Hearnc's Ausg.
8. Oxon. 1708. T. I p. 210 sq. und
bei Drakeuborcb T. VII p. 182—187.
JDonati, Marcelli, dilncidationes in T, ^
Xtiuinm — in ejusd, scholl, s. diläci-
datt. in Hist. rom. scriptt. 4* Veronas
1656 p. 1 sq. Auch in Gruteri The-
•aur. cril. T. VI P. 2 p. I~f20.
Z^orn^ Georg, ^elch,, specimen instith-
tiooii politicajB Liuianae. 4. Giessse,
tjpis Jos. Dietr. Hampelil 1651. 36 S.
Z?aviat, Jean^ |l.etlre touchant nn pas-
sage contest^ de T. Live üb. VIII
c 24 — im JournaT des Savani 1685.
Decbr. p. 020 flg.
Eckar^t y J, Frd,^ prölnsio de compa-
ratiooe Alexandri M. cum iroperatori-
]>U8 rom. a Liuio IX C. 17. facta» 4.
X«»enacV 1760.
^ichhoff, N» G,, animadfersionnm in~
Liuii loca qnaedam specimiaa tria. 4.
Wetzlar. 180S. 1807. 1813.
JElspergßr, Chrph, Sleph. Thtoph., ob-
servatioiies ad aliquot Livii locos. 4.
Erlang. 1827. 16 S. Progr.
JErnesti , Jo, Aug,, observdtio ad Linit
libi^.II c. 16 — in Miscell. noy. Lips,
T. II P. 3 p. 493 — 497.
Ernssiiy Au^, GuiL , progr. de liane-
gyrica T. Liuii eloquenlia. 4* Lips.
1787.
Ecusd, ad locum Livii^ XLIII c. 13. ^
cotnmentatiuncnla. 4. Ibid. 1797. Whi*
Eiusd, Glossarium Liviannm t. index '***^'
latiuitatisexquisitioris. 8* Lips., Weid-
maiin. 1784. — Ex scbedis A. G. Er-
ne&ti emendavit plurimisque accessio- ,
nibus locupletavit Godofr. Hr. Schae-
fer. 8« Lips., in libr. Weidmann. 1804.
VI u. 794 S. 2^i 8^, Schb. Pap.
S^y5 8i?{, holl^ Pap. Snf 16p^. --
Auct. et emeiidat. edidit J. Th. Kreys-
aig. 8maJ. Ibid., id. 1827. lVu.711S.
3«^, Schi). Pap. 4 a/, Vel. Pap. ß^i.
Eschenhach , C. J,, diss. qua fides Li-
uii adv«rsus Joecheri aliorumrjue ob-
jectioues defenditur, 4. Lips, 1773.
EsTnflfch yW. P. C , Anmerkgg. zu der
Geschichte des Livius bis zum 26BteQ
Buch« für Mitglieder der ersten Klasse
latein. Schulen. 8» Schleswig, Koch
1824. IV u. 533 S. l*/8^.
Werthlps. Die Anmerkgg. beste-
ben meistens jn e. blossen Uebersetzg. der
vorkommenden Redensarten.
Exercitationes historicae in orationes T.
Liuii Patanini. 8* Taurini ex typogr.
Fontana 1732. 252 S. (In Gott.)
Fabrettiy Raph,^ ad Jac. Gronovium
apologema in eiu^que TittUuiti» sive
fomnia de Tito Liuio auimadv. antea -
edite (sie) sub nomine Jasithei. 4.
(zu Ende: r^eapoU apud Nouellnm
de Bonis 1686. Mit 1 Karte. 143 S.
ü. 4 UDg, BII. Ind. (In Götting. und
Wolfbi)
Erschien vorher unter folg. Titel:
Jasithei ad Grunnovium apologeroa io
ejusque Titiliuitia s. somnia de Livio
anunadv. 4* s. L et a. ' '
Facti, Casp,, Politica Liuiana quibua
pacis et belli artibus imperium romä-
num partum auctum et multipUcatum
inde quibus erronbns ac vitiis ajnis-
anm sit etc. 4« AUenburg., in offic.
illustri snmtibui Heimingii (rrossii jun.
1617. (Bloss neu. Titel: Lips., pro-
diit sumt. neunin?. Grosfii 1672)
8 nng^ Bll.; 448 S. , 15 ung. Bll,
Ind. u. 1 wss. Bl.
Beide Ausgg. find in Wolfenb.
Digitized by
Google
T. Livius. Erltgsschrft. 552 T. Liviqs. Erltgsschrft.
F^cciolati f Joe,, cpistoU de T, Lmii
PatavinitMte — in ejusd. Oratt. Pa-
Uv. 1744. 'Abgedr. io Drakenborch'i
Ausg. T. VII. p. 244 - 245.
Faernif Gabr, , epistola qua contiuetnr
ctfDsupa emendatt. Liuiaaar. Sigooii.
4. Patav. , ex ofi. Laur. Pasquatü et
soGior. 1557. Abgedr. m DrakeQi>orcli'8
Au«g. T. VII p. 245 - 249.
Fickenscher^ G. fT, A. , Num M. At-
tilius ReguluaRomanoraai duz a Gar-
tha^inieosibus adfectus ait snpplicio.
3 Parte». 8. Erlang* 1796 — 97.
Forbiger^ G. iS., prolusio animady. ad
qaaedam Lirü loca cootiaena. 8. Lips«
1825. 24 S.
Fortia d^Urban — s. dtXIrbän^
FranZy F. C, Erklärung der Stelle des
Livius I. 5p. — in Hauffa Piiilol.
-1804. St 1 No. 6.
Fuchs , Jo, Sam, , Homaoer, acripto*
^ mm specialiter Livii assiduam lectio-
uem coiQmeo4at. 8. Lentscboviae 1807«
Gebkard, Janus — s. Schurzfleisch,
Gelenius, Sigism, — s. Rhenanusi
Gidni, Gio. Baff,, bataglia del Ticino
-^ ossi^ scoperta del campo di P. G.
Scipione delle Testigie del poute sul
Ticiao delP sito della^bataglia. 8. Mi-
lano 1824.
Gilleyi, Joaru, in landem Hannibalis e
Liuio expr. a rebus eiusd. geatis et
comparat. Iinperator. roiu. cominen-
tariolus. 8. Basil. s. a. (1550). (Wci-
gel 10 L. 10^.).
GlareanUf Hr, Loriti, aDuotatt. in Livii
ht^. roru. cum chronologia in rom.
bist. Acc. Bidii vel(>ncbu8 et L. Val-
lae Judicium de quibusd. locis apud
Livium» Fol. Basil., Isingrin 1540.
8. Logd., apud Seb. Gryphinm
1542. 528 S., 71 ung. Ell. u. i Bl.
mit Druckerzch. u. 2 Tafelu.
Eiusd. epistola ^ad Joan. Hervaginm qua
continetor apologia adversus Gar. Si^
gOQÜ maledicta in ipsum et Judicium
de illius doclriqa et emendatt. Livia-
nis. Fol. Patavii 1557.
Io T. Liuium historiar. libros omnes
ob^s. ex variis scriptis collectae per
Vuilhelmum Gödeleuaeum. Nunc pri-
mum iu lucem editae. 8. Frkf. ad M.
apud G. Goruiiium impensis Sigism.
et Job. Feyrabendorum 1578. 380 S.
u. 1 ung. BI. mit Druckerzch. —
Au<?h 8. Frcf. 1619 n. öfter. '
Greenii, Georg. Sigism, , diss. de nata
e terra prole ad T. Liuii hist^ rom.
lib. 4 c. 8. — 4. Misenae 1741.
(Grellii, Joach,,) Ghronologia in T. Li-
uii bistoriam accommodata ad. tabu-
lat Gamtol. Verrii Flaccf. Fol. Frcf.,
apud G. Goruinnm etc. 1573. 17S S.
Auch 8. Frcf,, ex off. Paltheota&a
1599.
Gronouiij J, Fr„ ad Livii libros super-«^
stites notae. Acc. Ismaelis Bullialdi
epistola de solls defectn cuins Livius
lib. XXXVMl memioit. 12. Lngd.Bat.,
ex off. Elzeviriorum 1645. 14 uug.
Bll., 808 S. u. 2 ung. Bll. Err^iu.
Eiusd. annotatio ad Livii Üb. XXIX c.
18 jl 9 excerpta ex eius editione prima
notaruro ioLivinm — ^ in Drakeu-
borchs Ausg. T. VII p. 187 — 189.
Eiusd, Observationum • liber novns ia
quo cum alia ad opt. utriusque lio'
guae anctor. intelf. , tum promissi in
not, ad T. Liuium qnoruad. locor.
uberior. tractat. repraeseotaotur. Gum
indd. 12. Davenlriac 1652. (Weigel
iu L. 16 fi^,
Eiusd, obsei-vatt. libri IV cur. Frd.
Plalnero. 8. Lips. 1755. (Weigel in
U. 2>.V 8^.) Edit. nova a G. R
Frotsc^er. 8. Lips., Lebnbpld 1831.
. Sx^ 12^.
Ex L Fr. Gronovii üb. IV observatio-
num cap. XIV pertinens ad Livii lib.
XXII. c. 10 {2 sq. — ^ in Draken-
borch's Ausg. T. Vif. p. 179—182.
Gronoviiy Jac, Epistel ae. 8. Amsi.,
ElzVivir. 1678. Auch in Drakenborch's
Ausgabe. T. VlI p. 118 — 149.
Eiusd. Responslo ad cavillationes Raph.
Fabreiti. 8. Lugd.' Bat. 1685. (Wei-
gel in L. 8j^.)
Guazzesiy dissert. intornoad alcuni fatti
di Aonibale — in s. Dissertat. Pisa
1761 S. 84 flg. u. in 8. Werken. Pia.
1766 T. 1 p. 39 flg.
Histoire des campagnes d'Annibal eo
Italie pendaut la deuxi^me guerre pn-
• nique par Frd. Guillaume. (Avec un
Atlas) 3 Tom. 4. Milan l8l2.
Halbkart, krit. Versuch üb. Livius IX
c. 19. — im Schleswig. Journal 179Z
Septbr.
Band, Jo. Chr, t de Livlo oratöre. 4
Lips. 1773.
Hannibals Heerzug über die Alpen. Aas
dem Engl, von F. K. Müller, gr. 8.
Berlin, Enslin 1830. M. 1 Karle.
(-174 S.) . 1 ^.
Harris y James, an ai^^unt of tbe Ma-
nnscripts of Livy in the Escurial Li-
brary in Spain — in bis Philo!. In-
quiries. 8. Lond. 1781. P. 5 p. 353
— 356.
Uegewisch, D, JET., üb^ den poliü-
fichen Gbaracter de» LWia« — hl de^tn
Digitized by
Google
T. Livius. Erltgsschrft. 553 T. Livius. Erltgsschrft.
Neut Samml« kl. bistor. S^hrilTt. 8.
Allona 1809 S. 166 — 185.
Heinzey Jo, Mich, , Observ^tionum Li-
uiaoar. Spec. I. IL 4. Vinariae 1771
u. 1772,
JEiusd. progr. in quo loca qnaedam Li-
uil excuiiiinlur. 4» Ibid. 1777.
Diese 3 Progr. sind wiederabgcdr.
jn' BiiLsd, feyntagm. opusc. scbolaat. 8.
Gotiing. 178S. p. 182 aq. '
Heller i Lud. , Observatione» LiviAnae*
Fol. Erlang., typis Jungeanis 1824.
Progr. ' •
£iusd, Obss. Livianae, Sopbocleac, Lu-
caneae. Fol. Ibid. 1825. Progr.
Heumanriy Chrph, Aug, , eineudatiouea
Livii — * in Eiusd. aylloge dissertaU.
-T. I. ?. 2 p. 487 6q.
Eiusd, eineudationefiv plurinn^ locor. Li-
uii et Qnirjtiliani — in Ikenii Sym-
bol, litier. 8. Breinac 1744 T. I. P. 4.
p. 403 «q.
Runter, 2%, , The character of Tacitus
aa a wrilcr and a bislorian impartiallj
^considered and compared witb tbat of
Livy — in his Observatt. oa Tacitus.
8. Lond. 1752 T. 2.
Jasitheus — s. Fahret fus,
Ingerslev ^ C, F, , de editcribas Livii
nondunv satia codd. lodern secutis, 4«
Hafniae 1830. 14 S. Progr.
Joecher — a. Pärreidt,
Junge, Joach,, apecimen lectt. Tftrr.
cod^ membran. Livianl seculi Xi ex-
arati qui in btbl. collegii Medicei aa-
lervatiir. 2 Part. 8* H^^fniae, typia
Hallageri 1783. 6 u. 32 S. (In Gott.)
E^itb. Leaarten eines Goppenbagner»
TOD Drakenborcb nicbl benutzten, Hdacbr.
Oe ybce portentosa in aere audita ad
Liv. lib. V. c. 32 &■ 50 quam aub
praeaidio G. Casp, Kirchmajeri pubU
disquisitioni aubjiciet Jo. Lud. Gon-
radi. 4. Wittenberg., typis Schrödteri
1694. 12 u. 8 Bll.
Klockii, Matth, , Observatt. in Lluium
— in Burmaon. Sylloge Epist. T* I
p. 389 sq.
Klotzsch, Jo, Georg, CaroL, dispnt, de
diligentia Livii io enarraudis prodi»
giis tecte aestimanda. 4. Witteberg.
1789. '
JSraus^, Joh, Chrstn, Heinr,, Erläute»-
ruiig einer Rede des Gamillus beim
Livius V. 44. als Probe einer Me-
thode > die Alten mit der Jugend zu
lesen. 8. Jever 1789. ^ Wiederabge-
druckt in Raperti's Magaz. für öffentl.
Schulen. 8. Bremen 1790. Bd. 1 St. 1.
S. 57 flg.
Mreys^ig , Jo, Tkeoph, , Obsenralionet
in auctores Romaoor. classico». Spec.T.
8. Schneeberg. , typis Schillian. 1810.
Eiusd, Dissertatio de cod. inembraViacei
Liuii bistor. libros. olim coinplexi
fragmento Norimbergae in hibl. IVIur-
riana reperto. 4. Lips., apud Jo. Am-
bros. Barth 1812. 12 S. 8 y^.
Eiusd. Aduinbratio notitiae literariae de
T. Liuii- Fat. historiarum libri JCCI
fragmejito Romae in bibl. Vaticana
reperto. 8 maj. Lips. , apud Barth
1813. 6 ^.
Eiusd, Vannn« critica. in inanes Frd«
Guil. Doeriogii paleas — in Seebo^
Ae's w. Jahn*s Archiv für Philol. 1831
Heft 1 S. 50—65.
Kruse, C/ir, , de fide T. LiVii- recte ae-
stimanda. See».. I. IL 4maj. Lips.,
apud Schoenemauu I8l2. 12 ^,
De foQtibus historiarum T. Livii com-
mentatio prior. Scripsit Fridericua
Lachmann. 4.' Göttin^., typis Henr.
Dieterich 1822. IV u. 123 S. —20^.
•— Coinmenlatio altera. 4. Ibid., sum*
libus DiÄerichianis 1828. IV n. 116 S.
IV.
Eiusd,, de die Allien^ aliisque djehus
religiosis veterum Romanornm com-
mentatio. 8. Ibid., typis Frd. Ern.
• Hnih 1822. 29 S.
Hisioire critique du passage des Alpes
par Annibal. Par feu M. J, L, La^
rauza. 8. Paris, Dondey-Düpr^ 1826»
XII u. 219 S.
Recens. in d, Jenaer Lt.-Zrg. 1830,
Ergzbl. S. 193—206.
Latinil, Latini, elucidatio loci Livii de
aalis venditione Dec. I lib. 2. init. —
in Latinii Epistolis. 4. Romae 1659
p. 382--385. '
Leonhardiy Godofi^, Guil,^ epist. de le-
ctione Liuii duci militari perutili. 8.
Dresdae 1794.
Levesque , Pierre Charles ,^ sur i la rt—
traiie des Gaulaia apr&s qn'ils se fa-
»rent rendns maitres du capitole (Liv.
V. 33 sq.) — in M^moir. de Tlnst.
nat. Scieuc, Mor. et Polit. T. III
p. 222 B^.
Lindau, Aug, Ferd. , spicilegium cHti-
cum in Thucydidem et Livinm. 4.
Vratislav. ,' Holaeufer 1818. 6 f{.
Histoire du passage des Alpes par An-
nibal dans laqnelle on d^tetmined'ane
maui^re pr^cise la route de ce ^^n^
ral depnis Gartbagine jusqu'an T^sin»
.d*apr^s la narration . de Polybe, com-
parc^e auz, rechercbes iaites aar les
lieqx snivie d'un examen critiqne de
Tite-Live et de celles de quelques
anteurp madernes par «/• A, de Lue.
Digitized by
Google
T. Livius. Erltgsschrft* 554 T. Liviiis. Erltgsschrft*
8. Geoftve 1818. M. 1 Karle. — Se-
eoiyle Edition.' 8» Geoftve, Pascboud
182fe. 5 fr, 50 c.
Die erste Ausg. receos. von Aroelh
iD den Wiener Jahrb. 1828 Bd. 28
S. 123-175.
HdacheTi Jo. Chrph, , proltisio de coo-
ventu Graecornrn pylaico ad Livium
XXXlir. 35 — in ejusd, Opu§c. var.
argumenti a F. A. Töpfero editis. 8.
Hatisbonae 1790.
Jdachiapellif iV<(V, discorsi fopra la pri-
ma deca di T. Livio. 4. Roma^ An-
tonio Blado d'Asola 153U
Erste Ausg. Aucb kennt man Ezx.
auf gr. Pap.
— (ders, Titel) 4. Firenze, Bern, di
Giunta 10 No.v. 1531. 6 uug. Ell.
Verst., 155 gez. BlI. u. 1 Bl. mit d.
Lilie.
Selten. Auf dem Titel einiger Exx.
lieht d. Jahr 1530.
— — 'NuoVaipenle corretti et con som-
ma diligenza ristampati. 8. Vinegia^
per GioT. Aut. di Nicoliui et fratellt
da Sabbio 1532. (Weigel in L. 3*/.)
. 8*. Ibid., iid. 1537 auch 1540.
8. Venel., Sessa 1534.
:. 8. Ibid., Barlol. de Zanetti 1537.
-8. Ibid., Camin da Trino 1640.
8. Ibid., figliroli di Aldo 1540.
8 nog. EU. Vorst., 215 BU. u. 1 BI.
zu Ende wei^s.
8. Ibid., Vetiturino Rufiiielli 1543.
8 ung. Eli. Vorst., 215 BI1. n. 1 BI.
px, Schluttsschr.
4. Firenze, Bern, di Giunta 1543.
— — • 8. Venel. , in casa di figiv. di
Aldo 1546. 8 un^. Ell. Vorst. (das
eine weiss) 207 BU, u. 1 Bl. m. dem
Anker.
— — 12. Venez., Giolito 1550.
t2» Ibid., GigUo 1554.
— — 8. Palermo, Antonielli 1584.
--r — 8. Venet. 1630.
Diese letzte Ausg. ist bes. deshalb
merkwürdig , weil sie unter dem ana-
graramat. Namen Amaddio Nieccelucci
erschien u. deshalb mit allen gewohnl.
Privilegien versehen wurde, S.'^ Hr.
Hofr. Ebert bibl. Lexik. T.II No.^2657
not. '
f2. ». J. 1680.
•^ discorsi aopra la prima deca di T«
Livio publicati da A. Buttnra. 2 Tom.
82. Parigi 1825. 6 fr.
Auch öfter in M'a Werken and in
of. de Valeuti sublime acuola Ual. 8.
erl. 178 6. •
— disput^tiomim de repubUca. Ubrt III.
8. Morapel»ardii 1588 5 aach 1599.
Latein. Uebers* de* vorig. Buches.
12. Frcf..l608, auch 1619.
cum not. Reiienberg. 8. Marpure.
1620. '
12. Lugd. Bat.^ 1643.
— Unlerhaltnog über die erste Dekade
der röm. Geschichte des Livius in 3
Büchern. Aus d. Ital. übers. {i/on F.
Ghf, Findeisen u. J, G. Scheffher)
3 Bde. 8* Danzig, bei Jobst Herrm.
Flörke 1776w 2 */.
. — discourse upon ihe meanes of well
governing aud maiotainrog in good
peace a kiogdome or other principa-
litie. Fol. Lond. 1602.
— discourses upon tbe first dectde gf
Livius Irsl. by Edw, Dacres. 8. Lond.
1655 u. Lond., Cbarper 1674. Auch
Fol. Ibid. 1681.
*— le i — 3 livre des disconrs de Fes-
^ tat de paix et de guerre sur la I. de-
cade de T. Live traduict d*Italien eo
Francoys (par Jac, Gohory) Fol.
Paris, Groulleau 1548.
Die Ansg. 8, Paris 1571 od. 1629
ist mit der Uebersetzg. des Principe von
dems. Uebers. vermehrt.
— — le prioce et Fart de guerre (trad.
par J. Charrier) 4. Paris 1635 , 1637
auch 1646.
— Oeuvre» de MMchiavel. 2 Tom. 12.
Ronen (Paris) 1664.
Ist nur die vorige 'Uebera. * von
Briencour verbessert,
— Discours pol it. sur la premi^re Ai-
cade' de T. Liv^. Nouv, Traduetion
{par Fr. Tetard) 2 Tom. 12. AmsL,
Henri Desbordes 1691—92. Auch
das. 1701,
— R^il<ixioos sur la premi^r^ d^cade
de Tite-Live trad. en franc. avec ua
disGonrs pr^üminaire (par de Menc)
2 Tom. 8. Paris, Alex. Jombert (Di-
dot l'ain^ 1782. Au9h gr. Pap.
jiuct, - Pr. eines Ex. auf gr. Pap,
'd'Anponay 34 fr. 50 c, Renouard.
; — discourzen over de eerste tien boc-
ken van T. Livius. 8. Leyden 1652.
Man erwähnt auch e. holläud. Ue-
bers. 12. 8. I. 1615. ^ .
Martini y J\ H, , progr, conjectnrae m
aliquot Linii loca. 4, Annaeberg. 1762.
Martini , Georg, Henr, , pericula III
coniectlirarum Livianarum.; 4. RatU-
bonae 1766—68. '
Matthiä , Frd, Chrstn» , Progr. einige
Anroerkgg. zum 21sten Buche des
Livius vom Isien bta S8sten K.api|el.
8. Worms 1793.
Derselbe, über eineo etwas ändeiitltcken
Digitized by
Google
T, Livius. ErltgsschrfU 555 T. Livius. Erltgsschrft.
Paukt im 228teii Bocbe det LiTins —
iD Rupert! n. Scblichthorst's Magazin
für Philol. 1796 Bd. U S. 71 flg.
Derselbe, Bemerkungea zu den Livia-
nisch - Polybischen Bescbrcibuogen der
' ScbUcht bei Öanna u. der, Belagerung ^
von Syrakus. 4. Frkf. am Maynl807.
Desselben Bemerkungen za drei Stel-
len im Herodot, Cicero u. Livias. 4*
Frkf. 1810.
Mayer, M* S. , ad Livii üb. IIF. c. 44
— 48 disserCatio de jure civili bisto-
rica. 8» Sluttgaru, Mützler 1828. S^.
Meierotto , J. H. X». , Progr. de can-
dore Livii. Fol. Berol., Nauck 1796^
. .. 6 ?^.
Idem, de Teatimonioram T, Livii Pat,
fide. Fol. Berol.« apud Nauck 1797.
12;?{.
Idem, de T. Livii arte narrandi et ar-
tificio hiatorico. Fol. Ibid., apud eund.
1798. • 10 J5<.
Menckenil ^ Frd. Otto/t, , aymbola crit.
ad Livii üb. XXVII c. 8. et lib. XLII
C.S2 — in MiscelK Lipa. nov. Vol. IV
P. 1 p. 162 - 170. ,
JSiusd^ ad locum Livii lib. V c. 83 ob-
servatio — Ibid. Vol. V. P. 3 p. 604
^ 521.
Miras, J. G. , Progr. Liuius Augusti
' Caea. adnlator in hiat. de Cosaii apo-
liia opimia caute legendua. 4. Heimst.
1767.
Moller, D, Gu., diaputatio de T. Livio.
4. AUdorf. , lit. Scbönnerataedtiania
1688. 48 S.
Morhof, Dan, Georg, , de Patavinitale
Liviana über. 4. Kiloni, literia Ben-
manni 1685. 6 nng. Bll. u. 203 S.
v. in M. tliaaertatt« 4. Hamb. 1699«
p. 471 sq, Ancb in Drakeoborcba
Ausg. abgedr. T. VII p. 27 — 80.
Müller, Mich, Chrp, - s, Reusch,
Müller , Joh, Sam, , disquisitio de pa-
trio J. Bruti animp ad locum Livii
lib. II. c, 5 — =• in d. Harab ver^
roiscbt. Bibl. Bd. 1. Tbl. 5 S.75Uq.
Eiusd* progr. pro Livio «üiaque acri-
ptoribua , P. Scipionis Africani con-
tinentiara laudaniibua apologia contra
AnOnymum GiftUum. Fol. Hamb. 1743.
WiederhohU in Bidermanni aelectia
ffcholaaticia. Vol. II. Faac. X, p. 166 aq.
Müller, Chr, Godofr» , obaervationuin
Livianarum apecimen I. 4. Scbleiz
*• 1789. ' .
Jf^achtigall, über die üngewisabeit der
allem römiacbeb Geaobichte — in der
Dentochen Monataaebr« 1790. April.
S. 333 — 347.
Kungelt Carol, Prd,f oba«. in Lioiam
— In Actis liuer. «oc. Rbeno-Traj.
T. 4 p. 279 — 283.
Nannii, Petr, , castigationea in Livii
libr. 3 Dec. I. 4. Lovan. 1545.
Nyhoff, Samuel, , diatribe critica in Li-
vium — in Actia üitefr. soc. Rbeno-
Traj. T. III p. 194 sq, u. T. IV
^ p. 300 aq.
Diaputatio (praes. Chr. Gottl. Joechero)
de snspecta Livii fide, auctore et re»
apond. Jo, Henr, Parreidt, 4. Lipa.,
lit. Breitkopf. 1743. 4 ung. Bll. und
, ^6 S.— Abgedr. in Drakeuborcba Auag.
T,. VII p. 230 --244.
Idem, de lactea. Livii ub^rtate. 4. Ibid.,
lilöria Langeohemiania 1746. 4 ung.
n. 32 gez. S.
Perionii, J,.^m oronea T. Liuii con-
cionea ut breninacul^e ita cum primia
erudilae aunotatt. Una cum ipaia T.
Liuii concionibua per genera cauaa-
rum distinctia. 8. Basil. 1545.
Perizonii , Sac,^ Cap. VII attimadyer-
aionnm bistoricarum qnod per-tinet ad
Livii lib. IV c SO ^ 5 sq. — in ejus
Animadv. biatoric. 8. Amat. 1685
i>. 236 — 320. Abgedruckt in Dra-
keuborcba Auag. des Livius. T. VII
p. 154 - 178.
Befenaio Liviana ex Laur, Pignorii
aymboücia Epiatola XLIV. (8. Patav.
1629)— iu Drakeuborcba Auag. T.Vil
p. 24 — 27.
Mapiny comparaiaon de Thucydide et de
Tite Live. 8. Paris. 1681 od. 1695.
Auch in a. Oeuvrea. 12. 1a Haye 1725
T. 1 p. 160 sq. — tral. by Tb. Taylor.
8. Lond". 1694.
Praeleciionum Livianarum disaertatio I
quam praeaide Joh, Rauen publ. ^ia-
quiaitioni aubjicit Matthiaa Palbilzky.
4. Soravii , typia Hr. Gmaü 1641.
2 nug. u. 12 Bll.
Re^is, Fre,, diacorab aopra il soggiomo
dl Aonibale a Gapoa — in Mera. de
racad. de Turin 1809 T. 19 p. 359 aq.
Reichel^ de germanicis veterum aucto-
rum in nniverifum «t aigillatim de T*
Livii quaa vocant vertionibna. 4. Al-
tenburg. 1781.
Sehr unvollständig.
Reiffenbergiiy Justi, thonita y exempla,
coDsilia poütica Liviana. 8. Frcf.
1629. .
Reusch, Erhard, (et Mich. Gbrp. Mül-.
1er) de reipubücae romanae or^u anb
Aenea ad T. Liuii lib; I. 2. exerci-
tatio acaderoica. 4. AUorfi» lit. Meyeri
1711. 40 S.
Rhenanif B, et Sigism', Gelenii in T.
Litttttm annoutk. 8. Lngd. 1537.
Digitized by
Google
% Livxus. Erltgsschrft. 556 T. Livius. Erjitgsschrft*
Roborielli, Frc^ de coDTenietitia «np-
putationis Livianae anhomm cum
luarmoribos Rom« qaae in capitolio
^i)nt. Eiutd* de arte s. ratipoe cor-
rigendi veteres aotbores dtsputatio.
Eiusd. emendatt. libri duo. Fol. Pa-
tavii, apnd lanacentiumOlsmam 1557«
8 nog. Bll., 59 ßll. u. 1 ßl. Errata.
(Weigel itt L. 1 »./ 16^.) Auct.-Pr,:
2 fl. 10 c. Meerman.
Abgedr. ia Grnteri Thea. crit« T. II
p. 1 aq.
Roche, J, J», Notices hittoriques aar
les aDcien^ Ceutroas etc. avec quel»
quea observatioas aar le paasage d'Aa-
nibal. 8. Moiiliera 1819.
RooSy disaertalio de aupplicils ^eguli.
4. Giesiae 1790, Abgedi:. ia Rnper-
ti's Magaziu für Schulen. 8. Bremen
1791 Bd. 2 St. 1 S. 50 flg. Verbea-
aert in Roos Beiträgen zar biatof»
Critik. 8. Gieasen 1794.
Ro^f , Gull, Ehrenfr, , explicaiio qao-
randam locorum T. LIvii. 4. Lips.y
iropr. apod Klaubartb 1810.
Epanorthosin Annibalis in publico fleta
ridealis ad Liuii lib. XXX c. 44. dis-
aeVtatio publica — praea. Jo, Sarto^
rio expeodit Jo. Dav. H^nriebadorf.
4. Gedani, typis StoUü 1708. 32 S.
SaxoniSf Jo,, comtnentaTÜ ad LivH bi-
\ator. librum XXI et XXU. 8. Basil.,
apud Jo. OporiD, 1547.
^heßer, Jo,^ regnarn roinapum vel in
Liuii librum prinium exercitaliooes
' politicaeVII. Editio aecunda. 4. Upsa-
liae, exe. Hr. Curio 1665. 2 ung.
Bll. a. 157 S.
Scheller ^ Jo, Imman. Gerh, ^ Spec. I.
animadv. crit. ii^ T. Livii. libroa ,1V
priores. 4. Lubbenae 1764. — Spec. II.
animadv. crit. in Liviufiv adjunctia
aliquot in Florum, Novumque Teatam,
. animadversioniboa. 4. Ibid. 1764.
Schnaar, Frd, Heinr. Emil, Veranch
einer ricbtigen ErklÜruog der Stelle
im Livina IX c. 19 mit Rucks, auf
den crit. Versuch dea Herrn Halbkart
über eben diese Stelle — iu Hennings
Genius der Zeit 1794- S. 279 flg.
Schrader , Chrp,^ Liuianar. orationnm
dnodevi^nti analysis rbetorica. 4.
Heimst., typis Mülleri 1676 oder:
llelmst., typis Hamroii 1700. 4 ung.
Bll. , 88 S. , 5 S. Ind. (In Göit.)
Schulze y J. I>» 9 Beiträge zar .Bibeler-
läuterong aus dem Livius — im Pre-
diger Journal für Sacbaen 1803 SepU
S. 597, flg.
Varr. lectt. et aniuladv. in Liu'i^ bistor.
qui exstaot libroa a Jono Qebhardo
olim ex tribua codd. Bib). Palatina
erntaram et buc iiaqne nondam edi-
tarum apecimen ad primum Liuii li-
bram edid. Hr, Leonh,Schurzßeisch,
4. Halae, Renger 1712. 32 S.
Schwabii y <S. C, vindiciae credulitatis
Livii.^4. Buitstedt. 1773.
Semrtilerf J, Sal,, epistola ad G. A.
Heomannam qua respendet ad appen-
dicem ^raendatt. Livii. 8. Hal^e 1750.
Sigonii , Carol, , acbolia in Liuinm«
Eiaad. in ieosd. libroa cbronolo^ia.
Fol. Yenet., Paul. Manutivs 1555.
98 ßll. Ibid. 1566. 1572.
Geburt^ eigeitcU zu S. Aos'g. des Liv.
T. diesen Jahren.
Miusd, scbolia in Liv. etchronologia. 8>
B^asih, Nie. Enikcopius 1556;
Riusd, acbolia quibua Livii bistoria et
earum epitomae partim emendantur»
partim etiam explanantnr. Phil. Ar-
geldtus receusuit — in Sigonii Opp.
Fol. Mediolani in aedd. Palatinis 1732.
T. III p. 637-980.
JEiusd, cbronologia ad Livii historias —
jn Drakeuborcbs Ausg. T. VII. p. 82
— 92.
Eiiisd, ad Livianam chronologiam acbo-
lia et Jos. Mariae Starapa in eandem
chronologiam et in eadem acbolia anno-
tait.— in ejus Opp. T. IJI. p. 981- 1003.
JEiusd, schojior. Livianor. aliquot de-
fenaiones ad versus Glareanum et Ro*
bortetlum. Fol. Venet., in äedd. Ma-
Dutianis 1572. 52 S.
Eiusd, Livianorum acboliornm aliquot
defeosiones adversus Glareanuin et
Robortjellura. Jos. iMaria Staiupa re-
ceusuit — in ejus O^^* T.III p."1009
" 1060. Auch iu. Drakeuborcbs Ausg.
T. VII p. 93 — 118.
Eiusd, emefidatiouunv (Livianar.) ad-
versus Frc. Robortelium libri JI — ^
Ibid. T. VI p. 1—220.
Eiusd, ad.epistolaiD Faeroi a Robortello
editam responsio — in Drakenborcha
Ausg. T. VIL p. 249-252.
Solbrig, Em, Fr. GuiL, notae ad Li-
vii üb. VI. 1 — 5; quibua pauca de
privaia discipulornra legeodi ratione
institueoda et adjnvanda praeraissa
sunt et J. Fr, Danneil: Haben die
Römer auf ihren Kriegszügen die All-
mark berührt. 4. Salzwedel 1826«
64 S.
'Fragment de Tite Live envoy^ k l'acad.
par M. I'abb^ Souchtty; reponae de
M, SchöpßiiK^ r^lique de Vabb^
Souohay et refet du fragment comme
nVtant pas de Tite Live •^•, in M^id.
de Pacad. dea loacr. T. IX p. 67 Hg.
Digitized by
Google
T. Livius* Erltgsschrft.
557 T. Livius. Erltgsschrft,
Sieger^ J, A, JV. , die Prodigieo oder
Waoderzei(;hen der allen Welt. Bey-
trag zur Erkläruog des Livius n. zur
Tilgung des Aberglaubens. 8. Braun-
schweig, gedruckt u. im Verlage bei
Carl Reicbard 1802. VIU n. 192 S.
Herder, Jean Fierre ^ psssaj^e du Tite
Live qni donne l'origiu^ des Jens
•ceniques ä Rom« — in Mira, de
l'acad. des Inscr. T. XXUI p. 149 sq.
£xercitatio bistorico ~ politica ad LiTii
lib. II c. 21 sq. quam snb praeftidio
Jac, Thomdsii — publ. disquisit. si-
atit Nicol. Pfretschner. 4. Lips., liu
' Bitzschianis 1661. 8 Bil..
Toaldi y Jos, y coidid. ad Livinm XLH.
2. — in Saggi scientifici e letter. dell*
acad. di Padova 1796. T. 8 P. 2.
Adeisidaemon sive Titus Li?ius a.sa-
perstitione vindicatus autore /. To^
landö, Annexae sunt eiusd. Origines
Judaicae. 8. Hagae Comitis apud Tb.
Johnson 4709. Dagegen^ ersch»l De-
fensio rellgionis nee non Mosis et
gentis judaic. contra dnas diss. Je.
Tolandi a Jac. Fayo. 8. UUraj. 1709.
(Weigel U L. 1*^? 16j?(.)
Toland, ./. , tbe fabuldus deatb of At^
til. Reg. — in: Gollection of several
pieces of J. T. 8. Lond. 1726 T. 2
p. 28 — 47.
Tomasini, Jac, Phil,, Titus Livius Pa-
laviuns. 4. Patav. 1630. — £ditio no-
vissima aucta einendata et fig. aeueis
adornata. 12. Arasterd. / sumt. Andr.
Frisii 1670. 125 S. u. 8 vlu^. BU.
Indd. (Weigel in L. 46?^.) Wieder-
abgedr. in Drakenborclis Ausg. T. VIL
p. 4 — 24 u. in d. Bipontina. T. I
p. III — LXXir.
Trekel, Alb. Dietr,, zufällige Gedanken
über einige Stellen des Livius — in
■ d. Hamburg, vermischt. Bibl. Bd. 1
S. 150— 156. n. S. 681 -689. Bd. S
S. 323 -329 u. S. 606 — 618.
Vhlius, Jo, Chrph.y locos quosdam Li-
Uli breviter illustrat. 4. Oeitingae
1773.
Dissertation sur ]e passage du Abone et
des Alpes par Annibal l'an 218 avant
notre Ere, {par le comte de Fortia
dXIrhan) Troisi^me ^ditioui accom»
pagQ^e d*une carte. 8* Paris, chez
Treottel & Würtz 1821. 177 S.
Der Verf. citirt 39 anf diesen Ge-
genstand bezügliche Schriften.
Ursini, notae in T. Livium — In Fragm.
bistur, a Fniv. üraino collect. 8* Ant-
verp», ex ofT. Plantin. apud vidudm et
Jo. Moretnra 1595. -
Vallae, Laur,^ Emendationei VI libro-
ram T. Livii de seciindo bello puuieo
— in ejus LucubratL 8. Lugd., S.
Gryph. lS32.,p. 727 b^,
Idem, duo Tarquinil Lucius ac ArunSy
Prisci Tarquinii filiine hn'nepotes fu»-
riut adversi|s i/ivium (lib. I. c 46) —
' in Drakeuborcbs Ausg. T. VII p, 150
-154.
Histoire des campagnes d'Annibal eu
Italie pendant la deuxi^me guerre ^
punique Frd. Guillaume {de Vau-*
doncourt,) 3 Tom. 4. Milan 1821>
M. 1 Atlas.
Velcurionis , Joan,, explicationes in Li-
YÜ bistor.< Tibros primuin etsecundum
Dunquam autea rxcusae. 8. Argento-
rati^ Weudelin. Rihel m. Martin 1545«
12 ung. ßll.Vorst., 162 BlU, 29 ung.
Ell. I^d. u. 1 BU ScbIdssscUr.
Von Sebald. Havenreuter beraut-
gegb. (In GötU u. Wolfb.)
La vie de T. Live par M. B, — in
Niceron. Mem. T. V p. 156 — 182.
De legione Manliana quaestio ex Litio
desnmpta et rei militaris Ro'manae
studiosis proposita. Autore Guil. Vin-
cent: 4mai. Lond., Gadell 1792.
Vollhard, CaroL Lud,, bistoria decem-
viratns e Livio et Dionysio. 4. Lips.
1736.
Voss, Joh. Heinr,f Aenderungen ver-
schiedener Stelleu im Livius — in
Wiedebufgs philol. pädagog. Magazin
1794 Bd. 2.
Wagner, J, Jp»., de sortibus extepuatif
in Livium — in Seebode's krit. Bibl.
1820 S. 664.-667.
Walch, Georcr, Lud,, emendatt. Liuia-
nae. 8* BeroIini| apud Nauckium
1815, M. 1 Tafel Scbriftprob. VI S.
u. 1 ung. Bl. n. 292 S. 1 ^^ 16^.
Recens. in d. Leipz. Lt. Ztg. 1815.
Nro. 205.
TValkery John , supplementary annota-
tiones on Livy. 8. Lond., Longman
1822. 12 Sb.
Weissenhorn , Wilh, , commentatio de
notionibus quas Livius vocabnlo po-
puli subjecerit. 4. I&enaci 1831. 30 S.
PFernsdorff , Chrn, Theoph,, de Livii
aliquot codd. Helmstad. notatio — in
Novis Act. soc. Jenens« 8« Jenae 1806 ,
T..I p. 97 «q. ,
The course of Haunibal over tbe Alps
ascertained by Jo?m PVhitaker, 2 VoL
8. London > printed for John Stock-
dale 1794. 12 Sh.
Vergl. A rritical examination of
Mr. Whitaker's Course of Hauniba). 8
Lond. 1825.
Wickham s. oben Crojaer,
Digitized by
«
Google
T. Li vi US. Erltgssthrft,
558
Lucanas«
De jndicio Rliodiorum- consillornmqoe
sive in tuendo statu 8uo s. armor.
fiocietate, directicme atqne eveota, bel-
]o Macedonico-Romano II ex Livio
libr, XXXIX usque ad XLV capp.
div. dUputaboDt Jo, -Geoi'g, PFilke et
Ca*p. AbrahniD. 4. Wiueberg., ex^fF.
Röhneri 165S. 16 Bll.
De peregrinatruae Paulli Macedoti. per
•Graeciam a^ Livium XLV. c. 27. 28.
exposUio cum paralleliamo triplici
quem erndit. disquisUioui aubmittunt
praes«& Georg, Xiebr, Wilcke et reap.
Mallb« Hr. Hoppias. 4. Lips., typis
Goezi 1688. 26 nog. Bll.
, JFolfy Frd, Carol. , obss. et emendalt.
LiiFianae. 4. Flenip. . impr. Jacger
1826—1827. S4, 25 u. 16 S. S Progr.
Wolpery Aug, Frd,^ obss. ad Livium
— in Sfeebode's kril. Bibl. 1821 S.226.
D. 1822 S. 173.
Zander y C. X». F,y der Heerzug Haoni-
bals über die Alpen, nacb den neue-,
aten ' Uaiersucbungen dargestellt. 4*
Hamburg , Nesiler 1823. 70 S.
■ Eatb. au(;b e. Verzeicha. der über
' diesen Gegenstand verhandelten Schrif-
ten Ton 1500 — 1823. Ich habe diese
Schrift nicht benutzen könnea.
Zarahellcfy Tito Liuio Paduano. 4. P^
dua 1669.
Zeibiöfh CottL Erdm.^ de Jove Vicilino
ad Liuii XXIV. 44 qu'aestio conjectu-
ralis — in Miscell. Lips. novis T.IV
P. 2 p. 313 — 365. '
^irold, Jo* W\lh,^ de iniquo processu
Römanor. ad?ersu8 Maulium Gapito-
tolin. ad Liv. VI c. 11 — 21. 4. Ha-
lae, literis Salfeldi 1694. 12 ung. BlU
Nenwe Liuische Figuren ^- geordnet u.
/ ~ gestellt von J. Bockspergern n. nach»
gerissen durch Joss Ammann. M.
deutsch. Reim, begriffen -von H. Pet.
Rebenstock, queer 4. Frkf. am M.
1573. (M. 108 Hlzschu.)
Icones Livianaef praecipu.orum histo-
rias magno artificio ad vivum expres-
aaa oeulis repraesentanies succiociis
versibus illustratae per Phil. Lonice-
' rum. queer 4. Frcf., per G. Coruiuum
^ et haeredes Vuigandi Galli 1573.
Eutb. dieselben Holzschnitte. (In
, V^olfenb.)
Künstlich ynd zierlich gerissene Liri-
•cbe Figuren durch Jost Arnrnqu
\ von Zür^rch. queer 4i Strassbnrg, ge-
druckt bei Gaspar Dietzeln 1631.
Dittelbta Blzaclm. (In Gott, und
WoUei^b.)
M.ANNAEÜS LUCANÜS*;.
Luc^ni I*harsalia. Fol. s. 1. et a.
röm. 106 Bll. mit 40 Zeilen ^ ohne
Sign., Cust. u. Bllzahl.
Auf den 4 ersten BU. 2 Lebens-
beschrbg. des Lncan, Gedichte des Mar-
tial. n. Statins. Bl. 5 a der Text:
> M. ANNEI LVCANI CORDVBEN-
SIS PHARSALIAE LIBER PRIDdVS.
Gorduba me genuit etc.
Aul der Stirnseite des lOSteu Bl. die
Schlussschr. in 12 Versen, deren erster:
Cum genero inuentia Caesar digni£fime
tanlis etc.
Seltt* seltne Ausg. von Hailbrnnn za
Venedig nicht vor 1470 gedr. AacU-
Prt: l7L*-17Sh. Pinelli.
Fol. s. L et a. röm. 123 Bll.
mit 36 Zeilen mit Sign, a— p, ohne
Cust. u. ßlhahl.
Aul den 4 ersten BH. die Lebensbe-
schreib. des Lucao. etc. wie io der vo-
rigen Ausg. Bl. 5a beg. der Text:
.M. ANN EL LVGANL CQRDVBE«
SIS. PHARSALIAE: LIBER
: PRIMVS.
Die 7 ersten Verse dea Gedichts sind
mit Capitälchen gedr.. Auf der letzten
Seile nur 14 Verse, darunter das Wort:
FINIS.
Wurde nicht vor 1473 gedr. Jiuct.-
Pr.: 5 L. 5 Sh. Pin^Hi. — In der
BibU' des Königs von Engl. *ist e. Ex.
auf Pergament,^ fuiher im Besitze des
Gonsul Smith.
— — s. 1. et a.
Die Typen dieser Ausg. ähneln de-
nen des Ulr. Gering zu Paris. S. Dib-
din's Voyage T. 11 p. 93.
Fol. Lovftnü, J. Veldener s. a.
. goth.
Enth. ebenf. den Brief des Jo. An-
dreas, doch scheint der Text geändert
zu sein. Nach Visser p. 59 vor 1479
gedruckt^
— ^ — Fol. s. 1. et a. goik, 204 BU.
♦) J, Alo, Martyni-Lagunae epistola
ad Cb. Goal. Heyne de Ijbris Locani
ediiis sec. XV. 8. s. 1. 1787, — Edii. II
passim correcta et aucta. 8. Lips. 1795.
10 %* — Ücber die Ausgg. des Lucan
8. auch Beckii Commeotarii soc. pMlol*
Lips. 1802. Vol. IL P. 2 p. 288-303J
wo e. Auszog ans Renouard's überar-
beiteter Notiu. lit. der Bipont. mitge-
theilt ist.
' Digitized by
Google
Lucanus.
559
Lucanus.
(das erste Weiss) tnit 20 Zeilen >
ohne Sign., Gust. u. BllzahU
ßeginni BI. 2a: Hoc tempore pater bea-
liriime, Paol«. jj. venete poniifex Maxi-
me bo — Letzte Zeile derselben Seite:
ligenlia teropornin o ad nepoies noa
perueoere.Surcepit in — Auf der Rückt.
des 2(en Hl. oach der 5ten Zeile : ' Vale
BI. 3 beg. der Text: Cordnba me ge-
nuit. rapuit oero prelia dixi etc. Scbliesst
auf der Rucks, des vorletzten Blattes:
FINIS. Auf dem letzten ßla 4 Verse,
deren erster: Quilquis amat nolfe ciair
lis aiünera belli etc. — (lu Wolfb.)
4. s. 1. et a. goth, 218 BIL,
mit 19 Zeilen. Sign. A — NN (statt
12 steht unrichtig A2,) <
Beg. BI. la: Gorduba megenuit. BI.2a
eine Vorrede von Pet« Aeolicus. Der
Text ist aber au^ d. Brix. i486 abge-
druckt. Von Mart. Herbipolensis zu
Leipzig um 1496 gedr.
Lucani , M, jinnäei, Pharsalia. Fol.
Komae , Gonr. Suueynheym Arnol-
, dusque Pannartz 1469. 110 Bll.
(das letzte weiss) mit S8 Zeilen,
Ohne Sign., Gustod. u. Bllzahl.
Beg. BL 1^: (b) Oc tempore patcr bea-
tiliime Paule U. aenete — Auf diesen
Brief folgt e. Leben d^^ LucaD. von
Poinpon. Fortnnatus. BI. S a heg, der
Text , der auf der Stirns. dea l09ieu
BI. scbliesst. Auf der Rucks, desselben
Bl«itte8 e. tabula huius codicis.
Erste n« höchst seltne Ausg. Die
ganze Aufl. war nur 275 Cxx. lat
kein treuer Abdr. einer Hdscbr., sondern
der Text ist vom Herausgebar geändert.
Juct. - Pr.; 480 livres 13 sola
Gaigoatf 760 livres la Valli^re; 530 fl.
Grevenna^ 880 livröS Brieune} 24 L.
13 Sh. 6 d. Grafton.
Eine Ausg. 4. Halae 1472. goth.
ist nichts anderes, «Is die von Mart.
Herbipolensis um 1496 gedruckte, wel-
cher ein Betrüger das angegebene Di-
tum hinzugefügt hatte.
Fol. Mediolani, impönsis Phil.
Lauagniae 1477. 6 kal. Martii.
Entb. das Leben des L. von Pom-
ponius Fortunatus. 27u Eude unter d.
Scblussschr. 12 Verse y deren erster: Si
geoeii soceriqae capis cognoscere bei-
la et€.
Auct.^Pr, : 7 L. 7 Sb. Pinelli.
^ — Fol. Venet. , Juvenis tJuerinus
1477. 14 m. Mail. IVO ung. Bll.
mit 35 Zeilen. Sign, a— p.
Die erste Seite ist weis», auf der
Rucks, des Isten BI. e. Leben des Lu-
can« ex comment. antiquisa. AnfBl. 2b:
EX DIMIDIAtO ÖGD ICE PAR.TICVLA AB
POBTAB HVIVS VITAM PERTINßJ^S SVMPTA.
BI. 3 a Eeg« der Text , welcher auf der
Rucks, des vorletzten El. lu-it der 15tea
Zelle scbliesst, darunter:' FIJNJS. Dann
14 Verse, in den beiden letzten wird
der Drucker genannt. Darunter die
Scblussschi', Auf der Stirns. des fetz-
ten BI, Testimonia Martialis et Taciti.
Entb. (nach Marlyni-Laguna) viele
gute Lesarten. — (In Göttingen) Auct^
Br.: 147 livres la Valli^ej 50 fl. Cre-
▼enna ; 5 L. 5 Sb, Pinelli \ 80 fr« in e«
Pariser Auct. im L 1818.
— — Fol. (Mediolani) Anton. Zaro-^
tus 1477. die 25 m. Madij. M. Sign.
Voran« das Leben des Lucan von
Poroponiui Infortunatua (Lsetus) Zo^
Ende dieselben \% Verse, welche in der
vorigen Mailänder Ausg. von 1477 ste-:
hen. — Viell. nur Nachdruck derselben.
Auct, - Fr, : 40 fl. Crevenna.
4. (Vincent.) per Joan. de Khe-
HO 1482 die 11 m. Maii. röm,
S. Denis Suppl. p. 152.
— — Fol. Parmae , Deiphobus de
Oliyeriis 1483. 11 chalendas Junias*
109 BU. mit 38 Zeilen. Sign, a — o.
(Weigel in L. 8*f)
Beg. BL la (G) ordub^ me genuit
etc. Scbliesst auf BI. 107 a nach der
21sten Zeile mit d. Worte: FINIS. Dar-
unter die Scblussschr. n. dann 12 Verse:
Pbarfalicaa aeies cognataqj praeh'a quiT-
quis etc. Dann folgt auf 3 S« das Leben des
Lucan n. d. Testimouia Taciti et l^ar- '
tialis; tlaruuter die Worte : Laus Deo
Honor Et Gloiia. Auf d. letzten BI. e.
Lagenregisier. Die Bücher haben Ue-
berscbriften« (In Gpttiugen.)
.Auct, -Fr.: 10 fl. 15 sols Grevenna.
^- Pharsalia c. comm. Omniboni Vi-
centini. Fol. Brixiae per Jacob Bri-
tannicum I486r 6 Nona^ Maias.
176 ung. Bll. (das erste weiss)
Sign, a — z., &, 0, R, A — D.
Der Gommeniar des O. ist in dieser
Ausg. von Jo. Taberins interpolirt und
verstümmelt. (In Wolf.) Auct.- Fr, x '
16 Sh. Pinelli.
— Pharsalia cum commentariis Omni-
boni Vicentini. Fol. Venet., impr.
a Nicoh Battiboue i486. . -3 idus
Maii. 186 BlU mit Sign, a — z, &.
(Weigel in L. 5^/.)
Der Te« der Venet. 1477 liegt
zum Grunde , ist aber znwl. «ui geän-
dert. ' 'Ott Commeutar des Omniboniu
Digitized byVjOOQlC
Lucanus.
560
Lucanus.
ist liier nnverkurzt abgedrückt. (In
Gott.) j4uct,-Pr,: 40 livrc» U Val-
\ihte; IQ Sh. 6d. PidcIU.
— — Fol. Mediolani per Ulderic*
' Scinzenzeler 1491. die lO.Novbf.
Auch in di. Ausg. , sotvr4e in allen
folg., ist des O. Commentar verstüm-
melt äbgedr.
Lucanus cum commento (Oifinzboni
Leoniceni) Fol. Vcneciis impensis
Octauiani Scoti necnon arte Barto-
lamei (sie) de Zanis de Portesio
1492 die ultimo mensis Martii.
166 luig. Bll. (das letzte weistl
Sign. Ä'-t. (Jn Gott. u. Wlfb.)
Accipe candidilume lector Joan. Sul-
. pitii Verulani in fingulos Pbarfa-
liae Lucani libros argumenta. Nee
non ejus & Oraniboni Vincentini in
totnm Volumen comra^entarius (c.
textu) Fol. Yen et, Simon. ^ Bevila-
qua 149S. die u^t« Januar. 6 und
214 ung. Bll.
S. berichtigte den Texiy doch ohne
' Hdschr. S. Commentar y der hier zu-
erst erscheint y ist grösstthls. Wort- u.
Sinnerklarend u. ohne grossen Werth.
(In Gott.)
^ Lucanus cum duplsus commentis
(Joan» Sulpitii et Omniboni Leoni-'
ceni). Fol. Venet., Simon. Bevilac-
§ua 1498. die 20 Octbr. 218 ung,
11«. mit Sign, a — z , A — D.
(Weigel in L. 6 ^i,)
Nachdr. der vorigem (In Gott.)
Fol. Mediolani, perLeonardum
Pachel 1499 die 4 Maii. 218 Bll.
Sign, a — z , &, o, R, A.
Ebeiif. Nachdr. der Venet. 1493.
(In Wolfb.)
— Pharsalia cum argumentis Jo. Sul-
pitii Verulani et annotamentis mar-
, ginalibus Chappusoti. Fol. Paris.,
Jo. de Prato 1501.
S. Maittaire Ind. T, II p. 29.
Lucanus. 8. Venetiis apud Aldum
roense Aprili 15Ö2. 140 un'g. Bll.
Sign. A — S ii. (Varren trapp in Frkf.
12 fl.; Weigel in L. 4/^/.)
Die Venel. 1493 h>gt zuiü Grunde,
der Text i«t jedoch nach, e. alten Hdschr.
des Ant., Maurocenus von Aldus verbes-
sert. (In Göitingeu.)
JucU-Pr,: 28 fr. Renouardj 37fr.
Cheoier) 14 fl. IN^Ieerman.
Ein sehr ^chön. Ex. auf Pergament
ist in der Bihl. des Valican.
Lucanps. 8. s. 1. et a. 140 ung. Bll.
. (das letzte weiss) Sign, a — sii.
Erster u. seltner Machdr. der vori-
gen Aldine, welcher zu Xjon am 1503
enchien. Auf dem Titel cisheint der
Buchstabe S gestiiizt^ zu stehen.- Auf
der Rucks. Lucaui epitaphium. Aldus
Brief fehlt in dieser Ausg. BI« 2 a suht
iu der 2teu Zeile der XJeberschriU :
LiBER. — Es ist dieses dieselbe Ausg.,
deren Existenz Renouard Annale« des
Aide T. II p. 297 Ed. II nur vermntbet.
(In Götu)
Lucanus. 8. s. 1. et a.
Zweiter Nachdr. der Aldine mit
Aldus Brief an Ant. Maurocenns. Viell.
ist diese Ausg. nichts anderes als ^\t
vorige y in welcher das erste Blatt auf
Veranlassung der Rüge des' AMus (in
s. Monitum' über d. Lyoaner Nachdr.)
nm gedruckt wurde. AucU - Fr, : 9 fr.
d'OuiVsbes..
■ Den dritten Nachdr. siehe weiter
unten.
Insigne atque praeclarum opus Ann.
Lucani cum Jo. 'Sulpitii Verulani
commentariis a proprio Originali
extractis : nee non ' Omniboni Vi-
centini diligentissime emendatis.
Fol. Venetiis, per Barthol. de Za-
nis 1505. die 24 ra. Octbrl 6 ung.
Bll. Vorst. u. 214 ung. Bll. Sign.A,
A, b— z, &, o, R, A — E.
Die Ausg. Venel. 1493 liegt zum
Grunde. Der Herausgeber Silvias Lau-
rentius a Portu sagt in s. Briefe an Jac.
Dardaiius: Plus apprime quam trecen-
tis locis opus etnendavimus a^ianxiraus-
que Carmen ex autiquilf. codlce deda-
ctum quod a fronte primi libri deerat etc.
(In Göit.)
Lucani Fhrasalia cum dupHci expla-
natione Joan. Sulpitii et Jodoci Ba-
dii Ascensii. Fol. min. Paris., in
aedibus Ascensiani^ 1506. 6 ung,
Bll. Vorst. u. 256 Bll. (das letzte un-
gez.) (In Göttingen.) ~
Lucanus cum comment. Jo, Sulpitii
Verulani et Omniboni Vicentini.
Fol. Mediolani , Leonai-d.' Pachel
1508. die 1 Decbr.
M. e. Briefe voo lljaciuthas Arpi-
n&s an Marc. Ant. 'Cusanus.
Lucani Pharsaliae seu belli ciuilis li-
bri: Sulpitiana interpretatione ex-
planati. Janque denuo longo accu-
ratius reuisi. 4 min. Argentin.,
Opera Joan. Brüsz 16 kal. April.
J509. 2U ung. Bll. Sign. A— Z,
a — q. (In Göttingen.) (Varien-
trapp in Frkf. 6 fl.)
Lucanus. 8. s. 1. et a. (Lugd. um 1510—
151'^.)
Ut der dritte Ljonner Nachdr. ^tt
Digitized by
Google
Lucapus.
561
Lucanus.
Aldioe; mit AMas Briefe -an Manroce-
nns.. ZuleCzl: Lncaiii vita ex claristh
autboribus. Zu Ende: Lius Deo ho-
nor et glorin, Anf dem Titel eine rolhe
JLiie, welche» Zcichfn ertt um 1510
anf dies. Nachdrr. erscheint. S. Renouanl
Annal. dea Aide T.II p. 297. — Auct.^
JPr. : It fr. Rover. "
Liucani Pharsalia cupi commentariis
Si^Ipitii et Omniboni. Fol. Venetiis,
per Augustin. de Zanis impensis et
opera Melch. Sessae 1511 die 4
mensis Junii.
Marci Annei. Lucani poetae ac ora-
toris clarirrinii pharsalia cum fa-
miliari atque perlucida annotatione
.petri de^ponte caeci brugensis, qua
fingularurn lectionum fentetiae vel
mininiis historiographiae ac poeti-
ces tyrunculis facile enotescunt. 8«
Venundantur in vico diui Jacobi
ad iuterfignium fancti Martini, {zu
Ende; Parrhisiis felaboratum calen-
dis aprilibus 1512 per Guielmum
le rougiB — expensis vero Dionisii
Roeeetc.) 386ung.'Bl]. Sign. A— X,
y, z, Ä:, AA — XX, yy — zz, &&.
, Text nacli Sulpiciuü. Die Noten
sind nur für Anfänger- bestimmt. Der
innere Wcrth ist nicht hoch anzuschla-
gen. Die Aufg. ist indes» höchst sel-
ten u. wegen der ganz eigeuthüinlichen t
Typen, bes. der auff.dlend verschuür-
kelteo Anfangsbuchstaben fed«*» Verses,
vorzüglich in England u. Fraukr. sehr
gesucht. Auf dem Titel das Drucker-
zeich. d«8 Denis Boce u. darunter die
rotlie Lilie, die sich so häufig in den
Lyon per Nachdrückender Aldiuen findet.
(Ein Ex. in Göttingeu.)
AucU'Br. : ISl fr. M^rigot \ (dass.Ex.)
139 fr. M^on; SO fr. Mac Gailhyi 4 L.
4 Sh. Blandford.
Lucani pharsalia diligentis^ime per
G. Versellänum recognita. Cum
commentariis Joan. Sulpitii, Phil.
Beroaldi nuper repertis. Jodoci Ba-
dii Ascensii perquani familiaribus.
Cumque ad castigationem annota-
tis ab Ant. Sabellico. lacobo Bo-
non. Phil. Beroaldo. Bapt. Pio et
quibusd. aliis. Fol. Venundantur
ab ipso Ascensio et Joanne paryo.
{zu En^e: — in aedibus Ascensia-
»is 1614.) 6 ung. Bll. Vorst. und
261 gez. ßll.
BeroaldusGomuienl. erscheint hier zuerst.
Lucanus. 8. Venet. , in 'aedibus Aldi
et Andreae soceii 1515 m. Julio,
137 gel. u. 3. ung. Bll. (Wcigel ia
L. 3 */.) ; .
2ter Theil.
Wiederabdr. der ersten AldinNe von
15jD2. (In Göttinnen.) Auct\-Pr.\ 13fr.
Rtnerj 12 fr. Lainy; u. 300 fr. IV^aC
Girthy (Grolier's s. sähon. Ex.. mit ge-
malten Iiiiilal»'!)).
Lucani bellum civile pharsalicuni nu-
perrime sedulo recognitum opera
Omnibus prope mendulis abstersis.
8. Lugd. , Joh. de Platea impensis
Simonis Vincentii 15 17.
— Pharsalia per Versellanum reco-
gnita cum commentariis varior. 4.
Lugduni, Symon Vincentius per
Joan. Marion 1519 die 5 Martii.
S. Mailtftire Ind. T. II. p. ?9.
Lucanus. 8. Argentinae apud Joan.
Knolouchium {sie) mense Sept. 1520.
167 Bll. Sign, a — x. (Altheer in
U|:r. 2 fl. 10 st.)
Incoirecter Nachdr. des ersten Ly-
onner Nachdr. der Aldine. (lo Gckt.)
— Pharsalia c. comment. Omniboni
et Jo. Sulpitii. Fol. (Venetiis) in
aedibus Guill. de Fontaneto I5i0.
Annei Lvcani Poema nvperrime im-
pressvm atqve ad amvssim castiga-
tvm. 1521. {zu Ende: Finem sorti-
tus estLuc.inus iste Lugdun. in of-
ficina Guillelmi Huyon calchogra-
phi Anno domini M.d^xi die vero
dccimo lulii.)
Die Blatter sind bezeichnet; der
Titel roth gedr. in »chwajraer Einfassung.
Uebiigens nur incorrecter Nachdr. der
Aldjne. Sehr selten.
Lucani Pharsalia cum annotatt. Sul-
pitii, Chappusot etc. 8. Inipreffum
Lugduni per Antonium du Ry im-
pensis Simonis. Vincentii 1523. d^.^
28 mensis Julii.
S. VJ^'.ti.iie T. II p. 640. •
Lucani Pharsalia diligentissime per
G. Verfellanuni recognita cum com-
mentariis Jo. Sulpitii, Phil. Bero^aldi
nuper repertis. Jodoci Badii Afcen-
fii perq familiaribus. Cumque ad
caftigationem adnotatis ab Anto.
Sabellico. Jacobo Bononien. Phil.
Beroaldo. Baptifta pio et quibus •
dam aliis. F^l. Mediolani impr. per
Jo. Angel. Scinzenzelerl525, 6 ung.
u. 261 Bll. (In Wolfb.)
— Pharsalia. 8. Paris., Sim. Colinaeus
1528.
Aldus Text liegt zum Grunde, ist
aber von Mart. Besardus biswi. rer
besser l. Gorrect u. nicht häufig.
Lucanus. 8. Hispali, in off. JacoT?i
Crombergeri 1528. 22 mens. Junii.
168 ung. Bll? m. Sign, a — x.
.Mit e. Briefe Von Petr. Nunez del
36
Digitized by
Google
Lucanus,
562
Lucänus.
gado aa Cbrp. Tellur 5 z« Ende e. Ge-
dicht dess. an deDS«^lben. — Scheintjgana
üDbekanot zu sein, (In Göttingeo.)
Lucani. bellorum^ civilium libri de-
cem. Adjectis, in singulos libros
argumentis. 8. Coloniae> ex oif.
Eucliar. Cervicorni 1533.
— Pharsalia. 8. Lugd., Seb. GryJ)h.
1534.
— — 8. Ibid., id. 153S. r\
— -* 8. Paris., Sim. Colin aeu5^4^7.
*— — s. de bello civili libri X. '8.
Coloniae, apud Jo. Gymnicum 1537.
£ine Venet., apud Jac. Jnnt^in 1537
ist e» Unding. '
8. Lugd:., apud beredes Simon.
Vincentii 1538^ {zu Ende x Dionys.
ab Harsio excu-debat.) \
^ — 8. Lugd., Seb. Grypb. 1539 {zu
Ende: 1538.)
Lucanus. 16* Paris'., Simon. Colina^us
1543.
Nachdr. der Ausg. v. 1528. (in
Götlingeü.)
— Pharsaliae libri X. 4. Paris., apud
Mich. Vascosanum 1543.
Das Ex., welciies M^iltaireS'ib (Ind.
T. II p. 29), enth. nur 3 Bücher.^
■— de bello civili libri X. Eiusd. vi-
ta. Ad vetustiss. scripta exempla-
riaemendati qnorum, varias lectt.
ad calcem rejecimus. 8. Lutet., ex
,off. Rob. Stephani 1545. 273 S. iT.
7 ung. S. Varr.
Sauber. (In Götlingen.)
— de bello civili libri decem. 16.
Lugd., Seb.Gryph. 1546. (auchl547?)
■^ r— libri X doct.- argumentis et
sclioliis omati. 8. Colon., Mart.
Gymnicus 1549.
— pharsaliae libri Xscholiis permar-
gines illustrati. His H. Glareani
annotatt. accedunt. 8. Basil., Henr.
Petfi 1551. mense Augusto. 8 ung.
Bll. Vorst. (S. 14 u. 15 sind weiss)
S32 S. u. 2 ung. Bll. Dann: In
Lucani Pharsaliam ac eins enarra-
tor^s Henr. Glareani annotationes.
8. Ibid., id. 1550. 140 S. u. 2 ung.
Bll. Schlussschr. u. Drckzch.
Xi's. Anm. sind von W«rtb. Nicht
haufis:. (In Gott. u. Wolfb.)
•— ' de hello civili libri decem. Cum
scholiis integris quidem Jo. Sulpi-
tii certis antem locis etiam Omni-
«boni una cum annotatt. quibusdam
adjectis Jac. Micyllj. 4 min. Frcf.,
apud Chr. Egenolphum 155 1. 16 ung.
Bll. Vorst., is:<^3 u. 1 wss. Bll. (Var-
rentrapp in Frkf. 2fL$ Weigel in
L. i*^. 14>^.) . ■: ;. .
M'«. Noten, histor. erkid. n. gram-
matisch, auch kVit. Inhalts, wei^deri ge-
schätzt. — (In Göll. u. Wlfb.)
— * de bello civ. lib. X» 16. Lugd.,
Seb. Gryph. 1551. 286 S.
In Wolfb. i«l e. Ex. mit Varr. 2er
fidschr. (1 d. hihi. Remeosis n. 1 ex
bibl. S. Germaut za Paris.) Sie siud
von- Hjrri. Dir. Seehode initgeth^iU in d.
krit. Bibl. 1820 S. 248 flg.
I — — argumentis et scholL ornati.
' 8. Lugd. 1553.
— de bello civili libri decemu 15.
Lugd., Ant. Vincentius 1560. {zu |
^ Ende : exe. Symphorianus Barbierus)
(In Göttingen.).
— de bello' civili apud Pharsaliam
libri X doctiss. argumentis et scholl,
ornati. 8;Golon. Agripp., exc.Gualth.
Fabficius 1560. (In Gott.)
8. Lugd. , apud heredes Seb.
Gryph. 1561.
Lucanns. Th.Pulmanni opera emen-
datus: ab eodemque variae lectt
ex fide quirtque librorum Mss.
adiectae. 16. Antverp., ex off. Chrp.
Plantini 1564. 325 S. u. 19 ung. S.
Varr. ,, 10 ung. Bll. Ind.
Neue Beceus, (In Göit.)
Lucani de bello civ. libri X. Argu-
mentis illustrati denuogue adfidem
castigatiss. exemplar. diligentiss.
restituti quibus etiam variae lectt.
sunt adjectae. 16. Lugd. , Ant.
Gryph.. 1569.
Scheint c. Nachdr. der vorigen za
sein. Mit e. Vorrede von Ant, Grjph.
(In Göit.)
— de hello civ. libri X. Nunc dc-
mum emendati atque doctiss. argu-
mentis scholiisque ornati. Access,
variae lectt. 8. Colon. , Gualth.
Fabricius et Jo. Gymnicus 157t.
■— de hello CIV. libri X. Theod. Pnl-
manni opera/ emend»» vi. Acc. ejnsd.
ad Pisbnem poemation ; Hadr. Ju-
nii beneficio auctoris redditum et
emendatum. Theod. Pulmanni va-
riar. lectt.^libellus ex Mss. et vul-
gatis libris riiulto quam, antea an-
ctior. Rerum et "verhör, index. 16.
Antverp., ex off. Chrp. Plantin. 1575.
290 S., 19 ung. Bll. varr. lectt. u. '
, 12 Bll. Indd.
P. benutzte 8 Hdschr. (1 Pfalz« r,
1 eigue, 1 CorsendoDcensis collegii, 1
Chrp. Plantini, 1 collegü S. Jacobi zn
Lütticb, 2 Gar«. GuaUeri, 1 Fragm. ei-
nes Cod. dess. ; Q. Hadriani not*« ex
vieteni libros) (In Wlfb. hk. Juwdsciir.
Bemerl^ggJ ^, .
Digitized'by
Google
Lucanus.
563 -
Lucanus.
24. Antv., ex oJfl Chrp. Plan.
tin. 1577. ,
— pharsaliae libri decem. Cum Lam-
berti Hortensii explicationibus il-
lustrati inijumerisque mendis re-
purgati et iahi primum in lucern
' editi. His adjecimus Jo. Sulpitii
commentarios. Una Cum indice.
Fol. BasJL, ex off. Henric. Petrina
1578 m. Martio. 8 ung. BIl. Vorst.,
20 ung. Bll. Ind., 1376 Columnen
(nicht Seiten) ii. t ung. BU Stshluss-«
Schrift. (Varrentrapp in F. ^ fl.42 kr.)
Hdschr. scbeiut Uortensius uicbt l^e- ,
nutzt zoshaben. $. Noten bescFiäftig^a
ftich Torzügl. mit Erläateruug des La~
can. (In Götl. u. Wlfb.)
— Pharsalia. 8. Lond., typis Georg.
Bishop 1588.
— de hello civ. vel pharsaliae HbriX.
Georg. Eersmanni studio et opera
ex quatuor manu exaratis codd.
emendati scholiisque illustrati. 8»
. Liips., impr. Luc. Jo. Steinmann
(impensis Hennig Grossü) 1589. 12
ung. Bll. , 533 S. u. 1. S. (Angabe
der Codd.) u. 1 S. Errata.
Benutzte 1 Ood. Cüiiierar.., 1 acad.
Lipsieosln, 1 Joan. Weidneri, 1 ex bibl.
Fabriciana. — (In Gott.)
— de hello civili vel Pharsaliae li-
bri X. Eiusd. ad Calp. Pisonem
Poemation. 16. Antvc*rp.,apud Chfp.
Plantiniun 1589. 200 S.
— — Iß. Ibid., ex off. Plantin. apud
Frc. Raphelengium 1592 (?)
— Pharsaliae libri X. Eiusd. ad Calp.
Pisonem poemation. 16. Ex-off. Plan-
tin. Raphelengii 1605. 199 S.,
In WHb. ist e. Ex. iiiU Varr. e.
altenJHd«cl»r., dievou Hrn. Seebode in d.
krit: üibl. 1820 S. 68 flg. angegeben »ind.
12. Excndebat Jac. Stoer 1605.
— , — in Corpus poet, lat, 4.' Aurel,
AUöbr. 1611. T. I p. 1347-1424.'
— Pharsalia s. de hello ci-vili Cäes.
et Pomp, libri X ex emendatione
Hugonis Grotij cum eiusd. ad loca
'insiffniora notis. Access, variar.
lectt. libellus et 'rerum ac verbor.
index locupletiss. opera Theod.Pul-
xrtanni et alior. concinnati. 8. Ex
off. Plantiniana JVaphelengii 1614.
12 Bll. Vorst. u. 432 S.
Neue Rccens, nach den Torbande-
neii krit.HülfMnittelu) bes. Polmann und
3<&v™^i>o* ^o° . aeiuen 'Noten säst
O. : Notsa non utvita ederentur, scripse«-
raiiiy sed ut emeodarera tfberrantes quas-
daiP Beramaoni interpretationss ; alio-
qui aut plara adnotanda fu^rant^ antiiiec
iita. ^ (In Göit. u. \Vlfb.)
— — Ex emendat. Hiig. Grotii. 12.
Cenomanis, apudHieron. Olivier s. a.
— — in Alex. Ficheti corp. poet. lat. '
4. Lugd. 1616. p. 1969 - 2036^.
— Pharsalia adjefctis ad marginera
notis Th. Farnabii. 12. Lond., Rieh.
Field 1618.
— Pharsalia ex emend. Hug. Grotii.
12. Amst., Jansson 1619.
— (Titel wie Antv. 1614) Additis ad
marginem notis T. Farnabii quae
loca obscuri9ra illustrant. 8. Frcf,, ,
typis Pauli Jacobi impensis Joan.
Stöckle 1624. 8 ung. Bll. Vorst. u.
S43 S, (In Wolfb.)
— Pharsalia s. de hello civili Cäes.
et Pomp, libri X ex ^emendatione
. Hugonis Grotii cum ejusd. ad loca
insigniora notis quibus pars altera
nunc demum prodit. Access, va-
riar. lectt. libellus et rerum ac ver-
hör, index locupletiss. opera Theod.
Pulmanni et alior. concinnati. 8.
Lug4. Bat., apud Joan* Maire 1626.
12 ung. Bll. Vorst. u. 432 S. Dann:
Hugonis Grotii in Lucani Pharsa-»
liam notarum pars altera nunc de-
mum edita. 16 S. (WeigelinL.2»-y.)
Zu dieser neuen Ausg. zog G. 2
Hdschr. der königl. Bibl. zu Pari« , 1
Cod. Thuau. u. 1 Putean. zu Rathe,
(In Götl. u. Wlfb. In d. letzten Bibl.
ist noch e. Ex. mit der Jahr?,. 1627 auf
dem Titel.) Oudendorp erwähnt, auch
e. neue Ausg. von 1639 mit einigen
Znsätzen.
^ — Ex emendatione Hugonis Gro-
tii. 12. Amst., Jansson 1626. (Wei-
gel in L. \6 1/{,)
— — Ex emendatione Hüg. Qrotii
cum ejusd. notis. 24. Amst, apud
Guil. Janss : Caesium 1627. 7 ung.
BU. Vorst., 196 S. u. 14 ung. Bll.
— Pharsalia — im Corpus poet, lat.
Ed. auct. 4. Genev., Crispin 1627.
T. I. p. 1203 — 1277.
— Pharsalia adjectis ad marginem'
notis Th. Farnabii. 12. Lond. 163*.
— — Ex ^mendat. H. Grotii. 12.
Amst., Jansson 1636.
— Pharsalia — in Corpus poet. lat.
4. Aurel. Allobr. 1640 p. 1349 sq.
' — , Pharsalia sive de hello civili Cae-
saris et Pompeji Üb. X. Additae
sunt in fine Hugonis Grotii nctae.
Ex binis antehac .editis iuncitae,
auctae, correCtae et Thomae Far-'
nabii in margine etc. 12. Amstoro-
dami, apud Joan. Blaeuw- 1643.
Ö6*-
Digitized by
Google
Lucanus.
564
Lticanqs.
t Kpftitel. u. S3p S. (die ersten 10
sind nicht gezchn., aber mitge-
^ zählt) u. 3,nng. ßlL (Nestler in
Hamb. 2 Mark; Weigel in L. 1^/'.)
— — Cum nolis Hugonis Grotii et
annotatt. Th. Farnabii. 12. Amst.,
Joan. Jansson 1651. (Nestler in H.
2 Mark 12 Seh.)
Ex einen d. Hug.. Grotii cum
ejusd. notis. 24. Amst., typis Lud.
Elzevir. 1651. (JTarrentrapp in Frkf.
40 kr.)
24. Ibid., id. 1657.
Cum Hug; Grotii, Farnabii no-
tis integris et Varior. selectiss. a6-
curante Gorn. Schrevelio. 8 maj,
Amst. , ex off, Elzevir. {andr, Exx,
Hack) 1658. M. 1 Karte. (Nestler
in Hamb. 6 Mark 8 Seh. ; Weigel
in L. 3 4,)
Ex emendat. et c. not. H. Gro-
tii. 24. Amst. 1659.
Cum notis H. Grotii et Th.
Farnabii. 12. Amst.,' Blaeuw 1665.
— (ders. Titel wie Amst. 1658). 8.
Amst., Elzevir; {andr, Rxx. : Hack)
1669. (Nestler in H. 8 Mark 5 Wei-
gelinL. Btf 12j/^, e. andr. Ex. 4*.^.)
— de, hello civili P. I. H. Cum H.
Grotii, Farnabii not. integr. et var.
select- Acc. Com. Schrevelio. Cum
ind. 8- min. Lugd.,^ ex off. Bourgea-
tiana 1670. (Nestler in H. 2 Mark
8 Seh. ; Weigel in L. 2 ^f 16 ^.)
/ Schleckter Nachdruck der vorigen
Ausgabe.
— — Ex emendat. H. Grotii et c.
eiusd. notis. 24. Amst, Dan. Elze-
vir. 1671. (iVestler in H. 1 Mark.)
•< Cum notis H. Grotii et Th.*
Farnabii. 12. Amst. 1681.
— -^ Ex edit. H. Grotii. Acced. Lu-
cani supplementum aut. T. May.
Iz. Amst., Jansson 1693. (Varren-
trapp in Frkf. 1 fl. ; Weigel in L.
18 S^.)
12. Venet. 1702.
Cum notis H. Grotii et Th.
Farnabii. 12. Patav. 1705.
12. Amst. 1712. -
— Pharsalia — in Maittaire Corp.
poet. lat. Fol. Lond. 1713. T. H
p. 89'0— 939.
EjX edit. Hug. Grotii cum eiusd.
et Th. Farnabii notis. Accedithuic
editioni Lücani supplementum au-
thore Th. Majo. 12. Amst, apud
Janssonio-Waesbergios 1714. (Var-
rentrapp ib Prkf. Hl. 12 kr. .5 Wei-
gel in L. X nf.)
— Pharsalia sivc de hello fcivili inter
Caesarem et Pompeium libri decem
{curante Mich. Maittaire) 12. Lond.,
ex off, Jac. Tonson et Jo. Watts
1719. (Weigel in L. 1 ä^ S^i-)
D. Text nach d. Lugd. 1561. Varr.
ans 16 altera Ansgg. sind beigefügt. (In
Göu.) ^-~ Man keoot Exx. auf gr. Pap.,
weiche sehr selteo sind. J[uct.''Pr.:
15 fr. Larcfaer; 41 fr. Mac Gartby:
beide Exx. auf gr. Pap.
— Pharsalia s. de hello civ. libri X
eidemque adscriptiun carmen ad
Pisopem. Gottl. Cortius recensuit
.et plurimis locis emendavit. 8.
'Lips., apud J. Frd. Gleditschii (3.
fil. 1726. 4 ung. Bll. Vorst, 353 S.
U.. 23 S. Index. (Nestler in Hamb.
1 Mark 12 Seh.; Varrentrapp in
Frkf. 40 kr..; Weigel in L. n%)
C. brauchte 60 Hdschr. u. allere
Ansgg. Zu dem Gedichte ad Plsooem
hatte er Dur alte Ansgg. — Sollte Vor-
läufer einer grossem Ausg. sein , von
welcher jedoch oiir weuige Blätter er-
schienen sind. Der Verleger fürchtete
die Concurreoz mit Oudendorp's An»^*.
Corte starb, ohne e. neuen Verleger g<*-
fundeu zu haben. Seinen haod^chrihlt
IMachlass kaufte Martyni -Lamuna. Er
verbrannte nicht mit dessen Bibliothek,
sondern kam später in Hrn. Prof.
Wfher's Hände , der 1828 danach eine
neu^ Ausg. 'veranstaltete.
— Pharsalia s. belli civilis libri de-
cem. Cum scholiaste huiusque in-
edito et ^otis integris Henr. Gla-
reani, Jac. Micylli, Joach. Game-
rarii , Hug. Grotii etc. et excerptis
Omniboiji Vicentini , Jo. Sulpitii
Verulani , Jodoci Badii Ascensii,
Lamberti Hortensii, Gregor. Bers-
manni, Th. Pulmannl, alioriimque
nee non Th. Maji supplenientis et
apologia Jac. Palmerii, Mosantii
Briosii ac Gr. Bersmanni et inedi-
tis Franc. Gujeti aliorumgue ob-
serv^tionibus curante Franc. Ou-
dendorpio qui suas etiam adnotatt.
et copiososindices adjecit. 4. Lugd.
Bat., apud Samuel. Luchtmans 1728.
Mit 1 KtiTte. — 1 Kpftit., 37 ung.
Bll. Verst., 966 S.. ^Ö7. un^. Bll.
Indd. (Nestler in Hamb. 26 Mark;
Weigel in L. 10 ^f).- Auch gr. Pap.
(Nestler in H. 60 Mark.)
Neue Recens.' nach vieleo u. g^uten
Hdschr. (5 Codd. Vossian., 1 Cod.
Wittian., Excerpte 1 Cod. Buberii , 2eT
der. kgL ßihl. 2u Paris, V^rr. 2 Oxfor-
ds r.Hdschr.) Excerpte au» Cambridger
Digitized by
Google
Lucanus.
565
Lucanus.
Codd., Varr, 1 Cor). Hulsliau., Excerple
1 Turiuer n. 1 Marburger Hdschr. , 1
God. Amstelorl; u. 1 eigtieu) u. den äU
testen u. besteo Ausgg. Die Varr. sind
aber UDgeoaii excerpirl. Dem Texte
liegt der von Grolias zum Grunde. Deu
^Iteu Scholiasten macbte O. hier zuerst
aus 2 Codd. ^ossi^in. bf>kHiMit,
Auct, - /*/•. : 10 fl. 50 c. Meerman
n. auf gr. Pap. ; 173 fr. de Cotte (s.
scböD^ Ex.)
LiUcani Pharsalia cum commentario
Petri Burniaiini. 4. Leidae, apud
Conr. WishofPjDan.Goetval et Georg.
Jhc. Wisboff 1740. 26 ung. ßll.
Vorst., 7S5 S., 78 ung. BU. Ind. u.
2 ung. ßll. Errata. (Löwenthal in
Braunschweig 7 *f , Nestler in H.
18 Mark; Weigel in ,L. &*/.) Auch
gr. Pap.
Neue krit. Bearbeitung, zu welcher
N. Heiusiiis aut> mehr als 20 Hdschr.
(3 Vossinn. , 4 Thnau. , 3 Roitendor/.!
4 Hamburg., 1 Sixiaii., 1 Langerintnu.,
1 Pulean. , 1 G. Turriani , 1 S. Ger-
nmni , fiarberini et Oizelii n. 2 oder 3
eignen) gesammelter kriu Apparat be-
nutzt i*f. Die Noteo früherer Erklärer
Sinti in dieser Ausg. nieht wiederhofalt.
Die Anroerkgg. sind tbis.' krit. , tbls.
Geschichte, Sinn u. Worterläulernd. In-
correct gedruckt.
j4uct,-Pr,: 3«^ 42^' in e. Auct.
bies. 1830 u. von Exx. auf gr. Pap.
91 fr. de Gölte i 88 fr. Caillard^ 121fr.
Jourdani 84 fr. Mac Carlbj^4 20 fl.
Meerman.
— 1 harsalia s. belK civilis cum vita
et testimoniis Vol. I. II. 16. Lond.,
typis J. Brindley 1761. (Weigel in
L. S«/'.)
EiitSi. auch Tb. Majt Supplement
n. Palfuerii apologia. S;«uber. (hiGöti.)
' — Pharsalia s. de hello civ. libri X.
Ad edit. Cortii fideliter expr. 12.
Glasguae exe. Roh. et Andr. Pou-
Jis 1751. (Weigel in L. %-^f.)
— Pharsalia cum notis Hugonis Gro-
tii et Rieh. Bentleji. 4; Strawberry-
Hill 1760. 3 ung. BU. Vorst. u. 525 S.
B. wollte den L. verbensert u. uiit
seinen n. H. Grotius Anm. herausgeben.
Hdscbr. hatte B. nicht. Cr Tollendete
nur die 3 ersten Bücher. — Die Ausg.
-wurde von B.'s-Enk^^l, Rirh. Cumber-
land veraustaltet* Schön n. selten.- (Pn
Gott.) — Der breite Papierrand kann
leicht Veranlassung g^ben, Cxx. auf gr.
Pa|n anzunehmen. So erwähnt Barllie-
lerny's Catal. u. der Catalog des Königs
yiou Euj^l. Exx, auf gr. Pap.
Auct,-Pr, : 86 fr. Barth^Iemy 5 1 10 fr.
F. Didot; 220 fr. Caillard (e. s. schön*
Ex. , welchem viele Kpf. u. Portr. bei-
gefügt waren) ; 23 fl. Meerraan. ^
— Pharsalia cum suppl^mentis Tb.
Maji.,12. Paris., Barbou 1767. 5fr.
Auf einigen Exx. steht der Name
des Herausgebers J. Goulin. — Wach
Schoell ersch. diese Aus^. zuerst 1745
u. mit neu. Titel 1754. (?)
— Pharsalia s. de hello civ. libri dp-
cem. 8. Mannhemü , cura et sura-
ptibus societalis litteratae 1779.
424 S. — 10/^, fein Pap. 16^.
— Pharsalia cum apposit. ital. carm.
interpretatt. et notis a Gasp. Cas-
sola. 2 Tom. 8. Mediolani 1781 —
1782. Auch gr. Pap.
— Pharsalia. Eiusd. ad Calphurnitjm
Pisonem poemation. Praemiltitur
notitia literaria stud. societalis Bi-
pont. 8. ßipont., ex typogr. socie-
talis 1783. . 12 y^.
Burma uns Text. ,
— Pharsalia s. de hello civ. libri,
X. Cum suppl. Th. Maii. Acced.
notae. 8. Venet. 1733. (Weigel in
L» l^./5 12 y^.)
— — ad editionem Gottl. Cortii fide-
liter exp'ressa. 8« Glasguae, exe.
Andr. Foulis 1785. (Weigel in L.-
2 ^A 4 'M')
— Pharsalia ex optimis exemplarihus
emendata. Fol. Paristis, studio et
impensis Ant. Aug. Renouard typis
P. Didot natu laajovis an. reip. III.
(1795.) h u. 351S. Vel.Pap.--72f'r.
(nach-e. Verlags-Catal. Renouard's
80 fr.) gr. Pap. 300 fr. ~ (Var-
reutrapp in Frkf. $1 fl. SO kr.)
Der Herausgeber Benouard ge-
bt anehte die Princeps , Oudendorp's,
BurmanuV u. Bentley's a. einige andere
Ausgg. u. nahm die^. Lesarten, welche
ihm. die besten sckienan , in den Text
auf. Eine Hdschr. am d. I4ten Jahibdc.
vefglicb er mir in «en ersteu Büchern.
Die Notitia. lilter. israus der Zweibrücke-
ner Ausg. entlehn;» zuwi. verbessert)
aber manche Uurioatigkeiteu sind stehen
gebltebeo. Schön "« «thr corrccl gedr.
Nur 2 Druckfehbr sollen darin sein. S.
Renouard Calal. T. II S. 288-289. R.
beklagt^ sich d«rt, dass das Papier für
die Grösse der Typen zu klein sei. AI- "
leiu Didot, iwl wf Ich'ein er wegen grös-
sern Papierf* üherein gekommen sei,
habe sich sräterhin geweigert, grösseres
als das zv seiuem \ irgil zu nehmen.
Um doch aber auch sciueu Willen
Digitized by
Google
J-iUcanus.
566
Lucanas.
za haben, habe er 15 Exx. auf s. schön.
Vel. Pap. iu gr. Fol. abziehen lassen.
D. Aufl. war 212 Kx%, (uum^rot^s) 5 5
auf Pergament (Lord Spencer u. der
Herzog v. Devonsliire bezahlten jeder
für e. Ex. 120 L. Sterl.) Nach Bijunet
auch 3 Gxx.^auf blau. Pap.
^wc/.-Pr.' von Exx. anf kl. Pap* :
SO fr. Cailbrd n. nur 2 f-f in e. Auct.
zu 3raun8chweig im J. 1830.
— Pharsalia. 12. Roterodami 1805.
— Pharsalia. Eiusd. ad Galpurn. Pi-
soiiem poemition. Pmemittitur na-''
titia literaria studiis societatis ßj-
pontinae. Edit. II. auctior et cmen-
' dajtior. 8. Argentorati ex typogr.
societatis 1807. XLVIII u. 277 S.
früher i ^f 4 ^, jetzt 22^.
'— Pharjialia ad fidem editt. princi-
pu.ii et codiciim antiquor. Vindo-
bon. recensita ab Ang. Illycino.
4 maj. Vindobonae, typis Desen
1811. M. lOKpf. Subscr.Pr. war:
12 Ducaten, mit Kpf. avant la
lettre 15 Ducaten, mit Kpf. vor u.
mit der Schrift u. den Aetz Abdr/
20 Ducaten.
Die beiden Hdschr. der Wiener
Bibl. waren ans dem 12ten Jahrhdt. Der
Herausgeber, Ritter Augelo d'EIzi , hat
aber Diem 4« angegeben, nach welchen
Hulfsroitteln er geändert hat. Die Kpf.
sind von den besten Künstlern Wiens
nach Zeichnungen von Wächter ge-
stochen.
curante Angeld Illycino. Juxta'
cxemplar in quarto maximo. Editio
altera. 8. Vindobonae tfpis Degen
,1,811. 12^, Schb. Pap. 18i^, Vel.
Pap. 2^ 16^.
Der Text weicht an einigen Stel-
len von dem der vorigen ab. lucorrect.
— Pharsalia cum notis'Huff. Grotii
et Rieh. Bentl^ii, 8. Glasguae ex-
!?« oT^"* Andi. etJac.Duncanl816.
12 Sh. , gr. Paf. 1 L. 1 Sh.
Incorre<?ter Wachdr. von ßentley's
Ansg. 1760. ^
^-T-— cum Hug. Cmtii et Farnabii
• notis integris et varior. seleotissi-
' mis m US. jnventttis scholast. . ac-
curante Corn. Schrtvelio. 8. Lond.,
rit^'^^y.^^^' löSh,, gr. Pap!,
JNachdr. voü Schrevc?» Ausg. 16^9.
'"/^^^^?^';/^. *"^^^"'' Vdendorpii!
Cum Th. Mau suppleme,t. (Re^ent^s
Edttwji,) 18. Lond., Ba<ivvin'"t^l9.
ösh. ei.
•— Pharsalia cum notis select. Hug.
Grotii , integris et adauctis Rieh.
Bentleji, duobus specimin. Ezrae
Clercquii van Jever, duabus epist.
inedit. Frc. Oudendorpii quibus
varias lectt. Mss. nunc prirpum
coUatorum dissertationem de spu-
riis et ma^e suspectis Lucani ver-
sibus, .scholiastas ineditos, adnota-
tionem suam nee non indd. locu-
pletiss. addidit Garol. Frd. Weber.
3 Vol. 8 maj. Lips. , apud Gerb, et
Ern. Fleischer 1821—31. T. T. XXXII
ü. 458 S. u. 3 ung. Bll. Verl. Catal.
T.ir.648S. T.III.XCVIu.856S.lUy.
Der Text ist nach Bentley'a Ausg.
»bgedr. 4 Leipziger Hdschr. sind ver-
glichen. Unter d. Texte stehen B.*8
Anm.u. von Grolius Noten die, auf welche
ersterer in s. Noten sich bezieht. Der
Ste Bd. eolh. d. alten Scholien aas Hd-
schrifi. vermehrt u. e. Abhdlg. de in-
terpretibns Lucani ante ioventam ariem
typographicaro. Ein 4ter Band soU
Nachrichten üb. d.' Leben u. d, Schrif-
ten des L., üb. "d, Hdschr. n. Ausgg.,
e, Fragmenlensaminlg., des Hsgebers,
eigene Anm, u. Indd. enthalten.
— Pharsalia.' Recognovit et ad Bur-
mann, textus fidem emendavit J.
A. Amar. 2 Vol. 32. Paris,, te-
' feVre 1822. , 6 £r.
— Pharsalia cum notis C. 6ai:thii J.
Fr. Christii, Gottl. Cortii, J. Fr.
Gronovii, N.Heinsii, J. AI. Martini-
Lagunae, Dan: Wilh. Trilleri alio-
rinnque. Edition era morte Cortii
fnterruptum absolvit C.^'F. Weber.
2 Vol. 8 maj. Lips., Hartmann 1828
—1829. T. L XXX VIII u. 696 S. T IL
LXXVIIIU.694S. 6*^ (herabg. Pr. 5^.)
Schb.Pap. 8f (jetzt 6*/), engLPap.
10 .y5 (jetzt 8*f) ^ :
Den handschrifil. Nachlass Corte's
über Lucan. kaufte Martyni- Lagüna
der d. Werk mit seinen Noten vermehrt
herausgeben wollte. Im J. 1807 ver-
brannte aber seine Bibliothek; sein ge--
sammelter' Apparat ging unter bis anf
wenige Bruchstück« und onr Cories
Commentar wurde gerettet. Dieien kaufte
Hr. Prof, Weber an sich n. besorgte e.
neue Aus^. C.*s Commentar geht i»ar
über d. 8 ersten Bücher. 79 Hdschr.
u. allere Ausgg. sind verglichen. Die
Critlk des L. ist weniger als dieErUu-
^rung von Corte gefördert. . Triller's
weitlftge. Noten sind abgekürzt. D. In-
dex ist genaa «. r<^ichhaltig. Recens.
von Hrn. Dr. Wagocr in d. HaUesoben
Lit.-Ztg. 1830 No. 228 u. 229.
Digitized by
y Google
Lucanus, üebers.
567
Lucanus, üebers.
ILiiicani Pharsaliae liber primus (et se-
cundus) 4. Paris., Frc. Gryph. 154t.
S.ententiae ex Lucano — in Syitent.
' et proverb. ex div. poet. 8. Lute-
" tiae, ex oft. Rob. Stephani 1543
p. 120 — 122. *
— — in: Acute dieta omnium vvett.
poet. lat. ^d US. ducis Guisii col-*
lect. 12, Paris 1664 p. 238 sq.
Das Carmen ad Galpurinum Piao-
iiem a. unt. ßoleius Bassus,
' \ *
Supplementum Lucani libri VII au-
thore Thoma Maio. 12. Lugd. Bat.^
1650. Secunda editio. 12, Lond.,
typis M. Flesher sumtibüs D. Frere
1646. (lu Göttingep.)
Auf dem ELpfüt. steht Lngd. Bat.
1646. — Aöch »i\ nielirereo Ansgg. des
üiucan abgedr. z. B. in Oadeudorps ,
Aüsg. p,, 814—885. ,
A continuation of the subject of ^Lu-
cans> kistovical poem tili the deatli
of Jul. Caesar in seven books, with
ahnotations made on e^ch book by
Th. May. 8. Lond. 1630. -- Se-
cond edit. 8. Lond. 1635. — trsl.
by Edmund Poulter. 4. Lond., Ca-
deil 1786. ISh. 6d.
Suite et conclusion de la Pharsale
ou supplöm. de Luc lin, poeipe lat.
de Th. May, trad. par P. L. Cor-
niilioUe. 12. Pari^ 1819.
Ueb er Setzlingen.
Veit Ludwigs von Seckendorff polit.
und rtioral. Discurse über Lucani
dreyhundert auserlesene lehrrei-che
•Sprüche u. dessen heroische Ge-
dichte, genannt Pharsalia, auf eine
sonderbare neue Manier ins Deut-
sche gebracht u. dem Latein, auf .
jedes Blatt gegenüber gesetzt nebst
beigefügter Erklärung derer dun-
kln und schweren Redensarten.
2 Theile. 8. Leipzig, in VerJegg.
^oritz. Georg Weidmannes Erben
XX, Job. Lud. Gleditsch 1695. M. 1
Kpf. n ung. Bll., 404 S., 6 ung.
Bll. u. 808 S.
In gereimten Alexandrinern*
Caspar Wilh. von ^orcH Versuch e.
gebundenen üebers. des' Lucanus
vom bürgerl. oder pharsal, Kriege,
herausgegeben vondess. Bruder Ge.
Balth. von Borck. 8. Halle, Joh.
Just. Gebauer 1749 (jetzt Hannov.,
-- Hahn). 18 ^(.
Ebeuf. gereimte ."Pebers.
Isucans Pharsalia oder Bürgerkri^.
üebers. von Phil. Ludw. Haus. 2
Bände. 8. Mannheim (Frkf., Her-
' mann) 1792. ' ' 1 «^.
In Frosa übertragen u. ohneWcrth.
Die Schlacht bey Pharsalia (.v/ß) oder
das siebente Buch de? Lucan, me-
trisch übers, von G. B. H^ Pisto-
rius , nebst beigefügtem Text und
erltd. Anm. wie auch der aus d.
Franz. übers. Vorrede Marmontels
, zu s. franz. Luöan. 8. Berlin,. Lange
(Reimer) 1802. ' 10;^(.
Lucans Pharsalia trsl. into engl, vörse
by Arthur Gorges. 4. Lond,, ßlount
1614.
— Pharsalia trsl. into engl, 'verse
with anhotations made on each
book by Th. May. 12. Lond. 1627.
— With a continuation of the sub-
ject of Lucän*s historical poem by
■Th. May. 12, Lond. 1631. 1635.
1650: 1659. 1679. .
— Pharsalia trsl. into engl, verse by
Nicholas Rowe. (With remarks hi-
storical and geographica!) Fol.maj.
London , printed for Jac. Tonson
1718. Mit Kpf. u. Karten. 3 ung.
Bll. Vorst, XXV S, u. 5 S. Subscr. '
Verzchu., 446 S., 55 S. Not. (In
Göttingen.) (Weigel 8 ^-f.) ^uch
gr, Pap. — 2 Vols. 8. Lond. 1720,
1722. 1730. 1732. 1745. 1753. Lond.,
Cadell 1807 u. 3 Vols. 18. Lond.,
Cadell l80r. 10 Sh. 6 d.
Geschälzle üebersetzung.
Lucans first booke trsl. line for line
by Chr. Marlovv. 4. Lond., printed
by P. Short and are to be sold by
Walter Burre 1600.
The tenth book of Lucan's Pharsalia '
trsl. into engl, verse by John Hug-
hes — in bis Works published by
Will. Duncomb. 2 Vols. 12. Lond.
1739.
Lucan , Suetone et Saluste en fran-
gois; Fol. Paris, par P. le Rpuge
pour Ant. Verard 22 Dec. 1490.
goth. M. Hlzschn. 201 gez. Bll.
u. 4 Bll. Table.
Ist k. üebers. j sondern Paraphrase
des L. — Schöne Ausg. j4uct - Pr,:\ ^
8 livTPS la Valli^rÄ (sehr schadhaftes Ex.) .
u. 78 fr., de Servais (schön. Ex.) "
— — Fol. Paris, impr. par Ant.
Verard 17 Sept. 1500. 218 Bll. in
2 Coli, mit 44 Zeilen.
Ein Exemplar aut Pergament ist
jetzt in dej* königl. Bibl. zu Paris, ans
Mac Cartliy's Auct. für 712 fr. er-
standen.
Digitized by
Google
Lucanus. Uebers.
568
"Lucanus. Uebers.
Les Oeuvres de Lucain en latin et en *
fran^. (par Mich» da MaroUen) 8.
Paris 16 24-.
— — De la traduction de Mich, de
MaroUes. 8. » aris 164Z..
Die Ueheis» ist \a der zweiten Ausg.
übeiäibfiiet.
Les Oeuvres de Lucain. Avec le
poeme de Petrone du changement
de la republique et le panegy-
rique de Lucain ä. Pi&on. En la-
tin et en frangois. De la traduction
de Mr. de Mavolles. gr. 8. Paris,
chez Guill. de Luyne 1654. 1 Kpf-
titel, '10 ung. ßlL , 939 S. und 18
ung. BIl.
Auch ia dieser drillen Aii&g. hat
M. gebessert^ aber dcuuocb ist sie
wert b los.
La Pbarsale de Lucain ou les guer-
res eiviles de Cesar et de Pompde
en vers frangois par Guill. de Bre-
beuf. 5 Part. 4 Paris,' chez An-
toine de SommavilJe 1654—1655. ,
Die 4 ersten Bücher erschienen
J654, tHe 6 leuieu 1655. 2 Bacher cr-
fichieoen immer auf eiumaU (lu Wlfb.)
12. Rouen, L- Maurry 1657 (?)
' 1^. Leyde, Jean Elzevir 1658.
Sehr sauber u. bes. iu Frankreich
gesucht. u4uct,-Pr, V. schön. Ex.; S5 fl.
Greven ua ; 3S Ilvres Gouilard; 40 fr.
Ch<^nier; 53 fr. Jotndan.
— — 12. Inipr. k Rouen et se vend
ä Paris chez Ant. de Sommaville
1659 auch '1663. M. Kpf. (Beide
Ausgg. in Wlfb.)
12. Ibid., id. 1665.
12. Impr. ä Troyes et se vend
k Paris, chez Pierre Ribpuvl666.
12. Paris, Loyson 1670.-12.
Cologne, Pierre Marteau 1678.— 12.
Paris, Jean Cochart 1682. M. Kpf.
(In Wltb.) — ' (Avec le texte.) 12.
la Haye, chez Arnont Leers 1683.
M. Kpf. (In Gott. u. Wlfb.) — 12.
la Haye, chez Louis et Henry van
Dole 1700. M. Kpf. — 12. Paris
. 1702.
Vergl. Dissertation «nr ^a Pbarsale
en ver^ Iran^. et les autres onvrages de
* M. de Br^bcuf par QuilL du Hamel,
12. Paris, Savieux 1664.
*— la guerre civile deC^sar et Pomp,
trad. en prose iran^. par Philibert
Quartier, avec les caracteres histo-
riques de ceux qui en ont ete les
principaux auteurs. 8. Paris, Simon
Banaud 1688-
^ la Pharsale trad. par P, Touss.
Masson» t2. f*aris, Dufour 1765. —
Seconde ^dit. , revue, corrigöe et
augmentöe de notfs. 2 Tom. 12.
Paris, d'Houry 1766.
— la Pharsale trad. en franc. par
M. Marmontel. 2 Tom. 8. "* Paris,
cliez Merlin {zu Endex de l'impjr.
de le Breton^ 1766. M. 11 Kpf.
nHch Gravelot's Zeichnungen. T..L
Lxxix u. 304 S. , 1 Bl. Errata, T. IL
415 S. u. 2 ung. Ell. (Nestler in
Hamb. 6 Mark.)
In Pro^a. (lu Gölt. u. WoUb.) -
Wlerlerhohlt in M.'s Werken. 8. Pari«
1788 T. 13 u. 14.
— - la Pharsale poeme par le chev. de
Laures. 8. Paris, Ruault 1773.
— ' la Pharsale de Luc lin trad. par
Brebeuf; eccbnipagnee du texte
confere sur les nieilleurs öditions.
Avec la vie des deux poetes et des
reflexions critiques sur leurs ou-
vrages p^r J. B. L. J. Billecocq.
2 Tom. 8. Paris, Möradan, de Vimpr.
de Crapelet 1796. ]y[. Kpf. nach
Perrin. 42 fr. (WeigelinL. 5»./ 8/^.)
Von dies. Aus(>. wurden ancb Exx.
auf gr. Vel. n. boll. Pap., sowie 3 Exx. auf
blau. Pap. abgezogen 5 von letzte ru wür-
den dem einen clieOriginal-ZeichuaDgea
Peirin's beigefügt.
— la Pharsale trad^ par J. Fr. Mar-
montel. Noüv. ^dit. '2 Tom. 12.
Paris 1316. 12 fr.
— — (Avec le texte) Nouv. ^dit. avec
les suppl. de^Th. May trad. par
Amar, et le poeme de Petrone
trad. par Deguerle. 2 Tom. 12. Pa-
ris, Delalain 1820, 12 fr.
12. P.iris, -Delalain 1821.. 4 fr.
Eulh. nar die Uebersetznug.
— la Pharsale trad. par Marmontel.
2 Tom. 18, Paris, Delongchamps
1823.
2 Tom. 18. Paris, Sanson 1824
2 Tom. 8. Paris, Etienne Le-
doux 1829.
— — libre premieY, trad. par Aug.
. Simiau. 8, Paris, Sanson 1825.
1 fr. 50 c.
Das erste Bnch wurde frei u. ab-
gekürzt ^bers. von Legen v^ in M^m.
de Plust.nation. Literat. T.IV p. 505 sq.
Phars:>le de Lucain, pars librill (par
le' marquis deSainl-Sirnon) 8. Axnst.
1793.
De eerste ses boucken van den Poet
M. A. Lucauus van't Rorger Oor-
log der Romeyne^i. Overgheset in
Nederlandsche rym door Heyndrick,
Digitized by
Google
Lucanus. Uebers.
5G9 Lucanus.
Eiltgssclirft
Storm. ^. Amst, Colyn s. a, (1617.)
Auch 8. Ibid. 1620.
Lucani pharsalia translata et'edita in ,
vulgari sermone metrico per L.
Cardin, de Montichiello {Luca Man-
zoll) 4. Mediol., Cassanus de Man-
tegaziis 7 Sept. 1492. In 2 Coli.
mit Sign. A — N.
Erste Ausg. IäI nicht üebers., son-
dern nur e. Nacliahinnng des L. n. ench.
Caeftar's Lebeu in Oitaverimf . Vergl. P«i^
tani T. I! p. 22S. — Selten.
4. Römae, Euchar. Silber 10
Jan. 1492. ^wt/i, .Sign, a — r.
Erscbieo später als die vorige, denn
der Monat Januar war damals der
vorletzte des Jahres. Aact,- Pr,\ 32 li-
"vres Delalea-, Sl fl. 10 sols Crevenna.
4. Venet., Manfred, de Monte-
ferrato de Strevo 4 Aug. 1495.
röm. Sign. A- N.
Lncano^delle guerre civili di Giulio
Morigi. 4. Ravenna (s. nom. di
stampat.) 1579. — 4. Ravenna, ap-
' presse Frc. Teb^ildini 1587.
— Farsaglia trasportata in' lingaa
toscana in verso sciolto da Alb.
Campani. 12. Venet., Sarzina 1640.
— la guerra civile overo farsaglia
trad. da P. Abriani. 8. Venet.; Gio.
* Batt. Catani appr^so Giacomo Hertz
1668.
— la farsaglia overo della guerra ci-
vile di Lucani trad. e trasportata
in attava rima- da Gabrielle Maria
Meloncelli. 4. Roma, nella st^mpe-
ria di Ant. de' Rossi 1707. 24 ung.
Bll. Vorst. , 284 S. u. 10 ung. ßir.
Ind. (In Göttingen.)
— la farsfvlia trad. »in versi ital. da
Chrp. Boccella. 2 Tom. 4. Pisa
1804. 12 paoli, gr. P?p. 20 paoli.
— la farsaglia volgar. dal conte Franc.
Gassi. Fase. I. 4. Pesaro, Annesio
Nobili 1826.
Entb. die 2 ersten Bücher. Vorher
erschien:
Saggio di una traduzione di Lucano
del conte Francesco Cassi. 8. Mi-
lano presso la societä tipografica
de' classici ital. 1820.
Della ^farsaglia di Lucano trad. in
ital. e ridotta in ottava rima da
Gio. Ant. Robillo, libro primo e
secondo — in: la Clio rinvenita.
V. Robillo. \2. Venet. 1680.
pharsalia po Polsku przetlumaczonoe-
go Lukana, przez Woycieclia Sta-
nislawaChroscinskiego. 2 Part. Fol.
W Oliwskin>Klasztorze(O/i>a)1690.
Odrodzona Woyczystym jezyku Far-
salia Lukana, to jest, ^oyna domo-
wa rzymska z argumenta nii Sewera -
Sulpicyusza y supplementami roz-
nych {przez ./. /f". .-/. Bardzinskiego)
Fol. w Oliwie 1691.
Enth. auch e. Uebers. des Petro-
nius de hello civ, u. Th. May*s Supple-
mente.
La historia que escrivio en latin el
ftoeta Lucano trasladada en castel-
ano por Mart. Lasso de Oropesa.
Fol. s. 1. et a.
S. Saniander Caial. T. 2. p. 277.
Fol. Lisboa 1511.
— 8. Anvers, Juan Cordier 1558.
— — trad en roinance oastellano
por Martin Lasso de Oropesa. 8.
Anvers, en casa de Pedro ßellero
1585. 8 ung. Bll. u. S97S. (InGöt-
tingftn u. Wolfenb.)
-:— '- nuevamente corregido y acaba-
do con la historia del triuinvirato.
Fol. Burgos, PLil. de Junta 1S88.
{zu Ende: 1578).
La farsalia, poema espaiiol (Traduc-
cion de Lucano) por J. de Jaiire-;-
gui, juntamente con el Orfeo, poe-
ma en 5 cantos. Sacale k luz Seb,
de Armendariz. 4. Ma(^rid , Garcia
1684.
2 Total. 8. Madr. , impr. real
1789 (auch 1804?)
Diese letzte Ausg. bildet den 7ten
u. 8teu Band von Feruandez Sammlung
Span. Dichter.
Erläu terii ngsschriften^
Aniinadv. in Lncanum — in Obss. mi»
KCfll. Vol. IL 2. p. 191 — 195 u. S.
p. 403 sq. III. 2. p. 249 — 266.
Badeiiy T, , Observationen in Lucan. —
in Friedeinanu. u. Seebodii MiscelL
crii. Vol. L P. 4. p. 744 ~ 749.
Bernardiy Dau, , disseri. de statu mor-
tnoniin ex ineute vett. Druidarum ad
Lucan. I. 401 sq. 4. Lips. 1732.
Ezrae de Clercq uan Jeuer j 8pi?ciraeQ
selectar. observall. in Lucani Ph;«rsa-
liani liovae editionis piodroiiius. Cum
praef. auctoris apologeiica pro fama,
vita, moribns et amoribus suis. 4.
Lugd. Bit., apud C^rol. UeJfo* 1767.
XX u. 103 S. (Weigel in L. 22 y{.)
WeiisohvveiBge Bemerkungen über
die 2 ertiteu Bücher u. ohne sonderli-
chen Werth.
Spec. L IL 4. Lugd. Bau 1772.
2 fl.'4 St. (Weigel in L. 1 lif 14jt{.)
Crede, H,, animadversionum in loca
qaaedam veterumpoetaram eorumque
Digitized by
Google
Lucanus. Erllgsschrft. 570 Lucanus. Erltgsschrft.
▼ertendoi^um pcricnla. 8. Marburg.
1792.
Franckiiy progr. de religipfo Inci Mas*
ailiensis in Gallia cuUii eiasqne refor-
mator« JiiY. Caesar« secunrhim Lnca-
num lib. III a versu 399 Pharsal. qui-
biisd^tm de feligiosi Iiicorum cultus
origine ptaeiuUäis. 4* Erford. 1793.
Hel.'f^r j Lud, , locos quosdam Lucani
adv. criiicor. tenumina viudicat. Fol.
Erling., typis Junge 1822 — 1823.
2 Progr.
Guichardi, Thom., oratio iu Pliarsaliam
in celeb. Scholast. apad Tliolosal^es
, conventiiperorata. 8. Tholosae, apiid^
Jo. de Gucrlins 1519.
Mathemalica pro Lticano apoTogia ad-
▼ersus Jos. Scali^erniu Franc. Insu-^
' lanv PrTribiuo autbore. 4. Paris., apaU
Joaa. BicHfcrhiia 1582. (25 S. (la
. Göiliogen.)
, , Dagegen eracbien: Jas, Scaligeri
epislola ad versus barbarum poema losa-
lani patront cIIeDtis Lncani. 4. P^ris.,
apud MamertnmPatissotilam 1582. Dar-
auf: Frc, Insulani ad Scaligeri episto-
]am responsio et de exact% anui erneu-
datione. 4. ^aris., Jo. Richer. (1583).
Jortirif Johriy critical remarks ou Lu-
can — in bis Tracts p^iilnl., crit. snd
mhcAh 8. Lond. 1790 T. 2 p. 268
— 270.
Kaejf^iierij Eniest. , auimadversiones ia
quaedaii) Luc^ni et Prop^rlii loca. 8*
Jenae. typis Scblotteri 18;12. ^ uug.
Bll. Vorst. 11. 45 S. ^ 8 J?f,
JSii/sa, QnaestioQUrn in Lucani Pbarsa-^
Ijarn Part. I. 4. Guben. 1824. 23 S.
— Pdri. II. 4. Ibid. 1825. 27 S. —
Part. in. 4. Bielefeldae, typis J. D.
Küster 1827. 23 S. — Part. IV. 4.
Ibid. 18;29. 22 S.
Leloup^ P, J. , «de poesi epica et Pbar-
sal. Lucani disquisitio pbilologica. 4.
AHgust. Trevir., typis Hetzrodtiil826.
32 S.
Jjeonicenus — 8. Omnibonus,
Jjindberg, Saenon, And,^ bistoriola cri-
tioa Lucaui. 8. Upsaliae 17Gt.
{MansOt J, C, Fr, y) über Lnkau — in
d. Nnr.hirä?eo zu Sulzers Theorie etc.
Bd. 6 S. 337—368.
{Martyni-Ldf^una, Jo. Moys.) Epistola
ad Heyne sub tempns feriarum »erni-
saecnlariiiin alinae Georgiie scripta.
£«ponltur de libris Lucani editis qui
seculo qt<V*to decimo t^nographorum
forinulis desciiptl sunt. 8 inaj. s. L
1787. — Edilio secunda prissini cor-
rccla et aucta. 8, Lips. 1795. 10 f{.
Von der ersten Aufl. wurden nur
150 Exx. gedr.
JSiusd. epistola ad Weberum — in See-
bode^s krit. Schulbibl. 1822. S. 410
— 41L
Meuself Jo, Georg,, de Lncani Pharsa-
lia. Pdf» prior et posterior. 4* Halae,
ex off. Curliana 1767 — 68.
Mohedarw üb. Lucan — in a. Hfst. Ji-
ter. de Esp^ila T. X.
Mosantus-Briosiüs, Jac.^ de Lucano —
in ejusd. episloiis. 8. Cadomi 1670
p. 125 sq. Auch tu Oudeudorps Ausg.
p. 9-t6 - 953.
Qmniboni y llnantini , comrnentar. in
Lucanuit). Fol. Venet. («. lypogr. uorj.)
1475. 12 kal. Aufrusti. 372 uug. Bll.
mit 34 Zeilen. Sigo. a — f, », ü^
Xl, n, t, V— 2, &, aa — kk.
Bl. 1 a i&e^ weiss. Bl. Ib Lucani
Tita ex comme^tario antiquiss. Bk 3 be-
ginnt der Gomrneutar mit^tJeberschr.:
Omnibonus Viucenlious in Lucanum.
Schliesst auf dem letzten BI. a nach
der 15teu Zeile mit d. Worte: teXoö.
Darunter 12 Verse : EgreJiiur phoebi
fubiturus templa facerdos etc. Dann die
Schlussscbr. in 2 Zeileq.
Die Typen gleichen ^enen desVin-
del. de Spira. — (lnGütlingeu.)^-^«c/.-
Pr,: 20 livres G^iiinai; 36 livres la
Valll^re (im J. 1767.) 5 8^0. Meerman.
Palnierli, Jac, , TipixiHOV iitix^ipijßa
s. pro Lucano apologia e sciioiisjaoi
Berkelii edila. Accedunt siiiitlis «r-
guiiienti nonnulla alia. 8. Lugd.BaC,
apud Fnl. Haaringiuin 1704. 18 nng.
Bll. u. 546 S. (VVeigel in L. 2 ^A)
Auch Ibid. 1707. — , Abgedr. io Ou-
dendorps Aus^. p. 911 — 945. u. in
d. Ausg. Lond. 1751 p. I~LX.
Scaliger, Jos. — - s. obejj Lisulanus,
Schefßer, C. A* Chr, ^ von 4cu latetn*
Heldendiohteru — in Wiedeburg's hu-
manist. Ma!;azin 1788 St. 3 u. 4.
S. 142 ~ 165 u. V. 1789 St. 2 u. 3.
Variae triuiu ex octo Vratislav. Lucani
codd., lectioues cum unius ex iisdem
sclioliorum delectu edidit C. E, Chr,
Schneider, 4. Vratislav. 1823. AI uod
68 S. '
Seebode, G., Lesarten aus e. alten Co-
dex des Lucau — in der krit. Bibl.
1820 S. 6Ör— 74.
Derselbcy Lesarten aus 2 Hdscbr. des
Lucau. — dastibst 1820 S. 247-250,
320 u. 321, u. 1821 S. 1063— 1070.
du Tof, C/iarLt pens^es touchant deux
endroits de la Pharsale de Lucain (1.
47. IIL 183) — Ju Mdm. deTrcVöUX
Digitized by
Google
C. Lucilius*
571
Lucilius Junior.
1702. Jul, p.iOsq. od. Decbr. p.441.
Ed. Bai.
PP'addelii^ Georg,, animadv. crit. in
loc^ quaedam Virgilii, Horatil , Ovid»
et Lucani. 8. Edinburg. , Rob. Free-
bainium 1734. (Vyeigel 1 ^.^ ß 7^.)
Traj. ad Ähen. 1758. (Weigel 1 */.)
JVeheTy CaroL Frd.y de spuriis et male
auspectia Lucani versibus — iti s,
Ausg, 1821. T. It. p. 377-644.
JBiusd, prolasio in Liicauuin (de eo qnod
•uramum est io Pliars;tlia) 4. Cizae
1825. Wiederabgedruckt io s, Ausg.
1828. T. II p. 569-590.
Derselbe, über einige ältere Interpreten
des Lucau — in der Schu^-Zeitg,
1831. Abtblg. II. No. 102 S. 809-
.814.
Oiatriben in Lucaoi Pharsaliam . (praea.
Jo, Frd, If^ichmans hausen) defend.
Jo, Andr. Lntbf r. 4. Willemb. , litt.'
Chrn. GerdeaU 1712. 24 S.
IViggert , Frd, , variae lectt. ad Luc
Pharsal. IX ex fragm. cod. M«gdeb.
d^scriptae. 4. Magdeburg. 1824. Progr.
JfVithofiif Jo, Hildebr,, eucoenia crit.
s. Lucanns, Avianns .et Maximiauus
prtmaeTae integritati resliuui. 8. Ve-
aaliae, Leporinns 1741. (Weigel 'in
l:i«Mj^.)'
Lucanici centones ex Phsrsaliae libris
desumpli. In quibus facies bellorum
ad baec nsqne teinpora majori ex
parte apud ßelgas ge^iorum repraeseo-
tanlur. Petco Cbristlauo collectore. 8.
Bruxellae, apud Rutgerura Velpiuin
1589. 75 S. — Multo accuratiua dili-
gentiiisque nunc deouo eodeiti auctore
excnaa. Secuoda editio. 4* Vesootione,
apud Jaouin Exerteriuui l590. 16 u.
52 S. (Beide Au'sgg. in Wolfb.) '
XiUcain travesti ou les guerres civiles de
' C^sar et de Porap^e en vera enjou^s
^ (par Brebeuf) l4. Imph äRoueu par
L», Maury pour Ant. de Soinmaville
libraire ä Paria 1656.
C. LUCILIUS.
Lucilii, C, satyrarum quae supersunt
reliquiaei Franc, Dousa collegit, di-
sposuit et notas addidit. 4. Lugd.
Bat., ex off. Plantiniana Frc. Ra-
phelengii 1597. 12 ung. BU. und
139. S. (Weigel in L. 20 ^{.)
Erste eiaielue Ausg. (la Gott. n.
Wolfb.) — Die Fragm. sind zuerst ge-«.
taminelt tou H, Stepbanna in d. Fragm.
vet. poet. latin. 1564 p. 151-214.
— (ders. Titel) Editio secunda. 4.
Amst. 1661. (Weigel inL-. 1 «f 20^.)
Ist nur nener Tiiel zur vorig. Ausg.
— satyrae — in Maittaire Corpus.
Fol. Lond. 1713. T. II p. 1496 seq.
— satyrarum quae supersunt reliquiae.
Frc. Dousa collogit, disposuit et
notas addidit. Editio secuhda au-
ctior et emendatior. 8. Patav. , J.
Cominus 1735. 2 Livr. 10 soldi.
Von den Gebr. Volpi besorgt. Selteu.
-^ satyrar. quae supersunt reliquiae.
Cum notis et anim^dv. Frc. Douzae
— an Havercamp*s Ausg. des Cen-
sorinus. 8. Lugd. Bat. 1743 p.löSaq.
— satyrae — am Persius. 8. Bipont.
1785.
— satirarum quae supersunt fragmen-
ta ex recens. Francisci Jani f.
'Dousae. 8. Paris., sumptibus et ty-
pis Firmini Didot 131 1 — an Achain-
tre's Ausg. des Persius. Ibid. 1811.
p. 219-324.
Erläuterungsschrijten,
MansOf über 'Luoilius •— in d. Nach-
trägen zu Sulzera Tbeorie Bd. 4
S. 419 flg. ^
Muller, G, i?., über Lucilius — io dess,
biätor. Icrit. Einleitung z. K.enntn» d.
)at. Schriftsteller. 8. Dresden 1747.
Bd. 1 S. 397 — 431.
Reuvens, Casp, Jac* Chrn,, conjcclu-
rae in Luciiinin — in ejusd, Colle-
Claneis litterar. 8. Lugd. Bat. 1315.
• p. »15 - 19.
Sagittarius^ Casp,y de Tita et scriptia
Lucilii — in ejusd, libro de vka et
scriplis Livii Atidronici etc. 8« Alteu-
burg. 1672 p. 48 sq.
SeinmLer, J. Sal,i not, in Lucil. — in
ejusd, lecit. nTucell. Fase. I. 8., No-
. limb. 174S.
1.ÜGILIÜS JUNIOR,
P. Com, Severi Aetna et quae super- /
sunt fragmenta cum notis et inter-
pretatione Jos. Scaligeri, Frd. Lin-
denbruchii et Theodor. Giralli (/,
^. Jo, Clerici) Access. Pt. Betnbi
Aetna. 8. Amst, apud Hr. Schelte
1703. M. iKpf. (Neu. Tit.: Amst.,
apud Dav. Mortier 1715) 3ung.Bl.,
224 S. u. 12 ung. Bll. Ind.
C.'s Erltrgg. gehen bes. über /Ire
. Sachen. Vergl. auch : Frc, Otlo Men^
cken : P. Com. Seueri de Aetna carinen «
praeposterb Jo. Clerici conjecturi« vin-
, dicatur — in Miscell. Llpa. nov. VoL V
Digitized by
Google
Lucilius Junior.
572
Lucretius.
P. 1 p.. 137 sq. II. P. 2 p. 335 aq. —
• Zuerst ersch. dieses Gedicot unter Vir-
gils Nainen ao d. Gatalect. in ^. Ausg.
des Virgil. Fol. Romae^ Suueynheym et
Pauoartz 1469 u. öilery tiana uuterCorn.
Severus NaiiieQ iu Calal. Virgil. C
Cüinm. Jos. Sc;«Ii^eriy c. Lindeubruch.
8. Lngd. Bnt. 1595 (n. 1617) p. 31—51
u. p. öS*- 157; an Pilhoei Epigr. vet.
8. Lngd. 1596 p. I9S sq.> iu Maiitaire
Corpus T. II p. 1528 sq. u. in Coilecu
Pisaur. T. IV p. 24 sq.
Lucilii jun,, Aetna cum quibiisd. fra-
gmenlis — in Wernsdorf. Poet. lat.
minor: T. IV P. 1 p. 1— 33, p. 58
— 69, p. 79 — 214 u. p. 846 -389. ^
W, legte zuerst dieses Gedicht dem
Lucil. bei. £r beuutzte 1 Hdbcbr. der
Tortn. Helmiiiedl. ^ibl. n. ältere Ausgg.
— Vergl. P, C. Matthiäy einige Zu-
sätze zur nettesten Ausg. youiLucils
Aecoa io W. poet. lat. min. — in der
Neuen Bibl. der schüueu Wissenscbafteu
1797 Bd. 59 S. 311-327.
— Aetna. Recens. notasque Scaligeri,
Fr. Lindenbruchii et suas addidit
Fr. Jacob. 8maj.,Lips., Vogel 1826.
X'4 12y^, Schb. Pap. 2 ^/, Vel.
Pap. 2'.^ 16^^.
Zog 1 \Volfenb. Hdsclir. u. 8 alt.
Ausgg. zu Rnihe. Recens. von Hof-
mann - Peerlkainp lo d. Ribl. cril. uova.
T. 3 p. 241 — 254. u. von Kaestner in
Seebüde kriu ßibl. 1829 S. 621—629,
JJ eh er Setzungen.
Com. Severus Aetna übers, von Conr.
Arn. Schmidt. (Mit d. lat. Text.)
8. Braunscliweig, Waisenh. ßcbhdlg.
(Vieweg) 1769. 5 f{,
Aetna, e. Lehrgedicht des Luc. Luci-
lius minor, nebst dem Bruchstück
eines Lehrgedichtes des Corn. Se-
• verus von dem Tode des ( icero.
Öer lat. Text nebst einer metr. Ue-
bersetzg. u. Anmerkgg. von J. H.
F. Meiaieke. 8. Quedlinburg, Basse
1818. VIII u. 103 S. 14 %.
Recens. von Mübius in Seebode's
krii. Blbl. 1819 S. 861-870.
Ij*Etna de Com. Severus et les sen-
tences de Publ.Syrus trad.enfrang.
{par jäccarias de Serionne) 12. Pa-
ris, Chaubert 1736.
En^li. auch den Text nach Clericus.
PEtn i di P. Corn. Severe trad. in
versi volgari da Claud. Nie. StaÄipa
— in Corpus omn. poet. c. ital.
vers. 4. Mediol. 1735. T. X. p. 177
' —247.
Erläuteningsschrlften,
Lecliones Cod. Florefaliui in Com. Se-
▼eri Aetuam v. 1^7—285 -^ iu Act.
soc lat; Jeueos. Vol. \, p. 3 sq.
de Rooy, A,y coiifect. iu Coro, Sevcri
Aetuam — ». Martialis,
T. LUCRETIUS CARÜS.
Lucretii; 71, de rerum natura librL
Fol. Brixiae, Thom. Ferandus s. ä.
(um 1473) röm. 106 Bll. mit 36
auslaufenden 'Zeilen > ohne -Sign.,
Cust. u. ßllzahl.
Beginul ßl. 1 a :
T. lücretii cari de rerü natura hber
priinus
(a) Enaeadu genitri^i. Iioiaiuü diuüq;
uoiuptas etc.
Auf der Stimseiie des letzten Blattes die
Schlussscbr.^ deren prste Zeile : Lvcrb-
oir vuicä meas i manus cu pueais«&
elc. Die letzte Zeile: thoma Farai^do
ArVCTORE. Die Rüoks. des letzten Bf.
ist weiss.
Erste u. überaus^ seitue Ausg.^ voa
welcher man nur 3 Exx. kennt* Sie
i&t aus e. »ehr guten Hdscbr. abgedr.
Eine Vergleicbnog dies. Ausg., von e.
gewissen G«rard nach dem Lord Spen-
cer gehörigen Ex. veranstaltet, findet
sich in der 2len Ausg. Wakefield's, Glasg.
1813. — Eine genaue BeschVeibuog t,.
dies. Ausg. g.iebt Dibdin in xl. Bibi.
Spencer. T. 2 p. 149-153, auch Eich-
8iaedl*s Progr. : Priucipein Lucretii edi-
tiouern Brixieti.sein exstare confirmatur.
Fol. Jenae 1S08.
-T- — Fol Verona^e, Paul. Fridenber-
ger 1486. die 28 Sept. Calend. Octo-
bris. {sie) röni, 94 ung. bll. u. 1 wss.
mit 41 Z'-ilen. Sign, a ii — m üü.
Ohne Cust. u. BIlz.
BeK. BU 1 a :
T. Lucretii Cari, pcretae philofophici
auti'juirriini
de rerum natura Über primus incipit
faeliciler.
(a) Eneadü genitrix hoiniuii diutlq3
uoiuptas etc.
Auf der Stirnseite de» voiletzieo BUt>
tes die 5 letzten Verse des Texte», dann
3 Zeilen Eudschrift u. darauldieSchluss—
scliiifl; dann 26 Versej der erste: Non
te atiiiuus iüllit graiornm oblcura le-
perta: etc. > ,
Zweite, nicht aber seltne Ausg.,
aus e. weniger guten H<Uchr. als die
Prtuceps abgedr. — (In Güiiiugeo.)
Auct,*Pr.: 189 livres 19 sol* Gai-
guat^ 140 fl. Crev«nna ; 23 L. 2 Sk
Digitized by
Google
Lucretius.
573
Lucretius.
Pinelli; 173 fr. F. DidotJ 230 fr. Mac
Carthy.
' Eine Mailänder Aii8§[. 1491 c.comro.
Omniboni L^on/ceni, impr. «b ÜI(K Scio-
zeuzeler existirl nichti Vergl. Rr. Hofr.
Eberl in Forbigera Ans^. p. XLV sq.
not. Sic ist böchst "wahrsclil. «». Ver-
wecbsluDg mit der Aasg. des Lucanus,
■von dieaem Jabre. f
— — 4. Venet. , impr. per Theod.
de RagazonilDUS de Asula dictum
Bresanum 1495. die 4 Sept. röm.
ISO Bll. mit 30 Zeilen. Sign, a— q.
Incorr. Nacbrlr. der vorig. Ausg.
mit einigen wenigen Aeuderungen. Auct.-
Fr.: 3 Sb. 6 d. Pinellij 9 livrea
Bricnn«.
T. Lucretii Cari libri sex nuper emen-
dati. 4. Venet. , apud Alflum -m.
Decem.' 150Ö. 108 ung. Bll. mit
37 Zeilen.
D. Hsgber, Hieron. Avancius, le^te
die Veron, 1486 zum Grunde ,. änderte ,
ater den Text bäufig nach Conjcctur,
denn Hdscbr. , gesteht er selbst , nicht
Benutzt zu ^ben. Höchst sehen. (la
Göttingen.)
^ uitict, - Pr,i 6 L. 8 Sh. Astewj
36 fl. Crevwina; 204 fr. d'Ourches (e.
scbÜD. Ex.); 51 f). Meerman.
In Carum Lucretium poetam cora-
mentarii^ab J. Bapt.- Pio editi, co-
dice Lucretiano diligenter emen-
dato. Fol. Bononiae, Hi. Bapt. de
Benedictis cal. Maii 1511. 4 ung.
Bll. Verst. u. 224 gez. Bll.
D. vor. ALiine liegt zfim Grunde»
der Text ist jedoch nach 3 Hdscbr,
(Venet., Roman, u.' Manlua'n; auch er-
iväbut er '•. Cod. Codri, Grammatici V»o-
non., welcher Cod. viell. nur e. Ausg. war),
den vorig. Ausgg. u. nach Confectnr
nicht unglücklich geändert. P.'s Noten
sind grssttbls. erklärend und enlh. viel
Werth loses u. Irriges.
in Carü Lucretiü poelä Cöm«tarij a
Joäne Baptista Pio editi. Fol. 's. 1.
et a. 4 ung. Bll. u. 216 gez. Bll,
(In Göttingen.)
— de rerum natura libri Vi. 8. Flo-
rent., sumt. Phil, Giuntae 1512 m.
Martio, 8 ung. Bll. Vorst., 125 gez.
u. 13 ung. Bit. (Varrentrapp ip. F.
6 fl. 45 kr. h Weigel in L. 4 x/.)
Neue Reeens. des Textes von Pel.
Candidas , welcher Pootanus u. Marul~
ins Aenderungen zu Rathe zog u. die
des Letzteren häufig geradezu' in den
Text äufn.ihni., Die Varr. auf den letz'-
ten ßläUern siudL meistens den frühem
Ausgg. entlehnt , viell. auch aus einem
Mscr. (In Gott.) — Jlucf„-Pr,: 5 fl.
15 sols Crevenna $ l8 It. d'Ourches j
8 fl. Meerman.
In Carum Lucretium poet. Commen-
tarii a Jqä. B^pt. Pio editi: codice
Lucretiano diligenter emend. no-
dis omnibus et diffifcu^t. apertis etc.
Additus est index Hterarms. Fol.
(Paris.) Venundatur ab Ascensio et
Joan. Paruo (zu Ende des 184sten
Bl. : In chalcographia Ascensiana
4 idus Aug. 1514) 10 ung. Bll.
Vorst, 184 gez. Bll. u. 6 ttng. Bll.
(Mtheer in ütr. 5 fl. 5 st.; Wei-
felin L. 5 ^f 127< mit Pii ca^tig. in
lautuni ) (In Gott. u. Wolfb.)
Lucretius. 8. Venet., in aedibus Aldi
et Andreae soceri m. Jan. 1515. 8
ung. Ell. Vorst. (das letzte weiss)
125 gez. Bll., 1 ung. Bl. Errata,
1 wss. Bl. u. 1 m. d. Anker. (Alt-
heer in ütr. 18 fl.5 Nestler in H.
6 Mark;, Varrentrapp in Fr. 12fl,j
Weigel in L. l^f i6^.)
Nachdr. der vorig. Juotine, mit we-
nigen Aenderuiigen , von Andr. Nauge-
riu» besorgt. Jtuct.^Fr, : 5 fl. 10 sola
Crevenna ; 60 fr. le Bruu (im •. 1808) i
42 fr. Larcher; .16 fl. Meeriiian. In
der königl. Bibl. ^u Paris ist e. Ex. auf
Perg. > e. Ex. auf starkem P.ip. hat Re-
nouard , e, zweites Lord Clive , der
es ^ lS24 aus Sj'kes Auct. erstand. S.
Reiiouard Ann. des Aide T. I p. 165. '
: — de rerum natura libri VI ad. ve-
rorum exemplarium fidem accu-
rate castigati. 8. Basil., Hr. Petri
m. Aug. 1531. 8 ung. Bll. Vorst.,
150 gez.Bl. u. 1 Bl. Errata, (In Gott.)
(Weigel in L. 1 ^r 12^.)
— de rerum natura libri VI. 8. Lugd,,
Seb. GrypH. 1534 u. 1536.
Nur Nachdr. der letzten Aldine.
— de rerum natura libri sex. 4. Pa-
ris., ex off. Prigentii Calvarini 1539.
S. Maillaire Ind. T, II. p. 35.
-: — 8- Lugd. , Seb. Gryph.' 1540.
277 S. (Nestler in Hamb. 5 Mark
mit handschr. Bemerkgg.)
- Ebenf.»nur Nachdr. der Aldi^ie. lu
Wolfenb. ist e. Exemplar mit dud-
schrifll.' Bemerkungen von Jo. Slrube,
welcher Rectorder Schule zu Hannover
um 1636 war.
— de rerum natura libri «ex. 4. Lo-
vanii 154?. (?)
S. Bibl. Emtinck P. IV p. 121
No. 590.
12. Lugd., Seb. Gryph. 1546.
Digitized by
Google
Lucretius.
574
Lucretius.
. 12. Ibid., id. 1548. 277 S. (In
^ Wolfenb.)
12. Ibid., baeredes Seb.Grypb.
1558. (Altbeer in Utr. 1 tl.)
— de reruui natura libri sex a Dio-
nysio Lambino locis innumerabili-
bus ex auctontate quinque Codd.
Mss. emendati atque in antiqiium
et natiuum statum fere restituti et
praeter ea brevibus et perquam
utilibus commentariis illnstrali. 4.
Paris, et Lugd., babentur in Guil.
Rouillii et l^bil. G. Rouillii nep.
aedibus 1563 {andr. Exx;.: 1564) 10
ung. Bll.Vorst, 559 S. u.2uug.Bll.
(Weigel in L. 2*/»12^.)
Weue Keceus. nach 3 Hörn. (Vati-
can., Faerniaji. u. Telüan.) u. 2 Paris.
Hdschr. (Memmiau. u. Berlinian.) Man-
che Stellen »ind dinach w. nach Tur-
nebus Conjecturen sehr glücklich wie-»
dcrbergestellt , manche aber auch will-
kührltr.h nach eigener . Coajectur geän-
dert. L. will den Text au 600 Siellea
Terb. haben. Der Cominentar ist sehr
schätzbar. — Das Göllitiger Ex. hat ia
dem auf der Randeinfa^sung des Titels
befindl. Buche das J. 1563.
Ein Ex. auf Pergament ist jetzt im
britl. Museum. Es wurde im J. 1746
in Rotbelin's AucU mit 52 livres be-
zahlt,, ^am in d. Besitz Lamotgnon's
u, darauf in Cracherode^s Sammlung.
S. Beloc T. f. p. U.
— de nat: rerum libri sex aD. Lam-
, bino nuper ope venerum codicum
a multis mendis vindicati nunc ab
eodem recogniti et perpurgati. Ac-
cess, aliquot ab Adr. Turnebo
emendationes. 16. Paris., in aedi-
bi^s Rouillij 1565. II ung. BU.,
. 287 S,, 11 ung. Ell. varr. lectt.,
1 weiss. Bl. , 7 ung. BU. Indd.
Wicht häufig. — (in GötliUgen.)
— ' de rerum natura libri -VI mendis
innumerabilibus liberati et in pri-
stinum paene veterum potissimum,
libror. ope ac fide ab Oberto Gi-
fanio restituti. 8. Antverp., ex off.
. Chrp. Plantin. 1566. ^4 ung. BU.
u. 477 S. (Altheer in Utt. 1 fl.)
G. gebrauchte Coltatlouen mehrerer
Rds*^!! . u. ältere Ausgg. , aber für die
Verbeftserung des Textes ist wenig ge-
schehen. Xfin die Erllrg. jnachte er
•ich mehr verdient, doch, gebührt ein
grosser Theil dem G. Fruteriu», Goru.
Valeries, u. P. Naunius, deren sowie
Lainbiu'a Bernerkuugeu er plauderte.
In L.'s Ausg. V. 1570 ist s. Verlahren
aulgedeckt, (tu Gölt. u. Wolf,)
^— de rerum natura libri ^ex. 16. Pa-
ris., Hieron, de Marnef et Gu.
CaueUat 1567. 264 S. u. 4 BlU Ind.
M. e. Vorrede von Petr. Grinitus.
(lo Gott.)
— de rerum natura libri sex a Dio-
nys. Lambino ex auctoritate quin-
que Codd. Mss. emendati ac fere
redintegrati et praeter ea -r- com-
mentariis illustrati nunc ab eodem
recogniti et longe meliores facti
planequc in suam pristinam iiite-
gritatem restituti ; cum iisdem com-
mentariis plus quarta parte auctis
etc. 4. Lutet, apud Jo. Benenatura
1570. U ung. Bll. Vorst , 627 S.
u. 68 ung. Bll. Indd. (Weigel in
L. 4 *f.)
. Beste u. Tollständigste Ausgf^ Lam«
bin's, in welcher der Gomm. berichtigt
n. vielfach vermehrt ist. (In Göttlugea
u. Wolfenb.) u4,-P.X 5fl. 75c.Meerraao.
— de rerum natura libri sexD. Lanl-
bini et Adr. Turnebi opera a mul-
tis mendis vindicati recogniti et
perpurgati. Cum varr. leqtt. et in-
dice insign. rer. 16, Lugd., Ant
* Gryphius 1576. 295 S.
Scheint nicht bloss Nachdr. der
Ausg. V. 1565. zu sein, (fn "Gott.)
— (ders. Titel wie Paris. 1570). 8.
Frcf., apud haeredefe Andr. Wecheli
1583. LXVIir u. 8öS S., 104 ung.
BU. Indd. (Nestler in H. 2 Mark
4 Seh. 5 Weigel in L. 1 ^f 16^?.)
Nachdr. v. Lainhin^s Ausg. 1570.
12. Antv., Planten 1589 (?)
— de rerum natura libri sex ad po-
strcmatn Öberti Gifanii emendatio-
nemaccuratissimej-estituti. 8. Lugd.
Bat., ex ofC Plantin. npud Frc. Ra-
phelengium 1595. 24 ung. Bll. u.
486 S. (In Gott. u. Wlfb.) (Var-
rentrapp in Frkf, 2 fl. 5 Weigel ia
L. 1 ^.7.)
24. Lugd. Bat, ex off. Plantin,
Frc. Raphelcngii 1597.
— de rerum natura libri sex — in
Corpus poet. lat. 4. Genev. 1603.
1611 u. 1627.
— — 15. Lugd. Bat, Rapbeleng.
• 16p6. (?)
{c. J. Lipsio (?)) 12. Ibid., id.
1611.
— de rerum natura libri sex. 24. Am-
stelod., apUd Guil. Janssen. 1620.
— — 24. Amst, Janssen 1631.- (Var-
rentrapp in F. 15 kr.)
— ^ — notis brevioribus ex ipso po-
tissimum aucto|re succincte et per-
spicue illustrati: cum lezico s, in-
Digitized by'
Google
Lucretius.
575
Lucretius.
dipe absolutissimö omnium elegan- ^
tiarum Lucretian. cura et labore
Dan. Parei. Access. Scip. Capicii
de principüs rerum libri duo .nee
non Aonii Palearii de animorum
immortalitatfe libri tres. 2 Tom. S.
Frcf., impensis Gu. Fitzen 1631.
79 u. ^62 S. Das Lexik* hat ungez.
BIL- (V^rrentrapp in F. 40 kf . ohne
d. Lex.)
Folgt meist dem Gifanius. Der
aasfiihtl. Index geht iiur über die ein-
zeluen Wörter. (In Gott. u. Wlfb.)
— '■ de rerum natura libri sex --in
Corpus lati-poetar. 4. Aureh Allobr.
15^0. T. 1 p. 482 sq.
— de rerum natura libri sex. 24.
Amst., apud Jansson. 1646.
— de rerum natura libri sex una
, cum paraphrastica explanatione et
animadversionibus Jo. Nardii. 4.
Florentiae, typis Amatoris Massae
1647. M. 9 Kpf. — 4 ung. BU. und
680 S. (Althöer in Utr. Sfl. 5 Weigel in
L. S4') ^»'P* Ifl. 50 c. Meermari.
Wcriblos. — (lo Gott. u. Wolfb.)
— de rerum natura libri sex. Ad
postremam Oberti Gifanii emenda-
tionem accuratissime restituti. Cum
interpr» galL.M. D. M. {de Marcl^
les) A. D. V. 8.. Lut. Par. , apud
Quill, de Luyne 1659. 8 ung. Bll.
Vorst. i 536 S. u. 6 ung. 1311. Ind.
(Weigel in L. 1 ^-f.)
— - de rerum natura libri sex. Additae
sunt conjecturae et^ emendatt. Ta-
naq. Fabri cu^ -notulis perpetuis.
4. Salmurii , apud Jjo. Lenerium
i66'2, 8 ung. BU. Verst., 522 S.
(Weigel in L. 2^^ 8^f.)
Der Text ist nach ConjectiiT oft
glücklieb verbess. — (In Götl. n.WIfb.)
Ein Ex. auf gr. P.ap. Ibe«»»» Graf Hoytn.
— de rerum nat. libri sex. Quibus
additae sunt conjecturae et emen-
datt. Tan. Fabri. Cum notulis per-
petuis et praeterea Ob. Gifanii vita
Lucretii et degente Memfnia eius-
dem prolegomepa. It. D. Lambini
index perquam necessarius. 8. Can-
tabrig., ex ofF. Joan. Hayes impen-
sis W. Morden 1675. 2i ung. Bll.
Vorst, 454 S. u. 1 ung. Bl. Verl.
CataV (In Gott. u. Wolfenb.) (Alt-
heer in Utr. Ifl. 10 St.)
— de rerum not. libri sex interpre-
tatione et notis iUustrav. Mich,
Fayus. In us. Delph. 4. P ris.,
Frd. Leonard 1680. (Nestler in H.
1 1 Mark 8 Seh. 5 Varrentrapp in
Frkf. löfl.j Weigel in L. 5*/ liyf)
Folgt im Texte der Ah«g. de? Pa-
reus. Hdscbr. sind i'iberall nich^ be-
nutzt. Die. eigenen Noten des Heraus-
gebers* shid sebr scblecbt) das Gute ist
ans Aud'ern enllebnl, Wertbios, aber
selten. (In Gott.) — u4uct,-Pn: 4 L»
12 SU. Healh.
— (ders. Tit. wie Cantabr. 1675). 8.
Cantabr., Havcs 1686. (Altheer in
Utr. 1 fl. 16 St. )
Nicbt bäiißg. Wiederboblung der
Aus^. von 1675.
— de rer. nat. libri sex cum argu-
ynentis Mich, du Fay et castigatt.
Tanaq. Fabri. Accurante Val. Pect.
16. Neapoli, ex off. Bulifoniana 1693,
— de rerum natura libri sex cumin-
terpretatione et notis Th. Creech.
8. Oxon., e theatro Sheldoniano
1695. 20, 367 u. 94 S. (Nestler in
H. 12 Mark •, Varrentrapp in Frkf.
11 fl.5 Weigel in L. 4*^ 8^.)
Erste 11. seltne Ausg. von Creecb«
Lambiu's Text ist mit wenigen Aende-
rungen wiederbohlt, aber s. Commen-
tar ist sebr scbatzbar. (In Gott. u. Wlfb.)
u^ucf, - Pr.: ,38 fr. Firm. Didot.
— de rer. nat. libri sex ex cdit. Sam.
Gatthii. 4. Lond. 1709. (?)
— de rerum nat. libri sex ad opti-
«nior, exemplarinm fidem recensiti.
Acc. variae lectt. 4,maj. Lond., ty-
pis Jac. Tonson 1712. M. Vigm
370 8. (Gruse in Hannover S ^f 8^5
Fincke in Berlin 6^f 16j?{5 Var-
rentrapp in P. 20 fl. 45 kr. 5 Wei-
gel in L. 15«/.)
Text fast ganz naph Creecb. Zu
Ende stehen Varr. 3er Codd. Vossian.,
des Cod. Goilorp. u. früberpr Ausgg.,
ohne umsrcbtige Answabl, samnit den
Gonjecturen Jac. Susii, Tb. Munckeri
n. Wie. lleinsii. (In Gott.) j4uct, -Fr,:
34 livres Gaignat *, 7 ü, Meerman.
— (ders. Titel) Fol. Lond., Tonson
1712. M. 6 Kpf. u. Vign. 1 Kpftit.,
2 Bll. Vorst. u. 282 S.
Sebr schöne Wiederbobig. i]er vo-
rigen Ausg., aber e. völlig neuer Druck.
jäuct^-Pr,** 310 livrca Leraari^ i 16 L.
10 Sh. Pinelli; 560 fr. CailUrd ; 349 fr.
F. Didot ^ 410 fr. Mac Carlby u. nur
13 il. Meerman.
— de rerum nat. libri sex. 12. Lond.,
ex off. Jac. Tonson et Jo. Watts
1713. 1 Kpftit., 11 ung. Bll. Vorst.,
214 S. , 1 Bl. Varr. , 100 ung. BIL
Ind. (Altheer in Utr^, 2 fl. 10 st. 5
Weigel in L. 1 ^f' 10 f{,)
Von Mich. Maiitaire besorgt. Die
Digitized by
Google
Lucretius.
576
Lucretius.
▼orig. Ans;», liegt iura Gninde. Exx.
auf gr. Pap. sind selten n. gesucht.
— — in Maittaire Corp. poet. lat.
Fol. Lond. 1713. T. £ p. 293 sq.
— de rerum nat, libri ' sex cum in-
terpretatione et notis Th. Creechii.
Editio a.ltera priori mülto emenda-
tior. '8» Lond., e typographeo Ma-
rias Matthews sumpt. T. Ghildetc.
1717. (Varrentrapp in F. 9 fl.)
Ist unr e. incorr. Abdr. der ersten
Ausg. V. 1695. Die Zusätze zum Index
ftiud hier gehörigen Orts eingesch;4liet.
"Weniger schön gedr. — Man kennt Exx.
«uf gr. Pap.
— de rerum nat. libri sex. Ad ppt.
exempl. veritatem exacti. 8. Patavii
cxc. Jos. Cominusi72l. XLu. 427 S.,
1 Bl. Bücher Verz. — Damal. ^Pr.:
4 Livres. (Weigel in Li l 'f 14^.)
Nachdr. der Londner Ausg. v. 1712
nnt e. neuen Iudex, von J. Aot. Volpi
besorgt. Schöoe Ausg. u. uictH häufig.
(In Gott.)
— de rer. nat., libri sex cum notis in-
tegris Dionys. Lambini, Oberti Gi-
fanii, Tanaq. Fabri, Th. Creech et
selectis Jo« Bapt. Pii aliorui^ique
curante Sigeberto Havercampo, qui
et suas et Äbr. Preigeri adnotatio-
nes adiecit. Accedunt interpretatio
Th. Creech, varr. lectt. ex notulis
Js. Vossii atque ex plus quam vi-
, ginti quinque codd. tarn impressis
quam Mss. ut et complures iique
locupletissihii indices. 2 Tom. 4.
Lugd. Bat. , apud Janssonios van
der Aa 1725. M. Kpf. T. I. 68 urig.
BU. Vorst. u. 659 S. T. IL 626 S.,
9 ung. BIl. u. 453 Coli. (Weigel
. in L. 32 *^)
Lambin*s Recens. des Textes ist .
nur an wenigen Stellen geändert. H.
l>enutzte 2 Leidner Hdschr.» ' Varr. 1
Bodlej. Cod.; 2 Collar. des Cod. Gol-
tbrp. u. alt. Ausgg. Cntb. e.^ ziemlich
vollstäudige S»iuml ung ^dessen, was üb.
Lucr. erschienen ist.^ Schätzbar sind
Js. Vossius u* Abr. Preiger's hier zu-
erst gedr.'Anmerkgg. H. selbst gab nur
■Wenig Eigenes. Nach der Bemerkg. zu
Ende des ersten Bandes wurden überh.
nur 820 Exx. gedr. Da« wie vielle Ex.
ein jedes ist , hat der Herausgeber mit
eigner Hand doit angegeben. Damit
.die Ausg. immer inWerth bleibe, sollte
sie nie wiederhohlt werden. Jenes ist
voÜkoinmcu gehiugeu, denn der Pi i»
hob sich allmälig immer mehr a. steht
aucfi jei7.t nicht niedrig. D. Ausg. ist
jetzt selten*
Juct.-Pr.i 124 fr. im J. IgOS (e.
unbeschnitt. Ex.) 5 95 fr. Caillard; 94fr.
Larcher. ' /
In der BibIS des Königs ▼. Engl,
ist e. Ex. auf gr. Pap, angegeben. (?)
— de rerum natura libri sex. Acc.
selectae lectt. dilucidando poemati
appositae {curante Steph. Andr, Phi-
' . lippe). 12. Lutet. Paris., sumptibus
Ant. Gaustelier 1744. M: Kpf. (Alt-
heer in Utr. 3 fl. 5 Weigel in L.
2^M2yy.) '
Abdr. des Textes nach der vorigen
mit den ver Ideinerten Nacbstichen der
Kupfer. — Man kennt Exx. auf holl.
Pap. u. 5 Exx. auf Perg. , das eine m
der königl.' Bibl. zu Paris, das aödere
in d. Bibl. des vormal. Königs Charles X
(aus" Gouttard's Auct.), das dritte geh.
Mac C'»rthy, das vierte Morel de Vi o de',
das fünfte Meerman. Das im Htbbert-
schen Catal. vorkommende ist eins der
genannten. Auet,- E^r. ^on Exx, «nf
Perg.: 111 livres 1 sou Gouttard; 100
Iivre« laValli^re; 144 livres deLimare;
150 fr. Maö Carthy; 54 fr. 95 c. Morel
dtt Vind^; 90fr, Laif.; 56 11. Meerman,
12. Paris., Grangö 1748.
Ist nur die vor. A\\^?, , aber mit
Prooem. ad notas u. e. Glossar. Lu-
. cret. (jfß S.) vermehrt von Quf^rloo.
— de rerum natura libri sex. (6.
Lond., typis J. Brindley 1749. M.
/ Kpf. (Weigel in L. 1 /./ 20j^f.)
Zu kleii^«f Typen u. unsauber ;:edr.
ex edit. Th. Creech. 12. Glas-
guae, in aedibus acad. excudebant
Rob. et Andr. Foulis 1749. (Wei-
gel in L. 2 >./ 4 ^,)
Sauber u. correci.
— de rer. nat. libri sex ad opt. ex-
emplar. veritatem exacti. 8. Patav.,
Cominus 1751.
Wachdr. der Aasg. v. 1721 mit Ca-
picius u. Palearius (s. Ausg. von 1631)
vermehrt. Man kemit Exx. auf blau. Phi».
de rer. nat. libri sex. Accedunt
selectae lectt. dilucidando poemati
appositae. lA Lut. Paris., typis Jos.
Barboa 1754. (Nestler in Hamb.
4 Mark; andr. Exx. 5 Mark 8Sch. ;
Varrentra{)p in F. 3fl.5 Weiffei in
L. 2^/ Uü.) ^
'.in diesem Nachdr. der Ausg. von
1744 feilen die Zusätze znr Paris. l74i^.
Auct.'Pr. : 9 fr. 3 c. B. rth(*lemy.
Cum notis Th. Creech. S.Lond.,
(Ba.'iil.) ap. Emanucl. Thurnisiuai
1754. 16U.584S.', 60ßll.Ind. l^f 8>f.
Wachdr. iivr Ausg. v. 1695 ohne
C.'s Parapjuaie.
Digitized by
Google
Lucretius.
577
Lucretius.
Ex edit. Th. Qreech. 12. Glasg.,
exe Rob. et Andr. Foulis 1759.'
(Waigel in L. 2«/? 4^.) Auct^-Pr. :
9 fr. 1 c. Barth^femy.
— (ders. Titel) 4t Ibid., iid. 1759.
(Weigel in L. 8 O
Auct.-Prr. 12 fr. d'Oarcbc» ;, und
80 fr. Mac Carlby auf gr. Pap.
— de Ter. nat. libri sex — in Collect*
Pisaur. 1766. T. l p. S36 sq.
— — Cum interpretatione et notis
Th. Greech. 8. Basil. , epud Eman.
Thurnisium 1770. 2*/ %f<.
Saubrer Naclidr. derAung. ▼. 16S»^.
— de rer. nat. libri sex. 4. Bitming-
hamiae, typis J. Baskerville 1772.
(Gruse in Hannover ^itf\.ßf^\ Nest-
ler in Hamb. 15 Mark 5 Weigel in
L. 9*if.) Auch gr. Pap.
' Auct,-Pr,: S>'f 16^. in c. Lies.
Aact.'1821 (e. sebr schon. Ex.)
— — 8. Ibid., typis Job. Baskerville
' 177S.' (Altheer in Utr. 3 fl. ; Var-
rentrapp in F. S fl. 45 kr.; Weigel
in L. 2 *^ 12^.) Auph gr. Pap.
— de rerum nat. libri sex cum no-
tis Th, Greech. Editio nova emen-
^atior. 8< Lips., apud Schwickert
1778. XX u. 588 S. 1*^ 4^.
G.'a Paraphrase fehlt. Nicht tauber.
— de rer. natura libri sex ad opt.
editt. coUati. Accedit varietas lect.
cum indice rarioris et obsoletae la-
tinitatis. 8. ßiponti, ex typogr. so-
cietatis.1782. 16^. (Nestler in H.
2 Mark.) .
Text Dich Greecb mit den Varr,
der Londner Ausg.
— de rer. nat. libri^sex ad God.Vin-
dobonensem expressi. Edidit Frc.
Car. Alter. 8. Viennae, typis de
Trattnern 1787. 40 kr. (10 ^.)
Die Wiener Hdscbr. aus d. 15teii
Jahrhdt. ist s. nachlässig verglichen. A«
folgte derselben im Texte, mit Aus-
nabme offenbarer Schreibfehler. Zu jBode
stehen Varr« eines andern Wiener God.
ans d. '14teB Jahrhdt. , sowie Vitia cod.
Vindobo emendatt., dilncidatt. et varr.,
lectt.
— de rerum natura libros -sex ad ex-
emplarium Mss» fidem recensitos
longe emendatiores reddidit, com>
mentariis perpetuis illustravit, indd.
instruxit et cum animadv./ Hieb.
Bentleji non ante vulgatis, aliorum
subinde miscuit Gilbert. Wakefield.
3 Vpl. 4 maj. Lond., impensis edi-
toris, typis A. Hamilton 1796. 6 Gui-
neen > gr. Imperial Pap. 21 L.
atcr Theil.
Neue, treill. Recens* «ach 5 Rdschr.
(1 s. gut. God. Gaotabrig. , S des Mus.
Britannici (Harleian.) u. 1 Hdscbr. Edw.
Poore's) ,u. alt. Ausgg. Die krit. Hülfs-
mittel sind jedoch nicht genau vergli-
chen u. der Text durch rannolie kühne
Gonjectur veriiostaltet. Die Erläuterun-
gen sind sehr schätzbar. Die alten Wort-
formen sind sorgfältig hergestellt. — Sehr
schön u. selbst auf kl. Pap. selten, da
durch e. Brand ein gro^&er Theil der
Aufl. zu Grunde ging. (In Göttingen.)
— Auf gr. Pap. waren 50 Exx. gedr.
Sie sind wahrhaft prächtig , sehr selteu
u. gesucht.
Aucf.-Pr.: 10 L. Sterl. Porson;
u. auf gr. Pap. J 901 fr. Caillard ; 1206 fr.
F.' Didot; 28 L. 7 Sh. Stanley 5 29 L.
8 Sh. Duke oi Marlborough 1819.
— de rer. nat. libri sex ad opt. ex-
emplarium fidem emendali cum
Rtch. Bentleji animadv. Gilb. Wa-«
kefieldi praefationibus et commen-
tariis integris caeterorumgue in-
tcrpretum praestant. obss.. selectis
edidit, suas notas et indd. copiosi^s.
adjecit H. C. A. Eichstaedt. Vol. I.
8. Lips., impensis Wolff et soc.
(Schmidt) 1801. CXII u. 648 S.-i-
2*:p 16^, holl. Pap. 4^.-^ 12^.
W.'s Text liegt zum Grunde, ist
aber an vielen Stellen verbessert u. von
den Goojecturen gereinigt. Vorauf ge-
ben Prolegomena ; E.*s Brief an Weisse»
Wakefield's Vorr. u. E.'» Abhdlg. über
laueret. Leben u. Schrift. Der Index
ist von Hr. Behrmann vervollständigt,
W.'s Noten, sowie das Beste aus den
vorzüglichsten Ausgg. sollten d. folgd« ^
Bände umfassen. M,ehr als dieser erste
Band ist jedoch nicht erscbieiieny auch
scheini keine Hoffnung mehr vorbandet,
dass Hr. geb. £[ofr. E. die Ausg. vollenden
werde,
-^ de rerum nat. libri sex. Fol. Me-
diol., per Aloysium Mussium 1807.
' - ' (96fr.i
Die Aufl. war nur 75 Exx,, wovon
6 auf Vel.- Pap. ' Diese Prachtausg. wird
nicht einmal lo Frankreich gesucht.
— de rerum nat, libri sex qiiibus In-
terpretationen! et notas addidit
Thom. Greech. Editio' nova. 8,
Oxon., e typogr. Glarendon. 1807.
10 Sh. 6d. (Weigel in L. ^^f IGj^.)
Schöner Machdr. der Ausg. v. 1695.
D. Exx. auf gr. Pap. ds. Ausg. machen
sich jetzt schon selten.
^ de rerum natura libri sex ad opt.
edltt. collati. Fraemittitur notit^a
literaria. Accedit index rarioris et
37
Digitized by
Google
Lucretius.
578 Lucretius. üebers.
obsoletae latinitatis. Studiis socie-
tatis ßipontinae. Editio secunda
emendatior et auctior. 8maj. Ar-
fentorati ex typogr. societatisl808.
:U u. 253 S., 24 ung. ßlL Ind.—
1«^ (früher 1 «^ 8^.)
Der Text ist nach Eichstädl's Aosg.
«bgedr. Die Varr. der ersten Biponthie
find nicht aafgenommen.
— de rerum nat. libri sex ad fidera
edit. Creech. accurate expressi. 18.
Edinburg., excudit A. Balfour sum-
ptibus D. Brown 1B12'.
Sehr schöner Abdr. des Textes.
— de rerum nat. libri sex ad exeni-
plar Gilb. Wakefield cum ejusd.
notis, commentariis, indd. üdeliter
excusi. Adjectae sunt editionum
quinque, iti quibus principis , lectt.
variantes omnes ut et integrae Ric.
Benlleji annotatt., illustratt* , con-
jecturae ex ipsius autographo . ift
' Mus. Britan. conservato. 4 Vol.
8 maj, Glasguae, excudit Andr. Dun-
can 1813. 3 L. 3 Sh. (Weigel 22 «f ) ;
fr. Pap. 6 L. 6 Sh. (nach Beut je-
och nur 6 L.)
Sehr schöne Wiederhohlung der
Wakef. Ausg. Beigefügt sind (auf 240S.)
die von e. gewissen Gerard excerpirten
Varr. der Bsix. 1473, Veron. i486,
Venet. 1495 u. 1500 u. der l3ipont, 1782,
sowie Beutley's sämintl. Noten, (Faber's
Ausg. 1662 V. Bentley beigeschrieben)
welche W. nur zum Theil aufgenom-
men hatte, u. wodurch dieser Abdr. \6t
der ersten Ausg. noch e. eigenthümli-
chen Werth erhält^ Rudrer Meinung
ist freilich Monsieur Renouard Cat. T. 2
p. 229.
— T— 4. Lond., typis Taylor! 1813.
1 L. 1 Sh.
Wird fio Ton Moss T. 2 p. 286
angegeben*
^— de rerum natura libri s^x: quibus
interpretationem et notas addidit
Th. Creech. Accedunt yariae lectt.
IV". edd. antiquissimarum necnon
annotationes R.- Bentleii. 8 maj.
Oxon. , e typogr. Clarendoniano
1818. XVI u. 552 .S. 10 Sh.
Saubrer Abdr. der Oxford. Ausg.
T. 1807 mit den Zusätzen der 2teu Wa-
kefieldscb. Ausg.
— de rerum nat. libri sex. Accedunt
varr. lectt, ex edit. G. Wakefield.
8. Upsal. 1819. 1 ^-^ 3 ^.
— de , rerum nat. libri sex. Ex edit.
G. Wakefield. (Regent *s edition,)
18. Lond., Baldwin 1821. 4 Sh.
— de rerum nat. libri sex. 12. Cam-
brai, Hurez 1822. 3 fr. 50 c
— de rerum nat. libri sex. Ex reo.
Bipont. edid. J. Amar. 32. Paris.,
I^effevre 1822. ^ 3 fr. 50 c.
— de rerum « nat. libri sex. Ad opt
librorum üdem edidit perpetuam
annotationem criticam grammati-
cam et exegeticam adiecit Albertus
Forbjger. 12 maj. Lips., sumtibus
et typis B. G. Teubneri 1828. LXII
u. 591 S. 1«/» 16^, engl. Druck-
vel. Pap. 2«f 8^.
Neue krit. Bearbeitung. Wakef. Re-
cens. liegt zum Grundf*. Neue,haDdschrftl.
Hülfsmittel sind nicht benutzt» aber die
besten frühern Ausgg. Die alte Ortho-
graphie ist überall hergestellt u.-die lo-
terpniiktion v^erbessert. Die erläut. An-
Qierkgg. früherer Erklärer sind zweck-
mässig abgekürzt.
Eine neue Ausg. in Fol. mit Kpf.
wollte Reoonard veranstalten» er gab
' aber 6. Plan wieder auf. Die zu dieser
Ausg. von Perriü gemachten siebeo
Zeicinungen fugte R. seinem Ex., des
Wakef. Lucret. auf gr. Pap, bei. S.
Renouard's Gaial. T. 2 p. 227. — Eine
Ausg. von Hrn. Prof. Frotscber in Leip-
zig in 2 Bänden wurde vor einigen Jah-
ren vo^n dem Herrn Verleger dieses
Handbuches angekündigt. -^ Ein Abdr.
der Ausg. Lambin's wurde im J. 1850
angekündigt: Lucretit Lambiniani de-
nuo edeodi specimen de rernm nat. li-
bri sexii fragmentum (v. 1135—1284),
cowiuentariis Dionys. Lambini illnstra-
tum. 4. Coufluent., impr. apad Herioi
1830. (22 S.)
Eine nene Ansg. des L. in 2 Bäa-
den bat auch Jos. Will. Moss angekündigt.
S; dess.Manual of class.bibliogr. T.Il p.287
u. d. Rückseite des letzten Blattes. Sie sollte
enthalten e. vita L., e. ausführ I. Notitii
litteraria, den Text u. die Varr. der
▼orzügl. Ausgg., im 2ten Thle. e. Aus-
wahl der Noten der besten Erklärer L.'s
mit eigenen des Herausgebers u. e.voll-
ständg. Index. '
Excerpta ex T. Lucretii Cari de re-
rum natura libris sex : omissis iis,
guaecunque inutil^a visa sunt, car-
minibus et additis notis quibusd^m
varior. In usum schol. Paulinae.
8. Lond», Whittaker 1824. 6Sh.6d.
. U eher Setzungen,
T* Lucretius Carus von dpr Natur
der Dinge aus dem Lateinischen
Digitized by
Google
Lucretius. üebers. 579 Lucretius. Uebers.
übers, von Franz Xaver Mayr. 2
Theile. 8. Wien, Mösle 1784—85.
2 «if.
Scblechte Uebers. in Prosa.
^ von der Natur. Ein Lehrgedicht
in sechs Büchern. Uebersetzt und
erläutert von J, H. F. Meinecke.
(Mit d. Texte) 2 Bände. 8- Leip-
zig , Weidmann 1795. 2 ^f 16 7^,
hüll. Pap. 4'A ..
Meir. Uebertragung. M. scbmuckt
den Dichter a^ manchen Stellen zu
sehr ans.
— von der Natur der Dinge , fUbers,
pon K. L, von Knebel) Mit dem la-
tein. Text nach Wfkefield's Ausg.
2 Bände, gr. 8. Leipzig, Göschen
1821. VI, 52 u. 278 S. T. IL 327 S.
4 ^f.
Mctr. Uebers. , die unserer Litera-
' tur zu boher Ehre «. wahrhafter Zierde
gereicht. Sie giebt das Original treu u.
mit dichter. Geiste wieder u. steht hin-
»ichll. des Wabllauics demselben nicht
uacb.
— — er. 8. J-«eip2iff, Göschen 1821.
^ 2vf 12j5(.
Entb. dfls Original nicht.
— von der Natur der Dinge, übers,
von Karl Ludw. von Knebel. Zweite
vermehrte u. verbesserte Aufl. gr. 8.
Leipzig, Göschen 1831. XXVI S.
1 wss. Bl. u.-'SS u. 243 S. 1«/ 8j^,
Vel. Pap. \^ 18^.
Die Utbcri. ist hie u. da noch ge-
besseit. Hinzugekommen sind: Einige
Worte über Lukrez u. e. Abhandlung
über das Leben u. die Weisheit des
Epikur.
Philosoph, u. andere Gedichte aus
dem Latein, des Lukrez u. Andern
übers, von Aug. Rode. 8. Hamburg
1785.
— über die Natut der Dinge. Er-
stes Buch von Geisel — in Cäsar's
Denlj.würdigkeiten aus der philo-
soph. Welt. 8. Leipzig 1786. Bd. 3.
— — — Der Anfang des ersten Buches
übers, von Herder — in Herder*s
Adraste^ L^d. 5 S. 106—126.
» Probe einer Uebers. des Lukretius v«
d. Nat. d. Dinge. Erstes Buch —
im Neuen teutsch. Merkur 1792.
- Septbr. S. 3—44.
Probe e. neuen Uebers. des Lukre-
zisch. Gedichtfes von der Natur der
Dinge — im Neu. teutsch. Merkur
1794. Märr. S. 225-235.
Lukrez von der Natur der Dinge,
drittes Buch übers, von Karl Ludw,
V. Knebel — im Neu. teutsch. Mer-
kur 1794 St. 12 S. 370-438.
Eines T. Lucretius Carus Schauer-
gemälde der Kriegs Pest in Attika
von J. Chr. Fr. Meister. 8. Zülli-
chau, Darnmannsche Buchhandlung
(jetzt Fr. Fleischer in Leipzig) 1816.
18 ^.
Entb. V. Knebels Ueber«. und de*
Herausgbs. Aurnerkgg. üb. Sprache nnd-
Gescbichie, u. fortlaufenden- »rzueiwi*-
senschafil. Gommeutar.
T. Lucretius Carus o£ the nature o£
things in six books trsl. into engl,
verse by Thomas Greech. Explai-
ned and illustrated^ with notes and
aniraadversions being a complete
System of the Epicurean Philoso phy.
8. Oxford 1682 u. 1683. The third
edition. 8. Oxford, Tb. ßawbridge •
and Ant. Stephens 1683. — .2 Vols.
8. Lond., J. Matthews 1714 — 15.
u. 1722, auch 1744 u. 1776.
— de rerum natura libri sex. Witk
a free prose engl, version illustra-
ted with notes. 2 Vols. 8. Lond.,
printed by Dan. Brown 1743. Mit
(schlechten) Kpf. v. Guernier.
— the nature -of things transl. by
John Mason Good, accompagnied
yrith the original text and illustra-
ted by nottfs, philological and ex-
planatory. 2 Vol. 4, Lond. , Long-
man 1805, 4 L. 4 Sh.
Die Uebers. ist c. «cbl echte Para-
phrase; G.'s Commentar hat manches
Gute, ist aber überladen.
— the nature of things a didascalic
poem trsl. from the latin, with coni-
mentaries and a life of Epicurus
by Tb. Busby. 2 Vols.« 4. Lond.,
Hearne 1813. 5 L. 6 Sh. Auch
gr. Pap. ,
Tra^slations from Lucretius by John
liryden — in his Original Poems
and Translations. 12. Lond. 1743.
T. 2. p. 46 — 69..
An essay on the Erst book of T. Lu-
cretius Carus de rerum natura with
a metrical version and notes by
John Evelyn. 8. Lond., printed by
Gabr. Bedle 1656.
The first book of T. Lucretius Ca-
rus oa the Nature of Things in
engl, verse with the latin text. 8.
Lond., Faudler 1799. 129 S. 4 Sh.
The first book of T. Lucretius Carus
on the nature of things trsU into
engl, verse by W. H. Drunimond.
. 8. Lond. 1809. . 4 Sh.
31*
Digitized by
Google
Lucretius. üebers. 580 Lucretius. Uebers.
TBe plugue of Atlient dwcribed by Lu-
cretius trsl.by Th.Sprat, 8'Lond.i676.
Le poete Lucrfece, «n lat. et en frang«
De la traduction de M. de M. {ds
MaroHes) 8. Paris ^ Toussaint Qui-
net 1650.
Les six livres de Lucr. de la iiature
des choses trad. ^ar Mich, de Ma-
rolles. Seconde Edition reueue, cor-
rigöe et augmentöe de tables et de
remarques necessaires. A quoy
sont asioust^es les petites notes la-
tines de Gifanius et la vie d'Epi-
cure cont. la doctrine de ce philo-
tophe tiröe de Diogene de Laerce.
8. Paris, Guill. de Luyne 1659.
<-^ — Troisifeme ödit. 4. Paris, Guil.
de Luyne 1677.
Lucröce de la nature des choses trad.
en frang. avec des remarques (par
Jacg, Parrain baron des. Coutures)
2 Tom.' 8. Paris, Th. Guillain 1685«
Les Oeuvres de Lucrece tirad. en frang.
avec des remarques sur tout Tou-
vrage par M. le baron de Coutu-
res» Derniere Edition avec Porigi-
nal latin et la vie de Lilcrece»
2 Tom. 8. Paris, chez Thomas Guil-
lain 1692.
Schöoerer liollaad. Nacbdr. der vo-
rigen Ausg. (la Wolfb.)
Lucrece de la nature des choses avec
des remarques sur les endroits les
plus difficilcs. Traduction nou-
velle {par le baron de Coutures) 2,Tom«
12. Lyon, chez Horace Mohn 1695.
(In Wlfb.)
2 Tom. 12, Paris, Mich. David.
1708.
Traduction libre de Lucrfece (par CA.
Jos, Panckoucke) 2 Tom. 12. Am-
«terd., Chatelain 176S.
Lucrece. Traduction nouvelle avec
des notes par M. L*. G** (Ja
Grang-e, revue par Naigeony 2 Tom.
8. Paris, Bleuet 1768. M. 7 Kpf.
Die Uebers.. ist in Prosa , sie ge-
bort aber zu deu bessern franz. Ueber-
fragnngeo. Die Kupfer find von Binet
nach Gravelot's ZeicbnungeD gestochen.
Schön u. gesucht. j4uct, - Pr, : 67 fr.
Renouard; 105 fr., F. Didot.
— de la nature des choses trad. en
vers par Ant. le Blanc de Guillet.
2 Toni. 8. Paris , Moutard 1788.
M. Kpf. 15 fr. (Weigel in L. 4«/?.)
In Frankreich wenig geschaUt. Der
Sinn ist meist richtig getroflen, aber die
Debera. ist ohne Wohllaut. — jiuct,"
Pr. : 8 fr. B^nh^emy.
— — Trad. nouvelle (par la Orange)
Avec (le texte latin et) des notes.
2 Tom. 4. Paris, de Timpr. de Di-
dot jeune an 11 (1794) M. Kpf.
Sehr schöne Ausg. Man kennt Exz.
anf blau. Pap, ro'it Kpf. vor n. mit der
Schrift, jiucf, - Pr, : 80 fr. Laroy. —
Ausserdem wurden 50 Exz. auf Pap. de
J^sns gedr. u. Kpf. avant la lettre bei-
gelegt. Diese letztern Exx. sind in 3
Banden, ^ucf, - Pr, : 106 fr. Bailly n.
200 fr. Gaillard. ~ Nach Fonmier auch
ein Ex. afuf Pergament.
— Traduction nouvelle avec des no-
tes par La^range. Nduv. Edition.
(Avec le texte) 2 Tom. 12. Paris,
Potey et Laron an VII (1799).
4 fr. 40 c.
— (ders. Titel) Nouv. Edition. (Avec
le texte }atin.) 02 Tom. 8. Paris,
Delalain 1821. 10 fr.
— (ders. Titel) 2 Tom. 18. P^ris,
Delongchamps 182$. 6 fr., pap.
satinö 7 fr. ,
Lucrece de la nature des choses trad.
en vers fran^. par J. B. S. de Pon-
gerville, le texte en regard. 2 Tom.
8. 'Paris, Dondey-Dupre pfere etfils
1823. M. Kpf. I8fr.j Vel. Pap.
36 tr.
Vorzüglichste franz. Uebers. Die
Anmerkgg. sind ohne Werth n. die ei-
nem jeden Tbeile angehängten V&rr.
aus einigen frühern Ausgg. entlehnt.
— — trad. en vers frang. par de
Pongerville. Nouv. Edition corri-
göe avec un discours pr^liminaire,
fa vie de Lucrece et des notes.
2 Tom. 18. Paris, Dondey-Dupre
p^re 1828. 9 fr.
— (ders. Titel) 8. Ibid., id. 1828. ,15 fr.,
Vel. Pap. 24 fr.
Traduction nouvelle en prose
par de Pongerville avec une no-
tice littöraire et bibliographicjuö
par Ajasson de Grandsagne. 2 Tom.
8. Paris, Panckoucke 1829. 14 £r.
Traduction du, commencement de Lu-
crece envers par d'HenauIt — in
(de la Monnoye) Recueil de PieCe«
choisies. 8. la Heye 1694 od. 1714
u. im Journal litt er aire T. 4 p. 418 sq
Auch in de Pongerville*s Uebers.
1823. T. 1 p. 101 sg.
De Werken van T. Lucretius Carus
van hct Heelal. üit het Latyn in
Nederduitsch vertaald (door Jan de
' fFit) 8. Amst., Seb. Petxold 1701.
M. Kupf.
Der latein. Text steht der Uebers.
gegenüber. (In Götu)
Digitized
by Google
Lucretius. Uebers. 581 Lucretius. Erltgsschrfu
Di Tito Lucrezio Caro della. natura
delle cose libri sei. Tradotti da
Alessandro Marchetti.' Prima edi-
2ione. 8. ' Londra, p?r Giovanni
Pickard 1717,
Hocbgepriesene ital. Uebers* Der
Heraasgeber war f*aolo Ant. Rolli. Sehr
correci. — Die Exx. auf gr. Pap. sind
selten.
_ — Dati nuovamente in luce da
Franc. Gerbaull. 2 Tom. 8. Amst.,
(Parigi) a spese dell' editore P. R.
1754. M. Kpf. u. Vign. nach Eisen
U. Cochin. (Nestler 15 Mark; Wei-
gel 5«/.) .
Schpne, aber incorrecte JViedcrhö-
Inng der vorigen« -t--^mc/. -Pr. : 13 fr.
Banh^Ierny; Slfr.LamyJ 17 fr. BaillyJ
12 fl. 50 c. Meermao.
^ Con la vita di Marchetti ed il
' ritrattod'Alb.Franc,Floncel.2Tom.
12. Londra (Parigi) 1761.
Von G. Couli beborgt.
— — trad. da Aless. Marchetti. Si
aggiugne PAnti-Lncrezio del Card,
dl Poliguac trad. da Frc. Mar.
Ricci. 2 Tom. 8. Lausana, Dom.
Deregni 1761.
— — trad. da A. Marchetti con le
osservazioni (sopra la traduzzione
di Marchetti) deir abbate Dome-
nico Lazzarini. 2 Tom. 8. Londra,
(Venet.) Pasqüali 1764.
Lazzarini osse^väz. sieben auch in
deaseu Operette. 4. Roma 1743 p. 29 «q.
2 Tora. 8. 8. 1. 1768.
M. VaVr. aus Marchetti's Hdscbir.
^'trad. da Aless. Marche^i. 2 Tom.
12. Londra 1774. (Nestler in Hamb.
"IMark 8 Seh.)
JLa filosofia della natura di T.Lucre-
tio Caro e confutazione del suo
deismo e niate'rialismo col poema
di Aonio Paleario delP immorta-
/litä degli animi delP abbate Raffi
Pastore. 2 Tom. 8. Londra 1776.
V — — trad. in verso toscano da A.
Marchetti ora »per la prima volta
publica^ secondo le ultime corre-
zioni e addizioni da esso iati^. 4.
Londra, nella stamperia M :kin-
tosh 1779. (Waigel in L. 4 ^f .)
Auct.-Pr,; 9 fr. Mörigot.
— '— trad^ da A. Marchetti. 8. Mi<
lano, Classici italiani 1813. 8 Lire.
2 Tom. 12. 8. 1. (Livorrio) 1814.
12. Firenze 1820. (Fr. Fleisqhe'r
in li. 1 >^/' 4 j?^.)
Erläuterungsschriften,
An apology for< tbe life of T. Lucrel.
Carus. bejng a proper sequel \.(r tbe
apology for tbe life of Cotley Cibber.
8. London , printed for J. MesbcU
1740.
Benedict , Traug, Prd* , ObservationeA
ad T. Lncreiii Gari Carmen de reruni
, natura. 8." Annaemont., impr. apnd
Hasper 1815. 15 S.
Eichstaedt, H, C. A.y Principem Lu-
cretü editionem Brixiensem exstare
confirmatur. Fol. Jenae 1808. 4 S. ,
Explicatioii d'un passage 4^ Lucrece III.
175. — Tn : Nouvclles de la repbl.
^es lettre« 1687 Febr. p. 117 sq.
Faber f Jo, Melcfu , Progr. snper Lucr.
Prooemio. 4. Onoldi 1781.
Farbiger, Alb, t de T. Lucretii Gari
carmine a scriptore serioris aetatisde- -
DUO perlractato dissertatio philol. et
crit. 8. Lips., ex off. Glüpkü (Reciam)
1824. 134 S. 18 fi,
Frachetta , GiroU , brevc sposit'ione di
tutta Topera di Lucresio. 4. Vetiet., P.
Paganiui 1589* , ^
Hebenstreit, Jeu Ern,, descriptio pesti-
leotiae Atbeniens. comparata cnm de-
script. Tbocydidea — in -ejusd, An-
tbropologia forensi. 8* Lips. 1753
' p. ,129 stj. ?t p. 167 s({,
Hotiinger y J. J*^ über liukrez — in
den Scbriften der deutscb. GcseUsch^
Z.U Mannbeim 1789. Bd. 5 S. 242 ^
252. .
Jörtin, John, crit. remarks on Lucre-
tius-* in bis Tracts philo!. , crit. and
miscell. 8. Lond. 1790. T. II p. 271 sq.
Kieser, Dietr. G,, über das Tergniigea
an tragischen Gegenständen. Psycbo-
: log. Comineutar.über Lucr. II. 1—4.
8. Göttin g. 1809. . ^
Manso, J* C P.> überLukrez — in d.
I«iacbträgen zu Sulzer § Theorie Bd. 7
S. 310 r- 336.
Monrady Seuer, , "progr. de Lucr<;tiana
poesi (ad Gic Ep. ll ad Qa. fratr.)
4, Hafn. 1787.
Lexicon LuCretiapnm §• in T. Lucr.
Gari de rer. iiät. libros Vl'ornnium
dictionuin et elegantiarnm index ab-
. solutissrmiis studio et labore Dan, Pa-'
rei, 8. Frcf., typls exe. Woifg. Hof-
- ntannus' impensis Guil. Fitzeri 1631.
CWeigel in L. 1 */? 16^.)
P/V, J, ^B, , comment. io Lucret. — t.
o&<?«5.573.
ßc^mid, Carot, Frd. , de T. Lttcretl6
Caro. 4. Lips. 1768. " , ,»
Digitized by
Google
Lucretius.
582
Lygdamus*
Tourneminey- r^mtqne» fur Lncrece —
in: Memoir. deTreyonx 1735 Npubr*
p. 2252 sq. . '
Fillemairiy fur Lucrece — in deif. M^
langes bist, et litter. 8* Pari* 1827,
Anti Lucretius s. de dbo et natura
libri IX Melch. de PoHgnac opus
pbsthumum. 2 Vol. 8. Paris» , Goig-
nard 1747.
Das Gediclit war b^ dem Tode
des Verf. noch nicht ToIlendeU Dei*
Abb^ Charl. d'Orl^ans de Rothelin, der
die Herausgabe besorgen soUte^ wagte
jedoch nicht , e. Revision auf eigne Hand
▼orzanehmen^ sondern überliess' solches
dem berühmten Le Beau, welcherr denn
auch die in d*er Hdschr. befindlichen
Lücken ergänzte u.' das Werk mit e«
trefflichen Vorrede begleitet herausgab.
2 Vol. 8. Lond. 1748 u. Ibid. 1751;
— — 2 Vol. 12. Lugd. Bat. 1748.
(Nestler in Hamb. 1 Mark 8 Seh.;
Weigel in L. 1 ^f 12^.)
— — Ad exe];nplar Parisin. recens.
et poetis philos. antiqois aeque ac
recent. Praefatus est Je. Chrp. Gott-
tchedius. Smaj. Lips., Breitkopf
1748. M. 1 Kpf.
— Antilukrez übers, prosaisch . von
Mart.Frd.Schäffer. 8. Breslau 1760.
trsl. into engl, verse by G» Gan-'
ning. 4. Lond. 1766. Auch gr. Pap.
— -TAnti Lucrece trad. par de Bou-
gainville. 2 Tom. 8. Paris 1749.
Auch gr, Pap. — ^ Tom. Piris
1750. — 2 Tom. 12. Bruxdles, Frc
Foppens 1760.
-t- — trad. en vers franc. par Fr.
Jos. Börardier. 2 Tom. "12. Paris
' 1786.'
^ — tirad. en vers frang. avec le
neuvi^me et le dernier chant ajout^
ä Porigin^l par Jeanty-Laurans. 8.
Auch 1818.
— — trasportato in verso scioltoda
P, M. Ricci. 2Tom. 8. Verona 1751.
Auch gr. Pap.
— — (Con testo lat.) 3 Tom. 4. Ve-
rona 1767.
LUXORIUS.
liUxorii epigrammatum über — in
Burmanni Anthologia lat. .4. Amst.
1773. T. n p, 579-646.
LYGDAMÜS.
Eichstaedi y Hr, Car, Ahr, , de Lygda-
mi carminibus quae noj^er app^tata
sunt Commentatio L ll. Fol. Jenae
1819 u. 1023.
Nachträge und Berichtigungen.
S. 3. Sp. 1 16te Zeile v. un». ist hinter Gre-
venn^ hinzuzusetzen: 60 fr. Caillard«!
S. 7 Sp. 1 nach ZI. 11 v. ünt. ist hln-
zuzuset^n : Fröhlich,' Beitrag zur lat*
Anthologie — in Jaho's Jahrb. 1830
Bd. 2. H. 2. S. 216-219.
S.8 Sp.l J^l. 19 ▼. obenifit d. Auct.-Pr,bei*
zufügen: 29 fr. David; 48 fr« Gaillard ;
7,5 fr. d'Ourches. .
Das. ZI. 13 V. unt.: Auct.-Pr, auf gr.
Pap.: 24 livres Gouttard; 40fr.de
Cotie u. ders, Preis F. Didot; 50 fr.
d'OnrcheÄ; lOl fr. Mac Carthy.
S. 11 Sp. 2 ZI. 24 V. oh, lAucL-Prr.
42 livr. la Valli^e; 60 fr. Sl. Manin J
80 fr. F. Didot; 86 fr. d'Ourches. /
$. 12 Sp. 2 tiach d. dten ZI. v. unt. : Neue
Aecensioo.
Das. nach d. 4ten ZI. v. unt. : Neue, külwe
Recens. nach Hdschr. n. Ausgg. mil
«./reichhaltig. Gommentar.
S. 15 Sp. 2 ZI. 25 y. ob. ist hinzuzu-
setzen : Oberlin^ Jerem» Jac, L, Apu-
leius Aegyptiis ter mysteriis ioiiiatos.
4. Ar§eotör. 1786.
S. 16 Sp. 1 letzte ZI. lies : geschrieben.
X})k»: Sp. 2 Zt. 27 ▼. ob. setze hinzu:
' Arusiani Messi ezempla elocutionum
ez Virgilio Salustio Tere'ntio Cicerone
digesta per litteras ex «od. Gadiano
' auctius atque emeodatins edita -^ in
. . F. Lindemann Gorpns grammatioor.
. ;lai. veit. 4. Lips. 1831 p. 199—266.
Mai hatte diese Schrift unU Gorn.
Fronto's Namen aus e. sehr lückenhaf-
ten God. der Ambrosiaiia zu Mailand
Digitized by
Google
583
herausgÄgcben.— Hier erscheint die Schrift
am mehr alt die Hälfte vermehrt aus
e, Wolfenb. Hd*chr.
3.16 Sp» 2 Z1.2 V. ob. setze hinzu : Madvig,
' Jo. Nie, de Apuleii fragra. de orthogr.
commentetio, 4. Hafn. 1829 (29 S.)
Kecens. von Fr. Osann in Jahns Jahrh.
1830. Bd. 2 Hft. 3 S. 306-337. ^
S. 17 Sp. I 255te ZI. v. unt. lies: (In
Gott., auch in WI(b.)
S. 29 Sp. 1 ZI. 10 v. ob. (In "Wolfb.)
S. 38 Sp.2 vor ZI. 9 v. unt. setze hin-
zu: C. Caeciüi Statu comici poetaede-
perditarum fabularum fragmenta. Edi-
ditLeon. Speogel. 4. Monach., inlibr.
Jos. A.Finsterlin 1829, VI u. 62S. l2/<.
Becens. vohHrn. Dr* Grauert in Jahn'»
Jahrb. 1831 Bd.l H. 4, S. 385-396.
S 71 Sp. 1 ZI. 21 V. ob. : Edii. secunda
* (Tzschnckii) 12. Lips., Vogel 1325. 2^.
S. 73 Sp. 1 ZI. 28 V. ui?t. lies : Hie tibi
precipue etc. ■ . «
S* 76 Sp. 1 ZI. 1 2. V. ob. : receus. auch v.Hr.
Dr. Hermann in d. Allg. Schul-Ztg.
1831. Ablh. It No. 49 u. 50, wo auch
V. dems^ e. deutsche Uebers. abgedr. isu
S. 84 Sp. 2 ZI. 29 V. unt. : Ein drittes
Ex. hat der BuchhdI. Tosi in Mailand.
S. 86 Sp. 1 ZI. 21 V. unt. : Recens. von
Hr. Dr. Sillig in Jahn's Jahrb. 1830
S. 282 — 297 u. v. (Hr. Assess. Dr.
Bode) in d. Gott. Gel. Anz.^ 1831
S. 1409-1420.'
0«8. Sp. 2 ZI. 16 lies : Lips. 1826 p. 3—76.
Das. Sp. 2 ZI. 21. V, oben, (^n Wlfb.)
5.88 Sp.l letzte Zeile: Lessmgy G, E.i
über Cätull ^- in s. vermischt. Schrift.
8. Berlin 1771 Bd. 1 S. 171-192.
5.89 Sp. 2 ZI. 21 v.ob. «etze hinter T. II
hiuzu: p. 709 — ßlO.
Das. Z1.23 v. ob. : Naekey de epigrammate
carminibus Gatulli in codd. eteditione
principe praemisso, 4. Bonn. 1827.
Abged/. in d. Schi. Ztg. 1827. II. No. 98.
S. 90 Sp. 1 erste ZI. : SpengeU specimen
]ecu. in Gatulli carmiua. 4. Monac. 1827.
, Wiederabgedr. in Seebode's Neu. Ar-
chiv 1828 H. 4 S. 93—127. Recenar.
V. Hr. Dr. Sillig in Jahn's Jahrb. 1830
' Bd. 2 Heft 3,S. 271—282. .
S. 96 Sp. 2 ZI. 22 V. oben lies : 4 Vols.
— u. 16 Sh.
S. 104 Sp. 2 ZI. 29 V. unten schreibe
St. Gryph : Frellon. et Vincentius.
S. 105. Sp. 1 ZI. 22 V. ob.^ lies st. S.
Gryph. ' — Ant. Gr^ph.
S. 109 Sp. 1 ZI. 26 V, ob. : Wyiten-
bach's Kec. steht in d. angegb. Werke
P. 1 p. 1 - 27. (d. erste Tbl.), P. 2
p. 1-19 (d. 2ie Tbl.), P. 3 p. 1-31
(d. 4te Tbl.)
S. 129 Sp. i Zl,l4v. unt. lies st. 2 Vol.
^ — Volumen primuro. (Mehr ist nicht
erschiene;n.)
S. 133 «p. 1 ZI. 6 u. 3 V. unt. lies:
Gharcoviensis li. Gharcov.
S. 134 Sp. 2 ZI. 26 Vk ob. lies: 1880.
XXIII u. 260 S. M. benutzte 1 Kop-
penhagner Hdschr. u. älc. Ausgg. Re-
cens. V. Hr. Prof. Öadeu in Jah n's Neu.
J^ahrb. 1831 H. 6 S. 169-180.
S. 147 Sp* 1 nach Z. 8. v. u. : Cic oratio
pro Gn. Plancio ad optumor. codd. fidem
emendauit et interpretatt. tnmaliorum
. tum suis explanavit "Edu. Wn-^der. 4.
Lips., sumt. Hartmanni l'^i ■ XVI,,
XCVI u. 256 S.— VehPap. ^% feio
Vel.Pap. 5^fS^..
Sehr wichtige Ausg. n. neue Recens.
DBchHdschr. u. m. treffi. Erltgg^ Recens.
von Hr. Dr. Klotz in Jahns Neu. Jahrb.
1832 Bd. 1 H. 1 S. 59-133. ,
S.i50 Sp.l ZI. 9 v.ob.fiige hinzu: Cic.
^Verrinarum libri VII. Ad fidetn Cod.
Mss. recens. et ezplicauit CT.Zumplius.
8 maj. Berol«,. Dümmler 1831» M. 1
Karte: 6^^f 12 ^.
S. 157 Sp. 1 ZI. 15 V. ob. lies : Gueinard.
S. 158 ^Sp. 2 nach ZI. 28 v. unten: Re-
nouard besass e. Ex. auf gr. Pap. S.
dess. Apnal. T. 2 p. 432.
S. 168 Sp. 1 ZI. 10 V. oben lies : epistola.
$. 186 Sp. 1 ZI. 22 T. unten lies : Gharcov.
S. 206 Sp. 2 ZI. 11 >r. ob. lies: Gharcov.
S. 209 Sp. 2 ZI. 23 u. flg. v. unt., ist
die ganztf Bemerkg. von : jins^ekün-
dig^ wurde u. s. w. bis verbleiben zu
tilgen ; u. auf der folg. Seite Sp. 2 nach
ZI. 17 hinzuzusetzen : Cic. de republica
libiorum reliqua. Ex emendat. C. F.
Heinrichii. Editio major, commenta-;'
rium criticum in libr. I tenens. Acce-
dit F. N. Kleinü in somnium Scipio-
pis appendicula. 8 maj. Bonn.. A. Mar-
cus 1828. 210 u. 18 S. 1 «.^.
Recens. v. D. J. van Lenuep in d.^
Bibl. crit. nova VolV P.2 p. 257-288.
S. 221 Sp.2 ZI. U T-ob.: SintenisAn-
tholog. ist im Preise auf d. Hätfte her-
abgesetzt.
S. 222 Sp. 1 Z1.18 setze hinzu : p.l71— 175.
S. 233 Sp. 1 ZI. 24 V. unt. set2e hinzu:
AucU^Fr, : 13 L. 12 Sh. Askiew 5 115 L.
Roxburghe5 210 L. WiUet; 87 L.
Blandford.
S. 280 Sp. 2 nach ZI. 4 v. u. ist die deutsche
Üebers. hinzuzi^fiigen : Q. Cicero an ••
Bruder M. T. Cicero üb. die Bewerbung
um das Consiilat übers, v. J. A. Götz,
gr. 8. Niirnb., Monath 1824. 6 ^.
S. 304 Sp. 1 ZI. 25 V. n. lies : Der Herausgb.
war d, vorm. Prof.Hr.Crede iu Marburg.
Digitized by
Google
58#
S. S09 Sp. 1 ZI. 15 V. not.: Tergl. aber
ancL die Receos. von Hr. Alcbefski in
Jahn's Neu. Jahrb. 1831 Bd. 2 H. 3
S. 255 --272. -
S. 310 Sp. 1 ZI. IS y« oben aeue hinzu:
T. II p. 220 *q.
S. 31^ Sp. 1 ZI 4 ▼• oben füge hinan :
— 8* Basil.» apud Hr. P^tri m. Marl.
^ 1545. Wiederhol^, yon Eraamus Ausg.
S.S18 Sp. 1 ZI. 25 von unten schreibe:
8. Lugd«, Ant. Viocentiu« 1546. Ist
e^ Nachdr. der Basler Ausg. 1545.
S. 525 Sp. 2 ZI. 10 v.nnt. setze hinzu.«
130 f» VOurches; 151fr. MacCarthy.
$• 525 . ^ 1 ZI. 6 v, uot. lies : — 18.
S. 106 144 «. y. ärn. Prof. Örelli
in Jahu's ^Meu. Jahrb. 1851 Hefk 6
S. 45-55.
S. 550 Sp. 1 ZI. 25 n. 24 v. nnt. lies:
4. Heimst. 1788.
S. 549 Sp. 1' ZI. 6 y. ob. lies: 1781.
ä. 556 S.2 Z.18 y.ob. setze nach Auct.^Fr.i
96 livr. fih'ienne.
Dss. Sp. 2 ZI. 29 y. ob. schreibe : Gorallus.
Das. S^, 2 ZI. 15y. nnt. ist96 livr. Brieone
zu til^n. ■ '
S. 575 Sp. 1 ZI. 52 y. nnt. setze hinzu z
860 fr. Larcher u. 42 L. Willet.
S. 578 Sp.l.nach ZI. 20: Äuli Gellii
noctes atticae qua fieri potuit recogni-
tione ad optima exemplaria novissimQ
^ bona fide redditae. Cum gemiuo iu-
dice et graecar. diciioo. uersioae. 8.
Venet., äpud Georg, do Caballis 1565.
28 ung. BII. Ind. u. 629 S. — (In
Wlfb. ist e. £x. mit handschr. Be-
inerkgg. von Janns Wower).
S. 586 Sp.l ZI. 18 y. ob. ist das i vor Enth.
zu tilgen; ZI. 19 lies: histor., ZI. 20:
praelectt. ,
Das. Sp. 1 ZI. 8 y. unten lies: 1780
p. 55-544.
S. 595 Sp. 1 nach d. letzten Zeile ist .
hinzuzufügen: Horat. opp. omoia. 9.
Lrugd«, Diou. ab Harsio exe. 15$8.
S.404. Sp. 2 ZI. 16 y. unt. ist zeugt
: zu lesen.
S. 408 Sp. 1 ZI. 15 y. unt. Kea:
noiogique.
S. 413 Sp. 1 ZI. 25 y. ob. setze l
Brandenburg in Berlin 20*/'.
S. 422 Sp, 2 ZI. 9 flg. v. unt.
ganze Au merkg. gehört auf die
Seite unter d. 8te Zeile, u. ist
schrb. : Recens. (v^ Gesher)' in
cbaelis) Helationum de libris
Vol. n. 8. Qotting. 1755 p. 76
yergl. auch seine Aecens. in d.
S. 430 Sp. 1 ZI. 12 y. unt. schi
adjuvans. Edid. Jo. Lndy. Sei
12. Halae 1777.
S. 452 Sp. 1 nach ZI. 11 fuge hinzi
Werke übers, von Job. Hr. Voss.
yerb.Aufl. 2 Bde. gr.8. Brschw^.'
weg 1821. 5 ^y^S ^, Vel. Pap. 5 v^
S. 450 Sp. 1 ZI. 1 - zuerst in d.
linet Monatsschr. 1806 S. 124 —
dann n. s. w.
Di%, Sp. 1 ZI. 15 y. ob. füge bidzu : (ii
.von jid. Gottl, Gehhardt,)
S. 458 Sp.2 letzte Zeile lies: 1806
S. 197— 208 U.1807 Apr. S.226-
S: 468 Sp. 1 ZI. 19 V. u. : Ein 5tes E
in der ünivers. ßibl. zu Leipztg.
S. 527 Sp.2 nach ZI. 10 v.ob.: Sehr ri
bemerkt Hr. Diakon. Bai-dili (J
Jahrb. 1829 Bd. 1 S. 8.) da*;
Hauptlitel U. die Vorst. des c
Baudes bis^ zum 2tea Titel erst s
im J. 1521 hinzugefügt sein ^un
indem in der. Vorr. ^es Frc. A
nus der Ausg. des Veilej. Pater
von Rhenanns erwähnt werde, w
im Novbr. 1520 erschien.
S. 558 Sp. 2 ZI. 6 V. unt. ist hina
fügen : (Renouard) M., Ann. Li
editionum ac versiooum elencbi
editiotie Parisina anui 1795 excer
Fol. Paris., typis Didot natu ma
1795. Nur 15 Bx. auf kl. Pap.
auf gr. Pap. wutdeu bes. abgedr,
der genannten Ausg.
S. 570 Sp. 1 ZI. 2 y. unten setze
let 1787 : XXXVI S. (In Gott. u. W
Gedruckt bei J. Ht Meyer in Btaunschweig.
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
Digitized by
Google
ANOVERDUtFEElFTHlSü ^^
RETURNED TO THE LlB^^'^^j.tPED
BEEORE THE ^AST DATE ^^^^^^^
^^"S^s'^SoE ' NOT EXEMPT THE
1
n
to
i;
i
f
DIgitizt,